commit daac79b1694423c37c2e47aac3774bd752bd5364 Author: Anders Olsson Date: Fri Mar 15 13:31:20 2019 +0100 Initial commit. diff --git a/.gitignore b/.gitignore new file mode 100644 index 0000000..6936990 --- /dev/null +++ b/.gitignore @@ -0,0 +1,3 @@ +/target +**/*.rs.bk +Cargo.lock diff --git a/Cargo.toml b/Cargo.toml new file mode 100644 index 0000000..e0082b9 --- /dev/null +++ b/Cargo.toml @@ -0,0 +1,8 @@ +[package] +name = "dict-tei" +version = "0.1.0" +authors = ["Anders Olsson "] +edition = "2018" + +[dependencies] +quick-xml = "0.13" diff --git a/data/pol-eng.tei b/data/pol-eng.tei new file mode 100644 index 0000000..d25e536 --- /dev/null +++ b/data/pol-eng.tei @@ -0,0 +1,477088 @@ + + + + + + + + + język polski-English FreeDict+WikDict dictionary + + Maintainer + Karl Bartel + + + + 2018.09.13 + + 28603 headwords + + Karl Bartel + +

Licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported license

+
+ 2018-09-13 +
+ + big enough to be useful + + +

Automatic creation of this bilingual dictionary by WikDict.

+

Base data from Wiktionary.org via DBnary.

+
+
+ + +

+ This dictionary comes to you through nice people + making it available for free and for good. It is part of + the FreeDict project, http://www.freedict.org/. This + project aims to make available many translating + dictionaries for free. Your contributions are welcome! +

+
+ + + + + adj + adv + n + pn + v + + + + + fem + masc + neut + + + + +
+ + + Change numbering scheme from YYYY-MM-DD to YYYY.MM.DD + + + Add links to sourceDesc + + + Add changelog + + + Use ref tag to encode license URL + + +
+ + + +
+ arka + ˈarka +
+ + suffix + + + …dodawany do rzeczownika, tworzący inny rzeczownik rodzaju żeńskiego oznaczający pojazd do przewozu materiału wyrażonego przez pierwotny rzeczownik + + er + + + + …dodawany do tematu czasownika lub rzeczownika, tworzący rzeczownik rodzaju żeńskiego, będący wykonawcą (wykonawczynią) tej czynności (o osobach) + + er + + + + …dodawany do tematu czasownika, tworzący rzeczownik rodzaju żeńskiego, będący narzędziem przeznaczonym do tej czynności (o przedmiotach) + + er + + +
+ +
+ arz + +
+ + suffix + + + dodawany do tematu czasownika (rzadziej rzeczownika) tworzy rzeczownik rodzaju męskiego oznaczający wykonawcę czynności lub zawodu + + er + + +
+ +
+ by + +
+ + suffix + + + …używany do tworzenia trybu przypuszczającego + + ould + + +
+ +
+ centryzm + ˈʦ̑ɛ̃ntrɨsm̥ +
+ + suffix + + + przyrostek tworzący wyrazy wskazujące, że to, co nazywa pierwszy człon złożenia, jest centrum jakiegoś systemu poglądów + + centrism + + +
+ +
+ czyńca +
+ + suffix + + + …dodawany do rzeczowników, używany do tworzenia rzeczowników rodzaju męskoosobowego oznaczających wykonawcę, twórcę, sprawcę czegoś + + maker + + +
+ +
+ dram +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych oznaczający sztukę dramatyczną + + drama + + +
+ +
+ ek + ɛk +
+ + suffix + + + tworzy zdrobnienia rzeczowników rodzaju męskiego + + t + e + + +
+ +
+ fagia + ˈfaɟja +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z odżywianiem się, zjadaniem, pochłanianiem, pożeraniem + + phagy + + +
+ +
+ filia + ˈfʲilʲja +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych oznaczających upodobania, zamiłowania, skłonności do czegoś + + philia + + +
+ +
+ fobia + ˈfɔbʲja +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych oznaczających nieuzasadniony lęk przed czymś lub przed kimś albo wstręt do czegoś lub kogoś + + phobia + + +
+ +
+ gamia +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek z małżeństwem lub określonym systemem rozmnażania się + + gamy + + +
+ +
+ graf +
+ + suffix + + + oznaczający przedmiot związany z pisaniem, opisywaniem + + grapher + + +
+ +
+ grafia +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z pisaniem, zapisem, ilustracją + + graphy + + +
+ +
+ gram +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z literą, pismem, zapisem, ilustracją + + gram + + +
+ +
+ izm + ism̥ +
+ + suffix + + + -izm, -yzm → przyrostek tworzący rzeczowniki abstrakcyjne, zwykle blm, oznaczające doktryny polityczne lub społeczne, kierunki artystyczne, pojęcia naukowe, a także niektóre inne wyrazy mające sugerować związek z takimi rzeczownikami + + ism + + +
+ +
+ lit + lʲit +
+ + suffix + + + związany z kamieniem + + lithos + + +
+ +
+ log + lɔk +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych tworzący rzeczowniki określające osoby zajmujące się badaniem, nauką + + logist + + +
+ +
+ logia + ˈlɔɟja +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z nauką + + logy + + +
+ +
+ naście + ˈnaɕʨ̑ɛ +
+ + suffix + + + tworzący liczebniki główne od 11 do 19 włącznie + + teen + + +
+ +
+ nim +
+ + suffix + + + … wskazująca, że słowo jest nazwą + + nym + + +
+ +
+ ość + ɔɕʨ̑ +
+ + suffix + + + …tworzący rzeczownik od przymiotnika, oznaczający cechę opisywaną przez ten przymiotnik bądź z nim związaną + + ness + + +
+ +
+ skop + skɔp +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych będących nazwami przyrządów służących do obserwacji i badania + + scope + + +
+ +
+ terapia + tɛˈrapʲja +
+ + suffix + + + (medycyna, medyczny) ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze sposobem leczenia + + therapy + + +
+ +
+ tomia + ˈtɔ̃mʲja +
+ + suffix + + + ostatni człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z cięciem, operacją chirurgiczną + + tomy + + +
+ +
+ ; +
+ + średnik + + ; + + +
+ +
+ A & R man +
+ + n + + + (środowiskowy) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dyrektor artystyczno-repertuarowy w wytwórniach muzycznych + + A & R man + + +
+ +
+ A-dur + ˈa‿dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku a (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami); + + A major + + +
+ +
+ AA + a‿ˈː +
+ + acronym + + + = (biochemia, biochemiczny) kwas arachidonowy + + AA + + + + = Anonimowi Alkoholicy; + + AA + + +
+ +
+ ABS + a‿bɛ‿ˈːs +
+ + acronym + + + (motoryzacja) układ przeciwpoślizgowy; + + ABS + + +
+ +
+ ABT +
+ + acronym + + + = (angielski) Abdominal, Buttocks, Thighs → brzuch, uda, pośladki (rodzaj ćwiczeń fizycznych ujędrniających mięśnie brzucha, ud i pośladków) + + ABT + + +
+ +
+ ACTH +
+ + acronym + + + = (angielski) adrenocorticotropic hormone → (biologia, biologiczny) hormon adrenokortykotropowy, kortykotropina; + + ACTH + + +
+ +
+ AD +
+ + acronym + + + rok Pański + + AD + + +
+ +
+ AIDS + ɛjts +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nabyty zespół niewydolności immunologicznej; + + AIDS + + +
+ +
+ ARPA +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) morski radarowy system antykolizyjny + + ARPA + + +
+ +
+ AWS + a‿vu‿ˈɛs +
+ + acronym + + + = Akcja Wyborcza Solidarność + + EAS + + +
+ +
+ Aar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Niemczech; + + Ahr + + +
+ +
+ Aare +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Szwajcarii, lewy dopływ Renu; + + Aar + + +
+ +
+ Aaron + aˈːrɔ̃n +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, brat Mojżesza; + + Aaron + + + + obcojęzyczne imię męskie pochodzenia semickiego; + + Aaron + + +
+ +
+ Abadan + aˈbadãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe w Iranie; + + Abadan + + +
+ +
+ Abakan + aˈbakãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji położone nad rzeką Abakan (1.2), stolica Chakasji; + + Abakan + + +
+ +
+ Abaza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Federacji Rosyjskiej w Republice Chakasji, położone w śródgórskiej kotlinie w górnym biegu rzeki Abakan; + + Abaza + + +
+ +
+ Abchaz + ˈapxas +
+ + n + + + mieszkaniec Abchazji + + Abkhaz + Abkhazian + + +
+ +
+ Abchazja + apˈxazʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (administracja) formalnie republika autonomiczna wchodząca w skład Gruzji; + + Abkhazia + + +
+ +
+ Abdon + ˈabdɔ̃n +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Abdon + + +
+ +
+ Abel + ˈabɛl +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Abel + + +
+ +
+ Abelard + aˈbɛlart +
+ + pn + + + imię męskie; + + Abelard + + +
+ +
+ Aberdeen +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodniej Szkocji (Wielka Brytania); + + Aberdeen + + +
+ +
+ Abidżan + abʲˈiʤ̑ãn + ˈabʲiʤ̑ãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, siedziba rządu Wybrzeża Kości Słoniowej; + + Abidjan + + +
+ +
+ Abigail +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego; + + Abigail + + +
+ +
+ Abisynia + ˌabʲiˈsɨ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (dawniej, dawny) Etiopia; + + Abyssinia + + +
+ +
+ Abisyńczyk + ˌabʲiˈsɨ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Abisynii + + Abyssinian + + +
+ +
+ Abraham + abˈraxãm +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, protoplasta i patriarcha narodu izraelskiego; + + Abraham + + + + (rzadki, rzadko używany) polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Abraham + Abe + + +
+ +
+ Abram + ˈabrãm +
+ + pn + + + imię męskie + + Abram + + +
+ +
+ Abruzja + abˈruzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w centralnych Włoszech nad Morzem Adriatyckim; + + Abruzzo + + +
+ +
+ Absalom +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, syn króla Dawida; + + Absalom + + +
+ +
+ Abu Zabi + ˈabu ˈzabʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Zjednoczonych Emiratów Arabskich; + + Abu Dhabi + + +
+ +
+ Abudża + aˈbuʤ̑a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Nigerii; + + Abuja + + +
+ +
+ Abwehra + abˈvɛra +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) niemiecki wywiad i kontrwywiad działający przed i w trakcie drugiej wojny światowej; + + Abwehr + + +
+ +
+ Acapulco +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Acapulco de Juárez, miasto w Meksyku; + + Acapulco + + +
+ +
+ Achaj + ˈaxaj +
+ + n + + + mieszkaniec Achai + + Achaean + + +
+ +
+ Achaja + aˈxaja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w Grecji; + + Achaea + + +
+ +
+ Achalciche +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodniej Gruzji, stolica i największe miasto regionu Samcche-Dżawachetia; + + Akhaltsikhe + + +
+ +
+ Achilles + aˈçilːɛs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) heros i bohater wojny trojańskiej, syn Peleusa i Tetydy; + + Achilles + + +
+ +
+ Achitofel + ˌaçiˈtɔfɛl +
+ + pn + + + imię biblijne, doradca króla Dawida, przyłączył się do jego zbuntowanego syna Absaloma; + + Ahitophel + + +
+ +
+ Achtuba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, lewa odnoga dolnej Wołgi, od której oddziela się nad Wołgogradem; uchodzi do Morza Kaspijskiego; + + Akhtuba + + +
+ +
+ Ad-Dauha + ad‿ˈːawxa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Kataru; + + Doha + + +
+ +
+ Ada + ˈada +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Ada + + +
+ +
+ Adalbert + aˈdalbɛrt +
+ + pn + + + imię męskie; + + Adalbert + + +
+ +
+ Adam + ˈadãm +
+ + pn + + + imię męskie; + + Adam + + +
+ +
+ Adamawa + ˌadãˈmava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyżyna w Afryce; + + Adamawa + + +
+ +
+ Adamstown +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Pitcairnu; + + Adamstown + + +
+ +
+ Addis Abeba + ˈaddʲis aˈbɛba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Etiopii; + + Addis Abeba + + +
+ +
+ Adela + aˈdɛla +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Adela + + +
+ +
+ Adelajda + ˌadɛˈlajda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Australii; + + Adelaide + + + + imię żeńskie pochodzenia niemieckiego; + + Adelaide + + +
+ +
+ Aden +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodnim Jemenie, nad Zatoką Adeńską; + + Aden + + +
+ +
+ Adolf + ˈadɔlf +
+ + pn + + + imię męskie; + + Adolf + Adolph + + +
+ +
+ Adonis + aˈdɔ̃ɲis +
+ + pn + + + (mitologia grecka) urodziwa postać mitologiczna, ukochany Afrodyty; + + Adonis + + +
+ +
+ Adria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Włoszech w Wenecji Euganejskiej, między dolnym Padem i Adygą, w starożytności ważny port morski; + + Adria + + +
+ +
+ Adrian + ˈadrʲjãn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Adrian + + +
+ +
+ Adriana + aˈdrʲjãna +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Adriana + + +
+ +
+ Adrianna + aˈdrʲjãnːa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Adriana + + +
+ +
+ Adriatyk + aˈdrʲjatɨk +
+ + pn + + + (zobacz) Morze Adriatyckie + + Adriatic + + +
+ +
+ Adygeja +
+ + pn + + + autonomiczna republika w składzie Federacji Rosyjskiej, leżąca na południu jej europejskiej części; stolicą jest Majkop + + Adygea + + +
+ +
+ Adygejsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w Adygei; + + Adygeysk + + +
+ +
+ Adżar +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mieszkaniec Adżarii + + Adjarian + + +
+ +
+ Adżaria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) republika autonomiczna w Gruzji, leżąca nad Morzem Czarnym; + + Adjara + + +
+ +
+ Afganistan + ˌavɡãˈɲistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji Środkowej ze stolicą w Kabulu; + + Afghanistan + + +
+ +
+ Afganka + avˈɡãŋka +
+ + n + + + obywatelka Afganistanu + + Afghan + + +
+ +
+ Afgańczyk + avˈɡãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Afganistanu + + Afghan + + +
+ +
+ Afroamerykanin + ˌafrɔãmɛrɨˈkãɲĩn +
+ + n + + + (eufemistycznie) (etnografia, etnograficzny) czarnoskóry Amerykanin pochodzenia subsaharyjskiego + + Afro-American + African-American + + +
+ +
+ Afrodyta + ˌafrɔˈdɨta +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini miłości; + + Aphrodite + + +
+ +
+ Afrodyzja + ˌafrɔˈdɨzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w południowo-zachodniej Anatolii, dawny ośrodek kultu Afrodyty; + + Aphrodisias + + +
+ +
+ Afryka + ˈafrɨka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) trzeci pod względem wielkości kontynent na Ziemi; + + Africa + + +
+ +
+ Afryka Południowa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) region Afryki obejmujący południową część kontynentu; + + South Africa + + +
+ +
+ Afryka Północna + ˈafrɨka puwˈnɔʦ̑na +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region Afryki obejmujący północną część kontynentu; + + North Africa + Northern Africa + + +
+ +
+ Afryka Wschodnia +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region Afryki obejmujący wschodnią część kontynentu; + + East Africa + Eastern Africa + + +
+ +
+ Afrykanin + ˌafrɨˈkãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Afryki + + African + + +
+ +
+ Aga + ˈaɡa +
+ + pn + + + (zdrobniale) poufała forma imienia Agnieszka + + Nessie + + +
+ +
+ Agadir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowym Maroku, port nad Ocean Atlantyckim; + + Agadir + + +
+ +
+ Agapit +
+ + pn + + + imię męskie; + + Agapetus + + +
+ +
+ Agata + aˈɡata +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Agatha + + +
+ +
+ Agesilaos +
+ + pn + + + historyczne greckie imię męskie + + Agesilaus + + +
+ +
+ Aggeusz +
+ + pn + + + (biblijny) Księga Aggeusza; + + Haggai + + + + imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Haggai + + +
+ +
+ Aginskoje +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Zabajkalskim; + + Aginskoe + + +
+ +
+ Aglaja + aɡˈlaja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 47; + + Aglaja + + + + (mitologia grecka) córka Mantineosa, żona Abasa, matka Akrizjosa i Projtosa + + Aglaea + + + + (mitologia grecka) jedna z Charyt; + + Aglaea + + + + (mitologia grecka) jedna z nimf, matka Nireusa + + Aglaea + + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie + + Aglaia + + +
+ +
+ Agnieszka + aɟˈɲɛʃka +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Agnes + + +
+ +
+ Agryz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, w Tatarstanie, na brzegu rzeki Iż; + + Agryz + + +
+ +
+ Ahura Mazda + aˈxura ˈmazda +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Ormuzd, Bóg stworzyciel, najwyższe bóstwo w mazdaizmie i zaratusztrianizmie + + Ahura Mazda + + +
+ +
+ Ahwaz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodnim Iranie, port nad rzeką Karun, ośrodek administracyjny ostanu Chuzestan; + + Ahvaz + + +
+ +
+ Aimée +
+ + n + + + francuskie imię żeńskie + + Aimee + Amy + + +
+ +
+ Aj +
+ + pn + + + (biblijny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne kananejskie miasto-państwo, położone w środkowym Izraelu; + + Ai + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Rosji, w Baszkirii i obwodzie czelabińskim; + + Ay + + + + (historia, historyczny, historycznie) jeden z faraonów; + + Ay + + +
+ +
+ Ajschylos + ajsˈxɨlɔs +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (literacko) starożytny dramatopisarz grecki; + + Aeschylus + + +
+ +
+ Akadia + aˈkadʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) dawna kolonia francuska w Ameryce Północnej; + + Acadia + + +
+ +
+ Akra + ˈakra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Ghany; + + Accra + + +
+ +
+ Akwileja + ˌakfʲiˈlɛja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech; + + Aquileia + + +
+ +
+ Akwin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Lacjum; + + Aquino + + +
+ +
+ Akwitania + ˌakfʲiˈtãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w południowo-zachodniej Francji ze stolicą w Bordeaux; + + Aquitaine + + +
+ +
+ Akwizgran + aˈkfʲizɡrãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niemieckie miasto na prawach powiatu w kraju związkowym Nadrenia Północna-Westfalia, bezpośrednio przy granicy z Belgią i Holandią; + + Aachen + + +
+ +
+ Al-Falludża +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowym Iraku; + + Fallujah + + +
+ +
+ Al-Hilla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Iraku, nad rzeką Szatt al-Hilla; + + Hillah + + +
+ +
+ Al-Quds +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) arabska nazwa Jerozolimy + + al-Quds + + +
+ +
+ Al-Ujun +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) nieoficjalna stolica Sahary Zachodniej; + + El Aaiún + + +
+ +
+ Alabama + ˌalaˈbãma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Alabama + + +
+ +
+ Aladyn + aˈladɨ̃n +
+ + pn + + + imię bohatera jednej z opowieści „Baśni z tysiąca i jednej nocy”; + + Aladdin + + +
+ +
+ Alan + ˈalãn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Alan + + +
+ +
+ Alaska + aˈlaska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Alaska + + +
+ +
+ Alaskanin +
+ + n + + + mieszkaniec Alaski + + Alaskan + + +
+ +
+ Albania + alˈbãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w południowej części Europy, ze stolicą w Tiranie; + + Albania + + +
+ +
+ Albańczyk + alˈbãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + człowiek narodowości albańskiej, obywatel Albanii, mieszkaniec Albanii + + Albanian + + +
+ +
+ Albert + ˈalbɛrt +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Albert + + +
+ +
+ Alberta + alˈbɛrta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Alberta + + +
+ +
+ Albin + ˈalbʲĩn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Albin + + +
+ +
+ Alcybiades +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) ateński strateg; + + Alcibiades + + + + imię męskie + + Alcibiades + + +
+ +
+ Aldebaran + ˌaldɛˈbarãn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Byka; jedna z gwiazd podwójnych, czerwonych olbrzymów i najjaśniejszych gwiazd na niebie; + + Aldebaran + + +
+ +
+ Aldona + alˈdɔ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Aldona + + +
+ +
+ Alej +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, lewy dopływ Obu, przepływa przez Kraj Ałtajski; + + Aley River + + +
+ +
+ Alejsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Ałtajskim, centrum administracyjne rejonu alejskiego; + + Aleysk + + +
+ +
+ Aleksander + ˌalɛˈksãndɛr +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia greckiego; + + Alexander + + +
+ +
+ Aleksandra + ˌalɛˈksãndra +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Alexandra + + + + (mitologia grecka) (zobacz) Kasandra + + Alexandra + + +
+ +
+ Aleksandria + ˌalɛˈksãndrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Egipcie leżące nad brzegiem Morza Śródziemnego; + + Alexandria + + +
+ +
+ Aleksja + aˈlɛksʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Alessia + + +
+ +
+ Aleksy + aˈlɛksɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Alexis + + +
+ +
+ Alençon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Francji, w Normandii; + + Alençon + + +
+ +
+ Aleppo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) muhafaza ze stolicą w Aleppo (1.1) + + Aleppo + + + + (geografia, geograficzny) największe miasto Syrii, położone w północno-zachodniej części kraju, około 50 km na południe od granicy z Turcją, w połowie drogi między Eufratem a wybrzeżem Morza Śródziemnego; + + Aleppo + + +
+ +
+ Aleuta +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) rdzenny mieszkaniec obszaru Aleutów, Komandorów i zachodniej części Alaski + + Aleut + + +
+ +
+ Aleuty +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag wysp na północy Oceanu Spokojnego, + + Aleutian Islands + + +
+ +
+ Alfons + ˈalfɔ̃w̃s +
+ + pn + + + imię męskie; + + Alphonsus + Alfonso + + +
+ +
+ Alfred + ˈalfrɛt +
+ + pn + + + imię męskie; + + Alfred + + +
+ +
+ Alghero +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość i gmina na Sardynii, w prowincji Sassari; + + Alghero + + +
+ +
+ Algier + ˈalʲɟɛr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Algierii; + + Algiers + + +
+ +
+ Algierczyk + alʲˈɟɛrʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Algierii + + Algerian + + +
+ +
+ Algieria + alʲˈɟɛrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w północnej Afryce ze stolicą w Algierze; + + Algeria + + +
+ +
+ Alicante +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w południowo-wschodniej Hiszpanii; + + Alicante + Alacant + + +
+ +
+ Alicja + aˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Alice + + +
+ +
+ Alina + aˈlʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Aline + + +
+ +
+ Alkantara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hiszpanii; + + Alcántara + + +
+ +
+ Alkione + alʲˈcɔ̃nɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w Plejadach; jedna z gwiazd w gwiazdozbiorze Byka; jedna z gwiazd pojedynczych; + + Alcyone + + + + (mitologia grecka) jedna z Plejad; córka Atlasa i Plejone; przeniesiona na firmament jako gwiazda Alkione (1.4); + + Alcyone + + + + (mitologia grecka) królewna z Magnezji; córka Eola i żona Keyksa, zamieniona w zimorodka; + + Alcyone + + +
+ +
+ Allah + ˈalːax +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Bóg w islamie; + + Allah + + +
+ +
+ Allegheny + ˌælᵻˈɡeɪni +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) główny grzbiet górski w Pensylwanii w północnej części gór (1.2) + + Allegheny + Allegheny Mountain + + + + (geografia, geograficzny) główny grzbiet górski w Wirginii Zachodniej w południowej części gór (1.2) + + Allegheny + Allegheny Mountain + + + + (geografia, geograficzny) nazwa kilku amerykańskich gmin i miasteczek na obszarze stanów Pensylwania, Kentucky i Kalifornia + + Allegheny + Allegheny Township + + + + (geografia, geograficzny) nazwa kilku hrabstw w amerykańskich stanach: Pensylwania, Karolina Północna i Wirginia + + Allegheny + Allegheny County + + + + (geografia, geograficzny) pasma górskie w zachodniej części Appalachów Południowych + + Allegany + Alleghany + Alleghenies + Allegheny + Allegheny Mountains + + + + (geografia, geograficzny) rzeka płynąca przez amerykańskie stany Pensylwania i Nowy Jork + + Allegheny + Allegheny River + + + + (geografia, geograficzny) wyżyna położona w zachodniej części Appalachów Południowych + + Allegheny + Allegheny Plateau + + +
+ +
+ Alpuhara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) górzysta kraina w południowej Hiszpanii, stanowiąca część Andaluzji, odizolowana pasmami górskimi od reszty Półwyspu Iberyjskiego; + + Alpujarras + + +
+ +
+ Alpy + ˈalpɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) najwyższy łańcuch górski Europy, ciągnący się łukiem od wybrzeża Morza Śródziemnego po dolinę Dunaju w okolicach Wiednia; + + Alps + + +
+ +
+ Alpy Apuańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) mały łańcuch górski w Toskanii, we Włoszech, część Apeninów; + + Apuan Alps + + +
+ +
+ Alpy Bawarskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w łańcuchu Północnych Alp Wapiennych; + + Bavarian Alps + + +
+ +
+ Alpy Berchtesgadeńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie, część Alp Salzburskich, w Północnych Alpach Wapiennych; + + Berchtesgaden Alps + + +
+ +
+ Alpy Berneńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie, część Alp Zachodnich w Szwajcarii; + + Bernese Alps + + +
+ +
+ Alpy Centralne +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie, część Alp Wschodnich; + + Central Eastern Alps + + +
+ +
+ Alpy Glarneńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie, część Alp Zachodnich w Szwajcarii, w kantonach Glarus, Gryzonia, Sankt Gallen i Uri; + + Glarus Alps + + +
+ +
+ Alpy Lepontyńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Alp Zachodnich na terenie Szwajcarii oraz we Włoszech; + + Lepontine Alps + + +
+ +
+ Alpy Pennińskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Alp Zachodnich leżące na pograniczu Włoch i Szwajcarii; + + Pennine Alps + + +
+ +
+ Alpy Retyckie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Alp Centralnych, położona na styku granic Szwajcarii, Włoch, Liechtensteinu i Austrii ; + + Rhaetian Alps + + +
+ +
+ Alpy Urneńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie należące do Alp Berneńskich, części Alp Zachodnich; + + Uri Alps + + +
+ +
+ Alpy Wschodnie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wschodnia część Alp, położona na terenie Austrii, Niemiec, Włoch, Słowenii, Szwajcarii i Liechtensteinu; + + Eastern Alps + + +
+ +
+ Alwernia + alˈvɛrʲɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce; + + Alwernia + + +
+ +
+ Alzacja + alˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna Francji, położony w północno-wschodniej części kraju nad Renem; + + Alsace + + +
+ +
+ Amalia + ãˈmalʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 284, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1889 r.; + + Amalia + + + + imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Amalia + + +
+ +
+ Amanda + ãˈmãnda +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Amanda + + +
+ +
+ Amazonia + ˌãmaˈzɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) dorzecze Amazonki i tropikalny las tego dorzecza; + + Amazonia + + +
+ +
+ Amazonka + ˌãmaˈzɔ̃nka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Ameryce Południowej; + + Amazon + Amazon River + + +
+ +
+ Ambroży + ãmˈbrɔʒɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Ambrose + + +
+ +
+ Amelia + ãˈmɛlʲja +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Amelia + + +
+ +
+ American Staffordshire terrier +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy terierów w typie bull; + + American Staffordshire terrier + + +
+ +
+ Ameryka + ãˈmɛrɨka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kontynent na półkuli zachodniej; + + America + + + + (potocznie, potoczny) (geografia, geograficzny) Stany Zjednoczone Ameryki + + America + + +
+ +
+ Ameryka Południowa + ãˈmɛrɨka ˌpɔwudʲˈɲɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kontynent na półkuli zachodniej; + + South America + + +
+ +
+ Ameryka Północna + ãˈmɛrɨka puwˈnɔʦ̑na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kontynent położony na półkulach: północnej i zachodniej; + + North America + + +
+ +
+ Ameryka Łacińska + ãˈmɛrɨka waˈʨ̑ĩj̃ska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraje Ameryki Południowej i Środkowej, w których używa się języka hiszpańskiego, portugalskiego lub francuskiego; + + Latin America + + +
+ +
+ Ameryka Środkowa + ãˈmɛrɨka ɕrɔtˈkɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) obszar, formalnie zaliczany do Ameryki Północnej, położony na połączeniu obu Ameryk, który obejmuje również wyspy mórz śródlądowych: Morza Karaibskiego i Zatoki Meksykańskiej; + + Central America + + +
+ +
+ Amerykanin + ˌãmɛrɨˈkãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Ameryki – kontynentu + + American + + +
+ +
+ Amiens +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Francji, nad Sommą; ośrodek administracyjny regionu Pikardia i departamentu Somma; + + Amiens + + +
+ +
+ Amman + ˈãmːãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Jordanii; + + Amman + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Walii przepływająca przez Ammanford + + Amman + + +
+ +
+ Amorgos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość, stolica wyspy (1.1) + + Amorgos + + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Morzu Egejskim, w archipelagu Cyklady, położona na wschód od Naksos; + + Amorgos + + +
+ +
+ Amsterdam + ãmˈstɛrdãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Holandii; + + Amsterdam + + +
+ +
+ Amu-daria + ˌãmu‿ˈdarʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Azji Środkowej, powstaje z połączenia rzek Wachsz i Pandż, uchodzi do Jeziora Aralskiego; + + Amu Darya + + +
+ +
+ Amur + ˈãmur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka we wschodniej Azji; + + Amur River + Amur + + +
+ +
+ An-Nadżaf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Iraku, w pobliżu rzeki Eufrat; + + Najaf + + +
+ +
+ Anaklet +
+ + pn + + + historyczne imię męskie pochodzenia grecko-łacińskiego + + Anacletus + + +
+ +
+ Ananiasz + ãˈnãɲaʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Ananias + + +
+ +
+ Ananke + ãˈnãŋkɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Jowisza; + + Ananke + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie konieczności, bezwzględnego przymusu, nieuchronności i siły zniewalającej do podporządkowania się wyrokowi przeznaczenia, utożsamiana z rzymską Necessitas; + + Ananke + + +
+ +
+ Anapa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, port nad Morzem Czarnym; + + Anapa + + +
+ +
+ Anastazja + ˌãnaˈstazʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Anastasia + + +
+ +
+ Anastazy + ˌãnaˈstazɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Anastasius + + +
+ +
+ Anatol + ãˈnatɔl +
+ + pn + + + imię męskie; + + Anatoly + + +
+ +
+ Anatolia + ˌãnaˈtɔlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna i region współczesnej Turcji obejmujący półwysep Azji Mniejszej; + + Anatolia + + +
+ +
+ Andaluzja + ˌãndaˈluzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina w południowej Hiszpanii + + Andalusia + + +
+ +
+ Andegawenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w zachodniej Francji, w dorzeczu dolnej Loary; + + Anjou + + +
+ +
+ Andegaweńczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Andegawenii + + Angevin + + +
+ +
+ Andiżan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnim Uzbekistanie, w Kotlinie Fergańskiej, przy granicy z Kirgistanem, siedziba administracyjna wilajetu; + + Andijan + + +
+ +
+ Andora + ãnˈdɔra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) niewielkie państwo w Europie między Francją a Hiszpanią; + + Andorra + + +
+ +
+ Andrea + ãnˈdrɛa +
+ + n + + + imię żeńskie w kilku językach; + + Andrea + + +
+ +
+ Andromeda + ˌãndrɔ̃ˈmɛda +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny latem, jesienią i zimą; + + Andromeda + + + + imię żeńskie; + + Andromeda + + + + (mitologia grecka) królewna etiopska, córka Cefeusza i Kasjopei oraz żona Perseusza, po śmierci przeniesiona na firmament jako gwiazdozbiór Andromedy (1.3); + + Andromeda + + +
+ +
+ Andrzej + ˈãnḍʒɛj +
+ + pn + + + imię męskie; + + Andrew + + +
+ +
+ Andy + ˈãndɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góry w Ameryce Południowej; + + Andes + + +
+ +
+ Aneta + ãˈnɛta +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie; + + Annette + + +
+ +
+ Angarsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji w obwodzie irkuckim, nad Angarą; + + Angarsk + + +
+ +
+ Angelika + ˌãŋɡɛˈlʲika +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Angelica + + +
+ +
+ Angers +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Francji leżące w Kraju Loary; + + Angers + + +
+ +
+ Angielka + ãŋʲˈɟɛlka +
+ + n + + + kobieta narodowości angielskiej + + Englishwoman + + +
+ +
+ Angl +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek plemienia germańskiego zamieszkującego od V do VI wieku Brytanię; + + Angle + + +
+ +
+ Anglia + ˈãŋɡlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzno-historyczna w Wielkiej Brytanii; (potocznie, potoczny) utożsamiana ze Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej; + + England + Britain + the UK + + +
+ +
+ Anglia Wschodnia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna i geograficzna we wschodniej Anglii, obejmująca hrabstwa Norfolk i Suffolk; + + East Anglia + + +
+ +
+ Anglik + ˈãŋɡlʲik +
+ + n + + + mężczyzna narodowości angielskiej + + Englishman + + +
+ +
+ Angola + ãŋˈɡɔla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Angola + + +
+ +
+ Angria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Niemczech, środkowa część wczesnośredniowiecznego księstwa Saksonii, położona między Ostfalią a Westfalią; + + Angria + + +
+ +
+ Anguilla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne Wielkiej Brytanii na Morzu Karaibskim; + + Anguilla + + +
+ +
+ Ania + ˈãɲa +
+ + pn + + + (zdrobniale) poufała forma imienia Anna + + Annie + + +
+ +
+ Aniela + ãˈɲɛla +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Angela + + +
+ +
+ Anioł + ˈãɲɔw +
+ + pn + + + imię męskie; + + Angel + + +
+ +
+ Anioł Pański + ˈãɲɔw ˈpãj̃sʲci +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) modlitwa maryjna przypominająca o Zwiastowaniu Najświętszej Maryi Pannie; + + Angelus + + +
+ +
+ Anioł Stróż + ˈãɲɔw ˈstruʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) według wierzeń chrześcijańskich indywidualnie przydzielony anioł czuwający nad człowiekiem od chwili jego narodzin; + + guardian angel + + +
+ +
+ Anita + ãˈɲita +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie przypuszczalnie pochodzenia hiszpańskiego; + + Anita + + +
+ +
+ Aniuj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji; prawy dopływ Kołymy, powstająca z połączenia Małego i Wielkiego Aniuja; + + Anyuy + + +
+ +
+ Ankara + ãŋˈkara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Turcji; + + Ankara + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 1457; + + Ankara + + +
+ +
+ Ankona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowych Włoszech; + + Ancona + + +
+ +
+ Anna + ˈãnːa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 265; + + Anna + + + + (oficjalnie) (urzędowy) imię żeńskie; + + Ann + Anna + Anne + + +
+ +
+ Antananarywa + ˌãntãnãnaˈrɨva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Madagaskaru; + + Antananarivo + + +
+ +
+ Antares + ãnˈtarɛs +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona; + + Antares + + +
+ +
+ Antarktyda + ˌãntarkˈtɨda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kontynent, na którym znajduje się biegun południowy; + + Antarctica + + +
+ +
+ Antarktyda Zachodnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zachodnia część kontynentu Antarktydy; + + Lesser Antarctica + West Antarctica + + +
+ +
+ Antarktyka + ãnˈtarktɨka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rejon globu ziemskiego od bieguna południowego do 60° szerokości geograficznej południowej, obejmujący Antarktydę, jej lądolód oraz otaczające je wody; + + Antarctic + + +
+ +
+ Antarktyka Zachodnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część świata znajdująca się na półkuli południowej obejmująca Antarktydę Zachodnią, część Oceanu Południowego i położone na nim wyspy + + West Antarctica + + +
+ +
+ Antek + ˈãntɛk +
+ + pn + + + (zdrobniale) Antoni + + Tony + + +
+ +
+ Anteros +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie miłości odwzajemnionej lub miłości nieodwzajemnionej i zemsty za miłość odrzuconą; + + Anteros + + +
+ +
+ Antigua +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa położona na Karaibach, w archipelagu Małych Antyli, należąca do Wysp Nawietrznych; + + Antigua + + +
+ +
+ Antigua i Barbuda + ˌãntʲiˈɡu<sup>w</sup>a ˌi‿barˈbuda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspiarskie państwo na Morzu Karaibskim ze stolicą w Saint John's; + + Antigua and Barbuda + + +
+ +
+ Antioch + ˈãntʲjɔx +
+ + pn + + + historyczne imię męskie; + + Antiochus + + +
+ +
+ Antiochia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) starożytne i współczesne miasto w południowej Turcji, nad Morzem Śródziemnym; + + Antakya + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa szeregu miast na świecie; + + Antioch + Antiochia + + +
+ +
+ Antoni + ãnˈtɔ̃ɲi +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Anthony + Antony + Tony + + +
+ +
+ Antonia + ãnˈtɔ̃ɲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Antonia + + +
+ +
+ Antonin +
+ + pn + + + imię męskie + + Antoninus + + +
+ +
+ Antonina + ˌãntɔ̃ˈɲĩna +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Antonia + + +
+ +
+ Antoniusz +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Antonius + + +
+ +
+ Antwerpia + ãntˈfɛrpʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Belgii; + + Antwerp + + +
+ +
+ Antyle Holenderskie + ãnˈtɨlɛ ˌxɔlɛ̃nˈdɛrsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) holenderskie terytorium autonomiczne; + + Netherlands Antilles + + +
+ +
+ Anubis + ãˈnubʲis +
+ + pn + + + (mitologia egipska) bóg zmarłych, nekropolii i balsamistów; + + Anubis + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 1912; + + Anubis + + +
+ +
+ Anżero-Sudżeńsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie kemerowskim; + + Anzhero-Sudzhensk + + +
+ +
+ Aosta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Włoszech, stolica najmniejszego włoskiego regionu Doliny Aosty; + + Aosta + + +
+ +
+ Apatyty +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie murmańskim; + + Apatity + + +
+ +
+ Apeliotes + ˌapɛˈlʲjɔtɛs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie wiatru wschodniego; + + Apeliotes + + +
+ +
+ Apeniny + ˌapɛ̃ˈɲĩnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski we Włoszech; + + Apennine Mountains + Appenines + + +
+ +
+ Apia + ˈapʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Samoa; + + Apia + + +
+ +
+ Apollo + aˈpɔlːɔ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg sztuki (muzyki, poezji), światła i wróżbiarstwa, przewodnik muz; + + Apollo + + + + (rzadki, rzadko używany) imię męskie pochodzenia greckiego; jedno z imion mitologicznych; + + Apollo + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 1862, odkryta w 1932 r.; + + Apollo + + +
+ +
+ Apoloniusz + ˌapɔˈlɔ̃ɲuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Apollonius + + +
+ +
+ Appalachy + ˌapːaˈlaxɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) system górski we wschodniej części Ameryki Północnej, w USA i Kanadzie; + + Appalachian Mountains + + +
+ +
+ Apulia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna i region administracyjny w południowych Włoszech; + + Apulia + + +
+ +
+ Arab + ˈarap +
+ + n + + + mężczyzna wywodzący się z jednego z ponad dwudziestu krajów świata arabskiego; mężczyzna, którego językiem ojczystym jest arabski; + + Arab + + +
+ +
+ Arabela + ˌaraˈbɛla +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Arabella + + +
+ +
+ Arabia + aˈrabʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina zazwyczaj utożsamiana z Półwyspem Arabskim, lecz początkowo obejmująca obszar Azji leżący na południowy zachód od Mezopotamii, obejmując poza półwyspem również część Lewantu; + + Arabia + + +
+ +
+ Arabia Saudyjska + aˈrabʲja sawˈdɨjska +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (geografia, geograficzny) państwo w Azji, na Półwyspie Arabskim ze stolicą w Rijadzie; + + Saudi Arabia + + +
+ +
+ Arabka + aˈrapka +
+ + n + + + kobieta pochodzenia arabskiego, wywodząca się z jednego z krajów świata arabskiego + + Arab + + +
+ +
+ Arad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej Rumunii, w regionie Kriszana; + + Arad + + +
+ +
+ Aragonia + ˌaraˈɡɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region autonomiczny w północnej Hiszpanii + + Aragon + + +
+ +
+ Aragończyk +
+ + n + + + mieszkaniec Aragonii + + Aragonese + + +
+ +
+ Aragwi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka we wschodniej Gruzji, lewy dopływ Kury; + + Aragvi + + +
+ +
+ Arak +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Iranie, u podnóża gór Zagros; + + Arak + + +
+ +
+ Araks +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Turcji, Armenii, Iranie i Azerbejdżanie, prawostronny dopływ Kury; + + Aras + + +
+ +
+ Aramejczyk + ˌarãˈmɛjʧ̑ɨk +
+ + n + + + członek ludów semickich żyjących na pustyniach na zachód od Mezopotamii w II tysiącleciu p.n.e.; + + Aramean + + +
+ +
+ Ararat + aˈrarat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) górski masyw wulkaniczny w Turcji; + + Ararat + + +
+ +
+ Arbela + arˈbɛla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (starożytność) miasto w Iraku; + + Arbil + + +
+ +
+ Archangielsk + arˈxãŋʲɟɛlsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej części europejskiej Rosji; + + Arkhangelsk + + +
+ +
+ Archimedes + ˌarçĩˈmɛdɛs +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) grecki matematyk; + + Archimedes + + +
+ +
+ Ardeny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) silnie zalesione góry w południowo-wschodniej Belgii, Francji i Luksemburgu; + + Ardennes + Ardennes Forest + + +
+ +
+ Ares + ˈarɛs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg wojny; + + Ares + + +
+ +
+ Argentyna + ˌarɡɛ̃nˈtɨ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Południowej; + + Argentina + + +
+ +
+ Argolida +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północno-wschodniej części Peloponezu, z historycznym centrum w Argos; + + Argolis + + +
+ +
+ Argonauta +
+ + n + + + (mitologia grecka) każdy z uczestników wyprawy po złote runo pod wodzą Jazona na statku Argo; + + Argonaut + + +
+ +
+ Argos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji, na Peloponezie, w Argolidzie, w okresie klasycznym niezależna polis; + + Argos + + +
+ +
+ Argowia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kanton w północnej Szwajcarii + + Aargau + + +
+ +
+ Aria + ˈarʲja +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) zwykle w lm: członek starożytnych koczowniczych plemion pasterskich mówiących dialektami indoeuropejskimi, które w III i II tysiącleciu p.n.e. zamieszkiwały Azję Środkową, by następnie rozprzestrzenić się na tereny Iranu i Indii; + + Aryan + + +
+ +
+ Ariadna + arʲˈjadna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Ariadne + + +
+ +
+ Ariel + ˈarʲjɛl +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Ariel + + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Urana; + + Ariel + + + + (biblijny) stara nazwa Jerozolimy; obecnie miasto w Izraelu + + Ariel + + +
+ +
+ Arizona + ˌarʲiˈzɔ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Arizona + + +
+ +
+ Arka Przymierza +
+ + pn + + + (biblijny) skrzynia, w której przechowywano tablice z tekstem Dekalogu; + + Ark of the Covenant + Ark of the Testimony + + +
+ +
+ Arkadiusz + arˈkadʲjuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Arcadius + + +
+ +
+ Arkadyjczyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Arkadii + + Arcadian + + +
+ +
+ Arkansas + arˈkãw̃zas + ˈarkãw̃sɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Arkansas + + +
+ +
+ Arktur + ˈarktur +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Wolarza, jedna z najjaśniejszych gwiazd na niebie; + + Arcturus + + +
+ +
+ Arktyka + ˈarktɨka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) najbliżej na północ wysunięty obszar Ziemi otaczający biegun północny; + + Arctic + + +
+ +
+ Armagedon + ˌarmaˈɡɛdɔ̃n +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miejsce, w którym przy końcu świata odbędzie się bitwa między narodami + + Armageddon + + +
+ +
+ Armawir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, nad Kubaniem; + + Armavir + + +
+ +
+ Armenia + arˈmɛ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Armenia + + +
+ +
+ Armeńczyk + arˈmɛ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Armenii + + Armenian + + +
+ +
+ Armia Czerwona +
+ + pn + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) nazwa sił zbrojnych Rosji sowieckiej i ZSRR od 1918 do 1946; + + Red Army + + +
+ +
+ Armia Krajowa + ˈarmʲja kraˈjɔva +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) konspiracyjne siły zbrojne polskiego państwa podziemnego w okresie drugiej wojny światowej + + Home Army + + +
+ +
+ Armida + arˈmʲida +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) w poemacie Jerozolima wyzwolona piękna czarodziejka i uwodzicielka bohaterów; + + Armida + + +
+ +
+ Armoryka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na terenie starożytnej Galii, obejmująca tereny między Loarą i Sekwaną; + + Armorica + Aremorica + + +
+ +
+ Arseniusz + arˈsɛ̃ɲuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Arsenius + + +
+ +
+ Artakserkses +
+ + pn + + + historyczne perskie imię męskie + + Artaxerxes + + +
+ +
+ Artemida + ˌartɛ̃ˈmʲida +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini łowów i przyrody (m.in. świata roślinnego i zwierzęcego, gór, lasów, gajów, bagien, źródeł leczniczych), łączona z Selene, Hekate i Persefoną oraz utożsamiana z rzymską Dianą; + + Artemis + + +
+ +
+ Artemis + arˈtɛ̃mʲis +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 105; + + Artemis + + +
+ +
+ Artezja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (rzadki, rzadko używany) Artois, kraina historyczna w północnej Francji, z głównym ośrodkiem w Arras; + + Artois + + +
+ +
+ Artiom +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Nadmorskim, położone niedaleko Władywostoku; + + Artyom + + +
+ +
+ Artur + ˈartur +
+ + pn + + + imię męskie; + + Arthur + + +
+ +
+ Aruba + aˈruba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne Holandii w Ameryce Środkowej; + + Aruba + + +
+ +
+ Arwad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) syryjskie miasto na wyspie nad Morzem Śródziemnym, w czasach starożytnych jedno z macierzystych osiedli i portów fenickich; + + Arwad + + +
+ +
+ Aryjczyk + aˈrɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) osoba należąca do grupy etnicznej, której członkowie posługują się jednym z języków indoeuropejskich lub której członkowie byli azjatyckimi przodkami dzisiejszych społeczności posługujących się jednym z języków indoeuropejskich + + Aryan + + + + (historia, historyczny, historycznie) w hitleryzmie: przedstawiciel najwyższej rasy, bez żydowskich przodków + + Aryan + + +
+ +
+ Arystoteles + ˌarɨstɔˈtɛlɛs +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) filozof grecki, + + Aristotle + + +
+ +
+ Arzamas +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w europejskiej części Rosji w obwodzie niżnonowogrodzkim; + + Arzamas + + +
+ +
+ As-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku as (w zapisie nutowym z czterema bemolami) + + A-flat major + + +
+ +
+ Asam +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w północno-wschodnich Indiach ze stolicą w Dispur; + + Assam + + +
+ +
+ Asbiest +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie swierdłowskim, położone na Uralu; + + Asbest + + +
+ +
+ Asklepios + asˈklɛpʲjɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg sztuki lekarskiej przedstawiany jako dojrzały, brodaty mężczyzna w długiej szacie, trzymający w ręce laskę owiniętą wężem, utożsamiany z rzymskim Eskulapem; syn Apollina i Koronis, córki Flegiasa; ojciec Higiei, Panacei, Iaso, Ajgle, Akeso, Podalejriosa i Machaona; + + Asclepius + + +
+ +
+ Assam + ˈasːãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) prowincja w północno-wschodnich Indiach; + + Assam + + +
+ +
+ Asteria + aˈstɛrʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 658, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1908 r.; + + Asteria + + + + (mitologia grecka) córka Teukrosa, syna Telamona + + Asteria + + + + (mitologia grecka) jedna z córek Danaosa + + Asteria + + + + (mitologia grecka) jedna z córek giganta Alkyoneusa + + Asteria + + + + (mitologia grecka) matka Hekate; żona tytana Persesa oraz siostra Leto; córka Kojosa i Fojbe; jedna z tytanid drugiego pokolenia; + + Asteria + + + + imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Asteria + + +
+ +
+ Astrachań + aˈstraxãɲ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej części europejskiej Rosji, położone nad Wołgą, stolica obwodu; + + Astrakhan + + +
+ +
+ Astronomia + ˌastrɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 1154; + + Astronomia + + +
+ +
+ Asturia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina geograficzna położona w północnej Hiszpanii nad Zatoką Biskajską, w średniowieczu niezależne królestwo + + Asturia + + +
+ +
+ Asyria + aˈsɨrʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytne państwo semickie w północnej Mezopotamii; + + Assyria + + +
+ +
+ Asyryjczyk + ˌasɨˈrɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel semickiego narodu zamieszkującego północny Irak, Iran, południową Turcję i Syrię; + + Assyrian + + +
+ +
+ Asyż + ˈasɨʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w regionie Umbria, we Włoszech; + + Assisi + + +
+ +
+ Aszchabad + aʃˈxabat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Turkmenistanu; + + Ashgabat + Ashkhabad + + +
+ +
+ Aszkelon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Izraelu; + + Ashkelon + + +
+ +
+ Atanazy +
+ + pn + + + imię męskie; + + Athanasius + + +
+ +
+ Atena + aˈtɛ̃na +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini mądrości, wojny sprawiedliwej i rękodzieła (m.in. tkactwa, hafciarstwa, przędzalnictwa), utożsamiana z rzymską Minerwą; córka Zeusa i Metydy; opiekunka Aten; jedna z olimpijczyków; + + Athena + + +
+ +
+ Ateny + aˈtɛ̃nɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica współczesnej Grecji; + + Athens + + +
+ +
+ Atlanta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stolica i jednocześnie najludniejsze miasto amerykańskiego stanu Georgia; + + Atlanta + + +
+ +
+ Atlantyda + ˌatlãnˈtɨda +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) mityczna wyspa całkowicie zniszczona przez trzęsienie ziemi, leżąca według Platona na Oceanie Atlantyckim naprzeciw Słupów Heraklesa; + + Atlantis + + +
+ +
+ Atlantyk + aˈtlãntɨk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (potocznie, potoczny) (zobacz) Ocean Atlantycki + + Atlantic + + +
+ +
+ Atlas + ˈatlas +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski w północno-zachodniej Afryce; + + Atlas Mountains + + +
+ +
+ Atrek +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w północno-wschodnim Iranie i południowo-zachodnim Turkmenistanie; + + Atrek + + +
+ +
+ Attyka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w środkowej Grecji leżąca na Półwyspie Attyckim z Atenami jako głównym ośrodkiem; + + Attica + + +
+ +
+ Augiasz +
+ + pn + + + (mitologia grecka) legendarny król Elidy na Peloponezie, jeden z Argonautów, syn Heliosa; + + Augeas + + +
+ +
+ Augsburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na prawach powiatu w Niemczech, w Bawarii, historyczna stolica Szwabii; + + Augsburg + + +
+ +
+ August + ˈawɡust +
+ + pn + + + imię męskie; + + August + + +
+ +
+ Aura + ˈawra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 1488; + + Aura + + + + (mitologia grecka) nimfa frygijska szybka jak wiatr, łowczyni z orszaku Artemidy; + + Aura + + +
+ +
+ Auschwitz +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) = KL Auschwitz, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny na przedmieściu Oświęcimia + + Auschwitz + + +
+ +
+ Auster + ˈawstɛr +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg wiatru południowego, utożsamiany z greckim Notosem; + + Auster + Notus + + +
+ +
+ Austerlitz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Sławków w Czechach + + Austerlitz + + +
+ +
+ Austin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej części Stanów Zjednoczonych, stolica stanu Teksas; + + Austin + + +
+ +
+ Australia + awˈstralʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo obejmujące prawie cały kontynent australijski; + + Australia + + + + (geografia, geograficzny) najmniejszy kontynent na Ziemi; + + Australia + + +
+ +
+ Austria + ˈawstrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + Austria + + +
+ +
+ Austriak + ˈawstrʲjak +
+ + n + + + mieszkaniec lub obywatel Austrii + + Austrian + + +
+ +
+ Austro-Węgry + ˌawstrɔ‿ˈvɛ̃ŋɡrɨ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) państwo w Europie od 1867 do 1918 r. pod panowaniem Habsburgów, ze stolicami w Wiedniu i Budapeszcie; + + Austria-Hungary + + +
+ +
+ Autonomia Palestyńska + ˌawtɔ̃ˈnɔ̃mʲja ˌpalɛˈstɨ̃j̃ska +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (potocznie, potoczny) tymczasowa struktura administracyjna zarządzająca obszarem Strefy Gazy i częścią Zachodniego Brzegu; + + Palestinian Authority + + +
+ +
+ Autun +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Francji, w Burgundii; + + Autun + + +
+ +
+ Awentyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) jedno z siedmiu rzymskich wzgórz; + + Aventine + Aventine Hill + + +
+ +
+ Awinion + aˈvʲĩɲɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Francji nad Rodanem; + + Avignon + + +
+ +
+ Azerbejdżan + ˌazɛrˈbɛjʤ̑ãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji ze stolicą w Baku; + + Azerbaijan + + +
+ +
+ Azerbejdżanin + ˌazɛrbɛjˈʤ̑ãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec lub obywatel Azerbejdżanu + + Azerbaijani + + +
+ +
+ Azja + ˈazʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) największy kontynent na Ziemi; + + Asia + + +
+ +
+ Azja Mniejsza + ˈazʲja ˈmʲɲɛ̇jʃa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w zachodniej Azji, tworzący pomost lądowy łączący ten kontynent z Europą; + + Asia Minor + + +
+ +
+ Azja Południowo-Wschodnia +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region Azji składający się z Półwyspu Indochińskiego i Archipelagu Malajskiego z wyspami filipińskimi, obejmujący Birmę, Tajlandię, Kambodżę, Laos, Wietnam, Malezję, Singapur, Indonezję, Timor Wschodni, Brunei i Filipiny; + + Southeast Asia + Southeastern Asia + + +
+ +
+ Azja Środkowa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region Azji wyróżniany w geografii historycznej i politycznej; + + Central Asia + + +
+ +
+ Azjata + aˈzʲjata +
+ + n + + + mieszkaniec kontynentu azjatyckiego + + Asian + + +
+ +
+ Azor + ˈazɔr +
+ + pn + + + miejscowość w Izraelu, w dystrykcie Tel Awiwu; + + Azor + + +
+ +
+ Azory + aˈzɔrɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Atlantyckim, region autonomiczny Portugalii; + + Azores + + +
+ +
+ Ałapajewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie swierdłowskim, na Uralu, położone nad rzeką Nejwą; + + Alapayevsk + + +
+ +
+ Ałatau Kuźniecki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie na terytorium Rosji, w Syberii Południowej, pomiędzy rzekami Tomem a Białym Ijusem; + + Kuznetsk Alatau + + +
+ +
+ Ałtaj + ˈawtaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) azjatyckie pasmo górskie; + + Altai + + +
+ +
+ B-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku b (w zapisie nutowym z dwoma bemolami) + + B-flat major + + +
+ +
+ BIOS + bʲjɔs +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) zestaw podstawowych procedur pośredniczących między systemem operacyjnym a sprzętem komputera zapisany w jego pamięci stałej; + + BIOS + + +
+ +
+ BIZ +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) bezpośrednie inwestycje zagraniczne + + FDI + + +
+ +
+ BJJ +
+ + acronym + + + = brazylijskie jiu-jitsu + + BJJ + + +
+ +
+ BJRM + ˌbɛ‿jɔt‿ɛr‿ˈɛ̃m +
+ + acronym + + + = (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Była Jugosłowiańska Republika Macedonii + + FYROM + + +
+ +
+ BWA + bɛ‿vu‿ˈa +
+ + acronym + + + = (sztuka) Biuro Wystaw Artystycznych; + + office of art exhibition + + +
+ +
+ Bab al-Mandab +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) cieśnina między Afryką a Półwyspem Arabskim, ważny punkt żeglugowy na trasie Europa – Daleki Wschód; + + Bab-el-Mandeb + + +
+ +
+ Baba Jaga + ˈbaba ˈjaɡa +
+ + n + + + (literacko) postać baśniowa wyobrażana jako brzydka starucha; uosobienie zła + + Baba Yaga + + +
+ +
+ Babilon + baˈbʲilɔ̃n +
+ + pn + + + (starożytność) (geografia, geograficzny) starożytne miasto położone w Mezopotamii, dawna stolica Babilonii, obecnie teren Iraku; + + Babylon + + +
+ +
+ Babilonia + ˌbabʲiˈlɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne państwo semickie w Mezopotamii, na terenie obecnego Iraku; + + Babylonia + + +
+ +
+ Babol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iranie, w ostanie Mazandaran; + + Babol + + +
+ +
+ Bachmut +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie w obwodzie donieckim; + + Bakhmut + + +
+ +
+ Bachus + ˈbaxus +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) (zobacz) [[Dionizos, Bakchos, Liber, Liber Pater]] + + Bacchus + + +
+ +
+ Badenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w południowo-zachodniej części Niemiec, począwszy od średniowiecza margrabstwo, księstwo a wreszcie wielkie księstwo; + + Baden + + +
+ +
+ Badenia-Wirtembergia + ˌbadɛ̃ɲa‿vʲirtɛ̃mˈbɛrʲɟja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj związkowy w południowej części Niemiec + + Baden-Württemberg + + +
+ +
+ Bagdad + ˈbaɡdat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Iraku; + + Baghdad + Bagdad + + +
+ +
+ Baghlan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-wschodnim Afganistanie; + + Baghlan + + +
+ +
+ Bahamy + baˈxãmɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo wyspiarskie w Ameryce Północnej; + + the Bahamas + + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Atlantyckim; + + Bahama Islands + + +
+ +
+ Bahrajn + ˈbaxrajn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji ze stolicą w Manamie; + + Bahrain + + +
+ +
+ Baje +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto nad Zatoką Neapolitańską w Kampanii, słynne uzdrowisko już w czasach starożytnych; + + Baiae + + +
+ +
+ Bajkał + ˈbajkaw +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro w Azji, najstarsze i najgłębsze na świecie; + + Baikal + + +
+ +
+ Bajkonur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) dawny radziecki kosmodrom na terenie Kazachstanu; + + Baikonur + + +
+ +
+ Bajonna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowo-zachodniej Francji; + + Bayonne + + +
+ +
+ Bakczysaraj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Krymie; + + Bakhchisaray + Bakhchysarai + + +
+ +
+ Bali +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) indonezyjska wyspa w archipelagu Małych Wysp Sundajskich; + + Bali + + +
+ +
+ Baliwat Guernsey +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (oficjalnie) dependencja korony brytyjskiej na Wyspach Normandzkich, obejmująca Guernsey i pobliskie wyspy + + Bailiwick of Guernsey + + +
+ +
+ Baltimore +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto stanu Maryland w USA; + + Baltimore + + +
+ +
+ Bamberg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Niemczech, w Bawarii; + + Bamberg + + +
+ +
+ Bamian +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Afganistanie, w górach Hindukusz; + + Bamyan + + +
+ +
+ Bandar Seri Begawan + ˈbʌndərˈsɛribəˈgɑwən +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Brunei; + + Bandar Seri Begawan + + +
+ +
+ Bandżul + ˈbãn͇ʤ̑ul +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Gambii; + + Banjul + + +
+ +
+ Bangalur +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) Bangaluru, miasto w południowych Indiach (oficjalna nazwa do 2006 roku); + + Bangalore + + +
+ +
+ Bangkok + ˈbãŋkːɔk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Tajlandii; + + Bangkok + + +
+ +
+ Bangladesz + bãŋɡˈladɛʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji ze stolicą w Dhace; + + Bangladesh + + +
+ +
+ Banglijczyk +
+ + n + + + obywatel Bangladeszu + + Bangladeshi + + +
+ +
+ Barabasz + baˈrabaʃ +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie; + + Barabbas + + +
+ +
+ Barack +
+ + pn + + + anglosaskie imię męskie + + Barack + + +
+ +
+ Baran + ˈbarãn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) pierwszy znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 21 marca do 19 (20) kwietnia; + + Aries + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny jesienią i zimą; + + Aries + + +
+ +
+ Baranek Boży + baˈrãnɛɡ ˈbɔʒɨ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześc. symboliczny tytuł Jezusa Chrystusa, nawiązujący do jego ofiary na krzyżu i starotestamentowych proroctw; + + Lamb of God + + +
+ +
+ Baranówka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim, siedziba władz rejonu baranowskiego; + + Baranivka + + +
+ +
+ Barbados + barˈbadɔs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Barbados + + +
+ +
+ Barbara + barˈbara +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Barbara + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 234; + + Barbara + + +
+ +
+ Barbuda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa położona na Morzu Karaibskim, zaliczająca się do Wysp Nawietrznych, wchodząca w skład państwa Antigua i Barbuda; + + Barbuda + + +
+ +
+ Barcelona + ˌbarʦ̑ɛˈlɔ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hiszpanii, stolica Katalonii; + + Barcelona + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 945; + + Barcelona + + +
+ +
+ Bari + bari +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, stolica Apulii; + + Bari + + +
+ +
+ Barnaba + barˈnaba +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia aramejskiego; + + Barnaby + Barnabas + + +
+ +
+ Barnauł +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Ałtajskim, nad Obem; + + Barnaul + + +
+ +
+ Barszczowice +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie pustomyckim; + + Borshchovychi + + +
+ +
+ Bartek + ˈbartɛk +
+ + pn + + + (zdrobniale) poufała forma męskiego imienia Bartosz + + Bart + Barty + + + + (zdrobniale) poufała forma męskiego imienia Bartłomiej + + Bart + Barty + + +
+ +
+ Bartłomiej + bartˈwɔ̃mʲjɛ̇j +
+ + pn + + + imię męskie; + + Bartholomew + + +
+ +
+ Basen Akwitański +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nizina w południowo-zachodniej Francji, położona na północ od Pirenejów, a na zachód od Masywu Centralnego; + + Aquitaine Basin + + +
+ +
+ Basen Paryski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rozległa nizinna kraina w północnej części Francji; + + Paris Basin + + +
+ +
+ Basia + ˈbaɕa +
+ + pn + + + (zdrobniale) od: Barbara + + Babs + Barb + Barbie + + +
+ +
+ Basieńka +
+ + pn + + + (zdrobniale) od: Barbara + + Babs + Barb + Barbie + + +
+ +
+ Basilicata +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w południowych Włoszech z ośrodkiem administracyjnym w Potenzy; + + Basilicata + + +
+ +
+ Bask + bask +
+ + n + + + członek narodu zamieszkującego tereny na granicy Hiszpanii i Francji nad Zatoką Biskajską; + + Basque + + +
+ +
+ Basra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowym Iraku, położone nad rzeką Szatt al-Arab; + + Basra + + +
+ +
+ Basseterre + ˌbasːɛˈtɛrːɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Saint Kitts i Nevis; + + Basseterre + + +
+ +
+ Bastia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) główne miasto handlowe i przemysłowe na Korsyce we Francji; + + Bastia + + +
+ +
+ Baszan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północnej Palestynie, równina na wschód od rowu Jordanu; + + Bashan + + +
+ +
+ Baszkir +
+ + n + + + członek narodu Baszkirów + + Bashkir + + +
+ +
+ Baszkiria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej; + + Bashkiria + + +
+ +
+ Baszkortostan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) autonomiczna republika, wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej; + + Bashkortostan + + +
+ +
+ Bawaria + baˈvarʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kraj związkowy w południowej części Republiki Federalnej Niemiec ze stolicą w Monachium; + + Bavaria + + +
+ +
+ Bawarka + baˈvarka +
+ + n + + + mieszkanka Bawarii + + Bavarian + + +
+ +
+ Bazylea + ˌbazɨˈlɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Szwajcarii; + + Basel + Basle + + +
+ +
+ Bazyli + baˈzɨlʲi +
+ + pn + + + imię męskie; + + Basil + + +
+ +
+ Bazylisa +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Vasilisa + + +
+ +
+ Bałakława +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość na Krymie, niegdyś samodzielne miasto, obecnie część Sewastopola; + + Balaklava + + +
+ +
+ Bałaszow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Rosji, w obwodzie saratowskim, położone nad rzeką Chopior; + + Balashov + + +
+ +
+ Bałaszycha +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji w obwodzie moskiewskim, położone na wschód od Moskwy; + + Balashikha + + +
+ +
+ Bałkany + bawˈkãnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region Europy, obejmujący w przybliżeniu obszar Półwyspu Bałkańskiego; + + Balkans + + +
+ +
+ Bałt + bawt +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek narodu lub dawnego plemienia, posługującego się jednym z języków bałtyckich; + + Balt + + +
+ +
+ Bałtyka + bawˈtɨka +
+ + pn + + + (geologia, geologiczny) kraton stanowiący do końca ordowiku samodzielny kontynent; + + Baltica + + +
+ +
+ Baśka +
+ + pn + + + (zdrobniale) od: Barbara + + Babs + Barb + Barbie + + +
+ +
+ Beatrycze + ˌbɛaˈtrɨʧ̑ɛ +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia włoskiego; + + Beatrice + + +
+ +
+ Beduin + bɛˈdu<sup>j</sup>ĩn +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek koczowniczych lub półkoczowniczych plemion krajów arabskich; + + Bedouin + + +
+ +
+ Bejrut + ˈbɛjrut +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Azji, stolica Libanu; + + Beirut + + +
+ +
+ Bekaa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) żyzna dolina w Libanie, 30 km na wschód od Bejrutu; + + Beqaa + + +
+ +
+ Belebej +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Republice Baszkortostanu, w azjatyckiej części Rosji; + + Belebey + + +
+ +
+ Belfast + ˈbɛlfast +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Irlandii Północnej, + + Belfast + + +
+ +
+ Belfort +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Francji, w regionie Burgundia-Franche-Comté; + + Belfort + + +
+ +
+ Belg + bɛlk +
+ + n + + + obywatel Belgii + + Belgian + + +
+ +
+ Belgia + ˈbɛlʲɟja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie Zachodniej ze stolicą w Brukseli; + + Belgium + + +
+ +
+ Belgijka + bɛlʲˈɟijka +
+ + n + + + obywatelka Belgii + + Belgian + + +
+ +
+ Belgrad + ˈbɛlɡrat +
+ + pn + + + stolica Serbii; + + Belgrade + + +
+ +
+ Belize + bɛˈlʲizɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej ze stolicą w Belmopanie; + + Belize + + +
+ +
+ Bellona + bɛlˈːɔ̃na +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 28; + + Bellona + + + + (mitologia rzymska) bogini wojny, utożsamiana z grecką Enyo; + + Bellona + + +
+ +
+ Bendery +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Naddniestrzu, separatystycznej części Mołdawii, port nad Dniestrem; + + Bender + + +
+ +
+ Benedykt + bɛ̃ˈnɛdɨkt +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Benedict + + +
+ +
+ Beneluks +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region w Europie Zachodniej, składający się z trzech sąsiadujących ze sobą monarchii: Belgii, Holandii i Luksemburga; + + Benelux + + +
+ +
+ Benewent +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, w prowincji Benewent (1.2); + + Benevento + + +
+ +
+ Bengal +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Azji Południowej, w Indiach i Bangladeszu, we wschodniej części Niziny Hindustańskiej, nad Zatoką Bengalską; + + Bengal + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilku miejscowości i gmin w USA + + Bengal + + +
+ +
+ Beniamin + bɛ̃ˈɲjãmʲĩn +
+ + pn + + + polskie imię męskie hebrajskiego pochodzenia; + + Benjamin + + +
+ +
+ Benin + ˈbɛ̃ɲĩn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Benin + + +
+ +
+ Beocja + bɛˈɔʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w środkowej Grecji; + + Boeotia + + + + (geografia, geograficzny) nomos w środkowej Grecji + + Boeotia + + +
+ +
+ Berber + ˈbɛrbɛr +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) rdzenny mieszkaniec północnej Afryki i Sahary pochodzenia chamito-semickiego; + + Berber + + +
+ +
+ Berberia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraje Maghrebu, zamieszkiwane przez ludność berberyjską; + + Barbary + + +
+ +
+ Berdyczów + bɛrˈdɨʧ̑uf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim; + + Berdychiv + + +
+ +
+ Berenika + ˌbɛrɛ̃ˈɲika +
+ + pn + + + spolszczone imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Berenice + + +
+ +
+ Beresteczko +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie horochowskim, nad Styrem; + + Berestechko + + +
+ +
+ Berezyna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Białorusi w obwodzie mińskim; + + Byerazino + + + + (geografia, geograficzny) rzeka na Białorusi, prawy dopływ Dniepru; + + Berezina + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w środkowej Białorusi, prawy dopływ Niemna; + + Berezina + + +
+ +
+ Bereźne +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie rówieńskim, siedziba rejonu berezieńskiego, położone nad rzeką Słuczą; + + Berezne + + +
+ +
+ Bereżce +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie krzemienieckim; + + Velyki Berezhtsi + + +
+ +
+ Bergamo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, w regionie Lombardia; + + Bergamo + + +
+ +
+ Berhomet +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie wyżnickim obwodu czerniowieckiego; + + Berehomet + + +
+ +
+ Berlin + ˈbɛrlʲĩn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Niemiec; + + Berlin + + +
+ +
+ Berlin Zachodni + ˈbɛrlʲĩn zaˈxɔdʲɲi +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) enklawa na obszarze NRD istniejąca w latach 1949–1990, położona w zachodniej części Berlina; + + West Berlin + + +
+ +
+ Bermudczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Bermudów + + Bermudian + + +
+ +
+ Bermudy + bɛrˈmudɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne Wielkiej Brytanii na Bermudach (1.2); + + Bermuda + + +
+ +
+ Bernadeta +
+ + pn + + + (oficjalnie) (urzędowy) imię żeńskie; + + Bernadette + + +
+ +
+ Bernard + ˈbɛrnart +
+ + pn + + + imię męskie; + + Bernard + + +
+ +
+ Berno + ˈbɛrnɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Szwajcarii; + + Bern + + +
+ +
+ Besarabia +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina położona między Dniestrem a Prutem, obecnie podzielona między Mołdawię i Ukrainę; + + Bessarabia + + +
+ +
+ Beskid +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) szczyt w Tatrach Zachodnich + + Beskid + + +
+ +
+ Beskidy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Karpatach zewnętrznych; + + Beskids + + +
+ +
+ Betesda +
+ + pn + + + (biblijny) (historia, historyczny, historycznie) nazwa antycznej sadzawki zlokalizowanej w północnej części starej Jerozolimy; + + Bethesda + + +
+ +
+ Betlejem + bɛˈtlɛjɛ̃m +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowej części Palestyny; + + Bethlehem + + +
+ +
+ Bełz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie sokalskim, nad Sołokiją i Rzeczycą, do 1951 roku znajdowało się w granicach Polski; + + Belz + + +
+ +
+ Bhutan + ˈbutãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji ze stolicą w Thimphu; + + Bhutan + + +
+ +
+ Bi-Pi + ˈbʲi‿pʲi +
+ + pn + + + (środowiskowy) (harcerski) Robert Baden-Powell, twórca skautingu + + B-P + + +
+ +
+ Biafra +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) państwo istniejące w latach 1967–1970 w Afryce, na wybrzeżu obecnej Nigerii; + + Biafra + + +
+ +
+ Białorusin + ˌbʲjawɔˈruɕĩn +
+ + n + + + osoba narodowości białoruskiej, obywatel Białorusi, mieszkaniec Białorusi + + Belarusian + + +
+ +
+ Białoruś + bʲjaˈwɔruɕ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Belarus + Belorussia + + +
+ +
+ Biały + ˈbʲjawɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) człowiek walczący z bolszewikami podczas rewolucji w Rosji i wojnie domowej; + + White + + +
+ +
+ Biały Dom +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) siedziba prezydenta Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie; + + White House + + +
+ +
+ Biały Drin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w zachodnim Kosowie i północnej Albanii, w zlewisku Morza Adriatyckiego; + + White Drin + + +
+ +
+ Biały Men +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Niemczech, w Bawarii, w Górnej Frankonii, północny i prawy dopływ Menu; + + White Main + + +
+ +
+ Bibiana + bʲiˈbʲjãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość we Włoszech, w regionie Piemont, w prowincji Turyn; + + Bibiana + + + + imię żeńskie; + + Viviana + Vivien + Vivienne + + +
+ +
+ Biblia + ˈbʲiblʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zbiór ksiąg, spisanych pierwotnie po hebrajsku, aramejsku i grecku, uznawany przez żydów i chrześcijan za natchnione przez Boga; + + Bible + Book + + +
+ +
+ Biebrza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w północno-wschodniej Polsce, prawy dopływ Narwi; + + Biebrza + + +
+ +
+ Bielsko-Biała + ˌbʲjɛlskɔ‿ˈbʲjawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Polsce; + + Bielsko-Biala + + +
+ +
+ Bieriezniki +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Permskim, na lewym brzegu Kamy; + + Berezniki + + +
+ +
+ Biesiedź +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji i na Białorusi, lewy dopływ Soży; + + Besed + + +
+ +
+ Biełaja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, w Baszkirii, lewy dopływ Kamy w dorzeczu Wołgi; + + Belaya River + + +
+ +
+ Biełgorod +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w w europejskiej części Rosji, nad rzeką Doniec, stolica obwodu biełgorodzkiego; + + Belgorod + + +
+ +
+ Biełogorsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie amurskim, nad Tomem; + + Belogorsk + + +
+ +
+ Biełorieck +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Republice Baszkirii, w Rosji; + + Beloretsk + + +
+ +
+ Biełowo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie kemerowskim; + + Belovo + + +
+ +
+ Bieżanice +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w Rosji, w obwodzie pskowskim, siedziba administracyjna rejonu bieżanickiego; + + Bezhanitsy + + +
+ +
+ Birma + ˈbʲirma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (zobacz) Mjanma + + Burma + + +
+ +
+ Birmingham +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Anglii, siedziba władz hrabstwa West Midlands; + + Birmingham + + +
+ +
+ Birobidżan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, położone na Dalekim Wschodzie, między rzekami Birą i Bidżanem; + + Birobidzhan + + +
+ +
+ Bitynia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Azji Mniejszej, prowincja rzymska; + + Bithynia + + +
+ +
+ Bizancjum + bʲiˈzãnʦ̑ʲjũm +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto nad cieśniną Bosfor, nad zatoką Złotego Rogu; później Konstantynopol; obecnie Stambuł; + + Byzantium + + + + termin stosowany przez nowożytnych historyków na określenie cesarstwa bizantyńskiego/cesarstwa bizantyjskiego + + Byzantine Empire + + +
+ +
+ Bizantyjczyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Bizancjum (cesarstwa bizantyjskiego) + + Byzantine + + +
+ +
+ Bizerta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Tunezji, port nad Morzem Śródziemnym; + + Bizerte + + +
+ +
+ Bliski Wschód + ˈblʲisʲci ˈfsxut +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) obszar na styku Europy, Afryki i południowo-zachodniej Azji; + + Middle East + Near East + + +
+ +
+ Bliźnięta + blʲiʑˈɲɛ̃nta +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) trzeci znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 21 (22) maja do 20 (21) czerwca; + + Gemini + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny zimą i wiosną; + + Gemini + + +
+ +
+ Bochum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na prawach powiatu położone w zachodniej części Niemiec; + + Bochum + + +
+ +
+ Bodo +
+ + pn + + + (etnografia, etnograficzny) grupa etniczna zamieszkująca stan Asam w Indiach, posługująca się językiem bodo z tybeto-birmańskiej rodziny językowej; + + Bodo + Bodo people + + +
+ +
+ Bogarodzica +
+ + n + + + (staropolski) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu; + + Mother of God + + +
+ +
+ Bogarodzicielka +
+ + pn + + + (teologia, teologiczny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu; + + Mother of God + + +
+ +
+ Bogota + bɔˈɡɔta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Kolumbii; + + Bogota + + +
+ +
+ Bogumił + bɔˈɡũmʲiw +
+ + pn + + + imię męskie; + + Bogomile + + +
+ +
+ Bogurodzica +
+ + n + + + (staropolski) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu; + + Mother of God + + +
+ +
+ Boh +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka na Ukrainie mająca źródła na Podolu, uchodząca do Morza Czarnego; + + Boh + Southern Bug + Southern Buh + + +
+ +
+ Bohemia + bɔˈxɛ̃mʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 371; + + Bohemia + + +
+ +
+ Boko Haram +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nigeryjska islamistyczna sekta bojówkarska domagająca się wprowadzenia szariatu; + + Boko Haram + + +
+ +
+ Bolechowce +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie w rejonie drohobyckim obwodu lwowskiego; + + Bolekhivtsi + + +
+ +
+ Bolesław + bɔˈlɛswaf +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia staropolskiego; + + Boleslas + + +
+ +
+ Boliwia + bɔˈlʲivʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w środkowej części Ameryki Południowej, ze stolicą w Sucre; + + Bolivia + + +
+ +
+ Bolonia + bɔˈlɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto położone między Padem a Apeninami w północnych Włoszech; + + Bologna + + +
+ +
+ Bolton +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Wielkiej Brytanii, w Anglii; + + Bolton + + +
+ +
+ Bonawentura + ˌbɔ̃navɛ̃nˈtura +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Bonaventure + + +
+ +
+ Bonifacy + ˌbɔ̃ɲiˈfaʦ̑ɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Boniface + + +
+ +
+ Bordżomi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto uzdrowiskowe w Gruzji, w regionie Samcche-Dżawachetia; + + Borjomi + + +
+ +
+ Boreasz + bɔˈrɛaʃ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie wiatru północnego, utożsamiany z rzymskim Akwilonem; + + Boreas + + +
+ +
+ Borki Wielkie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w rejonie tarnopolskim obwodu tarnopolskiego; + + Velyki Birky + + +
+ +
+ Borneo + bɔrˈnɛɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Archipelagu Malajskim; + + Borneo + + +
+ +
+ Bornholm + ˈbɔrn̥xɔlm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duńska wyspa w południowo-zachodniej części Bałtyku; + + Bornholm + + +
+ +
+ Borodzianka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, stolica rejonu borodziańskiego w obwodzie kijowskim, położone nad rzeką Zdwiż; + + Borodianka + + +
+ +
+ Borowicze +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w europejskiej części Rosji, w obwodzie nowogrodzkim, położone nad rzeką Mstą; + + Borovichi + + +
+ +
+ Borszczów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, siedziba administracyjna rejonu borszczowskiego; + + Borshchiv + + +
+ +
+ Borys + ˈbɔrɨs +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia protobułgarskiego; + + Boris + + +
+ +
+ Borysoglebsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w europejskiej części Rosji, w obwodzie woroneskim; + + Borisoglebsk + + +
+ +
+ Boryspol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim; + + Boryspil + + +
+ +
+ Borysław +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie drohobyckim, nad rzeką Tyśmienicą; + + Boryslav + + +
+ +
+ Bosfor + ˈbɔsfɔr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) cieśnina łącząca Morze Czarne z morzem Marmara, oddzielająca Europę od Azji; + + Bosphorus + + +
+ +
+ Bosra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Syrii; + + Bosra + + +
+ +
+ Boston + ˈbɔstɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych; + + Boston + + +
+ +
+ Boszniak + ˈbɔʃʲɲak +
+ + n + + + przedstawiciel narodu południowosłowiańskiego, zamieszkującego Bośnię i Hercegowinę, utożsamiany z wyznaniem muzułmańskim; + + Bosniac + Bosniak + + +
+ +
+ Botnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (dawniej, dawny) kraina historyczna położona nad Zatoką Botnicką, niegdyś w całości pod panowaniem szwedzkim, obecnie podzielona między Szwecję i Finlandię + + Bothnia + + +
+ +
+ Botnik Południowy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) południowa część Zatoki Botnickiej na Bałtyku; + + Bothnian Sea + + +
+ +
+ Botnik Północny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) północny basen Zatoki Botnickiej, oddzielony od Botnika Południowego cieśniną Kvarken Północny; + + Bay of Bothnia + Bothnian Bay + + +
+ +
+ Botswana + bɔtsˈfãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Botswana + + +
+ +
+ Bołgrad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie odeskim, siedziba administracyjna rejonu bołgradzkiego, położone na północno-wschodnim brzegu jeziora Jałpuh; + + Bolhrad + + +
+ +
+ Bołszowce +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim; + + Bilshivtsi + + +
+ +
+ Bośnia + ˈbɔɕɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) region w południowej Europie; + + Bosnia + + +
+ +
+ Bośnia i Hercegowina + ˈbɔɕɲa ˌi‿xɛrʦ̑ɛɡɔˈvʲĩna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie na Półwyspie Bałkańskim ze stolicą w Sarajewie; + + Bosnia and Herzegovina + + +
+ +
+ Bośniak + ˈbɔɕɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) bośniacki muzułmanin mieszkający w Bośni i Hercegowinie + + Bosniac + Bosniak + + + + mieszkaniec Bośni, obywatel Bośni i Hercegowiny + + Bosnian + + +
+ +
+ Boża Rodzicielka +
+ + pn + + + (teologia, teologiczny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu; + + Mother of God + + +
+ +
+ Boże Ciało + ˈbɔʒɛ ˈʨ̑awɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) w Kościele katolickim Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej; + + Corpus Christi + + +
+ +
+ Boże Narodzenie + ˈbɔʒɛ ˌnarɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + pn + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: święto obchodzone 25 i 26 grudnia, w którym wspomina się narodzenie Jezusa Chrystusa; + + Christmas + Xmas + + +
+ +
+ Boży Grób +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pozostałości grobu Jezusa Chrystusa w Jerozolimie zamienione w kaplicę + + Holy Sepulchre + + +
+ +
+ Brabancja Flamandzka + braˈbãnʦ̑ʲja flãˈmãnʦ̑ka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) prowincja w Belgii, we Flandrii; + + Flemish Brabant + + +
+ +
+ Brabancja Północna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja na południu Holandii ze stolicą w ’s-Hertogenbosch; + + North Brabant + + +
+ +
+ Brabancja Walońska + braˈbant͡sja vaˈlɔ̃ɲska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) prowincja w Belgii, w Walonii; + + Walloon Brabant + + +
+ +
+ Brabantczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Brabancji + + Brabantian + + +
+ +
+ Bracław +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie winnickim, w rejonie niemirowskim, na prawym brzegu rzeki Boh; + + Bratslav + + +
+ +
+ Brahma + ˈbraxma +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (mitologia, mitologiczny) w hinduizmie najwyżej wyniesiona pobożna żywa istota, która wraz z Wisznu i Śiwą tworzy Trójcę; + + Brahma + + +
+ +
+ Brahmaputra + ˌbraxmaˈputra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Chinach, Indiach i Bangladeszu; + + Brahmaputra + + +
+ +
+ Brandenburgia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraj związkowy w północno-wschodniej części Republiki Federalnej Niemiec ze stolicą w Poczdamie; + + Brandenburg + + +
+ +
+ Braszów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowej Rumunii, w okręgu Braszów; + + Brașov + + +
+ +
+ Brasília +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Brazylii; + + Brasília + + +
+ +
+ Bratysława + ˌbratɨˈswava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica i największe miasto Słowacji; + + Bratislava + + +
+ +
+ Brazylia + braˈzɨlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Południowej; + + Brazil + + +
+ +
+ Brazylijczyk + ˌbrazɨˈlʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Brazylii + + Brazilian + + +
+ +
+ Breda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Holandii; + + Breda + + +
+ +
+ Bregencja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Austrii, nad Jeziorem Bodeńskim, stolica kraju związkowego Przedarulania, siedziba powiatu; + + Bregenz + + +
+ +
+ Brenner +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z najważniejszych alpejskich przełęczy na granicy Austrii i Włoch; + + Brenner Pass + + +
+ +
+ Brest +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Francji, w regionie Bretania; + + Brest + + +
+ +
+ Bretania + brɛˈtãɲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna i region w północno-zachodniej Francji; + + Brittany + + +
+ +
+ Bretończyk +
+ + n + + + mieszkaniec Bretanii + + Breton + + +
+ +
+ Brian +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia celtyckiego; + + Brian + + +
+ +
+ Briańsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej części Rosji, nad Desną, stolica obwodu briańskiego + + Bryansk + + +
+ +
+ Bridgetown +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Barbadosu; + + Bridgetown + + +
+ +
+ Bristol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodniej Anglii; + + Bristol + + +
+ +
+ Brno + brnɔ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 2889; + + Brno + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Czechach; + + Brno + + +
+ +
+ Bronisław + brɔ̃ˈɲiswaf +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia słowiańskiego; + + Branislav + + +
+ +
+ Brugia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-zachodniej Belgii, ośrodek administracyjny prowincji Flandria Zachodnia; + + Bruges + + +
+ +
+ Bruksela + bruˈksɛla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Belgii; + + Brussels + + +
+ +
+ Brunei + brũˈnɛji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Brunei + + +
+ +
+ Brunon + ˈbrũnɔ̃n +
+ + pn + + + imię męskie; + + Bruno + + +
+ +
+ Brunszwik +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowych Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia; + + Brunswick + Braunschweig + + +
+ +
+ Brutus +
+ + pn + + + rzadkie imię męskie; + + Brutus + + +
+ +
+ Brygida + brɨˈɟida +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Bridget + + +
+ +
+ Brytania +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) prowincja rzymska obejmująca dzisiejszą Wielką Brytanię, krainę zamieszkiwaną przez Brytów + + Britain + + + + (rzadki, rzadko używany) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) określenie na Wielką Brytanię lub całe Imperium Brytyjskie + + Britain + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne określenie Wysp Brytyjskich + + Britannia + + + + (symbolicznie) postać kobiety symbolizująca Wielką Brytanię + + Britannia + + +
+ +
+ Brytyjczyk + brɨˈtɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Wielkiej Brytanii + + Brit + Briton + + +
+ +
+ Brytyjskie Wyspy Dziewicze + brɨˈtɨjsʲcɛ ˈvɨspɨ ʥ̑ɛˈvʲiʧ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) brytyjskie terytorium zależne w Ameryce Środkowej, w basenie Morza Karaibskiego; + + British Virgin Islands + + +
+ +
+ Bryzgowia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w południowo-zachodnich Niemczech, między Renem a Schwarzwaldem; + + Breisgau + + +
+ +
+ Brześć +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Białorusi, przy granicy z Polską; + + Brest + + +
+ +
+ Bród Kamienny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie baranowskim obwodu żytomierskiego; + + Kamianyi Brid + + +
+ +
+ Bucefał +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) koń Aleksandra Wielkiego; + + Bucephalas + Bucephalus + + +
+ +
+ Buchara +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Uzbekistanie nad rzeką Zarafszan, stolica wilajetu bucharskiego; + + Bukhara + + +
+ +
+ Buczacz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, nad rzeką Strypą, siedziba rejonu buczackiego; + + Buchach + + +
+ +
+ Budapeszt + buˈdapɛʃt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) (urzędowy) stolica Węgier; + + Budapest + + +
+ +
+ Budzanów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś, a dawniej miasto, w rejonie trembowelskim obwodu tarnopolskiego Ukrainy, położona nad rzeką Seret; + + Budaniv + + +
+ +
+ Budziak +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna będąca częścią Besarabii, podzielona między Ukrainę a Mołdawię, rozciągająca się wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego między Prutem , Dniestrem i dolnym Dunajem; + + Budjak + + +
+ +
+ Budziszyn + buˈʥ̑iʃɨ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we wschodnich Niemczech; + + Bautzen + + +
+ +
+ Buenos Aires +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Argentyny; + + Buenos Aires + + +
+ +
+ Bug + buk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka płynąca przez terytorium Polski, Ukrainy i Białorusi; + + Bug + Western Bug + + +
+ +
+ Bugulma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w europejskiej części Rosji, w Tatarstanie; + + Bugulma + + +
+ +
+ Bukareszt + buˈkarɛʃt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Rumunii; + + Bucharest + + +
+ +
+ Bukowina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna położona pomiędzy Karpatami Wschodnimi a środkowym Dniestrem, obecnie podzielona między Ukrainę a Rumunię; + + Bukovina + + +
+ +
+ Burbonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna położona na terenie obecnych departamentów Aller i Cher; + + Bourbonnais + + +
+ +
+ Bureja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, dopływ Amuru; + + Bureya + + +
+ +
+ Burgenland +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) najbardziej wysunięty na wschód kraj związkowy Austrii; + + Burgenland + + +
+ +
+ Burgundczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Burgundii + + Burgundian + + +
+ +
+ Buriat +
+ + n + + + mieszkaniec Buriacji + + Buryat + Buryatian + + +
+ +
+ Burkina Faso + burʲˈcĩna ˈfasɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w zachodniej Afryce; + + Burkina Faso + Burkina + + +
+ +
+ Bursztyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto wydzielone z rejonu na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, położone nad rzeką Gniłą Lipą; + + Burshtyn + + +
+ +
+ Burundi + buˈrũndʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Burundi + + +
+ +
+ Busza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie w rejonie jampolskim, obwodu winnickiego, przy ujściu rzeki Buszy do Morachwy; + + Busha + + +
+ +
+ Buszehr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodnim Iranie, nad Zatoką Perską; + + Bushehr + + +
+ +
+ Butla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie turczańskim; + + Bitlia + + +
+ +
+ Bułgar + ˈbuwɡar +
+ + n + + + człowiek narodowości bułgarskiej, obywatel Bułgarii, mieszkaniec Bułgarii + + Bulgarian + + +
+ +
+ Bułgaria + buwˈɡarʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w południowej Europie ze stolicą w Sofii; + + Bulgaria + + +
+ +
+ Byblos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowym Libanie na wybrzeżu Morza Śródziemnego, centrum administracyjne dystryktu Dżubajl; + + Byblos + + +
+ +
+ Byk + bɨk +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) drugi znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 20 (21) kwietnia do 20 (21) maja + + Taurus + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny jesienią i zimą; + + Taurus + + +
+ +
+ Bystrzyca +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rumunii, położone w północno-wschodnim Siedmiogrodzie; + + Bistrița + + +
+ +
+ Była Jugosłowiańska Republika Macedonii + ˈbɨwa ˌjuɡɔswɔˈvʲjä̃j̃ska rɛˈpublʲika ˌmaʦ̑ɛˈdɔ̃ɲji +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nazwa Republiki Macedonii używana przez ONZ + + Former Yugoslav Republic of Macedonia + + +
+ +
+ Bóbrka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, na Podolu, nad Ługiem, w obwodzie lwowskim, w rejonie przemyślańskim; + + Bibrka + + +
+ +
+ Bóg + buk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bóg w religii monoteistycznej; + + God + + +
+ +
+ Bóg Ojciec +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: pierwsza osoba Trójcy Świętej; + + God the Father + + +
+ +
+ Błagojewgrad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i uzdrowisko w południowo-zachodniej Bułgarii; + + Blagoevgrad + + +
+ +
+ Błagowieszczeńsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, nad Amurem; + + Blagoveshchensk + + +
+ +
+ C-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku c (w zapisie nutowym bez znaków przykluczowych) + + C major + + +
+ +
+ CD + sʲi‿ˈdʲi + ʦ̑ɛ‿ˈdɛ +
+ + acronym + + + = (angielski) compact disc → płyta kompaktowa + + CD + + +
+ +
+ CJK +
+ + acronym + + + = (wulgarnie, wulgaryzm) co jest, kurwa + + WTF + + +
+ +
+ CNC +
+ + acronym + + + = (maszynoznawstwo) skomputeryzowane sterowanie numeryczne; + + CNC + + + + = (maszynoznawstwo) pracujący z wykorzystaniem skomputeryzowanego sterowania numerycznego + + CNC + + +
+ +
+ COBOL + ˈkɔbɔl +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) język programowania, stworzony pod koniec lat 50. XX wieku, przeznaczony do zastosowań przemysłowo-handlowych; + + COBOL + + +
+ +
+ CV +
+ + n + + + (urzędowy) (biurowość, biurowy) życiorys (zawodowy) + + CV + + +
+ +
+ Cambrai +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miejscowość we Francji, w regionie Hauts-de-France; + + Cambrai + + +
+ +
+ Cambridge +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto uniwersyteckie w Wielkiej Brytanii, w Anglii Wschodniej; + + Cambridge + + +
+ +
+ Canberra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Australii; + + Canberra + + +
+ +
+ Cannes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Francji na Lazurowym Wybrzeżu; + + Cannes + + +
+ +
+ Cardiff + ˈkardʲif +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i stolica Walii; + + Cardiff + + +
+ +
+ Carmen + ˈkarmɛ̃n +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Carmen + + +
+ +
+ Casablanca +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto Maroka; + + Casablanca + + +
+ +
+ Cchinwali +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) największe miasto i de facto stolica nieuznawanego państwa Osetii Południowej, de iure zaś miasto w Gruzji; + + Tskhinvali + + +
+ +
+ Cecora +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość w Rumunii, w okręgu Jassy; + + Țuțora + + +
+ +
+ Cecylia + ʦ̑ɛˈʦ̑ɨlʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Cecilia + Cecily + + +
+ +
+ Cecyliusz +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Cecil + + +
+ +
+ Cefeusz + ʦ̑ɛˈfɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) król Etiopii, syn Belosa oraz mąż Kasjopei i ojciec Andromedy, po śmierci przeniesiony na firmament jako gwiazdozbiór Cefeusza (2.1); + + Cepheus + + + + (mitologia grecka) król Tegei, syn Aleosa; jeden z Argonautów; + + Cepheus + + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny cały rok; + + Cepheus + + +
+ +
+ Cejlon + ˈʦ̑ɛjlɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Oceanie Indyjskim; + + Ceylon + + +
+ +
+ Celebes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) indonezyjska wyspa na Oceanie Spokojnym wchodząca w skład Archipelagu Malajskiego; + + Sulawesi + + +
+ +
+ Celestyn +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Celestine + + +
+ +
+ Celia +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Celia + + +
+ +
+ Celina + ʦ̑ɛˈlʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Celia + + +
+ +
+ Celius +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z siedmiu wzgórz, na których wznosił się starożytny Rzym, położone między Eskwilinem a Awentynem; + + Caelian Hill + + +
+ +
+ Celt + ʦ̑ɛlt +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (historia, historyczny, historycznie) członek grupy ludów indoeuropejskich wywodzących się z środkowej Europy + + Celt + + +
+ +
+ Centaur + ˈʦ̑ɛ̃ntawr +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Centaurus + + +
+ +
+ Cerber + ˈʦ̑ɛrbɛr +
+ + pn + + + (mitologia grecka) trzygłowy pies o wężowym ogonie, strzegący bram Hadesu; + + Cerberus + + +
+ +
+ Ceres + ˈʦ̑ɛrɛs +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planeta karłowata o numerze katalogowym 1, z pasa głównego planetoid, do 2006 r. zaliczana do planetoid, odkryta w 1801 r.; + + Ceres + + + + (mitologia rzymska) bogini urodzaju i wegetacji, utożsamiana z grecką Demeter; + + Ceres + + +
+ +
+ Ces-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku ces (w zapisie nutowym z siedmioma bemolami) + + C-flat major + + +
+ +
+ Cesarstwo Rzymskie + ʦ̑ɛˈsarstfɔ ˈʒɨ̃msʲcɛ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego; + + Roman Empire + + +
+ +
+ Ceuta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) hiszpańskie miasto będące eksklawą Maroka, + + Ceuta + + +
+ +
+ Cezar +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) nazwa filmowej nagrody przyznawanej corocznie przez Francuską Akademię Sztuki i Techniki Filmowej + + César Award + + + + (historia, historyczny, historycznie) przydomek rodowy Juliusza Cezara + + Caesar + + + + (kulinaria) rodzaj sałatki przyrządzonej głównie z sałaty rzymskiej, grzanek i parmezanu + + Caesar salad + + +
+ +
+ Cezarea +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nazwa szeregu miast i miejscowości na terenie historycznego Imperium Rzymskiego; + + Caesarea + Cæsarea + + +
+ +
+ Cezarea Filipowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) starożytne miasto w Palestynie, w Galilei; + + Caesarea Philippi + + +
+ +
+ Cezary + ʦ̑ɛˈzarɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Caesar + + +
+ +
+ ChRL + xa‿ɛr‿ˈɛl +
+ + acronym + + + = (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Chińska Republika Ludowa + + PRC + + +
+ +
+ ChWDP + ˌxa‿vu‿dɛ‿ˈpɛ +
+ + acronym + + + = (wulgarnie, wulgaryzm) chuj w dupę policji; + + A.C.A.B. + FTP + + +
+ +
+ Chabarowsk + xaˈbarɔfsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej, na Dalekim Wschodzie, stolica Kraju Chabarowskiego; + + Khabarovsk + + +
+ +
+ Chalcedon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w Bitynii, na terenie dzisiejszego Stambułu; + + Chalcedon + + +
+ +
+ Chaldejczyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) członek starożytnego ludu semickiego; + + Chaldean + + +
+ +
+ Cham + xãm +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) postać biblijna, syn Noego; + + Ham + + +
+ +
+ Chamor +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych + + Hamor + + +
+ +
+ Chanka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) jezioro przepływowe w dalekowschodniej części Azji, położone na pograniczu Rosji i Chin, na północ od Władywostoku; + + Lake Khanka + + +
+ +
+ Chanty-Mansyjsk + ˈxãntɨ ˈmãw̃sɨjsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry; + + Khanty-Mansiysk + + +
+ +
+ Chanuka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (żydowski) ośmiodniowe święto, upamiętniające zwycięstwo Machabeuszy nad Seleucydami oraz oczyszczenie i ponowne poświęcenie świątyni w Jerozolimie po jej sprofanowaniu poprzez umieszczenie tam bóstw greckich; + + Hanukkah + Chanukah + + +
+ +
+ Charków + ˈxarkuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodniej części Ukrainy; + + Kharkiv + Kharkov + + +
+ +
+ Charon + ˈxarɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) przewoźnik dusz zmarłych występujący w mitologii greckiej i etruskiej; + + Charon + + + + (astronomia, astronomiczny) naturalny satelita Plutona; + + Charon + + +
+ +
+ Chartum + ˈxartũm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Sudanu; + + Khartoum + + +
+ +
+ Chazar + ˈxazar +
+ + n + + + członek lud koczowniczego pochodzenia tureckiego + + Khazar + + +
+ +
+ Cheops +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) jeden z faraonów; + + Khufu + + +
+ +
+ Cheronea + ˌxɛrɔ̃ˈnɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) greckie miasto w zachodniej Beocji; + + Chaeronea + + +
+ +
+ Cheroneja + ˌxɛrɔ̃ˈnɛja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) greckie miasto w zachodniej Beocji; + + Chaeronea + + +
+ +
+ Chersoń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na południu Ukrainy, nad Dnieprem, stolica obwodu chersońskiego; + + Kherson + + +
+ +
+ Chetyta +
+ + n + + + (starożytność) członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię; + + Hittite + + +
+ +
+ Chewsuretia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna i geograficzna położona w północno-wschodniej Gruzji; + + Khevsureti + + +
+ +
+ Chiang Mai +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Tajlandii; + + Chiang Mai + + + + (geografia, geograficzny) prowincja w Tajlandii; + + Chiang Mai province + + +
+ +
+ Chicago +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych; + + Chicago + + +
+ +
+ Chile + ˈʧ̑ʲilɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Południowej; + + Chile + + +
+ +
+ Chimera + çĩˈmɛra +
+ + pn + + + (mitologia grecka) fantastyczny stwór z mitologii greckiej, zwykle opisywany jako ziejący ogniem potwór z głową lwa, tułowiem kozy i ogonem węża; + + Chimera + + +
+ +
+ Chiny + ˈçĩnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + China + + +
+ +
+ Chittyta +
+ + n + + + (starożytność) członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię; + + Hittite + + +
+ +
+ Chiwa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto nad rzeką Amu-darią w wilajecie chorezmijskim Uzbekistanu w Azji Środkowej; + + Khiva + + +
+ +
+ Chińczyk + ˈçĩj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Chin + + Chinese + + + + osoba narodowości chińskiej; + + Chinese + + +
+ +
+ Chińska Republika Ludowa + ˈçĩj̃ska rɛˈpublʲika luˈdɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Chin; + + People's Republic of China + + +
+ +
+ Chlebiczyn Leśny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie w rejonie kołomyjskim obwodu iwanofrankiwskiego; + + Lisnyi Khlibychyn + + +
+ +
+ Chloe +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Chloe + + +
+ +
+ Chloris +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini kwiatów, utożsamiana z rzymską Florą; jedna z nimf; + + Chloris + + + + (mitologia grecka) królewna tebańska, córka Amfiona i Niobe; + + Chloris + + +
+ +
+ Chociebuż + xɔˈʨ̑ɛbuʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnich Niemczech; + + Cottbus + + +
+ +
+ Chocim +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na zachodniej Ukrainie, w obwodzie czerniowieckim, położone nad Dniestrem; + + Khotyn + + +
+ +
+ Chodaczków Wielki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny)wieś na Ukrainie, w rejonie kozowskim obwodu tarnopolskiego; + + Velykyi Khodachkiv + + +
+ +
+ Chodorów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie w rejonie żydaczowskim obwódu lwowski; + + Khodoriv + + +
+ +
+ Chodżent +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Tadżykistanie, stolica wilajetu sogdyjskiego, położone nad Syr-darią; + + Khujand + + +
+ +
+ Choj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Iranie, w ostanie Azerbejdżan Zachodni; + + Khoy + + +
+ +
+ Chopin +
+ + pn + + + nazwisko męskie pochodzenia francuskiego + + Chopin + + + + nazwisko polskiego kompozytora romantycznego; + + Chopin + + + + nazwisko żeńskie pochodzenia francuskiego + + Chopin + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 3784, znajdująca się w głównym pasie asteroid + + Chopin + + +
+ +
+ Chorezm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) historyczna kraina nad dolną Amu-darią, obejmująca obszar dzisiejszego Uzbekistanu, Turkmenistanu i Kazachstanu; + + Khwarezm + + +
+ +
+ Chorog +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Tadżykistanie, położone u ujścia rzeki Ghunt do rzeki Pandż; + + Khorugh + + +
+ +
+ Chorostków +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie husiatyńskim; + + Khorostkiv + + +
+ +
+ Chorwacja + xɔrˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w południowej części Europy ze stolicą w Zagrzebiu; + + Croatia + + +
+ +
+ Chorwat + ˈxɔrvat +
+ + n + + + człowiek narodowości chorwackiej, obywatel Chorwacji, mieszkaniec Chorwacji + + Croatian + Croat + + +
+ +
+ Chołmogory +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Rosji europejskiej; + + Kholmogory + + +
+ +
+ Chronos +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóstwo pogańskie, bóg czasu; + + Chronos + + +
+ +
+ Chrysler +
+ + pn + + + (motoryzacja) marka samochodu + + Chrysler + + +
+ +
+ Chrystus + ˈxrɨstus +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tytuł, przydomek Jezusa z Nazaretu; + + Christ + + +
+ +
+ Chryzostom + xrɨˈzɔstɔ̃m +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Chrysostom + + +
+ +
+ Chust +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto rejonowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy; + + Khust + + +
+ +
+ Chyrów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w rejonie starosamborskim obwodu lwowskiego Ukrainy, położone nad Strwiążem; + + Khyriv + + +
+ +
+ Cieśnina Beringa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) cieśnina między Azją a Ameryką Północną, łącząca Morze Czukockie z Morzem Beringa; + + Bering Strait + + +
+ +
+ Cieśnina Kaletańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) cieśnina stanowiąca najwęższa część kanału La Manche, po obu jej stronach znajdują się miasta Dover i Calais; + + Strait of Dover + + +
+ +
+ Cis-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku cis (w zapisie nutowym z siedmioma krzyżykami) + + C-sharp major + + +
+ +
+ Colargol + kɔˈlarɡɔl +
+ + pn + + + imię misia z animowanej bajki; + + Barnaby + + +
+ +
+ Colmar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miejscowość we Francji, w regionie Grand Est; + + Colmar + + +
+ +
+ Columbus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Ohio; + + Columbus + + +
+ +
+ Compiègne +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Francji, miejsce podpisania zawieszeń broni w dwóch wojnach światowych; + + Compiègne + + +
+ +
+ Connecticut + kəˈnɛtikət +
+ + n + + + stan USA we wschodniej części Ameryki Północnej, położony na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego; + + Connecticut + + +
+ +
+ Cudnów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica rejonu na Ukrainie, w obwodzie żytomierskim na północy kraju, położone na skalistych brzegach rzeki Teterew; + + Chudniv + + +
+ +
+ Cygan + ˈʦ̑ɨɡãn +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mężczyzna narodowości cygańskiej (romskiej); + + Gypsy + + +
+ +
+ Cyklady +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag znajdujący się w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Grecji; + + Cyclades + + +
+ +
+ Cylicja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) historyczna kraina w południowo-wschodniej Azji Mniejszej nad Morzem Śródziemnym; + + Cilicia + + +
+ +
+ Cypr + ʦ̑ɨpr̥ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duża wyspa położona we wschodniej części Morza Śródziemnego; + + Cyprus + + + + (geografia, geograficzny) europejskie państwo na wyspie Cypr (1.1), ze stolicą w Nikozji; + + Cyprus + + +
+ +
+ Cypryjczyk + ʦ̑ɨˈprɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Cypru (Republiki Cypryjskiej) + + Cypriot + + +
+ +
+ Cyrena +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto położone w północnej Libii, w prowincji Cyrenajka; współcześnie stanowisko archeologiczne; + + Cyrene + + +
+ +
+ Cyrenajka + ˌʦ̑ɨrɛ̃ˈnajka +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północno-wschodniej Libii na wybrzeżu Morza Śródziemnego; + + Cyrenaica + + +
+ +
+ Cyrene +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 133 z pasa głównego asteroid; + + Cyrene + + +
+ +
+ Cyrkiel + ˈʦ̑ɨrʲcɛl +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów na niebie południowym; + + Circinus + Compasses + + +
+ +
+ Czad + ʧ̑at +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w środkowej Afryce ze stolicą w Ndżamenie; + + Chad + + +
+ +
+ Czapajewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, nad rzeką Czapajewką dopływem Wołgi; + + Chapayevsk + + +
+ +
+ Czara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, w obwodzie irkuckim, czytyjskim i Jakucji; lewy dopływ Olokmy; + + Chara + + +
+ +
+ Czarna Afryka + ˈʧ̑arna ˈːfrɨka +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) część Afryki na południe od Sahary, zamieszkiwana w większości przez ludność czarnoskórą + + Black Africa + + +
+ +
+ Czarnobyl +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie w obwodzie kijowskim, rejonie iwankowskim; + + Chernobyl + + + + (przenośnie, przenośnia) (publikatory) katastrofa w elektrowni jądrowej w Czarnobylu (1.1) w 1986 r. + + Chernobyl + + +
+ +
+ Czarnogóra + ˌʧ̑arnɔˈɡura +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie ze stolicą w Podgoricy; + + Montenegro + + +
+ +
+ Czarnogórzanin + ˌʧ̑arnɔɡuˈʒãɲĩn +
+ + n + + + obywatel Czarnogóry + + Montenegrin + + +
+ +
+ Czarnogórzanka + ˌʧ̑arnɔɡuˈʒãŋka +
+ + n + + + mieszkanka Czarnogóry + + Montenegrin + + +
+ +
+ Czarny + ˈʧ̑arnɨ +
+ + n + + + (eufemistycznie) (pogardliwie) czarnoskóry, Murzyn + + Black + + +
+ +
+ Czarny Drin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w zachodniej Macedonii i północno-wschodniej Albanii, wypływająca jako niewielka rzeka z północnego brzegu Jeziora Ochrydzkiego; + + Black Drin + + +
+ +
+ Czartorysk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie maniewickim, nad rzeką Styr; + + Staryi Chortoryisk + + +
+ +
+ Czeboksary +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, położone na prawym brzegu Wołgi, stolica Republiki Czuwaskiej; + + Cheboksary + + +
+ +
+ Czech + ʧ̑ɛx +
+ + n + + + człowiek narodowości czeskiej, obywatel Czech (Republiki Czeskiej), mieszkaniec Czech; + + Czech + + + + obywatel Czech (krainy historycznej Czechy) + + Bohemian + + +
+ +
+ Czechosłowacja + ˌʧ̑ɛxɔswɔˈvaʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (geografia, geograficzny) państwo istniejące w latach 1918–1938 i 1945–1992, w Europie Środkowej; + + Czechoslovakia + + +
+ +
+ Czechy + ˈʧ̑ɛxɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Czechach (1.1); + + Bohemia + + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie Środkowej ze stolicą w Pradze; + + Czechia + Czech Republic + + +
+ +
+ Czeczelnik +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rejonowe osiedle typu miejskiego na Ukrainie, położone w obwodzie winnickim nad Sawranką; + + Chechelnik + + +
+ +
+ Czeczenia + ʧ̑ɛˈʧ̑ɛ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) republika na Kaukazie wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej; + + Chechnya + + +
+ +
+ Czehryń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto rejonowe w centralnej części Ukrainy, w obwodzie czerkaskim, nad rzeką Taśminą; + + Chyhyryn + + +
+ +
+ Czejen +
+ + n + + + członek plemienia Czejenów; + + Cheyenne + + +
+ +
+ Czelabińsk + ʧ̑ɛˈlabʲĩj̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej na południowym Uralu, stolica obwodu czelabińskiego; + + Chelyabinsk + + +
+ +
+ Czeremchowo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie irkuckim; + + Cheremkhovo + + +
+ +
+ Czerkiesk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, nad Kubaniem, stolica Karaczajo-Czerkiesji; + + Cherkessk + + +
+ +
+ Czernelica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim; + + Chernelytsia + + +
+ +
+ Czerniachowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w obwodzie kaliningradzkim w Rosji; + + Chernyakhovsk + + +
+ +
+ Czernilawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie, w rejonie jaworowskim obwodu lwowskiego; + + Chernyliava + + +
+ +
+ Czerniowce + ʧ̑ɛrʲˈɲɔfʦ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie; + + Chernivtsi + + +
+ +
+ Czerski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w Rosji, w Jakucji, ośrodek administracyjny ułusu niżniekołymskiego; + + Chersky + + +
+ +
+ Czerwonogród +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto wydzielone na Ukrainie, w rejonie sokalskim obwodu lwowskiego; + + Chervonohrad + + +
+ +
+ Czerwony Krzyż + ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ ˈkʃɨʃ +
+ + pn + + + (potocznie, potoczny) potoczne określenie organizacji humanitarnej Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża lub każdego ze stowarzyszeń krajowych tej organizacji; + + Red Cross + + +
+ +
+ Czerwony Men +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Niemczech, w Bawarii, w Górnej Frankonii, źródłowy dopływ Menu; + + Red Main + + +
+ +
+ Czeski Raj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region turystyczny w północno-zachodnich Czechach ; + + Bohemian Paradise + + +
+ +
+ Czetwertnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, w rejonie maniewickim; + + Chetvertnia + + +
+ +
+ Czo Oju +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) szczyt w Himalajach; + + Cho Oyu + + +
+ +
+ Czomolungma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) najwyższy szczyt Ziemi, ośmiotysięcznik położony w Himalajach + + Chomolungma + + +
+ +
+ Czop + ʧ̑ɔp +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Zakarpaciu na Ukrainie; + + Chop + + +
+ +
+ Czortków +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto wydzielone z rejonu na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, siedziba rejonu czortkowskiego, położone nad Seretem; + + Chortkiv + + +
+ +
+ Czortowiec +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie horodeńskim; + + Chortovets + + +
+ +
+ Czukocki Okręg Autonomiczny + ʧ̑uˈkɔʦ̑ʲci ˈɔkrɛ̃ŋk ˌawtɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jeden z czterech okręgów autonomicznych wchodzących w skład Federacji Rosyjskiej, leżący na północnym wschodzie kontynentu azjatyckiego, na półwyspie Czukotka; + + Chukotka Autonomous Okrug + + +
+ +
+ Czusowoj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Rosji, w Kraju Permskim, na Uralu, nad Czusową; + + Chusovoy + + +
+ +
+ Czułym +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, prawy dopływ Obu; + + Chulym + + +
+ +
+ Czysty Poniedziałek + ˈʧ̑ɨstɨ ˌpɔ̃ɲɛ̇ˈʥ̑awɛk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nazwa prawosławnego święta greckiego, pierwszy dzień postu przed Wielkanocą; + + Clean Monday + + +
+ +
+ Czyta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, nad rzekami Czytą (1.2) i Ingodą, w południowej Syberii, w Kraju Zabajkalskim; + + Chita + + +
+ +
+ D-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku d (w zapisie nutowym z dwoma krzyżykami) + + D major + + +
+ +
+ DDA + dɛ‿dɛ‿ˈa +
+ + acronym + + + = (psychologia, psychologiczny) Dorosłe Dzieci Alkoholików; + + ACA + ACoA + + +
+ +
+ DDR +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) rodzaj układów pamięci operacyjnej o podwójnej prędkości przesyłu + + DDR + + +
+ +
+ DHCP +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) protokół dynamicznego konfigurowania hostów; protokół komunikacyjny umożliwiający hostom uzyskanie od serwera na bieżąco danych konfiguracyjnych takich jak: adres IP, adres IP bramy sieciowej, adres serwera DNS, maska podsieci; + + DHCP + + +
+ +
+ DJ + ˈdʲiʤ̑ɛj +
+ + acronym + + + osoba grająca muzykę na dyskotekach, najczęściej przy pomocy gramofonów; + + DJ + + +
+ +
+ DMT +
+ + acronym + + + (chemia, chemiczny) (biologia, biologiczny) dimetylotryptamina; + + DMT + + + + (chemia, chemiczny) deoksymetylotestosteron + + DMT + + +
+ +
+ DNA + dɛ‿ɛ̃n‿ˈa +
+ + acronym + + + = (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) kwas deoksyrybonukleinowy, kwas biorący udział w biosyntezie białka i przenoszeniu cech dziedzicznych; + + DNA + + +
+ +
+ DNS +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) (angielski) domain name system → system nazw domenowych; system, który pozwala na zamianę tekstowych adresów internetowych na adresy IP; + + DNS + + +
+ +
+ DPK +
+ + acronym + + + (medycyna, medyczny) dobra praktyka kliniczna; + + GCP + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Demokratyczna Partia Kosowa; + + DPK + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Demokratyczna Partia Kurdystanu; + + KDP + + +
+ +
+ DRL +
+ + acronym + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Demokratyczny Ruch Lewicy; + + DLM + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Doniecka Republika Ludowa; + + DNR + DPR + + +
+ +
+ DVD + dʲi‿vʲi‿ˈdʲi +
+ + acronym + + + = (angielski) Digital Versatile Disc lub Digital Video Disc → (potocznie, potoczny) urządzenie służące do odtwarzania lub nagrywania DVD (1.1) + + DVD + + + + = (angielski) Digital Versatile Disc lub Digital Video Disc → cyfrowy dysk ogólnego przeznaczenia; + + DVD + + +
+ +
+ DW +
+ + acronym + + + = (informatyka, informatyczny) do wiadomości (pole adresowe w poczcie elektronicznej) + + CC + + +
+ +
+ Dafne + ˈdafnɛ +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) postać z mitów greckich, nimfa, która adorowana przez Apolla zamieniła się w drzewo laurowe; + + Daphne + + +
+ +
+ Dagda + ˈdaɡda +
+ + pn + + + (mitologia celtycka) główne bóstwo celtyckie występujące w mitologii iryjskiej + + Dagda + + +
+ +
+ Dagestan + daˈɡɛstãn +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) republika autonomiczna wchodząca w skład Rosji; + + Dagestan + Daghestan + + +
+ +
+ Dagestanka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) obywatelka Dagestanu + + Dagestani + + +
+ +
+ Dagestańczyk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mieszkaniec Dagestanu + + Dagestani + + +
+ +
+ Dak +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) członek ludu pochodzenia trackiego zajmującego tereny starożytnej Dacji; + + Dacian + + +
+ +
+ Dakar + ˈdakar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Senegalu; + + Dakar + + +
+ +
+ Dakota +
+ + pn + + + (etnografia, etnograficzny) północnoamerykańskie plemię indiańskie + + Dakota + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) nazwa miast, gmin i hrabstw w Stanach Zjednoczonych + + Dakota + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Ameryce Północnej + + Dakota + + +
+ +
+ Dakota Południowa + daˈkɔta ˌpɔwudʲˈɲɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w środkowo-północnej części Stanów Zjednoczonych; + + South Dakota + + +
+ +
+ Dakota Północna + daˈkɔta puwˈnɔʦ̑na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan na północy Stanów Zjednoczonych; + + North Dakota + + +
+ +
+ Daleki Wschód + daˈlɛci ˈfsxut +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) nazwa stosowana dla określenia obszaru wschodniej Azji, ciągnącego się wzdłuż wybrzeży Pacyfiku; + + Far East + + +
+ +
+ Dalmacja + dalˈmaʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na wschodnim wybrzeżu Adriatyku, na obszarze dzisiejszej Chorwacji, Bośni i Hercegowiny oraz Czarnogóry; + + Dalmatia + + +
+ +
+ Damaszek + dãˈmaʃɛk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Syrii; + + Damascus + + +
+ +
+ Damian + ˈdãmʲjãn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Damian + Damien + Damon + + +
+ +
+ Danaida + ˌdãnaˈ<sup>j</sup>ida +
+ + pn + + + (mitologia grecka) każda z pięćdziesięciu królewien z Argos, córek Danaosa; za zamordowanie (z wyjątkiem jednej) swych mężów zostały skazane w Tartarze na napełnianie dziurawej beczki wodą noszoną w sitach albo dziurawych dzbanach; + + Danaid + + +
+ +
+ Dania + ˈdãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie ze stolicą w Kopenhadze; + + Denmark + + +
+ +
+ Daniel + ˈdãɲɛl +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Daniel + + +
+ +
+ Daniela +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego; + + Daniela + + +
+ +
+ Dar es Salaam + ˈdar ˈɛs ːaˈlaãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Tanzanii, dawna stolica i siedziba władz; + + Dar es Salaam + + +
+ +
+ Dardanele + ˌdardãˈnɛlɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) cieśnina między Półwyspem Bałkańskim a Azją Mniejszą; + + Dardanelles + + +
+ +
+ Dardżyling +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodnich Indiach, w stanie Bengal Zachodni w Himalajach; + + Darjeeling + + +
+ +
+ Dariusz + ˈdarʲjuʃ +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia staroperskiego; + + Darius + + +
+ +
+ Darkiejmy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) Oziorsk (historyczna nazwa miasta w Prusach Wschodnich, obecnie egzonim wariantowy); + + Ozyorsk + + +
+ +
+ Darmstadt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Niemczech, w Hesji; + + Darmstadt + + +
+ +
+ Darwin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Australii, stolica Terytorium Północnego + + Darwin + + + + angielskie nazwisko + + Darwin + + +
+ +
+ Daszoguz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Turkmenistanie przy granicy z Uzbekistanem; + + Daşoguz + + +
+ +
+ Dawid + ˈdavʲit +
+ + pn + + + imię męskie; + + David + + +
+ +
+ Debora +
+ + pn + + + (biblijny) starotestamentowa prorokini pochodząca z plemienia Naftalego; + + Deborah + + + + imię żeńskie pochodzenia semickiego; + + Debora + Deborah + Debra + + +
+ +
+ Deimos + dɛˈ<sup>j</sup>ĩmɔs +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) mniejszy i dalszy z dwóch księżyców Marsa; + + Deimos + + +
+ +
+ Dejmos +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie trwogi, towarzysz Aresa na polu bitwy; + + Deimos + + +
+ +
+ Dekalog + dɛˈkalɔk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie i judaizmie: dziesięć przykazań Bożych; + + Ten Commandments + decalogue + + +
+ +
+ Delatyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego w obwodzie iwanofrankiwskim rejonie nadwórniańskim Ukrainy, niedaleko Nadwórnej u wschodniego przedproża Gorganów; + + Deliatyn + + +
+ +
+ Delfin + ˈdɛlfʲĩn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór na niebie w pobliżu równika; + + Dolphin + + +
+ +
+ Delfina +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Delphine + Delfina + + +
+ +
+ Delft +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa; + + Delft + + +
+ +
+ Demawend +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Iranie, w ostanie Teheran; + + Damavand + + +
+ +
+ Demeter + dɛ̃ˈmɛtɛr +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini ziemi uprawnej, urodzaju, zboża i rolnictwa, utożsamiana z rzymską Ceres; + + Demeter + + +
+ +
+ Demidówka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie rówieńskim; + + Demydivka + + +
+ +
+ Demokratyczna Republika Konga + ˌdɛ̃mɔkraˈtɨʧ̑na rɛˈpublʲika ˈkɔ̃ŋɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Afryce; + + Democratic Republic of the Congo + + +
+ +
+ Demokratyczna Republika Wysp Świętego Tomasza i Książęcej + ˌdɛ̃mɔkraˈtɨʧ̑na rɛˈpublʲika ˈvɨspʲ ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ tɔ̃ˈmaʃa ˌi‿cɕɔ̃w̃ˈʒɛ̃nʦ̑ɛj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pełna, oficjalna nazwa Wysp Świętego Tomasza i Książęcej – państwa w Afryce + + Democratic Republic of São Tomé and Príncipe + + +
+ +
+ Derażnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto rejonowe na Ukrainie, w obwodzie chmielnickim; + + Derazhnia + + +
+ +
+ Derbent +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Dagestanie, najdalej na południe wysunięte miasto Rosji, położone pomiędzy Morzem Kaspijskim a Kaukazem; + + Derbent + + +
+ +
+ Des-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku des (w zapisie nutowym z pięcioma bemolami) + + D-flat major + + +
+ +
+ Desna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Rosji i na Ukrainie, najdłuższy, lewostronny dopływ Dniepru o długości 1130 km; + + Desna + + +
+ +
+ Detroit +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Michigan; + + Detroit + + + + (geografia, geograficzny) rzeka na granicy Kanady i Stanów Zjednoczonych; + + Detroit + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilku miast i gmin w Stanach Zjednoczonych; + + Detroit + + +
+ +
+ Dezful +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodnim Iranie, w ostanie Chuzestan; + + Dezful + + +
+ +
+ Diana + ˈdʲjãna +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bogini łowów i przyrody (m.in. świata roślinnego i zwierzęcego, gór, lasów, gajów, źródeł leczniczych), utożsamiana z grecką Artemidą; + + Diana + + + + imię żeńskie; + + Diana + + +
+ +
+ Diego +
+ + pn + + + hiszpańskie imię męskie + + Diego + + +
+ +
+ Dijon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto i gmina we Francji, w regionie Burgundia, którego jest historyczną stolicą; + + Dijon + + +
+ +
+ Dike + ˈdʲikɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 99; + + Dike + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie sprawiedliwości, utożsamiana z rzymską Justycją; jedna z Hor; + + Dike + + +
+ +
+ Diogenes + dʲjɔˈɡɛ̃nɛs +
+ + pn + + + greckie imię męskie; + + Diogenes + + +
+ +
+ Dionizos + dʲjɔ̇̃ˈɲizɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg latorośli winnej, wina, mistycznego szału, ekstazy, wesołości, sił witalnych natury i form scenicznych, utożsamiany z rzymskim Liberem; + + Dionysus + + +
+ +
+ Disneyland +
+ + pn + + + (turystyka, turystyczny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) wspólna nazwa kilku parków rozrywki tematycznie związanych z produkcjami The Walt Disney Company; + + Disneyland + + +
+ +
+ Diwali +
+ + pn + + + hinduistyczne święto światła obchodzone ku czci bogini Lakszmi; + + Diwali + + +
+ +
+ Dmitrow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim; + + Dmitrov + + +
+ +
+ Dniepr + dʲɲɛpr̥ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w obwodzie dniepropetrowskim na Ukrainie + + Dnipro + + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka uchodząca do Morza Czarnego, przepływająca przez Rosję, Białoruś i Ukrainię; + + Dnieper + Dnieper River + + +
+ +
+ Dniepropetrowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Dniepr, miasto na Ukrainie (polski egzonim odpowiadający nazwie miasta w latach 1991-2016); + + Dnipropetrovsk + + +
+ +
+ Dniepropietrowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Dniepr, miasto na Ukrainie (polski egzonim w latach 1926-1991); + + Dnepropetrovsk + + +
+ +
+ Dniestr + dʲɲɛstr̥ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka wypływająca z Karpat Wschodnich, uchodząca do Morza Czarnego, a przepływająca przez Ukrainę i Mołdawię; + + Dniester + Dnister river + + +
+ +
+ Dobrudża +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna między Morzem Czarnym a dolnym odcinkiem Dunaju; + + Dobruja + + +
+ +
+ Dodekanez +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grecki archipelag w południowej części Morza Egejskiego, u wybrzeży Turcji; + + Dodecanese + + +
+ +
+ Doha +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Kataru (egzonim wariantowy wg. KSNG) + + Doha + + +
+ +
+ Dokuczajewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie w obwodzie donieckim; + + Dokuchaievsk + + +
+ +
+ Dolina Aosty + dɔˈlʲĩna ːˈɔstɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraina historyczna i autonomiczny region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech; + + Aosta Valley + + +
+ +
+ Dolina Róż +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) dolina w środkowej Bułgarii, w okolicach miasta Kazanłyk; + + Rose Valley + + +
+ +
+ Dolna Austria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraj związkowy w północnej Austrii; + + Lower Austria + + +
+ +
+ Dolna Bawaria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) okręg i rejencja we wschodniej Bawarii ze stolicą w Landshut; + + Lower Bavaria + + +
+ +
+ Dolna Frankonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) okręg i rejencja w północno-zachodniej Bawarii; + + Lower Franconia + + +
+ +
+ Dolna Kraina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna położona w Słowenii, część Krainy; + + Lower Carniola + + +
+ +
+ Dolna Saksonia +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) kraj związkowy w północno-zachodnich Niemczech, ze stolicą w Hanowerze; + + Lower Saxon + Lower Saxony + + +
+ +
+ Dolne Łużyce + ˈdɔlnɛ wuˈʒɨʦ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Łużyc należąca obecnie do Brandenburgii; + + Lower Lusatia + + +
+ +
+ Dolny Śląsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Śląska położona w południowo-zachodniej Polsce oraz w północnej części Czech; + + Lower Silesia + + +
+ +
+ Dolomity +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w północno-wschodniej części Włoch; + + Dolomites + + +
+ +
+ Dominik + dɔ̃ˈmʲĩɲik +
+ + pn + + + imię męskie; + + Dominic + Dominick + + +
+ +
+ Dominika + ˌdɔ̃mʲĩˈɲika +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej na wyspie Dominika (1.2), ze stolicą w Roseau; + + Dominica + + + + imię żeńskie; + + Dominica + + +
+ +
+ Dominikana + ˌdɔ̃mʲĩɲiˈkãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Dominican Republic + + +
+ +
+ Don + dɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w południowo-zachodniej Rosji uchodząca do Morza Azowskiego; + + Don River + + +
+ +
+ Donald + ˈdɔ̃nalt +
+ + pn + + + imię męskie; + + Donald + + +
+ +
+ Donat +
+ + pn + + + imię męskie; + + Donatus + + +
+ +
+ Doniec +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji i na Ukrainie, prawy dopływ Donu; + + Donets + + +
+ +
+ Donieck + ˈdɔ̃ɲɛʦ̑k +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na wschodzie Ukrainy; + + Donetsk + + +
+ +
+ Donna +
+ + pn + + + anglosaskie imię żeńskie + + Donna + + +
+ +
+ Dorota + dɔˈrɔta +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Dorothy + + +
+ +
+ Dorothea +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 339 z pasa głównego asteroid; + + Dorothea + + +
+ +
+ Douglas +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Wielkiej Brytanii, na wschodnim wybrzeżu wyspy Man, stolica Wyspy Man rozumianej jako angielskie terytorium zależne; + + Douglas + + +
+ +
+ Drawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w północnych Włoszech, południowej Austrii, wschodniej Słowenii i północnej Chorwacji, stanowi część granicy chorwacko-węgierskiej, prawy dopływ Dunaju ; + + Drava + Drave + + +
+ +
+ Drezno + ˈdrɛznɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we wschodnich Niemczech; + + Dresden + + +
+ +
+ Droga Mleczna + ˈdrɔɡa ˈmlɛʧ̑na +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) pas ze skupiskiem gwiazd widoczny na nocnym niebie + + Milky Way + + + + (astronomia, astronomiczny) galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in. Układ Słoneczny; + + Milky Way + + +
+ +
+ Drohobycz + drɔˈxɔbɨʧ̑ +
+ + pn + + + miasto na Ukrainie; + + Drohobych + + +
+ +
+ Dubaj + ˈdubaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jeden z siedmiu emiratów tworzących Zjednoczone Emiraty Arabskie; + + Dubai + + + + (geografia, geograficzny) stolica emiratu (1.1); + + Dubai + + +
+ +
+ Dublin + ˈdublʲĩn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Irlandii; + + Dublin + + +
+ +
+ Dubrownik + duˈbrɔvʲɲik +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) portowe miasto na południu Chorwacji, nad Adriatykiem; + + Dubrovnik + + +
+ +
+ Duch Święty + ˈduç ˈɕfʲjɛ̃ntɨ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: trzecia osoba Trójcy Świętej; + + Holy Spirit + Holy Ghost + + +
+ +
+ Dudinka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, ośrodek administracyjny dawnego Tajmyrskiego (Dołgańsko-Nienieckiego) Okręgu Autonomicznego, w Kraju Krasnojarskim, nad Dudinką (1.2) i Jenisejem; + + Dudinka + + +
+ +
+ Duisburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto położone w zachodniej części Niemiec, w Zagłębiu Ruhry; + + Duisburg + + +
+ +
+ Duma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Palestynie, na Zachodnim Brzegu Jordanu + + Douma + Duma + + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Syrii, na północny wschód od Damaszku; + + Douma + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) izba niższa parlamentu Rosji i Federacji Rosyjskiej; + + Duma + + +
+ +
+ Dunaj + ˈdũnaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Europie; + + Danube + + +
+ +
+ Dunajów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś, a dawniej miasteczko, na Ukrainie w obwodzie lwowskim; + + Dunaiv + + +
+ +
+ Dunkierka + dũŋʲˈcɛrka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Francji; + + Dunkirk + + +
+ +
+ Duszanbe + duˈʃãnbɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Tadżykistanu; + + Dushanbe + + +
+ +
+ Duńczyk + ˈdũj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + człowiek narodowości duńskiej, obywatel Danii, mieszkaniec Danii + + Dane + + +
+ +
+ Dwina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w północnej Rosji, uchodząca do Morza Białego; + + Northern Dvina + + +
+ +
+ Dyja Morawska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Austrii i Czechach, wraz z Dyją Niemiecką tworzy Dyję; + + Moravian Thaya + + +
+ +
+ Dyneburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Łotwie, w południowo-wschodniej części kraju, nad Dźwiną; + + Daugavpils + + +
+ +
+ Dziadek Mróz + ˈʥ̑adɛk ˈmrus +
+ + n + + + postać z rosyjskiego folkloru, odpowiednik świętego mikołaja, w Polsce popularny w czasach PRL; + + Ded Moroz + + +
+ +
+ Dzieciątko +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Chrystus jako dziecko + + Baby Jesus + + +
+ +
+ Dzielnica Łacińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) uniwersytecka dzielnica Paryża; + + Latin Quarter + + +
+ +
+ Dzierżyńsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w europejskiej Rosji, w obwodzie niżnonowogrodzkim, port śródlądowy nad Oką; + + Dzerzhinsk + + +
+ +
+ Dziewica Maryja +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu; + + Virgin Mary + + +
+ +
+ Dzień Matki +
+ + n + + + święto obchodzone w maju jako wyraz szacunku dla wszystkich matek; + + Mother's Day + + +
+ +
+ Dzień Pański +
+ + n + + + (peryfrastyczny) niedziela + + Lord's Day + + +
+ +
+ Dzień Zakochanych + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲ ˌzakɔˈxãnɨx +
+ + n + + + święto zakochanych obchodzone 14 lutego (w dniu św. Walentego, patrona zakochanych) głównie w Ameryce Północnej, Australii i Europie Zachodniej + + Saint Valentine's Day + Valentine's Day + + +
+ +
+ Dzień Świętej Łucji +
+ + n + + + święto światła związane z przesileniem zimowym, obchodzone 13 grudnia (w dniu św. Łucji, patronki światła) głównie w Szwecji; + + Saint Lucy’s Day + + +
+ +
+ Dziki Zachód + ˈʥ̑ici ˈzaxut +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zachodnia część Stanów Zjednoczonych w okresie wzmożonego osadnictwa w XIX w.; + + Wild West + + +
+ +
+ Dzukia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jeden z regionów etnograficznych Litwy w południowej części kraju a także na Białorusi i w niewielkiej części w Polsce, znajdują się tutaj największe miasta litewskie jak Wilno czy Kowno; + + Dzūkija + + +
+ +
+ Dzwoneczek +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) bohaterka filmów, książek i komiksów związanych z Piotrusiem Panem + + Tinker Bell + + +
+ +
+ Dąbrowica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto rejonowe na Ukrainie w obwodzie rówieńskim; + + Dubrovytsia + + +
+ +
+ Dżakarta + ʤ̑aˈkarta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Indonezji; + + Jakarta + + +
+ +
+ Dżalalabad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnim Afganistanie, nad rzeką Kabul; + + Jalalabad + + +
+ +
+ Dżamila + ʤ̑ãˈmʲila +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia arabskiego + + Jamila + + +
+ +
+ Dżanin + ˈʤ̑ãɲĩn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto położone na północy Zachodniego Brzegu na terenie Autonomii Palestyńskiej; + + Jenin + + +
+ +
+ Dżawachetia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w południowej Gruzji, od zachodu ograniczona rzeką Kurą oraz z innych stron Górami Szawszeckimi i Samsarskimi + + Javakheti + + +
+ +
+ Dżibuti + ʤ̑ʲiˈbutʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Djibouti + + + + (geografia, geograficzny) stolica Dżibuti (1.1); + + Djibouti + + +
+ +
+ Dżudda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej części Arabii Saudyjskiej, w prowincji Mekka, nad Morzem Czerwonym; + + Jeddah + + +
+ +
+ Dżyzak +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnim Uzbekistanie, stolica wilajetu dżyzackiego; + + Jizzakh + + +
+ +
+ E-dur + ˈɛ‿dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku e (w zapisie nutowym z czterema krzyżykami) + + E major + + +
+ +
+ E-mail +
+ + pn + + + (informatyka, informatyczny) protokół internetowy przesyłania korespondencji; + + E-mail + + +
+ +
+ EAN +
+ + acronym + + + (handel, handlowy) rodzaj kodu towarowego; standard oznaczania towarów numeracją oraz odpowiadającym mu kodem kreskowym; + + EAN + + +
+ +
+ EAWG + ˌɛ‿a‿vu‿ˈɟɛ +
+ + acronym + + + = Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza + + EAEC + EurAsEC + Eurasec + + +
+ +
+ EBC + ɛ‿bɛ‿ˈʦ̑ɛ +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Europejski Bank Centralny + + ECB + + +
+ +
+ EBOR + ˈɛbɔr +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju; + + EBRD + + +
+ +
+ EBOiR + ɛbɔˈir +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju; + + EBRD + + +
+ +
+ EDGE +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj transmisji radiowej o prędkości 300–400 Kb/s + + EDGE + + +
+ +
+ EFTA +
+ + acronym + + + (skrót, skrótowiec, skrótowo) (ekonomia, ekonomiczny) = European Free Trade Association → Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu + + EFTA + + +
+ +
+ EKUZ +
+ + acronym + + + = (administracja) Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego; + + EHIC + + +
+ +
+ EPENG +
+ + acronym + + + Europejski program energetyczny na rzecz naprawy gospodarczej + + EEPR + + +
+ +
+ EPROM +
+ + acronym + + + (elektronika, elektroniczny) (informatyka, informatyczny) kasowalna i programowalna pamięć komputerowa, pracująca w trybie tylko do odczytu; + + EPROM + + +
+ +
+ ESBC + ˌɛ‿ːz‿bɛ‿ˈʦ̑ɛ +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Europejski System Banków Centralnych; + + ESCB + + +
+ +
+ ETPC + ˌɛ‿tɛ‿pɛ‿ˈʦ̑ɛ +
+ + acronym + + + = Europejski Trybunał Praw Człowieka + + ECtHR + + +
+ +
+ EWG + ɛ‿vu‿ˈɟɛ +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Euroazjatycka Wspólnota Gospodarcza + + EAEC + EurAsEC + Eurasec + + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Europejska Wspólnota Gospodarcza + + EEC + + +
+ +
+ EZT + ɛ‿zɛt‿ˈːɛ +
+ + acronym + + + = elektryczny zespół trakcyjny; + + EMU + + +
+ +
+ Ebro + ˈɛbrɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Hiszpanii; + + Ebro + + + + (geografia, geograficzny) miasto w USA w stanie Floryda + + Ebro + + +
+ +
+ Edam +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Holandii, w prowincji Holandia Północna; + + Edam + + +
+ +
+ Edeltruda + ˌɛdɛlˈtruda +
+ + pn + + + rzadkie imię żeńskie pochodzenia staro-wysoko-niemieckiego; + + Audrey + + +
+ +
+ Eden +
+ + pn + + + (biblijny) raj, ogród rajski; + + Eden + + +
+ +
+ Edfu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowym Egipcie na zachodnim brzegu Nilu; + + Edfu + + +
+ +
+ Edirne + ɛˈdʲirnɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-zachodniej Turcji + + Edirne + + +
+ +
+ Edmund + ˈɛdmũnt +
+ + pn + + + imię męskie; + + Edmund + + +
+ +
+ Edom + ˈɛdɔ̃m +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w starożytnym Lewancie na południe od Morza Martwego; + + Edom + + +
+ +
+ Edward + ˈɛdvart +
+ + pn + + + imię męskie; + + Edward + + +
+ +
+ Edynburg + ɛˈdɨ̃nburk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Szkocji, + + Edinburgh + + +
+ +
+ Edyta + ɛˈdɨta +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie; + + Edith + + +
+ +
+ Efialtes + ɛˈfʲjaltɛs +
+ + pn + + + dawne greckie imię męskie; + + Ephialtes + + +
+ +
+ Efraim +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) biblijne imię męskie + + Ephraim + + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) nazwa jednego z dawnych plemion Izraela + + Ephraim + + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) jeden z regionów Izraela w środkowej części tego kraju + + Ephraim + + +
+ +
+ Egina + ɛˈɟĩna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) gmina (dimos) w Grecji obejmująca wyspy Eginę (1.1) i Moni + + Aegina + + + + (geografia, geograficzny) greckie miasto portowe, stolica wyspy Eginy (1.1) + + Aegina + + + + (geografia, geograficzny) wyspa grecka na Morzu Egejskim, w archipelagu Wysp Argosarońskich; + + Aegina + + + + (mitologia grecka) nimfa z mitów greckich, córka boga Asoposa uprowadzona przez Zeusa + + Aegina + + +
+ +
+ Egipt + ˈɛɟipt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce i częściowo w Azji, ze stolicą w Kairze; + + Egypt + + +
+ +
+ Eklezjastes +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) Księga Koheleta + + Ecclesiastes + + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) starożytny żydowski pisarz, autor Księgi Koheleta; + + Ecclesiastes + + +
+ +
+ Ekwador + ɛˈkfadɔr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Quito; + + Ecuador + + +
+ +
+ Ekwadorczyk + ˌɛkfaˈdɔrʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Ekwadoru + + Ecuadorian + Ecuadorean + + +
+ +
+ Ela +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) dolina na Szefeli w Judei; + + Ella Valley + Valley of Elah + + + + biblijne imię męskie; + + Elah + + +
+ +
+ Elam +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) starożytne państwo i kraina położone na terenach obecnego południowo-zachodniego Iranu + + Elam + + +
+ +
+ Elba + ˈɛlba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Morzu Tyrreńskim, położona między Półwyspem Apenińskim a Korsyką; + + Elba + + +
+ +
+ Elburs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie na Wyżynie Irańskiej w północnym Iranie; + + Alborz + Alburz + + +
+ +
+ Eleonora + ˌɛlɛɔ̃ˈnɔra +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Eleanor + Elinor + + +
+ +
+ Eliasz + ˈɛlʲjaʃ +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię męskie; + + Elias + + +
+ +
+ Elida +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) górzysta kraina historyczna w zachodniej części Półwyspu Peloponeskiego, z głównymi ośrodkami w Elidzie (1.2) i Olimpii + + Eleia + + +
+ +
+ Elista +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, położone na południu jej europejskiej części, stolica Republiki Kałmucji; + + Elista + + +
+ +
+ Elohim +
+ + pn + + + (biblijny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Bóg w judaizmie i chrześcijaństwie, starotestamentalne imię Boga; + + Elohim + + +
+ +
+ Elred +
+ + pn + + + imię męskie + + Aelred + + +
+ +
+ Elsynor +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Helsingør + + Elsinore + Helsingør + + +
+ +
+ Elżbieta + ɛlʒˈbʲjɛta +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego; + + Elizabeth + Elisabet + + +
+ +
+ Emanuel + ˌɛ̃mãˈnu<sup>w</sup>ɛl +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Emanuel + Emmanuel + Immanuel + + +
+ +
+ Emerencjana +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego + + Emerentiana + + +
+ +
+ Emilcin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś w Polsce, położona w gminie Opole Lubelskie, w powiecie opolskim, w województwie lubelskim; + + Emilcin + + +
+ +
+ Emilczyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego w obwodzie żytomierskim Ukrainy, siedziba władz rejonu emilczyńskiego; + + Yemilchyne + + +
+ +
+ Emilia + ɛ̃ˈmʲilʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Emily + Emalee + Emelia + Emilee + Emilia + Emmy + + +
+ +
+ Emilia-Romania + ˌɛ̃mʲilʲja‿rɔ̃ˈmãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w północnych Włoszech; + + Emilia-Romagna + + +
+ +
+ Emir + ˈɛ̃mʲir +
+ + n + + + imię męskie pochodzenia arabskiego + + Emir + + +
+ +
+ Emma + ˈɛ̃mːa +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Emma + + +
+ +
+ Emmanuel +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Emanuel + Emmanuel + Immanuel + + +
+ +
+ Endymion + ɛ̃nˈdɨ̃mʲjɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia grecka) król Elidy, piękny młodzieniec, ukochany Selene, ukarany nieprzerwanym snem i obdarzony wieczną młodością; + + Endymion + + +
+ +
+ Eneasz +
+ + pn + + + (mitologia grecka) (mitologia rzymska) syn Anchizesa, bohater wojny trojańskiej, jego dalecy potomkowie Romulus i Remus mieli założyć Rzym; + + Aeneas + Eneas + + +
+ +
+ Engelbert + ɛ̃ŋˈɡɛlbɛrt +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Engelbert + + +
+ +
+ Enki +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bóg sumeryjski; + + Ea + Enki + + +
+ +
+ Eolia + ɛˈɔlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na północno-zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej; + + Aeolis + + + + (mitologia grecka) córka Amytaona; + + Aeolia + + + + (mitologia grecka) skalista wyspa pływająca po morzu i otoczona wałem ze spiżu, identyfikowana ze Stromboli lub Lipari; siedziba władcy wiatrów, Eola; + + Aeolia + + +
+ +
+ Eos + ˈɛɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie zorzy porannej, brzasku oraz świtu, utożsamiana z rzymską Aurorą; + + Eos + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 221; + + Eos + + +
+ +
+ Epir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) górzysta kraina położona w północno-zachodniej części Grecji i południowej Albanii, nad Morzem Jońskim; + + Epirus + + +
+ +
+ Epir Północny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) północna część Epiru położona w w południowej Albanii, na południe od linii Korcza-Himara + + Northern Epirus + + +
+ +
+ Erasmus + ɛˈrasmus +
+ + pn + + + europejski program wymiany studentów i wykładowców uczelni wyższych; + + Erasmus Programme + + +
+ +
+ Erato + ɛˈratɔ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 62, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1860 r.; + + Erato + + + + (mitologia grecka) driada i wieszczka z Arkadii; kapłanka Pana; + + Erato + + + + (mitologia grecka) muza poezji miłosnej, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Erato + + +
+ +
+ Ereb + ˈɛrɛp +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie ciemności świata podziemnego; + + Erebus + Erebos + + + + (mitologia grecka) najciemniejsza część podziemnego świata zmarłych – Hadesu; + + Erebus + + +
+ +
+ Eris + ˈɛrʲis +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planeta karłowata o numerze katalogowym 136199; + + Eris + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie niezgody, kłótni, sporu i rywalizacji oraz towarzyszka Aresa na polu bitwy, utożsamiana z rzymską Dyskordią; + + Eris + + +
+ +
+ Ermentruda +
+ + pn + + + rzadkie, historyczne imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Ermintrude + + +
+ +
+ Eros + ˈɛrɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie miłości oraz namiętności cielesnej, utożsamiany z rzymskim Kupidynem (Amorem); + + Eros + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 433; + + Eros + + +
+ +
+ Erwin + ˈɛrvʲĩn +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Irvin + Irwin + Erwin + + +
+ +
+ Erydan + ɛˈrɨdãn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór równikowy i nieba południowego; zawiera jasną gwiazdę – Achernara; w Polsce widoczny częściowo zimą; góruje o północy w listopadzie; jedna z największych konstelacji; + + Eridanus + + +
+ +
+ Eryk + ˈɛrɨk +
+ + pn + + + imię męskie; + + Eric + Erick + Erik + + +
+ +
+ Eryka + ɛˈrɨka +
+ + pn + + + imię żeńskie + + Erika + + +
+ +
+ Erytrea + ˌɛrɨˈtrɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo we wschodniej Afryce ze stolicą w Asmarze; + + Eritrea + + +
+ +
+ Erywań + ɛˈrɨvãɲ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Armenii; + + Yerevan + + +
+ +
+ Erzurum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we wschodniej Turcji; + + Erzurum + + +
+ +
+ Es-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku es (w zapisie nutowym z trzema bemolami) + + E-flat major + + +
+ +
+ Eskwilin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wzgórze w Rzymie; + + Esquiline + + +
+ +
+ Estera + ɛˈstɛra +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie; + + Esther + + +
+ +
+ Estonia + ɛˈstɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + Estonia + + +
+ +
+ Estremadura +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) jedna ze wspólnot autonomicznych w Hiszpanii ze stolicą w Mérida; + + Extremadura + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna i dawna prowincja w zachodniej części Portugalii; + + Estremadura + + +
+ +
+ Estuary English +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) odmiana wymowy języka angielskiego używana współcześnie głównie w południowo-wschodniej Anglii; + + Estuary English + + +
+ +
+ Eter + ˈɛtɛr +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg jasnego światła, uosobienie wyższych rejonów niebieskich; górne powietrze; + + Aether + + +
+ +
+ Etiopia + ɛˈtʲjɔpʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w północno-wschodniej Afryce; + + Ethiopia + + +
+ +
+ Etna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) czynny wulkan położony na Sycylii, we Włoszech; + + Etna + + +
+ +
+ Etolia + ɛˈtɔlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w starożytnej Grecji + + Aetolia + + +
+ +
+ Etruria + ɛˈtrurʲja +
+ + pn + + + (starożytność) (geografia, geograficzny) starożytna kraina w środkowej Italii nad Morzem Tyrreńskim, zasiedlona przez Etrusków w I tys. p.n.e., podbita przez Rzymian w III w. p.n.e.; + + Etruria + + +
+ +
+ Etrusk + ˈɛtrusk +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel starożytnego ludu zamieszkującego Etrurię w środkowej Italii, wykształconego między XI a IX wiekiem p.n.e. + + Etruscan + + +
+ +
+ Eubeja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) przybrzeżna wyspa grecka w zachodniej części Morza Egejskiego; + + Euboea + + +
+ +
+ Eufemia + ɛwˈfɛ̃mʲja +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Euphemia + + +
+ +
+ Eufrat + ˈɛwfrat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Azji, przepływa przez Turcję, Syrię i Irak; + + Euphrates + + +
+ +
+ Euklides + ɛwˈklʲidɛs +
+ + pn + + + grecki matematyk; + + Euclid + + +
+ +
+ Eupatoria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Krymie, port nad Morzem Czarnym; + + Yevpatoria + + +
+ +
+ Eurazja + ɛwˈrazʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) największy kontynent na Ziemi, podzielony umownie na Europę i Azję; + + Eurasia + + +
+ +
+ Euroamerykanin + ˈɛwrɔãmɛrɨˈkãɲĩn +
+ + n + + + (eufemistycznie) (etnografia, etnograficzny) białoskóry Amerykanin pochodzenia europejskiego + + Euramerican + Euro-American + + +
+ +
+ Europa + ɛwˈrɔpa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część świata położona na półkuli północnej, stanowiąca razem z Azją kontynent zwany Eurazją; + + Europe + Europa + + + + (mitologia grecka) królewna tyryjska i królowa kreteńska, córka Agenora i kochanka Zeusa oraz matka Minosa, Radamantysa i Sarpedona; + + Europa + + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Jowisza; + + Europa + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 52; + + Europa + + +
+ +
+ Europa Południowa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) różnie definiowany region znajdujący się na południe od Europy Środkowej + + Southern Europe + South Europe + + +
+ +
+ Europa Północna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) różnie definiowany region znajdujący się na północ od Europy Środkowej + + North Europe + Northern Europe + + +
+ +
+ Europa Wschodnia +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) różnie definiowany region znajdujący się na wschód od Europy Środkowej, graniczący z Azją; + + Eastern Europe + + +
+ +
+ Europa Zachodnia + ɛwˈrɔpa zaˈxɔdʲɲa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) nazwa stosowana dla określenia państw zachodniej części Europy, ze względu na ich przynależność geograficzną, historyczną i kulturową; + + Western Europe + + +
+ +
+ Europa Środkowa + ɛwˈrɔpa ɕrɔtˈkɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region w centralnej Europie; + + Central Europe + + +
+ +
+ Europa Środkowo-Wschodnia + ɛwˈrɔpa ˌɕrɔtkɔvɔ‿ˈfsxɔdʲɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) część Europy, obejmujący kraje dawnego bloku socjalistycznego; + + CEE + CEEC + Central and Eastern Europe + East-Central Europe + + +
+ +
+ Europejczyk + ˌɛwrɔˈpɛjʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Europy + + European + + +
+ +
+ Europejka + ˌɛwrɔˈpɛjka +
+ + n + + + mieszkanka Europy + + European + + +
+ +
+ Europol + ɛwˈrɔpɔl +
+ + pn + + + Europejski Urząd Policji, agencja policyjna z siedzibą w Hadze; + + Europol + + +
+ +
+ Euros + ˈɛwrɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie wiatru południowo-wschodniego, utożsamiany z rzymskim Wulturnusem; + + Euros + Eurus + + +
+ +
+ Euterpe + ɛwˈtɛrpɛ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) muza poezji lirycznej i gry na aulosie, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Euterpe + + +
+ +
+ Eutyches +
+ + pn + + + historyczne imię męskie pochodzenia greckiego + + Eutyches + + +
+ +
+ Euzebiusz + ɛwˈzɛbʲjuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Eusebius + + +
+ +
+ Ewa + ˈɛva +
+ + pn + + + (biblijny) biblijne imię pierwszej kobiety oraz protoplastki rodu ludzkiego; + + Eve + Eva + + + + polskie imię żeńskie pochodzenia semickiego; + + Eve + Eva + + +
+ +
+ Ewaryst +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Evaristus + + +
+ +
+ Ewelina + ˌɛvɛˈlʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia celtyckiego; + + Evelyn + + +
+ +
+ Ezaw +
+ + pn + + + biblijne imię męskie + + Esau + + +
+ +
+ Ezdrasz + ˈɛzdraʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Ezra + Esdras + + +
+ +
+ Ezechiel + ɛˈzɛçjɛl +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Ezekiel + + +
+ +
+ Ezop + ˈɛzɔp +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) grecki bajkopisarz urodzony w VI w. p.n.e., pochodzący z miasta Mistra w Azji Mniejszej; + + Aesop + + +
+ +
+ F-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku f (w zapisie nutowym z jednym bemolem) + + F major + + +
+ +
+ FSB + ɛf‿ɛz‿ˈbɛ +
+ + acronym + + + = Federalna Służba Bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej + + FSB + + +
+ +
+ Fabian + ˈfabʲjãn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Fabian + + +
+ +
+ Facebook +
+ + pn + + + (informatyka, informatyczny) internetowy serwis społecznościowy; + + Facebook + + +
+ +
+ Falkland +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilku miejscowości – w Szkocji, USA i Kanadzie + + Falkland + + + + (geografia, geograficzny) toponim, składnik nazwy dwóch wysp Falkland Wschodni i Falkland Zachodni + + Falkland + + +
+ +
+ Falklandy + falkˈlãndɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) brytyjskie terytorium zależne w Ameryce Południowej obejmujący archipelag (1.1); + + Falkland Islands + Falkland + + +
+ +
+ Famagusta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Cyprze w tureckiej części wyspy; + + Famagusta + + +
+ +
+ Fastów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, w obwodzie kijowskim; + + Fastiv + + +
+ +
+ Fatima + faˈtʲĩma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Portugalii + + Fatima + + + + arabskie imię żeńskie + + Fatimah + + +
+ +
+ Fawoniusz + faˈvɔ̃ɲuʃ +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg i uosobienie wiatru zachodniego, utożsamiany z greckim Zefirem; + + Favonius + + +
+ +
+ Federacja Bośni i Hercegowiny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) jedna z dwóch części składowych tworzących Bośnię i Hercegowinę, zamieszkana w większości przez Boszniaków i Chorwatów; + + Federation of Bosnia and Herzegovina + + +
+ +
+ Federacja Rosyjska + ˌfɛdɛˈraʦ̑ʲja rɔˈsɨjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Rosji, państwa w Europie i Azji + + Russian Federation + + +
+ +
+ Federacyjna Republika Brazylii + ˌfɛdɛraˈʦ̑ɨjna rɛˈpublʲika braˈzɨlʲji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) oficjalna nazwa Brazylii, państwa w Ameryce Południowej + + Federative Republic of Brazil + + +
+ +
+ Federalna Republika Nigerii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Nigerii + + Federal Republic of Nigeria + + +
+ +
+ Feliks + ˈfɛlʲiks +
+ + pn + + + imię męskie; + + Felix + + +
+ +
+ Felsztyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś, a dawniej miasto, na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim; + + Skelivka + + +
+ +
+ Fenicja + fɛ̃ˈɲiʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) starożytna kraina wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego, obejmująca tereny dzisiejszego Libanu i zachodniej części Syrii; + + Phoenicia + + +
+ +
+ Fenicjanin + ˌfɛ̃ɲiˈʦ̑ʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Fenicji + + Phoenician + + +
+ +
+ Feniks + ˈfɛ̃ɲiks +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Phoenix + + +
+ +
+ Fennoskandia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rozległy półwysep w Europie Północnej składający się z trzech części: Międzymorza Fińsko-Karelskiego oraz z odgałęziających się od niej dwóch półwyspów: Skandynawskiego i Kolskiego; + + Fennoscandia + + +
+ +
+ Fergana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnim Uzbekistanie, w Kotlinie Fergańskiej, siedziba administracyjna wilajetu fergańskiego; + + Fergana + + +
+ +
+ Ferrara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnych Włoszech, w regionie Emilia-Romania; + + Ferrara + + +
+ +
+ Fez + fɛs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Maroku; + + Fes + Fez + + +
+ +
+ Fidżi + ˈfʲiʤ̑ʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyspiarskie państwo na Oceanie Spokojnym; + + Fiji + + +
+ +
+ Fidżyjczyk + fʲiˈʤ̑ɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Fidżi + + Fijian + + +
+ +
+ Fiesole +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) gmina we Włoszech, w prowincji Florencja + + Fiesole + + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, w prowincji Florencja; + + Fiesole + + +
+ +
+ Filadelfia + ˌfʲilaˈdɛlfʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na północno-wschodnim wybrzeżu USA, w stanie Pensylwania; + + Philadelphia + + +
+ +
+ Filemon + fʲiˈlɛ̃mɔ̃n +
+ + pn + + + imię męskie; + + Philemon + + +
+ +
+ Filip + ˈfʲilʲip +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Philip + + +
+ +
+ Filipiny + ˌfʲilʲiˈpʲĩnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + Philippines + + +
+ +
+ Filipińczyk + ˌfʲilʲiˈpʲĩj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Filipin + + Filipino + + +
+ +
+ Filistea +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na obszarze Palestyny, zamieszkana przez Filistynów + + Philistia + + +
+ +
+ Filistyn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Filistei; + + Philistine + + +
+ +
+ Filoktet + fʲiˈlɔktɛt +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) postać z mitologii greckiej, król Tesalii, łucznik, spadkobierca łuku Heraklesa i zabójca Parysa; + + Philoctetes + + +
+ +
+ Fin + fʲĩn +
+ + n + + + człowiek narodowości fińskiej, obywatel Finlandii, mieszkaniec Finlandii + + Finn + + +
+ +
+ Finlandia + fʲĩnˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie ze stolicą w Helsinkach; + + Finland + + +
+ +
+ Fionia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa Danii, położona między Półwyspem Jutlandzkim a Zelandią; + + Funen + + +
+ +
+ Fis-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku fis (w zapisie nutowym z sześcioma krzyżykami) + + F-sharp major + + +
+ +
+ Flandria + ˈflãndrʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna we Francji, Belgii i Holandii + + Flanders + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region Belgii; + + Flanders + + +
+ +
+ Flandria Wschodnia + ˈflãndrʲja ˈfsxɔdʲɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) prowincja w Belgii; + + East Flanders + + +
+ +
+ Flandria Zachodnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja w zachodniej Belgii, nad Morzem Północnym; + + West Flanders + + +
+ +
+ Flora + ˈflɔra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 8; + + Flora + + + + (mitologia rzymska) bogini wiosny, kwiatów, roślinności w stadium kwitnienia i wszystkiego co rozkwita, utożsamiana z grecką nimfą Chloris; + + Flora + + + + imię żeńskie; + + Flora + + +
+ +
+ Florencja + flɔˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech; + + Florence + + +
+ +
+ Florencjusz +
+ + pn + + + imię męskie; + + Florence + + +
+ +
+ Florentyna +
+ + n + + + imię żeńskie + + Florentina + + +
+ +
+ Florentynka +
+ + pn + + + obywatelka Republiki Florenckiej + + Florentine + + +
+ +
+ Florentyńczyk +
+ + n + + + obywatel Republiki Florenckiej + + Florentine + + +
+ +
+ Floryda + flɔˈrɨda +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Florida + + +
+ +
+ Fobos + ˈfɔbɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie strachu, towarzysz Aresa na polu bitwy; + + Phobos + + + + (astronomia, astronomiczny) większy i bliższy z dwóch księżyców Marsa; + + Phobos + + +
+ +
+ Focjusz + ˈfɔʦ̑ʲjuʃ +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia greckiego + + Photios + + +
+ +
+ Fokida +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) niewielka kraina w środkowej Grecji, na terenie której znajdowały się słynne z wyroczni Delfy i góra Parnas; + + Phocis + + +
+ +
+ Fotis + ˈfɔtʲis +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia greckiego, współczesna forma imienia Focjusz + + Fotis + + +
+ +
+ Franciszek + frãɲˈʨ̑iʃɛk +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Francis + + +
+ +
+ Franciszka + frãɲˈʨ̑iʃka +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Francesca + Frances + + +
+ +
+ Francja + ˈfrãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w zachodniej Europie, ze stolicą w Paryżu; + + France + + +
+ +
+ Francuz + ˈfrãnʦ̑us +
+ + n + + + człowiek narodowości francuskiej, obywatel Francji, mieszkaniec Francji + + Frenchman + + +
+ +
+ Francuzka + frãnˈʦ̑uska +
+ + n + + + kobieta lub dziewczyna narodowości francuskiej, obywatelka Francji + + Frenchwoman + + +
+ +
+ Frankfurt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Frankfurt nad Menem + + Frankfurt + + +
+ +
+ Frankfurt nad Menem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech; + + Frankfurt + + +
+ +
+ Freja + ˈfrɛja +
+ + pn + + + nordycka bogini z rodu wanów asgardskich, bóstwo wegetacji, miłości, płodności, magii i wojny; + + Freya + + + + skandynawskie i germańskie imię żeńskie o pochodzeniu staronordyckim + + Freya + + +
+ +
+ Fryburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Szwajcarii nad rzeką Sarine, stolica kantonu Fryburg (1.2); + + Fribourg + + +
+ +
+ Frygia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina w zachodniej części Azji Mniejszej ze stolicą w Gordionie, niezależne królestwo a później prowincja rzymska; + + Phrygia + + +
+ +
+ Frygijczyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) mieszkaniec Frygii + + Phrygian + + +
+ +
+ Frygijka +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) mieszkanka Frygii + + Phrygian + + +
+ +
+ Fryzja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północno-zachodniej Europie, położona wzdłuż wybrzeży Morza Północnego, obecnie w granicach Niemiec, Danii i Holandii; + + Friesland + + +
+ +
+ Fryzja Wschodnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nadmorski region w północno-wschodnich Niemczech, w kraju związkowym Dolna Saksonia, stanowi środkowy odcinek Fryzji; + + East Frisia + Eastern Friesland + + +
+ +
+ Fudżi + ˈfuʤ̑ʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wulkan i zarazem najwyższy szczyt Japonii leżący na wyspie Honsiu; + + Fuji + + +
+ +
+ Fulda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja)miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Hesja, położone nad rzeką Fuldą (1.2); + + Fulda + + +
+ +
+ G-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku g (w zapisie nutowym z jednym krzyżykiem) + + G major + + +
+ +
+ G8 +
+ + acronym + + + forum polityczno-gospodarcze zrzeszające osiem najbardziej wpływowych państw świata, tj. Wielką Brytanię, Francję, Niemcy, Włochy, Japonię, Stany Zjednoczone, Kanadę i Rosję; + + G8 + + +
+ +
+ GHB +
+ + acronym + + + = (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) kwas γ-hydroksymasłowy, składnik tzw. pigułki gwałtu; + + GHB + + +
+ +
+ GMO + ɟɛ‿ɛ̃m‿ˈɔ +
+ + acronym + + + (rolnictwo, rolniczy) (biologia, biologiczny) organizm zmodyfikowany genetycznie; + + GMO + + +
+ +
+ GOP + ɡɔp +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) (geografia, geograficzny) Górnośląski Okręg Przemysłowy + + Uppper Silesian Industrial Region + + +
+ +
+ Gabon + ˈɡabɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Gabon + + + + (geografia, geograficzny) (potocznie, potoczny) Estuaire de Gabon, wspólne estuarium rzek Komo i Ebe w Gabonie (1.1) + + Gabon Estuary + Gabon River + + +
+ +
+ Gabriel + ˈɡabrʲjɛl +
+ + pn + + + imię męskie; + + Gabriel + + +
+ +
+ Gad + ɡat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Biblii jeden z synów Jakuba; + + Gad + + +
+ +
+ Gagauz +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek narodu zamieszkującego Gagauzję + + Gagauz + + +
+ +
+ Gagra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Abchazji, położone nad Morzem Czarnym, u stóp Kaukazu; + + Gagra + + +
+ +
+ Gaja + ˈɡaja +
+ + pn + + + (mitologia grecka) kosmologiczna grecka bogini, personifikacja matki-ziemi; + + Gaia + + +
+ +
+ Galacja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina w centralnej Azji Mniejszej; + + Galatia + + +
+ +
+ Galaktyka + ɡaˈlaktɨka +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) galaktyka spiralna z poprzeczką, w której znajduje się m.in. Układ Słoneczny + + Galaxy + + +
+ +
+ Galaktyka Andromedy + ɡaˈlaktɨka ˌãndrɔ̃ˈmɛdɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) galaktyka spiralna w gwiazdozbiorze Andromedy oznaczona jako M31; + + Andromeda Galaxy + + +
+ +
+ Galapagos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) jedna z prowincji w Ekwadorze; + + Galapagos + Galápagos + + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Spokojnym, na zachód od wybrzeża Ameryki Południowej; + + Galapagos + Galápagos + + +
+ +
+ Galata +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Galacji; + + Galatian + + +
+ +
+ Galia + ˈɡalʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Europie Zachodniej zamieszkiwana przez plemiona celtyckie + + Gaul + + +
+ +
+ Galicia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) region autonomiczny i kraina historyczna w płn.-zach. Hiszpanii + + Galicia + + +
+ +
+ Galicja + ɡaˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) ziemie dawnej Rzeczypospolitej, które znalazły się w latach 1772–1918 pod zaborem austriackim; + + Galicia + + +
+ +
+ Galilea + ˌɡalʲiˈlɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (biblijny) kraina historyczna na obszarze Palestyny i północnego Izraela, pomiędzy Morzem Śródziemnym a rzeką Jordan; + + Galilee + + + + (geografia, geograficzny) gmina w Hiszpanii, w prowincji La Rioja; + + Galilea + + +
+ +
+ Gambia + ˈɡãmbʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + the Gambia + + +
+ +
+ Gandawa + ɡãnˈdava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Belgii; + + Ghent + + +
+ +
+ Gandhi + ˈɡaːn.d̪ʱi +
+ + pn + + + jeden z twórców współczesnej państwowości indyjskiej i propagator pacyfizmu jako środka walki politycznej; + + Gandhi + + +
+ +
+ Ganges + ˈɡãŋɡɛs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Indiach; + + Ganges + + +
+ +
+ Ganimedes + ˌɡãɲĩˈmɛdɛs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) piękny młodzieniec, ukochany boga Zeusa; królewicz trojański; podczaszy na Olimpie; syn Trosa i Kalliroe; + + Ganymede + + + + (astronomia, astronomiczny) największy księżyc Jowisza; największy księżyc w Układzie Słonecznym; jeden z księżyców galileuszowych; + + Ganymede + + +
+ +
+ Gargantua +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) imię olbrzyma z fantastyczno-satyrycznej epopei powieściowej François Rabelais; gigantyczny, rubaszny żarłok i opój o dobrotliwym usposobieniu; + + Gargantua + + +
+ +
+ Garo +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) lud zamieszkujący stan Meghalaya w Indiach oraz przygraniczne obszary Bangladeszu; + + Garo + + +
+ +
+ Garuda +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) hinduistyczne i buddyjskie bóstwo przedstawiane w postaci orła, zwykle o ludzkim ciele w złotych lub czerwonych barwach; + + Garuda + + +
+ +
+ Gaskonia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w południowo-zachodniej Francji; + + Gascony + + +
+ +
+ Gaskończyk +
+ + n + + + mężczyzna z Gaskonii + + Gascon + + +
+ +
+ Gatczyna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w środkowej części obwodu leningradzkiego; + + Gatchina + + +
+ +
+ Gay +
+ + pn + + + anglosaskie imię męskie + + Gay + + + + anglosaskie nazwisko + + Gay + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilku miejscowości w USA + + Gay + + +
+ +
+ Gaza + ˈɡaza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Autonomii Palestyńskiej; + + Gaza + Gaza City + + +
+ +
+ Gazańczyk +
+ + n + + + obywatel Gazy lub Strefy Gazy + + Gazan + + +
+ +
+ Gdańsk + ɡdãj̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce; + + Gdańsk + Gdansk + + +
+ +
+ Gdow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, położone nad jeziorem Pejpus, na północ od Pskowa; + + Gdov + + +
+ +
+ Geldria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) największa prowincja Holandii, jej stolicą jest Arnhem; + + Gelderland + + +
+ +
+ Gemma + ˈɡɛ̃mːa +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Gemma + + +
+ +
+ Genewa + ɡɛ̃ˈnɛva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Szwajcarii; + + Geneva + + +
+ +
+ Genezaret +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Jezioro Tyberiadzkie; + + Lake of Gennesaret + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w północnym Izraelu, nad Jeziorem Tyberiadzkim + + Gennesaret + + +
+ +
+ Geniczesk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na południu Ukrainy, w obwodzie chersońskim, na brzegu Morza Azowskiego; + + Henichesk + + +
+ +
+ Genowefa + ˌɡɛ̃nɔˈvɛfa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Genevieve + + +
+ +
+ Genua + ɡɛ̃ˈnu<sup>w</sup>a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, stolica regionu Liguria; + + Genoa + + +
+ +
+ George Town +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) stolica Kajmanów, brytyjskiego terytorium zamorskiego, położona na wyspie Wielki Kajman + + George Town + + +
+ +
+ Georgia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w południowo-wschodniej części USA, ze stolicą w Atlancie; + + Georgia + + +
+ +
+ Georgia Południowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) brytyjska wyspa na południowym Atlantyku, stanowiąca część zamorskiego terytorium Georgia Południowa i Sandwich Południowy + + South Georgia + + +
+ +
+ Georgina +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Georgina + + +
+ +
+ Germanin +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek plemienia indoeuropejskiego zamieszkującego w średniowieczu tereny północnej i środkowo-północnej Europy; + + German + + +
+ +
+ Gertruda + ɡɛrˈtruda +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Gertrude + + +
+ +
+ Gerwazy + ɡɛrˈvazɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Gervase + Jarvis + + +
+ +
+ Ges-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku ges (w zapisie nutowym z sześcioma bemolami) + + G-flat major + + +
+ +
+ Ghana + ˈɡãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Ghana + + +
+ +
+ Gibraltar + ɟiˈbraltar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) skalisty półwysep na południowym wybrzeżu Półwyspu Iberyjskiego + + Gibraltar + + +
+ +
+ Gilead +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) region w starożytnej Palestynie, pomiędzy rzekami Arnon i Jarmuk; + + Gilead + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych + + Gilead + + +
+ +
+ Gioconda +
+ + pn + + + (sztuka) kobieta sportretowana na słynnym obrazie Leonarda da Vinci + + Mona Lisa + + +
+ +
+ Giza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Egipcie; + + Giza + + +
+ +
+ Giżycko + ɟiˈʒɨʦ̑kɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto powiatowe w województwie warmińsko-mazurskim; + + Gizycko + + +
+ +
+ Glarus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Szwajcarii, w Alpach Glarneńskich; + + Glarus + + +
+ +
+ Gliwice + ɡlʲiˈvʲiʦ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Polsce; + + Gliwice + + +
+ +
+ Goa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan na zachodnim wybrzeżu Półwyspu Indyjskiego, nad Morzem Arabskim; + + Goa + + +
+ +
+ Godfryd + ˈɡɔdvrɨt +
+ + pn + + + imię męskie; + + Godfrey + + +
+ +
+ Godzilla + ɡɔˈʥ̑ilːa +
+ + pn + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) gigantyczny, fantastyczny potwór z japońskiej serii komiksów i filmów; + + Godzilla + + +
+ +
+ Godzina czytań +
+ + n + + + jedna z godzin kanonicznych w Liturgii godzin; + + Office of Readings + + +
+ +
+ Godzina dla Ziemi +
+ + n + + + ekologiczna akcja wygaszania świateł, obchodzona jako święto w ostatnią sobotę marca; + + Earth Hour + + +
+ +
+ Golan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) płaskowyż położony na granicy Izraela, Syrii i Libanu; + + Golan + + +
+ +
+ Golem + ˈɡɔlɛ̃m +
+ + pn + + + (folklor) legendarna istota z gliny znana z tradycji judaistycznej + + Golem + + +
+ +
+ Golgota +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) niewielkie wzniesienie w Jerozolimie, na którym miał umrzeć Jezus; + + Golgotha + + +
+ +
+ Gomora +
+ + pn + + + (biblijny) (historia, historyczny, historycznie) biblijne miasto kananejskie w pobliżu Morza Martwego; + + Gomorrah + + +
+ +
+ Gondwana + ɡɔ̃ndˈvãna +
+ + pn + + + (geologia, geologiczny) jeden z superkontynentów powstałych w wyniku rozpadu Pangei; + + Gondwana + + +
+ +
+ Gorce +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w południowej Polsce, w Beskidach Zachodnich; + + Gorce Mountains + + +
+ +
+ Gorgonia +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Gorgonia + + +
+ +
+ Gori +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Wewnętrzna Kartlia; + + Gori + + +
+ +
+ Gorycja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Włoszech, w regionie Friuli-Wenecja Julijska, w prowincji Gorycja (1.2); + + Gorizia + + +
+ +
+ Gouda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto położone w zachodniej części Holandii; + + Gouda + + +
+ +
+ Gołąb + ˈɡɔwɔ̃mp +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Columba + + +
+ +
+ Grampiany +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Szkocji; + + Grampian Mountains + Grampians + + +
+ +
+ Graz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Austrii, stolica kraju związkowego Styria, położone nad rzeką Murą, u podnóża Alp Styryjskich; + + Graz + + +
+ +
+ Grecja + ˈɡrɛʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w południowej Europie, ze stolicą w Atenach; + + Greece + + +
+ +
+ Greenwich +
+ + pn + + + dzielnica Londynu z obserwatorium astronomicznym, którego położenie wyznacza przebieg południka zerowego; + + Greenwich + + +
+ +
+ Grek + ɡrɛk +
+ + n + + + człowiek narodowości greckiej, obywatel Grecji, mieszkaniec Grecji + + Greek + + +
+ +
+ Grenada + ɡrɛ̃ˈnada +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Grenada + + +
+ +
+ Grenadyny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp karaibskich położonych między wyspami Saint Vincent i Grenadą; + + Grenadines + + +
+ +
+ Grenlandia + ɡrɛ̃nˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) ogromna arktyczna wyspa na północnym Atlantyku; + + Greenland + + +
+ +
+ Grenoble +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miejscowość w południowo-wschodniej Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy; + + Grenoble + + +
+ +
+ Greta + ˈɡrɛta +
+ + n + + + imię żeńskie; + + Greta + + +
+ +
+ Grodno + ˈɡrɔdnɔ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Białorusi; + + Grodno + + +
+ +
+ Gruzin + ˈɡruʑĩn +
+ + n + + + osoba narodowości gruzińskiej lub obywatel Gruzji + + Georgian + + +
+ +
+ Gruzja + ˈɡruzʲja +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (geografia, geograficzny) państwo na Kaukazie, ze stolicą w Tbilisi; + + Georgia + + +
+ +
+ Gryfita +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) przedstawiciel dynastii panującej na Pomorzu Zachodnim; + + Griffin + + +
+ +
+ Gryzonia + ɡrɨˈzɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jeden z dwudziestu sześciu szwajcarskich kantonów; + + Grisons + Graubünden + + +
+ +
+ Grzegorz + ˈɡʒɛɡɔʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Gregory + + +
+ +
+ Grzymałów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim, w rejonie husiatyńskim, nad rzeką Gniłą; + + Hrymailiv + + +
+ +
+ Grób Pański +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) pozostałości grobu Jezusa Chrystusa w Jerozolimie zamienione w kaplicę + + Holy Sepulchre + + +
+ +
+ Guam + ˈɡu<sup>w</sup>ãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Oceanii; + + Guam + + +
+ +
+ Gudauta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Abchazji, położone na wybrzeżu Morza Czarnego; + + Gudauta + + +
+ +
+ Gudermes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Federacji Rosyjskiej, w Czeczenii; + + Gudermes + + +
+ +
+ Gudźarat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w Indiach, leżący w północno-zachodniej części kraju; + + Gujarat + + +
+ +
+ Guernsey +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Europie; + + Guernsey + + +
+ +
+ Gujana + ɡuˈjãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Georgetown; + + Guyana + + +
+ +
+ Gujana Francuska + ɡuˈjãna frãnˈʦ̑uska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) francuskie terytorium zależne o statusie departamentu zamorskiego, położone w północno-wschodniej części Ameryki Południowej, nad Oceanem Atlantyckim; + + French Guiana + + +
+ +
+ Guria +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w zachodniej Gruzji + + Guria + + +
+ +
+ Gusiew +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w obwodzie kaliningradzkim w Rosji; + + Gusev + + +
+ +
+ Gwadelupa + ˌɡvadɛˈlupa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) departament zamorski Francji w archipelagu Małych Antyli; + + Guadeloupe + + +
+ +
+ Gwardiejsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w obwodzie kaliningradzkim, położone na prawym brzegu Pregoły; + + Gvardeysk + + +
+ +
+ Gwatemala + ˌɡvatɛ̃ˈmala +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Ameryce Środkowej; + + Guatemala + + +
+ +
+ Gwiazda Poranna + ˈɡvʲjazda pɔˈrãnːa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) Wenus widoczna nad horyzontem przed wschodem Słońca + + morning star + Morning Star + + +
+ +
+ Gwiazda Wieczorna + ˈɡvʲjazda vʲjɛˈʧ̑ɔrna +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) Wenus widoczna nad horyzontem po zachodzie Słońca + + Evening Star + + +
+ +
+ Gwinea + ɡvʲĩˈnɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Guinea + + + + (geografia, geograficzny) region w Afryce Zachodniej; + + Guinea + + +
+ +
+ Gwinea Bissau + ɡvʲĩˈnɛa ˈbʲisːaw +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w zachodniej Afryce ze stolicą w Bissau; + + Guinea-Bissau + + +
+ +
+ Gwinea Równikowa + ɡvʲĩˈnɛa ˌruvʲɲiˈkɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Equatorial Guinea + + +
+ +
+ Góra Oliwna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wzniesienie nieopodal starego miasta Jerozolimy w Judei; + + Mount of Olives + + +
+ +
+ Góra Stołowa + ˈɡura stɔˈwɔva +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Mensa + + + + (geografia, geograficzny) jeden ze szczytów górskich w Górach Przylądkowych; + + Table Mountain + + +
+ +
+ Górna Angara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Buriacji, wpadająca do jeziora Bajkał; + + Upper Angara + + +
+ +
+ Górna Austria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraj związkowy w zachodniej Austrii ze stolicą w Linzu; + + Upper Austria + + +
+ +
+ Górna Bawaria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) okręg i rejencja w południowej Bawarii ze stolicą w Monachium; + + Upper Bavaria + + +
+ +
+ Górna Frankonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) okręg oraz rejencja w kraju związkowym Bawaria; + + Upper Franconia + + +
+ +
+ Górna Kraina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Słowenii, część Krainy; + + Upper Carniola + + +
+ +
+ Górne Łużyce + ˈɡurnɛ wuˈʒɨʦ̑ɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) część Łużyc należąca obecnie do Saksonii; + + Upper Lusatia + + +
+ +
+ Górny Śląsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Śląska należąca obecnie do Polski i Czech; + + Upper Silesia + + +
+ +
+ Górski Karabach + ˈɡursʲci kaˈrabax +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) terytorium w Azji, na obszarze Kaukazu, będące przedmiotem sporu między Armenią i Azerbejdżanem; + + Nagorno-Karabakh + + +
+ +
+ Góry Abakańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Federacji Rosyjskiej, w południowej Syberii w Chakasji, położone na granicy Ałtaju i Sajanu Zachodniego; + + Abakan Range + + +
+ +
+ Góry Albańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pas wzniesień w Kampanii Rzymskiej, na południowy wschód od Rzymu; + + Alban Hills + + +
+ +
+ Góry Banackie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa górska w Karpatach Południowych w rumuńskiej części Banatu; + + Banat Mountains + + +
+ +
+ Góry Baskijskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w północnej Hiszpanii, pomiędzy Górami Kantabryjskimi na zachodzie i Pirenejami na wschodzie; + + Basque Mountains + + +
+ +
+ Góry Kaledońskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stare pasmo górskie w północnej Szkocji; + + Northwest Highlands + + +
+ +
+ Góry Kambryjskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stary, silnie zniszczony masyw górski położony w środkowej Walii; + + Cambrian Mountains + + +
+ +
+ Góry Kantabryjskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w północnej części Hiszpanii na Półwyspie Iberyjskim, położone na północnym skraju Mesety Iberyjskiej, usytuowane równolegle do wybrzeża Zatoki Biskajskiej; + + Cantabrian Mountains + + +
+ +
+ Góry Katalońskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góry w północno-wschodniej Hiszpanii rozciągające się wzdłuż brzegu Morza Śródziemnego, od Pirenejów do doliny rzeki Ebro; + + Catalan Mediterranean System + + +
+ +
+ Góry Pennińskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niskie góry w północnej części Anglii o przebiegu południkowym; + + Pennines + + +
+ +
+ Góry Połabskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski rozciągający się w północno-zachodnich Czechach, w kraju usteckim i południowo-wschodnich Niemczech (Saksonia); + + Elbe Sandstone Mountains + + +
+ +
+ Góry Rodniańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w północnej Rumunii, na granicy Marmaroszu i Siedmiogrodu; + + Rodna Mountains + + +
+ +
+ Góry Skaliste + ˈɡurɨ skaˈlʲistɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski w Ameryce Północnej; + + Rocky Mountains + Rockies + + +
+ +
+ Góry Skandynawskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski w zachodniej i północnej części Półwyspu Skandynawskiego, ciągnący się wzdłuż wybrzeża Oceanu Atlantyckiego, na terytorium Norwegii, Szwecji i częściowo Finlandii; + + Scandinavian Mountains + + +
+ +
+ Góry Sybińskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góry w środkowej Rumunii na zachód od rzeki Aluty, część Karpat Południowych; + + Cindrel Mountains + + +
+ +
+ Göteborg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodniej Szwecji, położone nad cieśniną Kattegat; + + Gothenburg + + +
+ +
+ Głuchoniemcy + ˌɡwuxɔ̃ˈɲɛ̃mʦ̑ɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) historyczna i etnograficzna zbiorcza nazwa niemieckojęzycznych osadników w Karpatach polskich, między Wisłoką (lub Dunajcem) a Sanem; + + Walddeutsche + + +
+ +
+ Głuchy + ˈɡwuxɨ +
+ + adj + + + (środowiskowy) identyfikujący się ze społecznością, kulturą osób głuchych + + Deaf + + +
+ +
+ Głuchy + ˈɡwuxɨ +
+ + n + + + człowiek Głuchy (1.1) + + Deaf + + +
+ +
+ Głuchów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w obwodzie sumskim na Ukrainie, nad rzeką Esmań; + + Hlukhiv + + +
+ +
+ H + xa +
+ + symbol + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) siódmy od C dźwięk w szeregu diatonicznym każdej oktawy; + + B + + +
+ +
+ H-dur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja durowa zaczynająca się od dźwięku h (w zapisie nutowym z pięcioma krzyżykami) + + B major + + +
+ +
+ HIV + çif +
+ + acronym + + + (medycyna, medyczny) wirus wywołujący AIDS; + + HIV + + +
+ +
+ HPV +
+ + acronym + + + (medycyna, medyczny) wirus brodawczaka ludzkiego + + HPV + + +
+ +
+ HTML + ˌxa‿tɛ‿ɛ̃m‿ˈɛl +
+ + acronym + + + = (informatyka, informatyczny) hipertekstowy język znaczników (język opisu stron internetowych); + + HTML + + +
+ +
+ Habakuk +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, jeden z proroków starotestamentowych; metonimicznie również jego dzieło; + + Habakkuk + Habacuc + + +
+ +
+ Hadar +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) druga co do jasności gwiazda w gwiazdozbiorze Centaura; + + Hadar + + +
+ +
+ Hades + ˈxadɛs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg zmarłych i świata pozagrobowego, utożsamiany z rzymskim Plutonem; + + Hades + + +
+ +
+ Hadziacz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie, w obwodzie połtawskim, nad rzeką Psioł; + + Hadiach + + +
+ +
+ Haga + ˈxaɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Holandii; + + The Hague + + +
+ +
+ Hagåtña +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Guamu, amerykańskiego terytorium zależnego położonego na Pacyfiku; + + Agana + + +
+ +
+ Haiti + xaˈ<sup>j</sup>itʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej w archipelagu Antyli; + + Haiti + + + + (geografia, geograficzny) wyspa w archipelagu Antyli; + + Hispaniola + + +
+ +
+ Hajfa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe na północy Izraela; + + Haifa + + +
+ +
+ Hajfong +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej części Wietnamu, w delcie Rzeki Czerwonej, nad Zatoką Tonkińską; + + Haiphong + + +
+ +
+ Hajmos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (mitologia grecka) łańcuch górski na północy Tracji, według mitu o tyfonomachii, zabarwiony czerwono krwią broczącego Tyfona, współcześnie identyfikowany ze Starą Płaniną + + Haemus + + +
+ +
+ Halicz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukraine, położone w obwodzie iwanofrankiwskim nad Dniestrem; + + Halych + + +
+ +
+ Halloween +
+ + n + + + święto duchów obchodzone 31 października (w wigilię Wszystkich Świętych) w krajach anglosaskich; + + Halloween + + +
+ +
+ Haloze +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region Słowenii + + Haloze + + +
+ +
+ Hama +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Syrii; + + Hama + + +
+ +
+ Hamadan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Iranie; + + Hamadan + + +
+ +
+ Hamburg + ˈxãmburk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech; + + Hamburg + + +
+ +
+ Hamilkar + xãˈmʲilkar +
+ + pn + + + punickie imię męskie; + + Hamilcar + + +
+ +
+ Hamlet + ˈxãmlɛt +
+ + pn + + + (literacko) tytułowy bohater dramatu Szekspira; + + Hamlet + + + + rzadkie imię męskie + + Hamlet + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa gminy w USA, w hrabstwie Renville, w stanie Dakota Północna + + Hamlet + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilku miejscowości w USA + + Hamlet + + +
+ +
+ Hamza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) podziemny ciek wodny w Brazylii odwadniający Basen Amazonki; + + Hamza + + + + (potocznie, potoczny) (geografia, geograficzny) miasto w południowym Iraku, w prowincji Al-Kadisijja; + + Hamza + + +
+ +
+ Han + xãn +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) druga dynastia cesarska Chin, po dynastii Qin i przed Epoką Trzech Królestw + + Han + + +
+ +
+ Hana + ˈxãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region etniczny w środkowych Morawach w Czechach + + Hanakia + Haná region + + +
+ +
+ Hanak +
+ + n + + + mieszkaniec Hany + + Hanakian + + +
+ +
+ Hannonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna i średniowieczne hrabstwo, położone w południowych Niderlandach, jej stołecznym miastem jest Mons; + + Hainaut + Hainault + Heynowes + + +
+ +
+ Hanoi + ˈxãnɔj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Wietnamu; + + Hanoi + + +
+ +
+ Haralampiusz +
+ + pn + + + rzadkie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Charalambos + + +
+ +
+ Harare + xaˈrarɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Zimbabwe; + + Harare + + +
+ +
+ Harbin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Chinach, położone w Mandżurii; + + Harbin + + +
+ +
+ Harlem +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) dzielnica Manhattanu w Nowym Jorku, stanowiąca duże skupisko Afroamerykanów; + + Harlem + + +
+ +
+ Hatifnat + xaˈtʲifnat +
+ + n + + + (literacko) istoty o niewielkiej, podłużnej posturze i dłoniastych wyrostkach; pochodzą z książkowego świata Muminków, wykreowanego przez Tove Jansson; + + Hattifattener + + +
+ +
+ Hawaje + xaˈvajɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag wysp na Oceanie Spokojnym; + + Hawaii + + +
+ +
+ Hawana + xaˈvãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe, stolica Kuby; + + Havana + + +
+ +
+ Hawela +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Niemczech, prawy dopływ Łaby; + + Havel + + +
+ +
+ Heartland +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wg teorii geopolitycznej Johna Mackindera najważniejszy strategicznie rejon świata, znajdujący się gdzieś w centralnej Eurazji; + + Heartland + + +
+ +
+ Hebe + ˈxɛbɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 6; + + Hebe + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie młodości oraz szafarka ambrozji i nektaru na Olimpie, utożsamiana z rzymską Juwentas; + + Hebe + + +
+ +
+ Hebrydy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Atlantyckim ciągnący się wzdłuż północno-zachodnich wybrzeży Szkocji; + + Hebrides + Western Isles + + +
+ +
+ Hefajstos + xɛˈfajstɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg ognia, wulkanów, kowalstwa, metali i metalurgii, utożsamiany z rzymskim Wulkanem; + + Hephaestus + + +
+ +
+ Hekate + xɛˈkatɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 100; + + Hekate + + + + (mitologia grecka) bogini czarów, magii, nekromancji, widm i rozdroży (miejsc sprzyjających czarom); + + Hecate + Hekate + + +
+ +
+ Helena + xɛˈlɛ̃na +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Saturna; + + Helene + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 101, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1868 r.; + + Helena + + + + (mitologia grecka) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) królowa spartańska i najpiękniejsza kobieta na świecie; córka Zeusa i Ledy, siostra Polideukesa (Polluksa), Kastora i Klitajmestry oraz żona Menelaosa i ukochana Parysa; + + Helen + + +
+ +
+ Helenos +
+ + pn + + + (mitologia grecka) wieszczek i królewicz trojański, syn Priama; + + Helenus + + +
+ +
+ Helios + ˈxɛlʲjɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie słońca, przedstawiany jako piękny mężczyzna w promienistej aureoli albo koronie z promieni słonecznych, przemierzający dzienne niebo złotym czterokonnym rydwanem, utożsamiany z rzymskim Solem; świadek przysiąg i czynów; źródło światła; syn Hyperiona i Tei; brat Selene i Eos; jedno z bóstw solarnych; jeden z tytanów drugiego pokolenia; + + Helios + + +
+ +
+ Hell’s Kitchen +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) dzielnica Manhattanu w Nowym Jorku; + + Hell’s Kitchen + + +
+ +
+ Helsinki + xɛlˈsʲĩnʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Finlandii; + + Helsinki + + +
+ +
+ Helwidiusz +
+ + pn + + + imię męskie + + Helvidius + + +
+ +
+ Hemera + xɛ̃ˈmɛra +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie dnia; + + Hemera + + +
+ +
+ Henryk + ˈxɛ̃nrɨk +
+ + pn + + + imię męskie + + Henry + Harry + + +
+ +
+ Henryka + xɛ̃nˈrɨka +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Henrietta + + +
+ +
+ Hera + ˈxɛra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 103; + + Hera + + + + (mitologia grecka) bogini małżeństw, wierności małżeńskiej, kobiet zamężnych i wdów, utożsamiana z rzymską Junoną; + + Hera + + +
+ +
+ Heraklion +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Krecie; + + Heraklion + Iraklion + + +
+ +
+ Herat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodnim Afganistanie, w prowincji Herat; + + Herat + + +
+ +
+ Herceg-Bośnia + xɛrʦ̑ɛɡˈbɔɕɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie na Półwyspie Bałkańskim ze stolicą w Sarajewie; + + Herzeg-Bosnia + + +
+ +
+ Hercegowińczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Hercegowiny + + Herzegovinian + + +
+ +
+ Herkulanum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, położone u stóp Wezuwiusza + + Ercolano + + +
+ +
+ Hermes + ˈxɛrmɛs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg dróg, podróżnych, wędrowców, kupców, złodziei, pasterzy i wynalazców, utożsamiany z rzymskim Merkurym; posłaniec bogów i psychopomp; syn Zeusa i Mai; jeden z olimpijczyków; + + Hermes + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida podwójna o numerze katalogowym 69230, odkryta w 1937 r.; + + Hermes + + +
+ +
+ Hermon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) najwyższy szczyt łańcucha górskiego Antylibanu; + + Hermon + + +
+ +
+ Herod + ˈxɛrɔt +
+ + pn + + + historyczne i biblijne imię męskie pochodzenia greckiego + + Herod + + +
+ +
+ Herszel +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia semickiego + + Herschel + + +
+ +
+ Hesja Nadreńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina w Niemczech, na zachodnim brzegu Renu, przed 1945 rokiem stanowiła część Hesji, obecnie w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat; + + Rhenish Hesse + Rhine-Hesse + + +
+ +
+ Hestia + ˈxɛstʲja +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini ogniska domowego oraz świętego i wiecznego ognia, utożsamiana z rzymską Westą, symbol domu i rodziny; + + Hestia + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 46; + + Hestia + + +
+ +
+ Hetyta +
+ + n + + + (starożytność) członek starożytnego ludu indoeuropejskiego zamieszkującego Anatolię; + + Hittite + + +
+ +
+ Hezjod + ˈxɛzʲjɔt +
+ + pn + + + (literacko) grecki epik; + + Hesiod + + +
+ +
+ Hiacynt + ˈçjaʦ̑ɨ̃nt +
+ + pn + + + (mitologia grecka) piękny młodzieniec, królewicz spartański, ukochany Apollina i Zefira, syn Amyklasa (lub Ojbalosa) i Diomede; + + Hyacinth + + +
+ +
+ Hiada + ˈçjada +
+ + pn + + + (mitologia grecka) każda z siedmiu nimf, córek Atlasa, które zostały przeniesione na firmament jako otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka, zwana Hiadami; + + Hyad + + +
+ +
+ Hiady + ˈçjadɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka; + + Hyades + + +
+ +
+ Hidżaz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w zachodniej części Półwyspu Arabskiego, nad Morzem Czerwonym, z głównymi ośrodkami w Mekce, Medynie i Dżuddzie; + + Hejaz + + +
+ +
+ Hieronim + çjɛˈrɔ̃ɲĩm +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Jerome + Hieronymus + + +
+ +
+ Higieja + çiˈɟɛ̇ja +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie zdrowia; + + Hygeia + Hygieia + + +
+ +
+ Hilaria + çiˈlarʲja +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie; + + Hilary + Hillary + + +
+ +
+ Hildegarda + ˌçildɛˈɡarda +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Hildegarde + + +
+ +
+ Himalaje + ˌçĩmaˈlajɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski położony w południowej Azji, najwyższy na Ziemi; + + Himalayas + + +
+ +
+ Himalia + çĩˈmalʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Jowisza; + + Himalia + + + + (mitologia grecka) nimfa z wyspy Rodos, jedna z kochanek Zeusa; + + Himalia + + +
+ +
+ Hims +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej Syrii w dolinie rzeki Orontes; + + Homs + + +
+ +
+ Hindukusz + çĩnˈdukuʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w środkowej części Azji leżące w północno-zachodnim Pakistanie oraz środkowym i wschodnim Afganistanie; + + Hindu Kush + + +
+ +
+ Hindus + ˈçĩndus +
+ + n + + + obywatel Indii + + Indian + + +
+ +
+ Hinduska + çĩnˈduska +
+ + n + + + obywatelka Indii + + Indian + + +
+ +
+ Hindustan + çĩnˈdustãn +
+ + pn + + + inna nazwa Indii wywodząca się z języka perskiego + + Hindustan + + +
+ +
+ Hiob + çjɔp +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) postać biblijna; + + Job + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Job + + +
+ +
+ Hippona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w północno-wschodniej Algierii, niedaleko obecnego miasta Annaba; + + Hippo + + +
+ +
+ Hiroszima + ˌçirɔˈʃʲĩma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Japonii, na wyspie Honsiu; + + Hiroshima + + +
+ +
+ Hisar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w Tadżykistanie; + + Hisor + + +
+ +
+ Hiszpan + ˈçiʃpãn +
+ + n + + + człowiek narodowości hiszpańskiej, obywatel Hiszpanii, mieszkaniec Hiszpanii + + Spaniard + + +
+ +
+ Hiszpania + çiʃˈpãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie położone na Półwyspie Iberyjskim ze stolicą w Madrycie; + + Spain + + +
+ +
+ Hniezdyczna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, położona w rejonie zbaraskim obwodu tarnopolskiego; + + Hnizdychne + + +
+ +
+ Hnizdyczów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w rejonie żydaczowskim obwodu lwowskiego; + + Hnizdychiv + + +
+ +
+ Hnyła +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie turczańskim; + + Karpatske + + +
+ +
+ Hokkaido +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wyspa nad Oceanem Spokojnym, druga pod względem wielkości wyspa Japonii; + + Hokkaido + + +
+ +
+ Holandia + xɔˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w zachodniej części Królestwa Niderlandów; + + Holland + + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Holland + Netherlands + + +
+ +
+ Holandia Południowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja Holandii, ze stolicą w Hadze, położona wzdłuż wybrzeża Morza Północnego; + + South Holland + + +
+ +
+ Holender + xɔˈlɛ̃ndɛr +
+ + n + + + człowiek narodowości holenderskiej, obywatel Holandii, mieszkaniec Holandii + + Dutchman + + +
+ +
+ Holenderka + ˌxɔlɛ̃nˈdɛrka +
+ + n + + + kobieta lub dziewczyna narodowości holenderskiej, obywatelka Holandii, mieszkanka Holandii + + Dutchwoman + + +
+ +
+ Holsztyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina położona u nasady Półwyspu Jutlandzkiego, obecnie w całości w Niemczech; + + Holstein + + +
+ +
+ Homer + ˈxɔ̃mɛr +
+ + pn + + + (starożytność) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) starożytny grecki epik, pieśniarz i poeta, autor „Iliady” i „Odysei”; + + Homer + + + + anglosaskie imię męskie pochodzenia greckiego + + Homer + + +
+ +
+ Honduras + xɔ̃nˈduras +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Honduras + + +
+ +
+ Hongkong + ˈxɔ̃ŋkːɔ̃ŋk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) specjalny region administracyjny w Chinach nad Morzem Południowochińskim; + + Hong Kong + + +
+ +
+ Honolulu + ˌxɔ̃nɔˈlulu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Hawaje; + + Honolulu + + +
+ +
+ Honoriusz +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Honorius + + +
+ +
+ Honsiu + ˈxɔ̃w̃ɕu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największa wyspa Japonii; + + Honshū + + +
+ +
+ Horacy + xɔˈraʦ̑ɨ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Horace + Horatio + + +
+ +
+ Horeb +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) mityczna biblijna góra, na której Jahwe powołał Mojżesza i objawił się Eliaszowi, utożsamiana niekiedy z górą Synaj; + + Horeb + + +
+ +
+ Horochów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie, w obwodzie wołyńskim, siedziba administracyjna rejonu horochowskiego; + + Horokhiv + + +
+ +
+ Horus + ˈxɔrus +
+ + pn + + + (mitologia egipska) staroegipski bóg nieba, opiekun monarchii egipskiej; + + Horus + + +
+ +
+ Hoszcza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, stolica rejonu w obwodzie rówieńskim; + + Hoshcha + + +
+ +
+ Hoszów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie dolińskim; + + Hoshiv + + +
+ +
+ Houston +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) największe miasto stanu Teksas, w Stanach Zjednoczonych; + + Houston + + +
+ +
+ Hołodomor +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) klęska głodu w latach 1932–1933 w ZSRR, na terenie dzisiejszej Ukrainy wschodniej i centralnej; + + Holodomor + + +
+ +
+ Hołowno +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego na Ukrainie w rejonie lubomelskim obwodu wołyńskiego; + + Holovne + + +
+ +
+ Hryców +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, położone w rejonie szepetowskim obwodu chmielnickiego; + + Hrytsiv + + +
+ +
+ Hubert + ˈxubɛrt +
+ + pn + + + imię męskie; + + Hubert + + +
+ +
+ Hucuł + ˈxuʦ̑uw +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) góral zamieszkujący Karpaty Wschodnie (tereny południowo-zachodniej Ukrainy); + + Hutsul + + +
+ +
+ Hugo + ˈxuɡɔ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Hugo + + +
+ +
+ Humań +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie; + + Uman + + +
+ +
+ Hun +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) członek koczowniczego ludu, który ok. 370 r. najechał Europę; + + Hun + + +
+ +
+ Hurghada +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we wschodnim Egipcie na wybrzeżu Morza Czerwonego; + + Hurghada + + +
+ +
+ Hydra + ˈxɨdra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) największy pod względem powierzchni gwiazdozbiór na niebie; + + Hydra + + + + (astronomia, astronomiczny) naturalny satelita Plutona; + + Hydra + + + + (mitologia grecka) wielogłowy wąż wodny, spłodzony przez Tyfona i Echidnę; + + Hydra + + +
+ +
+ Hyperion + xɨˈpɛrʲjɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia grecka) jeden z tytanów; + + Hyperion + + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Saturna; + + Hyperion + + +
+ +
+ Hypnos + ˈxɨpnɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie snu utożsamiany z rzymskim Somnusem; + + Hypnos + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 14827; + + Hypnos + + +
+ +
+ IAAF +
+ + acronym + + + = (sport, sportowy) (przestarzałe, przestarzały) International Amateur Athletics Federation → Międzynarodowa Amatorska Federacja Lekkiej Atletyki + + IAAF + + + + = (sport, sportowy) International Association of Athletics Federations → Międzynarodowe Stowarzyszenie Federacji Lekkoatletycznych + + IAAF + + +
+ +
+ IBM +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (ekonomia, ekonomiczny) nazwa koncernu informatycznego i marki produktów; + + IBM + + +
+ +
+ III Rzesza +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nazwa państwa niemieckiego pod rządami NSDAP w latach 1933-1945; + + Third Reich + + +
+ +
+ IKEA +
+ + acronym + + + szwedzka firma produkująca meble i artykuły dekoracyjne; + + IKEA + + +
+ +
+ IRC +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) protokół internetowy umożliwiający rozmowę z innymi użytkownikami połączonymi z wybranym bezpośrednio lub grupowo na kanałach; + + IRC + + +
+ +
+ ISIS +
+ + n + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Państwo Islamskie + + ISIS + + +
+ +
+ Ibiza + iˈbʲiza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica wyspy (1.1) + + Ibiza + + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Morzu Śródziemnym, w archipelagu Balearów; + + Ibiza + + +
+ +
+ Ibrahim +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia arabsko-tureckiego; + + Ibrahim + + +
+ +
+ Ida + ˈida +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Ida + + +
+ +
+ Ieper +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Belgii, w Zachodniej Flandrii; + + Ypres + + +
+ +
+ Igor + ˈiɡɔr +
+ + pn + + + imię męskie; + + Igor + + +
+ +
+ Ilam +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) tamilska nazwa Sri Lanki + + Eelam + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) państwo, o którego utworzenie walczyła organizacja Tamilskie Tygrysy; + + Tamil Eelam + + +
+ +
+ Ildefons + ilˈdɛfɔ̃w̃s +
+ + pn + + + imię męskie; + + Ildefonsus + Ildephonsus + + +
+ +
+ Ilek +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w północno-zachodnim Kazachstanie i w Rosji zauralskiej, lewy dopływ Uralu; + + Ilek River + + +
+ +
+ Iliki + iˈlʲici +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro w Beocji, w centralnej Grecji + + Lake Yliki + + +
+ +
+ Illinois +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w USA położony na środkowym zachodzie kraju, ze stolicą w Springfield; + + Illinois + + +
+ +
+ Ilnik +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, położona w rejonie turczańskim obwodu lwowskiego nad Stryjem; + + Ilnyk + + +
+ +
+ Imeretia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w zachodniej Gruzji + + Imereti + + +
+ +
+ Imperium Rzymskie +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytne państwo obejmujące obszary basenu Morza Śródziemnego + + Roman Empire + + +
+ +
+ Indiana + ĩnˈdʲjãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Stanach Zjednoczonych ze stolicą w Indianapolis; + + Indiana + + +
+ +
+ Indianin + ĩnˈdʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + czerwonoskóry, rdzenny mieszkaniec obu Ameryk, zaliczany do rasy żółtej; + + Indian + + +
+ +
+ Indianin + ĩnˈdʲjä̃ɲĩn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Indus + + +
+ +
+ Indie + ˈĩndʲjɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + India + + +
+ +
+ Indie Zachodnie +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) Karaiby; + + West Indies + + +
+ +
+ Indochiny Francuskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dawna kolonia francuska w południowo-wschodniej Azji; + + French Indochina + + +
+ +
+ Indonezja + ˌĩndɔ̃ˈnɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyspiarskie państwo w południowo-wschodniej Azji ze stolicą w Dżakarcie; + + Indonesia + + +
+ +
+ Indonezyjczyk + ˌĩndɔ̃nɛˈzɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Indonezji + + Indonesian + + +
+ +
+ Indonezyjka + ˌĩndɔ̃nɛˈzɨjka +
+ + n + + + obywatelka Indonezji + + Indonesian + + +
+ +
+ Inflanty + ĩnˈflãntɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna nad Dźwiną i Zatoką Ryską; + + Livonia + + +
+ +
+ Innsbruck +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Austrii, stolica kraju związkowego Tyrol, położone w dolinie rzeki Inn; + + Innsbruck + + +
+ +
+ Instrucz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w obwodzie kaliningradzkim, łącząc się z Węgorapą tworzy Pregołę; + + Instruch + + +
+ +
+ Interior + ĩnˈtɛrʲjɔr +
+ + pn + + + miejscowość w stanie Dakota Południowa, w hrabstwie Jackson + + Interior + + +
+ +
+ Internet + ĩnˈtɛrnɛt +
+ + pn + + + (informatyka, informatyczny) międzynarodowa sieć komputerowa; + + Internet + + +
+ +
+ Io + ˈi<sup>j</sup>ɔ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 85; + + Io + + + + (mitologia grecka) kapłanka Hery w Argos, córka Inachosa, jedna z kochanek Zeusa; + + Io + + + + (mitologia polinezyjska) w wierzeniach Maorysów z Nowej Zelandii Istota Najwyższa; + + Io + + + + (astronomia, astronomiczny) trzeci co do wielkości księżyc Jowisza; + + Io + + +
+ +
+ Iowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Iowa + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Ameryce Północnej, dopływ Missisipi; + + Iowa River + + +
+ +
+ Ipuć +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w obwodzie mohylewskim Białorusi oraz smoleńskim i briańskim Rosji, dopływ Soży; + + Iput + + +
+ +
+ Irak + ˈirak +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji ze stolicą w Bagdadzie; + + Iraq + Irak + + +
+ +
+ Irakijczyk + ˌiraˈcijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Iraku + + Iraqi + + +
+ +
+ Irakijka + ˌiraˈcijka +
+ + n + + + obywatelka Iraku + + Iraqi + + +
+ +
+ Iran + ˈirãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Iran + + +
+ +
+ Irańczyk + iˈrãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Iranu + + Iranian + + +
+ +
+ Irbil +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iraku; + + Erbil + + +
+ +
+ Irena + iˈrɛ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Irene + + +
+ +
+ Ireneusz + ˌirɛ̃ˈnɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Irenaeus + Irenæus + + +
+ +
+ Iris + ˈirʲis +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 7; + + Iris + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie tęczy, posłanka bogów do ludzi; + + Iris + + +
+ +
+ Irkuck +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, na Syberii, położone nad rzeką Irkut; + + Irkutsk + + +
+ +
+ Irlandczyk + irˈlãnṭʧ̑ɨk +
+ + n + + + osoba narodowości irlandzkiej, obywatel Irlandii; (także, też) mieszkaniec Irlandii Północnej + + Irishman + Irish + mick + + +
+ +
+ Irlandia + irˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + Ireland + Republic of Ireland + + +
+ +
+ Irlandia Północna + irˈlãndʲja puwˈnɔʦ̑na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) część składowa Wielkiej Brytanii; + + Northern Ireland + + +
+ +
+ Irlandka + irˈlãntka +
+ + n + + + kobieta narodowości irlandzkiej, obywatelka Irlandii; (także, też) mieszkanka Irlandii Północnej + + Irishwoman + + +
+ +
+ Irpień +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie w obwodzie kijowskim, położone nad rzeką Irpienią (2.1) ; + + Irpin + + +
+ +
+ Irszawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto powiatowe w obwodzie zakarpackim Ukrainy, położone u południowych stoków Karpat, nad rzeczką Irszawką; + + Irshava + + +
+ +
+ Irtysz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, północno-wschodnim Kazachstanie i zachodnich Chinach, lewy dopływ Obu; + + Irtysh + + +
+ +
+ Iryda + iˈrɨda +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Iris + + +
+ +
+ Iryjczyk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mieszkaniec Irlandii pochodzenia celtyckiego + + Irishman + + +
+ +
+ Iryjka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mieszkanka Irlandii pochodzenia celtyckiego + + Irishwoman + + +
+ +
+ Isa + ˈisa +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) imię Jezusa Chrystusa w islamie + + Isa + + +
+ +
+ Isfahan + isˈfaxãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Iranie, położone w oazie na Wyżynie Irańskiej, u stóp łańcucha górskiego Zagros; + + Isfahan + + +
+ +
+ Islamska Republika Mauretańska + isˈlãmska rɛˈpublʲika ˌmawrɛˈtãj̃ska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Mauretanii + + Islamic Republic of Mauritania + + +
+ +
+ Islamska Republika Pakistanu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Pakistanu jako państwa + + Islamic Republic of Pakistan + + +
+ +
+ Islandczyk + isˈlãnṭʧ̑ɨk +
+ + n + + + człowiek narodowości islandzkiej, obywatel Islandii, mieszkaniec Islandii + + Icelander + + +
+ +
+ Islandia + isˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie, ze stolicą w Reykjaviku, obejmujące Islandię (1.1) i otaczające ją mniejsze wyspy; + + Iceland + + +
+ +
+ Iszym +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w północnym Kazachstanie i w Rosji zauralskiej, lewy dopływ Irtysza; + + Ishim + + +
+ +
+ Iszymbaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Baszkirii, w Rosji, ośrodek administracyjny rejonu iszymbajskiego; + + Ishimbay + + +
+ +
+ Itaka + iˈtaka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) grecka wyspa na Morzu Jońskim, u zachodnich wybrzeży Peloponezu; + + Ithaca + Ithaka + + +
+ +
+ Iwanków +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, położone w obwodzie kijowskim nad rzeką Teterew, siedziba władz rejonu iwankowskiego; + + Ivankiv + + +
+ +
+ Iwano-Frankiwsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na zachodniej Ukrainie, na przedgórzu Karpat, stolica obwodu iwanofrankiwskiego; + + Ivano-Frankivsk + + +
+ +
+ Iwanowo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto obwodowe w Rosji, położone na północny wschód od Moskwy; + + Ivanovo + + +
+ +
+ Iwdel +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji w obwodzie swierdłowskim, położone u podnóża Uralu Północnego; + + Ivdel + + +
+ +
+ Iwona + iˈvɔ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Yvonne + + +
+ +
+ Iworyjczyk + ˌivɔˈrɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Wybrzeża Kości Słoniowej + + Ivorian + + +
+ +
+ Izaak + iˈzaːk +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, jeden z izraelskich patriarchów; + + Isaac + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Isaac + + +
+ +
+ Izajasz + iˈzajaʃ +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych; + + Isaiah + + + + (biblijny) postać biblijna, jeden z proroków starotestamentowych; metonimicznie również jego dzieło; + + Isaiah + + +
+ +
+ Izak +
+ + n + + + imię męskie pochodzenia hebrajskiego + + Izaak + + +
+ +
+ Izmir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe w zachodniej Turcji nad Zatoką Izmirską; + + İzmir + + +
+ +
+ Izrael + izˈraɛl +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji, na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego, zamieszkałe w większości przez Żydów; + + Israel + + + + (historia, historyczny, historycznie) naród żydowski + + Israel + + + + hebrajskie imię męskie; + + Israel + + +
+ +
+ Izraelczyk + ˌizraˈɛlʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel lub mieszkaniec współczesnego państwa Izrael + + Israeli + + +
+ +
+ Izraelita + ˌizraɛˈlʲita +
+ + n + + + przedstawiciel narodu żydowskiego w epoce Starego Testamentu; + + Israelite + + +
+ +
+ Izyda + iˈzɨda +
+ + pn + + + (mitologia egipska) staroegipska bogini płodności; + + Isis + + + + imię żeńskie; + + Isis + + +
+ +
+ Izydor + iˈzɨdɔr +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia greckiego; + + Isidore + + +
+ +
+ Iżewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w europejskiej części Federacji Rosyjskiej, stolica Udmurcji, położone nad rzeką Iż, dopływem Kamy; + + Izhevsk + + +
+ +
+ JE + ˈjɛɡɔ ˌɛksʦ̑ɛˈlɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + acronym + + + = Jego Ekscelencja + + HE + + +
+ +
+ Jabłonica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim, podlegająca radzie miejskiej Jaremcza; + + Yablunytsia + + +
+ +
+ Jabłonów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w rejonie kosowskim obwodu iwanofrankiwskiego Ukrainy, na Pokuciu; + + Yabluniv + + +
+ +
+ Jacek + ˈjaʦ̑ɛk +
+ + pn + + + imię męskie; + + Hyacinthe + + +
+ +
+ Jack Russell terrier +
+ + pn + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów należąca do grypy terierów pochodząca z Wielkiej Brytanii i ukształtowana w Australii; + + Jack Russell terrier + + +
+ +
+ Jagielnica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś, a dawniej miasteczko na Ukrainie, położone w rejonie czortkowskim obwodu tarnopolskiego; + + Jagielnica + + +
+ +
+ Jagodzin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie kijowskim; + + Yahotyn + + +
+ +
+ Jahwe + ˈjaxfɛ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Bóg w judaizmie i chrześcijaństwie, sakralne imię Boga; + + Yahweh + Yahveh + + +
+ +
+ Jakub + ˈjakup +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, jeden z izraelskich patriarchów; + + Jacob + + + + polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + James + Jacob + Jake + Jack + + +
+ +
+ Jakucja + jaˈkuʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) republika wchodząca w skład Federacji Rosyjskiej, położona we wschodniej Syberii, największa pod względem powierzchni, (ponad 3 miliony km²), jednostka administracyjno-terytorialna na świecie; + + Yakutia + + +
+ +
+ Jakuck + ˈjakuʦ̑k +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w północno-wschodniej Syberii, stolica Jakucji; + + Yakutsk + + +
+ +
+ Jakób +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) Jakub + + Jacob + + +
+ +
+ Jama + ˈjãma +
+ + pn + + + (mitologia wedyjska) bóg śmierci i zmarłych, strażnik kierunku południowego; + + Yama + + +
+ +
+ Jamajka + jãˈmajka +
+ + n + + + mieszkanka Jamajki (1.1-2), obywatelka Jamajki + + Jamaican + + +
+ +
+ Jamajka + jãˈmajka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo położone na tej wyspie (1.1) + + Jamaica + + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Morzu Karaibskim; + + Jamaica + + +
+ +
+ Jamalsko-Nieniecki Okręg Autonomiczny + jãˈmalskɔ ɲɛ̇̃ˈɲɛʦ̑ʲci ˈɔkrɛ̃ŋk ˌawtɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) okręg autonomiczny na północy Federacji Rosyjskiej, administracyjnie będący częścią Obwodu tiumeńskiego; + + Yamalo-Nenets Autonomous Okrug + + +
+ +
+ Jamestown +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Wyspie Świętej Heleny, stolica brytyjskiego terytorium zamorskiego; + + Jamestown + + +
+ +
+ Jamnica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie w rejonie tyśmienickim obwodu iwanofrankiwskiego; + + Yamnytsia + + +
+ +
+ Jamusukro + ˌjãmuˈsukrɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Wybrzeża Kości Słoniowej; + + Yamoussoukro + + +
+ +
+ Jan + jãn +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; imię biblijne; + + John + Jack + + +
+ +
+ Jan Kowalski +
+ + n + + + ktoś typowy, przeciętny, anonimowy obywatel + + John Doe + + +
+ +
+ Jan Mayen + ˈjãn ˈmajɛ̃n +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (administracja) (geografia, geograficzny) wyspa w Arktyce, należąca do Norwegii; + + Jan Mayen + + +
+ +
+ Jangcy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) najdłuższa rzeka Chin i Azji; + + Yangtze + Yangzi + + +
+ +
+ Janikulum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wzgórze w obrębie Rzymu, na prawym brzegu Tybru, jako znajdujące się poza starożytnymi murami nie jest zaliczane do historycznych siedmiu wzgórz; + + Janiculum + + +
+ +
+ Japonia + jaˈpɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Japan + + +
+ +
+ Japończyk + jaˈpɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + osoba narodowości japońskiej, obywatel, mieszkaniec Japonii + + Japanese + + +
+ +
+ Jaremcze +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) ukraińskie miasto na prawach rejonu, położone w obwodzie iwanofrankiwskim nad rzeką Prut; + + Yaremche + + +
+ +
+ Jasina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego na Ukrainie, położona w rejonie rachowskim obwodu zakarpackiego nad Czarną Cisą; + + Yasinia + + +
+ +
+ Jasionów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, położona w rejonie brodzkim obwodu lwowskiego; + + Yaseniv + + +
+ +
+ Jasna Polana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rodzinny majątek rodu Tołstojów, muzeum pamięci Lwa Tołstoja; + + Yasnaya Polyana + + +
+ +
+ Jastrzębie-Zdrój + ˌjasṭʃɛ̃mˈbʲjɛ‿zdruj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce; + + Jastrzebie Zdroj + + +
+ +
+ Jaszczurka + jaʃˈʧ̑urka +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Lacerta + + +
+ +
+ Java +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) popularny, obiektowy język programowania; + + Java + + +
+ +
+ Jawa + ˈjava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa z Dżakartą (stolicą Indonezji); + + Java + + +
+ +
+ Jawajczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Jawy + + Javanese + + +
+ +
+ Jazd +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Iranie; + + Yazd + + +
+ +
+ Jaćwież + ˈjäʨ̑fʲjɛʃ +
+ + pn + + + kraina Jaćwingów położona w okresie średniowiecza między rzekami takimi jak: Biebrza, Niemen, Szeszupa oraz obszarami pomiędzy jeziorami Mamry i Śniardwy a rzeką Łęg; + + Yotvingia + + +
+ +
+ Jałta + ˈjawta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto leżące w południowej części Półwyspu Krymskiego, na brzegu Morza Czarnego; + + Yalta + + +
+ +
+ Jaś + jäɕ +
+ + pn + + + (zdrobniale) Jan + + Johnny + + +
+ +
+ Jednorożec + ˌjɛdnɔˈrɔʒɛʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Monoceros + + +
+ +
+ Jegorjewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, położone na południowy wschód od Moskwy; + + Yegoryevsk + + +
+ +
+ Jehowa +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) imię Boga Biblii. Jedna z form oddania hebrajskiego zapisu imienia Bożego יהוה nazywanego tetragramem. Imię to występuje w niektórych przekładach Biblii na język polski. Z posługiwania się tą formą najbardziej znani są świadkowie Jehowy. + + Jehovah + + +
+ +
+ Jejsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, nad Morzem Azowskim; + + Yeysk + + +
+ +
+ Jekaterynburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji położone u stóp Uralu, nad rzeką Iset, stolica obwodu swierdłowskiego; + + Yekaterinburg + + +
+ +
+ Jelec +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Rosji, w obwodzie lipieckim; + + Yelets + + +
+ +
+ Jemen + ˈjɛ̃mɛ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji, na Półwyspie Arabskim, ze stolicą w Sanie; + + Yemen + + +
+ +
+ Jena +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na prawach powiatu w środkowych Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, nad rzeką Soławą; + + Jena + + +
+ +
+ Jenisej + jɛ̇̃ˈɲisɛj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w azjatyckiej części Rosji; + + Yenisei + Yenisey + Yenissei + + +
+ +
+ Jenisejsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Krasnojarskim, nad Jenisejem; + + Yeniseysk + + +
+ +
+ Jeremiasz + jɛˈrɛ̃mʲjaʃ +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Jeremiah + Jeremy + + +
+ +
+ Jerozolima + ˌjɛrɔˈzɔlʲĩma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto o prawnie niewyjaśnionym statusie z większą częścią w Izraelu i wschodnią częścią na Terytoriach Palestyńskich, ośrodek kultu religijnego chrześcijan, żydów i muzułmanów; + + Jerusalem + + +
+ +
+ Jersey +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Europie; + + Jersey + + +
+ +
+ Jeruzalem + jɛˈruzalɛ̃m +
+ + pn + + + (podniośle) (geografia, geograficzny) Jerozolima; + + Jerusalem + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) biblijny synonim nieba, miejsca przebywania z Bogiem w przyszłym życiu; + + Jerusalem + + +
+ +
+ Jerycho + jɛˈrɨxɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) miasto w Judei, we wschodniej części Palestyny, znajdujące się pod administracją Autonomii Palestyńskiej; + + Jericho + + +
+ +
+ Jerzy + ˈjɛʒɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + George + + +
+ +
+ Jessentuki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w europejskiej części Rosji, w Kraju Stawropolskim, na przedgórzu Wielkiego Kaukazu; + + Yessentuki + + +
+ +
+ Jessica +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie zapożyczone z języka angielskiego + + Jessica + + +
+ +
+ Jezioro Aralskie + jɛ̇ˈʑɔrɔ aˈralsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zanikające, bezodpływowe, słone jezioro w Kazachstanie i Uzbekistanie; + + Aral Sea + + +
+ +
+ Jezioro Bodeńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro (a właściwie zespół dwóch jezior i odcinka Renu) u podnóża Alp, na pograniczu Niemiec, Austrii i Szwajcarii; + + Lake Constance + + +
+ +
+ Jezioro Chantajskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim; + + Lake Khantayskoye + + +
+ +
+ Jezioro Czerwone +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro osuwiskowe w Rumunii, we wschodnich Karpatach + + Red Lake + + +
+ +
+ Jezioro Czterech Kantonów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro w środkowej części Szwajcarii, nad jego brzegami wznosi się miasto Lucerna; + + Lake Lucerne + + +
+ +
+ Jezioro Genewskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro w Szwajcarii i Francji, nad jego brzegami znajduje się miasto Genewa; + + Lake Geneva + + +
+ +
+ Jezioro Kubieńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro w europejskiej części Rosji, w obwodzie wołogodzkim, na północ od Wołogdy; + + Lake Kubenskoye + + +
+ +
+ Jezioro Szkoderskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe na Półwyspie Bałkańskim jezioro, położone na granicy Albanii i Czarnogóry; + + Lake Skadar + + +
+ +
+ Jezioro Trazymeńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro tektoniczne w środkowych Włoszech, w Umbrii; + + Lake Trasimeno + + +
+ +
+ Jezioro Tyberiadzkie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe jezioro słodkowodne Izraela, położone na północy kraju w Galilei; + + Lake Tiberias + + +
+ +
+ Jezioro Zuryskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro polodowcowe w Szwajcarii, położone w północno-wschodniej części kraju; + + Lake Zurich + + +
+ +
+ Jezu Chryste +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) wyraża zdziwienie lub przerażenie + + Jesus Christ + + +
+ +
+ Jezupol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego na zachodniej Ukrainie, położone w obwodzie iwanofrankiwskim, w rejonie tyśmienickim, w międzyrzeczu rzek Dniestr i Bystrzyca; + + Yezupil + + +
+ +
+ Jezus + ˈjɛzus +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) centralna postać chrześcijaństwa; + + Jesus + + +
+ +
+ Jezus Chrystus + ˈjɛzus ˈxrɨstus +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie imię Syna Bożego; + + Jesus Christ + + +
+ +
+ Jełgawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Łotwie, w środkowej części kraju; + + Jelgava + + +
+ +
+ Joachim + jɔˈaçĩm +
+ + pn + + + imię męskie; + + Joachim + + +
+ +
+ Joanna + jɔˈãnːa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Joanna + Joanne + + +
+ +
+ Joel + ˈjɔɛl +
+ + pn + + + (biblijny) Księga Joela; + + Joel + + + + (rzadki, rzadko używany) polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Joel + + +
+ +
+ Jogła +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś w Rosji, w rejonie borowickim, w obwodzie nowogrodzkim + + Yegla + + +
+ +
+ Jokasta + jɔˈkasta +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) księżyc Jowisza; + + Iocaste + + + + (mitologia grecka) królowa Teb, córka Menojkeusa i żona Lajosa, matka, potem żona Edypa; + + Jocasta + + +
+ +
+ Jokohama + ˌjɔkɔˈxãma +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w Japonii leżące w środkowej części wyspy Honsiu w regionie Kantō; + + Yokohama + + +
+ +
+ Jolanta + jɔˈlãnta +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie; + + Yolanda + + +
+ +
+ Jonasz + ˈjɔ̃naʃ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Jonas + + +
+ +
+ Jonatan + jɔ̃ˈnatãn +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Jonathan + + +
+ +
+ Jordan + ˈjɔrdãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka na Bliskim Wschodzie, wypływa z Libanu, przepływa przez Jezioro Tyberiadzkie i uchodzi do Morza Martwego; + + Jordan + + +
+ +
+ Jordania + jɔrˈdãɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji, na Bliskim Wschodzie ze stolicą w Ammanie; + + Jordan + + +
+ +
+ Jordańczyk + jɔrˈdãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Jordanii + + Jordanian + + +
+ +
+ Joruba +
+ + pn + + + (etnografia, etnograficzny) jeden z ludów zamieszkujących zachodnią Afrykę, głównie Nigerię, Togo i Benin; + + Yoruba + + +
+ +
+ Joszkar-Oła +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, stolica Republiki Mari El; + + Yoshkar-Ola + + +
+ +
+ Jowisz + ˈjɔvʲiʃ +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg światłości, pogodnego nieba, piorunów, błyskawic i nienaruszalności przysięgi, utożsamiany z greckim Zeusem; syn Saturna i Ops; mąż Junony; wraz z Junoną i Minerwą tworzył triadę kapitolińską; obok Marsa i Kwiryna narodowe bóstwo rzymskie; najwyższy bóg panteonu rzymskiego; + + Jupiter + + + + (astronomia, astronomiczny) piąta według oddalenia od Słońca i największa planeta Układu Słonecznego, znana w starożytności, widzialna gołym okiem; jedna z planet jowiszowych, planet górnych i planet zewnętrznych; czwarty (po Słońcu, Księżycu i Wenus) najjaśniejszy obiekt na niebie; + + Jupiter + + +
+ +
+ Jozafat +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Jehosaphat + Jehoshaphat + + +
+ +
+ Jozue + jɔˈzu<sup>w</sup>ɛ +
+ + pn + + + rzadkie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Joshua + Jehoshua + + +
+ +
+ Juda + ˈjuda +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia semickiego; imię biblijne; + + Judah + + + + (administracja) (historia, historyczny, historycznie) starożytne państwo na Bliskim Wschodzie; + + Judah + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Judea, nazwa krainy; + + Judah + + +
+ +
+ Judasz +
+ + pn + + + (biblijny) (zobacz) Judasz Iskariota; + + Judas + + +
+ +
+ Judea + juˈdɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na Bliskim Wschodzie, prowincja rzymska; + + Judea + + +
+ +
+ Judejczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Judei + + Judean + + +
+ +
+ Judyta + juˈdɨta +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Judith + + +
+ +
+ Jugosławia + ˌjuɡɔˈswavʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) nieistniejące państwo w Europie Południowej na Półwyspie Bałkańskim; + + Yugoslavia + + +
+ +
+ Jugosłowianin + ˌjuɡɔswɔˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Jugosławii + + Yugoslavian + + +
+ +
+ Jukon + ˈjukɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z trzech terytoriów kanadyjskich; + + Yukon + + +
+ +
+ Julian + ˈjulʲjãn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Julian + + +
+ +
+ Julianna + juˈlʲjãnːa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Juliana + + +
+ +
+ Juliusz + ˈjulʲjuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Julius + + +
+ +
+ Justyn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Justin + + +
+ +
+ Justyna + juˈstɨ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Justine + Justina + + +
+ +
+ Jutlandia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep położony w Danii (większość) i Niemczech, oblany morzami Bałtyckim i Północnym i mający nasadę w okolicach Hamburga; + + Jutland + + +
+ +
+ Jutrznia + ˈjuṭʃʲɲa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) modlitwa poranna stanowiąca pierwszą część Liturgii godzin; + + Lauds + + +
+ +
+ Józef + ˈjuzɛf +
+ + pn + + + imię męskie; + + Joseph + + +
+ +
+ Józefina + ˌjuzɛˈfʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie od imienia męskiego Józef; + + Josephine + + +
+ +
+ KE + ka‿ˈɛ +
+ + acronym + + + = Komisja Europejska + + EC + + +
+ +
+ KKK + ka‿ka‿ˈka +
+ + acronym + + + = (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Katechizm Kościoła Katolickiego; + + CCC + + +
+ +
+ KM + ˈkɔ̃ɲ ˌmɛxãˈɲiʧ̑nɨ + ‿ka‿ˈɛ̃m +
+ + acronym + + + (fizyka, fizyczny) koń mechaniczny (jednostka) + + hp + + +
+ +
+ KNF +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Komisja Nadzoru Finansowego; + + PFSA + Polish financial supervision authority + + +
+ +
+ KRLD + ˌka‿ɛr‿ɛl‿ˈdɛ +
+ + acronym + + + = Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna + + DPRK + + +
+ +
+ Kaaba +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) islamska świątynia i sanktuarium w Mekce; + + Caaba + Kaaba + + +
+ +
+ Kabowerdeńczyk +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) mieszkaniec Wysp Zielonego Przylądka + + Cape Verdean + Capeverdean + + +
+ +
+ Kabul + ˈkabul +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica i największe miasto Afganistanu; + + Kabul + + +
+ +
+ Kabylia + kaˈbɨlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzna w północno-zachodniej Algierii + + Kabylia + Kabylie + + +
+ +
+ Kachetia +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) jednostka administracyjna we wschodniej Gruzji ze stolicą w Telawi; + + Kakheti + + +
+ +
+ Kachowka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na południu Ukrainy, w obwodzie chersońskim; + + Kakhovka + + +
+ +
+ Kacper + ˈkaʦ̑pɛr +
+ + pn + + + imię męskie; + + Casper + Jasper + + +
+ +
+ Kaczkowo + kaʧ̑ˈkɔvɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nazwa kilku wsi w Polsce; + + Kaczkowo + + +
+ +
+ Kaczor Donald + ˈkaʧ̑ɔr ˈdɔ̃nalt +
+ + pn + + + bohater filmów animowanych; + + Donald Duck + + +
+ +
+ Kadyks + ˈkadɨks +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hiszpanii; + + Cádiz + + +
+ +
+ Kafarnaum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w północnym Izraelu, nad Jeziorem Galilejskim; + + Capernaum + + +
+ +
+ Kaffa +
+ + pn + + + (etnografia, etnograficzny) lud zamieszkujący południową Etiopię + + Kaffa + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) dawna prowincja administracyjna Etiopii + + Kaffa + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w południowej Etiopii + + Kaffa + + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dawne królestwo w Afryce istniejące od XIV do XIX w. + + Kaffa + + +
+ +
+ Kain +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, syn prarodziców; + + Cain + + +
+ +
+ Kair + ˈka<sup>j</sup>ir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Egiptu; + + Cairo + + +
+ +
+ Kairos +
+ + pn + + + (mitologia grecka) pogański bożek szczęśliwej chwili, zbiegu okoliczności; + + Caerus + Kaerus + + +
+ +
+ Kajenna + kaˈjɛ̃nːa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Gujany Francuskiej; + + Cayenne + + +
+ +
+ Kajmany + kajˈmãnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspy w Ameryce Środkowej; + + Cayman Islands + + +
+ +
+ Kajrakkum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Tadżykistanie, w wilajecie sogdyjskim; + + Qayraqqum + + +
+ +
+ Kajros +
+ + pn + + + (mitologia grecka) pogański bożek szczęśliwej chwili, zbiegu okoliczności; + + Caerus + Kaerus + + +
+ +
+ Kaka + ˈkaka +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) postać mitologiczna, siostra Kakusa, wnuczka Hefajstosa; + + Caca + + +
+ +
+ Kaledonia + ˌkalɛˈdɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na północy Wielkiej Brytanii, w większości pokrywająca się ze współczesną Szkocją; + + Caledonia + + +
+ +
+ Kaledończyk +
+ + n + + + mieszkaniec Kaledonii w czasach starożytnych i we wczesnym średniowieczu; + + Caledonian + + +
+ +
+ Kali +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) hinduska bogini + + Kali + + +
+ +
+ Kalifornia + ˌkalʲiˈfɔrʲɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan na zachodzie Stanów Zjednoczonych; + + California + + +
+ +
+ Kalifornijczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Kalifornii, stanu w Stanach Zjednoczonych + + Californian + + +
+ +
+ Kalikst + ˈkalʲikst +
+ + pn + + + rzadkie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Calixte + + +
+ +
+ Kalinów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, w rejonie samborskim obwodu lwowskiego; + + Kalyniv + + +
+ +
+ Kalinów Nowy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie w rejonie samborskim obwodu lwowskiego; + + Novyi Kalyniv + + +
+ +
+ Kalinówka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie winnickim; + + Kalynivka + + +
+ +
+ Kaliopa + kaˈlʲjɔpa +
+ + pn + + + (mitologia grecka) muza poezji epicznej, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Calliope + + +
+ +
+ Kalkuta + kalˈkuta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodnich Indiach (egzonim wariantowy wg KSNG); + + Calcutta + Kolkata + + +
+ +
+ Kalmar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-wschodniej Szwecji, nad Cieśniną Kalmarską; + + Kalmar + + +
+ +
+ Kalwaria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) niewielkie wzniesienie w Jerozolimie, na którym miał umrzeć Jezus; + + Calvary + + +
+ +
+ Kambodża + kãmˈbɔʤ̑a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji Południowo-Wschodniej ze stolicą w Phnom Penh; + + Cambodia + + +
+ +
+ Kambodżanin + ˌkãmbɔˈʤ̑ãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Kambodży, obywatel Kambodży + + Cambodian + + +
+ +
+ Kamczatka + kãmˈʧ̑atka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w północno-wschodniej części Azji; + + Kamchatka + + +
+ +
+ Kameleon + ˌkãmɛˈlɛɔ̃n +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Chamaeleon + + +
+ +
+ Kamerun + kãˈmɛrũn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Cameroon + + +
+ +
+ Kamieniec Podolski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie chmielnickim nad Smotryczem; + + Kamianets-Podilskyi + + +
+ +
+ Kamień Koszyrski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie w obwodzie wołyńskim; + + Kamin-Kashyrskyi + + +
+ +
+ Kamieńsk Szachtyński +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim, nad Dońcem; + + Kamensk-Shakhtinsky + + +
+ +
+ Kamieńsk Uralski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie swierdłowskim, u wschodniego podnóża Uralu; + + Kamensk-Uralsky + + +
+ +
+ Kamila + kãˈmʲila +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Camilla + Camille + + +
+ +
+ Kamionka Bużańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Ukrainie, położone w obwodzie lwowskim, siedziba rejonu kamioneckiego; + + Kamianka-Buzka + + +
+ +
+ Kamionka Dnieprowska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie w obwodzie zaporoskim; + + Kamianka-Dniprovska + + +
+ +
+ Kampania + kãmˈpãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w południowych Włoszech; + + Campania + + +
+ +
+ Kampinos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś i gmina w centralnej Polsce; + + Kampinos + + +
+ +
+ Kanaan +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) ziemia obiecana patriarsze Abrahamowi i jego potomstwu; + + Canaan + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina na wschodnim wybrzeżu Morza Śródziemnego; + + Canaan + + + + (biblijny) imię biblijne + + Canaan + + +
+ +
+ Kanada + kãˈnada +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Północnej; + + Canada + + +
+ +
+ Kanadyjczyk + ˌkãnaˈdɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Kanady + + Canadian + + +
+ +
+ Kanał Manchesterski +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kanał żeglugowy łączący Manchester z Zatoką Liverpoolską; + + Manchester Ship Canal + + +
+ +
+ Kanał Panamski + ˈkãnaw pãˈnãmsʲci +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) sztuczny kanał wodny łączący Ocean Atlantycki z Oceanem Spokojnym; + + Panama Canal + + +
+ +
+ Kanał Sueski + ˈkãnaw suˈ<sup>w</sup>ɛsʲci +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) położony w Egipcie kanał głębokowodny dla statków morskich, łączący Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym; + + Suez Canal + + +
+ +
+ Kandahar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowym Afganistanie, położone nad rzeką Helmand; + + Kandahar + Qandahar + + +
+ +
+ Kandake +
+ + pn + + + imię żeńskie + + Candace + + +
+ +
+ Kandałaksza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej części Rosji, w obwodzie murmańskim, port nad zatoką Kandałaksza (1.1); + + Kandalaksha + + +
+ +
+ Kane +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z kraterów meteorytowych na Księżycu + + Kane + + +
+ +
+ Kaniów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie, położone w obwodzie czerkaskim, nad Zbiornikiem Kaniowskim na Dnieprze; + + Kaniv + + +
+ +
+ Kanossa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miejscowość we Włoszech, w regionie Emilia-Romania; + + Canossa + + +
+ +
+ Kansas + ˈkãw̃zas +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w środkowej części USA + + Kansas + + +
+ +
+ Kantabria +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północnej Hiszpanii, nad brzegiem Zatoki Biskajskiej + + Cantabria + + +
+ +
+ Kanty +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) przydomek św. Jana z Kęt + + Cantius + + +
+ +
+ Kapadocja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w tureckiej Anatolii; + + Cappadocia + + +
+ +
+ Kapitol + kaˈpʲitɔl +
+ + pn + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) siedziba Kongresu Stanów Zjednoczonych; + + Capitol + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) wzgórze w Rzymie; + + Capitoline + Capitoline Hill + + +
+ +
+ Kaplica Sykstyńska +
+ + pn + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) zabytkowa watykańska kaplica z freskami Michała Anioła; + + Sistine Chapel + + +
+ +
+ Kapsztad + ˈkapʃtat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Republice Południowej Afryki; + + Cape Town + + +
+ +
+ Kapua +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejscowość i gmina we Włoszech, w regionie Kampania, położona na południe od Rzymu nad rzeką Volturno; + + Capua + + +
+ +
+ Kara-daria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Kirgistanie i Uzbekistanie, po połączeniu z Narynem tworzy Syr-darię; + + Kara Darya + + +
+ +
+ Kara-kum +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) piaszczysta pustynia w Turkmenistanie, na Nizinie Turańskiej; + + Karakum + + +
+ +
+ Karaczi + kaˈraʧ̑ʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto Pakistanu, położone w południowej części kraju; + + Karachi + + +
+ +
+ Karadż +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iranie, po południowej stronie gór Elburs; + + Karaj + + +
+ +
+ Karaiby + ˌkaraˈ<sup>j</sup>ibɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rejon pomiędzy kontynentami Ameryk; + + Caribbean + + +
+ +
+ Karakałpacja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) autonomiczna republika w granicach Uzbekistanu, położona w zachodniej części kraju i mająca stolicę w Nukusie; + + Karakalpakstan + + +
+ +
+ Karakorum + ˌkaraˈkɔrũm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski na pograniczu Indii, Pakistanu i Chin, drugi po Himalajach pod względem wysokości na Ziemi; + + Karakoram + + +
+ +
+ Karantania +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) jedno z pierwszych państw słowiańskich w historii, założone na terenach dzisiejszej Austrii i Słowenii; + + Carantania + + +
+ +
+ Karbala +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej części Iraku, w pobliżu Eufratu; + + Karbala + + +
+ +
+ Karel +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mężczyzna lub chłopiec z ugrofińskiego ludu zamieszkującego Karelię, krainę na pograniczu Finlandii i Rosji; + + Karelian + + +
+ +
+ Karelia + kaˈrɛlʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północno-wschodniej Europie, na obszarze między Morzem Bałtyckim a Morzem Białym, na pograniczu Rosji i Finlandii; + + Karelia + + +
+ +
+ Kargopol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w północnej Rosji, na terenie obwodu archangielskiego, na lewym brzegu rzeki Onegi; + + Kargopol + + +
+ +
+ Karia +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina na południowo-zachodnim wybrzeżu Azji Mniejszej; + + Caria + + +
+ +
+ Karim + ˈkarʲĩm +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia arabskiego + + Karim + + +
+ +
+ Karkonosze + ˌkarkɔ̃ˈnɔʃɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Sudetach; + + Giant Mountains + + +
+ +
+ Karmel + ˈkarmɛl +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w północnym Izraelu; + + Carmel + + +
+ +
+ Karol + ˈkarɔl +
+ + pn + + + imię męskie; + + Charles + Carl + + +
+ +
+ Karolina + ˌkarɔˈlʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Caroline + Carol + + +
+ +
+ Karpaty + karˈpatɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski w środkowej Europie; + + Carpathians + Carpathian Mountains + + +
+ +
+ Karpaty Południowe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Karpat położona na terenie Rumunii, rozciągająca się od przełęczy Predeal na wschodzie, po przełom Żelaznej Bramy na zachodzie; + + Southern Carpathians + + +
+ +
+ Karszy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Uzbekistanie, nad Kaszka-darią, ośrodek administracyjny wilajetu kaszkadaryjskiego; + + Qarshi + + +
+ +
+ Kartagina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto-państwo położone na północnym wybrzeżu Afryki, w pobliżu dzisiejszego Tunisu + + Carthage + + +
+ +
+ Kartagińczyk + ˌkartaˈɟĩj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Kartaginy + + Carthaginian + + +
+ +
+ Kartlia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) historyczna kraina we wschodniej Gruzji; + + Kartli + + +
+ +
+ Karyntia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna leżąca na obszarze obecnej Austrii i Słowenii + + Carinthia + + +
+ +
+ Kasandra + kaˈsãndra +
+ + pn + + + (mitologia grecka) wieszczka (m.in. przepowiedziała upadek Troi) i królewna trojańska, córka Priama i Hekuby; + + Cassandra + + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie; + + Cassandra + + +
+ +
+ Kasia + ˈkaɕa +
+ + pn + + + (zdrobniale) Katarzyna + + Cathy + + +
+ +
+ Kasieńka +
+ + pn + + + (zdrobniale) poufała forma żeńskiego imienia Katarzyna + + Cathy + + +
+ +
+ Kasjopea + ˌkasʲjɔˈpɛa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny cały rok; konstelacja, której 5 jasnych gwiazd tworzy charakterystyczny układ w kształcie litery W; + + Cassiopeia + + + + (mitologia grecka) królowa Etiopii, żona Cefeusza i matka Andromedy, po śmierci przeniesiona na firmament jako gwiazdozbiór Kasjopei (1.2); + + Cassiopeia + + +
+ +
+ Kassandra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 114, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1871 r.; + + Kassandra + + +
+ +
+ Kastor + ˈkastɔr +
+ + pn + + + (mitologia grecka) ubóstwiony heros, patron żeglarzy i żołnierzy, syn Tyndareosa (lub Zeusa) i Ledy, przeniesiony (wraz z bratem Polideukesem) na firmament jako gwiazdozbiór Bliźniąt; + + Castor + + + + (mitologia rzymska) (1.1); + + Castor + + + + imię męskie; + + Castor + + + + (astronomia, astronomiczny) druga najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt; + + Castor + + +
+ +
+ Kastylia +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w środkowej Hiszpanii; + + Castile + + +
+ +
+ Kastylijczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Kastylii + + Castilian + + +
+ +
+ Kaszan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Iranie w ostanie Isfahan; + + Kashan + + +
+ +
+ Kaszgar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto zachodnich Chinach, w regionie autonomicznym Sinciang, na zachodnim skraju Kotliny Kaszgarskiej, nad rzeką Kaszgar (1.2); + + Kashgar + + +
+ +
+ Kaszmir + ˈkaʃmʲir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region na subkontynencie indyjskim + + Kashmir + + +
+ +
+ Kaszub + ˈkaʃup +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel Słowian z północy Polski; + + Kashube + Kashubian + + +
+ +
+ Kaszuby +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północnej Polsce; + + Cassubia + Kashubia + + +
+ +
+ Kaszyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, położone w obwodzie twerskim; + + Kashin + + +
+ +
+ Katalonia + ˌkataˈlɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wspólnota autonomiczna w Hiszpanii; + + Catalonia + + +
+ +
+ Katania +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i port we Włoszech, w regionie Sycylia, w prowincji Katania, u podnóża Etny; + + Catania + + +
+ +
+ Katar + ˈkatar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji, położone we wschodniej części Półwyspu Arabskiego; + + Qatar + + +
+ +
+ Katarczyk + kaˈtarʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Kataru + + Qatari + + +
+ +
+ Katarzyna + ˌkataˈʒɨ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Catherine + Kathleen + Katniss + + +
+ +
+ Katarzynka +
+ + pn + + + poufała forma żeńskiego imienia Katarzyna + + Cathy + + +
+ +
+ Katmandu + katˈmãndu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Nepalu + + Kathmandu + + +
+ +
+ Katowice + ˌkatɔˈvʲiʦ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce, stolica województwa śląskiego; + + Katowice + + +
+ +
+ Kaukaz + ˈkawkas +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) region na pograniczu Europy i Azji; + + Caucasus + + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w zachodniej Azji; + + Caucasus Mountains + Caucasus + + +
+ +
+ Kawsko +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, w rejonie stryjskim obwodu lwowskiego; + + Kavske + + +
+ +
+ Kazachstan + kaˈzaxstãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo na pograniczu Europy i Azji, ze stolicą w Astanie; + + Kazakhstan + + +
+ +
+ Kazań + ˈkazãɲ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Tatarstanu; + + Kazan + + +
+ +
+ Kazwin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iranie, stolica ostanu o tej samej nazwie; + + Qazvin + + +
+ +
+ Kaććh +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) okręg administracyjny w indyjskim stanie Gudźarat; + + Kutch district + + + + (geografia, geograficzny) zatoka w zachodnich Indiach oddzielając region Kaććh (1.1) od półwyspu Kathijawar; + + Gulf of Kutch + + +
+ +
+ Kałacz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) rosyjskie miasto rejonowe położone w obwodzie woroneskim; + + Kalach + + +
+ +
+ Kałacz nad Donem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie wołgogradzkim; + + Kalach-na-Donu + Kalach-on-the-Don + + +
+ +
+ Kaługa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w europejskiej części Rosji, położone nad Oką, na południowy zachód od Moskwy, stolica obwodu kałuskiego; + + Kaluga + + +
+ +
+ Kałusz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na Ukrainie, w obwodzie iwanofrankiwskim; + + Kalush + + +
+ +
+ Kaśka + ˈkaɕka +
+ + pn + + + (zdrobniale) od: Katarzyna + + Cathy + + +
+ +
+ Keiko +
+ + pn + + + japońskie imię żeńskie; + + Keiko + + +
+ +
+ Kemerowo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji; + + Kemerovo + + +
+ +
+ Kemosz +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) bóstwo moabickie, bóg wojny; + + Chemosh + + +
+ +
+ Kenia + ˈkɛ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Kenya + + +
+ +
+ Kenijczyk + kɛ̃ˈɲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel lub mieszkaniec Kenii + + Kenyan + + +
+ +
+ Kent + kɛ̃nt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nazwa wielu hrabstw, miejscowości, gmin oraz innych toponimów w krajach anglojęzycznych; + + Kent + + +
+ +
+ Kercz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na wschodzie Półwyspu Krymskiego, nad Cieśniną Kerczeńską; + + Kerch + + +
+ +
+ Kerman +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Iranie, stolica ostanu o tej samej nazwie; + + Kerman + + +
+ +
+ Kermanszah +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodnim Iranie, stolica ostanu; + + Kermanshah + + +
+ +
+ Keszm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Iranie, na wyspie Keszm; + + Qeshm + + +
+ +
+ Kicia + ˈciʨ̑a +
+ + pn + + + zwyczajowe imię nadawane kotkom (samicom kota) + + Pussy + Pussy cat + + +
+ +
+ Kiernica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, położona w rejonie gródeckim obwodu lwowskiego; + + Kernytsia + + +
+ +
+ Kigali + ciˈɡalʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Rwandy; + + Kigali + + +
+ +
+ Kijów + ˈcijuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto nad Dnieprem, stolica Ukrainy; + + Kiev + Kyiv + + +
+ +
+ Kikuju +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mężczyzna lub chłopiec z plemienia (1.1) + + Kikuyu + + + + (etnografia, etnograficzny) kobieta lub dziewczyna z plemienia (1.1) + + Kikuyu + + +
+ +
+ Kikuju +
+ + pn + + + (etnografia, etnograficzny) jedna z grup etnicznych zamieszkujących Kenię; + + Kikuyu + + +
+ +
+ Kil + cil +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Carina + + +
+ +
+ Kilimandżaro + ˌcilʲĩmãn͇ˈʤ̑arɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) najwyższa góra Afryki położona w Tanzanii niedaleko granicy z Kenią; + + Kilimanjaro + + +
+ +
+ Kilonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na prawach powiatu w Niemczech, stolica kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn; + + Kiel + + +
+ +
+ Kineszma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie iwanowskim, nad Wołgą; + + Kineshma + + +
+ +
+ Kingisepp +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie leningradzkim, nad rzeką Ługa; + + Kingisepp + + +
+ +
+ Kinszasa + cĩw̃ˈʃasa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Demokratycznej Republiki Konga; + + Kinshasa + + +
+ +
+ Kioto +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dawna stolica Japonii; + + Kioto + Kyoto + + +
+ +
+ Kirenga +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, w obwodzie irkuckim; prawy dopływ Leny; + + Kirenga + + +
+ +
+ Kirenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Cyprze, nad Morzem Śródziemnym; + + Kyrenia + + +
+ +
+ Kirgistan + cirʲˈɟistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji Środkowej; + + Kyrgyzstan + + +
+ +
+ Kiribati + ˌcirʲiˈbatʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyspiarskie państwo na Oceanie Spokojnym; + + Kiribati + + +
+ +
+ Kirkuk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iraku, w Kurdystanie; + + Kirkuk + + +
+ +
+ Kiszyniów + ciˈʃɨ̃ɲuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Mołdawii; + + Chisinau + + +
+ +
+ Kiusiu + ˈcüɕu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa nad Oceanem Spokojnym, trzecia pod względem wielkości wyspa Japonii; + + Kyushu + + +
+ +
+ Kizieł +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji w Kraju Permskim, na Uralu; + + Kizel + + +
+ +
+ Klarysa + klaˈrɨsa +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Clarissa + + +
+ +
+ Klaudia + ˈklawdʲja +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Claudia + + +
+ +
+ Klaudiusz + ˈklawdʲjuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Claude + Claud + Claudius + + +
+ +
+ Klemens + ˈklɛ̃mɛ̃w̃s +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Clement + Clemens + + +
+ +
+ Klementyna + ˌklɛ̃mɛ̃nˈtɨ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Clementina + Clementine + + +
+ +
+ Kleopatra + ˌklɛɔˈpatra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 216, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1880 r.; + + Kleopatra + + + + imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Kleopatra + + +
+ +
+ Klet +
+ + pn + + + (zdrobniale) Anaklet (hipokorystyk) + + Cletus + + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Cletus + + +
+ +
+ Klin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim; + + Klin + + +
+ +
+ Klio + ˈklʲi<sup>j</sup>ɔ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 84, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1865 r.; + + Klio + + + + (mitologia grecka) jedna z nereid, córka Nereusa i Doris + + Clio + + + + (mitologia grecka) muza historii, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Clio + + +
+ +
+ Klińce +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie briańskim, położone nad Turosną; + + Klintsy + + +
+ +
+ Klondike +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Kanadzie; + + Klondike + + + + (geografia, geograficzny) region otaczający rzekę Klondike (1.1) + + Klondike + + +
+ +
+ Klotylda + klɔˈtɨlda +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Clotilde + + +
+ +
+ Knihynicze +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, a dawniej miasteczko, położona w rejonie rohatyńskim obwodu iwanofrankiwskiego; + + Kniahynychi + + +
+ +
+ Knin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Chorwacji; + + Knin + + +
+ +
+ Kobdo + ˈkɔbdɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Mongolii; + + Hovd + Khobdo + Khovd + Kobdo + + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Mongolii; + + Khovd River + + +
+ +
+ Koblencja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej części Niemiec, u ujścia Mozeli do Renu; + + Koblenz + + +
+ +
+ Kobuleti +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Gruzji, w Adżarii, nad Morzem Czarnym; + + Kobuleti + + +
+ +
+ Kobyłecka Polana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w rejonie rachowskim obwodu zakarpackiego Ukrainy; + + Kobyletska Poliana + + +
+ +
+ Kocyt + ˈkɔʦ̑ɨt +
+ + pn + + + (mitologia grecka) jedna z rzek Hadesu; rzeka lamentu, nad której brzegami błądzą dusze nie pogrzebanych jeszcze zmarłych; + + Cocytos + Cocytus + Kokytos + + +
+ +
+ Kodori +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Gruzji uchodząca do Morza Czarnego; + + Kodori + + +
+ +
+ Kohelet +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) starożytny żydowski pisarz, autor Księgi Koheleta; + + Koheleth + Qoheleth + + +
+ +
+ Kokand +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w wilajecie fergańskim, we wschodnim Uzbekistanie, w południowo-zachodniej części Kotliny Fergańskiej; + + Kokand + + +
+ +
+ Kokomo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w USA, w stanie Indiana; + + Kokomo + + +
+ +
+ Kokytos + kɔˈkɨtɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) jedna z rzek Hadesu, rzeka lamentu, nad której brzegami błądzą dusze nie pogrzebanych jeszcze zmarłych; + + Cocytos + Cocytus + Kokytos + + +
+ +
+ Kolchida +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna leżąca na wschodnim wybrzeżu Morza Czarnego, na terenie obecnej Gruzji; + + Colchis + + +
+ +
+ Koldynga +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Kolding, miasto w Danii, w południowej Jutlandii; + + Kolding + + +
+ +
+ Kolombo + kɔˈlɔ̃mbɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Sri Lanki; + + Colombo + + +
+ +
+ Kolonia + kɔˈlɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodnich Niemczech, położone nad Renem; + + Cologne + + +
+ +
+ Kolorado +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Colorado + + +
+ +
+ Kolumb + ˈkɔlũmp +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) spolszczone nazwisko włoskie odkrywcy i żeglarza Krzysztofa Kolumba + + Columbus + + +
+ +
+ Kolumba +
+ + pn + + + imię żeńskie + + Columba + Columbine + + +
+ +
+ Kolumbia + kɔˈlũmbʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Południowej; + + Colombia + + +
+ +
+ Kolumbia Brytyjska + kɔˈlũmbʲja brɨˈtɨjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + British Columbia + + +
+ +
+ Kolumbijczyk + ˌkɔlũmˈbʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Kolumbii + + Colombian + + +
+ +
+ Kom +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Iranie, w ostanie Kom; + + Qom + + +
+ +
+ Komisja Europejska + kɔ̃ˈmʲisʲja ˌɛwrɔˈpɛjska +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) organ wykonawczy Unii Europejskiej; + + European Commission + + +
+ +
+ Komodo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Indonezji, w archipelagu Małe Wyspy Sundajskie, pomiędzy większymi wyspami Sumbawa i Flores; + + Komodo + + +
+ +
+ Komory + kɔ̃ˈmɔrɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Comoros + + +
+ +
+ Kompas + ˈkɔ̃mpas +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Pyxis + + +
+ +
+ Kompleta +
+ + n + + + jedna z godzin kanonicznych w Liturgii godzin; + + Compline + + +
+ +
+ Komsomolsk nad Amurem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w Kraju Chabarowskim, położone na lewym brzegu Amuru; + + Komsomolsk-on-Amur + + +
+ +
+ Konakry + kɔ̃ˈnakrɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Gwinei; + + Conakry + + +
+ +
+ Konfederacja Szwajcarska +
+ + pn + + + (oficjalnie) (administracja) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (geografia, geograficzny) oficjalna nazwa Szwajcarii jako państwa; + + Swiss Confederation + + +
+ +
+ Konfucjusz +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (filozofia, filozoficzny) chiński filozof; + + Confucius + + +
+ +
+ Kongo + ˈkɔ̃ŋɡɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (etnografia, etnograficzny) jedno z plemion zamieszkujących dorzecze rzeki Kongo (1.2); + + Kongo + + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Afryce; + + Congo + + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Republic of the Congo + Congo + + +
+ +
+ Konrad + ˈkɔ̃nrat +
+ + pn + + + imię męskie; + + Conrad + + +
+ +
+ Konstantynopol + ˌkɔ̃w̃stãntɨ̃ˈnɔpɔl +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dawna nazwa Stambułu; + + Constantinople + + +
+ +
+ Konstantynówka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na wschodniej Ukrainie, położone w obwodzie donieckim; + + Kostiantynivka + + +
+ +
+ Kooperacyjna Republika Gujany +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Gujany + + Co-operative Republic of Guyana + + +
+ +
+ Kopciuszek +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) przydomek głównej bohaterki popularnej baśni; + + Cinderella + + +
+ +
+ Kopenhaga + ˌkɔpɛ̃nˈxaɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Danii; + + Copenhagen + + +
+ +
+ Kopernik + kɔˈpɛrʲɲik +
+ + pn + + + nazwisko męskie + + Copernicus + + +
+ +
+ Koran + ˈkɔrãn +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święta księga islamu; + + Qur'an + Koran + Quran + + +
+ +
+ Kordoba + kɔrˈdɔba +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Hiszpanii, w regionie Andaluzja; + + Cordova + + +
+ +
+ Kordyliery + ˌkɔrdɨˈlʲjɛrɨ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rozległy obszar wyżynno-górski w zachodniej części Ameryki Północnej; + + American cordillera + + +
+ +
+ Korea + kɔˈrɛa +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) dawne zjednoczone państwo w Azji, obecnie Korea Północna i Korea Południowa oraz (potocznie, potoczny) Półwysep Koreański; + + Korea + + + + (potocznie, potoczny) Korea Północna lub Korea Południowa + + Korea + + +
+ +
+ Korea Południowa + kɔˈrɛa ˌpɔwudʲˈɲɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + South Korea + + +
+ +
+ Korea Północna + kɔˈrɛa puwˈnɔʦ̑na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + North Korea + + +
+ +
+ Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna + ˌkɔrɛˈãj̃ska rɛˈpublʲika ˌludɔvɔ‿dɛ̃mɔkraˈtɨʧ̑na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) oficjalna nazwa Korei Północnej; + + Democratic People's Republic of Korea + + +
+ +
+ Korkino +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim, na Uralu; + + Korkino + + +
+ +
+ Kornel + ˈkɔrnɛl +
+ + pn + + + imię męskie; + + Cornelius + + +
+ +
+ Kornwalia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna położona na Półwyspie Kornwalijskim; + + Cornwall + + +
+ +
+ Kornwalijczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Kornwalii + + Cornishman + + +
+ +
+ Kornwalijka +
+ + n + + + mieszkanka Kornwalii + + Cornishwoman + + +
+ +
+ Korona Południowa + kɔˈrɔ̃na ˌpɔwudʲˈɲɔva +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów znajdujący się na południowej półkuli nieba; + + Corona Australis + Corona Austrina + + +
+ +
+ Korona Północna + kɔˈrɔ̃na puwˈnɔʦ̑na +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Corona Borealis + + +
+ +
+ Korsyka + kɔrˈsɨka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Morzu Śródziemnym, część Francji; + + Corse + Corsica + + +
+ +
+ Korsykanin +
+ + n + + + mieszkaniec Korsyki + + Corsican + + +
+ +
+ Korynt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji, na półwyspie Peloponez; + + Corinth + + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto-państwo + + Corinth + + +
+ +
+ Koryntia +
+ + pn + + + (administracja) nomos ze stolicą w Koryncie; + + Corinthia + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina tworzona przez ziemie leżące wokół Koryntu + + Corinthia + + +
+ +
+ Koryntianin +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec starożytnego miasta-państwa Koryntu + + Corinthian + + +
+ +
+ Kos + kɔs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grecka wyspa w archipelagu Dodekanez; + + Kos + + +
+ +
+ Kosma + ˈkɔsma +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia greckiego; + + Cosmas + Kosmas + + +
+ +
+ Kosowe Pole +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowym Kosowie, położone na południowy zachód od Prisztiny, w kotlinie Kosowe Pole (1.2); + + Kosovo Polje + + +
+ +
+ Kosowo + kɔˈsɔvɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) częściowo uznawane państwo w Europie ze stolicą w Prisztinie; + + Kosovo + + +
+ +
+ Kosowo i Metohija +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) nazwa dawnej serbskiej prowincji (obecnie niezależne państwo Kosowo, nieuznawane przez Serbię); + + Kosovo and Metohija + + +
+ +
+ Kostaryka + ˌkɔstaˈrɨka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Costa Rica + + +
+ +
+ Kostarykanin + ˌkɔstarɨˈkãɲĩn +
+ + n + + + obywatel Kostaryki + + Costa Rican + + +
+ +
+ Kotonu + kɔˈtɔ̃nu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Beninie; + + Cotonou + + +
+ +
+ Kotor +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w południowo-zachodniej części Czarnogóry; + + Kotor + + +
+ +
+ Koulun +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) obszar miejski w Hongkongu; + + Kowloon + + +
+ +
+ Kowno +
+ + pn + + + drugie najważniejsze miasto Litwy, położone w środkowej Litwie u zbiegu Niemna i Wilii; + + Kaunas + + +
+ +
+ Kowrow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, położone w obwodzie włodzimierskim, nad Klaźmą; + + Kovrov + + +
+ +
+ Kozak + ˈkɔzak +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek wspólnoty zamieszkującej stepy na południowych pograniczach dawnej Rzeczpospolitej i Rosji; + + Cossack + + +
+ +
+ Kozielsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w obwodzie kałuskim Rosji; + + Kozelsk + + +
+ +
+ Koziorożec + ˌkɔʑɔˈrɔʒɛʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) dziesiąty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 22 grudnia do 20 stycznia; + + Capricorn + Capricornus + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny latem, nisko nad horyzontem; + + Capricorn + Capricornus + + +
+ +
+ Kołodziejówka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś na Ukrainie, położona w rejonie podwołoczyskim obwodu tarnopolskiego; + + Kolodiivka + + +
+ +
+ Kołomna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, nad Oką, przy ujściu rzeki Moskwy; + + Kolomna + + +
+ +
+ Kołomyja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe na zachodniej Ukrainie, położone w obwodzie iwanofrankiwskim nad Prutem; + + Kolomyia + + +
+ +
+ Kołyma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka na wschodzie Federacji Rosyjskiej w Jakucji; + + Kolyma + + +
+ +
+ Kościół + ˈkɔɕʨ̑uw +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijańska wspólnota religijna w danym miejscu, np. mieście, kraju; także wspólnota wszystkich wyznawców danej religii + + church + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religijna instytucja społeczna obejmująca wspólnotę wiernych danej religii, zwykle chrześcijańskiej, przeważnie hierarchiczna; + + church + + +
+ +
+ Kościół katolicki + ˈkɔɕʨ̑uw ˌkatɔˈlʲiʦ̑ʲci +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) trynitarne wyznanie chrześcijańskie, tradycji katolickiej mające system dogmatyczno-doktrynalny oparty na Biblii i tradycji, uznające siedem sakramentów, autorytet Kościoła oraz kult maryjny i świętych, na którego czele stoi papież; + + Catholic Church + + +
+ +
+ Kośi + ˈkɔɕi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) strefa w regionie Purwańćal, w Nepalu; + + Kosi + Kosi Zone + + +
+ +
+ Kraina + kraˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + region historyczno-etnograficzny Słowenii; + + Carniola + + +
+ +
+ Kraina Wielkich Jezior +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych + + Great Lakes Region + + +
+ +
+ Kraj Basków + ˈkraj ˈbaskuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzno-historyczna na pograniczu Francji i Hiszpanii, zamieszkiwana przez Basków; + + Basque Country + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wspólnota autonomiczna w północnej Hiszpanii, część Kraju Basków (1.1); + + Basque Country + + +
+ +
+ Kraj Krasnodarski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj (jednostka administracyjna) w Federacji Rosyjskiej ze stolicą w Krasnodarze + + Krasnodarsk Krai + + +
+ +
+ Kraj Krasnojarski + ˈkraj ˌkrasnɔˈjarsʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj (jednostka administracyjna) w Federacji Rosyjskiej ze stolicą w Krasnojarsku, Kraj Krasnojarski rozciąga się od gór środkowej Azji aż do Oceanu Arktycznego na obszarze ponad 2 miliony km²; + + Krasnoyarsk Krai + + +
+ +
+ Kraj Permski + ˈkraj ˈpɛrm̥sʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jednostka administracyjna Federacji Rosyjskiej położona na Uralu, ze stolicą w Permie, jedna z dziewięciu jednostek administracyjnych Federacji posiadająca status kraju; + + Perm Krai + + +
+ +
+ Kraj Sudetów + ˈkraj suˈdɛtuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzno-historyczna w Czechach, sudeckoniemieckie pogranicze Czech zamieszkiwane do 1946 roku przez Niemców sudeckich; + + Sudetenland + + +
+ +
+ Kraków + ˈkrakuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce, w województwie małopolskim, dawna stolica Polski; + + Cracow + Krakow + + +
+ +
+ Krasnodar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto europejskiej części Rosji, port nad rzeką Kubań, siedziba administracyjna Kraju Krasnodarskiego; + + Krasnodar + + +
+ +
+ Krasnojarsk + krasˈnɔjarsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej na Syberii, stolica Kraju Krasnojarskiego; + + Krasnoyarsk + + +
+ +
+ Krasnokamsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Permskim, nad Kamą; + + Krasnokamsk + + +
+ +
+ Krasnoturjinsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie swierdłowskim, na Uralu; + + Krasnoturyinsk + + +
+ +
+ Kreta + ˈkrɛta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grecka wyspa na Morzu Śródziemnym; + + Crete + + +
+ +
+ Kreteńczyk + krɛˈtɛ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Krety + + Cretan + + +
+ +
+ Krokos + ˈkrɔkɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) młodzieniec nieszczęśliwie zakochany w Smilaks i zamieniony w szafran; + + Krokus + + +
+ +
+ Kronos +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóstwo pogańskie, jeden z tytanów; + + Cronus + + +
+ +
+ Kronsztad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, port morski położony na wyspie Kotlin w Zatoce Fińskiej; + + Kronstadt + + +
+ +
+ Kropotkin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, nad Kubaniem; + + Kropotkin + + +
+ +
+ Kruk + kruk +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Corvus + + +
+ +
+ Krym + krɨ̃m +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep na południu Ukrainy, połączony z lądem tylko wąskim Przesmykiem Perekopskim; + + Crimea + + +
+ +
+ Kryspin + ˈkrɨspʲĩn +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Crispin + + +
+ +
+ Krystyna + krɨˈstɨ̃na +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Christina + Chris + Christie + + +
+ +
+ Krystynopol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Czerwonogród (egzonim wariantowy); + + Chervonohrad + + +
+ +
+ Kryszna + ˈkrɨʃna +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Bóg w hinduizmie, ósmy awatar Wisznu; + + Krishna + + +
+ +
+ Krzysztof + ˈkʃɨʃtɔf +
+ + pn + + + imię męskie; + + Christopher + Kristopher + + +
+ +
+ Krzyżak + ˈkʃɨʒak +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rycerz Zakonu Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (zakonu krzyżackiego) + + Teutonic Knight + + +
+ +
+ Królestwo Belgii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Belgii + + Kingdom of Belgium + + +
+ +
+ Królestwo Bhutanu + kruˈlɛstfɔ buˈtãnu +
+ + pn + + + pełna, oficjalna nazwa państwa Bhutan + + Kingdom of Bhutan + + +
+ +
+ Królestwo Danii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa państwa duńskiego, tworzonego przez Danię właściwą, Grenlandię oraz Wyspy Owcze; + + Kingdom of Denmark + + +
+ +
+ Królestwo Hiszpanii +
+ + pn + + + (urzędowy) oficjalna nazwa Hiszpanii + + Kingdom of Spain + + +
+ +
+ Ksawery + ksaˈvɛrɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Xavier + + +
+ +
+ Kserkses +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) staroperskie imię męskie kilku starożytnych mezopotamskich i lewantyńskich władców + + Xerxes + + +
+ +
+ Księstwo Andory +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (oficjalnie) (urzędowy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Andory jako państwa + + Principality of Andorra + + +
+ +
+ Księżyc + ˈcɕɛ̃w̃ʒɨʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jedyny naturalny satelita Ziemi, drugi po Słońcu najjaśniejszy obiekt na niebie; + + Moon + + +
+ +
+ Ktezyfon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto na północno-wschodnim brzegu Tygrysu, u ujścia rzeki Dijala, dawna zimowa stolica państw Partów i Seleucydów; + + Ctesiphon + + +
+ +
+ Kuala Lumpur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Malezji; + + Kuala Lumpur + + +
+ +
+ Kuba + ˈkuba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo leżące na Kubie (1.1) i sąsiednich wyspach; + + Cuba + + + + (geografia, geograficzny) największa wyspa na Karaibach; + + Cuba + + + + (zdrobniale) od Jakub + + Jake + Jamie + Jim + Jimbo + Jimmie + + + + imię męskie + + Jake + Jamie + Jim + Jimbo + Jimmie + + +
+ +
+ Kubalonka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góra, przełęcz lub przysiółek w Beskidzie Śląskim; + + Kubalonka + + +
+ +
+ Kubań +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, w zachodniej części Przedkaukazia; + + Kuban + + +
+ +
+ Kubuś +
+ + pn + + + (zdrobniale) Jakub + + Jake + Jamie + Jim + Jimbo + Jimmy + + + + (zdrobniale) Kuba + + Jake + Jamie + Jim + Jimbo + Jimmy + + +
+ +
+ Kubuś Puchatek + ˈkubuɕ puˈxatɛk +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) postać misia z książek i filmów stworzona przez Alana Alexandra Milne'a; + + Winnie the Pooh + Winnie-the-Pooh + + +
+ +
+ Kudymkar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Rosji europejskiej, w Kraju Permskim; + + Kudymkar + + +
+ +
+ Kujawy + kuˈjavɨ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina w środkowej Polsce; + + Kuyavia + + +
+ +
+ Kulab +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Tadżykistanie; + + Kulob + + +
+ +
+ Kumbria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północno-zachodniej Anglii; + + Cumberland + Cumbria + + +
+ +
+ Kunduz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Afganistanie, nad rzeką Kunduz, położone w północno-wschodniej części kraju; + + Kunduz + + +
+ +
+ Kunegunda +
+ + pn + + + rzadkie imię żeńskie pochodzenia germańskiego + + Cunigunde + + +
+ +
+ Kungur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Permskim, siedziba administracyjna rejonu kungurskiego; + + Kungur + + +
+ +
+ Kura +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka płynąca przez Turcję, Gruzję i Azerbejdżan, uchodzi małą deltą do Morza Kaspijskiego; + + Kura + + +
+ +
+ Kurd + kurt +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel narodu zamieszkującego głównie Kurdystan + + Kurd + + +
+ +
+ Kurdystan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) górzysta kraina w południowo-zachodniej Azji zamieszkana przez Kurdów; + + Kurdistan + + +
+ +
+ Kurejka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, prawy dopływ Jeniseju; + + Kureika + + +
+ +
+ Kurgan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto obwodowe, we wschodniej części Rosji, nad Tobołem; + + Kurgan + + +
+ +
+ Kurlandia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w zachodniej części Łotwy na półwyspie nad Bałtykiem; + + Courland + + +
+ +
+ Kursk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej części Rosji, stolica obwodu kurskiego, miejsce wielkiej bitwy pancernej w 1943 roku; + + Kursk + + +
+ +
+ Kurytyba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Brazylii, położone w południowo-wschodniej części kraju, w stanie Parana; + + Curitiba + + +
+ +
+ Kusz + kuʃ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) postać biblijna, wnuk Noego, najstarszy syn Chama; + + Cush + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) postać biblijna, Beniaminita wymieniony w tytule psalmu 7. + + Cush + + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina na południu od II katarakty Nilu, podbita w XVI-XIV w. p.n.e. przez Egipt; + + Kush + kingdom of Kush + + +
+ +
+ Kuwejt + ˈkuvɛjt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + Kuwait + + + + (geografia, geograficzny) stolica Kuwejtu (1.1); + + Kuwait + + +
+ +
+ Kwintus +
+ + pn + + + łacińskie imię męskie; + + Quintus + + +
+ +
+ Kwirynał +
+ + pn + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) pałac prezydenta Włoch znajdujący się na Kwirynale (1.1) + + Quirinal Palace + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) najwyższe z siedmiu wzgórz Rzymu; + + Quirinal + Quirinal Hill + + +
+ +
+ Kynuria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina na wschodnim brzegu Peloponezu między Argolidą a Lakonią + + Cynuria + Kynouria + + +
+ +
+ Kyrene +
+ + pn + + + (mitologia grecka) waleczna nimfa tesalska, kochanka Apolla; + + Cyrene + + +
+ +
+ Kyzył +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, w geograficznym środku Azji, stolica Republiki Tuwy; + + Kyzyl + + +
+ +
+ Kłuszyno +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś w Rosji, w obwodzie smoleńskim, miejsce bitwy w 1610 roku; + + Klushino + + +
+ +
+ LA +
+ + acronym + + + = (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) kwas linolowy + + LA + + +
+ +
+ LAN party +
+ + n + + + impreza, której głównym elementem jest wspólna gra, poprzez sieć lokalną, na przyniesionych przez uczestników komputerach; + + LAN party + + +
+ +
+ LGBT +
+ + acronym + + + = lesbijki, geje, osoby biseksualne i transgenderyczne – jako całość; + + LGBT + + +
+ +
+ LNG +
+ + acronym + + + = skroplony gaz ziemny; + + LNG + + +
+ +
+ LSD + ɛl‿ɛz‿ˈdɛ + ɛl‿ɛz‿ˈdʲi +
+ + acronym + + + organiczny związek chemiczny, psychodelik o silnym działaniu halucynogennym; + + LSD + acid + + +
+ +
+ La Manche +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kanał morski oddzielający Wielką Brytanię od Francji; + + English Channel + + +
+ +
+ Lacedemończyk + ˌlaʦ̑ɛdɛ̃ˈmɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + pn + + + mieszkaniec Lacedemonu – Sparty + + Lacedaemonian + + +
+ +
+ Lachesis +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 120, okrążająca Słońce w głównym pasie asteroid; + + Lachesis + + + + (mitologia, mitologiczny) bogini przeznaczenia z mitologii greckiej, przydzielająca los i strzegąca nici żywota, jedna z trzech Mojr; + + Lachesis + + +
+ +
+ Lacjum + ˈlaʦ̑ʲjũm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w środkowych Włoszech ze stolicą w Rzymie; + + Lazio + + +
+ +
+ Laguna Wenecka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) laguna na Morzu Adriatyckim, w zachodniej części Zatoki Weneckiej; + + Venetian Lagoon + + +
+ +
+ Lahaur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we wschodnim Pakistanie, stolica prowincji Pendżab; + + Lahore + + +
+ +
+ Lajstrygon + lajˈstrɨɡɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia grecka) członek plemienia ludożerczych olbrzymich ludzi zamieszkujących mityczną Telepylę; + + Laestrygonian + + +
+ +
+ Lakonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na południowym wschodzie Peloponezu, z największym ośrodkiem w Sparcie, graniczyła od zachodu z Mesenią, od północy zaś z Arkadią + + Laconia + + +
+ +
+ Lambro + ˈlãmbrɔ +
+ + pn + + + rzeka w Lombardii, w północnych Włoszech + + Lambro + + +
+ +
+ Lamia + ˈlãmʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji; + + Lamia + Lamía + + +
+ +
+ Laon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Francji; + + Laon + + +
+ +
+ Laos + ˈlaɔs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Laos + + +
+ +
+ Laponia + laˈpɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region Europy obejmujący północne tereny Norwegii, Szwecji, Finlandii oraz Półwysep Kolski w Rosji; + + Lapland + + +
+ +
+ Larnaka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na południowo-wschodnim wybrzeżu Cypru; + + Larnaca + + +
+ +
+ Las Bawarski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zalesiony region niskich gór w w Bawarii, w Niemczech; + + Bavarian Forest + + +
+ +
+ Las Bregencki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie, część Północnych Alp Wapiennych, od zachodu graniczy z Renem, od wschodu z Alpami Algawskimi; + + Bregenz Forest Mountains + + +
+ +
+ Las Vegas +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nevada, w hrabstwie Clark; + + Las Vegas + + + + (geografia, geograficzny) niewielkie miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Nowy Meksyk, w hrabstwie San Miguel; + + Las Vegas + + +
+ +
+ Laszczyzna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region etniczny w Morawach i na Śląsku w Czechach + + Lachia + + +
+ +
+ Latakia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe w północno-zachodniej Syrii; + + Latakia + + +
+ +
+ Lateran +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) zespół pałacowo-kościelny w Rzymie; + + Lateran + + +
+ +
+ Latona + laˈtɔ̃na +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 639; + + Latona + + + + (mitologia rzymska) (zobacz) Leto + + Latona + + +
+ +
+ Laura + ˈlawra +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Laura + + +
+ +
+ Laurazja + lawˈrazʲja +
+ + pn + + + (geologia, geologiczny) superkontynent powstały w wyniku rozpadu Pangei; + + Laurasia + + +
+ +
+ Laurenty +
+ + pn + + + imię męskie + + Laurence + + +
+ +
+ Lazurowe Wybrzeże + ˌlazuˈrɔvɛ vɨˈbʒɛʒɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region turystyczny w Prowansji, na odcinku wybrzeża Morza Śródziemnego we Francji od Cassis po granicę z Włochami; + + French Riviera + + +
+ +
+ Lazyka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna i królestwa istniejącego w zachodniej części współczesnej Gruzji; + + Lazica + + +
+ +
+ Lecco +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech w regionie Lombardia; + + Lecco + + +
+ +
+ Leda + ˈlɛda +
+ + pn + + + (mitologia grecka) królewna etolska i królowa spartańska, żona Tyndareosa i kochanka Zeusa oraz matka Kastora, Polideukesa, Heleny i Klitajmestry; + + Leda + + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Jowisza; + + Leda + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 38; + + Leda + + +
+ +
+ Legia Cudzoziemska + ˈlɛɟja ˌʦ̑uʣ̑ɔˈʑɛ̃mska +
+ + pn + + + francuska jednostka wojskowa składająca się głównie z cudzoziemców; + + Foreign Legion + + +
+ +
+ Lejda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa u wybrzeża Morza Północnego; + + Leiden + + +
+ +
+ Leningrad + lɛ̃ˈɲĩŋɡrat +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) nazwa Petersburga w latach 1924–1991 + + Leningrad + + +
+ +
+ Lenińsk Kuźniecki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji nad rzeką Inią, w obwodzie kemerowskim; + + Leninsk-Kuznetsky + + +
+ +
+ Lenkoran +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Azerbejdżanie, na Nizinie Lenkorańskiej, port nad Morzem Kaspijskim; + + Lankaran + + +
+ +
+ Leonard + lɛˈɔ̃nart +
+ + pn + + + imię męskie; + + Leonard + + +
+ +
+ Leopold + lɛˈɔpɔlt +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Leopold + + +
+ +
+ Lesbos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prefektura grecka (nomos) na Lesbos (1.1); + + Lesbos + + + + (geografia, geograficzny) grecka wyspa na Morzu Egejskim; + + Lesbos + + +
+ +
+ Lesotho + lɛˈsɔtɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Lesotho + + +
+ +
+ Lesozawodzk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w Kraju Nadmorskim nad rzeką Ussuri; + + Lesozavodsk + + +
+ +
+ Leto + ˈlɛtɔ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 68; + + Leto + + + + (mitologia grecka) matka Apollina i Artemidy; + + Leto + + +
+ +
+ Lew + lɛf +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) piąty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 23 lipca do 22 (23) sierpnia; + + Leo + Lion + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny zimą i wiosną; + + Leo + Lion + + +
+ +
+ Lewant + ˈlɛvãnt +
+ + pn + + + (książkowy) (geografia, geograficzny) określenie krajów leżących na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego (Syria, Jordania, Liban, Izrael oraz Autonomia Palestyńska); + + Levant + + +
+ +
+ Lewi +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, protoplasta lewitów; + + Levi + + +
+ +
+ Leńsk + lɛ̃j̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji; + + Lensk + + +
+ +
+ Lhasa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Chinach, stolica Tybetańskiego Regionu Autonomicznego; + + Lhasa + + +
+ +
+ Liban + ˈlʲibãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w zachodniej Azji; + + Lebanon + + +
+ +
+ Libańczyk + lʲiˈbãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Libanu + + Lebanese + + +
+ +
+ Liberia + lʲiˈbɛrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Liberia + + +
+ +
+ Libia + ˈlʲibʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Libya + + +
+ +
+ Libijczyk + lʲiˈbʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Libii + + Libyan + + +
+ +
+ Lidia + ˈlʲidʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Lydia + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina i państwo w zachodniej Azji Mniejszej; + + Lydia + + +
+ +
+ Liechtenstein + ˈlixtɛnʂtajn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) małe państwo w Europie między Szwajcarią a Austrią; + + Liechtenstein + + +
+ +
+ Liguria + lʲiˈɡurʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w zachodnich Włoszech; + + Liguria + + +
+ +
+ Liguryjczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Ligurii + + Ligurian + + +
+ +
+ Likaonia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w Azji Mniejszej; + + Lycaonia + + +
+ +
+ Lilongwe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Malawi; + + Lilongwe + + +
+ +
+ Limassol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) drugie co do wielkości miasto Cypru, położone na południowym wybrzeżu wyspy nad Morzem Śródziemnym; + + Limassol + + +
+ +
+ Limpopo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja w północno-wschodniej części RPA ze stolicą w Polokwane; + + Limpopo + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowo-wschodniej Afryce, wypływająca z Witwatersrandu w RPA, przepływająca przez Botswanę, Zimbabwe i Mozambik, a uchodząca do Oceaniu Indyjskiego w Zatoce Delagoa; + + Limpopo + + +
+ +
+ Lina + ˈlʲĩna +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Lina + + +
+ +
+ Linus + ˈlʲĩnus +
+ + pn + + + historyczne, łacińskie imię męskie; + + Linus + + +
+ +
+ Linux +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) każdy system operacyjny z rodziny systemów zapoczątkowanej w latach 90. XX w. przez Linusa Torvaldsa i opartych na stworzonym przez niego jądrze; + + Linux + + +
+ +
+ Linz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Austrii, siedziba kraju związkowego Górna Austria; + + Linz + + +
+ +
+ Lipieck +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w europejskiej części Rosji, nad rzeką Woroneż; + + Lipetsk + + +
+ +
+ Lipsk + lʲipsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Niemczech, w Saksonii; + + Leipzig + + +
+ +
+ Lisek + ˈlʲisɛk +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Vulpecula + + +
+ +
+ Liturgia godzin +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (kościelny) codzienna modlitwa liturgiczna Kościoła katolickiego; + + Liturgy of the Hours + + +
+ +
+ Litwa + ˈlʲitfa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Lithuania + + +
+ +
+ Litwa Mniejsza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) litewski region etnograficzny, znajdujący się w większości na terenie Rosji a częściowo także i w obecnej Litwie i Polsce; + + Lithuania Minor + + +
+ +
+ Liverpool +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Wielkiej Brytanii; + + Liverpool + + +
+ +
+ Lizbona + lʲizˈbɔ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Portugalii, miasto położone przy ujściu Tagu do Oceanu Atlantyckiego; + + Lisbon + + +
+ +
+ Lobamba + lɔˈbãmba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) tradycyjna stolica Suazi; + + Lobamba + + +
+ +
+ Lokryda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w starożytnej Grecji, zamieszkana przez Lokrów, rozdzielona przez Dorydę i Fokidę na trzy odrębne części; + + Locris + + +
+ +
+ Lombardia + lɔ̃mˈbardʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region w północnych Włoszech ze stolicą w Mediolanie; + + Lombardy + + +
+ +
+ Londyn + ˈlɔ̃ndɨ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Wielkiej Brytanii; + + London + + +
+ +
+ Longyearbyen +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Svalbardu, + + Longyearbyen + + +
+ +
+ Loreto +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowych Włoszech nad Adriatykiem; + + Loreto + + +
+ +
+ Los Angeles +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Kalifornia; + + Los Angeles + + +
+ +
+ Lotar +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Lothair + Lothar + + +
+ +
+ Lotaryngia Belgijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina w Belgii, położona na południowym krańcu prowincji Luksemburg + + Belgian Lorraine + + +
+ +
+ Lotofag + lɔˈtɔfak +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) członek mitycznego ludu z „Odysei”, żywiącego się lotosami; + + Lotus-eater + + +
+ +
+ Lozanna + lɔˈzãnːa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Szwajcarii; + + Lausanne + + +
+ +
+ Lubeka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto hanzeatyckie, w północnych Niemczech, w kraju związkowym Szlezwik-Holsztyn; + + Lübeck + + +
+ +
+ Lubiercy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Rosji, w obwodzie moskiewskim; + + Lyubertsy + + +
+ +
+ Lucerna + luˈʦ̑ɛrna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kanton w Szwajcarii, którego stolicą jest Lucerna (1.1); + + Lucerne + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Szwajcarii nad Jeziorem Czterech Kantonów; + + Lucerne + + +
+ +
+ Lucjusz + ˈluʦ̑ʲjuʃ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Lucius + + +
+ +
+ Luizjana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan Stanów Zjednoczonych Ameryki; + + Louisiana + + +
+ +
+ Lukka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Włoszech, w regionie Toskania, w prowincji Lukka; + + Lucca + + +
+ +
+ Luksemburg + luˈksɛ̃mburk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Luxembourg + + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Luksemburga (1.1); + + Luxembourg + + +
+ +
+ Luksor +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowym Egipcie, na prawym brzegu Nilu; + + Luxor + + +
+ +
+ Luna + ˈlũna +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bogini księżyca, utożsamiana z grecką Selene; + + Luna + + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie + + Luna + + +
+ +
+ Luneta + lũˈnɛta +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Telescopium + + +
+ +
+ Lutacjusz +
+ + pn + + + łacińskie imię męskie + + Lutatius + + +
+ +
+ Lutnia + ˈlutʲɲa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego; zawiera jasną gwiazdę – Wegę; zawiera mgławicę planetarną – Pierścień; w Polsce widoczny latem i jesienią; góruje o północy w lipcu; + + Lyra + + +
+ +
+ Luzon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największa wyspa w archipelagu Filipiny, leżąca w jego północnej części; + + Luzon + + +
+ +
+ Lwów + lvuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie; + + Lvov + + +
+ +
+ MAEA + ˌɛ̃m‿a‿ɛ‿ˈa +
+ + acronym + + + = Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej; + + IAEA + + +
+ +
+ MFW + ɛ̃m‿ɛv‿ˈːu +
+ + acronym + + + = Międzynarodowy Fundusz Walutowy + + IMF + + +
+ +
+ MG +
+ + acronym + + + = Mistrz Gry + + GM + game master + + +
+ +
+ MILF + mʲilf +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) atrakcyjna kobieta około czterdziestki + + MILF + + +
+ +
+ MOM +
+ + acronym + + + = (spożywczy) mięso oddzielane mechanicznie + + MSM + + +
+ +
+ MOP +
+ + acronym + + + Międzynarodowa Organizacja Pracy + + ILO + + +
+ +
+ MOR +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) połączenie muzyki pop z klasycznym rockiem + + MOR + + +
+ +
+ MP3 + ɛ̃m‿pɛ‿ˈṭʃɨ +
+ + pn + + + (informatyka, informatyczny) jeden z formatów kompresji dźwięku; + + MP3 + + +
+ +
+ MSK +
+ + acronym + + + = (astronautyka, astronautyczny) Międzynarodowa Stacja Kosmiczna; + + ISS + + +
+ +
+ MSZ + ɛ̃m‿ɛz‿ˈːɛt +
+ + acronym + + + = slang internetowy moim skromnym zdaniem + + IMHO + IMO + + +
+ +
+ Maastricht +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Holandii; + + Maastricht + + +
+ +
+ Macedonia + ˌmaʦ̑ɛˈdɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + Macedonia + + +
+ +
+ Macedończyk + ˌmaʦ̑ɛˈdɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) człowiek narodowości macedońskiej, obywatel Republiki Macedonii, mieszkaniec Republiki Macedonii; + + Macedonian + + +
+ +
+ Macerata +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowych Włoszech; + + Macerata + + +
+ +
+ Machabeusz +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) przydomek Judy Hasmoneusza; + + Maccabee + Maccabeus + + +
+ +
+ Machaczkała + ˌmaxaʧ̑ˈkawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej nad Morzem Kaspijskim, stolica Dagestanu; + + Makhachkala + + +
+ +
+ Maciej + ˈmaʨ̑ɛ̇j +
+ + n + + + polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Matthias + + +
+ +
+ Maciuś + ˈmaʨ̑üɕ +
+ + n + + + (zdrobniale) od Maciej + + Matt + + +
+ +
+ Madagaskar + ˌmadaˈɡaskar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo na Oceanie Indyjskim; + + Madagascar + + +
+ +
+ Madera + maˈdɛra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) portugalski archipelag na Oceanie Atlantyckim na zachód od Maroka; + + Madeira + + +
+ +
+ Madonna +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu + + Madonna + + +
+ +
+ Madryt + ˈmadrɨt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Hiszpanii; + + Madrid + + +
+ +
+ Magadan + maˈɡadãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej nad Morzem Ochockim, stolica obwodu magadańskiego; + + Magadan + + +
+ +
+ Magda + ˈmaɡda +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia hebrajskiego; + + Maggie + Maud + + +
+ +
+ Magdala +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto nad Jeziorem Galilejskim w Palestynie; + + Magdala + + +
+ +
+ Magdalena + ˌmaɡdaˈlɛ̃na +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Madalyn + Madelaine + Madelyn + Madlyn + Madoline + Magdalene + + +
+ +
+ Magdeburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na prawach powiatu w Niemczech, leżąca nad Łabą stolica kraju związkowego Saksonia-Anhalt; + + Magdeburg + + +
+ +
+ Maghreb +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region północno-zachodniej Afryki od Atlantyku po granicę z Egiptem; + + Maghreb + + +
+ +
+ Magnezja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Grecji + + Magnesia + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne greckie miasto w Jonii; + + Magnesia + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne greckie miasto w Lydii; + + Magnesia + + +
+ +
+ Magnus + ˈmaɡnus +
+ + pn + + + imię męskie; + + Magnus + + +
+ +
+ Mahomet + maˈxɔ̃mɛt +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) arabski prorok, twórca islamu; + + Muhammad + + +
+ +
+ Maj + maj +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek plemienia środkowoamerykańskiego Maya; + + Mayan + + +
+ +
+ Maja + ˈmaja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Maya + + +
+ +
+ Majkop +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej, stolica Adygei; + + Maykop + + +
+ +
+ Majorka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największa wyspa archipelagu Balearów na Morzu Śródziemnym; + + Majorca + + +
+ +
+ Majotta + maˈjɔtːa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wyspa francuska na Oceanie Indyjskim; + + Mayotte + + +
+ +
+ Makaronezja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zbiorcza nazwa wulkanicznych wysp położonych na północno-wschodnim Atlantyku u wybrzeży Europy i Afryki; + + Macaronesia + + +
+ +
+ Makarska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-wschodniej Chorwacji nad Morzem Adriatyckim; + + Makarska + + +
+ +
+ Makau + ˈmakaw +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) specjalny region administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej; + + Macau + + +
+ +
+ Maksymin +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego + + Maximinus + + +
+ +
+ Malabar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina na zachodnim wybrzeżu Indii + + Malabar + + +
+ +
+ Malabo + maˈlabɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Gwinei Równikowej; + + Malabo + + +
+ +
+ Malachiasz +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie; + + Malachi + + +
+ +
+ Malaje + maˈlajɛ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) dawne posiadłości brytyjskie na Półwyspie Malajskim; + + Malaya + + +
+ +
+ Malarz + ˈmalaʃ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Pictor + + +
+ +
+ Malawi + maˈlavʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Afryce; + + Malawi + + +
+ +
+ Malcheusz +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Malchus + + +
+ +
+ Malchos +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Malchus + + +
+ +
+ Malchus +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Malchus + + +
+ +
+ Male + ˈmalɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Malediwów; + + Malé + + +
+ +
+ Malediwy + ˌmalɛˈdʲivɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo i archipelag na Oceanie Indyjskim; + + Maldives + + +
+ +
+ Malezja + maˈlɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + Malaysia + + +
+ +
+ Mali + ˈmalʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Bamako; + + Mali + + +
+ +
+ Malmö +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Szwecji i port morski położony nad cieśniną Öresund; + + Malmö + + +
+ +
+ Malta + ˈmalta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + Malta + + +
+ +
+ Maltańczyk + malˈtãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Malty + + Maltese + + +
+ +
+ Malwiny + malˈvʲĩnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) archipelag na południowym Atlantyku, dawne argentyńskie terytorium; + + Malvinas + + +
+ +
+ Mama +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji, w obwodzie irkuckim; lewy dopływ Witimu; + + Mama River + + +
+ +
+ Mamonowo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto obwodu kaliningradzkiego w Rosji; + + Mamonovo + + +
+ +
+ Mamoudzou +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica i największe miasto Majotty, francuskiego departamentu zamorskiego; + + Mamoudzou + + +
+ +
+ Man +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Wybrzeżu Kości Słoniowej; + + Man + + + + (geografia, geograficzny) wyspa w archipelagu Wysp Brytyjskich, na Morzu Irlandzkim; + + Isle of Man + + +
+ +
+ Manaslu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) ośmiotysięcznik, ósmy pod względem wysokości szczyt Ziemi; + + Manaslu + + +
+ +
+ Manchester +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Wielkiej Brytanii, ważny ośrodek przemysłowy; + + Manchester + + +
+ +
+ Mandżuria + mãn͇ˈʤ̑urʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina na północnym wschodzie Chin; + + Manchuria + + +
+ +
+ Manhattan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) najmniejszy, a zarazem najgęściej zaludniony okręg Nowego Jorku, położony na wyspie o tej samej nazwie; + + Manhattan + + +
+ +
+ Manila + mãˈɲila +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Filipin; + + Manila + + +
+ +
+ Manitoba + ˌmãɲiˈtɔba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Manitoba + + +
+ +
+ Mannheim +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia; + + Mannheim + + +
+ +
+ Mantua +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Włoszech, w regionie Lombardia, w prowincji Mantua; + + Mantua + + +
+ +
+ Maputo + maˈputɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Mozambiku; + + Maputo + + +
+ +
+ Maraton +
+ + pn + + + miejscowość w Grecji, w Attyce, miejsce słynnego zwycięstwa Greków nad Persami w 490 roku p.n.e. + + Marathon + + +
+ +
+ Marcel +
+ + pn + + + imię męskie; + + Marcel + + +
+ +
+ Marche +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w środkowych Włoszech ze stolicą w Ankonie; + + Marche + + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Italii + + March of Ancona + + +
+ +
+ Marchia +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w środkowych Włoszech ze stolicą w Ankonie; + + Marche + + + + (rzadki, rzadko używany) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Italii + + March of Ancona + + +
+ +
+ Marchia Ankonitańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Italii; + + March of Ancona + + +
+ +
+ Marchia Ankony +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Italii; + + March of Ancona + + +
+ +
+ Marchia Ankońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Italii; + + March of Ancona + + +
+ +
+ Marcin + ˈmarʲʨ̑ĩn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Martin + + +
+ +
+ Marek + ˈmarɛk +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Mark + + +
+ +
+ Maria + ˈmarʲja +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia semickiego; + + Mary + Maria + + +
+ +
+ Mariany Północne + marʲˈjãnɨ puwˈnɔʦ̑nɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne USA na Oceanii; + + Northern Mariana Islands + + +
+ +
+ Maribor +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Słowenii, położone na północnym wschodzie kraju, nad Drawą; + + Maribor + + +
+ +
+ Marica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka na Półwyspie Bałkańskim, w Bułgarii, w Grecji i w Turcji, uchodzi do Morza Egejskiego; + + Maritsa + + +
+ +
+ Marion +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilkudziesięciu miejscowości w USA + + Marion + + +
+ +
+ Marneuli +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Gruzji, w regionie Dolna Kartlia; + + Marneuli + + +
+ +
+ Maroko + maˈrɔkɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce Północnej; + + Morocco + + +
+ +
+ Marrakesz + marˈːakɛʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duże miasto na południu Maroka; + + Marrakech + Marrakesh + + +
+ +
+ Mars + mars +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg wojny, utożsamiany z greckim Aresem; protoplasta Rzymian; obok Jowisza i Kwiryna narodowe bóstwo rzymskie; ojciec Romulusa i Remusa; mąż Nerio i kochanek Rei Sylwii; + + Mars + + + + (astronomia, astronomiczny) czwarta według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego, znana w starożytności, widzialna gołym okiem; jedna z planet ziemiopodobnych, planet górnych i planet wewnętrznych; piąty (po Słońcu, Księżycu, Wenus i Jowiszu) najjaśniejszy obiekt na niebie; + + Mars + + +
+ +
+ Marsjanin + marˈsʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (fantastyka naukowa, ang. „science fiction”) hipotetyczny mieszkaniec Marsa + + Martian + + +
+ +
+ Marsylia + marˈsɨlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w południowej części Francji; + + Marseilles + + +
+ +
+ Martyna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Martina + + +
+ +
+ Maryja + maˈrɨja +
+ + pn + + + (teologia, teologiczny) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) Matka Boża; + + Blessed Virgin Mary + Virgin Mary + + +
+ +
+ Maryja Panna +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) (zobacz) Maria z Nazaretu; + + Virgin Mary + + +
+ +
+ Maskat + ˈmaskat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Omanu; + + Muscat + + +
+ +
+ Massachusetts +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) jeden ze stanów USA, położony w północno-wschodniej części, na wybrzeżu Oceanu Atlantyckiego, ze stolicą w Bostonie; + + Massachusetts + + +
+ +
+ Mateusz + maˈtɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Matthew + Matt + + +
+ +
+ Matka Boska + ˈmatka ˈbɔska +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu + + Mother of God + Our Lady + + +
+ +
+ Matka Boża +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maria z Nazaretu; + + Mother of God + + +
+ +
+ Matka Najświętsza +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maryja + + Holy Mother of God + + +
+ +
+ Matka Przenajświętsza +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) Maryja + + Holy Mother of God + + +
+ +
+ Matterhorn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) szczyt w Alpach Zachodnich, na granicy Szwajcarii i Włoch; + + Matterhorn + + +
+ +
+ Matuzal +
+ + n + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) postać biblijna, najstarszy człowiek wymieniony w Starym Testamencie; + + Methuselah + + +
+ +
+ Matuzalem +
+ + n + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) postać biblijna, najstarszy człowiek wymieniony w Starym Testamencie; + + Methuselah + + +
+ +
+ Matylda + maˈtɨlda +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Matilda + Mathilda + + +
+ +
+ Maur + mawr +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) mieszkaniec starożytnego królestwa Mauretanii, znajdującego się w północno-zachodniej Afryce, obejmującego dzisiejsze tereny Maroka i północno-zachodniej Algierii; przodek współczesnych Berberów; + + Moor + + +
+ +
+ Mauretania + ˌmawrɛˈtãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Nawakszut; + + Mauritania + + +
+ +
+ Mauritius + mawˈrʲitʲjus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo na Oceanie Indyjskim; + + Mauritius + + +
+ +
+ Maurycy + mawˈrɨʦ̑ɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Maurice + + +
+ +
+ Mazar-i Szarif +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Afganistanie; + + Mazar-i-Sharif + + +
+ +
+ Mazowsze + maˈzɔfʃɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina na wschodzie Polski; + + Masovia + + +
+ +
+ Mazury +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północno-wschodniej Polsce; + + Masuria + + +
+ +
+ Mała Niedźwiedzica + ˈmawa ˌɲɛ̇ʥ̑vʲjɛ̇ˈʥ̑iʦ̑a +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego; w Polsce widoczny cały rok; konstelacja, której 7 najjaśniejszych gwiazd tworzy charakterystyczny układ w kształcie woza z dyszlem, zwany Małym Wozem; + + Ursa Minor + + +
+ +
+ Małgorzata + ˌmawɡɔˈʒata +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Margaret + Margareth + + +
+ +
+ Małgośka +
+ + n + + + poufała forma imienia Małgorzata + + Daisy + Maggie + Marge + Meg + Peg + Peggy + + +
+ +
+ Małkinia + mawʲˈcĩɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś w Polsce; + + Malkinia + + +
+ +
+ Małopolska + ˌmawɔˈpɔlska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina na południu Polski; + + Lesser Poland + + +
+ +
+ Mały Jenisej +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, jedna ze źródłowych rzek Jeniseju; + + Little Yenisei river + + +
+ +
+ Mały Lew + ˈmawɨ ˈlɛf +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Leo Minor + + +
+ +
+ Mały Pies + ˈmawɨ ˈpʲjɛs +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego; + + Canis Minor + + +
+ +
+ Mały Uzeń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka we wschodniej Rosji przeduralskiej i w północno-zachodnim Kazachstanie; + + Maly Uzen River + + +
+ +
+ Mały Zab +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka na terenie Iranu i Iraku, lewy dopływ Tygrysu; + + Little Zab + + +
+ +
+ Mccheta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Mccheta-Mtianetia; + + Mtskheta + + +
+ +
+ Mccheta-Mtianetia +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) region administracyjny w północnej Gruzji, ze stolicą w Mcchecie; + + Mtskheta-Mtianeti + + +
+ +
+ Meander +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) kręta rzeka w zachodniej Turcji, przepływająca przez Frygię, Karię i Jonię; + + Maeander + Meander + + +
+ +
+ Med +
+ + n + + + mieszkaniec Medii, członek plemienia Medów; + + Mede + + +
+ +
+ Medea + mɛˈdɛa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 212, okrążająca Słońce w głównym pasie asteroid; + + Medea + + + + (mitologia, mitologiczny) postać z mitologii greckiej, księżniczka kolchidzka i czarodziejka, żona Jazona, dzieciobójczyni; + + Medea + + +
+ +
+ Media + ˈmɛdʲja +
+ + pn + + + jedna z historycznych krain na terenie dzisiejszego Iranu oraz dawne państwo na jej terenie; + + Media + + +
+ +
+ Mediolan + mɛˈdʲjɔlãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnych Włoszech będące stolicą Lombardii; + + Milan + + +
+ +
+ Medyna + mɛˈdɨ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Arabii Saudyjskiej; + + Medina + Madinah + + +
+ +
+ Medziugorie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś i ośrodek kultu religijnego w Bośni i Hercegowinie, w południowej części Hercegowiny; + + Medjugorje + Međugorje + + +
+ +
+ Megara +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji, w północnej części Przesmyku Korynckiego, w czasach klasycznych niezależna polis; + + Megara + + +
+ +
+ Megrelia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w zachodniej Gruzji, nad Morzem Czarnym; + + Samegrelo + + +
+ +
+ Megrelia-Górna Swanetia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) region administracyjny północno-zachodniej Gruzji; + + Samegrelo-Zemo Svaneti + + +
+ +
+ Meklemburgia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Niemczech, położona nad Bałtykiem, pomiędzy rzekami Łabą a Recknitz; + + Mecklenburg + + +
+ +
+ Mekong + ˈmɛkɔ̃ŋk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w południowo-wschodniej Azji; + + Mekong + + +
+ +
+ Meksyk + ˈmɛksɨk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Północnej; + + Mexico + + + + (geografia, geograficzny) stolica Meksyku (1.1); + + Mexico City + + +
+ +
+ Melanezja + ˌmɛlãˈnɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zachodnia część Oceanii; + + Melanesia + + +
+ +
+ Melanezyjczyk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) rdzenny mieszkaniec Melanezji + + Melanesian + + +
+ +
+ Melar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro położone w środkowej Szwecji, na zachód od Sztokholmu; + + Lake Malar + + +
+ +
+ Melbourne +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duże miasto w Australii, stolica stanu Victoria; + + Melbourne + + +
+ +
+ Melchizedek +
+ + pn + + + (biblijny) biblijne imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Melchizedek + + +
+ +
+ Melilla + mɛˈlʲila +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) hiszpańskie miasto będące enklawą na terytorium Maroka, + + Melilla + + +
+ +
+ Melpomena + ˌmɛlpɔ̃ˈmɛ̃na +
+ + pn + + + (mitologia grecka) muza tragedii, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Melpomene + + +
+ +
+ Memfis + ˈmɛ̃w̃fʲis +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) jedno z najważniejszych miast starożytnego Egiptu; + + Memphis + + +
+ +
+ Men + mɛ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w środkowych Niemczech; + + Main + + +
+ +
+ Merkurianin + ˌmɛrkurʲˈjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (fantastyka naukowa, ang. „science fiction”) hipotetyczny mieszkaniec Merkurego + + Mercurian + + +
+ +
+ Merkury + mɛrˈkurɨ +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg handlu, zysku, kupiectwa, złodziei oraz celników, utożsamiany z greckim Hermesem; + + Mercury + + + + (astronomia, astronomiczny) pierwsza według oddalenia od Słońca i najmniejsza planeta Układu Słonecznego, widoczna gołym okiem; + + Mercury + + +
+ +
+ Meschetia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w południowo-zachodniej części Gruzji; + + Meskheti + + +
+ +
+ Mesenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina na południowo-wschodnim Peloponezie, z historycznym ośrodkiem w Mesini + + Messenia + + +
+ +
+ Mesjasz +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijaństwo Chrystus (jeden z tytułów Jezusa) + + Messiah + + +
+ +
+ Mesyna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Włoszech, położone w północno-wschodniej części Sycylii, nad Cieśniną Mesyńską; + + Messina + + +
+ +
+ Meszhed + ˈmɛʃxɛt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodnim Iranie, drugie co do wielkości miasto tego kraju; + + Mashhad + + +
+ +
+ Metis + ˈmɛtʲis +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Jowisza; + + Metis + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 9; + + Metis + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie roztropności (w pozytywnym znaczeniu) i przewrotności (w negatywnym znaczeniu); + + Metis + + +
+ +
+ Metuszelach +
+ + n + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) postać biblijna, najstarszy człowiek wymieniony w Starym Testamencie; + + Methuselah + + +
+ +
+ Metys + ˈmɛtɨs +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) mieszaniec żółtej rasy człowieka z rasą białą, zwłaszcza potomek Indianki i białego mężczyzny albo białej kobiety i Indianina; + + mestizo + + +
+ +
+ Mezeń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w północnej Rosji, na terenie obwodu archangielskiego; + + Mezen + + +
+ +
+ Mezopotamia + ˌmɛzɔpɔˈtãmʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) starożytna kraina na Bliskim Wschodzie leżąca w dorzeczu rzek: Tygrysu i Eufratu; + + Mesopotamia + + +
+ +
+ Miami +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duże miasto na Florydzie; + + Miami + + +
+ +
+ Miasto Wiatrów + ˈmʲjastɔ ˈvʲjatruf +
+ + pn + + + (peryfrastyczny) (potocznie, potoczny) Chicago + + Windy City + + +
+ +
+ Michał + ˈmʲixaw +
+ + pn + + + imię męskie; + + Michael + Mike + + +
+ +
+ Michigan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan Stanów Zjednoczonych Ameryki, leżący na Środkowym Zachodzie, w regionie Wielkich Jezior; + + Michigan + + +
+ +
+ Mike + majk +
+ + pn + + + anglosaskie imię męskie + + Mike + + +
+ +
+ Mikołaj + mʲiˈkɔwaj +
+ + pn + + + imię męskie; + + Nicholas + Nick + Nicolas + Nikolas + Claus + + +
+ +
+ Mikronezja + ˌmʲikrɔ̃ˈnɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (potocznie, potoczny) państwo na Oceanie Spokojnym, część Mikronezji (1.2); + + Micronesia + + + + (geografia, geograficzny) środkowa część Oceanii, na Oceanie Spokojnym; + + Micronesia + + +
+ +
+ Mikroskop + mʲiˈkrɔskɔp +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Microscopium + + +
+ +
+ Mineralne Wody +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Stawropolskim, na przedgórzu Wielkiego Kaukazu; + + Mineralnye Vody + + +
+ +
+ Minerwa + mʲĩˈnɛrva +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bogini mądrości, wojny sprawiedliwej, rękodzieła i sztuki oraz nauczycieli i szkół, utożsamiana z grecką Ateną; + + Minerva + + +
+ +
+ Minnesota + ˌmʲĩnːɛˈsɔta +
+ + pn + + + stan w USA; + + Minnesota + + +
+ +
+ Minorka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa hiszpańska na Morzu Śródziemnym, druga co do wielkości w archipelagu Balearów; + + Minorca + + +
+ +
+ Minos + ˈmʲĩnɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) król i prawodawca Krety; sędzia zmarłych w Hadesie; syn Zeusa i Europy oraz brat Radamantysa i Sarpedona; mąż Pazyfae oraz ojciec Ariadny i Fedry; + + Minos + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 6239, odkryta w 1989 r.; + + Minos + + +
+ +
+ Minotaur +
+ + pn + + + (mitologia grecka) potwór o ludzkim ciele i głowie byka, syn Pazyfae i byka przysłanego przez Posejdona Minosowi; + + Minotaur + + +
+ +
+ Miranda + mʲiˈrãnda +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Urana; + + Miranda + + + + imię żeńskie; + + Miranda + + +
+ +
+ Miriam + ˈmʲirʲjãm +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Miriam + + +
+ +
+ Mirny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto zamknięte w północnej Rosji, na terenie obwodu archangielskiego; + + Mirny + + +
+ +
+ Missisipi + ˌmʲisʲiˈsʲipʲi +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rzeka w USA; + + Mississippi River + + +
+ +
+ Missouri +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) jeden ze stanów w Stanach Zjednoczonych; + + Missouri + MO + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Ameryce Północnej, prawy dopływ Missisipi; + + Missouri River + Missouri + + +
+ +
+ Mistra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) ufortyfikowane miasto bizantyjskie w Grecji; + + Mystras + + +
+ +
+ Mistrzostwa Świata + mʲiˈsṭʃɔstfa ˈɕfʲjata +
+ + n + + + (sport, sportowy) rozgrywki służące wyłonieniu najlepszego zawodnika lub drużyny na świecie w danej dyscyplinie + + World Championship + + +
+ +
+ Mitra + ˈmʲitra +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bóstwo solarne czczone w kulturze indyjskiej, perskiej, greckiej i rzymskiej; patron szczerości, przyjaźni, władców, wojowników; + + Mitra + + +
+ +
+ Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨ̃narɔˈdɔva ːˈɡɛ̃nʦ̑ʲja ɛ̃ˈnɛrʲɟji ˌatɔ̃ˈmɔvɛj +
+ + pn + + + organizacja międzynarodowa pracująca na rzecz bezpiecznego i pokojowego wykorzystania energii jądrowej; + + International Atomic Energy Agency + + +
+ +
+ Międzynarodowy Dzień Kobiet + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨ̃narɔˈdɔvɨ ˈʥ̑ɛ̇̃ɲ ˈkɔbʲjɛt +
+ + n + + + coroczne święto obchodzone 8 marca jako wyraz szacunku dla kobiet; + + International Women's Day + + +
+ +
+ Międzynarodowy Ruch Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨ̃narɔˈdɔvɨ ˈrux ˌʧ̑ɛrvɔ̃ˈnɛɡɔ ˈkʃɨʒa ˌi‿ʧ̑ɛrvɔ̃ˈnɛɡɔ ˌpuwʲcɕɛ̃w̃ˈʒɨʦ̑a +
+ + pn + + + międzynarodowa organizacja humanitarna; + + International Red Cross and Red Crescent Movement + + +
+ +
+ Mińsk + mʲĩj̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Białorusi; + + Minsk + + +
+ +
+ Miśnia + ˈmʲiɕɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Saksonii; + + Meissen + + +
+ +
+ Mjanmańczyk +
+ + n + + + obywatel Mjanmy + + Burmese + + +
+ +
+ Mnemosyne +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 57; + + Mnemosyne + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie pamięci, matka muz, jedna z tytanid; + + Mnemosyne + + +
+ +
+ Moab +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w starożytnym Lewancie po wschodniej stronie Morza Martwego; + + Moab + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych Ameryki; + + Moab + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych + + Moab + + +
+ +
+ Moabita +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (biblijny) mieszkaniec starożytnego Moabu + + Moabite + + +
+ +
+ Modena + mɔˈdɛ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Włoszech, w regionie Emilia-Romania; + + Modena + + +
+ +
+ Modlitwa Pańska +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) modlitwa, której Chrystus nauczył apostołów; + + Lord's Prayer + + +
+ +
+ Modlitwa w ciągu dnia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jedna z godzin kanonicznych w Liturgii godzin; + + Little Hour + + +
+ +
+ Mogadiszu + ˌmɔɡaˈdʲiʃu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Somalii; + + Mogadishu + + +
+ +
+ Moguncja + mɔˈɡũnʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech nad Renem; + + Mainz + + +
+ +
+ Mohylew +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Białorusi, siedziba administracyjna rejonu mohylewskiego; + + Mogilev + + +
+ +
+ Mojżesz + ˈmɔjʒɛʃ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (biblijny) starotestamentowy prorok, wódz narodu izraelskiego; + + Moses + + + + imię męskie; + + Moses + + +
+ +
+ Molier +
+ + n + + + spolszczona wersja przydomka XVII-wiecznego francuskiego komediopisarza Jeana Baptiste'a Poquelina; + + Molière + + +
+ +
+ Moliza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (rzadki, rzadko używany) Molise, region administracyjny we Włoszech + + Molise + + +
+ +
+ Moluki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp we wschodniej części Archipelagu Malajskiego, wchodząca w skład Indonezji; + + Maluku Islands + Moluccas + + + + (geografia, geograficzny) prowincja w Indonezji obejmująca południową część archipelagu Moluki (1.1); + + Moluccas + + +
+ +
+ Monachium + mɔ̃ˈnaçjũm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech, stolica Bawarii; + + Munich + + +
+ +
+ Monako + mɔ̃ˈnakɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) małe państwo na południu Europy, nad Morzem Śródziemnym; + + Monaco + + +
+ +
+ Mongolia + mɔ̃ŋˈɡɔlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji Środkowej; + + Mongolia + + +
+ +
+ Mongoł + ˈmɔ̃ŋɡɔw +
+ + n + + + obywatel Mongolii, członek nacji mongolskiej + + Mongol + Mongolian + + +
+ +
+ Monika + mɔ̃ˈɲika +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Monica + + +
+ +
+ Montana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) obwód administracyjny w Bułgarii + + Montana + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w USA ze stolicą w Helena; + + Montana + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Bułgarii + + Montana + + +
+ +
+ Montpellier +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na południu Francji, w regionie Oksytania; + + Montpellier + + +
+ +
+ Montreal + mɔ̃nˈtrɛal +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Kanadzie, w prowincji Quebec; + + Montreal + + +
+ +
+ Montserrat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Ameryce Środkowej, w archipelagu Małych Antyli; + + Montserrat + + +
+ +
+ Moorea +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa wulkaniczna wchodząca w skład Polinezji Francuskiej; + + Mo'orea + + +
+ +
+ Morawa Południowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Serbii, łącząc się z Morawą Zachodnią w środkowej Serbii, tworzy Morawę; + + Bulgarian Morava + South Morava + + +
+ +
+ Morawa Zachodnia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w środkowej Serbii, łącząc się z Morawą Południową tworzy Morawę; + + West Morava + + +
+ +
+ Morfeusz + mɔrˈfɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie marzeń sennych o ludzkich kształtach; + + Morpheus + + +
+ +
+ Morze Adriatyckie + ˈmɔʒɛ ˌadrʲjaˈtɨʦ̑ʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) basen morski pomiędzy Półwyspem Apeniński a Półwyspem Bałkańskim, północne odgałęzienie Morza Śródziemnego; + + Adriatic Sea + + +
+ +
+ Morze Alborańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) akwen w zachodniej części Morza Śródziemnego, oddzielający północne wybrzeże Afryki od południowego wybrzeża Półwyspu Iberyjskiego; + + Alboran Sea + + +
+ +
+ Morze Arabskie + ˈmɔʒɛ aˈrapsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) otwarte morze w północnej części Oceanu Indyjskiego; + + Arabian Sea + + +
+ +
+ Morze Archipelagowe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) akwen morski między wybrzeżem Finlandii i Wyspami Alandzkimi, część Morza Bałtyckiego; + + Archipelago Sea + + +
+ +
+ Morze Arktyczne + ˈmɔʒɛ arkˈtɨʧ̑nɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Ocean Arktyczny + + Arctic Sea + + +
+ +
+ Morze Azowskie + ˈmɔʒɛ aˈzɔfsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) część Morza Czarnego znajdująca się u wybrzeży Ukrainy oraz Rosji; + + Sea of Azov + + +
+ +
+ Morze Baffina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w Arktyce leżące pomiędzy Grenlandią na wschodzie, Ziemią Baffina na zachodzie, Wyspą Ellesmere’a na północy + + Baffin Bay + + +
+ +
+ Morze Balearskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w północno-zachodniej części Morza Śródziemnego, położone między wybrzeżem Półwyspu Iberyjskiego a Balearami; + + Balearic Sea + + +
+ +
+ Morze Barentsa + ˈmɔʒɛ baˈrɛ̃ntsa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w Oceanie Arktycznym; + + Barents Sea + + +
+ +
+ Morze Bałtyckie + ˈmɔʒɛ bawˈtɨʦ̑ʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) śródlądowe morze, położone na szelfie kontynentalnym w północnej Europie; + + Baltic Sea + + +
+ +
+ Morze Beringa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) obszar wodny położony w północnej części Oceanu Spokojnego, wyznaczany przez Aleuty, Alaskę i wschodnią Syberię; + + Bering Sea + + +
+ +
+ Morze Białe + ˈmɔʒɛ ˈbʲjawɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze śródlądowe między Półwyspem Kolskim a wybrzeżem północnej Rosji; + + White Sea + + +
+ +
+ Morze Celtyckie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze otwarte w północno-wschodniej części Oceanu Atlantyckiego, pomiędzy Irlandią a Półwyspem Kornwalijskim; + + Celtic Sea + + +
+ +
+ Morze Czarne + ˈmɔʒɛ ˈʧ̑arnɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) śródlądowe morze na granicy Azji i Europy; + + Black Sea + + +
+ +
+ Morze Czerwone + ˈmɔʒɛ ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze śródlądowe między Afryką, a Półwyspem Arabskim; + + Red Sea + + +
+ +
+ Morze Czukockie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Oceanu Arktycznego leżąca za północnym kołem podbiegunowym, pomiędzy wybrzeżem Alaski a Syberią; + + Chukcha Sea + + +
+ +
+ Morze Egejskie + ˈmɔʒɛ ːˈɡɛjsʲcɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) morze we wschodniej części Morza Śródziemnego; + + Aegean Sea + + +
+ +
+ Morze Galilejskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Jezioro Tyberiadzkie; + + Sea of Galilee + + +
+ +
+ Morze Grenlandzkie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w Arktyce pomiędzy Grenlandią na zachodzie, Islandią na południu, a Spitsbergenem i Wyspą Niedźwiedzią na wschodzie; + + Greenland Sea + + +
+ +
+ Morze Hebrydzkie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Oceanu Atlantyckiego, znajdująca się u wybrzeży zachodniej Szkocji; + + Sea of the Hebrides + + +
+ +
+ Morze Irlandzkie + ˈmɔʒɛ irˈlãnʦ̑ʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze śródlądowe między Irlandią i Wielką Brytanią; + + Irish Sea + + +
+ +
+ Morze Japońskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze Oceanu Spokojnego, położone między Japonią, Koreą i Rosją; + + Sea of Japan + + +
+ +
+ Morze Jońskie + ˈmɔʒɛ ˈjɔ̇̃j̃sʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Morza Śródziemnego położona między południowo-zachodnią częścią Półwyspu Bałkańskiego a południowo-wschodnim wybrzeżem Półwyspu Apenińskiego; + + Ionian Sea + + +
+ +
+ Morze Karaibskie + ˈmɔʒɛ ˌkaraˈ<sup>j</sup>ipsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze położone na północ od Ameryki Południowej, część Oceanu Atlantyckiego; + + Caribbean Sea + + +
+ +
+ Morze Karskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Oceanu Arktycznego u północnych wybrzeży Azji, między wyspami Nowej Ziemi i archipelagami Ziemi Franciszka Józefa i Ziemi Północnej; + + Kara Sea + + +
+ +
+ Morze Kaspijskie + ˈmɔʒɛ kasˈpʲijsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) bezodpływowe słone jezioro w Azji i Europie; + + Caspian Sea + + +
+ +
+ Morze Koralowe + ˈmɔʒɛ ˌkɔraˈlɔvɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze na Oceanie Spokojnym; + + Coral Sea + + +
+ +
+ Morze Kreteńskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w południowej części Morza Egejskiego, na północ od Krety; + + Sea of Crete + + +
+ +
+ Morze Liguryjskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Morza Śródziemnego położona między Ligurią, Korsyką a Toskanią; + + Ligurian Sea + + +
+ +
+ Morze Martwe + ˈmɔʒɛ ˈmartfɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) słone jezioro znajdujące się na pograniczu Izraela, Autonomii Palestyńskiej i Jordanii; + + Dead Sea + + +
+ +
+ Morze Mirtejskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w południowo-zachodniej części Morza Egejskiego, między archipelagiem Cykladów a półwyspem Peloponez; + + Mirtoan Sea + Myrtoan Sea + + +
+ +
+ Morze Norweskie + ˈmɔʒɛ nɔrˈvɛsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze przybrzeżne położone na północny zachód od wybrzeży Norwegii, część Oceanu Atlantyckiego; + + Norwegian Sea + + +
+ +
+ Morze Ochockie + ˈmɔʒɛ ɔˈxɔʦ̑ʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) morze w północno-zachodniej części Oceanu Spokojnego; + + Sea of Okhotsk + + +
+ +
+ Morze Peczorskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze Oceanu Arktycznego, położone na południe od Nowej Ziemi; + + Pechora Sea + + +
+ +
+ Morze Południowochińskie + ˈmɔʒɛ ˌpɔwudʲɲɔvɔˈçĩj̃sʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze przybrzeżne w zachodniej części Oceanu Spokojnego; + + South China Sea + + +
+ +
+ Morze Północne + ˈmɔʒɛ puwˈnɔʦ̑nɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze przy północnych brzegach Europy, część Oceanu Atlantyckiego; + + North Sea + + +
+ +
+ Morze Szkockie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze u zachodnich wybrzeży Szkocji i północnych wybrzeży Irlandii; + + Inner Seas off the West Coast of Scotland + + +
+ +
+ Morze Trackie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze w północnej części Morza Egejskiego, położone między wyspami Lemnos i Imroz a wybrzeżem Tracji; + + Thracian Sea + + +
+ +
+ Morze Tyrreńskie + ˈmɔʒɛ tɨrˈːɛ̃j̃sʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Morza Śródziemnego pomiędzy Korsyką, Sardynią, Sycylią a Półwyspem Apenińskim; + + Tyrrhenian Sea + + +
+ +
+ Morze Wattowe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) część Morza Północnego obejmująca przybrzeżne wody Zatoki Niemieckiej, położona między kontynentem a łańcuchem Wysp Fryzyjskich; + + Wadden Sea + + +
+ +
+ Morze Wschodniosyberyjskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze Oceanu Arktycznego, położone u wybrzeży wschodniej Syberii, pomiędzy Wyspami Nowosyberyjskimi a Wyspą Wrangla; + + East Siberian Sea + + +
+ +
+ Morze Łaptiewów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze stanowiące część Oceanu Arktycznego, położone u północnych wybrzeży Azji, pomiędzy półwyspem Tajmyr a archipelagiem Wysp Nowosyberyjskich; + + Laptev Sea + + +
+ +
+ Morze Śródziemne + ˈmɔʒɛ ɕrudʲˈʑɛ̃mnɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) śródlądowe morze położone między Europą, Afryką i Azją, część Oceanu Atlantyckiego; + + Mediterranean Sea + Mediterranean + + +
+ +
+ Morze Żółte + ˈmɔʒɛ ˈʒuwtɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) odnoga Oceanu Spokojnego między Koreą a wybrzeżem chińskim; + + Yellow Sea + + +
+ +
+ Moskwa + ˈmɔskfa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w europejskiej części Rosji, lewy dopływ Oki; + + Moskva + + + + (geografia, geograficzny) stolica Rosji; + + Moscow + + +
+ +
+ Mostar + ˈmɔstar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hercegowinie, stolica regionu: + + Mostar + + +
+ +
+ Mosul +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iraku, nad Tygrysem; + + Mosul + + +
+ +
+ Mount Everest +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) najwyższy szczyt Ziemi, ośmiotysięcznik położony w Himalajach; + + Mount Everest + + +
+ +
+ Mowgli +
+ + pn + + + (literacko) literackie imię męskie bohatera serii powieści Rudyarda Kiplinga pt. „Księga dżungli”; + + Mowgli + + +
+ +
+ Moza + ˈmɔza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Europie; + + Meuse + + +
+ +
+ Mozambik + mɔˈzãmbʲik +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Mozambique + + +
+ +
+ Mozela +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka płynąca przez Francję, Niemcy i Luksemburg, lewy dopływ Renu; + + Moselle + + +
+ +
+ Mołdawia + mɔwˈdavʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie Wschodniej ze stolicą w Kiszyniowie; + + Moldova + + +
+ +
+ Mołdawianin + ˌmɔwdaˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + obywatel Mołdawii + + Moldovan + Moldavian + + +
+ +
+ Mt + maˈtɛ<sup>w</sup>uʃ + ɛ̃m‿ˈtɛ + ˌɛvãŋˈɡɛlʲja ˈvɛdwuc ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ ˌmatɛˈ<sup>w</sup>uʃa +
+ + abbreviation + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Ewangelia według świętego Mateusza, Ewangelia Mateusza, Mateusz + + Matthew + + +
+ +
+ Mucha + ˈmuxa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Musca + + +
+ +
+ Muminek + mũˈmʲĩnɛk +
+ + pn + + + (literacko) fikcyjne białe stworzenie, z rodziny trolli; + + Moomintroll + + +
+ +
+ Muntenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczno-geograficzna w południowej Rumunii; + + Muntenia + + +
+ +
+ Murcja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) nadmorska wspólnota autonomiczna, prowincja i region w Hiszpanii + + Murcia + + +
+ +
+ Murmańsk + ˈmurmãj̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na północnym zachodzie Federacji Rosyjskiej, stolica obwodu murmańskiego; + + Murmansk + + +
+ +
+ Murom +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Rosji, w obwodzie włodzimierskim, nad Oką; + + Murom + + +
+ +
+ Murzyn + ˈmuʒɨ̃n +
+ + n + + + człowiek czarnoskóry + + black + Negro + + +
+ +
+ Mustafa +
+ + pn + + + tureckie imię męskie pochodzenia arabskiego + + Mustafa + + +
+ +
+ Myanmar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (zobacz) Mjanma + + Myanmar + + +
+ +
+ Mykeny + mɨˈkɛ̃nɨ +
+ + pn + + + (starożytność) starożytna grecka polis w północno-wschodniej części Peloponezu; + + Mycenae + + +
+ +
+ Myszka Miki + ˈmɨʃka ˈmʲici +
+ + pn + + + nazwa jednego z głównych bohaterów animowanych bajek Walta Disneya + + Mickey Mouse + + +
+ +
+ Myzja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w północno-zachodniej Azji Mniejszej nad Propontydą, graniczyła od wschodu z Frygią a od południa z Lidią; + + Mysia + + +
+ +
+ Młoda Polska +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) polska odmiana modernizmu w literaturze, muzyce i sztuce na przełomie XIX i XX wieku; + + Young Poland + + +
+ +
+ + ɛ̃m‿ˈɛɕ +
+ + acronym + + + = Mistrzostwa Świata + + WC + + +
+ +
+ MŚP +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) małe i średnie przedsiębiorstwa; + + SME + + +
+ +
+ NATO + ˈnatɔ +
+ + acronym + + + Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego; + + NATO + + +
+ +
+ NBA +
+ + acronym + + + (sport, sportowy) amerykańsko-kanadyjska liga koszykarska; + + NBA + + +
+ +
+ NLPZ +
+ + acronym + + + = (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) niesteroidowy lek przeciwzapalny; + + NSAID + NSAIA + NSAIM + + +
+ +
+ NN + ɛ̃n‿ˈɛ̃n +
+ + acronym + + + osoba o niezidentyfikowanej tożsamości + + Joan Doe + John Doe + + +
+ +
+ NNKT + ˌɛ̃n‿ɛ̃ŋ‿ka‿ˈtɛ +
+ + acronym + + + = niezbędny nienasycony kwas tłuszczowy / niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe; + + EFA + + +
+ +
+ NOL +
+ + acronym + + + = niezidentyfikowany obiekt latający + + UFO + + +
+ +
+ NPC + ɛ̃n‿pɛ‿ˈʦ̑ɛ +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) problem NP-zupełny; + + NPC + + + + (medycyna, medyczny) choroba Niemanna-Picka typu C; + + NPC + + +
+ +
+ NRD + ɛ̃n‿ɛr‿ˈdɛ +
+ + acronym + + + = (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Niemiecka Republika Demokratyczna + + GDR + + +
+ +
+ NWW + ɛ̃n‿vu‿ˈvu +
+ + acronym + + + = (matematyka, matematyczny) najmniejsza wspólna wielokrotność + + LCM + + +
+ +
+ Nabatea +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna na Bliskim Wschodzie, zamieszkana przez Nabatejczyków + + Nabataea + Nabatea + Nabatene + + +
+ +
+ Nabatejczyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Nabatei; + + Nabataean + Nabatean + + +
+ +
+ Nabierieżnyje Czełny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w europejskiej części Rosji, w Tatarstanie, położone nad Kamą; + + Naberezhnye Chelny + + +
+ +
+ Nablus + ˈnablus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Autonomii Palestyńskiej; + + Nablus + + +
+ +
+ Nabuchodonozor + ˌnabuxɔdɔ̃ˈnɔzɔr +
+ + pn + + + (starożytność) (biblijny) biblijny odpowiednik akadyjskiego imienia Nabu-kudurrī-uṣur; + + Nebuchadnezzar + + +
+ +
+ Nachodka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Nadmorskim, nad Morzem Japońskim; + + Nakhodka + + +
+ +
+ Naddniestrzańska Republika Mołdawska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pełna, oficjalna nazwa Naddniestrza; + + PMR + Pridnestrovian Moldavian Republic + + +
+ +
+ Naddniestrze + nadˈdʲɲɛsṭʃɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region autonomiczny Mołdawii; + + Transnistria + Pridnestrovie + Trans-Dniester + Transdniestria + + +
+ +
+ Nadia + ˈnadʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia rosyjskiego; + + Nadia + + +
+ +
+ Nadrenia Północna-Westfalia +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) kraj związkowy Niemiec, leżący w ich zachodniej części; + + North Rhine-Westphalia + + +
+ +
+ Nadrenia-Palatynat + ˌnadrɛ̃ɲa‿palaˈtɨ̃nat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj związkowy Republiki Federalnej Niemiec; + + Rhineland-Palatinate + + +
+ +
+ Nadzieja + naˈʥ̑ɛ̇ja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Hope + + +
+ +
+ Nagoja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) japońskie miasto w południowej części wyspy Honsiu; + + Nagoya + + +
+ +
+ Nahum +
+ + pn + + + (biblijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) biblijne imię męskie; + + Nahum + + +
+ +
+ Nairobi + ˌna<sup>j</sup>iˈrɔbʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Kenii; + + Nairobi + + +
+ +
+ Najświętsza Maryja Panna +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (peryfrastyczny) (zobacz) Maria z Nazaretu; + + Blessed Virgin Mary + + +
+ +
+ Najświętszy Sakrament +
+ + n + + + (kościelny) sakrament eucharystii + + Blessed Sacrament + + +
+ +
+ Nalczyk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, stolica Republiki Kabardyjsko-Bałkarskiej; + + Nalchik + + +
+ +
+ Namangan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnim Uzbekistanie, w Kotlinie Fergańskiej, siedziba administracyjna wilajetu namangańskiego; + + Namangan + + +
+ +
+ Namibia + nãˈmʲibʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Namibia + + +
+ +
+ Namibijczyk + ˌnãmʲiˈbʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Namibii + + Namibian + + +
+ +
+ Namur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Belgii, stolica Walonii; + + Namur + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) belgijski region z ośrodkiem administracyjnym w Namurze (1.1); + + Namur + + +
+ +
+ Nanga Parbat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) ośmiotysięcznik na zachodnim skraju Himalajów, na obszarze Kaszmiru w północno-wschodnim Pakistanie, dziewiąty co do wysokości szczyt świata; + + Nanga Parbat + + +
+ +
+ Nanning +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowych Chinach, ośrodek administracyjny regionu autonomicznego Kuangsi; + + Nanning + + +
+ +
+ Nantes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Francji, port nad Loarą, historyczna stolica Bretanii; + + Nantes + + +
+ +
+ Napoleon + ˌnapɔˈlɛɔ̃n +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię męskie; + + Napoleon + + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Napoleon Bonaparte, cesarz Francuzów + + Napoleon + + +
+ +
+ Narew + ˈnarɛf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w północno-wschodniej Polsce, prawy dopływ Wisły; + + Narew + + +
+ +
+ Narjan-Mar + ˈnarʲjãn ˈmar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na północy Federacji Rosyjskiej, stolica Nienieckiego Okręgu Autonomicznego; + + Naryan-Mar + + +
+ +
+ Narodzenie Pańskie +
+ + pn + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: święto obchodzone 25 i 26 grudnia, w którym wspomina się narodzenie Jezusa Chrystusa + + Nativity of Our Lord + Nativity of the Lord + + +
+ +
+ Narwa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodniej Estonii, na granicy z Rosją, nad rzeką Narwą (1.2); + + Narva + + +
+ +
+ Natalia + naˈtalʲja +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Natalie + + +
+ +
+ Natalis +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego + + Natalis + + +
+ +
+ Natanael + ˌnatãˈnaɛl +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych; + + Nathanael + Nathaniel + + +
+ +
+ Natangia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w Prusach, obejmująca w ziemie między Łyną a Pregołą, zamieszkana przez plemię Natangów; + + Natangia + + +
+ +
+ Natasza + naˈtaʃa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Natasha + + +
+ +
+ Nauplion +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w Grecji, we wschodniej części Peloponezu; + + Nafplio + + +
+ +
+ Nauru + naˈ<sup>w</sup>uru +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Oceanii na wyspie Nauru (1.1); + + Nauru + + +
+ +
+ Nawakszut + naˈvakʃut +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Mauretanii; + + Nouakchott + + +
+ +
+ Nazaret + naˈzarɛt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnym Izraelu; + + Nazareth + + +
+ +
+ Nazrań +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Inguszetii; + + Nazran + + +
+ +
+ Ndżamena + n͇ʤ̑ãˈmɛ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Czadu; + + N'Djamena + + +
+ +
+ Ne + ɛ̃n‿ˈɛ + ˈcɕɛ̃ŋɡa ˌnɛxɛ̃ˈmʲjaʃa +
+ + abbreviation + + + = Księga Nehemiasza + + Ne + Neh + + +
+ +
+ Neapol + nɛˈapɔl +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowych Włoszech; + + Naples + + +
+ +
+ Nebraska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan USA ze stolicą w Lincoln i największym miastem Omaha + + Nebraska + + +
+ +
+ Nefretete +
+ + pn + + + imię żeńskie + + Nefertiti + + +
+ +
+ Neftali +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Naphtali + + +
+ +
+ Negew +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyżynna pustynia na południu Izraela; + + Negev + + +
+ +
+ Nehemiasz +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie + + Nehemiah + + +
+ +
+ Nemezys + nɛ̃ˈmɛzɨs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie sprawiedliwej odpłaty (zemsty), gniewu i kary bogów za bluźnierstwo i pychę ludzi przekraczających wyznaczone im granice; strażniczka równowagi świata; + + Nemesis + + +
+ +
+ Neos Kosmos +
+ + n + + + nazwa jednej z dzielnic Aten ((dosłownie) Nowy Świat) + + Neos Kosmos + + +
+ +
+ Nepal + ˈnɛpal +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Nepal + + +
+ +
+ Nepalczyk + nɛˈpalʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Nepalu + + Nepalese + + +
+ +
+ Neptun + ˈnɛptũn +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg morza, rybaków i żeglarzy, utożsamiany z greckim Posejdonem; mąż Salacji; + + Neptune + + + + (astronomia, astronomiczny) ósma według oddalenia od Słońca (najdalsza) planeta Układu Słonecznego, odkryta 1846, niewidzialna gołym okiem; jedna z planet jowiszowych, planet górnych i planet zewnętrznych; + + Neptune + + +
+ +
+ Nercza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Zabajkalskim, lewy dopływ Szyłki; + + Nercha + + +
+ +
+ Neretwa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Bośni i Hercegowinie i Chorwacji, uchodząca do Adriatyku; + + Neretva + + +
+ +
+ Neustria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna, północno-zachodnia część państwa Franków, położona na północ od doliny Loary; + + Neustrasia + Neustria + + +
+ +
+ Nevada +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w zachodniej części Stanów Zjednoczonych ze stolicą Carson City; + + Nevada + + +
+ +
+ Nevers +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Francji, w Burgundii, nad Loarą; + + Nevers + + +
+ +
+ Newel +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, w obwodzie pskowskim, położone nad jeziorem Newel; + + Nevel + + +
+ +
+ Nibylandia +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) baśniowa kraina zamieszkała przez Piotrusia Pana + + Neverland + + +
+ +
+ Nicea + ɲiˈʦ̑ɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dawne miasto w średniowiecznej Bitynii, współcześnie İznik w Turcji + + Nicaea + + + + (geografia, geograficzny) portowe miasto w południowo-wschodniej Francji nad Morzem Śródziemnym; + + Nice + + +
+ +
+ Niedziela Palmowa + ɲɛ̇ˈʥ̑ɛla palˈmɔva +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ostatnia niedziela przed Wielkanocą rozpoczynająca Wielki Tydzień; + + Palm Sunday + + +
+ +
+ Nieftiejugansk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto wydzielone w Rosji, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry; + + Nefteyugansk + + +
+ +
+ Nieman +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, w obwodzie kaliningradzkim; + + Neman + + +
+ +
+ Niemcy + ˈɲɛ̃mʦ̑ɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Germany + + + + naród niemiecki + + German + + +
+ +
+ Niemcy Wschodnie + ˈɲɛ̃mʦ̑ɨ ˈfsxɔdʲɲɛ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Niemiecka Republika Demokratyczna (1949-1990) + + East Germany + + +
+ +
+ Niemcy Zachodnie + ˈɲɛ̃mʦ̑ɨ zaˈxɔdʲɲɛ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Republika Federalna Niemiec (1949-1990); + + West Germany + + +
+ +
+ Niemen + ˈɲɛ̃mɛ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka płynąca przez Białoruś, Litwę i Rosję; + + Neman + + +
+ +
+ Niemiec + ˈɲɛ̃mʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + człowiek narodowości niemieckiej + + German + + +
+ +
+ Niemiecka Republika Demokratyczna + ɲɛ̃ˈmʲjɛʦ̑ka rɛˈpublʲika ˌdɛ̃mɔkraˈtɨʧ̑na +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dawne niemieckie państwo socjalistyczne w Europie Środkowej ze stolicą w Berlinie; + + German Democratic Republic + + +
+ +
+ Nieniecki Okręg Autonomiczny + ɲɛ̇̃ˈɲɛʦ̑ʲci ˈɔkrɛ̃ŋk ˌawtɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) okręg autonomiczny na północy Federacji Rosyjskiej, administracyjnie będący częścią obwodu archangielskiego; + + Nenets Autonomous Okrug + + +
+ +
+ Niepokalane Poczęcie +
+ + pn + + + (teologia, teologiczny) katolicki dogmat ogłoszony 8 grudnia 1854; + + Immaculate Conception + + +
+ +
+ Nieriungri +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji; + + Neryungri + + +
+ +
+ Niestierow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w obwodzie kaliningradzkim w Rosji; + + Nesterov + + +
+ +
+ Nieszpory +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jedna z godzin kanonicznych w Liturgii godzin; + + Vespers + + +
+ +
+ Niger + ˈɲiɡɛr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Niamey; + + Niger + + +
+ +
+ Nigeria + ɲiˈɡɛrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Abudży; + + Nigeria + + +
+ +
+ Nikaragua + ˌɲikaraˈɡu<sup>w</sup>a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Nicaragua + + +
+ +
+ Nikołajewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-zachodniej Rosji w obwodzie wołgogradzkim, położone nad Wołgą; + + Nikolayevsk + + +
+ +
+ Nikołajewsk nad Amurem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Chabarowskim, port nad Amurem; + + Nikolayevsk-on-Amur + + +
+ +
+ Nil + ɲil +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z najdłuższych rzek na Ziemi, w środkowej i północno-wschodniej Afryce, przecinająca wszystkie strefy klimatyczne kontynentu; + + Nile + + + + imię męskie pochodzenia greckiego; + + Nilus + + +
+ +
+ Nina + ˈɲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Nina + + +
+ +
+ Niniwa +
+ + pn + + + (starożytność) (geografia, geograficzny) dawne miasto w północnej Mezopotamii, nad wschodnim, lewym brzegiem Tygrysu, jedna ze stolic starożytnej Asyrii, współcześnie stanowisko archeologiczne; + + Nineveh + + +
+ +
+ Nippon +
+ + pn + + + (dawniej, dawny) (rzadki, rzadko używany) Japonia + + Nippon + + +
+ +
+ Niszawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Serbii i Bułgarii mająca źródła w Starej Płaninie i uchodząca do Morawy Południowej; + + Nishava + + +
+ +
+ Niue + ˈɲu<sup>w</sup>ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo na wyspie Niue (1.1) ze stolicą w Alofi; + + Niue + + + + (geografia, geograficzny) polinezyjska wyspa w Oceanii + + Niue + + +
+ +
+ Nix + ɲiks +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Plutona + + Nix + + +
+ +
+ Nizina Flandryjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nizina nad Morzem Północnym, położona w Belgii, Holandii i północnej Francji, część Niziny Środkowoeuropejskiej + + Plain of Flanders + + +
+ +
+ Nizina Padańska + ɲiˈʑĩna paˈdãj̃ska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nizina w północnych Włoszech; + + Po Valley + + +
+ +
+ Niżne Tatry +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Karpatach Zachodnich, na terenie Słowacji; + + Low Tatra + Low Tatras + + +
+ +
+ Niżniaja Sałda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie swierdłowskim; + + Nizhnyaya Salda + + +
+ +
+ Niżniekamsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, nad Kamą; + + Nizhnekamsk + + +
+ +
+ Niżniewartowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto wydzielone i port nad Obem położone w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie tiumeńskim; + + Nizhnevartovsk + + +
+ +
+ Niżny Nowogród +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w Rosji, nad Wołgą, u ujścia Oki, stolica Nadwołżańskiego Okręgu Federalnego; + + Nizhny Novgorod + + +
+ +
+ Niżny Tagił +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie swierdłowskim, nad Tagiłem; + + Nizhny Tagil + + +
+ +
+ Noe + ˈnɔɛ +
+ + pn + + + (biblijny) postać starotestamentowa, budowniczy arki w czasach potopu; + + Noah + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Noah + + +
+ +
+ Norbert + ˈnɔrbɛrt +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia starogermańskiego; + + Norbert + + +
+ +
+ Norfolk + ˈnɔrfɔlk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Oceanii; + + Norfolk Island + + +
+ +
+ Norma + ˈnɔrma +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Norma + + +
+ +
+ Nortumbria + nɔrˈtũmbrʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) średniowieczne królestwo anglosaskie + + Northumbria + + +
+ +
+ Norweg + ˈnɔrvɛk +
+ + n + + + człowiek narodowości norweskiej, obywatel Norwegii, mieszkaniec Norwegii + + Norwegian + Norseman + + +
+ +
+ Norwegia + nɔrˈvɛɟja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie ze stolicą w Oslo; + + Norway + + +
+ +
+ Norylsk + ˈnɔrɨlsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Kraju Krasnojarskim Federacji Rosyjskiej, leżące poza kołem podbiegunowym; + + Norilsk + + +
+ +
+ Norymberga + ˌnɔrɨ̃mˈbɛrɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech, położone we Frankonii; + + Nuremberg + + +
+ +
+ Nosferatu +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) imię jednego z legendarnych wampirów, postaci literackiej i filmowej + + Nosferatu + + +
+ +
+ Notos + ˈnɔtɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie wiatru południowego, utożsamiany z rzymskim Austerem; + + Notos + Notus + + +
+ +
+ Nouruz +
+ + pn + + + irańskie święto nowego roku i wiosny obchodzone w dzień równonocy wiosennej; + + Nowruz + + +
+ +
+ Nowa Fundlandia + ˈnɔva fũnˈdlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duża wyspa na wschodnim wybrzeżu Ameryki Północnej, która stanowi część kanadyjskiej prowincji Nowa Fundlandia i Labrador; + + Newfoundland + + +
+ +
+ Nowa Fundlandia i Labrador + ˈnɔva fũnˈdlãndʲja ˌi‿laˈbradɔr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Newfoundland and Labrador + + +
+ +
+ Nowa Gwinea + ˈnɔva ɡvʲĩˈnɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa Oceanii; + + New Guinea + + +
+ +
+ Nowa Holandia + ˈnɔva xɔˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Australia (w XVII w.) + + New Holland + + + + (geografia, geograficzny) sztuczna wyspa w Petersburgu; + + New Holland Island + + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dawna kolonia holenderska w Ameryce Północnej u ujścia rzeki Hudson, na terenie obecnego Nowego Jorku; + + New Netherland + + +
+ +
+ Nowa Kaledonia + ˈnɔva ˌkalɛˈdɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne Francji ze stolicą w Numei, położone w Oceanii; + + New Caledonia + + +
+ +
+ Nowa Marchia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna, wyodrębniona w wyniku zdobycia przez Marchię Brandenburską części ziemi lubuskiej oraz pogranicza Pomorza i Wielkopolski; + + Neumark + New March + + +
+ +
+ Nowa Południowa Walia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Australii; + + New South Wales + + +
+ +
+ Nowa Szkocja + ˈnɔva ˈʃkɔʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Nova Scotia + + +
+ +
+ Nowa Zelandia + ˈnɔva zɛˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Oceanii; + + New Zealand + + +
+ +
+ Nowe Delhi + ˈnɔvɛ ˈdɛlʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Indii; + + New Delhi + + +
+ +
+ Nowogródek +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Białorusi, w obwodzie grodzieńskim; + + Navahrudak + + +
+ +
+ Nowokuźnieck +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, w obwodzie kemerowskim, nad Tomem; + + Novokuznetsk + + +
+ +
+ Noworosja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna nad brzegami Morza Czarnego, ciągnąca się od Dniestru po Doniec, wyłoniła się jako nowa gubernia stworzona z ziem zabranych przez Rosję Turcji w XVIII w.; + + Novorossiya + + +
+ +
+ Noworosyjsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w Kraju Krasnodarskim, w Rosji, nad Morzem Czarnym; + + Novorossiysk + + +
+ +
+ Nowosybirsk + ˌnɔvɔˈsɨbʲirsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji położone na środkowej Syberii, nad Obem; + + Novosibirsk + + +
+ +
+ Nowy Aton +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Abchazji, położone na wybrzeżu Morza Czarnego; + + New Athos + + +
+ +
+ Nowy Brunszwik + ˈnɔvɨ ˈbrũw̃ʃfʲik +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + New Brunswick + + +
+ +
+ Nowy Jork + ˈnɔvɨ ˈjɔrk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) największe miasto Stanów Zjednoczonych; + + New York + New York City + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych; + + New York + New York State + State of New York + + +
+ +
+ Nowy Meksyk + ˈnɔvɨ ˈmɛksɨk +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) stan na południowym zachodzie Stanów Zjednoczonych; + + New Mexico + + +
+ +
+ Nowy Orlean + ˈnɔvɨ ɔrˈlɛãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych; + + New Orleans + + +
+ +
+ Nowy Rok + ˈnɔvɨ ˈrɔk +
+ + n + + + święto obchodzone pierwszego stycznia w kalendarzu gregoriańskim + + New Year + New Year's Day + + +
+ +
+ Nowy Sad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Serbii; + + Novi Sad + + +
+ +
+ Nowy Testament + ˈnɔvɨ tɛˈstãmɛ̃nt +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (biblijny) część Biblii złożona z 27 ksiąg opisujących wydarzenia z życia Jezusa i pierwotnego Kościoła; + + the New Testament + New Testament + + +
+ +
+ Nubia + ˈnubʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna znajdująca się w północno-wschodniej Afryce, w południowym Egipcie i północnym Sudanie; + + Nubia + + +
+ +
+ Nukus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodnim Uzbekistanie, na prawym brzegu Amu-darii, na zachodnim skraju pustyni Kyzył-kum; + + Nukus + + +
+ +
+ Numea +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stolica Nowej Kaledonii, terytorium zależnego Francji; + + Nouméa + + +
+ +
+ Numidia + nũˈmʲidʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) historyczne królestwo Berberów w północnej Afryce, obejmujące tereny dzisiejszej Algierii i części Tunezji; + + Numidia + + +
+ +
+ Nunavut +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z trzech terytoriów kanadyjskich; + + Nunavut + + +
+ +
+ Nuristan + nuˈrʲistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina w północno-wschodnim Afganistanie, przy granicy z Pakistanem; + + Nuristan + + +
+ +
+ Nuuk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Grenlandii; + + Nuuk + + +
+ +
+ Nyks + nɨks +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie nocy; + + Nyx + + +
+ +
+ OB +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) odczyn Biernackiego ((rzadki, rzadko używany) opad Biernackiego); + + ESR + + +
+ +
+ OBWE +
+ + acronym + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie; + + OSCE + + +
+ +
+ OCR +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) proces zamieniający tekst zawarty w obrazie w jego cyfrową reprezentację, optyczne rozpoznawanie pisma; + + OCR + + +
+ +
+ OIOM +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) oddział intensywnej opieki medycznej + + CCU + ICU + ITU + + +
+ +
+ OK + ɔ‿ˈkɛj +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) w porządku, dobry + + OK + + +
+ +
+ OK + ɔ‿ˈkɛj +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) w porządku, dobrze + + OK + + +
+ +
+ OK + ɔ‿ˈkɛj +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) oznaczający zgodę + + OK + + +
+ +
+ ONP +
+ + acronym + + + = (matematyka, matematyczny) (informatyka, informatyczny) odwrotna notacja polska; + + RPN + + +
+ +
+ ONZ + ɔ‿ɛ̃n‿ˈzɛt +
+ + acronym + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Organizacja Narodów Zjednoczonych + + UN + UNO + + +
+ +
+ OZE +
+ + acronym + + + = odnawialne źródło energii; + + RES + + +
+ +
+ Oakland +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto leżące w północnej części Kalifornii; + + Oakland + + +
+ +
+ Obłok Oorta + ˈɔbwɔk ɔˈːrta +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) hipotetyczny obłok pyłu i małych ciał niebieskich obiegający Słońce w odległości większej niż 30 j.a.; + + Oort cloud + + +
+ +
+ Ocean Arktyczny + ɔˈʦ̑ɛãn arkˈtɨʧ̑nɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) jeden z oceanów Ziemi; + + Arctic Ocean + + +
+ +
+ Ocean Atlantycki + ɔˈʦ̑ɛãn ˌatlãnˈtɨʦ̑ʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) jeden z oceanów Ziemi położony pomiędzy Amerykami a Europą i Afryką; + + Atlantic Ocean + Atlantic + + +
+ +
+ Ocean Indyjski + ɔˈʦ̑ɛãn ĩnˈdɨjsʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) trzeci co do wielkości ocean Ziemi; + + Indian Ocean + + +
+ +
+ Ocean Południowy + ɔˈʦ̑ɛãn ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) jeden z oceanów Ziemi; + + Antarctic Ocean + Southern Ocean + South Polar Ocean + + +
+ +
+ Ocean Spokojny + ɔˈʦ̑ɛãn spɔˈkɔjnɨ +
+ + pn + + + (oficjalnie) (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) największy oraz najgłębszy ocean na Ziemi; + + Pacific Ocean + + +
+ +
+ Oceania + ˌɔʦ̑ɛˈãɲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp na Pacyfiku, uznawanych czasem za osobny kontynent; + + Oceania + + +
+ +
+ Ochryda + ɔxˈrɨda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowo-zachodniej Macedonii + + Ohrid + + +
+ +
+ Oczamczyra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe nad Morzem Czarnym, położone na wybrzeżu Abchazji; + + Ochamchire + + +
+ +
+ Odessa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie, położone nad Morzem Czarnym; + + Odessa + + +
+ +
+ Odoryk +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Odoric + + +
+ +
+ Odra + ˈɔdra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Czechach, Polsce i Niemczech; + + Oder + + +
+ +
+ Odyseja + ˌɔdɨˈsɛja +
+ + pn + + + (literacko) starożytny epos grecki przypisywany Homerowi; + + Odyssey + + +
+ +
+ Ofelia + ɔˈfɛlʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Ophelia + + + + (astronomia, astronomiczny) księżyc Urana; + + Ophelia + + +
+ +
+ Ohio +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rzeka w USA przepływająca przez Ohio (1.1); + + Ohio + + +
+ +
+ Ohio +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w środkowo-wschodniej części Stanów Zjednoczonych ze stolicą w Columbus; + + Ohio + + +
+ +
+ Ojcze nasz + ˈɔjʧ̑ɛ ˈnaʃ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) modlitwa chrześcijańska zaczynająca się od słów „Ojcze nasz”; + + Lord's Prayer + Our Father + + +
+ +
+ Ojmiakon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś w rosyjskiej Jakucji, w ułusie ojmiakońskim nad Indygirką; + + Oymyakon + + +
+ +
+ Okeanos + ˌɔkɛˈãnɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie wielkiej rzeki (wielkiego morza, oceanu) otaczającej świat, najstarszy z tytanów; + + Oceanus + + +
+ +
+ Oklahoma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w Stanach Zjednoczonych Ameryki leżący w środku południowej części kraju; + + Oklahoma + + +
+ +
+ Oksford + ˈɔksfɔrt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Anglii, stolica hrabstwa Oxfordshire; + + Oxford + + +
+ +
+ Oksytania +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna obejmująca obszary, gdzie używano języka oksytańskiego; + + Occitania + + +
+ +
+ Oktant + ˈɔktãnt +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Octans + + +
+ +
+ Oktawia +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Octavia + + +
+ +
+ Oktiabrskij +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Baszkortostanie, położone u podnóża Gór Ilmeńskich; + + Oktyabrsky + + +
+ +
+ Olaf + ˈɔlaf +
+ + pn + + + imię męskie; + + Olaf + + +
+ +
+ Olimp + ˈɔlʲĩmp +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) masyw górski Grecji z najwyższym szczytem Mitikas; + + Olympus + + +
+ +
+ Olimpia + ɔˈlʲĩmpʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) współczesne i starożytne miasto w Grecji na Półwyspie Peloponeskim; + + Olympia + + + + imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Olympia + + +
+ +
+ Oliwia + ɔˈlʲivʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Olivia + + +
+ +
+ Oltenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczno-geograficzna w południowej Rumunii; + + Oltenia + + +
+ +
+ Olympia + ɔˈlʲĩmpʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 582, z pasa głównego asteroid; + + Olympia + + + + (geografia, geograficzny) miasto w USA, w stanie Washington; + + Olympia + + +
+ +
+ Oman + ˈɔ̃mãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji, na Półwyspie Arabskim, ze stolicą w Maskacie; + + Oman + + +
+ +
+ Omsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto obwodowe w azjatyckiej części Rosji, przy ujściu Omu do Irtysza; + + Omsk + + +
+ +
+ Onega +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w północnej Rosji, w obwodzie archangielskim, położone u ujścia Onegi (1.3) do Zatoki Oneskiej; + + Onega + + +
+ +
+ Ontario + ɔ̃nˈtarʲjɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Ontario + + + + (geografia, geograficzny) jezioro w Ameryce Północnej, na granicy Stanów Zjednoczonych i Kanady; + + Ontario + Lake Ontario + + +
+ +
+ Oran + ˈɔrãn +
+ + pn + + + miasto w Algierii; + + Oran + + +
+ +
+ Orchomenos + ˌɔrxɔ̃ˈmɛ̃nɔs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dawne greckie miasto, współcześnie wieś w Arkadii; + + Orchomenus + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) greckie miasto w zachodniej Beocji; + + Orchomenus + + +
+ +
+ Oregon + ɔˈrɛɡɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan na zachodzie Stanów Zjednoczonych; + + Oregon + + +
+ +
+ Orenburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w zachodniej Rosji, nad rzeką Ural, na granicy dwóch kontynentów: Europy i Azji; + + Orenburg + + +
+ +
+ Organizacja Narodów Zjednoczonych + ˌɔrɡãɲiˈzaʦ̑ʲja naˈrɔduv ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɔ̃nɨx +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) organizacja międzynarodowa, której celem jest zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, rozwój współpracy między narodami oraz popieranie przestrzegania praw człowieka; + + United Nations + + +
+ +
+ Organizacja Traktatu Północnoatlantyckiego + ˌɔrɡãɲiˈzaʦ̑ʲja trakˈtatu ˌpuwnɔʦ̑nɔatlãntɨʦ̑ʲˈcɛɡɔ +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) organizacja polityczno-wojskowa, obejmująca kraje Europy i Ameryki Północnej; + + North Atlantic Treaty Organisation + North Atlantic Treaty Organization + + +
+ +
+ Orient + ˈɔrʲjɛ̃nt +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) kraje wschodnie, w odniesieniu do Azji i północno-wschodniej Afryki + + Orient + + +
+ +
+ Orion + ˈɔrʲjɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia grecka) olbrzym i myśliwy beocki; kochanek Eos, po śmierci przeniesiony na firmament jako gwiazdozbiór Oriona (2.1); + + Orion + + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór równikowy; + + Orion + + +
+ +
+ Orionidy +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) rój meteorów związany z kometą Halleya, którego radiant znajduje się na pograniczu konstelacji Oriona i Bliźniąt, obserwowany rokrocznie około 21 października; + + Orionids + + +
+ +
+ Orkady +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag na północ od wybrzeży Szkocji, na granicy Morza Północnego i otwartego Oceanu Atlantyckiego; + + Orkney + Orkney Islands + + +
+ +
+ Orlean +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowej Francji, nad Loarą; + + Orleans + + +
+ +
+ Ormianin + ɔrˈmʲjä̃ɲĩn +
+ + pn + + + osoba narodowości ormiańskiej + + Armenian + + +
+ +
+ Ormuz + ˈɔrmus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) cieśnina Oceanu Indyjskiego pomiędzy Zatoką Perską od zachodu a Zatoką Omańską od wschodu, której północne wybrzeże należy do Iranu, a południowe do Zjednoczonych Emiratów Arabskich i Omanu + + Strait of Hormuz + + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Iranie, w ostanie Hormozgan, w cieśninie Ormuz (1.1) + + Hormuz Island + + +
+ +
+ Orontes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w zachodniej Azji, przepływająca przez Liban, Syrię i Turcję; + + Asi + Orontes + + +
+ +
+ Orzeł + ˈɔʒɛw +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba równikowego; zawiera jasną gwiazdę – Altaira; w Polsce widoczny latem i jesienią; góruje o północy w lipcu; + + Aquila + + +
+ +
+ Osaka + ɔˈsaka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Japonii leżące w południowo-zachodniej części wyspy Honsiu, w regionie Kinki; + + Osaka + + +
+ +
+ Osetia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna na północnym Kaukazie, na pograniczu gruzińsko-rosyjskim, zamieszkana przez Osetyjczyków; + + Ossetia + + +
+ +
+ Osetia Południowa + ɔˈsɛtʲja ˌpɔwudʲˈɲɔva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Gruzji, która ogłosiła niepodległość; + + South Ossetia + + +
+ +
+ Osetyjczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Osetii + + Ossetian + + +
+ +
+ Osijek +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Chorwacji, w historycznej krainie Slawonii, nad rzeką Drawą; + + Osijek + + +
+ +
+ Osinniki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na Syberii w azjatyckiej części Federacji Rosyjskiej, w obwodzie kemerowskim; + + Osinniki + + +
+ +
+ Oslo + ˈɔslɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Norwegii; + + Oslo + + +
+ +
+ Ostaszków +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie twerskim; + + Ostashkov + + +
+ +
+ Ostenda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-zachodniej Belgii, na wybrzeżu Morza Północnego, w prowincji Flandria Zachodnia; + + Ostend + + +
+ +
+ Ostfalia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Niemczech, wschodnia część wczesnośredniowiecznego księstwa Saksonii, położona między Leine a Soławą i Łabą + + Eastphalia + + +
+ +
+ Ostia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne rzymskie miasto portowe u ujścia Tybru; + + Ostia + + +
+ +
+ Ostrzyhom +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnych Węgrzech, nad Dunajem; + + Esztergom + + +
+ +
+ Otis +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia greckiego + + Otis + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilkunastu miejscowości w Kanadzie i USA + + Otis + + +
+ +
+ Otmar +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Othmar + + +
+ +
+ Ottawa + ɔtˈːava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Kanady; + + Ottawa + + +
+ +
+ Owernia + ɔˈvɛrʲɲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) region w środkowej Francji; + + Auvergne + + +
+ +
+ Owidiusz +
+ + pn + + + (starożytność) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) starożytny poeta rzymski; + + Ovid + + +
+ +
+ Ozeasz +
+ + pn + + + (biblijny) Księga Ozeasza; + + Hosea + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia hebrajskiego; + + Hosea + + +
+ +
+ Oziorsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w obwodzie kaliningradzkim, w Rosji; + + Ozyorsk + + +
+ +
+ Ozurgeti +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Gruzji, stolica regionu Guria; + + Ozurgeti + + +
+ +
+ Ozyrys + ɔˈzɨrɨs +
+ + pn + + + (mitologia egipska) staroegipski bóg śmierci i odrodzonego życia, wielki sędzia zmarłych; + + Osiris + + +
+ +
+ Ołoniec +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-zachodniej Rosji, na terenie Republiki Karelii; + + Olonets + + +
+ +
+ Ołtarz + ˈɔwtaʃ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Ara + + +
+ +
+ PAL + pal +
+ + acronym + + + = (elektronika, elektroniczny) liniowa zmiana faz (jeden ze standardów nadawania koloru w analogowym sygnale telewizyjnym); + + PAL + + +
+ +
+ PCI +
+ + acronym + + + = (angielski) Peripheral Component Interconnect → magistrala komunikacyjna służąca do przyłączania kart rozszerzeń do płyty głównej + + PCI + + +
+ +
+ PDF + pɛ‿dɛ‿ˈːf +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) format dokumentu przenośnego; + + PDF + + +
+ +
+ PEG +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) glikol polietylenowy + + PEG + + +
+ +
+ PI + pɛ‿ˈi +
+ + acronym + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Państwo Islamskie + + IS + ISIL + ISIS + + +
+ +
+ PJM + pɛ‿jɔt‿ˈɛ̃m +
+ + acronym + + + = Polski Język Migowy + + Polish sign language + + +
+ +
+ PK + pɛ‿ˈka +
+ + acronym + + + = Politechnika Krakowska + + CUT + + +
+ +
+ PKB + pɛ‿ka‿ˈbɛ +
+ + acronym + + + = produkt krajowy brutto; + + GDP + GNP + + +
+ +
+ PMS + pɛ‿ɛ̃m‿ˈɛs + pʲi‿ɛ̃m‿ˈɛs +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) ZNP, zespół napięcia przedmiesiączkowego + + PMS + + +
+ +
+ PNA +
+ + acronym + + + = pocztowy numer adresowy + + ZIP + + +
+ +
+ PNN +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) przewlekła niewydolność nerek + + CKD + + +
+ +
+ PO + pɛ‿ˈɔ +
+ + acronym + + + = (administracja) program operacyjny + + OP + + +
+ +
+ POChP + ˌpɛ‿ɔ‿xa‿ˈpɛ +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) przewlekła obturacyjna choroba płuc; + + COAD + COLD + COPD + + +
+ +
+ PP + pɛ‿ˈpɛ +
+ + acronym + + + = (chemia, chemiczny) polipropylen; + + PP + + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Partia Piratów; + + PP + + + + = (ekonomia, ekonomiczny) przedsiębiorstwo państwowe; + + GOC + SOE + + + + = (medycyna, medyczny) pierwsza pomoc; + + FA + + + + = (medycyna, medyczny) przeciwpelagryczny; + + PP + + +
+ +
+ PRL + pɛ‿ːr‿ˈɛl +
+ + acronym + + + = (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Polska Rzeczpospolita Ludowa; + + PRP + + + + = (biologia, biologiczny) prolaktyna; + + PRL + + +
+ +
+ PTFE +
+ + acronym + + + = (chemia, chemiczny) politetrafluoroetylen + + PTFE + + +
+ +
+ PWSZ +
+ + acronym + + + (szkolnictwo, szkolny) Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa + + Higher Vocational State School + + +
+ +
+ PZŻ + pɛ‿zɛd‿ˈʒɛt +
+ + acronym + + + = Polski Związek Żeglarski; + + PYA + + +
+ +
+ Pachomiusz +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia greckiego + + Pachomius + + +
+ +
+ Pacyfik + paˈʦ̑ɨfʲik +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Ocean Spokojny + + Pacific + + +
+ +
+ Pad + pat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w północnych Włoszech; + + Po + + +
+ +
+ Padma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) główna rzeka Bangladeszu + + Padma River + + +
+ +
+ Padwa + ˈpadva +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodnich Włoszech; + + Padua + + +
+ +
+ Paflagonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina w północnej części Azji Mniejszej nad południowym brzegiem Morza Czarnego między Bitynią na zachodzie a Pontem na wschodzie; + + Paphlagonia + + +
+ +
+ Pafos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na południowo-zachodnim wybrzeżu Cypru; + + Paphos + + +
+ +
+ Paisley +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Szkocji, w zespole miejskim Glasgow; + + Paisley + + +
+ +
+ Pakistan + paˈcistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Pakistan + + +
+ +
+ Pakistańczyk + ˌpaciˈstãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Pakistanu + + Pakistani + Paki + + +
+ +
+ Palatyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) jedno z siedmiu rzymskich wzgórz; + + Palatine + Palatine Hill + + +
+ +
+ Palatynat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w zachodnich Niemczech na zachód od Renu; + + Palatinate + + +
+ +
+ Palatynat Reński +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna, (zobacz) Palatynat + + Rhineland Palatinate + + +
+ +
+ Palau + ˈpalaw +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z wyspiarskich państw położonych w Oceanii; + + Palau + + +
+ +
+ Palermo + paˈlɛrmɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech w regionie Sycylia; + + Palermo + + +
+ +
+ Palestyna + ˌpalɛˈstɨ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) azjatycka kraina na wschodnim brzegu Morza Śródziemnego; + + Palestine + + +
+ +
+ Palestyńczyk + ˌpalɛˈstɨ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Palestyny + + Palestinian + + +
+ +
+ Palmyra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Syrii, w północnej części Pustyni Syryjskiej; + + Palmyra + + +
+ +
+ Pamfilia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina w Azji Mniejszej i późniejsza prowincja rzymska; + + Pamphylia + + +
+ +
+ Pamir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rozległy region górski w Azji Środkowej stanowiący węzeł orograficzny, od którego rozchodzą się pasma Hindukusz, Karakorum, Kunlun i inne; + + Pamir + Pamir Mountains + Pamirs + + + + (geografia, geograficzny) rzeka we wschodnim Tadżykistanie i w północno-zachodnim Afganistanie; + + Pamir + Pamir River + + +
+ +
+ Pan + pãn +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg pasterzy, przedstawiany jako człowiek z koźlimi nogami i rogami; + + Pan + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bóg w religii monoteistycznej, zwłaszcza w chrześcijaństwie + + Lord + + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Saturna; + + Pan + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 4450; + + Pan + + +
+ +
+ Pan Bóg nierychliwy, ale sprawiedliwy + ˈpãn‿buc ˌɲɛrɨxˈlʲivɨ ˈalɛ ˌspravʲjɛˈdlʲivɨ +
+ + proverb + + + sprawiedliwość boska czasami jest powolna, ale jest zapewniona + + God stays long, but strikes at last + + +
+ +
+ Pan Jezus +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Jezus Chrystus + + Lord Jesus + + +
+ +
+ Panacea + ˌpãnaˈʦ̑ɛa +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie leczenia za pomocą panaceum; córka Asklepiosa i Epione oraz siostra Higiei, Iaso, Ajgle, Akeso, Podalejriosa i Machaona; + + Panacea + + +
+ +
+ Panama + pãˈnãma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej; + + Panama + + +
+ +
+ Pandora +
+ + n + + + (mitologia grecka) pierwsza kobieta na Ziemi, zesłana przez Zeusa jako kara dla ludzi, otworzywszy swój prezent ślubny otrzymany od bogów, uwolnić miała wszelkie nieszczęścia nękające odtąd ludzkość; + + Pandora + + +
+ +
+ Pani +
+ + n + + + oficjalna pisana forma grzecznościowa pani + + Miss + + +
+ +
+ Pani +
+ + personalPronoun + + + druga osoba liczby pojedynczej, rodzaj żeński, oficjalna pisana forma grzecznościowa pani jako odpowiednik Ty + + Madame + Miss + you + + +
+ +
+ Panna + ˈpãnːa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) szósty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 23 (24) sierpnia do 22 września; + + Virgo + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny wiosną; + + Virgo + + +
+ +
+ Panonia +
+ + pn + + + (starożytność) (geografia, geograficzny) prowincja rzymska położona między Sawą a Dunajem; + + Pannonia + + +
+ +
+ Pantokrator + ˌpãntɔˈkratɔr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góra w Grecji, najwyższy szczyt na wyspie Korfu; + + Mount Pantocrator + + +
+ +
+ Papua-Nowa Gwinea + paˈpu<sup>w</sup>a ˈnɔva ɡvʲĩˈnɛa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Oceanii ze stolicą w Port Moresby; + + Papua New Guinea + + +
+ +
+ Paragwaj + paˈraɡvaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Południowej; + + Paraguay + + +
+ +
+ Parlament Europejski + parˈlãmɛ̃nt ˌɛwrɔˈpɛjsʲci +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jednoizbowy parlament reprezentujący obywateli Unii Europejskiej; + + European Parliament + + +
+ +
+ Parys + ˈparɨs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) królewicz trojański, syn Priama i Hekuby, sędzia w sporze o jabłko niezgody, ukochany Heleny; + + Paris + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 3317; + + Paris + + +
+ +
+ Paryż + ˈparɨʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica i największe miasto Francji, położone nad Sekwaną, w północnej części kraju; + + Paris + + +
+ +
+ Pas Kuipera + ˈpas ˌku<sup>j</sup>iˈpɛra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) zbiór drobnych ciał niebieskich krążących poza orbitą Neptuna w odległości od około 30 do 50 j.a. od Słońca, większości po orbicie o małej inklinacji; + + Kuiper belt + + +
+ +
+ Pascha + ˈpasxa +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowskie święto obchodzone w pierwszą niedzielę po wiosennej pełni Księżyca na pamiątkę wyzwolenia Izraelitów z niewoli egipskiej; w Izraelu trwa 7 dni, a w diasporze – 8 dni; + + Passover + + + + Wielkanoc we wschodnich Kościołach chrześcijańskich; + + Pasch + + +
+ +
+ Paschalis +
+ + pn + + + imię męskie; + + Paschal + + +
+ +
+ Paschazjusz +
+ + pn + + + imię męskie; + + Paschasius + + +
+ +
+ Paschazy +
+ + pn + + + imię męskie; + + Paschasius + + +
+ +
+ Pastwiska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nazwa części Cieszyna i kilku polskich wsi; + + Pastwiska + + +
+ +
+ Pasztun + ˈpaʃtũn +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek głównej grupy etnicznej Afganistanu i Pakistanu + + Pashtun + + +
+ +
+ Patagonia + ˌpataˈɡɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzna w południowej części Ameryki Południowej; + + Patagonia + + +
+ +
+ Pati + ˈpatʲi +
+ + n + + + (zdrobniale) Patrycja + + Pat + Patty + + +
+ +
+ Patrycja + paˈtrɨʦ̑ʲja +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Patricia + + +
+ +
+ Patryk + ˈpatrɨk +
+ + pn + + + imię męskie; + + Patrick + + +
+ +
+ Paulina + pawˈlʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Pauline + Paulina + + +
+ +
+ Paw + paf +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Pavo + + +
+ +
+ Paweł + ˈpavɛw +
+ + pn + + + imię męskie; + + Paul + + +
+ +
+ Pawłowskij Posad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim, nad rzeką Klaźmą; + + Pavlovsky Posad + + +
+ +
+ Pałana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w Kraju Kamczackim w Rosji, położone w zachodniej części Półwyspu Kamczackiego, nad prawym brzegiem rzeki Pałany (1.2); + + Palana + + +
+ +
+ Państwa Centralne + ˈpãj̃stfa ʦ̑ɛ̃nˈtralnɛ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) podczas pierwszej wojny światowej: Niemcy, Austro-Węgry, Turcja i Bułgaria; + + Central Powers + + +
+ +
+ Państwo Islamskie +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) quasi-państwowy byt militarny i polityczny powołany w 2014 r. przez salaficką organizację terrorystyczną jako samozwańczy kalifat na terytorium Iraku i Syrii; + + Islamic State + + +
+ +
+ Państwo Kościelne +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) państwo istniejące w środkowej Italii w latach 755-1870; + + States of the Church + + +
+ +
+ Państwo Watykańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto-państwo w Europie Południowej; + + Vatican City State + + +
+ +
+ Państwo Środka +
+ + n + + + (książkowy) (peryfrastyczny) Chiny + + Middle Kingdom + + +
+ +
+ Pegaz + ˈpɛɡas +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego; zawiera jasną gwiazdę – Enifa; w Polsce widoczny jesienią; góruje o północy we wrześniu; + + Pegasus + + + + (mitologia grecka) koń skrzydlaty; emblemat natchnienia poetyckiego; + + Pegasus + + +
+ +
+ Pejpus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jezioro na granicy między Estonią i Rosją; + + Lake Peipus + + +
+ +
+ Pekin + ˈpɛcĩn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Chin; + + Beijing + Peking + + +
+ +
+ Peloponez + ˌpɛlɔˈpɔ̃nɛs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w Grecji między Morzem Jońskim a Morzem Egejskim; + + Peloponnese + + +
+ +
+ Pelops + ˈpɛlɔps +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) postać z mitologii greckiej, syn Tantala złożony przez niego w ofierze bogom; + + Pelops + + +
+ +
+ PenDrive +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niewielkie urządzenie przenośne podłączane do komputera poprzez port USB, zawierające pamięć trwałą; + + USB flash drive + USB key + data stick + flash drive + jump drive + pen drive + + +
+ +
+ Pendżab +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w południowej Azji; + + Punjab + + + + (geografia, geograficzny) prowincja w Pakistanie; + + Punjab + + + + (geografia, geograficzny) stan w północno-zachodnich Indiach; + + Punjab + + +
+ +
+ Pendżabczyk + pɛ̃n͇ˈʤ̑apʧ̑ɨk +
+ + n + + + człowiek pochodzenia indoeuropejskiego, mieszkaniec Pakistanu i terenów indyjskiego stanu Pendżab + + Punjabi + + +
+ +
+ Pensylwania + ˌpɛ̃w̃sɨlˈvãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w USA; + + Pennsylvania + PA + + +
+ +
+ Pentateuch +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zbiór pięciu świętych ksiąg judaizmu składających się na Torę + + Pentateuch + + +
+ +
+ Penżyna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Kamczackim; + + Penzhina + + +
+ +
+ Peresław Zaleski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie jarosławskim; + + Pereslavl-Zalessky + + +
+ +
+ Perm + pɛrm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Federacji Rosyjskiej na Uralu, stolica Kraju Permskiego; + + Perm + + +
+ +
+ Perpignan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Francji na wybrzeżu Morza Śródziemnego, ośrodek administracyjny departamentu Pireneje Wschodnie; + + Perpignan + + +
+ +
+ Pers + pɛrs +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Persji (dzisiejszego Iranu) + + Persian + + +
+ +
+ Persefona +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini grecka, małżonka Hadesa, władczyni świata podziemnego i opiekunka dusz zmarłych; + + Persephone + + +
+ +
+ Perseidy +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) rój meteorów obserwowany rokrocznie 10 sierpnia w gwiazdozbiorze Perseusza; + + Perseids + + +
+ +
+ Persepolis +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (starożytność) miasto w starożytnej Persji, założone przez Dariusza I w 518 p.n.e.; + + Persepolis + + +
+ +
+ Perseusz + pɛrˈsɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) heros argolidzki i pogromca Meduzy, syn Zeusa i Danae oraz mąż Andromedy, po śmierci przeniesiony na firmament jako gwiazdozbiór Perseusza (2.1); + + Perseus + + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny latem, jesienią i zimą; + + Perseus + + +
+ +
+ Persja + ˈpɛrsʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) dawna nazwa Iranu; + + Persia + + +
+ +
+ Peru + ˈpɛru +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Limie; + + Peru + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilku miejscowości i gmin w USA + + Peru + + +
+ +
+ Peterhof +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Rosji, w rejonie pietrodworeckim Petersburga, położone nad Zatoką Fińską; + + Petergof + + +
+ +
+ Petersburg + pɛˈtɛrzburk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad Zatoką Fińską; + + Saint Petersburg + + +
+ +
+ Petronela +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie; + + Petronilla + + +
+ +
+ Petroniusz +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) polskie imię męskie pochodzenia grecko-łacińskiego; + + Petronius + + +
+ +
+ Pewek +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Czukockim Okręgu Autonomicznym; + + Pevek + + +
+ +
+ Piast +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) imię legendarnego założyciela dynastii piastowskiej + + Piast + + +
+ +
+ Piatigorsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Rosji, w Kraju Stawropolskim, na Przedkaukaziu; + + Pyatigorsk + + +
+ +
+ Picunda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Abchazji, położone nad Morzem Czarnym, przy ujściu rzeki Bzyp; + + Pitsunda + + +
+ +
+ Piec + pʲjɛʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Fornax + + +
+ +
+ Piemont + ˈpʲjɛ̃mɔ̃nt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraina historyczna i region administracyjny w północno-zachodnich Włoszech, ze stolicą w Turynie; + + Piedmont + + +
+ +
+ Pieniny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góry w Polsce i Słowacji; + + Pieniny + + +
+ +
+ Pierwszy Maja + ˈpʲjɛrfʃɨ ˈmaja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (zobacz) Święto Pracy + + May Day + + +
+ +
+ Pietropawłowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Kazachstanie, położone nad Iszymem; + + Petropavl + + +
+ +
+ Pietropawłowsk Kamczacki + ˌpʲjɛtrɔˈpavwɔfsk ːãmˈʧ̑aʦ̑ʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Federacji Rosyjskiej na półwyspie Kamczatka, stolica Kraju Kamczackiego; + + Petropavlovsk-Kamchatsky + + +
+ +
+ Pietrowsk Zabajkalski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w Kraju Zabajkalskim; + + Petrovsk-Zabaykalsky + + +
+ +
+ Pietrozawodsk + ˌpʲjɛtrɔˈzavɔtsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na północnym zachodzie Federacji Rosyjskiej, stolica Republiki Karelii; + + Petrozavodsk + + +
+ +
+ Pietrzak +
+ + pn + + + nazwisko męskie + + Pietrzak + + +
+ +
+ Pilica +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Polsce, lewy dopływ Wisły; + + Pilica + + +
+ +
+ Piotr + pʲjɔtr̥ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Peter + + +
+ +
+ Piotra + ˈpʲjɔtra +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię żeńskie pochodzenia łacińsko-greckiego; + + Petra + + +
+ +
+ Piotruś Pan +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) baśniowa postać z filmów, książek i komiksów głównie produkcji Disneya + + Peter Pan + + +
+ +
+ Pireneje + ˌpʲirɛ̃ˈnɛjɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski w południowo-zachodniej Europie; + + Pyrenees + + +
+ +
+ Pireus + ˈpʲirɛws +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji; + + Piraeus + + +
+ +
+ Pismo + ˈpʲismɔ +
+ + n + + + (skrót, skrótowiec, skrótowo) Pismo Święte, Biblia + + Scripture + Good Book + Holy Scripture + Holy Writ + + +
+ +
+ Pismo Święte +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Biblia + + Holy Scripture + + +
+ +
+ Pitagoras + ˌpʲitaˈɡɔras +
+ + pn + + + (filozofia, filozoficzny) (matematyka, matematyczny) grecki matematyk i filozof; + + Pythagoras + + +
+ +
+ Pittsburgh +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duże miasto w USA, w stanie Pensylwania, stolica hrabstwa Allegheny; + + Pittsburgh + + +
+ +
+ Pius + pʲjus +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Pius + + +
+ +
+ Piza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, w Toskanii, stolica prowincji Piza; + + Pisa + + +
+ +
+ Pizydia + pʲiˈzɨdʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) starożytna kraina w południowo-zachodniej części Azji Mniejszej, obecnie na terenie Turcji + + Pisidia + + +
+ +
+ Pięcioksiąg + pʲjɛ̇̃ɲˈʨ̑ɔ̇cɕɔ̃ŋk +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zbiór pięciu świętych ksiąg judaizmu składających się na Torę + + Pentateuch + + +
+ +
+ Pięćdziesiątnica +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: święto obchodzone pięćdziesiąt dni po Wielkanocy, w którym wspomina się zstąpienie Ducha Świętego na Maryję i Apostołów + + Pentecost + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (biblijny) w judaizmie: święto obchodzone 6 dnia miesiąca siwan, upamiętniające nadanie Tory + + Pentecost + + +
+ +
+ Pińsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto i port rzeczny na Białorusi, na Polesiu, nad rzeką Piną, u jej ujścia do Prypeci + + Pinsk + + +
+ +
+ Pjongjang + ˈpʲjɔ̃ŋʲɟjãŋk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Korei Północnej; + + Pyongyang + + +
+ +
+ Platforma Obywatelska + platˈfɔrma ˌɔbɨvaˈtɛlska +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nazwa jednej z polskich partii politycznych; + + Citizens Platform + Civic Platform + + +
+ +
+ Platon + ˈplatɔ̃n +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) grecki filozof; + + Plato + + +
+ +
+ Plejada + plɛˈjada +
+ + pn + + + (mitologia grecka) każda z siedmiu nimf, córek Atlasa, które zostały przeniesione na firmament jako otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka, zwana Plejadami; + + Pleiad + + +
+ +
+ Plejady + plɛˈjadɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) otwarta gromada gwiazd w gwiazdozbiorze Byka; + + Pleiades + + +
+ +
+ Pliniusz +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia łacińskiego + + Pliny + + +
+ +
+ Pluton + ˈplutɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg świata zmarłych, utożsamiany z greckim Hadesem; + + Pluto + + + + (astronomia, astronomiczny) planeta karłowata o numerze katalogowym 134340, należąca do Pasa Kuipera, do 2006 r. zaliczana do planet Układu Słonecznego; + + Pluto + + +
+ +
+ PoE +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) technologia przesyłu energii elektrycznej do urządzeń peryferyjnych będących elementami sieci, za pomocą skrętki ethernet; + + PoE + + +
+ +
+ Poczdam + ˈpɔʤ̑dãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech, stolica landu Brandenburgia; + + Potsdam + + +
+ +
+ Podgorica + ˌpɔdɡɔˈrʲiʦ̑a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Czarnogóry; + + Podgorica + + +
+ +
+ Podkarpacie +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region fizyczno-geograficzny w Europie; + + Subcarpathia + + +
+ +
+ Podlasie + pɔdˈlaɕɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina na wschodzie Polski; + + Podlachia + + +
+ +
+ Podolsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie moskiewskim; + + Podolsk + + +
+ +
+ Podrawie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina rozciągająca się nad rzeką Drawą, położona w Chorwacji i Słowenii + + Podravina + + +
+ +
+ Pola Flegrejskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka kraina położona na południe od Neapolu będąca kalderą superwulkanu; + + Phlegraean Fields + + +
+ +
+ Polaczek + pɔˈlaʧ̑ɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) albo (pogardliwie) Polak + + Polack + + +
+ +
+ Polak + ˈpɔlak +
+ + n + + + obywatel Polski + + Pole + Polish + + +
+ +
+ Pole Marsowe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miejsce w starożytnym Rzymie, pierwotnie niezabudowane i poza murami miejskimi, w zakolu Tybru, na zachód od Kapitolu, poświęcone Marsowi, wykorzystywane do zebrań publicznych; + + Campus Martius + + +
+ +
+ Polessk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji w obwodzie kaliningradzkim nad Zalewem Kurońskim; + + Polessk + + +
+ +
+ Polihymnia + ˌpɔlʲiˈxɨ̃mʲɲja +
+ + pn + + + (mitologia grecka) muza poezji sakralnej i hymnicznej oraz pantomimy, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Polyhymnia + + +
+ +
+ Polinezja + ˌpɔlʲĩˈnɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Oceanii; + + Polynesia + + +
+ +
+ Polinezja Francuska + ˌpɔlʲĩˈnɛzʲja frãnˈʦ̑uska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Oceanii; + + French Polynesia + + +
+ +
+ Polinezyjczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Polinezji + + Polynesian + + +
+ +
+ Polka + ˈpɔlka +
+ + n + + + obywatelka Polski, przedstawicielka narodu polskiego + + Pole + + +
+ +
+ Polluks + ˈpɔlːuks +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) (zobacz) Polideukes; + + Pollux + + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Bliźniąt; + + Pollux + + +
+ +
+ Polska + ˈpɔlska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie Środkowej ze stolicą w Warszawie; + + Poland + + +
+ +
+ Polska Rzeczpospolita Ludowa + ˈpɔlska ˌʒɛʧ̑pɔˈspɔlʲita luˈdɔva +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa państwa polskiego w latach 1952–1989; + + People's Republic of Poland + + +
+ +
+ Pomorzanin + ˌpɔ̃mɔˈʒãɲĩn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek lechickiego plemienia zamieszkującego w średniowieczu Pomorze; + + Pomeranian + + +
+ +
+ Pomorze + pɔ̃ˈmɔʒɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region w północnej części Polski i Niemiec nad Morzem Bałtyckim; + + Pomerania + + +
+ +
+ Pompa + ˈpɔ̃mpa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) nazwa jednego gwiazdozbiorów; + + Antlia + + +
+ +
+ Pompeje +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna polis, późniejsze miasto i współczesne muzeum na jego ruinach, u stóp Wezuwiusza, we włoskiej Kampanii; + + Pompeii + + +
+ +
+ Poncjusz +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia łacińskiego + + Pontius + + +
+ +
+ Pont +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północno-wschodniej części Azji Mniejszej, nad Morzem Czarnym, w starożytności niezależne królestwo, następnie prowincja rzymska; + + Pontus + + +
+ +
+ Port of Spain +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Trynidadu i Tobago + + Port of Spain + + +
+ +
+ Portoryko + ˌpɔrtɔˈrɨkɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej ze stolicą w San Juan, stowarzyszone ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki, położone na wyspie Portoryko (1.1) i kilku sąsiednich; + + Puerto Rico + + +
+ +
+ Portugalczyk + ˌpɔrtuˈɡalʧ̑ɨk +
+ + n + + + człowiek narodowości portugalskiej, obywatel Portugalii, mieszkaniec Portugalii + + Portuguese + + +
+ +
+ Portugalia + ˌpɔrtuˈɡalʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie, w zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego; + + Portugal + + +
+ +
+ Posejdon + pɔˈsɛjdɔ̃n +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg mórz, trzęsień ziemi, żeglarzy, rybaków i koni, utożsamiany z rzymskim Neptunem; + + Poseidon + + +
+ +
+ Poti +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) portowe miasto w Gruzji, w regionie Megrelia-Górna Swanetia; + + Poti + + +
+ +
+ Potomak +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w USA przepływająca przez Waszyngton; + + Potomac + + +
+ +
+ Poznań + ˈpɔznãɲ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce, stolica Wielkopolski; + + Poznań + Poznan + + +
+ +
+ Południe + pɔˈwudʲɲɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nazwa państwa „Konfederacja Stanów Zjednoczonych Ameryki” istniejącego w latach 1860-1865 + + the South + + +
+ +
+ Południowoafrykańczyk + ˌpɔwudʲˈɲɔvɔˌafrɨˈkãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Republiki Południowej Afryki + + South African + + +
+ +
+ Praga + ˈpraɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Czech; + + Prague + + +
+ +
+ Praia +
+ + pn + + + stolica Republiki Zielonego Przylądka; + + Praia + + +
+ +
+ Prawdinsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w obwodzie kaliningradzkim w Rosji, położone nad rzeką Łyną; + + Pravdinsk + + +
+ +
+ Prawo i Sprawiedliwość + ˈpravɔ ˌi‿spravʲjɛˈdlʲivɔɕʨ̑ +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nazwa jednej z czeskich narodowo-konserwatywnych partii politycznych; + + Law and Justice + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nazwa jednej z polskich konserwatywno-chadeckich partii politycznych; + + Law and Justice + + +
+ +
+ Prealpy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wspólna nazwa części łańcucha górskiego Alp; + + Alpine foothills + Prealps + + +
+ +
+ Prealpy Styryjskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie we wschodniej Austrii, a także w niewielkim stopniu w Słowenii i na Węgrzech + + Styrian Prealps + + +
+ +
+ Prekmurje +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) niewielki region historyczny w dzisiejszej Słowenii; + + Prekmurje + + +
+ +
+ Pribałtika +
+ + pn + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) określenie krajów nadbałtyckich wywodzące się z języka rosyjskiego + + Pribaltica + + +
+ +
+ Primorsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w obwodzie kaliningradzkim w Rosji; + + Primorsk + + +
+ +
+ Prisztina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stolica i największe miasto Kosowa, położone w północno-wschodniej części kraju; + + Pristina + + +
+ +
+ Procjon +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Małego Psa; + + Procyon + + + + (mitologia grecka) pies Oriona przeniesiony na firmament jako gwiazda Procjon (1.2) + + Procyon + + +
+ +
+ Prokopjewsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie kemerowskim, nad Abą; + + Prokopyevsk + + +
+ +
+ Prokula +
+ + pn + + + imię żeńskie + + Procula + + +
+ +
+ Prometeusz +
+ + pn + + + (mitologia grecka) tytan, opiekun ludzi, dla których to wykradł bogom olimpijskim ogień; + + Prometheus + + + + (astronomia, astronomiczny) księżyc Saturna; + + Prometheus + + +
+ +
+ Prot +
+ + pn + + + imię męskie; + + Protus + + +
+ +
+ Prowincja Autonomiczna Wojwodiny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Wojwodiny, autonomicznego okręgu w północnej Serbii; + + Autonomous Province of Vojvodina + + +
+ +
+ Prusy + ˈprusɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) państwo położone w Europie Środkowo-Wschodniej + + Prussia + + +
+ +
+ Przedni Ren +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z dwóch źródłowych ramion Renu + + Anterior Rhine + + +
+ +
+ Przeworsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto powiatowe w województwie podkarpackim; + + Przeworsk + + +
+ +
+ Przykarpacie +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) region historyczny w dzisiejszej zachodniej Ukrainie + + Circumcarpathia + + +
+ +
+ Przylądek Dobrej Nadziei + pʃɨˈlɔ̃ndɛɡ ˈdɔbrɛj naˈʥ̑ɛ̇ji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) przylądek w RPA; + + Cape of Good Hope + + +
+ +
+ Psków + pskuf +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, położone nad jeziorem Pejpus; + + Pskov + + +
+ +
+ Psy Gończe + ˈpsɨ ˈɡɔ̃j̃n͇ʧ̑ɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Canes Venatici + + +
+ +
+ Ptah + ptax +
+ + pn + + + (mitologia egipska) staroegipski bóg stwórca; + + Ptah + + +
+ +
+ Ptak Rajski + ˈptak ˈrajsʲci +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów południowego nieba; + + Apus + + +
+ +
+ Puchar + ˈpuxar +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Crater + + +
+ +
+ Pula +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Chorwacji, największe na półwyspie Istria, położone na południowym skraju półwyspu nad Morzem Adriatyckim; + + Pula + + +
+ +
+ Punijczyk + pũˈɲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + w starożytnym Rzymie: mieszkaniec Kartaginy, Kartagińczyk + + Punic + + +
+ +
+ Purim +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (żydowski) radosne święto żydowskie upamiętniające ocalenie Żydów perskich, przypominające karnawał i wiążące się z obdarowywaniem się prezentami, zabawami, piciem alkoholu itp.; + + Purim + + +
+ +
+ Pusan + ˈpusãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w Korei Południowej; + + Busan + + +
+ +
+ Puszkin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, administracyjnie część Sankt Petersburga; + + Pushkin + + +
+ +
+ Putin +
+ + pn + + + rosyjskie nazwisko męskie + + Putin + + + + rosyjskie nazwisko żeńskie + + Putin + + +
+ +
+ Putrajaya +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Malezji; + + Putrajaya + + +
+ +
+ Périgord +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraina historyczna w południowo-zachodniej Francji, w północnej Akwitanii, na terenie współczesnego departamentu Dordogne, częściowo także Lotu i Garonny; + + Périgord + + +
+ +
+ Północ + ˈpuwnɔʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) Stany Zjednoczone Ameryki podczas wojny secesyjnej + + North + + +
+ +
+ Półwysep Antarktyczny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep Antarktydy, położony w Antarktyce Zachodniej, na południe od Ameryki Południowej; + + Antarctic Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Apeniński + puwˈvɨsɛp ˌapɛ̃ˈɲĩj̃sʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep południowoeuropejski otoczony przez akweny Morza Śródziemnego; + + Apennine Peninsula + Italian Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Arabski + puwˈvɨsɛp aˈrapsʲci +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) największy półwysep świata położony w Azji Południowo-Zachodniej, między Morzem Czerwonym, Morzem Arabskim i Zatoką Perską; + + Arabian Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Bałkański + puwˈvɨsɛb ːawˈkãj̃sʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w południowo-wschodniej części Europy; + + Balkan Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Czukocki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w Azji, w syberyjskiej części Rosji, nad Morzem Czukockim; + + Chukchi Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Indyjski + puwˈvɨsɛp ĩnˈdɨjsʲci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w Azji Południowej; + + Indian Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Kolski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w północno-zachodniej Rosji; + + Kola Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Krymski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Krym + + Crimean peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Kurlandzki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w północnej części Kurlandii na Łotwie; + + Courland Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Oneski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w północno-zachodniej Rosji, rozdzielający zatoki Oneską i Dwińską; + + Onega Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Przylądkowy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) skalisty półwysep na południu Afryki otoczony wodami Atlantyku; + + Cape Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Skandynawski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep w Europie Północnej; + + Scandinavian Peninsula + + +
+ +
+ Półwysep Tamański +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep na południu Rosyjskiej, położony na wschód od Krymu, od którego jest oddzielony Cieśniną Kerczeńską; + + Taman Peninsula + + +
+ +
+ Qomolangma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Mount Everest + + Qomolangma + + +
+ +
+ Quebec +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Quebec + + +
+ +
+ Queensland +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w Australii + + Queensland + + +
+ +
+ Québec +
+ + n + + + miasto w Kanadzie, w prowincji Quebec + + Quebec City + Quebec + + +
+ +
+ RAF + raf +
+ + acronym + + + = (wojskowość, wojskowy) (lotnictwo, lotniczy) Królewskie Siły Powietrzne Wielkiej Brytanii + + RAF + + +
+ +
+ RAM + rãm +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) pamięć o dostępie swobodnym, pamięć, do której urządzenie może zapisywać dane i je odczytywać; + + RAM + + +
+ +
+ RFID +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) technika identyfikacji za pomocą fal radiowych; + + RFID + + +
+ +
+ RFN + ɛr‿ɛf‿ˈɛ̃n +
+ + acronym + + + = Republika Federalna Niemiec + + FRG + + +
+ +
+ RGT +
+ + acronym + + + = (technologia, technika, techniczny) radioizotopowy generator termoelektryczny; + + RTG + + +
+ +
+ RLS +
+ + acronym + + + = (angielski) restless legs syndrome → zespół niespokojnych nóg + + RLS + + +
+ +
+ RNA + ɛr‿ɛ̃n‿ˈa +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) kwas rybonukleinowy; + + RNA + + +
+ +
+ RODO +
+ + acronym + + + = (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rozporządzenie o ochronie danych osobowych; + + GDPR + + +
+ +
+ RPN +
+ + acronym + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Ruch Państw Niezaangażowanych; + + NAM + + +
+ +
+ RZS +
+ + acronym + + + (medycyna, medyczny) reumatoidalne zapalenie stawów + + RA + + +
+ +
+ Rachela + raˈxɛla +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie; + + Rachel + + +
+ +
+ Racza-Leczchumi i Dolna Swanetia +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) region administracyjny północno-zachodniej Gruzji; + + Racha-Lechkhumi and Kvemo Svaneti + + +
+ +
+ Radamantys + ˌradãˈmãntɨs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) król mniejszych wysp na Morzu Egejskim; sędzia zmarłych w Hadesie; syn Zeusa i Europy oraz brat Minosa i Sarpedona; + + Rhadamanthus + + +
+ +
+ Rafael +
+ + pn + + + (sztuka) spolszczone imię włoskiego malarza i architekta Raffaella Santiego; + + Raphael + + +
+ +
+ Rafał + ˈrafaw +
+ + pn + + + imię męskie; + + Raphael + Ralph + + +
+ +
+ Rajmund + ˈrajmũnt +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Raymond + + +
+ +
+ Rak + rak +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) czwarty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 21 (22) czerwca do 22 lipca; + + Cancer + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny zimą; + + Cancer + + +
+ +
+ Ramzes +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) imię kilkunastu faraonów; + + Ramesses + Ramses + + +
+ +
+ Raszt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnym Iranie, w pobliżu ujścia rzeki Safidrud do Morza Kaspijskiego; + + Rasht + + +
+ +
+ Ratyzbona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowych Niemczech, w Bawarii, leżące nad Dunajem; + + Ratisbon + Regensburg + + +
+ +
+ Raz + ras +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnym Iranie, w ostanie Chorasan Północny; stolica gminy miejskiej + + Raz + + +
+ +
+ Rea +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) drugi co do wielkości księżyc Saturna; + + Rhea + + + + (mitologia grecka) w mitologii greckiej bóstwo pogańskie, tytanida, bogini płodności; + + Rhea + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych + + Rea + + + + (mitologia rzymska) w mitologii rzymskiej jedna z westalek, matka Romulusa i Remusa; + + Rhea + Rea + + +
+ +
+ Realpolitik + ˌrɛalpɔlʲiˈtʲik +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) polityka oparta na kalkulacji siły i narodowych interesów, odrzucająca czynniki moralne i etyczne jako zakłócające realistyczne podejście do danej sprawy; + + realpolitik + + +
+ +
+ Rebeka + rɛˈbɛka +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia semickiego; + + Rebecca + + +
+ +
+ Regina + rɛˈɟĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Regena + Regina + + +
+ +
+ Reims +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej części Francji w regionie administracyjnym Grand Est, w departamencie Marna; + + Reims + + +
+ +
+ Remigiusz + rɛ̃ˈmʲiɟuʃ +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Remy + + +
+ +
+ Ren + rɛ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z najdłuższych rzek w Europie przepływająca przez Niemcy oraz Szwajcarię; rzeka graniczna między Szwajcarią a Liechtensteinem; + + Rhine + + +
+ +
+ Renata + rɛ̃ˈnata +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Renata + + +
+ +
+ Rennes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miejscowość i gmina we Francji, w regionie Bretania; + + Rennes + + +
+ +
+ Republika Albanii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Albanii jako państwa; + + Albanian Republic + + +
+ +
+ Republika Austrii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Austrii; + + Republic of Austria + + +
+ +
+ Republika Białorusi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Białorusi; + + Republic of Belarus + + +
+ +
+ Republika Bułgarii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Bułgarii; + + Republic of Bulgaria + + +
+ +
+ Republika Chińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Tajwanu jako państwa + + Republic of China + + +
+ +
+ Republika Chorwacji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Chorwacji; + + Republic of Croatia + + +
+ +
+ Republika Czeska + rɛˈpublʲika ˈʧ̑ɛska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (oficjalnie) (zobacz) Czechy (państwo) + + Czech Republic + + +
+ +
+ Republika Dominikańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Dominikany jako państwa; + + Dominican Republic + + +
+ +
+ Republika Estońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Estonii; + + Republic of Estonia + + +
+ +
+ Republika Federalna Niemiec + rɛˈpublʲika ˌfɛdɛˈralna ˈɲɛ̃mʲjɛʦ̑ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie ze stolicą w Berlinie, a wcześniej w Bonn; + + Federal Republic of Germany + + +
+ +
+ Republika Francuska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Francji jako państwa; + + French Republic + + +
+ +
+ Republika Gambii + rɛˈpublʲika ˈɡãmbʲji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Gambii jako państwa + + Republic of the Gambia + + +
+ +
+ Republika Ghany +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Ghany + + Republic of Ghana + + +
+ +
+ Republika Iraku +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Iraku jako państwa + + Republic of Iraq + + +
+ +
+ Republika Karelii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) oficjalna nazwa Karelii jako jednostki administracyjnej Federacji Rosyjskiej + + Republic of Karelia + + +
+ +
+ Republika Kenii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Kenii jako państwa + + Republic of Kenya + + +
+ +
+ Republika Komi + rɛˈpublʲika ˈkɔ̃mʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) republika w północno zachodniej części Federacjii Rosyjskiej, około jednej czwartej populacji Republiki stanowi rdzenny naród Komi; + + Komi Republic + + +
+ +
+ Republika Korei + rɛˈpublʲika kɔˈrɛji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) oficjalna nazwa Korei Południowej; + + Republic of Korea + + +
+ +
+ Republika Liberii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Liberii + + Republic of Liberia + + +
+ +
+ Republika Macedonii + rɛˈpublʲika ˌmaʦ̑ɛˈdɔ̃ɲji +
+ + pn + + + (oficjalnie) nazwa państwa Macedonii + + Republic of Macedonia + + +
+ +
+ Republika Malty +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Malty jako państwa; + + Republic of Malta + + +
+ +
+ Republika Mauritiusu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Mauritiusu jako państwa + + Republic of Mauritius + + +
+ +
+ Republika Namibii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Namibii + + Republic of Namibia + + +
+ +
+ Republika Portugalska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Portugalii jako państwa; + + Portuguese Republic + + +
+ +
+ Republika Południowej Afryki + rɛˈpublʲika ˌpɔwudʲˈɲɔvɛj ˈafrɨci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + South Africa + Republic of South Africa + + +
+ +
+ Republika Rwandy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Rwandy + + Republic of Rwanda + + +
+ +
+ Republika Serbii +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Serbii jako państwa; + + Republic of Serbia + + +
+ +
+ Republika Singapuru +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Singapuru jako państwa + + Republic of Singapore + + +
+ +
+ Republika Sudanu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Sudanu, państwa w Afryce + + Republic of the Sudan + + +
+ +
+ Republika Słowacka + rɛˈpublʲika swɔˈvaʦ̑ka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie Środkowej, graniczące z Polską, Ukrainą, Węgrami, Austrią i Czechami; + + Slovak Republic + + +
+ +
+ Republika Trynidadu i Tobago +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Trynidadu i Tobago + + Republic of Trinidad and Tobago + + +
+ +
+ Republika Ugandy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Ugandy + + Republic of Uganda + + +
+ +
+ Republika Wenecka + rɛˈpublʲika vɛ̃ˈnɛʦ̑ka +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) dawne państwo włoskie ze stolicą w Wenecji; + + Venetian Republic + + +
+ +
+ Republika Włoska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) nazwa oficjalna Włoch + + Italian Republic + + +
+ +
+ Republika Zielonego Przylądka + rɛˈpublʲika ˌʑɛlɔ̃ˈnɛɡɔ pʃɨˈlɔ̃ntka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Cape Verde + + +
+ +
+ Republika Środkowoafrykańska + rɛˈpublʲika ˌɕrɔtkɔvɔafrɨˈkãj̃ska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce, w środkowej części tego kontynentu, ze stolicą w Bangi; + + Central African Republic + + +
+ +
+ Rewda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Federacji Rosyjskiej, w obwodzie swierdłowskim; + + Revda + + +
+ +
+ Reńskie Góry Łupkowe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo niewysokich gór w zachodniej części Niemiec nad środkowym Renem oraz na terenie Luksemburga, Belgii i Francji; + + Rhenish Massif + + +
+ +
+ Riazań +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w europejskiej części Rosji nad Oką, stolica obwodu riazańskiego; + + Ryazan + + +
+ +
+ Rijad + ˈrʲijat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Arabii Saudyjskiej; + + Riyadh + + +
+ +
+ Rijeka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-zachodniej Chorwacji, nad Zatoką Rijecką Morza Adriatyckiego; + + Rijeka + + +
+ +
+ Rimland + ˈrʲĩmlãnt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wg teorii geopolitycznej Nicholasa Spykmana najważniejszy strategicznie rejon świata, znajdujący się na obrzeżach Eurazji; + + Rimland + + +
+ +
+ Riwiera Albańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) obszar w południowej Albanii, w obwodzie Wlora, usytuowany wzdłuż wybrzeża Morza Jońskiego; + + Albanian Riviera + + +
+ +
+ Rjukan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Norwegii, w okręgu Telemark, w dolinie rzeki Måna; + + Rjukan + + +
+ +
+ Robert + ˈrɔbɛrt +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Robert + + +
+ +
+ Roberta + rɔˈbɛrta +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia germańskiego; + + Roberta + + +
+ +
+ Roch + rɔx +
+ + pn + + + imię męskie; + + Roch + Rock + Rocky + + +
+ +
+ Rodan + ˈrɔdãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowo-wschodniej Francji; + + Rhone + + +
+ +
+ Rodezja + rɔˈdɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Zimbabwe, w latach 1965-1979; + + Rhodesia + + +
+ +
+ Rodezyjczyk + ˌrɔdɛˈzɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Rodezji, Rodezji Północnej lub Rodezji Południowej + + Rhodesian + + +
+ +
+ Rodopy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z pasm górskich fałdowania hercyńskiego w południowej części Półwyspu Bałkańskiego, na pograniczu Bułgarii i Grecji; także region geograficzny; + + Rhodope + Rhodopes + + +
+ +
+ Rodos + ˈrɔdɔs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grecka wyspa na Morzu Egejskim; + + Rhodes + + +
+ +
+ Roger +
+ + n + + + imię męskie + + Roger + + +
+ +
+ Rohingja +
+ + pn + + + indoaryjski lud muzułmański zamieszkujący północną część stanu Arakan w Mjanma; + + Rohingya + + +
+ +
+ Roksana + rɔˈksãna +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia perskiego; + + Roxana + + +
+ +
+ Roland + ˈrɔlãnt +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia starofrancuskiego; + + Roland + + +
+ +
+ Rom + rɔ̃m +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek romskiej grupy etnicznej; + + Rom + Roma + Romani + + +
+ +
+ Roma + ˈrɔ̃ma +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nazwa kilku miast w różnych państwach świata + + Roma + + + + (mitologia rzymska) bogini Rzymu i tradycyjne uosobienie państwa rzymskiego; + + Roma + + + + imię żeńskie; + + Roma + + +
+ +
+ Romandia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zachodnia, francuskojęzyczna część Szwajcarii; + + Romandy + + +
+ +
+ Romania +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północnych Włoszech, razem z Emilią tworząca region administracyjny Emilia-Romania, jej najważniejszym ośrodkiem jest Rawenna; + + Romagna + + +
+ +
+ Romeo +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) imię bohatera dramatu Szekspira + + Romeo + + +
+ +
+ Rosja + ˈrɔsʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie i Azji ze stolicą w Moskwie; + + Russia + + +
+ +
+ Rosjanin + rɔˈsʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + człowiek narodowości rosyjskiej, obywatel Rosji, mieszkaniec Rosji; + + Russian + + +
+ +
+ Rosjanka + rɔˈsʲjãŋka +
+ + n + + + obywatelka Rosji + + Russian + + +
+ +
+ Rostock +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie w północno-wschodnich Niemczech; + + Rostock + + +
+ +
+ Rostów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie jarosławskim; + + Rostov + + +
+ +
+ Rostów nad Donem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Rosji, nad rzeką Don, niedaleko jej ujścia do Morza Azowskiego; + + Rostov-on-Don + + +
+ +
+ Rosław +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w obwodzie smoleńskim Federacji Rosyjskiej; + + Roslavl + + +
+ +
+ Rotterdam +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Holandii, w prowincji Holandia Południowa; + + Rotterdam + + +
+ +
+ Rożawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) region w północnej i północno-wschodniej Syrii; + + Rojava + + +
+ +
+ Rubcowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Ałtajskim, położone nad rzeką Alej, stolica rejonu rubcowskiego; + + Rubtsovsk + + +
+ +
+ Rudolf + ˈrudɔlf +
+ + pn + + + imię męskie; + + Rudolph + + +
+ +
+ Rufa + ˈrufa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Puppis + + +
+ +
+ Rufus + ˈrufus +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Rufus + + +
+ +
+ Rumun + ˈrũmũn +
+ + n + + + człowiek narodowości rumuńskiej, obywatel Rumunii, mieszkaniec Rumunii + + Romanian + Rumanian + + +
+ +
+ Rumunia + rũˈmũɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj europejski nad Morzem Czarnym, ze stolicą w Bukareszcie; + + Romania + + +
+ +
+ Rustawi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-wschodniej Gruzji, położone nad rzeką Kurą; + + Rustavi + + +
+ +
+ Rwanda + ˈrvãnda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w środkowo-wschodniej Afryce ze stolicą w Kigali; + + Rwanda + + +
+ +
+ Ryba Latająca + ˈrɨba ˌlataˈjɔ̃nʦ̑a +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Volans + + +
+ +
+ Ryba Południowa + ˈrɨba ˌpɔwudʲˈɲɔva +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Piscis Austrinus + + +
+ +
+ Rybińsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowej części Rosji, w obwodzie jarosławskim, port nad Wołgą; + + Rybinsk + + +
+ +
+ Ryby + ˈrɨbɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) dwunasty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 20 (21) lutego do 20 marca; + + Pisces + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba północnego, w Polsce widoczny jesienią; + + Pisces + + +
+ +
+ Ryga + ˈrɨɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Łotwy; + + Riga + + +
+ +
+ Rylec + ˈrɨlɛʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Caelum + + +
+ +
+ Ryszard + ˈrɨʃart +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego; + + Richard + + +
+ +
+ Ryś + rɨɕ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Lynx + + +
+ +
+ Rzeczpospolita Polska + ˌʒɛʧ̑pɔˈspɔlʲita ˈpɔlska +
+ + pn + + + oficjalna nazwa państwa polskiego; + + Republic of Poland + + +
+ +
+ Rzeka Świętego Wawrzyńca + ˈʒɛka ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ vavˈʒɨ̃j̃nʦ̑a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Ameryce Północnej; + + Saint Lawrence River + + +
+ +
+ Rzeka Żółta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Huang He, rzeka w północnych Chinach, + + Yellow River + + +
+ +
+ Rzeźbiarz + ˈʒɛʑbʲjaʃ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Sculptor + + +
+ +
+ Rzym + ʒɨ̃m +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Włoch; + + Rome + + + + (historia, historyczny, historycznie) Cesarstwo Rzymskie; + + Rome + + + + (przenośnie, przenośnia) papież; najwyższe władze Kościoła katolickiego + + Rome + + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytna cywilizacja rzymska; + + Rome + + +
+ +
+ Rzymianin + ʒɨ̃ˈmʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (starożytność) obywatel starożytnego państwa rzymskiego + + Roman + + +
+ +
+ Róg Afryki + ˈruk ˈafrɨci +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) inna nazwa Półwyspu Somalijskiego + + Horn of Africa + + +
+ +
+ Róża + ˈruʒa +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Rosa + + +
+ +
+ Rżew +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Rosji, w obwodzie twerskim, nad Wołgą; + + Rzhev + + +
+ +
+ SBL +
+ + acronym + + + = (kolejnictwo) samoczynna blokada liniowa; + + ABS + + +
+ +
+ SI +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) = sztuczna inteligencja + + AI + + +
+ +
+ SM +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) stwardnienie rozsiane; + + MS + + +
+ +
+ SMS + ɛs‿ɛ̃m‿ˈɛs +
+ + acronym + + + (telekomunikacja) krótka wiadomość tekstowa wysyłana z telefonu komórkowego + + SMS + text + + + + (telekomunikacja) usługa wysyłania SMS-ów (1.1); + + text + text messaging + texting + + +
+ +
+ SMS-ować +
+ + v + + + pisać i wysyłać SMS + + SMS + + +
+ +
+ SO-DIMM +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) = (angielski) Small Outline Dual In-line Memory Module → małogabarytowy moduł pamięci z obustronnymi złączami; mniejszy rodzaj pamięci DIMM, stosowany głównie w notebookach, netbookach oraz w niektórych drukarkach biurowych; + + SO-DIMM + + +
+ +
+ SOR + sɔr +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) szpitalny oddział ratunkowy; + + A&E + ED + + +
+ +
+ ST + ˈstarɨ tɛˈstãmɛ̃nt + ˌstɔvaʒɨˈʃɛ̃ɲɛ tɛçˈɲikuf +
+ + acronym + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) = Stary Testament + + OT + + +
+ +
+ SZBD +
+ + acronym + + + = (informatyka, informatyczny) system zarządzania bazą danych + + DBMS + + +
+ +
+ Sabaudczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Sabaudii + + Savoyard + + +
+ +
+ Sabrina + saˈbrʲĩna +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Sabrina + + +
+ +
+ Sadok +
+ + pn + + + polskie imię męskie + + Zadok + Zadoq + + +
+ +
+ Sadzawka Owcza +
+ + pn + + + (biblijny) (historia, historyczny, historycznie) nazwa antycznej sadzawki zlokalizowanej w północnej części starej Jerozolimy; + + pool of Bethesda + + +
+ +
+ Safakis + saˈfacis +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe we wschodniej Tunezji + + Sfax + + +
+ +
+ Sagarmatha +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) Mount Everest + + Sagarmatha + + +
+ +
+ Sahara + saˈxara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pustynia w północnej Afryce; + + Sahara + + +
+ +
+ Sahara Zachodnia + saˈxara zaˈxɔdʲɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium u wybrzeży Oceanu Atlantyckiego, graniczące z Marokiem, Algierią oraz Mauretanią i znajdujące się pod kontrolą Maroka, jednakże przez wiele rządów uznane za samodzielne państwo; + + Western Sahara + + +
+ +
+ Saint Helier +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Jersey, + + Saint Helier + + +
+ +
+ Saint Kitts i Nevis +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyspiarskie państwo w Ameryce Północnej; + + Saint Kitts and Nevis + + +
+ +
+ Saint Lucia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Środkowej na wyspie (1.2) o tej samej nazwie; + + Saint Lucia + + + + (geografia, geograficzny) wyspa w archipelagu Wysp Zawietrznych; + + Saint Lucia + + +
+ +
+ Saint Peter Port +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Guernsey; + + Saint Peter Port + + +
+ +
+ Saint Vincent +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największa z wysp należących do karaibskiego państwa Saint Vincent i Grenadyny; + + Saint Vincent + + +
+ +
+ Saint Vincent i Grenadyny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Północnej; + + Saint Vincent and the Grenadines + + +
+ +
+ Saint-Denis +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica i największe miasto francuskiej wyspy Reunion; + + Saint-Denis + + +
+ +
+ Saipan +
+ + pn + + + (administracja) okręg administracyjny Marianów Północnych obejmujący wyspy: Saipan (1.1), Maigo Fahang, Mañagaha i Aguijan; + + Saipan + + + + (geografia, geograficzny) wyspa w archipelagu Marianów Północnych, w zachodniej części Oceanu Spokojnego; + + Saipan + + +
+ +
+ Sajgon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowym Wietnamie (od roku 1976 nazywane Ho Chi Minh); + + Saigon + + +
+ +
+ Saksonia + saˈksɔ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj związkowy w Niemczech; + + Saxony + + +
+ +
+ Saksonia-Anhalt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraj związkowy w Niemczech, ze stolicą w Magdeburgu; + + Saxony-Anhalt + + +
+ +
+ Salamanka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w zachodniej Hiszpanii, nad rzeką Tormes, stolica prowincji Salamanka (1.2); + + Salamanca + + +
+ +
+ Salechard +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, położone nad Obem; + + Salekhard + + +
+ +
+ Salomea + ˌsalɔ̃ˈmɛa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Salomea + + +
+ +
+ Salomon + saˈlɔ̃mɔ̃n +
+ + pn + + + (biblijny) prorok biblijny i król Izraela słynący z mądrości; + + Solomon + + + + imię męskie pochodzenia semickiego; + + Solomon + + +
+ +
+ Salomończyk + ˌsalɔ̃ˈmɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Wysp Salomona + + Solomon Islander + + +
+ +
+ Saloniki + ˌsalɔ̃ˈɲici +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Grecji; + + Thessaloniki + Salonica + + +
+ +
+ Salsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w europejskiej części Rosji; + + Salsk + + +
+ +
+ Salwador + salˈvadɔr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Środkowej; + + El Salvador + + +
+ +
+ Salwadorczyk + ˌsalvaˈdɔrʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Salwadoru + + Salvadoran + Salvadorian + + +
+ +
+ Salzburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-zachodniej Austrii, stolica kraju związkowego Salzburg (1.2); + + Salzburg + + +
+ +
+ Samanta + sãˈmãnta +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Samantha + + +
+ +
+ Samar +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja Filipin, w zachodniej części wyspy Samar (1.1); + + Samar + + + + (geografia, geograficzny) kibuc położony w Dystrykcie Południowym, w Izraelu; + + Samar + + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Filipinach, w archipelagu Visayas; + + Samar + + +
+ +
+ Samar +
+ + pn + + + arabskie imię męskie + + Samar + + +
+ +
+ Samaria + sãˈmarʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (biblijny) kraina historyczna na obszarze Izraela i Autonomii Palestyńskiej, między Galileą a Judeą; + + Samaria + + + + (historia, historyczny, historycznie) ruiny starożytnego miasta położonego w Samarii (1.1); + + Samaria + + +
+ +
+ Samarkanda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Uzbekistanie; + + Samarkand + + +
+ +
+ Samarytanin +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek małej semickiej grupy etniczno-religijnej żyjącej w Izraelu i Autonomii Palestyńskiej i wyznającej samarytanizm, potomek mieszkańców starożytnej Samarii oraz imigrantów z Mezopotamii; + + Samaritan + + +
+ +
+ Samoa + sãˈmɔa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyspiarskie państwo w Oceanii ze stolicą w Apia; + + Samoa + + +
+ +
+ Samoa Amerykańskie + sãˈmɔa ˌãmɛrɨˈkãj̃sʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Oceanii; + + American Samoa + + +
+ +
+ Samoańczyk + ˌsãmɔˈãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Samoa + + Samoan + + +
+ +
+ Samuel + sãˈmu<sup>w</sup>ɛl +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Samuel + + +
+ +
+ San + sãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowo-wschodniej Polsce, prawobrzeżny dopływ Wisły; + + San + + +
+ +
+ San Francisco +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w USA, w stanie Kalifornia; + + San Francisco + + + + (geografia, geograficzny) miejscowość w USA, w stanie Kolorado + + San Francisco + + + + (geografia, geograficzny) miejscowość w USA, w stanie Nowy Meksyk + + San Francisco + + + + (geografia, geograficzny) miejscowość w USA, w stanie Teksas + + San Francisco + + +
+ +
+ San Marino + ˈsãn maˈrʲĩnɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + San Marino + + +
+ +
+ San Remo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i ośrodek turystyczny we Włoszech; + + San Remo + Sanremo + + +
+ +
+ Sandra + ˈsãndra +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 1760; + + Sandra + + + + imię żeńskie; + + Sandra + + +
+ +
+ Sandżak +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna na pograniczu Serbii i Czarnogóry; + + Sanjak + + +
+ +
+ Sanmaryńczyk + ˌsãnmaˈrɨ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel San Marino + + person from San Marino + + +
+ +
+ Santa Cruz de Tenerife +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) hiszpańskie miasto, największe na Teneryfie; + + Santa Cruz de Tenerife + + +
+ +
+ Santa Fe +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Argentynie + + Santa Fe + Santa Fe de la Vera Cruz + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Nowy Meksyk + + Santa Fe + + +
+ +
+ Santiago + sãnˈtʲjaɡɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Chile; + + Santiago + Santiago de Chile + + +
+ +
+ Saqaliba +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) od X/XI w. zbiorcza nazwa najemników, urzędników i niewolników arabskich o różnym pochodzeniu etnicznym głównie Germanów, Słowian, Normanów, Franków i Hiszpanów z północy, którzy trafili do wschodnich regionów Andaluzji – Almeria, Denia oraz na Baleary + + Saqaliba + + +
+ +
+ Sara + ˈsara +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Sarah + + +
+ +
+ Sarajewo + ˌsaraˈjɛvɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Bośni i Hercegowiny; + + Sarajevo + + +
+ +
+ Sarapuł +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Udmurcji, położone nad Kamą; + + Sarapul + + +
+ +
+ Sarańsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, nad rzeką Insar, stolica Republiki Mordowii; + + Saransk + + +
+ +
+ Sardynia + sarˈdɨ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) duża włoska wyspa na Morzu Śródziemnym; + + Sardinia + Sardegne + + +
+ +
+ Sardyńczyk + sarˈdɨ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Sardynii lub osoba płci męskiej pochodząca z Sardynii + + Sardinian + + +
+ +
+ Sarepta + saˈrɛpta +
+ + pn + + + starożytny miasto fenickie w obecnym Libanie, w pobliżu współczesnej wsi Sarafand; + + Sarepta + + +
+ +
+ Saskatchewan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Saskatchewan + + +
+ +
+ Satledź +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka płynąca przez Chiny, Indie oraz Pakistan, lewy dopływ Indusu; + + Sutlej + + +
+ +
+ Saturn + ˈsaturn +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg rolnictwa i zasiewów przedstawiany jako starzec trzymający w ręce sierp albo kosę, utożsamiany z greckim Kronosem; legendarny władca Italii; mąż Ops; + + Saturn + + + + (astronomia, astronomiczny) szósta według oddalenia od Słońca i druga największa planeta Układu Słonecznego, znana w starożytności, widzialna gołym okiem; jedna z planet jowiszowych, planet górnych i planet zewnętrznych; + + Saturn + + + + seria amerykańskich rakiet nośnych; + + Saturn + + +
+ +
+ Saul + sawl +
+ + pn + + + imię męskie; + + Saul + + + + (biblijny) postać biblijna, król Izraela + + Saul + + +
+ +
+ Sawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowej Europie, prawy dopływ Dunaju; + + Sava + + +
+ +
+ Schwyz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Szwajcarii; + + Schwyz + + +
+ +
+ Scylla + ˈsʦ̑ɨlːa +
+ + pn + + + (mitologia grecka) potwór morski o kobiecej postaci i wężowych splotach, czyhający na marynarzy w Cieśninie Mesyńskiej; + + Scylla + + +
+ +
+ Scypion +
+ + pn + + + historyczne imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Scipio + + +
+ +
+ Scyta + ˈsʦ̑ɨta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) członek indoeuropejskiego ludu rządzącego w starożytności częścią Ukrainy; + + Scythian + + +
+ +
+ Scytia + ˈsʦ̑ɨtʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna obejmująca część Ukrainy; + + Scythia + + +
+ +
+ Seattle +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w stanie Waszyngton, w Stanach Zjednoczonych; + + Seattle + + +
+ +
+ Sedan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miejscowość we Francji, w regionie Grand Est, w departamencie Ardeny; + + Sedan + + +
+ +
+ Segowia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Hiszpanii, w regionie Kastylia i León; + + Segovia + + +
+ +
+ Sejm + sɛjm +
+ + pn + + + jedna z izb polskiego parlamentu; + + Sejm + + +
+ +
+ Sekstant + ˈsɛkstãnt +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego; + + Sextans + + +
+ +
+ Sekwana + sɛˈkfãna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w północnej Francji, przepływająca przez Paryż; + + Seine + + +
+ +
+ Selene + sɛˈlɛ̃nɛ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie księżyca, utożsamiana z rzymską Luną; + + Selene + + +
+ +
+ Selenita + ˌsɛlɛ̃ˈɲita +
+ + n + + + (fantastyka naukowa, ang. „science fiction”) hipotetyczny mieszkaniec Księżyca + + Lunarian + + +
+ +
+ Seleucja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) toponim, nazwa szeregu starożytnych miast na świecie; + + Seleucia + + +
+ +
+ Selinunt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne greckie miasto założone w południowo-zachodniej części Sycylii, zniszczone w 408 r. p.n.e. przez Kartagińczyków; + + Selinunte + + +
+ +
+ Semita + sɛ̃ˈmʲita +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek jednego ze spokrewnionych etnicznie ludów zamieszkujących Azję południowo-zachodnią (Bliski Wschód) i północną Afrykę, tj. Arabów, Aramejczyków, Babilończyków, Kartagińczyków, Etiopczyków, Hebrajczyków i Fenicjan + + Semite + Shemite + + +
+ +
+ Senegal + sɛ̃ˈnɛɡal +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w zachodniej części Afryce, ze stolicą w Dakarze; + + Senegal + + +
+ +
+ Septuaginta +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (biblijny) pierwsze tłumaczenie Starego Testamentu z hebrajskiego i aramejskiego na koine; + + Septuagint + + +
+ +
+ Septymiusz +
+ + pn + + + imię męskie + + Septimius + + +
+ +
+ Serafin +
+ + pn + + + imię męskie; + + Seraphim + + +
+ +
+ Serb + sɛrp +
+ + n + + + człowiek narodowości serbskiej, mieszkaniec Serbii + + Serb + + +
+ +
+ Serbia + ˈsɛrbʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kraj w Europie, powstał po rozpadzie Serbii i Czarnogóry; + + Serbia + + +
+ +
+ Serbia i Czarnogóra + ˈsɛrbʲja ˌi‿ʧ̑arnɔˈɡura +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dawne państwo w Europie; + + Serbia and Montenegro + + +
+ +
+ Serena + sɛˈrɛ̃na +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Serena + + +
+ +
+ Seret +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka na Ukrainie i w Rumunii, lewy dopływ Dunaju; + + Siret + Sireth + + +
+ +
+ Sergiusz + ˈsɛrʲɟuʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Sergius + + +
+ +
+ Seszelczyk + sɛˈʃɛlʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Seszeli + + Seychellois + + +
+ +
+ Seszele + sɛˈʃɛlɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) afrykańskie wyspiarskie państwo na Oceanie Indyjskim; + + Seychelles + + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Indyjskim; + + Seychelles + + +
+ +
+ Set +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna, syn prarodziców; + + Seth + + + + (mitologia egipska) demoniczne bóstwo egipskie, pan pustyń i chaosu; + + Set + Seth + + +
+ +
+ Seul + ˈsɛ<sup>w</sup>ul +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Korei Południowej; + + Seoul + + +
+ +
+ Sewastopol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej części Półwyspu Krymskiego; + + Sevastopol + + +
+ +
+ Sewilla + sɛˈvʲilːa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hiszpanii, stolica Andaluzji; + + Seville + + +
+ +
+ Sfederowane Stany Mikronezji + ˌsfɛdɛrɔˈvãnɛ ˈstãnɨ ˌmʲikrɔ̃ˈnɛzʲji +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Oceanii; + + Federated States of Micronesia + + +
+ +
+ Sfinks +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) stwór z głową niewieścią i tułowiem lwa żyjący pod Tebami; + + Sphinx + + +
+ +
+ Side +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowo-zachodniej Turcji, w prowincji Antalya; + + Side + + +
+ +
+ Siebież +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, w obwodzie pskowskim; + + Sebezh + + +
+ +
+ Siedmiorzecze +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Azji Środkowej nad granicą chińską, obecnie należący w większości do Kazachstanu, częściowo do Kirgistanu i Chin; + + Zhetysu + + +
+ +
+ Sielce +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wieś w Rosji, w obwodzie riazańskim, nad Oką, miejsce w którym w 1943 sformowano 1 Dywizję Piechoty; + + Seltsy + + +
+ +
+ Siena + ˈsʲjɛ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech; + + Siena + + +
+ +
+ Siergiejewicz +
+ + pn + + + syn Siergieja (rosyjskie imię odojcowskie) + + Sergeyevich + + +
+ +
+ Siergijew Posad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, położone w obwodzie moskiewskim; + + Sergiyev Posad + + +
+ +
+ Sierpuchow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji w obwodzie moskiewskim, nad Oką; + + Serpukhov + + +
+ +
+ Sierra Leone + ˈsʲjɛrːa lɛˈɔ̃nɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą we Freetown; + + Sierra Leone + + +
+ +
+ Sieć + ɕɛ̇ʨ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Reticulum + + +
+ +
+ SignWriting +
+ + n + + + system zapisu języka migowego; + + SignWriting + + +
+ +
+ Sikoku +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa nad Oceanem Spokojnym, najmniejsza z wysp japońskich; + + Shikoku + + +
+ +
+ Singapur + sʲĩŋˈɡapur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) miasto-państwo w Azji; + + Singapore + + +
+ +
+ Siwa + ˈɕiva +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (mitologia, mitologiczny) bogini słowiańska + + Siva + Živa + + +
+ +
+ Skamander +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Troadzie wypływająca z góry Idy, opływająca mityczną Troję; + + Scamander + + +
+ +
+ Skandynaw + skãnˈdɨ̃naf +
+ + pn + + + mieszkaniec Skandynawii + + Scandinavian + + +
+ +
+ Skandynawia + ˌskãndɨ̃ˈnavʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) region północnej Europy obejmujący kraje Danię, Norwegię i Szwecję; + + Scandinavia + + +
+ +
+ Skania +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna leżąca na najdalej wysuniętym na południe końcu Półwyspu Skandynawskiego, nad cieśniną Sund, obecnie w Szwecji; + + Scania + + +
+ +
+ Skorpion + ˈskɔrpʲjɔ̃n +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) ósmy znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 23 października do 21 listopada; + + Scorpio + Scorpius + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba południowego, w Polsce widoczny częściowo latem, nisko nad horyzontem; + + Scorpio + Scorpius + + +
+ +
+ Skype +
+ + pn + + + (informatyka, informatyczny) komunikator internetowy; + + Skype + + +
+ +
+ Slawonia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna we wschodniej Chorwacji, położona w międzyrzeczu Sawy i Drawy; + + Slavonia + + +
+ +
+ Smilaks + ˈsmʲilaks +
+ + pn + + + (mitologia grecka) nimfa zamieniona w kolcorośl, ukochana Krokosa; + + Smilax + + +
+ +
+ Smok + smɔk +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Draco + + +
+ +
+ Smoleńsk + ˈsmɔlɛ̃j̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w zachodniej Rosji, położone nad Dnieprem; + + Smolensk + + +
+ +
+ Soczi + ˈsɔʧ̑ʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, położone w Kraju Krasnodarskim, nad Morzem Czarnym; + + Sochi + + +
+ +
+ Sodoma + sɔˈdɔ̃ma +
+ + pn + + + (biblijny) (historia, historyczny, historycznie) biblijne miasto kananejskie w pobliżu Morza Martwego; + + Sodom + + +
+ +
+ Sofia + ˈsɔfʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Bułgarii; + + Sofia + + +
+ +
+ Sofoniasz +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie; + + Zephaniah + + +
+ +
+ Sogdiana +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w Azji Środkowej leżąca nad rzeką Zarafszan, między rzekami Amu-darią i Syr-darią, na północ od Margiany i Baktrii, a na wschód od Fergany; + + Sogdia + + +
+ +
+ Sokotra +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jemeńska wyspa na Oceanie Indyjskim w pobliżu Półwyspu Somalijskiego; + + Socotra + + +
+ +
+ Sokrates + sɔˈkratɛs +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (filozofia, filozoficzny) starożytny, grecki filozof; + + Socrates + + +
+ +
+ Sol +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg słońca, utożsamiany z greckim Heliosem; + + Sol + + + + (mitologia germańska) bogini słońca; + + Sól + + +
+ +
+ Solidarność + ˌsɔlʲiˈdarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (potocznie, potoczny) Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”; + + Solidarity + + +
+ +
+ Solon + ˈsɔlɔ̃n +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytny poeta, mąż stanu i prawodawca ateński żyjący na przełomie VII i VI w. p.n.e.; + + Solon + + +
+ +
+ Somalia + sɔ̃ˈmalʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Mogadiszu; + + Somalia + + +
+ +
+ Somalijczyk + ˌsɔ̃maˈlʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Somalii + + Somali + Somalian + + +
+ +
+ Somaliland + ˌsɔ̃maˈlʲilãnt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nieuznawana republika we wschodniej Afryce; + + Somaliland + + +
+ +
+ Sorbona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zespół budynków w Dzielnicy Łacińskiej Paryża, dawniej siedziba Uniwersytetu Paryskiego; + + Sorbonne + + +
+ +
+ Sosnowy Bór +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie leningradzkim; + + Sosnovy Bor + + +
+ +
+ Sowieck +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto położone w obwodzie kaliningradzkim, u ujścia Tylży do Niemna; + + Sovetsk + Tilsit + + +
+ +
+ Sowiecka Gawań +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w Kraju Chabarowskim; + + Sovetskaya Gavan + + +
+ +
+ Sowieta + sɔˈvʲjɛta +
+ + n + + + mieszkaniec Związku Radzieckiego + + Soviet + + +
+ +
+ Soława +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Turyngii, w Niemczech, lewy dopływ Łaby; + + Saale + + +
+ +
+ Soława Frankońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Dolnej Frankonii, w Niemczech, prawy dopływ Menu; + + Franconian Saale + + +
+ +
+ Sparta + ˈsparta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto-państwo w południowej Grecji; + + Sparta + + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Grecji, na Peloponezie + + Sparta + + +
+ +
+ Springfield +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Stanach Zjednoczonych, stolica stanu Illinois; + + Springfield + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa kilkudziesięciu miast i miejscowości w Stanach Zjednoczonych i innych państwach; + + Springfield + + +
+ +
+ Srem +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna położona między Dunajem a Sawą, podzielona obecnie między Serbię i Chorwację + + Syrmia + + +
+ +
+ Sri Dźajawardanapura Kotte + ˈsrʲi ˌʥ̑äjavardãnaˈpura ˈkɔtːɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Sri Lanki; + + Sri Jayawardenepura Kotte + Sri Jayewardenepura Kotte + + +
+ +
+ Sri Lanka + ˈsrʲi ˈlãnka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji na wyspie Cejlon; + + Sri Lanka + + +
+ +
+ Stambuł + ˈstãmbuw +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto Turcji, leżące nad Bosforem, na dwóch kontynentach; + + Istanbul + + +
+ +
+ Stany Zjednoczone + ˈstãnɨ ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɔ̃nɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Północnej ze stolicą w Waszyngtonie; + + United States + + +
+ +
+ Stany Zjednoczone Ameryki + ˈstãnɨ ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɔ̃nɛ ãˈmɛrɨci +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Północnej ze stolicą w Waszyngtonie; + + United States of America + + +
+ +
+ Stara Hercegowina +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w zachodniej części Czarnogóry; + + Old Herzegovina + + +
+ +
+ Stara Saksonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północno-zachodnich Niemczech, pokrywająca się w dużej mierze z obecną Dolną Saksonią, gdzie mieściły się we wczesnym średniowieczu siedziby plemienia Sasów a później księstwo Saksonii; + + Old Saxony + + +
+ +
+ Stary Testament + ˈstarɨ tɛˈstãmɛ̃nt +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) część Biblii, w skład której wchodzą księgi przejęte z judaizmu, napisane przed naszą erą; + + Old Testament + + +
+ +
+ Stary Świat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wspólna nazwa dla Europy, Azji i Afryki; + + Old World + + +
+ +
+ Stawropol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej części Rosji, stolica Kraju Stawropolskiego; + + Stavropol + + +
+ +
+ Stawros + ˈstavrɔs +
+ + pn + + + greckie imię męskie + + Stavros + + +
+ +
+ Stawrula + stavˈrula +
+ + pn + + + greckie imię kobiece, żeńska forma imienia Stawros + + Stavroula + + +
+ +
+ Stefan + ˈstɛfãn +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Stephen + + +
+ +
+ Stefania + stɛˈfãɲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Stephanie + + +
+ +
+ Stela + ˈstɛla +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Stella + + +
+ +
+ Stella + ˈstɛlːa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Stella + + +
+ +
+ Stepanakert + ˌstɛpãˈnakɛrt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Azji, stolica Górskiego Karabachu; + + Stepanakert + + +
+ +
+ Sterlitamak +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, położone w Baszkortostanie; + + Sterlitamak + + +
+ +
+ Stolica Apostolska + stɔˈlʲiʦ̑a ˌːpɔˈstɔlska +
+ + n + + + siedziba papieża, Watykan + + Holy See + + +
+ +
+ Stralsund +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) nadbałtyckie miasto powiatowe i hanzeatyckie w niemieckim kraju związkowym Meklemburgia-Pomorze Przednie; ; + + Stralsund + + +
+ +
+ Strasburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Francji, stolica Alzacji; + + Strasburg + + +
+ +
+ Strefa Gazy + ˈstrɛfa ˈɡazɨ +
+ + pn + + + część Autonomii Palestyńskiej na wybrzeżu śródziemnomorskim; + + Gaza Strip + + +
+ +
+ Strzała + ˈsṭʃawa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Sagitta + + +
+ +
+ Strzelec + ˈsṭʃɛlɛʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) dziewiąty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 22 listopada do 21 grudnia; + + Sagittarius + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba południowego, w Polsce widoczny latem, nisko nad horyzontem; + + Sagittarius + + +
+ +
+ Stuttgart +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Niemczech, stolica i największe miasto kraju związkowego Badenia-Wirtembergia; + + Stuttgart + + +
+ +
+ Styria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w środkowej Europie, podzielona między Austrię i Słowenię; + + Styria + + +
+ +
+ Styryjczyk + stɨˈrɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Styrii + + Styrian + + +
+ +
+ Suazi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Afryce; + + Swaziland + + +
+ +
+ Sudan + ˈsudãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w północno-wschodniej Afryce; + + Sudan + + +
+ +
+ Sudan Południowy + ˈsudãn ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w północno-wschodniej Afryce; + + South Sudan + + +
+ +
+ Sudety + suˈdɛtɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski na pograniczu Polski i Czech, rozciągającym się pomiędzy Doliną Łaby a Bramą Morawską; + + Sudeten + Sudetes + + +
+ +
+ Sulejman +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię męskie + + Suleiman + + +
+ +
+ Sumatra + sũˈmatra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) indonezyjska wyspa w archipelagu Wielkich Wysp Sundajskich; + + Sumatra + + +
+ +
+ Sumer + ˈsũmɛr +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina leżąca w południowej Mezopotamii; + + Sumer + + +
+ +
+ Surami +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w środkowej Gruzji, w regionie Wewnętrzna Kartlia; + + Surami + + +
+ +
+ Surgut +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Chanty-Mansyjskim Okręgu Autonomicznym – Jugrze; + + Surgut + + +
+ +
+ Surinam + suˈrʲĩnãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Paramaribo; + + Suriname + Surinam + + +
+ +
+ Surja +
+ + pn + + + (mitologia wedyjska) solarne bóstwo wedyjskie, personifikacja słońca występujące również w późniejszych tekstach mitologii indyjskiej; + + Surya + + +
+ +
+ Suza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Iranie, w ostanie Chuzestan; + + Shush + + +
+ +
+ Suzdal +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, położone w obwodzie włodzimierskim; + + Suzdal + + +
+ +
+ Svalbard + ˈsfalbart +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag arktyczny, prowincja Norwegii; + + Svalbard + + +
+ +
+ Swanetia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina w północno-zachodniej Gruzji; + + Svaneti + + +
+ +
+ Swobodny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, położone w obwodzie amurskim, nad Zeją; + + Svobodny + + +
+ +
+ Syberia + sɨˈbɛrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) azjatycka część Rosji; + + Siberia + + +
+ +
+ Sychem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (biblijny) starożytne miasto w środkowej Palestynie, przejściowo stolica Samarii; + + Shechem + + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych + + Shechem + + +
+ +
+ Sycylia + sɨˈʦ̑ɨlʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) wyspa na Morzu Śródziemnym i autonomiczny region administracyjny we Włoszech; + + Sicily + + +
+ +
+ Sycylijczyk + ˌsɨʦ̑ɨˈlʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Sycylii, osoba pochodząca z Sycylii + + sicilian + + +
+ +
+ Sydney +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto Australii; + + Sydney + + +
+ +
+ Sydon + ˈsɨdɔ̃n +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) trzecie pod względem wielkości miasto Libanu, położone na wybrzeżu Morza Śródziemnego; + + Sidon + + +
+ +
+ Syjam + ˈsɨjãm +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) dawna nazwa Tajlandii + + Siam + + +
+ +
+ Syjon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) figuratywne określenie całej Jerozolimy + + Zion + + + + (geografia, geograficzny) jedno ze wzgórz Jerozolimy; + + Zion + + +
+ +
+ Sykstus + ˈsɨkstus +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia łacińsko-greckiego; + + Sixtus + + +
+ +
+ Sylas +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) polskie imię męskie pochodzenia grecko-łacińskiego; + + Silas + + +
+ +
+ Sylwan +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg rolnictwa i opiekun majątku domowego; + + Silvanus + + +
+ +
+ Sylwester + sɨlˈvɛstɛr +
+ + pn + + + imię męskie; + + Sylvester + + +
+ +
+ Sylwia + ˈsɨlvʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Sylvia + Silvia + + +
+ +
+ Symferopol + ˌsɨ̃w̃fɛˈrɔpɔl +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Ukrainie, stolica Republiki Autonomicznej Krymu; + + Simferopol + + +
+ +
+ Synopa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Turcji, port nad Morzem Czarnym; + + Sinop + + +
+ +
+ Syr-daria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Uzbekistanie, Tadżykistanie i Kazachstanie, powstaje z połączenia rzek Naryn i Kara-daria; + + Syr Darya + + +
+ +
+ Syrach +
+ + pn + + + (biblijny) autor starotestamentalnej Księgi Syracydesa + + Sirach + + +
+ +
+ Syrakuzy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, położone na wschodnim wybrzeżu Sycylii; + + Syracuse + + +
+ +
+ Syrdaria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodnim Uzbekistanie, w wilajecie syrdaryjskim; + + Sirdaryo + + +
+ +
+ Syria + ˈsɨrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraj w Azji; + + Syria + + +
+ +
+ Syrinks + ˈsɨrʲĩŋks +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 3360; + + Syrinx + + + + (mitologia grecka) najada albo hamadriada, albo oreada z Arkadii zamieniona w trzcinę, ukochana Pana; + + Syrinx + + +
+ +
+ Syriusz + ˈsɨrʲjuʃ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda na nocnym niebie, znajdująca się w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa; + + Dog Star + Sirius + + +
+ +
+ Syryjczyk + sɨˈrɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Syrii + + Syrian + + +
+ +
+ Syryjska Republika Arabska + sɨˈrɨjska rɛˈpublʲika ːˈrapska +
+ + n + + + oficjalna nazwa Syrii + + Syrian Arab Republic + + +
+ +
+ Sywasz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rozbudowany zespół płytkich słonowodnych zatok na północno-wschodnim wybrzeżu Krymu; + + Syvash + + +
+ +
+ Syzyf +
+ + pn + + + (mitologia grecka) król Koryntu, który próbując oszukać śmierć sprzeciwił się woli bogów, za co został skazany na wieczną i bezużyteczną pracę - wtaczanie głazu na szczyt góry, który to głaz zawsze wymykał mu się z rąk, tuż przed osiągnięciem wierzchołka; + + Sisyphus + + +
+ +
+ Szachty +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Rosji, w obwodzie rostowskim; + + Shakhty + + +
+ +
+ Szadrinsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, położone w obwodzie kurgańskim nad Isetem + + Shadrinsk + + +
+ +
+ Szafszawan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnym Maroku znane z niebieskich fasad domów; + + Chefchaouen + + +
+ +
+ Szafuza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Szwajcarii, nad Renem, przy granicy z Niemcami, stolica kantonu Szafuza (1.2); + + Schaffhausen + + +
+ +
+ Szampania + ʃãmˈpãɲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północno-wschodniej Francji; + + Champagne + + +
+ +
+ Szanghaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto w Chinach, nad rzeką Jangcy; + + Shanghai + + +
+ +
+ Szaniawski +
+ + pn + + + nazwisko męskie; + + Szaniawski + + +
+ +
+ Szardara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Kazachstanie; + + Shardara + + +
+ +
+ Szczecin + ˈʃʧ̑ɛʨ̑ĩn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Polsce, stolica województwa zachodniopomorskiego; + + Szczecin + + +
+ +
+ Szczyt XV +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) Mount Everest + + Peak XV + + +
+ +
+ Szechina +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) widoczna obecność Boga w świecie, jego immanencja występująca w wierzeniach judaistycznych, czasem personifikowana i rozumiana jako boski pierwiastek żeński lub jedno z wielu imion Boga; + + shekinah + + +
+ +
+ Szekspir +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) spolszczone nazwisko angielskiego dramaturga Williama Shakespeare'a; + + Shakespeare + + +
+ +
+ Szekspirowski +
+ + possessiveAdjective + + + należący do Szekspira + + Shakespearean + Shakespearian + + +
+ +
+ Szerpa +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek tybetańskiego ludu zamieszkującego Himalaje w Indiach i Nepalu; + + Sherpa + + +
+ +
+ Szetlandy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Atlantyckim, położony na północny wschód od wybrzeży Szkocji; + + Shetland + + +
+ +
+ Sziraz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Iranie u podnóża gór Zagros, ośrodek administracyjny ostanu Fars i dawna stolica Persji; + + Shiraz + + +
+ +
+ Szkocja + ˈʃkɔʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Wielkiej Brytanii, dawniej niepodległe państwo; + + Scotland + + +
+ +
+ Szkodra +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Albanii; + + Shkodra + Shkodër + + +
+ +
+ Szkop +
+ + n + + + (pogardliwie) Niemiec; + + Kraut + + +
+ +
+ Szkot + ʃkɔt +
+ + n + + + mieszkaniec Szkocji + + Scot + Scotsman + + +
+ +
+ Szkotka + ˈʃkɔtka +
+ + n + + + mieszkanka Szkocji + + Scotswoman + + +
+ +
+ Szlezwik-Holsztyn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) najbardziej na północ wysunięty kraj związkowy Niemiec ze stolicą w Kilonii; + + Schleswig-Holstein + + +
+ +
+ Szlisselburg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, leżące u ujścia Newy, naprzeciw Petersburga; + + Shlisselburg + + +
+ +
+ Sztokholm + ˈʃtɔkxɔlm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Szwecji; + + Stockholm + + +
+ +
+ Szuja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) rosyjskie miasto położone na wschód od Moskwy, w obwodzie iwanowskim; + + Shuya + + +
+ +
+ Szwab + ʃfap +
+ + n + + + mieszkaniec Szwabii; + + Swabian + + +
+ +
+ Szwabia + ˈʃfabʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) historyczna i etniczna kraina Niemiec, obecnie położona głównie na terenie Badenii-Wirtembergii, ale także części Bawarii oraz Szwajcarii i Francji; + + Swabia + + +
+ +
+ Szwajcar + ˈʃfajʦ̑ar +
+ + n + + + obywatel Szwajcarii + + Swiss + Helvetian + + +
+ +
+ Szwajcaria + ʃfajˈʦ̑arʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie ze stolicą w Bernie; + + Switzerland + + +
+ +
+ Szwajcaria Meklemburska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina w środkowej części Meklemburgi-Pomorza Przedniego, cenna ze względu na swoją przyrodę + + Mecklenburg Switzerland + + +
+ +
+ Szwecja + ˈʃfɛʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie, położone w środkowej części Półwyspu Skandynawskiego; + + Sweden + + +
+ +
+ Szwed + ʃfɛt +
+ + n + + + człowiek narodowości szwedzkiej, obywatel Szwecji, mieszkaniec Szwecji + + Swede + + +
+ +
+ Szymon + ˈʃɨ̃mɔ̃n +
+ + pn + + + imię męskie + + Simon + + +
+ +
+ Szyłka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowej Syberii, płynąca przez Kraj Zabajkalski w Rosji; + + Shilka + + +
+ +
+ Sąd Ostateczny + ˈsɔ̃nt ˌɔstaˈtɛʧ̑nɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie, judaizmie i islamie: moment, w którym Bóg dokona ostatecznego sądu nad ludźmi i określi, którzy z nich zostaną zbawieni, a którzy potępieni; + + Doomsday + The Last Judgement + + +
+ +
+ Sławiańsk nad Kubaniem +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, położone nad odnogą Kubania; + + Slavyansk-na-Kubani + + +
+ +
+ Słowacja + swɔˈvaʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie Środkowej; + + Slovakia + + +
+ +
+ Słowak + ˈswɔvak +
+ + n + + + człowiek narodowości słowackiej, obywatel Słowacji, mieszkaniec Słowacji; + + Slovak + + +
+ +
+ Słowenia + swɔˈvɛ̃ɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w południowej Europie ze stolicą w Lublanie; + + Slovenia + + +
+ +
+ Słoweniec + swɔˈvɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + człowiek narodowości słoweńskiej, obywatel Słowenii, mieszkaniec Słowenii + + Slovene + Slovenian + + +
+ +
+ Słowianin + swɔˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel jednego z ludów lub narodów indoeuropejskich, zamieszkujących wschodnią i południowo-wschodnią część Europy; + + Slav + + +
+ +
+ Słońce + ˈswɔ̃j̃nʦ̑ɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) centralne ciało niebieskie Układu Słonecznego; najbliższa Ziemi gwiazda; najjaśniejszy obiekt na niebie; + + Sun + + +
+ +
+ Słupsk + swupsk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Polsce; + + Slupsk + + +
+ +
+ T-shirt + t‿ʃʲirt +
+ + n + + + (krawiectwo) koszulka z krótkim rękawem + + T-shirt + + +
+ +
+ TAWS +
+ + acronym + + + (lotnictwo, lotniczy) (technologia, technika, techniczny) = (angielski) Terrain Awareness and Warning System → system ostrzegania przed zbyt niskim lotem + + TAWS + + +
+ +
+ TEFL +
+ + acronym + + + (edukacja, edukacyjny) nauczanie języka angielskiego jako języka obcego; + + TEFL + + +
+ +
+ TJ +
+ + acronym + + + = (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Towarzystwo Jezusowe (jezuici) + + SJ + + +
+ +
+ TSR +
+ + acronym + + + = (psychologia, psychologiczny) terapia skoncentrowana na rozwiązaniach; + + SFBT + + +
+ +
+ TV +
+ + acronym + + + = telewizja, telewizyjny + + TV + + +
+ +
+ Tabor +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) góra w Galilei na północy Izraela; + + Tabor + + + + (geografia, geograficzny) jeden z grzbietów górskich w Pieninach; + + Tabor + + + + (geografia, geograficzny) nazwa cieków wodnych w Izraelu i Polsce + + Tabor + + + + (geografia, geograficzny) toponim, nazwa miast, miejscowości, gmin lub ich części w Polsce i innych krajach + + Tabor + + +
+ +
+ Tadeusz + taˈdɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Thaddaeus + Thaddeus + + +
+ +
+ Tadź Mahal +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) mauzoleum w indyjskim mieście Agra, wzniesione przez Szahdżahana, władcę z dynastii Wielkich Mogołów, dla zmarłej żony Mumtaz Mahal; + + Taj Mahal + + +
+ +
+ Tadżyk + ˈtaʤ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Tadżykistanu + + Tajik + + +
+ +
+ Tadżykistan + ˌtaʤ̑ɨˈcistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + Tajikistan + + +
+ +
+ Tag + tak +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka na Półwyspie Iberyjskim; + + Tagus + + +
+ +
+ Taganrog +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) portowe miasto nad Morzem Azowskim w Rosji, w obwodzie rostowskim; + + Taganrog + + +
+ +
+ Tahitańczyk +
+ + n + + + mieszkaniec wyspy Tahiti + + Tahitian + + +
+ +
+ Tahiti +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa na południowym Pacyfiku, należąca do Polinezji Francuskiej; + + Tahiti + + +
+ +
+ Taj +
+ + n + + + członek ludu azjatyckiego, przedstawiciel narodowości tajskiej, zamieszkującej głównie Tajlandię + + Thai + + +
+ +
+ Tajlandczyk + tajˈlãnṭʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Tajlandii + + Thai + + +
+ +
+ Tajlandia + tajˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Thailand + + +
+ +
+ Tajpej + ˈtajpɛj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Tajwanu; + + Taipei + + +
+ +
+ Tajwan + ˈtajvãn +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Republika Chińska, państwo na wyspie Tajwan (1.1), przez Chińską Republikę Ludową uznawane za zbuntowaną prowincję; + + Taiwan + + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Oceanie Spokojnym; + + Taiwan + + +
+ +
+ Tales + ˈtalɛs +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) filozof i uczony starożytnej Grecji z przełomu VII i VI w. p.n.e.; + + Thales + + +
+ +
+ Talia + ˈtalʲja +
+ + pn + + + (mitologia grecka) muza komedii, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Thalia + + +
+ +
+ Talos + ˈtalɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) postać mitologiczna, niezwykle zdolny uczeń Dedala, którego ten z zazdrości strącił ze szczytu wzgórza akropolu; + + Talos + + + + (mitologia grecka) postać mitologiczna, olbrzym z brązu, strzegący Krety przed piratami i obcymi; + + Talos + + +
+ +
+ Talus + ˈtalus +
+ + pn + + + (mitologia grecka) postać mitologiczna, niezwykle zdolny uczeń Dedala, którego ten z zazdrości strącił ze szczytu wzgórza akropolu; + + Talos + + + + (mitologia grecka) postać mitologiczna, olbrzym z brązu, strzegący Krety przed piratami i obcymi; + + Talos + + +
+ +
+ Tamara + tãˈmara +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia semickiego; + + Tamara + + +
+ +
+ Tambow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w środku europejskiej części Rosji, położone nad rzeką Cną; + + Tambov + + +
+ +
+ Tamil +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel narodu drawidyjskiego, posługującego się językiem tamilskim i zamieszkującego indyjski stan Tamil Nadu i północno-wschodnią część Sri Lanki + + Tamil + + +
+ +
+ Tamiza + tãˈmʲiza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowej Anglii; + + Thames + + +
+ +
+ Tanatos + tãˈnatɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie śmierci utożsamiany z rzymską Mors; + + Thanatos + + +
+ +
+ Tanganika +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) planowana prowincja w Demokratycznej Republice Konga; + + Tanganyika + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kontynentalna część Tanzanii, była kolonia Cesarstwa Niemieckiego, a między 1961 a 1964 niepodległe państwo; + + Tanganyika + + + + (geografia, geograficzny) jezioro w Afryce Wschodniej w strefie ryftu wschodnioafrykańskiego; + + Tanganyika + + +
+ +
+ Tangier + ˈtãŋʲɟɛr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-zachodnim Maroku w Zatoce Tangerskiej, port nad Cieśniną Gibraltarską; + + Tangier + + +
+ +
+ Tangut + ˈtãŋɡut +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel koczowniczego plemienia pochodzenia tybetańskiego + + Tangut + + +
+ +
+ Tantal + ˈtãntal +
+ + pn + + + (mitologia grecka) syn Zeusa i Pluto, ojciec Niobe i Pelopsa, władca góry Sipylos w Lidii; + + Tantalus + + +
+ +
+ Tanzania + tãw̃ˈzãɲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo we wschodniej Afryce ze stolicą w Dodoma; + + Tanzania + + +
+ +
+ Tarcza + ˈtarʧ̑a +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Scutum + + +
+ +
+ Tarcza Sobieskiego +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Scutum Sobieski + + +
+ +
+ Tarent +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina w regionie Apulia, w prowincji Tarent, w południowych Włoszech; + + Taranto + + +
+ +
+ Tarnopol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na Ukrainie; + + Ternopil + + +
+ +
+ Tarragona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Hiszpanii nad Morzem Śródziemnym, w południowej Katalonii; + + Tarragona + + +
+ +
+ Tars +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w południowej Azji Mniejszej, obecnie tureckie Tarsus; + + Tarsus + + +
+ +
+ Tartar +
+ + pn + + + (biblijny) piekło + + Tartarus + + + + (mitologia, mitologiczny) najniższa część krainy podziemia; + + Tartarus + + + + (mitologia, mitologiczny) bóstwo personifikujące otchłanie podziemi, syn Gai i Etera; + + Tartarus + + +
+ +
+ Tartus +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe w północno-zachodniej Syrii; + + Tartus + + +
+ +
+ Tarym +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w zachodnich Chinach, w bezodpływowej Kotlinie Kaszgarskiej; + + Tarim River + + +
+ +
+ Tasmania + tasˈmãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa u wybrzeża Australii; + + Tasmania + + +
+ +
+ Taszkent + ˈtaʃkɛ̃nt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stolica Uzbekistanu; + + Tashkent + + +
+ +
+ Tatar +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mężczyzna lub chłopiec narodowości tatarskiej; + + Tatar + + +
+ +
+ Tatry + ˈtatrɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góry w Polsce i Słowacji; + + Tatra + Tatra Mountains + Tatras + + +
+ +
+ Tatry Wysokie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) pasmo górskie w Karpatach; + + High Tatra Mountains + High Tatras + + +
+ +
+ Tauryda +
+ + pn + + + (książkowy) (geografia, geograficzny) Krym + + Taurica + Tauris + + +
+ +
+ Tb + tɛ‿ˈbɛ + ˈcɕɛ̃ŋɡa tɔˈbʲjaʃa +
+ + abbreviation + + + = Księga Tobiasza + + Tb + Tob + + +
+ +
+ Tbilisi + ˌtbʲiˈlʲisʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Gruzji; + + Tbilisi + + +
+ +
+ Tebriz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-zachodnim Iranie; + + Tabriz + + +
+ +
+ Teby +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto w Górnym Egipcie, położone nad Nilem; + + Thebes + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji, w Beocji; + + Thebes + + +
+ +
+ Tedżen +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowym Turkmenistanie, w wilajecie achalskim; + + Tejen + + +
+ +
+ Teheran + tɛˈxɛrãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Iranu; + + Tehran + Teheran + + +
+ +
+ Teksas + ˈtɛksas +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Texas + + +
+ +
+ Teksańczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Teksasu + + Texan + + +
+ +
+ Tel Awiw +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) właściwie Tel Awiw-Jafa, miasto w Izraelu nad Morzem Śródziemnym; + + Tel Aviv + + +
+ +
+ Telawi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we wschodniej Gruzji, stolica regionu Kachetia; + + Telavi + + +
+ +
+ Temida + tɛ̃ˈmʲida +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bogini prawa i praworządności przedstawiana jako kobieta z opaską na oczach, wagą i mieczem w dłoni; córka Uranosa i Gai; druga żona Zeusa; matka hor i Mojr; siostra Fojbe, Hyperiona, Japeta, Kojosa, Kriosa, Kronosa, Mnemosyne, Okeanosa, Rei, Tei i Tetydy oraz cyklopów niebiańskich i hekatonchejrów; jedna z tytanid; + + Themis + + +
+ +
+ Teneryfa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) hiszpańska wyspa w archipelagu Wysp Kanaryjskich; + + Tenerife + + +
+ +
+ Tennessee +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan na południowym wschodzie Stanów Zjednoczonych; + + Tennessee + + +
+ +
+ Teodor + tɛˈɔdɔr +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Theodore + + +
+ +
+ Teodoryk +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie; + + Derek + + +
+ +
+ Teofania + ˌtɛɔˈfãɲja +
+ + pn + + + imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Tiffany + + +
+ +
+ Teofil + tɛˈɔfʲil +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia greckiego; + + Theophilus + + +
+ +
+ Teresa + tɛˈrɛsa +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Teresa + Theresa + + +
+ +
+ Termez +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-wschodniej części Uzbekistanu, port na prawym brzegu Amu-darii; + + Termez + + +
+ +
+ Termopile + ˌtɛrmɔˈpʲilɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) strategiczne, wąskie przejście między pasmem górskim Oita a wodami Zatoki Malijskiej, prowadzące z Tesalii do Grecji środkowej w pobliżu miejscowości Lamia w Grecji; + + Thermopylae + + +
+ +
+ Terpsychora + ˌtɛrpsɨˈxɔra +
+ + pn + + + (mitologia grecka) muza tańca i pieśni chóralnej, jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Terpsichore + + +
+ +
+ Tertulian +
+ + pn + + + imię męskie; + + Tertullian + + +
+ +
+ Teruel +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja w Hiszpanii, w Aragonii ze stolicą w Teruel (1.1); + + Teruel + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hiszpanii, w Aragonii; + + Teruel + + +
+ +
+ Terytoria Północno-Zachodnie + ˌtɛrɨˈtɔrʲja ˌpuwnɔʦ̑nɔ‿zaˈxɔdʲɲɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z trzech terytoriów kanadyjskich; + + Northwest Territories + + +
+ +
+ Terytorium Wyspy Bożego Narodzenia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Wyspy Bożego Narodzenia, australijskiego terytorium zależnego + + Territory of Christmas Island + + +
+ +
+ Tesalia + tɛˈsalʲja +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w Grecji; + + Thessaly + + +
+ +
+ Tetyda + tɛˈtɨda +
+ + pn + + + (geologia, geologiczny) praocean rozdzielający Europę i Afrykę; + + Tethys + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie żeńskiej płodności morza; córka Uranosa i Gai; żona Okeanosa i matka okeanid; siostra Fojbe, Hyperiona, Japeta, Kojosa, Kriosa, Kronosa, Mnemosyne, Okeanosa, Rei, Tei i Temidy oraz cyklopów niebiańskich i hekatonchejrów; jedna z tytanid; + + Tethys + + + + (mitologia grecka) nimfa; córka Nereusa i żona Peleusa; matka Achillesa; jedna z nereid; + + Thetis + + +
+ +
+ Teuton +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (historia, historyczny, historycznie) członek starożytnego plemienia wywodzącego się z Półwyspu Jutlandzkiego + + Teuton + + +
+ +
+ Tezeusz + tɛˈzɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + (mitologia grecka) heros ateński i pogromca Minotaura, syn Egeusza (albo Posejdona) i Ajtry; + + Theseus + + +
+ +
+ Thimphu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Bhutanu + + Thimphu + + +
+ +
+ Thorshavn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Wysp Owczych; + + Tórshavn + + +
+ +
+ Timbuktu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Mali, nad rzeką Niger; + + Timbuktu + + +
+ +
+ Timor + ˈtʲĩmɔr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w południowo-wschodniej Azji; + + Timor + + +
+ +
+ Timor Wschodni + ˈtʲĩmɔr ˈfsxɔdʲɲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + East Timor + + +
+ +
+ Timorczyk + tʲĩˈmɔrʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Timoru Wschodniego + + East Timorese + + +
+ +
+ Timorka + tʲĩˈmɔrka +
+ + n + + + obywatelka Timoru Wschodniego + + East Timorese + + +
+ +
+ Tipasa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja wchodząca w skład Algierii, leży w północnej części kraju, nad Morzem Śródziemnym + + Tipaza + + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnej Algierii nad Morzem Śródziemnym, stolica prowincji Tipasa (1.2); + + Tipaza + + +
+ +
+ Tirsa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (biblijny) miasto w Samarii, stanowisko archeologiczne; + + Tirzah + + +
+ +
+ Tiumeń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w syberyjskiej części Rosji, położone nad rzeką Turą; + + Tyumen + + +
+ +
+ Tobago +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) karaibska wyspa na Atlantyku u północno-wschodnich wybrzeży Ameryki Południowej, na północny wschód od Trynidadu z którym tworzy jedno państwo Trynidad i Tobago; + + Tobago + + +
+ +
+ Tobiasz + ˈtɔbʲjaʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Tobias + Tobit + + +
+ +
+ Tobolsk +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze 13125 z pasa głównego asteroid; + + Tobolsk + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, w obwodzie tiumeńskim, u ujścia rzeki Toboł do Irtysza; + + Tobolsk + + +
+ +
+ Tobruk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Libii nad Morzem Śródziemnym; + + Tobruk + Tubruq + + +
+ +
+ Togijczyk + tɔˈɟijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Togo + + Togolese + + +
+ +
+ Togliatti +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, port nad Wołgą; + + Tolyatti + + +
+ +
+ Togo + ˈtɔɡɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Lomé; + + Togo + + +
+ +
+ Tokaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto powiatowe w północno-wschodnich Węgrzech; + + Tokaj + + +
+ +
+ Tokio + ˈtɔcɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Japonii; + + Tokyo + + +
+ +
+ Toledo +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w środkowej Hiszpanii; + + Toledo + + +
+ +
+ Tomasz + ˈtɔ̃maʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Thomas + + +
+ +
+ Tomek + ˈtɔ̃mɛk +
+ + pn + + + (zdrobniale) Tomasz + + Tom + Tommy + + +
+ +
+ Tomsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe położone w syberyjskiej części Rosji, nad rzeką Tom; + + Tomsk + + +
+ +
+ Tonga + ˈtɔ̃ŋɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Oceanii; + + Tonga + + +
+ +
+ Tongijczyk + tɔ̃ŋʲˈɟijʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Tonga + + Tongan + + +
+ +
+ Tongijka + tɔ̃ŋʲˈɟijka +
+ + n + + + obywatelka Tonga + + Tongan + + +
+ +
+ Tonia + ˈtɔ̃ɲa +
+ + pn + + + poufała forma żeńskiego imienia Antonina + + Tonia + + +
+ +
+ Tora + ˈtɔra +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święta księga judaizmu składająca się z pięciu ksiąg; + + Torah + + +
+ +
+ Toronto + tɔˈrɔ̃ntɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe miasto Kanady, stolica prowincji Ontario + + Toronto + + +
+ +
+ Torżok +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie twerskim, nad Twercą; + + Torzhok + + +
+ +
+ Toskania + tɔˈskãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) kraina historyczna i region administracyjny w środkowych Włoszech; + + Tuscany + + +
+ +
+ Tours +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Francji, nad rzeką Loarą, w Turenii; + + Tours + + +
+ +
+ Trajan +
+ + pn + + + historyczne, łacińskie imię męskie + + Trajan + + +
+ +
+ Transeufratea +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytny kraj na Bliskim Wschodzie, zależny od Babilonii + + Trans-Euphrates + + +
+ +
+ Trewir +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na prawach powiatu w zachodnich Niemczech, w kraju związkowym Nadrenia-Palatynat, port nad Mozelą; + + Trier + + +
+ +
+ Triduum Paschalne +
+ + n + + + (kościelny) w liturgii chrześcijańskiej dni od Wielkiego Czwartku do Niedzieli Wielkanocnej włącznie; + + Easter Triduum + Paschal Triduum + + +
+ +
+ Triest +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) portowe miasto w północno-wschodnich Włoszech, nad Morzem Adriatyckim, stolica regionu autonomicznego Friuli-Wenecja Julijska i prowincji Triest; + + Trieste + + +
+ +
+ Tripoli + trʲiˈpɔlʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Libii + + Tripoli + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Grecji, na Peloponezie; + + Tripoli + + + + (geografia, geograficzny) miasto w Libanie + + Tripoli + + +
+ +
+ Tristan + ˈtrʲistãn +
+ + pn + + + (mitologia celtycka) (sztuka) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) imię bohatera tragicznej, niespełnionej miłości; + + Tristan + + +
+ +
+ Troada +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytna kraina w Azji Mniejszej, pomiędzy Morzem Egejskim a Hellespontem i rzeką Ajespos, obecnie jest to półwysep Biga; + + Troad + Troas + + +
+ +
+ Troick +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim, nad Ujem w dorzeczu Obu; + + Troitsk + + +
+ +
+ Troja + ˈtrɔja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto położone w Troadzie u zachodnich wybrzeży Azji Mniejszej; + + Troy + + +
+ +
+ Troyes +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Francji, położone nad Sekwaną, w regionie Grand Est, historyczna stolica Szampanii; + + Troyes + + +
+ +
+ Trybunał Konstytucyjny +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) polski sąd, którego podstawowym zadaniem jest kontrolowanie zgodności z konstytucją ustaw oraz aktów prawnych niższej rangi niż ustawa; + + Constitutional Tribunal + constitutional court + + +
+ +
+ Trydent +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto i gmina w północnych Włoszech; + + Trent + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja w północnych Włoszech; + + Trentino + + +
+ +
+ Trynidad +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Małych Antylach, na Oceanie Atlantyckim, u północno-wschodnich wybrzeży Ameryki Południowej; + + Trinidad + + +
+ +
+ Trynidad i Tobago + trɨ̃ˈɲidat ˌi‿tɔˈbaɡɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w archipelagu Małych Antyli, położone u wybrzeży Ameryki Południowej; + + Trinidad and Tobago + + +
+ +
+ Trypolis + trɨˈpɔlʲis +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto, stolica Libii; + + Tripoli + + + + (geografia, geograficzny) miasto w północnym Libanie nad Morzem Śródziemnym; + + Tripoli + + +
+ +
+ Trzeci Rzym + ˈṭʃɛʨ̑i ˈʒɨ̃m +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) inne określenie Moskwy; + + Third Rome + + +
+ +
+ Trzeci Świat + ˈṭʃɛʨ̑i ˈɕfʲjat +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) XX wiek grupa państw nienależąca ani do bloku kapitalistycznego (pod przewodnictwem Stanów Zjednoczonych), ani do komunistycznego (ZSRR) + + Third World + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kraje słabo rozwinięte gospodarczo, przeważnie byłe kolonie; + + Third World + + +
+ +
+ Trzej Królowie + ˈṭʃɛj kruˈlɔvʲjɛ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) postaci z biblijnej opowieści, które podążając za Gwiazdą Betlejemską przybyły do nowonarodzonego Chrystusa z darami; + + Biblical Magi + Magi + Three Kings + Three Wise Men + + +
+ +
+ Trzy Biskupstwa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna leżąca w większości na terenie obecnego regionu Grand Est, wyodrębniona w 1552 roku wraz z przejęciem przez króla francuskiego biskupstw Metzu, Toulu i Verdun wraz z miastami cesarskimi i fragmentem księstwa Luksemburga; + + Three Bishoprics + + +
+ +
+ Trójca Święta + ˈtrujʦ̑a ˈɕfʲjɛ̃nta +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w doktrynie chrześcijańskiej: trzy postacie (Bóg Ojciec, Syn Boży i Duch Święty), pod którymi przejawia się jeden Bóg; + + Trinity + + +
+ +
+ Trójkąt + ˈtrujkɔ̃nt +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Triangulum + + +
+ +
+ Trójkąt Południowy + ˈtrujkɔ̃nt ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Triangulum Australe + + +
+ +
+ Trójmiasto + trujˈmʲjastɔ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (administracja) zespół miejski, który tworzą następujące miasta: Gdańsk, Gdynia, Sopot; + + Tricity + + +
+ +
+ Trójmorze +
+ + pn + + + (ekonomia, ekonomiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) międzynarodowa inicjatywa gospodarczo-polityczna krajów wschodniej Europy; + + Three Seas Initiative + + +
+ +
+ Trójporozumienie + ˌtrujpɔrɔzũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) nazwa szeregu porozumień pomiędzy Francją, Rosją i Wielką Brytanią z przełomu XIX i XX w; + + Triple Entente + + +
+ +
+ Trójprzymierze + ˌtrujpʃɨ̃ˈmʲjɛʒɛ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) sojusz pomiędzy Niemcami, Austro-Węgrami i Włochami z 1888 r.; + + Triple Alliance + + +
+ +
+ Tuapse +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Krasnodarskim, port nad Morzem Czarnym; + + Tuapse + + +
+ +
+ Tuareg + tuˈ<sup>w</sup>arɛk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) nomada, członek ludu berberyjskiego zamieszkującego obszary Sahary, głównie w Algierii, Libii, Mali, Nigrze i Burkina Faso + + Tuareg + + +
+ +
+ Tukan + ˈtukãn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Tucana + + +
+ +
+ Tulcza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rumunii, w Dobrudży; + + Tulcea + + +
+ +
+ Tulon +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto i gmina we Francji, w regionie Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże, w departamencie Var; + + Toulon + + +
+ +
+ Tuluza + tuˈluza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowej Francji, położone nad Garonną; + + Toulouse + + +
+ +
+ Tunezja + tũˈnɛzʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Tunisia + + +
+ +
+ Tunezyjczyk + ˌtũnɛˈzɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel Tunezji + + Tunisian + + +
+ +
+ Tunis + ˈtũɲis +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Tunezji; + + Tunis + + +
+ +
+ Turcja + ˈturʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (geografia, geograficzny) państwo na pograniczu Europy i Azji; + + Turkey + + +
+ +
+ Turecka Republika Cypru Północnego + tuˈrɛʦ̑ka rɛˈpublʲika ˈʦ̑ɨpru ˌpuwnɔʦ̑ˈnɛɡɔ +
+ + pn + + + państwo w północnej części Cypru, nieuznawane przez społeczność międzynarodową; + + Turkish Republic of Northern Cyprus + + +
+ +
+ Turek + ˈturɛk +
+ + n + + + osoba narodowości tureckiej lub obywatel Turcji + + Turk + Turkish + + +
+ +
+ Turfan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-zachodnich Chinach, w regionie autonomicznym Sinciang, w Kotlinie Turfańskiej; + + Turfan + Turpan + + +
+ +
+ Turgowia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) niemieckojęzyczny kanton w północno-wschodniej Szwajcarii; + + Thurgau + + +
+ +
+ Turkmen + ˈturkmɛ̃n +
+ + n + + + obywatel Turkmenistanu + + Turkmen + + +
+ +
+ Turkmenbaszy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe nad Morzem Kaspijskim, w zachodnim Turkmenistanie w wilajecie balkańskim; + + Türkmenbaşy + + +
+ +
+ Turkmenistan + ˌturkmɛ̃ˈɲistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Azji Środkowej; + + Turkmenistan + + +
+ +
+ Turks i Caicos +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) terytorium zależne Wielkiej Brytanii w Ameryce Środkowej, na Oceanie Atlantyckim; + + Turks and Caicos Islands + + +
+ +
+ Turyn + ˈturɨ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-zachodnich Włoszech nad rzeką Pad; stolica Piemontu; + + Turin + + +
+ +
+ Turyngia + tuˈrɨ̃ŋʲɟja +
+ + pn + + + (administracja) (geografia, geograficzny) kraj związkowy w Republice Federalnej Niemiec ze stolicą w Erfurcie; + + Thuringia + + +
+ +
+ Tuszetia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w północno-wschodniej Gruzji; + + Tusheti + + +
+ +
+ Tutanchamon +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) jeden z faraonów; + + Tutankhamon + Tutankhamun + + +
+ +
+ Tuvalu + tuˈvalu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyspiarskie państwo ze stolicą w Vaiaku, położone w Oceanii, na południe od równika; + + Tuvalu + + +
+ +
+ Tuła +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w europejskiej części Rosji, nad Upą, stolica obwodu tulskiego; + + Tula + + +
+ +
+ Twer +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w europejskiej części Rosji, nad Wołgą, przy ujściu Twercy; + + Tver + + +
+ +
+ Tyber + ˈtɨbɛr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka we Włoszech przepływająca przez Rzym; + + Tiber + + +
+ +
+ Tyberiada +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Izraelu, w Dystrykcie Północnym, nad Jeziorem Tyberiadzkim; + + Tiberias + + +
+ +
+ Tybet + ˈtɨbɛt +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region historyczno-geograficzny położony na Wyżynie Tybetańskiej; + + Tibet + + + + kraj na Wyżynie Tybetańskiej + + Tibet + + +
+ +
+ Tybetańczyk + ˌtɨbɛˈtãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Tybetu, Tybetańskiego Regionu Autonomicznego + + Tibetan + + +
+ +
+ Tyche + ˈtɨxɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jedna z hipotetycznych planet w Układzie Słonecznym; + + Tyche + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 258; + + Tyche + + + + (mitologia grecka) bogini i uosobienie przypadku, ślepego losu, szczęścia (pomyślności, powodzenia) i nieszczęścia oraz opiekunka miast, utożsamiana z rzymską Fortuną; + + Tyche + + +
+ +
+ Tyfon +
+ + pn + + + (mitologia grecka) potwór z mitów greckich, pół człowiek, pół zwierzę o ogromnym wzroście i sile; + + Typhon + + +
+ +
+ Tygrys + ˈtɨɡrɨs +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka na Bliskim Wschodzie, przepływa przez Turcję, Syrię i Irak; + + Tigris + + +
+ +
+ Tylny Ren +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z dwóch źródłowych ramion Renu + + Posterior Rhine + + +
+ +
+ Tylża +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto położone w obwodzie kaliningradzkim, u ujścia Tylży (1.2) do Niemna (egzonim wariantowy wg KSNG); + + Tilsit + + +
+ +
+ Tymoteusz + ˌtɨ̃mɔˈtɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Timothy + + +
+ +
+ Tyr + tɨr +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto i port w południowym Libanie, na wybrzeżu Morza Śródziemnego, w starożytności miasto fenickie; + + Tyre + + +
+ +
+ Tyraspol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na terenie Mołdawii, na lewym brzegu Dniestru, stolica samozwańczej republiki Naddniestrza; + + Tiraspol + + +
+ +
+ Tyrol +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północnych Włoszech i w zachodniej Austrii, rozciąga się w Alpach Wschodnich, w dolinie górnego Innu, górnej Adygi i górnej Drawy; + + Tyrol + + +
+ +
+ Tyrolczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Tyrolu + + Tyrolean + + +
+ +
+ Tyrteusz +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytny poeta grecki, którego Ateńczycy wysłali w VII w. p.n.e. zamiast wojsk na pomoc Spartanom przeciw Meseńczykom, aby pieśniami natchnął Spartan do walki; + + Tyrtaeus + + +
+ +
+ Tytan + ˈtɨtãn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z księżyców Saturna; + + Titan + + +
+ +
+ Tytus + ˈtɨtus +
+ + pn + + + imię męskie; + + Titus + + +
+ +
+ +
+ + acronym + + + (slangowo) (często internetowy) towarzysz życia + + SO + + +
+ +
+ UE + u‿ˈɛ +
+ + acronym + + + = (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (geografia, geograficzny) (ekonomia, ekonomiczny) Unia Europejska + + EU + + +
+ +
+ UEFA +
+ + acronym + + + = (angielski) Union of European Football Associations → Unia Europejskich Związków Piłkarskich + + UEFA + + +
+ +
+ UFO + ˈufɔ +
+ + acronym + + + = (angielski) unidentified flying object → NOL, niezidentyfikowany obiekt latający + + UFO + + +
+ +
+ UGW + u‿ɟɛ‿ˈvu +
+ + acronym + + + = (ekonomia, ekonomiczny) Unia Gospodarcza i Walutowa; + + EMU + + +
+ +
+ UKF + u‿ka‿ˈɛf +
+ + acronym + + + (technologia, technika, techniczny) = ultrakrótkie fale; + + VHF + + +
+ +
+ UMK +
+ + acronym + + + = (edukacja, edukacyjny) Uniwersytet Mikołaja Kopernika; + + NCU + + +
+ +
+ UNESCO +
+ + acronym + + + = (angielski) United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization → Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury + + UNESCO + + +
+ +
+ UNICEF +
+ + acronym + + + = (angielski) United Nations International Children’s (Emergency) Fund → Fundusz Narodów Zjednoczonych na Rzecz Dzieci lub w innym tłumaczeniu Fundusz Narodów Zjednoczonych Pomocy Dzieciom + + UNICEF + + +
+ +
+ UPS + u‿pɛ‿ˈːs +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) zasilacz mogący utrzymywać prawidłowe parametry pracy urządzenia elektronicznego, np. komputera po zaniku lub gwałtownym skoku napięcia w sieci zasilającej + + UPS + + +
+ +
+ USA + u‿ɛs‿ˈa +
+ + acronym + + + = (angielski) United States of America → Stany Zjednoczone Ameryki; + + USA + U.S.A. + + +
+ +
+ USB + u‿ɛz‿ˈbɛ +
+ + acronym + + + = (informatyka, informatyczny) (angielski) Universal Serial Bus (uniwersalna magistrala szeregowa); rodzaj portu komunikacyjnego w urządzeniach komputerowych; + + USB + + +
+ +
+ Udine +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto we Włoszech, w regionie autonomicznym Friuli-Wenecja Julijska; + + Udine + + +
+ +
+ Uetersen +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Niemczech; + + Uetersen + + +
+ +
+ Uganda + uˈɡãnda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w środkowej Afryce ze stolicą w Kampali; + + Uganda + + +
+ +
+ Ugarit +
+ + pn + + + (starożytność) (geografia, geograficzny) starożytne miasto-państwo i port o znaczeniu międzynarodowym, leżące nad Morzem Śródziemnym, na terenie obecnej Syrii; + + Ugarit + + +
+ +
+ Uglicz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej części Rosji, w obwodzie jarosławskim, nad Wołgą; + + Uglich + + +
+ +
+ Uj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Rosji zauralskiej i Kazachstanie, lewy dopływ Tobołu w dorzeczu Obu; + + Uy River + + +
+ +
+ Ujgur + ˈujɡur +
+ + n + + + członek ludu tureckiego żyjącego głównie w północno-zachodnich Chinach + + Uyghur + + +
+ +
+ Ukajali +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Ameryce Południowej, w dorzeczu Amazonki; + + Ucayali + + +
+ +
+ Ukraina + ˌukraˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie ze stolicą w Kijowie; + + Ukraine + + +
+ +
+ Ukraina Słobodzka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczno-geograficzna na pograniczu północno-wschodniej Ukrainy i południowo-zachodniej Rosji; + + Sloboda Ukraine + + +
+ +
+ Ukrainiec + ˌukraˈ<sup>j</sup>ĩɲɛʦ̑ +
+ + n + + + człowiek narodowości ukraińskiej, obywatel Ukrainy, mieszkaniec Ukrainy + + Ukrainian + + +
+ +
+ Układ Słoneczny + ˈukwat swɔ̃ˈnɛʧ̑nɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) układ planetarny złożony ze Słońca, jako centralnego ciała niebieskiego, i ośmiu planet: Merkurego, Wenus, Ziemi, Marsa, Jowisza, Saturna, Urana i Neptuna oraz z pięciu planet karłowatych, tysięcy planetoid, księżyców, komet, meteoroidów i materii międzyplanetarnej; + + Solar System + + +
+ +
+ Uljanowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto obwodowe w południowo-zachodniej części Rosji nad Wołgą; + + Ulyanovsk + + +
+ +
+ Ulm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na prawach powiatu w południowych Niemczech, w kraju związkowym Badenia-Wirtembergia; + + Ulm + + +
+ +
+ Ulster +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z prowincji Irlandii znajdująca się w jej północno-wschodniej części; + + Ulster + + +
+ +
+ Umbria + ˈũmbrʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) region administracyjny w środkowych Włoszech; + + Umbria + + +
+ +
+ Unia Europejska + ˈũɲja ˌɛwrɔˈpɛjska +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) organizacja zrzeszająca 28 państw europejskich; + + European Union + + +
+ +
+ Unix +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jeden z systemów operacyjnych zapoczątkowany pod koniec lat 60. XX w. przez Bell Labs; + + Unix + + +
+ +
+ Uppsala +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Szwecji, w prowincji historycznej Uppland; + + Uppsala + + +
+ +
+ Ur + ur +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) starożytne miasto w południowej Mezopotamii; + + Ur + + +
+ +
+ Ural + ˈural +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) góry w Rosji; + + Urals + Ural Mountains + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Rosji i Kazachstanie; + + Ural + + +
+ +
+ Uran + ˈurãn +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) siódma według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego, odkryta 1781, widzialna gołym okiem; jedna z planet jowiszowych, planet górnych i planet zewnętrznych; + + Uranus + + +
+ +
+ Urania + uˈrãɲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 30, z pasa głównego planetoid, odkryta w 1854 r.; + + Urania + + + + (mitologia grecka) muza astronomii (łącznie z astrologią), jedna z towarzyszek Apolla; córka Zeusa i Mnemosyne; + + Urania + + + + (mitologia grecka) przydomek Afrodyty + + Urania + + + + (mitologia grecka) jedna z okeanid + + Urania + + +
+ +
+ Uranos + uˈrãnɔs +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg i uosobienie nieba; syn i mąż Gai, ojciec tytanów (Hyperiona, Japetosa, Kojosa, Kriosa, Kronosa, Okeanosa), tytanid (Fojbe, Mnemosyne, Rei, Tei, Temidy, Tetydy), hekatonchejrów, cyklopów niebiańskich, Erynii, gigantów i nimf jesionowych; + + Uranus + + +
+ +
+ Urban + ˈurbãn +
+ + pn + + + imię męskie; + + Urban + + +
+ +
+ Urengoj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, położone na północno-zachodniej Syberii; + + Urengoy + + +
+ +
+ Urgencz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w południowo-środkowym Uzbekistanie, w dolinie Amu-darii; + + Urgench + + +
+ +
+ Uriasz +
+ + pn + + + (biblijny) imię męskie + + Uriah + + +
+ +
+ Urlyk +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia germańskiego + + Ulric + + +
+ +
+ Urmia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Iranie; + + Urmia + + +
+ +
+ Urszula + urˈʃula +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Ursula + + +
+ +
+ Urugwaj + uˈruɡvaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Południowej; + + Uruguay + + +
+ +
+ Ussuryjsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Nadmorskim, na Dalekim Wschodzie; + + Ussuriysk + + +
+ +
+ Ust-Ilimsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w azjatyckiej części Rosji, w obwodzie irkuckim, nad Angarą, w pobliżu ujścia Ilimu; + + Ust-Ilimsk + + +
+ +
+ Ust-Ordyński +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle w Rosji, w obwodzie irkuckim; + + Ust-Ordynsky + + +
+ +
+ Ust-Ługa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle w Rosji, w obwodzie leningradzkim, nad rzeką Ługą w pobliżu jej ujścia do Zatoki Fińskiej; + + Ust-Luga + + +
+ +
+ Utah +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) gmina w USA, w stanie Indiana + + Utah + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w USA ze stolicą w Salt Lake City; + + Utah + + + + (geografia, geograficzny) jezioro w Wielkiej Kotlinie w USA; + + Utah + + +
+ +
+ Uws-nur +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) bezodpływowe, słone jezioro na pograniczu Mongolii i Rosji + + Uvs + + +
+ +
+ Uzbek + ˈuzbɛk +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) obywatel Uzbekistanu + + Uzbek + + + + członek narodu Uzbeków + + Uzbek + + +
+ +
+ Uzbekistan + ˌuzbɛˈcistãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + Uzbekistan + + +
+ +
+ Uznam +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa przybrzeżna na Bałtyku zamykająca od północnego zachodu Zalew Szczeciński, podzielona między Polskę a Niemcy + + Usedom + + +
+ +
+ Uzłowaja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie tulskim; + + Uzlovaya + + +
+ +
+ Ułan Ude +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w azjatyckiej części Rosji, stolica Buriacji; + + Ulan-Ude + + +
+ +
+ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka na Ukrainie, płynąca przez Polesie, prawy dopływ Prypeci; + + Uzh + + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w dorzeczu Dunaju, przepływająca przez Ukrainę i Słowację, uchodzi do Laborca; + + Uzh + + +
+ +
+ VGA + fawʲ‿ɟɛ‿ˈa +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) standard komputerowych kart graficznych; + + VGA + + +
+ +
+ VHF + faw‿xa‿ˈɛf +
+ + n + + + fale ultrakrótkie, UKF + + VHF + + +
+ +
+ VIP + vʲip +
+ + acronym + + + ktoś bardzo ważny, najczęściej ze świata polityki lub biznesu; + + VIP + + +
+ +
+ VLAN +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) wirtualna sieć lokalna + + VLAN + + +
+ +
+ Vancouver +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Kanadzie + + Vancouver + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w USA w stanie Waszyngton + + Vancouver + + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Kanadzie na Oceanie Spokojnym + + Vancouver Island + + +
+ +
+ Vanuatu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) niewielki kraj wyspiarski w Oceanii; + + Vanuatu + + +
+ +
+ Vicenza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja w północno-wschodnich Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska; + + Vicenza + + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodnich Włoszech, w regionie Wenecja Euganejska; + + Vicenza + + +
+ +
+ Vichy +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Francji, w regionie Owernia-Rodan-Alpy; + + Vichy + + +
+ +
+ Victoria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Seszeli; + + Victoria + + +
+ +
+ W + v +
+ + abbreviation + + + = (gramatyka) wołacz + + voc. + + + + = (meteorologia, meteorologiczny) wyż + + H + + + + = (termin karciany) walet + + J + Kn + + +
+ +
+ WC + vu‿ˈʦ̑ɛ +
+ + n + + + ubikacja + + WC + shitter + toilet + + +
+ +
+ WF +
+ + acronym + + + = (edukacja, edukacyjny) wychowanie fizyczne; + + PE + + +
+ +
+ WNP + vu‿ɛ̃n‿ˈpɛ +
+ + acronym + + + = Wspólnota Niepodległych Państw; + + CIS + + +
+ +
+ WOS + vɔs +
+ + acronym + + + = (szkolnictwo, szkolny) wiedza o społeczeństwie + + personal and social education + + +
+ +
+ WPZiB + ˌvu‿pɛ‿zɛt‿i‿ˈbɛ +
+ + acronym + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa + + CFSP + + +
+ +
+ WTF + vu‿tɛ‿ˈːf +
+ + acronym + + + = (matematyka, matematyczny) wielkie twierdzenie Fermata; + + FLT + + +
+ +
+ WWW +
+ + acronym + + + (informatyka, informatyczny) (technologia, technika, techniczny) ogólnoświatowa sieć usług elektronicznych udostępniająca dokumenty przy pomocy łącz; + + WWW + + +
+ +
+ WZK + vu‿zɛt‿ˈka +
+ + acronym + + + = woda zasilająca kocioł + + BFW + + +
+ +
+ Wacław + ˈvaʦ̑waf +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia czeskiego; + + Wenceslas + + +
+ +
+ Waga + ˈvaɡa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) siódmy znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 23 września do 22 października; + + Libra + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór nieba południowego, w Polsce widoczny wiosną i latem; + + Libra + + +
+ +
+ Wagria +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna w północnych Niemczech, we wschodniej części Holsztynu, ograniczona od zachodu murem saskim (Limes saxonicus) od południa biegiem rzeki Trawny z pozostałych zaś stron Bałtykiem; + + Wagria + + +
+ +
+ Wahid + ˈvaçit +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia arabskiego + + Waheed + + +
+ +
+ Walcerz + ˈvalʦ̑ɛʃ +
+ + n + + + (staropolski) imię męskie + + Walter + + +
+ +
+ Walencja + vaˈlɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Hiszpanii; + + Valencia + + +
+ +
+ Walenty + vaˈlɛ̃ntɨ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Valentin + + +
+ +
+ Walhalla +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) w mitologii nordyckiej raj, który czeka wojowników poległych w boju + + Valhalla + + +
+ +
+ Walia + ˈvalʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jeden z czterech historycznych krajów Wielkiej Brytanii; + + Wales + + +
+ +
+ Walijczyk + vaˈlʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Walii + + Welshman + + +
+ +
+ Walijka +
+ + n + + + mieszkanka Walii + + Welshwoman + + +
+ +
+ Walonia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczna w południowej Belgii + + Walloon + Wallonia + + +
+ +
+ Walonka +
+ + n + + + mieszkanka Walonii + + Walloon + + +
+ +
+ Wardar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Republice Macedonii i regionie Macedonia północnej Grecji; + + Vardar + + +
+ +
+ Warkocz Bereniki + ˈvarkɔʤ̑ ˌbɛrɛ̃ˈɲici +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego; + + Coma Berenices + Berenice's Hair + + +
+ +
+ Warna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Bułgarii, port nad Morzem Czarnym, stolica obwodu Warna; + + Varna + + +
+ +
+ Warszawa + varˈʃava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Polski, największe polskie miasto; + + Warsaw + + +
+ +
+ Wasza Wysokość +
+ + n + + + zwrot grzecznościowy w stosunku do osoby z rodziny królewskiej lub książęcej + + Your Highness + Your Majesty + + +
+ +
+ Waszyngton + vaˈʃɨ̃ŋktɔ̃n +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stan w Stanach Zjednoczonych; + + Washington + + + + (geografia, geograficzny) stolica Stanów Zjednoczonych; + + Washington + + +
+ +
+ Watykan + vaˈtɨkãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie; + + Vatican + Vatican City + + + + (geografia, geograficzny) wzgórze w Rzymie; + + Vatican Hill + + +
+ +
+ Wałach +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mężczyzna należący do grupy etnograficznej ludności polskiej, zamieszkującej obszar Śląska Cieszyńskiego, w okolicy Cieszyna i Skoczowa; + + Vlach + + +
+ +
+ Wałdaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, w obwodzie nowogrodzkim; + + Valday + + +
+ +
+ Wega + ˈvɛɡa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) najjaśniejsza gwiazda w gwiazdozbiorze Lutni; jedna z najjaśniejszych gwiazd na niebie; + + Vega + + +
+ +
+ Weimar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto na prawach powiatu w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia; + + Weimar + + +
+ +
+ Weje +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) starożytne miasto etruskie, przeciwnik Rzymu, zdobyte przez niego w 396 roku p.n.e.; + + Veii + + +
+ +
+ Wellington +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Nowej Zelandii; + + Wellington + + +
+ +
+ Wenecja + vɛ̃ˈnɛʦ̑ʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto we Włoszech, wcześniej również państwo; + + Venice + + +
+ +
+ Wenecja Euganejska + vɛ̃ˈnɛʦ̑ʲja ˌɛwɡãˈnɛjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region we Włoszech; + + Veneto + + +
+ +
+ Wenecja Julijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina nad północnym Adriatykiem, podzielona obecnie między Włochy, Chorwację i Słowenię, pokrywała się w dużym stopniu z Pobrzeżem Austriackim + + Julian March + Julian Venetia + + +
+ +
+ Wenecja Trydencka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina w obecnych Włoszech, której obszar pokrywa się z regionem Trydent-Górna Adyga + + Tridentine Venetia + + +
+ +
+ Wenecjanin + ˌvɛ̃nɛˈʦ̑ʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) mieszkaniec Wenecji Euganejskiej + + Venetian + + + + (historia, historyczny, historycznie) obywatel Rzeczpospolitej / Republiki Weneckiej + + Venetian + + +
+ +
+ Wenezuela + ˌvɛ̃nɛzuˈ<sup>w</sup>ɛla +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Ameryce Południowej ze stolicą w Caracas; + + Venezuela + + +
+ +
+ Wenezuelczyk + ˌvɛ̃nɛzuˈ<sup>w</sup>ɛlʧ̑ɨk +
+ + n + + + obywatel lub mieszkaniec Wenezueli + + Venezuelan + + +
+ +
+ Wengen +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś w Szwajcarii, w kantonie Berno, w Alpach Berneńskich; znana miejscowość turystyczna i alpejski ośrodek sportów zimowych; + + Wengen + + +
+ +
+ Wenus + ˈvɛ̃nus +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) druga według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego, znana w starożytności, widzialna gołym okiem; jedna z planet ziemiopodobnych, planet dolnych i planet wewnętrznych; trzeci (po Słońcu i Księżycu) najjaśniejszy obiekt na niebie; + + Venus + + + + (mitologia rzymska) bogini piękna i miłości, utożsamiana z grecką Afrodytą; + + Venus + + +
+ +
+ Wenusjanin + ˌvɛ̃nuˈsʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (fantastyka naukowa, ang. „science fiction”) hipotetyczny mieszkaniec Wenus + + Venusian + + +
+ +
+ Werona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-wschodnich Włoszech, w regionie administracyjnym Wenecja Euganejska; + + Verona + + + + (geografia, geograficzny) (administracja) włoska prowincja ze stolicą w Weronie (1.1) + + Verona + + +
+ +
+ Weronika + ˌvɛrɔ̃ˈɲika +
+ + pn + + + polskie imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Veronica + + +
+ +
+ Wesołych Świąt + vɛˈsɔwɨç ˈɕfʲjɔ̃nt +
+ + interjection + + + …używana do życzenia komuś miłych świąt Bożego Narodzenia + + Merry Christmas + + + + …używana do życzenia komuś miłych świąt Wielkiejnocy + + Happy Easter + + +
+ +
+ Westa + ˈvɛsta +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 4; + + Vesta + + + + (mitologia rzymska) bogini ogniska domowego, świętego i wiecznego ognia, utożsamiana z grecką Hestią; + + Vesta + + +
+ +
+ Westerplatte + ˌvɛstɛrˈplatːɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) półwysep (dawniej wyspa) w Gdańsku, stanowiący symbol początku II wojny światowej + + Westerplatte + + +
+ +
+ Westfalia + vɛˈstfalʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina w zachodnich Niemczech; + + Westphalia + + +
+ +
+ Westminster +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) położona centralnie dzielnica Londynu, w której mieszczą się główne budynki rządowe; + + Westminster + + +
+ +
+ Wewnętrzna Kartlia +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) jednostka administracyjna w środkowej Gruzji, ze stolicą w Gori; + + Shida Kartli + + +
+ +
+ Wewnętrzna Kraina +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna w Słowenii, część Krainy; + + Inner Carniola + + +
+ +
+ Wezera +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Niemczech, powstała z połączenia rzek Werry i Fuldy, uchodzi do Morza Północnego; + + Weser + + +
+ +
+ Wezuwiusz + vɛˈzuvʲjuʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wulkan we Włoszech; + + Vesuvius + + +
+ +
+ Wełtawa + vɛwˈtava +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Czechach, lewobrzeżny dopływ Łaby; + + Vltava + + +
+ +
+ Wiara + ˈvʲjara +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie; + + Faith + + +
+ +
+ Wiatka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) Kirow – miasto w Rosji, nazwa oficjalna w latach 1374-1457 i 1780-1934; + + Vyatka + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Rosji, prawy dopływ Kamy; + + Vyatka + + +
+ +
+ Wiczuga +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji w obwodzie iwanowskim, położone na wschód od Iwanowa; + + Vichuga + + +
+ +
+ Widyń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w północno-zachodniej Bułgarii, nad Dunajem, stolica obwodu Widyń; + + Vidin + + +
+ +
+ Wieczernik +
+ + pn + + + (biblijny) miejsce ostatniej wieczerzy + + Cenacle + + +
+ +
+ Wiedeń + ˈvʲjɛdɛ̃ɲ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Austrii; + + Vienna + + +
+ +
+ Wielka Brytania + ˈvʲjɛlka brɨˈtãɲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Great Britain + United Kingdom + + + + (geografia, geograficzny) wyspa między Oceanem Atlantyckim a Morzem Północnym; + + Great Britain + + +
+ +
+ Wielka Morawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w środkowej Serbii, prawy dopływ Dunaju, powstaje z połączenia Morawy Zachodniej i Morawy Południowej; + + Great Morava + + +
+ +
+ Wielka Niedźwiedzica + ˈvʲjɛlka ˌɲɛ̇ʥ̑vʲjɛ̇ˈʥ̑iʦ̑a +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego; w Polsce widoczny cały rok; konstelacja, której 7 najjaśniejszych gwiazd tworzy charakterystyczny układ w kształcie woza z dyszlem, zwany Wielkim Wozem; jedna z największych konstelacji; + + Ursa Major + + +
+ +
+ Wielka Nizina Węgierska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) nizina stanowiąca część Kotliny Panońskiej, zajmująca jej część na wschód od doliny Dunaju; + + Great Hungarian Plain + + +
+ +
+ Wielka Sobota +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) sobota Wielkiego Tygodnia, obchodzona przez chrześcijan na pamiątkę złożenia Jezusa Chrystusa do grobu i jego zstąpienia do piekieł; + + Holy Saturday + + +
+ +
+ Wielka Zatoka Australijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) szeroko otwarta zatoka Oceanu Indyjskiego u południowych wybrzeży Australii; + + Great Australian Bight + + +
+ +
+ Wielkanoc + vʲjɛlˈkãnɔʦ̑ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: święto upamiętniające zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa; + + Easter + Passover + + +
+ +
+ Wielki Aniuj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w azjatyckiej części Rosji; łącząc się z Małym Aniujem tworzy Aniuj; + + Bolshoy Anyuy + + +
+ +
+ Wielki Czwartek +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) czwartek Wielkiego Tygodnia, obchodzony przez chrześcijan na pamiątkę ostatniej wieczerzy; + + Maundy Thursday + Holy Thursday + + +
+ +
+ Wielki Kanion +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (zobacz) Wielki Kanion Kolorado + + Grand Canyon + + +
+ +
+ Wielki Pies + ˈvʲjɛlʲci ˈpʲjɛs +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Canis Major + + +
+ +
+ Wielki Piątek + ˈvʲjɛlʲci ˈpʲjɔ̃ntɛk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) piątek Wielkiego Tygodnia, obchodzony przez chrześcijan na pamiątkę męki i śmierci Jezusa Chrystusa; + + Good Friday + + +
+ +
+ Wielki Post + ˈvʲjɛlʲci ˈpɔst +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim: czas pokuty przygotowujący do przeżycia świąt Wielkanocy, w którym obowiązuje zakaz urządzania hucznych zabaw, obejmujący czterdzieści dni od Środy Popielcowej do Wielkiej Soboty włącznie; + + Lent + + +
+ +
+ Wielki Tydzień + ˈvʲjɛlʲci ˈtɨʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie uroczysty czas upamiętniający ostatnie dni Chrystusa; + + Holy Week + + +
+ +
+ Wielki Wybuch + ˈvʲjɛlʲci ˈvɨbux +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) model powstania Wszechświata; + + Big Bang + + +
+ +
+ Wielki Wóz +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) asteryzm składający się z siedmiu najjaśniejszych gwiazd gwiazdozbioru Wielkiej Niedźwiedzicy; + + Big Dipper + Charles' Wain + Plough + Wain + + +
+ +
+ Wielki Zab +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka na terenie Turcji i Iraku, lewy dopływ rzeki Tygrys; + + Great Zab + + +
+ +
+ Wielkie Antyle + ˈvʲjɛlʲcɛ ãnˈtɨlɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Antyli, archipelag na Oceanie Atlantyckim, w skład którego wchodzą Kuba, Haiti, Jamajka i Portoryko wraz z mniejszymi wyspami leżącymi u ich wybrzeży; + + Greater Antilles + + +
+ +
+ Wielkie Jeziora Północnoamerykańskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa pięciu jezior w Ameryce Północnej na pograniczu Kanady i USA; + + Great Lakes + + +
+ +
+ Wielkie Równiny + ˈvʲjɛlʲcɛ ruvʲˈɲĩnɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzna w Ameryce Północnej, na wschód od Gór Skalistych, z charakterystyczną dla niej prerią; + + Great Plains + + +
+ +
+ Wielkopolska + ˌvʲjɛlkɔˈpɔlska +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina w środkowo-zachodniej Polsce; + + Greater Poland + + +
+ +
+ Wieloryb + vʲjɛˈlɔrɨp +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór równikowy; + + Cetus + + +
+ +
+ Wientian + ˈvʲjɛ̃ntʲjãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Laosu; + + Vientiane + + +
+ +
+ Wieprz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Polsce, prawy dopływ Wisły; + + Wieprz + + +
+ +
+ Wierchniaja Sałda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w obwodzie swierdłowskim Federacji Rosyjskiej; + + Verkhnyaya Salda + + +
+ +
+ Wierszyna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wieś na Syberii założona przez Polaków; + + Vershina + + +
+ +
+ Wiesbaden +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto i uzdrowisko w środkowych Niemczech, stolica kraju związkowego Hesja; + + Wiesbaden + + +
+ +
+ Wietnam + ˈvʲjɛtnãm +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Azji; + + Vietnam + Viet Nam + + +
+ +
+ Wigilia + vʲiˈɟilʲja +
+ + pn + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia; + + Christmas Eve + + +
+ +
+ Wigilia Paschalna +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (zobacz) Wielka Sobota + + Easter Eve + + +
+ +
+ Wikipedia + ˌvʲiciˈpɛdʲja +
+ + pn + + + (informatyka, informatyczny) internetowa encyklopedia, którą każdy może edytować; projekt Fundacji Wikimedia + + Wikipedia + + +
+ +
+ Wikisłownik + ˌvʲiciˈswɔvʲɲik +
+ + pn + + + (neologizm) wolny internetowy wielojęzyczny słownik, który każdy może edytować; + + Wiktionary + + +
+ +
+ Wikiźródła + ˌvʲiciʑˈrudwa +
+ + pn + + + wolne internetowe repozytorium tekstów źródłowych, które każdy może redagować; projekt Fundacji Wikimedia; + + Wikisource + + +
+ +
+ Wiktor + ˈvʲiktɔr +
+ + pn + + + imię męskie; + + Victor + + +
+ +
+ Wiktoria + vʲikˈtɔrʲja +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bogini i uosobienie zwycięstwa, utożsamiana z grecką Nike; + + Victoria + + + + imię żeńskie pochodzenia łacińskiego; + + Victoria + + +
+ +
+ Wilczy Szaniec + ˈvʲilʧ̑ɨ ˈʃãɲɛʦ̑ +
+ + pn + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) kwatera Hitlera w Gierłoży pod dzisiejszym Kętrzynem; + + Wolf's Lair + + +
+ +
+ Wileńszczyzna + ˌvʲilɛ̃j̃ˈʃʧ̑ɨzna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) region wokół Wilna, obejmujący w przybliżeniu obszar dawnego województwa wileńskiego; + + Vilnius region + + +
+ +
+ Wilhelm + ˈvʲilxɛlm +
+ + pn + + + imię męskie; + + William + + +
+ +
+ Wilk + vʲilk +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Lupus + + +
+ +
+ Wilno + ˈvʲilnɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Litwy; + + Vilnius + + +
+ +
+ Wiminał +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedno z siedmiu klasycznych wzgórz rzymskich, położone w środkowo-wschodniej części miasta pomiędzy wzgórzami Kwirynał i Eskwilin; + + Viminal Hill + + +
+ +
+ Wincenty + vʲĩnˈʦ̑ɛ̃ntɨ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Vincent + + +
+ +
+ Windawa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto portowe na Łotwie, położone nad Morzem Bałtyckim w zachodniej części Kurlandii, u ujścia rzeki Windawy (1.2); + + Ventspils + + +
+ +
+ Windhuk + ˈvʲĩntxuk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Namibii; + + Windhoek + + +
+ +
+ Winicjusz + vʲĩˈɲiʦ̑ʲjuʃ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia łacińskiego; + + Vinicius + + +
+ +
+ Winona +
+ + pn + + + amerykańskie imię żeńskie + + Winona + + +
+ +
+ Wirakocza +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) ajmarski i aztecki bóg stworzyciel; + + Viracocha + Wiracocha + + +
+ +
+ Wisconsin +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) stan w północnej części Stanów Zjednoczonych; + + Wisconsin + state of Wisconsin + + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Stanach Zjednoczonych, dopływ Missisipi; + + Wisconsin + Wisconsin river + + +
+ +
+ Wisznu + ˈvʲiʃnu +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu + + Vishnu + + +
+ +
+ Wisła + ˈvʲiswa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w Polsce; + + Vistula + + + + (potocznie, potoczny) (sport, sportowy) nazwa kilku polskich klubów sportowych + + Wisla + + +
+ +
+ Wit + vʲit +
+ + pn + + + imię męskie; + + Vitus + + +
+ +
+ Witebsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto położone w północno-wschodniej części Białorusi, nad rzeką Dźwiną; + + Vitebsk + + +
+ +
+ Wizygot +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) członek ludu germańskiego, zachodniego odłamu Gotów; + + Visigoth + + +
+ +
+ Wniebowzięcie + vɲebovʑeɲtɕe +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święto chrześcijańskie upamiętniające wzięcie Matki Boskiej do nieba; + + Assumption + + +
+ +
+ Wodnik + ˈvɔdʲɲik +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) jedenasty znak zodiaku, w którym Słońce znajduje się od 21 stycznia do 19 (20) lutego; + + Aquarius + + + + (astronomia, astronomiczny) zodiakalny gwiazdozbiór równikowy, w Polsce widoczny częściowo latem i jesienią; + + Aquarius + + +
+ +
+ Wojciech + ˈvɔjʨ̑ɛx +
+ + n + + + imię męskie; + + Adalbert + + +
+ +
+ Wojwodina +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) autonomiczny okręg w północnej Serbii ze stolicą w Nowym Sadzie; + + Vojvodina + + +
+ +
+ Wolarz + ˈvɔlaʃ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Boötes + + +
+ +
+ Wolne Miasto Gdańsk + ˈvɔlnɛ ˈmʲjastɔ ˈɡdãj̃sk +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo istniejące w latach 1807–1814 pod protektoratem Francji, obejmujące miasto Gdańsk i okolice; + + Free City of Danzig + + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo pod kontrolą Ligi Narodów, istniejące w latach 1920–1939, obejmujące miasto Gdańsk i okolice; + + Free City of Danzig + + +
+ +
+ Wolsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, siedziba władz rejonu wolskiego w obwodzie saratowskim, położone na prawym brzegu Wołgi; + + Volsk + + +
+ +
+ Wolta +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rzeka w zachodniej części Afryki; + + Volta River + + +
+ +
+ Wolta Czarna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w zachodniej Afryce, uchodzi do Wolty Białej w Ghanie; + + Black Volta + + +
+ +
+ Workuta + vɔrˈkuta +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto na północy Federacji Rosyjskiej, w Republice Komi; + + Vorkuta + + +
+ +
+ Woroneż +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, nad rzeką o tej samej nazwie; + + Voronezh + + +
+ +
+ Wołga + ˈvɔwɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Rosji przeduralskiej, największa i najdłuższa rzeka Europy, uchodzi do Morza Kaspijskiego; + + Volga + + +
+ +
+ Wołgograd + vɔwˈɡɔɡrat +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Rosji, położone nad Wołgą; + + Volgograd + + +
+ +
+ Wołoch +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) mężczyzna należący do jednej z grup etnicznych zamieszkujących pierwotnie Półwysep Bałkański, posługujących się językami wschodnioromańskimi; + + Vlach + + +
+ +
+ Wołogda + vɔˈwɔɡda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto obwodowe w północno zachodniej części Federacji Rosyjskiej; + + Vologda + + +
+ +
+ Wołoszczyzna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczno-geograficzna na Morawach; + + Wallachia + + + + (geografia, geograficzny) kraina historyczno-geograficzna w Rumunii; + + Wallachia + + + + (historia, historyczny, historycznie) państwo na Nizinie Wołoskiej istniejące od początku XIV w. do 1861 roku; + + Wallachia + + +
+ +
+ Wołyń + ˈvɔwɨ̃ɲ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) kraina historyczna na obszarze dziesiejszej zachodniej Ukrainy; + + Volhynia + Volyn + Volynia + + +
+ +
+ Wołżski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie wołgogradzkim, położone nad Wołgą; + + Volzhsky + + +
+ +
+ Woźnica + vɔʑˈɲiʦ̑a +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Auriga + + +
+ +
+ Wschodnie Wybrzeże +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wybrzeże nad Atlantykiem w Stanach Zjednoczonych + + East Coast + + +
+ +
+ Wschód + fsxut +
+ + n + + + kraje postkomunistyczne we wschodniej, środkowej i południowej Europie + + the East + + + + kraje południowej i wschodniej Azji (np. Indie, Chiny, Japonia) + + the East + + +
+ +
+ Wspólnota Bahamów +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Bahamów jako państwa + + Commonwealth of The Bahamas + + +
+ +
+ Wspólnota Dominiki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Dominiki jako państwa + + Commonwealth of Dominica + + +
+ +
+ Wspólnota Niepodległych Państw + fspulˈnɔta ˌɲɛpɔˈdlɛɡwɨx ˈpãj̃stf +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) organizacja międzynarodowa, zrzeszająca większość republik byłego ZSRR; + + Commonwealth of Independent States + + +
+ +
+ Wspólnota Portoryka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Portoryka jako państwa + + Commonwealth of Puerto Rico + + +
+ +
+ Wszechmogący +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Bóg + + Allmighty + Almighty + + +
+ +
+ Wszystkich Świętych +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święto chrześcijańskie ku czci wszystkich świętych, obchodzone 1 listopada, a także dzień, w którym zwyczajowo odwiedza się groby bliskich zmarłych; + + All Saints' Day + + +
+ +
+ Wuj Sam +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (eufemistycznie) personifikacja rządu Stanów Zjednoczonych Ameryki; + + Uncle Sam + + +
+ +
+ Wulgata +
+ + pn + + + łacińskie tłumaczenie Biblii, dokonane przez św. Hieronima w IV w.; + + Vulgata + + +
+ +
+ Wulkan + ˈvulkãn +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg ognia, kowalstwa, metali i metalurgii, utożsamiany z greckim Hefajstosem; + + Vulcan + + +
+ +
+ Wulturnus +
+ + pn + + + (mitologia rzymska) bóg wiatru południowo-wschodniego, utożsamiany z greckim Eurosem; + + Eurus + Vulturnus + + +
+ +
+ Wybrzeże Kości Słoniowej + vɨˈbʒɛʒɛ ˈkɔɕʨ̑i swɔ̃ˈɲɔvɛj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce; + + Ivory Coast + Côte d'Ivoire + + +
+ +
+ Wyspa Bożego Narodzenia + ˈvɨspa bɔˈʒɛɡɔ ˌnarɔˈʣ̑ɛ̃ɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w Oceanii; + + Christmas Island + + +
+ +
+ Wyspa Króla Jerzego +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa w archipelagu Szetlandów Południowych; + + King George Island + + +
+ +
+ Wyspa Książęca + ˈvɨspa cɕɔ̃w̃ˈʒɛ̃nʦ̑a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z wysp w Zatoce Gwinejskiej w Afryce; + + Príncipe + + +
+ +
+ Wyspa Księcia Edwarda + ˈvɨspa ˈcɕɛ̇̃ɲʨ̑a ɛdˈvarda +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z dziesięciu prowincji kanadyjskich; + + Prince Edward Island + + +
+ +
+ Wyspa Man + ˈvɨspa ˈmãn +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne od Korony brytyjskiej (dependencja Korony brytyjskiej); jedna z wysp wchodząca w skład archipelagu Wysp Brytyjskich, położona na Morzu Irlandzkim; + + Isle of Man + + +
+ +
+ Wyspa Wielkanocna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) chilijska wyspa położona na południowym Pacyfiku, znana z występujących tam figur moai; + + Easter Island + + +
+ +
+ Wyspa Wniebowstąpienia + ˈvɨspa ˌvʲɲɛbɔfstɔ̃mˈpʲjɛ̇̃ɲa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Oceanie Atlantyckim; + + Ascension Island + + +
+ +
+ Wyspa Świętego Tomasza + ˈvɨspa ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ tɔ̃ˈmaʃa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z wysp w Zatoce Gwinejskiej w Afryce; + + São Tomé Island + + +
+ +
+ Wyspa Świętej Heleny + ˈvɨspa ˈɕfʲjɛ̃ntɛj xɛˈlɛ̃nɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa wulkaniczna na Oceanie Atlantyckim + + Saint Helena + + +
+ +
+ Wyspy Alandzkie + ˈvɨspɨ aˈlãnʦ̑ʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Morzu Bałtyckim, terytorium autonomiczne Finlandii; + + Åland Islands + + +
+ +
+ Wyspy Brytyjskie + ˈvɨspɨ brɨˈtɨjsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp na północno-wschodnim Atlantyku, położona na zachód od kontynentalnej Europy; + + British Isles + + +
+ +
+ Wyspy Cooka + ˈvɨspɨ ˈkuka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Oceanii, terytorium zależne Nowej Zelandii; + + Cook Islands + + +
+ +
+ Wyspy Eolskie + ˈvɨspɨ ɛˈɔlsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) dawna nazwa Wysp Liparyjskich + + Aeolian Islands + + +
+ +
+ Wyspy Kanaryjskie + ˈvɨspɨ ˌkãnaˈrɨjsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag położony na Oceanie Atlantyckim u wybrzeży Maroka i Sahary Zachodniej; + + Canary Islands + + + + (geografia, geograficzny) terytorium autonomiczne Hiszpanii obejmujące Wyspy Kanaryjskie (1.1) + + Canary Islands + + +
+ +
+ Wyspy Karkanna + ˈvɨspɨ karˈkãnːa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa dziewięciu wysp w Zatoce Kabiskiej, 25 kilometrów od Safakisu; + + Kerkennah Islands + + +
+ +
+ Wyspy Keelinga + ˈvɨspɨ ciˈlʲĩŋɡa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp na Oceanie Indyjskim; + + Keeling Islands + + +
+ +
+ Wyspy Kokosowe + ˈvɨspɨ ˌkɔkɔˈsɔvɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium zależne Australii na obszarze Wysp Kokosowych (1.2), + + Cocos Islands + Cocos Keeling Islands + + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp na Oceanie Indyjskim na południowy zachód od Sumatry + + Cocos Islands + Cocos Keeling Islands + + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Indyjskim zaliczany do archipelagu Andamanów, należący do Birmy + + Coco Islands + + +
+ +
+ Wyspy Kurylskie +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) archipelag na Oceanie Spokojnym położony między Hokkaido a Kamczatką; + + Kuril Islands + Kurile Islands + + +
+ +
+ Wyspy Marshalla + ˈvɨspɨ marˈʃala +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo na Oceanie Spokojnym ze stolicą w Majuro; + + Marshall Islands + + +
+ +
+ Wyspy Normandzkie + ˈvɨspɨ nɔrˈmãnʦ̑ʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp w kanale La Manche; + + Channel Islands + + +
+ +
+ Wyspy Owcze + ˈvɨspɨ ˈɔfʧ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) terytorium autonomiczne Danii położone w archipelagu Wyspy Owcze (1.1) + + Faroe Islands + + + + (geografia, geograficzny) archipelag wysp na Morzu Norweskim; + + Faroe Islands + Faroes + + +
+ +
+ Wyspy Salomona + ˈvɨspɨ ˌsalɔ̃ˈmɔ̃na +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Oceanii; + + Solomon Islands + + +
+ +
+ Wyspy Świętego Tomasza i Książęca + ˈvɨspɨ ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ tɔ̃ˈmaʃa ˌi‿cɕɔ̃w̃ˈʒɛ̃nʦ̑a +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw wyspiarskich w Afryce; + + São Tomé and Príncipe + + +
+ +
+ Wyszni Wołoczok +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto położone w zachodniej Rosji na terenie obwodu twerskiego, centrum administracyjne rejonu wyszniewołockiego; + + Vyshny Volochyok + + +
+ +
+ Wysznij Wołoczok +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto położone w zachodniej Rosji na terenie obwodu twerskiego, centrum administracyjne rejonu wyszniewołockiego; + + Vyshny Volochyok + + +
+ +
+ Wyżyna Tybetańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rozległa wyżyna w Azji Środkowej; + + Tibetan Plateau + + +
+ +
+ Wyżyna Śląska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzna w południowej Polsce; + + Silesian Upland + + +
+ +
+ Wąż + vɔ̃w̃ʃ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego; + + Serpens + + +
+ +
+ Wąż Wodny + ˈvɔ̃w̃ʒ ˈvɔdnɨ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Hydrus + + +
+ +
+ Węgielnica + ˌvɛ̃ŋʲɟɛlʲˈɲiʦ̑a +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Norma + + +
+ +
+ Węgier + ˈvɛ̃ŋʲɟɛr +
+ + n + + + człowiek narodowości węgierskiej, obywatel Węgier, mieszkaniec Węgier + + Hungarian + + +
+ +
+ Węgierka + vɛ̃ŋʲˈɟɛrka +
+ + n + + + osoba płci żeńskiej narodowości węgierskiej, obywatelka Węgier, mieszkanka Węgier + + Hungarian + + +
+ +
+ Węgorapa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka przepływająca przez terytorium Polski i Rosji (obwód kaliningradzki) , wypływa z jeziora Mamry, wraz z Instruczą tworzy Pregołę; + + Angrapa + + +
+ +
+ Węgry + ˈvɛ̃ŋɡrɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Hungary + + +
+ +
+ Wężownik + vɛ̃w̃ˈʒɔvʲɲik +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego; + + Ophiuchus + + +
+ +
+ Władykaukaz +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej części Rosji, w północnym Kaukazie, położone nad rzeką Terek, stolica Republiki Północnej Osetii-Alanii; + + Vladikavkaz + + +
+ +
+ Władywostok + ˌvwadɨˈvɔstɔk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto portowe w Rosji nad Morzem Japońskim; + + Vladivostok + + +
+ +
+ Włoch + vwɔx +
+ + n + + + człowiek narodowości włoskiej, obywatel Włoch, mieszkaniec Włoch + + Italian + + +
+ +
+ Włochy + ˈvwɔxɨ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Europie, położone na Półwyspie Apenińskim, obejmujące także Sycylię i Sardynię; + + Italy + + +
+ +
+ Yggdrasil +
+ + pn + + + (mitologia, mitologiczny) gigantyczne drzewo Odyna z mitologii nordyckiej: + + Yggdrasil + + +
+ +
+ York +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północnej Anglii; + + York + + +
+ +
+ ZEA + zɛt‿ɛ‿ˈa + ˈzɛa +
+ + acronym + + + = (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Zjednoczone Emiraty Arabskie; + + UAE + + +
+ +
+ ZNP + zɛt‿ɛ̃n‿ˈpɛ +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) zespół napięcia przedmiesiączkowego; + + PMS + + +
+ +
+ ZSRR + ˌzɛt‿ɛs‿ɛr‿ˈɛr +
+ + acronym + + + = (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich + + USSR + + +
+ +
+ ZUM +
+ + acronym + + + = (medycyna, medyczny) zakażenie układu moczowego; + + UTI + + +
+ +
+ Zabulon +
+ + pn + + + imię męskie pochodzenia biblijnego; + + Zebulun + Zabulon + Zebulon + + +
+ +
+ Zachariasz + zaˈxarʲjaʃ +
+ + pn + + + polskie imię męskie pochodzenia semickiego; + + Zachariah + Zechariah + Zacharias + + +
+ +
+ Zacheusz +
+ + pn + + + rzadkie polskie imię męskie pochodzenia semickiego; jedno z imion biblijnych; + + Zacchaeus + + +
+ +
+ Zachodni Brzeg + zaˈxɔdʲɲi ˈbʒɛk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) część Palestyny administrowana przez Izrael; + + West Bank + Cisjordan + + +
+ +
+ Zachodnie Wybrzeże +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wybrzeże nad Pacyfikiem w Stanach Zjednoczonych + + West Coast + + +
+ +
+ Zachód + ˈzaxut +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) cywilizacja zachodnia, kraje Europy Zachodniej i Środkowej, Ameryki Południowej, Stany Zjednoczone, Australia i Nowa Zelandia + + the West + + +
+ +
+ Zadar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Chorwacji, nad Morzem Adriatyckim; + + Zadar + + +
+ +
+ Zaduszki +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim dzień poświęcony pamięci wszystkich zmarłych, przypadający na 2 listopada (po dniu Wszystkich Świętych); + + All Souls' Day + + +
+ +
+ Zagrzeb + ˈzaɡʒɛp +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) stolica Chorwacji; + + Zagreb + + +
+ +
+ Zagłębie Ruhry +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region przemysłowy w Niemczech, nad rzeką Ruhrą; + + Ruhr Area + + +
+ +
+ Zair + ˈza<sup>j</sup>ir +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) Demokratyczna Republika Konga + + Zaire + + +
+ +
+ Zając + ˈzajɔ̃nʦ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Lepus + + +
+ +
+ Zakarpacie + ˌzakarˈpaʨ̑ɛ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) region historyczny w dzisiejszej zachodniej Ukrainie, na pograniczu z Polską, Słowacją, Węgrami i Rumunią; + + Carpathian Ruthenia + Transcarpathia + + +
+ +
+ Zakaukazie +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) nazwa stosowana w odniesieniu do trzech państw położonych na południe od głównego pasma Kaukazu (tj. Wielkiego Kaukazu): Gruzji, Azerbejdżanu i Armenii; + + Transcaucasia + + +
+ +
+ Zakopane + ˌzakɔˈpãnɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowej Polsce u podnóża Tatr; + + Zakopane + + +
+ +
+ Zalew Szczeciński +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) zalew Morza Bałtyckiego, leżący w jego południowej części, podzielony na część polską i niemiecką, od północy ograniczony wyspami Rugią i Wolinem; + + Szczecin Lagoon + + +
+ +
+ Zalew Wiślany +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zalew Morza Bałtyckiego, odcięty przez Mierzeję Wiślaną od Zatoki Gdańskiej; + + Vistula Lagoon + + +
+ +
+ Zambezi + zãmˈbɛzʲi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w południowej części Afryki; + + Zambezi + + +
+ +
+ Zambia + ˈzãmbʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jedno z państw w Afryce; + + Zambia + + +
+ +
+ Zandżan +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w północno-zachodnim Iranie, nad rzeką Zandżan; + + Zanjan + + +
+ +
+ Zanzibar +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wyspa na Oceanie Indyjskim, u wybrzeży Afryki; + + Zanzibar + + +
+ +
+ Zaratusztra + ˌzaraˈtuʃtra +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) twórca zaratusztrianizmu; + + Zoroaster + + +
+ +
+ Zatoka Adeńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) obszar wodny na Oceanie Indyjskim między Jemenem na południowym brzegu Półwyspu Arabskiego, a Somalią; + + Gulf of Aden + + +
+ +
+ Zatoka Algierska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Śródziemnego; na jej brzegu rozciąga się miasto Algier + + Bay of Algiers + + +
+ +
+ Zatoka Ambrakijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka na Morzu Jońskim u północno-zachodnich wybrzeży Grecji; + + Ambracian Gulf + Gulf of Actium + Gulf of Arta + + +
+ +
+ Zatoka Amurska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) jedna z zatok, na które dzieli się rosyjska Zatoka Piotra Wielkiego, stanowi jej północno-zachodnią część; + + Amur Bay + + +
+ +
+ Zatoka Anabarska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Łaptiewów, położona u ujścia rzeki Anabar; + + Anabar Bay + + +
+ +
+ Zatoka Anadyrska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Beringa, w azjatyckiej części Rosji, położona na południe od Półwyspu Czukockiego; + + Gulf of Anadyr + + +
+ +
+ Zatoka Arabacka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w południowej części Morza Azowskiego przylegająca do Półwyspu Kerczeńskiego oraz Mierzei Arabackiej; + + Bay of Arabat + + +
+ +
+ Zatoka Arabska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Śródziemnego, położona na zachód od egipskiej Aleksandrii + + Arab's Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Argolidzka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka zatoka na Morzu Egejskim u wschodniego wybrzeża Peloponezu w Grecji; + + Argolic Gulf + Gulf of Argolis + Gulf of Nafplio + + +
+ +
+ Zatoka Bahrajnu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka wyróżniana w ramach Zatoki Perskiej, pomiędzy Bahrajnem, Katarem i Arabią Saudyjską; + + Gulf of Bahrain + + +
+ +
+ Zatoka Bajdaracka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Karskiego, położona na zachód od półwyspu Jamał; + + Baydarata Bay + Baydaratskaya Bay + + +
+ +
+ Zatoka Bakijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) naturalna przystań portu w Baku, znajdująca się na południowym brzegu Półwyspu Apszerońskiego w Azerbejdżanie; + + Bay of Baku + + +
+ +
+ Zatoka Bengalska + zaˈtɔka bɛ̃ŋˈɡalska +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zatoka nad Oceanem Indyjskim; + + Bay of Bengal + + +
+ +
+ Zatoka Biskajska + zaˈtɔka bʲiˈskajska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Oceanu Atlantyckiego, położona pomiędzy północnym wybrzeżem Półwyspu Pirenejskiego a południowo-zachodnim wybrzeżem Francji; + + Bay of Biscay + + +
+ +
+ Zatoka Botnicka + zaˈtɔka bɔtʲˈɲiʦ̑ka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północnej części Morza Bałtyckiego, między Szwecją a Finlandią; + + Gulf of Bothnia + + +
+ +
+ Zatoka Burgaska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Czarnego, położona nad wybrzeżem Bułgarii, nieopodal miasta Burgas + + Burgas Bay + Gulf of Burgas + + +
+ +
+ Zatoka Chajpudyrska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Peczorskiego, położona u wschodniego wybrzeża Półwyspu Jugorskiego; + + Khaypudyr Bay + Khaypudyrskaya Bay + + +
+ +
+ Zatoka Chatańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) estuarium rzeki Chatanga na południowo-zachodnim wybrzeżu Morza Łaptiewów; + + Khatanga Bay + Khatanga Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Czauńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Wschodniosyberyjskiego u północnych wybrzeży Azji; + + Chaun Bay + Chaunskaya Bay + + +
+ +
+ Zatoka Czoska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Barentsa, u wybrzeży Rosji, ograniczona od zachodu półwyspem Kanin; + + Chosha Bay + + +
+ +
+ Zatoka Dublińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka zatoka Morza Irlandzkiego, położona u wschodniego wybrzeża Irlandii; + + Dublin Bay + + +
+ +
+ Zatoka Dwińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północno-zachodniej Rosji, położona u ujścia Dwiny, część Morza Białego; + + Dvina Bay + + +
+ +
+ Zatoka Eubejska Południowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Egejskiego, oddzielająca wyspę Eubeę od stałego lądu Grecji; + + South Euboean Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Eubejska Północna +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Egejskiego, oddzielająca wyspę Eubeę od lądu stałego Grecji, na południowym wschodzie łączy się przez wąską cieśninę Ewripos z Zatoką Eubejską Południową; + + North Euboean Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Falerońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka zatoka będąca częścią Zatoki Sarońskiej, w starożytności znajdował się nad nią jeden z portów Aten - Faleron; + + Phalerum Bay + + +
+ +
+ Zatoka Fińska + zaˈtɔka ˈfʲĩj̃ska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego między Estonią, Rosją i Finlandią; + + Gulf of Finland + + +
+ +
+ Zatoka Flensburska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w południowo–zachodniej części Morza Bałtyckiego, stanowiąca część granicy pomiędzy Danią a Niemcami; + + Flensborg Fjord + Flensburg Firth + + +
+ +
+ Zatoka Florydzka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka położona między południowym wybrzeżem półwyspu Floryda i archipelagiem Florida Keys + + Florida Bay + + +
+ +
+ Zatoka Gaecka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka morska, położona na południowo-zachodnim wybrzeżu Włoch, stanowiąca Morza Tyrreńskiego; + + Gulf of Gaeta + + +
+ +
+ Zatoka Genueńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka na północnym skraju Morza Liguryjskiego; + + Gulf of Genoa + + +
+ +
+ Zatoka Giżygińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Ochockiego, w azjatyckiej części Rosji, drugorzędna zatoka Zatoki Szelichowa; + + Gizhigin Bay + + +
+ +
+ Zatoka Greifswaldzka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) płytka zatoka Morza Bałtyckiego, w jego południowo-zachodniej części, u wybrzeży niemieckiego kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; + + Bay of Greifswald + + +
+ +
+ Zatoka Guantanamo + zaˈtɔka ˌɡu<sup>w</sup>ãntãˈnãmɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w prowincji Guantanamo na południowym wschodzie Kuby, częściowo znajdująca się pod administracją USA; + + Guantanamo Bay + + +
+ +
+ Zatoka Gwinejska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Oceanu Atlantyckiego u zachodniego wybrzeża Afryki, między przylądkami Palmas i Lopez; + + Gulf of Guinea + + +
+ +
+ Zatoka Gydańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Karskiego, wcinająca się w Półwysep Gydański + + Khalmyer Bay + + +
+ +
+ Zatoka Helgolandzka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Północnego, południowa część Zatoki Niemieckiej, położona u ujścia rzeki Elby + + Helgoland Bight + Heligoland Bight + + +
+ +
+ Zatoka Heraklejska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Kreteńskiego, położona u północnego brzegu wyspy Krety, na północny-wschód od miasta Heraklion + + Gulf of Heraklion + + +
+ +
+ Zatoka Hudsona +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w Ameryce Północnej, głęboko wcinająca się w kontynent, oblewa północne wybrzeża Kanady; + + Hudson Bay + + +
+ +
+ Zatoka Jahorłycka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) płytka zatoka w północnej części Morza Czarnego, u wybrzeży Ukrainy; + + Yahorlyk Bay + + +
+ +
+ Zatoka Jenisejska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Karskiego, u ujścia rzeki Jenisej; + + Yenisei Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Kabiska + zaˈtɔka kaˈbʲiska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) inna nazwa Małej Syrty, tunezyjskiej zatoki + + Gulf of Gabes + + +
+ +
+ Zatoka Kadyksu +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Oceanu Atlantyckiego, która rozciąga się na zachód od Cieśniny Gibraltarskiej aż po Przylądek Świętego Wincentego w Portugalii; + + Gulf of Cádiz + + +
+ +
+ Zatoka Kalamicka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Czarnego położona u zachodniego brzegu Półwyspu Krymskiego; + + Gulf of Kalamita + + +
+ +
+ Zatoka Kalifornijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka na wschodnim Pacyfiku, rozpościerająca się wzdłuż północno-zachodniego wybrzeża Meksyku; + + Gulf of California + + +
+ +
+ Zatoka Kambajska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Arabskiego u wybrzeży Indii, wcina się między półwysep Kathijawar i Indyjski; + + Gulf of Cambay + Gulf of Khambhat + + +
+ +
+ Zatoka Karagińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Beringa, w azjatyckiej części Rosji, leżąca u północno-wschodniego wybrzeża Kamczatki; + + Karaginsky Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Karkinicka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Czarnego położona na północny zachód od Krymu; + + Karkinit Bay + + +
+ +
+ Zatoka Katańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka położona na Morzu Jońskim, po wschodniej stronie Sycylii + + Gulf of Catania + + +
+ +
+ Zatoka Kilońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego, położona u wybrzeży niemieckiego kraju związkowego Szlezwik-Holsztyn; + + Bay of Kiel + Kiel Bay + + +
+ +
+ Zatoka Kiparysyjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka u wybrzeży południowej Grecji, stanowiąca część Morza Jońskiego, oblewająca zachodnie wybrzeża Peloponezu; + + Gulf of Arcadia + Gulf of Kyparissia + + +
+ +
+ Zatoka Kolska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) przypominająca fiord zatoka Morza Barentsa, u północnych brzegów należącego do Rosji Półwyspu Kolskiego; + + Kola Bay + Murmansk Fjord + + +
+ +
+ Zatoka Koryncka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) głęboka, wąska zatoka, wschodnia odnoga Morza Jońskiego, od którego oddziela ją na zachodzie Zatoka Patraska; + + Corinthian Gulf + Gulf of Corinth + + +
+ +
+ Zatoka Kotorska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w południowej części Morza Adriatyckiego w Czarnogórze i w niewielkim stopniu w Chorwacji; + + Bay of Kotor + + +
+ +
+ Zatoka Kołymska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największa z zatok Morza Wschodniosyberyjskiego, położona u ujścia rzeki Kołymy + + Kolyma Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Lakońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka u wybrzeży południowej Grecji, stanowiąca część Morza Egejskiego,wcinająca się w południowo-wschodnią część półwyspu Peloponez; + + Laconian Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Larnaki +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka położona u południowo-wschodnicg wybrzeży Cypru, na wschód od miasta Larnaka + + Larnaca Bay + + +
+ +
+ Zatoka Liaotuńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka u wybrzeży północno-wschodnich Chin na Morzu Żółtym; + + Liaodong Bay + + +
+ +
+ Zatoka Liverpoolska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka we wschodniej części Morza Irlandzkiego, u zachodnich wybrzeży Wielkiej Brytanii; + + Liverpool Bay + + +
+ +
+ Zatoka Liverpulska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka we wschodniej części Morza Irlandzkiego, u zachodnich wybrzeży Wielkiej Brytanii + + Liverpool Bay + + +
+ +
+ Zatoka Lubecka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w południowo-zachodniej części Morza Bałtyckiego, część Zatoki Meklemburskiej; + + Bay of Lübeck + + +
+ +
+ Zatoka Lwia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka będąca częścią Morza Śródziemnego, znajdująca się u południowych wybrzeży Francji; + + Gulf of Lion + + +
+ +
+ Zatoka Malijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka zatoka położona u wybrzeży Grecji, wcinająca się w ląd i zamykająca z jednej strony przesmyk nieopodal Termopili + + Maliac Gulf + Malian Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Meklemburska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka morska w południowo-zachodniej części Morza Bałtyckiego, położona u brzegów niemieckiego kraju związkowego Meklemburgia-Pomorze Przednie; + + Bay of Mecklenburg + + +
+ +
+ Zatoka Meksykańska + zaˈtɔka ˌmɛksɨˈkãj̃ska +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zatoka w zachodniej części Oceanu Atlantyckiego u wybrzeży Ameryki Północnej; + + Gulf of Mexico + + +
+ +
+ Zatoka Merabelska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Kreteńskiego, położona u północno-wschodniego wybrzeża Krety + + Mirabello Bay + + +
+ +
+ Zatoka Meseńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka u wybrzeży południowej Grecji, stanowiąca część Morza Jońskiego, wcinająca się w południowo-zachodnią część Peloponezu; + + Messenian Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Mezeńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Białego, położona u wybrzeży północno-zachodniej Rosji, u zachodniej nasady półwyspu Kanin; + + Mezen Bay + + +
+ +
+ Zatoka Nagajewa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka zatoka Morza Ochockiego, nieopodal miasta Madagan, część Zatoki Taujskiej + + Nagaev Bay + Nagayev Bay + + +
+ +
+ Zatoka Narewska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego, stanowiąca część Zatoki Fińskiej; + + Gulf of Narva + Narva Bay + + +
+ +
+ Zatoka Neapolitańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka morska położona na południowo-zachodnim wybrzeżu Włoch, w regionie Kampania; + + Bay of Naples + Gulf of Naples + + +
+ +
+ Zatoka Newska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego będąca najdalej wysuniętą na wschód częścią Zatoki Fińskiej; + + Gulf of Kronstadt + Neva Bay + + +
+ +
+ Zatoka Niemiecka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka morska położona u wybrzeży Niemiec, Danii i Holandii + + German Bay + German Bight + + +
+ +
+ Zatoka Obska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) wydłużona zatoka syberyjska stanowiąca ujście rzeki Ob do Morza Karskiego; + + Gulf of Ob + + +
+ +
+ Zatoka Odeska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północno-zachodniej części Morza Czarnego, położona nieopodal miasta Odessa + + Gulf of Odessa + + +
+ +
+ Zatoka Oleniocka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Łaptiewów, położona u ujścia rzeki Oleniok, na zachód od delty Leny + + Olenyok Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Oneska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Białego w północno-zachodniej Rosji; + + Onega Bay + + +
+ +
+ Zatoka Orfańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Egejskiego, położona po wschodniej stronie Półwyspu Chalcydyckiego + + Strymonian Gulf + Strymonic Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Pagasyjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) okrągła zatoka Morza Egejskiego położona u wschodnich wybrzeży Grecji, w Magnezji; + + Pagasetic Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Parnawska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego, położona przy południowo-zachodnim wybrzeżu Estonii + + Pärnu Bay + + +
+ +
+ Zatoka Patraska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Jońskiego, położona u zachodniego wybrzeża Grecji; + + Gulf of Patras + + +
+ +
+ Zatoka Pegaza +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka na wschodnim wybrzeżu Wyspy Południowej w Nowej Zelandii; + + Pegasus Bay + + +
+ +
+ Zatoka Penżyńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Ochockiego, w azjatyckiej części Rosji, drugorzędna zatoka Zatoki Szelichowa; + + Penzhina Bay + + +
+ +
+ Zatoka Perska + zaˈtɔka ˈpɛrska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Arabskiego między Półwyspem Arabskim a Iranem; + + Persian Gulf + the Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Petalijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) zatoka Morza Egejskiego, rozciągająca się między wschodnim wybrzeżem Attyki a południowym końcem wyspy Eubea + + Petalioi Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Piasińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Karskiego, położona u ujścia rzeki Piasiny + + Pyasino Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Piotra Wielkiego +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Japońskiego u azjatyckich wybrzeży Rosji, dzieli się na na dwie mniejsze zatoki; + + Peter the Great Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Pomorska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego w jego południowo-zachodniej części u wybrzeży Polski i Niemiec; + + Bay of Pomerania + Pomeranian Bay + + +
+ +
+ Zatoka Ryska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego pomiędzy Łotwą a Estonią; + + Gulf of Riga + Bay of Riga + Gulf of Livonia + + +
+ +
+ Zatoka Sachalińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Ochockiego, położona między kontynentalną Rosją a północnym końcem wyspy Sachalin + + Sakhalin Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Sarońska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Egejskiego, położona między Attyką, Argolidą a Przesmykiem Korynckim; + + Saronic Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Sewastopolska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Czarnego pełniąca funkcję portu miasta Sewastopola + + Sevastopol Bay + + +
+ +
+ Zatoka Sueska + zaˈtɔka suˈ<sup>w</sup>ɛska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka na północno-zachodnim końcu Morza Czerwonego należąca do Egiptu; + + Gulf of Suez + + +
+ +
+ Zatoka Szelichowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Ochockiego, położona w jego północnej części, na zachód od Kamczatki; + + Shelikhov Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Taganroska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największa zatoka Morza Azowskiego, położona u wybrzeży Rosji i Ukrainy; + + Taganrog Bay + + +
+ +
+ Zatoka Tajlandzka + zaˈtɔka tajˈlãnʦ̑ka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rozległa, płytka zatoka zachodniej części Oceanu Spokojnego, w południowo-zachodniej części Morza Południowochińskiego; + + Gulf of Thailand + + +
+ +
+ Zatoka Tajmyrska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Karskiego, położona u ujścia rzeki Tajmyry + + Taymyr Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Tallińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Bałtyckiego w Estonii, w południowej części Zatoki Fińskiej; + + Tallinn Bay + + +
+ +
+ Zatoka Tamańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) płytka zatoka położona na wschodnim wybrzeżu Cieśniny Kerczeńskiej + + Taman Bay + + +
+ +
+ Zatoka Tangerska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Śródziemnego, w Cieśninie Gibraltarskiej u północnych wybrzeży Maroka; nad zatoką położone jest miasto Tanger; + + Bay of Tangier + + +
+ +
+ Zatoka Tarencka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka położona na Morzu Śródziemnym u wybrzeży Włoch, między Półwyspem Salentyńskim i Półwyspem Kalabryjskim; + + Gulf of Taranto + + +
+ +
+ Zatoka Taujska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Ochockiego, położona na południe od miasta Magadan + + Taui Bay + + +
+ +
+ Zatoka Tazowska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka we wschodniej części Zatoki Obskiej, utworzona przez estuarium rzeki Taz; + + Taz Estuary + + +
+ +
+ Zatoka Tendrowska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) płytka zatoka Morza Czarnego, położona u brzegów Ukrainy + + Gulf of Tendra + Tendra Bay + + +
+ +
+ Zatoka Teodozyjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Czarnego, położona u południowo-wschodnich brzegów półwyspu Krym; + + Feodosia Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Termajska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka u wybrzeży północno-wschodniej Grecji, stanowiąca część Morza Egejskiego; + + Thermaic Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Tokijska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w Japonii, na południowo-wschodnim wybrzeżu wyspy Honsiu; + + Tokyo Bay + + +
+ +
+ Zatoka Tonkińska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka będąca częścią Morza Południowochińskiego, od zachodu ograniczona wybrzeżem Wietnamu, od północy i wschodu wybrzeżem Chin; + + Gulf of Tonkin + + +
+ +
+ Zatoka Triesteńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północnej części Morza Adriatyckiego, stanowiąca część Zatoki Weneckiej; + + Gulf of Trieste + + +
+ +
+ Zatoka Tugurska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Ochockiego, położona na południe od Wysp Szantarskich + + Tugur Bay + Tugursky Bay + + +
+ +
+ Zatoka Udzka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w zachodniej części Morza Ochockiego, na zachód od Wysp Szantarskich; + + Uda Bay + Uda Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Ussuryjska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka stanowiąca północno-wschodnią część Zatoki Piotra Wielkiego; + + Ussuri Bay + + +
+ +
+ Zatoka Walencka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w zachodniej części Morza Śródziemnego, położona u wschodnich wybrzeży Hiszpanii; + + Gulf of Valencia + + +
+ +
+ Zatoka Warneńska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Czarnego, leżąca przy wybrzeżu bułgarskim, nieopodal miasta Warna; + + Gulf of Varna + + +
+ +
+ Zatoka Wenecka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północnej części Morza Adriatyckiego, u wybrzeży Włoch, Słowenii i Chorwacji; + + Gulf of Venice + + +
+ +
+ Zatoka Wielorybia +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Oceanu Atlantyckiego u wybrzeży Namibii; + + Walvis Bay + + + + (geografia, geograficzny) zatoka w obrębie Lodowca Szelfowego Rossa na północ od Wyspy Roosevelta, u wybrzeży Antarktydy; + + Bay of Whales + + +
+ +
+ Zatoka Wismarska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka będąca częścią Zatoki Meklemburskiej znajdująca się w jej południowej części; + + Bay of Wismar + Wismar Bay + + +
+ +
+ Zatoka Wlorska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Adriatyckiego u zachodnich wybrzeży Półwyspu Bałkańskiego, w południowej części Albanii + + Bay of Vlorë + + +
+ +
+ Zatoka Wschodniokoreańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północno-wschodniej części Półwyspu Koreańskiego, u wschodnich wybrzeży Korei Północnej, stanowi część Morza Japońskiego; + + East Korea Bay + + +
+ +
+ Zatoka Wszystkich Świętych +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Oceanu Atlantyckiego, u brzegów stanu Bahia, w Brazylii; + + Bay of All Saints + + +
+ +
+ Zatoka Wyborska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północno-wschodniej części Morza Bałtyckiego, w pobliżu wschodniego krańca Zatoki Fińskiej, u wybrzeży Rosji; + + Vyborg Bay + + +
+ +
+ Zatoka Zachodniokoreańska +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka w północno-wschodniej części Morza Żółtego, u wybrzeży Korei i Chin; + + Korea Bay + + +
+ +
+ Zatoka Świętego Pawła +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) niewielka zatoka Morza Śródziemnego, położona u północnych wybrzeży wyspy Malty + + Saint Paul’s Bay + + +
+ +
+ Zatoka Świętego Wawrzyńca +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka oraz estuarium położone u wschodnich wybrzeży Kanady, do której uchodzi Rzeka Świętego Wawrzyńca; + + Saint-Lawrence Gulf + + +
+ +
+ Zatoka Świętej Heleny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Oceanu Atlantyckiego, położona u zachodnich wybrzeży Południowej Afryki + + Saint Helena Bay + + +
+ +
+ Zatoka Świń +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka Morza Karaibskiego w środkowo-zachodniej części południowego wybrzeża Kuby; + + Bay of Pigs + + +
+ +
+ Zbawiciel + zbaˈvʲiʨ̑ɛl +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie Chrystus (jeden z tytułów Jezusa) + + Savior + Saviour + + +
+ +
+ Zbiornik Narewski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zbiornik retencyjny na rzece Narwa na granicy pomiędzy Estonią a Rosją; + + Narva Reservoir + + +
+ +
+ Zegar + ˈzɛɡar +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Horologium + Clock + + +
+ +
+ Zeja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) rzeka w Rosji, lewy dopływ Amuru; + + Zeya + + +
+ +
+ Zelandia + zɛˈlãndʲja +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) prowincja Holandii; + + Zeeland + Zealand + + + + (geografia, geograficzny) wyspa Danii; + + Zealand + Sealand + + +
+ +
+ Zenon + ˈzɛ̃nɔ̃n +
+ + pn + + + imię męskie; + + Zeno + + +
+ +
+ Zesłanie Ducha Świętego +
+ + pn + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: święto obchodzone pięćdziesiąt dni po Wielkanocy, w którym wspomina się zstąpienie Ducha Świętego na Maryję i Apostołów + + Pentecost + + +
+ +
+ Zeus + ˈzɛus +
+ + pn + + + (mitologia grecka) bóg pogodnego i pochmurnego nieba oraz piorunów i błyskawic, pan Olimpu, utożsamiany z rzymskim Jowiszem, najwyższe bóstwo greckiego panteonu; + + Zeus + + + + (astronomia, astronomiczny) planetoida o numerze katalogowym 5731; + + Zeus + + +
+ +
+ Zgierz + zʲɟɛʃ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w centralnej Polsce; + + Zgierz + + +
+ +
+ Zielenogorsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w rejonie kurortowym Petersburga, nad Zatoką Fińską; + + Zelenogorsk + + +
+ +
+ Zielenogradsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto rejonowe w Rosji, w obwodzie kaliningradzkim; + + Zelenogradsk + + +
+ +
+ Ziemia + ˈʑɛ̃mʲja +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) trzecia według oddalenia od Słońca planeta Układu Słonecznego, w starożytności i średniowieczu uważana za centralne ciało wszechświata, do czasów Kopernika uważana za nieruchomą; + + Earth + + +
+ +
+ Ziemia Królowej Maud +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) część Antarktydy, do której rości prawo Norwegia; + + Queen Maud Land + + +
+ +
+ Ziemia Święta +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miejsca w Palestynie opisane w Nowym Testamencie, gdzie urodził się, żył i umarł Jezus Chrystus; + + Holy Land + + +
+ +
+ Ziemianin + ʑɛ̃ˈmʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Ziemi + + Earthling + Terran + + +
+ +
+ Zimbabwe + zʲĩmˈbabvɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Afryce ze stolicą w Harare; + + Zimbabwe + + +
+ +
+ Zjednoczone Emiraty Arabskie + ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɔ̃nɛ ˌɛ̃mʲiˈratɨ aˈrapsʲcɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo w Azji; + + United Arab Emirates + + +
+ +
+ Zjednoczone Królestwo + ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɔ̃nɛ kruˈlɛstfɔ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) skrócona forma od Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej + + United Kingdom + + +
+ +
+ Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej + ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɔ̃nɛ kruˈlɛstfɔ ˈvʲjɛlʲcɛ̇j brɨˈtãɲji ˌː‿ːrˈlãndʲji puwˈnɔʦ̑nɛj +
+ + pn + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (oficjalnie) nazwa państwa leżącego w Europie Zachodniej składającego się z Anglii, Walii, Szkocji i Irlandii Północnej; + + United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland + + +
+ +
+ Zmartwychwstanie + ˌzmartfɨxˈfstãɲɛ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w tradycji chrześcijańskiej powrót Jezusa Chrystusa do życia po trzech dniach w grobie; + + Resurrection + + +
+ +
+ Znamiensk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu wiejskiego w obwodzie kaliningradzkim w Rosji, położone nad prawym brzegiem Pregoły w miejscu, gdzie wpada do niej Łyna; + + Znamensk + + +
+ +
+ Zofia + ˈzɔfʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Sophia + + +
+ +
+ Zoja +
+ + pn + + + (rzadki, rzadko używany) imię żeńskie pochodzenia greckiego; + + Zoe + Zoë + + +
+ +
+ Zug +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w środkowej Szwajcarii, nad jeziorem Zug (1.3), na północny wschód od Lucerny; + + Zug + + +
+ +
+ Zugdidi +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w zachodniej Gruzji, w regionie Megrelia-Górna Swanetia; + + Zugdidi + + +
+ +
+ Zurych +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Szwajcarii; + + Zurich + Zürich + + +
+ +
+ Zuzanna + zuˈzãnːa +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Susan + Susanne + + +
+ +
+ Zwiastowanie + ˌzvʲjastɔˈvãɲɛ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie powiadomienie Marii przez archanioła Gabriela o tym, że będzie matką Jezusa Chrystusa + + Annunciation + + +
+ +
+ Związek Australijski +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oficjalna nazwa Australii jako państwa + + Commonwealth of Australia + + +
+ +
+ Związek Radziecki + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛk raˈʥ̑ɛʦ̑ʲci +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo komunistyczne w Europie i Azji, które istniało w latach 1922-1991; + + Soviet Union + + +
+ +
+ Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛk ˌsɔʦ̑ʲjalʲiˈstɨʧ̑nɨx rɛˈpublʲik raˈʥ̑ɛʦ̑ʲcix +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nieistniejące obecnie federacyjne państwo, które w XX w. obejmowało wschodnią Europę i północną Azję; + + Union of Soviet Socialist Republics + + +
+ +
+ Zyrianka +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w azjatyckiej części Rosji, w Jakucji, położone na południu Niziny Kołymskiej; + + Zyryanka + + +
+ +
+ Złatoust +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie czelabińskim, nad rzeką Aj; + + Zlatoust + + +
+ +
+ Złota Ryba + ˈzwɔta ˈrɨba +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Dorado + + +
+ +
+ Złoty Róg +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) zatoka u brzegów Wyspy Rosyjskiej, w pobliżu Władywostoku; + + Golden Horn Bay + + +
+ +
+ a + a +
+ + conjunction + + + …objaśnień + + that + + + + …przeciwstawności + + but + + + + …uzupełniania + + and + + + + …wynikania + + which + + +
+ +
+ a kysz + a‿ˈkɨʃ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) uciekaj, zmykaj (w stosunku do człowieka lub innej istoty żywej) + + get out of here + + +
+ +
+ a posteriori +
+ + adj + + + (logika, logiczny) o poznaniu, teorii: wywiedzione indukcyjnie z obserwacji faktów; + + a posteriori + + +
+ +
+ a priori +
+ + adv + + + uprzedzając fakty; + + a priori + + +
+ +
+ a także + a‿ˈtaɡʒɛ +
+ + spójnik używany do łączenia zdań lub jego części odnoszących się do tych samych przedmiotów, osób lub faktów + + and + as well as + + +
+ +
+ a- + a +
+ + prefix + + + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na zaprzeczenie lub brak jakiejś cechy + + a- + + +
+ +
+ a-moll + ˈa‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku a (w zapisie nutowym bez znaków przykluczowych); + + a minor + + +
+ +
+ aalen +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najniższe piętro jury środkowej; + + aalenian + + + + (geologia, geologiczny) najstarszy wiek jury środkowej; + + aalenian + + +
+ +
+ aba +
+ + n + + + arabski szeroki luźny płaszcz bez rękawów + + aba + + +
+ +
+ abaja + aˈbaja +
+ + n + + + wierzchnie okrycie noszone w krajach muzułmańskich; + + abaya + aba + + +
+ +
+ abaka + aˈbaka +
+ + n + + + lekkie, wytrzymałe włókno z pochew liściowych banana manilskiego wykorzystywane do sporządzania lin, zwłaszcza w żeglarstwie; + + Manila hemp + abaca + + +
+ +
+ abakawir + ˌabaˈkavʲir +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, nukleozydowy inhibitor odwrotnej transkryptazy; + + ABC + abacavir + + +
+ +
+ abakus + aˈbakus +
+ + n + + + przyrząd do liczenia w postaci deski z rowkami na poszczególne rodzaje jednostek liczbowych, używany przez starożytnych Greków i Rzymian, także w zachodniej Europie do XVIII w.; pierwowzór liczydeł; + + abacus + + + + (architektura, architektoniczny) kwadratowa płyta stanowiąca górną część głowicy kolumny; + + abacus + + +
+ +
+ abalienacja + ˌabalʲjɛ̃ˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) w starożytnym Rzymie zupełne odstąpienie własności; + + abalienatio + + +
+ +
+ abalone + ˌabaˈlɔ̃nɛ +
+ + n + + + rodzaj logicznej gry planszowej; + + abalone + + +
+ +
+ abandon + aˈbãndɔ̃n +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (morski) zrzeczenie się na rzecz ubezpieczyciela praw do statku, który stracił swoją wartość handlową; + + abandonment + + +
+ +
+ abandonware +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy, który nie jest dłużej wspierany ani reklamowany, uważany za porzucony przez jego twórców; + + abandonware + + +
+ +
+ abarognozja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) brak odczuwania ciężaru przedmiotów trzymanych w ręku + + abarognosis + + +
+ +
+ abasiofilia + ˌabasʲiɔˈfʲilʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie preferencji seksualnych polegające na odczuwaniu pociągu seksualnego do osób z dysfunkcjami narządów ruchu; + + abasiophilia + + +
+ +
+ abatacept + ˌabaˈtaʦ̑ɛpt +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek biologiczny o działaniu immunosupresyjnym, rekombinowane rozpuszczalne białko fuzyjne; + + abatacept + + +
+ +
+ abaton + aˈbatɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) w Starożytnej Grecji sypialnia dla pacjentów oczekujących cudownego uzdrowienia podczas snu + + abaton + + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) święte miejsce, zazwyczaj okręg sakralny lub podziemne pomieszczenie przy świątyni greckiej, do którego dostęp mieli wyłącznie kapłani + + abaton + + +
+ +
+ abazja + aˈbazʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) utrata możliwości chodzenia, przeważnie na skutek schorzeń systemu nerwowego; + + abasia + + +
+ +
+ abazyński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język należący do północno-zachodniej (abchasko-adygejskiej) grupy języków kaukaskich; + + Abaza + + +
+ +
+ abażur + aˈbaʒur +
+ + n + + + osłona na lampę, tłumiąca jej zbyt jaskrawe światło + + lampshade + + +
+ +
+ abbrewiator + ˌabrɛˈvʲjatɔr +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) sekretarz lub notariusz w kancelarii papieskiej + + abbreviator + + +
+ +
+ abcyksymab + ˌapʦ̑ɨˈksɨ̃map +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek przeciwpłytkowy będący fragmentem Fab przeciwciała monoklonalnego przeciw receptorowi GPIIb/IIIa na powierzchni ludzkich płytek krwi + + abciximab + + +
+ +
+ abderyta + ˌabdɛˈrɨta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec miasta Abdera w Tracji uchodzący w opinii starożytnych Greków za uosobienie głupoty, filisterstwa i kołtuństwa + + Abderite + + +
+ +
+ abdest + ˈabdɛst +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nazwa rytualnych obmywań u muzułmanów, bez których nie wolno odprawiać zwykłych pięciu modlitw dziennych; + + wudu + + +
+ +
+ abdukcja + abˈdukʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) odchylenie kończyny od osi ciała; + + abduction + + +
+ +
+ abduktor + abˈduktɔr +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mięsień odciągający kończynę od ciała; + + abductor + + +
+ +
+ abdykacja + ˌabdɨˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zrzeczenie się władzy, rezygnacja monarchy z tronu; ; (zobacz) też abdykacja w Encyklopedii staropolskiej + + abdication + + +
+ +
+ abdykować + ˌabdɨˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zrzekać się władzy monarszej; dokonywać abdykacji + + abdicate + + +
+ +
+ abdżad + ˈabʤ̑at +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) ogólna nazwa pism alfabetycznych stosowanych do zapisu niektórych języków, posiadających lub stosujących tylko znaki na oznaczenie spółgłosek; + + abjad + + +
+ +
+ abecadlarz + ˌabɛˈʦ̑adlaʃ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) skorowidz + + index + + +
+ +
+ abecedariusz + ˌabɛʦ̑ɛˈdarʲjuʃ +
+ + n + + + skorowidz + + index + + +
+ +
+ abelizaur + ˌabɛˈlʲizawr +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) rodzaj dinozaura żyjącego w późnej kredzie w Ameryce Południowej (Argentyna); + + Abelisaurus + + +
+ +
+ abelsonit + ˌabɛlˈsɔ̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał organiczny odkryty w 1975 roku; + + abelsonite + + +
+ +
+ abernathyit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki, uwodniony minerał zawierający tlenki uranu + + abernathyite + + +
+ +
+ aberracja + ˌabɛrˈraʦ̑ʲja + ˌabɛrˈːaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) pozorne odchylenie ciał niebieskich od ich rzeczywistego położenia wywołane ruchem Ziemi po orbicie albo jej obrotem + + aberration + + + + (erudycyjny) odchylenie od normalnego stanu; nieprawidłowość + + aberration + + + + (optyka, optyczny) wada soczewek powodująca nieostrość, zabarwienie bądź zniekształcenie obrazu; wada odwzorowywania obrazu przez układy optyczne + + aberration + + +
+ +
+ abertam + aˈbɛrtãm +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj sera wytwarzanego z mleka owczego w Czechach; + + abertam + + +
+ +
+ abetalipoproteinemia + ˌabɛtalʲipɔprɔtɛ<sup>j</sup>ĩˈnɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba genetyczna, dziedziczona autosomalnie recesywnie, spowodowana niedoborem apoB; + + Bassen-Kornzweig syndrome + abetalipoproteinemia + + +
+ +
+ abietyna + ˌabʲjɛˈtɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja żywiczna otrzymywana z drzew iglastych głównie z jodły + + abietin + + +
+ +
+ abietynowy + ˌabʲjɛtɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) odnoszący się do abietyny, związany z abietyną + + abietic + + +
+ +
+ abiotyczny + ˌabʲjɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + nieożywiony + + abiotic + + +
+ +
+ abisyński + ˌabʲiˈsɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Abisynią ((współcześnie) Etiopia) + + Abyssinian + + +
+ +
+ abituria + ˌabʲiˈturʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) szkolne świadectwo dojrzałości, matura + + matriculation + + +
+ +
+ abiturient + ˌabʲiˈturʲjɛ̃nt +
+ + n + + + uczeń kończący szkołę, najczęściej średnią, przystępujący do matury; + + graduate + + +
+ +
+ abkracer +
+ + n + + + (regionalizm śląski) (dawniej, dawny) żelazna wycieraczka do butów + + door scraper + shoe scraper + + +
+ +
+ ablacja + abˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) niszczenie powierzchni lądu albo lodowca wskutek działania czynników zewnętrznych + + ablation + + + + (astronautyka, astronautyczny) niszczenie materiału powierzchniowego w komorze zapłonowej statku kosmicznego podczas jego wejścia w atmosferę + + ablation + + + + (astronautyka, astronautyczny) sposób chłodzenia powierzchni statków kosmicznych, umożliwiający im przekraczanie bariery cieplnej w czasie powrotu na Ziemię + + ablation + + + + (astronomia, astronomiczny) niszczenie warstw powierzchniowych meteorytu podczas przejścia przez atmosferę + + ablation + + + + (geologia, geologiczny) ablacja deszczowa: spłukiwanie zwietrzeliny skalnej przez spływające po stoku wody opadowe + + ablation + + + + (medycyna, medyczny) chirurgiczne usunięcie (całkowite lub częściowe) jakiegoś organu, tkanek lub ciała obcego + + ablation + + +
+ +
+ ablatyw + abˈlatɨf +
+ + n + + + (gramatyka) przypadek gramatyczny wyrażający odchodzenie i oddzielanie się od czegoś, a w łacinie spełniający także inne role, m.in. narzędnika i miejscownika; + + ablative case + + +
+ +
+ ablatywny +
+ + adj + + + (gramatyka) związany z przypadekiem gramatycznym ablatywem + + ablative + + +
+ +
+ ablena + abˈlɛ̃na +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba morska z rodziny belonowatych; + + flat needlefish + + +
+ +
+ ablucja + abˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rytualne obmycie; + + ablution + + +
+ +
+ ablutomania + ˌablutɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chorobliwie częste mycie rąk; + + ablutomania + + +
+ +
+ abnegacja + ˌabnɛˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) wyrzeczenie się, rezygnacja z korzyści dla dobra innych + + abnegation + + +
+ +
+ abnegat + abˈnɛɡat +
+ + n + + + człowiek niedbający o swój wygląd i własne wygody, zaniedbany + + abnegate + + +
+ +
+ abolicja + ˌabɔˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ustawowy, powszechny akt łaski, polegający na zakazie wszczęcia lub nakazie umorzenia postępowania karnego w stosunku do pewnych rodzajów przestępstw lub kategorii przestępców; + + abolition + + +
+ +
+ abolicjonizm + ˌabɔlʲiˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) ruch polityczny w Stanach Zjednoczonych, który dążył do zniesienia niewolnictwa; + + abolitionism + + +
+ +
+ abominacja + ˌabɔ̃mʲĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) obrzydzenie, wstręt, odraza + + abomination + + +
+ +
+ abonament + ˌabɔ̃ˈnãmɛ̃nt +
+ + n + + + regularna odgórna opłata za otrzymywanie książek lub czasopism + + subscription + + + + regularna opłata za korzystanie z usługi (np. internetu); + + fee + + +
+ +
+ abonent + aˈbɔ̃nɛ̃nt +
+ + n + + + osoba płacąca stałą opłatę, abonament + + subscriber + + +
+ +
+ aboralny + ˌabɔˈralnɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) przeciwgębowy, leżący po przeciwnej stronie ciała w stosunku do oralnego + + aboral + + +
+ +
+ aborcja + aˈbɔrʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg przerwania ciąży; wywołanie poronienia; + + abortion + + +
+ +
+ abordaż + aˈbɔrdaʃ +
+ + n + + + (morski) (historia, historyczny, historycznie) sposób walki morskiej polegający na zetknięciu się dwóch okrętów i prowadzeniu walki wręcz na ich pokładach w celu zdobycia wrogiego okrętu lub jego późniejszego zatopienia; + + boarding + + +
+ +
+ aborygen + ˌabɔˈrɨɡɛ̃n +
+ + n + + + (książkowy) pierwotny mieszkaniec jakiegoś obszaru lub kraju + + aborigine + + +
+ +
+ aborygeński +
+ + adj + + + związany z Aborygenami, dotyczący Aborygenów + + aboriginal + Aboriginal + + + + związany z pierwotnymi mieszkańcami danego miejsca + + aboriginal + + +
+ +
+ abrahamiczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wywodzący się od Abrahama + + Abrahamitic + Abrahamitical + + +
+ +
+ abrahamizm +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) monoteizm abrahamiczny + + Abrahamism + + +
+ +
+ abrahamowy + ˌabraxãˈmɔvɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wywodzący się od Abrahama + + Abrahamitic + Abrahamitical + + +
+ +
+ abrewiacja + ˌabrɛˈvʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) (termin specjalistyczny) skrót wyrazu lub grupy wyrazów w piśmie, szczególnie w odniesieniu do dawnych rękopisów + + abbreviation + + +
+ +
+ abrewiatura + ˌabrɛvʲjaˈtura +
+ + n + + + (książkowy) system skrótów najczęściej używanych wyrażeń, stosowany w starożytności i średniowieczu; + + abbreviation + + +
+ +
+ abrewiologia + ˌabrɛvʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o skróceniach językowych + + abbreviology + + +
+ +
+ abriktozaur + ˌabrʲikˈtɔzawr +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) dwunożny, roślinożerny dinozaur z rodziny heterodontozaurów, ornitopod wyglądem przypominający heterodontozaura + + abrictosaurus + + +
+ +
+ absces + ˈapsʦ̑ɛs +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ropień + + abscess + + +
+ +
+ absencja + apˈsɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + nieobecność w danym miejscu, zwłaszcza w pracy + + absence + absenteeism + + +
+ +
+ absolucja + ˌapsɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) uwolnienie, wyrok sądowy uwalniający oskarżonego + + absolution + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rozgrzeszenie, zdjęcie klątwy kościelnej, odpuszczenie grzechów; + + absolution + + +
+ +
+ absolut + apˈsɔlut +
+ + n + + + to, co istniało samo przez się, absolutny duch, Bóg; + + absolute + + +
+ +
+ absolutnie + ˌapsɔˈlutʲɲɛ +
+ + adv + + + całkowicie, niezależnie od niczego + + absolutely + + +
+ +
+ absolutny + ˌapsɔˈlutnɨ +
+ + adj + + + całkowity, zupełny, bezwzględny + + absolute + + + + (filozofia, filozoficzny) istniejący obiektywnie + + absolute + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oparty na zasadach absolutyzmu lub rządzący według tych zasad + + absolute + + + + niekwestionowany + + absolute + + +
+ +
+ absolutorium + ˌapsɔluˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + (oficjalnie) zwolnienie od odpowiedzialności + + exoneration + + +
+ +
+ absolutyzm + ˌapsɔˈlutɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) monarchia nieograniczona; + + absolutism + + +
+ +
+ absolwent + apˈsɔlvɛ̃nt +
+ + n + + + osoba, która ukończyła szkołę, uczelnię, kurs; + + graduate + + +
+ +
+ absolwować + ˌapsɔlˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) udzielać absolucji, rozgrzeszenia + + absolve + + +
+ +
+ absorbat + apˈsɔrbat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) składnik gazowy pochłaniany przez absorbent podczas absorpcji + + absorbate + + +
+ +
+ absorbent + apˈsɔrbɛ̃nt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja, która pochłania wgłębnie (absorbuje) inną (absorbat) + + absorbent + + +
+ +
+ absorber + apˈsɔrbɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do pochłaniania niektórych składników mieszaniny gazowej przez ciecz. + + absorber + absorption apparatus + + +
+ +
+ absorbować + ˌapsɔrˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) pochłaniać substancję, energię; wiązać chemicznie + + absorb + imbibe + + + + pochłaniać, zaprzątać całkowicie czyjąś myśl, uwagę, czas; zajmować kogoś + + absorb + engross + + +
+ +
+ absorpcja + apˈsɔrpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) proces wnikania cząstek do wnętrza innej substancji tworzącej dowolną fazę ciągłą; + + absorption + + + + proces pochłaniania energii fali przez ciało; + + absorption + + +
+ +
+ abstrahować + ˌapstraˈxɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (filozofia, filozoficzny) dokonywać wyodrębnienia w jakimś zagadnieniu, zjawisku lub przedmiocie, jego różnych cech lub określać relacje między nimi w celu stworzenia pojęcia ogólnego + + abstract + + + + (książkowy) celowo i świadomie pomijać w rozważaniach jakąś cechę lub aspekt, żeby ułatwić analizę; nie uwzględniać czegoś + + abstract + + +
+ +
+ abstrakcjonistyczny + ˌapstrakʦ̑ʲjɔ̇̃ɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (sztuka) związany z abstrakcjonizmem + + abstractionist + + +
+ +
+ abstrakcjonizm + ˌapstrakˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (sztuka) kierunek w sztuce XX wieku, w którym charakterystyczne jest wyeliminowanie wszelkich bezpośrednich odniesień do form lub przedmiotów obserwowanych w naturze; + + abstractionism + + +
+ +
+ abstrakcyjny + ˌapstrakˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + nie mający związku z rzeczywistością + + abstract + + +
+ +
+ abstrakt + ˈapstrakt +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pojęcie ogólne utworzone w wyniku abstrahowania, niemające odpowiednika w konkretnym rzeczywistym przedmiocie + + abstract + + + + (książkowy) zwięzły wyciąg z tekstu naukowego lub dokumentu, publikowany najczęściej w języku angielskim + + abstract + + +
+ +
+ abstynencja + ˌapstɨ̃ˈnɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) powstrzymywanie się głównie przed piciem alkoholu; + + abstinence + teetotalism + + +
+ +
+ abstynent + apsˈtɨ̃nɛ̃nt +
+ + n + + + osoba nie pijąca napojów alkoholowych + + teetotaller + teetotaler + + + + osoba wstrzemięźliwa, powściągliwa, powstrzymująca się od czegoś + + abstainer + + +
+ +
+ absurd + ˈapsurt +
+ + n + + + nonsens, coś bez logicznego uzasadnienia + + absurdity + + +
+ +
+ absurdalnie + ˌapsurˈdalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób absurdalny + + absurdly + + +
+ +
+ absurdalność +
+ + n + + + cecha tego, co jest absurdalne, niedorzeczność + + absurdity + ridiculousness + + +
+ +
+ absurdalny + ˌapsurˈdalnɨ +
+ + adj + + + nie podlegający logicznemu wyjaśnieniu + + absurd + + +
+ +
+ absynt + ˈapsɨ̃nt +
+ + n + + + alkoholowy napój wysokoprocentowy, otrzymywany w procesie destylacji z różnego rodzaju ziół, przede wszystkim z kwiatów i liści piołunu; + + absinth + absinthe + + +
+ +
+ absyntowy +
+ + adj + + + związany z absyntem; zawierający absynt + + absinthian + + +
+ +
+ absztyfikant + ˌapʃtɨˈfʲikãnt +
+ + n + + + (książkowy) (żartobliwie) osoba starająca się o względy kobiety; konkurent, zalotnik + + wooer + + +
+ +
+ abulia + aˈbulʲja +
+ + n + + + chorobliwe osłabienie lub brak woli w podejmowaniu decyzji + + abulia + + +
+ +
+ abuliczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) związany z abulią, dotyczący abulii + + abulic + + +
+ +
+ abuzywny +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) naruszający zasady współżycia społecznego, stanowiący nadużycie, zawierający zakazane zapisy + + abusive + + +
+ +
+ acefalia + ˌaʦ̑ɛˈfalʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) letalna wada wrodzona płodu o charakterze malformacji, polegająca na niewykształceniu głowy lub wykształceniu jej w formie zredukowanej; + + acephaly + + +
+ +
+ acenaften + ˌaʦ̑ɛ̃ˈnaftɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, policykliczny węglowodór aromatyczny + + acenaphthene + + +
+ +
+ acenokumarol +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny, lek przeciwzakrzepowy będący pochodną kumaryny, antagonista witaminy K; + + acenocoumarol + + +
+ +
+ acerola + ˌaʦ̑ɛˈrɔla +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) Malpighia glabra L., malpigia granatolistna + + acerola + + +
+ +
+ acerra +
+ + n + + + mały, przenośny ołtarzyk, ustawiany przed zmarłym, na którym palono perfumy, używany też jako przenośny ołtarz w czasie uroczystości pogrzebowych; + + acerra + + + + skrzynka z brązu lub marmuru, służąca w starożytnym Rzymie do przechowywania kadzidła do ofiar; + + acerra + + +
+ +
+ acetal + aˈʦ̑ɛtal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny otrzymywany w wyniku działania alkoholu na aldehyd lub keton, wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym i perfumeryjnym oraz w syntezie organicznej; + + acetal + + +
+ +
+ acetaldehyd +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów; + + acetaldehyde + + +
+ +
+ acetalowy + ˌaʦ̑ɛtaˈlɔvɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) związany z acetalem, odnoszący się do acetali + + acetalic + + +
+ +
+ acetamid + ˌaʦ̑ɛˈtãmʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy amidów o wzorze sumarycznym C2H5NO, pochodna kwasu octowego, bezbarwne krystaliczne ciało stałe, wykorzystywany w przemyśle tworzyw sztucznych, w spawalnictwie oraz do produkcji lakierów i materiałów wybuchowych; + + acetamide + ethanamide + + +
+ +
+ acetanilid + ˌaʦ̑ɛtãˈɲilʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny o wzorze sumarycznym C8H9NO, pochodna aniliny, bezbarwna substancja krystaliczna, wykorzystywany do produkcji leków i barwników; + + acetanil + acetanilid + acetanilide + antifebrin + + +
+ +
+ acetofenon + ˌaʦ̑ɛtɔˈfɛ̃nɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy ketonów o wzorze sumarycznym C8H8O, najprostszy keton alkilo-aromatyczny, ciecz o przyjemnym zapachu, wykorzystywany do produkcji leków, substancji zapachowych oraz jako rozpuszczalnik; + + acetophenone + phenyl methyl ketone + phenylethanone + + +
+ +
+ aceton + aˈʦ̑ɛtɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, najprostszy przedstawiciel grupy ketonów o wzorze C3H6O, bezbarwna, łatwopalna i toksyczna ciecz o ostrym zapachu, wykorzystywany w syntezie chemicznej i jako rozpuszczalnik; + + acetone + dimethyl ketone + dimethylformaldehyde + propanone + + +
+ +
+ acetonemia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) gromadzenie się we krwi ciał acetonowych, świadczące o nieprawidłowej przemianie materii + + acetonemia + + +
+ +
+ acetyl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) rodzaj grupy funkcyjnej typu acylowego wywodzącej się z kwasu octowego; + + acetyl + + +
+ +
+ acetylen + ˌaʦ̑ɛˈtɨlɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (zobacz) etyn + + acetylene + + +
+ +
+ ach + ax +
+ + interjection + + + …służący wyrażaniu stanów uczuciowych, takich jak m.in.: zachwyt, zaskoczenie, przestrach, irytacja, podziw, zdziwienie, pragnienie + + ah + oh + + +
+ +
+ achajski + aˈxajsʲci +
+ + adj + + + (odrzeczownikowy) Achaja, Achaj, Achajczyk, Achajka + + Achaean + + +
+ +
+ achondryt + aˈxɔ̃ndrɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (astronomia, astronomiczny) meteoryt kamienny składający się głównie z piroksenów i plagioklazów + + achondrite + + +
+ +
+ achromat + axˈrɔ̃mat +
+ + n + + + (optyka, optyczny) (fotografia) (fizyka, fizyczny) układ optyczny, zestaw dwóch soczewek zrobionych z gatunków szkła o różnej dyspersji połączonych razem; + + achromat + achromatic lens + + +
+ +
+ achromatopsja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) duża lub całkowita niemożność rozpoznawania barw; + + achromatopsia + + +
+ +
+ achy i ochy + ˈaxɨ i‿ˈɔxɨ +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) przesadne zachwyty + + oohing and ahhing + + +
+ +
+ acid house +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek w tanecznej muzyce house, charakteryzujący się hipnotycznym rytmem linii basowej; + + acid house + + +
+ +
+ acid jazz +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek w tanecznej muzyce popularnej, łączący jazz, blues i soul z funkowym rytmem; + + acid jazz + acid-jazz + + +
+ +
+ acid rock +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek w muzyce rockowej, zawierający elementy psychodeliczne; + + acid rock + + +
+ +
+ acid trance +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek w tanecznej muzyce trance, z aranżacją stopniowo wprowadzającą napięcie; + + acid trance + + +
+ +
+ acidic folk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek w muzyce folkowej, zawierający elementy psychodeliczne + + acidic folk + + +
+ +
+ acro-joga +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj treningu, który łączy elementy jogi, masażu tajskiego i akrobatyki + + acro-yoga + acroyoga + + +
+ +
+ acykliczny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) nieposiadający cykli + + acyclic + + + + niecykliczny + + acyclic + + +
+ +
+ ad us. ext. +
+ + acronym + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (łacina) = ad usum externum → do użytku zewnętrznego + + ad us. ext. + + +
+ +
+ ad us. int. +
+ + acronym + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (łacina) = ad usum internum → do użytku wewnętrznego + + ad us. int. + + +
+ +
+ adadżio + aˈdaʤ̑ʲjɔ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) liryczny taniec dwojga solistów, przechodzenie z pozy do pozy oraz podnoszenie tancerki przez partnera; + + adage + + +
+ +
+ adaks +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Addax Laurillard, rodzaj ssaka parzystokopytnego z podrodziny antylopowców; + + addax + + +
+ +
+ adamaszek + ˌadãˈmaʃɛk +
+ + n + + + (włókiennictwo) wzorzysta tkanina dwustronna, z jednej strony matowa, z drugiej błyszcząca; ; (zobacz) też adamaszek w Encyklopedii staropolskiej + + damask + + +
+ +
+ adamsyt + aˈdãmsɨt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek arsenoorganiczny stosowany jako duszący bojowy środek trujący z podgrupy sternitów; + + DM + adamsite + diphenylaminechlorarsine + + +
+ +
+ adaptabilność +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zdolność do fizjologicznego reagowania przystosowawczego komórek, tkanek, narządów organizmu na zmiany warunków jego środowiska; + + adaptive behavior + + +
+ +
+ adaptacja + ˌadapˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przystosowanie do nowego sposobu użytkowania, przeróbka + + adaptation + + +
+ +
+ adaptacyjny +
+ + adj + + + taki, który potrafi się zmieniać, dostosowywać do wymagań albo do otoczenia + + adaptive + + +
+ +
+ adapter + aˈdaptɛr +
+ + n + + + główka odtwarzająca w gramofonie elektrycznym, zastępująca membranę – wkładka gramofonowa + + record player + + +
+ +
+ adaptować + ˌadapˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dostosować/dostosowywać do innego użytku + + adapt + + +
+ +
+ addendum + adˈːɛ̃ndũm +
+ + n + + + załączniki do pisma urzędowego (np. do umowy, podania) + + addendum + + +
+ +
+ adduktor +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mięsień przywodzący kończynę do osi ciała; + + adductor + + +
+ +
+ addycja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) mutacja polegająca na wstawieniu jednej lub większej liczby zasad + + addition + + +
+ +
+ addytywny +
+ + adj + + + związany z dodawaniem, powstający przez dodawanie + + additive + + +
+ +
+ adekwatność + ˌadɛˈkfatnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + odpowiedniość + + adequacy + + +
+ +
+ adekwatny + ˌadɛˈkfatnɨ +
+ + adj + + + dokładnie czemuś odpowiadający + + adequate + appropriate + proportional + suitable + proportionate + + +
+ +
+ adenina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek organiczny, składnik nukleotydów tworzących kwasy nukleinowe; + + adenine + + +
+ +
+ adenoid + ˌadɛ̃ˈnɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zobacz) migdałek gardłowy + + adenoids + + +
+ +
+ adenotomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chirurgiczny zabieg laryngologiczny polegający na usunięciu lub ścięciu przerośniętego migdałka gardłowego; + + adenoidectomy + + +
+ +
+ adenozynotrójfosforan +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) nukleotyd adeninowy zbudowany z trzech reszt kwasu ortofosforowego, reszty adeninowej i rybozy; + + adenosine triphosphate + + +
+ +
+ adept + ˈadɛpt +
+ + n + + + osoba, która się kształci, szczególnie osoba zdobywająca wiedzę praktyczną + + student + + +
+ +
+ adhan +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny)muzułmańskie wezwanie do modlitwy, wygłaszane m.in. przez muezina z minaretu; + + adhan + + +
+ +
+ adhezja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przyciąganie się wzajemne cząsteczek stykających się powierzchni różnych ciał; + + adhesion + + +
+ +
+ adho mukha svanasana +
+ + n + + + jedna z asan; pozycja, w której ciało jest zgięte wpół i pochylone do przodu, wyprostowane nogi i ramiona oparte są podłodze + + adho mukha shvanasana + + +
+ +
+ adiabatyczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) taki, który przebiega bez wymiany ciepła z otoczeniem + + adiabatic + + +
+ +
+ adios +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) do widzenia, do zobaczenia + + adios + + +
+ +
+ adipocyt + ˌadʲiˈpɔʦ̑ɨt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka syntetyzująca i magazynująca trójglicerydy (tłuszcze proste) + + adipocyte + fat cell + lipocyte + + +
+ +
+ admin + ˈadmʲĩn +
+ + n + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) (zobacz) administrator + + admin + + +
+ +
+ administracja + ˌadmʲĩɲiˈstraʦ̑ʲja +
+ + n + + + kierownictwo jakiejś instytucji, przedsiębiorstwa itp. + + management + + + + system organów państwowych i samorządowych, służący sprawowaniu władzy wykonawczej w państwie; + + administration + + + + zarządzanie czymś, administrowanie + + administration + management + + +
+ +
+ administracyjny + ˌadmʲĩɲistraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z administracją i administrowaniem + + administrative + + +
+ +
+ administrator + ˌadmʲĩɲiˈstratɔr +
+ + n + + + osoba zarządzająca czymś + + administrator + + +
+ +
+ administrować + ˌadmʲĩɲiˈstrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sprawować zarząd, kierować jakąś wyodrębnioną dziedziną działalności + + administer + + +
+ +
+ admiracja +
+ + n + + + (książkowy) (dawniej, dawny) przejaw podziwu i uwielbienia dla kogoś lub czegoś + + admiration + + +
+ +
+ admiralicja + ˌadmʲiraˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + budynek mieszący admiralicję (1.1) + + admiralty + admiralship + + + + korpus admirałów + + admiralty + admiralship + + + + władze naczelne marynarki wojennej + + admiralty + admiralship + + +
+ +
+ admirał + adˈmʲiraw +
+ + n + + + (marynarka) najwyższy stopień (dowódca) w marynarce wojennej, równoważny stopniowi generała broni w armii lądowej, naczelny wódz floty; + + admiral + + + + (marynarka) oficer mający stopień admirała (1.1) + + admiral + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) rusałka admirał, motyl z rodziny rusałkowatych + + admiral + + +
+ +
+ admirować +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) (książkowy) podziwiać kogoś, uwielbiać go + + admire + + +
+ +
+ admitancja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wielkość fizyczna będąca odwrotnością impedancji, całkowita przewodność elektryczna w obwodach prądu przemiennego; + + admittance + + +
+ +
+ adnotacja + ˌadnɔˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + uwaga, dopisek, przypisek, notatka + + annotation + + + + (informatyka, informatyczny) w Javie: metadane dodawane na poziomie kodu źródłowego do klas, metod, zmiennych, pakietów i parametrów + + annotation + + +
+ +
+ adopcja + aˈdɔpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) prawne uznanie obcego dziecka za własne; + + adoption + + +
+ +
+ adopcjanizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pogląd teologiczny według którego Jezus nie był naturalnym Synem Bożym a został usynowiony dopiero po narodzinach lub pi chrzcie w Jordanie albo tuż przed śmiercią; + + adoptionism + + +
+ +
+ adopcyjny +
+ + adj + + + związany z adopcją, dotyczący adopcji + + adoptive + + +
+ +
+ adoptować + ˌadɔpˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać / dokonać adopcji + + adopt + + +
+ +
+ adorator + ˌadɔˈratɔr +
+ + n + + + mężczyzna zabiegający o względy kobiety + + womaniser + + +
+ +
+ adorować + ˌadɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) oddawać cześć Bogu lub obiektom kultu religijnego + + worship + + + + uwielbiać kogoś, zachwycać się kimś, otaczać go uwielbieniem + + adore + + +
+ +
+ adrenalina + ˌadrɛ̃naˈlʲĩna +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) hormon wydzielany w sytuacjach zagrożenia i stresu; + + adrenaline + epinephrine + + +
+ +
+ adres + ˈadrɛs +
+ + n + + + informacje o tym, gdzie znajduje się jakiś budynek lub gdzie ktoś mieszka + + address + + +
+ +
+ adresarka + ˌadrɛˈsarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) maszyna do drukowania adresów na masowych przesyłkach; + + addressograph + + +
+ +
+ adresat + aˈdrɛsat +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) osoba, do której ktoś wysyła list, przesyłkę itp. + + addressee + + + + osoba, do której ktoś kieruje słowa, dla której jest przeznaczony jakiś utwór, odezwa itp. + + audience + + +
+ +
+ adresować + ˌadrɛˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + umieszczać adres na liście, przesyłkę + + address + + + + odnosić się, zwracać się do określonej osoby lub grupy + + address + + +
+ +
+ adresówka + ˌadrɛˈsufka +
+ + n + + + mały identyfikator z imieniem zwierzęcia domowego (psa, kota, rzadziej fretki), adresem zamieszkania i/lub numerem telefonu jego opiekuna doczepiany do obroży zwierzęcia + + dog ID tag + dog tag + pet ID tag + pet tag + + +
+ +
+ adret +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) stok góry lub wzgórza będący bardziej nasłoneczniony w stosunku do przeciwnego stoku tego samego wzniesienia bądź pasma górskiego; + + adret + + +
+ +
+ adsorpcja + atˈsɔrpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) gromadzenie się substancji rozpuszczonych w cieczy lub obecnych w gazie na powierzchni ciała stałego lub cieczy; + + adsorption + + +
+ +
+ adware +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) oprogramowanie rozpowszechniane za darmo, którego producent otrzymuje wynagrodzenie za wyświetlanie reklam zlecanych przez sponsorów; + + adware + + + + (informatyka, informatyczny) rodzaj szkodliwego oprogramowania, które w natrętny sposób wyświetla niepożądane przez odbiorcę reklamy; + + adware + + +
+ +
+ adwent + ˈadvɛ̃nt +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w kalendarzu chrześcijańskim okres około czterech tygodni (dawniej czterdziestu dni) przed Bożym Narodzeniem, przygotowujący do uroczystości Narodzenia Pańskiego, symbolizujący oczekiwanie na przyjście Mesjasza; ; (zobacz) też adwent w Encyklopedii staropolskiej + + Advent + Christmas season + + +
+ +
+ adwentysta + ˌadvɛ̃nˈtɨsta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek protestanckiego Kościoła chrześcijańskiego, głoszącego bliskie ponowne przyjście Chrystusa, chrzest tylko dorosłych, sobotę jako dzień święty + + Adventist + + +
+ +
+ adwentyzm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijański ruch podkreślający zbliżające się powtórne przyjście Chrystusa na Ziemię; + + adventism + + +
+ +
+ adwersarz + adˈvɛrsaʃ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) oponent, rywal + + adversary + oponent + + +
+ +
+ adwokacki +
+ + adj + + + związany z adwokatem lub adwokaturą + + attorney + + +
+ +
+ adwokat + adˈvɔkat +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) prawnik udzielający porad i prowadzący sprawy klientów w sądzie; + + lawyer + attorney + barrister + + +
+ +
+ adwokat Boga + adˈvɔkad ˈbɔɡa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim: duchowny, który podczas procesu beatyfikacyjnego lub kanonizacyjnego ma za zadanie przedstawić cechy świadczące o tym, że dana osoba powinna być błogosławionym lub kanonizowanym + + God's advocate + + +
+ +
+ adwokat diabła + adˈvɔkad ˈdʲjabwa +
+ + n + + + (kościelny) (potocznie, potoczny) duchowny, który w Kościele katolickim podczas procesu beatyfikacyjnego lub kanonizacyjnego, ma za zadanie wyszukiwać przyczyn przeciw wyniesieniu na ołtarze + + devil's advocate + + +
+ +
+ adygejski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język adygejski; + + Adyghe + + +
+ +
+ adyton + aˈdɨtɔ̃n +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ukryta przestrzeń w sanktuarium greckim (np. w świątyni, gaju, grocie), dostępna tylko dla kapłanów i osób wybranych, które przeszły obrzęd oczyszczenia, gdzie przechowywane były świętości: posąg bóstwa, przedmioty kultu i dary dla niego, czasem mieściła się tam także wyrocznia; + + adyton + + +
+ +
+ adźiwika +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (historia, historyczny, historycznie) jeden z nurtów filozoficzno-religijnych w Indiach głoszący determinizm, ascetyzm i swoisty ateizm + + Ajivika + + +
+ +
+ adżarski +
+ + adj + + + związany z Adżarią lub Adżarami + + Adjaran + Adjarian + + +
+ +
+ adżyka +
+ + n + + + (kulinaria) pasta z czerwonej papryki z dodatkiem soli, czosnku, ziół oraz orzecha włoskiego, pochodząca z kuchni kaukaskiej; + + adjika + adzhika + ajika + + +
+ +
+ aeracja + ˌaɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + napowietrzanie; + + aeration + aerification + + +
+ +
+ aerator + ˌaɛˈratɔr +
+ + n + + + ręczne lub automatyczne urządzenie ogrodnicze do napowietrzania gleby, którego główną częścią jest wał z kolcami lub kawałkami blachy tnącymi darń podczas obracania się; + + aerator + + + + urządzenie do napowietrzania wody + + aerator + + +
+ +
+ aero- + aˈɛrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z powietrzem, ruchem w powietrzu, lotnictwem + + aero- + + +
+ +
+ aerobik + ˌaɛˈrɔbʲik +
+ + n + + + forma ćwiczeń wykonywana w rytm muzyki; + + aerobics + + +
+ +
+ aerobiologia + ˌaɛrɔbʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem cząsteczek biologicznych znajdujących się w powietrzu atmosferycznym; + + aerobiology + + +
+ +
+ aerodrom + ˌaɛˈrɔdrɔ̃m +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) lotnisko, szczególnie trawiaste + + aerodrome + + +
+ +
+ aerodynamiczny + ˌaɛrɔdɨ̃nãˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z aerodynamiką + + aerodynamic + aerodynamical + + +
+ +
+ aerodynamika + ˌaɛrɔdɨ̃ˈnãmʲika +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział fizyki zajmujący się ruchem gazów; + + aerodynamics + + +
+ +
+ aerofagia + ˌaɛrɔˈfaɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie czynnościowe przewodu pokarmowego polegające na nadmiernym połykaniu powietrza podczas jedzenia; + + aerophagia + + +
+ +
+ aerofiniszer + ˌaɛrɔfʲĩˈɲiʃɛr +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) urządzenie stosowane do skracania dobiegu samolotu i jego wyhamowania, wykorzystywany głównie na pokładach lotniskowców; + + aerofinisher + + +
+ +
+ aerofobia + ˌaɛrɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chorobliwy lęk przed powietrzem (np. przeciągi, wiatr) lub przed ruchem w powietrzu (np. podróż samolotem) + + aerophobia + + +
+ +
+ aerograf +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie malarskie rozpylające farbę za pomocą sprężonego powietrza; + + airbrush + aerograph + air-brush + + +
+ +
+ aerografit +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) syntetyczna piana zbudowana z siatki pustych węglowych nanorurek, jeden z najlżejszych na świecie materiałów; + + aerographite + + +
+ +
+ aeroklub +
+ + n + + + organizacja, której członkami są piloci sportowi, skoczkowie spadochronowi, lotniarze, paralotniarze, modelarze lotniczy oraz miłośnicy lotnictwa + + aero club + flying club + + +
+ +
+ aerologia + ˌaɛrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) nauka zajmująca się badaniem górnych warstw atmosfery; + + aerology + + +
+ +
+ aerologiczny +
+ + adj + + + (meteorologia, meteorologiczny) związany z aerologią + + aerologic + + +
+ +
+ aeromechaniczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z aeromechaniką, dotyczący aeromechaniki + + aeromechanic + + +
+ +
+ aerometr + ˌaɛˈrɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przyrząd do pomiaru gęstości gazu + + aerometer + + +
+ +
+ aerometria +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) nauka zajmująca się pomiarami gazów, w szczególności powietrza + + aerometry + + +
+ +
+ aeronautyka + ˌaɛrɔ̃ˈnawtɨka +
+ + n + + + (książkowy) lotnictwo + + aeronautics + + +
+ +
+ aeronomia + ˌaɛrɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + nauka badająca właściwości fizyczne i chemiczne górnych warstw atmosfery; + + aeronomy + + +
+ +
+ aeronomiczny +
+ + adj + + + (meteorologia, meteorologiczny) związany z aeronomią + + aeronomic + + +
+ +
+ aerostat + ˌaɛˈrɔstat +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) statek powietrzny lżejszy od powietrza; + + aerostat + + +
+ +
+ aerotropizm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wzrost organizmu w kierunku źródła tlenu lub w przeciwną stronę + + aerotropism + + +
+ +
+ aerożel + ˌaɛˈrɔʒɛl +
+ + n + + + materiał będący rodzajem sztywnej piany o wyjątkowo małej gęstości + + aerogel + + +
+ +
+ afatyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z afazją; cierpiący na afazję + + aphasic + + +
+ +
+ afazja + aˈfazʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenia mowy lub rozumienia mowy na skutek uszkodzenia mózgu; + + aphasia + + +
+ +
+ afekcja + aˈfɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) afekt, skłonność ku komu lub czemu + + affection + + +
+ +
+ afekt + ˈafɛkt +
+ + n + + + namiętność, silne uczucie + + passion + + + + wszelkie poruszenie lub wzruszenie umysłu + + emotion + + +
+ +
+ afektacja + ˌafɛkˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przesada w okazywaniu uczuć, egzaltacja; wyrażanie uczuć (poprzez zachowywanie się, wypowiadanie się) w sposób przesadny, sztuczny, afektowany + + affectation + + +
+ +
+ afektowanie + ˌafɛktɔˈvãɲɛ +
+ + adv + + + (książkowy) w afektowany sposób + + gushingly + + +
+ +
+ afektowany + ˌafɛktɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + przesadny, sztuczny + + gushing + gushy + la-di-da + + +
+ +
+ afektować + ˌafɛkˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zachowywać się w sposób nienaturalny + + attitudinize + + +
+ +
+ afera + aˈfɛra +
+ + n + + + wydarzenie, które wywołało skandal; + + affair + + +
+ +
+ afera rozporkowa + aˈfɛra ˌrɔspɔrˈkɔva +
+ + n + + + (publikatory) (potocznie, potoczny) określenie wydarzeń związanych z zarzutami molestowania seksualnego przez osoby publiczne i z dochodzeniem w tej sprawie + + zippergate + + +
+ +
+ afereza + ˌafɛˈrɛza +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zanik głoski lub głosek w wyrazie; + + apheresis + + +
+ +
+ aferzysta + ˌafɛˈʒɨsta +
+ + n + + + człowiek biorący udział w aferach kryminalnych + + schemer + + +
+ +
+ affidavit +
+ + n + + + dobrowolne, urzędowe, pisemne oświadczenie pod przysięgą + + affidavit + + +
+ +
+ afgański + avˈɡãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Afgańczyków lub Afganistan u + + Afghan + Afghani + + +
+ +
+ afiks + ˈafʲiks +
+ + n + + + (gramatyka) morfem będący częścią składową wyrazu, różny od rdzenia, zrostek; + + affix + + +
+ +
+ afiliacja + ˌafʲiˈlʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przyjęcie osoby lub organizacji do działającego już stowarzyszenia + + affiliation + + +
+ +
+ afirmacja + ˌafʲirˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + potwierdzenie, utwierdzenie, akceptacja + + affirmation + + +
+ +
+ afisz + ˈafʲiʃ +
+ + n + + + (poligrafia) plakat informujący o jakiejś imprezie publicznej lub akcji, nawołujący do czegoś; ; (zobacz) też afisz w Encyklopedii staropolskiej + + poster + + +
+ +
+ afonia + aˈfɔ̃ɲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie polegające na braku głosu; + + aphonia + + +
+ +
+ aforystyczny +
+ + adj + + + dotyczący aforyzmów, związany z aforyzmami + + aphoristic + aphoristical + + +
+ +
+ aforyzm + aˈfɔrɨsm̥ +
+ + n + + + zwięzła, lapidarna, przeważnie jednozdaniowa wypowiedź, wyrażająca ogólną prawdę filozoficzną lub moralną, w sposób zaskakujący i błyskotliwy; + + aphorism + + +
+ +
+ afro + ˈafrɔ +
+ + n + + + rodzaj fryzury w formie kuli z napuszonych, drobno skręconych loczków; + + afro + 'fro + + +
+ +
+ afro- + ˈafrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z Afryką + + Afro- + + +
+ +
+ afroamerykański +
+ + adj + + + dotyczący Afroamerykanów, czarnoskórych mieszkańców Stanów Zjednoczonych + + Afro-American + African American + + +
+ +
+ afrobeat + afˈrɔbʲit +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek muzyczny, powstały w Afryce w połowie lat 60. XX wieku, łączący afrykańskie rytmy z funkiem i jazzem; + + afrobeat + + +
+ +
+ afrodyzjak + ˌafrɔˈdɨzʲjak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) środek (roślina, lek itp.) pobudzający popęd seksualny, wzmagający potencję lub doznania erotyczne; + + aphrodisiac + + +
+ +
+ afrodyzjakalny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z afrodyzjakiem; mający działanie afrodyzjaku; pobudzający + + aphrodisiac + + +
+ +
+ afrykanerski + ˌafrɨkãˈnɛrsʲci +
+ + n + + + język z grupy germańskich, używany w południowej Afryce; + + Afrikaans + + +
+ +
+ afrykata +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) spółgłoska zwarto-szczelinowa; + + affricate + + +
+ +
+ afrykański + ˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Afryką, dotyczący Afryki, zamieszkujący Afrykę + + African + + +
+ +
+ aga + ˈaɡa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) oficer w stopniu aga (1.2) + + agha + + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) stopień oficerski w sułtańskiej Turcji; + + agha + + + + tytuł grzecznościowy w krajach muzułmańskich (pan) + + agha + + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek płaza z rodziny ropuchowatych (Rhinella marina); + + cane toad + giant neotropical toad + marine toad + + +
+ +
+ agal + ˈaɡal +
+ + n + + + krążek ze sznurka, służący do utrzymania na głowie kefiji; + + agal + + +
+ +
+ agamia +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rozmnażanie bezpłciowe + + agamogenesis + + +
+ +
+ agapant + aˈɡapãnt +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych; + + agapanthus + + +
+ +
+ agape + aˈɡapɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bezwarunkowa miłość Boga do człowieka; + + agape + + +
+ +
+ agar +
+ + n + + + żywiczne drewno różnych gatunków drzew z rodzaju Aquilaria; + + agar + agarwood + oodh + + +
+ +
+ agardyt + aˈɡardɨt +
+ + n + + + rodzaj minerału; + + agardite + + +
+ +
+ agat + ˈaɡat +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana chalcedonu; kamień półszlachetny o charakterystycznych paskach układających się koncentrycznie; + + agate + + +
+ +
+ agawa + aˈɡava +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Agave L., rodzaj roślin o długich, mięsistych, kolczastych, tworzących rozetę liściach; + + agave + + +
+ +
+ agawa amerykańska + aˈɡava ˌãmɛrɨˈkãj̃ska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek roślin zielnych należących do rodziny agawowatych; + + agave Americana + + +
+ +
+ agencja + aˈɡɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + firma świadcząca różne usługi + + agency + + +
+ +
+ agenda + aˈɡɛ̃nda +
+ + n + + + filia urzędu lub instytucji + + branch + + + + terminarz + + agenda + + + + ustalony plan jakiegoś spotkania + + agenda + + +
+ +
+ agent + ˈaɡɛ̃nt +
+ + n + + + pracownik wywiadu + + agent + + + + tajny pracownik policji lub służb specjalnych + + agent + + + + przedstawiciel jakiejś firmy + + agent + + +
+ +
+ aggiornamento +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) polityka Kościoła rzymskokatolickiego polegająca na unowocześnieniu i modernizacji doktryn oraz instytucji kościelnych, będąca jednym z dążeń II Soboru Watykańskiego; + + aggiornamento + + +
+ +
+ agitacja + ˌaɟiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + działalność prowadząca do zjednania zwolenników dla pewnej sprawy, idei, poglądów; propagowanie haseł albo ideologii; + + agitation + + +
+ +
+ agitator + ˌaɟiˈtatɔr +
+ + n + + + osoba prowadząca agitację + + agitator + + +
+ +
+ aglet +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) skuwka na końcu sznurowadła + + aglet + + +
+ +
+ aglomeracja +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) zespół miasto i osiedli, skupionych na względnie małym obszarze, zazwyczaj wokół dużego miasta lub ośrodka przemysłowego; + + agglomeration + + + + nagromadzenie, skupienie czegoś; (także, też) to, co zostało zgromadzone + + agglomeration + + +
+ +
+ aglutynacyjny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) taki, który tworzy wyrazy pochodne przez zlepianie słów, a nie na drodze odmiany + + agglutinative + + +
+ +
+ aglutynina + ˌaɡlutɨ̃ˈɲĩna +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) przeciwciało biorące udział w zlepianiu aglutynogenów podczas aglutynacji; + + agglutinin + + +
+ +
+ agnat + ˈaɡnat +
+ + n + + + (dawniej, dawny) krewny w linii męskiej + + agnate + + +
+ +
+ agnostycyzm + ˌaɡnɔˈstɨʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) pogląd negujący całkowicie lub częściowo możliwość poznania bytu; + + agnosticism + + +
+ +
+ agnostyczny + ˌaɡnɔˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z agnostycyzmem lub agnostykami + + agnostic + + +
+ +
+ agnostyk + aˈɡnɔstɨk +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zwolennik agnostycyzmu + + agnostic + + +
+ +
+ agogo + aˈɡɔɡɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument perkusyjny pochodzenia afrykańskiego zbudowany co najmniej z dwóch dzwonków połączonych zakrzywionym uchwytem; + + agogo bell + + +
+ +
+ agon + ˈaɡɔ̃n +
+ + n + + + zawody sportowe, muzyczne oraz turnieje poetów w starożytnej Grecji + + agon + + +
+ +
+ agonia + aˈɡɔ̃ɲja +
+ + n + + + stan bezpośrednio poprzedzający zgon; + + agony + + +
+ +
+ agonista + ˌaɡɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) czynnik współdziałający, o podobnym działaniu do czegoś; + + agonist + + +
+ +
+ agonistyka +
+ + n + + + w starożytnej Grecji: współzawodnictwo w agonach + + agonistics + + +
+ +
+ agora + aˈɡɔra +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) podejmujące najważniejsze decyzje zgromadzenie zwoływane w greckich państwach-miastach + + agora + + +
+ +
+ agorafobia + ˌaɡɔraˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed przebywaniem samemu w miejscach publicznych; + + agoraphobia + + +
+ +
+ agrafa + aˈɡrafa +
+ + n + + + termin odnoszący się do słów Jezusa, niezapisanych w Nowym Testamencie; + + agrapha + + +
+ +
+ agrafka + aˈɡrafka +
+ + n + + + rodzaj zapinki wykonanej z drutu, której jeden koniec zahacza się o zagięcie znajdujące się na drugim końcu; + + safety pin + + +
+ +
+ agramatyzm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (medycyna, medyczny) rodzaj afazji, niezdolność do prawidłowego łączenia wyrazów w zdania; + + agrammatism + + +
+ +
+ agrarny + aˈɡrarnɨ +
+ + adj + + + rolniczy, rolny + + agrarian + + +
+ +
+ agrarystyczny +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) (socjologia, socjologiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z agraryzmem + + agrarian + + +
+ +
+ agregat + aˈɡrɛɡat +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zespół różnych maszyn połączonych ze sobą na stałe w celu wykonywania określonej pracy, stanowiących przez to jedno nowe urządzenie robocze + + aggregate + + +
+ +
+ agresja + aˈɡrɛsʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zbrojny najazd jednego państwa na inne; + + aggression + + + + (psychologia, psychologiczny) zachowanie, którego celem jest wyładowanie gniewu, wyrządzenie szkody; + + aggression + + +
+ +
+ agresor + aˈɡrɛsɔr +
+ + n + + + ktoś, kto dopuszcza się agresji + + aggressor + + + + państwo działające lub posługujące się metodami agresji + + aggressor + + +
+ +
+ agrest + ˈaɡrɛst +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) Ribes uva-crispa, krzew owocowy z gatunku porzeczka agrest, wydający kwaskowate, zielonkawe owoce typu jagody; + + gooseberry bush plant + + + + (spożywczy) owoc agrestu (1.1) + + gooseberry + + +
+ +
+ agresywnie +
+ + adv + + + w sposób agresywny + + aggressively + + +
+ +
+ agresywność +
+ + n + + + cecha tego, co agresywne; cecha tych, którzy są agresywni + + aggressiveness + + +
+ +
+ agresywny + ˌaɡrɛˈsɨvnɨ +
+ + adj + + + zachowujący się wrogo, napastliwie + + aggressive + aggro + + +
+ +
+ agrobiologia +
+ + n + + + nauka o ogólnych prawach biologicznych stanowiących podstawę uprawy roślin i hodowli zwierząt; + + agrobiology + + +
+ +
+ agrobiologiczny +
+ + adj + + + (rolnictwo, rolniczy) (biologia, biologiczny) związany z agrobiologią lub agrobiologami + + agrobiological + agrobiologic + + +
+ +
+ agrobiotechnologia +
+ + n + + + nauka o zastosowaniu biotechnologii w rolnictwie + + agrobiotechnology + + +
+ +
+ agrochemia +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) dział chemii powiązany z rolnictwem, bada działanie substancji na środowisko naturalne, szukając sposobów na zwiększenie plonów i poprawę jakości produktów rolnych; + + agrochemistry + + +
+ +
+ agrochemiczny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) (rolnictwo, rolniczy) związany z agrochemią + + agrochemical + + +
+ +
+ agrofizyczny +
+ + adj + + + (rolnictwo, rolniczy) dotyczący agrofizyki + + agrophysical + + +
+ +
+ agrofizyka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka z pogranicza agronomii i fizyki, której obiektem badawczym jest ekosystem ukształtowany poprzez działalność człowieka, badany i opisywany metodami nauk ścisłych – w szczególności fizyki; + + agricultural physics + agrophysics + + +
+ +
+ agroklimatologia +
+ + n + + + dział klimatologii badający oddziaływanie warunków klimatycznych na uprawę roślin; + + agroclimatology + + +
+ +
+ agrometeorologia +
+ + n + + + dział meteorologii badający wpływ zjawisk meteorologicznych na uprawę roślin, produkcję rolniczą i leśną oraz vice versa; + + agrometeorology + + +
+ +
+ agrometr +
+ + n + + + linijka z podziałką, służąca do obliczania powierzchni według planu + + agrometer + + +
+ +
+ agronom + aˈɡrɔ̃nɔ̃m +
+ + n + + + specjalista zajmujący się agronomią; + + agronomist + + +
+ +
+ agronomia + ˌaɡrɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) teoretyczna i praktyczna wiedza o rolnictwie i zarządzaniu produkcją żywności roślinnej; + + agronomy + agricultural science + + +
+ +
+ agroturystyka + ˌaɡrɔtuˈrɨstɨka +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (turystyka, turystyczny) wypoczynek spędzany w chłopskim gospodarstwie, może być połączony z pracą w gospodarstwie; + + agriturism + + +
+ +
+ agulski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język agulski; + + Aghul + + +
+ +
+ aguti + aˈɡutʲi +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Dasyprocta, roślinożerny gryzoń południowoamerykański, introdukowany również w Indiach; + + agouti + + +
+ +
+ aha + ˈaxa +
+ + interjection + + + …wyrażenie potwierdzenia/zrozumienia + + aha + + + + …wyrażenie przypomnienia + + aha + + +
+ +
+ ahinsa + aˈçĩw̃sa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zasada moralna hinduizmu, buddyzmu i dźinizmu, nakazująca poszanowanie wszelkiego życia, odrzucająca zabijanie i zadawanie obrażeń fizycznych wszelkim istotom żywym – ludziom, zwierzętom, a w dźinizmie także roślinom i Ziemi; + + ahimsa + ahinsa + + +
+ +
+ ahistoryczny +
+ + adj + + + pokazujący wydarzenia historyczne bez kontekstu, bez działania czynników historycznych + + ahistorical + unhistorical + + +
+ +
+ ahoj + aˈxɔj +
+ + interjection + + + pozdrowienie, zawołanie, okrzyk mający zwrócić uwagę; słowo używane zwykle wśród marynarzy i żeglarzy + + ahoy + + +
+ +
+ aikido + ajˈcidɔ +
+ + n + + + japońska sztuka samoobrony; + + aikido + + +
+ +
+ airbag + ˈɛrbak +
+ + n + + + (motoryzacja) poduszka powietrzna + + airbag + + +
+ +
+ ais +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk a podwyższony o półton; + + A-sharp + + +
+ +
+ ais-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku ais (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami) + + a-sharp minor + + +
+ +
+ aisis + ˈajsʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk a podwyższony o cały ton; + + A double sharp + + +
+ +
+ aj + aj +
+ + interjection + + + …oznajmiający ból lub zaskoczenie + + ouch + + +
+ +
+ ajatollah + ˌajaˈtɔlːax +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wysoki tytuł znawcy teologii i prawa w szyizmie imamickim; + + ayatollah + + +
+ +
+ ajmak +
+ + n + + + (administracja) jednostka administracyjna w Górnym Ałtaju, w Buriato-Mongolii i w Mongolii; + + aimag + + +
+ +
+ ajoen +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny występujący w czosnku, bezwonny produkt rozpadu alliiny + + ajoene + + +
+ +
+ ajran +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) turecki i ałtajski napój sporządzany z jogurtu, wody i soli; + + airan + + +
+ +
+ ajurweda + ˌajurˈvɛda +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (starożytność) system medycyny indyjskiej rozwinięty w starożytności + + Ayurveda + + +
+ +
+ ajurwedyjski + ˌajurvɛˈdɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z ajurwedą – medycyną indyjską + + Ayurvedic + ayurvedic + + +
+ +
+ ajwar +
+ + n + + + (kulinaria) bałkańska pasta przyrządzana z papryki, bakłażanów i pomidorów; + + ajvar + + +
+ +
+ akacja + aˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) tropikalne drzewo lub krzew z rodzaju (1.1) + + acacia + + +
+ +
+ akademia + ˌakaˈdɛ̃mʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) szkoła filozoficzna założona przez Platona, mieszcząca się w parku Akademosa; + + Academy + + + + instytucja, towarzystwo naukowe + + academy + + + + szkoła wyższa; + + academy + drama school + + +
+ +
+ akademicki + ˌakadɛ̃ˈmʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (szkolnictwo, szkolny) dotyczący uczelni wyższej, studiów i studentów + + academic + academical + + + + zgodny z określonymi, utartymi wzorami + + academic + academical + + + + taki, który jest teoretyczny; nie jest praktyczny + + theoretical + theoretic + + +
+ +
+ akademik + ˌakaˈdɛ̃mʲik +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) dom akademicki; + + hall of residence + dorm + dormitory + + +
+ +
+ akadiański + ˌakaˈdʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Akadii + + Acadian + + +
+ +
+ akadyjski +
+ + adj + + + dotyczący Akadu lub/i państwa akadyjskiego + + Akkadian + + +
+ +
+ akadyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język semicki, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e.; + + Akkadian + + +
+ +
+ akalkulia + ˌakalˈkulʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie zdolności procesów liczenia; + + acalculia + + +
+ +
+ akant + ˈakãnt +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) motyw dekoracyjny w formie stylizowanych liści, gałązek i kwiatów akantu (1.1); + + acanthus + + + + (botanika, botaniczny) Acanthus L., rodzaj roślin, bylin lub krzewów, z rodziny akantowatych; . + + acanthus + + +
+ +
+ akantyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy siarczków, jednoskośna odmiana argentytu ; + + acanthite + + +
+ +
+ akapit + aˈkapʲit +
+ + n + + + fragment tekstu rozpoczynający się od nowego wiersza; + + paragraph + + +
+ +
+ akatyst + aˈkatɨst +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj hymnu liturgicznego ku czci Chrystusa lub świętych, spotykany zwłaszcza w wielkopostnej tradycji chrześcijaństwa wschodniego, śpiewany na stojąco podczas szczególnych nabożeństw; + + akathist + + +
+ +
+ akceleracja +
+ + n + + + przyspieszenie + + acceleration + + +
+ +
+ akceleracyjny +
+ + adj + + + związany z przyspieszeniem lub przyspieszaniem, akceleracją; służący do przyspieszania + + accelerative + + +
+ +
+ akcent + ˈakʦ̑ɛ̃nt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyróżnienie za pomocą środków fonetycznych niektórych sylab w obrębie wyrazu; + + stress + accent + + +
+ +
+ akcentować + ˌakʦ̑ɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyróżniać sylabę w wyrazie lub wyraz w zdaniu + + accent + + + + podkreślać jakieś cechy, kłaść na coś nacisk + + accent + + +
+ +
+ akceptacja + ˌakʦ̑ɛpˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyrażenie zgody + + acceptance + acceptation + + +
+ +
+ akceptant +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) osoba przyjmująca na siebie zobowiązanie zapłacenia w określonym terminie i miejscu wymienionej w wekslu sumy; + + acceptor + accepter + + +
+ +
+ akceptor +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) cząsteczka, pojedynczy atom lub jon, który przyjmuje elektron, proton, grupę funkcyjną lub określony jon od innych cząsteczek w trakcie reakcji chemicznej; + + acceptor + + +
+ +
+ akceptowalny + ˌakʦ̑ɛptɔˈvalnɨ +
+ + adj + + + możliwy do zaakceptowania, do przyjęcia + + acceptable + + +
+ +
+ akceptować + ˌakʦ̑ɛpˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + aprobować coś + + accept + + +
+ +
+ akcesorium +
+ + n + + + (urzędowy) (handel, handlowy) drobny przedmiot stanowiący dodatkowe wyposażenie + + accessory + accoutrement + + +
+ +
+ akcja + ˈakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (sport, sportowy) działania ofensywne, atak + + action + + + + działanie zorganizowane + + action + + + + przebieg zdarzeń powiązanych następstwem chronologicznym, lub więzią przyczynowo-skutkową; + + action + + + + papier wartościowy wystawiany posiadaczowi części kapitału spółki akcyjnej (często w lm); + + share + stock + + +
+ +
+ akcja na okaziciela + ˈakʦ̑ʲja ˌna‿ɔkaʑiˈʨ̑ɛla +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rodzaj akcji, na której nie ma oznaczonego właściciela - przeciwieństwo akcji imiennej; + + bearer share + + +
+ +
+ akcjonariat pracowniczy + ˌakʦ̑ʲjɔ̃ˈnarʲjat ˌpraʦ̑ɔvʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) forma własności, w której właścicielami większości akcji są pracownicy; + + employee share ownership + + +
+ +
+ akcjonariusz + ˌakʦ̑ʲjɔ̃ˈnarʲjuʃ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) właściciel akcji spółki akcyjnej; + + shareholder + + +
+ +
+ akcyza + akˈʦ̑ɨza +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rodzaj podatku pośredniego nakładanego na niektóre towary celem ograniczenia ich konsumpcji; + + excise tax + + +
+ +
+ akita +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) każda z dwóch ras psów: akita inu i akita amerykańska; + + Akita + + + + pies którejś z ras (1.1) + + akita + + +
+ +
+ aklamacja + ˌaklãˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + jednogłośny wybór, uznanie czegoś + + acclamation + acclaim + + +
+ +
+ aklina +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) linia łącząca na mapie miejsca, gdzie odchylenie igły magnetycznej równe jest zeru; + + aclinic line + + +
+ +
+ akmeizm +
+ + n + + + (literacko) przeciwstawiający się symbolizmowi modernistyczny kierunek w poezji i literaturze rosyjskiej przypadający na początek XX wieku; + + Acmeism + + +
+ +
+ akolita + ˌakɔˈlʲita +
+ + n + + + (kościelny) osoba, której udzielono posługi akolitatu; + + acolyte + + +
+ +
+ akomodacja + ˌakɔ̃mɔˈdaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dostosowanie się układu optycznego oka do ostrego widzenia + + accommodation + + + + dostosowanie warunków oferty zakwaterowania + + adjustment + + + + przystosowanie sposobów katechizacji misyjnej do warunków życia ludności nauczanej + + adjustment + + +
+ +
+ akompaniament + ˌakɔ̃mpãˈɲãmɛ̃nt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrumentalne tło głównej partii; + + accompaniment + + +
+ +
+ akompaniator + ˌakɔ̃mpãˈɲatɔr +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wykonawca akompaniamentu + + accompanist + + +
+ +
+ akompaniować + ˌakɔ̃mpãˈɲɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrumentalnie towarzyszyć głównej partii, wykonywać jej tło + + accompany + + +
+ +
+ akonto + aˈkɔ̃ntɔ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zadatek na spłatę z tytułu należności + + advance + + +
+ +
+ akord + ˈakɔrt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) równoczesne współbrzmienie co najmniej trzech dźwięków; + + chord + + +
+ +
+ akordeon + ˌakɔrˈdɛɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj instrumentu muzycznego z grupy aerofonów; + + accordion + + +
+ +
+ akordeonista + ˌakɔrdɛɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) mężczyzna, chłopiec grający na akordeonie + + accordionist + + +
+ +
+ akredytacja +
+ + n + + + oficjalna zgoda potrzebna dziennikarzom lub dyplomatom do wykonywania swoich zadań w danym miejscu + + accreditation + + +
+ +
+ akredytować +
+ + v + + + udzielać akredytacji + + accredit + + +
+ +
+ akrobata + ˌakrɔˈbata +
+ + n + + + człowiek wykonujący akrobacje, zwykle w cyrku lub sporcie + + acrobat + + +
+ +
+ akrobatyczny +
+ + adj + + + związany z akrobatyką, dotyczący akrobatyki + + acrobatic + + +
+ +
+ akrofobia + ˌakrɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk wysokości; + + acrophobia + + +
+ +
+ akrolit + aˈkrɔlʲit +
+ + n + + + (sztuka) (starożytność) w starożytnej Grecji: posąg wykonany z dwóch materiałów; + + acrolith + + +
+ +
+ akromegalia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba spowodowana nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu, występuje u osób dorosłych i powoduje przerost kości i rozrost tkanek miękkich; + + acromegaly + + +
+ +
+ akropol + aˈkrɔpɔl +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnej Grecji: osiedle, część miasta znajdująca się na wzgórzu + + acropolis + + +
+ +
+ aksamit + aˈksãmʲit +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkanina bawełniana z krótką okrywą włosową z jedwabnych, wełnianych lub bawełnianych nici; + + velvet + + +
+ +
+ aksamitka + ˌaksãˈmʲitka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Tagetes, kwitnąca roślina ozdobna; + + marigold + tagetes + + +
+ +
+ aksamitny + ˌaksãˈmʲitnɨ +
+ + adj + + + wykonany z aksamitu + + velvet + + + + (przenośnie, przenośnia) gładki, miękki, delikatny + + velvety + + +
+ +
+ aksjologiczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z aksjologią, dotyczący aksjologii + + axiological + + +
+ +
+ aksjomat + akˈsʲjɔ̃mat +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (logika, logiczny) element aksjomatyki, czyli tak wybranego zestawu twierdzeń, że na ich bazie daje się wyprowadzić wszystkie pozostałe twierdzenia danej teorii matematycznej; + + axiom + + +
+ +
+ aksjomatyczny + ˌaksʲjɔ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + oparty na aksjomatach + + axiomatic + + +
+ +
+ aksolotl + aˈksɔlɔtl̥ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) forma larwalna niektórych płazów zdolna do rozmnażania płciowego + + axolotl + + +
+ +
+ akson + ˈaksɔ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nitkowate przedłużenie komórki nerwowej; + + axon + + +
+ +
+ aksonometria + ˌaksɔ̃nɔ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + rodzaj rzutu równoległego, odwzorowanie przestrzeni na płaszczyznę z wykorzystaniem prostokątnego układu osi + + axonometry + + +
+ +
+ aksonometryczny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) (geometria) związany z aksonometrią, dotyczący aksonometrii + + axonometric + + +
+ +
+ aksynit + aˈksɨ̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + axinite + + +
+ +
+ akt + akt +
+ + n + + + (sztuka) (fotografia) zdjęcie lub obraz nagiej modelki lub modela; + + nude + + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) część sztuki teatralnej; + + act + + + + czyn, działanie + + act + + + + (urzędowy) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) urzędowy lub prawny dokument + + document + + +
+ +
+ akt urodzenia + ˈakt ˌurɔˈʣ̑ɛ̃ɲa +
+ + n + + + akt stanu cywilnego stwierdzający fakt narodzin dziecka; + + birth certificate + + +
+ +
+ aktomiozyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) powstający w wyniku skurczu mięśnia kompleks dwóch białek: aktyny i miozyny; + + actomyosin + + +
+ +
+ aktor + akˈtɔʒɨ + ˈaktɔr +
+ + n + + + osoba, która gra rolę w teatrze lub w filmie; + + actor + performer + + +
+ +
+ aktorka + akˈtɔrka +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) kobieta, która w teatrze lub na filmie udaje jakąś postać, bohatera + + actress + + +
+ +
+ aktualizacja + ˌaktu<sup>w</sup>alʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + czynienie czegoś aktualnym, uwspółcześnienie, modernizacja + + update + + +
+ +
+ aktualizowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: aktualizować + + updating + + +
+ +
+ aktualizować +
+ + v + + + czynić aktualnym + + update + + +
+ +
+ aktualny + ˌaktuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + dotyczący teraźniejszości + + current + + +
+ +
+ aktuariusz +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) specjalista z zakresu matematyki finansowej, obliczania ryzyka oraz wyceny projektów finansowych; + + actuary + + +
+ +
+ aktyn + ˈaktɨ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) radioaktywny pierwiastek chemiczny o symbolu Ac i liczbie atomowej 89; + + actinium + + +
+ +
+ aktynometr + ˌaktɨ̃ˈnɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) przyrząd służący do dokładnego mierzenia promieniowania słonecznego + + actinometer + + +
+ +
+ aktynometryczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z aktynometrią lub aktynometrem, dotyczący aktynometrii lub aktynometru + + actinometric + + +
+ +
+ aktywa +
+ + n + + + (księgowość) kontrolowane przez jednostkę gospodarczą zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, które użyte spowodują wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych; + + assets + + +
+ +
+ aktywista + ˌaktɨˈvʲista +
+ + n + + + bardzo aktywny członek organizacji walczący w imię określonych praw lub przekonań + + activist + + +
+ +
+ aktywizm +
+ + n + + + czynna postawa; bycie aktywnym + + activism + + + + (filozofia, filozoficzny) przekonanie myślicielskie o pierwszeństwie aktywności i zmiany nad stałością + + activism + + +
+ +
+ aktywność + akˈtɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + działanie, przejawianie inicjatywy, branie udziału + + activity + + +
+ +
+ aktywny + akˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + biorący w czymś żywy udział, przejawiający inicjatywę; czynny; działający + + active + + + + (chemia, chemiczny) zdolny do reakcji chemicznej lub przyspieszający ją + + active + + +
+ +
+ aktywować + ˌaktɨˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się aktywne + + activate + enable + + +
+ +
+ aktówka + akˈtufka +
+ + n + + + płaska torba na dokumenty + + briefcase + + +
+ +
+ akulturacja + ˌakultuˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) przyjęcie przez osobę lub grupę kultury innej grupy + + acculturation + + +
+ +
+ akumulacja +
+ + n + + + (książkowy) gromadzenie lub nagromadzenie się czegoś + + accumulation + + +
+ +
+ akumulacyjny +
+ + adj + + + związany z akumulacją, gromadzeniem + + accumulative + + +
+ +
+ akumulator + ˌakũmuˈlatɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do magazynowania energii (elektrycznej, mechanicznej lub cieplnej) + + battery + accumulator + + +
+ +
+ akumulatorek + ˌakũmulaˈtɔrɛk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) bateria, którą można ponownie naładować + + rechargeable battery + + +
+ +
+ akupresura + ˌakuprɛˈsura +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wywodząca się z Chin tradycyjna metoda leczenia polegająca na naciskaniu, masowaniu i opukiwaniu ciała; + + acupressure + + +
+ +
+ akupunktura + ˌakupũŋkˈtura +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) sztuka leczenia polegająca na wbijaniu igieł w określone miejsca na ciele człowieka; + + acupuncture + + +
+ +
+ akurat + aˈkurat +
+ + adv + + + wskazanie chwili, w której ma lub miało miejsce zdarzenie lub że chwilę wcześniej się zakończyło + + at this very moment + just + + +
+ +
+ akurat + aˈkurat +
+ + interjection + + + zaprzeczenie, protest wobec zastanego stanu lub wcześniejszej wypowiedzi + + a likely story + nothing of the kind + tell me another + + +
+ +
+ akurat + aˈkurat +
+ + particle + + + podkreślenie dokładności informacji; właśnie tak / tyle / … + + exactly + just + precisely + + + + podkreślenie, wskazanie obiektu lub obiektów wyróżnionych spośród innych + + exactly + just + precisely + + +
+ +
+ akuratność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest akuratne; cecha tych, którzy są akuratni + + accuracy + + +
+ +
+ akustyczny +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) używający niezelektryfikowanych, tradycyjnych instrumentów + + unplugged + + + + odnoszący się do zjawisk dźwiękowych + + acoustic + + +
+ +
+ akustyka +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział fizyki, nauka o dźwięku i rozchodzeniu się fal sprężystych w różnych ośrodkach + + acoustics + + + + (fizyka, fizyczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) warunki wnętrza decydujące o rozchodzeniu się w nim dźwięków + + acoustics + + +
+ +
+ akuszeria + ˌakuˈʃɛrʲja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) określenie położnictwa + + midwifery + obstetrics + + +
+ +
+ akuszerka + ˌakuˈʃɛrka +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) położna; + + midwife + accoucheuse + + +
+ +
+ akwakultura + ˌakfakulˈtura +
+ + n + + + forma gospodarki ludzkiej, mająca na celu zwiększenie pozyskiwania żywności (rzadziej innych produktów) ze środowiska wodnego; + + aquaculture + + +
+ +
+ akwamaryn + ˌakfãˈmarɨ̃n +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) przezroczysty minerał o niebieskawozielonej barwie, odmiana berylu; + + aquamarine + + +
+ +
+ akwamaryna + ˌakfãmaˈrɨ̃na +
+ + n + + + barwa niebieskawozielona + + aquamarine + + +
+ +
+ akwarela + ˌakfaˈrɛla +
+ + n + + + (sztuka) rozpuszczalna w wodzie farba stosowana w malarstwie + + watercolor + watercolour + + +
+ +
+ akwarelista +
+ + n + + + (sztuka) malarz malujący obrazy farbami akwarelowymi + + watercolourist + + +
+ +
+ akwarium + aˈkfarʲjũm +
+ + n + + + duży, przezroczysty, prostopadłościenny zbiornik na wodę + + aquarium + tank + + + + hodowla ryb urządzona w akwarium (1.1) + + aquarium + fish tank + + +
+ +
+ akwedukt + aˈkfɛdukt +
+ + n + + + kanał wodociągowy, rurociąg podziemny lub nadziemny, doprowadzający wodę z odległych źródeł na ogół do miast przy wykorzystaniu siły ciążenia ziemskiego; + + aqueduct + + +
+ +
+ akwizycja +
+ + n + + + (handel, handlowy) pozyskiwanie klientów, zbieranie zamówień w imieniu danej firmy + + acquisition + + +
+ +
+ akworyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) u meduz: enzym katalizujący utlenianie w obecności wapnia; + + aequorin + + +
+ +
+ ala + ˈala +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) starożytny oddział piechoty lub później jazdy Rzymu i Mezopotamii; + + ala + + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) straż przyboczna króla Macedonii + + ala + + +
+ +
+ alabaster + ˌalaˈbastɛr +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) zbita, drobnoziarnista odmiana gipsu, delikatnie zabarwiona lub biała; + + alabaster + + +
+ +
+ alanina +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organiczny związek chemiczny, jeden z dwudziestu podstawowych aminokwasów białkowych; + + alanine + + +
+ +
+ alarm + ˈalarm +
+ + n + + + sygnał dźwiękowy lub świetlny ostrzegający przed niebezpieczeństwem + + alarm + + +
+ +
+ alarmować +
+ + v + + + wywoływać niepokój + + alarm + + + + zawiadamiać o niebezpieczeństwie lub sytuacji wymagającej szybkiego działania + + alert + + +
+ +
+ alarmowy +
+ + adj + + + dający sygnał o grożącym niebezpieczeństwie + + alarm + warning + + +
+ +
+ alaskański +
+ + adj + + + związany z Alaską, pochodzący z Alaski + + Alaskan + + +
+ +
+ alaski + aˈlasʲci +
+ + adj + + + związany z Alaską, pochodzący z Alaski + + Alaskan + + +
+ +
+ alaskijski +
+ + adj + + + związany z Alaską, pochodzący z Alaski + + Alaskan + + +
+ +
+ alawita + ˌalaˈvʲita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca prądu religijnego na obrzeżach islamu; + + Alawite + + +
+ +
+ alba + ˈalba +
+ + n + + + długa biała szata liturgiczna księży katolickich; + + alb + + +
+ +
+ albarello + ˌalbaˈrɛlːɔ +
+ + n + + + zazwyczaj zdobione ceramiczne naczynie używane przez aptekarzy + + albarello + + +
+ +
+ albatros + alˈbatrɔs +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) żyjący w koloniach, żywotny ptak oceaniczny o masywnym dziobie; + + albatross + + +
+ +
+ albański + alˈbãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Albanią, dotyczący Albanii + + Albanian + + +
+ +
+ albedo + alˈbɛdɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) liczba charakteryzująca stosunek natężenia światła odbitego do natężenia światła padającego; + + albedo + + + + biała część skórki w owocach cytrusowych + + albedo + + +
+ +
+ albertozaur + ˌalbɛrˈtɔzawr +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) rodzaj teropoda z rodziny tyranozaurów; + + albertosaurus + + +
+ +
+ albigens +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) przedstawiciel heretyckiego ruchu w średniowiecznej Francji; + + Albigensian + + +
+ +
+ albigeński +
+ + adj + + + związany z albigensami, dotyczący albigensów + + Albigensian + + +
+ +
+ albigeński +
+ + possessiveAdjective + + + należący do albigensów, będący ich własnością + + Albigensian + + +
+ +
+ albinos + alˈbʲĩnɔs +
+ + n + + + człowiek dotknięty albinizmem (niedoborem pigmentu w skórze) + + albino + + +
+ +
+ albit + ˈalbʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, glinokrzemian sodowy; + + albite + + +
+ +
+ albo + ˈalbɔ +
+ + conjunction + + + …łączący dwa zdania równorzędne, oraz dwie części zdania, wskazujący, że tylko jedna część jest prawdziwa; + + or + + +
+ +
+ album + ˈalbũm +
+ + n + + + zbiór reprodukcji, fotografii, pocztówek, znaczków itp. + + album + + +
+ +
+ alchemia + alˈxɛ̃mʲja +
+ + n + + + średniowieczna chemia, której zadaniem było odkrycie sposobu na przemianę metali nieszlachetnych w złoto + + alchemy + + +
+ +
+ alchemiczny +
+ + adj + + + dotyczący alchemii + + alchemical + + +
+ +
+ alchemik + alˈxɛ̃mʲik +
+ + n + + + osoba zajmująca się alchemią w średniowieczu + + alchemist + + +
+ +
+ alcista + alʲˈʨ̑ista +
+ + n + + + chłopiec lub mężczyzna śpiewający altem + + alto singer + countertenor + + +
+ +
+ alczyk + ˈalʧ̑ɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Alle alle, mały morski ptak z rodziny alk; + + Little Auk + + +
+ +
+ aldehyd + alˈdɛxɨt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny posiadający grupę aldehydową, czyli grupę karbonylową (C=O) połączoną z jednym (-CHO) lub dwoma (CH2O) atomami wodoru, aktywny chemicznie, ma silne właściwości redukujące; + + aldehyde + + +
+ +
+ aldehyd octowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy aldehydów; + + acetaldehyde + + +
+ +
+ aldehyd salicylowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym i w syntezie chemicznej; + + 2-hydroxybenzaldehyde + o-hydroxybenzaldehyde + salicylaldehyde + salicylic aldehyde + + +
+ +
+ aldosteron + ˌaldɔˈstɛrɔ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (biochemia, biochemiczny) hormon sterydowy wytwarzany przez warstwę kłębkowatą kory nadnerczy, należący do grupy mineralokortykoidów + + aldosterone + + +
+ +
+ ale + ɛjl + ˈalɛ +
+ + conjunction + + + …służący do łączenia zdań wtedy, gdy jedno z nich jest przeciwieństwem drugiego, gdy sytuacja z jednego z nich zachodzi pomimo sytuacji ze zdania drugiego + + but + however + + +
+ +
+ alef + ˈalɛf +
+ + n + + + pierwsza litera alfabetów semickich: m.in. fenickiego, aramejskiego, arabskiego (ا), hebrajskiego (א), syryjskiego (ܐ); + + aleph + + +
+ +
+ alegat + aˈlɛɡat +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dokument, załącznik; + + addendum + + +
+ +
+ alegoreza + ˌalɛɡɔˈrɛza +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dwustopniowy sposób interpretacji znaków polegający na odczytywaniu najpierw znaczenia dosłownego, a później głębszego; + + allegorizing + + +
+ +
+ alegoria + ˌalɛˈɡɔrʲja +
+ + n + + + (literacko) (sztuka) nawiązanie do czegoś/kogoś, przywołanie przekazane nie wprost, ale metaforycznie, za pomocą wypowiedzi zaszyfrowanej w przypowieści; + + allegory + + +
+ +
+ alegorycznie + ˌalɛɡɔˈrɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + przenośnie, w sposób alegoryczny + + allegorically + + +
+ +
+ alegoryczny + ˌalɛɡɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (literacko) (sztuka) taki, który ma poza znaczeniem dosłownym stały umowny sens przenośny + + allegoric + allegorical + + +
+ +
+ aleja + aˈlɛja +
+ + n + + + droga wysadzana po obu stronach drzewami lub krzewami; + + avenue + + +
+ +
+ alejka + aˈlɛjka +
+ + n + + + wąska uliczka spacerowa + + path + + +
+ +
+ aleksandretta obrożna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Psittacula krameri, gatunek ptaka z rodziny papug wschodnich, występujący m.in. w środkowej Afryce i na Półwyspie Indyjskim; + + ring-necked parakeet + rose-ringed parakeet + + +
+ +
+ aleksandryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, rzadka, przezroczysta odmiana chryzoberylu; + + alexandrite + + +
+ +
+ aleksytymia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) niezdolność do rozumienia lub identyfikowania emocji oraz ich nazywania i wyrażania; + + alexithymia + + +
+ +
+ alergen + aˈlɛrɡɛ̃n +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) antygen (czynnik) zewnątrzpochodny, który wywołuje reakcję alergiczną; + + allergen + + +
+ +
+ alergia + aˈlɛrʲɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) uczulenie, nadmierna reakcja organizmu na jakiś czynnik; + + allergy + + +
+ +
+ alergiczny + ˌalɛrʲˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z alergią + + allergic + + +
+ +
+ alergik + aˈlɛrʲɟik +
+ + n + + + osoba uczulona na działanie alergenów + + allergy sufferer + + +
+ +
+ alergolog + ˌalɛrˈɡɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób alergicznych + + allergist + + +
+ +
+ alergologia + ˌalɛrɡɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się badaniem, leczeniem i zapobieganiem alergii; + + allergology + + +
+ +
+ alergologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z alergologią, dotyczący alergologii + + allergological + + +
+ +
+ aleucki +
+ + adj + + + związany z Aleutami (Wyspami Aleuckimi) lub Aleutami (ludźmi) + + Aleut + + +
+ +
+ ależ + ˈalɛʃ +
+ + interjection + + + wykrzyknik stosowany dla wyrażenia protestu, braku zgody + + why + + +
+ +
+ ależ + ˈalɛʃ +
+ + particle + + + podkreślenie kontrastu z wcześniejszą wypowiedzią + + but + + + + wyraz zdumienia, zaskoczenia + + but + + +
+ +
+ alfa + ˈalfa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nazwa pierwszej litery alfabetu greckiego, α; + + alpha + + +
+ +
+ alfabet + alˈfabɛt +
+ + n + + + zbiór wszystkich liter ułożony w ogólnie przyjętym porządku; + + alphabet + ABC + + +
+ +
+ alfabet Morse'a +
+ + n + + + (marynarka) (telekomunikacja) kod, w którym znakom odpowiadają sygnały świetlne lub kombinacje kropek i kresek + + Morse code + + +
+ +
+ alfabetycznie + ˌalfabɛˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób alfabetyczny, zgodnie z kolejnością liter w alfabecie + + alphabetically + + +
+ +
+ alfabetyczny + ˌalfabɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do alfabetu, związany z alfabetem + + alphabetic + + + + ułożony w kolejności zgodnej z układem liter w alfabecie + + alphabetical + + +
+ +
+ alfanumeryczny +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) zawierający lub wykorzystujący litery i cyfry + + alphanumeric + + +
+ +
+ alfons + ˈalfɔ̃w̃s +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) mężczyzna żyjący z cudzej prostytucji, zabierający prostytutce część jej dochodu w zamian za ochronę + + pimp + + +
+ +
+ algebra + alˈɡɛbra +
+ + n + + + jeden z działów matematyki; + + algebra + + +
+ +
+ algebraiczny +
+ + adj + + + dotyczący algebry + + algebraic + + +
+ +
+ algierski + alʲˈɟɛrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Algieria + + Algerian + + +
+ +
+ algofobia + ˌalɡɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) nieuzasadniony lęk przed bólem; + + algophobia + + +
+ +
+ algolagnia + ˌalɡɔˈlaɟɲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie seksualne polegające na osiąganiu satysfakcji poprzez zadawanie bólu i cierpienia sobie lub innej osobie; + + algolagnia + + +
+ +
+ algologiczny +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) związany z algologią + + algological + + +
+ +
+ algometria + ˌalɡɔ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) pomiar wrażliwości na ból + + algometry + + +
+ +
+ algonkiński +
+ + adj + + + związany z Algonkinami, dotyczący Algonkinów + + Algonquian + + +
+ +
+ algorytm + algɔˈrɨtmɨ + alˈɡɔrɨtm̥ +
+ + n + + + sposób postępowania w określonej sytuacji, przepis; + + algorithm + + +
+ +
+ algorytmiczny +
+ + adj + + + związany z algorytmami, algorytmiką, dotyczący algorytmów, algorytmiki + + algorithmic + + +
+ +
+ alians + ˈalʲjãw̃s +
+ + n + + + przymierze między państwami + + alliance + + +
+ +
+ alias + ˈalʲjas +
+ + conjunction + + + inaczej (zwany), znany jako + + alias + + +
+ +
+ alibi + aˈlʲibʲi +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) niezbity dowód czyjejś nieobecności w miejscu przestępstwa w czasie jego popełnienia; + + alibi + + +
+ +
+ aligator + ˌalʲiˈɡatɔr +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) wodny, drapieżny gad z rodziny Alligatoridae, o szerokim pysku, mylony często z krokodylem; + + alligator + + +
+ +
+ alikwot +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przydźwięk współbrzmiący z tonem zasadniczym + + aliquot + + +
+ +
+ alimenty + ˌalʲĩˈmɛ̃ntɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) regularne, obligatoryjne świadczenia, na ogół pieniężne, na rzecz osób fizycznych, do których zobowiązywane są na drodze prawnej inne osoby fizyczne; + + alimony + maintenance + + +
+ +
+ aliteracja + ˌalʲitɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) powtórzenie jednej lub kilku głosek na początku lub w akcentowanych pozycjach kolejnych wyrazów tworzących zdanie lub wers; + + alliteration + + +
+ +
+ alizaryna + ˌalʲizaˈrɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) cenny, czerwony barwnik zaprawowy stosowany w analizie chemicznej; + + alizarin + + +
+ +
+ alka + ˈalka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Alca torda, ptak morski gnieżdżący się na wybrzeżach Atlantyku; + + razorbill + + +
+ +
+ alkaliczność + ˌalkaˈlʲiʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (biochemia, biochemiczny) (zobacz) zasadowość + + alkalinity + + +
+ +
+ alkaliczny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący alkaliów + + alkaline + + +
+ +
+ alkalizowanie + ˌalkalʲizɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) proces zmieniania odczynu na bardziej zasadowy; dodawanie zasady + + alkalinisation + alkalinization + alkalisation + alkalization + + +
+ +
+ alkalizować + ˌalkalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) dodawać zasady, zmieniać odczyn na zasadowy + + alkalize + + +
+ +
+ alkaloid + ˌalkaˈlɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) naturalnie występujący zasadowy związek chemiczny (na ogół heterocykliczny), głównie pochodzenia roślinnego, zawierający azot; + + alkaloid + + +
+ +
+ alkan + ˈalkãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, łańcuchowy węglowodór nasycony, w którym występują wyłącznie pojedyncze wiązania chemiczne; + + alkane + + +
+ +
+ alken + ˈalkɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy węglowodorów nienasyconych, w którym występuje jedno podwójne wiązanie chemiczne pomiędzy atomami węgla; + + alkene + + +
+ +
+ alkierz + ˈalʲcɛʃ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wysunięty narożnik budynku z wydzielonym dachem; + + bower + + +
+ +
+ alkin + ˈalʲcĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, w którym występują przynajmniej jedno potrójne wiązanie chemiczne pomiędzy atomami węgla; + + alkyne + + +
+ +
+ alkohol + alˈkɔxɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) grupa związków chemicznych, pochodnych węglowodoru, w których cząsteczce jeden lub kilka atomów wodoru zastąpiono grupą hydroksylową (-OH); + + alcohol + + + + (handel, handlowy) (spożywczy) każdy napój, który zawiera minimum 0,5% alkoholu etylowego; + + alcohol + liquor + + +
+ +
+ alkohol salicylowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny o właściwościach przeciwbólowych i przeciwgorączkowych; + + 2-hydroxybenzyl alcohol + o-hydroxybenzyl alcohol + salicyl alcohol + salicylic alcohol + saligenin + + +
+ +
+ alkoholik + ˌalkɔˈxɔlʲik +
+ + n + + + osoba, która cierpi na alkoholizm + + alcoholic + drinker + + +
+ +
+ alkoholiza +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna podwójnej wymiany, zachodząca między alkoholem a innym związkiem organicznym, najczęściej estrem + + alcoholysis + + +
+ +
+ alkoholizm + ˌalkɔˈxɔlʲism̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nałóg alkoholowy, choroba polegająca na odczuwaniu potrzeby picia napojów alkoholowych; + + alcoholism + + +
+ +
+ alkoholowe zapalenie wątroby +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan chorobowy wywołany przewlekłym nadużywaniem alkoholu, prowadzącym do zmian zapalno-martwiczych w wątrobie; + + alcoholic hepatitis + + +
+ +
+ alkoholowy + ˌalkɔxɔˈlɔvɨ +
+ + adj + + + zawierający alkohol; związany z alkoholem + + alcoholic + + +
+ +
+ alkomat +
+ + n + + + urządzenie służące do określania ilościowej zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu; + + breathalyzer + + +
+ +
+ alkowa + alˈkɔva +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (architektura, architektoniczny) wnęka sypialni z łożem małżeńskim, zazwyczaj bez okna ; ; (zobacz) też alkowa w Encyklopedii staropolskiej + + alcove + + +
+ +
+ all inclusive +
+ + adj + + + (turystyka, turystyczny) (ekonomia, ekonomiczny) o usłudze turystycznej, która ma wszystko wliczone w podaną cenę – posiłki, wycieczki, atrakcje itp.; + + all-inclusive + + +
+ +
+ alladynki +
+ + n + + + luźne, bufiaste spodnie z obniżonym krokiem i ściągaczami u nogawek + + aladdin pants + + +
+ +
+ allel + ˈalːɛl +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) jedna z wersji genu w określonym miejscu chromosomu powodująca zmienność cechy; + + allele + + +
+ +
+ alleluja + ˌalːɛˈluja +
+ + interjection + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w liturgii judaistycznej i chrześcijańskiej: okrzyk radości i triumfu zaczynający lub kończący psalmy i pieśni, szczególnie wielkanocne; wezwanie do złożenia hołdu Bogu; ; (zobacz) też aleluja w Encyklopedii staropolskiej + + hallelujah + alleluia + + +
+ +
+ allopurinol + ˌalːɔpuˈrʲĩnɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (medycyna, medyczny) lek, inhibitor oksydazy ksantynowej; + + allopurinol + + +
+ +
+ almanach + alˈmãnax +
+ + n + + + rodzaj publikacji; + + almanac + + +
+ +
+ almandyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, granat o czerwonym kolorze, także z odcieniem niebieskawym, wykorzystywany w jubilerstwie, o składzie chemicznym: Fe3Al2(SiO4)3 + + almandine + + +
+ +
+ almukantarat +
+ + n + + + mały okrąg na sklepieniu niebieskim łączący punkty o tej samej wysokości nad horyzontem; + + almucantar + + +
+ +
+ aloes + aˈlɔɛs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin jednoliściennych; + + aloe + + +
+ +
+ alofon + aˈlɔfɔ̃n +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wariant fonemu, inaczej: alofony to głoski reprezentujące ten sam fonem + + allophone + + +
+ +
+ alogizm +
+ + n + + + brak logiki w czymś + + alogism + + +
+ +
+ alokacja + ˌalɔˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rozdzielenie środków produkcyjnych lub pieniędzy na różne cele, inne niż dotychczasowe + + allocation + + + + planowe rozdysponowanie czegoś; + + allocation + + +
+ +
+ alokucja +
+ + n + + + uroczysta przemowa; + + allocution + + +
+ +
+ alopatyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z alopatią + + allopathic + + +
+ +
+ alotropia + ˌalɔˈtrɔpʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) zjawisko występowania, w tym samym stanie skupienia, różnych odmian tego samego pierwiastka chemicznego różniących się właściwościami fizycznymi i chemicznymi; + + allotropy + + +
+ +
+ aloza + aˈlɔza +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Alosa alosa, planktonożerna ryba na tarło wędrująca z mórz lub Atlantyku do rzek; + + shad + allis shad + + +
+ +
+ alpaka + alˈpaka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Vicugna pacos, południowoamerykański, udomowiony gatunek lamy; + + alpaca + + + + wełna z lamy (1.1) + + alpaca + + +
+ +
+ alpejski + alˈpɛjsʲci +
+ + adj + + + związany z Alpami, dotyczący Alp + + alpine + + +
+ +
+ alpensztok +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) żerdź o długości od 1,5 do ponad 2,5 metra, zaopatrzona z jednej strony w grot, używana przez turystów wędrujących po górach; + + alpenstock + + +
+ +
+ alpinista + ˌalpʲĩˈɲista +
+ + n + + + osoba uprawiająca alpinizm; + + alpinist + + +
+ +
+ alpinistyka +
+ + n + + + (sport, sportowy) (dosłownie) uprawiana w Alpach wspinaczka górska + + alpinism + + + + (sport, sportowy) szerzej: wspinaczka wysokogórska + + mountaineering + + + + wspinaczka górska z użyciem specjalistycznego sprzętu + + mountaineering + + +
+ +
+ alpinizm + alˈpʲĩɲism̥ +
+ + n + + + (dosłownie) uprawiana w Alpach wspinaczka górska + + alpinism + + + + wspinaczka górska z użyciem specjalistycznego sprzętu + + mountaineering + + +
+ +
+ alrauna + alˈrawna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) przypominający człowieka korzeń mandragory, któremu przypisywano właściwości magiczne; + + mandrake root + + +
+ +
+ alt + alt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) niski głos żeński, męski lub chłopięcy; + + alto + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (potocznie, potoczny) instrument grający w skali altu (1.2) + + alto + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) linia melodyczna (głos, partia utworu) między sopranem a tenorem + + alto + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (potocznie, potoczny) osoba z takim głosem + + alto + + +
+ +
+ altana + alˈtãna +
+ + n + + + lekki, niewielki ogrodowy budynek; + + gazebo + + +
+ +
+ altanka + alˈtãnka +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) mały, letni domek, zwłaszcza na ogrodzie działkowym + + summerhouse + + + + (zdrobniale) od: altana + + small gazebo + + +
+ +
+ alternator + ˌaltɛrˈnatɔr +
+ + n + + + (motoryzacja) prądnica prądu przemiennego; + + alternator + + +
+ +
+ alternatywny +
+ + adj + + + taki, który daje możność wyboru jednej z dwóch wykluczających się możliwości + + alternative + + + + taki, który przeciwstawia się temu, co tradycyjne i oficjalnie uznawane + + alternative + + +
+ +
+ altowiolinista + ˌaltɔvʲjɔlʲĩˈɲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) człowiek grający na altówce + + violist + + +
+ +
+ altowiolista + ˌaltɔvʲjɔˈlʲista +
+ + n + + + muzyk, który gra na altówce + + violist + + +
+ +
+ altowiolistka + ˌaltɔvʲjɔˈlʲistka +
+ + n + + + kobieta, która gra na altówce + + violist + + +
+ +
+ altruista + ˌaltruˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + osoba bezinteresownie służąca innym, poświęcająca się ich sprawom + + altruist + + +
+ +
+ altruistycznie +
+ + adv + + + w sposób altruistyczny + + altruistically + + +
+ +
+ altruistyczny + ˌaltru<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + właściwy altruizmowi lub altruiście – osobie pomagającej, myślącej o innych; przeciwny wobec egoizmu + + altruistic + + +
+ +
+ altruizm + alˈtru<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + bezinteresowna chęć służenia innym ludziom, poświęcenia się ich sprawom; + + altruism + + +
+ +
+ altówka + alˈtufka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) smyczkowy instrument muzyczny; + + viola + + +
+ +
+ aluzja + aˈluzʲja +
+ + n + + + wzmianka mająca wywołać skojarzenie z czymś, o czym się nie chce lub o czym nie można powiedzieć wprost + + allusion + hint + + +
+ +
+ aluzyjny +
+ + adj + + + związany z aluzją; zawierający aluzje lub posługujący się aluzjami; będący aluzją + + allusive + + +
+ +
+ alzacki + alˈzaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Alzacją + + Alsatian + + +
+ +
+ amant + ˈãmãnt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) lub (ironicznie) kochanek lub adorator + + lover + + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) aktor specjalizujący się w rolach kochanków, uwodzicieli + + love interest + + +
+ +
+ amarylis + ˌãmaˈrɨlʲis +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Amaryllis L., monotypowy rodzaj roślin z rodziny amarylkowatych; + + amaryllis + + +
+ +
+ amator + ãˈmatɔr +
+ + n + + + miłośnik, ktoś oddany czemuś + + amateur + + + + osoba, która oddaje się czemuś hobbistycznie, niezawodowo + + amateur + + +
+ +
+ amazonit + ˌãmaˈzɔ̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał w kolorze zielonym, występujący głównie w skałach magmowych, używany w jubilerstwie jako kamień ozdobny; + + amazonite + + +
+ +
+ amazonomachia + ˌãmazɔ̃nɔ̃ˈmaçja +
+ + n + + + (mitologia grecka) walka Amazonek z Grekami; + + Amazonomachy + + +
+ +
+ amazoński + ˌãmaˈzɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Amazonią + + Amazonian + + +
+ +
+ ambasada + ˌãmbaˈsada +
+ + n + + + stała instytucja (misja dyplomatyczna) o najwyższej randze, utrzymywana przez państwo w innym kraju lub przy organizacji międzynarodowej; + + embassy + + + + wydzielony budynek lub teren, gdzie mieści się ambasada (1.1) + + embassy + + + + gwara więzienna brzuch, żołądek + + embassy + + +
+ +
+ ambasador + ˌãmbaˈsadɔr +
+ + n + + + przedstawiciel dyplomatyczny państwa lub organizacji międzynarodowej + + ambassador + + +
+ +
+ ambi- + ˈãmbʲi +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na dwoistość tego, co jest nazwane drugim członem + + ambi- + + +
+ +
+ ambicja + ãmˈbʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + pragnienie osiągnięcia czegoś trudnego + + ambition + + +
+ +
+ ambigram + ãmˈbʲiɡrãm +
+ + n + + + grafika utworzona kaligraficznie lub obrazowo w taki sposób, że po obróceniu całości o 180° można odczytać ten sam tekst; + + ambigram + + +
+ +
+ ambitendencja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) skłonność do występowania sprzecznych lub przeciwstawnych zachowań, sprzeczność dążeń; + + ambitendency + + +
+ +
+ ambitny + ãmˈbʲitnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się ambicją; taki, który w swoim działaniu kieruje się ambicją + + ambitious + + +
+ +
+ ambiwalencja + ˌãmbʲivaˈlɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + współistnienie sprzecznych uczuć, postaw lub opinii + + ambivalence + + +
+ +
+ ambiwalentny + ˌãmbʲivaˈlɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się sprzecznymi uczuciami, postawami lub opiniami + + ambivalent + + +
+ +
+ amblygonit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy fosforanów, kruchy, przezroczysty, trudno rozpuszcza się w kwasach; + + amblygonite + + +
+ +
+ ambona + ãmˈbɔ̃na +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miejsce służące kapłanom do czytania tekstów liturgicznych, głoszenia kazań; ; (zobacz) też ambona w Encyklopedii staropolskiej + + pulpit + + + + (łowiectwo, łowiecki) obiekt w kształcie wieżyczki, służący do polowań na zwierzynę; + + shooting stand + + +
+ +
+ ambrazura + ˌãmbraˈzura +
+ + n + + + otwór strzelniczy w miejscu umocnionym, obwarowanym lub opancerzonym; + + embrasure + + +
+ +
+ ambrotypia + ˌãmbrɔˈtɨpʲja +
+ + n + + + jedna z dawniejszych, stosowanych od 1852 roku, pozytywowych technik fotograficznych, pozwalająca uzyskać jeden unikatowy obraz + + ambrotype + + +
+ +
+ ambrozja + ãmˈbrɔzʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ambrosia L., rodzaj roślin z rodziny astrowatych; + + ragweed + + + + (mitologia grecka) pokarm bogów zapewniający im nieśmiertelność; + + ambrosia + + +
+ +
+ ambrozjański +
+ + possessiveAdjective + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący życia i twórczości Ambrożego z Mediolanu, charakterystyczny, typowy dla Ambrożego z Mediolanu lub jego twórczości, taki jak u Ambrożego z Mediolanu + + Ambrosian + + +
+ +
+ ambulans + ãmˈbulãw̃s +
+ + n + + + środek transportu przeznaczony do przewozu chorych lub rannych; + + ambulance + + +
+ +
+ ambulatoryjny + ˌãmbulatɔˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) wykonywany w ambulatorium lub dla ambulatorium przeznaczony + + outpatient + ambulatory + out-patient + + +
+ +
+ ameba + ãˈmɛba +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) pierwotniak posiadający zmienny kształt, poruszający się poprzez wysuwanie nibynóżek; + + amoeba + + +
+ +
+ amen + ˈãmɛ̃n +
+ + interjection + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) …używany na zakończenie modlitwy + + amen + + +
+ +
+ ameryk + ãˈmɛrɨk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Am i liczbie atomowej 95; + + americium + + +
+ +
+ amerykanizacja + ˌãmɛrɨkãɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wprowadzanie lub naśladowanie stylu życia, zwyczajów panujących w Stanach Zjednoczonych; + + Americanization + Americanisation + + +
+ +
+ amerykanizm + ˌãmɛrɨˈkãɲism̥ +
+ + n + + + cechy charakterystyczne dla kultury Stanów Zjednoczonych Ameryki + + Americanism + + +
+ +
+ amerykanizować +
+ + v + + + narzucać kulturę amerykańską, przeprowadzać amerykanizację + + Americanize + Americanise + + +
+ +
+ amerykański + ˌãmɛrɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Ameryki (kontynentu) + + American + + + + dotyczący Stanów Zjednoczonych Ameryki + + American + US + + +
+ +
+ amerykański pitbulterier +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa gładkowłosych psów o muskularnym ciele i silnym, zaciętym charakterze teriera; + + American pit bull terrier + + +
+ +
+ ametryn + ãˈmɛtrɨ̃n +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) dwubarwna, fioletowo-żółta odmiana kwarcu, będąca jednocześnie ametystem i cytrynem + + ametrine + + +
+ +
+ ametyst + ãˈmɛtɨst +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, kamień półszlachetny, fioletowa lub purpurowa, przezroczysta odmiana krzemionki SiO2; + + amethyst + + +
+ +
+ ametystowy + ˌãmɛtɨˈstɔvɨ +
+ + adj + + + (jubilerstwo, jubilerski) (mineralogia, mineralogiczny) dotyczący ametystu, wykonany z ametystu, związany z ametystem, ozdobiony ametystem + + amethyst + + + + mający kolor fioletowy, taki jak kolor ametystu + + amethyst + + +
+ +
+ amfetamina + ˌãw̃fɛtãˈmʲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny o silnym działaniu psychotropowym i pobudzającym ośrodkowy układ nerwowy; + + amphetamine + + +
+ +
+ amfi- + ˈãw̃fʲi +
+ + prefix + + + obustronnie; obu rodzajów, obu-; wokół, naokoło + + amphi- + + +
+ +
+ amfibia + ãw̃ˈfʲibʲja +
+ + n + + + pojazd lądowo-wodny, stosowany głównie przez wojsko lub służby ratownicze + + amphibian + + +
+ +
+ amfibolit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała metamorficzna barwy ciemnozielonej lub ciemnoszarej, masywna i bardzo zwięzła; + + amphibolite + + +
+ +
+ amfibrachiczny +
+ + adj + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) związany z amfibrachem, dotyczący amfibrachu + + amphibrachic + + +
+ +
+ amfipatyczność + ˌãw̃fʲipaˈtɨʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) właściwość związku chemicznego wynikająca z budowy polarnej, tj. zdolność utrzymywania się na granicy wodnej i lipidowej dzięki obecności w jego cząsteczce bieguna hydrofilowego oraz hydrofobowego + + amphipathicity + + +
+ +
+ amfiteatr + ˌãw̃fʲiˈtɛatr̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) odkryta budowla o kształcie elipsy lub koła z areną lub sceną pośrodku i wznoszącą się wokół niej schodkową widownią; ; (zobacz) też amfiteatr w Encyklopedii staropolskiej + + amphitheater + amphitheatre + + +
+ +
+ amfora + ãw̃ˈfɔra +
+ + n + + + wysokie, smukłe naczynie gliniane o wydłużonym brzuścu z dwoma umieszczonymi symetrycznie po bokach uchwytami; + + amphora + + +
+ +
+ amforyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) przypominający dźwięk powstający podczas dmuchania w szyjkę szklanej butelki, wskazujący na istnienie jamy w płucach + + amphoric + + +
+ +
+ amharski + ãmˈxarsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język semicki będący językiem oficjalnym Etiopii + + Amharic + + +
+ +
+ amidol + ãˈmʲidɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nietrwała substancja krystaliczna stosowana w wywoływaczach fotograficznych; + + amidol + + +
+ +
+ aminoacylowanie +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja przyłączenia grupy aminoacylowej do cząsteczki związku chemicznego + + aminoacylation + + +
+ +
+ aminokwas + ˌãmʲĩˈnɔkfas +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek organiczny, materiał budulcowy białek; + + amino acid + + +
+ +
+ aminokwas egzogenny + ˌãmʲĩˈnɔkfas ˌɛɡzɔˈɡɛ̃nːɨ +
+ + n + + + aminokwas, który nie może być syntetyzowany w organizmie ludzkim i musi być dostarczany w pożywieniu + + indispensable amino acid + + +
+ +
+ amisz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek chrześcijańskiej wspólnoty protestanckiej w USA, wywodząca się ze Szwajcarii; + + Amish + + +
+ +
+ amlodypina + ˌãmlɔdɨˈpʲĩna +
+ + n + + + lek z grupy blokerów kanału wapniowego; + + amlodipine + + +
+ +
+ amnestia + ãmˈnɛstʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) darowanie lub złagodzenie kar dla niektórych skazanych; + + amnesty + + +
+ +
+ amnezja + ãmˈnɛzʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zanik pamięci + + amnesia + + +
+ +
+ amok + ˈãmɔk +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) stan niekontrolowanej agresji; + + amok + + +
+ +
+ amon +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) jon utworzony przez połączenie atomu azotu z czterema atomami wodoru; + + ammonium + + +
+ +
+ amoniak + ãˈmɔ̃ɲak +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nieorganiczny związek chemiczny, związek azotu z wodorem, bezbarwny gaz o ostrym zapachu; + + ammonia + + +
+ +
+ amonit + ãˈmɔ̃ɲit +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) kopalny głowonóg z podgromady Ammonoidea, amonitowatych o płaskiej spiralnej skorupie o średnicy od 1 cm do 3 m, żyjący w okresie od dewonu do kredy; + + amonito + + +
+ +
+ amoralizm + ˌãmɔˈralʲism̥ +
+ + n + + + pogląd odrzucający normy moralne i etyczne + + amoralism + moral nihilism + + +
+ +
+ amoralnie +
+ + adv + + + w sposób amoralny + + amorally + + +
+ +
+ amoralny +
+ + adj + + + niewidzący różnicy między dobrem a złem + + amoral + + +
+ +
+ amorficzny + ˌãmɔrˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + bezkształtny, niemający określonej budowy + + amorphous + + +
+ +
+ amorfizm +
+ + n + + + (książkowy) bezpostaciowość, brak właściwej formy + + amorphism + + +
+ +
+ amortyzacja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) stopniowa utrata wartości środków trwałych wskutek ich zużywania się oraz koszt związany ze stopniowym zużywaniem się środków trwałych + + depreciation + + + + (technologia, technika, techniczny) łagodzenie uderzeń, wstrząsów w maszynach, pojazdach za pomocą specjalnych urządzeń + + shock-absorption + + +
+ +
+ amortyzator + ˌãmɔrtɨˈzatɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do łagodzenia skutków wstrząsów, uderzeń, drgań, natężenia dźwięku w pojazdach lub maszynach; + + damper + shock absorber + shocks + + +
+ +
+ amorycki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język amorycki; + + Amorite + + +
+ +
+ amper + ˈãmpɛr +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) podstawowa jednostka natężenia prądu elektrycznego w układzie SI, oznaczana symbolem A; + + ampere + + +
+ +
+ amperogodzina + ãmˈpɛrɔɡɔˈʥ̑ĩna +
+ + n + + + (elektryczność) jednostka pojemności elektrycznej, równa ilości energii jaką w ciągu godziny przenosi prąd elektryczny o natężeniu 1 ampera; + + ampere-hour + + +
+ +
+ amperomierz + ˌãmpɛˈrɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (elektryczność) przyrząd do pomiaru natężenia prądu elektrycznego; + + ammeter + + +
+ +
+ amplituda + ˌãmplʲiˈtuda +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) największe wychylenie cechy, funkcji, charakterystyki okresowo zmiennej; + + amplitude + + +
+ +
+ amputacja + ˌãmpuˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) operacyjne lub wypadkowe usunięcie części lub całego narządu, zwykle kończyny; + + amputation + + +
+ +
+ amputować + ˌãmpuˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać amputacji + + amputate + + +
+ +
+ ampułka + ãmˈpuwka +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (medycyna, medyczny) szklany hermetycznie zamknięty pojemnik z jednorazową dawką leku; + + ampoule + ampule + ampulla + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) mały dzbanek do podawania wina i wody kapłanowi; ; (zobacz) też ampułka w Encyklopedii staropolskiej + + ampoule + ampule + ampulla + + + + (historia, historyczny, historycznie) szklane naczynie na leki i substancje zapachowe + + ampoule + ampule + ampulla + + +
+ +
+ amulet + ãˈmulɛt +
+ + n + + + przedmiot, który ma w magiczny sposób chronić swojego właściciela przed czarami, nieszczęściami lub złem; + + amulet + + +
+ +
+ amunicja + ˌãmũˈɲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) naboje do broni palnej + + ammunition + munition + + +
+ +
+ amuzja + ãˈmuzʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) niezdolność do rozpoznawania i do odtwarzania melodii spowodowana uszkodzeniem mózgu; + + amusia + + +
+ +
+ anabioza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) odwracalny stan pozornej śmierci, krańcowego obniżenia aktywności życiowej organizmu; + + anabiosis + suspended animation + + +
+ +
+ anachoreta + ˌãnaxɔˈrɛta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) człowiek pędzący życie w odosobnieniu, w ascezie, oddający się modlitwie i rozmyślaniom + + anachoret + anachorete + anachorite + anchoret + anchorite + + +
+ +
+ anachoretka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kobieta żyjąca w odosobnieniu z powodów religijnych + + anchoress + anchoritess + anchress + + +
+ +
+ anachroniczny +
+ + adj + + + niezgodny z duchem czasu lub obecnym stanem wiedzy + + anachronistic + anachronic + anachronical + + +
+ +
+ anachronizm + ˌãnaxˈrɔ̃ɲism̥ +
+ + n + + + błąd chronologiczny, polegający na umiejscawianiu w dziele przedmiotu, zjawiska, zachowania itp., które miało miejsce w innym czasie: po lub przed; + + anachronism + + +
+ +
+ anadromiczny +
+ + adj + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) taki, który odbywa wędrówkę w górę rzeki + + anadromous + + +
+ +
+ anafilaksja + ˌãnafʲiˈlaksʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rodzaj ogólnoustrojowej reakcji alergicznej typu natychmiastowego, która ma miejsce po ekspozycji na alergen; + + anaphylaxis + + +
+ +
+ anaforeza +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) zjawisko zachodzące w płynach pod wpływem pola elektrycznego, polegające na ruchu ujemnie naładowanych cząstek w kierunku anody + + anaphoresis + + +
+ +
+ anaglif + ãˈnaɡlʲif +
+ + n + + + jeden z typów rysunku lub fotografii stereoskopowej, dający złudzenie trójwymiaru podczas oglądania za pomocą specjalnych, najczęściej czerwono-niebieskich, okularów; + + anaglyph + + +
+ +
+ anagram + ãˈnaɡrãm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz lub zespół wyrazów, powstały przez zmianę kolejności liter innego wyrazu lub zespołu wyrazów; + + anagram + + +
+ +
+ anakonda + ˌãnaˈkɔ̃nda +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) ziemnowodny wąż zamieszkujący lasy tropikalne, największy dusiciel; + + anaconda + + +
+ +
+ anakreontyk + ˌãnakrɛˈɔ̃ntɨk +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wiersz o tematyce biesiadnej, wesołej lub rubasznej; + + anacreontic + + +
+ +
+ analcym +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy zeolitów, Na[AlSi2O6] x H2O; + + analcime + + +
+ +
+ analfabeta + ˌãnalfaˈbɛta +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) człowiek dorosły nieumiejący czytać ani pisać, czyli nieznający alfabetu + + illiterate + + +
+ +
+ analfabetyzm funkcjonalny +
+ + n + + + niezdolność rozumienia sensu tekstów pisanych występujących w codziennym otoczeniu, nieumiejętność pojmowania i wypełniania dokumentów oraz formularzy a także wykonywania prostych obliczeń arytmetycznych + + functional illiteracy + + +
+ +
+ analgetyczny + ˌãnalɡɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) zmniejszający ból + + analgesic + + +
+ +
+ analit + ãˈnalʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) składnik próbki, który podlega oznaczaniu + + analyte + + +
+ +
+ analityczny + ˌãnalʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z analizą + + analytic + + + + dający się rozłożyć na składowe + + analytic + + +
+ +
+ analityk + ˌãnaˈlʲitɨk +
+ + n + + + specjalista zajmujący się analizą danych i wysuwaniem prognoz w obrębie konkretnej dziedziny wiedzy + + analyst + + +
+ +
+ analiza + ˌãnaˈlʲiza +
+ + n + + + badanie danych cech, części, elementów, struktury jakiegoś przedmiotu, pojęcia, zjawiska; + + analysis + + +
+ +
+ analizować + ˌãnalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przeprowadzać proces analizy + + analyze + analyse + + +
+ +
+ analny + ãˈnalnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) odbytniczy, odbytowy + + anal + + +
+ +
+ analogia + ˌãnaˈlɔɟja +
+ + n + + + podobieństwo danych rzeczy, sytuacji, zjawisk pod jakichś względem; + + analogy + + +
+ +
+ analogicznie +
+ + adv + + + w sposób analogiczny + + analogically + + +
+ +
+ analogiczny + ˌãnalɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + podobny do czegoś + + analogous + analogical + + +
+ +
+ analogowy +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) wykorzystujący technikę analogową + + analog + + +
+ +
+ anamneza + ˌãnãmˈnɛza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wywiad lekarski na temat m.in. historii choroby, + + anamnesis + + +
+ +
+ ananas + ãˈnãnas +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ananas Mill., rodzaj roślin z rodziny bromeliowatych; + + ananas + pineapple + + + + (kulinaria) owocostan rośliny z rodzaju (1.1) + + pineapple + + +
+ +
+ ananim + ãˈnãɲĩm +
+ + n + + + rodzaj pseudonimu; nazwisko autora zapisane w szyku odwróconym; + + ananym + + +
+ +
+ anaplazmoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba wywołana przez bakterie Anaplasma przenoszone przez kleszcze z rodzaju Ixodes, które namnażają się w granulocytach + + human granulocytic ehrlichiosis + + +
+ +
+ anarchia + ãˈnarçja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) chaos organizacyjny w instytucji, organizacji lub społeczności + + anarchy + disorder + + + + forma struktury społeczno-politycznej, w której nie ma żadnej ukonstytuowanej władzy; + + anarchy + + +
+ +
+ anarchista + ˌãnarˈçista +
+ + n + + + zwolennik anarchizmu + + anarchist + + +
+ +
+ anarchistyczny + ˌãnarçiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z anarchizmem + + anarchistic + + +
+ +
+ anarchizm + ãˈnarçism̥ +
+ + n + + + ruch społeczny i ideologia głosząca likwidację państwa oraz postulująca nieograniczoną wolność za nadrzędną wartość; + + anarchism + + +
+ +
+ anarchoindywidualizm +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) skrajna forma indywidualizmu, doktryna społeczno-polityczna występująca przeciwko państwu, społeczeństwu, narodowi i rodzinie jako źródłom przymusu i zniewolenia jednostki; + + anarcho-individualism + individualist anarchism + + +
+ +
+ anarchopacyfizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nurt anarchizmu całkowicie odrzucający używanie przemocy, niezależnie od jej formy i celów + + anarchist pacifism + anarcho-pacifism + pacifist anarchism + + +
+ +
+ anataz +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana polimorficzna dwutlenku tytanu; + + anatase + + +
+ +
+ anatema +
+ + n + + + (kościelny) klątwa kościelna, wyklęcie, wykluczenie ze społeczności; potępienie poglądów heretyckich ; + + anathema + + +
+ +
+ anatidaefobia +
+ + n + + + (żartobliwie) lęk przed byciem obserwowanym przez kaczkę + + anatidaephobia + + +
+ +
+ anatman + ãˈnatmãn +
+ + n + + + buddyjska doktryna (godzona na różne sposoby z reinkarnacją), zgodnie z którą nie istnieje trwała dusza (atman), ani w ogóle nic trwałego; + + anatta + + +
+ +
+ anatolian + ˌãnaˈtɔlʲjãn +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy molosów; + + Anatolian shepherd dog + + +
+ +
+ anatolijski + ˌãnatɔˈlʲijsʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Anatolia + + Anatolian + + +
+ +
+ anatomia + ˌãnaˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o anatomii (1.1); + + anatomy + + + + (biologia, biologiczny) budowa organizmów żywych + + anatomy + + +
+ +
+ anatomiczny + ˌãnatɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z anatomią, dotyczący anatomii + + anatomic + anatomical + + +
+ +
+ anch +
+ + n + + + (starożytność) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) egipski hieroglif symbolizujący życie; + + ankh + + +
+ +
+ anchois + ãw̃ʃuˈ<sup>w</sup>a +
+ + n + + + (kulinaria) określenie przetworów z solonych sardeli europejskiej, zwykle w postaci fileta, koreczka lub pasty + + anchovy + + +
+ +
+ andaluzyjski + ˌãndaluˈzɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Andaluzją, wywodzący się z Andaluzji + + Andalusian + + +
+ +
+ andaluzyt + ˌãndaˈluzɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał należący do grupy krzemianów; + + andalusite + + +
+ +
+ andezyt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) obojętna skała magmowa wylewna lub subwulkaniczna; + + andesite + + +
+ +
+ andorski + ãnˈdɔrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Andory (państwa) + + Andorran + + +
+ +
+ andoryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy siarczków, zawiera antymon, ołów, srebro i siarkę; + + andorite + + +
+ +
+ andradyt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów, odmiana granatu; + + andradite + + +
+ +
+ andragogika + ˌãndraˈɡɔɟika +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) dział pedagogiki zajmujący się kształceniem dorosłych; + + andragogy + + +
+ +
+ andro- + ˈãndrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z człowiekiem, zwłaszcza z mężczyzną lub z cechami męskimi + + andro- + + +
+ +
+ androcentryzm +
+ + n + + + stawianie pierwiastka męskiego w centrum uwagi; + + androcentrism + + +
+ +
+ androfobia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) irracjonalny, chorobliwy lęk przed mężczyznami + + androphobia + + +
+ +
+ androgen + ãnˈdrɔɡɛ̃n +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) hormon płciowy o działaniu maskulinizującym, fizjologicznie występujący u mężczyzn i w małych stężeniach u kobiet + + androgen + + +
+ +
+ androgyne +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) osoba o cechach płciowych mężczyzny i kobiety + + androgyne + + +
+ +
+ androgyniczny + ˌãndrɔɡɨ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) (psychologia, psychologiczny) posiadający cechy zarówno męskie, jak i żeńskie + + androgynous + epicene + + +
+ +
+ android + ãnˈdrɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + robot mający postać człowieka; + + android + + +
+ +
+ androlog + ãnˈdrɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz, specjalista andrologii + + andrologist + + +
+ +
+ andrologia + ˌãndrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) specjalność medyczna zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób męskiego układu płciowego; + + andrology + + +
+ +
+ androsteron +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) męski hormon płciowy + + androsterone + + +
+ +
+ andrzejki + ãnˈḍʒɛjci +
+ + n + + + wieczór 29 listopada, w wigilię dnia św. Andrzeja + + Saint Andrew's Day + + +
+ +
+ andyjski + ãnˈdɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Andami, dotyczący Andów + + Andean + + +
+ +
+ anegdota + ˌãnɛɡˈdɔta +
+ + n + + + krótkie, zabawne opowiadanie o prawdziwym wydarzeniu z czyjegoś życia + + anecdote + + +
+ +
+ anegdotyczny + ˌãnɛɡdɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + posiadający cechy anegdoty + + anecdotic + + +
+ +
+ aneks kuchenny +
+ + n + + + część pomieszczenia mieszkalnego, która pełni rolę kuchni + + kitchenette + + +
+ +
+ aneksja + ãˈnɛksʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zagarnięcie, włączenie siłą do swojego państwa terytorium innego państwa lub jego części; + + annexation + + +
+ +
+ anektować + ˌãnɛkˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zagarniać terytorium innego państwa; dokonywać aneksji + + annex + + +
+ +
+ anemiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący anemii, właściwy anemii + + anemic + anaemic + + +
+ +
+ anemo- + ãˈnɛ̃mɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z wiatrem + + anemo- + + +
+ +
+ anemologia +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) nauka o wiatrach + + anemology + + +
+ +
+ anemometr + ˌãnɛ̃ˈmɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + przyrząd do pomiaru prędkości gazów + + anemometer + + +
+ +
+ anemometria +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) pomiar kierunku i prędkości wiatru + + anemometry + + +
+ +
+ anestetyk +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (medycyna, medyczny) środek do znieczulenia ogólnego lub miejscowego; + + anaesthetic + anesthetic + + +
+ +
+ anestezja + ˌãnɛˈstɛzʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) znieczulenie + + anesthesia + + +
+ +
+ anestezjolog + ˌãnɛstɛˈzʲjɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (potocznie, potoczny) lekarz wykonujący i kontrolujący znieczulenie + + anaesthetist + anesthesiologist + anesthetist + anaesthesist + + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalizujący się w anestezjologii; + + anaesthetist + anesthesiologist + anesthetist + anaesthesist + + +
+ +
+ anestezjologia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się przygotowaniem chorego do operacji, przeprowadzaniem i kontrolą znieczulenia; + + anesthesiology + anaesthesiology + + +
+ +
+ anewryzm + ãˈnɛvrɨsm̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (dawniej, dawny) guzowate wypełnione krwią rozszerzenie tętnicy np. wskutek uszkodzenia jej ścianki + + aneurysm + + +
+ +
+ angażować +
+ + v + + + przyjmować do pracy + + employ + engage + + + + włączać do uczestnictwa + + devote + engage + involve + + + + zajmować czymś, wymuszać uwagę + + occupy + prepossess + + + + przyjmować pracę + + launch out + + + + włączać się w coś + + become involved + come in + plug into + + +
+ +
+ angelologia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w religioznawstwie: nauka o duchach dobrych, dział demonologii + + angelology + + + + (teologia, teologiczny) w teologii chrześcijańskiej: nauka o aniołach; + + angelology + + +
+ +
+ angeologia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w religioznawstwie: nauka o duchach dobrych, dział demonologii + + angelology + + + + (teologia, teologiczny) w teologii chrześcijańskiej: nauka o aniołach; + + angelology + + +
+ +
+ angielski + ãŋʲˈɟɛlsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Anglii; związany z Anglią, z Anglikami + + English + + +
+ +
+ angielski + ãŋʲˈɟɛlsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język używany w Wielkiej Brytanii i wielu innych krajach; + + English + + +
+ +
+ angina + ãŋʲˈɟĩna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostre zapalenie migdałków podniebiennych i błony śluzowej gardła; + + strep throat + throat infection + tonsilitis + + +
+ +
+ angiografia + ˌãŋʲɟɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rentgenografia fragmentu układu krwionośnego; + + angiography + + +
+ +
+ angiolog + ãŋʲˈɟɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu naczyniowego i limfatycznego + + angiologist + + +
+ +
+ angiologia + ˌãŋʲɟɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nauka o naczyniach krwionośnych; + + angiology + + +
+ +
+ angklung +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) tradycyjny indonezyjski instrument muzyczny, złożony z pewnej liczby bambusowych rurek przytwierdzonych do bambusowej ramy; + + angklung + + +
+ +
+ anglezyt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał krystaliczny z grupy siarczanów, kruchy i przezroczysty; siarczan ołowiu PbSO4 + + anglesite + + +
+ +
+ anglicyzm + ãŋˈɡlʲiʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka angielskiego; + + anglicism + + +
+ +
+ anglikanin + ˌãŋɡlʲiˈkãɲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca anglikanizmu + + Anglican + + +
+ +
+ anglikański +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z anglikanizmem + + Anglican + + +
+ +
+ anglofil +
+ + n + + + (książkowy) miłośnik albo wielbiciel Anglii, Anglików lub angielskości + + Anglophile + anglophile + + +
+ +
+ anglofilski +
+ + adj + + + związany z anglofilami lub anglofilią, dotyczący anglofilów lub anglofilii + + Anglophilic + anglophilic + + +
+ +
+ anglojęzyczny + ˌãŋɡlɔjɛ̃w̃ˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + posługujący się językiem angielskim + + anglophone + English-speaking + + + + spisany, stworzony w języku angielskim + + English-language + + + + taki, którego mieszkańcy posługują się językiem angielskim + + anglophone + + +
+ +
+ anglosaski + ˌãŋɡlɔˈsasʲci +
+ + adj + + + związany z krajami, gdzie mówi się po angielsku (zazwyczaj dotyczy Wielkiej Brytanii, USA, Kanady i Australii) + + Anglo-Saxon + + + + związany z językiem anglosaskim (1.1) + + Anglo-Saxon + + +
+ +
+ anglosaski + ˌãŋɡlɔˈsasʲci +
+ + n + + + poprzednik nowoczesnego języka angielskiego; + + Anglo-Saxon + Old English + + +
+ +
+ angstrem + ˈãŋkstrɛ̃m +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka długość równa jednej dziesięciomiliardowej części metra; + + angstrom + + +
+ +
+ anhydryt + ãnˈxɨdrɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, siarczan wapnia (CaSO4); + + anhydrite + + +
+ +
+ ani + ˈãɲi +
+ + conjunction + + + …poprzedzający każde z połączonych zdań i wskazujący na przeczenie + + neither nor + nor + or + + + + …poprzedzający każde z połączonych zdań przeczących + + neither nor + nor + or + + + + …poprzedzający ostatnie z połączonych zdań przeczących + + neither nor + nor + or + + + + …występujący przed ostatnim członem zdania przeczącego + + neither nor + nor + or + + + + …występujący przed wszystkimi członami zdania przeczącego + + neither nor + nor + or + + +
+ +
+ ani + ˈãɲi +
+ + particle + + + …wzmacniająca nacisk na słowo, przed którym występuje i wskazująca na przeczenie + + no + not one + + + + …wzmacniająca nacisk na słowo, przed którym występuje w zdaniu przeczącym + + no + not one + + +
+ +
+ ani mru-mru + ˈãɲi ˈmru‿mru +
+ + idiom + + + wykrzyknienie mające skłonić do zachowania ciszy lub tajemnicy + + mum's the word + not a word + + +
+ +
+ ani trochę + ˈãɲi ˈtrɔxɛ +
+ + adv + + + zupełnie nie, wcale nie; nawet nie odrobinę, nawet nie w całym stopniu + + not at all + not in the slightest + + +
+ +
+ anidulafungina +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny, antybiotyk stosowany w leczeniu grzybic; + + anidulafungin + + +
+ +
+ anielski + ãˈɲɛlsʲci +
+ + adj + + + na wzór anioła + + angel + angel 's + angelic + angelical + + + + związany z aniołami + + angelic + angelical + angel + angel 's + + +
+ +
+ anihilacja +
+ + n + + + zniszczenie, unicestwienie + + annihilation + + +
+ +
+ anilina + ˌãɲiˈlʲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) oleista ciecz trująca; + + aniline + + +
+ +
+ animacja + ˌãɲĩˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + rodzaj filmu, tworzonego techniką zdjęć poklatkowych, rejestrującego na pojedynczych klatkach filmu kolejne fazy ruchu; + + animation + + +
+ +
+ animator + ˌãɲĩˈmatɔr +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) osoba, która wykonuje rysunki do filmu rysunkowego + + animator + + + + człowiek zachęcający do jakiegoś działania, pobudzający działania, aktywny w danej dziedzinie i wzbudzający nią zainteresowanie środowiska + + animator + + +
+ +
+ animista + ˌãɲĩˈmʲista +
+ + n + + + osoba wierząca w istnienie świata materialnego i duchowego, współistnienie duszy z ciałem, przypisująca duszę wszystkim ludziom, roślinom, zwierzętom, minerałom i żywiołom + + animist + + +
+ +
+ animistyczny +
+ + adj + + + związany z animizmem, właściwy animizmowi + + animistic + + +
+ +
+ animizm + ãˈɲĩmʲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zespół wierzeń zakładający istnienie świata materialnego i duchowego, współistnienie duszy z ciałem, przypisujący duszę wszystkim ludziom, roślinom, zwierzętom, minerałom i żywiołom; + + animism + + +
+ +
+ animozja +
+ + n + + + niechęć lub niesnaska wywołana urazą + + animosity + + +
+ +
+ anion + ˈãɲjɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) ujemnie naładowany jon; + + anion + + +
+ +
+ anioł + ˈãɲɔw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) istota duchowa, nadprzyrodzona, pośrednik pomiędzy Bogiem a człowiekiem; + + angel + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) szlachetny, dobry człowiek + + angel + + +
+ +
+ anizokoria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) różna szerokość źrenic u tej samej osoby; + + anisocoria + + +
+ +
+ anizotropowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) wykazujący różne właściwości zależnie od kierunku + + anisotropic + + +
+ +
+ anizyk + ãˈɲizɨk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, starszy wiek środkowego triasu, trwający 245,9 – 237 milionów lat temu; + + Anisian + + +
+ +
+ ankieta + ãŋʲˈcɛta +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) zbieranie danych na jakiś temat za pomocą formularza + + survey + poll + + +
+ +
+ ankieter + ãŋʲˈcɛtɛr +
+ + n + + + osoba, która zbiera informacje za pomocą ankiety + + pollster + + +
+ +
+ anksjolityk + ˌãŋksʲjɔˈlʲitɨk +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) substancja psychotropowa stosowana przeciw lękom + + anxiolytic + + +
+ +
+ annabergit + ˌãnːaˈbɛrʲɟit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bardzo rzadki minerał z gromady arsenianów; + + annabergite + + +
+ +
+ annalista +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) piszący annały + + annalist + + +
+ +
+ anoda + ãˈnɔda +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) (elektryczność) elektroda przez którą ładunek ujemny opuszcza układ elektryczny lub, alternatywnie, przez którą do układu dostaje się ładunek dodatni; + + anode + + +
+ +
+ anodowanie + ˌãnɔdɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) proces elektrolitycznego pokrywania przedmiotów metalowych ochronną warstewką tlenku metalu; + + Eloxal process + anodic treatment + anodizing + + +
+ +
+ anodyzacja + ˌãnɔdɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (zobacz) anodowanie + + anodic treatment + anodizing + eloxal process + + +
+ +
+ anomalia + ˌãnɔ̃ˈmalʲja +
+ + n + + + incydent nieprawidłowości, odchylenie od normy + + anomaly + + +
+ +
+ anomalny +
+ + adj + + + stanowiący anomalię, wyłamujący się od reguły + + anomalous + + +
+ +
+ anonim + ãˈnɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + list niezawierający podpisu lub informacji o nadawcy + + anonymous letter + + +
+ +
+ anonimizacja + ˌãnɔ̃ɲĩmʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) proces uniemożliwiający odkrycie tożsamości użytkownika sieci komputerowej + + anonymization + + +
+ +
+ anonimowo +
+ + adv + + + w sposób anonimowy, nie podając imienia, nazwiska + + anonymously + + +
+ +
+ anonimowość + ˌãnɔ̃ɲĩˈmɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest anonimowy; + + anonymity + + +
+ +
+ anonimowy + ˌãnɔ̃ɲĩˈmɔvɨ +
+ + adj + + + nieznanego autorstwa + + anon + anon. + anonymous + impersonal + unnamed + + + + z udziałem nieznanych osób + + anon + anon. + anonymous + impersonal + unnamed + + + + o nieujawnionym nazwisku + + anonymous + anon + anon. + impersonal + unnamed + + + + taki, który się nie wyróżnia + + faceless + + +
+ +
+ anorak + ãˈnɔrak +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) eskimoski skafander wkładany przez głowę, wykonany z futra, płótna lub skóry; + + anorak + + +
+ +
+ anoreksja + ˌãnɔˈrɛksʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba polegająca na celowej utracie wagi wywołanej i podtrzymywanej przez chorego, połączonej z zaburzonym postrzeganiem własnego ciała i psychicznym wstrętem do jedzenia; + + anorexia + + +
+ +
+ anorektyk + ˌãnɔˈrɛktɨk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) człowiek cierpiący na anoreksję + + anorexic + + +
+ +
+ anorgazmia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) zaburzenie seksualne polegające na braku odczuwania orgazmu; + + anorgasmia + + +
+ +
+ anormalnie + ˌãnɔrˈmalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób anormalny + + abnormally + + +
+ +
+ anortyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bardzo rzadki minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy plagioklazów; + + anorthite + + +
+ +
+ anosmia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) utrata węchu, niezdolność wyczuwania zapachów; + + anosmia + + +
+ +
+ anosognozja + ˌãnɔsɔɡˈnɔzʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologia występująca u osób, które nie są świadome swych własnych problemów kognitywnych; + + anosognosia + + +
+ +
+ anta + ˈãnta +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pilaster kończący ścianę, uformowany i zdobiony zgodnie z porządkiem architektonicznym danej epoki; + + anta + + +
+ +
+ antaba + ãnˈtaba +
+ + n + + + (dawniej, dawny) ozdobny uchwyt na skrzyniach lub jako kołatka na drzwiach i bramach; + + handle + + + + sztaba z metalu zamykająca bramę lub drzwi + + bolt + + +
+ +
+ antagonista + ˌãntaɡɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + przeciwnik; + + antagonist + + +
+ +
+ antagonistyczny + ˌãntaɡɔ̃ɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wrogi, przeciwny + + antagonistic + + +
+ +
+ antagonizm + ˌãntaˈɡɔ̃ɲism̥ +
+ + n + + + wzajemna wrogość, sprzeczność, przeciwstawność sił, zasad, osób + + antagonism + + +
+ +
+ antarktyczny +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Antarktyką + + antarctic + Antarctic + + +
+ +
+ antena + ãnˈtɛ̃na +
+ + n + + + urządzenie służące do zamiany fal elektromagnetycznych na sygnał elektryczny i odwrotnie; + + antenna + aerial + + +
+ +
+ anthotyro + ˌãntxɔˈtɨrɔ +
+ + n + + + (spożywczy) tradycyjny grecki ser, rodzaj koziego lub owczego twarogu z dodatkiem serwatki i mleka, wytwarzany w dwóch rodzajach: świeżej i lekko dojrzewającej + + anthotyros + + +
+ +
+ antidotum + ˌãntʲiˈdɔtũm +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) środek zaradczy + + antidote + + +
+ +
+ antiguański +
+ + adj + + + związany z Antiguą (wyspą na Karaibach) + + Antiguan + + +
+ +
+ antiocheński +
+ + adj + + + odnoszący się do Antiochii, związany z Antiochią + + Antiochene + + +
+ +
+ antleryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy siarczanów, Cu3(OH)4SO4; + + antlerite + + +
+ +
+ antofyllit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów; + + anthophyllite + + +
+ +
+ antologia + ˌãntɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wybór (całości lub fragmentów) utworów literackich powiązanych wspólną cechą, np. ten sam autor, gatunek, krąg kulturowy; + + anthology + + +
+ +
+ antologiczny +
+ + adj + + + związany z antologią, stanowiący antologię + + anthological + + +
+ +
+ antonim + ãnˈtɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz o znaczeniu przeciwnym do danego + + antonym + + +
+ +
+ antonomazja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zastąpienie nazwy własnej osoby lub przedmiotu inną nazwą; + + antonomasia + + +
+ +
+ antonówka + ˌãntɔ̃ˈnufka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) odmiana uprawna jabłoni domowej rosyjskiego pochodzenia + + Antonovka + + +
+ +
+ antracyt + ãnˈtraʦ̑ɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) odmiana węgla kamiennego; + + anthracite + + +
+ +
+ antrakologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dziedzina archeobotaniki zajmująca się badaniem węgli drzewnych, środowisk roślin drzewiastych i sposobów ich użytkowania przez człowieka + + anthracology + + +
+ +
+ antropo- + ãnˈtrɔpɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z człowiekiem + + anthropo- + + +
+ +
+ antropocentryzm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) przekonanie, wedle którego człowiek to ośrodek świata, a wszystko w przyrodzie dzieje się ze względu na niego + + anthropocentrism + homocentrism + + + + interpretacja świata wyłącznie z punktu widzenia doświadczenia człowieka + + anthropocentrism + homocentrism + + +
+ +
+ antropofagia + ˌãntrɔpɔˈfaɟja +
+ + n + + + (literacko) (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) ludzki kanibalizm, ludożerstwo + + anthropophagy + + +
+ +
+ antropofob +
+ + n + + + osoba charakteryzująca się antropofobią — awersją lub lękiem przed ludźmi i stronieniem od nich + + anthropophobe + + +
+ +
+ antropofobia + ˌãntrɔpɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) (u ludzi i zwierząt) niechęć lub chorobliwy lęk przed ludźmi; + + anthropophobia + + +
+ +
+ antropogeneza +
+ + n + + + pochodzenie człowieka jako gatunku, historia jego rozwoju + + anthropogenesis + + +
+ +
+ antropogeniczny +
+ + adj + + + zachodzący lub powstały w wyniku działalności gospodarczej człowieka + + anthropogenic + + +
+ +
+ antropogeograficzny +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (antropologia, antropologiczny) związany z antropogeografią, dotyczący antropogeografii + + anthropogeographic + anthropogeographical + + +
+ +
+ antropolog + ˌãntrɔˈpɔlɔk +
+ + n + + + badacz rozwoju i zróżnicowania jednostek ludzkich, gatunku ludzkiego oraz ludzkich społeczności; + + anthropologist + + +
+ +
+ antropologia + ˌãntrɔpɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o człowieku; + + anthropology + + +
+ +
+ antropologiczny + ˌãntrɔpɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z antropologią, dotyczący antropologii + + anthropological + anthropologic + + +
+ +
+ antropometryczny +
+ + adj + + + związany z antropometrią, dotyczący antropometrii + + anthropometric + + +
+ +
+ antropomorfizm + ˌãntrɔpɔ̃ˈmɔrfʲism̥ +
+ + n + + + nadawanie cech ludzkich innym (niebędącymi ludźmi) istotom i zjawiskom; + + anthropomorphism + + +
+ +
+ antropozoficzny +
+ + adj + + + związany z antropozofią, dotyczący antropozofii + + anthroposophic + + +
+ +
+ anty- + ˈãntɨ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: przeciwdziałający, występujący przeciw, przeciwny + + anti- + + +
+ +
+ antyalkoholowy + ˌãntɨalkɔxɔˈlɔvɨ +
+ + adj + + + przeznaczony do walki z alkoholizmem, leczący alkoholików + + anti-alcoholic + + +
+ +
+ antyamerykanizm +
+ + n + + + niechęć lub pogarda do Stanów Zjednoczonych + + anti-Americanism + + +
+ +
+ antyamerykański +
+ + adj + + + wymierzony przeciwko Ameryce (jako części świata) i Amerykanom, niechętny wobec Ameryki i Amerykanów + + anti-American + + +
+ +
+ antybakteryjny + ˌãntɨbaktɛˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) chroniący przed bakteriami, zapobiegający namnażaniu się bakterii + + antibacterial + + +
+ +
+ antybiogram + ˌãntɨˈbʲjɔɡrãm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) test określający wpływ antybiotyków na bakterie; + + antibiogram + microbial sensitivity test + + +
+ +
+ antybiotyczny +
+ + adj + + + (biochemia, biochemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) związany z antybiotykami + + antibiotic + + +
+ +
+ antybiotyk + ˌãntɨˈbʲjɔtɨk +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) naturalny lub sztuczny lek unieszkodliwiający drobnoustroje; + + antibiotic + + +
+ +
+ antybohater + ˌãntɨbɔˈxatɛr +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) fikcyjna postać posiadająca cechy negatywne, będące zaprzeczeniem cech bohatera + + antihero + + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) postać nieposiadająca żadnych cech heroicznych, niewyróżniająca się niczym; + + antihero + + +
+ +
+ antybolszewicki + ˌãntɨbɔlʃɛˈvʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + nastawiony na walkę z bolszewikami, zwalczający bolszewików + + anti-Soviet + + +
+ +
+ antychrześcijański + ˌãntɨxʃɛɕʨ̑iˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + skierowany przeciwko chrześcijaństwu + + antichristian + Antichristian + + +
+ +
+ antycyklon +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) wyż (atmosferyczny); + + anticyclone + + +
+ +
+ antycypacja + ˌãntɨʦ̑ɨˈpaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przewidywanie, zakładanie czegoś jeszcze nieistniejącego + + anticipation + + +
+ +
+ antyczny + ãnˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) odnoszący się do starożytnej Grecji i Rzymu + + ancient + + +
+ +
+ antycząstka +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka antymaterii + + antiparticle + anti-particle + + +
+ +
+ antydemokratyczny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) sprzeciwiający się demokracji; naruszający jej zasady + + antidemocratic + anti-democracy + anti-democratic + antidemocracy + + +
+ +
+ antydepresant +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek przeciwdziałający objawom depresji; + + antidepressant + AD + + +
+ +
+ antydiuretyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) hamujący diurezę, nadmierne wydzielanie moczu + + antidiuretic + + +
+ +
+ antydynastyczny +
+ + adj + + + skierowany przeciwko dynastii, działający na szkodę dynastii + + antidynastic + + +
+ +
+ antyelektrostatyczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) zapobiegający odkładaniu się elektryczności statycznej, zapobiegający elektryzowaniu się + + antistatic + + +
+ +
+ antyestetyka +
+ + n + + + (sztuka) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) pogląd sprzeciwiający się estetyzmowi + + anti-aesthetics + + +
+ +
+ antyfaszystowski + ˌãntɨfaʃɨˈstɔfsʲci +
+ + adj + + + nastawiony na walkę z faszyzmem, zwalczający faszystów + + antifascist + + +
+ +
+ antyfaszyzm + ˌãntɨˈfaʃɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) postawa przejawiająca się otwartym sprzeciwem wobec faszyzmu; + + anti-fascism + + +
+ +
+ antyfeministyczny + ˌãntɨfɛ̃mʲĩɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który opiera się na antyfeminizmie + + antifeminist + antifeministic + + +
+ +
+ antyfeminizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) stanowisko sprzeciwiające się ideom i ruchowi feministycznemu + + antifeminism + + +
+ +
+ antyfeudalny +
+ + adj + + + skierowany przeciwko feudalizmowi i ukształtowanym przez niego stosunkom społecznym + + antifeudal + + +
+ +
+ antyfona +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) w Komplecie krótka pieśń maryjna śpiewana lub odmawiana na końcu godziny kanonicznej; + + antiphon + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) w Liturgii godzin werset odmawiany przed i po psalmie czy kantyku; + + antiphon + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) w liturgii mszy świętej jeden z wersetów śpiewanych lub odmawianych na wejście, na ofiarowanie i na komunię; + + antiphon + + +
+ +
+ antyfutrzarski + ˌãntɨfuˈṭʃarsʲci +
+ + adj + + + skierowany przeciwko przemysłowi futrzarskiemu, wrogi produkcji i noszeniu naturalnych futer przez ludzi + + anti-fur + antifur + + +
+ +
+ antygen + ãnˈtɨɡɛ̃n +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) substancja, której pojawienie się w organizmie powoduje jego reakcję odpornościową; + + antigen + + +
+ +
+ antygoryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy serpentynów; + + antigorite + + +
+ +
+ antyhumanitarny +
+ + adj + + + przeciwny, wrogi zasadom humanitarnym + + antihumanitarian + + +
+ +
+ antyizraelski + ˌãntɨ<sup>j</sup>izraˈɛlsʲci +
+ + adj + + + skierowany przeciwko Izraelowi, niechętny wobec Izraela + + anti-Israeli + + +
+ +
+ antyjudaistyczny + ˌãntɨjuda<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + skierowany przeciwko judaizmowi + + Anti-Judaist + + +
+ +
+ antyk + ˈãntɨk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przedmiot stary, zabytkowy + + antique + + +
+ +
+ antykapitalistyczny +
+ + adj + + + wrogi wobec kapitalizmu + + anti-capitalist + anticapitalistic + + +
+ +
+ antykatolicki + ˌãntɨkatɔˈlʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + wrogi katolicyzmowi, skierowany przeciwko katolicyzmowi + + anti-Catholic + anticatholic + + +
+ +
+ antyklerykalizm + ˌãntɨklɛrɨˈkalʲism̥ +
+ + n + + + ideologia społeczno-polityczna przeciwstawiająca się klerykalizmowi, krytyczna wobec autorytetu lub władzy kleru i duchowieństwa w przestrzeni publicznej (poza miejscami kultu); + + anti-clericalism + + +
+ +
+ antyklerykalny + ˌãntɨklɛrɨˈkalnɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przeciwstawiający się władzy kleru i jego udziałowi w życiu społeczno-politycznym + + anticlerical + + +
+ +
+ antyklerykał +
+ + n + + + przeciwnik klerykalizmu, zwolennik antyklerykalizmu + + anticlerical + + +
+ +
+ antykoagulant + ˌãntɨkɔaˈɡulãnt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) środek zmniejszający krzepliwość krwi; + + anticoagulant + + +
+ +
+ antykomunista + ˌãntɨkɔ̃mũˈɲista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przeciwnik komunizmu, osoba zwalczająca komunizm + + anticommunist + + +
+ +
+ antykomunizm + ˌãntɨkɔ̃ˈmũɲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wroga postawa wobec komunizmu + + anti-communism + + +
+ +
+ antykoncepcja + ˌãntɨkɔ̃nˈʦ̑ɛpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (seksuologia, seksuologiczny) działania zapobiegające zapłodnieniu + + contraception + + +
+ +
+ antykoncepcyjny + ˌãntɨkɔ̃nʦ̑ɛpˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) zapobiegający zajściu w ciążę + + contraceptive + + +
+ +
+ antykorozyjny + ˌãntɨkɔrɔˈzɨjnɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) (motoryzacja) zapobiegający korozji, zabezpieczający przed korozją + + anti-corrosion + rust-inhibitive + + +
+ +
+ antykryzysowy + ˌãntɨkrɨzɨˈsɔvɨ +
+ + adj + + + mający zapobiec kryzysowi, mający zlikwidować kryzys (np. gospodarczy, finansowy) + + anti-crisis + + +
+ +
+ antykwa + ãnˈtɨkfa +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) krój pisma drukarskiego o pionowym rysunku liter i zaokrąglonych brzegach; + + antiqua + + +
+ +
+ antykwariusz + ˌãntɨˈkfarʲjuʃ +
+ + n + + + ktoś handlujący antykami, dziełami sztuki, starymi mapami, używanymi książkami + + antiquary + + +
+ +
+ antylogia + ˌãntɨˈlɔɟja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zestawienie przeciwieństw + + antilogy + + +
+ +
+ antylopa + ˌãntɨˈlɔpa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) nienaukowa nazwa dla grupy kilkunastu zwierząt z rodziny wołowatych i widłorogich zamieszkujący sawanny i stepy + + antelope + + +
+ +
+ antymateria + ˌãntɨ̃maˈtɛrʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) materia, która składa się z antycząstek, a w kontakcie ze zwykłą materią ulega anihilacji; + + antimatter + + +
+ +
+ antymilitarystyczny + ˌãntɨ̃mʲilʲitarɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + skierowany przeciwko militaryzmowi, przeciwny militaryzmowi; związany z antymilitaryzmem + + antimilitaristic + + +
+ +
+ antymitotyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) hamujący mitozę + + antimitotic + + +
+ +
+ antymon + ãnˈtɨ̃mɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Sb i liczbie atomowej 51; + + antimony + + +
+ +
+ antymonit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z grupy siarczków, siarczek antymonu; + + antimonite + stibnite + + +
+ +
+ antymonopolowy +
+ + adj + + + skierowany przeciwko istniejącym monopolom, mający nie dopuścić do skupienia większości rynku w jednym ręku + + antitrust + + +
+ +
+ antymuzułmański + ˌãntɨ̃muzuwˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + skierowany przeciwko islamowi + + Anti-Muslim + + +
+ +
+ antynarkotykowy +
+ + adj + + + skierowany przeciwko spożyciu, wytwarzaniu i obrotowi narkotykami + + antidrug + anti-drug + + +
+ +
+ antynarodowy +
+ + adj + + + wrogi narodowi; działający na szkodę na narodu + + antinational + + +
+ +
+ antynatalista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik antynatalizmu + + antinatalist + + +
+ +
+ antynatalizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) stanowisko przypisujące negatywną wartość narodzinom; + + antinatalism + anti-natalism + + +
+ +
+ antynaukowy +
+ + adj + + + sprzeczny ze stanowiskiem nauki + + antiscientific + + + + odrzucający metodę naukową + + antiscientific + + +
+ +
+ antynomia +
+ + n + + + (logika, logiczny) (filozofia, filozoficzny) sprzeczność, wykluczenie się dwóch twierdzeń, mimo, że osobno zdają się być prawdziwe; + + antinomy + + +
+ +
+ antyoksydacyjny +
+ + adj + + + taki, który przeciwdziała utlenianiu się pierwiastków i związków + + antioxidant + + +
+ +
+ antypapież + ˌãntɨˈpapʲjɛʃ +
+ + n + + + (kościelny) osoba powołana na tron papieski nieprawnie, za pontyfikatu legalnego papieża lub w czasie, gdy urząd papieski był nieobsadzony; + + antipope + + +
+ +
+ antypatia + ˌãntɨˈpatʲja +
+ + n + + + niechęć do kogoś + + antipathy + + +
+ +
+ antypatyczny + ˌãntɨpaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + budzący odrazę, niechęć + + antipathetic + + +
+ +
+ antyperspirant + ˌãntɨpɛrˈspʲirãnt +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) środek zapobiegający nadmiernemu poceniu; + + antyperspirant + + +
+ +
+ antypoda +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek o krańcowo różnym sposobie myślenia i odmiennych cechach charakteru w stosunku do innej porównywanej osoby + + antipode + + + + mieszkaniec przeciwległych obszarów na kuli ziemskiej + + antipodean Antipodean + antipodes Antipodes + + +
+ +
+ antypowieść +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) rodzaj powieści, który zrywa z tradycyjnymi regułami tego gatunku + + antinovel + + +
+ +
+ antyrasizm +
+ + n + + + ruch społeczny, postawa lub pogląd sprzeciwiający się rasizmowi + + antiracism + + +
+ +
+ antyrewolucyjny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wrogi rewolucji; występujący przeciwko rewolucji + + antirevolutionary + + +
+ +
+ antyrządowy + ˌãntɨʒɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) skierowany przeciwko rządowi + + anti-government + + +
+ +
+ antysanitarny +
+ + adj + + + sprzeczny z wymogami sanitarnymi + + insanitary + unsanitary + + +
+ +
+ antysemicki + ˌãntɨsɛ̃ˈmʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + wymierzony przeciwko Żydom, dyskryminujący Żydów + + anti-Semitic + + +
+ +
+ antysemita + ˌãntɨsɛ̃ˈmʲita +
+ + n + + + osoba uprzedzona do Żydów, cechująca się niechęcią bądź nienawiścią do tego narodu; osoba, którą cechuje antysemityzm + + anti-Semite + + +
+ +
+ antysemityzm + ˌãntɨsɛ̃ˈmʲitɨsm̥ +
+ + n + + + nienawiść, uprzedzenie i wrogość wobec narodu żydowskiego, związana z nietolerancją i rasizmem; + + antisemitism + anti-Semitism + + +
+ +
+ antyseptycznie + ˌãntɨsɛpˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób antyseptyczny; odkażająco, bakteriobójczo, antybakteryjnie + + antiseptically + + +
+ +
+ antyseptyczny + ˌãntɨsɛpˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) zapobiegający rozwojowi drobnoustrojów, bakterii wywołujących choroby + + antiseptic + + +
+ +
+ antyseptyk + ˌãntɨˈsɛptɨk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) środek służący do niszczenia drobnoustrojów + + antiseptic + + +
+ +
+ antystatyk +
+ + n + + + substancja zmniejszająca (lub całkowicie neutralizująca) nagromadzony na jakiejś powierzchni ładunek elektryczny + + antistatic + + +
+ +
+ antysyjonista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przeciwnik syjonizmu + + anti-Zionist + + +
+ +
+ antysyjonistyczny + ˌãntɨsɨjɔ̇̃ɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wrogi w stosunku do syjonizmu; przeciwny założeniom syjonizmu + + anti-Zionist + + +
+ +
+ antyteizm + ˌãntɨˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + aktywna pozycja przeciwko teizmowi, niechęć lub walka przeciwko religiom teistycznym + + antitheism + + +
+ +
+ antyterrorystyczny + ˌãntɨtɛrːɔrɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zwalczający terroryzm, prowadzący walkę z terrorystami + + anti-terrorist + counterterrorist + + +
+ +
+ antytetyczny + ˌãntɨtɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + przeciwstawnie różny + + antithetic + + +
+ +
+ antyteza +
+ + n + + + twierdzenie sprzeczne do innego sądu; coś przeciwnego + + antithesis + + +
+ +
+ antytoksyczny + ˌãntɨtɔˈksɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) neutralizujący biologiczną aktywność toksyn chorobotwórczych + + antidotal + antitoxic + giftwidrig + + +
+ +
+ antytotalitarny + ˌãntɨtɔtalʲiˈtarnɨ +
+ + adj + + + nastawiony na walkę z totalitaryzmem, potępiający totalitaryzm + + antitotalitarian + + +
+ +
+ antytotalitaryzm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) poglądy i postawa przeciwna totalitaryzmowi + + antitotalitarianism + + +
+ +
+ antytradycjonalista +
+ + n + + + (książkowy) przeciwnik tradycji, osoba sprzeciwiająca się tradycjonalizmowi + + antitraditionalist + + +
+ +
+ antytradycjonalizm +
+ + n + + + (książkowy) postawa przeciwna tradycjonalizmowi, sprzeciw wobec tradycji + + antitraditionalism + + +
+ +
+ antytrynitariusz + ˌãntɨtrɨ̃ɲiˈtarʲjuʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca antytrynitaryzmu + + antitrinitarian + nontrinitarian + + +
+ +
+ antytrynitarz + ˌãntɨtrɨ̃ˈɲitaʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca antytrynitaryzmu + + antitrinitarian + nontrinitarian + + +
+ +
+ antywirusowy + ˌãntɨvʲiruˈsɔvɨ +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) służący do wykrywania i pozbywania się szkodliwego oprogramowania + + antivirus + + +
+ +
+ antywojenny + ˌãntɨvɔˈjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + potępiający wojnę, skierowany przeciwko wojnie + + anti-war + antiwar + + +
+ +
+ antywłamaniowy + ˌãntɨvwãmãˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + zapobiegający włamaniu, chroniący przed włamaniem + + anti-burglary + anti-theft + + +
+ +
+ antyżydowski +
+ + adj + + + skierowany przeciwko Żydom, działający na szkodę Żydów + + anti-Jewish + + +
+ +
+ anulować + ˌãnuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) anulować (1.1) jakąś czynność w programie komputerowym + + cancel + + + + stwierdzać brak ważności, aktualności czegoś, unieważniać coś + + abate + aside + + +
+ +
+ anyż + ˈãnɨʃ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) jednoroczna roślina zielna pochodząca z wschodnich obszarów basenu Morza Śródziemnego; + + anise + aniseed + + +
+ +
+ anyż gwiazdkowy + ˈãnɨʒ ɡvʲjastˈkɔvɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (zobacz) badian właściwy + + Chinese star anise + star anise + star aniseed + + +
+ +
+ anyż gwiaździsty + ˈãnɨʒ ɡvʲjäʑˈʥ̑istɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (zobacz) badian właściwy + + Chinese star anise + star anise + star aniseed + + +
+ +
+ aorta + aˈɔrta +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) główna i największa tętnica człowieka; + + aorta + + +
+ +
+ aortalny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z aortą + + aortic + aortal + + +
+ +
+ aoryst + aˈɔrɨst +
+ + n + + + (gramatyka) czas gramatyczny, mający różne znaczenia w zależności od języka, np. w językach indoeuropejskich to czas przeszły, w językach ałtajskich – teraźniejszo-przyszły; + + aorist + + +
+ +
+ aostański +
+ + adj + + + związany z Aostą, dotyczący Aosty + + Aostan + + +
+ +
+ aparat + aˈparat +
+ + n + + + urządzenie o określonej funkcjonalności, np. telefoniczny, fotograficzny + + apparatus + + + + (medycyna, medyczny) grupa narządów organizmów żywych spełniających określone zadania + + apparatus + + + + (medycyna, medyczny) przyrząd do korekcji wad + + apparatus + + +
+ +
+ aparat fotograficzny + aˈparat ˌfɔtɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (fotografia) urządzenie służące do robienia fotografii; + + camera + + +
+ +
+ aparat kompaktowy + aˈparat ˌkɔ̃mpakˈtɔvɨ +
+ + n + + + (fotografia) aparat fotograficzny (analogowy lub cyfrowy) o małych gabarytach i prostej konstrukcji, wyposażony w niewymienny obiektyw (stałoogniskowy lub częściej zmiennoogniskowy); + + compact camera + point-and-shoot camera + + +
+ +
+ aparat rentgenowski + aˈparat ˌrɛ̃ndɡɛ̃ˈnɔfsʲci +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do prześwietlania promieniowaniem rentgenowskim + + X-ray unit + + +
+ +
+ aparat słuchowy +
+ + n + + + przeznaczone dla osób niedosłyszących douszne urządzenie wzmacniające głośność dźwięków; + + deaf aid + hearing aid + + +
+ +
+ aparatczyk +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) członek aparatu partyjnego, urzędnik partyjny na kierowniczym stanowisku, zwłaszcza w partii komunistycznej + + apparatchik + + +
+ +
+ aparatura + ˌaparaˈtura +
+ + n + + + zespół aparatów, przyrządów, urządzeń stanowiących pewną całość + + apparatus + + +
+ +
+ apartament + ˌaparˈtãmɛ̃nt +
+ + n + + + (hotelarstwo) komfortowe pomieszczenie w hotelu, zawierające prócz przynajmniej jednej sypialni i łazienki także część dzienną, aneks kuchenny itp.; także: samodzielne mieszkanie wynajmowane na tych samych zasadach, co pokój w hotelu + + suite + + + + wielopokojowe mieszkanie o wysokim standardzie + + apartment + + +
+ +
+ aparycja + ˌapaˈrɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) ukazanie się, pokazanie się + + appearance + + + + (przestarzałe, przestarzały) wygląd zewnętrzny (powierzchowny) + + apparition + appearance + + +
+ +
+ apaszka + a.ˈpaʃ.ka +
+ + n + + + rodzaj chustki noszonej na szyi zarówno przez kobiety jak i mężczyzn, pierwotnie element stroju apasza (bandyty); + + neck kerchief + scarf + + +
+ +
+ apateista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (neologizm) zwolennik apateizmu, człowiek obojętny na kwestię istnienia lub nieistnienia Boga + + apatheist + + +
+ +
+ apateistyczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) (neologizm) (rzadki, rzadko używany) związany z apateizmem i/lub apateistami; obojętny na kwestie religijne + + apatheistic + + +
+ +
+ apateizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (neologizm) założenie, że Bóg i religia nie mają znaczenia dla ludzkiego życia; apatyczny stosunek do kwestii istnienia bądź nieistnienia Boga; + + apatheism + + +
+ +
+ apatia + aˈpatʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) stan obojętności i braku zainteresowania oraz braku aktywności; + + apathy + + +
+ +
+ apatycznie +
+ + adv + + + w sposób apatyczny + + apathetically + lackadaisically + listlessly + + +
+ +
+ apatyczny + ˌapaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + obojętny na otoczenie; niewrażliwy na to, co się wokół dzieje + + apathetic + + +
+ +
+ apatyt + aˈpatɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady fosforanów; + + apatite + + +
+ +
+ apelacja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) odwołanie się od decyzji sądu do wyższej instancji + + appeal + + +
+ +
+ apelacyjny +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) związany z odwołaniami od wyroków + + appellate + + +
+ +
+ apeniński + ˌapɛ̃ˈɲĩj̃sʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Apeninami + + Apennine + + +
+ +
+ apercepcja + ˌapɛrˈʦ̑ɛpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) postrzeganie samego siebie, świadomość samego siebie, postrzeganie przez umysł jego własnych stanów; + + apperception + + +
+ +
+ aperiodyczny +
+ + adj + + + występujący, pojawiający się w zmiennych odstępach czasu + + aperiodic aperiodic + + +
+ +
+ aperitif + ˌapɛrʲiˈtʲif + ˌapɛˈrʲitʲif +
+ + n + + + (kulinaria) napój alkoholowy podawany przed posiłkiem dla pobudzenia apetytu + + aperitif + + +
+ +
+ apertura + ˌapɛrˈtura +
+ + n + + + (optyka, optyczny) otwór ograniczający wiązkę światła; + + aperture + + +
+ +
+ apetyczny + ˌapɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zachęcający do jedzenia + + appetizing + toothsome + + +
+ +
+ apetyt + aˈpɛtɨt +
+ + n + + + chęć jedzenia, łaknienie; + + appetite + + +
+ +
+ aphanisis +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) lęk przed utratą własnej seksualności; + + aphanisis + + +
+ +
+ aphelium +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) punkt orbity okołosłonecznej planety, planety karłowatej, planetoidy lub komety położony najdalej od Słońca; + + aphelion + + +
+ +
+ aplet +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niewielki program webowy działający po stronie klienta; + + applet + + +
+ +
+ aplikacja + ˌaplʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) konkretny ze względu na oferowaną użytkownikom funkcjonalność element oprogramowania użytkowego, które jest podkategorią oprogramowania; + + application + + + + zastosowanie + + application + + +
+ +
+ aplikator + ˌaplʲiˈkatɔr +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) przyrząd do podawania leku, kosmetyku lub innego środka + + applicator + + +
+ +
+ aplikować + ˌaplʲiˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) podawać lub zalecać podawanie, stosowanie leku lub kosmetyku + + administer + + + + (przenośnie, przenośnia) przekazywać, stosować, narzucać coś + + apply + + +
+ +
+ apodyktyczny + ˌapɔdɨkˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który narzuca swoje zdanie i nie uznaje sprzeciwu wobec niego + + authoritative + bossy + domineering + + +
+ +
+ apogeum +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) punkt na orbicie eliptycznej ciała niebieskiego okrążającego Ziemię, znajdujący się najdalej od Ziemi + + apogee + + + + moment szczytowy jakiegoś procesu, moment osiągnięcia wartości maksymalnej + + apogee + + +
+ +
+ apograf + aˈpɔɡraf +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) odręczna kopia tekstu + + apograph + + +
+ +
+ apokaliptyczny +
+ + adj + + + dotyczący apokalipsy, końca świata + + apocalyptic + + +
+ +
+ apokryf + aˈpɔkrɨf +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) księga religijna, którą Kościół Katolicki uważa za niezgodną ze swoją doktryną; + + apocrypha + + +
+ +
+ apokryficzny + ˌapɔkrɨˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + mający charakter apokryfu + + apocryphal + + +
+ +
+ apolipoproteina + ˌapɔlʲipɔprɔtɛˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) białko wchodzące w skład lipoprotein; + + apolipoprotein + + +
+ +
+ apolityczny +
+ + adj + + + niezwiązany z polityką + + apolitical + + +
+ +
+ apolog + aˈpɔlɔk +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) krótki utwór prozą lub wierszem o charakterze dydaktyczno-moralizatorskim, często alegoryczny; + + apologue + + +
+ +
+ apologeta + ˌapɔlɔˈɡɛta +
+ + n + + + osoba broniąca określonej idei, postawy + + apologist + + +
+ +
+ apoplektyczny + ˌapɔplɛkˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + będący przejawem/następstwem apopleksji + + apoplectic + + +
+ +
+ apoptoza + ˌapɔˈptɔza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zaprogramowana śmierć komórki żywego organizmu; + + apoptosis + + +
+ +
+ aporia + aˈpɔrʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) trudność w rozumowaniu logicznym, niemożliwa do przezwyciężenia lub rozwiązania, zawierająca sprzeczne albo przeciwstawne rozwiązania; + + aporia + + +
+ +
+ aport +
+ + n + + + rzekome, paranormalne zjawisko przenoszenia rzeczy przez duchy; + + apport + + +
+ +
+ apostata + ˌapɔˈstata +
+ + n + + + osoba, która porzuciła swoją religię albo jej przekonania i zasady + + apostate + + +
+ +
+ apostazja + ˌapɔˈstazʲja +
+ + n + + + porzucenie wiary religijnej; + + apostasy + + +
+ +
+ apostolat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) działalność apostolska, krzewienie wiary + + apostolate + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) godność biskupia + + apostolate + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) grupa chrześcijań uczestnicząca w ewangelizacji + + apostolate + + +
+ +
+ apostolski + ˌapɔˈstɔlsʲci +
+ + adj + + + dotyczący apostołów + + apostolic + + +
+ +
+ apostolstwo +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) propagowanie wiary chrześcijańskiej; + + apostolate + + +
+ +
+ apostoł + aˈpɔstɔw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) każdy z dwunastu najbliższych uczniów Jezusa Chrystusa powołanych przez niego w celu głoszenia jego nauk; + + apostle + disciple + + +
+ +
+ apostołowanie +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) głoszenie wiary chrześcijańskiej + + apostolate + evangelization + + +
+ +
+ apostołować +
+ + v + + + wypełniać obowiązki apostoła, głosić chrześcijaństwo + + evangelize + + +
+ +
+ apostrof + aˈpɔstrɔf +
+ + n + + + znak podobny do przecinka stawiany w górnym indeksie; + + apostrophe + + +
+ +
+ apostrofa +
+ + n + + + figura retoryczna polegająca na bezpośrednim, a czasem nagłym, zwróceniu się do słuchaczy lub nawet do nieobecnych osób + + apostrophe + + +
+ +
+ apoteoza + ˌapɔtɛˈɔza +
+ + n + + + wyidealizowanie, wybielenie, przypisywanie, nadawanie istocie bądź rzeczy przymiotów ją idealizujących; przedstawienie jakiejś idei, postaci, wydarzenia w sposób skrajnie subiektywny niepoświęcający żadnej uwagi jakimkolwiek wadom, postrzegający jedynie zalety; + + apotheosis + + +
+ +
+ appalaski +
+ + adj + + + dotyczący Appalachów + + Appalachian + + +
+ +
+ appendektomia + ˌapːɛ̃ndɛkˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu wyrostka robaczkowego, zwykle z powodu jego ostrego zapalenia; + + appendectomy + + +
+ +
+ aprecjacja + ˌaprɛˈʦ̑ʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wzrost wartości dobra lub usługi, zwykle pieniądza w systemie płynnych kursów walut; + + appreciation + + +
+ +
+ aprobować + ˌaprɔˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + uznawać coś za słuszne, godne poparcia, pozwalać, zgadzać się + + approve + + +
+ +
+ aprosdoketon +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dowolne zaskakujące użycie środków językowych + + aprosdoketon + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) figura stylistyczna polegająca na niespodziewanej podmianie słowa w znanym cytacie lub przysłowiu + + aprosdoketon + + +
+ +
+ aprowizacja + ˌaprɔvʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zaopatrzenie miasta w artykuły pierwszej potrzeby + + provisioning + food supply + victualling + + +
+ +
+ apsik + aˈpʲɕik +
+ + interjection + + + …naśladujący dźwięk wydawany podczas kichania + + achoo + atishoo + + +
+ +
+ apsyda + apˈsɨda +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pomieszczenie na rzucie półkola, półelipsy lub wieloboku, dostawione addytywnie do bryły kościoła i otwarte do jego wnętrza; ; (zobacz) też absyda w Encyklopedii staropolskiej + + apse + + +
+ +
+ apteczka + apˈtɛʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) torba, skrzynka lub szafka z podręcznymi opatrunkami i lekarstwami; + + first aid kit + + +
+ +
+ apteczka pierwszej pomocy + apˈtɛʧ̑ka ˈpʲjɛrfʃɛj pɔ̃ˈmɔʦ̑ɨ +
+ + n + + + pojemnik służący do przechowywania materiałów i środków przeznaczonych do udzielania pierwszej pomocy + + first aid kit + + +
+ +
+ apteka + apˈtɛka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) miejsce, w którym sprzedaje się i przechowuje leki; + + pharmacy + drugstore + chemist's + apothecary + chemist's shop + + +
+ +
+ aptekarski + ˌaptɛˈkarsʲci +
+ + adj + + + dotyczący aptekarstwa, aptekarzy + + apothecary + pharmaceutical + + +
+ +
+ aptekarz + apˈtɛkaʃ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) osoba pracująca w aptece lub jej właściciel; + + pharmacist + apothecary + + +
+ +
+ apulski +
+ + adj + + + związany z Apulią + + Apulian + + +
+ +
+ aquafaba +
+ + n + + + (kulinaria) zagęstnik spożywczy otrzymywany przy moczeniu ciecierzycy, stosowany w kuchni wegańskiej jako zamiennik białka jajek + + aquafaba + + +
+ +
+ aquapark + akˈfapark +
+ + n + + + wodny park rozrywki z kompleksem basenów, zjeżdżalni itp.; + + aquapark + + +
+ +
+ ara + ˈara +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara, rodzaj ptaków z podrodziny papug neotropikalnych; + + Ara + + + + (ornitologia, ornitologiczny) duża, kolorowa papuga z rodzaju ara (1.1); + + macaw + + + + (ornitologia, ornitologiczny) nazwa niektórych papug z podrodziny papug neotropikalnych, nie należących do rodzaju ara (1.1); papugi te należą do następujących rodzajów: modroara, Diopsittaca, Cyanopsitta, Orthopsittaca, Primolius; + + macaw + + +
+ +
+ ara błękitna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anodorhynchus leari, gatunek ptaka z rodziny papugowatych, z rodzaju Anodorhynchus; + + Lear's macaw + indigo macaw + + +
+ +
+ ara czerwona + ˈara ʧ̑ɛrˈvɔ̃na +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara macao, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + scarlet macaw + + +
+ +
+ ara hiacyntowa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anodorhynchus hyacinthinus, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych, z rodzaju Anodorhynchus; + + hyacinth macaw + hyacinthine macaw + + +
+ +
+ ara kasztanowoczelna + ˈara ˌkaʃtãnɔvɔˈʧ̑ɛlna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara severus lub Ara severa, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + chestnut-fronted macaw + severe macaw + + +
+ +
+ ara marakana +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Primolius maracana, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych, z rodzaju Primolius + + Illiger's macaw + blue-winged macaw + + +
+ +
+ ara modra + ˈara ˈmɔdra +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cyanopsitta spixii, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych, jedyny przedstawiciel rodzaju Cyanopsitta; + + Spix's macaw + little blue macaw + + +
+ +
+ ara niebieskogłowa + ˈara ˌɲɛbʲjɛskɔˈɡwɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Primolius couloni lub Propyrrhura couloni, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych, z rodzaju Primolius + + Coulon's macaw + blue-headed macaw + + +
+ +
+ ara oliwkowa + ˈara ˌɔlʲifˈkɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara ambiguus, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + great green macaw + + +
+ +
+ ara różowooka + ˈara ˌruʒɔvɔˈːka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara rubrogenys, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + red-fronted macaw + + +
+ +
+ ara szafirowa + ˈara ˌʃafʲiˈrɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara glaucogularis, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + blue-throated macaw + + +
+ +
+ ara trójbarwna + ˈara trujˈbarvna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara tricolor, wymarły gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + cuban macaw + cuban red macaw + hispaniolan macaw + + +
+ +
+ ara turkusowa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anodorhynchus glaucus, gatunek ptaka z rodziny papugowatych, z rodzaju Anodorhynchus; + + glaucous macaw + + +
+ +
+ ara zielona + ˈara ʑɛˈlɔ̃na +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara militaris, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + military macaw + + +
+ +
+ ara zielonoskrzydła + ˈara ˌʑɛlɔ̃nɔˈskʃɨdwa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara chloropterus, gatunek ptaka z podrodziny papug neotropikalnych; + + green-winged macaw + red-and-green macaw + + +
+ +
+ ara żółtoskrzydła + ˈara ˌʒuwtɔˈskʃɨdwa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ara macao, gatunek ptaka, z rodzaju ara, z podrodziny papug neotropikalnych; + + scarlet macaw + + +
+ +
+ arab + ˈarap +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) koń czystej krwi arabskiej; + + Arabian + Arabian horse + + +
+ +
+ arabeska + ˌaraˈbɛska +
+ + n + + + (sztuka) (architektura, architektoniczny) ozdobny ornament roślinny wywodzący się z kultury arabskiej; + + arabesque + + + + (choreografia, choreograficzny) poza w tańcu inspirowana motywami orientalnymi + + arabesque + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) miniatura na fortepian; + + arabesque + + +
+ +
+ arabista + ˌaraˈbʲista +
+ + n + + + specjalista w zakresie języka, historii i kultury Arabów; + + Arabist + + +
+ +
+ arabistyka + ˌaraˈbʲistɨka +
+ + n + + + nauka o języku, kulturze i historii Arabów; + + Arab study + + + + wydział / kierunek na uczelni obejmujący studia w dziedzinie (1.1) + + Arab study + + +
+ +
+ arabizacja +
+ + n + + + narzucanie danemu ludowi lub przyswajanie przez dany lud arabskiej kultury, obyczajów i języka + + Arabisation + Arabization + + +
+ +
+ arabizm + aˈrabʲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka arabskiego; + + Arabism + + +
+ +
+ arabski + aˈrapsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Arabów i terenów, które zamieszkują + + Arab + Arabic + Arabian + + +
+ +
+ arabski + aˈrapsʲci +
+ + n + + + język Arabów, najpowszechniejszy język semicki będący językiem oficjalnym licznych krajów regionu bliskowschodniego i północnoafrykańskiego; + + Arabic + + +
+ +
+ arabsko-muzułmański + ˌarapskɔ‿muzuwˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący jednocześnie Arabów, kultury arabskiej i muzułmanów, islamu; dotyczący arabskich muzułmanów + + Muslim Arab + + +
+ +
+ arachnofobia + ˌaraxnɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed pająkami; + + arachnophobia + + +
+ +
+ arachnologia + ˌaraxnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dział zoologii, nauka o pajęczakach; + + arachnology + + +
+ +
+ arachnologiczny +
+ + adj + + + związany z arachnologią, dotyczący arachnologii + + arachnologic + + +
+ +
+ aragonit + ˌaraˈɡɔ̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady węglanów, polimorficzna odmiana węglanu wapnia; + + aragonite + + +
+ +
+ aragoński + ˌaraˈɡɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Aragonii lub jej mieszkańców, związany z Aragonią, pochodzący z Aragonii + + Aragonese + + +
+ +
+ aragoński + ˌaraˈɡɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język aragoński; + + Aragonese + + +
+ +
+ arak + ˈarak +
+ + n + + + (kulinaria) arabska (głównie libańska) wódka anyżowa; + + arak + + +
+ +
+ arakowy + ˌaraˈkɔvɨ +
+ + adj + + + od: arak + + arrack + + +
+ +
+ aramejski + ˌarãˈmɛjsʲci +
+ + adj + + + związany z Aramejczykami, z dawną Syrią + + Aramaic + + +
+ +
+ aramejski + ˌarãˈmɛjsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy semickiej, używany na Bliskim Wschodzie od II tysiąclecia p.n.e. do czasów dzisiejszych; + + Aramaic + + +
+ +
+ aranżacja +
+ + n + + + zmiana stylistyki utworu muzycznego, bez naruszania jego podstawowej linii melodyjnej + + arrangement + + +
+ +
+ aranżować +
+ + v + + + organizować, urządzać + + arrange + + +
+ +
+ araukański +
+ + adj + + + związany z Araukanią, dotyczący Araukanii + + Araucanian + + +
+ +
+ arbiter + arˈbʲitɛr +
+ + n + + + sędzia, osoba rozstrzygająca daną kwestię + + arbiter + + +
+ +
+ arbitralny + ˌarbʲiˈtralnɨ +
+ + adj + + + narzucający swoje zdanie, nielubiący sprzeciwu + + arbitrary + + +
+ +
+ arbitraż +
+ + n + + + sąd rozjemczy, polubowne rozstrzygnięcie danej kwestii przez arbitrów + + arbitrage + arbitration + + +
+ +
+ arbitrażowy +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) związany z arbitrażem, dotyczący arbitrażu + + arbitral + + +
+ +
+ arbitrażysta + ˌarbʲitraˈʒɨsta +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) podmiot zajmujący się stosowaniem arbitrażu na rynku + + arbitrageur + + +
+ +
+ arboretum + ˌarbɔˈrɛtũm +
+ + n + + + wyodrębniony obszar, na którym znajduje się kolekcja drzew i krzewów, utrzymywany w celu naukowo-badawczym (np. prace nad aklimatyzacją obcych gatunków), bądź ochrony rzadkich gatunków i odmian; + + arboretum + + +
+ +
+ arborio +
+ + n + + + (spożywczy) odmiana ryżu o zaokrąglonych ziarnach, używana m.in. do risotto + + Arborio rice + + +
+ +
+ arbuz + ˈarbus +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (botanika, botaniczny) Citrullus Schrad., rodzaj roślin z rodziny dyniowatych; + + watermelon + + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc arbuza (1.1), wielka kula w zielonej, twardej skórce i z czerwonym, wodnistym miąższem o słodkim smaku + + watermelon + + +
+ +
+ archaiczny + ˌarxaˈ<sup>j</sup>iʧ̑nɨ +
+ + adj + + + będący typowym dla dawnych czasów + + archaic + + +
+ +
+ archaik + arˈxa<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najstarszy eon w dziejach Ziemi; + + Archean + Archaean + + +
+ +
+ archaizm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) forma językowa, która wyszła z użycia + + archaism + archaicism + + +
+ +
+ archanielski +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z archaniołem, dotyczący archanioła + + archangelic + + +
+ +
+ archanioł + arˈxãɲɔw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) każdy byt duchowy stojący w hierarchii niebiańskiej wyżej niż chór aniołów; + + archangel + + +
+ +
+ archeo- + arˈxɛɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze starożytnością, prehistorią + + archaeo- + archeo- + + +
+ +
+ archeograficzny +
+ + adj + + + związany z archeografią, dotyczący archeografii + + archaeographic + + +
+ +
+ archeolog + ˌarxɛˈɔlɔk +
+ + n + + + naukowiec badający materialne pozostałości dawnych społeczeństw + + archaeologist + archeologist + + +
+ +
+ archeologia + ˌarxɛɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka, której celem jest odtwarzanie społeczno-kulturowej przeszłości człowieka na podstawie znajdujących się w ziemi, na ziemi lub w wodzie materialnych pozostałości działań ludzkich; + + archaeology + archeology + + +
+ +
+ archeozoologia + ˌarxɛɔzɔːˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka pomocnicza archeologii, zajmująca się badaniem szczątków zwierząt odkrytych w czasie wykopalisk; + + zooarchaeology + archaeozoology + + +
+ +
+ archidiecezja +
+ + n + + + (kościelny) jednostka administracyjna zarządzana przez arcybiskupa; + + archdiocese + + +
+ +
+ archikatedra +
+ + n + + + (kościelny) główny kościół archidiecezji + + archcathedral + + +
+ +
+ archimandryta +
+ + n + + + (kościelny) przełożony klasztoru w katolickich Kościołach wschodnich + + archimandrite + + + + w okresie wczesnego chrześcijaństwa: opiekun klasztorów na terenie danej diecezji + + archimandrite + + +
+ +
+ archipelag + ˌarçiˈpɛlak +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) grupa wysp położonych blisko siebie; + + archipelago + + +
+ +
+ architekt + arˈçitɛkt +
+ + n + + + (budownictwo) (architektura, architektoniczny) osoba zajmująca się projektowaniem budynków i obiektów infrastruktury w zakresie architektury + + architect + + +
+ +
+ architektoniczny + ˌarçitɛktɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (architektura, architektoniczny) związany z architekturą, tworzony dla/za pomocą architektury + + architectural + + +
+ +
+ architektura + ˌarçitɛkˈtura +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) dziedzina techniki, a jednocześnie sztuki, która zajmuje się projektowaniem budynków i budowli; + + architecture + + +
+ +
+ architraw + arˈçitraf +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) główny (najniższy) poziomy człon belkowania antycznego podtrzymujący belki stropu; + + architrave + + +
+ +
+ archiwalny +
+ + adj + + + dotyczący archiwaliów, stanowiący archiwum + + archival + + +
+ +
+ archiwista +
+ + n + + + pracownik archiwum + + archivist + + +
+ +
+ archiwizacja +
+ + n + + + zbieranie i porządkowanie, katalogowanie materiałów archiwalnych + + filing + + +
+ +
+ archiwolta + ˌarçiˈvɔlta +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) zdobione ornamentami, profilowane lico łuku, arkady zamykającej portal lub każdy inny łukowo u góry zakończony otwór w ścianie budowli, najczęściej bogato zdobione; + + archivolt + voussure + + +
+ +
+ archiwum + arˈçivũm +
+ + n + + + budynek lub pomieszczenie, w którym mieści się archiwum (1.1) + + archive + + + + uporządkowany zbiór akt, dokumentów, nagrań dźwiękowych lub filmów mających znaczenie historyczne + + archive + + +
+ +
+ arcybiskup + ˌarʦ̑ɨˈbʲiskup +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tytuł honorowy nadawany biskupom ważniejszych diecezji (archidiecezji), a także jako wyróżnienie samej osoby biskupa („ad personam”); + + archbishop + + +
+ +
+ arcybiskupi +
+ + adj + + + dotyczący arcybiskupa, związany z arcybiskupem + + archiepiscopal + + +
+ +
+ arcybiskupstwo +
+ + n + + + (administracja) biskupstwo pod jurysdykcją arcybiskupa; + + archbishopric + + + + godność arcybiskupa, jego urząd + + archiepiscopate + + +
+ +
+ arcydzieło + ˌarʦ̑ɨˈʥ̑ɛwɔ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) dobrze wykonana praca + + masterpiece + masterwork + + + + utwór artystyczny uważany przez większość za wybitny, ponadprzeciętny i ponadczasowy, wyróżniający się nieprzeciętnymi walorami literackimi, plastycznymi czy muzycznymi; + + masterpiece + masterwork + + +
+ +
+ arcykapłan +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (żydowski) najwyższy urząd w świątyni jerozolimskiej, przełożony kapłanów i lewitów; + + high priest + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) najwyższy kapłan w bliskowschodnich kultach pogańskich; + + high priest + + + + (teologia, teologiczny) w chrześcijaństwie tytuł jedynego pośrednika między Bogiem a ludźmi przysługujący Chrystusowi + + high priest + + +
+ +
+ arcyksiążę +
+ + n + + + austriacki tytuł książęcy + + archduke + + + + osoba nosząca tytuł (1.1) + + archduke + + +
+ +
+ arczyński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język arczyński; + + Archi + + +
+ +
+ areligijność +
+ + n + + + obojętność wobec spraw religii + + irreligion + irreligiousness + irreligiosity + + +
+ +
+ areografia +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) dział astronomii, nauka zajmująca się badaniami planety Mars + + areography + geography of Mars + + +
+ +
+ areszt + ˈarɛʃt +
+ + n + + + pozbawienie wolności; + + arrest + + +
+ +
+ areszt domowy + ˈarɛʒd ːɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + n + + + zakaz opuszczania własnego mieszkania lub wskazanej kwatery; + + house arrest + + +
+ +
+ aresztować + ˌarɛˈʃtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zająć (zajmować) dobra dłużnika na polecenie sądu celem zabezpieczenia czyichś roszczeń + + confiscate + distrain + + + + pozbawić (pozbawiać) wolności osobę podejrzaną o popełnienie przestępstwa + + arrest + + +
+ +
+ argentan + arˈɡɛ̃ntãn +
+ + n + + + srebrzystobiały stop zawierający 40-70% miedzi, 10-20% niklu i 5-40% cynku; + + German + + +
+ +
+ argentopiryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy siarczków, zbliżony wyglądem do sternbergitu; + + argentopyrite + + +
+ +
+ argentyt +
+ + n + + + minerał z grupy siarczków, siarczek srebra Ag2S; + + acanthite + + +
+ +
+ argentyński + ˌarɡɛ̃nˈtɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Argentyny, wywodzący się z Argentyny + + Argentinian + + +
+ +
+ argon + ˈarɡɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ar i liczbie atomowej 18; + + argon + + +
+ +
+ argotyzm + arˈɡɔtɨsm̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz albo wyrażenie potoczne, pochodzące z gwary środowiskowej lub zawodowej + + argot + argotism + + +
+ +
+ argument + arˈɡũmɛ̃nt +
+ + n + + + fakt lub okoliczność przytaczane celem potwierdzenia lub obalenia tezy; + + argument + point + + +
+ +
+ argumentacja +
+ + n + + + uzasadnianie za pomocą argumentów + + argumentation + + +
+ +
+ aria + ˈarʲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pieśń wykonywana solo w czasie opery lub oratorium; + + aria + air + + +
+ +
+ ariański + arʲˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z naukami lub osobą Ariusza, arianami lub arianizmem + + Arian + + +
+ +
+ ariergarda +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) straż tylna + + rearguard + + +
+ +
+ arizoński +
+ + adj + + + związany z Arizoną; pochodzący z Arizony + + Arizonan + + +
+ +
+ arka + ˈarka +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) duża, drewniana łódź; w domyśle: arka Noego + + ark + + +
+ +
+ arka Noego + ˈarka nɔˈɛɡɔ +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (biblijny) arka, na której Noe z rodziną i zwierzętami został uratowany przez Boga z potopu; + + Noah's Ark + + +
+ +
+ arkada + arˈkada +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) kompozycja składająca się z łuku opartego na kolumnach lub filarach; + + arcade + + +
+ +
+ arkadyjski +
+ + adj + + + odnoszący się do Arkadyjczyków lub Arkadii (krainy historycznej na Peloponezie) + + Arcadian + + + + odnoszący się do arkadii + + Arcadian + + +
+ +
+ arkebuz + arˈkɛbus +
+ + n + + + czarnoprochowa, odprzodowa długa broń palna wyposażona w lufę gładką kalibru od 10 do 12 milimetrów + + arquebus + + +
+ +
+ arkoza +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) okruchowa skała osadowa, odmiana piaskowca bogata w skalenie; + + arkose + + +
+ +
+ arktyczny + arkˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z obszarami położonymi wokół bieguna północnego + + arctic + + +
+ +
+ arkusik +
+ + n + + + (zdrobniale) od: arkusz + + slip + + +
+ +
+ arkusz + ˈarkuʃ +
+ + n + + + płaski, kwadratowy albo prostokątny fragment jakiegoś materiału, np. papieru, blachy itp. + + sheet + + +
+ +
+ arkusz kalkulacyjny + ˈarkuʃ ˌkalkulaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy przedstawiający dane, głównie liczbowe, w postaci zestawu dużych, dwuwymiarowych tabel, pozwalający na automatyczną obróbkę tych danych oraz na ich prezentację w różny sposób; + + spreadsheet + + +
+ +
+ arlekinada + ˌarlɛcĩˈnada +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) krótka pantomima, której główną postacią jest arlekin + + harlequinade + + + + figle błazeńskie, błaznowanie + + horseplay + + +
+ +
+ armata + arˈmata +
+ + n + + + działo o długiej lufie; + + cannon + + +
+ +
+ armatka śnieżna +
+ + n + + + urządzenie do wytwarzania sztucznego śniegu; + + snow gun + snow cannon + + +
+ +
+ armator +
+ + n + + + osoba fizyczna albo prawna eksploatująca statek + + shipowner + + +
+ +
+ armatura + ˌarmaˈtura +
+ + n + + + pomocnicze wyposażenie pomieszczenia, maszyny, itp., umożliwiające jego właściwe wykorzystanie + + fittings + fixture + + +
+ +
+ armeński + arˈmɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Armenii + + Armenian + + +
+ +
+ armia + ˈarmʲja +
+ + n + + + określenie ogółu sił zbrojnych danego państwa; + + army + + +
+ +
+ armina + arˈmʲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, wysoko toksyczny insektycyd fosforoorganiczny, potencjalny bojowy środek trujący; + + armin + armine + arminum + + +
+ +
+ arogancja + ˌarɔˈɡãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + pewność siebie połączona z lekceważeniem innych, odnoszenie się do kogoś z nonszalancją, wywyższanie się + + arrogance + hauteur + + +
+ +
+ arogancki + ˌarɔˈɡãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (książkowy) taki, którego cechą jest arogancja + + arrogant + + + + (książkowy) będący oznaką arogancji + + arrogant + + +
+ +
+ aromat + aˈrɔ̃mat +
+ + n + + + zapach sprawiający przyjemność + + aroma + + +
+ +
+ aromaterapeutyczny +
+ + adj + + + związany z aromaterapią + + aromatherapeutic + + +
+ +
+ aromaterapia + aˈrɔ̃matɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) leczenie substancjami zapachowymi poprzez inhalacje lub przez ich kontakt ze skórą (wcieranie, kąpiel); + + aroma therapy + + +
+ +
+ aromatyczny + ˌarɔ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + mający silny, miły zapach + + aromatic + fragrant + redolent + + + + o wyraźnym, bogatym smaku + + flavorous + flavorsome + flavory + flavourful flavorful + flavourous + flavoursome + + +
+ +
+ aronia + aˈrɔ̃ɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Aronia, krzew o małych, białych lub czerwonych kwiatach i drobnych, granatowych lub czerwonych owocach o słodko-cierpkim smaku; + + chokeberry + + +
+ +
+ arotron wielki +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Arothron stellatus, gatunek morskiej ryby z rodziny rozdymkowatych; + + starry puffer + starry toadfish + stellate puffer + + +
+ +
+ arpa + ˈarpa +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) morski radarowy system antykolizyjny + + ARPA + + +
+ +
+ arpeggio + arˈpɛʤ̑ʲjɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sposób wykonania akordu na instrumencie muzycznym polegający na zagraniu składowych dźwięków jeden po drugim, zaczynając od najniższego tonu; + + arpeggio + + +
+ +
+ arras + ˈarːas +
+ + n + + + (sztuka) ozdobny dywan, gobelin z motywem figuratywnym zawieszany na ścianie; + + arras + + +
+ +
+ arsen + ˈarsɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu As i liczbie atomowej 33; + + arsenic + + +
+ +
+ arsenał + arˈsɛ̃naw +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) budynek lub pomieszczenie pełniące funkcję składu broni; składnica broni; ; (zobacz) też arsenał w Encyklopedii staropolskiej + + arsenal + + +
+ +
+ arsenian + arˈsɛ̃ɲãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester kwasu arsenowego; + + arsenate + + +
+ +
+ arsenin + arˈsɛ̃ɲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester kwasu arsenawego + + arsenite + + +
+ +
+ arsenopiryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z gromady siarkosoli, jego głównym składnikiem jest siarczek żelazowo-arsenowy, zwykle zawiera domieszki złota; + + arsenopyrite + + +
+ +
+ arsenowodór + ˌarsɛ̃nɔˈvɔdur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) trujący, nieorganiczny gaz, którego zapach przypomina czosnek; + + arsine + + +
+ +
+ arsenowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący arsenu, zawierający arsen + + arsenical + + +
+ +
+ arsonian + arˈsɔ̃ɲãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester jednego z kwasów arsonowych + + arsonate + + +
+ +
+ arsonin + arˈsɔ̃ɲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester jednego z kwasów arsonawych + + arsonite + + +
+ +
+ arsynian + arˈsɨ̃ɲãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester jednego z kwasów arsynowych + + arsinate + + +
+ +
+ arsynin + arˈsɨ̃ɲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester jednego z kwasów arsynawych + + arsinite + + +
+ +
+ artefakt + arˈtɛfakt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) struktura lub własność, która nie pojawiła się naturalnie w badanym zjawisku, ale jako rezultat oddziaływania zewnętrznego lub błędu pomiarowego; + + artifact + + + + przedmiot wykonany ludzką ręką; + + artefact + artifact + + +
+ +
+ arteria + arˈtɛrʲja +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tętnica + + artery + + +
+ +
+ arteriotomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg chirurgiczny polegający na nacięciu tętnicy + + arteriotomy + + +
+ +
+ arteterapia +
+ + n + + + terapia przez sztukę + + art therapy + + +
+ +
+ artezyjski +
+ + adj + + + dotyczący wód podziemnych zdolnych do samoczynnego wypływu, oddzielonych od powierzchni gruntu stropem z warstwy nieprzepuszczalnej; + + artesian + + +
+ +
+ artretyzm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (potocznie, potoczny) przewlekła choroba układu kostno-stawowego powodująca dolegliwości bólowe i zniekształcenia stawów oraz przyczyniająca się do niesprawności chorego + + arthrosis + + +
+ +
+ artropatia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ogólne określenie zmian chorobowych w zakresie jednego lub więcej stawów; + + arthropathy + + +
+ +
+ artykulacja +
+ + n + + + ruchy narządów mowy podczas wymawianie głoski i samo wymawianie głoski + + articulation + enunciation + + + + sposób głoszenia poglądów lub opinii + + enunciation + + +
+ +
+ artykuł + arˈtɨkuw +
+ + n + + + tekst publicystyczny, literacki lub naukowy zamieszczony w gazecie lub czasopiśmie + + article + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) rodzajnik, przedimek + + article + + + + część ustawy lub umowy stanowiąca zamkniętą całość + + article + + + + rzecz, która jest przedmiotem handlu + + article + + + + reguła religijna, dogmat + + article + + +
+ +
+ artykułować + ˌartɨkuˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wymawiać głoski + + articulate + + +
+ +
+ artykuły gospodarstwa domowego + ˌartɨˈkuwɨ ˌɡɔspɔˈdarstfa ˌdɔ̃mɔˈvɛɡɔ +
+ + n + + + urządzenia, sprzęty, narzędzia używane w domu, np. do gotowania, utrzymywania porządku + + home appliances + white goods + + +
+ +
+ artyleria + ˌartɨˈlɛrʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) formacja wojskowa wyposażona w działa o dużym zasięgu, współcześnie także w niektóre rodzaje broni rakietowej; ; (zobacz) też artyleria w Encyklopedii staropolskiej + + artillery + + +
+ +
+ artysta + arˈtɨsta +
+ + n + + + człowiek zajmujący się sztuką, tworzący ją + + artist + street performer + + +
+ +
+ artystycznie + ˌartɨˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób artystyczny + + artistically + + +
+ +
+ artystyczny + ˌartɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z artyzmem, sztuką, twórczością artysty + + artistic + + +
+ +
+ arumuński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z wschodnioromańskiej podgrupy języków romańskich; + + Aromanian + + +
+ +
+ aryjski + aˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + (etnografia, etnograficzny) należący do Ariów + + Aryan + + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) w hitleryzmie: nieposiadający żydowskich przodków + + Aryan + + +
+ +
+ arystokracja + ˌarɨstɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + najwyższy stan społeczny, do którego przynależy się ze względu na urodzenie; + + aristocracy + + +
+ +
+ arystokrata + ˌarɨstɔˈkrata +
+ + n + + + osoba należąca do arystokracji + + aristocrat + noble + + +
+ +
+ arystokratyczny + ˌarɨstɔkraˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z arystokracją + + aristocratic + + +
+ +
+ arystotelesowski +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) odnoszący się do Arystotelesa lub jego nauk + + Aristotelian + + +
+ +
+ arystotelizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) doktryna filozoficzna Arystotelesa + + Aristotelianism + + +
+ +
+ arytmetyczny + ˌarɨtmɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od: arytmetyka + + arithmetic + arithmetical + + +
+ +
+ arytmetyka + ˌarɨtˈmɛtɨka +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) gałąź matematyki, zajmująca się własnościami liczb i związkami między liczbami; + + arithmetic + arithmetics + + +
+ +
+ arytmia + aˈrɨtmʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nieprawidłowy rytm pracy serca + + arrhythmia + irregular heartbeat + + + + brak lub zakłócony rytm (czegokolwiek) + + arrhythmy + irregularity + + +
+ +
+ as + a ɛs + as +
+ + n + + + (termin karciany) najwyższa z kart w każdym z kolorów talii; + + ace + + + + osoba przodująca w danej dziedzinie, przeważnie związanej z jakąś służbą + + ace + + + + (potocznie, potoczny) osoba aseksualna + + ace + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk a obniżony o półton; + + A-flat + + +
+ +
+ as serwisowy + ˈas ˌːɛrvʲiˈsɔvɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) w tenisie, siatkówce: idealnie zagrany serwis, którego przeciwnik nie jest w stanie odebrać i po którym gracz zdobywa punkt + + ace + + +
+ +
+ as-moll + ˈas‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku as (w zapisie nutowym z siedmioma bemolami) + + a-flat minor + + +
+ +
+ asafetyda + ˌasafɛˈtɨda +
+ + n + + + (kulinaria) indyjska substancja przyprawowa i lecznicza, gumożywica wydzielana z kłączy zapaliczki cuchnącej, Ferula assa-foetida L., zamiennik cebuli i czosnku; + + asafoetida + stinking gum + assafoetida + + +
+ +
+ asamski +
+ + adj + + + związany z Asamem + + Assamese + + +
+ +
+ asamski +
+ + n + + + język asamski; + + Assamese + + +
+ +
+ asana + aˈsãna +
+ + n + + + postawa ciała w jodze; + + asana + + +
+ +
+ asas + ˈasas +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk a obniżony o cały ton; + + A double flat + + +
+ +
+ asceta + asˈʦ̑ɛta +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek nie mający wielkich wymagań + + spartan + + + + człowiek uprawiający ascezę + + ascetic + + +
+ +
+ ascetyczny +
+ + adj + + + pełen prostoty, oszczędny, surowy + + austere + + + + właściwy ascezie, umartwianiu się, pełen wyrzeczeń + + ascetic + + +
+ +
+ ascetyzm +
+ + n + + + filozofia i praktyki ascetów + + asceticism + + +
+ +
+ asceza + asˈʦ̑ɛza +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) postawa polegająca na wyrzeczeniu się radości życia w celu uzyskania zbawienia w niebie lub oświecenia duchowego + + asceticism + + +
+ +
+ asejsmiczny +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) nie wykazujący żadnej aktywności sejsmicznej + + aseismic + + +
+ +
+ aseksualizm + ˌasɛksuˈ<sup>w</sup>alʲism̥ +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) określenie osób nieodczuwających pożądania seksualnego; + + asexuality + nonsexuality + + +
+ +
+ asekuracja +
+ + n + + + zabezpieczenie przed skutkami ryzykownych działań + + assecuration + + +
+ +
+ asembler + aˈsɛ̃mblɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program tłumaczący kod języka asemblera na język maszynowy; + + assembler + + +
+ +
+ aseptyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) pozbawiony drobnoustrojów chorobotwórczych + + aseptic + + +
+ +
+ asertoryczny + ˌasɛrtɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + stwierdzający, potwierdzający, twierdzący + + assertoric + + +
+ +
+ asertywność + ˌasɛrˈtɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) posiadanie własnego zdania, własnych uczuć i umiejętność ich wyrażania i egzekwowania z poszanowaniem praw innych ludzi; + + assertiveness + + +
+ +
+ asertywny + ˌasɛrˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + umiejący wyrażać własne opinie, krytyki i potrzeby + + assertive + + +
+ +
+ asesor +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) W starożytnym Rzymie: członek ciała doradczego przy urzędnikach mających władzę sądowniczą + + assessor + + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) urzędnik sądowy w I. Rzeczypospolitej + + assessor + + +
+ +
+ asfalt + ˈasfalt +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) półpłynny lub stały materiał pochodzenia naturalnego; + + asphalt + + +
+ +
+ asfaltować +
+ + v + + + pokrywać powierzchnię asfaltem + + asphalt + + +
+ +
+ asfaltowy + ˌasfalˈtɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z asfaltu + + asphalt + + +
+ +
+ asferyczny + ˌasfɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niebędący odcinkiem sfery + + aspherical + + +
+ +
+ askospora + ˌaskɔˈspɔra +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) haploidalny zarodnik workowca; + + ascospore + + +
+ +
+ asortyment + ˌasɔrˈtɨ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + (handel, handlowy) wybór towarów lub usług, który jest proponowany klientom; + + assortment + + +
+ +
+ aspartam + asˈpartãm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (spożywczy) syntetyczny, niskokaloryczny środek słodzący + + aspartame + + +
+ +
+ aspekt + ˈaspɛkt +
+ + n + + + punkt widzenia, kontekst, w którym dana kwestia jest rozpatrywana + + aspect + + + + (gramatyka) cecha czasownika określająca jego dokonanie lub niedokonanie; + + aspect + + +
+ +
+ aspermia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) brak spermy albo plemników w spermie; + + aspermia + aspermatism + + +
+ +
+ aspidistra + ˌaspʲiˈdʲistra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny liliowatych, pochodząca z Azji; potocznie nazywana żelaznym liściem; + + aspidistra + + +
+ +
+ aspirant + aˈspʲirãnt +
+ + n + + + ktoś, kto się o coś ubiega, np. o stanowisko + + aspirant + + +
+ +
+ aspirować +
+ + v + + + starać się, ubiegać się o coś + + aspire + + +
+ +
+ aspiryna + ˌaspʲiˈrɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) kwas acetylosalicylowy używany jako lek; pastylka lub płyn z tą substancją; + + aspirin + + +
+ +
+ aspołeczny +
+ + adj + + + obojętny dla spraw społecznych, który wyłącza się z życia społecznego + + antisocial + asocial + unsocial + + +
+ +
+ assel + ˈasːɛl +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, najstarszy wiek cisuralu (wczesnego permu), trwający 299 – 294,6 milionów lat temu; + + Asselian + + +
+ +
+ astat + ˈastat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu At i liczbie atomowej 85; + + astatine + + +
+ +
+ asteniczny +
+ + adj + + + wątły, o słabej budowie ciała lub odporności + + asthenic + + +
+ +
+ astenosfera + ˌastɛ̃nɔˈsfɛra +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) warstwa płaszcza ziemskiego; + + asthenosphere + + +
+ +
+ asteroida + ˌastɛˈrɔjda +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie o małych rozmiarach (od kilku metrów do czasem ponad 1000 km), obiegające gwiazdę centralną (Słońce); + + asteroid + planetoid + + +
+ +
+ asterysk + aˈstɛrɨsk +
+ + n + + + (poligrafia) znak pisarski w kształcie gwiazdki (*), najczęściej pięcio- lub sześcioramiennej, umieszczany w przybliżeniu pomiędzy średnią i górną linią pisma, stosowany m.in. jako znak umowny, symbol odsyłacza do przypisu, wieloznacznik ogólny, separator tekstu oraz jako element ozdobny; + + asterisk + + +
+ +
+ asteryzm + aˈstɛrɨsm̥ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) układ gwiazd tworzący na niebie pewien widoczny zbiór, niebędący gwiazdozbiorem; + + asterism + + + + (mineralogia, mineralogiczny) efekt optyczny polegający na powstaniu promieni świetlnych na minerale wskutek jego specyficznych właściwości; + + asterism + + + + znak ⁂; + + asterism + + +
+ +
+ astma + ˈastma +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan, w którym dominującym objawem jest ostra duszność powiązana ze świszczącym oddechem; + + asthma + + +
+ +
+ astma sercowa + ˈastma sɛrˈʦ̑ɔva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie występujące w formie napadów duszności, związane z przebiegiem przewlekłej, lewokomorowej niewydolności serca; + + cardiac asthma + + +
+ +
+ astmatyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z astmą, charakterystyczny dla astmy, dychawicy + + asthmatic + + +
+ +
+ astmatyk + aˈstmatɨk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) człowiek cierpiący na astmę + + asthmatic + + +
+ +
+ astrafobia + ˌastraˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed błyskawicami + + astraphobia + + +
+ +
+ astragal + aˈstraɡal +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kość od wewnętrznej strony stopy między wgłębieniem a kostką; + + astragalus + + +
+ +
+ astro- + ˈastrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z ciałami niebieskimi + + astro- + + +
+ +
+ astrofizyczny +
+ + adj + + + dotyczący astrofizyki, związany z astrofizyką + + astrophysical + + +
+ +
+ astrofizyk + ˌastrɔˈfʲizɨk +
+ + n + + + specjalista w zakresie astrofizyki + + astrophysicist + + +
+ +
+ astrofizyka +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) dział astronomii, nauka o budowie, ewolucji, właściwościach chemicznych i fizycznych ciał niebieskich oraz materii rozproszonej w przestrzeni poza Ziemią; + + astrophysics + + +
+ +
+ astrofotometr + ˌastrɔfɔˈtɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + fotometr używany do pomiaru natężenia światła ciał niebieskich; + + astrophotometer + + +
+ +
+ astrograf + aˈstrɔɡraf +
+ + n + + + luneta astronomiczna używana do fotografowania ciał niebieskich; + + astrograph + + +
+ +
+ astrolabium + ˌastrɔˈlabʲjũm +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (historia, historyczny, historycznie) narzędzie do mierzenia wysokości ciał niebieskich + + astrolabe + + +
+ +
+ astrolatria + ˌastrɔˈlatrʲja +
+ + n + + + kult ciał niebieskich uważanych za bóstwa, demony lub ich za siedziby; + + astrolatry + + +
+ +
+ astrolog + aˈstrɔlɔk +
+ + n + + + człowiek zajmujący się astrologią, przepowiadający przyszłość z położenia ciał niebieskich + + astrologer + astrologist + + +
+ +
+ astrologiczny + ˌastrɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący astrologii, oparty na astrologii, związany z astrologią + + astrological + astrologic + + +
+ +
+ astrometryczny +
+ + adj + + + (astronomia, astronomiczny) związany z astrometrią, dotyczący astrometrii + + astrometric + + +
+ +
+ astronauta + ˌastrɔ̃ˈnawta +
+ + n + + + osoba zajmująca się lotami w kosmos i badaniem przestrzeni kosmicznej + + astronaut + + +
+ +
+ astronautyka + ˌastrɔ̃ˈnawtɨka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) zespół nauk zajmujący się lotami poza atmosferą Ziemi; + + astronautics + + +
+ +
+ astronom + aˈstrɔ̃nɔ̃m +
+ + n + + + specjalista w zakresie astronomii; + + astronomer + + + + miłośnik i znawca astronomii + + astronomer + + +
+ +
+ astronomia + ˌastrɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem kosmosu; + + astronomy + + +
+ +
+ astronomiczny + ˌastrɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (astronomia, astronomiczny) dotyczący astronomii, związany z astronomią + + astronomic + astronomical + + + + (przenośnie, przenośnia) niesamowicie duży, wielki + + astronomic + astronomical + + +
+ +
+ astrydyt + aˈstrɨdɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) ciemnozielona odmiana jadeitu, bogata w chrom + + astridite + + +
+ +
+ asturyjski + ˌastuˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Asturia + + Asturian + + +
+ +
+ asturyjski + ˌastuˈrɨjsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język zachodnioromański używany w kilku hiszpańskich prowincjach; + + Asturian + + +
+ +
+ astygmatyczny + ˌastɨɡmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z astygmatyzmem + + astigmatic + + +
+ +
+ asygnata + ˌasɨɡˈnata +
+ + n + + + dokument kasowy potwierdzający operację gotówkową + + assignation + + +
+ +
+ asymetryczny + ˌasɨ̃mɛˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niebędący symetrycznym, niemający symetrii + + asymmetric + asymmetrical + + +
+ +
+ asymilacja +
+ + n + + + przystosowanie się do życia w obcej społeczności + + assimilation + + +
+ +
+ asymptota + ˌasɨ̃mpˈtɔta +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) prosta, do której dąży dana krzywa lub wykres danej funkcji; + + asymptote + + +
+ +
+ asyndeton + ˌasɨ̃nˈdɛtɔ̃n +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) figura retoryczna polegająca na łączeniu wyrazów bez spójnika; + + asyndeton + + +
+ +
+ asyryjski + ˌasɨˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Asyrii, związany z Asyrią, pochodzący z Asyrii + + Assyrian + + +
+ +
+ asyryjski + ˌasɨˈrɨjsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (starożytność) dialekt asyryjski języka akadyjskiego; + + Assyrian + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język asyryjski; + + Assyrian + + +
+ +
+ asystent +
+ + n + + + osoba pomagająca specjaliście przy wykonywanej przez niego pracy + + assistant + + + + stanowisko na wyższej uczelni lub w instytucie naukowym niższe od adiunkta; (także, też) osoba zajmująca to stanowisko + + attendant + + +
+ +
+ asystolia + ˌasɨˈstɔlʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) brak czynności elektrycznej serca; + + asystole + + +
+ +
+ asystować +
+ + v + + + być obecnym, towarzyszyć przy czym + + accompany + + + + pomagać przy czym + + assist + + +
+ +
+ aszkenazyjski + ˌaʃkɛ̃naˈzɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Aszkenezyjczykami, dotyczący Aszkenazyjczyków + + Ashkenazi + + +
+ +
+ at + at + ɛt +
+ + n + + + znak graficzny @ + + at + + +
+ +
+ atak + ˈatak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nieprzewidziane pojawienie się objawów chorobowych + + attack + seizure + + + + (wojskowość, wojskowy) działanie zaczepne przeciw wrogowi + + attack + assault + crackdown + lunge + raid + thrust + + +
+ +
+ atak serca + ˈatak ˈsɛrʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zawał serca (mięśnia sercowego); + + myocardial infarction + heart attack + AMI + MI + + +
+ +
+ atakować + ˌataˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + prowadzić walkę zainicjowaną przez siebie + + attack + + + + występować w sposób agresywny przeciw komuś lub czemuś + + attack + + +
+ +
+ ataksyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) meteoryt żelazny o bardzo wysokiej zawartości niklu; + + ataxite + + +
+ +
+ atanazjański +
+ + adj + + + (literacko) (historia, historyczny, historycznie) związany z doktorem Kościoła Atanazym Wielkim + + Athanasian + + +
+ +
+ atanor +
+ + n + + + (ezoteryka) specjalny piec do celów alchemicznych; + + athanor + + +
+ +
+ atawistyczny + ˌatavʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + o cechach podobnych jak u odległych przodków + + atavistic + reversionary + + +
+ +
+ atawizm + aˈtavʲism̥ +
+ + n + + + występowanie cech pierwotnych, prymitywnych, spotykanych u dawnych przodków + + atavism + reversion + + +
+ +
+ ateista + ˌatɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + człowiek odrzucający wiarę w istnienie bogów + + atheist + + +
+ +
+ ateistyczny + ˌatɛ<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z ateizmem lub ateistami, zgodny z ateizmem + + atheistic + + +
+ +
+ ateizm + aˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd w jednoznaczny sposób odrzucający wiarę w istnienie Boga lub bogów; + + atheism + + +
+ +
+ atencja + aˈtɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) szacunek, respekt, poważanie okazywane komuś lub czemuś + + deference + + +
+ +
+ atest + ˈatɛst +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wystawiany przez instytucję upoważnioną do oceny jakości wyrobów dokument potwierdzający zgodność wykonania produktu z normami + + attestation + certificate + + +
+ +
+ ateński + aˈtɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Atenami, dotyczący Aten – miasta, metropolii lub starożytnej polis + + Athenian + + +
+ +
+ atlant + ˈatlãnt +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) posąg atletycznego mężczyzny jako podpora architektoniczna, np. balkonu; + + atlantes + + +
+ +
+ atlantycki + ˌatlãnˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) dotyczący Atlantyku + + Atlantic + + +
+ +
+ atlas + ˈatlas +
+ + n + + + zbiór map, rycin, tabeli wydany w postaci książki lub albumu; + + atlas + + +
+ +
+ atletyczny +
+ + adj + + + dobrze zbudowany, rozwinięty fizycznie + + athletic + broad-shouldered + + + + odnoszący się do atletyki, związany z atletyką + + athletic + + +
+ +
+ atmosfera + ˌatmɔˈsfɛra +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (meteorologia, meteorologiczny) powłoka gazowa otaczająca Ziemię lub inne ciało niebieskie; + + atmosphere + + + + powietrze wypełniające jakieś pomieszczenie + + atmosphere + + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka miary ciśnienia + + atmosphere + + + + (przenośnie, przenośnia) klimat psychiczny w jakimś środowisku, miejscu, otoczeniu itd. + + atmosphere + ambience + + +
+ +
+ atmosferyczny + ˌatmɔsfɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z atmosferą ziemską + + atmospheric + atmospherical + + +
+ +
+ atol + ˈatɔl +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) typ płaskiej wyspy koralowej w kształcie pierścienia powstałej na skutek zapadnięcia się wulkanu otoczonego przez rafę koralową; + + atoll + + +
+ +
+ atom + ˈatɔ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) najmniejszy element materii, dla którego można jeszcze wyróżniać pierwiastki; + + atom + + +
+ +
+ atomista + ˌatɔ̃ˈmʲista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) filozof będący zwolennikiem atomizmu – poglądu o istnieniu najmniejszych składników materii + + atomist + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) badacz zajmujący się atomistyką – nauką o najmniejszych składnikach materii, która dała początek fizyce jądrowej + + atomist + + + + pracownik przemysłu wykorzystującego energię jądrową + + atomist + + +
+ +
+ atomowy + ˌatɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla atomu, odnoszący się do atomu + + atomic + + + + wykorzystujący energię powstającą przy rozszczepieniu jądra atomowego + + nuclear + + +
+ +
+ atoniczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) powiązany z atonią, obniżeniem lub brakiem napięcia mięśniowego + + atonic + + +
+ +
+ atrakcja + aˈtrakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) coś wyjątkowo interesującego, dostarczającego przyjemności lub rozrywki + + attraction + + +
+ +
+ atrakcyjność + ˌatrakˈʦ̑ɨjnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wywoływanie pożądania sensualnego i seksualnego + + glamour sex appeal + + + + wzbudzanie zainteresowania wyglądem, stylem, ogółem właściwości + + attractiveness + + +
+ +
+ atrakcyjny + ˌatrakˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + o człowieku: przystojny (w odniesieniu do mężczyzny), ładny (o kobiecie) + + attractive + + +
+ +
+ atrament + aˈtrãmɛ̃nt +
+ + n + + + roztwór wody i barwnika, zazwyczaj granatowego lub czarnego, używany do pisania lub drukowania; + + ink + + +
+ +
+ atrament sympatyczny + aˈtrãmɛ̃nt ˌsɨ̃mpaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + atrament bezbarwny, niewidoczny po napisaniu, możliwy do odczytania dopiero po ogrzaniu lub zastosowaniu odpowiedniego odczynnika; + + invisible ink + + +
+ +
+ atramentowy + ˌatrãmɛ̃nˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący atramentu, związany z atramentem + + inky + + + + granatowy kolor + + inky + + +
+ +
+ atrapa + aˈtrapa +
+ + n + + + imitacja jakiegoś przedmiotu; + + mock-up + mockup + + + + osłona chłodnicy samochodowej + + grill + radiator blind + + +
+ +
+ atrium + ˈatrʲjũm +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) w dawnym domu rzymskim: główne pomieszczenie, z otwartym dachem i zbiornikiem w podłodze na deszczówkę + + atrium + + + + (anatomia, anatomiczny) przedsionek serca + + atrium + + +
+ +
+ atrofia + aˈtrɔfʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zanik lub zmniejszenie się tkanek lub narządów; + + atrophy + + +
+ +
+ atroficzny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z atrofią, dotyczący atrofii + + atrophic + + +
+ +
+ atropina +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy alkaloidów tropanowych o sumarycznym wzorze C17H23NO3, stosowana jako lek rozkurczowy i środek rozszerzający źrenice; + + atropine + + +
+ +
+ atrybucja + ˌatrɨˈbuʦ̑ʲja +
+ + n + + + przypisywanie (czegoś komuś lub czemuś) + + attribution + + +
+ +
+ atrybut + aˈtrɨbut +
+ + n + + + rzecz lub cecha typowa dla czegoś lub kogoś + + attribute + + +
+ +
+ attaché +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) najniższy stopień członka personelu dyplomatycznego; + + attaché + + +
+ +
+ atto- + ˈatːɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary trylion (10-18) razy mniejsze od podstawowych; + + atto- + + +
+ +
+ attycki +
+ + adj + + + związany z Attyką + + Attic + + +
+ +
+ attyka + atˈːɨka +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) górny element budynku w postaci ścianki, balustrady lub rzędu sterczyn osłaniający dach; + + attic + parapet + + +
+ +
+ atut + ˈatut +
+ + n + + + (termin karciany) kolor ustalony jako najbardziej wartościowy, umożliwiający przebicie innych kolorów; karta tego koloru + + trump + + + + cecha, umiejętność mogąca komuś przynieść pozytywne skutki + + trump card + + +
+ +
+ atłas + ˈatwas +
+ + n + + + (włókiennictwo) gładka i delikatna tkanina, jednostronnie błyszcząca; + + satin + + +
+ +
+ au + aw +
+ + interjection + + + …wyrażający ból + + ouch + + +
+ +
+ audiencja + awˈdʲjɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + oficjalne spotkanie z kimś na wysokim stanowisku + + audience + + +
+ +
+ audio + ˈawdʲjɔ +
+ + adj + + + dźwiękowy + + audio + + + + zapisujący, odtwarzający, przetwarzający, wzmacniający lub przesyłający dźwięk + + audio + + +
+ +
+ audiobook +
+ + n + + + książka mówiona; nagranie dźwiękowe zawierające tekst publikacji książkowej odczytany przez lektora; + + audiobook + + +
+ +
+ audiogram + awˈdʲjɔɡrãm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zapis wyniku badania słuchu za pomocą audiometru; + + audiogram + + +
+ +
+ audiolog + awˈdʲjɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem zaburzeń słuchu + + audiologist + + +
+ +
+ audiologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z audiologią, dotyczący audiologii + + audiologic + + +
+ +
+ audiometr + awˈdʲjɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) urządzenie akustyczne służące do diagnostyki zaburzeń organicznych narządu słuchu; + + acoumeter + audiometer + + +
+ +
+ audiowizualny +
+ + adj + + + dotyczący zarówno wrażeń słuchowych jak i wzrokowych + + audiovisual + + +
+ +
+ audycja + awˈdɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + program radiowy; + + broadcast + + + + rodzaj wewnętrznego popisu w szkole muzycznej + + audition + + +
+ +
+ audyt +
+ + n + + + okresowa kontrola przedsiębiorstwa ukierunkowana na sprawdzenie dochodowości lub zgodności stosowanych procedur z założeniami; + + audit + + +
+ +
+ audytorium + ˌawdɨˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + ogół słuchaczy zgromadzonych na wykładzie, odczycie, koncercie + + audience + + + + sala wykładowa, odczytowa; + + auditorium + + +
+ +
+ augment + ˈawɡmɛ̃nt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) samogłoska dodawana na początku czasownika, zaznaczająca formę czasu przeszłego + + augment + + +
+ +
+ augur + ˈawɡur +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: kapłan oficjalnie odczytujący ze znaków niebiańskich i lotu ptaków wolę bogów (tzw. auspicjum); + + augur + + +
+ +
+ aukcja + ˈawkʦ̑ʲja +
+ + n + + + sprzedaż przedmiotów, podczas której kupujący licytują cenę, aukcję wygrywa osoba, która przedstawiła najwyższą ofertę; + + auction + + +
+ +
+ aukcja holenderska + ˈawkʦ̑ʲja ˌxɔlɛ̃nˈdɛrska +
+ + n + + + aukcja, w której stopniowo obniża się cenę sprzedaży do momentu zgłoszenia pierwszej oferty kupna; + + Dutch auction + + +
+ +
+ auksyna + awˈksɨ̃na +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) hormon wzrostu wytwarzany w stożkach wzrostu; + + auxin + + +
+ +
+ aula + ˈawla +
+ + n + + + duża sala wykładowa wykorzystywana również w celach reprezentacyjnych, na koncerty, pokazy + + aula + hall + + +
+ +
+ aulos + ˈawlɔs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj instrumentu muzycznego najczęściej składającego się z dwóch piszczałek z oddzielnymi stroikami, bardzo popularny w starożytnej Grecji; + + aulos + + +
+ +
+ aura + ˈawra +
+ + n + + + (ezoteryka) hipotetyczne, niematerialne pole otaczające żywy organizm; + + air + + + + nastrój panujący w określonym miejscu, czasie, momencie + + air + + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów przed wystąpieniem ataku padaczki + + aura + + + + (meteorologia, meteorologiczny) zespół zjawisk atmosferycznych + + weather + + +
+ +
+ aureola + ˌawrɛˈɔla +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) sława pewnego rodzaju, która kogoś otacza + + halo + + + + obwódka, zazwyczaj złotego koloru, na obrazach i rzeźbach o tematyce religijnej, otaczająca głowy świętych + + aureole + halo + nimbus + + + + świetlista obwódka wokół jakiegoś przedmiotu + + aureole + + +
+ +
+ aurypigment +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady siarczków, trójsiarczek arsenu; + + orpiment + + +
+ +
+ auspicje + awsˈpʲiʦ̑ʲjɛ +
+ + n + + + w starożytnym Rzymie: wróżenie z lotu ptaków + + auspice + + +
+ +
+ austenityzowanie +
+ + n + + + (metaloznawstwo, metalurgia) rodzaj obróbki cieplnej stopów żelaza z węglem polegający na ogrzewaniu stopu w celu uzyskania struktury austenitu; + + austenitization + + +
+ +
+ australijski pies pasterski + ˌawstraˈlʲijsʲci ˈpʲjɛs paˈstɛrsʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów należąca do grupy psów pasterskich i zaganiających; + + Australian cattle dog + + +
+ +
+ austriacki + awstrʲˈjaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Austrii lub Austriaków + + Austrian + + +
+ +
+ austro-węgierski +
+ + adj + + + związany z Austro-Węgrami, dotyczący Austro-Węgier + + Austro-Hungarian + + +
+ +
+ austrofaszyzm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) austriacka odmiana faszyzmu; + + austrofascism + + +
+ +
+ aut + awt +
+ + n + + + (sport, sportowy) sytuacja w niektórych grach, gdy piłka wypadnie poza obręb boiska; obszar poza boiskiem; + + out + + +
+ +
+ autarkia + awˈtarʲca +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) gospodarcza samowystarczalność + + autarky + autarchy + + +
+ +
+ autarkiczny + ˌawtarʲˈciʧ̑nɨ +
+ + adj + + + gospodarczo samowystarczalny + + autarkic + autarkical + + +
+ +
+ autentycznie + ˌawtɛ̃nˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób autentyczny, prawdziwy, szczery, zgodny z rzeczywistością + + authentically + + +
+ +
+ autentyczność + ˌawtɛ̃nˈtɨʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co autentyczne, prawdziwe, pozbawione sztuczności, fałszu + + authenticity + genuineness + + +
+ +
+ autentyczny + ˌawtɛ̃nˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niebędący kopią, falsyfikatem ani przeróbką + + authentic + genuine + + + + taki, który jest prawdziwy, zgodny z rzeczywistością + + authentic + genuine + real + + +
+ +
+ authoring +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) tworzenie interfejsów płyt w formatach DVD, miniDVD, VCD, blu-ray pozwalających użytkownikowi na nawigację po zawartości płyty + + authoring + + +
+ +
+ auto + ˈawtɔ +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd mechaniczny, wyposażony w co najmniej 4 koła, poruszający się dzięki wbudowanemu silnikowi, służący do przewozu ludzi lub towarów; + + car + + +
+ +
+ auto- + ˈawtɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych dotyczący automatu + + auto- + + + + pierwszy człon wyrazów złożonych dotyczący wykonawcy czynności + + auto- + + +
+ +
+ autobiografia + ˌawtɔbʲjɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + własnoręcznie napisany swój życiorys; + + autobiography + + +
+ +
+ autobiograficzny +
+ + adj + + + mający charakter autobiografii, taki w którym autor nawiązuje do wydarzeń ze swego życia + + autobiographic + autobiographical + + +
+ +
+ autobracketing +
+ + n + + + (fotografia) funkcja niektórych aparatów fotograficznych polegająca na wykonaniu kilku zdjęć tego samego kadru z lekko zmienionymi parametrami ekspozycji – od niedoświetlenia do prześwietlenia; + + autobracketing + + +
+ +
+ autobus + awˈtɔbus +
+ + n + + + (motoryzacja) duży pojazd przeznaczony do przewozu osób w transporcie zbiorowym; + + bus + coach + + +
+ +
+ autobusowy + ˌawtɔbuˈsɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do autobusu, związany z autobusem + + bus + + +
+ +
+ autochton +
+ + n + + + rdzenny mieszkaniec jakiegoś terytorium + + autochthon + + +
+ +
+ autodestrukcyjny +
+ + adj + + + niszczący samego siebie + + self-destructive + + +
+ +
+ autofocus +
+ + n + + + (fotografia) system w aparacie fotograficznym lub kamerze odpowiedzialny za automatyczne nastawianie ostrości; + + autofocus + + +
+ +
+ autograf + awˈtɔɡraf +
+ + n + + + własnoręczny podpis + + autograph + signature + + +
+ +
+ autohipnotyczny + ˌawtɔçipnɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z autohipnozą + + autohypnotic + + +
+ +
+ autohipnoza + ˌawtɔçipˈnɔza +
+ + n + + + hipnoza wywoływana na sobie samym + + autohypnosis + selfhypnosis + + +
+ +
+ autoimmunologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, w którym układ odpornościowy organizmu działa przeciwko własnym komórkom i tkankom + + autoimmune + autoimmunologic + + +
+ +
+ autokar + awˈtɔkar +
+ + n + + + (motoryzacja) autobus przeznaczony do długich podróży + + bus + coach + + +
+ +
+ autokefalia + ˌawtɔkɛˈfalʲja +
+ + n + + + niezależność krajowej prawosławnej organizacji kościelnej od zagranicznych władz duchownych; + + autocephaly + + +
+ +
+ autokefaliczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zwłaszcza w chrześcijaństwie: związany ze statusem autokefalii, mający status autokefalii + + autocephalous + autocephalic + + +
+ +
+ autoklaw + awˈtɔklaf +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (medycyna, medyczny) hermetyczny, ogrzewany zbiornik służący do przeprowadzania różnych procesów chemicznych lub do wyjaławiania w podwyższonej temperaturze i przy zwiększonym ciśnieniu narzędzi chirurgicznych, środków spożywczych i farmaceutycznych; + + autoclave + + +
+ +
+ autokracja + ˌawtɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) rządy jednostki lub wąskiej grupy, sprawowane poza kontrolą społeczną; + + autocracy + + +
+ +
+ autokratyzm + ˌawtɔˈkratɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) system władzy sprawowanej poza kontrolą społeczną przez jednego człowieka lub wąską grupę; + + autocratism + + +
+ +
+ autokreacja + ˌawtɔkrɛˈaʦ̑ʲja +
+ + n + + + budowanie / tworzenie swojego wizerunku + + autocreation + + +
+ +
+ automat + awˈtɔ̃mat +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pistolet maszynowy + + automatic + + + + (potocznie, potoczny) pralka automatyczna + + automatic + + + + (środowiskowy) (motoryzacja) samochód z automatyczną skrzynią biegów + + automatic + + + + maszyna wykonująca pracę bez udziału człowieka; + + automaton + + + + maszyna, która wydaje towar po wrzuceniu pieniędzy + + vending mashine + + +
+ +
+ automat sprzedający + awˈtɔ̃mat ˌspʃɛdaˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + automat z drobnymi artykułami do sprzedaży, takimi jak np. napoje, papierosy + + vending machine + + +
+ +
+ automatyczna sekretarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) oprogramowanie lub urządzenie odbierające połączenia telefoniczne i nagrywające ich treści + + answering machine + + +
+ +
+ automatycznie +
+ + adv + + + (technologia, technika, techniczny) z udziałem automatu + + automatically + mechanically + + + + w sposób konsekwentny, jako naturalne lub regulaminowe następstwo + + as a matter of course + + + + wynikając z odruchu lub przyzwyczajenia, bez udziału świadomości + + automatically + mindlessly + + +
+ +
+ automatyczny + ˌawtɔ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wykonywany przez maszyny, przebiegający bez bezpośredniego udziału człowieka + + automatic + + +
+ +
+ automatyzm +
+ + n + + + wykonywanie czynności nie używając do tego świadomości, bez analizy, bez myślenia + + automatism + + +
+ +
+ automobilista + ˌawtɔ̃mɔbʲiˈlʲista +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kierowca + + automobilist + + + + (przestarzałe, przestarzały) człowiek uprawiający sporty samochodowe + + automobilist + + +
+ +
+ autonomia + ˌawtɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) częściowa niezależność; + + autonomy + + +
+ +
+ autonomiczny + ˌawtɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z autonomią; taki, który ma autonomię + + autonomous + autonomic + + +
+ +
+ autonomista +
+ + n + + + zwolennik idei autonomii politycznej, gospodarczej lub kulturalnej + + autonomist + + +
+ +
+ autoportret + ˌawtɔˈpɔrtrɛt +
+ + n + + + portret artysty wykonany przez siebie samego; + + self-portrait + + +
+ +
+ autopsja + awˈtɔpsʲja +
+ + n + + + sekcja zwłok; + + autopsy + + + + własne doświadczenie + + experience + + +
+ +
+ autor + ˈawtɔr +
+ + n + + + twórca, wynalazca, założyciel + + author + architect + + +
+ +
+ autoreferencja + ˌawtɔrɛfɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) odnoszenie czegoś do samego siebie, porównywanie czegoś ze sobą, szukanie związków ze sobą + + self-reference + + +
+ +
+ autorefleksja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) refleksja nad samym sobą; introspekcja + + introspection + self-reflection + + +
+ +
+ autorka +
+ + n + + + forma żeńska od: autor + + author + authoress + + +
+ +
+ autorstwo +
+ + n + + + fakt bycia twórcą dzieła + + authorship + + +
+ +
+ autorytarny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dotyczący autorytaryzmu + + authoritarian + + +
+ +
+ autorytaryzm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) system rządów opartych o bezwzględny posłuch obywateli + + authoritarianism + + +
+ +
+ autorytatywnie + ˌawtɔrɨtaˈtɨvʲɲɛ +
+ + adv + + + od: autorytatywny + + authoritatively + + +
+ +
+ autorytatywny + ˌawtɔrɨtaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + oparty na wiarygodnym autorytecie + + authoritarian + + +
+ +
+ autorytet + ˌawtɔˈrɨtɛt +
+ + n + + + wpływ osobisty, powaga, prestiż + + authority + + + + człowiek mający uznanie i wpływ na innych ludzi + + authority + + +
+ +
+ autoryzacja +
+ + n + + + zezwolenie twórcy na wykorzystanie swego dzieła + + authorization + authorisation + + +
+ +
+ autostop + awˈtɔstɔp +
+ + n + + + sposób podróżowania polegający na przemieszczaniu się zatrzymywanymi po drodze za zgodą kierowców pojazdami + + hitchhiking + hitch-hiking + + +
+ +
+ autostopowicz + ˌawtɔstɔˈpɔvʲiʧ̑ +
+ + n + + + ktoś, kto podróżuje autostopem + + hitchhiker + hitch-hiker + hitcher + + +
+ +
+ autostrada + ˌawtɔˈstrada +
+ + n + + + (motoryzacja) droga kołowa przystosowana do szybkiego ruchu samochodowego, charakteryzująca się bezkolizyjnymi skrzyżowaniami oraz podzielona na pasy ruchu dla różnych szybkości i kierunków; + + motorway + freeway + expressway + highway + + +
+ +
+ autosugestia + ˌawtɔsuˈɡɛstʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) wmawianie czegoś sobie samemu; + + autosuggestion + + +
+ +
+ autotomia +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zdolność niektórych zwierząt do odrzucenia części własnego ciała, a następnie jego regeneracji; + + autotomy + + +
+ +
+ autunit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady minerałów uranylu, Ca[PO4][UO2]2 • 8 -12H2O; + + autunite + + +
+ +
+ autystyczny + ˌawtɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z autyzmem, dotyczący autyzmu + + autistic + + +
+ +
+ autyzm + ˈawtɨsm̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) zaburzenie neuropsychiatryczne charakteryzujące się problemami w kontaktach międzyludzkich i brakiem relacji z rówieśnikami; + + autism + autistic disorder + + +
+ +
+ auł +
+ + n + + + rodzaj osady wiejskiego typu na Kaukazie albo w Azji Środkowej + + aul + + +
+ +
+ awangarda +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) część wojska od przodu ubezpieczająca główne siły + + advance guard + van + vanguard + + + + grupa ludzi wytyczających nowe drogi rozwoju danej dziedziny + + avant-garde + vanguard + new wave + van + + +
+ +
+ awangardowy + ˌavãŋɡarˈdɔvɨ +
+ + adj + + + (sztuka) związany z awangardą, charakteryzujący awangardę (kierunek w dwudziestowiecznej sztuce) + + vanguard + + +
+ +
+ awansować +
+ + v + + + przenosić / przenieść na wyższe stanowisko czy stopień + + promote + brevet + give promotion + upgrade + + + + uzyskiwać / uzyskać wyższe stanowisko lub stopień + + be promoted + move up + rise from + + +
+ +
+ awantura + ˌavãnˈtura +
+ + n + + + gwałtowna kłótnia, zamieszanie + + brawl + + +
+ +
+ awanturnik + ˌavãnˈturʲɲik +
+ + n + + + osoba skłonna do kłótni, awantur, często awanturująca się + + brawler + rowdy fellow + + +
+ +
+ awaria + aˈvarʲja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) uszkodzenie przedmiotu, urządzenia, systemu, sieci uniemożliwiające lub utrudniające ich użytkowanie + + break + + +
+ +
+ awarski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język awarski; + + Avar + + +
+ +
+ awaryjne lądowanie +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) procedura przedwczesnego lądowania podejmowana ze względu na zaistnienie warunków zagrażających bezpieczeństwu pasażerów w razie dalszego lotu; + + emergency landing + forced landing + + +
+ +
+ awaryjny + ˌavaˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + stworzony na wypadek awarii + + emergency + + +
+ +
+ awatar + aˈvatar +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) personifikacja osoby w cyberprzestrzeni, reprezentacja uczestników światów wirtualnych + + avatar + + + + (informatyka, informatyczny) w internecie: obrazek wyświetlany obok nazwy użytkownika + + avatar + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w hinduizmie: zstąpienie boga, bóstwa lub jego wcielenie (inkarnacja) w doczesnej formie; cielesna manifestacja boga + + avatar + + +
+ +
+ awenturyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady krzemianów, odmiana kwarcu, SiO2; + + aventurine + + +
+ +
+ awerroistyczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z awerroizmem + + Averroistic + + +
+ +
+ awerroizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) doktryna popularna pod koniec XIII wieku, oparta na interpretacji myśli Arystotelesa dokonanych przez Awerroesa; + + Averroism + + +
+ +
+ awers + ˈavɛrs +
+ + n + + + przednia strona monety, medalu, banknotu, pocztówki, kart do gry itp.; + + obverse + + +
+ +
+ awersja + aˈvɛrsʲja +
+ + n + + + niechęć do kogoś lub czegoś + + aversion + + +
+ +
+ awestyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) należący do rodziny języków indoeuropejskich język klasyczny używany w starożytnej Persji, w którym został zapisany zbiór prac Zaratustry (czyli Awesta); + + Avestan + + +
+ +
+ awifauna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ogół gatunków ptaków zamieszkujących określony obszar geograficzny, biotop lub żyjących w określonym okresie geologicznym; + + avifauna + + +
+ +
+ awionetka +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) mały samolot pasażerski; + + light aircraft + + +
+ +
+ awitaminoza + ˌavʲitãmʲĩˈnɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan chorobowy spowodowany niedoborem jednej lub więcej witamin; + + avitaminosis + + +
+ +
+ awokado + ˌavɔˈkadɔ +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) ciemnozielony owoc rośliny (1.2) o gruszkowatym kształcie, zielonkawożółtym miąższu, z dużą pestką + + avocado + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + avocado + + +
+ +
+ axis mundi +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) starożytne pojęcie kosmogoniczne odwołujące się do idei istnienia centrum wszechświata, łączącego niebo i ziemię; + + axis mundi + + +
+ +
+ azbest + ˈazbɛst +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) każdy minerał krzemianowy tworzący włókna; + + asbestos + + +
+ +
+ azerbejdżański + ˌazɛrbɛjˈʤ̑ãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Azerbejdżan + + Azerbaijani + + +
+ +
+ azerski + aˈzɛrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Azerów lub Azerbejdżanu + + Azerbaijani + + +
+ +
+ azjarcha +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kapłan stojący na czele wszystkich świątyń, w których oddawano kult boski cezarom w Azji (rzymskiej prowincji w Anatolii) + + asiarch + + +
+ +
+ azjatycki + ˌazʲjaˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący Azji, związany z Azją, pochodzący z Azji + + Asian + Asiatic + + +
+ +
+ azjatycki tygrys + ˌazʲjaˈtɨʦ̑ʲci ˈtɨɡrɨs +
+ + idiom + + + (publikatory) dynamicznie rozwijające się państwo azjatyckie; + + Asian dragon + Asian tiger + + +
+ +
+ azoospermia + ˌazɔːˈspɛrmʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) brak plemników w nasieniu; + + azoospermia + + +
+ +
+ azorski +
+ + adj + + + związany z Azorami, leżący na Azorach + + Azorean + + +
+ +
+ azot + ˈazɔt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu N i liczbie atomowej 7; + + nitrogen + azote + + +
+ +
+ azotan + aˈzɔtãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól kwasu azotowego (z grupą NO2 lub NO3) + + nitrate + + +
+ +
+ azotowy + ˌazɔˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) związany z azotem; zawierający azot + + nitric + azotic + nitrogenous + + +
+ +
+ azotyn amonu + aˈzɔtɨ̃n ãˈmɔ̃nu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, sól amonowa kwasu azotawego, białe ciało stałe; + + ammonium nitrite + + +
+ +
+ aztecki + asˈtɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Aztekami, dotyczący Azteków, ich kultury, sztuki + + Aztec + + +
+ +
+ azuryt + aˈzurɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał – zasadowy węglan miedzi; + + azurite + + +
+ +
+ azyl + ˈazɨl +
+ + n + + + miejsce ucieczki, bezpieczne schronienie; + + asylum + + + + schronienie udzielane przez państwo osobie prześladowanej przez własny kraj ze względów politycznych; + + asylum + + +
+ +
+ azylant + aˈzɨlãnt +
+ + n + + + ktoś, komu udzielono azylu + + asylee + + +
+ +
+ azymut +
+ + n + + + kąt zawarty między północną częścią południka odniesienia a danym kierunkiem poziomym; + + azimuth + + +
+ +
+ azymutalny +
+ + adj + + + związany z azymutem, dotyczący azymutu + + azimuthal + + +
+ +
+ ałun + ˈawũn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosowany w garbarstwie i medycynie, rozpuszczalny w wodzie, krystaliczny siarczan metalu + + alum + + +
+ +
+ ałunit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) siarczan glinowo-potasowy KAl3 (SO4)2 (OH)6, stosowany do otrzymywania ałunu; + + alunite + + +
+ +
+ + +
+ + conjunction + + + …wskazujący, do jakiego momentu czasu trwała wcześniej wspomniana czynność + + until + + +
+ +
+ + +
+ + particle + + + …podkreślająca wielkość jakiejś cechy + + so + + +
+ +
+ ażio +
+ + n + + + (handel, handlowy) nadwyżka kursu dewiz, papierów wartościowych ponad ich wartość nominalną + + agio + premium + aggio + + +
+ +
+ ażiotaż +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) sposób spekulacji na giełdzie oparty na różnicach kursów papierów wartościowych + + agiotage + + +
+ +
+ ażur +
+ + n + + + (sztuka) (technologia, technika, techniczny) ozdobny układ otworów w dowolnym materiale + + openwork + + +
+ +
+ ażurek +
+ + n + + + (włókiennictwo) (zdrobniale) od: ażur + + hemstitch + + +
+ +
+ ażurować +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) wykonywać w tworzywie układ otworów w celu dekoracyjnym + + pink out + + +
+ +
+ ażurowy + ˌaʒuˈrɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który posiada specjalne, regularne otwory, przepuszczając światło + + open-work + openwork + peek-a-boo + peekaboo + transparent + transpicuous + + +
+ +
+ b-learning +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) zintegrowana metoda kształcenia, łącząca tradycyjne metody nauki z aktywnościami prowadzonymi zdalnie za pomocą technologii komputerowej i Internetu (m-learningiem) + + b-learning + + +
+ +
+ b-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku b (w zapisie nutowym z pięcioma bemolami) + + b-flat minor + + +
+ +
+ ba + ba +
+ + interjection + + + wyrażenie nierealności planów, marzeń, itp. + + well + + + + wyrażenie zakłopotania + + well + + +
+ +
+ ba + ba +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jedna z odmian duszy w wierzeniach starożytnych Egipcjan; + + ba + + +
+ +
+ ba + ba +
+ + particle + + + …zapowiadająca kontynuację i wzmocnienie poprzedniej wypowiedzi + + well + + +
+ +
+ baba + ˈbaba +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (rubaszny, rubasznie) lub (pogardliwie) o kobiecie, żonie, partnerce życiowej + + hag + + +
+ +
+ babcia + ˈbapʲʨ̑a +
+ + n + + + (zdrobniale) babka (matka ojca lub matki) + + grandma + granny + + +
+ +
+ babcia klozetowa + ˈbapʲʨ̑a ˌklɔzɛˈtɔva +
+ + idiom + + + kobieta, która sprząta, czyści oraz uzupełnia papier toaletowy w publicznych toaletach, często też pobiera opłatę; + + toilet granny + + +
+ +
+ babie lato + ˈbabʲjɛ ˈlatɔ +
+ + n + + + nitki pajęczyny unoszone przez wiatr w pogodne dni wczesnej jesieni; + + gossamer + + + + wczesnojesienne dni; + + Indian summer + Martinmas summer + St. Martin's summer + + +
+ +
+ babilończyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec miasta Babilon + + Babylonian + + +
+ +
+ babiloński + ˌbabʲiˈlɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Babilonią, Babilonem + + Babylonian + Babylonish + + +
+ +
+ babka + ˈbapka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Plantago, rodzaj roślin z rodziny babkowatych; + + plantago + + + + rodzaj ciasta + + pound cake + + +
+ +
+ babka z piasku + ˈbapka ˈs‿pʲjasku +
+ + n + + + bryła zlepionego piasku, robiona przez dzieci w piaskownicy lub na plaży + + mud pie + sandcastle + + +
+ +
+ babsko + ˈbapskɔ +
+ + n + + + (pogardliwie) (obraźliwie) (pejoratywnie, pejoratywny) kobieta brzydka lub niesympatyczna + + hag + + +
+ +
+ babunia + baˈbũɲa +
+ + n + + + (zdrobniale) babka (matka ojca lub matki) + + grandma + + +
+ +
+ baby blues +
+ + idiom + + + stan przypominający depresję poporodową, pojawiający się w 3-5 dniu po porodzie, po okresie euforii spowodowanej narodzinami dziecka + + baby blues + postpartum blues + + +
+ +
+ bach + bax +
+ + interjection + + + odgłos uderzenia + + doing + + +
+ +
+ bachiczny +
+ + adj + + + mający związek z Bachusem + + bacchic + + +
+ +
+ bachor + ˈbaxɔr +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) dziecko, zwłaszcza niegrzeczne + + brat + + +
+ +
+ backdoor +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) luka w zabezpieczeniach, swoista furtka utworzona umyślnie w celu późniejszego wykorzystania + + backdoor + + +
+ +
+ backpacker +
+ + n + + + określenie turysty podróżującego po świecie z plecakiem jako jedynym bagażem, sypiającego w schroniskach i najczęściej odwiedzającego kraje, w których jest taniej + + backpacker + + +
+ +
+ backstage +
+ + n + + + (środowiskowy) kulisy pokazu mody + + backstage + + +
+ +
+ backup +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) kopia zapasowa danych sporządzona dla ich zabezpieczenia + + backup + + +
+ +
+ badacz + ˈbadaʧ̑ +
+ + n + + + człowiek zajmujący się badaniami naukowymi + + researcher + + + + odkrywca, podróżnik + + explorer + + +
+ +
+ badanie + baˈdãɲɛ +
+ + n + + + poszukiwanie rozwiązania problemu naukowego + + research + + + + sprawdzenie stanu zdrowia + + examination + investigation + + + + szczegółowa obserwacja i analiza + + examination + + +
+ +
+ badawczy +
+ + adj + + + związany z badaniem, mający na celu badanie, dociekanie, poznawanie + + exploratory + investigative + + +
+ +
+ badać + ˈbadaʨ̑ +
+ + v + + + przeprowadzać obserwację, analizę naukową czegoś (obiektu, pojęcia) + + test + study + + + + przyglądać się czemuś lub komuś uważnie + + observe + watch + + + + sprawdzać stan zdrowia pacjenta, poddawać pacjenta oględzinom lekarskim + + examine + investigate + + +
+ +
+ badian właściwy + ˈbadʲjãn vwaɕˈʨ̑ivɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Illicium verum Hook. f., gatunek drzewa pochodzącego z południowo-wschodniej Azji i mającego znaczenie przede wszystkim jako przyprawa; + + Chinese star anise + + +
+ +
+ badminton + badˈmʲĩntɔ̃n +
+ + n + + + (sport, sportowy) gra polegająca na odbijaniu rakietkami plastikowej lotki na boisku przedzielonym rozpiętą na pewnej wysokości siatką; + + badminton + + +
+ +
+ badmintonista +
+ + n + + + gracz w badmintona + + badminton player + + +
+ +
+ badyl + ˈbadɨl +
+ + n + + + łodyga rośliny, uschła i pozbawiona liści, sterczący patyk + + dry stalk + + +
+ +
+ bagatelizować +
+ + v + + + przedstawiać jako mało ważne + + belittle + downplay + play down + understate + + + + uważać za niezbyt ważne + + ignore + sweep aside + + +
+ +
+ bagaż + ˈbaɡaʃ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) doświadczenia, wspomnienia gromadzone w czasie życia + + baggage + burden + + + + zapakowane przedmioty zabierane w podróż + + luggage + baggage + + +
+ +
+ bagażnik + baˈɡaʒʲɲik +
+ + n + + + miejsce na bagaż wydzielone w rowerach, motocyklach, samochodach, autobusach i innych pojazdach + + trunk + boot + carrier + roof rack + + +
+ +
+ bagażnik dachowy +
+ + n + + + (motoryzacja) metalowa konstrukcja na dachu samochodu służąca do mocowania i transportu rzeczy + + roof rack + roofrack + + +
+ +
+ bagażownia +
+ + n + + + przechowalnia bagażu + + baggage room + + +
+ +
+ bagażowy +
+ + n + + + pomocnik wynajęty do przeniesienia bagażu, np. na dworcu lub w hotelu + + porter + + +
+ +
+ bagietka + baˈɟɛtka +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) szklany pręcik służący w laboratoriach głównie do mieszania; + + glass rod + + + + (spożywczy) długa, cienka bułka; + + baguette + + +
+ +
+ baglama + baɡˈlãma +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) bezprogowy instrument strunowy pochodzący z Bliskiego Wschodu; + + baglama + + +
+ +
+ bagnet + ˈbaɡnɛt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) rodzaj noża zakładany na lufę karabinu umożliwiający użycie go do walki wręcz; + + bayonet + + +
+ +
+ bagnisty +
+ + adj + + + podobny do bagna + + boggish + boggy + quaggy + quagmiry + + + + pokryty bagnami + + fenny + marshy + sloughy + swampy + + +
+ +
+ bagno + ˈbaɡnɔ +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) obszar podmokły, o stale utrzymującym się nadmiernym nawilgoceniu, ze specyficzną roślinnością; + + swamp + bog + fen + marsh + marshland + + +
+ +
+ bahaizm + baˈxa<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religia wywodząca się z babizmu, której celem jest utworzenie religii ogólnoświatowej, unifikującej religie monoteistyczne – babizm, judaizm, chrześcijaństwo i islam; + + Baha'i + Baha'ism + Bahai + Bahaism + + +
+ +
+ bahama yellow +
+ + n + + + (książkowy) kolor żółtopomarańczowy + + bahama yellow + + +
+ +
+ bahrański + baxˈrãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Bahrajn + + Bahraini + + +
+ +
+ bajeczny +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) cechujący się niezwykłością + + fabulous + + + + istniejący w bajce + + magical + + +
+ +
+ bajgiel +
+ + n + + + (gwara lwowska) (gwara warszawska) (regionalizm krakowski) żydowskie pieczywo w kształcie bułki z dziurką; słodkawy precel; + + bagel + + +
+ +
+ bajka + ˈbajka +
+ + n + + + (literacko) krótki utwór literacki, zwykle wierszowany i żartobliwy, posługujący się alegorią i morałem; + + fable + + + + (literacko) utwór o treści fantastycznej + + fairy tale + + +
+ +
+ bajka dla grzecznych dzieci + ˈbajka dla‿ˈɡʒɛʧ̑nɨh ˈʥ̑ɛ̇ʨ̑i +
+ + n + + + nieprawdziwa, wymyślona historyjka dla naiwnych ludzi + + old wive's tale + + +
+ +
+ bajkopisarz + ˌbajkɔˈpʲisaʃ +
+ + n + + + pisarz zajmujący się tworzeniem bajek + + fabulist + + +
+ +
+ bajos + ˈbajɔs +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) piętro (wiek) jury środkowej; + + Bajocian + + +
+ +
+ bajt + bajt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jednostka pamięci komputerowej równa 8 bitom; + + byte + + +
+ +
+ bak + bak +
+ + n + + + zarost na policzkach + + sideburns + + + + zbiornik na paliwo w samochodzie, motocyklu; + + tank + + +
+ +
+ bakarat + baˈkarat +
+ + n + + + (termin karciany) hazardowa gra w karty; + + baccarat + + +
+ +
+ bakburta + baɡˈburta +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) lewa burta statku patrząc z rufy na dziób + + port + + +
+ +
+ bakelit + baˈkɛlʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) jedno z tworzyw sztucznych, odmiana fenoplastu; + + bakelite + + +
+ +
+ bakelitowy + ˌbakɛlʲiˈtɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który jest zrobiony z bakelitu, zawierający bakelit lub składający się z bakelitu + + bakelite + + +
+ +
+ baklawa + bakˈlava +
+ + n + + + (kulinaria) rozpowszechniony w kuchni tureckiej, ormiańskiej, bułgarskiej i bałkańskiej deser z ciasta półfrancuskiego przełożonego warstwami pokrojonych orzechów (włoskich lub migdałów) z cukrem lub miodem, polewanego lukrem lub syropem i posypywanego zmiażdżonymi, niesolonymi orzeszkami pistacjowymi; + + baklava + + +
+ +
+ bakszysz +
+ + n + + + w krajach Bliskiego Wschodu i Afryki północnej: podarunek pieniężny, napiwek, jałmużna + + baksheesh + + +
+ +
+ bakteria + bakˈtɛrʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rodzaj mikroskopijnego organizmu jednokomórkowego; + + bacteria + bacterium + germ + + +
+ +
+ bakteriemia + ˌbaktɛrʲˈjɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zakażenie krwi bakteriami, stwierdzone ich wyizolowaniem; + + bacteraemia + bacteremia + + +
+ +
+ bakteriobójczy + ˌbaktɛrʲjɔˈbujʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, który powstrzymuje rozwój bakterii, niszczy je + + germicidal + disinfectant + + +
+ +
+ bakteriofag + ˌbaktɛrʲˈjɔfak +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) wirus atakujący bakterie; + + bacteriophage + + +
+ +
+ bakteriolityczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) niszczący bakterie na drodze bakteriolizy + + bacteriolytic + + +
+ +
+ bakteriolog + ˌbaktɛrʲˈjɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) mikrobiolog specjalizujący się w bakteriologii + + bacteriologist + + +
+ +
+ bakteriologia + ˌbaktɛrʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) dziedzina mikrobiologii zajmująca się badaniem bakterii, ich budową, sposobem życia, właściwościami oraz ich znaczeniem dla człowieka, zwierząt i roślin; + + bacteriology + + +
+ +
+ bakteriologiczny +
+ + adj + + + związany z bakteriologią; dotyczący świata bakterii + + bacteriological + + +
+ +
+ bakteriomocz +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obecność bakterii w moczu; + + bacteriuria + + +
+ +
+ bakteriostatyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z bakteriostazą; hamujący rozwój i namnażanie się bakterii + + bacteriostatic + + +
+ +
+ bakteryjny + ˌbaktɛˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (biologia, biologiczny) związany z bakteriami lub powodowany przez bakterie + + bacterial + + +
+ +
+ baktrian + ˈbaktrʲjãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wielbłąd dwugarbny + + Bactrian camel + + +
+ +
+ bakłażan + bakˈwaʒãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina jednoroczna z gatunku psianka podłużna Solanum melongena L., o jadalnych owocach; + + aubergine + eggplant + + +
+ +
+ bakłażanowy + ˌbakwaʒãˈnɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor czarnofioletowy lub brunatnofioletowy, taki jak kolor owocu bakłażana + + aubergine + eggplant + + +
+ +
+ bal + bal +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) uroczyste przyjęcie, na którym głównym elementem zabawy są tańce; + + ball + + + + duży, wstępnie obrobiony pień + + balk + + +
+ +
+ bal maskowy + ˈbal maˈskɔvɨ +
+ + n + + + zabawa, której uczestnicy są w przebraniach i maskach na twarzy + + masquerade + + +
+ +
+ baldachim + balˈdaçĩm +
+ + n + + + osłona umocowana nad tronem, łożem lub rozpostarta na drążkach, wykonana z ozdobnej tkaniny + + baldachin + canopy + + +
+ +
+ balejaż + baˈlɛjaʃ +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) sposób farbowania włosów polegający na nakładaniu pędzelkiem na wybrane cieniutkie pasma farby o różnych odcieniach; także fryzura powstała w wyniku tego zabiegu + + highlights + + +
+ +
+ balerina + ˌbalɛˈrʲĩna +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) damskie lekkie czółenko, wzorowane na baletkach, na płaskim obcasie lub bez obcasa, często obszyte elastyczną taśmą lub gumą + + ballerina + + + + tancerka, solistka zespołu baletowego + + ballerina + + +
+ +
+ baleron + baˈlɛrɔ̃n +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) rodzaj wędzonej lub gotowanej wędliny z peklowanej karkówki bez kości, w osłonce naturalnej lub sztucznej; + + gammon + + +
+ +
+ balet + ˈbalɛt +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) rodzaj tanecznego widowiska teatralnego; + + ballet + + +
+ +
+ baletka + baˈlɛtka +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) (środowiskowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) lekki pantofel przystosowany do tańca na palcach, stosowany w balecie + + ballet shoe + + +
+ +
+ baletnica + ˌbalɛtʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + kobieta, która tańczy w balecie + + ballerina + + +
+ +
+ baletowy +
+ + adj + + + (choreografia, choreograficzny) dotyczący baletu + + ballet + + +
+ +
+ balia + ˈbalʲja +
+ + n + + + rodzaj płytkiej, dużej wanny do prania; + + wash-tub + + +
+ +
+ balijski +
+ + adj + + + związany z wyspą Bali + + Balinese + + +
+ +
+ balijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język balijski; + + Balinese + + +
+ +
+ balisa +
+ + n + + + (kolejnictwo) nadajnik lub transponder w torze, między szynami, umożliwiający lokalizowanie pociągów + + balise + + +
+ +
+ balista + baˈlʲista +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) starożytna i średniowieczna machina oblężnicza; + + ballista + + +
+ +
+ balistyczny + ˌbalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który leci po krzywej balistycznej + + ballistic + + + + związany z balistyką, dotyczący balistyki + + ballistic + + +
+ +
+ balistyka +
+ + n + + + nauka badająca ruch pocisków; + + ballistic + + +
+ +
+ balkon + ˈbalkɔ̃n +
+ + n + + + wystająca z budynku płyta ograniczona balustradą + + balcony + + +
+ +
+ balkoning + balˈkɔ̃ɲĩŋk +
+ + n + + + skakanie do basenu z balkonu hotelowego + + balconing + + +
+ +
+ balkoningowy + ˌbalkɔ̃ɲĩŋˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący balkoningu + + balconing + + +
+ +
+ balneolog +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz zajmujący się balneologią, leczeniem wodami i kąpielami + + balneologist + + +
+ +
+ balneologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z balneologią, dotyczący balneologii + + balneologic + + +
+ +
+ balneoterapia + ˌbalnɛɔtɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział fizjoterapii zajmujący się metodami leczenia za pomocą kąpieli mineralnych; + + balneotherapy + + +
+ +
+ balon + ˈbalɔ̃n +
+ + n + + + naczynie szklane do domowego wyrobu wina + + carboy + + + + ozdobny przedmiot z gumy napełniany powietrzem; + + balloon + + +
+ +
+ balony +
+ + n + + + (slangowo) kobiece piersi + + boob + + +
+ +
+ balsa + ˈbalsa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ochroma lagopus, drzewo rosnące w Ameryce Południowej i Środkowej; + + balsa + + + + drewno balsy (1.1) + + balsa + + + + tratwa bądź łódka z drewna (1.1) + + balsa + + +
+ +
+ balsam + ˈbalsãm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (technologia, technika, techniczny) półpłynna mieszanina wydzielin roślinnych; + + balm + balsam + + +
+ +
+ balsamowanie + ˌbalsãmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + zabezpieczanie zwłok przed rozkładem + + embalming + + +
+ +
+ balsamowiec właściwy +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Commiphora gileadensis, gatunek niewielkich drzew i krzewów z rodziny osoczynowatych; + + Arabian balsam tree + + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo z gatunku (1.1) występujące głównie w Afryce Północnej i na Półwyspie Arabskim, w starożytności stosowany jako lekarstwo i perfumy + + balsam of Mecca + + +
+ +
+ bambus + ˈbãmbus +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Bambusa Shreb., rodzaj wieloletnich roślin trawiastych o drewniejących łodygach, z rodziny wiechlinowatych; + + bamboo + + +
+ +
+ bambusowy +
+ + adj + + + dotyczący bambusa, zrobiony z bambusa, składający się z bambusa + + bamboo + + +
+ +
+ banalność +
+ + n + + + cecha tego, co banalne + + banality + + +
+ +
+ banalny + bãˈnalnɨ +
+ + adj + + + zwyczajny, przeciętny, pozbawiony oryginalności + + banal + + +
+ +
+ banan + ˈbãnãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny bananowatych; + + banana + plantain + + +
+ +
+ banał + ˈbãnaw +
+ + n + + + powiedzenie niemające głębszej treści, ogólnie znane + + banality + + + + brak oryginalności w czymś + + banality + + +
+ +
+ banda + ˈbãnda +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (żartobliwie) kilkoro ludzi, których łączy np. podobieństwo, zainteresowania, przeżycia, żyjących podobnie + + crew + pack + + + + (przenośnie, przenośnia) duża i uciążliwa grupa ludzi + + bunch + + + + ochronna bariera wzdłuż jezdni + + crash barrier + + + + zorganizowana grupa przestępcza + + gang + + +
+ +
+ bandana + bãnˈdãna +
+ + n + + + wzorzysta chustka noszona na szyi, twarzy lub na głowie; + + bandana + bandanna + kerchief + + +
+ +
+ bandaż + ˈbãndaʃ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) długi pas tkaniny lub dzianiny stosowany do owijania na ciele z różnych powodów, np. mocowania opatrunku, ochrony dłoni w boksie itp.; + + bandage + band + + +
+ +
+ bandażować + ˌbãndaˈʒɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zakładać bandaż, owijać bandażem + + bandage + bind up + band + swathe + + +
+ +
+ bandeau +
+ + n + + + szeroka opaska przykrywająca biust i tworząca prosty dekolt, bez ramiączek, czasem marszczona w celu uwydatnienia biustu; także bluzka lub sukienka z takim dekoltem + + bandeau + + +
+ +
+ bandera + bãnˈdɛra +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) flaga określająca przynależność państwową statku wodnego; + + ensign + + +
+ +
+ banderillero +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) uczestnik korridy wbijający w kark byka banderillę + + banderillero + + +
+ +
+ banderowski +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) związany ze Stepanem Banderą lub z jedną z powiązanych z nim organizacji (OUN-B, UPA); + + Banderite + + +
+ +
+ bandura + bãnˈdura +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ludowy instrument muzyczny przypominający lutnię z długą szyjką; + + bandura + + +
+ +
+ bandurzysta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na bandurze + + bandurist + + +
+ +
+ bandycki +
+ + adj + + + związany z bandytą, dotyczący bandyty + + bandit + criminal + + +
+ +
+ bandyta + bãnˈdɨta +
+ + n + + + człowiek dopuszczający się ciężkich przestępstw, w tym napadów i morderstw + + bandit + + +
+ +
+ bandytyzm +
+ + n + + + dokonywanie ciężkich przestępstw, w tym zabójstw i rozbojów + + banditism + banditry + + +
+ +
+ bangladeski + ˌbãŋɡlaˈdɛsʲci +
+ + adj + + + związany z Bangladeszem, dotyczący Bangladeszu + + Bangladeshi + + +
+ +
+ banian +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) figowiec bengalski + + banian + + +
+ +
+ banjo + ˈbãn͇ʤ̑ɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj gitary z okrągłym pudłem rezonansowym i długim gryfem; + + banjo + + +
+ +
+ bank + bãŋk +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) instytucja zajmująca się finansami, w szczególności udzielaniem kredytów, przechowywaniem oszczędności swoich klientów + + bank + + + + (bankowość, bankowy) (architektura, architektoniczny) budynek, w którym znajduje się siedziba banku (1.1) + + bank + + + + (medycyna, medyczny) miejsce przechowywania organów, tkanek, płynów ustrojowych itp. przeznaczonych do późniejszych zabiegów + + bank + + + + gry hazardowe zgromadzona kwota, przeznaczona na wygrane + + pool + + +
+ +
+ bank krwi + ˈbãŋk ˈːr̥fʲi +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zakład opieki zdrowotnej zajmujący się krwiodawstwem i krwiolecznictwem + + blood bank + + +
+ +
+ bank spermy + ˈbãŋk ˈspɛrmɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) instytucja lub część placówki medycznej zajmująca się gromadzeniem spermy; + + sperm bank + + +
+ +
+ bankier +
+ + n + + + właściciel lub dyrektor banku + + banker + + +
+ +
+ bankiet + ˈbãŋcɛt +
+ + n + + + wystawne, uroczyste przyjęcie + + banquet + + +
+ +
+ banknot + ˈbãŋknɔt +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) kawałek papieru, z odpowiednim nadrukiem, emitowany przez bank, wart pewną kwotę; + + banknote + bill + bank note + + +
+ +
+ bankomat + bãŋˈkɔ̃mat +
+ + n + + + urządzenie służące do wypłaty gotówki za pomocą karty płatniczej; + + automated teller machine + cash machine + cash dispenser + + +
+ +
+ bankowiec +
+ + n + + + pracownik banku + + banker + + +
+ +
+ bankowy + bãŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + związany z bankami, dotyczący banków + + bank + + +
+ +
+ bankructwo + bãŋˈkruʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) upadłość osoby prawnej lub fizycznej ogłoszona przez sąd + + bankruptcy + + + + utrata znaczenia i wpływów, ideowy, moralny upadek, klęska planów życiowych + + bankruptcy + + + + niewypłacalność lub zawieszenie wypłat na rzecz wierzycieli + + insolvency + + +
+ +
+ bankrut + ˈbãŋkrut +
+ + n + + + osoba lub firma, która ogłosiła niewypłacalność + + bankrupt + + +
+ +
+ bankster + ˈbãŋkstɛr +
+ + n + + + (publikatory) (przenośnie, przenośnia) bankier-gangster, bankier postrzegany jako kryminalista, bezwzględnie wyłudzający pieniądze od obywateli, cynicznie bogacący się kosztem klientów w opresji + + bankster + + +
+ +
+ banshee +
+ + n + + + (folklor) w mitologii irlandzkiej zjawa w kobiecej postaci, najczęściej zwiastująca śmierć w rodzinie; + + banshee + + +
+ +
+ banteng azjatycki +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Bos javanicus gatunek ssaków z rodziny wołowatych, występujący w Azji Południowo-Wschodniej + + banteng + + + + zwierzę z gatunku (1.1) + + banteng + + +
+ +
+ bantu +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) grupa plemion afrykańskich zaliczanych do rasy czarnej, zamieszkujących stepy w środkowej i południowej Afryce; + + Bantu + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) rodzina języków afrykańskich, którymi posługują się plemiona (1.1) + + Bantu language + + +
+ +
+ baptystyczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z baptyzmem lub baptystami + + Baptist + + +
+ +
+ baptyzm + ˈbaptɨsm̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nurt wyznań chrześcijańskich należących do protestantyzmu; + + baptism + + +
+ +
+ bar + bar +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ba i liczbie atomowej 56; + + barium + + + + (gastronomia) lokal gastronomiczny, w którym spożywa się ciepłe posiłki lub pije alkohole; + + bar + + + + (fizyka, fizyczny) jedna z jednostek ciśnienia; + + bar + + + + (gastronomia) miejsce w lokalu, przy którym odbiera się lub konsumuje posiłki lub alkohol + + bar + + +
+ +
+ barak + ˈbarak +
+ + n + + + prowizoryczny budynek + + hut + + +
+ +
+ baran + ˈbarãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samiec owcy + + ram + tup + + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) głupek, idiota + + blockhead + moron + + +
+ +
+ baranek + baˈrãnɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mały, młody baran + + lamb + + + + (potocznie, potoczny) łagodna, miła osoba + + lamb + + +
+ +
+ baranina + ˌbarãˈɲĩna +
+ + n + + + (kulinaria) mięso otrzymywane z owcy lub barana; + + mutton + + +
+ +
+ barbadoski + ˌbarbaˈdɔsʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) odnoszący się do Barbadosu jako państwa + + Barbadian + + +
+ +
+ barbakan +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (wojskowość, wojskowy) zwykle okrągła, murowana budowla stanowiąca element średniowiecznego budownictwa obronnego, wysunięta przed linię murów i połączona z bramą miejską; + + barbican + + +
+ +
+ barbarzyńca + ˌbarbaˈʒɨ̃j̃nʦ̑a +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) określenie używane względem obcych, nieznanych ludzi i kultur + + barbarous + + +
+ +
+ barbarzyński +
+ + adj + + + cechujący się prymitywizmem lub okrucieństwem + + barbarian + barbaric + barbarous + + +
+ +
+ barbarzyństwo +
+ + n + + + brak cywilizacji + + barbarism + barbarity + + +
+ +
+ barbecue + ˈbarbɛkʲju +
+ + n + + + spotkanie towarzyskie na wolnym powietrzu, często z jedzeniem z grilla + + barbecue + + +
+ +
+ barbeta + barˈbɛta +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (marynarka) nieruchoma opancerzona niska cylindryczna osłona działa na okręcie; + + barbette + + +
+ +
+ barbiton +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) starogrecki instrument strunowy, podobny do liry + + barbiton + + +
+ +
+ barbituran +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) związek organiczny o właściwościach nasennych i przeciwdrgawkowych + + barbiturate + + +
+ +
+ barczysty +
+ + adj + + + szeroki w barkach + + broad-shouldered + big-shouldered + + +
+ +
+ bard + bart +
+ + n + + + u ludów celtyckich: średniowieczny poeta opiewający boje i bohaterów; + + bard + + +
+ +
+ bardzo + ˈbarʣ̑ɔ +
+ + adv + + + bardziej, najbardziej wyraz pomocniczy, stosowany do tworzenia form stopnia wyższego i najwyższego niektórych przymiotników i przysłówków + + more + most + + + + służący do podkreślenia cechy przymiotnika, przysłówka lub czasownika szczególnie, dużo + + very + + +
+ +
+ baretka + baˈrɛtka +
+ + n + + + wąski kawałek wstążki noszony na mundurze zamiast odznaczenia; + + medal ribbon + ribbon bar + service ribbon + + +
+ +
+ bariatra + barʲˈjatra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorobliwej otyłości + + bariatrician + + +
+ +
+ bariatryczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z bariatrią, leczeniem otyłości + + bariatric + + +
+ +
+ baribal + baˈrʲibal +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Ursus americanus północnoamerykański niedźwiedź leśny; + + black bear + + +
+ +
+ barierka + barʲˈjɛrka +
+ + n + + + przegroda postawiona, aby uniemożliwić przejście w danym miejscu lub zabezpieczyć coś + + crash barrier + + +
+ +
+ barista + baˈrʲista +
+ + n + + + osoba zawodowo zajmująca się doborem, parzeniem oraz serwowaniem kawy + + barista + + +
+ +
+ baristka +
+ + n + + + kobieta zawodowo zajmująca się doborem, parzeniem oraz serwowaniem kawy + + barista + + +
+ +
+ bark + bark +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała w miejscu połączenia ręki lub (u zwierząt) kończyny przedniej z tułowiem; + + shoulder + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; ostatni z nich ma omasztowanie skośne, pozostałe maszty niosą ożaglowanie rejowe; + + bark + barque + + +
+ +
+ barkarola + ˌbarkaˈrɔla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) liryczna pieśń gondolierów w Wenecji; + + barcarolle + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny przypominający barkarolę (1.1) + + barcarolle + + +
+ +
+ barkentyna + ˌbarkɛ̃nˈtɨ̃na +
+ + n + + + żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; pierwszy z nich ma omasztowanie rejowe, pozostałe maszty niosą ożaglowanie skośne; + + barquentine + barkentine + + +
+ +
+ barkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z barkiem + + brachial + shoulder + + +
+ +
+ barman + ˈbarmãn +
+ + n + + + osoba, która obsługuje bufet w barze; + + bartender + barman + barkeeper + + +
+ +
+ barograf +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) miernik ciśnienia atmosferycznego (barometr), zdolny do samoczynnego zapisywania wyników pomiarów + + barograph + + +
+ +
+ barok + ˈbarɔk +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (sztuka) (architektura, architektoniczny) główny kierunek w kulturze środkowo- i zachodnioeuropejskiej, którego trwanie datuje się na zakres czasowy od końca XVI wieku do XVIII wieku; + + Baroque + + +
+ +
+ barokowy + ˌbarɔˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (sztuka) związany z barokiem, dotyczący baroku + + baroque + + + + (przenośnie, przenośnia) pełen przepychu, przesadnie ozdobny + + baroque + + +
+ +
+ barologia +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (fizyka, fizyczny) nauka zajmująca się masą i powiązaną z nią siłą ciążenia + + barology + + +
+ +
+ barometr + baˈrɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) przyrząd do mierzenia ciśnienia atmosferycznego; + + barometer + + +
+ +
+ baron + ˈbarɔ̃n +
+ + n + + + niski tytuł arystokratyczny; + + baron + + +
+ +
+ baronet +
+ + n + + + dziedziczny, nieszlachecki brytyjski tytuł honorowy; + + baronet + + + + mężczyzna noszący tytuł (1.1) + + baronet + + +
+ +
+ baronostwo +
+ + n + + + godność barona + + barony + + + + włości podległe baronowi + + barony + + + + zbiorowość baronów + + baronage + barony + + +
+ +
+ baronowa +
+ + n + + + żona barona + + baroness + + +
+ +
+ baronowski +
+ + adj + + + związany z osobą lub tytułem barona, baronostwem + + baronial + + +
+ +
+ barszcz + barʃʧ̑ +
+ + n + + + (kulinaria) kwaśna zupa; + + borscht + + +
+ +
+ barter + ˈbartɛr +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wymiana bezgotówkowa, czyli towar (bądź usługa) za towar; + + barter + + +
+ +
+ barterowy +
+ + adj + + + związany z barterem, handlem wymiennym, bezgotówkowym + + barter + + +
+ +
+ barwena + barˈvɛ̃na +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) jaskrawa ryba z Morza Śródziemnego; + + red mullet + + +
+ +
+ barwinkowy + ˌbarvʲĩŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor lawendowoniebieski, taki jak kolor kwiatu barwinka pospolitego + + periwinkle + + +
+ +
+ barwić + ˈbarvʲiʨ̑ +
+ + v + + + nadawać barwę, zabarwiać + + color + colour + dye + + +
+ +
+ barwnie + ˈbarvʲɲɛ +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) w sposób różnorodny, ciekawy + + gaily + gorgeously + vividly + + + + kolorowo + + colorfully + colourfully + floridly + + +
+ +
+ barwnik + ˈbarvʲɲik +
+ + n + + + substancja służąca do barwienia innych rzeczy + + dye + + +
+ +
+ barwnik spożywczy + ˈbarvʲɲik spɔˈʒɨfʧ̑ɨ +
+ + n + + + (spożywczy) substancja służąca do barwienia żywności; + + colouring + + +
+ +
+ barwny + ˈbarvnɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) wzbudzający ciekawość + + gay + interesting + vivid + + + + o kolorze innym niż biały lub czarny + + chromatic + color + colour + + + + posiadający wiele kolorów + + colourful + colorful + florid + gaudy + varicolored + varicoloured + + +
+ +
+ barykada + ˌbarɨˈkada +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) doraźna zapora zbudowana w poprzek ulicy podczas walk w mieście; + + barricade + roadblock + + +
+ +
+ baryt + ˈbarɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady siarczanów; + + barite + baryte + + +
+ +
+ baryton + baˈrɨtɔ̃n +
+ + n + + + głos męski wyższy od tenoru, niższy od basu; + + baritone + + +
+ +
+ baryłka +
+ + n + + + jednostka objętości cieczy równa 143,12 litra + + barrelful + + + + mała beczka + + barrel + firkin + keg + + +
+ +
+ barć + barʲʨ̑ +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) dziupla z gniazdem pszczół; + + wild beehive + + +
+ +
+ bas + bas +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) najniższy głos męski; + + bass + + + + (potocznie, potoczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gitara basowa; każdy instrument o niskich dźwiękach + + bass + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) śpiewak o takim głosie + + bass + + +
+ +
+ baseball +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa, w której najistotniejszym elementem rozgrywki jest odbicie piłki drewnianym kijem; + + baseball + + +
+ +
+ basen + ˈbasɛ̃n +
+ + n + + + forma skrócona od basen pływacki + + swimming pool + pool + + + + płaska miska z uchwytem umożliwiająca osobom obłożnie chorym wypróżnianie się w pozycji leżącej lub półleżącej bez opuszczania łóżka; + + bedpan + + + + region wokół morza lub innego zbiornika wodnego + + basin + + + + sztuczny zbiornik z wodą, służący do celów rekreacyjnych, higienicznych, technicznych lub rytualnych; + + pool + + +
+ +
+ basetla + baˈsɛtla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj smyczkowego instrumentu ludowego; + + basolia + + +
+ +
+ baskijka +
+ + n + + + beret baskijski; płaskie, okrągłe nakrycie głowy bez daszka + + txapela + + +
+ +
+ baskijski + baˈsʲcijsʲci +
+ + adj + + + związany z Baskami, dotyczący Basków + + Basque + + +
+ +
+ baskijski + baˈsʲcijsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Basków; + + Basque + + +
+ +
+ basset + ˈbasːɛt +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) masywny pies myśliwski o zwisających uszach; + + basset + basset hound + + +
+ +
+ bastard + ˈbastart +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mieszaniec zwierzęcy, głównie międzygatunkowy, zwykle niepłodny lub z ograniczoną płodnością, np. muł; + + bastard + + +
+ +
+ bastion + ˈbastʲjɔ̃n +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) stosowany od XVI wieku element fortyfikacji w postaci pięciokątnej budowli ziemnej o wzmocnionych, murowanych ścianach; stanowisko artylerii flankującej dostęp do umocnień; + + bastion + + +
+ +
+ bastonada +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) kara bicia kijami w pięty lub w plecy + + bastinado + + +
+ +
+ baszkirski +
+ + adj + + + związany z Baszkirami + + Bashkir + + +
+ +
+ baszkirski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język baszkirski + + Bashkir + + +
+ +
+ baszta + ˈbaʃta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) podstawowy element fortyfikacji starożytnych i średniowiecznych mający postać wieży umieszczonej na linii murów obronnych, na ich narożach oraz obok bram, od XVI wieku zastępowana przez basteje; + + wall tower + + +
+ +
+ baszybuzuk +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) (kon. XVIII – pocz. XX w.) nieregularny, nieopłacany żołnierz turecki, muzułmański ochotnik, pochodzący często z bezpośredniego terenu walk; + + bashi-bazouk + + +
+ +
+ baszłyk + ˈbaʃwɨk +
+ + n + + + nakrycie głowy w formie kaptura o długich patkach zawiązywanych dookoła szyi; + + bashlyk + + +
+ +
+ bat + bat +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Tajlandii; + + baht + + + + przyrząd do popędzania zwierząt i niewolników; + + whip + + +
+ +
+ batalion + baˈtalʲjɔ̃n +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Philomachus pugnax, ptak wędrowny, charakterystycznie rozkładający różnobarwne pióra w trakcie tokowania; + + ruff + + +
+ +
+ batat +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ipomoea batatas, bylina z rodziny powojowatych pochodząca z Ameryki Południowej i Środkowej; + + sweet potato + + +
+ +
+ bateria + baˈtɛrʲja +
+ + n + + + (elektryczność) zespół elementów połączonych w jeden układ będący źródłem energii + + battery + + +
+ +
+ batik + ˈbatʲik +
+ + n + + + (włókiennictwo) technika barwienia tkaniny polegająca na zanurzeniu jej w barwniku po uprzednim pokryciu woskiem (czasem zawiązaniu sznurkiem) miejsc, które mają pozostać niezabarwione; + + batik + + +
+ +
+ batofobia + ˌbatɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed głębokością + + bathophobia + + +
+ +
+ baton + ˈbatɔ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) piętro (wiek) jury środkowej; + + Bathonian + + + + niewielki podłużny kawałek czekolady, niekiedy z dodatkami; + + bar + + +
+ +
+ batrachologia + ˌbatraxɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o płazach; + + batrachology + + +
+ +
+ batuta + baˈtuta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pałeczka dyrygenta służąca do wyznaczania taktu; + + baton + + +
+ +
+ batymetria + ˌbatɨ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + dział hydrometrii zajmujący się pomiarami głębokości cieków i zbiorników wodnych; + + bathymetry + + +
+ +
+ batymetryczny +
+ + adj + + + związany z batymetrią, dotyczący batymetrii + + bathymetric + + +
+ +
+ batyskaf + baˈtɨskaf +
+ + n + + + statek podwodny do badań na dużych głębokościach; + + bathyscaphe + + +
+ +
+ batyst + ˈbatɨst +
+ + n + + + cienka, prawie przezroczysta tkanina lniana, bawełniana lub jedwabna, o splocie płóciennym + + cambric + chambray + + +
+ +
+ bawarka + baˈvarka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) herbata z mlekiem; + + milk tea + + +
+ +
+ bawarski + baˈvarsʲci +
+ + adj + + + pochodzący z Bawarii + + Bavarian + + +
+ +
+ bawełna + baˈvɛwna +
+ + n + + + (włókiennictwo) rodzaj materiału (tkaniny, dzianiny) otrzymanego z bawełny (1.1-2), używanego do produkcji ubrań + + cotton + + + + (włókiennictwo) włókno otrzymane z bawełny (1.1); + + cotton + + + + (botanika, botaniczny) roślina uprawiana w Azji, Afryce, obu Amerykach i w Europie, z której wykonuje się materiał o tej samej nazwie; + + cotton + + +
+ +
+ bawełniany + ˌbavɛwʲˈɲãnɨ +
+ + adj + + + wykonany z bawełny + + cotton + + +
+ +
+ bawialnia + baˈvʲjalʲɲa +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) duży pokój przeznaczony do wspólnego przebywania w nim domowników oraz do przyjmowania gości, salon + + living room + + +
+ +
+ bawić + ˈbavʲiʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać w wesoły humor + + amuse + + + + zajmować kogoś dostarczając mu rozrywki + + entertain + amuse + + + + spędzać czas na rozrywkach + + play + + + + mieć uciechę, odczuwać radość z powodu komizmu jakiejś sytuacji + + play + + +
+ +
+ bawić się w ciuciubabkę + ˈbavʲiʨ̑‿ɕɛ ˌfʲ‿ʨ̑üʨ̑uˈbapkɛ +
+ + v + + + zwodzić kogoś, stwarzać niejasne sytuacje, postępować nieszczerze + + play blind man's buff + + +
+ +
+ bawić się w kotka i myszkę + ˈbavʲiʨ̑‿ɕɛ ˈf‿kɔtka i‿ˈmɨʃkɛ +
+ + v + + + zwodzić kogoś, stwarzać niejasne sytuacje, postępować nieszczerze + + play cat and mouse + + +
+ +
+ bawół + ˈbavuw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) duże azjatyckie i afrykańskie ssaki podobne do bydła; + + buffalo + + +
+ +
+ baza + ˈbaza +
+ + n + + + główny obiekt wojskowy, z którego prowadzone są działania + + base + + +
+ +
+ baza danych +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) zorganizowany zbiór informacji gromadzony, przetwarzany i przechowywany w danym programie komputerowym + + database + data bank + + +
+ +
+ bazalt + ˈbazalt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) magmowa skała wylewna, o przeważnie czarnej barwie; + + basalt + + +
+ +
+ bazar + ˈbazar +
+ + n + + + teren, na którym można handlować; plac ze straganami + + bazaar + + +
+ +
+ bazgrać + ˈbazɡraʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) pisać niestarannie i niewyraźnie + + scrawl + scribble + doodle + scrabble + + +
+ +
+ bazgroły + bazˈɡrɔwɨ +
+ + n + + + nieczytelne lub niechlujne pismo + + scrawl + + +
+ +
+ bazia + ˈbaʑa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) kwiatostan niektórych roślin drzewiastych w kształcie wiotkiego kłosa + + catkin + ament + pussy + willow catkin + + +
+ +
+ bazooka + baˈzuka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) granatnik przeciwpancerny + + bazooka + + + + (wojskowość, wojskowy) amerykańska ręczna wyrzutnia niekierowanych przeciwpancernych pocisków rakietowych; + + bazooka + + +
+ +
+ bazydiospora + ˌbazɨdʲjɔˈspɔra +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rodzaj zarodnika wytwarzany przez grzyby z gromady podstawczaków; + + basidiospore + + +
+ +
+ bazylia + baˈzɨlʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju bazylia (1.1); + + basil + + +
+ +
+ bazylia azjatycka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku (1.1), pochodząca z tropikalnej Azji (Półwysep Indyjski, Malezja), będąca jedną z najważniejszych roślin w symbolice hinduistycznej + + tulsi + + +
+ +
+ bazylika + baˈzɨlʲika +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) typ kościoła wielonawowego, z nawą główną wyższą od naw bocznych, posiadającą okna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od kościoła halowego); + + basilica + + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: duża sala w pałacu + + basilica + + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: hala sądowa i targowa na forum + + basilica + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kościół, któremu nadano taki tytuł + + basilica + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tytuł nadawany przez papieża niektórym kościołom + + basilica + + +
+ +
+ bazyliszek +
+ + n + + + rodzaj jaszczurek; + + basilisk + + + + stwór występujący w legendach, przedstawiany jako kogut o żabich oczach i ogonie żmii, zabijający wzrokiem i oddechem + + basilisk + + +
+ +
+ bać się + ˈbaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + martwić się, niepokoić się + + worry + fear + + + + odczuwać strach, bojaźń, lęk przed czymś lub przed kimś + + be afraid + be scare + + +
+ +
+ bałagan + baˈwaɡãn +
+ + n + + + stan braku porządku + + mess + + +
+ +
+ bałaganiarz +
+ + n + + + osoba łatwo robiąca bałagan + + messy person + + +
+ +
+ bałamucić + ˌbawãˈmuʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) próbować pozyskać czyjeś względy, flirtować, kokietować + + lead on + + +
+ +
+ bałkanizacja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) proces rozpadania się państw, w wyniku którego powstają nowe państwa, często wrogo wobec siebie nastawione + + Balkanisation + Balkanization + balkanization + balkanisation + + +
+ +
+ bałkański + bawˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) dotyczący Bałkanów, związany z Bałkanami + + Balkan + + + + (geografia, geograficzny) związany z Bałkanami (pasmem górskim) + + Balkan + + +
+ +
+ bałtycki + bawˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + od Bałtyk + + Baltic + + +
+ +
+ bałwan + ˈbawvãn +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) figura bożka pogańskiego + + idol + + + + (łowiectwo, łowiecki) wypchany cietrzew lub udająca go makieta używane na wabia + + dummy + + + + figura człowieka ulepiona ze śniegu; + + snowman + + + + (książkowy) spieniona fala morska + + billow + roller + + +
+ +
+ bańka + ˈbãɲka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) bańka mydlana + + bubble + + + + blaszane naczynie na płyny + + can + churn + container + + + + szklane naczynko o kulistym kształcie przystawiane do skóry w celach leczniczych, stosowane w medycynie tradycyjnej + + cup + cupping glass + + +
+ +
+ bańka mydlana + ˈbãɲka mɨˈdlãna +
+ + n + + + pęcherzyk powietrza otoczony cienką błoną mydła rozpuszczonego w wodzie; + + soap bubble + + +
+ +
+ baśniowy +
+ + adj + + + z baśni, dotyczący baśni + + fabulous + + +
+ +
+ baśń + baɕɲ̊ +
+ + n + + + (literacko) utwór o treści fantastycznej; + + fairy tale + tale + + +
+ +
+ bażant + ˈbaʒãnt +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (łowiectwo, łowiecki) Phasianus colchicus, gatunek ptaka żyjącego na polach; + + pheasant + + +
+ +
+ bażant zwyczajny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Phasianus colchicus, gatunek ptaka z rodziny kurowatych; + + common pheasant + + +
+ +
+ be + +
+ + w mowie skierowanej do dzieci: brzydki, zły, brudny + + yuck + + +
+ +
+ beatyfikacja + ˌbɛatɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) oficjalne uznanie przez Kościół katolicki lub Cerkiew zmarłej osoby za błogosławioną i zezwolenie na jej lokalny kult; + + beatification + + +
+ +
+ beatyfikować +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) oficjalnie ogłaszać kogoś błogosławionym + + beatify + + +
+ +
+ beckmannia + bɛkˈmãɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) pospolita trawa pastewna podmokłych łąk eurazjatyckich; + + sloughgrass + + +
+ +
+ beczeć + ˈbɛʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + o owcy lub kozie: wydawać charakterystyczny przeciągły głos + + bleat + baa + + +
+ +
+ beczka + ˈbɛʧ̑ka +
+ + n + + + cylindryczne naczynie, tradycyjnie wykonywane z klepek drewnianych, spiętych metalowymi obręczami; + + barrel + cask + + +
+ +
+ beczkowy +
+ + adj + + + pochodzący z beczki + + draught + + +
+ +
+ bednarczyk + bɛdˈnarʧ̑ɨk +
+ + n + + + syn bednarza + + cooper son + + + + uczeń (terminator) u bednarza; czeladnik bednarski + + cooper apprentice + + +
+ +
+ bednarka + bɛdˈnarka +
+ + n + + + (budownictwo) taśma stalowa o przekroju spłaszczonego prostokąta, zwijana w kręgi; używana m.in. w instalacjach odgromowych lub jako zbrojenie w stropach Kleina + + band-iron + hoop-iron + + + + kobieta bednarz + + woman cooper + + +
+ +
+ bednarnia + bɛdˈnarʲɲa +
+ + n + + + miejsce pracy bednarza, gdzie wytwarza się lub naprawia beczki ewentualnie inne naczynia z klepek + + cooper workshop + coopery + + +
+ +
+ bednarski + bɛdˈnarsʲci +
+ + adj + + + dotyczący bednarza lub bednarstwa + + cooper + + +
+ +
+ bednarstwo + bɛdˈnarstfɔ +
+ + n + + + gałąź rzemiosła bądź przemysłu drzewnego związana z wytwarzaniem i naprawą drewnianych naczyń z klepek (beczek, balii, maselnic) + + cooperage + + +
+ +
+ bednarz + ˈbɛdnaʃ +
+ + n + + + rzemieślnik wykonujący i naprawiający drewniane naczynia z klepek, trudniący się bednarstwem + + cooper + + +
+ +
+ bednarzowa + ˌbɛdnaˈʒɔva +
+ + n + + + żona bednarza + + cooper wife + + +
+ +
+ beeper +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) brzęczyk + + beeper + + +
+ +
+ befsztyk + ˈbɛfʃtɨk +
+ + n + + + (kulinaria) gruby plaster mięsa wołowego, zwykle z polędwicy lub rostbefu, smażony lub grillowany + + beefsteak + steak + + +
+ +
+ befsztyk tatarski + ˈbɛfʃtɨk taˈtarsʲci +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) surowe mięso wołowe, drobno siekane lub mielone, przyprawione i podawane z cebulką, ogórkiem konserwowym i surowym jajkiem; + + steak tartare + + +
+ +
+ begonia + bɛˈɡɔ̃ɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Begonia, roślina pochodzenia tropikalnego, hodowana jako roślina doniczkowa lub kwietnikowa ze względu na ozdobne liście i różnobarwne kwiaty; + + begonia + + +
+ +
+ behawior +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) (biologia, biologiczny) zachowanie się, odpowiadanie na bodźce środowiska + + behavior + + +
+ +
+ behawioralny + ˌbɛxavʲjɔˈralnɨ +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) związany z zachowaniem (behawiorem) + + behavioral + + +
+ +
+ behawiorysta + ˌbɛxavʲjɔˈrɨsta +
+ + n + + + przedstawiciel lub zwolennik behawioryzmu + + behaviorist + behaviourist + + +
+ +
+ behawioryzm +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) podejście do psychologii skupiające się na obserwowalnym zachowaniu, negujące poznawalność umysłu i przeważnie zakładające, że zachowanie jest określane przez środowisko; + + behaviorism + + +
+ +
+ bejca + ˈbɛjʦ̑a +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) roztwór do barwienia drewna; + + wood stain + + +
+ +
+ bejsbolówka +
+ + n + + + sportowe nakrycie głowy, wykonane z miękkiego materiału, z twardym daszkiem, zazwyczaj z tyłu posiada regulowalne zapięcie + + baseball cap + + +
+ +
+ bekas + ˈbɛkas +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak zamieszkujący tereny podmokłe; + + snipe + + +
+ +
+ bekasik + bɛˈkaɕik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lymnocryptes minimus, gatunek ptaka z rodziny bekasowatych; + + jack snipe + + +
+ +
+ bekaśnica +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aramus guarauna, gatunek ptaka z rzędu żurawiowych; + + limpkin + + +
+ +
+ bekerel +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka miary aktywności promieniotwórczej w układzie SI; + + becquerel + + +
+ +
+ bekon + ˈbɛkɔ̃n +
+ + n + + + (kulinaria) wędzonka z bekonu (1.1) + + bacon + + +
+ +
+ beksa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś skłonny do płaczu + + cry-baby + + +
+ +
+ beletrystyczny +
+ + adj + + + (literacko) związany z beletrystyką + + belletristic + + +
+ +
+ belgijski + bɛlʲˈɟijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Belgii lub Belgów + + Belgian + + +
+ +
+ belgradzki + bɛlˈɡraʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Belgradem (stolicą Serbii) + + Belgradian + + +
+ +
+ belieber +
+ + n + + + (środowiskowy) (neologizm) fan Justina Biebera + + belieber + + +
+ +
+ belizeński + ˌbɛlʲiˈzɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Belize, dotyczący Belize lub jego mieszkańców + + Belizean + + +
+ +
+ belka + ˈbɛlka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) w wagach element łączący szalki i osadzony lub zawieszony punktowo + + beam + + + + (technologia, technika, techniczny) zwykle poziomy element konstrukcyjny przenoszący obciążenie + + beam + + + + długi, obrobiony pień drzewa + + bar + + +
+ +
+ belladonna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna L.) + + belladonna + + +
+ +
+ belona + bɛˈlɔ̃na +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Belone belone, gatunek ryby morskiej o długim ciele; + + garfish + + +
+ +
+ belweder + bɛlˈvɛdɛr +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) widokowy budynek ogrodowy położony na wzniesieniu; + + belvedere + + +
+ +
+ bemol + ˈbɛ̃mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) znak graficzny obniżający nutę o półton; + + flat + + +
+ +
+ benedyktyn + ˌbɛ̃nɛˈdɨktɨ̃n +
+ + n + + + członek zakonu utworzonego przez świętego Benedykta z Nursji + + benedictine + + +
+ +
+ benedyktyński +
+ + adj + + + związany z benedyktynami, dotyczący benedyktynów + + Benedictine + + +
+ +
+ benefaktor + ˌbɛ̃nɛˈfaktɔr +
+ + n + + + (dawniej, dawny) dobroczyńca, fundator + + benefactor + + +
+ +
+ beneficjent +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba czerpiąca zyski, profity z czegoś + + beneficiary + assignee + gainer + grantee + + +
+ +
+ bengalski + bɛ̃ŋˈɡalsʲci +
+ + adj + + + związany z Bengalem, dotyczący Bengalu + + Bengali + + +
+ +
+ bengalski + bɛ̃ŋˈɡalsʲci +
+ + n + + + język bengalski (1.1) + + Bengali + + +
+ +
+ benitoit + ˌbɛ̃ɲiˈtɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów pierścieniowych; + + benitoite + + +
+ +
+ bentonit + bɛ̃nˈtɔ̃ɲit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała ilasta powstała w wyniku przeobrażenia szkliwa wulkanicznego lub utworów piroklastycznych; + + bentonite + + +
+ +
+ benzen +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy arenów, najprostszy obojętny węglowodór aromatyczny; + + benzene + + +
+ +
+ benzokaina + ˌbɛ̃w̃zɔkaˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + środek miejscowo znieczulający, słabo rozpuszczalny w wodzie; + + benzocaine + + +
+ +
+ benzol + ˈbɛ̃w̃zɔl +
+ + n + + + uboczny produkt odgazowania węgla kamiennego, mieszanina benzenu, toluenu i ksylenu, oraz małych ilości tiofenu, pirydyny i fenolu; + + benzol + + +
+ +
+ benzyna + bɛ̃w̃ˈzɨ̃na +
+ + n + + + paliwo stosowane do napędu samochodów, samolotów i niektórych innych urządzeń posiadających silnik spalinowy; + + gasoline + petrol + gas + + +
+ +
+ berbelucha + ˌbɛrbɛˈluxa +
+ + n + + + (regionalizm białostocki) tanie wino + + stic soup + + + + (regionalizm poznański) bimber, spirytus, wódka, denaturat + + tincture + + + + tania, niesmaczna wódka, często z niepewnego źródła + + jage + + +
+ +
+ berberys + bɛrˈbɛrɨs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj krzewów z rodziny berberysowatych + + berberis + + +
+ +
+ berdysz + ˈbɛrdɨʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) rodzaj broni drzewcowej, ciężki, szeroki topór o silnie zakrzywionym ostrzu i długim drzewcu; + + bardiche + + +
+ +
+ berek +
+ + interjection + + + okrzyk używany po dotknięciu podczas zabawy w berka (1.1) + + tag, you're it + + +
+ +
+ berek +
+ + n + + + dziecięca gra ruchowa, w której jedna osoba musi dogonić i dotknąć dowolną z pozostałych osób + + tag + dobby + it + tig + tip you're it + + + + osoba, która w danym momencie goni inne podczas zabawy w berka (1.1) + + it + + +
+ +
+ beret + ˈbɛrɛt +
+ + n + + + (krawiectwo) płaskie, okrągłe nakrycie głowy, bez daszka, wykonane zazwyczaj z pilśni lub wełny; + + beret + + +
+ +
+ bergamoński + ˌbɛrɡãˈmɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Bergamo, dotyczący Bergamo + + Bergamask + + +
+ +
+ bergsonizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) prąd filozoficzny i literacki krytykujący wartość poznania intelektualnego i podnoszący rangę intuicji; + + Bergsonism + + +
+ +
+ beri-beri +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) awitaminoza, choroba wywoływana ostrym niedoborem witaminy B1; + + beriberi + + +
+ +
+ berkel + ˈbɛrkɛl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Bk i liczbie atomowej 97; + + berkelium + + +
+ +
+ bermudy +
+ + n + + + męskie krótkie spodnie pod kolana, luźne, z lekkiej tkaniny, zwykle wzorzyste, noszone na plaży + + Bermuda shorts + + +
+ +
+ bermudzki +
+ + adj + + + dotyczący Bermudów + + Bermudian + + +
+ +
+ bermyca + bɛrˈmɨʦ̑a +
+ + n + + + wysoka futrzana czapka; + + busby + + +
+ +
+ berneńczyk + bɛrˈnɛ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Berna + + Bernese + + +
+ +
+ berneński + bɛrˈnɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Berno + + Bernese + + +
+ +
+ bernikla + bɛrʲˈɲikla +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) zamieszkująca półkulę północną gęś o czarnym dziobie + + black goose + + +
+ +
+ bernikla białolica + bɛrʲˈɲikla ˌbʲjawɔˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Branta leucopsis, gatunek z rodziny kaczkowatych; + + barnacle goose + + +
+ +
+ bernikla obrożna + bɛrʲˈɲikla ɔbˈrɔʒna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Branta bernicla, gatunek gniazdujący w arktycznej tundrze; + + brant goose + + +
+ +
+ bernikla rdzawoszyja + bɛrʲˈɲikla ˌrʣ̑avɔˈʃɨja +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Branta ruficollis, gatunek z rodziny kaczkowatych, gnieżdżący się w syberyjskiej tundrze; + + red-breasted goose + + +
+ +
+ beryl + ˈbɛrɨl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Be i liczbie atomowej 4; + + beryllium + + +
+ +
+ beryllonit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał; + + beryllonite + + +
+ +
+ berło + ˈbɛrwɔ +
+ + n + + + ozdobna pałka będąca insygnium królewskim; + + scepter + sceptre + + +
+ +
+ besan +
+ + n + + + (spożywczy) mąka z ciecierzycy, częsty składnik regionalnych kuchni na subkontynencie indyjskim; + + besan + chickpea flour + garbanzo bean flour + gram flour + + +
+ +
+ beskidzki +
+ + adj + + + dotyczący Beskidów, związany z Beskidami, pochodzący z Beskidów + + Beskidian + + +
+ +
+ bestia + ˈbɛstʲja +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) zły człowiek, kanalia + + beast + + + + dzikie, drapieżne zwierzę + + beast + + +
+ +
+ bestialski + bɛˈstʲjalsʲci +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) okrutny, niezwykle brutalny + + bestial + + +
+ +
+ bestseler + bɛstˈsɛlɛr +
+ + n + + + dobrze sprzedająca się książka, utwór muzyczny (płyta), filmowy czy inny + + best-seller + bestseller + + +
+ +
+ bestseller + bɛˈstsɛlɛr +
+ + n + + + dobrze sprzedająca się książka, utwór muzyczny (płyta), filmowy czy inny + + best-seller + bestseller + + +
+ +
+ beta-karoten + ˌbɛta‿kaˈrɔtɛ̃n +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) prowitamina witaminy A, barwnik roślinny nadający niektórym owocom i warzywom pomarańczowy kolor; + + beta-carotene + + +
+ +
+ beta-test +
+ + n + + + (neologizm) jeden z końcowych etapów tworzenia produktu, na ogół oprogramowania, gry komputerowej, polegający na udostępnieniu jego niedokończonej wersji wybranej grupie użytkowników celem znalezienia błędów + + beta test + beta-test + + +
+ +
+ betaina +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny będący jonem obojnaczym, w którym ładunek dodatni nie sąsiaduje z ładunkiem ujemnym i zlokalizowany jest na atomie oniowym niepołączonym z żadnym atomem wodoru; + + betaine + + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny będący pochodną glicyny, występuje m.in. w burakach cukrowych, szpinaku czy pszenicy i stanowi produkt uboczny przemysłu cukrowniczego; + + betaine + + +
+ +
+ betlejemita +
+ + n + + + mieszkaniec Betlejem + + Bethlehemite + + +
+ +
+ betlejka +
+ + n + + + (regionalizm, regionalny) model stajenki betlejemskiej, zwykle ze żłobkiem i figurkami + + crib + + +
+ +
+ beton + ˈbɛtɔ̃n +
+ + n + + + (budownictwo) materiał budowlany, powstały ze zmieszania piasku, żwiru lub innego kruszywa z roztworem materiałów wiążących; + + concrete + + +
+ +
+ beton partyjny + ˈbɛtɔ̃n parˈtɨjnɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) skrajnie zachowawcza frakcja partii + + hard hat + party hard-liners + + +
+ +
+ betoniarka + ˌbɛtɔ̃ˈɲarka +
+ + n + + + maszyna do wyrobu betonu + + concrete mixer + + +
+ +
+ betonowy + ˌbɛtɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z betonu + + concrete + + +
+ +
+ bez + bɛs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina krzewiasta z rodzaju Sambucus; + + elder + elderberry + sambucus + + +
+ +
+ bez + bɛs +
+ + preposition + + + …służący do tworzenia konstrukcji, w których czynność została wykonana pomimo braku czegoś, co opisuje wyrażenie za przyimkiem + + without + + +
+ +
+ bez ceregieli + ˌbɛs‿ʦ̑ɛrɛˈɟɛlʲi +
+ + idiom + + + bez konwencjonalnej grzeczności, ceremonii, zbędnych działań; bezpośrednio + + unceremoniously + + +
+ +
+ bez cienia wątpliwości +
+ + adv + + + bez wątpienia, na pewno, z pewnością + + beyond a shadow of a doubt + + +
+ +
+ bez grosza przy duszy +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) bez pieniędzy, bez środków do życia + + broke + melted out + penniless + + +
+ +
+ bez głowy +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) nierozsądnie, bez namysłu, rozwagi, w sposób nieprzemyślany + + headlessly + + +
+ +
+ bez ogródek + ˌbɛz‿ɔˈɡrudɛk +
+ + adv + + + bez zbędnych słów, wprost, nazywając rzeczy po imieniu, szczerze + + straight from the shoulder + + +
+ +
+ bez owijania w bawełnę +
+ + adv + + + wprost, dosłownie, bezpośrednio + + bluntly + straight + + +
+ +
+ bez picu + bɛs‿ˈpʲiʦ̑u +
+ + idiom + + + naprawdę, serio + + no kidding + + +
+ +
+ bez pracy nie ma kołaczy + bɛs‿ˈpraʦ̑ɨ ˈɲɛ‿ma kɔˈwaʧ̑ɨ +
+ + proverb + + + żeby coś osiągnąć, trzeba najpierw na to zapracować + + no pain, no gain + + +
+ +
+ bez przerwy +
+ + adv + + + cały czas, nieprzerwanie + + continuously + + +
+ +
+ bez prądu + bɛs‿ˈprɔ̃ndu +
+ + idiom + + + (dosłownie) bez zasilania energią elektryczną + + unplugged + + + + (potocznie, potoczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (o wykonywaniu muzyki i sposobie jej rejestracji) akustyczny, akustycznie; + + unplugged + + +
+ +
+ bez sensu + bɛs‿ˈːɛ̃w̃su +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) bez widocznego sensu, logiki, celu, zalet + + meaningless + senseless + without rhyme or reason + + +
+ +
+ bez sensu + bɛs‿ˈːɛ̃w̃su +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) bez widocznego sensu, logiki, celu, zalet + + meaninglessly + + +
+ +
+ bez serca +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) nieczuły, bezwzględny, bezlitosny + + heartless + heavy-handed + heavyhanded + + +
+ +
+ bez serca +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) nieczule, bezwzględnie, bezlitośnie + + half-heartedly + halfheartedly + + +
+ +
+ bez wątpienia +
+ + adv + + + nie mając wątpliwości + + doubtless + doubtlessly + indubitably + no doubt + no question + undoubtedly + + +
+ +
+ bez- + bɛs + bɛz +
+ + prefix + + + …służący do tworzenia złożeń oznaczających brak czegoś + + -less + non- + un- + + +
+ +
+ beza + ˈbɛza +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto lub ciastko z białka ubitego z cukrem; + + meringue + + +
+ +
+ bezalkoholowy + ˌbɛzalkɔxɔˈlɔvɨ +
+ + adj + + + niezawierający, pozbawiony alkoholu + + alcohol-free + non-alcoholic + + +
+ +
+ bezapelacyjnie +
+ + adv + + + w sposób ostateczny, kategorycznie + + authoritatively + decisively + irrevocably + + +
+ +
+ bezbarwny + bɛzˈbarvnɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który nie jest charakterystyczny, jest zwykły, przeciętny + + drab + lacklustre + + + + nie mający barwy + + colorless + colourless + + +
+ +
+ bezbiegunowy + ˌbɛzbʲjɛɡũˈnɔvɨ +
+ + adj + + + niemający biegunów + + non-polar + nonpolar + + +
+ +
+ bezbolesny +
+ + adj + + + niepowodujący, niesprawiający bólu + + painless + + +
+ +
+ bezbożnie +
+ + adv + + + (przestarzałe, przestarzały) w sposób bezbożny + + impiously + + +
+ +
+ bezbożnik + bɛzˈbɔʒʲɲik +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dziś (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) albo (obraźliwie) osoba negująca istnienie Boga + + atheist + + +
+ +
+ bezbożny + bɛzˈbɔʒnɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) negujący istnienie boga/Boga + + godless + + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) niemiły Bogu, sprzeczny z przykazaniami Boga + + godless + + +
+ +
+ bezbramkowy + ˌbɛzbrãmˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (sport, sportowy) o meczu piłkarskim, o wyniku meczu piłkarskiego: zakończony remisem 0:0, zakończony bez strzelenia żadnej bramki + + goalless + + +
+ +
+ bezbronny + bɛzˈbrɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + nie mający broni i możliwości obrony, obronienia się + + defenceless + + +
+ +
+ bezbrzeżnie +
+ + adv + + + o obszarze bezgranicznie + + immensely + + +
+ +
+ bezbłędność + bɛzˈbwɛ̃ndnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak błędów, cecha tego, co jest pozbawione błędów + + faultlessness + + +
+ +
+ bezbłędny +
+ + adj + + + wolny od błędu + + correct + faultless + + +
+ +
+ bezcelowy + ˌbɛsʦ̑ɛˈlɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma konkretnego celu, sensu + + pointless + + +
+ +
+ bezcenny + bɛsˈʦ̑ɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + mający ogromną wartość + + invaluable + priceless + + +
+ +
+ bezceremonialnie +
+ + adv + + + w sposób bezceremonialny + + unceremoniously + + +
+ +
+ bezchmurny + bɛsˈxmurnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się brakiem chmur + + cloudless + + +
+ +
+ bezcielesny +
+ + adj + + + niemający ciała, nieistniejący fizycznie + + bodiless incorporeal + + +
+ +
+ bezczelność + bɛʃˈʧ̑ɛlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + nieliczenie się z nikim i niczym, zbytnia pewność siebie + + impudence + insolence + + +
+ +
+ bezczelny + bɛʃˈʧ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + cechujący się bezczelnością, zbytnią pewnością siebie, zuchwałością + + impudent + insolent + bold-faced + brazen + uppish + + +
+ +
+ bezcześcić +
+ + v + + + znieważać coś, pozbawiać czci + + desecrate + profane + + +
+ +
+ bezczynnie +
+ + adv + + + w sposób bezczynny + + idly + inactively + + +
+ +
+ bezczynność + bɛʃˈʧ̑ɨ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak aktywności + + idleness + inaction + + +
+ +
+ bezczynny + bɛʃˈʧ̑ɨ̃nːɨ +
+ + adj + + + (książkowy) nic nierobiący + + inactive + + +
+ +
+ bezcłowy +
+ + adj + + + nieobjęty cłem; o zerowej stawce celnej + + duty-free + tax-free + + +
+ +
+ bezdech + ˈbɛzdɛx +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chorobowy lub wywołany celowo zanik oddechu; + + apnoea + + +
+ +
+ bezdeszczowy + ˌbɛzdɛʃˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się brakiem deszczu + + rainless + + +
+ +
+ bezdomność + bɛzˈdɔ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) problem społeczny, charakteryzujący się brakiem miejsca zamieszkania; + + homelessness + + +
+ +
+ bezdomny + bɛzˈdɔ̃mnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma domu + + homeless + + +
+ +
+ bezduszny + bɛzˈduʃnɨ +
+ + adj + + + mający nieczuły i bezwzględny stosunek do otoczenia lub wyrażający taki stosunek + + heartless + callous + dull + formal + inanimate + insensate + + +
+ +
+ bezdymny +
+ + adj + + + niewydzielający dymu + + smokeless + + +
+ +
+ bezdyskusyjnie + ˌbɛzdɨskuˈsɨjɲɛ +
+ + adv + + + bezsprzecznie, zdecydowanie, niezaprzeczalnie + + indisputably + unarguably + + +
+ +
+ bezdzietność + bɛʑˈʥ̑ɛtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + nieposiadanie potomstwa; + + childlessness + + +
+ +
+ bezdzietny + bɛʑˈʥ̑ɛtnɨ +
+ + adj + + + niemający dzieci, potomstwa + + childless + child-free + childfree + + +
+ +
+ bezdźwięczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) o spółgłoskach: taka przy wymawianiu, której nie drżą więzadła głosowe + + voiceless + + + + nie dający się usłyszeć + + soundless + + + + nie wydający dźwięku (głosu) + + voiceless + soundless + surd + + +
+ +
+ bezgorączkowy + ˌbɛzɡɔrɔ̃n͇ʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, który objawia się bez gorączki + + afebrile + + +
+ +
+ bezgranicznie +
+ + adv + + + (książkowy) w sposób bezgraniczny, w najwyższym stopniu + + boundlessly + immensely + limitlessly + unlimitedly + + +
+ +
+ bezgraniczny + ˌbɛzɡrãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma granic; nie jest ograniczony czymś + + boundless + immeasurable + implicit + infinite + limitless + + +
+ +
+ bezgrzeszny +
+ + adj + + + (poetycki, poetycko) bez grzechu, wolny od grzechu, niewinny + + sinless + + +
+ +
+ bezgwiezdny +
+ + adj + + + nie mający gwiazd + + starless + + +
+ +
+ bezimienny + ˌbɛzʲĩˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + nie mający imienia czy nazwy + + nameless + innominate + anonymous + unnamed + + +
+ +
+ bezinteresowny + ˌbɛzʲĩntɛrɛˈsɔvnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie oczekuje korzyści ze swoich szlachetnych działań, czynów, dobrych uczynków + + selfless + altruistic + unselfish + + +
+ +
+ bezkarność +
+ + n + + + uchodzenie przewinień bez kary, brak obaw przed ukaraniem + + impunity + + +
+ +
+ bezkarny +
+ + adj + + + taki, który uchodzi bez kary + + unpunished + + +
+ +
+ bezkofeinowy + ˌbɛskɔfɛ<sup>j</sup>ĩˈnɔvɨ +
+ + adj + + + niezawierający kofeiny + + decaffeinated + caffeine-free + decaf + + +
+ +
+ bezkompromisowy + ˌbɛskɔ̃mprɔ̃mʲiˈsɔvɨ +
+ + adj + + + nieidący na kompromisy, nieuznający kompromisów + + intransigent + uncompromising + + +
+ +
+ bezkonfliktowy +
+ + adj + + + nie wywołujący konfliktów, stroniący od agresji, przyjazny + + frictionless + + +
+ +
+ bezkonkurencyjnie +
+ + adv + + + w taki sposób, któremu nikt nie może dorównać + + matchlessly + peerlessly + + +
+ +
+ bezkrwawy +
+ + adj + + + taki, który obywa się bez rozlewu krwi + + bloodless + + +
+ +
+ bezkrytycznie + ˌbɛskrɨˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób bezkrytyczny, bez słowa krytyki + + indiscriminately + + +
+ +
+ bezkrytyczny + ˌbɛskrɨˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pozbawiony krytyki, całkowicie coś akceptujący bez słowa sprzeciwu + + uncritical + + +
+ +
+ bezkręgowiec +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę nie mające szkieletu; + + invertebrate + + +
+ +
+ bezksiężycowy +
+ + adj + + + pozbawiony widoku księżyca, światła księżycowego + + moonless + + +
+ +
+ bezkształtny + bɛsˈkʃtawtnɨ +
+ + adj + + + o niewyraźnym, nieregularnym kszatłcie + + formless + shapeless + unformed + + +
+ +
+ bezlistny + bɛzˈlʲistnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma liści + + leafless + + +
+ +
+ bezlitosny + ˌbɛzlʲiˈtɔsnɨ +
+ + adj + + + okrutny; taki, który nie ma litości + + merciless + ruthless + + +
+ +
+ bezludny + bɛzˈludnɨ +
+ + adj + + + taki, gdzie nie ma ludzi; niezamieszkały przez ludzi, niebędący zaludnionym + + uninhabited + + +
+ +
+ bezmiar + ˈbɛzmʲjar +
+ + n + + + niezmierzona, nieograniczona przestrzeń + + vastness + + +
+ +
+ bezmierny +
+ + adj + + + ogromny tak, że aż niemożliwy do zmierzenia + + immeasurable + + +
+ +
+ bezmięsny + bɛzˈmʲjɛ̃w̃snɨ +
+ + adj + + + o dniu, tygodniu itp.: taki, w którym nie je się mięsa, nie prowadzi się sprzedaży mięsa + + meatless + + + + o jedzeniu, diecie: niezawierający mięsa, pozbawiony mięsa + + meatless + + +
+ +
+ bezmocz + ˈbɛzmɔʧ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) brak wydalania lub wytwarzania moczu; + + anuria + + +
+ +
+ bezmyślnie + bɛzˈmɨɕl̥ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób bezmyślny, bez namysłu + + mindlessly + + +
+ +
+ bezmyślny +
+ + adj + + + taki, który nad niczym się nie zastanawia; (także, też) świadczący o takiej cesze + + thoughtless + + +
+ +
+ beznadzieja + ˌbɛznaˈʥ̑ɛ̇ja +
+ + n + + + stan desperacji, utraty nadziei, rozpacz + + despair + desperation + + +
+ +
+ beznadziejnie + ˌbɛznaˈʥ̑ɛ̇jɲɛ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) bardzo źle, kiepsko + + hopelessly + + +
+ +
+ beznadziejność + ˌbɛznaˈʥ̑ɛ̇jnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co beznadziejne; stan beznadziei + + hopelessness + + +
+ +
+ beznadziejny + ˌbɛznaˈʥ̑ɛ̇jnɨ +
+ + adj + + + pozbawiony wszelkiej nadziei + + hopeless + + + + kiepski, bardzo słaby + + hopeless + + +
+ +
+ beznamiętność + ˌbɛznãˈmʲjɛ̃ntnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto lub co jest beznamiętne; obojętność, apatia + + indifference + emotionlessness + impassiveness + insensibility + stoicism + + +
+ +
+ beznamiętny + ˌbɛznãˈmʲjɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + pozbawiony emocji, emocjonalnego zaangażowania; obojętny, chłodny + + indifferent + emotionless + impassive + insensible + neutral + stoic + + +
+ +
+ bezobjawowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, który nie daje objawów + + asymptomatic + + +
+ +
+ bezodpadowy +
+ + adj + + + nie wytwarzający odpadów, nie powodujący powstawania odpadów + + waste-free + wasteless + + +
+ +
+ bezodpływowy +
+ + adj + + + taki, który nie ma odpływu, nie uchodzi z niego żadna rzeka + + undrained + + +
+ +
+ bezoki +
+ + adj + + + niemający oczu + + eyeless + + +
+ +
+ bezokienny +
+ + adj + + + nie mający wcale okien + + windowless + + +
+ +
+ bezokolicznik + ˌbɛzɔkɔˈlʲiʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) forma czasownika zazwyczaj (zależnie od języka) nieokreślająca czasu, rodzaju, liczby, osoby, trybu, strony ani aspektu; + + infinitive + + +
+ +
+ bezoperacyjny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, w którym nie wykonuje się operacji + + non-invasive + + +
+ +
+ bezosobowo + ˌbɛzɔsɔˈbɔvɔ +
+ + adv + + + od: bezosobowy + + impersonally + + +
+ +
+ bezosobowy + ˌbɛzɔsɔˈbɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest skierowany do żadnej osoby + + impersonal + + +
+ +
+ bezowocność +
+ + n + + + cecha tego, co bezowocne + + bootlessness + + +
+ +
+ bezowocny + ˌbɛzɔˈvɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) nieprzynoszący pomyślnych rezultatów + + fruitless + bootless + futile + sleeveless + vain + + +
+ +
+ bezołowiowy +
+ + adj + + + niezawierający ołowiu + + unleaded + + +
+ +
+ bezpartyjny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nie należący do żadnego ze stronnictw albo partii politycznych + + non-partisan + nonpartisan + + +
+ +
+ bezpański +
+ + adj + + + (książkowy) nienależący do nikogo, niemający właściciela + + stray + + +
+ +
+ bezpaństwowy +
+ + adj + + + nie mający przynależności państwowej; nie należący do żadnego z państw + + stateless + + +
+ +
+ bezpestkowy + ˌbɛspɛˈstkɔvɨ +
+ + adj + + + nie zawierający pestek + + seedless + + +
+ +
+ bezpieczeństwo + ˌbɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + stan braku zagrożenia, obawy, powodów do strachu; bycie bezpiecznym + + safety + + +
+ +
+ bezpiecznie + bɛsˈpʲjɛʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób bezpieczny + + safely + + +
+ +
+ bezpiecznik + bɛsˈpʲjɛʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + podzespół chroniący przed nieprawidłowym działaniem urządzenia lub sieci (np. elektrycznej, gazowej); + + fuse + + +
+ +
+ bezpieczny + bɛsˈpʲjɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest zagrożony, któremu nic nie grozi + + safe + + + + taki, który nie stwarza zagrożenia + + safe + + +
+ +
+ bezpieka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) aparat bezpieczeństwa w PRL + + Bezpieka + + +
+ +
+ bezpodstawnie + ˌbɛspɔtˈstavʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób bezpodstawny + + groundlessly + + +
+ +
+ bezpodstawny + ˌbɛspɔtˈstavnɨ +
+ + adj + + + nieuzasadniony, niesłuszny, nie mający słusznych podstaw + + groundless + unfounded + unsubstantiated + + +
+ +
+ bezpostaciowy +
+ + adj + + + nie mający, nie przyjmujący żadnej postaci + + amorphous + + +
+ +
+ bezpotomnie +
+ + adv + + + (przestarzałe, przestarzały) (książkowy) nie mając potomstwa + + childlessly + + +
+ +
+ bezpowrotnie +
+ + adv + + + nieodwołalnie, nieodwracalnie + + irrevocably + + +
+ +
+ bezpośredni + ˌbɛspɔɕˈrɛdʲɲi +
+ + adj + + + taki, który nie działa zgodnie z konwencjami lub konwenansami; jest szczery, naturalny + + explicit + + + + taki, który nie ma pośredników ani ogniw pośrednich; taki, który trafia do kogoś lub czegoś wprost + + explicit + + +
+ +
+ bezpośrednio + ˌbɛspɔɕˈrɛdʲɲɔ +
+ + adv + + + w sposób bezpośredni + + directly + + +
+ +
+ bezpośredniość + ˌbɛspɔɕˈrɛdʲɲɔ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest bezpośredni + + directness + straightforwardness + + +
+ +
+ bezprawie +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) stan, w którym nie są ustanowione lub przestrzegane normy prawne + + anomie + anomy + illegality + unlawfulness + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) czyn bezprawny + + lawlessness + anarchy + + +
+ +
+ bezprawnie +
+ + adv + + + w sposób bezprawny, niezgodnie z prawem + + illicitly + unlawfully + wrongfully + + +
+ +
+ bezprawny +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) niezgodny z przepisami prawa + + illegal + unlawful + illegitimate + lawless + malfeasant + undue + + +
+ +
+ bezprecedensowy +
+ + adj + + + (książkowy) bez precedensu + + unprecedented + + +
+ +
+ bezpretensjonalny +
+ + adj + + + prosty, swobodny i naturalny + + unpretending + unpretentious + + +
+ +
+ bezprzewodowy +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) taki, który obywa się bez przewodów elektrycznych + + wireless + cordless + + +
+ +
+ bezprzyczynowy +
+ + adj + + + nie mający przyczyny + + causeless + + +
+ +
+ bezpłatny + bɛsˈpwatnɨ +
+ + adj + + + taki, za który nie pobiera się opłaty + + free of charge + gratuitous + toll-free + + +
+ +
+ bezpłciowy +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) niewykazujący cech płciowych; bez udziału płci + + asexual + + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) niemający charakteru + + insipid + + +
+ +
+ bezpłetwiec +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anseranas semipalmata, gatunek ptaka z rzędu blaszkodziobych; + + magpie-goose + + +
+ +
+ bezradność + bɛzˈradnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + niemożność poradzenia sobie, zwłaszcza w trudnej sytuacji; + + helplessness + + +
+ +
+ bezrobocie + ˌbɛzrɔˈbɔʨ̑ɛ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) stan, w którym część osób zdolnych do pracy i chcących ją podjąć nie może jej znaleźć; + + unemployment + + +
+ +
+ bezrobotny + ˌbɛzrɔˈbɔtnɨ +
+ + adj + + + bez pracy, bez zajęcia + + unemployed + jobless + + +
+ +
+ bezrogi +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) nie mający rogów + + hornless + + +
+ +
+ bezrolny +
+ + adj + + + nie posiadający własnej ziemi, gospodarstwa rolnego + + landless + lotless + + +
+ +
+ bezrybny +
+ + adj + + + taki, w którym nie ma ryb + + fishless + + +
+ +
+ bezrękawnik + ˌbɛzrɛ̃ŋˈkavʲɲik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) element stroju (kamizelka lub sukienka) bez rękawów, noszony na bluzkę lub sweter + + gilet + pinafore + singlet + slipover + tank top + + +
+ +
+ bezręki + bɛzˈrɛ̃ŋʲci +
+ + adj + + + niemający rąk + + handless + + +
+ +
+ bezsenność + bɛsˈːɛ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) niemożność zaśnięcia; + + insomnia + + +
+ +
+ bezsenny + bɛsˈːɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + spędzony bez spania + + sleepless + + +
+ +
+ bezsens + ˈbɛsːɛ̃w̃s +
+ + n + + + brak sensu, uzasadnienia w czymś + + absurdity + nonsense + senselessness + + +
+ +
+ bezsensowność +
+ + n + + + brak sensu czegoś + + nonsensicality + nonsensicalness + + +
+ +
+ bezsensowny + ˌbɛsːɛ̃w̃ˈsɔvnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest pozbawiony sensu, uzasadnienia + + nonsensical + absurd + + +
+ +
+ bezsilnie +
+ + adv + + + w sposób bezsilny + + effetely + + +
+ +
+ bezsilność +
+ + n + + + cecha tego, co bezsilne; cecha osoby bezsilnej + + powerlessness + + +
+ +
+ bezsilny + bɛɕˈːilnɨ +
+ + adj + + + bez sił, niezdolny do walki + + infirm + helpless + toothless + + + + taki, który nie potrafi z czymś się zmagać + + powerless + helpless + impotent + + +
+ +
+ bezsoczewkowy +
+ + adj + + + nie mający soczewek + + lensless + + +
+ +
+ bezsporny +
+ + adj + + + taki, który nie budzi wątpliwości + + incontestable + incontrovertible + indisputable + unanswerable + undisputed + + +
+ +
+ bezsprzeczny +
+ + adj + + + taki, który nie budzi sprzeciwu + + undisputed + + +
+ +
+ bezspójnikowy +
+ + adj + + + (gramatyka) nie zawierający spójnika + + asyndetic + + +
+ +
+ bezstronnie +
+ + adv + + + w sposób bezstronny, obiektywnie + + disinterestedly + even-handedly + evenhandedly + impartially + unbiasedly + + +
+ +
+ bezstronność +
+ + n + + + cecha tego, co jest bezstronne, kto jest bezstronny + + impartiality + candor + candour + evenness + + +
+ +
+ bezszeryfowy +
+ + adj + + + (termin typograficzny) o krojach pisma: nie mający szeryfów, czyli ozdobnych zakończeń znaków + + sans serif + sans-serif + + +
+ +
+ bezszwowy +
+ + adj + + + nie mający szwów, wykonany bez użycia szwów + + seamless + + +
+ +
+ bezsłowny +
+ + adj + + + wyrażony lub odbywający się bez użycia słów + + wordless + + +
+ +
+ beztlenowy +
+ + adj + + + taki, który nie zawiera tlenu + + oxygen-free + + + + taki, który obywa się bez tlenu + + anaerobic + + +
+ +
+ beztroska + bɛsˈtrɔska +
+ + n + + + brak trosk, zmartwień + + unconcern + + + + nieprzejmowanie się niczym, brak dbałości o coś + + levity + + +
+ +
+ beztroski + bɛsˈtrɔsʲci +
+ + adj + + + nie mający trosk, zmartwień + + carefree + + +
+ +
+ beztrosko +
+ + adv + + + w sposób beztroski + + carefreely + + +
+ +
+ bezustannie +
+ + adv + + + bez przerwy, ciągle, nieprzerwanie + + continuously + ceaselessly + continually + incessantly + unremittingly + + +
+ +
+ bezustanny +
+ + adj + + + taki, który trwa ciągle, bez przerwy + + incessant + ceaseless + perpetual + + +
+ +
+ bezużyteczny + ˌbɛzuʒɨˈtɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, z którego nie ma żadnego użytku + + useless + + +
+ +
+ bezwartościowy + ˌbɛzvartɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + nieposiadający żadnej wartości + + worthless + + +
+ +
+ bezwarunkowo +
+ + adv + + + bez względu na cokolwiek, bez stawiania warunków + + unconditionally + imperatively + no strings attached + + +
+ +
+ bezwarunkowy + ˌbɛzvarũŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + nieograniczony warunkami, niezależny od żadnych warunków; całkowity, absolutny, zupełny + + unconditional + absolute + implicit + unconditioned + unquestioning + + +
+ +
+ bezwiedny +
+ + adj + + + wykonany bez udziału świadomości + + mechanical + + +
+ +
+ bezwietrzny + bɛzˈvʲjɛṭʃnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się brakiem wiatru + + windless + + +
+ +
+ bezwodnik octowy + bɛzˈvɔdʲɲik ɔʦ̑ˈtɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny; bezbarwna ciecz o ostrym zapachu octu; + + acetic anhydride + + +
+ +
+ bezwodny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) niezawierający wody w swej strukturze krystalicznej + + anhydrous + + + + pozbawiony wody, wilgoci + + arid + anhydrous + waterless + + +
+ +
+ bezwonny + bɛzˈvɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + niemający zapachu + + odorless + odourless + scentless + + +
+ +
+ bezwstydnie +
+ + adv + + + w sposób bezwstydny + + brazenly + immodestly + shamelessly + + +
+ +
+ bezwstydny + bɛsˈfstɨdnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie odczuwa wstydu; bez skrupułów + + shameless + + + + taki, który świadczy o braku skromności + + shameless + + +
+ +
+ bezwymiarowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) nie posiadający jednostki miary + + dimensionless + + + + nie mający wymiarów + + dimensionless + + +
+ +
+ bezwzględnie +
+ + adv + + + w sposób całkowity, zupełnie + + absolutely + + + + w sposób surowy, okrutny + + cruelly + + +
+ +
+ bezwzględność +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: bezwzględny + + inexorability + ruthlessness + severity + + +
+ +
+ bezwzględny + bɛzˈvzɡlɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) pozbawiony znaku, będący wynikiem wartości bezwzględnej + + absolute + + + + (metrologia, metrologiczny) wyrażony w tych samych jednostkach, co mierzona wielkość + + absolute + + + + niezależny od okoliczności, nieuwarunkowany + + implicit + + + + ściśle wymagany, niedopuszczający wyjątków + + implicit + + + + okrutny, pozbawiony współczucia + + cut-throat + heartless + ruthless + + +
+ +
+ bezwładność + bɛzˈvwadnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) opór ciała materialnego przy przyspieszaniu + + inertia + + +
+ +
+ bezzapachowo +
+ + adv + + + (rzadki, rzadko używany) w sposób bezzapachowy + + flavourlessly + + +
+ +
+ bezzapachowy + ˌbɛzːapaˈxɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma zapachu + + odorless + unscented + fragrance-free + odourless + + +
+ +
+ bezzałogowy +
+ + adj + + + (lotnictwo, lotniczy) (astronautyka, astronautyczny) taki, który nie ma załogi + + unmanned + + +
+ +
+ bezzwłocznie + bɛzˈːvwɔʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób bezzwłoczny, natychmiast + + forthright + instantaneously + instantly + + +
+ +
+ bezzwłoczny +
+ + adj + + + mający nastąpić natychmiast, bez zwłoki + + prompt + + +
+ +
+ bezzębność + bɛzˈːɛ̃mbnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak zębów + + toothlessness + + +
+ +
+ bezzębny + bɛzˈːɛ̃mbnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma zębów; pozbawiony zębów + + toothless + + +
+ +
+ bezład +
+ + n + + + stan braku ładu, porządku + + disjointedness + welter + + +
+ +
+ bezładnie +
+ + adv + + + bez ładu; w bałaganie; bez organizacji + + confusedly + in confusion + + +
+ +
+ bezładny +
+ + adj + + + pozbawiony ładu, porządku + + confused + disorderly + + +
+ +
+ bezśnieżny + bɛɕˈːɲɛʒnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się brakiem śniegu + + snowless + + +
+ +
+ bełkot + ˈbɛwkɔt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wypowiedź nie mająca sensu, z której nic konkretnego nie wynika; mowa trawa, pustosłowie + + gibberish + gobbledygook + mumbo jumbo + + + + niewyraźna mowa, bełkotanie + + stammer + + +
+ +
+ bełkotać +
+ + v + + + wypowiadać słowa w sposób bardzo niewyraźny, trudny do zrozumienia + + babble + sputter + + +
+ +
+ bełt + bɛwt +
+ + n + + + lotka, nasada strzały z piórami + + fletch + + + + pocisk kuszy; + + bolt + + +
+ +
+ beż + bɛʃ +
+ + n + + + kolor podobny do koloru kawy z mlekiem + + beige + + +
+ +
+ beżowo + bɛˈʒɔvɔ +
+ + adv + + + (odprzymiotnikowy) → beżowy + + beige + + +
+ +
+ beżowy + bɛˈʒɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor kawy z mlekiem lub piasku + + beige + + +
+ +
+ biatlon +
+ + n + + + (sport, sportowy) zimowa dyscyplina sportu składająca się z biegu narciarskiego i strzelania; + + biathlon + + +
+ +
+ biatlonista +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec, który uprawia biatlon + + biathlete + + +
+ +
+ biała herbata + ˈbʲjawa xɛrˈbata +
+ + n + + + herbata powstająca z młodych pączków i pochodząca z chińskich prowincji + + white tea + + +
+ +
+ biała magia + ˈbʲjawa ˈmaɟja +
+ + n + + + (ezoteryka) magia niewykorzystująca sił zła, mająca na celu uzyskanie dobroczynnego skutku; + + white magic + + +
+ +
+ biała rdza + ˈbʲjawa ˈrʣ̑a +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) Puccinia horiana, pasożytniczy grzyb, powodujący powstawanie na roślinach błyszczących, jasnych pęcherzyków z zarodnikami + + white rust + + +
+ +
+ białaczka + bʲjaˈwaʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierne wytwarzanie białych krwinek; + + leukaemia + + +
+ +
+ białawy + bʲjaˈwavɨ +
+ + adj + + + mający kolor podobny do białego; niezupełnie biały, prawie biały, jasny + + whitish + + +
+ +
+ białko + ˈbʲjawkɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (potocznie, potoczny) biała część oka (gałki ocznej), znajdująca się dookoła tęczówki + + white + + + + (biochemia, biochemiczny) wielocząsteczkowy związek organiczny zbudowany z aminokwasów; + + protein + + + + (biologia, biologiczny) (anatomia, anatomiczny) (kulinaria) płynna i przezroczysta substancja otaczająca żółtko ptasich jaj + + egg white + + +
+ +
+ białko surowe + ˈbʲjawkɔ suˈrɔvɛ +
+ + n + + + (spożywczy) białko wchodzące w skład pasz, karm itp.; + + crude protein + + +
+ +
+ białkomocz +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obecność białka w moczu; + + proteinuria + + +
+ +
+ biało-czarny + ˌbʲjawɔ‿ˈʧ̑arnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma dwa kolory: biały i czarny + + black and white + + +
+ +
+ białogłowy + ˌbʲjawɔˈɡwɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który ma białą głowę + + white-headed + + +
+ +
+ białokarpacki +
+ + adj + + + dotyczący Białych Karpat, związany z Białymi Karpatami, pochodzący z Białych Karpat + + White Carpathian + + +
+ +
+ białoruski + ˌbʲjawɔˈrusʲci +
+ + adj + + + dotyczący Białorusi lub Białorusinów, charakterystyczny dla Białorusi lub Białorusinów + + Belarusian + Belorussian + Belarussian + + +
+ +
+ białoruski + ˌbʲjawɔˈrusʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język wschodniosłowiański używany na Białorusi; + + Belarusian + Belarussian + Belorussian + + +
+ +
+ białorzytka + ˌbʲjawɔˈʒɨtka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Oenanthe oenanthe, niewielki ptak wędrowny półkuli północnej zamieszkujący tereny otwarte, często kamieniste; + + wheatear + + +
+ +
+ białoskórnictwo + ˌbʲjawɔskurʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + dział garbarstwa zajmujący się wyprawianiem skór miękkich na rękawiczki i odzież + + tawing + + +
+ +
+ białozór + bʲjaˈwɔzur +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Falco rusticolus, zagrożony wyginięciem duży ptak drapieżny półkuli północnej; + + gyrfalcon + + +
+ +
+ białość +
+ + n + + + cecha tego co białe + + whiteness + + +
+ +
+ biały + ˈbʲjawɨ +
+ + adj + + + mający bardzo jasną barwę przeciwstawną do czarnego, taką jak czysty śnieg, mleko itp. + + white + + +
+ +
+ biały + ˈbʲjawɨ +
+ + n + + + człowiek rasy białej + + White + + +
+ +
+ biały fosfor + ˈbʲjawɨ ˈfɔsfɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) silnie żrąca, biała, lepka, woskowata substancja o właściwościach wysoce toksycznych; + + white phosphorus + + +
+ +
+ biały kruk + ˈbʲjawɨ ˈkruk +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bardzo rzadki egzemplarz książki, publikacji lub innej rzeczy + + rare book + + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek o nietypowych dla danego społeczeństwa poglądach, sposobie życia, upodobaniach + + as scarce as hen's teeth + + +
+ +
+ biały ser + ˈbʲjawɨ ˈsɛr +
+ + n + + + (spożywczy) ser twarogowy, świeży, niedojrzewający + + farmer cheese + + +
+ +
+ biały znak + ˈbʲjawɨ ˈznak +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) spacja, znak tabulacji, znak końca linii, lub dowolny inny znak niemający kształtu na ekranie + + white space + whitespace + whitespace character + + +
+ +
+ biblijnie +
+ + adv + + + właściwie dla Biblii + + biblically + + +
+ +
+ biblijny + bʲiˈblʲijnɨ +
+ + adj + + + pochodzący z Biblii, związany z Biblią, charakterystyczny dla Biblii + + biblical + + +
+ +
+ bibliofil + bʲiˈblʲjɔfʲil +
+ + n + + + miłośnik książek + + bibliophile + book worm + + +
+ +
+ bibliofilski +
+ + adj + + + związany z bibliofilami, zbieraniem książek, przeznaczony dla bibliofili + + bibliophilic + bibliophile + + +
+ +
+ bibliograf +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) specjalista w dziedzinie bibliografii + + bibliographer + + +
+ +
+ bibliografia + ˌbʲiblʲjɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka zajmująca się teoretycznym i praktycznym badaniem oraz opisywaniem dokumentów pisanych; + + bibliology + + + + wykaz odrębnych jednostek piśmienniczych, zestawiony z utworzonych według ustalonych zasad opisów bibliograficznych; + + bibliography + + +
+ +
+ bibliolatra +
+ + n + + + ten, kto popada w bibliolatrię + + bibliolater + bibliolatrist + + +
+ +
+ bibliolatria +
+ + n + + + oddawanie zbytniej czci Biblii, kult Biblii + + bibliolatry + + +
+ +
+ bibliologia + ˌbʲiblʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o książce + + bibliology + + +
+ +
+ bibliomania +
+ + n + + + zamiłowanie albo obsesja posiadania i gromadzenia książek, zwłaszcza rzadkich czy cennych + + bibliomania + + +
+ +
+ biblioteka + ˌbʲiblʲjɔˈtɛka +
+ + n + + + instytucja zajmująca się gromadzeniem i wypożyczaniem książek; budynek tej instytucji; + + library + + + + (informatyka, informatyczny) zbiór programów, procedur, elementów graficznych itp., które mogą być używane w innych programach; + + library + + + + mebel do przechowywania książek + + bookcase + + +
+ +
+ bibliotekarz + ˌbʲiblʲjɔˈtɛkaʃ +
+ + n + + + pracownik biblioteki; + + librarian + + +
+ +
+ biblistyka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) szereg dyscyplin naukowych zajmujących się badaniem Biblii; + + biblical study + + +
+ +
+ bibuła +
+ + n + + + rodzaj porowatego papieru o właściwościach chłonnych; + + blotting paper + + +
+ +
+ bicie + ˈbʲiʨ̑ɛ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) uderzanie strun gitary dłonią, grając akordami + + beat + heartbeat + peal + pound + ring + strike + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: bić + + beat + thrash + whip + + + + wytłaczanie monet lub medali + + coin + coinage + mint + + +
+ +
+ bicykl + ˈbʲiʦ̑ɨkl̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) dawny rower, zwykle o kołach różnej wielkości; + + penny-farthing + + +
+ +
+ bicz + bʲiʧ̑ +
+ + n + + + kilka splecionych ze sobą rzemieni przymocowanych do drewnianej rękojeści + + whip + + +
+ +
+ bidet + ˈbʲidɛt +
+ + n + + + urządzenie sanitarne służące do higieny intymnej; + + bidet + + +
+ +
+ bidon + ˈbʲidɔ̃n +
+ + n + + + butelka na płyny konsumpcyjne zakładana na ramę rowerową; + + bike bicycle water bottle + + +
+ +
+ bidul +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dom dziecka + + orphanage + + +
+ +
+ biec + bʲjɛʦ̑ +
+ + v + + + prowadzić w jakimś kierunku + + lead + + + + szybko poruszać się na nogach w krokach, podczas których następuje jednoczesne oderwanie obu nóg od ziemi + + run + trot + + +
+ +
+ bieda + ˈbʲjɛda +
+ + n + + + stan braku środków do życia + + poverty + + +
+ +
+ biedactwo +
+ + n + + + ze współczuciem: osoba biedna lub nieszczęśliwa + + poor thing + + +
+ +
+ biedaczek +
+ + n + + + ze współczuciem: osoba biedna lub nieszczęśliwa + + poor beggar + poor fellow + + +
+ +
+ biedaczyna +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ze współczuciem: osoba biedna lub nieszczęśliwa + + poor beggar + poor fellow + + +
+ +
+ biedaczysko +
+ + n + + + ze współczuciem: osoba biedna lub nieszczęśliwa + + poor beggar + poor fellow + + +
+ +
+ biedak + ˈbʲjɛdak +
+ + n + + + osoba, której brakuje środków do życia + + poor + + + + ze współczuciem o kimś + + poor + + +
+ +
+ biednemu zawsze wiatr w oczy + bʲjɛdˈnɛ̃mu ˈzafʃɛ ˈvʲjadr ˈv‿ɔʧ̑ɨ +
+ + proverb + + + biednej osobie zawsze wszystko dzieje się na przekór + + it never rains but it pours + + +
+ +
+ biedny + ˈbʲjɛdnɨ +
+ + adj + + + ze współczuciem o kimś; poszkodowany + + poor + + +
+ +
+ biedny jak mysz kościelna + ˈbʲjɛdnɨ ˈjak ˈmɨʃ kɔɕˈʨ̑ɛlna +
+ + adj + + + bardzo biedny + + poor as a church mouse + + +
+ +
+ biedronka + bʲjɛˈdrɔ̃nka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (potocznie, potoczny) biedronka siedmiokropka, Coccinella septempunctata, biedronka (1.1) o czerwonych skrzydłach w siedem czarnych kropek; + + ladybird + ladybug + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) chrząszcz z rodziny Coccinellidae, biedronkowatych; + + lady beetle + + +
+ +
+ bieg + bʲjɛk +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja sportowa, w której chodzi o jak najszybsze dobiegnięcie do mety + + run + race + + + + poruszanie się przez krótkie i szybkie podskoki + + run + + + + postępowanie, rozwój zdarzenia lub procesu + + course + + + + prąd wody, nurt + + course + current + + +
+ +
+ bieg płotkarski + ˈbʲjɛk pwɔtˈkarsʲci +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj biegów lekkoatletycznych, w którym zawodnicy pokonują równomiernie rozstawione płotki; + + hurdling + hurdle race + + +
+ +
+ biegacz + ˈbʲjɛɡaʧ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba uprawiająca jedną z dyscyplin lekkoatletycznych – biegi + + runner + + +
+ +
+ bieganie + bʲjɛˈɡãɲɛ +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa + + running + + +
+ +
+ biegać + ˈbʲjɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + przemieszczać się szybkimi krokami, podczas których następuje jednoczesne oderwanie obu nóg od ziemi, być w ruchu, uprawiać biegi + + run + + +
+ +
+ biegle +
+ + adv + + + z łatwością + + fluently + proficiently + + +
+ +
+ biegun + ˈbʲjɛɡũn +
+ + n + + + element takich przedmiotów jak koń na biegunach, lub fotel bujany, wygięty pręt na którym buja się dany przedmiot + + rocker + + + + jeden z dwóch punktów na powierzchni obracającego się ciała niebieskiego, przez które przechodzi jego oś obrotu + + pole + + + + miejsce z jakiegoś względu najdalsze lub posiadające najbardziej ekstremalne cechy; + + pole + + + + (fizyka, fizyczny) (zobacz) biegun elektryczny + + pole + + + + (fizyka, fizyczny) (zobacz) biegun magnetyczny + + pole + + +
+ +
+ biegun magnetyczny + ˈbʲjɛɡũn ˌmaɡnɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) miejsce w materiale magnetycznym, w którym natężenie pola magnetycznego jest największe; + + magnetic pole + + + + (geografia, geograficzny) miejsce, w którym linie ziemskiego pola magnetycznego tworzą z powierzchnią Ziemi kąt prosty; + + magnetic pole + + +
+ +
+ biegunka + bʲjɛˈɡũnka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) częste wypróżnianie stolcem o rzadkiej konsystencji; + + diarrhea + diarrhoea + + +
+ +
+ biegunkowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z biegunką, dotyczący biegunki + + diarrheal + + +
+ +
+ biegus rdzawy + ˈbʲjɛɡus ˈrʣ̑avɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Calidris canutus, gatunek ptaka z rodziny bekasowatych; + + Red Knot + + +
+ +
+ biegus zmienny + ˈbʲjɛɡuz ˈːmʲjɛ̃nːɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) gatunek ptaka z rodziny bekasowatych; + + dunlin + + +
+ +
+ biegłość + ˈbʲjɛɡwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + doświadczenie w robieniu czegoś; nabyta wiedza umożliwiająca posiadanie praktycznej zdolności + + skill + + +
+ +
+ biel + bʲjɛl +
+ + n + + + biały kolor; + + white + + +
+ +
+ bielaczek + bʲjɛˈlaʧ̑ɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mergus albellus, tracz bielaczek, gatunek z rodziny kaczkowatych; + + smew + + +
+ +
+ bielik + ˈbʲjɛlʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Haliaeetus albicilla, duży drapieżnik zamieszkujący północną Eurazję; + + Sea Eagle + White-tailed Eagle + + +
+ +
+ bielizna + bʲjɛˈlʲizna +
+ + n + + + odzież spodnia, np. majtki, biustonosz, podkoszulka + + underclothes + underwear + lingerie + + + + wyroby z tkaniny, używane w domu + + linen + + +
+ +
+ bielić +
+ + v + + + malować wapnem rozpuszczonym w wodzie + + whitewash + + + + pokrywać rzeczy metalowe cynową powłoką + + bleach + + +
+ +
+ bieliźniarka + ˌbʲjɛlʲiʑˈɲarka +
+ + n + + + szafa na bieliznę + + linen chest + + +
+ +
+ bielmo + ˈbʲjɛlmɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj tkanki miękiszowa nasion roślin okrytonasiennych; + + endosperm + + +
+ +
+ biennale + bʲjɛ̃nˈːalɛ +
+ + n + + + (książkowy) wydarzenie artystyczne (wystawa, festiwal) odbywające się co dwa lata lub trwające dwa lata + + biennale + + +
+ +
+ bierki + ˈbʲjɛrʲci +
+ + n + + + gra polegająca na podnoszeniu uprzednio rozsypanych patyczków (bierek) tak, aby nie poruszyć innych; + + pick-a-stick + pick-up hole + pick-up sticks + + +
+ +
+ bierne palenie + ˈbʲjɛrnɛ paˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zjawisko polegające na mimowolnym wdychaniu szkodliwych dla zdrowia substancji wydzielących się podczas palenia tytoniu (najczęściej papierosów); + + environmental tobacco smoke + passive smoking + second-hand smoking + secondhand smoke + + +
+ +
+ biernik + ˈbʲjɛrʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) czwarty przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: kogo? co?; + + accusative + accusative case + + +
+ +
+ biernikowy + ˌbʲjɛrʲɲiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) dotyczący biernika + + accusative + + +
+ +
+ bierność + ˈbʲjɛrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) niewchodzenie w reakcje chemiczne + + inactivity + + + + brak inicjatywy + + passivity + + +
+ +
+ bierny + ˈbʲjɛrnɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) związany ze stroną bierną + + passive + + + + niewykazujący inicjatywy + + passive + + +
+ +
+ bierny palacz + ˈbʲjɛrnɨ ˈpalaʧ̑ +
+ + n + + + osoba narażana na bierne palenie + + secondhand smoker + + +
+ +
+ bierwiono + bʲjɛrˈvʲjɔ̃nɔ +
+ + n + + + pień drzewa oczyszczony z gałęzi, czasem także z kory + + log + + + + spory kawałek drewna przeznaczony na opał + + log + + +
+ +
+ bierzmowanie + ˌbʲjɛʒmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim i Cerkwi prawosławnej sakrament potwierdzenia dojrzałości chrześcijańskiej; + + confirmation + + +
+ +
+ bierzmować + bʲjɛʒˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) udzielać sakramentu bierzmowania + + confirm + + +
+ +
+ bies + bʲjɛs +
+ + n + + + zły duch, szatan, czart; + + bes + bies + + +
+ +
+ biesiada + bʲjɛ̇ˈɕada +
+ + n + + + wystawne przyjęcie, któremu często towarzyszą śpiewy lub tańce + + feast + + +
+ +
+ biesiadnik +
+ + n + + + (książkowy) uczestnik biesiady + + commensal + + +
+ +
+ bieżnia + ˈbʲjɛʒʲɲa +
+ + n + + + (sport, sportowy) specjalny tor do uprawiania biegów lekkoatletycznych; + + running track + + +
+ +
+ bieżnik + ˈbʲjɛʒʲɲik +
+ + n + + + (motoryzacja) zewnętrzna, ochronna warstwa opony z wgłębieniami na powierzchni, które poprawiają jej przyczepność; + + tread + + + + podłużna serweta na ławę lub stół + + runner + + +
+ +
+ bieżąca woda +
+ + n + + + woda doprowadzana od ujęcia do użytkowników w sposób ciągły przez system rur + + running water + tap water + + +
+ +
+ bieżący + bʲjɛˈʒɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który właśnie, obecnie trwa + + current + present + + +
+ +
+ big-band +
+ + n + + + zespół muzyczny, który wykonuje utwory jazzowe lub rozrywkowe + + big band + + +
+ +
+ bigamia + bʲiˈɡãmʲja +
+ + n + + + pozostawanie w związku małżeńskim z dwiema osobami; + + bigamy + + +
+ +
+ bigamiczny +
+ + adj + + + związany z bigamią, dotyczący bigamii; będący bigamią + + bigamous + + +
+ +
+ bigamista +
+ + n + + + ten, kto popełnia bigamię tzn. ma dwie żony + + bigamist + + +
+ +
+ bigoreksja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) męska odmiana anoreksji; zaburzenie polegające na obsesyjnej dbałości o masę mięśniową bazujące na przekonaniu, że nie jest się wystarczająco muskularnym/że nie ma się wystarczająco dużych mięśni; obsesja na punkcie umięśnionego ciała + + bigorexia + muscle dysmorphia + + +
+ +
+ bigot + ˈbʲiɡɔt +
+ + n + + + (książkowy) (pogardliwie) ktoś przesadnie religijny lub gorliwie manifestujący swą religijność + + bigot + + +
+ +
+ bigoteria + ˌbʲiɡɔˈtɛrʲja +
+ + n + + + (książkowy) dewocja + + bigotry + + +
+ +
+ bigoteryjny + ˌbʲiɡɔtɛˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + właściwy bigotowi i bigoterii + + bigoted + + +
+ +
+ bijatyka +
+ + n + + + bójka z udziałem większej liczby osób + + brawl + melee + mix + punch-up + slugfest + stew + + +
+ +
+ bijekcja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja wzajemnie jednoznaczna; + + bijection + + +
+ +
+ biker rock +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rock związany z subkulturą motocyklową, którego teksty nawiązują do szaleńczej jazdy na motorach + + biker rock + + +
+ +
+ bikini + bʲiˈcĩɲi +
+ + n + + + dwuczęściowy damski kostium plażowy; + + bikini + + +
+ +
+ bikorn + ˈbʲikɔrn +
+ + n + + + dwurożny kapelusz; + + bicorne + + +
+ +
+ bilans +
+ + n + + + (księgowość) sprawozdanie finansowe + + balance + + + + proporcje wpływów i wypływów + + balance + + +
+ +
+ bilans tlenowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wyrażona w procentach wagowych relacja pomiędzy ilością tlenu zawartą w materiale wybuchowym a ilością składników palnych, jak węgiel i wodór; + + oxygen balance + + +
+ +
+ bilateralny + ˌbʲilatɛˈralnɨ +
+ + adj + + + dwustronny + + bilateral + + +
+ +
+ bilbil +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny bilbili (Pycnonotidae); + + bulbul + + +
+ +
+ bilbil arabski +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pycnonotus xanthopygos, gatunek ptaka z rodziny bilbili; + + white-spectacled bulbul + + +
+ +
+ bilet + ˈbʲilɛt +
+ + n + + + dokument zezwalający na przejazd pociągiem, autobusem, samolotem itp., albo na wstęp do kina lub teatru + + ticket + + +
+ +
+ bilet jednorazowy +
+ + n + + + bilet w jedną stronę, jednorazowego użytku + + one way ticket + single ticket + + +
+ +
+ bileter + bʲiˈlɛtɛr +
+ + n + + + pracownik teatru, kina itp. kontrolujący bilety przy wejściu + + attendant + + +
+ +
+ biletomat + ˌbʲilɛˈtɔ̃mat +
+ + n + + + automat służący do zakupu biletu; + + ticket vending machine + + +
+ +
+ biliard + ˈbʲilʲjart +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba o wartości 1 000 000 000 000 000 = 1015; + + quadrillion + + +
+ +
+ bilion + ˈbʲilʲjɔ̃n +
+ + n + + + liczba o wartości: 1 000 000 000 000 = 1012; + + trillion + billion + + +
+ +
+ bilirubina + ˌbʲilʲiruˈbʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) barwnik organiczny, końcowy produkt degradacji hemu; + + bilirubin + + +
+ +
+ billboard +
+ + n + + + duża przydrożna tablica reklamowa + + billboard + hoarding + + +
+ +
+ bilokacja +
+ + n + + + (ezoteryka) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jednoczesne przebywanie w dwóch odległych od siebie miejscach; + + bilocation + + +
+ +
+ bima +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (żydowski) podwyższenie stawiane w centrum synagogi, z którego odczytywana jest Tora; + + bema + bima + bimah + + +
+ +
+ bimber + ˈbʲĩmbɛr +
+ + n + + + mocny alkohol domowej roboty, zazwyczaj wytwarzany nielegalnie; + + moonshine + + +
+ +
+ binarny +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) (matematyka, matematyczny) zapisany w dwójkowym systemie liczbowym + + binary + + + + podwójny, złożony z dwóch części + + binary + + +
+ +
+ bingo +
+ + interjection + + + okrzyk zwycięstwa, wyrażający zadowolenie z czegoś + + bingo + + +
+ +
+ bingo +
+ + n + + + rodzaj gry hazardowej + + bingo + + +
+ +
+ binominalny +
+ + adj + + + mający dwa imiona albo dwie nazwy, złożony z dwóch imion lub nazw + + binomial + + +
+ +
+ binturong + bʲĩnˈturɔ̃ŋk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Arctictis binturong ssak leśny południowo-wschodniej Azji; + + binturong + + +
+ +
+ bio- + bʲjɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z życiem, procesami życiowymi + + bio- + + +
+ +
+ biochemia + bʲjɔˈxɛ̃mʲja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (edukacja, edukacyjny) nauka na pograniczu chemii organicznej i biologii zajmująca się substancjami organicznymi o znaczeniu biologicznym; + + biochemistry + + +
+ +
+ biochemiczny +
+ + adj + + + (biochemia, biochemiczny) związany z biochemią, rozumiany w zakresie biochemii + + biochemical + + +
+ +
+ biocybernetyczny +
+ + adj + + + odnoszący się do biocybernetyki, związany z biocybernetyką + + biocybernetic + + +
+ +
+ biocybernetyka +
+ + n + + + dział cybernetyki, badanie procesów sterowania w układach biologicznych; + + biocybernetics + + +
+ +
+ biodegradowalny + ˌbʲjɔdɛɡradɔˈvalnɨ +
+ + adj + + + ulegający rozpadowi biologicznemu + + biodegradable + + +
+ +
+ biodro + ˈbʲjɔdrɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała, którą stanowią: staw biodrowy, boczna część miednicy i górna zewnętrzna część uda + + hip + + +
+ +
+ bioetyczny + ˌbʲjɔɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z bioetyką lub bioetykami + + bioethical + + +
+ +
+ biofilm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wielokomórkowa struktura bakterii (i innych organizmów) otoczona warstwą substancji organicznych i nieorganicznych, produkowanych przez te drobnoustroje, wykazująca adhezję do powierzchni biologicznych i abiotycznych; + + biofilm + + +
+ +
+ biogenetyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z biogenezą, dotyczący biogenezy + + biogenetic + + +
+ +
+ biogeografia + ˌbʲjɔɡɛɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + nauka o rozmieszczeniu na Ziemi żywych organizmów; + + biogeography + + +
+ +
+ biogeograficzny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) (geografia, geograficzny) związany z biogeografią, dotyczący biogeografii + + biogeographic + biogeographical + + +
+ +
+ biograf + ˈbʲjɔɡraf +
+ + n + + + autor biografii; + + biographer + + +
+ +
+ biografia + bʲjɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + opis życia i działalności jakiejś osoby; + + biography + + +
+ +
+ biograficzny + ˌbʲjɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z biografią, dotyczący biografii + + biographical + biographic + + +
+ +
+ biolog + ˈbʲjɔlɔk +
+ + n + + + specjalista w zakresie biologii + + biologist + + + + kobieta biolog (1.1) + + biologist + + +
+ +
+ biologia + bʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) nauka przyrodnicza o życiu, rozwoju i ewolucji osobniczej; + + biology + + +
+ +
+ biologicznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący biologii, pod względem biologii + + biologically + + +
+ +
+ biologiczny + ˌbʲjɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z biologią, dotyczący biologii + + biological + bio + + +
+ +
+ biomasa + bʲjɔ̃ˈmasa +
+ + n + + + masa materii zawartej w organizmach żywych (zwykle podawana na metr kwadratowy lub sześcienny) + + biomass + + + + materia zawarta w organizmach żywych; + + biomass + + +
+ +
+ biomedycyna + ˌbʲjɔ̃mɛdɨˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + dziedzina medycyny oparta na zasadach nauk biologicznych; + + biomedicine + + +
+ +
+ biomedyczny + ˌbʲjɔ̃mɛˈdɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z biomedycyną, dotyczący biomedycyny + + biomedical + + +
+ +
+ biometryczny +
+ + adj + + + związany z biometrią, dotyczący lub służący do pomiarów istot żywych, także do rozpoznawania cech lub tożsamości + + biometric + + +
+ +
+ bioniczny + bʲjɔ̇̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z bioniką + + bionic + + +
+ +
+ bionika +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (technologia, technika, techniczny) nauka badająca możliwości wykorzystania w technice (głównie w automatyce, elektronice i mechanice) wiedzy o budowie i funkcjonowaniu żywych organizmów; + + bionics + + +
+ +
+ biopaliwo +
+ + n + + + paliwo otrzymywane z biomasy; + + biofuel + + +
+ +
+ biopsja + ˈbʲjɔpsʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rodzaj specjalnego zabiegu diagnostycznego, będącego inwazyjną metodą pobrania materiału biologicznego z przypuszczalnie zmienionych chorobowo tkanek, który następnie jest oceniany morfologicznie z użyciem mikroskopu świetlnego; + + biopsy + + +
+ +
+ biopsyjny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący biopsji, związany z biopsją + + biopsic + bioptic + + +
+ +
+ bioróżnorodność + ˌbʲjɔruʒnɔˈrɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zróżnicowanie życia na wszelkich poziomach jego organizacji; + + biodiversity + + +
+ +
+ biosynteza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) tworzenie związków organicznych przez organizm żywy + + biosynthesis + + +
+ +
+ biotechnologia + ˌbʲjɔtɛxnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dyscyplina zajmująca się wykorzystaniem organizmów żywych (drobnoustrojów) do produkcji przemysłowej; + + biotechnology + + +
+ +
+ biotop +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (ekologia, ekologiczny) charakterystyczne środowisko występowania, siedlisko ekologiczne gatunku + + biotope + + +
+ +
+ biotopowy +
+ + adj + + + odnoszący się do biotopu, mający związek z biotopem + + biotope + + +
+ +
+ biotyczny + bʲjɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (o relacjach ekologicznych) związany z organizmami żywymi, także będący wynikiem ich działania + + biotic + + +
+ +
+ biotyna + bʲjɔˈtɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) witamina B7, organiczny związek chemiczny rozpuszczalny w wodzie, odpowiedzialny za metabolizm tłuszczów i węglowodorów; + + biotin + + +
+ +
+ birema +
+ + n + + + (starożytność) (marynarka) (zobacz) diera + + bireme + + +
+ +
+ birginiak + bʲirʲˈɟĩɲak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Polysticta stelleri, pstrokaczka, kaczka srokata, gatunek kaczki edredonowej; + + Steller's eider + + +
+ +
+ biseksualista + ˌbʲisɛksu<sup>w</sup>aˈlʲista +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) osoba odczuwająca pociąg seksualny do ludzi obydwu płci + + bisexual + + +
+ +
+ biseksualizm + ˌbʲisɛksuˈ<sup>w</sup>alʲism̥ +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) odczuwanie popędu płciowego do osobników obu płci; + + bisexuality + + +
+ +
+ biseksualny + ˌbʲisɛksuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) odczuwający pociąg seksualny do osobników obu płci + + bisexual + + +
+ +
+ biskajski +
+ + adj + + + związany z Bizkaią, dotyczący Bizkai + + Biscayan + + +
+ +
+ biskajski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dialekt języka baskijskiego używany w Bizkai + + Biscayan + + +
+ +
+ biskup + ˈbʲiskup +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w kościołach chrześcijańskich duchowny wysokiego szczebla, ze święceniami biskupimi, następca apostołów, najczęściej kieruje diecezją; + + bishop + pontiff + + +
+ +
+ biskupi + bʲisˈkupʲi +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący biskupa, związany z biskupem + + episcopal + episcopalian + + +
+ +
+ biskupstwo +
+ + n + + + (kościelny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) administracyjny okręg kościelny pod jurysdykcją biskupa + + bishopric + + +
+ +
+ bistor + ˈbʲistɔr +
+ + n + + + (włókiennictwo) przędza syntetyczna produkcji polskiej o dużej puszystości; także tkanina, dzianina z tej przędzy; + + crimplene + + +
+ +
+ bistro + ˈbʲistrɔ +
+ + n + + + (książkowy) niewielka restauracja, winiarnia, bar z zakąskami i napojami alkoholowymi; + + bistro + + +
+ +
+ biszkopt + ˈbʲiʃkɔpt +
+ + n + + + lekkie, suche ciasto używane do wyrobów cukierniczych; + + sponge cake + + + + ciastko z biszkoptu (1.1) + + biscuit + + +
+ +
+ bit + bʲit +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (matematyka, matematyczny) najmniejsza porcja informacji, liczba binarna, mogąca przyjąć wartości 0 lub 1 + + bit + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rytmiczne uderzenie odmierzające kolejne takty utworu + + beat + + +
+ +
+ bita śmietana + ˈbʲita ɕmʲjɛˈtãna +
+ + n + + + (kulinaria) śmietana o wysokiej zawartości tłuszczu napowietrzona poprzez ubijanie, będąca dodatkiem do deserów, dekoracją napojów lub samodzielnym deserem; + + whipped cream + + +
+ +
+ bitwa + ˈbʲitfa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) bezpośrednie starcie zbrojne wojsk skonfliktowanych stron; + + battle + + +
+ +
+ biuletyn +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) małonakładowe wydawnictwo różnych instytucji, ugrupowań czy organizacji; + + bulletin + + +
+ +
+ biuret +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny będący dimerem mocznika; + + biuret + carbamylurea + + +
+ +
+ biurko + ˈbʲjurkɔ +
+ + n + + + mebel, który służy do wygodnego pisania i czytania + + desk + writing desk + writing table + + +
+ +
+ biuro + ˈbʲjurɔ +
+ + n + + + budynek lub pomieszczenie, w którym są wykonywane prace administracyjne, umysłowe, są zbierane i przetwarzane informacje; + + office + + +
+ +
+ biuro matrymonialne + ˈbʲjurɔ ˌmatrɨ̃mɔ̃ˈɲalnɛ +
+ + n + + + forma działalności usługowej polegająca na pośredniczeniu w zawieraniu znajomości między osobami pragnącymi zawrzeć związek małżeński + + lonely hearts club + marriage bureau + + +
+ +
+ biuro nieruchomości +
+ + n + + + (handel, handlowy) firma, której zadaniem jest pośredniczenie w kupnie lub sprzedaży nieruchomości + + estate agency + + +
+ +
+ biuro podróży + ˈbʲjurɔ pɔdˈruʒɨ +
+ + n + + + instytucja organizująca wycieczki i pośrednicząca w sprzedaży biletów lotniczych, autobusowych itd. + + travel agency + + +
+ +
+ biuro rzeczy znalezionych +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) miejsce, w którym gromadzi się rzeczy znalezione, aby właściciele mogli je odzyskać + + lost and found + lost luggage office + lost property + + +
+ +
+ biurokracja + ˌbʲjurɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przesadna formalistyka w działalności urzędów, bezduszne przestrzeganie przepisów w załatwianiu spraw urzędowych i interesantów + + bureaucracy + + +
+ +
+ biurokrata +
+ + n + + + urzędnik ściśle przestrzegający i wymagający przestrzegania kwestii formalnych + + bureaucrat + barnacle + paper-pusher + paper-shuffler + pen pusher + pencil pusher + + +
+ +
+ biurokratyczny +
+ + adj + + + związany z biurokracją, dotyczący biurokracji + + bureaucratic + + +
+ +
+ biurowiec + bʲjuˈrɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) budynek, w którym mieszczą się biura + + office block + office building + + +
+ +
+ biust + bʲjust +
+ + n + + + piersi kobiety + + breast + + + + popiersie + + bust + + +
+ +
+ biustonosz + bʲjuˈstɔ̃nɔʃ +
+ + n + + + (krawiectwo) część garderoby podtrzymująca kobiece piersi; + + bra + brassiere + + +
+ +
+ biwak + ˈbʲivak +
+ + n + + + obozowanie pod gołym niebem w namiotach + + bivouak + camp + + +
+ +
+ bizantyjski + ˌbʲizãnˈtɨjsʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) od Bizancjum + + Byzantine + byzantine + + +
+ +
+ bizmut + ˈbʲizmut +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Bi i liczbie atomowej 83; + + bismuth + + +
+ +
+ biznes + ˈbʲiznɛs +
+ + n + + + interes, przedsięwzięcie przynoszące zysk + + business + + +
+ +
+ biznesmen + bʲizˈnɛsmɛ̃n +
+ + n + + + osoba prowadząca własną firmę + + businessman + + +
+ +
+ bizon + ˈbʲizɔ̃n +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) największy stadny ssak Ameryki Północnej, zamieszkujący prerie i lasy; + + bison + + +
+ +
+ bić + bʲiʨ̑ +
+ + v + + + uderzać kogoś, zadawać komuś ból + + beat + hit + + + + o sercu / pulsie normalna lub (częściej) wzmożona, czynność serca, odczuwalny puls + + beat + hit + + + + w grach zabierać przeciwnikowi kartę, pionka, itp. + + beat + hit + + +
+ +
+ bić brawo + ˈbʲiʥ̑ ˈbravɔ +
+ + v + + + klaskać + + applaud + clasp + + +
+ +
+ biżuteria + ˌbʲiʒuˈtɛrʲja +
+ + n + + + przedmioty wyrabiane z metali szlachetnych i kamieni szlachetnych (lub ich imitacji) służące do ozdoby stroju, ciała; + + jewelry + jewellery + jewel + + +
+ +
+ blacha + ˈblaxa +
+ + n + + + cienki, płaski kawałek metalu; + + sheet + sheet metal + metal plate + + +
+ +
+ blady + ˈbladɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) banalny, niewyróżniający się, nudny + + insipid + + + + mało wyrazisty + + indistinct + + + + o barwie skóry ludzkiej pozbawiony rumieńca, opalenizny, mający jasną karnację + + pale + pallid + + + + o mało intensywnej barwie + + pale + pallid + + +
+ +
+ blady jak papier + ˈbladɨ ˈjak ˈpapʲjɛr +
+ + adj + + + bardzo blady + + white as paper + + +
+ +
+ blady jak śmierć + ˈbladɨ ˈjäc ˈɕmʲjɛrʲʨ̑ +
+ + adj + + + bardzo blady; śmiertelnie, trupio blady + + as pale as death + + +
+ +
+ blamaż + ˈblãmaʃ +
+ + n + + + (książkowy) kompromitacja, ośmieszenie się + + discredit + + +
+ +
+ blasfemia + blasˈfɛ̃mʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (przestarzałe, przestarzały) bluźnierstwo + + blasphemy + + +
+ +
+ blask + blask +
+ + n + + + (książkowy) świetność, gloria + + glamour + + + + jaskrawe światło + + brightness + brilliance + + + + światło odbite, poblask + + shine + + +
+ +
+ blastula +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wczesne stadium rozwojowe zarodka tkankowców w postaci pęcherzyka, którego ściana (blastoderma) jest zbudowana z jednej lub kilku warstw komórek otaczających jamę (blastocel) wypełnioną płynem + + blastula + + +
+ +
+ blaszany + blaˈʃãnɨ +
+ + adj + + + taki, który został wykonany z blachy + + tin + + +
+ +
+ blaszka + ˈblaʃka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) element owocnika grzyba budujący jeden z typów hymenoforu; + + gill + + + + (botanika, botaniczny) główna, płaska cześć liścia, odpowiedzialna za pochłanianie światła i fotosyntezę + + lamina + + + + niewielki kawałek blachy + + plate + + +
+ +
+ blat + blat +
+ + n + + + górna część stołu lub innego przedmiotu używanego jako stół + + table top + + +
+ +
+ blazonowanie + ˌblazɔ̃nɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + opis herbu wykonany zgodnie z zasadami heraldyki + + blazon + + +
+ +
+ blef + blɛf +
+ + n + + + (termin karciany) taktyka mająca na celu wprowadzenie w błąd innych uczestników gry; sugerowanie, że ma się mocniejsze karty niż w rzeczywistości + + bluff + + +
+ +
+ blefować +
+ + v + + + (termin karciany) udawać, że się ma lepsze karty niż w rzeczywistości + + bluff + + +
+ +
+ blender + ˈblɛ̃ndɛr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do miksowania (np. zup czy koktajli) w postaci szklanego naczynia z wirującymi wewnątrz nożykami lub rękojeści zakończonej nożykami, wkładanej do dowolnego naczynia; + + blender + + +
+ +
+ blichtr + blʲixtr̥ +
+ + n + + + przepych, bogactwo, pozorna świetność, zewnętrzny polor, tani efekt + + glamour + glitz + + +
+ +
+ blindaż +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) drewniana, drewniano-ziemna później też blaszana lub betonowa osłona schronu, okopów albo innych fortyfikacji, chroniąca przed ostrzałem + + blindage + + +
+ +
+ bliski + ˈblʲisʲci +
+ + adj + + + bezpośrednio spokrewniony + + close + + + + taki, który prawie osiągnął jakiś stan + + close + + + + zbliżony do czegoś, podobny + + close + + + + taki, który jest w niewielkiej odległości + + near + close + + +
+ +
+ blisko + ˈblʲiskɔ +
+ + adv + + + w niewielkiej odległości + + near + + +
+ +
+ bliskowschodni + ˌblʲiskɔfˈsxɔdʲɲi +
+ + adj + + + dotyczący Bliskiego Wschodu, dziejący się na Bliskim Wschodzie + + Middle Eastern + + +
+ +
+ bliskoznaczny + ˌblʲiskɔzˈnaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) o podobnym znaczeniu + + synonymous + + +
+ +
+ bliskość + ˈblʲiskɔɕʨ̑ +
+ + n + + + niewielkie oddalenie w przestrzeni, mały dystans między danymi obiektami + + closeness + nearness + proximity + + +
+ +
+ blizna + ˈblʲizna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ślad po ranie; + + scar + + +
+ +
+ bliźni +
+ + n + + + (biblijny) każdy człowiek + + neighbour + + +
+ +
+ bliźniak + ˈblʲiʑɲak +
+ + n + + + każda z dwóch osób urodzonych w jednym porodzie + + twin + + +
+ +
+ bliźniakowanie +
+ + n + + + (metaloznawstwo, metalurgia) (krystalografia, krystalograficzny) odkształcenie plastyczne polegające na przesunięciu kolejnych warstw atomów w krysztale pod wpływem naprężeń ścinających, przy czym odkształcona część kryształu zostaje skręcona względem części nieodkształconej w taki sposób, że stanowią one odbicia lustrzane; + + deformation twinning + twinning + + +
+ +
+ bliźnięta syjamskie + blʲiʑˈɲɛ̃nta sɨˈjãmsʲcɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) bliźnięta jednojajowe z wadą rozwojową polegającą na złączeniu ich ciał; + + Siamese twins + conjoined twins + + +
+ +
+ blog + blɔk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) dziennik (pamiętnik) dostępny w Internecie; + + blog + + +
+ +
+ bloger + ˈblɔɡɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) osoba prowadząca bloga + + blogger + + +
+ +
+ blogers + ˈblɔɡɛrs +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (zobacz) bloger + + blogger + + +
+ +
+ blogować +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) prowadzić blog + + blog + + +
+ +
+ blok + blɔk +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związek państw, partii politycznych + + bloc + + + + duża, foremna bryła względnie twardego materiału, np. kamienia, betonu, lodu, chałwy + + block + + + + (budownictwo) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) krążek na którym lina zmienia kierunek przesuwając się w rowku; + + block + + + + (sport, sportowy) w siatkówce obrona polegająca na podniesieniu rąk ponad siatkę przez jednego lub kilku graczy drużyny; + + block + + + + (informatyka, informatyczny) wydzielona część kodu programu; + + block + + + + (kolejnictwo) element blokady + + block + + + + grupa pomieszczeń lub urządzeń pełniących określoną funkcję + + block + + + + zeszyt, notes z kartkami większego formatu + + block + pad + + +
+ +
+ blok mieszkalny + ˈblɔk mʲjɛˈʃkalnɨ +
+ + n + + + budynek mieszkalny, często wielopiętrowy i wieloklatkowy; + + block of flats + apartment building + + +
+ +
+ blokhauz + ˈblɔkxaws +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) schron lub budynek ufortyfikowany z przeznaczeniem na samodzielną obronę ze wszystkich stron; + + blockhouse + + +
+ +
+ blond + blɔ̃nt +
+ + adj + + + o włosach jasny, płowy + + blond + + +
+ +
+ blondyn + ˈblɔ̃ndɨ̃n +
+ + n + + + mężczyzna mający włosy koloru blond + + blond + blonde + + +
+ +
+ blondynka + blɔ̃nˈdɨ̃nka +
+ + n + + + kobieta o jasnym (blond) kolorze włosów na głowie + + blonde + + +
+ +
+ blołdżob + ˈblɔwʤ̑ɔp +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (potocznie, potoczny) oralna stymulacja penisa + + blowjob + + +
+ +
+ blu-ray +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) format zapisu optycznego wykorzystujący niebieski laser, uważany za następcę formatu DVD + + blu-ray + + +
+ +
+ blue box +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) technika realizacji obrazu filmowego polegająca na zamianie niebieskiego tła na dowolny obraz (realizowany osobno), dająca iluzoryczny efekt połączenia obu obrazów; + + blue box + + +
+ +
+ blue chip +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) spółka będąca w dobrej sytuacji finansowej, mająca dobre wyniki na giełdzie; także: akcje takiej spółki; + + blue chip + + +
+ +
+ blue movie +
+ + n + + + (eufemistycznie) film erotyczny + + blue movie + + +
+ +
+ blue note +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trzeci, piąty lub siódmy stopień skali bluesowej + + blue note + + +
+ +
+ bluszcz + bluʃʧ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina pnąca, którą można zobaczyć najczęściej na murach lub drzewach, której liście pozostają zielone w zimie; + + ivy + + +
+ +
+ bluza + ˈbluza +
+ + n + + + (krawiectwo) jednoczęściowe ubranie na tułów; + + blouse + sweatshirt + + +
+ +
+ bluzka + ˈbluska +
+ + n + + + (krawiectwo) lekka, górna część damskiej garderoby zakładana przez głowę + + blouse + sweatshirt + + +
+ +
+ bluźnierstwo + bluʑˈɲɛrstfɔ +
+ + n + + + słowa uwłaczające czemuś, co jest uważane za święte + + blasphemy + + +
+ +
+ bluźnić + ˈbluʑɲiʨ̑ +
+ + v + + + uwłaczać słowem czemuś co jest uznawane za święte + + blaspheme + + +
+ +
+ boa + ˈbɔa +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) wąż z rodziny dusicieli; + + boa + + +
+ +
+ boazeria +
+ + n + + + drewniana lub drewnopodobna okładzina ścienna + + boiserie + + +
+ +
+ bobas + ˈbɔbas +
+ + n + + + (pieszczotliwie, pieszczotliwy) małe dziecko + + baby + + +
+ +
+ bobasek +
+ + n + + + (pieszczotliwie, pieszczotliwy) małe dziecko + + babe + + +
+ +
+ bobowate +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fabaceae Lindl., rodzina roślin należąca do rzędu bobowców; + + bean family + legume + pea + + +
+ +
+ bobsleista + ˌbɔpslɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik, który jeździ na bobslejach + + bobsledder + + +
+ +
+ bobslej + ˈbɔpslɛj +
+ + n + + + sanki sportowe wyposażone w kierownicę i hamulec; + + bobsleigh + + +
+ +
+ bobsleje + bɔpsˈlɛjɛ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zimowa dyscyplina sportowa polegająca na zjeżdżaniu bobslejami po sztucznym torze lodowym; + + bobsleigh + + +
+ +
+ bocian + ˈbɔʨ̑ãn +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak brodzący z rodziny bocianów; + + stork + + + + (potocznie, potoczny) (ornitologia, ornitologiczny) bocian biały + + stork + + + + narzędzie tortur krępujące szyję, ręce i stopy; + + Scavenger's daughter + stork + + +
+ +
+ bocian białobrzuchy + ˈbɔʨ̑ãn ˌbʲjawɔˈbʒuxɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia abdimii, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Abdim's Stork + White-bellied Stork + + +
+ +
+ bocian białoszyi + ˈbɔʨ̑ãn ˌbʲjawɔˈʃɨji +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia episcopus, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Bishop Stork + Episcopos + White-necked Stork + Woolly-necked Stork + + +
+ +
+ bocian biały + ˈbɔʨ̑ãn ˈbʲjawɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia ciconia, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych występujący m.in. w Polsce; + + white stork + + +
+ +
+ bocian czarnodzioby + ˈbɔʨ̑ãn ˌʧ̑arnɔˈʥ̑ɔbɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia boyciana, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Oriental Stork + + +
+ +
+ bocian czarny + ˈbɔʨ̑ãn ˈʧ̑arnɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia nigra, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych występujący również w Polsce; + + black stork + + +
+ +
+ bocian garbaty + ˈbɔʨ̑ãŋ ɡarˈbatɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia stormi, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Storm's Stork + + +
+ +
+ bocian sinodzioby + ˈbɔʨ̑ãnʲ ˌɕĩnɔˈʥ̑ɔbɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ciconia maguari, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Maguari Stork + + +
+ +
+ bocianica + ˌbɔʨ̑ä̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) samica bociana + + stork + + +
+ +
+ boczek + ˈbɔʧ̑ɛk +
+ + n + + + (spożywczy) mięso z boku świni poprzerastane słoniną; + + bacon + + +
+ +
+ boczniak +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) (kulinaria) Pleurotus, grzyb rosnący na pniach; + + pleurotus + + +
+ +
+ boczny + ˈbɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + znajdujący się, umiejscowiony na boku czegoś + + side + + +
+ +
+ bod + bɔt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jednostka prędkości transmisji sygnału; + + baud + + +
+ +
+ bodaj + ˈbɔdaj +
+ + particle + + + (przestarzałe, przestarzały) sygnalizuje że przedstawione oczekiwania są najmniejszymi dopuszczalnymi + + at least + + + + wprowadza życzenie lub przekleństwo + + let + may + + +
+ +
+ bodajże + bɔˈdajʒɛ +
+ + particle + + + … wyrażająca wątpliwość co do prawdziwości przekazywanej informacji + + probably + reportedly + + +
+ +
+ bodhisattwa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) człowiek, który w buddyzmie mahajana dąży do stanu buddy, kieruje się altruistyczną motywacją przynoszenia pożytku innym; + + bodhisattva + + +
+ +
+ bodhićitta +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) w buddyzmie aspiracja osiągnięcia oświecenia dla dobra wszystkich istot czujących, pragnienie uwolnienia wszystkich istot od cierpienia; + + bodhicitta + + +
+ +
+ bodo +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język urzędowy stanu Asam w Indiach; + + Bodo language + + +
+ +
+ body + ˈbɔdɨ +
+ + n + + + jednoczęściowy strój dziecięcy, bez rękawów i nogawek + + body + bodysuit + + + + jednoczęściowy, obcisły strój kobiecy, zwykle bez rękawów i nogawek + + body + bodysuit + + +
+ +
+ bodziec + ˈbɔʥ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) czynnik wywołujący pobudzenie receptorów, pochodzący ze środowiska zewnętrznego lub ze środowiska wewnętrznego; + + stimulus + + + + (przenośnie, przenośnia) podnieta, zachęta + + incentive + + +
+ +
+ boeuf Strogonow +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z polędwicy wołowej krojonej w wąskie i krótkie paski, cebuli i przypraw, zagotowanych z mąką, przecierem pomidorowym; podawana zazwyczaj z kluseczkami francuskimi; + + Beef Stroganoff + + +
+ +
+ bogactwo + bɔˈɡaʦ̑tfɔ +
+ + n + + + majątek, posiadane dobra o dużej wartości + + wealth + + + + w lm: bogactwa → kosztowności, skarby + + treasure + + + + wielka ilość, różnorodność + + richness + + +
+ +
+ bogacz + ˈbɔɡaʧ̑ +
+ + n + + + osoba bardzo bogata + + richman + + +
+ +
+ bogato +
+ + adv + + + obfitując w coś + + copiously + fatly + generously + profusely + richly + + + + w sposób świadczący o bogactwie + + richly + lavishly + sumptuously + + + + znacznie korzystnie pod względem materialnym + + affluently + prosperously + wealthily + + +
+ +
+ bogaty + bɔˈɡatɨ +
+ + adj + + + posiadający duży majątek lub osiągający wysokie dochody + + rich + wealthy + + +
+ +
+ bogini + bɔˈɟĩɲi +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bóstwo rodzaju żeńskiego + + goddess + + +
+ +
+ bohater + bɔˈxatɛr +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) główna postać utworu + + character + + + + człowiek, który wykazał się męstwem, odwagą, poświęceniem itp. + + hero + + +
+ +
+ bohater dnia + bɔˈxatɛr ˈdʲɲa +
+ + n + + + osoba, na której na krótko koncentruje się uwaga otoczenia + + hero of the day + + +
+ +
+ bohaterka + ˌbɔxaˈtɛrka +
+ + n + + + forma żeńska od: bohater; kobieta odważna + + heroine + + + + forma żeńska od: bohater; postać utworu + + heroine + + + + forma żeńska od: bohater; główna postać wydarzenia + + heroine + + +
+ +
+ bohaterski + ˌbɔxaˈtɛrsʲci +
+ + adj + + + postępujący jak bohater + + heroic + + + + związany z bohaterstwem, właściwy bohaterowi + + heroic + + +
+ +
+ bohaterstwo + ˌbɔxaˈtɛrstfɔ +
+ + n + + + czyn, zachowanie wymagające odwagi, męstwa; postawa właściwa bohaterowi + + heroism + + +
+ +
+ bohema + bɔˈxɛ̃ma +
+ + n + + + środowisko artystów prowadzących swobodny, ekscentryczny tryb życia; + + bohemianism + + +
+ +
+ bohemistyczny + ˌbɔxɛ̃mʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący bohemistyki, bohemistów + + bohemistic + + +
+ +
+ bohemizm + bɔˈxɛ̃mʲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka czeskiego; + + bohemism + + +
+ +
+ bohr + bɔxr̥ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Bh i liczbie atomowej 107; + + bohrium + + +
+ +
+ boisko + bɔˈ<sup>j</sup>iskɔ +
+ + n + + + plac przeznaczony do gier sportowych + + pitch + + +
+ +
+ boja + ˈbɔja +
+ + n + + + pływający znak nawigacyjny + + buoy + + +
+ +
+ bojar +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w dawnej Bułgarii, Rosji i Rusi Kijowskiej członek klasy najbardziej znaczących w państwie feudałów; + + boyar + + +
+ +
+ bojaźliwy + ˌbɔjäʑˈlʲivɨ +
+ + adj + + + skłonny do bojaźni, dający się łatwo wystraszyć + + fearful + timid + faint heart + + +
+ +
+ bojaźń + ˈbɔjäɕɲ̊ +
+ + n + + + (książkowy) lęk, strach, obawa + + fear + awe + + +
+ +
+ bojkot + ˈbɔjkɔt +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (ekonomia, ekonomiczny) zerwanie kontaktów (handlowych, ekonomicznych, stosunków dyplomatycznych, towarzyskich, zawodowych) w celu wywarcia nacisku; + + boycott + + +
+ +
+ bojkotować +
+ + v + + + zrywać stosunki z państwem, instytucją, organizacją lub osobą w celu wywarcia nacisku lub wyrażenia protestu + + boycott + blackball + + +
+ +
+ bojler + ˈbɔjlɛr +
+ + n + + + zbiornik do podgrzewania wody + + boiler + + +
+ +
+ bojownik + bɔ.ˈjɔ.vʲɲik +
+ + n + + + ktoś walczący w imię idei + + fighter + militant + + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Betta, popularna ryba akwariowa; + + fighting fish + + +
+ +
+ bojowy + bɔˈjɔvɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) energiczny + + energetic + + + + wojowniczy, waleczny, skłonny do boju + + combative + militant + + + + związany z walką + + battle + combat + fight + + +
+ +
+ bojowy środek trujący + bɔˈjɔvɨ ˈɕrɔdɛk truˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) podstawowy składnik broni chemicznej będący toksycznym związkiem chemicznym, którego właściwości pozwalają na zastosowanie militarne działając śmiertelnie lub szkodliwie na organizmy żywe; + + CWA + chemical warfare agent + + +
+ +
+ bok + bɔk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) odcinek o końcach w dwóch sąsiednich wierzchołkach wielokąta + + side + + + + lewa lub prawa strona człowieka, zwierzęcia, przedmiotu + + side + + +
+ +
+ boki zrywać + ˈbɔci ˈzrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + śmiać się bez opamiętania + + split one's sides + + +
+ +
+ bokken +
+ + n + + + (sport, sportowy) drewniany miecz do ćwiczeń; + + bokken + + +
+ +
+ boks + bɔks +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa polegająca na biciu przeciwnika pięściami; + + boxing + pugilism + + + + (sport, sportowy) miejsce w sportach motorowych, gdzie zawodnik może stanąć i dokonać napraw pojazdu + + pit-stop + + + + każda wydzielona część pomieszczenia + + box + + +
+ +
+ bokser + ˈbɔksɛr +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec uprawiający zawodowo boks (pięściarstwo) + + boxer + + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów molosowatych w typie mastifa; + + boxer + + + + (motoryzacja) silnik spalinowy o przeciwległych cylindrach + + boxer + + +
+ +
+ bokserki + bɔˈksɛrʲci +
+ + n + + + męskie, luźne majtki z krótkimi nogawkami + + boxer shorts + boxers + + +
+ +
+ bolero + bɔˈlɛrɔ +
+ + n + + + (krawiectwo) krótka kamizelka bez rękawów i bez kołnierza; + + bolero + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyka do bolero (1.1) + + bolero + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trójmiarowy hiszpański taniec ludowy; + + bolero + + +
+ +
+ bolesny + bɔˈlɛsnɨ +
+ + adj + + + taki, który sprawia ból fizyczny + + painful + acute + + + + taki, który sprawia przykrość, żal, ból psychiczny + + painful + afflicting + + +
+ +
+ boleć + ˈbɔlɛʨ̑ +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) być źródłem bólu + + hurt + ache + + +
+ +
+ boleń pospolity +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Leuciscus aspius, gatunek ryby z rodziny karpiowatych; + + asp + + +
+ +
+ boleściwy + ˌbɔlɛɕˈʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + pełen boleści + + dolorous + dolourous + mournful + sorrowful + woebegone + + +
+ +
+ boleść +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) żal, wielkie zmartwienie + + dolor + + +
+ +
+ boloński + bɔˈlɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + wywodzący się z Bolonii, charakterystyczny dla Bolonii + + Bolognese + + +
+ +
+ bolszewik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) początkowo: członek leninowskiej frakcji rosyjskiej partii socjaldemokratycznej; potem ogólniej: członek radzieckiej partii komunistycznej + + bolshevik + + +
+ +
+ bolszewizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) doktryna działania politycznego oraz przejmowania i sprawowania władzy stworzona przez Lenina na bazie marksizmu + + Bolshevism + + +
+ +
+ bom + bɔ̃m +
+ + n + + + (marynarka) poziome drzewce na żaglowcu; + + boom + + +
+ +
+ bomba + ˈbɔ̃mba +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ładunek wypełniony materiałem wybuchowym zrzucany z samolotu lub okrętu, zwykle z mechanicznym zapalnikiem; + + bomb + + +
+ +
+ bomba atomowa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) bomba czerpiąca swoją energię z reakcji rozszczepienia ciężkich jąder atomowych ((na przykład) uranu lub plutonu) na lżejsze pod wpływem bombardowania neutronami + + atomic bomb + A-bomb + atom bomb + + +
+ +
+ bomba lotnicza + ˈbɔ̃mba lɔtʲˈɲiʧ̑a +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) pocisk zrzucany ze statku powietrznego przeznaczony do niszczenia celów położonych na powierzchni ziemi; + + air-dropped bomb + + +
+ +
+ bombarda + bɔ̃mˈbarda +
+ + n + + + używane w XIV i XV wieku prymitywne działo o dużym kalibrze i krótkiej lufie miotające kamienne lub rzadziej żelazne kule na odległość kilkuset metrów + + bombard + + +
+ +
+ bombardon + bɔ̃mˈbardɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) blaszany instrument dęty, aerofon ustnikowy, rodzaj tuby basowej, stosowany w wojskowych orkiestrach dętych; + + bass saxhorn + + +
+ +
+ bombardować + ˌbɔ̃mbarˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (wojskowość, wojskowy) zrzucać bomby lub ostrzeliwać pociskami artyleryjskimi + + bomb + bombard + + +
+ +
+ bombazyna + ˌbɔ̃mbaˈzɨ̃na +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkanina jedwabna lub wełniana o splocie skośnym, farbowana na czarno, używana do odzieży żałobnej + + bombasine + bombazine + + +
+ +
+ bombka + ˈbɔ̃mpka +
+ + n + + + kulista ozdoba choinkowa + + bauble + + +
+ +
+ bombonierka + ˌbɔ̃mbɔ̃ˈɲɛrka +
+ + n + + + ozdobne pudełko z czekoladkami lub cukierkami w środku; + + box of chocolate + + +
+ +
+ bombowiec + bɔ̃mˈbɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) samolot przystosowany do atakowania celów naziemnych i nawodnych przez zrzucanie na nie bomb; + + bomber + + +
+ +
+ bombowy +
+ + adj + + + wywołujący duże wrażenie + + sensational + fantastic + + + + związany z bombą + + bombing + + +
+ +
+ bon + bɔ̃n +
+ + n + + + dokument uprawniający do uzyskania określonych towarów, usług lub innych dóbr; + + voucher + + +
+ +
+ bon mot +
+ + n + + + krótkie, dowcipne opowiadanie, anegdota lub powiedzenie, zbliżone do przysłowia + + bon mot + + +
+ +
+ bona + ˈbɔ̃na +
+ + n + + + (dawniej, dawny) opiekunka małych dzieci w bogatych domach + + nursemaid + + +
+ +
+ bonanza +
+ + n + + + bogata żyła złota + + bonanza + + +
+ +
+ bonapartyzm +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) monarchistyczna ideologia inspirowana dokonaniami Napoleona I; (także, też) frakcja polityczna dążąca do wskrzeszenia we Francji cesarstwa pod rządami rodziny Napoleona Bonaparte; + + Bonapartism + + +
+ +
+ bonawenturiański +
+ + adj + + + związany z Bonawenturą z Bagnoregio lub bonawenturianizmem + + Bonaventurian + + +
+ +
+ bongosy + bɔ̃ŋˈɡɔsɨ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) kubański instrument perkusyjny zbudowany z dwóch trwale połączonych bębenków; + + bongo drums + bongos + + +
+ +
+ bonito + bɔ̃ˈɲitɔ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) drapieżna ryba z rodziny makrelowatych o srebrzystym brzuchu i błękitnej linii wzdłuż boku ciała + + bonito + + +
+ +
+ bonobo + bɔ̃ˈnɔbɔ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Pan paniscus, zagrożony wyginięciem gatunek szympansa o zwyczajach i umiejętnościach zbliżonych do ludzi; + + bonobo + + +
+ +
+ bonsai +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) japońska sztuka uprawy ozdobnych drzew, polegający na ich skarlaniu i odpowiednim formowaniu; + + bonsai + + +
+ +
+ bonus + ˈbɔ̃nus +
+ + n + + + dodatek, premia + + bonus + + +
+ +
+ bonżurka + bɔ̃n͇ˈʒurka +
+ + n + + + (krawiectwo) poranny ubiór męski, podobny do marynarki; + + smoking jacket + + +
+ +
+ boom +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) szybki wzrost koniunktury gospodarczej + + boom + + +
+ +
+ bootowalny +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) taki, który zawiera system operacyjny mogący uruchamiać się podczas rozruchu komputera + + bootable + + +
+ +
+ bor + bɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu B i liczbie atomowej 5; + + boron + + +
+ +
+ boraks + ˈbɔraks +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) minerał z gromady boranów, jego głównym składnikiem jest uwodniony boran sodu; + + borax + tincal + + +
+ +
+ bordowy + bɔrˈdɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor ciemnoczerwony, ciemnowiśniowy, taki jak kolor czerwonego wina bordo + + deep red + + +
+ +
+ borealny +
+ + adj + + + (książkowy) północny + + boreal + + +
+ +
+ borek + ˈbɔrɛk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny zawierający tylko atomy boru i metalu; + + boride + + +
+ +
+ borelioza + ˌbɔrɛˈlʲjɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wielonarządowa choroba zakaźna przenoszona głównie przez kleszcze, którą wywołują krętki z rodzaju Borrelia; + + Lyme disease + borreliosis + + +
+ +
+ borowik + bɔˈrɔvʲik +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) Boletus L., rodzaj grzybów jadalnych, rurkowatych, z rodziny borowikowatych; + + boletus + + +
+ +
+ borowik szlachetny + bɔˈrɔvʲik ʃlaˈxɛtnɨ +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Boletus edulis, gatunek grzyba jadalny z rodziny borowikowatych; + + cep + + +
+ +
+ borowina + ˌbɔrɔˈvʲĩna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stosowany w lecznictwie torf; + + fango + + +
+ +
+ borsuk + ˈbɔrsuk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak drapieżny z rodziny kunowatych; + + badger + + +
+ +
+ borykać się + bɔˈrɨkaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + pokonywać jakieś trudności, próbować coś przezwyciężyć + + fight + + +
+ +
+ borówka brusznica + bɔˈrufka bruʃʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Vaccinium vitis-idaea, roślina lecznicza z jadalnymi, lekko cierpkimi owocami w kolorze czerwonym; + + lingonberry + cowberry + csejka berry + foxberry + mountain cranberry + red whortleberry + + +
+ +
+ bosak + ˈbɔsak +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zaostrzony, długi drąg z hakiem używany w pożarnictwie i żeglarstwie, również jako prymitywna broń drzewcowa; + + boathook + fire-hook + pike pole + + +
+ +
+ boski + ˈbɔsʲci +
+ + adj + + + właściwy bogu, bóstwu + + divine + + +
+ +
+ boskiet +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) regularna lub swobodna kompozycja złożona z drzew, imitacja lasu w ogrodzie + + bosquet + + +
+ +
+ bosman + ˈbɔsmãn +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) przełożony marynarzy nadzorujący dyscyplinę i odpowiadający za czystość i porządek; + + boatswain + + +
+ +
+ boso + ˈbɔsɔ +
+ + adv + + + bez obuwia, z nieubranymi stopami + + barefoot + + +
+ +
+ boston terier +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) amerykańska rasa krępego, mniejszego psa; + + Boston terrier + + +
+ +
+ bostoński +
+ + adj + + + związany z Bostonem, dotyczący Bostonu + + Bostonian + + +
+ +
+ bosy + ˈbɔsɨ +
+ + adj + + + o człowieku: taki, który ma nagie stopy + + barefoot + + +
+ +
+ boszniacki + bɔʃʲˈɲaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący Boszniaków – muzułmanów mieszkających w Bośni i Hercegowinie + + Bosniac + Bosniak + + +
+ +
+ bot + bɔt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program wykonujący jakieś czynności za człowieka; + + bot + + +
+ +
+ botaniczny + ˌbɔtãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z botaniką, dotyczący botaniki + + botanical + + +
+ +
+ botanik + bɔˈtãɲik +
+ + n + + + specjalista w zakresie botaniki + + botanist + + +
+ +
+ botanika + bɔˈtãɲika +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) dział biologii, nauka o roślinach; + + botany + + +
+ +
+ botnicki +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) związany z Botnią (krainą historyczną, obecnie podzieloną między Szwecję i Finlandię) + + Bothnian + Bothnic + + + + (geografia, geograficzny) związany z Zatoką Botnicką + + Bothnian + Bothnic + + +
+ +
+ botulizm + bɔˈtulʲism̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zatrucie wywołane przez egzotoksynę wytwarzaną przez botulinę; + + botulism + + +
+ +
+ bouclé +
+ + n + + + (włókiennictwo) ozdobnie skręcona przędza z pętelkami lub węzełkami; + + bouclé + + + + (włókiennictwo) teksturowana tkanina lub dzianina z przędzy (1.1) w całości albo tylko ze wstawkami + + bouclé + + +
+ +
+ boulangeryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady siarkosoli; + + boulangerite + + +
+ +
+ bournonit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady siarkosoli; + + bournonite + + +
+ +
+ bowiem + ˈbɔvʲjɛ̃m +
+ + conjunction + + + spójnik przyłączający zdanie zawierające przyczynę, wyjaśnienie, uzasadnienie, do zdania poprzedniego + + because + for + + +
+ +
+ boyfriendy +
+ + n + + + luźne, opuszczone na biodra spodnie damskie z obniżonym krokiem, często z podwiniętymi nogawkami oraz przetarciami lub dziurami + + boyfriend pants + + +
+ +
+ boysband +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) grupa wokalna młodych mężczyzn lub nastolatków, uprawiająca muzykę pop; + + boy band + boyband + + +
+ +
+ bozon + ˈbɔzɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna o całkowitym spinie; + + boson + + +
+ +
+ boćwina + bɔʨ̑ˈfʲĩna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Beta vulgaris, roślina warzywna + + chard + + +
+ +
+ bośniacki + bɔɕˈɲaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Bośnią lub Bośniakami + + Bosnian + + +
+ +
+ bośniacki + bɔɕˈɲaʦ̑ʲci +
+ + n + + + jedna z czterech uregulowanych odmian języka serbsko-chorwackiego, ze statusem języka urzędowego w BiH; + + Bosnian language + + +
+ +
+ bożodrzew gruczołowaty +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ailanthus altissima, gatunek rośliny z rodziny biegunecznikowatych, pochodzący z Chin, obecnie rozpowszechniony zarówno w Europie, jak i Ameryce Północnej; + + ailanthus + tree of heaven + + +
+ +
+ boży + ˈbɔʒɨ +
+ + adj + + + związany z Bogiem + + divine + + +
+ +
+ brabancki +
+ + adj + + + związany z Brabancją, dotyczący Brabancji + + Brabantian + + +
+ +
+ brachylogia + ˌbraxɨˈlɔɟja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) figura retoryczna polegająca na zwięzłym wypowiadaniu się, stosowaniu elips oraz krótkich zdań; + + brachylogy + + +
+ +
+ brachyterapia + ˌbraxɨtɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) technika leczenia w radioterapii; + + brachytherapy + + +
+ +
+ bracia w wierze + ˈbraʨ̑a ˈv‿vʲjɛʒɛ +
+ + n + + + wyznawcy tej samej religii + + brethren in the faith + + +
+ +
+ bracketing +
+ + n + + + (fotografia) technika polegająca na fotografowaniu tego samego kadru z lekko zmienionymi parametrami ekspozycji – od niedoświetlenia do prześwietlenia, czasem także z różną ostrością lub balansem bieli + + bracketing + + +
+ +
+ bractwo +
+ + n + + + grono znających się osób + + fellowship + + +
+ +
+ bradykardia + ˌbradɨˈkardʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan, kiedy częstość akcji serca wynosi poniżej pięćdziesięciu razy na minutę; + + bradycardia + + +
+ +
+ brak + brak +
+ + n + + + fakt nieistnienia czegoś + + lack + want + + +
+ +
+ brak miesiączki + ˈbrak mʲjɛ̇ˈɕɔ̃n͇ʧ̑ʲci +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) objaw chorobowy polegający na zaniku miesiączki z powodów innych niż fizjologiczne; + + amenorrhoea + + +
+ +
+ brakować + braˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + być w zbyt małej ilości lub liczbie, nie wystarczać + + lack + miss + + +
+ +
+ bramin + ˈbrãmʲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kapłan hinduski, który posiada świętą wiedzę; najwyższy stan społeczny dawnych Indii + + brahman + + +
+ +
+ bramka + ˈbrãmka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przejście strzeżone przed osobami niepożądanymi + + wicket + + + + (sport, sportowy) w krykiecie trzy słupki wraz z leżącymi na nich poprzeczkami; + + wicket + + + + (sport, sportowy) punkt zdobyty poprzez umieszczenie piłki lub krążka w bramce (1.2) + + goal + + + + (sport, sportowy) dwa słupki zakończone łączącą je poprzeczką; + + goal + + + + (technologia, technika, techniczny) element realizujący funkcję logiczną; + + gate + + + + (sport, sportowy) w narciarstwie i kajakarstwie dwa słupki między którymi należy przejechać + + gate + + + + (zdrobniale) od: brama + + gate + + +
+ +
+ bramka samobójcza +
+ + n + + + (sport, sportowy) w piłce nożnej, hokeju itp.: gol, który padł po strzale zawodnika (zwykle nieumyślnym) do własnej bramki + + own goal + + +
+ +
+ bramkarz + ˈbrãmkaʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ochroniarz stojący „na bramce” przy wejściu do lokalu + + bouncer + doorman + + + + (sport, sportowy) sportowiec, którego głównym zadaniem podczas gry jest obrona bramki przed strzałem; + + goalkeeper + goalie + + +
+ +
+ bramstenga + brãmˈstɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) drugie od pokładu przedłużenie masztu żaglowca; + + topgallant + + +
+ +
+ brandenburski + ˌbrãndɛ̃nˈbursʲci +
+ + adj + + + od Brandenburg + + Brandenburgian + + +
+ +
+ brandy +
+ + n + + + napój alkoholowy powstały poprzez destylację wina; + + brandy + + +
+ +
+ bransoleta +
+ + n + + + ozdoba, biżuteria noszona na nadgarstku + + bangle + + + + ozdoba, biżuteria noszona na ramieniu + + armlet + + +
+ +
+ bransoletka + ˌbrãw̃sɔˈlɛtka +
+ + n + + + ozdoba w formie opaski, noszona na nadgarstku lub (rzadziej) na nodze; + + bracelet + + +
+ +
+ branża + ˈbrãn͇ʒa +
+ + n + + + gałąź produkcji, handlu lub usług obejmująca jeden typ towaru lub działalności + + industry + + +
+ +
+ brat + brat +
+ + n + + + potomek płci męskiej (w stosunku do rodzeństwa); syn tego samego ojca; syn tej samej matki; + + brother + bro + + +
+ +
+ brat mniejszy +
+ + n + + + członek Zakonu Braci Mniejszych + + friar minor + + +
+ +
+ bratanek + braˈtãnɛk +
+ + n + + + syn brata + + nephew + + +
+ +
+ bratanica + ˌbratãˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + córka brata + + niece + + +
+ +
+ bratek + ˈbratɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) Viola wittrockiana, dwuletnia roślina ozdobna o aksamitnych, różnobarwnych kwiatach, będąca skrzyżowaniem dzikich gatunków fiołka; + + pansy + + +
+ +
+ braterski + braˈtɛrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do brata, braci + + brotherly + fraternal + + +
+ +
+ braterstwo + braˈtɛrstfɔ +
+ + n + + + pokrewieństwo między synami jednych rodziców + + brotherhood + + + + braterskie uczucia, jak m.in. zaufanie, szczerość, solidarność, poświęcenie + + brotherhood + + +
+ +
+ bratnia dusza + ˈbratʲɲa ˈduʃa +
+ + idiom + + + osoba bliska pod jakimś względem + + kindred spirit + + +
+ +
+ bratobójstwo + ˌbratɔˈbujstfɔ +
+ + n + + + (książkowy) zabójstwo brata lub innego krewnego, także kogoś, z kim jest się związanym przyjaźnią, przynależnością do jednej grupy itp. + + fratricide + + +
+ +
+ bratowa + braˈtɔva +
+ + n + + + żona brata + + sister-in-law + + +
+ +
+ bratysławianin + ˌbratɨswaˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Bratysławy + + Bratislavan + + +
+ +
+ brawo + ˈbravɔ +
+ + interjection + + + … pokazujący entuzjastyczną aprobatę + + bravo + + +
+ +
+ brawo + ˈbravɔ +
+ + n + + + zwykle w lm wyraz uznania; oklaski + + applause + + +
+ +
+ brawura +
+ + n + + + popisywanie się odwagą + + bravado + + +
+ +
+ brazylianit + ˌbrazɨˈlʲjä̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał pegmatytowy; + + brazilianite + + +
+ +
+ brać + braʨ̑ +
+ + v + + + chwytać coś ręką, unieść coś, posiąść coś + + take + + + + (potocznie, potoczny) wziąć jako czasownik posiłkowy w trybie rozkazującym + + take + + + + rozumieć, przyjmować coś + + get + treat + + + + weź, weźmy, weźcie używane jako zachęta do wykonania czynności + + come on + + + + zobowiązywać się do czegoś + + take + undertake + + +
+ +
+ brać nogi za pas + ˈbraʨ̑ ˈnɔɟi za‿ˈpas +
+ + v + + + uciekać, zwykle ze strachu przed czymś + + take to one's heels + run away + + +
+ +
+ brać pod uwagę +
+ + v + + + mieć na uwadze; nie lekceważyć + + take into consideration + accommodate + consider + entertain + take into account + + +
+ +
+ brać udział + ˈbraʨ̑ ˈuʥ̑aw +
+ + v + + + uczestniczyć + + participate + take part + + +
+ +
+ breakdance +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) jeden ze stylów ulicznego tańca z elementami akrobacji na rękach i ewolucji w parterze; część subkultury hip hopu; + + breakdance + + +
+ +
+ brelok +
+ + n + + + ozdoba spinająca klucze w jeden pęk + + keychain + key fob + key chain + keyfob + + +
+ +
+ bretoński + brɛˈtɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Bretanią, dotyczący Bretanii lub Bretończyków + + Breton + + +
+ +
+ bretoński + brɛˈtɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język celtycki, którym posługują się Bretończycy; + + Breton + + +
+ +
+ brew + brɛf +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) pasmo krótkich włosów nad oczodołem + + eyebrow + + +
+ +
+ brewiarz +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) księga z tekstami do odmawiania Liturgii godzin; + + breviary + + +
+ +
+ brexit +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (ekonomia, ekonomiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyjście Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej + + Brexit + + +
+ +
+ brezent + ˈbrɛzɛ̃nt +
+ + n + + + gruba, nieprzemakalna tkanina, używana do wyrobu namiotów, plandek, plecaków itp.; + + canvas + tarpaulin + + +
+ +
+ breżniewowski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z postacią radzieckiego przywódcy Leonida Breżniewa + + Brezhnevian + + +
+ +
+ brie +
+ + n + + + (kulinaria) francuski ser pleśniowy wytwarzany z krowiego mleka, o delikatnej woni pleśni oraz dymu; + + brie + + +
+ +
+ briologia +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) dział botaniki, nauka o mszakach + + bryology + + +
+ +
+ bristolski +
+ + adj + + + związany z Bristolem, dotyczący Bristolu (miasta w Anglii) + + Bristolian + + +
+ +
+ brnąć + brnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + z trudem pokonywać jakiś teren (wodny, grząski, piaszczysty) + + wade + + +
+ +
+ broda + ˈbrɔda +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przednia część żuchwy człowieka + + chin + + + + zarost na brodzie (1.1) + + beard + + +
+ +
+ brodaty + brɔˈdatɨ +
+ + adj + + + mający zarost na dolnej części twarzy + + bearded + + +
+ +
+ brodawczak + brɔˈdafʧ̑ak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nowotwór łagodny wywodzący się z nabłonka, tworzący brodawkowate i bulwiaste struktury + + papilloma + + +
+ +
+ brodawka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) prawidłowa, anatomiczna wypukłość na skórze + + papilla + + + + (medycyna, medyczny) większa, chorobowa wypukłość na skórze + + wart + verruca + + +
+ +
+ brodawka sutkowa + brɔˈdafka sutˈkɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) brodawka kończąca sutek; + + nipple + + +
+ +
+ brodziec śniady + ˈbrɔʥ̑ɛʦ̑ʲ ˈɕɲadɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tringa erythropus, gatunek średniego ptaka z rodziny bekasowatych; + + spotted redshank + + +
+ +
+ brodzić + ˈbrɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + chodzić po czymś grząskim + + wade + + +
+ +
+ brogsy +
+ + n + + + buty z charakterystycznymi ażurowymi perforacjami i zwykle także rozetowym zdobieniem na nosku + + brogues + + +
+ +
+ brokuł + ˈbrɔkuw +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Brassica oleracea var. italica L., odmiana kapusty warzywnej o charakterystyczny zielonym kwiatostanie; + + broccoli + + +
+ +
+ brom + brɔ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Br i liczbie atomowej 35; + + bromine + + +
+ +
+ bromoform +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, bromowa pochodna metanu, bezbarwna ciecz o nieprzyjemnym zapachu; + + bromoform + + +
+ +
+ bromowanie +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna, w której brom przyłącza się do cząsteczki związku chemicznego; + + bromination + + +
+ +
+ bromowodór + ˌbrɔ̃mɔˈvɔdur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) bezbarwny gaz, silnie dymiący na powietrzu, + + hydrogen bromide + + +
+ +
+ bromowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący bromu, zawierający brom + + bromic + + +
+ +
+ brona + ˈbrɔ̃na +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) żelazna krata spuszczana z góry w bramach zamkowych; + + portcullis + + + + (rolnictwo, rolniczy) narzędzie w postaci żelaznej kraty z kolcami, używane do spulchniania i wyrównywania zaoranej ziemi oraz przykrywania ziarna po siewie; + + harrow + + +
+ +
+ bronchotomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg operacyjny polegający na przecięciu tchawicy w jej części szyjnej + + bronchotomy + + +
+ +
+ bronić + ˈbrɔ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + odpierać atak + + defend + + + + stawać w obronie kogoś lub czegoś; wstawiać się za kimś; czymś, być czyimś obrońcą + + defend + + +
+ +
+ bronować + brɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (rolnictwo, rolniczy) spulchniać ziemię za pomocą brony + + harrow + + +
+ +
+ brosza + ˈbrɔʃa +
+ + n + + + spora, okazała broszka + + brooch + + +
+ +
+ broszka + ˈbrɔʃka +
+ + n + + + element biżuterii; ozdoba przypinana do stroju kobiecego przy pomocy zapinki; + + brooch + + +
+ +
+ broszura + brɔˈʃura +
+ + n + + + cienka książka, nieoprawiona lub w miękkiej oprawie; + + brochure + booklet + + + + niewielka publikacja o treści informacyjnej + + leaflet + + +
+ +
+ broszurowy +
+ + adj + + + związany z broszurą + + paperbound + + +
+ +
+ browar + ˈbrɔvar +
+ + n + + + zakład, w którym warzy się (produkuje) piwo; + + brewery + + +
+ +
+ broń + brɔ̃ɲ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) narzędzie walki, służące do obrony lub ataku na wroga; + + weapon + arm + + +
+ +
+ broń atomowa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) broń masowego rażenia, która wykorzystuje energię atomową: syntezy lub rozszczepienia jąder atomów + + nuclear weapon + + +
+ +
+ broń biała + ˈbrɔ̃ɲ ˈbʲjawa +
+ + n + + + broń służąca do walki wręcz; + + melee weapon + + +
+ +
+ broń biologiczna + ˈbrɔ̃ɲ ˌbʲjɔlɔˈɟiʧ̑na +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) rodzaj broni masowego rażenia, w której ładunkiem bojowym są patogenne mikroorganizmy lub wirusy; + + bioweapon + biological weapon + BW + biological warfare + germ warfare + + +
+ +
+ broń palna + ˈbrɔ̃ɲ ˈpalna +
+ + n + + + broń miotająca pociski energią gazów powstałych ze spalania ładunku miotającego; + + firearm + fire-arm + + +
+ +
+ brud + brut +
+ + n + + + każde zanieczyszczenie osiadłe na czymś + + dirt + filth + + +
+ +
+ brudas + ˈbrudas +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba niedbająca o higienę; czasem też przedmiot będący w niechlujnym stanie + + pig + slob + + +
+ +
+ brudna bomba +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) bomba, której celem jest rozsianie materiału radioaktywnego, a przez to doprowadzenie do promieniotwórczego skażenia terenu; + + dirty bomb + + +
+ +
+ brudnopis + brudˈnɔpʲis +
+ + n + + + tekst roboczy + + draft + + +
+ +
+ brudny + ˈbrudnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) naganny, niezgodny z normami etycznymi + + dirty + filthy + unchaste + + + + mający na swojej powierzchni zanieczyszczenia, brud + + dirty + filthy + + +
+ +
+ brudzić +
+ + v + + + czynić brudnym, pokrywać brudem + + dirty + soil + sully + foul + smirch + + +
+ +
+ bruk + bruk +
+ + n + + + nawierzchnia ulicy lub drogi wyłożona kamieniem naturalnym lub kostką; + + cobblestone pavement + + +
+ +
+ brukiew + ˈbrucɛf +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina jadalna lub pastewna z gatunku Brassica napus var. rapifera L.; + + rutabaga + swede + + +
+ +
+ brukit + ˈbrucit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bardzo rzadki minerał z gromady tlenków; + + brookite + + +
+ +
+ brukowiec +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (publikatory) gazeta zawierająca dużo kolorowych ilustracji i niewielką ilość treści o sensacyjnym charakterze + + tabloid + + +
+ +
+ brukselczyk + bruˈksɛlʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Brukseli + + Brusselian + + +
+ +
+ brukselka + bruˈksɛlka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) odmiana kapusty warzywnej; + + Brussels sprout + + +
+ +
+ brumaire +
+ + n + + + nazwa drugiego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Brumaire + + +
+ +
+ brunatna koszula +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (historia, historyczny, historycznie) członek SA, hitlerowskich Oddziałów Szturmowych NSDAP + + Brownshirt + brownshirt + + +
+ +
+ brunatny + brũˈnatnɨ +
+ + adj + + + mający kolor ciemnobrązowy + + brown + + +
+ +
+ brunch +
+ + n + + + (kulinaria) posiłek będący połączeniem śniadania i obiadu, jadany późnym rankiem lub wczesnym przedpołudniem, pierwotnie w niedzielę; + + brunch + + +
+ +
+ brunejski + brũˈnɛjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Brunei + + Bruneian + + +
+ +
+ brunet + ˈbrũnɛt +
+ + n + + + człowiek o włosach czarnego koloru + + brunet + brunette + + +
+ +
+ brunetka + brũˈnɛtka +
+ + n + + + kobieta o włosach czarnego koloru + + brunette + + +
+ +
+ brus + brus +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) toczydło, kamień szlifierski do ostrzenia narzędzi + + grinding stone + + +
+ +
+ brustasza +
+ + n + + + zewnętrzna kieszonka w górnej części marynarki; + + breast pocket + + +
+ +
+ brutalnie + bruˈtalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób brutalny, pełen przemocy + + brutally + + +
+ +
+ brutalność + bruˈtalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) cecha tego, co brutalne, agresywne, pełne przemocy + + brutality + + +
+ +
+ brutalny + bruˈtalnɨ +
+ + adj + + + bezwzględny, nie liczący się z odczuciami innych + + brutal + brute + crude + savage + smashmouth + violent + + + + działający za pomocą siły, agresywny + + brutal + brute + crude + savage + smashmouth + violent + + + + pokazujący brutalność + + gory + violent + + +
+ +
+ brute force +
+ + n + + + algorytm poszukiwania rozwiązań problemu opierający się na metodycznym sprawdzaniu wszystkich możliwych kombinacji (zamiast skupiać się na szczegółowej analizie danego problemu) + + brute force + + +
+ +
+ brutto + ˈbrutːɔ +
+ + adv + + + bez potrąceń + + gross + + +
+ +
+ bruzda +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) podłużne zagłębienie na powierzchni organu + + sulcus + + + + (rolnictwo, rolniczy) wgłębienie powstałe po zastosowaniu pługa; + + furrow + + +
+ +
+ bruzdownica + ˌbruzdɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) elektronarzędzie do wykonywania w murach wgłębień pod kable i rury; + + wall chaser + + +
+ +
+ bryczka + ˈbrɨʧ̑ka +
+ + n + + + lekki powóz konny bez zadaszenia, z miękkim siedzeniem z tyłu i miejscem dla woźnicy z przodu; + + sulky + wagonette + + +
+ +
+ brydż + brɨʧ̑ +
+ + n + + + (termin karciany) gra rozgrywana jedną talią kart przez cztery osoby, tworzące dwie pary; + + bridge + + +
+ +
+ bryg + brɨk +
+ + n + + + (morski) żaglowiec mający dwa maszty; obydwa maszty niosą ożaglowanie rejowe; + + brig + + +
+ +
+ brygada +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) samodzielna jednostka organizacyjna marynarki wojennej, składająca się z przynajmniej dwóch dywizjonów + + brigade + + + + (wojskowość, wojskowy) związek taktyczny złożony z kilku pułków lub batalionów, będący częścią dywizji + + brigade + + + + zorganizowany zespół ludzi wykonujący określoną pracę albo zadanie + + gang + squad + unit + + +
+ +
+ brygantyna + ˌbrɨɡãnˈtɨ̃na +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek żaglowy z dwoma masztami: przednim z ożaglowaniem rejowym, a tylnym gaflowym; + + brigantine + + +
+ +
+ brykiet +
+ + n + + + bryła sprasowanego materiału sypkiego z dodatkiem lepiszcza palnego; + + briquette + + +
+ +
+ brylantyna +
+ + n + + + środek kosmetyczny do nabłyszczania włosów + + brilliantine + + +
+ +
+ brylować +
+ + v + + + wyróżniać się czymś i być przedmiotem powszechnego podziwu + + hold court + + +
+ +
+ brytfanna + brɨtˈfãnːa +
+ + n + + + (kulinaria) płaskie naczynie do wypieków i pieczeni, czasem o owalnym kształcie, zwykle z przykrywką + + baking pan + + +
+ +
+ brytyjski + brɨˈtɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Wielkiej Brytanii jako państwa + + British + + +
+ +
+ bryza + ˈbrɨza +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) lekki wiatr wiejący między lądem a morzem; + + breeze + + +
+ +
+ bryzg +
+ + n + + + rozchlapujący się strumień cieczy, błota + + splatter + + +
+ +
+ bryła + ˈbrɨwa +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) figura trójwymiarowa, ściślej – zbiór punktów euklidesowej przestrzeni trójwymiarowej; + + solid + + +
+ +
+ bryła platońska + ˈbrɨwa plaˈtɔ̃j̃ska +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wielościan foremny; + + platonic solid + + +
+ +
+ brzask + bʒask +
+ + n + + + światło na niebie przed wschodem słońca + + dawn + + +
+ +
+ brzdąc +
+ + n + + + (pieszczotliwie, pieszczotliwy) (potocznie, potoczny) małe dziecko + + baby + + +
+ +
+ brzeg + bʒɛk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zbiór punktów figury geometrycznej, takich, że w każdym otoczeniu każdego z nich znajdują się zarówno punkty tej figury, jak i punkty nie należące do niej; + + boundary + + + + krańcowa linia czegoś + + edge + rim + verge + hem + + + + pas lądu ograniczający zbiornik wodny; + + shore + coast + strand + + +
+ +
+ brzegówka + bʒɛˈɡufka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Riparia riparia, jaskółka brzegówka, gatunek jaskółki pospolicie występujący w Polsce; + + sand martin + + +
+ +
+ brzemienny + bʒɛ̃ˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + (tylko (rodzaj żeński)) (dawniej, dawny) (książkowy) o kobiecie: ciężarna + + pregnant + + +
+ +
+ brzemię + ˈbʒɛ̃mʲjɛ +
+ + n + + + (dawniej, dawny) ciężar dźwigany na plecach lub oburącz przed sobą + + burden + burthen + + + + coś, co jest trudne do zniesienia + + burden + onus + + +
+ +
+ brzezina + bʒɛˈʑĩna +
+ + n + + + drewno brzozy + + birch-wood + + + + lasek brzozowy + + birch grove + birch wood + + +
+ +
+ brzmienie + ˈbʒmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + zespół cech dźwiękowych danego instrumentu, sprzętu lub głosu + + sound + + +
+ +
+ brzmieć + bʒmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) być słyszanym, przejawiać się jako dźwięk + + sound + + + + (książkowy) zawierać określoną treść, myśl, wymowę, wydźwięk + + sound + + + + (książkowy) zwykle o instrumentach muzycznych: wydawać dźwięk + + sound + + +
+ +
+ brzoskwinia + bʒɔsˈkfʲĩɲa +
+ + n + + + owoc z rodziny różowatych; + + peach + + +
+ +
+ brzoskwiniowy + ˌbʒɔskfʲĩˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) przyrządzony z brzoskwiń, z dodatkiem brzoskwiń + + peach + + +
+ +
+ brzoza + ˈbʒɔza +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Betula L., rodzaj drzew i krzewów z rodziny brzozowatych; + + birch + + +
+ +
+ brzuch + bʒux +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) dolna część tułowia; + + belly + abdomen + stomach + + +
+ +
+ brzuchaty +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) mający duży brzuch + + abdominous + paunchy + + +
+ +
+ brzuchomówca + ˌbʒuxɔ̃ˈmufʦ̑a +
+ + n + + + (książkowy) osoba potrafiąca mówić bez poruszania ustami, przez co wydaje się, że głos pochodzi od innej osoby lub przedmiotu + + ventriloquist + + +
+ +
+ brzuchomówstwo + ˌbʒuxɔ̃ˈmufstfɔ +
+ + n + + + (książkowy) zdolność mówienia bez poruszania ustami, przez co wydaje się, że głos pochodzi od innej osoby lub przedmiotu; + + ventriloquism + + +
+ +
+ brzusiec + ˈbʒuɕɛʦ̑ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) skupienie włókien mięśniowych, część kurczliwa mięśnia; + + belly + + +
+ +
+ brzuszek + ˈbʒuʃɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: brzuch + + tummy + + +
+ +
+ brzuszek piwny + ˈbʒuʃɛk ˈpʲivnɨ +
+ + n + + + (żartobliwie) brzuch mężczyzny pijącego duże ilości piwa, wskazujący na takie skłonności + + beer belly + + +
+ +
+ brzuszki +
+ + n + + + (sport, sportowy) ćwiczenie fizyczne mięśni brzucha polegające na podnoszeniu tułowia, leżąc na wznak + + crunch + sit-up + + +
+ +
+ brzuszysko + bʒuˈʃɨskɔ +
+ + n + + + (zgrubienie) brzuch, zwłaszcza pokaźny i wystający + + beer belly + + +
+ +
+ brzydal +
+ + n + + + człowiek brzydki + + ugly + + +
+ +
+ brzydki + ˈbʒɨtʲci +
+ + adj + + + moralnie naganny, niezgodny z przyjętymi normami + + base + mean + rude + + + + o pogodzie: wywołujący nieprzyjemne samopoczucie + + bad + + + + subiektywnie pozbawiony piękna, wartości estetycznych + + ugly + + +
+ +
+ brzydki jak grzech śmiertelny + ˈbʒɨtʲci ˈjaɡ ˈːʒɛç ɕmʲjɛrˈtɛlnɨ +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) bardzo brzydki + + ugly as sin + + +
+ +
+ brzydki jak noc + ˈbʒɨtʲci ˈjak ˈnɔʦ̑ +
+ + adj + + + bardzo brzydki + + ugly as sin + + +
+ +
+ brzydkie kaczątko + ˈbʒɨtʲcɛ kaˈʧ̑ɔ̃ntkɔ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś brzydki i nielubiany, który nagle przemienia się w osobę niewiarygodnie piękną, o niesamowitym usposobieniu ducha + + ugly duckling + + +
+ +
+ brzydko +
+ + adv + + + w brzydki sposób + + uglily + + +
+ +
+ brzydota + bʒɨˈdɔta +
+ + n + + + nieatrakcyjność, zazwyczaj fizyczna + + ugliness + + +
+ +
+ brzydzić się + ˈbʒɨʥ̑iʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + czuć odrazę, wstręt, gardzić czymś lub kimś + + feel disgust + + +
+ +
+ brzytwa + ˈbʒɨtfa +
+ + n + + + ostry nóż do usuwania zarostu; + + straight razor + razor + + +
+ +
+ brzytwodziób +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju Rynchops; + + skimmer + + +
+ +
+ brzęczenie + bʒɛ̃n͇ˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + powtarzające się brzęki; chaotyczny zbiór różnych dźwięków + + clangour + tinkle + + +
+ +
+ brzęczyk + ˈbʒɛ̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) elektryczne urządzenie akustyczne wytwarzające charakterystyczny dźwięk (brzęczenie) + + buzzer + + +
+ +
+ brzęk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo o liściach podobnych do przejściowych między głogiem a klonem + + chequers + + + + przytłumiony, wibrujący dźwięk + + buzz + clank + clink + hum + humming + twang + + +
+ +
+ bród + brut +
+ + n + + + płytkie miejsce w wodzie, zwłaszcza w rzece, umożliwiające przeprawienie się na drugi brzeg + + ford + + +
+ +
+ brąz + brɔ̃w̃s +
+ + n + + + (hutnictwo, hutniczy) stop miedzi z cyną; także stopy miedzi z innymi metalami; + + bronze + + + + przedmiot (medal, rzeźba itp.) wykonany z brązu (1.1) + + bronze + + + + kolor brązowy – kolor brązu (1.1) + + brown + bronze + + +
+ +
+ brązowawy + ˌbrɔ̃w̃zɔˈvavɨ +
+ + adj + + + mający kolor podobny do brązowego; niezupełnie brązowy, prawie brązowy + + brownish + + +
+ +
+ brązowoskrzydły + ˌbrɔ̃w̃zɔvɔˈskʃɨdwɨ +
+ + adj + + + taki, który ma brązowe skrzydła + + brown-winged + + +
+ +
+ brązowy + brɔ̃w̃ˈzɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor brązu; + + brown + + + + wykonany z brązu, zrobiony z brązu + + bronze + + +
+ +
+ brązowy medal + brɔ̃w̃ˈzɔvɨ ˈmɛdal +
+ + n + + + medal przyznawany za trzecie miejsce w zawodach sportowych, w konkursach, na wystawach itp. + + bronze medal + + +
+ +
+ bucharski +
+ + adj + + + związany z Bucharą, dotyczący Buchary + + Bukharan + + +
+ +
+ buczek +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) sygnalizator wytwarzający buczący dźwięk + + hooter + + +
+ +
+ buda + ˈbuda +
+ + n + + + (środowiskowy) samochód policyjny + + Black Maria + paddy wagon + + + + pomieszczenie na sprzęt, narzędzia + + shed + + + + schronienie dla psa + + doghouse + kennel + + + + stoisko na jarmarku + + stall + + + + szoferka, kabina pasażerska w samochodzie + + hood + top + + + + zaniedbany budynek + + ramshackle house + + +
+ +
+ budapeszteńczyk + ˌbudapɛˈʃtɛ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Budapesztu + + Budapestian + + +
+ +
+ budapeszteński + ˌbudapɛˈʃtɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Budapesztu (stolicy Węgier) + + Budapestian + + +
+ +
+ budda + ˈbudːa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w buddyzmie: człowiek oświecony; + + buddha + + +
+ +
+ buddyjski + budˈːɨjsʲci +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z buddyzmem + + Buddhist + + +
+ +
+ buddysta + budˈːɨsta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca buddyzmu + + Buddhist + + +
+ +
+ buddyzm + ˈbudːɨsm̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) system filozoficzno-etyczny, którego założycielem był Siddhārtha Gautama; + + Buddhism + + +
+ +
+ budka telefoniczna + ˈbutka ˌtɛlɛfɔ̃ˈɲiʧ̑na +
+ + n + + + (telekomunikacja) niewielka, lekka budowla z aparatem telefonicznym, ustawiona w miejscu publicznym; + + telephone booth + phone box + + +
+ +
+ budowa + buˈdɔva +
+ + n + + + odbudowa, rozbudowa i nadbudowa obiektu budowlanego + + structure + + + + wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu + + building + framework + + +
+ +
+ budowanie + ˌbudɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: budować + + building + + +
+ +
+ budować + buˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć, wznosić budynki albo inne konstrukcje + + build + + +
+ +
+ budować zamki na lodzie + buˈdɔvaʥ̑ ˈzãmʲci na‿ˈlɔʥ̑ɛ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) opierać się na kruchych, niepewnych podstawach; snuć plany, projekty, które nie mają szans na urzeczywistnienie się; marzyć + + build castles in air + + +
+ +
+ budowla + buˈdɔvla +
+ + n + + + coś, co zostało zbudowane, skonstruowane + + structure + + +
+ +
+ budowlaniec +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pracownik budowlany + + construction worker + builder + builder's labourer + building contractor + building worker + + +
+ +
+ budowlany + ˌbudɔvˈlãnɨ +
+ + adj + + + mający związek z budowaniem + + building + construction + + +
+ +
+ budownictwo +
+ + n + + + dział inżynierii zajmujący się wznoszeniem obiektów budowlanych + + architecture + building engineering + construction business + construction industry + housing + structural engineering + + + + ogół zabudowań według ustalonego projektu, formy + + construction + building + + +
+ +
+ budowniczy + ˌbudɔvʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + osoba, która zajmuje się budowaniem, wznoszeniem budynków, budowli, infrastruktury + + builder + constructor + + +
+ +
+ budująco +
+ + adv + + + w sposób budujący + + upliftingly + + +
+ +
+ budujący + ˌbuduˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + pozytywny, cieszący + + uplifting + + +
+ +
+ budulec + buˈdulɛʦ̑ +
+ + n + + + (budownictwo) materiał budowlany (szczególnie drewno) + + building material + lumber + timber + + +
+ +
+ budynek + buˈdɨ̃nɛk +
+ + n + + + budowla naziemna o funkcji mieszkalnej lub użytkowej + + building + + +
+ +
+ budynek zamieszkania zbiorowego + buˈdɨ̃nɛɡ ˌzãmʲjɛˈʃkãɲa ˌzbʲjɔrɔˈvɛɡɔ +
+ + n + + + (urzędowy) budynek przeznaczony do okresowego pobytu ludzi poza stałym miejscem zamieszkania + + collective residential building + + +
+ +
+ budyń + ˈbudɨ̃ɲ +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) kisiel mleczny, deser sporządzany z mąki ziemniaczanej, cukru, mleka i innych dodatków; + + pudding + + +
+ +
+ budzik + ˈbuʥ̑ik +
+ + n + + + zegar, który dzwonkiem lub innym sygnałem dźwiękowym wskazuje nadejście określonej godziny, pory + + alarm clock + + +
+ +
+ budzić + ˈbuʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + przerywać czyjś sen + + wake + awake + + + + wywoływać jakieś uczucia + + arouse + rouse + + +
+ +
+ budżet + ˈbuḍʒɛt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) plan dochodów i wydatków na jakiś okres, zwykle na następny rok; + + budget + + +
+ +
+ buergeryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) turmalin żelazowy, minerał z gromady krzemianów; + + fluor-buergerite + + +
+ +
+ bufiasty + buˈfʲjastɨ +
+ + adj + + + mający bufy lub kształt bufy, szeroki, obszerny + + baggy + full + puffed + + +
+ +
+ bug + bak +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) błąd w programie; + + bug + + +
+ +
+ bujać w obłokach + ˈbujäʥ̑ v‿ɔbˈwɔkax +
+ + v + + + zamyślić się, rozmarzyć + + swinging in the clouds + + +
+ +
+ bujda + ˈbujda +
+ + n + + + coś zmyślonego, nieprawdziwego; bajka, kłamstwo + + fib + hoax + tall story + + +
+ +
+ bujda na resorach + ˈbujda ˌna‿rɛˈsɔrax +
+ + idiom + + + oczywiste, jawne, przesadne kłamstwo + + gammon and spinach + + +
+ +
+ buk + buk +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo z rodziny bukowatych; + + beech + beechtree + + + + drewno buka (1.1) + + beech wood + + +
+ +
+ bukareszteńczyk + ˌbukarɛˈʃtɛ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Bukaresztu + + Bucharestian + + +
+ +
+ bukareszteński + ˌbukarɛˈʃtɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Bukaresztu (stolicy Rumunii) + + Bucharestian + + +
+ +
+ bukiet + ˈbucɛt +
+ + n + + + wiązanka, pęk kwiatów; + + bunch + bouquet + + +
+ +
+ bukiew + ˈbucɛf +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) owoc/owoce buka; + + beechmast + + +
+ +
+ bukinista + ˌbucĩˈɲista +
+ + n + + + uliczny sprzedawca starych książek, rycin i gazet, zwłaszcza we Francji; + + bookseller + + +
+ +
+ bukolika +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) niewielki utwór liryczno-epiczny nawiązujący do życia pasterzy; + + bucolic + + +
+ +
+ bukować + buˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) rezerwować miejsce w samolocie, pociągu, hotelu itp. + + book + + +
+ +
+ bukowy + buˈkɔvɨ +
+ + adj + + + będący częścią buka + + beech + + + + składający się z buka + + beech + + + + wykonany z drewna lub innej części buka + + beech + + +
+ +
+ bukszpan + ˈbukʃpãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) głównie żywopłotowy krzew ozdobny o drobnych, odpornych na zimę liściach; + + box + + +
+ +
+ bukszpryt + ˈbukʃprɨt +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) niemal poziomy maszt wystający na dziobie żaglowca; + + bowsprit + + +
+ +
+ bula + ˈbula +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) forma ukształtowania terenu; + + bulge + + + + (sport, sportowy) element skoczni narciarskiej + + curve + + + + (sport, sportowy) kula do petanki; + + boule + + +
+ +
+ bulaj + ˈbulaj +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) okrągłe okienko na statku; + + porthole + + +
+ +
+ buldog + ˈbuldɔk +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) typ psa mocnej budowy, z krótką kufą pierwotnie wykorzystywanego do walk z bykami, obecnie jako pies stróżujący lub do towarzystwa; + + bulldog + + +
+ +
+ buldog francuski + ˈbuldɔk frãnˈʦ̑usʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa małego psa z grupy psów do towarzystwa; + + French bulldog + + +
+ +
+ buldożer +
+ + n + + + (budownictwo) (maszynoznawstwo) pojazd z lemieszem, używany do równania terenu oraz niszczenia budynków; + + bulldozer + + +
+ +
+ buleuterion +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) budowla w starożytnej Grecji, miejsce zebrań rady miejskiej; + + bouleuterion + + +
+ +
+ bulgur +
+ + n + + + (spożywczy) produkt spożywczy produkowany z pszenicy, rodzaj kaszy stosowanej w kuchni tureckiej i bliskowschodniej; + + bulgur + bulgur wheat + + +
+ +
+ bulimia + buˈlʲĩmʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie odżywiania objawiające się chorobliwym uczuciem głodu; + + bulimia + + +
+ +
+ bulimiczny +
+ + adj + + + dotyczący bulimii lub bulimików, właściwy bulimii lub bulimikom + + bulimic + + +
+ +
+ bulimik +
+ + n + + + mężczyzna cierpiący na bulimię + + bulimic + + +
+ +
+ bulić + ˈbulʲiʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) płacić dużą sumę pieniędzy + + shell out + + +
+ +
+ bullying + ˈbulʲi.iŋk +
+ + n + + + tyranizowanie, znęcanie się; powtarzalne zachowania o charakterze agresywnym jednego lub grupy sprawców wobec ofiary + + bullying + + +
+ +
+ bulterier + bulˈtɛrʲjɛr +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa mocno zbudowanych i umięśnionych psów z grupy terierów; + + bull terrier + + +
+ +
+ bulwersować + ˌbulvɛrˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + oburzać, poruszać, wywoływać złość, niesmak + + appall + perturb + + +
+ +
+ bum + bũm +
+ + interjection + + + odgłos uderzenia, upadku, wybuchu + + bang + + +
+ +
+ bumelant + bũˈmɛlãnt +
+ + n + + + pracownik zaniedbujący pracę poprzez nieprzychodzenie do niej lub marnowanie czasu w pracy na pozapracowe czynności + + shirker + + +
+ +
+ bumerang +
+ + n + + + płaski, zakrzywiony przedmiot przeznaczony do rzucania, czerpiący siłę nośną z ruchu obrotowego wokół osi prostopadłej do kierunku rzutu, dawniej używany jako broń, dziś już tylko sportowo; + + boomerang + + +
+ +
+ bump stock +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) modyfikacja, specjalny uchwyt do broni półautomatycznej, pozwalający na strzelanie ogniem ciągłym, zamieniający tę broń w samopowtarzalną, czyli de facto w karabin maszynowy + + bump stock + + +
+ +
+ bunkier + ˈbũŋʲcɛr +
+ + n + + + (sport, sportowy) na polu golfowym: piaszczysty obszar lub zagłębienie wypełnione piaskiem + + bunker + + +
+ +
+ bunraku + bũnˈraku +
+ + n + + + teatr lalek wywodzący się z japońskiego teatru epickiego; + + bunraku puppet show + + +
+ +
+ bunt + bũnt +
+ + n + + + wystąpienie przeciwko władzy lub autorytetowi np. państwa, innych ludzi + + mutiny + revolt + rebellion + + +
+ +
+ buntowniczo +
+ + adv + + + w sposób buntowniczy + + riotously + + +
+ +
+ buntowniczy +
+ + adj + + + będący wyrazem buntu, sprzeciwu + + rebellious + oppositional + + + + skłonny do buntu + + seditious + mutinous + oppositional + rebellious + refractory + riotous + + +
+ +
+ buntownik +
+ + n + + + osoba buntująca się, uczestnicząca w buncie + + rebel + insurgent + + +
+ +
+ burak + ˈburak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Beta L., rodzaj roślin z rodziny komosowatych; + + beet + beetroot + + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) człowiek niepotrafiący się odpowiednio zachować, często kompromitujący się, nieobyty, prymitywny, często niedouczony + + boor + simpleton + + +
+ +
+ burak cukrowy + ˈburak ʦ̑uˈkrɔvɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) odmiana buraka zwyczajnego, z której otrzymuje się cukier; + + sugar beet + + +
+ +
+ burda + ˈburda +
+ + n + + + głośna, wulgarna awantura, często z bijatyką + + shindy + + +
+ +
+ burdel + ˈburdɛl +
+ + n + + + (pospolicie) dom publiczny + + brothel + whorehouse + + +
+ +
+ burgund + ˈburɡũnt +
+ + n + + + (kulinaria) gatunek czerwonego albo białego wina stołowego; + + Burgundy + burgundy + + + + mający kolor czerwonego wina + + burgundy + + +
+ +
+ burgundzki +
+ + adj + + + związany z Burgundią lub Burgundczykami, dotyczący Burgundii + + Burgundian + + +
+ +
+ buriacki +
+ + adj + + + związany z Buriacją albo Buriatami + + Buryat + + +
+ +
+ buriacki +
+ + n + + + język buriacki; + + Buryat + + +
+ +
+ burka + ˈburka +
+ + n + + + wywodzący się z Afganistanu element stroju noszonego przez nieliczne muzułmanki, zasłaniający całą głowę oprócz niewielkiego obszaru wokół oczu (czasem z siatką w tym miejscu) lub całe ciało; + + burqa + + +
+ +
+ burkini + burʲˈcĩɲi +
+ + n + + + strój kąpielowy dla kobiet, które nie chcą lub ze względów religijnych nie mogą nadmiernie odsłaniać ciała; + + burqini + + +
+ +
+ burmistrz + ˈburmʲisṭʃ +
+ + n + + + (administracja) urzędnik na czele samorządu gminy miejskiej lub miejsko-wiejskiej; + + provost + mayor + + +
+ +
+ burmistrzowski +
+ + adj + + + związany z osobą lub urzędem burmistrza, dotyczący burmistrza + + mayoral + + +
+ +
+ burnus + ˈburnus +
+ + n + + + rodzaj wierzchniego wełnianego okrycia z kapturem i bez rękawów noszonego przez Arabów i przez oddziały spahisów + + burnous + burnoose + burnouse + + +
+ +
+ burski + ˈbursʲci +
+ + adj + + + dotyczący Burów, związany z Burami + + Boer + + +
+ +
+ bursztyn + ˈburʃtɨ̃n +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) kamień półszlachetny, kopalna żywica drzew; + + amber + + +
+ +
+ bursztynowy + ˌburʃtɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) dotyczący kwasu bursztynowego lub jego pochodnych + + succinic + + + + mający kolor złocistożółty, taki jak kolor bursztynu lub przypominający kolor bursztynu + + amber + + +
+ +
+ burta + ˈburta +
+ + n + + + bok statku; + + port + + +
+ +
+ burunduk + buˈrũnduk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tamias sibiricus, gatunek wiewiórki, występujący w syberyjskiej tajdze; + + siberian chipmunk + + +
+ +
+ bury + ˈburɨ +
+ + adj + + + ciemnoszary, mający brunatny odcień + + dark-grey + grizzly + + +
+ +
+ burza + ˈbuʒa +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) intensywne opady deszczu lub deszczu i gradu, któremu towarzyszą wyładowania elektryczne w atmosferze (błyskawice i grzmoty); + + thunderstorm + storm + + +
+ +
+ burza mózgów + ˈbuʒa ˈmuzɡuf +
+ + idiom + + + metoda zespołowego rozwiązywania problemów, polegająca na formułowaniu wszelkich nasuwających się skojarzeń, pomysłów rozwiązania danego problemu, bez ich oceny; + + brainstorming + + +
+ +
+ burza piaskowa +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) zjawisko atmosferyczne polegające na gwałtownym unoszeniu przez silny wiatr olbrzymich ilości piasku; + + sandstorm + dust storm + sand storm + + +
+ +
+ burza w szklance wody + ˈbuʒa ˈf‿ʃklãnʦ̑ɛ ˈvɔdɨ +
+ + n + + + zamęt wywołany z błahych powodów + + storm in a teacup + tempest in a teapot + + +
+ +
+ burzanka +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (botanika, botaniczny) arbuz kolokwinta, (łacina) Citrullus colocynthis + + bitter apple + bitter cucumber + colocynth + desert gourd + egusi + vine of Sodom + + +
+ +
+ burżuazja + ˌburʒuˈ<sup>w</sup>azʲja +
+ + n + + + ogół przedsiębiorców i osób zamożnych od XV wieku; + + bourgeoisie + + +
+ +
+ burżuazyjny +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z burżuazją, dotyczący burżuazji + + bourgeois + + +
+ +
+ bus + bus +
+ + n + + + (motoryzacja) samochód półciężarowy do przewozu osób, mały autobus + + shortbus + + +
+ +
+ busola + buˈsɔla +
+ + n + + + kompas służący do wskazywania stron świata + + compass + + +
+ +
+ buspas +
+ + n + + + pas ruchu dla autobusów + + bus lane + + +
+ +
+ bustrofedon + ˌbustrɔˈfɛdɔ̃n +
+ + n + + + sposób pisania w kolejnych wierszach tekstu na przemian: raz od prawej do lewej, raz od lewej do prawej przy odwracaniu również samych liter; + + boustrophedon + + +
+ +
+ busz + buʃ +
+ + n + + + gęste zarośla, charakterystyczne dla suchych obszarów podzwrotnikowych, głównie południowej Afryki, Australii, w mniejszej skali wschodniej Afryki i Ameryki Południowej, składające się z kolczastych krzewów; + + bush + + +
+ +
+ buszbok + ˈbuʒbɔk +
+ + n + + + grupa gatunków i podgatunków ssaków z rodziny krętorogich + + bushbuck + + +
+ +
+ but + but +
+ + n + + + część ubrania, noszona na stopie, chroniąca stopy; + + shoe + boot + + +
+ +
+ butan + ˈbutãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkanów, bezbarwny i bezwonny gaz, jego mieszanina z propanem znana jest jako LPG; + + butane + + +
+ +
+ butelka + buˈtɛlka +
+ + n + + + szklany, plastikowy, ceramiczny lub metalowy pojemnik na wodę i inne płyny w kształcie walca o zwężającym się jednym z końców + + bottle + + +
+ +
+ butik + ˈbutʲik +
+ + n + + + mały sklep z odzieżą, galanterią, także z kosmetykami + + boutique + + +
+ +
+ butny + ˈbutnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) hardy, bezczelnie stawiający na swoim + + insolent + impertinent + + +
+ +
+ butyrometr + ˌbutɨˈrɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + przyrząd służący do pomiaru zawartości tłuszczu w produktach mlecznych; + + butyrometer + + +
+ +
+ buzia + ˈbuʑa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) twarz + + face + + + + (potocznie, potoczny) usta + + mouth + + +
+ +
+ buzuki + buˈzuci +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) grecki instrument strunowy szarpany + + bouzouki + + + + (choreografia, choreograficzny) grecki taniec + + bouzouki + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) irlandzki instrument strunowy szarpany + + bouzouki + + +
+ +
+ buława +
+ + n + + + krótka laska zakończona ozdobną gałką, będąca dawniej symbolem władzy hetmańskiej, obecnie oznaką władzy marszałkowskiej + + mace + + +
+ +
+ bułgarski + buwˈɡarsʲci +
+ + adj + + + związany z Bułgarią lub Bułgarami + + Bulgarian + + +
+ +
+ bułka + ˈbuw.ka +
+ + n + + + wypiek o niewielkich rozmiarach; + + roll + bread roll + + +
+ +
+ bułka z masłem + ˈbuwka ˈz‿maswɛ̃m +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) coś łatwego i prostego do wykonania + + cakewalk + duck soup + piece of cake + + +
+ +
+ buńczuczny + bũj̃n͇ˈʧ̑uʧ̑nɨ +
+ + adj + + + buntowniczy, zaczepny, czupurny, zawadiacki + + blasterous + + +
+ +
+ buńczuk + ˈbũj̃n͇ʧ̑uk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) drzewce zakończone kulą lub grotem, ozdobione końskim włosiem, stanowiły symbol władzy na dawnych kresach wschodnich; + + bunchuk + + +
+ +
+ by + +
+ + conjunction + + + …używany w zdaniach podrzędnych określających, w jakim celu (po co) wykonywana jest czynność + + so that + to + + +
+ +
+ bycie + ˈbɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + istnienie + + be + + +
+ +
+ byczyć się +
+ + v + + + leniwie nie wykazywać aktywności + + while + + +
+ +
+ bydlę + ˈbɨdlɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) duże zwierzę + + beast + + + + (potocznie, potoczny) pogardliwie o nikczemnym człowieku + + animal + swine + + + + (potocznie, potoczny) rogate hodowlane zwierzę + + horned animal + + +
+ +
+ bydło + ˈbɨdwɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (zootechnika, zootechniczny) ogólne określenie zwierząt hodowlanych wywodzących się od tura lub innych dzikich przedstawicieli rodziny krętorogich; + + cattle + + + + (zoologia, zoologiczny) w polskiej systematyce biologicznej: udomowieni potomkowie tura + + domestic cattle + + +
+ +
+ byk + bɨk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dorosły, niesterylizowany samiec bydła hodowlanego, także: bizona, żubra, jelenia itp. + + bull + + +
+ +
+ byle + ˈbɨlɛ +
+ + conjunction + + + …wyrażający warunek wykonania tego, o czym mówi zdanie podrzędne + + as long as + provided + providing + + + + …wyrażający życzenie wykonania tego, o czym mówi zdanie podrzędne + + if only + + +
+ +
+ byle + ˈbɨlɛ +
+ + particle + + + …występująca razem z rzeczownikiem, przysłówkiem lub zaimkiem, oznaczająca niską wartość omawianego przedmiotu, osoby czy zjawiska + + just any- + + +
+ +
+ bylina +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wieloletnia roślina zielna o zimujących pąkach + + perennial + + +
+ +
+ bynajmniej + bɨ̃ˈnajmʲɲɛ̇j +
+ + interjection + + + przecząca odpowiedź na pytanie: wcale nie, ani trochę, w ogóle, wręcz przeciwnie + + by no means + far from it + in no way + not at all + + +
+ +
+ bynajmniej + bɨ̃ˈnajmʲɲɛ̇j +
+ + particle + + + wzmacnia przeczenie: wcale, w najmniejszym stopniu, w żadnym razie + + by no means + in no way + not at all + far from it + + +
+ +
+ bystry + ˈbɨstrɨ +
+ + adj + + + o osobie: mądry, inteligentny, taki, który szybko coś zrozumie + + agile + clever + smart + + + + o rzece, potoku: szybko płynący + + rapid + + +
+ +
+ bystrze + ˈbɨsṭʃɛ +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) odcinek rzeki różniący się od sąsiednich szybszym prądem i mniejszą głębokością; + + swift current + + +
+ +
+ byt + bɨt +
+ + n + + + istnienie, całokształt życia + + existence + + + + to, co istnieje (w jakikolwiek sposób) + + being + entity + + + + warunki materialne + + existence + provide for + struggle for survival + + +
+ +
+ bywalec + bɨˈvalɛʦ̑ +
+ + n + + + (książkowy) człowiek, który często pojawia się, bywa w danym miejscu, lokalu, instytucji kulturalnej itp. + + frequent visitor + habitué + + +
+ +
+ bywać + ˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) być często w jakimś miejscu, przebywać gdzieś, brać udział w czymś + + often go + + + + (książkowy) utrzymywać z kimś kontakty towarzyskie, odwiedzać go + + visit + + + + (książkowy) zdarzać się + + happen + + +
+ +
+ być + bɨʨ̑ +
+ + v + + + charakteryzować się jakąś cechą + + be + + + + należeć do jakiejś organizacji + + be + + + + pracować jako ktoś, wykonywać jakiś zawód; zajmować się czymś z zainteresowań + + be + + + + uczestniczyć w czymś + + be + + + + istnieć; trwać + + be + exist + + + + znajdować się w jakimś miejscu + + be + exist + + +
+ +
+ być bardziej papieskim niż papież +
+ + idiom + + + wykazywać większą gorliwość w jakiejś sprawie, jakimś działaniu, niż jest to wymagane czy potrzebne + + to be more popish than the pope + + +
+ +
+ być kwita + ˈbɨʨ̑ ˈkfʲita +
+ + idiom + + + mieć załatwione wszystkie sprawy w stosunku do kogoś, nie być dłużnym, nie mieć zobowiązań + + to be square + + +
+ +
+ być może +
+ + …nadająca wypowiedzi charakter przypuszczenia + + maybe + perhaps + possibly + + +
+ +
+ być na chodzie + ˈbɨʨ̑ na‿ˈxɔʥ̑ɛ +
+ + v + + + (o człowieku) (żartobliwie) być sprawnym, zdrowym, mieć się dobrze + + be on the ball + be on the go + + +
+ +
+ być na czasie +
+ + v + + + orientować się w tym, co nowe, bieżące + + keep abrest with + + +
+ +
+ być solą w oku + ˈbɨʨ̑ ˈsɔlɔ̃w̃ ˈv‿ɔku +
+ + v + + + być dla kogoś źródłem wielu przykrości, kłopotów + + be a thorn in sb's flesh + be a thorn in sb's side + + +
+ +
+ być w siódmym niebie + ˈbɨʨ̑ ˈfʲ‿ɕudmɨ̃mʲ ˈɲɛbʲjɛ +
+ + idiom + + + być z czegoś bardzo zadowolonym, uradowanym + + be in seventh heaven + be on cloud nine + + +
+ +
+ być w stanie + ˈbɨʨ̑ ˈf‿stãɲɛ +
+ + v + + + móc, potrafić + + be able to + + +
+ +
+ być w swoim żywiole + ˈbɨʨ̑ ˈf‿sfɔ<sup>j</sup>ĩm ʒɨˈvʲjɔlɛ +
+ + v + + + znajdować się w doskonałym dla siebie środowisku, czuć się świetnie w jakiejś sytuacji + + be in one's element + + +
+ +
+ być świętszym od papieża +
+ + v + + + wykazywać większą gorliwość w jakiejś sprawie, jakimś działaniu, niż jest to wymagane czy potrzebne + + holier than the pope + + +
+ +
+ było dwóch braci mądrych, a trzeci żonaty + ˈbɨwɔ ˈdvuγ ˈbraʨ̑i ˈmɔ̃ndrɨx a‿ˈṭʃɛʨ̑i ʒɔ̃ˈnatɨ +
+ + proverb + + + tylko głupiec się żeni + + honest men marry soon, wise men not at all + + +
+ +
+ były + ˈbɨwɨ +
+ + adj + + + taki, który był i przestał istnieć lub przestał pełnić jakąś funkcję, występować w jakiejś roli + + former + + +
+ +
+ były + ˈbɨwɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) były (1.1) mąż, chłopak, narzeczony + + ex + + +
+ +
+ bzdura + ˈbzdura +
+ + n + + + coś nieprawdziwego, niedorzecznego + + bullshit + ball + bollocks + hogwash + ravings + + +
+ +
+ bzik + bʲʑik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) mania, lekkie szaleństwo, dziwactwo + + crank + craze + fad + + +
+ +
+ bzyczeć + ˈbzɨʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + o lecących owadach: wydawać przeciągły bzyk + + drone + hum + + +
+ +
+ bzykanie + bzɨˈkãɲɛ +
+ + n + + + dźwięk wydawany przez owady, np. pszczoły + + buzzing + + +
+ +
+ bête noire +
+ + n + + + osoba najbardziej komuś obmierzła, przez kogoś nie cierpiana + + bête noire + + +
+ +
+ bób + bup +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Vicia faba, roślina o mięsistych strąkach i jadalnych nasionach; + + broad bean + horse bean + + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) nasiona tej rośliny (1.1) wykorzystywane w sztuce kulinarnej + + broad bean + horse bean + + +
+ +
+ bóbr + bupr̥ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ziemnowodny gryzoń z rodziny Castoridae, o charakterystycznym ogonie; + + beaver + + +
+ +
+ bóg + buk + bɔˈgɔvʲɛ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek bezkrytycznie uwielbiany, wielbiony + + god + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) według wierzeń politeistycznych: istota potężniejsza od człowieka, mająca wpływ na jego los, zwykle także pogodę, zjawiska wywoływane przez Ziemię (wulkany, trzęsienia ziemi itp.); + + god + deity + + +
+ +
+ bój + buj +
+ + n + + + starcie zbrojne walczących stron + + combat + fray + + +
+ +
+ bójka + ˈbujka +
+ + n + + + awantura połączona z biciem; + + aggro + brawl + + +
+ +
+ ból + bul +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przykre, nieprzyjemne wrażenie fizyczne; + + pain + aching + ache + + + + przykre, nieprzyjemne wrażenie psychiczne + + pain + aching + + +
+ +
+ bór + bur +
+ + n + + + (leśnictwo) wysoki, gęsty las iglasty; + + pine forest + + +
+ +
+ bóstwo + ˈbustfɔ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (mitologia, mitologiczny) nadludzka istota z wierzeń lub mitów + + deity + + +
+ +
+ bóść + buɕʨ̑ +
+ + v + + + uderzać rogami + + butt + gore + + + + uderzać rogami siebie wzajemnie + + butt each other + + +
+ +
+ bączek + ˈbɔ̃n͇ʧ̑ɛk +
+ + n + + + zabawka wirująca wokół własnej osi + + spinning top + top + + +
+ +
+ bądź + bɔ̃ɲʨ̑ +
+ + conjunction + + + występuje w wyliczeniach w postaci bądź…, bądź… (poprzedza każdy element wyliczenia), wskazując na równorzędność elementów i możliwość wyboru/zaistnienia jednego z nich + + either or + + + + łączy zdania współrzędne (lub równorzędne części zdań), wskazując na występującą możliwość wyboru/wystąpienia jednego z wymienionych zdarzeń/przedmiotów + + or + + +
+ +
+ bądź + bɔ̃ɲʨ̑ +
+ + particle + + + łączy się z wyrazami kto, co, jak, gdzie, kiedy, dokąd, skąd, wskazując na nieokreśloność osoby, przedmiotu, sposobu, miejsca + + -ever + + +
+ +
+ bąk + bɔ̃ŋk +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Tabanus, jedna z muchówek; + + horsefly + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Botaurus, duży ptak wodny wydający buczenie; + + bittern + + + + (potocznie, potoczny) trzmiel lub inny buczący owad + + bumblebee + + + + (potocznie, potoczny) śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii + + fart + + + + (wioślarstwo) (przestarzałe, przestarzały) rodzaj łódki, odmiana pacierzówki + + gig + + + + rodzaj wirującej zabawki; + + spinning top + top + + +
+ +
+ bęben + ˈbɛ̃mbɛ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wieloboczna, eliptyczna lub cylindryczna podbudowa pod kopułą; + + drum + tholobate + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny uderzany za pomocą specjalnych pałeczek; + + drum + + +
+ +
+ bębenek + bɛ̃mˈbɛ̃nɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zobacz) błona bębenkowa + + eardrum + tympanum + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) mały bęben, membranofon służący do grania rytmów + + side drum + + +
+ +
+ bębnić + ˈbɛ̃mbʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + grać na bębnie + + drum + + +
+ +
+ bębnowy +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dotyczący bębna lub bębnów, związany z bębnem + + tympanic + + +
+ +
+ bęcwał + ˈbɛ̃nʦ̑faw +
+ + n + + + (pogardliwie) osoba bezmyślna (i często leniwa) + + blockhead + cuckoo + dolt + dullard + goof + oaf + + +
+ +
+ będąc szczerym +
+ + (potocznie, potoczny) deklaruje szczerość wypowiedzi (głównie wypowiedzi kontrowersyjnych i wypowiedzi mogących urazić odbiorcę) + + to be honest + + +
+ +
+ bękart + ˈbɛ̃ŋkart +
+ + n + + + (pogardliwie) potomek z nieślubnego związku („z nieprawego łoża”); + + bastard + + + + (środowiskowy) (drukarstwo, drukarski) błąd składu typograficznego, polegający na tym, że końcowy wiersz akapitu wypada na początku kolumny lub łamu; + + widow + + +
+ +
+ błagalny +
+ + adj + + + (dawniej, dawny) miłosierny, skłonny do przebaczenia lub ofiarowania czegoś + + propitiatory + + + + wyrażający pokorną prośbę + + rogation + suppliant + + +
+ +
+ błaganie + bwaˈɡãɲɛ +
+ + n + + + usilna prośba + + plea + + +
+ +
+ błagać + ˈbwaɡaʨ̑ +
+ + v + + + żarliwie, usilnie prosić + + beseech + plead + supplicate + + +
+ +
+ błahy + ˈbwaxɨ +
+ + adj + + + nieistotny, nieznaczący, niemający dużej wartości, niegodny większej uwagi + + insignificant + + +
+ +
+ bławatnik + bwaˈvatʲɲik +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) kupiec handlujący bławatami, właściciel sklepu, w którym sprzedaje się bławaty + + draper + + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki ptak o barwnym upierzeniu; + + cotinga + + +
+ +
+ błazen + ˈbwazɛ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zawodowy nadworny żartowniś i prześmiewca zabawiający króla; + + jester + + +
+ +
+ błazeński + bwaˈzɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + podobny do błazna, charakterystyczny dla błazna + + clownish + tomfool + + +
+ +
+ błogosławieństwo + ˌbwɔɡɔswaˈvʲjɛ̇̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (podniośle) życzenie pomyślności, przychylności losu + + blessing + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obrzęd, gest powierzenia kogoś, czegoś boskiej opiece + + blessing + + + + sprzyjanie, przychylność, pomyślność + + blessing + + +
+ +
+ błogosławiony +
+ + n + + + (kościelny) ktoś zmarły uznany przez kościół lub społeczność za godnego kultu; + + blessed + + +
+ +
+ błogość +
+ + n + + + przyjemny stan zadowolenia, spokoju + + beatitude + bliss + felicity + + +
+ +
+ błona + ˈbwɔ̃na +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) cienka, zwykle elastyczna tkanka, spełniająca różne funkcje w organizmach żywych + + membrane + + + + cienka, elastyczna powłoka lub taśma + + film + + +
+ +
+ błona bębenkowa + ˈbwɔ̃na ˌbɛ̃mbɛ̃ŋˈkɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błona oddzielająca przewód słuchowy zewnętrzny od ucha środkowego; + + eardrum + tympanic membrane + + +
+ +
+ błona dziewicza + ˈbwɔ̃na ʥ̑ɛˈvʲiʧ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (anatomia, anatomiczny) błona śluzowa w ujściu pochwy; + + hymen + + +
+ +
+ błona śluzowa + ˈbwɔ̃na ɕluˈzɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) unaczyniona wyściółka narządów wewnętrznych; + + mucous membrane + + +
+ +
+ błonica + bwɔ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostra choroba zakaźna, której objawami są zapalenie błon śluzowych gardła i szarawe, włókniste naloty; + + diphtheria + + +
+ +
+ błonica sałatowa + bwɔ̃ˈɲiʦ̑a ˌsawaˈtɔva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ulva lactuca, gatunek błonicy, o plesze przyczepionej do podłoża, przypominającej kształtem sałatę, jadany, głównie w Japonii, jako jarzyna + + sea lettuce + + +
+ +
+ błonkoskrzydłe + ˌbwɔ̃ŋkɔˈskʃɨdwɛ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) rząd owadów obejmujący ponad 110 tysięcy gatunków występujących na całym świecie, oprócz rejonów polarnych; + + Hymenoptera + + +
+ +
+ błonnik + ˈbwɔ̃ɲːik +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (biochemia, biochemiczny) odgrywający ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu przewodu pokarmowego kompleks substancji pochodzenia roślinnego nieulegający trawieniu przez enzymy przewodu pokarmowego człowieka i zwierząt monogastrycznych; + + dietary fiber + + +
+ +
+ błota + ˈbwɔta +
+ + n + + + obszar bagienny + + marsh + + +
+ +
+ błotniak + ˈbwɔtʲɲak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju Circus + + harrier + + +
+ +
+ błotnik + ˈbwɔtʲɲik +
+ + n + + + część pojazdu osłaniająca koło i zabezpieczająca pojazd przed bryzgami wody/błota spod kół + + mudguard + fender + wing + + +
+ +
+ błotnisty + bwɔtʲˈɲistɨ +
+ + adj + + + pokryty błotem, pełen błota + + muddy + + +
+ +
+ błoto + ˈbwɔtɔ +
+ + n + + + mieszanina ziemi i wody; + + mud + + +
+ +
+ błysk + bwɨsk +
+ + n + + + nagłe, krótkie światło + + flash + + +
+ +
+ błyskawica + ˌbwɨskaˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + zjawisko świetlne w postaci silnego błysku, towarzyszące piorunowi + + lightning + flash of lightning + + +
+ +
+ błyskawicznie + ˌbwɨskaˈvʲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + bardzo szybko, prędko + + in a flash + instantly + like lightning + + +
+ +
+ błyskawiczny + ˌbwɨskaˈvʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niezwykle szybki + + lightning + lightning fast + + +
+ +
+ błyskotliwy +
+ + adj + + + wyróżniający się inteligentnym przemyśleniem, dowcipem + + brilliant + glittering + intelligent + quick + scintillating + sharp + + +
+ +
+ błyszczeć + ˈbwɨʃʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + jaśnieć blaskiem + + shine + + +
+ +
+ błyszczyk + ˈbwɨʃʧ̑ɨk +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) bezbarwna lub kolorowa substancja nadająca ustom połysk; + + lip gloss + + +
+ +
+ błąd + bwɔ̃nt +
+ + n + + + niezgodność z zasadami, założeniami + + error + mistake + + + + działanie, które przynosi złe skutki + + error + mistake + + +
+ +
+ błąd ortograficzny + ˈbwɔ̃nt ˌɔrtɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + błąd w pisowni – niewłaściwe napisanie wyrazu, niezgodne z przyjętymi dla danego języka normami ortograficznymi; + + misspelling + spelling mistake + spelling error + + +
+ +
+ błąd poznawczy + ˈbwɔ̃nt pɔˈznafʧ̑ɨ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) nieracjonalny sposób postrzegania rzeczywistości obejmujący błędy w ocenianiu prawdopodobieństwa, błędy atrybucji, stereotypy i selektywność ludzkiej pamięci; + + cognitive bias + + +
+ +
+ błądzić +
+ + v + + + poruszać się szukając właściwej drogi + + wander + + + + postępować, myśleć mylnie + + err + go wrong + + +
+ +
+ błąkać +
+ + v + + + (dawniej, dawny) wprowadzać w błąd + + wyle + + + + chodzić bez celu + + roam + wander + wander around + + + + chodzić tu i tam, nie mogąc odnaleźć drogi + + wander + + +
+ +
+ błędne koło + ˈbwɛ̃ndnɛ ˈkɔwɔ +
+ + n + + + (logika, logiczny) błąd logiczny polegający na wyprowadzeniu wniosku z przesłanki, a następnie uzasadnieniu jej za pomocą tego wniosku; + + vicious circle + vicious cycle + + + + (potocznie, potoczny) sytuacja, której skutki przyczyniają się do jej trwania + + vicious circle + vicious cycle + + +
+ +
+ błędnie + ˈbwɛ̃ndʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób błędny + + falsely + incorrectly + wrongly + erroneously + faultily + + +
+ +
+ błędnodruk +
+ + n + + + znaczek pocztowy z błędem drukarskim; + + postage stamp error + + +
+ +
+ błędny + ˈbwɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + nieprzytomny, zdezorientowany + + hazy + + + + zawierający błąd, niewłaściwy, niepoprawny + + erroneous + incorrect + wrong + + +
+ +
+ błędny rycerz + ˈbwɛ̃ndnɨ ˈrɨʦ̑ɛʃ +
+ + idiom + + + średniowieczny rycerz wędrujący w poszukiwaniu niezwykłych przygód; najczęściej bronił pokrzywdzonych na cześć wybranki swego serca; + + knight errant + + +
+ +
+ błękitna krew + bwɛ̃ŋʲˈcitna ˈkrɛf +
+ + idiom + + + pochodzenie arystokratyczne + + blue blood + + +
+ +
+ błękitne hełmy + bwɛ̃ŋʲˈcitnɛ ˈxɛwmɨ +
+ + n + + + żołnierze sił pokojowych ONZ wysyłani na tereny objęte wojną w celu przywrócenia pokoju + + blue helmets + + +
+ +
+ błękitny + bwɛ̃ŋʲˈcitnɨ +
+ + adj + + + mający kolor intensywnie niebieski + + baby blue + + +
+ +
+ błękitny przycisk + bwɛ̃ŋʲˈcitnɨ ˈpʃɨʨ̑isk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) meduza z gatunku Porpita porpita + + blue button + + +
+ +
+ bździna +
+ + n + + + śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii, odchodzący z tyłu z hałasem + + fart + + +
+ +
+ c-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku c (w zapisie nutowym z trzema bemolami) + + c minor + + +
+ +
+ cache +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pamięć podręczna; pamięć przechowująca dane po to, by dostęp do nich był szybszy; + + cache + + +
+ +
+ cache-pot + kaʃ.'po +
+ + n + + + ażurowy koszyk lub ceramiczne naczynie do dekorowania doniczki; + + cachepot + + +
+ +
+ cachurski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język cachurski; + + Tsakhur + + +
+ +
+ cackać + ˈʦ̑aʦ̑kaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) obchodzić się z czymś zbyt delikatnie, poświęcać czemuś wiele czasu + + coddle + + +
+ +
+ cacko + ˈʦ̑aʦ̑kɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) coś atrakcyjnego, małego i cennego + + knick-knack + + +
+ +
+ cacyki + ʦ̑aˈʦ̑ɨci +
+ + n + + + (kulinaria) grecki zimny sos z jogurtu i świeżego ogórka; + + tsatsiki + tzadziki + tzatziki + + +
+ +
+ caddie +
+ + n + + + (sport, sportowy) pomocnik i doradca golfisty noszący kije golfowe + + caddie + + +
+ +
+ cal + ʦ̑al +
+ + n + + + pozaukładowa jednostka miary długości odpowiadająca szerokości kciuka, około 2,54 cm; + + inch + + +
+ +
+ call center +
+ + n + + + wydzielony dział firmy lub specjalistyczna instytucja przystosowana do telefonicznej obsługi klientów; + + call center + call centre + + +
+ +
+ calypso + kaˈlʲipsɔ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) pochodzący z wysp Morza Karaibskiego taniec towarzyski, którego muzyka oparta jest na improwizowanej balladzie; + + calypso + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek muzyczny pochodzenia afrykańskiego; + + calypso + + +
+ +
+ camembert +
+ + n + + + (kulinaria) tłusty, łagodny, miękki ser podpuszczkowy z pełnego mleka krowiego, z porostem pleśni; + + camembert + + +
+ +
+ camera lucida +
+ + n + + + XIX-wieczne narzędzie rysownicze i malarskie + + camera lucida + + +
+ +
+ camerata + ˌkãmɛˈrata +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) mała orkiestra kameralna lub chór liczący do 40-60 muzyków + + camerata + + +
+ +
+ camkini +
+ + n + + + damski strój plażowy (odmiana tankini), składający się z fig i topu na cienkich ramiączkach + + camkini + + +
+ +
+ camper + ˈkãmpɛr +
+ + n + + + (slangowo) (informatyka, informatyczny) osoba, trzymająca się stale jednego miejsca, strzelając do innych graczy + + camper + + +
+ +
+ cappuccino +
+ + n + + + (spożywczy) włoski napój składający się z kawy z dodatkiem spienionego mleka; + + cappuccino + + +
+ +
+ capstrzyk + ˈʦ̑apsṭʃɨk +
+ + n + + + przemarsz wieczorny, często z orkiestrą i z pochodniami małego oddziału wojskowego lub związkowego ulicami miasta dla uczczenia jakiejś uroczystości, która ma się odbyć następnego dnia. + + military tattoo + + + + sygnał na bębnie lub trąbce ogłaszający czas spoczynku w wojsku, obozach ćwiczebnych dla młodzieży itp. + + military tattoo + + +
+ +
+ car + ʦ̑ar +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) cesarz Rosji, władca Bułgarii lub średniowiecznej Serbii (w domyśle: Rosji); + + czar + tsar + tzar + + +
+ +
+ carat + ˈʦ̑arat +
+ + n + + + ustrój państwowy, w którym władza absolutna jest sprawowana przez cara + + czarism + tsarism + + +
+ +
+ carpaccio +
+ + n + + + (kulinaria) przystawka włoska przyrządzana z bardzo cienkich plastrów surowego mięsa lub ryby, polana sosem lub oliwą z oliwek; + + carpaccio + + +
+ +
+ carving +
+ + n + + + (sport, sportowy) technika jazdy narciarskiej polegająca na licznych skrętach i jeździe na krawędziach nart; + + carving + + + + (sztuka) (kulinaria) pochodząca z Azji sztuka rzeźbienia w owocach i warzywach + + fruit and vegetable carving + + +
+ +
+ caryca +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) władczyni Rosji + + tsarina + + + + (historia, historyczny, historycznie) żona cara + + tsarina + + +
+ +
+ casanova +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) bałamut, uwodziciel + + Casanova + casanova + + +
+ +
+ casting +
+ + n + + + (środowiskowy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) konkurs mający wyłonić aktora (czasem także zwierzę) do jakiejś roli, prezentera, modelkę itp.; + + casting + + +
+ +
+ catering +
+ + n + + + obsługa przyjęć lub firm polegająca na przygotowywaniu potraw i dostarczaniu ich w gotowej postaci na miejsce; + + catering + + +
+ +
+ cała nuta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) nuta stanowiąca podstawową wartość rytmiczną; + + semibreve + + +
+ +
+ całka + ˈʦ̑awka +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wspólna nazwa wielu powiązanych pojęć rachunku całkowego; + + integral + + +
+ +
+ całka oznaczona + ˈʦ̑awka ˌɔznaˈʧ̑ɔ̃na +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) pole między wykresem funkcji a osią odciętych wzięte ze znakiem plus dla obszaru nad osią i minus dla obszaru pod osią; + + definite integral + + +
+ +
+ całkiem + ˈʦ̑awʲcɛ̃m +
+ + adv + + + w sposób całkowity, zupełny, pełny + + quite + + + + w sposób wystarczający; dość, dosyć, w miarę + + pretty + quite + + +
+ +
+ całkowalny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) dający się scałkować + + integrable + + +
+ +
+ całkowanie +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wykonywanie operacji matematycznej przy użyciu całek + + integration + + +
+ +
+ całkowicie + ˌʦ̑awkɔˈvʲiʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w sposób całkowity, pełny, bez reszty + + entirely + completely + totally + altogether + wholly + all + + +
+ +
+ całkowity + ˌʦ̑awkɔˈvʲitɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) będący liczbą całkowitą, czyli dodatnią lub ujemną wielokrotnością jeden, albo zerem + + total integer + + +
+ +
+ całodniowy + ˌʦ̑awɔˈdʲɲɔvɨ +
+ + adj + + + trwający cały dzień, będący rezultatem całego dnia + + all-day + + +
+ +
+ całodobowo + ˌʦ̑awɔdɔˈbɔvɔ +
+ + adv + + + przez całą dobę, 24 godziny na dobę + + around the clock + + +
+ +
+ całokształt + ʦ̑aˈwɔkʃtawt +
+ + n + + + zorganizowana całość, rozważany w całości układ + + entirety + + +
+ +
+ całonocny + ˌʦ̑awɔ̃ˈnɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + trwający całą noc + + nightlong + + +
+ +
+ całoroczny +
+ + adj + + + trwający cały rok; czynny cały rok; obejmujący cały rok + + year-round + yearlong + + +
+ +
+ całostronicowy +
+ + adj + + + zajmujący całą stronę + + full-page + + +
+ +
+ całować + ʦ̑aˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś pocałunek; dotykać ustami kogoś, rzadziej czegoś + + kiss + + + + dawać i dostawać pocałunek + + kiss + + +
+ +
+ całościowy + ˌʦ̑awɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + obejmujący całość, dogłębny + + comprehensive + global + + +
+ +
+ całość + ˈʦ̑awɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wszystkie elementy czegoś tworzące razem jakąś samodzielną jednostkę + + wholeness + + +
+ +
+ całun +
+ + n + + + (kościelny) tkanina, rodzaj zasłony służącej do okrywania zwłok, trumny lub katafalku; + + shroud + pall + + +
+ +
+ cały + ˈʦ̑awɨ +
+ + adj + + + jedyny, wyłączny + + entire + whole + all + + + + zupełny, zawierający wszystkie elementy w czasie i przestrzeni + + whole + all + entire + + +
+ +
+ cały czas +
+ + adv + + + nieustannie, ciągle + + all the time + the whole time + + +
+ +
+ cały i zdrowy + ˈʦ̑awɨ i‿ˈzdrɔvɨ +
+ + adj + + + o osobie taki, który jest zdrowy, nie jest zraniony, kontuzjowany, chory + + safe and sound + + +
+ +
+ cały ton + ˈʦ̑awɨ ˈtɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) odległość między dwoma dźwiękami, składająca się z dwóch półtonów; + + tone + whole step + whole tone + + +
+ +
+ cebuański +
+ + adj + + + związany z Cebu, dotyczący Cebu (wyspy wchodzącej w skład Filipin) + + Cebuano + + +
+ +
+ cebuański +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język cebuański; + + Cebuano + + +
+ +
+ cebula + ʦ̑ɛˈbula +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) część rośliny, przekształcony podziemny pęd o funkcji spichrzowej i przetrwalnikowej; + + bulb + + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) staroświecki zegarek kieszonkowy, najczęściej z dewizką + + pocket watch + + + + (spożywczy) (kulinaria) jarzyna z rośliny (1.1) + + onion + + +
+ +
+ cebulica + ˌʦ̑ɛbuˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Scilla, gatunek byliny z rodziny hiacyntowatych, oszloch; + + scilla + squill + + +
+ +
+ cebulka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) korzeń włosa + + root + + + + (botanika, botaniczny) bulwa stawiąca organ rozmnażania wegetatywnego roślin cebulkowych + + bulb + bulbil + + + + (kulinaria) drobno pokrojona (i czasami usmażona) cebula + + onion + + + + mała cebula, (zdrobniale) od (zobacz) cebula + + little onion + + +
+ +
+ cebulowy + ˌʦ̑ɛbuˈlɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) związany z cebulą warzywną, sporządzony z cebuli, o smaku lub zapachu tej cebuli + + onion + + +
+ +
+ cecha + ˈʦ̑ɛxa +
+ + n + + + parametr opisujący coś lub kogoś, mogący odróżniać to od innych przedmiotów lub osób + + feature + property + + +
+ +
+ cedować + ʦ̑ɛˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zrzekać się swoich praw na rzecz kogoś innego + + cede + + +
+ +
+ cedr + ʦ̑ɛtr̥ +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Cedrus, rodzaj drzew z rodziny sosnowatych; + + cedar + + +
+ +
+ cedr libański + ˈʦ̑ɛtr̥ lʲiˈbãj̃sʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek zimozielonych drzew z rodziny sosnowatych występujących w górach na terenie Libanu, Syrii i Turcji; + + Lebanon cedar + cedar of Lebanon + + +
+ +
+ ceduła +
+ + n + + + (handel, handlowy) list przewozowy + + consignment note + waybill + + + + (handel, handlowy) lista cen giełdowych + + stock exchange index + + +
+ +
+ cefeida +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazda zmieniająca swoją jasność w wyniku okresowych pulsacji + + cepheid + + +
+ +
+ cegielnia + ʦ̑ɛˈɟɛlʲɲa +
+ + n + + + wytwórnia cegły oraz innych materiałów budowlanych z gliny; + + brickyard + + +
+ +
+ ceglany + ʦ̑ɛɡˈlãnɨ +
+ + adj + + + wykonany z cegły + + brick + + +
+ +
+ ceglasty + ʦ̑ɛɡˈlastɨ +
+ + adj + + + mający kolor pomarańczowoczerwony, taki jak kolor cegły + + terra cotta + terracotta + + +
+ +
+ cegła + ˈʦ̑ɛɡwa +
+ + n + + + (budownictwo) ceramiczny element budowlany w kształcie prostopadłościanu; + + brick + + +
+ +
+ cejloński + ʦ̑ɛjˈlɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z wyspą Cejlon + + Ceylonese + + +
+ +
+ cekin +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (numizmatyka, numizmatyczny) złota moneta bita w Wenecji od XIII wieku; + + sequin + + + + (krawiectwo) błyszcząca ozdoba w formie krążka przyszywana do ubioru; + + sequin + + +
+ +
+ cel + ʦ̑ɛl +
+ + n + + + to, co chce się zniszczyć lub trafić za pomocą broni + + target + goal + + + + to, do czego się dąży, co chce się osiągnąć (także (przenośnie, przenośnia)) + + goal + aim + objective + design + + +
+ +
+ cel uświęca środki + ˈʦ̑ɛl uɕˈfʲjɛ̃nʦ̑a ˈɕrɔtʲci +
+ + proverb + + + można stosować wszystkie metody, żeby tylko osiągnąć cel + + the end justifies the means + + +
+ +
+ cela + ˈʦ̑ɛla +
+ + n + + + pokój więźnia w więzieniu + + prison ward + cell + + +
+ +
+ celadon +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) porcelanowe szkliwo o seledynowej barwie + + celadon + + +
+ +
+ celebra +
+ + n + + + uroczyste sprawowanie mszy lub nabożeństwa + + celebration + + +
+ +
+ celebracja +
+ + n + + + praktykowanie czegość z namaszczeniem, uroczyście + + celebration + + +
+ +
+ celebracja eucharystyczna +
+ + n + + + (kościelny) odprawianie, sprawowanie eucharystii + + eucharistic celebration + + +
+ +
+ celebrans +
+ + n + + + główny prezbiter sprawujący liturgię, celebrant; + + celebrant + + +
+ +
+ celebrant +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (żartobliwie) osoba obchodząca uroczystość + + celebrant + + + + (kościelny) główny prezbiter sprawujący liturgię, celebrans; + + celebrant + + +
+ +
+ celebret +
+ + n + + + (administracja) dokument upoważniający duchownego katolickiego do sprawowania sakramentów w obcej diecezji; + + celebret + + +
+ +
+ celebrować + ˌʦ̑ɛlɛˈbrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obchodzić uroczyście doniosłe wydarzenie, uroczyście coś świętować + + celebrate + + + + odprawiać nabożeństwo + + celebrate + + + + robić coś z przesadną powagą, z namaszczeniem + + celebrate + + +
+ +
+ celebryta + ˌʦ̑ɛlɛˈbrɨta +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) ktoś popularny, znany, sławny, rozpoznawany przez ludzi, pojawiający się w mediach + + celeb + celebrity + + +
+ +
+ celibat + ʦ̑ɛˈlʲibat +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) dobrowolne powstrzymanie się od stosunków płciowych + + celibacy + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bezżeństwo duchownych; + + celibacy + + +
+ +
+ cellulit + ʦ̑ɛˈlulʲit +
+ + n + + + nieprawidłowe rozmieszczenie tkanki tłuszczowej, którego efektem jest nierówna i pofałdowana powierzchnia skóry ud, bioder, kolan, pośladków i/lub ramion; + + cellulite + + +
+ +
+ cellulitis + ˌʦ̑ɛluˈlʲitʲis +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zapalenie tkanki łącznej; + + cellulitis + + +
+ +
+ celnik + ˈʦ̑ɛlʲɲik +
+ + n + + + osoba kontrolująca lub pobierająca cło na granicy + + customs officer + + +
+ +
+ celny + ˈʦ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + będący w celu, trafiający do celu + + accurate + + + + związany z cłem + + customs + + +
+ +
+ celowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: celować; + + aiming + + +
+ +
+ celować + ʦ̑ɛˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mierzyć do celu + + aim + + +
+ +
+ celownik + ʦ̑ɛˈlɔvʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) trzeci przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: komu? czemu?; + + dative + + + + część aparatu fotograficznego umożliwiająca wstępne kadrowanie obrazu + + viewfinder + + + + urządzenie ułatwiające celowanie z broni; + + sight + gunsight + + +
+ +
+ celowo + ʦ̑ɛˈlɔvɔ +
+ + adv + + + w sposób celowy + + deliberately + + +
+ +
+ celowy + ʦ̑ɛˈlɔvɨ +
+ + adj + + + robiony w pewnym celu, nieprzypadkowy + + intentional + purposeful + + +
+ +
+ celtycki + ʦ̑ɛlˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Celtami i ich kulturą + + Celtic + + +
+ +
+ cement + ˈʦ̑ɛ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + hydrauliczne spoiwo otrzymywane z surowców mineralnych (margiel lub wapień i glina) + + cement + + +
+ +
+ cementować +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) jednoczyć, spajać lub wzmacniać, umacniać, utrwalać + + cement + strengthen + unite + + + + zalewać cementem, spajać za pomocą cementu + + cement + grout + + +
+ +
+ cementyt + ʦ̑ɛ̃ˈmɛ̃ntɨt +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) faza międzymetaliczna występująca w stopach żelaza z węglem; + + cementite + + +
+ +
+ cena + ˈʦ̑ɛ̃na +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (handel, handlowy) kwota, jaką trzeba zapłacić, aby kupić dany towar + + price + cost + + +
+ +
+ cena czarnorynkowa + ˈʦ̑ɛ̃na ˌʧ̑arnɔrɨ̃ŋˈkɔva +
+ + n + + + cena towaru na czarnym rynku + + black market price + + +
+ +
+ cena fakturowa + ˈʦ̑ɛ̃na ˌfaktuˈrɔva +
+ + n + + + cena podana na fakturze + + invoice price + + +
+ +
+ cena ryczałtowa + ˈʦ̑ɛ̃na ˌrɨʧ̑awˈtɔva +
+ + n + + + cena płacona bez względu na rzeczywistą wielkość dostawy lub zakres wykonanych prac; cena łączna + + lump sum price + + +
+ +
+ cenić + ˈʦ̑ɛ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + uznawać walory kogoś/czegoś + + value + + +
+ +
+ cennik + ˈʦ̑ɛ̃ɲːik +
+ + n + + + (handel, handlowy) spis towarów wraz z ich cenami + + price list + + +
+ +
+ cenny + ˈʦ̑ɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + mający dużą wartość + + precious + valuable + + +
+ +
+ cenobita + ˌʦ̑ɛ̃nɔˈbʲita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik prowadzący życie wspólnotowe, mieszkaniec cenobium + + cenobite + + +
+ +
+ cenobityzm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wspólnotowa forma życia monastycznego; + + cenobitic monasticism + coenobitic monasticism + + +
+ +
+ cenobium +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dom zakonny cenobitów + + cenobium + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wspólnotowa forma życia zakonnego + + cenobium + + + + (biologia, biologiczny) skupienie komórek glonów; + + coenobium + + +
+ +
+ cenoman + ʦ̑ɛ̃ˈnɔ̃mãn +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, najstarszy wiek późnej kredy, trwający 99,6 – 93,5 milionów lat temu; + + Cenomanian + + +
+ +
+ cenotaf + ʦ̑ɛ̃ˈnɔtaf +
+ + n + + + (książkowy) (architektura, architektoniczny) symboliczny grób, niezawierający ciała, stawiany w przypadku nieznalezienia ciała lub w celu upamiętnienia bohaterstwa zmarłego, często w miejscu jego śmierci; + + cenotaph + + +
+ +
+ cent + ʦ̑ɛ̃nt +
+ + n + + + (jednostka monetarna) moneta zdawkowa, jedna setna m.in. dolara, euro, lita, rupii, randa; + + cent + + +
+ +
+ centaur + ˈʦ̑ɛ̃ntawr +
+ + n + + + (mitologia grecka) stworzenie mityczne, pół mężczyzna, pół koń; + + centaur + centaurus + + +
+ +
+ centauromachia + ˌʦ̑ɛ̃ntawrɔ̃ˈmaçja +
+ + n + + + (mitologia grecka) walka centaurów z Lapitami; + + Centauromachy + + +
+ +
+ centrala + ʦ̑ɛ̃nˈtrala +
+ + n + + + główna siedziba jakiejś firmy lub instytucji + + headquarters + + +
+ +
+ centralista + ˌʦ̑ɛ̃ntraˈlʲista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik centralizmu + + centralist + + +
+ +
+ centralistyczny +
+ + adj + + + związany z centralizmem, dotyczący centralizmu; właściwy centralizmowi + + centralist + + +
+ +
+ centralizacja +
+ + n + + + proces skupiania elementów lub prerogatyw w jednym ośrodku + + centralisation + centralization + + +
+ +
+ centralny + ʦ̑ɛ̃nˈtralnɨ +
+ + adj + + + główny + + main + + + + znajdujący się w centrum, w środku; skierowany do środka + + central + + +
+ +
+ centriola + ʦ̑ɛ̃nˈtrʲjɔla +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organellum komórkowe o cylindrycznej strukturze odpowiedzialne za tworzenie wrzeciona podziałowego; + + centriole + + +
+ +
+ centrować +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) ustawiać coś współosiowo + + center + + + + (sport, sportowy) dośrodkowywać + + center + + +
+ +
+ centrum + ˈʦ̑ɛ̃ntrũm +
+ + n + + + środkowa część czegoś + + center + centre + + + + miejsce, gdzie coś się koncentruje + + center + centre + + +
+ +
+ centrum handlowe +
+ + n + + + (handel, handlowy) obiekt z licznymi sklepami i punktami usługowymi + + shopping centre + mall + + +
+ +
+ centrum kultury +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) instytucja prowadząca działalność społeczno-kulturalną + + cultural center + cultural centre + + +
+ +
+ centryzm + ˈʦ̑ɛ̃ntrɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zespół poglądów reprezentowanych przez zwolenników centrum politycznego + + centrism + + +
+ +
+ centurion + ʦ̑ɛ̃nˈturʲjɔ̃n +
+ + n + + + (starożytność) (wojskowość, wojskowy) niższy oficer, dowódca centurii; + + centurion + + +
+ +
+ centyl + ˈʦ̑ɛ̃ntɨl +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) wartość z przedziału od 1 do 100, która określa procent rozkładu znajdujący się poniżej lub równy danej wartości; + + percentile + + +
+ +
+ centymetr + ʦ̑ɛ̃nˈtɨ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + miara długości; jedna setna metra; + + centimeter + centimetre + + +
+ +
+ centymetr krawiecki + ʦ̑ɛ̃nˈtɨ̃mɛtr̥ kraˈvʲjɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + wąska taśma pomiarowa z centymetrową podziałką + + tape measure + + +
+ +
+ cenzura + ʦ̑ɛ̃w̃ˈzura +
+ + n + + + kontrola publicznego przekazywania informacji, ograniczająca wolność publicznego wyrażania myśli i przekonań; + + censorship + + +
+ +
+ cenzurowanie +
+ + n + + + (książkowy) wystawienie cenzurek + + censoring + + + + (urzędowy) dokonywanie cenzury, kontroli publikacji i widowisk pod kątem politycznym lub obyczajowym + + censoring + + +
+ +
+ cenzus +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) to, co jest potrzebne, by móc korzystać z jakichś przywilejów lub praw, np. wiek, wykształcenie, majątek, zamieszkanie; + + qualification + + +
+ +
+ cep + ʦ̑ɛp +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (rolnictwo, rolniczy) narzędzie rolnicze do ręcznego młócenia zboża, składające się z dwóch kijów: dłuższego trzonka (zwanego dzierżakiem lub cepiskiem) i krótszego bijaka połączonych ze sobą rzemienną gązwą; + + flail + + +
+ +
+ cer + ʦ̑ɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ce i liczbie atomowej 58; + + cerium + + +
+ +
+ ceramiczny + ˌʦ̑ɛrãˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wykonany z ceramiki + + ceramic + + + + związany z ceramiką, dotyczący ceramiki + + ceramic + + +
+ +
+ ceramika + ʦ̑ɛˈrãmʲika +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ogół produktów ceramicznych – artystycznych, użytkowych lub technicznych + + ceramics + + + + dziedzina sztuki, rzemiosła i przemysłu; sztuka wyrabiania przedmiotów z wypalonej gliny; + + ceramics + + +
+ +
+ ceremonia + ˌʦ̑ɛrɛ̃ˈmɔ̃ɲja +
+ + n + + + skonwencjonalizowany rytuał bądź obrzęd; + + ceremony + + +
+ +
+ ceremonialny + ˌʦ̑ɛrɛ̃mɔ̃ˈɲalnɨ +
+ + adj + + + sztywnie wynikający z etykiety, z reguł grzecznościowych + + ceremonial + ceremonious + formal + + + + związany z uroczystością + + ceremonial + ceremonious + + +
+ +
+ ceremoniarz +
+ + n + + + (dawniej, dawny) zasady regulujące obchodzenie uroczystości + + ceremonial + + +
+ +
+ cerować + ʦ̑ɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wypełniać ściegiem dziury, łączyć rozdarcia w tkaninie + + darn + + +
+ +
+ certa + ˈʦ̑ɛrta +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) przybrzeżna ryba morska podczas tarła wędrująca do rzek; + + zarte + + +
+ +
+ certyfikat + ˌʦ̑ɛrtɨˈfʲikat +
+ + n + + + dokument o randze świadectwa lub zaświadczenia + + certificate + + +
+ +
+ certyfikować +
+ + v + + + wydawać certyfikat, potwierdzając coś oficjalnie + + certify + + +
+ +
+ cerusyt + ʦ̑ɛˈrusɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, węglan ołowiu; + + cerussite + + +
+ +
+ ces + ʦ̑ɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk c obniżony o półton; + + C-flat + + +
+ +
+ cesarskie cięcie + ʦ̑ɛˈsarsʲcɛ ˈʨ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg wydostania płodu z łona matki przez przecięcie jej brzucha; + + caesarean section + caesarian operation + + +
+ +
+ cesarstwo + ʦ̑ɛˈsarstfɔ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój polityczny w którym władzę sprawuje cesarz; + + empire + + +
+ +
+ cesarz + ˈʦ̑ɛsaʃ +
+ + n + + + najwyższy stopień monarchiczny; + + emperor + + +
+ +
+ cesarzewicz +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) tytuł rosyjskiego następcy tronu + + tsesarevich + + +
+ +
+ cesarzowa + ˌʦ̑ɛsaˈʒɔva +
+ + n + + + kobieta cesarz + + empress + + + + żona cesarza + + empress + + +
+ +
+ ceses + ˈʦ̑ɛsɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk c obniżony o cały ton; + + C double flat + + +
+ +
+ cesja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zrzeczenie się przez osobę prawną lub fizyczną praw do czegoś na rzecz innej osoby + + cession + + +
+ +
+ cetologia + ˌʦ̑ɛtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o waleniach; + + cetology + + +
+ +
+ cetologiczny + ˌʦ̑ɛtɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z cetologią, dotyczący cetologii + + cetological + + +
+ +
+ cetyryzyna + ˌʦ̑ɛtɨrɨˈzɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek przeciwhistaminowy, antagonista receptora H1, używany do leczenia alergii; + + cetirizine + + +
+ +
+ cewka + ˈʦ̑ɛfka +
+ + n + + + (elektryczność) zwój izolowanego przewodu elektrycznego, stosowany w urządzeniach elektrotechnicznych i radiotechnicznych; + + inductor + + +
+ +
+ cewka moczowa + ˈʦ̑ɛfka mɔˈʧ̑ɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zakończenie układu moczowego, przez które na zewnątrz wyprowadzany jest mocz; + + urethra + + +
+ +
+ cewnik + ˈʦ̑ɛvʲɲik +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) cienka rurka wprowadzana do narządów w celu dokonania pomiaru, pobrania próbki, odprowadzenia wydzielin czy wprowadzenia leków; + + catheter + + +
+ +
+ cez + ʦ̑ɛs +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cs i liczbie atomowej 55; + + caesium + cesium + + +
+ +
+ cha +
+ + … oznaczający śmiech + + ha + + +
+ +
+ chaber + ˈxabɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (systematyka) Centaurea L., rodzaj roślin z rodziny astrowatych; + + cornflower + + + + (potocznie, potoczny) (botanika, botaniczny) Centaurea cyanus, chaber bławatek + + cornflower + + +
+ +
+ chaber bławatek +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (systematyka) Centaurea cyanus L., gatunek rośliny zielnej z rodziny astrowatych; + + bachelor's button + cornflower + + +
+ +
+ chabeta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) lichy, chudy koń + + nag + jade + dobbin + plug + crock + weed + + +
+ +
+ chabrowy + xaˈbrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący chabru, należący do chabru, zrobiony z chabru, związany z chabrem + + cornflower + cornflower blue + + +
+ +
+ chaczapuri +
+ + n + + + (kulinaria) placek zapiekany z serem, danie kuchni kaukaskich, chlebek serowy; + + khachapuri + + +
+ +
+ chadzać + ˈxaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + chodzić od czasu do czasu lub regularnie + + frequent + + +
+ +
+ chakaski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język chakaski; + + Khakas + + +
+ +
+ chalcedon + xalˈʦ̑ɛdɔ̃n +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) skrytokrystaliczna odmiana kwarcu; + + chalcedony + + +
+ +
+ chalcedoński +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) odnoszący się do Chalcedonu, związany z Chalcedonem + + Chalcedonian + + +
+ +
+ chaldejski +
+ + adj + + + odnoszący się do Chaldei lub Chaldejczyków + + Chaldean + + +
+ +
+ chaldejski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy semickiej, używany w Mezopotamii od połowy III tysiąclecia p.n.e. do początków I tysiąclecia n.e.; + + Chaldean + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język zaliczany do grupy semickiej, którym posługuje się około 200 tysięcy zamieszkujących głównie Irak; + + Chaldean + + +
+ +
+ chalkopiryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) piryt miedziowy, siarczek miedzi i żelaza; + + chalcopyrite + + +
+ +
+ chalkozyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) siarczek (I) miedzi, nieprzezroczysty minerał barwy ołowianoszarej, ważne źródło miedzi na użytek przemysłowy; + + chalcocite + + +
+ +
+ cham + xãm +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (obraźliwie) osoba, która zachowuje się bezczelnie, ordynarnie, nie przestrzega podstawowych norm + + cad + lout + + +
+ +
+ chambre séparée +
+ + n + + + odseparowany pokój w miejscu publicznym, np. w restauracji + + private room + + +
+ +
+ chamicki + xãˈmʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący ludów niesemickich (głównie w odniesieniu do północnej i północno-wschodniej Afryki przed ekspansją Arabów i innych grup semickich) + + Hamitic + + +
+ +
+ chamka + ˈxãmka +
+ + n + + + ordynarna kobieta + + boor + + +
+ +
+ chamsa +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) symbol szczęścia w formie otwartej dłoni, używany w wielu kulturach jako amulet; + + hamsa + hand of Fatima + hand-of-Mary + + + + (literacko) pięcioksiąg + + pentateuch + + +
+ +
+ chamski + ˈxãmsʲci +
+ + adj + + + (pospolicie) (pejoratywnie, pejoratywny) (obraźliwie) ordynarny, grubiański, wyjątkowo nieuprzejmy, właściwy chamowi + + boorish + caddish + churlish + coarse + + +
+ +
+ chamsko +
+ + adv + + + w sposób chamski, bezczelnie, niegrzecznie, prostacko + + caddishly + + +
+ +
+ chamstwo + ˈxãmstfɔ +
+ + n + + + zbiór cech należących do chama; brak kultury + + boorishness + + +
+ +
+ chan + xãn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) głowa chanatu, tytuł oznaczający władcę w dawnych krajach Wschodu + + khan + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chińska odmiana buddyzmu, z której wywodzi się japoński zen + + chan + + +
+ +
+ chaos + ˈxaɔs +
+ + n + + + nieporządek, bezład + + chaos + + +
+ +
+ chaotyczny + ˌxaɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + będący w stanie chaosu, odznaczający się chaotycznością, nieuporządkowany, niezorganizowany + + chaotic + desultory + erratic + haphazard + + +
+ +
+ charakter + xaˈraktɛr +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zespół cech psychicznych danej osoby + + character + personality + + +
+ +
+ charakterologia +
+ + n + + + dział psychologii, nauka o ludzkim charakterze + + characterology + + +
+ +
+ charakterologiczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) związany z charakterologią, dotyczący charakterologii + + characterological + + +
+ +
+ charakterystycznie +
+ + adv + + + w sposób charakterystyczny + + characteristically + + +
+ +
+ charakterystyczny + ˌxaraktɛrɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + typowy, właściwy dla pewnej osoby, rzeczy lub pewnego zjawiska + + typical + characteristic + + + + wyróżniający się spośród grupy podobnych osób lub przedmiotów + + specific + characteristic + + +
+ +
+ charakterystyka + ˌxaraktɛˈrɨstɨka +
+ + n + + + opis cech właściwych komuś lub czemuś, zbiór cech charakteryzujących kogoś + + characterization + + +
+ +
+ charakteryzacja + ˌxaraktɛrɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (literacko) proces tworzenia postaci literackiej; + + characterisation + + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) rezultat charakteryzacji (1.1) + + make-up + makeup + + +
+ +
+ charakteryzować + ˌxaraktɛrɨˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + cechować, być cechą + + characterize + + + + robić charakterystykę, opisywać cechy charakterystyczne + + describe + + + + wykonywać charakteryzację + + make up + + + + odznaczać, wyróżniać się czymś + + be characterize by + + + + wykonywać charakteryzację własnej osoby + + make oneself up + + +
+ +
+ charcik włoski + ˈxarʲʨ̑iɡ ˈvwɔsʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psa z grupy chartów pochodząca z północnej Afryki; + + Italian greyhound + + +
+ +
+ chart + xart +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (kynologia, kynologiczny) pies myśliwski charakteryzujący się smukłym, wydłużonym ciałem, delikatną głową z wydłużonym pyskiem, długimi kończynami oraz pojemną klatką piersiową; + + sighthound + gazehound + + +
+ +
+ chart afrykański + ˈxart ˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psa krótkowłosego pochodząca z północnej Afryki; + + Azawakh + + +
+ +
+ charytatywny + ˌxarɨtaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + dobroczynny, wspierający biednych, potrzebujących i zagrożonych marginalizacją w życiu społecznym + + charity + + +
+ +
+ charyzma + xaˈrɨzma +
+ + n + + + cecha jednostki, dająca jej niekwestionowany autorytet w grupie + + charisma + + +
+ +
+ charyzmat +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) szczególny dar otrzymywany przez człowieka od Ducha Świętego; + + charisma + + +
+ +
+ charyzmatyczny +
+ + adj + + + (socjologia, socjologiczny) obdarzony charyzmą, estymą + + charismatic + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obdarzony charyzmatami, związany z charyzmatami + + charismatic + + +
+ +
+ charyzmatyk +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) członek ewangelikalnego Kościoła charyzmatycznego + + charismatic + + + + (teologia, teologiczny) członek wspólnoty charyzmatycznej + + charismatic + + + + (teologia, teologiczny) ktoś obdarzony charyzmatami; + + charismatic + + +
+ +
+ chasyd + ˈxasɨt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca chasydyzmu + + Hassid + + +
+ +
+ chasydyzm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) judaistyczny ruch religijny lub pobożnościowy o charakterze mistycznym; + + Hasidism + Hasidic Judaism + + +
+ +
+ chasydzki +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z chasydem, dotyczący chasyda lub chasydyzmu + + Chassidic + Hassidic + + +
+ +
+ chaszcze +
+ + n + + + gęste krzaki lub zarośla + + thicket + + +
+ +
+ chat + xat + ʧ̑at +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (zobacz) czat + + chat + + +
+ +
+ chata + ˈxata +
+ + n + + + drewniany budynek mieszkalny na wsi lub w górach + + hut + cottage + cabin + shack + + +
+ +
+ chatroom +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wirtualna przestrzeń, gdzie odbywają się rozmowy uczestników czatu na określony temat lub grupujące użytkowników o podobnym profilu + + chatroom + + +
+ +
+ chazan +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (w judaizmie) kantor synagogi, urzędnik synagogalny + + chazan + chazzan + hazan + hazzan + + +
+ +
+ chazarski +
+ + adj + + + związany z Chazarami + + Khazar + + +
+ +
+ chałka + ˈxawka +
+ + n + + + słodki, pleciony pszenny chleb; + + challah + + +
+ +
+ chałupa + xaˈwupa +
+ + n + + + wiejski budynek mieszkalny, zwykle prymitywny + + cottage + hut + shanty + + +
+ +
+ chałwa + ˈxawva +
+ + n + + + (kulinaria) wyrób cukierniczy z karmelu oraz zmiażdżonych nasion oleistych; + + halva + + +
+ +
+ chcieć + çʨ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + modal + + + odczuwać chęć zrobienia czegoś + + want + like + + +
+ +
+ chcieć dobrze + ˈçʨ̑ɛ̇ʥ̑ ˈdɔbʒɛ +
+ + v + + + mieć dobre intencje (często (ironicznie)); wymawiane najczęściej po fakcie, gdy efekt czyjegoś działania jest mizerny lub całkowicie negatywny, mimo rzekomo dobrych intencji + + mean well + + +
+ +
+ chcieć gwiazdki z nieba + ˈçʨ̑ɛ̇ʥ̑ ˈɡvʲjastʲci ˈzʲ‿ɲɛba +
+ + idiom + + + chcieć za dużo; mieć marzenia niemożliwe do zrealizowania + + to ask for the moon + + +
+ +
+ chciwie + ˈçʨ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób charakteryzujący się chciwością + + greedily + + +
+ +
+ chciwość + ˈçʨ̑ivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + silne, zwykle nieuzasadnione pragnienie posiadania czegoś + + cupidity + greed + avarice + covetousness + + +
+ +
+ chciwy + ˈçʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + taki, który odznacza się chciwością + + greedy + avaricious + acquisitive + covetous + parsimonious + + +
+ +
+ cheddar + ˈʧ̑ɛdar +
+ + n + + + (spożywczy) twardy, dojrzewający żółty ser podpuszczkowy z mleka krowiego, o lekko kwaskowatym, orzechowym smaku; + + Cheddar + cheddar + + +
+ +
+ cheder + ˈxɛdɛr +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) elementarna szkoła żydowska o charakterze religijnym, przeznaczona dla chłopców, utrzymywana przez gminę religijną; + + cheder + heder + + +
+ +
+ cheeseburger +
+ + n + + + (kulinaria) hamburger serwowany z plastrem żółtego sera; + + cheeseburger + + +
+ +
+ chemia + ˈxɛ̃mʲja +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem substancji pod względem ich budowy i ich wzajemnym wpływem; + + chemistry + + +
+ +
+ chemia organiczna + ˈxɛ̃mʲja ˌɔrɡãˈɲiʧ̑na +
+ + n + + + dział chemii zajmujący się związkami organicznymi jak np. węglowodory czy alkohole; + + organic chemistry + + +
+ +
+ chemicznie + xɛ̃ˈmʲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób odnoszący się do chemii + + chemically + + +
+ +
+ chemiczny + xɛ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z chemią + + chemical + + +
+ +
+ chemigraficzny +
+ + adj + + + związany z chemigrafią, dotyczący chemigrafii + + chemigraphic + + +
+ +
+ chemik + ˈxɛ̃mʲik +
+ + n + + + specjalista w zakresie chemii, osoba zajmująca się chemią + + chemist + + +
+ +
+ chemikalia +
+ + n + + + preparaty, odczynniki i inne substancje chemiczne + + chemical + + +
+ +
+ chemiluminescencja + ˌxɛ̃mʲilũmʲĩnɛˈsʦ̑ɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) świecenie wywołane reakcją chemiczną; + + chemiluminescence + + +
+ +
+ chemioterapia + ˌxɛ̃mʲjɔtɛˈrapʲja +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (medycyna, medyczny) terapia syntetycznymi środkami chemicznymi; + + chemotherapy + + +
+ +
+ chemosynteza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) proces przyswajania dwutlenku węgla w oparciu o energię pochodzącą nie ze światła, ale z utleniania prostych związków organicznych lub metanu; występuje u niektórych grzybów i bakterii; + + chemosynthesis + + +
+ +
+ chemotaksja + ˌxɛ̃mɔˈtaksʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) ruch drobnych organizmów lub komórek (np. leukocytów czy plemników) w określonym kierunku pod wpływem różnej wielkości stężenia danej substancji chemicznej w różnych miejscach; + + chemotaxis + + +
+ +
+ chemotropiczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z chemotropizmem, dotyczący chemotropizmu + + chemotropic + + +
+ +
+ chemotropizm + ˌxɛ̃mɔˈtrɔpʲism̥ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) reakcja ruchowa roślin w odpowiedzi na czynnik chemiczny; + + chemotropism + chemo-tropism + + +
+ +
+ chepresz + ˈxɛprɛʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Egipcie nakrycie głowy faraonów wykonane z niebieskiego płótna lub skóry, ozdobione z przodu ureuszem, używane podczas bitew i ceremonii + + khepresh + + +
+ +
+ cherlak +
+ + n + + + człowiek chorowity, słabowity + + weakling + + +
+ +
+ chermoula +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj marynaty pochodzącej z krajów Maghrebu, której podstawowymi składnikami są liście kolendry, czosnek i kumin rozprowadzone w oliwie i soku cytrynowym; + + chermoula + + +
+ +
+ cherub + ˈxɛrup +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (biblijny) (zobacz) cherubin + + cherub + + +
+ +
+ cherubin + xɛˈrubʲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (biblijny) w tradycji judeochrześcijańskiej potężne anioły, często w bezpośredniej bliskości Boga; + + cherub + + +
+ +
+ chełpliwość +
+ + n + + + wyniosłość, buta + + boastfulness + + +
+ +
+ chi + çi +
+ + n + + + nazwa dwudziestej drugiej litery alfabetu greckiego, χ; + + chi + + +
+ +
+ chiaroscuro +
+ + n + + + (sztuka) rozłożenie światła i cienia na obrazie + + chiaroscuro + + +
+ +
+ chiastolit + çjaˈstɔlʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana andaluzytu; + + chiastolite + + +
+ +
+ chief + ʧ̑ʲif +
+ + n + + + główny mechanik na statku + + chief + + +
+ +
+ chihuahua + ˌçixu<sup>w</sup>aˈxu<sup>w</sup>a +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów do towarzystwa; + + chihuahua + + +
+ +
+ chili +
+ + n + + + owoc jednej z odmian papryki rocznej o bardzo ostrym smaku; + + chilli pepper + + +
+ +
+ chilijski + ʧ̑ʲiˈlʲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Chile + + Chilean + + +
+ +
+ chimera + çĩˈmɛra +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm składający się z tkanek o różnych genotypach; + + chimera + + + + (przenośnie, przenośnia) coś nierealnego, fantastycznego, wymyślonego + + illusion + phantasm + phantom + + + + (przenośnie, przenośnia) kaprys, wybryk, zachcianka, dziwactwo + + caprice + whim + + +
+ +
+ chimeryczny +
+ + adj + + + nierealny, niemożliwy do urzeczywistnienia + + chimerical + chimeric + + + + zmienny, kapryśny + + chimerical + chimeric + + +
+ +
+ china +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj talerza perkusyjnego, wydający charakterystyczny, jasny, ostry dźwięk; + + china + + +
+ +
+ chinina + çĩˈɲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny o gorzkim smaku, znajdujący się w korze drzewa chinowego rosnącego w Ameryce Południowej; + + quinine + + +
+ +
+ chip + ʧ̑ʲip +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) układ scalony + + chip + + +
+ +
+ chips + ʧ̑ʲips +
+ + n + + + (kulinaria) cienki, smażony plasterek ziemniaka jedzony na zimno jako przekąska; + + chip + crisp + potato chip + + +
+ +
+ chipset +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) grupa specjalistycznych układów scalonych, przeznaczonych do wspólnej pracy; + + chipset + + +
+ +
+ chiralny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) taki, który wraz z innym są dla siebie odbiciami lustrzanymi + + chiral + + +
+ +
+ chiromancja +
+ + n + + + (ezoteryka) sztuka wróżenia i odczytywania charakteru człowieka z bruzd na jego dłoniach + + chiromancy + palmistry + + +
+ +
+ chiromanta +
+ + n + + + (ezoteryka) wróżbita zajmujący się chiromancją, czytający przyszłość z rąk + + palmist + + +
+ +
+ chiropterolog + ˌçirɔptɛˈrɔlɔk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) naukowiec zajmujący się badaniem nietoperzy + + chiropterologist + + + + (zoologia, zoologiczny) specjalistka w dziedzinie chiropterologii + + chiropterologist + + +
+ +
+ chiropterologia + ˌçirɔptɛrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o nietoperzach; + + chiropterology + + +
+ +
+ chirurg + ˈçirurk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami i zabiegami + + surgeon + + +
+ +
+ chirurg dziecięcy + ˈçirurʲɟ ʥ̑ɛ̇ˈʨ̑ɛ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami u dzieci + + pediatric surgeon + + +
+ +
+ chirurg naczyniowy + ˈçirurk ˌnaʧ̑ɨ̃ˈɲɔvɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami naczyń krwionośnych i chłonnych + + vascular surgeon + + +
+ +
+ chirurg onkologiczny + ˈçirurk ˌɔ̃ŋkɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami z zakresu chirurgii onkologicznej + + oncological surgeon + + +
+ +
+ chirurg plastyczny + ˈçirurk plaˈstɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami z zakresu chirurgii plastycznej + + plastic surgeon + + +
+ +
+ chirurg stomatologiczny + ˈçirurk ˌstɔ̃matɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami z zakresu chirurgii stomatologicznej + + dental surgeon + + +
+ +
+ chirurgia + çiˈrurʲɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się leczeniem operacyjnym; + + surgery + + +
+ +
+ chirurgia kosmetyczna + çiˈrurʲɟja ˌkɔsmɛˈtɨʧ̑na +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) operacyjna korekta naturalnych lub nabytych defektów ciała + + plastic surgery + + +
+ +
+ chirurgia plastyczna + çiˈrurʲɟja plaˈstɨʧ̑na +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) operacyjna korekta naturalnych lub nabytych defektów ciała + + plastic surgery + + +
+ +
+ chirurgiczny + ˌçirurʲˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z chirurgią, dotyczący chirurgii lub chirurgów + + surgical + + +
+ +
+ chitozan +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) substancja organiczna będąca naturalnym polimerem, polisacharyd, pochodna chityny; + + chitosan + + +
+ +
+ chityna +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organiczna substancja tworząca m.in. pancerze skorupiaków i pokrywy skrzydeł chrząszczy; + + chitin + + +
+ +
+ chitynowy +
+ + adj + + + związany z chityną, dotyczący chityny, składający się z chityny + + chitinous + + +
+ +
+ chińczyk + ˈçĩj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + gra planszowa dla 2-4 osób; + + ludo + + +
+ +
+ chiński + ˈçĩj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Chin lub Chińczyków + + Chinese + + +
+ +
+ chiński + ˈçĩj̃sʲci +
+ + n + + + język urzędowy w Chinach; + + Chinese + the Chinese language + + +
+ +
+ chlamydospora + ˌxlãmɨdɔˈspɔra +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) grubościenny zarodnik przetrwalnikowy powstający ze strzępek grzybni; + + chlamydospore + + +
+ +
+ chlapa +
+ + n + + + błoto i mokry śnieg + + slush + + +
+ +
+ chlapacz +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osłona z tyłu koła służąca do zabezpieczania pojazdu przed bryzgami wody, błota + + mudguard + + +
+ +
+ chleb + xlɛp +
+ + n + + + pieczywo z mąki, wody i drożdży; + + bread + + +
+ +
+ chleb pokładny +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tradycyjne przaśne pieczywo składane Bogu w świątyni w charakterze bezkrwawej ofiary, zgodnie z nakazem prawa mojżeszowego, co szabat w liczbie dwunastu; + + shew bread + shew-bread + shewbread + showbread + + +
+ +
+ chleb świętojański + ˈxlɛpʲ ˌɕfʲjɛ̃ntɔˈjä̃j̃sʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ceratonia siliqua, śródziemnomorskie drzewo o błyszczących, twardych liściach i jadalnych strąkach; + + carob + + +
+ +
+ chlebak + ˈxlɛbak +
+ + n + + + średniej wielkości pojemnik, w którym przechowuje się pieczywo; + + breadbox + + +
+ +
+ chlew + xlɛf +
+ + n + + + pomieszczenie lub wydzielone miejsce przeznaczone dla świń; + + pigsty + + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce, w którym panuje bałagan i jest brudno + + pigsty + + +
+ +
+ chlewnia + ˈxlɛvʲɲa +
+ + n + + + budynek do przemysłowej hodowli świń + + piggery + swinery + + + + przedsiębiorstwo przemysłowej hodowli świń + + piggery + swinery + + +
+ +
+ chlor + xlɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cl i liczbie atomowej 17; + + chlorine + + +
+ +
+ chlorek + ˈxlɔrɛk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól kwasu solnego; + + chloride + + +
+ +
+ chlorek sodu + ˈxlɔrɛk ˈsɔdu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, sól kwasu chlorowodorowego i sodu, bezbarwna substancja krystaliczna, główny składnik soli kuchennej; + + sodium chloride + + +
+ +
+ chlormetyna + ˌxlɔrmɛˈtɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (medycyna, medyczny) (wojskowość, wojskowy) toksyczny związek organiczny, parzący bojowy środek trujący z grupy iperytów azotowych, pierwszy lek przeciwnowotworowy stosowany od lat 40. XX wieku, obecnie praktycznie nieużywany w medycynie; + + 2 chloro- N N methyl- ethanamine + HN-2 + HN2 + chlormethine + mechlorethamine + mustine + + +
+ +
+ chloro- + ˈxlɔrɔ +
+ + prefix + + + (chemia, chemiczny) przedrostek w nazwie związku organicznego w nomenklaturze chemicznej wskazujący na obecność atomu chloru w cząsteczce + + chlor- + chloro- + + +
+ +
+ chloroaceton + ˌxlɔrɔaˈʦ̑ɛtɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy ketonów, chlorowa pochodna acetonu, trujący lakrymator; + + acetonyl chloride + chloroacetone + chloropropanone + + +
+ +
+ chlorobenzalomalononitryl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) organiczny związek chemiczny stosowany jako drażniący bojowy środek trujący; + + CS gas + chlorobenzalmalononitrile + + +
+ +
+ chlorofil + xlɔˈrɔfʲil +
+ + n + + + organiczny związek chemiczny obecny m.in. w roślinach i algach, nadający im zielony kolor; + + chlorophyl + chlorophyll + + +
+ +
+ chloroform +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) chlorowa pochodna metanu, lotna, niepalna ciecz, wykorzystywana jako rozpuszczalnik, a dawniej także jako środek znieczulający; + + chloroform + + +
+ +
+ chloromelanit + ˌxlɔrɔ̃mɛˈlãɲit +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) odmiana jadeitu o barwie ciemnozielonej prawie wpadającej w czerń, zawzawierająca znaczny procent żelaza, + + chloromelanite + + +
+ +
+ chlorosarin + ˌxlɔrɔˈsarʲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek fosforoorganiczny z grupy chlorofosfonianów, bezpośredni prekursor sarinu; + + chlorosarin + + +
+ +
+ chlorować +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) (technologia, technika, techniczny) traktować coś chlorem lub związkiem, który wydziela chlor + + chlorinate + + +
+ +
+ chlorowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący chloru, związany z chlorem, zawierający chlor + + chloric + + +
+ +
+ chlup + xlup +
+ + interjection + + + odgłos uderzania wody o coś + + splash + + + + odgłos wpadania czegoś do cieczy lub błota + + splash + + +
+ +
+ chlusnąć + ˈxlusnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + z rozmachem rozlać, rozchlapać lub rozbryzgać ciecz + + slosh + + +
+ +
+ chmara + ˈxmara +
+ + n + + + nagromadzenie latających owadów, rzadziej ptaków + + swarm + + +
+ +
+ chmiel + xmʲjɛl +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) roślina z rodzaju (1.1) + + hop + + +
+ +
+ chmielowy + xmʲjɛˈlɔvɨ +
+ + adj + + + związany z chmielem + + hop + + +
+ +
+ chmura + ˈxmura +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) krople wody lub kryształki lodu zawieszone w atmosferze; + + cloud + + + + (informatyka, informatyczny) model przetwarzania oparty na użytkowaniu usług dostarczonych przez zewnętrzne organizacje; + + cloud + + +
+ +
+ chmurny +
+ + adj + + + będący źródłem niepokoju + + sombre + + + + pokryty chmurami + + cloudy + overcast + + + + sprawiający ponure wrażenie + + sombre + gloomy + troubled + + +
+ +
+ chochla + ˈxɔxla +
+ + n + + + duża łyżka służąca do nakładania posiłków, najczęściej zupy; + + ladle + dipper + + +
+ +
+ chociaż + ˈxɔʨ̑aʃ +
+ + conjunction + + + mimo że; robić coś pomimo jakiegoś niekorzystnego faktu lub nie robić mimo sprzyjającego + + although + even though + though + + +
+ +
+ chociaż + ˈxɔʨ̑aʃ +
+ + particle + + + przynajmniej, bodaj, choć, co najmniej + + at least + + +
+ +
+ chodnik + ˈxɔdʲɲik +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) wydrążony tunel w kopalni; + + gallery + + + + długi dywan do przykrywania tylko miejsca, po którym się chodzi; + + floorcloth + rug + + + + wydzielona część ulicy przeznaczona dla pieszych; + + pavement + sidewalk + + +
+ +
+ chodzenie + xɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pozostawanie w bliskiej zażyłości emocjonalnej o podłożu seksualnym z drugą osobą, bez formalnego zobowiązania + + go out + see + + + + poruszanie się pieszo + + walking + + +
+ +
+ chodzić + ˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) spotykać się ze sobą, będąc parą w nieformalnym związku + + go out + + + + (tryb rozkazujący) chodź, chodźmy, chodźcie → (potocznie, potoczny) zachęta do zrobienia czegoś + + come on + + + + (tryb rozkazujący) chodź, chodźmy, chodźcie → podejdź (podejdźcie, podejdźmy); idź (idźcie, idźmy) za mną + + come on + + + + o mechanizmie: działać, pracować + + work + + + + poruszać się (regularnie) w jakimś kierunku, w jakieś miejsce + + go + + + + poruszać się za pomocą nóg + + walk + + + + uczęszczać regularnie na jakieś zajęcia + + attend + + +
+ +
+ chodzić z głową w chmurach + ˈxɔʥ̑iʥ̑ ˈz‿ɡwɔvɔ̃w̃ ˈf‿xmurax +
+ + v + + + być rozkojarzonym, roztrzepanym, nieobecnym, rozmarzonym + + have ones head in the clouds + + +
+ +
+ choina +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Pinus sylvestris L., gatunek wiecznie zielonego drzewa z rodziny sosnowatych + + Scots pine + + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Tsuga Carriere, rodzaj iglastych drzew z rodziny sosnowatych, pochodzących z chłodniejszych obszarów Ameryki Północnej i Azji; + + hemlock + + +
+ +
+ choinka + xɔˈ<sup>j</sup>ĩnka +
+ + n + + + choinka (1.1) lub przypominający ją sztuczny przedmiot przyozdabiany w okresie świąt Bożego Narodzenia; + + Christmas tree + + +
+ +
+ cholangiopankreatografia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obrazowe badanie dróg żółciowych i trzustki + + cholangiopancreatography + + +
+ +
+ cholecystektomia + ˌxɔlɛʦ̑ɨstɛkˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg wycięcia pęcherzyka żółciowego; + + cholecystectomy + + +
+ +
+ cholera + xɔˈlɛra +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) przekleństwo wyrażające zdenerwowanie + + dammit + shit + + +
+ +
+ cholera + xɔˈlɛra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) groźna choroba zakaźna; + + cholera + + +
+ +
+ cholerny + xɔˈlɛrnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) wstrętny, przeklęty, zły; wzbudzający gniew, zdenerwowanie + + bloody + dratted + + +
+ +
+ choleryk + xɔˈlɛrɨk +
+ + n + + + człowiek o gwałtownym, wybuchowym usposobieniu + + choleric person + + +
+ +
+ cholesterol + ˌxɔlɛˈstɛrɔl +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) związek chemiczny z grupy steroli, znajdujący się w każdej komórce zwierzęcej; + + cholesterol + + +
+ +
+ chomik + ˈxɔ̃mʲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gryzoń z rodziny Cricetidae; + + hamster + + +
+ +
+ chomąto +
+ + n + + + część uprzęży zaprzęgowej w formie obręczy zakładanej zwierzęciu na szyję; + + horse collar + + +
+ +
+ chondromalacja + ˌxɔ̃ndrɔ̃maˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba prowadząca do destrukcji tkanki chrzęstnej, najczęściej występująca w obrębie stawu kolanowego; + + chondromalacia + CMP + + +
+ +
+ choreograf + ˌxɔrɛˈɔɡraf +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) realizator, reżyser tanecznego utworu scenicznego + + choreographer + + +
+ +
+ choreografia + ˌxɔrɛɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) sztuka, umiejętność komponowania układów tanecznych + + choreography + + +
+ +
+ choreograficzny +
+ + adj + + + związany z układem tańca, choreografią, choreografami + + choreographic + + +
+ +
+ choroba + xɔˈrɔba +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) odstępstwo od stanu określanego jako pełnia zdrowia organizmu; + + illness + sickness + disease + + +
+ +
+ choroba Alzheimera + xɔˈrɔba ˌːlʦ̑xajˈmɛra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) postępująca choroba układu nerwowego człowieka; + + Alzheimer's disease + Alzheimer + + +
+ +
+ choroba Creutzfeldta-Jakoba + xɔˈrɔba ˌkrɔjʦ̑fɛlda‿jaˈkɔba +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) jedna z chorób mózgu; + + disease + + +
+ +
+ choroba Heinego-Medina +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba, którą powoduje wirus polio, objawiająca się często porażeniem mięśni + + infantile paralysis + polio + poliomyelitis + + +
+ +
+ choroba Parkinsona + xɔˈrɔba ˌparʲcĩw̃ˈsɔ̃na +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) samoistne zwyrodnienie układu nerwowego skutkujące m.in. zaburzeniami ruchu, mowy, ślinotokiem; + + Parkinson's disease + shaking palsy + + +
+ +
+ choroba cywilizacyjna + xɔˈrɔba ˌʦ̑ɨvʲilʲizaˈʦ̑ɨjna +
+ + n + + + globalnie szerząca się, jedna z powszechnie znanych chorób spowodowanych rozwojem cywilizacji; + + disease of affluence + + +
+ +
+ choroba lokomocyjna + xɔˈrɔba ˌlɔkɔ̃mɔˈʦ̑ɨjna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie wywołane podczas poruszania się dowolnymi środkami transportu; + + kinetosis + motion sickness + travel sickness + + +
+ +
+ choroba morska + xɔˈrɔba ˈmɔrska +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (morski) choroba lokomocyjna wywoływana kołysaniem statku + + seasickness + + +
+ +
+ choroba niedokrwienna serca +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów chorobowych będących następstwem przewlekłego stanu niedostatecznego zaopatrzenia komórek mięśnia sercowego w tlen i substancje odżywcze, w konsekwencji często doprowadzająca do dusznicy bolesnej, a także zawału mięśnia sercowego; + + coronary artery disease + ischemic heart disease + + +
+ +
+ choroba popromienna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół negatywnych skutków w organizmie na skutek nadmiernego radioaktywnego napromieniowania; + + radiation sickness + + +
+ +
+ choroba psychiczna +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie w psychice będące źródłem cierpienia lub utrudnień w funkcjonowaniu społecznym; + + mental disorder + mental illness + + +
+ +
+ choroba von Willebranda + xɔˈrɔba ˈfɔ̃n ˌvʲilɛˈbrãnda +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba charakteryzująca się skłonnością do krwawień samoistnych lub po urazach; + + von Willebrand disease + + +
+ +
+ choroba wrzodowa + xɔˈrɔba vʒɔˈdɔva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obecność wrzodów trawiennych w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy; + + peptic ulcer disease + + +
+ +
+ choroba wysokościowa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dolegliwość fizjologiczna związana ze zmianą wysokości miejsca pobytu; + + altitude sickness + AMS + acute mountain sickness + + +
+ +
+ chorobliwość +
+ + n + + + odbieganie od stanu prawidłowego + + morbidity + + +
+ +
+ chorobliwy + ˌxɔrɔˈblʲivɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) o cechach mocno nieprawidłowych + + abnormal + + + + znamionujący chorobę + + morbid + unhealthy + + +
+ +
+ chorobotwórczość + ˌxɔrɔbɔˈtfurʧ̑ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zdolność do wywoływania chorób; + + pathogenicity + + +
+ +
+ chorobotwórczy + ˌxɔrɔbɔˈtfurʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) wywołujący chorobę + + causal + pathogenic + + +
+ +
+ chorograficzny +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z chorografią, dotyczący chorografii + + chorographic + + +
+ +
+ chorować + xɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + cierpieć z powodu choroby, mieć jakąś chorobę, być chorym + + ail + lie sick + suffer + + +
+ +
+ chorowity + ˌxɔrɔˈvʲitɨ +
+ + adj + + + często chorujący; skłonny do chorób; mający słabe zdrowie + + sickly + + +
+ +
+ chorta + ˈxɔrta +
+ + n + + + (kulinaria) typowo grecka potrawa z mieszanki duszonych lub surowych zielonych warzyw liściastych i ziół + + horta + + +
+ +
+ chorwacki + xɔrˈvaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Chorwacją, dotyczący Chorwacji lub Chorwatów + + Croatian + + +
+ +
+ chory + ˈxɔrɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) dziwaczny, nienormalny + + sick + + + + dotknięty chorobą + + ill + sick + + +
+ +
+ chory + ˈxɔrɨ +
+ + n + + + osoba dotknięta chorobą + + patient + + +
+ +
+ chowany + xɔˈvãnɨ +
+ + n + + + dziecięca zabawa, polegająca na tym, że wszystkie dzieci usiłują ukryć się, a jedno z nich szuka; + + hide-and-seek + hide and seek + + +
+ +
+ chować + ˈxɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pielęgnować, wychowywać + + breed + raise + bring up + + + + ukrywać kogoś / coś przed kimś + + conceal + hide + stow + + + + grzebać zmarłych + + bury + inter + + +
+ +
+ chować głowę w piasek + ˈxɔvaʥ̑ ˈɡwɔvɛ ˈf‿pʲjasɛk +
+ + v + + + uciekać przed czymś, unikać czegoś + + bury one's head in the sand + + +
+ +
+ choćby + ˈxɔʥ̑bɨ +
+ + conjunction + + + spójnik wyrażający lekceważenie mówcy wobec określonego wyboru i jednocześnie sugerujący jedną z opcji + + even + say + + + + spójnik wzmacniający treść zdania nadrzędnego i komunikujący, że sytuacja podana w zdaniu podrzędnym nie będzie miała lub nie powinna mieć wpływu na realizację zdania nadrzędnego + + even if + even though + + +
+ +
+ choćby + ˈxɔʥ̑bɨ +
+ + particle + + + partykuła sugerująca, że dołączany składnik jest tylko jednym z wielu możliwych przykładów lub opcji + + for instance + say + + + + partykuła wskazująca na dolne ograniczenie jakiejś wielkości lub intensywności jakiegoś zjawiska + + as much as + even + if only + + +
+ +
+ chrapanie + xraˈpãɲɛ +
+ + n + + + o ludziach hałaśliwe charczenie w czasie snu + + snoring + + +
+ +
+ chrapać + ˈxrapaʨ̑ +
+ + v + + + oddychać w trakcie snu charcząc + + snore + + +
+ +
+ chrapliwy +
+ + adj + + + przypominający chrapanie + + guttural + hoarse + throaty + + +
+ +
+ chrobot + ˈxrɔbɔt +
+ + n + + + niski odgłos drapania, gryzienia, odgłos działania metalowego mechanizmu + + scrape + + +
+ +
+ chrom + xrɔ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cr i liczbie atomowej 24; + + chromium + chrome + + +
+ +
+ chromatyna + ˌxrɔ̃maˈtɨ̃na +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) włóknista substancja występująca w jądrze komórkowym; + + chromatin + + +
+ +
+ chromolitograficzny +
+ + adj + + + (sztuka) (drukarstwo, drukarski) związany z chromolitografią, wykonany w technice chromolitografii + + chromolithographic + + +
+ +
+ chromoplast + xrɔ̃ˈmɔplast +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) barwny plastyd, nieaktywny w procesie fotosyntezy; + + chromoplast + + +
+ +
+ chromosfera + ˌxrɔ̃mɔˈsfɛra +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) warstwa atmosfery gwiazdy, rozciągająca się między fotosferą a koroną, posiadająca charakterystyczną czerwoną barwę; + + chromosphere + + +
+ +
+ chromosferyczny +
+ + adj + + + (astronomia, astronomiczny) związany z chromosferą, dotyczący chromosfery + + chromospheric + + +
+ +
+ chromosom + xrɔ̃ˈmɔsɔ̃m +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) nośnik informacji genetycznej w komórce; + + chromosome + + +
+ +
+ chromosomowy +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z chromosomem, dotyczący chromosomów + + chromosomal + + +
+ +
+ chromowy +
+ + adj + + + związany z chromem, dotyczący chromu, zrobiony z chromu + + chrome + chromic + + +
+ +
+ chronicznie +
+ + adv + + + w sposób chroniczny + + chronically + + +
+ +
+ chroniczny + xrɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) długotrwały + + chronic + + +
+ +
+ chronić + ˈxrɔ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + bronić przed niebezpieczeństwem; opiekować się, pomagać, ratować + + protect + shelter + + +
+ +
+ chronologia + ˌxrɔ̃nɔˈlɔɟja +
+ + n + + + następstwo, kolejność zdarzeń + + chronology + + +
+ +
+ chronologiczny +
+ + adj + + + (książkowy) ułożony według kolejności wydarzeń, ich następstwa w czasie + + chronological + + +
+ +
+ chronometr +
+ + n + + + bardzo dokładny zegar, stosowany w astronomii, geodezji i nawigacji + + chronometer + timekeeper + + +
+ +
+ chronometria + ˌxrɔ̃nɔ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + nauka o pomiarze czasu + + chronometry + + +
+ +
+ chrononauta + ˌxrɔ̃nɔ̃ˈnawta +
+ + n + + + (literacko) podróżnik w czasie + + chononaut + + +
+ +
+ chropowaty + ˌxrɔpɔˈvatɨ +
+ + adj + + + z powierzchnią pełną drobnych wypukłości + + rough + rugged + coarse + harsh + gnarled + gnarly + + +
+ +
+ chruścik + ˈxruɕʨ̑ik +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Trichoptera, owad, larwy żyją w wodzie, dorosłe podobne do ćmy; + + caddis-fly + + +
+ +
+ chrypka + ˈxrɨpka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzony, szorstki głos, wywołany przez nieprawidłowy przepływ powietrza przez krtań + + hoarseness + hoarse voice + + +
+ +
+ chrystadelfiański + ˌxrɨstadɛlˈfʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący chrystadelfianów + + Christadelphian + + +
+ +
+ chrystianizacja + ˌxrɨstʲjä̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) narzucanie wiary chrześcijańskiej poganom; (także, też) proces dobrowolnego przechodzenia na chrześcijaństwo przez ludy niechrześcijańskie; + + christianization + + +
+ +
+ chrystianizowanie +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (teologia, teologiczny) zaprowadzanie chrześcijaństwa + + christianization + + +
+ +
+ chrystianizować +
+ + v + + + (historia, historyczny, historycznie) (teologia, teologiczny) zaprowadzać chrześcijaństwo + + Christianise + Christianize + + +
+ +
+ chrystogram +
+ + n + + + (sztuka) (teologia, teologiczny) monogram symbolizujący Chrystusa w formie akronimu; + + Christogram + + +
+ +
+ chrystolog +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) badacz, specjalista w chrystologii + + christologist + + +
+ +
+ chrystologia +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) nauka dotycząca osoby Jezusa Chrystusa i doktryny z nim związanej, centralny traktat teologii dogmatycznej; + + christology + + +
+ +
+ chrystologiczny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) związany z chrystologią + + Christological + + +
+ +
+ chryzantema + ˌxrɨzãnˈtɛ̃ma +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + chrysanthemum + asphodel + + +
+ +
+ chryzopraz + xrɨˈzɔpras +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) zielony minerał, odmiana chalcedonu; + + chrysoprase + + +
+ +
+ chrzan + xʃãn +
+ + n + + + (kulinaria) korzeń chrzanu (1.3) o silnym, gryzącym zapachu i ostrym smaku + + horseradish + + + + (spożywczy) (kulinaria) przyprawa z tartego chrzanu (1.4) + + horseradish + + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku (1.2) + + horseradish + + + + (potocznie, potoczny) Armoracia rusticana G. Gaertn., chrzan pospolity + + horseradish + + + + (botanika, botaniczny) Armoracia P. Gaertn., rodzaj bylin z rodziny kapustowatych; + + horseradish + + +
+ +
+ chrzan pospolity +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Armoracia rusticana G. Gaertn., gatunek rośliny z rodziny kapustowatych, uprawiana jako przyprawa; + + horseradish + + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku (1.1) + + horseradish + + +
+ +
+ chrzciciel +
+ + n + + + osoba chrzcząca + + baptist + + +
+ +
+ chrzcielnica + xʃʲʨ̑ɛlʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) część kościoła, gdzie dokonuje się chrztu + + baptistery + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kościelne naczynie z wodą święconą przeznaczone do chrztu; + + font + baptismal font + baptismal bowl + + +
+ +
+ chrzcielny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany ze chrztem + + baptismal + + +
+ +
+ chrzciny +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) uroczystości i zwyczaje związane z przyjęciem sakramentu chrztu + + baptism + + +
+ +
+ chrzcić +
+ + v + + + (kościelny) udzielać komuś sakramentu chrztu + + baptize + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (dawniej, dawny) czynić nad kimś znak inicjujący nową jakość w życiu, zrywający z przeszłością + + baptize + + +
+ +
+ chrzest + xʃɛst +
+ + n + + + (marynarka) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) uroczyste nadanie nazwy statkowi + + naming + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obrzęd przyjęcia kogoś do Kościoła, połączony z obmyciem wodą lub zanurzeniem w wodzie; + + baptism + christening + + +
+ +
+ chrzest bojowy + ˈxʃɛzd bɔˈjɔvɨ +
+ + n + + + pierwszy bój, pierwsza walka lub bitwa + + baptism of fire + battle inoculation + + + + wystąpienie gdzieś pierwszy raz + + baptism of fire + battle inoculation + + +
+ +
+ chrzest równikowy +
+ + n + + + (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) rytuał na jednostce pływającej dla osób pierwszy raz przepływających przez równik; + + line crossing ceremony + + +
+ +
+ chrześcijanin + ˌxʃɛɕʨ̑iˈjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca chrześcijaństwa + + Christian + + +
+ +
+ chrześcijański + ˌxʃɛɕʨ̑iˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z chrześcijaństwem lub chrześcijanami + + Christian + + +
+ +
+ chrześcijaństwo + ˌxʃɛɕʨ̑iˈjä̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religia monoteistyczna wywodząca się z judaizmu, której członkowie wierzą, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym i zmartwychwstał po swojej śmierci; + + Christianity + Christendom + + +
+ +
+ chrześniaczka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) córka chrzestna + + godchild + goddaughter + + +
+ +
+ chrześniak +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) syn chrzestny + + godchild + godson + + +
+ +
+ chrześnica +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) córka chrzestna + + godchild + goddaughter + + +
+ +
+ chrząknięcie + xʃɔ̃ŋʲcˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: chrząknąć + + grunt + + +
+ +
+ chrząstka + ˈxʃɔ̃w̃stka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) elastyczna tkanka stanowiąca część wielu narządów, np. nosa, krtani, stawów itp.; + + cartilage + gristle + + +
+ +
+ chrząszcz + xʃɔ̃w̃ʃʧ̑ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Coleoptera, zamieszkujący różnorodne środowiska rząd owadów posiadający osłonięte skrzydła i odwłok; + + beetle + + + + (rzadki, rzadko używany) (motoryzacja) (potocznie, potoczny) jeden z modeli Volkswagena + + Beetle + + +
+ +
+ chrzęst + xʃɛ̃w̃st +
+ + n + + + odgłos tarcia o coś, kruszenia, łamania; zgrzyt, chrupot + + crunch + + +
+ +
+ chrzęstnoszkieletowy + ˈxʃɛ̃w̃stnɔˌʃʲcɛlɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + taki, którego szkielet zbudowany jest z chrząstek + + cartilaginous + + +
+ +
+ chrzęścić + ˈxʃɛ̃w̃ɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + wydawać odgłos tarcia o coś, kruszenia, łamania; zgrzytać + + crunch + grit + + +
+ +
+ chuchro + ˈxuxrɔ +
+ + n + + + człowiek słaby, mizerny lub chorowity + + weakling + + +
+ +
+ chude lata + ˈxudɛ ˈlata +
+ + idiom + + + czas niedostatku, biedy, braków materialnych + + lean years + + +
+ +
+ chudość + ˈxudɔɕʨ̑ +
+ + n + + + stan bycia chudym + + leanness + + +
+ +
+ chudy + ˈxudɨ +
+ + adj + + + o człowieku: wąski w pasie; bardziej, niż szczupły; taki, któremu daleko do otyłości + + skinny + thin + + +
+ +
+ chudzielec +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) chudy człowiek + + weed + + +
+ +
+ chuj + xuj +
+ + interjection + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wykrzyknik, gdy coś się nie udało, nie wyszło, poszło nie po naszej myśli + + bugger + damn + darn + dash it + fuck + shit + + +
+ +
+ chuj + xuj +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) penis, członek + + prick + cock + dick + + + + (przenośnie, przenośnia) (wulgarnie, wulgaryzm) wysoce obraźliwa forma zwrotu do mężczyzny + + dick + + +
+ +
+ chuj go wie +
+ + idiom + + + (wulgarnie, wulgaryzm) nie wiem, nie wiadomo, trudno powiedzieć + + fuck knows + + +
+ +
+ chuj z tym + ˈxuj ˈs‿tɨ̃m +
+ + (wulgarnie, wulgaryzm) oznaczające, że coś jest nieistotne, nieważne, błahe + + the hell with it + + +
+ +
+ chuligan +
+ + n + + + człowiek naruszający porządek publiczny, skłonny do wszczynania burd; + + hooligan + + +
+ +
+ churn +
+ + n + + + (środowiskowy) (telekomunikacja) (bankowość, bankowy) odejście klienta (klientów), zaprzestanie korzystania z usługi danej firmy + + churn + + +
+ +
+ chusteczka + xuˈstɛʧ̑ka +
+ + n + + + niewielki kawałek miękkiej tkaniny lub papieru używany zwykle do wycierania nosa + + handkerchief + tissue + + +
+ +
+ chusteczka do nosa +
+ + n + + + kawałek delikatnej tkaniny lub papieru służący do higieny jamy nosowej i twarzy + + handkerchief + hanky + + +
+ +
+ chustka + ˈxustka +
+ + n + + + chusteczka do nosa + + handkerchief + tissue + + + + okrycie głowy + + cloth + kerchief + scarf + + +
+ +
+ chutor +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) odosobniona zagroda wiejska na słabo zaludnionych obszarach Rosji lub Ukrainy + + farmstead + khutor + + + + (historia, historyczny, historycznie) przysiółek stanicy kozackiej na ukraińskich stepach + + khutor + + +
+ +
+ chwalba +
+ + n + + + (dawniej, dawny) uwielbienie, chwalenie + + praise + + +
+ +
+ chwalebnie +
+ + adv + + + w sposób chwalebny + + gloriously + + +
+ +
+ chwalebny + xfaˈlɛbnɨ +
+ + adj + + + godny pochwały + + commendable + laudable + meritorious + praiseworthy + + +
+ +
+ chwalipięta + ˌxfalʲiˈpʲjɛ̃nta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś, kto stale się czymś chwali + + blowhard + boaster + + +
+ +
+ chwalić + ˈxfalʲiʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) czcić, wielbić + + glorify + praise + + + + mówić lub pisać o czymś lub o kimś dobrze + + praise + glorify + + + + podkreślać swoje osiągnięcia, zasługi, lub mówić z dumą o posiadanych przedmiotach + + boast + + +
+ +
+ chwast + xfast +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina dziko rosnąca, niekorzystnie wpływająca na rozwój roślin uprawnych przez pobieranie z gleby wilgoci i składników pokarmowych; + + weed + + +
+ +
+ chwastobójczy + ˌxfastɔˈbujʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (rolnictwo, rolniczy) (chemia, chemiczny) przeznaczony do zwalczania chwastów + + herbicide + herbicidal + + +
+ +
+ chwała + ˈxfawa +
+ + n + + + chluba + + glory + + + + majestat + + glory + + + + uznanie, szacunek, cześć + + praise + + +
+ +
+ chwiać +
+ + v + + + poruszać na boki czymś przytwierdzonym z jednej strony + + rock + shake + + + + być niezdecydowanym + + be uncertain + be unsure + hesitate + waver + + + + poruszać się na różne strony, trzymając się podstawy + + wobble + + + + tracić uprzednią moc, wielkość + + falter + + +
+ +
+ chwiejny +
+ + adj + + + chylący się w różne strony + + wobbly + + + + często zmieniający zdanie, niestały + + irresolute + faltering + shilly-shally + slippery + unsteady + variable + + +
+ +
+ chwila + ˈxfʲila +
+ + n + + + bardzo krótki czas + + moment + minute + + + + punkt w czasie + + moment + + +
+ +
+ chwilowo + xfʲiˈlɔvɔ +
+ + adv + + + przez chwilę; bardzo krótko + + for the moment + + + + tymczasowo + + temporarily + + +
+ +
+ chwyt + xfɨt +
+ + n + + + czynność chwycenia czegoś – ręką lub narzędziem + + grip + + +
+ +
+ chwyt poniżej pasa + ˈxfɨt pɔ̃ˈɲiʒɛj ˈpasa +
+ + n + + + posunięcie niezgodne z przyjętymi normami etycznymi, postępek nieszlachetny, nieetyczny + + dirty trick + + +
+ +
+ chwytać + ˈxfɨtaʨ̑ +
+ + v + + + szybko łapać coś lub kogoś i mocno trzymać + + catch + + + + zaczynać rozumieć coś lub orientować się w czymś + + get + + +
+ +
+ chyba + ˈxɨba +
+ + particle + + + …używana do stawiania warunku + + unless + + +
+ +
+ chyba że + ˈxɨba ˈʒɛ +
+ + wprowadzający zdania podrzędne, wyrażające warunek + + unless + + +
+ +
+ chybiać + ˈxɨbʲjäʨ̑ +
+ + v + + + nie trafiać do zamierzonego celu + + miss + + +
+ +
+ chylić +
+ + v + + + zniżać, zginać coś + + bow + + + + zbliżać się do końca czegoś + + decline + + +
+ +
+ chytrość +
+ + n + + + bycie chytrym w wydawaniu + + greed + + + + bycie chytrym, odznaczanie się przebiegłością + + cunningness + slyness + + +
+ +
+ chytrus + ˈxɨtrus +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś chciwy i skąpy + + greedy so-and-so + miser + stinge + + + + (potocznie, potoczny) ktoś przebiegły, podstępny + + cunning so-and-so + sly one + + +
+ +
+ chytry + ˈxɨtrɨ +
+ + adj + + + podstępny, przebiegły + + cunning + astute + sly + artful + cagey + crafty + + +
+ +
+ chyżość + ˈxɨʒɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) (przestarzałe, przestarzały) cecha tego, co porusza się chyżo lub jest szybko wykonywane + + celerity + nimbleness + + +
+ +
+ chyży + ˈxɨʒɨ +
+ + adj + + + (poetycki, poetycko) poruszający się szybko + + fleet + + +
+ +
+ chór + xur +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zespół muzyczny składający się z wokalistów; + + choir + + + + miejsce na scenie lub w świątyni przeznaczone dla chóru (1.1), także dla instrumentów + + choir + loft + + + + utwór napisany do wykonywania przez chór (1.1) + + chorus + choir + + +
+ +
+ chórzysta + xuˈʒɨsta +
+ + n + + + mężczyzna lub chłopiec, który śpiewa w chórze + + chorister + + +
+ +
+ chów wsobny + ˈxuf ˈːsɔbnɨ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) kojarzenie blisko spokrewnionych osobników; + + inbreeding + linebreeding + + +
+ +
+ chętnie + ˈxɛ̃ntʲɲɛ +
+ + adv + + + z chęcią, z ochotą + + gladly + willingly + eagerly + + +
+ +
+ chętny + ˈxɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + mający chęć zrobienia czegoś + + eager + game + ready + up + willing + + +
+ +
+ chęć + xɛ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + pragnienie zrobienia czegoś, ochota na coś + + desire + wish + + +
+ +
+ chłeptać + ˈxwɛptaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zwykle o zwierzętach: pić, zagarniając płyn językiem + + lap + + +
+ +
+ chłodnica + xwɔdʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + urządzenie służące do wymiany energii cieplnej pomiędzy dwoma jej nośnikami; + + heat exchanger + + +
+ +
+ chłodno +
+ + adv + + + do pewnego stopnia zimno + + chilly + + +
+ +
+ chłodny + ˈxwɔdnɨ +
+ + adj + + + o relacjach międzyludzkich, o uczuciach: pozbawiony silnych, ciepłych, dobrych uczuć; zdystansowany + + distant + tepid + + + + raczej zimny; rześki + + chilly + cool + chilling + + +
+ +
+ chłodzić + ˈxwɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się chłodniejsze + + chill + cool + + +
+ +
+ chłoniak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rodzaj nowotworu złośliwego, wywodzącego się z elementów tkanki chłonnej; + + lymphoma + + +
+ +
+ chłonność +
+ + n + + + łatwość przyswajania + + receptiveness + receptivity + + + + łatwość wchłaniania + + absorbability + + +
+ +
+ chłonny + ˈxwɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + (książkowy) wchłaniający, wsysający coś + + absorbent + absorptive + + +
+ +
+ chłop + xwɔp +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek warstwy społecznej chłopstwa + + peasant + + + + (potocznie, potoczny) mąż + + guy + man + + + + (potocznie, potoczny) mężczyzna + + guy + man + + + + (potocznie, potoczny) rolnik + + farmer + + +
+ +
+ chłopak + ˈxwɔpak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) młody mężczyzna darzony sympatią lub miłością przez drugą osobę + + boyfriend + + + + dziecko płci męskiej + + boy + + + + (potocznie, potoczny) młody mężczyzna + + boy + + +
+ +
+ chłopczyca + xwɔpˈʧ̑ɨʦ̑a +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dziewczyna lub dziewczynka, ubierająca się i zachowująca się jak chłopak; + + tomboy + + +
+ +
+ chłopiec + ˈxwɔpʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + młody człowiek płci męskiej + + boy + + +
+ +
+ chłopstwo +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (socjologia, socjologiczny) warstwa społeczna składając się z drobnych rolników; + + peasantry + + +
+ +
+ chłostanie +
+ + n + + + uderzanie kogoś biczem, batem, pejczem lub podobnym narzędziem + + lashing + + +
+ +
+ chłostać + ˈxwɔstaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) surowo krytykować + + scourge + + + + bić rózgą, biczem (i tym podobne, i temu podobne) + + birch + chastise + flog + lash + + +
+ +
+ chłód + xwut +
+ + n + + + dość niska temperatura powietrza, umiarkowane zimno + + coldness + cold + chill + coolness + + +
+ +
+ ci + ʨ̑i +
+ + pronoun + + + (mianownik) lm (rodzaj męskoosobowy) od: ten + + these + + +
+ +
+ ciamajda + ʨ̑ãˈmajda +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek niezdarny, ślamazarny + + ninny + + +
+ +
+ ciapaty +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (pogardliwie) (obraźliwie) osoba pochodząca z Turcjii Indii, Pakistanu, Bangladeszu lub krajów arabskich + + Paki + + +
+ +
+ ciapać +
+ + v + + + iść z trudem, zwłaszcza po błocie + + trudge + + +
+ +
+ ciasny + ˈʨ̑asnɨ +
+ + adj + + + o ubraniu: zbyt mały lub wąski + + tight + + + + taki, w którym jest mało miejsca + + cramped + + +
+ +
+ ciasteczko + ʨ̑aˈstɛʧ̑kɔ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) zestaw informacji wysyłany przez serwer i przechowywany na komputerze użytkownika, zawierający informacje wykorzystywane później przez serwer; + + cookie + + + + (zdrobniale) od ciastko + + cookie + + +
+ +
+ ciastko + ˈʨ̑astkɔ +
+ + n + + + mały, słodki wypiek, często zdobiony kremem, owocami, lukrem + + cookie + cake + + +
+ +
+ ciasto + ˈʨ̑astɔ +
+ + n + + + (kulinaria) surowy półprodukt, gęsta masa powstała z połączenia mąki z wodą, mlekiem lub innymi spożywczymi produktami; + + dough + + + + (kulinaria) słodki, deserowy wypiek, zwykle w formie placka; + + cake + + +
+ +
+ ciało + ˈʨ̑awɔ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zbiór, którego elementy mogą być dodawane, odejmowane, mnożone i dzielone (z wyjątkiem dzielenia przez zero); + + field + body + + + + organizm ludzki lub zwierzęcy + + body + + + + zwłoki człowieka i zwierzęcia + + body + + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) materia, substancja + + body + + +
+ +
+ ciało niebieskie + ˈʨ̑awɔ ɲɛˈbʲjɛsʲcɛ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) obiekt będący poza Ziemią, znajdujący się w przestrzeni wszechświata; + + celestial body + + +
+ +
+ ciało obce + ˈʨ̑awɔ ˈːpʦ̑ɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obiekt wprowadzony do organizmu w sposób sztuczny, zwykle utrudniający normalne funkcjonowanie organów + + foreign body + + +
+ +
+ ciało stałe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) forma ciała skondensowanego, dawniej jeden ze stanów skupienia, substancja zachowująca objętość i kształt; + + solid + solid body + + +
+ +
+ ciało szkliste +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przezroczysta substancja wypełniająca wnętrze gałki ocznej; + + vitreous humour + vitreous humor + + +
+ +
+ cicerone +
+ + n + + + (dawniej, dawny) przewodnik oprowadzający po zabytkach + + cicerone + + +
+ +
+ cicha woda brzegi rwie + ˈʨ̑ixa ˈvɔda ˈbʒɛɟi ˈrvʲjɛ +
+ + proverb + + + osoba, która wydaje się z pozoru cicha, nieśmiała, mało towarzyska, może się okazać w rzeczywistości zupełnie inna – energiczna, zabawna, towarzyska + + still waters run deep + + +
+ +
+ cicho + ˈʨ̑ixɔ +
+ + adv + + + bez wydawania dźwięku lub o niskim natężeniu dźwięku + + quiet + quietly + + +
+ +
+ cicho jak w grobie + ˈʨ̑ixɔ ˈjaɡ ˈv‿ɡrɔbʲjɛ +
+ + adv + + + tak cicho, że aż nieprzyjemnie, nie do zniesienia + + silent as a grave + silent as a tomb + + +
+ +
+ cichość + ˈʨ̑ixɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) cisza, milczenie + + quieter + + +
+ +
+ cichy + ˈʨ̑ixɨ +
+ + adj + + + o małej głośności + + silent + quiet + + + + spokojny + + quiet + + +
+ +
+ ciecierzyca + ˌʨ̑ɛ̇ʨ̑ɛˈʒɨʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku ciecierzyca pospolita uprawiana ze względu na jadalne nasiona; + + chickpea + chick pea + garbanzo bean + + + + (spożywczy) nasiona ciecierzycy (1.1) + + chick pea + chickpea + garbanzo bean + + +
+ +
+ ciecierzyca pospolita + ˌʨ̑ɛ̇ʨ̑ɛˈʒɨʦ̑a ˌpɔspɔˈlʲita +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cicer arietinum L., gatunek rośliny jednorocznej należący do rodziny bobowatych; + + chickpea + Bengal gram + ceci bean + chana + garbanzo bean + sanagalu + + +
+ +
+ cieciorka + ʨ̑ɛ̇ˈʨ̑ɔrka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) nasiona ciecierzycy pospolitej (Cicer arietinum) + + chickpea + garbanzo bean + + +
+ +
+ ciecz + ʨ̑ɛʧ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) substancja o ciekłym (pośrednim między gazowym a stałym) stanie skupienia + + liquid + fluid + + +
+ +
+ ciecz łzowa + ˈʨ̑ɛʧ̑ ˈwzɔva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) mieszanina wody, soli i substancji bakteriobójczych nawilżająca i ochraniająca oko; + + lacrimal fluid + tear fluid + + +
+ +
+ ciek + ʨ̑ɛk +
+ + n + + + bieg cieczy, strumień płynącej cieczy + + course + path + + +
+ +
+ ciekawie +
+ + adv + + + w sposób ciekawy + + interestingly + + +
+ +
+ ciekawostka + ˌʨ̑ɛkaˈvɔstka +
+ + n + + + szczegół lub informacja budząca zainteresowanie + + curiosity + + +
+ +
+ ciekawość + ʨ̑ɛˈkavɔɕʨ̑ +
+ + n + + + chęć poznania czegoś, doświadczenia czegoś + + curiosity + + +
+ +
+ ciekawość to pierwszy stopień do piekła + ʨ̑ɛˈkavɔɕʨ̑ ˈtɔ ˈpʲjɛrfʃɨ ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ dɔ‿ˈpʲjɛkwa +
+ + proverb + + + o pewne rzeczy lepiej nie pytać, bo znajomość odpowiedzi może przeszkadzać lub zaszkodzić + + curiosity killed the cat + + +
+ +
+ ciekawski +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) odznaczający się zbytnią ciekawością + + curious + nosy + + +
+ +
+ ciekawy + ʨ̑ɛˈkavɨ +
+ + adj + + + taki, który się czymś interesuje, chce mieć informacje na dany temat + + curious + interested + + + + taki, który wzbudza zainteresowanie + + interesting + + +
+ +
+ ciekły + ˈʨ̑ɛkwɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) mający właściwości cieczy + + liquid + fluid + + +
+ +
+ cielec +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (literacko) młody byk, większe cielę + + calf + + +
+ +
+ cielesny + ʨ̑ɛˈlɛsnɨ +
+ + adj + + + dotyczący ciała i cielesności + + corporeal + carnal + corporal + + +
+ +
+ cielić się +
+ + v + + + (zoologia, zoologiczny) o samicach bydła i niektórych kopytnych roślinożernych rodzić młode, wydawać potomstwo + + calve + + +
+ +
+ cielę + ˈʨ̑ɛlɛ +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) młode bydła domowego; + + calf + + +
+ +
+ cielęcina + ˌʨ̑ɛlɛ̃ɲˈʨ̑ĩna +
+ + n + + + mięso z młodej krowy (cielęcia) + + veal + + +
+ +
+ cielęcy +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) niezbyt mądry + + carefree + childish + doe-eyed + stupid + + + + związany z cielęciem + + calf + calflike + veal + + +
+ +
+ ciemiernik + ʨ̑ɛ̃ˈmʲjɛrʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Helleborus, rodzaj roślin należących do rodziny jaskrowatych; + + hellebore + + +
+ +
+ ciemnia +
+ + n + + + (fotografia) specjalne pomieszczenie do obróbki materiałów światłoczułych; + + darkroom + dark room + + +
+ +
+ ciemnica +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wielkoczwartkowa kaplica z Najświętszym Sakramentem; + + altar of repose + + +
+ +
+ ciemno + ˈʨ̑ɛ̃mnɔ +
+ + adv + + + …od przymiotnika: ciemny + + dark + darkly + + +
+ +
+ ciemnoczekoladowy + ˌʨ̑ɛ̃mnɔʧ̑ɛkɔlaˈdɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor czekoladowy o ciemnym odcieniu, taki jak kolor ciemnej, gorzkiej czekolady + + dark chocolate + + +
+ +
+ ciemnoczerwony + ˌʨ̑ɛ̃mnɔʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + adj + + + mający kolor czerwony o ciemnym odcieniu + + dark red + + +
+ +
+ ciemnoniebieski + ˌʨ̑ɛ̃mnɔ̃ɲɛˈbʲjɛsʲci +
+ + adj + + + mający kolor niebieski o ciemnym odcieniu + + dark blue + blue-black + + +
+ +
+ ciemnowłosy + ˌʨ̑ɛ̃mnɔˈvwɔsɨ +
+ + adj + + + mający ciemne włosy + + dark-haired + + +
+ +
+ ciemność + ˈʨ̑ɛ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + stan, w którym jest brak światła, jasności; + + darkness + + +
+ +
+ ciemny + ˈʨ̑ɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + o kolorze: zbliżony do czarnego + + dark + + +
+ +
+ cienki + ˈʨ̑ɛ̃nʲci +
+ + adj + + + mający niewielki przekrój poprzeczny + + thin + + +
+ +
+ cieplny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) związany z ciepłem + + caloric + calorific + thermal + thermic + + +
+ +
+ ciepło + ˈʨ̑ɛpwɔ +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) w sposób serdeczny, przyjazny, otwarty, uprzejmy + + heartily + warmly + cordially + + + + powodując wzrost lub przynajmniej utrzymanie temperatury + + warmly + + +
+ +
+ ciepło + ˈʨ̑ɛpwɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) sposób przekazywania energii chaotycznego ruchu cząsteczek; + + heat + + + + (fizyka, fizyczny) ilość energii przekazywanej w ten sposób + + heat + + + + (przenośnie, przenośnia) uczucie serdeczności + + cordiality + heartiness + warmth + + + + uczucie wywołane przez dopływ do skóry ciepła (1.1) w umiarkowanej ilości + + warmth + heat + + +
+ +
+ ciepło tworzenia +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) efekt cieplny towarzyszący powstaniu związku chemicznego z pierwiastków w określonych warunkach + + heat of formation + + +
+ +
+ ciepłota +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) temperatura ciała + + body heat + + +
+ +
+ ciepły + ˈʨ̑ɛpwɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) żywy + + warm + + + + o okryciu, ubraniu, dzięki któremu utrzymuje się ciepło + + warm + + + + (potocznie, potoczny) (środowiskowy) homoseksualny (zwykle o mężczyźnie, rzadziej o kobiecie) + + gay + homosexual + + + + (przenośnie, przenośnia) miły, przyjemny + + affectionate + warm + + + + mający temperaturę równą temperaturze pokojowej lub niewiele od niej większą + + warm + hot + + +
+ +
+ ciepły lód + ˈʨ̑ɛpwɨ ˈlut +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wyrób spożywczy przypominający lód w waflowym kubku, jednak zawierający słodką piankę, często z polewą na wierzchu + + hot ice + + +
+ +
+ cierlik + ˈʨ̑ɛrlʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Emberiza cirlus, ptak z rodziny trznadlowatych; + + Cirl Bunting + + +
+ +
+ ciernisty + ʨ̑ɛrʲˈɲistɨ +
+ + adj + + + taki, który ma wiele cierni + + thorny + + +
+ +
+ cierpienie + ʨ̑ɛrˈpʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: cierpieć + + suffering + + + + długotrwały lub silny ból + + suffering + affliction + anguish + torment + tribulation + + +
+ +
+ cierpieć + ˈʨ̑ɛrpʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) znosić, tolerować kogoś lub coś + + endure + + + + odczuwać ból fizyczny lub psychiczny + + suffer + + +
+ +
+ cierpkość +
+ + n + + + cecha tego, co ma kwaskowaty smak + + asperity + sourness + + +
+ +
+ cierpliwość + ʨ̑ɛrˈplʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zdolność spokojnego, długotrwałego znoszenia rzeczy przykrych + + patience + + +
+ +
+ cierpliwy + ʨ̑ɛrˈplʲivɨ +
+ + adj + + + niezrażający się czekaniem + + patient + + +
+ +
+ cierń + ʨ̑ɛrʲɲ +
+ + n + + + ostry wyrostek na pędzie rośliny; + + thorn + + +
+ +
+ ciesak + ˈʨ̑ɛsak +
+ + n + + + topór ciesielski, narzędzie z jednym ostrzem osadzonym prostopadle do trzonka, służące głównie do obrabiania pni drzew; + + adze + + +
+ +
+ ciesielka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) rzemiosło ciesielskie + + carpentry + + +
+ +
+ ciesielski +
+ + adj + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) dotyczący ciesielstwa lub cieśli + + carpentry + + +
+ +
+ cieszynit +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) (mineralogia, mineralogiczny) (geologia, geologiczny) rodzaj głębinowej skały magmowej występującej w okolicach Cieszyna; + + teschenite + + +
+ +
+ cieszyć + ˈʨ̑ɛʃɨʨ̑ +
+ + v + + + dawać radość, szczęście, weselić; nastrajać pozytywnie, radośnie + + rejoice + enjoy + please + tickle + + + + mieć coś (najczęściej coś, co daje satysfakcję) + + enjoy + + + + weselić się, śmiać się + + laugh + + +
+ +
+ cietrzew + ˈʨ̑ɛṭʃɛf +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży, eurazjatycki ptak łowny; + + black grouse + + +
+ +
+ cień + ʨ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + zaciemniony obszar, który powstaje za rzeczą lub osobą, gdy jest ona oświetlana z drugiej strony; + + shade + shadow + + +
+ +
+ cień do powiek + ˈʨ̑ɛ̇̃ɲ dɔ‿ˈpɔvʲjɛk +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) barwny kosmetyk nakładany na powieki; + + eyeshadow + + +
+ +
+ cieśla + ˈʨ̑ɛ̇ɕla +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) osoba profesjonalnie zajmująca się wykonywaniem drewnianych konstrukcji budowlanych oraz drewnianych domów + + carpenter + + +
+ +
+ cieśnina + ʨ̑ɛ̇ɕˈɲĩna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zwężenie obszaru wodnego pomiędzy dwoma akwenami (oceanami, morzami lub jeziorami) + + strait + + +
+ +
+ cieśń gardzieli + ˈʨ̑ɛ̇ʑɲ ɡarʲˈʥ̑ɛlʲi +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) obszar łączący jamę ustną z częścią ustną gardła; + + isthmus of the fauces + oropharyngeal isthmus + + +
+ +
+ ciii +
+ + interjection + + + …używany, gdy ktoś upomina o zachowanie ciszy + + shh + shhh + + +
+ +
+ cingulum +
+ + n + + + (kościelny) pas lub sznur, element stroju liturgicznego; + + cincture + + +
+ +
+ ciocia + ˈʨ̑ɔ̇ʨ̑a +
+ + n + + + siostra matki + + aunt + + + + siostra ojca + + aunt + + + + w szerszym znaczeniu także żona wujka lub stryjka + + aunt + + +
+ +
+ cios + ʨ̑ɔs +
+ + n + + + uderzenie albo cięcie częścią ciała lub narzędziem + + blow + + +
+ +
+ cios poniżej pasa + ˈʨ̑ɔs pɔ̃ˈɲiʒɛj ˈpasa +
+ + n + + + posunięcie wykorzystujące czyjś słaby punkt, nieetyczny postępek wobec kogoś + + low blow + + +
+ +
+ ciotka + ˈʨ̑ɔtka +
+ + n + + + siostra matki + + aunt + + +
+ +
+ ciołek + ˈʨ̑ɔwɛk +
+ + n + + + (pogardliwie) niezbyt inteligentna osoba + + lump + yuck + + +
+ +
+ cipa + ˈʨ̑ipa +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (dawniej (gwarowe, gwara)) żeński narząd rozrodczy + + pussy + cunt + cat + clam + cooche + snatch + + +
+ +
+ cirrus +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) rodzaj chury pierzastej piętra wysokiego – biała w postaci pasemek lub kłaczków, niepowodująca opadów; + + cirrus + + +
+ +
+ cis + ʦ̑is + ʨ̑is +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) rodzaj roślin z rodziny cisowatych; + + yew + + + + bardzo trwałe, czerwonawe drewno z cisa (1.1), cenione w stolarstwie + + yew + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk c podwyższony o półton; + + C-sharp + + +
+ +
+ cis japoński + ˈʨ̑isʲ jaˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wiecznie zielone drzewo z rodziny cisowatych + + Japanese Yew + Spreading Yew + + +
+ +
+ cis-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku cis (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami) + + c-sharp minor + + +
+ +
+ cisis + ˈʦ̑ʲisʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk c podwyższony o cały ton; + + C double sharp + + +
+ +
+ ciskać +
+ + v + + + o słowach: wypowiadać w gniewie + + hurl + + + + rzucać z użyciem dużej siły + + fling + throw + + + + złościć się, rzucać się w gniewie + + fret and fume + + +
+ +
+ cisowy + ʨ̑iˈsɔvɨ +
+ + adj + + + będący częścią cisa + + yew + + + + składający się z cisa + + yew + + + + wykonany z drewna lub innej części cisa + + yew + + +
+ +
+ cisural +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwsza, najstarsza epoka permu, trwająca 299 – 270,6 milionów lat temu; wczesny perm; + + Cisuralian + + +
+ +
+ cisza + ˈʨ̑iʃa +
+ + n + + + brak dźwięku + + silence + + +
+ +
+ cisza jak makiem zasiał + ˈʨ̑iʃa ˈjak ˈmacɛ̃m ˈzaɕaw +
+ + idiom + + + bez najmniejszego szelestu, bardzo cicho, spokojnie + + one might hear a pin drop + + +
+ +
+ cisza wyborcza +
+ + n + + + (urzędowy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) okres tuż przed wyborami i podczas ich przebiegu, w którym pod groźbą kary obowiązuje całkowity zakaz prowadzenia kampanii wyborczej i agitacji wyborczej; + + election silence + + +
+ +
+ citalopram +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (chemia, chemiczny) lek przeciwdepresyjny i przeciwlękowy, inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny; + + citalopram + + +
+ +
+ ciuciubabka + ˌʨ̑üʨ̑uˈbapka +
+ + n + + + zabawa, w której jeden z uczestników goni i próbuje schwytać innych, mając zawiązane oczy; + + blind man's buff + + +
+ +
+ ciupaga + ʨ̑uˈpaɡa +
+ + n + + + góralska laska w formie siekierki o lekkim żeleźcu i wydłużonym stylisku; + + shepherd axe + + +
+ +
+ ciułactwo +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) skrzętne oszczędzanie pieniędzy + + parsimoniousness + parsimony + penny-pinching + scrimping + thrift + + +
+ +
+ ciułać + ˈʨ̑uwaʨ̑ +
+ + v + + + powoli, systematycznie oszczędzać + + scrimp + + +
+ +
+ ciąg + ʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) ponumerowana lista, formalnie funkcja o dziedzinie w liczbach naturalnych; + + sequence + + + + (technologia, technika, techniczny) przepływ określonego czynnika (wody, gazu, spalin itp.) wywołany różnicą ciśnień + + thrust + + + + ciągłość zdarzeń następujących po sobie + + course + + + + układ rzeczy położonych jedna za drugą + + row + + +
+ +
+ ciąg arytmetyczny + ˈʨ̑ɔ̃ŋk ˌarɨtmɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) ciąg liczbowy, którego każdy następny wyraz można otrzymać dodając do poprzedniego tę samą liczbę; + + arithmetic progression + arithmetic sequence + + +
+ +
+ ciąg geometryczny + ˈʨ̑ɔ̃ŋɡ ˌːɛɔ̃mɛˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) ciąg liczbowy, którego każdy następny wyraz można otrzymać, mnożąc poprzedni przez tę samą niezerową liczbę; + + geometric progression + geometric sequence + + +
+ +
+ ciągle + ˈʨ̑ɔ̃ŋɡlɛ +
+ + adv + + + bez przerw, nieustannie + + constantly + + + + cyklicznie, co i rusz + + constantly + + + + w dalszym ciągu, wciąż + + still + + +
+ +
+ ciągnąć + ˈʨ̑ɔ̃ŋɡnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + wlec, przesuwać za sobą + + pull + draw + haul + + +
+ +
+ ciągnąć za język + ˈʨ̑ɔ̃ŋɡnɔ̃ɲʥ̑ za‿ˈjɛ̃w̃zɨk +
+ + v + + + usiłować dowiedzieć się czegoś od kogoś, wypytywać kogoś + + cross-question + pull teeth + + +
+ +
+ ciągły + ˈʨ̑ɔ̃ŋɡwɨ +
+ + adj + + + nieustanny, ciągle trwający + + continuous + + +
+ +
+ ciąć + ʨ̑ɔ̇̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + dzielić na części ostrym narzędziem + + cut + + +
+ +
+ ciąża + ˈʨ̑ɔ̃w̃ʒa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) u ssaków płci żeńskiej okres od zapłodnienia do porodu; + + pregnancy + + +
+ +
+ ciąża ektopowa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ciąża, w której zapłodnione jajo płodowe jest umieszczone poza jamą macicy, zazwyczaj w obrębie jajowodu; + + ectopic pregnancy + + +
+ +
+ ciążyć +
+ + v + + + być odczuwanym jako ciężar, coś męczącego, przytłaczającego + + to be heavy + weigh + + + + powodować obarczenie, nieznośny ciężar + + charge + lie heavy + weigh on + weigh upon + + + + skłaniać się ku czemuś + + gravitate + incline + lean + + +
+ +
+ cięcie + ˈʨ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (leśnictwo) wycinka chorych, zbędnych drzew + + fell + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) przycinanie gałęzi roślin uprawnych, zwłaszcza owocowych, w celu ich wzmocnienia lub pozbycia się gałęzi chorych, wybrakowanych + + prune + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: ciąć + + cutting + + + + (technologia, technika, techniczny) proces dzielenia materiałów na kilka części + + cutting + + + + (zarządzanie) ograniczenie środków przeznaczanych, planowanych na jakieś cele + + cost-cutting + + + + cios zadany ostrym, tnącym narzędziem + + cut + + + + miejsce przecięcia, nacięcia powierzchni przedmiotu + + cut + + + + przecięte miejsce na ciele, rana cięta + + cut + slash + + +
+ +
+ cięciwa +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) odcinek łączący dwa dowolne punkty krzywej lub powierzchni, który nie ma innych punktów wspólnych z daną krzywą czy powierzchnią + + chord + + + + linka łącząca końce łuku albo kuszy + + bowstring + + +
+ +
+ cięgno + ˈʨ̑ɛ̃ŋɡnɔ +
+ + n + + + odkształcalny element mechanizmu przenoszący wzdłużne siły rozciągające + + tie + + +
+ +
+ cięty +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny), o ranie zadany ostrym przedmiotem + + cut + incised + slash + + + + (potocznie, potoczny) oddający się czemuś z pasją + + fierce + + + + (potocznie, potoczny) okazujący złość + + hard + tough + + + + o kwiatach o przerwanej łodydze, przeznaczony do bukietu, wazonu + + cut + + + + potrafiący atakować + + cutting + pointed + biting + scathing + searing + + +
+ +
+ ciężar + ˈʨ̑ɛ̃w̃ʒar +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) siła, z jaką Ziemia przyciąga ciało fizyczne; + + weight + + + + obciążenie, utrudnienie, problem + + burden + + +
+ +
+ ciężarek + ʨ̑ɛ̃w̃ˈʒarɛk +
+ + n + + + element służący obciążaniu + + dumbbell + plumb + plummet + sinker + + + + przedmiot o danej wadze, służący do ćwiczeń wzmacniających mięśnie + + dumbbell + + + + przedmiot pomiarowy, będący wzorcem określonej masy + + weight + counterweight + + +
+ +
+ ciężarny + ʨ̑ɛ̃w̃ˈʒarnɨ +
+ + adj + + + będący w ciąży + + pregnant + + +
+ +
+ ciężarówka + ˌʨ̑ɛ̃w̃ʒaˈrufka +
+ + n + + + (motoryzacja) duży samochód do przewozu różnych towarów; + + truck + lorry + + +
+ +
+ ciężki + ˈʨ̑ɛ̃w̃ʃʲci +
+ + adj + + + nieprzyjemny, trudny + + arduous + hard + + + + taki, który dużo waży, ma dużą masę + + heavy + + +
+ +
+ ciężko + ˈʨ̑ɛ̃w̃ʃkɔ +
+ + adv + + + bardzo, mocno, dużo (w negatywnym znaczeniu); dotkliwie, boleśnie + + badly + faintly + severely + + + + w ciężki sposób, z obciążeniem; nie łatwo, nie lekko + + heavily + gravely + hard + seriously + with difficulty + + +
+ +
+ ciężkostrawny +
+ + adj + + + trudny do strawienia + + stodgy + heavy on the stomach + + +
+ +
+ ciśnienie + ʨ̑iɕˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) stosunek siły do powierzchni, na którą działa; + + pressure + + + + (medycyna, medyczny) ciśnienie krwi, ciśnienie tętnicze; + + pressure + + + + presja, nacisk + + pressure + + +
+ +
+ ciśnienie krwi + ʨ̑iɕˈɲɛ̇̃ɲɛ ˈkr̥fʲi +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) parcie krwi na ściany naczyń krwionośnych + + blood pressure + + +
+ +
+ ciśnienie tętnicze + ʨ̑iɕˈɲɛ̇̃ɲɛ tɛ̃ntʲˈɲiʧ̑ɛ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) ciśnienie wywierane przez krew na ściany tętnic; + + blood pressure + + +
+ +
+ ciżba + ˈʨ̑iʒba +
+ + n + + + duża liczba stłoczonych ludzi + + throng + crowd + crush + squeeze + + +
+ +
+ ckliwy +
+ + adj + + + przesadnie sentymentalny + + gooey + maudlin + mawkish + mushy + sappy + sloppy + + +
+ +
+ cmentarny + ʦ̑mɛ̃nˈtarnɨ +
+ + adj + + + będący na cmentarzu, odnoszący się do cmentarza + + cemetery + + +
+ +
+ cmentarz + ˈʦ̑mɛ̃ntaʃ +
+ + n + + + obszar, gdzie celowo i niepojedynczo umieszcza się na stałe zwłoki lub prochy; + + cemetery + graveyard + + +
+ +
+ cmentarzysko + ˌʦ̑mɛ̃ntaˈʒɨskɔ +
+ + n + + + (zgrubienie) od cmentarz, duży cmentarz + + cemetery + graveyard + + +
+ +
+ cnota + ˈʦ̑nɔta +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) dziewictwo + + chastity + + + + dodatnia cecha moralna + + virtue + + +
+ +
+ cnotliwy + ʦ̑nɔˈtlʲivɨ +
+ + adj + + + który zachowuje powściągliwość seksualną; (także, też) świadczący o takiej powściągliwości + + chaste + + + + pełen cnoty, postępujący zgodnie z obowiązującymi zasadami moralnymi + + virtuous + + +
+ +
+ cnoty kardynalne + ˈʦ̑nɔtɨ ˌkardɨ̃ˈnalnɛ +
+ + n + + + w chrześcijaństwie: zbiór czterech zalet moralnych + + cardinal virtues + + +
+ +
+ co + ʦ̑ɔ +
+ + preposition + + + …służący do wykazywania częstości jakiegoś wydarzenia + + every + + +
+ +
+ co + ʦ̑ɔ +
+ + pronoun + + + …służący do zadawania pytań o orzeczniki + + what + + + + …wprowadzający zdanie podrzędne zawężające zakres zdania nadrzędnego który, jaki, jak + + that + which + what + + +
+ +
+ co do joty + ˈʦ̑ɔ dɔ‿ˈjɔtɨ +
+ + idiom + + + szczegółowo, bardzo dokładnie, całkowicie + + to a T + to the letter + + +
+ +
+ co dwie głowy, to nie jedna + ˈʦ̑ɔ ˈdvʲjɛ ˈɡwɔvɨ ˈtɔ ɲɛ‿ˈjɛdna +
+ + proverb + + + dwie osoby zrobią coś lepiej niż jedna; będą miały więcej pomysłów i rozwiązań + + two heads are better than one + + +
+ +
+ co nagle, to po diable + ˈʦ̑ɔ ˈnaɡlɛ ˈtɔ pɔ‿ˈdʲjablɛ +
+ + proverb + + + jeśli robi się coś szybko, to nie wychodzi to na dobre + + haste makes waste + more haste, less speed + + +
+ +
+ co najmniej + ˈʦ̑ɔ ˈnajmʲɲɛ̇j +
+ + idiom + + + nie mniej niż + + at least + + +
+ +
+ co się stało, to się nie odstanie + ˈʦ̑ɔ‿ɕɛ ˈstawɔ ˈtɔ‿ɕɛ ˌɲɛ‿ɔtˈstãɲɛ +
+ + proverb + + + stwierdzenie, że zaistniałe złe wydarzenia są nieodwracalne; nie można cofnąć lub odwołać tego, co się wydarzyło + + let bygones be bygones + what's done cannot be undone + what's done is done + + +
+ +
+ co sił w nogach + ˈʦ̑ɔ ˈɕiw ˈv‿nɔɡax +
+ + adv + + + tak szybko jak się da (przy poruszaniu się na nogach) + + head over heels + + +
+ +
+ co ty nie powiesz +
+ + (ironicznie) oznaczająca, że ktoś nie jest zdziwiony tym, co słyszy + + tell me about it + you don't say + + +
+ +
+ co z oczu, to z serca + ˈʦ̑ɔ ˈz‿ɔʧ̑u ˈtɔ ˈs‿ːɛrʦ̑a +
+ + proverb + + + jeśli się coś (lub kogoś) nieczęsto widzi, łatwo się zapomina + + out of sight, out of mind + + +
+ +
+ co- +
+ + prefix + + + …używany w połączeniu z przymiotnikiem lub przysłówkiem określającym czas: odbywający się co jakiś czas + + ly + + +
+ +
+ coach +
+ + n + + + (sport, sportowy) (środowiskowy) trener drużyny sportowej + + coach + + +
+ +
+ cobbler +
+ + n + + + (kulinaria) anglosaski deser z owoców i ciasta + + cobbler + + + + (kulinaria) drink alkoholowy z cukrem i sokiem cytrynowym + + cobbler + + +
+ +
+ cock rock +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rock, w którym teksty poruszają tematykę falliczną, a podczas koncertów muzycy wykonują biodrami ruchy przypominające kopulację + + cock rock + + +
+ +
+ codziennie + ʦ̑ɔˈʥ̑ɛ̇̃ɲːɛ +
+ + adv + + + w każdym dniu, co dzień + + daily + every day + + +
+ +
+ codzienny + ʦ̑ɔˈʥ̑ɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + powtarzający się z pewną regularnością każdego dnia + + daily + everyday + commonly + + +
+ +
+ cofać + ˈʦ̑ɔfaʨ̑ +
+ + v + + + odwoływać coś + + withdraw + take back + + +
+ +
+ cokolwiek + ʦ̑ɔˈkɔlvʲjɛk +
+ + pronoun + + + jakakolwiek rzecz, dowolna rzecz + + anything + + + + niezależnie od okoliczności + + somewhat + + + + wszystko jedno co; obojętnie który + + whatever + whatsoever + + +
+ +
+ cokół + ˈʦ̑ɔkuw +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) najniższa, nadziemna, nieco wysunięta do przodu część budowli, filara lub kolumny + + plinth + socle + + + + (budownictwo) rodzaj wykończenia podłogi przy styku ze ścianą + + baseboard + + + + (sztuka) podstawa pomnika czy rzeźby + + pedestal + plinth + socle + + + + (technologia, technika, techniczny) metalowa część żarówki lub lampy elektronowej lub bezpiecznika zawierająca końcówki elektrod + + bulb base + bulb end + bulb holder + bulb socket + end cap + lamp socket + + + + (technologia, technika, techniczny) podstawa lampy czy jakiegoś urządzenia + + base + + +
+ +
+ coleslaw +
+ + n + + + (kulinaria) surówka z szatkowanej kapusty z dodatkiem marchwi, cebuli, czasem jabłka oraz przypraw; + + coleslaw + + +
+ +
+ comeback +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wznowienie działalności artystycznej po dłuższej nieobecności na estradzie + + comeback + + +
+ +
+ copula +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) łącznik; + + copula + + +
+ +
+ copywriter +
+ + n + + + autor tekstów i sloganów reklamowych; + + copywriter + + +
+ +
+ coraz + ˈʦ̑ɔras +
+ + adv + + + słowo pozwalające wyrazić wzmaganie, nasilanie się czegoś; używane najczęściej w połączeniu z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym + + better and better + more and more + + +
+ +
+ coroczny + ʦ̑ɔˈrɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + powtarzający się co roku + + annual + + +
+ +
+ cos + kɔˈsʲĩnus +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) cosinus + + cos + + +
+ +
+ cosec + kɔˈsɛkãw̃s +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) cosecans + + cosec + csc + + +
+ +
+ cosinus + kɔˈsʲĩnus +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja wyrażająca stosunek długości przyprostokątnej przyległej do danego kąta do długości przeciwprostokątnej; + + cosine + + +
+ +
+ cotangens + kɔˈtãŋɡɛ̃w̃s +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja wyrażająca stosunek długości przyprostokątnej przyległej do danego kąta do długości przyprostokątnej naprzeciw kąta; + + cotangent + + +
+ +
+ cotygodniowy + ˌʦ̑ɔtɨɡɔdʲˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + powtarzający się co tydzień + + weekly + hebdomadal + hebdomadary + + +
+ +
+ couchsurfing +
+ + n + + + idea nawiązywania znajomości z ludźmi zamieszkującymi na całym świecie i wzajemnego oferowania sobie darmowych noclegów; + + couch surfing + + +
+ +
+ coup de grâce +
+ + n + + + cios miłosierdzia; śmiertelny cios zadany cierpiącemu lub rannemu w celu dobicia go i tym samym ukrócenia cierpień + + coup de grâce + + +
+ +
+ cover +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wykonanie, aranżacja lub nagranie utworu muzycznego wykonywanego wcześniej przez innego muzyka lub grupę muzyczną; + + cover + + +
+ +
+ coś + ʦ̑ɔɕ +
+ + indefinitePronoun + + + …zastępujący nazwę dowolnego przedmiotu lub faktu, której mówiący nie chce określić + + something + + +
+ +
+ coś w tym guście + ˈʦ̑ɔɕ ˈf‿tɨ̃m ˈɡuɕʨ̑ɛ +
+ + (potocznie, potoczny) coś zbliżonego, coś podobnego + + something of the kind + + +
+ +
+ coś w tym rodzaju + ˈʦ̑ɔɕ ˈf‿tɨ̃m rɔˈʣ̑aju +
+ + (potocznie, potoczny) coś zbliżonego, coś podobnego + + something of the kind + + +
+ +
+ credo +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijańskie wyznanie wiary + + credo + + +
+ +
+ crescendo + krɛˈʃɛ̃ndɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) stopniowe wzmacnianie siły dźwięku + + crescendo + + +
+ +
+ croissant +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj rogala wypiekanego z francuskiego ciasta; + + croissant + + +
+ +
+ crostata +
+ + n + + + (kulinaria) włoskie kruche ciasto z owocami lub inną słodką masą, rodzaj tarty + + crostata + + +
+ +
+ crêpe +
+ + n + + + (kulinaria) cienki naleśnik, zwykle z mąki pszennej, czasem gryczanej; + + crêpe + + +
+ +
+ crêpes +
+ + n + + + (kulinaria) cienkie naleśniki, zwykle z mąki pszennej, czasem gryczanej; + + crêpe + + +
+ +
+ csc + kɔˈsɛkãw̃s +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) cosecans + + cosec + csc + + +
+ +
+ ctg + kɔˈtãŋɡɛ̃w̃s +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) cotangens + + cot + ctg + ctn + + +
+ +
+ cuchnąć + ˈʦ̑uxnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + brzydko pachnieć, śmierdzieć + + stink + + +
+ +
+ cud + ʦ̑ut +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) niezwykły akt działania siły nadprzyrodzonej; + + miracle + wonder + + +
+ +
+ cudny +
+ + adj + + + nadzwyczaj piękny, godny podziwu + + marvellous marvelous + + +
+ +
+ cudowne dziecko + ʦ̑uˈdɔvnɛ ˈʥ̑ɛʦ̑kɔ +
+ + idiom + + + dziecko nieprzeciętnie zdolne, bardzo rozwinięte na swój wiek + + child prodigy + + +
+ +
+ cudownie + ʦ̑uˈdɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób cudowny, w sposób nadprzyrodzony + + marvellously + wonderfully + + +
+ +
+ cudowny + ʦ̑uˈdɔvnɨ +
+ + adj + + + fantastyczny, bardzo piękny, zachwycający, godny podziwu + + wonderful + + +
+ +
+ cudzoziemiec + ˌʦ̑uʣ̑ɔˈʑɛ̃mʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba pochodząca z innego kraju + + foreigner + alien + + +
+ +
+ cudzołożnica + ˌʦ̑uʣ̑ɔwɔʒʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) kobieta dopuszczająca się cudzołóstwa + + adulteress + fornicatress + + +
+ +
+ cudzołożny + ˌʦ̑uʣ̑ɔˈwɔʒnɨ +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) związany z cudzołóstwem, pozamałżeński; mający stosunki płciowe z cudzą żoną/mężem + + adulterous + adulterate + + +
+ +
+ cudzołożyć + ˌʦ̑uʣ̑ɔˈwɔʒɨʨ̑ +
+ + v + + + dopuszczać się lub dopuścić się zdrady małżeńskiej; zdradzać lub zdradzić męża, żonę + + fornicate + + +
+ +
+ cudzołóstwo + ˌʦ̑uʣ̑ɔˈwustfɔ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) stosunek płciowy z cudzą żoną lub mężem; + + adultery + + +
+ +
+ cudzożywność +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) odżywianie się organizmu związkami organicznymi wytwarzanymi przez inne organizmy; + + heterotrophy + + +
+ +
+ cudzożywny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) odżywiający się związkami organicznymi wytwarzanymi przez inne organizmy; + + heterotrophic + + +
+ +
+ cudzy + ˈʦ̑uʣ̑ɨ +
+ + adj + + + cudzoziemski + + alien + foreign + + + + należący do kogoś innego + + somebody else + + +
+ +
+ cudzysłów + ʦ̑uˈʣ̑ɨswuf +
+ + n + + + każdy z pary znaków interpunkcyjnych służących do oznaczania w tekstach początku i końca cytatu oraz znaczeń niedosłownych; + + quotation mark + + +
+ +
+ cukier + ˈʦ̑ucɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny zbudowany z atomów węgla, wodoru i tlenu; + + carbohydrate + sugars + + + + (spożywczy) krystaliczna substancja, najczęściej o białej barwie, otrzymywana z trzciny cukrowej lub z buraków cukrowych, przeznaczona do słodzenia produktów spożywczych; + + sugar + + +
+ +
+ cukier puder + ˈʦ̑ucɛr ˈpudɛr +
+ + n + + + (spożywczy) sproszkowany cukier spożywczy, powstały w wyniku procesu rozdrabniania kryształków; + + icing sugar + powdered sugar + + +
+ +
+ cukier trzcinowy +
+ + n + + + (spożywczy) cukier spożywczy wyprodukowany z trzciny cukrowej (cukrowca lekarskiego); + + cane sugar + + +
+ +
+ cukier wanilinowy + ˈʦ̑ucɛr ˌvãɲilʲĩˈnɔvɨ +
+ + n + + + (kulinaria) (cukiernictwo) mieszanka cukru z waniliną lub z etylowaniliną; + + vanillin sugar + + +
+ +
+ cukier waniliowy + ˈʦ̑ucɛr ˌvãɲiˈlʲjɔvɨ +
+ + n + + + (kulinaria) (cukiernictwo) mieszanka cukru z wanilią lub z ekstraktem waniliowym; + + vanilla sugar + + +
+ +
+ cukierek + ʦ̑uˈcɛrɛk +
+ + n + + + (spożywczy) drobny wyrób o słodkim smaku, pakowany zwykle w papierki, sporządzany z cukru i dodatków smakowych; + + sweet + candy + + +
+ +
+ cukiernia + ʦ̑uˈcɛrʲɲa +
+ + n + + + miejsce, gdzie kupuje się wyroby cukiernicze (ciastka, torty itp.) + + confectionery + + +
+ +
+ cukiernica + ˌʦ̑ucɛrʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + naczynie, w którym podaje się cukier; + + sugar bowl + + +
+ +
+ cukierniczy +
+ + adj + + + związany z cukiernictwem, dotyczący cukiernictwa + + confectionary + confectioner's + confectionery + + +
+ +
+ cukinia + ʦ̑uˈcĩɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) odmiana dyni zwyczajnej; + + courgette + zucchini + + +
+ +
+ cukrownia + ʦ̑uˈkrɔvʲɲa +
+ + n + + + fabryka cukru + + sugar plant + + +
+ +
+ cukrowy + ʦ̑uˈkrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący cukru, związany z cukrem + + sugary + + +
+ +
+ cukrzyca + ʦ̑uˈkʃɨʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba metaboliczna objawiająca się podwyższonym poziomem cukru we krwi; + + diabetes + + +
+ +
+ cukrzycowy + ˌʦ̑ukʃɨˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z cukrzycą; wywołany cukrzycą + + diabetic + + +
+ +
+ cukrzyk + ˈʦ̑ukʃɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Coereba flaveola, mały ptak tropikalny z rodziny cukrzyków; + + bananaquit + + +
+ +
+ cuma + ˈʦ̑ũma +
+ + n + + + (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) gruba lina do mocowania statków do innych jednostek pływających lub do nabrzeża; + + fast + + +
+ +
+ cumować + ʦ̑ũˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) mocować statek do nabrzeża + + moor + + +
+ +
+ cumulus + kũˈmulus +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) oddzielna, biała, gruba chmura kłębiasta, złożona głównie z kropel wody; + + cumulus + + +
+ +
+ curling +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa, w której zawodnicy pchają specjalnymi, spłaszczonymi kamieniami po lodzie; + + curling + + +
+ +
+ curriculum vitae +
+ + n + + + (urzędowy) (biurowość, biurowy) życiorys (zawodowy); + + curriculum vitae + CV + + +
+ +
+ curry +
+ + n + + + (kulinaria) klasa potraw kuchni indyjskiej, rodzaj ragoût z warzyw, ryb lub mięsa w pikantnym sosie + + curry + + + + (kulinaria) mieszanka przypraw charakterystyczna dla kuchni indyjskiej; + + curry + + +
+ +
+ customer publishing +
+ + n + + + rodzaj publikacji (np. magazyny, artykuły, newslettery), której zadanie polega na kreowaniu wizerunku firmy lub podtrzymaniu kontaktu między nią a jej docelowymi klientami + + customer publishing + + +
+ +
+ customowy +
+ + adj + + + (neologizm) (slangowo) (motoryzacja) wykonany pod klienta, zgodnie z jego upodobaniami, życzeniami + + custom + + +
+ +
+ cwaniak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba potrafiąca radzić sobie w każdej sytuacji jak najmniejszym wysiłkiem, a nierzadko kosztem innych + + angler + chancer + clever clogs + sharp operator + sly dog + smartypants + + +
+ +
+ cwany +
+ + adj + + + umiejący działać sprytnie, przebiegle, wykorzystując każdą okazję, by osiągnąć swój cel + + canny + + +
+ +
+ cwał +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) najszybszy czterotaktowy chód konia; + + gallop + + +
+ +
+ cyber- +
+ + (potocznie, potoczny) pierwszy człon wyrazów złożonych mających związek znaczeniowy z „cyberprzestrzenią” (Internetem) + + cyber- + + +
+ +
+ cyberatak + ˌʦ̑ɨbɛrˈatak +
+ + n + + + atak dokonywany za pośrednictwem internetu + + cyber attack + cyberattack + + +
+ +
+ cyberkultura +
+ + n + + + (neologizm) kultura wieku informacji, ogół działań związanych ze światem komputerów, Internetu, multimediów itp.; + + cyberculture + + +
+ +
+ cybernauta +
+ + n + + + futurystyczny podróżnik po cyberprzestrzeni + + cybernaut + + +
+ +
+ cybernetyczny +
+ + adj + + + odnoszący się do cybernetyki, związany z cybernetyką + + cybernetic + + +
+ +
+ cybernetyka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o procesach sterowania oraz przekazywania i przekształcania informacji w systemach; + + cybernetics + + +
+ +
+ cyberprzemoc + ˌʦ̑ɨbɛrˈpʃɛ̃mɔʦ̑ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (informatyka, informatyczny) prześladowanie, obrażanie, nękanie, wyśmiewanie kogoś z wykorzystaniem Internetu lub telefonu komórkowego; + + cyberbullying + + +
+ +
+ cyberprzestrzeń + ˌʦ̑ɨbɛrˈpʃɛsṭʃɛ̃ɲ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) rzekoma przestrzeń w której komunikują się komputery + + cyberspace + + +
+ +
+ cyberseks + ʦ̑ɨˈbɛrsɛks +
+ + n + + + wirtualny stosunek seksualny odbywany za pośrednictwem komputera połączonego z Internetem, podczas którego strony wysyłają do siebie pobudzające seksualnie komunikaty, często jednocześnie masturbując się; + + cybersex + + +
+ +
+ cyborium +
+ + n + + + (kościelny) puszka, naczynie do przechowywania hostii oraz komunikantów + + ciborium + + +
+ +
+ cyc + ʦ̑ɨʦ̑ +
+ + n + + + (grubiański, grubiańsko) (wulgarnie, wulgaryzm) kobieca pierś + + boob + tit + + +
+ +
+ cycek + ˈʦ̑ɨʦ̑ɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kobieca pierś + + tit + + +
+ +
+ cydr + ʦ̑ɨtr̥ +
+ + n + + + (kulinaria) niskoalkoholowy napój jabłkowy ze sfermentowanego, niesłodzonego moszczu; + + cider + + +
+ +
+ cyferblat + ʦ̑ɨˈfɛrblat +
+ + n + + + tarcza zegara + + face + + +
+ +
+ cyfra + ˈʦ̑ɨfra +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) znak pisarski symbolizujący cyfrę (1.1) systemu dziesiętnego: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9 + + digit + cipher + + + + (matematyka, matematyczny) abstrakcyjny obiekt matematyczny, stanowiący element ciągu, reprezentującego liczbę w danym systemie liczbowym + + digit + cipher + + + + symboliczna reprezentacja cyfry (1.1) + + digit + cipher + + +
+ +
+ cyfrowy + ʦ̑ɨfˈrɔvɨ +
+ + adj + + + wykorzystujący technikę cyfrową + + digital + + +
+ +
+ cygarnica + ˌʦ̑ɨɡarʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + przenośne, eleganckie opakowanie na cygara + + cigar case + + +
+ +
+ cygaro + ʦ̑ɨˈɡarɔ +
+ + n + + + suche, zawinięte w rulon liście tytoniu, przeznaczone do palenia + + cigar + + +
+ +
+ cygański +
+ + adj + + + dotyczący Cyganów, charakterystyczny dla Cyganów + + Gypsy + Bohemian + Gipsy + + +
+ +
+ cyjanek +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól kwasu cyjanowodorowego, substancja trująca; + + cyanide + + +
+ +
+ cyjanowodór +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny o wzorze HCN, bezbarwna, silnie trująca, lotna ciecz o zapachu gorzkich migdałów; + + formonitrile + hydrogen cyanide + + +
+ +
+ cyjon + ˈʦ̑ɨjɔ̃n +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cuon alpinus, azjatycki drapieżnik przypominający lisa i psa, zmieniający na zimę kolor sierści; + + dhole + + +
+ +
+ cykada + ʦ̑ɨˈkada +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Lyristes plebejus, tropikalny owad wydający głośne dźwięki; + + cicada + + +
+ +
+ cykl + ʦ̑ɨkl̥ +
+ + n + + + szereg czynności lub zjawisk tworzących zamkniętą całość rozwojową, powtarzającą się okresowo + + cycle + + +
+ +
+ cyklaminian + ˌʦ̑ɨklãˈmʲĩɲãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, sól lub ester kwasu cyklaminowego; + + cyclamate + N cyclo- hexyl- sulfamate + cyclo- hexyl- sulfamate + + +
+ +
+ cyklicznie +
+ + adv + + + w sposób cykliczny + + cyclically + + +
+ +
+ cykliczny +
+ + adj + + + dotyczący cyklu, należący do cyklu + + cyclic + cyclical + + +
+ +
+ cykliniarka + ˌʦ̑ɨklʲĩˈɲarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj szlifierki, służący do cyklinowania; + + floor-sander + + +
+ +
+ cyklofosfamid + ˌʦ̑ɨklɔfɔˈsfãmʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (medycyna, medyczny) związek organiczny, pochodna iperytu azotowego, lek alkilujący stosowany w leczeniu nowotworów; + + cyclophosphamide + cytophosphane + + +
+ +
+ cykloida + ʦ̑ɨkˈlɔjda +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) krzywa, jaką opisuje tor punktu, leżącego na obwodzie koła, które toczy się bez poślizgu po prostej; + + cycloid + + +
+ +
+ cyklon + ˈʦ̑ɨklɔ̃n +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) wirujący układ atmosferyczny w ośrodku niskiego ciśnienia; + + cyclone + + +
+ +
+ cyklop + ˈʦ̑ɨklɔp +
+ + n + + + (mitologia grecka) olbrzym z jednym okiem pośrodku czoła; + + cyclops + + +
+ +
+ cyklotron + ʦ̑ɨkˈlɔtrɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) najprostsza forma akceleratora cyklicznego naładowanych cząstek elementarnych; + + cyclotron + + +
+ +
+ cyklotymia + ˌʦ̑ɨklɔˈtɨ̃mʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie polegające na utrzymujących się wahaniach nastroju w postaci łagodnych epizodów subdepresji i hipomanii; + + cyclothymia + + +
+ +
+ cyklotymiczny + ˌʦ̑ɨklɔtɨ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) związany z cyklotymią + + cyclothymic + + +
+ +
+ cykoria + ʦ̑ɨˈkɔrʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cichorium L., rodzaj roślin zielnych z rodziny astrowatych + + chicory + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + chicory + + +
+ +
+ cykuta +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) szalej; + + cowbane + + +
+ +
+ cylinder + ʦ̑ɨˈlʲĩndɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) naczynie walcowate służące do pomiaru objętości cieczy; + + graduate + graduated cylinder + + + + (technologia, technika, techniczny) cześć maszyny tłokowej, w której porusza się tłok; + + cylinder + + + + (informatyka, informatyczny) grupa ścieżek o tym samym numerze, znajdujących się na wszystkich talerzach dysku twardego + + cylinder + + + + sztywny, zwykle wysoki kapelusz męski z wąskim rondem i walcowatą główką; + + beaver hat + chimney pot hat + cylinder hat + high hat + silk hat + stove pipe hat + + +
+ +
+ cylinder miarowy +
+ + n + + + (laboratoryjny, związany z laboratorium) (technologia, technika, techniczny) (chemia, chemiczny) (metrologia, metrologiczny) naczynie walcowate służące do pomiaru objętości cieczy; + + graduated cylinder + measuring cylinder + + +
+ +
+ cylindryczny + ˌʦ̑ɨlʲĩnˈdrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który ma kształt cylindra + + cylindrical + + +
+ +
+ cymbały + ʦ̑ɨ̃mˈbawɨ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) uderzany instrument strunowy; + + cimbalom + dulcimer + + +
+ +
+ cymbergaj + ʦ̑ɨ̃mˈbɛrɡaj +
+ + n + + + (środowiskowy) gra szkolna polegająca na przesuwaniu grzebieniem po ławce większej monety tak, aby uderzała w mniejszą, którą należało trafić w bramkę przeciwnika + + shove-halfpenny + + +
+ +
+ cymes +
+ + n + + + (kulinaria) wspólna nazwa kilku potraw żydowskich, najczęściej rodzaj deseru z marchewki ze słodkimi dodatkami; + + tsimmes + tzimmes + + +
+ +
+ cyna + ˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) szary metal, pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 50, oznaczany symbolem Sn; + + tin + + + + (potocznie, potoczny) (elektronika, elektroniczny) łatwotopliwy stop cyny (1.1) z ołowiem i antymonem, używany do lutowania niskotemperaturowego + + solder + + +
+ +
+ cynamon + ʦ̑ɨ̃ˈnãmɔ̃n +
+ + n + + + suszona kora cynamonowca, używana jako przyprawa; + + cinnamon + + +
+ +
+ cynaryna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek czynny występujący w karczochach + + cynarin + + +
+ +
+ cyneraria +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) mieszaniec roślin z rodziny astrowatych; + + cineraria + common ragwort + + +
+ +
+ cyngiel + ˈʦ̑ɨ̃ŋʲɟɛl +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) długa ryba z rodzaju Zingel, z rodziny okoniowatych; + + streber + + +
+ +
+ cynik + ˈʦ̑ɨ̃ɲik +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) przedstawiciel szkoły filozoficznej Antystenesa + + cynic + + + + (pejoratywnie, pejoratywny) człowiek lekceważący autorytety i przyjęte zasady + + cynic + + +
+ +
+ cynizm + ˈʦ̑ɨ̃ɲism̥ +
+ + n + + + wyzywające i lekceważące odnoszenie się do wartości moralnych, nieliczenie się z uczuciami i odczuciami innych + + cynicism + cynism + + +
+ +
+ cynk + ʦ̑ɨ̃ŋk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Zn i liczbie atomowej 30; + + zinc + + +
+ +
+ cynocefal +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) fantastyczna istota o ludzkim ciele i psiej głowie; + + cynocephaly + + +
+ +
+ cynować +
+ + v + + + pokrywać cyną + + tin + + +
+ +
+ cynowy +
+ + adj + + + związany z cyną, dotyczący cyny + + tinny + + +
+ +
+ cypel + ˈʦ̑ɨpɛl +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wybiegnięcia terytorium państwa w głąb innych państw sąsiednich + + panhandle + + +
+ +
+ cyprofloksacyna + ˌʦ̑ɨprɔflɔksaˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) chemioterapeutyk z grupy fluorochinolonów, pochodna kwasu nalidyksowego; + + ciprofloxacin + + +
+ +
+ cyprys + ˈʦ̑ɨprɨs +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Cupressus L., rodzaj drzew iglastych z rodziny cyprysowatych; + + cypress + + +
+ +
+ cyraneczka + ˌʦ̑ɨrãˈnɛʧ̑ka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas crecca, gatunek średniego, wędrownego ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych; + + eurasian teal + + +
+ +
+ cyranka + ʦ̑ɨˈrãnka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas querquedula, wodny ptak eurazjatycki; + + garganey + + +
+ +
+ cyrk + ʦ̑ɨrk +
+ + n + + + miejsce, w którym pokazuje się występy akrobatyczne; + + circus + + +
+ +
+ cyrkiel + ˈʦ̑ɨrʲcɛl +
+ + n + + + przyrząd składający się z dwóch ramion, służący do rysowania okręgów; + + compasses + compass + + +
+ +
+ cyrkon + ˈʦ̑ɨrkɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Zr i liczbie atomowej 40; + + zirconium + zircon + + +
+ +
+ cyrkulacja +
+ + n + + + obieg zamknięty + + circulation + + +
+ +
+ cyrograf +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) średniowieczny, odręcznie sporządzony dokument związany z działalnością prywatno-prawną; + + chirograph + + +
+ +
+ cyrylica + ˌʦ̑ɨrɨˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) alfabet używany do zapisu niektórych języków słowiańskich; + + Cyrillic + + +
+ +
+ cysoida +
+ + n + + + (geometria) typ krzywej płaskiej; + + cissoid + + +
+ +
+ cysterka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnica z zakonu cysterskiego + + Cistercian + + +
+ +
+ cysterna + ʦ̑ɨˈstɛrna +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd do przewożenia płynów + + tanker + + + + (technologia, technika, techniczny) zamknięty zbiornik do magazynowania wody + + cistern + tank + vat + + + + duży pojemnik do magazynowania wody + + cistern + + +
+ +
+ cysters +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu założonego przez św. Roberta z Molesme; + + Cistercian + + +
+ +
+ cysterski +
+ + adj + + + związany z cystersami, dotyczący cystersów + + Cistercian + + +
+ +
+ cystogastrostomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) operacyjne połączenie między żołądkiem a torbielą jakiegoś narządu organizmu + + cystogastrostomy + + +
+ +
+ cytacja + ʦ̑ɨˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dosłowne przytoczenie w mowie lub tekście cudzych słów + + citation + quotation + + +
+ +
+ cytadela + ˌʦ̑ɨtaˈdɛla +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) w starszych fortyfikacjach: samodzielna twierdza dominująca nad miastem lub prowincją; + + citadel + + +
+ +
+ cytat + ˈʦ̑ɨtat +
+ + n + + + przytoczona wypowiedź, fragment innego tekstu; + + citation + quotation + quote + + +
+ +
+ cytogenetyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z cytogenetyką + + cytogenetic + + +
+ +
+ cytologia + ˌʦ̑ɨtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o komórce + + cytology + + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) mikroskopowe badanie komórek pochwowej części szyjki macicy, pobranych drogą wymazu i opracowanej jako utrwalony rozmaz na szkiełku laboratoryjnym + + Pap smear + cervical smear + pap smear + smear + smear test + + +
+ +
+ cytologiczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z cytologią, dotyczący cytologii + + cytological + cytologic + + +
+ +
+ cytoplazma +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) półpłynne wnętrze komórki, z wyłączeniem jądra komórkowego (jeśli komórka je zawiera), a obejmujące także: cytozol, organella, pęcherzyki i cytoszkielet; + + cytoplasm + + +
+ +
+ cytoplazmatyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z cytoplazmą + + cytoplasmic + + +
+ +
+ cytotoksyczność +
+ + n + + + cecha tego, co cytotoksyczne + + cytotoxicity + + +
+ +
+ cytować + ʦ̑ɨˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokładnie przytaczać w swojej wypowiedzi lub tekście słowa innej wypowiedzi lub fragmentu tekstu + + quote + + +
+ +
+ cytra + ˈʦ̑ɨtra +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument strunowy o płaskim pudle; + + zither + + +
+ +
+ cytron + ˈʦ̑ɨtrɔ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Citrus medica, gatunek roślin wieloletnich z rodziny rutowatych; + + citron + + +
+ +
+ cytrus + ˈʦ̑ɨtrus +
+ + n + + + tropikalne drzewo lub krzew o soczystych owocach; + + citrus + + +
+ +
+ cytrusowy + ˌʦ̑ɨtruˈsɔvɨ +
+ + adj + + + związany z cytrusem + + citrus + + +
+ +
+ cytryn + ˈʦ̑ɨtrɨ̃n +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana kwarcu o żółtej barwie z cytrynowym odcieniem, kamień szlachetny + + citrine + + +
+ +
+ cytryna + ʦ̑ɨˈtrɨ̃na +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju Citrus, drzewo rodzące kwaśne owoce; + + lemon tree + lemon + + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) kwaśny owoc o żółtej skórce + + lemon + + +
+ +
+ cytyzyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, alkaloid występujący we wszystkich częściach złotokapu zwyczajnego; + + cytisine + + +
+ +
+ cywil + ˈʦ̑ɨvʲil +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ktoś niebędący w czynnej służbie wojskowej; + + civilian + + +
+ +
+ cywilizacja + ˌʦ̑ɨvʲilʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + poziom rozwoju społeczeństwa w danym okresie historycznym, któremu właściwy jest określony dorobek w postaci kultury materialnej i nagromadzenie instytucji społecznych uwarunkowane stopniem opanowania środowiska naturalnego; + + civilization + civilisation + + +
+ +
+ cywilizować +
+ + v + + + szerzyć cywilizację + + civilize + civilise + + +
+ +
+ cywilny + ʦ̑ɨˈvʲilnɨ +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) taki, który odnosi się do strony prawnej relacji osobistych, majątkowych oraz rodzinnych między obywatelami + + civil + civic + + + + nie należący do wojska + + civilian + + +
+ +
+ cza-cza + ˈʧ̑a‿ʧ̑a +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) południowoamerykański szybki taniec rozpowszechniony obecnie na całym świecie; + + cha-cha + cha-cha-cha + + +
+ +
+ czad + ʧ̑at +
+ + interjection + + + (slangowo) słowo wyrażające uczucie radości, szczęścia lub innych pozytywnych doznań + + cool + + +
+ +
+ czad + ʧ̑at +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (chemia, chemiczny) (zobacz) tlenek węgla + + flue gas + monoxide + + +
+ +
+ czador + ˈʧ̑adɔr +
+ + n + + + zasłaniający prawie całe ciało poza twarzą, tradycyjny strój noszony przez kobiety głównie w Iranie, którego noszenie jest jedną z form przestrzegania hidżabu; + + chador + + +
+ +
+ czagatajski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język czagatajski; + + Chagatai + + +
+ +
+ czaić +
+ + v + + + czekać / oczekiwać na kogoś w ukryciu + + lurk + + +
+ +
+ czajka + ˈʧ̑ajka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) europejski i azjatycki ptak wędrowny z charakterystycznym czubkiem na głowie; + + lapwing + northern lapwing + + +
+ +
+ czajniczek + ʧ̑ajˈɲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + mały czajnik, np. do zaparzania herbaty + + teapot + + +
+ +
+ czajnik + ˈʧ̑ajɲik +
+ + n + + + (kulinaria) zamknięte od góry naczynie z dziobkiem służące do podgrzewania wody; + + kettle + teapot + + +
+ +
+ czako +
+ + n + + + wojskowa czapka, wysoka i bardzo sztywna, używana od końca XVIII wieku; + + shako + + +
+ +
+ czakram +
+ + n + + + jeden z rodzajów broni miotanej pochodzący z Indii + + chakram + + +
+ +
+ czangsing + ˈʧ̑ãŋksʲĩŋk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi, młodszy wiek lopingu (późnego permu), trwający 253,8 – 251 milionów lat temu; + + Changhsingian + + +
+ +
+ czapeczka + ʧ̑aˈpɛʧ̑ka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) szczytowa warstwa komórek miękiszowych korzenia rośliny, dzięki której korzeń łatwiej wciska się w podłoże + + cap + + +
+ +
+ czapka + ˈʧ̑apka +
+ + n + + + rodzaj nakrycia głowy wykonanego przeważnie z miękkiego materiału, czasem ze sztywnymi wstawkami takimi jak denko lub daszek; + + cap + + +
+ +
+ czapla + ˈʧ̑apla +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ardeidae, duży ptak brodzący; + + heron + + +
+ +
+ czapla siwa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ardea cinerea, gatunek dużego ptaka wodnego z rodziny czaplowatych; + + gray heron + + +
+ +
+ czaprak +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) rodzaj kapy zakładanej na konia pod siodło, chroniącej grzbiet zwierzęcia, krótszej od kropierza, czasem ozdobnej; + + shabrack + + +
+ +
+ czar + ʧ̑ar +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) urok + + charm + + + + magiczne zaklęcie + + spell + + +
+ +
+ czara +
+ + n + + + owalne płytkie naczynie służące do picia win i miodów + + bowl + cup + + +
+ +
+ czarcie koło +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) kolisty wzór powstały wśród traw utworzony przez owocniki grzybów; + + fairy ring + fairy circle + elf circle + elf ring + pixie ring + + +
+ +
+ czarna dziura + ˈʧ̑arna ˈʥ̑ura +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) obiekt astronomiczny, który tak silnie oddziałuje grawitacyjnie na swoje otoczenie, że nawet światło nie może uciec z jego otoczenia; + + black hole + + +
+ +
+ czarna godzina + ˈʧ̑arna ɡɔˈʥ̑ĩna +
+ + idiom + + + okres dużych trudności, zwłaszcza materialnych, przewidywany w bliżej nieokreślonej przyszłości + + rainy day + + +
+ +
+ czarna herbata +
+ + n + + + (spożywczy) najpopularniejszy w Europie rodzaj herbaty wyprodukowany ze sfermentowanych liści Camellia sinensis + + black tea + + +
+ +
+ czarna jagoda + ˈʧ̑arna jaˈɡɔda +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Vaccinium myrtillus L., leśna krzewinka o czarnych owocach z niebieskawym nalotem; + + bilberry + whinberry + whortleberry + + + + owoc czarnej jagody (1.1) + + bilberry + whinberry + whortleberry + + +
+ +
+ czarna magia + ˈʧ̑arna ˈmaɟja +
+ + idiom + + + coś zupełnie niezrozumiałego, trudnego do pojęcia lub nieznanego dla kogoś + + Greek to me + + +
+ +
+ czarna magia + ˈʧ̑arna ˈmaɟja +
+ + n + + + (ezoteryka) magia wykorzystująca siły zła, mająca na celu uzyskanie złoczynnego skutku; + + black magic + + +
+ +
+ czarna owca + ˈʧ̑arna ˈɔfʦ̑a +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba przynosząca wstyd, źle widziana w określonym otoczeniu + + black sheep + + +
+ +
+ czarna porzeczka + ˈʧ̑arna pɔˈʒɛʧ̑ka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) gatunek porzeczki, krzewu należącego do rodziny agrestowatych; + + blackcurrant + black currant + + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc tego krzewu + + blackcurrant + + +
+ +
+ czarna skrzynka +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) zabezpieczone urządzenie, które rejestruje parametry lotu samolotu; + + black box + flight data recorder + + + + (matematyka, matematyczny) teoretyczny model układu, który jest rozpatrywany gdy absolutnie nic nie wiadomo o jego budowie wewnętrznej + + black box + + +
+ +
+ czarna wdowa + ˈʧ̑arna ˈvdɔva +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) potoczna nazwa pająka Latrodectus mactans mactans; + + black widow + + +
+ +
+ czarna wołga + ˈʧ̑arna ˈvɔwɡa +
+ + n + + + samochód, który według legendy rozpowszechnianej w czasach PRL-u rzekomo porywał dzieci, które znikały na zawsze, symbol tajemniczego zagrożenia; + + black volga + + +
+ +
+ czarne złoto + ˈʧ̑arnɛ ˈzwɔtɔ +
+ + idiom + + + ropa naftowa + + black gold + + +
+ +
+ czarniak + ˈʧ̑arʲɲak +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Pollachius virens, europejska i kanadyjska ryba atlantycka; + + pollock + + +
+ +
+ czarniawy + ʧ̑arʲˈɲavɨ +
+ + adj + + + mający kolor zbliżony do czarnego, prawie czarny, ciemny + + blackish + + +
+ +
+ czarno + ˈʧ̑arnɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) (odprzymiotnikowy) od: czarny (barwa) + + black + + +
+ +
+ czarno-biały + ˌʧ̑arnɔ‿ˈbʲjawɨ +
+ + adj + + + (fotografia) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) w kolorach: białym, czarnym i różnych odcieniach szarości; taki, który oddaje tylko te barwy + + black-and-white + + + + (przenośnie, przenośnia) nazbyt uproszczony, niewidzący cech pośrednich, oddający tylko skrajności + + black and white + + + + taki, który ma dwa kolory: czarny i biały + + black and white + + +
+ +
+ czarnogórski + ˌʧ̑arnɔˈɡursʲci +
+ + adj + + + dotyczący Czarnogóry lub Czarnogórców, charakterystyczny dla Czarnogóry lub Czarnogórców + + Montenegrin + + +
+ +
+ czarnogórski + ˌʧ̑arnɔˈɡursʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jedna z czterech uregulowanych odmian języka serbsko-chorwackiego, ze statusem języka urzędowego w Czarnogórze; + + Montenegrin + + +
+ +
+ czarnoksięstwo +
+ + n + + + praktyki magiczne i ich skutki + + witchcraft + sorcery + diablerie + diablery + diabolism + sortilege + + +
+ +
+ czarnotek arabski +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Onychognathus tristramii, gatunek ptaka z rodziny szpakowatych występujący od Egiptu po zachodni Półwysep Arabski; + + Tristram's grackle + Tristram's starling + + +
+ +
+ czarnowron + ʧ̑arˈnɔvrɔ̃n +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) gatunek średniego ptaka z rodziny krukowatych; + + carrion crow + + +
+ +
+ czarnoziem + ʧ̑arˈnɔʑɛ̃m +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) bardzo żyzna gleba wykształcona na lessach; + + black earth + chernozem + + +
+ +
+ czarność +
+ + n + + + cecha tego, co czarne + + nigritude + + +
+ +
+ czarnuszka + ʧ̑arˈnuʃka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Nigella L., rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych; + + nigella + + +
+ +
+ czarnuszka siewna + ʧ̑arˈnuʃka ˈɕɛvna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Nigella sativa, gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych pochodzący z Azji; + + black caraway + blackseed + fennel flower + nutmeg flower + + +
+ +
+ czarny + ˈʧ̑arnɨ +
+ + adj + + + (szachy, pojęcie szachowe) należący do czarnych (2.1) + + Black + black + + + + mający najciemniejszy możliwy kolor + + black + + + + (fizyka, fizyczny) pochłaniający padające całe promieniowanie + + black + + + + nielegalny + + black + + +
+ +
+ czarny + ˈʧ̑arnɨ +
+ + n + + + bierka w czarnym (1.1) kolorze w grze w szachy, warcaby itp.; czarne (1.1) pole w ruletce; także gracz lub stawka ich dotycząca + + Black + + +
+ +
+ czarny bez + ˈʧ̑arnɨ ˈbɛs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Sambucus nigra, krzew lub niewielkie drzewo o kremowych lub różowawych kwiatach tworzących baldachogrona i ciemnofioletowych owocach wykorzystywanych na przetwory; + + elderberry + + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc czarnego bzu (1.1) + + elderberry + + +
+ +
+ czarny blok +
+ + n + + + taktyka demonstracji stosowana przez anarchistów i autonomistów, polegająca na manifestowaniu w czarnym ubraniu i maskowaniu się w celu utrudnienia identyfikacji przez policję; + + black bloc + + +
+ +
+ czarny charakter + ˈʧ̑arnɨ xaˈraktɛr +
+ + idiom + + + postać złego, negatywnego bohatera w filmie lub sztuce teatralnej + + villain + + +
+ +
+ czarny humor + ˈʧ̑arnɨ ˈxũmɔr +
+ + n + + + przedstawienie rzeczy tragicznych w sposób humorystyczny; + + gallows humour + + +
+ +
+ czarny jak kominiarz + ˈʧ̑arnɨ ˈjak ːɔ̃ˈmʲĩɲaʃ +
+ + adj + + + brudny + + black as a sweep + + +
+ +
+ czarny koń + ˈʧ̑arnɨ ˈkɔ̃ɲ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś, kto nieoczekiwanie zwycięża lub odgrywa wielką rolę w jakichś wydarzeniach, choć nikt się tego nie spodziewał + + dark horse + + +
+ +
+ czarny rynek + ˈʧ̑arnɨ ˈrɨ̃nɛk +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) działalność gospodarcza zakazana przez prawo; + + black market + + +
+ +
+ czarodziej +
+ + n + + + w bajkach: człowiek posiadający moc czarowania, czynienia czarów + + wizard + enchanter + charmer + + +
+ +
+ czarować +
+ + v + + + czynić czary + + work charms + + + + (potocznie, potoczny) wprowadzać w błąd (w tym: prawić nieszczere komplementy) + + take for a ride + + + + wprowadzać w podziw + + charm + + +
+ +
+ czarownica + ˌʧ̑arɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + w wierzeniach ludowych: kobieta umiejąca czarować, rzucać czary, zaklęcia + + witch + hag + + +
+ +
+ czarownik +
+ + n + + + człowiek leczący przy pomocy czarów + + witch-doctor + + + + mężczyzna zajmujący się czarami + + sorcerer + + +
+ +
+ czarterpartia + ˌʧ̑artɛrˈpartʲja +
+ + n + + + (morski) zestandaryzowana umowa o morski przewóz ładunku wynajętym w całości lub częściowo statkiem na jedną lub kilka podróży + + Charter Party + + +
+ +
+ czarujący + ˌʧ̑aruˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + uroczy, pełen wdzięku, urzekający, ujmujący + + charming + + +
+ +
+ czary + ˈʧ̑arɨ +
+ + n + + + magiczne obrzędy + + magic + sorcery + witchcraft + + +
+ +
+ czas + ʧ̑as +
+ + n + + + (gramatyka) sposób odmiany czasownika, polegający na rozróżnianiu chwili wykonania czynności względem momentu wypowiedzi + + tense + + + + chwila, moment, pora + + time + + + + wymiar używany do określania kolejności zdarzeń; + + time + tense + + +
+ +
+ czas przeszły + ˈʧ̑as ˈpʃɛʃwɨ +
+ + n + + + (gramatyka) kategoria gramatyczna czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa wcześniejszą czynność lub wcześniejszy stan niż moment mówienia lub pisania o nich; + + past tense + simple past + + +
+ +
+ czas przyszły + ˈʧ̑as ˈpʃɨʃwɨ +
+ + n + + + (gramatyka) kategoria gramatyczna czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa późniejszą czynność lub późniejszy stan niż moment mówienia lub pisania o nich; + + future tense + + +
+ +
+ czas przyszły prosty + ˈʧ̑as ˈpʃɨʃwɨ ˈprɔstɨ +
+ + n + + + (gramatyka) w innych językach czas przyszły o prostej budowie, tworzony według specyficznych, dla danego języka, reguł + + future simple + + +
+ +
+ czas teraźniejszy + ˈʧ̑as ˌtɛraˈʑɲɛ̇jʃɨ +
+ + n + + + (gramatyka) kategoria gramatyczna czasownika, która najczęściej wskazuje i nazywa wykonywaną czynność lub stan istniejący w momencie mówienia lub pisania o nich; + + present tense + + +
+ +
+ czas to pieniądz + ˈʧ̑as ˈtɔ ˈpʲjɛ̇̃ɲɔ̃nʦ̑ +
+ + proverb + + + czas jest wartościowy, tracąc go traci się pieniądze, które by się wtedy zarobiło + + time is money + + +
+ +
+ czas zaprzeszły +
+ + n + + + (gramatyka) czas stosowany dla podkreślenia uprzedniości czasowej danego zdarzenia; + + past perfect + + +
+ +
+ czasem + ˈʧ̑asɛ̃m +
+ + adv + + + niekiedy, co pewien czas + + sometimes + + +
+ +
+ czasochłonny + ˌʧ̑asɔˈxwɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + wymagający poświęcenia dużo czasu + + time-consuming + + +
+ +
+ czasomierz +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (technologia, technika, techniczny) przyrząd, który odmierza upływ czasu + + timekeeping device + + +
+ +
+ czasopismo + ˌʧ̑asɔˈpʲismɔ +
+ + n + + + druk ukazujący się najczęściej w określonych terminach, pod niezmienionym tytułem, zwykle posiadający numerację ciągłą; + + magazine + journal + periodical + review + + +
+ +
+ czasoprzestrzenny + ˌʧ̑asɔpʃɛˈsṭʃɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od czasoprzestrzeń + + space-time + + +
+ +
+ czasoprzestrzeń + ˌʧ̑asɔˈpʃɛsṭʃɛ̃ɲ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) matematyczny model opisujący czas i przestrzeń zgodnie z postulatami teorii względności; + + spacetime + space time + space-time + space-time continuum + + +
+ +
+ czasownik + ʧ̑aˈsɔvʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) część mowy opisująca czynności lub stany + + verb + + +
+ +
+ czasownik modalny + ʧ̑aˈsɔvʲɲik mɔˈdalnɨ +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, który określa stosunek mówiącego do czynności + + modal verb + + +
+ +
+ czasownik nieprzechodni + ʧ̑aˈsɔvʲɲic ˌɲɛpʃɛˈxɔdʲɲi +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, który nie ma formy strony biernej + + intransitive verb + + +
+ +
+ czasownik posiłkowy + ʧ̑aˈsɔvʲɲik ˌpɔɕiwˈkɔvɨ +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, spełniający w danym zdaniu wyłącznie funkcję gramatyczną, tj. służący do tworzenia czasów, trybów itp.; na języki tworzące daną formę gramatyczną fleksyjnie nie jest on tłumaczony + + auxilliary verb + + +
+ +
+ czasownik przechodni + ʧ̑aˈsɔvʲɲik pʃɛˈxɔdʲɲi +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, który może utworzyć formę strony biernej + + transitive verb + + +
+ +
+ czasownik ułomny +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, który nie tworzy pewnych form gramatycznych; + + defective verb + + +
+ +
+ czasownik zwrotny + ʧ̑aˈsɔvʲɲiɡ ˈzvrɔtnɨ +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, który odnosi się do wykonawcy czynności przez zaimek "się" + + reflexive verb + + +
+ +
+ czasowy + ʧ̑aˈsɔvɨ +
+ + adj + + + trwający przez krótki czas + + temporal + + +
+ +
+ czaszka + ˈʧ̑aʃka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część szkieletu chroniąca mózg, znajdująca się w głowie + + skull + cranium + + +
+ +
+ czaszkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z czaszką, dotyczący czaszki + + cranial + + +
+ +
+ czatować + ʧ̑aˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pilnować, śledzić kogoś z ukrycia + + lie in ambush wait + stalk + + + + porozumiewać się z kimś za pośrednictwem Internetu w czasie rzeczywistym przy pomocy klawiatury komputera + + chat + + +
+ +
+ czciciel + ˈʧ̑ʲʨ̑iʨ̑ɛl +
+ + n + + + człowiek, który oddaje cześć komuś lub czemuś + + devotee + idolater + venerator + votary + worshiper + + +
+ +
+ czcić + ʧ̑ʲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + oddawać cześć + + exalt + glorify + revere + venerate + worship + + +
+ +
+ czczy + ʧ̑ːɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) pusty, próżny, nic nie znaczący, bezcelowy + + empty + idle + pointless + + + + głodny, pusty + + on an empty stomach + + +
+ +
+ czecho-słowacki + ˌʧ̑ɛxɔ-swɔˈvaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący Czecho-Słowacji, związany z Czecho-Słowacją + + Czecho-Slovak + + +
+ +
+ czechosłowacki + ˌʧ̑ɛxɔswɔˈvaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący Czechosłowacji, związany z Czechosłowacją + + Czechoslovak + + +
+ +
+ czechosłowakizm + ˌʧ̑ɛxɔswɔˈvacism̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) koncepcja uznająca istnienie jednego narodu czechosłowackiego powstała w XIX w. głoszona przez niektórych polityków słowackich w obawie przed postępującą madziaryzacją; w okresie międzywojennym oficjalna ideologia Czechosłowacji, krytykowana przez wielu Słowaków; + + czechoslovakism + + +
+ +
+ czeczeński +
+ + adj + + + dotyczący Czeczenii, Czeczenów + + Chechen + + +
+ +
+ czeczeński +
+ + n + + + język czeczeński + + Chechen + + +
+ +
+ czeczotka + ʧ̑ɛˈʧ̑ɔtka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carduelis flammea, mały, brązowoszary ptak wędrowny z czerwoną plamą na głowie i czarnym podgardlem; + + redpoll + common redpoll + + +
+ +
+ czeczotka tundrowa + ʧ̑ɛˈʧ̑ɔtka tũnˈdrɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carduelis hornemanni, mały ptak z rodziny ziarnojadów zamieszkujący daleką północną tundrę Eurazji i Ameryki Północnej; + + Arctic redpoll + + +
+ +
+ czeczuga +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Acipenser ruthenus, gatunek słodkowodnej, wędrownej ryby z rodziny jesiotrowatych; + + sterlet + + +
+ +
+ czego oko nie widzi, tego sercu nie żal + ˈʧ̑ɛɡɔ ˈːkɔ ɲɛ‿ˈvʲiʥ̑i ˈtɛɡɔ ˈsɛrʦ̑u ˈɲɛ‿ʒal +
+ + proverb + + + łatwo znieść stratę, o której się nic nie wie + + out of sight, out of mind + + +
+ +
+ czekan + ˈʧ̑ɛkãn +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj laski zakończonej głowicą i kolcem, używanej w alpinizmie do rąbania stopni w śniegu i lodzie; + + ice axe + + +
+ +
+ czekanie + ʧ̑ɛˈkãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: czekać + + waiting + + +
+ +
+ czekać + ˈʧ̑ɛkaʨ̑ +
+ + v + + + przerywać wykonywanie jakiejś czynności + + stop + wait + + + + w grze w karty: nie podbijać stawki, ale nie zrezygnować z gry + + stay + + + + zatrzymywać się, pozostawać w jakimś miejscu, aż coś się wydarzy + + wait + anticipate + + +
+ +
+ czekista + ʧ̑ɛˈcista +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) funkcjonariusz radzieckiej CzK + + chekist + + +
+ +
+ czekolada + ˌʧ̑ɛkɔˈlada +
+ + n + + + (spożywczy) półprodukt cukierniczy sporządzany z kakao, cukru i tłuszczu; + + chocolate + + +
+ +
+ czekoladowy + ˌʧ̑ɛkɔlaˈdɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) (spożywczy) dotyczący czekolady, zawierający czekoladę, zrobiony z czekolady, przyrządzony z czekoladą + + chocolate + + + + mający kolor brązowy, taki jak kolor czekolady + + chocolate + + +
+ +
+ czeladnik + ʧ̑ɛˈladʲɲik +
+ + n + + + rzemieślnik po zakończonym etapie nauki i zweryfikowaniu kwalifikacji zawodowych przez specjalną komisję, pracujący pod nadzorem majstra + + journeyman + + +
+ +
+ czeladź + ˈʧ̑ɛlaʨ̑ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) dawna służba u magnatów i szlachty używana do posług w domu, jako straż w zamku, grodzie itp., a także towarzysząca swoim panom w wyprawach wojennych; + + menial + servant + + +
+ +
+ czelesta + ʧ̑ɛˈlɛsta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) idiofon przypominający kształtem fisharmonię, w którym dźwięk pochodzi z płytek uderzanych przez młoteczki uruchamiane przez klawisze; + + celesta + + +
+ +
+ czelność +
+ + n + + + bycie nadmiernie zuchwałym + + audacity + temerity + + +
+ +
+ czeluść + ˈʧ̑ɛluɕʨ̑ +
+ + n + + + (literacko) przepaść, głębia, jama + + abyss + + +
+ +
+ czempion +
+ + n + + + (sport, sportowy) aktualny mistrz jakiejś dyscypliny + + champion + + +
+ +
+ czepek kąpielowy +
+ + n + + + osłona na włosy zakładana do ochrony przed zamoczeniem podczas kąpieli + + bathing cap + shower cap + + +
+ +
+ czepek pływacki +
+ + n + + + (sport, sportowy) elastyczna osłona zakładana na włosy podczas pływania + + swim cap + + +
+ +
+ czepiec + ˈʧ̑ɛpʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zoologia, zoologiczny) jeden z żołądków przeżuwaczy; + + reticulum + + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) rodzaj kobiecego nakrycia głowy; + + bonnet + + +
+ +
+ czeremcha + ʧ̑ɛˈrɛ̃mxa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Padus, rodzaj rośliny z rodziny różowatych o białych, silnie pachnących kwiatach i ciemnoczerwonych lub czarnych owocach; + + bird cherry + + + + (spożywczy) owoc czeremchy (1.1) + + bird cherry + + +
+ +
+ czeremcha zwyczajna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Padus avium Mill., gatunek drzewa lub dużego krzewu z rodziny różowatych; + + Mayday tree + bird cherry + hackberry + hagberry + + +
+ +
+ czereśnia + ʧ̑ɛˈrɛɕɲa +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc czereśni (1.1); kuliste pestkowce koloru czerwonego, żółtego lub czarnego + + cherry + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (botanika, botaniczny) drzewo z rodziny różowatych; + + cherry + + +
+ +
+ czerniak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) złośliwy nowotwór tkanki barwnikowej; + + melanoma + + +
+ +
+ czernica + ʧ̑ɛrʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aythya fuligula, kaczka czernica, eurazjatycki ptak wodny zamieszkujący otwarte zbiorniki wodne o gęsto zarośniętych brzegach; + + tufted duck + + +
+ +
+ czernidło +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) zaprawa do czarnienia + + blacking + + + + barwnik nadający barwę czarną + + blacking + + +
+ +
+ czerpać + ˈʧ̑ɛrpaʨ̑ +
+ + v + + + nabierać wodę lub inny płyn jakimś naczyniem + + draw + + +
+ +
+ czerstwy + ˈʧ̑ɛrstfɨ +
+ + adj + + + o chlebie nieświeży, suchy + + stale + + +
+ +
+ czerw + ʧ̑ɛrf +
+ + n + + + larwa niektórych gatunków muchówek i błonkówek; + + larva + + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) stadia rozwojowe pszczoły miodnej od jajeczka do wygryzającej się larwy + + brood + + +
+ +
+ czerwiec + ˈʧ̑ɛrvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + szósty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); + + June + + +
+ +
+ czerwienić + ʧ̑ɛrˈvʲjɛ̇̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + oblewać się rumieńcem na twarzy, np. ze wstydu lub złości + + blush + + +
+ +
+ czerwień + ˈʧ̑ɛrvʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + kolor czerwony + + red + + +
+ +
+ czerwona kartka + ʧ̑ɛrˈvɔ̃na ˈkartka +
+ + n + + + (sport, sportowy) znak dany przez sędziego, nakazujący przymusowe opuszczenie boiska przez zawodnika, który dopuścił się niesportowego zachowania (np. brutalnego faulu) lub dostał dwie żółte kartki; + + red card + + +
+ +
+ czerwona porzeczka + ʧ̑ɛrˈvɔ̃na pɔˈʒɛʧ̑ka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek porzeczki, krzewu o czerwonych owocach należącego do rodziny agrestowatych; + + redcurrant + + +
+ +
+ czerwonawy + ˌʧ̑ɛrvɔ̃ˈnavɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym do czerwonego + + reddish + + +
+ +
+ czerwone mięso + ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɛ ˈmʲjɛ̃w̃sɔ +
+ + n + + + (spożywczy) mięso o ciemnym kolorze: wieprzowina, wołowina, baranina, dziczyzna itp. + + red meat + + +
+ +
+ czerwono +
+ + adv + + + z użyciem czerwonej barwy, z obecnością czerwieni + + red + redly + + +
+ +
+ czerwonobrązowy + ˌʧ̑ɛrvɔ̃nɔbrɔ̃w̃ˈzɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor brązowy o odcieniu czerwonym + + russet + + +
+ +
+ czerwononosy + ˌʧ̑ɛrvɔ̃nɔ̃ˈnɔsɨ +
+ + adj + + + taki, który ma czerwony nos + + red-nosed + + +
+ +
+ czerwonoskrzydły + ˌʧ̑ɛrvɔ̃nɔˈskʃɨdwɨ +
+ + adj + + + taki, który ma czerwone skrzydła + + red-winged + + +
+ +
+ czerwonoszyi + ˌʧ̑ɛrvɔ̃nɔˈʃɨji +
+ + adj + + + taki, który ma czerwoną szyję + + red-necked + + +
+ +
+ czerwony + ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) (zobacz) [[komunistyczny, lewicowy]] + + red + commie + + + + mający kolor pierwszego pasma tęczy, taki jak kolor świeżej krwi, truskawki itp.; mający kolor podstawowy; + + red + + +
+ +
+ czerwony + ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (potocznie, potoczny) (pogardliwie) (zobacz) [[komunista, socjalista]] + + commie + red + + +
+ +
+ czerwony olbrzym + ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ ˈɔlbʒɨ̃m +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazda o stosunkowo niewielkiej masie, będąca na schyłkowym etapie ewolucji; + + red giant + + +
+ +
+ czerwony śnieg +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (biologia, biologiczny) zakwit śniegu powodowany przez glony o czerwonej barwie; + + watermelon snow + blood snow + pink snow + red snow + + +
+ +
+ czerń + ʧ̑ɛrʲɲ +
+ + n + + + czarny kolor + + black + + + + czarny strój/ubiór + + black + + +
+ +
+ czesać + ˈʧ̑ɛsaʨ̑ +
+ + v + + + układać, wygładzać (włosy, sierść itp.) za pomocą grzebienia lub szczotki + + comb + + +
+ +
+ czeski + ˈʧ̑ɛsʲci +
+ + adj + + + związany z Czechami (Republiką Czeską), charakterystyczny dla Czech lub Czechów + + Czech + + + + związany z Czechami (krainą historyczną), charakterystyczny dla Czech lub Czechów + + Bohemian + + +
+ +
+ czeski + ˈʧ̑ɛsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Republiki Czeskiej; + + Czech + the Czech language + + +
+ +
+ cześć + ʧ̑ɛɕʨ̑ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) pozdrowienie stosowane wobec kolegów, bliższych znajomych + + hello + hi + + +
+ +
+ cześć + ʧ̑ɛɕʨ̑ +
+ + n + + + poważanie + + honour + homage + + +
+ +
+ czips +
+ + n + + + (kulinaria) cienki, smażony plasterek ziemniaka jedzony na zimno jako przekąska; + + chips + + +
+ +
+ czirokeski +
+ + adj + + + związany z Czirokezami, dotyczący Czirokezów + + Cherokee + + +
+ +
+ czkawka + ˈʧ̑kafka +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) rytmicznie powtarzające się skurcze przepony objawiające się charakterystycznym odgłosem wydawanym przez zamknięcie głośni i strun głosowych przy wdechu; + + hiccup + hiccough + + +
+ +
+ czkać + ʧ̑kaʨ̑ +
+ + v + + + wydawać ustami charakterystyczny dźwięk na skutek skurczów przepony; mieć czkawkę + + hiccup + + +
+ +
+ czopek + ˈʧ̑ɔpɛk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lekarstwo do przyjmowania doodbytniczo, rzadziej dopochwowo lub docewkowo; + + suppository + + +
+ +
+ czosnek + ˈʧ̑ɔsnɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Allium L., rodzaj roślin z podrodziny czosnkowych obejmujący około siedmiuset gatunków; + + Allium + + + + (spożywczy) jarzyna przyprawowa z cebuli uprawnych gatunków czosnku (1.1), zwykle czosnku pospolitego + + garlic + + +
+ +
+ czołg + ʧ̑ɔwk +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) pojazd bojowy poruszający się na gąsienicach, wyposażony w armatę i pancerz; + + tank + + +
+ +
+ czołgista + ʧ̑ɔwʲˈɟista +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz obsługujący czołg + + tank soldier + tankman + + +
+ +
+ czoło + ˈʧ̑ɔwɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część głowy nad brwiami i pomiędzy skrońmi + + forehead + + +
+ +
+ czołoczub +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju Prionops; + + helmetshrike + + +
+ +
+ czołówka + ʧ̑ɔˈwufka +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) plansze początkowe filmu + + opening credits + + + + latarka noszona na głowie + + headlamp + + +
+ +
+ czterechsetlecie + ˌʧ̑tɛrɛxsɛˈtlɛʨ̑ɛ +
+ + n + + + czterechsetna rocznica + + quadricentennial + quatercentenary + + +
+ +
+ czternastolatek + ˌʧ̑tɛrnastɔˈlatɛk +
+ + n + + + chłopak mający czternaście lat + + fourteen year old + + +
+ +
+ czternastoletni + ˌʧ̑tɛrnastɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + mający czternaście lat + + fourteen-year-old + of fourteen + + + + trwający czternaście lat + + fifteen-year + of fourteen year + + +
+ +
+ czternastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o czternastu ścianach + + tetradecahedron + tetrakaidecahedron + + +
+ +
+ czteroatomowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) złożony z czterech atomów + + tetratomic + + +
+ +
+ czterokołowy + ˌʧ̑tɛrɔkɔˈwɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który ma cztery koła + + four-wheel + + +
+ +
+ czterokrotnie + ˌʧ̑tɛrɔˈkrɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + cztery razy + + four time + + +
+ +
+ czteroletni + ˌʧ̑tɛrɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + mający cztery lata + + four-year-old + + +
+ +
+ czterolistny + ˌʧ̑tɛrɔˈlʲistnɨ +
+ + adj + + + mający liść złożony z czterech części w kształcie małych listków + + four-leaf + + +
+ +
+ czteromasztowiec + ˌʧ̑tɛrɔ̃maˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek mający cztery maszty (nie licząc bukszprytu) + + four-masted ship + + +
+ +
+ czteromasztowy + ˌʧ̑tɛrɔ̃maˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + o żaglowcu: mający cztery maszty + + four-masted + + +
+ +
+ czterowiersz +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) utwór poetycki lub jego wyodrębniona część złożona z czterech wersów; + + quatrain + + +
+ +
+ cztery litery + ˈʧ̑tɛrɨ lʲiˈtɛrɨ +
+ + idiom + + + (eufemistycznie) dupa, pupa + + behind + + +
+ +
+ czub +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) kępka piór lub sierści na głowie + + crest + + + + fryzura z uniesionymi włosami + + topknot + + + + szpiczasty koniec czegoś + + top + + +
+ +
+ czubajka kania +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Macrolepiota procera Singer, gatunek grzybów należący do rodziny pieczarkowatych; + + parasol mushroom + + +
+ +
+ czubatka europejska +
+ + n + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Lophophanes cristatus, gatunek sikorki wyróżniający się charakterystycznym czubkiem z piór na głowie; + + crested tit + European crested tit + + +
+ +
+ czubek + ˈʧ̑ubɛk +
+ + n + + + szpiczaste, ostre zakończenie czegoś + + tip + toe + top + + + + (potocznie, potoczny) osoba chora psychicznie + + kook + nut + nutter + wacko + whacko + + +
+ +
+ czucie + ˈʧ̑uʨ̑ɛ +
+ + n + + + odbiór poprzez zmysły, reakcja na odbierane aspekty rzeczywistości + + feeling + + +
+ +
+ czuh + ʧ̑ux +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z rodziny języków majańskich; + + Chuj + + +
+ +
+ czujnie +
+ + adv + + + w sposób czujny, uważny + + wakefully + + +
+ +
+ czujnik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie zdolne do wychwytywania zmian pewnej wielkości fizycznej, pomiaru wartości tejże albo sygnalizujące pojawienie się pewnego bodźca, sygnału; + + sensor + + +
+ +
+ czujność + ˈʧ̑ujnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zwracanie uwagi na to, co dzieje się w najbliższym otoczeniu; wrażliwość na niebezpieczeństwo + + vigilance + watchfulness + alertness + + +
+ +
+ czujny + ˈʧ̑ujnɨ +
+ + adj + + + zachowujący czujność, zwracający uwagę na wszelkie podejrzane sygnały + + alert + watchful + vigilant + wakeful + + +
+ +
+ czule +
+ + adv + + + w sposób czuły, przepełniony czułością + + affectionately + fondly + tenderly + + +
+ +
+ czulent + ˈʧ̑ulɛ̃nt +
+ + n + + + (kulinaria) (etnografia, etnograficzny) potrawa kuchni żydowskiej, przyrządzana z wolno duszonego mięsa wołowego, fasoli, kaszy, ziemniaków, czasem jajek, spożywana w szabas; + + cholent + + +
+ +
+ czupryna + ʧ̑uˈprɨ̃na +
+ + n + + + krótkie, bujne włosy + + fuzz + mop + shag + + +
+ +
+ czuringa + ʧ̑uˈrʲĩŋɡa +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) płaski kamień ozdobiony rytem lub rysunkiem, obiekt kultu plemion australijskich; + + churinga + tjurunga + + +
+ +
+ czuwaj + ˈʧ̑uvaj +
+ + interjection + + + pozdrowienie harcerskie; + + be prepare + + +
+ +
+ czuwak +
+ + n + + + (kolejnictwo) urządzenie hamulcowe w pojeździe szynowym, zatrzymujące pociąg w wypadku niedyspozycji lub zaśnięcia maszynisty; + + dead man's switch + + +
+ +
+ czuwaski +
+ + adj + + + związany z Czuwaszją lub Czuwaszami, dotyczący Czuwaszji lub Czuwaszów + + Chuvash + + +
+ +
+ czuwaski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język czuwaski; + + Chuvash + + +
+ +
+ czuć + ʧ̑uʨ̑ +
+ + v + + + odbierać wrażenia psychiczne lub odbierać wrażenia za pomocą zmysłów + + feel + + + + odbierać wrażenia za pomocą zmysłu dotyku + + feel + + + + odbierać wrażenia za pomocą zmysłu węchu + + smell + + + + mieć jakieś samopoczucie, nastrój, odczucie + + feel + + +
+ +
+ czuć miętę + ˈʧ̑uʨ̑ ˈmʲjɛ̃ntɛ +
+ + v + + + czuć sympatię do kogoś; czuć do kogoś pociąg; podkochiwać się + + fancy somebody + + +
+ +
+ czułość + ˈʧ̑uwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fotografia) wielkość określająca stopień reagowania filmu fotograficznego na światło + + speed + + + + cecha kogoś, kto jest czuły + + sensitivity + + + + uczuciowość, wrażliwość + + tenderness + + +
+ +
+ czuły + ˈʧ̑uwɨ +
+ + adj + + + dokonywany z czułością, uczuciem, miłością, serdecznością + + affectionate + loving + tender + + +
+ +
+ czwarta władza + ˈʧ̑farta ˈvwaʣ̑a +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wolna, niezależna prasa i pozostałe środki masowej komunikacji; + + fourth estate + + +
+ +
+ czwartek + ˈʧ̑fartɛk +
+ + n + + + czwarty dzień tygodnia + + Thursday + + +
+ +
+ czwartorzęd + ʧ̑farˈtɔʒɛ̃nt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) okres w dziejach Ziemi, który rozpoczął się około 1,8 mln lat temu i trwa do dziś; + + Quaternary + + +
+ +
+ czworaczek +
+ + n + + + jedno dziecko z czworga urodzonych podczas tego samego porodu + + quadruplet + + +
+ +
+ czworaki + ʧ̑fɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący czterech typów, rodzajów + + fourfold + of four way kind type + + +
+ +
+ czworako + ʧ̑fɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → czworaki + + in four way kind type + + +
+ +
+ czworokąt + ʧ̑fɔˈrɔkɔ̃nt +
+ + n + + + (geometria) wielokąt płaski mający cztery boki; do czworokątów należą m.in. trapezy, deltoidy, romby, kwadraty, prostokąty, równoległoboki; + + quadrilateral + + +
+ +
+ czworonożny + ˌʧ̑fɔrɔ̃ˈnɔʒnɨ +
+ + adj + + + mający cztery nogi + + quadruped + quadrupedal + four-legged + + +
+ +
+ czworonóg + ʧ̑fɔˈrɔ̃nuk +
+ + n + + + zwierzę czworonożne + + quadruped + tetrapod + + +
+ +
+ czworościan +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wielościan o czterech trójkątnych ścianach; + + tetrahedron + + +
+ +
+ czwórka + ˈʧ̑furka +
+ + n + + + ocena w szkole oznaczona cyfrą 4 + + B + + +
+ +
+ czy + ʧ̑ɨ +
+ + conjunction + + + łączy równorzędne, ale wykluczające się wyrażenia + + or + + + + łączy zdanie podrzędne o charakterze pytajnym ze zdaniem nadrzędnym + + whether + if + + +
+ +
+ czyj + ʧ̑ɨj +
+ + interrogativePronoun + + + używany do zadawania pytań o właściciela czegoś, posiadacza jakiejś cechy + + whose + + +
+ +
+ czyj + ʧ̑ɨj +
+ + pronoun + + + używany do rozpoczynania zdań podrzędnych, które określają właściciela czegoś, posiadacza cechy w swoim dopełnieniu + + whose + + +
+ +
+ czyjś + ʧ̑ɨjɕ +
+ + indefinitePronoun + + + należący do kogoś, kto nie jest istotny w wypowiedzi + + somebody + someone + + +
+ +
+ czyli + ˈʧ̑ɨlʲi +
+ + conjunction + + + …służący do konstruowania wyrażeń wyjaśniających + + i.e. + that this be + + +
+ +
+ czyn + ʧ̑ɨ̃n +
+ + n + + + działanie, postępek, akt; + + deed + act + + +
+ +
+ czynić + ˈʧ̑ɨ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + robić coś, wykonywać + + do + make + + +
+ +
+ czynnik + ˈʧ̑ɨ̃ɲːik +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) każda z liczb, które mnożymy przez siebie + + factor + + + + przyczyna wywołująca określone zjawisko lub skutek + + element + agent + + +
+ +
+ czynność + ˈʧ̑ɨ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wykonywanie, robienie czegoś + + act + + +
+ +
+ czynny + ˈʧ̑ɨ̃nːɨ +
+ + adj + + + funkcjonujący, uruchomiony + + active + open + working + + + + skłonny do działania, aktywny + + active + + + + wykonujący jakąś czynność + + active + + +
+ +
+ czynsz + ʧ̑ɨ̃w̃ʃ +
+ + n + + + terminowa opłata za wynajem + + rent + + +
+ +
+ czyr + ʧ̑ɨr +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Coregonus nasus, gatunek słodkowodnej ryby z rodziny łososiowatych; + + broad whitefish + + +
+ +
+ czyrak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ropne zapalenie skóry w okolicy mieszka włosowego + + boil + furuncle + + +
+ +
+ czystek + ˈʧ̑ɨstɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cistus, krzew z rodziny czystkowatych, liczący kilkanaście gatunków występujących w basenie Morza Śródziemnego i na Wyspach Kanaryjskich + + rock-rose + rock rose + rockrose + + +
+ +
+ czystka + ˈʧ̑ɨstka +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) usunięcie ze stanowiska niepożądanych lub niewygodnych osób; + + purge + + + + fizyczna likwidacja pewnej grupy etnicznej bądź przeciwników politycznych + + purge + + +
+ +
+ czysto +
+ + adv + + + w sposób czysty, bez zanieszczyszczeń + + cleanly + + + + zupełnie, w całości, wyłącznie + + purely + + +
+ +
+ czystość + ˈʧ̑ɨstɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) cecha tego, co jest czyste, niewinne, prawidłowe, porządne + + purity + + + + cecha tego, co jest czyste (oczyszczone, wyczyszczone), nie jest brudne + + cleanness + + + + wstrzemięźliwość, powściągliwość seksualna + + chastity + + +
+ +
+ czysty + ˈʧ̑ɨstɨ +
+ + adj + + + bez dodatków, domieszek + + pure + fine + + + + legalnie przeprowadzony + + clear + net + + + + moralnie bez skazy + + chaste + pure + unsullied + + + + pozbawiony brudu + + clean + + + + prawnie bez winy + + blank + + + + przejrzysty, klarowny + + clear + + + + zupełny + + pure + sheer + perfect + + +
+ +
+ czyszczenie + ʧ̑ɨʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: czyścić + + cleaning + + +
+ +
+ czytanie + ʧ̑ɨˈtãɲɛ +
+ + n + + + zapoznawanie się z treścią tego, co zostało napisane + + reading + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odczytywanie fragmentów Pisma Świętego podczas mszy świętej i Liturgii godzin + + reading + + + + fragment tekstu odczytywany jako (1.4) + + reading + + +
+ +
+ czytać + ˈʧ̑ɨtaʨ̑ +
+ + v + + + przebiegać wzrokiem lub dotykiem tekst w postaci liter lub ideogramów oraz znaków pisarskich i rozumieć treść przezeń przekazywaną + + read + + +
+ +
+ czytać między wierszami + ˈʧ̑ɨtaʨ̑ ˈmʲjɛ̃nʣ̑ɨ vʲjɛrˈʃãmʲi +
+ + v + + + domyślać się z treści jakichś faktów i informacji chociaż nie zostały one wyrażone wprost + + read between the lines + + +
+ +
+ czytelnia + ʧ̑ɨˈtɛlʲɲa +
+ + n + + + sala przeznaczona do czytania, zwykle w bibliotece + + reading room + + +
+ +
+ czytelnictwo +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) odczytywanie publikacji drukowanych (wymiar społeczny) + + readership + + +
+ +
+ czytelnie +
+ + adv + + + w sposób czytelny, łatwy do przeczytania + + legibly + readably + + +
+ +
+ czytelnik + ʧ̑ɨˈtɛlʲɲik +
+ + n + + + osoba, która czyta książki, gazety itp. + + reader + + + + osoba, która korzysta z biblioteki lub czytelni + + reader + + +
+ +
+ czytelny + ʧ̑ɨˈtɛlnɨ +
+ + adj + + + taki, który daje się odczytać, przeczytać + + readable + + + + zrozumiały, sformułowany w przejrzysty sposób + + clear + + +
+ +
+ czytnik +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy, dzięki któremu można czytać informacje z określonych kanałów informacji, np. RSS, IRC + + reader + + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie odczytujące dane zapisane na karcie pamięci (magnetycznej lub elektronicznej) + + reader + + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie, z którego można czytać teksty jak z książki + + reader + + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie fotooptyczne odczytujące dane zakodowane kodem krekowym, np. cenę towaru w sklepie + + scanner + + +
+ +
+ czytnik książek elektronicznych +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie z wyświetlaczem służące do wyświetlania tekstów zapisanych w formie cyfrowej; + + e-book device + e-book reader + e-reader + + +
+ +
+ czyścibut + ʧ̑ɨɕˈʨ̑ibut +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) ten, kto czyści ludziom buty na ulicy w celach zarobkowych + + bootblack + shoeshiner + + +
+ +
+ czyściec + ˈʧ̑ɨɕʨ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w niektórych wyznaniach: stan lub miejsce, gdzie po śmierci niektóre dusze odbywają pokutę przed wejściem do nieba; + + Purgatory + purgatory + + +
+ +
+ czyścić + ˈʧ̑ɨɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + powodować, że coś jest czyste, usuwając brud, zanieczyszczenia + + clean + + +
+ +
+ czyż + ʧ̑ɨʃ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) czyżyk + + Eurasian siskin + + +
+ +
+ czyż + ʧ̑ɨʃ +
+ + particle + + + (książkowy) czyż nie: używana na końcu zdania partykuła wzmacniająca wypowiedź + + question tag + + +
+ +
+ czyżby + ˈʧ̑ɨʒbɨ +
+ + interjection + + + …używany samodzielnie do wyrażenia powątpiewania w prawdziwość tego, co było powiedziane + + really be this true be it possible + + +
+ +
+ czyżby + ˈʧ̑ɨʒbɨ +
+ + particle + + + …wprowadzająca pytanie, sugerująca niepewność lub przypuszczenie + + could + indeed + really + + +
+ +
+ czyżyk + ˈʧ̑ɨʒɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carduelis spinus L., mały ptak o zielonawożółtym upierzeniu + + siskin + + +
+ +
+ czółenko + ʧ̑uˈwɛ̃nkɔ +
+ + n + + + (włókiennictwo) (technologia, technika, techniczny) element krosna tkackiego w postaci łódeczki, która zawiera i przerzuca nici; + + shuttle + + +
+ +
+ czółno +
+ + n + + + płaskodenna łódź, dłubaniem lub wypalaniem uzyskana z jednego pnia drzewa, napędzana wiosłami a z rzadka także drągami + + dugout + + +
+ +
+ cząber + ˈʧ̑ɔ̃mbɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Satureja, rodzaj aromatycznych roślin rocznych i wieloletnich o bladoliliowych lub białawych kwiatach i lancetowatych liściach; używanych jako przyprawa i do wyrobu leków; + + savory + + + + (kulinaria) przyprawa z cząbru ogrodowego + + savory + + +
+ +
+ cząsteczka + ʧ̑ɔ̃w̃ˈstɛʧ̑ka +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) indywiduum chemiczne, złożone z więcej niż jednego atomu; + + molecule + + +
+ +
+ cząstka + ˈʧ̑ɔ̃w̃stka +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) fragment materii niewidoczny dla oka; + + particle + + + + (zdrobniale) od: część + + small part + + +
+ +
+ często + ˈʧ̑ɛ̃w̃stɔ +
+ + adv + + + (zobacz) częsty + + often + frequently + + +
+ +
+ częstoskurcz + ʧ̑ɛ̃w̃ˈstɔskurʧ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) znaczne przyśpieszenie czynności rytmu serca + + tachycardia + + +
+ +
+ częstotliwość + ˌʧ̑ɛ̃w̃stɔˈtlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) liczba cykli zjawiska okresowego występujących w jednostce czasu; + + frequency + + +
+ +
+ częstować +
+ + v + + + dzielić się czymś z kimś przez grzeczność, gościnność; podejmować poczęstunkiem + + help + + + + korzystać z poczęstunku + + help oneself + + +
+ +
+ częstość + ˈʧ̑ɛ̃w̃stɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest częste + + frequency + incidence + + +
+ +
+ częsty + ˈʧ̑ɛ̃w̃stɨ +
+ + adj + + + odbywający się lub zdarzający się wiele razy, z krótkimi przerwami pomiędzy kolejnymi wydarzeniami + + frequent + + +
+ +
+ częściowo + ʧ̑ɛ̃w̃ɕˈʨ̑ɔvɔ +
+ + adv + + + w jakiejś części, nie w całości + + partly + partially + + +
+ +
+ część + ʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ +
+ + n + + + fragment jakiejś całości + + part + piece + element + movement + + + + urządzenie elektryczne lub mechaniczne, działające w określony sposób, przeznaczone do pracy wewnątrz innego urządzenia lub we współpracy z nim + + part + compound + + +
+ +
+ część mowy + ˈʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ ˈmɔvɨ +
+ + n + + + (gramatyka) kategoria gramatyczna, grupująca wyrazy ze względu na ich sposób odmiany, funkcje w zdaniu lub znaczenie; + + part of speech + + +
+ +
+ część zdania + ˈʧ̑ɛ̃w̃ʑʥ̑ ˈzdãɲa +
+ + n + + + (gramatyka) słowo lub wyrażenie, pełniące określoną funkcję w zdaniu; + + part of a sentence + phrase + + +
+ +
+ człon + ʧ̑wɔ̃n +
+ + n + + + część jakiejś całości połączona z nią przy pomocy widocznych elementów spajających + + segment + + +
+ +
+ członek + ˈʧ̑wɔ̃nɛk +
+ + n + + + osoba przynależąca do jakiejś organizacji czy stowarzyszenia + + member + adherent + fellow + + + + część ciała człowieka lub rzadziej zwierząt; + + limb + + +
+ +
+ członkostwo +
+ + n + + + bycie członkiem jakiejś organizacji, stowarzyszenia, klubu, partii politycznej + + membership + + +
+ +
+ członkowski +
+ + adj + + + dotyczący członkostwa + + membership + + + + dotyczący członków organizacji + + member + + +
+ +
+ człowieczeństwo +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) rodzaj ludzki + + humanity + + + + bycie człowiekiem + + humanity + humanness + + +
+ +
+ człowiek + ˈʧ̑wɔvʲjɛk +
+ + n + + + Homo sapiens, istota o najwyższym stopniu świadomości zamieszkująca Ziemię; + + man + human + + + + ktoś, jakaś osoba + + man + human + + + + pracownik, podwładny, członek + + man + + +
+ +
+ człowiek człowiekowi wilkiem + ˈʧ̑wɔvʲjɛk ˌʧ̑wɔvʲjɛˈkɔvʲi ˈvʲilʲcɛ̃m +
+ + proverb + + + ludzie nie są sobie życzliwi + + man is a wolf to man + + +
+ +
+ człowiek strzela, Pan Bóg kule nosi + ˈʧ̑wɔvʲjɛk ˈsṭʃɛla ˈpãn‿buk ˈːulɛ ˈnɔɕi +
+ + proverb + + + zamierzenia, plany nie zawsze udaje się zrealizować + + man proposes, God disposes + + +
+ +
+ człowiek śniegu +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) (fantasy) duża, dwunożna istota, podobna do człowieka, o gęstym futrze, żyjąca rzekomo w Himalajach + + abominable snowman + + +
+ +
+ córka + ˈʦ̑urka +
+ + n + + + potomek płci żeńskiej (w stosunku do rodziców) + + daughter + + +
+ +
+ cóż + ʦ̑uʃ +
+ + particle + + + Wzmocnienie następującego komunikatu, zwykle negatywnego. + + well + + +
+ +
+ cętka + ˈʦ̑ɛ̃ntka +
+ + n + + + mała plamka na tle o jednolitej barwie + + dot + fleck + marking + speck + speckle + spot + + +
+ +
+ cło + ʦ̑wɔ +
+ + n + + + opłata pobierana przez państwo na granicy przy imporcie pewnych towarów; + + customs + duty + + +
+ +
+ d-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku d (w zapisie nutowym z jednym bemolem) + + d minor + + +
+ +
+ dach + dax +
+ + n + + + górna część budynku, pojazdu itp., pokrycie zasłaniające wnętrze przed deszczem, słońcem itp. + + roof + + +
+ +
+ dachowanie +
+ + n + + + o pojeździe przewrócenie się na dach w trakcie wypadku + + rollover + + +
+ +
+ dachowiec +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nierasowy, zdziczały, bezpański kot + + stray cat + feral cat + + +
+ +
+ dachówczarka + ˌdaxufˈʧ̑arka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) maszyna do formowania dachówek + + roof-tile making machine + + +
+ +
+ dachówka + daˈxufka +
+ + n + + + (budownictwo) ceramiczna (niekiedy kamienna lub betonowa) płytka stosowana do pokrywania dachów; + + roof tile + + +
+ +
+ dadaistyczny +
+ + adj + + + (sztuka) związany z dadaizmem lub dadaistami + + Dadaist + + +
+ +
+ daf +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) duży bęben obręczowy używany w tradycyjnej muzyce Bliskiego Wschodu + + daf + + +
+ +
+ dagerotypia +
+ + n + + + (fotografia) (historia, historyczny, historycznie) pierwsza technika otrzymywania obrazów fotograficznych; + + daguerreotypy + + +
+ +
+ daikon + daˈ<sup>j</sup>ikɔ̃n +
+ + n + + + (zobacz) rzodkiew japońska + + daikon + + +
+ +
+ daktyl + ˈdaktɨl +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) (spożywczy) (cukiernictwo) owoc daktylowca + + date + + +
+ +
+ daktylowy +
+ + adj + + + zawierający daktyle; mający smak daktyli + + dactylic + + + + związany z daktylami + + dactylic + + +
+ +
+ dalajlama + ˌdalajˈlãma +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tytuł zwierzchnika szkoły Gelug buddyzmu tybetańskiego, do roku 1959 tradycyjnie piastujący funkcję szefa rządu tybetańskiego; + + Dalai Lama + + +
+ +
+ dalej + ˈdalɛj +
+ + adv + + + nie przerywając, ciągle, wciąż + + further + still + + +
+ +
+ dalej + ˈdalɛj +
+ + interjection + + + wezwanie do rozpoczęcia czynności + + come on + go on + + +
+ +
+ daleki + daˈlɛci +
+ + adj + + + taki, który jest w dużej odległości + + distant + + +
+ +
+ daleko + daˈlɛkɔ +
+ + adv + + + w znacznej odległości + + far + + +
+ +
+ daleko- + daˈlɛkɔ +
+ + prefix + + + w złożeniach wskazuje na daleki zasięg czegoś + + far- + + +
+ +
+ dalekomorski +
+ + adj + + + odbywający się na pełnym morzu, z dala od lądu + + deep-sea + + +
+ +
+ dalekopis +
+ + n + + + (telekomunikacja) aparat telegraficzny przesyłający komunikatów w postaci drukowanej + + teleprinter + teletype + + +
+ +
+ dalekosiężny + ˌdalɛkɔˈɕɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + adj + + + dotyczący dalekiej przyszłości + + far-reaching + + +
+ +
+ dalekowidz +
+ + n + + + osoba źle widząca obiekty znajdujące się blisko + + farsighted person + + +
+ +
+ dalekowschodni + ˌdalɛkɔˈfsxɔdʲɲi +
+ + adj + + + dotyczący Dalekiego Wschodu, wywodzący się z Dalekiego Wschodu + + Far Eastern + oriental + + +
+ +
+ dalibóg +
+ + adv + + + doprawdy + + honest to God + upon my word + + +
+ +
+ dalmatyka +
+ + n + + + (kościelny) wierzchnia szata liturgiczna diakonów; + + dalmatic + + +
+ +
+ dalmatyńczyk + ˌdalmaˈtɨ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa gładkowłosego biało-czarnego psa pochodząca z Dalmacji; + + Dalmatian + + +
+ +
+ dalmatyński + ˌdalmaˈtɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Dalmacją, dotyczący Dalmacji lub jej mieszkańców + + Dalmatian + + +
+ +
+ dalmierz +
+ + n + + + przyrząd do zdalnego pomiaru odległości; + + rangefinder + + +
+ +
+ dalszy + ˈdalʃɨ +
+ + adj + + + odległy, niebędący najbliższym + + farther + further + + + + taki, który nastąpi jako kolejny; późniejszy + + subsequent + + +
+ +
+ dama + ˈdãma +
+ + n + + + (termin karciany) figura w kartach oznaczona literą Q lub D; + + queen + + + + dystyngowana kobieta + + lady + + +
+ +
+ damasceński + ˌdãmaˈsʦ̑ɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Damaszku, odnoszący się do Damaszku, pochodzący z Damaszku + + Damascene + + +
+ +
+ damski + ˈdãmsʲci +
+ + adj + + + przeznaczony dla kobiet + + female + woman + + + + złożony z kobiet + + female + woman + + +
+ +
+ dan + dãn +
+ + n + + + (sport, sportowy) jeden z dziesięciu stopni mistrzowskich we wschodnich systemach walki (dżudo, karate) oznaczających poziom wtajemniczenia i opanowania technik walki i dający prawo do noszenia czarnego pasa + + dan + + +
+ +
+ dana + ˈdãna +
+ + n + + + pojedyncza wiadomość, porcja informacji + + data + + +
+ +
+ dance + dãw̃s + dɛ̃w̃s +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wspólna nazwa kilku spokrewnionych gatunków elektronicznej muzyki tanecznej + + dance music + + +
+ +
+ dandys + ˈdãndɨs +
+ + n + + + mężczyzna skrupulatnie dbający o strój i o przestrzeganie form towarzyskich + + dandy + + +
+ +
+ dane + ˈdãnɛ +
+ + n + + + wiadomości, informacje stanowiące podstawy jakiś twierdzeń, przekonań, wniosków + + data + evidence + information + + + + informacje na temat jakiejś osoby + + data + evidence + information + + + + zbiór informacji przetwarzanych elektronicznie lub składowanych na nośnikach + + data + + +
+ +
+ dane binarne + ˈdãnɛ bʲĩˈnarnɛ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) dane podane w systemie dwójkowym + + binary data + + +
+ +
+ danie + ˈdãɲɛ +
+ + n + + + pojedyncza potrawa składająca się na posiłek + + dish + course + + +
+ +
+ danina +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) świadczenie obowiązkowe w naturze albo pieniężne składane przez poddanych rządzącemu + + tribute + levy + + + + coś składanego w ofierze + + tribute + + +
+ +
+ danio pręgowany +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Danio rerio Hamilton, gatunek ryby słodkowodnej hodowanej w akwariach; + + zebrafish + + +
+ +
+ dantejskie sceny + dãnˈtɛjsʲcɛ ˈsʦ̑ɛ̃nɨ +
+ + idiom + + + zdarzenia wstrząsające, budzące zgrozę, a także zamieszanie, bałagan + + hair-raising scenes + + +
+ +
+ dany + ˈdãnɨ +
+ + adj + + + ten, o którym się mówi; omawiany; ten, którego dotyczy sprawa + + give + + +
+ +
+ dao + ˈdaɔ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) podstawowe pojęcie filozofii chińskiej, któremu przypisywane są bardzo różne znaczenia; + + Dao + Tao + + +
+ +
+ darbuka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj arabskiego bębna o kielichowatym kształcie popularnego na Środkowym Wschodzie, w Lewancie i krajach Maghrebu; + + darabouka + darbuka + goblet drum + + +
+ +
+ daremnie +
+ + adv + + + w sposób nie przynoszący rezultatów pomimo starań + + in vain + bootlessly + ineffectually + purposelessly + unavailingly + unsuccessfully + + +
+ +
+ daremny + daˈrɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + niedający żadnych wyników + + vain + fruitless + + +
+ +
+ darjeeling +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj czarnej herbaty pochodzącącej z Indii, z regionu Dardżyling; + + Darjeeling + Darjeeling tea + + +
+ +
+ darkroom + ˈdarkrũm +
+ + n + + + specjalne przyciemnione pomieszczenie do przypadkowych schadzek seksualnych w niektórych lokalach rozrywkowych; + + darkroom + + +
+ +
+ darmo + ˈdarmɔ +
+ + adv + + + bezpłatnie + + free + + + + na próżno + + in vain + + +
+ +
+ darmowy + darˈmɔvɨ +
+ + adj + + + dany za darmo, bezpłatny + + free of charge + + +
+ +
+ darmozjad +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś, kto żyje na cudzy koszt + + freeloader + parasite + sponger + + +
+ +
+ darmsztadt + ˈdarm̥ʃtat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ds i liczbie atomowej 110; + + darmstadtium + + +
+ +
+ darmówka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) coś bezpłatnego w ofercie handlowej + + bonus + + +
+ +
+ darowanemu koniowi w zęby się nie zagląda + ˌdarɔvãˈnɛ̃mu kɔ̃ˈɲɔvʲi ˈv‿zɛ̃mbɨ‿ɕɛ ˌɲɛ‿zaˈɡlɔ̃nda +
+ + proverb + + + nie powinno się krytykować czegoś, co otrzymuje się w prezencie + + don't look a gift horse in the mouth + + +
+ +
+ darować + daˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dać komuś coś na własność + + give + + + + przebaczyć + + forgive + + +
+ +
+ dart + dart +
+ + n + + + gra polegająca na rzucaniu lotkami do tarczy; + + darts + + + + lotka do darta (1.1) + + dart + + +
+ +
+ darwinista + ˌdarvʲĩˈɲista +
+ + n + + + zwolennik darwinizmu + + Darwinist + + +
+ +
+ darwinistyczny +
+ + adj + + + związany z darwinizmem, teoriami Karola Darwina + + Darwinistic + + +
+ +
+ darwinizm +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) stworzona przez Darwina teoria ewolucji, która wyjaśnia powstawanie gatunków doborem naturalnym i walką o byt + + Darwinism + + +
+ +
+ darń + darʲɲ +
+ + n + + + zwarty splot trawy, czasem wraz z innymi roślinami, silnie związany z wierzchnią warstwą gleby; pocięta na płaty używana jest jako umocnienie skarp, nasypów, mogił; + + sod + + +
+ +
+ dashi +
+ + n + + + (kulinaria) koncentrat bulionu rybnego wykorzystywany w kuchni japońskiej; + + dashi + + +
+ +
+ data + ˈdata +
+ + n + + + umowne oznaczenie dnia, miesiąca i roku, kalendarzowy termin jakiegoś zdarzenia; + + date + + +
+ +
+ datacja +
+ + n + + + ustalenie daty, przypisanie daty zdarzeniu + + dating + + +
+ +
+ datek +
+ + n + + + drobna kwota za wyświadczoną przysługę + + fee + + + + pewna kwota przeznaczana na cele publiczne lub dobroczynne + + contribution + donation + handout + subscription + + +
+ +
+ datura +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) bieluń (rodzaj) + + datura + + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) roślina z rodzaju (1.1) + + datura + + +
+ +
+ dau + daw +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) tradycyjny arabski statek żaglowy lub łódź z ożaglowaniem łacińskim + + dhow + + +
+ +
+ dawanie + daˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: dawać + + giving + + +
+ +
+ dawać dupy + ˈdavaʥ̑ ˈdupɨ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) nie wykonywać powierzonego zadania; psuć coś; dawać się oszukać + + botch + screw up + + +
+ +
+ dawać radę + ˈdavaʨ̑ ˈsɔbʲjɛ ˈradɛ +
+ + v + + + umieć coś zrobić, radzić sobie, nie mieć z czymś problemów + + manage + cope + get by + get along + + +
+ +
+ dawca + ˈdafʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) osoba, od której pochodzi przeszczepiany organ + + donor + + + + ten, który daje + + donor + giver + + +
+ +
+ dawka + ˈdafka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (chemia, chemiczny) pewna ilość substancji chemicznej lub promieniowania przekazywana do organizmu; + + dose + + +
+ +
+ dawkowanie +
+ + n + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) zwiększanie stopniowo nasilenia czegoś + + dosing + + + + odmierzanie i podawanie dawek czegoś, zwłaszcza leku + + dosing + + +
+ +
+ dawniej + ˈdavʲɲɛ̇j +
+ + adv + + + poprzednio, przedtem + + formerly + in the past + late + + +
+ +
+ dawno + ˈdavnɔ +
+ + adv + + + w odległych czasach + + long ago + + +
+ +
+ dawno, dawno temu +
+ + adv + + + początkowe słowa wielu bajek i baśni + + once upon a time + + +
+ +
+ dawny + ˈdavnɨ +
+ + adj + + + mający miejsce dłuższy czas temu; pochodzący z odległych lat; sięgający dalekiej przeszłości + + old + + +
+ +
+ dawnymi czasy + davˈnɨ̃mʲi ˈʧ̑asɨ +
+ + adv + + + dawniej, kiedyś, w dalekiej przeszłości + + in olden day + in olden time + + +
+ +
+ dać + daʨ̑ +
+ + v + + + pozwolić, umożliwić coś + + allow + let + + + + wręczyć, ofiarować coś (także przenośnie) komuś + + give + + +
+ +
+ dać radę + ˈdaʨ̑ ˈradɛ +
+ + v + + + poradzić coś komuś, przekazać komuś jakąś radę + + give a piece of advice + + + + zdołać coś zrobić, poradzić sobie + + manage + + + + zdołać coś zrobić, poradzić sobie + + manage + + +
+ +
+ dać susa +
+ + v + + + skoczyć + + jump + leap + + +
+ +
+ dać w łapę + ˈdaʥ̑ ˈv‿wapɛ +
+ + v + + + dać komuś łapówkę, przekupić kogoś + + smear + + +
+ +
+ dbać + dbaʨ̑ +
+ + v + + + troszczyć się o coś lub kogoś; zajmować się czymś z dużą uwagą lub poświęceniem + + care + look after + + +
+ +
+ de facto + dɛ‿ˈfaktɔ +
+ + adv + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) tak, jak jest rzeczywiście, zgodnie ze stanem faktycznym + + actually + in fact + + +
+ +
+ debet + ˈdɛbɛt +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) ujemne saldo na koncie; + + debit + + + + (księgowość) lewa strona bilansu (z aktywami lub kosztami); + + debit + + +
+ +
+ debil + ˈdɛbʲil +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (obraźliwie) osoba mało inteligentna + + moron + + +
+ +
+ debiut + ˈdɛbʲjut +
+ + n + + + wydarzenie, kiedy ktoś wykonuje po raz pierwszy publicznie jakąś czynność w jakiejś dziedzinie + + debut + + +
+ +
+ debiutant +
+ + n + + + ten kto debiutuje, odbywa swoje pierwsze wystąpienia (w szczególności to jedno pierwsze) w nowej funkcji; + + debutant + + +
+ +
+ debugger +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) narzędzie do analizy pracy programów i identyfikacji w nich błędów; + + debugger + + +
+ +
+ decentralizacja +
+ + n + + + przeniesienie uprawnień władzy centralnej na lokalne organy władzy, + + decentralization + decentralisation + + +
+ +
+ dechrystianizacja + ˌdɛxrɨstʲjä̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + działania polegające na ograniczeniu lub zniesieniu wpływu chrześcijaństwa na danym terenie + + dechristianization + + + + proces odchodzenia od chrześcijaństwa + + dechristianization + + +
+ +
+ dechrystianizowanie +
+ + n + + + ograniczanie lub zniesienie wpływów chrześcijaństwa na danym terenie + + dechristianization + + +
+ +
+ dechrystianizować +
+ + v + + + (teologia, teologiczny) zmniejszać gdzieś wpływy chrześcijaństwa + + dechristianize + + +
+ +
+ decybel + dɛˈʦ̑ɨbɛl +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) miara stosunku dowolnych wielkości fizycznych o tym samym wymiarze; + + decibel + + +
+ +
+ decydent + dɛˈʦ̑ɨdɛ̃nt +
+ + n + + + (książkowy) osoba mająca prawo i obowiązek do podejmowania decyzji z racji pełnionych funkcji + + decision-maker + + +
+ +
+ decydować + ˌdɛʦ̑ɨˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + podejmować decyzję, postanawiać o czymś + + decide + + +
+ +
+ decydujący +
+ + adj + + + przesądzający o czymś + + decisive + + +
+ +
+ decymetr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka długości równa dziesiątej części metra; + + decimetre + decimeter + + +
+ +
+ decymetrowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) mający długość bliską jednej dziesiątej metra + + decimetric + + + + (fizyka, fizyczny) związany z długością rzędu jednej dziesiątej metra + + decimetric + + +
+ +
+ decyzja + dɛˈʦ̑ɨzʲja +
+ + n + + + postanowienie, zamiar, rezolucja; rozstrzygnięcie + + decision + + +
+ +
+ dedukcja +
+ + n + + + (logika, logiczny) (filozofia, filozoficzny) wnioskowanie od ogólnych tez do szczegółowych wniosków + + deduction + + + + wnioskowanie, rozumowanie, wywód + + illation + ratiocination + + +
+ +
+ dedukcyjny +
+ + adj + + + związany z dedukcją; oparty na dedukcji + + deductive + + +
+ +
+ deeskalacja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (wojskowość, wojskowy) ograniczenie nasilenia jakiegoś rozruchu, agresywnych działań zbrojnych + + de-escalation + + +
+ +
+ deewangelizować +
+ + v + + + (teologia, teologiczny) zmniejszać gdzieś wpływy chrześcijaństwa + + deevangelize + + +
+ +
+ defekacja + ˌdɛfɛˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) wydalanie kału; + + defecation + + +
+ +
+ defekt + ˈdɛfɛkt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (biologia, biologiczny) niedobór, brak; + + defect + + + + uszkodzenie, usterka, wada, niedostatek fizyczny + + fault + + +
+ +
+ defektologia + ˌdɛfɛktɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o formach opieki nad osobami upośledzonymi; + + defectology + + +
+ +
+ defenestracja + ˌdɛfɛ̃nɛˈstraʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyrzucenie kogoś lub czegoś przez okno; + + defenestration + + +
+ +
+ defetystyczny +
+ + adj + + + nacechowany defetyzmem, wyrażający opinię o nieuchronnej klęsce, niepowodzeniu + + defeatist + + +
+ +
+ defetyzm + dɛˈfɛtɨsm̥ +
+ + n + + + niewiara w powodzenie sprawy, w zwycięstwo; przewidywanie porażki z góry, przed decydującą rozgrywką + + defeatism + + +
+ +
+ defibrylator + ˌdɛfʲibrɨˈlatɔr +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie elektryczne służące do defibrylacji; + + defibrillator + + +
+ +
+ deficyt + dɛˈfʲiʦ̑ɨt +
+ + n + + + niedobór, brak; + + deficit + + +
+ +
+ deficytowy + ˌdɛfʲiʦ̑ɨˈtɔvɨ +
+ + adj + + + przynoszący większe straty niż zyski + + loss-making + unprofitable + + +
+ +
+ defilada + ˌdɛfʲiˈlada +
+ + n + + + uroczysty przemarsz wojska lub innej grupy, np. sportowców czy ludności cywilnej, przejazd pojazdów, przelot samolotów w szyku paradnym dla oddania honorów przedstawicielom władzy; + + parade + + +
+ +
+ definicja + ˌdɛfʲĩˈɲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyjaśnienie znaczenia wyrazu, pojęcia lub całego wyrażenia; + + definition + + +
+ +
+ definicyjny +
+ + adj + + + związany z definicją; stanowiący definicję + + definitional + + +
+ +
+ definiowalny +
+ + adj + + + możliwy do zdefiniowania, dający się zdefiniować + + definable + + +
+ +
+ definitywnie + ˌdɛfʲĩɲiˈtɨvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób definitywny, ostateczny, zdecydowany + + definitely + + +
+ +
+ deflacja + dɛˈflaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zjawisko obniżenia ogólnego poziomu cen z powodu zmniejszonego dopływu pieniądza do gospodarki + + deflation + + + + (geologia, geologiczny) wywiewanie przez wiatr luźnego materiału z płaskiej powierzchni suchego terenu + + entrainment + + +
+ +
+ deflacyjny +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) dotyczący deflacji + + deflationary + + +
+ +
+ defloracja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przerwanie błony dziewiczej + + defloration + + +
+ +
+ defoliant + dɛˈfɔlʲjãnt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (biologia, biologiczny) substancja powodująca zrzucanie liści przez rośliny; + + defoliant + + +
+ +
+ deforestacja + ˌdɛfɔrɛˈstaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wycięcie, wytrzebianie, niszczenie lasów + + deforestation + + +
+ +
+ deformacja +
+ + n + + + zniekształcenie, pozbawienie czegoś jego pierwotnej formy + + deformation + + +
+ +
+ defragmentacja + ˌdɛfraɡmɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) proces przenoszenia danych pomiędzy obszarami dysku twardego w celu jego optymalnego wykorzystania; + + defragmentation + + +
+ +
+ defragmentator +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy do defragmentowania plików + + defragmenter + + +
+ +
+ defragmentować + ˌdɛfraɡmɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) wykonywać defragmentację + + defragment + + +
+ +
+ defraudacja + ˌdɛfrawˈdaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przestępstwo polegające na przywłaszczeniu cudzej powierzonej korzyści materialnej (pieniędzy, majątku) + + defraudation + embezzlement + + +
+ +
+ degażówki + ˌdɛɡaˈʒufʲci +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) nożyczki fryzjerskie z ząbkowaną jedną lub obiema krawędziami tnącymi, służące do cieniowania włosów; + + notched double-edged thinning scissors + + +
+ +
+ deglomeracja + ˌdɛɡlɔ̃mɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + planowy lub samoczynny proces rozpraszania się skupisk ludności i jej działalności (firm, instytucji itp.); + + deglomeration + + +
+ +
+ deglomerować + ˌdɛɡlɔ̃mɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + o skupiskach ludzi i ich działalności, zwłaszcza przemyśle: planowo lub samoczynnie rozpraszać się + + deglomerate + + +
+ +
+ degradacja + ˌdɛɡraˈdaʦ̑ʲja +
+ + n + + + niszczenie środowiska i zasobów, jakimi ono dysponuje + + degradation + + + + obniżenie pozycji / rangi / wartości + + degradation + + + + zmiana czyjegoś stanowiska zawodowego na niższe + + degradation + + +
+ +
+ degradować + ˌdɛɡraˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obniżać komuś stopień wojskowy, zwykle karnie + + degrade + + + + tracić korzystne cechy + + degrade + + +
+ +
+ degrengolada + ˌdɛɡrɛ̃ŋɡɔˈlada +
+ + n + + + (książkowy) zanik wartości moralnych lub estetycznych + + downfall + + +
+ +
+ degustator + ˌdɛɡuˈstatɔr +
+ + n + + + profesjonalista oceniający jakość żywności na podstawie smaku + + debit + + + + uczestnik degustacji + + debit + + +
+ +
+ dehumanizacja +
+ + n + + + pozbawienie czegoś cech właściwych człowiekowi + + dehumanization + + +
+ +
+ deifikacja + ˌdɛ<sup>j</sup>ifʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przypisywanie komuś lub czemuś boskich cech i właściwości, uznawanie komuś za boga; + + deification + deifying + + +
+ +
+ deinonych + ˌdɛ<sup>j</sup>ĩˈnɔ̃nɨx +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) gatunek dinozaura z grupy teropodów; + + deinonychus + + +
+ +
+ deista + dɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + wyznawca deizmu + + deist + + +
+ +
+ deizm + ˈdɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) pogląd filozoficzny zakładający istnienie jakiejś nieokreślonej dokładnie duchowej siły sprawczej, która stworzyła świat materialny i prawa nim rządzące, jednak nie ingeruje ona bezpośrednio w jego działanie; + + deism + + +
+ +
+ deka- + ˈdɛka +
+ + (fizyka, fizyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary dziesięć razy większe od podstawowych; + + deca- + + + + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z liczbą dziesięć + + deca- + + +
+ +
+ dekabrysta + ˌdɛkaˈbrɨsta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek lub zwolennik szlacheckiego ruchu rewolucyjnego, działającego w latach 20. XIX w. w Rosji, dążącego do zniesienia jedynowładztwa cara i zatarcia różnic klasowych; + + Decembrist + Dekabrist + + +
+ +
+ dekabrystowski + ˌdɛkabrɨˈstɔfsʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) dotyczący dekabryzmu lub powstania dekabrystów + + Decembrist + + +
+ +
+ dekada + dɛˈkada +
+ + n + + + dziesięć lat + + decade + + +
+ +
+ dekadencja +
+ + n + + + chylenie się ku upadkowi + + decadence + + + + rozkład wartości moralnych i kulturowych + + decadence + + + + tendencja w sztuce europejskiej przełomu wieku XIX i XX + + decadence + + +
+ +
+ dekametr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka długości równa dziesięciu metrom; + + decameter + decametre + + +
+ +
+ dekametrowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) związany z długością rzędu 10 metrów + + decametric + + + + (fizyka, fizyczny) mający długość 10 metrów + + decametric + + +
+ +
+ dekanat + dɛˈkãnat +
+ + n + + + (kościelny) jednostka organizacyjna Kościoła katolickiego, obejmująca kilka do kilkunastu parafii z dziekanem na czele; + + deanery + decanate + + +
+ +
+ dekapitacja + ˌdɛkapʲiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ucięcie głowy; + + decapitation + + +
+ +
+ dekarz + ˈdɛkaʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wykonawca pokrycia dachowego; + + roofer + + +
+ +
+ dekiel + ˈdɛcɛl +
+ + n + + + szczelna pokrywa, dopasowana pokrywka + + lid + + +
+ +
+ dekielek + dɛˈcɛlɛk +
+ + n + + + (fotografia) element zakładany na obiektyw, służący do zabezpieczenia szkła obiektywu przed brudem czy zarysowaniem + + lens cap + + +
+ +
+ deklamacja +
+ + n + + + ekspresywne i wyraziste wyrecytowanie utworu literackiego + + declamation + recitation + + +
+ +
+ deklamator +
+ + n + + + osoba recytująca utwór literacki + + entertainer + + +
+ +
+ deklamować + ˌdɛklãˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wypowiadać się w sposób napuszony, używając rozmaitych frazesów + + rant + + + + z ekspresją wygłaszać utwór literacki + + recite + declaim + + +
+ +
+ deklaracja + ˌdɛklaˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + ogłoszenie, oświadczenie; sformułowanie poglądów, przekonań + + declaration + + +
+ +
+ deklaracja podatkowa + ˌdɛklaˈraʦ̑ʲja ˌpɔdatˈkɔva +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (księgowość) dokument zawierający informacje o osiągniętych dochodach lub poniesionych stratach; + + tax declaration + declaration of income + tax return + + +
+ +
+ deklarować +
+ + v + + + wypowiadać oficjalnie + + declare + + + + wyrażać gotowość, przyrzekać pomoc + + offer + pledge + + +
+ +
+ deklasować +
+ + v + + + sprawiać, że ktoś ulega deklasacji + + outclass + + +
+ +
+ deklinacja + ˌdɛklʲĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) jedna ze współrzędnych ciała niebieskiego w układach równikowych; + + declination + + + + (gramatyka) odmiana przez przypadki i liczby; + + declension + + +
+ +
+ deklinacyjny +
+ + adj + + + (gramatyka) związany z deklinacją, odmianą przez przypadki i liczby, przypadkowaniem + + declensional + + +
+ +
+ dekoder +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do odkodowywania zaszyfrowanych informacji + + decoder + + +
+ +
+ dekolonizacja + ˌdɛkɔlɔ̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) proces uzyskiwania niezależności państwowej przez terytoria będące koloniami; obalanie systemu kolonialnego, likwidacja kolonializmu; + + decolonization + decolonisation + + +
+ +
+ dekolonizować + ˌdɛkɔlɔ̃ɲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać procesu dekolonizacji + + decolonize + + +
+ +
+ dekolt + ˈdɛkɔlt +
+ + n + + + część ciała odsłonięta przez dekolt (1.1) + + cleavage + + + + wycięcie w ubraniu (np. w sukni, swetrze, bluzce), odsłaniające szyję, czasem ramiona, piersi lub plecy + + neckline + + +
+ +
+ dekomunizacja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) likwidowanie komunizmu, proces odchodzenia od komunizmu + + decommunization + + +
+ +
+ dekomunizować +
+ + v + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) usuwać wpływy doktryny komunistycznej + + decommunise + decommunize + + +
+ +
+ dekoncentracja +
+ + n + + + rozpraszanie tego co było skupione + + deconcentration + + +
+ +
+ dekoracja + ˌdɛkɔˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + element upiększający, ozdabiający dany przedmiot, budynek lub jego wnętrze + + decoration + + + + w lm: plastyczne tło sceny teatralnej + + set + + +
+ +
+ dekoracyjny + ˌdɛkɔraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z dekoracją, stanowiący dekorację + + decorative + ornamental + + +
+ +
+ dekorator +
+ + n + + + osoba zajmująca się dekorowaniem wnętrz + + decorator + + +
+ +
+ dekorować + ˌdɛkɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + upiększać coś, dodawać dekoracje + + decorate + embellish + bedeck + + +
+ +
+ dekrementacja + ˌdɛkrɛ̃mɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) operacja zmniejszenia wartości o jeden + + decrementation + + +
+ +
+ dekret + ˈdɛkrɛt +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) akt prawny mający moc ustawy, wydany przez organ władzy wykonawczej; + + act + + +
+ +
+ dekryminalizacja +
+ + n + + + ograniczenie zakresu i złagodzenie kary ustawowej za określone przestępstwa + + decriminalization + + +
+ +
+ dekspantenol + ˌdɛkspãnˈtɛ̃nɔl +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) analog alkoholowy będący witaminą kwasu pantotenowego, regenerujący skórę + + dexpanthenol + + +
+ +
+ delator + dɛˈlatɔr +
+ + n + + + (dawniej, dawny) ktoś, kto denuncjuje, donosi + + delator + + +
+ +
+ delegacja + ˌdɛlɛˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyjazd w sprawach służbowych + + delegation + + +
+ +
+ delegat + dɛˈlɛɡat +
+ + n + + + oficjalny wysłannik jakiejś zbiorowości reprezentujący jej interesy + + delegate + + +
+ +
+ delektować się + ˌdɛlɛkˈtɔvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + odczuwać przyjemność, rozkoszować się, zachwycać się + + relish + savour + + +
+ +
+ delficki + dɛlˈfʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Delfami + + Delphic + + + + taki, który jest niejasny, proroczy, wróżbiarski; wieloznaczny + + Delphic + + +
+ +
+ delfin + ˈdɛlfʲĩn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak morski z rzędu waleni; + + dolphin + dauphin + + + + (historia, historyczny, historycznie) tytuł następcy tronu francuskiego; + + dauphin + dolphin + + +
+ +
+ delicja + dɛˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) coś pysznego; smakołyk + + delicacy + + + + (potocznie, potoczny) ciastko biszkoptowe z galaretką, polane czekoladą + + Jaffa cake + + +
+ +
+ delikatesy + ˌdɛlʲikaˈtɛsɨ +
+ + n + + + (handel, handlowy) dobrze zaopatrzony sklep spożywczy; + + delicatessen + + +
+ +
+ delikatnie + ˌdɛlʲiˈkatʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób delikatny, subtelnie, nieznacznie + + delicately + + +
+ +
+ delikatność + ˌdɛlʲiˈkatnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest delikatne + + delicacy + mansuetude + subtlety + + +
+ +
+ delikatny + ˌdɛlʲiˈkatnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się delikatnością, subtelnością, kruchością + + delicate + + +
+ +
+ delikt + ˈdɛlʲikt +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wykroczenie przeciw prawu + + tort + delict + + +
+ +
+ delta + ˈdɛlta +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) ujście rzeki w kształcie trójkąta, wielkiej litery delta (1.1); + + delta + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nazwa czwartej litery alfabetu greckiego, δ; + + delta + + +
+ +
+ deluwium +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) osad powstały u podnóża wzgórz w wyniku zmywania zboczy przez wody opadowe + + diluvium + + +
+ +
+ demagog + dɛ̃ˈmaɡɔk +
+ + n + + + polityk, działacz, który wygłasza hasła nierealne, lecz dające mu szerokie poparcie + + demagogue + + +
+ +
+ demagogia + ˌdɛ̃maˈɡɔɟja +
+ + n + + + oddziaływanie na uczucia i nastroje polityczne lub społeczne nieuświadomionych mas przez nierealne obietnice, pochlebstwa itp. dla osiągnięcia własnych celów; + + demagogy + demagoguery + + +
+ +
+ demarkacja +
+ + n + + + wytyczenie granicy pomiędzy dwoma obszarami + + demarcation + + +
+ +
+ demaskatorski + ˌdɛ̃maskaˈtɔrsʲci +
+ + adj + + + taki, który demaskuje; który ujawnia to, co skrywane ((na przykład) czyjeś tajemnice, tajne informacje) + + whistle-blowing + + +
+ +
+ demiurg + ˈdɛ̃mʲjurk +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) idealna siła stwórcza, której dziełem jest rzeczywistość + + demiurge + + +
+ +
+ demobilizacja + ˌdɛ̃mɔbʲilʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + rozbrojenie, przejście sił zbrojnych państwa ze stanu wojennego do stanu pokojowego + + demobilization + + + + zwalnianie odbywających czynną służbę wojskową do rezerwy + + demobilization + + +
+ +
+ demograf + dɛ̃ˈmɔɡraf +
+ + n + + + osoba zawodowo zajmująca się demografią + + demographer + + +
+ +
+ demografia + ˌdɛ̃mɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (edukacja, edukacyjny) nauka zajmująca się jakościowym i ilościowym badaniem stanów, struktur, ruchów i rozwoju ludności w określonych warunkach historycznych; + + demography + + +
+ +
+ demograficzny +
+ + adj + + + dotyczący demografii + + demographic + + +
+ +
+ demokracja + ˌdɛ̃mɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój polityczny, w którym źródło władzy stanowi wola większości obywateli, przy respektowaniu praw mniejszości; + + democracy + + +
+ +
+ demokrata + ˌdɛ̃mɔˈkrata +
+ + n + + + zwolennik demokracji + + democrat + + +
+ +
+ demokratycznie + ˌdɛ̃mɔkraˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + zgodnie z założeniami demokracji, w sposób demokratyczny + + democratically + + +
+ +
+ demokratyczny + ˌdɛ̃mɔkraˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z demokracją + + democratic + + +
+ +
+ demokratyzacja + ˌdɛ̃mɔkratɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) proces przeobrażania systemu politycznego celem rozszerzenia uczestnictwa politycznego obywateli państwa, wprowadzanie zasad rządzenia opartych na współdecydowaniu wszystkich obywateli; + + democratisation + democratization + + +
+ +
+ demokratyzm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyznawanie demokratycznych zasad + + democratism + + +
+ +
+ demolowanie + ˌdɛ̃mɔlɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: demolować + + demolition + dismantling + + +
+ +
+ demolować + ˌdɛ̃mɔˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + świadomie niszczyć coś w sposób nieodwracalny + + demolish + destroy + smash + + +
+ +
+ demon + ˈdɛ̃mɔ̃n +
+ + n + + + istota nadprzyrodzona występująca w wierzeniach ludowych, mitologiach i religiach, zajmująca pozycję pośrednią między bogami a ludźmi; o cechach na wpół ludzkich, na wpół boskich; najczęściej nieprzyjazna człowiekowi; + + demon + + +
+ +
+ demonicznie +
+ + adv + + + charakterystycznie dla demona (dosłownie lub w przenośni) + + demoniacally + demonically + + +
+ +
+ demoniczny + ˌdɛ̃mɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który ma w sobie coś z demona; niesamowity + + demoniac + demoniacal + demonic + + +
+ +
+ demonizować + ˌdɛ̃mɔ̃ɲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wyolbrzymiać znaczenie czegoś złego + + demonize + + +
+ +
+ demonolatria + ˌdɛ̃mɔ̃nɔˈlatrʲja +
+ + n + + + czczenie demonów + + demonolatry + + +
+ +
+ demonolog +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) specjalista w dziedzinie demonologii + + demonologist + + +
+ +
+ demonologia + ˌdɛ̃mɔ̃nɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) dział teologii zajmujący się demonami + + demonology + + +
+ +
+ demonologiczny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) dotyczący demonologii (działu teologii) + + demonological + + +
+ +
+ demonstracja + ˌdɛ̃mɔ̃w̃ˈstraʦ̑ʲja +
+ + n + + + czynność pokazywania czegoś + + demonstration + + +
+ +
+ demonstracyjny +
+ + adj + + + służący do pokazania produktu, doświadczenia albo urządzenia + + demonstrative + + +
+ +
+ demonstrant + dɛ̃ˈmɔ̃w̃strãnt +
+ + n + + + uczestnik demonstracji + + demonstrator + + +
+ +
+ demontować + ˌdɛ̃mɔ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozkładać jakąś całość na części; dokonywać demontażu + + dismantle + disassemble + + +
+ +
+ denar + ˈdɛ̃nar +
+ + n + + + srebrna moneta bita w starożytności i średniowieczu; + + denar + + +
+ +
+ denaturalizacja +
+ + n + + + pozbawienie kogoś obywatelstwa + + denaturalisation + denaturalization + + +
+ +
+ denaturat + ˌdɛ̃naˈturat +
+ + n + + + nazwa handlowa skażonego alkoholu etylowego; + + denatured alcohol + + +
+ +
+ denazalizacja + ˌdɛ̃nazalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) proces w wyniku którego zanikają samogłoski nosowe; + + denazalization + + +
+ +
+ dendrologia + ˌdɛ̃ndrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) dział botaniki, nauka o drzewach, krzewach, krzewinkach i pnączach o zdrewniałych łodygach; + + dendrology + + +
+ +
+ dendrologiczny +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) (leśnictwo) związany z dendrologią, wiedzą o drzewach + + dendrologic + dendrological + + +
+ +
+ denerwować + ˌdɛ̃nɛrˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + działać komuś na nerwy, wyprowadzać kogoś z równowagi emocjonalnej / psychicznej + + annoy + irritate + upset + + + + być czymś przejętym, wzburzonym, podekscytowanym; odczuwać zdenerwowanie + + be irritate + + +
+ +
+ denerwujący + ˌdɛ̃nɛrvuˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + wprowadzający w stan zdenerwowania, irytacji, wywołujący zdenerwowanie; dokuczliwy, wkurzający + + irritating + + +
+ +
+ dennica + dɛ̃ɲˈːiʦ̑a +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) dolny element ula + + bottom + + +
+ +
+ denominacja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) obniżenie nominału danej waluty + + denomination + + +
+ +
+ dentyna +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba + + dentine + dentin + + +
+ +
+ dentysta + dɛ̃nˈtɨsta +
+ + n + + + (zobacz) stomatolog; + + dentist + + +
+ +
+ denuncjować + ˌdɛ̃nũnˈʦ̑ʲjɔvaʨ̑ +
+ + v + + + donosić władzom poufnie o popełnieniu przez kogoś wykroczenia, potajemnie oskarżać o takie czyny lub poglądy + + delate + + +
+ +
+ deoksyrybonukleinowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) tylko w wyrażeniu: kwas deoksyrybonukleinowy + + deoxyribonucleic + + +
+ +
+ deoksyryboza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) monosacharyd będący składnikiem kwasów deoksyrybonukleinowych; + + deoxyribose + + +
+ +
+ deontologiczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z deontologią; rozumiany w zakresie deontologii + + deontological + + +
+ +
+ departament + ˌdɛparˈtãmɛ̃nt +
+ + n + + + (administracja) jednostka organizacyjna ministerstwa lub innej instytucji, + + department + + +
+ +
+ depenalizacja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ograniczenie i złagodzenie wymiaru karalności określonego typu czynu, uznawanego dotychczas za przestępstwo lub wykroczenie; + + depenalization + + +
+ +
+ depilacja + ˌdɛpʲiˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (medycyna, medyczny) usuwanie włosów z miejsc niepożądanych za pomocą urządzeń lub środków chemicznych; + + epilation + depilation + + +
+ +
+ depilacyjny +
+ + adj + + + związany z depilacją, dotyczący depilacji + + depilatory + + +
+ +
+ depilator + ˌdɛpʲiˈlatɔr +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) przyrząd służący do usuwania owłosienia razem z cebulkami; + + depilator + epilator + + +
+ +
+ depilować +
+ + v + + + dokonywać depilacji, usuwać owłosienie z ciała + + depilate + + +
+ +
+ deponent +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zaprzysiężony świadek + + deponent + + +
+ +
+ deponować +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przekazywać komuś pieniądze lub przedmioty na przechowanie + + deposit + + +
+ +
+ depopulacja +
+ + n + + + wyludnienie, zmniejszenie stanu zaludnienia + + depopulation + + +
+ +
+ deportacja + ˌdɛpɔrˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zesłanie do określonego miejsca na przymusowy pobyt + + deportation + + +
+ +
+ deportować + ˌdɛpɔrˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zsyłać, wywozić z rozkazu władz poza granice państwa lub miejscowości + + deport + + +
+ +
+ depozyt +
+ + n + + + formalne przejęcie na przechowanie czegoś należącego do kogoś innego + + deposit + + +
+ +
+ deprawacja + ˌdɛpraˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zepsucie obyczajów, przyjętych zasad, zejście z uczciwej drogi + + depravation + depravity + + +
+ +
+ deprecjacja + ˌdɛprɛˈʦ̑ʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) spadek wartości dobra lub usługi, zwykle pieniądza w systemie płynnych kursów walut; + + depreciation + + +
+ +
+ deprecjonować + ˌdɛprɛʦ̑ʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obniżać wartość, powodować utratę wartości + + depreciate + debase + + +
+ +
+ depresja + dɛˈprɛsʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) chorobliwe przygnębienie i zahamowanie czynności psychicznych; + + depression + + + + (ekonomia, ekonomiczny) faza cyklu koniunkturalnego następująca po kryzysie + + depression + + + + (geografia, geograficzny) obszar leżący poniżej poziomu morza; + + depression + + +
+ +
+ depresja poporodowa + dɛˈprɛsʲja ˌpɔpɔrɔˈdɔva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenia nastroju objawiające się epizodem depresyjnym w ciągu trzech miesięcy po porodzie, trwające od dwóch do sześciu miesięcy; + + postnatal depression + postpartum depression + + +
+ +
+ depresyjny +
+ + adj + + + taki, który prezentuje depresję, zniechęcenie + + depressive + + + + taki, który wywołuje depresję, przygnębienie + + depressing + + +
+ +
+ deprymować + ˌdɛprɨ̃ˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać w stan zakłopotania, niepewności + + depress + + +
+ +
+ deptak + ˈdɛptak +
+ + n + + + ulica, aleja lub plac tylko dla pieszych + + car-free zone + + +
+ +
+ deptać + ˈdɛptaʨ̑ +
+ + v + + + przygniatać coś, stąpając po tym + + trample + + +
+ +
+ derby + ˈdɛrbɨ +
+ + n + + + rodzaj angielskiej gonitwy dla koni; + + derby + + +
+ +
+ derealizacja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) zaburzenie psychiczne polegające na poczuciu obcości świata zewnętrznego i odbieraniu go jako zmienionego lub nierzeczywistego + + derealization + + +
+ +
+ dereferencja + ˌdɛrɛfɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) uzyskanie dostępu do zmiennej lub obiektu w pamięci na podstawie ich adresów lub referencji; + + dereferencing + + +
+ +
+ deregulacja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (ekonomia, ekonomiczny) zniesienie lub ograniczenie przepisów określających coś + + deregulation + + +
+ +
+ dereń + ˈdɛrɛ̃ɲ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) ozdobny lub uprawny krzew albo drzewo z rodzaju (1.1), często o jadalnych owocach + + dogwood + cornel + cornel-tree + + + + (spożywczy) drobny, czerwony owoc derenia (1.2) jadalnego + + cornel berry + cornelian + dogberry + dogcherry + dogwood berry + houndberry + + +
+ +
+ derkacz + ˈdɛrkaʧ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Crex crex, smukły ptak o terkoczącym głosie; + + landrail + corn crake + + +
+ +
+ dermatolog + ˌdɛrmaˈtɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznaniem, profilaktyką oraz leczeniem chorób, objawiających się na skórze, paznokciach i włosach + + dermatologist + + +
+ +
+ dermatologia + ˌdɛrmatɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nauka zajmująca sie chorobami skóry i jej przydatków; + + dermatology + + +
+ +
+ dermatologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z dermatologią, dotyczący dermatologii + + dermatological + dermatologic + + +
+ +
+ dermatoza + ˌdɛrmaˈtɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba skóry + + dermatosis + + +
+ +
+ derutować +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) sprowadzać kogoś z prostej drogi, zbijać z tropu + + divert + + +
+ +
+ derwisz + ˈdɛrvʲiʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek muzułmańskiego bractwa religijnego o charakterze mistycznym + + dervish + + +
+ +
+ derywat +
+ + n + + + wyraz pochodny + + derivative + + +
+ +
+ des + dɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk d obniżony o półton; + + D-flat + + +
+ +
+ desensytyzacja + ˌdɛsɛ̃w̃sɨtɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) terapia polegająca na redukowaniu intensywności reakcji lękowej; + + desensitization + + +
+ +
+ deser + ˈdɛsɛr +
+ + n + + + (kulinaria) danie, najczęściej słodkie, serwowane po daniu głównym + + dessert + + +
+ +
+ deses + ˈdɛsɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk d obniżony o cały ton; + + D double flat + + +
+ +
+ deseń +
+ + n + + + ozdobny, powtarzający się wzór – drukowany, tkany lub wytłaczany na powierzchni czegoś + + pattern + + +
+ +
+ design +
+ + n + + + (zawodowy) (sztuka) stylistyka jakiegoś przedmiotu, projektu; zespół cech charakterystycznych dla projektanta, firmy itp. + + design + + + + (zawodowy) (sztuka) wzór, projekt wyrobu przemysłowego; także zajmowanie się wzornictwem przemysłowym + + design + + +
+ +
+ designer +
+ + n + + + (zawodowy) (sztuka) specjalista od designu, projektant wzorów dla wyrobów przemysłowych + + designer + + +
+ +
+ deska + ˈdɛska +
+ + n + + + płaski kawałek drewna; + + board + + + + podłużny, płaski sprzęt, np. sportowy, domowy, kuchenny + + board + + +
+ +
+ deska do krojenia +
+ + n + + + deska kuchenna, wykonana najczęściej z drewna, rzadziej z plastiku lub ceramiki, służąca do krojenia żywności + + chopping board + cutting board + + +
+ +
+ deska do prasowania +
+ + n + + + specjalny podłużny blat do prasowania ubrań, rzeczy z tkaniny + + ironing board + + +
+ +
+ deska rozdzielcza + ˈdɛska rɔʑˈʥ̑ɛlʧ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (motoryzacja) element wyposażenia samochodu umieszczony przed kierowcą zawierający wskaźniki, regulatory i przełączniki; + + dashboard + dash + instrument cluster + + +
+ +
+ deska snowboardowa +
+ + n + + + (sport, sportowy) szeroka deska mocowana do butów specjalnymi wiązaniami i służąca do zjeżdżania po śniegu; + + snowboard + + +
+ +
+ deska zjazdowa +
+ + n + + + (sport, sportowy) szeroka deska mocowana do butów specjalnymi wiązaniami i służąca do zjeżdżania po śniegu; + + snowboard + + +
+ +
+ deskorolka + ˌdɛskɔˈrɔlka +
+ + n + + + (sport, sportowy) deska na kółkach, służąca do rekreacji oraz sportu; + + skateboard + + +
+ +
+ deskryptywizm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dążność do opisywania realnie używanego języka w sposób neutralny, bez określania jego elementów jako z gruntu „poprawnych” bądź „błędnych”; + + descriptivism + + + + dążność do opisywania faktów w sposób neutralny + + descriptivism + + +
+ +
+ desperacja +
+ + n + + + zwątpienie w powodzenie działań + + desperation + + +
+ +
+ desperat + dɛsˈpɛrat +
+ + n + + + człowiek, który stracił nadzieję na coś; ktoś, kto jest gotowy na wszystko, bez zwracania uwagi na konsekwencje + + despairer + + +
+ +
+ despota + dɛsˈpɔta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) tytuł dworski w Cesarstwie Bizantyjskim, nadawany honorowo synom lub zięciom cesarzy; + + despot + + + + władca absolutny, mający nieograniczoną władzę + + despot + + +
+ +
+ despotycznie + ˌdɛspɔˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób despotyczny + + despotically + + +
+ +
+ despotyczny +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z despotyzmem jako formą rządów lub z despotą + + despotic + + + + (książkowy) narzucający własną wolę i wymagający od innych bezwzględnego posłuszeństwa + + despotic + tyrannical + + +
+ +
+ despotyzm + dɛsˈpɔtɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) bezwzględna i nieograniczona władza, opierająca się na terrorze oraz nieprzestrzeganiu praw i wolności obywatelskich + + despotism + + +
+ +
+ destabilizacja + ˌdɛstabʲilʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zachwianie równowagi, zakłócenie porządku, wprowadzenie chaosu + + destabilisation + destabilization + + +
+ +
+ destalinizacja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) likwidowanie stalinizmu, proces odchodzenia od stalinizmu; + + de-Stalinization + + +
+ +
+ destrukcja + dɛˈstrukʦ̑ʲja +
+ + n + + + niszczenie, zniszczenie, rozpad + + destruction + + +
+ +
+ destrukcyjny + ˌdɛstrukˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + posiadający własność niszczenia czegoś lub burzenia jego struktury + + destructive + + +
+ +
+ destruktywny +
+ + adj + + + powodujący rozprężenie lub zniszczenie + + destructive + + +
+ +
+ destylacja + ˌdɛstɨˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sposób rozdziału substancji wykorzystujący różnicę w prężnościach par (temperaturach wrzenia); + + distillation + + +
+ +
+ destylat + dɛˈstɨlat +
+ + n + + + produkt destylacji; + + distillate + + +
+ +
+ destylowany +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) poddany procesowi destylacji + + distilled + + +
+ +
+ desygnat + dɛˈsɨɡnat +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (logika, logiczny) dowolny obiekt, do którego zastosowanie danej nazwy ma sens; + + designatum + + +
+ +
+ deszcz + dɛʃʧ̑ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) opad atmosferyczny, krople wody powstające w chmurach i spadające na ziemię; + + rain + + + + (przenośnie, przenośnia) duża ilość czegoś, co spada lub pojawia się niespodziewanie + + rain + shower + + +
+ +
+ deszczomierz + dɛʃˈʧ̑ɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (metrologia, metrologiczny) aparat do pomiaru opadów deszczowych; + + rain gauge + + +
+ +
+ deszczowy + dɛʃˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + związany z deszczem, odnoszący się do deszczu + + rainy + + +
+ +
+ deszczówka +
+ + n + + + woda pochodząca z opadów deszczu + + rainwater + + +
+ +
+ deszeret + dɛˈʃɛrɛt +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) czerwona korona władców Dolnego Egiptu w okresie predynastycznym, mająca podwyższony tył i spiralę z przodu; + + deshret + + +
+ +
+ detal + ˈdɛtal +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) forma handlu, w małych ilościach, sprzedaż niehurtowa, bezpośrednio konsumentowi + + retail + + + + szczegół, coś mało ważnego + + detail + + +
+ +
+ detaliczny +
+ + adj + + + (handel, handlowy) dotyczący drobnej sprzedaży + + retail + + + + (potocznie, potoczny) odnoszący się do szczegółu + + detailed + + +
+ +
+ detekcja + dɛˈtɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + wykrywanie + + detection + + +
+ +
+ detektyw + dɛˈtɛktɨf +
+ + n + + + człowiek zajmujący się dochodzeniem, śledzeniem, rozwiązywaniem spraw o charakterze kryminalnym jako funkcjonariusz policji lub jako pracownik jakiejś firmy prowadzącej śledztwa + + detective + investigator + + +
+ +
+ detergent +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) środek piorący, myjący lub czyszczący; (także, też) substancja chemiczna zawarta w takim środku; + + detergent + + +
+ +
+ determinant + ˌdɛtɛrˈmʲĩnãnt +
+ + n + + + czynnik mający decydujący wpływ + + determinant + + +
+ +
+ determinatyw + ˌdɛtɛrmʲĩˈnatɨf +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) występujący w niektórych językach znak określający klasę pojęciową charakteryzującą dane słowo i umieszczany przed lub po nim; + + determinative + + +
+ +
+ deterministyczny +
+ + adj + + + dotyczący determinizmu, związany z determinizmem, oparty na determinizmie + + deterministic + + +
+ +
+ detonator + ˌdɛtɔ̃ˈnatɔr +
+ + n + + + ładunek materiału wybuchowego przenoszący detonację ze spłonki do kruszącego materiału wybuchowego; + + detonator + + +
+ +
+ detronizacja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pozbawienie monarchy jego władzy i tytułu; + + dethronement + dethronization + + +
+ +
+ detrytus +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) drobnoszczątkowa, martwa materia organiczna; + + detritus + + +
+ +
+ deuter + ˈdɛwtɛr +
+ + n + + + izotop wodoru mający w jądrze jeden proton i jeden neutron; + + deuterium + + +
+ +
+ deuteron + dɛwˈtɛrɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) jądro atomu deuteru; + + deuteron + + +
+ +
+ dewaluacja + ˌdɛvaluˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) urzędowe obniżenie kursu danej waluty; + + devaluation + + +
+ +
+ dewiza +
+ + n + + + zasada postępowania, którą ktoś wyznaje + + motto + byword + philosophy + watchword + + +
+ +
+ dewizy + dɛˈvʲizɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zagraniczne środki płatnicze + + foreign currency + + +
+ +
+ dewocja + dɛˈvɔʦ̑ʲja +
+ + n + + + gorliwe spełnianie praktyk religijnych na pokaz przy jednoczesnym zaniedbaniu duchowości wewnętrznej; + + devotion + + +
+ +
+ dewocjonalia + ˌdɛvɔʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲja +
+ + n + + + (handel, handlowy) różne drobne przedmioty związane z kultem religijnym, zwykle te będące w obiegu handlowym; + + devotional article + + +
+ +
+ dewon + ˈdɛvɔ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) czwarty okres geologiczny ery paleozoicznej; + + Devonian + + +
+ +
+ dezawuować + ˌdɛzavuˈ<sup>w</sup>ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + umniejszać wartość czegoś lub czyjeś zasługi + + disavow + + +
+ +
+ dezercja +
+ + n + + + odejście skądś, rezygnacja, odstąpienie + + defection + + + + ucieczka z wojska + + desertion + + +
+ +
+ dezerter +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) mężczyzna dokonujący dezercji – ucieczki z wojska + + deserter + + +
+ +
+ dezinformacja +
+ + n + + + wprowadzenie kogoś w błąd przez podanie mylących lub fałszywych informacji; + + disinformation + misinformation + + +
+ +
+ dezintegracja +
+ + n + + + rozpad jakiejś całości + + disintegration + + +
+ +
+ dezintermediacja + ˌdɛzʲĩntɛrmɛˈdʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (zarządzanie) eliminowanie pośredników z łańcucha dostaw i świadczonych usług; + + disintermediation + + +
+ +
+ dezodorant + ˌdɛzɔˈdɔrãnt +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) produkt kosmetyczny pomagający zwalczać nieprzyjemny zapach ciała i jego potu; + + deodorant + + +
+ +
+ dezodoryzacja + ˌdɛzɔdɔrɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + usuwanie niemiłego zapachu; + + deodorization + + +
+ +
+ dezodoryzowanie + ˌdɛzɔdɔrɨzɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: dezodoryzować; + + deodorizing + + +
+ +
+ dezodoryzować + ˌdɛzɔdɔrɨˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + usuwać niemiły zapach + + deodorize + + +
+ +
+ dezoksyryboza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (zobacz) deoksyryboza + + desoxyribose + + +
+ +
+ dezynfekcja + ˌdɛzɨ̃nˈfɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + odkażanie, postępowanie mające na celu maksymalne zmniejszenie liczby drobnoustrojów w odkażanym materiale; + + disinfection + + +
+ +
+ dezynfekować + ˌdɛzɨ̃nfɛˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać dezynfekcji + + disinfect + + +
+ +
+ dharma +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) w buddyzmie: doktryna buddyjska + + dharma + + + + (filozofia, filozoficzny) w buddyzmie: element składowy materii + + dharma + + + + (filozofia, filozoficzny) w buddyzmie: ostateczna rzeczywistość, prawda + + dharma + + + + (filozofia, filozoficzny) w hinduizmie i buddyzmie: podstawowe zasady etyczne + + dharma + + + + (filozofia, filozoficzny) w hinduizmie i buddyzmie: prawo karmiczne decydujące o życiu człowieka (prawo przyczyny i skutku); + + dharma + + +
+ +
+ diabaz + ˈdʲjabas +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) magmowa skała żyłowa; + + diabase + + +
+ +
+ diabelski + dʲjaˈbɛlsʲci +
+ + adj + + + związany z diabłem, dotyczący diabła + + devilish + diabolic + diabolical + + +
+ +
+ diabelski młyn + dʲjaˈbɛlsʲci ˈmwɨ̃n +
+ + n + + + rodzaj karuzeli mającej postać wielkiego koła obracającego się w płaszczyźnie pionowej + + big wheel + Ferris wheel + + +
+ +
+ diabetolog + ˌdʲjabɛˈtɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem cukrzycy i jej powikłań + + diabetologist + + +
+ +
+ diabetologia + ˌdʲjabɛtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem cukrzycy oraz jej powikłań; + + diabetology + + +
+ +
+ diabeł + ˈdʲjabɛw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) upadły anioł, kuszący do grzechu; + + devil + + +
+ +
+ diabeł tkwi w szczegółach + ˈdʲjabɛw ˈtkfʲi f‿ʃʧ̑ɛˈɡuwax +
+ + proverb + + + najtrudniejsze do rozwiązania jest to, co z pozoru wydaje się błahe + + the devil is in the details + + +
+ +
+ diabełek +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) urwis, łobuziak + + little devil + + +
+ +
+ diablica +
+ + n + + + (folklor) (mitologia, mitologiczny) żeńska forma diabła + + she-devil + + + + (przenośnie, przenośnia) zła kobieta + + she-devil + + +
+ +
+ diadem + ˈdʲjadɛ̃m +
+ + n + + + złota lub srebrna opaska na głowę, zakładana przez królów, książęta i duchownych jako oznaka ich władzy; + + diadem + + +
+ +
+ diagnostyczny + ˌdʲjaɡnɔˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący diagnostyki, służący do oceny stanu czegoś lub kogoś + + diagnostic + + +
+ +
+ diagnostyka + dʲjaˈɡnɔstɨka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) ocena stanu technicznego maszyny lub urządzenia technicznego; + + machine fault diagnosis + + +
+ +
+ diagnoza + dʲjaˈɡnɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rozpoznanie choroby + + diagnosis + + + + określenie stanu rzeczy lub zjawiska na podstawie dogłębnej analizy + + assessment + evaluation + + +
+ +
+ diagnozować + ˌdʲjaɡnɔˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wystawiać diagnozę, rozpoznawać daną chorobę po przeprowadzeniu badań + + diagnose + + +
+ +
+ diagram + ˈdʲjaɡrãm +
+ + n + + + graficzna, schematyczna ilustracja czegoś, np. struktury, idei, procesu, wartości; + + diagram + + +
+ +
+ diak + dʲjak +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) tyrystor składający się z dwóch połączonych antyrównolegle dynistorów; + + DIAC + diac + + +
+ +
+ diakon +
+ + n + + + (kościelny) duchowny z najniższym stopniem świeceń prezbiteratu; + + deacon + + +
+ +
+ diakoński +
+ + adj + + + (kościelny) związany z osobą lub tytułem diakona + + diaconal + + +
+ +
+ dialekt + ˈdʲjalɛkt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) regionalna odmiana języka, odznaczająca się swoistymi cechami fonetycznymi, leksykalnymi, itp. + + dialect + + +
+ +
+ dialektologia +
+ + n + + + nauka o dialektach i gwarach; + + dialectology + + +
+ +
+ dialektologiczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z dialektologią, nauką o dialektach i gwarach + + dialectological + + +
+ +
+ dialektyczny + ˌdʲjalɛkˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z dialektyką, zgodny z zasadami dialektyki + + dialectal + + +
+ +
+ dializa +
+ + n + + + metoda oczyszczania roztworów koloidalnych z elektrolitów przy użyciu błony półprzepuszczalnej. + + dialysis + + +
+ +
+ dialog + ˈdʲjalɔk +
+ + n + + + rozmowa dwóch osób + + dialogue + dialog + + +
+ +
+ diament + ˈdʲjãmɛ̃nt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał, przezroczysta odmiana węgla występująca w przyrodzie; + + diamond + + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd przeznaczony do rżnięcia szkła i szlifowania kamieni szlachetnych, zazwyczaj z diamentowym ostrzem + + glass cutter + + +
+ +
+ diamentowa kula + ˌdʲjãmɛ̃nˈtɔva ˈkula +
+ + n + + + kula pokryta lusterkami używana w dyskotekach do efektów świetlnych + + disco ball + mirror bull + + +
+ +
+ diametralnie + ˌdʲjãmɛˈtralʲɲɛ +
+ + adv + + + przeciwstawnie, krańcowo różnie + + diametrical, diametric + + +
+ +
+ diaskop + ˈdʲjaskɔp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania przezroczy na ekranie; + + slide projector + + +
+ +
+ diaspora + dʲjaˈspɔra +
+ + n + + + ogół ludności danego narodu mieszkającej poza swoim macierzystym krajem + + diaspora + + +
+ +
+ diastema + dʲjaˈstɛ̃ma +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (stomatologia, stomatologiczny) przestrzeń między zębami u niektórych ssaków; + + diastema + + +
+ +
+ diatryba +
+ + n + + + Obraźliwy atak lub krytyka + + diatribe + + +
+ +
+ didaskalia + ˌdʲidaˈskalʲja +
+ + n + + + wskazówki autora, tekst poboczny zawierający objaśnienia dotyczące sposobu wystawienia sztuki + + stage direction + + +
+ +
+ didżej +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) osoba prowadząca program muzyczny w radiu, telewizji, klubie muzycznym itp., utrzymująca kontakt z odbiorcami przez różne komentarze, niekoniecznie związane z muzyką + + DJ + disc jockey + + +
+ +
+ diecezja + dʲjɛˈʦ̑ɛzʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) jednostka administracyjna w starożytnym Rzymie; + + diocese + + + + (kościelny) jednostka administracyjna zarządzana przez biskupa; + + diocese + + +
+ +
+ diecezjalny + ˌdʲjɛʦ̑ɛˈzʲjalnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od: diecezja + + diocesan + + +
+ +
+ diegetyczny +
+ + adj + + + (książkowy) narracyjny + + diegetic + + +
+ +
+ dielektryczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) słabo lub w ogóle nie przewodzący ładunków elektrycznych + + dielectric + + +
+ +
+ dielektryk + dʲjɛˈlɛktrɨk +
+ + n + + + materiał, który bardzo słabo przewodzi prąd; + + dielectric + + +
+ +
+ dieta + ˈdʲjɛta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) sposób odżywiania się + + diet + + +
+ +
+ dietetyczny + ˌdʲjɛtɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) o posiłku: niskokaloryczny, zdrowy + + dietetic + + + + (medycyna, medyczny) spełniający wymagania diety lub dietetyki albo z nimi związany + + dietetic + + +
+ +
+ dietetyk + dʲjɛˈtɛtɨk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) specjalista w zakresie racjonalnego żywienia, opracowujący diety dostosowane do potrzeb ludzi zdrowych oraz do różnych schorzeń; + + dietician + + +
+ +
+ dietetyka + dʲjɛˈtɛtɨka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nauka zajmująca się zasadami racjonalnego żywienia człowieka, w zależności od wykonywanej pracy lub stanu zdrowia; + + nutrition + + +
+ +
+ difalia + dʲiˈfalʲja +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (seksuologia, seksuologiczny) wada wrodzona polegająca na posiadaniu podwójnego penisa + + diphallia + + +
+ +
+ digamma + dʲiˈɡãmːa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) litera z archaicznego alfabetu greckiego, oznaczająca głoskę [v] lub [w] oraz liczbę 6 + + digamma + + +
+ +
+ digitalizacja + ˌdʲiɟitalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) przetwarzanie danych analogowych, pisanych do postaci cyfrowej, (także, też) rozpowszechnianie techniki cyfrowej; + + digitalisation + + +
+ +
+ digoksyna + ˌdʲiɡɔˈksɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) jeden z glikozydów naparstnicy, lek kardiotoniczny; + + digoxin + + +
+ +
+ dihydralazyna + ˌdʲixɨdralaˈzɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek rozszerzający obwodowe naczynia tętnicze, będący pochodną hydrazynoftalazyny + + dihydralazine + + +
+ +
+ diler + ˈdʲilɛr +
+ + n + + + sprzedawca-dystrybutor + + dealer + + +
+ +
+ dimer + ˈdʲĩmɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) oligomer zbudowany z dwóch merów; + + dimer + + +
+ +
+ dinar + ˈdʲĩnar +
+ + n + + + (jednostka monetarna) współczesny i historyczny pieniądz wielu krajów; + + dinar + + +
+ +
+ dingo + ˈdʲĩŋɡɔ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Canis lupus dingo, ssak z rodziny psowatych, zamieszkujący Australię, Nową Gwineę, oraz Azję Południowo-Wschodnią; + + dingo + + +
+ +
+ dinozaur + dʲĩˈnɔzawr +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (paleontologia, paleontologiczny) wymarły gad naczelny z grupy archozaurów, która zdominowały ziemskie ekosystemy na ponad 160 mln lat, pojawiając się w środkowym triasie; + + dinosaur + dino + + +
+ +
+ dioda + ˈdʲjɔda +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) element elektroniczny wykazujący różny opór w zależności od kierunku przepływu prądu; + + diode + + +
+ +
+ dioksyna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) potoczna nazwa chlorowanych dibenzodioksyn + + dioxin + + +
+ +
+ diopsyd +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z grupy krzemianów zaliczany do grupy piroksenów, krzemian wapnia i magnezu, CaMg[Si2O6]; + + diopside + + +
+ +
+ dioptryka +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział optyki zajmujący się badaniami zjawisk załamywania światła; + + dioptrics + + +
+ +
+ diorama + dʲjɔˈrãma +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (sztuka) namalowany na przezroczystej tkaninie lub szkle obraz dający, przy odpowiednim oświetleniu, iluzjonistyczne wrażenie trójwymiarowości + + diorama + + + + (technologia, technika, techniczny) (sztuka) zaaranżowana ekspozycja sprawiająca wrażenie przestrzenności, w której znajdujący się w tle obraz łączy się z umieszczoną przed nim makietą i rekwizytami + + diorama + + +
+ +
+ dip + dʲip +
+ + n + + + (kulinaria) gęsty, pikantny sos do zamaczania przekąsek, podawany na zimno, przygotowany zwykle na bazie jogurtu, śmietany lub majonezu, czasem twarogu; + + dip + + +
+ +
+ diplodok + dʲiˈplɔdɔk +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) gatunek dinozaura roślinożernego z okresu późnej jury; + + Diplodocus + + +
+ +
+ dis + dʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk d podwyższony o półton; + + D-sharp + + +
+ +
+ dis-moll + ˈdʲis‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku dis (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami) + + d-sharp minor + + +
+ +
+ discman + ˈdʲiskmɛ̃n +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) przenośny odtwarzacz płyt CD wyposażony w słuchawki; + + discman + + +
+ +
+ disis + ˈdʲisʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk d podwyższony o cały ton; + + D double sharp + + +
+ +
+ diss +
+ + n + + + (slangowo) obraza, atak słowny na kogoś + + diss + + +
+ +
+ disulfoton + ˌdʲisulˈfɔtɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, wyjątkowo toksyczny insektycyd i akarycyd; + + disulfoton + + +
+ +
+ diuna + ˈdʲjũna +
+ + n + + + ruchoma wydma na wybrzeżu morskim powstała przez nawiewanie piasku + + dune + + +
+ +
+ dla + dla +
+ + preposition + + + …używany w konstrukcjach, w których wyrażenie po przyimku określa adresata uczuć wykonawcy czynności + + to + towards + + + + …używany w konstrukcjach, w których wyrażenie po przyimku określa cel, przeznaczenie, kierunek przekazania czegoś przez wykonawcę czynności + + for + + +
+ +
+ dla chcącego nic trudnego + ˌdla‿xʦ̑ɔ̃nˈʦ̑ɛɡɔ ˈɲiʦ̑ trudˈnɛɡɔ +
+ + proverb + + + jeśli bardzo czegoś pragniemy, to nie jest problemem, abyśmy to zdobyli + + nothing is impossible to a willing mind + + +
+ +
+ dlaczego + dlaˈʧ̑ɛɡɔ +
+ + pronoun + + + …pytający, używany w zdaniach, w których pytający pyta o przyczynę lub cel jakiejś czynności + + why + how come + + + + …względny, używany w zdaniach podrzędnych określających przyczynę lub cel czynności + + why + how come + + +
+ +
+ dlatego + dlaˈtɛɡɔ +
+ + conjunction + + + …używany w budowie współrzędnego zdania wynikowego + + therefore + + +
+ +
+ dmuchanie + dmuˈxãɲɛ +
+ + n + + + wypuszczanie powietrza ustami + + blowing + + +
+ +
+ dmuchawa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj wentylatora o ukierunkowanym strumieniu powietrza + + blower + + +
+ +
+ dmuchawiec + dmuˈxavʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (botanika, botaniczny) przekwitnięty kwiat mniszka lekarskiego + + clock + dandelion + + +
+ +
+ dmuchać + ˈdmuxaʨ̑ +
+ + v + + + wypuszczać powietrze z ust + + blow + + +
+ +
+ dno + dnɔ +
+ + n + + + dolna powierzchnia wgłębienia w skorupie ziemskiej, np. koryta rzeki lub wąwozu + + bottom + ground + + + + wewnętrzna, dolna ścianka jakiegoś przedmiotu + + bottom + ground + + +
+ +
+ do + +
+ + preposition + + + …określający końcowy punkt w czasie + + until + 'til + + + + …określający końcowy punkt w przestrzeni + + to + + + + …określający maksymalną wartość + + up to + + + + …określający przeznaczenie, użytek + + do + + +
+ +
+ do góry +
+ + adv + + + w kierunku pionowym do ziemi, ponad powierzchnię + + up + upmost + uppermost + + +
+ +
+ do góry nogami + dɔ‿ˈɡurɨ nɔˈɡãmʲi +
+ + idiom + + + dnem, spodnią częścią w kierunku góry, obrócony o 180 stopni w osi równoległej do podstawy + + upside down + + +
+ +
+ do kitu + dɔ‿ˈcitu +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) beznadziejny, nie nadający się + + good for nothing + hopeless + + +
+ +
+ do kurwy nędzy + dɔ‿ˈkurvɨ ˈnɛ̃nʣ̑ɨ +
+ + interjection + + + (wulgarnie, wulgaryzm) emocjonalne wyrażenie niezadowolenia, niedowierzania mówiącego w określonej sytuacji + + for fuck's sake + + +
+ +
+ do niczego + ˌdɔ‿ɲiˈʧ̑ɛɡɔ +
+ + adj + + + tandetny, kiepski, marny, lichy, nie nadający się do użytku, nie spełniający oczekiwanej funkcji + + unuseful + useless + + +
+ +
+ do przodu +
+ + adv + + + kierując się dalej + + ahead + forth + forward forwards + frontward + fwd + onward onwards + + +
+ +
+ do przodu +
+ + interjection + + + fraza, która ma ośmielić odbiorcę wypowiedzi do działania + + go ahead + + +
+ +
+ do usranej śmierci +
+ + adv + + + (wulgarnie, wulgaryzm) długo, bez końca i bez istotnego rezultatu + + till hell freezes over + until kingdom come + until the cows come home + + +
+ +
+ do widzenia + ˌdɔ‿vʲiˈʣ̑ɛ̃ɲa +
+ + interjection + + + uprzejmy zwrot używany do pożegnania się z kimś + + goodbye + see you + + +
+ +
+ do zobaczyska + ˌdɔ‿zɔbaˈʧ̑ɨska +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) do zobaczenia + + see ya + + +
+ +
+ doba + ˈdɔba +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) charakterystyczny okres + + age + era + + + + jednostka czasu równa czasowi obrotu Ziemi wokół własnej osi (24 godziny) + + day + twenty-four hours + + +
+ +
+ doberman + dɔˈbɛrmãn +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) silny i duży, wilkowaty pies z grupy pinczerów, o gładkiej ciemnej sierści; + + Dobermann + Doberman + Doberman Pinscher + + +
+ +
+ dobiegaczka + ˌdɔbʲjɛˈɡaʧ̑ka +
+ + n + + + (środowiskowy) (fotografia) tryb pracy aparatu fotograficznego polegający na przewidywaniu ruchu obiektu i na tej podstawie automatycznym korygowaniu ostrości; wyprzedzający autofocus + + Predictive AF + Predictive Focus Control + + +
+ +
+ dobitnie + dɔˈbʲitʲɲɛ +
+ + adv + + + stanowczo i jasno, często głośno i w obrazowy sposób + + distinctly + emphatically + forcibly + pointedly + + +
+ +
+ dobitność + dɔˈbʲitnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest dobitne, wyraziste, niepozostawiające wątpliwości + + explicitness + + +
+ +
+ dobitny + dɔˈbʲitnɨ +
+ + adj + + + wyraźny, który nie pozostawia wątpliwości + + emphatic + emphatical + perspicuous + + +
+ +
+ dobosz + ˈdɔbɔʃ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (wojskowość, wojskowy) człowiek grający na bębnie w orkiestrze, szczególnie wojskowej; + + drum + drummer + drummer boy + + +
+ +
+ dobranoc + dɔˈbrãnɔʦ̑ +
+ + interjection + + + pożegnanie używane wieczorem, kiedy chcemy komuś życzyć dobrej, spokojnej nocy + + good night + + +
+ +
+ dobrany +
+ + adj + + + taki, który pasuje + + all of a piece + attuned + compatible + fitting + matching + snug + + +
+ +
+ dobre maniery + ˈdɔbrɛ mãˈɲɛrɨ +
+ + n + + + umiejętność porządnego, kulturalnego zachowywania się; dobre wychowanie + + good manners + + +
+ +
+ dobro + ˈdɔbrɔ +
+ + n + + + czyjaś korzyść, zysk + + good + + + + jedna z dwóch podstawowych wartości moralnych, przeciwieństwo zła + + good + + + + rzecz mająca wartość + + possession + + +
+ +
+ dobrobyt + dɔˈbrɔbɨt +
+ + n + + + dobre warunki materialne + + prosperity + welfare + weal + + +
+ +
+ dobroczynność +
+ + n + + + działalność polegająca na bezinteresownym niesieniu pomocy potrzebującym + + charity + + +
+ +
+ dobroczyńca +
+ + n + + + (książkowy) osoba świadcząca innym dobro, osoba dobroczynna + + benefactor + + +
+ +
+ dobrowolnie + ˌdɔbrɔˈvɔlʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób dobrowolny, pozbawiony przymusu; z własnej woli + + voluntarily + + +
+ +
+ dobrowolny + ˌdɔbrɔˈvɔlnɨ +
+ + adj + + + wynikający z własnej woli, działający bez przymusu + + voluntary + + +
+ +
+ dobroć + ˈdɔbrɔʨ̑ +
+ + n + + + cecha postępowania odznaczająca się życzliwością + + goodness + + +
+ +
+ dobry + ˈdɔbrɨ +
+ + adj + + + ciekawy, interesujący, wysokiej jakości + + interesting + good + + + + miły, uczynny, usłużny, szlachetny + + good + + + + korzystny + + good + + + + o nastroju wesoły, radosny + + good + + + + o zdrowiu, zmysłach zdrowy; szczególnie wyostrzony + + good + + + + pomyślny, udany + + good + + + + świetny, znakomity w swojej dziedzinie + + good + + + + grzeczny + + good + + + + odpowiedni, pasujący do czegoś + + right + good + + + + smaczny + + tasty + good + + +
+ +
+ dobry + ˈdɔbrɨ +
+ + n + + + nazwa oceny szkolnej 4 + + B + + +
+ +
+ dobry wieczór + ˈdɔbrɨ ˈvʲjɛʧ̑ur +
+ + interjection + + + uprzejme powitanie używane wieczorem + + good evening + + +
+ +
+ dobrymi chęciami jest piekło wybrukowane +
+ + proverb + + + mając dobre intencje można czasem wyrządzić coś złego + + the road to hell is paved with good intentions + + +
+ +
+ dobrze + ˈdɔbʒɛ +
+ + adv + + + w należyty sposób + + well + + + + przyjemnie + + well + + +
+ +
+ dobrze wychowany +
+ + adj + + + taki, który na skutek wychowania zachowuje się grzecznie + + well-bred + well-mannered + + +
+ +
+ dobór +
+ + n + + + wybranie najodpowiedniejszych do określonego celu osób, zwierząt lub przedmiotów + + selection + choice + picking + + +
+ +
+ doceniać + dɔˈʦ̑ɛ̃ɲäʨ̑ +
+ + v + + + dostrzegać wartość kogoś lub czegoś; cenić coś wysoko + + appreciate + estimate + value + + +
+ +
+ dochodzenie + ˌdɔxɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ogół czynności prowadzone przez prokuratora, policję lub sędziego śledczego zmierzające do wyjaśnienia okoliczności związanych z przestępstwem + + investigation + + +
+ +
+ dochodzić + dɔˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + aspekt niedokonany od: dojść + + claim + + + + o czasie: być prawie + + be almost + + +
+ +
+ dochodzić do siebie +
+ + v + + + stawać się zdrowym, sprawnym, wypoczętym + + come round + come to + + +
+ +
+ dochód + ˈdɔxut +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) suma wpływów z wszystkich źródeł lub określonego ich typu; + + income + revenue + + +
+ +
+ dochód narodowy + ˈdɔxut ˌnarɔˈdɔvɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych przez obywateli danego kraju na jego terenie i za granicą, pomniejszona o amortyzację i podatki pośrednie (zwykle liczony w okresie roku kalendarzowego); + + national income + + +
+ +
+ docierać + dɔˈʨ̑ɛraʨ̑ +
+ + v + + + dostawać się, dochodzić dokądś lub do kogoś z trudem + + reach + + +
+ +
+ doczesny + dɔˈʧ̑ɛsnɨ +
+ + adj + + + przemijający, związany z życiem ziemskim, bez większego znaczenia w perspektywie wiecznego życia + + mundane + temporal + terrestrial + worldly + + +
+ +
+ dodatek + dɔˈdatɛk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) dodatkowa funkcjonalność programu komputerowego w postaci wtyczki, skórki itp. + + add-on + + + + coś dodanego, dodatkowego + + accompaniment + extra + + +
+ +
+ dodatkowo +
+ + adv + + + w sposób dodany do czegoś + + additionally + accessorily + in addition to + on top of that + + +
+ +
+ dodatkowy + ˌdɔdatˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dodany do istniejącej wcześniej reszty + + additional + supplementary + + + + nieplanowany + + additional + supplementary + + + + pomocniczy + + additional + supplementary + + + + niekonieczny; taki, którego brak nie zmieniłby ostatecznych wniosków + + additional + + +
+ +
+ dodatni + dɔˈdatʲɲi +
+ + adj + + + dobry lub korzystny + + positive + + +
+ +
+ dodawanie + ˌdɔdaˈvãɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) działanie arytmetyczne oznaczane symbolem + (plus); + + addition + + + + (matematyka, matematyczny) jedno z dwóch działań w pierścieniu – uogólnienie dodawania (1.1) + + addition + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: dodawać + + addition + + +
+ +
+ dodawać + dɔˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + dawać coś uzupełniającego, podwyższającego poprzednią ilość + + add + + + + (matematyka, matematyczny) wykonywać dodawanie, sumować + + add + + +
+ +
+ dodać + ˈdɔdaʨ̑ +
+ + conjunction + + + (matematyka, matematyczny) plus (spójnik łączący dodawane składniki) + + plus + + +
+ +
+ dodać dwa do dwóch +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) skojarzyć ze sobą proste fakty i zorientować się w sytuacji + + put two and two together + + +
+ +
+ dodekafoniczny +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) związany z dodekafonią, zgodny z zasadami dodekafonii + + dodecaphonic + + +
+ +
+ dodo + ˈdɔdɔ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) wymarły ptak nielot z wyspy Mauritius z gatunku Raphus cucullatus; + + dodo + + +
+ +
+ doenjang +
+ + n + + + (kulinaria) koreańska pasta ze sfermentowanych ziaren soi + + doenjang + + +
+ +
+ dog + dɔk +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) nazwa rasy psa; + + great Dane + + +
+ +
+ dogmat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (teologia, teologiczny) prawda uznana za objawioną przez Kościół + + dogma + + + + twierdzenie przyjęte bezkrytycznie za pewne bez względu na brak stwierdzenia jego prawdziwości + + dogma + + +
+ +
+ dogmatyczny +
+ + adj + + + oparty na dogmacie, niepodlegający dyskusji + + dogmatic + dogmatical + + +
+ +
+ dogmatyzm +
+ + n + + + brak krytycyzmu w stosunku do pewnych tez i poglądów, odrzucanie możliwości poddania ich weryfikacji + + dogmatism + + +
+ +
+ dogodnie +
+ + adv + + + przynosząc korzyść + + on easy terms + + + + w sposób odpowiadający czyimś potrzebom + + comfortably + + +
+ +
+ dogodność +
+ + n + + + warunki dające poczucie zaspokojenia potrzeb + + facility + + +
+ +
+ dogodny +
+ + adj + + + odpowiedni, właściwy, nadający się do czegoś, odpowiadający określonym potrzebom/wymaganiom + + convenient + commode + conducive + + +
+ +
+ dogrywka + dɔˈɡrɨfka +
+ + n + + + (sport, sportowy) czas dodany do spotkania sportowego, gdy wynik meczu nie został rozstrzygnięty we właściwym czasie trwania spotkania + + extra time + + +
+ +
+ doić + ˈdɔ<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + pozyskiwać mleko, wyciskając je z wymion krowy, owcy + + milk + + +
+ +
+ dojazd +
+ + n + + + (motoryzacja) droga dojazdowa + + access road + + + + (sport, sportowy) teren na skoczni narciarskiej, na którym skoczkowie wyhamowują po wylądowaniu + + out-run + + + + czynność dojeżdżania gdzieś + + commuting + + +
+ +
+ dojny +
+ + adj + + + (rolnictwo, rolniczy) o samicach mlekodajnych zwierząt hodowlanych: mogący dawać mleko + + milch + + +
+ +
+ dojrzałość +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: dojrzały + + maturity + + +
+ +
+ dojrzały + dɔjˈʒawɨ +
+ + adj + + + o żywych organizmach: taki, który osiągnął dojrzałość; taki, który jest w pełni swego rozwoju + + mature + ripe + + + + taki, który postępuje jak dorosły; działa rozsądnie, mądrze, jest odpowiedzialny + + mature + + +
+ +
+ dojrzewanie + ˌdɔjʒɛˈvãɲɛ +
+ + n + + + okres życia między dzieciństwem a dorosłością; + + adolescence + + +
+ +
+ dojrzewać + dɔjˈʒɛvaʨ̑ +
+ + v + + + osiągać pełnię rozwoju; osiągać dojrzałość, dorosłość + + mature + + +
+ +
+ dojrzeć +
+ + v + + + przeprowadzić nadzór + + inspect + oversee + + + + uświadomić sobie + + glimpse + perceive + + + + zobaczyć coś niewyraźnego + + catch a glimpse of + catch sight of + notice + spot + + + + osiągnąć dojrzałość, pełnię rozwoju lub jakości + + mature + ripen + mellow + + +
+ +
+ dojść + dɔjɕʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) osiągnąć orgazm + + come + + + + pojąć coś, zrozumieć, zbadać + + come + + + + osiągnąć jakąś granicę + + achieve + attain + + + + osiągnąć pewną miarę, liczbę, wielkość + + achieve + attain + + + + poruszając się, osiągnąć pewien cel; dotrzeć idąc + + reach + + +
+ +
+ dok + dɔk +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) basen portowy lub pływająca konstrukcja, zapewniające utrzymanie położenia statku w stałej pozycji + + dock + + +
+ +
+ dokarmiać + dɔˈkarmʲjäʨ̑ +
+ + v + + + sporadycznie zaopatrywać kogoś w żywność, dostarczać komuś żywność + + feed additionally + give additional food + + +
+ +
+ dokonanie + ˌdɔkɔ̃ˈnãɲɛ +
+ + n + + + osiągnięcie, sukces + + accomplishment + + +
+ +
+ dokonany + ˌdɔkɔ̃ˈnãnɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) opisujący czynność, która się zakończyła + + perfect + perfective + + +
+ +
+ dokonać + dɔˈkɔ̃naʨ̑ +
+ + v + + + zrobić coś do końca, wykonać jakąś funkcję, czynność + + accomplish + + +
+ +
+ dokrętka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) nakrętka zabezpieczająca śrubę przed odkręceniem się + + locknut + jam nut + + +
+ +
+ doktor + ˈdɔktɔr +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) lekarz + + doctor + + + + stopień naukowy; + + doctor + + +
+ +
+ doktor Kościoła +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tytuł nadawany w Kościele katolickim świętym odznaczającym się znacznym wkładem w rozwój doktryny; + + Doctor of the Church + + +
+ +
+ doktor honoris causa +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) akademicki tytuł honorowy nadawany osobom szczególnie zasłużonym; + + doctor honoris causa + + +
+ +
+ doktorat +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) praca naukowa prowadzona lub napisana celem zdobycia stopnia doktora + + doctoral thesis + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) uzyskany stopień doktora w danej dziedzinie + + doctorate + + +
+ +
+ doktryna + dɔkˈtrɨ̃na +
+ + n + + + podstawowe założenia i twierdzenia jakiejś dziedziny wiedzy lub ideologii + + doctrine + + +
+ +
+ doktryner +
+ + n + + + (książkowy) (pejoratywnie, pejoratywny) osoba uporczywie trzymająca się wyznawanych doktryn, mająca skostniałe poglądy i hołdująca nieadekwatnym do rzeczywistości zasadom + + doctrinaire + + +
+ +
+ dokuczanie + ˌdɔkuˈʧ̑ãɲɛ +
+ + n + + + wyrządzanie przykrości komuś + + teasing + vexation + + +
+ +
+ dokuczać + dɔˈkuʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać przykrość, kłopoty lub ból + + annoy + bother + + +
+ +
+ dokument + dɔˈkũmɛ̃nt +
+ + n + + + materiał w postaci papierowej potwierdzający coś; + + document + + + + pismo urzędowe stwierdzające tożsamość + + identification + + + + przedmiot poświadczający jakiś stan rzeczy + + deed + document + record + + +
+ +
+ dokąd + ˈdɔkɔ̃nt +
+ + pronoun + + + … pytajny, służący do pytania o długość trwania jakiejś czynności + + how long + + + + … pytajny, służący do pytania o miejsce, w którego kierunku odbywa się ruch + + where to + whither + + + + … względny, służący do łączenia zdania głównego z podrzędnym, gdy zdanie podrzędne określa miejsce, w którego kierunku odbywa się ruch + + where + whither + + +
+ +
+ dokądś + ˈdɔkɔ̃ntʲɕ +
+ + pronoun + + + …w wyrażeniu zastępujący kierunek dokładnie nieznany, będący jednocześnie celem + + somewhere + + +
+ +
+ dokładnie + dɔˈkwadʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób dokładny, precyzyjny, staranny; z dbałością o szczegóły + + precisely + exactly + accurately + + +
+ +
+ dokładność + dɔˈkwadnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co dokładne + + exactitude + exactness + precision + accurateness + preciseness + + +
+ +
+ dokładny + dɔˈkwadnɨ +
+ + adj + + + wykonany z dużą starannością + + precise + + +
+ +
+ dol + dɔl +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) jednostka natężenia bólu; + + dol + + +
+ +
+ dolar + ˈdɔlar +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta niektórych krajów świata o symbolu $; + + dollar + + +
+ +
+ dolaryzacja + ˌdɔlarɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wprowadzenie dolara do obrotu w innym państwie jako urzędowej waluty; + + dollarization + + +
+ +
+ dolaryzować + ˌdɔlarɨˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) wprowadzać dolara do obrotu w innym państwie jako urzędową walutę + + dollarize + + +
+ +
+ dolegliwość + ˌdɔlɛɡˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + choroba, schorzenie, problem zdrowotny + + ailment + + +
+ +
+ dolewać oliwy do ognia + dɔˈlɛvaʨ̑ ɔˈlʲivɨ dɔ‿ˈːɟɲa +
+ + v + + + zwiększać czyjeś niezadowolenie lub rozdrażnienie, eskalować spór i potęgować negatywne emocje + + add fuel to the fire + pour salt on the wound + + +
+ +
+ doliczać +
+ + v + + + dodać jakąś sumę do sumy obliczonej wcześniej + + add on + + +
+ +
+ dolina + dɔˈlʲĩna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wklęsła, wydłużona forma terenu, znajdująca się poniżej poziomu otaczającego terenu; + + valley + dale + vale + + +
+ +
+ dolmen + ˈdɔlmɛ̃n +
+ + n + + + (archeologia, archeologiczny) prehistoryczna budowla megalityczna o charakterze grobowca, składająca się z głazów wkopanych pionowo w ziemię i wielkiego płaskiego bloku skalnego, który był na nich ułożony; + + dolmen + + +
+ +
+ dolmusz + ˈdɔlmuʃ +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) popularny w Turcji środek transportu miejskiego i podmiejskiego, najczęściej w postaci mikrobusa zatrzymującego się na dość dowolnie wyznaczonych przystankach, w którym za przejazd płaci się bezpośrednio u kierowcy + + dolmush + + +
+ +
+ dolnoaustriacki +
+ + adj + + + związany z Dolną Austrią, dotyczący Dolnej Austrii + + Lower Austrian + + +
+ +
+ dolnoniemiecki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język dolnoniemiecki; + + Low German + + +
+ +
+ dolnołużycki + ˌdɔlnɔwuˈʒɨʦ̑ʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język dolnołużycki + + Lower Sorbian + + +
+ +
+ dolny + ˈdɔlnɨ +
+ + adj + + + znajdujący się na dole + + lower + + +
+ +
+ dolomit + dɔˈlɔ̃mʲit +
+ + n + + + minerał z gromady węglanów; + + dolomite + + +
+ +
+ dolos + ˈdɔlɔs +
+ + n + + + jeden z bloków betonowych służących do budowy falochronów narzutowych i w ochronie brzegu morskiego + + dolos + + +
+ +
+ dom + dɔ̃m + ˈdɔmɨ +
+ + n + + + budynek mieszkalny + + house + home + + + + pomieszczenie, miejsce stałego zamieszkania (pobytu) + + home + house + + + + placówka społeczna, usługowa lub handlowa + + home + house + + +
+ +
+ dom dziecka + ˈdɔ̃mʲ ˈʥ̑ɛʦ̑ka +
+ + n + + + placówka opiekuńczo-wychowawcza typu socjalizacyjnego dla dzieci i młodzieży, których potrzeby stale lub okresowo nie mogą być zaspokajane w domu rodzinnym; + + orphanage + children's home + + +
+ +
+ dom kultury +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) instytucja prowadząca działalność społeczno-kulturalną; + + cultural center + cultural centre + + +
+ +
+ dom pomocy społecznej +
+ + n + + + placówka świadcząca usługi bytowe, opiekuńcze, wspomagające i edukacyjne osobom wymagającym całodobowej opieki; + + nursing home + + + + siedziba (1.1) + + nursing home + + +
+ +
+ dom poprawczy +
+ + n + + + instytucja resocjalizacyjna dla nieletnich + + borstal + community home + reform school + reformatory + + +
+ +
+ dom publiczny + ˈdɔ̃m puˈblʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + dom, w którym jest uprawiana prostytucja; + + brothel + + +
+ +
+ dom starców + ˈdɔ̃m ˈstarʦ̑uf +
+ + n + + + zakład, w którym dożywają osoby stare i pozbawione opieki + + retirement home + nursing home + + +
+ +
+ dom towarowy +
+ + n + + + (handel, handlowy) wielobranżowy i wielkopowierzchniowy sklep; + + department store + + +
+ +
+ dom wariatów +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zakład dla osób z zaburzeniami psychicznymi + + bedlam + madhouse + + +
+ +
+ domator +
+ + n + + + osoba dużo przebywająca w domu, lubiąca życie rodzinne + + homebody + + +
+ +
+ domatorstwo +
+ + n + + + częste przebywanie w domu + + domesticity + + +
+ +
+ domek z kart + ˈdɔ̃mɛk ˈs‿kart +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) coś, co jest nietrwałe + + house of cards + + + + budowla z kart do gry, najczęściej mająca kształt piramidki + + house of cards + + +
+ +
+ domena + dɔ̃ˈmɛ̃na +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) kategoria systematyczna wyższa od królestwa; + + domain + + + + (fizyka, fizyczny) obszar samorzutnie namagnesowany, w którym momenty magnetyczne mają ten sam kierunek; + + domain + + + + charakterystyczna część działalności, obszar zainteresowań, przestrzeń gdzie coś istnieje, jest dokonane lub ma jakąś własność + + domain + + + + (historia, historyczny, historycznie) posiadłość należąca do panujących na danym obszarze; + + demesne + + +
+ +
+ domena publiczna + dɔ̃ˈmɛ̃na puˈblʲiʧ̑na +
+ + n + + + ogół twórczości, która może być wykorzystana przez wszystkich w dowolnym celu ze względu na zrzeczenie się lub wygaśnięcia praw autorskich; + + public domain + + +
+ +
+ domeykit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) arsenek miedzi; + + domeykite + + +
+ +
+ domieszka +
+ + n + + + coś, co nieco zmienia znaczenie, powoduje niewielką acz wtórnie zauważalną różnicę + + tincture + tinge + + + + niewielka ilość czegoś w czymś innym, drobny składnik jakiejś całości + + additive + admixture + dopant + dope + doping agent + impurity + + +
+ +
+ dominacja + ˌdɔ̃mʲĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) przeważanie, panowanie nad czymś + + domination + + +
+ +
+ dominikanin + ˌdɔ̃mʲĩɲiˈkãɲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek katolickiego zakonu męskiego, założonego przez św. Dominika; + + Dominican + + +
+ +
+ dominium mundi + dɔ̃ˈmʲĩɲũm ˈːũndʲi +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) panowanie, zwierzchnictwo nad światem + + dominium mundi + + +
+ +
+ domino + dɔ̃ˈmʲĩnɔ +
+ + n + + + gra towarzyska rozgrywana 28 kamieniami, z których każdy ma na swoich końcach od 0 do 6 kropek; + + domino + + + + strój maskaradowy w formie płaszcza z kapturem + + domino + + + + kamień do gry (1.1) + + domino + bone + domino piece + + +
+ +
+ dominować + ˌdɔ̃mʲĩˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + panować nad czymś, nad kimś + + dominate + + + + przeważać nad czymś, nad kimś + + dominate + + +
+ +
+ domofon + dɔ̃ˈmɔfɔ̃n +
+ + n + + + urządzenie elektroniczne wykorzystywany w blokach mieszkalnych do komunikacji głosowej na małe odległości bez pośrednictwa centrali; + + entry phone + house telephone + + +
+ +
+ domokrążca + ˌdɔ̃mɔˈkrɔ̃w̃ʃʦ̑a +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) osoba, która odwiedza różnych ludzi, by kupili sprzedawane przez nią towary + + chapman + peddler + + +
+ +
+ domorosły +
+ + adj + + + (ironicznie) swojski, miejscowy + + home-grown + home-spun + homegrown + + + + taki, który samodzielnie opanował jakąś umiejętność; nieuczony, niekształcony + + home-grown + home-spun + homegrown + + +
+ +
+ domowej roboty + dɔ̃ˈmɔvɛj rɔˈbɔtɨ +
+ + adj + + + wytwarzany w warunkach małego gospodarstwa lub domu + + homemade + handmade + home-made + + +
+ +
+ domowy + dɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + wyprodukowany w domu + + homemade + home-made + + + + związany z domem, dotyczący domu + + domestic + + +
+ +
+ domra + ˈdɔ̃mra +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ukraiński i rosyjski ludowy instrument strunowy z okrągłym pudłem rezonansowym; + + domra + + +
+ +
+ domysł +
+ + n + + + przypuszczenie, domniemanie + + conjecture + speculation + + +
+ +
+ domyślać +
+ + v + + + przewidywać coś pomimo niewystarczających danych + + guess + suspect + + +
+ +
+ donacja +
+ + n + + + darowizna + + donation + + +
+ +
+ donator + dɔ̃ˈnatɔr +
+ + n + + + osoba, która ofiarowuje coś na cele społeczne + + donator + + +
+ +
+ donica + dɔ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) makutra, gliniana misa do ucierania + + mixing bowl + + + + naczynie drewniane do rozczyniania ciasta na pieczywo + + mixing bowl + + + + duża doniczka, naczynie do hodowania roślin ozdobnych + + bowl + flower-pot + flowerpot + plant pot + planter + pot + + + + naczynie służące do wytapiania szkła optycznego + + pot + + +
+ +
+ doniczka + dɔ̃ˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + naczynie, przeważnie z terakoty, zazwyczaj z otworem w denku służące do hodowania roślin ozdobnych; + + flowerpot + pot + plant pot + + +
+ +
+ donikąd + dɔ̃ˈɲikɔ̃nt +
+ + adv + + + do żadnego określonego miejsca + + nowhere + + +
+ +
+ doniosłość +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: doniosły + + importance + + +
+ +
+ doniosły +
+ + adj + + + o dużym znaczeniu + + significant + + +
+ +
+ donosicielski +
+ + adj + + + związany z donosicielem, donoszeniem, dotyczący donosiciela lub donoszenia + + tattletale + + +
+ +
+ donośny + dɔ̃ˈnɔɕnɨ +
+ + adj + + + o głosie: taki, który jest głośny, niesie się daleko + + sonorous + + +
+ +
+ donżon + ˈdɔ̃n͇ʒɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) baszta obronna będąca częścią zamku + + keep + + +
+ +
+ dookoła + ˌdɔːˈkɔwa +
+ + adv + + + ze wszystkich stron punktu położonego w środku + + around + about + + +
+ +
+ dopasowywać +
+ + v + + + dobierać do siebie części, aby stanowiły właściwą całość + + fit + + + + układać coś na czymś, aby dobrze przylegało + + fit + + + + zestawiać różne elementy tak, by pasowały do siebie + + conform + match + tailor + + + + nastrajać się do kogoś lub czegoś + + adapt + adjust + attune + fit in + + +
+ +
+ dopełniacz + dɔˈpɛwʲɲaʧ̑ +
+ + n + + + (gramatyka) drugi przypadek deklinacji, odpowiada na pytania: kogo? czego?; + + genitive + possessive + genitive case + + +
+ +
+ dopełniać +
+ + v + + + czynić powinności, by coś zakończyć + + fulfil + complete + get out the way + go through + + + + uzupełniać do całości + + fill up + + + + stawać się realnym + + be completed + be finished + + + + uzupełniać się nawzajem, tworząc odpowiednią całość + + complement + + +
+ +
+ dopełnienie + ˌdɔpɛwʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (gramatyka) część zdania oznaczająca przedmiot wykonywanej czynności; + + object + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór elementów nie należących do danego zbioru; + + complement + + +
+ +
+ dopierdalać + ˌdɔpʲjɛrˈdalaʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) czepiać się, nagabywać, dręczyć o coś, robić komuś uwagi + + bug + + +
+ +
+ dopiero + dɔˈpʲjɛrɔ +
+ + particle + + + zaznaczenie, że coś jest małe lub niewystarczające + + only + + + + postawienie warunku + + only + + + + przy określeniu czasu: o czymś, co ma wydarzyć się późno, później niż oczekiwano + + only + + +
+ +
+ doping + ˈdɔpʲĩŋk +
+ + n + + + (sport, sportowy) zwiększanie swoich możliwości fizycznych przez stosowanie substancji nielegalnych lub dozwolonych, ale w zbyt dużej ilości + + doping + + +
+ +
+ dopięcie + dɔˈpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osiągnięcie czegoś + + attainment + + +
+ +
+ doprawdy +
+ + particle + + + podkreślająca prawdziwość + + really + truly + verily + + + + wyrażająca zdziwienie + + really + forsooth + is that so + + +
+ +
+ doprowadzać + ˌdɔprɔˈvaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + powodować jakiś stan + + make + + + + przywodzić kogoś/coś w określone miejsce + + bring + lead + + +
+ +
+ dopuszczalny + ˌdɔpuʃˈʧ̑alnɨ +
+ + adj + + + dozwolony, tolerowany w jakiejś sytuacji pod jakimś warunkiem + + admissible + acceptable + permissible + + +
+ +
+ dopuszczać +
+ + v + + + uznawać coś za możliwe + + allow + + +
+ +
+ dopóki + dɔˈpuci +
+ + conjunction + + + jeśli zdanie podrzędne jest przeczące, informuje, że sytuacja opisana w zdaniu nadrzędnym zakończy się (zakończyła się) dopiero, gdy zajdzie lub zaszła sytuacja opisana w zdaniu podrzędnym po usunięciu przeczenia + + until + before + till + + + + jeśli zdanie podrzędne jest twierdzące, informuje, że sytuacja opisana w zdaniu nadrzędnym trwa tak długo, jak długo prawdziwe jest zdanie podrzędne + + as long as + while + + +
+ +
+ dopóty dzban wodę nosi, dopóki mu się ucho nie urwie + dɔˈputɨ ˈʣ̑bãn ˈvɔdɛ ˈnɔɕi dɔˈpuci‿mu‿ɕɛ ˈuxɔ ɲɛ‿ˈurvʲjɛ +
+ + proverb + + + każdy ma swoje granice wytrzymałości + + the pitcher goes so often to the well, that it is broken at last + + +
+ +
+ dopływ + ˈdɔpwɨf +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka, która uchodzi do innej rzeki lub jeziora + + tributary + + + + czynność docierania cieczy, energii itp. do określonego miejsca + + inflow + supply + + +
+ +
+ dorada + dɔˈrada +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) srebrzysta ryba morska z pasami na bokach; + + gilt-head bream + + +
+ +
+ doradca +
+ + n + + + osoba udzielająca porad + + adviser + consultant + counselor + + +
+ +
+ doradzać +
+ + v + + + udzielać rad, wskazywać wyjście z sytuacji + + counsel + + +
+ +
+ dorastać +
+ + v + + + osiągać odpowiedni poziom rozwoju + + match up + + + + rosnąc, osiągać właściwy wzrost lub wysokość + + grow + + + + stawać się dorosłym; zbliżać się do pełnoletniości + + grow up + + +
+ +
+ doroczny +
+ + adj + + + odbywający się każdego roku + + annual + + +
+ +
+ dorosły + dɔˈrɔswɨ +
+ + adj + + + o człowieku lub zwierzęciu: będący w wieku, w którym przeciętny organizm ma zdolność rozrodu, lub starszym + + adult + + +
+ +
+ dorosły + dɔˈrɔswɨ +
+ + n + + + dorosła (1.1) osoba + + adult + + +
+ +
+ dorożka + dɔˈrɔʃka +
+ + n + + + lekki, rekreacyjny pojazd konny, często wynajmowany na przejażdżki + + hackney + + +
+ +
+ dorożkarz + dɔˈrɔʃkaʃ +
+ + n + + + właściciel dorożki trudniący się zawodowo przewożeniem pasażerów + + cabman + + +
+ +
+ dorsz + dɔrʃ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Gadus, drapieżna ryba morska; + + cod + + +
+ +
+ dorywczo + dɔˈrɨfʧ̑ɔ +
+ + adv + + + z przerwami, okazjonalnie, od czasu do czasu + + ad hoc + casually + + +
+ +
+ doręczyciel + ˌdɔrɛ̃n͇ˈʧ̑ɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + (książkowy) osoba doręczająca przesyłkę + + deliverer + + +
+ +
+ dosadnie + dɔˈsadʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób dosadny, mocny, nie pozostawiający złudzeń, wątpliwości, niejasności + + crisply + pointedly + + +
+ +
+ doskonale + ˌdɔskɔ̃ˈnalɛ +
+ + adv + + + w pełni, całkowicie, absolutnie, perfekcyjnie + + perfectly + + + + świetnie, w doskonały sposób + + perfectly + + +
+ +
+ doskonałość + ˌdɔskɔ̃ˈnawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + szczyt, zupełność, brak jakiejkolwiek wady, niedostatku lub możliwości ulepszenia; + + perfection + + + + wyborność, świetność, wybitność, bezbłędność, brak możliwości bycia jeszcze lepszym + + excellence + brilliance + + +
+ +
+ doskonały + ˌdɔskɔ̃ˈnawɨ +
+ + adj + + + skończony, perfekcyjny; taki, któremu nic nie brakuje, w którym już nic nie da się ulepszyć + + perfect + + +
+ +
+ dossier +
+ + n + + + zbiór dokumentów i akt dotyczących jakiejś osoby lub sprawy + + dossier + + +
+ +
+ dostarczać + dɔˈstarʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś będzie w jakimś miejscu, zapewniać coś + + deliver + provide + supply + cater + + + + sprawiać, że coś charakteryzuje się jakąś cechą, stanem + + give + provide + + +
+ +
+ dostatecznie + ˌdɔstaˈtɛʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w wystarczającym stopniu + + sufficiently + + +
+ +
+ dostateczny +
+ + adj + + + występujący w wystarczającym stopniu + + adequate + passable + sufficient + + +
+ +
+ dostateczny +
+ + n + + + nota szkolna za wystarczające acz nie wyróżniające się opanowanie materiału czy pokazane zdolności + + C + + +
+ +
+ dostatek + dɔˈstatɛk +
+ + n + + + dobrobyt; bogate, wygodne życie + + affluence + + +
+ +
+ dostawać + dɔˈstavaʨ̑ +
+ + v + + + stawać się (bez własnego aktywnego udziału) posiadaczem czegoś, co wcześniej miał ktoś inny + + get + receive + + +
+ +
+ dostawca + dɔˈstafʦ̑a +
+ + n + + + (handel, handlowy) osoba lub instytucja zajmująca się dostarczaniem towarów lub usług dla klientów + + supplier + + +
+ +
+ dostać cykora + ˈdɔstaʨ̑ ʦ̑ɨˈkɔra +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) przestraszyć się, bać się + + get cold feet + get the wind up + put the wind up + + +
+ +
+ dostojnik + dɔˈstɔjɲik +
+ + n + + + osoba piastująca wysokie funkcje, wpływowa + + dignitary + + +
+ +
+ dostosowywać +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się odpowiednie + + adapt + adjust + + + + zmieniać się tak, by być odpowiednim + + adapt + conform + + +
+ +
+ dostrzegalny +
+ + adj + + + możliwy do dostrzeżenia, zobaczenia + + perceptible + + +
+ +
+ dostrzegać +
+ + v + + + widzieć już z daleka + + sight + + + + zwracać uwagę na coś, zauważać coś + + decern + descry + detect + discern + notice + see in + + +
+ +
+ dostęp + ˈdɔstɛ̃mp +
+ + n + + + możliwość dotarcia do jakiegoś miejsca, zasobu lub osoby + + access + + +
+ +
+ dostępność +
+ + n + + + łatwość nawiązania kontaktu z daną osobą + + approachability + disponibility + + + + łatwość zdobycia tego + + availability + accessibility + approachability + disponibility + obtainability + + +
+ +
+ dostępny + dɔˈstɛ̃mpnɨ +
+ + adj + + + (o miejscu) taki, do którego można dojść lub dotrzeć + + accessible + approachable + + + + możliwy do zdobycia, uzyskania lub osiągnięcia + + available + + +
+ +
+ dostępować + ˌdɔstɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + osiągać + + gain + obtain + + +
+ +
+ dosłownie + dɔˈswɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ścisły; dokładnie tak, jak znaczą słowa + + literally + verbatim + word for word + + +
+ +
+ dosłowny + dɔˈswɔvnɨ +
+ + adj + + + znaczący dokładnie to, co wyrażają słowa, bez drugiego znaczenia + + literal + + +
+ +
+ dotacja + dɔˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zaopatrzenie; wyposażenie w środki finansowe; darowizna; bezzwrotna pomoc finansowa w celu popierania jakiejś działalności + + donation + + +
+ +
+ dotkliwie + dɔˈtklʲivʲjɛ +
+ + adv + + + dokuczliwie, nie do zniesienia + + severely + + +
+ +
+ dotkliwy + dɔˈtklʲivɨ +
+ + adj + + + bolesny, dokuczliwy, trudny do wytrzymania + + acute + severe + + +
+ +
+ dotrzymywać +
+ + v + + + spełniać zobowiązania + + keep + + + + trzymać do określonego czasu + + keep + + +
+ +
+ dotychczas + dɔˈtɨxʧ̑as +
+ + adv + + + (książkowy) do tego momentu, do chwili obecnej + + so far + as yet + hitherto + + +
+ +
+ dotychczasowy +
+ + adj + + + taki jaki był dotychczas + + current + exist + to date + + +
+ +
+ dotyczyć + dɔˈtɨʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + mieć z czymś związek, odnosić się do czegoś + + concern + deal with + refer + + +
+ +
+ dotyk + ˈdɔtɨk +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) jeden ze zmysłów umożliwiający odbiór rzeczywistości za pomocą narządów czucia powierzchniowego i głębokiego; + + touch + + +
+ +
+ dotykalny +
+ + adj + + + taki, którego można dotknąć + + tangible + palpable + touchable + + +
+ +
+ dotykać + dɔˈtɨkaʨ̑ +
+ + v + + + zbliżać się do czegoś do momentu zetknięcia, kontaktu fizycznego + + touch + + +
+ +
+ dotykowy + ˌdɔtɨˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący dotyku bądź wrażeń związanych z dotykiem + + tactile + haptic + + +
+ +
+ dotąd + ˈdɔtɔ̃nt +
+ + pronoun + + + … wyrażający granicę czasową: aż do teraz, dotychczas + + hitherto + + +
+ +
+ dowcip + ˈdɔfʲʨ̑ip +
+ + n + + + coś, co zostało powiedziane lub zrobione dla rozrywki, tak, aby kogoś rozśmieszyć + + joke + + +
+ +
+ dowiadywać się +
+ + v + + + uzyskiwać wiadomości + + ascertain + check + find out + scout out + + + + domagać się informacji usilnie pytając o coś + + ask + inquire enquire + + +
+ +
+ dowiedzieć się + dɔˈvʲjɛ̇ʥ̑ɛ̇ʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + uzyskać nową informację + + find out + learn + + +
+ +
+ dowodzić + dɔˈvɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + kierować i wydawać rozkazy swojej grupie + + command + lead + + + + przeprowadzać dowód + + prove + show + + +
+ +
+ dowolny + dɔˈvɔlnɨ +
+ + adj + + + każdy + + each + every + + + + wszystko jedno jaki + + any + + + + wszystko jedno który + + any + + + + zależny tylko od własnego wyboru, nieograniczony zewnętrznymi nakazami i zakazami, swobodny + + free + + +
+ +
+ dowód + ˈdɔvut +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) skończony ciąg zdań wykazujący prawdziwość twierdzenia; + + proof + + + + dokument potwierdzający przynależność (potocznie, potoczny) dowód osobisty + + ID + + + + przedmiot, okoliczność wykazujące coś (dowodzące czegoś) + + proof + evidence + + +
+ +
+ dowód osobisty + ˈdɔvut ˌɔsɔˈbʲistɨ +
+ + n + + + (administracja) dokument identyfikujący osobę oraz poświadczający jej obywatelstwo; + + identity card + ID + ID card + + +
+ +
+ dowódca + dɔˈvutʦ̑a +
+ + n + + + osoba kierująca grupą wojskowych; + + commander + commandant + commanding officer + leader + officer + + +
+ +
+ dowództwo +
+ + n + + + miejsce urzędowania dowódcy + + headquarters + + + + stanowisko i władza dowódcy + + command + + + + zespół dowódców; dowódca wraz ze sztabem + + commanding team + + +
+ +
+ doznawać + dɔˈznavaʨ̑ +
+ + v + + + odczuwać, doświadczać na własnej skórze + + experience + + +
+ +
+ dozwolony + ˌdɔzvɔˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + dopuszczalny, akceptowalny, zgodny z obowiązującymi zasadami + + admissible + permissible + + +
+ +
+ dozymetr + dɔˈzɨmɛtr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) urządzenie do pomiaru dawek promieniowania jonizującego lub aktywności promieniotwórczej preparatów; + + dosimeter + + +
+ +
+ dozymetryczny +
+ + adj + + + związany z dozymetrią lub dozymetrem, dotyczący dozymetrii lub dozymetru + + dosimetric + + +
+ +
+ dołek + ˈdɔwɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: dół; mały dół, zagłębienie + + cavity + + + + nieznaczne wgłębienie w ciele człowieka + + cavity + indentation + + +
+ +
+ dołączać +
+ + v + + + uzupełniać o coś + + enclose + + + + stawać się uczestnikiem lub elementem czego + + join + + + + stawać się samemu członkiem lub częścią jakiegoś istniejącego zbioru (synonim (2.1)) + + join in + + +
+ +
+ dołączyć + dɔˈwɔ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + dodać, połączyć z większą całością + + add + join + + + + przyłączyć się, zacząć towarzyszyć + + join + + +
+ +
+ dośrodkowy +
+ + adj + + + skierowany do środka + + centripetal + + +
+ +
+ doświadczalny + ˌdɔɕfʲjaṭˈʧ̑alnɨ +
+ + adj + + + taki, który służy w doświadczeniu, przeznaczony do doświadczeń + + experiment + experimental + + +
+ +
+ doświadczać +
+ + v + + + doznawać czegoś + + experience + + +
+ +
+ doświadczenie + ˌdɔɕfʲjaṭˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + ogół zdobytych wiadomości i umiejętności + + experience + + +
+ +
+ doświadczony + ˌdɔɕfʲjaṭˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + mający doświadczenie + + experienced + + +
+ +
+ dość + dɔɕʨ̑ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + tyle, ile być powinno, wystarczająco dużo + + quite enough + + +
+ +
+ dość + dɔɕʨ̑ +
+ + interjection + + + wykrzyknienie oznaczające zakaz, stanowczą prośbę o zaprzestanie jakiegoś działania + + enough + + +
+ +
+ dożylny +
+ + adj + + + bezpośrednio wprowadzany do krwiobiegu przez żyłę + + intravenous + + +
+ +
+ dożynki + dɔˈʒɨ̃nʲci +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) tradycyjna uroczystość z okazji zakończenia żniw; ; (zobacz) też dożynki w Encyklopedii staropolskiej + + harvest festival + + +
+ +
+ dożywocie + ˌdɔʒɨˈvɔʨ̑ɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kara dożywotniego pozbawienia wolności; + + life sentence + + +
+ +
+ dożywotni + ˌdɔʒɨˈvɔtʲɲi +
+ + adj + + + taki, który potrwa do końca czyjegoś życia + + lifelong + + +
+ +
+ dożywotnio +
+ + adv + + + do końca życia + + for life + in perpetuity + till death + + +
+ +
+ drabina + draˈbʲĩna +
+ + n + + + drewniana lub metalowa konstrukcja z dwóch pionowych belek połączonych poziomymi szczeblami ułatwiająca wchodzenie na niewielkie wysokości, zazwyczaj do kilku metrów; + + ladder + + +
+ +
+ drabinka + draˈbʲĩnka +
+ + n + + + w go sposób łapania grupy kamieni polegający na stawianiu ich przy każdym kolejnym ruchu w atari; + + ladder + + +
+ +
+ drachma + ˈdraxma +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) moneta w starożytnej Grecji; + + drachma + + + + (jednostka monetarna) nowożytna waluta Grecji w latach 1832-2002 + + drachma + + +
+ +
+ drag queen +
+ + n + + + artysta rewiowy, kabaretowy lub estradowy w kobiecym emploi, w charakterystycznym groteskowym stylu; + + drag queen + + +
+ +
+ dragoman + draˈɡɔ̃mãn +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) tłumacz z języków Bliskiego Wschodu + + dragoman + + +
+ +
+ dragon + ˈdraɡɔ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) żołnierz lekkiej jazdy, pieszy i konny, później tylko konny + + dragoon + + +
+ +
+ drakońskie prawa + draˈkɔ̃j̃sʲcɛ ˈprava +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) prawa surowe, bezwzględne, okrutne i ostre + + draconian law + + +
+ +
+ dram + drãm +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Armenii; + + dram + + +
+ +
+ dramat + ˈdrãmat +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) jeden z trzech rodzajów literackich, obok liryki i epiki; + + drama + + + + utwór literacki, którego akcja przedstawiona jest w formie dialogów i monologów, przeznaczony do wystawienia na scenie + + drama + + +
+ +
+ dramaturg + drãˈmaturk +
+ + n + + + pisarz tworzący dramaty przeznaczone do wystawienia na scenie + + dramatist + playwright + + +
+ +
+ dramatyczny +
+ + adj + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dotyczący dramatu jako utworu literackiego + + dramatic + + + + (przenośnie, przenośnia) pełen napięcia, ciężki, poruszający + + dramatic + + +
+ +
+ drapacz chmur + ˈdrapaʧ̑ ˈxmur +
+ + n + + + bardzo wysoki budynek + + skyscraper + + +
+ +
+ drapanie + draˈpãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: drapać + + scraping + scratching + + +
+ +
+ drapać + ˈdrapaʨ̑ +
+ + v + + + przeciągać po czymś paznokciami lub pazurami + + scratch + + +
+ +
+ drapieżnie +
+ + adv + + + zachowując się w sposób napastliwy, agresywny + + predatorily + + +
+ +
+ drapieżnik + draˈpʲjɛʒʲɲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę, którego pokarmem są inne zwierzęta, a jego sposób odżywiania doprowadza do śmierci ofiar + + predator + + +
+ +
+ drapieżny + draˈpʲjɛʒnɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) cechami przypominający drapieżnika + + predatory + + + + o zwierzętach: taki, który żywi się innymi zwierzętami + + predatory + + +
+ +
+ drastycznie +
+ + adv + + + w sposób drastyczny + + drastically + + +
+ +
+ drastyczny +
+ + adj + + + o zmianie lub o metodzie: gwałtowny, radykalny + + drastic + + + + pełen jaskrawości, wyrazistości, czasem też - brutalności + + drastic + + +
+ +
+ drawidyjski +
+ + adj + + + związany z Drawidami, dotyczący Drawidów + + Dravidian + + +
+ +
+ drawidyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) każdy z 85 języków języków należących do rodziny języków używanych w południowych Indiach, na Sri Lance i zachodnim Pakistanie; + + Dravidian + + +
+ +
+ drań + drãɲ +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) mężczyzna podły, niegodziwy, zły, nikczemny + + rascal + scoundrel + bastard + blackguard + buster + stinker + + +
+ +
+ draństwo + ˈdrãj̃stfɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) świństwo, wyjątkowa niesprawiedliwość; podły czyn + + meanness + rabble + + +
+ +
+ drażliwość + draʒˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest drażliwy, kogo łatwo rozdrażnić + + irritability + peevishness + petulance + touchiness + + +
+ +
+ drażliwy + draʒˈlʲivɨ +
+ + adj + + + o człowieku: taki, który jest skłonny do nerwowości, pobudliwości; zbyt wrażliwy, przeczulony + + irritable + touchy + + +
+ +
+ drażnić + ˈdraʒʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + irytować, denerwować kogoś; działać komuś na nerwy + + irritate + + + + podrażniać, wywoływać podrażnienie (np. skóry) + + irritate + + +
+ +
+ dred +
+ + n + + + włosy splecione w strąk + + dreadlocks + dreads + + +
+ +
+ drednot + ˈdrɛdnɔt +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) pancernik o silnej artylerii głównej dużego kalibru, będący przedstawicielem generacji okrętów budowanej na kilka lat przed i po I wojnie światowej; + + dreadnought + + +
+ +
+ drelich + ˈdrɛlʲix +
+ + n + + + (włókiennictwo) mocna tkanina używana do produkcji odzieży roboczej i pokrowców + + drill + + +
+ +
+ dren +
+ + n + + + (elektryczność) jedna z elektrod w tranzystorze polowym + + drain + + +
+ +
+ drenaż +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) odprowadzanie z organizmu płynów ustrojowych (np. ropy, krwi, żółci) za pomocą drenów; sączkowanie; + + drainage + + + + (technologia, technika, techniczny) osuszanie gleby za pomocą drenów umieszczanych pod powierzchnią ziemi; drenowanie + + drainage + + + + (technologia, technika, techniczny) sieć kanałów podziemnych (drenów) służąca do osuszania i regulowania stopnia wilgotności gleby; + + drainage + + +
+ +
+ dres + drɛs +
+ + n + + + wygodny strój treningowy (komplet góra i dół) noszony najczęściej przez sportowców + + tracksuit + + + + (potocznie, potoczny) osoba należąca do subkultury dresiarzy + + chav + + +
+ +
+ dresiarz +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (pejoratywnie, pejoratywny) przedstawiciel subkultury miejskiej mający w zwyczaju noszenie na co dzień dresów, kojarzony z agresją i postawami aspołecznymi; + + tracksuit - wear urban thug + + +
+ +
+ dreszcz + drɛʃʧ̑ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) odczucie zimna wraz z drżeniem ciała wywołane silną emocją lub chorobą; + + frisson + shiver + shudder + thrill + chill + throb + + +
+ +
+ dreszczowiec + drɛʃˈʧ̑ɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + rodzaj utworu sensacyjnego, filmu lub powieści mającego wywołać u odbiorcy uczucie grozy; w odróżnieniu od horroru zagrożenie jest realne; + + thriller + + +
+ +
+ drewienko + drɛˈvʲjɛ̃nkɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) niewielki kawałek drewna + + a piece of wood + stick + + +
+ +
+ drewniak + ˈdrɛvʲɲak +
+ + n + + + but (zwykle klapek) z drewna lub na grubej drewnianej podeszwie + + clog + + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) wij drewniak, Lithobius forficatus z rodziny Lithobiidae, stawonóg żyjący przeważnie pod korą drzew; + + brown centipede + + +
+ +
+ drewniany + drɛvʲˈɲãnɨ +
+ + adj + + + wykonany z drewna + + wooden + + + + (przenośnie, przenośnia) o częściach ciała: sztywny, drętwy, niezgrabny + + wooden + + + + (przenośnie, przenośnia) o człowieku, sztuce lub wyrażaniu emocji: bezbarwny, zimny, obojętny + + wooden + + + + (przenośnie, przenośnia) o dźwięku: pochodzący od przedmiotu z drewna + + wooden + + + + (przenośnie, przenośnia) o ludzkim głosie: drętwy, oschły, nieprzyjemny, bez wyrazu + + wooden + + +
+ +
+ drewnienie + drɛvʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) proces polegający na wnikaniu ligniny do ścian komórkowych, prowadzący najczęściej do śmierci komórki, na zewnątrz widoczny jako sztywnienie pędów + + lignification + + +
+ +
+ drewnieć + ˈdrɛvʲɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + (botanika, botaniczny) ulegać procesowi drewnienia + + lignify + + + + stawać się drętwym, sztywnym, niezdolnym do ruchu + + get stiff grow stiff + stiffen + + +
+ +
+ drewno + ˈdrɛvnɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) tkanka roślinna zbudowana głównie z martwych komórek, przewodząca wodę i sole mineralne z korzeni do liści oraz stanowiąca szkielet podtrzymujący roślinę; + + xylem + + + + kawałek drewna (1.2) + + a piece chip sliver of wood + + + + materiał uzyskiwany z gałęzi i pni drzew używany w budownictwie, stolarstwie, bednarstwie itp. do wytwarzania różnych przedmiotów oraz jako opał; + + wood + timber + + +
+ +
+ drewnojad + drɛvˈnɔjat +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) organizm odżywiający się drewnem; + + xylophage + + +
+ +
+ drezyna + drɛˈzɨ̃na +
+ + n + + + mały pojazd kolejowy, wykorzystywany głównie przy pracach torowych; + + trolley + + +
+ +
+ drganie + ˈdrɡãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: drgać + + trembling + vibration + + +
+ +
+ drgać + drɡaʨ̑ +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) wykonywać ruchy oscylacyjne + + oscillate + vibrate + + + + o głosie, dźwięku: brzmieć w sposób przerywany + + quaver + tremble + + + + o świetle: świecić w sposób przerywany + + flicker + + + + wykonywać szybkie, ledwo widoczne ruchy + + quiver + shake + tremble + + +
+ +
+ drink + drʲĩŋk +
+ + n + + + (spożywczy) napój złożony z kilku wymieszanych ze sobą alkoholi, alkoholu z sokiem, wodą itp. + + drink + + +
+ +
+ driver +
+ + n + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) sterownik + + driver + + +
+ +
+ drobiazgowo +
+ + adv + + + szczegółowo, dokładnie, w sposób drogiazgowy + + meticulously + minutely + fastidiously + + +
+ +
+ drobne + ˈdrɔbnɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pieniądze o niewielkim nominale, monety + + change + loose change + small change + + +
+ +
+ drobnomieszczaństwo +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) mieszczanie nie posiadający dużego majątku; + + petite bourgeoisie + petty bourgeoisie + + +
+ +
+ drobnostka + drɔbˈnɔstka +
+ + n + + + coś nieistotnego, coś co nie ma dużego znaczenia + + bagatelle + nothing + trifle + trinket + + +
+ +
+ drobnoziarnisty + ˌdrɔbnɔʑarʲˈɲistɨ +
+ + adj + + + złożony z drobnych ziarenek, cząstek, zawierający drobne ziarna + + fine-grained + + +
+ +
+ drobny + ˈdrɔbnɨ +
+ + adj + + + taki, którego budowa jest delikatna, słabo rozwinięta; taki, który ma niewielkie rozmiary, objętość + + small + + + + taki, który prowadzi działalność przedsiębiorczą na małą skalę; jest realizowany w niewielkim zakresie + + minor + + +
+ +
+ drobny + ˈdrɔbnɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) moneta o małym nominale, drobniak + + loose change + small change + + +
+ +
+ droga + ˈdrɔɡa +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) długość toru ciała lub punktu; + + track + + + + każdy wytyczony lub przyjęty pas terenu przeznaczony do ruchu pojazdów i ludzi, także zwierząt; + + road + way + + + + podróżowanie + + trip + + + + sposób dojścia do jakiegoś celu (także przenośnie) + + way + + +
+ +
+ droga ekspresowa + ˈdrɔɡa ˌɛksprɛˈsɔva +
+ + n + + + droga dwu- lub jednojezdniowa przeznaczona do szybkiej jazdy, o ograniczonej dostępności; + + expressway + + +
+ +
+ droga krzyżowa + ˈdrɔɡa kʃɨˈʒɔva +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim: rodzaj nabożeństwa wielkopostnego; + + Way of the Cross + + +
+ +
+ drogeria +
+ + n + + + sklep z kosmetykami oraz produktami aptecznymi; + + drugstore + chemist + + +
+ +
+ drogi + ˈdrɔɟi +
+ + adj + + + bliski uczuciowo + + dear + + + + posiadający wysoką cenę + + expensive + + +
+ +
+ drogocenny +
+ + adj + + + taki, który ma dużą wartość materialną + + costly + precious + + +
+ +
+ drogowskaz + drɔˈɡɔfskas +
+ + n + + + tabliczka lub tabliczki, najczęściej na słupie, stawiane w pobliżu drogi i wskazujące kierunek, w jakim trzeba się udać, by osiągnąć wymieniony na tabliczce cel oraz dodatkowo odległość lub czas tej podróży; + + fingerpost + guidepost + signpost + + +
+ +
+ drogowy + drɔˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący drogi + + road + traffic + + +
+ +
+ dromader + drɔ̃ˈmadɛr +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wielbłąd jednogarbny; + + dromedary + + +
+ +
+ dron + drɔ̃n +
+ + n + + + bezzałogowy aparat latający do zastosowań cywilnych lub militarnych + + drone + UAV + + +
+ +
+ drop + drɔp +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Otis tarda, rzadki, chroniony, osiadły ptak europejski, najcięższy z latających; + + Great Bustard + great bustard + + +
+ +
+ drops +
+ + n + + + (spożywczy) cukierek w kształcie płaskiego walca + + drop + jawbreaker + + +
+ +
+ drozd + drɔst +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki, owadożerny ptak śpiewający posiadający różnorodne upierzenie; + + thrush + + +
+ +
+ drozd śpiewak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Turdus philomelos, gatunek ptaka z rodziny drozdowatych; + + song thrush + + +
+ +
+ droździk + ˈdrɔʑʥ̑ik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Turdus iliacus, gatunek drozda, najmniejszy z europejskich przedstawicieli rodzaju Turdus; + + redwing + + +
+ +
+ drożdże + ˈdrɔʒʤ̑ɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (mikologia, mikologiczny) Saccharomyces, rodzaj jednokomórkowych grzybów, które bez tlenu, na podłożu zawierającym cukier, wywołują fermentację alkoholową; + + yeast + + + + (cukiernictwo) (kulinaria) masa z drożdży (1.1) wykorzystywana m.in. w piekarnictwie, piwowarstwie i gorzelnictwie + + yeast + + +
+ +
+ drożdżówka + drɔʒˈʤ̑ufka +
+ + n + + + (kulinaria) małe, słodkie pieczywo drożdżowe; + + bun + + +
+ +
+ druciarz +
+ + n + + + (dawniej, dawny) wędrowny rzemieślnik łatający garnki drutem + + tinker + + +
+ +
+ drucik +
+ + n + + + (zdrobniale) od drut; cienki lub krótki drut + + filament + + +
+ +
+ druga młodość +
+ + n + + + czucie się znów młodym, przeżywanie młodości na nowo będąc starszym + + second youth + + +
+ +
+ druga połówka +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) czyjś partner (partnerka), mąż (żona) + + other half + significant other + + +
+ +
+ druga strona medalu + ˈdruɡa ˈstrɔ̃na mɛˈdalu +
+ + idiom + + + inny (zwykle negatywny) aspekt danej sprawy, kwestii + + the other side of the coin + the other side of the equation + + +
+ +
+ druga wojna światowa + ˈdruɡa ˈvɔjna ɕfʲjaˈtɔva +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) konflikt zbrojny w latach 1939-1945; + + Second World War + World War Two + + +
+ +
+ drugie + ˈdruɟjɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) krótko na drugie danie + + second course + + +
+ +
+ drugie śniadanie + ˈdruɟjɛ ɕɲaˈdãɲɛ +
+ + n + + + lekki posiłek pomiędzy śniadaniem a obiadem, zwykle jedzony w przerwie od codziennych zajęć, poza domem; + + lunch + + +
+ +
+ drugorzędny +
+ + adj + + + mniej wartościowy + + low-rent + poor + second-rate + + + + mniej ważny, niższej kategorii + + secondary + minor + second-class + small-time + subsidiary + + +
+ +
+ druh + drux +
+ + n + + + (harcerski) członek organizacji harcerskiej + + boyscout + + +
+ +
+ druid + ˈdru<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytny kapłan celtycki; + + druid + + +
+ +
+ druk + druk +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) proces drukowania + + print + printing + + +
+ +
+ drukarka + druˈkarka +
+ + n + + + urządzenie służące do drukowania + + printer + + +
+ +
+ drukarka atramentowa +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) drukarka wykorzystująca do druku tusz (umieszczony w kartridżach); + + inkjet printer + + +
+ +
+ drukarka laserowa +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) rodzaj drukarki wykorzystującej w procesie drukowania laser, uzyskująca wydruk poprzez umieszczenie na papierze cząstek tonera; + + laser printer + + +
+ +
+ drukarski + druˈkarsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do druku, drukarni, drukarza albo drukowania + + printing + + +
+ +
+ drukarstwo +
+ + n + + + drukowanie książek, gazet itp. + + printing + + +
+ +
+ drukarz + ˈdrukaʃ +
+ + n + + + człowiek wyspecjalizowany w zawodzie drukarskim, pracownik drukarni; + + printer + + +
+ +
+ drukowanie + ˌdrukɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + wykonywanie odbitek przy pomocy prasy drukarskiej albo drukarki + + printing + + +
+ +
+ drukować + druˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + robić odbitki na prasie drukarskiej albo drukarce + + print + + + + dawać coś do druku, publikować + + print + + +
+ +
+ drumla + ˈdrũmla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) metalowy instrument wydający dźwięki dzięki wzbudzaniu drgań umieszczonej w ustach sprężystej blaszki; + + Jew's harp + + +
+ +
+ drut + drut +
+ + n + + + (rękodzieło, rękodzielniczy) przyrząd do robótek ręcznych; + + knitting needle + + + + (technologia, technika, techniczny) długi, cienki i elastyczny element metalowy; + + wire + + +
+ +
+ drużyna + druˈʒɨ̃na +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) mały oddział piechoty; + + squad + troop + + + + podstawowa jednostka harcerska; + + scouting troop + + + + zorganizowana grupa stworzona do wypełniania określonego obowiązku, wykonywania określonego zadania + + team + crew + + +
+ +
+ drwal + drval +
+ + n + + + człowiek pracujący w leśnictwie, który ścina drzewa; + + logger + lumberjack + woodcutter + + +
+ +
+ drwalnia + ˈdrvalʲɲa +
+ + n + + + pomieszczenie, w którym przechowuje się drewno na opał + + woodshed + + +
+ +
+ drwić + drvʲiʨ̑ +
+ + v + + + szydzić z kogoś, wyśmiewać, kpić, lekceważyć kogoś lub coś + + jeer + mock + + +
+ +
+ drybling + ˈdrɨblʲĩŋk +
+ + n + + + (sport, sportowy) seria szybkich wymachów nogami nad piłką połączonych z nagłymi zwrotami ciała i zmianami kierunku poruszania się zawodnika w celu ominięcia zawodników przeciwnej drużyny i niestracenia przy tym piłki; + + dribbling + + +
+ +
+ dryl + drɨl +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Mandrillus leucophaeus, gatunek małpy z rodziny koczkodanowatych; + + drill + + +
+ +
+ drylować + drɨˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) pozbawiać owoce pestek + + stone + + +
+ +
+ drylownica + ˌdrɨlɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + urządzenie do mechanicznego usuwania pestek z owoców + + pitter + stoner + + +
+ +
+ drzazga + ˈḍʒazɡa +
+ + n + + + niewielki, ostry odłamek jakiegoś materiału (drewna, metalu, szkła itp.) + + splinter + sliver + + +
+ +
+ drzemać + ˈḍʒɛ̃maʨ̑ +
+ + v + + + lekko, czujnie spać + + doze + drowse + slumber + + +
+ +
+ drzemka + ˈḍʒɛ̃mka +
+ + n + + + krótki sen, przespanie się + + doze + nap + slumber + snooze + zizz + + +
+ +
+ drzemlik + ˈḍʒɛ̃mlʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Falco columbarius, gatunek sokoła, występujący w północnych częściach Eurazji i Ameryki Północnej; + + merlin + + +
+ +
+ drzewce + ˈḍʒɛfʦ̑ɛ +
+ + n + + + belka, będąca częścią omasztowania; + + spar + + + + drewniana część broni drzewcowej i obuchowej; + + shaft + + +
+ +
+ drzewny +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) dotyczący drzewa czy drzew + + ligneous + tree + woody + + + + związany z przerobem drzewa + + lumber + timber + + +
+ +
+ drzewo + ˈḍʒɛvɔ +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) wieloletnia roślina składająca się z pnia i korony; + + tree + + + + (informatyka, informatyczny) struktura danych reprezentująca (1.2); + + tree + + + + (matematyka, matematyczny) graf acykliczny i spójny, przypominający wyglądem odwrócone do góry nogami drzewo (1.1); + + tree + + +
+ +
+ drzewo genealogiczne + ˈḍʒɛvɔ ˌɡɛ̃nɛalɔˈɟiʧ̑nɛ +
+ + n + + + graf przedstawiający koligacje rodzinne + + family tree + + +
+ +
+ drzewo iglaste + ˈḍʒɛvɔ iɡˈlastɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo, którego liście mają formę igieł + + conifer + + +
+ +
+ drzeworyt +
+ + n + + + (sztuka) technika graficzna druku wypukłego posługująca się drewnianymi płytkami do wykonywania odbitek; + + woodcut + xylograph + + +
+ +
+ drzeworytnik +
+ + n + + + (sztuka) artysta zajmujący się drzeworytnictwem + + xylographer + woodcutter + + +
+ +
+ drzeć + ḍʒɛʨ̑ +
+ + v + + + rwać na części, strzępy + + tear + + + + (potocznie, potoczny) krzyczeć, wrzeszczeć lub płakać głośno + + bawl + + +
+ +
+ drzwi + ḍʒvʲi +
+ + n + + + ruchome zakrycie otworu w ścianie umożliwiającego przejście; sam taki otwór + + door + gate + + +
+ +
+ drzym +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Bucconidae; + + puffbird + + +
+ +
+ drób + drup +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) ptactwo hodowlane (kury, gęsi, indyki, kaczki itp.) + + poultry + + + + (kulinaria) mięso drobiu (1.1) + + poultry + + +
+ +
+ dróżka + ˈdruʃka +
+ + n + + + wąska droga polna, leśna lub ogrodowa + + lane + + +
+ +
+ drąg + drɔ̃ŋk +
+ + n + + + długi i gruby kij + + pole + rod + + +
+ +
+ dręczyciel + drɛ̃n͇ˈʧ̑ɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba, która kogoś dręczy, zamęcza, znęca się + + tormentor + torturer + + +
+ +
+ dręczyć + ˈdrɛ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + męczyć, nękać; sprawiać komuś dyskomfort, ból fizyczny lub psychiczny + + torment + anguish + beset + harrow + + +
+ +
+ drżenie + ˈdrʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: drżeć + + thrill + tremble + + +
+ +
+ drżeć + drʒɛʨ̑ +
+ + v + + + trząść się, drgać, dygotać + + tremble + shiver + + +
+ +
+ dualistyczny +
+ + adj + + + dwoisty, o dwóch aspektach + + dualistic + + +
+ +
+ dualizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) nurt w filozofii uznający za postawę bytu dwie odrębne substancje + + dualism + + + + dwoistość, istnienie obok siebie dwóch oddzielnych nurtów, zjawisk itd. + + dualism + + +
+ +
+ dubbing + ˈdabʲĩŋk +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) dialogi przetłumaczone z obcego języka, przygotowane w postprodukcji i zastępujące oryginalną ścieżkę dialogową w filmie, serialu lub grze komputerowej; + + dubbing + + +
+ +
+ dubbingować + ˌdabʲĩŋˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + podkładać głos do filmu tłumaczonego z innego języka + + dub + + +
+ +
+ dubeltówka + ˌdubɛlˈtufka +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) popularna, gładkolufowa, śrutowa broń myśliwska o dwóch równoległych – w pionie lub poziomie – lufach; + + double-barrelled gun double-barrelled shotgun + + +
+ +
+ dublińczyk + duˈblʲĩj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Dublinu + + Dubliner + + +
+ +
+ dubn + dupn̥ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Db i liczbie atomowej 105; + + dubnium + + +
+ +
+ dubrownicki +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Dubrownikiem + + Dubrovnikan + + +
+ +
+ duch + dux +
+ + n + + + dusza ludzka + + soul + + + + niematerialna postać, często obdarzona nienaturalną siłą lub zdolnościami; + + ghost + phantom + apparition + + + + umysł, myśli ludzkie + + mind + + + + zapał, entuzjazm + + spirit + + + + temperament, usposobienie + + spirit + + +
+ +
+ duch czasu + ˈdux ˈʧ̑asu +
+ + idiom + + + atmosfera umysłowa charakterystyczna dla jakieś epoki, okresu historycznego + + zeitgeist + + +
+ +
+ duchowieństwo +
+ + n + + + (kościelny) ogół duchownych danego kościoła lub wspólnoty religijnej, stan duchowny; + + clergy + priesthood + + +
+ +
+ duchowny + duˈxɔvnɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z duchowieństwem + + clerical + ecclesiastical + + +
+ +
+ duchowny + duˈxɔvnɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) osoba sprawująca posługę duchową, religijną + + clergyman + priest + cleric + + +
+ +
+ duchowo + duˈxɔvɔ +
+ + adv + + + w sposób duchowy, dotyczący duchowości + + spiritually + + +
+ +
+ duchowość + duˈxɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + to, co duchowe, co odnosi się do życia wewnętrznego człowieka + + spirituality + + +
+ +
+ duchowy + duˈxɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do sfery ducha i duchowości + + spiritual + + +
+ +
+ dudek + ˈdudɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Upupa epops, średni ptak wędrowny o upierzeniu w kolorach pomarańczowym, czarnym i białym, z czubem na głowie; + + hoopoe + + +
+ +
+ dudy + ˈdudɨ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ludowy instrument muzyczny z grupy aerofonów stroikowych; + + bagpipe + + +
+ +
+ dudziarz + ˈduʥ̑aʃ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) osoba grająca na dudach + + bagpiper + piper + + +
+ +
+ duet + ˈdu<sup>w</sup>ɛt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny przeznaczony dla dwóch instrumentów lub na dwa głosy + + duet + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zespół muzyczny złożony z dwóch osób + + duo + + +
+ +
+ dukat + ˈdukat +
+ + n + + + (dawniej, dawny) złota moneta używana w Europie od XIII do XIX w.; + + ducat + + +
+ +
+ dukt +
+ + n + + + (leśnictwo) leśna droga podziałowa powstała po wycięciu pasa drzew + + track + + +
+ +
+ dulka + ˈdulka +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) element łodzi wioślarskiej w postaci ruchomego pierścienia metalowego lub widełek, przymocowanych do burty łodzi, służący do utrzymywania wiosła w odpowiedniej pozycji; + + oarlock + rowlock + + +
+ +
+ duma + ˈdũma +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) coś lub ktoś będący powodem czyjejś dumy (1.1) + + pride + glory + + + + poczucie osobistej godności + + pride + + + + zbyt wysokie mniemanie o sobie + + pride + haughtiness + + +
+ +
+ dumać + ˈdũmaʨ̑ +
+ + v + + + myśleć, zastanawiać się + + ponder + + +
+ +
+ dumnie +
+ + adv + + + w sposób dumny + + proudly + + +
+ +
+ dumny + ˈdũmnɨ +
+ + adj + + + pewny siebie, mający poczucie własnej godności + + proud + + + + wyniosły, pyszny, o wygórowanym mniemaniu + + proud + boastful + prideful + + +
+ +
+ dumny jak paw + ˈdũmnɨ ˈjak ˈpaf +
+ + adj + + + bardzo dumny + + proud as a peacock + + +
+ +
+ dumping +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) sprzedaż towarów za granicą po cenach niższych niż te, za które sprzedaje się je w swoim kraju; + + dumping + + +
+ +
+ dunajski + dũˈnajsʲci +
+ + adj + + + związany z rzeką Dunaj + + Danubian + + +
+ +
+ dunajskoszwabski +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Szwaba dunajskiego + + Danube Swabian + + +
+ +
+ dungański +
+ + adj + + + związany z Dunganami + + Dungan + + +
+ +
+ dungański +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Dunganów; + + Dungan + + +
+ +
+ dupa + ˈdupa +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) pośladki lub odbyt + + ass + arse + butt + asshole + + +
+ +
+ dupa jasiu + ˈdupa ˈjäɕu +
+ + interjection + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wykrzyknienie, które może wyrażać lekceważenie dla czyjejś wypowiedzi, niedowierzanie, ironię + + bullshit + + +
+ +
+ dupczyć + ˈdupʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) uprawiać z kimś seks (jako strona aktywna) + + fuck + + +
+ +
+ dupek + ˈdupɛk +
+ + n + + + (grubiański, grubiańsko) (pejoratywnie, pejoratywny) osoba lekceważona i pogardzana z racji swej niezaradności, głupoty i naiwności + + ass + asshole + dork + git + klutz + nerd + + + + (grubiański, grubiańsko) walet w kartach + + jack + + +
+ +
+ dupoliz +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) lizus + + ass-kisser + asslicker + + +
+ +
+ dur + dur +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostra choroba zakaźna; + + typhus + typhoid + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj skali muzycznej; + + major + + +
+ +
+ duraluminium +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) stop aluminium z miedzią, manganem i magnezem; + + duralumin + + +
+ +
+ dureń + ˈdurɛ̃ɲ +
+ + n + + + rodzaj gry karcianej + + durak + + +
+ +
+ durian + ˈdurʲjãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo z rodziny wełniakowatych; + + durian + + +
+ +
+ durny + ˈdurnɨ +
+ + adj + + + mało inteligentny, głupi; naiwny, mało rozsądny + + foolish + silly + stupid + + +
+ +
+ durowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący duru (choroby) + + typhoid + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dotyczący skali diatonicznej, gamy lub tonacji z wielką tercją między pierwszym a trzecim stopniem + + major + + +
+ +
+ durszlak + ˈdurʃlak +
+ + n + + + dziurkowana miska do odcedzania + + colander + + +
+ +
+ dusić + ˈduɕiʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) gotować pod przykryciem, w niewielkiej ilości tłuszczu lub wody + + stew + + + + (przenośnie, przenośnia) o uczuciach tłumić, powstrzymywać + + supress + + + + podrażniać drogi oddechowe + + choke + + + + tamować oddychanie, zaciskając gardło lub usta i nos + + strangle + + + + ginąć z braku powietrza + + suffocate + + +
+ +
+ dusza + ˈduʃa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) niematerialny byt opuszczający człowieka (w niektórych religiach także zwierzę) w chwili śmierci; + + soul + + +
+ +
+ duszny + ˈduʃnɨ +
+ + adj + + + wywołujący uczucie gorąca, w którym trudno oddychać + + stifling + + +
+ +
+ duszpasterski +
+ + adj + + + związany z duszpasterstwem + + pastoral + + +
+ +
+ duszpasterstwo +
+ + n + + + zorganizowana działalność Kościoła, polegająca na głoszeniu zasad wiary i celebrowaniu liturgii; + + ministry + + +
+ +
+ duszpasterz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) duchowny, któremu powierzono obowiązki względem grupy wiernych + + chaplain + pastor + father + priest + + +
+ +
+ duszpasterzowanie +
+ + n + + + działalność duszpasterza, upowszechnianie zasad wiary i sprawowanie liturgii + + ministry + + +
+ +
+ duński + ˈdũj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Danii lub Duńczyków + + Danish + + +
+ +
+ duński + ˈdũj̃sʲci +
+ + n + + + język urzędowy Danii; + + Danish + + +
+ +
+ duża litera + ˈduʒa lʲiˈtɛra +
+ + n + + + litera pisana tak, jak na początku zdania albo nazwiska + + capital letter + + +
+ +
+ dużo + ˈduʒɔ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + w wielkiej ilości + + much + many + a whole lot + lot + + +
+ +
+ duży + ˈduʒɨ +
+ + adj + + + mający znaczne, wielkie rozmiary + + big + + + + mający wiele elementów + + big + + + + mający znaczne nasycenie domyślnej cechy, wysoki + + big + + +
+ +
+ duży ekran + ˈduʒɨ ˈɛkrãn +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) kino + + big screen + + +
+ +
+ duży pokój + ˈduʒɨ ˈpɔkuj +
+ + n + + + zazwyczaj największy i najbardziej reprezentacyjny pokój w mieszkaniu służący jako pokój gościnny lub salon + + living room + + +
+ +
+ dwa ognie + ˈdva ˈɔɟɲɛ +
+ + idiom + + + (sport, sportowy) gra zespołowa polegająca na zbijaniu piłką przez matkę i jej drużynę członków przeciwnej drużyny; + + dodgeball + + +
+ +
+ dwoinka + dvɔˈ<sup>j</sup>ĩnka +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) morfologiczna forma bakterii powstająca w wyniku połączenia dwóch komórek utworzonych po podziale amitotycznym; + + diplococcus + + +
+ +
+ dwoistość +
+ + n + + + składanie się z dwóch części, aspektów + + duality + doubleness + twoness + + +
+ +
+ dwoisty +
+ + adj + + + mający dwie części, dwie natury, dwie postaci + + dual + + +
+ +
+ dwojaki + dvɔˈjäci +
+ + n + + + (dawniej, dawny) naczynie o dwóch osobnych komorach połączonych uchem; + + double pot + + +
+ +
+ dwojaki + dvɔˈjäci +
+ + numeral + + + taki, który ma dwa typy, dwie postaci, odmiany, formy + + of two way kind type + twofold + + +
+ +
+ dwojako + dvɔˈjakɔ +
+ + adv + + + (odprzymiotnikowy) → dwojaki + + both ways + either way + in both ways + in two way kind type + + +
+ +
+ dworzec + ˈdvɔʒɛʦ̑ +
+ + n + + + miejsce przyjazdu, odjazdu i postoju autobusów lub pociągów wraz z budynkiem przystosowanym do obsługi pasażerów (kasami, poczekalnią, punktami gastronomicznymi itp.); + + station + + +
+ +
+ dworzec kolejowy +
+ + n + + + (kolejnictwo) miejsce przyjazdu, odjazdu i postoju pociągów wraz z budynkiem przystosowanym do obsługi pasażerów (kasami, poczekalnią, punktami gastronomicznymi itp.); + + railroad station + railway station + train station + + +
+ +
+ dwu- + dvu +
+ + prefix + + + pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających dwukrotne wystąpienie czegoś + + bi- + two- + + +
+ +
+ dwuatomowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) złożony z dwóch atomów + + diatomic + + +
+ +
+ dwuchromian +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, sól kwasu chromowego powstająca podczas działania kwasu siarkowego na roztwory chromianów, używana w laboratoriach oraz w przemyśle chemicznym jako silny środek utleniający + + dichromate + + +
+ +
+ dwucyfrowy + ˌdvuʦ̑ɨfˈrɔvɨ +
+ + adj + + + składający się z dwóch cyfr + + double-digit + + +
+ +
+ dwucylindrowy + ˌdvuʦ̑ɨlʲĩnˈdrɔvɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) składający się z dwóch cylindrów + + two-cylinder + + +
+ +
+ dwuczłonowy + ˌdvuʧ̑wɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + składający się z dwóch członów + + double-barrelled + + +
+ +
+ dwudniowy + dvuˈdʲɲɔvɨ +
+ + adj + + + trwający dwa dni + + two-day + + +
+ +
+ dwudrzwiowy + dvuˈḍʒvʲjɔvɨ +
+ + adj + + + mający dwoje drzwi lub jedne drzwi o dwóch skrzydłach + + two-door + + +
+ +
+ dwudzielny + dvuˈʥ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + dzielący się na dwie części, idący dwoma torami + + mitral + + +
+ +
+ dwudziestokrotny + ˌdvuʥ̑ɛstɔˈkrɔtnɨ +
+ + adj + + + dwadzieścia razy większy bądź mniejszy od czegoś + + twentyfold + + + + odbywający się/powtarzający się dwadzieścia razy + + twentyfold + + + + taki, który osiągnął/zdobył/robił coś dwadzieścia razy + + twentyfold + + +
+ +
+ dwudziestopięciolecie +
+ + n + + + dwudziesta piąta rocznica czegoś + + twenty-fifth anniversary + + + + okres dwudziestu pięciu lat + + twenty-five year + + +
+ +
+ dwudziestościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o dwudziestu ścianach + + icosahedron + + +
+ +
+ dwugodzinny + ˌdvuɡɔˈʥ̑ĩnːɨ +
+ + adj + + + mający dwie godziny, istniejący od dwóch godzin + + two-hour + + + + trwający dwie godziny + + two-hour + + +
+ +
+ dwugłowy + dvuˈɡwɔvɨ +
+ + adj + + + mający dwie głowy + + two-headed + ancipital + bicephalous + bicipital + + +
+ +
+ dwuizbowy + ˌdvu<sup>j</sup>izˈbɔvɨ +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) składający się z dwóch izb parlamentarnych + + bicameral + two-chamber + + +
+ +
+ dwujęzyczność +
+ + n + + + posługiwanie się dwoma językami + + bilingualism + + +
+ +
+ dwujęzyczny + ˌdvujɛ̃w̃ˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + o człowieku: mówiący w dwóch językach + + bilingual + + + + napisany w dwóch językach + + bilingual + + + + zamieszkany przez ludność, która posługuje się dwoma językami + + bilingual + + +
+ +
+ dwukasetowy + ˌdvukasɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + przeznaczony na dwie kasety + + double-pocket + twin tape + twin-cassette + + +
+ +
+ dwukołowy + ˌdvukɔˈwɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który ma dwa koła + + two-wheeled + + +
+ +
+ dwukropek + dvuˈkrɔpɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak interpunkcyjny używany przed zapisem np. cytatu lub wyliczaniem pojęć + + colon + + +
+ +
+ dwukrotnie + dvuˈkrɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + dwa razy + + twice + + +
+ +
+ dwukrotny + dvuˈkrɔtnɨ +
+ + adj + + + odbywający się/powtarzający się dwa razy + + twofold + + +
+ +
+ dwukółka + dvuˈkuwka +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) pojazd konny na dwóch kołach + + cart + dray + gig + + +
+ +
+ dwuletni + dvuˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + mający dwa lata + + two years + two-year + two-year-old + + + + trwający dwa lata + + two years + two-year + + +
+ +
+ dwulicowość + ˌdvulʲiˈʦ̑ɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha kogoś, kto swoje zachowanie zmienia w zależności od sytuacji i osób, z którymi się styka + + double-dealing + duplicity + obliqueness + obliquity + + +
+ +
+ dwulicowy + ˌdvulʲiˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + postępujący według zasad podwójnej moralności + + duplicitous + two-faced + + +
+ +
+ dwumasztowiec + ˌdvũmaˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek mający dwa maszty + + two-masted ship + + +
+ +
+ dwumasztowy + ˌdvũmaˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + o żaglowcu: mający dwa maszty + + two-masted + + +
+ +
+ dwunasta +
+ + n + + + godzina 12 w południe + + twelve o'clock + + +
+ +
+ dwunastkowy +
+ + adj + + + związany z liczbą dwanaście, dotyczący liczby dwanaście + + duodecimal + + +
+ +
+ dwunastnica + ˌdvũnaˈstʲɲiʦ̑a +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) początkowy odcinek jelita cienkiego; + + duodenum + + +
+ +
+ dwunastokrotny + ˌdvũnastɔˈkrɔtnɨ +
+ + adj + + + dwanaście razy większy bądź mniejszy od czegoś + + twelvefold + + + + odbywający się/powtarzający się dwanaście razy + + twelvefold + + + + taki, który osiągnął/zdobył/robił coś dwanaście razy + + twelvefold + + +
+ +
+ dwunastokąt +
+ + n + + + (geometria) wielokąt o dwunastu bokach + + dodecagon + + +
+ +
+ dwunastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o dwunastu ścianach + + dodecahedron + + +
+ +
+ dwunożność + dvũˈnɔʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) umiejętność poruszania się na obu nogach w pozycji wyprostowanej; + + bipedalism + + +
+ +
+ dwunożny + dvũˈnɔʒnɨ +
+ + adj + + + poruszający się na dwóch kończynach + + bipedal + + + + wykonywany dwiema nogami + + two-legged + + +
+ +
+ dwuoczny +
+ + adj + + + pozwalający na obserwowanie dwojgiem oczu + + binocular + + +
+ +
+ dwuosobowy + ˌdvu<sup>w</sup>ɔsɔˈbɔvɨ +
+ + adj + + + przeznaczony dla dwóch osób, mający dwa miejsca + + double + + +
+ +
+ dwupensówka + ˌdvupɛ̃w̃ˈsufka +
+ + n + + + (numizmatyka, numizmatyczny) moneta o nominale dwóch pensów + + tuppence + twopence + + +
+ +
+ dwupostaciowość +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zróżnicowanie w morfologii samicy i samca tego samego gatunku; + + sexual dimorphism + + +
+ +
+ dwupłat + ˈdvupwat +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) samolot o dwóch płatach nośnych; + + biplane + + +
+ +
+ dwusieczna + dvuˈɕɛʧ̑na +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) linia prosta dzieląca kąt na połowy; + + bisector + + +
+ +
+ dwusilnikowy + ˌdvuɕilʲɲiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) wyposażony w dwa silniki, posiadający dwa silniki + + twin-engine + + +
+ +
+ dwusylabowy + ˌdvusɨlaˈbɔvɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) składający się z dwóch sylab + + disyllabic + + +
+ +
+ dwuteownik + ˌdvutɛˈɔvʲɲik +
+ + n + + + kształtownik o kształcie dwóch liter T połączonych podstawami, + + I-beam + + +
+ +
+ dwutlenek węgla + dvuˈtlɛ̃nɛɡ ˈvɛ̃ŋɡla +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, bezbarwny, bezwonny i niepalny gaz, produkt spalania i oddychania, wykorzystywany przez rośliny w procesie fotosyntezy; + + carbon dioxide + + +
+ +
+ dwutomowy + ˌdvutɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + mający dwa tomy, wydany w dwóch tomach + + two-volume + + +
+ +
+ dwutonowy + ˌdvutɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + ważący dwie tony + + two-tone + + +
+ +
+ dwutygodniowy + ˌdvutɨɡɔdʲˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + mający dwa tygodnie + + two-week-old + + + + trwający dwa tygodnie + + two-week + + + + ukazujący się raz na dwa tygodnie + + biweekly + fortnightly + + +
+ +
+ dwuwargowy +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wymawiany z użyciem dwóch warg + + bilabial + + +
+ +
+ dwuwarstwowy + ˌdvuvarˈstfɔvɨ +
+ + adj + + + mający dwie warstwy, ułożony dwiema warstwami + + two-ply + + +
+ +
+ dwuwymiarowy + ˌdvuvɨ̃mʲjaˈrɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który istnieje w dwóch wymiarach (najczęściej: długość i szerokość) + + two-dimensional + + +
+ +
+ dwuwypukły +
+ + adj + + + wypukły z dwóch stron + + biconvex + + +
+ +
+ dwuzgłoskowy + ˌdvuzɡwɔˈskɔvɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) składający się z dwóch zgłosek + + disyllabic + + +
+ +
+ dwuzmianowy + ˌdvuzmʲjãˈnɔvɨ +
+ + adj + + + wykonywany w trakcie dwóch zmian; odbywający się na dwie zmiany + + two-shift + + +
+ +
+ dwuznaczny + dvuˈznaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zawierający dwa znaczenia, możliwy do interpretowania na dwa różne sposoby + + ambiguous + equivocal + + +
+ +
+ dwuznak + ˈdvuznak +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak składający się z dwóch składników, najczęściej dwóch liter; jedna głoska oznaczona za pomocą dwóch liter + + digraph + + +
+ +
+ dwuścian + ˈdvuɕʨ̑ãn +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) powierzchnia powstała z dwóch półpłaszczyzn o wspólnej krawędzi; + + dihedron + + + + (mineralogia, mineralogiczny) forma kryształów, w których dwie ściany są do siebie równoległe + + pinacoid + + +
+ +
+ dwójka + ˈdvujka +
+ + n + + + ocena dopuszczająca w polskich szkołach, przedostatnia najgorsza (w skali 1-6) + + D + + +
+ +
+ dwójkowy +
+ + adj + + + związany z liczbą dwa, dotyczący liczby dwa + + binary + + +
+ +
+ dwór + dvur +
+ + n + + + (regionalizm, regionalny) zewnętrze, świeże powietrze + + outdoors + + + + duży dom mieszkalny, siedziba dawnego ziemiaństwa + + manor + manor house + + + + siedziba władcy + + court + + +
+ +
+ dybuk + ˈdɨbuk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (ezoteryka) w mistycyzmie i folklorze żydowskim dusza zmarłego, która zawładnęła ciałem żywej osoby; zły duch, który wstępuje w żywego człowieka i nadaje mu obcą osobowość; + + dybbuk + + +
+ +
+ dyby +
+ + n + + + drewniane pęta zamykane na ręce, głowę a niekiedy i nogi skazańca; + + stocks + + +
+ +
+ dycha + ˈdɨxa +
+ + n + + + (zgrubienie) dziesiątka (wszystkie znaczenia), zwykle dziesięć złotych + + tenner + + +
+ +
+ dychotomia + ˌdɨxɔˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) podział pewnej klasy na dwie, zwykle przeciwstawne, grupy elementów lub zestawienie par przeciwstawnych pojęć + + dichotomy + + +
+ +
+ dychotomiczny +
+ + adj + + + dwojaki, dwuczęściowy, dwudzielny + + dichotomous + + +
+ +
+ dydaktyczny + ˌdɨdakˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z dydaktyką + + didactic + instructive + + + + wykonany w celu pouczania + + didactic + instructive + + +
+ +
+ dydaktyka + dɨˈdaktɨka +
+ + n + + + (pedagogika, pedagogiczny) nauka o sposobach uczenia + + didactics + methodology of teach + + + + (środowiskowy) wykładanie, godziny pracownika naukowego spędzone na wykładaniu + + teach + + +
+ +
+ dyftong + ˈdɨftɔ̃ŋk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dźwięk samogłoskowy o zmiennym przebiegu artykulacji, będący złożeniem samogłoski i półsamogłoski; przez użytkowników języka postrzegany jako złożenie dwóch samogłosek; + + diphthong + glide vowel + + +
+ +
+ dyftongizacja + ˌdɨftɔ̃ŋʲɟiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) proces przekształcania się samogłoski w dyftong; + + diphthongization + + +
+ +
+ dyfuzor + dɨˈfuzɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przewód z rosnącym przekrojem poprzecznym, powodującym spowolnienie przepływu cieczy lub gazu i rozproszenie ich strumienia; + + diffuser + + +
+ +
+ dygestorium +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) laboratoryjna przeszklona komora, zaopatrzona w wentylację wywiewną; + + fume hood + + +
+ +
+ dygnitarz + dɨɟˈɲitaʃ +
+ + n + + + ktoś piastujący wysoki urząd + + dignitary + + +
+ +
+ dykcja + ˈdɨkʦ̑ʲja +
+ + n + + + sposób wymawiania wyrazów i zdań, wymowa + + diction + + +
+ +
+ dyktafon + dɨkˈtafɔ̃n +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) przenośny magnetofon lub urządzenie cyfrowe z wbudowanym mikrofonem, umożliwiające nagrywanie dźwięku; + + dictaphone + + +
+ +
+ dyktat + ˈdɨktat +
+ + n + + + narzucanie komuś swej woli lub swego zdania + + diktat + + +
+ +
+ dyktator + dɨkˈtatɔr +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przywódca kraju, który sprawuje władzę w sposób autorytarny, pozaprawny i zwykle brutalny + + dictator + + + + (historia, historyczny, historycznie) urzędnik nadzwyczajny w republice rzymskiej, któremu przyznawano czasową władzę absolutną dla zapobieżenia kryzysowi; + + dictator + + +
+ +
+ dyktatorski +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z dyktatorem lub z dyktaturą + + dictatorial + + +
+ +
+ dyktatura +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) forma sprawowania absolutnej i nieograniczonej władzy przez jedną osobę lub grupę osób; + + dictatorship + + +
+ +
+ dyktować +
+ + v + + + mówić lub odczytywać tekst komuś, by go zapisał + + dictate + + +
+ +
+ dylemat +
+ + n + + + (logika, logiczny) wnioskowanie, gdzie oprócz dwóch zdań warunkowych trzecią przesłanką jest zdanie alternatywne + + dilemma + + + + sytuacja wymagająca trudnego wyboru + + dilemma + perplexity + predicament + quandary + + +
+ +
+ dyletancki + ˌdɨlɛˈtãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + właściwy dyletantowi i dyletantyzmowi / dyletanctwu + + dilettante + + +
+ +
+ dyletant + dɨˈlɛtãnt +
+ + n + + + człowiek zajmujący się jakąś dziedziną, nie znając się na niej, bez odpowiedniego przygotowania + + amateur + dilettante + dabbler + + +
+ +
+ dyliżans + dɨˈlʲiʒãw̃s +
+ + n + + + czterokołowy, kryty pojazd konny przewozowy; + + stagecoach + stage-coach + + +
+ +
+ dym + dɨ̃m +
+ + n + + + produkty spalania zawieszone w powietrzu + + smoke + + +
+ +
+ dymarka +
+ + n + + + dawny piec służący do wytapiania żelaza z rud + + bloomery + + +
+ +
+ dymek + ˈdɨ̃mɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) w komiksach, ilustrowanych historyjkach: miejsce, w którym zamieszczona jest wypowiedź bohatera, a także: treść tejże wypowiedzi + + speech balloon + + +
+ +
+ dymisja + dɨ̃ˈmʲisʲja +
+ + n + + + zwolnienie kogoś ze stanowiska, złożenie z urzędu; rezygnacja (ustąpienie) z zajmowanego stanowiska + + dismissal + + +
+ +
+ dymić + ˈdɨ̃mʲiʨ̑ +
+ + v + + + wydzielać dym + + smoke + fume + + +
+ +
+ dymka + ˈdɨ̃mka +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) roczna, mała cebula zwyczajna (jadalna), zwykle przeznaczona do sadzenia, otrzymywana przez bardzo gęsty wysiew nasion + + scallion + spring onion + + + + (włókiennictwo) rodzaj tkaniny bawełnianej, konopnej lub lnianej o splocie atłasowym, jednobarwnej (bielonej) lub pasiastej, stosowanej dawniej na bieliznę, podszewki i obicia; + + dimity + + +
+ +
+ dymorfizm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) występowanie dwóch różnych form w obrębie jednego gatunku pod względem wyglądu itp.; + + dimorphism + + +
+ +
+ dymorfizm płciowy +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zróżnicowanie w morfologii samicy i samca tego samego gatunku; + + sexual dimorphism + + +
+ +
+ dymówka + dɨ̃ˈmufka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Hirundo rustica, jaskółka o granatowo-czarnym upierzeniu, rdzawym czole i gardzieli i silnie rozwidlonym ogonie, zamieszkująca gniazda, które lepi wewnątrz budynków; + + barn swallow + + +
+ +
+ dynamiczność + ˌdɨ̃nãˈmʲiʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co dynamiczne + + dynamicity + + +
+ +
+ dynamiczny +
+ + adj + + + ruchliwy, zmienny, żywiołowy + + dynamic + + +
+ +
+ dynamika + dɨ̃ˈnãmʲika +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział mechaniki zajmujący się ruchem ciał materialnych pod działaniem sił; + + dynamics + + +
+ +
+ dynamit + dɨ̃ˈnãmʲit +
+ + n + + + materiał wybuchowy otrzymywany z mieszanki nitrogliceryny i ziemi okrzemkowej; + + dynamite + + +
+ +
+ dynamo + dɨ̃ˈnãmɔ +
+ + n + + + (elektryczność) prądnica, zwykle rowerowa + + dynamo + + +
+ +
+ dynastia + dɨ̃ˈnastʲja +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) rodzina w której z rodzica na dziecko przekazywane jest stanowisko w rodzinnym przedsiębiorstwie + + dynasty + + + + ród panujący sprawujący dziedziczną władzę w monarchii + + dynasty + House + + +
+ +
+ dynia + ˈdɨ̃ɲa +
+ + n + + + (kulinaria) duży, najczęściej żółty lub pomarańczowy owoc dyni (1.1) + + pumpkin + + + + (botanika, botaniczny) Cucurbita, roślina z rodziny dyniowatych; + + pumpkin + + +
+ +
+ dyniowy + dɨ̃ˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) (spożywczy) dotyczący owocu dyni, związany z owocem dyni, zrobiony z owocu dyni, zawierający owoc dyni, przyrządzony z owocu dyni, z dodatkiem owocu dyni + + pumpkin + + + + mający kolor pomarańczowy, taki jak kolor owocu dyni zwyczajnej + + pumpkin + + +
+ +
+ dynks + dɨ̃ŋks +
+ + n + + + (regionalizm, regionalny) przedmiot o nazwie, której mówiący nie potrafi określić + + thingy + + +
+ +
+ dyplom + ˈdɨplɔ̃m +
+ + n + + + dokument stwierdzający czyjś tytuł naukowy bądź zawodowy + + diploma + + +
+ +
+ dyplomacja +
+ + n + + + (administracja) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) instytucje i personel zajmujący się pokojowymi stosunkami międzynarodowymi + + corps diplomatique + diplomatic corps + diplomatic service + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) sposób prowadzenia polityki międzynarodowej środkami pokojowymi + + diplomacy + + + + umiejętność osiągania celu w trudnych warunkach relacji, bez urażania innych + + diplomacy + tact + velvet glove + + +
+ +
+ dyplomata + ˌdɨplɔ̃ˈmata +
+ + n + + + oficjalny przedstawiciel państwa wobec innego państwa + + diplomat + diplomatist + + +
+ +
+ dyplomatycznie +
+ + adv + + + w myśl zasad dyplomacji, zgodnie z dyplomacją + + diplomatically + + +
+ +
+ dyplomatyczny + ˌdɨplɔ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) wyrażony z taktem, pomyślnie dla obu stron + + diplomatic + tactful + + + + związany z dyplomacją lub dyplomatą + + diplomatic + + +
+ +
+ dyptyk + ˈdɨptɨk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dwuczęściowy, dwuskrzydłowy ołtarz + + diptych + + + + (sztuka) dwuczęściowe malowidło lub płaskorzeźba + + diptych + + +
+ +
+ dyrekcja +
+ + n + + + (administracja) grupa osób zarządzających instytucją z dyrektorem na czele + + management + administration + + + + (administracja) władze okręgu administracyjnego bezpośrednio zależnego od ministerstwa + + direction + + +
+ +
+ dyrektor + dɨˈrɛktɔr +
+ + n + + + osoba zarządzająca jakąś instytucją + + director + manager + + +
+ +
+ dyrektywa +
+ + n + + + wskazówka co do postępowania + + directive + + +
+ +
+ dyrygent + dɨˈrɨɡɛ̃nt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) człowiek, który kieruje wykonaniem utworu przez zespół muzyczny; + + conductor + + +
+ +
+ dyrygentura +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sztuka dyrygowania + + conducting + + +
+ +
+ dyrygować + ˌdɨrɨˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) kierować zespołem muzycznym, podczas wykonywania jakiegoś utworu + + conduct + + +
+ +
+ dyschromia + dɨsˈxrɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie pigmentacji skóry + + dyschromia + + +
+ +
+ dyscyplina + ˌdɨsʦ̑ɨˈplʲĩna +
+ + n + + + dział nauki, techniki itp. + + discipline + + + + rodzaj uprawianego sportu + + discipline + + + + rygorystyczne zasady postępowania + + discipline + rigor + rigour + + +
+ +
+ dysertacja + ˌdɨsɛrˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + rozprawa naukowa, zwykle pisana w celu otrzymania stopnia naukowego + + dissertation + + +
+ +
+ dysfagia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie połykania; + + dysphagia + + +
+ +
+ dysfonia + dɨsˈfɔ̃ɲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie głosu + + dysphonia + + +
+ +
+ dysforia + dɨsˈfɔrʲja +
+ + n + + + zły nastrój występujący w zaburzeniach psychicznych, samopoczucie nacechowane drażliwością, skłonnością do agresji i czynów impulsywnych + + dysphoria + + +
+ +
+ dysharmonia +
+ + n + + + brak harmonii zestawionych elementów + + discrepancy + disharmony + inharmony + + +
+ +
+ dyshonor +
+ + n + + + ujma dla honoru + + dishonour dishonor + ignominy + + +
+ +
+ dysk + dɨsk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) każdy nośnik danych w kształcie dysku (1.1) + + disk + + + + (sport, sportowy) przyrząd sportowy do rzucania na odległość w kształcie płaskiego, cienkiego koła; + + discus + + + + każdy przedmiot w kształcie dysku (1.1) + + disc + + + + płyta kompaktowa + + disc + + +
+ +
+ dysk twardy + ˈdɨsk ˈtfardɨ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie będące jednym z rodzajów magnetycznego nośnika umożliwiającego przechowywanie danych; + + hard disk + hard drive + + +
+ +
+ dyskietka + dɨsʲˈcɛtka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) przenośny nośnik magnetyczny o niewielkiej pojemności, umożliwiający zarówno odczyt jak i zapis danych; + + floppy disk + diskette + + +
+ +
+ dyskowy +
+ + adj + + + związany z dyskiem + + disk + + +
+ +
+ dyskrazyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy antymonków, antymonek srebra, srebrzystobiały, metaliczny minerał; + + dyscrasite + + +
+ +
+ dyskrecja +
+ + n + + + zdolność zachowywania tajemnic + + discretion + + +
+ +
+ dyskretny + dɨsˈkrɛtnɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) przyjmujący wartości z przeliczalnego zbioru; + + discrete + + + + taki, który nie rzuca się w oczy + + unobtrusive + + + + zachowujący tajemnice i taktowny + + discreet + + +
+ +
+ dyskryminacja + ˌdɨskrɨ̃mʲĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ograniczanie przywilejów, praw, a nawet prześladowanie części społeczności, zwykle na tle rasowym, etnicznym, religijnym lub kulturowym + + discrimination + + +
+ +
+ dyskryminować +
+ + v + + + prześladować poszczególne osoby lub grupy lub ograniczać ich prawa ze względu na rasę, narodowość, wyznanie, płeć itp. + + discriminate + + +
+ +
+ dyskusja + dɨsˈkusʲja +
+ + n + + + jeden ze sposobów wymiany poglądów praktykowany przez dwoje lub więcej osób zainteresowanych danym tematem lub zjawiskiem; + + discussion + + +
+ +
+ dyskusyjny + ˌdɨskuˈsɨjnɨ +
+ + adj + + + budzący dyskusje, spory + + disputable + + +
+ +
+ dyskutować + ˌdɨskuˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + prowadzić dyskusję + + discuss + + +
+ +
+ dysleksja + dɨsˈlɛksʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) specyficzne trudności w nauce czytania i pisania; + + dyslexia + + +
+ +
+ dysmorfofobia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chorobliwe, lękowe przekonanie o własnej szpetocie; + + BDD + body dysmorphic disorder + dysmorphic syndrome + dysmorphophobia + + +
+ +
+ dysonans + dɨˈsɔ̃nãw̃s +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięki zagrane razem lub po sobie, lecz nie dające wrażenia harmonijnego współbrzmienia + + dissonance + + + + (przenośnie, przenośnia) brak zgodności, rozbieżność + + dissonance + + +
+ +
+ dyspareunia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (seksuologia, seksuologiczny) dysfunkcja seksualna polegająca na odczuwaniu bólu podczas stosunku płciowego; + + dyspareunia + + +
+ +
+ dyspensa + dɨsˈpɛ̃w̃sa +
+ + n + + + (kościelny) zwolnienie od przepisów prawa kościelnego; + + dispensation + + +
+ +
+ dysponować + ˌdɨspɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć możliwość użycia czegoś + + have + + + + wydawać polecenie wykonania lub dostarczenia czegoś + + administer + + +
+ +
+ dyspozycja +
+ + n + + + polecenie wykonania czegoś + + disposition + disposure + + +
+ +
+ dyspozycyjny + ˌdɨspɔzɨˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + taki, którym można swobodnie dysponować, rozporządzalny + + disposable + + +
+ +
+ dyspozytornia + ˌdɨspɔzɨˈtɔrʲɲa +
+ + n + + + pomieszczenie, z którego kieruje się ruchem wszelkiego rodzaju pojazdów + + dispatcher's office + + +
+ +
+ dysproporcja +
+ + n + + + zakłócenie, brak proporcji + + disproportion + + +
+ +
+ dysproz + ˈdɨsprɔs +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Dy i liczbie atomowej 66; + + dysprosium + + +
+ +
+ dysputa + dɨsˈputa +
+ + n + + + dyskusja na poważny temat + + disputation + + +
+ +
+ dystans + ˈdɨstãw̃s +
+ + n + + + odległość np. między dwoma punktami, przedmiotami, miejscowościami + + distance + + +
+ +
+ dystocja barkowa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) komplikacja położnicza, w której po wyłonieniu się główki płodu dalszy poród jest utrudniony poprzez zahaczenie się barku płodu za łuk łonowy; + + shoulder dystocia + + +
+ +
+ dystopia + dɨsˈtɔpʲja +
+ + n + + + (literacko) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (sztuka) utwór fabularny z dziedziny literatury fantastyczno-naukowej, przedstawiający czarną wizję przyszłości; + + dystopia + + + + wizja rzeczywistości przedstawiona w (1.1) + + dystopia + + +
+ +
+ dystopijny +
+ + adj + + + związany z dystopią, dotyczący dystopii + + dystopian + dystopic + + +
+ +
+ dystroficzny +
+ + adj + + + dotyczący dystrofii + + dystrophic + + +
+ +
+ dystrykt + ˈdɨstrɨkt +
+ + n + + + nazwa okręgu administracyjnego bądź sądowego w kraju lub mieście + + district + + +
+ +
+ dystymia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) typ depresji charakteryzujący się przewlekłym (trwającym minimum 2 lata lub dłużej) obniżeniem nastroju o przebiegu łagodniejszym niż w przypadku depresji endogennej; + + dysthymia + + +
+ +
+ dysydent + dɨˈsɨdɛ̃nt +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odstępca od dogmatów kościelnych, w dawnej Polsce ktoś wyznający religię chrześcijańską inną niż katolicyzm, szczególnie protestant; + + dissenter + religious dissident + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) osoba występująca przeciwko władzy i z tego powodu represjonowana; + + dissident + dissenter + nonconformist + + + + osoba, która odsunęła się od grupy, do której należała + + nonconformist + + +
+ +
+ dysza + ˈdɨʃa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) część przewodu, w której zwiększa się energia kinetyczna płynu + + nozzle + + +
+ +
+ dyszel + ˈdɨʃɛl +
+ + n + + + drąg łączący przednią część wozu, sań, bryczki itp. z zaprzęgiem konnym lub ciągnikiem; + + shaft + thill + + +
+ +
+ dyszkant +
+ + n + + + wysoki głos chłopięcy + + treble + + +
+ +
+ dywagacja + ˌdɨvaˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + rozwlekłe rozważanie nie na temat + + divagation + + +
+ +
+ dywagować + ˌdɨvaˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozwlekle odchodzić od tematu + + digress + divagate + + +
+ +
+ dywan + ˈdɨvãn +
+ + n + + + gruba, wzorzysta tkanina, przeznaczona do przykrycia podłogi; + + carpet + rug + + +
+ +
+ dywanik + dɨˈvãɲik +
+ + n + + + mały kawałek dywanu, najczęściej do położenia w łazience lub obok łóżka + + area rug + + +
+ +
+ dywergencja + ˌdɨvɛrˈɡɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) operator określający dla danego pola wektorowego pole skalarne, na podstawie którego można określić źródła i ujścia pola; + + divergence + + + + powstawanie rozbieżności + + divergence + + + + rozbieżność, różnorodność + + divergence + + +
+ +
+ dywersja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) tajne działania prowadzone by osłabić nieprzyjaciela + + diversion + + +
+ +
+ dywersyfikacja + ˌdɨvɛrsɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + różnicowanie asortymentu produkcji lub usług w celu zmniejszenia ryzyka w prowadzeniu działalności gospodarczej; + + diversification + + +
+ +
+ dywidenda + ˌdɨvʲiˈdɛ̃nda +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) część rocznego zysku netto spółki akcyjnej dzielona między akcjonariuszy proporcjonalnie do liczby posiadanych przez nich akcji; + + dividend + + +
+ +
+ dywiz + ˈdɨvʲis +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) znak graficzny w postaci krótkiej poziomej kreski biegnącej na wysokości średniej linii pisma lub nieco poniżej tej linii; stosowany przy dzieleniu wyrazu między wierszami oraz przy łączeniu wyrazów wieloczłonowych; + + hyphen + + +
+ +
+ dyzenteria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostra choroba zakaźna jelit, (zobacz) czerwonka + + dysentery + + +
+ +
+ dyżur + ˈdɨʒur +
+ + n + + + pełnienie obowiązków społecznych lub zawodowych w przedziale czasu, na określonych warunkach + + duty + + +
+ +
+ dzban + ʣ̑bãn +
+ + n + + + naczynie użytkowe lub dekoracyjne zwykle zwężone u góry, często z jednym uchem; + + jug + + +
+ +
+ dzeta + ˈʣ̑ɛta +
+ + n + + + nazwa szóstej litery alfabetu greckiego, ζ; + + zeta + + +
+ +
+ dziabka +
+ + n + + + (regionalizm poznański) motyka + + hoe + + +
+ +
+ dziad + ʥ̑at +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (podniośle) dziadek + + grandfather + + + + (pogardliwie) staruch, starszy człowiek + + bungler + duffer + old man + + + + (pogardliwie) żebrak, biedak; (zobacz) też dziad w Encyklopedii staropolskiej + + beggar + + +
+ +
+ dziadek + ˈʥ̑adɛk +
+ + n + + + ojciec ojca + + grandfather + grandpa + granddad + + + + ojciec matki + + grandfather + grandpa + granddad + + +
+ +
+ dziadek do orzechów + ˈʥ̑adɛɡ ˌdɔ‿ːˈʒɛxuf +
+ + n + + + ręczne narzędzie kuchenne, służące do rozłupywania skorup orzechów; + + nutcracker + + +
+ +
+ dziadkowie + ʥ̑atˈkɔvʲjɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) rodzice rodziców; babcia i dziadek + + grandparents + + +
+ +
+ dziadostwo +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) grupa żebraków + + beggary + + +
+ +
+ dziać + ʥ̑äʨ̑ +
+ + v + + + odbywać się, mieć miejsce, zdarzać się + + happen + + +
+ +
+ dział + ʥ̑aw +
+ + n + + + część czasopisma, wystawy, sklepu poświęcona określonym zagadnieniom + + section + + + + część instytucji + + section + + + + dziedzina, np. nauki, gospodarki itp. + + section + + +
+ +
+ działacz + ˈʥ̑awaʧ̑ +
+ + n + + + osoba aktywna w określonej dziedzinie życia publicznego + + activist + + +
+ +
+ działalność + ʥ̑aˈwalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zorganizowany zespół działań, aktywności podjętych w określonym celu i mających jasno określony zakres + + activity + operation + + +
+ +
+ działanie + ʥ̑aˈwãɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja, na ogół dwuargumentowa; + + operation + + + + zespół ruchów i czynności zmierzających do czegoś, wykonywanie czynności w określonym celu, aktywne dążenie do zmiany czegoś + + activity + + +
+ +
+ działać + ˈʥ̑awaʨ̑ +
+ + v + + + aktywnie uczestniczyć, pracować + + act + work + operate + function + be in operation + + +
+ +
+ działać jak płachta na byka + ˈʥ̑awaʨ̑ ˈjak ˈpwaxta na‿ˈbɨka +
+ + v + + + wyjątkowo kogoś drażnić, denerwować, złościć + + be like a red rag to a bull + + +
+ +
+ działka + ˈʥ̑awka +
+ + n + + + wyznaczony obszar ziemi przeznaczony pod zabudowę lub uprawę + + lot + plot + allotment + + +
+ +
+ działo + ˈʥ̑awɔ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) broń palna kalibru co najmniej 20 mm; + + gun cannon + + +
+ +
+ dzicz + ʥ̑iʧ̑ +
+ + n + + + odludne, nieuprawiane miejsce + + wilderness + + +
+ +
+ dziczyzna + ʥ̑iˈʧ̑ɨzna +
+ + n + + + (spożywczy) mięso z ubitej zwierzyny łownej + + venison + + +
+ +
+ dzidzia-piernik + ˌʥ̑iʥ̑a‿ˈpʲjɛrʲɲik +
+ + n + + + (środowiskowy) (obraźliwie) lub (żartobliwie) dojrzała kobieta ubierająca się i zachowująca jak nastolatka + + mutton dressed as lamb + + +
+ +
+ dzidziuś + ˈʥ̑iʥ̑üɕ +
+ + n + + + (pieszczotliwie, pieszczotliwy) małe dziecko + + baby + + +
+ +
+ dziecinada + ˌʥ̑ɛ̇ʨ̑ĩˈnada +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) sprawa niepoważna, błaha, prosta + + childishness + puerility + + +
+ +
+ dziecinny + ʥ̑ɛ̇ˈʨ̑ĩnːɨ +
+ + adj + + + właściwy dziecku, taki jak u dziecka + + childish + childlike + + + + zachowujący się jak dziecko + + childish + infantile + puerile + + +
+ +
+ dzieciobójstwo + ˌʥ̑ɛ̇ʨ̑ɔˈbujstfɔ +
+ + n + + + (książkowy) zabójstwo dziecka, najczęściej własnego; + + infanticide + + +
+ +
+ dziecięcy + ʥ̑ɛ̇ˈʨ̑ɛ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + przeznaczony dla dziecka, należący do dziecka, właściwy dziecku + + childish + + +
+ +
+ dzieciństwo + ʥ̑ɛ̇ˈʨ̑ĩj̃stfɔ +
+ + n + + + okres rozwoju w życiu człowieka poprzedzający dojrzewanie i okres młodzieńczy; + + childhood + + +
+ +
+ dziecko + ˈʥ̑ɛʦ̑kɔ +
+ + n + + + potomek niezależnie od wieku: syn lub córka w odniesieniu do swoich rodziców biologicznych lub przybranych; + + child + kid + + + + istota ludzka w okresie wzrostu i dojrzewania, umownie do 18 roku życia; + + child + kid + + +
+ +
+ dziedzic + ˈʥ̑ɛ̇ʥ̑iʦ̑ +
+ + n + + + osoba, która coś po kimś przejmuje + + heir + inheritor + + +
+ +
+ dziedzictwo +
+ + n + + + dobra zachowane dla następnych pokoleń + + heritage + inheritance + legacy + patrimony + + + + majątek przejęty po kimś + + heirdom + heirloom + heirship + hereditament + inheritance + legacy + + + + prawo przekazywania czegoś + + devolution + inheritance + + +
+ +
+ dziedziczenie + ˌʥ̑ɛ̇ʥ̑iˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: dziedziczyć + + heredity + inheritance + succession + + +
+ +
+ dziedziczny +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) otrzymywany w spadku + + hereditable + heritable + patrimonial + + + + przekazywany przez przodków lub przejęty od nich + + hereditary + inheritable + inherited + + +
+ +
+ dziedziczyć + ʥ̑ɛ̇ˈʥ̑iʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + otrzymywać majątek (spadek) lub tytuł szlachecki po czyjejś śmierci + + inherit + come into + + + + być uprawnionym do takiego otrzymania + + inherit + come into + + + + o potomstwie organizmów żywych: przejmować cechy przodka + + inherit + come into + + +
+ +
+ dziedzina + ʥ̑ɛ̇ˈʥ̑ĩna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zbiór wszystkich możliwych argumentów danej funkcji; + + domain + + + + sfera czyjejś aktywności + + field + sphere + + +
+ +
+ dziedziniec + ʥ̑ɛ̇ˈʥ̑ĩɲɛʦ̑ +
+ + n + + + wydzielona, niezadaszona przestrzeń w budynku lub zespole budynków; + + bailey + + +
+ +
+ dziegieć + ˈʥ̑ɛ̇ɟɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + ciemnobrunatna, gęsta ciecz otrzymywana w procesie suchej destylacji drewna o intensywnym zapachu, mająca właściwości grzybobójcze i antyseptyczne, dawniej używana także do impregnacji płótna i skóry, uszczelniania beczek, itp.; + + pine tar + + +
+ +
+ dzieje + ˈʥ̑ɛ̇jɛ +
+ + n + + + ogół zdarzeń, które wydarzyły się dawniej + + history + + +
+ +
+ dziekan +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (kościelny) stopień duchowieństwa Wojska Polskiego + + dean + + + + (kościelny) prezbiter kierujący dekanatem, wikariusz rejonowy; + + dean + + + + (kościelny) przewodniczący kolegium kardynałów; + + dean + + + + (szkolnictwo, szkolny) kierownik wydziału uczelni; + + dean + + + + najstarszy rangą i stażem przedstawiciel korpusu dyplomatycznego + + dean + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przewodniczący rady adwokackiej + + president + + +
+ +
+ dzielenie + ʥ̑ɛˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) działanie arytmetyczne, odwrotne do mnożenia; + + division + + +
+ +
+ dzielić + ˈʥ̑ɛlʲiʨ̑ +
+ + v + + + (matematyka, matematyczny) wyznaczać iloraz, stosunek dwóch wielkości, funkcji itp.; + + divide + + + + dokonywać podziału, wyróżniać części jednej całości + + divide + separate + split + distribute + + + + mieć z czymś / kimś coś wspólnego + + share + participate + + +
+ +
+ dzielić skórę na niedźwiedziu + ˈʥ̑ɛlʲiʨ̑ ˈskurɛ ˌna‿ɲɛ̇ˈʥ̑vʲjɛ̇ʥ̑u +
+ + v + + + przedwcześnie cieszyć się z osiągnięcia planowanych korzyści + + count one's chickens before they're hatched + + +
+ +
+ dzielna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba dzielona; pierwsza z dwóch liczb na których wykonywa się nieprzemienne działanie dzielenia, w zapisie ułamkowym odpowiada jej licznik + + dividend + + +
+ +
+ dzielnica + ʥ̑ɛlʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + wydzielona, zwyczajowo lub administracyjnie, część dużego miasta; + + quarter + neighbourhood + borough + neighborhood + + +
+ +
+ dzielnica cudów +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) miejskie skupisko biedoty i marginesu społecznego + + Hell’s Kitchen + + +
+ +
+ dzielnica czerwonych latarni +
+ + n + + + dzielnica, w której świadczone są usługi erotyczne; + + red-light district + + +
+ +
+ dzielnie +
+ + adv + + + odznaczając się odwagą + + bravely + + + + wykazując sporą sprawność + + competently + + +
+ +
+ dzielnik + ˈʥ̑ɛlʲɲik +
+ + n + + + liczba, przez którą dzielimy inną liczbę + + divisor + + +
+ +
+ dzielność +
+ + n + + + cnota bycia śmiałym i walecznym + + bravery + heart + intrepidity + prowess + valour valor + + + + umiejętność radzenia sobie w każdej sytuacji + + grittiness + + +
+ +
+ dzielny + ˈʥ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + nie poddający się przeciwnościom + + brave + stalwart + + +
+ +
+ dziennie + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲːɛ +
+ + adv + + + w ciągu dnia; dotyczy ilości czegoś + + a day + daily + + +
+ +
+ dziennik + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲːik +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) gazeta wydawana codziennie + + daily + newspaper + + + + (szkolnictwo, szkolny) zeszyt, w którym przechowuje się oceny i listy obecności uczniów + + class register + + +
+ +
+ dziennik elektroniczny +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) serwis internetowy służący do rejestracji przebiegu nauczania oraz komunikowania się z uczniami i rodzicami + + electronic grade book + + +
+ +
+ dziennik okrętowy +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) podstawowy dokument załogi statku odtwarzający przebieg rejsu; + + log + logbook + ship's logs + + +
+ +
+ dziennik pokładowy +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (lotnictwo, lotniczy) podstawowy dokument załogi statku odtwarzający przebieg lotu; + + logbook + + +
+ +
+ dziennikarski +
+ + adj + + + związany z dziennikarstwem, dotyczący dziennikarstwa + + journalistic + + +
+ +
+ dziennikarstwo + ˌʥ̑ɛ̇̃ɲːiˈkarstfɔ +
+ + n + + + zajęcie dziennikarzy i dziennikarek + + journalism + + +
+ +
+ dziennikarz + ʥ̑ɛ̇̃ɲˈːikaʃ +
+ + n + + + osoba przygotowująca informacje do prasy, radia, telewizji, Internetu, itp.; + + journalist + + +
+ +
+ dzienny + ˈʥ̑ɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + dotyczący dnia jako całej doby; mający miejsce w ciągu całego dnia + + daily + + + + dotyczący dnia jako części doby; mający miejsce w dzień; żyjący w dzień; pracujący w dzień; przeznaczony do użycia w dzień + + diurnal + + +
+ +
+ dzierlatka + ʥ̑ɛrˈlatka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) mały ptak z rodziny skowronków, ze szczeciniastym czubem na głowie, ubarwiony na brązowo; + + crested lark + + +
+ +
+ dzierzba + ˈʥ̑ɛʒba +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) barwny ptak nabijający swoje pożywienie na cierń lub ostrą gałąź; + + shrike + + +
+ +
+ dzierżawa +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) użytkowanie czyjejś rzeczy lub prawa majątkowego przez określony czas w zamian za ustaloną umową opłatę + + holding + landholding + lease + rental + tenancy + + +
+ +
+ dziesiąta +
+ + n + + + godzina 10 przed południem + + ten o'clock + + +
+ +
+ dziesiątkować + ˌʥ̑ɛ̇ɕɔ̃ntˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) bić, zabijać, rozstrzeliwać, karać co dziesiątą osobę + + decimate + + +
+ +
+ dziesiątkowy +
+ + adj + + + związany z liczbą dziesięć, dotyczący liczby dziesięć + + decimal + + +
+ +
+ dziesięcina +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) obecnie (rzadki, rzadko używany) podatek na rzecz instytucji kościelnych, wynoszący dziesiątą część dochodów; + + tithe + + +
+ +
+ dziesięciobój +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa w której współzawodniczy się w dziesięciu różnych konkurencjach, a zwycięża ten kto łącznie zdobędzie najwięcej punktów; + + decathlon + + +
+ +
+ dziesięciokrotnie + ˌʥ̑ɛ̇ɕɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈkrɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + dziesięć razy + + tenfold + + +
+ +
+ dziesięciokąt +
+ + n + + + (geometria) wielokąt o dziesięciu bokach (kątach wewnętrznych) + + decagon + + +
+ +
+ dziesięciolecie + ˌʥ̑ɛ̇ɕɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈlɛʨ̑ɛ +
+ + n + + + okres dziesięciu lat + + decade + + +
+ +
+ dziesięcioraki + ˌʥ̑ɛ̇ɕɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący dziesięciu typów, rodzajów + + of ten way kind type + tenfold + + +
+ +
+ dziesięciorako + ˌʥ̑ɛ̇ɕɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → dziesięcioraki + + in ten way kind type + + +
+ +
+ dziesięciościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o dziesieciu ścianach + + decahedron + + +
+ +
+ dziesiętny + ʥ̑ɛ̇ˈɕɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + mający za podstawę swego układu lub konstrukcji liczbę 10 + + decimal + denary + + +
+ +
+ dziewanna + ʥ̑ɛˈvãnːa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Verbascum liczący około 360 gatunków rodzaj roślin z rodziny trędownikowatych; + + mullein + + +
+ +
+ dziewczyna + ʥ̑ɛfˈʧ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) młoda, niezamężna kobieta + + girl + + + + (przestarzałe, przestarzały) żeńska pomoc domowa + + maid + + + + partnerka, nieformalna narzeczona + + girlfriend + girl + + +
+ +
+ dziewczynka + ʥ̑ɛfˈʧ̑ɨ̃nka +
+ + n + + + dziecko płci żeńskiej + + girl + + +
+ +
+ dziewczęcy + ʥ̑ɛfˈʧ̑ɛ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + dotyczący dziewczyny, taki, jak u dziewczyny/dziewczynki + + girlish + maiden + + +
+ +
+ dziewica + ʥ̑ɛˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + osoba płci żeńskiej, która nie straciła dziewictwa; kobieta przed pierwszym stosunkiem seksualnym + + virgin + maiden + cherry + + +
+ +
+ dziewictwo +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) stan kobiety do chwili pierwszego stosunku płciowego; bycie dziewicą + + virginity + + +
+ +
+ dziewiczy +
+ + adj + + + właściwy dziewicy lub dziewictwu + + virginal + + +
+ +
+ dziewięcioraki + ˌʥ̑ɛvʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący dziewięciu typów, rodzajów + + ninefold + of nine way kind type + + +
+ +
+ dziewięciorako + ˌʥ̑ɛvʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → dziewięcioraki + + in nine way kind type + + +
+ +
+ dziewięciościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o dziewięciu ścianach; + + enneahedron + nonahedron + + +
+ +
+ dziewiętnastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o dziewiętnastu ścianach + + enneadecahedron + enneakaidecahedron + + +
+ +
+ dzieło + ˈʥ̑ɛwɔ +
+ + n + + + efekt pracy twórczej + + work + + +
+ +
+ dzieło sztuki + ˈʥ̑ɛwɔ ˈʃtuci +
+ + n + + + (sztuka) wytwór działalności artystycznej mający specjalną wartość artystyczną + + work of art + + +
+ +
+ dzień + ʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + okres od świtu do zmierzchu + + daytime + day + + + + okres pomiędzy dwiema kolejnymi północami; doba + + day + + +
+ +
+ dzień dobry + ˈʥ̑ɛɲ ˈdɔbrɨ +
+ + interjection + + + zwrot używany, kiedy chcemy życzyć dobrego dnia; uprzejme powitanie stosowane do zmierzchu + + good morning + good afternoon + + +
+ +
+ dzień trzech wiedźm + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲ ˈṭʃɛγ ˈvʲjɛ̇ʨ̑m̥ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) dzień, w którym wygasają kontrakty terminowe i na giełdach notuje się wysoką zmienność, zwłaszcza w ostatniej godzinie notowań; + + triple witching day + + +
+ +
+ dzień wypłaty +
+ + n + + + stały dzień tygodnia lub miesiąca, w którym pracownicy otrzymują wynagrodzenie + + payday + + +
+ +
+ dzik + ʥ̑ik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek ssaka z rzędu parzystokopytnych; + + boar + wild boar + + +
+ +
+ dzika karta +
+ + n + + + (sport, sportowy) dopuszczenie do zawodów, zwykle rangi mistrzowskiej, drużyny lub zawodnika niespełniającego formalnych warunków uczestnictwa; + + wildcard + + +
+ +
+ dzika róża + ˈʥ̑ika ˈruʒa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) ogólna nazwa wszystkich gatunków róż występujących dziko; + + wild rose + + +
+ +
+ dziki + ˈʥ̑ici +
+ + adj + + + nieudomowiony, żyjący w naturalnych warunkach + + wild + savage + fierce + + +
+ +
+ dziko + ˈʥ̑ikɔ +
+ + adv + + + w sposób dziki + + savagely + wildly + + +
+ +
+ dzikość +
+ + n + + + cecha tego, co jest dzikie, nieokiełznane, nieoswojone + + wildness + + +
+ +
+ dzikus + ˈʥ̑ikus +
+ + n + + + osobnik niecywilizowany + + barbarian + loner + savage + wild man + + +
+ +
+ dziobak + ˈʥ̑ɔbak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Ornithorhynchidae, stekowiec z rodziny dziobakowatych; + + platypus + + +
+ +
+ dzioborożce +
+ + n + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Bucerotidae, rodzina ptaków z rzędu dzioborożcowych; + + hornbills + + +
+ +
+ dzioborożec + ˌʥ̑ɔbɔˈrɔʒɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak posiadający duży dziób z rogowymi naroślami; + + hornbill + + +
+ +
+ dzioboróg abisyński +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Bucorvus abyssinicus, gatunek ptaka z rodziny dzioborożców występujący w Afryce; + + Abyssinian ground hornbill + Abyssinian ground-hornbill + + +
+ +
+ dziryt + ˈʥ̑irɨt +
+ + n + + + rodzaj broni drzewcowej, odmiana włóczni znana od czasów prehistorycznych; + + dart + javelin + + +
+ +
+ dzisiaj + ˈʥ̑iɕäj +
+ + adv + + + cały dzień, który jest w tej chwili, dziś + + today + to-day + + +
+ +
+ dzisiejszy + ʥ̑iˈɕɛ̇jʃɨ +
+ + adj + + + taki, który wydarzył się dziś + + today's + + +
+ +
+ dziupla + ˈʥ̑upla +
+ + n + + + otwór, pusta komora wewnątrz pnia lub gałęzi drzewa; + + tree hollow + + +
+ +
+ dziura + ˈʥ̑ura +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ubytek w zębie + + cavity + + + + otwór powstały wskutek uszkodzenia + + hole + + + + (fizyka, fizyczny) (zobacz) dziura elektronowa + + hole + + +
+ +
+ dziura ozonowa + ˈʥ̑ura ˌɔzɔ̃ˈnɔva +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) zjawisko spadku stężenia ozonu w stratosferze Ziemi; + + ozone depletion + + +
+ +
+ dziurkacz biurowy + ˈʥ̑urkaʧ̑ +
+ + n + + + (biurowość, biurowy) przyrząd do robienia dziurek na brzegach kartek, które mają być przechowywane w skoroszytach lub segregatorach; + + hole punch + punch + office punch + + +
+ +
+ dziwactwo +
+ + n + + + czyjeś dziwaczne przyzwyczajenie + + foible + peculiarity + + +
+ +
+ dziwaczeć +
+ + v + + + stawać się dziwakiem, człowiekiem o nietypowych, dziwnych przyzwyczajeniach + + become eccentric + queer + + +
+ +
+ dziwaczność +
+ + n + + + cecha tego, co dziwaczne, osobliwe + + oddity + queerness + + +
+ +
+ dziwaczny + ʥ̑iˈvaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + cechujący się osobliwością, śmiesznością, nietypowością + + weird + + +
+ +
+ dziwić +
+ + v + + + powodować odczucie zdumienia + + surprise + + + + odczuwać lub okazywać brak rozumienia czegoś lub zdumienie + + be surprised + marvel + + +
+ +
+ dziwka + ˈʥ̑ifka +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) prostytutka + + whore + slut + bitch + hoe + + +
+ +
+ dziwkarz + ˈʥ̑ifkaʃ +
+ + n + + + (pospolicie) mężczyzna korzystający z usług prostytutek, także: mężczyzna często zmieniającym partnerki seksualne + + rake + + +
+ +
+ dziwnie + ˈʥ̑ivʲɲɛ +
+ + adv + + + w nietypowy, osobliwy, często niezrozumiały sposób + + oddly + strangely + + +
+ +
+ dziwny + ˈʥ̑ivnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się czymś niezrozumiałym + + strange + weird + bizarre + + +
+ +
+ dziób + ʥ̑up +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) twarz lub usta + + kisser + + + + (zoologia, zoologiczny) rogowe zakończenie głowy u ptaków oraz niektórych innych zwierząt służące najczęściej do chwytania pokarmów; + + beak + bill + + + + przednia część kadłuba samolotu; + + nose + + + + przednia część kadłuba statku; + + bow + prow + + + + zwykle w lm ślad na skórze po przebytej ospie + + pockmark + + +
+ +
+ dzióbek +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) usta, zwłaszcza ściśnięte + + duckface + + + + wylot czajnika, czajniczka lub innego naczynia + + spout + + +
+ +
+ dziąsło + ˈʥ̑ɔ̃w̃swɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zgrubiała tkanka osłaniająca zęby; + + gum + gingiva + + +
+ +
+ dziąsłowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) (stomatologia, stomatologiczny) odnoszący się do dziąsła + + gingival + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) taki, którego głównym miejscem artykulacji są dziąsła + + alveolar + + +
+ +
+ dzięcioł + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɔw +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z podrodziny dzięciołów, Picinae + + woodpecker + pecker + + +
+ +
+ dzięcioł białogrzbiety + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɔw ˌbʲjawɔˈɡʒbʲjɛtɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Dendrocopos leucotos, gatunek średniej wielkości dzięcioła, jeden z pięciu gatunków z rodzaju Dendrocopos występujących w Polsce; + + white-backed woodpecker + + +
+ +
+ dzięcioł czarny + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɔw ˈʧ̑arnɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Dryocopus martius, największy gatunek dzięcioła, występujący w Polsce; + + black woodpecker + + +
+ +
+ dzięcioł duży + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɔw ˈduʒɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Dendrocopos major, pospolity gatunek dzięcioła; + + great spotted woodpecker + + +
+ +
+ dzięcioł trójpalczasty + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɔw ˌtrujpalˈʧ̑astɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Picoides tridactylus, gatunek średniej wielkości dzięcioła gnieżdżący się w północno-wschodniej części Europy oraz w górskich lasach Europy Środkowej; + + three-toed woodpecker + + +
+ +
+ dzięcioł zielony + ˈʥ̑ɛ̇̃ɲʨ̑ɔwʲ ʑɛˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Picus viridis, gatunek dzięcioła, występujący pospolicie w Polsce; + + green woodpecker + + +
+ +
+ dzięciołek + ʥ̑ɛ̇̃ɲˈʨ̑ɔwɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Dendrocopos minor, najmniejszy gatunek dzięcioła występujący w Polsce; + + lesser spotted woodpecker + + +
+ +
+ dzięgiel + ˈʥ̑ɛ̃ŋʲɟɛl +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Angelica L. rodzaj bylin z rodziny selerowatych; + + Angelica + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + angelica + + +
+ +
+ dzięki + ˈʥ̑ɛ̃ŋʲci +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) dziękuję, dziękujemy + + thanks + + +
+ +
+ dzięki + ˈʥ̑ɛ̃ŋʲci +
+ + n + + + wzniośle: podziękowanie + + thanks + + +
+ +
+ dzięki + ˈʥ̑ɛ̃ŋʲci +
+ + preposition + + + …służący do powiedzenia, że dana czynność odbywa się z niezbędną pomocą osoby, rzeczy itp., opisanych przez wyrażenie za przyimkiem + + thanks to + + +
+ +
+ dziękować + ʥ̑ɛ̃ŋˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + składać podziękowanie + + thank + + +
+ +
+ dziękuję + ʥ̑ɛ̃ŋˈkujɛ +
+ + …wyrażający wdzięczność + + thank you + thanks + + +
+ +
+ dziękuję bardzo + ʥ̑ɛ̃ŋˈkujɛ ˈbarʣ̑ɔ +
+ + …wyrażający wdzięczność + + thank you very much + + +
+ +
+ dzwon + ʣ̑vɔ̃n +
+ + n + + + duży metalowy przedmiot, który uderzany wydaje dźwięk; + + bell + + +
+ +
+ dzwonek + ˈʣ̑vɔ̃nɛk +
+ + n + + + urządzenie sygnalizacyjne, często elektryczne, np. przy drzwiach wejściowych, w szkole, teatrze, przy rowerze + + bell + + +
+ +
+ dzwonek rowerowy + ˈʣ̑vɔ̃nɛk ˌrɔvɛˈrɔvɨ +
+ + n + + + mechaniczny sygnalizator dźwiękowy przy rowerze; + + bicycle bell + + +
+ +
+ dzwoniec + ˈʣ̑vɔ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) oliwkowozielony ptak wielkości wróbla; + + greenfinch + + +
+ +
+ dzwonić + ˈʣ̑vɔ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) telefonować, próbować nawiązać połączenie telefoniczne + + call + ring + + + + o dzwonie, dzwonku, telefonie: wydawać dźwięk + + ring + + + + wywoływać dźwięk za pomocą dzwonu lub dzwonka + + ring + clink + jangle + + +
+ +
+ dzwonki + ˈʣ̑vɔ̃ŋʲci +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny, w którym dźwięk wydobywa się przez uderzanie pałeczkami w metalowe płytki; + + glockenspiels + + +
+ +
+ dzwonko + ˈʣ̑vɔ̃nkɔ +
+ + n + + + (kulinaria) (rybołówstwo, rybacki) kawałek wypatroszonej ryby pokrojonej w poprzek + + slice + + +
+ +
+ dzwonnica + ˌʣ̑vɔ̃nˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) część budynku (najczęściej wieża) lub osobna budowla, konstrukcja przeznaczone do zawieszania dzwonów; + + bell tower + belfry + + +
+ +
+ dzwony + ˈʣ̑vɔ̃nɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) spodnie rozszerzone poniżej kolan + + bell-bottoms + + +
+ +
+ dzwony rurowe + ˈʣ̑vɔ̃nɨ ruˈrɔvɛ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) kilka metalowych rur zawieszonych na wspólnej ramie wydających dźwięk po uderzeniu młotkiem; + + tubular bells + + +
+ +
+ démodé +
+ + adj + + + niemodny + + démodé + + +
+ +
+ détente +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) odprężenie w zimnowojennych stosunkach między mocarstwami; + + détente + + +
+ +
+ dół + duw +
+ + n + + + dziura wykopana w ziemi + + hole + + + + najniższa część czegoś, np. budynku, obrazu, krajobrazu, terenu + + bottom + + +
+ +
+ dąb + dɔ̃mp +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Quercus L., rodzaj roślin drzewiastych lub krzewiastych z rodziny bukowatych; + + oak + oak tree + + +
+ +
+ dąb korkowy + ˈdɔ̃mp kɔrˈkɔvɨ +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Quercus suber L., gatunek z rodzaju dębów, wiecznie zielone drzewo strefy śródziemnomorskiej, z którego kory wytwarza się korek; + + cork oak + + +
+ +
+ dąb ostrolistny +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Quercus ilex L., gatunek drzewa z rodziny bukowatych, pochodzący z obszaru śródziemnomorskiego; + + evergreen oak + holly oak + holm oak + + +
+ +
+ dąć + dɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + wiać z dużą siłą + + blow + + + + dmuchając w instrument muzyczny, wydobywać z niego dźwięki + + puff + + +
+ +
+ dążenie + dɔ̃w̃ˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (książkowy) chęć realizacji jakiegoś zamiaru, pragnienia + + aspiration + pursuance + pursuit + strive + + +
+ +
+ dążyć + ˈdɔ̃w̃ʒɨʨ̑ +
+ + v + + + działać w kierunku realizacji danego celu + + aspire + + +
+ +
+ dętka + ˈdɛ̃ntka +
+ + n + + + (motoryzacja) gumowy torus wypełniony powietrzem, znajdujący się wewnątrz opony; + + tube + + + + wypełniony powietrzem balon wewnątrz piłki + + bladder + + +
+ +
+ dławigad afrykański + dwaˈvʲiɡat ˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mycteria ibis, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Yellow-billed Stork + + +
+ +
+ dławigad amerykański + dwaˈvʲiɡat ˌãmɛrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mycteria americana, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + wood ibis + wood stork + + +
+ +
+ dławigad indyjski + dwaˈvʲiɡat ĩnˈdɨjsʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mycteria leucocephala, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + painted stork + + +
+ +
+ dławigad malajski + dwaˈvʲiɡat maˈlajsʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mycteria cinerea, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Milky Stork + + +
+ +
+ dławić +
+ + v + + + tłumić lub likwidować coś + + quash + stifle + + +
+ +
+ dłoniasty +
+ + adj + + + mający kształt dłoni o rozpostartych palcach + + palmate + + +
+ +
+ dłoń + dwɔ̃ɲ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) powierzchnia ręki pozbawiona owłosienia i mająca linie papilarne; + + palm + + +
+ +
+ dług + dwuk +
+ + n + + + to, co zostało do oddania lub zapłacenia po wzięciu pożyczki lub na podstawie innej umowy; + + loan + + +
+ +
+ długa pozycja + ˈdwuɡa pɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) kupno instrumentu pochodnego; + + long position + + +
+ +
+ długi + ˈdwuɟi +
+ + adj + + + mający znaczny wymiar podłużny (długość) + + long + + + + trwający znaczny czas + + long + + + + (potocznie, potoczny) używany przy określaniu długości lub czasu, jw. + + long + + + + (żartobliwie) o człowieku: wysoki + + long + + +
+ +
+ długo + ˈdwuɡɔ +
+ + adv + + + przez, na znaczny czas + + long + + +
+ +
+ długobrody +
+ + adj + + + mający długą brodę + + long-bearded + + +
+ +
+ długonogi + ˌdwuɡɔ̃ˈnɔɟi +
+ + adj + + + mający długie nogi + + leggy + long-legged + + +
+ +
+ długopis + dwuˈɡɔpʲis +
+ + n + + + narzędzie do pisania, w którym pisze się wymiennymi wkładami z atramentem lub żelem + + pen + ballpen + ballpoint pen + + +
+ +
+ długoszpon +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Jacanidae; + + jacana + + +
+ +
+ długoszyi +
+ + adj + + + mający długą szyję + + long-necked + longicollous + + +
+ +
+ długowieczny +
+ + adj + + + długo żyjący lub mający długo żyć, długo trwający + + long-lived + longevous + + +
+ +
+ długość + ˈdwuɡɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) miara odległości między dwoma punktami liczona w linii prostej albo po krzywej; + + length + + + + (fizyka, fizyczny) o fali: najmniejsza odległość między dwoma punktami o tej samej fazie drgań; + + duration + + +
+ +
+ długość fali + ˈdwuɡɔɕʨ̑ ˈfalʲi +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) odległość między dwoma kolejnymi punktami będącymi w tej samej fazie drgań; + + wavelength + + +
+ +
+ dłuto + ˈdwutɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) metalowe narzędzie, złożone z uchwytu i ostrza, używane m.in. do ręcznej obróbki rzeźbiarskiej, wykonywania otworów, zagłębień, rzeźbienia, przecinania i wygładzania; + + chisel + + +
+ +
+ dłutownica + ˌdwutɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (maszynoznawstwo) strugarka pionowa, służąca do obróbki kół zębatych i otworów wielokątnych, rowków wpustowych (i tym podobne, i temu podobne); + + slotter + + +
+ +
+ dłużnik + ˈdwuʒʲɲik +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba lub instytucja zobowiązana do zwrotu długu (w formie pieniężnej lub rzeczowej) wierzycielowi; + + debtor + + +
+ +
+ dźgać + ʥ̑ɡaʨ̑ +
+ + v + + + uderzać lub pchać czymś spiczastym i/lub ostrym + + stab + + +
+ +
+ dźinizm + ˈʥ̑ĩɲism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nonteistyczny system filozoficzny i religijny powstały w Indiach w VII-VI wieku p.n.e.; + + Jainism + + +
+ +
+ dźwig + ʥ̑vʲik +
+ + n + + + maszyna służąca do przenoszenia ładunku w pionie lub w poziomie + + crane + lift + + +
+ +
+ dźwignia + ˈʥ̑vʲiɟɲa +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (bankowość, bankowy) finansowy instrument pochodny polegający na zwielokrotnieniu efektów zmian kursu instrumentu bazowego za pomocą niskiego depozytu, stanowiącego tylko część inwestowanej sumy + + leverage + + + + (ekonomia, ekonomiczny) instrument finansowy polegający na zwiększeniu zadłużenia w celu podniesienia zyskowności inwestycji; dzięki wykorzystaniu kapitału obcego, po jego spłaceniu wraz z kosztami, zwiększa się całkowity zysk, mimo pozostawienia wkładu własnego na niezmienionym poziomie + + leverage + + + + (technologia, technika, techniczny) przełącznik zrealizowany za pomocą dającego się przesuwać drążka + + lever + + +
+ +
+ dźwięczeć +
+ + v + + + wydawać dźwięk + + resound + ring + + +
+ +
+ dźwięczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wymawiany przy zsuniętych i drgających więzadłach głosowych + + voiced + sonant + + + + o mocnym, harmonijnym, czystym brzmieniu + + sonorous + resonant + ringing + tinkly + vibrant + vocal + + +
+ +
+ dźwięk + ʥ̑vʲjɛ̃ŋk +
+ + n + + + fala akustyczna odbierana przez słuch człowieka; + + sound + + +
+ +
+ dźwiękowy + ʥ̑vʲjɛ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący dźwięku + + sound + + +
+ +
+ dżakfrut + ˈʤ̑akfrut +
+ + n + + + (spożywczy) ogromny, jadalny owoc drzewa bochenkowego; + + jackfruit + + +
+ +
+ dżamahirijja + ˌʤ̑ãmaçiˈrʲijːa +
+ + n + + + państwo ludu, człon oficjalnej nazwy Libii; + + jamahiriya + + +
+ +
+ dżambia +
+ + n + + + rodzaj bojowego lub ceremonialnego noża arabskiego; + + jambiya + + +
+ +
+ dżdżownica + ʤ̑ːɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) walcowaty, zbudowany z pierścieni bezkręgowiec; + + earthworm + rain-worm + + +
+ +
+ dżelada + ʤ̑ɛˈlada +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Theropithecus gelada, małpa afrykańska o charakterystycznym bujnym owłosieniu górnej części tułowia i ramion; + + gelada + + +
+ +
+ dżem + ʤ̑ɛ̃m +
+ + n + + + (spożywczy) słodka, lepka substancja do smarowania chleba lub dodawana do naleśników, wytwarzana przez gotowanie owoców z cukrem; + + jam + + +
+ +
+ dżentelmen + ʤ̑ɛ̃nˈtɛlmɛ̃n +
+ + n + + + mężczyzna nienaganny pod względem form towarzyskich, taktowny, honorowy, godny zaufania, kulturalny, dobrze wychowany, uprzejmy, postępujący szlachetnie, + + gentleman + + +
+ +
+ dżezwa + ˈʤ̑ɛzva +
+ + n + + + tureckie naczynie kuchenne, zazwyczaj miedziane, przypominające tygielek i służące do przygotowywania kawy; + + cezve + + +
+ +
+ dżihad + ˈʤ̑ʲixat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) święta wojna muzułmańska + + jihad + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (rzadki, rzadko używany) w szerszym znaczeniu, przeniesione z nauk muzułmańskich: podejmowanie wysiłku w celu szerzenia islamu lub/i samodoskonalenia + + jihad + + +
+ +
+ dżihadysta + ˌʤ̑ʲixaˈdɨsta +
+ + n + + + zwolennik dżihadyzmu, wojownik dżihadu + + jihadist + + +
+ +
+ dżihadyzm + ʤ̑ʲiˈxadɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rewolucyjny neofundamentalizm islamski, który dżihad uważa za indywidualny obowiązek islamisty i postrzega go jako jeden z filarów islamu + + jihadism + + +
+ +
+ dżin +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) duch w wierzeniach staroarabskich, powstały z czystego ognia albo też obłoku pary, który wpływa na losy ludzkie + + genie + jinn + + + + (spożywczy) anglosaski alkohol gatunkowy o smaku i zapachu jałowca + + gin + + +
+ +
+ dżinn + ʤ̑ʲĩn +
+ + n + + + (mitologia arabska) według pogańskich, przedislamskich wierzeń staroarabskich: istota o nadnaturalnej potędze, powstała z ognia (lecz mogąca przyjmować dowolną postać), mająca wpływ na losy ludzi + + genie + jinn + + +
+ +
+ dżins + ʤ̑ʲĩw̃s +
+ + n + + + (włókiennictwo) (krawiectwo) mocna, bawełniana tkanina o skośnym splocie, klasycznie barwiona błękitem indygo, stosowana głównie do produkcji odzieży oraz toreb; + + denim + + +
+ +
+ dżinsy + ˈʤ̑ʲĩw̃sɨ +
+ + n + + + (krawiectwo) spodnie z dżinsu; + + jeans + + +
+ +
+ dżip + ʤ̑ʲip +
+ + n + + + (motoryzacja) samochód marki Jeep; + + jeep + + +
+ +
+ dżoker + ˈʤ̑ɔkɛr +
+ + n + + + (termin karciany) dodatkowa karta w talii, używana w niektórych grach, zastępująca dowolną inną kartę + + joker + + +
+ +
+ dżonka +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) drewniany statek handlowy lub rybacki używany w krajach Dalekiego Wschodu; + + junk + + +
+ +
+ dżudo + ˈʤ̑udɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) japońska sztuka walki + + judo + + +
+ +
+ dżul + ʤ̑ul +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka pracy, energii i ciepła w układzie SI, oznaczana J; + + joule + + +
+ +
+ dżuma + ˈʤ̑ũma +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) choroba zakaźna, o ostrym przebiegu, wywoływana przez pałeczkę Yersinia pestis; + + plague + Black Death + + +
+ +
+ dżungla + ˈʤ̑ũŋɡla +
+ + n + + + wilgotny las tropikalny; + + jungle + + +
+ +
+ dżunglowy +
+ + adj + + + związany z dżunglą + + jungle + + +
+ +
+ e- + e + i +
+ + prefix + + + cząstka o znaczeniu elektroniczny, dodawana do wyrazów oznaczających różne czynności, informująca, że są one dokonywane za pośrednictwem elektronicznych mediów, zwłaszcza za pośrednictwem internetu lub różne przedmioty funkcjonujące dzięki elektronice + + e- + + +
+ +
+ e-book +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) książka elektroniczna, utwór literacki w wersji elektronicznej; + + e-book + + +
+ +
+ e-książka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) książka elektroniczna, utwór literacki w wersji elektronicznej; + + e-book + electronic book + + +
+ +
+ e-learning +
+ + n + + + nauczanie z wykorzystaniem technik komputerowych i Internetu; + + e-learning + + +
+ +
+ e-mail + ˈĩmɛjl +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) usługa wysyłania elektronicznych wiadomości; + + e-mail + + + + (informatyka, informatyczny) wiadomość wysłana za pośrednictwem (1.1) + + e-mail + + + + (informatyka, informatyczny) adres, na który wysyła się wiadomości w (1.1) + + e-mail + + +
+ +
+ e-mailowy + ˌĩmɛjˈlɔvɨ +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) związany z pocztą e-mail + + e-mail + + +
+ +
+ e-moll + ˈɛ‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku e (w zapisie nutowym z jednym krzyżykiem) + + e minor + + +
+ +
+ earl grey +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj czarnej herbaty, aromatyzowanej olejkiem bergamotowym; + + Earl Grey + + +
+ +
+ eblaicki +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z starożytnym królestwem Ebla + + Eblaite + + +
+ +
+ eblaicki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język eblaicki; + + Eblaite + + +
+ +
+ ebonit +
+ + n + + + tworzywo sztuczne otrzymywane w wyniku wulkanizacji kauczuku z dużą ilością siarki, zwykle barwy czarnej lub ciemnobrązowej, posiada dobre właściwości izolacyjne; + + ebonite + vulcanite + + +
+ +
+ echo + ˈɛxɔ +
+ + n + + + (akustyka, akustyczny) powtórzenie dźwięku słyszalne wskutek odbicia się go od oddalonej powierzchni; + + echo + + +
+ +
+ echokardiografia + ˌɛxɔkardʲjɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) metoda badania serca przy zastosowaniu ultradźwięków; + + echocardiography + + +
+ +
+ echolalia + ˌɛxɔˈlalʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie psychiczne polegające na powtarzaniu słów wypowiedzianych lub usłyszanych; + + echolalia + + +
+ +
+ echolokacja +
+ + n + + + metoda stosowana przez niektóre zwierzęta polegająca na określaniu położenia przeszkód lub poszukiwanych obiektów w otoczeniu z użyciem zjawiska echa akustycznego; + + echolocation + + +
+ +
+ ecstasy +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) tabletki z jedną z odmian amfetaminy; + + ecstasy + + +
+ +
+ edometr + ɛˈdɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd do pomiaru ściśliwości i sprężystości gruntu; + + oedometer + + +
+ +
+ edomicki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język edomicki + + Edomite + + +
+ +
+ edredon + ɛˈdrɛdɔ̃n +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Somateria mollissima, duży, zamieszkujący skaliste wybrzeża, morski ptak o szczególnie miękkim puchu; + + Common Eider + common eider + + +
+ +
+ edredon okazały + ɛˈdrɛdɔ̃n ˌɔkaˈzawɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Somateria spectabilis, turkan, gatunek kaczki; + + king eider + + +
+ +
+ edredon okularowy + ɛˈdrɛdɔ̃n ˌɔkulaˈrɔvɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Somateria fischeri, gatunek kaczki edredonowej gnieżdżący się w polarnych rejonach Syberii i Ameryki Północnej; + + spectacled eider + + +
+ +
+ edukacja + ˌɛduˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + nauczanie kogoś + + education + + + + proces uczenia się + + education + + +
+ +
+ edukacyjny + ˌɛdukaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) dotyczący edukacji, służący uczeniu + + educational + + +
+ +
+ edwardiański + ˌɛdvarˈdʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do okresu w kulturze i sztuce brytyjskiej trwającego od wczesnych lat XX w. do wybuchu I wojny światowej + + Edwardian + + +
+ +
+ edycja +
+ + n + + + wydanie, publikacja + + edition + + +
+ +
+ edykt +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ustawa królewska + + edict + + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) w starożytnym Rzymie rozporządzenie urzędowe lub cesarskie + + edict + + +
+ +
+ edykuł + ɛˈdɨkuw +
+ + n + + + (sztuka) (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) w starożytności miniaturowa świątynia, w której przechowywano przedmiot kultu + + aedicula + + +
+ +
+ edyl + ˈɛdɨl +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) urzędnik w starożytnym Rzymie sprawujący nadzór nad porządkiem i bezpieczeństwem w mieście, nad pracami publicznymi i budowlanymi, zaopatrzeniem w żywność oraz organizacją igrzysk; + + aedile + + +
+ +
+ edytor + ɛˈdɨtɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program służący do modyfikacji danych + + editor + + +
+ +
+ edytor tekstu + ɛˈdɨtɔr ˈtɛkstu +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program służący do obróbki (edycji) tekstu + + word editor + + +
+ +
+ edytować + ˌɛdɨˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) pisać, modyfikować tekst lub grafikę, zwykle przy pomocy komputera + + edit + + +
+ +
+ ef + ɛf +
+ + n + + + nazwa litery f / F + + ef + + +
+ +
+ efeb +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnej Grecji: młodzieniec pobierający nauki w efebii; + + ephebe + ephebos + + +
+ +
+ efekt + ˈɛfɛkt +
+ + n + + + osiągnięcie, wynik + + effect + result + + +
+ +
+ efekt cieplarniany + ˈɛfɛktʲ ˌʨ̑ɛplarʲˈɲãnɨ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) zjawisko podwyższania temperatury Ziemi powodowane przez gazy cieplarniane; + + greenhouse effect + + +
+ +
+ efekt domina + ˈɛfɛɡd ːɔ̃ˈmʲĩna +
+ + n + + + (dosłownie) efekt polegający na tym, że po ustawieniu kamieni domina pionowo obok siebie popycha się stojący na końcu kamień, a ten, przewracając się, uderza w kamień sąsiedni, co skutkuje jego przewróceniem i uderzeniem w kamień następny itd.. + + domino effect + + + + (przenośnie, przenośnia) określenie sytuacji, w której jedno zdarzenie uruchamia szereg następujących po sobie, wynikających jedno z drugiego zdarzeń, zazwyczaj gwałtownych, niemożliwych do opanowania + + domino effect + + +
+ +
+ efekt uboczny + ˈɛfɛkt uˈbɔʧ̑nɨ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) w programowaniu dowolny efekt wyrażenia, który zmienia stan programu + + side effect + + + + dodatkowa, niepożądana i inna od oczekiwanej, reakcja organizmu pacjenta na dany lek + + side effect + adverse effect + adverse event + + +
+ +
+ efektywnie + ˌɛfɛkˈtɨvʲɲɛ +
+ + adv + + + od: efektywny + + effectively + + +
+ +
+ efektywność +
+ + n + + + bycie wydajnym; zdolność osiągania dobrego wyniku + + effectiveness + efficiency + + +
+ +
+ efemeryczność +
+ + n + + + cecha tego, co jest efemerycze, krótkotrwałe + + ephemerality + ephemeralness + evanescence + + +
+ +
+ efemeryczny + ˌɛfɛ̃mɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + krótkotrwały, szybko przemijający, przelotny + + ephemeral + + +
+ +
+ efeski +
+ + adj + + + związany z Efezem, dotyczący Efezu + + Ephesian + + +
+ +
+ egalitaryzm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (socjologia, socjologiczny) koncepcja głosząca, iż zasada równości obywateli powinna być podstawą sprawiedliwego ustroju społecznego; + + egalitarianism + + +
+ +
+ egalizacja +
+ + n + + + zrównanie w prawach + + equalization + + +
+ +
+ egida + ɛˈɟida +
+ + n + + + (mitologia grecka) tarcza Zeusa wykuta przez Hefajstosa; + + aegis + + +
+ +
+ egipski + ɛˈɟipsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Egiptu, dotyczący Egiptu, pochodzący z Egiptu + + Egyptian + + +
+ +
+ egipskie ciemności + ɛˈɟipsʲcɛ ʨ̑ɛ̃mˈnɔɕʨ̑i +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bardzo ciemno, nieprzenikniona ciemność + + Cimmerian darkness + + +
+ +
+ egiptolog + ˌɛɟipˈtɔlɔk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie egiptologii + + Egyptologist + + +
+ +
+ egiptologia + ˌɛɟiptɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (archeologia, archeologiczny) nauka badająca historię i kulturę starożytnego Egiptu; + + egyptology + + +
+ +
+ egiryn +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów łańcuchowych, zaliczany do grupy piroksenów, wzór chemiczny NaFe3+(Si2O6); + + aegirine + + +
+ +
+ ego + ˈɛɡɔ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) świadoma część osobowości; + + ego + + +
+ +
+ egocentryczny + ˌɛɡɔʦ̑ɛ̃nˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z egocentryzmem, świadczący o traktowaniu siebie jako najważniejszy/centralny punkt świata + + egocentric + self-centred + + +
+ +
+ egocentryk + ˌɛɡɔˈʦ̑ɛ̃ntrɨk +
+ + n + + + osoba nie biorąca pod uwagę czyichś opinii, uważająca, że „świat kręci się wokół niej” + + egocentric + + +
+ +
+ egocentryzm +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) przecenianie swojego znaczenia w świecie, postrzeganie siebie jako ośrodka wszystkiego, odbieranie wszystkich wydarzeń w stosunku do własnej osoby + + egocentrism + + + + (psychologia, psychologiczny) tok rozumowania, który polega na centralnym umiejscowieniu własnej osoby w świecie; + + egocentrism + + +
+ +
+ egoista + ˌɛɡɔˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + osoba kierująca się własnym interesem bez zwracania uwagi na potrzeby innych + + egoist + + +
+ +
+ egoistyczny + ˌɛɡɔ<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla egoisty i egoizmu + + egoistic + + +
+ +
+ egoizm + ɛˈɡɔ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (psychologia, psychologiczny) postawa życiowa cechująca się przedkładaniem własnego dobra lub korzyści ponad wszystko inne; + + egoism + selfishness + + +
+ +
+ egotyzm + ɛˈɡɔtɨsm̥ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) przesadne kierowanie własnej i cudzej uwagi na siebie, zajmowanie się tylko swoją osobą; + + egotism + + +
+ +
+ egreta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) pióra, zwykle godowe pióra czapli, wykorzystywane jako ozdoba kapelusza i kobiecej fryzury albo ich imitacja z metalu i klejnotów + + egret + + +
+ +
+ egzaltacja + ˌɛɡzalˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przesadne demonstrowanie uczuć, niewspółmierne do ich siły, nieadekwatne do poziomu emocjonalnego sytuacji, oraz nadmierne lub pełne zaangażowania i zachwytu wyrażanie myśli + + exaltation + + +
+ +
+ egzamin + ɛɡˈzãmʲĩn +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) procedura sprawdzania wiedzy teoretycznej lub praktycznej + + exam + test + + +
+ +
+ egzamin wstępny + ɛɡˈzãmʲĩn ˈfstɛ̃mpnɨ +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) egzamin organizowany przez instytucję edukacyjną, którego wyniki decydują o przyjęciu na kolejny etap kształcenia + + entrance examination + + +
+ +
+ egzarcha +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) tytuł naczelnika prowincji egzarchatu; + + exarch + + + + biskup zarządzający egzarchatem + + exarch + + + + namiestnik patriarchy + + exarch + + +
+ +
+ egzarchat +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) jednostka podziału administracyjnego w cesarstwie bizantyńskim znajdująca się pod zarządem egzarchy + + exarchate + + + + (historia, historyczny, historycznie) urząd namiestnika w cesarstwie bizantyńskim + + exarchate + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obszar położony poza głównym terenem działania danego Kościoła poddany władzy kanonicznej przedstawiciela patriarchy; + + exarchate + + +
+ +
+ egzegeta +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) biblista badający teksty biblijne + + exegete + + +
+ +
+ egzegetyczny +
+ + adj + + + związany z egzegezą + + exegetical + + +
+ +
+ egzegeza +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (teologia, teologiczny) badanie, wyjaśnianie i komentowanie tekstów; + + exegesis + + +
+ +
+ egzekwować + ˌɛɡzɛˈkfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wymagać wykonania czegoś + + exact + + + + zmuszać, doprowadzać do spełnienia pewnych zobowiązań + + enforce + + +
+ +
+ egzemplarz + ɛɡˈzɛ̃mplaʃ +
+ + n + + + jeden przedmiot z grupy jednorodnych przedmiotów + + copy + instance + + +
+ +
+ egzemplifikacja +
+ + n + + + wyjaśnianie czegoś za pomocą przykładów + + exemplification + + +
+ +
+ egzogeniczny +
+ + adj + + + pochodzący z zewnątrz + + exogenous + + +
+ +
+ egzogenny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) pochodzący z zewnątrz organizmu + + exogenous + + +
+ +
+ egzoksiężyc +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) księżyc obiegający egzoplanetę itp.; + + exomoon + + +
+ +
+ egzonim + ɛɡˈzɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (geografia, geograficzny) zaadaptowana na potrzeby własnego języka nazwa obiektu geograficznego inna od nazwy używanej w języku lub językach oficjalnych na obszarze, gdzie dany obiekt geograficzny się znajduje; + + exonym + + +
+ +
+ egzorcysta +
+ + n + + + (kościelny) osoba uprawniona do odprawienia egzorcyzmu; + + exorcist + + +
+ +
+ egzorcyzm +
+ + n + + + (kościelny) obrzęd liturgiczny, który ma usuwać wpływ szatana na osoby, miejsca lub rzeczy; + + exorcism + + + + (kościelny) modlitwa, która ma wywołać skutek (1.1) + + exorcism + + +
+ +
+ egzorcyzmowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: egzorcyzmować + + exorcising + + +
+ +
+ egzorcyzmowany +
+ + adj + + + taki, nad którym odprawiono egzorcyzmy + + exorcised + + +
+ +
+ egzorcyzmować +
+ + v + + + (kościelny) odprawiać egzorcyzmy + + exorcise + + +
+ +
+ egzosfera + ˌɛɡzɔˈsfɛra +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) zewnętrzna warstwa atmosfery Ziemi; + + exosphere + + +
+ +
+ egzotyczny + ˌɛɡzɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + typowy dla dalekich krajów o odmiennej kulturze i klimacie + + exotic + + + + (fizyka, fizyczny) o materii, cząstce: nie złożona z barionów podlegających Modelowi Standardowemu; + + exotic + + + + niezwykły, osobliwy, rzadko spotykany + + exotic + + + + o urlopie, wyjeździe, itp.: spędzany w dalekich krajach + + exotic + + +
+ +
+ egzotyka +
+ + n + + + zespół cech właściwych krajom/regionom o innym klimacie i cywilizacji + + exoticism + + +
+ +
+ egzystencja + ˌɛɡzɨˈstɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + istnienie, byt, życie i jego warunki + + existence + + +
+ +
+ egzystencjalizm + ˌɛɡzɨstɛ̃nˈʦ̑ʲjalʲism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) współczesny kierunek filozoficzny, którego przedmiotem badań są indywidualne losy jednostki ludzkiej; + + existentialism + + +
+ +
+ egzystencjalny +
+ + adj + + + (książkowy) dotyczący egzystencji + + existential + + +
+ +
+ egzystować + ˌɛɡzɨˈstɔvaʨ̑ +
+ + v + + + być, istnieć + + be + + +
+ +
+ eh + ɛx +
+ + interjection + + + wykrzyknik wyrażający w zależności od kontekstu zniecierpliwienie, zniechęcenie, rozgoryczenie, niezadowolenie, obojętność, lekceważenie, żal, rozpacz, sprzeciw + + eh + + +
+ +
+ einstein + ˈajn͇ʃtajn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Es i liczbie atomowej 99; + + einsteinium + + +
+ +
+ eis + ɛjs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk e podwyższony o półton; + + E-sharp + + +
+ +
+ eisis + ˈɛjsʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk e podwyższony o cały ton; + + E double sharp + + +
+ +
+ ejakulacja + ˌɛjakuˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) wytrysk spermy (nasienia); + + ejaculation + + +
+ +
+ ejakulat +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) porcja nasienia wydzielanego przez osobnika męskiego podczas wytrysku + + ejaculate + + +
+ +
+ ekierka + ɛˈcɛrka +
+ + n + + + przyrząd kreślarski o kształcie trójkąta prostokątnego + + set square + setsquare triangle + square + + +
+ +
+ ekipa + ɛˈcipa +
+ + n + + + zespół ludzi mający określone zadanie do wykonania + + team + + +
+ +
+ ekistyka +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) nauka o osiedlach ludzkich; + + ekistics + + +
+ +
+ eklampsja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) najcięższa postać zatrucia ciążowego + + eclampsia + + +
+ +
+ eklektycznie +
+ + adv + + + w sposób eklektyczny, łącząc w jedną całość niejednorodne elementy + + eclectically + + +
+ +
+ eklektyczny + ˌɛklɛkˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + będący zlepkiem kilku (często niespójnych) stylów, pojęć, poglądów + + eclectic + + +
+ +
+ eklerka + ɛkˈlɛrka +
+ + n + + + (spożywczy) (cukiernictwo) podłużne ciastko z parzonego ciasta, po przecięciu na dwie części napełniane bitą śmietaną lub kremem, zwykle polewane czekoladą; + + éclair + + +
+ +
+ eklezja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zgromadzenie pełnoprawnych obywateli starożytnych Aten, którzy ukończyli 20 lat, najwyższy organ władzy decydujący o polityce zagranicznej i wewnętrznej polis; + + ecclesia + ekklesia + + +
+ +
+ eklezjalny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) związany z określonym kościołem (instytucją) + + ecclesial + ecclesiastical + + +
+ +
+ eklezjologia +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) teologiczna nauka o Kościele jako wspólnocie ludzi wierzących, teologia Kościoła; + + ecclesiology + + +
+ +
+ ekliptyka + ɛkˈlʲiptɨka +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) koło na sferze niebieskiej, wyznaczone przez pozorną, obserwowaną z Ziemi drogę Słońca na niebie; + + ecliptic + + +
+ +
+ ekloga +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) pogodny krótki liryk idealizujący życie na wsi; + + eclogue + + +
+ +
+ ekohydrologia + ˌɛkɔxɨdrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o wzajemnych oddziaływaniach między roślinnością a cyklem hydrologicznym; + + ecohydrology + + +
+ +
+ ekolog + ɛˈkɔlɔk +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) specjalista zajmujący się ekologią + + ecologist + + +
+ +
+ ekologia + ˌɛkɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody; + + ecology + + +
+ +
+ ekologicznie + ˌɛkɔlɔˈɟiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ekologiczny, szanując środowisko naturalne + + ecologically + + +
+ +
+ ekologiczny + ˌɛkɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z ekologią – nauką o strukturze i funkcjonowaniu przyrody + + ecological + environmental + + +
+ +
+ ekologizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) idea polityczna, której podstawą jest budowanie aktywnego i otwartego społeczeństwa obywatelskiego rozwijającego się zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju i promującego prawa człowieka; + + ecologism + green politics + + +
+ +
+ ekonazol + ˌɛkɔ̃ˈnazɔl +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) przeciwgrzybiczy lek, pochodna imidazolu + + econazole + + +
+ +
+ ekonomia + ˌɛkɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + nauka o produkcji, podziale, wymianie i konsumpcji dóbr; + + economics + + +
+ +
+ ekonomiczny + ˌɛkɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z ekonomią lub ekonomiką + + economic + + + + odnoszący się do gospodarki + + economic + + +
+ +
+ ekonomista +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) specjalista w dziedzinie ekonomii + + economist + + +
+ +
+ ekosystem + ˌɛkɔˈsɨstɛ̃m +
+ + n + + + fragment przyrody będący funkcjonalną całością; + + ecosystem + + +
+ +
+ ekoterrorysta + ˌɛkɔtɛrːɔˈrɨsta +
+ + n + + + osoba dopuszczająca się ekoterroryzmu + + ecoterrorist + + +
+ +
+ ekran + ˈɛkrãn +
+ + n + + + budowla lub konstrukcja chroniąca obiekt lub jego otoczenie przed niebezpiecznymi lub niepożądanymi wpływami, jak fale elektromagnetyczne, prąd elektryczny, wilgoć, ciepło, hałas itp. + + screen + shield + + + + część urządzeń pokazujących obraz lub tekst, na której wyświetlane są informacje + + screen + + + + ściana lub specjalne płótno, na którym wyświetla się obrazy + + screen + + +
+ +
+ eks + ɛks +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) była żona / narzeczona / dziewczyna + + ex + + +
+ +
+ ekscelencja + ˌɛksʦ̑ɛˈlɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + tytuł honorowy nadawany biskupom w Kościołach katolickich oraz ministrom i ambasadorom (tytuł dożywotni) + + Excellency + + +
+ +
+ ekscentryczność +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) jeden z parametrów krzywej stożkowej; + + eccentricity + + +
+ +
+ ekscentryczny + ˌɛksʦ̑ɛ̃nˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dziwaczny, odbiegający od normy + + eccentric + + +
+ +
+ ekscyton + ɛksˈʦ̑ɨtɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) kwazicząstka utworzona przez oddziaływanie elektronu i dziury elektronowej + + exciton + + +
+ +
+ eksfoliacja + ˌɛksfɔˈlʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) złuszczanie powierzchniowej warstwy naskórka za pomocą kwasów owocowych + + exfoliation + + + + łuszczenie się powierzchniowej warstwy skał na skutek wietrzenia mechanicznego + + exfoliation + + +
+ +
+ ekshibicjonista + ˌɛksçibʲiʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + mężczyzna, który obnaża się w miejscach publicznych; + + exhibitionist + streaker + + +
+ +
+ ekshibicjonistka + ˌɛksçibʲiʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲistka +
+ + n + + + kobieta, która obnaża się w miejscach publicznych + + exhibitionist + streaker + + +
+ +
+ ekshibicjonizm + ˌɛksçibʲiˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) dewiacja seksualna polegająca na obnażaniu się w miejscu publicznym; + + exhibitionism + + +
+ +
+ ekshumacja +
+ + n + + + wydobycie pochowanych ludzkich szczątków; + + exhumation + + +
+ +
+ ekshumować +
+ + v + + + wydobywać pochowane zwłoki + + exhume + + +
+ +
+ eksklawa +
+ + n + + + (administracja) (geografia, geograficzny) część terytorium jednostki administracyjnej położona w oddzieleniu od głównego jego obszaru, lecz na tym samym obszarze lądowym; + + exclave + + +
+ +
+ ekskluzywny + ˌɛkskluˈzɨvnɨ +
+ + adj + + + elegancki lub luksusowy + + exclusive + + + + odróżniający się od ogółu lub spoza pewnego kręgu + + exclusive + + + + przeznaczony dla ograniczonej liczby osób + + exclusive + + +
+ +
+ ekskomunika + ˌɛkskɔ̃ˈmũɲika +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyłączenie ze wspólnoty Kościoła, najsurowsza kara w Kościele katolickim; + + excommunication + + +
+ +
+ ekskomunikować + ˌɛkskɔ̃mũɲiˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nałożyć na kogoś ekskomunikę, wyłączyć ze wspólnoty Kościoła + + excommunicate + + +
+ +
+ eksmisja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przymusowe usunięcie kogoś wraz z dobytkiem i domownikami z nieruchomości lub lokalu na podstawie wyroku sądowego albo decyzji administracyjnej w celu wydania tych rzeczy wierzycielowi; + + ejection + + +
+ +
+ eksmąż + ɛksˈmɔ̃w̃ʃ +
+ + n + + + były mąż + + ex- husband + + +
+ +
+ ekspansja + ɛksˈpãw̃sʲja +
+ + n + + + zajmowanie przez państwo, cesarstwo nowych terytoriów + + expansion + + + + rozprzestrzenianie się czegoś na jakimś obszarze + + expansion + + +
+ +
+ ekspansjonizm +
+ + n + + + zaborcza polityka państwa polegająca na dążeniu do zajmowania nowych terytoriów i opanowywania nowych rynków zbytu + + expansionism + + +
+ +
+ ekspansywny +
+ + adj + + + taki, który zwiększa swój zasięg + + expansive + + +
+ +
+ ekspata +
+ + n + + + specjalista wysokiej klasy, który dobrowolnie opuścił ojczyznę celem pracy za granicą + + expat + + +
+ +
+ ekspedycja + ˌɛkspɛˈdɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + dział w instytucji zajmujący się przyjmowaniem i wysyłaniem towarów, papierów urzędowych itp. + + dispatch department + + + + wyprawa zorganizowana w określonym celu; (także, też): grupa osób biorąca w niej udział + + expedition + + + + wysyłanie przesyłek lub towarów na miejsce przeznaczenia + + dispatch + forwarding + shipment + + +
+ +
+ ekspens +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (przestarzałe, przestarzały) ponoszony koszt + + expense + + +
+ +
+ eksperiencja + ˌɛkspɛrʲˈjɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) doświadczenie + + experience + + +
+ +
+ ekspert + ˈɛkspɛrt +
+ + n + + + specjalista w danej dziedzinie, osoba o teoretycznej i praktycznej znajomości danego tematu + + expert + pundit + + +
+ +
+ eksperyment + ˌɛkspɛˈrɨ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + przeprowadzenie zjawiska w celach badawczych; + + experiment + + +
+ +
+ eksperymentalny + ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃nˈtalnɨ +
+ + adj + + + związany z eksperymentem; dokonywany po raz pierwszy + + experimental + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) opierający się na eksperymencie + + experimental + + + + innowacyjny; taki, który wprowadza jako pierwszy coś nowego + + experimental + + +
+ +
+ eksperymentowanie + ˌɛkspɛrɨ̃mɛ̃ntɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + prowadzenie eksperymentów + + experimentation + + +
+ +
+ eksploatacja +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) wydobywanie bogactw naturalnych + + exploitation + + + + (technologia, technika, techniczny) używanie, użytkowanie urządzeń lub maszyn + + exploitation + utilisation + utilization + + + + uzyskiwanie maksymalnych zysków czyimś kosztem + + exploitation + exploiting + + +
+ +
+ eksploatować + ˌɛksplɔaˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wykorzystywać, czerpać korzyści z czegoś + + exploit + + +
+ +
+ eksplodować + ˌɛksplɔˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + z hukiem i gwałtownie rozpadać się na mniejsze kawałki + + explode + blow + + +
+ +
+ eksploracja +
+ + n + + + poszukiwanie i badanie nowych dziedzin albo terenów + + exploration + + +
+ +
+ eksplozja + ɛksˈplɔzʲja +
+ + n + + + rozerwanie się z hukiem; + + explosion + blast + burst + + +
+ +
+ eksponat + ɛksˈpɔ̃nat +
+ + n + + + przedmiot wystawiony do oglądania w muzeum, na wystawie, pokazie itp. + + exhibit + + +
+ +
+ eksponować +
+ + v + + + wystawiać na pierwszy plan + + feature + show + + + + (fotografia) wystawiać kliszę fotograficzną na działanie światła + + expose + + + + wystawiać na pokaz + + exhibit + + +
+ +
+ eksport + ˈɛkspɔrt +
+ + n + + + sprzedaż towarów lub wywóz krajowego kapitału za granicę albo świadczenie usług zagranicznemu klientowi + + export + + +
+ +
+ eksportowanie + ˌɛkspɔrtɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) sprzedawanie towarów lub usług za granicę + + exporting + + +
+ +
+ ekspozycja + ˌɛkspɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fotografia) naświetlanie błony fotograficznej, kliszy lub filmu + + exposure + + + + (geografia, geograficzny) położenie, usytuowanie czegoś (np. budynku, terenu) względem stron świata + + exposure + + + + w taternictwie i alpinistyce: położenie, usytuowanie jakiegoś miejsca nad stromym spadkiem terenu + + exposure + + + + (książkowy) prezentacja, wystawienie czegoś na pokaz; pokaz, wystawa + + exposition + exhibit + exhibition + display + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) w formie sonatowej: pierwsza część utworu, w której następuje prezentacja dwóch kontrastujących tematów, w dalszych częściach poddawanych przetworzeniom + + exposition + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) w fudze: pierwsze przeprowadzenie tematu we wszystkich głosach (zaczynając od jednego i powtarzając kolejno w pozostałych) + + exposition + + + + (literacko) wprowadzenie w akcję utworu literackiego (przy użyciu np. prologu, sceny), zapoznający czytelnika z sytuacją wyjściową: najważniejszymi postaciami i problemami tegoż utworu + + exposition + + +
+ +
+ ekspres + ˈɛksprɛs +
+ + n + + + dwa karabinki połączone krótką, usztywnioną pętlą z taśmy; + + quickdraw + + +
+ +
+ ekspresjonizm + ˌɛksprɛˈsʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (sztuka) kierunek w sztuce, który miał na celu wyrażenie uczuć artysty; + + expressionism + + +
+ +
+ ekspresowy + ˌɛksprɛˈsɔvɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się dużą szybkością + + express + + +
+ +
+ ekstaza + ɛkˈstaza +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) stan zachwytu o charakterze majaczeniowym, często mający treść lub zabarwienie religijne; stan oderwania od rzeczywistości; + + ecstasy + + +
+ +
+ ekstensywny + ˌɛkstɛ̃w̃ˈsɨvnɨ +
+ + adj + + + rozciągły, obszerny, obfity ilościowo + + extensive + + +
+ +
+ eksterytorialność +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wyłączenie spod jurysdykcji danego państwa osób reprezentujących inne państwa lub obiektów należących do innych państw + + extraterritoriality + + +
+ +
+ ekstradycja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wydanie innemu państwu osoby, która naruszyła jego prawa + + extradition + + +
+ +
+ ekstrakt +
+ + n + + + produkt sporządzony poprzez zagęszczanie + + extract + extractive + + +
+ +
+ ekstrapolacja + ˌɛkstrapɔˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + prognozowanie przebiegu wydarzeń na podstawie znajomości analogicznych zjawisk + + extrapolation + + + + (matematyka, matematyczny) wyznaczanie wartości funkcji poza przedziałem, w którym wartości tej funkcji są znane + + extrapolation + + + + rezultat ekstrapolacji (1.1) lub (1.2) + + extrapolation + + +
+ +
+ ekstrawagancja + ˌɛkstravaˈɡãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + wygląd lub zachowanie jaskrawo odmienne od powszechnego + + extravagance + extravagancy + + +
+ +
+ ekstrawagancki + ˌɛkstravaˈɡãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + taki, który jest przejawem ekstrawagancji + + extravagant + + +
+ +
+ ekstrawagancko + ˌɛkstravaˈɡãnʦ̑kɔ +
+ + adv + + + w sposób ekstrawagancki + + extravagantly + + +
+ +
+ ekstrawertyk +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) osoba otwarta, komunikatywna, wykazująca stałe zainteresowanie otoczeniem + + extravert + + +
+ +
+ ekstremalnie + ˌɛkstrɛ̃ˈmalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ekstremalny + + extremely + + +
+ +
+ ekstremalny + ˌɛkstrɛ̃ˈmalnɨ +
+ + adj + + + krańcowy, skrajny + + extreme + + +
+ +
+ ekstremista + ˌɛkstrɛ̃ˈmʲista +
+ + n + + + osoba o skrajnych, radykalnych poglądach + + extremist + + +
+ +
+ ekstremistyczny +
+ + adj + + + dotyczący ekstremizmu albo ekstremistów + + extremist + + +
+ +
+ ekstremizm + ɛksˈtrɛ̃mʲism̥ +
+ + n + + + wyznawanie skrajnych, krańcowych poglądów w jakiejś kwestii + + extremism + + +
+ +
+ ekstremofil + ˌɛkstrɛ̃ˈmɔfʲil +
+ + n + + + organizm żyjący w ekstremalnych warunkach; + + extremophile + + +
+ +
+ ekstremum + ɛksˈtrɛ̃mũm +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) skrajna (minimalna lub maksymalna) wartość funkcji; + + extremum + + +
+ +
+ ekstynkcja + ɛksˈtɨ̃ŋkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) miara zmniejszania się intensywności światła przechodzącego przez ośrodek + + extinction + + +
+ +
+ eksżona +
+ + n + + + była żona + + ex- wife + + +
+ +
+ ekumenizm +
+ + n + + + nurt światopoglądowy proklamujący porozumienie między wyznaniami + + ecumenism + + +
+ +
+ ekwadorski + ˌɛkfaˈdɔrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Ekwador + + Ecuadorian + Ecuadorean + + +
+ +
+ ekwilibrystyka + ˌɛkfʲilʲiˈbrɨstɨka +
+ + n + + + zachowywanie równowagi w trudnych warunkach, np. na linie + + acrobatics + + +
+ +
+ ekwipunek + ˌɛkfʲiˈpũnɛk +
+ + n + + + rzeczy, które stanowią czyjeś wyposażenie na wyprawę lub podróż + + equipage + kit + + +
+ +
+ ekwiwalent +
+ + n + + + rzecz, która jest równa innej wartością + + equivalent + + +
+ +
+ el + ɛl +
+ + n + + + nazwa litery l/L + + el + + +
+ +
+ elastycznie +
+ + adv + + + w sposób elastyczny, giętko + + elastically + stretchily + + +
+ +
+ elastyczność + ˌɛlaˈstɨʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co elastyczne + + elasticity + + +
+ +
+ elastyczny + ˌɛlaˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) giętki, sprężysty + + elastic + + + + (przenośnie, przenośnia) łatwo się przystosowujący + + flexible + + +
+ +
+ elbait + ɛlˈba<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów; + + elbaite + + +
+ +
+ elegancja + ˌɛlɛˈɡãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + dobry smak w ubiorze i zachowaniu + + elegance + neatness + + +
+ +
+ elegancki + ˌɛlɛˈɡãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący elegancji; charakteryzujący się elegancją + + elegant + + +
+ +
+ elegancko + ˌɛlɛˈɡãnʦ̑kɔ +
+ + adv + + + w sposób elegancki + + elegantly + + +
+ +
+ elegijny + ˌɛlɛˈɟijnɨ +
+ + adj + + + (literacko) właściwy elegii + + elegiac + + + + smutny, żałobny + + elegiac + + +
+ +
+ elekcja + ɛˈlɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces wyboru na stanowisko lub urząd państwowy + + election + + +
+ +
+ elektor +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) książę uprawniony do wyboru cesarza w Rzeszy Niemieckiej; + + elector + + +
+ +
+ elektro- + ɛˈlɛktrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z elektrycznością + + electro- + + +
+ +
+ elektroda + ˌɛlɛkˈtrɔda +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) końcówka przewodnika pozostającego w kontakcie ze środowiskiem, do którego doprowadza lub z którego odprowadza prąd elektryczny; + + electrode + + +
+ +
+ elektroencefalograf + ˌɛlɛktrɔɛ̃nʦ̑ɛfaˈlɔɡraf +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) aparat elektroniczny do badania mózgu, rejestrujący odebrane za pomocą odpowiednich elektrod bioprądy; + + electroencephalograph + + +
+ +
+ elektrofiltr + ˌɛlɛkˈtrɔfʲiltr̥ +
+ + n + + + urządzenie do usuwania pyłu ze strumienia gazu przez wykorzystanie siły elektrostatycznej; + + electrically separating deduster + electrofilter + electroprecipitator + electrostatic filter + electrostatic precipitator + + +
+ +
+ elektrofizjologiczny +
+ + adj + + + (fizjologia, fizjologiczny) związany z elektrofizjologią, dotyczący elektrofizjologii + + electrophysiological + + +
+ +
+ elektroforeza +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) zjawisko zachodzące w płynach pod wpływem pola elektrycznego, polegające na ruchu naładowanych cząstek w kierunku jednej z elektrod; + + electrophoresis + + +
+ +
+ elektrolit + ˌɛlɛkˈtrɔlʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) substancja zdolna do jonowego przewodzenia prądu elektrycznego; + + electrolyte + + +
+ +
+ elektrolityczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) dotyczący elektrolizy lub elektrolitu, związany z elektrolizą lub z elektrolitem + + electrolytic + + +
+ +
+ elektroliza + ˌɛlɛktrɔˈlʲiza +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) zmiana struktury chemicznej substancji, zachodzące pod wpływem przyłożonego do niej zewnętrznego napięcia elektrycznego + + electrolysis + + +
+ +
+ elektroluminescencja + ˌɛlɛktrɔlũmʲĩnɛˈsʦ̑ɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) świecenie ciał, wywołane działaniem zmiennego pola elektrycznego; + + electroluminescence + + +
+ +
+ elektromagnes +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) cewka, która zachowuje się jak magnes podczas przepływu przez nią prądu elektrycznego; + + electromagnet + + +
+ +
+ elektromagnetyczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z elektromagnetyzmem + + electromagnetic + + +
+ +
+ elektromechanika +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) naprawa i konserwacja maszyn i urządzeń elektrycznych + + electromechanics + + + + (technologia, technika, techniczny) nauka o budowie, działaniu i zastosowaniu maszyn i urządzeń elektrycznych + + electromechanics + + +
+ +
+ elektron + ɛˈlɛktrɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna o ujemnym ładunku elektrycznym, będąca leptonem i składnikiem atomu; + + electron + + +
+ +
+ elektronarzędzie +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie elektryczne przeznaczone do prac remontowych i budowlanych + + power tool + + +
+ +
+ elektroniczny + ˌɛlɛktrɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z elektroniką, opierający się na elektronice + + electronic + + +
+ +
+ elektroniczny papieros +
+ + n + + + elektroniczny zamiennik papierosa tytoniowego pozwalający na inhalację par płynnych substancji aromatycznych; + + electronic cigarette + + +
+ +
+ elektronika + ˌɛlɛkˈtrɔ̃ɲika +
+ + n + + + dziedzina zajmującą się wytwarzaniem i przetwarzaniem sygnałów w postaci prądów i napięć elektrycznych; + + electronics + + +
+ +
+ elektronowolt + ˌɛlɛktrɔ̃ˈnɔvɔlt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka energii; + + electronvolt + + +
+ +
+ elektronowy +
+ + adj + + + związany z elektronami + + electron + + +
+ +
+ elektrostatyczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z elektrostatyką, dotyczący elektrostatyki + + electrostatic + + +
+ +
+ elektroterapia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (elektryczność) leczenie prądem elektrycznym; + + electrotherapy + + +
+ +
+ elektrownia + ˌɛlɛkˈtrɔvʲɲa +
+ + n + + + (elektryczność) zakład przemysłowy, w którym wytwarza się energię elektryczną; + + power plant + power station + + +
+ +
+ elektrownia wodna + ˌɛlɛkˈtrɔvʲɲa ˈvɔdna +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) elektrownia, która zamienia energię kinetyczną lub energię potencjalną (grawitacyjną) wody na energię elektryczną; + + hydro plant + hydro power plant + + +
+ +
+ elektrowstrząs +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (elektryczność) metoda leczenia niektórych chorób psychicznych polegająca na przepuszczaniu prądu elektrycznego przez mózg pacjenta; + + electroshock + + +
+ +
+ elektrowstrząsowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z elektrowstrząsami, dotyczący elektrowstrząsów + + electroconvulsive + + +
+ +
+ elektrowóz + ˌɛlɛkˈtrɔvus +
+ + n + + + (kolejnictwo) lokomotywa z napędem elektrycznym; + + electric locomotive + + +
+ +
+ elektryczność + ˌɛlɛkˈtrɨʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) własność materii, pozwalająca jej oddziaływać z polem elektromagnetycznym; + + electricity + + +
+ +
+ elektryczny + ˌɛlɛkˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z elektrycznością; działający przy wykorzystaniu elektryczności + + electric + electrical + + +
+ +
+ elektryczny pastuch +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) ogrodzenie pod niskim napięciem, wykorzystywane na pastwiskach do zabezpieczania przed wychodzeniem zwierząt hodowlanych poza jego teren; + + electric fence + + +
+ +
+ elektryk + ɛˈlɛktrɨk +
+ + n + + + osoba zajmująca się urządzeniami elektrycznymi + + electrician + electrical engineer + + +
+ +
+ element + ɛˈlɛ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) obiekt należący do rozważanego zbioru lub klasy + + element + + + + część składowa + + element + part + + +
+ +
+ elementarny + ˌɛlɛ̃mɛ̃nˈtarnɨ +
+ + adj + + + podstawowy, najprostszy + + elementary + + +
+ +
+ elementarz + ˌɛlɛ̃ˈmɛ̃ntaʃ +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) podręcznik do początkowej nauki czytania i pisania; + + primer + alphabet book + + +
+ +
+ elewacja + ˌɛlɛˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (budownictwo) zewnętrzna powierzchnia ściany budynku z wszystkimi znajdującymi się na niej elementami; + + elevation + + +
+ +
+ elf + ɛlf +
+ + n + + + istota fantastyczna; + + elf + + +
+ +
+ eliminacja +
+ + n + + + usuwanie, często drogą selekcji + + elimination + + +
+ +
+ elipsa + ɛˈlʲipsa +
+ + n + + + (literacko) figura retoryczna, polegająca na celowym pominięciu jednego lub kilku wyrazów w zdaniu lub wersie; + + ellipsis + ellipse + + + + (matematyka, matematyczny) zamknięta krzywa drugiego stopnia taka, że suma odległości każdego z punktów tej krzywej od dwóch innych, dowolnie obranych punktów (ognisk elipsy) jest stała; + + ellipse + ellipsis + + +
+ +
+ elipsoidalny +
+ + adj + + + mający kształt elipsoidy, odnoszący się do elipsoidy + + ellipsoidal + + +
+ +
+ elita + ɛˈlʲita +
+ + n + + + grupa ludzi wyróżniająca się pozytywnie w pewnym środowisku + + elite + + + + wyodrębniona, niekoniecznie sformalizowana, grupa przywódcza, stanowiąca wzór dla reszty społeczeństwa, kierująca jego życiem i określająca lub przynajmniej wpływająca na kierunek jego rozwoju + + elite + jet set + pick + + +
+ +
+ elitarny + ˌɛlʲiˈtarnɨ +
+ + adj + + + dostępny tylko dla niektórych osób + + elite + elitist + + +
+ +
+ elizja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) opuszczenie wygłoskowej głoski lub sylaby wyrazu przed pierwszą samogłoską następującego po niej wyrazu; + + elision + + +
+ +
+ elka + ˈɛlka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pojazd do nauki jazdy oznakowany literą L + + driving school car + + +
+ +
+ elo + ˈɛlɔ +
+ + interjection + + + (slangowo) cześć (na powitanie) + + hi + + +
+ +
+ elohista +
+ + n + + + (biblijny) autor elohistycznej warstwy tekstu Starego Testamentu + + Elohist + + +
+ +
+ elohistyczny +
+ + adj + + + (biblijny) związany z elohistą, charakterystyczny dla tradycji związanej z elohistą + + elohistic + + +
+ +
+ eloksalacja + ˌɛlɔksaˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + anodowanie wyrobów aluminowych; + + anodic treatment + anodizing + eloxal process + + +
+ +
+ eloksalowanie + ˌɛlɔksalɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (zobacz) anodowanie + + anodic treatment + anodizing + eloxal process + + +
+ +
+ elokwencja +
+ + n + + + umiejętność pięknego wysławiania się + + eloquence + elocution + oratory + + +
+ +
+ elokwentny + ˌɛlɔˈkfɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + mający dar umiejętnego, łatwego wysławiania się + + eloquent + articulate + soft-spoken + + +
+ +
+ elymijski +
+ + adj + + + związany z Elymami (Elymianami), dotyczący Elymów (Elymian) + + Elymian + + +
+ +
+ elymijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język elymijski; + + Elymian + + +
+ +
+ elżbietański +
+ + adj + + + związany z okresem panowania królowej Elżbiety I w Anglii, dotyczący okresu jej panowania + + Elizabethan + + +
+ +
+ em + ɛ̃m +
+ + n + + + nazwa litery m/M + + em + + +
+ +
+ emaliowany +
+ + adj + + + pokryty emalią + + enamelled + + +
+ +
+ emancypacja + ˌɛ̃mãnʦ̑ɨˈpaʦ̑ʲja +
+ + n + + + uwolnienie się od zależności i zdobycie lepszej pozycji w strukturze społecznej + + emancipation + + +
+ +
+ emaskulator +
+ + n + + + narzędzie służące do trzebienia zwierząt, głównie ogierów + + emasculator + + +
+ +
+ embargo + ɛ̃mˈbarɡɔ +
+ + n + + + zakaz przywozu lub wywozu określonych towarów do lub z danego państwa ogłaszany przez inne państwo lub organizację międzynarodową; + + embargo + + + + zakaz opuszczania przez obce statki handlowe portów albo wód terytorialnych danego państwa + + embargo + + + + zakaz publikowania w środkach masowego przekazu jakiejś wiadomości przed określonym dniem i określoną godziną + + embargo + + + + zarekwirowanie w czasie wojny mienia (statków, przedmiotów zaopatrzenia wojennego itp.) państwa neutralnego + + embargo + + +
+ +
+ emblemat + ɛ̃mˈblɛ̃mat +
+ + n + + + kompozycja plastyczna symbolizująca coś, np. organizację, ideę + + emblem + + +
+ +
+ embriologia + ˌɛ̃mbrʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka zajmująca się rozwojem zarodkowym organizmów zwierzęcych (w tym człowieka) i roślinnych; + + embryology + + +
+ +
+ ementaler +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj szwajcarskiego sera podpuszczkowego, twardego, dojrzewającego, o słodkim smaku + + emmental + + +
+ +
+ emeryt + ɛ̃ˈmɛrɨt +
+ + n + + + osoba, która przepracowała ustawowo wymaganą liczbę lat i osiągnąwszy wymagany wiek, przestała pracować i otrzymuje emeryturę + + pensioner + + +
+ +
+ emerytowany + ˌɛ̃mɛrɨtɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + będący na emeryturze; otrzymujący emeryturę + + retired + + +
+ +
+ emerytura + ˌɛ̃mɛrɨˈtura +
+ + n + + + okresowe świadczenia pieniężne (pensja) otrzymywane za przepracowanie ustawowej liczby lat lub po osiągnięciu wymaganego wieku; + + pension + + +
+ +
+ emigracja + ˌɛ̃mʲiˈɡraʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyjazd z ojczystego kraju do innego państwa w celu osiedlenia się w nim + + emigration + exile + + +
+ +
+ emigrant + ɛ̃ˈmʲiɡrãnt +
+ + n + + + ktoś, kto na stałe lub na pewien okres czasu zamieszkał poza swoją ojczyzną + + emigrant + + +
+ +
+ emir + ˈɛ̃mʲir +
+ + n + + + tytuł książęcy przysługujący władcom w państwach arabskich + + emir + + +
+ +
+ emirat + ɛ̃ˈmʲirat +
+ + n + + + (administracja) terytorium podległe władzy emira + + emirate + + +
+ +
+ emisariusz +
+ + n + + + tajny wysłannik polityczny + + emissary + + +
+ +
+ emisja + ɛ̃ˈmʲisʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wypuszczanie przez ciało cząstek (np. promieniowania, elektronów) + + emission + + + + wypuszczanie do atmosfery gazów lub pyłów + + emission + + +
+ +
+ emitent + ɛ̃ˈmʲitɛ̃nt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) podmiot emitujący papiery wartościowe (np. akcje, obligacje itp.) + + issuer + + +
+ +
+ emitować + ˌɛ̃mʲiˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) wypuszczać na rynek papiery wartościowe lub pieniądze + + issue + + + + (fizyka, fizyczny) wysyłać promieniowanie lub cząstki + + emit + + + + wypuszczać coś do atmosfery + + emit + + + + nadawać program radiowy lub telewizyjny + + broadcast + + +
+ +
+ emo +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) styl i postawa emocjonalnego sprzeciwu wobec rzeczywistości; + + emo + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek hardcorowego punku; + + emo + + +
+ +
+ emocja + ɛ̃ˈmɔʦ̑ʲja +
+ + n + + + silne poruszenie, wzruszenie, przejęcie, podniecenie; przeżywanie czegoś pod względem emocjonalnym, uczuciowym; + + emotion + excitement + + +
+ +
+ emocjonalnie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący emocji, z zaangażowaniem emocji + + emotionally + + +
+ +
+ emocjonalny + ˌɛ̃mɔʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + dotyczący emocji, emocjonalności + + emotional + + +
+ +
+ empatia + ɛ̃mˈpatʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zdolność do odczuwania stanów emocjonalnych innych osób i umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia; + + empathy + + +
+ +
+ empatycznie +
+ + adv + + + w sposób empatyczny, okazując empatię + + empathetically + empathically + + +
+ +
+ empatyczny + ˌɛ̃mpaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wykazujący się empatią, współodczuwaniem + + empathic + + +
+ +
+ empire +
+ + n + + + (sztuka) późna odmiana klasycyzmu, nawiązująca do sztuki antycznej, rozwinięta w okresie panowania francuskiego cesarza Napoleona I; + + Empire style + + +
+ +
+ empiria +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) poznanie za pomocą doświadczenia + + empiricism + + +
+ +
+ empiryczny + ˌɛ̃mpʲiˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) poznany w doświadczeniu, oparty na nim + + empiric + + +
+ +
+ empiryzm + ɛ̃mˈpʲirɨsm̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) doktryna głosząca, że źródłem ludzkiego poznania są bodźce zmysłowe docierające ze świata zewnętrznego i wobec nich wszystkie idee, teorie są wtórne; + + empiricism + + +
+ +
+ empora +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) galeria nad przedsionkiem lub nawą kościoła; + + matroneum + + +
+ +
+ emu + ˈɛ̃mu +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek dużego ptaka australijskiego, Dromaius novaehollandiae, jedyny żyjący przedstawiciel rodziny emu (1.1); + + emu + + +
+ +
+ emulacja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) programowa symulacja działania jakiegoś sprzętu lub oprogramowania + + emulation + + +
+ +
+ emulsja + ɛ̃ˈmulsʲja +
+ + n + + + mieszanina dwóch substancji; + + emulsion + + +
+ +
+ en + ɛ̃n +
+ + n + + + nazwa litery n/N + + en + + +
+ +
+ en détail +
+ + adv + + + szczegółowo + + in detail + + +
+ +
+ encefalograficzny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z encefalografią, dotyczący encefalografii + + encephalographic + + +
+ +
+ encefalopatia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) ogólne określenie uszkodzenia mózgu przez czynniki różnego pochodzenia; + + encephalopathy + + +
+ +
+ encyklopedia + ˌɛ̃nʦ̑ɨklɔˈpɛdʲja +
+ + n + + + dzieło opisujące ogół wiedzy, uporządkowane w formie haseł; + + encyclopedia + encyclopaedia + + +
+ +
+ encyklopedyczny + ˌɛ̃nʦ̑ɨklɔpɛˈdɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z encyklopedią, dotyczący encyklopedii + + encyclopedic + encyclopaedic + + +
+ +
+ encyklopedysta + ˌɛ̃nʦ̑ɨklɔpɛˈdɨsta +
+ + n + + + członek grupy twórców Wielkiej Encyklopedii Francuskiej; + + encyclopedist + + +
+ +
+ endemiczny +
+ + adj + + + występujący tylko na określonym obszarze + + endemic + + +
+ +
+ endemit +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) takson występujący tylko na danym obszarze; + + endemic + + +
+ +
+ endogenny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) pochodzący z wewnątrz organizmu + + endogenous + + +
+ +
+ endokrynolog + ˌɛ̃ndɔkrɨ̃ˈnɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób gruczołów wydzielania wewnętrznego + + endocrinologist + + +
+ +
+ endokrynologia + ˌɛ̃ndɔkrɨ̃nɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o wydzielaniu wewnętrznym, gruczołach, hormonach i ich działaniu; + + endocrinology + + + + (medycyna, medyczny) dziedzina medycyny zajmująca się zaburzeniami funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego + + endocrinology + + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) klinika, oddział lub pododdział w szpitalu, gdzie leczeni są pacjenci z chorobami tarczycy + + endocrinology + + +
+ +
+ endokrynologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (biologia, biologiczny) związany z endokrynologią, dotyczący endokrynologii + + endocrinological + + +
+ +
+ endometrioza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba kobiet polegająca na nieprawidłowym umiejscowieniu błony śluzowej trzonu macicy; + + endometriosis + + +
+ +
+ endonim + ɛ̃nˈdɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (geografia, geograficzny) nazwa obiektu geograficznego w jednym z języków używanych na danym obszarze, gdzie dany obiekt się znajduje, używana poza miejscem występowania tego języka; + + endonym + + +
+ +
+ endorfina + ˌɛ̃ndɔrˈfʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) hormon peptydowy, endogenny opioid, który wywołuje zadowolenie i doskonałe samopoczucie oraz tłumi odczuwanie drętwienia i bólu; + + endorphin + + +
+ +
+ energetyczny +
+ + adj + + + związany z energią + + energy + + +
+ +
+ energia + ɛ̃ˈnɛrʲɟja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zasób, kosztem którego możliwe jest wykonanie pracy; + + energy + power + + + + entuzjazm, chęć do działania + + energy + + +
+ +
+ energicznie + ˌɛ̃nɛrʲˈɟiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób energiczny, stanowczo, żywo + + energetically + + +
+ +
+ energiczny + ˌɛ̃nɛrʲˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który jest pełen energii, żywości, wigoru; stanowczy + + energetic + + +
+ +
+ energochłonność +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) ilość zużywanej energii + + energy consumption + + + + cecha zużywanie energii + + energy consumption + + +
+ +
+ enigma + ɛ̃ˈɲiɡma +
+ + n + + + zagadka, tajemnica + + enigma + + +
+ +
+ enigmatycznie + ˌɛ̃ɲiɡmaˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób enigmatyczny + + enigmatically + + +
+ +
+ enigmatyczny + ˌɛ̃ɲiɡmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zagadkowy, trudny do zrozumienia + + enigmatic + + +
+ +
+ enklawa + ɛ̃ŋˈklava +
+ + n + + + (administracja) (geografia, geograficzny) terytorium państwa lub jego część otoczone ze wszystkich stron przez terytorium lądowe innego państwa; + + enclave + + +
+ +
+ enologiczny +
+ + adj + + + dotyczący enologii, winoznawstwa + + enological + oenological + + +
+ +
+ entalpia + ɛ̃nˈtalpʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jedna z funkcji stanu, miara ilości energii zawartej w układzie pod stałym ciśnieniem; + + enthalpy + + +
+ +
+ entalpia swobodna + ɛ̃nˈtalpʲja sfɔˈbɔdna +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jedna z funkcji stanu, zwana również funkcją Gibbsa; + + Gibbs free energy + + +
+ +
+ ententa + ãnˈtãnta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) podczas pierwszej wojny światowej: państwa walczące z państwami centralnymi + + entente + + + + (historia, historyczny, historycznie) porozumienie Francji, Rosji i Wielkiej Brytanii utworzone w latach 1904-1907; + + entente + + +
+ +
+ enter + ˈɛ̃ntɛr +
+ + n + + + klawisz „Enter” na klawiaturze komputera + + enter + + + + strzałka na klawiszu (1.1) + + enter + + +
+ +
+ enteropatia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan patologiczny w jelitach; + + enteropathy + + +
+ +
+ entomolog + ˌɛ̃ntɔ̃ˈmɔlɔk +
+ + n + + + naukowiec zajmujący się badaniami owadów + + entomologist + + + + kobieta naukowiec zajmująca się badaniami owadów + + entomologist + + +
+ +
+ entomologia + ˌɛ̃ntɔ̃mɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dział zoologii, nauka o owadach; + + entomology + + +
+ +
+ entomologiczny + ˌɛ̃ntɔ̃mɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z entomologią, dotyczący entomologii + + entomological + + +
+ +
+ entropia + ɛ̃nˈtrɔpʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jedna z termodynamicznych funkcji stanu, jest miarą liczby sposobów, na jakie można ułożyć elementy układu bez zmiany jego parametrów makroskopowych; + + entropy + + + + (informatyka, informatyczny) (matematyka, matematyczny) średnia ilość informacji przypadająca na znak symbolizujący zajście zdarzenia z pewnego zbioru zdarzeń o danych prawdopodobieństwach; + + entropy + + + + (potocznie, potoczny) rozpad, chaos, nieporządek + + entropy + + +
+ +
+ entuzjasta + ˌɛ̃ntuˈzʲjasta +
+ + n + + + osoba pełna entuzjazmu, chęci i wiary w możliwość zrealizowania jakiejś idei; osoba żywo poruszona, pobudzona jakąś ideą + + enthusiast + + +
+ +
+ entuzjastycznie +
+ + adv + + + z entuzjazmem, w sposób entuzjastyczny + + enthusiastically + ebulliently + + +
+ +
+ entuzjastyczny +
+ + adj + + + trwający w stanie zachwytu, emocjonalnie zaangażowany + + avid + enthusiastic + rapturous + + +
+ +
+ entuzjazm + ɛ̃nˈtuzʲjasm̥ +
+ + n + + + stan zachwytu czymś; zapał, radość + + enthusiasm + + +
+ +
+ enty + ˈɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + któryś z kolei + + nth + + +
+ +
+ enzym + ˈɛ̃w̃zɨ̃m +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (chemia, chemiczny) białko wytwarzane przez komórki żywe i działające jako katalizator w procesach chemicznych organizmów; + + enzyme + ferment + + +
+ +
+ eo ipso +
+ + pronoun + + + tym samym + + eo ipso + + +
+ +
+ eocen + ɛˈɔʦ̑ɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) środkowa epoka paleogenu + + Eocene + + +
+ +
+ eoliczny + ˌɛɔˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z działalnością wiatru + + aeolian + eolian + + +
+ +
+ eolityczny +
+ + adj + + + (archeologia, archeologiczny) związany z eolitami; związany z okresem, w którym powstawały eolity + + eolithic + + +
+ +
+ eon +
+ + n + + + wiek, era + + eon + + +
+ +
+ epejroforeza + ˌɛpɛjrɔfɔˈrɛza +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) poziome ruchy kontynentów skutkujące zmianami ich położenia względem siebie i względem biegunów; + + continental drift + + +
+ +
+ epicentrum +
+ + n + + + (geofizyka) obszar na powierzchni Ziemi, znajdujący się bezpośrednio nad ogniskiem trzęsienia ziemi + + epicentre + epicenter + + +
+ +
+ epidemia + ˌɛpʲiˈdɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) duża liczba zachorowań na tę samą chorobę, na tym samym obszarze i w tym samym czasie; + + epidemic + epidemy + + +
+ +
+ epidemiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) odnoszący się do epidemii + + epidemic + epidemical + + +
+ +
+ epidemiologia + ˌɛpʲidɛ̃mʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (medycyna, medyczny) nauka zajmująca się czynników wpływających na powstawanie i szerzenie się epidemii, a także sposobami zwalczania i zapobiegania epidemiom; + + epidemiology + + +
+ +
+ epidemiologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z epidemiologią, dotyczący epidemiologii + + epidemiological + epidemiologic + + +
+ +
+ epidiaskop + ˌɛpʲiˈdʲjaskɔp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie projekcyjne będące połączeniem diaskopu i episkopu, służące do wyświetlania pojedynczych obrazów nieruchomych zarówno w świetle odbitym, jak i przechodzącym (przezroczy, folii, stron książki, fotografii itp.); + + epidiascope + + +
+ +
+ epidot +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z grupy krzemianów o szeroko rozpowszechnionym zasięgu, kruchy, przezroczysty, w zależności od kierunku obserwacji zmienia swoją barwę od ciemnozielonej do żółtozielonej, Ca2(Fe,Al)Al2(SiO4)(Si2O7)O(OH); + + epidote + + +
+ +
+ epifania + ˌɛpʲiˈfãɲja +
+ + n + + + (książkowy) olśnienie, wyjątkowe doznanie + + epiphany + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) objawienie + + epiphany + + +
+ +
+ epifora + ˌɛpʲiˈfɔra +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) jedna z figur stylistycznych polegająca na powtórzeniu słowa lub zwrotu na końcu kilku następujących po sobie wersów lub zdań + + epiphora + + +
+ +
+ epigenetyka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) badanie dziedziczności pozagenowej + + epigenetics + + +
+ +
+ epigraf + ɛˈpʲiɡraf +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) napis wykuty w kamieniu lub wycięty w drewnie, stanowiący element architektury, pomnika, nagrobka; + + epigraph + + +
+ +
+ epigramat + ˌɛpʲiˈɡrãmat +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) krótki utwór poetycki mający charakter satyryczny bądź dydaktyczny + + epigram + + +
+ +
+ epigramatycznie + ˌɛpʲiɡrãmaˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + (przysłówek) od epigramat + + epigrammaticaly + + +
+ +
+ epigramatyczny + ˌɛpʲiɡrãmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od epigramat + + epigrammatic + + +
+ +
+ epikleza +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) modlitwa liturgiczna odmawiana przez prezbitera podczas eucharystii, wzywająca Boga do uświęcenia darów chleba i wina oraz uczestników zgromadzenia; + + epiclesis + epiklesis + + +
+ +
+ epikureizm + ˌɛpʲikuˈrɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) jeden z kierunków filozoficznych; + + epicureanism + + +
+ +
+ epikurejczyk +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik epikureizmu + + Epicurean + + +
+ +
+ epikurejski +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z epikureizmem, dotyczący epikureizmu, poglądów Epikura + + Epicurean + + + + (książkowy) dążący do własnej przyjemności, używający uciech + + epicurean + + +
+ +
+ epilog + ɛˈpʲilɔk +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) końcowa część utworu informująca o dalszych losach bohaterów już po zamknięciu akcji; + + epilog + epilogue + + +
+ +
+ episkop + ɛˈpʲiskɔp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania na ekranie pojedynczych obrazów nieruchomych w świetle odbitym, co umożliwia prezentację w powiększeniu np. stron książki; + + episcope + + +
+ +
+ episkopalny +
+ + adj + + + (kościelny) związany z Kościołem episkopalnym + + episcopalian + + +
+ +
+ episkopat +
+ + n + + + (kościelny) ogół biskupów jakiegoś kraju lub prowincji kościelnej + + episcopate + episcopacy + + +
+ +
+ epistemiczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) poznawczy + + epistemic + + +
+ +
+ epistolografia + ˌɛpʲistɔlɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + sztuka pisania listów; + + epistolography + + +
+ +
+ epistolograficzny +
+ + adj + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) związany z epistolografią, dotyczący epistolografii + + epistolographic + + +
+ +
+ epistoła + ˌɛpʲiˈstɔwa +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) list + + epistle + + +
+ +
+ epitafium + ˌɛpʲiˈtafʲjũm +
+ + n + + + inskrypcja nagrobna; + + epitaph + + + + (literacko) utwór literacki ku czci zmarłego + + epitaph + + +
+ +
+ epitalamium +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) panegiryk z okazji uroczystości weselnych + + epithalamium + + +
+ +
+ epizod + ɛˈpʲizɔt +
+ + n + + + zdarzenie, wydarzenie (zwykle mało istotne) + + episode + + +
+ +
+ epoka + ɛˈpɔka +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) formalna jednostka geochronologiczna, mniejsza od okresu i dzieląca się na wieki; + + age + epoch + + +
+ +
+ epokowy +
+ + adj + + + (książkowy) mający ogromne znaczenie z punktu widzenia następstw + + epochal + + +
+ +
+ epolet + ɛˈpɔlɛt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) naramiennik ozdobiony taśmą lub sznurem złotym lub srebrnym, często z frędzlami, w niektórych armiach z umieszczonymi oznakami stopnia wojskowego + + epaulette + + +
+ +
+ eponim + ɛˈpɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) słowo utworzone od nazwy własnej; + + eponym + + +
+ +
+ epopeja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dłuższy poemat epicki; + + epopee + + +
+ +
+ epos + ˈɛpɔs +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) poemat epicki pisany wierszem lub rzadziej prozą, w którym dzieje legendarnych lub rzeczywistych bohaterów są przedstawione na tle wydarzeń historycznych + + epic + + +
+ +
+ epsilon + ɛpˈsʲilɔ̃n +
+ + n + + + nazwa piątej litery alfabetu greckiego, ε; + + epsilon + + +
+ +
+ epsomit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity i szeroko rozpowszechniony minerał z gromady siarczanów, uwodniony siarczan magnezu, MgSO4·7H2O; + + epsomite + + +
+ +
+ epuzer + ɛˈpuzɛr +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) kandydat do małżeństwa, konkurent + + suitor + + +
+ +
+ er + ɛr +
+ + n + + + nazwa litery r / R + + ar + + +
+ +
+ era + ˈɛra +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jednostka podziału dziejów Ziemi; + + era + + + + (historia, historyczny, historycznie) okres zapoczątkowany jakimś ważnym wydarzeniem - rzeczywistym lub legendarnym - który stanowi podstawę rachuby lat w kalendarzu. + + age + + +
+ +
+ era kenozoiczna + ˈɛra ˌkɛ̃nɔzɔˈ<sup>j</sup>iʧ̑na +
+ + n + + + (zobacz) kenozoik + + Cenozoic Era + + +
+ +
+ era mezozoiczna + ˈɛra ˌmɛzɔzɔˈ<sup>j</sup>iʧ̑na +
+ + n + + + (zobacz) mezozoik + + Mesozoic Era + + +
+ +
+ era paleozoiczna + ˈɛra ˌpalɛɔzɔˈ<sup>j</sup>iʧ̑na +
+ + n + + + (zobacz) paleozoik + + Palaeozoic Era + Paleozoic Era + + +
+ +
+ erb + ɛrp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Er i liczbie atomowej 68; + + erbium + + +
+ +
+ erekcja + ɛˈrɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) (seksuologia, seksuologiczny) usztywnienie i powiększenie się niektórych narządów (np. prącia, łechtaczki, sutka) w wyniku zwiększonego ciśnienia krwi; + + erection + + + + (książkowy) wzniesienie, zbudowanie lub ufundowanie jakiejś budowli + + erection + + +
+ +
+ erem +
+ + n + + + klasztor; + + hermitage + hermitary + + +
+ +
+ eremita + ˌɛrɛ̃ˈmʲita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik żyjący w odosobnieniu, pustelnik; + + hermit + + +
+ +
+ eremitorium +
+ + n + + + siedziba eremity; + + hermitage + hermitary + + +
+ +
+ ergatywny + ˌɛrɡaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) w odniesieniu do języka: używający specjalnego przypadku (ergatywu) do określenia sprawcy czynności w zdaniu przechodnim + + ergative + + +
+ +
+ ergo +
+ + conjunction + + + (książkowy) więc, a więc, zatem + + ergo + + +
+ +
+ ergofobia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) fobia pracy, irracjonalny lęk przed pracą + + ergophobia + ergasiophobia + + +
+ +
+ erogenny + ˌɛrɔˈɡɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + w odniesieniu do okolicy ciała, której stymulacja powoduje podniecenie seksualne + + erogenous + erotogenic + + +
+ +
+ erotyczny + ˌɛrɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący erotyki, seksu + + erotic + + +
+ +
+ erotyka + ɛˈrɔtɨka +
+ + n + + + ogół tego, co erotyczne, związane z erotyzmem, tematyką miłosną + + eroticism + + +
+ +
+ erotyzm + ɛˈrɔtɨsm̥ +
+ + n + + + miłość zmysłowa, o znaczącym podłożu seksualnym + + eroticism + + +
+ +
+ erozja + ɛˈrɔzʲja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) proces niszczenia powierzchni terenu (gruntu, skał) przez różne czynniki – wodę, wiatr, słońce, grawitację czy działalność organizmów żywych; + + erosion + + +
+ +
+ erozyjny +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) dotyczący erozji + + erosive + + +
+ +
+ errata + ɛrˈːata +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) spis oraz sprostowanie omyłek zauważonych w wydrukowanej już książce, dołączone do niej w postaci wkładki lub wklejki + + errata + + +
+ +
+ ersatz +
+ + n + + + namiastka jakiejś rzeczy lub podróbka, coś zastępczego, gorszej jakości + + ersatz + + +
+ +
+ erudycja + ˌɛruˈdɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + rozległy zasób książkowej wiedzy; gruntowne wykształcenie + + erudition + + +
+ +
+ erupcja + ɛˈrupʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) wybuch wulkanu; + + eruption + + + + (astronomia, astronomiczny) wybuch gazu na Słońcu + + eruption + + +
+ +
+ erystyka + ɛˈrɨstɨka +
+ + n + + + sztuka prowadzenia sporów; + + eristic + + +
+ +
+ erytrocyt + ˌɛrɨˈtrɔʦ̑ɨt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) składnik morfotyczny krwi; + + erythrocyte + red blood cell + + +
+ +
+ erytrozyna + ˌɛrɨtrɔˈzɨ̃na +
+ + n + + + (spożywczy) wiśniowoczerwony smołowy barwnik dodawany do niektórych typów żywności (np. do owoców konserwowych, osłonek kiełbas oraz do herbatników), leków, tabletek, past do zębów, zakazany w niektórych krajach; + + erythrosine + + +
+ +
+ erzjański +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język (dialekt) erzjański; + + Erzya + + +
+ +
+ es + ɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk e obniżony o półton; + + E-flat + + + + nazwa litery s/S + + es + ess + + +
+ +
+ es-moll + ˈɛs‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku es (w zapisie nutowym z sześcioma bemolami) + + e-flat minor + + +
+ +
+ eschatologia + ˌɛsxatɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) dział teologii i filozofii dotyczący spraw ostatecznych: śmierci, końca świata, życia pozagrobowego, rodzajów sądu pośmiertnego, świata zmarłych itp. + + eschatology + + +
+ +
+ eschatologiczny +
+ + adj + + + związany z eschatologią, dotyczący eschatologii + + eschatological + + +
+ +
+ eseista + ˌɛsɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + literat, autor esejów, szkiców literackich + + essayist + + +
+ +
+ esej +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) forma literacka lub literacko-naukowa, prezentująca punkt widzenia autora; + + essay + + +
+ +
+ eses + ˈɛsɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk e obniżony o cały ton; + + E double flat + + +
+ +
+ eskadra +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (lotnictwo, lotniczy) jednostka organizacyjna lotnictwa wojskowego, składająca się z kilku lub kilkunastu, rzadziej kilkudziesięciu samolotów; + + squadron + + + + (wojskowość, wojskowy) (morski) zespół okrętów jednego lub zbliżonego rodzaju dowodzony przez jednego dowódcę; + + squadron + + +
+ +
+ eskalacja +
+ + n + + + stopniowe zwiększanie, potęgowanie się czegoś + + escalation + + +
+ +
+ eskapizm +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) ucieczka od problemów codzienności i życia społecznego + + escapism + + +
+ +
+ eskimoski + ˌɛsʲcĩˈmɔsʲci +
+ + adj + + + związany z Eskimosami, dotyczący Eskimosów + + Eskimo + + +
+ +
+ eskorta + ɛˈskɔrta +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba lub kilka osób towarzyszące komuś po to, żeby się nim opiekować lub mieć nad nim kontrolę + + escort + + + + oddział zbrojny, grupa okrętów lub pojazdów, towarzyszący komuś lub czemuś w drodze jako ochrona lub honorowa asysta + + escort + + +
+ +
+ eskortowiec + ˌɛskɔrˈtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (morski) niejednolita klasa okrętów eskortowych małej lub średniej wielkości; + + escort vessel + + +
+ +
+ eskortowiec oceaniczny + ˌɛskɔrˈtɔvʲjɛʦ̑ ˌɔʦ̑ɛãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) klasa okrętów Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych, przeznaczonych do wykonywania zadań eskortowych na wodach oceanicznych; + + ocean escort + + +
+ +
+ espadryla +
+ + n + + + lekki, miękki płócienny pantofel na sznurkowej podeszwie; + + espadrille + + +
+ +
+ esperancki + ˌɛspɛˈrãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dotyczący esperanta + + Esperantist + + +
+ +
+ esperanto + ˌɛspɛˈrãntɔ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) sztuczny język opracowany przez Ludwika Zamenhofa w 1887 r.; + + Esperanto + + +
+ +
+ espresso + ɛsˈprɛsːɔ +
+ + n + + + (kulinaria) włoska mocna kawa z ekspresu ciśnieniowego, przygotowana z małej, około 30 ml, ilości wody; + + espresso + + +
+ +
+ espresso doppio +
+ + n + + + podwójne espresso, z podwójnej ilości kawy i wody (ok. 60 ml) + + double espresso + + +
+ +
+ establishment +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) określenie grupy osób sprawujących władzę w Wielkiej Brytanii, uważanych za ekskluzywną i uprzywilejowaną społeczność + + establishment + + + + (pejoratywnie, pejoratywny) w szerszym znaczeniu: elita władzy w każdym kraju + + establishment + + +
+ +
+ esteta + ɛˈstɛta +
+ + n + + + człowiek wrażliwy na piękno, znawca piękna + + aesthete + esthete + + +
+ +
+ estetyczny + ˌɛstɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zgodny z wymaganiami estetyki, dotyczący zmysłu piękna + + aesthetic + + +
+ +
+ estetyka + ɛˈstɛtɨka +
+ + n + + + ładny, gustowny wygląd czegoś + + aesthetics + esthetic + + +
+ +
+ estoński + ɛˈstɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Estonii lub Estończyków + + Estonian + + +
+ +
+ estragon + ɛˈstraɡɔ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) (zobacz) bylica draganek + + tarragon + + +
+ +
+ estrogen + ɛˈstrɔɡɛ̃n +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) żeński hormon płciowy; + + estrogen + oestrogen + + +
+ +
+ estuarium +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) poszerzone, lejkowate ujście rzeki, powstałe w wyniku działania pływów morskich; + + estuary + + +
+ +
+ eta + ˈɛta +
+ + n + + + nazwa siódmej litery alfabetu greckiego współczesnego i ósmej alfabetu starogreckiego, η; + + eta + + +
+ +
+ etamsylat + ˌɛtãmˈsɨlat +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek hemostatyczny z grupy sulfonianów; + + ethamsylate + + +
+ +
+ etan + ˈɛtãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkanów, jeden ze składników gazu ziemnego; + + ethane + + +
+ +
+ etanol + ɛˈtãnɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkoholi o wzorze C2H5OH; + + ethanol + + +
+ +
+ etap + ˈɛtap +
+ + n + + + odcinek czasu wykonania danej czynności, po którym lub przed którym wystąpiła inna część działania + + stage + phase + + +
+ +
+ etat +
+ + n + + + stanowisko pracy ze stałym wynagrodzeniem i w pełnym wymiarze godzin + + day job + + +
+ +
+ eten + ˈɛtɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, najprostszy alken, bezbarwny i łatwopalny gaz o słodkawym zapachu, fitohormon; + + ethene + ethylene + + +
+ +
+ eter + ˈɛtɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, w którym występują wiązania C-O-C; + + ether + + + + (chemia, chemiczny) skrótowe określenie eteru dietylowego; + + ether + + + + w fizyce i filozofii hipotetyczna substancja wypełniająca całą przestrzeń; + + ether + + +
+ +
+ eternit + ɛˈtɛrʲɲit +
+ + n + + + (budownictwo) cementowo-azbestowy materiał budowlany stosowany dawniej na pokrycie dachów oraz do wyrobu rur; + + eternit + fibre cement + + +
+ +
+ etiologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z etiologią, dotyczący etiologii + + etiologic + etiological + + +
+ +
+ etiopski + ɛˈtʲjɔpsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Etiopii lub do Etiopczyków + + Ethiopian + + +
+ +
+ etiuda + ɛˈtʲjuda +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) forma muzyczna, zwykle na instrument solowy; + + etude + étude + + + + krótki utwór w sztuce, mający na celu doskonalenie stylu literackiego, gry aktorskiej, techniki malarskiej itp.; + + etude + + +
+ +
+ etnicznie + ɛtʲˈɲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób etniczny, dotyczący etniczności + + ethnically + + +
+ +
+ etniczny + ɛtʲˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z przynależnością do grupy narodowej + + ethnic + + +
+ +
+ etnocentryzm + ˌɛtnɔˈʦ̑ɛ̃ntrɨsm̥ +
+ + n + + + przekonanie o wyższości jednej grupy etnicznej i jej kultury nad innymi i związana z tym pogarda wobec innych kultur i ich tradycji + + ethnocentrism + + +
+ +
+ etnograficzny +
+ + adj + + + związany z etnografią + + ethnographic + + +
+ +
+ etnolekt +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (językoznawstwo, językoznawczy) język, dialekt lub gwara używana przez wyodrębnioną grupę etniczną; + + ethnolect + + +
+ +
+ etnolingwistyczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z etnolingwistyką, dotyczący etnolingwistyki + + ethnolinguistic + + +
+ +
+ etnologiczny +
+ + adj + + + związany z etnologią, dotyczący etnologii + + ethnologic + ethnological + + +
+ +
+ etnos +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) (socjologia, socjologiczny) grupa etniczna; + + ethnicity + + + + zespół cech charakteryzujących grupę etniczną + + ethnicity + + +
+ +
+ etola + ɛˈtɔla +
+ + n + + + rodzaj szala lub krótkiej pelerynki, zwykle z miękkiego futra; narzutka futrzana na ramiona noszona do sukien wieczorowych + + stole + + +
+ +
+ etologia + ˌɛtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o zachowaniu się zwierząt + + ethology + + +
+ +
+ etologiczny + ˌɛtɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z etologią, dotyczący etologii + + ethologic + ethological + + +
+ +
+ etopozyd + ˌɛtɔˈpɔzɨt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) półsyntetyczna pochodna podofilotoksyny o działaniu cytostatycznym; + + etoposide + + +
+ +
+ etruski + ɛˈtrusʲci +
+ + adj + + + dotyczący Etrurii lub Etrusków + + Etruscan + + +
+ +
+ etruski + ɛˈtrusʲci +
+ + n + + + język Etrusków + + Etruscan + + +
+ +
+ etruskologia + ˌɛtruskɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się kulturą, historią i językiem Etrusków; + + Etruscology + + +
+ +
+ etui +
+ + n + + + (handel, handlowy) (książkowy) futerał lub kasetka do przechowania ważnych lub delikatnych przedmiotów; + + case + + +
+ +
+ etyczny + ɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z etyką, dotyczący etyki + + ethical + ethic + + +
+ +
+ etyka + ˈɛtɨka +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) dział filozofii zajmujący się badaniem moralności i tworzeniem systemów myślowych, z których można wyprowadzać zasady moralne; + + ethics + + +
+ +
+ etymolog +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) naukowiec badający pochodzenie wyrazów + + etymologist + + +
+ +
+ etymologia ludowa + ˌɛtɨ̃mɔˈlɔɟja luˈdɔva +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) analiza pochodzenia wyrazów oparta na skojarzeniach zamiast na naukowych metodach badawczych; + + folk etymology + + +
+ +
+ etymologicznie +
+ + adv + + + (językoznawstwo, językoznawczy) w myśl zasad etymologii, zgodnie z etymologią + + etymologically + + +
+ +
+ etymologiczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany lub odnoszący się do etymologii + + etymological + + +
+ +
+ etyn + ˈɛtɨ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) najprostszy węglowodór nienasycony z szeregu homologicznego alkinów, bezbarwny gaz; + + ethyne + ethine + + +
+ +
+ eucharystia + ɛw.xa.rɨˈsti.a +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden z sakramentów w chrześcijaństwie; + + Eucharist + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) porządek celebracji liturgicznej w chrześcijaństwie, inaczej msza; + + Eucharist + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) postacie eucharystyczne, konsekrowana hostia i wino; + + Eucharist + + +
+ +
+ eucharystyczny + ˌɛwxarɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odnoszący się do eucharystii, związany z eucharystią + + eucharistic + eucharistical + + +
+ +
+ eudajmonia +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) w starożytnej Grecji: stan zadowolenia i satysfakcji z życia, rozumiany różnie przez różnych filozofów; + + eudaimonia + eudemonia + + +
+ +
+ eufemistyczny +
+ + adj + + + unikający użycia drażliwych słów poprzez zastąpienie ich wyrażeniami delikatniejszymi lub wymijającymi + + euphemistic + + +
+ +
+ eufemizm + ɛwˈfɛ̃mʲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) oględne, delikatne słowo lub wyrażenie zastępujące inne, który jest zbyt drastyczne, nieprzyzwoite, dosadne; + + euphemism + + +
+ +
+ euforia + ɛwˈfɔrʲja +
+ + n + + + stan dużego zadowolenia, błogostan, stan radosnego podniecenia + + euphoria + + +
+ +
+ eugeniczny + ˌɛwɡɛ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z eugeniką, dotyczący eugeniki + + eugenic + + +
+ +
+ eugenika + ɛwˈɡɛ̃ɲika +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) system poglądów dotyczących możliwości selektywnego rozmnażania zwierząt lub ludzi w celu ulepszenia gatunków w oparciu o cechy dziedziczone; + + eugenics + + +
+ +
+ eukaliptus +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Eucalyptus L'Hér., drzewo lub krzew o wiecznie zielonych liściach rosnące w Australii; + + eucalyptus + gum tree + gumtree + + +
+ +
+ eukariont +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (systematyka) organizm należący do królestwa eukariontów + + eukaryote + + + + (biologia, biologiczny) organizm zbudowany z komórek posiadających jądro komórkowe z chromosomami + + eukaryote + eucaryot + eucaryote + eukaryot + + +
+ +
+ eukariotyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) posiadający w komórce jądro z chromosomami + + eukaryotic + eucaryotic + + +
+ +
+ eunuch +
+ + n + + + mężczyzna z wyciętymi jądrami; + + eunuch + + + + (dawniej, dawny) sługa dworski, pokojowiec + + eunuch + + +
+ +
+ eunuchoid +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) osobnik mający cechy eunucha + + eunuchoid + + +
+ +
+ eunuchoidyzm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) zaburzenie hormonalne spowodowane niedoczynnością jąder; + + eunuchoidism + + +
+ +
+ eurazjatycki + ˌɛwrazʲjaˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany Eurazją, dotyczący Eurazji, pochodzący z Eurazji + + Eurasian + + +
+ +
+ eureka +
+ + interjection + + + (zobacz) heureka + + eureka + + +
+ +
+ euro + ˈɛwrɔ +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Unii Europejskiej; + + euro + + +
+ +
+ euroazjatycki +
+ + adj + + + dotyczący Europy i Azji, dziejący się w Europie i Azji + + Eurasian + + +
+ +
+ eurocent + ɛwˈrɔʦ̑ɛ̃nt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (jednostka monetarna) moneta zdawkowa o wartości jednej setnej (1/100) euro + + cent + Eurocent + + +
+ +
+ eurodolar + ˌɛwrɔˈdɔlar +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) dolar amerykański w formie znajdującego się poza Stanami Zjednoczonymi depozytu bankowego lub pożyczki udzielonej innemu państwu; + + Eurodollar + + +
+ +
+ euroentuzjasta + ˌɛwrɔɛ̃ntuˈzʲjasta +
+ + n + + + (neologizm) gorący zwolennik integracji z Unią Europejską. + + euroenthusiast + + +
+ +
+ euroizacja + ˌɛwrɔ<sup>j</sup>iˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wprowadzenie euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej; + + euroisation + euroization + + +
+ +
+ euroizować + ˌɛwrɔ<sup>j</sup>iˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) wprowadzać euro do obrotu jako urzędową walutę w państwie nienależącym do Unii Europejskiej + + euroise + euroize + + +
+ +
+ europ + ˈɛwrɔp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu "Eu" i liczbie atomowej 63; + + europium + + +
+ +
+ europejski + ˌɛwrɔˈpɛjsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Europy + + European + + +
+ +
+ eurosceptycyzm + ˌɛwrɔsʦ̑ɛpˈtɨʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (publikatory) negatywne nastawienie do integracji z Unią Europejską; + + euroscepticism + + +
+ +
+ eutanazja + ˌɛwtãˈnazʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zadanie śmierci osobie nieuleczalnie chorej umotywowane skróceniem jej cierpień; + + euthanasia + + +
+ +
+ euterpa warzywna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Euterpe oleracea Mart., gatunek rośliny z rodziny arekowatych; + + açaí palm + + +
+ +
+ event +
+ + n + + + wydarzenie – muzyczne, towarzyskie itp., najczęściej publiczne + + event + + +
+ +
+ everyman +
+ + n + + + (literacko) określenie typu bohatera wywodzącego się ze średniowiecznych moralitetów; protagonista o uniwersalnych cechach, na którego miejscu mógł się postawić każdy; + + everyman + + +
+ +
+ ewakuacja + ˌɛvakuˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + opuszczenie jakiegoś terenu lub obiektu przez ludzi, najczęściej wraz z dobytkiem i inwentarzem, z powodu klęski żywiołowej, wojny lub innego zagrożenia; + + evacuation + + +
+ +
+ ewaluacja + ˌɛvaluˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + badanie wartości albo cech programu, planu lub obiektu w celu jego usprawnienia i rozwoju; + + evaluation + + +
+ +
+ ewangelia + ˌɛvãŋˈɡɛlʲja +
+ + n + + + (biblijny) (historia, historyczny, historycznie) wczesnochrześcijański utwór zawierający opis życia i nauki Jezusa; + + gospel + Gospel + + +
+ +
+ ewangeliarz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (bibliotekoznawstwo, bibliotekoznawczy) księga liturgiczna z podzielonymi na perykopy ewangeliami; + + Gospel Book + + +
+ +
+ ewangelicki +
+ + adj + + + związany z ewangelicyzmem + + evangelical + evangelic + + +
+ +
+ ewangeliczny + ˌɛvãŋɡɛˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od ewangelia + + evangelical + + +
+ +
+ ewangelista +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) każdy z czterech autorów kanonicznych ewangelii; + + evangelist + + +
+ +
+ ewangelistarz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (bibliotekoznawstwo, bibliotekoznawczy) księga liturgiczna zawierająca tylko perykopy ewangeliczne przeznaczone do odczytania podczas mszy; + + evangeliary + + +
+ +
+ ewangelizacja +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) chrystianizowanie, zabieganie o wzrost liczby członków Kościoła (ilość wierzących) + + evangelisation + + + + (teologia, teologiczny) głoszenie ewangelii (jakość wiary) + + evangelisation + + +
+ +
+ ewangelizowanie +
+ + n + + + prowadzenie działalności ewangelizacyjnej + + evangelization + + +
+ +
+ ewangelizować +
+ + v + + + (teologia, teologiczny) głosić ewangelię + + evangelize + + +
+ +
+ ewenkijski +
+ + adj + + + dotyczący Ewenków + + Evenk + + +
+ +
+ ewenkijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Ewenków; + + Evenki + + +
+ +
+ ewentualnie +
+ + adv + + + w razie zaistnienia pewnych okoliczności + + alternatively + + +
+ +
+ ewentualny + ˌɛvɛ̃ntuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + przypuszczalny, możliwy + + possible + contingent + potential + probable + + +
+ +
+ eweński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język eweński; + + Even + + +
+ +
+ ewidentnie + ˌɛvʲiˈdɛ̃ntʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ewidentny, oczywisty, jasny, jawny, wyraźny, widoczny + + apparently + + +
+ +
+ ewidentny + ˌɛvʲiˈdɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) oczywisty, widoczny, wyraźny, nie budzący wątpliwości + + evident + + +
+ +
+ ewikcja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) sądowne lub administracyjne pozbawienie prawa własności + + eviction + + +
+ +
+ ewokacja + ˌɛvɔˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wizja czegoś, wspomnienie + + evocation + + +
+ +
+ ewokować + ˌɛvɔˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wywoływać + + evoke + + +
+ +
+ ewolucja + ˌɛvɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach cech gatunkowych kolejnych pokoleń wskutek eliminacji przez dobór naturalny lub sztuczny części osobników z populacji; + + evolution + + + + proces stopniowego zwiększania złożoności bądź jakości czegoś + + evolution + + + + (wojskowość, wojskowy) manewr zespołu okrętów; + + evolution + + + + trudna figura akrobatyczna, gimnastyczna bądź taneczna + + evolution + + +
+ +
+ ewolucjonista + ˌɛvɔluʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) badacz ewolucji + + evolutionist + + + + zwolennik ewolucjonizmu + + evolutionist + + +
+ +
+ ewolucjonizm + ˌɛvɔluˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) dziedzina nauki zajmująca się badaniem ewolucji jako procesu świata organicznego; + + evolutionism + + +
+ +
+ ewzon + ˈɛvzɔ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) żołnierz bojowej, elitarnej jednostki piechoty górskiej + + evzone + + + + (wojskowość, wojskowy) grecki żołnierz gwardii honorowej, pełniący straż w tradycyjnym stroju; + + evzone + + +
+ +
+ ex situ +
+ + adv + + + poza swoim pierwotnym, naturalnym położeniem, miejscem + + ex situ + + +
+ +
+ exploit +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) sposób wykorzystania błędu w oprogramowaniu do ataku informatycznego + + exploit + + +
+ +
+ exploitowanie +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (potocznie, potoczny) wykorzystywanie w ataku informatycznym błędów w oprogramowaniu + + exploit + + +
+ +
+ eyeliner +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) specjalna kredka lub tusz do malowania kresek na brzegach powiek; + + eyeliner + eye liner + + +
+ +
+ ezoteryczny + ˌɛzɔtɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + tajemny, sekretny, dostępny wyłącznie dla wtajemniczonych + + esoteric + + +
+ +
+ f-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku f (w zapisie nutowym z czterema bemolami) + + f minor + + +
+ +
+ fabryczny +
+ + adj + + + związany z fabryką + + factory + industrial + + +
+ +
+ fabryka + ˈfabrɨka +
+ + n + + + produkcyjny zakład przemysłowy + + factory + plant + + +
+ +
+ fabrykant + faˈbrɨkãnt +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) właściciel fabryki + + factory owner + + +
+ +
+ fabuła +
+ + n + + + (dawniej, dawny) treść stanowiąca coś ciekawego, niekoniecznie prawdziwego + + fable + + + + (literacko) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) szereg wątków i motywów powiązanych czasowo i przyczynowo, przedstawionych w utworze literackim lub filmowym + + plot + plotline + story + story line + storyline + + +
+ +
+ facecik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (zdrobniale) od: facet + + chappie + + +
+ +
+ facelia + faˈʦ̑ɛlʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Phacelia, rodzaj roślin jednorocznych lub bylin z rodziny faceliowatych; + + phacelia + scorpionweed + + +
+ +
+ facelia błękitna + faˈʦ̑ɛlʲja bwɛ̃ŋʲˈcitna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Phacelia tanacetifolia, roślina z rodziny ogórecznikowatych pochodząca z Kalifornii; + + Lacy Phacelia + + +
+ +
+ facet + ˈfaʦ̑ɛt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) mężczyzna + + bloke + guy + dude + pal + + +
+ +
+ fachowy +
+ + adj + + + obeznany z zawodem + + skilled + trained + + + + związany z określonym zawodem, specjalnością + + expert + professional + specialist + + +
+ +
+ fado + ˈfadɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek muzyczny wywodzący się z Portugalii, melancholijna pieśń + + fado + + +
+ +
+ fag + fak +
+ + n + + + (zobacz) bakteriofag + + phage + + +
+ +
+ fagocista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na fagocie + + bassoonist + + +
+ +
+ fagot + ˈfaɡɔt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) stroikowy, drewniany instrument dęty o niskiej skali; + + bassoon + + +
+ +
+ fair play +
+ + n + + + uczciwa rywalizacja w sporcie + + fair play + + +
+ +
+ fajerwerk +
+ + n + + + ładunek pirotechniczny, który wybuchając daje przyciągające wzrok efekty świetlne + + firework + + +
+ +
+ fajka + ˈfajka +
+ + n + + + przedmiot do palenia tytoniu; + + pipe + tobacco pipe + + +
+ +
+ fajka pokoju + ˈfajka pɔˈkɔju +
+ + n + + + symbol pogodzenia się, pojednania + + calumet + + +
+ +
+ fajny + ˈfajnɨ +
+ + adj + + + potoczny wyraz o bardzo szerokim pozytywnym znaczeniu: ciekawy, interesujący, świetny + + cool + extra + fine + + +
+ +
+ fajtłapa +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) osoba niezdarna + + blunderbuss + butterfingers + dub + fumbler + nimrod + stumblebum + + +
+ +
+ fakap +
+ + n + + + (slangowo) zawalenie jakiejś sprawy, wpadka przy realizacji zadania, niedotrzymanie terminu + + fuck up + fuck-up + + +
+ +
+ fake news +
+ + n + + + (publikatory) nieprawdziwe, fałszywe wiadomości rozpowszechniane w mass mediach i Internecie; + + fake news + + +
+ +
+ fakir +
+ + n + + + żebrzący ascetyczny mnich muzułmański; + + fakir + + +
+ +
+ fakoemulsyfikacja + ˌfakɔɛ̃mulsɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chirurgiczna metoda usuwania zaćmy; + + phacoemulsification + + +
+ +
+ faks + faks +
+ + n + + + urządzenie przesyłające drukowany obraz za pomocą łączy telefonicznych; + + fax + + +
+ +
+ faksować + faˈksɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przesyłać coś za pomocą faksu + + fax + + +
+ +
+ fakt + fakt +
+ + n + + + to, co miało lub ma miejsce w rzeczywistości; + + fact + + +
+ +
+ faktoid +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (publikatory) karykaturalny fakt, informacja traktowana jako prawdziwa tylko przez to, że ukazała się w mediach; + + factoid + + +
+ +
+ faktorant + fakˈtɔrãnt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) podmiot w transakcji faktoringowej, który sprzedaje swoje nieprzeterminowane wierzytelności innemu podmiotowi (faktorowi) i otrzymujący od niego także inne usługi + + factorer + + +
+ +
+ faktoria +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) placówka handlowa w odległej prowincji albo kolonii, w krajach kolonialnych umiejscawiana zwykle na wybrzeżu i ufortyfikowana; + + factory + + +
+ +
+ faktoring + fakˈtɔrʲĩŋk +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) forma pośrednictwa handlowo-finansowego, polegająca na wykupie przez jeden podmiot (faktora) nieprzeterminowanych wierzytelności drugiego podmiotu (faktoranta) i przekazaniu przed czasem pierwotnemu wierzycielowi jego należności z potrąceniem określonej prowizji, a następnie po nadejściu terminu płatności, wyegzekwowaniu jej; faktor musi również świadczyć wobec faktoranta dodatkowe usługi; + + factoring + + +
+ +
+ faktoring mieszany + fakˈtɔrʲĩŋk mʲjɛˈʃãnɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) forma faktoringu, występująca w sytuacji, gdy faktor wykupuje wierzytelności faktoranta z możliwością cofnięcia w przypadku, gdy dłużnik okaże się niewypłacalny, ale tylko do określonej kwoty; powyżej jej ryzyko niewypłacalności dłużnika ponosi faktorant + + mixed factoring + + +
+ +
+ faktoring niepełny + fakˈtɔrʲĩŋʲc ɲɛˈpɛwnɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) forma faktoringu, występująca w sytuacji, gdy faktor wykupuje wierzytelności faktoranta z możliwością cofnięcia w przypadku, gdy dłużnik okaże się niewypłacalny + + recourse factoring + + +
+ +
+ faktoring pełny + fakˈtɔrʲĩŋk ˈpɛwnɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) forma faktoringu, występująca w sytuacji, gdy faktor wykupuje wierzytelności faktoranta bez możliwości cofnięcia w przypadku, gdy dłużnik okaże się niewypłacalny + + non-recourse factoring + + +
+ +
+ faktura + fakˈtura +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (handel, handlowy) rodzaj dokumentu będącego dowodem transakcji kupna i sprzedaży; + + invoice + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sposób łączenia równocześnie brzmiących melodii; + + texture + + + + (sztuka) (technologia, technika, techniczny) (włókiennictwo) charakterystyczne ukształtowanie powierzchni przedmiotu; + + texture + + +
+ +
+ faktycznie +
+ + adv + + + zgodnie z faktami, z rzeczywistością + + actually + in fact + + +
+ +
+ faktycznie +
+ + interjection + + + wyraz potwierdzający zgodność lub prawdziwość czego + + that's right + yes, it is + + +
+ +
+ fakultatywny +
+ + adj + + + dobrowolny, pozostawiony do wyboru + + facultative + + +
+ +
+ fakultet +
+ + n + + + wydział szkoły wyższej + + faculty + + +
+ +
+ fala + ˈfala +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) rozprzestrzeniające się zaburzenie powierzchni wody + + wave + + + + (przenośnie, przenośnia) duża grupa przedmiotów, zwierząt, ludzi poruszająca się w jedną stronę; duże, powtarzające się nasycenie czegoś w krótkim okresie + + wave + + + + (fizyka, fizyczny) każde rozprzestrzeniające się zaburzenie w dowolnym środowisku; + + wave + + +
+ +
+ fala akustyczna +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zaburzenie gęstości i ciśnienia w postaci fali podłużnej rozchodzące się w ośrodku sprężystym, takim jak ciało stałe, ciecz czy gaz; + + acoustic wave + + +
+ +
+ falafel +
+ + n + + + (kulinaria) arabski kotlecik z ciecierzycy lub bobu z sezamem; + + falafel + + +
+ +
+ falanga + faˈlãŋɡa +
+ + n + + + zwarty oddział piechoty w starożytnej Grecji; + + phalanx + + +
+ +
+ falerneński + ˌfalɛrˈnɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący ziemi falerneńskiej + + Falernian + + +
+ +
+ falerno + faˈlɛrnɔ +
+ + n + + + (kulinaria) mocne, lekko cierpkie, złociste wino włoskie, cenione przez starożytnych + + Falernian + + +
+ +
+ falisty + faˈlʲistɨ +
+ + adj + + + powyginany w kształcie fal, układający się w fale, przypominający pod jakimkolwiek wzdlędem falę + + undulate + wavy + undulating + undulous + + +
+ +
+ falka + ˈfalka +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) oscylacja, której amplituda dla minus i plus nieskończoności jest zerowa; + + wavelet + + + + mała fala + + wavelet + + +
+ +
+ falkonet + falˈkɔ̃nɛt +
+ + n + + + małe działko, rodzaj broni odprzodowej z XVI i XVII wieku, umieszczane na burcie okrętu bądź na kasztelu + + falconet + + +
+ +
+ falliczny +
+ + adj + + + mający kształt prącia, zwłaszcza w czasie wzwodu + + phallic + + +
+ +
+ fallokracja +
+ + n + + + termin powstały w środowisku feministycznym oznaczający społeczność zdominowaną przez mężczyzn z kultem fallicznym, władza mężczyzn we wszystkich dziedzinach życia społecznego + + phallocracy + + +
+ +
+ fallus + ˈfalːus +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) penis, męski organ płciowy, symbol płodności + + phallus + + +
+ +
+ falochron + faˈlɔxrɔ̃n +
+ + n + + + konstrukcja hydrotechniczna, która służy do ochrony wybrzeża lub portu przed działaniem fal; + + breakwater + + +
+ +
+ falowód + faˈlɔvut +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) kanał do prowadzenia w przestrzeni fal mechanicznych lub elektromagnetycznych wzdłuż określonej drogi; + + waveguide + + +
+ +
+ falsecista +
+ + n + + + mężczyzna śpiewający falsetem + + countertenor + falsettist + + +
+ +
+ falset +
+ + n + + + wysoki rejestr głosu ludzkiego + + falsetto + + +
+ +
+ falsetysta +
+ + n + + + mężczyzna śpiewający falsetem + + countertenor + falsettist + + +
+ +
+ falsyfikacja + ˌfalsɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + fałszerstwo, podrobienie czegoś + + falsification + + + + wykazanie fałszywości jakiegoś twierdzenia, błędności hipotezy w trakcie ich weryfikacji + + falsifiability + falsification + + +
+ +
+ fama + ˈfãma +
+ + n + + + (książkowy) niepewna, niesprawdzona wiadomość + + rumor + rumour + + +
+ +
+ familiarny +
+ + adj + + + będący w bliskich stosunkach, nie zachowujący dystansu ani oficjalnych form w kontaktach + + familiar + + +
+ +
+ famotydyna + ˌfãmɔtɨˈdɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek z grupy antagonistów receptorów histaminowych H2; + + famotidine + + +
+ +
+ fan + fãn +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zagorzały wielbiciel czegoś lub kogoś; + + fan + + +
+ +
+ fanart +
+ + n + + + (sztuka) działalność artystyczna w środowisku fanów; + + fanart + + +
+ +
+ fanatycznie + ˌfãnaˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób fanatyczny, w sposób właściwy fanatykowi + + fanatically + + +
+ +
+ fanatyczny +
+ + adj + + + charakteryzujący się fanatyzmem + + fanatic + fanatical + + +
+ +
+ fanatyk + fãˈnatɨk +
+ + n + + + żarliwy zwolennik idei lub religii + + fanatic + + +
+ +
+ fanatyzm + fãˈnatɨsm̥ +
+ + n + + + postawa charakteryzująca się ślepą i bezkrytyczną wiarą w słuszność jakichś poglądów politycznych, religijnych lub społecznych + + fanaticism + bigotry + fanatism + + +
+ +
+ fandango + fãnˈdãŋɡɔ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) hiszpański taniec ludowy w rytmie ostro wybijanym kastanietami i z towarzyszeniem gitary; + + fandango + + +
+ +
+ fandom + ˈfãndɔ̃m +
+ + n + + + subkultura, społeczność aktywnych fanów, zwykle fanów fantastyki, rzadziej mangi, anime czy RPG; + + fandom + + +
+ +
+ fanfaron + fãnˈfarɔ̃n +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) człowiek zarozumiały, pyszny, butny + + braggart + + +
+ +
+ fanfik +
+ + n + + + (środowiskowy) napisany przez fana utwór literacki osadzony w świecie jego ulubionej książki + + fanfic + + +
+ +
+ fanklub + ˈfãŋklup +
+ + n + + + nieformalne zrzeszenie fanów; + + fan club + + +
+ +
+ fanpage +
+ + n + + + profil, strona w serwisie Facebook będące oficjalną wizytówką firmy, marki produktu lub osoby publicznej + + fanpage + + +
+ +
+ fantasmagoria +
+ + n + + + (literacko) omamy wzrokowe, przywidzenia + + phantasmagoria + + +
+ +
+ fantastycznie + ˌfãntaˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób fantastyczny; nierealnie, przedziwnie + + fantastically + + +
+ +
+ fantastyczny + ˌfãntaˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) wspaniały, cudowny + + fantastic + + + + fikcyjny, zmyślony + + fantastic + + +
+ +
+ fantazja + fãnˈtazʲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny o swobodnej budowie, nawiązujący do innych form muzycznych; + + fantasia + + + + wyobraźnia + + fantasy + phantasy + + +
+ +
+ fantazjować +
+ + v + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) tworzyć improwizacje + + improvise + + + + tworzyć niezgodny z rzeczywistością obraz czegoś + + confabulate + + + + wyobrażać sobie wiele rzeczy + + fantasize + daydream + + +
+ +
+ fantom + ˈfãntɔ̃m +
+ + n + + + zjawa, przywidzenie + + phantom + + +
+ +
+ fanzin + ˈfãnzʲĩn +
+ + n + + + amatorskie pismo wydawane przez miłośników jakiegoś tematu, przeznaczone dla osób o podobnych zainteresowaniach; + + fanzine + + +
+ +
+ fapować +
+ + v + + + (slangowo) masturbować się + + fap + + +
+ +
+ farad + ˈfarat +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka miary pojemności elektrycznej w układzie SI; + + farad + + +
+ +
+ faraon + faˈraɔ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) władca starożytnego Egiptu; + + pharaoh + Pharaoh + + +
+ +
+ faraoński +
+ + adj + + + mający związek z faraonem + + pharaonic + Pharaonic + + +
+ +
+ farba + ˈfarba +
+ + n + + + mieszanina barwników służąca do malowania + + paint + + +
+ +
+ farbownik + farˈbɔvʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych; + + anchusa + + +
+ +
+ farelka + faˈrɛlka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) termowentylator, pokojowy ogrzewacz powietrza + + air heater + space heater + + +
+ +
+ farerski + faˈrɛrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Wysp Owczych + + Faroese + + +
+ +
+ farerski + faˈrɛrsʲci +
+ + n + + + język z grupy skandynawskiej języków germańskich, urzędowy na Wyspach Owczych; + + Faroese + + +
+ +
+ farma + ˈfarma +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) gospodarstwo rolne w krajach anglosaskich; + + farm + + +
+ +
+ farma wiatrowa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) grupa turbin wiatrowych pracujących wspólnie przy produkcji elektryczności + + wind farm + + +
+ +
+ farmaceuta + ˌfarmaˈʦ̑ɛwta +
+ + n + + + specjalista, znawca farmacji + + pharmacist + + +
+ +
+ farmaceutyczny + ˌfarmaʦ̑ɛwˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z farmacją + + pharmaceutical + + +
+ +
+ farmaceutyk + ˌfarmaˈʦ̑ɛwtɨk +
+ + n + + + substancja wyprodukowana przez przemysł farmaceutyczny + + drug + medicine + + +
+ +
+ farmacja + farˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + nauka o lekach; + + pharmacy + + +
+ +
+ farmakologia + ˌfarmakɔˈlɔɟja +
+ + n + + + dziedzina medycyny i farmacji; nauka o działaniu leków + + pharmacology + + +
+ +
+ farmakologicznie +
+ + adv + + + w sposób farmakologiczny, za pomocą leków + + pharmacologically + + +
+ +
+ farmakologiczny + ˌfarmakɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z farmakologią, dotyczący farmakologii + + pharmacological + + +
+ +
+ farsz + farʃ +
+ + n + + + (kulinaria) masa umieszczana wewnątrz niektórych potraw (ciast, wydrążonych mięs, ryb, warzyw czy owoców) powstała ze zmieszania siekanych lub zmielonych produktów spożywczych; + + stuffing + filling + + +
+ +
+ fart + fart +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) szczęście + + fortune + luck + + +
+ +
+ faryzejski +
+ + adj + + + (starożytność) dotyczący faryzeuszy + + pharisaic + + +
+ +
+ faryzeusz + ˌfarɨˈzɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek stronnictwa polityczno-religijnego w starożytnej Judei uznający jedynie prawo pisane (Torę); + + Pharisee + pharisee + + +
+ +
+ fascynacja +
+ + n + + + bardzo silne zainteresowanie się czymś lub kimś + + fascination + + +
+ +
+ fascynować + ˌfasʦ̑ɨ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + czarować, olśniewać, interesować; być przedmiotem czyjejś uwagi + + fascinate + grip + + +
+ +
+ fasetować + ˌfasɛˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) szlifować kamienie szlachetne lub metal, tworząc ukośnie ścięte krawędzie (fasety) + + facet + + +
+ +
+ fasola + faˈsɔla +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Phaseolus L., roślina uprawna z rodziny bobowatych; + + bean + + +
+ +
+ fasola czarne oczko +
+ + n + + + (spożywczy) produkt spożywczy z nasion wspięgi wężowatej, rośliny strączkowej z rodziny bobowatych + + black-eyed bean + black-eyed pea + goat pea + + +
+ +
+ fasolka + faˈsɔlka +
+ + n + + + (budownictwo) (potocznie, potoczny) podłużny otwór na śrubę, oczko podłużne + + long-slotted hole + + +
+ +
+ fasolka szparagowa + faˈsɔlka ˌʃparaˈɡɔva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (spożywczy) odmiana fasoli o jadalnych całych strąkach + + string bean + + +
+ +
+ fason + ˈfasɔ̃n +
+ + n + + + (krawiectwo) kształt obuwia lub ubioru + + cut + style + + +
+ +
+ fast food +
+ + adj + + + o jadłodajni: serwująca fast food (1.1) + + fast food + fast-food + + +
+ +
+ fast food +
+ + n + + + (gastronomia) jadłodajnia serwująca fast foody (1.1) + + fast food restaurant + + + + (kulinaria) pożywienie szybko przygotowywane i serwowane na poczekaniu, na ogół tanie i niezdrowe; + + fast food + + +
+ +
+ faszerowany +
+ + adj + + + (kulinaria) (gastronomia) przekładany, wypełniony nadzieniem + + stuffed + + +
+ +
+ faszyna +
+ + n + + + mocno związane pęki chrustu, wikliny lub gałęzi, używane przy robotach budowlanych, wodnych, fortyfikacyjnych oraz drogowych do uszczelniania, wypełniania luk, umacniania rowów, brzegów rzek, nasypów itp.; + + fascine + + +
+ +
+ faszysta + faˈʃɨsta +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik faszyzmu + + fascist + + +
+ +
+ faszystowski + ˌfaʃɨˈstɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z faszyzmem, właściwy faszyzmowi lub faszystom + + fascist + + +
+ +
+ faszyzm + ˈfaʃɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) doktryna polityczna powstała w okresie międzywojennym we Włoszech, m.in. sprzeciwiająca się demokracji parlamentarnej, głosząca kult państwa; + + fascism + + +
+ +
+ fatalista + ˌfataˈlʲista +
+ + n + + + osoba, która wierzy w fatalizm, przeznaczenie; ma świadomość nieuchronności losu + + fatalist + + +
+ +
+ fatalnie + faˈtalʲɲɛ +
+ + adv + + + bardzo źle + + terribly + + +
+ +
+ fatalny +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) bardzo zły + + abysmal + bismal + dismal + dreadful + terrible + woeful + + + + niosący nieszczęście, pecha + + baleful + baneful + calamitous + disastrous + fateful + unlucky + + + + z góry przeznaczony przez los + + fated + ill-fated + + +
+ +
+ fatamorgana +
+ + n + + + zjawisko świetlne polegające na powstawaniu pozornych obrazów odległych przedmiotów spowodowane różnicami współczynników załamania światła w warstwach powietrza o różnej temperaturze; + + Fata Morgana + + +
+ +
+ fatwa + ˈfatfa +
+ + n + + + w islamie: opinia teologa muzułmańskiego wyjaśniająca kontrowersję teologiczną, czasem zawierająca konkretne wskazania w indywidualnej sprawie, np. wydająca wyrok śmierci lub zakazująca jakiś praktyk; + + fatwa + + +
+ +
+ fatyga + faˈtɨɡa +
+ + n + + + męczący wysiłek fizyczny lub umysłowy + + trouble + + +
+ +
+ faul + fawl +
+ + n + + + (sport, sportowy) umyślne lub przypadkowe zagranie niezgodne z przepisami gry, + + foul + + +
+ +
+ fauna + ˈfawna +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) ogół zwierząt na danym obszarze, w danym środowisku lub okresie geologicznym; + + fauna + + +
+ +
+ faustowski +
+ + adj + + + (literacko) pragnący zdobyć wiedzę za wszelką cenę, zwłaszcza tajemnicę nieśmiertelności + + Faustian + + +
+ +
+ faux pas +
+ + n + + + nieumyślne naruszenie niepisanych reguł danej społeczności + + faux pas + + +
+ +
+ fauxbourdon +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) technika kompozytorska, powstała w szkole burgundzkiej, oparta na równoległym prowadzeniu trzech głosów, w której do najniższego (cantus firmus) dopisywano dwa wyższe: środkowy o tercję wyżej i najwyższego o sekstę wyżej; + + fauxbourdon + + +
+ +
+ fawela + faˈvɛla +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) rozległa dzielnica nędzy powstała wokół miast Brazylii, brazylijski slums; + + favela + + +
+ +
+ faworek + faˈvɔrɛk +
+ + n + + + kruche ciastko w kształcie zawiniętej wstążki; + + angel wings + + +
+ +
+ faworyt +
+ + n + + + ktoś lubiany, faworyzowany + + favorite + favourite + + +
+ +
+ faza + ˈfaza +
+ + n + + + miejsce, etap + + phase + stage + + +
+ +
+ fał + faw +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) lina służąca do podnoszenia czegoś + + halyard + + +
+ +
+ fałda + ˈfawda +
+ + n + + + załamanie tkaniny, skóry itp. + + fold + plead + + +
+ +
+ fałsz + fawʃ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (logika, logiczny) jedna z dwóch wartości logicznych, obok prawdy; + + false + + + + nieprawda + + falsehood + falseness + falsity + + +
+ +
+ fałszerstwo +
+ + n + + + wykonanie podróbki + + forgery + + +
+ +
+ fałszerz +
+ + n + + + osoba, która coś fałszuje + + forger + counterfeiter + faker + adulterator + copyist + fabricator + + +
+ +
+ fałszować + fawˈʃɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przedstawiać coś niezgodnie z prawdą + + fake + falsify + + +
+ +
+ fałszywie + fawˈʃɨvʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób fałszywy + + falsely + + +
+ +
+ fałszywy + fawˈʃɨvɨ +
+ + adj + + + o człowieku: obłudny, zakłamany, przewrotny; kierujący się negatywnymi uczuciami + + deceptive + phoney + + + + sztuczny, podrobiony + + false + phoney + + +
+ +
+ fałszywy prorok + fawˈʃɨvɨ ˈprɔrɔk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w religiach abrahamicznych (chrześcijaństwo, islam, judaizm): osoba kłamliwie przypisująca sobie tytuł przywódcy charyzmatycznego i utrzymująca, iż posiada dar prorokowania; + + false prophet + + +
+ +
+ fałszywy przyjaciel + fawˈʃɨvɨ pʃɨˈjäʨ̑ɛl +
+ + idiom + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz w jednym języku o podobnym bądź takim samym brzmieniu, co wyraz w innym języku, jednak różniący się od niego znaczeniem; + + false friend + + +
+ +
+ federacja + ˌfɛdɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo składające się z mniejszych, obdarzonych autonomią państw związkowych (np. stanów, krajów, prowincji, kantonów, landów), ale posiadających wspólny (federalny) rząd; + + federation + federal state + + +
+ +
+ federacyjny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z federacją, dotyczący federacji, mający charakter federacji + + federate + federative + + +
+ +
+ federalny +
+ + adj + + + dotyczący państwa będącego federacją lub związany z organami i strukturami tej federacji + + federal + + +
+ +
+ fedora + fɛˈdɔra +
+ + n + + + fason męskiego kapelusza z rondem i wklęsłą fałdą na środku; + + fedora + + +
+ +
+ feedback +
+ + n + + + (środowiskowy) (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) informacja zwrotna + + feedback + + +
+ +
+ fejkowy +
+ + adj + + + (neologizm) (slangowo) fałszywy, oszukańczy, podrobiony + + fake + + +
+ +
+ fejm +
+ + n + + + (slangowo) sława, rozgłos + + fame + + +
+ +
+ fekalia +
+ + n + + + odchody ludzkie gromadzące się w kanalizacji i szambach; + + faeces + feces + night soil + + +
+ +
+ fekalny +
+ + adj + + + związany z fekaliami, dotyczący fekaliów + + fecal + coliform + + +
+ +
+ feldmarszałek +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) w niektórych krajach: najwyższy stopień wojskowy + + field marshal + + +
+ +
+ feler +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) coś, co obniża wartość, jakość + + defect + fault + glitch + imperfection + imperfectness + + +
+ +
+ felga + ˈfɛlɡa +
+ + n + + + element podwozia samochodu; metalowa obręcz na którą nakłada się oponę + + rim + wheel sizing + + +
+ +
+ felicjanka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnica ze Zgromadzenia Sióstr Świętego Feliksa; + + Felician sister + + +
+ +
+ felieton +
+ + n + + + (publikatory) krótki utwór publicystyczny; + + feuilleton + + +
+ +
+ felietonista +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) autor felietonu lub ich cyklu + + columnist + + +
+ +
+ felinologia + ˌfɛlʲĩnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o kotach; + + felinology + + +
+ +
+ fellatio + fɛlˈːatʲjɔ +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) oralna stymulacja penisa; + + fellatio + + +
+ +
+ feministyczny + ˌfɛ̃mʲĩɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z feminizmem, charakterystyczny dla feminizmu, dotyczący feministów lub feministek + + feminist + + +
+ +
+ feminizm + fɛ̃ˈmʲĩɲism̥ +
+ + n + + + (książkowy) ideologia i ruch wyzwolenia kobiet; + + feminism + + +
+ +
+ fenek + ˈfɛ̃nɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mały, pustynny lis o puszystym ogonie i dużych uszach; + + fennec fox + + +
+ +
+ fenestracja + ˌfɛ̃nɛˈstraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg okienkowego wycięcia otworu w tkankach (np. w przegrodzie międzyprzedsionkowej serca, w aparacie więzadłowym, kości) lub w opatrunku gipsowym + + fenestration + + +
+ +
+ fenicki + fɛ̃ˈɲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Fenicjanami lub Fenicją + + Phoenician + + +
+ +
+ fenicki + fɛ̃ˈɲiʦ̑ʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wymarły język z grupy kananejskiej rodziny języków semickich; + + Phoenician + + +
+ +
+ feniks + ˈfɛ̃ɲiks +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) ognisty ptak z legend, symbol słońca, odradzania się i nieśmiertelności; + + phoenix + + +
+ +
+ fenkuł +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Foeniculum vulgare, roślina warzywna, o białych, mięsistych łodygach; + + fennel + + + + (spożywczy) jarzyna z rośliny (1.1) + + fennel + + +
+ +
+ fenol + ˈfɛ̃nɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, C6H5OH; + + phenol + carbolic acid + + +
+ +
+ fenomenalizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) przekonanie, iż bezpośrednio dostępne poznaniu są wyłącznie zjawiska, natomiast istota rzeczy jest niepoznawalna lub nie istnieje; + + phenomenalism + + +
+ +
+ fenomenalnie +
+ + adv + + + w sposób fenomenalny + + phenomenally + + +
+ +
+ fenomenalny + ˌfɛ̃nɔ̃mɛ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + niezwykły, wyjątkowy, zjawiskowy + + phenomenal + + + + wyjątkowy, wspaniały, fantastyczny, niesłychany + + wonderful + marvellous + marvelous + superb + + +
+ +
+ fenosafranina + ˌfɛ̃nɔsafrãˈɲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy safranin stosowany do barwienia bawełny, przygotowywania preparatów mikroskopowych oraz jako jeden z odczynników w fotografii; + + phenosafranin + + +
+ +
+ ferm + fɛrm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nietrwały pierwiastek chemiczny o symbolu Fm i liczbie atomowej 100; + + fermium + + +
+ +
+ ferma przemysłowa +
+ + n + + + kompleks produkcji zwierzęcej, jednostka produkcyjna wytwarzająca mleko, mięso oraz jaja w oparciu o intensywne metody chowu przemysłowego + + factory farm + + +
+ +
+ fermata + fɛrˈmata +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) element notacji muzycznej dowolnie przedłużający czas trwania nuty lub pauzy; + + fermata + + +
+ +
+ fermentacja + ˌfɛrmɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja biochemiczna zachodząca pod wpływem enzymów produkowanych przez mikroorganizmy; + + fermentation + digestion + + +
+ +
+ fermentacyjny +
+ + adj + + + związany z fermentacją, dotyczący fermentacji, służący do fermentacji + + fermentative + zymotic + + +
+ +
+ fermentator + ˌfɛrmɛ̃nˈtatɔr +
+ + n + + + szklany, metalowy lub wykonany z tworzywa sztucznego reaktor chemiczny, w którym zachodzi proces fermentacji + + fermentator + + +
+ +
+ fermentować + ˌfɛrmɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + ulegać procesowi fermentacji lub powodować fermentację + + ferment + + +
+ +
+ fermion + ˈfɛrmʲjɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna o połówkowym spinie; + + fermion + + +
+ +
+ ferrofluid + ˌfɛrːɔˈflu<sup>j</sup>it +
+ + n + + + substancja magnetyczna w postaci płynu; + + ferrofluid + + +
+ +
+ ferromagnetyk + ˌfɛrːɔ̃maɡˈnɛtɨk +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ciało, w którym może wystąpić spontaniczne namagnesowanie; + + ferromagnet + + +
+ +
+ ferula +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pastorał papieski zakończony krzyżem; + + ferula + + +
+ +
+ ferwor +
+ + n + + + gorliwość, uniesienie + + fervor + + +
+ +
+ fes + fɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk f obniżony o półton; + + F-flat + + +
+ +
+ feses + ˈfɛsɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk f obniżony o cały ton; + + F double flat + + +
+ +
+ festiwal + fɛˈstʲival +
+ + n + + + impreza artystyczna, często cykliczna, połączona z konkursem + + festival + + +
+ +
+ feta + ˈfɛta +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj greckiego sera (zwykle owczego), o słonym smaku; + + feta + + +
+ +
+ fetoskopia + ˌfɛtɔˈskɔpʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) biopsja tkanek płodu; + + fetoscopy + + +
+ +
+ fetyszystyczny + ˌfɛtɨʃɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z fetyszyzmem + + fetichistic + fetishistic + + +
+ +
+ fetyszyzm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jedna z pierwotnych form wierzeń religijnych polegająca na kulcie fetyszy, czyli posążków czy przedmiotów obdarzonych siłą nadprzyrodzoną + + fetishism + + +
+ +
+ feudalizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) średniowieczny system społeczno-ekonomicznych zależności między warstwami społecznymi, z reguły: chłopstwem, duchowieństwem, mieszczaństwem i szlachtą. Opierał się na ścisłej hierarchii stanów o określonych przywilejach; + + feudalism + + +
+ +
+ feudalny +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) odnoszący się do feudalizmu, związany z feudalizmem + + feudal + + +
+ +
+ fez + fɛs +
+ + n + + + orientalne nakrycie głowy o kształcie ściętego stożka, wykonane z bordowego filcu i ozdobione czarnym frędzlem; + + fez + + +
+ +
+ fi + fʲi +
+ + n + + + nazwa dwudziestej pierwszej litery alfabetu greckiego, φ; + + phi + + +
+ +
+ fiasko + ˈfʲjaskɔ +
+ + n + + + nieudanie się jakiejś sprawy, niepowodzenie się czegoś + + fiasco + + +
+ +
+ fideizm + fʲiˈdɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (teologia, teologiczny) pogląd głoszący prymat wiary i objawienia nad poznaniem rozumowym; + + fideism + + +
+ +
+ fidel + ˈfʲidɛl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dawny instrument smyczkowy z grupy chordofonów; + + vielle + + +
+ +
+ fiducjarny + ˌfʲiduˈʦ̑ʲjarnɨ +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) pozbawiony samodzielnej wartości, nie mający oparcia w dobrach materialnych + + fiat + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) powierniczy + + fiduciary + + +
+ +
+ fidżyjski + fʲiˈʤ̑ɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Fidżi + + Fijian + + +
+ +
+ fidżyjski + fʲiˈʤ̑ɨjsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Fidżi, + + Fijian + + +
+ +
+ fifty-fifty +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) po równo na dwie osoby, po połowie, pół na pół + + fifty-fifty + + +
+ +
+ figa + ˈfʲiɡa +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc figi (1.1) + + fig + + +
+ +
+ figi +
+ + n + + + damskie majtki bez nogawek; + + knickers + + +
+ +
+ figiel + ˈfʲiɟɛl +
+ + n + + + coś zrobionego dla żartu, dla rozrywki + + trick + + +
+ +
+ figowiec + fʲiˈɡɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ficus carica, figowiec pospolity, roślina rodząca figi + + fig tree + fig + + + + (botanika, botaniczny) Ficus, rodzaj roślin z rodziny morwowatych; + + fig + fig tree + + +
+ +
+ figowiec sykomora + fʲiˈɡɔvʲjɛʦ̑ ˌsɨkɔ̃ˈmɔra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ficus sycomorus L., gatunek drzew z rodziny morwowatych występujące w Egipcie, Palestynie, Syrii, Afryce subsaharyjskiej oraz wschodniej i uprawiane w basenie Morza Śródziemnego; + + fig-mulberry + sycamore fig + sycamore + sycomore + + +
+ +
+ figura + fʲiˈɡura +
+ + n + + + (sztuka) odwzorowana w rzeźbie lub malarstwie postać zwierzęcia lub człowieka + + figure + + +
+ +
+ figura retoryczna + fʲiˈɡura ˌrɛtɔˈrɨʧ̑na +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) środek ekspresji językowej wzmacniający emocjonalność, obrazowość języka, polegający na stosowaniu ozdobnych zwrotów lub wyrażeń; + + resource of language + rhetorical device + + +
+ +
+ figura szachowa +
+ + n + + + pionek używany w grze w szachy + + chessman + + +
+ +
+ figuracja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) szybki przebieg pasażowy lub skalowy, wiążący się często z powtarzaniem łatwo identyfikowanej figury lub motywu; + + figuration + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wprowadzanie do kompozycji figuracji (1.1) + + figuration + + +
+ +
+ figurka + fʲiˈɡurka +
+ + n + + + mała figura, rzeźba + + figurine + + +
+ +
+ figurówka + ˌfʲiɡuˈrufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) łyżwa przeznaczona do jazdy figurowej + + figure skate + + +
+ +
+ fikcja +
+ + n + + + coś nierealnego, zmyślonego albo niemożliwego do wykonania + + fiction + + +
+ +
+ fikcyjne małżeństwo +
+ + n + + + małżeństwo zawierane w celu obejścia przepisów (na przykład) o legalizacji pobytu, wykorzystujące istniejące luki w prawie + + marriage of convenience + sham marriage + + +
+ +
+ fikcyjny + fʲikˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + właściwy fikcji; wymyślony, zmyślony, wyimaginowany, istniejący tylko pozornie + + fictional + + +
+ +
+ fiku-miku + ˌfʲiku‿ˈmʲiku +
+ + idiom + + + wykrzyknik oznaczający czynność szybką i sprawnie wykonaną + + hocus-pocus + + +
+ +
+ filadelfijski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Filadelfią, dotyczący Filadelfii (miasta w Stanach Zjednoczonych) + + Philadelphian + + +
+ +
+ filamentacja + ˌfʲilãmɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + u grzybów: przechodzeniu z formy drożdżakowatej przez formy kiełkujące z charakterystycznymi wypustkami nitkowatymi do nitkowatej pseudostrzępki; + + germ tube + + +
+ +
+ filantrop +
+ + n + + + człowiek zajmujący się działalnością dobroczynną, wspomagający biednych i potrzebujących + + philanthropist + + +
+ +
+ filantropia +
+ + n + + + bezinteresowne świadczenie pomocy + + philanthropy + + +
+ +
+ filar + ˈfʲilar +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) nietknięta część górotworu, pozostawiona do podparcia stropu + + leg + pillar + + + + wieloboczna, pionowa wolno stojąca podpora konstrukcji; + + pillar + + +
+ +
+ filatelista +
+ + n + + + kolekcjoner lub znawca znaczków pocztowych + + philatelist + + +
+ +
+ filatelistyczny +
+ + adj + + + dotyczący filatelistyki, związany z filatelistyką + + philatelic + + +
+ +
+ filatelistyka + ˌfʲilatɛˈlʲistɨka +
+ + n + + + hobby polegające na kolekcjonowaniu artefaktów pocztowych; + + philately + + +
+ +
+ filharmonia + ˌfʲilxarˈmɔ̃ɲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instytucja organizująca koncerty muzyki poważnej, posiadająca własny skład muzyków + + philharmonic orchestra + philharmonic society + + + + (potocznie, potoczny) budynek, w którym odbywają się koncerty muzyki poważnej + + concert hall + + +
+ +
+ filigran + fʲiˈlʲiɡrãn +
+ + n + + + technika złotnicza polegająca na zdobieniu lub wykonywaniu całego przedmiotu z cienkich drucików ułożonych w ażurową siatkę; + + cift-isi + filigree + telkari + + +
+ +
+ filipika + ˌfʲilʲiˈpʲika +
+ + n + + + stanowcze, gwałtowne, oponujące mówienie; + + philippic + + +
+ +
+ filipin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik ze zgromadzenia założonego przez św. Filipa Nereusza; + + Oratorian + + +
+ +
+ filister +
+ + n + + + (książkowy) człowiek o ciasnych ambicjach, gustach czy poglądach + + philistine + + +
+ +
+ filistyński +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dotyczący Filistei lub Filistynów; pochodzący z Filistei + + Philistine + + +
+ +
+ filiżanka + ˌfʲilʲiˈʒãnka +
+ + n + + + niewielkie naczynie z uszkiem, z którego pije się gorące napoje + + cup + + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) miara objętości równa pojemności filiżanki (1.1) + + cup + + +
+ +
+ film + fʲilm +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (telewizja, telewizyjny) utwór audiowizualny na jakiś temat; nośnik, na którym jest nagrany taki utwór; + + film + movie + picture + + + + (fotografia) światłoczuła taśma filmowa lub fotograficzna + + film + + +
+ +
+ film dokumentalny +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (telewizja, telewizyjny) dzieło filmowe utrzymane w gatunku (1.1) + + documentary + + +
+ +
+ film grozy +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (zobacz) horror + + horror film + horror movie + + +
+ +
+ filmować + fʲilˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nagrywać coś kamerą filmową + + film + + +
+ +
+ filmowy + fʲilˈmɔvɨ +
+ + adj + + + związany z filmem, dotyczący filmu + + film + movie + + +
+ +
+ filolog + fʲiˈlɔlɔk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie filologii + + philologist + + +
+ +
+ filologia + ˌfʲilɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dyscyplina humanistyczna, zajmująca się językiem i literaturą jakiegoś narodu lub kręgu cywilizacyjnego; + + philology + + +
+ +
+ filologiczny + ˌfʲilɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od filologia + + philological + + +
+ +
+ filosemicki +
+ + adj + + + charakteryzujący się filosemityzmem, związany z filosemitami + + philo-Semitic + + +
+ +
+ filosemityzm +
+ + n + + + postawa polegająca na pozytywnym stosunku do Żydów i kultury żydowskiej + + philo-Semitism + Judeophilia + philosemitism + + +
+ +
+ filozof + fʲiˈlɔzɔf +
+ + n + + + specjalista w zakresie filozofii + + philosopher + + +
+ +
+ filozofia + ˌfʲilɔˈzɔfʲja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dyscyplina zajmująca się rozważaniami na temat istoty bytu, źródeł poznania itp.; + + philosophy + + +
+ +
+ filozofia polityczna +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) dział filozofii praktycznej, który stanowi krytyczną refleksję nad życiem politycznym i państwem; + + political philosophy + + +
+ +
+ filozoficzny + ˌfʲilɔzɔˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z filozofią, dotyczący zagadnień filozofii + + philosophical + philosophic + + +
+ +
+ filtr + fʲiltr̥ +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) fragment obwodu elektrycznego odpowiedzialny za tłumienie sygnałów w określonym przedziale częstotliwości + + filter + + + + (optyka, optyczny) materiał przepuszczający tylko promieniowanie w pewnym zakresie częstotliwości lub określonej polaryzacji + + filter + + + + błona lub warstwa, zaprojektowana do przepuszczania jedynie pewnej grupy substancji i zatrzymywania innych + + filter + + +
+ +
+ filtrowanie + ˌfʲiltrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + proces przepuszczania czegoś przez filtr + + filtration + + +
+ +
+ filuterny + ˌfʲiluˈtɛrnɨ +
+ + adj + + + żartobliwy i trochę prowokujący + + light-hearted + playful + + +
+ +
+ finalista + ˌfʲĩnaˈlʲista +
+ + n + + + (książkowy) uczestnik finału w zawodach sportowych lub konkursie + + finalist + + +
+ +
+ finalizować + ˌfʲĩnalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + doprowadzać coś do końca (finału) + + finalize + + +
+ +
+ finansować +
+ + v + + + dostarczać finansów + + finance + fund + be able to afford + + +
+ +
+ finansowo +
+ + adv + + + pod względem finansów, pieniędzy + + financially + + +
+ +
+ finansowy + ˌfʲĩnãw̃ˈsɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący finansów + + financial + + +
+ +
+ finał + ˈfʲĩnaw +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ostatnia część cyklu sonatowego lub suitowego + + finale + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zakończenie aktu lub całej opery, przedstawienia + + finale + + + + (sport, sportowy) końcowe zawody między zwycięzcami eliminacji mające na celu wyłonienie ostatecznego zwycięzcy rozgrywek + + final + + + + koniec, zakończenie + + final + end + ending + + +
+ +
+ finka + ˈfʲĩnka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nóż fiński używany zwykle przez harcerzy i turystów; + + sheath knife + + +
+ +
+ finlandyzacja + ˌfʲĩnlãndɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ograniczenie przez obce mocarstwo swobody polityki zagranicznej innego państwa, w zamian za zmniejszenie interwencji w jego politykę wewnętrzną; + + Finlandization + + +
+ +
+ finwal +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę z gatunku płetwal zwyczajny, Balaenoptera physalus; + + fin whale + + +
+ +
+ fioletowy + ˌfʲjɔlɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor siódmego pasma tęczy, taki jak kolor kwiatu fiołka itp.; mający kolor pochodny, powstały ze zmieszania kolorów podstawowych: czerwonego i niebieskiego; + + violet + purple + + +
+ +
+ fiolka + ˈfʲjɔlka +
+ + n + + + małe, szklane naczynie z zatyczką; + + vial + + +
+ +
+ fiord + fʲjɔrt +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rodzaj głębokiej zatoki wrzynającej się w ląd; + + fjord + fiord + + + + (zoologia, zoologiczny) (jeździectwo, jeździecki) zimnokrwisty koń prymitywnej, norweskiej rasy + + fjord horse + + +
+ +
+ fiołek + ˈfʲjɔwɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Viola L., rodzaj roślin zielnych z rodziny fiołkowatych rosnący w strefie umiarkowanej; + + violet + + +
+ +
+ fiołek ogrodowy +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (systematyka) Viola ×wittrockiana Gams, gatunek rośliny z rodziny fiołkowatych, mieszaniec powstały w wyniku skrzyżowania trzech dzikich gatunków fiołka; + + garden pansy + + +
+ +
+ fiołek trójbarwny + ˈfʲjɔwɛk trujˈbarvnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) pospolity w Polsce gatunek rośliny należący do rodziny fiołkowatych; + + Jack-jump-up-and-kiss-me + come-and-cuddle-me + heart's delight + heart's-ease + heartsease + love-in-idleness + + +
+ +
+ firanka + fʲiˈrãnka +
+ + n + + + ozdobny, przezroczysty materiał wieszany w oknie + + net curtain + + +
+ +
+ firet + ˈfʲirɛt +
+ + n + + + (termin typograficzny) kwadrat, którego bok ma długość odpowiadającą wielkości aktualnie użytego stopnia pisma; + + em quad + + +
+ +
+ firma + ˈfʲirma +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przedsiębiorstwo + + firm + company + + +
+ +
+ firmament + fʲirˈmãmɛ̃nt +
+ + n + + + nieboskłon, sklepienie niebieskie, niebo + + firmament + + +
+ +
+ fis + fʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk f podwyższony o półton; + + F-sharp + + +
+ +
+ fis-moll + ˈfʲis‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku fis (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami) + + f-sharp minor + + +
+ +
+ fisis + ˈfʲisʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk f podwyższony o cały ton; + + F double sharp + + +
+ +
+ fiskalny +
+ + adj + + + dotyczący podatków, skarbu państwa albo dochodów państwa + + fiscal + + +
+ +
+ fiskus + ˈfʲiskus +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) skarb państwa; + + tax service + + +
+ +
+ fiszbin +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) substancja rogowa na podniebieniu wielorybów + + whalebone + + +
+ +
+ fito- + ˈfʲitɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z rośliną, roślinnością + + phyto- + + +
+ +
+ fitochemia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dział fizjologii roślin, nauka badająca roślinne związki organiczne i procesy chemiczne zachodzące w roślinach; + + phytochemistry + plant chemistry + + +
+ +
+ fitochemiczny +
+ + adj + + + dotyczący fitochemii, substancji roślinnych i procesów chemicznych zachodzacych w roślinach + + phytochemical + + +
+ +
+ fitoestrogen +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (fizjologia, fizjologiczny) występująca w roślinach, dowolna niesterydowa substancja (włączając izoflawony i lignany), która jest strukturalnie lub funkcjonalnie podobna do estrogenu ssaków, mająca za zadanie zwiększać odporność rośliny na choroby, a u ssaków działająca jako słaby agonista lub antagonista estrogenu; + + phytoestrogen + + +
+ +
+ fitogeografia + ˌfʲitɔɡɛɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + dział biogeografii i geobotaniki zajmujący się badaniem rozmieszczenia roślin na kuli ziemskiej; + + phytogeography + + +
+ +
+ fitohormon + ˌfʲitɔˈxɔrmɔ̃n +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) hormon, związek chemiczny wytwarzany przez organizmy roślinne, wpływający na ich procesy fizjologiczne + + phytohormone + plant hormone + + +
+ +
+ fitopatologia + ˌfʲitɔpatɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dział botaniki, nauka o chorobach roślin + + phytopathology + plant pathology + + +
+ +
+ fitopatologiczny +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) związany z fitopatologią, dotyczący fitopatologii, chorób roślin + + phytopathological + + +
+ +
+ fitoplankton + ˌfʲitɔˈplãŋktɔ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) mikroskopijne organizmy roślinne oraz sinice, które biernie unoszą się w wodzie, nie posiadając zdolności ruchu lub tylko w znacznie ograniczonym zakresie; + + phytoplankton + + +
+ +
+ fitoskładnik +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (botanika, botaniczny) składnik odżywczy znajdujący się w owocach i warzywach + + phytonutrient + + +
+ +
+ fitosterol + ˌfʲitɔˈstɛrɔl +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) sterol pochodzenia roślinnego + + phytosterol + plant sterol + + +
+ +
+ fitotoksyczność +
+ + n + + + cecha tego, co jest toksyczne dla roślin + + phytotoxicity + + +
+ +
+ fizjolog + fʲiˈzʲjɔlɔk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie fizjologii + + physiologist + + +
+ +
+ fizjologia +
+ + n + + + nauka o mechanizmach rządzących przebiegiem czynności życiowych organizmów + + physiology + bionomy + + +
+ +
+ fizjologiczny +
+ + adj + + + dotyczący działu fizjologii + + physiologic + physiological + + + + odnoszący się do naturalnych czynności organizmu + + physiological + physiologic + + +
+ +
+ fizjoterapeuta + ˌfʲizʲjɔtɛraˈpɛwta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) terapeuta, specjalista od fizjoterapii + + physiotherapist + + +
+ +
+ fizycznie +
+ + adv + + + odnosząc się do ciała + + constitutionally + corporeally + + + + odnosząc się do zjawisk fizyki + + physically + + + + w sposób dostępny zmysłom + + materially + tangibly + + +
+ +
+ fizyczność + fʲiˈzɨʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest związane z wyglądem zewnętrznym człowieka + + physicality + + +
+ +
+ fizyczny + fʲiˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dostępny zmysłom + + physical + + +
+ +
+ fizyk + ˈfʲizɨk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nauczyciel fizyki + + physics teacher + + + + naukowiec zajmujący się fizyką + + physicist + + +
+ +
+ fizyka + ˈfʲizɨka +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem właściwości i oddziaływań materii; + + physics + + +
+ +
+ fiński + ˈfʲĩj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Finów lub Finlandii, pochodzący z Finlandii + + Finnish + + +
+ +
+ fiński + ˈfʲĩj̃sʲci +
+ + n + + + ugrofiński język używany przez Finów; + + Finnish + + +
+ +
+ flacha + ˈflaxa +
+ + n + + + butelka dużych rozmiarów + + carboy + flagon + + +
+ +
+ flaga + ˈflaɡa +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) specjalne, dodatkowe pole wyróżniające w rekordzie, pliku lub rejestrze + + flag + + + + płat tkaniny określonego kształtu, barwy i znaczenia, przymocowywany do drzewca lub masztu + + flag + colours + + +
+ +
+ flak + flak +
+ + n + + + (kulinaria) część wołowego żołądka, produkt na zupę + + tripe + + +
+ +
+ flaki + ˈflaci +
+ + n + + + (kulinaria) zupa z różnych części żołądka wołowego lub cielęcego pokrojonego w cienkie paski gotowana na wywarze z włoszczyzny; + + tripe + + +
+ +
+ flamandzki +
+ + adj + + + odnoszący się do regionu w północnej części Belgii, Flandrii + + Flemish + + +
+ +
+ flamandzki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dialekt, etnolekt, język używany we Flandrii; jeden z trzech języków urzędowych w Belgii + + Flemish + + +
+ +
+ flamaster + flãˈmastɛr +
+ + n + + + rodzaj pióra wypełnionego tuszem i mającego kawałek filcu zamiast stalówki + + marker + + +
+ +
+ flambirowanie + ˌflãmbʲirɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (kulinaria) sposób podawania potrawy, polegający na oblaniu mocnym alkoholem i podpaleniu + + flambé + + +
+ +
+ flaming + ˈflãmʲĩŋk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak brodzący o białoróżowym upierzeniu; + + flamingo + + +
+ +
+ flanela + flãˈnɛla +
+ + n + + + (włókiennictwo) miękka tkanina bawełniana lub wełniana, pokryta delikatnym meszkiem, stosowana do wyrobu m.in. koszul, piżam i pościeli; + + flannel + + +
+ +
+ flanelowy +
+ + adj + + + wykonany z flaneli + + flannel + + +
+ +
+ flash mob +
+ + n + + + jedna z form street artu polegająca na tym, że grupa ludzi spotyka się w umówionym miejscu i wykonuje pewną czynność; + + flash mob + + +
+ +
+ flaszowiec miękkociernisty + flaˈʃɔvʲjɛʦ̑ ˌmʲjɛ̃ŋkːɔʨ̑ɛrʲˈɲistɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek małego drzewa pochodzącego z Ameryki Środkowej i Antyli; + + soursop + + +
+ +
+ flauta + ˈflawta +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) sytuacja na morzu, gdy brak wiatru; + + calm + + +
+ +
+ flawonoid + ˌflavɔ̃ˈnɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + organiczny związek chemiczny występujący w roślinach, spełniający funkcję barwnika, przeciwutleniacza i naturalnego insektycydu oraz fungicydu + + flavonoid + + +
+ +
+ flegmatyczny + ˌflɛɡmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odznaczający się spokojem, mało pobudliwy, powolny + + phlegmatic + + +
+ +
+ fleksja + ˈflɛksʲja +
+ + n + + + (gramatyka) odmiana wyrazów + + inflection + + +
+ +
+ fleksografia + ˌflɛksɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (poligrafia) technika druku wypukłego, w której forma drukowa wykonana jest z elastycznego tworzywa sztucznego; + + flexography + + +
+ +
+ flerow +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Fl i liczbie atomowej 114; + + flerovium + + +
+ +
+ flesz +
+ + n + + + lampa błyskowa aparatu fotograficznego + + flash + + +
+ +
+ flet + flɛt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny; + + flute + + +
+ +
+ flet poprzeczny + ˈflɛt pɔˈpʃɛʧ̑nɨ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj fletu z metalu lub drewna, na którym gra się trzymając go w poprzek; + + western concert flute + + +
+ +
+ flipper + ˈflʲipɛr +
+ + n + + + automat do gry z odbijająca się wewnątrz metalową kulką + + flipper + + +
+ +
+ flirt + flʲirt +
+ + n + + + krótkotrwała miłostka, zalotna rozmowa; + + flirt + flirtation + hanky-panky + + +
+ +
+ flirtować +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) czynić zalotne rozmowy oraz kokieteryjne gesty + + flirt + coquet + dally + + +
+ +
+ flisak + ˈflʲisak +
+ + n + + + (dawniej, dawny) fleisak, człowiek spławiający tratwami drewno i inne towary + + lighterman + rafter + raftsman + + +
+ +
+ flora + ˈflɔra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) ogół organizmów roślinnych + + flora + + +
+ +
+ flora bakteryjna + ˈflɔra ˌbaktɛˈrɨjna +
+ + n + + + drobnoustroje występujące naturalnie w organizmie; + + bacterial flora + + +
+ +
+ floren +
+ + n + + + (numizmatyka, numizmatyczny) trzynastowieczna złota moneta florencka; + + florin + + +
+ +
+ florencki + flɔˈrɛ̃nʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Florencją, dotyczący Florencji + + Florentine + + +
+ +
+ florentczyk + flɔˈrɛ̃nṭʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Florencji, osoba wywodząca się z Florencji + + Florentine + + +
+ +
+ florentynka +
+ + n + + + mieszkanka Florencji + + Florentine + + +
+ +
+ florentyńczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Florencji + + Florentine + + +
+ +
+ floresy +
+ + n + + + zawiły deseń z zakrzywionych linii + + squiggle + + +
+ +
+ floruit + ˈflɔru<sup>j</sup>it +
+ + preposition + + + (książkowy) określenie poprzedzające datę lub przedział dat dla wskazania, kiedy dana osoba bądź też organizacja czy szkoła była aktywna; + + fl. + flor. + floruit + + +
+ +
+ floréal +
+ + n + + + nazwa ósmego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Floréal + + +
+ +
+ flot +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) kokarda z rozetką, którą dekoruje się zwycięskiego wierzchowca; + + prize ribbon + + +
+ +
+ flota + ˈflɔta +
+ + n + + + zbiór jednostek pływających; + + fleet + + + + zbiór pojazdów, np. samochodów, ciężarówek, samolotów + + fleet + + +
+ +
+ fluktuacja + ˌfluktuˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + zmienność, płynność, niestałość, falowanie, zmienność nasilenia, odstępstwo od średniej statystycznej lub od normy; + + fluctuation + + +
+ +
+ fluoksetyna + ˌflu<sup>w</sup>ɔksɛˈtɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek tymoleptyczny stosowany głównie w leczeniu zaburzeń depresyjnych i obsesyjno-kompulsyjnych; + + fluoxetine + + +
+ +
+ fluor + ˈflu<sup>w</sup>ɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu F i liczbie atomowej 9; + + fluorine + + +
+ +
+ fluoryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) różnobarwny minerał z gromady halogenków, zawierający fluorek wapnia; + + fluor + fluorite + + +
+ +
+ fluwialny + fluˈvʲjalnɨ +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z rzeką i jej działalnością + + fluvial + + +
+ +
+ flądra + ˈflɔ̃ndra +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) płaska ryba; + + flounder + + +
+ +
+ fobia + ˈfɔbʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) uporczywy, chorobliwy, nieuzasadniony lęk przed różnymi określonymi sytuacjami, zjawiskami, zwierzętami lub przedmiotami; + + phobia + + +
+ +
+ foch + fɔx +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dąs + + sulk + sulks + + +
+ +
+ fok + fɔk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) fokmaszt + + fore-mast + foremast + foremost mast + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) jeden z żagli pierwszego masztu; + + jib + + +
+ +
+ foka + ˈfɔka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) morski ssak drapieżny; + + seal + + +
+ +
+ fokmaszt +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) pierwszy maszt od strony dziobu jednostek pływających, które posiadają co najmniej dwa maszty; + + fore-mast + foremast + + +
+ +
+ fokstrot + ˈfɔkstrɔt +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) taniec towarzyski w rytmie 4/4 (cztery czwarte); + + foxtrot + + +
+ +
+ folacyna + ˌfɔlaˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (zobacz) kwas foliowy + + folacin + + +
+ +
+ folder + ˈfɔldɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (zobacz) katalog + + folder + + +
+ +
+ folia + ˈfɔlʲja +
+ + n + + + cienkie tworzywo w arkuszach lub rolkach; + + foil + + +
+ +
+ folia bąbelkowa +
+ + n + + + folia z tworzywa sztucznego z bąbelkami powietrza stosowana do opakowywania kruchych przedmiotów; + + bubble wrap + + +
+ +
+ folio + ˈfɔlʲjɔ +
+ + n + + + arkusz papieru jednokrotnie złożony, który tworzy dwie karty i cztery stronice; + + folio + + +
+ +
+ folk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek muzyki popularnej wywodzący się z muzyki ludowej; + + folk + folk music + + +
+ +
+ folklor + ˈfɔlklɔr +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) ogół ludowej kultury i twórczości artystycznej, jak baśnie, pieśni, obrzędy, stroje, architektura, kuchnia itp. + + folklore + folk + + +
+ +
+ folklorysta +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) osoba specjalizująca się w folklorystyce, badacz folkloru + + folklorist + + +
+ +
+ folklorystka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) kobieta specjalizująca się w folklorystyce, badaczka folkloru + + folklorist + + +
+ +
+ folklorystyczny +
+ + adj + + + odnoszący się do folkloru lub folklorystyki, związany z folklorem lub folklorystyką + + folkloristic + + +
+ +
+ folklorystyka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (sztuka) nauka badająca folklor; + + folklore studie + folkloristics + + +
+ +
+ folkloryzm +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) nawiązywanie w sztuce i literaturze do elementów folklorystycznych; + + folklorism + + +
+ +
+ folkowy +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) związany z folkiem, dotyczący folku + + folk + + +
+ +
+ folwark + ˈfɔlvark +
+ + n + + + (dawniej, dawny) duże, samodzielne gospodarstwo rolne wraz z kompleksem budynków gospodarczych i mieszkalnych, a należące do dworu lub do właściciela ziemskiego; + + folwark + grange + + +
+ +
+ fon + fɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka poziomu głośności + + phon + + +
+ +
+ fondue +
+ + n + + + (kulinaria) szwajcarska i francuska potrawa z roztopionego sera i białego wina podawanego na gorąco, w którym macza się kawałki pieczywa lub warzyw; + + fondue + + +
+ +
+ fonem + ˈfɔ̃nɛ̃m +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) najmniejsza jednostka mowy rozróżnialna dla użytkowników danego języka; + + phoneme + + +
+ +
+ fonetyczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z fonetyką, dotyczący fonetyki + + phonetic + + +
+ +
+ fonetyk + fɔ̃ˈnɛtɨk +
+ + n + + + językoznawca zajmujący się fonetyką + + phonetician + + +
+ +
+ fonetyka + fɔ̃ˈnɛtɨka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka zajmująca się opisywaniem głosek danego języka; + + phonetics + + +
+ +
+ fonia +
+ + n + + + (akustyka, akustyczny) reprodukowany dźwięk docierający do ucha słuchającego przy odtwarzaniu nagrania, projekcji filmu itp. w postaci fali akustycznej + + sound + + + + (radiofonia, radiokomunikacja, radiotechnika, radiofoniczny, radiokomunikacyjny, radiotechniczny, radiowy) (telewizja, telewizyjny) sygnał dźwiękowy przesyłany z nadajnika do odbiornika radiowego, telewizyjnego itp., za pomocą fali elektromagnetycznej + + sound + + +
+ +
+ foniatria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się zaburzeniami i leczeniem fonacji człowieka; + + phoniatrics + phoniatry + + +
+ +
+ fonografia +
+ + n + + + zapisywanie dźwięków na nośnikach danych np. płytach kompaktowych albo kasetach mangetofonowych + + phonography + + +
+ +
+ fonograficzny +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) związany z fonografem, dotyczący fonografu + + phonographic + + +
+ +
+ fonologiczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z fonologią, dotyczący fonologii + + phonological + + +
+ +
+ fonometr + fɔ̃ˈnɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (akustyka, akustyczny) przyrząd do mierzenia natężenia dźwięku + + phonometer + + +
+ +
+ fontanna + fɔ̃nˈtãnːa +
+ + n + + + dekoracyjny element architektoniczny złożony ze zbiornika z wodą oraz otworu, przez który woda wpada do zbiornika; + + fountain + + +
+ +
+ foremka + fɔˈrɛ̃mka +
+ + n + + + odpowiednio ukształtowany przedmiot do nadawania kształtu ciastu, glinie itp. + + mold + + + + zabawka do robienia babek z piasku + + mold + + +
+ +
+ foremny + fɔˈrɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) o prawidłowym, regularnym kształcie; kształtny, zgrabny + + shapely + regular + well-proportioned + + + + (matematyka, matematyczny) (geometria) dla wielokątów: taki, którego wszystkie kąty wewnętrzne są równe, a boki równej długości; + + regular + + + + (matematyka, matematyczny) (geometria) dla wielościanów: ograniczony jednakowymi wielokątami foremnymi (1.1), którego wszystkie kąty dwuścienne są równe; + + regular + + +
+ +
+ forint + ˈfɔrʲĩnt +
+ + n + + + (jednostka monetarna) oficjalna waluta Węgier + + forint + + +
+ +
+ forma + ˈfɔrma +
+ + n + + + (kulinaria) naczynie do pieczenia ciast + + baking pan + + + + sposób robienia (mówienia, wyrażania) czegoś + + form + + + + zewnętrzny kształt + + shape + + + + kondycja fizyczna osoby + + shape + + +
+ +
+ formacyjny +
+ + adj + + + dotyczący formacji, związany z formacją + + formative + + +
+ +
+ formalista + ˌfɔrmaˈlʲista +
+ + n + + + człowiek zbytnio przywiązujący wagę do formalności, zewnętrznych form działania + + formalist + + +
+ +
+ formalizacja +
+ + n + + + procedura, której celem jest przedstawienie danej teorii lub systemu w sformalizowanej postaci + + formalization + + +
+ +
+ formalizm +
+ + n + + + ścisłe trzymanie się litery przepisów w danym działaniu + + formalism + + +
+ +
+ formalnie +
+ + adv + + + uwzględniając formę + + in form + structurally + + + + zgodnie z przepisami + + formally + de jure + in due form + officially + regularly + + +
+ +
+ formalność + fɔrˈmalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + czynność konieczna, ale nieistotna albo bardzo prosta + + formality + + + + czynność wykonywana według przepisów, urzędowo + + formality + + +
+ +
+ formalny + fɔrˈmalnɨ +
+ + adj + + + zgodny z pewnymi normami i przepisami, wymagany do utrzymania porządku + + formal + + + + dotyczący formy + + formal + + +
+ +
+ formator +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) polityk wybrany przez głowę państwa do sformowania rządu koalicyjnego, po wyborach parlamentarnych lub upadku poprzedniego gabinetu; + + formateur + + +
+ +
+ formatować + ˌfɔrmaˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (drukarstwo, drukarski) (poligrafia) (informatyka, informatyczny) nadawać czemuś jakiś format, kształt + + format + + +
+ +
+ formikarium +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) sztuczne mrowisko; + + formicarium + + +
+ +
+ formoterol + ˌfɔrmɔˈtɛrɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwastmatyczny będący długo działającym β2-mimetykiem; + + eformoterol + formoterol + + +
+ +
+ formularz + fɔrˈmulaʃ +
+ + n + + + blankiet jakiegoś dokumentu do wypełnienia + + form + + + + (informatyka, informatyczny) fragment strony WWW przeznaczony do wypełniania przez użytkownika danymi lub tekstem + + form + + +
+ +
+ formułować +
+ + v + + + określać coś jasno i treściwie, ujmować w ścisłe wyrażenie + + formulate + lay down + + + + wyrażać opinię, życzenia słowami + + express + + +
+ +
+ fornir + ˈfɔrʲɲir +
+ + n + + + cienkie płaty drewna uzyskiwane przez skrawanie; + + wood veneer + + +
+ +
+ fornirować +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) okładać wyroby stolarskie fornirem + + veneer + + +
+ +
+ forsa + ˈfɔrsa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pieniądze + + dough + cheese + paper + + +
+ +
+ forsteryt +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + forsterite + + +
+ +
+ fort + fɔrt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) budowla obronna + + fortress + + +
+ +
+ forteca + fɔrˈtɛʦ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) fortyfikacja obronna, na którą składają się forty i umocnienia; + + fortress + + +
+ +
+ fortel + ˈfɔrtɛl +
+ + n + + + sprytne oszustwo, podstęp + + ruse + trick + + +
+ +
+ fortepian + fɔrˈtɛpʲjãn +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) klawiszowy instrument muzyczny, z poziomo umieszczonym pudłem rezonansowym; + + piano + grand piano + + +
+ +
+ fortopsel +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) topsel na fokmaszcie + + fore gaff topsail + + +
+ +
+ fortuna + fɔrˈtũna +
+ + n + + + los, szczególnie ten dobry + + fortune + luck + + + + wielkie bogactwo + + fortune + + +
+ +
+ forum + ˈfɔrũm +
+ + n + + + miejsce spotkań, publicznych wystąpień, dyskusji + + forum + + + + spotkanie poświęcone dyskusji na dany temat + + forum + + +
+ +
+ fory +
+ + n + + + dobrowolne ograniczenie własnej przewagi nad przeciwnikiem, np. by skłonić go do rywalizacji + + handicap + + +
+ +
+ fosa + ˈfɔsa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) zapora w postaci rowu otaczającego umocnienia; + + moat + + +
+ +
+ fosfodiesteraza + ˌfɔsfɔdʲjɛstɛˈraza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) enzym rozkładający diestry fosforowe + + phosphodiesterase + + +
+ +
+ fosfolipid +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny stanowiący istotny składnik budowy błony komórkowej; + + phospholipid + + +
+ +
+ fosfor + ˈfɔsfɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu P i liczbie atomowej 15; + + phosphorus + + +
+ +
+ fosforan +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pochodna kwasu fosforowego + + phosphate + + +
+ +
+ fosforescencja + ˌfɔsfɔrɛˈsʦ̑ɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) świecenie ciał wywołane uprzednim naświetlaniem i trwające po jego ustaniu; + + phosphorescence + + +
+ +
+ fosforoskop + ˌfɔsfɔˈrɔskɔp +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przyrząd do mierzenia zmian natężenia fosforescencji + + phosphoroscope + + +
+ +
+ fosforowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący fosforu; zawierający fosfor + + phosphoric + phosphorous + + +
+ +
+ fosgen + ˈfɔzɡɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek organiczny z grupy chlorków kwasowych, bezbarwny gaz o zapachu świeżo skoszonej trawy lub zgniłych owoców, stosowany jako bojowy środek trujący z grupy duszących w czasie I wojny światowej; + + CG + carbon dichloride oxide + carbon oxychloride + carbonyl dichloride + chloroformyl chloride + dichloroformaldehyde + + +
+ +
+ fotel + ˈfɔtɛl +
+ + n + + + rodzaj siedziska z oparciem na plecy i podłokietnikami; + + armchair + + +
+ +
+ fotogeniczny +
+ + adj + + + korzystnie wyglądający na zdjęciach + + photogenic + + +
+ +
+ fotograf + fɔˈtɔɡraf +
+ + n + + + osoba zajmująca się wykonywaniem fotografii, najczęściej zawodowo; + + photographer + + +
+ +
+ fotografia + ˌfɔtɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + nieruchomy obraz rzeczywistości utrwalony aparatem fotograficznym + + photo + photograph + picture + still image + + + + sztuka wykonywania fotografii (1.1); + + photography + + +
+ +
+ fotograficzny + ˌfɔtɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z fotografią, fotografowaniem, robieniem zdjęć + + photographic + + +
+ +
+ fotografować + ˌfɔtɔɡraˈfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + robić zdjęcie, robić fotografię + + photograph + + +
+ +
+ fotogrametryczny + ˌfɔtɔɡrãmɛˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z fotogrametrią + + photogrammetric + + +
+ +
+ fotokopia + ˌfɔtɔˈkɔpʲja +
+ + n + + + (biurowość, biurowy) kopia dokumentu, druku, rękopisu itp. uzyskana techniką fotograficzną + + photocopy + xerox + xerox copy + + +
+ +
+ fotoluminescencja + ˌfɔtɔlũmʲĩnɛˈsʦ̑ɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) emisja fal elektromagnetycznych przez ciało w wyniku pochłonięcia fotonu; + + photoluminescence + + +
+ +
+ fotomontaż + ˌfɔtɔ̃ˈmɔ̃ntaʃ +
+ + n + + + (fotografia) obraz fotograficzny powstały przez manipulację lub skomponowanie kilku obrazów; + + photomontage + + +
+ +
+ foton + ˈfɔtɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna o zerowej masie spoczynkowej i ładunku, kwant oddziaływania elektromagnetycznego; + + photon + + +
+ +
+ fotopowielacz + ˌfɔtɔpɔˈvʲjɛlaʧ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie przetwarzające sygnał świetlny na elektryczny oraz wzmacniające ten sygnał; + + photomultiplier + + +
+ +
+ fotorealizm +
+ + n + + + (sztuka) sposób malowania obrazów, mających sprawiać wrażenie, że są fotografiami; malarstwo charakteryzujące się fotograficzną dokładnością; + + photo-realism + photorealism + + +
+ +
+ fotosynteza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (botanika, botaniczny) proces wytwarzania przez rośliny zielone i niektóre bakterie związków organicznych z dwutlenku węgla i wody przy udziale światła; + + photosynthesis + + +
+ +
+ fotoszopować +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (fotografia) (informatyka, informatyczny) korygować zdjęcie w programie graficznym, żeby wyglądało korzystniej + + photoshop + + +
+ +
+ fototranzystor + ˌfɔtɔtrãw̃ˈzɨstɔr +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) element optoelektroniczny złożony z trzech warstw półprzewodnika o kolejno zmieniających się typach przewodnictwa; + + phototransistor + + +
+ +
+ fototropizm + ˌfɔtɔˈtrɔpʲism̥ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) zwrócenie się rośliny w kierunku źródła światła lub w przeciwną stronę; + + phototropism + + +
+ +
+ fotowoltaiczny + ˌfɔtɔvɔltaˈ<sup>j</sup>iʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) związany z przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną + + photovoltaic + + +
+ +
+ fotowoltaika + ˌfɔtɔvɔltaˈ<sup>j</sup>ika +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (elektryczność) dziedzina nauki i techniki zajmująca się przetwarzaniem światła energii słonecznego na energię elektryczną; + + photovoltaics + + +
+ +
+ fowistyczny +
+ + adj + + + (sztuka) związany z fowizmem + + fauvist + fauvistic + + +
+ +
+ fowizm +
+ + n + + + (sztuka) kierunek w malarstwie francuskim początku XX wieku o bardzo żywej kolorystyce dzieł + + fauvism + + +
+ +
+ foyer +
+ + n + + + (książkowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) sala lub hol obok sali teatralnej, koncertowej, konferencyjnej itp., gdzie przebywa publiczność lub uczestnicy konferencji w czasie przerw, antraktów; + + foyer + + +
+ +
+ frachtowiec +
+ + n + + + (marynarka) statek handlowy przewożący towary drogą morską np. masowiec, kontenerowiec, drobnicowiec. + + freighter + + +
+ +
+ fragment + ˈfraɡmɛ̃nt +
+ + n + + + wyodrębniona część czegoś + + fragment + + +
+ +
+ fragmentacja + ˌfraɡmɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + podział na części, wydzielenie fragmentów + + fragmentation + + +
+ +
+ fragować + fraˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (slangowo) (neologizm) graczy komputerowych: wyeliminować przeciwnika z gry (zwłaszcza tymczasowo); + + frag + + +
+ +
+ frajda + ˈfrajda +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) radość, uciecha z czegoś + + delight + + +
+ +
+ frajer + ˈfrajɛr +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba dająca się łatwo nabrać, naiwna; osoba nadmiernie wierna normom moralnym, które przez innych nie są przestrzegane + + sucker + asshole + bozo + dick-head + jerk + shithead + + +
+ +
+ frak + frak +
+ + n + + + część męskiego stroju wieczorowego, rodzaj marynarki o połach obciętych z przodu i wydłużonych z tyłu; + + dress coat + tail coat + tailcoat + white tie + + +
+ +
+ frakcja + ˈfrakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wyodrębniona część składowa mieszaniny substancji o określonych właściwościach + + cut + fraction + + + + (poligrafia) czcionki mniejsze od pisma podstawowego, umieszczane powyżej albo poniżej linii pisma + + fraction + + + + (statystyka, statystyczny) stosunek liczby obserwacji mających pewną właściwość do liczebności całej próby statystycznej; + + fraction + + + + (technologia, technika, techniczny) część partii kruszywa o jednakowych wymiarach ziaren + + fraction + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) grupa partyjna, klub w parlamencie, który prezentuje odrębny program + + faction + fraction + group + + +
+ +
+ frakcyjny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) związany z frakcją, frakcjonowaniem + + factional + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z frakcją, dotyczący frakcji; przynależący do frakcji + + factional + + +
+ +
+ fraktal + ˈfraktal +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) matematyczny obiekt określany jako „samopodobny”, czyli charakteryzujący się m.in. tym, że podczas dowolnego powiększania jego fragmentów, stale zachowuje taką samą złożoność struktury; + + fractal + + +
+ +
+ franchising +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (zobacz) franczyza + + franchising + + +
+ +
+ franciszkanin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu założonego przez św. Franciszka z Asyżu; + + Franciscan + + +
+ +
+ franciszkański + frãɲˈʨ̑iʃkaɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z franciszkanami lub franciszkankami, dotyczący franciszkanów lub franciszkanek + + Franciscan + + +
+ +
+ franciszkański + frãɲˈʨ̑iʃkaɨ̃j̃sʲci +
+ + possessiveAdjective + + + należący do franciszkanów lub franciszkanek, będący ich własnością + + Franciscan + + +
+ +
+ francuska choroba + frãnˈʦ̑uska xɔˈrɔba +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (eufemistycznie) kiła + + French disease + + +
+ +
+ francuski + frãnˈʦ̑usʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Francji lub Francuzów; związany lub wywodzący się z Francji + + French + + +
+ +
+ francuski + frãnˈʦ̑usʲci +
+ + n + + + język urzędowy Francji, części Belgii, Szwajcarii, Kanady oraz kilkunastu innych państw; + + French + + +
+ +
+ francuski pocałunek + frãnˈʦ̑usʲci ˌpɔʦ̑aˈwũnɛk +
+ + n + + + namiętny, erotyczny pocałunek, podczas którego języki obojga partnerów dotykają się i wchodzą w kontakt z wnętrzem ich ust; + + French kiss + soul kiss + + +
+ +
+ franczyza +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rodzaj współpracy gospodarczej pomiędzy samodzielnymi pod względem prawnym i finansowym podmiotami, tj. pomiędzy franczyzodawcą i jego franczyzobiorcami, w ramach której franczyzobiorca prowadzi swoje przedsiębiorstwo pod marką i według koncepcji franczyzodawcy, ponosząc opłaty na jego rzecz + + franchising + + +
+ +
+ frank + frãŋk +
+ + n + + + (jednostka monetarna) pieniądz niektórych krajów europejskich i afrykańskich + + franc + + +
+ +
+ frankfurterka + ˌfrãŋkfurˈtɛrka +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) cienka, parzona kiełbaska z mielonego mięsa, podawana najczęściej na gorąco; + + frank + frankfurter + + +
+ +
+ frankijski + frãŋʲˈcijsʲci +
+ + adj + + + właściwy Frankom + + Frankish + + +
+ +
+ franko-prowansalski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język franko-prowansalski; + + Franco-Provençal + Arpitan + + +
+ +
+ frankofil + frãŋˈkɔfʲil +
+ + n + + + miłośnik kultury francuskiej, zwolennik Francji, Francuzów + + Francophil + Francophile + + +
+ +
+ frankofilia + ˌfrãŋkɔˈfʲilʲja +
+ + n + + + umiłowanie wszystkiego, co francuskie; sympatia do Francuzów lub ich kultury + + Francophilia + + +
+ +
+ frankofilski + ˌfrãŋkɔˈfʲilsʲci +
+ + adj + + + związany z frankofilią, charakterystyczny dla frankofila + + Francophile + + +
+ +
+ frankofobia + ˌfrãŋkɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + niechęć do wszystkiego, co francuskie; niechęć do Francuzów lub ich kultury + + Francophobia + + +
+ +
+ frankofoński +
+ + adj + + + związany z frankofonami, dotyczący społeczności francuskojęzycznej + + francophone + + +
+ +
+ frankownica + ˌfrãŋkɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie masowo przygotowujące listy do wysyłki przez drukowanie na nich opłaty pocztowej oraz danych adresowych i loga nadawcy; + + postage meter + + +
+ +
+ frans + frãw̃s +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Fr i liczbie atomowej 87; + + francium + + +
+ +
+ fraszka +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) krótki żartobliwy wierszyk; + + epigram + + + + (potocznie, potoczny) błahostka + + trifle + + +
+ +
+ fraternizacja + ˌfratɛrʲɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + bratanie się, zaprzyjaźnianie się, zwłaszcza niestosowne i niewłaściwe ze względu na osoby lub okoliczności + + fraternisation fraternization + + +
+ +
+ fraza +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związek dwóch lub więcej wyrazów tworzący całość znaczeniową i intonacyjną + + expression + locution + phrase + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sekwencja dwóch lub więcej motywów muzycznych, stanowiących całość w obrębie utworu + + phrase + + +
+ +
+ frazeologia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zasób wyrażeń; + + phraseology + + +
+ +
+ frazeologiczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z frazeologią, dotyczący frazeologii + + phraseological + + +
+ +
+ freeride +
+ + n + + + (sport, sportowy) nieformalna dyscyplina sportów ekstremalnych; + + freeride + + +
+ +
+ fregata + frɛˈɡata +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) szerokoskrzydły, szybujący ptak oceaniczny z rodziny fregatowatych; + + frigatebird + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie rejowe; + + frigate + full rigged ship + fully rigged ship + + +
+ +
+ fregata białobrzucha + frɛˈɡata ˌbʲjawɔˈbʒuxa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fregata andrewsi ptak z rodziny fregatowatych + + Christmas Island Frigatebird + + +
+ +
+ fregata mała + frɛˈɡata ˈmawa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fregata ariel; ptak z rodziny fregatowatych + + Lesser Frigatebird + + +
+ +
+ fregata orla + frɛˈɡata ˈɔrla +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fregata aquila, gatunek ptaka z rodziny fregat; + + Ascension Frigatebird + + +
+ +
+ fregata wielka + frɛˈɡata ˈvʲjɛlka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fregata magnificens; ptak z rodziny fregatowatych; + + Magnificent Frigatebird + + +
+ +
+ fregata średnia + frɛˈɡata ˈɕrɛdʲɲa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fregata minor ptak z rodziny fregatowatych + + Great Frigatebird + + +
+ +
+ frekwencja + frɛˈkfɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + częstotliwość dziania się czegoś + + attendance + + + + liczba osób biorących udział w jakimś zdarzeniu / znajdujących się w jakimś miejscu + + attendance + + +
+ +
+ frenologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z frenologią, dotyczący frenologii + + phrenological + + +
+ +
+ fresk + frɛsk +
+ + n + + + (sztuka) technika malarska nakładania farby na świeży tynk; + + fresco + + + + (sztuka) malowidło ścienne wykonane techniką (1.1) + + fresco + + +
+ +
+ fretka + ˈfrɛtka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Mustela putorius furo, udomowiony, hodowlany drapieżnik spokrewniony z tchórzem; + + ferret + + +
+ +
+ frez + frɛs +
+ + n + + + narzędzie skrawające do obróbki powierzchni + + mill + + +
+ +
+ frezarka + frɛˈzarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) obrabiarka skrawająca, służąca do obróbki płaszczyzn, powierzchi kształtowych, wgłębień itp. za pomocą frezu. + + miller + + +
+ +
+ frezja + ˈfrɛzʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Freesia, rodzaj bylin ozdobnych z rodziny kosaćcowatych, mających silnie pachnące, na ogół dzwonkowate kwiaty; + + freesia + + +
+ +
+ frimaire +
+ + n + + + nazwa trzeciego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Frimaire + + +
+ +
+ frisbee +
+ + n + + + dysk do gry w frisbee (1.1) + + frisbee + + + + gra, w której grający rzucają między sobą nawzajem lekkim plastikowym dyskiem + + frisbee + + +
+ +
+ friulski + ˈfrʲjulsʲci +
+ + adj + + + charakterystyczny dla regionu Friuli-Wenecja Julijska, związany lub wywodzący się z regionu Friuli-Wenecja Julijska + + friulian + + +
+ +
+ front + frɔ̃nt +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) strefa między dwiema masami powietrza; + + weather front + + + + (wojskowość, wojskowy) rejon działań wojennych; + + battlefront + front + + +
+ +
+ frontalny +
+ + adj + + + czołowy, przedni + + frontal + + +
+ +
+ froterować + ˌfrɔtɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + polerować zapastowaną podłogę froterką lub miękką tkaniną + + polish + + +
+ +
+ fructidor +
+ + n + + + nazwa dwunastego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Fructidor + + +
+ +
+ fruczak gołąbek + ˈfruʧ̑aɡ ːɔˈwɔ̃mbɛk +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Macroglossum stellatarum, gatunek motyla z rodziny zawisakowatych; + + Hummingbird Hawk-moth + Hummingmoth + + +
+ +
+ frug + fruk +
+ + n + + + rockandrollowy taniec towarzyski, w którym różne części ciała poruszają się rytmicznie z wyjątkiem stóp spoczywających nieruchomo + + frug + + +
+ +
+ fruktoza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy ketoz, naturalnie występujący w stanie wolnym w owocach, miodzie, nektarze kwiatów; + + fructose + + +
+ +
+ frustracja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) stan nieprzyjemnego napięcia emocjonalnego wynikły z niemożności zaspokojenia jakiejś potrzeby albo osiągnięcia danego celu; + + frustration + + +
+ +
+ frustrat +
+ + n + + + mężczyzna, który przejawia frustrację + + frustrated person + loser + + +
+ +
+ frustrować +
+ + v + + + wywoływać frustrację u kogoś + + frustrate + + +
+ +
+ frutarianin +
+ + n + + + osoba stosująca frutarianizm, odżywiająca się tylko owocami + + fruitarian + + +
+ +
+ frutarianizm +
+ + n + + + sposób żywienia dopuszczający spożywanie wyłącznie owoców i warzyw, których zerwanie nie powoduje zniszczenia rośliny; + + fruitarianism + + +
+ +
+ frutariański +
+ + adj + + + dotyczący frutarian i frutarianizmu + + fruitarian + + +
+ +
+ fruwać +
+ + v + + + poruszać się w powietrzu za pomocą skrzydeł + + flitter + fly + + +
+ +
+ fryc + frɨʦ̑ +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (pogardliwie) (obraźliwie) Niemiec + + Fritz + + +
+ +
+ frygijka +
+ + n + + + wełniane lub filcowe nakrycie głowy w kształcie stożka, symbol narodowy Francji; + + Phrygian cap + + +
+ +
+ frygijski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) związany z Frygią, dotyczący Frygii, pochodzący z Frygii + + Phrygian + + +
+ +
+ frygijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język frygijski; + + Phrygian + + +
+ +
+ frykas +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (kulinaria) francuska potrawka z pokrojonych mięs + + fricassee + fricassée + + + + coś smacznego, wykwintna potrawa + + titbit + tidbit + + +
+ +
+ frytka + ˈfrɨtka +
+ + n + + + (kulinaria) cienki słupek z krojonego ziemniaka usmażony na głębokim tłuszczu; + + chip + fry + + +
+ +
+ frytkarnia +
+ + n + + + punkt gastronomiczny sprzedający frytki + + chip shop + friterie + + +
+ +
+ frywolitka + ˌfrɨvɔˈlʲitka +
+ + n + + + rodzaj koronki lub koronkowej serwetki wykonanej z delikatnej nici za pomocą specjalnych czółenek lub igły i szydełka, mającej wzór z kółek, łuków, gwiazdek itp.; + + tatting lace + + +
+ +
+ fryzjer + ˈfrɨzʲjɛr +
+ + n + + + osoba zajmująca się obcinaniem włosów, ich czesaniem i pielęgnacją; u mężczyzn również goleniem + + hairdresser + barber + + +
+ +
+ fryzjernia +
+ + n + + + zakład fryzjerski + + barber's + + +
+ +
+ fryzura + frɨˈzura +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) efekt uczesania, ułożenia lub ścięcia włosów w charakterystyczny sposób + + hairstyle + haircut + + +
+ +
+ fryzyjski +
+ + adj + + + dotyczący Fryzji albo Fryzów + + Frisian + + +
+ +
+ fryzyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język zachodniogermański, którym posługują się Fryzowie + + Frisian + + +
+ +
+ frędzel + ˈfrɛ̃nʣ̑ɛl +
+ + n + + + (krawiectwo) zwisający fragment materiału przymocowany do tkaniny + + tassel + + +
+ +
+ fuga + ˈfuɡa +
+ + n + + + (budownictwo) spoina w murze pomiędzy cegłami lub między płytkami ceramicznymi ułożonymi na ścianie lub podłodze + + joint + + + + rodzaj formy muzycznej; + + fugue + + +
+ +
+ fugas + ˈfuɡas +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) improwizowany ładunek wybuchowy, prowizoryczna mina lądowa; + + IED + fougasse + + +
+ +
+ fuj +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) wyrażanie obrzydzenia + + ugh + + +
+ +
+ fuksja + ˈfuksʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fuchsia L., rodzaj roślin z rodziny wiesiołkowatych o zwisających kwiatach, często biało-czerwonych lub fioletowych; + + fuchsia + + + + fioletowo-czerwony kolor + + fuchsia + + +
+ +
+ ful + ful +
+ + n + + + język regionu Afryki Zachodniej używany przez ludy Fula; + + fula + + +
+ +
+ fular +
+ + n + + + rodzaj cienkiej tkaniny jedwabnej + + foulard + + +
+ +
+ fundacja + fũnˈdaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) organizacja zbierająca pieniądze na cel dobroczynny; + + foundation + + +
+ +
+ fundament + fũnˈdãmɛ̃nt +
+ + n + + + (budownictwo) wykonany z betonu, żelbetu, murowany z cegieł lub kamieni, rzadziej z drewna, dolny element konstrukcyjny budowli lub urządzenia przekazujący na podłoże gruntowe całość obciążeń; + + foundation + + +
+ +
+ fundamentalista + ˌfũndãmɛ̃ntaˈlʲista +
+ + n + + + człowiek rygorystycznie przestrzegający jakichś zasad, norm, zwłaszcza w dziedzinie religii i polityki + + fundamentalist + + +
+ +
+ fundamentalistyczny + ˌfũndãmɛ̃ntalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący fundamentalizmu lub fundamentalisty + + fundamentalist + + +
+ +
+ fundamentalizm +
+ + n + + + pozbawiony refleksji rygoryzm w przestrzeganiu zasad jakiejś religii albo ideologii, oparty na najbardziej dosłownej ich interpretacji + + fundamentalism + + +
+ +
+ fundamentalny + ˌfũndãmɛ̃nˈtalnɨ +
+ + adj + + + podstawowy, stanowiący podstawę, elementarny, zasadniczy + + fundamental + basic + + +
+ +
+ fundator + fũnˈdatɔr +
+ + n + + + ktoś, kto coś ufundował lub dał czemuś początek; + + founder + initiator + + +
+ +
+ fundatorka +
+ + n + + + kobieta, która coś ufundowała lub dała czemuś początek + + foundress + + +
+ +
+ fundować +
+ + v + + + zakładać i opłacać instytucje + + fund + + +
+ +
+ fundusz + ˈfũnduʃ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wyodrębniony zasób finansowy przeznaczony na określone cele + + fund + + +
+ +
+ funkcja + ˈfũŋkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) możliwość oferowana przez program + + feature + + + + (matematyka, matematyczny) przyporządkowanie każdemu elementowi ze zbioru dokładnie jednego elementu z innego zbioru; (potocznie, potoczny) wykres, rysunek takiego przyporządkowania; + + function + + + + przeznaczenie, zadanie jakiegoś urządzenia lub osoby, cel jego działania; + + function + + + + (informatyka, informatyczny) podprogram; wydzielona część programu wykonująca określone zadanie + + function + + +
+ +
+ funkcja cyklometryczna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja odwrotna do jednej z funkcji trygonometrycznych ograniczonej do pewnego przedziału; + + inverse trigonometric function + + +
+ +
+ funkcja stanu + ˈfũŋkʦ̑ʲja ˈstãnu +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) funkcja zależna wyłącznie od stanu układu + + state function + + +
+ +
+ funkcja wymierna + ˈfũŋkʦ̑ʲja vɨ̃ˈmʲjɛrna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) iloraz dwóch wielomianów; + + rational function + + +
+ +
+ funkcja wzajemnie jednoznaczna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja w której każdemu elementowi obrazu odpowiada dokładnie jeden element dziedziny; + + bijection + + +
+ +
+ funkcjonalność + ˌfũŋkʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest funkcjonalne + + functionality + usability + + +
+ +
+ funkcjonalny +
+ + adj + + + związany z funkcjonowaniem + + functional + + +
+ +
+ funkcjonariusz + ˌfũŋkʦ̑ʲjɔ̃ˈnarʲjuʃ +
+ + n + + + (administracja) pracownik służb państwowych, zwykle mundurowych np. policji lub służby więziennej; + + functionary + officer + + +
+ +
+ funkcjonować + ˌfũŋkʦ̑ʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + działać, wykonywać czynności w sposób właściwy + + function + + +
+ +
+ funt + fũnt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) waluta niektórych państw + + pound + + + + anglosaska, pozaukładowa jednostka masy równa 0,453 592 37 kg; + + pound + + +
+ +
+ furia + ˈfurʲja +
+ + n + + + złość, wściekłość, gniew + + fury + + +
+ +
+ furman + ˈfurmãn +
+ + n + + + człowiek powożący zaprzęgiem konnym, zwykle furmanką + + carter + driver + wagoner + + +
+ +
+ furosemid + ˌfurɔˈsɛ̃mʲit +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek odwadniający i przeciwnadciśnieniowy, diuretyk pętlowy + + furosemide + + +
+ +
+ fusta + ˈfusta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (marynarka) rodzaj lekkiej galery; + + fusta + + +
+ +
+ futbol amerykański + ˈfudbɔl ˌãmɛrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (sport, sportowy) sport drużynowy, w którym uczestniczą dwa jedenastoosobowe zespoły + + american football + + +
+ +
+ futbolówka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (sport, sportowy) piłka używana podczas gry w futbol + + football + soccer ball + + +
+ +
+ futerał + fuˈtɛraw +
+ + n + + + ochronne opakowanie do przechowywania przedmiotów, które mogą ulec uszkodzeniu + + case + + +
+ +
+ futerkowy +
+ + adj + + + okryty futrem + + furry + + +
+ +
+ futro + ˈfutrɔ +
+ + n + + + część odzieży (np. kurtka, płaszcz) wykonana ze skór zwierzęcych posiadających sierść + + fur + + + + (zoologia, zoologiczny) sierść na zwierzęciu + + fur + + + + wyprawiona skórka zwierzęcia pokryta sierścią służąca do produkcji odzieży bądź sama stanowiąca np. ozdobę, okrycie czy dywan + + fur + pelt + + +
+ +
+ futryna + fuˈtrɨ̃na +
+ + n + + + (budownictwo) umocowana w ścianie rama, do której przymocowuje się okna lub drzwi + + doorframe + doorpost + + +
+ +
+ futrzany +
+ + adj + + + zrobiony z futra + + furry + + +
+ +
+ futsal + ˈfutsal +
+ + n + + + (sport, sportowy) halowa piłka nożna; + + futsal + + +
+ +
+ futsalowiec + ˌfutsaˈlɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + sportowiec uprawiający futsal + + futsaler + + +
+ +
+ futurolog +
+ + n + + + mężczyzna przewidujący przyszłość cywilizacji w oparciu o przesłanki naukowe + + futurologist + + +
+ +
+ futurologia +
+ + n + + + dziedzina wiedzy zajmująca się przyszłością, próbująca opisać dalszy rozwój ludzkości, cywilizacji i technologii + + futurology + + +
+ +
+ futurologiczny +
+ + adj + + + związany z futurologią, dotyczący futurologii + + futurological + + +
+ +
+ futurysta +
+ + n + + + (sztuka) artysta, twórca, który tworzy w nurcie futuryzmu + + futurist + + +
+ +
+ futurystyczny + ˌfuturɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (sztuka) związany z futuryzmem, dotyczący futuryzmu + + futurist + + + + taki, który wygląda jakby był wytworem techniki przyszłości + + futurist + + +
+ +
+ futuryzm + fuˈturɨsm̥ +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) awangardowy kierunek w sztuce dwudziestowiecznej powstały we Włoszech na początku XX w. manifestujący fascynację techniką, mechanizacją i dynamizmem wielkomiejskim; + + futurism + + +
+ +
+ fuzel +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) oleista, lotna, trująca ciecz o nieprzyjemnym smaku i zapachu, uboczny produkt fermentacji alkoholowej + + faints + fuse oil + fusel + + +
+ +
+ fuzja + ˈfuzʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) reakcja, której głównym efektem jest połączenie dwóch jąder atomowych w jedno cięższe + + fusion + + + + rodzaj długiej broni strzeleckiej z zamkiem skałkowym, wynalezionej w II połowie XVII wieku we Francji; dziś potoczna nazwa strzelby myśliwskiej; + + rifle + + +
+ +
+ fytoftoroza +
+ + n + + + choroba grzybowa roślin spowodowana przez grzyby glebowe Phytophthora + + phytophthora + + +
+ +
+ g + ɟjɛ +
+ + n + + + dziesiąta litera polskiego alfabetu; + + g + + +
+ +
+ g-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku g (w zapisie nutowym z dwoma bemolami) + + g minor + + +
+ +
+ gabardyna + ˌɡabarˈdɨ̃na +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkanina o splocie skośnym, najczęściej wełniana, używana do szycia płaszczy, garniturów itp. + + gabardine + + +
+ +
+ gabinet + ɡaˈbʲĩnɛt +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) rada ministrów + + cabinet + + + + lokal przeznaczony do wykonywania specjalistycznego zawodu + + beauty parlour + consulting-room + surgery + + + + pokój przeznaczony do pracy umysłowej + + study + + +
+ +
+ gabinet cieni +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) skład rządu formowany przez opozycyjną partię, gotowy do przejęcia władzy po wyborach; + + Shadow Cabinet + + +
+ +
+ gablota + ɡaˈblɔta +
+ + n + + + oszklona szafka, w której są umieszczane eksponaty lub towary + + showcase + + +
+ +
+ gaboński + ɡaˈbɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Gabonu, państwa w Afryce + + Gabonese + + +
+ +
+ gad + ɡat +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę z gromady Reptilia, kręgowiec zmiennocieplny oddychający wyłącznie płucami; + + reptile + + + + (potocznie, potoczny) zły człowiek + + reptilian individual + + +
+ +
+ gadanie + ɡaˈdãɲɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) mówienie, prowadzenie rozmowy, zwłaszcza dużo i na błahe tematy + + blather + chatter + idle talk + + +
+ +
+ gadatliwy + ˌɡadaˈtlʲivɨ +
+ + adj + + + taki, który dużo i chętnie mówi + + talkative + loquacious + chatty + communicative + + +
+ +
+ gadać + ˈɡadaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) mówić, (lekceważąco, lekceważący) rozmawiać + + chatter + gab + talk + + +
+ +
+ gadolin + ɡaˈdɔlʲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) srebrzystobiały metal; pierwiastek chemiczny o symbolu Gd i liczbie atomowej 64; + + gadolinium + + +
+ +
+ gadulstwo + ɡaˈdulstfɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) mówienie zbyt dużo, zbędne gadanie + + loquacity + verbiage + verbosity + + +
+ +
+ gaduła + ɡaˈduwa +
+ + n + + + osoba nadmiernie rozmowna; osoba, która dużo mówi + + chatterbox + chatterer + wind-bag + + +
+ +
+ gadułka + ɡaˈduwka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) bułgarski instrument ludowy; + + gadulka + + +
+ +
+ gadżet + ˈɡaʤ̑ɛt +
+ + n + + + przedmiot, urządzenie będące nowością techniki, zazwyczaj małe, często niepotrzebne, służący z reguły zaimponowaniu innym, rozbawieniu lub reklamie; + + gadget + gimmick + + +
+ +
+ gafa +
+ + n + + + nietaktowny postępek, niezręczne odezwanie się + + gaffe + faux pas + + +
+ +
+ gag + ɡak +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) chwyt komediowy wywołujący u widza efekt komiczny oparty na sytuacjach wizualnych + + gag + + +
+ +
+ gagat + ˈɡaɡat +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bitumiczna odmiana węgla brunatnego o zbitej, jednorodnej budowie; + + jet + gagate + + +
+ +
+ gagauski + ɡaˈɡawsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Gagauzów i Gagauzji, związany z Gagauzami i Gagauzją + + Gagauz + + +
+ +
+ gaj + ɡaj +
+ + n + + + (książkowy) mały las lub grupa drzew, przeważnie dziko rosnących + + grove + + +
+ +
+ gajówka + ɡaˈjufka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sylvia borin, mały, niepozorny ptak leśny o melodyjnym głosie; + + warbler + garden warbler + + + + dom gajowego + + gamekeeper's cottage + + +
+ +
+ gal + ɡal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ga i liczbie atomowej 31; + + gallium + + +
+ +
+ galabija +
+ + n + + + arabskie ubranie męskie, rodzaj długiej, białej szaty z rękawami; + + galabia + jellabiya + + +
+ +
+ galacki +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dotyczący Galacji lub Galatów; pochodzący z Galacji + + Galatian + + +
+ +
+ galaktyczny +
+ + adj + + + związany z galaktyką, dotyczący galaktyki + + galactic + + +
+ +
+ galaktyka + ɡaˈlaktɨka +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) duży obiekt składający się z miliardów gwiazd oraz czarnych dziur, pyłu i gazów; + + galaxy + + +
+ +
+ galareta + ˌɡalaˈrɛta +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa w postaci stałej, półprzezroczystej masy, robiona z kości, ryb lub owoców, czasem z dodatkiem żelatyny + + jelly + + +
+ +
+ galas + ˈɡalas +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) narośl na liściach roślin, spowodowana przez złożenie w nich owadzich jaj; + + gall + + +
+ +
+ galeon + ɡaˈlɛɔ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (marynarka) XVI-XVII wieczny, żaglowy statek wojenny albo handlowy, cechujący się wysoką zwężającą się ku górze nadbudówką rufową oraz galionem - figurą na dziobie okrętu, z reguły uosabiającą jego nazwę; + + galleon + argosy + + +
+ +
+ galera + ɡaˈlɛra +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) wiosłowy statek lub okręt używany w czasach od starożytności do odrodzenia; + + galley + + +
+ +
+ galeria + ɡaˈlɛrʲja +
+ + n + + + (sztuka) kolekcja dzieł sztuki, np. w muzeum + + gallery + + +
+ +
+ galerianka + ˌɡalɛrʲˈjãŋka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dziewczyna, która prostytuuje się za upominki, zakupy w galerii handlowej + + mall girl + + +
+ +
+ galicyzm + ɡaˈlʲiʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka francuskiego; + + Gallicism + Frenchism + + +
+ +
+ galijski +
+ + adj + + + związany z Galią lub Galami, dotyczący Galii lub Galów + + Gaulish + + +
+ +
+ galijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) kontynentalny język celtycki używany od VI wieku p.n.e. najdalej do V wieku n.e.; + + Gaulish + + +
+ +
+ galon + ˈɡalɔ̃n +
+ + n + + + jednostka objętości używana w krajach anglosaskich; + + gallon + + + + naszywka ze złotej lub srebrnej taśmy na mundurach lub liberiach; + + galloon + + +
+ +
+ galwanizacja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) powlekanie wyrobu metalowego warstwą innego metalu + + galvanization + + +
+ +
+ galwanometr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd do pomiaru słabego prądu elektrycznego + + galvanometer + + +
+ +
+ galwanoplastyczny +
+ + adj + + + związany z galwanoplastyką, dotyczący galwanoplastyki + + galvanoplastic + + +
+ +
+ gama + ˈɡãma +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) szereg odmian czegoś do wyboru + + array + range + scale + + + + odpowiedni szereg dźwięków ze skali muzycznej, zaczynający się od dowolnego dźwięku; + + scale + gamut + + +
+ +
+ gambit + ˈɡãmbʲit +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) otwarcie, w którym poświęca się jedną lub kilka bierek, w zamian za uzyskanie lepszej pozycji; + + gambit + + +
+ +
+ gameta + ɡãˈmɛta +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka służąca do rozmnażania płciowego; + + gamete + germ cell + + +
+ +
+ gametangium + ˌɡãmɛˈtãŋʲɟũm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organ lub komórka, w którym są wytwarzane gamety; + + gametangium + + +
+ +
+ gamma + ˈɡãmːa +
+ + n + + + nazwa trzeciej litery alfabetu greckiego, γ; + + gamma + + +
+ +
+ gamoń + ˈɡãmɔ̃ɲ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) człowiek nierozgarnięty, niezaradny + + bumpkin + dimwit + galoot + gawk + gubbins + half-wit + + +
+ +
+ gandawski +
+ + adj + + + związany z Gandawą, dotyczący Gandawy + + Ghentish + + +
+ +
+ gandzia + ˈɡãɲʥ̑a +
+ + n + + + (slangowo) marihuana + + ganja + + +
+ +
+ ganek + ˈɡãnɛk +
+ + n + + + przybudówka przed wejściem do budynku, składająca się z daszka wspartego na słupach i schodów + + porch + + +
+ +
+ gang + ɡãŋk +
+ + n + + + grupa przestępcza + + gang + + +
+ +
+ gangesowy +
+ + adj + + + związany z Gangesem, dotyczący Gangesu + + Gangetic + Gangean + + +
+ +
+ gangrena + ɡãŋˈɡrɛ̃na +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) proces gnilny tkanek wywołany w żywym organizmie przez bakterie gnilne; + + gangrene + + +
+ +
+ gangrenowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z gangreną (zgorzelą), dotyczący gangreny (zgorzeli) + + gangrenous + + +
+ +
+ gangster + ˈɡãŋkstɛr +
+ + n + + + osoba należąca do gangu + + gangster + + +
+ +
+ gangsteryzm +
+ + n + + + (zobacz) gangsterstwo + + gangsterism + + +
+ +
+ ganić +
+ + v + + + wyrażać słownie dezaprobatę, udzielać słownej krytyki + + discommend + give the business + reprehend + reprimand + reprove + upbraid + + +
+ +
+ gaon + ˈɡaɔ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) honorowy tytuł przyznawany rabinom z dwóch akademii talmudycznych w babilońskich miastach Sura i Pumbedita w VII-XIII w.; + + gaon + + +
+ +
+ gap + ɡap +
+ + n + + + osoba bezmyślnie patrząca na pewne wydarzenie, zjawisko + + bystander + onlooker + + +
+ +
+ gap niebieskonogi +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sula nebouxii, gatunek ptaka z rodziny głuptaków; + + blue-footed booby + + +
+ +
+ gapa + ˈɡapa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba mało spostrzegawcza lub mająca trudności w orientacji + + booby + giddy goat + + +
+ +
+ gapić się + ˈɡapʲiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) uporczywie przyglądać się, wpatrywać się + + stare + fix + gaze + goggle + + +
+ +
+ gapowicz + ɡaˈpɔvʲiʧ̑ +
+ + n + + + pasażer podróżujący bez biletu + + fare dodger + + +
+ +
+ garam masala +
+ + n + + + (kulinaria) wywodząca się z kuchni indyjskiej zmielona mieszanka przypraw: kminu rzymskiego, kolendry, czarnego pieprzu, kardamonu, liścia laurowego, goździków, cynamonu, chili + + garam masala + + +
+ +
+ garaż + ˈɡaraʃ +
+ + n + + + wydzielony budynek lub część budynku służąca do parkowania pojazdów i zapewniająca im ochronę przed środowiskiem zewnętrznym i złodziejami; + + garage + + +
+ +
+ garb + ɡarp +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wypukłość na grzbiecie wielbłąda, wypełniona tłuszczem + + hump + + + + skrzywienie kręgosłupa polegające na jego zaokrągleniu; + + hump + gibbus + + + + wypukłość na jakimś przedmiocie + + hump + bulge + bump + + +
+ +
+ garbarz + ˈɡarbaʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik lub robotnik zajmujący się garbowaniem skór + + tanner + + +
+ +
+ garbus + ˈɡarbus +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (motoryzacja) jeden z modeli samochodu marki Volkswagen + + Beetle + Bug + + +
+ +
+ garderoba + ˌɡardɛˈrɔba +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) w teatrze, pokój w którym ubierają i charakteryzują się aktorzy + + dressing room + + + + ogół odzieży, ubrań, które się posiada + + wardrobe + closet + + + + pomieszczenie służące do przechowywania odzieży + + wardrobe + + +
+ +
+ garderobiany +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) mężczyzna obsługujący garderobę aktorską + + cloakroom attendant + dresser + + +
+ +
+ gardzić + ˈɡarʲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + myśleć o kimś lub postępować z nim z pogardą + + disdain + + +
+ +
+ gardło + ˈɡardwɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) odcinek między przełykiem a jamą ustną, mieszczący się w przedniej części szyi; + + throat + pharynx + + +
+ +
+ gardłowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z gardłem, dotyczący gardła + + pharyngeal + guttural + throaty + + + + (fonetyka, fonetyczny) artykułowany gardłem + + pharyngeal + + + + o dźwięku: chrapliwy lub niski + + guttural + throaty + + +
+ +
+ garig + ˈɡarʲik +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) (botanika, botaniczny) zimozielona formacja roślinna wtórna po wycięciu lasów, występująca w okolicach Morza Śródziemnego + + garrigue + + +
+ +
+ garkuchnia + ɡarˈkuçɲa +
+ + n + + + (lekceważąco, lekceważący) podrzędna, tania jadłodajnia + + cook-shop + + +
+ +
+ garncarz + ˈɡarn̥ʦ̑aʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik wykonujący garnki i inne naczynia ceramiczne + + potter + + +
+ +
+ garncarz rdzawy +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Furnarius rufus, gatunek ptaka z rodziny garncarzowatych, występującego w Ameryce Południowej; + + red ovenbird + rufous hornero + + +
+ +
+ garnek + ˈɡarnɛk +
+ + n + + + (kulinaria) ognioodporny pojemnik do przygotowywania i przechowywania ciepłych potraw; + + pot + + +
+ +
+ garnirowanie + ˌɡarʲɲirɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (kulinaria) ozdabianie, przybranie, dekorowanie jedzenia; + + garnish + + +
+ +
+ garnirować + ˌɡarʲɲiˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) ozdabiać jedzenie (np. zieleniną) + + garnish + + +
+ +
+ garnitur + ɡarʲˈɲitur +
+ + n + + + (krawiectwo) eleganckie ubranie męskie; + + suit + + +
+ +
+ garnizon +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) oddział wojska stacjonujący w danym miejscu + + garrison + + + + (wojskowość, wojskowy) miejsce stałego stacjonowania (1.1) + + garrison + + +
+ +
+ garota + ɡaˈrɔta +
+ + n + + + broń mająca postać cienkiego paska materiału lub linki do uchwycenia oburącz i zaciśnięcia na szyi ofiary; + + garotte + garrote + garrotte + + +
+ +
+ garstka + ˈɡarstka +
+ + n + + + (zdrobniale) od: garść + + handful + + +
+ +
+ garum +
+ + n + + + (kulinaria) (historia, historyczny, historycznie) słony sos o wyrazistym smaku, sporządzany ze sfermentowanych ryb i wielu przypraw; podstawowy składnik wykwintnej kuchni starożytnego Rzymu; + + garum + + +
+ +
+ garść + ɡarʲɕʨ̑ +
+ + n + + + ilość mieszcząca się w garści (1.1) + + fistful + handful + + +
+ +
+ gasić + ˈɡaɕiʨ̑ +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) wyłączać urządzenie + + switch off + turn off + + + + o wapnie palonym: łączyć z wodą + + slake + + + + zaspokajać głód, pożądanie, potrzebę + + slake + + + + przerywać palenie + + extinguish + put out + blow out + + +
+ +
+ gaskoński + ɡaˈskɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Gaskonią lub Gaskończykami, dotyczący Gaskonii + + Gascon + + +
+ +
+ gasnąć + ˈɡasnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + o źródle światła lub ciepła, o uczuciach zanikać, zmniejszać swoją moc, siłę + + go out + be extinguish + + +
+ +
+ gassho +
+ + n + + + buddyjski gest złożenia i podniesienia rąk, wyrażający pozdrowienie i wdzięczność; + + gassho + + +
+ +
+ gastarbajter + ˌɡastarˈbajtɛr +
+ + n + + + obcokrajowiec będący czasowo na emigracji zarobkowej (często jako tania siła robocza) w kraju wysoko rozwiniętym + + guest worker + + +
+ +
+ gastrolog + ɡaˈstrɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu pokarmowego, gruczołów trawiennych i dróg żółciowych + + gastroenterologist + + +
+ +
+ gastrologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z gastrologią, dotyczący gastrologii + + gastrologic + + +
+ +
+ gastronomia + ˌɡastrɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + działalność produkcyjno-usługowa, obejmująca prowadzenie restauracji, barów itp. + + gastronomy + + +
+ +
+ gastronomiczny + ˌɡastrɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z gastronomią, dotyczący gastronomii + + gastronomic + + +
+ +
+ gatunek + gaˈtuŋki + ɡaˈtũnɛk +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) najniższa jednostka klasyfikacji organizmów żywych; + + species + + + + odmiana czegoś, typ, rodzaj + + kind + species + + +
+ +
+ gaucho +
+ + n + + + południowoamerykański konny pasterz; + + gaucho + + +
+ +
+ gaur +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Bos gaurus, gatunek dużego, ciemnego wołu występującego w południowej Azji; + + gaur + + +
+ +
+ gawial +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gad z gatunku gawial gangesowy; + + gavial + gharial + + +
+ +
+ gawron + ˈɡavrɔ̃n +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Corvus frugilegus, gatunek ptaka o czarnym upierzeniu, ale mniejszy od kruka z rodziny krukowatych; + + rook + + +
+ +
+ gawęda +
+ + n + + + (książkowy) opowiadanie, opowieść, pogadanka + + story + tale + + +
+ +
+ gawędzić +
+ + v + + + prowadzić luźną rozmowę + + chat + talk + + +
+ +
+ gay-friendly +
+ + adj + + + (środowiskowy) marketingowe: taki, który tworzy środowisko przyjazne dla LGBT; + + gay-friendly + + +
+ +
+ gaz + ɡas +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) lotny stan materii; + + gas + + + + (technologia, technika, techniczny) substancja służąca do opalania, gotowania itp., w postaci gazu (1.1) + + gas + + + + (wojskowość, wojskowy) gaz (1.1), mający właściwości trujące, używany jako broń chemiczna + + gas + + + + (motoryzacja) pedał lub dźwignia przyspieszenia w samochodzie lub motocyklu + + gas + + +
+ +
+ gaz cieplarniany + ˈɡasʲ ˌʨ̑ɛplarʲˈɲãnɨ +
+ + n + + + gazowy składnik atmosfery powodujący efekt cieplarniany przez zatrzymywanie promieniowania podczerwonego w atmosferze; + + greenhouse gas + + +
+ +
+ gaz do dechy + ˈɡaz dɔ‿ˈdɛxɨ +
+ + idiom + + + (środowiskowy) (motoryzacja) pedał gazu wciśnięty do końca + + led foot + pedal to the metal + + +
+ +
+ gaz musztardowy + ˈɡas ˌmuʃtarˈdɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) zwyczajowa nazwa iperytu siarkowego + + mustard gas + + +
+ +
+ gaz płynny + ˈɡas ˈpwɨ̃nːɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (technologia, technika, techniczny) mieszanina skroplonych węglowodorów, głównie propanu i butanu, służąca za opał + + LPG + liquefied petroleum gas + + +
+ +
+ gaz spalinowy + ˈɡas ˌːpalʲĩˈnɔvɨ +
+ + n + + + gaz powstający w wyniku spalania + + flue gas + + +
+ +
+ gaz syntezowy + ˈɡas ˌːɨ̃ntɛˈzɔvɨ +
+ + n + + + gaz, w którego skład wchodzi głównie para wodna oraz tlenek węgla + + synthesis gas + syngas + + +
+ +
+ gaz szlachetny + ˈɡas ʃlaˈxɛtnɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) bezbarwny, bezwonny gaz, którego atomy nie łączą się w cząsteczki; + + noble gas + + +
+ +
+ gaz ziemny + ˈɡazʲ ˈʑɛ̃mnɨ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) mieszanina lekkich węglowodorów, wśród których dominuje metan, towarzysząca ropie naftowej lub tworząca własne złoża; + + natural gas + + +
+ +
+ gaza +
+ + n + + + (włókiennictwo) cienka i rzadka tkanina bawełniana; + + gauze + cheesecloth + + +
+ +
+ gazański +
+ + adj + + + dotyczący Gazy lub Strefy Gazy, związany z Gazą lub Strefą Gazy + + Gazan + + +
+ +
+ gazela + ɡaˈzɛla +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mała afrykańska antylopa; + + gazelle + + +
+ +
+ gazeta + ɡaˈzɛta +
+ + n + + + drukowany środek przekazu informacji, zazwyczaj ukazujący się codziennie; + + newspaper + gazette + + +
+ +
+ gazowany +
+ + adj + + + (spożywczy) nasycony dwutlenkiem węgla + + fizzy + carbonated + gaseous + sparkling + + +
+ +
+ gazowy + ɡaˈzɔvɨ +
+ + adj + + + związany z gazem, dotyczący gazu + + gas + + +
+ +
+ gazpacho + ɡasˈpaʧ̑ɔ +
+ + n + + + (kulinaria) hiszpański chłodnik z surowych warzyw z dodatkiem suchego rozmoczonego chleba doprawiony oliwą i winnym octem; + + gazpacho + + +
+ +
+ gałka + ˈɡawka +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kulka używana w głosowaniach + + ballot + + + + mały, kulisty przedmiot lub kuliste zakończenie przedmiotu + + ball + knob + + + + porcja lodów w kształcie kulki + + scoop + + + + regulator danych funkcji w urządzeniach mechanicznych, elektrycznych i elektronicznych + + knob + + +
+ +
+ gałka muszkatołowa + ˈɡawka ˌmuʃkatɔˈwɔva +
+ + n + + + (kulinaria) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) jądro nasiona muszkatołowca korzennego używane jako przyprawa i w przemyśle farmaceutycznym; + + nutmeg + mace + + +
+ +
+ gałka oczna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kulista część oka wypełniająca oczodół + + eyeball + + +
+ +
+ gałąź + ˈɡawɔ̃w̃ɕ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) boczny pęd drzewa lub krzewu + + branch + limb + + + + (przenośnie, przenośnia) odgałęzienie, odnoga, rozgałęzienie czegoś + + branch + + +
+ +
+ gaśnica + ɡaɕˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przenośny przyrząd do gaszenia pożaru; + + fire extinguisher + extinguisher + + +
+ +
+ gaża + ˈɡaʒa +
+ + n + + + wynagrodzenie za pracę artysty scenicznego (aktora, muzyka) + + wage + + +
+ +
+ gbur + ɡbur +
+ + n + + + (pogardliwie) człowiek opryskliwy, nieobyty towarzysko + + boor + + +
+ +
+ gburowato +
+ + adv + + + w sposób typowy dla gbura + + ruggedly + surlily + + +
+ +
+ gburowaty +
+ + adj + + + zachowujący się w sposób niegrzeczny, szorstki + + loutish + boorish + churlish + cloddish + coarse + goopy + + +
+ +
+ gdakać + ˈɡdakaʨ̑ +
+ + v + + + o kurze: wydawać głos + + cluck + + +
+ +
+ gdy + ɡdɨ +
+ + conjunction + + + …rozpoczynający zdanie podrzędne określające czas zajścia czynności ze zdania głównego + + when + as + while + if + + +
+ +
+ gdy kota nie ma, myszy harcują + ˈɡdɨ ˈkɔta ˈɲɛ‿ma ˈmɨʃɨ xarˈʦ̑ujɔ̃w̃ +
+ + proverb + + + kiedy nie ma przez jakiś czas kontroli („kota”) nad podwładnymi lub podopiecznymi („myszami”), to następuje lekceważenie reguł, obowiązków itp. + + while the cat is away, the mice will play + + +
+ +
+ gdy się człowiek spieszy, to się diabeł cieszy + ˈɡdɨ‿ɕɛ ˈʧ̑wɔvʲjɛk ˈspʲjɛʃɨ ˈtɔ‿ɕɛ ˈdʲjabɛwʲ ˈʨ̑ɛʃɨ +
+ + proverb + + + w pośpiechu często zdarza się o czymś zapomnieć, być niedokładnym + + haste makes waste + + +
+ +
+ gdyby + ˈɡdɨbɨ +
+ + conjunction + + + …wprowadzający w zdaniu podrzędnym warunek, który w danej sytuacji nie jest możliwy do spełnienia + + if + + +
+ +
+ gdzie + ɟʥ̑ɛ +
+ + pronoun + + + gdzieś (miejsce nie określone bliżej) + + where + anywhere + nowhere + somewhere + wherever + + + + …pytajny, służący do tworzenia pytań o lokalizację + + where + + + + …względny, zastępujący określenie miejsca + + where + + +
+ +
+ gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą + ˈɟʥ̑ɛ ˈdrva ˈrɔ̃mbʲjɔ̃w̃ ˈtãm ˈvʲjurɨ ˈlɛʦ̑ɔ̃w̃ +
+ + proverb + + + uczestnicząc biernie, choć niekoniecznie świadomie w jakiejś nieprzyjemnej sytuacji, często ponosi się jej przykre konsekwencje + + you can't make an omelette without breaking eggs + + +
+ +
+ gdzie indziej + ˈɟʥ̑ɛ ˈĩɲʥ̑ɛ̇j +
+ + do innego miejsca + + elsewhere + somewhere else + + + + w innym miejscu + + elsewhere + somewhere else + + +
+ +
+ gdzie kucharek sześć, tam nie ma co jeść + ˈɟʥ̑ɛ kuˈxarɛk ˈʃɛɕʨ̑ ˈtãmʲ ˈɲɛ‿ma ˈʦ̑ɔ ˈjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + proverb + + + jeśli zbyt wiele osób pracuje nad tą samą rzeczą, tym samym problemem, dublują się ich zadania, to nie odniosą sukcesu + + too many cooks spoil the broth + + +
+ +
+ gdziekolwiek + ɟʥ̑ɛˈkɔlvʲjɛk +
+ + indefinitePronoun + + + (wskazuje na) bliżej nieokreślone miejsce + + anywhere + + + + w jakimkolwiek miejscu + + anyplace wherever + wheresoever + + +
+ +
+ gdzieniegdzie + ɟʥ̑ɛ̇̃ˈɲɛ̇ɟʥ̑ɛ +
+ + adv + + + w niektórych miejscach + + here and there + + +
+ +
+ gdzieś + ɟʥ̑ɛ̇ɕ +
+ + indefinitePronoun + + + (potocznie, potoczny) używany do podkreślenia przybliżonego określania jakiejś wielkości + + somewhere + something + + + + w pewnym miejscu + + somewhere + + +
+ +
+ gdzież + ɟʥ̑ɛʃ +
+ + pronoun + + + …pytajny, służący do tworzenia pytań o lokalizację; (książkowy) gdzie + + where + + +
+ +
+ geek +
+ + n + + + (slangowo) człowiek, który dąży do pogłębiania swojej wiedzy i umiejętności w jakiejś dziedzinie (najczęściej informatyce oraz naukach ścisłych) w stopniu daleko wykraczającym poza zwykłe hobby; + + geek + + +
+ +
+ gej + ɡɛj +
+ + n + + + homoseksualny mężczyzna; + + gay + + +
+ +
+ gejowski + ɡɛˈjɔfsʲci +
+ + adj + + + właściwy gejowi lub przeznaczony dla gejów + + camp + gay + + +
+ +
+ gejsza + ˈɡɛjʃa +
+ + n + + + w kulturze Japonii, kobieta do towarzystwa o umiejętnościach artystycznych – konwersacji, tańca, gry na instrumentach, dobrych manier, literatury, poezji itp.; + + geisha + + +
+ +
+ gejzer + ˈɡɛjzɛr +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) źródło tryskające gorącą wodą i parą; + + geyser + + +
+ +
+ gekon + ˈɡɛkɔ̃n +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) jaszczurka z rodziny gekonowatych o palcach umożliwiających wspinanie się po gładkich ścianach + + gecko + + +
+ +
+ gekon turecki +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) Hemidactylus turcicus, gatunek jaszczurki z rodziny gekonowatych; + + Mediterranean house gecko + Turkish gecko + + +
+ +
+ gelotologia +
+ + n + + + terapia śmiechem; + + gelotology + + +
+ +
+ gem + ɡɛ̃m +
+ + n + + + (sport, sportowy) część seta w tenisie + + game + + +
+ +
+ geminata + ˌɡɛ̃mʲĩˈnata +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) podwojona spółgłoska w wyrazie + + geminate + + +
+ +
+ gemmologiczny +
+ + adj + + + (mineralogia, mineralogiczny) związany z gemmologią, dotyczący gemmologii + + gemological + + +
+ +
+ gen + ɡɛ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) część chromosomów jądra komórkowego, podstawowa jednostka dziedziczności odpowiedzialna za przekazanie cech dziedzicznych organizmu; + + gene + + +
+ +
+ gender +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (gender studies) zespół zachowań, norm i wartości, które są przypisane przez kulturę do każdej z płci; szerzej: zbiór wzorów zachowań, wyobrażeń i oczekiwań społecznych, a także norm, które są związane z płcią biologiczną, wyznaczający funkcje pełnione przez jednostkę w społeczeństwie i kulturze wraz ze statusem tej jednostki i przysługującymi jej prawami; + + gender + + +
+ +
+ genealogiczny +
+ + adj + + + związany z genealogią + + genealogical + genealogic + + +
+ +
+ generacja +
+ + n + + + ogół osobników żyjących w tym samym czasie, będących mniej więcej w tym samym wieku + + generation + + + + (technologia, technika, techniczny) grupa urządzeń konstruowanych na określonym szczeblu rozwoju technologii + + generation + + +
+ +
+ generalissimus +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) naczelny wódz w niektórych armiach; + + generalissimo + + +
+ +
+ generalizować +
+ + v + + + uogólniać + + generalize + generalise + + +
+ +
+ generalnie +
+ + adv + + + na ogół, powszechnie + + generally + + + + zazwyczaj, najczęściej + + generally + + +
+ +
+ generator + ˌɡɛ̃nɛˈratɔr +
+ + n + + + (elektryczność) prądnica, szczególnie o dużej mocy; + + generator + + +
+ +
+ generał + ɡɛ̃ˈnɛraw +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wysoki stopień oficerski wojsk lądowych i powietrznych; + + general + + +
+ +
+ generał broni + ɡɛ̃ˈnɛraw ˈbrɔ̃ɲi +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wysoki stopień oficerski wojsk lądowych i powietrznych, wyższy od generała dywizji; + + lieutenant general + + +
+ +
+ generał dywizji + ɡɛ̃ˈnɛraw dɨˈvʲizʲji +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wysoki stopień oficerski wojsk lądowych i powietrznych, wyższy od generała brygady i niższy od generała broni + + major general + + +
+ +
+ generować +
+ + v + + + być miejscem wytwarzania, przyczyną czegoś + + generate + + +
+ +
+ genetycznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący genetyki/genów + + genetically + + +
+ +
+ genetyczny + ˌɡɛ̃nɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) dotyczący genetyki, związany z genetyką + + genetic + genetical + + +
+ +
+ genetyka + ɡɛ̃ˈnɛtɨka +
+ + n + + + dziedzina naukowa zajmująca się badaniami nad dziedzicznością; + + genetics + + +
+ +
+ geneza + ɡɛ̃ˈnɛza +
+ + n + + + zespół czynników prowadzących do powstania czegoś + + origin + + +
+ +
+ genialność + ɡɛ̃ˈɲalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co genialne + + geniality + genialness + + +
+ +
+ genialny +
+ + adj + + + wybitnie uzdolniony + + brilliant + + + + znakomity + + brilliant + fantastic + genial + ingenious + + +
+ +
+ geniusz + ˈɡɛ̃ɲuʃ +
+ + n + + + osoba wybitna, o nieprzeciętnych zdolnościach + + genius + + + + czyjeś nieprzeciętne zdolności, umiejętności, czyjś wybitny talent + + genius + + +
+ +
+ genom + ˈɡɛ̃nɔ̃m +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) materiał genetyczny zawarty w podstawowym (haploidalnym) zespole chromosomów; + + genome + + +
+ +
+ gentamycyna + ˌɡɛ̃ntãmɨˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + antybiotyk aminoglikozydowy zabijający bakterie tlenowe, wytwarzany przez promieniowce; + + gentamicin + + +
+ +
+ gentryfikacja + ˌɡɛ̃ntrɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) proces renowacji miasta + + gentrification + + +
+ +
+ genueńczyk + ˌɡɛ̃nuˈ<sup>w</sup>ɛ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Genui, osoba pochodząca z Genui + + Genoese + + +
+ +
+ genueński + ˌɡɛ̃nuˈ<sup>w</sup>ɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Genui, związany z Genuą, pochodzący z Genui + + Genoese + + +
+ +
+ genus + ˈɡɛ̃nus +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba otworów w rozmaitości topologicznej + + genus + + +
+ +
+ geocache +
+ + n + + + schowek, skrzynka do geocachingu + + geocache + + +
+ +
+ geocentryczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (asturyjski) używający Ziemi jako punktu odniesienia + + geocentric + + +
+ +
+ geochronologiczny +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z geochronologią, dotyczący geochronologii + + geochronologic + + +
+ +
+ geodeta + ˌɡɛɔˈdɛta +
+ + n + + + osoba zajmująca się geodezją + + geodesist + surveyor + + +
+ +
+ geodezja + ˌɡɛɔˈdɛzʲja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (edukacja, edukacyjny) nauka o pomiarach Ziemi; + + geodesy + geodetics + + +
+ +
+ geofit +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) ziemnopączkowa roślina z organami wegetatywnymi odnawiającymi się pod ziemią; + + geophyte + + +
+ +
+ geofizyka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka badająca procesy i zjawiska fizyczne zachodzące kiedykolwiek we wszystkich geosferach kuli ziemskiej + + geophysics + + +
+ +
+ geograf + ɡɛˈɔɡraf +
+ + n + + + osoba zajmująca się geografią lub ucząca geografii + + geographer + + +
+ +
+ geografia + ˌɡɛɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem zjawisk przyrodniczych i społecznych na powierzchni Ziemi; + + geography + + +
+ +
+ geograficznie +
+ + adv + + + w sposób odnoszący się do geografii + + geographically + + +
+ +
+ geograficzny + ˌɡɛɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z geografią, odnoszący się do geografii + + geographic + geographical + + +
+ +
+ geologia + ˌɡɛɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się budową, własnościami i historią Ziemi; + + geology + + +
+ +
+ geologiczny + ˌɡɛɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z geologią + + geologic + geological + + +
+ +
+ geomancja + ˌɡɛɔ̃ˈmãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + niepotwierdzona naukowo tradycyjna praktyka wykorzystania właściwego usytuowania obiektów budowlanych, ogrodków itd., tak, by jak najlepiej wyczerpać dobre oddziaływanie otoczenia, danego terenu; + + geomancy + + +
+ +
+ geometria + ˌɡɛɔ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dział matematyki badający figury geometryczne i zależności między nimi + + geometry + + + + (matematyka, matematyczny) szerzej: dział matematyki badający dla wybranych przekształceń ich niezmienniki; + + geometry + + +
+ +
+ geometryczny + ˌɡɛɔ̃mɛˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) dotyczący geometrii + + geometric + geometrical + + +
+ +
+ geomorfologia + ˌɡɛɔ̃mɔrfɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (geologia, geologiczny) nauka o formach rzeźby powierzchni Ziemi, ich wyglądzie zewnętrznym, właściwościach, pochodzeniu, rozwoju i rozmieszczeniu; + + geomorphology + + +
+ +
+ geomorfologiczny +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (geologia, geologiczny) związany z geomorfologią, dotyczący geomorfologii + + geomorphologic + + +
+ +
+ geopolimer +
+ + n + + + (budownictwo) syntetyczny polimer, glinokrzemian; + + geopolymer + + +
+ +
+ geopolityczny + ˌɡɛɔpɔlʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący położenia geograficznego danego obszaru, które wpływa na jego sytuację polityczną + + geopolitical + + +
+ +
+ geopolityka +
+ + n + + + doktryna polityczna, która głosi, że warunki geograficzne wyznaczają procesy i fakty polityczne + + geopolitics + + +
+ +
+ geosfera +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) powłoka globu ziemskiego; + + geosphere + + +
+ +
+ gepard + ˈɡɛpart +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) drapieżny ssak z rodziny kotowatych; + + cheetah + + +
+ +
+ gepard grzywiasty +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Acinonyx jubatus Schreber, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący przede wszystkim w Afryce; + + cheetah + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + cheetah + + +
+ +
+ geranos + ɡɛˈrãnɔs +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) (mitologia, mitologiczny) taniec żurawia + + geranos + + +
+ +
+ gerbera + ɡɛrˈbɛra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) roślina z rodzaju (1.1) + + gerbera + + + + (botanika, botaniczny) Gerbera, rodzaj bylin z rodziny astrowatych; + + gerbera + + + + kwiat gerbery (1.1) + + gerbera + + +
+ +
+ geriatra + ɡɛrʲˈjatra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób wieku podeszłego + + geriatrician + + +
+ +
+ geriatria + ɡɛrʲˈjatrʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny, który zajmuje się schorzeniami wieku podeszłego; + + geriatrics + + +
+ +
+ geriatryczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący geriatrii lub geriatrów + + geriatric + + + + dotyczący wieku starczego, właściwy takiemu wiekowi + + geriatric + + +
+ +
+ german + ˈɡɛrmãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ge i liczbie atomowej 32; + + germanium + + +
+ +
+ germanistyka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) dyscyplina humanistyczna zajmująca się literaturą niemiecką i językiem niemieckim + + German philology + German studies + + +
+ +
+ germanizacja +
+ + n + + + narzucanie lub przyswajanie kultury niemieckiej i języka niemieckiego + + Germanization + + +
+ +
+ germanizm + ɡɛrˈmãɲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka niemieckiego; + + Germanism + + +
+ +
+ germański + ɡɛrˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Germanów lub Germanii + + Germanic + + +
+ +
+ germinal +
+ + n + + + nazwa siódmego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Germinal + + +
+ +
+ gerontologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z gerontologią, dotyczący gerontologii + + gerontologic + + +
+ +
+ ges + ɡɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk g obniżony o półton; + + G-flat + + +
+ +
+ geses + ˈɡɛsɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk g obniżony o cały ton; + + G double flat + + +
+ +
+ gest + ɡɛst +
+ + n + + + ruch ciała, zazwyczaj dłoni, podkreślający treść wypowiedzi + + gesture + + +
+ +
+ gestagen +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) żeński hormon płciowy, hormon podtrzymujący ciążę + + gestagen + + +
+ +
+ gestapo + ɡɛˈstapɔ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) tajna policja hitlerowskich Niemiec; + + Gestapo + + +
+ +
+ gestykulować + ˌɡɛstɨkuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + ruszać rękoma w celu podkreślenia swojej wypowiedzi + + gesticulate + + +
+ +
+ geszeft +
+ + n + + + (gwarowe, gwara) żyd., (potocznie, potoczny) (przestarzałe, przestarzały) interes, zwykle nieuczciwy + + business + + +
+ +
+ getto + ˈɡɛtːɔ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) dzielnica przymusowego zamknięcia Żydów w czasie drugiej wojny światowej + + ghetto + + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce, środowisko lub grupa społeczna (etniczna, religijna lub kulturowa) izolująca się od otoczenia, żyjąca w izolacji od otoczenia + + ghetto + + + + dzielnica biedoty, zwykle zamieszkana w większości przez jedną grupę etniczną lub religijną (np. Murzynów, Chińczyków, Portorykańczyków w USA) + + ghetto + + + + w średniowieczu i później: zwarte skupisko, dzielnica miejska odseparowana od pozostałych części miasta i zamieszkiwana przez mniejszość etniczną, zwykle żydowską, pozwalająca im na zachowanie odrębności etnicznej i religijnej + + ghetto + Jewry + + +
+ +
+ gettoizacja + ˌɡɛtːɔ<sup>j</sup>iˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) proces tworzenia się gett, homogenicznych obszarów zamieszkiwanych przez grupy mniejszościowe, które nie współżyją ze społeczeństwem większościowym; + + ghettoisation + ghettoization + + +
+ +
+ ghi +
+ + n + + + indyjskie masło klarowane; + + ghee + + +
+ +
+ ghul +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) w wierzeniach przedmuzułmańskiej Arabii zły duch zamieszkujący cmentarze, bezczeszczący groby i pożerający trupy; postać często występująca w grach i literaturze fantastycznej; + + ghoul + + +
+ +
+ giaur + ɟawr +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) ((pejoratywnie, pejoratywny)) muzułmańskie określenie innowiercy, szczególnie chrześcijanina + + giaour + + +
+ +
+ gibelin +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik cesarstwa w średniowiecznych Włoszech; + + Ghibelline + + +
+ +
+ gibon + ˈɟibɔ̃n +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przedstawiciel rodziny małp człekokształtnych o długich kończynach przednich i bez ogona + + gibbon + + +
+ +
+ gibraltarski +
+ + adj + + + związany z Gibraltarem, dotyczący Gibraltaru + + Gibraltarian + + +
+ +
+ giez + ɟɛs +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) owad podobny do muchy, pasożyt, kąsa głównie bydło i konie; + + gadfly + + +
+ +
+ giełda + ˈɟɛwda +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) instytucja publiczna, w której kupcy i pośrednicy (maklerzy) kupują lub sprzedają papiery wartościowe i niektóre towary masowe; + + stock exchange + + +
+ +
+ gig + ɟik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) jednokonny powozik dwukołowy + + gig + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (morski) wąska, szybka łódź wiosłowa o ściętej rufie + + gig + + +
+ +
+ gigabajt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jednostka ilości informacji: zapisywanej, przetwarzanej lub przesyłanej; również jednostka pojemności pamięci operacyjnej komputera i nośników danych; + + gigabyte + + +
+ +
+ gigaherc +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka częstotliwości równa miliardowi herców + + gigahertz + gigacycle + + +
+ +
+ gigant + ˈɟiɡãnt +
+ + n + + + (zobacz) olbrzym + + giant + + +
+ +
+ gigantomachia + ˌɟiɡãntɔ̃ˈmaçja +
+ + n + + + (mitologia grecka) walka gigantów z bogami olimpijskimi; + + gigantomachy + + +
+ +
+ gigantyczny + ˌɟiɡãnˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + ogromny, bardzo duży + + gigantic + + +
+ +
+ gil + ɟil +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pyrrhula, barwny ptak wielkości wróbla, z rodziny łuszczaków; + + bullfinch + + + + (ornitologia, ornitologiczny) jedna z ras gołębia o czerwonym upierzeniu, pochodząca z Albanii; + + archangel + + + + (potocznie, potoczny) śluzowy wyciek z nosa + + snot + + +
+ +
+ gildia + ˈɟildʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w średniowiecznej Europie stowarzyszenie o charakterze obronnym, religijnym lub towarzyskim, w szczególności łączące interesy kupców i innych grup zawodowych; + + guild + + +
+ +
+ gilosz +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) ornament ciągły, żłobiony ze wstęg przeplatających się ze sobą; motyw dekoracyjny w architekturze i meblarstwie + + guilloche + + +
+ +
+ gilotyna + ˌɟilɔˈtɨ̃na +
+ + n + + + przyrząd służący do cięcia papieru, blachy itp. + + cutter + + + + urządzenie służące do wykonywania kary śmierci przez ścięcie głowy; + + guillotine + + +
+ +
+ giluszek + ɟiˈluʃɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carpodacus sibiricus, gatunek ptaków z rodzaju Carpodacus + + Long-tailed Rosefinch + + +
+ +
+ gimnastyczny + ˌɟĩmnaˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z gimnastyką, służący gimnastyce + + gymnastic + + +
+ +
+ gimnastyka + ɟĩmˈnastɨka +
+ + n + + + (sport, sportowy) ogół ćwiczeń rozciągających i poprawiających sprawność fizyczną + + gymnastics + + +
+ +
+ gimnazjum + ɟĩmˈnazʲjũm +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) trzyletnia, ponadpodstawowa szkoła ogólnokształcąca; + + junior high school + + +
+ +
+ ginekolog + ˌɟĩnɛˈkɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista ginekologii + + gynecologist + gynaecologist + + +
+ +
+ ginekologia + ˌɟĩnɛkɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (medycyna, medyczny) dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób żeńskiego układu płciowego; + + gynecology + gynaecology + + +
+ +
+ ginekologiczny + ˌɟĩnɛkɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z ginekologią, dotyczący ginekologii + + gynecological + + +
+ +
+ ginekomastia + ˌɟĩnɛkɔ̃ˈmastʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rozrost tkanki gruczołowej sutka u mężczyzny, objawiające się jego powiększeniem + + gynecomastia + + +
+ +
+ gingerol +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) fitoskładnik imbiru + + gingerol + + +
+ +
+ ginąć + ˈɟĩnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + gubić się, zostawać zgubionym + + get lost + + +
+ +
+ gips + ɟips +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy siarczanów, dwuwodny siarczan wapnia; także skała osadowa której głównym składnikiem jest dwuwodny siarczan wapnia, dodatkowo może ona zawierać anhydryt, iły, różne węglany; + + gypsum + + +
+ +
+ gipsowy + ɟipˈsɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z gipsu + + gypseous + + +
+ +
+ girlsband +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (neologizm) grupa muzyczna składająca się wyłącznie z dziewczyn + + all female band + + +
+ +
+ gis + ɟis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk g podwyższony o półton; + + G-sharp + + +
+ +
+ gis-moll + ˈɟis‿mɔl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku gis (w zapisie nutowym z trzema krzyżykami) + + g-sharp minor + + +
+ +
+ gisis + ˈɟisʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk g podwyższony o cały ton; + + G double sharp + + +
+ +
+ gitara + ɟiˈtara +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) strunowy instrument muzyczny; + + guitar + + +
+ +
+ gitara basowa +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument strunowy szarpany, najczęściej elektryczny, z progami na gryfie, transponujący o oktawę w dół; + + bass + bass guitar + electric bass + + +
+ +
+ gitara elektryczna + ɟiˈtara ˌɛlɛkˈtrɨʧ̑na +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gitara wyposażona w urządzenie przekazujące sygnał do wzmacniacza i modulujące dźwięk; + + electric guitar + + +
+ +
+ gitarzysta + ˌɟitaˈʒɨsta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na gitarze + + guitarist + + +
+ +
+ giętarka + ɟɛ̃nˈtarka +
+ + n + + + urządzenie, często ręczne, służące do wyginania prętów lub metalowych pasków + + bending machine + + +
+ +
+ glacjalny + ɡlaˈʦ̑ʲjalnɨ +
+ + adj + + + związany z glacjałem (okresem lodowcowym) + + glacial + + +
+ +
+ glacjologia + ˌɡlaʦ̑ʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o lodowcach i lądolodach; + + glaciology + + +
+ +
+ gladiator + ɡlaˈdʲjatɔr +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: osoba walcząca dla uciechy publiczności na arenie z innymi osobami lub dzikimi zwierzętami; + + gladiator + + +
+ +
+ gladiatorski +
+ + adj + + + związany z gladiatorem, dotyczący gladiatora + + gladiatorial + + +
+ +
+ glasgowski +
+ + adj + + + związany z Glasgow, dotyczący Glasgow + + Glaswegian + + +
+ +
+ glaukofan +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy amfiboli; + + glaucophane + + +
+ +
+ glazura + ɡlaˈzura +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) cienka powłoka szkliwa nakładana na wyroby ceramiczne, np. płytki, kafle; + + glaze + + +
+ +
+ gleba + ˈɡlɛba +
+ + n + + + powierzchniowa warstwa litosfery wzbogacona w substancje organiczne wskutek procesów glebotwórczych; + + soil + + +
+ +
+ glediczja +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) (systematyka) Gleditsia L., rodzaj drzew z rodziny bobowatych; + + Gleditsia + + +
+ +
+ gliceryna + ˌɡlʲiʦ̑ɛˈrɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy cukroli; + + glycerine + + +
+ +
+ glicerynowy + ˌɡlʲiʦ̑ɛrɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + składający się z gliceryny, dotyczący gliceryny + + glyceric + + +
+ +
+ glin + ɡlʲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Al i liczbie atomowej 13; + + aluminium + aluminum + + +
+ +
+ glina + ˈɡlʲĩna +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała osadowa; + + clay + + + + (potocznie, potoczny) policjant + + cop + + +
+ +
+ gliniany + ɡlʲĩˈɲãnɨ +
+ + adj + + + sformowany, ulepiony z gliny + + clay + earthen + + +
+ +
+ gliniarz + ˈɡlʲĩɲaʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) policjant + + cop + copper + + +
+ +
+ gliniasty +
+ + adj + + + zawierający dużo gliny + + clayey + argillaceous + + +
+ +
+ glinobitka +
+ + n + + + (budownictwo) cegła z niewypalonej gliny, często z domieszką, żwiru, piasku lub słomy + + adobe + + +
+ +
+ glinokrzemian +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) nieorganiczny związek chemiczny; + + aluminosilicate + + +
+ +
+ glissando +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) szybkie, płynne przejście przez szereg kolejnych dźwięków instrumentu, wywołane np. przez szybkie przesunięcie palca wzdłuż struny, po klawiszach lub przez wyciągnięcie rury puzonu; + + glissando + + +
+ +
+ glob + ɡlɔp +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kula ziemska + + globe + + +
+ +
+ globalizacja + ˌɡlɔbalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces zacieśniania się powiązań państw poprzez m.in. zwiększanie obrotów handlowych i przepływu ludzi oraz powodujący ujednolicanie się kultur i trybu życia ludzi na świecie; + + globalization + + +
+ +
+ globalne ocieplenie + ɡlɔˈbalnɛ ˌɔʨ̑ɛˈplɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (meteorologia, meteorologiczny) zjawisko podwyższenia średniej temperatury atmosfery przy powierzchni ziemi i oceanów; + + global warming + + +
+ +
+ globalnie + ɡlɔˈbalʲɲɛ +
+ + adv + + + na całym świecie + + globally + + +
+ +
+ globalny + ɡlɔˈbalnɨ +
+ + adj + + + ogólnoświatowy, obejmujący cały świat + + global + + + + całościowy, liczony lub rozpatrywany ogólnie + + global + + +
+ +
+ globus + ˈɡlɔbus +
+ + n + + + kulisty model Ziemi, sfery niebieskiej lub innego ciała niebieskiego z umieszczoną (narysowaną lub naklejoną) na nim mapą; + + globe + + +
+ +
+ glock +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) pistolet marki Glock + + glock + + +
+ +
+ glokalizacja + ˌɡlɔkalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + globalna produkcja dóbr, usług, idei, wartości i informacji uwzględniająca lokalne uwarunkowania w stopniu, który umożliwi akceptację i przyswojenie, wszystkich produktów finalnych trafiających do odbiorców w społeczeństwach lokalnych; + + glocalisation + glocalization + + +
+ +
+ glon + ɡlɔ̃n +
+ + n + + + Algae, rodzaj organizmów wodnych; + + alga + + +
+ +
+ glorieta + ɡlɔrʲˈjɛta +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) niewielka, ogrodowa budowla, altana lub pawilon kolumnowy, w najwyższym punkcie ogrodu + + gloriette + + +
+ +
+ glosa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) uwaga, objaśnienie dopisane ręcznie przez czytelnika lub kopistę danej książki; + + gloss + + +
+ +
+ glosariusz +
+ + n + + + słownik dołączony do tekstu objaśniający przestarzałe lub obecnie rzadko używane wyrazy + + glossary + + +
+ +
+ glottochronologia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) metoda przybliżonego określania czasu rozpadu prajęzyka jakiejś rodziny na odrębne języki; + + glottochronology + + +
+ +
+ glukometr + ɡluˈkɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (technologia, technika, techniczny) przyrząd do automatycznego pomiaru poziomu glukozy we krwi + + glucometer + blood glucose meter + glucose meter + + +
+ +
+ glukoza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, monosacharyd występujący we wszystkich organizmach żywych; + + glucose + + +
+ +
+ gluon + ˈɡlu<sup>w</sup>ɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna, będąca nośnikiem oddziaływań silnych + + gluon + + +
+ +
+ glutaminian + ˌɡlutãˈmʲĩɲãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól kwasu glutaminowego + + glutamate + + +
+ +
+ gluten +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) mieszanina białek roślinnych, gluteniny i gliadyny, występująca w ziarnach niektórych zbóż; + + gluten + + +
+ +
+ gmach + ɡmax +
+ + n + + + okazały budynek w którym znajduje się zwykle ważna instytucja + + edifice + + +
+ +
+ gmina + ˈɡmʲĩna +
+ + n + + + (administracja) podstawowa i zarazem najmniejsza jednostka samorządu terytorialnego; + + municipality + + +
+ +
+ gnat + ɡnat +
+ + n + + + (slangowo) pistolet + + piece + + +
+ +
+ gnejs + ɡnɛjs +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała metamorficzna średnio- i gruboziarnista o teksturze kierunkowej; + + gneiss + + +
+ +
+ gniady + ˈɟɲadɨ +
+ + adj + + + o koniu: mający brązową (jasną bądź ciemną) sierść oraz czarną grzywę, ogon i dolne odcinki kończyn + + bay + sorrel + + +
+ +
+ gniazdko + ˈɟɲastkɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) gniazdo do łączenia urządzeń sieci elektrycznej, telefonicznej itp. + + power outlet + + +
+ +
+ gniazdo + ˈɟɲazdɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element konstrukcyjnie przystosowany do łączenia urządzeń sieci elektrycznej, telefonicznej itp.; + + socket + + + + (technologia, technika, techniczny) dwukierunkowe łącza komunikacyjne umożliwiające przesyłanie danych pomiędzy procesami działającymi na jednej lub wielu maszynach; + + socket + + + + (technologia, technika, techniczny) miejsce, gdzie do komputera podłącza się procesor, kartę graficzną lub inne karty + + slot + socket + + + + (zoologia, zoologiczny) konstrukcja lęgowa najczęściej ptaków i innych zwierząt; + + nest + + +
+ +
+ gniazdować + ɟɲazˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (ornitologia, ornitologiczny) o ptakach: zakładać gniazda, odbywać lęgi + + nest + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) układać w słowniku wyrazy w grupy na podstawie ich motywacji słowotwórczej lub pokrewieństwa etymologicznego + + group + + +
+ +
+ gnida + ˈɟɲida +
+ + n + + + jajo wszy; + + nit + + +
+ +
+ gniew + ɟɲɛf +
+ + n + + + uczucie złości, silne niezadowolenie z czegoś lub kogoś; + + anger + wrath + rage + ire + + +
+ +
+ gniewny +
+ + adj + + + mający w sobie gniew lub podatny nań + + angry + bitter + + + + wyrażający gniew + + angry + + +
+ +
+ gnieść + ɟɲɛ̇ɕʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) wyrabiać (ciasto) + + knead + + + + miażdżyć + + crush + gall + mash + press + ruffle + squeeze + + + + miąć + + crumple + + +
+ +
+ gnilny +
+ + adj + + + dotyczący procesu gnicia + + putrefactive + + +
+ +
+ gniot + ɟɲɔt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nieudana praca, dzieło rąk + + trash + + +
+ +
+ gnojówka +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) przefermentowane płynne odchody zwierzęce stosowane jako nawóz organiczny; + + liquid manure + + +
+ +
+ gnomon + ˈɡnɔ̃mɔ̃n +
+ + n + + + prosty zegar słoneczny + + gnomon + + +
+ +
+ gnostyk +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik gnostycyzmu + + Gnostic + + +
+ +
+ gnoza +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) takie poznanie istoty Boga, które daje zbawienie + + gnosis + + +
+ +
+ gnu + ɡnu +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Connochaetes, rodzaj dużych antylop z rodziny krętorogich; + + gnu + wildebeest + + +
+ +
+ gnuśny + ˈɡnuɕnɨ +
+ + adj + + + (o osobach) charakteryzujący się lenistwem, ospałością + + apathetic + + +
+ +
+ gnój + ɡnuj +
+ + n + + + (pospolicie) (rolnictwo, rolniczy) stałe i płynne odchody zwierzęce, zmieszane ze ściółką, używane do nawożenia gleby; + + dung + manure + + +
+ +
+ gnębić +
+ + v + + + powodować zły stan psychiczny + + bother + trouble + + + + znęcać się psychicznie lub fizycznie nad kim lub nad czym + + oppress + + + + trwać w złym stanie psychicznym + + worry + + +
+ +
+ go + ɡɔ +
+ + n + + + rodzaj gry planszowej; + + go + goe + + +
+ +
+ goban + ˈɡɔbãn +
+ + n + + + (sport, sportowy) plansza do go i gomoku; + + go board + goban + + +
+ +
+ gobelin +
+ + n + + + (sztuka) ozdobna tkanina, naśladująca malowidło, stosowana do ozdoby ścian + + tapestry + + +
+ +
+ goblin +
+ + n + + + (literacko) (fantasy) człekokształtne brzydkie stworzenie, pełen złośliwości bohater ludowych opowieści; + + goblin + + +
+ +
+ gocki +
+ + adj + + + związany z Gotami, dotyczący Gotów + + Gothic + + +
+ +
+ gocki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wymarły język wschodniogermański, używany przez germańskie plemię Gotów; + + Gothic + + +
+ +
+ godność + ˈɡɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) nazwisko + + surname + + + + poczucie własnej wartości, szacunek dla samego siebie; + + dignity + + +
+ +
+ godny + ˈɡɔdnɨ +
+ + adj + + + wart, zacny + + worthy + admirable + trustworthy + + +
+ +
+ godzina + ɡɔˈʥ̑ĩna +
+ + n + + + (jednostka miary) (fizyka, fizyczny) odstęp, przedział czasu równy 60 minutom; równy 3600 sekundom; + + hour + + + + (szkolnictwo, szkolny) (uczniowskie) (zobacz) godzina lekcyjna + + hour + + + + jedna z 24 chwil podczas doby oddzielonych od siebie co godzinę (1.1), począwszy od północy + + o'clock + time + hour + + +
+ +
+ godzina policyjna + ɡɔˈʥ̑ĩna ˌpɔlʲiˈʦ̑ɨjna +
+ + n + + + pora doby, w której zakazane jest przebywanie na ulicach; + + curfew + + +
+ +
+ godzinami +
+ + adv + + + bardzo długo, wiele godzin + + for hours + for hours on end + + +
+ +
+ godziny szczytu +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (telekomunikacja) okres największego obciążenia sieci np. elektrycznej, telekomunikacyjnej, sieci dróg + + rush hour + + +
+ +
+ godło + ˈɡɔdwɔ +
+ + n + + + (heraldyka, heraldyczny) wizerunek przedstawiony na tarczy herbowej; + + emblem + + +
+ +
+ gofr + ɡɔfr̥ +
+ + n + + + (kulinaria) wafel z ciasta naleśnikowego spożywany na ciepło, często z dodatkami; + + waffle + + +
+ +
+ gofrownica + ˌɡɔfrɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (kulinaria) maszynka do pieczenia gofrów + + waffle iron + + +
+ +
+ gogle +
+ + n + + + okulary z oprawą ściśle przylegającą do twarzy, chroniących oczy przed wiatrem, deszczem, urazami; + + goggles + safety glasses + + +
+ +
+ goista + ɡɔˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba grająca w go + + go player + + +
+ +
+ goj + ɡɔj +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) określenie używane przez żydów w stosunku do innowierców, np. chrześcijan; + + gentile + + +
+ +
+ gokart +
+ + n + + + mały, nisko osadzony samochód wyścigowy, niedopuszczony do ruchu ulicznego + + go-cart + gocart + + +
+ +
+ gol + ɡɔl +
+ + n + + + (sport, sportowy) umieszczenie piłki lub krążka w bramce i punkt zdobyty w ten sposób + + goal + + +
+ +
+ golarka + ɡɔˈlarka +
+ + n + + + (elektryczność) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) urządzenie elektryczne służące do golenia; + + shaver + + +
+ +
+ golem + ˈɡɔlɛ̃m +
+ + n + + + (folklor) istota podobna do człowieka, ulepiona z gliny, niema i bezwolna, występująca w kulturze i wierzeniach żydowskich; + + golem + + +
+ +
+ goleń + ˈɡɔlɛ̃ɲ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część nogi człowieka (lub tylnej kończyny zwierzęcia) znajdująca się między kolanem a stopą; + + shin + + +
+ +
+ golf + ɡɔlf +
+ + n + + + rodzaj wysokiego kołnierza z dzianiny, który otula szyję; + + turtleneck + + + + sweter lub bluzka z golfem (1.1) + + polo neck + turtleneck sweater + + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportu polegająca na bijaniu kijem do dołków małej piłki; + + golf + + +
+ +
+ golfista + ɡɔlˈfʲista +
+ + n + + + (sport, sportowy) ktoś, kto uprawia golf + + golfer + + +
+ +
+ golić + ˈɡɔlʲiʨ̑ +
+ + v + + + usuwać zarost lub owłosienie, tnąc je tuż przy skórze + + shave + + +
+ +
+ golonka + ɡɔˈlɔ̃nka +
+ + n + + + (spożywczy) część szynki z kością goleniową; + + knuckle of pork + pork leg + porkshank + + +
+ +
+ gompa + ˈɡɔ̃mpa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (architektura, architektoniczny) budynek klasztoru buddyzmu tybetańskiego i ośrodek modlitwy; + + gompa + + +
+ +
+ gondola + ɡɔ̃nˈdɔla +
+ + n + + + wąska, drewniana łódka z jednym wiosłem, przystosowana do przewozu pasażerów, stosowana głównie w Wenecji; + + gondola + + + + kosz balonu lub sterowca + + gondola + + +
+ +
+ gondolier + ɡɔ̃nˈdɔlʲjɛr +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) człowiek sterujący gondolą + + gondolier + + +
+ +
+ gong + ɡɔ̃ŋk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument perkusyjny w formie okrągłej, mosiężnej płyty zawieszonej pionowo na stelażu; + + gong + + +
+ +
+ goniec + ˈɡɔ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) figura poruszająca się po szachownicy na skos; + + bishop + + +
+ +
+ goniometria + ˌɡɔ̃ɲɔ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dział trygonometrii zajmujący się badaniem elementarnych własności funkcji trygonometrycznych + + goniometry + + +
+ +
+ gonić + ˈɡɔ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + biec, poruszać się szybko za czymś lub kimś, aby go doścignąć i schwytać + + chase + pursue + + +
+ +
+ gont +
+ + n + + + (budownictwo) drewniany materiał do wykonywania pokryć dachowych; + + shake + shingle + + +
+ +
+ googlować + ɡuɡˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) wyszukiwać w Internecie za pomocą wyszukiwarki Google + + google + + +
+ +
+ googol +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba o wartości 10 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 000 = 10100 + + googol + + +
+ +
+ gorbaczowowski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z postacią radzieckiego przywódcy Michaiła Gorbaczowa + + Gorbachevian + + +
+ +
+ gordyjski +
+ + adj + + + związany z Gordionem (starożytnym miastem w Azji Mniejszej) + + Gordian + + +
+ +
+ gorgonzola + ˌɡɔrɡɔ̃w̃ˈzɔla +
+ + n + + + (kulinaria) włoski ser podpuszczkowy, miękki, poprzerastany zielononiebieskimi żyłkami pleśni, o ostrym smaku; + + gorgonzola + + +
+ +
+ gorillapod + ˌɡɔrʲilˈːapɔt +
+ + n + + + (fotografia) rodzaj statywu fotograficznego o giętkich i elastycznych nóżkach, które można także mocować do różnych przedmiotów + + gorillapod + + +
+ +
+ gorliwość + ɡɔrˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wykazywanie w czymś wytrwałości i zapału + + ardor + zeal + zealousness + + +
+ +
+ gorliwy +
+ + adj + + + taki, który wykazuje szczególny zapał + + ardent + assiduous + avid + devout + earnest + fervid + + +
+ +
+ gorset + ˈɡɔrsɛt +
+ + n + + + część ubioru damskiego używana od końca XIV wieku do pierwszej dekady XX wieku; + + corset + + +
+ +
+ gorszyć +
+ + v + + + wywoływać demoralizację + + corrupt + demoralize + deprave + + + + wywoływać oburzenie + + horrify + offend + scandalize + shock + + +
+ +
+ gorycz +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) negatywne odczucie + + acrimony + bile + bitterness + life's pain + + + + gorzki smak + + bitter + bitter taste + bitterness + + + + substancja o gorzkim smaku + + wormwood + + +
+ +
+ goryczka wiosenna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Gentiana verna L., gatunek rośliny z rodziny goryczkowatych; + + spring gentian + + +
+ +
+ goryl + ˈɡɔrɨl +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Gorilla gorilla, największa małpa człekokształtna; + + gorilla + + +
+ +
+ gorzelnia + ɡɔˈʒɛlʲɲa +
+ + n + + + zakład wytwarzający alkohol etylowy metodą fermentacyjną, na ogół z surowców skrobiowych; + + distillery + + +
+ +
+ gorzelnictwo + ˌɡɔʒɛlʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + dział przemysłu, zajmujący się wytwarzaniem spirytusu surowego metodą fermentacji cukrów i destylacji spirytusu; + + distillation of alcohol + + +
+ +
+ gorzki + ˈɡɔʃʲci +
+ + adj + + + taki, którego smak zawiera gorycz; przeciwny słodkiemu + + bitter + + +
+ +
+ gorzyk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Pipridae; + + manakin + + +
+ +
+ gorąca stopka + ɡɔˈrɔ̃nʦ̑a ˈstɔpka +
+ + n + + + (fotografia) uchwyt znajdujący się w górnej części korpusu aparatu fotograficznego, na którym mocuje się zewnętrzną lampę błyskową, a czasem też odbiornik wężyka spustowego lub dyfuzor + + hot shoe + + +
+ +
+ gorąco + ɡɔˈrɔ̃nʦ̑ɔ +
+ + adv + + + bardzo ciepło, upalnie + + hot + + +
+ +
+ gorąco + ɡɔˈrɔ̃nʦ̑ɔ +
+ + n + + + wysoka temperatura, upał + + heat + + +
+ +
+ gorącokrwisty + ˌɡɔrɔ̃nʦ̑ɔˈkr̥fʲistɨ +
+ + adj + + + o koniu: czystej krwi, szlachetnej rasy i żywego temperamentu + + hot-blooded + + +
+ +
+ gorący + ɡɔˈrɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) serdeczny + + warm + + + + bardzo ciepły, tak, że odczuwany nieprzyjemnie + + hot + + +
+ +
+ gorączka + ɡɔˈrɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) stan uniesienia emocjonalnego + + fever + rush + + + + (medycyna, medyczny) stan, w którym temperatura ciała człowieka przekracza 38℃; + + fever + + +
+ +
+ gorączka krwotoczna Ebola +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ciężka, często śmiertelna choroba zakaźna wywoływana przez wirus Ebola; + + Ebola hemorrhagic fever + Ebola virus disease + + +
+ +
+ gorączka złota + ɡɔˈrɔ̃n͇ʧ̑ka ˈzwɔta +
+ + idiom + + + nagły pęd do poszukiwania złota + + gold rush + + +
+ +
+ gospoda +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kwatera na krótki pobyt + + rest house + + + + dom zajezdny + + inn + rest house + + + + jadłodajnia wiejska lub stylizowana na taki charakter + + inn + bibberies + tavern + + +
+ +
+ gospodarczy + ˌɡɔspɔˈdarʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z gospodarką, dotyczący gospodarki + + economic + + +
+ +
+ gospodarka + ˌɡɔspɔˈdarka +
+ + n + + + całokształt działalności gospodarczej + + economy + + + + gospodarowanie, zarządzanie czymś + + management + + +
+ +
+ gospodarka pasieczna +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) ogół metod, technologii, środków i sprzętu, jakich pszczelarz używa przy pracy z pszczołami + + hive management + + +
+ +
+ gospodarować +
+ + v + + + prowadzić gospodarkę danego miejsca lub miejscowości + + manage + + + + prowadzić gospodarstwo rolne + + farm + + +
+ +
+ gospodarstwo + ˌɡɔspɔˈdarstfɔ +
+ + n + + + inwentarz domowy, mienie, sprzęty znajdujące się w domu + + household + + + + ogół spraw związanych z rodziną, domem + + household + + + + posiadłość wiejska o charakterze rolniczym obejmująca grunty i zabudowania; także jednostka produkcyjna specjalizująca się w rolnictwie + + farm + + +
+ +
+ gospodarz + ɡɔsˈpɔdaʃ +
+ + n + + + osoba przyjmująca gości + + host + + +
+ +
+ gospodyni domowa + ˌɡɔspɔˈdɨ̃ɲi dɔ̃ˈmɔva +
+ + n + + + kobieta, która zajmuje się własnym domem i opieką nad dziećmi + + housewife + + +
+ +
+ gospodzin +
+ + n + + + (staropolski) gospodarz, pan + + lord + + +
+ +
+ gotowanie + ˌɡɔtɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: gotować + + cooking + + +
+ +
+ gotować + ɡɔˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + doprowadzać do wrzenia + + boil + + + + przyrządzać ciepłą potrawę + + cook + + + + (o wodzie, potrawie) osiągać temperaturę wrzenia + + boil + + +
+ +
+ gotowy + ɡɔˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (książkowy) gotowy (jest) + bezokolicznik → jest zdolny, może + + likely to + + + + chętny i zdolny do zrobienia czegoś + + poise + set + willing + yare + + + + o wyrobach, zwłaszcza ubraniu: wykonany seryjnie, nie na miarę + + off-the-hook + off-the-peg + off-the-rack + ready made + + + + o żywności: wyprodukowany w fabryce i wymagający tylko podgrzania + + TV dinner + + + + przygotowany do czegoś, na coś + + ready + alert + prepare + + + + skończony, wykonany + + ready + wired for sound + + +
+ +
+ gotycki + ɡɔˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) (sztuka) związany z gotykiem, stylem sztuki średniowiecznej + + gothic + + +
+ +
+ gotyk + ˈɡɔtɨk +
+ + n + + + (sztuka) (architektura, architektoniczny) styl w architekturze i sztuce średniowiecza; + + Gothic + + +
+ +
+ gotów + ˈɡɔtuf +
+ + adj + + + (książkowy) gotowy (jest) + bezokolicznik → jest zdolny, może + + likely to + + + + chętny i zdolny do zrobienia czegoś + + poise + set + willing + yare + + + + przygotowany do czegoś, na coś + + alert + prepare + ready + + + + skończony, wykonany + + ready + wired for sound + + +
+ +
+ gotówka + ɡɔˈtufka +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) (księgowość) pieniądze, którymi można płacić w każdej chwili + + cash + + + + pieniądze w postaci banknotów lub monet + + cash + currency + ready money + cash money + hard cash + ready cash + + +
+ +
+ gołobrody +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) o chłopaku nie golący się jeszcze + + beardless + + +
+ +
+ gołym okiem + ˈɡɔwɨ̃m ˈɔcɛ̃m +
+ + adv + + + (związek frazeologiczny) bez przyrządów optycznych + + with the naked eye + + +
+ +
+ gołymi rękami + ɡɔˈwɨ̃mʲi rɛ̃ŋˈkãmʲi +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) nie dysponując bronią + + bare-handed + with bare hand + + +
+ +
+ gołąb + ˈɡɔwɔ̃mp +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) średniej wielkości ptak często spotykany w miastach; + + pigeon + dove + + +
+ +
+ gołąbek + ɡɔˈwɔ̃mbɛk +
+ + n + + + (kulinaria) danie z ryżu i mielonego mięsa zawiniętego w liście kapusty; + + cabbage roll + + + + (żartobliwie) o kimś zakochanym, pozostającym w związku + + lovebird + + +
+ +
+ gołębi + ɡɔˈwɛ̃mbʲi +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) charakterystyczny dla gołębia, dotyczący gołębia, odnoszący się do gołębia, związany z gołębiem + + dove + dove 's + pigeon + pigeon 's + + + + mający kolor jasnopopielaty o odcieniu niebieskawym, taki jak kolor pióra gołębia + + dove + dove-gray + dove-grey + + +
+ +
+ gołębica + ˌɡɔwɛ̃mˈbʲiʦ̑a +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) samica gołębia + + dove + + +
+ +
+ gołębnik + ɡɔˈwɛ̃mbʲɲik +
+ + n + + + pomieszczenie lub budowla do hodowli gołębi + + dovecote + dovecot + + +
+ +
+ gościnnie +
+ + adv + + + w sposób gościnny + + hospitably + + +
+ +
+ gościnność +
+ + n + + + szacunek, serdeczność i troskliwość okazywane gościom + + hospitality + + +
+ +
+ gościnny + ɡɔɕˈʨ̑ĩnːɨ +
+ + adj + + + chętnie przyjmujący kogoś u siebie, serdeczny i przyjazny dla gości + + hospitable + + + + przeznaczony dla gości, podróżnych + + guest + + + + związany z wizytą osoby zaproszonej + + guest + + +
+ +
+ gościć +
+ + v + + + podejmować kogo u siebie + + host + receive + regale + take in + wine and dine + + + + o stanach psychicznych stawać się widocznym + + keep + + + + przebywać w jakimś miejscu, być gościem + + enjoy hospitality + indwell + + +
+ +
+ gość + ɡɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) negatywnie o osobie mało znanej lub zażyle o osobie dobrze znanej + + fellow + + + + osoba przychodząca do kogoś w odwiedziny, zaproszona na spotkanie, przyjęcie, imprezę, bal, itp. + + guest + visitor + + +
+ +
+ goździk + ˈɡɔʑʥ̑ik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Dianthus, roślina ozdobna o różnokolorowych kwiatach; + + carnation + pink + sweet william + + + + (kulinaria) wysuszony pąk kwiatowy drzewa goździkowego, służący jako przyprawa; + + clove + + +
+ +
+ gra + ɡra +
+ + n + + + (sport, sportowy) mecz + + game + match + + + + granie na instrumencie + + playing + game + + + + zabawa według ustalonych reguł; + + game + play + + +
+ +
+ gra słów + ˈɡra ˈswuf +
+ + n + + + budowanie zdań w oparciu o wieloznaczność lub homonimię wyrazów + + play on words + pun + word play + + +
+ +
+ grab + ɡrap +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo lub krzew z rodziny Stylocerataceae o gładkiej, nieznacznie spękanej, popielatej korze; + + hornbeam + + + + drewno grabu (1.1) + + hornbeam + + +
+ +
+ grabarz + ˈɡrabaʃ +
+ + n + + + osoba zajmująca się kopaniem grobów i grzebaniem zmarłych; + + gravedigger + grave-digger + + +
+ +
+ grabie + ˈɡrabʲjɛ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) ręczne narzędzie rolnicze lub ogrodnicze (drewniane lub metalowe) służące do grabienia; + + rake + + +
+ +
+ grabież + ˈɡrabʲjɛʃ +
+ + n + + + zabieranie siłą czyjejś własności; obrabowanie, plądrowanie + + pillage + loot + depredation + plunder + rapine + raven + + +
+ +
+ grabieżca +
+ + n + + + ten, kto dokonuje grabieży, rabuje, łupi + + plunderer + + +
+ +
+ grabić + ˈɡrabʲiʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) odbierać coś komuś siłą, łupić + + loot + pillage + plunder + rob + sack + + + + zgarniać grabiami siano, liście lub zżęte zboże, także wyrównywać powierzchnię ziemi + + rake + + +
+ +
+ gracja +
+ + n + + + wdzięk, powab, lekkość + + grace + + +
+ +
+ gracz + ɡraʧ̑ +
+ + n + + + uczestnik gry lub zawodów + + player + gambler + + +
+ +
+ grad + ɡrat +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) jednostka miary kąta płaskiego równa jednej setnej kąta prostego; + + grade + + + + (meteorologia, meteorologiczny) opad atmosferyczny w postaci kulek lodu; + + hail + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) wiele przedmiotów (także: słów, wyzwisk itp.) lecących w jakąś stronę + + hail + + +
+ +
+ gradient + ˈɡradʲjɛ̃nt +
+ + n + + + płynne przejście jednego koloru w drugi + + gradient + + + + (matematyka, matematyczny) (fizyka, fizyczny) wektor o kierunku i zwrocie zgodnym z kierunkiem wzrostu funkcji i wartości proporcjonalnej do szybkości wzrostu; + + gradient + + +
+ +
+ gradologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) nauka przyrodnicza o gradacjach szkodników + + gradology + + +
+ +
+ graf + ɡraf +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) tytuł szlachecki w dawnych Niemczech, Holandii, Belgii, Luksemburgu, Austrii, odpowiednik hrabiego; + + graf + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór wierzchołków, połączonych krawędziami; + + graph + + +
+ +
+ grafem +
+ + n + + + najmniejsza, fundamentalna jednostka pisma; + + grapheme + + +
+ +
+ grafen + ˈɡrafɛ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) jedna z form węgla, zbudowana z jednoatomowej warstwy tego pierwiastka; + + graphene + + +
+ +
+ graffiti + ɡrafˈfʲitʲi +
+ + n + + + (sztuka) obrazy i rysunki artystyczne umieszczone w przestrzeni publicznej, najczęściej na murach, zwykle nielegalnie; + + graffiti + + +
+ +
+ graficzny + ɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (sztuka) dotyczący grafiki (sztuki) + + graphical + + +
+ +
+ grafik + ˈɡrafʲik +
+ + n + + + osoba zawodowo zajmująca się grafiką – klasyczną lub komputerową + + graphic designer + illustrator + + + + harmonogram prac + + schedule + timetable + + +
+ +
+ grafika + ˈɡrafʲika +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) obraz powielany komputerowo + + clip art + graphics + image + + + + dział sztuk plastycznych, obejmujący techniki pozwalające na wielokrotne powielanie rysunku na papierze lub tkaninie; + + graphics + printmaking + + + + dzieło wykonane techniką (1.1) + + graphics + print + + +
+ +
+ grafit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana alotropowa węgla, krucha, stalowoszara, dobrze przewodząca prąd elektryczny i ciepło, używana do wyrobu ołówków, smarów, elektrod itd. czy jako moderator w elektrowniach jądrowych; + + graphite + + +
+ +
+ grafologia +
+ + n + + + badanie cech pisma odręcznego w celu ustalenia jego niepowtarzalnych cech, często po to by zweryfikować prawdziwość podpisu; + + graphology + + +
+ +
+ grafologiczny +
+ + adj + + + związany z grafologią, dotyczący grafologii + + graphological + + +
+ +
+ grafomania +
+ + n + + + mania pisania książek, zwłaszcza autobiograficznych + + graphomania + + +
+ +
+ grafoskop + ɡraˈfɔskɔp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie projekcyjne służące do wyświetlania na ekranie grafiki lub tekstu umieszczonych na folii diapozytywowej (foliogramie); + + overhead projector + + +
+ +
+ gram + ɡrãm +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka miary (masy), która jest równa jednej tysięcznej kilograma; + + gram + gramme + + +
+ +
+ gramatyczny + ˌɡrãmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący gramatyki, związany z gramatyką + + grammatical + + + + zgodny z regułami gramatyki + + grammatical + + +
+ +
+ gramatyk + ɡrãˈmatɨk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie gramatyki + + grammarian + + +
+ +
+ gramatyka + ɡrãˈmatɨka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka zajmująca się opisywaniem języka, + + grammar + + +
+ +
+ gramatykalizacja + ˌɡrãmatɨkalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) proces, w którym słowo traci swą podstawową funkcję semantyczną (morfem leksykalny) zachowując jedynie funkcję syntaktyczną (morfem fleksyjny) + + grammaticalization + + +
+ +
+ gramofon + ɡrãˈmɔfɔ̃n +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do odtwarzania dźwięku zapisanego na płytach gramofonowych; + + gramophone + + +
+ +
+ granat + ˈɡrãnat +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) twardy przezroczysty minerał stosowany w jubilerstwie (jako kamień półszlachetny) lub jako materiał ścierny; + + garnet + + + + (spożywczy) owoc granatowca + + pomegranate + + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) (zobacz) granatowiec; + + pomegranate + + + + (wojskowość, wojskowy) pocisk wyrzucany ręcznie, wypełniony materiałem wybuchowym; + + hand grenade + + + + kolor ciemnoniebieski, także ubranie, materiał itp. w tym kolorze; + + navy blue + + +
+ +
+ granat karabinowy + ˈɡrãnat ˌkarabʲĩˈnɔvɨ +
+ + n + + + granat przeznaczony do miotania przy pomocy garłacza + + rifle grenade + + +
+ +
+ granat nasadkowy + ˈɡrãnat ˌnasatˈkɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) granat przeznaczony do miotania przy pomocy granatnika nasadkowego; + + rifle grenade + + +
+ +
+ granatowiec + ˌɡrãnaˈtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Punica granatum L., drzewo lub krzew z rodziny krwawnicowatych o jadalnych owocach, rodzące granaty; + + pomegranate + + +
+ +
+ granatowy + ˌɡrãnaˈtɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor szóstego pasma tęczy, taki jak kolor bezchmurnego, nocnego nieba itp.; kolor ciemnoniebieski; + + navy blue + navy + + +
+ +
+ graniastosłup + ˌɡrãɲaˈstɔswup +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wielościan, którego wszystkie wierzchołki są położone na dwóch równoległych płaszczyznach i którego wszystkie krawędzie leżące poza tymi podstawami są do siebie równoległe; + + prism + + +
+ +
+ granica + ɡrãˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (administracja) umowna linia oddzielająca państwa, regiony itp.; + + border + frontier + + + + (matematyka, matematyczny) wartość, do której zmierza ciąg lub funkcja; + + limit + + +
+ +
+ graniczny + ɡrãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący granicy określonego obszaru + + frontier + + +
+ +
+ graniczyć + ɡrãˈɲiʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (w odniesieniu do uczuć, stanu fizycznego lub psychicznego) być bliskim, być podobnym, przypominać + + verge + + + + mieć wspólną granicę, sąsiadować + + border + + +
+ +
+ granit + ˈɡrãɲit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pospolita, kwaśna skała magmowa; + + granite + + +
+ +
+ grant + ɡrãnt +
+ + n + + + dotacja, dofinansowanie do projektu naukowego, edukacyjnego itp., przyznawane w drodze konkursu, głosowania lub na mocy decyzji jakiegoś gremium + + grant + + +
+ +
+ granulka +
+ + n + + + małe nieregularne ziarno w formie których sprzedaje się niektóre produkty jak leki czy artykuły chemiczne + + granule + + +
+ +
+ grappa + ˈɡrapːa +
+ + n + + + (kulinaria) wódka z winogron (i ich pestek) + + grappa + + +
+ +
+ grasica +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł układu chłonnego znajdujący się tuż za mostkiem, szczególnie aktywny w okresie dorastania; + + thymus + + +
+ +
+ grasować + ɡraˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać napadów, gwałtów na określonym terenie + + maraud + prowl + + +
+ +
+ grat + ɡrat +
+ + n + + + (pogardliwie) stary, wyeksploatowany, często psujący się pojazd mechaniczny + + junker + + + + (potocznie, potoczny) przedmiot niezbyt wartościowy, często stary, zniszczony mebel, sprzęt domowy + + junk + + +
+ +
+ gratis + ˈɡratʲis +
+ + adv + + + bezpłatnie, darmo, darmowo, gratisowo, nieodpłatnie, za Bóg zapłać, za darmo; (potocznie, potoczny) na ładne oczy, za darmochę, za frajer, za friko + + gratis + free + + +
+ +
+ gratulacja + ˌɡratuˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyraz uznania złożony komuś z okazji jego sukcesu + + congratulation + + +
+ +
+ gratulacje +
+ + interjection + + + wyrażenie uznania wypowiadane z okazji czyjegoś sukcesu lub radosnego wydarzenia + + congratulations + + +
+ +
+ gratulacje +
+ + n + + + wyrazy uznania przekazywane komu z okazji szczęśliwego wydarzenia w życiu tej osoby + + congratulation + + +
+ +
+ gratulować + ˌɡratuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + składać wyrazy uznania + + congratulate + felicitate + + +
+ +
+ gratyfikacja + ˌɡratɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + dodatkowe, zwykle jednorazowe, wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za specjalne zasługi, z okazji świąt, jubileuszu firmy itp. + + gratification + + +
+ +
+ grawer +
+ + n + + + osoba zajmująca się grawerstwem, czyli wykonywaniem rysunków na materiałach twardych + + engraver + + +
+ +
+ grawerować +
+ + v + + + żłobić rysunki powierzchniach z materiałów twardych, zwłaszcza metalowych + + engrave + + +
+ +
+ grawitacja + ˌɡravʲiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) powszechna siła przyciągania działająca pomiędzy ciałami mającymi masę; + + gravitation + gravity + + +
+ +
+ grawitacyjny + ˌɡravʲitaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z grawitacją, dotyczący grawitacji + + gravitational + + +
+ +
+ grawiton +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) hipotetyczny kwant pola grawitacyjnego + + graviton + + +
+ +
+ grać + ɡraʨ̑ +
+ + v + + + brać udział w grze – sportowej, towarzyskiej itp. + + play + + + + o przedmiocie: wydawać dźwięki + + play + + + + być aktorem odtwarzającym jakąś postać w przedstawieniu lub filmie + + play + act + star + + + + wydobywać dźwięki używając instrumentu muzycznego + + play + + +
+ +
+ grać na nerwach + ˈɡraʨ̑ na‿ˈnɛrvax +
+ + v + + + drażnić, denerwować kogoś + + get on somebody's nerves + + +
+ +
+ grać pierwsze skrzypce + ˈɡraʨ̑ ˈpʲjɛrfʃɛ ˈskʃɨpʦ̑ɛ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) być najważniejszym, mieć decydujący głos + + to play first fiddle + + +
+ +
+ grań + ɡrãɲ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) grzbiet górski o bardzo stromych zboczach, zwykle wąski i skalisty + + crag + + +
+ +
+ grdyka + ˈɡrdɨka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) wystająca na przedniej części szyi chrząstka krtani (zazwyczaj u mężczyzn) + + Adam's apple + + +
+ +
+ grecki + ˈɡrɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Grecją, dotyczący Grecji lub Greków + + Greek + + + + związany z Greckim Kościołem Prawosławnym + + Greek + + +
+ +
+ grecki + ˈɡrɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + język Greków i po części Cypryjczyków; + + Greek + + +
+ +
+ gregoriański + ˌɡrɛɡɔrʲˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do papieża Grzegorza XIII; , + + Gregorian + + + + odnoszący się do papieża Grzegorza I; , + + Gregorian + + +
+ +
+ grejpfrut + ˈɡrɛjpfrut +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina cytrusowa z rodziny rutowatych; + + grapefruit + + + + (spożywczy) owoc grejpfruta (1.1) + + grapefruit + + +
+ +
+ gremium + ˈɡrɛ̃mʲjũm +
+ + n + + + grupa osób zajmujących się tym samym zawodem lub pełniących te same funkcje + + body + + +
+ +
+ grenadzki +
+ + adj + + + związany z Grenadą, dotyczący Grenady (miasta) + + Granadan + + +
+ +
+ grenlandzki + ɡrɛ̃nˈlãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + od Grenlandia + + Greenlandic + + +
+ +
+ grill + ɡrʲil +
+ + n + + + (kulinaria) przenośny ruszt do pieczenia potraw + + grill + + +
+ +
+ grillowanie + ˌɡrʲilɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: grillować + + grill + + +
+ +
+ grillować + ɡrʲiˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + piec na rusztach + + grill + + +
+ +
+ grip + ɡrʲip +
+ + n + + + (fotografia) dodatkowy uchwyt przymocowany do spodniej części aparatu fotograficznego, ułatwiający stabilne trzymanie go w pionie, posiadający zestaw najważniejszych przycisków sterujących, pozwalający także na zamontowanie dodatkowych baterii + + grip + + +
+ +
+ grobowa cisza + ɡrɔˈbɔva ˈʨ̑iʃa +
+ + n + + + złowroga cisza, pełna napięcia emocjonalnego + + deathly hush + deathly silence + + +
+ +
+ grobowiec + ɡrɔˈbɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + okazała budowla lub wydzielone, zazwyczaj ozdobione, miejsce w innej budowli, gdzie pochowany jest zmarły; + + sepulcher + tomb + + +
+ +
+ grobowy + ɡrɔˈbɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do grobu + + grave + + +
+ +
+ groch + ɡrɔx +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Pisum L., roślina uprawna z rodziny bobowatych; + + pea + + +
+ +
+ groch cukrowy +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) odmiana grochu, która nie ma wyściółki pergaminowej w strąkach + + snow pea + + +
+ +
+ groch z kapustą + ˈɡrɔx s‿kaˈpustɔ̃w̃ +
+ + n + + + bałagan, zamieszanie, chaos; bezładna mieszanina + + hodgepodge + hotch-potch + + +
+ +
+ grochy + ˈɡrɔxɨ +
+ + n + + + deseń w postaci dużych kropek wyraźnie odcinających się od tła + + polka dot + + +
+ +
+ grochówka + ɡrɔˈxufka +
+ + n + + + (kulinaria) zupa gotowana na bazie grochu, w Polsce tradycyjnie gęsta, z żółtego grochu, na wywarze mięsnym, z ziemniakami, wędzonką i majerankiem; + + pea soup + + +
+ +
+ grog + ɡrɔk +
+ + n + + + (kulinaria) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) rum lub inny mocny trunek rozcieńczony gorącą wodą, czasami dodaje się również do niego sok z cytrusów, cynamon lub cukier; + + grog + + +
+ +
+ grom + ɡrɔ̃m +
+ + n + + + (książkowy) piorun + + thunder + + +
+ +
+ gromada + ɡrɔ̃ˈmada +
+ + n + + + (administracja) dawna jednostka podziału terytorialnego w Polsce i zaborze rosyjskim; potocznie również jej administracja; + + district + + + + (astronomia, astronomiczny) skupienie gwiazd różnego pochodzenia obserwowane na niewielkiej przestrzeni nieba; + + cluster + + + + (biologia, biologiczny) kategoria systematyczna w botanice niższa rangą od królestwa, wyższa od klasy; + + division + phylum + + + + (biologia, biologiczny) kategoria systematyczna w zoologii niższa rangą od typu, wyższa od rzędu; + + class + + + + zbiorowisko przedmiotów, zwierząt czy ludzi, zwykle dość liczne + + bunch + group + huddle + troop + + +
+ +
+ gromada gwiazd +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) zgrupowanie gwiazd związanych wspólnym pochodzeniem; + + atar cluster + + +
+ +
+ gromadzić + ɡrɔ̃ˈmaʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + składać, zbierać w jednym miejscu + + collect + + + + zbierać, kolekcjonować + + collect + + + + zbierać się w gromadę + + gather + + + + zbierać się w większej ilości + + gather + + +
+ +
+ gromnica + ɡrɔ̃mʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) świeca święcona w dzień Matki Boskiej Gromnicznej, 2 lutego, tradycyjnie zapalana przy umierających, zmarłych oraz podczas niektórych uroczystości kościelnych, jak też podczas burzy dla odwrócenia piorunów; ; (zobacz) też gromnica w Encyklopedii staropolskiej + + blessed candle + + +
+ +
+ grono + ˈɡrɔ̃nɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kilka, kilkanaście niedużych owoców na wspólnej szypułce + + bunch + + + + grupa ludzi połączonych jakimś wyróżnikiem, np. wspólnymi zainteresowaniami, przyjaźnią itp. + + circle + company + staff + + +
+ +
+ gronostaj + ɡrɔ̃ˈnɔstaj +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Mustela erminea, gatunek niewielkiego ssaka drapieżnego z rodziny łasicowatych; + + stoat + ermine + + +
+ +
+ gros + ɡrɔ + ɡrɔs +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dwanaście tuzinów; 144 sztuki; + + gross + + + + (książkowy) zdecydowana większość + + majority + most + + +
+ +
+ grossular + ɡrɔsˈːular +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki kamień o żółtej lub zielonej barwie, zaliczany do gromady krzemianów i grupy granatów; + + grossular + + +
+ +
+ grosz + ɡrɔʃ +
+ + n + + + (jednostka monetarna) jednostka monetarna w Polsce, obecnie setna część złotego; + + groschen + grosz + + +
+ +
+ grosz do grosza, a będzie kokosza + ˈɡrɔʒ dɔ‿ˈɡrɔʃa ː‿ˈbɛ̃ɲʥ̑ɛ kɔˈkɔʃa +
+ + proverb + + + dzięki cierpliwemu oszczędzaniu można sobie pozwolić na więcej + + look after the pennies and the pounds will look after themselves + + +
+ +
+ groszek + ˈɡrɔʃɛk +
+ + n + + + (kulinaria) zielone nasiona grochu; także potrawa z tych nasion + + pea + + +
+ +
+ grot + ɡrɔt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ostre, najczęściej metalowe zakończenie strzał, broni drzewcowej, czy innych znaków wojskowych; + + arrowhead + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) najważniejszy żagiel na dowolnej jednostce pływającej o napędzie żaglowym; + + mainsail + + +
+ +
+ grota + ˈɡrɔta +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) naturalne zagłębienie w skale, zwykle niezbyt głębokie; + + grotto + + +
+ +
+ groteska +
+ + n + + + (literacko) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) utwór literacki, muzyczny lub plastyczny cechujący się silną deformacją i skarykaturyzowaniem świata przedstawionego, niejednolitością, absurdalnością, czy wreszcie mieszaniem fantastyki z rzeczywistością; + + grotesque + + +
+ +
+ groteskowy + ˌɡrɔtɛˈskɔvɨ +
+ + adj + + + podobny do groteski; taki, jak groteska – karykaturalny, śmieszny + + grotesque + burlesque + farcical + ludicrous + + +
+ +
+ growler +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (oceanografia, oceanograficzny) zwarta bryła lodu pływającego, która wystaje ponad lustro wody na wysokość mniejszą niż 1 metr i zajmującą powierzchnię ok. 20 m²; + + growler + + +
+ +
+ groza + ˈɡrɔza +
+ + n + + + uczucie strachu, przerażenia spowodowane niebezpieczeństwem + + horror + terror + + +
+ +
+ grozić + ˈɡrɔʑiʨ̑ +
+ + v + + + straszyć czymś, zapowiadać coś złego + + threaten + + +
+ +
+ groźba + ˈɡrɔʑba +
+ + n + + + zapowiedź kary, zemsty, niebezpieczeństwa itd. + + threat + menace + + +
+ +
+ groźny + ˈɡrɔʑnɨ +
+ + adj + + + taki, który stanowi niebezpieczeństwo dla czyjegoś zdrowia, zagraża bezpieczeństwu + + dangerous + + + + taki, który wzbudza strach + + menacing + ferocious + grim + + +
+ +
+ gruba ryba + ˈɡruba ˈrɨba +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś bardzo ważny + + big fish + big shot + big-whig + fat cat + + +
+ +
+ grubas + ˈɡrubas +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) otyła osoba + + fatty + fat-ass + + +
+ +
+ grubo +
+ + adv + + + (akustyka, akustyczny) mając niski ton + + deep voice + flat + low voice + + + + dając lub nakładając grubą warstwę + + thick + thickly + + + + dając niedrobne kawałki + + coarse + + + + w dużym stopniu + + grossly + much + + +
+ +
+ grubodziób + ɡruˈbɔʥ̑up +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Coccothraustes coccothraustes, mały eurazjatycki ptak o masywnym dziobie zmieniającym kolor zależnie od pory roku; + + hawfinch + + +
+ +
+ gruboskórny +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) pozbawiony taktu i wrażliwości + + rude + + +
+ +
+ grubość +
+ + n + + + cecha tego, co grube + + coarseness + fatness + heaviness + + + + wymiar w krótszej osi + + thickness + gage + gauge + ply + weight + + +
+ +
+ gruby + ˈɡrubɨ +
+ + adj + + + mający dużą grubość, średnicę + + thick + + + + otyły + + fat + big + + +
+ +
+ gruby jak beczka + ˈɡrubɨ ˈjaɡ ˈbɛʧ̑ka +
+ + adj + + + o osobie: bardzo gruby + + as fat as pig + + +
+ +
+ gruchacz +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Psophiidae; + + trumpeter + + +
+ +
+ gruczoł + ˈɡruʧ̑ɔw +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd w organizmie ludzkim lub zwierzęcym składający się z tkanki nabłonkowej, o przeznaczeniu wydzielania i wytwarzania swoistych substancji, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania ustroju; + + gland + + +
+ +
+ gruczoł mlekowy +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zazwyczaj parzyste gruczoły charakterystyczne dla gromady ssaków, wydzielające mleko, które jest pokarmem dla młodych; + + mammary gland + + +
+ +
+ grudzień + ˈɡruʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + dwunasty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego); + + December + + +
+ +
+ grunt + ɡrũnt +
+ + n + + + obszar stanowiący czyjąś własność (najczęściej występujące w liczbie mnogiej) + + ground + land + + + + powierzchnia Ziemi lub innej planety, teren + + ground + land + + + + warstwa gleby, która znajduje się przy powierzchni i można ją uprawiać + + soil + + +
+ +
+ gruntować + ɡrũnˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pokrywać jakąś powierzchnię gruntem, warstwą podkładową + + prime + + +
+ +
+ gruntownie + ɡrũnˈtɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób obejmujący całość, wszystko + + thoroughly + + +
+ +
+ grupa + ˈɡrupa +
+ + n + + + zbiór osób lub zwierząt (rzadziej: przedmiotów) znajdujących się blisko siebie + + group + + + + (chemia, chemiczny) kolumna układu okresowego + + group + + + + zbiór elementów (żywych lub martwych) o wspólnej cesze + + group + + +
+ +
+ grupa docelowa +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (publikatory) grupa osób, do której zasadniczo skierowany jest komunikat, reklama lub produkt; + + target group + + +
+ +
+ grupa krwi +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) typ krwi ze względu na zestaw antygenów obecnych na powierzchni krwinek czerwonych + + blood type + blood group + BG + + +
+ +
+ grupa nominalna + ˈɡrupa ˌnɔ̃mʲĩˈnalna +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jednostka składniowa, której centralnym elementem jest rzeczownik lub zaimek rzeczowny + + noun phrase + + +
+ +
+ grupa śmierci + ˈɡrupa ˈɕmʲjɛrʲʨ̑i +
+ + n + + + (sport, sportowy) grupa w rozgrywkach, której drużyny/uczestnicy prezentują podobny, wysoki poziom i każdy z nich może być upatrywany w roli faworyta + + group of death + + +
+ +
+ grupować + ɡruˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć grupy, porządkować w grupach + + group + + +
+ +
+ grupowy + ɡruˈpɔvɨ +
+ + adj + + + odbywający się w grupie, dotyczący grupy + + group + + +
+ +
+ gruszka + ˈɡruʃka +
+ + n + + + (spożywczy) owoc gruszy; + + pear + + +
+ +
+ gruszkowy + ɡruˈʃkɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący gruszek (owoców) + + pear + + +
+ +
+ gruszyczka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Pyrola L., rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych; + + wintergreen + + +
+ +
+ gruziński + ɡruˈʑĩj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Gruzji, związany z Gruzją lub Gruzinami + + Georgian + + +
+ +
+ gruźlica + ɡruʑˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekła choroba zakaźna atakująca głównie płuca; + + tuberculosis + TB + consumption + + +
+ +
+ gruźliczy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z gruźlicą, dotyczący gruźlicy + + consumptive + tubercular + + +
+ +
+ gryczany +
+ + adj + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) z ziaren gryki + + buckwheat + + +
+ +
+ gryf + ɡrɨf +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) fantastyczny stwór z ciałem lwa oraz szponami i głową orła; + + griffin + + +
+ +
+ gryka + ˈɡrɨka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fagopyrum L., roślina uprawna na kaszę gryczaną; + + buckwheat + + +
+ +
+ grymas + ˈɡrɨ̃mas +
+ + n + + + wykrzywienie twarzy + + grimace + wince + + +
+ +
+ grynszpan + ˈɡrɨ̃w̃ʃpãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, zasadowa sól miedzi i kwasu octowego, powstająca w wyniku korozji; + + verdigris + + + + niebieskozielony kolor grynszpanu (1.1) + + verdigris + + +
+ +
+ grypa + ˈɡrɨpa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba zakaźna układu oddechowego; + + influenza + flu + + +
+ +
+ grysbok przylądkowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Raphicerus melanotis, afrykański ssak z rodziny krętorogich; + + Cape grysbok + southern grysbok + + +
+ +
+ grywalizacja +
+ + n + + + wykorzystanie mechaniki znanej np. z gier fabularnych i komputerowych, do modyfikowania zachowań ludzi w sytuacjach niebędących grami, w celu zwiększenia ich zaangażowania; + + gamification + + +
+ +
+ grywać +
+ + v + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) odtwarzać jakąś rolę co pewien czas + + act + play + + + + grać nieregularnie, od czasu do czasu + + play + + +
+ +
+ gryzoń + ˈɡrɨzɔ̃ɲ +
+ + n + + + ssak z rzędu Rodentia; + + rodent + + +
+ +
+ gryźć + ɡrɨɕʨ̑ +
+ + v + + + zatapiać w czymś zęby + + bite + + +
+ +
+ gryźć ziemię +
+ + idiom + + + być martwym + + bite the dust + + +
+ +
+ grzanka + ˈɡʒãnka +
+ + n + + + kawałek pieczywa przyrumieniony z obu stron + + crouton + + +
+ +
+ grzać +
+ + v + + + czynić cieplejszym + + warm + warm up + + + + podwyższać wysoko temperaturę czegoś + + boil + + + + wydzielać ciepło + + heat + + + + poddawać się działaniu ciepła + + bask + get warm + warm oneself + + +
+ +
+ grzałka + ˈɡʒawka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element grzewczy urządzenia; + + heater + + + + zanurzane w wodzie, proste kuchenne urządzenie elektryczne do przygotowywania wrzątku + + immersion heater + + +
+ +
+ grzbiet + ɡʒbʲjɛt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) plecy + + back + + +
+ +
+ grzbietowy + ɡʒbʲjɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący grzbietu + + dorsal + + +
+ +
+ grzebać + ˈɡʒɛbaʨ̑ +
+ + v + + + chować zmarłego do grobu lub zajmować się grabarstwem + + bury + inter + + + + rozgarniać, np. ziemię + + dig + + +
+ +
+ grzebień + ˈɡʒɛbʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) przyrząd do czesania, rozczesywania włosów; + + comb + + +
+ +
+ grzebiące +
+ + n + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Galliformes, rząd ptaków z infragromady ptaków neognatycznych; + + galliforms + + +
+ +
+ grzech + ɡʒɛx +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) celowe przekroczenie norm moralnych uznawanych w danej religii; + + sin + + +
+ +
+ grzechotka + ɡʒɛˈxɔtka +
+ + n + + + rodzaj zabawki dla niemowląt grzechoczącej przy potrząsaniu + + rattle + babys rattle + + +
+ +
+ grzechotnik + ɡʒɛˈxɔtʲɲik +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) wąż o długich zębach jadowych i z charakterystyczną grzechotką na końcu ogona; + + rattlesnake + + +
+ +
+ grzecznie +
+ + adv + + + w sposób grzeczny + + civilly + politely + courteously + nicely + suavely + + +
+ +
+ grzecznościowy + ˌɡʒɛʧ̑nɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który charakteryzuje się grzecznością; taki, od którego wymagana jest grzeczność + + polite + + +
+ +
+ grzeczność + ˈɡʒɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + grzeczności uprzejme słowa i gesty, komplementy + + compliment + + + + przysługa + + favour + + + + uprzejmy sposób zachowania + + politeness + civility + courtesy + + +
+ +
+ grzeczny + ˈɡʒɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + o dziecku: taki, który jest posłuszny, spokojny, miły, dobry + + courteous + polite + well-behaved + suave + + + + taki, który jest dobrze wychowany, jest uprzejmy, układny; taki, który jest dowodem dobrego wychowania, uprzejmości + + polite + courteous + well-behaved + suave + + +
+ +
+ grzejnik +
+ + n + + + (slangowo) osoba uzależniona od narkotyków + + shitbird + zoner + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do ogrzewania pomieszczeń + + fire + heater + + +
+ +
+ grzesznik + ˈɡʒɛʃʲɲik +
+ + n + + + ktoś, kto grzeszy + + sinner + + +
+ +
+ grzeszny + ˈɡʒɛʃnɨ +
+ + adj + + + popełniający grzechy; taki, który czyni rzeczy złe, niewłaściwe, niedobre, niemoralne + + sinful + + +
+ +
+ grzeszyć + ˈɡʒɛʃɨʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) popełniać grzech, łamać zasadę (najczęściej moralną) narzuconą przez dany system religijny + + sin + + +
+ +
+ grzmieć +
+ + v + + + o niebie, zazwyczaj w czasie burzy: wydawać grzmot + + thunder + explode + + + + mówić głośno i dobitnie + + fulminate + fulmine + + + + wydawać głośne, niskie dźwięki niczym grzmot + + thunder + boom + roar + rumble + + +
+ +
+ grzmot + ɡʒmɔt +
+ + n + + + huk towarzyszący, wraz z błyskawicą, piorunowi + + peal of thunder + + + + silny huk + + boom + + +
+ +
+ grzyb + ɡʒɨp + ˈɡʒɨbɨ +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) organizm cudzożywny plechowy; + + fungus + mushroom + + + + (potocznie, potoczny) owocnik grzyba (1.1) kapeluszowego, np. borowik, maślak, kurka, muchomor + + mushroom + toadstool + + + + (przenośnie, przenośnia) coś w kształcie grzyba (1.2), np. chmura po wybuchu + + mushroom + toadstool + + +
+ +
+ grzybek + ˈɡʒɨbɛk +
+ + n + + + krótka fryzura damska i (rzadziej) męska + + bowl cut + helmet haircut + mushroom + mushroom cut + pot haircut + + +
+ +
+ grzybica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) choroba zakaźna wywoływana przez mikroskopijne grzyby + + mycosis + fungal infection + fungus + + +
+ +
+ grzybnia +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (mikologia, mikologiczny) forma plechy grzybów, stanowiąca wegetatywne ciało grzybów; + + mycelium + spawn + + +
+ +
+ grzybobójczy + ˌɡʒɨbɔˈbujʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który zabija grzyby i zapobiega ich rozwojowi oraz pojawieniu się + + fungicidal + + +
+ +
+ grzybowa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa z grzybów świeżych lub suszonych; + + mushroom soup + + +
+ +
+ grzybowy +
+ + adj + + + związany z grzybami, dotyczący grzybów + + fungal + + +
+ +
+ grzywa + ˈɡʒɨva +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dłuższa sierść niektórych zwierząt znajdująca się na tylnej części głowy lub szyi + + mane + + +
+ +
+ grzywka + ˈɡʒɨfka +
+ + n + + + włosy przycięte tak, że spadają na czoło + + fringe + bangs + forelock + + +
+ +
+ grzywna +
+ + n + + + kara pieniężna nakładana przez organy sądowe lub administracyjne + + fine + mulct + + +
+ +
+ grzęda + ˈɡʒɛ̃nda +
+ + n + + + poziomy drążek w kurniku, na którym może odpoczywać ptactwo domowe + + roost + + +
+ +
+ grób + ɡrup +
+ + n + + + przykryty dół, gdzie jest pochowany zmarły; + + grave + tomb + sepulchre + sepulcher + + +
+ +
+ grążyca + ɡrɔ̃w̃ˈʒɨʦ̑a +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) kaczka nurkująca; kaczka, która podczas zdobywania pokarmu nurkuje na znaczną głębokość, do grupy grążyc należy w Polsce, między innymi kilka gatunków z rodzaju Aythya + + diving duck + + +
+ +
+ gręplarnia + ɡrɛ̃mˈplarʲɲa +
+ + n + + + warsztat albo dział w fabryce włókienniczej, w którym odbywa się gręplowanie + + carding mill + + +
+ +
+ guano + ɡuˈ<sup>w</sup>ãnɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) suche odchody ptaków morskich lub nietoperzy, stosowane jako nawóz; + + guano + + +
+ +
+ guanozyna + ˌɡu<sup>w</sup>ãnɔˈzɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) rodzaj nukleozydu; + + guanosine + + +
+ +
+ guanábana +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Annona muricata L., flaszowiec miękkociernisty, drzewo z rodziny flaszowcowatych; + + guanábana + soursop + + + + (kulinaria) żółtozielony owoc guanábany (1.1) + + guanábana + soursop + + +
+ +
+ gubernator +
+ + n + + + (administracja) tytuł wysokich urzędników zarządzających częścią terytorium w niektórych państwach; + + governor + + +
+ +
+ gubernatorski +
+ + adj + + + odnoszący się do gubernatora, związany z gubernatorem + + gubernatorial + + +
+ +
+ gubernatorstwo +
+ + n + + + (administracja) prowincja zarządzana przez gubernatora + + government + governorate + + + + (administracja) urząd gubernatora + + governorship + + +
+ +
+ gubernia +
+ + n + + + (administracja) jednostka podziału administracyjnego wyższego szczebla w Rosji i krajach okupowanych; + + gubernia + guberniya + governorate + + +
+ +
+ gudźarati +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jeden z języków nowoindyjskich, którym posługuje się ponad 46 mln mówiących – głównie mieszkańców Indii, stanu Gudźarat; + + Gujarati + + +
+ +
+ guglać + ˈɡuɡlaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) poszukiwać informacji przy pomocy wyszukiwarki internetowej Google + + google + + +
+ +
+ guglować + ɡuɡˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) poszukiwać informacji przy pomocy wyszukiwarki internetowej Google + + google + + +
+ +
+ gula +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kulista narośl lub zgrubienie + + bump + + +
+ +
+ guma + ˈɡũma +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) guma do żucia + + chewing gum + gum + + + + rodzaj rozciągliwego tworzywa; + + rubber + + +
+ +
+ guma do żucia +
+ + n + + + (spożywczy) wyrób cukierniczy przeznaczony do żucia; + + chewing gum + bubble gum + + +
+ +
+ gumka + ˈɡũmka +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) elastyczna taśma przetykana kawałkami gumy, służąca do związywania włosów; (zobacz) gumka do włosów + + elastic band + hair band + hair tie + rubber band + + + + (handel, handlowy) rozciągliwa, gumowa taśma, służąca do związywania przedmiotów; (zobacz) gumka recepturka + + elastic band + rubber band + + + + (informatyka, informatyczny) narzędzie w programach graficznych służące do usuwania fragmentów narysowanych obiektów, odpowiadające funkcji gumki (1.1) + + eraser tool + + + + (potocznie, potoczny) (seksuologia, seksuologiczny) prezerwatywa; + + rubber + + + + (szkolnictwo, szkolny) (biurowość, biurowy) kawałek kauczuku służący do wycierania śladów ołówka i kredek z papieru; + + rubber + eraser + + +
+ +
+ gumka do ścierania + ˈɡũmka ˌdɔ‿ɕʨ̑ɛˈrãɲa +
+ + n + + + gumka służąca do wycierania śladów ołówka, najczęściej z papieru + + eraser + rubber + + +
+ +
+ gumowiec + ɡũˈmɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + but z wysokimi cholewami, wykonany z gumy, używany na słotę lub błoto + + gumboot + rubber boot + + +
+ +
+ gumowy + ɡũˈmɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z gumy + + rubber + + +
+ +
+ gupik +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Poecilia reticulata, gatunek południowoamerykańskiej ryby z rodziny piękniczkowatych; + + guppy + millionfish + rainbow fish + + +
+ +
+ guru + ˈɡuru +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba uważana za niepodważalny autorytet w jakiejś określonej dziedzinie, w jakimś środowisku + + guru + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) osoba o wielkim autorytecie religijnym, przewodnik duchowy w hinduizmie, sikhizmie i niektórych odłamach buddyzmu; + + guru + + +
+ +
+ gust + ɡust +
+ + n + + + poczucie piękna i harmonii + + taste + + +
+ +
+ gustownie + ɡuˈstɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + elegancko, ze smakiem + + tastefully + + +
+ +
+ gustowny + ɡuˈstɔvnɨ +
+ + adj + + + będący w dobrym guście, wykwintny, wytworny, elegancki + + tasteful + dainty + neat + + +
+ +
+ gutacja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zjawisko wydzielania kropel wodnych przez rośliny poprzez wypotniki; + + guttation + + +
+ +
+ guwernantka +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (edukacja, edukacyjny) nauczycielka domowa, wychowawczyni dzieci w zamożnych rodzinach + + governess + + +
+ +
+ guwerner +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (edukacja, edukacyjny) nauczyciel domowy, wychowawca dzieci w zamożnych rodzinach + + governor + + +
+ +
+ guwernerski +
+ + adj + + + związany z osobą lub pracą guwernera, dotyczący guwernera + + tutorial + + +
+ +
+ guz + ɡus +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologiczny twór najczęściej w postaci nowotworu + + tumor + tumour + + + + zgrubienie pochodzenia naturalnego lub wywołane uderzeniem + + bump + + +
+ +
+ guziec + ˈɡuʑɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przypominający świnię masywny ssak afrykański o długich kłach; + + warthog + + +
+ +
+ guzik + ˈɡuʑik +
+ + n + + + (krawiectwo) element ubioru służący do zapinania np. płaszcza, swetra, spodni; + + button + + + + (potocznie, potoczny) włącznik, przycisk + + button + + +
+ +
+ gułag + ˈɡuwak +
+ + n + + + system obozów pracy przymusowej w ZSRR; + + gulag + + +
+ +
+ gwadelupski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Gwadelupą, dotyczący Gwadelupy + + Guadeloupean + + +
+ +
+ gwara + ˈɡvara +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) mówiona odmiana języka ogólnonarodowego (tzw. języka literackiego), posiadająca swoiste słownictwo, a często i odmienną frazeologię oraz artykulację; + + dialect + patois + subdialect + + +
+ +
+ gwarancja + ɡvaˈrãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (handel, handlowy) odpowiedzialność zaciągana przez osobę trzecią, zapewniająca wierzyciela o dotrzymaniu zobowiązania dłużnika wobec wierzyciela + + guarantee + guaranty + security + warranty + + + + (ekonomia, ekonomiczny) (handel, handlowy) zobowiązanie producenta lub sprzedawcy do bezpłatnej naprawy lub wymiany danego wyrobu (w razie pojawienia się w nim w określonym czasie jakichś wad); + + guarantee + guaranty + security + warranty + + + + poręczenie, rękojmia, zapewnienie o czymś + + guarantee + guaranty + security + warranty + + +
+ +
+ gwarantować +
+ + v + + + zapewniać, dawać gwarancję, ręczyć, zabezpieczać + + guarantee + + +
+ +
+ gwardia + ˈɡvardʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) starożytna lub średniowieczna straż przyboczna panujących + + guards + + + + (wojskowość, wojskowy) oddziały ochotnicze, zorganizowane na wzór wojska zawodowego + + guards + + + + (wojskowość, wojskowy) wyborowe oddziały wojska + + guards + + +
+ +
+ gwatemalski + ˌɡvatɛ̃ˈmalsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Gwatemala + + Guatemalan + + +
+ +
+ gwatemalskość +
+ + n + + + cecha tego co charakterystyczne dla Gwatemali lub Gwatemalczyków + + Guatemalanness + + +
+ +
+ gwałciciel + ɡvawʲˈʨ̑iʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba dopuszczająca się gwałtu + + rapist + + +
+ +
+ gwałcić + ˈɡvawʲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) naruszać siłą zasady lub normy + + violate + + + + zmuszać do stosunku płciowego + + rape + + +
+ +
+ gwałt + ɡvawt +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (seksuologia, seksuologiczny) zmuszenie do odbycia stosunku seksualnego lub innej czynności seksualnej; + + rape + + +
+ +
+ gwałtownie + ɡvawˈtɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + intensywnie + + violently + heavily + + + + nagle, raptownie + + fiercely + rapidly + savagely + violently + + +
+ +
+ gwałtowny + ɡvawˈtɔvnɨ +
+ + adj + + + nagły, szybki + + violent + precipitate + + + + o człowieku impulsywny, porywczy, burzliwy, żywiołowy, wybuchowy + + violent + + +
+ +
+ gwelf +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik papiestwa w średniowiecznych Włoszech; + + Guelph + + +
+ +
+ gwiazda + ˈɡvʲjazda +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie będące skupiskiem związanej grawitacyjnie materii, w której zachodzą reakcje syntezy jądrowej; + + star + + + + sławna osobistość w danym środowisku + + star + + + + rodzaj odznaczenia; + + star + + +
+ +
+ gwiazda Dawida +
+ + n + + + (żydowski) symbol w postaci sześcioramiennej gwiazdy, utworzonej przez dwa zachodzące na siebie trójkąty równoboczne, będący m.in. godłem Izraela; + + Star of David + + +
+ +
+ gwiazdozbiór + ɡvʲjazˈdɔzbʲjur +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) grupa gwiazd, zajmujących pewien obszar nieba; + + constellation + + +
+ +
+ gwiezdny + ˈɡvʲjɛzdnɨ +
+ + adj + + + związany z przestrzenią kosmiczną + + sideral + + +
+ +
+ gwint +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wyżłobienie w kształcie spirali na bocznej ściance śruby, wkrętu, żarówki itp. lub wewnętrznej ściance nakrętek + + thread + rifle + rifling + screw thread + + +
+ +
+ gwintownik + ɡvʲĩnˈtɔvʲɲik +
+ + n + + + narzędzie skrawające wieloostrzowe, służące do nacinania gwintów wewnętrznych; + + tap + + +
+ +
+ gwizd +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) głos niektórych ptaków + + twitter + + + + wysoki dźwięk wywołany szybkim ruchem powietrza przelatującego przez wąski otwór + + whistle + whizz + whine + whiz + + +
+ +
+ gwizdać + ˈɡvʲizdaʨ̑ +
+ + v + + + wydawać z siebie gwizd, gwizdanie + + whistle + + +
+ +
+ gwizdek + ˈɡvʲizdɛk +
+ + n + + + nieposiadający części ruchomych przyrząd wytwarzający dźwięki pod wpływem wdmuchiwanego powietrza; + + whistle + + +
+ +
+ gwoli + ˈɡvɔlʲi +
+ + preposition + + + (przestarzałe, przestarzały) przyimek łączący się z rzeczownikiem w dopełniaczu lub celowniku, wskazujący na przyczynę + + because of + + +
+ +
+ gwóźdź + ɡvuɕʨ̑ +
+ + n + + + podłużny cienki metalowy trzpień, o jednym końcu ostrym, a drugim zakończonym płaską główką, służący do łączenia elementów; + + nail + + +
+ +
+ gwóźdź do trumny + ˈɡvuʑʥ̑ dɔ‿ˈtrũmnɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) coś pogarszającego ostatecznie sytuację, przypieczętowującego porażkę + + final nail in coffin + + +
+ +
+ gynocentryczny +
+ + adj + + + związany z gynocentryzmem + + gynocentric + + +
+ +
+ gyokuro +
+ + n + + + (kulinaria) jeden z jakościowo najlepszych gatunków japońskiej herbaty zielonej + + gyokuro + + +
+ +
+ gyros +
+ + n + + + (kulinaria) wywodząca się z Grecji potrawa, składająca się z opiekanego mięsa, pomidorów, cebuli i sosu tzatziki, często podawana zawinięta w placek; + + gyro + + +
+ +
+ gzyms + ɡzɨ̃ms +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pozioma, zwykle profilowana listwa wystająca przed lico muru, która chromi elewację budynku przed ściekającą wodą deszczową; + + cornice + + +
+ +
+ góra + ˈɡura +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) duże wzniesienie terenu; + + mountain + hill + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) duża sterta czegoś + + mountain + + + + wyżej znajdująca się część czegoś + + top + + +
+ +
+ góra lodowa + ˈɡura lɔˈdɔva +
+ + n + + + olbrzymia bryła lodu unosząca się na falach morza lub oceanu; + + iceberg + berg + + +
+ +
+ góral + ˈɡural +
+ + n + + + człowiek pochodzący z gór; + + highlander + mountaineer + + +
+ +
+ góralek +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Hyrax, zwierzę współcześnie zaliczane do rodziny góralkowatych + + hyrax + + +
+ +
+ góralek abisyński +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Procavia capensis, ssak z rodziny góralkowatych, zamieszkujący kontynent afrykański; + + rock badger + rock hyrax + + +
+ +
+ góralek przylądkowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Procavia capensis Pallas, ssak z rodziny góralkowatych zamieszkujący kontynent afrykański i tereny południowo-wschodniej Azji; + + rock badger + rock hyrax + + +
+ +
+ górka + ˈɡurka +
+ + n + + + (zdrobniale) góra + + knoll + + +
+ +
+ górnictwo +
+ + n + + + dział przemysłu zajmujący się wydobywaniem z ziemi kopalin użytecznych i jej przygotowania do zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu; + + mining + + +
+ +
+ górnik + ˈɡurʲɲik +
+ + n + + + pracownik kopalni zatrudniony przy wydobyciu z ziemi kopalin + + miner + + +
+ +
+ górnoaustriacki +
+ + adj + + + związany z Górną Austrią, dotyczący Górnej Austrii + + Upper Austrian + + +
+ +
+ górnołużycki + ˌɡurnɔwuˈʒɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Górnymi Łużycami + + Upper Sorbian + + +
+ +
+ górnośląski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) dotyczący Górnego Śląska, związany z Górnym Śląskiem, pochodzący z Górnego Śląska, właściwy Górnemu Śląskowi + + Upper Silesian + + +
+ +
+ górny + ˈɡurnɨ +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) młodszy + + early + + + + (staropolski) zarozumiały + + lofty + + + + taki, który jest na pewnej wysokości, w górze + + upper + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) taki, który dotyczy wyższej części skali + + upper + + + + o odcinku rzeki taki, który jest bliżej źródła + + upper + + +
+ +
+ górski + ˈɡursʲci +
+ + adj + + + związany z górami, dotyczący gór + + mountain + + +
+ +
+ górzysty + ɡuˈʒɨstɨ +
+ + adj + + + pełen gór, wzniesień, pokryty górami + + mountainous + hilly + + +
+ +
+ gówniany + ɡuvʲˈɲãnɨ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (przenośnie, przenośnia) kiepski, marny, tandetny, kiczowaty, bezwartościowy + + shitty + + +
+ +
+ gówniarz + ˈɡuvʲɲaʃ +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (pogardliwie) dziecko, chłopiec + + brat + + +
+ +
+ gówno + ˈɡuvnɔ +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (przenośnie, przenośnia) coś brzydkiego, bezwartościowego + + shit + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) odchody stałe, kał + + shit + crap + + +
+ +
+ gówno prawda + ˈɡuvnɔ ˈpravda +
+ + interjection + + + (wulgarnie, wulgaryzm) gniewna reakcja na czyjąś wypowiedź uważaną za nieprawdziwą + + bullshit + + +
+ +
+ gówno prawda + ˈɡuvnɔ ˈpravda +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) oczywiste kłamstwo, nieprawda + + balls + bullshit + cut that shit + don't give me that shit + don't shit me + in a pig's ear + + +
+ +
+ gąbczasty + ɡɔ̃mpˈʧ̑astɨ +
+ + adj + + + mający budowę charakterystyczną dla gąbki, podobny do gąbki: porowaty, miękki i sprężysty + + spongy + + +
+ +
+ gąbka + ˈɡɔ̃mpka +
+ + n + + + najczęściej miękki, piankowy przedmiot wchłaniający wodę, wykorzystywany do utrzymania czystości ludzkiego ciała i przedmiotów; + + sponge + + + + (zoologia, zoologiczny) prymitywne, beztkankowe zwierzę wodne; + + sponge + + +
+ +
+ gągoł + ˈɡɔ̃ŋɡɔw +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) gniazdujący w dziuplach gatunek kaczki; + + golden-eye + + +
+ +
+ gągołek +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Bucephala albeola, gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych zamieszkujący kontynent amerykański; + + bufflehead + + +
+ +
+ gąsienica + ˌɡɔ̃w̃ɕɛ̇̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) larwa motyla; także każdy owad o wielu odnóżach i bez skrzydeł; + + caterpillar + + + + metalowa taśma umieszczana na spodzie niektórych pojazdów zastępująca koła i umożliwiająca im poruszanie się w trudnym terenie + + caterpillar track + + +
+ +
+ gąsior + ˈɡɔ̃w̃ɕɔr +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) samiec gęsi + + gander + + + + pękate naczynie szklane z wąską szyjką służące do przechowywania płynów oraz do produkcji win lub nalewek; + + carboy + demijohn + + +
+ +
+ gąszcz + ɡɔ̃w̃ʃʧ̑ +
+ + n + + + gęste skupienie drzew lub krzewów + + thicket + + +
+ +
+ gęba + ˈɡɛ̃mba +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (anatomia, anatomiczny) usta + + trap + + + + (potocznie, potoczny) twarz człowieka lub zwierzęcia + + mug + + +
+ +
+ gęgawa + ɡɛ̃ŋˈɡava +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anser anser, pospolity gatunek gęsi, gniazdujący również w Polsce, przodek gęsi domowej; + + greylag goose + + +
+ +
+ gęsia skórka + ˈɡɛ̃w̃ɕa ˈskurka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) fizjologiczna reakcja skóry na zimno lub emocje objawiająca się wyprostowaniem włosków; + + creeps + goose bumps + + +
+ +
+ gęsiarz +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) chłopiec, który pasa gęsi + + gooseherd + + +
+ +
+ gęsiego + ɡɛ̃w̃ˈɕɛɡɔ +
+ + adv + + + o sposobie poruszania się: jeden za drugim, kolejno + + in single file + + +
+ +
+ gęsina + ɡɛ̃w̃ˈɕĩna +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) mięso z gęsi + + goose-meet + + +
+ +
+ gęsto +
+ + adv + + + w sposób zwarty, spoisty, zawiesisty + + densely + bushily + thickly + + +
+ +
+ gęstość liczbowa +
+ + n + + + (chemia, chemiczny), (fizyka, fizyczny) wielkość określająca liczbę obiektów (np. cząstek, gwiazd) przypadających na jednostkę objętości; + + number density + + +
+ +
+ gęstość zaludnienia + ˈɡɛ̃w̃stɔʑʥ̑ ˌzaludʲˈɲɛ̇̃ɲa +
+ + (statystyka, statystyczny) miara przyporządkowująca populację do powierzchni, podawana zazwyczaj w liczbie osób na km²; + + population density + + +
+ +
+ gęstwina + ɡɛ̃w̃ˈstfʲĩna +
+ + n + + + gęste skupienie roślin, zwłaszcza krzewów i drzew + + thicket + + +
+ +
+ gęsty + ˈɡɛ̃w̃stɨ +
+ + adj + + + (o płynach) skondensowany + + dense + + + + (o włosach lub sierści) bujny + + thick + + + + taki, który składa się z wielu części (cząstek), umieszczonych blisko siebie + + thick + dense + + +
+ +
+ gęś + ɡɛ̃j̃ɕ + ɡɛ̃w̃ɕ + ɡɛ̃ɕ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny kaczkowatych; + + goose + + + + (kulinaria) potrawa z mięsa gęsi (1.2) rzadziej (1.1) + + goose + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (pogardliwie) kobieta ograniczona, naiwna, głupia, niedoświadczona + + goose + + +
+ +
+ gęś białoczelna + ˈɡɛ̃w̃ʑ ˌbʲjawɔˈʧ̑ɛlna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anser albifrons, gatunek gęsi; + + greater white-fronted goose + + +
+ +
+ gęś krótkodzioba + ˈɡɛ̃w̃ɕ ˌkrutkɔˈʥ̑ɔba +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anser brachyrhynchus, gatunek gęsi; + + pink-footed goose + + +
+ +
+ gęś mała + ˈɡɛ̃w̃ɕ ˈmawa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anser erythropus, gatunek gęsi; + + lesser white-fronted goose + + +
+ +
+ gęś zbożowa + ˈɡɛ̃w̃ʑ zbɔˈʒɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anser fabalis, gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych; + + bean goose + + +
+ +
+ gładki + ˈɡwatʲci +
+ + adj + + + mający powierzchnię bez nierówności, chropowatości + + smooth + + +
+ +
+ gładko +
+ + adv + + + bez nierówności + + smoothly + + + + bez trudności + + easily + lightly + + +
+ +
+ gładkość + ˈɡwatkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest gładkie + + smoothness + + +
+ +
+ gładzica + ɡwaˈʥ̑iʦ̑a +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Pleuronectes platessa, flądra zamieszkująca europejskie wybrzeża Oceanu Atlantyckiego, Morza Śródziemnego, Bałtyckiego i Białego; + + European plaice + + +
+ +
+ gładzik + ˈɡwaʥ̑ik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) touchpad + + touchpad + trackpad + + +
+ +
+ gładzić +
+ + v + + + przesuwać po czymś delikatnie ręką + + stroke + + +
+ +
+ głagolicki +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z głagolicą; zapisany głagolicą; posługujący się głagolicą + + Glagolitic + + +
+ +
+ głaskać + ˈɡwaskaʨ̑ +
+ + v + + + łagodnie przesuwać dłonią po jakiejś powierzchni + + caress + stroke + + +
+ +
+ głasnost + ˈɡwasnɔst +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) jawność, otwartość – pojęcie używane w kontekście upublicznienia faktów historycznych oraz sytuacji politycznej i gospodarczej w ZSRR w okresie przemian rozpoczętych przez Michaiła Gorbaczowa; + + glasnost + + +
+ +
+ głaz + ɡwas +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) fragment skały o średnicy większej niż 20 cm, obtoczony wskutek transportu i erozji; + + boulder + + +
+ +
+ głaz narzutowy +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) fragment skały litej, przyniesiony przez lądolód; + + glacial erratic + + +
+ +
+ głodny + ˈɡwɔdnɨ +
+ + adj + + + czujący potrzebę zjedzenia czegoś; również w użyciu rzeczownikowym ten, kto jest głodny + + hungry + + +
+ +
+ głodny jak wilk + ˈɡwɔdnɨ ˈjaɡ ˈvʲilk +
+ + adj + + + bardzo głodny + + hungry as a wolf + + +
+ +
+ głos + ɡwɔs +
+ + n + + + decyzja wyrażona podczas wyborów, głosowania + + vote + voice + + + + dźwięk wydawany przez istoty żyjące + + voice + vote + + + + prawo / pozwolenie przemawiania + + voice + floor + + + + zdanie, osąd, opinia + + voice + + + + zdolność wydawania dźwięku (1.1) + + voice + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) partia jednego z wokalistów w utworze zespołowym + + voice + + +
+ +
+ głosić + ˈɡwɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + (podniośle) wygłaszać tekst + + declaim + preach + recite + + + + ogłaszać, wypowiadać, upowszechniać idee, myśli lub treści + + announce + preach + proclaim + profess + propagate + voice + + +
+ +
+ głoska + ˈɡwɔska +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) najmniejszy element dźwiękowej formy wypowiedzi, charakteryzujący się stałym zespołem fonetycznych cech artykulacyjnych i akustycznych; + + speech sound + + +
+ +
+ głosowanie + ˌɡwɔsɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wybory + + ballot + poll + + + + wspólne decydowanie poprzez wyrażenie poparcia lub sprzeciwu wobec czegoś + + ballot + vote + + +
+ +
+ głosować + ɡwɔˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + oddawać głos, dokonywać wyboru w czasie głosowania + + vote + + +
+ +
+ głosowy +
+ + adj + + + związany z głosem, dotyczący głosu + + vocal + + +
+ +
+ głowa + ˈɡwɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała zwierząt i człowieka, znajdująca się u góry lub z przodu ciała, zawierająca mózg; + + head + pate + + + + (przenośnie, przenośnia) jedna osoba lub zwierzę jako jednostka + + capita + + + + (przenośnie, przenośnia) osoba przewodnicząca czemuś + + head of + + +
+ +
+ głowa państwa +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) osoba sprawująca najwyższą władzę w kraju + + head of state + + +
+ +
+ głowa rodziny + ˈɡwɔva rɔˈʥ̑ĩnɨ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba, na której spoczywa główna odpowiedzialność za utrzymanie rodziny; osoba, która podejmuje ważne decyzje w danej rodzinie + + head of household + + +
+ +
+ głownia + ˈɡwɔvʲɲa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) główna część broni siecznej przeznaczona do cięcia lub kłucia; + + blade + + +
+ +
+ głowonóg +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przedstawiciel gromady morskich mięczaków; + + cephalopod + + +
+ +
+ głośnik + ˈɡwɔɕɲik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do wzmacniania dźwięku; do odtwarzania dźwięku zapisanego w postaci elektrycznej; + + loudspeaker + speaker + + +
+ +
+ głośnikowy +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) związany z głośnikiem, dotyczący głośnika, właściwy głośnikowi, składający się z głośników + + speaker + + +
+ +
+ głośno + ˈɡwɔɕnɔ +
+ + adv + + + w sposób głośny, słyszalny, nie szeptem + + loud + loudly + + +
+ +
+ głośność + ˈɡwɔɕnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) (technologia, technika, techniczny) natężenie dźwięku odczuwane przez słuchających + + loudness + + +
+ +
+ głośny + ˈɡwɔɕnɨ +
+ + adj + + + popularny; taki, o którym się dużo mówi + + renowned + + + + taki, który jest dobrze słyszalny + + loud + + +
+ +
+ głuchoniemy + ˌɡwuxɔ̃ˈɲɛ̃mɨ +
+ + adj + + + niesłyszący i jednocześnie nieumiejący mówić + + deaf and dumb + deaf-mute + d&d + deaf mute + + +
+ +
+ głuchota + ɡwuˈxɔta +
+ + n + + + utrata zdolności słyszenia; + + deafness + + +
+ +
+ głuchy + ˈɡwuxɨ +
+ + adj + + + niesłyszący, pozbawiony zmysłu słuchu + + deaf + hard of hearing + + +
+ +
+ głuchy jak pień + ˈɡwuxɨ ˈjak ˈpʲjɛ̇̃ɲ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) całkowicie głuchy, głuchy kompletnie + + stone deaf + + +
+ +
+ głupawka + ɡwuˈpafka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) niekontrolowany napad śmiechu; stan bezmyślnej wesołości – często zaraźliwej + + fit of laughter + hilarity + + +
+ +
+ głupek + ˈɡwupɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (obraźliwie) osoba niepoważna + + addle-head + fool + nitwit + + +
+ +
+ głupi + ˈɡwupʲi +
+ + adj + + + bez głębszego znaczenia, pozbawiony sensu + + stupid + silly + + + + kłopotliwy, niezręczny + + awkward + + + + naiwny, łatwowierny, dający się wykorzystywać + + silly + + + + niemądry, ograniczony intelektualnie + + stupid + foolish + dumb + + +
+ +
+ głupi jak but + ˈɡwupʲi ˈjaɡ ˈbut +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) (pogardliwie) bardzo, beznadziejnie głupi + + thick as a brick + + +
+ +
+ głupi jaś + ˈɡwupʲi ˈjäɕ +
+ + idiom + + + zabawa, w której dwie lub więcej osób rzuca sobie piłkę, a ktoś próbuje ją złapać + + pig in the middle + + +
+ +
+ głupiec + ˈɡwupʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba dokonująca nierozsądnych wyborów, niemądra, naiwna i bezmyślna + + blockhead + fool + addle-head + dunderhead + half-wit + softy + + +
+ +
+ głupio +
+ + adv + + + w niemądry sposób + + stupidly + fatuously + foolishly + futilely + inanely + + +
+ +
+ głupota + ɡwuˈpɔta +
+ + n + + + niedostatek rozumu przejawiający się brakiem bystrości, nieumiejętnością rozpoznawania istoty rzeczy, związków przyczynowo-skutkowych, przewidywania i kojarzenia + + stupidity + + +
+ +
+ głupstwo + ˈɡwupstfɔ +
+ + n + + + głupie, niedorzeczne powiedzenie + + nonsense + + + + lekkomyślny, głupi postępek + + foolish + + + + niezbyt ważna, błaha sprawa + + trifle + + +
+ +
+ głuptak + ˈɡwuptak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Morus bassanus, głuptak zwyczajny, duży ptak morski z rzędu pełnopłetwych; + + northern gannet + + +
+ +
+ głuptak niebieskonogi +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sula nebouxii, gatunek ptaka z rodziny głuptaków; + + blue-footed booby + + +
+ +
+ głusza + ˈɡwuʃa +
+ + n + + + miejsce położone z daleka od ludzi, odludne + + wilderness + + +
+ +
+ głuszec + ˈɡwuʃɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży, eurazjatycki ptak leśny z ciemnym upierzeniem; + + capercaillie + grouse + + +
+ +
+ głuszek + ˈɡwuʃɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Emberiza cia) ptak z rodziny trznadlowatych; + + Rock Bunting + + +
+ +
+ głód + ɡwut +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) uczucie potrzeby zjedzenia pożywienia; + + hunger + famine + + + + czas, obszar, na którym wielu ludzi lub zwierząt cierpi głód (1.1) + + famine + hunger + + +
+ +
+ głóg + ɡwuk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Crataegus L., rodzaj krzew lub niskie drzewo z rodziny różowatych, o ciernistych pędach, białych lub czerwonych kwiatach i kulistych owocach; + + hawthorn + + + + (kulinaria) owoce głogu (1.2) o działaniu leczniczym używane do wyrobu win, soków pitnych i innych przetworów + + haw + + +
+ +
+ główka + ˈɡwufka +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) przednia część plemnika zawierająca materiał genetyczny i akrosom + + head + + + + część fajki, do której nabija się i spala tytoń + + bowl + + +
+ +
+ główny + ˈɡwuvnɨ +
+ + adj + + + pierwszorzędny, podstawowy, zasadniczy, najważniejszy + + main + + +
+ +
+ główny wyłącznik prądu + ˈɡwuvnɨ vɨˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik ˈprɔ̃ndu +
+ + n + + + (elektryczność) urządzenie przeznaczone do wyłączania w budynku spod napięcia całej instalacji elektrycznej na wszystkich biegunach + + main switch + + +
+ +
+ głąb + ɡwɔ̃mp +
+ + n + + + zgrubiała część liścia w kapustach + + stump + + +
+ +
+ głębia + ˈɡwɛ̃mbʲja +
+ + n + + + odległość od powierzchni do dna + + depth + + + + (przenośnie, przenośnia) wielość kontekstów, w których można rozpatrywać dane dzieło kultury + + depth + + + + przepaść, otchłań, czeluść, głębina + + abyss + + +
+ +
+ głębina +
+ + n + + + szczególnie głęboka cześć zbiornika wodnego + + the depths + + +
+ +
+ głęboki + ɡwɛ̃mˈbɔci +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który nie ma banalnego, powierzchownego znaczenia; jest dociekliwy, zawierający istotę omawianego problemu + + profound + + + + charakteryzujący się dużym wymiarem w głąb czegoś, daleko od brzegu + + deep + + + + mający duży stopień zaawansowania, nasilenia, nasycenia + + deep + + +
+ +
+ głęboko + ɡwɛ̃mˈbɔkɔ +
+ + adv + + + daleko w głębi + + deeply + profoundly + + +
+ +
+ głębokość + ɡwɛ̃mˈbɔkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + odległość od powierzchni lub poziomu czegoś w dół, do dna lub w głąb, do wnętrza + + depth + + +
+ +
+ gżel + ɡʒɛl +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) ostatni, najmłodszy wiek pensylwanu (późnego karbonu), trwający 303,9 – 299 milionów lat temu; + + Gzhelian + + +
+ +
+ h-moll +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gama lub tonacja molowa zaczynająca się od dźwięku h (w zapisie nutowym z dwoma krzyżykami) + + b minor + + +
+ +
+ ha + xa +
+ + interjection + + + powtórzony kilkakrotnie oznacza śmiech + + ha + + + + wyraz o funkcji ekspresywnej, podkreślającej wyrażane uczucia + + ha + + +
+ +
+ habilitacja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (urzędowy) procedura pozwalająca na uzyskanie stopnia naukowego wyższego niż stopień doktora; po jego zdobyciu można się ubiegać o tytuł profesora; + + habilitation + + +
+ +
+ habit + ˈxabʲit +
+ + n + + + ubiór zakonny; + + habit + + +
+ +
+ habit nie czyni mnicha + ˈxabʲitʲ ɲɛ‿ˈʧ̑ɨ̃ɲi ˈmʲɲixa +
+ + proverb + + + wygląd zewnętrzny nie świadczy o wartości człowieka + + clothes don't make a man + + +
+ +
+ habitat + xaˈbʲitat +
+ + n + + + środowisko, w którym zamieszkują określone rośliny lub zwierzęta + + habitat + + +
+ +
+ habituacja + ˌxabʲituˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) stopniowe zanikanie reakcji na powtarzający się lub trwający bodziec; + + habituation + + +
+ +
+ hacjenda +
+ + n + + + duże gospodarstwo rolne w Hiszpanii lub skolonizowanych niegdyś przez nią krajach Ameryki Łacińskiej + + hacienda + + +
+ +
+ hackathon +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wydarzenie (zwykle rodzaj konkursu), podczas którego programiści stają przed zadaniem rozwiązania określonego problemu, zwykle związanego z zaprojektowaniem i zaprogramowaniem aplikacji na dany temat; + + hackathon + + +
+ +
+ hadron + ˈxadrɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) silnie oddziałująca cząstka złożona z kwarków; + + hadron + + +
+ +
+ hadronowy +
+ + adj + + + odnoszący się do hadronów + + hadronic + + +
+ +
+ hafciarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) maszyna do haftowania + + embroidery machine + + + + kobieta zajmująca się hafciarstwem + + embroideress + + +
+ +
+ hafn + xafn̥ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Hf i liczbie atomowej 72 + + hafnium + + +
+ +
+ haft + xaft +
+ + n + + + dekoracyjny wzór wyszyty na tkaninie; + + embroidery + + +
+ +
+ haftka + ˈxaftka +
+ + n + + + rodzaj drucianej zapinki składającej się z haczyka (konika) i uszka; (zobacz) też haftka w Encyklopedii staropolskiej + + hook and eye + hook and eye clasp + + +
+ +
+ haftować + xafˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (rękodzieło, rękodzielniczy) (włókiennictwo) wyszywać igłą wzór na materiale + + embroider + + +
+ +
+ hagiografia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dział piśmiennictwa religijnego obejmujący przekazy, podania i legendy dotyczących życia świętego; + + hagiography + + +
+ +
+ hagiograficzny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) typowy dla piśmiennictwa kościelnego o żywotach świętych + + hagiographic + + +
+ +
+ hagiologia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (literacko) hagiografia, zbiór przekazów opisującego żywot świętego + + hagiology + + +
+ +
+ haiku + xaˈ<sup>j</sup>iku +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wywodzący się z Japonii gatunek poezji lirycznej o zwięzłej formie; + + haiku + + +
+ +
+ hajp +
+ + n + + + szum, gwar medialny wokół czegoś, aura sprawiająca, że staje się czymś pożądanym + + hype + + +
+ +
+ hak + xak +
+ + n + + + (sport, sportowy) zagranie wykonane przez ruszenie ręką po łuku + + uppercut + + + + przyrząd ułatwiający ciągnięcie lin lub obręczy, zawieszenie czegoś itp. + + hook + + +
+ +
+ haker + ˈxakɛr +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba zajmująca się łamaniem zabezpieczeń komputerowych lub włamaniami na inne komputery; + + cracker + + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) osoba o bardzo dużych, praktycznych umiejętnościach informatycznych (lub elektronicznych), która identyfikuje się ze społecznością hakerską; + + hacker + + +
+ +
+ haktywizm +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) atakowanie systemów komputerowych lub sieci z pobudek politycznych + + hacktivism + + +
+ +
+ hala + ˈxala + ˈxalɛ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) bardzo duże pomieszczenie o rozległej powierzchni; + + hall + + +
+ +
+ hala odlotów +
+ + n + + + duże pomieszczenie, w którym odbywa się odprawa pasażerów przed odlotem samolotu + + departure lounge + + +
+ +
+ hala przylotów +
+ + n + + + duże pomieszczenie, w którym odbywa się odprawa pasażerów po przylocie na lotnisko + + arrivals + + +
+ +
+ halabarda + ˌxalaˈbarda +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) średniowieczna broń piechoty przypominająca topór o długim drzewcu; + + halberd + + +
+ +
+ halabardnik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) pieszy żołnierz, względnie strażnik albo gwardzista, uzbrojony w halabardę + + halberdier + + +
+ +
+ halal +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zgodny z nakazami szariatu (prawa islamskiego) + + halal + + +
+ +
+ halibut + xaˈlʲibut +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Hippoglossus hippoglossus, drapieżna ryba morska z rodziny flądrowatych o szerokim otworze gębowym; + + halibut + + +
+ +
+ halit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, chlorek sodu; + + halite + + +
+ +
+ halka + ˈxalka +
+ + n + + + część bielizny damskiej zakładana pod suknię lub spódnicę; + + petticoat + slip + + +
+ +
+ halny +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (geografia, geograficzny) wiatr typu fenowego, wiejący w Karpatach i Sudetach; + + halny + + +
+ +
+ halsztuk + ˈxalʃtuk +
+ + n + + + trójkątna chusta wiązana na szyi przez mężczyzn w XVIII i XIX wieku, noszona jako ozdoba, część munduru lub jako szalik; + + stock tie + + +
+ +
+ halucynacja + ˌxaluʦ̑ɨ̃ˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + odbierane zmysłami wrażenie czegoś, co nie istnieje, z przekonaniem, że jest rzeczywiste; + + hallucination + + +
+ +
+ halucynacyjny +
+ + adj + + + związany z halucynacjami, dotyczący halucynacji; będący halucynacją + + hallucinatory + + +
+ +
+ haluks +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie polegające na tworzeniu się bolesnej narośli w miejscu, gdzie zaczyna się duży palec stopy, zwykle także z odchyleniem tego palca ku pozostałym; + + bunion + + +
+ +
+ hamak + ˈxãmak +
+ + n + + + podłużny materiał zawieszany między dwoma drzewami lub słupami, służący za łóżko; + + hammock + + +
+ +
+ hamburczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Hamburga; mężczyzna wywodzący się z Hamburga + + Hamburger + + +
+ +
+ hamburger + xãmˈburɡɛr +
+ + n + + + (kulinaria) kanapka z kotletem z mielonej wołowiny podawana na ciepło; + + hamburger + + +
+ +
+ hamiltonian + ˌxãmʲilˈtɔ̃ɲãn +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) funkcja opisująca układ fizyczny za pomocą pędów i położeń uogólnionych + + Hamiltonian + + + + (fizyka, fizyczny) operator energii w mechanice kwantowej + + Hamiltonian + + +
+ +
+ hammam +
+ + n + + + łaźnia w krajach arabskich i muzułmańskich; + + hammam + + +
+ +
+ hamować + xãˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) powstrzymywać kogoś od czegoś + + restrain + + + + zwalniać lub zatrzymywać pojazd za pomocą hamulca + + brake + + +
+ +
+ hamulec + xãˈmulɛʦ̑ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do zmniejszania prędkości pojazdu lub maszyny; + + brake + + +
+ +
+ hamulec ręczny + xãˈmulɛʦ̑ ˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) ręcznie aktywowany hamulec postojowy w samochodzie; + + hand brake + parking brake + + +
+ +
+ hamza +
+ + n + + + arabska pomocnicza litera nie zaliczana do alfabetu, reprezentująca zwarcie głośniowe; + + hamza + + +
+ +
+ hanacki +
+ + adj + + + odnoszący się do morawskiego regionu etnicznego Hany + + Hanakian + + +
+ +
+ handel + ˈxãndɛl +
+ + n + + + proces gospodarczy polegający na sprzedaży i kupnie; wymiana dóbr materialnych; + + trade + commerce + + +
+ +
+ handel ludźmi +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przestępczy proceder będący formą niewolnictwa polegający na działaniach nakierunkowanych na wyzysk ludzi, niezależnie od płci i wieku, naruszający ich prawo do decydowania o sobie; + + human trafficking + + +
+ +
+ handelek +
+ + n + + + (zdrobniale) od: handel + + petty trade + + +
+ +
+ handlarz + ˈxãndlaʃ +
+ + n + + + osoba zajmująca się drobnym handlem + + trader + + +
+ +
+ handlowiec +
+ + n + + + (handel, handlowy) człowiek zajmujący się handlem + + trader + + +
+ +
+ handlowy + xãnˈdlɔvɨ +
+ + adj + + + związany z handlem, odnoszący się do handlu + + trade + + +
+ +
+ handryczyć się + xãnˈdrɨʧ̑ɨʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) wykłócać się, sprzeczać się + + squabble + + +
+ +
+ hangar + ˈxãŋɡar +
+ + n + + + pomieszczenie, garaż służący do przechowywania samolotów, szybowców (rzadziej także do trzymania statków wodnych lub ładunków portowych); + + hangar + air shed + + +
+ +
+ hangul +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) alfabet koreański; + + hangeul + + +
+ +
+ haniebnie +
+ + adv + + + zasługując na hańbę + + disgracefully + dishonorably + dishonourably + heinously + ignominiously + infamously + + +
+ +
+ haniebny + xãˈɲɛbnɨ +
+ + adj + + + taki, który okrywa hańbą + + dishonorable + + +
+ +
+ hantel +
+ + n + + + (sport, sportowy) ciężarek gimnastyczny do trzymania w jednej ręce; + + dumbbell + + +
+ +
+ hapax legomenon +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) słowo lub wyrażenie użyte tylko jednokrotnie w pewnym utworze lub danym zbiorze wypowiedzi (korpusie), czasem stworzone dla doraźnej potrzeby; + + hapax legomenon + + +
+ +
+ haploid +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm, którego każda lub prawie każda komórka zawiera gametyczną liczbę chromosomów; + + haploid + + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) komórka zawierająca tylko jeden garnitur chromosomowy; + + haploid + + +
+ +
+ haploidalny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) mający tylko jeden garnitur chromosomowy + + haploid + + +
+ +
+ haplologia + ˌxaplɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zjawisko fonetyczne polegające na skróceniu wyrazu przez usunięcie jednej z sylab bezpośrednio po sobie następujących, jednakowych lub o jednakowym spółgłoskowym nagłosie; + + haplology + + +
+ +
+ haplotyp +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) w genetyce: zestaw polimorfizmów pojedynczych nukleotydów, położonych na jednej chromatydzie, który dziedziczy się jako zestaw sprzężonych ze sobą alleli; + + haplotype + + +
+ +
+ haptyczny + xapˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) dotykowy – cecha urządzeń komunikujących się, wchodzących w interakcję poprzez dotyk, wibrację, szorstkość itp. + + haptic + + +
+ +
+ harcerstwo + xarˈʦ̑ɛrstfɔ +
+ + n + + + polski młodzieżowy ruch społeczny i wychowawczy; + + scouting + + +
+ +
+ harcerz + ˈxarʦ̑ɛʃ +
+ + n + + + (harcerski) członek harcerstwa, polskiej organizacji skautowej + + scout + + +
+ +
+ hardkodowanie + ˌxartkɔdɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: hardkodować + + hardcoding + + +
+ +
+ hardkodować + ˌxartkɔˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) (slangowo) wpisać dane wejściowe lub konfiguracyjne bezpośrednio do kodu źródłowego + + hardcode + + +
+ +
+ hardun +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) Laudakia stellio, gatunek jaszczurki z rodziny agamowatych; + + hardim + hardun + star lizard + stellion + + +
+ +
+ hardware +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (środowiskowy) sprzęt komputerowy, materialna część komputera + + hardware + + +
+ +
+ hardy + ˈxardɨ +
+ + adj + + + dumny, butny, nieposłuszny + + arrogant + haughty + impertinent + proud + + +
+ +
+ harem + ˈxarɛ̃m +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) część domu muzułmańskiego, do którego nie mają wstępu obcy mężczyźni; + + harem + + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) wszystkie żony i nałożnice muzułmanina, zamieszkałe w haremie (1.1) + + harem + + +
+ +
+ harfa + ˈxarfa +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument strunowy w kształcie trójkąta; + + harp + + +
+ +
+ harfista + xarˈfʲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na harfie + + harpist + + +
+ +
+ harissa +
+ + n + + + (kulinaria) ostra pasta używana w kuchni tunezyjskiej, wytwarzana z papryki chili i czosnku, często z innymi przyprawami i z dodatkiem oliwy, czasem także pomidorów; + + harissa + + +
+ +
+ harmider +
+ + n + + + hałas w połączeniu z zamieszaniem + + din + hubbub + hurly-burly + racket + row + uproar + + +
+ +
+ harmonia + xarˈmɔ̃ɲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument; + + concertina + + + + (potocznie, potoczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) akordeon + + accordion + + + + ład + + harmony + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) element dzieła muzycznego; + + harmony + + +
+ +
+ harmonijka ustna + ˌxarmɔ̃ˈɲijka ˈustna +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) niewielki, ustny instrument, w którym dźwięk wyzwalany jest przez wciągane i wydmuchiwane przez muzyka powietrze poruszające podczas ruchu metalowe blaszki umieszczone wewnątrz; + + harmonica + + +
+ +
+ harmonijny +
+ + adj + + + płynny, rytmiczny, melodyjny + + harmonious + + + + tworzący zgodną, estetyczną całość, pełen harmonii + + concordant + + +
+ +
+ harmonika + xarˈmɔ̃ɲika +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny z grupy idiofonów pocieranych; + + harmony glass harmonica + + +
+ +
+ harmonizacja + ˌxarmɔ̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wielogłosowe opracowanie utworu muzycznego + + harmonisation + harmonization + + +
+ +
+ harmonizować +
+ + v + + + łączyć w zgodną całość + + harmonize + + + + pozostawać w harmonii + + be in harmony + + +
+ +
+ harmonogram + ˌxarmɔ̃ˈnɔɡrãm +
+ + n + + + opis kolejności i czasu trwania kolejnych etapów jakiegoś przedsięwzięcia; + + schedule + + +
+ +
+ harować + xaˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + ciężko pracować + + plod + + +
+ +
+ harpun + ˈxarpũn +
+ + n + + + miotana broń myśliwska w postaci grotu z zadziorami, osadzonego na drzewcu (drewnianym lub metalowym); umocowana na linie; + + harpoon + + +
+ +
+ haruspik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytny etruski wróżbita; + + haruspex + + +
+ +
+ harówka + xaˈrufka +
+ + n + + + bardzo ciężka praca + + drudgery + + +
+ +
+ has + xas +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Hs i liczbie atomowej 108; + + hassium + + +
+ +
+ hasać + ˈxasaʨ̑ +
+ + v + + + biegać, skakać wesoło i beztrosko + + gambol + romp + + +
+ +
+ hashtag +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) element strony internetowej funkcjonujący jako znacznik, słowo lub wyrażanie poprzedzone znakiem #; + + hashtag + + +
+ +
+ hasowy +
+ + adj + + + dotyczący hasu + + hasia + + +
+ +
+ haszysz + ˈxaʃɨʃ +
+ + n + + + narkotyk uzyskiwany z żywicy konopi indyjskich; + + hashish + hash + + +
+ +
+ hasło + ˈxaswɔ +
+ + n + + + tajny wyraz lub ciąg znaków + + password + + + + znak, sygnał do działania + + password + + + + wyraz lub wyrażenie stanowiące odrębną część w słowniku lub katalogu + + entry + + +
+ +
+ hau + xaw +
+ + interjection + + + (wyraz dźwiękonaśladowczy, onomatopeja) onomatopeja naśladująca szczekanie psa + + woof + arf + ruff + yap + yip + + +
+ +
+ haubica + xawˈbʲiʦ̑a +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) działo o krótkiej lufie i małej prędkości początkowej pocisku, przeznaczone głównie do strzelania stromotorowego; + + howitzer + + +
+ +
+ haueryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bardzo rzadki minerał z gromady siarczków, siarczek manganu; + + hauerite + + +
+ +
+ haute couture +
+ + n + + + sztuka projektowania ekskluzywnych kreacji przez wybitne domy mody + + haute couture + high fashion + + +
+ +
+ hawajski + xaˈvajsʲci +
+ + adj + + + związany z Hawajami, dotyczący Hawajów + + Hawaiian + + +
+ +
+ hawajski + xaˈvajsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język urzędowy na Hawajach + + Hawaiian + + +
+ +
+ hazard + ˈxazart +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ryzyko + + gamble + risk + + + + gry pieniężne, w których o wygranej decyduje los; + + gambling + + +
+ +
+ hazardzista + ˌxazarʲˈʥ̑ista +
+ + n + + + człowiek uprawiający hazard; gracz hazardowy + + punter + gambler + plunger + + +
+ +
+ hałas + ˈxawas +
+ + n + + + głośne, uciążliwe dźwięki; + + noise + + +
+ +
+ hałaśliwie +
+ + adv + + + wywołując hałas + + noisily + boisterously + clamorously + resoundingly + uproariously + vociferously + + +
+ +
+ hałaśliwy + ˌxawaɕˈlʲivɨ +
+ + adj + + + powodujący hałas + + noisy + boisterous + + +
+ +
+ hańba + ˈxãɲba +
+ + n + + + (książkowy) coś, co przynosi wstyd, stanowi ujmę dla honoru + + shame + disgrace + + +
+ +
+ hańbić + ˈxãɲbʲiʨ̑ +
+ + v + + + okrywać hańbą, przynosić hańbę + + dishonor + dishonour + disgrace + + +
+ +
+ head arrangement +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) omówienie struktury i wykonania utworu jazzowego przez aranżera + + head arrangement + + +
+ +
+ head-banging +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ekspresja podekscytowania muzyką poprzez rytmiczne uderzanie we własną głowę pięściami lub potrząsanie głową + + head-banging + + +
+ +
+ heavy metal +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek metalu (muzyki); + + heavy metal + + +
+ +
+ heban + ˈxɛbãn +
+ + n + + + cenne drewno różnych gatunków drzew (głównie hebanowców) rosnących w strefie międzyzwrotnikowej i podzwrotnikowej; + + ebony + + +
+ +
+ hebanowy +
+ + adj + + + wykonany z hebanu, dotyczący hebanu + + ebony + + +
+ +
+ hebrajski + xɛˈbrajsʲci +
+ + adj + + + związany z Hebrajczykami + + Hebrew + + +
+ +
+ hebrajski + xɛˈbrajsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy kananejskiej języków semickich; + + Hebrew + + +
+ +
+ hedonista +
+ + n + + + zwolennik hedonizmu + + hedonist + + +
+ +
+ hedonistyczny +
+ + adj + + + właściwy hedonizmowi lub/i hedonistom + + hedonistic + + +
+ +
+ hedonizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) doktryna etyczna głosząca, iż rozkosz (i unikanie przykrości/cierpienia) jest najwyższym lub jedynym dobrem i celem życia + + hedonism + + +
+ +
+ hegemon + xɛˈɡɛ̃mɔ̃n +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przywódca, człowiek mający władzę i przewagę nad innymi + + hegemon + + +
+ +
+ hegemonia + ˌxɛɡɛ̃ˈmɔ̃ɲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) panowanie, przewodnictwo jakiejś osoby lub grupy osób (np. klasy społecznej, partii politycznej czy państwa) nad kimś lub czymś + + hegemony + + +
+ +
+ hej + xɛj +
+ + interjection + + + powitanie + + hi + + + + zwrócenie czyjejś uwagi + + hey + + +
+ +
+ hejter + ˈxɛjtɛr +
+ + n + + + (slangowo) w Internecie: osoba, która krytykuje coś lub kogoś w bezwzględny sposób, najczęściej anonimowo lub pod pseudonimem + + hater + + +
+ +
+ hekatomba +
+ + n + + + (starożytność) ofiara ze stu byków składana przez Greków pierwotnie Zeusowi, później i innym bogom; + + hecatomb + + +
+ +
+ heksagon +
+ + n + + + (geometria) wielokąt o sześciu bokach i sześciu kątach wewnętrznych + + hexagon + + +
+ +
+ heksan + ˈxɛksãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, alkan, bezbarwna toksyczna ciecz; + + hexane + + +
+ +
+ hektar + ˈxɛktar +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (matematyka, matematyczny) jednostka powierzchni równa stu arom (10 000 metrów kwadratowych); + + hectare + + +
+ +
+ hektolitr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka objętości równa 100 litrom + + hectolitre + + +
+ +
+ hektometr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka długości równa stu metrom; + + hectometer + hectometre + + +
+ +
+ hel + xɛl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu He i liczbie atomowej 2; + + helium + + +
+ +
+ helikon + xɛˈlʲikɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument dęty blaszany; + + helicon + + +
+ +
+ helio- + ˈxɛlʲjɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze Słońcem, energią słoneczną lub światłem słonecznym + + helio- + + +
+ +
+ heliocentryczny +
+ + adj + + + (astronomia, astronomiczny) związany z heliocentryzmem, dotyczący heliocentryzmu, przyjmujący Słońce za punkt odniesienia + + heliocentric + + +
+ +
+ heliofizyka + ˌxɛlʲjɔˈfʲizɨka +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) dział astrofizyki badający Słońce i heliosferę; + + heliophysics + + +
+ +
+ heliopauza + ˌxɛlʲjɔˈpawza +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) górna granica heliosfery + + heliopause + + +
+ +
+ heliosfera + ˌxɛlʲjɔˈsfɛra +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) przestrzeń wokół Słońca ograniczona zasięgiem występowania wiatru słonecznego (zwykle w liczbie pojedynczej) + + heliosphere + + +
+ +
+ hellenista +
+ + n + + + znawca starożytnej Grecji – języka, historii, kultury; specjalista w dziedzinie hellenistyki + + Hellenist + + +
+ +
+ hellenistyczny + ˌxɛlːɛ̃ɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący hellenizmu + + Hellenistic + + +
+ +
+ helleński +
+ + adj + + + związany z Helladą i Hellenami, dotyczący Hellady i Hellenów + + Hellenic + + +
+ +
+ helmintologia + ˌxɛlmʲĩntɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dział zoologii zajmujący się robakami pasożytniczymi; + + helminthology + + +
+ +
+ helmintologiczny +
+ + adj + + + związany z helmintologią, dotyczący helmintologii + + helminthologic + + +
+ +
+ helota +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (starożytność) członek warstwy helotów czyli ludności niewolnej w społeczeństwie Sparty, stanowiącej własność państwa; przypisany do ziemi pracował na utrzymanie spartiaty + + helot + + +
+ +
+ helsiński + xɛlˈsʲĩj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Helsinki + + Helsinkian + + +
+ +
+ hematolog + ˌxɛ̃maˈtɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób krwi i układu krwiotórczego + + haematologist + + +
+ +
+ hematologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z hematologią, dotyczący hematologii + + hematologic + + +
+ +
+ hematyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał, tlenek żelaza (III); + + hematite + + +
+ +
+ hemiplegia + ˌxɛ̃mʲiˈplɛɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) porażenie połowicze, porażenie mięśni jednej połowy ciała + + hemiplegia + + +
+ +
+ hemo- + ˈxɛ̃mɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z krwią + + haemo- + hemo- + + +
+ +
+ hemofilia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wrodzona choroba krwi polegająca na obniżeniu jej krzepliwości; + + hemophilia + haemophilia + + +
+ +
+ hemofiliczny +
+ + adj + + + związany z hemofilią, dotyczący hemofilii + + haemophilic + + +
+ +
+ hemofobia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed krwią + + blood phobia + haemophobia + hemophobia + haematophobia + + +
+ +
+ hemoglobinuria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie, w którym wolna hemoglobina przedostaje się do moczu; + + haemoglobinuria + hemoglobinuria + + +
+ +
+ hemoliza + ˌxɛ̃mɔˈlʲiza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) przechodzenie hemoglobiny do osocza krwi wywołane zniszczeniem erytrocytów; + + haemolysis + hemolysis + + +
+ +
+ hemostatyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) zatrzymujący krwawienie + + hemostatic + + + + związany z hemostazą, dotyczący hemostazy + + hemostatic + + +
+ +
+ henna + ˈxɛ̃nːa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) czerwonopomarańczowy barwnik otrzymywany z liści lawsonii bezwonnej, używany do farbowania skóry i włosów; + + henna + + +
+ +
+ henr + xɛ̃nr +
+ + n + + + jednostka indukcyjności oraz permeancji w układzie SI, oznaczana H; + + henry + + +
+ +
+ hentai + ˈxɛ̃ntaj +
+ + n + + + (sztuka) japońska animacja, komiks lub gra komputerowa zawierająca treści pornograficzne; + + hentai + + +
+ +
+ heparyna + ˌxɛpaˈrɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek przeciwzakrzepowy, aktywator antytrombiny; + + heparin + + +
+ +
+ hepatocyt + ˌxɛpaˈtɔʦ̑ɨt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (anatomia, anatomiczny) komórka wątrobowa; + + hepatocyte + + +
+ +
+ hepatolog + ˌxɛpaˈtɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych + + hepatologist + + +
+ +
+ hepatologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) nauka o wątrobie + + hepatology + + +
+ +
+ hepatologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z hepatologią, dotyczący hepatologii + + hepatologic + hepatological + + +
+ +
+ hepatotoksyczność +
+ + n + + + cecha substancji chemicznej polegająca na zdolności zaburzania funkcji lub uszkadzania komórek wątroby albo całej wątroby + + hepatotoxicity + + +
+ +
+ heptagon + xɛpˈtaɡɔ̃n +
+ + n + + + (geometria) figura geometryczna o siedmiu kątach i siedmiu bokach + + heptagon + + +
+ +
+ heptagram +
+ + n + + + (geometria) figura w kształcie regularnej siedmioramiennej gwiazdy + + heptagram + + +
+ +
+ heptametr +
+ + n + + + (literacko) wiersz o siedmiu stopach metrycznych + + heptameter + + +
+ +
+ heptan + ˈxɛptãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, alkan, bezbarwna, toksyczna ciecz; + + heptane + + +
+ +
+ heptatonika +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) skala złożona z siedmiu kolejnych dźwięków w obrębie oktawy + + heptatonic scale + + +
+ +
+ heptoda +
+ + n + + + (elektryczność) lampa elektronowa z siedmioma elektrodami, tj. katodą, anodą i pięcioma siatkami + + heptode + + +
+ +
+ heraldyczny + ˌxɛralˈdɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący heraldyki + + heraldic + + +
+ +
+ heraldyka +
+ + n + + + nauka o herbach i rodach szlacheckich; + + heraldry + + +
+ +
+ herb + xɛrp +
+ + n + + + (heraldyka, heraldyczny) dziedziczny znak szlachecki; + + coat of arms + + + + (heraldyka, heraldyczny) godło miejskie, państwowe, regionalne, firmowe + + coat of arms + emblem + + +
+ +
+ herbaciarnia + ˌxɛrbaˈʨ̑arʲɲa +
+ + n + + + (gastronomia) lokal gastronomiczny specjalizujący się w podawaniu herbaty + + teahouse + + +
+ +
+ herbarium +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) zielnik z ułożonymi i opisanymi roślinami; + + herbarium + herbar + + +
+ +
+ herbata + xɛrˈbata +
+ + n + + + napój, napar z herbaty (1.2); + + tea + + + + susz z pąków lub liści służący do przygotowania herbaty (1.3) + + tea + + + + wiecznie zielona roślina z rodzaju Camellia, zwłaszcza Camellia sinensis, uprawiana dla herbaty (1.2); + + tea + + + + napój, napar z innych ziół i owoców + + tisane + + + + popołudniowe spotkanie towarzyskie przy stole, często przy herbacie (1.3) + + herbal tea tea party + + +
+ +
+ herbata chińska + xɛrˈbata ˈçĩj̃ska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Camellia sinensis) roślina z rodziny herbatowatych, której liście i pączki są wykorzystywane do przygotowywania herbaty + + tea + tea plant + + +
+ +
+ herbatnik + xɛrˈbatʲɲik +
+ + n + + + (kulinaria) suche, dość twarde ciastko pszenne w kształcie ząbkowanego prostokąta, podawane zwykle do herbaty lub kawy; + + biscuit + + +
+ +
+ herbicyd + xɛrˈbʲiʦ̑ɨt +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) pestycyd do zwalczania chwastów; + + herbicide + + +
+ +
+ herbologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) nauka przyrodnicza o chwastach i zwalczanie chwastów + + herbology + + +
+ +
+ herc + xɛrʦ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka miary częstotliwości; (symbolicznie) Hz; + + hertz + + +
+ +
+ hercegowiński +
+ + adj + + + związany z Hercegowiną, dotyczący Hercegowiny + + Herzegovinian + + +
+ +
+ hercyński +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z orogenezą hercyńską + + hercynian + variscan + + +
+ +
+ heretycki + ˌxɛrɛˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący heretyka, herezji + + heretical + heretic + + +
+ +
+ heretyk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (teologia, teologiczny) zwolennik herezji + + heretic + + +
+ +
+ herezja + xɛˈrɛzʲja +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) kontrowersyjny pogląd, odstępstwo od powszechnie przyjętych poglądów + + heresy + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pogląd religijny sprzeczny z dogmatami religii panującej; + + heresy + + +
+ +
+ herezjarcha +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) założyciel lub przywódca ruchu religijnego uznanego za heretycki przez denominację, z której ruch ten się wydzielił; + + heresiarch + + +
+ +
+ hermafrodytyzm + ˌxɛrmafrɔˈdɨtɨsm̥ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) posiadanie cielesnych cech obu płci + + hermaphroditism + + +
+ +
+ hermeneutyczny + ˌxɛrmɛ̃nɛwˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z hermeneutyką, dotyczący hermeneutyki + + hermeneutical + + +
+ +
+ hermeneutyka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (teologia, teologiczny) sztuka objaśniania tekstów literackich; + + hermeneutics + + +
+ +
+ hermitowski + ˌxɛrmʲiˈtɔfsʲci +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) równy swemu sprzężeniu zespolonemu + + hermitian + + +
+ +
+ heroicznie + ˌxɛrɔˈ<sup>j</sup>iʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób heroiczny, bohaterski + + heroically + + +
+ +
+ heroiczny +
+ + adj + + + (książkowy) pełen odwagi i poświęcenia + + heroic + heroical + + +
+ +
+ heroina + ˌxɛrɔˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny, pochodna morfiny, biały krystaliczny proszek; + + heroin + + +
+ +
+ heroizm +
+ + n + + + postawa pełna odwagi, śmiałości, hartu ducha, działania dla dobra innych itd.; także ukazanie takiej postawy czynami. + + heroism + + +
+ +
+ heros +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś bohaterski + + hero + + +
+ +
+ herpetologia + ˌxɛrpɛtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dział zoologii, nauka o płazach i gadach; + + herpetology + + +
+ +
+ herpetologiczny + ˌxɛrpɛtɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z herpetologią, dotyczący herpetologii + + herpetological + + +
+ +
+ herstoria +
+ + n + + + (neologizm) treści historyczne, w których nacisk jest położony na rolę kobiet lub które są opowiadane z kobiecej perspektywy + + herstory + + +
+ +
+ herszt + xɛrʃt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przywódca bandy, szajki złoczyńców + + boss + + +
+ +
+ heses + ˈxɛsɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk h obniżony o cały ton; + + B double flat + + +
+ +
+ heta +
+ + n + + + litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę [h], Ͱ ͱ; + + heta + + +
+ +
+ heterogeniczność +
+ + n + + + cecha tego, co heterogeniczne; cecha tych, którzy są heterogeniczni + + heterogeneity + + +
+ +
+ heterogeniczny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) złożony z widocznie (gołym okiem albo pod mikroskopem) różnych składowych + + heterogeneous + + + + (książkowy) złożony ze składowych o różnej naturze albo charakterze + + heterogeneous + + + + (chemia, chemiczny), (fizyka, fizyczny) taki układ lub proces, w którym występuje więcej niż jedna faza (ciekła, gazowa, stała) na raz + + heterogeneous + + +
+ +
+ heteroseksualista + ˌxɛtɛrɔsɛksu<sup>w</sup>aˈlʲista +
+ + n + + + osoba o orientacji heteroseksualnej + + heterosexual + + +
+ +
+ heteroseksualizm + ˌxɛtɛrɔsɛksuˈ<sup>w</sup>alʲism̥ +
+ + n + + + odczuwanie popędu płciowego do osób płci przeciwnej + + heterosexuality + + +
+ +
+ heteroseksualny + ˌxɛtɛrɔsɛksuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + odczuwający pociąg seksualny wyłącznie do osób płci przeciwnej + + heterosexual + straight + + +
+ +
+ heterotrof +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm cudzożywny + + heterotroph + + +
+ +
+ hetman + ˈxɛtmãn +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) najwyższy dowódca wojsk Polski i Litwy; + + hetman + + + + (szachy, pojęcie szachowe) figura mogąca poruszać się w każdym kierunku; + + queen + + +
+ +
+ hetycki +
+ + adj + + + (starożytność) dotyczący Hetytów, ludu, który około XVII wieku p.n.e. stworzył potężne państwo z centrum w Hattusa w Anatolii + + Hittite + + +
+ +
+ hetycki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wymarły język z podrodziny anatolijskiej języków indoeuropejskich; + + Hittite + + +
+ +
+ heureka +
+ + interjection + + + „znalazłem!”, okrzyk radości po dokonaniu jakiegoś odkrycia lub znalezieniu rozwiązania problemu + + heureka + + +
+ +
+ heurystyczny +
+ + adj + + + związany z heurystyką; oparty na heurystyce + + heuristic + + +
+ +
+ heurystyka + xɛwˈrɨstɨka +
+ + n + + + (logika, logiczny) umiejętność wykrywania nowych faktów oraz znajdywania związków między faktami, zwłaszcza z wykorzystaniem hipotez; + + heuristic + + +
+ +
+ hełm + xɛwm +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) obłe lub stożkowe zakończenie wieży; + + cupola + dome + + + + zwykle usztywnione nakrycie głowy chroniące ją przed urazami; + + helmet + + +
+ +
+ hełmiatka + xɛwˈmʲjatka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Netta rufina, średni ptak wodny z upierzeniem głowy tworzącym puszysty hełm; + + red-crested pochard + + +
+ +
+ hi-end +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) o aparaturze elektroakustycznej: taki, który zapewnia najwyższą wierność odtwarzania w warunkach domowych, zwłaszcza muzyki + + hi-end + + +
+ +
+ hiacynt + ˈçjaʦ̑ɨ̃nt +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wieloletnia roślina cebulowa z rodzaju Hyacinthus L. o ozdobnych kwiatach; + + hyacinth + + + + (potocznie, potoczny) kwiat hiacynta (1.1) + + hyacinth + jacinth + + +
+ +
+ hidalgo +
+ + n + + + szlachcic hiszpański + + hidalgo + + +
+ +
+ hidźra + ˈçiʥ̑ra +
+ + n + + + osoba trzeciej płci na subkontynencie indyjskim; + + hijra + + +
+ +
+ hidżab + ˈçiʤ̑ap +
+ + n + + + rodzaj szala lub chusty noszonej głównie przez muzułmanki, zakrywającej głowę, uszy, włosy i szyję, ale pozostawiającej twarz odsłoniętą; + + hijab + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tradycyjna zasada muzułmańskiego kobiecego i męskiego sposobu ubierania, ale także zachowywania się, zgodna z nakazem religijnej przyzwoitości, cnotliwości bądź skromności + + hijab + + +
+ +
+ hiena + ˈçjɛ̃na +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) drapieżny ssak przypominający masywnego kota i żywiący się padliną; + + hyena + + +
+ +
+ hiena cmentarna + ˈçjɛ̃na ʦ̑mɛ̃nˈtarna +
+ + n + + + człowiek okradający groby; + + graverobber + + +
+ +
+ hienołak + çjɛ̃ˈnɔwak +
+ + n + + + (fantasy) człowiek, którego jedną z form jest hiena + + werehyena + + + + (mitologia, mitologiczny) (folklor) człowiek potrafiący zmienić się w hienę lub hiena ukrywająca się pod postacią człowieka + + werehyena + + +
+ +
+ hierarchia + çjɛˈrarçja +
+ + n + + + układ elementów jakiejś struktury uporządkowany od najwyższych do najniższych według określonego kryterium; + + hierarchy + + +
+ +
+ hierarchiczny +
+ + adj + + + taki, który jest uporządkowany zgodnie z przyjętą hierarchią + + hierarchical + hierarchic + + +
+ +
+ hierarchizacja +
+ + n + + + uporządkowanie elementów czegoś według pewnej hierarchii + + hierarchization + + +
+ +
+ hieroglif + çjɛˈrɔɡlʲif +
+ + n + + + starożytne egipskie pismo obrazkowe; + + hieroglyph + + +
+ +
+ higiena + çiˈɟɛ̃na +
+ + n + + + dbanie o czystość ciała + + hygiene + + +
+ +
+ higienicznie + ˌçiɟɛ̇̃ˈɲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób higieniczny, zgodny z higieną + + hygienically + + +
+ +
+ higieniczny +
+ + adj + + + zapewniający przestrzeganie czystości i utrzymywanie zdrowia + + hygienic + sanitarian + sanitary + + +
+ +
+ higroskopijność + ˌçiɡrɔskɔˈpʲijnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + podatność niektórych substancji na wchłanianie wilgoci; + + hygroscopy + + +
+ +
+ higroskopijny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) szybko i łatwo wchłaniający (absorbujący) wodę z otoczenia, najczęściej w postaci pary wodnej + + hygroscopic + + +
+ +
+ hinajana + ˌçĩnaˈjãna +
+ + n + + + nazwa bardziej tradycyjnych szkół wczesnego buddyzmu, nadana przez ich oponentów; + + hinayana + + + + nieprawidłowa[potrzebne źródło], lecz często używana nazwa buddyjskiej szkoły theravada + + hinayana + + +
+ +
+ hindi + ˈçĩndʲi +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język urzędowy Indii + + Hindi + + +
+ +
+ hinduista + ˌçĩnduˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + wyznawca hinduizmu + + Hindu + + +
+ +
+ hinduistyczny + ˌçĩndu<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z hinduizmem, dotyczący hinduizmu + + Hindu + Hinduistic + + +
+ +
+ hinduizm + çĩnˈdu<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) grupa wierzeń religijnych wyznawanych głównie na Półwyspie Indyjskim; + + hinduism + Hinduism + + +
+ +
+ hiobowa wieść + çjɔˈbɔva ˈvʲjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + zła, tragiczna, okropna, przerażająca wiadomość czy informacja + + Job's news + + +
+ +
+ hip-hop + ˈçip‿xɔp +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) subkultura muzyczna, taneczna i wizualna wywodząca się z afroamerykańskich i portorykańskich społeczności Nowego Jorku + + hip-hop + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) styl muzyki rozrywkowej przypisany kulturze hip-hopu (1.1), który cechuje rytmiczne wypowiadanie czy recytowanie rymujących się słów do wyraźnego akompaniamentu + + hip-hop + hip-hop music + rap music + + +
+ +
+ hiperbola + ˌçipɛrˈbɔla +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) zabieg stylistyczny polegający na wyolbrzymieniu, przejaskrawieniu cech przedmiotów, osób, zjawisk; + + hyperbole + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór punktów, których bezwzględna wartość różnicy odległości od dwóch ustalonych punktów jest stała; + + hyperbola + + +
+ +
+ hipercholesterolemia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) podwyższone stężenie cholesterolu we krwi; + + hypercholesterolemia + + +
+ +
+ hiperestezja + ˌçipɛrɛˈstɛzʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) nadczułość, przewrażliwienie; nadmierna chorobliwa wrażliwość + + hyperaesthesia + hyperesthesia + + +
+ +
+ hipergamia +
+ + n + + + dobieranie przez kobietę partnera życiowego o pozycji społecznej wyższej lub co najmniej podobnej do swojej; dobieranie partnerów tej samej lub wyższej rangi przez samice ssaków + + hypergamy + + +
+ +
+ hipergrafia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie polegające na kompulsywnej potrzebie pisania + + hypergraphia + + +
+ +
+ hiperlipidemia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie metaboliczne polegające na podwyższonych poziomach frakcji cholesterolu lub trójglicerydów w surowicy krwi spowodowane stylem życia (nieprawidłowe odżywianie, nadwaga, siedzący tryb życia) lub predyspozycjami genetycznymi; + + hyperlipidemia + + +
+ +
+ hiperonim + ˌçipɛrˈɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz o znaczeniu szerszym od danego i nadrzędnym wobec niego, np. „roślina” w stosunku do słowa „drzewo”; + + hypernym + hyperonym + + +
+ +
+ hiperprodukcja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) produkcja, która przewyższa zapotrzebowanie + + overproduction + overrun + + +
+ +
+ hiperpłaszczyzna + ˌçipɛrpwaˈʃʧ̑ɨzna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (geometria) n-1-wymiarowa hiperpowierzchnia w przestrzeni euklidesowej (rodzaj nijaki)-wymiarowej; odpowiednik płaszczyzny w takiej przestrzeni; + + hyperplane + + +
+ +
+ hiperrzeczywistość +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) postmodernistyczna rzeczywistość zapośredniczona przez symulacje, rezultat mieszania się rzeczywistości społecznej z medialną do zatarcia granic rozróżnialności; + + hyperreality + + +
+ +
+ hiperseksualność +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (seksuologia, seksuologiczny) zaburzenie charakteryzujące się ciągłą, wyniszczającą i uporczywą potrzebą uprawiania stosunków płciowych; + + hypersexuality + + +
+ +
+ hipersomnia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierna senność, występowanie senności mimo przespania nocy, przedłużanie się snu lub występowanie senności w czasie przeznaczonym na aktywność; + + hypersomnia + + +
+ +
+ hipertekst + çipɛrˈtɛkst +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) organizacja tekstu komputerowego polegająca na zastosowaniu hiperłączy przenoszących użytkownika do innych informacji; + + hypertext + + +
+ +
+ hipertermia + ˌçipɛrˈtɛrmʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) (medycyna, medyczny) stan nadmiernego wzrostu temperatury organizmu stałocieplnego; + + hyperthermia + + +
+ +
+ hipertrofia +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) powiększenie jakiegoś narządu w toku ewolucji lub w rozwoju osobniczym + + hypertrophy + + +
+ +
+ hipertroficzny +
+ + adj + + + dotyczący hipertrofii; nadmiernie rozwinięty, przerosły, rozrośnięty + + hypertrophic + + +
+ +
+ hiperwitaminoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów chorobowych wywołany nadmiarem niektórych witamin w organizmie; + + hypervitaminosis + + +
+ +
+ hipis + ˈçipʲis +
+ + n + + + przedstawiciel ruchu młodzieżowego o poglądach pacyfistycznych, powstałego w latach sześćdziesiątych XX w. + + hippie + + +
+ +
+ hipnoza +
+ + n + + + wywołany przez sugestię hipnotyzera lub autosugestię stan przypominający sen + + hypnosis + + +
+ +
+ hipoalergiczny + ˌçipɔalɛrʲˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) o kosmetykach: przeznaczony dla alergików, niewywołujący alergii + + hypoallergenic + + +
+ +
+ hipochondria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chorobliwy strach o własne zdrowie i życie; ciągłe doszukiwanie się u siebie objawów chorób, wyolbrzymianie dolegliwości + + hypochondria + + +
+ +
+ hipochondryczny + ˌçipɔxɔ̃nˈdrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z hipochondrią lub hipochondrykami + + hypochondriac + hypochondriacal + + +
+ +
+ hipochondryk + ˌçipɔˈxɔ̃ndrɨk +
+ + n + + + człowiek mający hipochondrię; wmawiający sobie, że jest na coś chory + + hypochondriac + + +
+ +
+ hipodrom +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (sport, sportowy) starożytny konny tor wyścigowy o kształcie wydłużonego, zaokrąglonego prostokąta + + hippodrome + + +
+ +
+ hipoglikemia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obniżenie się zawartości glukozy we krwi do poziomu poniżej normy fizjologicznej + + hypoglycemia + hypoglycaemia + + +
+ +
+ hipokorystyk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz pieszczotliwy; + + hypocorism + + +
+ +
+ hipokryta + ˌçipɔˈkrɨta +
+ + n + + + osoba dwulicowa, obłudna, nieszczera, fałszywa + + hypocrite + + +
+ +
+ hipokryzja + ˌçipɔˈkrɨzʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) postawa osoby, która postępuje sprzecznie z deklarowanymi przez siebie zasadami moralnymi w celu osiągania korzyści lub przedstawienia siebie w lepszym świetle; + + hypocrisy + + +
+ +
+ hipologia + ˌçipɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o koniu domowym; + + hippology + + +
+ +
+ hipomagnezemia + ˌçipɔ̃maɡnɛˈzɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obniżone stężenie magnezu we krwi; + + hypomagnesemia + + +
+ +
+ hipomania + ˌçipɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie charakteryzujące się wzmożoną aktywnością + + hypomania + + +
+ +
+ hiponim + çiˈpɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + wyraz o znaczeniu węższym od danego i podrzędnym wobec niego, np. „drzewo” w stosunku do słowa „roślina” + + hyponym + + +
+ +
+ hipopotam + ˌçipɔˈpɔtãm +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rzędu parzystokopytnych prowadzący ziemnowodny tryb życia; + + hippopotamus + hippo + + +
+ +
+ hiporefleksja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) częściowy zanik lub osłabienie odruchu (odruchów) + + hyporeflexia + + +
+ +
+ hipoteka + ˌçipɔˈtɛka +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rodzaj zabezpieczenia długu poprzez umożliwienie wierzycielowi odzyskanie go z nieruchomości, której to zabezpieczenie dotyczy; + + mortgage + + +
+ +
+ hipotermia + ˌçipɔˈtɛrmʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan chorobowy utraty ciepłoty ciała i zaniku funkcji życiowych; + + hypothermia + + +
+ +
+ hipotetyczny +
+ + adj + + + oparty na prawdopodobieństwie, wymagający sprawdzenia + + hypothetical + hypothetic + + +
+ +
+ hipoteza + ˌçipɔˈtɛza +
+ + n + + + niepotwierdzony konstrukt myślowy wyjaśniający dane zagadnienie; + + hypothesis + + +
+ +
+ hipsometryczny +
+ + adj + + + związany z hipsometrią, dotyczący hipsometrii + + hypsometric + + +
+ +
+ hipster +
+ + n + + + przedstawiciel subkultury miejskiej w Stanach Zjednoczonych, związanej z fascynacją kulturą murzyńską, egzotycznymi religiami i jazzem + + hipster + + +
+ +
+ hipsterski +
+ + adj + + + związany z hipsterem lub hipsterką, odnoszący się do hipstera lub hipsterki + + hipsterish + hipstery + + +
+ +
+ hirsutyzm + çirˈsutɨsm̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) występowanie nadmiernego owłosienia typu męskiego u kobiet; + + hirsutism + + +
+ +
+ his + çis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk h podwyższony o półton; + + B-sharp + + +
+ +
+ hisis + ˈçisʲis +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk h podwyższony o cały ton; + + B double sharp + + +
+ +
+ histerektomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) zabieg chirurgicznego usunięcia macicy; + + hysterectomy + + +
+ +
+ histereza + ˌçistɛˈrɛza +
+ + n + + + zjawisko zależności aktualnego stanu układu od stanów w poprzedzających chwilach; + + hysteresis + + +
+ +
+ histeria + çiˈstɛrʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) wybuchowa płaczliwość, nerwowość, rozemocjonowanie; + + hysteria + + +
+ +
+ histeryczny +
+ + adj + + + właściwy histerii + + hysteric + hysterical + + +
+ +
+ histeryk + çiˈstɛrɨk +
+ + n + + + człowiek cierpiący na histerię; taki, który ma ataki histerii + + hysteric + + +
+ +
+ histogram + çiˈstɔɡrãm +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wykres słupkowy ukazujący rozkład empiryczny danej cechy, np. jasności pikseli na fotografii cyfrowej; + + histogram + + +
+ +
+ histologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) nauka o tkankach + + histology + + +
+ +
+ histologiczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z histologią, dotyczący histologii + + histologic + + +
+ +
+ historia + çiˈstɔrʲja +
+ + n + + + krótka opowieść, opis jakiegoś wydarzenia + + story + affair + + + + nauka zajmująca się badaniem przeszłości; + + history + + +
+ +
+ historiografia +
+ + n + + + piśmiennictwo historyczne, czyli takie, które opisuje dzieje na podstawie badań naukowych + + historiography + + +
+ +
+ historiograficzny +
+ + adj + + + dotyczący historiografii, właściwy historiografii + + historiographic + + +
+ +
+ historiozofia + ˌçistɔrʲjɔˈzɔfʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) dziedzina filozofii zajmująca się refleksją nad dziejami, ich sensem, biegiem i celem, próbująca ustalić prawidłowości, które nimi rządzą; jej przedmiotem badań jest też postrzeganie procesów dziejowych przez ludzi oraz różne sposoby ich przedstawiania i rozumienia; + + fhilosophy of history + historiosophy + + +
+ +
+ historycznie + ˌçistɔˈrɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w dawnych czasach, ujmując określoną historię + + historically + + + + w sposób charakterystyczny dla odległych czasów + + historically + + +
+ +
+ historyczny + ˌçistɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z historią, z przeszłością, opisujący przeszłość + + historical + historic + + +
+ +
+ historyk + çiˈstɔrɨk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie historii, badacz dziejów + + historian + + +
+ +
+ hiszpanka + çiʃˈpãnka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) groźna dla życia odmiana grypy, która w latach 1918-1919 wywołała pandemię; + + Spanish flu + + +
+ +
+ hiszpański + çiʃˈpãj̃sʲci +
+ + adj + + + nawiązujący do/pochodzący z Hiszpanii lub odnoszący się do Hiszpanów + + Spanish + + +
+ +
+ hiszpański + çiʃˈpãj̃sʲci +
+ + n + + + romański język używany m.in. w Hiszpanii; + + Spanish + + +
+ +
+ hit + çit +
+ + n + + + utwór muzyczny (zazwyczaj piosenka) wyjątkowo modny w danym czasie + + hit + + +
+ +
+ hitleryzm + çiˈtlɛrɨsm̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) nazizm, niemiecka skrajna odmiana faszyzmu + + Hitlerism + + +
+ +
+ hiw +
+ + n + + + część ładunku jednorazowo podnoszona przez dźwignię + + heave + + +
+ +
+ hmm + xm̥m +
+ + interjection + + + …sygnalizujący namysł + + hmm + + +
+ +
+ hoax +
+ + n + + + fałszywa informacja pozorująca prawdziwą, aby wprowadzić w błąd odbiorcę + + hoax + + +
+ +
+ hobbit + ˈxɔbbʲit +
+ + n + + + (fantasy) (literacko) niewielka istota ze świata fantastyki charakteryzująca się niskim wzrostem i krępą budową ciała; + + hobbit + + +
+ +
+ hobby + ˈxɔbbʲi +
+ + n + + + pasja, zamiłowanie do robienia czegoś; zainteresowanie + + hobby + + +
+ +
+ hodologia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nauka o szlakach nerwowych i połączeniach nerwowych + + hodology + + + + nauka o drogach + + hodology + + +
+ +
+ hodować + xɔˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozwijać w sobie jakieś uczucie + + foster + + + + zapewniać żywym organizmom (zwierzętom, roślinom, bakteriom) odpowiednie warunki do wzrostu, rozwoju i rozmnażania + + breed + grow + + +
+ +
+ hodowca + xɔˈdɔfʦ̑a +
+ + n + + + osoba prowadząca hodowlę (zwierząt, roślin) + + breeder + + +
+ +
+ hodowla + xɔˈdɔvla +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) gospodarstwo dokonujące takich czynności w celach zarobkowych + + breeding farm + + + + (rolnictwo, rolniczy) zespół zabiegów i procesów w wytwarzanych sztucznie optymalnych warunkach dla rozwoju hodowanego zwierzęcia bądź rośliny, mający na celu otrzymanie w warunkach stworzonych przez człowieka organizmów żywych; + + breeding + + +
+ +
+ hogan + ˈxɔɡãn +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (etnografia, etnograficzny) rodzaj chaty Indian z plemienia Nawahów; + + hogan + + +
+ +
+ hojnie +
+ + adv + + + w sposób hojny + + bounteously + + +
+ +
+ hojność +
+ + n + + + cecha tego, co hojne; cecha tych, którzy są hojni + + generosity + largess + largesse + liberality + bounty + generousness + + +
+ +
+ hojny + ˈxɔjnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) udzielający czegoś, obdarzający czymś chętnie i obficie + + generous + + +
+ +
+ hokeista + ˌxɔkɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik grający w hokej + + hockey player + + +
+ +
+ hokej + ˈxɔkɛj +
+ + n + + + (sport, sportowy) każda z kilku rodzajów gier zespołowych rozgrywanych na lodowisku lub na boisku, w której zawodnicy trącając zakrzywionym kijem krążek lub małą piłkę, starają się trafić do bramki przeciwnika; + + hockey + + +
+ +
+ hokej na lodzie + ˈxɔkɛj na‿ˈlɔʥ̑ɛ +
+ + n + + + (sport, sportowy) hokej rozgrywany na lodowisku; + + ice hockey + + +
+ +
+ hokejowy + ˌxɔkɛˈjɔvɨ +
+ + adj + + + związany z hokejem, dotyczący hokeja + + hockey + + +
+ +
+ hokejówka + ˌxɔkɛˈjufka +
+ + n + + + (środowiskowy) (sport, sportowy) łyżwa przeznaczona do gry w hokeja + + hockey skate + + +
+ +
+ hokus-pokus + ˌxɔkuˈs‿pɔkus +
+ + n + + + magiczna formuła, którą posługiwano się jako zaklęciem (często w baśniach) + + hocus-pocus + + +
+ +
+ holenderski + ˌxɔlɛ̃nˈdɛrsʲci +
+ + adj + + + związany z Holandią, dotyczący Holandii (państwa) + + Dutch + + +
+ +
+ holi +
+ + n + + + hinduistyczne święto wiosny obchodzone na przełomie lutego i marca; + + holi + + +
+ +
+ holm + xɔlm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ho i liczbie atomowej 67; + + holmium + + +
+ +
+ holocen + xɔˈlɔʦ̑ɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najmłodsza epoka dziejów Ziemi; + + Holocene + + +
+ +
+ holoceński +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z holocenem, dotyczący holocenu + + Holocene + + +
+ +
+ holokaust + xɔˈlɔkawst +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zagłada, całkowite zniszczenie, zwłaszcza prześladowanie i zagłada Żydów europejskich przez hitlerowców w czasie II wojny światowej, (zobacz) Holokaust + + Holocaust + + +
+ +
+ holonim + xɔˈlɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) słowo oznaczające całość złożoną z pewnych części, np. "armia" w stosunku do słowa "dywizja" + + holonym + + +
+ +
+ holować + xɔˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + ciągnąć za sobą kogoś lub coś, co nie ma lub nie używa własnego napędu + + tow + + +
+ +
+ holownik + xɔˈlɔvʲɲik +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) niewielki, silny i zwrotny statek przystosowany do ciągnięcia większych jednostek; + + tug + tugboat + + +
+ +
+ homar + ˈxɔ̃mar +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) skorupiak z rzędu homarowatych – Nephropidae – masowo poławiany dla celów spożywczych; + + lobster + + +
+ +
+ homarzec + xɔ̃ˈmaʒɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek homara ceniony ze względu na walory smakowe; + + Norway lobster + scampi + + +
+ +
+ homburg +
+ + n + + + miękki kapelusz filcowy, przepasany jedwabną taśmą nad nieco podwiniętym niedużym rondem, z charakterystycznym zagłębieniem na środku główki; + + homburg + + +
+ +
+ homeopatia + ˌxɔ̃mɛɔˈpatʲja +
+ + n + + + leczenie schorzenia za pomocą rozcieńczonego czynnika wywołującego daną chorobę; + + homeopathy + + +
+ +
+ homeopatyczny +
+ + adj + + + związany z homeopatią, właściwy homeopatii + + homeopathic + homoeopathic + + +
+ +
+ homeostaza + ˌxɔ̃mɛɔˈstaza +
+ + n + + + zdolność organizmu do utrzymywania stałości parametrów wewnętrznych mimo zmian w otoczeniu + + homeostasis + + +
+ +
+ homerycki + ˌxɔ̃mɛˈrɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Homera lub jego twórczości; + + Homeric + + +
+ +
+ homiletyczny +
+ + adj + + + związany z homiletyką, dotyczący homiletyki + + homiletic + + +
+ +
+ homiletyka +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) dyscyplina teologiczna, nauka o układaniu i wygłaszaniu kazań; + + homiletics + + +
+ +
+ homilia +
+ + n + + + tekst wygłoszonej (1.1) + + homily + + + + w katolicyzmie kazanie mszalne do tekstów biblijnych, które może głosić tylko kapłan lub diakon; + + homily + + +
+ +
+ homo- + ˈxɔ̃mɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych, mający znaczenie: taki sam, jednolity + + homo- + + + + pierwszy człon wyrazów złożonych, oznaczających związek z homoseksualizmem + + homo- + + +
+ +
+ homofobia + ˌxɔ̃mɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + silna niechęć do homoseksualizmu i homoseksualistów; + + homophobia + + +
+ +
+ homofon +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz dźwiękowo identyczny z innym lub innymi wyrazami, odmienny jednak pod względem pisowni i treści, np. morze i może + + homophone + + +
+ +
+ homogamia +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wybieranie partnera podobnego fenotypowo do wybierającego + + homogamy + + + + (botanika, botaniczny) jednoczesne dojrzewanie słupka i pręcika w tym samym kwiecie + + homogamy + + + + (socjologia, socjologiczny) dobieranie się podobnych typów w doborze małżeńskim + + homogamy + + +
+ +
+ homonim + xɔ̃ˈmɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz o identycznym brzmieniu z innym wyrazem, ale o odmiennym znaczeniu (niekiedy też pisowni) i zwykle innym pochodzeniu + + homonym + + +
+ +
+ homoseksualista + ˌxɔ̃mɔsɛksu<sup>w</sup>aˈlʲista +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) mężczyzna o homoseksualnej orientacji seksualnej; + + homosexual + gay + + +
+ +
+ homoseksualizm + ˌxɔ̃mɔsɛksuˈ<sup>w</sup>alʲism̥ +
+ + n + + + kierowanie popędu seksualnego do osobników tej samej płci + + homosexuality + + +
+ +
+ homoseksualny + ˌxɔ̃mɔsɛksuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + związany z homoseksualizmem, dotyczący homoseksualizmu + + homosexual + + +
+ +
+ homunkulus +
+ + n + + + człowieczek, który według poglądów średniowiecznych miał być sztucznie stworzony w retorcie przez alchemików + + homunculus + + +
+ +
+ honkenia piaskowa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Honckenya peploides L., gatunek rośliny z rodziny goździkowatych; + + sea sandwort + seaside sandplant + + +
+ +
+ honor + ˈxɔ̃nɔr +
+ + n + + + czyjeś poczucie godności + + honor + honour + + +
+ +
+ honorarium + ˌxɔ̃nɔˈrarʲjũm +
+ + n + + + wynagrodzenie za pracę lub usługę zazwyczaj wykonywaną jednorazowo, nieregularnie + + emolument + fee + honorarium + + +
+ +
+ honorowy + ˌxɔ̃nɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + mający poczucie godności osobistej + + honorable + honourable + + + + niedający zysków materialnych lub niepobierający zapłaty + + honorary + unremunerated + + + + nominalny, tytularny + + honorary + + + + taki, który służy do wyróżnienia kogoś lub do okazania szacunku + + honorary + + + + zgodny z honorem + + debt of honour + honorable + honourable + + +
+ +
+ hoplita + xɔˈplʲita +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) ciężkozbrojny żołnierz piechoty starożytnej Grecji walczący w falandze; + + hoplite + + +
+ +
+ hormon + ˈxɔrmɔ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wytwarzana w organizmie substancja która reguluje procesy życiowe; + + hormone + + +
+ +
+ hormon stresu +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) hormon (głównie kortyzol, adrenalina, noradrenalina i kortykotropina) wydzielany przez organizm w odpowiedzi na stres lub zagrożenie i mający mobilizować do poradzenia sobie w trudnej sytuacji + + stress hormone + + +
+ +
+ hormon szczęścia +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (fizjologia, fizjologiczny) endorfina, dopamina lub serotonina + + happiness hormone + + +
+ +
+ hormonalny +
+ + adj + + + dotyczący hormonów, opierający się na hormonach + + hormonal + + +
+ +
+ hormonozależny + ˌxɔrmɔ̃nɔzaˈlɛʒnɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) zależny od poziomu hormonów w organizmie + + hormone-dependent + + +
+ +
+ horoskop + xɔˈrɔskɔp +
+ + n + + + opis konfiguracji ciał niebieskich, na podstawie którego sporządza się przepowiednię + + horoscope + + +
+ +
+ horrendalny + ˌxɔrːɛ̃nˈdalnɨ +
+ + adj + + + oburzający, straszny, okropny + + horrendous + + +
+ +
+ horror + ˈxɔrːɔr +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) straszne zdarzenie, dramatyczna sytuacja, uciążliwe okoliczności + + horror + + +
+ +
+ horror punk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) styl muzyczny, łączący cechy punk rocka i gotyckiego rocka, inspirowany stylistyką horroru; + + horror punk + + +
+ +
+ hors d'oeuvre +
+ + n + + + (kulinaria) przystawka, zakąska + + hors d'oeuvre + + +
+ +
+ horyzont + xɔˈrɨzɔ̃nt +
+ + n + + + linia powstała z przecięcia sfery niebieskiej na dwie części, i wyznaczająca granicę pomiędzy przestrzenią widoczną dla obserwacji i zasłoniętą przez Ziemię; + + horizon + skyline + + +
+ +
+ horyzont zdarzeń +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) sfera otaczająca czarną dziurę lub tunel czasoprzestrzenny, oddzielająca obserwatora zdarzenia od zdarzeń, o których nie może on nigdy otrzymać żadnych informacji; + + event horizon + + +
+ +
+ horyzontalny + ˌxɔrɨzɔ̃nˈtalnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma poziomy kierunek + + horizontal + + +
+ +
+ hosanna +
+ + interjection + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pierwotnie wezwanie do Boga o pomoc, współcześnie wykrzyknik stosowany jako radosna inwokacja; + + hosanna + hosana + hosannah + + +
+ +
+ hospicjum +
+ + n + + + zakład świadczący opiekę ludziom nieuleczalnie chorym bądź umierającym + + hospice + + +
+ +
+ hospitacja + ˌxɔspʲiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) obserwacja lekcji lub innych zajęć w szkole i innej placówce oświatowej + + hospitation + + +
+ +
+ hospitalizacja + ˌxɔspʲitalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + umieszczenie pacjenta w szpitalu + + hospitalization + hospitalisation + + +
+ +
+ hospodar +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (administracja) urząd władców Mołdawii, Wołoszczyzny i innych państw słowiańskich + + hospodar + + +
+ +
+ hossa +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zwyżka cen papierów wartościowych lub towarów notowanych na giełdzie; + + bull market + + +
+ +
+ host + xɔst +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) komputer świadczący usługi w sieci komputerowej + + host + + +
+ +
+ hostessa + xɔˈstɛsːa +
+ + n + + + (książkowy) dziewczyna pełniąca obowiązki przewodniczki, opiekująca się gośćmi lub promująca produkty na wystawach, targach, w hipermarketach itp.; + + hostess + + +
+ +
+ hostia + ˈxɔstʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) okrągły opłatek z mąki pszennej używany podczas mszy oraz wystawiany w monstrancji do adoracji; + + host + communion wafer + + +
+ +
+ hot dog + ˈxɔd ˈːɔk +
+ + n + + + (kulinaria) gorąca parówka podawana w rozciętej bułce z dowolnymi przyprawami; + + hot dog + + +
+ +
+ hotel + ˈxɔtɛl +
+ + n + + + budynek do czasowego pobytu za opłatą; + + hotel + + +
+ +
+ hotspot + ˈxɔtspɔt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) publiczny punkt dostępu do internetu za pośrednictwem sieci bezprzewodowej; + + hotspot + + +
+ +
+ housowy +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dotyczący muzyki house + + house + + +
+ +
+ howlit + ˈxɔvlʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów + + howlite + + +
+ +
+ hołd + xɔwt +
+ + n + + + wyraz czci, poważania, zachwytu + + obeisance + + +
+ +
+ hołota + xɔˈwɔta +
+ + n + + + (pogardliwie) grupa osób, które zachowują się w sposób niekulturalny, chamski, ordynarny, prostacki + + rabble + + +
+ +
+ hoży + ˈxɔʒɨ +
+ + adj + + + (książkowy) taki, który wygląda dobrze, zdrowo, pięknie, młodo, jest silny i urodziwy + + buxom + blooming + robust + + +
+ +
+ hrabia + ˈxrabʲja +
+ + n + + + tytuł szlachecki; + + count + earl + + +
+ +
+ hrabina + xraˈbʲĩna +
+ + n + + + żona hrabiego + + countess + + +
+ +
+ hrabiowski +
+ + adj + + + odnoszący się do hrabiego + + count + + +
+ +
+ hrabstwo + ˈxrapstfɔ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w średniowieczu w Europie Zachodniej: jednostka administracyjna zarządzana przez hrabiego; + + county + + + + (urzędowy) jednostka podziału administracyjnego w Wielkiej Brytanii, Irlandii i Stanach Zjednoczonych + + county + + +
+ +
+ hrabstwo ceremonialne +
+ + n + + + (administracja) jednostka podziału terytorialnego używana w Wielkiej Brytanii w odniesieniu do Anglii; + + ceremonial county + + +
+ +
+ hrywna + ˈxrɨvna +
+ + n + + + waluta Ukrainy; + + hryvnia + + +
+ +
+ hub +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie łączące wiele urządzeń w sieci komputerowej lub pozwalające na podłączenie kilku urządzeń do jednego wejścia; + + hub + + +
+ +
+ hucpa + ˈxuʦ̑pa +
+ + n + + + bezczelność; wulgarne, bezczelne, często rozbudowane w formie oszustwo + + chutzpah + + +
+ +
+ huczeć + ˈxuʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + wydawać głośny, niski ton + + roll + + +
+ +
+ huk + xuk +
+ + n + + + głośny odgłos słyszalny w czasie wybuchu, wystrzału albo upadku ciężkiego przedmiotu, uderzenia pioruna + + boom + hum + rumble + + +
+ +
+ hulajnoga + ˌxulajˈnɔɡa +
+ + n + + + prosty pojazd złożony z dwóch lub trzech kół, kierownicy i miejsc na nogi + + scooter + + +
+ +
+ hulaka +
+ + n + + + człowiek spędzający czas głównie na hulankach + + reveller reveler + + +
+ +
+ humanista +
+ + n + + + przedstawiciel humanizmu + + humanist + + +
+ +
+ humanistyczny +
+ + adj + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) związany z naukami o człowieku w relacjach społecznych + + humanistic + + +
+ +
+ humanistyka + ˌxũmãˈɲistɨka +
+ + n + + + grupa nauk dotyczących człowieka, jego wytworów i społeczeństwa ludzkiego; + + humanities + + +
+ +
+ humanitarny + ˌxũmãɲiˈtarnɨ +
+ + adj + + + szanujący godność człowieka i zwierząt, zgodny z zasadami humanitaryzmu + + humanitarian + + +
+ +
+ humanizm +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (filozofia, filozoficzny) intelektualny i kulturalny prąd epoki Odrodzenia przedkładający sprawy ludzkie, doczesne nad to, co nieziemskie + + humanism + + + + postawa moralna i intelektualna przejawiająca się zainteresowaniem człowiekiem, jego dobrem, godnością i wolnością + + humanism + + +
+ +
+ humanoid +
+ + n + + + twór przypominający człowieka + + humanoid + + +
+ +
+ humanoidalność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest humanoidalne; cecha tych, którzy są humanoidalni + + humanoidality + + +
+ +
+ humanoidalny +
+ + adj + + + mający cechy ludzkie + + humanoid + + +
+ +
+ humbak + ˈxũmbak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Megaptera novaeangliae, gatunek wieloryba z podrzędu fiszbinowców; + + humpback + + +
+ +
+ humbug + ˈxũmbuk +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) rozpropagowana nieprawda; głośna sprawa, która okazała się nieprawdą + + humbug + + +
+ +
+ humerał +
+ + n + + + (kościelny) element stroju liturgicznego w katolicyzmie w formie płóciennej chusty; + + amice + + +
+ +
+ humidor +
+ + n + + + pojemnik do przechowywania cygar; + + humidor + + +
+ +
+ hummus +
+ + n + + + (kulinaria) pasta z ciecierzycy, czosnku i pasty tahini, popularna na Bliskim Wschodzie; + + hummus + hommos + + +
+ +
+ humor + ˈxũmɔr +
+ + n + + + chwilowy stan psychiczny, zwłaszcza dobry + + mood + humour + humor + + + + zdolność dostrzegania komicznych stron rzeczywistości + + humor + humour + + +
+ +
+ humorystyczny +
+ + adj + + + dowcipny, zabawny, śmieszny, żartobliwy + + humoristic + humorous + humouristic + + +
+ +
+ humus +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) składnik gleby tworzący się w wyniku rozkładu obumarłych organizmów; + + humus + + +
+ +
+ huragan + xuˈraɡãn +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (meteorologia, meteorologiczny) silny, porywisty wiatr, w którego prędkość wynosi powyżej 33 m/s, zwykle towarzyszący cyklonom tropikalnym; + + hurricane + gale + storm + + +
+ +
+ huraganowo +
+ + adv + + + niezwykle mocno + + tumultuously + + +
+ +
+ huraganowy +
+ + adj + + + związany z huraganem + + stormy + + +
+ +
+ hurrapatriotyczny + ˌxurːapatrʲjɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + przesadnie patriotyczny + + jingoistic + + +
+ +
+ hurt + xurt +
+ + n + + + (handel, handlowy) kupno i sprzedaż towarów w dużych ilościach, po cenach niższych niż w handlu detalicznym + + wholesale trade + wholesaling + + +
+ +
+ hurycki +
+ + adj + + + związany z Hurytami, dotyczący Hurytów + + Hurrian + + +
+ +
+ hurycki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język hurycki; + + Hurrian + + +
+ +
+ hurysa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w islamie: jedna z wiecznie młodych i pięknych dziewic będących dla muzułmanina nagrodą w raju za przykładne życie; + + houri + + +
+ +
+ husarz + ˈxusaʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) członek husarii + + polish winged hussar + + +
+ +
+ husyta + xuˈsɨta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zwolennik husytyzmu + + Hussite + + +
+ +
+ husytyzm + xuˈsɨtɨsm̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ruch religijny i polityczny, odłam protestantyzmu zapoczątkowany w XV w.; + + Hussitism + + +
+ +
+ huta + ˈxuta +
+ + n + + + chemiczny zakład przemysłowy, który zajmuje się produkcją szkła lub wyrobów szklanych; + + glassworks + + + + zakład metalurgiczny, w którym wytapia się stal, aluminium lub inne metale + + steelworks + iron-foundry + ironworks + + +
+ +
+ huzar +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) żołnierz jazdy lekkiej; + + hussar + + +
+ +
+ huński +
+ + adj + + + związany z Hunami, dotyczący Hunów + + Hunnic + + +
+ +
+ huśtawka + xuɕˈtafka +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) gwałtowne zmiany, wahania; zmienność + + seesaw + + + + przyrząd do bujania dzieci; + + swing + + +
+ +
+ huśtać + ˈxuɕtaʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać w ruch wahadłowy + + swing + + +
+ +
+ hybristofilia +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) pociąg seksualny ukierunkowany na przestępców; + + hybristophilia + + +
+ +
+ hybryda + xɨ.ˈbrɨ.da +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) roślina lub zwierzę powstałe ze skrzyżowania osobników należących do dwóch różnych odmian, ras lub gatunków; + + hybrid + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz złożony z elementów pochodzących z dwóch różnych języków; + + hybrid + + + + (książkowy) coś, co składa się z różnych elementów, często niepasujących do siebie + + hybrid + + +
+ +
+ hybrydowy lakier do paznokci +
+ + n + + + trwały lakier do paznokci utwardzany dzięki specjalnej lampie UV + + hybrid nail polish + + +
+ +
+ hycel + ˈxɨʦ̑ɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba zajmująca się wyłapywaniem bezpańskich psów + + dog-catcher + + +
+ +
+ hydrant + ˈxɨdrãnt +
+ + n + + + urządzenie, które umożliwia bezpośredni pobór z głównych przewodów sieci wodociągowej wody do celów gospodarczych i pożarniczych; + + hydrant + fire hydrant + + +
+ +
+ hydrauliczny + ˌxɨdrawˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zawierający sprężoną ciecz lub poruszany za jej pomocą + + hydraulic + + +
+ +
+ hydraulik + xɨˈdrawlʲik +
+ + n + + + robotnik, którego praca polega na montażu i naprawie instalacji wodociągowej, kanalizacyjnej oraz centralnego ogrzewania + + plumber + + +
+ +
+ hydraulika +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka zajmująca się rzeczywistymi układami, w których zachodzi przepływ cieczy i energii; + + hydraulics + + +
+ +
+ hydro- +
+ + pierwszy człon wyrazów oznaczających związek z wodą + + hydro- + + +
+ +
+ hydrobiologia + ˌxɨdrɔbʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dział biologii zajmujący się organizmami wodnymi; + + hydrobiology + + +
+ +
+ hydroborowanie +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna przyłączenia borowodoru do wiązania wielokrotnego, w wyniku której powstaje związek boroorganiczny; + + hydroboration + + +
+ +
+ hydrochinon +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy fenoli, łagodny środek redukujący; + + hydroquinone + + +
+ +
+ hydrodynamiczny +
+ + adj + + + związany z hydrodynamiką, dotyczący hydrodynamiki + + hydrodynamic + + +
+ +
+ hydrofor + xɨˈdrɔfɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie lub zespół urządzeń mechanicznych mających zapewnić odpowiednie ciśnienie wody w sieci wodociągowej lub jej dopływ na wyższe kondygnacje, gdy ciśnienie jest niewystarczające; + + hydrophore + + +
+ +
+ hydrografia + ˌxɨdrɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) nauka o wodach jako elemencie środowiska geograficznego + + hydrography + + +
+ +
+ hydrograficzny + ˌxɨdrɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z hydrografią, dotyczący hydrografii + + hydrographic + hydrographical + + +
+ +
+ hydrokolonoterapia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (eufemistycznie) lewatywa + + hydrocolonotherapy + + +
+ +
+ hydroksy- + xɨˈdrɔksɨ +
+ + prefix + + + (chemia, chemiczny) część nazwy związku organicznego w nomenklaturze chemicznej wskazująca na obecność grupy hydroksylowej; + + hydroxy- + + +
+ +
+ hydroliza +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) rozkład substancji chemicznych pod wpływem wody; + + hydrolysis + + +
+ +
+ hydrologia + ˌxɨdrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) nauka o wodzie występującej w przyrodzie; + + hydrology + + +
+ +
+ hydrometryczny +
+ + adj + + + (hydrologia, hydrologiczny) związany z hydrometrią, dotyczący hydrometrii + + hydrometric + + +
+ +
+ hydroplan + xɨˈdrɔplãn +
+ + n + + + samolot, który może lądować na wodzie i startować z niej; + + hydroplane + + +
+ +
+ hydroponika + ˌxɨdrɔˈpɔ̃ɲika +
+ + n + + + bezglebowa metoda uprawy roślin w roztworach wodnych, z których pobierają one składniki pokarmowe, a ziemia została zastąpiona ceramicznym granulatem służącym jedynie do utrzymania rośliny w pionie; + + hydroponics + + +
+ +
+ hydrosfera +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) geosfera obejmująca ogół wód na ziemskim globie; + + hydrosphere + + +
+ +
+ hydrostatyczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z hydrostatyką, dotyczący hydrostatyki + + hydrostatic + + +
+ +
+ hydrostatyka + ˌxɨdrɔˈstatɨka +
+ + n + + + nauka zajmująca się cieczami w stanie spoczynku lub bezwładności; + + hydrostatics + + +
+ +
+ hymn + xɨ̃mn +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (urzędowy) uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei; + + anthem + hymn + + +
+ +
+ hymniczny +
+ + adj + + + o charakterze hymnu + + hymnic + + +
+ +
+ hymnologia +
+ + n + + + nauka o hymnach, zwłaszcza kościelnych + + hymnology + + +
+ +
+ hyrkański +
+ + adj + + + związany z Hyrkanią, dotyczący Hyrkanii + + Hyrcanian + + +
+ +
+ hyzop lekarski + ˈxɨzɔp lɛˈkarsʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Hyssopus officinalis, roślina z rodziny jasnotowatych; + + hyssop + + +
+ +
+ hyś + xɨɕ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) utracony rozum + + crackpot + + +
+ +
+ hyź +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) utracony rozum + + crackpot + + +
+ +
+ i + i +
+ + conjunction + + + …łączący słowa i zdania równorzędne + + and + + + + …uwydatniający znaczenie (przy powtórzeniach) + + and + + +
+ +
+ i + i +
+ + symbol + + + (matematyka, matematyczny) koniunkcja + + and + + +
+ +
+ i tak +
+ + mimo to, mimo wszystko + + anyway + + +
+ +
+ i tak dalej +
+ + adv + + + wyrażenie zamykające wypowiedź, zastępujące dalszy ciąg wyliczenia + + and so on + and so forth + etcetera + + +
+ +
+ i/lub + i‿ˈlup +
+ + conjunction + + + łącznik pomiędzy warunkami które muszą zajść jednocześnie lub alternatywnie + + and/or + + +
+ +
+ iberyjski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Iberią, krainą w zachodniej Europie, oddzielonej od niej Pirenejami lub z mieszkańcami tej krainy - Iberami (Iberyjczykami), pochodzący z niej lub wykonywany na sposób taki jak w Iberii + + Iberian + + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) związany z Iberią na Kaukazie + + Iberian + + +
+ +
+ ibis + ˈibʲis +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak brodzący z podrodziny ibisów, Threskiornithinae; + + ibis + + +
+ +
+ icesurfing +
+ + n + + + windsurfing lodowy + + icesurfing + + +
+ +
+ ich + ix +
+ + personalPronoun + + + (zobacz) [[oni, one]] + + 'em + them + + +
+ +
+ ich + ix +
+ + pronoun + + + 3 (osoba) lm + + their + theirs + + +
+ +
+ ichtio- + ˈixtʲjɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z rybami + + ichthyo- + + +
+ +
+ ichtiol +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) gęsty, ciemnobrunatny płyn o nieprzyjemnym zapachu, mający działanie antyseptyczne i przeciwzapalne; + + ichthyol + + +
+ +
+ ichtiolog +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) uczony – specjalista badający ryby + + ichthyologist + + + + (biologia, biologiczny) specjalistka z dziedziny ichtiologii + + ichthyologist + + +
+ +
+ ichtiologia + ˌixtʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o rybach; + + ichthyology + + +
+ +
+ ichtiologiczny + ˌixtʲjɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) związany z ichtiologią, dotyczący ichtiologii + + ichtiological + + +
+ +
+ id + it +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) w psychoanalizie impulsywny komponent osobowości (jeden z trzech komponentów, obok ego i superego) + + id + + +
+ +
+ idarubicyna + ˌidarubʲiˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) związek organiczny, syntetyczny lek stosowany w leczeniu białaczki; + + idarubicin + + +
+ +
+ idea + iˈdɛa +
+ + n + + + myśl przewodnia; + + idea + + + + pomysł + + idea + + +
+ +
+ idealista + ˌidɛaˈlʲista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik idealizmu + + idealist + + +
+ +
+ idealnie +
+ + adv + + + w sposób bliski ideałowi + + ideally + + +
+ +
+ idealny + ˌidɛˈalnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma cechy ideału, doskonały, bezbłędny + + ideal + + +
+ +
+ ideał +
+ + n + + + doskonałość, najwyższy cel dążeń, pragnień + + ideal + + +
+ +
+ identycznie +
+ + adv + + + w sposób identyczny, tak samo, kropka w kropkę + + identically + + +
+ +
+ identyczny + ˌidɛ̃nˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dokładnie taki sam + + identical + + +
+ +
+ identyfikacja + ˌidɛ̃ntɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) stwierdzenie czyjejś tożsamości, ustalenie jednakowości czegoś w porównaniu z czymś + + identification + + + + (psychologia, psychologiczny) (socjologia, socjologiczny) utożsamianie się osoby bądź grupy z wartościami i stylem innej osoby lub grupy + + identification + + + + (psychologia, psychologiczny) utożsamianie się z kimś, współodczuwanie; przeżywanie przez kogoś czegoś bezpośrednio jego niedotyczącego tak, jak ktoś inny, kogo to dotyczy naprawdę + + identification + + +
+ +
+ identyfikowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: identyfikować + + identifying + + +
+ +
+ identyfikować +
+ + v + + + ustalać kim lub czym coś lub ktoś jest + + identify + + +
+ +
+ ideografia +
+ + n + + + przedstawianie informacji za pomocą ideogramów + + ideography + + +
+ +
+ ideogram +
+ + n + + + znak graficzny, który pojedynczo może oznaczać określony przedmiot, ale też zależnie od kontekstu pewną ideę; nie informuje o wymowie; + + ideogram + + +
+ +
+ ideolog +
+ + n + + + twórca, teoretyk lub zagorzały propagator określonej ideologii + + ideologist + ideolog + ideologue + + +
+ +
+ ideologia + ˌidɛɔˈlɔɟja +
+ + n + + + system poglądów, idei jednostki lub grupy; wspólnota światopoglądów, której celem jest świadome dążenie do realizacji określonego interesu klasowego, grupowego lub narodowego + + ideology + + +
+ +
+ ideologicznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący ideologii + + ideologically + + +
+ +
+ ideologiczny + ˌidɛɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z ideologią, mający cechy ideologii + + ideological + ideologic + + +
+ +
+ idiolekt + iˈdʲjɔlɛkt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zbiór indywidualnych cech mowy danego rozmówcy; + + idiolect + + +
+ +
+ idiom + ˈidʲjɔ̃m +
+ + n + + + zwrot charakterystyczny dla danego języka, niemożliwy do dosłownego przetłumaczenia na inny język + + idiom + + +
+ +
+ idiopatyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) powstający spontanicznie lub mający niejasne albo nieznane podłoże; + + idiopathic + + +
+ +
+ idiosynkratyczny +
+ + adj + + + związany z idiosynkrazją + + idiosyncratic + + +
+ +
+ idiosynkrazja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) czyjś indywidualny sposób spostrzegania, doświadczania i reakcji na pewną zwyczajną sytuację + + idiosyncrasy + + +
+ +
+ idiota + iˈdʲjɔta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) człowiek głupi; tępak + + idiot + dork + + +
+ +
+ idiotoodporny +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) niezawodny, odporny, stworzony tak by nawet najgłupszy albo najbardziej nieodpowiedzialny użytkownik nie mógł go popsuć + + idiot-proof + + +
+ +
+ idiotyczność +
+ + n + + + cecha tego, co jest idiotyczne + + ditziness + + +
+ +
+ idiotyczny + ˌidʲjɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (pospolicie) nieprzemyślany, bezmyślny, głupi + + idiotic + + +
+ +
+ ido + ˈidɔ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język sztuczny, opracowany na bazie esperanto; + + Ido + + +
+ +
+ idol + ˈidɔl +
+ + n + + + osoba, którą się podziwia + + idol + + + + figura bóstwa + + idol + + +
+ +
+ idy + ˈidɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w kalendarzu rzymskim trzynasty, a w marcu, maju, lipcu i październiku piętnasty dzień miesiąca; + + ides + + +
+ +
+ idylla +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) pogodny liryk opiewający uroki życia na wsi + + idyll + idyl + + +
+ +
+ idyllicznie +
+ + adv + + + w sposób idylliczny, sielankowo + + idyllically + + +
+ +
+ idylliczny +
+ + adj + + + pogodny, beztroski, sielankowy + + idyllic + + +
+ +
+ idżtihad +
+ + n + + + rozwijanie prawa, możliwość uczonego islamskiego (mudżtahida) do samodzielnego formułowania opinii, twórcza, racjonalna interpretacja szariatu; + + ijtihad + + +
+ +
+ iftar + ˈiftar +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w islamie: pierwszy posiłek, który spożywa muzułmanin po zachodzie słońca w okresie postu ramadan; posiłek przerywający post dzienny + + iftar + + +
+ +
+ iglasty + iɡˈlastɨ +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) związany z roślinami, których liście mają formę igieł + + coniferous + + +
+ +
+ iglica + iɡˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) długi, wąski stożek zwieńczający wieżę + + spire + steeple + + +
+ +
+ iglicznia + iɡˈlʲiʧ̑ʲɲa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) europejska ryba morska, u której ikra i młode znajduje się w komorze lęgowej na ciele; + + pipefish + + +
+ +
+ igliwie + iɡˈlʲivʲjɛ +
+ + n + + + igły drzew iglastych + + conifer needles + + +
+ +
+ igloo + ˈiɡlu + ˈiɡlɔ +
+ + n + + + kopulasty domek z brył ubitego śniegu lub lodu; + + igloo + + +
+ +
+ ignorancja + ˌiɡnɔˈrãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + brak wiedzy na jakiś ważny temat + + ignorance + + +
+ +
+ ignorant +
+ + n + + + człowiek wykazujący ignorancję, odznaczający się brakiem elementarnej wiedzy + + ignoramus + + +
+ +
+ ignorować + ˌiɡnɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pomijać, nie zwracać uwagi + + ignore + + +
+ +
+ igrać z ogniem + ˈiɡraʥ̑ ˈz‿ɔɟɲɛ̃m +
+ + idiom + + + niebezpiecznie, nadmiernie ryzykować + + play with fire + + +
+ +
+ igrać ze śmiercią + ˈiɡraʥ̑ zɛ‿ˈɕmʲjɛrʲʨ̑ɔ̃w̃ +
+ + idiom + + + nadmiernie ryzykować + + dice with death + + +
+ +
+ igrzyska +
+ + n + + + publiczna impreza + + games + + +
+ +
+ igrzyska olimpijskie + iˈɡʒɨska ˌɔlʲĩmˈpʲijsʲcɛ +
+ + n + + + najstarsza międzynarodowa impreza sportowa organizowana co cztery lata w różnych miastach; + + Olympic Games + + +
+ +
+ igrzysko +
+ + n + + + (dawniej, dawny) impreza o charakterze niesportowym + + play + spectacle + + +
+ +
+ iguana + ˌiɡuˈ<sup>w</sup>ãna +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) jaszczurka należąca do legwanów; + + iguana + + +
+ +
+ igła + ˈiɡwa +
+ + n + + + (krawiectwo) cienki podłużny przedmiot o ostrym końcu, najczęściej wykonany z metalu; + + needle + + +
+ +
+ ikona + iˈkɔ̃na +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obraz sakralny, malowany na drewnie, wyobrażający postacie świętych, sceny z ich życia, sceny biblijne lub liturgiczno-symboliczne; + + icon + + +
+ +
+ ikonograficzny +
+ + adj + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) związany z ikonografią (nauką) + + iconographic + + +
+ +
+ ikonoklazm + ˌikɔ̃ˈnɔklasm̥ +
+ + n + + + ruch zwalczający oddawanie czci obrazom i figurom religijnym, rozwijający się na przełomie VIII i IX wieku w Bizancjum; + + iconoclasm + + +
+ +
+ ikosaedr + ˌikɔˈsaɛtr̥ +
+ + n + + + (geometria) dwudziestościan foremny + + icosahedron + + +
+ +
+ ikra + ˈikra +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) jaja ryb + + spawn + roe + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) energia życiowa + + pep + spirit + + +
+ +
+ ile + ˈilɛ +
+ + interrogativePronoun + + + używany do pytania o liczność elementów w zbiorze + + how many + + + + używany do pytania o wielkość + + how much + + +
+ +
+ ile + ˈilɛ +
+ + pronoun + + + rozpoczynający zdanie podrzędne określające liczność elementów w zbiorze + + how many + + + + rozpoczynający zdanie podrzędne określające wielkość czegoś + + how much + + +
+ +
+ ilekroć +
+ + conjunction + + + wskazujący na zależność między regularnie powtarzającymi się zdarzeniami, zjawiskami + + every time + whenever + + +
+ +
+ ileostomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stomia operacyjnie wyłoniona na jelicie cienkim; + + ileostomy + + +
+ +
+ iloczas + iˈlɔʧ̑as +
+ + n + + + czas wymawiania samogłosek, pozwalający wyróżnić samogłoski długie i krótkie; + + vowel length + + +
+ +
+ iloczyn + iˈlɔʧ̑ɨ̃n +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik mnożenia arytmetycznego + + product + + +
+ +
+ iloraz + iˈlɔras +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik dzielenia + + quotient + + +
+ +
+ ilościowy +
+ + adj + + + dotyczący ilości + + quantitative + + +
+ +
+ ilość + ˈilɔɕʨ̑ +
+ + n + + + liczba określająca objętość lub masę; + + quantity + amount + + +
+ +
+ ilustracja + ˌiluˈstraʦ̑ʲja +
+ + n + + + reprodukcja fotografii, rysunku lub obrazu, będąca uzupełnieniem, wyjaśnieniem lub ozdobą drukowanego tekstu; + + illustration + + +
+ +
+ ilustracyjny +
+ + adj + + + wyjaśniający coś, stanowiący ilustrację + + illustrative + + + + związany z ilustracją + + illustrative + + +
+ +
+ ilustrator + ˌiluˈstratɔr +
+ + n + + + osoba tworząca ilustracje, osoba zajmująca się ilustrowaniem – opatrywaniem tekstów ilustracjami + + illustrator + + +
+ +
+ ilustrować +
+ + v + + + opatrywać tekst ilustracją: fotografią, grafiką lub wykresem + + illustrate + + + + (przenośnie, przenośnia) uzupełniać, unaoczniać coś przykładem, dodatkowym komentarzem lub dokumentacją + + illustrate + + +
+ +
+ iluzja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) uświadomione doznanie wrażenia widzenia czegoś nieistniejącego, zniekształcone widzenie + + illusion + mirage + phantasm + + +
+ +
+ iluzjonista +
+ + n + + + (sztuka) człowiek wykorzystujący efekt złudzenia w czasie swoich występów + + conjurer + illusionist + + +
+ +
+ iluzoryczny + ˌiluzɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + złudny, pozorny + + illusory + illusive + + +
+ +
+ im + ĩm +
+ + conjunction + + + im … tym – wskazuje zwiększanie się jednej cechy wraz ze wzrostem drugiej lub proporcjonalną zależność jednej zmiany względem drugiej + + the... the + + +
+ +
+ imadło + ĩˈmadwɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd, który służy do mocowania przedmiotów poddawanych obróbce lub w trakcie montażu; + + clamp + cramp + vice + vise + + +
+ +
+ imaginacja + ˌĩmaɟĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wytwór wyobraźni, przedstawienie sobie czegoś + + imagination + + + + zdolność do tworzenia obrazów za pomocą wyobraźni; fantazjowanie + + imagination + + +
+ +
+ imaginarium + ˌĩmaɟĩˈnarʲjũm +
+ + n + + + nierzeczywisty, wyimaginowany świat – czyjejś wyobraźni lub pewnego ogólnego zbioru poglądów + + imaginarium + + +
+ +
+ imago + ĩˈmaɡɔ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) owad dorosły, ostateczna postać owada; + + imago + + + + (psychologia, psychologiczny) idealny obraz określonej osoby wytworzony we wczesnym dzieciństwie, projektowany później na inne osoby z otoczenia + + imago + + +
+ +
+ imam + ˈĩmãm +
+ + n + + + uczony duchowny muzułmański, przywódca religijny; + + imam + + +
+ +
+ imbecyl + ĩmˈbɛʦ̑ɨl +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (pogardliwie) (obraźliwie) głupek + + imbecile + + +
+ +
+ imbir + ˈĩmbʲir +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin wieloletnich, Zingiber Boehm., pochodzących z Azji i Australii; + + ginger + zingiber + + + + (kulinaria) przyprawa z imbiru lekarskiego, Zingiber officinale Rosc., w formie świeżego kłącza lub proszku + + ginger + + +
+ +
+ imbryk +
+ + n + + + (kulinaria) naczynie z pokrywką i z dodatkową rurką zakończoną dzióbkiem służące do gotowania wody, zaparzania herbaty itp. + + ibrik + + +
+ +
+ imieniny + ˌĩmʲjɛ̇̃ˈɲĩnɨ +
+ + n + + + dzień patrona określonego imienia; dzień, który jest świętem dla osób o danym imieniu + + nameday + + +
+ +
+ imiennie + ĩˈmʲjɛ̇̃ɲːɛ +
+ + adv + + + określając kogoś z imienia (i nazwiska) + + namely + + +
+ +
+ imiennik + ĩˈmʲjɛ̇̃ɲːik +
+ + n + + + ktoś, kto ma takie samo imię, jak dana osoba + + namesake + + +
+ +
+ imiesłów + ĩˈmʲjɛswuf +
+ + n + + + (gramatyka) forma czasownika używana jako przymiotnik lub przysłówek; + + participle + + +
+ +
+ imiesłów przymiotnikowy bierny + ĩˈmʲjɛswuf ˌpʃɨ̃mʲjɔtʲɲiˈkɔvɨ ˈbʲjɛrnɨ +
+ + n + + + (gramatyka) forma czasownika, która odnosi się do przedmiotu czynności, której przedmiot ten został poddany, np. widziany, pisany, myty; + + past participle + + +
+ +
+ imiesłów przymiotnikowy czynny + ĩˈmʲjɛswuf ˌpʃɨ̃mʲjɔtʲɲiˈkɔvɨ ˈʧ̑ɨ̃nːɨ +
+ + n + + + (gramatyka) imiesłów, który określa podmiot zdania jako wykonawcę innej czynności, równoczesnej z czynnością orzeczenia zdania + + participle + + +
+ +
+ imigracja + ˌĩmʲiˈɡraʦ̑ʲja +
+ + n + + + napływ cudzoziemców do jakiegoś kraju w celu osiedlenia się w nim + + immigration + + +
+ +
+ imigracyjny + ˌĩmʲiɡraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z imigracją, należący do niej + + immigration + + +
+ +
+ imigrant + ĩˈmʲiɡrãnt +
+ + n + + + osoba przybywająca do jakiegoś kraju w celu osiedlenia się w nim + + immigrant + + +
+ +
+ imikwimod + ˌĩmʲiˈkfʲĩmɔt +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) związek organiczny, lek przeciwnowotworowy, przeciwwirusowy i immunomodulujący; + + imiquimod + + +
+ +
+ imipenem + ˌĩmʲiˈpɛ̃nɛ̃m +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) związek organiczny z grupy karbapenemów, antybiotyk beta-laktamowy o działaniu bakteriobójczym; + + imipenem + + +
+ +
+ imię + ˈĩmʲjɛ +
+ + n + + + indywidualna nazwa osoby i stworzeń wyższych (anioła, boga, diabła itd.); (potocznie, potoczny) również nazwa zwierzęcia, rośliny itp. + + name + first name + + + + imię (1.1) i nazwisko + + name + first name + + +
+ +
+ immanentny +
+ + adj + + + (książkowy) taki, który nie wynika z działań zewnętrznych, tkwiący w naturze czegoś; zawarty w czymś + + immanent + + +
+ +
+ immaterializm + ˌĩmːatɛrʲˈjalʲism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) teoria, według której materia nie istnieje, a wszystko, co odbieramy zmysłowo, odbieramy w wyniku działań Boga, a nie cząsteczek materii; + + immaterialism + + +
+ +
+ immatrykulacja + ˌĩmːatrɨkuˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (studencki) wpisanie kogoś w poczet studentów uczelni wyższej + + matriculation + + +
+ +
+ immoralista + ˌĩmːɔraˈlʲista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik immoralizmu + + immoralist + + + + mężczyzna nie uznający norm moralnych + + immoralist + + +
+ +
+ immoralizm + ˌĩmːɔˈralʲism̥ +
+ + n + + + nieuznawanie norm moralnych + + immoralism + + +
+ +
+ immoralny + ˌĩmːɔˈralnɨ +
+ + adj + + + niepowiązany z jakimikolwiek normami moralnymi lub niezgodny z nimi + + immoral + + +
+ +
+ immunitet +
+ + n + + + przywilej wyłączenia spod prawa ogólnego, który do czasu uchylenia blokuje odpowiedzialność karną; udzielany bywa zwykle ważnym urzędnikom państwowym, sędziom, dyplomatom, parlamentarzystom + + immunity + + +
+ +
+ immunoterapia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) leczenie mające na celu podniesienie lub osłabienie naturalnej odporności organizmu; + + immunotherapy + + +
+ +
+ impaktyt + ĩmˈpaktɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała, która powstała lub została poważnie zmieniona pod wpływem uderzenia meteorytu, w wyniku czego stopieniu ze sobą uległy fragmenty meteorytu i skały, w którą uderzył; + + impactite + + +
+ +
+ impala + ĩmˈpala +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Aepyceros melampus, gatunek afrykańskiej antylopy; + + impala + + +
+ +
+ impanacja +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) (historia, historyczny, historycznie) teoria o obecności Ciała Chrystusa w chlebie i winie po konsekracji; + + impanation + + +
+ +
+ impas +
+ + n + + + zastój, matnia + + impasse + + +
+ +
+ impeachment +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) procedura formalnego oskarżenia o przestępstwo osoby mającej immunitet i zajmującej wysokie stanowisko państwowe; + + impeachment + + +
+ +
+ imperator + ˌĩmpɛˈratɔr +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: dowódca wojskowy + + emperor + imperator + + +
+ +
+ imperatorski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z imperatorem, dotyczący imperatora (np. imperatora Rosji) + + imperial + + +
+ +
+ imperialistyczny +
+ + adj + + + dotyczący imperializmu albo imperialistów; będący wyrazem działań mających na celu podporządkowanie świata + + imperialistic + imperialist + + +
+ +
+ imperializm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) polityka zagraniczna oparta o militaryzm, dążenie do podporządkowania sobie innych krajów, stania się imperium + + imperialism + + +
+ +
+ imperialny +
+ + adj + + + dotyczący imperium, charakterystyczny dla imperium + + imperial + + +
+ +
+ imperium + ĩmˈpɛrʲjũm +
+ + n + + + wielkie i potężne państwo, które podporządkowuje sobie inne kraje + + empire + + +
+ +
+ impertynencja + ˌĩmpɛrtɨ̃ˈnɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + obraźliwe, aroganckie lub niekulturalne słowa czy zachowanie skierowane wobec kogoś + + impertinence + + +
+ +
+ impertynent + ˌĩmpɛrˈtɨ̃nɛ̃nt +
+ + n + + + osoba zachowująca się niegrzecznie, arogancko, obraźliwie lub bezczelnie + + impertinent person + + +
+ +
+ impertynentka +
+ + n + + + kobieta zachowująca się niegrzecznie, arogancko, obraźliwie lub bezczelnie + + impertinent person + + +
+ +
+ impet +
+ + n + + + siła rozpędu + + brunt + impetus + momentum + + + + szybki ruch + + impetus + + +
+ +
+ impetyk +
+ + n + + + człowiek porywczy, gwałtowny, wybuchowy + + hip-shooter + madcap + + +
+ +
+ implant + ˈĩmplãnt +
+ + n + + + ciało obce wszczepiane do organizmu w celu odtworzenia naturalnej funkcji lub estetyki uszkodzonego organu; + + implant + + +
+ +
+ implementacja + ˌĩmplɛ̃mɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (publikatory) (urzędowy) wdrożenie czegoś w życie; + + implementation + + +
+ +
+ implikacja + ˌĩmplʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + następstwo, konsekwencja + + implication + ramification + + +
+ +
+ implikować +
+ + v + + + pociągać za sobą + + implicate + imply + + +
+ +
+ imponderabilia + ˌĩmpɔ̃ndɛraˈbʲilʲja +
+ + n + + + coś, czego nie da się zmierzyć (np. uczucie), ale co ma istotny wpływ na sytuację oraz przebieg wydarzeń + + imponderabilia + + +
+ +
+ imponować + ˌĩmpɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzać w kimś uznanie, podziw + + impress + appeal + + +
+ +
+ imponująco +
+ + adv + + + w sposób, który komuś imponuje + + impressively + + +
+ +
+ imponujący +
+ + adj + + + godny podziwu z powodu rozmiarów + + commanding + grand + imposing + + + + wzbudzający uznanie i zachwyt + + impressive + imposing + magnificent + + +
+ +
+ import + ˈĩmpɔrt +
+ + n + + + (handel, handlowy) (ekonomia, ekonomiczny) przywóz towarów, usług lub kapitału z zagranicy w celu wykorzystania ich na rynku wewnętrznym; + + import + + + + zaimportowane towary + + import + + +
+ +
+ importować +
+ + v + + + (handel, handlowy) sprowadzać towary z innych krajów + + import + + +
+ +
+ impost + ˈĩmpɔst +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) kamienna płyta lub blok stanowiące podporę dla łuku, arkady lub żebra sklepienia + + impost + + +
+ +
+ impotencja + ˌĩmpɔˈtɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) niezdolność mężczyzny do odbycia stosunku płciowego; + + impotence + + +
+ +
+ impresario + ˌĩmprɛˈsarʲjɔ +
+ + n + + + (książkowy) osoba, która organizuje imprezy artystyczne, odpowiada za spotkania, konferencje, podróże itp. artysty, sportowca lub grupy; + + impresario + + +
+ +
+ impresja +
+ + n + + + (sztuka) (literacko) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) utwór, obraz lub film o charakterze subiektywnym i nastrojowym + + impression + + +
+ +
+ impresjonista +
+ + n + + + (sztuka) (literacko) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) przedstawiciel impresjonizmu, osoba tworząca w duchu impresjonizmu, tj. utrwalająca w swoich utworach własne, subiektywne oraz często ulotne wrażenia + + impressionist + + +
+ +
+ impresjonistycznie +
+ + adv + + + w sposób właściwy dla impresjonizmu + + impressionistically + + +
+ +
+ impresjonistyczny +
+ + adj + + + (sztuka) (literacko) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) związany z impresjonizmem, dotyczący impresjonizmu + + impressionistic + impressionist + + + + (sztuka) (literacko) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) charakterystyczny dla impresjonizmu + + impressionistic + impressionist + + +
+ +
+ impresjonizm +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) nurt w sztuce europejskiej i amerykańskiej drugiej połowy XIX wieku; + + impressionism + + +
+ +
+ impreza + ĩmˈprɛza +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zabawa, przyjęcie + + party + + +
+ +
+ imprimatur +
+ + n + + + (kościelny) (administracja) eklezjalne pozwolenie na druk; + + imprimatur + + +
+ +
+ improwizacja +
+ + n + + + komponowanie muzyki, pisanie utworów, wygłaszanie przemówień pod wpływem chwili i bez przygotowania + + improvisation + + +
+ +
+ improwizować +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) wykonywać z jakichkolwiek dostępnych materiałów + + improvise + concoct + + + + prezentować, wykonywać coś bez przygotowania + + improvise + ad-lib + extemporise extemporize + jam + + +
+ +
+ impulsywnie +
+ + adv + + + w sposób impulsywny + + impulsively + + +
+ +
+ impulsywny + ˌĩmpulˈsɨvnɨ +
+ + adj + + + taki, który szybko i wyraziście reaguje na bodźce; taki, który jest porywczy + + impulsive + + +
+ +
+ imputacja + ˌĩmpuˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) uzupełnienie brakujących danych przez wartości sztucznie skonstruowane, np. przez średnią danej zmiennej, w celu zastosowania metod statystycznych wymagających pełnych danych; + + imputation + + +
+ +
+ in situ +
+ + adv + + + w swoim pierwotnym, naturalnym położeniu, miejscu + + in situ + + +
+ +
+ in vitro + ˈĩn ˈvʲitrɔ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) wykonywany w sztucznym środowisku, poza żywym organizmem + + in vitro + + +
+ +
+ in vitro + ˈĩn ˈvʲitrɔ +
+ + adv + + + (biologia, biologiczny) w sztucznym środowisku, poza żywym organizmem + + in vitro + + +
+ +
+ in vitro + ˈĩn ˈvʲitrɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zapłodnienie in vitro (2.1) + + IVF + + +
+ +
+ in vivo + ˈĩn ˈvʲivɔ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) mający miejsce w żywym organizmie + + in vivo + + +
+ +
+ in vivo + ˈĩn ˈvʲivɔ +
+ + adv + + + (biologia, biologiczny) w żywym organizmie + + in vivo + + +
+ +
+ inaczej + ĩˈnaʧ̑ɛj +
+ + adv + + + w inny sposób, nie tak jak jest; odwrotnie, odmiennie + + in another way + + + + w innym przypadku + + otherwise + + +
+ +
+ inauguracja + ˌĩnawɡuˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + uroczyste zapoczątkowanie + + inauguration + + +
+ +
+ inauguracyjny +
+ + adj + + + związany z inauguracją, dotyczący inauguracji + + inaugural + prefatory + + +
+ +
+ incest +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) obcowanie płciowe z kimś blisko spokrewnionym + + incest + + +
+ +
+ ind + ĩnt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu In i liczbie atomowej 49; + + indium + + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, starszy wiek wczesnego triasu, trwający 251 – 249,7 milionów lat temu; + + Induan + + +
+ +
+ indagacja + ˌĩndaˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) wypytywanie kogoś o coś, dopytywanie się, badanie (zwykle w liczbie mnogiej) + + prying + + +
+ +
+ indagacyjny + ˌĩndaɡaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) od indagacja + + plying + + +
+ +
+ indagować + ˌĩndaˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) przeprowadzać indagację, wypytywać kogoś o coś, dopytywać się, badać, zasypywać pytaniami + + inquire + ply somebody with question + + +
+ +
+ indeterminizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) koncepcja dopuszczająca, że ta sama przyczyna może prowadzić do innych skutków; + + indeterminism + + +
+ +
+ indianiec +
+ + n + + + (pogardliwie) Indianin + + redskin + + +
+ +
+ indiański + ĩnˈdʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Indianami, dotyczący Indian + + Indian + American Indian + + +
+ +
+ indoaryjski +
+ + adj + + + o języku: stosowany na subkontynencie indyjskim, wywodzący się z indoirańskiej grupy języków indoeuropejskich + + Indo-Aryan + + + + odnoszący się do Ariów (mieszkańców starożytnych Indii) + + Indo-Aryan + + +
+ +
+ indochiński +
+ + adj + + + odnoszący się do Indochin + + Indochinese + + +
+ +
+ indoeuropeistyka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka zajmująca się badaniem języków indoeuropejskich; + + Indo-European study + + +
+ +
+ indoeuropejski + ˌĩndɔɛwrɔˈpɛjsʲci +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wywodzący się z praindoeuropejskiej wspólnoty językowej lub stanowiący jej kontynuację + + Indo-European + + +
+ +
+ indoktrynacja + ˌĩndɔktrɨ̃ˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + natarczywe, regularne wpajanie komuś jakichś doktryn, idei; + + indoctrination + + +
+ +
+ indoktrynować +
+ + v + + + (książkowy) wpajać w sposób nachalny, manipulatorski i systematyczny jakąś doktrynę, ideologię, religię + + indoctrinate + + +
+ +
+ indolencja + ˌĩndɔˈlɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) bezradność, bezczynność, brak reakcji na sytuację + + indolence + indolency + + +
+ +
+ indonezyjski + ˌĩndɔ̃nɛˈzɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Indonezja + + Indonesian + + +
+ +
+ indonezyjski + ˌĩndɔ̃nɛˈzɨjsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Indonezji + + Indonesian + + +
+ +
+ indris + ˈĩndrʲis +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) owocożerna małpiatka madagaskarska; + + Indri + + +
+ +
+ indukcja +
+ + n + + + etap wprowadzający w danym procesie + + induction + + +
+ +
+ indukowalny +
+ + adj + + + podatny na indukcję + + inducible + + +
+ +
+ industrializacja +
+ + n + + + uprzemysłowienie + + industrialization + + +
+ +
+ industrialny +
+ + adj + + + związany z industrializacją, dotyczący industrializacji + + industrial + + +
+ +
+ indyferentny + ˌĩndɨfɛˈrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + obojętny; taki, który ma bierny stosunek + + indifferent + + +
+ +
+ indygo +
+ + n + + + kolor ciemnobłękitny + + indigo + + +
+ +
+ indygokarmin + ˌĩndɨɡɔˈkarmʲĩn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, sulfonowa pochodna indyga, niebieski barwnik syntetyczny, stosowany w medycynie, przemyśle barwników i jako odczynnik chemiczny; + + indigo carmine + + +
+ +
+ indyjski + ĩnˈdɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Indiami, dotyczący Indii + + Indian + + +
+ +
+ indyk + ˈĩndɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Meleagris, duży hodowlany ptak grzebiący z rodziny kurowatych; + + turkey + + +
+ +
+ indywidualista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (socjologia, socjologiczny) zwolennik indywidualizmu + + individualist + + + + człowiek niezależny i przekorny, mający poczucie odrębności osobistej, niechętnie podporządkowujący się, działający samodzielnie + + individualist + maverick + + +
+ +
+ indywidualistka +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (socjologia, socjologiczny) zwolenniczka indywidualizmu + + individualist + + + + kobieta niezależna i przekorna, mająca poczucie odrębności osobistej, niechętnie podporządkowująca się, działająca samodzielnie + + individualist + + +
+ +
+ indywidualizm +
+ + n + + + poczucie własnej niezależności i odrębności powiązane z dążeniem do zachowania własnych poglądów + + individualism + + +
+ +
+ indywidualizować +
+ + v + + + dokonywać indywidualizacji + + individualize + + +
+ +
+ indywidualnie +
+ + adv + + + dotycząc jednej osoby, konkretnej jednostki + + individually + + + + występując osobno + + individually + on a case by case basis + separately + singly + + +
+ +
+ indywidualność + ˌĩndɨvʲiduˈ<sup>w</sup>alnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zbiór cech stanowiących osobowość danego człowieka; specyfika każdej osoby, jej odrębność + + individuality + + +
+ +
+ indywidualny + ˌĩndɨvʲiduˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + osobny, niezespołowy, pojedynczy, samemu, oddzielny + + individual + + + + właściwy jednostce, typowy dla konkretnej osoby, swoisty + + individual + + +
+ +
+ inercja + ĩˈnɛrʦ̑ʲja +
+ + n + + + bierność, bezwładność, niezdarność, niezgrabność, próżniactwo, lenistwo; bierne poddawanie się, niechęć do czynu + + inertia + + +
+ +
+ infekcja + ĩnˈfɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) proces chorobowy wywołany przez drobnoustroje chorobotwórcze w organizmie; + + infection + + +
+ +
+ infekcyjne zapalenie stawów + ˌĩnfɛkˈʦ̑ɨjnɛ ˌzapaˈlɛ̃ɲɛ ˈstavuf +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zapalenie stawu wywołane przez drobnoustroje w błonie maziowej stawu + + infectious arthritis + + +
+ +
+ infiltracja + ˌĩnfʲilˈtraʦ̑ʲja +
+ + n + + + przesączanie się, przenikanie cieczy lub gazu przez kanaliki i pory jakiegoś ciała stałego + + infiltration + + + + trudno zauważalne przedostawanie się, przenikanie do środowiska obcych wpływów, oddziaływań + + seepage + + +
+ +
+ infinitezymalny + ˌĩnfʲĩɲitɛzɨ̃ˈmalnɨ +
+ + adj + + + nieskończenie mały + + infinitesimal + + +
+ +
+ inflacja + ĩnˈflaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) postępujący spadek wartości pieniądza prowadzący do wzrostu cen; + + inflation + + +
+ +
+ influenca + ˌĩnfluˈ<sup>w</sup>ɛ̃nʦ̑a +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) grypa + + influenza + + +
+ +
+ infoboks + ĩnfɔˈbɔks +
+ + n + + + (neologizm) (informatyka, informatyczny) wyróżniona ramką część artykułu w Wikipediach i projektach siostrzanych, zawierająca najważniejsze informacje dla czytelnika + + infobox + + +
+ +
+ infografika +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (poligrafia) ilustracja z niewielką ilością tekstu wyjaśniająca jakieś zagadnienie + + infographic + information graphic + + +
+ +
+ informacja + ˌĩnfɔrˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + miejsce, w którym udziela się wiadomości z określonej dziedziny + + information office + + + + poinformowanie o czymś, zakomunikowanie + + information + + +
+ +
+ informacyjny + ˌĩnfɔrmaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + dostarczający wiadomości lub innych informacji + + information + informational + message + news + + + + związany z informacjami, ich przesyłaniem i przetwarzaniem + + information + + +
+ +
+ informatyk + ˌĩnfɔrˈmatɨk +
+ + n + + + człowiek zajmujący się zawodowo informatyką + + computer scientist + + +
+ +
+ informatyka + ˌĩnfɔrˈmatɨka +
+ + n + + + nauka o gromadzeniu i przetwarzaniu informacji; + + computer science + informatics + + +
+ +
+ informowanie + ˌĩnfɔrmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: informować + + informing + + +
+ +
+ informować + ˌĩnfɔrˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przekazywać wiadomość i objaśniać + + inform + + +
+ +
+ infradźwięk +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) fala dźwiękowa o częstotliwości zbyt niskiej by być słyszalną dla człowieka (zależnie od definicji poniżej 16 albo 20 Hz); + + infrasound + + +
+ +
+ infrastruktura + ˌĩnfrastrukˈtura +
+ + n + + + podstawowe struktury techniczne lub organizacyjne, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania społeczeństwa, gospodarki lub określonego przedsięwzięcia; + + infrastructure + + +
+ +
+ ingerencja + ˌĩŋɡɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + wpływ na coś, mieszanie się do jakiejś sprawy, interweniowanie, wtrącanie się + + interference + + +
+ +
+ ingrediencja + ˌĩŋɡrɛˈdʲjɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + składnik jakiejś mieszaniny lub przepisu, najczęściej kulinarnego lub mikstury lekarskiej, rzecz wchodząca w skład czegoś + + ingredient + + +
+ +
+ inhalacja + ˌĩnxaˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wdychanie pary wodnej, gazów lub substancji w celach leczniczych + + inhalation + + +
+ +
+ inherentny + ˌĩnxɛˈrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + nierozłącznie z czymś związany, tkwiący w istocie, strukturze, naturze czegoś + + inherent + + +
+ +
+ inhibitor + ˌĩnçiˈbʲitɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja zwalniająca lub hamująca reakcję chemiczną; + + inhibitor + + +
+ +
+ inicjacja + ˌĩɲiˈʦ̑ʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ceremonia przyjęcia nowego członka + + initiation + + + + wtajemniczenie w coś, zaznajomienie się z czymś nowym, zapoznanie się + + initiation + + + + rozpoczęcie czynności, procesu działania + + initiation + + +
+ +
+ inicjalizować + ˌĩɲiʦ̑ʲjalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadawać czemuś stan początkowy; rozpoczynać coś + + initialise + + +
+ +
+ inicjatywa +
+ + n + + + propozycja zrealizowania określonych działań + + initiative + + + + skłonność do samodzielnego inicjowania działań + + initiative + + + + w grach: pierwszeństwo dające przewagę + + initiative + + +
+ +
+ inicjować +
+ + v + + + dawać czemuś początek + + initiate + + +
+ +
+ iniekcja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zastrzyk + + injection + + +
+ +
+ inkantacja + ˌĩŋkãnˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obrzędowe zaklęcie + + encantation + incantation + + +
+ +
+ inklinacja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) nachylenie, kąt nachylenia + + inclination + + +
+ +
+ inkorporacja + ˌĩŋkɔrpɔˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wcielenie, włączenie do jakiejś całości, zwłaszcza jednego terytorium w innego państwa + + incorporation + + +
+ +
+ inkrementacja + ˌĩŋkrɛ̃mɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) operacja zwiększenia wartości o jeden; + + increment + incrementation + + +
+ +
+ inkryminacja +
+ + n + + + oskarżenie, zarzut + + criminalization + + +
+ +
+ inkryminować + ˌĩŋkrɨ̃mʲĩˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obwiniać, stawiać zarzuty + + incriminate + + +
+ +
+ inkubator + ˌĩŋkuˈbatɔr +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) urządzenie do podtrzymywania procesów życiowych wcześniaków w ściśle kontrolowanych warunkach; + + incubator + + +
+ +
+ inkunabuł + ˌĩŋkũˈnabuw +
+ + n + + + (bibliotekoznawstwo, bibliotekoznawczy) książka wydrukowana w Europie przed 1501 rokiem (przed XVI wiekiem); + + incunabulum + incunable + + +
+ +
+ inkwizycja + ˌĩŋkfʲiˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) system śledczo-sądowniczy Kościoła katolickiego, działający od XIII do XIX wieku; + + Inquisition + + +
+ +
+ inkwizycyjny +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z kościelną inkwizycją, dotyczący kościelnej inkwizycji + + inquisitorial + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) śledczy, taki gdzie prowadzi się śledztwo, dochodzenie + + inquisitorial + + +
+ +
+ innowacja +
+ + n + + + proces wprowadzenia czegoś nowego, ulepszania czegoś + + innovation + novelty + + +
+ +
+ innowierca + ˌĩnːɔˈvʲjɛrʦ̑a +
+ + n + + + człowiek wyznający religię inną niż osoba mówiąca lub inną niż dominująca w jakimś środowisku + + dissenter + + +
+ +
+ inność +
+ + n + + + bycie innym, odznaczanie się cechami różniącymi daną rzecz czy osobę od innej + + otherness + + +
+ +
+ inny + ˈĩnːɨ +
+ + adj + + + odmienny, wyglądający, zachowujący się inaczej niż zwykle + + different + + + + w użyciu rzeczownikowym ktoś inny (2.1), coś innego + + else + + +
+ +
+ inny + ˈĩnːɨ +
+ + indefinitePronoun + + + nie ten, jakiś odmienny + + other + another + + +
+ +
+ innymi słowy + ĩnˈːɨ̃mʲi ˈswɔvɨ +
+ + inaczej mówiąc, ujmując coś w innych słowach + + in other words + + +
+ +
+ inochód + ĩˈnɔxut +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) sposób poruszania się niektórych zwierząt czworonożnych (kopytnych i psowatych), polegający na stawianiu jednocześnie raz obu kończyn prawych, raz lewych; + + pace + + +
+ +
+ inozytol +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy cukroli; + + inositol + + +
+ +
+ inscenizacja + ˌĩw̃sʦ̑ɛ̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) wystawienie utworu dramatycznego na scenie + + staging + + +
+ +
+ insektarium +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) wiwarium przeznaczone do hodowli owadów lub stawonogów; + + insectarium + + +
+ +
+ inseminacja + ˌĩw̃sɛ̃mʲĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) sztuczne zapłodnienie poprzez wprowadzenie do dróg rodnych samicy nasienia pobranego od samca; + + insemination + + +
+ +
+ inspekcja + ĩw̃ˈspɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + kontrola działalności jakiejś instytucji lub stanu jakiegoś miejsca + + inspection + + +
+ +
+ inspiracja + ˌĩw̃spʲiˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + natchnienie, twórczy zapał, wena + + inspiration + + +
+ +
+ inspirator + ˌĩw̃spʲiˈratɔr +
+ + n + + + ten, kto zachęca, daje pomysł, sugeruje, inspiruje + + inspirer + + +
+ +
+ inspirować +
+ + v + + + dostarczać natchnienia + + inspire + + + + czerpać natchnienie + + be inspired + + +
+ +
+ inspirująco +
+ + adv + + + w sposób inspirujący, dając inspirację + + inspirationally + + +
+ +
+ instalacja + ˌĩw̃staˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (sztuka) przestrzenne dzieło sztuki zaaranżowane z przedmiotów; + + installation + + + + (technologia, technika, techniczny) czynność instalowania – montowanie czegoś z części i podzespołów + + installation + + + + (technologia, technika, techniczny) system urządzeń, przewodów tworzący jakąś całość + + installation + + +
+ +
+ instalator +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) osoba zakładająca instalację + + installer + plumber + fitter + + +
+ +
+ instalować + ˌĩw̃staˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) umieszczać program komputerowy na komputerze tak, aby poprawnie działał + + install + + + + montować jakieś urządzenie do pracy w danym miejscu lub warunkach + + install + + +
+ +
+ instancja +
+ + n + + + (administracja) dany stopień organizacyjny w układzie podległych sobie instytucji + + instance + + +
+ +
+ instant + ˈĩw̃stãnt +
+ + adj + + + (spożywczy) błyskawiczny, natychmiastowy – o potrawach i produktach w handlu, gotowych po zalaniu wrzątkiem + + instant + + +
+ +
+ instrukcja + ĩw̃ˈstrukʦ̑ʲja +
+ + n + + + książka lub broszura z opisem działania + + manual + + + + zbiór zasad zalecających postępowanie w określonej dziedzinie + + instruction + + +
+ +
+ instruktaż +
+ + n + + + udzielanie komuś instrukcji, wskazówek + + instruction + + +
+ +
+ instruktor + ĩw̃ˈstruktɔr +
+ + n + + + osoba instruująca, ucząca na kursie + + instructor + trainer + + +
+ +
+ instrument + ĩw̃ˈstrũmɛ̃nt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przyrząd wytwarzający dźwięk, (zobacz) instrument muzyczny + + instrument + + + + (medycyna, medyczny) narzędzie chirurgiczne; + + instrument + + +
+ +
+ instrument muzyczny +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przyrząd służący do wytwarzania dźwięków muzycznych; + + musical instrument + instrument + + +
+ +
+ instrumentalny +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wykonywany za pomocą instrumentów muzycznych, bez udziału śpiewu + + instrumental + + +
+ +
+ instrumentariuszka + ˌĩw̃strũmɛ̃ntarʲˈjuʃka +
+ + n + + + pielęgniarka asystująca przy operacji, pomagająca przy jej przygotowaniu + + scrub nurse + + +
+ +
+ instynkt + ˈĩw̃stɨ̃ŋkt +
+ + n + + + wrodzona zdolność nieracjonalnego, acz adekwatnego zachowywania się w danej sytuacji + + instinct + + +
+ +
+ instynktownie +
+ + adv + + + w sposób instynktowny + + instinctively + + +
+ +
+ instynktowny + ˌĩw̃stɨ̃ŋkˈtɔvnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od: instynkt + + instinctive + + +
+ +
+ instytucja + ˌĩw̃stɨˈtuʦ̑ʲja +
+ + n + + + zakład o charakterze publicznym zajmujący się określonym zakresem spraw + + institution + + +
+ +
+ instytucjonalny + ˌĩw̃stɨtuʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + związany z instytucją, właściwy instytucji, instytucjonalności + + institutional + + +
+ +
+ instytut + ĩw̃ˈstɨtut +
+ + n + + + nazwa różnego typu instytucji, przede wszystkim naukowo-badawczych i dydaktycznych; + + institute + + +
+ +
+ insula +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) kamienica czynszowa w starożytnym Rzymie; + + insula + + +
+ +
+ insulina + ˌĩw̃suˈlʲĩna +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) hormon produkowany przez trzustkę; + + insulin + + +
+ +
+ insulinooporność + ˌĩw̃sulʲĩnɔːˈpɔrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie homeostazy glukozy polegające na zmniejszeniu czułości mięśni, tkanki tłuszczowej, wątroby i innych tkanek organizmu na insulinę; + + insulin resistance + + +
+ +
+ insurekcja + ˌĩw̃suˈrɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + powstanie zbrojne + + insurrection + insurgency + + +
+ +
+ insynuacja +
+ + n + + + osąd, opinia, wypowiedź przypisująca komuś niegodziwe lub nieprawdziwe zamiary, czyny lub myśli; często nie wprost, a z użyciem aluzji + + insinuation + + +
+ +
+ intarsja + ĩnˈtarsʲja +
+ + n + + + (sztuka) metoda zdobnicza polegająca na zdobieniu przedmiotów drewnianych innymi gatunkami drewna; + + intarsia + inlay + + +
+ +
+ integracja + ˌĩntɛˈɡraʦ̑ʲja +
+ + n + + + połączenie danych części w całość (włączenie elementu do całości) + + integration + + +
+ +
+ integracyjny +
+ + adj + + + dotyczący integracji + + integrative + + +
+ +
+ integralność +
+ + n + + + nierozdzielność, związek całości + + integrity + + +
+ +
+ integralny + ˌĩntɛˈɡralnɨ +
+ + adj + + + nierozerwalnie związany z czymś + + integral + + +
+ +
+ integrować +
+ + v + + + (książkowy) scalać + + integrate + + +
+ +
+ intelekt + ĩnˈtɛlɛkt +
+ + n + + + zdolność człowieka do myślenia, zdobywania wiedzy, wyciągania logicznych wniosków, korzystania z posiadanej wiedzy i doświadczenia + + intellect + + +
+ +
+ intelektualista +
+ + n + + + człowiek posiadający dużą wiedzę i imponujące zdolności umysłowe + + intellectual + + +
+ +
+ intelektualizacja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) jeden z mechanizmów obronnych polegający na uciekaniu od rzeczywistych przykrych zdarzeń do przestrzeni abstrakcyjnej, dzięki czemu następuje ich odrealnienie + + intellectualization + + + + nabieranie lub nadawanie czemuś cech intelektualnych + + intellectualization + + +
+ +
+ intelektualizm +
+ + n + + + pogląd, który przypisuje intelektowi fundamentalne lub wyłączne znaczenie w procesie poznawczym + + intellectualism + + +
+ +
+ intelektualny + ˌĩntɛlɛktuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + dotyczący intelektu lub intelektualistów + + intellectual + + +
+ +
+ inteligencja + ˌĩntɛlʲiˈɡɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + sprawność umysłowa, umiejętność polegająca na rozumieniu danych sytuacji; + + intelligence + + +
+ +
+ inteligentny + ˌĩntɛlʲiˈɡɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + odznaczający się inteligencją + + intelligent + + +
+ +
+ intencja + ĩnˈtɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + chęć, zamiar + + intention + intent + + +
+ +
+ intencjonalny + ˌĩntɛ̃nʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + stanowiący intencję, mający coś na celu, umyślny, celowy, zamierzony + + intentional + + +
+ +
+ intendentura +
+ + n + + + jednostka organizacyjna zajmująca się dostarczaniem niezbędnego zaopatrzenia dla wojska, szpitali itp. + + commissariat + + +
+ +
+ intensyfikacja + ˌĩntɛ̃w̃sɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + sprawianie, że coś jest intensywniejsze, silniejsze; nasilenie czegoś + + intensification + + +
+ +
+ intensywna terapia + ˌĩntɛ̃w̃ˈsɨvna tɛˈrapʲja +
+ + n + + + leczenie chorych w stanie zagrożenia życia; + + critical care + intensive care + intensive therapy + intensive treatment + + +
+ +
+ intensywnie + ˌĩntɛ̃w̃ˈsɨvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób intensywny + + intensely + intensively + + +
+ +
+ intensywność + ˌĩntɛ̃w̃ˈsɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + stopień nasycenia czegoś; natężenie + + intensity + + +
+ +
+ intensywny + ˌĩntɛ̃w̃ˈsɨvnɨ +
+ + adj + + + natężony, mocny, nasycony + + intensive + + +
+ +
+ interakcja + ˌĩntɛrˈakʦ̑ʲja +
+ + n + + + wzajemne oddziaływanie na siebie obiektów (osób, przedmiotów, zjawisk itp.); zetknięcie, spotkanie kilku akcji lub dążeń + + interaction + + +
+ +
+ interaktywnie +
+ + adv + + + w sposób interaktywny + + interactively + + +
+ +
+ interaktywny + ˌĩntɛrakˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) o sprzęcie, programie komputerowym: wymagający czynnego udziału człowieka, reagujący na akcje użytkownika, umożliwiający jego wpływ na przebieg wydarzeń, formę dzieła + + interactive + + +
+ +
+ intercyza + ˌĩntɛrˈʦ̑ɨza +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kontrakt przedmałżeński/przedślubny, umowa między narzeczonymi lub małżonkami o zachowaniu odrębnych majątków, rezygnacji ze wspólnoty majątkowej + + prenup + prenuptial agreement + marriage articles + pre-nup + + +
+ +
+ interdyscyplinarny + ˌĩntɛrdɨsʦ̑ɨplʲĩˈnarnɨ +
+ + adj + + + dotyczący kilku dyscyplin naukowych + + interdisciplinary + + +
+ +
+ interes + ĩnˈtɛrɛs +
+ + n + + + sprawa (do załatwienia) + + interest + + +
+ +
+ interesować + ˌĩntɛrɛˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzać zainteresowanie, ciekawić + + interest + + + + być ciekawym czegoś, mieć zainteresowanie (hobby) + + be interest in + take interest in + + +
+ +
+ interesujący + ˌĩntɛrɛsuˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + ciekawy, zajmujący + + interesting + + +
+ +
+ interfejs + ĩnˈtɛrfɛjs +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) charakterystyczny zestaw poleceń rozpoznawanych przez automat + + interface + + + + (technologia, technika, techniczny) charakterystyczny zestaw suwaków, pokręteł i przycisków, umieszczonych na tablicy rozdzielczej przyrządu + + interface + + + + (technologia, technika, techniczny) sposób połączenia różnych urządzeń lub modułów programowych, umożliwiający przeniesienie energii lub informacji; + + interface + + +
+ +
+ interfejs użytkownika + ĩnˈtɛrfɛjs ˌuʒɨtkɔvʲˈɲika +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) część oprogramowania odpowiadająca za interakcję między aplikacją i użytkownikiem; + + user interface + + +
+ +
+ interferencja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zjawisko powstawania nowego, przestrzennego rozkładu amplitudy fali (wzmocnienia i wygaszenia) w wyniku nakładania się na siebie fal; + + interference + + +
+ +
+ interglacjał + ˌĩntɛrˈɡlaʦ̑ʲjaw +
+ + n + + + cieplejszy okres między dwoma zlodowaceniami; + + interglacial + + +
+ +
+ interkalacja + ˌĩntɛrkaˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) odwracalny proces umieszczenia cząsteczki lub całej grupy cząsteczek między dwiema innymi cząsteczkami lub grupami cząsteczek; + + intercalation + + + + (fizyka, fizyczny) proces wprowadzania obcych atomów lub cząsteczek do struktury krystalicznej; jego cechą charakterystyczną jest słabe wiązanie obcych atomów lub cząsteczek oraz odwracalność + + intercalation + + + + dodanie dodatkowego dnia, tygodnia albo miesiąca w roku kalendarzowym, aby dopasować kalendarz do pory roku; + + intercalation + + +
+ +
+ interkom +
+ + n + + + system łączności wewnętrznej zwłaszcza pojazdu albo budynku + + intercom + + +
+ +
+ interkreatywność + ˌĩntɛrkrɛaˈtɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zdolność kreowania interakcji w multimediach, poprzez tworzenie nowych jakości i innowacyjnych rozwiązań + + intercreative + + +
+ +
+ interlingua + ˌĩntɛrˈlʲĩŋɡva +
+ + n + + + międzynarodowy sztuczny język pomocniczy; + + Interlingua + + +
+ +
+ interlokutor + ˌĩntɛrlɔˈkutɔr +
+ + n + + + (książkowy) osoba prowadząca z kimś rozmowę + + interlocutor + + +
+ +
+ intermezzo +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) forma przejścia w obrębie utworu lub sztuki + + intermezzo + + +
+ +
+ internacjonalizm +
+ + n + + + współpraca, solidarność międzynarodowa + + internationalism + + +
+ +
+ internat +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) zakład mieszczący mieszkania przeznaczone dla młodzieży uczącej się poza miejscem zamieszkania + + dorm + + +
+ +
+ internauta + ˌĩntɛrˈnawta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) użytkownik Internetu + + internaut + + +
+ +
+ internetowy + ˌĩntɛrnɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący internetu; korzystający z internetu; umieszczony w internecie; wykorzystujący do działania internet + + internet + + +
+ +
+ internista + ˌĩntɛrʲˈɲista +
+ + n + + + lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób wewnętrznych + + internist + + +
+ +
+ internować + ˌĩntɛrˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + osadzać w obozach rozbrojone wojska, biorące udział w wojnie, które przekroczyły granicę państwa neutralnego + + intern + + + + pozbawiać wolności osoby uznane za niebezpieczne politycznie + + intern + + +
+ +
+ interpelacja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pisemne zapytanie kierowane do członka rządu przez parlamentarzystę + + interpellation + + +
+ +
+ interpolacja + ˌĩntɛrpɔˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) przybliżanie funkcji za pomocą innej funkcji, zwykle wielomianu, tak aby były sobie równe w zadanych punktach; + + interpolation + + +
+ +
+ interpretacja + ˌĩntɛrprɛˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wykładnia, wyjaśnienie, tłumaczenie; + + interpretation + + +
+ +
+ interpretacyjny +
+ + adj + + + dotyczący interpretacji + + interpretative + interpretive + + +
+ +
+ interpretować + ˌĩntɛrprɛˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozumieć coś na swój sposób + + interpret + + +
+ +
+ interpunkcja + ˌĩntɛrˈpũŋkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) użycie znaków przestankowych w piśmie + + punctuation + + +
+ +
+ interrogacja + ˌĩntɛrːɔˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) zadawanie pytań podczas przesłuchania w śledztwie + + interrogation + + +
+ +
+ interseksualizm + ˌĩntɛrsɛksuˈ<sup>w</sup>alʲism̥ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) posiadanie cielesnych cech obu płci + + intersexuality + + +
+ +
+ interview + ĩnˈtɛrvʲju +
+ + n + + + wywiad przeprowadzony przez dziennikarza + + interview + + +
+ +
+ interwał + ĩnˈtɛrvaw +
+ + n + + + odległość między wysokościami dwóch dźwięków; + + interval + + +
+ +
+ interwencja + ˌĩntɛrˈvɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + wejście pomiędzy, mieszać się do czegoś aby osiągnąć zamierzony cel + + intervention + + +
+ +
+ interwencjonizm + ˌĩntɛrvɛ̃nˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (ekonomia, ekonomiczny) polityka interwencji w sprawy ekonomiczne własnego państwa + + interventionism + + +
+ +
+ interwenient + ˌĩntɛrˈvɛ̃ɲɛ̃nt +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) osoba, która interweniuje + + intervener + + +
+ +
+ intifada + ˌĩntʲiˈfada +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) arabskie określenie buntu, rebelii, powstania; + + intifada + + +
+ +
+ intonacja + ˌĩntɔ̃ˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) sposób akcentowania wyrazów i zdań; + + intonation + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rozpoczęcie śpiewu zbiorowego przez jedną osobę; zaśpiew; + + intonation + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sposób wydobywania dźwięków, szczególnie w śpiewie, na instrumencie smyczkowym lub dętym; + + intonation + + +
+ +
+ intonować + ˌĩntɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (językoznawstwo, językoznawczy) mówić, odpowiednio akcentując i modulując głos + + intone + + +
+ +
+ intramarginalny + ˌĩntrãmarʲɟĩˈnalnɨ +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) odbywający się w ramach dopuszczalnych wahań kursów (o interwencjach walutowych) + + intramarginal + + + + (geografia, geograficzny) dotyczący strefy między czołem lodowca a moreną czołową, pochodzący z tej strefy, związany z nią + + intramarginal + + +
+ +
+ intratny + ĩnˈtratnɨ +
+ + adj + + + przynoszący zysk + + lucrative + + +
+ +
+ introdukcja + ˌĩntrɔˈdukʦ̑ʲja +
+ + n + + + wstęp, przedstawienie czegoś, początek + + introduction + + +
+ +
+ introligator + ˌĩntrɔlʲiˈɡatɔr +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) (rzemiosło, rzemieślniczy) osoba zajmująca się zawodowo oprawą książek i innych wydawnictw; + + bookbinder + + +
+ +
+ introligatornia + ˌĩntrɔlʲiɡaˈtɔrʲɲa +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) (rzemiosło, rzemieślniczy) zakład rzemieślniczy, w którym oprawia się książki i inne wydawnictwa + + bindery + + +
+ +
+ intronizacja +
+ + n + + + wyniesienie na tron, objęcie władzy królewskiej lub wysokiego stanowiska kościelnego + + enthronement + + +
+ +
+ introspekcja + ˌĩntrɔˈspɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) analiza własnych procesów psychicznych + + introspection + + +
+ +
+ introwertyk +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) człowiek skupiony na swoich uczuciach, myślach i sprawach, nakierowany na swoje własne wnętrze + + introvert + + +
+ +
+ intruz +
+ + n + + + człowiek który dostał się gdzieś bezprawnie, łamiąc zakazy + + intruder trespasser + + + + człowiek niemile widziany w danym miejscu + + interloper + + +
+ +
+ intryga + ĩnˈtrɨɡa +
+ + n + + + chytre, podstępne działanie, zwykle przez wzajemne skłócenie jakichś osób, zmierzające do osiągnięcia jakiegoś celu + + intrigue + plot + + +
+ +
+ intuicja + ˌĩntuˈ<sup>j</sup>iʦ̑ʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) proces polegający na poznaniu prawdy za pomocą wewnętrznego przekonania + + intuition + + + + (potocznie, potoczny) zdolność przeczuwania, przewidywania + + intuition + + + + (psychologia, psychologiczny) proces myślowy polegający na szybkim dopasowaniu danej sytuacji do znanych już szablonów i zależności, objawiący się w postaci nagłego przebłysku myślowego; + + intuition + + +
+ +
+ intuicyjnie + ˌĩntu<sup>j</sup>iˈʦ̑ɨjɲɛ +
+ + adv + + + za pomocą intuicji + + intuitively + + +
+ +
+ intuicyjny + ˌĩntu<sup>j</sup>iˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + wynikający z intuicji, osiągnięty za pomocą intuicji + + intuitive + visceral + + +
+ +
+ intymność +
+ + n + + + cecha tego, co jest intymne, osobiste; osobisty charakter czegoś + + intimacy + + +
+ +
+ intymny + ĩnˈtɨ̃mnɨ +
+ + adj + + + mocno osobisty + + intimate + + +
+ +
+ inulina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) polisacharyd, roślinna substancja, którą stosuje się m.in. w diagnostyce chorób nerek; + + inulin + + +
+ +
+ inwalida + ˌĩnvaˈlʲida +
+ + n + + + osoba, która jest pozbawiona możliwości pracy (całkowicie lub połowicznie) ze względu na kalectwo, utratę zdrowia + + handicapped + + +
+ +
+ inwazja + ĩnˈvazʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) najazd lub wtargnięcie zbrojne na czyjeś terytorium; + + invasion + infestation + + +
+ +
+ inwektywa +
+ + n + + + zniewaga, obelga + + invective + + +
+ +
+ inwencja + ĩnˈvɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + pomysłowość, wynalazczość, kreatywność + + invention + + +
+ +
+ inwentaryzacja + ˌĩnvɛ̃ntarɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + spisywanie inwentarza + + inventory + stocktaking + + +
+ +
+ inwentaryzator +
+ + n + + + osoba odpowiedzialna za inwentaryzowanie mienia oraz prowadzenie jego rejestrów – inwentarzy + + inventory co-ordinator + registrar + + +
+ +
+ inwentarz + ĩnˈvɛ̃ntaʃ +
+ + n + + + trwałe składniki majątku danej osoby fizycznej lub prawnej + + inventory + + +
+ +
+ inwersja +
+ + n + + + odwrócenie naturalnej lub zwyczajnej kolejności w czymś + + inversion + + +
+ +
+ inwestor + ĩnˈvɛstɔr +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) osoba lub firma/spółka dokonująca inwestycji + + investor + + +
+ +
+ inwestować + ˌĩnvɛˈstɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać inwestycji + + invest + + +
+ +
+ inwestycja + ˌĩnvɛˈstɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) nakład gospodarczy na tworzenie lub zwiększanie majątku trwałego; + + investment + capital expenditure + + +
+ +
+ inwigilacja +
+ + n + + + tajna obserwacja kogoś lub tajny nadzór nad kimś; + + surveillance + + +
+ +
+ inżynier + ĩn͇ˈʒɨ̃ɲɛr +
+ + n + + + człowiek zajmujący się zawodowo inżynierią, mający wyższe wykształcenie techniczne; + + engineer + + +
+ +
+ inżynieria + ˌĩn͇ʒɨ̃ˈɲɛrʲja +
+ + n + + + nauka wykorzystująca matematykę, technologię i praktyczne doświadczenie do projektowania, produkowania i kontrolowania obiektów bądź procesów służących człowiekowi + + engineering + + +
+ +
+ iperyt + iˈpɛrɨt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) (potocznie, potoczny) iperyt siarkowy, bojowy środek trujący + + yperite + + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) każdy związek organiczny mający budowę zbliżoną do iperytu (1.1) będący bojowym środkiem trującym i wykazujący podobne do niego działanie parzące i trujące lub też mieszanina takich związków; + + mustard + mustard gas + + +
+ +
+ iperyt azotowy + iˈpɛrɨt ˌazɔˈtɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) każdy związek organiczny z grupy amin będący azotowym analogiem iperytu siarkowego oraz parzącym bojowym środkiem trującym o właściwościach alkilujących i toksycznych; + + nitrogen mustard + + +
+ +
+ iperyt bromowy + iˈpɛrɨd brɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek siarkoorganiczny z grupy tioeterów, bromowy analog iperytu siarkowego, parzący bojowy środek trujący stosowany bez powodzenia w czasie I wojny światowej; + + 1 bromo- 2 ethane + bis- sulfide + + +
+ +
+ iperyt siarkowy + iˈpɛrɨtʲ ɕarˈkɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) każdy związek siarkoorganiczny o budowie zbliżonej do iperytu siarkowego (1.1) będący parzącym bojowym środkiem trującym i wykazujący podobne do niego działanie parzące i trujące lub też mieszanina takich związków + + sulfur mustard + sulphur mustard + + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek siarkoorganiczny z grupy tioeterów stosowany jako parzący bojowy środek trujący, gęsta, oleista ciecz o działaniu silnie trującym, po raz pierwszy zastosowany z powodzeniem w 1917 roku pod Iprą w Belgii; + + mustard gas + sulfur mustard + bis sulfide + bis thioether + sulphur mustard + yperite + + +
+ +
+ iperyt tlenowy + iˈpɛrɨt ːlɛ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek siarkoorganiczny z grupy tioeterów będący jednocześnie eterem, parzący bojowy środek trujący z grupy iperytów o zbliżonych do iperytu siarkowego właściwościach chemicznych i toksycznych; + + 1 2 2 ethoxy- ethane + O-mustard + T + agent T + bis- ether + + +
+ +
+ ipsylon + ipˈsɨlɔ̃n + ipˈsʲilɔ̃n +
+ + n + + + nazwa dwudziestej litery alfabetu greckiego, υ; + + upsilon + + +
+ +
+ iranistyka + ˌirãˈɲistɨka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka zajmująca się badaniem języków irańskich i irańskiego obszaru kulturowego (Afganistan, Iran oraz Tadżykistan) + + Iranian study + + +
+ +
+ iranka + iˈrãŋka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Irania gutturalis, gatunek niewielkich ptaków z rodziny muchołówkowatych; + + irania + + +
+ +
+ irański + iˈrãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Iran + + Iranian + + +
+ +
+ irbis śnieżny +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Panthera uncia Schreber, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Azji Środkowej; + + snow leopard + ounce + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + ounce + snow leopard + + +
+ +
+ ircha +
+ + n + + + rodzaj zamszu + + shammy + + +
+ +
+ irga + ˈirɡa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cotoneaster, rodzaj roślin z rodziny różowatych; + + cotoneaster + + +
+ +
+ irga Dielsa + ˈirɡa ˈdʲilsa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cotoneaster dielsianus, gatunek krzewu ozdobnego z rodziny różowatych + + Diels' cotoneaster + + +
+ +
+ irlandzki + irˈlãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Irlandii lub Irlandczyków + + Irish + + +
+ +
+ irlandzkie bliźnięta + irˈlãnʦ̑ʲcɛ blʲiʑˈɲɛ̃nta +
+ + n + + + rodzeństwo urodzone w odstępie ok. roku + + Catholic twins + + +
+ +
+ irokez + iˈrɔkɛs +
+ + n + + + włosy ułożone w stojący grzebień, kojarzone z subkulturą punk + + mohawk + + +
+ +
+ ironia + iˈrɔ̃ɲja +
+ + n + + + zawoalowana drwina, szyderstwo lub złośliwość ukryte pod pozorną aprobatą; + + irony + + +
+ +
+ ironicznie + ˌirɔ̃ˈɲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + używając ironii; pozornie szczerze/prawdziwie + + ironically + + +
+ +
+ ironiczny + ˌirɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zawierający ukryte szyderstwo, drwiący pod pozorem czegoś innego + + ironic + + +
+ +
+ ironizować + ˌirɔ̃ɲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mówić o czymś w sposób ironiczny / z ironią + + ironize + ironise + + +
+ +
+ irracjonalność +
+ + n + + + cecha tego, co jest irracjonalne + + irrationality + + +
+ +
+ irracjonalny + ˌirːaʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + sprzeczny z rozumem, rozsądkiem + + irrational + + +
+ +
+ iryd + ˈirɨt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ir i liczbie atomowej 77 + + iridium + + +
+ +
+ irydowanie +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna wprowadzenia atomu irydu do cząsteczki związku chemicznego + + iridation + + +
+ +
+ irygacja +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) sztuczne nawadnianie pól; + + irrigation + + + + (medycyna, medyczny) zabieg przeprowadzany w celach leczniczych lub higienicznych polegający na przepłukiwaniu jamy ciała (np. pochwy, odbytnicy, nosa) roztworem leku lub ciepłą wodą; + + irrigation + + +
+ +
+ iryjski +
+ + adj + + + związany z Iryjczykami, dotyczący Iryjczyków + + Irish + + +
+ +
+ irytacja + ˌirɨˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + stan rozdrażnienia + + irritation + + +
+ +
+ irytować + ˌirɨˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + drażnić, denerwować kogoś + + irritate + + + + denerwować się, wpadać w irytację + + annoy + + +
+ +
+ iryzacja +
+ + n + + + zjawisko optyczne polegające na powstawaniu tęczowych barw; + + iridescence + goniochromism + pearlescence + + +
+ +
+ iskać + ˈiskaʨ̑ +
+ + v + + + usuwać pasożyty żyjące we włosach ludzi lub sierści zwierząt poprzez wyszukiwanie i łapanie (wyskubywanie) ich palcami + + louse + pick out louse + + +
+ +
+ iskra + ˈiskra +
+ + n + + + rozżarzona cząstka płonącego ciała oddzielająca się od całości + + spark + sparkle + + +
+ +
+ islam + ˈislãm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religia monoteistyczna założona przez Mahometa; + + Islam + + +
+ +
+ islamista + ˌislãˈmʲista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik islamizmu + + Islamist + + +
+ +
+ islamistyka + ˌislãˈmʲistɨka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dziedzina nauki zajmująca się badaniami nad islamem; + + Islamic studies + + +
+ +
+ islamizacja + ˌislãmʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (socjologia, socjologiczny) proces narzucania islamu albo poddawania się wpływom islamu + + Islamization + + +
+ +
+ islamizm + isˈlãmʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) islam polityczny – doktryna polityczna oparta na islamie, łącząca religię z ideologią, w której Koran uznany jest za podstawę prawa i polityki państwa; + + Islamism + + +
+ +
+ islamizować + ˌislãmʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wprowadzać islam, poddawać coś pod wpływy islamu + + Islamize + + +
+ +
+ islamofaszysta +
+ + n + + + zwolennik islamofaszyzmu, radykalnej postaci islamu o wielu cechach wspólnych z faszyzmem + + Islamofascist + + +
+ +
+ islamofaszystowski +
+ + adj + + + mający związek z islamofaszyzmem, radykalną postacią islamu o wielu cechach wspólnych z faszyzmem + + Islamofascist + + +
+ +
+ islamofaszyzm + ˌislãmɔˈfaʃɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) radykalna postać islamu o wielu cechach wspólnych z faszyzmem + + Islamofascism + + +
+ +
+ islamofobia + ˌislãmɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + uprzedzenie, niechęć, wrogość w stosunku do islamu i muzułmanów; + + Islamophobia + + +
+ +
+ islamski + isˈlãmsʲci +
+ + adj + + + związany z islamem, dotyczący islamu + + Islamic + + +
+ +
+ islandzki + isˈlãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Islandii lub Islandczyków + + Icelandic + + +
+ +
+ islandzki + isˈlãnʦ̑ʲci +
+ + n + + + język urzędowy Islandii; + + Icelandic + + +
+ +
+ istnienie + iˈstʲɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + bycie, trwanie, występowanie, egzystencja + + existence + subsistence + + + + wyodrębniona całość, istota, byt + + being + entity + living + + +
+ +
+ istnieć + ˈistʲɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + być, występować w rzeczywistości + + exist + be + + +
+ +
+ istota + iˈstɔta +
+ + n + + + stworzenie, osoba, żyjący organizm, postać + + creature + + +
+ +
+ istotnie + iˈstɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + w znaczącym i/lub znacznym stopniu + + actually + considerably + constitutionally + constitutively + essentially + fundamentally + + +
+ +
+ istotnie + iˈstɔtʲɲɛ +
+ + particle + + + …potwierdzająca rację tego, co ktoś wcześniej oznajmił + + really + truly + admittedly + in fact + in point of fact + indeed + + +
+ +
+ istotność +
+ + n + + + to, co stanowi istotę sprawy + + meaningfulness + pertinence + pertinency + salience + significance + + +
+ +
+ istotny + iˈstɔtnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest istotą czegoś; jest charakterystyczny, specyficzny, ważny + + essential + + + + taki, który jest prawdziwy, rzeczywisty + + true + real + + +
+ +
+ iteracja + ˌitɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (informatyka, informatyczny) jednokrotne powtórzenie algorytmu (etap liczenia) + + iteration + + + + (matematyka, matematyczny) (informatyka, informatyczny) metoda obliczania polegająca na wielokrotnym powtarzaniu tego samego algorytmu; + + iteration + + +
+ +
+ iterb + ˈitɛrp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Yb i liczbie atomowej 70; + + ytterbium + + +
+ +
+ itr + itr̥ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Y i liczbie atomowej 39; + + yttrium + + +
+ +
+ iwa + ˈiva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Salix caprea L., gatunek roślin z rodziny wierzbowatych; + + goat willow + great sallow + pussy willow + + +
+ +
+ iworyjski + ˌivɔˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Wybrzeże Kości Słoniowej, wywodzący się z Wybrzeża Kości Słoniowej + + Ivorian + + +
+ +
+ izba + ˈizba +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pomieszczenie w wiejskim domu + + room + + + + (urzędowy) pomieszczenie mieszkalne, pokój + + room + + + + (urzędowy) jeden z organów parlamentu w niektórych państwach + + chamber + house + + + + (urzędowy) organ zajmujący się sprawami jakiegoś zrzeszenia zawodowego, mający na celu jego obronę + + bar + office + + + + (urzędowy) wyższy urząd administracji państwowej + + council + office + + +
+ +
+ izba niższa + ˈizba ˈɲiʃːa +
+ + n + + + w niektórych krajach organ parlamentu dwuizbowego inicjujący i uchwalający ustawy + + lower house + + +
+ +
+ izba wytrzeźwień + ˈizba vɨˈṭʃɛʑvʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + budynek lub pomieszczenie, w którym zatrzymywane są tymczasowo osoby nietrzeźwe, zakłócające spokój; + + detoxification detention centre + drunk tank + + +
+ +
+ izba wyższa + ˈizba ˈvɨʃːa +
+ + n + + + w niektórych krajach organ parlamentu dwuizbowego zatwierdzający ustawy + + upper house + + +
+ +
+ izobara + ˌizɔˈbara +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) krzywa łącząca miejsca o jednakowym ciśnieniu atmosferycznym; + + isobar + isobaric line + + +
+ +
+ izobaryczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (meteorologia, meteorologiczny) zachodzący ze stałym ciśnieniem; związany ze stałą wartością ciśnienia + + isobaric + + +
+ +
+ izoglosa + ˌizɔˈɡlɔsa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) linia na mapie wyznaczająca zasięg danej cechy językowej + + isogloss + + +
+ +
+ izokoszta + ˌizɔˈkɔʃta +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) linia obrazująca wszystkie kombinacje dwóch czynników wytwórczych, których koszt całkowity jest taki sam; + + isocost + + +
+ +
+ izokwanta + ˌizɔˈkfãnta +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) linia przedstawiająca wszystkie kombinacje dwóch czynników wytwórczych pozwalające osiągnąć dany rozmiar produkcji; + + isoquant + + +
+ +
+ izolacja +
+ + n + + + (elektryczność) warstwa materiału o niskiej przewodności elektrycznej + + insulation + + + + oddzielenie od otoczenia lub uniemożliwienie kontaktu z otoczeniem + + isolation + + +
+ +
+ izolacjonista + ˌizɔlaʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik izolacjonizmu w polityce zagranicznej + + isolationist + + +
+ +
+ izolacjonizm + ˌizɔlaˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) polityka danego państwa polegająca na ograniczeniu angażowania się w sprawy zagraniczne i skupieniu się na problemach wewnętrznych kraju; + + isolationism + + +
+ +
+ izolator +
+ + n + + + (elektryczność) przedmiot z materiału nie przewodzącego prądu elektrycznego, łączący a zarazem izolujący części urządzenia będące względem siebie pod napięciem + + insulator + isolator + + + + materiał izolujący + + insulator + dielectric + nonconductor + + +
+ +
+ izolować +
+ + v + + + wydzielać z całości + + isolate + + + + pokrywać izolacją + + insulate + + + + oddzielać od otoczenia, nie dopuszczać do zetknięcia + + detach + isolate + + + + odsuwać się od innych, pozostawać w odosobnieniu, trzymać się na uboczu + + seclude + + +
+ +
+ izometryczny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) taki, który nie zmienia odległości między punktami + + isometric + + +
+ +
+ izomorfizm + ˌizɔ̃ˈmɔrfʲism̥ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) odwzorowanie pomiędzy dwiema przestrzeniami matematycznymi, zachowujące wszystkie relacje i funkcje + + isomorphism + + +
+ +
+ izonomia + ˌizɔ̃ˈnɔ̃mʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) równość ludzi wobec prawa; + + isonomia + + +
+ +
+ izoterma +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) linia łącząca na mapie punkty o tej samej temperaturze; + + isotherm + + +
+ +
+ izotop + iˈzɔtɔp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) każda z odmian tego samego pierwiastka chemicznego, która ma jednakową liczbę protonów w atomach, lecz różne liczby neutronów; + + isotope + + +
+ +
+ izraelski + ˌizraˈɛlsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Izrael + + Israeli + + +
+ +
+ + iw +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drobnoziarnista skała osadowa zbudowana głównie z minerałów ilastych; + + clay + + +
+ +
+ iłowy + iˈwɔvɨ +
+ + adj + + + złożony, zbudowany z iłu + + argillaceous + clayey + clayish + loamy + + +
+ +
+ iść + iɕʨ̑ +
+ + v + + + o maszynach i urządzeniach funkcjonować + + run + + + + poruszać się, zmieniać swoje położenie za pomocą nóg, nie tracąc przy tym ani na chwilę kontaktu z podłożem + + walk + go + + + + udawać się w jakimś kierunku lub celem wykonania jakiejś czynności, część drogi pokonując pieszo + + go + + + + (przenośnie, przenośnia) wydobywać się + + go + + +
+ +
+ iść pod młotek + ˈiɕʨ̑ pɔd‿ˈmwɔtɛk +
+ + idiom + + + zostawać przeznaczonym na zlicytowanie + + come under the hammer + go under the hammer + + +
+ +
+ iść spać + ˈiɕʨ̑ ˈspaʨ̑ +
+ + v + + + udawać się na sen + + go to bed + go to sleep + hit the hay + hit the sack + turn in + turn into a pumpkin + + +
+ +
+ ja + ja +
+ + personalPronoun + + + pierwsza osoba liczby pojedynczej + + I + + +
+ +
+ jabłecznik + jabˈwɛʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto z jabłkami + + apple pie + + + + słabe wino z jabłek + + cider + + +
+ +
+ jabłeczny +
+ + adj + + + dotyczący jabłek (owoców) + + apple + + +
+ +
+ jabłko + ˈjap.kɔ + ˈjap.w̥kɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (potocznie, potoczny) rzepka w kolanie + + kneecap + + + + (spożywczy) owoc jabłoni + + apple + + + + złota kula z krzyżem, symbol władzy królewskiej; + + orb + + +
+ +
+ jabłko Adama + ˈjap.kɔ a.ˈdã.ma + ˈjapw̥.kɔ a.ˈdã.ma +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (anatomia, anatomiczny) (zobacz) grdyka (u mężczyzn) + + Adam's apple + laryngeal prominence + + +
+ +
+ jabłko niezgody + ˈjapkɔ ɲɛˈzɡɔdɨ + ˈjapw̥kɔ ɲɛˈzɡɔdɨ +
+ + n + + + rzecz, sprawa, która skłóca, poróżnia dane osoby + + bone of contention + + +
+ +
+ jabłkowy + japw̥ˈkɔvɨ + japˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący jabłek (owoców) + + apple + + +
+ +
+ jabłoń + ˈjabwɔ̃ɲ +
+ + n + + + drzewo, na którym rosną jabłka; + + apple tree + apple + + +
+ +
+ jacht + jaxt +
+ + n + + + lekki statek o napędzie żaglowym lub motorowym służący do rekreacji, turystyki, uprawiania sportu; + + yacht + + +
+ +
+ jacuzzi + ʤ̑aˈkuzʲi +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (medycyna, medyczny) wanna lub mały basen kąpielowy z urządzeniem tworzącym wiry lub bąbelki; + + jacuzzi + + +
+ +
+ jad + jadɨ + jat +
+ + n + + + substancja pochodzenia zwierzęcego, roślinnego lub bakteryjnego mająca właściwości toksyczne dla innego organizmu; + + venom + + +
+ +
+ jad trupi +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) ptomaina, alkaloid powstający w procesach gnilnych ciał organicznych zawierających białko + + cadaveric poison + + +
+ +
+ jadalnia + jaˈdalʲɲa +
+ + n + + + komplet mebli znajdujących się w jadalni (1.1) + + dining room suite + + + + pomieszczenie przeznaczone do spożywania w nim posiłków + + dining room + + +
+ +
+ jadalny + jaˈdalnɨ +
+ + adj + + + nadający się do jedzenia; taki, którym nie można się otruć + + edible + eatable + + +
+ +
+ jadeit + jaˈdɛ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał w różnych odcieniach zieleni, rzadziej biały, połyskliwy, używany w jubilerstwie; + + jadeite + + +
+ +
+ jadowity +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) złośliwy, wrogi + + virulent + + + + zawierający jad, trujący + + poisonous + venomous + + +
+ +
+ jadłodajnia + ˌjadwɔˈdajɲa +
+ + n + + + miejsce, w którym daje się posiłki, często tanie lub darmowe + + beanery + eatery + eating house + + +
+ +
+ jaggery +
+ + n + + + (spożywczy) nierafinowany cukier palmowy o żółtej barwie produkowany tradycyjnie w Indiach + + jaggery + + +
+ +
+ jagielloński +
+ + adj + + + związany z Jagiełłą lub wywodzącą się od niego dynastią, dotyczący Jagiełły lub wywodzącej się od niego dynastii + + Jagiellonian + + +
+ +
+ jaglica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wirusowe zapalenie spojówek lub całego oka; + + trachoma + + +
+ +
+ jagnię + ˈjäɟɲɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) młode owcy; + + lamb + + +
+ +
+ jagnięcina + ˌjäɟɲɛ̇̃ɲˈʨ̑ĩna +
+ + n + + + (spożywczy) mięso jagnięce (z młodej owcy) + + lamb + + +
+ +
+ jagoda + jaˈɡɔda +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) owoc mięsisty zawierający wewnątrz nasiona; + + berry + + +
+ +
+ jagodzianka + ˌjaɡɔˈʥ̑ãnka +
+ + n + + + (kulinaria) drożdżówka nadziewana jagodami + + bilberry bun + blueberry bun + + + + (kulinaria) zupa jagodowa + + blueberry soup + + +
+ +
+ jaguar + jaˈɡu<sup>w</sup>ar +
+ + n + + + (motoryzacja) samochód brytyjskiej marki Jaguar; + + Jag + Jaguar + + + + (zoologia, zoologiczny) drapieżny ssak z gatunku jaguar amerykański, Panthera onca; + + jaguar + + +
+ +
+ jaguar amerykański +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Panthera onca Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Amerykach; + + jaguar + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + jaguar + + +
+ +
+ jaguarundi amerykański +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Puma yagouaroundi Geoffroy Saint-Hilaire, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący od Paragwaju aż po południowo-wschodnią część Stanów Zjednoczonych; + + eyra + jaguarundi + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + eyra + jaguarundi + + +
+ +
+ jaja + ˈjäja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (anatomia, anatomiczny) męskie narządy płciowe – moszna i jądra + + ball + + +
+ +
+ jajecznica + ˌjäjɛʧ̑ʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (kulinaria) smażona potrawa z wymieszanych jajek; + + scrambled eggs + + +
+ +
+ jajko + ˈjäjkɔ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptasi zarodek w wapiennej osłonce + + egg + + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) jądro systemu operacyjnego; + + kernel + + +
+ +
+ jajko na twardo + ˈjäjkɔ na‿ˈtfardɔ +
+ + n + + + (kulinaria) jajko ugotowane do całkowitego ścięcia się zawartości; + + hard-boiled egg + hard boiled egg + hardboiled egg + + +
+ +
+ jajko sadzone + ˈjäjkɔ saˈʣ̑ɔ̃nɛ +
+ + n + + + (kulinaria) jajko usmażone na patelni bez jego rozmącania + + sunny side up + + +
+ +
+ jajnik + ˈjäjɲik +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) żeński gruczoł płciowy; + + ovary + + +
+ +
+ jajo + ˈjäjɔ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) dojrzała komórka rozrodcza żeńska zwierząt i człowieka; + + ovum + egg + + + + (spożywczy) jajo (1.1) drobiu używane przez ludzi jako pożywienie; + + egg + ovum + + +
+ +
+ jajogłowy +
+ + n + + + (żartobliwie) lub (ironicznie) inteligent, intelektualista; + + boffin + egghead + + +
+ +
+ jajowaty + ˌjäjɔˈvatɨ +
+ + adj + + + kształtem przypominający ptasie jajo + + egg-shaped + + +
+ +
+ jajowodowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z jajowodem, dotyczący jajowodu + + jajowodowy + + +
+ +
+ jajowód + jäˈjɔvut +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przewód o długości ok. 10-12 cm, który biegnie od rogu macicy, dochodząc do jajnika; + + Fallopian tube + + +
+ +
+ jak + jak +
+ + conjunction + + + …wprowadzający porównanie + + like + + + + …wyłączający z zaprzeczonego zdania dany element + + but + + + + …łączący wymieniane elementy + + as well as + + + + …łączący zdania wtrącone + + like + as + + +
+ +
+ jak + jak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rodziny pustorożców; + + yak + + +
+ +
+ jak + jak +
+ + pronoun + + + …używany do wprowadzania oznajmujących zdań podrzędnych na ten temat + + as as + + + + …używany w pytaniach o sposób lub stan + + how + + + + …używany w emfatycznych wypowiedziach nt. sposobu lub stanu + + how + + +
+ +
+ jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie + ˈjak ˈːuba ˈbɔɡu ˈtaɡ ˈbuk ˈːubʲjɛ +
+ + proverb + + + jak uczynisz komuś, tak on uczyni tobie + + measure for measure + + +
+ +
+ jak Pan Bóg stworzył + ˈjak ˈpãn‿buk ˈstfɔʒɨw +
+ + adv + + + nago + + in one's birthday suit + + +
+ +
+ jak amen w pacierzu + ˈjak ˈãmɛ̃n f‿paˈʨ̑ɛʒu +
+ + adv + + + coś bardzo pewnego, co na pewno nastąpi + + as eggs is eggs + + +
+ +
+ jak cholera + ˈjak xɔˈlɛra +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) bardzo, mocno, dużo, intensywnie + + as hell + + +
+ +
+ jak cię widzą, tak cię piszą + ˈjäc‿ʨ̑ɛ ˈvʲiʣ̑ɔ̃w̃ ˈtac‿ʨ̑ɛ ˈpʲiʃɔ̃w̃ +
+ + proverb + + + ludzi często ocenia się po ich wyglądzie i zachowaniu + + fine feathers make fine birds + + +
+ +
+ jak się masz + ˈjäc‿ɕɛ ˈmaʃ +
+ + …otwierający rozmowę i będący pytaniem o czyjeś samopoczucie, nastrój + + how are you + + +
+ +
+ jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz + ˈjak ˈsɔbʲjɛ pɔˈɕʨ̑ɛlɛʃ ˈtac‿ɕɛ ˈvɨɕpʲiʃ +
+ + proverb + + + sami mamy wpływ na to, co się dzieje w naszym życiu, na jego jakość + + as you make your bed, so you must lie in it + as you make your bed, so you must lie on it + as you sow, so shall you reap + + +
+ +
+ jaka matka, taka córka + ˈjaka ˈmatka ˈtaka ˈʦ̑urka +
+ + proverb + + + córka, kiedy dorośnie, będzie zachowywać się podobnie, jak obecnie jej matka + + like mother, like daughter + + +
+ +
+ jaka praca, taka płaca + ˈjaka ˈpraʦ̑a ˈtaka ˈpwaʦ̑a +
+ + proverb + + + za ciężką pracę można spodziewać się godziwej zapłaty + + as the work, so the pay + + +
+ +
+ jakby + ˈjaɡbɨ +
+ + conjunction + + + (potocznie, potoczny) oznaczający, że spełnienie warunku występującego w zdaniu podrzędnym jest zależne od czyjejś woli + + if would + + + + (potocznie, potoczny) oznaczający, że warunek występujący w zdaniu podrzędnym jest z założenia nieprawdziwy, a zdarzenie w zdaniu nadrzędnym ma charakter hipotetyczny + + if past perfect + + + + (potocznie, potoczny) oznaczający, że warunek występujący w zdaniu podrzędnym może się spełnić + + if czas teraźniejszy + + + + (potocznie, potoczny) oznaczający, że warunek występujący w zdaniu podrzędnym nie został spełniony w przeszłości, a zdarzenie w zdaniu nadrzędnym nie mogło i nie może nastąpić + + if czas przeszły + + + + …określający sytuację, która mogłaby mieć miejsce, biorąc pod uwagę resztę wypowiedzi, ale tak naprawdę jest nieprawdziwa + + as if + + +
+ +
+ jakby + ˈjaɡbɨ +
+ + particle + + + …oznaczająca, że wyrażony w zdaniu pogląd może nie jest prawdziwy, ale jest bliski prawdy + + almost + in a way + kind of + sort of + + +
+ +
+ jaki + ˈjäci +
+ + pronoun + + + …służący do pytania o cechę wyrażoną zwykle w przymiotniku + + what + what kind of + + + + …służący do rozpoczynania zdań podrzędnych dotyczących cechy + + what + what kind of + + +
+ +
+ jaki ojciec, taki syn + ˈjäci ˈɔjʨ̑ɛʦ̑ ˈtaci ˈsɨ̃n +
+ + proverb + + + syn, kiedy dorośnie, będzie zachowywać się podobnie, jak obecnie jego ojciec + + like father, like son + + +
+ +
+ jakikolwiek + ˌjäciˈkɔlvʲjɛk +
+ + pronoun + + + dowolny, nieokreślony, wszystko jedno jaki + + any + + +
+ +
+ jakiś + ˈjäciɕ +
+ + indefinitePronoun + + + bliżej nieokreślony, bliżej nieznany + + any + some + a an + + +
+ +
+ jakkolwiek + jakˈːɔlvʲjɛk +
+ + conjunction + + + chociaż + + although + + +
+ +
+ jakkolwiek + jakˈːɔlvʲjɛk +
+ + pronoun + + + cokolwiek się zdarzy (w zdaniu podrzędnym) i tak się wydarzy (zdanie nadrzędne) + + no matter how + + +
+ +
+ jako + ˈjakɔ +
+ + preposition + + + używany do określania roli, stanowiska, znaczenia itp., które sprawuje podmiot + + as + + +
+ +
+ jako że + ˈjakɔ ˈʒɛ +
+ + skoro; ponieważ; z uwagi na fakt, że + + as + + +
+ +
+ jakobin +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) w czasie Wielkiej Rewolucji Francuskiej: członek lewicowego klubu politycznego dążącego do radykalnych zmian i wprowadzenia republiki; + + Jacobin + + +
+ +
+ jakobiński +
+ + adj + + + związany z jakobinami, dotyczący jakobinów lub jakobinizmu + + Jacobin + + +
+ +
+ jakoby +
+ + conjunction + + + łączący zdanie nadrzędne ze zdaniem podrzędnym i również podający w wątpliwość treść, o której jest mowa w przyłączanym zdaniu + + that + + +
+ +
+ jakoby +
+ + particle + + + informująca, że mówiący przytacza cudzy sąd i podaje w wątpliwość jego prawdziwość + + apparently + + +
+ +
+ jakoś + ˈjakɔɕ +
+ + pronoun + + + w pewien, nie do końca określony, sposób + + somehow + + + + z niewiadomego powodu + + for some reason + somewhy + + +
+ +
+ jakościowy +
+ + adj + + + odnoszący się do jakości, związany z jakością + + qualitative + + +
+ +
+ jakość + ˈjakɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wartość, rodzaj, stan czegoś; zalety przedmiotu świadczące o jego użyteczności, wartości, porządnym wykonaniu + + quality + + +
+ +
+ jakucki + jaˈkuʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Jakucją lub Jakutami, dotyczący Jakucji lub Jakutów + + Yakutian + + +
+ +
+ jakucki + jaˈkuʦ̑ʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język jakucki; + + Yakut + + +
+ +
+ jama + ˈjãma +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wolna przestrzeń w organizmach wyściełana błoną; + + cavity + + + + (zoologia, zoologiczny) schronienie zwierząt wykopane w ziemi + + hole + + + + wgłębienie w ziemi + + pit + + +
+ +
+ jama bębenkowa + ˈjãma ˌbɛ̃mbɛ̃ŋˈkɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ucha środkowego będąca przestrzenią powietrzną pomiędzy błoną bębenkową a ścianą kostną; + + tympanic cavity + + +
+ +
+ jama ustna + ˈjãma ˈustna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) usta, początkowy odcinek przewodu pokarmowego i oddechowego; + + mouth + + +
+ +
+ jamnik + ˈjãmʲɲik +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies rasy (1.1) + + dachshund + + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów o niskim wzroście, długim tułowiu i krótkich nogach; + + dachshund + + +
+ +
+ jamowanie +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) (potocznie, potoczny) zakłócanie łączności elektronicznej, w szczególności WiFi + + jam + + +
+ +
+ jamraj + ˈjãmraj +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) niewielki torbacz zamieszkujący Australię i Nową Gwineę; + + bandicoot + + +
+ +
+ jamthund + ˈjãmtxũnt +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psa z grupy szpiców myśliwskich pochodząca z regionu Jämtland w Szwecji; + + Swedish elkhound + jamthund + + +
+ +
+ japonistyczny +
+ + adj + + + związany z japonistyką, dotyczący japonistyki + + Japanological + + +
+ +
+ japonistyka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) nauka o kulturze, sztuce i języku ludów zamieszkujących Japonię + + Japanology + + +
+ +
+ japonka + jaˈpɔ̃nka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) klapek z paskiem pomiędzy dużym palcem a palcem obok; + + flip-flop + + +
+ +
+ japoński + jaˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący lub odnoszący się do Japonii lub Japończyków + + Japanese + + +
+ +
+ japoński + jaˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + język używany w Japonii; + + Japanese + + +
+ +
+ japońskie kryształy + jaˈpɔ̃j̃sʲcɛ krɨˈʃtawɨ +
+ + n + + + mikroorganizmy zdolne do przeprowadzania fermentacji, będące koloniami bakterii i drożdży, wykorzystywane do produkcji napojów; + + California bees + Japanese water crystals + sugar kefir grains + tibi + tibicos + water kefir grains + + +
+ +
+ jar + jar +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wydłużona dolina o wąskim dnie i stromych zboczach, powstała najczęściej w wyniku erozyjnego działania wody, rzadziej poprzez aktywność osuwisk; + + ravine + + +
+ +
+ jard +
+ + n + + + brytyjska i amerykańska miara długości, równa trzem stopom lub 36 calom, albo 0,9144 metra + + yard + + +
+ +
+ jarmark + ˈjarmark +
+ + n + + + (handel, handlowy) rodzaj targu o znaczeniu ponadlokalnym, stanowiącego miejsce wolnej wymiany towarów handlu dalekosiężnego; + + fair + + +
+ +
+ jarmułka +
+ + n + + + okrągła czapeczka bez daszka, okrywająca tylko czubek głowy, noszona głównie przez Żydów; + + yarmulke + skullcap + kippa + skull cap + skull-cap + + +
+ +
+ jarmuż + ˈjarmuʃ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Brassica oleracea var. sabellica L., odmiana botaniczna kapusty warzywnej o mocno pomarszczonych liściach; + + kale + + +
+ +
+ jarzmo + ˈjaʒmɔ +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) drewniana uprząż zakładana zwierzęciu pociągowemu na kark, szyję, czoło lub rogi; + + yoke + + + + (przenośnie, przenośnia) coś co zniewala i zmusza do ponoszenia ciężarów + + yoke + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące spinaniu, zwieraniu czegoś + + yoke + + +
+ +
+ jarzynowa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa z jarzyn, najczęściej różnych + + vegetable soup + + +
+ +
+ jarzynowy +
+ + adj + + + związany z jarzynami, dotyczący jarzyn, przyrządzony z jarzyn + + vegetable + + +
+ +
+ jarząbek + jaˈʒɔ̃mbɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tetrastes bonasia (Bonasa bonasia), łowny ptak eurazjatycki zamieszkujący w gęstych starodrzewach; + + hazel grouse + hazel hen + + +
+ +
+ jarząbek zwyczajny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tetrastes bonasia, gatunek ptaka rodziny kurowatych; + + hazel grouse + hazel hen + + +
+ +
+ jarzębina + ˌjaʒɛ̃mˈbʲĩna +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) (potocznie, potoczny) rodzaj drzewa o małych, czerwonych owocach; + + rowan + mountain ash + + +
+ +
+ jaskier + ˈjasʲcɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ranunculus, liczący około 400 gatunków rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych; + + buttercup + crowfoot + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + buttercup + crowfoot + + +
+ +
+ jaskinia + jaˈsʲcĩɲa +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce nielegalnych lub występnych zgromadzeń + + den + + + + naturalna pusta przestrzeń w skale, a ściśle taka o rozmiarach umożliwiających penetrację przez człowieka; + + cave + cavern + + +
+ +
+ jaskiniowiec + ˌjasʲcĩˈɲɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) człowiek jaskiniowy, wczesny człowiek mieszkający w jaskini + + caveman + + +
+ +
+ jaskra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekłe schorzenie oka spowodowane wzmożonym ciśnieniem śródgałkowym; + + glaucoma + + +
+ +
+ jaskrawy + jasˈkravɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) bardzo wyraźny, dobitny; skrajny + + flagrant + glaring + striking + vivid + + + + o kolorze: intensywny + + bright + vivid + + + + o przedmiocie: mający intensywny (1.1) kolor + + bright + + + + o świetle: mocno świecący, rażący oczy + + bright + brilliant + + +
+ +
+ jaskółka + jaˈskuwka +
+ + n + + + (dawniej, dawny) męski żakiet o połach przypominających ogon jaskółki (1.1) + + tailcoat + + + + (dawniej, dawny) najwyższy balkon w teatrze; + + paradise + the gods + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Hirundo, owadożerny ptak o długich i ostro zakończonych skrzydłach i ogonie; + + swallow + martin + + +
+ +
+ jasna cholera +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (wulgarnie, wulgaryzm) przekleństwo wyrażające zdenerwowanie i brak akceptacji + + dammit + shit + + +
+ +
+ jasne jak słońce +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) oczywiste, niebudzące wątpliwości + + as clear as day + + +
+ +
+ jasno + ˈjasnɔ +
+ + adv + + + (książkowy) w sposób zrozumiały, oczywisty + + clearly + plainly + + + + z dużą ilością światła + + brightly + + +
+ +
+ jasnowidz + jasˈnɔvʲiʦ̑ +
+ + n + + + człowiek zdolny pozazmysłowo przewidywać zdarzenia z przyszłości lub odtwarzać przeszłe wydarzenia + + seer + soothsayer + clairvoyant clairvoyance + + +
+ +
+ jasnowłosy + ˌjasnɔˈvwɔsɨ +
+ + adj + + + mający jasne włosy + + fair + fair-haired + + +
+ +
+ jasność + ˈjasnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ilość energii świetlnej wysyłanej przez ciało niebieskie w jednostce czasu; + + luminosity + + + + czystość, dźwięczność głosu + + clarity + + + + delikatny, słabo nasycony odcień + + paleness + + + + przejrzystość, zrozumiałość i klarowność + + clarity + clearness + lucidity + + + + światło wysyłane przez źródło światła + + brightness + lightness + + +
+ +
+ jasny + ˈjasnɨ +
+ + adj + + + o kolorze: mało intensywny + + light + + + + pełen światła, słońca, nie zaciemniony + + bright + + +
+ +
+ jasny gwint +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) przekleństwo wyrażające zdenerwowanie i brak akceptacji + + oh snap + oh, snap + + +
+ +
+ jasny jak słońce + ˈjasnɨ ˈjak ˈswɔ̃j̃nʦ̑ɛ +
+ + adj + + + oczywisty, ewidentny, zrozumiały, bardzo łatwy do zrozumienia + + as clear as day + + +
+ +
+ jaspis + ˈjaspʲis +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) skała osadowa, składająca się głównie z chalcedonu i kwarcu (w różnych proporcjach), mogąca przybierać barwy: czerwoną, żółtą, brązową lub zieloną; + + jasper + + +
+ +
+ jastrząb + ˈjasṭʃɔ̃mp +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak drapieżny z rodziny jastrzębiowatych; + + hawk + goshawk + + +
+ +
+ jaszczurka + jaʃˈʧ̑urka +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) czworonożny lub beznogi gad o wydłużonym ciele, oczach uzbrojonych w powieki i mocnych szczękach; + + lizard + + +
+ +
+ jaszczurka zwinka +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) Lacerta agilis, gatunek jaszczurki z rodziny jaszczurek właściwych; + + sand lizard + + +
+ +
+ jatrogenny + ˌjatrɔˈɡɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + będący szkodliwym, niekorzystnym następstwem leczenia + + iatrogenic + + +
+ +
+ jawa + ˈjava +
+ + n + + + rzeczywistość + + reality + + + + stan czuwania, niespanie + + waking + + +
+ +
+ jawajski + jaˈvajsʲci +
+ + adj + + + związany z Jawą, dotyczący Jawy + + Javanese + Javan + + +
+ +
+ jawny + ˈjavnɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) (informatyka, informatyczny) wprost widoczny w zapisie + + explicit + + + + widoczny dla wszystkich, powszechnie wiadomy; taki, którego się nie ukrywa, nie maskuje + + plain + + +
+ +
+ jawor +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Acer pseudoplatanus, gatunek drzewa z rodziny mydleńcowatych o szarej korze i dłoniastych liściach; + + sycamore maple + + +
+ +
+ jaworznicki + ˌjavɔʒʲˈɲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Jaworznem + + jaworznian + + +
+ +
+ jazda + ˈjazda +
+ + n + + + przenoszenie się z miejsca na miejsce, przebywanie drogi za pomocą różnych środków lokomocji; poruszanie się, posuwanie się środków lokomocji + + drive + ride + + +
+ +
+ jazda indywidualna na czas + ˈjazda ˌĩndɨvʲiduˈ<sup>w</sup>alna na‿ˈʧ̑as +
+ + n + + + (sport, sportowy) w kolarstwie: konkurencja, gdzie zawodnicy startując pojedynczo i nie mogąc korzystać z pomocy innych muszą jak najszybciej przejechać określony odcinek; + + individual time trial + + +
+ +
+ jazgarz + ˈjazɡaʃ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba z rodziny okoniowatych; + + ruffe + + +
+ +
+ jazz + ʤ̑ɛs +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) jeden z improwizowanych gatunków muzycznych; + + jazz + + +
+ +
+ jazzowy +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) związany z jazzem, dotyczący jazzu + + jazz + + +
+ +
+ jaćwieski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język jaćwieski; + + Sudovian + + +
+ +
+ jałmużna + jawˈmuʒna +
+ + n + + + (książkowy) dobrowolne ofiarowanie czegoś komuś biedniejszemu; coś, co jest przekazane w ramach tego ofiarowania + + alms + + +
+ +
+ jałowiec + jaˈwɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina iglasta należący do rodzaju jałowcowatych, Juniperus L.; + + juniper + + +
+ +
+ jałowy + jaˈwɔvɨ +
+ + adj + + + bez wartości + + academic + arid + futile + jejune + pointless + + + + nie zawierający drobnoustrojów + + aseptic + germ-free + sterile + + + + podjęty nadaremno + + idle + + + + pozbawiony smaku + + flavourless flavorless + savourless + tasteless + + + + pozbawiony zdolności do urodzaju albo płodzenia + + barren + hardscrabble + idling + languishing + unfruitful + waste + + +
+ +
+ jałówka + jaˈwufka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) młoda, nieposiadająca jeszcze potomstwa, samica głównie w odniesieniu do krów + + heifer + + +
+ +
+ jaśmin + ˈjäɕmʲĩn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny oliwkowatych; + + jasmine + + +
+ +
+ jaśnieć +
+ + v + + + dawać wyraźnie jasny blask + + shine + + + + tracić natężenie barwy + + go pale + + +
+ +
+ jaźń + jäɕɲ̊ +
+ + n + + + świadomość siebie i swojej osobowości + + ego + self + + +
+ +
+ jebadełko + ˌjɛbaˈdɛwkɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (środowiskowy) (sport, sportowy) urządzenie do wyjmowania kostek i innych metalowych elementów sprzętu wspinaczkowego ze skał, umieszczonych uprzednio celem założenia asekuracji; + + nut tool + + +
+ +
+ jebadło + jɛˈbadwɔ +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (potocznie, potoczny) sypialnia + + sweat box + + +
+ +
+ jebany + jɛˈbãnɨ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) taki, który denerwuje, wzbudza gniew, pogardę + + fucking + + +
+ +
+ jechać + ˈjɛxaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o butach, sankach: ślizgać się + + slide + + + + o człowieku, towarze, zwierzęciu itp.: poruszać się, przemieszczać się przy użyciu pojazdu lub na grzbiecie zwierzęcia + + ride + go + drive + travel + + + + o pojazdach: poruszać się, przemieszczać się z jednego miejsca na inne + + go + + +
+ +
+ jechać na jednym wózku + ˈjɛxaʨ̑ na‿ˈjɛdnɨ̃m ˈvusku +
+ + v + + + o osobach, które są w podobnej sytuacji, mają podobny problem, dzielą ten sam los + + be in the same boat + + +
+ +
+ jeden + ˈjɛdɛ̃n +
+ + cardinalNumeral + + + liczba 1 + + one + + +
+ +
+ jeden + ˈjɛdɛ̃n +
+ + n + + + cyfra 1 + + one + + +
+ +
+ jeden + ˈjɛdɛ̃n +
+ + pronoun + + + któryś (z większej grupy) + + one + + +
+ +
+ jeden za wszystkich, wszyscy za jednego +
+ + idiom + + + zawołanie podkreślające solidarność i współodpowiedzialność + + one for all, all for one + + +
+ +
+ jedenastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o jedenastu ścianach; + + hendecahedron + + +
+ +
+ jedna jaskółka nie czyni wiosny + ˈjɛdna jaˈskuwka ɲɛ‿ˈʧ̑ɨ̃ɲi ˈvʲjɔsnɨ +
+ + proverb + + + nie należy wyciągać pochopnych wniosków na podstawie jednego tylko faktu + + one swallow doesn't make a summer + + +
+ +
+ jedna jaskółka wiosny nie czyni + ˈjɛdna jaˈskuwka ˈvʲjɔsnɨ ɲɛ‿ˈʧ̑ɨ̃ɲi +
+ + proverb + + + nie należy wyciągać pochopnych wniosków na podstawie pojedynczych faktów + + one swallow doesn't make a summer + one swallow does not a summer make + + +
+ +
+ jednak + ˈjɛdnak +
+ + conjunction + + + …łączy dwa zdania, w których zdanie ze spójnikiem wyraża sytuację, która powstała w wyniku akcji ze zdania bez spójnika, a która nie była oczekiwana przez mówiącego + + however + + +
+ +
+ jednakowo + ˌjɛdnaˈkɔvɔ +
+ + adv + + + tak samo, identycznie, w taki sam sposób + + identically + + +
+ +
+ jednakowy + ˌjɛdnaˈkɔvɨ +
+ + adj + + + taki sam, identyczny + + identical + + +
+ +
+ jednakże + jɛdˈnaɡʒɛ +
+ + conjunction + + + wzmocniona forma spójnika jednak + + however + + +
+ +
+ jedno- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na jednostkowość elementu, który nazywa druga część złożenia + + one- + single- + + +
+ +
+ jednoaktowy + ˌjɛdnɔakˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) mający jeden akt + + one-act + + +
+ +
+ jednoaktówka + ˌjɛdnɔakˈtufka +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) utwór dramatyczny zbudowany z jednego aktu + + one-act play + + +
+ +
+ jednoatomowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) złożony z jednego atomu + + monatomic + + +
+ +
+ jednobarwny + ˌjɛdnɔˈbarvnɨ +
+ + adj + + + mający jedną barwę + + monochrome + + +
+ +
+ jednoczesny + ˌjɛdnɔˈʧ̑ɛsnɨ +
+ + adj + + + odbywający się, zachodzący w tym samym czasie, w tej samej chwili + + simultaneous + + +
+ +
+ jednocześnie + ˌjɛdnɔˈʧ̑ɛɕɲɛ +
+ + adv + + + naraz, równolegle + + concurrently + simultaneously + + + + w tej samej chwili, w jednym czasie + + at once + at the same time + + +
+ +
+ jednogłośny + ˌjɛdnɔˈɡwɔɕnɨ +
+ + adj + + + jednomyślny + + unanimous + + +
+ +
+ jednojęzyczny + ˌjɛdnɔjɛ̃w̃ˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + napisany w jednym języku + + monolingual + + + + posługujący się jednym językiem + + monolingual + + +
+ +
+ jednokomórkowiec + ˌjɛdnɔkɔ̃murˈkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm składający się tylko z jednej komórki + + unicellular organism + + +
+ +
+ jednokomórkowy + ˌjɛdnɔkɔ̃murˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) składający się z jednej komórki + + unicellular + single-celled + + +
+ +
+ jednokrotnie +
+ + adv + + + jeden raz + + once + + +
+ +
+ jednolity + ˌjɛdnɔˈlʲitɨ +
+ + adj + + + niezróżnicowany pod względem budowy, składu + + uniform + + +
+ +
+ jednomasztowiec + ˌjɛdnɔ̃maˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek mający jeden maszt + + one-masted ship + + +
+ +
+ jednomasztowy + ˌjɛdnɔ̃maˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) o żaglowcu – mający jeden maszt + + one-masted + + +
+ +
+ jednomyślność + ˌjɛdnɔ̃ˈmɨɕl̥nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zupełna zgodność zdań, opinii, myśli + + unanimity + + +
+ +
+ jednomyślny +
+ + adj + + + bez różnic w przekonaniach + + unanimous + consentaneous + + +
+ +
+ jednonawowy +
+ + adj + + + (architektura, architektoniczny) taki, który ma jedną nawę + + single-aisle + + +
+ +
+ jednonogi + ˌjɛdnɔ̃ˈnɔɟi +
+ + adj + + + mający jedną nogę + + one-legged + + +
+ +
+ jednooki + ˌjɛdnɔˈːci +
+ + adj + + + taki, który ma jedno oko + + one-eyed + + +
+ +
+ jednoosiowy +
+ + adj + + + mający jedną oś + + uniaxial + + +
+ +
+ jednopłat +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) samolot lub szybowiec mający jedną parę skrzydeł stanowiących jeden płat nośny; + + monoplane + + +
+ +
+ jednoraki + ˌjɛdnɔˈraci +
+ + numeral + + + jednakowy, jednolity, jednorodny, jednego typu, rodzaju + + of one way kind type + onefold + + +
+ +
+ jednorako + ˌjɛdnɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → jednoraki + + in one way kind type + + +
+ +
+ jednorodny +
+ + adj + + + mający identyczne cechy + + uniform + + + + złożony z takich samych składowych + + homogeneous homogenous + + +
+ +
+ jednorożec + ˌjɛdnɔˈrɔʒɛʦ̑ +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) (książkowy) fantastyczne stworzenie posiadające jeden róg na czole, pojawiające się w mitach i legendach; + + unicorn + + +
+ +
+ jednoręki + ˌjɛdnɔˈrɛ̃ŋʲci +
+ + adj + + + mający jedną rękę + + one-armed + + +
+ +
+ jednosilnikowy +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) wyposażony w jeden silnik, posiadający jeden silnik + + single-engined + + +
+ +
+ jednostajny + ˌjɛdnɔˈstajnɨ +
+ + adj + + + stale taki sam + + monotonous + + +
+ +
+ jednostka + jɛdˈnɔstka +
+ + n + + + (książkowy) osoba, pojedynczy osobnik + + individual + + + + określona wartość jakiejś wielkości + + unit + + + + część całości + + unit + + + + placówka określonej instytucji + + affiliate + + +
+ +
+ jednostka astronomiczna +
+ + n + + + (jednostka miary) (astronomia, astronomiczny) jednostka długości równa 149 597 870 700 metrom, co w przybliżeniu odpowiada średniej odległości Ziemi od Słońca; + + astronomical unit + + +
+ +
+ jednostka elektryczna +
+ + n + + + (kolejnictwo) (potocznie, potoczny) elektryczny zespół trakcyjny + + EMU + electric multiple unit + + +
+ +
+ jednostka ratowniczo-gaśnicza + jɛdˈnɔstka ˌratɔvʲɲiʧ̑ɔ‿ɡaɕˈɲiʧ̑a +
+ + n + + + podstawowa, strażacka jednostka organizacyjna, posiadająca siły i środki umożliwiające samodzielne organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych i miejscowych zagrożeń + + fire station + + +
+ +
+ jednostkowy +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dotyczący tego, co da się wyodrębnić jako jedna sztuka + + countable + + + + dotyczący jednego bytu (osoby, rzeczy, itp.) + + individual + + + + dotyczący jednego zdarzenia, wyjątkowej sytuacji + + isolated + + + + odnoszący się do określonej wartości danej wielkości + + unit + unitary + + +
+ +
+ jednostronnie +
+ + adv + + + w sposób jednostronny + + one-sidedly + unilaterally + + +
+ +
+ jednostronny +
+ + adj + + + dokonywany przez jedną ze stron + + one-sided + unilateral + + + + o wąskim zakresie; uwzględniający interes lub opinię tylko jednej ze stron + + ex parte + limited + one-dimensional + + + + poruszający się w jednym kierunku, odbywający się w jedną stronę + + one-way + single-track + + + + znajdujący się na jednej z dwu stron + + single-sided + + +
+ +
+ jednosylabowy + ˌjɛdnɔsɨlaˈbɔvɨ +
+ + adj + + + liczący jedną sylabę, składający się z jednej sylaby + + monosyllabic + + +
+ +
+ jednoużytkownikowy +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) (telekomunikacja) mogący obsługiwać jednego użytkownika na raz + + single-user + + +
+ +
+ jednowymiarowy +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) mający tylko jeden wymiar, rozpatrywany w jednym wymiarze + + one-dimensional + + +
+ +
+ jednoznacznie +
+ + adv + + + w sposób jednoznaczny, jasny, niebudzący wątpliwości + + unequivocally + unambiguously + + +
+ +
+ jednoznaczny + ˌjɛdnɔˈznaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niebudzący wątpliwości, pewny, definitywny, zdecydowany + + unambiguous + unequivocal + univocal + + +
+ +
+ jedność + ˈjɛdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wspólnota, unia, zjednoczenie + + unity + oneness + + +
+ +
+ jednym słowem + ˈjɛdnɨ̃m ˈswɔvɛ̃m +
+ + idiom + + + nie rozwodząc się nad jakimś tematem, nie rozwlekając zagadnienia + + briefly speaking + in short + in sum + + +
+ +
+ jedwab + ˈjɛdvap +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkanina z przędzy (1.1); + + silk + + + + (włókiennictwo) przędza uzyskiwana z kokonów jedwabników + + silk + + +
+ +
+ jedwabisty +
+ + adj + + + przypominający jedwab (miękkością, gładkością, połyskiem) + + flossy + silken + silky + silky smooth + + +
+ +
+ jedwabnik + jɛdˈvabʲɲik +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) owad, z którego kokonów wytwarzany jest jedwab; + + silkworm + + +
+ +
+ jedwabnik morwowy +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Bombyx mori, gatunek nocnego motyla z rodziny prządkowatych; + + domestic silkmoth + silkmoth + + +
+ +
+ jedwabny + jɛdˈvabnɨ +
+ + adj + + + dotyczący jedwabiu, związany z jedwabiem + + silken + silky + + + + zrobiony, wyprodukowany z jedwabiu + + silken + silky + + +
+ +
+ jedwabny szlak +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) dawny szlak handlowy łączący Chiny z Europą i Bliskim Wschodem, którym transportowano towary, m.in. jedwabie; + + Silk Road + + +
+ +
+ jedynak + jɛˈdɨ̃nak +
+ + n + + + osoba płci męskiej, która nie ma rodzeństwa; jedyny syn rodziny + + only child + + +
+ +
+ jedynie + jɛˈdɨ̃ɲɛ +
+ + particle + + + …ograniczająca wypowiedziany sąd do wymienionych obiektów i stanów rzeczy + + only + + + + …komunikująca, że czegoś jest mniej niż spodziewała się osoba mówiąca + + only + + +
+ +
+ jedynka + jɛˈdɨ̃nka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) ocena niedostateczna (najniższa) w szkole + + F + + + + (hotelarstwo) pokój przeznaczony dla jednej osoby, z jednym łóżkiem + + single room + + + + (matematyka, matematyczny) element neutralny różnych działań matematycznych + + identity + + + + (potocznie, potoczny) (anatomia, anatomiczny) ząb sieczny przyśrodkowy (mezjalny) + + central incisor + + +
+ +
+ jedyny + jɛˈdɨ̃nɨ +
+ + adj + + + istniejący tylko w jednym egzemplarzu + + only + sole + + +
+ +
+ jedyny w swoim rodzaju + jɛˈdɨ̃nɨ ˈf‿sfɔ<sup>j</sup>ĩm rɔˈʣ̑aju +
+ + adj + + + taki, który jest unikatem + + one-of-a-kind + + +
+ +
+ jedzenie + jɛˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + coś, co można jeść; żywność, pokarm + + food + + + + spożywanie pokarmu + + eat + + +
+ +
+ jego + ˈjɛɡɔ +
+ + pronoun + + + 3 os. lp, rodzaj męski + + his + + + + 3 os. lp, rodzaj nijaki + + its + + +
+ +
+ jej + jɛ̇j +
+ + pronoun + + + 3 (osoba) lp, rodzaj żeński + + her + hers + + +
+ +
+ jeleń + ˈjɛlɛ̃ɲ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) duży ssak lądowy o rozłożystym porożu u samców; + + deer + stag + + +
+ +
+ jeleń wschodni +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cervus nippon, gatunek zwierzęcia kopytnego z rodzaju Cervus; + + sika deer + spotted deer + + +
+ +
+ jelito + jɛˈlʲitɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część przewodu pokarmowego między żołądkiem a odbytem; + + intestine + bowel + + +
+ +
+ jelito cienkie +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część przewodu pokarmowego położona między żołądkiem a jelitem grubym + + small intestine + small bowel + + +
+ +
+ jelito grube +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) odcinek przewodu pokarmowego od ujścia jelita cienkiego do odbytnicy; + + large intestine + + +
+ +
+ jelito ślepe +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) pierwszy odcinek jelita grubego człowieka + + cecum + caecum + + +
+ +
+ jelitowy + ˌjɛlʲiˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od jelito + + intestinal + + +
+ +
+ jelonek + jɛˈlɔ̃nɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lucanidae, gatunek chrząszczy; + + stag beetle + + + + młody jeleń + + fawn + + +
+ +
+ jelonek rogacz + jɛˈlɔ̃nɛk ˈrɔɡaʧ̑ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Lucanus cervus, gatunek chrząszcza z rodziny jelonków; + + stag beetle + + +
+ +
+ jemeński + jɛ̃ˈmɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Jemenu, państwa na Półwyspie Arabskim + + Yemeni + + +
+ +
+ jemioła + jɛ̃ˈmʲjɔwa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj pasożytniczej rośliny; + + mistletoe + + +
+ +
+ jemiołuszka + ˌjɛ̃mʲjɔˈwuʃka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) rodzaj ptaka z rodziny jemiołuszek / jemiołuszkowatych Bombycillidae, ; + + waxwing + + +
+ +
+ jen + jɛ̃n +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Japonii; + + yen + + +
+ +
+ jeniec + ˈjɛ̇̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba wzięta do niewoli w czasie wojny; + + prisoner of war + captive + POW + + +
+ +
+ jenot azjatycki +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Nyctereutes procyonoides, gatunek drapieżnego ssaka rodziny psowatych; + + mangut + raccoon dog + + + + (zoologia, zoologiczny) osobnik drapieżnika z gatunku (1.1) + + mangut + raccoon dog + + +
+ +
+ jer + jɛr +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) głoska występująca w języku prasłowiańskim, oznaczana znakami ъ i ь; + + yer + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fringilla montifringilla, mały ptak z rodziny łuszczaków; + + brambling + + +
+ +
+ jeremiada + ˌjɛrɛ̃ˈmʲjada +
+ + n + + + biadolenie, lament, skarga + + jeremiad + + +
+ +
+ jerychończyk +
+ + n + + + mieszkaniec Jerycha + + Jerichoan + Jerichoite + + +
+ +
+ jerzyk + ˈjɛʒɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) smukły ptak, którego palce uniemożliwiają stąpanie po ziemi i siedzenie na gałęziach; + + swift + + +
+ +
+ jesienią + jɛ̇ˈɕɛ̇̃ɲɔ̃w̃ +
+ + adv + + + w czasie trwania jesieni + + in the autumn + + +
+ +
+ jesiennie + jɛ̇ˈɕɛ̇̃ɲːɛ +
+ + adv + + + typowo dla jesieni + + autumnally + + +
+ +
+ jesienny + jɛ̇ˈɕɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + mający związek z jesienią, dotyczący jesieni, odbywający się jesienią + + autumnal + autumn + + +
+ +
+ jesień + ˈjɛ̇ɕɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + pora roku między latem a zimą; + + autumn + fall + + +
+ +
+ jesion + ˈjɛ̇ɕɔ̃n +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Fraxinus L., rodzaj roślin z rodziny oliwkowatych; + + ash + + +
+ +
+ jesionka + jɛ̇ˈɕɔ̃nka +
+ + n + + + ciepły, zwykle wełniany płaszcz + + overcoat + + +
+ +
+ jesiotr + ˈjɛ̇ɕɔtr̥ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Acipenser, duża ryba wędrowna o wydłużonej głowie i szorstkiej, pokrytej płytkami kostnymi skórze; + + sturgeon + + +
+ +
+ jesiotr adriatycki + ˈjɛ̇ɕɔtr̥ ˌadrʲjaˈtɨʦ̑ʲci +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) gatunek dwuśrodowiskowej ryby jesiotrokształtnej z rodziny jesiotrowatych; + + Adriatic sturgeon + + +
+ +
+ jeszcze + ˈjɛʃʧ̑ɛ +
+ + particle + + + w funkcji przysłówka znowu, znów, ponownie; dodatkowo + + else + more + + + + …oznaczająca, że coś ciągle trwa, odbywa się wciąż, ciągle + + still + yet + + + + …podkreślająca odległość (w czasie lub przestrzeni) jakiegoś wydarzenia już + + already + yet + + + + …z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym podkreślająca ten stopień bardziej + + still + + +
+ +
+ jesziwa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyższa szkoła rabinacka; + + yeshiva + yeshivah + + +
+ +
+ jezdnia + ˈjɛzdʲɲa +
+ + n + + + część ulicy przeznaczona do ruchu pojazdów + + roadway + + +
+ +
+ jezioro + jɛ̇ˈʑɔrɔ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) śródlądowy zbiornik wodny, zwykle naturalny; + + lake + loch + + +
+ +
+ jezuita +
+ + n + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) człowiek przebiegły, przewrotny, obłudny + + Jesuit + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek zakonu katolickiego noszącego oficjalną nazwę Towarzystwa Jezusowego; + + Jesuit + + +
+ +
+ jezydyzm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kurdyjska religia synkretyczna, utworzona w XII wieku przez szejcha Adiego, wywodząca się z nałożenia się powierzchownego szyizmu na zaratusztrianizm i łącząca elementy islamu, chrześcijaństwa nestoriańskiego, pierwotnych wierzeń indoirańskich, kurdyjskich oraz judaistycznych; + + Yazidism + + +
+ +
+ jeśli wejdziesz między wrony, musisz krakać jak i one + ˈjɛ̇ɕlʲi ˈvɛjʥ̑ɛʃ ˈmʲjɛ̃nʣ̑ɨ ˈvrɔ̃nɨ ˈmuɕiʃ ˈkrakaʨ̑ ˈjak i‿ˈɔ̃nɛ +
+ + proverb + + + jeśli ktoś wejdzie w jakieś towarzystwo, powinien upodobnić się (dostosować się) do niego, aby nie narazić się na przykrą lub nawet niebezpieczną sytuację + + when in Rome, do as the Romans do + + +
+ +
+ jeść + jɛ̇ɕʨ̑ +
+ + v + + + spożywać, przyjmować pokarmy + + eat + + +
+ +
+ jeść obiad +
+ + v + + + spożywać południowy posiłek + + have lunch + + +
+ +
+ jeść śniadanie + ˈjɛ̇ɕʨ̑ ɕɲaˈdãɲɛ +
+ + v + + + spożywać posiłek w godzinach porannych + + have breakfast + eat breakfast + + +
+ +
+ jeździec + ˈjɛ̇ʑʥ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) osoba jeżdżąca wierzchem na zwierzęciu wierzchowym; + + horseman + rider + + +
+ +
+ jeździecki +
+ + adj + + + związany z jeździectwem, dotyczący jeździectwa + + equestrian + + +
+ +
+ jeździectwo +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportu konnego z wyjątkiem wyścigów konnych + + horse-riding + + +
+ +
+ jeździć + ˈjɛ̇ʑʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + poruszać się na grzbiecie konia + + ride + + +
+ +
+ jeż + jɛʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) owadożerny ssak pokryty igłami + + hedgehog + + +
+ +
+ jeżeli + jɛˈʒɛlʲi +
+ + conjunction + + + …służący do rozpoczynania zdań podrzędnych określających warunek zajścia wydarzenia ze zdania głównego + + if + + +
+ +
+ jeżozwierz + jɛˈʒɔzvʲjɛʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Hystricidae, duży gryzoń pokryty długimi kolcami; + + porcupine + + +
+ +
+ jeżyna + jɛˈʒɨ̃na +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rubus L., rodzaj krzewów z rodziny różowatych o pędach okrytych kolcami i czarnych lub czerwonych jadalnych owocach; + + blackberry + bramble + + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) krzew jeżyny (1.1) o czarnych owocach, m.in. z gatunku jeżyna popielica + + blackberry + bramble + + +
+ +
+ jeżyć + ˈjɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) stawać się nieufnym, przybierać postawę obronną + + bristle + + + + wznosić się, sterczeć + + bristle + + +
+ +
+ jidysz + ˈjidɨʃ +
+ + n + + + język Żydów aszkenazyjskich; + + Yiddish + + +
+ +
+ jidyszowy +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dotyczący języka jidysz, związany z językiem jidysz + + Yiddish + + +
+ +
+ jidyszystyka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) studia uniwersyteckie w dziedzinie jidyszystyki (1.1) + + Yiddish study + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dziedzina nauki badająca język jidysz i literaturę tworzoną w tym języku, a także ogólnie kulturę z nim związaną + + Yiddish study + + +
+ +
+ jidyszyzm + jiˈdɨʃɨsm̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (żydowski) nurt kulturowy uznający jidysz za język narodowy Żydów i dążący do rozwoju świeckiej kultury żydowskiej w oparciu o ten język; + + Yiddish language movement + Yiddishism + Yiddishist movement + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka jidysz; + + Yiddishism + + +
+ +
+ jive +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) popularny taniec towarzyski wykonywany przy akompaniamencie swingu lub rock and rolla; + + jive + + +
+ +
+ jod + jɔt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu I i liczbie atomowej 53; + + iodine + + +
+ +
+ jodełka + jɔˈdɛwka +
+ + n + + + (włókiennictwo) rodzaj splotu tkaniny, przypominający układ igieł jodły + + herringbone + + +
+ +
+ jodoform +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy halogenków alkilu, środek antyseptyczny o silnym zapachu; + + iodoform + + +
+ +
+ jodyna + jɔˈdɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (medycyna, medyczny) środek do dezynfekcji – roztwór jodu i jodku potasu w etanolu; + + tincture of iodine + + +
+ +
+ jodła + ˈjɔdwa +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) rodzaj drzew z rodziny sosnowatych; + + fir + + +
+ +
+ jodła koreańska +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Abies koreana E. H. Wilson, gatunek drzewa z rodziny sosnowatych, pochodzący z górzystych terenów Korei Południowej; + + Korean fir + + +
+ +
+ jodłować + jɔdˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) śpiewać wykorzystując samogłoski a, o dla niskich dźwięków i oraz e, i dla wysokich, z nagłymi przejściami z piersiowego rejestru głosu na falset; + + yodel + + +
+ +
+ joga + ˈjɔɡa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) jeden z sześciu ortodoksyjnych systemów filozofii indyjskiej; + + yoga + + + + tradycyjny indyjski system ćwiczeń duchowych i fizycznych + + yoga + + +
+ +
+ jogging +
+ + n + + + (sport, sportowy) forma rekreacji lub treningu polegająca na niespiesznym bieganiu, zwykle w miejscu publicznym; + + jogging + + +
+ +
+ jogurt + ˈjɔɡurt +
+ + n + + + (kulinaria) produkt mleczarski fermentowany mlekowo; + + yoghurt + yoghourt + yogurt + yogourt + + +
+ +
+ jogurt grecki +
+ + n + + + gęsty, kremowy jogurt o dużej zawartości białka + + greek yoghurt + + +
+ +
+ jogurtowy + ˌjɔɡurˈtɔvɨ +
+ + adj + + + związany z jogurtem + + yoghourt + + +
+ +
+ joint +
+ + n + + + (slangowo) rodzaj skręta zawierający marihuanę; + + joint + blunt + + +
+ +
+ jojo +
+ + n + + + rodzaj zabawki w postaci ciężarka-szpulki zawieszonego na sznurku + + yo-yo + yoyo + + +
+ +
+ jol + jɔl +
+ + n + + + (marynarka) żaglowiec mający dwa maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie skośne; tylny maszt jest mocno przesunięty do tyłu i niższy od przedniego; + + yawl + + +
+ +
+ jon + jɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) atom lub grupa atomów posiadająca ładunek elektryczny (ujemny lub dodatni); + + ion + + +
+ +
+ jonizacja + ˌjɔ̇̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) rozpad cząsteczki na jony; + + ionization + + +
+ +
+ jonizować +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) powodować jonizację + + ionize + + +
+ +
+ jonon +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) ciecz o silnym zapachu mająca zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym + + ionone + + +
+ +
+ jonosferyczny + ˌjɔnɔsfɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z jonosferą ziemską + + ionospheric + + +
+ +
+ jonowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) związany z jonem lub jonami, dotyczący jonu lub jonów + + ionic + + +
+ +
+ jor +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sekcja kompozycji w hinduskiej muzyce raga występująca po części zwanej alap, cechująca się stopniowym przyspieszeniem i większą rytmicznością + + jor + + +
+ +
+ jordanit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) czarny, metaliczny minerał z grupy siarkosoli + + jordanite + + +
+ +
+ jordański + jɔrˈdãj̃sʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (administracja) odnoszący się do państwa Jordania + + Jordanian + + +
+ +
+ joruba +
+ + n + + + język używany przez Joruba; + + Yoruba + + +
+ +
+ jot + jɔt +
+ + n + + + nazwa litery J + + jay + jy + + +
+ +
+ jotacyzm + jɔˈtaʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) sposób wymawiania starogreckich samogłosek η, υ oraz dyftongów ει, οι, ηι, υι jako samogłoski [i] (jota) + + iotacism + + +
+ +
+ jotta- + ˈjɔtːa +
+ + (fizyka, fizyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary 1024 razy większe od podstawowych; + + yotta- + + +
+ +
+ jowialny +
+ + adj + + + (książkowy) radosny, o życzliwym usposobieniu + + jovial + + +
+ +
+ joński +
+ + adj + + + (architektura, architektoniczny) dotyczący porządku jońskiego + + ionic + + + + (geografia, geograficzny) dotyczący Morza Jońskiego + + Ionian + + +
+ +
+ jubilat + juˈbʲilat +
+ + n + + + (książkowy) (podniośle) osoba, która obchodzi swój jubileusz – okrągłe urodziny, rocznicę ślubu lub innego wydarzenia + + jubilarian + + +
+ +
+ jubilerstwo +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wyrób biżuterii i innych przedmiotów ozdobnych poprzez obróbkę metali szlachetnych i cennych kamieni + + jeweller craft + jewelry make + + +
+ +
+ jubileusz + ˌjubʲiˈlɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + n + + + ważna rocznica jakiegoś wydarzenia, np. rozpoczęcia czyjejś działalności lub powstania, założenia czegoś + + jubilee + + +
+ +
+ judaistyczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący judaizmu, monoteistycznej religii Żydów + + Judaic + + +
+ +
+ judaistyka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) studia uniwersyteckie w dziedzinie judaistyki (1.1) + + Jewish study + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dziedzina nauki badająca kulturę i religię żydowską + + Jewish study + + +
+ +
+ judaizm + juˈda<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religia monoteistyczna, narodowa religia Żydów; + + Judaism + + +
+ +
+ judasz + ˈjudaʃ +
+ + n + + + (budownictwo) przyrząd optyczny umożliwiający sprawdzenie, czy ktoś stoi po drugiej stronie drzwi + + judas + peephole + spyhole + + +
+ +
+ judaszowiec południowy +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Cercis siliquastrum L., gatunek drzewa z rodziny bobowatych, mający purpurowo-różowe kwiaty; + + Judas tree + Judas-tree + + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo z gatunku (1.1) + + Judas tree + Judas-tree + + +
+ +
+ judaszowy pocałunek + ˌjudaˈʃɔvɨ ˌpɔʦ̑aˈwũnɛk +
+ + idiom + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) znak, symbol fałszywej przyjaźni; + + kiss of death + + +
+ +
+ judejski +
+ + adj + + + związany z Judeą, dotyczący Judei, pochodzący z Judei + + Judaean + Judean + + +
+ +
+ judeo-arabski + ˌjudɛɔ‿aˈrapsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) grupa wielu języków/dialektów, dawniej używanych przez Żydów zamieszkałych w państwach arabskich + + Judeo-Arabic + + +
+ +
+ judo + ˈʤ̑udɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) japońska sztuka walki; + + judo + + +
+ +
+ judykatywa +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (administracja) władza sądownicza, jako element trójpodziału władzy + + judiciary + + +
+ +
+ judzki +
+ + adj + + + związany z Judą, dotyczący Judy, pochodzący z Judy + + Judaean + Judean + + +
+ +
+ jug band + ˈjuɡ ˈbãnt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) bluesowa grupa muzyczna grająca na instrumentach wykonanych amatorsko, własnoręcznie, z przedmiotów codziennego użytku; + + jug band + + +
+ +
+ juglon + ˈjuɡlɔ̃n +
+ + n + + + barwnik chinonowy występujący w liściach, korzeniach i łupinach orzechów + + juglone + + +
+ +
+ jugonostalgia + ˌjuɡɔ̃nɔˈstalʲɟja +
+ + n + + + tęsknota za czasami, kiedy narody południowosłowiańskie wchodziły w skład Jugosławii, utożsamianej z bezpieczeństwem i dobrobytem + + yugo-nostalgia + + +
+ +
+ jujuba + jüˈjuba + ʒuˈʒuba +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ziziphus, ciernisty krzew lub drzewko o żółtych, drobnych kwiatach i często jadalnych owocach; + + jujube + + +
+ +
+ juk + juk +
+ + n + + + każda z dwóch sakw przytroczonych do grzbietu konia czy osła + + pannier + saddlebag + saddle bags + + +
+ +
+ juliański + juˈlʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + autorstwa lub wprowadzony przez Juliusza Cezara + + Julian + + + + z czasów Juliusza Cezara + + Julian + + +
+ +
+ junta +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nazwa bądź człon nazwy organu kolegialnego w Hiszpanii i Ameryce Łacińskiej (nazwa odnosi się do wielu różnych organów) + + junta + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) w krajach Ameryki Łacińskiej: władza ustanowiona pozakonstytucyjnie przez wojsko, zwykle w drodze zamachu stanu; + + junta + + +
+ +
+ jura + ˈjura +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jeden z okresów geologicznych; + + Jurassic + + +
+ +
+ jurny +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) pełen temperamentu, żywotności + + horny + + +
+ +
+ juror + ˈjurɔr +
+ + n + + + członek jury + + juror + + +
+ +
+ jurta + ˈjurta +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) namiot pokryty zazwyczaj skórami lub wojłokiem, używany przez ludy tureckie i mongolskie w środkowej Azji i południowej Syberii; + + yurt + + +
+ +
+ jury +
+ + n + + + grupa ludzi, zwykle specjalistów w danej dziedzinie, dokonujących oceny osób lub dzieł biorących udział we współzawodnictwie + + jury + + +
+ +
+ jurysdykcja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) uprawnienie organu władzy do rozstrzygania spornych spraw + + jurisdiction + + +
+ +
+ jurysprudencja +
+ + n + + + nauka lub znajomość prawa + + jurisprudence + + +
+ +
+ juta + ˈjuta +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Corchorus, roślina tropikalna z rodziny ślazowatych; + + jute + + + + (włókiennictwo) tkanina z tego włókna; + + jute + + + + (włókiennictwo) włókno otrzymywane z łodyg tej rośliny + + jute + + +
+ +
+ jutlandzki +
+ + adj + + + związany z Jutlandią (Półwyspem Jutlandzkim), dotyczący Jutlandii + + Jutlandic + Jutlandish + + +
+ +
+ jutro + ˈjutrɔ +
+ + adv + + + następnego dnia po obecnym + + tomorrow + + +
+ +
+ jutro + ˈjutrɔ +
+ + n + + + dzień następny w stosunku do obecnego + + tomorrow + + +
+ +
+ jutrzejszy + juˈṭʃɛjʃɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do przyszłości + + tomorrow + + +
+ +
+ jutrzenka + juˈṭʃɛ̃nka +
+ + n + + + (książkowy) (poetycki, poetycko) poranna jasność przed pojawieniem się słońca + + dawn + daybreak + + +
+ +
+ juwenalia +
+ + n + + + (studencki) tradycyjne, coroczne igrzyska studenckie złożone z festynów, zawodów, koncertów i barwnych korowodów + + yearly student carnival + + +
+ +
+ juz +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) aparat telegraficzny z klawiaturą wynaleziony w 1855, prawzór dalekopisu + + Hughes telegraph + + +
+ +
+ juzing +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) cienka lecz mocna linka do robót bosmańskich + + houseline + + +
+ +
+ już + juʃ +
+ + particle + + + …określająca granicę między przeszłością a przyszłością + + no more + not anymore + + + + …podkreślająca, że coś jest wynikiem minionego czasu i zdarzeń + + already + + +
+ +
+ józefinizm +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) polityka dworu austriackiego w XVIII wieku, dążenie do utworzenia kościoła narodowego; + + Josephinism + + +
+ +
+ jąderko +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) element jądra komórkowego, który odpowiada za syntezę RNA; + + nucleolus + + +
+ +
+ jądro + ˈjɔ̃ndrɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd rozrodczy wytwarzający nasienie; + + testicle + + + + (biologia, biologiczny) jedno z organelli, zawierające materiał genetyczny; + + cell nucleus + + + + (fizyka, fizyczny) centralna część atomu; + + atomic nucleus + + + + (informatyka, informatyczny) główna część systemu operacyjnego; + + kernel + + + + (matematyka, matematyczny) dla dowolnej struktury algebraicznej homomorficzny przeciwobraz elementu neutralnego; + + kernel + + + + (matematyka, matematyczny) funkcja dwóch zmiennych, która występuje pod znakiem całki we wzorze określającym operator; + + kernel + + + + wewnętrzna część planet i innych ciał niebieskich; + + planetary core + + +
+ +
+ jądrowy + jɔ̃nˈdrɔvɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) dotyczący jądra atomowego + + nuclear + + +
+ +
+ jąkać +
+ + v + + + (rzadki, rzadko używany) mówić w sposób nieskładny, mało zrozumiały + + falter + stammer + + + + mówić przerywanymi sylabami, powtarzanymi głoskami, z powodu zdenerwowania lub wady wymowy + + falter + hem and haw + stumble + stutter + + +
+ +
+ jąkała + jɔ̃ŋˈkawa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś, kto się jąka + + stammerer + stutterer + + + + (potocznie, potoczny) kobieta, która się jąka + + stammerer + stutterer + + +
+ +
+ jęczeć +
+ + v + + + o człowieku, zwierzętach: wydawać przeciągły, żałosny dźwięk wyrażający ból, cierpienie + + groan + moan + squawk + wail + whine + + +
+ +
+ jęczmień + ˈjɛ̃n͇ʧ̑mʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina z rodzaju (1.1) + + barley + hordeum + + + + (medycyna, medyczny) torbielowata infekcja powieki; + + stye + + +
+ +
+ jędrność + ˈjɛ̃ndrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jędrne + + pertness + + +
+ +
+ jędrny + ˈjɛ̃ndrnɨ +
+ + adj + + + rubaszny, dosadny, obrazowy + + pithy + robust + + + + twardy i sprężysty + + firm + pert + supple + well-toned + + +
+ +
+ jęk +
+ + n + + + żałosny głos wydawany przez człowieka pod wpływem bólu lub cierpienia + + groan + howl + moan + + + + żałosny, przeciągły dźwięk wydawany przez niektóre ptaki, wytwarzany przez maszyny, instrumenty muzyczne, szum wiatru itp. + + groan + howl + moan + + +
+ +
+ jętka + ˈjɛ̃ntka +
+ + n + + + (budownictwo) pręt poziomy rozpierający krokwie; + + collar beam + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) wodny owad żyjący bardzo krótko; + + mayfly + + +
+ +
+ jęzor +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) niewielki, wąski występ czoła lodowca lub lądolodu, wystający poza linię brzegową na jeziorze lub oceanie + + ice tongue + + +
+ +
+ jęzor lodowcowy +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) niewielki, wąski występ czoła lodowca lub lądolodu, wystający poza linię brzegową na jeziorze lub oceanie + + ice tongue + + +
+ +
+ język + ˈjɛ̃w̃zɨk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mięsień znajdujący się w jamie ustnej lub gębowej, pełniący funkcję narządu smaku, ułatwiający jedzenie, a u ludzi także mówienie; + + tongue + language + + + + (informatyka, informatyczny) zbiór rozkazów i reguł ich łączenia sterujących pracą komputera; + + language + programming language + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zbiór słów, reguł gramatycznych, alfabetu, zasad wymowy, umożliwiający porozumiewanie się osób znających ten zbiór; + + language + tongue + + + + część języka (1.2), obejmująca tylko terminy z jednej dziedziny wiedzy + + language + + +
+ +
+ język ciała +
+ + n + + + ogół niewerbalnych komunikatów przekazywanych między ludźmi lub zwierzętami; + + body language + + +
+ +
+ język lodowcowy +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) niewielki, wąski występ czoła lodowca lub lądolodu, wystający poza linię brzegową na jeziorze lub oceanie + + ice tongue + + +
+ +
+ język migowy + ˈjɛ̃w̃zɨk mʲiˈɡɔvɨ +
+ + n + + + język gestów (tzw. znaków migowych), za pomocą którego rozmawiają głusi + + sign language + + +
+ +
+ język obcy + ˈjɛ̃w̃zɨk ˈɔpʦ̑ɨ +
+ + n + + + język inny niż język ojczysty + + foreign language + + +
+ +
+ język ojczysty + ˈjɛ̃w̃zɨk ɔjˈʧ̑ɨstɨ +
+ + n + + + język, którego ktoś uczy się jako pierwszego w kraju, w którym się wychowuje + + mother tongue + native language + + +
+ +
+ język programowania + ˈjɛ̃w̃zɨk ˌprɔɡrãmɔˈvãɲa +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) język sztuczny przeznaczony do zapisu algorytmów lub programów komputerowych + + programming language + + +
+ +
+ język staropolski + ˈjɛ̃w̃zɨk ˌstarɔˈpɔlsʲci +
+ + n + + + język używany na ziemiach polskich w dobie staropolskiej (IX-XVI wiek); + + Old Polish language + + +
+ +
+ językowy + ˌjɛ̃w̃zɨˈkɔvɨ +
+ + adj + + + związany z językiem jako mową + + linguistic + linguistical + + +
+ +
+ językoznawca + ˌjɛ̃w̃zɨkɔˈznafʦ̑a +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) specjalista w zakresie językoznawstwa + + linguist + + +
+ +
+ językoznawstwo + ˌjɛ̃w̃zɨkɔˈznafstfɔ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka o języku; + + linguistics + + +
+ +
+ ka + ka +
+ + n + + + nazwa litery k / K + + kay + + +
+ +
+ kabalistyczny +
+ + adj + + + dotyczący kabały lub kabalistyki + + cabalistic + + +
+ +
+ kabardyjski +
+ + adj + + + dotyczący Kabardii albo Kabardyjczyków + + Kabardian + + +
+ +
+ kabaret + kaˈbarɛt +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) spektakl (niekiedy na estradzie, czasem w restauracji, kawiarni) o lekkim repertuarze skeczów, monologów literackich, piosenek, tańców itp.; + + cabaret + + +
+ +
+ kabaretki +
+ + n + + + rodzaj ażurowych pończoch tworzących siatkę o widocznych oczkach + + fishnet stocking + + +
+ +
+ kabel + ˈkabɛl +
+ + n + + + (elektryczność) gruby przewód elektryczny lub światłowodowy, zwykle spleciony z kilku odizolowanych żył; + + cable + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) jednostka długości równa 185,2 metra, czyli jednej dziesiątej mili morskiej; + + cable + + +
+ +
+ kabergolina + ˌkabɛrɡɔˈlʲĩna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek dopaminergiczny hamujący laktację, będący pochodną ergoliny; + + cabergoline + + +
+ +
+ kabina +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) małe pomieszczenie mieszkalne na statku + + cabin + + +
+ +
+ kablobeton + ˌkablɔˈbɛtɔ̃n +
+ + n + + + beton sprężony za pomocą prętów lub wiązek drutów naciąganych po stwardnieniu betonu + + post-tensioned concrete + + +
+ +
+ kablówka + kaˈblufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) telewizja kablowa + + cable + + +
+ +
+ kabotaż + ka.ˈbɔ.taʃ +
+ + n + + + żegluga między portami tego samego kraju + + cabotage + + +
+ +
+ kabotażowiec + ˌkabɔtaˈʒɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + statek do kabotażu + + coaster + + +
+ +
+ kabriolet + kaˈbrʲjɔlɛt +
+ + n + + + (motoryzacja) samochód osobowy o otwartym nadwoziu (brak stałego dachu) + + convertible + + +
+ +
+ kabuki + kaˈbuci +
+ + n + + + rodzaj tradycyjnego teatru japońskiego; + + kabuki + + +
+ +
+ kabura +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) futerał, pokrowiec na krótką broń palną, noszony zazwyczaj u pasa, mający zabezpieczenie przed wypadaniem broni; + + holster + + +
+ +
+ kabylski + kaˈbɨlsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) afroazjatycki język używany przez Kabylów głównie w północnej Algierii; + + Kabyle language + + +
+ +
+ kac + kaʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) występowanie nieprzyjemnych objawów (bólu głowy, pragnienia), na skutek nadmiernego spożycia alkoholu; + + hangover + + +
+ +
+ kaczeniec + kaˈʧ̑ɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Caltha palustris, knieć błotna; roślina o żółtych kwiatach i nerkowatych liściach; + + kingcup + marsh marigold + + +
+ +
+ kaczka + ˈkaʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) naczynie do oddawania moczu bez wstawania z łóżka + + urine bottle + + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny kaczkowatych; + + duck + drake + + +
+ +
+ kaczka dziennikarska + ˈkaʧ̑ka ˌʥ̑ɛ̇̃ɲːiˈkarska +
+ + n + + + (publikatory) nieprawdziwa, zmyślona informacja prasowa; + + canard + hoax + + +
+ +
+ kaczka krzyżówka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas platyrhynchos, gatunek ptaka wodnego z rodziny kaczkowatych; + + mallard + wild duck + + +
+ +
+ kaczor + ˈkaʧ̑ɔr +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) samiec kaczki + + drake + + +
+ +
+ kaczuszka + kaˈʧ̑uʃka +
+ + n + + + niewysoki obcas damskich butów, szeroki u nasady, wąziutki na końcu + + kitten heel + + +
+ +
+ kaczątko + kaˈʧ̑ɔ̃ntkɔ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) młoda kaczka + + duckling + + +
+ +
+ kadaweryna + ˌkadavɛˈrɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy diamin, amina biogenna powstająca w procesie gnilnym białka, należy do tzw. "trupich jadów"; + + cadaverine + + +
+ +
+ kadencja + kaˈdɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) intonacja opadająca, w polszczyźnie typowa dla zdania oznajmującego; + + fall intonation + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) sekwencja akordów mająca charakter zakończenia; + + cadence + close + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wirtuozowska, improwizacyjna solówka w ramach większych utworów, np. koncertów orkiestrowych + + cadence + + + + (sport, sportowy) w biegach: liczba kroków na minutę + + cadence + + + + (sport, sportowy) w kolarstwie: liczba obrotów pedałów na minutę + + cadence + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) okres pełnienia funkcji (urzędu) przez obieralnego urzędnika lub organ; + + term of office + tenure + term in office + + +
+ +
+ kadm + katm̥ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cd i liczbie atomowej 48; + + cadmium + + +
+ +
+ kadra +
+ + n + + + zespół wykwalifikowanych pracowników danej jednostki + + staff + cadre + + +
+ +
+ kaduceusz + ˌkaduˈʦ̑ɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + n + + + (mitologia grecka) (mitologia rzymska) laska opleciona dwoma wężami, pochylającymi ku sobie łby, niekiedy przewiązana wstążkami, zakończona parą skrzydeł lub wieńcem; atrybut bogów: greckiego Hermesa i greckiej Irydy oraz rzymskiego Merkurego; emblemat pokoju i handlu; + + caduceus + + +
+ +
+ kaduk + ˈkaduk +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) spadek pozostawiony bez dziedziców; + + escheat + + +
+ +
+ kadzidełko + ˌkaʥ̑iˈdɛwkɔ +
+ + n + + + patyczek pokrytego substancją, która żarząc się wydziela zapach + + incense stick + + +
+ +
+ kadzidło + kaˈʥ̑idwɔ +
+ + n + + + przeznaczona do spalenia w celach kultu mieszanina żywic, dająca intensywną, przyjemną woń + + incense + + +
+ +
+ kadzielnica + ˌkaʥ̑ɛlʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (kościelny) naczynie do spalania kadzidła; + + censer + thurible + + +
+ +
+ kadłub + ˈkadwup +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tułów, szczególnie jeśli bez kończyn + + body + + + + główny element konstrukcyjny łączący w całość pozostałe części, zespoły i podzespoły; trzon konstrukcji; + + body + + + + (potocznie, potoczny) kadłub (1.1) samolotu + + fuselage + + + + (potocznie, potoczny) kadłub (1.1) statku + + hulk + hull + + +
+ +
+ kadź +
+ + n + + + (dawniej, dawny) duże naczynie w kształcie ściętego stożka + + vat + + + + duże otwarte zbiorniki używane w różnych procesach technologicznych; + + tub + + +
+ +
+ kafar + ˈkafar +
+ + n + + + maszyna do wbijania pali w grunt; + + pile driver + + +
+ +
+ kafel +
+ + n + + + (budownictwo) ozdobna płytka ceramiczna; + + tile + + +
+ +
+ kafeteria +
+ + n + + + stołówka, samoobsługowa restauracja + + cafeteria + + +
+ +
+ kafetiera tłokowa +
+ + n + + + szklany lub rzadziej stalowy dzbanek z tłokiem do przygotowywania kawy lub herbaty + + French press + + +
+ +
+ kaftan + ˈkaftãn +
+ + n + + + męski ubiór o wschodnim pochodzeniu, sięgający do kolan lub krótszy, z długimi rękawami i zapinany z przodu; + + caftan + kaftan + + +
+ +
+ kaftan bezpieczeństwa + ˈkaftãn ˌbɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃j̃stfa +
+ + n + + + bluza z długimi rękawami wiązanymi na plecach, używana do unieruchomienia osób psychicznie chorych; + + straitjacket + + +
+ +
+ kaganek + kaˈɡãnɛk +
+ + n + + + (dawniej, dawny) mała lampka w kształcie miseczki (glinianej lub metalowej) z dziobkiem i uchwytem, wypełnionej tłuszczem, najczęściej olejem; + + cresset + + +
+ +
+ kaganiec + kaˈɡãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + siatka pleciona z drutu lub skóry zakładana zwierzętom na pysk; + + muzzle + + +
+ +
+ kahał +
+ + n + + + (żydowski) (administracja) żydowska gmina wyznaniowa + + kahal + + +
+ +
+ kajak + ˈkajak +
+ + n + + + niewielka łódź zakryta z wierzchu, z otworem na pomieszczenie jednej, dwu lub czterech osób, poruszana wiosłami o dwu piórach; + + kayak + + +
+ +
+ kajakarka + ˌkajaˈkarka +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodniczka uprawiająca kajakarstwo lub kobieta, która pływa kajakiem + + canoeist + kayaker + + +
+ +
+ kajakarz + kaˈjakaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik uprawiający kajakarstwo lub osoba, która pływa kajakiem + + canoeist + kayaker + + +
+ +
+ kajdanki +
+ + n + + + para połączonych ze sobą obręczy, zamykanych na zatrzask, ograniczających swobodę ruchów; + + handcuffs + cuffs + + +
+ +
+ kajdany +
+ + n + + + metalowe pęta do skuwania kończyn więźniów + + shackle + + +
+ +
+ kajkawski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dialekt kajkawski języka serbsko-chorwackiego + + Kajkavian + + +
+ +
+ kajman + ˈkajmãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Caiman, gad z rodziny aligatorów; + + caiman + cayman + + +
+ +
+ kajuta + kaˈjuta +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) małe zamykane pomieszczenie mieszkalne na statku; + + cabin + + +
+ +
+ kajzerka + kajˈzɛrka +
+ + n + + + rodzaj bułki z charakterystycznymi nacięciami na wierzchu; + + Kaiser roll + + +
+ +
+ kakadu + kaˈkadu +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) papuga posiadająca na głowie charakterystyczny czub z piór; + + cockatoo + + +
+ +
+ kakao + kaˈkaɔ +
+ + n + + + (kulinaria) napój sporządzony z proszku kakao (1.2), zalanego wodą lub mlekiem + + cocoa + + + + (botanika, botaniczny) ziarno kakaowca; potocznie również sam kakaowiec; + + cocoa + + + + (spożywczy) proszek z nasion kakaowca + + cocoa + cacao + + +
+ +
+ kaktus + ˈkaktus +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina o soczystych, zgrubiałych łodygach pokrytych kolcami, rosnąca na pustynnych obszarach Ameryki Środkowej i Południowej; + + cactus + + +
+ +
+ kalabryjski + ˌkalaˈbrɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Kalabrią, wywodzący się z Kalabrii + + Calabrian + + +
+ +
+ kalafior + kaˈlafʲjɔr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Brassica oleracea var. botrytis L., odmiana kapusty o białych, mięsistych kwiatach; + + cauliflower + + +
+ +
+ kalafiorowy +
+ + adj + + + związany z kalafiorem; taki jak kalafior; zawierający kalafior + + cauliflower + + +
+ +
+ kalafonia + ˌkalaˈfɔ̃ɲja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) łamliwa i przezroczysta pozostałość po destylacji terpentyny z żywicy drzew iglastych; + + rosin + colophony + + +
+ +
+ kalander +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) prasa do tłoczenia matryc stereotypowych lub prasowania, gładzenia i satynowania materiału; + + calender + + +
+ +
+ kalarepa + ˌkalaˈrɛpa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) Brassica oleracea var. gongylodes L., odmiana kapusty warzywnej; + + kohlrabi + turnip cabbage + + + + (kulinaria) (spożywczy) warzywo, jadalna bulwa pędowa rośliny (1.1) + + kohlrabi + turnip cabbage + + +
+ +
+ kalcyt + ˈkalʦ̑ɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) minerał, składnik skał osadowych; + + calcite + + +
+ +
+ kaldera + kalˈdɛra +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) rozległe, koliste zagłębienie w szczytowej części wulkanu powstałe wskutek gwałtownej eksplozji; + + caldera + + +
+ +
+ kalectwo +
+ + n + + + niedorozwój lub nieodwracalne uszkodzenie narządu lub części ciała i wynikające z tego ograniczenie sprawności fizycznej + + handicap + disablement + lameness + + +
+ +
+ kaleczyć +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) robić coś nieudolnie + + murder + + + + uszkadzać ciało, zwykle czymś ostrym + + cut + + + + uszkadzać swoje ciało (zwykle czymś ostrym); ulegać obrażeniom zadanym przez siebie + + cut oneself + + +
+ +
+ kaledoński + ˌkalɛˈdɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) odnoszący się do Kaledonii + + Caledonian + + + + (geografia, geograficzny) odnoszący się do Nowej Kaledonii + + Caledonian + + + + (geologia, geologiczny) odnoszący się do orogenezy kaledońskiej + + Caledonian + + +
+ +
+ kalejdoskop + ˌkalɛjˈdɔskɔp +
+ + n + + + (optyka, optyczny) urządzenie optyczne (zabawka), w którym dzięki wielokrotnym odbiciom obrazów różnokolorowych szkiełek, w odpowiednio rozmieszczonych zwierciadłach, obserwuje się różnobarwne, symetryczne figury, zmieniające się przy jego obracaniu; + + kaleidoscope + + +
+ +
+ kaleka + kaˈlɛka +
+ + n + + + człowiek dotknięty kalectwem + + cripple + disable person + + + + kobieta dotknięta kalectwem + + cripple + disable woman + + +
+ +
+ kalendarz + kaˈlɛ̃ndaʃ +
+ + n + + + system rachuby dni i dłuższych odstępów czasu, oparty zazwyczaj na cyklu zmian pór roku (związanych z obiegiem Ziemi wokół Słońca) i zmian faz Księżyca; + + calendar + + + + spis dni całego roku z podziałem na tygodnie i miesiące, często w formie publikacji (np. plakat, broszura) z dodatkowymi informacjami (imieniny, święta, wschody i zachody słońca, przepisy itp.); + + calendar + + +
+ +
+ kalendarz adwentowy +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wywodzący się z tradycji niemieckiej, specjalny dziecięcy kalendarz służący do odliczania dni od pierwszego dnia grudnia do wigilii Bożego Narodzenia; + + Advent calendar + + +
+ +
+ kalendy + kaˈlɛ̃ndɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) pierwszy dzień każdego miesiąca w kalendarzu rzymskim; + + calends + + +
+ +
+ kalenica + ˌkalɛ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) najwyższa część dachu utworzona na przecięciu połaci dachowych; + + ridge + + +
+ +
+ kalif +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) islamski przywódca religijny, a początkowo także i polityczny, tytularny następca Mahometa; + + caliph + + +
+ +
+ kalifat + kaˈlʲifat +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) islamski ustrój polityczny państwa rządzonego przez kalifa, odpowiednik sułtanatu, cesarstwa lub królestwa; + + caliphate + + +
+ +
+ kaliforn + kaˈlʲifɔrn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cf i liczbie atomowej 98; + + californium + + +
+ +
+ kalifornijski + ˌkalʲifɔrʲˈɲijsʲci +
+ + adj + + + związany z Kalifornią, pochodzący z Kalifornii + + Californian + + +
+ +
+ kaligrafia + ˌkalʲiˈɡrafʲja +
+ + n + + + sztuka polegająca na pięknym, starannym pisaniu; + + calligraphy + + +
+ +
+ kaligraficzny +
+ + adj + + + napisany ozdobnym pismem odręcznym + + calligraphic + + + + związany z kaligrafią + + calligraphic + + +
+ +
+ kaligrafować + ˌkalʲiɡraˈfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pisać zgodnie z zasadami kaligrafii + + write calligraphically + + +
+ +
+ kalina + kaˈlʲĩna +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Viburnum L., drzewo lub krzew o białych lub różowych kwiatach i czerwonych, czarnych lub żółtych trujących owocach; + + snowball tree + guelder-rose + viburnum + + +
+ +
+ kalkulacja +
+ + n + + + (handel, handlowy) ustalanie kosztów na jednostkę towarów lub usług + + calculation + + +
+ +
+ kalkulator + ˌkalkuˈlatɔr +
+ + n + + + małe urządzenie służące do wykonywania obliczeń arytmetycznych; + + calculator + + +
+ +
+ kalmar + ˈkalmar +
+ + n + + + (kulinaria) (zoologia, zoologiczny) Teuthida, kałamarnica; zwykle w lm; + + squid + + +
+ +
+ kalokagatia +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny), w starożytnej Grecji: ideał etyczny łączący doskonałość duchową z pięknem fizycznym + + kalokagathia + kalos kagathos + + +
+ +
+ kaloria + kaˈlɔrʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) pozaukładowa jednostka ciepła równa ilości ciepła potrzebnej do podgrzania 1 grama wody o 1 kelwin; + + calorie + + +
+ +
+ kaloryfer + ˌkalɔˈrɨfɛr +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (anatomia, anatomiczny) wyraziste mięśnie brzucha + + six pack + six-pack + sixpack + + + + element grzewczy w postaci połączonych ze sobą równolegle w płaszczyźnie metalowych rur, przez które przepływa gorąca woda lub para wodna + + radiator + + +
+ +
+ kalorymetryczny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z kalorymetrem lub z kalorymetrią + + calorimetric + + +
+ +
+ kalosz + ˈkalɔʃ +
+ + n + + + gumowy but służący do ochrony przed błotem lub wodą; + + Wellington boot + galosh + + +
+ +
+ kalumnia + kaˈlũmʲɲja +
+ + n + + + niesprawiedliwe oszczerstwo, oskarżenie + + calumny + + +
+ +
+ kalwaria +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) pasmo cierpień, mąk + + calvary + + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (architektura, architektoniczny) przedstawienie w obrazie lub rzeźbie biblijnych scen związanych z ostatnimi godzinami życia Jezusa, umieszczonych w specjalnych kaplicach stacyjnych; + + calvary + + +
+ +
+ kalwinizm + kalˈvʲĩɲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) system teologiczny stworzony przez Jana Kalwina; jedna z religii protestanckich; + + Calvinism + + +
+ +
+ kamasja + kãˈmasʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Camassia, rodzaj roślin cebulowych; + + camas + + +
+ +
+ kamasz + ˈkãmaʃ +
+ + n + + + męski but z krótką cholewą i elastycznymi bokami + + chukka + + +
+ +
+ kambr + kãmpr̥ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy okres geologiczny paleozoiku; + + Cambrian + + +
+ +
+ kambuz + ˈkãmbus +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) kuchnia na statku; + + galley + caboose + + +
+ +
+ kamea +
+ + n + + + (sztuka) szlachetny lub półszlachetny kamień ozdobiony reliefem ciętym wypukło; + + cameo + + +
+ +
+ kameduła +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu założonego przez św. Romualda z Camaldoli; + + Camaldolese + + +
+ +
+ kameleon + ˌkãmɛˈlɛɔ̃n +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) jaszczurka słynąca ze zdolności do zmiany ubarwienia, długiego języka i oryginalnych kształtów ciała; + + chameleon + + +
+ +
+ kamera + kãˈmɛra +
+ + n + + + urządzenie do nagrywania ruchomego obrazu, często również z dźwiękiem; + + camcorder + + +
+ +
+ kamerdyner +
+ + n + + + starszy lokaj nadzorujący służbę, podawanie do stołu czy prace porządkowe + + butler + + +
+ +
+ kamerling + kãˈmɛrlʲĩŋk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim: kardynał, który od śmierci papieża do czasu wybrania nowego zarządza Kościołem i państwem Watykan; + + camerlengo + + +
+ +
+ kamerzysta + ˌkãmɛˈʒɨsta +
+ + n + + + ktoś, kto obsługuje kamerę i filmuje + + cameraman + + +
+ +
+ kamfora + kãw̃ˈfɔra +
+ + n + + + organiczny związek chemiczny z grupy terpenów, pochodna kamfenu, stosowany w technice i medycynie; + + camphor + + +
+ +
+ kamieniarstwo + ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲarstfɔ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wydobycie i obróbka kamienia użytkowego oraz montaż elementów kamiennych + + stonemasonry + stonework + + +
+ +
+ kamieniarz +
+ + n + + + rzemieślnik, który zajmuje się obróbką kamieni + + stonemason + + +
+ +
+ kamienica + ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + duży, murowany budynek mieszkalny + + apartment-house + tenement + tenement-house + + +
+ +
+ kamienica czynszowa +
+ + n + + + okazały budynek z wieloma mieszkaniami do wynajęcia + + tenement + tenement house + + +
+ +
+ kamieniołom +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) miejsce pozyskiwania kamienia budowlanego, zwykle metodą odkrywkową; + + quarry + + +
+ +
+ kamienisty + ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲistɨ +
+ + adj + + + taki, który pokryty jest kamieniami albo zawiera dużo kamieni + + stony + + +
+ +
+ kamieniuszka + ˌkãmʲjɛ̇̃ˈɲuʃka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Histrionicus histrionicus, gatunek kaczki; + + harlequin duck + + +
+ +
+ kamienny + kãˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + zrobiony, powstały z kamienia, złożony z kamieni + + stone + + +
+ +
+ kamień + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + obiekt pochodzenia mineralnego o konsystencji stałej, twardy, wyraźnie odgraniczający się od otoczenia + + stone + rock + + + + (medycyna, medyczny) złóg powstający w nerkach lub drogach moczowych + + stone + rock + + + + twardy osad; ; + + stone + rock + + +
+ +
+ kamień milowy + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ mʲiˈlɔvɨ +
+ + idiom + + + bardzo ważny, przełomowy moment + + milestone + landmark + + +
+ +
+ kamień milowy + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ mʲiˈlɔvɨ +
+ + n + + + słupek przy drodze z napisaną na nim odległością do najbliższego miasta; + + milestone + + +
+ +
+ kamień półszlachetny +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) względnie pospolity minerał jubilerski o niższej jakości i wartości + + semi-precious stone + semi-precious gem + semiprecious gem + semiprecious stone + + +
+ +
+ kamień spadł z serca + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ ˈspatw̥ ˈs‿ːɛrʦ̑a +
+ + idiom + + + ktoś poczuł ulgę w związku z czymś; zniknął problem i czuje „lekkość w sercu” + + a weight was lifted from one's heart + a weight was lifted from one's mind + + +
+ +
+ kamień szlachetny + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ ʃlaˈxɛtnɨ +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) wartościowa oraz rzadko spotykana odmiana niektórych minerałów o dużej twardości, wykorzystywana w jubilerstwie; + + gem + gemstone + + +
+ +
+ kamień szlifierski + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ ʃlʲiˈfʲjɛrsʲci +
+ + n + + + twardy materiał ścierny, stanowiący roboczą część maszyn szlifujących + + abrasive stone + grinding stone + + +
+ +
+ kamień winny +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) kwaśny winian potasu; + + tartar + + +
+ +
+ kamień węgielny + ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ vɛ̃ŋʲˈɟɛlnɨ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) podstawa, najważniejsza część czegoś + + cornerstone + + + + kamień znajdujący się w węgle + + cornerstone + + + + obecnie pierwsza cegła lub inny element budowlany stawiany jako pierwszy podczas budowy, mający znaczenie symboliczne + + cornerstone + + +
+ +
+ kamikaze + ˌkãmʲiˈkazɛ + ˌkãmʲiˈkaʣ̑ɛ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) w czasie II Wojny Światowej: żołnierz japoński przeprowadzający samobójczy atak na większego przeciwnika za pomocą silnego ładunku wybuchowego; samolot lub inny pojazd używany przez tego żołnierza; + + kamikaze + + +
+ +
+ kamilianin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik ze zgromadzenia założonego w XVI w. przez św. Kamila de Lellis; + + Camillian + + +
+ +
+ kamiliański +
+ + adj + + + związany z kamilianami, dotyczący kamilianów + + Camillian + + +
+ +
+ kamionetka +
+ + n + + + mały samochód ciężarowy + + van + + +
+ +
+ kamionka + kãˈmʲjɔ̃nka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rubus saxatilis, gatunek maliny mający lekko kolczaste, płożące się pędy oraz karłowate, szkarłatne owoce; + + stone bramble + + + + (technologia, technika, techniczny) (rzemiosło, rzemieślniczy) twardy materiał ceramiczny stosowany do wyrobu płytek posadzkowych, aparatury kwasoodpornej, rur kanalizacyjnych i naczyń; + + stoneware + + +
+ +
+ kamizelka + ˌkãmʲiˈzɛlka +
+ + n + + + ubranie bez rękawów i kołnierza nakładane na tułów, zapinane na guziki + + waistcoat + vest + + +
+ +
+ kamlot + ˈkãmlɔt +
+ + n + + + miękka tkanina przeznaczona na okrycia zewnętrzne, dawniej tkana z wełny wielbłądziej lub koziej, obecnie także z mieszanki wełny koziej z jedwabiem lub wełny owczej z bawełną + + camlet + + +
+ +
+ kamora +
+ + n + + + włoska organizacja przestępcza; + + Camorra + + +
+ +
+ kamorysta +
+ + n + + + członek kamorry + + Camorrista + + +
+ +
+ kampan + ˈkãmpãn +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) piąty wiek późnej kredy, trwający 83,5 – 70,6 milionów lat temu; + + Campanian + + +
+ +
+ kampania +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (publikatory) szereg zorganizowanych działań nastawionych na osiągnięcie celu; + + campaign + + + + (wojskowość, wojskowy) ciąg działań wojennych na jakimś terytorium objętych wspólnym planem; + + campaign + + +
+ +
+ kampanila + ˌkãmpãˈɲila +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wysmukła wieża pełniąca funkcję dzwonnicy, stojąca obok kościoła; + + belfry + campanile + + +
+ +
+ kamper + ˈkãmpɛr +
+ + n + + + samochód kempingowy + + camper + + + + (środowiskowy) (slangowo) w grach komputerowych osoba trzymająca się stale jednego miejsca, strzelając do innych graczy + + camper + + +
+ +
+ kampić + ˈkãmpʲiʨ̑ +
+ + v + + + (środowiskowy) (slangowo) w grach komputerowych: trzymać się stale jednego miejsca i strzelać do innych graczy + + camp + + +
+ +
+ kampus + ˈkãmpus +
+ + n + + + kompleks budynków i terenów uniwersyteckich + + campus + + +
+ +
+ kampusowy +
+ + adj + + + związany z kampusem, charakterystyczny dla kampusu + + campus + + +
+ +
+ kamuflaż + kãˈmuflaʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) czynność wykonywana przez zwierzęta w celu ukrycia się przed drapieżnikami; + + camouflage + + +
+ +
+ kamusznik + kãˈmuʃʲɲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Arenaria interpres, średniej wielkości ptak z rzędu siewkowców; + + turnstone + + +
+ +
+ kanadyjka + ˌkãnaˈdɨjka +
+ + n + + + łódź wiosłowa, w której wiosłuje się wiosłem o jednym piórze, klęcząc na jednym kolanie twarzą do kierunku płynięcia; + + canoe + + +
+ +
+ kanadyjkarka + ˌkãnadɨjˈkarka +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodniczka uprawiająca kanadyjkarstwo + + canoeist + + +
+ +
+ kanadyjkarz + ˌkãnaˈdɨjkaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik uprawiający kanadyjkarstwo + + canoeist + + +
+ +
+ kanadyjski + ˌkãnaˈdɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Kanadą, dotyczący Kanady + + Canadian + + +
+ +
+ kanaka +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) pracownik niewolniczy w dawnych koloniach brytyjskich i na statkach, pochodzący z wysp Pacyfiku + + kanaka + + +
+ +
+ kanalia + kãˈnalʲja +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) osoba podła, niegodziwa + + scoundrel + rotter + blackguard + bounder + canaille + knave + + +
+ +
+ kanalizacja + ˌkãnalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + system urządzeń sanitarnych służących do odprowadzania ścieków + + sewer + + +
+ +
+ kananejski + ˌkãnãˈnɛjsʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Kanaan + + Canaanite + + +
+ +
+ kananejski + ˌkãnãˈnɛjsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język należący do grupy językowej w obrębie języków semickich, obejmującej języki używane w Kanaanie i Kartaginie + + Canaanite + + +
+ +
+ kanapa + kãˈnapa +
+ + n + + + podłużny mebel z oparciem przeznaczony do siedzenia + + couch + + +
+ +
+ kanapka + kãˈnapka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) (handel, handlowy) kanapka (1.1)składająca się przynajmniej z dwóch warstw pieczywa kanapka (1.1) przełożona / posmarowana czymś między warstwami + + sandwich + + +
+ +
+ kanapowiec + ˌkãnaˈpɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek, który lubi długo wylegiwać się, np. na kanapie + + couch potato + + +
+ +
+ kanapowy + ˌkãnaˈpɔvɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (żartobliwie) o małej liczebnie partii, nie posiadającej poparcia społecznego, nie odgrywającej istotnej roli w życiu politycznym (rzekomo mieszczącej się na jednej kanapie) + + fringe + + + + dotyczący kanapy, związany z kanapą + + couch + + +
+ +
+ kanarek + kãˈnarɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki ptak hodowlany o żółtym upierzeniu; + + canary + + +
+ +
+ kanaryjski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z Wyspami Kanaryjskimi + + Canarian + + +
+ +
+ kanał + ˈkãnaw +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) jeden z programów telewizyjnych + + channel + + + + koryto podziemne odprowadzające nieczystości i wodę deszczową + + sewer + + + + wykonany przez człowieka wykop w ziemi, którym płynie woda; służy np. do nawadniania lub osuszania pól albo umożliwienia żeglugi statków + + canal + + + + wykop w garażu lub warsztacie, ułatwiający dostęp do podwozia pojazdu + + pit + + +
+ +
+ kancelaria + ˌkãnʦ̑ɛˈlarʲja +
+ + n + + + (urzędowy) komórka organizacyjna zajmująca się pismami urzędowymi; + + chancellery + office + + +
+ +
+ kancerofobia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chorobliwy lęk przed rakiem + + cancerophobia + + +
+ +
+ kancjonał + kãnˈʦ̑ʲjɔ̃naw +
+ + n + + + (kościelny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) śpiewnik kościelny + + Kantional + Kanzional + + +
+ +
+ kanclerz +
+ + n + + + (administracja) tytuł urzędnika zarządzającego pracą kancelarii, sprawami administracyjno-organizacyjnymi + + chancellor + vice-chancellor + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) tytuł szefa rządu w niektórych krajach, np. w Austrii czy Niemczech + + chancellor + + +
+ +
+ kandela + kãnˈdɛla +
+ + n + + + (jednostka miary) (fizyka, fizyczny) podstawowa jednostka światłości w układzie SI, oznaczana symbolem cd; + + candela + + +
+ +
+ kandydat + kãnˈdɨdat +
+ + n + + + ktoś, kto kandyduje do czegoś, ubiega się o coś + + candidate + + +
+ +
+ kandydatura +
+ + n + + + bycie kandydatem do czegoś lub kogoś + + candidacy + + + + wniosek proponujący kogoś na określone stanowisko czy funkcję + + candidature + nomination + + +
+ +
+ kanelura +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pionowy rowek zdobiący trzon kolumny + + fluting + + +
+ +
+ kangur + ˈkãŋɡur +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) torbacz słynący z długich skoków; + + kangaroo + roo + + +
+ +
+ kangurzątko +
+ + n + + + młode kangura + + kangaroo joey + + +
+ +
+ kania + ˈkãɲa +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Macrolepiota procera, grzyb jadalny o długim, cienkim trzonie i dużym kapeluszu pokrytym łuskami; + + parasol mushroom + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Milvus, ptak drapieżny gnieżdżący się na drzewach i w szczelinach skalnych; + + kite + + +
+ +
+ kanianka + kãˈɲãnka +
+ + n + + + rodzaj roślin należący do rodziny powojowatych + + cuscuta + + +
+ +
+ kanibal + kãˈɲibal +
+ + n + + + człowiek, który jada ludzkie mięso + + cannibal + + + + zwierzę, które jada przedstawicieli własnego gatunku + + cannibal + + +
+ +
+ kanikuła + ˌkãɲiˈkuwa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: pora roku, w której Słońce znajduje się w gwiazdozbiorze Psa, czyli od 22 czerwca do 23 sierpnia + + dog days + + +
+ +
+ kanion + ˈkãɲjɔ̃n +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) dolina rzeczna o wąskim dnie i stromych, skalistych zboczach; + + canyon + + +
+ +
+ kanister + kãˈɲistɛr +
+ + n + + + (dawniej, dawny) blaszany pojemnik do przenoszenia lub przechowywania czekolady, tytoniu itp. używany podczas wycieczek + + canister + + + + (motoryzacja) przenośny zbiornik na paliwo z uchwytem umożliwiajacym ręczny transport; + + jerrycan + + +
+ +
+ kaniuk + ˈkãɲuk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Elanus, niewielki ptak drapieżny, nie gnieżdżący się w Polsce; + + kite + + +
+ +
+ kankan + ˈkãŋkãn +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) francuski taniec kabaretowy; + + can-can + + +
+ +
+ kanon + ˈkãnɔ̃n +
+ + n + + + (biblijny) zamknięty zbiór ksiąg uznany w Kościele za natchnione; + + canon + + + + (kościelny) modlitwa eucharystyczna, część mszy świętej; + + canon + + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (bibliotekoznawstwo, bibliotekoznawczy) lista norm, zasad, tekstów o podstawowym znaczeniu + + canon + + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) ogólnie przyjęta zasada czy wzorzec (postępowania, estetyki, itp.); + + canon + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) forma muzyczna z powtarzającym się tematem; + + canon + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) pojedynczy przepis w kodeksie + + canon + + + + (dawniej, dawny) (wojskowość, wojskowy) nazwa armaty + + cannon + + +
+ +
+ kanonada +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) silny, długotrwały ostrzał z dział, nawała artyleryjska + + cannonade + fusillade + + +
+ +
+ kanoniczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z kanonami, odnoszący się do kanonów + + canonical + + +
+ +
+ kanonierka + ˌkãnɔ̃ˈɲɛrka +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) historyczna klasa okrętów artyleryjskich średniej lub małej wielkości + + gunboat + + +
+ +
+ kanonik +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu Kanoników Regularnych św. Augustyna; + + canon + + +
+ +
+ kanonizacja + ˌkãnɔ̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) oficjalne uznanie zmarłego za świętego i zezwolenie na jego publiczny kult w Kościele katolickim lub Cerkwi prawosławnej; + + canonization + canonisation + + +
+ +
+ kanonizować +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) oficjalnie ogłaszać kogoś świętym + + canonize + + +
+ +
+ kanopa + kãˈnɔpa +
+ + n + + + (sztuka) (archeologia, archeologiczny) cylindryczne naczynie, gliniana lub alabastrowa urna egipska, w której przechowywano wnętrzności zmarłego, wyjęte podczas balsamowania, używane od czasów Nowego Państwa (XVI w. p.n.e.); + + canopic jar + + + + (sztuka) (archeologia, archeologiczny) popielnica etruska, wykonana z brązu lub gliny + + canopic jar + + +
+ +
+ kanton + ˈkãntɔ̃n +
+ + n + + + jednostka podziału administracyjnego we Francji; + + canton + + + + jednostka podziału administracyjnego Luksemburga; + + canton + + + + kraj wchodzący w skład Konfederacji Szwajcarskiej; + + canton + + + + figura zaszczytna w górnym lewym lub prawym rogu tarczy herbowej; + + canton + + + + górne czołowe pole płata flagi; + + canton + + +
+ +
+ kantor + ˈkãntɔr +
+ + n + + + miejsce umożliwiające wymianę waluty na inną + + currency exchange + + + + osoba zaczynająca psalmy w jednym z chórów we wspólnotowej Liturgii godzin w Kościele katolickim; + + precentor + + + + przodownik w chórze protestanckim, organista + + precentor + + + + śpiewak w synagodze + + cantor + + +
+ +
+ kantończyk +
+ + n + + + mieszkaniec Kantonu + + Cantonese + + +
+ +
+ kantoński +
+ + adj + + + związany z Kantonem, dotyczący Kantonu (miasta w Chinach) + + Cantonese + + +
+ +
+ kantoński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język kantoński, używany w południowych Chinach, Hongkongu i Makau; + + Cantonese + + +
+ +
+ kantyczka + kãnˈtɨʧ̑ka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) popularna pieśń religijna, zwłaszcza kolęda + + canticle + + +
+ +
+ kantyk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pieśń zaczerpnięta z Biblii, włączona do którejś z godzin kanonicznych; + + canticle + + +
+ +
+ kantyna + kãnˈtɨ̃na +
+ + n + + + bar, restauracja przeznaczona dla określonej grupy osób, np. żołnierzy + + canteen + + +
+ +
+ kaolin + kaˈɔlʲĩn +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała osadowa zawierająca w swym składzie głównie kaolinit, surowiec ceramiczny; + + kaolin + + +
+ +
+ kapa + ˈkapa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim: rodzaj ozdobnej szaty liturgicznej; peleryna z kapturem, zapinana pod szyją + + cope + + + + ozdobne nakrycie na posłanie, często we wzory + + bedcover + bedspread + + +
+ +
+ kapar + ˈkapar +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Capparis, drzewo, krzew lub pnącze o pojedynczych liściach i dużych, białych, kremowych lub różowych kwiatach na długich szypułach, rosnące w wielu gatunkach w strefie tropikalnej obu półkul; + + caper + + + + (kulinaria) pąk kwiatowy lub młody owoc kaparu ciernistego (Capparis spinosa L.) o pikantnym smaku, używany w sztuce kulinarnej jako przyprawa + + caper + + +
+ +
+ kapar ciernisty +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Capparis spinosa L., gatunek rośliny z rodziny kaparowatych, którego pąki kwiatowe i marynowane owoce używane są jako przyprawa; + + caper bush + + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku (1.1) + + caper bush + + +
+ +
+ kapać + ˈkapaʨ̑ +
+ + v + + + o cieczy spadać kroplami + + drip + trickle + + +
+ +
+ kapecytabina +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (medycyna, medyczny) syntetyczny lek doustny z grupy antymetabolitów, pochodna fluoropirymidyny, stosowany m.in. w chemioterapii raka piersi i okrężnicy + + capecitabine + + +
+ +
+ kapelusz + kaˈpɛluʃ +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) górna część owocnika grzybów kapeluszowych; + + cap + + + + rodzaj nakrycia głowy z rondem i częścią wypukłą w środku; + + hat + + +
+ +
+ kapelusznik +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wytwórca kapeluszy + + hatter + + +
+ +
+ kaperować +
+ + v + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) niszczyć statki nieprzyjacielskie + + go privateering + privateer + win over + + + + nieuczciwie pozyskiwać do własnej ekipy członka konkurencyjnej jednostki + + poach + + +
+ +
+ kapeć + ˈkapɛʨ̑ +
+ + n + + + obuwie używane tylko w domu + + slipper + + +
+ +
+ kapitalik + ˌkapʲiˈtalʲik +
+ + n + + + (termin typograficzny) litera o kształcie majuskuły (wielkiej litery), mająca wysokość minuskuły (małej litery); + + small cap + + +
+ +
+ kapitalista + ˌkapʲitaˈlʲista +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (społeczny) właściciel kapitału – przedsiębiorstwa będącego dla niego źródłem zysku; osoba dysponująca kapitałem + + capitalist + + +
+ +
+ kapitalistyczny + ˌkapʲitalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z kapitalizmem i kapitalistami, właściwy kapitalizmowi + + capitalist + + +
+ +
+ kapitalizm + ˌkapʲiˈtalʲism̥ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (społeczny) system ekonomiczny i społeczny oparty na prywatnej własności, swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej, wolnej konkurencji, zapewniający podstawowe wolności i prawa obywatelskie; + + capitalism + + +
+ +
+ kapitan + kaˈpʲitãn +
+ + n + + + (sport, sportowy) gracz reprezentujący całą swoją drużynę + + captain + skipper + + + + (wojskowość, wojskowy) stopień oficerski, między porucznikiem a majorem; + + captain + + + + dowódca cywilnego statku wodnego lub samolotu + + captain + shipmaster + + + + (geologia, geologiczny) trzeci, najmłodszy wiek gwadalupu (środkowego permu), trwający 265,8 – 260,4 milionów lat temu; + + Capitanian + + +
+ +
+ kapitanoza + ˌkapʲitãˈnɔza +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) bezkrytyczne wierzenie w nieomylność autorytetu, przejawiające się nieanalizowaniem słuszności podejmowanych przez niego decyzji lub niekorygowaniem zauważonych jego błędów na skutek wierzenia, że nie może się on mylić + + captainitis + + +
+ +
+ kapitał + kaˈpʲitaw +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (bankowość, bankowy) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) majątek, zasoby (zwykle pieniędzy) + + capital + + +
+ +
+ kapitałochłonność + ˌkapʲitawɔxˈwɔ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) relacja pomiędzy wartością kapitału i środków produkcji zużytych podczas produkcji do wartości wytworzonych w za ich pomocą dóbr + + necessity of large investment + + +
+ +
+ kapitałochłonny + ˌkapʲitawɔˈxwɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + wymagający relatywnie dużej ilości kapitału lub innych środków trwałych dla osiągnięcia określonego efektu gospodarczego + + capital-intensive + involve large investment + + +
+ +
+ kapitel +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) ozdobne zwieńczenie kolumny lub pilastra; + + capital + + +
+ +
+ kapitoliński +
+ + adj + + + związany z Kapitolem, dotyczący Kapitolu, pochodzący z Kapitolu + + Capitoline + + +
+ +
+ kapitularz +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kodeks prawny z czasów Karola Wielkiego i jego następców + + capitulary + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (architektura, architektoniczny) pomieszczenie klasztorne, służące zakonnikom za miejsce zebrań; + + chapter house + + +
+ +
+ kapituła +
+ + n + + + (kościelny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) organ kolegialny w Kościele katolickim złożony z duchownych; + + chapter + + +
+ +
+ kaplica + kaˈplʲiʦ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) niewielki wolnostojący budynek służący celom religijnym; + + chapel + oratory + + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wydzielona część budynku, służąca do odprawiania nabożeństw, często z umieszczonym ołtarzem + + chapel + oratory + + +
+ +
+ kapo + ˈkapɔ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) więzień pełniący funkcję dozorcy w nazistowskich obozach koncentracyjnych; + + kapo + + +
+ +
+ kappa + ˈkapːa +
+ + n + + + nazwa dziesiątej litery alfabetu greckiego, κ; + + kappa + + +
+ +
+ kapral + ˈkapral +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) najniższy stopień wojskowy w korpusie podoficerskim; + + corporal + + +
+ +
+ kapryśny + kaˈprɨɕnɨ +
+ + adj + + + miewający kaprysy, łatwo ulegający kaprysom; taki, który jest zmienny, niestały, działający pod wpływem kaprysu + + capricious + + +
+ +
+ kapsaicyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny odpowiedzialny za ostry, piekący smak papryki chili; + + capsaicin + + +
+ +
+ kapsel + ˈkapsɛl +
+ + n + + + metalowa przykrywka obciskana na końcu szklanej butelki; + + crown cap + + +
+ +
+ kapsułka + kapˈsuwka +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) zbiorniczek, małe opakowanie leku wykonane z żelatyny; + + cap + + +
+ +
+ kaptur + ˈkaptur +
+ + n + + + część płaszcza, kurtki lub bluzy służąca jako nakrycie głowy + + hood + cowl + hoodie + + +
+ +
+ kapturka + kapˈturka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Sylvia atricapilla) mały ptak z rodziny pokrzewkowatych; + + blackcap + + +
+ +
+ kapturnik + kapˈturʲɲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lophodytes cucullatus, gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych, grupy traczy, występujący w Ameryce Północnej; + + hooded merganser + + +
+ +
+ kapucyn + kaˈpuʦ̑ɨ̃n +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek zakonu braci kapucynów; + + Capuchin + + +
+ +
+ kapucynka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnica + + Capuchin + + + + (zoologia, zoologiczny) Cebus capucinus, małpa szerokonosa; + + capuchin + capuchin monkey + + +
+ +
+ kapucyński +
+ + adj + + + związany z kapucynami lub kapucynkami, dotyczący kapucynów lub kapucynek + + Capuchin + + +
+ +
+ kapusta + kaˈpusta +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina warzywna o jadalnych liściach zbitych w główkę; + + cabbage + + +
+ +
+ kapusta chińska + kaˈpusta ˈçĩj̃ska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Brassica rapa L. subsp. chinensis Hanelt, podgatunek kapusty właściwej; + + chinese cabbage + + +
+ +
+ kapusta kiszona +
+ + n + + + (spożywczy) półprodukt spożywczy z szatkowanej kapusty: przyprawionej, zasolonej i poddanej fermentacji z udziałem bakterii mlekowych + + sauerkraut + + +
+ +
+ kapusta morska +
+ + n + + + (spożywczy) (potocznie, potoczny) modrak morski + + crambe + sea cole + sea colewort + sea kale + seakale + + +
+ +
+ kaput + ˈkaput +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) zepsuty + + kaput + + +
+ +
+ kapuś + ˈkapuɕ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) donosiciel + + snitch + stool pigeon + + +
+ +
+ kapuśniak + kaˈpuɕɲak +
+ + n + + + (kulinaria) zupa z kapusty, zwykle z kapusty kiszonej + + cabbage soup + + +
+ +
+ kapłanka + kapˈwãnka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kobieta, która sprawuje posługę religijną + + priestess + + +
+ +
+ kapłański + kapˈwãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z kapłaństwem lub kapłanem + + sacerdotal + + +
+ +
+ kapłaństwo +
+ + n + + + (kościelny) sakrament święceń w chrześcijaństwie; + + priesthood + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) godność lub urząd kapłana + + priesthood + + +
+ +
+ kapłon +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) wykastrowany kogut kury domowej + + capon + + +
+ +
+ kara + ˈkara +
+ + n + + + dolegliwość wymierzona jako sankcja + + punishment + + +
+ +
+ kara cielesna + ˈkara ʨ̑ɛˈlɛsna +
+ + n + + + kara mająca na celu zadanie bólu fizycznego osobie karanej; + + corporal punishment + + +
+ +
+ kara śmierci + ˈkara ˈɕmʲjɛrʲʨ̑i +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kara polegająca na pozbawieniu życia sprawcy przestępstwa; + + death penalty + capital punishment + + +
+ +
+ karabin + kaˈrabʲĩn +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) indywidualna broń strzelecka o długiej lufie; + + rifle + gun + + +
+ +
+ karabin maszynowy + kaˈrabʲĩn ˌmaʃɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) zespołowa broń samoczynna zasilana amunicją o kalibrze do 20 mm; + + machine gun + + +
+ +
+ karabinek + ˌkaraˈbʲĩnɛk +
+ + n + + + indywidualna broń strzelecka o lufie krótszej niż w karabinie; + + carbine + + +
+ +
+ karabinek maszynowy + ˌkaraˈbʲĩnɛk ˌmaʃɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ręczny karabin maszynowy zasilany amunicją pośrednią; + + LSW + SAW + light support weapon + section automatic weapon + squad automatic weapon + + +
+ +
+ karaczan madagaskarski +
+ + n + + + (systematyka) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Gromphadorhina portentosa, gatunek owada występującego w deszczowych lasach na Madagaskarze; + + Madagascar hissing cockroach + hisser + hissing cockroach + + +
+ +
+ karaczan wschodni +
+ + n + + + (systematyka) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Blatta orientalis, synantropijny gatunek owada z rodziny karaczanowatych; + + oriental cockroach + waterbug + + +
+ +
+ karafka + kaˈrafka +
+ + n + + + rodzaj butelki z wąską szyjką; + + carafe + + +
+ +
+ karaibski + ˌkaraˈ<sup>j</sup>ipsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Karaibów + + Caribbean + + +
+ +
+ karaka + kaˈraka +
+ + n + + + (marynarka) typ dawnego statku transportowego; + + carrack + + +
+ +
+ karakal stepowy +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Caracal caracal Schreber, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Afryce południowo-zachodniej Azji; + + caracal + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + caracal + + +
+ +
+ karakałpacki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język karakałpacki; + + Karakalpak + + +
+ +
+ karakuł + kaˈrakuw +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wyprawiona skóra jagnięcia karakuła (1.1) + + astrakhan fur + + + + (zoologia, zoologiczny) owca pochodzenia azjatyckiego, której jagnię ma sierść zwiniętą w charakterystyczne loki; + + karakul + + +
+ +
+ karalny + kaˈralnɨ +
+ + adj + + + taki, który podlega karze + + chargeable + impeachable + penal + punishable + + +
+ +
+ karaluch + kaˈralux +
+ + n + + + (systematyka) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Blatta orientalis, duży, żyjący w siedliskach ludzkich owad żywiący się produktami spożywczymi; + + cockroach + roach + blackbeetle + + +
+ +
+ karangioza + ˌkarãŋʲˈɟɔza +
+ + n + + + rodzaj ludowego greckiego i tureckiego teatru cieni + + karagiozis + + +
+ +
+ karaoke +
+ + n + + + śpiewanie znanych piosenek do odtwarzanej z taśmy melodii w przeznaczonych do tego lokalach + + karaoke + + +
+ +
+ karapaks + kaˈrapaks +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (anatomia, anatomiczny) twarda grzbietowa powłoka zewnętrzna ciała niektórych zwierząt; + + carapace + + +
+ +
+ karat + ˈkarat +
+ + n + + + dawna miara zawartości złota w stopach (czyste złoto miało 24 karaty); + + carat + + + + jubilerska jednostka masy równa 0,2 g, stosowana do mierzenia masy kamieni szlachetnych i pereł; + + carat + karat + + +
+ +
+ karate + kaˈratɛ +
+ + n + + + (sport, sportowy) japońska sztuka walki; + + karate + + +
+ +
+ karateka + ˌkaraˈtɛka +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba uprawiająca karate + + karateka + + +
+ +
+ karawan +
+ + n + + + pojazd do przewozu trumny ze zwłokami + + hearse + + +
+ +
+ karawana + ˌkaraˈvãna +
+ + n + + + wielbłądzia ekspedycja transportowa lub pielgrzymkowa na pustyni; + + caravan + + +
+ +
+ karawela + ˌkaraˈvɛla +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) jednopokładowy, dwu- lub trójmasztowy żaglowiec o wysokich nadbudówkach na dziobie i rufie, używany od XV do XVII wieku; + + caravel + + +
+ +
+ karać + ˈkaraʨ̑ +
+ + v + + + wymierzać karę + + punish + + +
+ +
+ karb + karp +
+ + n + + + małe nacięcie + + indentation + + +
+ +
+ karbon + ˈkarbɔ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) piąty okres geologiczny paleozoiku; + + Carboniferous + + +
+ +
+ karbowaniec +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (jednostka monetarna) waluta na Ukrainie w latach 1918–1920, 1942–1944, 1992–1996; + + karbovanets + + +
+ +
+ karbunkuł + karˈbũŋkuw +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) czyrak mnogi, czyrak gromadny; grupa blisko położonych czyraków (zapaleń ropnych sąsiadujących torebek włosowych i przylegających gruczołów łojowych) zbierająca się w jeden ropień, wywołana przez zakażenie + + carbuncle + + + + (przestarzałe, przestarzały) (poetycki, poetycko) bliżej nieokreślony kamień szlachetny barwy czerwonej (np. rubin, granat) + + carbuncle + + +
+ +
+ karbunkułowy + ˌkarbũŋkuˈwɔvɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (przymiotnik) od karbunkuł + + carbuncled + carbuncular + + +
+ +
+ karcer +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kara zostawania ucznia w szkole po lekcjach + + detention + + + + (więziennictwo, więzienny) kara przebywania w celi bez pryczy + + seclusion + solitary confinement + + + + (więziennictwo, więzienny) karna cela więzienna bez pryczy i często bez okna + + hole + seclusion room + + +
+ +
+ karcianka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) gra karciana, najczęściej w odniesieniu do gry komputerowej + + card game + + +
+ +
+ karczek + ˈkarʧ̑ɛk +
+ + n + + + (krawiectwo) górna część bluzki, sukienki itp., do której doszyta jest pozostała część + + bib + yoke + + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) mięso z karku zwierzęcego + + chuck steak + neck + porkneck + + +
+ +
+ karczma + ˈkarʧ̑ma +
+ + n + + + gospoda na wsi; + + inn + tavern + + +
+ +
+ karczmarka +
+ + n + + + kobieta prowadząca karczmę + + alewife + + +
+ +
+ karczmarz +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) mężczyzna prowadzący karczmę + + innkeeper + + +
+ +
+ karczoch + ˈkarʧ̑ɔx +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cynara scolymus, rodzaj wieloletnich roślin z rodziny astrowatych; + + artichoke + + +
+ +
+ karczować + karˈʧ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wykopywać karcze – pnie i korzenie – aby oczyścić grunt + + grub + + +
+ +
+ kardamon + karˈdãmɔ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku kardamon malabarski lub któregoś z innych gatunków należącego do rodzaju Elettaria; + + cardamom + + + + (kulinaria) przyprawa z suszonych nasion lub całych owoców rośliny (1.1) + + cardamom + + +
+ +
+ kardigan + karˈdʲiɡãn +
+ + n + + + rodzaj swetra zapinanego na guziki lub zamek błyskawiczny, wycięty pod szyją, bez kołnierza; + + cardigan + + +
+ +
+ kardio- + ˈkardʲjɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z sercem + + cardio- + + +
+ +
+ kardiochirurg + ˌkardʲjɔˈçirurk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami kardiologicznymi + + heart surgeon + + +
+ +
+ kardiolog + karˈdʲjɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób serca i układu naczyniowego + + cardiologist + heart specialist + + +
+ +
+ kardiologia + ˌkardʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dziedzina medycyny zajmująca się schorzeniami i wadami układu sercowo-naczyniowego, ich rozpoznawaniem i leczeniem; + + cardiology + + +
+ +
+ kardiologiczny + ˌkardʲjɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z kardiologią, dotyczący kardiologii + + cardiological + + +
+ +
+ kardynalny +
+ + adj + + + główny, najważniejszy, zasadniczy + + cardinal + + +
+ +
+ kardynał + karˈdɨ̃naw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) najwyższa po papieżu godność kościelna w Kościele katolickim; + + cardinal + + +
+ +
+ karelski +
+ + adj + + + związany z Karelią, dotyczący Karelii lub Karelów + + Karelian + + +
+ +
+ kareta + kaˈrɛta +
+ + n + + + czterokołowy powóz w kształcie pudła, na resorach, z opuszczanymi oknami w drzwiczkach; + + carriage + coach + + +
+ +
+ karetka + kaˈrɛtka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) robocza, ruchoma część drukarki i maszyny do pisania + + carriage + + +
+ +
+ kariatyda + ˌkarʲjaˈtɨda +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) podpora architektoniczna w postaci kobiecej spełniająca funkcję kolumny lub pilastra, dźwigająca na głowie belkowanie, balkon czy gzyms; + + caryatid + + +
+ +
+ kariera + karʲˈjɛra +
+ + n + + + osiągnięcie sukcesu w życiu zawodowym + + career + + +
+ +
+ karierowicz + ˌkarʲjɛˈrɔvʲiʧ̑ +
+ + n + + + (książkowy) człowiek bez skrupułów dążący do osiągnięcia sukcesu, zrobienia kariery + + social climber + + +
+ +
+ karimata +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) rodzaj lekkiej maty turystycznej wykonanej z pianki, stosowanej jako izolacja między podłożem a śpiworem; + + sleeping pad + camping mat + foam pad + + + + (historia, historyczny, historycznie) typ rozwidlonego grotu średniowiecznych strzał japońskich, stosowanych np. do przecinania takielunku wrogich statków + + karimata + + +
+ +
+ kark + kark +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tylny fragment szyi powyżej grzbietu + + nape + + +
+ +
+ karlica + karˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + osoba płci żeńskiej o niedoborze wzrostu; + + midgetess + + +
+ +
+ karma + ˈkarma +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w hinduizmie, buddyzmie i dżinizmie: przeszłe czyny i zamiary mające wpływ na przyszłość czującej istoty (np. człowieka) i jej następne wcielenia; + + karma + + + + pokarm dla zwierząt + + fodder + food + + +
+ +
+ karman + ˈkarmãn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (w buddyzmie, hinduizmie i innych religiach dharmicznych) przyczyna – rozumiana w sensie prawa przyczyny i skutku; + + karma + + +
+ +
+ karmaniola + ˌkarmãˈɲɔla +
+ + n + + + francuska marszowa pieśń rewolucyjna, grywana też w czasie egzekucji; + + Carmagnole + + +
+ +
+ karmazyn + karˈmazɨ̃n +
+ + n + + + barwa intensywnie czerwona + + crimson + + +
+ +
+ karmazynowy +
+ + adj + + + intensywnie czerwony + + crimson + + +
+ +
+ karmel + ˈkarmɛl +
+ + n + + + (spożywczy) brązowy barwnik spożywczy, otrzymywany przez ogrzewanie cukru, sacharozy lub glukozy, używany jako dodatek do słodyczy, deserów i piwa + + caramel + + +
+ +
+ karmelita +
+ + n + + + zakonnik z zakonu karmelitańskiego + + Carmelite + + +
+ +
+ karmelitanka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnica z zakonu karmelitańskiego + + Carmelite + + +
+ +
+ karmelitański +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z Karmelem + + Carmelite + + +
+ +
+ karmelowy + ˌkarmɛˈlɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor żółtobrązowy, taki jak kolor karmelu + + caramel + + +
+ +
+ karmiciel wszy + karˈmʲiʨ̑ɛl ˈfʃɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) osoba hodująca na swoim ciele lub odzieży wszy w celach laboratoryjnych; + + feeder of lice + + +
+ +
+ karmin + ˈkarmʲĩn +
+ + n + + + odcień intensywnej, głębokiej czerwieni + + carmine + + +
+ +
+ karminowy + ˌkarmʲĩˈnɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor czerwony, taki jak kolor karminu + + carmine + + +
+ +
+ karmić + ˈkarmʲiʨ̑ +
+ + v + + + dostarczać jedzenia, dawać pożywienie, żywić kogoś + + feed + + +
+ +
+ karmić piersią +
+ + v + + + (fizjologia, fizjologiczny) żywić potomstwo mlekiem pochodzącym z własnego gruczołu piersiowego + + breast feed + suckle + + +
+ +
+ karmnik + ˈkarmʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny goździkowatych; + + pearlwort + sagina + + + + (zootechnika, zootechniczny) część chlewu z przeznaczeniem do tuczenia świń + + feeding-trough + trough + + + + drewniana konstrukcja do karmienia ptaków + + bird feeder + bird table + birdfeeder + birdtable + + + + naczynie do karmienia zwierząt + + animal feeder + feeder + feeding box + + + + worek z paszą nakładany na głowę konia + + feeding tray + + +
+ +
+ karnawał + karˈnavaw +
+ + n + + + okres od święta Trzech Króli (albo od Bożego Narodzenia, albo od Nowego Roku) do Środy Popielcowej, w czasie którego urządzane są zabawy, bale, maskarady i pochody; + + carnival + + +
+ +
+ karnet + ˈkarnɛt +
+ + n + + + (książkowy) bilet wstępu na cykl imprez rozrywkowych lub na kilka przejazdów środkami komunikacji publicznej, wyciągami narciarskimi itp.; karta lub bloczek z kuponami na poszczególne wejścia + + carnet + season ticket + + +
+ +
+ karnik + ˈkarʲɲik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, najstarszy wiek późnego triasu, trwający 228,7 – 216,5 milionów lat temu; + + Carnian + + +
+ +
+ karny + ˈkarnɨ +
+ + adj + + + dotyczący kary, przewidujący zastosowanie kary, będący karą + + penal + punitive + + + + wdrożony do posłuszeństwa + + discipline + + +
+ +
+ karny + ˈkarnɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) w niektórych grach: specyficzne ukaranie strony, która popełniła przewinienie, przez znaczne ułatwienie stronie poszkodowanej zdobycia bramki, punktu (i tym podobne, i temu podobne); + + penalty + penalty kick + + +
+ +
+ karo + ˈkarɔ +
+ + n + + + (termin karciany) kolor w kartach oznaczony czerwonym rombem; karta tego koloru; + + diamonds + + +
+ +
+ karo-kari +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) zabójstwo honorowe w Pakistanie + + karo-kari + + +
+ +
+ karoseria + ˌkarɔˈsɛrʲja +
+ + n + + + wierzchnia część nadwozia pojazdu (najczęściej samochodu); + + body + car body + + +
+ +
+ karotenoid + ˌkarɔtɛ̃ˈnɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) grupa organicznych związków chemicznych, żółtych, czerwonych, pomarańczowych i różowych barwników roślinnych, które stanowią naturalne przeciwutleniacze; + + carotenoid + + +
+ +
+ karp + karp +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Cyprinus carpio, ryba słodkowodna z rodziny karpiowatych, hodowlana; + + carp + + +
+ +
+ karpacki + karˈpaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący Karpat, związany z Karpatami, pochodzący z Karpat + + Carpathian + Carpatho- + + +
+ +
+ karta + ˈkarta +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) element interfejsu graficznego programu umożliwiający przeglądanie kilku elementów podrzędnych w jednej formatce lub oknie + + tab + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustawowa gwarancja praw + + charter + + + + (zobacz) karta pocztowa + + card + postcard + + + + (zobacz) karta płatnicza, karta bankomatowa, karta kredytowa, karta debetowa + + card + + + + (zobacz) karta telefoniczna + + card + + + + (termin karciany) (sport, sportowy) (zobacz) karta do gry + + card + + + + arkusz papieru; duża kartka + + sheet + card + + +
+ +
+ karta SIM +
+ + n + + + (telekomunikacja) stosowana w telekomunikacji, wymienna plastikowa karta elektroniczna z wbudowaną pamięcią i mikroprocesorem; + + SIM card + + +
+ +
+ karta do gry + ˈkarta dɔ‿ˈɡrɨ +
+ + n + + + (termin karciany) (sport, sportowy) papierowa lub plastikowa karta z symbolem z jednej strony, służąca do gier karcianych; + + playing card + + +
+ +
+ karta do głosowania +
+ + n + + + (urzędowy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kartka papieru służąca do tajnego głosowania w wyborach + + ballot paper + + +
+ +
+ karta dźwiękowa + ˈkarta ʥ̑vʲjɛ̃ŋˈkɔva +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) karta rozszerzeniowa umożliwiająca generowanie dźwięku przez komputer i głośniki do niej podłączone; + + sound card + soundcard + + +
+ +
+ karta graficzna + ˈkarta ɡraˈfʲiʧ̑na +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie odpowiadające za wyświetlany obraz na monitorze komputera; + + video card + + +
+ +
+ karta kredytowa + ˈkarta ˌkrɛdɨˈtɔva +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) karta magnetyczna uprawniająca do korzystania ze środków pieniężnych przyznanych jej posiadaczowi w ramach limitu kredytowego ustalonego przez daną instytucję finansową; + + credit card + + +
+ +
+ karta pamięci +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niewielki, przenośny półprzewodnikowy nośnik danych stosowany m.in. w aparatach fotograficznych i smartfonach; + + memory card + + +
+ +
+ karta płatnicza +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) elektroniczny instrument płatniczy; + + payment card + + +
+ +
+ kartacz + ˈkartaʧ̑ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) pocisk artyleryjski wypełniony kulistymi lotkami (siekańcami) używany od XVI do poł. XX w.; + + canister shot + case shot + grape shot + + +
+ +
+ kartageński +
+ + adj + + + związany z Kartageną, pochodzący z Kartageny, dotyczący Kartageny (miasta w Hiszpanii) + + Cartagenan + + +
+ +
+ kartagiński + ˌkartaˈɟĩj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Kartaginą + + Carthaginian + + +
+ +
+ kartel + ˈkartɛl +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) układ przedsiębiorstw, mający na celu zmonopolizowanie pewnej gałęzi gospodarki; + + cartel + + +
+ +
+ kartezjański +
+ + adj + + + związany z osobą lub dorobkiem naukowym i filozoficznym Kartezjusza + + Cartesian + + + + (matematyka, matematyczny) związany z prostokątnym (ortogonalnym) układem współrzędnych + + Cartesian + + +
+ +
+ kartka + ˈkartka +
+ + n + + + luźny arkusz papieru; też: część składowa książki, zeszytu, czasopisma itp. obejmująca dwie strony + + sheet + card + + +
+ +
+ kartografia + ˌkartɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + nauka o tworzeniu map; + + cartography + mapmaking + + +
+ +
+ kartograficzny + ˌkartɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący kartografii + + cartographic + cartographical + + +
+ +
+ karton + ˈkartɔ̃n +
+ + n + + + gruby, sztywny papier + + cardboard + + +
+ +
+ kartonowy + ˌkartɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z kartonu + + cardboard + + +
+ +
+ kartridż +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) nośnik danych składający się z pamięci ROM umieszczonej w obudowie z tworzywa sztucznego, zawierający program komputerowy, stosowany np. w konsolach gier; + + cartridge + + + + (informatyka, informatyczny) wymienny pojemnik na tusz do drukarki atramentowej + + cartridge + + +
+ +
+ karty +
+ + n + + + gra wykorzystująca odpowiednie kartoniki – karty + + cards + + +
+ +
+ karuna +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) jedna koncepcji miłości w buddyzmie i dźinizmie, która opiera się o empatię i okazywanie dobroci cierpiącym; + + karuna + karuṇā + + +
+ +
+ karuzela + ˌkaruˈzɛla +
+ + n + + + urządzenie do zabawy, które się kręci; + + carousel + merry-go-round + roundabout + + +
+ +
+ karygodnie +
+ + adv + + + w sposób karygodny, nagannie + + guiltily + + +
+ +
+ karyjski +
+ + adj + + + związany z Karią, dotyczący Karii + + Carian + + +
+ +
+ karykatura + ˌkarɨkaˈtura +
+ + n + + + humorystyczna praca plastyczna lub literacka ośmieszająca i uwydatniająca charakterystyczne cechy osoby; + + caricature + + +
+ +
+ karykaturalny + ˌkarɨkatuˈralnɨ +
+ + adj + + + mający cechy karykatury, przejaskrawiony, wyolbrzymiony + + caricatural + grotesque + + +
+ +
+ karykaturzysta +
+ + n + + + (sztuka) rysownik karykatur, autor karykatur + + caricaturist + cartoonist + + +
+ +
+ karzeł + ˈkaʒɛw +
+ + n + + + człowiek o niedoborze wzrostu; + + dwarf + + + + (astronomia, astronomiczny) nieduża gwiazda ciągu głównego; + + dwarf + + + + istota fantastyczna w postaci niewielkiego człowieka + + dwarf + + +
+ +
+ karłosuseł pustynny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Xerospermophilus mohavensis Merriam, gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych, endemiczny z południowej części Kalifornii; + + Mohave ground squirrel + + +
+ +
+ karłowatość +
+ + n + + + bycie karłowatym, bycie karłem + + dwarfism + + +
+ +
+ kasa + ˈkasa +
+ + n + + + stanowisko, na przykład w sklepie albo urzędzie, gdzie się płaci + + checkout + cash desk + + + + urządzenie do liczenia należności + + cash register + + +
+ +
+ kasacja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) odwołanie od orzeczenia sądu niższej instancji skierowane do sądu wyższej instancji; + + cassation + + +
+ +
+ kaseta +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie, podzespół, moduł lub materiał eksploatacyjny w standardowej, zamkniętej obudowie + + cassette + + +
+ +
+ kaseta magnetofonowa +
+ + n + + + taśma magnetyczna w kompaktowej wersji ze szpulami w standardowej obudowie z tworzywa sztucznego przeznaczona do magnetofonów kasetowych; + + MC + compact cassette + music cassette + tape + + +
+ +
+ kaseton + kaˈsɛtɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) modułowe zagłębienie w konstrukcji stropu zazwyczaj zdobione; + + coffer + + +
+ +
+ kasiarz + ˈkaɕaʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) złodziej okradający kasy pancerne + + safecracker + yegg + yeggman + + +
+ +
+ kasjer + ˈkasʲjɛr +
+ + n + + + pracownik instytucji finansowej lub firmy handlowej przyjmujący lub wypłacający pieniądze + + cashier + + +
+ +
+ kask + kask +
+ + n + + + rodzaj ochronnego nakrycia głowy; + + helmet + + +
+ +
+ kaskada + kaˈskada +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rodzaj wodospadu, w którym woda spada z kilku kolejnych progów lub stopni; + + cascade + + +
+ +
+ kaskader +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) osoba zastępująca aktora w ryzykownych albo technicznie wymagających scenach + + stuntman + + +
+ +
+ kasować + kaˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + likwidować coś, znosić lub unieważniać + + cancel + delete + erase + dele + + + + usuwać zapis na nośniku elektronicznym + + delete + + +
+ +
+ kasownik + kaˈsɔvʲɲik +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) znak umieszczany przed nutą, anulujący działanie innych znaków chromatycznych – krzyżyka i bemola; + + natural sign + + + + urządzenie do kasowania biletów, zwykle w komunikacji miejskiej + + punch + ticket puncher + + +
+ +
+ kaspijski +
+ + adj + + + dotyczący rejonu Morza Kaspijskiego + + Caspian + + +
+ +
+ kasta + ˈkasta +
+ + n + + + grupa społeczna powstała w wyniku podziału pracy lub nakazów religijnych, zwykle zamknięta ze względu na zawieranie małżeństw i dziedziczenie przynależności, wraz z innymi kastami tworząca hierarchię; + + caste + + +
+ +
+ kastet +
+ + n + + + broń do walki wręcz w kształcie zespojonych ze sobą pierścieni; + + brass knuckles + knuckle-duster + knucks + + +
+ +
+ kastoreum + ˌkastɔˈrɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + wysuszony strój bobrowy; + + castoreum + + +
+ +
+ kastrat + ˈkastrat +
+ + n + + + mężczyzna, który został poddany kastracji + + castrate + + +
+ +
+ kastrować + kaˈstrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + usuwać mężczyźnie lub samcowi jądra lub w inny sposób pozbawiać zdolności rozrodczych, dokonywać kastracji + + castrate + + +
+ +
+ kastylijski +
+ + adj + + + związany z Kastylią, dotyczący Kastylii + + Castilian + + +
+ +
+ kasyno + kaˈsɨ̃nɔ +
+ + n + + + budynek przeznaczony do legalnego uprawiania hazardu; + + casino + + +
+ +
+ kasza + ˈkaʃa +
+ + n + + + (spożywczy) spreparowane ziarna zbóż (np. gryki, jęczmienia) przygotowane do gotowania; + + groats + + +
+ +
+ kasza gryczana + ˈkaʃa ɡrɨˈʧ̑ãna +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) kasza z gryki + + buckwheat + + +
+ +
+ kasza jaglana + ˈkaʃa jaɡˈlãna +
+ + n + + + (spożywczy) obłuszczone ziarniaki prosa zwyczajnego, kasza z łuskanego ziarna prosa + + millet + + +
+ +
+ kaszalot + kaˈʃalɔt +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Physeter macrocephalus, waleń z rodziny kaszalowatych o dużej głowie i potężnej poziomej płetwie ogonowej; + + sperm whale + + +
+ +
+ kaszanka + kaˈʃãnka +
+ + n + + + (kulinaria) wyrób wędliniarski z kaszy lub ryżu, krwi oraz niekiedy podrobów; + + black pudding + + +
+ +
+ kaszel + ˈkaʃɛl +
+ + n + + + nagłe wyrzucenie powietrza z płuc połączone z zachrypnięciem, spodowane podrażnieniem układu oddechowego + + cough + + +
+ +
+ kaszkiet + ˈkaʃʲcɛt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) sztywna czapka męska z daszkiem + + cap + + +
+ +
+ kaszleć + ˈkaʃlɛʨ̑ +
+ + v + + + gwałtownie wyrzucać powietrze z płuc + + cough + hack + + +
+ +
+ kaszmirowy +
+ + adj + + + (włókiennictwo) wykonany z kaszmiru + + cashmere + + +
+ +
+ kaszta + ˈkaʃta +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) szuflada zecerska z przegródkami (króbkami), zawierającymi czcionki i justunek; + + case + letter case + + +
+ +
+ kasztan + ˈkaʃtãn +
+ + n + + + (kulinaria) owoc (orzech) kasztana (1.1) + + chestnut + castor + + +
+ +
+ kasztanowaty + ˌkaʃtãnɔˈvatɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) lekko kasztanowy + + maroon + + +
+ +
+ kasztanowiec + ˌkaʃtãˈnɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Aesculus L., rodzaj krzewów lub drzew z rodziny kasztanowcowatych; + + horse chestnut + + +
+ +
+ kasztanowy + ˌkaʃtãˈnɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor rudawobrązowy, taki jak kolor owocu kasztanowca + + maroon + auburn + + +
+ +
+ kaszubski + kaˈʃupsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Kaszub lub Kaszubów + + Cassubian + Kashubian + + +
+ +
+ kaszubski + kaˈʃupsʲci +
+ + n + + + nazwa języka; + + Kashubian + + +
+ +
+ kat + kat +
+ + n + + + osoba wykonująca wyroki sądowe skazujące na chłostę, tortury lub śmierć; + + executioner + headsman + + +
+ +
+ katabasis +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) topos literacki zejścia bohatera do świata umarłych; + + catabasis + katabasis + + +
+ +
+ katafalk + kaˈtafalk +
+ + n + + + podwyższenie, na którym stawia się trumnę podczas nabożeństwa żałobnego; + + bier + catafalque + + +
+ +
+ kataforeza +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) zjawisko zachodzące w płynach pod wpływem pola elektrycznego, polegające na ruchu dodatnio naładowanych cząstek w kierunku katody + + cataphoresis + + +
+ +
+ katafrakta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) ciężkozbrojny jeździec, zwykle dosiadający opancerzonego wierzchowca, walczący w szeregach armii starożytnych i średniowiecznych państw od wybrzeży Morza Śródziemnego po Persję; + + cataphract + + +
+ +
+ kataklizm +
+ + n + + + gwałtowne zmiany w przyrodzie wywołujące znaczne zniszczenia, spustoszenie + + cataclysm + + +
+ +
+ katakumby + ˌkataˈkũmbɨ +
+ + n + + + cmentarz podziemny w postaci systemu korytarzy; + + catacomb + + +
+ +
+ katalityczny + ˌkatalʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) związany z katalizą, dotyczący katalizy, polegający na katalizie + + catalytic + + +
+ +
+ kataliza +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zjawisko przyśpieszenia lub spowolnienia reakcji chemiczna zachodzące pod wpływem katalizatora; + + catalysis + + +
+ +
+ katalizator + ˌkatalʲiˈzatɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja przyspieszająca przebieg reakcji chemicznej; + + catalyst + + +
+ +
+ katalizator samochodowy + ˌkatalʲiˈzatɔr ˌsãmɔxɔˈdɔvɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) (zobacz) reaktor katalityczny + + catalytic converter + + +
+ +
+ katalizować +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) wywoływać katalizę, poddawać katalizie, ulegać katalizie + + catalyse + catalyze + + + + (przenośnie, przenośnia) wywoływać jakieś zmiany lub je przyśpieszać + + catalyse + catalyze + + +
+ +
+ katalog + kaˈtalɔk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) plik interpretowany przez system plików jako lista odwołań do innych plików; + + directory + + + + spis zawartości biblioteki + + directory + + + + folder lub księga zawierająca spis towarów wraz z ich cenami + + catalog + + +
+ +
+ katalogować + ˌkatalɔˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć katalog + + catalogue + + +
+ +
+ katalogowy + ˌkatalɔˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + związany z jakimś katalogiem + + catalogue + + +
+ +
+ kataloński + ˌkataˈlɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Katalonią + + Catalan + + +
+ +
+ kataloński + ˌkataˈlɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Katalonii; + + Catalan + + +
+ +
+ katamaran + ˌkatãˈmarãn +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek zbudowany z dwóch kadłubów, które są połączone ze sobą równolegle + + catamaran + + +
+ +
+ katana + kaˈtãna +
+ + n + + + rodzaj miecza japońskiego; + + katana + + +
+ +
+ katapulta + ˌkataˈpulta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) oblężnicza machina wojenna używana w starożytności i w średniowieczu do miotania ciężkich pocisków; + + catapult + + +
+ +
+ katar + ˈkatar +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zapalenie błony śluzowej, zwykle w odniesieniu do nosa; + + cattarh + inflammation + + + + (potocznie, potoczny) przeziębienie, któremu towarzyszy katar (1.2) + + runny nose + + + + rodzaj broni białej, pochodzącej z Indii; + + katar + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek ruchu religijnego zwanego kataryzmem; + + Cathar + + +
+ +
+ katarakta + ˌkataˈrakta +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) próg skalny na rzece, zbudowany z bardzo twardych skał, powodujący gwałtowny spadek wód; + + cataract + + +
+ +
+ kataralny + ˌkataˈralnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od katar + + catarrhal + + +
+ +
+ kataryniarz + ˌkataˈrɨ̃ɲaʃ +
+ + n + + + uliczny grajek grający na katarynce + + organ-grinder + + +
+ +
+ katarynka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) urządzenie mechaniczne, napędzane korbą, odtwarzające muzykę zapisaną na specjalnych kartach dziurkowanych, które sterują piszczałkami; + + barrel organ + roller organ + + +
+ +
+ kataster +
+ + n + + + (geodezja, geodezyjny) wykonywany dla celów podatkowych spis obiektów i oszacowanie przychodów + + cadastre + + +
+ +
+ katastrofa + ˌkataˈstrɔfa +
+ + n + + + tragiczny wypadek, którego skutkiem jest czasami śmierć wielu ludzi + + catastrophe + + +
+ +
+ katastrofa ekologiczna + ˌkataˈstrɔfa ˌɛkɔlɔˈɟiʧ̑na +
+ + n + + + zmiana środowiska przyrodniczego danego gatunku lub populacji w sposób uniemożliwiający jej przetrwanie + + ecological crisis + + +
+ +
+ katastrofalny + ˌkatastrɔˈfalnɨ +
+ + adj + + + mający cechy katastrofy, tragiczny + + catastrophic + disastrous + + +
+ +
+ katastroficzny + ˌkatastrɔˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) nacechowany pesymistyczną postawą życiową, zapowiadający, obrazujący nieuchronną katastrofę + + catastrophic + ominous + + +
+ +
+ katastrofista +
+ + n + + + mężczyzna cechujący się katastrofizmem, zwolennik katastrofizmu (zwłaszcza pisarz lub filozof) + + catastrophist + + +
+ +
+ katecheza +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nauczanie zasad wiary chrześcijańskiej; + + catechesis + + +
+ +
+ katechizacja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zaplanowany proces nauczania katechezy + + catechesis + + +
+ +
+ katechizacyjny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z katechizacją, dotyczący katechizacji + + catechetical + + +
+ +
+ katechizm +
+ + n + + + (kościelny) podręcznik do katechezy + + catechism + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wykład podstawowych zasad doktryny chrześcijańskiej; + + catechism + + +
+ +
+ katechizowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: katechizować + + catechesis + + +
+ +
+ katechizować +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nauczać katechizmu, prowadzić katechezę + + catechize + + +
+ +
+ katechumen + ˌkatɛˈxũmɛ̃n +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) osoba przygotowująca się do przyjęcia chrztu + + catechumen + + +
+ +
+ katechumenat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: okres przygotowania do przyjęcia sakramentu chrztu w życiu dorosłym; + + catechumenate + + +
+ +
+ katedra + kaˈtɛdra +
+ + n + + + (kościelny) główny kościół diecezji; + + cathedral + + + + szeroki stół wykładowcy, podium pod tym stołem + + chair + + +
+ +
+ katedralny +
+ + adj + + + odnoszący się do katedry, związany z katedrą + + cathedral + + +
+ +
+ kategoria + ˌkatɛˈɡɔrʲja +
+ + n + + + każdy z rodzajów, na które podzielona jest zbiorowość według pewnej klasyfikacji + + category + class + + +
+ +
+ kategoryczny + ˌkatɛɡɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zdecydowany i niedopuszczający sprzeciwu + + categorical + flat + + +
+ +
+ katharewusa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) greka oczyszczona, sztuczny język grecki stworzony na początku XIX w.; + + Katharevousa + + +
+ +
+ kation + ˈkatʲjɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) dodatnio naładowany jon; + + cation + + +
+ +
+ katoda + kaˈtɔda +
+ + n + + + (elektryczność) elektroda o ujemnym potencjale; + + cathode + + +
+ +
+ katolicki + ˌkatɔˈlʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z katolicyzmem i katolikami, dotyczący katolicyzmu + + Catholic + + +
+ +
+ katolicyzm + ˌkatɔˈlʲiʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) trynitarne wyznanie chrześcijańskie, mające system dogmatyczno-doktrynalny oparty na Biblii i tradycji, uznające siedem sakramentów, autorytet Kościoła oraz kult maryjny i świętych; + + Catholicism + + +
+ +
+ katolik + kaˈtɔlʲik +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek Kościoła katolickiego + + Catholic + + +
+ +
+ kaucja + ˈkawʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania + + bail + deposit + + +
+ +
+ kaukaski + kawˈkasʲci +
+ + adj + + + wywodzący się z Kaukazu + + Caucasian + + +
+ +
+ kaval + ˈkaval +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ludowy dęty instrument drewniany, otwarty na obydwóch końcach + + kaval + + +
+ +
+ kawa + ˈkava +
+ + n + + + (kulinaria) napój przygotowany z palonych i rozdrobnionych ziaren kawowych + + coffee + + + + ziarna tej rośliny, z których po odpowiednim przygotowaniu można uzyskać aromatyczny napój (1.3) + + coffee + + + + kawowiec, drzewo lub krzew z rodziny marzanowatych Coffea; + + coffee + + +
+ +
+ kawa na ławę +
+ + adv + + + wprost, dosłownie, bezpośrednio + + bluntly + straight + + +
+ +
+ kawa po turecku + ˈkava ˌpɔ‿tuˈrɛʦ̑ku +
+ + n + + + (kulinaria) drobno zmielona kawa przygotowywana w tradycyjny arabski sposób w małym tygielku (dżezwie), często z przyprawami (anyżem gwiazdkowym, cynamonem, imbirem, kardamonem lub wanilią) + + Turkish coffee + + +
+ +
+ kawalarstwo +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) robienie kawałów, opowiadanie kawałów, zamiłowanie do żartowania + + jesting + + +
+ +
+ kawaler + kaˈvalɛr +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) rycerz + + knight + + + + mężczyzna, który nigdy nie był żonaty + + bachelor + + + + mężczyzna, który otrzymał dany order + + knight + bachelor + + +
+ +
+ kawaleria + ˌkavaˈlɛrʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) rodzaj wojsk walczących konno; + + cavalry + + +
+ +
+ kawalerzysta +
+ + n + + + żołnierz na służbie w oddziale kawalerii + + cavalryman + + +
+ +
+ kawalkator +
+ + n + + + (dawniej, dawny) ujeżdżacz koni wierzchowych, często również trener i nauczyciel jazdy konnej; + + horse breaker + riding master + + +
+ +
+ kawał + ˈkavaw +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dowcip, śmieszna historyjka + + joke + + + + psikus + + prank + + +
+ +
+ kawał z brodą + ˈkavaw ˈz‿brɔdɔ̃w̃ +
+ + n + + + stary, powszechnie znany kawał, który przestał śmieszyć + + old chestnut + + +
+ +
+ kawałek + kaˈvawɛk +
+ + n + + + fragment pewnej całości + + piece + + + + mała lub niedokładnie określona część odległości lub przestrzeni + + piece + + +
+ +
+ kawiarka + kaˈvʲjarka +
+ + n + + + ciśnieniowy czajniczek do parzenia kawy + + macchinetta + moka pot + + + + kobieta zajmująca się specjalnie parzeniem i serwowaniem kawy (dawniej służąca tego rodzaju) + + barista + + +
+ +
+ kawiarnia + kaˈvʲjarʲɲa +
+ + n + + + lokal, w którym podaje się kawę i inne napoje; + + café + coffeehouse + coffee house + + +
+ +
+ kawior + ˈkavʲjɔr +
+ + n + + + (kulinaria) przekąska z solonej ikry niektórych gatunków ryb (np. łososia, dorsza), w kolorze czarnym lub czerwonym; + + caviar + + +
+ +
+ kawitacja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zjawisko gwałtownego tworzenia się bąbelków gazu w cieczy pod wpływem zmian ciśnienia; + + cavitation + + +
+ +
+ kawka + ˈkafka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Coloeus, ptak z rodziny krukowatych; + + jackdaw + daw + + +
+ +
+ kazamata +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) w fortyfikacji: budowla o murowanym sklepieniu, chroniącym przed ogniem artyleryjskim, używana jako stanowisko dział lub magazyn + + casemate + + +
+ +
+ kazanie + kaˈzãɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religijna przemowa, której celem jest przekazanie prawd wiary i zasad życia moralnego, w chrześcijaństwie także część mszy lub nabożeństwa; + + sermon + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) nadęta mowa umoralniająca + + sermon + + +
+ +
+ kazarka + kaˈzarka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tadorna ferruginea, gatunek kaczki; + + ruddy shelduck + + +
+ +
+ kazać + ˈkazaʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) głosić kazanie + + preach + + + + wydać polecenie + + tell + + + + wydać rozkaz zrobienia czegoś + + order + + +
+ +
+ kazeina + ˌkazɛˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) białko z mleka ssaków; + + casein + + +
+ +
+ kazirodztwo +
+ + n + + + stosunki płciowe z osobą blisko spokrewnioną, rodzaj parafilii; + + incest + + +
+ +
+ kaznodzieja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ktoś, kto wygłasza kazania; + + preacher + evangelist + + +
+ +
+ kaznodzieja nienawiści +
+ + n + + + osoba siejąca publicznie ideologiczną nienawiść, często podbudowaną religijnie + + hate preacher + + +
+ +
+ kaznodziejstwo +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) całość twórczości kaznodziejskiej + + preaching + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wygłaszanie kazań, bycie kaznodzieją + + preaching + + +
+ +
+ kazuar + kaˈzu<sup>w</sup>ar +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Casuarius, duży, australijski, tasmański i nowogwinejski nielot; + + cassowary + + +
+ +
+ kazus + ˈkazus +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wydarzenie powodujące skutki prawne + + case + + +
+ +
+ kał + kaw +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wydalone, niestrawione resztki pokarmowe; + + excrement + stool + feces + faeces + + +
+ +
+ kałamarz + kaˈwãmaʃ +
+ + n + + + pojemnik do przechowywania atramentu lub tuszu; + + inkwell + inkpot + inkstand + + +
+ +
+ kałasznikow +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (potocznie, potoczny) karabinek automatyczny radzieckiej konstrukcji; + + Kalashnikov + + +
+ +
+ kałdun +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) duży brzuch + + paunch + + +
+ +
+ kałuża + kaˈwuʒa +
+ + n + + + płytki dołek wypełniony wodą, błotem + + puddle + + +
+ +
+ każdorazowy +
+ + adj + + + każdy poszczególny + + each + every + + + + występujący za każdym razem + + each time + + +
+ +
+ każdy + ˈkaʒdɨ +
+ + pronoun + + + odnoszący się do wszystkich, wszystkiego w danym zbiorze, bez wyjątku + + each + every + all + + +
+ +
+ kciuk + cʨ̑uk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) pierwszy palec dłoni u ssaków naczelnych, położony przeciwstawnie do pozostałych palców; + + thumb + + +
+ +
+ kebab + ˈkɛbap +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) popularne w kuchni tureckiej kawałki pieczonego mięsa z dodatkami; + + kebab + + +
+ +
+ keczup + ˈkɛʧ̑up +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) sos z pomidorów z przyprawami, stosowany na zimno jako dodatek do potraw; + + ketchup + + +
+ +
+ kefija + kɛˈfʲija +
+ + n + + + tradycyjne arabska chusta noszona jako nakrycie głowy; + + keffiyeh + + +
+ +
+ kefir + ˈkɛfʲir +
+ + n + + + (kulinaria) napój otrzymywany ze sfermentowanego mleka pasteryzowanego; + + kefir + + +
+ +
+ keks + kɛks +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto biszkoptowe z bakaliami + + fruit cake + kek + + +
+ +
+ kelner + ˈkɛlnɛr +
+ + n + + + osoba w restauracji przyjmująca zamówienie i przynosząca potrawy + + waiter + server + + +
+ +
+ kelnerka + kɛlˈnɛrka +
+ + n + + + osoba płci żeńskiej przyjmująca w restauracji zamówienie i przynosząca potrawy + + waitress + + +
+ +
+ kelowej + kɛˈlɔvɛj +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) piętro (wiek) jury środkowej; + + Callovian + + +
+ +
+ kelwin + ˈkɛlvʲĩn +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) podstawowa jednostka temperatury w układzie SI, oznaczana K; + + kelvin + + +
+ +
+ keming +
+ + n + + + (termin typograficzny) nieprawidłowy kerning + + keming + + +
+ +
+ kemping + ˈkɛ̃mpʲĩŋk +
+ + n + + + ogrodzony i strzeżony teren przeznaczony dla namiotów, samochodów kempingowych i przyczep kempingowych; + + campsite + + +
+ +
+ kendo + ˈkɛ̃ndɔ +
+ + n + + + pochodząca z Japonii sztuka walki na bambusowe kije; + + kendo + + +
+ +
+ kenijski + kɛ̃ˈɲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Kenia + + Kenyan + + +
+ +
+ kenoza +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) wcielenie jako dobrowolne, zbawcze samouniżenie się Chrystusa, poprzez wyrzeczenie się atrybutów Bożych; + + kenosis + + + + (teologia, teologiczny) zstąpienie Ducha Świętego i jego przebywanie w Kościele + + kenosis + + +
+ +
+ kenozoiczny + ˌkɛ̃nɔzɔˈ<sup>j</sup>iʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) dotyczący kenozoiku, występujący, powstały w kenozoiku + + caenozoic + cainozoic + cenozoic + kainozoic + + +
+ +
+ kenozoik + ˌkɛ̃nɔˈzɔ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najmłodsza era w dziejach Ziemi; + + Cenozoic + + +
+ +
+ kerato- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z rogiem, rogówką, zrogowaceniem + + kerato- + + +
+ +
+ keratolityczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) rozpuszczający zrogowaciałą warstwę naskórka + + keratolytic + + +
+ +
+ keratynocyt + ˌkɛratɨ̃ˈnɔʦ̑ɨt +
+ + n + + + komórka naskórka pochodzenia ektodermalnego biorąca udział w procesie keratynizacji; + + keratinocyte + + +
+ +
+ kermes +
+ + n + + + naturalny barwnik otrzymywany z czerwców + + grain + kermes + + +
+ +
+ kermesyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy siarczków, tlenosiarczek antymonu; + + kermesite + + +
+ +
+ ket + kɛt +
+ + n + + + żaglowiec mający jeden maszt, oraz jeden żagiel skośny; + + cat boat + catboat + + +
+ +
+ keyboard + ˈcibɔrt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) elektryczny lub elektroniczny instrument klawiszowy; + + electronic keyboard + + +
+ +
+ khir +
+ + n + + + (kulinaria) indyjskie słodkie danie przygotowane na bazie ryżu, mleka (często także kokosowego); rodzaj puddingu + + kheer + + +
+ +
+ khmerski + ˈkmɛrsʲci +
+ + adj + + + związany z Khmerami z Kambodży + + Khmer + + +
+ +
+ khmerski + ˈkmɛrsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Kambodży, używany również w Tajlandii, Wietnamie i Chinach + + Khmer + + +
+ +
+ kibel + ˈcibɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) toaleta albo sam klozet, zwłaszcza gdy obskurne + + can + loo + + +
+ +
+ kibic + ˈcibʲiʦ̑ +
+ + n + + + osoba interesująca się danym sportem, przyglądająca się rozgrywkom sportowym, kibicująca jakiejś drużynie sportowej lub sportowcowi; + + supporter + fan + + +
+ +
+ kibicować + ˌcibʲiˈʦ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sympatyzować z kimś, popierać lub wspierać w wysiłku zwykle uczestników rozgrywek sportowych + + root for + + +
+ +
+ kibuc + ˈcibuʦ̑ +
+ + n + + + izraelskie spółdzielcze gospodarstwo rolne lub produkcyjne wraz z osadą mieszkańców, w którym ziemia i środki produkcji są własnością wspólną; + + kibbutz + + +
+ +
+ kicać + ˈciʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + o zającu, króliku: skakać z ugiętych nóg drobnymi skokami + + hop + + +
+ +
+ kichać + ˈcixaʨ̑ +
+ + v + + + gwałtownie wypuszczać powietrze z powodu podrażnienia nosa np. przez kurz + + sneeze + + +
+ +
+ kichnięcie +
+ + n + + + gwałtowne wyrzucenie powietrza przez nos z towarzyszącym charakterystycznym odgłosem + + sneeze + + +
+ +
+ kici, kici +
+ + interjection + + + …służąca do nawoływania kota + + kitty, kitty + puss, puss + + +
+ +
+ kicz + ciʧ̑ +
+ + n + + + mierne artystycznie dzieło lub utwór, który jest wyrazem złego, ale popularnego gustu + + kitsch + + +
+ +
+ kiedy + ˈcɛdɨ +
+ + pronoun + + + …służący do rozpoczynania zdań podrzędnych określających czas jakiegoś zdarzenia + + when + while + + + + …służący do tworzenia pytań o czasie jakiegoś wydarzenia + + when + + +
+ +
+ kiedy indziej + ˈcɛdɨ ˈĩɲʥ̑ɛ̇j +
+ + adv + + + w jakimś innym czasie, przy innej okazji + + another time + at some other time + elsewhen + + +
+ +
+ kiedykolwiek + ˌcɛdɨˈkɔlvʲjɛk +
+ + adv + + + w dowolnym, nieokreślonym czasie + + anytime + whenever + + +
+ +
+ kiedyś + ˈcɛdɨɕ +
+ + indefinitePronoun + + + w pewnym czasie, w jakiejś chwili (w nieokreślonej przeszłości lub przyszłości) + + sometime + once + someday time + somewhen + + +
+ +
+ kielich + ˈcɛlʲix +
+ + n + + + naczynie do picia z czarką na smukłej nóżce; + + chalice + goblet + cup + + +
+ +
+ kieliszek + cɛˈlʲiʃɛk +
+ + n + + + zawartość kieliszka (1.1) + + glass + + + + zazwyczaj szklane naczynie z podstawką i nóżką, przeznaczone do konsumpcji niektórych napojów alkoholowych jak wino, koniak, drinki i koktajle; + + cocktail glass + wine glass + + +
+ +
+ kielnia + ˈcɛlʲɲa +
+ + n + + + narzędzie murarskie składające się z płaskiej stalowej płytki i trzonka; + + trowel + + +
+ +
+ kiepski + ˈcɛpsʲci +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) marny, nędzny, zły + + lame + + +
+ +
+ kiepsko +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) z poczuciem braku sił i zdrowia + + miserable + + +
+ +
+ kier + cɛr +
+ + n + + + (termin karciany) kolor w kartach oznaczony czerwonym sercem; karta tego koloru + + heart + + +
+ +
+ kierat + ˈcɛrat +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (technologia, technika, techniczny) urządzenie, którego napęd stanowi praca zwierząt pociągowych chodzących w koło; + + horse-mill + + +
+ +
+ kierdel + ˈcɛrdɛl +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) na Podhalu i w Karpatach: stado owiec na wypasie w górach, pod nadzorem bacy + + flock + + +
+ +
+ kierować + cɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sterować pojazdem lub grupą pojazdów + + drive + + + + udzielać wskazówek, zawierać wskazówki + + guide + + + + wydawać komuś polecenia + + lead + + +
+ +
+ kierowca + cɛˈrɔfʦ̑a +
+ + n + + + osoba kierująca pojazdem (mężczyzna lub kobieta) + + driver + + +
+ +
+ kierownica + ˌcɛrɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + element służący do zmiany kierunku jazdy pojazdu; + + steering wheel + handlebar + + +
+ +
+ kierownictwo + ˌcɛrɔvʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + zespół osób stojących na czele jakiejś instytucji, organizacji itp. + + leadership + + +
+ +
+ kierowniczy +
+ + adj + + + (administracja) dotyczący kierownika + + executive + executorial + managerial + + + + (technologia, technika, techniczny) dotyczący kierownicy i kierowania + + steering + + +
+ +
+ kierownik + cɛˈrɔvʲɲik +
+ + n + + + człowiek wydający innym polecenia w danym dziale lub jednostce firmy albo organizacji + + chief + + +
+ +
+ kierownik duchowy +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) osoba doświadczona w życiu duchowym, stymulująca i ukierunkowująca czyjś rozwój + + spiritual director + + +
+ +
+ kierunek + cɛˈrũnɛk +
+ + n + + + droga, linia (często umyślna) łącząca miejsce początku ruchu z końcem ruchu, w domyśle określająca cel + + direction + way + + +
+ +
+ kierunkowskaz + ˌcɛrũŋˈkɔfskas +
+ + n + + + (motoryzacja) urządzenie służące do sygnalizowania zamiaru zmiany kierunku poruszania się + + trafficator + + + + (zobacz) drogowskaz; znak wskazujący drogę + + sign-post + + +
+ +
+ kieszeń + ˈcɛʃɛ̃ɲ +
+ + n + + + (krawiectwo) rodzaj małego schowka np. w ubraniu lub torbie; + + pocket + + +
+ +
+ kieszonkowe + ˌcɛʃɔ̃ŋˈkɔvɛ +
+ + n + + + zazwyczaj stała suma pieniędzy otrzymywana przez dziecko od rodziców na własne wydatki + + allowance + pocket money + + +
+ +
+ kieszonkowiec + ˌcɛʃɔ̃ŋˈkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba, która kradnie przedmioty z kieszeni ludzi + + pickpocket + + +
+ +
+ kieł + cɛw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ząb między siekaczami a zębami trzonowymi; + + canine tooth + cuspid + fang + tusk + + + + gruby, wyrośnięty kiełek rośliny + + seedling + + +
+ +
+ kiełb + cɛwp +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) drobna europejska ryba słodkowodna; + + gudgeon + + +
+ +
+ kiełbasa + cɛwˈbasa +
+ + n + + + (kulinaria) wędlina z rozdrobnionego mięsa w osłonce sztucznej lub z jelita zwierzęcego; + + sausage + kielbasa + + +
+ +
+ kiełek +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) cześć zarodka zawierająca część korzeniową i pąk + + sprout + chit + shoot + + +
+ +
+ kij + cij +
+ + n + + + długi patyk; + + stick + + +
+ +
+ kij bejsbolowy +
+ + n + + + (sport, sportowy) pałka używana do odbijania piłki podczas gry w baseball + + baseball bat + + +
+ +
+ kij deszczowy + ˈcij dɛʃˈʧ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument perkusyjny wykonany z pustego kawałka egzotycznego drewna wypełnionego małymi kamykami lub ziarenkami owoców, które przesypują się z góry na dół wewnątrz kija imitując dźwięk kropel spadającego deszczu + + rainstick + + +
+ +
+ kij hokejowy +
+ + n + + + (sport, sportowy) przyrząd do popychania krążka podczas gry w hokej + + hockey stick + + +
+ +
+ kijanka + ciˈjãnka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) prowadząca wodny tryb życia larwa płazów; + + tadpole + polliwog + pollywog + porwigle + powlig + purwiggy + + + + narzędzie w postaci kija, deszczułki lub drewnianej łopatki używane dawniej do prania w rzece lub jeziorze, a także do obijania lnu; + + paddle + washing paddle + + +
+ +
+ kijowski + ciˈjɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z Kijowem, dotyczący Kijowa + + Kievan + Kyivan + + +
+ +
+ kikut + ˈcikut +
+ + n + + + resztka kończyny lub palca po amputacji + + stub + stump + + +
+ +
+ kilka + ˈcilka +
+ + indefinitePronoun + + + oznaczenie w sposób przybliżony ilość od trzech do dziewięciu + + a few + several + + +
+ +
+ kilkakrotnie +
+ + adv + + + szereg razy + + couple of time + few time + several time + + +
+ +
+ kilkanaście + ˌcilkãˈnaɕʨ̑ɛ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + oznaczenie w sposób przybliżony liczby od jedenastu do dziewiętnastu + + a dozen or so + + +
+ +
+ kilkugodzinny +
+ + adj + + + taki, który trwa kilka godzin + + hourslong + + +
+ +
+ kilo + ˈcilɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kilogram + + kilo + + +
+ +
+ kilo- + ˈcilɔ +
+ + (fizyka, fizyczny) (informatyka, informatyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający jednostki miary tysiąc razy większe od podstawowych; + + kilo- + + +
+ +
+ kilobajt + ciˈlɔbajt +
+ + n + + + (jednostka miary) (informatyka, informatyczny) jednostka informacji lub pojemności pamięci komputera równa 1 024 bajtom + + kilobyte + + +
+ +
+ kilobit + ciˈlɔbʲit +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jednostka ilości informacji równa 210 bitów; + + kilobit + + +
+ +
+ kilof + ˈcilɔf +
+ + n + + + metalowe narzędzie służące do rozdrabniania skał, twardego podłoża, murów itp.; + + pickaxe + pick + + +
+ +
+ kilogram + ciˈlɔɡrãm +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) podstawowa jednostka masy w układzie SI, oznaczana kg; + + kilogram + kilogramme + + +
+ +
+ kiloherc +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka częstotliwości równa tysiącowi herców + + kilohertz + kilocycle + + +
+ +
+ kilometr + ciˈlɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + jednostka długości równa tysiącowi metrów; + + kilometer + kilometre + + +
+ +
+ kilowatogodzina + ˌcilɔvatɔɡɔˈʥ̑ĩna +
+ + n + + + (jednostka miary) (fizyka, fizyczny) (elektryczność) ilość energii elektrycznej równa pracy wykonywanej przez prąd o mocy 1 kilowata w ciągu jednej godziny; + + kilowatt-hour + + +
+ +
+ kilowolt + ciˈlɔvɔlt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) 1000 woltów + + kilovolt + + +
+ +
+ kilt + cilt +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) krótka spódniczka w kratkę, tradycyjny strój górali szkockich; + + kilt + + +
+ +
+ kilwater + cilˈvatɛr +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) ślad na wodzie, jaki pozostawia za sobą płynący statek + + wake + + +
+ +
+ kimation + cĩˈmatʲjɔ̃n +
+ + n + + + (sztuka) (architektura, architektoniczny) ornament ciągły ze stylizowanych liści, rzeźbiony lub malowany, występujący w dekoracji architektury, w reliefach, malarstwie i w rzemiośle artystycznym; + + cymatium + + +
+ +
+ kimchi +
+ + n + + + (kulinaria) danie albo półprodukt przygotowany z fermentowanych lub kiszonych warzyw według tradycyjnej receptury koreańskiej; + + kimchi + + +
+ +
+ kimeryjski + ˌcĩmɛˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Kimeryjczykami, odnoszący się do Kimeryjczyków + + Cimmerian + + +
+ +
+ kimeryjskie ciemności + ˌcĩmɛˈrɨjsʲcɛ ʨ̑ɛ̃mˈnɔɕʨ̑i +
+ + idiom + + + nieprzeniknione ciemności, totalny mrok + + Cimmerian darkness + + +
+ +
+ kimono + cĩˈmɔ̃nɔ +
+ + n + + + tradycyjny strój japoński; + + kimono + + +
+ +
+ kina +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Papui-Nowej Gwinei; + + kina + + +
+ +
+ kindżał +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) rodzaj długiego sztyletu pochodzenia tureckiego albo kaukaskiego o ostrzu obosiecznym, prostym albo zakrzywionym + + khanjar + + +
+ +
+ kinematograf +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) aparat do realizacji i ekranowej projekcji ruchomych obrazów; + + cinematograph + + +
+ +
+ kinematyczny + ˌcĩnɛ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z kinematyką, dotyczący kinematyki + + kinematic + + +
+ +
+ kinematyka + ˌcĩnɛ̃ˈmatɨka +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział mechaniki zajmujący się badaniem ruchu ciał; + + kinematics + + +
+ +
+ kineskop +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) lampa w telewizorze lub monitorze, służąca do przetwarzania sygnałów elektrycznych na obraz + + kinescope + tube + + +
+ +
+ kinezjologia +
+ + n + + + nauka o mięśniach w ruchu; + + kinesiology + + +
+ +
+ kingston +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) ubikacja na statku; + + head + + +
+ +
+ kino + ˈcĩnɔ +
+ + n + + + (sztuka) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) budynek, w którym wyświetla się filmy + + cinema + movie theater + theater + + + + ogół filmów, które mają wspólną cechę, np. kraj produkcji, tematykę; + + the cinema + the movie + + +
+ +
+ kinooperator + ˌcĩnɔːpɛˈratɔr +
+ + n + + + pracownik kina obsługujący projektor filmowy + + projectionist + + +
+ +
+ kinszasyjczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Kinszasy; osoba z tego miasta + + Kinshasan + + +
+ +
+ kiosk + cɔsk +
+ + n + + + mała budka handlowa, w której sprzedaje się m.in. pisma, bilety, papierosy + + kiosk + booth + stand + + +
+ +
+ kipczacki +
+ + adj + + + związany z Kipczakami, dotyczący Kipczaków + + Kipchak + + +
+ +
+ kipczacki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język kipczacki; + + Kipchak + + +
+ +
+ kipieć +
+ + v + + + gwałtownie wrzeć + + seethe + + +
+ +
+ kir + cir +
+ + n + + + czarny materiał lub strój symbolizujący żałobę; + + pall + shroud + + +
+ +
+ kirgiski + cirʲˈɟisʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Kirgistanu lub Kirgizów + + Kyrgyz + Kirghiz + + +
+ +
+ kirgiski + cirʲˈɟisʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język urzędowy Kirgistanu; + + Kyrgyz + Kirghiz + + +
+ +
+ kirkut + ˈcirkut +
+ + n + + + cmentarz żydowski; + + Jewish cemetery + + +
+ +
+ kirys + ˈcirɨs +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) tułowiowa część zbroi; + + breastplate + + +
+ +
+ kirysek Sterby +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Corydoras sterbai, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych; + + Sterba's corydoras + + +
+ +
+ kirysek brodaty +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Scleromystax barbatus, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych; + + banded corydoras + bearded catfish + + +
+ +
+ kirysek czaprakowy +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Scleromystax barbatus, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych; + + banded corydoras + bearded catfish + + +
+ +
+ kirysek pomarańczowokolcowy +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Corydoras sterbai, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych; + + Sterba's corydoras + + +
+ +
+ kirysek pstry +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Corydoras paleatus, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych; + + blue leopard corydoras + mottled corydoras + peppered catfish + + +
+ +
+ kirysek srokaty +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Corydoras paleatus, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych; + + blue leopard corydoras + mottled corydoras + peppered catfish + + +
+ +
+ kirysek trójpręgi +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Corydoras trilineatus, gatunek sumokształtnej ryby słodkowodnej z rodziny kiryskowatych + + false julii corydoras + leopard catfish + three line catfish + three stripe corydoras + + +
+ +
+ kisiel + ˈciɕɛl +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) deser z mąki ziemniaczanej, owoców (lub soku owocowego), wody i cukru; + + jelly + + +
+ +
+ kisz +
+ + n + + + (kulinaria) wytrawna tarta + + quiche + + +
+ +
+ kit + cit +
+ + n + + + masa plastyczna używana w budownictwie do montażu szyb, uszczelniania, wypełniania nierówności itp. + + putty + + +
+ +
+ kita + ˈcita +
+ + n + + + puszysty ogon zwierzęcia + + brush + + + + pęk piór lub włosia, używany jako ozdoba nakrycia głowy albo końskiej uprzęży + + crest + + +
+ +
+ kitesurfing +
+ + n + + + windsurfing, w którym zamiast żagla używa się latawca + + kitesurfing + + +
+ +
+ kiur + cjur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cm i liczbie atomowej 96; + + curium + + + + (fizyka, fizyczny) pozaukładowa jednostka radioaktywności; + + curie + + +
+ +
+ kiwi + ˈki.vʲi +
+ + n + + + (spożywczy) zielony w środku owoc aktinidii o meszkowatej brązowej skórce + + kiwi + kiwifruit + + + + (ornitologia, ornitologiczny) rodzina ptaków nielotów zamieszkująca tylko Nową Zelandię; + + kiwi + + +
+ +
+ kiwi + ˈki.vʲi +
+ + possessiveAdjective + + + od kiwi (2.1): należący do kiwi (2.1), określający kiwi (2.1), używany przy kiwi (2.1) + + kiwi + + +
+ +
+ kiślica + ciɕˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) (pszczelarstwo, pszczelarski) choroba bakteryjna czerwiu pszczelego; + + European foulbrood + + +
+ +
+ klacz + klaʧ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica ssaków nieparzystokopytnych, szczególnie samica konia; + + mare + + +
+ +
+ klad + klat +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) grupa organizmów mających wspólnego przodka, obejmująca wszystkie wywodzące się z niego grupy potomne; + + clade + + +
+ +
+ klaka + ˈklaka +
+ + n + + + opłacona przez artystę grupa osób, które za wynagrodzenie wyrażają zachwyt nad jego dziełem + + claque + + +
+ +
+ klakier + ˈklacɛr +
+ + n + + + osoba opłacona przez artystę, która za wynagrodzenie wyraża zachwyt nad jego dziełem + + claquer + + +
+ +
+ klakson + ˈklaksɔ̃n +
+ + n + + + (motoryzacja) urządzenie służące do wydawania sygnałów dźwiękowych (najczęściej w celu ostrzeżenia); + + horn + + +
+ +
+ klamerka + klãˈmɛrka +
+ + n + + + przyrząd do przypinania suszącej się odzieży do sznura + + clothes peg + clothespin + + +
+ +
+ klamka + ˈklãmka +
+ + n + + + (środowiskowy) (technologia, technika, techniczny) dźwignia ręcznego hamulca rowerowego + + brake lever + + + + dźwignia przy drzwiach lub oknach, umożliwiająca ich otwieranie i zamykanie + + door handle + + +
+ +
+ klamka zapadła + ˈklãmka zaˈpadwa +
+ + idiom + + + o sytuacji, w której coś zostało przesądzone lub została podjęta ostateczna decyzja + + the die is cast + + +
+ +
+ klamra +
+ + n + + + zapięcie, zwykle ozdobne, u pasa, butów, odzieży, przy okładkach; + + buckle + + +
+ +
+ klan + klãn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) patriarchalny klan (1.1) z silnym przywódcą w dawnej Irlandii i Szkocji; + + clan + + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) nazwa zespołu w sportach elektronicznych; + + clan + + + + wielopokoleniowa rodzina, której członkowie są silnie ze sobą związani; + + clan + + + + związek osób wspierających się i mających wspólne interesy + + clan + + +
+ +
+ klanowy +
+ + adj + + + dotyczący klanu, właściwy klanowi + + clannish + + +
+ +
+ klapa + ˈklapa +
+ + n + + + wyłóg płaszcza, fraka lub marynarki + + lapel + + +
+ +
+ klapek + ˈklapɛk +
+ + n + + + lekkie obuwie składające się z samej podeszwy i paska na palce; + + flip-flop + + +
+ +
+ klapka + ˈklapka +
+ + n + + + przesłona na oczy konia, ograniczająca pole widzenia + + blinker + + +
+ +
+ klarnecista + ˌklarnɛˈʨ̑ista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) osoba grająca na klarnecie + + clarinettist + + +
+ +
+ klarnet + ˈklarnɛt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument dęty drewniany ze stroikiem; + + clarinet + + +
+ +
+ klasa + ˈklasa +
+ + n + + + dobry styl + + class + + + + grupa dzieci w szkole + + class + + + + pewien zbiór spełniający dane kryteria + + class + + + + (informatyka, informatyczny) w programowaniu obiektowym: typ wyrażony przez rekord danych wraz z funkcjami operującymi na tych danych + + class + + + + (matematyka, matematyczny) uogólnienie pojęcia zbioru na dowolne kolekcje obiektów spełniających pewien warunek; + + class + + + + standard środków lokomocji, np. kolei, samolotów; środek lokomocji tego standardu + + class + + + + pomieszczenie (sala) w szkole, gdzie odbywają się lekcje + + classroom + + +
+ +
+ klaser + ˈklasɛr +
+ + n + + + specjalny album do przechowywania kolekcji znaczków pocztowych, pocztówek, etykiet itp.; + + stamp album + stockbook + + +
+ +
+ klaster +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) grupa sąsiadujących genów, kodujących blisko spokrewnione białka; + + cluster + gene cluster + + + + (chemia, chemiczny) struktura nadcząsteczkowa; + + cluster + + + + (fizyka, fizyczny) zgrupowanie materii hadronowej; + + cluster + + + + (informatyka, informatyczny) (technologia, technika, techniczny) grupa połączonych jednostek komputerowych; + + cluster + + + + (wojskowość, wojskowy) element pola minowego składający się z ustawionych według schematu min; + + cluster + + + + (ekonomia, ekonomiczny) (zarządzanie) skoncentrowana geograficznie grupa przedsiębiorstw, instytucji i organizacji powiązanych ze sobą siecią zależności; + + cluster + business cluster + + + + (informatyka, informatyczny) podstawowa jednostka przechowywania danych w systemie plików; + + cluster + disk cluster + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wielodźwiękowe współbrzmienie zbudowane z bardzo małych interwałów; + + cluster + tone cluster + + +
+ +
+ klasy +
+ + n + + + zabawa dziecięca polegająca na przeskakiwaniu pól narysowanych kredą + + hopscotch + + +
+ +
+ klasycyzm +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (sztuka) prąd w sztuce, muzyce, architekturze i literaturze europejskiej zapoczątkowany w renesansie a obecny do końca XVIII w., nawiązujący do wzorców oraz tematów antyku greckiego i rzymskiego; + + classicism + + +
+ +
+ klasycznie +
+ + adv + + + w sposób klasyczny + + classically + + +
+ +
+ klasyfikacja + ˌklasɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ocena kogoś lub czegoś w skali porównawczej + + rating + + + + systematyczny podział czegoś (przedmiotów lub zjawisk) na klasy, działy, poddziały itp. według określonej zasady + + categorization + classification + + + + zaklasyfikowanie danego zjawiska lub przedmiotu do odpowiedniej klasy, grupy itp. + + categorization + classification + + +
+ +
+ klasyfikować +
+ + v + + + dokonywać klasyfikacji, dzielić osoby, przedmioty, zjawiska na grupy wedle określonej zasady + + classify + categorize + + +
+ +
+ klasztor + ˈklaʃtɔr +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) budynek lub kompleks budynków będący siedzibą zakonnic lub zakonników określonej reguły + + monastery + + +
+ +
+ klasztorny + klaˈʃtɔrnɨ +
+ + adj + + + związany z klasztorem, dotyczący klasztoru + + monastic + claustral + conventual + + +
+ +
+ klatka + ˈklatka +
+ + n + + + (fotografia) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) pojedynczy, nieruchomy obraz na kliszy + + frame + + + + skrzynia, pomieszczenie z prętów lub siatki + + cage + + +
+ +
+ klatka piersiowa + ˈklatka pʲjɛrʲˈɕɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała chroniąca żebrami płuca i serce; + + chest + + +
+ +
+ klatka schodowa + ˈklatka sxɔˈdɔva +
+ + n + + + biegnące przez kilka kondygnacji, wydzielone pomieszczenie przeznaczone na schody; + + staircase + + +
+ +
+ klatkować + klatˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) (potocznie, potoczny) wyświetlać obraz na ekranie w sposób umożliwiający rozróżnienie poszczególnych klatek + + lag + + +
+ +
+ klaustrofobia + ˌklawstrɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed przebywaniem w pomieszczeniu zamkniętym lub ciasnym + + claustrophobia + + +
+ +
+ klauzula + klawˈzula +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zastrzeżenie lub warunek w dokumencie prawnym; + + clause + + +
+ +
+ klawesyn + klaˈvɛsɨ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) klawiszowy instrument strunowy, w którym dźwięk wzbudzany jest przez piórka szarpiące struny; + + harpsichord + + +
+ +
+ klawesynista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) osoba grająca na klawesynie + + harpsichordist + + +
+ +
+ klawiatura + ˌklavʲjaˈtura +
+ + n + + + część maszyny do pisania, komputera i innych urządzeń, wyposażona w klawisze i pozwalająca na wprowadzanie znaków + + keyboard + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) układ klawiszy umieszczonych kolejno obok siebie, zamocowanych w odpowiedni sposób, ułatwiający granie na instrumentach klawiszowych + + keyboard + + +
+ +
+ klawiatura numeryczna + ˌklavʲjaˈtura ˌnũmɛˈrɨʧ̑na +
+ + n + + + część klawiatury komputera zawierająca pogrupowane klawisze z cyframi; + + numeric keypad + numpad + + +
+ +
+ klawisz + ˈklavʲiʃ +
+ + n + + + element klawiatury odpowiadający za wydobywanie dźwięku w instrumentach muzycznych lub za wprowadzenie znaku w komputerach, maszynach do pisania itp. + + key + + +
+ +
+ kleik + ˈklɛ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + potrawa z rozgotowanego ryżu lub kaszy, podawana głównie chorym lub dzieciom + + gruel + + +
+ +
+ kleisty +
+ + adj + + + o właściwościach klejenia się, ciągnący się + + sticky + glutinous + cloggy + + +
+ +
+ kleić + ˈklɛ<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + łączyć coś za pomocą kleju, sklejać coś z czymś + + stick + + +
+ +
+ klej + klɛj +
+ + n + + + lepka substancja, rodzaj spoiwa używanego do łączenia przedmiotów + + glue + adhesive + + +
+ +
+ klejnot +
+ + n + + + drogocenny kamień lub wyrób jubilerski + + jewel + gem + + +
+ +
+ klekot +
+ + n + + + terkotanie maszyny lub motoru + + clatter + + +
+ +
+ kleks +
+ + n + + + plama atramentu lub tuszu na papierze + + blotch + inkblot + inkspot + smudge + + +
+ +
+ klementynka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) owoc drzewa (1.1) + + clementine + + +
+ +
+ klepisko +
+ + n + + + rodzaj powierzchni wykonanej z ubitej, wyschniętej gliny, zazwyczaj spełniało rolę podłogi w chatach lub stodołach; + + threshing floor + + +
+ +
+ klepka + ˈklɛpka +
+ + n + + + rodzaj niedużej deski z trwałego drewna, która po odpowiedniej obróbce jest używana w robocie bednarskiej lub do wykładania podłóg + + stave + floorboard + parquet floor board + plank + wooden block + + +
+ +
+ klepsydra + klɛpˈsɨdra +
+ + n + + + niewielki plakat informujący o czyjejś śmierci oraz terminie i miejscu pogrzebu + + death notice + obituary + + + + przyrząd do odmierzania czasu, składający się z dwóch połączonych ze sobą identycznych, szklanych naczyń, w którym woda lub piasek przesączają się przez wąski kanalik łączący; + + hourglass + sandglass + + +
+ +
+ kleptokracja +
+ + n + + + rządy złodziei + + kleptocracy + + +
+ +
+ kleptomania +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) zaburzenie psychiczne, objawiające się jako trudna lub niemożliwa do powstrzymania potrzeba kradzieży, zwykle nie motywowana zyskiem, ani chęcią posiadania; + + kleptomania + + +
+ +
+ kler + klɛr +
+ + n + + + ogół duchowieństwa danego wyznania lub kraju + + clergy + + +
+ +
+ klerycki +
+ + adj + + + odnoszący się do kleru, mający związek z klerem + + clerical + + +
+ +
+ kleryk + ˈklɛrɨk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) student seminarium duchownego; + + seminarian + seminarist + + +
+ +
+ klerykalizm +
+ + n + + + tendencja do podporządkowania klerowi i Kościołowi wszelkich dziedzin życia w państwie; + + clericalism + + +
+ +
+ klerykalny +
+ + adj + + + związany z klerykalizmem, charakterystyczny dla klerykalizmu + + clerical + + +
+ +
+ klerykał +
+ + n + + + zwolennik klerykalizmu, zwolennik podporządkowania życia społecznego, polityki oraz kultury duchowieństwu i Kościołowi + + clericalist + + +
+ +
+ kleszcz + klɛʃʧ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) pasożytniczy pajęczak żywiący się krwią; + + tick + + +
+ +
+ kleszczak + ˈklɛʃʧ̑ak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak brodzący z rodzaju Anastomus; + + openbill + openbill stork + + +
+ +
+ kleszczak afrykański + ˈklɛʃʧ̑ak ˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anastomus lamelligerus, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + African Openbill + + +
+ +
+ kleszczak azjatycki + ˈklɛʃʧ̑ak ˌazʲjaˈtɨʦ̑ʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anastomus oscitans, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Asian Openbill + Asian Openbill Stork + + +
+ +
+ kleszcze + ˈklɛʃʧ̑ɛ +
+ + n + + + (budownictwo) konstrukcja usztywniająca dach poprzecznie; + + claws + + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie z uchwytami służące do chwytania przedmiotów + + pincers + tongs + + +
+ +
+ kleszcze porodowe + ˈklɛʃʧ̑ɛ ˌpɔrɔˈdɔvɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) kleszcze wykorzystywane przy porodzie kleszczowym + + clamps + forceps + + +
+ +
+ klient + ˈklʲi<sup>j</sup>ɛ̃nt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (handel, handlowy) osoba kupująca w sklepie, interesant załatwiający sprawy w urzędzie lub placówce usługowej + + customer + + + + (informatyka, informatyczny) oprogramowanie korzystające z usług dostarczanych przez serwer + + client + + +
+ +
+ klif + klʲif +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (geologia, geologiczny) wysoki i stromy, często pionowy, urwisty brzeg morza lub jeziora, powstały w wyniku abrazji; + + cliff + + +
+ +
+ klika + ˈklʲika +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) część grafu, w której każdy wierzchołek jest połączony z każdym różnym od niego; + + clique + + + + (socjologia, socjologiczny) grupa ludzi powiązanych wspólnymi interesami i wspierających się wzajemnie, wbrew interesowi szerszej grupy, do której należą; + + clique + + +
+ +
+ klikać + ˈklʲikaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) naciskać przycisk myszy komputerowej + + click + + +
+ +
+ kliknięcie + klʲicˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pojedyncze naciśnięcie i zwolnienie przycisku myszy + + click + + +
+ +
+ klimat + ˈklʲĩmat +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) warunki pogodowe przeważające na danym obszarze przez wiele lat; + + climate + + +
+ +
+ klimatologiczny +
+ + adj + + + związany z klimatologią, dotyczący klimatologii + + climatological + + +
+ +
+ klimatyczny + ˌklʲĩmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z klimatem + + climatic + + +
+ +
+ klimatyzacja + ˌklʲĩmatɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + automatyczny system utrzymywania stałej temperatury i innych warunków klimatycznych w zamkniętym pomieszczeniu; + + air conditioning + air-con + + +
+ +
+ klimatyzator + ˌklʲĩmatɨˈzatɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do klimatyzowania pomieszczeń; + + air conditioner + + +
+ +
+ klin + klʲĩn +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) maszyna prosta, o kształcie trójkąta; + + wedge + + + + kształt tej maszyny + + wedge + vee formation + + +
+ +
+ klincz +
+ + n + + + (sport, sportowy) w boksie: przytrzymanie się bokserów w zwarciu mającym uniemożliwiać zadawanie ciosów + + clinch + + +
+ +
+ klinga + ˈklʲĩŋɡa +
+ + n + + + ostrze broni siecznej + + blade + + +
+ +
+ klingoński +
+ + adj + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) dotyczący Klingonów + + Klingon + + +
+ +
+ klingoński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) sztuczny język używany przez przedstawicieli rasy Klingonów z serialu "Star Trek" + + Klingon + + +
+ +
+ klinicysta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz mający praktykę w klinice, oddziale, w pracy szpitalnej + + clinician + + +
+ +
+ kliniczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący lecznictwa zamkniętego + + clinical + + +
+ +
+ klinika + ˈklʲĩɲika +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (edukacja, edukacyjny) specjalistyczny oddział szpitalny działający przy uczelni lub instytucie naukowym; + + clinical school + teaching hospital + university hospital + + +
+ +
+ klipa +
+ + n + + + (numizmatyka, numizmatyczny) moneta nieokrągła, obcięta w formie kwadratu lub innego wielokąta; + + klippe + + + + (środowiskowy) gra zespołowa, dawniej szczególnie popularna wśród dzieci i młodzieży; + + giddy-gaddy + gilli-danda + tip-cat + + +
+ +
+ klips + klʲips +
+ + n + + + element biżuterii przypinany najczęściej do ucha + + clip earring + + + + sprężynujący spinacz + + clip + + + + uchwyt przy długopisie lub innym przedmiocie o podobnym kształcie służący do zaczepiania ich o coś, np. o okładkę zeszytu + + clip + + +
+ +
+ klistron + ˈklʲistrɔ̃n +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do wytwarzania mikrofal; + + klystron + + +
+ +
+ klisza + ˈklʲiʃa +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) (fotografia) rodzaj matrycy w postaci sztywnej, płaskiej płyty + + block + + + + (fotografia) błona pokryta substancją chemiczną w celu wykonania negatywu zdjęcia + + film + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) stereotypowe zestawienie wyrazów + + cliche + cliché + + +
+ +
+ klitoridektomia +
+ + n + + + chirurgiczne usunięcie łechtaczki; obrzezanie dziewcząt polegające na usunięciu łechtaczki + + clitorectomy + clitoridectomy + + +
+ +
+ kloc + klɔʦ̑ +
+ + n + + + odmiana szachów rozgrywana na dwóch planszach przez cztery osoby; + + bughouse + + +
+ +
+ klocek + ˈklɔʦ̑ɛk +
+ + n + + + dziecięca zabawka o kształcie graniastosłupa + + block + brick + + +
+ +
+ klomb + klɔ̃mp +
+ + n + + + rodzaj okrągłej bądź owalnej grządki ogrodowej, czasem znajdującej się na podwyższeniu. + + flower-bed + + +
+ +
+ klomifen + klɔ̃ˈmʲifɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) związek organiczny, lek hormonalny blokujący działanie estrogenów, stosowany w leczeniu bezpłodności wynikłej z zaburzeń jajeczkowania; + + 2 phenoxy- N + N di- ethyl- ethanamine + clomifene + clomiphene + + +
+ +
+ klon + klɔ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zbiór komórek lub cały organizm wywodzący się z jednej komórki, identyczny pod względem genetycznym; + + clone + + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Acer L., rodzaj drzew i krzewów z rodziny klonowatych; + + maple + + +
+ +
+ klon jawor + ˈklɔ̃nʲ ˈjavɔr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Acer pseudoplatanus L., gatunek drzewa z rodziny mydleńcowatych + + sycamore + sycamore maple + + +
+ +
+ klon jesionolistny + ˈklɔ̃nʲ ˌjɛ̇ɕɔ̃nɔˈlʲistnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Acer negundo, gatunek drzewa pochodzącego z Ameryki z rodziny mydleńcowatych + + ash maple + ash-leaf maple + black ash + box elder + boxelder maple + california boxelder + + +
+ +
+ klon kłosowy + ˈklɔ̃ŋ kwɔˈsɔvɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Acer spicatum, gatunek drzewa pochodzącego z Ameryki Północnej z rodziny mydleńcowatych + + moosewood + mountain maple + + +
+ +
+ klon okrągłolistny + ˈklɔ̃n ˌɔkrɔ̃ŋɡwɔˈlʲistnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Acer circinatum, gatunek drzewa pochodzącego z Ameryki z rodziny mydleńcowatych + + vine maple + + +
+ +
+ klops + klɔps +
+ + n + + + (kulinaria) mięsna kulka duszona w sosie; + + meatball + + +
+ +
+ klosz + klɔʃ +
+ + n + + + rodzaj kroju spódnicy, sukni albo spodni rozszerzających się ku dołowi na kształt dzwonu + + flare + + + + szklana osłona na żarówkę + + shade + cloche + globe + lampshade + + +
+ +
+ kloszard + ˈklɔʃart +
+ + n + + + odziany w łachy żebrak, często bezdomny + + bum + tramp + clochard + vagrant + + +
+ +
+ klown +
+ + n + + + komik cyrkowy + + clown + + +
+ +
+ klub + klup +
+ + n + + + stowarzyszenie, grupa osób o wspólnych zainteresowaniach + + club + society + association + + +
+ +
+ klub sportowy +
+ + n + + + (sport, sportowy) podstawowa jednostka organizacyjna realizująca cele i zadania w zakresie danej dyscypliny sportu; + + sporting club + sports club + + +
+ +
+ klubokawiarnia +
+ + n + + + typ lokalu będący połączeniem klubu z kawiarnią + + culture café + + +
+ +
+ klucz + kluʧ̑ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) zwornik, element konstrukcyjny w kształcie klina w najwyższym punkcie sklepienia lub łęku; + + head stone + keystone + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) znak na pięciolinii określający wysokość opisywanych dźwięków; + + clef + key + + + + (wojskowość, wojskowy) jednostka taktyczna lotnictwa złożona z trzech lub czterech samolotów; + + vee formation + + + + kod do szyfru; + + key + code + + + + narzędzie w postaci dźwigni rozwidlonej na końcu do odkręcania i przykręcania śrub + + spanner + wrench + + + + podpowiedź umożliwiająca rozwiązanie zagadki + + key + clue + + + + przyrząd do otwierania zamka; + + key + + + + (informatyka, informatyczny) kolumna bazy danych lub ich zbiór, które identyfikują rekord + + key + + + + (elektronika, elektroniczny) przycisk do zwierania obwodu elektrycznego + + key + + + + szyk lotu stada ptaków; + + flock + skein + + +
+ +
+ klucz dynamometryczny + ˈkluʤ̑ ˌdɨ̃nãmɔ̃mɛˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + narzędzie służące do przykręcania śrub z miarą do określania właściwego momentu dynamometrycznego + + torque wrench + + +
+ +
+ klucz francuski + ˈkluʧ̑ frãnˈʦ̑usʲci +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) klucz z regulowanym rozstawem szczęk uchwytu; + + monkey wrench + + +
+ +
+ kluczowy + kluˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + podstawowy, najważniejszy + + key + + +
+ +
+ kluska + ˈkluska +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) gotowana potrawa z ciasta z dodatkiem mąki i innych składników, podawana do zup lub jako podstawa drugiego dania; + + dumpling + + +
+ +
+ kluskowaty +
+ + adj + + + o konsystencji podobnej do kluski + + lumpy + + +
+ +
+ kluza + ˈkluza +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) otwór w burcie statku do przeciągania cum, łańcucha kotwicznego itp.; + + fairlead + + +
+ +
+ klątwa +
+ + n + + + (dawniej, dawny) przeklinanie, wykrzykiwanie złych słów + + becursing + beshrewing + curse + malediction + oath + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kara wyłączenia kogoś ze wspólnoty wiernych + + anathema + excommunication + + + + życzenie komuś nieszczęścia + + ban + curse + + +
+ +
+ kląć + klɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + używać wyrazów obelżywych lub wulgarnych + + curse + swear + + +
+ +
+ kląć jak szewc + ˈklɔ̃ɲʨ̑ ˈjak ˈʃɛfʦ̑ +
+ + v + + + kląć wulgarnie, używać wyrazów obelżywych, dosadnie komuś wymyślać + + swear like a trooper + + +
+ +
+ klęczeć + ˈklɛ̃n͇ʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + mając nogi zgięte w kolanach i opierając kolana na ziemi, trwać w tej pozycji + + kneel + + +
+ +
+ klękać + ˈklɛ̃ŋkaʨ̑ +
+ + v + + + zginać kolana, przyjmując pozycję opierającą się na nich + + kneel + kneel down + + +
+ +
+ klęska + ˈklɛ̃w̃ska +
+ + n + + + fatalna przegrana w bitwie + + defeat + + + + wielkie nieszczęście, niepowodzenie lub zniszczenie + + calamity + cataclysm + catastrophe + disaster + drama + tragedy + + +
+ +
+ kmin rzymski + ˈkmʲĩn ˈʒɨ̃msʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cuminum cyminum L., gatunek rośliny jednorocznej z rodziny selerowatych; + + cumin + + + + (botanika, botaniczny) uprawna roślina z gatunku (1.1), pochodząca prawdopodobnie ze wschodnich rejonów nad Morzem Śródziemnym + + cumin + cummin + + + + (spożywczy) przyprawa z nasion rośliny (1.2) w formie ziaren lub zmielonego proszku + + cumin + cummin + + +
+ +
+ kminek + ˈkmʲĩnɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Carum, rodzaj roślin z rodziny selerowatych; + + caraway + + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kulinaria) suszone owoce jednej z odmian tej rośliny zawierające olejek kminkowy, stosowany w sztuce kulinarnej jako przyprawa oraz w ziołolecznictwie + + cumin + caraway seed + + +
+ +
+ knaga + ˈknaɡa +
+ + n + + + okucie występujące powszechnie na pokładach jednostek pływających służące do unieruchamiania różnych lin olinowana ruchomego + + cleat + + +
+ +
+ knajpa + ˈknajpa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) gorszy typ restauracji + + pub + taproom + + +
+ +
+ knebel + ˈknɛbɛl +
+ + n + + + (książkowy) szmata wepchnięta komuś przemocą do ust, aby uniemożliwić mu wydobycie głosu; + + gag + + +
+ +
+ knedel + ˈknɛdɛl +
+ + n + + + (kulinaria) okrągła kluska z ciasta przyrządzonego z rozgniecionych gotowanych ziemniaków i mąki pszennej, nadziewana owocami lub mięsem + + dumpling + + +
+ +
+ knieja + ˈcɲɛ̇ja +
+ + n + + + gęsty las + + forest + + +
+ +
+ knieć błotna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (systematyka) Caltha palustris L., gatunek rośliny zielnej z rodziny jaskrowatych, szeroko rozprzestrzeniony na całej półkuli północnej; + + kingcup + marsh-marigold + + +
+ +
+ knot + knɔt +
+ + n + + + część świecy lub lampy naftowej w postaci sznurka lub taśmy bawełnianej nasączonej paliwem płynnym + + wick + + +
+ +
+ know-how +
+ + n + + + wiedza technologiczna pozwalająca na wytworzenie jakiegoś wyrobu lub wykonanie jakiejś czynności; + + know-how + + +
+ +
+ knować + ˈknɔvaʨ̑ +
+ + v + + + planować, obmyślać potajemnie coś złego, knuć spisek + + intrigue + plot + scheme + + +
+ +
+ knuć +
+ + v + + + skrycie planować działania przeciw komu + + plot + scheme + conspire + contrive + cook up + intrigue + + +
+ +
+ knykieć + ˈknɨcɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) człon palca ręki (zginający się) + + knuckle + + + + (anatomia, anatomiczny) wyrostek kostny przy nasadzie kości długich, będący elementem stawu i miejscem przyczepu ścięgien + + condyle + + +
+ +
+ ko- + +
+ + prefix + + + pierwszy człon wyrazów złożonych tworzący nazwy czynności wykonywanych wspólnie, osób wykonujących wspólnie jakieś czynności oraz zjawisk albo rzeczy, w których współwystępują jakieś elementy lub procesy + + co- + + +
+ +
+ koala + kɔˈala +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nadrzewny ssak australijski; + + koala + koala bear + + +
+ +
+ koalicja + ˌkɔaˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) porozumienie partii politycznych, które realizują wspólne cele polityczne tworząc rząd albo działając w opozycji + + coalition + + +
+ +
+ koalicyjka + ˌkɔalʲiˈʦ̑ɨjka +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wąski, skórzany pasek zakładany przez pierś do galowego munduru, dawniej równoważący ciężar broni, współcześnie tylko ozdobny; + + Sam Browne belt + + +
+ +
+ koan + ˈkɔãn +
+ + n + + + paradoksalne pytanie lub problem, stosowane w zen jako środek w procesie osiągania oświecenia; + + koan + + +
+ +
+ koati + kɔˈatʲi +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) południowoamerykański ssak o ruchliwym ryjku; + + coati + + +
+ +
+ kobalt + ˈkɔbalt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Co i liczbie atomowej 27; + + cobalt + + +
+ +
+ kobaltyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady siarkosoli, siarczek kobaltu i arsenu; + + cobaltite + + +
+ +
+ kobiecość +
+ + n + + + cecha tego, co kobiece + + femininity + womanhood + womanliness + feminineness + + +
+ +
+ kobiecy + kɔˈbʲjɛʦ̑ɨ +
+ + adj + + + dotyczący kobiety, kobiecości; charakterystyczny dla kobiety + + feminine + womanly + + +
+ +
+ kobieta + kɔˈbʲjɛta +
+ + n + + + dorosły człowiek płci żeńskiej; + + woman + + +
+ +
+ kobra + ˈkɔbra +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) duży i jadowity wąż zamieszkujący tropikalne i pustynne tereny Azji i Afryki; + + cobra + + +
+ +
+ kobuz + ˈkɔbus +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Falco subbuteo, ptak drapieżny z rodziny sokołowatych; + + Eurasian Hobby + + +
+ +
+ kobyła + kɔˈbɨwa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) klacz, samica konia + + mare + + +
+ +
+ kobziarz +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na kobzie + + kobzar + + +
+ +
+ koc + kɔʦ̑ +
+ + n + + + gruba tkanina, zwykle wełniana, najczęściej w kształcie prostokąta, służąca do okrywania w celu ochrony przed zimnem + + blanket + + +
+ +
+ kocha, lubi, szanuje +
+ + v + + + rodzaj jednoosobowej gry, wróżby czy zabawy polegającej na wyrywaniu płatków z kwiatów w celu przewidzenia uczucia innej osoby + + decision of the flower + + +
+ +
+ kochajmy się jak bracia, rachujmy się jak Żydzi + kɔˈxajmɨ‿ɕɛ ˈjaɡ ˈbraʨ̑a raˈxujmɨ‿ɕɛ ˈjaɡ ˈʒɨʥ̑i +
+ + proverb + + + mimo że jesteśmy przyjaciółmi, niech każdy dba o własne interesy + + short reckonings make long friends + + +
+ +
+ kochanek + kɔˈxãnɛk +
+ + n + + + mężczyzna utrzymujący stosunki seksualne bez wchodzenia w związek małżeński + + lover + + +
+ +
+ kochanie + kɔˈxãɲɛ +
+ + interjection + + + zwrot do osoby, której chce się okazać uczucie sympatii + + darling + sweetheart + + +
+ +
+ kochanie + kɔˈxãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: kochać + + loving + + + + osoba ukochana + + darling + sweetheart + + +
+ +
+ kochanka + kɔˈxãnka +
+ + n + + + kobieta pozostająca w skrytym związku z żonatym mężczyzną + + mistress + + +
+ +
+ kochany + kɔˈxãnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest darzony przez kogoś miłością + + beloved + dear + + + + taki, który jest komuś miły, bliski; związany z miłością, kochaniem, sympatią + + merry + + +
+ +
+ kochany + kɔˈxãnɨ +
+ + n + + + osoba bliska, darzona miłością + + beloved + love + sweetheart + + +
+ +
+ kochać + ˈkɔxaʨ̑ +
+ + v + + + odczuwać miłość do kogoś + + love + + + + uwielbiać jakąś rzecz + + love + + + + uwielbiać, darzyć kogoś wielkim podziwem + + love + + + + być w kimś zakochanym + + be in love + + + + odbywać stosunek seksualny z kimś + + make love + + +
+ +
+ koci + ˈkɔ.ʨ̑i +
+ + possessiveAdjective + + + należący do kota + + catlike + feline + + +
+ +
+ kocia muzyka + ˈkɔʨ̑a ˈmuzɨka +
+ + idiom + + + niemelodyjna, irytująca, hałaśliwa muzyka + + caterwauling + + +
+ +
+ kociarz +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) miłośnik kotów, człowiek lubiący koty lub mający wiele kotów + + cat lover + + +
+ +
+ kocie oko +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) kamień szlachetny posiadający efekt kociego oka + + cat's eye + + +
+ +
+ kocimiętka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Nepeta) bylina o białych, niebieskie, różowe lub liliowych kwiatach zebranych na szczytach łodyg; + + catnip + + +
+ +
+ kocioł + ˈkɔʨ̑ɔw +
+ + n + + + duże naczynie metalowe z pokrywą + + cauldron + + + + urządzenie służące do podgrzewania cieczy (np. wody); + + boiler + + +
+ +
+ kocioł bałkański +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) określenie niestabilnej sytuacji społecznej i politycznej na Bałkanach począwszy od połowy XIX w. do dziś; + + Balkan powder keg + + +
+ +
+ kocioł parowy + ˈkɔʨ̑ɔw paˈrɔvɨ +
+ + n + + + urządzenie służące do wytwarzania pary wodnej; + + boiler + + +
+ +
+ kociołek + kɔˈʨ̑ɔwɛk +
+ + n + + + mały kocioł, garnek do gotowania nad ogniskiem + + cauldron + + +
+ +
+ kocić się +
+ + v + + + (zoologia, zoologiczny) o samicach, zwykle kotów wydawać potomstwo + + kitten + + +
+ +
+ kocię + ˈkɔʨ̑ɛ +
+ + n + + + młody kot + + kitten + + +
+ +
+ kocmołuch +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba brudna lub niechlujna + + slattern + sloven + + +
+ +
+ kocur + ˈkɔʦ̑ur +
+ + n + + + samiec kota + + tomcat + + +
+ +
+ kocz +
+ + n + + + (dawniej, dawny) rodzaj czterokołowego resorowanego pojazdu konnego; + + coach + + + + (dawniej, dawny) rodzaj rosyjskiego statku do żeglugi w warunkach silnego zalodzenia; + + koch + + +
+ +
+ koczkodan + kɔʧ̑ˈkɔdãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cercopithecus niewielka afrykańska małpa; + + guenon + + +
+ +
+ koczowniczy + ˌkɔʧ̑ɔvʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z koczownictwem i koczownikami, polegający na ciągłej zmianie miejsca pobytu + + nomadic + + +
+ +
+ koczownik +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce + + nomad + + +
+ +
+ kod + kɔt +
+ + n + + + system symboli i ich powiązań o różnym przeznaczeniu, służący do przekazywania informacji; + + code + + +
+ +
+ kod kreskowy + ˈkɔt krɛˈskɔvɨ +
+ + n + + + standaryzowany znak graficzny w formie kresek, w którym zapisywana jest informacja do automatycznego odczytania przez specjalne czytniki; + + barcode + + +
+ +
+ kod pocztowy +
+ + n + + + ciąg cyfr ułatwiający sortowanie i dostarczanie przesyłek + + postal code + postcode + zip code + + +
+ +
+ kod wynikowy +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) kod utworzony przez translator w wyniku translacji kodu źródłowego; + + object code + + +
+ +
+ kod źródłowy + ˈkɔdʲ ʑrudˈwɔvɨ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) zapis programu komputerowego w którymś ze zrozumiałych dla człowieka (programisty), wyjściowym języku programowania; + + source code + + +
+ +
+ koda +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zakończenie kompozycji muzycznych zawierające zwięzłe powtórzenie głównych tematów + + coda + + +
+ +
+ kodeina +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) przeciwkaszlowy lek narkotyczny, pochodna morfiny + + codeine + 3-methylmorphine + + +
+ +
+ kodeks +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) usystematyzowany zbiór przepisów prawnych, najczęściej dotyczących jednej dziedziny prawa + + code of law + law code + legal code + + +
+ +
+ kodeks drogowy + ˈkɔdɛɡz drɔˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) oficjalny spis praw i obowiązków dla poruszających się po drogach publicznych; + + highway code + + +
+ +
+ kodon + ˈkɔdɔ̃n +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) trójnukleotydowa sekwencja DNA kodująca aminokwas; + + codon + + +
+ +
+ kodowanie + ˌkɔdɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: kodować + + encoding + + + + kod, sposób zakodowania + + encoding + + +
+ +
+ kodować +
+ + v + + + szyfrować używając kodu + + encode + code + + +
+ +
+ kodyfikacja +
+ + n + + + ujęcie czegoś w spójny system + + codification + + +
+ +
+ koedukacyjny + ˌkɔɛdukaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (pedagogika, pedagogiczny) odnoszący się do koedukacji, przeznaczony do wspólnej edukacji obu płci + + coeducational + + +
+ +
+ koegzystencja + ˌkɔɛɡzɨˈstɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + współistnienie (zwierząt, kultur, ludzi, grup społecznych itp.) + + coexistence + + +
+ +
+ kofeina + ˌkɔfɛˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) alkaloid znajdujący się w surowcach roślinnych będący środkiem pobudzającym; + + caffeine + + +
+ +
+ kofeinowy + ˌkɔfɛ<sup>j</sup>ĩˈnɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący kofeiny, zawierający kofeinę + + caffeinated + + +
+ +
+ kogel-mogel + ˌkɔɟɛl‿ˈmɔɟɛl + ˌkɔɡɛl‿ˈmɔɡɛl +
+ + n + + + (kulinaria) masa z surowego żółtka utartego z cukrem, spożywana jako deser lub używana jako dodatek do ciast; + + kogel mogel + + +
+ +
+ kogeneracja + ˌkɔɡɛ̃nɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) proces jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i użytkowej energii cieplnej w elektrociepłowni + + cogeneration + + +
+ +
+ kognat + ˈkɔɡnat +
+ + n + + + (dawniej, dawny) krewny w linii żeńskiej + + cognate + + +
+ +
+ kognitywny + ˌkɔɟɲiˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + taki, który zajmuje się poznaniem, dotyczy poznania, ma związek z poznaniem + + cognitive + + +
+ +
+ kogut + ˈkɔɡut +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (rolnictwo, rolniczy) samiec kury domowej; + + cock + rooster + + + + (potocznie, potoczny) (fryzjerstwo, fryzjerski) kosmyk włosów na głowie odstający w innym kierunku niż reszta fryzury + + cowlick + + +
+ +
+ kohabitacja + ˌkɔxabʲiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) współżycie, współdziałanie lub współzamieszkiwanie + + cohabitation + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) współrządzenie organów władzy reprezentujących odmienne opcje polityczne; + + cohabitation + + +
+ +
+ koherencja +
+ + n + + + wewnętrzna spójność np. tekstu, poglądów, wypowiedzi + + coherence + coherency + cohærence + + +
+ +
+ koherentny + ˌkɔxɛˈrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + będący spójną całością + + coherent + + +
+ +
+ koherer +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) detektor fal elektromagnetycznych; opiłki metalu umieszczone w rurce; + + coherer + + +
+ +
+ kohorta + kɔˈxɔrta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) w starożytnym Rzymie: oddział wojska stanowiący dziesiątą część legionu; + + cohort + + +
+ +
+ koincydencja +
+ + n + + + (książkowy) jednoczesne występowanie jakichś zdarzeń, zbieżność zjawisk + + coincidence + + +
+ +
+ koincydencyjny + ˌkɔ<sup>j</sup>ĩnʦ̑ɨdɛ̃nˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z koincydencją, mający znamiona koincydencji + + coincident + coincidental + + +
+ +
+ kojec +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) mała zagroda do bezpiecznego przetrzymywania zwierząt hodowlanych, zwykle młodych np. piskląt, szczeniąt; + + coop + + + + zagroda dla małych dzieci do bezpiecznej zabawy; + + playpen + + +
+ +
+ kojot + ˈkɔjɔt +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Canis latrans, preriowy drapieżnik przypominający wilka; + + coyote + + +
+ +
+ kojotołak + ˌkɔjɔˈtɔwak +
+ + n + + + (folklor) (fantasy) człowiek, którego jedną z form jest kojot + + werecoyote + + +
+ +
+ kok + kɔk +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) włosy upięte w węzeł z tyłu głowy + + bun + + +
+ +
+ kokaina + ˌkɔkaˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + silna, uzależniająca substancja psychotropowa uzyskiwana z krasnodrzewu pospolitego (krzewu koka), używana jako narkotyk i środek medyczny; + + cocaine + + +
+ +
+ kokainista + ˌkɔka<sup>j</sup>ĩˈɲista +
+ + n + + + (książkowy) osoba uzależniona od kokainy + + cocainist + + +
+ +
+ kokarda + kɔˈkarda +
+ + n + + + rodzaj ozdoby, zawiązana wstążka + + bow + + +
+ +
+ kokarda narodowa +
+ + n + + + rozetka ze wstążek w barwach narodowych, noszona z pobudek patriotycznych; + + national cockade + + +
+ +
+ kokieteria +
+ + n + + + zachowanie osoby starającej się spodobać i wzbudzić zainteresowanie osoby przeciwnej płci + + coquetry + + +
+ +
+ kokietować + ˌkɔcɛˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + starać się komuś spodobać, zwykle okazując seksapil + + coquet + + +
+ +
+ kokon +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) powłoka osłaniająca larwy lub jaja niektórych zwierząt; + + cocoon + follicle + + +
+ +
+ kokoryczka wielokwiatowa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Polygonatum multiflorum, gatunek byliny z rodzaju kokoryczka; + + David's harp + Solomon's seal + ladder-to-heaven + + +
+ +
+ kokos + ˈkɔkɔs +
+ + n + + + (spożywczy) owoc palmy kokosowej (1.1) + + coconut + + +
+ +
+ kokosowy + ˌkɔkɔˈsɔvɨ +
+ + adj + + + sporządzony z kokosu + + coconut + + +
+ +
+ kokosznik + kɔˈkɔʃʲɲik +
+ + n + + + kobiece wysokie nakrycie głowy używane dawniej w Rosji; + + kokoshnik + + +
+ +
+ koks + kɔks +
+ + n + + + stały produkt suchej destylacji węgla; + + coke + + +
+ +
+ koksownik + kɔˈksɔvʲɲik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wolno stojący piec, najczęściej wykonany z metalowych prętów, w którym pali się koksem, stawiany na ulicach w czasie ostrych mrozów; + + coke stove + + +
+ +
+ koktajl + ˈkɔktajl +
+ + n + + + (kulinaria) kolorowy napój alkoholowy z różnych napitków i soków, często podawany w dekoracyjny sposób; + + cocktail + + + + (kulinaria) napój mleczny z różnymi dodatkami smakowymi (owocami, czekoladą) + + shake + smoothie + + +
+ +
+ koktajl Mołotowa + ˈkɔktajl ˌmɔwɔˈtɔva +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) prymitywny granat zapalający wykonany z butelki napełnionej benzyną; + + Molotov cocktail + + +
+ +
+ koktajlowy +
+ + adj + + + (kulinaria) związany z koktajlem, dotyczący koktajlu (napoju) + + cocktail + + + + związany z koktajlem, dotyczący koktajlu (przyjęcia) + + cocktail + + +
+ +
+ kolaboracja + ˌkɔlabɔˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dowolna współpraca + + collaboration + + + + współpraca z okupantem, wrogiem; + + collaboration + + +
+ +
+ kolaborant +
+ + n + + + (książkowy) (pejoratywnie, pejoratywny) osoba współpracująca z nieakceptowaną przez daną społeczność władzą, zwłaszcza okupacyjną + + quisling + + +
+ +
+ kolacja + kɔˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ostatni posiłek w ciągu dnia + + supper + dinner + + +
+ +
+ kolano + kɔˈlãnɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) największy staw w organizmie człowieka, łączy dwie części nogi: udo i łydkę; + + knee + + +
+ +
+ kolarstwo + kɔˈlarstfɔ +
+ + n + + + forma sportu polegająca na ściganiu się na rowerach lub akrobacjach rowerowych; + + cycling + + +
+ +
+ kolarz + ˈkɔlaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba uprawiająca wyczynowo jazdę na rowerze + + bicyclist + cyclist + + +
+ +
+ kolaż +
+ + n + + + (sztuka) kompozycja plastyczna wykonana z kawałków różnych materiałów, fragmentów innych obiektów; + + collage + + +
+ +
+ kolba + ˈkɔlba +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj kwiatostanu i owocostanu; + + spadix + + + + (technologia, technika, techniczny) (chemia, chemiczny) szklane naczynie laboratoryjne z szyjką; + + flask + + + + (wojskowość, wojskowy) uchwyt broni strzeleckiej; + + butt + gunstock + + +
+ +
+ kolchicyna + ˌkɔlçiˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) związek organiczny z grupy alkaloidów, silnie trująca, otrzymywana z nasion zimowita jesiennego, stosowana w leczeniu napadów zapalenia stawów w przebiegu dny moczanowej i leczeniu rodzinnej gorączki śródziemnomorskiej; + + colchicine + + +
+ +
+ kolcosternik białorzytny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Zoonavena sylvatica, gatunek ptaka z rodziny jerzykowatych, z rodzaju Zoonavena + + white-rumped needletail + white-rumped spinetail + + +
+ +
+ kolcosternik malgaski +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Zoonavena grandidieri, gatunek ptaka z rodziny jerzykowatych, z rodzaju Zoonavena + + Madagascan spinetail + Malagasy spinetail + + +
+ +
+ kolcosternik wyspowy +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Zoonavena thomensis, gatunek ptaka z rodziny jerzykowatych, z rodzaju Zoonavena; + + São Tomé spinetail + + +
+ +
+ kolcowój pospolity +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Lycium barbarum, pochodzący z Chin gatunek krzewu z rodziny psiankowatych; + + Chinese boxthorn + Chinese wolfberry + Himalayan goji + Tibetan goji + barbary matrimony vine + matrimony vine + + +
+ +
+ kolczasty + kɔlˈʧ̑astɨ +
+ + adj + + + mający kolce i kłujący + + prickly + spiny + barbed + spinous + + +
+ +
+ kolczatka + kɔlˈʧ̑atka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) żywiący się mrówkami ssak pokryty kolcami; + + echidna + spiny anteater + + +
+ +
+ kolczuga + kɔlˈʧ̑uɡa +
+ + n + + + pancerz rycerski z metalowej plecionki, przypominający koszulę + + coat of mail + hauberk + chain armour + chain mail + chain-mail shirt + mail + + +
+ +
+ kolczyk + ˈkɔlʧ̑ɨk +
+ + n + + + ozdoba zawieszana w przekłutej skórze, np. na płatkach uszu, + + earring + + +
+ +
+ kolebka + kɔˈlɛpka +
+ + n + + + kołyska, łóżeczko dla dziecka + + cradle + + +
+ +
+ kolec + ˈkɔlɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) twardy, ostro zakończony wyrostek na łodygach, owocach lub liściach roślin + + thorn + + +
+ +
+ kolega + kɔˈlɛɡa +
+ + n + + + towarzysz pracy, nauki lub zabawy + + colleague + + +
+ +
+ kolegialny +
+ + adj + + + odnoszący się do kolegium, mający związek z kolegium + + collegiate + + +
+ +
+ kolegium +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: stowarzyszenie publiczne lub prywatne skupiające ludzi jednego zawodu lub środowiska + + collegium + + + + (kościelny) ogół kardynałów Kościoła katolickiego; + + college + + +
+ +
+ kolegować +
+ + v + + + pozostawać z kimś w koleżeńskich stosunkach + + be friends + + +
+ +
+ koleina + ˌkɔlɛˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + ślad, wgłębienie pozostawione przez koła lub płozy pojazdu + + wheel-rut + + +
+ +
+ kolej + ˈkɔlɛj +
+ + n + + + następstwo zdarzeń według ustalonego porządku + + turn + + + + środek transportu lądowego wytyczony torem lub liną; + + rail + railroad + + +
+ +
+ kolej krzesełkowa +
+ + n + + + rodzaj wyciągu z gondolami w formie krzeseł + + chairlift + + +
+ +
+ kolej linowa +
+ + n + + + tor linowy wraz z przeznaczonymi do jego eksploatacji budowlami, urządzeniami oraz gondolami lub krzesełkami; + + aerial tram + aerial tramway + cable car + ropeway + + +
+ +
+ kolejarz + kɔˈlɛjaʃ +
+ + n + + + pracownik kolei + + railwayman + railman + + +
+ +
+ kolejka + kɔˈlɛjka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jedna ze struktur danych; + + queue + + + + (potocznie, potoczny) porcja alkoholu wypijana z daną grupą osób + + round + + + + miejsce w uporządkowanej grupie ludzi, w szeregu, w kolejce (1.1) + + turn + + + + uporządkowana zbiorowość ludzi czekających na coś; + + line + queue + + +
+ +
+ kolejka krzesełkowa +
+ + n + + + rodzaj kolei linowej z gondolami w formie krzeseł + + chairlift + + +
+ +
+ kolejno + kɔˈlɛjnɔ +
+ + adv + + + w kolejności, jeden za drugim + + in sequence + + +
+ +
+ kolejność + kɔˈlɛjnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uporządkowanie pozwalające ustalić dla dowolnych dwóch elementów pewnej zbiorowości (haseł, czynności, ludzi, itp.), który z nich jest wcześniejszy, a który późniejszy + + order + sequence + + +
+ +
+ kolejny + kɔˈlɛjnɨ +
+ + adj + + + następny po tym, który jest teraz; przyszły + + next + another + + +
+ +
+ kolejowy + ˌkɔlɛˈjɔvɨ +
+ + adj + + + związany z kolejnictwem (koleją); taki, który dotyczy kolejnictwa, pociągów + + railway + + +
+ +
+ kolekcja + kɔˈlɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + zbiór przedmiotów tego samego typu, gromadzonych zwykle z powodu ich wartości (artystycznej, historycznej itp.) + + collection + + + + zestaw projektów jakiejś firmy na dany sezon + + collection + + + + (informatyka, informatyczny) obiekt mogący przechowywać w określonej strukturze danych dowolną liczbę innych obiektów + + collection + + +
+ +
+ kolekcjoner + ˌkɔlɛkˈʦ̑ʲjɔ̃nɛr +
+ + n + + + osoba, która coś kolekcjonuje; właściciel kolekcji + + collector + + +
+ +
+ kolekcjonować + ˌkɔlɛkʦ̑ʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zbierać przedmioty tworząc z nich kolekcję + + collect + + +
+ +
+ kolekta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jedna z modlitw w kanonie mszy świętej + + collect + + +
+ +
+ kolektywistyczny +
+ + adj + + + związany z kolektywizmem, kolektywistami, właściwy kolektywizmowi lub kolektywistom + + collectivist + + +
+ +
+ kolektywizacja +
+ + n + + + nadawanie czemuś formy kolektywnej; + + collectivization + + +
+ +
+ kolektywizm +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) przeciwstawiany indywidualizmowi pogląd akcentujący rolę wspólnot, grup i zbiorowości; + + collectivism + + +
+ +
+ kolektywnie + ˌkɔlɛkˈtɨvʲɲɛ +
+ + adv + + + zbiorowo, zespołowo, wspólnie + + collectively + collaboratively + + +
+ +
+ kolektywny + ˌkɔlɛkˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + zbiorowy, zespołowy, wspólny; oparty na takim działaniu + + collective + collaborative + + +
+ +
+ kolendra + kɔˈlɛ̃ndra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny selerowatych, mających zastosowanie kulinarne; + + coriander + + +
+ +
+ koleopterologia + ˌkɔlɛɔptɛrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o chrząszczach; + + coleopterology + + +
+ +
+ koleżeński + ˌkɔlɛˈʒɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + przyjacielski, życzliwy i uczynny + + matey + obliging + + +
+ +
+ koliber + kɔˈlʲibɛr +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) barwnie upierzony i żywiący się nektarem najmniejszy z ptaków; + + hummingbird + + +
+ +
+ koliberek hawański +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mellisuga helenae, gatunek niewielkiego ptaka z rodziny kolibrowatych; + + Helena hummingbird + bee hummingbird + zunzuncito + + +
+ +
+ kolidować + ˌkɔlʲiˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + być w sprzeczności, wykluczać się, stać w konflikcie + + collide + + +
+ +
+ koliszczyzna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) wystąpienie ruskiego chłopstwa pańszczyźnianego na Ukrainie Prawobrzeżnej w 1768; + + Koliyivshchyna + + +
+ +
+ kolizja + kɔˈlʲizʲja +
+ + n + + + wypadek samochodowy; zderzenie, stłuczka + + collision + + +
+ +
+ kolmatacja +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) zapełnianie porów drobnymi cząstkami stałymi niesionymi przez przesączającą się wodę + + clogging + colmatage + + + + (melioratywnie, melioratywny) sposób sztucznego podnoszenia poziomu gruntu przez wykorzystanie osadzających się namułów niesionych przez wodę + + sliming + + +
+ +
+ kolokacja + ˌkɔlɔˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) często spotykany związek wyrazów, którego znaczenie wynika ze znaczenia jego składników + + collocation + + +
+ +
+ kolokwializm + ˌkɔlɔˈkfʲjalʲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz lub wyrażenie potoczne, używane tylko w swobodnej rozmowie + + colloquialism + + +
+ +
+ kolokwialnie + ˌkɔlɔˈkfʲjalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób kolokwialny, potocznie + + colloquially + + +
+ +
+ kolonia + kɔˈlɔ̃ɲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) posiadłość państwa poza jego granicami podległa mu politycznie i gospodarczo; + + colony + + + + (biologia, biologiczny) forma życiowa organizmów polegająca na tworzeniu przez poszczególne osobniki związku funkcjonującego jak odrębny osobnik; + + colony + + + + ludzka jednostka osadnicza; + + settlement + + +
+ +
+ kolonia karna +
+ + n + + + wydzielony obszar przeznaczony do przetrzymywania skazanych w izolacji od społeczeństwa; + + penal colony + + +
+ +
+ kolonializm + ˌkɔlɔ̃ˈɲalʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) system i polityka mocarstw opierająca się na opanowaniu i utrzymywaniu w politycznej oraz ekonomicznej zależności krajów słabo rozwiniętych w celu czerpania z nich zysków; + + colonialism + + +
+ +
+ kolonie +
+ + n + + + grupowy pobyt wypoczynkowy dzieci lub młodzieży, zorganizowany poza miejscem ich stałego zamieszkania; + + summer camp + + +
+ +
+ kolonizacja +
+ + n + + + tworzenie osad na obszarach słabo zamieszkanych lub niezamieszkanych + + colonisation + colonization + + +
+ +
+ kolonizator + ˌkɔlɔ̃ɲiˈzatɔr +
+ + n + + + ten, który organizuje kolonizację danego kraju, obszaru + + colonizer + + +
+ +
+ kolonoskopia + ˌkɔlɔ̃nɔˈskɔpʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) endoskopowe badanie jelita grubego przez odbyt; może obejmować również niewielkie zabiegi; + + colonoscopy + + +
+ +
+ kolor + ˈkɔlɔr +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) liczba kwantowa wprowadzona, by rozróżnić dwa jednakowe kwarki znajdujące się w tym samym stanie spinowym; + + colour + + + + cecha przedmiotu, określająca, jaka część pasma widzialnego światła jest odbijana przez przedmiot; + + colour + hue + + +
+ +
+ koloratka + ˌkɔlɔˈratka +
+ + n + + + biały, sztywny kołnierzyk noszony przez duchownych chrześcijańskich; + + clerical collar + + +
+ +
+ koloraturowy + ˌkɔlɔratuˈrɔvɨ +
+ + adj + + + wyspecjalizowany w śpiewaniu koloratury + + coloratura + + + + zawierający koloraturę + + coloratura + + +
+ +
+ kolorowanka + ˌkɔlɔrɔˈvãnka +
+ + n + + + książeczka, w której małe dzieci wypełniają kontury kredkami lub farbami; + + coloring book + + +
+ +
+ kolorowy + ˌkɔlɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + wielobarwny, pełen różnych kolorów + + colorful + + +
+ +
+ koloryt +
+ + n + + + zabarwienie + + coloration + + +
+ +
+ koloryzować + ˌkɔlɔrɨˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dodawać do narracji szczegóły w celu jej ubarwienia + + embroider + + +
+ +
+ kolos + ˈkɔlɔs +
+ + n + + + (książkowy) olbrzymi posąg + + colossus + + +
+ +
+ kolosalny + ˌkɔlɔˈsalnɨ +
+ + adj + + + bardzo duży; wielki + + colossal + + +
+ +
+ kolostomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stomia operacyjnie wyłoniona na jelicie grubym; + + colostomy + + +
+ +
+ kolt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) rewolwer bębenkowy (niekoniecznie wyprodukowany przez firmę Samuela Colta); + + colt + + +
+ +
+ kolumbarium + ˌkɔlũmˈbarʲjũm +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) rodzaj rzymskiego zbiorowego grobowca w formie budowli z niszami na urny z prochami; + + columbarium + + + + (współcześnie) (architektura, architektoniczny) cmentarna ściana z miejscami na urny z prochami zmarłych + + columbarium + + +
+ +
+ kolumna + kɔˈlũmna +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pionowy element architektoniczny pełniący rolę konstrukcyjną, dekoracyjną i symboliczną; + + column + pillar + + +
+ +
+ koluwium + kɔˈluvʲjũm +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) materiał skalny przemieszczony w dół stoku podczas osuwania + + colluvium + + +
+ +
+ kolęda + kɔˈlɛ̃nda +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pieśń religijna, tematycznie nawiązująca do Bożego Narodzenia; + + carol + Christmas carol + + +
+ +
+ kolędować + ˌkɔlɛ̃nˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + chodzić po kolędzie + + wassail + + +
+ +
+ koma + ˈkɔ̃ma +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) rodzaj aberracji optycznej + + coma + + + + (astronomia, astronomiczny) gazowa otoczka jądra komety + + coma + + +
+ +
+ komandor + kɔ̃ˈmãndɔr +
+ + n + + + stopień oficerski w marynarce wojennej odpowiadający pułkownikowi; + + captain + + +
+ +
+ komandor podporucznik + kɔ̃ˈmãndɔr ˌpɔtpɔˈruʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + stopień oficerski w marynarce wojennej odpowiadający majorowi; + + lieutenant-commander + + +
+ +
+ komandor porucznik + kɔ̃ˈmãndɔr pɔˈruʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + stopień oficerski w marynarce wojennej odpowiadający podpułkownikowi; + + commander + + +
+ +
+ komandos +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz wyszkolony do zadań specjalnych + + commando + commando trooper + + +
+ +
+ komar + ˈkɔ̃mar +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) niewielki latający owad z rodziny Culicidae, znany ze swędzących ugryzień; + + mosquito + gnat + + +
+ +
+ komat + ˈkɔ̃mat +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) bardzo mały interwał wynikły ze strojenia jednego dźwięku na dwa różne sposoby; + + comma + + +
+ +
+ kombajn + ˈkɔ̃mbajn +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) wieloczynnościowa maszyna rolnicza do zmechanizowanego zbierania plonów + + combine + harvester + + +
+ +
+ kombatancki +
+ + adj + + + związany z kombatantami, dotyczący kombatantów + + veteran + + +
+ +
+ kombatant + kɔ̃mˈbatãnt +
+ + n + + + emerytowany żołnierz i były uczestnik wojny + + veteran + + +
+ +
+ kombinacja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) podzbiór zbioru skończonego o określonej liczbie elementów, których porządek nie jest istotny + + permutation + + + + (przestarzałe, przestarzały) część bielizny damskiej pod postacią spodu pod suknię + + camiknickers + + + + łączenie składowych w całość oraz efekt tego działania + + combination + combo + + +
+ +
+ kombinat + kɔ̃mˈbʲĩnat +
+ + n + + + (zarządzanie) zespół kilku zakładów przemysłowych powiązanych organizacyjnie i technologicznie; + + combine + + +
+ +
+ kombinat petrochemiczny + kɔ̃mˈbʲĩnat ˌpɛtrɔxɛ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + zespół kilku powiązanych organizacyjnie zakładów zajmujących się produkcją i przerabianiem surowców otrzymywanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego + + petrochemical complex + + +
+ +
+ kombinerki +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie ręczne, rodzaj szczypiec o uniwersalnym zastosowaniu; + + combination pliers + + +
+ +
+ kombinezon +
+ + n + + + jednoczęściowe ubranie ochronne; + + boiler suit + + +
+ +
+ kombucza +
+ + n + + + (kulinaria) napój ze słodzonej herbaty poddanej fermentacji przez tzw. „grzybek” herbaciany; + + kombucha + + +
+ +
+ komedia + kɔ̃ˈmɛdʲja +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) utwór sceniczny lub filmowy przedstawiający w sposób zabawny lub satyryczny postacie, obyczaje, wydarzenia itp.; + + comedy + + +
+ +
+ komediant +
+ + n + + + człowiek udający, zachowujący się nienaturalnie czy niepoważnie + + phoney phony + + +
+ +
+ komedogenny + ˌkɔ̃mɛdɔˈɡɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) zatykający pory skóry, przyczyniający się do powstawania zaskórników + + comedogenic + + +
+ +
+ komendant +
+ + n + + + dowódca wojskowy + + commandant + commanding officer + + + + instruktor harcerski kierujący daną jednostką + + scoutmaster + + + + kierownik posterunku policji + + commander + commissioner + police commandant + + + + zwierzchnik oddziału straży pożarnej + + fire chief + marshal + + + + zwierzchnik organizacji paramilitarnej + + commandant + + +
+ +
+ komendatoryjny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) taki, który wchodzi w skład czyjegoś beneficjum kościelnego, nadany uznaniowo przez władcę świeckiego + + commendatory + + +
+ +
+ komentarz + kɔ̃ˈmɛ̃ntaʃ +
+ + n + + + objaśnienie lub uzupełnienie jakiegoś tekstu bądź grafiki zamieszczone przez autora + + commentary + + + + uwaga odnośnie czegoś lub kogoś + + comment + + +
+ +
+ komentator + ˌkɔ̃mɛ̃nˈtatɔr +
+ + n + + + (sport, sportowy) sprawozdawca sportowy + + commentator + + + + osoba, która komentuje coś + + commentator + + +
+ +
+ komentować + ˌkɔ̃mɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + objaśniać + + annotate + + + + wyrażać opinię na jakiś temat; oceniać coś, robić uwagi + + comment + + +
+ +
+ komercjalizacja + ˌkɔ̃mɛrʦ̑ʲjalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ogół zmian mających na celu oparcie czegoś na zasadach komercyjnych; + + commercialization + commercialisation + + +
+ +
+ komercyjny + ˌkɔ̃mɛrˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + nastawiony na zysk; związany z odnoszeniem korzyści ze swoich działań + + commercial + + +
+ +
+ kometa + kɔ̃ˈmɛta +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) małe, nietrwałe ciało niebieskie, złożone z jądra otoczonego komą, które na krótko pojawia się w pobliżu gwiazdy centralnej; + + comet + + +
+ +
+ komfortowy + ˌkɔ̃w̃fɔrˈtɔvɨ +
+ + adj + + + sprawiający, że czujemy się bardzo wygodnie + + comfortable + + +
+ +
+ komicznie + kɔ̃ˈmʲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób komiczny + + comically + + +
+ +
+ komiczny + kɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który wywołuje śmiech; jest śmieszny + + comic + comical + funny + humorous + + +
+ +
+ komiks + ˈkɔ̃mʲiks +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) z reguły opowiadanie utworzone przez połączenie kilku lub więcej obrazków składających się na jakąś historię; + + comics + + +
+ +
+ komin + ˈkɔ̃mʲĩn +
+ + n + + + (budownictwo) konstrukcja służąca do odprowadzenia ku górze dymu z paleniska, silnika lub pieca; + + chimney + stack + + + + pionowa formacja skalna w formie zagłębienia o trzech ścianach; + + chimney + + +
+ +
+ kominek + kɔ̃ˈmʲĩnɛk +
+ + n + + + otwarte palenisko umieszczone bezpośrednio w ścianie lub przed nią w celu ogrzewania wnętrza pomieszczenia; + + fireplace + + +
+ +
+ kominiarka + ˌkɔ̃mʲĩˈɲarka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) czapka okrywająca głowę i szyję, mająca niewielkie wycięcie na twarz, a czasem tylko na oczy i usta, noszona także w formie wywiniętej wokół głowy + + balaclava + + +
+ +
+ kominiarz + kɔ̃ˈmʲĩɲaʃ +
+ + n + + + rzemieślnik zajmujący się czyszczeniem kominów; + + chimney sweep + + +
+ +
+ komisariat + ˌkɔ̃mʲiˈsarʲjat +
+ + n + + + jednostka organizacyjna policji pełniąca funkcje w określonym terenie + + police department + + + + lokal, w którym urzędują pracownicy policji + + police station + + +
+ +
+ komisarz +
+ + n + + + urzędnik posiadający szczególne pełnomocnictwa + + commissioner + + +
+ +
+ komisja + kɔ̃ˈmʲisʲja +
+ + n + + + grupa wydelegowana z większego grona, powołana do sprawowania określonych funkcji, najczęściej do zbadania jakiejś kwestii, kontroli czyjejś działalności; + + commission + board + committee + + +
+ +
+ komitet + ˈkɔ̃mʲitɛt +
+ + n + + + grupa osób powołanych do wykonania określonych zadań + + committee + + +
+ +
+ komitet centralny +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) naczelny, kolegialny organ władzy niektórych partii, zwłaszcza komunistycznych; + + central committee + + +
+ +
+ komiwojażer +
+ + n + + + (handel, handlowy) (przestarzałe, przestarzały) przedstawiciel handlowy odbywający podróże w celu zdobycia nabywców produktu czy usługi + + commercial traveller + itinerant + travelling salesman + + +
+ +
+ komizm + ˈkɔ̃mʲism̥ +
+ + n + + + zespół cech jakiejś osoby lub sytuacji budzący wesołość + + comedy + + +
+ +
+ komoda + kɔ̃ˈmɔda +
+ + n + + + mebel z szufladami, niski, ok. metr, półtora metra wysoki; + + chest of drawers + commode + + +
+ +
+ komora + kɔ̃ˈmɔra +
+ + n + + + wydzielone pomieszczenie + + chamber + + +
+ +
+ komora dymowa + kɔ̃ˈmɔra dɨ̃ˈmɔva +
+ + n + + + obiekt przeznaczony do przeprowadzania przez strażaków ćwiczeń w warunkach imitujących pożar (brak widoczności, zadymienie, ograniczona przestrzeń, wysoka temperatura, hałas) + + smoke chamber + + +
+ +
+ komora gazowa + kɔ̃ˈmɔra ɡaˈzɔva +
+ + n + + + urządzenie służące do wykonywania kary śmierci przez zagazowanie skazańca; + + gas chamber + + +
+ +
+ komora rozgorzeniowa + kɔ̃ˈmɔra ˌrɔzɡɔʒɛ̃ˈɲɔva +
+ + n + + + obiekt służący do symulacji zjawisk, jakie zachodzą w pomieszczeniu podczas pożaru + + flash-over chamber + + +
+ +
+ komornik +
+ + n + + + (administracja) funkcjonariusz publiczny zajmujący się wykonywaniem rozstrzygnięć o roszczeniach cywilnych w drodze przymusu egzekucyjnego + + bailiff + + +
+ +
+ komoryjski + ˌkɔ̃mɔˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Komory + + Comorian + + +
+ +
+ kompan + ˈkɔ̃mpãn +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) towarzysz wspólnych przedsięwzięć, zwłaszcza rozrywek + + companion + + +
+ +
+ kompania + kɔ̃mˈpãɲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) jednostka wojskowa (rzadziej policyjna) składająca się z kilkudziesięciu żołnierzy pod dowództwem młodszego oficera; + + company + troop + + + + kilka osób spędzających wspólnie czas + + company + companionship + + +
+ +
+ komparatywny + ˌkɔ̃mparaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + porównawczy + + comparative + + +
+ +
+ kompas + ˈkɔ̃mpas +
+ + n + + + przyrząd nawigacyjny służący do wyznaczania bieżącego kierunku południka magnetycznego; + + compass + + +
+ +
+ kompensacja + ˌkɔ̃mpɛ̃w̃ˈsaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (biologia, biologiczny) przejmowanie funkcji niepełnosprawnego lub utraconego narządu lub czynnika biologicznego + + compensation + + +
+ +
+ kompensacyjny + ˌkɔ̃mpɛ̃w̃saˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z kompensacją + + compensatory + + +
+ +
+ kompensować + ˌkɔ̃mpɛ̃w̃ˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + równoważyć lub wyrównywać brak, niedobór, negatywny charakter czegoś + + compensate + countervail + + +
+ +
+ kompetentny +
+ + adj + + + uprawniony do decydowania, posiadający kwalifikacje + + competent + + +
+ +
+ kompilacja + ˌkɔ̃mpʲiˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) tłumaczenie przez kompilator kodu źródłowego na równoważny kod wynikowy + + compilation + + + + (informatyka, informatyczny) wynik kompilacji (1.3), skompilowany program + + compilation + + + + dokonywanie zbioru dzieł (lub ich fragmentów) na jakiś temat + + compilation + + + + wynik kompilacji (1.1) (zbiór fragmentów dzieł na jakiś temat) + + compilation + + +
+ +
+ kompilator + ˌkɔ̃mpʲiˈlatɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy dokonujący kompilacji; + + compiler + + +
+ +
+ kompleks + ˈkɔ̃mplɛks +
+ + n + + + (budownictwo) zespół budowli i urządzeń, które tworzą jakąś całość + + complex + + + + (psychologia, psychologiczny) zespół wyobrażeń lub odczuć tkwiących w psychice człowieka i nieakceptowanych przez niego; + + complex + + + + zespół zjawisk lub cech, które są grupowane w całość + + complex + + +
+ +
+ kompleks Elektry + ˈkɔ̃mplɛks ɛˈlɛktrɨ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) podświadoma skłonność płciowa córki do ojca (występująca u dziewczynek w wieku 3-6 lat) i strach przed odwetem matki; uczucie wrogości wobec matki; + + Electra complex + + +
+ +
+ kompleks Medei + ˈkɔ̃mplɛks mɛˈdɛji +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) wrogość matki wobec własnych dzieci, połączona z pragnieniem ich śmierci, uwarunkowana chęcią zemsty na ojcu dzieci; + + Medea complex + + +
+ +
+ kompleks niższości +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) poczucie bycia gorszym wywołane odkryciem w sobie jakiejkolwiek niedoskonałości czy ułomności; + + inferiority complex + + +
+ +
+ kompleksowość +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest kompleksowe; cecha tych, którzy są kompleksowi + + comprehensiveness + + +
+ +
+ komplement +
+ + n + + + grzecznościowa, zwykle przesadna pochwała + + compliment + kudo + stroke + + +
+ +
+ komplementarnie + ˌkɔ̃mplɛ̃mɛ̃nˈtarʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób wzajemnie uzupełniający się + + complementarily + + +
+ +
+ komplementarność + ˌkɔ̃mplɛ̃mɛ̃nˈtarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wzajemne uzupełnianie się + + complementariness + complementarity + + +
+ +
+ komplementarny + ˌkɔ̃mplɛ̃mɛ̃nˈtarnɨ +
+ + adj + + + wzajemnie się uzupełniający + + complementary + + +
+ +
+ komplet + ˈkɔ̃mplɛt +
+ + n + + + pełny zestaw elementów, które stanowią pewną całość + + package + + +
+ +
+ kompletnie + kɔ̃mˈplɛtʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób całkowity, zupełny; bez reszty, w pełni + + completely + entirely + + +
+ +
+ kompletność + kɔ̃mˈplɛtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest kompletne, nie ma braków + + completeness + integrity + + +
+ +
+ kompletny + kɔ̃mˈplɛtnɨ +
+ + adj + + + cały, będący w komplecie + + complete + utter + + +
+ +
+ komplikacja +
+ + n + + + dodatkowa, nieprzewidziana wcześniej trudność wymuszająca odstępstwo od założeń + + complication + + +
+ +
+ komponent +
+ + n + + + część składowa, element + + component + constituent + + +
+ +
+ komponować + ˌkɔ̃mpɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) tworzyć utwór muzyczny + + compose + + + + tworzyć; układać w całość z danych elementów, tak aby poszczególne elementy ze sobą współgrały + + compose + + +
+ +
+ kompost + ˈkɔ̃mpɔst +
+ + n + + + produkt rozkładu substancji organicznych, najczęściej odpadów, za pomocą mikroorganizmów - bakterii i grzybów, insektów i robaków (dżdżownic) + + compost + + +
+ +
+ kompostownik +
+ + n + + + pojemnik na kompost + + compost bin + + +
+ +
+ kompot + ˈkɔ̃mpɔt +
+ + n + + + (kulinaria) słodki napój z gotowanych owoców; + + compote + stew fruit + + +
+ +
+ kompozycja + ˌkɔ̃mpɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) agregacja obiektów, które nie mogą istnieć bez obiektu głównego; + + composition + + + + (sztuka) budowa utworu, zwłaszcza plastycznego, literackiego, muzycznego + + composition + + + + ogół składników wraz ze sposobem, w jaki tworzą całość + + composition + + +
+ +
+ kompozycyjny +
+ + adj + + + związany z kompozycją, dotyczący kompozycji + + compositional + + +
+ +
+ kompozytor + ˌkɔ̃mpɔˈzɨtɔr +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) osoba tworząca, komponująca muzykę + + composer + + +
+ +
+ kompres + ˈkɔ̃mprɛs +
+ + n + + + zimny lub gorący okład + + compress + poultice + + +
+ +
+ kompresja + kɔ̃mˈprɛsʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zagęszczenie, sprężenie czegoś, zmniejszenie, redukcja zajmowanej przez coś przestrzeni; + + compression + + + + (informatyka, informatyczny) operacja zakodowania danych w taki sposób aby zajmowały mniej bajtów; + + compression + + +
+ +
+ kompromis + kɔ̃mˈprɔ̃mʲis +
+ + n + + + sposób zakończenia dyskusji lub sporu, w którym obie strony rezygnują z części swoich żądań, chcąc zawrzeć porozumienie; + + compromise + + +
+ +
+ kompromitacja + ˌkɔ̃mprɔ̃mʲiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + utrata dobrej opinii, narażenie się na śmieszność + + discredit + disgrace + disrepute + fiasco + shame + + +
+ +
+ kompromitować + ˌkɔ̃mprɔ̃mʲiˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + o człowieku szkodzić czyjejś opinii, narażać na wstyd lub śmieszność + + discredit + + +
+ +
+ kompulsywny +
+ + adj + + + dokonywany pod wpływem niedającego się opanować przymusu wewnętrznego + + compulsive + + +
+ +
+ komputer + kɔ̃mˈputɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) maszyna licząca, służąca do przetwarzania wszelkich informacji, które da się zapisać w formie ciągu cyfr, albo sygnału ciągłego; + + computer + + +
+ +
+ komputerowy + ˌkɔ̃mputɛˈrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący komputera, związany z komputerem + + computer + computer-like + + +
+ +
+ komsomoł +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (potocznie, potoczny) komunistyczna organizacja młodzieży w Związku Radzieckim, działająca w latach 1918-1991; + + Komsomol + Young Communist League + + +
+ +
+ komu w drogę, temu czas + ˈkɔ̃mu ˈv‿drɔɡɛ ˈtɛ̃mu ˈʧ̑as +
+ + proverb + + + (potocznie, potoczny) właśnie teraz trzeba wyruszać + + time to hit the road + + +
+ +
+ komunard +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) uczestnik Komuny Paryskiej, zrywu ludności Paryża w 1871 roku + + Communard + + +
+ +
+ komunia + kɔ̃ˈmũɲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) sakrament eucharystii; + + Holy Communion + communion + + +
+ +
+ komunikacja + ˌkɔ̃mũɲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ogół działań składających się na utrzymanie łączności między danymi miejscami; drogi, szlaki i środki lokomocji służące do utrzymywania tej łączności + + communication + + +
+ +
+ komunikat + ˌkɔ̃mũˈɲikat +
+ + n + + + wiadomość przekazywana przez nadawcę odbiorcy; wymieniana informacja. + + message + communication + + +
+ +
+ komunikator + ˌkɔ̃mũɲiˈkatɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy pozwalający na przesyłanie natychmiastowych komunikatów pomiędzy komputerami; + + IM + instant messenger + messenger + + +
+ +
+ komunikować +
+ + v + + + przekazywać wiadomość + + announce + + + + mieć kontakt + + be in touch + keep in touch + stay in touch + + +
+ +
+ komunista + ˌkɔ̃mũˈɲista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik komunizmu + + communist + + +
+ +
+ komunistyczny + ˌkɔ̃mũɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z komunizmem, dotyczący komunizmu + + Communist communist + communist + + +
+ +
+ komunitaryzm + ˌkɔ̃mũɲiˈtarɨsm̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (socjologia, socjologiczny) nurt we współczesnej filozofii polityki, podkreślający ważność i wartość wspólnot w społecznym życiu człowieka; + + communitarianism + + +
+ +
+ komunizm + kɔ̃ˈmũɲism̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój ekonomiczny i doktryna polityczna, zgodnie z którymi środki produkcji powinny być własnością społeczeństwa; + + communism + + +
+ +
+ komunizować +
+ + v + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wprowadzać lub upowszechniać komunizm + + communise + communize + + +
+ +
+ komutator + ˌkɔ̃muˈtatɔr +
+ + n + + + (elektryczność) element przełączający umieszczany na wirniku komutatorowych maszyn elektrycznych; + + commutator + + + + (matematyka, matematyczny) wskaźnik stopnia nieprzemienności pewnego działania dwuargumentowego; + + commutator + + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie łączące segmenty sieci komputerowej; + + network switch + + +
+ +
+ komórka + kɔ̃ˈmurka +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) podstawowa jednostka budowy organizmów żywych; + + cell + + + + (potocznie, potoczny) (telekomunikacja) telefon komórkowy + + mobile + + +
+ +
+ komórka macierzysta +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka względnie niewyspecjalizowana, z której podczas pojedynczego podziału powstają: identyczna komórka potomna i nieco bardziej zróżnicowana komórka potomna + + stem cell + + +
+ +
+ komórkowy + ˌkɔ̃murˈkɔvɨ +
+ + adj + + + zbudowany z komórek + + cell + + + + związany z komórką + + cellular + + +
+ +
+ komża +
+ + n + + + (kościelny) biała szata liturgiczna, względnie krótka (do ud), o szerokich rękawach; + + surplice + + +
+ +
+ konanie +
+ + n + + + umieranie + + death + decease + + +
+ +
+ konać +
+ + v + + + przestawać żyć, umierać w agonii + + die + expire + pass away + + +
+ +
+ koncelebra +
+ + n + + + wspólne sprawowanie eucharystii przez więcej niż jednego prezbitera; + + concelebration + + +
+ +
+ koncelebracja +
+ + n + + + wspólne sprawowanie eucharystii przez więcej niż jednego prezbitera; + + concelebration + + +
+ +
+ koncelebrowanie +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wspólne odprawianie nabożeństwa przez więcej niż jednego duchownego + + concelebration + + +
+ +
+ koncentracja + ˌkɔ̃nʦ̑ɛ̃nˈtraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (szkolnictwo, szkolny) skupienie uwagi + + concentration + + +
+ +
+ koncentrować + ˌkɔ̃nʦ̑ɛ̃nˈtrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + skupiać, zbierać coś w jedno miejsce, w jeden punkt + + concentrate + focus + + + + skupiać swoją uwagę, zwiększać swoją koncentrację, skupienie + + concentrate + focus + + +
+ +
+ koncentryczny + ˌkɔ̃nʦ̑ɛ̃nˈtrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + skierowany ku środkowi, ku określonemu punktowi; współśrodkowy + + coaxial + concentric + + +
+ +
+ koncepcja + kɔ̃nˈʦ̑ɛpʦ̑ʲja +
+ + n + + + ogólny plan działania, rozwiązania jakiegoś problemu + + conception + + +
+ +
+ koncern + ˈkɔ̃nʦ̑ɛrn +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zjednoczenie przedsiębiorstw o odrębnej osobowości prawnej; + + concern + + +
+ +
+ koncert + ˈkɔ̃nʦ̑ɛrt +
+ + n + + + występ muzyczny instrumentalny, wokalny, bądź wokalno-instrumentalny; + + concert + concerto + + +
+ +
+ koncesja +
+ + n + + + (urzędowy) pozwolenie władz administracyjnych na prowadzenie danej działalności gospodarczej + + concession + + + + ustępstwo na czyjąś korzyść + + concession + + +
+ +
+ koncesyjny + ˌkɔ̃nʦ̑ɛˈsɨjnɨ +
+ + adj + + + (urzędowy) zezwalający na prowadzenie działalności gospodarczej, określający jej warunki + + concessive + + +
+ +
+ konchiologia + ˌkɔ̃nçjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o muszlach; + + conchology + + +
+ +
+ koncyliabulum +
+ + n + + + (dawniej, dawny) nielegalne zgromadzenie, zwłaszcza konspiratorów czy spiskowców, przeciwko ustanowionej władzy państwowej lub kościelnej + + conciliabule + + +
+ +
+ kondensacja + ˌkɔ̃ndɛ̃w̃ˈsaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna, w której substraty łączą się ze sobą, tworząc większą od nich cząsteczkę produktu głównego, i jedną lub więcej małych cząsteczek produktu ubocznego + + condensation reaction + condensation + + +
+ +
+ kondensator + ˌkɔ̃ndɛ̃w̃ˈsatɔr +
+ + n + + + (elektryczność) (elektronika, elektroniczny) podzespół zbudowany z dwóch przewodników rozdzielonych dielektrykiem, mający za zadanie gromadzić ładunki elektryczne; + + capacitor + condenser + + + + skraplacz; + + condenser + + +
+ +
+ kondolencje + ˌkɔ̃ndɔˈlɛ̃nʦ̑ʲjɛ +
+ + n + + + (książkowy) wyrażanie żalu z powodu czyjejś śmierci, wyrazy współczucia składane komuś, kto stracił bliską osobę + + condolences + + +
+ +
+ kondominium + ˌkɔ̃ndɔ̃ˈmʲĩɲũm +
+ + n + + + terytorium podlegające wspólnej władzy przynajmniej dwóch państw; + + condominium + + +
+ +
+ kondotier +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) we Włoszech, w okresie od XIV do XVI w.: dowódca armii najemników, sprzedający jej usługi miastom albo dworom książęcym + + condottiere + + +
+ +
+ kondukt + ˈkɔ̃ndukt +
+ + n + + + (książkowy) orszak pogrzebowy, grono ludzi uroczyście towarzyszących zmarłemu w drodze na cmentarz + + cortege + + +
+ +
+ konduktor + kɔ̃nˈduktɔr +
+ + n + + + osoba zajmująca się sprawdzaniem biletów, czasem też ich sprzedażą w pociągu (dawniej także w autobusie, tramwaju itp.); + + conductor + + +
+ +
+ kondygnacja + ˌkɔ̃ndɨɡˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + poziom w budynku + + floor + + +
+ +
+ koneser +
+ + n + + + znawca w jakiejś dziedzinie (zwykle także jej miłośnik), zwłaszcza w przypadku jedzenia lub sztuki + + connoisseur + + +
+ +
+ konewka + kɔ̃ˈnɛfka +
+ + n + + + pojemnik z uchem i szyjką, który służy do podlewania roślin; + + watering can + + +
+ +
+ konfabulacja + ˌkɔ̃nfabuˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) mijanie się z prawdą, koloryzowanie na jakiś temat, zwykle w celu zaimponowania komuś + + confabulation + + +
+ +
+ konfederacja + ˌkɔ̃nfɛdɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + związek, stowarzyszenie, unia + + confederation + + +
+ +
+ konfederacyjny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z konfederacją, dotyczący konfederacji; będący konfederacją + + confederal + + +
+ +
+ konfekcja +
+ + n + + + bielizna i lekka odzież szyta fabrycznie + + readymade clothing + + +
+ +
+ konferansjer +
+ + n + + + osoba prowadząca występy, koncerty, rewie itp., zapowiada kolejne punkty programu, zabawia publiczność + + announcer + compere + + +
+ +
+ konferencja + ˌkɔ̃nfɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + zjazd, spotkanie przedstawicieli instytucji bądź organizacji, w celu omówienia pewnych zagadnień + + conference + + +
+ +
+ konferencja naukowa + ˌkɔ̃nfɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja ˌna<sup>w</sup>uˈkɔva +
+ + n + + + spotkanie grupy naukowców, praktyków i osób zainteresowanych pewnym działem nauki + + academic conference + symposium + + +
+ +
+ konferencja prasowa + ˌkɔ̃nfɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja praˈsɔva +
+ + n + + + spotkanie przedstawicieli jakiejś instytucji z dziennikarzami, wysłannikami mediów; + + news conference + press conference + + +
+ +
+ konferencyjny + ˌkɔ̃nfɛrɛ̃nˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z konferencją, dotyczący konferencji; służący do odbywania narad, konferencji + + conferential + + +
+ +
+ konferować +
+ + v + + + (książkowy) obradować, naradzać się omawiać ważne sprawy + + confer + + +
+ +
+ konfesjonał +
+ + n + + + (kościelny) kościelny mebel służący do słuchania spowiedzi; + + confessional + + +
+ +
+ konfetti + kɔ̃nˈfɛttʲi +
+ + n + + + drobno pocięte kawałki papieru, najczęściej różnobarwne krążki, rzucane na uczestników głównie karnawałowej zabawy; + + confetti + + +
+ +
+ konfiguracja +
+ + n + + + układ elementów wchodzących we wzajemne relacje + + configuration + + +
+ +
+ konfigurować + ˌkɔ̃nfʲiɡuˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przystosowywać jakieś urządzenie do pożądanej pracy + + configure + customise + + +
+ +
+ konfiskata +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kara polegająca na utracie na rzecz skarbu państwa mienia należącego do przestępcy + + forfeiture + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zajęcie części lub całego majątku osoby prywatnej na rzecz państwa + + confiscation + seizure + + +
+ +
+ konfiskować + ˌkɔ̃nfʲiˈskɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać konfiskaty + + confiscate + + +
+ +
+ konflikt + ˈkɔ̃nflʲikt +
+ + n + + + sprzeczność (racji, wartości), spór między osobami; brak zgodności + + conflict + + +
+ +
+ konfliktowy + ˌkɔ̃nflʲikˈtɔvɨ +
+ + adj + + + będący tematem sporu + + conflictive + conflictual + + + + taki, który popada w ciągłe konflikty z otoczeniem, nie jest skłonny do ugody + + conflictive + + +
+ +
+ konformista +
+ + n + + + człowiek, który bezkrytycznie podporządkowuje się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie + + conformist + + + + (historia, historyczny, historycznie) przedstawiciel protestantów angielskich, którzy w r. 1662 zadeklarowali lojalność wobec ustroju episkopalnego państwowego Kościoła anglikańskiego + + conformist + + +
+ +
+ konformistyczny +
+ + adj + + + taki, który bezkrytycznie podporządkowuje się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie + + conformist + + +
+ +
+ konformizm +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (psychologia, psychologiczny) bezkrytyczne podporządkowywanie się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie; + + conformity + + +
+ +
+ konfraternia + ˌkɔ̃nfraˈtɛrʲɲa +
+ + n + + + stowarzyszenie, organizacja religijna skupiająca głównie laikat + + confraternity + + +
+ +
+ konfucjanizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) system filozoficzno-religijny zapoczątkowany przez Konfucjusza; + + Confucianism + + +
+ +
+ konfundować + ˌkɔ̃nfũnˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + powodować, że ktoś czuje się zakłopotany lub zawstydzony + + confuse + + +
+ +
+ konfuzja + kɔ̃nˈfuzʲja +
+ + n + + + (książkowy) poczucie zakłopotania + + confusion + + +
+ +
+ kongestia + kɔ̃ŋˈɡɛstʲja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (medycyna, medyczny) gwałtowny, nadmierny napływ krwi do naczyń krwionośnych jakiegoś organu, zwłaszcza mózgu + + congestion + + + + zatłoczenie, przetłoczenie, przeciążenie + + congestion + + +
+ +
+ kongijski + kɔ̃ŋʲˈɟijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Demokratyczna Republika Konga + + Congolese + + + + odnoszący się do państwa Kongo + + Congolese + + +
+ +
+ kongres + ˈkɔ̃ŋɡrɛs +
+ + n + + + zjazd osób o wspólnych zainteresowaniach, podobnej działalności, zrzeszonych w jednej organizacji + + congress + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) organizacja + + congress + + + + najwyższy organ niektórych organizacji + + congress + + +
+ +
+ kongresmen + kɔ̃ŋˈɡrɛsmɛ̃n +
+ + n + + + mężczyzna, będący członkiem kongresu + + congressman + + +
+ +
+ kongresmenka + ˌkɔ̃ŋɡrɛˈsmɛ̃nka +
+ + n + + + kobieta, będąca członkiem kongresu + + congresswoman + + +
+ +
+ koniak + ˈkɔ̃ɲak +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) trzeci wiek późnej kredy, trwający 89,3 – 85,8 milionów lat temu; + + Coniacian + + + + rodzaj mocnego alkoholu, wytwarzanego we wschodniej Francji; + + cognac + + +
+ +
+ koniczny +
+ + adj + + + (rzadki, rzadko używany) mający kształt stożkowy + + conic + conical + + +
+ +
+ koniczyna + ˌkɔ̃ɲiˈʧ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Trifolium L., rodzaj roślin z rodziny bobowatych; + + clover + + + + liść tej rośliny; motyw graficzny przypominający ten liść + + cloverleaf + + +
+ +
+ konidium + kɔ̃ˈɲidʲjũm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rodzaj zarodników grzybów, stanowiących organ rozmnażania bezpłciowego + + conidium + + +
+ +
+ koniec + ˈkɔ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + chwila, w której jakaś czynność nie jest już dłużej wykonywana + + end + finish + + + + miejsce, w którym nastąpił koniec (1.2) ruchu + + end + finish + + + + ostatni fragment, część podłużnego przedmiotu, czubek + + end + + + + okoliczności końca (1.2) + + end + + +
+ +
+ koniec i kropka +
+ + interjection + + + podkreślenie zakończenia stanowiska + + EOT + + +
+ +
+ koniec świata + ˈkɔ̃ɲɛʦ̑ʲ ˈɕfʲjata +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) miejsce bardzo odległe + + doomsday + end of the world Earth + + +
+ +
+ koniecznie +
+ + adv + + + bezwzględnie, absolutnie + + necessarily + + +
+ +
+ konieczność + kɔ̃ˈɲɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + coś, czego nie można uniknąć + + necessity + + +
+ +
+ konieczny + kɔ̃ˈɲɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który dotyczy konieczności; jest nieunikniony lub niezbędny + + necessary + + +
+ +
+ konik + ˈkɔ̃ɲik +
+ + n + + + (zdrobniale) od: koń + + cockhorse + nag + pony + + + + mały koń + + horseling + + + + pasja zbieracka, hobby + + avocation + by-line + pursuit + sideline + + + + (potocznie, potoczny) osoba sprzedająca nielegalnie bilety na widowiska, koncerty + + exchanger + scalper + tout + + +
+ +
+ konik morski + ˈkɔ̃ɲik ˈmɔrsʲci +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) tropikalna ryba oceaniczna z rodzaju Hippocampus przypominająca kształtem konika szachowego; + + seahorse + + +
+ +
+ konik polny + ˈkɔ̃ɲik ˈpɔlnɨ +
+ + idiom + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (potocznie, potoczny) owady przypominające pasikonika lub szarańczę; + + grasshopper + + +
+ +
+ konina + kɔ̃ˈɲĩna +
+ + n + + + (spożywczy) mięso końskie; + + horsemeat + horseflesh + + +
+ +
+ koniugacja + ˌkɔ̃ɲuˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) odmiana czasownika przez osoby, liczbę, czas, tryb, aspekt, rodzaj; + + conjugation + + +
+ +
+ koniunkcja + kɔ̃ˈɲũŋkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ustawienie ciał niebieskich i obserwatora w jednej linii; + + conjunction + + + + (logika, logiczny) (matematyka, matematyczny) iloczyn logiczny, symbol odpowiadający spójnikowi „i”; + + conjunction + + + + (matematyka, matematyczny) odpowiednik koniunkcji (1.2) dla dowolnej algebry Boole’a, np. koniunkcja zbiorów, koniunkcja zdarzeń + + conjunction + + +
+ +
+ koniunktura +
+ + n + + + ogół warunków mających na coś wpływ (zwłaszcza pozytywny) + + prosperity + + +
+ +
+ koniuszy +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) urzędnik sprawujący pieczę nad królewskimi stajniami i stadami koni – w średniowiecznej Polsce i innych krajach; + + equerry + + +
+ +
+ konkatedra +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) druga katedra ordynariusza diecezji + + co-cathedral + + +
+ +
+ konklawe + kɔ̃ŋˈklavɛ +
+ + n + + + (kościelny) w Kościele katolickim: zgromadzenie wybierające papieża; obrady tego zgromadzenia. + + conclave + + +
+ +
+ konkluzja + kɔ̃ŋˈkluzʲja +
+ + n + + + wniosek końcowy + + conclusion + + +
+ +
+ konkordat + kɔ̃ŋˈkɔrdat +
+ + n + + + układ pomiędzy Stolicą Apostolską, a państwem regulujący stanowisko prawne Kościoła w danym państwie + + concordat + + +
+ +
+ konkrecja + kɔ̃ŋˈkrɛʦ̑ʲja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) kuliste, soczewkowe lub gruzłowe skupienie minerałów o składzie innym niż osad otaczający; + + concretion + + +
+ +
+ konkretny + kɔ̃ŋˈkrɛtnɨ +
+ + adj + + + dobrze określony + + specific + + + + praktyczny, rzeczowy + + specific + + + + o znacznej wartości, zadowalający + + fair + + + + wybrany z jakiegoś powodu + + particular + + +
+ +
+ konkubina + ˌkɔ̃ŋkuˈbʲĩna +
+ + n + + + (dawniej, dawny) nałożnica + + concubine + mistress + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kobieta żyjąca z mężczyzną bez zawarcia związku małżeńskiego + + cohabitant + common-law wife + + +
+ +
+ konkubinat + ˌkɔ̃ŋkuˈbʲĩnat +
+ + n + + + związek dwóch osób, podobny do małżeństwa, ale nieformalny z powodu braku rejestracji cywilnej bądź religijnego usankcjonowania; + + concubinage + + +
+ +
+ konkurencja + ˌkɔ̃ŋkuˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) oddziaływanie antagonistyczne pomiędzy populacjami polegające na ubieganiu się przez co najmniej dwie populacje o tę samą niszę ekologiczną + + competition + + + + (ekonomia, ekonomiczny) jednostki konkurujące ze sobą w sensie (1.1), (1.2) lub (1.3) + + competition + + + + (ekonomia, ekonomiczny) ubieganie się o nabywców towarów i usług przez różne firmy z tej samej branży + + competition + + + + (rzadki, rzadko używany) współistnienie, zbieg + + concurrence + + + + ogólnie: proces wyłaniania zwycięzców spośród pewnej grupy + + competition + rivalry + + +
+ +
+ konkurent +
+ + n + + + (dawniej, dawny) mężczyzna zabiegający o względy kobiety w celach matrymonialnych + + suitor + wooer + + + + firma, osoba będąca rywalem dla innej firmy, osoby + + competitor + rival + + +
+ +
+ konkurować +
+ + v + + + robić konkurencję, uczestniczyć w konkurencji, ubiegać się o pierwszeństwo + + compete + + +
+ +
+ konkurs + ˈkɔ̃ŋkurs +
+ + n + + + (sport, sportowy) przedsięwzięcie rozrywkowe, artystyczne lub sportowe pozwalające wyłonić najlepszego uczestnika (lub uczestników), który najczęściej zostaje nagrodzony + + competition + contest + + +
+ +
+ konkwistador +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) tytuł nadawany przez królów hiszpańskich i portugalskich zdobywcom Ameryki Południowej i Środkowej w XVI w. + + conquistador + + + + zdobywca, najeźdźca, zaborca, kolonizator + + conqueror + + +
+ +
+ konnica +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) formacja wojskowa złożona z uzbrojonych jeźdźców konnych + + cavalry + mounted troops + + +
+ +
+ konno + ˈkɔ̃nːɔ +
+ + adv + + + o sposobie poruszania się: na koniu + + horseback + + +
+ +
+ konny + ˈkɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + wykorzystujący konie do zaprzęgu + + horse-drawn + + +
+ +
+ konopie + kɔ̃ˈnɔpʲjɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cannabis L., rodzaj roślin jednorocznych z rodziny konopiowatych, pochodzących z Azji, uprawianych dla mocnych włókien, nasion oraz używek; + + hemp + cannabis + kef + + +
+ +
+ konował + kɔ̃ˈnɔvaw +
+ + n + + + (pogardliwie) zły, kiepski lekarz + + quack + + +
+ +
+ konsekwencja + ˌkɔ̃w̃sɛˈkfɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + skutek czegoś, rezultat + + consequence + + +
+ +
+ konsekwencjalizm + ˌkɔ̃w̃sɛkfɛ̃nˈʦ̑ʲjalʲism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) teoria etyczna, zgodnie z którą czyny należy oceniać po ich konsekwencjach; + + consequentialism + + +
+ +
+ konsekwentnie + ˌkɔ̃w̃sɛˈkfɛ̃ntʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób konsekwentny + + consistently + + +
+ +
+ konsekwentny +
+ + adj + + + przeprowadzający coś wytrwale do końca w myśl przyjętych założeń, rozumujący i działający logicznie, przeprowadzany od początku do końca w myśl przyjętych założeń, oparty na logicznych przesłankach, logiczny, przemyślany + + consistant + constant + + +
+ +
+ konsensus + kɔ̃w̃ˈsɛ̃w̃sus +
+ + n + + + porozumienie osiągnięte w wyniku dyskusji i kompromisu + + consensus + + +
+ +
+ konsensusowy +
+ + adj + + + stanowiący konsensus + + consensus + + +
+ +
+ konserwa + kɔ̃w̃ˈsɛrva +
+ + n + + + (spożywczy) zapasteryzowana żywność w hermetycznym, trwałym opakowaniu, najczęściej metalowym; + + tin + + +
+ +
+ konserwacja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zabiegi mające na celu utrzymywanie czegoś w dobrym stanie i chronienie tego przed zniszczeniem + + conservation + maintenance + + +
+ +
+ konserwant +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja będąca dodatkiem do żywności albo produktów przemysłowych zapobiegająca niepożądanym zmianom chemicznym, rozwojowi bakterii, grzybów i wirusów oraz przedłużająca termin przydatności produktów; + + preservative + + +
+ +
+ konserwatysta + ˌkɔ̃w̃sɛrvaˈtɨsta +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) członek partii konserwatywnej lub jej sympatyk + + conservative + + +
+ +
+ konserwatywny + ˌkɔ̃w̃sɛrvaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z konserwatyzmem, charakterystyczny dla konserwatyzmu lub konserwatystów + + conservative + + + + zachowawczy, nie lubiący zmian + + close-minded + orthodox + traditional + + +
+ +
+ konserwatyzm + ˌkɔ̃w̃sɛrˈvatɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kierunek w polityce, popierający konserwatyzm (1.1) + + conservatism + + + + postawa cechująca się przywiązaniem do tradycji, a niechęcią do zmian; + + conservatism + + +
+ +
+ konserwować + ˌkɔ̃w̃sɛrˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + chronić coś przed zniszczeniem za pomocą odpowiednich środków; utrzymywać we właściwym stanie + + preserve + + +
+ +
+ konsjerż +
+ + n + + + dozorca domu, gospodarz domu — szczególnie we Francji + + concierge + + +
+ +
+ konsoleta +
+ + n + + + stół mikserski w studiu radiowym lub telewizyjnym, pulpit realizatora dźwięku; + + console + + +
+ +
+ konsonans + kɔ̃w̃ˈsɔ̃nãw̃s +
+ + n + + + (literacko) rym niedokładny, polegający tylko na współbrzmieniu spółgłosek po ostatniej akcentowanej samogłosce (np. grabarz — grabież, pacierz — chociaż) + + consonance + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) harmonijne współbrzmienie dźwięków różnej wysokości; + + consonance + + +
+ +
+ konsorcjum +
+ + n + + + (zarządzanie) związek kilku przedsiębiorstw zawarty w celu dokonania wspólnego przedsięwzięcia; + + consortium + + +
+ +
+ konspiracja +
+ + n + + + tajna, nielegalna działalność przeciwko istniejącej władzy + + conspiracy + conspiration + hugger-mugger + + +
+ +
+ konspiracjonista + ˌkɔ̃w̃spʲiraʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + zwolennik, głosiciel teorii spiskowych + + conspiracist + + +
+ +
+ konspirator +
+ + n + + + uczestnik konspiracji + + conspirator + plotter + + +
+ +
+ konstantynopolitańczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Konstantynopola + + Constantinopolitan + + +
+ +
+ konstantynopolitańczykowianeczka + ˌkɔ̃w̃stãntɨ̃nɔpɔlʲitãj̃n͇ʧ̑ɨkɔvʲjãˈnɛʧ̑ka +
+ + n + + + nieistniejące słowo przyjęte w języku polskim jako żart dotyczący tworzenia wyrazów pochodzących od łączenia kilku krótszych słów, tłumaczone jako: młoda mieszkanka miasta Konstantynopol ((współcześnie) Stambuł) + + inhabitant of Constantinople + young girl + + +
+ +
+ konstantynopolitański +
+ + adj + + + odnoszący się do Konstantynopola, związany z Konstantynopolem + + Constantinopolitan + + +
+ +
+ konsternacja + ˌkɔ̃w̃stɛrˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + stan osłupienia spowodowany nieoczekiwanym zwrotem sytuacji, w której znajduje się osoba „skonsternowana”; uczucie strachu spowodowane nieprzewidywalnością dalszego przebiegu sytuacji + + consternation + + +
+ +
+ konstrukcja + kɔ̃w̃ˈstrukʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces budowania, konstruowania + + construction + + +
+ +
+ konstruktor + kɔ̃w̃ˈstruktɔr +
+ + n + + + ktoś zajmujący się konstruowaniem czegoś, np. inżynier projektujący budynki + + builder + constructor + + + + (informatyka, informatyczny) procedura inicjująca obiekt po jego utworzeniu + + constructor + + +
+ +
+ konstruktywistyczny + ˌkɔ̃w̃struktɨvʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (sztuka) (literacko) dotyczący konstruktywizmu, związany z konstruktywizmem + + constructivist + + +
+ +
+ konstruktywizm +
+ + n + + + (sztuka) kierunek w sztuce abstrakcyjnej zapoczątkowany w 1913 roku w Rosji i głoszący syntezę sztuki, nauki i wiedzy technicznej; + + constructivism + + +
+ +
+ konstruować + ˌkɔ̃w̃struˈ<sup>w</sup>ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + budować, tworzyć konstrukcję + + construct + + +
+ +
+ konstytucja + ˌkɔ̃w̃stɨˈtuʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, który zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie; + + constitution + + +
+ +
+ konstytucyjność +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zgodność ustawy albo przepisu prawnego z ustawą zasadniczą + + constitutionality + + +
+ +
+ konstytucyjny + ˌkɔ̃w̃stɨtuˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + dotyczący konstytucji + + constitutional + + + + zgodny z konstytucją, wynikający z konstytucji + + constitutional + constitutive + + +
+ +
+ konsul + ˈkɔ̃w̃sul +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: wysoki urzędnik odpowiedzialny za politykę zagraniczną; + + consul + + + + (historia, historyczny, historycznie) we Francji: tytuł jednego z trzech najwyższych członków rządu w okresie I Republiki; + + consul + + + + urzędnik państwa pełniący funkcje za granicą, w urzędzie konsularnym; + + consul + + +
+ +
+ konsularny +
+ + adj + + + związany z konsulem, dotyczący konsula (przedstawiciela państwa) + + consular + + +
+ +
+ konsultacja + ˌkɔ̃w̃sulˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + narada specjalistów lub decydentów przed decyzją w jakiejś sprawie + + consultation + + + + zasięganie opinii u specjalisty lub rzeczoznawcy + + consultation + + + + udzielanie rad i wyjaśnień przez specjalistę lub rzeczoznawcę + + advice + consultation + + +
+ +
+ konsultacyjny +
+ + adj + + + związany z konsultacją, dotyczący konsultacji + + consultative + + +
+ +
+ konsultować + ˌkɔ̃w̃sulˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + naradzać się z kimś + + consult + take up with + + + + pobierać porady, radzić się + + consult + take up with + + +
+ +
+ konsumować +
+ + v + + + spożywać, jeść + + consume + + + + nabywać i użytkować coś, zużywać + + consume + + +
+ +
+ konsumpcja + kɔ̃w̃ˈsũmpʦ̑ʲja +
+ + n + + + zużywanie dóbr w celu zaspokojenia określonych potrzeb; kupowanie, nabywanie, używanie, użytkowanie, zużycie, wykorzystanie + + consumption + + + + spożywanie, jedzenie + + consumption + + +
+ +
+ konsumpcjonizm + ˌkɔ̃w̃sũmpˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) postawa polegająca na nieusprawiedliwionej rzeczywistymi potrzebami konsumpcji dóbr materialnych i usług, a także pogląd głoszący uznawanie konsumpcji za wyznacznik jakości życia; + + consumerism + + +
+ +
+ konsylium +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) narada lekarzy mająca na celu rozpoznanie choroby i ustalenie sposobu leczenia + + consultation + + +
+ +
+ konsystencja + ˌkɔ̃w̃sɨˈstɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + poziom określonych cech fizycznych (gęstość, twardość, lepkość) danej substancji; spoistość + + consistency + + +
+ +
+ konsystorz + kɔ̃w̃ˈsɨstɔʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (przestarzałe, przestarzały) w Kościele katolickim kuria biskupia + + consistory + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dawny sąd prezbiterialny przy kurii biskupiej + + consistory + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościołach protestanckich rada diecezji lub całego Kościoła + + consistory + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zgromadzenie kardynałów pod przewodnictwem papieża + + consistory + + +
+ +
+ kontakt + ˈkɔ̃ntakt +
+ + n + + + gniazdo sieci elektrycznej + + outlet + socket + + + + przełącznik światła elektrycznego + + switch + + + + zetknięcie się + + contact + + +
+ +
+ kontekst + ˈkɔ̃ntɛkst +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) tekst, którego częścią jest dany wyraz; + + context + + + + (przenośnie, przenośnia) sytuacja, tło, okoliczności, które określają lub wyjaśniają znaczenie zdarzenia lub następstwo innych zdarzeń + + context + backdrop + + +
+ +
+ kontemplacja + ˌkɔ̃ntɛ̃mˈplaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w mistycyzmie: wewnętrzna modlitwa + + contemplation + + + + skupienie, rozmyślanie, pogrążenie w myślach + + contemplation + + +
+ +
+ kontemplować + ˌkɔ̃ntɛ̃mˈplɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pogrążać się głęboko w myślach + + contemplate + + +
+ +
+ kontener + kɔ̃nˈtɛ̃nɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) struktura danych, której zadaniem jest przechowywanie w zorganizowany sposób zbioru danych; + + collection + container + + + + (potocznie, potoczny) duży pojemnik na śmieci + + dumpster + + +
+ +
+ kontestacja + ˌkɔ̃ntɛˈstaʦ̑ʲja +
+ + n + + + protest, manifestowanie sprzeciwu wobec czemuś; poddanie w wątpliwość + + contestation + + +
+ +
+ kontinuum + ˌkɔ̃ntʲĩˈnu<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) moc zbioru + + continuum + + + + ciągły, zgodny z porządkiem zbiór elementów, które przechodzą jeden w drugi + + continuum + + +
+ +
+ konto + ˈkɔ̃ntɔ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rachunek w banku, na którym są przechowywane pieniądze klienta; + + account + + +
+ +
+ kontorsjonista + ˌkɔ̃ntɔrsʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + człowiek mający bardzo elastyczne, zwinne ciało; zwykle artysta cyrkowy + + contortionist + + +
+ +
+ kontrabanda + ˌkɔ̃ntraˈbãnda +
+ + n + + + nielegalny przewóz towarów pomiędzy państwami z pominięciem opłat celnych, akcyzy, podatku VAT i innych należności wobec państwa; + + contraband + smuggling + + +
+ +
+ kontrabas + kɔ̃nˈtrabas +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) największy smyczkowy instrument strunowy; + + double bass + string bass + + +
+ +
+ kontrabasista + ˌkɔ̃ntrabaˈɕista +
+ + n + + + muzyk grający na kontrabasie + + bassist + + +
+ +
+ kontrafagot + ˌkɔ̃ntraˈfaɡɔt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) fagot o niskiej skali; + + contrabassoon + + +
+ +
+ kontrahent + kɔ̃nˈtraxɛ̃nt +
+ + n + + + każda ze stron zawierających umowę + + contractor + transactor + + +
+ +
+ kontrakt + ˈkɔ̃ntrakt +
+ + n + + + umowa, zwykle o pracę + + contract + + +
+ +
+ kontraktowy + ˌkɔ̃ntrakˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący kontraktu, związany z kontraktem + + contracted + + +
+ +
+ kontrast + ˈkɔ̃ntrast +
+ + n + + + (optyka, optyczny) stosunek między największym a najmniejszym stopniem naświetlenia jakiegoś przedmiotu + + contrast + + +
+ +
+ kontrastowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: kontrastować + + contrasting + + +
+ +
+ kontrasygnata +
+ + n + + + (administracja) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wymóg złożenia podpisu pod aktem prawnym przez drugą osobę w celu potwierdzenia jego ważności; + + countersign + countersignature + + +
+ +
+ kontratak +
+ + n + + + odpowiedź atakowanego w dyskusji, sporcie, w wojskowości itp. + + counterattack + + +
+ +
+ kontratenor + ˌkɔ̃ntraˈtɛ̃nɔr +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) najwyższy głos męski wykorzystujący rejestr falsetowy; + + countertenor + + + + osoba z takim głosem + + countertenor + + +
+ +
+ kontratenorowy +
+ + adj + + + dotyczący kontratenoru, przeznaczony na ten rodzaj głosu + + countertenor + + +
+ +
+ kontrgambit +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) otwarcie szachowe, w którym czarne poświęcają jedną lub kilka bierek, w zamian za uzyskanie lepszej pozycji; + + counter-gambit + + +
+ +
+ kontrofensywa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) natarcie wojsk, które następuje bezpośrednio po odparciu ofensywy wroga + + counter-offensive + counteroffensive + + +
+ +
+ kontrola + kɔ̃nˈtrɔla +
+ + n + + + sprawdzenie, czy coś spełnia określone warunki i wymogi + + control + + +
+ +
+ kontrola jakości + kɔ̃nˈtrɔla jaˈkɔɕʨ̑i +
+ + n + + + świadome działania przedsiębiorstwa mające na celu dbanie o jakość towarów i usług; + + quality control + + +
+ +
+ kontroler + kɔ̃nˈtrɔlɛr +
+ + n + + + osoba kontrolująca, sprawdzająca coś + + checker + controller + inspector + supervisor + + +
+ +
+ kontrolny + kɔ̃nˈtrɔlnɨ +
+ + adj + + + związany z kontrolą lub kontrolowaniem + + control + + +
+ +
+ kontrolować + ˌkɔ̃ntrɔˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać kontroli; sprawdzać, czy coś działa sprawnie (lub tak jak powinno); weryfikować + + check + inspect + monitor + verify + check up on + keep an eye on + + +
+ +
+ kontrowersyjny + ˌkɔ̃ntrɔvɛrˈsɨjnɨ +
+ + adj + + + wzbudzający kontrowersje, prowokujący spory i dyskusje + + controversial + contentious + + +
+ +
+ kontrreformacja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ruch w Kościele katolickim w XVI i XVII w., skierowany przeciw reformacji i wyznaniom protestanckim, mający na celu także przeprowadzenie odnowy wewnętrznej w Kościele; + + Counter-Reformation + + +
+ +
+ kontrrewolucja + ˌkɔ̃ntr̥rɛvɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) działania stanowiące reakcję w stosunku do rewolucji; + + counter-revolutionary + + +
+ +
+ kontrrewolucyjny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z kontrrewolucją, dotyczący kontrrewolucji + + counterrevolutionary + + +
+ +
+ kontrwywiad + kɔ̃ndr‿vɨˈvʲjat +
+ + n + + + instytucja państwowa zajmująca się bezpieczeństwem państwa poprzez uniemożliwianie działalności szpiegom obcych państw; + + counterespionage + counterintelligence + + +
+ +
+ kontrybucja +
+ + n + + + danina, podatek nakładany na pokonane w wojnie państwo albo okupowane terytorium + + contribution + + +
+ +
+ kontur + ˈkɔ̃ntur +
+ + n + + + linia, zarys kształtu + + contour + outline + + +
+ +
+ konturować +
+ + v + + + (sztuka) kreślić kontury + + contour + outline + + +
+ +
+ konturowy +
+ + adj + + + oparty o kontury + + contour + + +
+ +
+ kontusz +
+ + n + + + męski strój staropolski wkładany na żupan, rodzaj długiej sukni z tzw. wylotami (rozciętymi rękawami), spinanymi na ogół na plecach + + kontush + kontusz + kuntush + + +
+ +
+ kontuzja + kɔ̃nˈtuzʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (sport, sportowy) uraz jakiejś części ciała powodujący jej częściową lub pełną niesprawność + + contusion + + +
+ +
+ kontuzjować + ˌkɔ̃ntuˈzʲjɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (sport, sportowy) spowodować czyjąś kontuzję + + injure + + +
+ +
+ kontynent + kɔ̃nˈtɨ̃nɛ̃nt +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wielki obszar lądu otoczony morzem lub oceanem, mający więcej niż 5 000 000 kilometrów kwadratowych; + + continent + + +
+ +
+ kontynentalny + ˌkɔ̃ntɨ̃nɛ̃nˈtalnɨ +
+ + adj + + + dotyczący kontynentu + + continental + mainland + + +
+ +
+ kontynuacja +
+ + n + + + dalsze trwanie czegoś lub następna część czegoś albo jakiejś działalności + + continuation + + +
+ +
+ kontynuować + ˌkɔ̃ntɨ̃nuˈ<sup>w</sup>ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dalej wykonywać określoną czynność; rozwijać coś + + continue + + +
+ +
+ konurbacja + ˌkɔ̃nurˈbaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zespół wielu sąsiadujących ze sobą miast, z których żadne nie dominuje nad pozostałymi; + + conurbation + + +
+ +
+ konwalia + kɔ̃nˈvalʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Convallaria L., rodzaj roślin o białych kwiatach i intensywnym zapachu; + + Convallaria + Lily of the Valley + + +
+ +
+ konwalia majowa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Convallaria majalis L., gatunek rośliny z rodziny szparagowatych; + + lily of the valley + Lily of the Valley + lily-of-the-valley + + +
+ +
+ konwenans + kɔ̃nˈvɛ̃nãw̃s +
+ + n + + + ogólnie przyjęte normy i obyczaje towarzyskie + + convention + + +
+ +
+ konwencja + kɔ̃nˈvɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) umowa międzynarodowa + + convention + + +
+ +
+ konwencjonalny + ˌkɔ̃nvɛ̃nʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + zgodny z konwencjami; tradycyjny, pospolity + + conventional + + +
+ +
+ konwent + ˈkɔ̃nvɛ̃nt +
+ + n + + + spotkanie członków jakiejś instytucji bądź organizacji, na którym podejmuje się decyzje w istotnych kwestiach + + convent + + +
+ +
+ konwergencja + ˌkɔ̃nvɛrˈɡɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) proces powstawania podobnych cech u niespokrewnionych ze sobą organizmów na skutek życia w podobnych warunkach; + + convergence + + + + (ekonomia, ekonomiczny) zbieżność ekonomiczna państw Unii Europejskiej pod względem inflacji, stóp procentowych, zadłużenia i kursu walutowego; + + convergence + + + + (ekonomia, ekonomiczny) zjawisko zbliżania się poziomu rozwoju różnych krajów poprzez doganianie bogatych przez biedne; + + convergence + + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) niezależne powstawanie podobnych zjawisk kulturowych w odległych od siebie regionach świata w podobnych warunkach geograficznych + + convergence + + + + (medycyna, medyczny) jednoczesny, zbieżny ruch gałek ocznych przy zmianie odległości obiektu, na którym jest skupiany wzrok; + + convergence + + + + (meteorologia, meteorologiczny) zbliżanie się do siebie mas powietrza z różnych stron, powodujące wyparcie znajdującego się tam wcześniej powietrza w górę; + + convergence + + + + (technologia, technika, techniczny) kojarzenie różnych zjawisk na pograniczu działów telekomunikacji, informatyki i multimediów; + + convergence + + + + zbieżność lub jej powstawanie + + convergence + + +
+ +
+ konwersacyjny +
+ + adj + + + związany z konwersacją, dotyczący konwersowania + + conversational + + +
+ +
+ konwerter szerokokątny + kɔ̃nˈvɛrtɛr ˌʃɛrɔkɔˈkɔ̃ntnɨ +
+ + n + + + (fotografia) element optyczny przykręcany do standardowego obiektywu zwiększający pole widzenia, pozwalający na fotografowanie dużych przedmiotów z małych odległości; + + wide-angle converter + + +
+ +
+ konwertyta + ˌkɔ̃nvɛrˈtɨta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) osoba, która zmieniła jedno z wyznań chrześcijańskich na inne + + convert + + +
+ +
+ konwisarz +
+ + n + + + (dawniej, dawny) rzemieślnik zajmujący się wyrobem i obróbką przedmiotów z cyny oraz spiżu; + + pewter maker + tinker + tinner + tinplate worker + tinsmith + whitesmith + + +
+ +
+ konwojować +
+ + v + + + towarzyszyć komuś lub czemuś w drodze w celu ochrony lub uniemożliwienia ucieczki + + convoy + + +
+ +
+ konwój + ˈkɔ̃nvuj +
+ + n + + + poruszająca się wspólnie grupa pojazdów lub okrętów, sformowana ze względów logistycznych lub z uwagi na bezpieczeństwo; + + convoy + + +
+ +
+ konyza kanadyjska + kɔ̃ˈnɨza ˌkãnaˈdɨjska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek rośliny z rodziny astrowatych pochodzący z Ameryki Północnej i Środkowej i rozprzestrzeniony w innych rejonach świata; + + Canadian fleabane + Canadian horseweed + + +
+ +
+ kooperacja + ˌkɔːpɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + współpraca, współdziałanie + + cooperation + + +
+ +
+ kooperatywa + ˌkɔːpɛraˈtɨva +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) stowarzyszenie spółdzielcze, spółdzielnia + + cooperative + + +
+ +
+ koordynacja +
+ + n + + + organizowanie i planowanie wspólnych działań + + coordination + co-ordination + + +
+ +
+ koordynować +
+ + v + + + kierować różnymi elementami, działaniami tak, aby zapewniać ich harmonię, najlepszą wspólną skuteczność; uzgadniać wzajemne funkcjonowanie + + coordinate + + +
+ +
+ kopa + ˈkɔpa +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) 60 sztuk; + + three score + + +
+ +
+ kopacz +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik w drużynie futbolu amerykańskiego, który odpowiada za wykonywanie wykopów + + kicker + placekicker + + + + ktoś, kto zajmuje się kopaniem w ziemi, wykopywaniem + + digger + + +
+ +
+ kopalnia + kɔˈpalʲɲa +
+ + n + + + zakład górniczy zajmujący się wydobyciem kopalin; + + mine + + +
+ +
+ kopalny +
+ + adj + + + wydobywany z ziemi jako bogactwo naturalne + + connate + fossil + + + + zachowany pod ziemią, pochodzący z dawnych epok geologicznych + + fossil + + +
+ +
+ koparka + kɔˈparka +
+ + n + + + maszyna budowlana, pojazd służący do kopania dużych dołów w miękkim gruncie lub do wybierania gruntu + + excavator + digger + + +
+ +
+ kopać + ˈkɔpaʨ̑ +
+ + v + + + uderzać kogoś / coś nogą + + kick + + + + wydobywać np. ziemię przy pomocy łopaty, innego narzędzia lub maszyny + + dig + + +
+ +
+ kopenhaski + ˌkɔpɛ̃nˈxasʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Kopenhaga + + Copenhagener + + +
+ +
+ koper + ˈkɔpɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) roślina o pierzastych liściach i zielonożółtych kwiatach, używana jako przyprawa; + + dill + + +
+ +
+ koper włoski + ˈkɔpɛr ˈvwɔsʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek dwuletniej rośliny z rodziny selerowatych; + + fennel + + +
+ +
+ kopernik + kɔˈpɛrʲɲik +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Cn i liczbie atomowej 112; + + copernicium + + +
+ +
+ kopernikański +
+ + adj + + + związany z kopernikanizmem – nauką, poglądami głoszonymi przez Kopernika + + Copernican + + +
+ +
+ koperta + kɔˈpɛrta +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) płaskie opakowanie papierowe na list, pismo lub drobne przedmioty; + + envelope + + +
+ +
+ kopeć + ˈkɔpɛʨ̑ +
+ + n + + + gęsty, ciemny dym + + smoke + soot + + +
+ +
+ kopia + ˈkɔpʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) rodzaj białej broni o długim drzewcu, do walki konno; + + lance + + + + przedmiot wykonany na wzór pierwszego, nie oryginał + + copy + + +
+ +
+ kopiec +
+ + n + + + (książkowy) lub (architektura, architektoniczny) pomnik w formie takiego wzniesienia + + mound + + +
+ +
+ kopiowanie + ˌkɔpʲjɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: kopiować + + copying + + +
+ +
+ kopiować + kɔˈpʲjɔvaʨ̑ +
+ + v + + + powielać coś (zwykle materiał drukowany lub dane komputerowe), przepisywać, wykonywać kopię czegoś; powtarzać czyjeś zachowanie + + copy + + +
+ +
+ kopić +
+ + v + + + (rolnictwo, rolniczy) układać zboże, siano w kopy + + cock + + +
+ +
+ kopnięcie + kɔpʲˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + cios zadany nogą + + kick + + +
+ +
+ kopnąć w kalendarz + ˈkɔpnɔ̃ɲʨ̑ f‿kaˈlɛ̃ndaʃ +
+ + v + + + (żartobliwie) (ironicznie) umrzeć + + kick the bucket + + +
+ +
+ koppa +
+ + n + + + archaiczna litera cyrylicy, Ҁ, stosowana także jako oznaczenie 90 + + koppa + + + + litera języka greckiego, obecnie nieużywana w nim. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 90, Ϙ; + + koppa + + +
+ +
+ kopra + ˈkɔpra +
+ + n + + + (kulinaria) wysuszony miąższ orzecha kokosowego; + + corn + maize + + +
+ +
+ koprolalia + ˌkɔprɔˈlalʲja +
+ + n + + + obsesyjne wypowiadanie słów nieprzyzwoitych lub wulgarnych + + coprolalia + + +
+ +
+ koprolit + kɔˈprɔlʲit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) zachowany w osadach skamieniały ekskrement zwierzęcy; + + coprolite + + +
+ +
+ koptyjski + kɔpˈtɨjsʲci +
+ + adj + + + (antropologia, antropologiczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z Koptami; dotyczący Kościoła koptyjskiego i jego wyznawców + + Coptic + + +
+ +
+ koptyjski + kɔpˈtɨjsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) ostatnia faza rozwojowa języka egipskiego, język wywodzący się ze staroegipskiego, należący do rodziny języków afroazjatyckich + + Coptic + + +
+ +
+ kopulacja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) cielesne zespolenie się dwóch osobników różnej płci, umożliwiające zapłodnienie + + copulation + + +
+ +
+ kopulować + ˌkɔpuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + odbywać stosunek seksualny + + copulate + + +
+ +
+ kopuła + kɔˈpuwa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) półkoliste lub półeliptyczne sklepienie; + + dome + + + + (matematyka, matematyczny) dystrybuanta wielowymiarowego rozkładu prawdopodobieństwa na kwadracie jednostkowym o jednostajnych rozkładach brzegowych; + + copula + + +
+ +
+ kopytny +
+ + adj + + + taki, który ma kopyta + + ungulate + + +
+ +
+ kopyto + kɔˈpɨtɔ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rogowe zakończenie kończyn niektórych ssaków; + + hoof + + +
+ +
+ kora + ˈkɔra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) kora pierwotna tkanka łodygi i korzenia znajdująca się między walcem osiowym a skórką + + bark + + + + (botanika, botaniczny) kora wtórna występująca u starszych roślin tkanka złożona z łyka oraz korka lub korowiny + + bark + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) afrykański instrument strunowy; + + kora + + + + (sztuka) charakterystyczny dla sztuki Grecji okresu archaicznego posąg stojącej dziewczyny w długiej szacie, często trzymającej w ręce owoc, kwiat lub ptaka; + + kora + + + + lekki materiał, zwykle bawełniany, którego charakterystyczną cechą jest wypukło-wklęsła (gofrowana) faktura + + seersucker + + +
+ +
+ koral + ˈkɔral +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) koralowiec + + coral + + + + (mineralogia, mineralogiczny) szkielet węglanowy koralowców; + + coral + + +
+ +
+ koralik + kɔˈralʲik +
+ + n + + + mały koral, paciorek + + bead + + +
+ +
+ korat +
+ + n + + + (felinologia, felinologiczny) rasa tajlandzkiego kota domowego średniej wielkości, o srebrzystoniebieskiej sierści; + + korat + + +
+ +
+ korban +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowska ofiara całopalna; + + corban + korban + + +
+ +
+ kord + kɔrt +
+ + n + + + (staropolski) krótki miecz, używany zazwyczaj przez niższe warstwy społeczeństwa; + + cutlass + + +
+ +
+ kordialny + kɔrˈdʲjalnɨ +
+ + adj + + + serdeczny, przyjazny, wylewny w okazywaniu sympatii + + cordial + + +
+ +
+ kordobański +
+ + adj + + + związany z Kordobą, dotyczący Kordoby, pochodzący z Kordoby + + Cordoban + + +
+ +
+ kordonek + kɔrˈdɔ̃nɛk +
+ + n + + + (włókiennictwo) (rękodzieło, rękodzielniczy) skręcona nitka używana do haftowania i szydełkowania; + + chenille + + +
+ +
+ kordzik + ˈkɔrʲʥ̑ik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) obosieczna broń paradna w postaci sztyletu; + + cutlass + + +
+ +
+ koreański + ˌkɔrɛˈãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Korei lub Koreańczyków + + Korean + + +
+ +
+ koreański + ˌkɔrɛˈãj̃sʲci +
+ + n + + + język urzędowy Korei Południowej i Korei Północnej; + + Korean + + +
+ +
+ korek + ˈkɔrɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) tkanka roślinna pokrywająca łodygi, bulwy i korzenie dębu korkowego i korkowca + + cork + + + + (potocznie, potoczny) zahamowanie w ruchu ulicznym; + + traffic jam + congestion + gridlock + + + + zatyczka od butelki wykonana z korka (1.3) lub innego materiału + + cork + stopper + + +
+ +
+ korekta + kɔˈrɛkta +
+ + n + + + poprawienie błędu lub niedoskonałości, dorównanie do stanu prawidłowego + + correction + revision + + +
+ +
+ korelacja + ˌkɔrɛˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) zależność zmiennych losowych; + + correlation + + + + współzależność między dwoma lub więcej zjawiskami + + correlation + + +
+ +
+ korelacyjny +
+ + adj + + + (statystyka, statystyczny) związany z korelacją, dotyczący korelacji + + correlational + + +
+ +
+ korelować + ˌkɔrɛˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć związek, być powiązanym, współzależeć + + correlate + + +
+ +
+ korespondencja + ˌkɔrɛspɔ̃nˈdɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + wymiana informacji między ludźmi na papierze (list, pocztówka) lub w postaci elektronicznej (e-mail, czat, komunikatory) + + correspondence + + +
+ +
+ korespondować + ˌkɔrɛspɔ̃nˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + prowadzić korespondencję, wymieniać się listami + + correspond + + +
+ +
+ koriacki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język koriacki; + + Koryak + + +
+ +
+ korkociąg + kɔrˈkɔʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) rodzaj akrobacji lotniczej; + + spin + + + + urządzenie służące do wyjmowania korków z butelek; + + corkscrew + + +
+ +
+ korkowiec + kɔrˈkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Phellodendron Rupr., rodzaj drzew z rodziny rutowatych + + cork tree + + + + pistolet-zabawka do strzelania z korków + + cork pistol + + +
+ +
+ kormoran + kɔrˈmɔrãn +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak wodny zamieszkujący brzegi mórz i rzek; + + cormorant + + +
+ +
+ kornak +
+ + n + + + osoba pracująca ze słoniami + + mahout + + +
+ +
+ kornerupin + ˌkɔrnɛˈrupʲĩn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) klasa borokrzemianów i krzemianów boru; + + kornerupine + + +
+ +
+ kornet + ˈkɔrnɛt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (dawniej, dawny) dęty instrument drewniany; + + cornett + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dęty instrument blaszany, podobny do trąbki; + + cornet + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) sztywny, biały czepiec na głowie zakonnicy + + coif + cornet + + +
+ +
+ kornijski +
+ + adj + + + odnoszący się do Kornwalii lub Kornwalijczyków + + Cornish + + +
+ +
+ kornijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy brytańskiej języków celtyckich; + + Cornish + + +
+ +
+ kornik + ˈkɔrʲɲik +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) żyjący pod korą chrząszcz, ksylofag; + + bark beetle + + +
+ +
+ kornwalijski +
+ + adj + + + związany z Kornwalią, dotyczący Kornwalii + + Cornish + + +
+ +
+ korodować + ˌkɔrɔˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + powodować korozję czegoś + + corrode + + + + ulegać korozji + + corrode + + +
+ +
+ korona + kɔˈrɔ̃na +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) zewnętrzna warstwa atmosfery Słońca + + corona + + + + (botanika, botaniczny) część drzewa składająca się z gałęzi; + + crown + corona + head of a tree + tree-top + + + + (jednostka monetarna) waluta w Skandynawii; + + krone + crown + + + + (stomatologia, stomatologiczny) metalowe lub porcelanowe wzmocnienie plomby na zębie; + + cap + + + + atrybut królewski (złota obręcz zakładana na głowę) + + crown + + + + (jednostka monetarna) (dawniej, dawny) waluta w Czechosłowacji, Protektoracie Czech i Moraw, na Węgrzech i na Słowacji, w Austro-Węgrzech + + crown + + + + (jednostka monetarna) waluta w Czechach; + + crown + + + + monarchia + + kingdom + crown + + +
+ +
+ koronacja +
+ + n + + + akt przekazania insygniów królewskich następcy tronu + + coronation + crowning + + +
+ +
+ koroniec + kɔˈrɔ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Goura, niebieski gołąb z czubkiem z piór; + + crowned pigeon + + +
+ +
+ koroniec siodłaty +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Goura cristata, gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych; + + blue crowned pigeon + common crowned pigeon + western crowned pigeon + + +
+ +
+ koronka + kɔˈrɔ̃nka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (stomatologia, stomatologiczny) stałe uzupełnienie protetyczne odtwarzające znaczny ubytek korony klinicznej zęba + + cap + crown + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) forma modlitwy polegająca na powtarzaniu w określony sposób i określoną liczbę razy różnych modlitw + + chaplet + + + + (włókiennictwo) wyrób będący rodzajem ażurowej plecionki z nici + + lace + + +
+ +
+ koronograf + ˌkɔrɔ̃ˈnɔɡraf +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) przyrząd astronomiczny służący do obserwacji korony słonecznej poza momentami całkowitych zaćmień słońca; + + coronagraph + + +
+ +
+ koronować +
+ + v + + + przekazywać uroczyście najwyższą władzę poprzez nakładanie korony na głowę przyszłego panującego + + crown + + + + stawać się władcą poprzez akt koronacji + + be crowned + + +
+ +
+ korporacja + ˌkɔrpɔˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + bractwo studenckie + + corporation + + + + duża firma + + corporation + + +
+ +
+ korporacyjny +
+ + adj + + + dotyczący korporacji + + corporation + corporational + + +
+ +
+ korpulentny + ˌkɔrpuˈlɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + o człowieku odznaczający się nadwagą, o tęgiej budowie ciała + + corpulent + portly + + +
+ +
+ korpus + ˈkɔrpus +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tułów człowieka lub zwierzęcia + + trunk + + + + (technologia, technika, techniczny) główna część maszyny lub urządzenia; + + body + + +
+ +
+ korpus gniazdowy +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) element ula wielokorpusowego, w którym mieści się gniazdo rodziny pszczelej + + brood box + + +
+ +
+ korpus konsularny + ˈkɔrpus ˌkɔ̃w̃suˈlarnɨ +
+ + n + + + kierownicy, szefowie i urzędnicy konsularni sprawujący swoje funkcje w określonym okręgu konsularnym państwa przyjmującego; + + consular corps + + +
+ +
+ korpus miodowy +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) element ula wielokorpusowego, z którego pszczelarz odbiera pszczołom miód + + honey box + + +
+ +
+ korrida + kɔrˈrʲida +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) widowisko polegające na walce toreadorów z bykiem, popularne przede wszystkim w Hiszpanii; + + bullfighting + corrida + + +
+ +
+ korsykański + ˌkɔrsɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Korsyki, związany lub wywodzący się z Korsyki + + Corsican + + +
+ +
+ korsykański + ˌkɔrsɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + język używany na Korsyce; + + Corsican + + +
+ +
+ kort + kɔrt +
+ + n + + + (sport, sportowy) miejsce do gry w tenisa + + court + + +
+ +
+ kortyzol +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) hormon należący do kortykosteroidów; + + cortisol + + +
+ +
+ korund + ˈkɔrũnt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, najtwardszy po diamencie; tlenek glinu; + + corundum + + +
+ +
+ korupcja + kɔˈrupʦ̑ʲja +
+ + n + + + nadużycie stanowiska publicznego w celu uzyskania prywatnych korzyści; + + bribery + corruptibility + corruption + + +
+ +
+ korweta +
+ + n + + + (marynarka) (dawniej, dawny) okręt żaglowy do służby zwiadowczej oraz zadań pomocniczych; + + corvette + corvet + + + + (marynarka) średni okręt wojenny o wyporności od 500 do 1000 ton; + + corvette + + +
+ +
+ koryfeusz +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) przewodnik chóru w starożytnym teatrze greckim; + + coryphaeus + + +
+ +
+ korygować +
+ + v + + + przeprowadzać korektę, poprawiać błędy w tekście + + proofread + revise + + + + usuwać niedokładności + + correct + + +
+ +
+ koryncki + kɔˈrɨ̃nʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) od Korynt (miasto w starożytnej Grecji) + + Corinthian + + + + (historia, historyczny, historycznie) od Korynt (miasto-państwo, polis w starożytnej Grecji) + + Corinthian + + + + od Korynt (miasto w obecnej Grecji) + + Corinthian + + +
+ +
+ koryntianin +
+ + n + + + mieszkaniec Koryntu + + Corinthian + + +
+ +
+ korytarz + kɔˈrɨtaʃ +
+ + n + + + (budownictwo) wąskie pomieszczenie łączące inne pomieszczenia w budynku; + + corridor + + +
+ +
+ korytarz eksterytorialny +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wydzielony pas na terytorium obcego państwa, umożliwiający innemu państwu dostęp do morza lub do należącej do niego enklawy + + exterritorial corridor + + +
+ +
+ koryto + kɔˈrɨtɔ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) miejsce płynięcia rzeki, jej biegu; może być inne od jej obecnego przebiegu + + river bed + + + + podłużny pojemnik przeznaczony do pojenia i karmienia zwierząt domowych + + trough + + +
+ +
+ koryto kablowe + kɔˈrɨtɔ kaˈblɔvɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) listwa z kanałem wewnętrznym do przeprowadzenia wiązki kabli + + cable channel + + +
+ +
+ korzec +
+ + n + + + (dawniej, dawny) dawna jednostka objętości, stosowana przy ciałach sypkich; + + modius + + + + (dawniej, dawny) naczynie odmierzające (1.1) + + bushel + + +
+ +
+ korzenie + kɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + pochodzenie, rodowód, początki + + root + + +
+ +
+ korzeń + ˈkɔʒɛ̃ɲ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) organ roślin naczyniowych umiejscowiony zwykle w podłożu (glebie), utrzymujący roślinę w jednym miejscu i pobierający dla niej wodę i składniki mineralne; + + root + + + + (anatomia, anatomiczny) element organu tkwiący wewnątrz innej części ciała + + root + + + + (kulinaria) roślina, która zawiera olejki eteryczne, używana jako przyprawa + + root + + +
+ +
+ korzystać + kɔˈʒɨstaʨ̑ +
+ + v + + + uzyskiwać z czegoś korzyści + + benefit + profit + + + + używać czegoś + + use + make use of + + +
+ +
+ korzystnie + kɔˈʒɨstʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób korzystny; z korzyścią, dobrym wynikiem + + favourably + profitably + + +
+ +
+ korzystny + kɔˈʒɨstnɨ +
+ + adj + + + o cenach: niski + + bargain + + + + przychylny, pochlebny + + positive + + + + przynoszący korzyść + + advantageous + lucrative + profitable + + + + sprzyjający + + favourable + beneficial + + +
+ +
+ korzyść + ˈkɔʒɨɕʨ̑ +
+ + n + + + zysk, pożytek + + benefit + advantage + + +
+ +
+ kos + kɔs +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Turdus merula, (zobacz) kos zwyczajny; + + common blackbird + + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki ptak leśny, ogrodowy i parkowy z gatunku (1.1) + + blackbird + + +
+ +
+ kosa + ˈkɔsa +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) narzędzie do ścinania zbóż, traw itp.: ostrze na długim kiju; + + scythe + + +
+ +
+ kosaciec + kɔˈsaʨ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Iris, roślina o barwnych kwiatach, najczęściej fioletowych, niebieskich lub żółtych; + + iris + + +
+ +
+ kosarz + ˈkɔsaʃ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) pajęczak o bardzo długich odnóżach; + + harvestman + daddy longlegs + + +
+ +
+ kosiarka + kɔˈɕarka +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (rolnictwo, rolniczy) urządzenie mechaniczne do koszenia, głównie trawy; + + mower + + +
+ +
+ kosiarka mieląca + kɔˈɕarka mʲjɛˈlɔ̃nʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) kosiarka rozdrabniająca skoszoną trawę, celem pozostawienia jej na trawniku jako mulcz (→ mulcz w Wikipedii) + + mulching mower + + +
+ +
+ kosiarka mulczująca + kɔˈɕarka ˌmulʧ̑uˈjɔ̃nʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) kosiarka rozdrabniająca skoszoną trawę, celem pozostawienia jej na trawniku jako mulcz + + mulching mower + + +
+ +
+ kosić + ˈkɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + ścinać wysoką trawę lub zboże – kosą lub maszynowo + + mow + cut + + +
+ +
+ kosmetyczka + ˌkɔsmɛˈtɨʧ̑ka +
+ + n + + + kobieta, która wykonuje zabiegi kosmetyczne; + + beautician + + +
+ +
+ kosmetyczny + ˌkɔsmɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + służący do pielęgnacji ciała, utrzymania urody + + cosmetic + + +
+ +
+ kosmetyk + kɔsˈmɛtɨk +
+ + n + + + substancja, produkt przeznaczony do pielęgnacji, oczyszczania, ochrony i upiększania ciała lub włosów + + cosmetic + + +
+ +
+ kosmetyka + kɔsˈmɛtɨka +
+ + n + + + sztuka upiększania, pielęgnowania ciała, włosów; stosowanie środków lub zabiegów mających na celu pielęgnowanie ciała lub włosów + + cosmetics + + +
+ +
+ kosmiczny + kɔsˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) bardzo duży + + cosmic + + + + odbywający się w kosmosie + + cosmic + space + + + + związany z kosmosem, dotyczący kosmosu + + cosmic + space + + +
+ +
+ kosmita + kɔsˈmʲita +
+ + n + + + (fantastyka naukowa, ang. „science fiction”) hipotetyczny mieszkaniec planety innej niż Ziemia, planetoidy, księżyca itp.; + + alien + extraterrestrial + ET + + +
+ +
+ kosmodrom + kɔsˈmɔdrɔ̃m +
+ + n + + + (astronautyka, astronautyczny) ośrodek, w którym przeprowadza się starty statków kosmicznych oraz starty i lądowania promów kosmicznych, w którym przygotowuje się i nadzoruje loty kosmiczne; + + cosmodrome + + +
+ +
+ kosmogoniczny +
+ + adj + + + związany z kosmogonią, dotyczący kosmogonii + + cosmogonic + cosmogonical + + +
+ +
+ kosmolog +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie kosmologii + + cosmologist + + +
+ +
+ kosmologia + ˌkɔsmɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) dział astronomii, który zajmuje się kosmosem; nauka o wszechświecie; + + cosmology + + +
+ +
+ kosmologiczny +
+ + adj + + + związany z kosmologią, dotyczący kosmologii + + cosmological + cosmologic + + +
+ +
+ kosmopolita + ˌkɔsmɔpɔˈlʲita +
+ + n + + + człowiek nieuznający jakiegokolwiek obywatelstwa, a jedynie światowe + + cosmopolite + Cosmopolitan + + +
+ +
+ kosmopolityczny +
+ + adj + + + nieczujący związku z żadnym państwem (miejscem) w szczególności + + cosmopolitan + cosmopolite + + +
+ +
+ kosmos + ˈkɔsmɔs +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) przestrzeń poza obszarem ziemskiej atmosfery; + + cosmos + space + + +
+ +
+ kosmyk +
+ + n + + + niewielki pukiel włosów + + cowlick + tuft + wisp + + +
+ +
+ kosodrzewina + ˌkɔsɔḍʒɛˈvʲĩna +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) (systematyka) Pinus mugo Turra, gatunek drzewa lub krzewu iglastego należący do rodziny sosnowatych, rosnący w górach, powyżej górnej granicy lasu; + + mountain pine + Swiss mountain pine + creeping pine + dwarf mountain pine + dwarf mountainpine + mugo pine + + +
+ +
+ kosowski +
+ + adj + + + odnoszący się do Kosowa + + Kosovan + + +
+ +
+ kostium + ˈkɔstʲjũm +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) sceniczne ubranie aktora, charakteryzujące graną postać + + costume + overall + + +
+ +
+ kostium kąpielowy + ˈkɔstʲjũm ˌkɔ̃mpʲjɛˈlɔvɨ +
+ + n + + + strój służący do pływania + + swimsuit + + +
+ +
+ kostiumernia +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) miejsce przechowywania kostiumów w teatrze + + wardrobe + + +
+ +
+ kostka + ˈkɔstka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mała kość łącząca stopę z nogą; + + ankle + + +
+ +
+ kostka Rubika + ˈkɔstka ruˈbʲika +
+ + n + + + zabawka logiczna o kształcie sześcianu; + + Rubik's Cube + + +
+ +
+ kostka lodu +
+ + n + + + lód w kształcie małego sześcianu powstały w wyniku zamrożenia wody w odpowiedniej formie + + ice cube + + +
+ +
+ kostka rosołowa + ˈkɔstka ˌrɔsɔˈwɔva +
+ + n + + + (kulinaria) koncentrat z mięsa wołowego lub kurzego i przypraw w postaci kostki, służący głównie do rozpuszczania w wodzie w celu uzyskania wywaru + + bouillon cube + stock cube + + +
+ +
+ kostniak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) łagodny nowotwór tkanki kostnej; + + osteoma + + +
+ +
+ kostnica + kɔˈstʲɲiʦ̑a +
+ + n + + + pomieszczenie, w którym przechowuje się ciała zmarłych do chwili pogrzebu; + + morgue + mortuary + + +
+ +
+ kostny + ˈkɔstnɨ +
+ + adj + + + związany z kością + + bony + bone + osseous + + +
+ +
+ kostrzewa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Festuca L., rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych; + + Festuca + fescue + + +
+ +
+ kostucha + kɔˈstuxa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) personifikacja śmierci zabierająca ludzi w zaświaty, przedstawiana jako szkielet, zwykle z atrybutami takimi jak kosa, klepsydra czy kaptur + + Grim Reaper + reaper + + +
+ +
+ kosz + kɔʃ +
+ + n + + + pojemnik pleciony z elastycznego materiału naturalnego lub sztucznego + + basket + + +
+ +
+ koszarowy +
+ + adj + + + (wojskowość, wojskowy) związany z koszarami + + barrack + barrack room + + +
+ +
+ koszary + kɔˈʃarɨ +
+ + n + + + teren i budynki, w których kwaterują żołnierze + + barracks + + +
+ +
+ koszerny +
+ + adj + + + taki, który spełnia wymogi żydowskiego prawa w zakresie czystości rytualnej pokarmów, napojów i leków + + kosher + + +
+ +
+ koszka + ˈkɔʃka +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) (dawniej, dawny) ul wykonany ze słomy + + bee skep + + +
+ +
+ koszmar + ˈkɔʃmar +
+ + n + + + marzenie senne o treści wywołującej u śniącego uczucie strachu; + + nightmare + + +
+ +
+ koszmarny + kɔʃˈmarnɨ +
+ + adj + + + bardzo zły, tragiczny; taki, jak w koszmarze + + nightmarish + horrible + + +
+ +
+ koszt + kɔʃt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) poniesiony wydatek + + cost + price + charge + expense + + +
+ +
+ kosztować + kɔˈʃtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć jakąś cenę (także przenośnie) + + cost + + + + (przenośnie, przenośnia) korzystać z czegoś + + taste + + +
+ +
+ koszula + kɔˈʃula +
+ + n + + + (krawiectwo) lekkie ubranie z rękawami, nakładane na tułów, zapinane na guziki; + + shirt + + +
+ +
+ koszula flanelowa +
+ + n + + + (krawiectwo) koszula wykonana z flaneli + + flannel shirt + + +
+ +
+ koszula nocna +
+ + n + + + (krawiectwo) jednoczęściowy luźny ubiór w formie tuniki używany do snu; + + nightshirt + nightdress + + +
+ +
+ koszulka + kɔˈʃulka +
+ + n + + + ubranie z rękawami lub bez noszone na tułowiu + + T-shirt + + +
+ +
+ koszyczek + kɔˈʃɨʧ̑ɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) typ kwiatostanu groniastego, w którym kwiaty są gęsto osadzone na dnie kwiatowym; + + capitulum + + + + (fryzyjski) fryzura z zaplecionym naokoło głowy koszyczkiem + + chaplet hairstyle + + + + (fryzyjski) warkocz pleciony naokoło głowy + + chaplet + + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) zagłębienie na zewnętrznej powierzchni goleni tylnej nogi pszczoły-robotnicy, w którym składany jest pyłek kwiatowy + + pollen basket + + + + mały koszyk + + small basket + + + + zawartość koszyczka (1.1) + + basket + basketful + + +
+ +
+ koszyk + ˈkɔʃɨk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wirtualny pojemnik towarów w sklepie internetowym; + + cart + + + + mały, pleciony pojemnik służący do noszenia przedmiotów + + basket + + +
+ +
+ koszyk wielkanocny + ˈkɔʃɨɡ ˌvʲjɛlkãˈnɔʦ̑nɨ +
+ + n + + + przyozdobiony koszyk zawierający pokarmy święcone w Wielką Sobotę w kościołach katolickich + + Easter basket + + +
+ +
+ koszykówka + ˌkɔʃɨˈkufka +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportu drużynowego, w której dwie pięcioosobowe drużyny grają przeciwko sobie, próbując zdobyć punkty, umieszczając piłkę w koszu; + + basketball + + +
+ +
+ kot + kɔt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kłąb kurzu zbierającego się w zakamarkach mieszkania + + dust bunny + + + + (zoologia, zoologiczny) Felis silvestris domesticus, zwierzę domowe; + + cat + + +
+ +
+ kot bengalski + ˈkɔd bɛ̃ŋˈɡalsʲci +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Prionailurus bengalensis, drapieżny kot azjatycki; + + leopard cat + + + + (zoologia, zoologiczny) hybryda gatunku (1.1) z kotem domowym; + + bengal + + +
+ +
+ kot perski + ˈkɔt ˈpɛrsʲci +
+ + n + + + (felinologia, felinologiczny) rasa kota domowego o długich włosach + + Persian + Persian cat + + +
+ +
+ kot syjamski + ˈkɔt sɨˈjãmsʲci +
+ + n + + + (felinologia, felinologiczny) jedna z najstarszych i najdłużej znanych ras kotów domowych pochodząca z Dalekiego Wschodu; + + Siamese + + +
+ +
+ kotara +
+ + n + + + zasłona z grubej tkaniny + + curtain + drape + hanging + + +
+ +
+ kotek + ˈkɔtɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (zdrobniale) od: kot + + kitten + + +
+ +
+ koteria + kɔˈtɛrʲja +
+ + n + + + ekskluzywna grupa ludzi i środowisk związanych ze sobą wspólnym interesem, popierających się nawzajem, aby trwać na różnych poziomach i wymiarach władzy + + coterie + + +
+ +
+ kotka + ˈkɔtka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica kota + + she-cat + female cat + queen + + +
+ +
+ kotlarz + ˈkɔtlaʃ +
+ + n + + + rzemieślnik, który wyrabia naczynia metalowe, kotły; + + brazier + coppersmith + tinker + + +
+ +
+ kotlet + ˈkɔtlɛt +
+ + n + + + mięso (ale również warzywa, jajka) uformowane zazwyczaj w plastry i usmażone na tłuszczu; + + cutlet + chop + + +
+ +
+ kotlet mielony + ˈkɔtlɛt mʲjɛˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (kulinaria) kotlet z mięsa mielonego, zwykle wieprzowego, z dodatkiem bułki, cebuli i jaj + + patty + + +
+ +
+ koto + ˈkɔtɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) tradycyjny, japoński instrument strunowy; + + koto + + +
+ +
+ kotołak +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) (folklor) człowiek potrafiący zmienić się w kota lub kot ukrywająca się pod postacią człowieka + + werecat + + +
+ +
+ kotwica + kɔtˈfʲiʦ̑a +
+ + n + + + przyrząd służący do unieruchomienia statku (czasem także innych pływających obiektów) przez zaczepienie o dno; + + anchor + + +
+ +
+ kotwicowisko + ˌkɔtfʲiʦ̑ɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + (marynarka) część redy (lub portu), w której można zakotwiczać statki; + + mooring + + +
+ +
+ kotylion +
+ + n + + + tradycyjna zbiorowa zabawa taneczna, o XIX-wiecznym francuskim rodowodzie, złożona z kilku samodzielnych tańców i zabaw, niekiedy z wymianą drobnych upominków, podczas której tańczy się walca figurowego, mazurka albo galop, a w której pary dobierają się według przypiętych wcześniej wstążek kotylionów (2.1); + + cotillion + + +
+ +
+ kowadło + kɔˈvadwɔ +
+ + n + + + ciężka, stalowa podstawa, na której kładzie się obrabiany przedmiot w trakcie kucia ręcznego; + + anvil + + +
+ +
+ kowal + ˈkɔval +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik wyrabiający przedmioty z metalu; + + blacksmith + smith + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Pyrrhocoris apterus, pospolity pluskwiak o charakterystycznym czerwono-czarnym wzorze na odwłoku; + + cotton stainer + + +
+ +
+ kowalik + kɔˈvalʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sitta europaea, mały leśny ptak z rzędu wróblowych, zimą często spotykany w karmnikach; + + nuthatch + + +
+ +
+ kowariancja + ˌkɔvarʲˈjãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (statystyka, statystyczny) iloczyn współczynnika korelacji i odchyleń standardowych korelowanych zmiennych losowych; + + covariance + + +
+ +
+ kowboj + ˈkɔvbɔj +
+ + n + + + pasterz bydła w Ameryce; + + cowboy + + +
+ +
+ koza + ˈkɔza +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rodziny krętorogich; + + goat + + +
+ +
+ koza śnieżna + ˈkɔza ˈɕɲɛʒna +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek dużego ssaka z rodziny krętorogich; + + mountain goat + + +
+ +
+ kozak + ˈkɔzak +
+ + n + + + lekki kawalerzysta elitarnych oddziałów armii carskiej, także w szlacheckiej Polsce; + + Cossack + + + + (choreografia, choreograficzny) rodzaj tańca ukraińskiego; muzyka skomponowana do tańczenia tego tańca; + + kazatchok + + +
+ +
+ kozia bródka + ˈkɔʑa ˈbrutka +
+ + idiom + + + zarost w formie spiczastej, nieco podkręconej w górę bródki + + goatee + + +
+ +
+ kozica + kɔˈʑiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Rupicapra rupicapra, ssak górski o bujnej sierści i pionowo wyrastających rogach, zagiętych ku tyłowi u samca; + + chamois + + +
+ +
+ kozik + ˈkɔʑik +
+ + n + + + mały nóż ze składanym, spiczastym ostrzem i drewnianym trzonkiem + + clasp-knife + penknife + + +
+ +
+ koziorożec +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rzędu parzystokopytnych; + + ibex + + +
+ +
+ koziorożec alpejski + ˌkɔʑɔˈrɔʒɛʦ̑ alˈpɛjsʲci +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rodziny krętorogich; + + Alpine ibex + + +
+ +
+ koziorożec nubijski +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Capra nubiana, ssak parzystokopytny z rodziny wołowatych; + + Nubian ibex + + +
+ +
+ kozioł + ˈkɔʑɔw +
+ + n + + + (sport, sportowy) przyrząd gimnastyczny, używany w akrobatyce + + pommel horse + + + + stojak do piłowania drewna; + + sawbuck + + +
+ +
+ kozioł odbojowy + ˈkɔʑɔw ˌɔdbɔˈjɔvɨ +
+ + n + + + element umieszczony na końcu toru kolejowego, tak aby uniemożliwić wyjechanie z niego; + + buffer stop + bumper + + +
+ +
+ kozioł ofiarny + ˈkɔʑɔw ɔˈfʲjarnɨ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek, na którego inni zrzucają całą odpowiedzialność za coś; + + scapegoat + + + + (biblijny) (dosłownie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ofiara z kozła składana bogu, wg Bibliii, za grzechy ludzi + + scapegoat + + +
+ +
+ kozioł oporowy + ˈkɔʑɔw ˌɔpɔˈrɔvɨ +
+ + n + + + element umieszczony na końcu toru kolejowego, tak aby uniemożliwić wyjechanie z niego; + + buffer stop + bumper + + +
+ +
+ kozioł skalny + ˈkɔʑɔw ˈskalnɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rodziny krętorogich; + + Alpine ibex + + +
+ +
+ kozioł śnieżny + ˈkɔʑɔwʲ ˈɕɲɛʒnɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek dużego ssaka z rodziny krętorogich; + + mountain goat + + +
+ +
+ koziołek + kɔˈʑɔwɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) młody lub mały kozioł + + kid + + +
+ +
+ kozojebca +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (dosłownie) osoba uprawiająca seks z kozą + + goatfucker + + +
+ +
+ kozłek + ˈkɔzwɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny kozłkowatych; + + Valeriana + valerians + + +
+ +
+ kołacz + ˈkɔwaʧ̑ +
+ + n + + + rodzaj obrzędowego pieczywa, pierwotnie o okrągłym kształcie; + + kalach + kolach + + +
+ +
+ kołatka + kɔˈwatka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (etnografia, etnograficzny) ludowy instrument muzyczny, złożony z rączki i osadzonej na niej deseczki, w którą przy potrząsaniu uderza ruchomy młoteczek; używany m.in. w Wielki Piątek w kościele zamiast dzwonków + + rattle + + + + (potocznie, potoczny) często ozdobny przedmiot, zazwyczaj metalowy, przymocowany przy drzwiach wejściowych służący do stukania; + + door-knocker + gate rattle + + +
+ +
+ kołchoz + ˈkɔwxɔs +
+ + n + + + spółdzielcze gospodarstwo rolne w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich; + + kolkhoz + + +
+ +
+ kołczan + ˈkɔwʧ̑ãn +
+ + n + + + podłużny pojemnik na strzały noszony na pasku u boku lub na plecach; + + quiver + + +
+ +
+ kołdra + ˈkɔwdra +
+ + n + + + element pościeli składający się z tkaniny oraz wypełnienia, służący do okrywania ciała podczas snu + + duvet + quilt + comforter + + +
+ +
+ kołek +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) walec naciągający struny w instrumentach + + peg + + +
+ +
+ kołem +
+ + adv + + + otaczając coś + + in a circle + + +
+ +
+ kołnierz + ˈkɔwʲɲɛʃ +
+ + n + + + część ubrania otaczająca szyję; + + collar + + +
+ +
+ kołnierz ortopedyczny +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) opatrunek usztywniający zakładany na szyję i kark; + + cervical collar + + +
+ +
+ koło + ˈkɔwɔ +
+ + n + + + (geometria) okrąg wraz z odciętym przez niego fragmentem płaszczyzny; + + circle + disc + disk + + + + (potocznie, potoczny) linia o kształcie brzegu koła (1.1), okrąg + + circle + ring + + + + określona grupa osób, stowarzyszenie ludzi o podobnych celach + + circle + + + + przedmiot o takim kształcie, zwykle część maszyny lub urządzenia, zwłaszcza pojazdu; + + wheel + + +
+ +
+ koło + ˈkɔwɔ +
+ + preposition + + + obok, przy, blisko czegoś + + near + close to + + +
+ +
+ koło garncarskie + ˈkɔwɔ ɡarn̥ˈʦ̑arsʲcɛ +
+ + n + + + urządzenie do wykonywania przedmiotów i narzędzi z gliny techniką toczenia; + + potter's wheel + + +
+ +
+ koło podbiegunowe + ˈkɔwɔ ˌpɔdbʲjɛɡũˈnɔvɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) równoleżnik o szerokości geograficznej 66°33 na pólkuli północnej i południowej; + + arctic circle + + +
+ +
+ koło ratunkowe + ˈkɔwɔ ˌratũŋˈkɔvɛ +
+ + n + + + przyrząd służący do ratowania tonącej osoby w postaci obręczy z lekkiego impregnowanego materiału, z płótna wypełnionego korkiem, ze styropianu lub z gumy wypełnionej powietrzem; + + lifebuoy + + +
+ +
+ koło sterowe + ˈkɔwɔ stɛˈrɔvɛ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) element steru statku w kształcie dużej obręczy, służący do ręcznego zadawania wychylenia płetwy sterowej; + + ship's wheel + steering wheel + + +
+ +
+ koło zębate + ˈkɔwɔ zɛ̃mˈbatɛ +
+ + n + + + (mechanika) koło lub walec z wystającymi zębami, element czynny przekładni zębatej oraz innych mechanizmów; + + gear + + +
+ +
+ kołodziej + kɔˈwɔʥ̑ɛ̇j +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik wyrabiający i naprawiający koła do wozów; + + wheelwright + + +
+ +
+ kołowrót +
+ + n + + + (mechanika) drewniana oś z korbą, np. do wyciągania ze studni wiadra z wodą + + winch + wheel and axle + + + + (mechanika) urządzenie zapewniające przepuszczanie ludzi po jednej osobie + + turnstile + + +
+ +
+ kołpak +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wypukła pokrywa osłaniająca np. piastę koła samochodowego od zewnętrznej strony, piastę śmigła w samolocie itp.; + + hubcap + + +
+ +
+ kołtun + ˈkɔwtũn +
+ + n + + + kłąb włosów sklejonych łojem; + + elflock + + +
+ +
+ kołtuństwo +
+ + n + + + (książkowy) (pogardliwie) mentalność, moralność i postawa właściwa kołtunowi + + obscurantism + + +
+ +
+ kołysanka + ˌkɔwɨˈsãnka +
+ + n + + + piosenka śpiewana małym dzieciom, żeby łatwiej zasnęły + + lullaby + + +
+ +
+ kołysać +
+ + v + + + wprawiać w ruch wahadłowy + + roll + sway + + + + usypiać dziecko, bujając je + + lull + rock + + +
+ +
+ kołyska + kɔˈwɨska +
+ + n + + + sprzęt do kołysania małych dzieci np. łóżeczko na biegunach; + + cradle + bassinet + + +
+ +
+ koń + kɔ̃ɲ +
+ + n + + + (sport, sportowy) przyrząd gimnastyczny w formie skrzyni na czterech nogach + + pommel horse + + + + (szachy, pojęcie szachowe) (potocznie, potoczny) skoczek szachowy; + + knight + horse + + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę z gatunku Equus caballus L., hodowane jako pociągowe lub do jazdy wierzchem; + + horse + + +
+ +
+ koń mechaniczny + ˈkɔ̃ɲ ˌmɛxãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jedna z pozaukładowych jednostek mocy; + + horsepower + + +
+ +
+ koń trojański + ˈkɔ̃ɲ trɔˈjä̃j̃sʲci +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) o czymś pozornie wyglądającym na przyjacielski podarunek, w rzeczywistości będącym niebezpieczeństwem; ukryte niebezpieczeństwo; spisek, podstęp + + Trojan horse + + +
+ +
+ końcowy + kɔ̃j̃nˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + ten przed definitywnym końcem; bliski końcowi + + eventual + concluding + end + endtime + + +
+ +
+ kończyna + kɔ̃j̃n͇ˈʧ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd ruchu u kręgowców + + limb + member + + +
+ +
+ kończyć + ˈkɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) zabijać; nieprzechodni umierać + + kill + terminate + + + + wykonywać coś, co zostało zaczęte, do końca + + finish + end + complete + + + + zrywać z czymś, przestawać coś robić + + quit + stop + + +
+ +
+ końcówka + kɔ̃j̃nˈʦ̑ufka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (przestarzałe, przestarzały) terminal + + terminal + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) końcowy element wyrazu podlegający odmianie + + desinence + ending + + + + (potocznie, potoczny) końcowa część czegoś + + end + ending + + + + (potocznie, potoczny) ostatni fragment filmu, spektaklu, rozgrywek sportowych + + finish + + + + (technologia, technika, techniczny) stała lub wymienna część, stanowiąca zakończenie urządzenia + + ending + tip + + +
+ +
+ koński + ˈkɔ̃j̃sʲci +
+ + possessiveAdjective + + + należący do konia + + equine + horse 's + + +
+ +
+ kośba +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) koszenie traw, zbóż + + mowing + reaping + sweep + + +
+ +
+ kości zostały rzucone + ˈkɔɕʨ̑i zɔˈstawɨ ʒuˈʦ̑ɔ̃nɛ +
+ + idiom + + + (książkowy) stała się rzecz nieodwracalna; zapadła ostateczna decyzja; + + the die is cast + + +
+ +
+ kościec + ˈkɔɕʨ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mocna kostna i częściowo chrzęstna konstrukcja anatomiczna stanowiąca podporę dla ciała organizmu i nadająca jemu kształt + + skeleton + skeletal system + + + + (potocznie, potoczny) zespół istotnych elementów określonej całości + + frame + framework + + +
+ +
+ kościelny + kɔɕˈʨ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + związany z określonym kościołem (instytucją) + + ecclesiastical + + +
+ +
+ kościsty +
+ + adj + + + o ciele lub o części ciała: o wydatnych, wystających kościach + + bony + angular + osseous + scrawny + + +
+ +
+ kościół + ˈkɔɕʨ̑uw +
+ + n + + + (budownictwo) świątynia chrześcijańska; + + church + kirk + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) czas nabożeństwa + + church + + +
+ +
+ kościół parafialny +
+ + n + + + (kościelny) (administracja) jedyna lub główna świątynia w danej parafii; + + parish church + + +
+ +
+ kościół słupowy +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) rodzaj skandynawskiego tradycyjnego kościoła drewnianego stawianego w średniowieczu opartego konstrukcyjnie na słupach; + + stave church + + +
+ +
+ koślawy + kɔɕˈlavɨ +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) kątem skierowany do wewnątrz, osią odchylony na zewnątrz od osi symetrii ciała + + knock-kneed + valgus + + + + krzywego kształtu, ze zniekształceniem + + crooked + deformed + lopsided + misshapen + + + + o różnej długości nóg + + flimsy + lame + rickety + + +
+ +
+ kość + kɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część szkieletu ludzi lub zwierząt; + + bone + + + + wielościan z oczkami służący do gry; + + die + + + + (informatyka, informatyczny) (potocznie, potoczny) niewielki podzespół na płytce drukowanej + + die + + +
+ +
+ kość sitowa + ˈkɔɕʨ̑ ɕiˈtɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kość nieparzysta, ograniczająca jamę czaszki, oczodoły i jamę nosowej; + + ethmoid bone + + +
+ +
+ kość słoniowa + ˈkɔɕʨ̑ swɔ̃ˈɲɔva +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) materiał pochodzący z zębów dużych ssaków: słonia, morsa, hipopotama, narwala; + + ivory + + + + kolor kości słoniowej (1.1), biały z odcieniem żółto-kremowym + + ivory + + +
+ +
+ koźlina + kɔʑˈlʲĩna +
+ + n + + + mięso z kozy, kozła lub koźlęcia + + chevon + + +
+ +
+ koźlę +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) młode kozy domowej + + kid + + +
+ +
+ kożuch + ˈkɔʒux +
+ + n + + + wierzchnia, gęstsza lub stężała warstwa jakiegoś płynu + + skin + + + + wyprawiona skóra zwierzęca o długim włosie; ciepła odzież wierzchnia z takiej skóry (najczęściej włosem do wewnątrz) + + hide + sheepskin + sheepskin coat + sheepskin jacket + + +
+ +
+ kożusznik + kɔˈʒuʃʲɲik +
+ + n + + + rzemieślnik wyrabiający kożuchy + + furrier + + +
+ +
+ kpiarstwo + ˈkpʲjarstfɔ +
+ + n + + + kpienie, naigrawanie się, wyśmiewanie kogoś + + derision + mockery + + +
+ +
+ kpiarz + kpʲjaʃ +
+ + n + + + człowiek skłonny do kpin, naśmiewający się z innych + + mocker + scoffer + + +
+ +
+ kpić +
+ + v + + + odnosić się z lekceważeniem, żartować, wyśmiewać, drwić + + mock + jeer + jest + sneer + + +
+ +
+ kra + kra +
+ + n + + + tafla lodu oddzielona od reszty pokrywy lodowej na rzece, jeziorze itp.; także: o zbiorowisku takich tafli; + + floating ice + floe + ice float + + +
+ +
+ krab + krap +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) skorupiak ciepłych mórz; + + crab + + + + (architektura, architektoniczny) w gotyku ozdoba w kształcie liścia lub pąka + + crocket + + +
+ +
+ krach + krax +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) bankructwo, upadek gospodarczy, załamanie ekonomiczne + + collapse + crash + slump + + +
+ +
+ kraciasty +
+ + adj + + + o wzorze w kratę + + checked + checkered + chequered + + +
+ +
+ kradzież + ˈkraʥ̑ɛʃ +
+ + n + + + przejęcie cudzej własności bez zgody właściciela i bez podstawy prawnej + + theft + larceny + + +
+ +
+ kraina + kraˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + obszar wydzielony ze względu na jakąś cechę, np. wspólną historię, cechy środowiska, itp.; + + land + + +
+ +
+ kraiński +
+ + adj + + + związany z Krainą, dotyczący Krainy + + Carniolan + + +
+ +
+ kraj + kraj +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kraina, obszar geograficzny; + + country + + + + państwo + + country + + +
+ +
+ krajacz + ˈkrajaʧ̑ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd kuchenny służący do krajania warzyw lub serów + + cutter + slicer + + +
+ +
+ krajacz do sera + ˈkrajaʤ̑ dɔ‿ˈsɛra +
+ + n + + + (zobacz) [[krajacz, do, ser]] + + cheese slicer + cheese cutter + + +
+ +
+ krajalnica + ˌkrajalʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + urządzenie służące do krojenia, np. chleba, wędlin, sera; + + cutter + slicer + + +
+ +
+ krajobraz + kraˈjɔbras +
+ + n + + + wygląd ziemi w określonym miejscu, widok okolicy + + landscape + + +
+ +
+ krajobrazowy +
+ + adj + + + związany z krajobrazem, dotyczący krajobrazu + + landscape + + +
+ +
+ krajowy + kraˈjɔvɨ +
+ + adj + + + związany z konkretnym krajem; uzyskany, wytworzony w tym kraju, dziejący się wewnątrz kraju + + domestic + national + + +
+ +
+ krakać + ˈkrakaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) wygłaszać pesymistyczne sądy + + croak + + + + wydawać charakterystyczny dla wron i kruków dźwięk + + caw + + +
+ +
+ krakowian + kraˈkɔvʲjãn +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) tablica zastępująca w obliczeniach macierz; + + Cracovian + + +
+ +
+ krakwa + ˈkrakfa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas strepera, gatunek kaczki pływającej; + + gadwall + + +
+ +
+ kran + krãn +
+ + n + + + rodzaj zaworu pozwalający na regulację przepływu cieczy lub gazu; + + tap + faucet + spigot + + +
+ +
+ kraniec + ˈkrãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + koniec, granica czegoś + + extremity + extreme + + +
+ +
+ kraniometryczny +
+ + adj + + + dotyczący kraniometrii + + craniometric + + +
+ +
+ kranówka +
+ + n + + + woda prosto z kranu + + tap water + + +
+ +
+ kraska zwyczajna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Coracias garrulus, gatunek ptaka z rodziny krasek; + + European roller + + +
+ +
+ kraski +
+ + n + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Coraciidae, rodzina ptaków z rzędu kraskowych; + + rollers + + +
+ +
+ krasnal +
+ + n + + + (folklor) (literacko) bajkowy brodaty ludek + + gnom + + +
+ +
+ krasomówca + ˌkrasɔ̃ˈmufʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która potrafi pięknie przemawiać, po mistrzowsku włada słowem + + eloquent speaker + orator + + +
+ +
+ krasula + kraˈsula +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) krowa w czarnym i białym kolorze + + roan + + +
+ +
+ krata + ˈkrata +
+ + n + + + (budownictwo) krzyżujące się pręty metalowe lub drewniane; ażurowe zamknięcie otworu (wejściowego, okiennego) lub rodzaj ogrodzenia konkretnej przestrzeni wewnątrz lub na zewnątrz budowli + + grating + + +
+ +
+ krater + ˈkratɛr +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) lejkowate zagłębienie na szczycie stożka wulkanicznego, przez który wydobywa się lawa i gazy wulkaniczne; + + crater + + + + (geologia, geologiczny) owalne zagłębienie spowodowane upadkiem meteorytu; + + crater + + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnej Grecji, rodzaj naczynia używanego do mieszania wina z wodą; + + krater + + +
+ +
+ kratka + ˈkratka +
+ + n + + + wzór na danym materiale (np. papierze, tkaninie), złożony z układu linii krzyżujących się pod kątem prostym lub ułożonych w pionowe i poziome pasy kwadratów + + check + + +
+ +
+ kratownica + ˌkratɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (budownictwo) rodzaj sztywnej konstrukcji złożonej prętów; + + truss + + +
+ +
+ kraul + krawl +
+ + n + + + (sport, sportowy) sposób pływania polegający na naprzemiennych, zagarniających ruchach rąk oraz nóg pracujących jak nożyce; + + crawl + + +
+ +
+ krawat + ˈkravat +
+ + n + + + (krawiectwo) pasek materiału noszony na szyi przez mężczyzn, rzadziej przez kobiety; + + necktie + tie + + + + (potocznie, potoczny) wąski pasek białej sierści na szyi niektórych zwierząt (najczęściej u psów i kotów) + + bib + + +
+ +
+ krawiec + ˈkravʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik zajmujący się szyciem ubrań i innych rzeczy z tkanin; + + tailor + dressmaker + sewer + + +
+ +
+ krawędź + ˈkravɛ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + brzeg powierzchni, zwłaszcza ostry + + edge + + + + (geometria) odcinek będący częścią wspólną dwóch ścian wielościanu lub powierzchni wielościennej; + + edge + + + + (matematyka, matematyczny) połączenie między dwoma wierzchołkami grafu; + + edge + + +
+ +
+ krawężnik + kraˈvɛ̃w̃ʒʲɲik +
+ + n + + + (budownictwo) elemnt budowlany oddzielający chodnik od jezdni i wyznaczający granicę między chodnikiem a jezdnią + + curb + kerb + + +
+ +
+ krańcowy +
+ + adj + + + maksymalnie odbiegający od głównego nurtu, normy + + extreme + + + + znajdujący się na krańcu czego + + ultimate + + +
+ +
+ kraść + kraɕʨ̑ +
+ + v + + + brać coś na własność bez zgody i wiedzy właściciela + + steal + + +
+ +
+ kreacja + krɛˈaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) wytwór kreacji (1.3) + + creation + + + + akt tworzenia czegoś + + creation + litcreation + + + + elegancki i oryginalny strój, szczegół stroju lub uczesania o walorach artystycznych, zwykle kobiecy + + creation + outfit + + + + rola aktora w filmie lub w sztuce teatralnej, zwykle oryginalny lub wybitny sposób odtworzenia postaci + + role + + +
+ +
+ kreacjonista +
+ + n + + + zwolennik kreacjonizmu + + creationist + + +
+ +
+ kreacjonizm + ˌkrɛaˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + pogląd, według którego świat i życie powstały w wyniku stworzenia przez istotę wyższą (np. Boga); + + creationism + + +
+ +
+ kreator +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program ułatwiający użytkownikowi wykonanie określonej procedury + + wizard + + +
+ +
+ kreatynina + ˌkrɛatɨ̃ˈɲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) bezwodnik kreatyny, metabolit stanowiący parametr do oceny wydolności nerek; + + creatinine + + +
+ +
+ kreatywność +
+ + n + + + cecha tego, co kreatywne; cecha tych, którzy są kreatywni + + creativity + + +
+ +
+ kreatywny + ˌkrɛaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + twórczy, wnoszący coś nowego, odkrywczego + + creative + + +
+ +
+ krecz +
+ + n + + + (sport, sportowy) w tenisie ziemnym: wycofanie się zawodnika w trakcie meczu, zwykle, choć nie zawsze, z powodu kontuzji + + retirement + + +
+ +
+ kreda + ˈkrɛda +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) miękka skała osadowa składająca się z węglanu wapnia; + + chalk + + + + kruchy, najczęściej biały materiał z kredy (1.1) do pisania po tablicy lub kartonie + + chalk + + + + (geologia, geologiczny) okres geologiczny trwający od około 145 do 66 mln lat temu, w którym tworzyły się pokłady kredy (1.1); + + Cretaceous + + +
+ +
+ kredyt + ˈkrɛdɨt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) odstąpienie określonej wartości w pieniądzach lub w towarach pod warunkiem zwrotu równowartości i odsetek w ustalonym terminie + + credit + charge account + + +
+ +
+ kredytowy + ˌkrɛdɨˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący kredytu, dotyczący sprzedaży bez pieniędzy + + credit + + +
+ +
+ krem + krɛ̃m +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) stała lub półtłusta emulsja nakładana na skórę w dermatologii i kosmetyce; + + cream + + + + (kulinaria) rodzaj deseru; + + cream + + +
+ +
+ krem do opalania + ˈkrɛ̃m ˌdɔ‿ːpaˈlãɲa +
+ + n + + + krem do ochrony przed słońcem + + sunscreen lotion + + +
+ +
+ kremacja + krɛ̃ˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + forma pogrzebu zwłok zmarłego, polegająca na spaleniu ciała + + cremation + + +
+ +
+ krematorium + ˌkrɛ̃maˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + miejsce, w którym przeprowadza się palenie zwłok; + + crematorium + + +
+ +
+ kreolski +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z językami kreolskimi; mający cechy języka kreolskiego + + Creole + + + + związany z Kreolami, dotyczący Kreolów; będący kreolem + + Creole + + +
+ +
+ kreować + krɛˈɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć + + create + + +
+ +
+ krepina + krɛˈpʲĩna +
+ + n + + + kolorowa bibułka o marszczonej fakturze, służąca do wyrobu elementów dekoracyjnych, np. sztucznych kwiatów + + crepe paper + + +
+ +
+ kres + krɛs +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) największe z górnych lub najmniejsze z dolnych ograniczeń danego zbioru; + + bound + + + + granica pewnej przestrzeni + + edge + end + limit + + + + koniec, schyłek czegoś + + end + + +
+ +
+ kreska + ˈkrɛska +
+ + n + + + (marynarka) dłuższy sygnał w alfabecie Morse'a + + dash + + + + (potocznie, potoczny) (szkolnictwo, szkolny) znak graficzny pełniący różne funkcje w języku pisanym, np. myślnik, dywiz, oznaczenie miękkości spółgłoski + + backslash + dash + hyphen + slash + + + + pozioma linia na podziałce przyrządów mierniczych, oznaczająca odcinek skali + + graduation + mark + + + + zwykle cienka i krótka linia, niekoniecznie prosta; (zobacz) kresa + + stroke + + +
+ +
+ kreskówka + krɛˈskufka +
+ + n + + + film rysunkowy, zazwyczaj przeznaczony dla dzieci + + cartoon + + +
+ +
+ kresowiak +
+ + n + + + mieszkaniec kresów + + borderland inhabitant + + +
+ +
+ kresowy +
+ + adj + + + związany z kresami + + borderline + fringe + + +
+ +
+ kret + krɛt +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak owadożerny o czarnej sierści, kopiący podziemne tunele; + + mole + + + + (przenośnie, przenośnia) osoba działająca w danej organizacji lub instytucji i przekazująca informacje o niej swojemu mocodawcy + + mole + + +
+ +
+ kreton +
+ + n + + + (włókiennictwo) barwna tkanina bawełniana; + + cretonne + + +
+ +
+ kretowisko + ˌkrɛtɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + teren pokryty kretowiskami (1.1) + + molehill + + +
+ +
+ kretyn + ˈkrɛtɨ̃n +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (pejoratywnie, pejoratywny) (obraźliwie) obraźliwa forma zwrócenia się do mężczyzny + + moron + + + + (przestarzałe, przestarzały) (medycyna, medyczny) osoba dotknięta wrodzonym zespołem niedoboru jodu, nazywanego dawniej kretynizmem lub matołectwem + + cretin + + +
+ +
+ kretyński + krɛˈtɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) bezsensowny, idiotyczny, wyjątkowo głupi + + moronic + + +
+ +
+ krew + krɛf +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (fizjologia, fizjologiczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) płynna tkanka łączna zwierząt; + + blood + + +
+ +
+ krewetka + krɛˈvɛtka +
+ + n + + + (kulinaria) mięso z odwłoka niektórych małych gatunków krewetek (1.1) + + shrimp + prawn + + + + (zoologia, zoologiczny) Caridea, rodzaj skorupiaków o dziesięciu nogach; + + shrimp + prawn + + +
+ +
+ krewna + ˈkrɛvna +
+ + n + + + osoba płci żeńskiej mająca z kimś wspólnego przodka + + relative + + +
+ +
+ krewni i znajomi królika + ˈkrɛvʲɲi ˌː‿znaˈjɔ̃mʲi kruˈlʲika +
+ + idiom + + + (żartobliwie) duża liczba osób, zwykle o małych wpływach, ale powiązanych z kimś ważnym + + kit and caboodle + kith and kin + + +
+ +
+ krewny + ˈkrɛvnɨ +
+ + n + + + człowiek mający z kimś wspólnego przodka + + relative + kin + + +
+ +
+ kris + krʲis +
+ + n + + + sztylet malajski; + + creese + keris + kris + + +
+ +
+ krocze +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała położona między narządami płciowymi a odbytem + + perineum + crutch crotch + gooch + jock + perinaeum + undercarriage + + +
+ +
+ krogulec + krɔˈɡulɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (potocznie, potoczny) zwyczajowa nazwa kilku średnich ptaków drapieżnych, z rodzaju Accipiter, z rodziny jastrzębiowatych; + + sparrowhawk + + +
+ +
+ kroić + ˈkrɔ.<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + oddzielać z czegoś kawałki lub dzielić na części za pomocą noża lub ostrego narzędzia + + cut + slice + + +
+ +
+ krok + krɔk +
+ + n + + + przestawienie nogi, by wykonać ruch + + step + pace + + +
+ +
+ krokiet + ˈkrɔcɛt +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z masy z gotowanych ziemniaków z jajkiem i przyprawami w postaci smażonych kulek lub o walcowatym kształcie + + croquet + + + + (sport, sportowy) gra popularna w XIX wieku w Wielkiej Brytanii i USA; + + croquet + + +
+ +
+ krokodyl + krɔˈkɔdɨl +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) drapieżny, ziemnowodny gad z rzędu krokodyli (Crocodilia), o wydłużonym ciele; + + crocodile + + +
+ +
+ krokodyle łzy + ˌkrɔkɔˈdɨlɛ ˈwzɨ +
+ + idiom + + + nieszczery płacz; fałszywe, udawane ubolewanie + + crocodile tears + + +
+ +
+ krokodylek + ˌkrɔkɔˈdɨlɛk +
+ + n + + + (elektryczność) rodzaj zakończenia przewodu (zacisku) w postaci dwóch dociskających się ramion, umożliwiającego wygodne łączenie obwodów + + aligator clip + crocodile clip + + +
+ +
+ krokomierz + krɔˈkɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie mierzące odległość w krokach lub tylko samą liczbę kroków; + + pedometer + + +
+ +
+ krokosz +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku krokosz barwierski; + + safflower + + +
+ +
+ krokosz barwierski +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (systematyka) Carthamus tinctorius L., gatunek rośliny jednorocznej z rodziny astrowatych; + + safflower + + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku (1.1) występująca na Bliskim Wschodzie i Indiach, uprawiana już w starożytności jako roślina farbierska i oleista + + safflower + + +
+ +
+ krokus + ˈkrɔkus +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Crocus L., rodzaj roślin cebulowych z rodziny kosaćcowatych, kwitnących zwykle wczesną wiosną; + + crocus + + +
+ +
+ kromka + ˈkrɔ̃mka +
+ + n + + + (kulinaria) cienki kawałek chleba odcięty nożem + + slice + + +
+ +
+ kromlech +
+ + n + + + prehistoryczny megalityczny krąg; + + cromlech + + +
+ +
+ kronika + ˈkrɔ̃ɲika +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) rodzaj księgi, w której wydarzenia prezentowane są zwykle w porządku chronologicznym; + + chronicle + + +
+ +
+ kronikarz +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) osoba, która napisała lub pisze kronikę + + chronicler + + +
+ +
+ kropidło +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Oenanthe L., rodzaj roślin z rodziny selerowatych; + + hemlock + water dropwort + + + + (kościelny) przyrząd o funkcji jak kropidło (1.1), ale wykonany w formie pojemnika z otworami osadzonego na trzonku + + aspergil + aspergilium + aspergillum + + + + (kościelny) specjalna miotełka do kropienia wodą, w szczególności wodą święconą; + + aspergil + aspergilium + aspergillum + + +
+ +
+ kropierz +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) średniowieczne sukienne okrycie konia z otworami na oczy; + + caparison + + +
+ +
+ kropka + ˈkrɔpka +
+ + n + + + małe wypełnione kółko, plamka + + spot + + + + znak graficzny w postaci drobnego kółka (punktu) stosowany m.in.: + + dot + period + full stop + + +
+ +
+ kropkowany + ˌkrɔpkɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + pokryty kropkami + + dotted + + +
+ +
+ kropla + ˈkrɔpla +
+ + n + + + drobna ilość płynu w kształcie zbliżonym do kuli, utrzymująca spoistość; + + drop + drip + raindrop + blob + glob + + +
+ +
+ kropla w morzu + ˈkrɔpla ˈv‿mɔʒu +
+ + idiom + + + bardzo mała, całkowicie niewystarczająca ilość czegoś + + a drop in the bucket + a drop in the ocean + a drop in the sea + + +
+ +
+ kropla, która przepełnia czarę + ˈkrɔpla ˈktura pʃɛˈpɛwʲɲa ˈʧ̑arɛ +
+ + n + + + dowolna przykrość lub niedogodność (jak niepowodzenie albo złośliwy postępek ze strony drugiego człowieka) występująca jako kolejna w łańcuchu i ostatecznie przekraczająca granice cierpliwości osoby, którą spotyka. + + the straw that broke the camel's back + + +
+ +
+ krople +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek dozowany kroplami; + + drops + + +
+ +
+ kroplomierz + krɔˈplɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) przyrząd do odmierzania, dozowania kropli + + dropper + + +
+ +
+ krosno + ˈkrɔsnɔ +
+ + n + + + (włókiennictwo) maszyna włókiennicza lub ręczny warsztat tkacki do wytwarzania tkanin, dywanów itp. przez wielokrotne przeplatanie nitek osnowy i wątku; + + loom + + +
+ +
+ krosta + ˈkrɔsta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wykwit na skórze, zawierający ropę lub płyn surowiczy; + + pimple + pustule + spot + blister + carbuncle + + +
+ +
+ kroton + ˈkrɔtɔ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) krzew ozdobny lub niewielkie drzewo, uprawiany również w celach leczniczych + + croton + + +
+ +
+ krowa + ˈkrɔva +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dorosła samica bydła domowego; + + cow + + + + (przenośnie, przenośnia) (pejoratywnie, pejoratywny) (grubiański, grubiańsko) (obraźliwie) obraźliwe określenie kobiety + + cow + + +
+ +
+ krowa, która dużo ryczy, mało mleka daje + ˈkrɔva ˈktura ˈduʒɔ ˈrɨʧ̑ɨ ˈmawɔ ˈmlɛka ˈdajɛ +
+ + proverb + + + z przechwałek niewiele wynika + + barking dogs seldom bite + big talkers are little doers + + +
+ +
+ krowi + ˈkrɔvʲi +
+ + adj + + + charakterystyczny dla krowy, mający cechy krowy + + bovine + + + + pochodzący od krowy, odnoszący się do krowy + + bovine + + +
+ +
+ krtaniowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący krtani + + laryngeal + + +
+ +
+ krtań + kr̥tãɲ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) górny odcinek układu oddechowego łączący gardło z tchawicą; + + larynx + + +
+ +
+ kruchy + ˈkruxɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) nietrwały, delikatny, słaby + + fragile + + + + łatwo ulegający złamaniu, pokruszeniu + + brittle + + +
+ +
+ krucjata + kruˈʦ̑ʲjata +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyprawa wojenna podejmowana w XI–XII wieku przez chrześcijaństwo zachodnie w celu zdobycia Ziemi Świętej + + Crusade + crusade + + + + (przenośnie, przenośnia) kampania prowadzona przeciwko komuś lub czemuś + + crusade + + +
+ +
+ krucyfiks + kruˈʦ̑ɨfʲiks +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) krzyż z wizerunkiem ukrzyżowanego Chrystusa; + + crucifix + + +
+ +
+ kruczek + ˈkruʧ̑ɛk +
+ + n + + + wybieg, klauzula o nieoczywistych konsekwencjach + + loophole + + +
+ +
+ kruczy + ˈkruʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (książkowy) o włosach, piórach, sierści: intensywnie czarny i połyskliwy, taki jak u kruka + + raven + + + + typowy dla kruka, należący do kruka, będący efektem działalności kruka + + raven + + +
+ +
+ kruk + kruk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Corvus corax, czarny ptak z rodziny krukowatych, większy od wrony i gawrona zamieszkujący półkulę północną; + + raven + + +
+ +
+ kruk krukowi oka nie wykole + ˈkruk ːruˈkɔvʲi ˈɔka ˌɲɛ‿vɨˈkɔlɛ +
+ + proverb + + + osoby znające się, zaprzyjaźnione i podobne do siebie, osoby należące do tej samej grupy interesów, do tej samej grupy zawodowej nie będą robiły sobie krzywdy + + one crow does not peck the other's eyes out + + +
+ +
+ krukowate +
+ + adj + + + (ornitologia, ornitologiczny) rodzina ptaków z rzędu wróblowych; + + Corvidae + + +
+ +
+ krupier +
+ + n + + + pracownik kasyna, który odpowiada za grę przy stole + + croupier + + +
+ +
+ krupnik + ˈkrupʲɲik +
+ + n + + + (kulinaria) zupa na wywarze mięsno-jarzynowym, z ziemniakami, zasypana kaszą; + + barley soup + + +
+ +
+ kruszarka + kruˈʃarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) maszyna rozdrabniająca wykorzystująca proces kruszenia do wytwarzania kruszywa + + crusher + + +
+ +
+ kruszyna + kruˈʃɨ̃na +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Frangula, rodzaj krzewów z rodziny szakłakowatych; + + buckthorn + + +
+ +
+ kruszyna pospolita + kruˈʃɨ̃na ˌpɔspɔˈlʲita +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Frangula alnus, gatunek pospolitego w Polsce krzewu z rodziny szakłakowatych; + + glossy buckthorn + + +
+ +
+ kruszyć +
+ + v + + + zmieniać ciało stałe na drobne kawałki + + comminute + crumb + crumble + crush + + + + ulegać kruszeniu + + brittle + + +
+ +
+ krużganek + kruʒˈɡãnɛk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) korytarz otwarty arkadami na dziedziniec; + + cloister + + +
+ +
+ krwawienie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: krwawić + + bleeding + + +
+ +
+ krwawić + ˈkr̥favʲiʨ̑ +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) broczyć krwią, tracić krew, wypływać z naczyń krwionośnych + + bleed + + +
+ +
+ krwawnik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Achillea, rodzaj bylin z rodziny astrowatych; + + yarrow + + +
+ +
+ krwawy +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) okrutny, brutalny + + bloody + + +
+ +
+ krwinka + ˈkr̥fʲĩnka +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka krwi + + blood cell + hematocyte + + +
+ +
+ krwiobieg +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (medycyna, medyczny) (zobacz) układ krwionośny + + bloodstream + + +
+ +
+ krwiodawca + kr̥fʲjɔˈdafʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) osoba oddająca swoją krew w celu wykorzystania jej w krwiolecznictwie + + blood donor + + +
+ +
+ krwiodawstwo + kr̥fʲjɔˈdafstfɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) oddawanie własnej krwi na cele medyczne; + + blood donation + + +
+ +
+ krwiomocz + ˈkr̥fʲjɔ̃mɔʧ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obecność krwi w moczu + + haematuria + hematuria + + +
+ +
+ krwiopijca + kr̥fʲjɔˈpʲijʦ̑a +
+ + n + + + ten, który pije krew + + bloodsucker + + +
+ +
+ krwioplucie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) odpluwanie wydzieliny zmieszanej z krwią + + hemoptysis + + +
+ +
+ krwistoczerwony + ˌkr̥fʲistɔʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający kolor czerwony o odcieniu koloru krwi; intensywnie czerwony + + blood-red + + +
+ +
+ krwisty +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) pełen wigoru + + gutsy + + + + o odcieniu koloru krwi + + sanguine + + + + taki, który zawiera krew + + rare + sanguine + underdone + + + + zaczerwieniony od napływu krwi + + blood-red + + +
+ +
+ krwotoczny +
+ + adj + + + związany z krwotokiem + + hemorrhagic + + +
+ +
+ krwotok + ˈkr̥fɔtɔk +
+ + n + + + obfita utrata krwi na skutek urazu lub jako objaw choroby; + + haemorrhage + hemorrhage + bleeding + + +
+ +
+ kryjówka + krɨˈjufka +
+ + n + + + miejsce bezpiecznego ukrycia czegoś; miejsce, gdzie ktoś ukrywa się + + hiding place + hideout + + +
+ +
+ krykiet + ˈkrɨcɛt +
+ + n + + + (sport, sportowy) gra zespołowa, w której zawodnicy dwóch drużyn próbują na zmianę zbić bramkę drużyny przeciwnej i obronić swoją; + + cricket + + +
+ +
+ kryl + krɨl +
+ + n + + + rząd drobnych morskich skorupiaków zamieszkujących morza i oceany na całym świecie, stanowiący istotne źródło pokarmu m.in. wielorybów, ryb, pingwinów; + + krill + + +
+ +
+ kryminalista + ˌkrɨ̃mʲĩnaˈlʲista +
+ + n + + + osoba, która dopuściła się przestępstwa kryminalnego + + criminal + + +
+ +
+ kryminalistyczny +
+ + adj + + + dotyczący kryminalistyki + + forensic + + +
+ +
+ kryminalny + ˌkrɨ̃mʲĩˈnalnɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do przestępstwa, związany z popełnieniem przestępstwa + + criminal + + + + związany ze ściganiem przestępców + + criminal + + + + taki, którego tematem jest przestępstwo i metody jego wykrywania + + crime + + +
+ +
+ kryminał + krɨ̃ˈmʲĩnaw +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) utwór o tematyce kryminalnej, związanej z przestępstwem + + crime story + + +
+ +
+ kryminologia + ˌkrɨ̃mʲĩnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) nauka o przestępczości (przestępstwach, przestępcy, objawach i przyczynach przestępczości oraz wszelkich związanych z nią zjawiskach); + + criminology + + +
+ +
+ kryminologiczny + ˌkrɨ̃mʲĩnɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący kryminologii, związany z kryminologią + + criminological + + +
+ +
+ krymski + ˈkrɨ̃msʲci +
+ + adj + + + od Krym + + Crimean + + +
+ +
+ krymskotatarski + ˌkrɨ̃mskɔtaˈtarsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Tatarów krymskich + + Crimean Tatar + + +
+ +
+ kryniczny +
+ + adj + + + pochodzący z krynicy + + spring + + +
+ +
+ kryolit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady halogenków; + + cryolite + + +
+ +
+ krypta + ˈkrɨpta +
+ + n + + + podziemne pomieszczenie w kościele przeznaczone do przechowywania relikwii lub chowania zmarłych; + + crypt + vault + + +
+ +
+ kryptografia +
+ + n + + + umiejętność przekształcania tekstu zrozumiałego dla wszystkich w tekst zaszyfrowany; szyfrowanie + + cryptography + + +
+ +
+ kryptograficzny +
+ + adj + + + związany z kryptografią, dotyczący kryptografii + + cryptographic + + +
+ +
+ kryptologia +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (informatyka, informatyczny) dziedzina wiedzy zajmująca się przekazywaniem informacji w sposób zabezpieczony przed nieuprawnionym dostępem, obejmuje tak utajnianie wiadomości (kryptografię) jak i przełamywanie ich zabezpieczeń i odczyt treści (kryptoanalizę); + + cryptology + + +
+ +
+ krypton + ˈkrɨptɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Kr i liczbie atomowej 36; + + krypton + + +
+ +
+ kryptonim +
+ + n + + + złożenie liter i cyfr albo wyraz, który ukrywa nazwę czegoś lub czyjeś nazwisko + + code name + cryptonym + + +
+ +
+ krystalit + krɨˈstalʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) część ciała stałego o budowie krystalicznej będąca obszarem monokrystalicznego uporządkowania; + + crystallite + + +
+ +
+ krystalizować +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) tworzyć strukturę krystaliczną + + cristalize + + +
+ +
+ kryształ + ˈkrɨʃ.taw +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) (mineralogia, mineralogiczny) ciało stałe o geometrycznie uporządkowanej budowie wewnętrznej; + + crystal + + +
+ +
+ kryterium +
+ + n + + + obserwowany czynnik, wchodzący w skład danych służących za podstawę oceny, wyceny, podziału, decyzji lub wyboru + + criterion + + +
+ +
+ krytycznie +
+ + adv + + + oceniając surowo lub bardzo niedobrze + + detractively + + + + używając krytyki ((na przykład) jako recenzent książek, płyt, itp.) + + critically + + +
+ +
+ krytyczny + krɨˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + bardzo trudny, ciężki + + crucial + + + + znajdujący się w decydującej fazie + + crucial + + + + surowo lub negatywnie oceniający kogoś lub coś + + critical + + + + oparty na sumiennej, rzeczowej ocenie + + critical + + +
+ +
+ krytyk + ˈkrɨtɨk +
+ + n + + + osoba oceniająca coś lub kogoś negatywnie + + critic + detractor + + + + osoba oceniająca dzieła sztuki i dzieła naukowe + + critic + reviewer + + +
+ +
+ krytyka + ˈkrɨtɨka +
+ + n + + + surowa lub negatywna ocena kogoś lub czegoś + + criticism + + +
+ +
+ krytykować + ˌkrɨtɨˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + oceniać negatywnie, wytykać będy, niepowodzenia, wady + + criticize + find fault + pick holes in + + +
+ +
+ kryzys + ˈkrɨzɨs +
+ + n + + + zła sytuacja (trwająca dłużej) + + crisis + slump + + +
+ +
+ kryzys wieku średniego +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) nazwa okresu w połowie życia człowieka polegająca na przewartościowaniu dotychczasowych priorytetów, (na przykład) dotyczących pracy zawodowej, małżeństwa czy rodziny; + + midlife crisis + mid-life crisis + + +
+ +
+ krzaczek + ˈkʃaʧ̑ɛk +
+ + n + + + mały krzak + + little bush + + +
+ +
+ krzak + kʃak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) krzew + + bush + shrub + + + + (przenośnie, przenośnia) (informatyka, informatyczny) zwykle w lm zbiór bezsensownych znaków powstały z logicznego tekstu, np. na skutek niepoprawnych ustawień strony kodowej lub wystąpienia błędów + + mojibake + + +
+ +
+ krzak gorejący + ˈkʃaɡ ˌːɔrɛˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) według Biblii: płonący krzak, pod postacią którego Bóg objawił się Mojżeszowi; + + burning bush + + +
+ +
+ krzem + kʃɛ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Si i liczbie atomowej 14; + + silicon + silicium + + +
+ +
+ krzemian + ˈkʃɛ̃mʲjãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól kwasu krzemowego; + + silicate + + +
+ +
+ krzemień +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) krzemionkowa, skrytokrystaliczna skała osadowa + + firestone + flint + + +
+ +
+ krzepki +
+ + adj + + + silny fizycznie, pełen tężyzny + + robust + sturdy + able-bodied + brawny + lusty + hale + + +
+ +
+ krzepkość +
+ + n + + + cecha tego, kto jest krzepki, pełen tężyzny + + robustness + lustiness + + +
+ +
+ krzesiwo +
+ + n + + + dawne narzędzie do rozniecania ognia; + + firesteel + flint + friestone + + +
+ +
+ krzesło + ˈkʃɛswɔ +
+ + n + + + mebel przeznaczony do siedzenia, zazwyczaj prosty, bez podłokietników, z oparciem na plecy i czterema nogami; + + chair + seat + + +
+ +
+ krzesło elektryczne + ˈkʃɛswɔ ˌɛlɛkˈtrɨʧ̑nɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do wykonywania wyroków śmierci; + + electric chair + + +
+ +
+ krzew ozdobny + ˈkʃɛf ɔˈzdɔbnɨ +
+ + n + + + krzew o dużych walorach estetycznych + + ornamental shrub + + +
+ +
+ krzta + kʃta +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) mała, niewielka ilość + + hint + + +
+ +
+ krztusiec + ˈkʃtuɕɛʦ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zakaźna choroba wieku dziecięcego, której objawem są kaszel i duszności; + + pertussis + whooping cough + + +
+ +
+ krzyczeć + ˈkʃɨʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + mówić lub wołać bardzo głośno + + shout + cry + scream + yell + + +
+ +
+ krzyk + kʃɨk +
+ + n + + + głośne wołanie lub nieartykułowane dźwięki + + shout + scream + + +
+ +
+ krzykliwy + kʃɨkˈlʲivɨ +
+ + adj + + + o człowieku skłonny do krzyku, do krzyczenia + + clamorous + + + + o kolorze, barwie, ozdobie jaskrawy, zwracający uwagę swoją jaskrawością + + blatant + florid + garish + lurid + + +
+ +
+ krzywa + ˈkʃɨva +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dowolna linia ciągła na płaszczyźnie lub w przestrzeni; + + curve + + +
+ +
+ krzywa stożkowa + ˈkʃɨva stɔʃˈkɔva +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) krzywa powstała przez przecięcie stożka płaszczyzną; + + conic + conic curve + + +
+ +
+ krzywaśnia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) spiralne zakończenie pastorału + + crozier head + + +
+ +
+ krzywda + ˈkʃɨvda +
+ + n + + + szkoda, strata, która spotyka kogoś niezasłużenie, niesłusznie + + harm + wrong + + +
+ +
+ krzywdzić +
+ + v + + + wyrządzać krzywdę + + harm + + +
+ +
+ krzywe zwierciadło + ˈkʃɨvɛ zvʲjɛrʲˈʨ̑adwɔ +
+ + n + + + lustro o pofalowanej powierzchni, dające skrzywiony obraz + + distorting mirror + + +
+ +
+ krzywica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba wieku dziecięcego spowodowana niedoborem witaminy D w organizmie, charakteryzująca się zmianami w układzie kostnym i zaburzeniami rozwojowymi; + + rickets + + +
+ +
+ krzywomierz +
+ + n + + + przyrząd służący do mierzenia długości linii krzywych (zwłaszcza na mapie); urządzenie ma kółko, które należy prowadzić po mierzonej linii, a jego liczba obrotów przeliczana jest na odległość; + + opisometer + + +
+ +
+ krzywonogi + ˌkʃɨvɔ̃ˈnɔɟi +
+ + adj + + + mający krzywe nogi + + bow-legged + + +
+ +
+ krzywoprzysięstwo + ˌkʃɨvɔpʃɨˈɕɛ̃w̃stfɔ +
+ + n + + + złożenie fałszywych zeznań pod przysięgą + + perjury + + +
+ +
+ krzywy + ˈkʃɨvɨ +
+ + adj + + + wygięty, powyginany, nieprosty + + crooked + + +
+ +
+ krzyż + kʃɨʃ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część kręgosłupa; + + sacrum + lower back + + + + (przenośnie, przenośnia) cierpienie, trudności + + rood + cross + + + + konstrukcja, figura geometryczna lub znak złożony z dwóch przecinających się linii; + + cross + + + + order, odznaczenie w kształcie krzyża (1.1) + + Cross + cross + + +
+ +
+ krzyżak + ˈkʃɨʒak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) Araneus diadematus, pająk, na którego grzbiecie znajduje się krzyż; + + cross spider + + + + przyrząd z dwóch skrzyżowanych części + + cross + + +
+ +
+ krzyżmo +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie konsekrowany olej używany m.in. przy poświęcaniu ołtarzy i kościołów; + + chrism + + +
+ +
+ krzyżować +
+ + v + + + (biologia, biologiczny) łączyć różne genetycznie organizmy + + cross-fertilize + crossbreed + hybridise + hybridize + interbreed + intercross + + + + układać na krzyż + + dislocate + + + + wiązać lub przybijać do krzyża + + crucify + + + + powodować udaremnienie, psucie czegoś + + stymie + thwart + + +
+ +
+ krzyżowiec +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) uczestnik zwoływanych przez kościół wypraw krzyżowych + + crusader + + +
+ +
+ krzyżowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący krzyża – dolnego odcinka kręgosłupa + + sacral + + + + mający kształt krzyża + + cross-shaped + + + + ułożony na kształt krzyża + + intersecting + + + + związany z krzyżem jako symbolem chrześcijaństwa + + cross + + +
+ +
+ krzyżyk + ˈkʃɨʒɨk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) znak muzyczny podnoszący nutę o pół tonu; + + sharp + + +
+ +
+ krzyżówka + kʃɨˈʒufka +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) roślina lub zwierzę mające rodziców z dwóch różnych taksonów (gatunków, podgatunków, odmian lub form), posiadające przez to cechy obojga osobników; + + crossbreed + hybrid + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas platyrhynchos, gatunek kaczki; + + mallard + + + + (potocznie, potoczny) skrzyżowanie dróg + + crossing + crossroads + intersection + junction + + + + zagadka, którą rozwiązuje się przez wpisywanie w odpowiednie pola odgadniętych wyrazów; + + crossword + crossword puzzle + + +
+ +
+ król + krul +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) koronowany władca państwa; + + king + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) osoba najważniejsza w danej dziedzinie + + king + + + + (szachy, pojęcie szachowe) najważniejsza figura w szachach; + + king + + + + (termin karciany) figura w kartach między damą a asem; + + king + + +
+ +
+ król jest nagi + ˈkrulʲ ˈjɛst ˈnaɟi +
+ + proverb + + + stwierdzenie oczywistości, której inni nie chcą lub boją się zauważyć, kiedy wygodniej im jest udawać, że wszystko jest w porządku + + the emperor has no clothes + + +
+ +
+ król strzelców + ˈkrul ˈsṭʃɛlʦ̑uf +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik, który w pewnym okresie lub na danych zawodach zdobył najwięcej bramek; + + top scorer + + +
+ +
+ król zwierząt + ˈkrul ˈzvʲjɛʒɔ̃nt +
+ + idiom + + + lew + + king of beasts + + +
+ +
+ król śledziowy +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (ichtiologia, ichtiologiczny) (potocznie, potoczny) ryba z gatunku wstęgor królewski, Regalecus glesne; + + king of herrings + giant oarfish + + +
+ +
+ królestwo + kruˈlɛstfa + kruˈlɛstfɔ +
+ + n + + + ustrój państwa, w którym rządzi król lub królowa; + + kingdom + realm + + +
+ +
+ królewski + kruˈlɛfsʲci +
+ + adj + + + mający związek z królem lub królową + + royal + regal + + +
+ +
+ króliczek + kruˈlʲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + kelnerka w nocnym klubie w kostiumie królika + + bunny + + + + młody, mały królik + + bunny + + + + zabawka lub słodycze w kształcie królika + + bunny + + +
+ +
+ królik + ˈkrulʲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) udomowione zwierzę z rodziny zającowatych; + + rabbit + coney + + + + (pejoratywnie, pejoratywny) władca małego państwa + + kinglet + + +
+ +
+ królobójca +
+ + n + + + zabójca króla + + regicide + + +
+ +
+ królowa + kruˈlɔva +
+ + n + + + monarchini rządząca królestwem + + queen + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) płodna samica niektórych owadów społecznych, np. pszczół, os, trzmieli, mrówek, termitów + + queen + + + + żona króla + + queen + + + + (termin karciany) dama + + queen + + +
+ +
+ królować +
+ + v + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) sprawować władzę królewską + + reign + + + + zajmować najwyższą, najważniejszą pozycję + + dominate + + + + znajdować się wyżej od innych obiektów + + tower + + +
+ +
+ królówka koroniasta + kruˈlufka ˌkɔrɔ̃ˈɲasta +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) gatunek ptaka z rodziny bekardów; + + Amazonian Royal Flycatcher + Amazonian royal flycatcher + + +
+ +
+ krótka pozycja + ˈkrutka pɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) sprzedaż instrumentu pochodnego + + short position + + +
+ +
+ krótki + ˈkrutʲci +
+ + adj + + + mający małą długość + + short + brief + + + + trwający niedługo + + short + brief + concise + + + + zwięzły, wyrażający treść w niewielu słowach + + concise + short + brief + + +
+ +
+ krótko + ˈkrutkɔ +
+ + adv + + + od krótki + + briefly + shortly + + +
+ +
+ krótkowidz +
+ + n + + + osoba źle, nieostro widząca obiekty będące daleko; krótkowzroczny + + myopic + + +
+ +
+ krótkowzroczność + ˌkrutkɔˈvzrɔʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wada refrakcyjna wzroku, polegająca na tym, że oko nieprawidłowo skupia promienie świetlne, przez co niewyraźnie widzi się odległe przedmioty; + + myopia + + +
+ +
+ krąg + krɔ̃ŋk +
+ + n + + + okrąg + + circle + ring + + +
+ +
+ krążek lodowy + ˈkrɔ̃w̃ʒɛk lɔˈdɔvɨ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) postać lodu pływającego, przeważnie płytka lub płyta o średnicy od 30 cm do 3 m i grubości do 10 cm, z podniesionym obrzeżem + + pancake ice + + +
+ +
+ krążownik + krɔ̃w̃ˈʒɔvʲɲik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) opancerzony okręt bojowy o silnym uzbrojeniu; + + cruiser + + +
+ +
+ krążownik liniowy + krɔ̃w̃ˈʒɔvʲɲik lʲĩˈɲjɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) klasa dużych okrętów artyleryjskich, która wykształciła się w okresie poprzedzającym I wojnę światową jako połączenie cech krążowników i pancerników; + + battlecruiser + + +
+ +
+ krążownik przeciwlotniczy + krɔ̃w̃ˈʒɔvʲɲik ˌpʃɛʨ̑ivlɔtʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) historyczna klasa dużych okrętów artyleryjskich, podklasa krążowników lekkich, których przeznaczeniem była ochrona zespołów okrętów przed atakami lotnictwa; + + anti-aircraft cruiser + + +
+ +
+ krążyć + ˈkrɔ̃w̃ʒɨʨ̑ +
+ + v + + + robić okrążenie, obieg + + rotate + + +
+ +
+ kręcić + ˈkrɛ̃ɲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + obracać coś + + turn + + + + zwijać + + wind + roll + twist + + + + obracać się + + go round + turn round + + + + poruszać się po określonym terenie w różnych kierunkach + + wander about + + + + skręcać się w loki (o włosach) + + curl + + +
+ +
+ kręg +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) podstawowy element budujący kręgosłup + + vertebra + + +
+ +
+ kręgosłup + krɛ̃ŋˈɡɔswup +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część szkieletu, stanowiąca jego główną oś i podporę; + + spine + backbone + vertebral column + + +
+ +
+ kręgowiec + krɛ̃ŋˈɡɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) organizm mający szkielet z kręgosłupem; + + vertebrate + + +
+ +
+ krępować + krɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mocno wiązać ręce lub nogi np. sznurem, aby utrudnić poruszanie + + bind + + +
+ +
+ krętacz +
+ + n + + + człowiek oszukujący, używający wykrętów, wybiegów + + shyster + twister + + +
+ +
+ krętogłów + krɛ̃nˈtɔɡwuf +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Jynx torquilla, ptak leśny potrafiący znacznie wykręcać głowę; + + wryneck + + +
+ +
+ kręty + ˈkrɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + taki, który nie biegnie w linii prostej, pełen zakrętów + + winding + + +
+ +
+ kseno- + ˈksɛ̃nɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z czymś obcym, odmiennym + + xeno- + + +
+ +
+ ksenofil + ksɛ̃ˈnɔfʲil +
+ + n + + + osoba pozytywnie nastawiona do cudzoziemców + + xenophile + + +
+ +
+ ksenofob +
+ + n + + + osoba negatywnie, wrogo nastawiona do obcokrajowców oraz tego, co obce, pochodzące z zagranicy + + xenophobe + + +
+ +
+ ksenofobia + ˌksɛ̃nɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) niechęć, wrogość, lęk wobec obcokrajowców i wszystkiego, co obce, zagraniczne, cudzoziemskie; + + xenophobia + xenophoby + + +
+ +
+ ksenofobicznie +
+ + adv + + + w sposób ksenofobiczny, zgodnie z ksenofobią + + xenophobically + + +
+ +
+ ksenofobiczny +
+ + adj + + + związany z ksenofobią; stanowiący przejaw ksenofobii + + xenophobic + + +
+ +
+ ksenon + ˈksɛ̃nɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Xe i liczbie atomowej 54; + + xenon + + +
+ +
+ ksenotym +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rodzaj rzadkiego minerału o barwie brunatnej; + + xenotime + + +
+ +
+ kserograf + ksɛˈrɔɡraf +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do kopiowania materiałów drukowanych lub odręcznych + + photocopier + xerographic printer + + +
+ +
+ kserograficzny +
+ + adj + + + (drukarstwo, drukarski) związany z kserografią, dotyczący kserografii + + xerographic + + +
+ +
+ kserokopia +
+ + n + + + (biurowość, biurowy) kopia dokumentu sporządzona przy użyciu kserokopiarki + + xerox + photocopy + xerox copy + + +
+ +
+ kserokopiarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do kopiowania materiałów drukowanych lub odręcznych; + + photocopier + copier + + +
+ +
+ ksi + ksʲi +
+ + n + + + nazwa czternastej litery alfabetu greckiego, ξ; + + xi + + +
+ +
+ ksiądz + cɕɔ̃nʦ̑ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijański duchowny, posiadający święcenia kapłańskie + + priest + + +
+ +
+ książeczka żeglarska +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (administracja) państwowy dokument zawodowy marynarzy pracujących w marynarce handlowej, który potwierdza tożsamość, dokumentuje przebieg pracy oraz umożliwia przekraczanie granic morskich i pobyt we wszystkich portach świata; + + seaman's book + + +
+ +
+ książka + ˈcɕɔ̃w̃ʃka +
+ + n + + + dokument piśmienniczy w postaci publikacji wielostronicowej o określonej liczbie stron, o charakterze trwałym; + + book + + + + (potocznie, potoczny) treść książki (1.1) (np. powieść) + + book + + +
+ +
+ książka elektroniczna +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) e-book, utwór literacki w wersji elektronicznej; + + e-book + electronic book + + +
+ +
+ książka kucharska + ˈcɕɔ̃w̃ʃka kuˈxarska +
+ + n + + + książka będąca zbiorem przepisów kulinarnych; + + cookbook + + +
+ +
+ książka telefoniczna + ˈcɕɔ̃w̃ʃka ˌtɛlɛfɔ̃ˈɲiʧ̑na +
+ + n + + + spis właścicieli telefonów wraz z numerami telefonów, posortowany zazwyczaj alfabetycznie albo tematycznie; + + phone book + telephone directory + + +
+ +
+ książkowy + cɕɔ̃w̃ʃˈkɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do książki, zawarty w książce + + bookish + + +
+ +
+ książę + ˈcɕɔ̃w̃ʒɛ +
+ + n + + + wysoki tytuł szlachecki + + duke + + + + władca księstwa, monarcha niekoronowany na króla + + prince + + + + syn monarchy + + prince + + +
+ +
+ książę małżonek + ˈcɕɔ̃w̃ʒɛ mawˈʒɔ̃nɛk +
+ + n + + + w niektórych krajach: tytuł przysługujący małżonkowi panującej monarchini, niemającemu władzy monarchy ani tytułu królewskiego + + prince consort + + +
+ +
+ książę z bajki + ˈcɕɔ̃w̃ʒɛ ˈz‿bajci +
+ + n + + + (żartobliwie) nieosiągalny ideał partnera wymarzony przez młodą kobietę, dziewczynę (mężczyznę, chłopaka) + + prince charming + + +
+ +
+ księga + ˈcɕɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + opasła książka + + book + + +
+ +
+ księga wieczysta + ˈcɕɛ̃ŋɡa vʲjɛˈʧ̑ɨsta +
+ + n + + + urzędowy rejestr określający stan prawny nieruchomości; + + the land and mortgage register + + +
+ +
+ księgarnia + cɕɛ̃ŋˈɡarʲɲa +
+ + n + + + sklep z książkami, czasopismami, mapami itp.; + + bookshop + bookstore + + +
+ +
+ księgarz +
+ + n + + + (handel, handlowy) sprzedawca w księgarni + + bookseller + + +
+ +
+ księgosusz +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) ostra choroba zakaźna bydła powodowana przez wirusy z rzędu Mononegavirales; + + rinderpest + + +
+ +
+ księgowość + cɕɛ̃ŋˈɡɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) systematyczne rejestrowanie przychodów i wydatków przedsiębiorstwa; + + bookkeeping + accounting + + +
+ +
+ księgowy + cɕɛ̃ŋˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (księgowość) osoba zajmująca się zawodowo prowadzeniem ksiąg rachunkowych + + accountant + bookkeeper + + +
+ +
+ księstwo + ˈcɕɛ̃w̃stfɔ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) rządzone przez księcia państwo lub jego część + + duchy + dukedom + principality + princedom + + +
+ +
+ księżna + ˈcɕɛ̃w̃ʒna +
+ + n + + + kobieta, która sprawuje władzę w księstwie + + duchess + + +
+ +
+ księżniczka + cɕɛ̃w̃ʒʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + córka księcia + + princess + + +
+ +
+ księżyc + ˈcɕɛ̃w̃ʒɨʦ̑ +
+ + n + + + Księżyc widziany jako tarcza na niebie lub jej część + + moon + + + + (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie obiegające planetę, planetę karłowatą, planetoidę itp.; + + moon + + +
+ +
+ księżycowy + ˌcɕɛ̃w̃ʒɨˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + związany z Księżycem, dotyczący Księżyca + + lunar + + +
+ +
+ księżycówka + ˌcɕɛ̃w̃ʒɨˈʦ̑ufka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Leuresthes tenuis, gatunek małej morskiej ryby z rodziny Atherinopsidae, znanej głównie z powodu pory odbywania tarła oraz nietypowego dla ryb miejsca składania ikry; + + grunion + + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) nielegalnie pędzona wódka, rzekomo nocą, przy świetle księżyca + + moonlight + moonshine + + +
+ +
+ ksylen + ˈksɨlɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) węglowodór aromatyczny używany głównie jako rozpuszczalnik; + + xylene + + +
+ +
+ ksylitol + ksɨˈlʲitɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (spożywczy) zredukowana pochodna ksylozy stosowana w przemyśle spożywczym jako dodatek służący do słodzenia żywności; + + xylitol + + +
+ +
+ ksylo- + ˈksɨlɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z drewnem lub drzewem + + xylo- + + +
+ +
+ ksylofag + ksɨˈlɔfak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) organizm odżywiający się drewnem, drewnojad; + + xylophage + + +
+ +
+ ksylofon + ksɨˈlɔfɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) samobrzmiący instrument perkusyjny (idiofon uderzany), w którym dźwięk powstaje na skutek uderzenia w szereg płytek różnej długości; + + xylophone + + +
+ +
+ ksylometazolina + ˌksɨlɔ̃mɛtazɔˈlʲĩna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek sympatykomimetyczny, pochodna imidazoliny + + xylometazoline + + +
+ +
+ kształcić +
+ + v + + + przekazywać swoją wiedzę lub/i umiejętności + + educate + instruct + + + + rozwijać lub utrwalać określone cechy charakteru + + broaden + cultivate + develop + discipline + ennoble + train + + + + zdobywać wiedzę, umiejętności + + be educated + go to schools + study + + +
+ +
+ kształt + kʃtawt +
+ + n + + + zarys przedmiotu, inny przedmiot, figura lub bryła, które ten przedmiot przypomina + + form + shape + + +
+ +
+ kształtować + kʃtawˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadawać kształt rzeczom + + form + + +
+ +
+ kszyk + kʃɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Gallinago gallinago, mały, długodzioby, jasnobrązowy ptak eurazjatycki; + + snipe + + +
+ +
+ kto + ktɔ +
+ + pronoun + + + (zobacz) ktoś + + anybody + anyone + somebody + someone + + + + …służący do zadawania pytań o takie orzeczniki + + who + + + + …służący jako podmiot zdania podrzędnego, gdy określa ono osobę lub zwierzę + + who + that + + +
+ +
+ kto mieczem wojuje, (ten) od miecza ginie + ˈktɔ ˈmʲjɛʧ̑ɛ̃m vɔˈjüjɛ ˈtɛ̃n ɔd‿ˈmʲjɛʧ̑a ˈɟĩɲɛ +
+ + proverb + + + jeśli ktoś próbuje kogoś skrzywdzić, to najczęściej sam zostaje poszkodowany, pokonany takimi samymi metodami + + he who lives by the sword shall die by the sword + live by the sword, die by the sword + + +
+ +
+ kto nie ma córek, ten nie ma dzieci + ˈktɔ ˈɲɛ‿ma ˈʦ̑urɛk ˈtɛ̃nʲ ˈɲɛ‿ma ˈʥ̑ɛ̇ʨ̑i +
+ + proverb + + + córki są bardziej oddanymi dziećmi niż synowie, silniej przywiązują się do rodziców + + a son is a son till he gets him a wife, but a daughter's a daughter all the days of her life + + +
+ +
+ kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada + ˈktɔ pɔtʲ‿ˈcĩm ˈdɔwʲci ˈkɔpʲjɛ ˈsãm ˈvʲ‿ɲɛ ˈfpada +
+ + proverb + + + intrygi zwykle obracają się przeciw intrygantowi + + he who digs a pit for others, falls in himself + + +
+ +
+ kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje + ˈktɔ ˈrãnɔ ˈfstajɛ ˈtɛ̃mu ˈpãn‿buɡ ˈdajɛ +
+ + proverb + + + ludziom pracowitym dobrze się wiedzie, bo wszystko im sprzyja, nawet sam Bóg + + the early bird gets the worm + the morning hour has gold in its mouth + + +
+ +
+ kto sieje wiatr, ten zbiera burzę + ˈktɔ ˈɕɛ̇jɛ ˈvʲjatr̥ ˈtɛ̃n ˈzbʲjɛra ˈbuʒɛ +
+ + proverb + + + kto wywołuje zamęt, niezgodę, może sam paść ofiarą swoich poczynań + + sow the wind, reap the whirlwind who sows the wind, will reap the whirlwind + + +
+ +
+ kto się na gorącym sparzył, ten na zimne dmucha + ˈktɔ‿ɕɛ ˌna‿ɡɔˈrɔ̃nʦ̑ɨ̃m ˈspaʒɨw ˈtɛ̃n ːa‿ˈʑĩmnɛ ˈdmuxa +
+ + proverb + + + po bolesnych doświadczeniach ludzie stają się przesadnie ostrożni + + once bitten, twice shy + + +
+ +
+ kto szuka, ten znajdzie + ˈktɔ ˈʃuka ˈtɛ̃n ˈznajʥ̑ɛ +
+ + proverb + + + jeśli jest się wytrwałym w swoich postanowieniach, na pewno osiągnie się swój cel + + he that seeketh findeth + + +
+ +
+ kto z kim przestaje, takim się staje +
+ + proverb + + + długie przebywanie z kimś powoduje upodobnienie się do niego, przejęcie czyichś zwyczajów, poglądów + + who keeps company with wolves, will learn to howl + + +
+ +
+ ktokolwiek + ktɔˈkɔlvʲjɛk +
+ + pronoun + + + obojętnie, bez znaczenia kto + + anyone + anybody + + +
+ +
+ ktoś + ktɔɕ +
+ + indefinitePronoun + + + nieokreślona osoba, nieznany człowiek + + somebody + someone + + +
+ +
+ który + ˈkturɨ +
+ + pronoun + + + …pytajny, służący do tworzenia pytań o numer elementu w danej grupie + + which + which one + + + + …pytajny, służący do tworzenia pytań o sprecyzowanie elementu w danej grupie + + which + which one + + + + …względny, łączący zdanie podrzędne z nadrzędnym, gdy zdanie podrzędne opisuje cechę jednego z rzeczowników (lub wyrazów pełniących funkcję rzeczownika) zdania nadrzędnego + + who + that + which + + +
+ +
+ którykolwiek +
+ + indefinitePronoun + + + wszystko jedno który + + any + any of them + either + whichever + + +
+ +
+ któryś + ˈkturɨɕ +
+ + indefinitePronoun + + + pewien, jakiś, jeden; nieznany lub nieważne który + + any + + +
+ +
+ którędy +
+ + interrogativePronoun + + + zaimek wprowadzający pytanie o drogę, którą coś lub ktoś się porusza + + which way + + +
+ +
+ którędy +
+ + pronoun + + + zaimek wprowadzający zdanie podrzędne dotyczące drogi, którą coś lub ktoś się porusza + + which way + + +
+ +
+ ku + ku +
+ + preposition + + + …wskazujący kierunek + + towards + + +
+ +
+ kubański + kuˈbãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa lub wyspy Kuba, pochodzący z Kuby + + Cuban + + +
+ +
+ kubek + ˈkubɛk +
+ + n + + + naczynie ceramiczne bądź drewniane, z którego można pić, może być zaopatrzone w ucho, + + mug + cup + + +
+ +
+ kubizm + ˈkubʲism̥ +
+ + n + + + (sztuka) kierunek w sztuce zapoczątkowany we Francji na początku XX wieku, który opiera się o spłaszczenie perspektywy i zgeometryzowanie kształtów; + + cubism + + + + (architektura, architektoniczny) czeski i słowacki styl w architekturze na początku XX w.; + + cubism + + +
+ +
+ kuc + kuʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (jeździectwo, jeździecki) koń niewielkich rozmiarów, nie przekraczający 148 cm w kłębie; + + pony + + +
+ +
+ kucać + ˈkuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + obniżać się opierając ciało na zgiętych nogach + + squat + hunker + + +
+ +
+ kucharz + ˈkuxaʃ +
+ + n + + + (kulinaria) ten, kto gotuje potrawy; + + cook + + +
+ +
+ kuchcić + ˈkuçʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) przyrządzać potrawy + + concoct + + +
+ +
+ kuchenka + kuˈxɛ̃nka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) sprzęt kuchenny służący do dostarczania ciepła podczas gotowania + + stove + cooker + + +
+ +
+ kuchenka mikrofalowa +
+ + n + + + (kulinaria) (technologia, technika, techniczny) piecyk kuchenny podgrzewający produkty przy pomocy energii mikrofal radiowych; + + microwave oven + + +
+ +
+ kuchenny + kuˈxɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + związany z kuchnią, używany w kuchni + + kitchen + + +
+ +
+ kuchnia + ˈkuçɲa +
+ + n + + + komplet mebli kuchennych + + kitchen + + + + pomieszczenie w budynku lub mieszkaniu do przygotowywania posiłków; + + kitchen + cuisine + + + + sposób przyrządzania potraw przez daną osobę, restaurację itp. + + cooking + cuisine + + + + zbiór dań charakterystycznych dla danej narodowości lub sposobu odżywiania się + + cuisine + cooking + + +
+ +
+ kucyk + ˈkuʦ̑ɨk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (zdrobniale) od kuc + + pony + + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) rodzaj fryzury, w której włosy są związane razem i luźno opadają; + + ponytail + + +
+ +
+ kudu +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) antylopa z rodzaju niala + + kudu + + +
+ +
+ kufa + ˈkufa +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) przednia część głowy psa obejmująca trzewioczaszkę; + + snout + + +
+ +
+ kufel + ˈkufɛl +
+ + n + + + grubościenne duże naczynie z uchem do picia piwa lub wina; + + mug + beer stein + + +
+ +
+ kufer + ˈkufɛr +
+ + n + + + bagażnik samochodu osobowego lub autobusu + + trunk + boot + + + + okuta skrzynia z wypukłym (rzadziej płaskim) wiekiem, dawniej do przewożenia, a obecnie do przechowywania rzeczy, głównie odzieży + + trunk + box + chest + coffer + + +
+ +
+ kuficki +
+ + adj + + + związany z miastem Kufa, dotyczący miasta Kufa + + Cufic + Kufic + + +
+ +
+ kuglarstwo +
+ + n + + + zajęcie kuglarza + + prestidigitation + + +
+ +
+ kuguar +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Puma concolor Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, zamieszkujący Amerykę od Kanady po Patagonię; + + cougar + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + cougar + + +
+ +
+ kujon + ˈkujɔ̃n +
+ + n + + + (pogardliwie) osoba, która dużo się uczy, ale bez zrozumienia + + swot + + +
+ +
+ kukabura +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju Dacelo; + + kookaburra + + +
+ +
+ kukabura chichotliwa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Dacelo novaeguineae, gatunek ptaka z rodziny zimorodkowatych; + + laughing kookaburra + + +
+ +
+ kukanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: kukać + + cuckooing + + +
+ +
+ kuku + ˈkuku +
+ + interjection + + + wyraz onomatopeiczny naśladujący odgłosy kukułki + + cuckoo + + +
+ +
+ kukurydza + ˌkukuˈrɨʣ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) Zea L., rodzaj roślin zbożowych z rodziny wiechlinowatych; + + maize + corn + + +
+ +
+ kukuryku + ˌkukuˈrɨku +
+ + interjection + + + (wyraz dźwiękonaśladowczy, onomatopeja) dźwięk naśladujący pianie koguta + + cock-a-doodle-doo + + +
+ +
+ kukułka + kuˈkuwka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cuculus canorus, ptak wędrowny podrzucający jaja do innych gniazd; + + cuckoo + + +
+ +
+ kukła + ˈkukwa +
+ + n + + + przedmiot wykonany na podobieństwo postaci człowieka, zwykle przedstawionej karykaturalne + + effigy + + +
+ +
+ kula + ˈkula +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie w kształcie zbliżonym do kuli (1.1) + + sphere + + + + (geometria) abstrakcyjna bryła utworzona z wszystkich punktów, których odległość od pewnego ustalonego punktu jest niewiększa od pewnej ustalonej liczby; + + ball + + + + każdy przedmiot o kształcie zbliżonym do kuli (1.1) + + ball + + + + (medycyna, medyczny) rodzaj laski do wysokości pachy ułatwiająca chodzenie inwalidzie; + + crutch + + + + (sport, sportowy) sprzęt lekkoatletyczny używany w konkurencji pchnięcia kulą; + + shot + + + + (wojskowość, wojskowy) pocisk z broni palnej + + shot + + +
+ +
+ kula ziemska +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) glob ziemski + + the globe + + +
+ +
+ kulawy + kuˈlavɨ +
+ + adj + + + utykający na nogę + + lame + + +
+ +
+ kulig + ˈkulʲik +
+ + n + + + (książkowy) (dawniej, dawny) zabawa zapustna połączona z objeżdżaniem na saniach domów sąsiedzkich, później także kawalkada sań jadących dla zabawy; (zobacz) też kulig w Encyklopedii staropolskiej; + + sleigh ride + sleighing party + + +
+ +
+ kulik + ˈkulʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Numenius, rodzaj dużego i cętkowanego, eurazjatyckiego ptaka z długim dziobem, z rodziny bekasowatych + + curlew + + +
+ +
+ kulinarny + ˌkulʲĩˈnarnɨ +
+ + adj + + + taki, który dotyczy gotowania, kulinariów, gastronomii, przygotowywania potraw + + culinary + + +
+ +
+ kulochwyt +
+ + n + + + wał osłaniający strzelnicę + + butt + + +
+ +
+ kulomb + ˈkulɔ̃mp +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) jednostka ładunku elektrycznego w układzie SI, oznaczana symbolem C; + + coulomb + + +
+ +
+ kulometr + kuˈlɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) urządzenie do pomiaru ładunku elektrycznego + + voltameter + + +
+ +
+ kulomiot + kuˈlɔ̃mʲjɔt +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba uprawiająca pchnięcie kulą + + shot putter + + +
+ +
+ kulon + ˈkulɔ̃n +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Burhinus oedicnemus, średni eurazjatycki i afrykański ptak wędrowny o dużych, żółtych oczach; + + Stone Curlew + + + + (ornitologia, ornitologiczny) ogólnie ptak z rodziny o tej nazwie (Burhinidae); + + stone-curlew + thick-knee + + +
+ +
+ kuloodporny +
+ + adj + + + taki, który jest odporny na przebicie kulą z broni palnej + + bulletproof + bullet-proof + + +
+ +
+ kulszowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący okolic kulszy + + sciatic + + +
+ +
+ kult + kult +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zachowania o charakterze religijnym skupione na bóstwie, innej istocie lub przedmiocie; + + cult + + + + (przenośnie, przenośnia) opowiadanie się za jakąś wartością, przekonaniem + + cult + + +
+ +
+ kultowy +
+ + adj + + + związany z kultem, dotyczący kultu + + cult + + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który cieszy się dużą popularnością w określonej grupie społecznej + + cult + + +
+ +
+ kultura + kulˈtura +
+ + n + + + całokształt dorobku materialnego i duchowego danej społeczności lub całej ludzkości + + culture + + +
+ +
+ kultura masowa +
+ + n + + + odmianą kultury, której podstawowym celem jest zaspokojenie potrzeb i gustów masowej publiczności; + + popular culture + + +
+ +
+ kulturalny + ˌkultuˈralnɨ +
+ + adj + + + dotyczący kultury, szerzący kulturę + + cultural + + + + taki, który odznacza się kulturą, wykształceniem, dobrym wychowaniem + + well-mannered + + +
+ +
+ kulturowo + ˌkultuˈrɔvɔ +
+ + adv + + + od kulturowy + + culturally + + +
+ +
+ kulturowy + ˌkultuˈrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący kultury + + culture + + +
+ +
+ kultywar + kulˈtɨvar +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) odmiana uprawna rośliny wybrana z uwagi na szczególne właściwości; + + cultivar + + +
+ +
+ kum + kũm +
+ + interjection + + + (wyraz dźwiękonaśladowczy, onomatopeja) imitacja dźwięku wydawanego przez żabę + + ribbit + + +
+ +
+ kumak nizinny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Bombina bombina, gatunek płaza bezogonowego z rodziny kumakowatych; + + European fire-bellied toad + + +
+ +
+ kumbryjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język kumbryjski; + + Cumbric + + +
+ +
+ kumin + ˈkũmʲĩn +
+ + n + + + (spożywczy) przyprawa z nasion kminu rzymskiego + + cumin + + +
+ +
+ kumkwat + ˈkũmkfat +
+ + n + + + mały, pomarańczowy, słodko-kwaśny owoc tej rośliny + + cumquat + kumquat + + +
+ +
+ kumpel + ˈkũmpɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kolega, przyjaciel + + buddy + pal + + +
+ +
+ kumulacja +
+ + n + + + nagromadzenie / skupienie się czegoś w jednym miejscu; (także, też) sumowanie działań, doświadczeń itp. + + accumulation + cumulation + + +
+ +
+ kumulować + ˌkũmuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + gromadzić, zbierać elementy + + cumulate + + +
+ +
+ kumycki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język kumycki + + Kumyk + + +
+ +
+ kumys + ˈkũmɨs +
+ + n + + + (kulinaria) (etnografia, etnograficzny) napój alkoholowy otrzymywany z mleka klaczy lub oślicy poddanego fermentacji, popularny w Azji; + + koumiss + kumis + + +
+ +
+ kuna + ˈkũna +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny łasicowatych (Martes), zwyczajowo także ssak należący do tego rodzaju; + + marten + + +
+ +
+ kundalini +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) w filozofii i mistyce hinduskiej: energia, która spoczywa u podstawy kręgosłupa + + kundalini + + +
+ +
+ kundel + ˈkũndɛl +
+ + n + + + pies nie zaliczany do żadnej z ras psów + + cur + mongrel + mutt + bitzer + random-bred dog + tyke + + +
+ +
+ kungur + ˈkũŋɡur +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) czwarty, najmłodszy wiek cisuralu (wczesnego permu), trwający 275,6 – 270,6 milionów lat temu; + + Kungurian + + +
+ +
+ kunktatorstwo + ˌkũŋktaˈtɔrstfɔ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) świadome zwlekanie ze zrobieniem czegoś, co nie jest przyjemne + + procrastination + + +
+ +
+ kunsztowny + kũw̃ˈʃtɔvnɨ +
+ + adj + + + wytwornie ozdobiony, wykonany misternie, po mistrzowsku + + elaborate + + +
+ +
+ kuoka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę, torbacz z gatunku kuoka krótkoogonowa, Setonix brachyurus + + quokka + + +
+ +
+ kuoka krótkoogonowa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Setonix brachyurus, gatunek zwierzęcia z monotypowego rodzaju kuoka, Setonix + + quokka + + +
+ +
+ kupa + ˈkupa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dużo czegoś lub kogoś, masa + + a whole lot + + +
+ +
+ kupaż + ˈkupaʃ +
+ + n + + + (spożywczy) mieszanie różnych rodzajów wina w celu otrzymania napoju o pożądanych właściwościach + + coupage + + +
+ +
+ kupiec + ˈkupʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + ktoś, kto coś kupuje + + buyer + purchaser + + + + ktoś, kto trudni się handlem, właściciel sklepu, przedsiębiorstwa handlowego + + merchant + dealer + shopkeeper + tradesman + + +
+ +
+ kupić kota w worku + ˈkupʲiʨ̑ ˈkɔta ˈv‿ːɔrku +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) kupić coś bez obejrzenia, bez sprawdzenia + + buy a pig in a poke + + +
+ +
+ kuplet + ˈkuplɛt +
+ + n + + + (książkowy) zwrotka satyrycznej piosenki o aktualnej treści + + couplet + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) część ronda między kolejnymi wystąpieniami refrenu + + couplet + + +
+ +
+ kupno + ˈkupnɔ +
+ + n + + + nabywanie czegoś + + purchase + + +
+ +
+ kupny + ˈkupnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) ze sklepu + + bought + venal + + +
+ +
+ kupować + kuˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) dać się oszukać, uznawszy coś za prawdę + + buy + + + + nabywać coś w zamian za jakąś sumę pieniędzy + + buy + purchase + + +
+ +
+ kupować kota w worku + kuˈpɔvaʨ̑ ˈkɔta ˈv‿ːɔrku +
+ + v + + + kupować bez dokładnego sprawdzenia, bez obejrzenia, bez kontroli, w ciemno + + buy a pig in a poke + + +
+ +
+ kupryt + ˈkuprɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, tlenek miedzi; ruda miedzi; + + cuprite + + +
+ +
+ kura + ˈkura +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (rolnictwo, rolniczy) ptak hodowany dla mięsa i jaj; + + hen + + +
+ +
+ kuracja + kuˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + szereg stosownie dobranych środków i zabiegów leczniczych lub farmaceutycznych dla poprawienia stanu zdrowia i urody + + cure + treatment + + +
+ +
+ kurak + ˈkurak +
+ + n + + + młody kogut, kurczak + + chicken + + + + zwykle w lm: rząd ptaków odznaczających się krępą budową, silnymi nogami do rozgrzebywania gleby; + + gallinacean + + +
+ +
+ kurator sądowy +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba wyznaczona przez sąd do sprawowania nadzoru nad kimś i realizacją przez niego orzeczeń; + + parole officer + probation officer + + +
+ +
+ kurcz +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) bezwiedne nadmierne skurcze mięśni poprzecznie prążkowanych lub gładkich, występujące pod wpływem działania różnych bodźców i często powodujące uczucie bólu; + + spasm + + +
+ +
+ kurczak + ˈkurʧ̑ak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) większe kurczę (pisklę kury) + + chicken + + + + (kulinaria) mięso z kurczaka (1.1) + + chicken + + +
+ +
+ kurczyć +
+ + v + + + zmniejszać przez ściąganie, podkulanie + + contract + shrink + + +
+ +
+ kurczę + ˈkurʧ̑ɛ +
+ + interjection + + + …wyrażający zdziwienie, zaskoczenie + + darn + darn it + + +
+ +
+ kurczę + ˈkurʧ̑ɛ +
+ + n + + + pisklę kury + + chicken + + +
+ +
+ kurdupel + kurˈdupɛl +
+ + n + + + (pospolicie) (pogardliwie) ktoś bardzo niski, krępy, przysadzisty + + shorty + + +
+ +
+ kurdyjski + kurˈdɨjsʲci +
+ + adj + + + dotyczący / pochodzący z ludu Kurdów + + Kurdish + + +
+ +
+ kurdyjski + kurˈdɨjsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Kurdów + + Kurdish + + +
+ +
+ kurdystański +
+ + adj + + + związany z Kurdystanem, dotyczący Kurdystanu + + Kurdistani + + +
+ +
+ kurek + ˈkurɛk +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (etnografia, etnograficzny) atrapa koguta wykorzystywane w zwyczajach ludowych, zabawach strzeleckich, łopoczące na dachu + + weathercock + + + + (technologia, technika, techniczny) element zamykający lub otwierający przepływ substancji + + tap + + + + (wojskowość, wojskowy) element powodujący odpalenie pocisku wskutek uderzenia iglicą; + + cock + hammer + + +
+ +
+ kurewka +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (zdrobniale) od: kurwa + + whoreling + + +
+ +
+ kurewski + kuˈrɛfsʲci +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) właściwy prostytutkom lub kobietom rozwiązłym, charakterystyczny dla nich + + whorish + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zły, wstrętny, podły + + lousy + + +
+ +
+ kurewstwo + kuˈrɛfstfɔ +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) prostytucja lub rozwiązłość seksualna + + whoredom + + +
+ +
+ kurhan + ˈkurxãn +
+ + n + + + (archeologia, archeologiczny) rodzaj mogiły w kształcie kopca; + + kurgan + + +
+ +
+ kuria +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) budynek posiedzeń senatu w starożytnym Rzymie; + + curia + + + + (historia, historyczny, historycznie) jednostka podziału obywateli w starożytnym Rzymie; + + curia + + + + (kościelny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) instytucja administracyjna zarządzająca diecezją, na której czele stoi ordynariusz; + + curia + + + + (kościelny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) instytucja administracyjna zarządzająca prowincją zakonną, na której czele stoi przełożony prowincjalny; + + curia + + +
+ +
+ kurier + ˈkurʲjɛr +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) osoba szybko dostarczająca przesyłki lub wiadomości; + + courier + + +
+ +
+ kuriozalny + ˌkurʲjɔˈzalnɨ +
+ + adj + + + wyjątkowo osobliwy, budzący zdumienie swoją niezwykłością lub dziwacznością + + bizarre + curious + peculiar + + +
+ +
+ kurka + ˈkurka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (mikologia, mikologiczny) pieprznik jadalny (Cantharellus cibarius), gatunek grzyba jadalnego; + + cantharellus + + +
+ +
+ kurka wodna + ˈkurka ˈvɔdna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Gallinula chloropus, pospolity, wystęujący na całym świecie, ptak wodny z rodziny chruścieli, w Polsce chroniony; + + common moorhen + + +
+ +
+ kurkuma + kurˈkũma +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (botanika, botaniczny) Curcuma, ostryż, ostryż długi + + turmeric + + +
+ +
+ kurmandżi +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy irańskiej, tworzący wraz z sorani oraz kilkoma innymi pokrewnymi językami i dialektami tzw. makrojęzyk kurdyjski; + + Kurmanji + + +
+ +
+ kurnik + ˈkurʲɲik +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) pomieszczenie gospodarcze dla kur; + + henhouse + chicken coop + hen-coop + + +
+ +
+ kurny + ˈkurnɨ +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) (o budynku, pomieszczeniu, piecu) dymny, dymiący (bo pozbawiony komina) + + chimneyless + + +
+ +
+ kuropatwa + ˌkurɔˈpatfa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Perdix perdix, polny ptak łowny, żywiący się m.in. stonką ziemniaczaną; + + partridge + hun + + +
+ +
+ kurowate +
+ + n + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Phasianidae, rodzina ptaków z rzędu grzebiących; + + Fasanenartigen + + +
+ +
+ kurs + kurs +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) cena walut, akcji itp.; zmiana tej ceny w czasie + + rate + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) kierunek ruchu statku, także samolotu; trasa takiego ruchu + + course + + + + cykl lekcji, tekstów, audycji itp. służący zdobyciu wiedzy na jakiś temat + + course + + +
+ +
+ kursor + ˈkursɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wskaźnik na ekranie monitora komputerowego wyznaczający miejsce wpisywania znaków z klawiatury + + cursor + + + + (informatyka, informatyczny) wskaźnik na ekranie monitora komputerowego poruszający się wraz z ruchami myszy komputerowej; + + cursor + + +
+ +
+ kursować +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) przemieszczać się pospiesznie tam i z powrotem + + run + + + + być w obiegu + + be in circulation + + + + przebywać regularnie określoną trasę + + run + ply + shuttle + + +
+ +
+ kursywa +
+ + n + + + (poligrafia) pochylone pismo drukarskie, naśladujące pismo odręczne + + italics + + +
+ +
+ kurtka + ˈkurtka +
+ + n + + + (krawiectwo) krótkie okrycie wierzchnie; + + jacket + coat + + +
+ +
+ kurtyna + kurˈtɨ̃na +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) zasłona oddzielająca scenę od widowni + + curtain + + +
+ +
+ kurtyzana + ˌkurtɨˈzãna +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) lub (literacko) (eufemistycznie) prostytutka + + courtesan + + +
+ +
+ kurwa + ˈkurva +
+ + interjection + + + (wulgarnie, wulgaryzm) …powtarzany jako przekleństwo, w mowie potocznej często jako przerywnik w zdaniu + + fuck + + +
+ +
+ kurwa + ˈkurva +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (pogardliwie) do kobiety / o kobiecie + + bitch + whore + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) prostytutka + + whore + bitch + + +
+ +
+ kurwić + ˈkurvʲiʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) prostytuować się + + whore around + + +
+ +
+ kurz + kuʃ +
+ + n + + + pył powstały ze sproszkowanych ziarenek piasku, ziemi itp. + + dust + + +
+ +
+ kurzawka + kuˈʒafka +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drobnoziarniste piaski lub mułki, przesycone wodą i łatwo ulegające upłynnieniu; + + quicksand + + + + gatunek grzyba z rodziny pieczarkowatych; + + puffball + + +
+ +
+ kusiciel +
+ + n + + + ten, kto kusi + + tempter + + +
+ +
+ kusić + ˈkuɕiʨ̑ +
+ + v + + + wystawiać na pokusę + + tempt + + +
+ +
+ kuskus + ˈkuskus +
+ + n + + + tradycyjny produkt spożywczy wywodzący się z krajów Maghrebu łączący cechy makaronu i kaszy; + + couscous + + +
+ +
+ kustosz + ˈkustɔʃ +
+ + n + + + opiekun zbiorów muzealnych lub bibliotecznych; kierownik działu + + keeper + + +
+ +
+ kusza + ˈkuʃa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) broń miotająca bełty, rodzaj żelaznego łuku z kolbą i spustem oraz mechanizmem napinającym; + + crossbow + arcubalist + + +
+ +
+ kusznik + ˈkuʃʲɲik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz uzbrojony w kuszę, strzelający z kuszy; + + crossbowman + + +
+ +
+ kuter + ˈkutɛr +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) typ statku żaglowego mający jeden maszt, oraz kilka żagli przednich – sztaksli; + + cutter + + + + (spożywczy) maszyna służąca do rozdrabniania i emulgowania mięsa wraz z dodatkami; + + cutter + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) mały statek rybacki o długości do ok. 25 metrów; + + cutter + + +
+ +
+ kutner + ˈkutnɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) u niektórych roślin: gęsty meszek pokrywający powierzchnię łodygi, liści lub owoców; + + tomentose + + +
+ +
+ kuwejcki + kuˈvɛjʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Kuwejt + + Kuwaiti + + +
+ +
+ kuzyn + ˈkuzɨ̃n +
+ + n + + + syn wujka / stryjka lub cioci / wujenki / stryjenki + + cousin + + +
+ +
+ kuzynka + kuˈzɨ̃nka +
+ + n + + + córka wujka/stryjka lub cioci/wujenki/stryjenki + + cousin + + +
+ +
+ kuć + kuʨ̑ +
+ + v + + + bić młotkiem metal nadając mu kształt + + forge + + +
+ +
+ kuć żelazo, póki gorące + ˈkuʥ̑ ʒɛˈlazɔ ˈpuci ɡɔˈrɔ̃nʦ̑ɛ +
+ + proverb + + + robić coś wykorzystując sprzyjające okoliczności; próbować zdążyć ze swoim celem póki jest to możliwe + + make hay while the sun shines + strike while the iron is hot + + +
+ +
+ kułak +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (pogardliwie) majętny chłop tępiony przez władzę radziecką; + + kulak + + +
+ +
+ kuśnierz +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik zajmujący się szyciem odzieży, galanterii ze skóry oraz futra + + furrier + + +
+ +
+ kuźnia + ˈkuʑɲa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) dom z warsztatem kowala + + blacksmith shop + + + + (technologia, technika, techniczny) wydział fabryki, w którym wykonuje się kucie + + forge + + + + warsztat kowala; + + forge + smithy + + +
+ +
+ kwadra + ˈkfadra +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) faza księżyca, podczas której widać połowę jego tarczy + + quarter + + +
+ +
+ kwadrans + ˈkfadrãw̃s +
+ + n + + + (numizmatyka, numizmatyczny) miedziana moneta w starożytnym Rzymie + + quadrans + + + + czwarta część godziny, 15 minut + + quarter + + +
+ +
+ kwadrat + ˈkfadrat +
+ + n + + + (geometria) figura geometryczna, czworokąt foremny; + + square + + + + (matematyka, matematyczny) wynik potęgowania stopnia drugiego jakiejś liczby; + + square + second power + + +
+ +
+ kwadratowy + ˌkfadraˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) o pierwiastku: drugiego stopnia + + square + quadratic + + +
+ +
+ kwadratura koła + ˌkfadraˈtura ˈkɔwa +
+ + n + + + (geometria) jeden ze starożytnych, nie mających rozwiązania problemów matematyki greckiej, polegający na skonstruowaniu kwadratu, którego pole równe jest polu danego koła, przy użyciu wyłącznie cyrkla i linijki bez podziałki; + + squaring the circle + + +
+ +
+ kwadrycykl + kfaˈdrɨʦ̑ɨkl̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rower z czterema kołami; + + quadricycle + + +
+ +
+ kwadryga + kfaˈdrɨɡa +
+ + n + + + rzymski wóz dwukołowy, zaprzężony w cztery konie obok siebie; + + quadriga + + +
+ +
+ kwadrylion + kfaˈdrɨlʲjɔ̃n +
+ + n + + + liczba o wartości: 1 000 000 000 000 000 000 000 000 = 1024; + + septillion + quadrillion + + +
+ +
+ kwalifikacja + ˌkfalʲifʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) zaliczenie do określonej kategorii + + qualification + + +
+ +
+ kwalifikowalny + ˌkfalʲifʲikɔˈvalnɨ +
+ + adj + + + (administracja) możliwy do zaakwalifikowania, do zaakceptowania + + eligible + + +
+ +
+ kwant + kfãnt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) najmniejsza porcja o jaką może zmienić się wielkość fizyczna; + + quantum + + +
+ +
+ kwantowy + kfãnˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) nie dający się opisać na gruncie samej mechaniki newtonowskiej i teorii względności + + quantum + + +
+ +
+ kwantowy laser kaskadowy + kfãnˈtɔvɨ ˈlasɛr ˌkaskaˈdɔvɨ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) unipolarny laser półprzewodnikowy, emitujący promieniowanie w zakresie średniej i dalekiej podczerwieni; + + QC laser + QCL + quantum cascade laser + quantum-cascade laser + + +
+ +
+ kwarantanna +
+ + n + + + przymusowe odosobnienie osób, zwierząt i rzeczy przybyłych z miejsc objętych epidemią + + quarantine + + +
+ +
+ kwarc + kfarʦ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał zbudowany głównie z dwutlenku krzemu występujący w wielu odmianach i kolorach; + + quartz + + +
+ +
+ kwarcowe kocie oko + kfarˈʦ̑ɔvɛ ˈkɔʨ̑ɛ ˈɔkɔ +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana kwarcu; + + quartz eye + + +
+ +
+ kwark + kfark +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna, składnik m.in. protonów i neutronów; + + quark + + +
+ +
+ kwartalnik + kfarˈtalʲɲik +
+ + n + + + czasopismo periodyczne ukazujące się co kwartał + + quarterly + + +
+ +
+ kwartał + ˈkfartaw +
+ + n + + + część miasta, czworokąt utworzony przez cztery przecinające się ulice + + block + + + + trzy miesiące, czwarta część roku + + quarter + trimester + + +
+ +
+ kwartet + ˈkfartɛt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zespół czterech muzyków + + quartet + + +
+ +
+ kwas + kfas +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, składający się z wodoru i reszty kwasowej; + + acid + + + + (slangowo) narkotyk LSD + + acid + + +
+ +
+ kwas abietynowy + ˈkfas ˌabʲjɛtɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy kwasów żywicznych, żółte ciało stałe występujące naturalnie w żywicach drzew iglastych, głównie jodły, używany do produkcji lakierów, pokostów i mydeł; + + abietic acid + + +
+ +
+ kwas akrylowy + ˈkfas ˌakrɨˈlɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, najprostszy nienasycony kwas karboksylowy, stosowany do produkcji tworzyw sztucznych i żywic akrylowych; + + acrylic acid + + +
+ +
+ kwas arsenawy + ˈkfas ˌarsɛ̃ˈnavɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny będący kwasem arsenu o wzorze As(OH)3; + + arsenious acid + arsenous acid + arsorous acid + + +
+ +
+ kwas arsenowy + ˈkfas ˌarsɛ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny będący kwasem arsenu o wzorze AsO(OH)3; + + arsenic acid + arsoric acid + + +
+ +
+ kwas arsonawy + ˈkfas ˌarsɔ̃nˈavɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) arsenoorganiczna pochodna kwasu arsonawego (1.1) o wzorze ogólnym RAs(OH)2; + + arsonous acid + + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny będący kwasem arsenu o wzorze HAs(OH)2 + + arsonous acid + + +
+ +
+ kwas arsonowy + ˈkfas ˌarsɔ̃nˈɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) arsenoorganiczna pochodna kwasu arsonowego (1.1) o wzorze ogólnym RAsO(OH)2; + + arsonic acid + + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny będący kwasem arsenu o wzorze HAsO(OH)2 + + arsonic acid + + +
+ +
+ kwas arsynawy + ˈkfas ˌarsɨ̃ˈnavɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) arsenoorganiczna pochodna kwasu arsynawego (1.1) o wzorze ogólnym R2As(OH); + + arsinous acid + + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny będący kwasem arsenu o wzorze H2As(OH) + + arsinous acid + + +
+ +
+ kwas arsynowy + ˈkfas ˌarsɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) arsenoorganiczna pochodna kwasu arsynowego (1.1) o wzorze ogólnym R2AsO(OH); + + arsinic acid + + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny będący kwasem arsenu o wzorze H2AsO(OH) + + arsinic acid + + +
+ +
+ kwas askorbinowy + ˈkfas ˌaskɔrbʲĩˈnɔvɨ +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) rozpuszczalny w wodzie związek organiczny stosowany jako środek zwiększający odporność organizmu; + + ascorbic acid + + +
+ +
+ kwas azelainowy +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny z grupy kwasów dikarboksylowych o działaniu przeciwbakteryjnym, przeciwzapalnym i w mniejszym stopniu złuszczającym; + + azelaic acid + + +
+ +
+ kwas azotowy + ˈkfas ˌazɔˈtɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, silny kwas o wzorze HNO3 + + nitric acid + + +
+ +
+ kwas chlebowy +
+ + n + + + (kulinaria) bezalkoholowy napój otrzymywany przez fermentację chleba lub słodu zbożowego; + + kvass + + +
+ +
+ kwas chlorogenowy + ˈkfas ˌxlɔrɔɡɛ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) ester kwasu kawowego i kwasu chinowego, naturalny przeciwutleniacz występujący w roślinach, głównie w zielonych liściach i owocach, m.in. kawowca, głogu, w karczochach i pokrzywie; + + chlorogenic acid + + +
+ +
+ kwas deoksyrybonukleinowy +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) kwas biorący udział w biosyntezie białka i przenoszeniu cech dziedzicznych + + deoxyribonucleic acid + + +
+ +
+ kwas domoikowy + ˈkfaz ˌdɔ̃mɔ<sup>j</sup>iˈkɔvɨ +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek organiczny, aminokwas wytwarzany przez morskie mięczaki i okrzemki, neurotoksyna; + + domoic acid + + +
+ +
+ kwas foliowy + ˈkfas fɔˈlʲjɔvɨ +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) witamina z grupy B; + + folic acid + + +
+ +
+ kwas gentyzynowy + ˈkfaz ˌɡɛ̃ntɨzɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, pochodna kwasu benzoesowego, występuje w goryczce; + + 2 + 5 di- hydroxy- benzoic acid + 5 hydroxy- salicylic acid + carboxy- hydroquinone + gentisic acid + + +
+ +
+ kwas hialuronowy +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek wiążący wodę w skórze właściwej, glikozoaminoglikan występujący we wszystkich organizmach żywych, należący do najliczniejszej grupy związków mających identyczną budowę chemiczną tak u bakterii, jak i człowieka; + + hyaluronic acid + hyaluronate + + +
+ +
+ kwas krotonowy + ˈkfas ˌkrɔtɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy kwasów karboksylowych; + + crotonic acid + + +
+ +
+ kwas mlekowy + ˈkfas mlɛˈkɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny hydroksykwas, obecny w skwaśniałym mleku, powstający w mięśniach w trakcie intensywnego wysiłku fizycznego, kiedy dochodzi do procesu beztlenowej glikolizy; + + lactic acid + milk acid + + +
+ +
+ kwas mrówkowy + ˈkfas mrufˈkɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, najprostszy kwas karboksylowy, silnie żrący i redukujący; + + formic acid + + +
+ +
+ kwas octowy + ˈkfas ɔʦ̑ˈtɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) bezbarwny i ciekły lub skrystalizowany związek organiczny o wzorze sumarycznym CH3COOH; + + acetic acid + + +
+ +
+ kwas ruberytrynowy + ˈkfas ˌrubɛrɨtrɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy glikozydów wyizolowany z korzeni marzany barwierskiej, wykorzystywany do otrzymywania czerwonego barwnika alizaryny; + + 1 hydroxy- 2 3 + 1 hydroxy- 2 oxy- 9 + 10 anthracene- di- -one + 10 di- -one + 3 R + 4 + + +
+ +
+ kwas salicylowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny o właściwościach bakteriobójczych, stosowany do produkcji kwasu acetylosalicylowego (aspiryny); + + 2-hydroxybenzoic acid + o-hydroxybenzoic acid + salicylic acid + + +
+ +
+ kwas siarkowy + ˈkfasʲ ɕarˈkɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) bezbarwny, bezwonny i żrący tlenowy kwas nieorganiczny, związek siarki sześciowartościowej; + + sulfuric acid + sulphuric acid + + +
+ +
+ kwas syryngowy + ˈkfas ˌːɨrɨ̃ŋˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) naturalnie występujący związek organiczny, pochodna kwasu galusowego o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwutleniającym, wykorzystywana w syntezie chemicznej oraz w badaniach archeologicznych; + + cedar acid + syringic acid + + +
+ +
+ kwas węglowy + ˈkfaz vɛ̃ŋɡˈlɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny z grupy nieorganicznych kwasów tlenowych, słaby kwas występujący jedynie w wodnych roztworach dwutlenku węgla, służący do produkcji napojów gazowanych; + + carbonic acid + + +
+ +
+ kwasica metaboliczna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej, w którym pH krwi spada poniżej 7,35; + + metabolic acidosis + + +
+ +
+ kwasić + ˈkfaɕiʨ̑ +
+ + v + + + dodawać do czegoś kwasu, zmieniać odczyn na kwaśny + + acidify + + + + poddawać żywność fermentacji mlekowej + + pickle + + +
+ +
+ kwasomierz +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) urządzenie mierzące zawartość kwasu w cieczy; + + acidimeter + + +
+ +
+ kwasooporność +
+ + n + + + cecha tego, co jest kwasooporne + + acid-fastness + + +
+ +
+ kwasooporny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) odporny na działanie kwasów + + acid-fast + + +
+ +
+ kwaszonka + kfaˈʃɔ̃nka +
+ + n + + + marynata z produktów spożywczych powstała w wyniku fermentacji mlekowej + + pickle + + +
+ +
+ kwatera + kfaˈtɛra +
+ + n + + + mieszkanie lub inne pomieszczenie wynajmowane lub zajęte na pobyt czasowy + + lodgings + + +
+ +
+ kwazar + ˈkfazar +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) bardzo odległe ciało niebieskie emitujące promieniowanie elektromagnetyczne o ogromnej mocy, oglądane przez teleskop wygląda jak gwiazda; + + quasar + + +
+ +
+ kwaśny + ˈkfaɕnɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) mający właściwości kwasu + + acid + sour + + + + (przenośnie, przenośnia) pokazujący niezadowolenie + + wry + + + + mający cierpki smak + + sour + acid + + +
+ +
+ kwesta +
+ + n + + + zbiórka datków na różne cele + + collection + fund-raising + fundraising + + +
+ +
+ kwestarz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (przestarzałe, przestarzały) zakonnik prowadzący osobiście zbiórkę darów dla klasztoru + + quaestor + questor + + +
+ +
+ kwestia + ˈkfɛstʲja +
+ + n + + + motyw postępowania + + matter + + + + warunek, którego spełnienie jest potrzebne do rozwiązania problemu + + matter + + + + problem wymagający rozważenia lub rozwiązania + + problem + + +
+ +
+ kwestionariusz +
+ + n + + + arkusz zawierający szereg pytań dotyczących konkretnego zagadnienia + + questionnaire + entry form + questionary + + +
+ +
+ kwestionować + ˌkfɛstʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zaprzeczać czemuś, wątpić w słuszność czegoś + + question + + +
+ +
+ kwestura +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) dział finansowo-księgowy na wyższej uczelni + + bursarship + bursary + + +
+ +
+ kwiaciarnia + kfʲjäˈʨ̑arʲɲa +
+ + n + + + (handel, handlowy) sklep z kwiatami + + flower shop + florist's + + +
+ +
+ kwiat + kfʲjat +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) organ roślin nasiennych, w którym wykształcają się wyspecjalizowane elementy służące do rozmnażania + + flower + bloom + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) kwitnąca roślina ozdobna + + flower + bloom + + + + (potocznie, potoczny) roślina doniczkowa + + plant + flower + + +
+ +
+ kwiatostan + kfʲjaˈtɔstãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) zgrupowanie kwiatów na jednym pędzie rośliny; + + inflorescence + + +
+ +
+ kwiczeć + ˈkfʲiʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + o człowieku: wydawać ostre dźwięki, o wysokim tonie + + squeal + squeak + + + + o świni: wydawać charakterystyczny głos + + oink + squeak + + +
+ +
+ kwiczoł + ˈkfʲiʧ̑ɔw +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki europejski ptak wędrowny; + + fieldfare + + +
+ +
+ kwiecie + ˈkfʲjɛ̇ʨ̑ɛ +
+ + n + + + (książkowy) kwiaty (szczególnie w odniesieniu do ich dużej ilości, wielości, intensywności barw lub zapachów) + + blossom + + +
+ +
+ kwiecień + ˈkfʲjɛ̇ʨ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + czwarty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); + + April + + +
+ +
+ kwiecisty +
+ + adj + + + o sposobie wypowiedzi: bogaty w ozdobniki, wyszukane formy wypowiedzi + + flowery + florid + aureate + flowerful + ornate + + + + ozdobiony kolorowym wzorem kwiatowym + + flowery + + + + pokryty licznymi kwiatami + + blossomy + flowerful + + +
+ +
+ kwietnik + ˈkfʲjɛtʲɲik +
+ + n + + + pojemnik do sadzenia w nim kwiatów + + jardiniere + + + + teren obsadzony kwiatami; + + flowerbed + + + + zestaw półeczek z podstawkami na kwiaty + + plant stand + + + + (zoologia, zoologiczny) pająk z gatunku (1.1) + + flower crab spider + flower spider + goldenrod crab spider + + +
+ +
+ kwietyzm +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nurt kładący nacisk na kontemplowanie i modlitwę; + + quietism + + +
+ +
+ kwinkwerma +
+ + n + + + (starożytność) (marynarka) rzymska galera o prawdopodobnie dwóch lub trzech rzędach wioseł, a każde z nich obsługiwane było przez pięciu wioślarzy; + + quinquereme + + +
+ +
+ kwintal + ˈkfʲĩntal +
+ + n + + + jednostka masy równa 100 kg, stosowana w obrocie rolniczym; + + quintal + decitonne + + +
+ +
+ kwintesencja + ˌkfʲĩntɛˈsɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + elementy najważniejsze dla jakiejś sprawy; istota rzeczy + + quintessence + + +
+ +
+ kwintylion + kfʲĩnˈtɨlʲjɔ̃n +
+ + n + + + liczba 1030; + + nonillion + quintillion + + +
+ +
+ kwit +
+ + n + + + pisemny dowód otrzymania czegoś lub zaświadczenie upoważniające do odbioru czegoś + + receipt + + +
+ +
+ kwitnąć + ˈkfʲitnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (botanika, botaniczny) rozwijać i wydawać kwiaty + + bloom + flourish + + +
+ +
+ kwoka + ˈkfɔka +
+ + n + + + kura będąca w okresie lęgowym + + brood hen + + +
+ +
+ kworum + ˈkfɔrũm +
+ + n + + + liczba uczestników niezbędna do obradowania i podejmowania prawomocnych decyzji + + quorum + + +
+ +
+ kwota + ˈkfɔta +
+ + n + + + ilość pieniędzy bądź innych dóbr materialnych + + amount + + +
+ +
+ kynologia + ˌkɨ̃nɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o psach; + + cynology + + +
+ +
+ kószka + ˈkuʃka +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) pleciony ze słomy kosz, używany jako ul dla pszczół + + bee skep + + +
+ +
+ kółko + ˈkuwkɔ +
+ + n + + + (zdrobniale) od: koło + + circle + circlet + + +
+ +
+ kółko i krzyżyk + ˈkuwkɔ i‿ˈkʃɨʒɨk +
+ + n + + + popularna gra strategiczna, w której gracze, wykonujący ruchy na zmianę, dążą do objęcia trzech pól planszy w jednej linii przy jednoczesnym uniemożliwieniu tego samego przeciwnikowi; + + tic-tac-toe + + +
+ +
+ kądziel +
+ + n + + + (włókiennictwo) pęk włókien umocowany na krążku przęślicy lub kołowrotka; + + distaff + + +
+ +
+ kąkol + ˈkɔ̃ŋkɔl +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Agrostemma L., roślina z rodziny goździkowatych, pospolity chwast zbożowy o purpurowoliliowych kwiatach; + + cockle + + +
+ +
+ kąpać + ˈkɔ̃mpaʨ̑ +
+ + v + + + zanurzać się w wodzie lub oblewać się nią w celu umycia, relaksu bądź w celach leczniczych + + bath + bathe + have a bath + take a bath + + +
+ +
+ kąpiel + ˈkɔ̃mpʲjɛl +
+ + n + + + kąpanie kogoś, kąpanie się + + bath + + + + woda przygotowana do kąpania lub woda, do której się wchodzi + + bath + + + + (chemia, chemiczny) (technologia, technika, techniczny) roztwór przygotowany do zanurzenia w nim czegoś + + bath + + + + (chemia, chemiczny) (technologia, technika, techniczny) trzymanie czegoś w specjalnie przygotowanym roztworze dla wywołania pożądanej reakcji + + bath + + +
+ +
+ kąpielowy + ˌkɔ̃mpʲjɛˈlɔvɨ +
+ + adj + + + związany z kąpielą, dotyczący kąpieli + + bath + bathing + + +
+ +
+ kąpielówki + ˌkɔ̃mpʲjɛˈlufʲci +
+ + n + + + krótkie spodenki męskie zakładane do kąpieli + + swimming trunks + speedos + + +
+ +
+ kąsać + ˈkɔ̃w̃saʨ̑ +
+ + v + + + kaleczyć ostrymi zębami lub żądłem + + bite + + +
+ +
+ kąt + kɔ̃nt +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) część płaszczyzny ograniczona dwiema półprostymi + + angle + + + + (przenośnie, przenośnia) punkt widzenia, aspekt + + point of view + + + + przestrzeń w okolicy styku dwóch prostopadłych ścian + + corner + + +
+ +
+ kąt dwuścienny + ˈkɔ̃nd ːvuˈɕʨ̑ɛ̃nːɨ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (geometria) kąt zawarty między dwiema półpłaszczyznami, posiadającymi wspólną krawędź; + + dihedral angle + + +
+ +
+ kąt prosty + ˈkɔ̃nt ˈprɔstɨ +
+ + n + + + (geometria) kąt równy 90 stopni; + + right angle + + +
+ +
+ kędzierzawy + ˌkɛ̃ɲʥ̑ɛˈʒavɨ +
+ + adj + + + o włosach kręcony, skręcony + + curly + fuzzy + + +
+ +
+ kędzior +
+ + n + + + pasmo kręconych włosów lub sierści + + curl + + +
+ +
+ kęs + kɛ̃w̃s +
+ + n + + + tyle jedzenia, ile zmieści się w ustach + + bite + mouthful + + +
+ +
+ kładka + ˈkwatka +
+ + n + + + most dla pieszych i rowerzystów + + footbridge + + + + prowizoryczny mostek + + footbridge + + + + przejście dla pieszych nad jezdnią lub torami + + overpass + + +
+ +
+ kłamać + ˈkwãmaʨ̑ +
+ + v + + + świadomie mówić nieprawdę + + lie + + +
+ +
+ kłamca + ˈkwãmʦ̑a +
+ + n + + + osoba płci męskiej, która kłamie + + liar + fibber + + +
+ +
+ kłamliwie +
+ + adj + + + w sposób kłamliwy + + falsely + untruthfully + + +
+ +
+ kłamstwo + ˈkwãmstfɔ +
+ + n + + + nieprawda powiedziana świadomie mająca na celu wprowadzenie kogoś w błąd; + + lie + + +
+ +
+ kłamstwo ma krótkie nogi + ˈkwãmstfɔ ˈma ˈkrutʲcɛ ˈnɔɟi +
+ + proverb + + + kłamstwo zawsze wyjdzie na jaw + + a lie has no legs + + +
+ +
+ kłamstwo oświęcimskie +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (historia, historyczny, historycznie) praktyka negowania holokaustu, upowszechnianie opinii, że znane fakty na temat Holocaustu są wyolbrzymione lub nieprawdziwe; + + Holocaust denial + + +
+ +
+ kłaść + kwaɕʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) przekonywać kogoś do seksu ze sobą + + lay + lay down + + + + sprawiać że ktoś się położy, lub pójdzie spać + + lay + lay down + + + + zmieniać pozycję przedmiotu na poziomą + + lay + lay down + + + + umieszczać coś w jakimś miejscu + + place + + + + zmieniać pozycję na leżącą + + lay + lay down + + +
+ +
+ kłoda pod nogi + ˈkwɔda pɔd‿ˈnɔɟi +
+ + n + + + przeszkoda, blokada, utrudnienie, problem + + stumbling block + + +
+ +
+ kłopot + ˈkwɔpɔt +
+ + n + + + przykra sytuacja, wymagająca reakcji + + problem + trouble + + +
+ +
+ kłopotliwy + ˌkwɔpɔˈtlʲivɨ +
+ + adj + + + sprawiający kłopot lub wprowadzający w zakłopotanie + + troublesome + bothersome + + +
+ +
+ kłos + kwɔs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) rodzaj kwiatostanu i owocostanu groniastego, występujący głównie u traw i zbóż; + + ear + spike + + +
+ +
+ kłosowiec + kwɔˈsɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Agastache, rodzaj roślin należących do rodziny jasnotowatych; + + agastache + + +
+ +
+ kłus + kwus +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) dwutaktowy chód konia; + + trot + + +
+ +
+ kłusować +
+ + v + + + (łowiectwo, łowiecki) nielegalnie polować na zwierzynę lub łowić ryby + + poach + + +
+ +
+ kłusownik + kwuˈsɔvʲɲik +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) człowiek zajmujący się kłusownictwem, nielegalnie polujący na zwierzęta + + poacher + + +
+ +
+ kłuć + kwuʨ̑ +
+ + v + + + (o owadach) żądlić + + sting + + + + przebijać coś czymś ostro zakończonym, spiczastym + + prick + + +
+ +
+ kłykcina +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) brodawkowaty wykwit skórny powstający w okolicy narządów rodnych i odbytu; + + genital wart + + +
+ +
+ kłócić + ˈkwuʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + toczyć spór, spierać się + + argue + + +
+ +
+ kłódka + ˈkwutka +
+ + n + + + przenośne urządzenie do zamykania w formie pałąka i sztabki z zamkiem; + + padlock + + +
+ +
+ kłódka miłości + ˈkwutka mʲiˈwɔɕʨ̑i +
+ + n + + + kłódka wieszana w miejscu publicznym, najczęściej na moście lub drzewie, jako symbol miłości zakochanej w sobie pary; + + love lock + love padlock + wish lock + + +
+ +
+ kłótliwy + kwuˈtlʲivɨ +
+ + adj + + + skłonny do kłótni + + cantankerous + quarrelsome + + +
+ +
+ kłótnia + ˈkwutʲɲa +
+ + n + + + brak zgody, ostra wymiana zdań, awantura + + quarrel + dispute + argument + row + + +
+ +
+ kłąb +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zespół mięśni, część dłoni u człowieka; + + thenar eminence + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (pszczelarstwo, pszczelarski) skupisko pszczół otaczające królową; + + cluster + + + + (zoologia, zoologiczny) miejsce między karkiem i grzbietem u dużych ssaków; + + withers + + + + zbite, obłe, splątane nagromadzenie czegoś + + skein + + +
+ +
+ kłąb rojowy +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) grono pszczół skupiających się po wyjściu roju poza ulem (np. na gałęzi) w celu odczekania, aż pszczoły zwiadowczynie znajdą miejsce na nowe gniazdo; + + cluster + swarm cluster + + +
+ +
+ kłącze + ˈkwɔ̃n͇ʧ̑ɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) pęd podziemny niektórych roślin, pełniący funkcję organu spichrzowego i przetrwalnikowego; + + rhizome + + + + (filozofia, filozoficzny) twór pozbawiony centrum i różny w każdym swoim punkcie + + rhizome + + +
+ +
+ kłębek + ˈkwɛ̃mbɛk +
+ + n + + + kręcące się drobiny zawieszone w powietrzu + + puff + wisp + + + + przędza (np. nić) zwinięty w kulkę + + ball + + +
+ +
+ kłębek nerwów + ˈkwɛ̃mbɛk ˈnɛrvuf +
+ + n + + + osoba bardzo nerwowa + + bundle of nerves + + +
+ +
+ kłębiasty +
+ + adj + + + (meteorologia, meteorologiczny) o kształcie kopulastym u góry, a prawie płaski u dołu + + cumulous + + + + kształtem przypominający kłąb + + billowy + + +
+ +
+ labarum +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) wojskowa, główna chorągiew rzymska, bogato zdobiona, wprowadzona przez cesarza Konstantyna Wielkiego + + labarum + + +
+ +
+ labializacja + ˌlabʲjalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zaokrąglenie warg występujące przy artykulacji niektórych głosek; + + labialization + labialisation + + +
+ +
+ labiedzić +
+ + v + + + płaczliwie narzekać + + complain + gripe + + +
+ +
+ labilny + laˈbʲilnɨ +
+ + adj + + + zmienny, niestały, niestabilny, chwiejny + + labile + + +
+ +
+ labirynt + laˈbʲirɨ̃nt +
+ + n + + + ciąg korytarzy, w którym trudno znaleźć wyjście; + + labyrinth + maze + + +
+ +
+ labiryntowy +
+ + adj + + + mający formę labiryntu; związany z labiryntem + + labyrinthine + mazy + + +
+ +
+ laboratorium + ˌlabɔraˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + pomieszczenie przeznaczone do przeprowadzania eksperymentów naukowych, analiz medycznych lub nadzorowania procesów technologicznych; + + laboratory + lab + + +
+ +
+ labrador + laˈbradɔr +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies rasy labrador retriever; + + labrador + + +
+ +
+ labrador retriever +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) popularna rasa psów aportujących wywodząca się z Nowej Fundlandii; + + Labrador retriever + + +
+ +
+ labradorski +
+ + adj + + + związany z Labradorem, dotyczący Labradoru + + Labradorian + + +
+ +
+ labrys + ˈlabrɨs +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) topór obosieczny używany na Krecie w drugim tysiącleciu p.n.e. jako broń i symbol religijny; + + labrys + + +
+ +
+ lada + ˈlada +
+ + n + + + rodzaj stołu lub blat w sklepach, służący do obsługi klientów, wydawania oraz prezentacji towaru + + counter + + +
+ +
+ lada + ˈlada +
+ + particle + + + jakikolwiek, małowartościowy + + any + + +
+ +
+ ladacznica + ˌladaʧ̑ʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) prostytutka lub kobieta mająca przygodne kontakty seksualne z mężczyznami + + harlot + strumpet + + +
+ +
+ laddu +
+ + n + + + (kulinaria) słodkie indyjskie kulki z purée z ciecierzycą, maczane w syropie, oblepione kawałkami migdałów i orzechów; + + laddu + + +
+ +
+ ladyboy +
+ + n + + + określenie transgenderycznego mężczyzny funkcjonującego w społeczeństwie Tajlandii + + ladyboy + + +
+ +
+ ladyn + ˈladɨ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi, młodszy wiek środkowego triasu, trwający 237 – 228,7 milionów lat temu; + + Ladinian + + +
+ +
+ ladyński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język ladyński; + + Ladino + + +
+ +
+ lagana + laˈɡãna +
+ + n + + + rodzaj tradycyjnego greckiego chleba pieczonego i spożywanego w Czysty Poniedziałek (Καθαρή Δευτέρα) + + lagana + + +
+ +
+ lager +
+ + n + + + jasne piwo dolnej fermentacji + + lager + + +
+ +
+ laguna + laˈɡũna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zatoka, najczęściej płytka, odcięta od morza przez lido, mierzeję, rafę koralową lub atol; + + lagoon + + +
+ +
+ lahar + ˈlaxar +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) spływ błotny, w którym biorą udział przesycone wodą produkty erupcji wulkanicznej, przede wszystkim popiół wulkaniczny; + + lahar + + +
+ +
+ laickość +
+ + n + + + cecha tego, co laickie + + secularity + + +
+ +
+ laik + ˈla<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + ktoś niekompetentny + + layman + + +
+ +
+ lajkować + lajˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (środowiskowy) w Internecie: oznaczać czyjeś posty lub zdjęcia jako pozytywne, aprobować je, zazwyczaj poprzez kliknięcie odpowiedniego linku na stronie WWW + + like + + +
+ +
+ lak + lak +
+ + n + + + topliwy materiał do odciskania pieczęci; + + sealing wax + + +
+ +
+ laka + ˈlaka +
+ + n + + + żywica sumaka lakowego, stosowany w japońskiej i chińskiej sztuce zdobniczej; + + lacquer + + +
+ +
+ lakaza +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) enzym roślinny, charakterystyczny przede wszystkim dla grzybów rosnących na rozkładającym się drewnie + + laccase + + +
+ +
+ lakier + ˈlacɛr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) płynny i twardniejący środek do pokrywania powierzchni przedmiotów w celu jej upiększenia lub ochrony + + lacquer + varnish + + +
+ +
+ lakier do paznokci + ˈlacɛr ˌdɔ‿pazˈnɔcʨ̑i +
+ + n + + + kolorowy lakier do nakładania na paznokcie jako ozdoba, zarówno u dłoni, jak i stóp + + nail polish + + +
+ +
+ lakier do włosów +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) alkoholowy, wodno-alkoholowy lub rzadziej wodny roztwór żywicy w sprayu używany do utrwalenia fryzury; + + hair spray + + +
+ +
+ lakierować +
+ + v + + + pokrywać, powlekać coś lakierem + + varnish + lacquer + + +
+ +
+ lakijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język lakijski; + + Lak + + +
+ +
+ lakmus + ˈlakmus +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wskaźnik pH, naturalnie występujący w wielu gatunkach porostów; + + litmus + + +
+ +
+ lakonicznie +
+ + adv + + + w sposób lakoniczny + + laconically + + +
+ +
+ lakrymator + ˌlakrɨ̃ˈmatɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny z podgrupy drażniących bojowych środków trujących, nazywanej lakrymatorami, działający drażniąco na oczy i drogi oddechowe powodując silne łzawienie; + + lachrymator + lachrymatory agent + tear gas + + +
+ +
+ laktacja + lakˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wydzielanie mleka z sutków samicy ssaków w okresie karmienia; + + lactation + + +
+ +
+ laktaza + lakˈtaza +
+ + n + + + enzym trawienny rozkładający laktozę do glukozy i galaktozy; + + lactase + + +
+ +
+ laktoowowegetarianin + ˌlaktɔːvɔvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲĩn +
+ + n + + + wegetarianin jedzący jajka i przetwory mleczne + + eggitarian + lacto-ovo vegetarian + + +
+ +
+ laktoowowegetarianizm + ˌlaktɔːvɔvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + odmiana wegetarianizmu przyzwalająca na spożycie jajek i przetworów mlecznych; + + eggitarianism + lacto-ovo vegetarianism + + +
+ +
+ laktowegetarianizm + ˌlaktɔvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + odmiana wegetarianizmu wyłączająca z diety poza mięsem również jajka; + + lacto vegetarianism + + +
+ +
+ laktoza + lakˈtɔza +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) dwucukier występujący w mleku ssaków; + + lactose + + +
+ +
+ lalka + ˈlalka +
+ + n + + + dziecięca zabawka mająca ludzką postać; + + doll + + +
+ +
+ lama + ˈlãma +
+ + n + + + (regionalizm, regionalny) (środowiskowy) lamer + + lamer + + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę juczne o sierści wykorzystywanej do produkcji wełny; + + llama + + + + jedwabna tkanina ze srebrnymi lub złotymi nićmi + + lama + + +
+ +
+ lamaistyczny + ˌlãma<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z buddyzmem tybetańskim (lamaizmem) + + Lamaist + Lamaistic + + +
+ +
+ lamaizm + lãˈma<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) buddyzm tybetański + + Lamaism + + +
+ +
+ lamarkistyczny +
+ + adj + + + związany z lamarkizmem, teoriami Jeana-Baptiste'a de Lamarcka + + Lamarckian + + +
+ +
+ lamassu +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (mitologia, mitologiczny) starożytny rodzaj bóstwa opiekuńczego, skrzydlaty lew lub byk o ludzkim obliczu ukoronowanym tiarą, którego ogromne posągi parami strzegły bram świątyń i pałaców w starożytnej Mezopotamii; + + lamassu + + +
+ +
+ lamelkowy +
+ + adj + + + złożony z lamelek + + lamellar + + +
+ +
+ lament + ˈlãmɛ̃nt +
+ + n + + + narzekanie, biadanie + + lament + + +
+ +
+ lamentacja +
+ + n + + + (literacko) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór wyrażający żałobę, rozpacz lub nieszczęście; + + lamentation + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) fragment biblijnych Trenów Jeremiasza wykonywany podczas liturgii chrześcijańskiej + + lamentation + + +
+ +
+ lamentować +
+ + v + + + rozpaczliwie zawodzić; płakać lub narzekać poprzez głośne wydawanie jęków + + bemoan + bewail + keen + mourn + nudzh + ululate + + +
+ +
+ lamer + ˈlãmɛr +
+ + n + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) osoba niemająca doświadczenia w posługiwaniu się komputerem, najczęściej w znaczeniu pejoratywnym; + + lamer + + +
+ +
+ lameta +
+ + n + + + cienka folia metalowa pocięta w paseczki, używana jako ozdoba choinkowa + + lametta + + +
+ +
+ lamina + lãˈmʲĩna +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) maksymalnie kilkumilimetrowej grubości warstewka skały osadowej bądź metamorficznej odróżniająca się od sąsiednich warstewek składem, kolorem bądź innymi cechami + + lamina + + +
+ +
+ lampa + ˈlãmpa +
+ + n + + + (zobacz) lampa elektronowa; + + vacuum tube + + + + urządzenie będące sztucznym źródłem światła; wytwarzające światło; + + lamp + + +
+ +
+ lamparcik strojny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pardalotus striatus, gatunek ptaka z rodziny lamparcików + + striated pardalote + + +
+ +
+ lampart + ˈlãmpart +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwykle cętkowany, afrykański i azjatycki kot drapieżny; + + leopard + panther + + +
+ +
+ lampart plamisty +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Panthera pardus Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych; + + leopard + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + leopard + + +
+ +
+ lamperia + lãmˈpɛrʲja +
+ + n + + + ozdobna okładzina na ścianie + + paneling + + +
+ +
+ lampka + ˈlãmpka +
+ + n + + + kieliszek + + glass + + +
+ +
+ lamprofir +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) magmowa skała żyłowa o ciemnej i połyskliwej barwie, głównie złożona z minerałów bogatych w żelazo i magnez + + lamprophyre + + +
+ +
+ lanca +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) broń kawalerii złożona z długiego drzewca z proporczykiem, z osadzonym nań metalowym grotem + + lance + + +
+ +
+ lancet + ˈlãnʦ̑ɛt +
+ + n + + + mały nóż chirurgiczny o obustronnym ostrzu + + lancet + + +
+ +
+ landrynka + lãnˈdrɨ̃nka +
+ + n + + + (spożywczy) twardy, lekko przeźroczysty, kolorowy cukierek do ssania; + + fruit drop + + +
+ +
+ landsbergit +
+ + pn + + + (mineralogia, mineralogiczny) naturalny stop srebra i rtęci występujący często w złożach cynobru, rtęci i srebra; + + moschellandsbergite + + +
+ +
+ langosz +
+ + n + + + (kulinaria) węgierska potrawa w formie pszenno-ziemniaczanego placka smażonego na głębokim oleju podawanego z różnymi dodatkami – na słono lub słodko; + + langos + + +
+ +
+ langusta + lãŋˈɡusta +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) duży skorupiak mórz ciepłych poławiany dla celów spożywczych i zaliczany do owoców morza; + + spiny lobster + + +
+ +
+ lankijski + lãŋʲˈcijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Sri Lanka + + Sri Lankan + + +
+ +
+ lansować + lãw̃ˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + promować, propagować + + launch + + +
+ +
+ lantan + ˈlãntãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu La i liczbie atomowej 57; + + lanthanum + + +
+ +
+ laotański + ˌlaɔˈtãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Laosu lub Laotańczyków + + Lao + Laotian + + +
+ +
+ laparoskopia + ˌlaparɔˈskɔpʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wziernikowanie jamy otrzewnej; + + laparoscopic surgery + laparoscopy + + +
+ +
+ laparotomia + ˌlaparɔˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) operacyjne otwarcie jamy brzusznej, polegające na przecięciu skóry, mięśni i otrzewnej umożliwiające eksplorację wnętrza jamy brzusznej; + + laparotomy + coeliotomy + + +
+ +
+ lapek +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (slangowo) laptop + + lappie + lappy + + +
+ +
+ lapidarnie + ˌlapʲiˈdarʲɲɛ +
+ + adv + + + zwięźle, treściwie, wyraziście, lakonicznie + + concisely + laconically + succinctly + tersely + + +
+ +
+ lapidarność + ˌlapʲiˈdarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zwięzłość, treściwość, wyrazistość, lakoniczność + + conciseness + laconicism + laconism + succinctness + terseness + + +
+ +
+ lapidarny + ˌlapʲiˈdarnɨ +
+ + adj + + + zwięzły, treściwy, wyrazisty, lakoniczny + + succinct + concise + laconic + terse + + +
+ +
+ lapis lazuli + ˈlapʲis laˈzulʲi +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał o intensywnie niebieskiej barwie + + lapis lazuli + + +
+ +
+ lapoński + laˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Laponii, związany z Laponią, pochodzący z Laponii + + Lapp + Lappish + + +
+ +
+ lapoński + laˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + język używany w Laponii; + + Lapp + Lappish + + +
+ +
+ laptop + ˈlaptɔp +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (potocznie, potoczny) komputer przenośny większy niż palmtop; + + laptop + notebook + + +
+ +
+ larum + ˈlarũm +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) pobudka, sygnał wojenny, wzywający do broni + + alarum + larum + + + + wrzawa, wrzask, zamieszanie, zgiełk + + commotion + + +
+ +
+ larwa + ˈlarva +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) stadium życia owada różniące się pod względem budowy i zachowań od osobnika dojrzałego; + + larva + + +
+ +
+ laryngolog + ˌlarɨ̃ŋˈɡɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób krtani i gardła + + ear, nose and throat specialist + laryngologist + + +
+ +
+ laryngologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z laryngologią lub laryngologiem, dotyczący laryngologii lub laryngologa + + laryngological + + +
+ +
+ laryngoskop +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przyrząd medyczny pozwalający obejrzeć wnętrze krtani; + + laryngoscope + + +
+ +
+ las + las +
+ + n + + + gęste zbiorowisko drzew; + + forest + wood + + +
+ +
+ lasagne +
+ + n + + + (spożywczy) włoski makaron o kształcie szerokich pasków; + + lasagna + + +
+ +
+ laseczka + laˈsɛʧ̑ka +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) forma bakterii zdolna do tworzenia endospor + + bacillus + + +
+ +
+ laser + ˈlasɛr +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) generator światła, wykorzystujący zjawisko emisji wymuszonej; + + laser + + +
+ +
+ laska + ˈlaska +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) fellatio + + blow job + + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) penis + + cock + rod + shaft + + + + (potocznie, potoczny) atrakcyjna, ładna dziewczyna + + bird + babe + chick + doll + fox + + + + jednostka czegoś (np. dynamitu, cynamonu) + + pod + stick + + + + wydłużony przedmiot służący do podpierania się; + + rod + staff + cane + walking stick + + +
+ +
+ laski + ˈlasʲci +
+ + adj + + + związany z Lachami, dotyczący Lachów + + Lachian + + +
+ +
+ lasować +
+ + v + + + łączyć palone wapno z wodą w celu uzyskania spoiwa do zapraw budowlanych, gasić wapno + + slake + + +
+ +
+ lassi +
+ + n + + + (kulinaria) orientalny napój chłodzący na bazie wody i jogurtu, przyrządzany na różne sposoby, specjalność m.in. kuchni hinduskiej i pakistańskiej; + + lassi + + +
+ +
+ lasso + ˈlasːɔ +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) sznur lub rzemień zakończony samozaciskową pętlą, służący do chwytania zwierząt; + + lasso + lariat + reata + riata + + +
+ +
+ latakijski +
+ + adj + + + związany z Latakią, dotyczący Latakii + + Latakian + + +
+ +
+ latanie + laˈtãɲjɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: latać + + flying + + +
+ +
+ latarka + laˈtarka +
+ + n + + + podręczne urządzenie elektryczne emitujące światło + + torch + flashlight + + +
+ +
+ latarnia + laˈtarʲɲa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) cylinder na górnym pierścieniu kopuły z otworami doświetlającymi wnętrze; + + cupola + + + + (jeździectwo, jeździecki) rodzaj odmiany na głowie konia – szeroka jasna plama obejmująca chrapy i oczy + + bald face + + + + lampa przeznaczona do oświetlania otwartej przestrzeni + + lantern + + + + lampa przeznaczona do wysyłania sygnałów świetlnych + + lighthouse + + +
+ +
+ latarnia morska + laˈtarʲɲa ˈmɔrska +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) budowla z silnym światłem na szczycie, wznoszona do celów nawigacyjnych w pobliżu wybrzeża morskiego; + + lighthouse + + +
+ +
+ latarnia umarłych + laˈtarʲɲa ũˈmarwɨx +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) kamienna budowla o znaczeniu mistycznym, w formie wieżyczki, stawiana dawniej przy cmentarzach i szpitalach; + + Lantern of the Dead + + +
+ +
+ latawica +
+ + n + + + (obraźliwie) kobieta prowadząca rozwiązły tryb życia + + hussy + + +
+ +
+ latawiec + laˈtavʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + zabawka w kształcie czworokąta, zrobiona z drewna i papieru lub płótna, która lata na wietrze na uwięzi; + + kite + + +
+ +
+ latać + ˈlataʨ̑ +
+ + v + + + umieć przemieszczać się ponad gruntem, w powietrzu lub kosmosie + + fly + + +
+ +
+ lateks + ˈlatɛks +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) koloidalny roztwór kauczuku w cieczy; + + latex + + +
+ +
+ latentnie +
+ + adv + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) (weterynaria, weterynaryjny) w sposób utajony, ukryty + + latently + + +
+ +
+ latentny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) (weterynaria, weterynaryjny) utajony, ukryty, bezobjawowy + + latent + + +
+ +
+ lateralizacja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) asymetria czynnościowa określonej, prawej lub lewej, strony ciała; + + laterality + + +
+ +
+ laterański +
+ + adj + + + odnoszący się do Lateranu, związany z Lateranem + + Lateran + + +
+ +
+ lato + ˈlatɔ +
+ + n + + + pora roku, charakteryzująca się najwyższymi temperaturami; + + summer + + +
+ +
+ latryna + laˈtrɨ̃na +
+ + n + + + prymitywna toaleta polowa, często w postaci drewnianej lub kamiennej konstrukcji z otworem na odchody, zwykle budowana w miejscach, gdzie nie ma możliwości zbudowania lepszej; + + latrine + + +
+ +
+ latte +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) kawa espresso z dużą ilością mleka krowiego lub roślinnego, zazwyczaj w stosunku 1 do 2 + + latte + + +
+ +
+ latte macchiato +
+ + n + + + napój powstały przez powolne dolanie kawy espresso do gorącego, spienionego mleka, podawany w przeźroczystej szklance, pity przez słomkę lub podawany z długą łyżką; + + latte macchiato + + +
+ +
+ latynizacja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) konwersja (najczęściej transliteracja lub transkrypcja) pisma niebędącego alfabetem łacińskim na tenże alfabet + + romanisation + romanization + + + + (książkowy) poddawanie wpływowi języka łacińskiego lub cywilizacji łacińskiej; uleganie takiemu wpływowi + + Latinisation + Latinization + + + + (książkowy) tłumaczenie (najczęściej nazwy własnej lub terminu) na język łaciński, nadawanie wyrazowi postaci językowej łacińskiej + + Latinisation + Latinization + + +
+ +
+ latynizm + laˈtɨ̃ɲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka łacińskiego; + + Latinism + + +
+ +
+ latynoamerykański +
+ + adj + + + związany z Ameryką Łacińską, dotyczący Ameryki Łacińskiej + + Latin American + + +
+ +
+ latynoski +
+ + adj + + + dotyczący Latynosów + + Hispanic + + +
+ +
+ laudacja +
+ + n + + + (książkowy) mowa pochwalna + + laudation + + +
+ +
+ laufer +
+ + n + + + (dawniej, dawny) giermek, sługa torujący drogę + + henchman + + + + (potocznie, potoczny) ktoś, kto ma w zwyczaju włóczenie się + + vagabond + wanderer + + + + (przestarzałe, przestarzały) (szachy, pojęcie szachowe) (także (regionalizm śląski)) bierka poruszająca się po szachownicy na skos; + + bishop + + + + (włókiennictwo) rodzaj podłużnej serwety + + runner + + +
+ +
+ lawa + ˈlava +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) ciekły produkt działalności wulkanicznej; + + lava + + +
+ +
+ lawenda + laˈvɛ̃nda +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych kwitnących na niebiesko lub purpurowo, niektóre gatunki są uprawiane dla olejków wykorzystywanych w kosmetyce i w lecznictwie; + + lavender + + +
+ +
+ lawendowy + ˌlavɛ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) dotyczący lawendy, należący do lawendy, zrobiony z lawendy, zawierający lawendę, związany z lawendą + + lavender + + + + mający kolor fioletowy, taki jak kolor kwiatu lawendy + + lavender + + +
+ +
+ laweta + laˈvɛta +
+ + n + + + (motoryzacja) samochód z platformą do przewożenia samochodów osobowych, często z wyciągarką do wtaczania niesprawnych pojazdów + + tow truck + wrecker + + + + (wojskowość, wojskowy) podstawa armaty służąca jako oparcie dla lufy i przyrządów celowniczych + + carriage + + +
+ +
+ lawina + laˈvʲĩna +
+ + n + + + masa śniegu, lodu, ziemi lub kamieni schodząca ze stoku górskiego; + + avalanche + + +
+ +
+ lazur + ˈlazur +
+ + n + + + jasny niebieski kolor + + azure + + +
+ +
+ lazuryt + laˈzurɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + lazurite + lapis + + +
+ +
+ lazyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język lazyjski; + + Laz + + +
+ +
+ lać + laʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o deszczu: intensywnie padać + + rain cats and dogs + + + + powodować, że ciecz wypływa z czegoś lub płynie + + pour + + +
+ +
+ lać jak z cebra + ˈlaʨ̑ ˈjak ˈs‿ʦ̑ɛbra +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) bardzo mocno padać, o ulewnym deszczu + + rain cats and dogs + + +
+ +
+ leader +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przywódca polityczny, społeczny, zawodowy + + leader + + +
+ +
+ leading +
+ + n + + + (termin typograficzny) odległość w pionie pomiędzy sąsiednimi wierszami drukowanego tekstu; + + leading + + +
+ +
+ leasing +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) jeden z umownych stosunków cywilnoprawnych; + + leasing + + +
+ +
+ lebioda + lɛˈbʲjɔda +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) zwyczajowa nazwa komosy + + goosefoot + fat hen + lamb's quarter + pigweed + + +
+ +
+ lecieć + ˈlɛʨ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + przemieszczać się w powietrzu + + fly + + +
+ +
+ lecytyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) mieszanina lipidów, związek organiczny, który występuje głównie w tkance nerwowej + + lecithin + + +
+ +
+ leczenie + lɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: leczyć + + therapy + treatment + curing + + +
+ +
+ leczenie wstrząsowe +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny), raczej (historia, historyczny, historycznie) forma leczenia w psychiatrii polegająca na wywoływaniu w pacjencie głębokiego wstrząsu biologicznego środkami chemicznymi lub impulsami elektrycznymi + + seismotherapy + + +
+ +
+ lecznictwo + lɛʧ̑ʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (urzędowy) działalność związana z diagnostyką, profilaktyką, leczeniem chorób i rehabilitacją + + therapeutics + + +
+ +
+ leczniczy + lɛʧ̑ʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + pomagający wyzdrowieć + + medicinal + + +
+ +
+ leczyć + ˈlɛʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + przywracać do zdrowia; uwalniać od choroby + + cure + treat + + +
+ +
+ ledwie + ˈlɛdvʲjɛ +
+ + adv + + + przysłówek informujący, że coś wydarzyło się przed krótką chwilą + + hardly + scarcely + + + + przysłówek informujący, że coś zostało z trudem osiągnięte + + hardly + scarcely + + +
+ +
+ ledwie + ˈlɛdvʲjɛ +
+ + conjunction + + + spójnik wprowadzający zdanie podrzędne, podkreślające bezpośrednie następstwo zdarzeń + + no sooner + + +
+ +
+ ledwie + ˈlɛdvʲjɛ +
+ + particle + + + partykuła określająca natężenie lub ilość czegoś jako bardzo małe + + hardly + scarcely + + +
+ +
+ ledwo + ˈlɛdvɔ +
+ + adv + + + … czasu: niedawno, dopiero co + + just + + + + … sposobu: z trudem + + barely + hardly + + +
+ +
+ ledwo + ˈlɛdvɔ +
+ + conjunction + + + … wskazujący, że bardzo niewiele czasu upłynęło pomiędzy jednym zdarzeniem a drugim, że zaszły one niemal równocześnie: zaledwie, bezpośrednio / tuż po tym jak, gdy tylko, jak tylko + + as soon as + + +
+ +
+ ledwo + ˈlɛdvɔ +
+ + particle + + + podkreślająca, że czegoś jest mniej, niż spodziewała się osoba mówiąca + + only + + +
+ +
+ ledwo żywy + ˈlɛdvɔ ˈʒɨvɨ +
+ + adj + + + osłabiony, bez siły + + exhausted + + +
+ +
+ legalizacja + ˌlɛɡalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) nadanie mocy prawnej, uznanie czegoś za zgodne z prawem + + legalization + + +
+ +
+ legalnie +
+ + adv + + + w sposób legalny; nie odchodząc od litery prawa + + legally + lawfully + + +
+ +
+ legalny + lɛˈɡalnɨ +
+ + adj + + + zgodny z prawem + + legal + + + + produkowany, używany, rozpowszechniany w sposób zgodny z prawem + + legal + + +
+ +
+ legar + ˈlɛɡar +
+ + n + + + drewniana belka, do której przybite są deski podłogi; + + joist + + + + podkład drewniany, na którym ustawiane są ciężary; + + ground beam + sleeper + + +
+ +
+ legenda + lɛˈɡɛ̃nda +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) opowieść fantastyczna, przekazywana jako część tradycji; + + legend + + + + (geografia, geograficzny) opis oznaczeń na brzegu mapy, planu; + + legend + + + + wymysł, bajka, przesadzona ocena czyjejś wartości + + legend + + +
+ +
+ legendarny + ˌlɛɡɛ̃nˈdarnɨ +
+ + adj + + + fikcyjny, ale taki, który pochodzi z legend + + legendary + + + + rzeczywisty, ale tak sławny, że krążą o nim legendy + + legendary + + +
+ +
+ legginsy +
+ + n + + + obcisłe, elastyczne spodnie z lekkiej tkaniny, bez szwów + + leggings + + +
+ +
+ legion + ˈlɛɟɔ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: jednostka wojskowa o liczebności do 6000 żołnierzy; + + legion + + +
+ +
+ legionowy +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) związany z legionem, dotyczący legionów + + legionary + + +
+ +
+ legislacja + ˌlɛɟiˈslaʦ̑ʲja +
+ + n + + + tworzenie przepisów prawnych + + legislation + + +
+ +
+ legislacyjny +
+ + adj + + + dotyczący legislacji + + legislative + + +
+ +
+ legitymacja + ˌlɛɟitɨ̃ˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) podstawa prawna określonych uprawnień + + legitimacy + + + + dokument potwierdzający tożsamość oraz przynależność do określonej grupy ludzi + + card + identity card + + +
+ +
+ legowisko +
+ + n + + + miejsce snu i schronienia zwierząt + + lair + + +
+ +
+ legwan +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) jaszczurka z rodziny legwanowatych + + iguana + + +
+ +
+ legwan zielony +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) jaszczurka z gatunku (1.1) + + American iguana + green iguana + + + + (systematyka) (herpetologia, herpetologiczny) Iguana iguana Linnaeus, gatunek gada z rodziny legwanowatych; + + American iguana + green iguana + + +
+ +
+ lej + lɛj +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Mołdawii + + leu + + + + (jednostka monetarna) waluta Rumunii; + + leu + + + + duże, stożkowe wgłębienie + + crater + + +
+ +
+ lej krasowy +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) okrągłe zagłębienie z podziemnym odpływem powstałe wskutek działalności wody; + + sinkhole + + +
+ +
+ lejek +
+ + n + + + urządzenie, zwykle o stożkowym kształcie, służące do zmniejszanie średnicy strumienia cieczy; + + funnel + + +
+ +
+ lekarski + lɛˈkarsʲci +
+ + adj + + + dotyczący leczenia, mający zastosowanie w leczeniu + + medical + + + + związany z lekarzem, dotyczący lekarza + + medical + + +
+ +
+ lekarstwo + lɛˈkarstfɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) produkt, który leczy + + drug + medicine + + +
+ +
+ lekarz + ˈlɛkaʃ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) osoba, która zawodowo zajmuje się zdrowiem ludzi lub zwierząt; + + doctor + physician + + +
+ +
+ lekarz rodzinny + ˈlɛkaʃ rɔˈʥ̑ĩnːɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz, specjalista medycyny rodzinnej; + + family doctor + + +
+ +
+ lekarz stażysta + ˈlɛkaʃ staˈʒɨsta +
+ + n + + + absolwent studiów medycznych odbywający staż w szpitalu + + houseman + intern + + +
+ +
+ lekceważenie + ˌlɛkʦ̑ɛvaˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + traktowanie kogoś z pogardą, bez dostatecznej uwagi + + contempt + despise + disdain + + +
+ +
+ lekceważyć + ˌlɛkʦ̑ɛˈvaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + nie przywiązywać do czegoś wagi + + disregard + ignore + neglect + + + + traktować kogoś lub coś pogardliwie, bez szacunku lub zainteresowania + + ignore + slight + + +
+ +
+ lekcja + ˈlɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + jednostka zajęć dydaktycznych + + lesson + + + + (przenośnie, przenośnia) przykre doświadczenie będące przestrogą + + lesson + + + + rozdział w podręczniku + + unit + + +
+ +
+ lekki + ˈlɛcːi +
+ + adj + + + o małej wadze, małym ciężarze + + light + + + + o słabej sile, niskim natężeniu + + light + + + + łatwy, np. do zaakceptowania, przyjęcia, zrobienia + + light + easy + + +
+ +
+ lekko + ˈlɛkːɔ +
+ + adv + + + delikatnie + + softly + + + + w niewielkim natężeniu + + slightly + subtly + + + + w sposób znamionujący lekkość, zwinnie + + lightly + + + + łatwo + + lightly + + +
+ +
+ lekkoatleta + ˌlɛkːɔaˈtlɛta +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec uprawiający lekkoatletykę + + athlete + + +
+ +
+ lekkoatletyka + ˌlɛkːɔaˈtlɛtɨka +
+ + n + + + (sport, sportowy) zespół konkurencji sportowych obejmujący biegi, skoki i rzuty; + + athletics + + +
+ +
+ lekkomyślnie +
+ + adv + + + w sposób lekkomyślny + + extravagantly + frivolously + giddily + harum-scarum + hastily + heedlessly + + +
+ +
+ lekkomyślność + ˌlɛkːɔ̃ˈmɨɕl̥nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha kogoś, kto jest lekkomyślny, niepoważny, zbyt lekko coś traktujący + + rashness + + +
+ +
+ lekkostrawny + ˌlɛkːɔˈstravnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest łatwo przyswajany przez organizm, szybko trawiony + + light + + +
+ +
+ lekkość +
+ + n + + + cecha tego, co lekkie + + lightness + + +
+ +
+ lekomania + ˌlɛkɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) uzależnienie od leków, nadużywanie leków; + + drug dependency + + +
+ +
+ lekooporny +
+ + adj + + + taki, który jest odporny na działanie leku + + drug-resistant + + +
+ +
+ leksem + ˈlɛksɛ̃m +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zestaw form, jakie może przyjmować dany wyraz, nie tracąc swojego znaczenia; + + lexeme + + +
+ +
+ leksyk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (zobacz) słownictwo + + lexis + + +
+ +
+ leksykograf +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) badacz i znawca leksykografii + + lexicographer + + +
+ +
+ leksykografia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka o opracowywaniu i układaniu słowników; + + lexicography + + +
+ +
+ leksykograficzny +
+ + adj + + + dotyczący leksykografii, właściwy leksykografii + + lexicographic + lexicographical + + +
+ +
+ leksykolog +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) badacz leksyki, zasobów wyrazów i związków wyrazowych + + lexicologist + + +
+ +
+ leksykologia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka o słownictwie, zasobie wyrazów i związków wyrazowych, badanie wyrazów ze względu na ich znaczenie i sposoby użycia; + + lexicology + + +
+ +
+ leksykologicznie +
+ + adv + + + (językoznawstwo, językoznawczy) w odniesieniu do leksykologii, zgodnie z regułami leksykologii + + lexicologically + + +
+ +
+ leksykologiczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) odnoszący się do leksykologii, mający związek z leksykologią + + lexicological + + +
+ +
+ leksykon +
+ + n + + + publikacja książkowa, niekiedy wielotomowa, będąca uporządkowanym zbiorem wiedzy w formie skondensowanej; + + lexicon + + +
+ +
+ lektor + ˈlɛktɔr +
+ + n + + + nauczyciel języka obcego na uczelni lub w szkole językowej + + language teacher + + + + osoba czytająca teksty w programach radiowych + + announcer + speaker + + +
+ +
+ lektorat + lɛkˈtɔrat +
+ + n + + + kurs języka obcego na uczelni + + foreign language course + + +
+ +
+ lektyka + ˈlɛktɨka +
+ + n + + + łoże osłonięte baldachimem, ściankami i daszkiem; + + litter + + +
+ +
+ lelek kozodój + ˈlɛlɛk ːɔˈzɔduj +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) europejski ptak leśny ze sztywnymi piórami otaczającymi dziób; + + nightjar + + +
+ +
+ lelingit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy arsenków, FeAs2; + + löllingite + + +
+ +
+ lemiesz + ˈlɛ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) płaska kość stanowiąca tylną część przegrody nosowej; + + vomer + plowshare bone + + + + (technologia, technika, techniczny) element roboczy spycharki lub równiarki; + + blade + + + + (wojskowość, wojskowy) płyta przy lawecie działa zapobiegająca odrzutowi przy wystrzale + + spade + + + + dolna część pługa odcinająca skibę; + + plowshare + + +
+ +
+ leming + ˈlɛ̃mʲĩŋk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lemmus lemmus, gatunek ssaków, małych gryzoni występujących w dużych ilościach w tundrze północnej Europy, Azji i Ameryki Północnej; + + lemming + + + + (publikatory) (pogardliwie) młody człowiek zwykle pracujący w korporacji, zwykle wyborca centrowy, nieposiadający własnego zdania, lecz idący za tłumem, bezkrytycznie ufający popularnym mediom + + sheeple + + +
+ +
+ lemoniada + ˌlɛ̃mɔ̃ˈɲada +
+ + n + + + napój z cytryn + + lemonade + + +
+ +
+ lempira + lɛ̃mˈpʲira +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Hondurasu; + + lempira + + +
+ +
+ lemur + ˈlɛ̃mur +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lemur, madagaskarska małpiatka o puszystym futrze; + + lemur + + +
+ +
+ len + lɛ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Linum, roślina kilkuletnia z rodziny lnowatych, uprawiana dla włókien i oleistych nasion + + flax + + + + (włókiennictwo) tkanina z włókna (1.2) + + linen + + + + (włókiennictwo) włókno lnu (1.1) + + linen + + +
+ +
+ leninowski + ˌlɛ̃ɲĩˈnɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z Włodzimierzem Leninem albo leninizmem, właściwy dla leninizmu + + Leninist + + +
+ +
+ lenistwo + lɛ̃ˈɲistfɔ +
+ + n + + + odpoczywanie ponad potrzebę, unikanie wysiłku + + laziness + sloth + + +
+ +
+ leniuch +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba bardzo leniwa (wyrażenie nacechowane emocjonalnie) + + idler + lazybones + sluggard + dawdler + dead-beat + layabout + + +
+ +
+ leniwie +
+ + adv + + + w sposób leniwy + + lazily + languorously + languidly + slothfully + + +
+ +
+ leniwiec + lɛ̃ˈɲivʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) średniej wielkości, powolny, nadrzewny, roślinożerny ssak; + + sloth + + +
+ +
+ leniwiec karłowaty +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Bradypus pygmaeus, gatunek ssaka z rodziny leniwcowatych; + + monk sloth + pygmy three-toed sloth + + + + (zoologia, zoologiczny) leniwiec z gatunku (1.1) + + monk sloth + pygmy three-toed sloth + + +
+ +
+ leniwieć + lɛ̃ˈɲivʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + stawać się leniwym, opieszałym + + get lazy + + +
+ +
+ leniwy + lɛ̃ˈɲivɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się lenistwem + + lazy + + +
+ +
+ lennonki +
+ + n + + + rodzaj okularów z okrągłymi szkłami + + John Lennon glasses + John Lennon spectacles + + +
+ +
+ lepa + ˈlɛpa +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (hydrologia, hydrologiczny) niestopiony śnieg na powierzchni wody, + + snow slush + + +
+ +
+ lepidopterologia + lɛˈpʲidɔˌptɛrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) dział entomologii, nauka o motylach; + + lepidopterology + + +
+ +
+ lepiej + ˈlɛpʲjɛ̇j +
+ + adv + + + (zobacz) dobrze + + good + + + + nie powinno się (robić czegoś) + + better + + +
+ +
+ lepiej późno niż wcale + ˈlɛpʲjɛ̇j ˈpuʑnɔ ˈɲiʃ ˈfʦ̑alɛ +
+ + proverb + + + sytuacja, w której robi się coś po właściwym czasie, z opóźnieniem, jest lepsza niż niezrobienie tej czynności wcale + + better late than never + + +
+ +
+ lepiej zapobiegać niż leczyć +
+ + proverb + + + bardziej opłaca się zapobieganie, niż naprawianie zaniedbań i błędów + + a stitch in time saves nine + an ounce of prevention is worth a pound of cure + better safe than sorry + + +
+ +
+ lepki + ˈlɛpʲci +
+ + adj + + + mający właściwości kleju + + viscous + glutinous + gooey + sticky + gluey + tenacious + + +
+ +
+ lepkość +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) tarcie pomiędzy poruszającymi się względem siebie warstwami cieczy lub plastycznego ciała stałego + + viscosity + + + + zdolność lepienia się, bycie kleistym + + stickiness + + +
+ +
+ lepra + ˈlɛpra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) trąd + + leprosy + + +
+ +
+ leprozorium + ˌlɛprɔˈzɔrʲjũm +
+ + n + + + izolowany zakład leczniczy dla chorych na trąd lub kolonia dla trędowatych; + + leper colony + leper-house + leprosarium + + +
+ +
+ lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu + ˈlɛpʃɨ ˈvrubɛl ˈv‿ɡarʲɕʨ̑i ˈɲiʒ ˈɡɔwɔ̃mp na‿ˈdaxu +
+ + proverb + + + lepsze coś, co jest niedoskonałe, ale pewne, dostępne niż niedostępny ideał + + a bird in the hand is worth two in the bush + better a small fish than an empty dish + better an egg today than a hen tomorrow + half a loaf is better than none + + +
+ +
+ lepton + ˈlɛptɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka elementarna będąca fermionem, lecz niebędąca kwarkiem; + + lepton + + + + (historia, historyczny, historycznie) moneta miedziana bita w starożytnej Grecji; + + lepton + + +
+ +
+ lesba +
+ + n + + + (pogardliwie) lesbijka + + dyke + + +
+ +
+ lesbijka + lɛzˈbʲijka +
+ + n + + + homoseksualna kobieta; + + lesbian + gay + lemon + + +
+ +
+ lesbijski +
+ + adj + + + dotyczący lesbijek, właściwy lesbijkom + + lesbian + + +
+ +
+ less + lɛs +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pylasta skała osadowa pochodzenia eolicznego; + + loess + + +
+ +
+ leszcz + lɛʃʧ̑ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) eurazjatycka duża spłaszczona ryba słodkowodna; + + bream + + +
+ +
+ leszczyna + lɛʃˈʧ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Corylus L., rodzaj krzewów i drzew o jadalnych owocach, zwanych orzechami laskowymi; + + hazel + + +
+ +
+ letargiczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) związany z letargiem, dotyczący letargu; właściwy letargowi + + lethargic + + + + taki jak w letargu: senny, ospały, apatyczny, bezwładny + + lethargic + + +
+ +
+ letni + ˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + o substancji: ciepły, lecz nie gorący + + lukewarm + tepid + + + + taki, który odbywa się w lecie, odnosi się do lata; jest przystosowany do lata + + estival + summer + + +
+ +
+ letnik + ˈlɛtʲɲik +
+ + n + + + osoba, która spędza letnie wakacje w jakiejś miejscowości + + holidaymaker + + +
+ +
+ letnio +
+ + adv + + + typowo dla lata + + summerily + + +
+ +
+ leukocytoza + ˌlɛwkɔʦ̑ɨˈtɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nieprawidłowa liczba krwinek białych, powyżej górnej granicy normy; + + leukocytosis + + +
+ +
+ level +
+ + n + + + (slangowo) poziom w grze + + level + + +
+ +
+ lew + lɛf +
+ + n + + + (jednostka monetarna) bułgarska jednostka monetarna; 100 stotinek; + + lev + + + + (zoologia, zoologiczny) Panthera leo, gatunek dużego ssaka z rodziny kotowatych; + + lion + + +
+ +
+ lew afrykański +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Panthera leo Linnaeus, mięsożerny gatunek ssaka lądowego z rodziny kotowatych; + + lion + + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z gatunku (1.1) + + lion + + +
+ +
+ lewa + ˈlɛva +
+ + n + + + (termin karciany) karty wzięte przez gracza na jednym etapie rozgrywki + + trick + + +
+ +
+ lewacki + lɛˈvaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (pejoratywnie, pejoratywny) skrajnie lewicowy + + leftist + + +
+ +
+ lewada + lɛˈvada +
+ + n + + + figura ujeżdżeniowa, polegająca na uniesieniu przednich nóg konia, przenosząc w ten sposób cały ciężar na zgięte tylne; + + levade + + +
+ +
+ lewantyński +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) dotyczący Lewantu + + Levantine + + +
+ +
+ lewar +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (mechanika) rodzaj dźwigni do podnoszenia ciężarów + + jack + lever + + + + (technologia, technika, techniczny) rurka do przelewania cieczy + + siphon + + +
+ +
+ lewarek + lɛˈvarɛk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (mechanika) niezbyt dużych rozmiarów często poręczny rodzaj dźwigni do podnoszenia ciężarów + + jack + lever + + + + (technologia, technika, techniczny) (zdrobniale) lewar (rurka do przelewania cieczy) + + siphon + + +
+ +
+ lewatywa + ˌlɛvaˈtɨva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg leczniczy polegający wprowadzenie do odbytnicy ciepłej wody, czasem z dodatkiem leków lub soli, w celu wywołania wypróżnienia; + + enema + + +
+ +
+ lewica + lɛˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) określenie na ogół sił politycznych dążących do zmian polityczno-ustrojowych, społecznych i gospodarczych, przeciwstawiających się tzw. tradycyjnemu porządkowi społecznemu, przeciwieństwo prawicy; + + left + left-wing + + +
+ +
+ lewicki +
+ + adj + + + związany z lewitami lub ich działalnością + + levitical + + +
+ +
+ lewicowiec +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik lewicy + + leftie + leftist + leftwinger + lefty + + +
+ +
+ lewicowy + ˌlɛvʲiˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z lewicą, właściwy lewicy, charakterystyczny dla idei lewicy + + left-wing + leftish + + +
+ +
+ lewirat + lɛˈvʲirat +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zwyczajowe prawo małżeńskie nakazujące poślubienie wdowy przez brata lub nawet przez spadkobiercę jej zmarłego męża (nawet jeśli jest żonaty), w celu zapewnienia ciągłości rodu, obowiązujące u ludów Azji (Arabów, Hindusów, Mongołów) oraz plemion afrykańskich; + + levirate + + +
+ +
+ lewita +
+ + n + + + (biblijny) pomocnik kapłanów w świątyni jerozolimskiej; + + Levite + + +
+ +
+ lewkonia +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Matthiola R. Br., rodzaj roślin z rodziny kapustowatych; + + stock + + +
+ +
+ lewo + ˈlɛvɔ +
+ + n + + + lewa strona + + left + + +
+ +
+ leworęcznie +
+ + adv + + + z wykorzystaniem lewej ręki + + left-handedly + + +
+ +
+ leworęczność + ˌlɛvɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + posługiwanie się głównie lewą ręką, jej większa sprawność; + + left-handedness + sinistrality + + +
+ +
+ leworęczny + ˌlɛvɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + posługujący się głównie lewą ręką + + left-handed + + +
+ +
+ leworęczny + ˌlɛvɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + n + + + osoba leworęczna (1.1) + + left-hander + left-handed person + + +
+ +
+ lewoskrętny + ˌlɛvɔˈskrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + taki, który skręca się odwrotnie do ruchu wskazówek zegara + + sinistrorse + + +
+ +
+ lewy + ˈlɛvɨ +
+ + adj + + + znajdujący się po tej stronie, po której znajduje się serce człowieka + + left + + +
+ +
+ lezgiński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język lezgiński; + + Lezghian + + +
+ +
+ leń + lɛ̃ɲ +
+ + n + + + człowiek odpoczywający ponad potrzebę, unikający pracy + + lazybones + + +
+ +
+ leśnictwo + lɛɕˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) zespół nauk leśnych zajmujący się całokształtem zagadnień związanych z gospodarką leśną + + forestry + + +
+ +
+ leśniczy + lɛɕˈɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + (leśnictwo) pracownik zajmujący się gospodarowaniem lasu, odpowiedzialny za obszar leśnictwa + + forester + + +
+ +
+ leśniczówka + ˌlɛɕɲiˈʧ̑ufka +
+ + n + + + dom, mieszkanie, siedziba leśniczego; + + forester house + + +
+ +
+ leśnik + ˈlɛɕɲik +
+ + n + + + pracownik lub urzędnik zajmujący się zagospodarowaniem lasu + + forestman + + +
+ +
+ leśny + ˈlɛɕnɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do lasu, mający związek z lasem + + forest + + +
+ +
+ leżak + ˈlɛʒak +
+ + n + + + (spożywczy) jasne piwo dolnej fermentacji (rodzaj piwa) + + lager + + + + rodzaj fotela, służący do leżenia; zwykle składany, co umożliwia jego łatwy transport + + deckchair + + +
+ +
+ leżeć + ˈlɛʒɛʨ̑ +
+ + v + + + zachowywać pozycję poziomą + + lie + + +
+ +
+ leżeć na wątrobie +
+ + v + + + martwić, nie dawać spokoju + + lie heavy + + +
+ +
+ liana + ˈlʲjãna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina o długim pędzie czepnym, rosnąca głównie w lasach tropikalnych; + + liana + + +
+ +
+ libacja + lʲiˈbaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zwyczaj wylewania alkoholu, oliwy lub innych cennych płynów na ofiarę bogu; + + libation + + +
+ +
+ libański + lʲiˈbãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Liban + + Lebanese + + +
+ +
+ liberalizm + ˌlʲibɛˈralʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ideologia i kierunek polityczny, według którego wolność jest nadrzędną wartością; + + liberalism + + +
+ +
+ liberalny + ˌlʲibɛˈralnɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dotyczący liberalizmu w polityce i gospodarce + + liberal + + + + nieuznający przymusu, tolerancyjny + + liberal + permissive + + +
+ +
+ liberał +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik liberalizmu + + liberal + + +
+ +
+ libertarianin +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik libertarianizmu + + libertarian + + +
+ +
+ libertariański +
+ + adj + + + związany z libertarianizmem, dotyczący libertarianizmu + + libertarian + + +
+ +
+ libido + lʲiˈbʲidɔ +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) pożądanie, dążenie do zaspokojenia seksualnego; + + libido + + +
+ +
+ libijski + lʲiˈbʲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Libii + + Libyan + + +
+ +
+ licencja + lʲiˈʦ̑ɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) umowa określająca warunki korzystania z jakiegoś dobra, np. patentu albo programu komputerowego; + + licence + license + + +
+ +
+ liceum + lʲiˈʦ̑ɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + szkoła średnia zawodowa lub ogólnokształcąca, przygotowująca do studiów uniwersyteckich; + + grammar school + lyceum + Lyceum + college + + +
+ +
+ lichenologia + ˌlʲixɛ̃nɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) dział botaniki, nauka o porostach; + + lichenology + + +
+ +
+ lichenometria +
+ + n + + + metoda szacowania wieku budowli i badania zmian klimatycznych na podstawie porostów; + + lichenometry + + +
+ +
+ lichtarz +
+ + n + + + świecznik na jedną świecę; + + candlestick + + +
+ +
+ lichwa + ˈlʲixfa +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) forma stosunków kredytowych między wierzycielem a dłużnikiem, polegająca na pobieraniu wygórowanych procentów za pożyczone pieniądze; + + usury + + +
+ +
+ lichy + ˈlʲixɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) będący w złym stanie, złej jakości, w złym gatunku + + miserable + paltry + + + + (potocznie, potoczny) małej wartości moralnej lub artystycznej + + miserable + paltry + + + + (potocznie, potoczny) mały, drobny, niepozorny + + flimsy + + +
+ +
+ licyjski +
+ + adj + + + związany z Licją, dotyczący Licji + + Lycian + + +
+ +
+ licyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język licyjski; + + Lycian + + +
+ +
+ licytacja + ˌlʲiʦ̑ɨˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) publiczna sprzedaż, w której nabywcą zostaje oferujący najwyższą kwotę; + + auction + + + + (termin karciany) zabieganie o pierwszeństwo w jakiejś fazie gry, o wzięcie, zagranie, wyjście; + + bidding + + +
+ +
+ liczba + ˈlʲiʤ̑ba +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (gramatyka) w deklinacji: kategoria gramatyczna wynikająca z liczności elementów, które dany wyraz określa + + singular plural + + + + (matematyka, matematyczny) pojęcie będące w najprostszym przypadku abstrakcyjną reprezentacją liczebności zbioru lub poziomu jakiejś wielkości (np. fizycznej); + + number + + + + zapis liczby (1.1) + + number + + +
+ +
+ liczba atomowa + ˈlʲiʤ̑ba ˌːtɔ̃ˈmɔva +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) liczba określająca, ile protonów znajduje się w jądrze danego atomu; + + atomic number + + +
+ +
+ liczba całkowita + ˈlʲiʤ̑ba ˌʦ̑awkɔˈvʲita +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba należąca do zbioru liczb naturalnych dodatnich lub zbioru liczb przeciwnych do nich, a także liczba 0; + + integer + integer number + + +
+ +
+ liczba mnoga + ˈlʲiʤ̑ba ˈmnɔɡa +
+ + n + + + (gramatyka) w deklinacji: cecha wyrazu opisującego więcej niż jeden element + + plural + + +
+ +
+ liczba naturalna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (rzadki, rzadko używany) liczba z ciągu 1, 2, 3, … + + natural number + + + + (matematyka, matematyczny) liczba z ciągu 0, 1, 2, 3, …; + + natural number + + +
+ +
+ liczba niewymierna + ˈlʲiʤ̑ba ˌɲɛvɨ̃ˈmʲjɛrna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba rzeczywista niedająca się zapisać w postaci ilorazu liczb całkowitych; + + irrational number + + +
+ +
+ liczba pierwsza + ˈlʲiʤ̑ba ˈpʲjɛrfʃa +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba naturalna, która ma dokładnie dwa dzielniki naturalne: jedynkę i siebie samą; + + prime number + prime + + +
+ +
+ liczba podwójna + ˈlʲiʤ̑ba pɔˈdvujna +
+ + n + + + (gramatyka) w deklinacji: cecha wyrazu opisującego dokładnie dwa elementy, różna od liczby mnogiej; + + dual + + +
+ +
+ liczba pojedyncza + ˈlʲiʤ̑ba ˌpɔjɛˈdɨ̃n͇ʧ̑a +
+ + n + + + (gramatyka) cecha wyrazu oznaczająca, iż odnosi się on do jednej osoby lub jednej rzeczy + + singular + + +
+ +
+ liczba porządkowa + ˈlʲiʤ̑ba ˌpɔʒɔ̃ntˈkɔva +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zwykle w lm: zbiór dobrze uporządkowany, będący kanonicznym reprezentantem pewnej klasy izomorficzności dobrych porządków + + ordinal number + + + + (oficjalnie) liczba naturalna, używana do określenia pozycji w pewnej kolejności + + ordinal number + + +
+ +
+ liczba rzeczywista +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba wymierna (ułamek) lub dowolna liczba pomiędzy liczbami wymiernymi; + + real number + + +
+ +
+ liczba urojona +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba, której kwadrat jest liczbą rzeczywistą niedodatnią + + imaginary number + + +
+ +
+ liczba wymierna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba dająca się przedstawić jako ułamek liczb całkowitych; + + rational number + + +
+ +
+ liczba zespolona +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba postaci a+bi, gdzie a i b to liczby rzeczywiste oraz i²=-1; + + complex number + + +
+ +
+ liczbowy +
+ + adj + + + dotyczący liczb: złożony z liczby, oparty na liczbach lub wyrażony liczbami + + number + numerary + numerical + + +
+ +
+ liczebnik + lʲiˈʧ̑ɛbʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) nazwa liczby + + numeral + number + + +
+ +
+ liczebnik główny +
+ + n + + + (gramatyka) nazwa liczby całkowitej + + cardinal number + + +
+ +
+ liczebnik porządkowy +
+ + n + + + (gramatyka) nazwa liczby określająca położenie elementu w pewnym szeregu + + ordinal number + + +
+ +
+ liczebnik zbiorowy +
+ + n + + + (gramatyka) nazwa liczby określająca liczność grupy elementów + + collective numeral + + +
+ +
+ liczebny +
+ + adj + + + mogący być wyrażonym liczbami + + numerous + + +
+ +
+ liczenie + lʲiˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: liczyć + + numeration + + +
+ +
+ liczi chińskie + ˈlʲiʧ̑ʲi ˈçĩj̃sʲcɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Litchi chinensis, gatunek drzew tropikalnych z rodziny mydleńcowatych, pochodzący z rejonu Kambodży, Wietnamu i Filipin, uprawiany w wielu krajach o ciepłym klimacie + + lychee + + +
+ +
+ licznie +
+ + adv + + + w dużej grupie osób + + numerously + + +
+ +
+ licznik + ˈlʲiʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) część ułamka znajdująca się nad kreską ułamkową; + + numerator + + + + urządzenie służące do pomiaru jakiejś wielkości naliczanej w czasie; + + counter + + +
+ +
+ liczny + ˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (o rzeczownikach zbiorowych) składający się z wielu jednostek + + numerous + + + + (tylko w lm.) występujący w dużej liczbie + + many + + +
+ +
+ liczydło + lʲiˈʧ̑ɨdwɔ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) przyrząd w postaci ramy z pręcikami, na których umieszczone są ruchome koraliki, wspomagający wykonywanie prostych obliczeń; + + abacus + + +
+ +
+ liczyć + ˈlʲiʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + określać liczbę elementów składających się na dany zbiór + + count + calculate + + + + wykonywać działania matematyczne, przetwarzać dane numeryczne + + calculate + + + + pokładać swoje zaufanie + + count on + expect + + + + brać pod uwagę, respektować + + consider + take into account + + +
+ +
+ lid + lʲit +
+ + n + + + pierwszy, wprowadzający akapit artykułu lub informacji prasowej, ze streszczeniem treści i zachętą do zapoznania się z całością + + introduction + lead + teser + + +
+ +
+ lider + ˈlʲidɛr +
+ + n + + + osoba dowodząca, zarządzająca pracą zespołu + + leader + + +
+ +
+ liderować + ˌlʲidɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przewodzić, być liderem + + lead + + +
+ +
+ lidokaina + ˌlʲidɔkaˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny, używany jako środek miejscowo znieczulający; + + lidocaine + + +
+ +
+ lidyjski +
+ + adj + + + związany z Lidią, pochodzący z Lidii + + Lydian + + +
+ +
+ lidyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język lidyjski; + + Lydian + + +
+ +
+ liga + ˈlʲiɡa +
+ + n + + + (sport, sportowy) klasa rozgrywek w sportach zespołowych, np. w piłce nożnej, siatkówce, hokeju, itp. + + league + + + + zrzeszenie osób, organizacji lub państw + + league + + +
+ +
+ ligatura + ˌlʲiɡaˈtura +
+ + n + + + znak będący połączeniem kilku liter, na przykład ß, æ, Æ; + + ligature + + +
+ +
+ liguryjski + ˌlʲiɡuˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Ligurią, wywodzący się z Ligurii + + Ligurian + + +
+ +
+ likaon +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lycaon pictus, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych; + + African wild dog + lycaon + + +
+ +
+ likier + ˈlʲicɛr +
+ + n + + + słodki i mocny napój alkoholowy; + + liqueur + cordial + + +
+ +
+ liktor +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rzymski niższy funkcjonariusz państwowy, stanowiący ochronę urzędników; + + lictor + + +
+ +
+ likwidacja + ˌlʲikfʲiˈdaʦ̑ʲja +
+ + n + + + pozbycie się + + liquidation + + +
+ +
+ likwidować + ˌlʲikfʲiˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + usuwać, znosić lub rozwiązywać coś + + liquidate + + +
+ +
+ lilak + ˈlʲilak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Syringa L., rodzaj krzewów lub drzew z rodziny oliwkowatych; + + lilac + + +
+ +
+ lilia + ˈlʲilʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny liliowatych; + + lilium + lily + + +
+ +
+ lilia wodna + ˈlʲilʲja ˈvɔdna +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) grzybień, Nymphaea L., roślina wodna o okazałych kwiatach + + water lily + waterlily + + +
+ +
+ liliowy + lʲiˈlʲjɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący lilii, należący do lilii, zrobiony z lilii, związany z lilią + + lily + + + + mający kolor jasnofioletowy lub różowoniebieski , taki jak kolor kwiatu lilaka pospolitego + + lilac + + +
+ +
+ lima + ˈlʲĩma +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) krzew lub niewielkie drzewo cytrusowe; + + lime + + + + owoc limy (1.1), żółtozielony, podobny do cytryny, ale mniejszy + + lime + + +
+ +
+ limakolog +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) specjalista zajmujący się limakologią + + limacologist + + +
+ +
+ limakologia + ˌlʲĩmakɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o ślimakach; + + limacology + + +
+ +
+ limakologiczny +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) związany z limakologią, dotyczący limakologii + + limacological + + +
+ +
+ liman +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) rodzaj płytkiej zatoki powstałej u ujścia rzeki do morza; + + liman + + +
+ +
+ limba + ˈlʲĩmba +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo z gatunku sosna limba; + + Arolla Pine + Swiss Pine + + +
+ +
+ limburski + lʲĩmˈbursʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język (dialekt) limburski; + + Limburgish + + +
+ +
+ limfa +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) płyn ustrojowy pośredniczący w wymianie składników między krwią i tkankami; chłonka; + + lymph + + +
+ +
+ limfocytoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmiar limfocytów we krwi + + lymphocytosis + + +
+ +
+ limit + ˈlʲĩmʲit +
+ + n + + + granica niemożliwa do przekroczenia + + limit + + +
+ +
+ limnologia + ˌlʲĩmnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (biologia, biologiczny) (hydrologia, hydrologiczny) dział hydrobiologii i hydrologii badający życie organizmów wodnych w zbiornikach śródlądowych jak też właściwości chemiczne i fizyczne tego środowiska; + + limnology + + +
+ +
+ limnologiczny +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) związany z limnologią, dotyczący limnologii + + limnological + + +
+ +
+ limo + ˈlʲĩmɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) podbite oko + + black eye + shiner + + +
+ +
+ limonit + lʲĩˈmɔ̃ɲit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) żółtobrązowa bądź ciemnobrunatna bardzo drobnoziarnista lub skrytokrystaliczna mieszanina minerałów (tlenków i wodorotlenków żelaza); + + limonite + + +
+ +
+ limonkowy + ˌlʲĩmɔ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + mający intensywny jasnozielony kolor z domieszką żółtego + + lime + + +
+ +
+ limuzyna +
+ + n + + + (motoryzacja) luksusowy samochód; + + limo + limousine + + +
+ +
+ lin + lʲĩn +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) słodkowodna ryba; + + tench + + +
+ +
+ lina + ˈlʲĩna +
+ + n + + + elastyczne cięgno z włókna lub drutów; + + rope + cord + line + + +
+ +
+ lincz + lʲĩn͇ʧ̑ +
+ + n + + + (książkowy) rodzaj samosądu, wymierzenie przez tłum kary (szczególnie śmierci) na osobie posądzonej o przestępstwo bez przeprowadzenia sprawy sądowej + + lynching + + +
+ +
+ linczować + lʲĩn͇ˈʧ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) dokonywać linczu + + lynch + + +
+ +
+ linezolid + ˌlʲĩnɛˈzɔlʲit +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek przeciwbakteryjny, pochodna oksazolidynonu; stosowany w infekcjach wywołanych przez wielolekooporne szczepy bakterii wliczając paciorkowce i gronkowca złocistego; + + linezolid + + +
+ +
+ lingwista + lʲĩŋɡˈvʲista +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) językoznawca + + linguist + + +
+ +
+ lingwistyczny +
+ + adj + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) związany z lingwistyką lub dotyczący lingwisty + + linguistic + + +
+ +
+ lingwistyka + lʲĩŋɡˈvʲistɨka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (edukacja, edukacyjny) (językoznawstwo, językoznawczy) nauka o języku + + linguistics + + +
+ +
+ linia + ˈlʲĩɲja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) figura, sylwetka, wygląd osoby, postawa + + shape + + + + grupa towarów o podobnym przeznaczeniu występująca pod wspólną marką + + range + + + + kształt dający się narysować jednym pociągnięciem ołówka + + line + + + + sposób podejścia, kierunek postępowania + + approach + + + + trasa dla środków lokomocji + + route + + +
+ +
+ linia bezpieczeństwa +
+ + n + + + (sport, sportowy) prosta wyznaczająca granicę bezpieczeństwa skoków na skoczni narciarskiej, rozmiar skoczni; + + hill size + hill size point + + +
+ +
+ linia upadku +
+ + n + + + (sport, sportowy) miejsce na skoczni narciarskiej, do którego skoczek nie powinien upaść, by nie stracić punktów + + fall line + + +
+ +
+ linie lotnicze +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) przedsiębiorstwo świadczące usługi transportu lotniczego; + + airline + airlines + + +
+ +
+ linijka + lʲĩˈɲijka +
+ + n + + + przyrząd służący do kreślenia linii i odmierzania odległości; + + ruler + + +
+ +
+ liniowiec + lʲĩˈɲɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) okręt liniowy, zwykle drewniany + + ship of the line + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek regularnie kursujący między danymi punktami; + + liner + + +
+ +
+ liniowy + lʲĩˈɲjɔvɨ +
+ + adj + + + mający związek z linią + + linear + line + lineal + of the line + + +
+ +
+ link + lʲĩŋk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) odnośnik w dokumencie elektronicznym (np. na stronie WWW) prowadzący do innego dokumentu elektronicznego lub do innego miejsca w tym samym dokumencie + + link + + +
+ +
+ linker + ˈlʲĩŋkɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) narzędzie dokonujące łączenia skompilowanych modułów programu + + linker + + +
+ +
+ linkomycyna + ˌlʲĩŋkɔ̃mɨˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) antybiotyk z grupy linkozamidów + + lincomycin + + +
+ +
+ linkowanie + ˌlʲĩŋkɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) proces łączenia skompilowanych modułów i tworzenia pliku wykonywalnego lub innego pliku obiektowego + + linking + + +
+ +
+ linoleum + ˌlʲĩnɔˈlɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + wodoodporny materiał zrobiony z płótna pokrytego masą z utwardzonego oleju lnianego; + + linoleum + + +
+ +
+ linoskoczek + ˌlʲĩnɔˈskɔʧ̑ɛk +
+ + n + + + cyrkowiec wykonujący ćwiczenia gimnastyczne na wysoko zawieszonej linie + + tightrope walker + + +
+ +
+ liofilizacja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) proces suszenia poprzez sublimację; + + freeze-drying + + +
+ +
+ lipa + ˈlʲipa +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Tilia L., rodzaj drzew liściastych z podrodziny lipowatych; + + lime + linden + + +
+ +
+ lipid + ˈlʲipʲit +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek chemiczny tworzący cząsteczki hydrofobowe albo amfifilne, służący głównie do magazynowania energii lub jako substrat budulcowy komórek i tkanek; + + lipid + + +
+ +
+ lipiec + ˈlʲipʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + siódmy miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); + + July + + +
+ +
+ lipień + ˈlʲipʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Thymallus, słodkowodna ryba z rodziny łososiowatych; + + grayling + + +
+ +
+ lipo- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na związek znaczeniowy z tłuszczem + + lipo- + + +
+ +
+ lipodystrofia + ˌlʲipɔdɨˈstrɔfʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół zaburzeń charakteryzujących się miejscowym lub uogólnionym zanikiem, nieprawidłowym stanem lub rozmieszczeniem tkanki tłuszczowej; + + lipodystrophy + + +
+ +
+ lipomastia + ˌlʲipɔ̃ˈmastʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) powiększenie sutków u mężczyzny związane z nagromadzeniem się i przerostem tkanki tłuszczowej + + lipomastia + + +
+ +
+ liposukcja + ˌlʲipɔˈsukʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg odsysania tkanki tłuszczowej; + + liposuction + + +
+ +
+ lir + lʲir +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Włoch w latach 1861 – 2002; + + lira + + +
+ +
+ lira + ˈlʲira +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) smyczkowy strunowy instrument muzyczny, posiadający trzy lub cztery struny, popularny na Krecie, Dodekanezie, w Tracji i wśród uchodźców z Azji Mniejszej + + lyre + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) starogrecki instrument muzyczny, szarpany posiadający od czterech do dziesięciu strun; + + lyre + + +
+ +
+ lira korbowa + ˈlʲira kɔrˈbɔva +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dawny strunowy instrument smyczkowy z korbą i klawiszami; + + hurdy-gurdy + hurdy gurdy + wheel fiddle + + +
+ +
+ lirogon +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rzędu wróblowych występujący na kontynencie australijskim; + + lyrebird + + +
+ +
+ liryczny + lʲiˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z liryką, lirykiem + + lyrical + + +
+ +
+ liryk +
+ + n + + + autor utworów lirycznych + + lyricist + + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) utwór liryczny + + lyric + + +
+ +
+ liryka +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) rodzaj literacki; + + poetry + + +
+ +
+ liryzm +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) pierwiastek uczuciowy w utworze lub zachowaniu osób + + lyricism + + +
+ +
+ lis + lʲis +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Vulpes, drapieżnik z rodziny psów o długim i puszystym ogonie; + + fox + + +
+ +
+ lis polarny + ˈlʲis pɔˈlarnɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak drapieżny z rodziny psowatych, zamieszkujący obszary na północ od koła podbiegunowego; + + Arctic Fox + Polar Fox + Snow Fox + White Fox + + +
+ +
+ lisi + ˈlʲiɕi +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) chytry, postępujący nieszczerze + + vulpine + + + + charakterystyczny dla lisa; dotyczący, odnoszący się do lisa + + vulpine + + +
+ +
+ lisica + lʲiˈɕiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica lisa + + vixen + + +
+ +
+ lisię +
+ + n + + + młode lisa + + cub + + +
+ +
+ list + lʲist +
+ + n + + + wiadomość, wypowiedź sformułowana pisemnie + + letter + + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) przesyłka pocztowa zawierająca korespondencję lub drobne rzeczy dopuszczone do przewozu pocztowego, nadane w zamkniętym opakowaniu + + letter + + + + papier, na którym napisano wypowiedź (1.1) + + letter + + +
+ +
+ list otwarty + ˈlʲist ɔtˈfartɨ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) upubliczniony list z apelem lub deklaracją; + + open letter + + +
+ +
+ list polecony +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) (urzędowy) list przyjmowany za potwierdzeniem nadania, rejestrowany oraz doręczany adresatowi za pokwitowaniem odbioru + + certified letter + + +
+ +
+ list żelazny + ˈlʲizd ʒɛˈlaznɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dokument gwarantujący nietykalność; + + safe-conduct + + +
+ +
+ lista + ˈlʲista +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jedna ze struktur danych używana w infomatyce; + + list + + + + elementy zapisane w kolejności + + list + register + roll + + +
+ +
+ lista dyskusyjna + ˈlʲista ˌdɨskuˈsɨjna +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) rodzaj grupy dyskusyjnej, gdzie wiadomości są rozsyłane e-mailami; + + mailing list + + +
+ +
+ listek + ˈlʲistɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: liść + + leaflet + + + + jedna z blaszek liściowych, część liścia złożonego, osadzona na wspólnej osadce + + leaflet + + + + cienki, niewielki płatek, plasterek czegoś + + sheet + stick + + + + płaskie opakowanie + + packet + sachet + + +
+ +
+ listek figowy + ˈlʲistɛk fʲiˈɡɔvɨ +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) skąpa przysłona nagości + + fig leaf + + +
+ +
+ listonosz + lʲiˈstɔ̃nɔʃ +
+ + n + + + pracownik urzędu pocztowego, który doręcza adresatom listy i inne przesyłki + + postman + mailman + mail carrier + + +
+ +
+ listopad + lʲiˈstɔpat +
+ + n + + + jedenasty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego); + + November + + +
+ +
+ listopadowy + ˌlʲistɔpaˈdɔvɨ +
+ + adj + + + mający miejsce, odbywający się w listopadzie + + November + + +
+ +
+ listwa + ˈlʲistfa +
+ + n + + + kawałek drewna używany w budownictwie do wzmocnienia konstrukcji lub jako ozdoby + + batten + slat + + + + pasek materiału używany do obszywania krawędzi ubrań + + border + list + selvage + + +
+ +
+ listwa przypodłogowa +
+ + n + + + (budownictwo) podłużny dekoracyjny element konstrukcyjny, który wykańcza ścianę przy podłodze + + baseboard + skirting board + + +
+ +
+ lit + lʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Li i liczbie atomowej 3; + + lithium + + +
+ +
+ litania +
+ + n + + + (kościelny) dłuższa formuła modlitewna z powtarzającym się wezwaniem; + + litany + + +
+ +
+ litera + lʲiˈtɛra +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nazwany znak graficzny, odpowiadający konkretnemu dźwiękowi, umożliwiający zapis słów; + + letter + character + + +
+ +
+ literacki + ˌlʲitɛˈraʦ̑ʲci +
+ + adj + + + mający związek z literaturą + + literary + + +
+ +
+ literalny + ˌlʲitɛˈralnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający związek ze ścisłym rozumieniem, przytoczeniem lub tłumaczeniem czyichś słów + + literal + + +
+ +
+ literatka + ˌlʲitɛˈratka +
+ + n + + + pisarka + + writer + + +
+ +
+ literatura + ˌlʲitɛraˈtura +
+ + n + + + wszystkie dzieła artystyczne zachowane w formie pisanej lub w przekazie ustnym; + + literature + + +
+ +
+ literaturoznawstwo + ˌlʲitɛraˈturɔˈznafstfɔ +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dyscyplina humanistyczna zajmująca się literaturą; + + literary studies + + +
+ +
+ liternictwo + ˌlʲitɛrʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + dział grafiki użytkowej dotyczący projektowania liter; + + letterer's craft + + +
+ +
+ literować +
+ + v + + + podawać pisownię wyrazu, wymawiając po kolei poszczególne litery tego słowa + + spell + + +
+ +
+ literówka + ˌlʲitɛˈrufka +
+ + n + + + błąd w pisaniu polegający na pomyleniu lub opuszczeniu liter w słowie + + typo + misprint + miswriting + printing error + + +
+ +
+ litewski + lʲiˈtɛfsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Litwy lub Litwinów + + Lithuanian + + +
+ +
+ litofit +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina naskalna + + lithophyte + + +
+ +
+ litografia + ˌlʲitɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) (sztuka) technika graficzna, zaliczana do druku płaskiego lub wklęsłego; + + lithography + lithograph + + + + (sztuka) odbitka, praca wykonana techniką litografii (1.1) + + lithograph + lithography + + +
+ +
+ litotomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chirurgiczne usunięcie kamieni nerkowych + + lithotomy + + +
+ +
+ litościwy + ˌlʲitɔˈɕʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + pełen litości, mający litość + + compassionate + merciful + + +
+ +
+ litość + ˈlʲitɔɕʨ̑ +
+ + n + + + współczucie, miłosierdzie, żal nad kimś + + mercy + pity + + +
+ +
+ litr + lʲitr̥ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka objętości, decymetr sześcienny; + + litre + liter + + +
+ +
+ lituanizacja + ˌlʲitu<sup>w</sup>ãɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces przyswajania lub celowego, stopniowego narzucania przez państwo litewskie litewskiego języka, obyczajów, kultury i wzorców w sztuce; + + lithuanization + + +
+ +
+ liturgia + lʲiˈturʲɟja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w religiach chrześcijańskich – ogół obrzędów i ceremonii towarzyszących czynnościom kultowym + + liturgy + + +
+ +
+ liturgiczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z liturgią, dotyczący liturgii + + liturgical + liturgic + + +
+ +
+ liturgika + lʲiˈturʲɟika +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nauka teologiczna o liturgii + + liturgics + + +
+ +
+ liverpoolski +
+ + adj + + + odnoszący się do Liverpoolu, związany z Liverpoolem + + Liverpudlian + Liver + Scouse + + +
+ +
+ liwermor +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Lv i liczbie atomowej 116; + + livermorium + + +
+ +
+ liza + ˈlʲiza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rozpad na cząstki elementarne; + + lysis + + +
+ +
+ lizak + ˈlʲizak +
+ + n + + + twardy cukierek na patyku + + lollipop + + +
+ +
+ lizat +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) mieszanina reakcyjna zawierająca zlizowane komórki + + lysate + + +
+ +
+ lizać + ˈlʲizaʨ̑ +
+ + v + + + dotykać czegoś językiem i przesuwając po tym + + lick + + +
+ +
+ lizboński + lʲizˈbɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Lizbona + + Lisboner + + +
+ +
+ lizol +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) środek dezynfekcyjny, roztwór krezolu surowego w mydle potasowym; + + lysol + + +
+ +
+ lizus + ˈlʲizus +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) człowiek przesadnie lub sztucznie grzeczny, żeby uzyskać czyjeś względy + + toady + + +
+ +
+ liściec +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Phyllium, rodzaj owadów z rzędu straszyków; + + Phyllium + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) stosujący mimetyzm owad z rodzaju (1.1) + + gray's leaf insect + + +
+ +
+ liścień + ˈlʲiɕʨ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) pierwszy liść rośliny nasiennej; + + cotyledon + seed leaf + + +
+ +
+ liściokwiat garbnikowy + lʲiɕˈʨ̑ɔkfʲjad ˌɡarbʲɲiˈkɔvɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Phyllanthus emblica, gatunek drzewa z rodziny liściokwiatowatych pochodzący z Azji; + + Indian gooseberry + + +
+ +
+ liściożerca +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę żywiące się liścmi + + folivore + + +
+ +
+ liściożerny + ˌlʲiɕʨ̑ɔˈʒɛrnɨ +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) żywiący się liśćmi + + leaf-eating + phyllophagous + + +
+ +
+ liść + lʲiɕʨ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) element budowy sporofitu rośliny naczyniowej, pełniący funkcje odżywcze dzięki zawartości chlorofilu; + + leaf + blade + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) uderzenie otwartą dłonią w twarz + + clip + + + + (przenośnie, przenośnia) (informatyka, informatyczny) węzeł drzewa, który nie posiada potomków; + + leaf + + +
+ +
+ liść laurowy + ˈlʲiɕʨ̑ lawˈrɔvɨ +
+ + n + + + (kulinaria) suszony liść wawrzynu szlachetnego używany jako przyprawa + + bay leaf + + +
+ +
+ lobby + ˈlɔbbʲi +
+ + n + + + grupa nacisku (zwłaszcza w celu zmiany prawa zgodnie z czyimiś interesami) + + lobby + pressure group + + +
+ +
+ loch + lɔx +
+ + n + + + podziemne pomieszczenie pod dużą budowlą, najczęściej zamkiem, wykorzystywane dawniej jako więzienie; + + dungeon + + +
+ +
+ locha + ˈlɔxa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dorosła samica świni + + sow + + +
+ +
+ lodowaty + ˌlɔdɔˈvatɨ +
+ + adj + + + zimny jak lód, bardzo zimny + + ice-cold + + +
+ +
+ lodowcowy + ˌlɔdɔfˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + związany z lodowcami i ich działalnością + + glacial + + +
+ +
+ lodowe kwiaty +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) wzory z powoli zamarzającej wody, powstające na szybie + + frost pattern + frostwork + + +
+ +
+ lodowiec + lɔˈdɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + wolno płynąca rzeka lodu powstała z przekształcenia pokładów wiecznego śniegu; + + glacier + + +
+ +
+ lodowisko + ˌlɔdɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + miejsce przeznaczone do sportowej lub rekreacyjnej jazdy na łyżwach; + + ice rink + skating rink + + +
+ +
+ lodownia +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (architektura, architektoniczny) budowla ogrodowa służąca do przechowywania lodu + + ice house + + +
+ +
+ lodołamacz + ˌlɔdɔˈwãmaʧ̑ +
+ + n + + + statek o wzmocnionym kadłubie, przystosowany do rozbijania pokrywy lodu na morzu lub rzece celem utworzenia drogi dla innych statków; + + icebreaker + + +
+ +
+ lody +
+ + n + + + (spożywczy) deser, który stanowi słodka, zamrożona masa sporządzona z mleka, cukru, jaj i innych dodatków + + ice cream + ice + + +
+ +
+ lodówka + lɔˈdufka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Clangula hyemalis, gatunek morskiej kaczki; + + long-tailed duck + oldsquaw + + + + pojemnik, szafka lub urządzenie izolowane termicznie, umożliwiające przechowywanie czegoś w obniżonej temperaturze; + + fridge + refrigerator + + +
+ +
+ loft + lɔft +
+ + n + + + pomieszczenie przemysłowe zaadaptowane na mieszkanie (często luksusowe) lub inny lokal użytkowy; + + loft + + +
+ +
+ log + lɔk +
+ + n + + + (marynarka) przyrząd do pomiaru prędkości statku; + + log + + +
+ +
+ logarytm + lɔˈɡarɨtm̥ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wykładnik potęgi, do której należy podnieść określoną liczbę (podstawę logarytmu), aby uzyskać jego argument; + + logarithm + + +
+ +
+ logarytmiczny + ˌlɔɡarɨtˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z logarytmami, dotyczący logarytmów + + logarithmic + logarithmical + + + + taki, którego wartość zmienia się zgodnie z określonym logarytmem + + logarithmic + logarithmical + + +
+ +
+ logicznie +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) w sposób sensowny, rozsądny (o zachowaniu, postępowaniu) + + logically + + + + w myśl zasad logiki, zgodnie z logiką + + logically + + +
+ +
+ logiczny + lɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z logiką, zgodny z logiką + + logical + + +
+ +
+ logika + ˈlɔɟika +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dyscyplina naukowa zajmująca się regułami poprawnego myślenia i wnioskowania; + + logic + + + + poprawne, rzeczowe myślenie, oparte na związkach przyczynowo-skutkowych + + logic + + +
+ +
+ logistyka +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) planowanie i realizacja przepływu dóbr; + + logistics + + + + (wojskowość, wojskowy) organizacja i realizacja zaopatrzenia dla wojska; + + logistics + + +
+ +
+ logo + ˈlɔɡɔ +
+ + n + + + znak graficzny spełniający rolę marketingową i informacyjną; + + logo + + +
+ +
+ logogram +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak lub symbol reprezentujący słowo bądź wyrażenie; + + logogram + + +
+ +
+ logopedyczny +
+ + adj + + + związany z logopedią, dotyczący logopedii + + logopedic + + +
+ +
+ logotyp +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) czcionka lub matryca zawierająca skrót wyrazu lub wyrażenia + + logotype + + + + logo w formie tekstowej zawierające nazwę firmy lub jej akronim + + logotype + + +
+ +
+ logować + lɔˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) autoryzować się w systemie, najczęściej podając hasło + + log in + + + + (informatyka, informatyczny) zapisywać jakieś informacje w specjalnym pliku-dzienniku + + log + + +
+ +
+ lojalnie + lɔˈjalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób lojalny + + loyally + + +
+ +
+ lojalność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest lojalne; cecha tych, którzy są lojalni + + loyalty + allegiance + + +
+ +
+ lojalny + lɔˈjalnɨ +
+ + adj + + + rzetelny, uczciwy w relacjach z innymi + + loyal + faithful + + +
+ +
+ lok + lɔk +
+ + n + + + pasmo zakręconych lub wijących się włosów + + lock + + +
+ +
+ lokaj +
+ + n + + + człowiek usługujący w bogatym dom lub na dworze panującego + + footman + valet + + +
+ +
+ lokal + ˈlɔkal +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pub, bar, restauracja, klub + + place + + + + mieszkanie lub pomieszczenie użytkowe + + apartment + place + premises + room + + +
+ +
+ lokalizacja + ˌlɔkalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + usytuowanie, położenie jakiegoś obiektu; miejsce, pozycja zajmowana przez jakiś obiekt + + localisation + + +
+ +
+ lokalny + lɔˈkalnɨ +
+ + adj + + + związany z jakimś rejonem, miejscem, ograniczony do jakiegoś miejsca + + local + + + + (informatyka, informatyczny) widoczny tylko w obrębie danej procedury lub bloku, tworzona w momencie inicjowania bloku i niszczona w momencie kończenia bloku + + local + + +
+ +
+ lokant +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) liczba lub litera wskazująca miejsce przyłączenia podstawnika do szkieletu cząsteczki związku chemicznego; + + locant + + +
+ +
+ lokator + lɔˈkatɔr +
+ + n + + + ktoś, kto mieszka w wynajętym mieszkaniu; + + tenant + lodger + boarder + + +
+ +
+ lokomocja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) zdolność poruszania się + + locomotion + + +
+ +
+ lokomotywa + ˌlɔkɔ̃mɔˈtɨva +
+ + n + + + (kolejnictwo) pojazd szynowy mający własny napęd, przeznaczony do ciągnięcia (lub pchania) wagonów; . + + locomotive + + +
+ +
+ lokować +
+ + v + + + (bankowość, bankowy) umieszczać pieniądze lub kosztowności tam, gdzie nie ulegną utracie, a nawet będzie możliwy z nich zysk + + deposit + invest + place + + + + umieszczać w jakimś miejscu + + accommodate + emplace + place + position + put up + site + + +
+ +
+ loksodromiczny +
+ + adj + + + związany z loksodromą, właściwy loksodromie + + loxodromic + + +
+ +
+ lokówka + lɔˈkufka +
+ + n + + + (fryzyjski) (technologia, technika, techniczny) przyrząd elektryczny służący do zakręcenia loków na gorąco + + curling iron + + + + (fryzyjski) wałek wykonany z metalu lub tworzyw sztucznych, służący do zakręcania włosów + + curler + curling pin + + +
+ +
+ lombard + ˈlɔ̃mbart +
+ + n + + + instytucja udzielająca pożyczek pod zastaw przedmiotów lub papierów wartościowych; + + pawnshop + + +
+ +
+ lombardzki + lɔ̃mˈbarʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Lombardią + + Lombard + + +
+ +
+ lombardzki + lɔ̃mˈbarʦ̑ʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język lombardzki; + + Lombard + + +
+ +
+ londyńczyk + lɔ̃nˈdɨ̃j̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Londynu + + Londoner + + +
+ +
+ londyński + lɔ̃nˈdɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + pochodzący z Londynu, dotyczący Londynu + + London + + +
+ +
+ longplay +
+ + n + + + płyta długogrająca + + long play + + +
+ +
+ lont + lɔ̃nt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) łatwopalna linka przy starej broni artyleryjskiej lub ładunku wybuchowym, służąca do odpalenia go lub oddania strzału z bezpiecznej odległości, poprzez zapalenie końca tej linki i stopniowe przenoszenie się płomienia do zapalnika + + fuse + + +
+ +
+ loping + ˈlɔpʲĩŋk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) trzecia, najmłodsza epoka permu, trwająca 260,4 – 251 milionów lat temu; późny perm; + + Lopingian + + +
+ +
+ lorandyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, siarkoarsenek talu, występujący głównie w złożu Allchar w Macedonii, w postaci koszenilowoczerwonych, drobnych, jednoskośnych kryształów + + lorandite + + +
+ +
+ loratadyna + ˌlɔrataˈdɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) wielopierścieniowy, heterocykliczny organiczny związek chemiczny stosowany jako lek przeciwalergiczny, antagonista receptorów H1; + + loratadine + + +
+ +
+ lorens + ˈlɔrɛ̃w̃s +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Lr i liczbie atomowej 103; + + lawrencium + + +
+ +
+ lori + ˈlɔrʲi +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Loris, nadrzewna małpiatka azjatyckich i afrykańskich lasów tropikalnych prowadząca nocny tryb życia; + + loris + + +
+ +
+ lornetka + lɔrˈnɛtka +
+ + n + + + (optyka, optyczny) przyrząd optyczny do obserwacji dwuocznej, składający się z dwóch jednakowych, połączonych zawiasowo, ułożonych równolegle lunet obserwacyjnych + + binoculars + opera glasses + + +
+ +
+ los + lɔs +
+ + n + + + fatum, przeznaczenie + + destiny + fate + + + + mała kartka pełniąca rolę kuponu, decydująca o wygranej lub przegranej + + lottery ticket + + + + przypadek + + chance + + + + wydarzenia, bieg czyjegoś życia + + lot + + +
+ +
+ losowość +
+ + n + + + cecha tego, co jest losowe + + randomness + + +
+ +
+ losowy + lɔˈsɔvɨ +
+ + adj + + + przypadkowy, niezależny od decyzji + + random + aleatory + aleatoric + + +
+ +
+ lot + lɔt +
+ + n + + + przemieszczanie się w jakiejś przestrzeni w powietrzu + + flight + + +
+ +
+ lotem błyskawicy + ˈlɔtɛ̃m ˌbwɨskaˈvʲiʦ̑ɨ +
+ + idiom + + + bardzo szybko, momentalnie + + like wildfire + + +
+ +
+ loteria +
+ + n + + + gra, której uczestnicy nabywają losy, a o wygranej decyduje losowanie + + lottery + + +
+ +
+ loteryjny +
+ + adj + + + związany z loterią + + raffle + + +
+ +
+ lotion +
+ + n + + + mleczko kosmetyczne; + + lotion + + +
+ +
+ lotka + ˈlɔtka +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) ruchomy element skrzydła statku powietrznego, służący do kontroli jego przechylenia, czyli obrotu wzdłuż osi podłużnej; + + aileron + + + + (sport, sportowy) uskrzydlony przedmiot służący do gry w badmintona + + shuttlecock + + + + nasada strzały z piórami; + + fletch + + + + strzałka do gry w lotki (1.5) + + dart + + + + tylko w lm (sport, sportowy) rzutki, dart; gra polegająca na trafianiu strzałkami do tarczy; + + darts + + +
+ +
+ lotnictwo + lɔtʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + ogół zagadnień związanych ze wszelkiego rodzaju statkami powietrznymi; + + aviation + + +
+ +
+ lotniczo-modelarski +
+ + adj + + + związany z modelarstwem lotniczym, dotyczący modelarstwa lotniczego + + aeromodeling + aeromodelling + + +
+ +
+ lotniczy + lɔtʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z lotnictwem + + aerial + air + flying + + +
+ +
+ lotnik + ˈlɔtʲɲik +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) człowiek, który lata samolotem lub należy do jego obsługi + + airman + flyer + flier + + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz służący w lotnictwie + + airman + + +
+ +
+ lotnisko + lɔtʲˈɲiskɔ +
+ + n + + + wydzielony obszar na ziemi przystosowany do obsługi statków powietrznych; + + airport + airfield + + +
+ +
+ lotniskowiec + ˌlɔtʲɲiˈskɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) okręt stanowiący ruchomą bazę dla samolotów, poprzez odpowiednio ukształtowany pokład jako pas startowy; + + aircraft carrier + carrier + + +
+ +
+ lotny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) występujący w postaci gazowej lub łatwo w nią przechodzący + + gaseous + aeriform + gasiform + volatile + + + + cechujący się bystrością lub zwinnością + + bright + dexterous + keen + nimble + quick + smart + + + + łatwo przemieszczający się + + flying + mobile + + + + łatwo unoszący się w powietrzu + + ethereal + volatile + + +
+ +
+ lotokot + lɔˈtɔkɔt +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nadrzewny ssak południowoazjatycki posiadający umiejętność szybowania dzięki błonom ciągnącym się od szyi do ogona; + + colugo + + +
+ +
+ lotos + ˈlɔtɔs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Nelumbo Adans., rodzaj roślin z rodziny lotosowatych; + + lotus + + +
+ +
+ loża +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) specjalne miejsce na widowni przeznaczone dla osobistości; + + loge + box + + + + miejsce spotkań masonerii + + lodge + + +
+ +
+ lub + lup +
+ + conjunction + + + spójnik łączący dwa zdania równorzędne oraz dwie części zdania, wskazując, że przynajmniej jedna część jest prawdziwa; + + or + + +
+ +
+ lubczyk + ˈlupʧ̑ɨk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny selerowatych o żółtych kwiatach, używana jako przyprawa kuchenna, według wierzeń ludowych uważana za środek wywołujący miłość, afrodyzjak; + + lovage + + +
+ +
+ lubieżny + luˈbʲjɛʒnɨ +
+ + adj + + + rozpustny, sprośny + + horny + lusty + + +
+ +
+ lubić + ˈlubʲiʨ̑ +
+ + v + + + darzyć kogoś lub coś pozytywnym uczuciem + + like + fancy + be fond of + care for + + +
+ +
+ lubić jak psy dziada w ciasnej ulicy + ˈlubʲiʨ̑ ˈjak ˈpsɨ ˈʥ̑ada ˈfʲ‿ʨ̑asnɛj uˈlʲiʦ̑ɨ +
+ + v + + + mieć do kogoś taki stosunek, że w bezpośrednim kontakcie się go atakuje, napastuje, napada jak na bezbronnego + + not to be able to bear stand + + +
+ +
+ lublańczyk + luˈblãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Lublany + + Ljubljanan + + +
+ +
+ lublański + luˈblãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Lublaną (stolicą Słowenii) + + Ljubljanan + + +
+ +
+ lucerna + luˈʦ̑ɛrna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj jednorocznych lub dwuletnich bylin z rodziny bobowatych; + + alfalfa + lucerne + + +
+ +
+ lucky loser +
+ + n + + + (środowiskowy) (sport, sportowy) w tenisie: zawodnik, który nie przebrnął przez etap kwalifikacji do turnieju, ale zagrał w nim w wyniku wycofania się zawodnika, który miał w nim zapewniony udział + + lucky loser + + +
+ +
+ lucyferyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) pigment generujący światło na skutek reakcji chemicznych; + + luciferin + + +
+ +
+ lud + lut +
+ + n + + + warstwa społeczeństwa, której członkowie pracują fizycznie + + people + nation + + + + zbiorowość ludzi o wspólnym języku i kulturze, niebędąca narodem + + people + nation + + +
+ +
+ ludność + ˈludnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ogół ludzi zamieszkujących dane terytorium + + population + + +
+ +
+ ludobójczy +
+ + adj + + + związany z ludobójstwem, właściwy ludobójstwu + + genocidal + + +
+ +
+ ludobójstwo + ˌludɔˈbujstfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zbrodnia przeciwko ludzkości polegająca na celowym wyniszczaniu całych narodów lub ich części (grup etnicznych / religijnych / rasowych) poprzez zabójstwa jak i tworzenie warunków życia obliczonych na fizyczne wyniszczenie; + + genocide + + +
+ +
+ ludojad + luˈdɔjat +
+ + n + + + zwierzę jadające ludzi + + man-eater + + + + (dawniej, dawny) ludożerca + + man-eater + + +
+ +
+ ludowiec +
+ + n + + + członek partii ludowej (na przykład austriackiej ÖVP, czeskiej KDU-ČSL, szwajcarskich SVP i CVP) + + member of people party + people party member + + +
+ +
+ ludowy + luˈdɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący obszarów wiejskich i chłopów + + folk + + +
+ +
+ ludożerca + ˌludɔˈʒɛrʦ̑a +
+ + n + + + człowiek zjadający mięso ludzkie + + man-eater + + +
+ +
+ ludzki + ˈluʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do wytworów rąk lub umysłu człowieka + + human + + + + cecha charakterystyczna dla poczynań lub dążeń człowieka + + human + + +
+ +
+ ludzkość + ˈluʦ̑kɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ród ludzki; ogół, suma ludzi na świecie + + humankind + mankind + + +
+ +
+ lufa + ˈlufa +
+ + n + + + część broni palnej w postaci rury, w której następuje rozpędzenie pocisku przy strzale; + + barrel + + +
+ +
+ lugier + ˈluɟɛr +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) niewielki żaglowiec o skośnych żaglach, z ostatnim żaglem wysuniętym za rufę + + lugger + + +
+ +
+ luka + ˈluka +
+ + n + + + puste miejsce + + gap + + +
+ +
+ luka w prawie +
+ + n + + + brak odpowiedniego przepisu prawnego, lub istnienie przepisu, który nie jest taki, jaki być powinien; + + loophole + + +
+ +
+ lukarna +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pionowe okienko na dachu, które doświetla poddasze; + + dormer + + +
+ +
+ lukier + ˈlucɛr +
+ + n + + + (kulinaria) polewa używana do pokrywania wyrobów cukierniczych, sporządzana z roztopionego cukru pudru; + + buttercream + fondant + frosting + icing + + +
+ +
+ lukratywny +
+ + adj + + + przynoszący spore zyski + + lucrative + + +
+ +
+ lukrecja + luˈkrɛʦ̑ʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Glycyrrhiza, rodzaj bylin z rodziny bobowatych, rosnących w Eurazji; + + licorice + liquorice + + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kulinaria) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) wysuszone korzenie lukrecji (1.1) z odłogami lub ich przetwory + + licorice + liquorice + + +
+ +
+ luksus + ˈluksus +
+ + n + + + warunki zapewniające komfortowe życie i zbytek; + + luxury + luxe + + +
+ +
+ luksusowo +
+ + adv + + + w sposób, który zaspokaja czyjeś wymagania dotyczące luksusu + + luxuriously + + +
+ +
+ lulać + ˈlulaʨ̑ +
+ + v + + + kołysać dziecko (najczęściej do snu) + + lull + + +
+ +
+ lulu + ˈlulu +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (infantylnie) spać + + bye-bye + + +
+ +
+ lumbago + lũmˈbaɡɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ból okolicy lędźwiowej, mogący mieć różne przyczyny, m.in. zapalenie korzonków czy urazy i zmiany kręgosłupa; + + lumbago + + +
+ +
+ lumberseksualny +
+ + adj + + + (neologizm) o mężczyźnie bardzo męskim, podkreślającym swoją męskość gęstą brodą, roboczym strojem itp. + + lumbersexual + + +
+ +
+ luminarz + lũˈmʲĩnaʃ +
+ + n + + + człowiek wybitnie wykształcony, znany w kręgach naukowych lub kulturalnych + + luminary + + +
+ +
+ lumpenproletariat +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (pogardliwie) warstwa społeczna składająca się z miejskiej biedoty, ludzi trwale bezrobotnych żyjących na marginesie społeczeństwa; + + sub-proletariat + + +
+ +
+ lunatyk + lũˈnatɨk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) osoba cierpiąca na lunatyzm + + sleepwalker + somnambulist + + +
+ +
+ lunatyzm + lũˈnatɨsm̥ +
+ + n + + + choroba powodująca nieświadome wykonywanie różnych czynności (np. chodzenie) w głębokim śnie + + sleepwalking + somnambulism + + +
+ +
+ lunch +
+ + n + + + posiłek we wczesnej porze obiadowej, głównie podczas przerwy w pracy lub na uczelni + + lunch + + +
+ +
+ lunchbox +
+ + n + + + pojemnik na kanapki, owoce itp.; śniadaniówka + + lunchbox + + +
+ +
+ luneta +
+ + n + + + (optyka, optyczny) przyrząd optyczny do oglądania odległych obiektów, którego elementami są okular i obiektyw + + spyglass + + +
+ +
+ lungo + ˈlũŋɡɔ +
+ + n + + + (kulinaria) tzw. wydłużone espresso; uzyskiwane przez przelanie przez ilość kawy właściwej dla espresso większej ilości wody + + lungo + + +
+ +
+ lupa + ˈlupa +
+ + n + + + wypukła soczewka wyposażona w uchwyt, prosty przyrząd optyczny do powiększania obrazu; + + magnifying glass + magnifier + + +
+ +
+ lupinina + ˌlupʲĩˈɲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, alkaloid występujący w łubinie o bardzo gorzkim smaku; + + lupinine + + +
+ +
+ lusterko wsteczne + luˈstɛrkɔ ˈfstɛʧ̑nɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (motoryzacja) lusterko pojazdu (samochodu, samolotu) znajdujące się w polu widzenia kierowcy, służące do obserwacji tego, co dzieje się z tyłu, bez odwracania głowy + + rearview mirror + + +
+ +
+ lustracja +
+ + n + + + (urzędowy) przegląd, kontrola jakichś pomieszczeń, dokumentów itp. + + lustration + + +
+ +
+ lustro + ˈlustrɔ +
+ + n + + + gładka powierzchnia odbijająca światło; tafla szkła od spodu pokrytego warstwą srebra lub aluminium; + + mirror + looking-glass + + +
+ +
+ lustrzanka + luˈsṭʃãnka +
+ + n + + + (fotografia) aparat fotograficzny wyposażony w lustro i matówkę; + + reflex camera + + +
+ +
+ lut + lut +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) spoiwo w postaci metalu lub stopu metali używane do lutowania i lutospawania; + + solder + + +
+ +
+ luteranin + ˌlutɛˈrãɲĩn +
+ + n + + + osoba, która wyznaje luteranizm + + Lutheran + + +
+ +
+ luteranizm + ˌlutɛˈrãɲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) doktryna teologiczna, jeden z nurtów protestantyzmu, zapoczątkowany przez Marcina Lutra; + + Lutheranism + + +
+ +
+ luterański +
+ + adj + + + związany z luteranizmem + + Lutheran + + +
+ +
+ lutet + ˈlutɛt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Lu i liczbie atomowej 71; + + lutetium + + +
+ +
+ lutnia + ˈlutʲɲa +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dawny instrument strunowy przypominający mandolinę; + + lute + + +
+ +
+ lutnik +
+ + n + + + rzemieślnik, który konstruuje i naprawia strunowe instrumenty muzyczne + + luthier + + +
+ +
+ lutowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: lutować + + soldering + + +
+ +
+ lutować + luˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) łączyć metalowe elementy przy pomocy lutu roztopionego lutownicą lub palnikiem + + solder + + +
+ +
+ lutownica + ˌlutɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie do lutowania; + + soldering iron + + +
+ +
+ luty + ˈlutɨ +
+ + n + + + drugi miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego) + + February + + +
+ +
+ lutydyna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, pochodna pirydyny; + + dimethylpiridine + lutidine + + +
+ +
+ luwijski +
+ + adj + + + (dosłownie) związany z Luwią lub Luwijczykami, dotyczący Luwii lub Luwijczyków + + Luwian + + +
+ +
+ luwijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język luwijski; + + Luwian + + +
+ +
+ luzem +
+ + adv + + + o towarach: bez opakowania, pojedynczo + + loose + + +
+ +
+ luzofonia +
+ + n + + + ogół krajów, społeczeństw portugalskojęzycznych + + lusophone + + +
+ +
+ luzytański +
+ + adj + + + związany z Luzytanią lub Luzytanami, dotyczący Luzytanii lub Luzytanów + + Lusitanian + + +
+ +
+ luzytański +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (językoznawstwo, językoznawczy) język luzytański; + + Lusitanian + + +
+ +
+ luźno + ˈluʑnɔ +
+ + adv + + + w sposób luźny, swobodny + + loosely + + +
+ +
+ luźny + ˈluʑnɨ +
+ + adj + + + mało restrykcyjny, łagodny, pobłażliwy + + liberal + + + + nieprzylegający, swobodny, zapewniający swobodę ruchów (o ubraniach) + + loose + loose-fitting + + + + nieumocowany + + loose + not fix + slack + + + + swobodny, niewymuszony + + casual + + +
+ +
+ lwi + lvʲi +
+ + possessiveAdjective + + + należący do lwa + + leonine + + +
+ +
+ lwia część + ˈlvʲja ˈʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ +
+ + idiom + + + ironiczne określenie zagarniętej całości lub niemalże całości, jako efekt współpracy z kimś silniejszym + + lion's share + + +
+ +
+ lwiatka + ˈlvʲjatka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Leontopithecus, brazylijska małpa szerokonosa o bujnej grzywie + + lion tamarin + + +
+ +
+ lwica + ˈlvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica lwa + + lioness + + +
+ +
+ lwowianin +
+ + n + + + mieszkaniec Lwowa + + Lvivian + + +
+ +
+ lwowski + ˈlvɔfsʲci +
+ + adj + + + związany ze Lwowem, dotyczący Lwowa + + Lvivian + + +
+ +
+ lwołak + ˈlvɔwak +
+ + n + + + (fantasy) człowiek, którego jedną z form jest lew + + werelion + + +
+ +
+ lód + lut +
+ + n + + + stały stan skupienia wody; + + ice + + + + (potocznie, potoczny) lodowisko + + ice + + + + często w lm deser przyrządzany ze zmrożonego mleka, czasem z dodatkiem owoców oraz innych substancji + + ice + ice cream + + +
+ +
+ ląd + lɔ̃nt +
+ + n + + + obszar skorupy ziemskiej niepokryty wodami mórz i oceanów; + + land + + +
+ +
+ lądolód + lɔ̃nˈdɔlut +
+ + n + + + gruba warstwa lodu pokrywająca duże obszary ziemi; + + ice sheet + + +
+ +
+ lądowanie + ˌlɔ̃ndɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: lądować + + landing + + +
+ +
+ lądować + lɔ̃nˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + osiadać na czymś – z powietrza lub wody + + land + + +
+ +
+ lądownik +
+ + n + + + (astronautyka, astronautyczny) część statku kosmicznego przeznaczona do lądowania; + + lander + + +
+ +
+ lądowy + lɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący lądu, odbywający się na lądzie, żyjący na lądzie + + terrestrial + + +
+ +
+ lędźwie + ˈlɛ̃ɲʥ̑vʲjɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część pleców między żebrami a miednicą + + loin + + +
+ +
+ lędźwiowy + lɛ̃ɲʥ̑ˈvʲjɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od lędźwie + + lumbar + + +
+ +
+ lęk + lɛ̃ŋk +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) strach pojawiający się bez przyczyny; + + anxiety + + + + uczucie niepokoju, obawy przed czymś, co może być groźne + + anxiety + fear + + +
+ +
+ lękać się + ˈlɛ̃ŋkaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (książkowy) bać się; odczuwać strach, trwogę + + fear + be afraid + + +
+ +
+ lękliwy + lɛ̃ŋkˈlʲivɨ +
+ + adj + + + (o osobach) skłonny do lęku, dający się łatwo nastraszyć + + timid + bashful + + +
+ +
+ lśniący + ˈl̥ʲɕɲɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który lśni, błyszczy, świeci, bije blaskiem + + glossy + + +
+ +
+ lśnić + l̥ʲɕɲiʨ̑ +
+ + v + + + świecić, błyszczeć, odbijać światło + + glisten + glitter + shimmer + shine + + +
+ +
+ m-learning +
+ + n + + + nauczanie na odległość z wykorzystaniem przenośnego, bezprzewodowego sprzętu; + + m-learning + + +
+ +
+ maca + ˈmaʦ̑a +
+ + n + + + płaski pszenny placek z przaśnego (niekwaszonego) ciasta, jadany przez Żydów podczas święta Paschy; + + matzo + + +
+ +
+ macchiato +
+ + n + + + kawa espresso z odrobiną mleka; + + macchiato + + +
+ +
+ macedoński + ˌmaʦ̑ɛˈdɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Macedonii lub Macedończyków + + Macedonian + + + + odnoszący się do krainy Macedonii w Grecji lub mieszkańców tego regionu + + Macedonian + + +
+ +
+ macedoński + ˌmaʦ̑ɛˈdɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język urzędowy Macedonii; + + Macedonian + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język wymarły używany przez starożytnych mieszkańców Macedonii; + + Macedonian + + +
+ +
+ mach +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka prędkości równa prędkości rozchodzenia się dźwięku w powietrzu + + Mach number + + +
+ +
+ machać + ˈmaxaʨ̑ +
+ + v + + + szybko, wahadłowo ruszać czymś + + wave + + +
+ +
+ machinacja + ˌmaçĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + podstępne działanie na czyjąś niekorzyść + + machination + + +
+ +
+ macica + maˈʨ̑iʦ̑a +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd kręgowców, w którym rozwija się embrion; + + uterus + womb + + +
+ +
+ maciczny +
+ + adj + + + dotyczący macicy + + uterine + + +
+ +
+ maciejka +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (potocznie, potoczny) (botanika, botaniczny) lewkonia długopłatkowa + + Evening Stock + Night-scented Stock + stocks + + +
+ +
+ macierz + ˈmaʨ̑ɛʃ +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (także (regionalizm śląski)) matka + + mother + + + + (matematyka, matematyczny) prostokątna tablica wielkości należących do pewnego ciała K lub pierścienia; + + matrix + + + + (przenośnie, przenośnia) ojczyzna + + motherland + + +
+ +
+ macierzanka + ˌmaʨ̑ɛˈʒãnka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Thymus L., liczący 35 gatunków rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych; + + thyme + + +
+ +
+ macierzyński + ˌmaʨ̑ɛˈʒɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący macierzyństwa, właściwy matce + + maternal + motherly + maternity + + +
+ +
+ macierzyństwo + ˌmaʨ̑ɛˈʒɨ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + bycie matką + + maternity + motherhood + + +
+ +
+ macocha + maˈʦ̑ɔxa +
+ + n + + + żona ojca, ale nie matka + + stepmother + + +
+ +
+ maczeta + maˈʧ̑ɛta +
+ + n + + + długi, szeroki nóż podobny do tasaka, używany przeważnie do wyrąbywania ścieżek w gęstych zaroślach; + + machete + + +
+ +
+ maczuga +
+ + n + + + jedna z najstarszych broni obuchowych, pałka z grubym końcem nabitym ostrymi kamieniami lub kawałkami metalu; + + bludgeon + club + cudgel + + +
+ +
+ maestro + maˈɛstrɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (podniośle) tytuł wyrażający szacunek dla wybitnego artysty muzyka + + maestro + + +
+ +
+ mafia + ˈmafʲja +
+ + n + + + zorganizowana grupa przestępcza wywodząca się z Włoch (obecnie działająca w wielu krajach), o hierarchicznej strukturze, działająca w wielu obszarach życia, również dążąca do uzyskania wpływów w polityce + + mafia + + +
+ +
+ mafioso + maˈfʲjɔzɔ +
+ + n + + + członek mafii + + mafioso + + +
+ +
+ mag + mak +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Biblii: wschodni mędrzec, jeden z Trzech Króli + + magus + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w starożytnej Persji: kapłan (członek kasty kapłańskiej), który zajmował się astrologią i magią + + magus + + + + osobnik, który wprawnie włada magią mistyczną + + magician + sorcerer + + +
+ +
+ magazyn + maˈɡazɨ̃n +
+ + n + + + czasopismo + + magazine + + + + pomieszczenie do przechowywania przedmiotów, zwłaszcza towarów + + warehouse + storehouse + + +
+ +
+ magenta + maˈɡɛ̃nta +
+ + n + + + barwa purpurowa; + + magenta + + +
+ +
+ maghrebski + maˈɡrɛpsʲci +
+ + adj + + + dotyczący regionu Maghrebu, charakterystyczny dla Maghrebu + + Maghrebi + + +
+ +
+ magia + ˈmaɟja +
+ + n + + + praktyki oparte na wierze w zjawiska nadprzyrodzone, wykorzystujące zaklęcia i czynności rytualne; + + magic + + +
+ +
+ magicznie +
+ + adv + + + w sposób magiczny + + magically + + +
+ +
+ magiczny + maˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z magią + + magic + magical + + +
+ +
+ magid + ˈmaɟit +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wędrowny kaznodzieja żydowski; tytuł przyznawany wybitnym rabinom i przywódcom duchowym; + + maggid + + +
+ +
+ magiel + ˈmaɟɛl +
+ + n + + + maszyna do prasowania przy pomocy walców; + + mangle + wringer + + +
+ +
+ magik + ˈmaɟik +
+ + n + + + osoba robiąca sztuczki mające sprawiać wrażenie magii + + conjurer + magician + entertainer + illusionist + + +
+ +
+ magister + maˈɟistɛr +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (studencki) osoba, która zdobyła tytuł magistra (1.1) + + Master + + + + (edukacja, edukacyjny) tytuł zawodowy nadawany przez wyższe uczelnie po ukończeniu studiów drugiego stopnia + + Master + + +
+ +
+ magistrat +
+ + n + + + (dawniej, dawny) urzędnik miejski sprawujący najwyższą władzę wojenną i sądową lub wykonawczą w starożytnym Rzymie + + magistrate + + +
+ +
+ magma + ˈmaɡma +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) gorąca, ruchliwa materia, ciekły stop złożony głównie z krzemianów i glinokrzemianów, znajdujący się w głębi skorupy ziemskiej; + + magma + + +
+ +
+ magmowy + maɡˈmɔvɨ +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) powstały z magmy, mający związek z magmą + + magma + + +
+ +
+ magnes + ˈmaɡnɛs +
+ + n + + + przedmiot mający zdolność przyciągania niektórych przedmiotów (zrobionych z żelaza i jego stopów); + + magnet + + +
+ +
+ magnetofon + ˌmaɡnɛˈtɔfɔ̃n +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do wielokrotnego nagrywania i odtwarzania dźwięku na specjalnej taśmie magnetycznej; + + tape recorder + + +
+ +
+ magnetofon szpulowy + ˌmaɡnɛˈtɔfɔ̃n ʃpuˈlɔvɨ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) magnetofon wykorzystujący jako nośnik dźwięku taśmę magnetyczną nawiniętą na szpulę; + + reel-to-reel tape recorder + + +
+ +
+ magnetowid + ˌmaɡnɛˈtɔvʲit +
+ + n + + + urządzenie do zapisywania na taśmie magnetycznej sygnałów telewizyjnych i późniejszego ich odtwarzania + + video + video recorder + + +
+ +
+ magnetyczny + ˌmaɡnɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) charakteryzujący się magnetyzmem; dotyczący magnesu, magnetyzmu; mający właściwości takie jak magnes + + magnetic + + + + taki, który jest przyciągający, działa przyciągająco (również w znaczeniu przenośnym) + + magnetic + + +
+ +
+ magnetyzm +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zjawiska i właściwości materii odnoszące się do oddziaływania pól magnetycznych + + magnetism + + + + (przenośnie, przenośnia) siła przyciągająca + + magnetism + + +
+ +
+ magnez + ˈmaɡnɛs +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Mg i liczbie atomowej 12 + + magnesium + + +
+ +
+ magnezowy +
+ + adj + + + dotyczący magnezu + + magnesic + + +
+ +
+ magnezyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z gromady węglanów, składający się w głównej mierze ze związków magnezu; + + magnesite + + +
+ +
+ magnolia + maɡˈnɔlʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Magnolia L., drzewo lub krzew należący do rodziny magnoliowatych; + + magnolia + + +
+ +
+ magnoliowate + ˌmaɡnɔlʲjɔˈvatɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Magnoliaceae, rodzina drzew, krzewów lub pnączy należąca do rzędu magnoliowców; + + magnolia family + + +
+ +
+ magot +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Macaca sylvanus Linnaeus, gatunek małpy z podrodziny koczkodanowatych, posiadającej szczątkowy ogon i czerwonawooliwkową sierść; + + magot + + +
+ +
+ mahajana + ˌmaxaˈjãna +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) kierunek buddyzmu, wyodrębniony w pierwszym wieku p.n.e.; + + Mahayana + + +
+ +
+ mahometanin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca islamu + + Mohammedan + + +
+ +
+ mahometanizm + ˌmaxɔ̃mɛˈtãɲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) inne określenie islamu wywodzące się od imienia proroka Mahometa + + Mohammedanism + Muhammadanism + + +
+ +
+ mahonia + maˈxɔ̃ɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Mahonia Nutt., rodzaj krzewów z rodziny berberysowatych; + + mahonia + + +
+ +
+ mahoniowy + ˌmaxɔ̃ˈɲjɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z mahoniu + + mahogany + + + + w kolorze mahoniu + + mahogany + + +
+ +
+ mahoń + ˈmaxɔ̃ɲ +
+ + n + + + drewno otrzymywane z mahoniowca + + mahogany + + + + (potocznie, potoczny) mebel z mahoniu (1.1) + + mahogany + + + + kolor czerwonobrunatny + + mahogany + + + + mahoniowiec + + mahogany + + +
+ +
+ maisz +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) (ornitologia, ornitologiczny) młody ptak szkolony do polowań + + tercel + tarse + tassel-gentle + tassell + tercel gentle + tercelet + + +
+ +
+ maj + maj +
+ + n + + + piąty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego) + + May + + +
+ +
+ majański + maˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Majami, dotyczący Majów, ich kultury, sztuki + + Mayan + + +
+ +
+ majeranek + ˌmajɛˈrãnɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina uprawna stosowana w lecznictwie i gastronomii; + + marjoram + + + + (kulinaria) przyprawa z suszonych pędów majeranku (1.1) + + marjoram + + +
+ +
+ majestat +
+ + n + + + dostojeństwo, powaga lub okazałość jakichś osób, zjawisk lub rzeczy + + majesty + + +
+ +
+ majestatyczny + ˌmajɛstaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) pełen dostojnej powagi + + majestic + + +
+ +
+ majonez + maˈjɔ̃nɛs +
+ + n + + + (kulinaria) gęsty sos z żółtek, musztardy, przypraw i oleju + + mayonnaise + mayo + + +
+ +
+ major + ˈmajɔr +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) stopień oficerski wojsk lądowych i powietrznych wyższy od kapitana; + + major + + +
+ +
+ majowy + maˈjɔvɨ +
+ + adj + + + związany z majem, dotyczący maja + + May + Maytime + + +
+ +
+ majsterkować + ˌmajstɛrˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wykonywać ręczną pracę techniczną przy użyciu narzędzi, na ogół na własne potrzeby + + do DIY + work manually + + +
+ +
+ majstersztyk + majˈstɛrʃtɨk +
+ + n + + + (książkowy) coś wyjątkowo udanego, umiejętnie przeprowadzonego; osiągnięcie + + masterwork + + +
+ +
+ majtać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o czymś, co luźno zwisa: kiwać się, okręcać się wokół czegoś, unosić się i opadać + + dangle + + +
+ +
+ majtki + ˈmajtʲci +
+ + n + + + (krawiectwo) dolna część bielizny okrywająca biodra; + + panties + + +
+ +
+ majuskuła + ˌmajuˈskuwa +
+ + n + + + (termin typograficzny) wielka litera; + + majuscule + + +
+ +
+ majątek + maˈjɔ̃ntɛk +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (księgowość) stan posiadania + + assets + + + + bogactwo, fortuna + + fortune + wealth + + + + posiadłość ziemska + + estate + manor + property + + +
+ +
+ majątkowy + ˌmajɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący majątku + + material + property + + +
+ +
+ majętny + maˈjɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + posiadający duży majątek + + rich + wealthy + + +
+ +
+ mak + mak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Papaver L., rodzaj roślin z rodziny makowatych; + + poppy + + + + (cukiernictwo) (spożywczy) nasiona maku (1.2) + + poppy seeds + + +
+ +
+ makabra + maˈkabra +
+ + n + + + coś wzbudzającego grozę, coś strasznego + + horror + + +
+ +
+ makabryczny + ˌmakaˈbrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wywołujący przerażenie i odrazę, zazwyczaj przez sugestywne ukazanie agonii, śmierci lub rozkładu + + macabre + + +
+ +
+ makak + ˈmakak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Macaca, niewielka, wąskonosa małpa; + + macaque + + +
+ +
+ makak berberyjski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Macaca sylvanus Linnaeus, gatunek małpy z podrodziny koczkodanowatych, posiadającej szczątkowy ogon i czerwonawooliwkową sierść; + + Barbary ape + Barbary macaque + magot + + +
+ +
+ makak japoński +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Macaca fuscata L., gatunek małpy z rodziny koczkodanowatych; + + Japanese macaque + snow monkey + + +
+ +
+ makak pacyficzny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Macaca fuscata yakui L., podgatunek makaka japońskiego + + Yaku macaque + Yakushima macaque + + +
+ +
+ makaron + maˈkarɔ̃n +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) półprodukt żywnościowy wytwarzany z ciasta zagniecionego z mąki, wody i soli; + + pasta + macaroni + noodle + + +
+ +
+ makaroniarz +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (obraźliwie) lub (żartobliwie) Włoch + + guinea + + +
+ +
+ makdonaldyzacja + ˌmaɡdɔ̃naldɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zjawisko ujednolicania się zasad funkcjonowania i zachowań ludzi i jednostek organizacyjnych, a także standaryzacji oferowanych im produktów i usług oraz sposobu ich traktowania; + + McDonaldization + + +
+ +
+ make-up +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) podkład pod makijaż + + make-up + + +
+ +
+ makiawelizm + ˌmacaˈvɛlʲism̥ +
+ + n + + + postawa cyniczna, obłudna, pozbawiona skrupułów, szczególnie w polityce; wiara w to, że cel uświęca środki + + Machiavellianism + Machiavellism + + +
+ +
+ makijaż + maˈcijaʃ +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyki (szminka, tusz, cień do powiek itp.) nałożone na twarz + + make-up + + +
+ +
+ makolągwa + ˌmakɔˈlɔ̃ŋɡva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carduelis cannabina, mniejszy od wróbla ptak gniazdujący w krzewach; + + linnet + + +
+ +
+ makowiec + maˈkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto przekładane masą ze zmielonego maku przyprawionego cukrem i bakaliami; + + poppy seed cake + + +
+ +
+ makrela + maˈkrɛla +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba morska z rodziny makrelowatych z rodzaju Scomber lub Scomberomorus; + + mackerel + + +
+ +
+ makro + ˈmakrɔ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) zestaw poleceń przeznaczonych do wykonania przez określoną aplikację, rodzaj niesamodzielnego programu komputerowego; + + macro + + +
+ +
+ makrofotografia + ˌmakrɔfɔtɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (fotografia) technika wykonywania zdjęć, w której fotografowany obiekt zostaje odwzorowany w naturalnych rozmiarach lub jest powiększony; także: zdjęcie wykonane tą techniką + + macro photography + + +
+ +
+ makroregion +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jednostka podziału fizycznogeograficznego przestrzeni, charakteryzująca się zbliżonymi cechami środowiskowo-krajobrazowymi większa od mezoregionu; + + macroregion + + +
+ +
+ makrosomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierny rozmiar ciała, nadmierna masa płodu w stosunku do wieku płodowego + + macrosomia + + +
+ +
+ maksimum +
+ + adv + + + w połączeniu z określeniem liczby: co najwyżej + + at most + + +
+ +
+ maksimum +
+ + n + + + największy stopień, największa ilość / wartość / wielkość + + maximum + + +
+ +
+ maksyma +
+ + n + + + (literacko) myśl zwięźle wyrażona, zawierająca jakąś zasadę postępowania + + maxim + apophthegm + + +
+ +
+ maksymalny + ˌmaksɨ̃ˈmalnɨ +
+ + adj + + + taki, który osiągnął maksimum; taki, który jest największy (np. w nasileniu) + + maximal + + +
+ +
+ makówka + maˈkufka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) owoc maku w formie torebki z nasionami + + poppy head + + +
+ +
+ malachit + maˈlaçit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) (jubilerstwo, jubilerski) minerał o zielonej barwie, wykorzystywany w jubilerstwie, architekturze, sztuce zdobniczej oraz jako pigment; + + malachite + + +
+ +
+ malajski + maˈlajsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Malajów (lub Malezji) + + Malay + + +
+ +
+ malajski + maˈlajsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Malezji i Malajów + + Malay + + +
+ +
+ malakolog +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zoolog zajmujący się badaniem mięczaków + + malacologist + + +
+ +
+ malakologia + ˌmalakɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (zoologia, zoologiczny) dział zoologii zajmujący się mięczakami; + + malacology + + +
+ +
+ malakologiczny +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) związany z malakologią, dotyczący malakologii + + malacological + + +
+ +
+ malapropizm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) użycie innego słowa czy wyrażenia niż zamierzony, często dające komiczny efekt; + + malapropism + + +
+ +
+ malaria + maˈlarʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zimnica, rodzaj choroby tropikalnej; + + malaria + + +
+ +
+ malarka + maˈlarka +
+ + n + + + (sztuka) artystka, która maluje obrazy + + painter + + +
+ +
+ malarstwo + maˈlarstfɔ +
+ + n + + + (sztuka) sztuka plastyczna posługująca się m.in. plamą barwną, linią nakładaną na określoną powierzchnię (np. płótno, tektura, deska, ściana); + + painting + + +
+ +
+ malarz + ˈmalaʃ +
+ + n + + + (sztuka) artysta, który maluje obrazy + + painter + + + + (budownictwo) rzemieślnik, który maluje ściany i inne części budynku + + painter + + +
+ +
+ malawijski + ˌmalaˈvʲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Malawi + + Malawian + + +
+ +
+ malezyjski + ˌmalɛˈzɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Malezja + + Malaysian + + +
+ +
+ maleć + ˈmalɛʨ̑ +
+ + v + + + stawać się mniejszym + + decline + diminish + + +
+ +
+ maleńki + maˈlɛ̃ɲci +
+ + adj + + + (zdrobniale) od: mały + + tiny + + +
+ +
+ malgaski +
+ + adj + + + związany z Malgaszami, dotyczący Malgaszów + + Malagasy + + +
+ +
+ malina + maˈlʲĩna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rubus L., rodzaj krzewów z rodziny różowatych; + + raspberry + + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) owoc maliny właściwej (1.2) + + raspberry + + + + (botanika, botaniczny) Rubus idaeus L., krzew maliny właściwej + + raspberry + + +
+ +
+ malinka + maˈlʲĩnka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ślad na skórze po intensywnym pocałunku; + + hickey + love bite + + +
+ +
+ malinowy + ˌmalʲĩˈnɔvɨ +
+ + adj + + + przyrządzony z malin, z dodatkiem owoców malin + + raspberry + + +
+ +
+ malkontent + malˈkɔ̃ntɛ̃nt +
+ + n + + + człowiek niezadowolony ze wszystkiego, doszukujący się wad we wszystkim i wszystkich. + + malcontent + + +
+ +
+ malować + maˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nakładać farbę na jakąś powierzchnię (płótno, papier, tekturę, ścianę), wypełniać coś kolorem + + paint + + + + tworzyć obraz lub dzieło malarskie + + paint + + + + robić makijaż (nakładać szminkę na usta, tusz na rzęsy, cienie na powieki, róż na policzki itp.) + + make up + + +
+ +
+ malowniczy +
+ + adj + + + pełny walorów malarskich + + picturesque + + +
+ +
+ malstrom + ˈmalstrɔ̃m +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) prąd morski z silnymi wiatrami, który powstaje przy wejściach do norweskich fiordów, towarzyszą mu wiry wodne; + + Maelstorm + + +
+ +
+ maltańczyk + malˈtãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa małych psów o białym włosie + + Maltese + + +
+ +
+ maltretowanie + ˌmaltrɛtɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: maltretować + + abuse + maltreatment + mistreatment + + +
+ +
+ malutki + maˈlutʲci +
+ + adj + + + bardzo mały; (zdrobniale) od: mały + + tiny + minute + + +
+ +
+ malwa + ˈmalva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + hollyhock + + +
+ +
+ malwersant +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ktoś, kto dopuścił się malwersacji + + embezzler + + +
+ +
+ mama + ˈmãma +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) matka + + mother + mum + + +
+ +
+ mamałyga + ˌmãmaˈwɨɡa +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z gotowanej mąki lub kaszy kukurydzianej i wody, tradycyjna dla kuchni mołdawskiej i bułgarskiej + + hominy + + +
+ +
+ mamba + ˈmãmba +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) rodzaj jadowitych, afrykańskich węży; + + mamba + + +
+ +
+ mamka + ˈmãmka +
+ + n + + + kobieta karmiąca piersią cudze dziecko + + wet nurse + + +
+ +
+ mammalogia +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) teriologia, dział zoologii zajmujący się ssakami; + + mammalogy + + +
+ +
+ mammografia + ˌmãmːɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) radiologiczne badanie piersi; + + mammography + + +
+ +
+ mammologia + ˌmãmːɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (zobacz) teriologia + + mammalogy + + +
+ +
+ mamonizm +
+ + n + + + (dawniej, dawny) żądza zysku, bogactwa, kult pieniądza + + mammonism + + +
+ +
+ mamut + ˈmãmut +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Elephas primigenius wymarły ssak z rodziny słoniowatych; + + mammoth + + +
+ +
+ manchesterski +
+ + adj + + + odnoszący się do Manchesteru, związany z Manchesterem + + Mancunian + + +
+ +
+ mandala + mãnˈdala +
+ + n + + + motyw artystyczny, zwykle w kształcie okręgu, ze wpisanym kwadratem podzielonym na cztery trójkąty, który symbolizuje kosmos; jest używany w celach religijnych i w magii; + + mandala + + +
+ +
+ mandaryn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) urzędnik w cesarskich Chinach; + + mandarin + + +
+ +
+ mandarynka + ˌmãndaˈrɨ̃nka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Citrus reticulata Blanco, niewysokie, wiecznie zielone drzewo cytrusowe rosnące w ciepłych krajach, uprawiane dla jadalnych owoców; + + mandarin orange + + + + (spożywczy) owoc mandarynki (1.1) mniejszy od pomarańczy, o cienkiej skórce + + tangerine + mandarin + + +
+ +
+ mandarynkowy + ˌmãndarɨ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + przyrządzony z mandarynek, z dodatkiem mandarynek + + tangerine + + +
+ +
+ mandaryński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) standardowy język chiński; + + Mandarin + + +
+ +
+ mandat + ˈmãndat +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) administrowanie na niesamodzielnym terytorium z polecenia organizacji międzynarodowej; + + mandate + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) uzyskane w wyborach upoważnienie do pełnienia urzędu; + + mandate + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kara w postaci grzywny za wykroczenie; + + ticket + + +
+ +
+ mandatowy +
+ + adj + + + odnoszący się do mandatu, związany z mandatem + + mandatory + + +
+ +
+ mandola + mãnˈdɔla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dawny, szarpany instrument strunowy; + + mandola + + +
+ +
+ mandolina + ˌmãndɔˈlʲĩna +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) szarpany strunowy instrument muzyczny; + + mandolin + + +
+ +
+ mandorla +
+ + n + + + (sztuka) aureola w kształcie migdała otaczająca całą postać świętego + + mandorla + vesica + vesica piscis + + +
+ +
+ mandragora + ˌmãndraˈɡɔra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1), której ze względu na kształt korzeni przypominający postać ludzką, przypisywano dawniej lecznicze i magiczne własności + + mandrake + + +
+ +
+ manekin + mãˈnɛcĩn +
+ + n + + + figura z dowolnego materiału mająca kształt człowieka; + + mannequin + manikin + + +
+ +
+ manetka + mãˈnɛtka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj dźwigni służącej do sterowania jakimś mechanizmem + + shifter + + +
+ +
+ manewr + ˈmãnɛfr̥ +
+ + n + + + zaplanowany ruch wojsk w celu osiągnięcia dogodnej pozycji bojowej; + + manoeuvre + feint + maneuver + manoeuver + + + + zręczne posunięcie + + manoeuvre + maneuver + manoeuver + + + + zwrot pojazdu, przedmiotu lub ciała w celu uzyskania zamierzonej pozycji, wymagający zręcznego kierowania + + manoeuvre + maneuver + manoeuver + + +
+ +
+ manewry + mãˈnɛvrɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ćwiczenia wojskowe w terenie, w warunkach zbliżonych do bojowych + + manoeuvers + manoeuvres + + +
+ +
+ manga + ˈmãŋɡa +
+ + n + + + japoński komiks; + + manga + + +
+ +
+ mangan + ˈmãŋɡãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Mn i liczbie atomowej 25; + + manganese + + +
+ +
+ mango + ˈmãŋɡɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo z rodzaju mango (1.1) + + mango tree + + + + (kulinaria) owoc drzewa z rodzaju mango (1.1) + + mango + + + + (botanika, botaniczny) Mangifera L., mangowiec, rodzaj drzew owocowych z rodzaju nanerczowatych; + + mango + + +
+ +
+ mangusta + mãŋˈɡusta +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mały, kotokształtny drapieżnik afrykański i azjatycki; + + mongoose + + +
+ +
+ mania +
+ + n + + + silne, niemalże chorobliwe zainteresowanie czymś, zamiłowanie do czegoś + + mania + + +
+ +
+ mania prześladowcza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy stan psychiczny objawiający się nieustannym dopatrywaniu się niebezpieczeństw i urojonych wrogów, której towarzyszy wzrost serotoniny i adrenaliny w organizmie + + persecution complex + persecutory delusion + + +
+ +
+ maniak + ˈmãɲak + ˈmãɲjak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek ogarnięty jakąś obsesją, nadmiernie zaangażowany + + maniac + + + + (medycyna, medyczny) człowiek znajdujący się w fazie maniakalnej choroby afektywnej dwubiegunowej + + maniac + + +
+ +
+ maniakalny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) dotyczący manii i/lub maniaka + + manic + maniacal + + +
+ +
+ manichejczyk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) (historia, historyczny, historycznie) zwolennik manicheizmu + + Manichaean + Manichaeist + + +
+ +
+ manichejski + ˌmã.ɲi.ˈxɛj.sʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) dotyczący manicheizmu lub manichejczyków, albo zawierający elementy przyjętej przez nich doktryny; + + Manichaean + Manichean + + +
+ +
+ manicure +
+ + n + + + pielęgnacja dłoni, paznokci u rąk; + + manicure + + +
+ +
+ manierka +
+ + n + + + płaska, blaszana butelka używana przez żołnierzy i skautów do przenoszenia płynów; + + flask + + +
+ +
+ maniery +
+ + n + + + sposób zachowania + + manners + + +
+ +
+ manifa +
+ + n + + + (slangowo) manifestacja + + demo + + +
+ +
+ manipulacja + ˌmãɲipuˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) nieuczciwe wykorzystywanie sytuacji dla osiągnięcia własnych celów, naginanie lub przeinaczanie faktów dla udowodnienia swoich racji lub w celu wpływania na czyjeś poglądy, nastroje + + manipulation + + + + (książkowy) ręczne wykonywanie czynności wymagającej precyzji i zręczności + + handling + + +
+ +
+ manipulant + ˌmãɲiˈpulãnt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ten, kto manipuluje ludźmi, faktami, steruje działaniami innych; człowiek podstępny, przebiegły + + manipulator + + +
+ +
+ manipulować + ˌmãɲipuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obsługiwać coś wykorzystując jakiś układ sterowania + + handle + + +
+ +
+ mankament + mãŋˈkãmɛ̃nt +
+ + n + + + wada, błąd jakiegoś przedmiotu; także uchybienie, usterka + + flaw + + +
+ +
+ mankiet + ˈmãŋʲcɛt +
+ + n + + + (krawiectwo) pasek materiału kończący rękaw, nogawkę lub skarpetkę + + cuff + wristband + + +
+ +
+ mankini + mãŋʲˈcĩɲi +
+ + n + + + rodzaj ekstrawaganckiego męskiego stroju plażowego z szelkami + + mankini + + +
+ +
+ manko + ˈmãŋkɔ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (handel, handlowy) niedobór towarów lub pieniędzy w sklepie, kasie, magazynie itp. w stosunku do stanu wynikającego z ewidencji; + + deficit + + +
+ +
+ manna z nieba + ˈmãnːa ˈzʲ‿ɲɛba +
+ + n + + + coś dobrego, co przychodzi nagle, niespodziewanie lub łatwo (bez wysiłku) + + manna from heaven + + +
+ +
+ mannitol +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, alkohol cukrowy występujący w roślinach; + + mannitol + + +
+ +
+ manometr + mãˈnɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + przyrząd do mierzenia ciśnienia; + + manometer + pressure gauge + + +
+ +
+ manoreksja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) anoreksja u mężczyzn + + manorexia + + +
+ +
+ manorektyk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) mężczyzna cierpiący na manoreksję + + manorexic + + +
+ +
+ mansarda + mãw̃ˈsarda +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) dach zbudowany z dwóch części, którego niższa część jest mocniej nachylona niż wyższa + + mansard + mansard roof + + + + pomieszczenie mieszkalne na strychu, pod dachem mansardowym; + + attic + garret + + +
+ +
+ mansardowy + ˌmãw̃sarˈdɔvɨ +
+ + adj + + + (architektura, architektoniczny) związany z mansardą, dotyczący mansardy + + mansard + + +
+ +
+ mansyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język mansyjski; + + Mansi + + +
+ +
+ mantra + ˈmãntra +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wedyjski hymn lub modlitwa + + mantra + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wielokrotnie powtarzana rytualna formuła magiczna stosowana w niektórych odmianach hinduizmu lub buddyzmu + + mantra + + +
+ +
+ mantuański +
+ + adj + + + związany z Mantuą, dotyczący Mantui + + Mantuan + + +
+ +
+ mantykora +
+ + n + + + (mitologia grecka) potwór o głowie ludzkiej, skrzydłach smoczych lub nietoperzych oraz ogonie skorpionim, który zawierać miał silną truciznę, mogąca zabić w kilka chwil; + + manticore + + +
+ +
+ manufaktura +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) przedsiębiorstwo, w którym produkcja oparta jest na pracy ręcznej, charakterystyczne dla wczesnego kapitalizmu; + + manufacture + workshop + + +
+ +
+ manuka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Leptospermum scoparium) krzew z rodziny mirtowatych pochodzący z Nowej Zelandii i południowo-wschodniej Australii; + + New Zealand teatree + broom tea-tree + manuka + manuka myrtle + + +
+ +
+ manul +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) azjatycki drapieżnik z rodziny kotowatych; + + Pallas's cat + manul + + +
+ +
+ manuskrypt + mãˈnuskrɨpt +
+ + n + + + (bibliotekoznawstwo, bibliotekoznawczy) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dzieło napisane odręcznie; + + manuscript + + +
+ +
+ maoista + ˌmaɔˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik maoizmu + + maoist + + +
+ +
+ maoizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) sformułowana przez Mao Tse-tunga doktryna Komunistycznej Partii Chin; + + Maoism + + +
+ +
+ maoryski +
+ + adj + + + związany z Maorysami, dotyczący Maorysów + + Maori + + +
+ +
+ maoryski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język maoryski; + + Maori + + +
+ +
+ mapa + ˈmapa +
+ + n + + + graficzne odwzorowanie terenu, także nieba; + + map + chart + + +
+ +
+ mapa drogowa + ˈmapa drɔˈɡɔva +
+ + n + + + (dosłownie) mapa, której głównym celem jest przedstawienie zagadnień związanych z infrastrukturą drogową; + + roadmap + + + + (potocznie, potoczny) plan działań niezbędnych do osiągnięcia jakiegoś celu + + roadmap + + +
+ +
+ mapa topograficzna + ˈmapa ˌtɔpɔɡraˈfʲiʧ̑na +
+ + n + + + dokładna mapa terenu, która szczegółowo przedstawia elementy jego powierzchni; + + topographic map + + +
+ +
+ marabut + maˈrabut +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w islamie: osoba świątobliwa (mężczyzna lub kobieta); + + marabout + + +
+ +
+ marabut afrykański + maˈrabut ˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Leptoptilos crumeniferus, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Marabou Stork + + +
+ +
+ marabut indyjski + maˈrabut ĩnˈdɨjsʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Leptoptilos dubius, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + greater adjutant + + +
+ +
+ marabut jawajski + maˈrabutʲ jaˈvajsʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Leptoptilos javanicus, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Lesser Adjutant + + +
+ +
+ marathi +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jeden z szerzej używanych w Indiach języków, język urzędowy stanu Maharasztra; + + Marathi + + +
+ +
+ maraton + maˈratɔ̃n +
+ + n + + + (sport, sportowy) bieg na dystansie 42 km i 195 m + + marathon + + +
+ +
+ marcepan + marˈʦ̑ɛpãn +
+ + n + + + (kulinaria) masa ze zmielonych migdałów utartych z cukrem i białkiem, używana w do wyrobów cukierniczych; + + marzipan + + +
+ +
+ marchew + ˈmarxɛf +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodzaju selerowatych, Daucus L.; + + carrot + + +
+ +
+ marchewkowy + ˌmarxɛfˈkɔvɨ +
+ + adj + + + przyrządzony z marchewki, z dodatkiem marchewki + + carrot + + +
+ +
+ marchia +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (administracja) w Imperium Karolińskim oraz w Świętym Cesarstwie Rzymskim okręg przygraniczny zarządzany przez margrabię; + + march + mark + + +
+ +
+ margaj +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus wiedii Schinz, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej; + + margay + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + margay + + +
+ +
+ margaryna + ˌmarɡaˈrɨ̃na +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) produkt spożywczy, tłuszcz jadalny podobny do masła, wytwarzany z olejów roślinnych; + + margarine + + +
+ +
+ margarynowy +
+ + adj + + + (rzadki, rzadko używany) związany z perłą lub perłami → (chemia, chemiczny) (zobacz) kwas margarynowy + + margaric + + +
+ +
+ margiel + ˈmarʲɟɛl +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała osadowa złożona głównie z węglanów oraz minerałów ilastych; + + marl + + +
+ +
+ marginalny + ˌmarʲɟĩˈnalnɨ +
+ + adj + + + mniej ważny + + marginal + + +
+ +
+ margines +
+ + n + + + niezadrukowany brzeg strony, (na przykład) zeszytu; + + margin + + +
+ +
+ marihuana + ˌmarʲixuˈ<sup>w</sup>ãna +
+ + n + + + substancja psychoaktywna wytwarzana z konopi siewnych; + + marijuana + ganja + pot + weed + grass + + +
+ +
+ marina + maˈrʲĩna +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) port dla jachtów; + + marina + + +
+ +
+ marine +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz brytyjskiej lub amerykańskiej piechoty morskiej + + marine + + +
+ +
+ marionetka + ˌmarʲjɔ̃ˈnɛtka +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) lalka poruszana za pomocą sznurków + + puppet + + +
+ +
+ marka + ˈmarka +
+ + n + + + znak na produktach danej firmy + + brand + mark + + +
+ +
+ markaczka + marˈkaʧ̑ka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Melanitta nigra, gatunek morskiej kaczki o czarnym upierzeniu; + + common scoter + + +
+ +
+ markasyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z gromady siarczków, dwusiarczek żelaza; + + marcasite + + +
+ +
+ marketing +
+ + n + + + działania zorientowane wokół potrzeb konsumentów, polegające na ustaleniu wielkości produkcji oraz metod dystrybucji, sprzedaży i reklamy towarów; + + marketing + + +
+ +
+ markiza + marʲˈciza +
+ + n + + + (kulinaria) okrągłe ciastko, składające się z dwóch herbatników przełożonych masą; + + cream-sandwich + + + + arystokratka – żona markiza + + marchioness + + + + daszek, najczęściej z płótna, umieszczany nad oknami domów, wystawami sklepów itp. + + awning + + + + rodzaj dużego parasola nad stolikami w letniej kawiarni, na plaży itp. + + patio umbrela + + +
+ +
+ markotnieć + marˈkɔtʲɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + stawać się smutnym, markotnym, milczącym, tracić humor + + dishearten + sadden + + +
+ +
+ markowy +
+ + adj + + + dobrej marki + + branded + + +
+ +
+ marksista + marʲˈcɕista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik marksizmu + + marxist + + +
+ +
+ marksistowski +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dotyczący marksizmu + + Marxist + + +
+ +
+ marksizm + ˈmarʲcɕism̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) koncepcja filozoficzna, ekonomiczna i społeczno-polityczna stworzona przez Karola Marksa i Fryderyka Engelsa, zakładająca, że motorem zmian historycznych jest walka klas, prowadząca do utworzenia społeczeństwa komunistycznego; + + Marxism + marxism + + +
+ +
+ marmolada + ˌmarmɔˈlada +
+ + n + + + (kulinaria) gęsty, stężony przetwór owocowy sporządzany z przetartych owoców gotowanych z cukrem; + + marmalade + + +
+ +
+ marmur + ˈmarmur +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała metamorficzna powstała z przeobrażenia wapieni, stosowana jako dekoracyjny materiał budowlany i artystyczny; + + marble + + +
+ +
+ marmurek + marˈmurɛk +
+ + n + + + rodzaj babki lub keksa z dwóch rodzajów ciasta, o marmurkowym deseniu po ukrojeniu kawałka + + marble cake + + +
+ +
+ marmurkowaty + ˌmarmurkɔˈvatɨ +
+ + adj + + + mający deseń przypominający strukturę marmuru + + marbled + + +
+ +
+ marmurkowy + ˌmarmurˈkɔvɨ +
+ + adj + + + mający deseń przypominający strukturę marmuru + + marbled + + +
+ +
+ marmurowy + ˌmarmuˈrɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z marmuru, zbudowany z marmuru + + marble + + +
+ +
+ marmurołom + ˌmarmuˈrɔwɔ̃m +
+ + n + + + kopalnia, w której wydobywa się marmur + + marble quarry + + +
+ +
+ marnieć +
+ + v + + + stawać się marnym, słabszym + + wilt + + + + tracić wartość, stawać się marnym + + languish + wither away + + +
+ +
+ marnotrawca + ˌmarnɔˈtrafʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która wykorzystuje rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędnie nimi gospodaruje, jest rozrzutna + + spendthrift + squanderer + wasteful person + + +
+ +
+ marnotrawienie + ˌmarnɔtraˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: marnotrawić + + wasting + + +
+ +
+ marnotrawić + ˌmarnɔˈtravʲiʨ̑ +
+ + v + + + nie wykorzystywać rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędnie gospodarować + + squander + waste + + +
+ +
+ marnotrawny + ˌmarnɔˈtravnɨ +
+ + adj + + + niewykorzystujący rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędnie gospodarujący, rozrzutny + + wasteful + + +
+ +
+ marnotrawstwo + ˌmarnɔˈtrafstfɔ +
+ + n + + + niewykorzystywanie rzeczy (częściowo lub wcale), nieoszczędne gospodarowanie + + being wasteful + waste + + +
+ +
+ marnować + marˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wykorzystywać w sposób, który nie przynosi korzyści + + waste + + +
+ +
+ marność + ˈmarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie ulotnym, nietrwałym, bezcelowym, bez wartości + + vanity + + +
+ +
+ marny + ˈmarnɨ +
+ + adj + + + będący w złym stanie, o niewielkiej wartości + + puny + + +
+ +
+ marokański + ˌmarɔˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Maroka + + Moroccan + + +
+ +
+ maronicki +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z maronitami, dotyczący maronitów + + Maronite + + +
+ +
+ maronita + ˌmarɔ̃ˈɲita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek chrześcijańskiej wspólnoty powstałej w VII wieku na terenach Libanu i Syrii i tam pierwotnie działającej + + Maronite + + +
+ +
+ mars + mars +
+ + n + + + (marynarka) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) miejsce na maszcie, umożliwiające obserwację morza, osłonięte płótnem tworzy bocianie gniazdo; + + top + + +
+ +
+ marsjański + marˈsʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Mars + + Martian + martian + + +
+ +
+ marsz + marʃ +
+ + n + + + przemieszczanie się, pochód wojsk; + + march + + + + rodzaj aktywności fizycznej, równomierny chód, również szybki rytmiczny chód wojskowy + + march + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny o wyraźnej rytmice; + + march + + +
+ +
+ marszand + ˈmarʃãnt +
+ + n + + + (sztuka) osoba handlująca dziełami sztuki + + art dealer + + +
+ +
+ marszałek + marˈʃawɛk +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) najwyższy stopień wojskowy, m.in. w Polsce; + + marshal + marshall + + +
+ +
+ marszczyć +
+ + v + + + pokrywać zmarszczkami + + wrinkle + + + + powodować fałdki + + ripple + + + + ulegać zmarszczeniu, pokrywać się zmarszczkami + + crease + + + + ściągać się w zmarszczki + + frown + + +
+ +
+ marszruta + marʃˈruta +
+ + n + + + wyznaczona trasa dojazdu, dojścia, dotarcia do jakiegoś celu + + itinerary + route + + +
+ +
+ martwa natura + ˈmartfa naˈtura +
+ + n + + + (sztuka) kompozycja malarska przedstawiająca drobne przedmioty, owoce, zabite zwierzęta itp. + + still life + + +
+ +
+ martwe pole + ˈmartfɛ ˈpɔlɛ +
+ + n + + + fragment przestrzeni wokół pojazdu niewidoczny dla kierującego w żadnym z lusterek; + + blind spot + + +
+ +
+ martwica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) miejscowe obumarcie tkanek; + + necrosis + + +
+ +
+ martwicze zapalenie powięzi +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rzadkie, ostre zakażenie podskórnej tkanki łącznej szerzące się wzdłuż powięzi okrywających mięśnie tułowia i kończyn; + + necrotizing fasciitis + + +
+ +
+ martwiczy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z martwicą, miejscowym obumieraniem tkanek + + necrotic + + +
+ +
+ martwić + ˈmartfʲiʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzać niepokój, obawę, smutek + + grieve + + + + niepokoić się, smucić się + + be worry + grieve + + +
+ +
+ martwy + ˈmartfɨ +
+ + adj + + + taki, który umarł + + dead + + +
+ +
+ maruder +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek wykonujący wszystko w bardzo powolnym tempie, marudnie + + laggard + + + + (wojskowość, wojskowy) dezerter dopuszczający się w czasie wojny rabunków, kradzieży i innych przestępstw + + marauder + straggler + + +
+ +
+ maryjny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) odnoszący się do Matki Bożej, związany z Matką Bożą + + Marian + + +
+ +
+ maryjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język maryjski; + + Mari + + +
+ +
+ marynarka + ˌmarɨ̃ˈnarka +
+ + n + + + (krawiectwo) rodzaj męskiej kurtki, noszonej jako część garnituru lub munduru + + jacket + coat + + + + (wojskowość, wojskowy) wojska walczące na wodzie albo ogół statków, infrastruktury i ich obsługi przeznaczonych do jednego celu + + marine + navy + + +
+ +
+ marynarka wojenna + ˌmarɨ̃ˈnarka vɔˈjɛ̃nːa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) ogół morskich sił zbrojnych jakiegoś państwa; + + navy + + +
+ +
+ marynarz + maˈrɨ̃naʃ +
+ + n + + + człowiek należący do załogi okrętu lub statku; + + seaman + sailor + + +
+ +
+ marynata +
+ + n + + + (kulinaria) mieszanina przypraw suchych lub płynnych przygotowana do nadania produktom spożywczym pewnych walorów smakowych; + + marinade + + +
+ +
+ marynistyczny +
+ + adj + + + (sztuka) związany tematycznie z morzem + + marine + + +
+ +
+ marynować +
+ + v + + + (kulinaria) zaprawiać w zalewie octowej + + marinate + + +
+ +
+ marzec + ˈmaʒɛʦ̑ +
+ + n + + + trzeci miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego) + + March + + +
+ +
+ marzenie + maˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + ciąg nieuporządkowanych myśli pojawiający się podczas snu + + dream + + + + (przenośnie, przenośnia) coś niewiarygodnego, nierzeczywistego + + dream + + + + fantazjowanie, pragnienie czegoś, chęć uzyskania lub osiągnięcia czegoś + + dream + + +
+ +
+ marzenie ściętej głowy + maˈʒɛ̃ɲɛ ˈɕʨ̑ɛ̃ntɛj ˈɡwɔvɨ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) coś nierealnego, niedostępnego dla kogoś + + pipe dream + + +
+ +
+ marznący deszcz + marzˈnɔ̃nʦ̑ɨ ˈdɛʃʧ̑ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) deszcz, którego krople mają ujemną temperaturę, są przechłodzone i zamarzają błyskawicznie po uderzeniu w ziemię; + + freezing rain + + +
+ +
+ marzyciel +
+ + n + + + ten, kto marzy + + dreamer + + +
+ +
+ marzyć + ˈmaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + myśleć o czymś przyjemnym, stwarzając tego obraz w wyobraźni; bardzo pragnąć, aby coś się wydarzyło + + dream + daydream + wish + + +
+ +
+ masa + ˈmasa +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + bardzo dużo czegoś, mnóstwo + + mass + a whole lot + flood + heaps of + sea + + +
+ +
+ masa + ˈmasa +
+ + n + + + (elektryczność) połączenie wyrównujące potencjały z potencjałem ziemi lub z przewodem ochronnym; + + earth + ground + + + + (fizyka, fizyczny) podstawowa wielkość fizyczna określająca ilość materii; + + mass + + +
+ +
+ masa krytyczna + ˈmasa krɨˈtɨʧ̑na +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) najmniejsza ilość materiału rozszczepialnego, niezbędna by mogła nastąpić i utrzymać się jądrowa reakcja łańcuchowa + + critical mass + + +
+ +
+ masa molowa +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) masa jednego mola substancji chemicznej; + + molar mass + + +
+ +
+ masa perłowa + ˈmasa pɛrˈwɔva +
+ + n + + + ozdobny materiał jubilerski i dekoracyjny uzyskiwany z wnętrza muszli mięczaków; + + mother-of-pearl + nacre + mother of pearl + + +
+ +
+ masakra + maˈsakra +
+ + n + + + umyślne, masowe zabijanie w sposób wyjątkowo okrutny; + + massacre + butchery + + +
+ +
+ masaż + ˈmasaʃ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) zabieg fizjoterapeutyczny lub kosmetyczny wykonywany ręcznie lub przy pomocy aparatury, polegający na ugniataniu, głaskaniu, rozcieraniu, oklepywaniu ciała; + + massage + + +
+ +
+ masażysta + ˌmasaˈʒɨsta +
+ + n + + + osoba zajmująca się masażem + + masseur + massagist + + +
+ +
+ masażystka + ˌmasaˈʒɨstka +
+ + n + + + kobieta wykonująca masaż + + masseuse + massagist + + +
+ +
+ maseczka + maˈsɛʧ̑ka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) krem, nierzadko z dodatkami, nakładany na twarz w celu poprawienia kondycji cery; + + mask + + +
+ +
+ mashup +
+ + n + + + (literacko) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (informatyka, informatyczny) utwór (np. książka, utwór muzyczny, aplikacja komputerowa) będący kompilacją kilku innych utworów + + mashup + + +
+ +
+ maska + ˈmaska +
+ + n + + + część przednia samochodu, pod którą znajduje się silnik + + bonnet + hood + + + + przykrycie twarzy lub jej części z otworami na oczy, używana w różnych celach, np. ochronnych lub obrzędowych; + + mask + + +
+ +
+ maskonur + maˈskɔ̃nur +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fratercula arctica, wodny ptak o krótkim, silnym i kolorowym dziobie występujący na północnych wybrzeżach Atlantyku; + + puffin + sea parrot + + +
+ +
+ maskonur złotoczuby + maˈskɔ̃nur ˌzwɔtɔˈʧ̑ubɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lunda cirrhata, gatunek ptaka z rodziny alk, jeden z trzech gatunków maskonurów, zamieszkuje północny Pacyfik; + + tufted puffin + + +
+ +
+ maskotka + maˈskɔtka +
+ + n + + + coś, rzadziej ktoś, mające przynieść szczęście + + mascot + stuffed toy + + +
+ +
+ maskowy + maˈskɔvɨ +
+ + adj + + + od: maska + + masked + + +
+ +
+ masochizm + maˈsɔçism̥ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (seksuologia, seksuologiczny) zboczenie seksualne, które polega na odczuwaniu satysfakcji seksualnej pod wpływem bólu lub upokorzenia + + masochism + + + + przyjemność w zadawaniu sobie bólu lub w poddawaniu się bolesnym praktykom; + + masochism + + +
+ +
+ mason + ˈmasɔ̃n +
+ + n + + + członek masonerii, stowarzyszenia masońskiego + + mason + + +
+ +
+ masoneria + ˌmasɔ̃ˈnɛrʲja +
+ + n + + + międzynarodowe, elitarne stowarzyszenie o specyficznych strukturach organizacyjnych, które swe pryncypia i idee wyraża za pośrednictwem rozbudowanej symboliki i rytuałów; + + freemasonry + + +
+ +
+ masować +
+ + v + + + wykonywać masaż + + massage + give a massage + + +
+ +
+ masowiec +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek handlowy przystosowany do masowego przewozu suchych, sypkich ładunków luzem; + + bulk carrier + + +
+ +
+ masowy + maˈsɔvɨ +
+ + adj + + + obejmujący, dotyczący dużej liczbę ludzi, zwierząt lub przedmiotów + + mass + + +
+ +
+ masoński +
+ + adj + + + związany z masonerią, dotyczący masonerii + + masonic + + +
+ +
+ mass media +
+ + n + + + (publikatory) środki masowego przekazu: prasa, radio, telewizja i Internet; a w szerszym znaczeniu także film, plakat itp. + + mass media + + +
+ +
+ mastaba + maˈstaba +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (starożytność) grobowiec egipski w kształcie ściętego ostrosłupa; + + mastaba + + +
+ +
+ mastektomia + ˌmastɛkˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chirurgiczne usunięcie piersi; + + mastectomy + + +
+ +
+ mastif + ˈmastʲif +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psa charakteryzującego się masywną budową ciała, o pomarszczonym czole i obwisłych uszach; + + mastiff + + +
+ +
+ mastodont +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (paleontologia, paleontologiczny) słoniopodobne zwierzę kopalne; + + mastodon + + +
+ +
+ mastrycht + ˈmastrɨxt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najmłodszy wiek późnej kredy, trwający 70,6 – 65,5 milionów lat temu; + + Maastrichtian + + +
+ +
+ masturbacja + ˌmasturˈbaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (zobacz) onanizm + + masturbation + + +
+ +
+ masturbować + ˌmasturˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pobudzać narządy płciowe w celu wywołania rozkoszy seksualnej – bez udziału partnera lub z jego wyłącznie biernym udziałem + + masturbate + + +
+ +
+ maswerk + ˈmasfɛrk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) element dekoracyjny złożony z liści, łuków i kół, charakterystyczny dla gotyku; + + tracery + + +
+ +
+ masyw + ˈmasɨf +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (geologia, geologiczny) grupa gór mająca podobną rzeźbę + + massif + + +
+ +
+ masywny +
+ + adj + + + o mocnej budowie i dużym ciężarze + + massive + hefty + massy + + +
+ +
+ masz babo placek +
+ + idiom + + + wykrzyknienie stanowiące reakcję na nieprzyjemną, kłopotliwą, zaskakującą sytuację + + a fine kettle of fish + a pretty kettle of fish + + +
+ +
+ maszkara + maˈʃkara +
+ + n + + + brzydka i wstrętna istota + + scarecrow + + +
+ +
+ maszkaron + maˈʃkarɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) ozdobny detal architektoniczny w kształcie głowy; + + mascaron + + +
+ +
+ maszt + maʃt +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) pionowe drzewce ustawione przeważnie w osi jednostki pływającej o napędzie żaglowym, którego podstawowym zadaniem jest stawianie na nim żagli i przenoszenie działania siły aerodynamicznej na kadłub jednostki; + + mast + + + + (architektura, architektoniczny) wysoki słup lub pionowa konstrukcja opierająca się na fundamencie; + + mast + + +
+ +
+ maszyna + maˈʃɨ̃na +
+ + n + + + urządzenie zawierające mechanizm lub zespół współdziałających mechanizmów, służące do przetwarzania energii albo do wykonywania określonej pracy + + machine + + +
+ +
+ maszyna do pisania + maˈʃɨ̃na ˌdɔ‿pʲiˈsãɲa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przenośne urządzenie mechaniczne do pisania tekstów; + + typewriter + + +
+ +
+ maszyna do szycia + maˈʃɨ̃na dɔ‿ˈʃɨʨ̑a +
+ + n + + + urządzenie do łączenia kawałków elastycznych materiałów za pomocą nici poprzez utworzenie szwu; + + sewing machine + + +
+ +
+ maszynista + ˌmaʃɨ̃ˈɲista +
+ + n + + + (kolejnictwo) osoba prowadząca pociąg; + + engine driver + engineer + + +
+ +
+ maszynka do golenia + maˈʃɨ̃nka ˌdɔ‿ɡɔˈlɛ̃ɲa +
+ + n + + + narzędzie służące do usuwania w bezpieczny sposób owłosienia ciała + + safety razor + + +
+ +
+ maszynka do mięsa + maˈʃɨ̃nka dɔ‿ˈmʲjɛ̃w̃sa +
+ + n + + + mechaniczne narzędzie kuchenne, służące do rozdrabniania mięsa; + + meat grinder + meat mincer + + +
+ +
+ maszynopis +
+ + n + + + tekst napisany na maszynie do pisania + + typescript + + +
+ +
+ maszynopisanie +
+ + n + + + pisanie na maszynie + + typewriting + + +
+ +
+ maszynownia + ˌmaʃɨ̃ˈnɔvʲɲa +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) przedział statku mieszczący układ napędowy; + + engine room + + +
+ +
+ masło + ˈmaswɔ +
+ + n + + + (spożywczy) tłuszcz jadalny produkowany z mleka; + + butter + + + + (spożywczy) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) spożywczy lub kosmetyczny zamiennik masła (1.1) produkowany z tłuszczy roślinnych + + butter + + +
+ +
+ masło orzechowe + ˈmaswɔ ˌːʒɛˈxɔvɛ +
+ + n + + + (kulinaria) pasta produkowana z orzeszków ziemnych, wywodząca się z kuchni amerykańskiej; + + peanut butter + + +
+ +
+ mat + mat +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) podoficer marynarki, odpowiednik kaprala w wojskach lądowych; + + L/S + LS + leading seaman + + + + (szachy, pojęcie szachowe) stan gry, w którym król jednej ze stron jest zaszachowany i nie ma żadnego pola, na które mógłby odejść; + + checkmate + + + + przedmiot, powierzchnia bez połysku + + matt + + +
+ +
+ mata + ˈmata +
+ + n + + + (sport, sportowy) miękkie pokrycie podłogi używane podczas ćwiczeń i zawodów sportowych + + mat + + + + plecionka z trzciny, słomy, trawy morskiej lub innych tworzyw, służący wieszania na ścianie, przykrywania podłóg, blatów, ładunków itp. + + mat + + +
+ +
+ matador + maˈtadɔr +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) główny uczestnik korridy, toreador zadający bykowi ostatni cios szpadą; + + matador + + +
+ +
+ matcha +
+ + n + + + (spożywczy) specjalny rodzaj sproszkowanej zielonej herbaty; + + matcha + + +
+ +
+ matczyny + maṭˈʧ̑ɨ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) dotyczący matki, należący do matki, właściwy matce, charakteryzujący matkę + + maternal + + +
+ +
+ matematyczny + ˌmatɛ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z matematyką + + mathematical + + +
+ +
+ matematyk + ˌmatɛ̃ˈmatɨk +
+ + n + + + osoba zajmująca się zawodowo matematyką + + mathematician + + +
+ +
+ matematyka + ˌmatɛ̃ˈmatɨka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) nauka dedukcyjna zajmująca się analizą zbiorów, liczb i innych elementów abstrakcyjnych; + + mathematics + math + + + + (szkolnictwo, szkolny) lekcja, wykład lub inne zajęcia z matematyki (1.1) + + math + + +
+ +
+ materac + maˈtɛraʦ̑ +
+ + n + + + duży płaski przedmiot, wypełniony elastycznym materiałem dla uniknięcia kontaktu z twardą powierzchnią np. podczas snu lub ćwiczeń gimnastycznych; + + mattress + + +
+ +
+ materia + maˈtɛrʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) byt rozciągły w przestrzeni i czasie; + + matter + + + + (fizyka, fizyczny) ogół obiektywnie istniejących przedmiotów, poznawalnych za pomocą zmysłów lub przyrządów pomiarowych; + + matter + + +
+ +
+ materialista + ˌmatɛrʲjaˈlʲista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) wyznawca, zwolennik materializmu + + materialist + + +
+ +
+ materializm + ˌmatɛrʲˈjalʲism̥ +
+ + n + + + kierowanie się w życiu względami materialnymi + + materialism + + +
+ +
+ materialny + ˌmatɛrʲˈjalnɨ +
+ + adj + + + dotyczący materii, związany z pojęciem materii + + material + + + + związany z dobrami finansowymi, ekonomicznymi + + material + + +
+ +
+ materiał + maˈtɛrʲjaw +
+ + n + + + to, z czego się szyje m.in. ubrania; tkanina, dzianina + + material + fabric + + + + to, z czego są wytwarzane przedmioty + + material + + + + zbiór wiadomości z jakiegoś zakresu, na jakiś temat + + material + + +
+ +
+ materiał wybuchowy + maˈtɛrʲjaw ˌvɨbuˈxɔvɨ +
+ + n + + + związek chemiczny lub ich mieszanina, zdolna do wybuchu pod wpływem uderzenia lub iskry; + + explosive + + +
+ +
+ matka + ˈmatka +
+ + n + + + rodzic płci żeńskiej; + + mother + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnica, przełożona klasztoru + + mother + + + + (zoologia, zoologiczny) samica mająca potomstwo + + mother + + +
+ +
+ matka chrzestna + ˈmatka ˈxʃɛstna +
+ + n + + + (kościelny) kobieta przedstawiająca do chrztu osobę chrzczoną + + godmother + + +
+ +
+ matkobójca +
+ + n + + + (książkowy) zabójca własnej matki + + matricide + + +
+ +
+ matkojebca + ˌmatkɔˈjɛpʦ̑a +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (rzadki, rzadko używany) mężczyzna utrzymujący kontakty seksualne z własną matką + + motherfucker + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) obraźliwa forma zwrotu do mężczyzny + + motherfucker + + +
+ +
+ matlockit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy halogenków; + + matlockite + + +
+ +
+ matma + ˈmatma +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) lekcja matematyki + + math + maths + + + + (potocznie, potoczny) przedmiot matematyki + + math + maths + + +
+ +
+ matnia + ˈmatʲɲa +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) sytuacja bez wyjścia + + snare + trap + impasse + + + + (łowiectwo, łowiecki) sidła, pułapka + + snare + trap + + +
+ +
+ matowy + maˈtɔvɨ +
+ + adj + + + bez połysku + + matt + + + + bezdźwięczny, przytłumiony + + mellow + + +
+ +
+ matriarchalny + ˌmatrʲjarˈxalnɨ +
+ + adj + + + dotyczący matriarchatu + + matriarchal + + +
+ +
+ matriarchat + maˈtrʲjarxat +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) organizacja społeczeństwa pierwotnego, w którym dominujące znaczenie mają kobiety; + + matriarchy + matriarchate + + +
+ +
+ matrioszka + maˈtrʲjɔʃka +
+ + n + + + rosyjska drewniana zabawka przypominająca lalkę; + + matryoshka doll + nested doll + + +
+ +
+ matryca + maˈtrɨʦ̑a +
+ + n + + + (fotografia) układ elementów światłoczułych stosowany w cyfrowych aparatach fotograficznych + + image sensor + + +
+ +
+ matrymonialny +
+ + adj + + + dotyczący małżeństwa + + matrimonial + + +
+ +
+ matura + maˈtura +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) egzamin zdawany po ukończeniu szkoły średniej; + + matura exam + + + + (szkolnictwo, szkolny) świadectwo zdania matury (1.1) + + matura certificate + + +
+ +
+ matówka + maˈtufka +
+ + n + + + (fotografia) półprzezroczysty materiał (przeważnie płaska płytka szklana ze zmatowioną powierzchnią z jednej strony w celu rozproszenia światła) używany w aparacie fotograficznym do obserwacji obrazu oraz kontroli ustawiania ostrości; + + focusing screen + + +
+ +
+ maucheryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy siarczków; + + maucherite + + +
+ +
+ mauretański + ˌmawrɛˈtãj̃sʲci +
+ + adj + + + (architektura, architektoniczny) odnoszący się do stylu mauretańskiego + + Moorish + + + + odnoszący się do Mauretanii, państwa w Afryce + + Moorish + + +
+ +
+ mauzoleum + ˌmawzɔˈlɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) monumentalny grobowiec, przeważnie osobna budowla pełniąca taką funkcję; + + mausoleum + + +
+ +
+ maximum maximorum +
+ + n + + + absolutne maksimum + + maximum maximorum + + +
+ +
+ mazdaizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) staroirański kult boga Ahura Mazdy (Ormuzda), powstały w VIII wieku p.n.e.; + + Mazdaism + + +
+ +
+ mazidło + maˈʑidwɔ +
+ + n + + + częściowo płynna substancja służąca do smarowania, wcierania + + liniment + + +
+ +
+ mazurek + maˈzurɛk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (choreografia, choreograficzny) stylizowany taneczny utwór muzyczny w takcie 3/4, oparty na mazurze, oberku lub kujawiaku; + + mazurka + + + + (spożywczy) (kulinaria) (etnografia, etnograficzny) tradycyjne ciasto wielkanocne na cienkim kruchym spodzie, przykryte masą i odświętnie zdobione; + + Easter cake + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Passer montanus, gatunek małego ptaka podobnego do wróbla; + + tree sparrow + + +
+ +
+ mała czarna + ˈmawa ˈʧ̑arna +
+ + n + + + czarna sukienka (także spódnica) kończąca się powyżej kolan; + + little black dress + + +
+ +
+ mała litera + ˈmawa lʲiˈtɛra +
+ + n + + + litera pisana tak, jak w środku wyrazu; litera normalnej wielkości + + small letter + lowercase letter + + +
+ +
+ małe piwo +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) coś łatwego i prostego do wykonania + + small beer + + +
+ +
+ małmazja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) słodkie wino greckie + + malvasia + + +
+ +
+ mało + ˈmawɔ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + niewielka ilość czegoś lub kogoś + + few + + +
+ +
+ małokarpacki +
+ + adj + + + dotyczący Małych Karpat, związany z Małymi Karpatami, pochodzący z Małych Karpat + + Little Carpathian + + +
+ +
+ małomówny + ˌmawɔ̃ˈmuvnɨ +
+ + adj + + + taki, który mówi mało; nie jest gadatliwy + + taciturn + + +
+ +
+ małostkowy + ˌmawɔˈstkɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który przywiązuje wagę do spraw mało istotnych, mało ważnych, błahych, a nie dostrzega tego, co jest naprawdę istotne + + niggling + petty + + +
+ +
+ małowodzie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) występująca w czasie ciąży anomalia, w której ilość płynów zawartych w błonach płodowych jest za mała; + + oligohydramnios + + +
+ +
+ małpa + ˈmawpa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (informatyka, informatyczny) znak @ + + at + at sign + + + + (zoologia, zoologiczny) człekokształtne zwierzę z rzędu naczelnych; + + monkey + ape + + +
+ +
+ małpi + ˈmawpʲi +
+ + adj + + + związany z małpą, dotyczący małpy + + simian + + +
+ +
+ mały + ˈmawɨ +
+ + adj + + + mający niewielkie rozmiary, nieduży, drobny, niski + + little + small + + + + występujący w niewielkiej ilości lub liczbie (zwykle z domyślną cechą) + + low + + +
+ +
+ mały ekran + ˈmawɨ ˈɛkrãn +
+ + n + + + telewizja + + small screen + + +
+ +
+ mały palec + ˈmawɨ ˈpalɛʦ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) piąty, najmniejszy palec u ręki lub nogi + + little finger + pinky + + +
+ +
+ małż + mawʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) spłaszczony i okryty muszlą mięczak; + + mussel + clam + + +
+ +
+ małżeński + mawˈʒɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący małżeństwa, związany z małżeństwem + + matrimonial + conjugal + connubial + marital + marriage + married + + +
+ +
+ małżeństwo + mawˈʒɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (etnografia, etnograficzny) (socjologia, socjologiczny) usankcjonowany prawnie lub kulturowo stały związek dwóch osób, zwykle płci przeciwnej, tradycyjnie mający ułatwić wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego i finansów, pożycie oraz wychowanie dzieci; + + marriage + + + + dwie osoby będące w związku (1.1) + + marry couple + + +
+ +
+ małżeństwo wymuszone +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) związek małżeński, który został zawarty wbrew woli jednej ze stron, zazwyczaj kobiety; + + forced marriage + + +
+ +
+ małżonek + mawˈʒɔ̃nɛk +
+ + n + + + mąż lub żona (czyiś) + + spouse + + +
+ +
+ małżonka + mawˈʒɔ̃nka +
+ + n + + + (podniośle) cudza żona + + spouse + + +
+ +
+ maślanka + maɕˈlãnka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) napój mleczny powstały w efekcie oddzielenia tłuszczu od zmaślonej śmietany; + + buttermilk + + +
+ +
+ maślany + maɕˈlãnɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) zrobiony z wykorzystaniem masła + + buttery + + +
+ +
+ maść + maɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) (ironicznie) lub (lekceważąco, lekceważący) rodzaj, gatunek + + description + persuasion + + + + (medycyna, medyczny) substancja o półstałej, miękkiej konsystencji i o właściwościach leczniczych przeznaczona do smarowania skóry; + + ointment + liniment + rub + + + + (zootechnika, zootechniczny) (jeździectwo, jeździecki) barwa sierści u zwierząt, szczególnie u koni i bydła + + colour + + +
+ +
+ mdleć + mdlɛʨ̑ +
+ + v + + + tracić przytomność, najczęściej na skutek braku tlenu w mózgu + + faint + pass out + + +
+ +
+ mdłości + ˈmdwɔɕʨ̑i +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) stan wywołany przez czynniki fizyczne lub psychiczne poprzedzający wymioty; + + nausea + + +
+ +
+ mdły + mdwɨ +
+ + adj + + + bez wyrazistego smaku + + bland + insipid + + + + powodujący mdłości + + nauseating + + +
+ +
+ meander + mɛˈãndɛr +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zakole rzeki przypominające literę U; + + meander + + +
+ +
+ meandrować +
+ + v + + + (geografia, geograficzny) o rzece tworzyć meandry + + meander + + +
+ +
+ mebel + ˈmɛbɛl +
+ + n + + + ruchomy sprzęt użytkowy przeznaczony do wyposażenia pomieszczeń; + + furniture + piece of furniture + + +
+ +
+ meblonista + ˌmɛblɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + miłośnik mebli + + furniture man + + +
+ +
+ mecenas + mɛˈʦ̑ɛ̃nas +
+ + n + + + osoba lub instytucja, która finansuje artystę, rzadziej również naukowców (sprawuje mecenat); + + sponsor + + +
+ +
+ mech + mɛx +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drobna, niewielka roślina zarodnikowa żyjąca w ocienionych i wilgotnych miejscach + + moss + + +
+ +
+ mechaniczny + ˌmɛxãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z mechaniką, opierający się na zasadach mechaniki + + mechanical + mechanic + + +
+ +
+ mechanika + mɛˈxãɲika +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) dział techniki zajmujący się konstruowaniem i budowaniem maszyn i pojazdów; + + mechanics + + + + (fizyka, fizyczny) dział fizyki opisujący ruch i odkształcenie ciał materialnych lub ich części na skutek ich wzajemnych oddziaływań oraz badający stan równowagi między nimi. + + mechanics + + + + (informatyka, informatyczny) model fizyki świata zaimplementowany w grze komputerowej + + mechanics + + + + (technologia, technika, techniczny) dział obejmujący mechanikę ośrodków ciągłych i wytrzymałość materiałów + + mechanics + + + + sposób działania mechanizmu + + mechanics + + +
+ +
+ mechanizm + mɛˈxãɲism̥ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zespół pracujących elementów maszyny / urządzenia mających wykonywać określoną czynność + + mechanism + + + + grupa współdziałających wydarzeń, procesów lub zachowań + + mechanism + + +
+ +
+ mechatronika + ˌmɛxaˈtrɔ̃ɲika +
+ + n + + + dział techniki, który łączy w sobie elementy mechaniki, budowy maszyn, elektroniki, automatyki, robotyki oraz informatyki; + + mechatronics + + +
+ +
+ meconium + mɛˈʦ̑ɔ̃ɲũm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) smółka + + meconium + + +
+ +
+ mecz + mɛʧ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) część rozgrywek sportowych, rozgrywana między dwoma zawodnikami lub drużynami, umożliwiająca wyłonienie zwycięzcy + + match + + +
+ +
+ meczet + ˈmɛʧ̑ɛt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) budynek, miejsce modlitwy i sprawowania kultu Boga w islamie; + + mosque + + +
+ +
+ medal + ˈmɛdal +
+ + n + + + niewielki okrągły wytwór metalowy, ozdobiony reliefem, często na wstążce, wykonany dla upamiętnienia ważnych wydarzeń lub jako odznaczenie; + + medal + + +
+ +
+ medalion + mɛˈdalʲjɔ̃n +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) ozdobny wisiorek-pojemniczek, w którym umieszcza się miniaturowy portret lub pamiątkę; + + locket + + + + (kulinaria) owalny kotlet bez panierki + + medallion + + + + (sztuka) element dekoracyjny w owalnym obramowaniu, na ścianie lub meblu; + + medallion + + +
+ +
+ medalista + ˌmɛdaˈlʲista +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec, który zdobył medal + + medalist + + +
+ +
+ media + ˈmɛdʲja +
+ + n + + + (publikatory) (zobacz) mass media + + media + + +
+ +
+ mediacja +
+ + n + + + pośredniczenie w sporze, aby ułatwić stronom dojście do porozumienia + + mediation + + +
+ +
+ mediana + mɛˈdʲjãna +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) wartość liczbowa, która zajmująca środkowe miejsce w rosnącym szeregu liczb (przy parzystej ilości elementów jest średnią dwóch środkowych liczb); + + median + + + + (geometria) odcinek, który łączy wierzchołek trójkąta ze środkiem przeciwległego do niego boku + + median + + +
+ +
+ mediolański + ˌmɛdʲjɔˈlãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Mediolanem, wywodzący się z Mediolanu + + Mediolanian + + +
+ +
+ meduza + mɛˈduza +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) galaretowate zwierzę morskie, którego parasolowate ciało unoszone jest przez toń morską; + + jellyfish + medusa + + +
+ +
+ medycyna + ˌmɛdɨˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (medycyna, medyczny) nauka o zdrowiu i chorobach człowieka i zwierząt oraz sposobach zapobiegania i leczenia, + + medicine + + +
+ +
+ medycyna weterynaryjna +
+ + n + + + nauka o zdrowiu i chorobach zwierząt, ich leczeniu oraz profilaktyce; + + veterinary medicine + + +
+ +
+ medycznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący medycyny, za pomocą medycyny + + medically + medicinally + + +
+ +
+ medyczny + mɛˈdɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z medycyną, dotyczący medycyny + + medical + + +
+ +
+ medyjski +
+ + adj + + + związany z Medią lub Medami, dotyczący Medii lub Medów + + Median + + +
+ +
+ medyna + mɛˈdɨ̃na +
+ + n + + + stara dzielnica w mieście arabskim; + + medina + + +
+ +
+ medytacja + ˌmɛdɨˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + w hinduizmie, buddyzmie i dżinizmie: praktyki mające na celu samopoznanie, samodoskonalenie; + + meditation + + +
+ +
+ medytacyjny + ˌmɛdɨtaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z medytacją + + meditative + + +
+ +
+ medytować + ˌmɛdɨˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) pogrążać się w myślach + + contemplate + + + + uprawiać medytację + + meditate + + +
+ +
+ mefedron + mɛˈfɛdrɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, pochodna katynonu, stymulant i empatogen; + + meow meow + mephedrone + miaow + + +
+ +
+ megabajt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jednostka pojemności dysków i pamięci komputera równa 1048 576 bajtów; + + megabyte + + +
+ +
+ megafon +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) głośnik o dużej mocy, instalowany w miejscach publicznych + + megaphone + + + + (technologia, technika, techniczny) przenośne urządzenie składające się z mikrofonu i głośnika tubowego + + megaphone + + +
+ +
+ megaherc +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka częstotliwości równa milionowi herców + + megahertz + megacycle + + +
+ +
+ megalit + mɛˈɡalʲit +
+ + n + + + duży, nieobrobiony lub częściowo obrobiony kamień, rodzaj prehistorycznej budowli; + + megalith + + +
+ +
+ megalomański + ˌmɛɡalɔ̃ˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + właściwy megalomanii lub megalomanowi, świadczący o przesadnym przekonaniu o swojej wartości + + megalomaniac + + +
+ +
+ megilla +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (przenośnie, przenośnia) bogata w szczegóły nudna opowieść + + megilla + megillah + + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (żydowski) ozdobny zwój literatury żydowskiej + + megilla + megillah + + +
+ +
+ mehendi +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) hinduski zwyczaj misternego dekorowania henną dłoni i stóp panny młodej; + + mehndi + + +
+ +
+ meitner + ˈmajtnɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Mt i liczbie atomowej 109; + + meitnerium + + +
+ +
+ mejoza + mɛˈjɔza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) proces podziału redukcyjnego jądra komórkowego, z którego powstają cztery jądra o połowie chromosomów komórki macierzystej; + + meiosis + + +
+ +
+ meksykanin + ˌmɛksɨˈkãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Meksyku (stolicy państwa Meksyk) + + Mexican + + +
+ +
+ meksykański + ˌmɛksɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Meksyk + + Mexican + + +
+ +
+ mel + mɛl +
+ + n + + + jednostka skali subiektywnej wysokości dźwięku; + + mel + + +
+ +
+ melancholia + ˌmɛlãnˈxɔlʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) depresja psychiczna objawiająca się apatią i niechęcią do życia + + melancholy + melancholia + + +
+ +
+ melancholijny +
+ + adj + + + wyrażający melancholię lub skłonny do niej + + melancholic + melancholy + + +
+ +
+ melanocyt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka, która zawiera i wytwarza melaninę + + melanocyte + + +
+ +
+ melasa + mɛˈlasa +
+ + n + + + (kulinaria) ciemnobrązowy, gęsty syrop o odczynie słabo alkalicznym, który powstaje jako produkt uboczny podczas produkcji cukru spożywczego; + + molasses + + +
+ +
+ melatonina + ˌmɛlatɔ̃ˈɲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) hormon syntetyzowany w pinealocytach szyszynki, odpowiadający za regulację dobowego cyklu snu i czuwania; + + melatonin + + +
+ +
+ melchior + ˈmɛlçjɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stop miedzi z niklem, cynkiem i żelazem; + + melchior + + +
+ +
+ melchizedek + ˌmɛlçiˈzɛdɛk +
+ + n + + + (kościelny) małe naczyńko w kształcie półksiężyca, w którym konsekrowana hostia jest umieszczana w monstrancji; + + lunula + lunette + + +
+ +
+ melina +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kryjówka przestępców + + den + + +
+ +
+ melisa + mɛˈlʲisa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) Melissa officinalis L., roślina lecznicza o owłosionej łodydze i jajowatych liściach, kwitnąca na niebiesko lub różowo, mająca cytrynowym zapach, stosowana także jako przyprawa; + + lemon-balm + melissa + + +
+ +
+ melizanosalata + ˌmɛlʲizãnɔsaˈlata +
+ + n + + + (kulinaria) grecka pasta z pieczonych bakłażanów + + melizanosalata + + +
+ +
+ melizmat +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ozdobnik melodyczny, figuracja zbudowana z przynajmniej dwóch dźwięków, śpiewana na jednej zgłosce tekstu; + + melisma + + +
+ +
+ mellah + ˈmɛlːax +
+ + n + + + (dawniej, dawny) dzielnica żydowska w mieście północnoafrykańskim + + mellah + + +
+ +
+ melodia + mɛˈlɔdʲja +
+ + n + + + ciąg dźwięków, każdy o określonej wysokości i czasie trwania, rozpoznawany przez słuchacza jako jedna całość; + + melody + air + tune + + +
+ +
+ melodramatyczny +
+ + adj + + + dotyczący melodramatu + + melodramatic + + +
+ +
+ melodyjnie +
+ + adv + + + w sposób melodyjny + + dulcetly + melodiously + tunefully + + +
+ +
+ melodyjny +
+ + adj + + + o przyjemnym brzmieniu + + melodious + melodic + dulcet + musical + tuneful + + +
+ +
+ melon + ˈmɛlɔ̃n +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (slangowo) (grubiański, grubiańsko) kobieca pierś + + boob + melon + tit + + + + (spożywczy) jadalny owoc rośliny (1.1) + + melon + + + + (botanika, botaniczny) roślina z gatunku melon ogórek, należącego do rodziny jednorocznych dyniowatych; + + melon + + +
+ +
+ melonik + mɛˈlɔ̃ɲik +
+ + n + + + sztywny, półkolisty kapelusz męski + + bowler hat + bowler + + +
+ +
+ mem + mɛ̃m +
+ + n + + + dająca się powielać i podlegająca ewolucji jednostka kultury; + + meme + + + + śmieszna idea, obrazek, powielany w internecie + + meme + + + + trzynasta litera alfabetów semickich (fenickiego, arabskiego م, hebrajskiego מ, aramejskiego i syryjskiego); + + mem + + +
+ +
+ membranofon + ˌmɛ̃mbrãˈnɔfɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny, w których wibratorem dźwięku jest membrana; + + membranophone + + +
+ +
+ memorandum + ˌmɛ̃mɔˈrãndũm +
+ + n + + + niepodpisane i niepodstemplowane jeszcze pismo, dokument dyplomatyczny, mogący być przedmiotem rokowań + + memorandum + + +
+ +
+ menażeria + ˌmɛ̃naˈʒɛrʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (zoologia, zoologiczny) niecodzienne gatunki zwierząt w klatkach obwożone w celach pokazowych; + + menagerie + + + + (historia, historyczny, historycznie) (zoologia, zoologiczny) pomieszczenie lub zespół klatek, gdzie przetrzymywane są (1.1) + + menagerie + + +
+ +
+ mendelew + mɛ̃nˈdɛlɛf +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Md i liczbie atomowej 101; + + mendelevium + + +
+ +
+ mendlowski + mɛ̃nˈdlɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z prawami i dorobkiem naukowym Gregora Mendla + + Mendelian + + +
+ +
+ mendoweszka + ˌmɛ̃ndɔˈvɛʃka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (medycyna, medyczny) Pthirus pubis, wesz łonowa, menda; + + crab louse + crab + + +
+ +
+ menhir +
+ + n + + + (archeologia, archeologiczny) w kulturze celtyckiej: nieociosany lub częściowo obrobiony głaz (najczęściej zaostrzony od góry); + + menhir + + +
+ +
+ menora + mɛ̃ˈnɔra +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowski siedmioramienny świecznik liturgiczny; + + menora + menorah + + +
+ +
+ menstruacja + ˌmɛ̃w̃struˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) cykliczne złuszczanie się nabłonka macicy kobiety pod wpływem zmian stężenia hormonów płciowych; + + menstruation + + +
+ +
+ mentalista +
+ + n + + + człowiek, który zajmuje się mentalizmem + + mentalist + + +
+ +
+ mentalistyczny +
+ + adj + + + związany z mentalizmem, dotyczący mentalizmu + + mentalist + + +
+ +
+ mentalizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd, według którego jednostkowy umysł i jego subiektywne stany stanowią jedyną rzeczywistość + + mentalism + + + + kategoria sztuki iluzji, umiejętność manipulowania myślami i zachowaniami ludzi; + + mentalism + + +
+ +
+ mentalność +
+ + n + + + właściwy komuś sposób myślenia i postrzegania rzeczywistości + + mentality + + +
+ +
+ menton + ˈmɛ̃ntɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny występujący w mięcie; + + menthone + + +
+ +
+ mentor + ˈmɛ̃ntɔr +
+ + n + + + (książkowy) doświadczony nauczyciel, doradca, wychowawca + + mentor + + +
+ +
+ menu +
+ + n + + + karta z nazwami potraw oferowanych w restauracji + + menu + + + + (informatyka, informatyczny) zestawienie funkcji programu + + menu + + +
+ +
+ merdać + ˈmɛrdaʨ̑ +
+ + v + + + o psie: machać ogonem najczęściej z radości + + wag + + +
+ +
+ merlon +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) ząb w blankach + + merlon + + +
+ +
+ meronim + mɛˈrɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz oznaczający część pewnej całości, np. „dywizja” w stosunku do słowa „armia”; + + meronym + + +
+ +
+ merytokracja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) system, w którym władza powierzana jest osobom kompetentnym; + + meritocracy + + +
+ +
+ merytorycznie +
+ + adv + + + w sposób odnoszący się do treści sprawy + + contentwise + susbtantially + + +
+ +
+ merytoryczny +
+ + adj + + + dotyczący istoty sprawy, a nie jej strony zewnętrznej + + substantive + + +
+ +
+ mesel +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (potocznie, potoczny) stalowe narzędzie do przecinania blachy, mające przekrój prostokątny i ostrze tnące + + cutter + + +
+ +
+ mesjanistyczny +
+ + adj + + + związany z wiarą w nadejście Mesjasza + + messianic + + +
+ +
+ mesjanizm + mɛˈsʲjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + wiara w nadejście Mesjasza, który zbawi ludzkość + + messianism + + +
+ +
+ mesjasz +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ten, który wybawia + + messiah + + +
+ +
+ mesjański +
+ + adj + + + związany z Mesjaszem lub mesjanizmem + + messianic + + +
+ +
+ meskal +
+ + n + + + gatunek kaktusa meksykańskiego, z którego uzyskuje się meskalinę, (łacina) Lophophora williamsii + + mescal + peyote + + + + tradycyjny alkohol meksykański z różnych gatunków agawy zielonej + + mescal + + +
+ +
+ meskalina + ˌmɛskaˈlʲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) narkotyk z grupy alkaloidów fenyloetyloaminowych, silny enteogen; + + mescaline + + +
+ +
+ mesmerysta +
+ + n + + + zwolennik mesmeryzmu + + mesmerist + + +
+ +
+ mesmeryzm +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (medycyna, medyczny) obalona metoda leczenia oparta o założenie, że każdy organizm zawiera fluid uniwersalny i właściwości magnetyczne (magnetyzm zwierzęcy), dzięki którym można regulować układ nerwowy i zwalczać różne choroby + + mesmerism + + +
+ +
+ messidor +
+ + n + + + nazwa dziesiątego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Messidor + + +
+ +
+ mesto +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ponury, smutny, żałosny + + mesto + + +
+ +
+ mesto +
+ + adv + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ponuro, smutno, żałośnie + + mesto + + +
+ +
+ mesto +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) smutne wykonanie + + mesto + + +
+ +
+ meta + ˈmɛta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) melina, nielegalny punkt sprzedaży alkoholu + + den + + + + (sport, sportowy) miejsce, które należy osiągnać w zawodach + + finish + finish line + + +
+ +
+ metaboliczny +
+ + adj + + + (biochemia, biochemiczny) związany z metabolizmem, dotyczący metabolizmu + + metabolic + + +
+ +
+ metabolizm + ˌmɛtaˈbɔlʲism̥ +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) przemiana materii w organizmie; + + metabolism + + +
+ +
+ metafizycznie +
+ + adv + + + w sposób metafizyczny + + metaphysically + + +
+ +
+ metafizyczny + ˌmɛtafʲiˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z metafizyką, charakterystyczny dla metafizyki i metafizyków + + metaphysical + + +
+ +
+ metafizyka +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) podstawowa dyscyplina filozoficzna, badająca powszechne własności bytu + + metaphysics + + +
+ +
+ metafora + ˌmɛtaˈfɔra +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) środek stylistyczny polegający na zestawieniu obcych sobie znaczeniowo wyrazów w celu uzyskania nowego, przenośnego znaczenia; + + metaphor + + +
+ +
+ metaforyczny +
+ + adj + + + dotyczący metafory + + metaphorical + metaphoric + figurative + + +
+ +
+ metal + ˈmɛtal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny charakteryzujący się obecnością w sieci krystalicznej elektronów swobodnych; + + metal + + +
+ +
+ metaliczny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) o cechach metalu lub zawierający w składzie metal + + metallic + + + + podobny do metalu + + brassy + metal-looking + metallic-looking + metallike + + +
+ +
+ metalizacja + ˌmɛtalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) proces pokrywania powierzchni przedmiotu warstwą metalu + + metallization + + +
+ +
+ metalowy + ˌmɛtaˈlɔvɨ +
+ + adj + + + związany z metalem, dotyczący metalu, zrobiony z metalu + + metal + metallic + + +
+ +
+ metalurgiczny +
+ + adj + + + związany z metalurgią + + metallurgical + + +
+ +
+ metamfetamina +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) pochodna amfetaminy o silnym działaniu psychoaktywnym; + + methamphetamine + meth + + +
+ +
+ metamorfoza +
+ + n + + + przekształcenie się jednej formy, postaci, struktury w inną + + metamorphosis + metamorphose + + +
+ +
+ metan + ˈmɛtãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) najprostszy alkan, bezwonny i bezbarwny gaz, główny składnik gazu ziemnego, stosowany do syntezy wielu związków organicznych i jako gaz opałowy; + + methane + + +
+ +
+ metanol + mɛˈtãnɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) najprostszy związek z grupy alkoholi, bezbarwna, łatwopalna ciecz; + + methanol + + +
+ +
+ metempsychoza +
+ + n + + + reinkarnacja, ponowne wcielenie duszy, wędrówka dusz + + metempsychosis + + +
+ +
+ meteor + mɛˈtɛɔr +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) świecący ślad, jaki zostawia po sobie spalający się w górnych warstwach atmosfery okruch skalny (meteoroid); + + meteor + + +
+ +
+ meteoroid + ˌmɛtɛɔˈrɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) okruch skalny mniejszy od planetoidy, poruszający się po orbicie + + meteoroid + + +
+ +
+ meteorolog + ˌmɛtɛɔˈrɔlɔk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie meteorologii, osoba prognozująca pogodę + + meteorologist + + +
+ +
+ meteorologia + ˌmɛtɛɔrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem zjawisk fizycznych i procesów zachodzących w atmosferze i stanem pogody; + + meteorology + + +
+ +
+ meteorologiczny + ˌmɛtɛɔrɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z meteorologią, dotyczący meteorologii + + meteorological + meteorologic + + +
+ +
+ meteoryt + ˌmɛtɛˈɔrɨt +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) pozostałość drobnego skalnego ciała niebieskiego (meteoroidu) przyciągniętego przez znacznie większe ciało niebieskie, która w postaci ciała stałego dotarła do jego powierzchni; + + meteorite + + +
+ +
+ meteorytyka + ˌmɛtɛɔˈrɨtɨka +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) nauka o meteorytach i związanych z nimi zjawiskach; + + meteoritics + + +
+ +
+ metformina +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) chemiczny związek organiczny, dimetylowa pochodna biguanidu, będąca lekiem z grupy biguanidów, stosowanym jako doustny lek przeciwcukrzycowy; + + metformin + + +
+ +
+ metoda + mɛˈtɔda +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) funkcja składowa klasy + + method + + + + sposób postępowania mający doprowadzić do osiągnięcia zamierzonego celu + + method + way + + +
+ +
+ metoda komorowa +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) przemysłowy sposób produkcji kwasu siarkowego, w którym wykorzystuje się instalację, w skład której wchodzą zraszane wodą ołowiane komory + + chamber process + lead chamber process + lead-chamber process + + +
+ +
+ metodologia +
+ + n + + + nauka o metodach badań naukowych, ich skuteczności i wartości poznawczej; + + methodology + + +
+ +
+ metonimia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) figura retoryczna polegająca na zastąpieniu nazwy czegoś nazwą czegoś innego, co pozostaje z nim w uchwytnej zależności; + + metonymy + + +
+ +
+ metr + mɛtr̥ +
+ + n + + + odległość, jaką pokonuje światło w próżni w czasie 1/299 792 458 sekundy; + + meter + metre + + +
+ +
+ metr kwadratowy + ˈmɛtr̥ ˌkfadraˈtɔvɨ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) jednostka miary równa polu kwadratu o boku jednego metra; + + square metre + + +
+ +
+ metr sześcienny +
+ + n + + + (jednostka miary) jednostka objętości równa objętości sześcianu o krawędzi jednego metra; + + cubic metre + cubic meter + + +
+ +
+ metro + ˈmɛtrɔ +
+ + n + + + podziemna kolej miejska + + underground + subway + tube + + +
+ +
+ metrolog + mɛtˈrɔlɔk +
+ + n + + + specjalista z zakresu metrologii + + metrologist + + +
+ +
+ metrologia + ˌmɛtrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o miarach, systemach mierzenia i przyrządach pomiarowych; + + metrology + + +
+ +
+ metrologiczny + ˌmɛtrɔˈlɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z metrologią, dotyczący metrologii + + metrological + + +
+ +
+ metronidazol + ˌmɛtrɔ̃ɲiˈdazɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) chemioterapeutyk będący pochodną nitroimidazolu; + + metronidazole + + +
+ +
+ metronom + mɛˈtrɔ̃nɔ̃m +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przyrząd do ustalania tempa utworu muzycznego; + + metronome + + +
+ +
+ metropolia + ˌmɛtrɔˈpɔlʲja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (urbanistyka, urbanistyczny) główne miasto kraju + + metropolis + + +
+ +
+ metroseksualny + ˌmɛtrɔsɛksuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + o wielkomiejskim mężczyźnie nowoczesny, dbający o swój wygląd, podążający za modą, korzystający ze zdobyczy kosmetologii + + metrosexual + + +
+ +
+ metrówka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narząd pomiarowy, miarka metrowa + + meter measure + metre measure + + +
+ +
+ mewa + ˈmɛva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak płetwonogi o gęstym upierzeniu koloru białego lub popielatego żyjący na wybrzeżach basenów wodnych; + + gull + seagull + + +
+ +
+ mewa pospolita + ˈmɛva ˌpɔspɔˈlʲita +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Larus canus, średniej wielkości gatunek mewy spotykany na wybrzeżach morskich i w pobliżu wód śródlądowych; + + Common gull + + +
+ +
+ mewa trójpalczasta +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Rissa tridactyla, gatunek mewy; + + kittiwake + + +
+ +
+ mewa śmieszka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Chroicocephalus ridibundus, gatunek ptaka wodnego z rodziny mewowatych; + + black-headed gull + + +
+ +
+ mezalians +
+ + n + + + małżeństwo z osobą niższego stanu; + + mésalliance + + +
+ +
+ mezcal +
+ + n + + + (spożywczy) narodowa wódka meksykańska o słomkowym kolorze wytwarzana z bulw agawy; + + mescal + mezcal + + +
+ +
+ mezolit + mɛˈzɔlʲit +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) epoka w dziejach ludzkości między paleolitem a neolitem, trwająca od ok. 12. tys. r. p.n.e. do ok. 5. tys. r. p.n.e.; + + mesolithic era + mesolithic period + + +
+ +
+ mezolityczny + ˌmɛzɔlʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + żyjący/mający miejsce w mezolicie lub pochodzący/wywodzący się z niego + + mesolithic + + +
+ +
+ mezopauza + ˌmɛzɔˈpawza +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) warstwa atmosfery Ziemi oddzielająca mezosferę od termosferę; + + mesopause + + +
+ +
+ mezoregion +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jednostka podziału fizycznogeograficznego przestrzeni, charakteryzująca się zbliżonymi cechami środowiskowo-krajobrazowymi; + + mesoregion + + +
+ +
+ mezoterapia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) niechirurgiczny zabieg medyczny lub kosmetyczny polegający na dostarczeniu bezpośrednio do skóry właściwej substancji leczniczych, regenerujących lub odżywczych; + + mesotherapy + + +
+ +
+ mezozoik + ˌmɛzɔˈzɔ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jedna z er geologicznych; + + Mesozoic + + +
+ +
+ mezuza +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ozdobny wąski pojemnik z fragmentem Tory wieszany przez żydów na odrzwiach domu; + + mezuzah + + +
+ +
+ mezzosopran +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) głos żeński lub chłopięcy pomiędzy sopranem a altem + + mezzosoprano + + + + (potocznie, potoczny) osoba z takim głosem + + mezzosoprano + + +
+ +
+ mezzosopranista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) chłopiec, falsecista lub kastrat, który śpiewa mezzosopranem + + mezzo-sopranist + + +
+ +
+ mezzosopranistka +
+ + n + + + kobieta, która śpiewa mezzosopranem + + mezzo-soprano + + +
+ +
+ mełamed + mɛˈwãmɛt +
+ + n + + + nauczyciel dzieci w chederze; + + melamed + melammed + + +
+ +
+ mglistość +
+ + n + + + właściwość tego, co jest pełne mgły + + haziness + turbidity + + +
+ +
+ mglisty + ˈmɡlʲistɨ +
+ + adj + + + pełen mgły + + misty + + +
+ +
+ mgnienie oka + ˈmʲɟɲɛ̇̃ɲɛ ˈɔka +
+ + n + + + moment, chwila + + split second + + +
+ +
+ mgła + mɡwa +
+ + n + + + zawiesina mikroskopijnych kropelek wody unosząca się nisko nad ziemią w postaci obłoku utrudniającego widoczność; + + fog + mist + + +
+ +
+ mgławica + mɡwaˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) obłok gazu i pyłu międzygwiazdowego; + + nebula + + +
+ +
+ mhm +
+ + interjection + + + …oznaczający przytaknięcie + + mhm + + +
+ +
+ mi + mʲi +
+ + n + + + jedna z nazw dwunastej litery alfabetu greckiego; + + mu + + +
+ +
+ miami +
+ + n + + + język Indian z plemienia Miami + + Miami + + +
+ +
+ mianować +
+ + v + + + określać nazwą + + name + + + + powoływać na stanowisko + + promote + + +
+ +
+ mianowicie + ˌmʲjãnɔˈvʲiʨ̑ɛ +
+ + conjunction + + + służy wprowadzeniu do uszczegółownienia wcześniejszej wypowiedzi + + namely + viz. + + + + służy wprowadzeniu wyliczenia + + namely + viz. + + +
+ +
+ mianownik + mʲjãˈnɔvʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) pierwszy przypadek deklinacji, który odpowiada na pytania: kto? co?; + + nominative + + + + (matematyka, matematyczny) w wyrażeniu ułamkowym: część tego wyrażenia umieszczona pod kreską ułamkową; + + denominator + + +
+ +
+ miara + ˈmʲjara +
+ + n + + + rozmiar + + measure + + + + (matematyka, matematyczny) rodzaj funkcji umożliwiający wyznaczanie „rozmiaru” zbioru; + + measure + + + + metoda szacowania lub pomiaru + + measure + + + + odmierzona ilość + + measure + + +
+ +
+ miargyryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy siarczków; + + miargyrite + + +
+ +
+ miasteczko + mʲjaˈstɛʧ̑kɔ +
+ + n + + + (zdrobniale) od: miasto + + town + small town + + +
+ +
+ miastenia + mʲjaˈstɛ̃ɲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nabyta, przewlekła choroba, charakteryzująca się szybkim zmęczeniem i osłabieniem mięśni szkieletowych; + + myasthenia + + +
+ +
+ miasto + ˈmʲjastɔ +
+ + n + + + (administracja) znaczny obszar gęsto zabudowany, będący skupiskiem ludności wykonującej zawody nierolnicze, a który otrzymał prawa miejskie; + + city + town + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) ogół mieszkańców miasta (1.1) + + city + town + + + + (potocznie, potoczny) centrum, główne miejsce miasta (1.1) + + city + inner city + town + + +
+ +
+ miasto stołeczne + ˈmʲjastɔ stɔˈwɛʧ̑nɛ +
+ + n + + + (urzędowy) miasto pełniące funkcję stolicy + + capital city + + +
+ +
+ miau + mʲjaw +
+ + interjection + + + (wyraz dźwiękonaśladowczy, onomatopeja) dźwięk wydawany przez kota + + meow + mew + miaow + + +
+ +
+ miauczeć + ˈmʲjawʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + o kocie: wydawać charakterystyczny głos + + meow + + +
+ +
+ miał + mʲjaw +
+ + n + + + drobne cząstki niektórych substancji stałych + + dust + + + + sortyment zasadniczy węgla kamiennego; stosowany głównie do ogrzewania domów + + coal duff + culm + fine coal + slack + + +
+ +
+ miażdżyca + mʲjaʒˈʤ̑ɨʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekły proces zapalno-zwyrodnieniowy tętnic, powodujący ich stwardnienie i zwężenie ich światła; jedna z chorób cywilizacyjnych; + + atherosclerosis + atherosclerotic disease + + +
+ +
+ miażdżyć +
+ + v + + + rozbijać na miazgę + + crush + + +
+ +
+ micela + mʲiˈʦ̑ɛla +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) kulista cząstka, zawierająca od kilkudziesięciu do kilkuset cząsteczek; + + micelle + + +
+ +
+ miecz + mʲjɛʧ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) ruchoma część niektórych jachtów żaglowych i desek windsurfingowych w formie płetwy wysuwanej w spodzie kadłuba; + + centreboard + + + + obosieczna broń z długim, prostym metalowym ostrzem; + + sword + + +
+ +
+ miecz Damoklesa + ˈmʲjɛʤ̑ ˌdãmɔkˈlɛsa +
+ + n + + + wyrok losu, kara nieubłaganie wisząca nad człowiekiem; + + sword of Damocles + + +
+ +
+ miecznik + ˈmʲjɛʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Xiphias gladius, duża ryba drapieżna z górną szczęką przekształconą w długi szpikulec + + swordfish + + +
+ +
+ mieczyk + ˈmʲjɛʧ̑ɨk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Gladiolus L., rodzaj roślin z rodziny kosaćcowatych o kwiatach w postaci grona na wzniesionej łodydze; + + gladiolus + + + + (zdrobniale) od: miecz: mały miecz lub miecz do zabawy + + small sword + + +
+ +
+ miednica + mʲjɛdʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + duża miska, głównie do mycia lub prania; + + wash tub + + +
+ +
+ miedza + ˈmʲjɛʣ̑a +
+ + n + + + wąski pas ziemi będący granicą między obszarami rolnymi, działkami budowlanymi; + + balk + + +
+ +
+ miedziany + mʲjɛ̇ˈʥ̑ãnɨ +
+ + adj + + + zawierający miedź lub zrobiony z miedzi + + copper + + +
+ +
+ miedź + mʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) metal, pierwiastek chemiczny o symbolu Cu i liczbie atomowej 29; + + copper + + +
+ +
+ miejsce + ˈmʲjɛ̇jsʦ̑ɛ +
+ + n + + + miejsce (1.1), niezajęte przez nic, wolne do umieszczenia w nim czegoś + + space + room + + + + obszar lub punkt w przestrzeni + + place + site + scene + + +
+ +
+ miejsce artykulacji + ˈmʲjɛ̇jsʦ̑ɛ ˌartɨkuˈlaʦ̑ʲji +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) miejsce, w którym narządy mowy zbliżają się do siebie podczas wymawiania danej głoski + + place of articulation + + +
+ +
+ miejscownik + mʲjɛ̇jsˈʦ̑ɔvʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) szósty przypadek deklinacji polskiej, odpowiada na pytania (o) kim? (o) czym?; + + locative + + +
+ +
+ miejscowość + mʲjɛ̇jsˈʦ̑ɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + jednostka osadnicza lub inny obszar zabudowany wyróżniający się odrębną nazwą + + place + locality + resort + spot + + +
+ +
+ miejscowy + mʲjɛ̇jsˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + związany z jakimś miejscem + + local + + + + (medycyna, medyczny) dotyczący ograniczonego miejsca na ciele + + local + + +
+ +
+ miejscowy + mʲjɛ̇jsˈʦ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) stały mieszkaniec jakiejś miejscowości + + local + + +
+ +
+ miejska legenda + ˈmʲjɛ̇jska lɛˈɡɛ̃nda +
+ + n + + + pozornie prawdziwa informacja rozpowszechniana przez media, Internet lub w kręgach towarzyskich, budząca wielkie emocje u odbiorców; + + urban legend + + +
+ +
+ miejski + ˈmʲjɛ̇jsʲci +
+ + adj + + + związany z miastem (jako miejscem lub jednostką administracyjną) + + urban + municipal + city + + +
+ +
+ mielenie + mʲjɛˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: mleć + + grinding + + +
+ +
+ mielizna + mʲjɛˈlʲizna +
+ + n + + + płytkie miejsce w morzu, jeziorze lub rzece; + + shoal + + +
+ +
+ mielonka + mʲjɛˈlɔ̃nka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (spożywczy) konserwa zawierająca mięso mielone, sól, przyprawy i ewentualnie inne składniki typu konserwanty, zagęszczacze; + + spam + + +
+ +
+ mienie + ˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + ogół rzeczy stanowiących czyjąś własność; + + property + belongings + estate + possesions + + +
+ +
+ miernik + ˈmʲjɛrʲɲik +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) przyrząd pozwalający określić wartość mierzonej wielkości, zjawiska, cechy; + + gauge + gage + + +
+ +
+ mierzalny +
+ + adj + + + taki, który daje się zmierzyć + + measurable + + +
+ +
+ mierzeja + mʲjɛˈʒɛja +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) piaszczysta bariera oddzielająca zalew lub zatokę od otwartego morza; + + spit + + +
+ +
+ mierzenie + mʲjɛˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: mierzyć + + measuring + + +
+ +
+ mierzyć + ˈmʲjɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (krawiectwo) zakładać na siebie ubranie lub obuwie, sprawdzając czy pasuje + + try on + + + + liczbowo określać właściwość (np. ilość, długość) czegoś poprzez porównanie z ustalonym wzorcem (np. calem, metrem czy długością własnej stopy); robić pomiar + + measure + + +
+ +
+ miesiąc + ˈmʲjɛ̇ɕɔ̃nʦ̑ +
+ + n + + + jednostka czasu obejmująca 28–31 dni; każda z dwunastu części roku; + + month + + +
+ +
+ miesiąc miodowy + ˈmʲjɛ̇ɕɔ̃nʦ̑ mʲjɔˈdɔvɨ +
+ + n + + + pierwsze tygodnie po ślubie spędzane tylko we dwoje + + honeymoon + + +
+ +
+ miesiączkować +
+ + v + + + (fizjologia, fizjologiczny) mieć miesiączkę + + menstruate + + +
+ +
+ miesiączkowy +
+ + adj + + + (fizjologia, fizjologiczny) dotyczący miesiączki, menstruacji + + menstrual + + +
+ +
+ miesiącznica +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (systematyka) Lunaria L., rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych; + + honesty + + +
+ +
+ miesięcznica +
+ + n + + + (neologizm) dzień przypadający dokładnie miesiąc po jakimś fakcie, zdarzeniu + + month anniversary + + +
+ +
+ miesięcznie + mʲjɛ̇ˈɕɛ̃n͇ʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w ciągu miesiąca; dotyczy ilości czegoś + + monthly + + +
+ +
+ miesięcznik + mʲjɛ̇ˈɕɛ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + czasopismo wydawane co miesiąc + + monthly + + +
+ +
+ miesięczny + mʲjɛ̇ˈɕɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z okresem jednego miesiąca + + monthly + + +
+ +
+ mieszadło +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd do mieszania + + agitator + dasher + paddle + stirrer + + +
+ +
+ mieszane uczucia + mʲjɛˈʃãnɛ uˈʧ̑uʨ̑a +
+ + n + + + niepewne, ambiwalentne przekonanie o czymś; nie do końca pozytywne, lecz też nie całkowicie negatywne zdanie na jakiś temat + + mixed feelings + + +
+ +
+ mieszanina + ˌmʲjɛʃãˈɲĩna +
+ + n + + + połączenie dwóch lub więcej substancji, które po zmieszaniu zachowują swoje właściwości + + mixture + mix + + + + połączenie różnorodnych właściwości, cech. pojęć + + mixture + mix + + +
+ +
+ mieszanka + mʲjɛˈʃãnka +
+ + n + + + połączenie odmiennych od siebie elementów + + mixture + + + + zmieszane ze sobą produkty lub substancje + + mixture + + +
+ +
+ mieszany +
+ + adj + + + złożony z różnych elementów + + assorted + mixed + + +
+ +
+ mieszać + ˈmʲjɛʃaʨ̑ +
+ + v + + + łączyć składniki podczas mieszania (poruszając lub potrząsając substancją) + + mix + + + + dodawać, łączyć pojęcia itp. + + mix + + +
+ +
+ mieszczanin +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) osoba należąca do stanu mieszczańskiego; + + burgher + + + + (przestarzałe, przestarzały) mieszkaniec miasta + + townsman + + +
+ +
+ mieszczaństwo + mʲjɛʃˈʧ̑ãj̃stfɔ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) stan społeczny wyodrębniony w średniowieczu, złożony z wolnych mieszkańców miast; + + bourgeoisie + + + + (dawniej, dawny) ogół mieszkańców miast, zwłaszcza ich zamożniejszych warstw + + bourgeoisie + + +
+ +
+ mieszczuch + ˈmʲjɛʃʧ̑ux +
+ + n + + + (pogardliwie) (pejoratywnie, pejoratywny) osoba mieszkająca w mieście + + city slicker + + +
+ +
+ mieszek + ˈmʲjɛʃɛk +
+ + n + + + (fotografia) urządzenie oddalające obiektyw od elementu światłoczułego (kliszy lub matrycy); + + camera bellow + + +
+ +
+ mieszek włosowy + ˈmʲjɛʃɛɡ vwɔˈsɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) wąska rurka w skórze, z której wyrasta włos; + + hair follicle + + +
+ +
+ mieszkalny + mʲjɛˈʃkalnɨ +
+ + adj + + + przeznaczony do mieszkania, nadający się do zamieszkania + + habitable + residential + + +
+ +
+ mieszkanie + mʲjɛˈʃkãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: mieszkać + + live + + + + zespół pomieszczeń mający odrębne wejście, przystosowanych do zamieszkania przez ludzi; + + apartment + flat + + + + miejsce, gdzie dana osoba mieszka + + apartment + flat + + +
+ +
+ mieszkaniec + mʲjɛˈʃkãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba, która gdzieś mieszka (żyje) + + inhabitant + indweller + + +
+ +
+ mieszkać + ˈmʲjɛʃkaʨ̑ +
+ + v + + + przebywać w jakimś miejscu przez wiele dni, wraz ze spaniem + + live + reside + + +
+ +
+ mieć + mʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + być w coś ubranym + + to wear + + + + być w posiadaniu czegoś, posiadać coś + + have + + + + czasownik posiłkowy używany do podkreślenia aspektu dokonanego innego czasownika + + have + + + + dysponować środkami na wykonanie czegoś + + have + + + + czasownik posiłkowy używany do podkreślenia, że czynność jest wykonywana na czyjeś zlecenie + + have + + + + czuć coś + + to feel + + + + dążyć do oddania czegoś komuś + + have for + have + + + + musieć coś zrobić + + have to + must + be + need to + ought to + + +
+ +
+ mieć asa w rękawie + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ ˈasa v‿rɛ̃ŋˈkavʲjɛ +
+ + idiom + + + mieć przygotowany w ukryciu jakiś niezbyt uczciwy atut, dowód lub argument, do wykorzystania w dogodnej chwili dla zdobycia przewagi + + have an ace up one's sleeve + + +
+ +
+ mieć do czynienia +
+ + v + + + radzić sobie z czymś lub znaleźć się w styczności z czymś + + to deal with + to have to do + + +
+ +
+ mieć dwie lewe ręce + ˈmʲjɛ̇ʥ̑ ˈdvʲjɛ ˈlɛvɛ ˈrɛ̃nʦ̑ɛ +
+ + v + + + być niezdarnym, nie mieć żadnych zdolności manualnych; być fajtłapą lub nie nadawać się do pracy + + be all thumbs + + +
+ +
+ mieć głowę na karku + ˈmʲjɛ̇ʥ̑ ˈɡwɔvɛ na‿ˈkarku +
+ + v + + + być rozsądnym, zaradnym, umieć sobie radzić; myśleć trzeźwo + + have one's head screwed on + + +
+ +
+ mieć głowę w chmurach + ˈmʲjɛ̇ʥ̑ ˈɡwɔvɛ ˈf‿xmurax +
+ + v + + + być rozmarzonym, rozkojarzonym; myśleć nierozsądnie, nierealnie + + have one's head in the clouds + + +
+ +
+ mieć jaja + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ ˈjäja +
+ + v + + + (pospolicie) być twardym, silnym, odważnym, śmiałym, wytrzymałym; posiadać cechy uważane za typowo męskie + + have balls + + +
+ +
+ mieć miejsce + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ ˈmʲjɛ̇jsʦ̑ɛ +
+ + idiom + + + rozgrywać się, odbywać się, zaistnieć + + take place + + +
+ +
+ mieć muchy w nosie + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ ˈmuxɨ ˈv‿nɔɕɛ +
+ + v + + + być niezadowolonym, dąsać się + + sulk + + +
+ +
+ mieć na imię + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ na‿ˈĩmʲjɛ +
+ + v + + + posiadać, nosić jakieś imię nadane aktem urodzenia + + be called + + +
+ +
+ mieć na uwadze +
+ + v + + + uwzględniać daną kwestię + + be aware of + + +
+ +
+ mieć nadzieję + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ naˈʥ̑ɛ̇jɛ +
+ + v + + + wierzyć, ufać, wyrażać nadzieję na coś; myśleć, że; spodziewać się, że + + hope + + +
+ +
+ mieć nosa + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ ˈnɔsa +
+ + v + + + dokonywać trafnych ocen, mieć dobre przeczucie + + have a nose for something + + +
+ +
+ mieć obiad +
+ + v + + + spożywać południowy posiłek + + have dinner + + +
+ +
+ mieć oczy szeroko otwarte +
+ + v + + + dokładnie obserwować + + keep an eye open + keep an eye out + + +
+ +
+ mieć powyżej uszu + ˈmʲjɛ̇ʨ̑ pɔˈvɨʒɛj ˈuʃu +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) być bardzo zmęczonym, udręczonym czymś, kimś, nie móc kogoś, czegoś dłużej znosić + + be fed up with + + +
+ +
+ mieć rację +
+ + v + + + nie mylić się; powiedzieć coś, co jest słuszne, prawidłowe + + to be correct + to be right + + +
+ +
+ mieć w nosie + ˈmʲjɛ̇ʥ̑ ˈv‿nɔɕɛ +
+ + v + + + (eufemistycznie) lekceważyć kogoś lub coś, nie interesować się, być obojętnym wobec kogoś lub czegoś + + not give a hoot + + +
+ +
+ mieścić + ˈmʲjɛ̇ɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + być siedzibą + + accomodate + seat + + + + zawierać coś w środku + + contain + hold + + + + być ulokowanym gdzieś + + be locate + be situate + + + + być wystarczająco małym, aby znaleźć się w środku czegoś + + fit + go in + + +
+ +
+ mifepriston + ˌmʲifɛˈprʲistɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (medycyna, medyczny) związek organiczny z grupy steroidów, pochodna noretysteronu, antagonista receptoru progesteronowego o działaniu poronnym w czasie pierwszych dwóch trymestrów ciąży; + + 11 + 11 4 phenyl- 17 hydroxy- 13 methyl- 17 propynyl- 1 propynyl- 1 + 11 β p phenyl- 17 β hydroxy- 17 estra- 4 + 12 + 14 + 15 + + +
+ +
+ migawka + mʲiˈɡafka +
+ + n + + + część aparatu fotograficznego służąca do odsłaniania na odpowiedni czas a następnie zasłaniania z powrotem materiału światłoczułego; + + shutter + + +
+ +
+ migać + ˈmʲiɡaʨ̑ +
+ + v + + + używać języka migowego, bądź miganego + + sign + + + + świecić przerywanym światłem + + twinkle + + +
+ +
+ migdał + ˈmʲiɡdaw +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zobacz) migdałek + + tonsil + + + + (kulinaria) jadalna pestka owocu migdałowca pokryte brązową łuską, wewnątrz barwy kremowej; + + almond + + + + (zobacz) migdałowiec + + almond + + +
+ +
+ migdałecznik arjuna +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Terminalia arjuna, gatunek drzewa z rodziny trudziczkowatych; + + arjun tree + arjuna + + +
+ +
+ migdałek +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) skupisko tkanki chłonnej wchodzące w skład pierścienia chłonnego gardła; + + tonsil + + +
+ +
+ migdałowiec +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) krzew lub nieduży drzewo z rodziny różowatych o owocach z jadalnym nasieniem w środku + + almond tree + almond + + +
+ +
+ migdałowiec pospolity +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo lub krzew z gatunku (1.1), uprawiane, o owocach z jadalnym nasieniem + + almond + almond tree + + +
+ +
+ migdałowiec trójklapowy +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Prunus triloba, gatunek rośliny krzewiastej z rodzaju Prunus; + + flowering almond + flowering plum + + +
+ +
+ migdałowy + ˌmʲiɡdaˈwɔvɨ +
+ + adj + + + zrobiony z migdałów lub z ich znacznym dodatkiem + + almond + + +
+ +
+ migotanie przedsionków + ˌmʲiɡɔˈtãɲɛ pʃɛtʲˈɕɔ̃nkuf +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) arytmia serca polegająca na braku koordynacji pobudzeń przedsionków serca; + + atrial fibrillation + + +
+ +
+ migotać +
+ + v + + + świecić w sposób przerywany lub krótko + + flicker + glimmer + glitter + gutter + scintillate + shimmer + + +
+ +
+ migotka + mʲiˈɡɔtka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) trzecia powieka, przezroczysty fałd spojówki położony w przyśrodkowym kącie oka występujący u niektórych zwierząt; + + haw + + +
+ +
+ migrena + mʲiˈɡrɛ̃na +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba objawiająca się napadami silnego bólu głowy połączonego często z mdłościami; + + migraine + + +
+ +
+ mijać + ˈmʲijäʨ̑ +
+ + v + + + przechodzić, przejeżdżać obok kogoś, czegoś + + pass by + + +
+ +
+ mikotoksyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) substancja trująca pochodzenia grzybowego; + + mycotoxin + + +
+ +
+ mikro- + ˈmʲikrɔ +
+ + (fizyka, fizyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający jednostki milion razy mniejsze od podstawowych; + + micro- + + + + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na bardzo małe rozmiary lub bardzo małą skalę tego, co jest nazwane drugim członem + + micro- + + +
+ +
+ mikrob + ˈmʲikrɔp +
+ + n + + + bardzo drobny, jednokomórkowy organizm + + microbe + microorganism + + +
+ +
+ mikrobiolog + ˌmʲikrɔˈbʲjɔlɔk +
+ + n + + + specjalista zajmujący się mikrobiologią + + microbiologist + + +
+ +
+ mikrobiologia + ˌmʲikrɔbʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka zajmująca się badaniem organizmów niewidocznych gołym okiem; + + microbiology + + +
+ +
+ mikrobus +
+ + n + + + (motoryzacja) mały autobus dla około dziesięciu osób + + minibus + + +
+ +
+ mikrocefalia + ˌmʲikrɔʦ̑ɛˈfalʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wada rozwojowa charakteryzująca się nienaturalnie małymi wymiarami czaszki; + + microcephaly + + +
+ +
+ mikrodermabrazja + ˌmʲikrɔdɛrmaˈbrazʲja +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) zabieg kosmetyczny polegający na mechanicznym ścieraniu kolejnych warstw naskórka przez precyzyjnie kontrolowany strumień mikrokryształków + + microdermabrasion + + +
+ +
+ mikroelement +
+ + n + + + pierwiastek chemiczny występujący w minimalnych ilościach w organizmach żywych + + micronutrient + + +
+ +
+ mikroflora +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zespół roślinnych drobnoustrojów żyjących w danym środowisku + + microflora + + +
+ +
+ mikrofon + mʲiˈkrɔfɔ̃n +
+ + n + + + urządzenie służące do zamiany informacji dźwiękowej na sygnał elektryczny, zwykle celem jej wzmocnienia; + + microphone + + +
+ +
+ mikrometr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) jednostka długości równa milionowej części metra; + + micrometer + micrometre + + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie do mierzenia bardzo małych długości lub grubości + + micrometer + + +
+ +
+ mikroorganizm + ˌmʲikrɔːrˈɡãɲism̥ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm żywy widoczny tylko pod mikroskopem + + microorganism + + +
+ +
+ mikroregion +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jednostka podziału fizycznogeograficznego przestrzeni, charakteryzująca się zbliżonymi cechami środowiskowo-krajobrazowymi, mniejsza od mezoregionu; + + micro-region + microregion + + +
+ +
+ mikrosegmentacja + ˌmʲikrɔsɛɡmɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) podział sieci informatycznej na mniejsze części, zwykle w celu zwiększenia dostępnego pasma + + microsegmentation + + +
+ +
+ mikroskop + mʲiˈkrɔskɔp +
+ + n + + + (optyka, optyczny) przyrząd optyczny umożliwiający obserwowanie z bliskiej odległości przedmiotów niewidocznych gołym okiem; + + microscope + + +
+ +
+ mikroskopijny + ˌmʲikrɔskɔˈpʲijnɨ +
+ + adj + + + bardzo mały, w skali mikro + + microscopic + + +
+ +
+ mikroskopowy +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) związany z mikroskopem + + microscope + microscopic + microscopical + + +
+ +
+ miks + mʲiks +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięki połączone przez mikser; efekt miksowania + + mix + + + + (potocznie, potoczny) mieszanka, mieszanina + + mix + + +
+ +
+ mikser + ˈmʲiksɛr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (kulinaria) urządzenie kuchenne, elektryczne lub ręczne, do mieszania produktów; + + mixer + + +
+ +
+ mikstura + mʲikˈstura +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) płynny lek sporządzony z kilku składników + + mixture + + +
+ +
+ mila + ˈmʲila +
+ + n + + + jednostka długości stosowana m.in. w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych; + + mile + + +
+ +
+ milczek + ˈmʲilʧ̑ɛk +
+ + n + + + człowiek małomówny, milczący + + clam + dummy + + +
+ +
+ milczenie + mʲilˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + nieodzywanie się, niemówienie + + silence + + +
+ +
+ milczeć + ˈmʲilʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + nie mówić, nie wydawać głosu + + be silent + keep silent + + +
+ +
+ milczeć jak grób + ˈmʲilʧ̑ɛʨ̑ ˈjaɡ ˈːrup +
+ + v + + + milczeć uporczywie, nie odzywać się zupełnie + + be as silent as the grave + + +
+ +
+ milczący +
+ + adj + + + nieodzywający się wcale lub wypowiadający się rzadko + + taciturn + + + + przebiegający bez użycia słów + + tacit + silent + + +
+ +
+ mile + ˈmʲilɛ +
+ + adv + + + od przym. → miły + + kindly + + +
+ +
+ milenium +
+ + n + + + okres tysiąca lat + + millennium + + +
+ +
+ milezyjski +
+ + adj + + + związany z Miletem, dotyczący Miletu + + Milesian + + +
+ +
+ mili- + ˈmʲilʲi +
+ + (fizyka, fizyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary tysiąc razy mniejsze od podstawowych; + + milli- + + +
+ +
+ miliamper + mʲilʲjˈãmpɛr +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka natężenia pola elektrycznego równa jedna tysięcznej ampera + + milliamp + + +
+ +
+ miliarder + mʲiˈlʲjardɛr +
+ + n + + + osoba bardzo bogata, posiadająca miliardy + + billionaire + + +
+ +
+ miliardowy + ˌmʲilʲjarˈdɔvɨ +
+ + adj + + + przymiotnik od miliard (1000000000) + + bilionth + + +
+ +
+ milicja + mʲiˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + formacja wojskowa tworzona z cywilów mających własną broń, zwykle na czas wojny + + militia + + + + w niektórych krajach, w tym w PRL: nazwa policji + + militia + + +
+ +
+ milicjant +
+ + n + + + funkcjonariusz milicji – instytucji odpowiedzialnej za ochronę bezpieczeństwa publicznego + + militiaman + + +
+ +
+ milimetr + mʲiˈlʲĩmɛtr̥ +
+ + n + + + tysięczna część metra; + + millimeter + millimetre + + +
+ +
+ milimetrowy +
+ + adj + + + taki, który ma wielkość jednego milimetra + + millimetric + + +
+ +
+ milioner + mʲiˈlʲjɔ̃nɛr +
+ + n + + + osoba bardzo bogata, posiadająca miliony + + millionaire + + +
+ +
+ militaria + ˌmʲilʲiˈtarʲja +
+ + n + + + sprawy dotyczące wojskowości, także przedmioty związane z wojskiem, zwłaszcza z jego uzbrojeniem i umundurowaniem + + military + + +
+ +
+ militarny + ˌmʲilʲiˈtarnɨ +
+ + adj + + + związany z wojskiem, wojskowością lub wojną + + military + + +
+ +
+ militaryzacja + ˌmʲilʲitarɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zwiększenie liczby wojska przez państwo + + militarisation + militarization + + +
+ +
+ militaryzm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) tendencja w polityce wewnętrznej polegająca na rozbudowywaniu potencjału militarnego państwa do rozmiarów przekraczających rzeczywiste potrzeby obronne + + militarism + + +
+ +
+ miliwolt + mʲiˈlʲivɔlt +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) tysięczna część wolta + + millivolt + + +
+ +
+ milleryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bardzo rzadki minerał z gromady siarczków, siarczek niklu; + + millerite + + +
+ +
+ milyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język milyjski, należący do rodziny anatolijskiej; + + Milyan + + +
+ +
+ mim + mʲĩm +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) aktor występujący w pantomimie; + + mime + + +
+ +
+ mimikra + mʲĩˈmʲikra +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) upodabnianie się zwierząt bezbronnych do zwierząt zdolnych do obrony poprzez przybranie ich kształtu, barwy, zachowania lub innych właściwości + + mimicry + + +
+ +
+ mimo + ˈmʲĩmɔ +
+ + preposition + + + wskazuje na zrobienie czegoś, choć warunki temu nie sprzyjają + + despite + in spite of + although + notwithstanding + + +
+ +
+ mimo to +
+ + …przyłączająca zdanie współrzędne, którego treść jest sprzeczna z tym, co można zrozumieć z wcześniejszego wypowiedzenia + + yet + + +
+ +
+ mimoza + mʲĩˈmɔza +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj tropikalnych roślin, rozpowszechniony w Ameryce Południowej oraz na wyspach Oceanu Spokojnego; + + mimosa + + +
+ +
+ mina + ˈmʲĩna +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ukryty ładunek wybuchowy, przeznaczony do detonacji, gdy w pobliżu znajdzie się ofiara; + + mine + + + + wyraz twarzy + + look + air + face + + +
+ +
+ minaret + mʲĩˈnarɛt +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wieża przy meczecie, z której muezin woła wiernych na modlitwę; + + minaret + + +
+ +
+ mineralny +
+ + adj + + + nie będący organicznym + + mineral + + +
+ +
+ mineralogia + ˌmʲĩnɛraˈlɔɟja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) nauka o minerałach; + + mineralogy + + +
+ +
+ mineralogiczny +
+ + adj + + + dotyczący mineralogii + + mineralogical + mineralogic + + +
+ +
+ mineraloid + ˌmʲĩnɛraˈlɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + naturalnie występująca substancja o uporządkowaniu wewnętrznym odmiennym niż w przypadku minerałów; + + mineraloid + + +
+ +
+ minerał + mʲĩˈnɛraw +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) substancja, której struktura ukształtowała się w wyniku procesów geologicznych, będąca ciałem krystalicznym lub posiadająca jednorodną strukturę chemiczną; + + mineral + + +
+ +
+ minerał towarzyszący + mʲĩˈnɛraw ˌtɔvaʒɨˈʃɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) składnik skał występujący rzadko i w ilościach śladowych + + accessory mineral + + +
+ +
+ minigun +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) amerykański sześciolufowy karabin maszynowy cechujący się dużą szybkostrzelnością; + + minigun + + +
+ +
+ minimalista + ˌmʲĩɲĩmaˈlʲista +
+ + n + + + zwolennik minimalizmu + + minimalist + + +
+ +
+ minimalizacja + ˌmʲĩɲĩmalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + sprowadzenie czegoś do możliwe najmniejszych rozmiarów + + minimization + + +
+ +
+ minimalizm +
+ + n + + + ograniczenie do minimum wymagań, potrzeb, dążeń (et cetera) + + minimalism + + +
+ +
+ minimalny + ˌmʲĩɲĩˈmalnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) bardzo mały, ograniczony lub zbliżony do minimum + + minimal + + +
+ +
+ minimum +
+ + adv + + + w połączeniu z określeniem liczby: co najmniej + + at least + + +
+ +
+ minimum +
+ + n + + + najmniejsza możliwa, niezbędna lub wymagana ilość, wielkość + + minimum + + +
+ +
+ minimum minimorum +
+ + n + + + absolutne minimum + + minimum minimorum + + +
+ +
+ minispódniczka + ˌmʲĩɲispudʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + spódnica okrywająca jedynie uda lub ich część; + + miniskirt + + +
+ +
+ minister + mʲĩˈɲistɛr +
+ + n + + + urzędnik będący członkiem rządu i kierujący ministerstwem; + + minister + secretary + + +
+ +
+ ministerialny +
+ + adj + + + (administracja) dotyczący ministerstwa albo ministra, związany z ministerstwem albo ministrem + + ministerial + + +
+ +
+ ministerstwo + ˌmʲĩɲiˈstɛrstfɔ +
+ + n + + + urząd, którego szefem jest minister + + ministry + + +
+ +
+ ministrant + mʲĩˈɲistrãnt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chłopiec pełniący funkcję pomocnika katolickiego prezbitera, głównie podczas sprawowania mszy; + + altar boy + altar server + + +
+ +
+ ministrantka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dziewczyna pełniąca funkcję pomocniczki katolickiego prezbitera, głównie podczas sprawowania liturgii + + altar girl + + +
+ +
+ minjan +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (żydowski) w judaizmie: najmniejsza dopuszczalna liczba mężczyzn (tj. dziesięciu), wymagana do odbycia rytuałów religijnych; + + minyan + + +
+ +
+ minojski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) dotyczący, odnoszący się do cywilizacji powstałej w rejonie Morza Egejskiego w okresie od 2600 do 1100 r. p.n.e. + + Minoan + + +
+ +
+ minor + ˈmʲĩnɔr +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wyznacznik macierzy kwadratowej powstałej z danej macierzy przez skreślenie pewnej liczby jej wierszy i kolumn; + + minor + + +
+ +
+ minowy +
+ + adj + + + (wojskowość, wojskowy) obsiany minami + + mine + + +
+ +
+ mintaj + ˈmʲĩntaj +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Theragra chalcogramma, ryba z północnego Pacyfiku, masowo odławiana dla przemysłu spożywczego; + + Alaska pollock + walleye pollock + whiting + + +
+ +
+ minus + ˈmʲĩnus +
+ + conjunction + + + oprócz, z wyjątkiem + + except + minus + + +
+ +
+ minus + ˈmʲĩnus +
+ + n + + + (termin typograficzny) znak oznaczający odejmowanie lub wartość poniżej zera; + + minus + + + + ujemna cecha czegoś + + disadvantage + drawback + shortcoming + + +
+ +
+ minuskuła + ˌmʲĩnuˈskuwa +
+ + n + + + (termin typograficzny) mała litera; + + minuscule + + +
+ +
+ minuta + mʲĩˈnuta +
+ + n + + + jednostka czasu, równa 60 sekundom (= sześćdziesięciu); + + minute + + + + (matematyka, matematyczny) jednostka kąta płaskiego równa 1/60 stopnia (= jednej sześćdziesiątej); poprawnie minuta kątowa; + + minute + + + + odległość pokonywana w ciągu minuty (1.1) + + minute + + +
+ +
+ miocen + ˈmʲjɔʦ̑ɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwsza (starsza) epoka neogenu; + + Miocene + + +
+ +
+ miodojad +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Meliphagidae; + + honeyeater + + +
+ +
+ mion +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) nietrwała cząstka elementarna należąca do leptonów, podobna do elektronu, ale cięższa od niego + + muon + + +
+ +
+ miotacz + ˈmʲjɔtaʧ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik drużyny baseballa będący na pozycji, z której rzuca piłkę + + pitcher + + + + (wojskowość, wojskowy) broń, która wyrzuca coś na większy dystans, np. granaty, ogień, kamienie lub miny + + flamethrower + grenade launcher + + +
+ +
+ miotełka + mʲjɔˈtɛwka +
+ + n + + + przyrząd do oganiania się od much + + whisk + + +
+ +
+ miotła + ˈmʲjɔtwa +
+ + n + + + narzędzie służące do zamiatania, zazwyczaj w postaci pęku rózg związanych z jednej strony i przymocowanych do trzonka; symbol czarownicy; + + broom + besom + + +
+ +
+ mioza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nienaturalne zwężenie źrenicy oka; + + miosis + + +
+ +
+ miriametr +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (rzadki, rzadko używany) jednostka długości równa dziesięciu tysiącom metrów + + myriameter + myriametre + + +
+ +
+ mirliton + mʲirˈlʲitɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dęty instrument perkusyjny w postaci drewnianej lub metalowej rurki z membraną; + + kazoo + + +
+ +
+ mirra + ˈmʲirːa +
+ + n + + + żywica o przyjemnym zapachu, gorzkim, korzennym smaku otrzymywana z drzew i krzewów z rodzaju balsamowiec; + + myrrh + + +
+ +
+ mirt + mʲirt +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Myrtus, krzew wiecznie zielony, o wonnych liściach i białych kwiatach, będący symbolem dziewictwa; + + myrtle + + +
+ +
+ mirza + ˈmʲirza +
+ + n + + + wódz, książę tatarski; perski i turecki tytuł honorowy, np. uczonych (umieszczany przed nazwiskiem) lub książęcy (wtedy po nazwisku); + + mirza + + +
+ +
+ misa + ˈmʲisa +
+ + n + + + duża miska, płaskie, otwarte naczynie z krawędziami uniesionymi do góry; także zawartość tego naczynia + + bowl + basin + + +
+ +
+ miseczka + mʲiˈsɛʧ̑ka +
+ + n + + + każda z dwóch części stanika osłaniająca pierś + + cup + + +
+ +
+ misie-patysie + ˈmʲiɕɛ paˈtɨɕɛ +
+ + n + + + dziecięca gra towarzyska o literackiej proweniencji, polegająca na umiejętnym zrzucaniu patyka z mostu tak, aby wypłynął z drugiej strony jako pierwszy; + + Poohsticks + + +
+ +
+ misja + ˈmʲisʲja +
+ + n + + + posłannictwo, ważne, odpowiedzialne zadanie do wykonania + + mission + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) działalność instytucji religijnych mająca na celu rozpowszechnianie jakiejś religii i pozyskanie jej nowych wyznawców + + mission + + +
+ +
+ misjonarz + mʲiˈsʲjɔ̃naʃ +
+ + n + + + duchowny lub osoba świecka uczestnicząca w działalności misyjnej + + missionary + + +
+ +
+ miska + ˈmʲiska +
+ + n + + + mała misa, płaskie, otwarte naczynie z krawędziami uniesionymi do góry; + + bowl + basin + + + + plastikowe lub blaszane naczynie średnich rozmiarów do różnych potrzeb + + bowl + + +
+ +
+ miskowaty + ˌmʲiskɔˈvatɨ +
+ + adj + + + przypominający kształtem miskę + + cuplike + + +
+ +
+ miso + ˈmʲisɔ +
+ + n + + + (kulinaria) tradycyjna gęsta pasta japońska produkowana ze sfermentowanego ryżu, pszenicy, soli, drożdży i/lub soi; + + miso + + +
+ +
+ misterium +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (historia, historyczny, historycznie) antyczny obrządek ku czci pogańskiego bóstwa w kulturze greckiej, hinduskiej lub egipskiej + + mystery play + + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) coś tajemniczego, niezrozumiałe zjawisko + + mystery + + +
+ +
+ mistrz + mʲisṭʃ +
+ + n + + + osoba najlepsza w czymś + + master + + + + najwyższy stopień kształcenia zawodowego; + + master + + +
+ +
+ mistrzostwa +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawody o tytuł mistrza w jakiejś dyscyplinie + + championship + + +
+ +
+ mistrzostwo + mʲiˈsṭʃɔstfɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) tytuł mistrza w określonej konkurencji lub dyscyplinie + + championship + + +
+ +
+ mistrzyni + mʲiˈsṭʃɨ̃ɲi +
+ + n + + + kobieta najlepsza w czymś + + mistress + + +
+ +
+ mistycyzm + mʲiˈstɨʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + kierunek religijno-filozoficzny dopuszczający możliwość pozazmysłowego, bezpośredniego kontaktu z Bogiem; + + mysticism + + +
+ +
+ mistycznie + mʲiˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób mistyczny + + mystically + + +
+ +
+ mistyczny +
+ + adj + + + charakteryzujący się tajemniczością + + mystic + + + + związany z mistyką, mistycyzmem + + mystical + mystic + + +
+ +
+ mistyfikacja + ˌmʲistɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) celowe wprowadzenie kogoś w błąd przez zaaranżowanie sytuacji stwarzającej pozorów prawdy, a nie będącej prawdą; także: to, co jest rezultatem takiego działania; + + deception + hoax + imposture + + +
+ +
+ mistyk +
+ + n + + + osoba doświadczająca stanów mistycznych + + mystic + + + + wyznawca mistycyzmu + + mystic + + +
+ +
+ mistyka + ˈmʲistɨka +
+ + n + + + duchowość opierająca się na mistycyzmie + + mystique + + +
+ +
+ miswak +
+ + n + + + alternatywa szczoteczki do zębów z gałązki drzewa arakowego (Salvadora persica L.); + + miswak + + +
+ +
+ misyjny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z misją, misjami, dotyczący misji + + missionary + + +
+ +
+ miszmasz + ˈmʲiʃmaʃ +
+ + n + + + mieszanina + + hotchpotch + + +
+ +
+ mit + mʲit +
+ + n + + + (literacko) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) baśń, stara opowieść fantastyczna; + + myth + + + + (potocznie, potoczny) fałszywy pogląd o czymś, coś zmyślonego + + myth + + +
+ +
+ mitochondrium +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organellum odpowiadające za oddychanie komórkowe; + + mitochondrion + + +
+ +
+ mitologia + ˌmʲitɔˈlɔɟja +
+ + n + + + funkcjonujący w określonej religii lub społeczności zbiór mitów i podań; + + mythology + + + + nauka zajmująca się mitami + + mythology + + +
+ +
+ mitologiczny + ˌmʲitɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z mitologią, dotyczący mitologii + + mythological + + +
+ +
+ mitologizacja +
+ + n + + + (literacko) wprowadzanie elementów mitologicznych + + mythicisation + mythicization + + +
+ +
+ mitologizowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: mitologizować + + mythicise + mythicize + + +
+ +
+ mitoman +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) człowiek skłonny do opowiadania nieprawdziwych lub wyolbrzymionych historii na swój temat + + mythomaniac + + +
+ +
+ mitomanka +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) kobieta skłonna do opowiadania nieprawdziwych lub wyolbrzymionych historii na swój temat + + mythomaniac + + +
+ +
+ mitraizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kult solarnego boga Mitry + + Mithraism + + +
+ +
+ mitralieza +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) dawne małe działo szybkostrzelne, wielolufowe + + mitrailleuse + + +
+ +
+ mitralny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący zastawki położonej pomiędzy lewym przedsionkiem a lewą komorą serca + + mitral + + +
+ +
+ mitrydatyzm + ˌmʲitrɨˈdatɨsm̥ +
+ + n + + + zabezpieczanie się przed truciznami poprzez przyjmowanie małych nieletalnych dawek trucizny; + + mithridatism + + +
+ +
+ mityczny + mʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z mitem, mitologią + + mythical + mythic + + +
+ +
+ mitygować +
+ + v + + + hamować czyjąś zapalczywość, powstrzymywać kogoś + + moderate + + +
+ +
+ mizantrop +
+ + n + + + ktoś stroniący od ludzi, czujący do nich niechęć lub wręcz wrogość + + misanthrope + misanthropist + + +
+ +
+ mizantropia + ˌmʲizãnˈtrɔpʲja +
+ + n + + + niechęć do ludzi, do obcowania z nimi; + + misanthropy + + +
+ +
+ mizantropijny +
+ + adj + + + charakteryzujący się mizantropią, niechętny ludziom + + misanthropic + misanthropical + + +
+ +
+ mizerabilizm +
+ + n + + + fascynacja biedą i nieszczęściem, szczególnie w utworze literackim lub w malarstwie; + + miserabilism + + +
+ +
+ mizerny + mʲiˈzɛrnɨ +
+ + adj + + + niewielki, zbyt mały + + paltry + poor + + + + o człowieku: wątły, słaby, wychudzony + + emaciated + gaunt + haggard + ill-looking + wan + + +
+ +
+ mizoandria +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) patologiczny wstręt kobiety do mężczyzn + + misandry + + +
+ +
+ mizofonia + ˌmʲizɔˈfɔ̃ɲa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) nadwrażliwość na dźwięki objawiająca się złością i lękiem; + + misophonia + + +
+ +
+ mizoginia + ˌmʲizɔˈɟĩɲja +
+ + n + + + patologiczne, silne uprzedzenie mężczyzny do kobiet; + + misogyny + + +
+ +
+ miód + mʲjut +
+ + n + + + (spożywczy) gęsty, słodki produkt spożywczy, w kolorze żółtym lub brązowym, wytwarzany przez pszczoły; + + honey + + + + (spożywczy) napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu (1.1) i innych składników; + + mead + + +
+ +
+ miód pitny + ˈmʲjut ˈpʲitnɨ +
+ + n + + + (kulinaria) tradycyjny polski napój alkoholowy powstały w wyniku fermentacji brzeczki miodu i przypraw; + + mead + + +
+ +
+ miąższ + mʲjɔ̃w̃ʃ +
+ + n + + + miękka, wewnętrzna część czegoś, głównie owoców + + flesh + pulp + + +
+ +
+ miąższość + ˈmʲjɔ̃w̃ʃːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) grubość warstwy, zespołu warstw lub żyły mierzona prostopadle do ograniczających je powierzchni + + thickness + + +
+ +
+ mięczak + ˈmʲjɛ̃n͇ʧ̑ak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) bezkręgowe zwierzę wodne; + + mollusc + + +
+ +
+ mięczak zakaźny +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) skórna choroba wirusowa z charakterystycznymi, grudkowatymi wykwitami barwy woskowobiałej; + + water warts + + +
+ +
+ między + ˈmʲjɛ̃nʣ̑ɨ +
+ + preposition + + + …używany, gdy coś znajduje się pomiędzy obiektami + + between + + +
+ +
+ między Scyllą a Charybdą + ˈmʲjɛ̃nʣ̑ɨ ˈsʦ̑ɨlːɔ̃w̃ ˌa‿xaˈrɨbdɔ̃w̃ +
+ + idiom + + + (książkowy) sytuacja wyboru między dwiema złymi możliwościami, z których każda obciążona jest kosztami + + between Scylla and Charybdis + + +
+ +
+ między innymi +
+ + adv + + + fraza informująca o tym, że oprócz wymienionych po niej rzeczy, osób itd. istnieją również inne, które odnoszą się do tego, o czym mowa + + among other things + inter alia + + +
+ +
+ między młotem a kowadłem + ˈmʲjɛ̃nʣ̑ɨ ˈmwɔtɛ̃m ˌa‿kɔˈvadwɛ̃m +
+ + adv + + + w sytuacji wyboru między dwiema złymi możliwościami + + between a rock and a hard place + between hell and high water + between the devil and the deep blue sea + between wind and water + + +
+ +
+ międzybankowy +
+ + adj + + + zachodzący między dwoma lub więcej bankami; dokonywany między bankami + + interbank + + +
+ +
+ międzyczas + mʲjɛ̃nˈʣ̑ɨʧ̑as +
+ + n + + + (sport, sportowy) czas zawodnika na pewnym fragmencie wyścigu + + meantime + + +
+ +
+ międzyludzki + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨˈluʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odbywający się między ludźmi, mający miejsce pomiędzy ludźmi + + interpersonal + + +
+ +
+ międzynarodowy + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨ̃narɔˈdɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który dotyczy dwu lub więcej narodów + + international + + +
+ +
+ międzyplanetarny + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨplãnɛˈtarnɨ +
+ + adj + + + taki, który znajduje się między planetami, dzieje się w przestrzeni między danymi planetami + + interplanetary + + +
+ +
+ międzyplon + mʲjɛ̃nˈʣ̑ɨplɔ̃n +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) szybko rosnąca roślina uprawna, wysiewana lub sadzona równocześnie z uprawą główną lub pomiędzy zbiorem a następnym wysiewem roślin ozimych + + catch crop + + +
+ +
+ międzyrasowy +
+ + adj + + + odbywający się pomiędzy różnymi rasami + + interracial + + +
+ +
+ międzyrostek + ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨˈrɔstɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) element słowotwórczy umieszczany między dwoma leksemami, np. morfem między dwoma rdzeniami; + + interfix + + +
+ +
+ międzyżebrowy +
+ + adj + + + znajdujący się między żebrami + + intercostal + + +
+ +
+ miękki + ˈmʲjɛ̃ŋʲci +
+ + adj + + + taki, który łatwo ugina się pod naciskiem + + soft + + +
+ +
+ miękkie serce + ˈmʲjɛ̃ŋʲcɛ ˈsɛrʦ̑ɛ +
+ + idiom + + + skłonność do bycia ustępliwym, współczującym, dobrotliwym, dobrodusznym + + soft-hearted + + +
+ +
+ miękko +
+ + adv + + + w sposób miękki + + softly + + +
+ +
+ miękkość + ˈmʲjɛ̃ŋkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest miękkie w dotyku + + softness + + +
+ +
+ mięsak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) złośliwy nowotwór tkanki łącznej; + + sarcoma + + +
+ +
+ mięsień + ˈmʲjɛ̃w̃ɕɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) czynny element narządu ruchu; + + muscle + + +
+ +
+ mięsień gruszkowaty +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mięsień szkieletowy zaczynający się na miedniczej kości krzyżowej; + + piriformis + piriformis muscle + + +
+ +
+ mięsień krawiecki + ˈmʲjɛ̃w̃ɕɛ̇̃ɲ kraˈvʲjɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) najdłuższy mięsień ludzkiego ciała; + + sartorius muscle + + +
+ +
+ mięsny + ˈmʲjɛ̃w̃snɨ +
+ + adj + + + dotyczący mięsa + + meat + + + + zrobiony z mięsa, zawierający mięso + + meat + + +
+ +
+ mięso + ˈmʲjɛ̃w̃sɔ +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z mięsa (1.1) + + flesh + + + + (spożywczy) jadalne części zabitego zwierzęcia; + + meat + flesh + + +
+ +
+ mięso armatnie + ˈmʲjɛ̃w̃sɔ arˈmatʲɲɛ +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) żołnierze wysyłani na pewną śmierć, żołnierze mający zginąć na wojnie + + cannon fodder + + +
+ +
+ mięso mielone + ˈmʲjɛ̃w̃sɔ mʲjɛˈlɔ̃nɛ +
+ + n + + + (kulinaria) surowiec spożywczy z mocno rozdrobnionego mięsa (bez względu na rodzaj) + + mince + minced meat + + +
+ +
+ mięsożerca + ˌmʲjɛ̃w̃sɔˈʒɛrʦ̑a +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) zwierzę lub roślina żywiąca się głównie mięsem + + carnivore + zoophagan + + + + (książkowy) (żartobliwie) osoba lubiąca i często jedząca mięso + + meatarian + meatatarian + + +
+ +
+ mięsożerny + ˌmʲjɛ̃w̃sɔˈʒɛrnɨ +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) żywiący się mięsem + + carnivorous + + +
+ +
+ mięta + ˈmʲjɛ̃nta +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Mentha, ziele z rodziny wargowych o charakterystycznym zapachu; + + mint + + +
+ +
+ miętowy + mʲjɛ̃nˈtɔvɨ +
+ + adj + + + otrzymywany z mięty lub zawierający miętę + + peppermint + + +
+ +
+ miętus + ˈmʲjɛ̃ntus +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Lota lota, drapieżna ryba o zielonkawym grzbiecie i białym brzuchu, zamieszkująca wody słodkie, rzadziej półsłone; + + burbot + + +
+ +
+ mięśniowy + mʲjɛ̃w̃ɕˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący mięśni + + muscular + + +
+ +
+ miło + ˈmʲiwɔ +
+ + adv + + + od: miły + + nicely + pleasantly + nice + + +
+ +
+ miłosierdzie + ˌmʲiwɔˈɕɛrʲʥ̑ɛ +
+ + n + + + okazywane współczucie, dobroć lub litość + + mercy + + +
+ +
+ miłosierny + ˌmʲiwɔˈɕɛrnɨ +
+ + adj + + + okazujący dobroć i współczucie cierpiącym + + merciful + + +
+ +
+ miłosny + mʲiˈwɔsnɨ +
+ + adj + + + dotyczący miłości, kochania; taki, który jest wynikiem miłości, faktu kochania kogoś + + amorous + love + + +
+ +
+ miłostka + mʲiˈwɔstka +
+ + n + + + (książkowy) mało istotny, krótkotrwały romans + + mash + + +
+ +
+ miłować + mʲiˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (literacko) (przestarzałe, przestarzały) darzyć kogoś miłością + + cherish + love + + + + (literacko) (przestarzałe, przestarzały) uwielbiać coś, mieć zamiłowanie do czegoś + + cherish + love + + +
+ +
+ miłośnik + mʲiˈwɔɕɲik +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kochanek + + lover + + + + wielbiciel, amator, fan czegoś + + lover + + +
+ +
+ miłość + ˈmʲiwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + osoba, którą się kocha + + love + sweetheart + + + + uczucie, którym się darzy kochaną osobę; + + love + affection + fondness + + +
+ +
+ miłość jest ślepa + ˈmʲiwɔɕʨ̑ ˈjɛstʲ ˈɕlɛpa +
+ + proverb + + + osoba kochająca nie widzi wad, błędów osoby, którą kocha + + love is blind + + +
+ +
+ miłość od pierwszego wejrzenia + ˈmʲiwɔɕʨ̑ ˌɔt‿pʲjɛrfˈʃɛɡɔ vɛjˈʒɛ̃ɲa +
+ + n + + + zakochanie się w kimś od momentu zobaczenia go po raz pierwszy + + love at first sight + + +
+ +
+ miłość platoniczna + ˈmʲiwɔɕʨ̑ ˌplatɔ̃ˈɲiʧ̑na +
+ + n + + + miłość pozbawiona zmysłowości, miłość aseksualna + + platonic love + + +
+ +
+ miłość własna + ˈmʲiwɔʑʥ̑ ˈvwasna +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) uwielbienie do samego siebie (w negatywnym znaczeniu) + + self-love + + + + poczucie własnej wartości, pewność siebie, miłość do samego siebie, kierowana pragnieniem własnego szczęścia (w pozytywnym znaczeniu) + + self-love + + +
+ +
+ miły + ˈmʲiwɨ +
+ + adj + + + uprzejmy, serdeczny + + agreeable + amiable + kind + likeable + nice + + + + wywołujący przyjemne uczucie + + nice + pleasant + + +
+ +
+ miły + ˈmʲiwɨ +
+ + n + + + ukochana osoba + + beloved + + +
+ +
+ miś + mʲiɕ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (zdrobniale) niedźwiedź lub niedźwiadek + + bear + cub + + + + (spożywczy) żelka w kształcie misia (1.1) + + gummi bear + + + + zabawka wyobrażająca misia (1.1); + + teddy + teddy bear + + +
+ +
+ mknąć + m̥knɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) poruszać się bardzo szybko naprzód + + scurry + scuttle + + +
+ +
+ mlecz + mlɛʧ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (botanika, botaniczny) mniszek lekarski + + dandelion + + +
+ +
+ mleczan + ˈmlɛʧ̑ãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól lub ester kwasu mlekowego + + lactate + + +
+ +
+ mleczarnia +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) miejsce, gdzie przechowuje, oczyszcza i przetwarza się mleko + + dairy + + +
+ +
+ mleczarstwo +
+ + n + + + przetwórstwo mleka; skup, składowanie i przerób mleka oraz sprzedaż powstałych przetworów + + dairy + + +
+ +
+ mleczarz + ˈmlɛʧ̑aʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) roznosiciel lub sprzedawca mleka + + dairyman + milkman + + +
+ +
+ mlecznie +
+ + adv + + + właściwie dla mleka + + milkily + + +
+ +
+ mleczny + ˈmlɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (zootechnika, zootechniczny) o zwierzętach hodowanych dla mleka: wydajny, dający dużo mleka + + dairy + + + + dotyczący mleka, otrzymywany, zrobiony z mleka, z dodatkiem mleka + + milky + lacteal + lactiferous + + + + o czasowym zębie + + deciduous + + + + w kolorze mleka, biały jak mleko + + opal + + +
+ +
+ mleko + ˈmlɛkɔ +
+ + n + + + (spożywczy) wydzielina gruczołów mlecznych, najczęściej krowy, spożywana przez ludzi jako dodatek do pokarmu + + milk + + + + (biologia, biologiczny) wydzielina gruczołów mlecznych samic ssaków służąca jako pokarm dla swojego potomstwa dostępna w okresie laktacji; + + milk + + +
+ +
+ mleko sojowe + ˈmlɛkɔ sɔˈjɔvɛ +
+ + n + + + tradycyjny chiński napój otrzymywany poprzez namoczenie w wodzie ziaren soi; + + soy milk + soymilk + soya milk + soybean milk + + +
+ +
+ mleć + mlɛʨ̑ +
+ + v + + + rozdrabniać coś za pomocą odpowiednich przyrządów + + mill + + +
+ +
+ mnemotechnika + ˌmnɛ̃mɔˈtɛçɲika +
+ + n + + + sposoby ułatwiające zapamiętywanie czegoś metodą wolnych skojarzeń, np. poprzez nadanie tekstowi rymowanej formy, wizualizację, itp.; + + mnemonics + mnemotechnic + mnemotechnics + + +
+ +
+ mniam + mʲɲãm +
+ + interjection + + + służy do wyrażenia, że mówiącemu coś bardzo smakuje bądź ma na to apetyt + + nom nom + nom nom nom + om nom nom + om nom nom nom + yum + yum-yum + + +
+ +
+ mnich + mʲɲix +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek klasztornej wspólnoty religijnej w religiach niechrześcijańskich + + monk + + +
+ +
+ mniej więcej + ˈmʲɲɛ̇j ˈvʲjɛ̃nʦ̑ɛj +
+ + szacunkowe podanie miary, wielkości + + more or less + + +
+ +
+ mniejszość + ˈmʲɲɛ̇jʃɔɕʨ̑ +
+ + n + + + mniejsza część jakiejś całości + + minority + + +
+ +
+ mniemać + ˈmʲɲɛ̃maʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) przypuszczać coś, wnioskować + + believe + think + + +
+ +
+ mnisi +
+ + adj + + + związany z mnichem lub mniszką, dotyczący mnicha lub mniszki + + monkish + + +
+ +
+ mniszka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (potocznie, potoczny) motyl z rodziny brudnicowatych; + + nun moth + + + + (zoologia, zoologiczny) Monachus, zwierzę zaliczane do rodziny fokowatych; + + monk seal + + +
+ +
+ mniszy +
+ + adj + + + związany z mnichem lub mniszką, dotyczący mnicha lub mniszki + + monkish + + +
+ +
+ mnogi + ˈmnɔɟi +
+ + adj + + + (książkowy) występujący w dużej ilości + + numerous + + + + dotyczący jakiejś zbiorowości, mnogości + + plural + + +
+ +
+ mnogość + ˈmnɔɡɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zbiór + + set + + + + duża ilość czegoś + + multitude + + +
+ +
+ mnożenie + mnɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) działanie arytmetyczne, będące dla liczb naturalnych wielokrotnym dodawaniem + + multiplication + + + + (matematyka, matematyczny) jedno z dwóch działań w pierścieniu, uogólnienie mnożenia (1.1) + + multiplication + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: mnożyć + + multiplication + + +
+ +
+ mnożyć + ˈmnɔʒɨʨ̑ +
+ + v + + + powiększać ilość, liczbę czegoś; pomnażać + + augment + increase + multiply + propagate + + +
+ +
+ mnóstwo + ˈmnustfɔ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + w bardzo dużej liczbie + + bags of + heaps of + lots + plenty + tons + + +
+ +
+ moabicki + ˌmɔaˈbʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Moabu lub Moabitów + + Moabite + + +
+ +
+ moabicki + ˌmɔaˈbʲiʦ̑ʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (historia, historyczny, historycznie) wymarły język semicki z grupy kananejskiej + + Moabite language + + +
+ +
+ mobbing +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) uporczywe celowe znęcanie się, ośmieszanie, izolowanie lub zastraszanie, zwłaszcza w pracy lub szkole, przez jedną osobę (np. szefa), lub grupę kolegów; + + bullying + harassment + + +
+ +
+ mobilizacja + ˌmɔbʲilʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) powołanie rezerwistów do czynnej służby wojskowej + + mobilisation + mobilization + + +
+ +
+ mobilność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest mobilne; cecha tych, którzy są mobilni; łatwość wprowadzenia w ruch; zdolność do przemieszczania, akomodacji do nowych warunków + + mobility + + +
+ +
+ mobilny +
+ + adj + + + taki, który można przenosić, używać w różnych miejscach + + mobile + + +
+ +
+ moc + mɔʦ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ilość pracy w jednostce czasu, wielkość fizyczna wyrażana w watach; + + power + + +
+ +
+ mocne nerwy + ˈmɔʦ̑nɛ ˈnɛrvɨ +
+ + idiom + + + wysoka wytrzymałość nerwowa, bycie odpornym psychicznie + + nerves of steel + + +
+ +
+ mocno + ˈmɔʦ̑nɔ +
+ + adv + + + w sposób mocny + + strong + + +
+ +
+ mocny jak byk +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) bardzo silny + + strong as an ox + + +
+ +
+ mocny w gębie +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) o kimś wygadanym, elokwentnym lub pyskatym, potrafiącym argumentacją przekonać innych do swoich racji + + be all talk + have a big mouth + + +
+ +
+ mocz + mɔʧ̑ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) płynne resztki usuwane z organizmu zwierząt; + + urine + + +
+ +
+ moczopędny + ˌmɔʧ̑ɔˈpɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + taki, który wywołuje wydzielanie moczu lub zwiększenie jego objętości + + diuretic + + +
+ +
+ moczowy + mɔˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + związany z moczem, dotyczący moczu + + urinary + urinous + + +
+ +
+ moda + ˈmɔda +
+ + n + + + zmieniający się styl życia, ubioru, obyczaju związany z epoką, normami danego społeczeństwa + + fashion + + +
+ +
+ model + ˈmɔdɛl +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (ekonomia, ekonomiczny) matematyczny opis zachowania jakiegoś układu; + + model + + + + kopia czegoś wykonana w mniejszych rozmiarach + + model + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór obiektów matematycznych, spełniających pewne aksjomaty; + + model + + + + fizycznie istniejący wzór, prototyp jakiegoś obiektu + + design + + + + mężczyzna prezentujący stroje na pokazach mody + + model + + +
+ +
+ modelarstwo + ˌmɔdɛˈlarstfɔ +
+ + n + + + odwzorowywanie rzeczywistych obiektów w postaci pomniejszonych modeli; + + model building + + +
+ +
+ modelarz + mɔˈdɛlaʃ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) osoba zajmująca się konstrukcją modeli samolotów, statków itp.; odtwarzaniem rzeczywistych obiektów w postaci pomniejszonej + + modeller + + +
+ +
+ modelować +
+ + v + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) tworzyć model pewnego obiektu lub zjawiska, czyli tworzyć opis (często matematyczny), który stara się w ogólny sposób wyjaśniać wiele osobnych przypadków + + model + + +
+ +
+ modem + ˈmɔdɛ̃m +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie zmieniające sygnał elektryczny w postaci analogowej na sygnał cyfrowy, przystosowany do odbioru przez komputer i na odwrót; + + modem + + +
+ +
+ modernizacja + ˌmɔdɛrʲɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + unowocześnienie, uwspółcześnienie produktu, trwałe ulepszenie prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej + + modernisation modernization + + +
+ +
+ modliszka + mɔˈdlʲiʃka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) drapieżny owad z rzędu Mantodea, przypominający osobę ze złożonymi rękoma do modlitwy; + + mantis + praying mantis + + +
+ +
+ modlitewnik + ˌmɔdlʲiˈtɛvʲɲik +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) książka zawierająca zbiór pieśni religijnych i modlitw; + + prayer book + + +
+ +
+ modlitwa + mɔˈdlʲitfa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) forma kultu religijnego, kierowanie myśli do boga, świętych, aniołów, ogólnie do sfery sacrum; + + prayer + orison + + +
+ +
+ modlić się + ˈmɔdlʲiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) mówić modlitwę, prosić Boga (bóstwa) o coś, dziękować Mu (im) za coś + + pray + + +
+ +
+ modny + ˈmɔdnɨ +
+ + adj + + + będący w modzie, popularny; powszechny przez jakiś czas + + fashionable + boutique + + +
+ +
+ modraszek arion +
+ + n + + + (systematyka) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Maculinea arion, gatunek motyla dziennego z rodziny modraszkowatych; + + large blue + + +
+ +
+ modry +
+ + adj + + + niebieski o dużej intensywności + + cerulean + + +
+ +
+ modrzew + ˈmɔḍʒɛf +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo iglaste z rodzaju (1.1), o delikatnych, jasnozielonych igłach, opadających na zimę + + larch + + +
+ +
+ moduł +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wartość bezwzględna liczby + + modulus + + + + wyodrębniony i wymienny zespół funkcjonalny, używany w ramach większej całości + + module + unit + + +
+ +
+ modyfikowalny +
+ + adj + + + dający się modyfikować + + modifiable + + +
+ +
+ modyfikować + ˌmɔdɨfʲiˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wprowadzać zmiany + + alter + modify + + +
+ +
+ mogiła + mɔˈɟiwa +
+ + n + + + miejsce pochówku zmarłego w ziemi, opatrzone najczęściej jedynie krzyżem lub innym symbolem wiary + + tomb + grave + mound + tumulus + + +
+ +
+ mohel +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowski rytualny rzezak; + + mohel + circumcisor + + +
+ +
+ moher + ˈmɔxɛr +
+ + n + + + wełna z kóz angorskich; + + mohair + + +
+ +
+ moim zdaniem +
+ + wyrażenie oceniające, wprowadzające osobistą opinię autora wypowiedzi + + in my opinion + + +
+ +
+ moja + ˈmɔja +
+ + pronoun + + + (mianownik) lp (rodzaj żeński) od: mój + + my + + +
+ +
+ mojito +
+ + n + + + (kulinaria) kubański alkoholowy drink przygotowany na bazie białego rumu z dodatkiem limonki i mięty; + + mojito + + +
+ +
+ mokait + mɔˈka<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) Windalia Radiolarite, odmiana jaspisu o czekoladowej, czerwonej, żółtej lub kremowej barwie + + mookaite + moukaite + + +
+ +
+ mokradło + mɔˈkradwɔ +
+ + n + + + obszar o grząskiej ziemi, częściowo zalany wodą; + + wetland + + +
+ +
+ mokry + ˈmɔkrɨ +
+ + adj + + + pokryty lub nasiąknięty wodą, albo inną cieczą + + wet + + +
+ +
+ mol + mɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka liczności materii w układzie SI; + + mole + + +
+ +
+ molalny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) odnoszący się do stężenia molalnego, określający stężenie molalne + + molal + + +
+ +
+ molekularny +
+ + adj + + + dotyczący cząsteczki, najmniejszych części czegoś + + molecular + + +
+ +
+ molekuła + ˌmɔlɛˈkuwa +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) obojętne elektrycznie indywiduum chemiczne, złożone z więcej niż jednego atomu, które są ze sobą trwale połączone wiązaniami chemicznymi; + + molecule + + +
+ +
+ moleskin +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkanina bawełniana imitująca skórę; + + moleskin + + +
+ +
+ molestowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: molestować + + harassment + molestation + + +
+ +
+ molibden + mɔˈlʲibdɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Mo i liczbie atomowej 42; + + molybdenum + + +
+ +
+ molibdenit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady siarczków, którego głównym składnikiem jest disiarczek molibdenu; + + molybdenite + + +
+ +
+ molibdenowy +
+ + adj + + + związany z molibdenem, dotyczący molibdenu, zrobiony z molibdenu + + molybdic + + +
+ +
+ molo + ˈmɔlɔ +
+ + n + + + pomost spacerowy wychodzący w morze; + + jetty + pier + + +
+ +
+ molowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący stężenia molowego, określający stężenie molowe + + molal + molar + + + + (chemia, chemiczny) związany z molem, jednostką ilości materii + + molal + molar + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dotyczący skali diatonicznej, gamy lub tonacji opartej na małej tercji + + minor + + +
+ +
+ moment + ˈmɔ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + krótki odcinek czasu + + moment + instant + + +
+ +
+ momo +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj tybetańskiego pierożka mięsnego; + + momo + + +
+ +
+ monarcha + mɔ̃ˈnarxa +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) osoba, która rządzi krajem o ustroju nierepublikańskim; + + monarch + + +
+ +
+ monarchia + mɔ̃ˈnarçja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój, w którym krajem rządzi jedna osoba nazywana monarchą; + + monarchy + + +
+ +
+ monarchiczny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dotyczący monarchii, związany z monarchią (formą rządu) + + monarchic + monarchical + + +
+ +
+ monarchista + ˌmɔ̃narˈçista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik monarchizmu + + monarchist + + +
+ +
+ monarszy +
+ + adj + + + mający związek z monarchą + + monarchical + + +
+ +
+ monaster +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) klasztor we wschodnim chrześcijaństwie; + + monastery + + +
+ +
+ monastycyzm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: forma życia zakonnego cenobickiego lub anachoreckiego, której celem jest większa zażyłość z Bogiem, gorliwość w praktykach religijnych, modlitwie i ascezie; + + monasticism + monkhood + + +
+ +
+ monastyczny +
+ + adj + + + związany z monastycyzmem lub monasterem, dotyczący monastycyzmu lub monasteru + + monastic + monastick + + +
+ +
+ monastyr +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (przestarzałe, przestarzały) klasztor we wschodnim chrześcijaństwie; + + monastery + + +
+ +
+ moneta + mɔ̃ˈnɛta +
+ + n + + + metalowy krążek lub wielobok, o określonym wymiarze, wadze i wzorze plastycznym, służący jako środek płatniczy; + + coin + piece + + +
+ +
+ mongolski + mɔ̃ŋˈɡɔlsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Mongolii lub Mongołów + + Mongolian + Mongol + + +
+ +
+ mongolski + mɔ̃ŋˈɡɔlsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Mongolii; + + Mongolian + Mongol + + +
+ +
+ monitor + mɔ̃ˈɲitɔr +
+ + n + + + (marynarka) (wojskowość, wojskowy) mały okręt artyleryjski uzbrojony w działa dużego kalibru; + + monitor + + + + (technologia, technika, techniczny) uproszczony telewizor odbierający sygnał z urządzeń technicznych lub komputera + + monitor + + +
+ +
+ mono- +
+ + nadawający słowom znaczenie: jeden, pojedynczy + + mono- + + +
+ +
+ monocykl + mɔ̃ˈnɔʦ̑ɨkl̥ +
+ + n + + + rower z jednym kołem + + unicycle + + +
+ +
+ monodia +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) solowa melorecytacja w antycznym dramacie greckim, w szczególności monolog o charakterze lamentacyjnym + + monody + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek muzyczny wyróżniający się jednolitą linią melodyczną i takimż akompaniamentem + + monody + + +
+ +
+ monofizytyzm + ˌmɔ̃nɔfʲiˈzɨtɨsm̥ +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) pogląd głoszący, że w Chrystusie była tylko jedna boska natura, zaś ludzka została wchłonięta przez boską tuż po wcieleniu; + + monophysitism + monophysism + + +
+ +
+ monoftong + mɔ̃ˈnɔftɔ̃ŋk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) prosty dźwięk samogłoskowy + + monophthong + pure vowel + + +
+ +
+ monoftongizacja + ˌmɔ̃nɔftɔ̃ŋʲɟiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) proces przekształcania się dyftongu w monoftong; + + monophthongization + + +
+ +
+ monogamia + ˌmɔ̃nɔˈɡãmʲja +
+ + n + + + życie w związku z tylko jednym partnerem; + + monogamy + + +
+ +
+ monogamiczny +
+ + adj + + + (socjologia, socjologiczny) (biologia, biologiczny) związany z monogamią, mający charakter monogamii + + monogamous + + +
+ +
+ monogamista + ˌmɔ̃nɔɡãˈmʲista +
+ + n + + + mężczyzna żyjący w monogamii + + monogamist + + +
+ +
+ monogastryczny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) (o zwierzęciu) posiadający jednokomorowy żołądek + + monogastric + + +
+ +
+ monografia + ˌmɔ̃nɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (literacko) (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) rozprawa naukowa o jednym zagadnieniu – epoce, życiu, twórczości jednej osoby itp., której celem jest wyczerpujące i wielostronne przedstawienie omawianego tematu; + + monograph + + +
+ +
+ monogram + mɔ̃ˈnɔɡrãm +
+ + n + + + ozdobny znak graficzny z połączonych kilku liter; + + monogram + + +
+ +
+ monokini + ˌmɔ̃nɔˈcĩɲi +
+ + n + + + bardzo mocno wycięty jednoczęściowy strój kąpielowy przypominający bikini, zazwyczaj połączony tylko na brzuchu + + monokini + + +
+ +
+ monokultura + ˌmɔ̃nɔkulˈtura +
+ + n + + + system wieloletniego uprawiania tego samego gatunku roślin na określonym gruncie; + + monoculture + + +
+ +
+ monolityczny +
+ + adj + + + zrobiony z jednej części, stanowiący jedną całość + + monolithic + + +
+ +
+ monomania + ˌmɔ̃nɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chorobliwe opanowanie umysłu przez jedną myśl + + monomania + + +
+ +
+ monomer + mɔ̃ˈnɔ̃mɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) cząsteczka składowa polimeru; + + monomer + + +
+ +
+ monopod + mɔ̃ˈnɔpɔt +
+ + n + + + rodzaj statywu fotograficznego składający się z jednej nogi, stabilizujący całkowicie aparat fotograficzny tylko w jednej – pionowej płaszczyźnie; + + monopod + + +
+ +
+ monopol + mɔ̃ˈnɔpɔl +
+ + n + + + (handel, handlowy) wyłączne prawo do produkcji i/lub handlu czymś; (także, też) przedsiębiorstwo, które ma takie prawo; + + monopoly + + +
+ +
+ monorema +
+ + n + + + (starożytność) (marynarka) (zobacz) monera + + monoreme + + +
+ +
+ monosacharyd +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek organiczny, bezbarwna, krystaliczna substancja tworzona przez rośliny w procesie fotosyntezy; + + monosaccharide + + +
+ +
+ monoteistyczny + ˌmɔ̃nɔtɛ<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z monoteizmem, właściwy monoteizmowi i / lub monoteistom + + monotheistic + + +
+ +
+ monoteizm + ˌmɔ̃nɔˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wiara w jednego boga; + + monotheism + + +
+ +
+ monoteletyzm +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) pogląd teologiczny, według którego Chrystus w obu naturach kierował się jedną wolą; + + monotheletism + monothelitism + + +
+ +
+ monotematyczny +
+ + adj + + + dotyczący jednego tematu + + monothematic + + +
+ +
+ monotonia + ˌmɔ̃nɔˈtɔ̃ɲja +
+ + n + + + jednostajny, powtarzalny stan bez urozmaicenia + + monotony + + +
+ +
+ monstrancja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) naczynie liturgiczne do wystawiania konsekrowanej hostii; ; (zobacz) też monstrancja w Encyklopedii staropolskiej + + monstrance + ostensory + ostensorium + + +
+ +
+ montaż + ˈmɔ̃ntaʃ +
+ + n + + + (maszynoznawstwo) (technologia, technika, techniczny) czynność, procedura składania, łączenia poszczególnych elementów w całość; + + assembly + assemblage + montage + mounting + fitting + + +
+ +
+ montować + mɔ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + budować coś z części + + assemble + + + + instalować, zakładać, umocowywać + + erect + fit + install + mount + + + + łączyć części filmu, audycji w całość + + edit + + +
+ +
+ montrealczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Montrealu + + Montrealer + + +
+ +
+ monument + mɔ̃ˈnũmɛ̃nt +
+ + n + + + (książkowy) posąg, obelisk lub rzeźba o dużych rozmiarach upamiętniające jakieś wydarzenie lub wzniesione ku czci kogoś zasłużonego + + memorial + monument + + +
+ +
+ monumentalnie + ˌmɔ̃nũmɛ̃nˈtalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób monumentalny + + monumentally + + +
+ +
+ mop + mɔp +
+ + n + + + zmywak do podłogi na kiju + + mop + + +
+ +
+ mops + mɔps +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa niedużych, łagodnych psów; pies należący do tej rasy; + + pug + + +
+ +
+ morale +
+ + n + + + czyjaś gotowość do wypełniania obowiązków, znoszenia trudów i niebezpieczeństw, także poczucie odpowiedzialności i wiara w sukces, często w odniesieniu do służby wojskowej: duch bojowy i wola walki + + morale + + +
+ +
+ moralista + ˌmɔraˈlʲista +
+ + n + + + człowiek wskazujący innym, jak mają postępować, głoszący surowe zasady moralne + + moralist + + +
+ +
+ moralność + mɔˈralnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zbiór zasad postępowania zgodnych z tym, co jest dobre, prawidłowe, nieszkodliwe; + + morality + + +
+ +
+ moralny + mɔˈralnɨ +
+ + adj + + + dotyczący moralności, opisujący moralność + + moral + + + + postępujący w sposób uczciwy, szlachetny, zgodny z moralnością + + moral + + +
+ +
+ moratorium + ˌmɔraˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) czasowe wstrzymanie określonych działań ze względu na szczególne okoliczności + + moratorium + + +
+ +
+ morawski + mɔˈravsʲci +
+ + adj + + + związany z Morawami, dotyczący Moraw, pochodzący z Moraw + + Moravian + + +
+ +
+ morał + ˈmɔraw +
+ + n + + + zwięzły, pouczający wniosek podsumowujący + + moral + + +
+ +
+ morda + ˈmɔrda +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) twarz + + mug + trap + + +
+ +
+ morderca + mɔrˈdɛrʦ̑a +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba, która popełniła morderstwo + + killer + murderer + + +
+ +
+ morderczy +
+ + adj + + + dotyczący mordercy lub mordu + + killing + murderous + + + + pozbawiający sił, wyniszczający organizm + + crippling + cut-throat + killing + mortal + murderous + + +
+ +
+ morderczyni + ˌmɔrdɛrˈʧ̑ɨ̃ɲi +
+ + n + + + (książkowy) forma żeńska od morderca + + murderess + + +
+ +
+ morderstwo + mɔrˈdɛrstfɔ +
+ + n + + + celowe odebranie komuś życia + + murder + homicide + assassination + + +
+ +
+ morela + mɔˈrɛla +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) rodzaj drzew z rodziny różowatych; + + apricot + + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoce tego drzewa + + apricot + + +
+ +
+ morela japońska + mɔˈrɛla jaˈpɔ̃j̃ska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek drzewa z rodziny różowatych pochodzący ze środkowych i północno-wschodnich Chin; + + Japanese apricot + + +
+ +
+ morelowy + ˌmɔrɛˈlɔvɨ +
+ + adj + + + przyrządzony z moreli, z dodatkiem moreli + + apricot + + +
+ +
+ morena + mɔˈrɛ̃na +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) materiał skalny transportowany i osadzany przez lodowiec; + + moraine + + +
+ +
+ morfem + ˈmɔrfɛ̃m +
+ + n + + + (gramatyka) najmniejsza znacząca cząstka wyrazu; + + morpheme + + +
+ +
+ morfina + mɔrˈfʲĩna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) narkotyk (alkaloid opium) stosowany w medycynie jako silny środek przeciwbólowy, otrzymywany z maku; + + morphine + dreamer + + +
+ +
+ morfinista +
+ + n + + + osoba uzależniona od morfiny + + morphinist + morphinomaniac + morphiomaniac + + +
+ +
+ morfinizm +
+ + n + + + uzależnienie polegające na nałogowym używaniu morfiny; + + morphinism + + +
+ +
+ morfologia + ˌmɔrfɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o budowie organizmów zwierzęcych i roślinnych; + + morphology + + +
+ +
+ morfologicznie + ˌmɔrfɔlɔˈɟiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób dotyczący morfologii + + morphologically + + +
+ +
+ morganit + mɔrˈɡãɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, odmiana berylu; + + morganite + + +
+ +
+ mormon + ˈmɔrmɔ̃n +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) mężczyzna, który wyznaje mormonizm + + Mormon + + +
+ +
+ mornel + ˈmɔrnɛl +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Charadrius morinellus, gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rzędu siewkowców; + + dotterel + + +
+ +
+ moroszka + mɔˈrɔʃka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rubus chamaemorus L., gatunek maliny o pędach bez kolców i jadalnych żółtych owocach, występujący na torfowiskach i bagnach; + + cloudberry + + +
+ +
+ mors + mɔrs +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) duży ssak, Odobenus rosmarus, mieszkaniec Arktyki; + + walrus + + +
+ +
+ morski + ˈmɔrsʲci +
+ + adj + + + dotyczący morza, związany z morzem + + maritime + + +
+ +
+ morszczuk + ˈmɔrʃʧ̑uk +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Merluccius merluccius, drapieżna ryba morska, poławiana dla smacznego mięsa; + + hake + + +
+ +
+ mortadela + ˌmɔrtaˈdɛla +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) rodzaj kiełbasy, produkowanej z mięsa mielonego i słoniny, doprawiana pieprzem czy innymi dodatkami + + mortadella + + +
+ +
+ morwowy +
+ + adj + + + fioletowy z odcieniem czerwieni, o kolorze owoców morwy + + mulberry + + +
+ +
+ morze + ˈmɔ.ʒɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) duży zbiornik słonej wody mający połączenie z oceanem; + + sea + + + + (przenośnie, przenośnia) ogromna ilość czegoś + + sea + + +
+ +
+ morze Marmara +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) morze we wschodniej części Morza Śródziemnego, łączące je z Morzem Czarnym; + + Propontis + Sea of Marmara + + +
+ +
+ morzyk + ˈmɔʒɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki ptak morski z rodziny alk, z rodzaju Brachyramphus + + murrelet + + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki ptak morski z rodziny alk, z rodzaju Synthliboramphus + + murrelet + + +
+ +
+ morzyk japoński + ˈmɔʒɨc jaˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Synthliboramphus wumizusume, gatunek ptaka z rodziny alk występujący u wybrzeży Japonii i Dalekiego Wschodu Rosji + + japanese murrelet + + +
+ +
+ morzyk marmurkowy + ˈmɔʒɨk ˌmarmurˈkɔvɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Brachyramphus marmoratus, gatunek ptaka z rodziny alk występujący na północnym Pacyfiku + + Marbled Murrelet + + +
+ +
+ morzyk sędziwy + ˈmɔʒɨk sɛ̃ɲˈʥ̑ivɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Synthliboramphus antiquus, gatunek ptaka z rodziny alk gnieżdżący się u północnych wybrzeżach Pacyfiku, Azji i Ameryki Północnej: + + ancient murrelet + + +
+ +
+ moręgowaty + ˌmɔrɛ̃ŋɡɔˈvatɨ +
+ + adj + + + o zwierzęciu: mający umaszczenie o ciemnych pasach na jaśniejszym tle + + brinded + brindled + + +
+ +
+ morświn + ˈmɔrʲɕfʲĩn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Phocaena phocaena, ssak morski półkuli północnej, waleń spokrewniony z delfinem; + + porpoise + + +
+ +
+ mosiądz + ˈmɔɕɔ̃nʦ̑ +
+ + n + + + stop miedzi z cynkiem; + + brass + + +
+ +
+ mosiężny + mɔˈɕɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + adj + + + wykonany z mosiądzu + + brass + brazen + + +
+ +
+ moskit + ˈmɔsʲcit +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) niewielki owad tropikalny przenoszący wiele chorób; + + mosquito + sandfly + + +
+ +
+ moskitiera + ˌmɔsʲciˈtʲjɛra +
+ + n + + + zasłona z gęstej siatki chroniąca przed przedostawaniem się owadów (np. do pomieszczeń); + + mosquito-curtain + mosquito-net + + +
+ +
+ moskwianin + mɔsˈkfʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Moskwy + + Muscovite + + +
+ +
+ most + mɔst +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) konstrukcja tworząca drogę ponad wodą; + + bridge + + +
+ +
+ most linowy + ˈmɔst lʲĩˈnɔvɨ +
+ + n + + + most zbudowany z lin + + rope bridge + + +
+ +
+ most zwodzony +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj mostu, który posiada ruchomą część umożliwiającą ruch statków; + + drawbridge + bascule bridge + lift bridge + + +
+ +
+ mostek + ˈmɔstɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) środkowa kość przedniej ściany klatki piersiowej; + + breastbone + + + + (spożywczy) przednia mięsno-kostna część tuszy zwierzęcej z okolic mostka (1.3) + + brisket + + + + (technologia, technika, techniczny) część roweru łącząca ramę i widelec z kierownicą; + + stem + + +
+ +
+ mostkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z mostkiem, dotyczący mostka + + sternal + + +
+ +
+ moszna + ˈmɔʃna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) skórno-mięśniowy woreczek, w którym mieszczą się jądra, występujący u samców wielu ssaków lądowych (w tym u człowieka), znajdujący się pomiędzy prąciem i odbytem; + + scrotum + scrotal sac + + +
+ +
+ mosznowy + mɔʃˈnɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od moszna + + scrotal + + +
+ +
+ motel + ˈmɔtɛl +
+ + n + + + hotel znajdujący się w pobliżu szosy, zazwyczaj składający się z małych oddzielnych domków i obsługujący przejezdnych podróżnych; + + motel + + +
+ +
+ motocykl + mɔˈtɔʦ̑ɨkl̥ +
+ + n + + + (motoryzacja) niemający nadwozia pojazd silnikowy, najczęściej dwukołowy, przeznaczony dla jednej, dwóch lub rzadko dla trzech osób; + + motorcycle + + +
+ +
+ motocyklista + ˌmɔtɔʦ̑ɨkˈlʲista +
+ + n + + + osoba kierująca motocyklem + + motorcyclist + + +
+ +
+ motorniczy + ˌmɔtɔˈrʲɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + osoba zajmująca się zawodowo prowadzeniem tramwaju; + + tram driver + motorman + + +
+ +
+ motorower + ˌmɔtɔˈrɔvɛr +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd jednośladowy lub dwuśladowy, posiadający dwa lub cztery koła jezdne, wyposażony w silnik spalinowy o pojemności do 50 cm³ i czasem również pedały; + + moped + + +
+ +
+ motorowy + ˌmɔtɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący motoru (silnika) + + motor + + +
+ +
+ motoryzacja + ˌmɔtɔrɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ogół zagadnień związanych z pojazdami mechanicznymi + + motorization + + +
+ +
+ motoryzacyjny + ˌmɔtɔrɨzaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + dotyczący motoryzacji, samochodów + + automotive + + +
+ +
+ motorówka + ˌmɔtɔˈrufka +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) mała jednostka pływająca napędzana silnikiem mechanicznym; + + motorboat + superboat + + +
+ +
+ motowidło +
+ + n + + + (włókiennictwo) przyrząd służący do odmierzania i zwijania w motki nici lub przędzy; + + niddy-noddy + + +
+ +
+ motyka + mɔˈtɨka +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (rolnictwo, rolniczy) proste narzędzie rolnicze służące m.in. do spulchniania ziemi; + + hoe + + +
+ +
+ motyl + ˈmɔtɨl +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) dorosły owad z rodziny motyli, Lepidoptera; + + butterfly + moth + + +
+ +
+ motylek Ramireza +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Mikrogeophagus ramirezi okoniokształtna ryba słodkowodna; + + Ram cichlid + + +
+ +
+ motylkowate +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fabaceae Lindl., rodzina roślin należąca do rzędu bobowców; + + bean family + legume + pea + + +
+ +
+ motyw + ˈmɔtɨf +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) bodziec skłaniający do działania; + + motive + motif + reason + subject + theme + + +
+ +
+ motywacja + ˌmɔtɨˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) uzasadnienie czyichś działań lub decyzji + + justification + motivation + + + + coś, co powoduje podjęcie jakichś działań lub decyzji + + motivation + + +
+ +
+ motłoch +
+ + n + + + (pogardliwie) tłum chuliganów, hołota + + mob + rabble + hoi polloi + riff-raff + + +
+ +
+ mowa + ˈmɔva +
+ + n + + + przemówienie, wypowiedź; + + speech + address + + + + zdolność mówienia; + + speech + + +
+ +
+ mowa ciała +
+ + n + + + zespół niewerbalnych komunikatów jak: gesty i ruchy ciała, mimika, postawa i ukierunkowanie ciała, sposób używania przestrzeni interpersonalnej itp.; + + body language + + +
+ +
+ mowa jest srebrem, a milczenie złotem + ˈmɔva ˈjɛst ˈsrɛbrɛ̃m ˌa‿mʲilˈʧ̑ɛ̃ɲɛ ˈzwɔtɛ̃m +
+ + proverb + + + chociaż mowa jest dobra, to czasem lepiej milczeć + + speech is silver, silence is golden + + +
+ +
+ mowa nienawiści +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) język używany w celu znieważenia, pomówienia lub rozbudzenia nienawiści wobec osoby lub grupy społecznej; + + hate speech + + +
+ +
+ moweina +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) czerwonofioletowy barwnik z grupy barwników azynowych stosowany dawniej do barwienia jedwabiu i bawełny; pierwszy barwnik uzyskany syntetycznie + + mauveine + mauvaniline + mauve + + +
+ +
+ mozaika + mɔˈzajka +
+ + n + + + (sztuka) dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z małych, wielobarwnych kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki o różnej fakturze i kształcie; + + mosaic + + +
+ +
+ mozaizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) judaizm + + Mosaism + + +
+ +
+ mozarab +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijanin żyjący na Półwyspie Iberyjskim pod dominacją Arabów; + + Mozarab + + +
+ +
+ mozarabski +
+ + adj + + + związany z mozarabami, dotyczący mozarabów + + Mozarabic + + +
+ +
+ mozolnie +
+ + adv + + + długo, z wysiłkiem i cierpliwie + + arduously + + +
+ +
+ mozolny + mɔˈzɔlnɨ +
+ + adj + + + wymagający sporego wysiłku i dużo cierpliwości, pochłaniający wiele czasu + + arduous + toilsome + + +
+ +
+ mozół +
+ + n + + + praca wymagająca ogromnego wysiłku i dużego nakładu cierpliwości + + toil + + +
+ +
+ moździerz + ˈmɔʑʥ̑ɛʃ +
+ + n + + + (kulinaria) narzędzie kuchenne lub laboratoryjne w postaci ciężkiego naczynia i tłuczka, służące do rozdrabniania czegoś na proszek; + + mortar + + + + (wojskowość, wojskowy) lekka broń artyleryjska ładowana od lufy, umożliwia częsty ostrzał pociskami małego kalibru; + + mortar + + +
+ +
+ może + ˈmɔʒɛ +
+ + particle + + + …nadająca wypowiedzi charakter przypuszczenia + + maybe + perhaps + + + + …stosowana w celu wyrażenia propozycji, rady, prośby + + maybe + perhaps + + +
+ +
+ możliwie + mɔʒˈlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + w miarę możliwości; tak jak tylko się da; jak to tylko możliwe + + possibly + + +
+ +
+ możliwość + mɔʒˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + często w lm umiejętność, predyspozycja, sprzyjające warunki do dokonania czegoś + + ability + capability + + + + stan, w którym coś jest możliwe (da się zrealizować) + + possibility + opportunity + + +
+ +
+ możliwy + mɔʒˈlʲivɨ +
+ + adj + + + taki, który da się zrealizować lub urzeczywistnić + + possible + + +
+ +
+ można + ˈmɔʒna +
+ + v + + + jest dozwolone; pozwala się na coś + + one may + you may + + + + jest możliwe do wykonania + + it be possible + one can + you can + + +
+ +
+ możny + ˈmɔʒnɨ +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) mający znaczny majątek + + wealthy + + + + o dużej mocy i wpływie + + mighty + powerful + potent + + +
+ +
+ mrok + mrɔk +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ciemne, złe strony charakteru, życia, historii, dziejów + + shadow + + + + (przenośnie, przenośnia) to, co otacza wydarzenia odległe, zapomniane, niewyjaśnione + + shadow + + + + brak wystarczającej jasności, światła, ciemna szarość, która pojawia się po zachodzie słońca, zgaszeniu światła lub wypełnia słabo oświetlone miejsca + + dark + darkness + + +
+ +
+ mrowisko + mrɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) gniazdo budowane przez owady z rodziny mrówkowatych; + + anthill + ant-hill + + +
+ +
+ mrozić +
+ + v + + + odbierać odwagę; zabierać pewność siebie + + freeze + + + + przenikać mrozem, chłodem + + freeze + + + + powodować zamrażanie; mocno ochładzać + + freeze + ice + + + + stawać się chłodniejszym + + freeze + + +
+ +
+ mroźno + ˈmrɔʑnɔ +
+ + adv + + + tak, jak przy ujemnych temperaturach, bardzo zimno + + freezing + frostily + nippily + + +
+ +
+ mroźny + ˈmrɔʑnɨ +
+ + adj + + + przejmująco zimny + + frigid + frosty + nippy + wintry + + +
+ +
+ mrożący krew w żyłach + mrɔˈʒɔ̃nʦ̑ɨ ˈkrɛv ˈː‿ʒɨwax +
+ + idiom + + + straszny, okropny + + bloodcurdling + + +
+ +
+ mru + mru +
+ + interjection + + + onomatopeja naśladująca odgłos mruczącego kota + + purr + + +
+ +
+ mrugać + ˈmruɡaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) świecić nieregularnym, przerywanym światłem + + blink + twinkle + + + + wykonywać szybkie ruchy powiekami + + blink + wink + + +
+ +
+ mrówka + ˈmrufka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) owad z rodzaju mrówkowatych, Formicidae + + ant + pismire + + +
+ +
+ mrówkojad + mrufˈkɔjat +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) południowoamerykański ssak żywiący się mrówkami i termitami; + + anteater + + +
+ +
+ mrówkolew + mrufˈkɔlɛf +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Myrmeleon, owad, którego larwy budują piaskowe pułapki na mrówki (którymi się żywią); + + antlion + + +
+ +
+ mrówkowanie + ˌmrufkɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) pielęgnacyjny zabieg ptasi polegający na sadowieniu się ptaka w pobliżu mrowiska w celu kontaktu z mrówkami i wydzielanym przez nie kwasem mrówkowym + + anting + + +
+ +
+ mrówkowy + mrufˈkɔvɨ +
+ + adj + + + taki jak u mrówki lub mrówek + + formic + + +
+ +
+ mrówkożerny + ˌmrufkɔˈʒɛrnɨ +
+ + adj + + + żywiący się mrówkami + + formicivorous + + +
+ +
+ mrównik + ˈmruvʲɲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Orycteropus, gatunek afrykańskiego ssaka; + + aardvark + earth pig + + +
+ +
+ mróz + mrus +
+ + n + + + temperatura poniżej 0 stopni Celsjusza; + + frost + + +
+ +
+ msza + m̥ʃa +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) forma muzyczna pierwotnie wykonywana podczas mszy (1.1), która ewoluowała w osobnym, czysto artystycznym kierunku; + + mass + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) celebracja liturgiczna sprawowana w katolicyzmie i prawosławiu; + + mass + communion service + + +
+ +
+ msza pasterska +
+ + n + + + (kościelny) msza odprawiana w noc Bożego Narodzenia + + midnight Mass + + +
+ +
+ mszał +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) najważniejsza księga liturgiczna w Kościele katolickim obrządku rzymskiego, zawierająca teksty stałych i zmiennych części mszy świętej; + + missal + + +
+ +
+ mszyca + ˈm̥ʃɨʦ̑a +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) mały owad żerujący na roślinach; + + aphid + + +
+ +
+ mucha + ˈmu.xa +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) pospolity czarny dwuskrzydły owad; + + fly + + + + krawat w kształcie kokardy, muszka; + + bow-tie + + +
+ +
+ muchomor + muˈxɔ̃mɔr +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) Amanita Pers., rodzaj grzybów kapeluszowych, często trujących; + + amanita + fly agaric + toadstool + + +
+ +
+ muchomor cytrynowy + muˈxɔ̃mɔr ˌʦ̑ɨtrɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Amanita citrina, gatunek grzyba z rodziny muchomorowatych o cytrynowej barwie kapelusza; + + amanita citrina + + +
+ +
+ muchomor czerwony + muˈxɔ̃mɔr ʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Amanita muscaria, trujący gatunek grzyba z rodziny muchomorowatych o czerwonym kolorze kapelusza; + + flybane + + +
+ +
+ muchomor mglejarka + muˈxɔ̃mɔr mɡlɛˈjarka +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Amanita vaginata, gatunek grzyba z rodziny muchomorowatych o prążkowanej powierzchni kapelusza; + + amanita vaginata + + +
+ +
+ muchomor sromotnikowy + muˈxɔ̃mɔr ˌsrɔ̃mɔtʲɲiˈkɔvɨ +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Amanita phalloides, śmiertelnie trujący gatunek grzyba z rodziny muchomorowatych o zielonkawej barwie kapelusza; + + death cap mushroom + + +
+ +
+ muchołówka szara + ˌmuxɔˈwufka ˈʃara +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Muscicapa striata, mały ptak z rzędu wróblowatych, którego głownym pożywieniem są muchy i inne owady chwytane w locie; + + spotted flycatcher + + +
+ +
+ muczeć +
+ + v + + + o bydle: wydawać niski, przeciągły odgłos + + moo + + +
+ +
+ mudżahedin +
+ + n + + + muzułmański bojownik uczestniczący w ruchu religijnym, społecznym lub wyzwoleńczym; + + mujahid + + +
+ +
+ muezin + muˈ<sup>w</sup>ɛzʲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (etnografia, etnograficzny) w islamie: mężczyzna wzywający z minaretu pięć razy dziennie wiernych na modlitwę; + + muezzin + + +
+ +
+ mufa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) tuleja z wewnętrznym gwintem służąca do łączenia rur; + + coupler + + +
+ +
+ mufka +
+ + n + + + rodzaj futrzanego lub sukiennego tunelu do ocieplania rąk, noszonego przeważnie przez kobiety; + + muff + + +
+ +
+ muflon +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Ovis aries musimon Pallas, podgatunek ssaków łożyskowych z rzędu parzystokopytnych; + + mouflon + + +
+ +
+ muflon kanadyjski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Ovis canadensis George Shaw, gatunek górskiej owcy z rzędu parzystokopytnych występujący w Ameryce Północnej; + + bighorn sheep + + +
+ +
+ muflon śródziemnomorski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Ovis aries musimon Pallas, podgatunek ssaków łożyskowych z rzędu parzystokopytnych; + + European mouflon + + +
+ +
+ mugol + ˈmuɡɔl +
+ + n + + + (fantasy) (literacko) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) osoba nieposiadająca magicznych zdolności; + + Muggle + + + + (potocznie, potoczny) osoba kierująca się racjonalnymi przesłankami, niewierząca w zjawiska nadprzyrodzone i rzeczy, których nie można wytłumaczyć naukowymi metodami + + muggle + + +
+ +
+ muhafaza +
+ + n + + + (administracja) jednostka podziału administracyjnego wielu państw arabskich; + + muhafazah + + +
+ +
+ muhammara +
+ + n + + + (kulinaria) pasta na bazie pieczonej papryki, orzechów włoskich i melasy z granatów, specjalność kuchni bliskowschodniej + + muhammara + + +
+ +
+ mukowiscydoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba objawiająca się zwiększoną lepkością śluzu wydzielanego przez gruczoły; + + cystic fibrosis + + +
+ +
+ mulcz + mulʧ̑ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) pokrywa ochronna gleby, umieszczana na jej powierzchni głównie w celach ochronnych lub izolacyjnych; + + mulch + + +
+ +
+ mulczowanie + ˌmulʧ̑ɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) nakładanie / przygotowywanie mulczu + + mulching + + +
+ +
+ mulczować + mulˈʧ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozdrabniać materiał organiczny lub nieorganiczny celem utworzenia mulczu + + mulch + + + + stosować / nakładać mulcz + + mulch + + +
+ +
+ mulczujący + ˌmulʧ̑uˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, którego zadaniem jest przygotowywanie mulczu / mulczowanie + + mulching + + + + używany jako mulcz + + mulching + + +
+ +
+ multi- +
+ + (zobacz) wielo- + + multi- + + +
+ +
+ multiinstrumentalista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk grający na wielu instrumentach + + multi-instrumentalist + + +
+ +
+ multiplikacja + ˌmultʲiplʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zwiększanie przez powielanie czegoś + + multiplication + + +
+ +
+ mumia + ˈmũmʲja +
+ + n + + + zwłoki zabezpieczone przed rozkładem; + + mummy + + +
+ +
+ mundur + ˈmũndur +
+ + n + + + charakterystyczny, regulowany przepisami ubiór członków jakiejś organizacji, grupy lub formacji – zwykle militarnej; + + uniform + + +
+ +
+ mundżak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Muntiacus, gatunek małego, azjatyckiego ssaka parzystokopytnego; + + muntjac + + +
+ +
+ mundżański +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język mundżański; + + Munji + + +
+ +
+ municypalny + ˌmũɲiʦ̑ɨˈpalnɨ +
+ + adj + + + mający związek z miastem lub jego samorządem + + municipal + + +
+ +
+ mur + mur +
+ + n + + + (budownictwo) kamienna lub ceglana konstrukcja, np. ściany budynku + + wall + + +
+ +
+ mur oporowy +
+ + n + + + (budownictwo) (architektura, architektoniczny) konstrukcja, która powstrzymuje poziome parcie gruntu; + + retaining wall + + +
+ +
+ mural + ˈmural +
+ + n + + + (sztuka) malowidło ścienne, najczęściej monumentalne, o charakterze artystycznym lub reklamowym; + + mural + + +
+ +
+ murarstwo + muˈrarstfɔ +
+ + n + + + rzemiosło i rodzaj pracy zajmujące się głównie murowaniem – wznoszeniem ścian; + + masonry + + +
+ +
+ murarz + ˈmuraʃ +
+ + n + + + robotnik pracujący przy wznoszeniu ścian, murów + + bricklayer + mason + + +
+ +
+ murcyjski +
+ + adj + + + związany z Murcją (miastem w Hiszpanii) + + Murcian + + +
+ +
+ murowanie + ˌmurɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: murować + + bricklaying + + +
+ +
+ murowany +
+ + adj + + + (budownictwo) zbudowany przez murowanie (z cegły, betonu lub kamienia) + + brick + stone + + + + (potocznie, potoczny) taki, który będzie na pewno + + copper-bottomed + ironclad + sure-fire + + +
+ +
+ murować + muˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + budować ściany przy pomocy kamieni lub cegieł łączonych zaprawą + + lay brick + + +
+ +
+ murszeć +
+ + v + + + o drewnie: gnić, ulegać rozkładowi + + decay + rot + + +
+ +
+ mus + mus +
+ + n + + + (kulinaria) mieszanina przetartych owoców, cukru itp. + + mush + + + + (potocznie, potoczny) przymus + + must + + +
+ +
+ musaka + muˈsaka +
+ + n + + + (kulinaria) zapiekanka z bakłażanów, mielonego mięsa i ziemniaków znana z kuchni bałkańskiej i tureckiej; + + moussaka + + +
+ +
+ muscovado +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj nierafinowanego cukru trzcinowego o ciemnej barwie i posmaku melasy; + + muscovado + + +
+ +
+ musical +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) widowisko teatralne lub filmowe, którego akcja zawiera części śpiewane i taniec; + + musical + + +
+ +
+ musicalowy +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) związany z musicalem, musicalami; dotyczący musicalu, musicali + + musical + + +
+ +
+ musieć + ˈmuɕɛ̇ʨ̑ +
+ + modal + + + być zobowiązanym do zrobienia czegoś + + have to + must + + + + potrzebować zrobić coś + + need to + + + + zapewne, z dużym prawdopodobieństwem; zgodnie z domysłami + + must + + +
+ +
+ muskowit + muˈskɔvʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów należący do grupy łyszczyków; bardzo pospolity, składnik skał magmowych i metamorficznych; tworzy kryształy w kształcie tabliczek; szarawy, srebrzystobiały lub bezbarwny, czasami brunatny lub zielonawy, o silnym perłowym połysku; glinokrzemian potasu i glinu (KAl2(OH, F)2AlSi3O10); + + muscovite + + +
+ +
+ muskuł + ˈmuskuw +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) mięsień + + muscle + + +
+ +
+ musli +
+ + n + + + (kulinaria) mieszanka płatków zbożowych, suszonych owoców i bakalii + + granola + muesli + + +
+ +
+ mustel + ˈmustɛl +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Mustelus, niewielki, smukły rekin; + + smooth-hound + + +
+ +
+ muszka + ˈmuʃka +
+ + n + + + (zdrobniale) mucha; mała mucha + + fly + + + + jeden z elementów celownika mechanicznego; + + foresight + muzzle sight + + + + rodzaj ozdoby noszonej przez mężczyzn zamiast krawata; + + bow-tie + + +
+ +
+ muszkiet + ˈmuʃʲcɛt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) czarnoprochowa, odprzodowa długa broń palna wyposażona w lufę gładką kalibru od 17 do 25 milimetrów, + + musket + + +
+ +
+ muszkieter +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) żołnierz uzbrojony w muszkiet; + + musketeer + + +
+ +
+ muszla + ˈmuʃla +
+ + n + + + skorupa małża lub ślimaka + + shell + seashell + + +
+ +
+ muszla klozetowa +
+ + n + + + ceramiczne siedzisko, element wyposażenia ubikacji; + + toilet bowl + + +
+ +
+ musztarda + muˈʃtarda +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) przyprawa wytwarzana z ziaren gorczycy i octu; + + mustard + + +
+ +
+ musztardowy +
+ + adj + + + przypominający musztardę w smaku lub zapachu + + mustard + + +
+ +
+ musztra +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) trening żołnierski, którego celem jest wyszkolenie żołnierzy w sprawnym wykonywaniu rozkazów; + + drill + drilling + + +
+ +
+ mutacja + muˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zmiana w liczbie i strukturze elementów dziedzicznych; + + mutation + + +
+ +
+ mutagenność +
+ + n + + + cecha tego, co mutagenne, co powoduje mutacje w organizmach żywych + + mutagenicity + + +
+ +
+ muza + ˈmuza +
+ + n + + + (mitologia grecka) każda z dziewięciu bogiń sztuki i nauki, córek Zeusa i Mnemosyne, utożsamianych z rzymskimi kamenami; + + muse + + +
+ +
+ muzeum + muˈzɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) instytucja zajmująca się przechowywaniem obiektów o wartości historycznej, zwykle z jednej dziedziny wiedzy, celem pokazywania ich odwiedzającym; + + museum + + + + (turystyka, turystyczny) budynek instytucji (1.1) + + museum + + +
+ +
+ muzułmanin + ˌmuzuwˈmãɲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca islamu; + + Muslim + + +
+ +
+ muzułmański + ˌmuzuwˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z muzułmanami, dotyczący muzułmanów + + Muslim + Moslem + + +
+ +
+ muzycznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący muzyki, muzyczności + + musically + + +
+ +
+ muzyczny + muˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do muzyki, związany z muzyką + + musical + music + + +
+ +
+ muzyk + ˈmuzɨk +
+ + n + + + osoba, która zajmuje się muzyką; + + musician + + +
+ +
+ muzyka + ˈmuzɨka +
+ + n + + + kompozycja artystyczna złożona z dźwięków + + music + + + + całokształt takich kompozycji + + music + + + + sztuka układania takich kompozycji + + music + + +
+ +
+ muzykalny + ˌmuzɨˈkalnɨ +
+ + adj + + + uzdolniony muzycznie, wrażliwy na muzykę + + musical + + +
+ +
+ muzykolog +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) badacz twórczości muzycznej + + musicologist + + +
+ +
+ muzykologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) naukowe badania nad muzyką w aspekcie historycznym, teoretycznym czy też fizycznej natury dźwięku; + + musicology + + +
+ +
+ muzykologiczny +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) związany z muzykologią + + musicological + + +
+ +
+ muł + muw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) juczny, wytrzymały mieszaniec ogiera osła i klaczy konia; + + mule + + + + naturalny, grząski i błotnisty osad zbiorników wodnych; + + mud + slime + sludge + + +
+ +
+ muślin + ˈmuɕlʲĩn +
+ + n + + + (włókiennictwo) cienka, lekka, przejrzysta tkanina jedwabna lub bawełniana o splocie płóciennym, zwykle jednobarwna; + + muslin + + +
+ +
+ muślinowy +
+ + adj + + + (kulinaria) wykonany na bazie niesłodzonej bitej śmietany, żółtek i masła + + mousseline + + + + zrobiony z muślinu + + muslin + + +
+ +
+ my + +
+ + personalPronoun + + + pierwsza osoba liczby mnogiej, grupa osób, wśród której znajduje się osoba mówiąca + + we + + +
+ +
+ mydelniczka + ˌmɨdɛlʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + pojemnik na mydło + + soap dish + + +
+ +
+ mydlany + mɨˈdlãnɨ +
+ + adj + + + zawierający mydło + + soap + soapy + + +
+ +
+ mydlarz + ˈmɨdlaʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) osoba produkująca mydło + + soaper + soapmaker + + +
+ +
+ mydlnica lekarska + mɨdlʲˈɲiʦ̑a lɛˈkarska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Saponaria officinalis, gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny goździkowatych i występujący w Europie, Azji i Afryce Północnej; + + common soapwort + bouncing Bet + + +
+ +
+ mydło + ˈmɨdwɔ +
+ + n + + + substancja używana do mycia i prania + + soap + + +
+ +
+ myjnia + ˈmɨjɲa +
+ + n + + + miejsce i urządzenia do mycia pojazdów + + carwash + + +
+ +
+ mykolog +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) człowiek biegły w dziedzinie mykologii + + mycologist + + +
+ +
+ mykologia + ˌmɨkɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka zajmująca się badaniem grzybów; + + mycology + + +
+ +
+ mykologiczny +
+ + adj + + + związany z mykologią + + mycological + + +
+ +
+ mykoplazma + ˌmɨkɔˈplazma +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) atypowa bakteria pozbawiona ściany komórkowej o trybie życia wewnątrzkomórkowym + + mycoplasma + + +
+ +
+ mykwa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (żydowski) zbiornik wodny do żydowskich kąpieli rytualnych i oczyszczeń; + + mikvah + mikveh + + +
+ +
+ mylić + ˈmɨlʲiʨ̑ +
+ + v + + + wprowadzać w błąd + + deceive + lead astray + mislead + mix up + + +
+ +
+ mylny + ˈmɨlnɨ +
+ + adj + + + wynikający z pomyłki, błędu + + erratic + erroneous + + +
+ +
+ myrmekologia + ˌmɨrmɛkɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) dział entomologii, nauka o mrówkach; + + myrmecology + + +
+ +
+ mysi + ˈmɨɕi +
+ + adj + + + dotyczący, odnoszący się do myszy + + mousy + + +
+ +
+ mysikrólik + ˌmɨɕiˈkrulʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Regulus regulus, mały, eurazjatycki ptak owadożerny; + + goldcrest + kinglet + + +
+ +
+ mysz + mɨʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nazwa kilkunastu gatunków gryzoni z rodziny myszowatych; + + mouse + + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie komputerowe umożliwiające poruszanie kursorem na ekranie monitora + + mouse + + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) małe zwierzę z jednego z gatunków z rodziny myszowatych + + mouse + + +
+ +
+ mysz komputerowa +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie wskazujące używane podczas pracy z interfejsem graficznym systemu komputerowego; + + mouse + computer mouse + + +
+ +
+ myszoskoczek + ˌmɨʃɔˈskɔʧ̑ɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mały gryzoń z dłuższymi kończynami tylnymi, często trzymany jako zwierzę domowe + + gerbil + + +
+ +
+ myszołowiec rdzawoskrzydły +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Parabuteo unicinctus harrisi, podgatunek ptaka z rodziny jastrzębiowatych; + + Harris' hawk + + +
+ +
+ myszołów + mɨˈʃɔwuf +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Buteo, duży ptak drapieżny o zakrzywionym, krótkim dziobie, polujący na drobne gryzonie, płazy i gady; + + buzzard + + +
+ +
+ myć + mɨʨ̑ +
+ + v + + + czyścić coś za pomocą wody + + wash + + +
+ +
+ myśl + mɨɕl̥ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pomysł + + idea + + + + efekt pracy umysłu + + thought + + + + zbiór powiązanych idei + + thought + + +
+ +
+ myślenie + mɨɕˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: myśleć + + thinking + + +
+ +
+ myślenie abstrakcyjne + mɨɕˈlɛ̃ɲɛ ˌapstrakˈʦ̑ɨjnɛ +
+ + n + + + myślenie opierające się na operowaniu pojęciami abstrakcyjnymi wychodzące poza konkretne znaczenie pojęć, z pominięciem danych + + abstractive thinking + + +
+ +
+ myślenie magiczne + mɨɕˈlɛ̃ɲɛ maˈɟiʧ̑nɛ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) rozumowanie, w którym myślenie jest tożsame z działaniem; + + magical thinking + + +
+ +
+ myślenie życzeniowe + mɨɕˈlɛ̃ɲɛ ˌʒɨʧ̑ɛ̃ˈɲɔvɛ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) uwzględnianie w myśleniu o przyszłości tylko scenariusza pozytywnego; + + wishful thinking + + +
+ +
+ myśleć + ˈmɨɕlɛʨ̑ +
+ + v + + + chcieć coś zrobić, mieć zamiar + + think + + + + kojarzyć, wnioskować, zastanawiać się, przetwarzać świadomie informację w mózgu + + think + realize + + +
+ +
+ myśliciel +
+ + n + + + człowiek rozważający życie, próbujący zrozumieć rzeczywistość + + thinker + cogitator + + +
+ +
+ myśliwiec + mɨɕˈlʲivʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) (wojskowość, wojskowy) samolot wojskowy przeznaczony do walki z samolotami wroga; + + fighter + + +
+ +
+ myśliwski + mɨɕˈlʲifsʲci +
+ + adj + + + związany z polowaniem, myślistwem + + fighting + hunting + shooting + + +
+ +
+ myśliwy + mɨɕˈlʲivɨ +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) osoba polująca na dzikie zwierzęta + + hunter + huntsman + courser + + +
+ +
+ myślowy +
+ + adj + + + związany z myślami, dotyczący myśli + + notional + + +
+ +
+ myślozbrodnia +
+ + n + + + zbrodnia, którą popełnia niepoprawnymi myślami obywatel podporządkowany wszechwładnemu ustrojowi; myślenie podniesione do rangi karygodnego występku; + + thoughtcrime + + +
+ +
+ móc + muʦ̑ +
+ + modal + + + być w stanie coś wykonać + + can + be able to + + + + mieć szansę zaistnieć, wydarzyć się + + could + might + + + + mieć zezwolenie lub uprawnienie do wykonania czegoś + + may + + +
+ +
+ mój + muj +
+ + pronoun + + + 1 (osoba) lp + + my + mine + + +
+ +
+ mól + mul +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) motyl z rodziny molowatych niszczący ubrania; + + moth + + +
+ +
+ mól książkowy + ˈmul cɕɔ̃w̃ʃˈkɔvɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) owad żyjący w książkach; + + bookworm + + + + osoba, która czyta bardzo dużo książek, spędza dużo czasu na czytaniu + + bookworm + + +
+ +
+ mówca + ˈmufʦ̑a +
+ + n + + + człowiek wygłaszający mowę, dający przemówienie; ten, który zabiera głos podczas kongresu, zebrania + + speaker + + +
+ +
+ mówienie + muˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: mówić + + talking + + +
+ +
+ mówiąc szczerze +
+ + (potocznie, potoczny) deklaruje szczerość wypowiedzi (głównie wypowiedzi kontrowersyjnych i wypowiedzi mogących urazić odbiorcę) + + to be honest + + +
+ +
+ mówić + ˈmuvʲiʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) o rzeczach, zjawiskach: mieć jakieś znaczenie + + say + + + + posługiwać się jakimś językiem + + speak + talk + + + + rozmawiać + + talk + speak + + + + używać mowy do wyrażania myśli + + speak + + +
+ +
+ mówić jak ślepy o kolorach +
+ + v + + + mówić o czymś, czego się nie rozumie, nie wie, nie zna + + talk through one's hat + + +
+ +
+ mówić od rzeczy + ˈmuvʲiʨ̑ ɔd‿ˈʒɛʧ̑ɨ +
+ + v + + + mówić bez sensu, pleść głupstwa + + to talk rubbish + + +
+ +
+ mówić trzy po trzy + ˈmuvʲiʨ̑ ṭʃɨ‿ˈpɔ‿ṭʃɨ +
+ + v + + + mówić bez sensu, pleść bzdury + + talk nonsense + + +
+ +
+ mózg + musk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd znajdujący się wewnątrz czaszki odpowiedzialny za myślenie; + + brain + + + + (przenośnie, przenośnia) osoba o wybitnym intelekcie + + whiz + + +
+ +
+ mózgoczaszka + ˌmuzɡɔˈʧ̑aʃka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) grzbietowa, mająca kształt puszki, część czaszki; + + cranium + + +
+ +
+ mózgowo-rdzeniowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z mózgiem i rdzeniem kręgowym + + cerebrospinal + + +
+ +
+ mózgowy + muzˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z mózgiem, dotyczący mózgu + + cerebral + + +
+ +
+ móżdżek +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część mózgu, której działanie polega na koordynowaniu ruchu mięśni; + + cerebellum + + + + (kulinaria) potrawa z mózgu cielęcego lub wieprzowego + + cerebellum + + +
+ +
+ móżdżkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z móżdżkiem, dotyczący móżdżku + + cerebellar + + +
+ +
+ mączka + ˈmɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + sproszkowany surowiec techniczny + + meal + + +
+ +
+ mączniak rzekomy +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (rolnictwo, rolniczy) choroba grzybowa; + + downy mildew + + +
+ +
+ mącznica + mɔ̃n͇ʧ̑ʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + bearberry + + +
+ +
+ mączny +
+ + adj + + + zrobiony z mąki, zawierający mąkę + + farinaceous + + +
+ +
+ mądrala + mɔ̃nˈdrala +
+ + n + + + ktoś wymądrzający się + + know-all + know-it-all + + +
+ +
+ mądrej głowie dość dwie słowie + ˈmɔ̃ndrɛj ˈɡwɔvʲjɛ ˈdɔʑʥ̑ ˈdvʲjɛ ˈswɔvʲjɛ +
+ + proverb + + + mądremu człowiekowi nie trzeba wiele mówić, bo szybko rozumie, o co chodzi + + a word is enough to the wise + a word to the wise is sufficient + + +
+ +
+ mądrość + ˈmɔ̃ndrɔɕʨ̑ +
+ + n + + + umiejętność podejmowania uzasadnionych decyzji, poparta wiedzą i doświadczeniem + + wisdom + + +
+ +
+ mądry + ˈmɔ̃ndrɨ +
+ + adj + + + odznaczający się umiejętnością podejmowania uzasadnionych decyzji, mający wiedzę, inteligencję i doświadczenie + + wise + + + + przygotowany przez kogoś z wiedzą, erudycją; dobrze obmyślony + + wise + + +
+ +
+ mądry Polak po szkodzie + ˈmɔ̃ndrɨ ˈpɔlak pɔ‿ˈʃkɔʥ̑ɛ +
+ + proverb + + + o charakterystycznym dla Polaków uczeniu się na błędach już popełnionych zamiast przewidywania negatywnych skutków + + it's easy to be wise after the event + + +
+ +
+ mądrze + ˈmɔ̃nḍʒɛ +
+ + adv + + + od: mądry + + wisely + sagely + + +
+ +
+ mąka + ˈmɔ̃ŋka +
+ + n + + + (spożywczy) zmielone na drobny proszek ziarna zbóż; + + flour + + +
+ +
+ mątew + ˈmɔ̃ntɛf +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) drewienko do mieszania płynów i substancji sypkich + + whisk + + +
+ +
+ mątwa + ˈmɔ̃ntfa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Sepia, głowonóg o owalnym, spłaszczonym kształcie; + + cuttlefish + + +
+ +
+ mąż + mɔ̃w̃ʃ +
+ + n + + + mężczyzna będący w małżeństwie + + husband + + +
+ +
+ męczennik +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ktoś, kto poniósł śmierć za wiarę i zwykle został wyniesiony na ołtarze; + + martyr + + +
+ +
+ męczeństwo +
+ + n + + + znoszenie mąk (przeważnie z powodów religijnych bądź politycznych) + + martyrdom + + +
+ +
+ męczyć + ˈmɛ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + dokuczać + + annoy + bother + + + + nużyć + + tire + + + + zadawać męki, dręczyć + + torment + torture + + +
+ +
+ mędrzec + ˈmɛ̃nḍʒɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba o bardzo dużej wiedzy i doświadczeniu + + sage + + +
+ +
+ męka + ˈmɛ̃ŋka +
+ + n + + + wielkie cierpienie (fizyczne lub psychiczne) + + torment + + +
+ +
+ męki Tantala + ˈmɛ̃ŋʲci tãnˈtala +
+ + idiom + + + cierpienia (fizyczne, moralne) wynikłe z niemożności zaspokojenia pragnienia rzeczy nieosiągalnych; + + suffer tantalizing torments + + +
+ +
+ męska kurwa + ˈmɛ̃w̃ska ˈkurva +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) mężczyzna trudniący się prostytucją + + gigolo + he-whore + + +
+ +
+ męski + ˈmɛ̃w̃sʲci +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) zawierający cechy, organy (głównie płciowe) właściwe samcom + + masculine + + + + o mężczyźnie: atrakcyjny fizycznie w sposób stereotypowo kojarzony z mężczyzną + + manly + + +
+ +
+ męskość + ˈmɛ̃w̃skɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zbiór cech uważanych za typowe dla mężczyzny + + virility + masculinity + manhood + + +
+ +
+ męstwo + ˈmɛ̃w̃stfɔ +
+ + n + + + odwaga, nieustraszoność, bohaterstwo + + bravery + courage + manhood + + +
+ +
+ mętny + ˈmɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + bez blasku + + cloudy + turbid + + + + zawierający męty, z zanieczyszczeniem + + cloudy + turbid + + + + bez dokładnego określenia czy przybliżenia + + muzzy + obscure + + + + dający poczucie niepewności + + muzzy + obscure + + + + w chaosie, trudny do zrozumienia + + muzzy + obscure + + + + słabo widoczny, widziany jak przez mgłę + + cloudy + blear + shadowy + turbid + vague + + +
+ +
+ mężatka + mɛ̃w̃ˈʒatka +
+ + n + + + kobieta, która jest żoną + + spouse + + +
+ +
+ mężczyzna + mɛ̃w̃ʃˈʧ̑ɨzna +
+ + n + + + dorosły człowiek płci męskiej; + + man + + +
+ +
+ mężnie + ˈmɛ̃w̃ʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób mężny + + manfully + + +
+ +
+ mężulek +
+ + n + + + (pieszczotliwie, pieszczotliwy) lub (ironicznie) określenie męża + + hubby + + +
+ +
+ mężuś +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pieszczotliwie, pieszczotliwy) lub (ironicznie) określenie męża + + hubby + + +
+ +
+ młode + ˈmwɔdɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę, które jeszcze nie osiągnęło dojrzałości płciowej + + puppy + cub + pup + birdie + birdling + calf + + +
+ +
+ młodociany +
+ + adj + + + taki, który wciąż nie posiada cech dorosłości + + juvenile + + +
+ +
+ młodociany +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (kodeks pracy) osoba, która ukończyła szesnaście, a nie ukończyła osiemnastu lat + + juvenile + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (kodeks karny) osoba, która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie osiągnęła 21. roku życia i w chwili orzekania przed sądem pierwszej instancji nie osiągnęła 24. roku życia + + juvenile + + +
+ +
+ młodoturek +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek nacjonalistycznego i modernistycznego ruchu politycznego istniejącego w Turcji na przełomie XIX i XX wieku, dążącego do obalenia monarchii osmańskiej i przebudowy państwa; + + young Turk + Young Turk + + +
+ +
+ młodość + ˈmwɔdɔɕʨ̑ +
+ + n + + + okres życia pomiędzy dzieciństwem a dorosłością + + youth + adolescence + + +
+ +
+ młody + ˈmwɔdɨ +
+ + adj + + + znajdujący się w okresie między dzieciństwem a dorosłością + + young + + +
+ +
+ młody gniewny + ˈmwɔdɨ ˈɟɲɛvnɨ +
+ + n + + + reprezentant pokolenia zbuntowanego przeciwko społeczeństwu starszych + + angry young man + + +
+ +
+ młodzieniec + mwɔˈʥ̑ɛ̇̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (książkowy) młody mężczyzna + + young man + youth + youngster + + +
+ +
+ młodzież + ˈmwɔʥ̑ɛʃ +
+ + n + + + młodzi ludzie + + youth + + +
+ +
+ młodzieżowy + ˌmwɔʥ̑ɛˈʒɔvɨ +
+ + adj + + + przeznaczony dla młodzieży + + youth + + + + typowy dla młodzieży + + youth + + +
+ +
+ młokos +
+ + n + + + (lekceważąco, lekceważący) o dorastającym chłopcu + + hobbledehoy + pup + whelp + youngster + + +
+ +
+ młot + mwɔt +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) duży, ciężki młotek + + hammer + + +
+ +
+ młoteczek + mwɔˈtɛʧ̑ɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) jedna z trzech kosteczek słuchowych w uchu środkowym + + hammer + malleus + + +
+ +
+ młotek + ˈmwɔtɛk +
+ + n + + + narzędzie służące do uderzania, najczęściej do przybijania gwoździ + + hammer + + +
+ +
+ młyn + mwɨ̃n +
+ + n + + + (sport, sportowy) formacja zawodników w rugby + + scrum + + + + budynek, w którym zboże miele się na mąkę + + mill + + +
+ +
+ młynarz + ˈmwɨ̃naʃ +
+ + n + + + człowiek, który miele mąkę w młynie + + miller + + +
+ +
+ mściciel + ˈm̥ʲɕʨ̑iʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba dokonująca zemsty, mszcząca się + + avenger + + +
+ +
+ mściwy + ˈm̥ʲɕʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + skłonny do zemsty, niewybaczający + + despiteful + revengeful + vengeful + vindictive + + +
+ +
+ mżawka + ˈmʒafka +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) bardzo drobny opad, składający się z kropelek wody o średnicy poniżej 0,5 mm; + + drizzle + + +
+ +
+ mżysty +
+ + adj + + + (meteorologia, meteorologiczny) obfity w mżawkę + + drizzly + + +
+ +
+ na + na +
+ + preposition + + + …opisujący miarę, zakres, stopień + + by + + + + …opisujący moment w czasie + + by + + + + …opisujący miejsce jak opisane w (1.1), w kierunku którego odbywa się ruch + + at + on + + + + …opisujący miejsce, w którym odbywa się czynność, tak że wyrażenie za przyimkiem znajduje się pod podmiotem + + on + + +
+ +
+ na amen +
+ + adv + + + bez opamiętania, całkowicie, na całego + + completely + for ever more + for evermore + forevermore + + + + na zawsze + + for aye + for ever + forever + + +
+ +
+ na antenie + ˌna‿ãnˈtɛ̃ɲɛ +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) będąc w programie telewizyjnym lub radiowym + + on air + + +
+ +
+ na barana + ˌna‿baˈrãna +
+ + adv + + + o noszeniu kogoś na plecach lub na barkach + + pickaback + piggyback + + +
+ +
+ na bezrybiu i rak ryba + ˌna‿bɛzˈrɨbʲju i‿ˈrak ˈrɨba +
+ + proverb + + + trzeba zadowolić się tym, co jest dostępne + + beggars can't be choosers + + +
+ +
+ na chama + na‿ˈxãma +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) bezczelnie, niegrzecznie, z impetem, bez poszanowania / namysłu + + by brute force + + +
+ +
+ na chybił trafił +
+ + adj + + + losowy, przypadkowy, niezaplanowany + + hit and miss + + +
+ +
+ na chybił trafił +
+ + adv + + + losowo, przypadkowo + + haphazardly + + +
+ +
+ na co dzień + na ˈʦ̑ɔ‿ʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + adj + + + codzienny + + daily + everyday + + +
+ +
+ na co dzień + na ˈʦ̑ɔ‿ʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + adv + + + w sposób typowy dla zwykłego, powszedniego dnia + + daily + + +
+ +
+ na czczo + na‿ˈʧ̑ːɔ +
+ + adv + + + przed zjedzeniem czegoś, o pustym żołądku + + on an empty stomach + + +
+ +
+ na dobre i na złe +
+ + adv + + + na zawsze bez względu na okoliczności + + for better and for worse + for better or for worse + for better, for worse + for good and for bad + + +
+ +
+ na dłuższą metę +
+ + idiom + + + w dalszej perspektywie czasowej, po upływie dostatecznie długiego czasu + + in the long run + + +
+ +
+ na jedno kopyto + na‿ˈjɛdnɔ kɔˈpɨtɔ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) jednakowo i monotonnie, zawsze tak samo + + after one fashion + + +
+ +
+ na koszt firmy + na‿ˈkɔʃt ˈfʲirmɨ +
+ + adv + + + o poczęstunku, który jest fundowany przez restauratora + + on the house + + +
+ +
+ na końcu świata + na‿ˈkɔ̃j̃nʦ̑u ˈɕfʲjata +
+ + adv + + + bardzo daleko + + at the end of the world + in the middle of nowhere + + + + w nieokreślonym miejscu + + at the end of the world + in the middle of nowhere + + +
+ +
+ na krechę + na‿ˈkrɛxɛ +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) na kredyt + + on tick + + +
+ +
+ na lewą stronę + na‿ˈlɛvɔ̃w̃ ˈstrɔ̃nɛ +
+ + adv + + + o ubraniu: w sposób, w którym wewnętrzna część ubrania znajduje się na zewnątrz + + inside out + + +
+ +
+ na oścież + na‿ˈɔɕʨ̑ɛʃ +
+ + adv + + + o drzwiach, oknie: na całą szerokość + + wide open + + +
+ +
+ na pamięć + na‿ˈpãmʲjɛ̇̃ɲʨ̑ +
+ + adv + + + w taki sposób, aby wiernie zapamiętać + + by heart + memorise + memorize + + +
+ +
+ na pewno + na‿ˈpɛvnɔ +
+ + adv + + + z całą pewnością, bez wątpliwości + + surely + certainly + for sure + + +
+ +
+ na pierwszy rzut oka + na‿ˈpʲjɛrfʃɨ ˈʒut ˈɔka +
+ + o wstępnej, pochopnej ocenie: na oko, pozornie, bez głębszej analizy + + at first glance + at first sight + + +
+ +
+ na początku + ˌna‿pɔˈʧ̑ɔ̃ntku +
+ + adv + + + jako pierwsza czynność + + in the first instance + + + + jako pierwsze w czasie + + at first + first + in the beginning + + + + w najbliższej przyszłości + + in the short run + + +
+ +
+ na pokaz + na‿ˈpɔkas +
+ + adj + + + czyniony, demonstrowany dla pozoru, dla efektu + + showy + + +
+ +
+ na potęgę +
+ + adv + + + ciężko, mocno, bardzo intensywnie + + heavily + mightily + + +
+ +
+ na przemian + na‿ˈpʃɛ̃mʲjãn +
+ + adv + + + na zmianę, gdy coś jest przeplecione z czymś innym + + alternately + by turns + in turns + + +
+ +
+ na przykład + na‿ˈpʃɨkwat +
+ + … poprzedzająca wyliczenie przykładów + + for example + for instance + + +
+ +
+ na próżno +
+ + adv + + + na darmo + + futilely + in vain + pointlessly + to no avail + to no purpose + unavailingly + + +
+ +
+ na razie + na‿ˈraʑɛ +
+ + adv + + + tymczasem, póki coś się nie zmieni + + for now + for the time being + + +
+ +
+ na razie + na‿ˈraʑɛ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) do zobaczenia wkrótce! + + see you later + + +
+ +
+ na rzecz +
+ + …używany w konstrukcjach, w których wyrażenie po przyimku określa cel, przeznaczenie, kierunek przekazania czegoś przez wykonawcę czynności + + for + in aid of + in favour of + + +
+ +
+ na siłę + na‿ˈɕiwɛ +
+ + adv + + + wbrew czyjejś woli + + by brute force + + +
+ +
+ na skraju +
+ + adv + + + o sytuacji bardzo blisko zmiany stanu na inny stan o przeciwnych cechach + + on edge + on the edge + + +
+ +
+ na szczęście + na‿ˈʃʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ɛ +
+ + adv + + + szczęśliwie, fartownie + + luckily + + +
+ +
+ na temat +
+ + o czymś + + about + on + upon + + +
+ +
+ na temat +
+ + adv + + + według jakiegoś problemu, zagadnienia, zgodnie z tematem + + on the subject + pertinently + to the point + + +
+ +
+ na uwięzi + ˌna‿uˈvʲjɛ̃w̃ʑi +
+ + adj + + + taki, któremu przymocowano sznur uniemożliwiający zbytnie oddalenie się + + captive + + +
+ +
+ na waleta + ˌna‿vaˈlɛta +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) nago + + in one's birthday suit + in the nude + in the raw + + +
+ +
+ na wieczne czasy +
+ + adv + + + (przestarzałe, przestarzały) na zawsze, na wieki wieków + + forever + + +
+ +
+ na wieki +
+ + adv + + + na zawsze + + forever + + +
+ +
+ na wieki wieków +
+ + adv + + + na zawsze, na wieki + + for ever and ever + + +
+ +
+ na wskroś + na‿ˈfskrɔɕ +
+ + adv + + + (książkowy) na wylot, na przestrzał, przez + + through + + + + (przenośnie, przenośnia) do głębi, całkowicie, zupełnie + + completely + entirely + through and through + throughout + + +
+ +
+ na wszelki wypadek + na‿ˈfʃɛlʲci vɨˈpadɛk +
+ + idiom + + + przewidując wszelkie możliwe okoliczności, zabezpieczając się przed czymś niespodziewanym + + just in case + + +
+ +
+ na wynos + na‿ˈvɨ̃nɔs +
+ + adj + + + o daniach, napojach: taki, który można wziąć ze sobą + + take-away + take-out + takeaway + takeout + to go + + +
+ +
+ na zamówienie + ˌna‿zãmuˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + adj + + + wykonywany dopiero wtedy, gdy ktoś złoży zamówienie + + on request + + +
+ +
+ na zawsze +
+ + adv + + + bez możliwości zmiany danego stanu + + forever + evermore + for evermore + forevermore + + +
+ +
+ na zdrowie + na‿ˈzdrɔvʲjɛ +
+ + interjection + + + zwrot używany przed toastem + + cheers + bottoms up + + + + zwrot używany w stosunku do kogoś, kto właśnie kichnął + + bless you + + +
+ +
+ na zewnątrz + na‿ˈzɛvnɔ̃nṭʃ +
+ + poza daną ograniczoną przestrzenią + + out + + + + w kierunku do obszaru poza daną ograniczoną przestrzenią + + outside + + +
+ +
+ na zewnątrz + na‿ˈzɛvnɔ̃nṭʃ +
+ + adv + + + poza daną ograniczoną przestrzenią (zwykle budynkiem) + + out + outside + + + + w kierunku do obszaru poza daną ograniczoną przestrzenią (zwykle budynkiem) + + outside + outwards + + +
+ +
+ na złodzieju czapka gore + ˌna‿zwɔˈʥ̑ɛ̇ju ˈʧ̑apka ˈɡɔrɛ +
+ + proverb + + + sytuacja, gdy winowajca dręczony wyrzutami sumienia boi się zdemaskowania, a jednak swoim zachowaniem wzbudza podejrzenia + + a guilty conscience needs no accuser + + +
+ +
+ na żywo +
+ + adv + + + będąc przedstawianym w sposób bezpośredni, a nie z nagrania + + live + + +
+ +
+ na żądanie +
+ + adj + + + taki, który wystąpi tylko wtedy, gdy ktoś zażąda + + on demand + + +
+ +
+ nabab +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (żartobliwie) bogacz + + nawab + + +
+ +
+ nabatejski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) dotyczący Nabatei lub Nabatejczyków; pochodzący z Nabatei + + Nabataean + + +
+ +
+ nabiał + ˈnabʲjaw +
+ + n + + + (spożywczy) ogólne określenie mleka i produktów mlecznych oraz jaj + + dairy + + +
+ +
+ nabierać + naˈbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) okłamywać, zwodzić kogoś, naciągać + + deceive + fool + + + + czerpać, zagarniać + + draw + + + + wciągać, chłonąć (np. nabierać powietrza) + + take in + + + + zdobywać pewne cechy + + develop + get into + master + pick up + + +
+ +
+ nabić w butelkę + ˈnabʲiʥ̑ v‿buˈtɛlkɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) oszukać kogoś + + pull one's leg + + +
+ +
+ nabla + ˈnabla +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) operator różniczkowy oznaczany symbolem nabli (1.1); + + del + + + + symbol w postaci trójkąta z jednym wierzchołkiem skierowanym do dołu; + + nabla + + +
+ +
+ nabożeństwo +
+ + n + + + (kościelny) obrzęd religijny, niekiedy znacznie rozbudowany, odbywający się najczęściej w świątyni; + + service + + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) szacunek lub zachwyt okazywane komuś lub czemuś, często przesadny + + devotion + + +
+ +
+ nabrać + ˈnabraʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) zwieść kogoś + + deceive + fool + trick + + + + (przenośnie, przenośnia) zdobyć pewne cechy + + gather + + + + napełnić się, przepełnić się płynem + + draw + + + + wciągnąć, wchłonąć + + draw + + + + zaczerpnąć, zagarnąć + + draw + + +
+ +
+ nabywać +
+ + v + + + (handel, handlowy) otrzymywać w posiadanie poprzez kupno lub wymianę + + acquire + purchase + + + + dochodzić do czego + + acquire + gain + + +
+ +
+ nabój + ˈnabuj +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) jednostka amunicji broni palnej w formie metalowego walca zawierającego pocisk oraz materiał wybuchowy; + + cartridge + + + + metalowy pojemnik wypełniony dwutlenkiem węgla, używany m.in. w syfonach, tratwach ratunkowych + + sparklet + + +
+ +
+ nabór + 'nabur +
+ + n + + + przyjmowanie nowych osób w jakieś struktury + + enrollment + enrolment + intake + recruiting + recruitment + + +
+ +
+ nabłonek +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tkanka, która okrywa skórę oraz błony wyściełające jamy narządów i przewodów organizmu + + epithelium + + +
+ +
+ nachalny +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) taki, który niegrzecznie domaga się czegoś + + impudent + intrusive + pushy + strident + thrusting + + + + (potocznie, potoczny) świadczący o czyimś natręctwie, czyjejś nachalności + + intrusive + + +
+ +
+ naciek +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) osad mineralny wytrącony na powierzchni skały w obrębie jaskini; + + speleothem + + +
+ +
+ nacisk + ˈnaʨ̑isk +
+ + n + + + działanie na coś z pewną siłą + + pressure + + + + presja, przymus + + pressure + stress + + + + zaakcentowanie czegoś, wyróżnienie + + emphasis + accent + + +
+ +
+ naciskać + naˈʨ̑iskaʨ̑ +
+ + v + + + działać na coś siłą + + press + + +
+ +
+ naciągać +
+ + v + + + napinać przez ciągnięcie + + stretch + tighten + draw + strain + string + + + + osiągać co czyimś kosztem + + befool + trick + chisell chisel + clip + con + cully + + + + powodować nadwerężenie mięśni + + pull + tear + + + + powodować powrót przemieszczonego elementu kostnego lub stawowego na swoje miejsce + + manipulate + + + + przedstawiać pewne sprawy nierzetelnie + + strain + + + + umieszczać coś na czymś lub na kimś, przeciągając to + + pull + pull on + + + + o płynie nabierać właściwości + + draw + infuse + + +
+ +
+ nacięcie +
+ + n + + + efekt nacięcia (1.1) + + nick + snick + + + + wykonanie ostrym narzędziem przecięcia czegoś, wgłębienia, rowku, znaku + + cut + incision + hack + + +
+ +
+ nacięcie krocza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg ginekologiczno-położniczy stosowany często podczas porodu, polegający na nacięciu krocza w celu ochrony przed samoczynnym pęknięciem krocza i ułatwienia porodu; + + episiotomy + + +
+ +
+ nacjonalista + ˌnaʦ̑ʲjɔ̃naˈlʲista +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) zwolennik nacjonalizmu + + nationalist + + +
+ +
+ nacjonalistyczny + ˌnaʦ̑ʲjɔ̃nalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z nacjonalizmem lub nacjonalistami, dotyczący nacjonalizmu lub nacjonalistów + + nationalist + nationalistic + + +
+ +
+ nacjonalizm + ˌnaʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ideologia społeczno-polityczna i postawa uznająca naród za najwyższe dobro; + + nationalism + + +
+ +
+ nacjonalizować + ˌnaʦ̑ʲjɔ̃nalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) zmieniać właściciela czegoś z prywatnego na państwowego + + nationalise nationalize + + +
+ +
+ naczelnik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) osoba dowodząca walkami, powstaniem + + chieftain + + + + osoba stojąca na czele instytucji lub organizacji + + chief + head + governor guvnor + master + + +
+ +
+ naczelny +
+ + adj + + + będący na pierwszym planie + + main + major + primary + supreme + + + + sprawujący zwierzchnią władzę + + chief + supreme + + +
+ +
+ naczelny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwykle w lm Primates, przedstawiciel rzędu ssaków charakteryzujących się najlepiej rozwiniętym mózgiem; + + primate + + +
+ +
+ naczyniak + naˈʧ̑ɨ̃ɲak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) łagodny nowotwór z układu naczyniowego; + + angioma + + +
+ +
+ naczyniak krwionośny + naˈʧ̑ɨ̃ɲak ːr̥fʲjɔ̃ˈnɔɕnɨ +
+ + n + + + łagodny nowotwór z naczyń krwionośnych + + hemangioma + + +
+ +
+ naczynie + naˈʧ̑ɨ̃ɲɛ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rodzaj tkanki lub element układu przystosowany do transportowania płynów (limfy, krwi, wody) + + vessel + + + + rodzaj pojemnika używanego, zwykle do przechowywania, przyrządzania lub serwowania jedzenia + + dish + utensil + + +
+ +
+ naczynie krwionośne +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd przenoszący krew, stanowiący element układu krążenia + + blood vessel + + +
+ +
+ naczyniowy + ˌnaʧ̑ɨ̃ˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący naczynia, np. chłonnego lub krwionośnego + + vascular + + +
+ +
+ nad + nat +
+ + preposition + + + …położenie kogoś lub czegoś powyżej omawianego wyrażenia + + above + over + + + + …położenie kogoś lub czegoś w okolicy omawianego wyrażenia + + at + on + + + + …ruch kogoś lub czegoś w kierunku do okolicy omawianego wyrażenia + + at + on + + + + …ruch kogoś lub czegoś w kierunku góry omawianego wyrażenia + + over + above + + +
+ +
+ nadajnik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie zamieniające doprowadzone doń informacje na fale elektromagnetyczne i przesyłające je dalej do odbiornika + + transmitter + + +
+ +
+ nadal + ˈnadal +
+ + adv + + + w dalszym ciągu, dalej, wciąż jeszcze + + still + + +
+ +
+ nadawać + naˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + emitować komunikat, wiadomość za pomocą radio, telewizji lub w inny sposób + + broadcast + + +
+ +
+ nadawca + naˈdafʦ̑a +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) ktoś wysyłający list, przekaz, przesyłkę + + sender + + + + ten, kto nadaje komunikat, wiadomość + + sender + + +
+ +
+ nadbagaż +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) (lotnictwo, lotniczy) część bagażu lotniczego przekraczająca ciężarem granicę przewidzianą taryfą i z tego tytułu wymagająca dodatkowej opłaty + + excess baggage + + +
+ +
+ nadbrzusze + nadˈbʒuʃɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) górna okolica brzucha; + + epigastric region + epigastrium + + +
+ +
+ nadchodzić + natˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + idąc, przybywać do określonego miejsca + + come + + +
+ +
+ nadciśnienie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wzrost ciśnienia tętniczego krwi ponad wartości uznawane za normalne + + hypertension + + +
+ +
+ nadciśnienie płucne + ˌnatʲʨ̑iɕˈɲɛ̇̃ɲɛ ˈpwuʦ̑nɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nieprawidłowe, zwiększone ciśnienie w tętnicy płucnej + + pulmonary hypertension + + +
+ +
+ nadcząsteczkowy +
+ + adj + + + związany z nadcząsteczkowością, odnoszący się do nadcząsteczkowości + + supramolecular + + +
+ +
+ naddźwiękowy + ˌnadʲʥ̑vʲjɛ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + poruszający się szybciej niż dźwięk (w powietrzu) + + supersonic + + +
+ +
+ nader +
+ + adv + + + bardzo, niezmiernie + + extremely + highly + + +
+ +
+ nadgarstek + nadˈɡarstɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ręki pomiędzy ramieniem a dłonią; + + wrist + + +
+ +
+ nadgarstkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z nadgarstkiem, dotyczący nadgarstka + + carpal + + +
+ +
+ nadgodzina + ˌnadɡɔˈʥ̑ĩna +
+ + n + + + (urzędowy) godzina nadliczbowa, spędzona w pracy poza obowiązującym wymiarem + + overtime + overhour + + +
+ +
+ nadgorliwość +
+ + n + + + nadmierna gorliwość + + overzealousness + + +
+ +
+ nadir + ˈnadʲir +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) punkt na sferze niebieskiej, położony naprzeciwko zenitu; + + nadir + + +
+ +
+ nadkonsumpcja + ˌnatkɔ̃w̃ˈsũmpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) zjawisko masowego wydawania pieniędzy ponad możliwości finansowe + + overconsumption + + +
+ +
+ nadludzki + nadˈluʦ̑ʲci +
+ + adj + + + taki, który przekracza ludzkie siły i wytrzymałość + + superhuman + + +
+ +
+ nadmiar + ˈnadmʲjar +
+ + n + + + zbyt duża ilość lub liczba czegoś + + superabundance + superfluity + glut + plenitude + + +
+ +
+ nadmiarowy +
+ + adj + + + nadmierny, którego jest zbyt wiele + + excessive + redundant + + +
+ +
+ nadmienianie + ˌnadmʲjɛ̇̃ˈɲä̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nadmieniać + + mentioning + + +
+ +
+ nadmienienie + ˌnadmʲjɛ̇̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nadmienić + + mention + + +
+ +
+ nadmiernie + nadˈmʲjɛrʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nadmierny + + exceedingly + excessively + + +
+ +
+ nadmierny + nadˈmʲjɛrnɨ +
+ + adj + + + taki, który (swoją intensywnością, rozmiarem) przekracza miarę, normę + + immoderate + redundant + + +
+ +
+ nadnaturalny + ˌnadnatuˈralnɨ +
+ + adj + + + który wykracza ponad to, co jest naturalne + + supernatural + preternatural + + +
+ +
+ nadnercze + nadˈnɛrʧ̑ɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł dokrewny położony w sąsiedztwie nerek; + + adrenal gland + + +
+ +
+ nadnerczowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z nadnerczem, dotyczący nadnercza + + adrenal + + +
+ +
+ nadpobudliwość +
+ + n + + + nadmierna pobudliwość + + hyperactivity + + +
+ +
+ nadprzewodnictwo + ˌnatpʃɛvɔdʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) stan materiału polegający na zerowym oporze elektrycznym osiągany w niskiej temperaturze; + + superconductivity + + +
+ +
+ nadprzewodnik + ˌnatpʃɛˈvɔdʲɲik +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ciało, u którego w obniżonej temperaturze zanika opór elektryczny + + superconductor + + +
+ +
+ nadprzewodnikowy + ˌnatpʃɛvɔdʲɲiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od nadprzewodnik + + superconductive + + +
+ +
+ nadrabiać + nadˈrabʲjäʨ̑ +
+ + v + + + pracować więcej w celu wykonania zaległej pracy + + make up + + +
+ +
+ nadrodzina +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (systematyka) w systematyce: jednostka wyższa od rodziny + + superfamily + + +
+ +
+ nadrzeczny +
+ + adj + + + bliski rzece, położony przy rzece + + riverine + riverside + + +
+ +
+ nadrzędny + naḍˈʒɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) występujący w związku zależności jako element, któremu inny (podrzędny) jest podporządkowany + + main + + + + zajmujący w stosunku do innych wyższą pozycję + + superior + + +
+ +
+ nadsiarczan +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, sól kwasu nadtlenodisiarkowego + + persulfate + + +
+ +
+ nadsięwłom + natʲˈɕɛ̃w̃vwɔ̃m +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) pionowe lub strome wyrobisko prowadzące od pewnego poziomu w górę; + + overbreak + rise drift + riser + rising heading + + +
+ +
+ nadstawić drugi policzek + natˈstavʲiʥ̑ ˈdruɟi pɔˈlʲiʧ̑ɛk +
+ + v + + + na zło odpowiedzieć dobrem, na nienawiść miłością; nie odpowiadać przemocą na przemoc + + turn the other cheek + + +
+ +
+ nadtlenek wodoru + natˈːlɛ̃nɛɡ vɔˈdɔru +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) syropowata, bezbarwna ciecz; nieorganiczny związek chemiczny z grupy nadtlenków; jedna z reaktywnych form tlenu, stosowana w formie roztworu do m.in. dezynfekcji ran, wybielania i jako utleniacz w przemyśle chemicznym i paliwach rakietowych; + + hydrogen peroxide + + +
+ +
+ nadużycie +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) postępowanie lub czyn niezgodne z prawem + + abuse + malpractice + misuse + + +
+ +
+ nadużywać + ˌnaduˈʒɨvaʨ̑ +
+ + v + + + używać w nadmiarze, przesadzać + + abuse + misuse + + +
+ +
+ nadwaga + nadˈvaɡa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierna masa ciała, nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie przekraczające optymalne ilości zdrowotne; + + overweight + + +
+ +
+ nadwozie +
+ + n + + + część górna pojazdu; + + body + bodywork + car body + coachwork + + +
+ +
+ nadwrażliwość +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) indywidualna cecha organizmu, która polega na występowaniu nieprawidłowych, nadmiernych reakcji przy kontakcie z jakimś czynnikiem zewnętrznym; + + hypersensitivity + + + + nadmierna wrażliwość + + oversensitiveness + + +
+ +
+ nadwyżka +
+ + n + + + ilość lub liczba czegoś ponad to, co planowane albo konieczne + + surplus + excess + + +
+ +
+ nadwzroczność +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) druga obok krótkowzroczności najczęściej spotykana wada refrakcyjna wzroku objawiająca się złym widzeniem przedmiotów znajdujących się blisko; + + hypermetropia + hyperopia + hypermetropy + + +
+ +
+ nadzieja + naˈʥ̑ɛ̇ja +
+ + n + + + oczekiwanie spełnienia się upragnionej rzeczy; wiara, że to się wydarzy + + hope + + +
+ +
+ nadziemny + nadʲˈʑɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + znajdujący się nad ziemią lub na powierzchni ziemi + + aboveground + overground + + +
+ +
+ nadziewać + naˈʥ̑ɛvaʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) wypełniać wnętrze czegoś nadzieniem + + fill + stuff + + + + nabijać się na ostry przedmiot + + happen upon + + +
+ +
+ nadzorca +
+ + n + + + ktoś, kto nadzoruje coś lub kogoś + + overseer + supervisor + superintendent + + +
+ +
+ nadzorować + ˌnadzɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sprawować kontrolę nad czymś + + monitor + oversee + supervise + control + invigilate + superintend + + +
+ +
+ nadzwyczaj + nadˈzvɨʧ̑aj +
+ + adv + + + w sposób wyjątkowy, ponadprzeciętny + + extremely + remarkably + + +
+ +
+ nadzwyczajny + ˌnadzvɨˈʧ̑ajnɨ +
+ + adj + + + spowodowany szczególnymi okolicznościami lub nieprzewidziany w programie, planie + + special + + + + szczególny, ponadprzeciętny, wyjątkowy, niezwykły + + exceptional + extraordinary + + +
+ +
+ nadzór + ˈnadzur +
+ + n + + + komórka organizacyjna instytucji zajmująca się nadzorowaniem + + conservator + custody + management + + + + pełnienie kontroli + + control + inspection + surveillance + + + + sprawowanie dozoru lub opieki, strzeżenie, pilnowanie + + care + keeping + oversight + superintendence + supervision + + +
+ +
+ nadęty +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) będący zarozumiałym + + puffy + snooty + stuck-up + + + + z przesadą + + overblown + + +
+ +
+ naengmyeon + nɛŋ.mjən +
+ + n + + + (kulinaria) koreańskie zimne danie, makaron na zimno w sosie mięsno-jarzynowym + + naengmyeon + + +
+ +
+ nafta + ˈnafta +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) ciekła frakcja ropy naftowej będąca mieszaniną węglowodorów, żółtawa, palna ciecz, stosowana dawniej do celów oświetleniowych, obecnie jako paliwo lotnicze, rozpuszczalnik oraz w kosmetyce; + + kerosene + kerosine + lamp oil + + +
+ +
+ naftalen + naˈftalɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) węglowodór występujący w temperaturze pokojowej w postaci białych i krystalicznych płatków; + + naphthalene + + +
+ +
+ naftowy + naˈftɔvɨ +
+ + adj + + + związany z naftą, dotyczący nafty + + kerosene + paraffin + + + + związany z ropą naftową, dotyczący ropy naftowej + + petroleum + + +
+ +
+ nagadać +
+ + v + + + obmówić kogoś przed kimś innym; powiedzieć komuś coś niewłaściwego o kimś innym + + dish + + + + ostro zwrócić komuś uwagę + + give somebody an earful + + +
+ +
+ nagana + naˈɡãna +
+ + n + + + upomnienie za niewłaściwe postępowanie lub za wykroczenie + + reprimand + + +
+ +
+ naganiacz + naˈɡãɲaʧ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) osoba zajmująca się nakłanianiem lub zmuszaniem innych osób do jakichś działań; + + tout + + + + (środowiskowy) (łowiectwo, łowiecki) osoba naganiająca zwierzynę w kierunku stanowisk myśliwych podczas polowania + + beater + + +
+ +
+ naganny +
+ + adj + + + taki, który zasługuje na naganę + + reprehensible + + +
+ +
+ nagi + ˈnaɟi +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) o zwierzętach niemający włosów, sierści, piór itp. + + naked + + + + bez ubrania na sobie ubrania, rozebrany do naga + + naked + nude + bare + + +
+ +
+ nagiel +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) kołek do mocowania lin żagli na dużych jednostkach; + + belaying pin + + +
+ +
+ nagietek + naˈɟɛtɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Calendula, rodzaj roślin z rodziny astrowatych liczący około 20 gatunków; + + marigold + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + marigold + + +
+ +
+ naginata + ˌnaɟĩˈnata +
+ + n + + + japońska broń drzewcowa; + + naginata + + +
+ +
+ nagle + ˈnaɡlɛ +
+ + adv + + + w nieoczekiwany i gwałtowny sposób + + suddenly + abruptly + + +
+ +
+ naglący +
+ + adj + + + wymagający natychmiastowych działań + + urgent + clamant + exigent + imperious + pressing + + +
+ +
+ nago + ˈnaɡɔ +
+ + adv + + + bez ubrania, goło + + naked + + +
+ +
+ nagość + ˈnaɡɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak ubrania na ciele + + nakedness + nudity + bareness + birthday suit + buff + + +
+ +
+ nagranie + naˈɡrãɲɛ +
+ + n + + + zapis dźwięku lub obrazu taki, że można później znowu zobaczyć ten obraz lub posłuchać tego dźwięku + + recording + + +
+ +
+ nagrobek + naˈɡrɔbɛk +
+ + n + + + trwałe oznaczenie miejsca pochówku ciała lub prochów osób, rzadziej zwierząt, w postaci kompozycji architektonicznej; + + gravestone + tombstone + headstone + + +
+ +
+ nagroda + naˈɡrɔda +
+ + n + + + wyróżnienie lub wynagrodzenie za dokonany czyn lub pracę + + prize + reward + + +
+ +
+ nagrywarka + ˌnaɡrɨˈvarka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie służące do zapisywania danych na płytach CD lub DVD; + + burner + + +
+ +
+ nagrywać + naˈɡrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + rejestrować obraz, dźwięk lub informację na nośniku + + record + + +
+ +
+ nagrzewnica +
+ + n + + + urządzenie służące do ogrzewania powietrza; + + heater + + +
+ +
+ nagły + ˈnaɡwɨ +
+ + adj + + + taki, który dzieje się nagle, niespodziewanie, raptownie, szybko, znienacka + + sudden + instantaneous + + +
+ +
+ nagłówek + naˈɡwuvɛk +
+ + n + + + wyróżniony napis umieszczony nad tekstem + + headline + heading + header + letterhead + headnote + headpiece + + +
+ +
+ nahajka +
+ + n + + + pleciony bicz o krótkiej rękojeści + + whip + + +
+ +
+ nahda + ˈnaγda +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) odrodzenie kulturalne zapoczątkowane w Egipcie w XIX wieku, następnie rozprzestrzenione na kraje Lewantu (Liban, Syria, Palestyna, później Irak) + + al-Nahda + nahda + + +
+ +
+ naigrawać się +
+ + v + + + złośliwie żartować z kogoś lub czegoś + + mock + ridicule + + +
+ +
+ naiwniactwo +
+ + n + + + bycie naiwnym, łatwowiernym + + credulousness + gullibility + + +
+ +
+ naiwniak + naˈ<sup>j</sup>ivʲɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek naiwny i łatwowierny + + dupe + + +
+ +
+ naiwnie + naˈ<sup>j</sup>ivʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób naiwny; łatwowiernie, zbyt ufnie + + naively + + +
+ +
+ naiwność + naˈ<sup>j</sup>ivnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie naiwnym, nadmierna szczerość, łatwowierność + + naivete + naivety + simplicity + credulity + gullibility + + +
+ +
+ naiwny + naˈ<sup>j</sup>ivnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest pełen prostoty, łatwowierności, naiwności + + credulous + naif + + +
+ +
+ naj- + naj +
+ + prefix + + + …służący do tworzenia stopnia najwyższego od stopnia wyższego przymiotników i przysłówków + + most + + +
+ +
+ najada +
+ + n + + + (mitologia grecka) nimfa wód lądowych, wodospadów, potoków, strumieni, źródeł rzek, jezior, + + naiad + + +
+ +
+ najciemniej jest pod latarnią +
+ + proverb + + + często nie zauważamy tego, co wydaje się oczywiste + + the darkest place is under the candlestick + + +
+ +
+ najciężej pierwszy krok zrobić + najˈʨ̑ɛ̃w̃ʒɛj ˈpʲjɛrfʃɨ ˈkrɔɡ ˈzrɔbʲiʨ̑ +
+ + proverb + + + oddaje trudność rozpoczęcia czegoś dla osób nie mających doświadczenia w danej dziedzinie + + the first step is the hardest + + +
+ +
+ najebany + ˌnajɛˈbãnɨ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) pijany, nietrzeźwy + + pissed + + +
+ +
+ najebać + najˈɛbaʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) upić się + + get drunk pissed intoxicated + + +
+ +
+ najem +
+ + n + + + oddanie komuś albo przyjęcie od kogoś określonej własności za umówioną zapłatę do czasowego użytkowania + + lease + + +
+ +
+ najemnik + naˈjɛ̃mʲɲik +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) pracownik, pracujący zwykle dorywczo dla różnych pracodawców, pracownik najemny + + employee + hire man + mercenary wage-earner + + +
+ +
+ najeżdżać + naˈjɛʒʤ̑aʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać inwazji + + invade + + + + jadąc, wpadać na coś lub na kogoś + + run into + + +
+ +
+ najeżony + ˌnajɛˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + mający groźny, nieprzystępny wygląd + + bristled + + + + pokryty czymś ostrym, sterczącym + + bristled + + +
+ +
+ najpierw + ˈnajpʲjɛrf +
+ + adv + + + przedtem, na początku, jako pierwsze w kolejności + + first + + +
+ +
+ najprzód +
+ + adv + + + (dawniej, dawny) najpierw, w pierwszej kolejności, przede wszystkim + + first of all + + +
+ +
+ najstarszy zawód świata + najˈstarʃɨ ˈzavutʲ ˈɕfʲjata +
+ + idiom + + + (eufemistycznie) prostytucja + + world's oldest profession + + +
+ +
+ najwyższy czas + najˈvɨʃːɨ ˈʧ̑as +
+ + n + + + ostatnia chwila na coś + + high time + + +
+ +
+ nakaz + ˈnakas +
+ + n + + + norma działania + + dictate + imperative + + +
+ +
+ nakazywać +
+ + v + + + stawiać wymagania + + demand + require + + + + wydawać nakaz, polecenie, rozkaz + + command + order + prescribe + recommend + + +
+ +
+ naklejka + naˈklɛjka +
+ + n + + + zadrukowany papier lub folia plastikowa z warstwą kleju na jednej stronie, umożliwiającej przyklejenie do czegoś; + + sticker + + +
+ +
+ nakrycie + naˈkrɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + coś, co okrywa, zasłania, osłania + + cover + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nakryć + + cover + + + + naczynia i sztućce na stole + + place setting + + +
+ +
+ nakrycie głowy +
+ + n + + + element stroju zakładany na głowę + + headgear + + +
+ +
+ nakrętka + naˈkrɛ̃ntka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nakręcane zamknięcie butelki + + cap + + + + (technologia, technika, techniczny) element konstrukcyjny o wewnętrznym gwincie + + nut + + +
+ +
+ naktuz +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) wąska szafka stanowiąca podstawę kompasu okrętowego; + + binnacle + + +
+ +
+ nakład + ˈnakwat +
+ + n + + + liczba egzemplarzy wydanej książki, czasopisma + + circulation + edition + + +
+ +
+ nakładać + naˈkwadaʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ustanowić dla kogoś lub czegoś określony obowiązek albo karę + + impose + + + + (regionalizm białostocki) zakładać ubranie + + put on + + + + umieszczać przedmiot lub rozprowadzać substancję na innym przedmiocie albo substancji + + put + + +
+ +
+ nakłaniać +
+ + v + + + wywierać na kogoś wpływ, by coś wykonał + + persuade + + +
+ +
+ nakłuwacz +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (technologia, technika, techniczny) przyrząd używany do nakłuwania palca w celu pobrania krwi na pasek do glukometru + + lancing device + + +
+ +
+ nalegać +
+ + v + + + mocno lub uparcie domagać się + + insist + press + urge + + +
+ +
+ nalepka niepocztowa +
+ + n + + + okolicznościowa naklejka nie posiadająca walorów znaczków pocztowych umieszczana na kopertach lub kartach pocztowych; + + cinderella + cinderella stamp + + +
+ +
+ nalewka + naˈlɛfka +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) roślinny wyciąg alkoholowy stanowiący lekarstwo + + infusion + tincture + + + + (kulinaria) alkoholowy napój przygotowany z owoców, ziół, korzeni, zalanych spirytusem + + cordial + liqueur + + +
+ +
+ naleśnik + naˈlɛɕɲik +
+ + n + + + (kulinaria) cienki placek z rzadkiego ciasta, z mąki, mleka i jaj, smażony na patelni, podawany zwykle z nadzieniem, zwinięty w rulonik lub złożony w rożek; + + pancake + crêpe + + + + (środowiskowy) (fotografia) niewielki, cienki obiektyw + + pancake + + +
+ +
+ należeć + naˈlɛʒɛʨ̑ +
+ + v + + + (tylko forma bezosobowa) należy = wypada, powinno się + + one should ought to + + + + być członkiem jakiejś organizacji, społeczności, elementem zbioru + + belong + + + + być w posiadaniu czyimś + + belong + + +
+ +
+ należność + naˈlɛʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + kwota, którą trzeba komuś wypłacić + + amount due + charge + + +
+ +
+ należy + naˈlɛʒɨ +
+ + v + + + powinno się; warto, trzeba, wypada + + it be necessary + one should + + +
+ +
+ należycie + ˌnalɛˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + adv + + + dokładnie, porządnie + + thoroughly + + + + odpowiednio, właściwie + + appropriately + + +
+ +
+ należyty + ˌnalɛˈʒɨtɨ +
+ + adj + + + (podniośle) właściwy; taki, jak należy + + due + + +
+ +
+ nalot + ˈnalɔt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) niespodziewana akcja policji lub służb specjalnych polegająca na wkroczeniu do domu lub lokalu w celu przeprowadzenia kontroli, rewizji, aresztowania przestępców itp. + + bust + raid + + + + (wojskowość, wojskowy) atak powietrzny samolotów lub helikopterów na określony cel; + + airstrike + air raid + + +
+ +
+ nalot dywanowy + ˈnalɔd ˌːɨvãˈnɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) atak lotniczy z użyciem samolotów bombowych, mający na celu całkowite zniszczenie wyznaczonego terenu; + + carpet bombing + + +
+ +
+ namacalny +
+ + adj + + + możliwy do wyczucia zmysłem dotyku + + palpable + tactile + tangible + touchable + + + + niewątpliwy, oczywisty, pewny + + palpable + + +
+ +
+ namaszczenie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: namaścić + + anointing + unction + + +
+ +
+ namaszczenie chorych +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) sakrament udzielany osobom ciężko chorym; + + anointing of the sick + + +
+ +
+ namawiać + nãˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + nakłaniać kogoś do czegoś; przekonywać kogoś, zachęcać + + persuade + exhort + + +
+ +
+ namdhari +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odłam sikhów; + + Namdhari + Namdhari Sikh + + +
+ +
+ namiot + ˈnãmʲjɔt +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) (wojskowość, wojskowy) rodzaj przenośnego schronienia z impregnowanej tkaniny, używanego przez jedną lub więcej osób; + + tent + + +
+ +
+ namiętnie + nãˈmʲjɛ̃ntʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób namiętny; w sposób wywołujący pożądanie lub świadczący o pożądaniu + + passionately + + +
+ +
+ namiętność + nãˈmʲjɛ̃ntnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + silne, jednostronne zainteresowanie jakąś dziedziną + + passion + + + + stan uczuciowy występujący z wielką siłą, w szczególności w odniesieniu do miłości fizycznej + + passion + + +
+ +
+ namiętny + nãˈmʲjɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + o uczuciach, gestach, zachowaniach: pełen gwałtowności, namiętności, intensywności + + impassioned + + + + żarliwy, pełen pasji, zamiłowania do czegoś + + passionate + + +
+ +
+ namysł +
+ + n + + + rozważenie czegoś w myślach + + cogitation + considerance + thought + + +
+ +
+ nandu + ˈnãndu +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Rhea, szybki i duży nielot przypominający strusia; + + rhea + + +
+ +
+ nano- + ˈnãnɔ +
+ + (fizyka, fizyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary miliard razy mniejsze od podstawowych + + nano- + + + + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z małymi rozmiarami lub niskim wzrostem + + nano- + + +
+ +
+ nanomateriał + ˌnãnɔ̃maˈtɛrʲjaw +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) polikrystaliczna substancja składająca się z ziaren o rozmiarze nieprzekraczającym 100 nanometrów w przynajmniej jednym wymiarze; + + nanomaterial + + +
+ +
+ nanometr + nãˈnɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + jednostka długości równa jednej miliardowej metra + + nanometre + + +
+ +
+ nanożelazo + ˌnãnɔʒɛˈlazɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) żelazo składające się z ziaren o rozmiarze nieprzekraczającym 100 nanometrów w przynajmniej jednym wymiarze + + nanoiron + + +
+ +
+ naos +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wewnętrzna część świątyni greckiej + + naos + + +
+ +
+ napad + ˈnapat +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) atak (choroby, dolegliwości) + + fit + + + + atak, napaść, zaatakowanie; napadnięcie na kogoś + + aggression + assault + attack + + +
+ +
+ napadać +
+ + v + + + dokonywać napadu, niespodziewanie uderzać na coś lub na kogoś + + assail + assault + attack + gang-bang + hold up + + + + gwałtownie występować przeciw czemu lub komu + + tilt + + + + nagle opanowywać czyjeś zdrowie lub stan psychiczny + + come over + + + + (meteorologia, meteorologiczny) spaść w znacznej ilości + + fall + + +
+ +
+ napadowa nocna hemoglobinuria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rzadkie schorzenie erytrocytów objawiające się brakiem czynników broniących przed ich rozpadem; + + paroxysmal nocturnal hemoglobinuria + + +
+ +
+ napalm + ˈnapalm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja stosowana do zagęszczania lekkich paliw ciekłych w celu zwiększenia ich skuteczności jako bojowych środków zapalających; także gotowa zagęszczona mieszanina paliwowa; + + napalm + + +
+ +
+ napalony + ˌnapaˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) podniecony seksualnie + + horny + + +
+ +
+ napar + ˈnapar +
+ + n + + + spożywczy, leczniczy lub kosmetyczny płyn otrzymywany po zalaniu ziela (niekiedy owoców, kwiatów) gorącą wodą; + + infusion + + +
+ +
+ naparstek + naˈparstɛk +
+ + n + + + (krawiectwo) metalowa nasadka na palec ułatwiająca wbijanie igieł przy ręcznym szyciu; + + thimble + + +
+ +
+ napastliwy +
+ + adj + + + miejący skłonność do zaczepek lub wszczynania kłótni + + aggressive + quarrelsome + + + + wyrażony lub coś wyrażający w sposób złośliwy + + quarrelsome + + +
+ +
+ napastnik + naˈpastʲɲik +
+ + n + + + (sport, sportowy) w piłce nożnej: zawodnik mający za zadanie strzelać bramki; + + forward + striker + + + + strona atakująca, osoba dokonująca napaści + + attacker + + +
+ +
+ napaść + ˈnapaɕʨ̑ +
+ + n + + + gwałtowny atak (zbrojny, słowny, itp.) + + assault + + +
+ +
+ napełniać + naˈpɛwʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się pełne + + fill + + + + wywoływać stany emocjonalne + + fill + + + + zajmować wszystkie wolne miejsca, np. w teatrze, na stadionie, na parkingu + + fill + pervade + + + + mieć coraz mniej wolnego miejsca wskutek zajęcia go przez coś + + fill + + +
+ +
+ napierdalać + ˌnapʲjɛrˈdalaʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) bić dotkliwie + + beat up + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) upijać się + + get pissed + + +
+ +
+ napis + ˈnapʲis +
+ + n + + + napisana informacja o czymś + + caption + credit + inscription + subtitle + text + + +
+ +
+ napisać + naˈpʲisaʨ̑ +
+ + v + + + wyrazić coś słowami na piśmie + + write + type + + +
+ +
+ napisy +
+ + n + + + lista twórców filmu wyświetlana zwykle na jego zakończenie + + credits + + + + tekst wyświetlany na ekranie podczas projekcji filmu lub nadawania programu telewizyjnego w celu przetłumaczenia dialogów lub udostępnienia ich osobom niedosłyszącym; + + subtitles + + +
+ +
+ napisy końcowe + naˈpʲisɨ kɔ̃j̃nˈʦ̑ɔvɛ +
+ + n + + + dodawana na końcu filmu, programu telewizyjnego itp., lista nazwisk aktorów obsady i osób zaangażowanych w produkcję + + closing credits + end credits + final credits + + +
+ +
+ napiwek + naˈpʲivɛk +
+ + n + + + pieniądze dodawane przez klienta do właściwej opłaty za usługę; + + tip + + +
+ +
+ napić się +
+ + v + + + przyjąć do ust i połknąć pewną ilość płynu + + have a drink + wet whistle + + +
+ +
+ napięcie + naˈpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) różnica potencjałów pola elektrycznego; (potocznie, potoczny) potencjał takiego pola względem Ziemi lub innego znanego punktu odniesienia + + tension + voltage + + + + (fizyka, fizyczny) naprężenie + + tension + + + + stan psychiczny, podczas którego ktoś jest zaniepokojony, odczuwa obawę przed nadchodzącą sytuacją + + tension + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: napiąć + + streching + + +
+ +
+ napletek + naˈplɛtɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) fałd skórny osłaniający częściowo lub całkowicie żołądź prącia; + + foreskin + prepuce + + +
+ +
+ napoleon +
+ + n + + + (numizmatyka, numizmatyczny) dawna złota moneta francuska; + + Napoleon + napoleon + + +
+ +
+ napoleoński +
+ + adj + + + dotyczący życia i polityki Napoleona, charakterystyczny, typowy dla Napoleona, taki jak u Napoleona + + Napoleonic + + +
+ +
+ napomnienie + ˌnapɔ̃mʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + karcące ostrzeżenie + + chastisement + exhortation + injunction + rebuke + + +
+ +
+ napotny + naˈpɔtnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, który powoduje intensywniejsze pocenie + + diaphoretic + + +
+ +
+ naprawa + naˈprava +
+ + n + + + doprowadzanie czegoś do właściwego stanu, użyteczności, porządku; usuwanie błędów + + repair + correction + mend + remedy + renovation + + +
+ +
+ naprawczy +
+ + adj + + + służący do naprawy; podejmowany aby coś naprawić; związany z naprawą + + corrective + reconstructive + + +
+ +
+ naprawdę + naˈpravdɛ +
+ + particle + + + …potwierdzająca, że coś jest zgodne z prawdą, z rzeczywistością + + really + + +
+ +
+ naprawiacz +
+ + n + + + osoba, która naprawia jakieś urządzenie lub rzecz, usuwa usterkę i przywraca przydatność danego przedmiotu + + repairer + + +
+ +
+ naprawiać + naˈpravʲjäʨ̑ +
+ + v + + + likwidować, usuwać uszkodzenia; ponownie doprowadzić coś do użyteczności + + repair + fix + + +
+ +
+ naproksen + naˈprɔksɛ̃n +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) niesteroidowy lek przeciwzapalny, pochodna kwasu propionowego; + + naproxen + + +
+ +
+ naprzeciw + naˈpʃɛʨ̑if +
+ + adv + + + po drugiej stronie, po przeciwnej stronie + + opposite + vis-à-vis + + +
+ +
+ naprzeciw + naˈpʃɛʨ̑if +
+ + preposition + + + po drugiej stronie, po przeciwnej stronie + + opposite + against + + +
+ +
+ naprzeciwko +
+ + preposition + + + po przeciwnej stronie + + across + opposite + + +
+ +
+ naprzód + ˈnapʃut +
+ + adv + + + do przodu, przed siebie + + forward + ahead + forth + forwards + on + + + + na czele, przed innymi + + ahead + + + + zawczasu, z góry + + ahead + + +
+ +
+ naprzód + ˈnapʃut +
+ + interjection + + + Naprzód! → (wojskowość, wojskowy) komenda nakazująca ruszenie do przodu + + forward quick march + + +
+ +
+ napuszony +
+ + adj + + + pełen pychy + + haughty + lofty + puffed up + + + + rażący przesadą, sztucznością + + pompous + bombastic + + +
+ +
+ napój + ˈnapuj +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) płyn przeznaczony do picia; + + drink + beverage + + +
+ +
+ napój gazowany +
+ + n + + + (spożywczy) zwykle orzeźwiający napój nasycony dwutlenkiem węgla + + soft drink + fizzy drink + pop + soda + + +
+ +
+ napęd + ˈnapɛ̃nt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie odczytujące lub zapisujące dane na tzw. nośnikach optycznych (płytach CD i DVD) lub dyskietkach + + disc drive + disc storage + + +
+ +
+ napęd taśmowy +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie do zapisywania danych na taśmie magnetycznej + + streamer + tape drive + + +
+ +
+ napędowy +
+ + adj + + + związany z napędem, dotyczący napędu + + propulsive + + +
+ +
+ napędzać + naˈpɛ̃nʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + powodować funkcjonowanie jakiegoś mechanizmu, wprawiać w ruch + + drive + propel + + +
+ +
+ napływ +
+ + n + + + gromadzenie / zgromadzenie się gdzieś substancji lotnej + + inflow + + + + pojawianie się / pojawienie się gdzieś sporej ilości płynu + + inflow + + + + liczne gromadzenie / zgromadzenie się w jakimś miejscu czego lub kogo + + inflow + influx + + + + pojawianie się / pojawienie się w kimś doznań, uczuć + + boost + flush + + +
+ +
+ narada + naˈrada +
+ + n + + + spotkanie, zwykle służbowe, w celu omówienia pewnych kwestii + + conference + + +
+ +
+ naradzać + naˈraʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + rozmawiając, uzgadniać coś + + put heads together + + +
+ +
+ naraz + ˈnaras +
+ + adv + + + jednocześnie, razem + + at the same time + simultaneously + + + + nagle, bez ostrzeżenia + + suddenly + + +
+ +
+ narciarski + narʲˈʨ̑arsʲci +
+ + adj + + + charakterystyczny dla narciarza, przeznaczony dla narciarzy, dotyczący narciarstwa + + ski + + +
+ +
+ narciarstwo + narʲˈʨ̑arstfɔ +
+ + n + + + dyscyplina sportowa obejmująca biegi, skoki, zjazdy na nartach; + + skiing + + +
+ +
+ narciarstwo wodne + narʲˈʨ̑arstfɔ ˈvɔdnɛ +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa obejmująca trzy konkurencje: slalom, skoki i jazdę figurową na nartach wodnych; + + waterskiing + + +
+ +
+ narciarz + ˈnarʲʨ̑aʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba jeżdżąca na nartach – po śniegu lub wodzie; także: zawodnik uprawiający narciarstwo + + skier + + +
+ +
+ narcylen + narˈʦ̑ɨlɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (medycyna, medyczny) chemicznie czysty acetylen stosowany do krótkotrwałej narkozy poprzez inhalację + + narcylen + + +
+ +
+ narcystycznie +
+ + adv + + + w sposób narcystyczny + + narcissistically + + +
+ +
+ narcyzm +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) cecha charakteru polegająca na samouwielbieniu i bezkrytycznym stosunku do swojej osoby + + narcissism + narcism + + +
+ +
+ nard + nart +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) nazwa roślin z rodzaju kozłek, głównie kozłka lekarskiego (Valeriana officinalis), nardu celtyckiego (Valeriana celtica), a także nardu indyjskiego (Nardostachys Jatamansi), znanych od starożytności, stosowanych do produkcji pachnideł oraz jako składnik mieszanek leczniczych + + nard + spikenard + + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) olejek eteryczny uzyskiwany z nardu (1.2) używany w przemyśle farmaceutycznym i perfumeryjnym + + nard + + + + przyjemnie pachnące części niektórych roślin, np. kozłka lekarskiego lub lawendy + + nard + + +
+ +
+ narkolepsja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba polegająca na nadmiernej senności w ciągu dnia i napadach krótkiego oraz niekontrolowanego snu; + + narcolepsy + + +
+ +
+ narkoleptyk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) człowiek cierpiący na narkolepsję + + narcoleptic + + +
+ +
+ narkoman + narˈkɔ̃mãn +
+ + n + + + osoba uzależniona od narkotyków + + drug addict + junkie + + +
+ +
+ narkomania + ˌnarkɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + nałóg związany z ciągłą potrzebą zażywania narkotyków + + drug addiction + narcomania + + +
+ +
+ narkotyk + narˈkɔtɨk +
+ + n + + + substancja, którą przyjmowanie powoduje po jakimś okresie używania uzależnienie fizyczne; + + drug + + +
+ +
+ narobić bigosu + naˈrɔbʲiʥ̑ bʲiˈɡɔsu +
+ + v + + + zrobić zamieszanie, ferment; zrobić kłopot, problem + + mess things up + + +
+ +
+ narodnik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) działacz rosyjskiego ruchu narodowo-demokratycznego z lat 1870-1890; + + narodnik + + +
+ +
+ narodowościowy +
+ + adj + + + dotyczący narodowości + + ethnic + national + + +
+ +
+ narodowość + ˌnarɔˈdɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + przynależność do określonego narodu (np. polskiego, niemieckiego, rosyjskiego), poczucie przynależności do narodu; + + nationality + + +
+ +
+ narodowy + ˌnarɔˈdɔvɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla danego narodu (lub kraju zamieszkiwanego przez dany naród), związany z danym narodem lub krajem + + national + + +
+ +
+ narodziny + ˌnarɔˈʥ̑ĩnɨ +
+ + n + + + akt przyjścia na świat potomstwa, dziecka + + birth + childbirth + nascence + + +
+ +
+ narozrabiać jak pijany zając + ˌnarɔzˈrabʲjäʨ̑ ˈjak pʲiˈjãnɨ ˈzajɔ̃nʦ̑ +
+ + v + + + narobić gdzieś wiele zamieszania + + mess things up + + +
+ +
+ narracja +
+ + n + + + (książkowy) opowiadanie, relacjonowanie + + narration + + + + (literacko) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) sposób wypowiedzi w epickim utworze literackim lub w filmie prezentującej świat przedstawiony; + + narrative + + +
+ +
+ narracyjny +
+ + adj + + + (literacko) przedstawiający sobą występujące po kolei zdarzenia; stanowiący narrację + + narrational + narrative + + +
+ +
+ narszarab +
+ + n + + + (kulinaria) zagęszczony sok, syrop lub sos z dojrzałych granatów popularny na Bliskim Wschodzie, w Turcji, Gruzji, Azerbejdżanie, na Ukrainie + + narsharab + + +
+ +
+ narta + ˈnarta +
+ + n + + + (sport, sportowy) długa listwa wygięta z przodu do góry, ze specjalnym wiązaniem służącym do przymocowania do buta (zwykle też specjalnego), przeznaczona do jeżdżenia po śniegu; + + ski + + +
+ +
+ narty + ˈnartɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) (potocznie, potoczny) jazda na nartach + + skiing + + +
+ +
+ naruszać + naˈruʃaʨ̑ +
+ + v + + + zakłócać porządek, postępować wbrew regułom lub prawu + + violate + transgress + breach + break + infringe + contravene + + +
+ +
+ narwal + ˈnarval +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Monodon monoceros, duży ssak morski z charakterystycznym pojedynczym, spiralnie skręconym kłem, żyjący w morzach arktycznych; + + narwhal + + +
+ +
+ narybek + naˈrɨbɛk +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) młode ryby (do ukończenia pierwszego roku życia), które po zużyciu zawartości woreczka żółtkowego rozpoczęły samodzielne zdobywanie pokarmu; + + alevin + + +
+ +
+ narzeczona + ˌnaʒɛˈʧ̑ɔ̃na +
+ + n + + + kobieta, która jest w stanie narzeczeństwa, jest zaręczona + + fiancee + fiancée + + +
+ +
+ narzeczony +
+ + n + + + mężczyzna w okresie narzeczeństwa + + fiance + + +
+ +
+ narzekanie + ˌnaʒɛˈkãɲɛ +
+ + n + + + skarga, utyskiwanie + + complaint + + +
+ +
+ narzekać + naˈʒɛkaʨ̑ +
+ + v + + + mówić w sposób wyrażający niezadowolenie + + complain + beef + bitch + kick up a fuss + + +
+ +
+ narzucać + naˈʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + zmuszać kogoś do akceptacji czegoś + + impose + + +
+ +
+ narząd płciowy +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (anatomia, anatomiczny) narząd służący organizmowi do rozrodu + + sex organ + + +
+ +
+ narzędnik + naˈʒɛ̃ndʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) piąty przypadek deklinacji polskiej, odpowiada na pytania (z) kim? (z) czym?; + + instrumental + ablative + + +
+ +
+ narzędzie + naˈʒɛ̃ɲʥ̑ɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie zazwyczaj trzymane w ręku, służące do wykonywania danej czynności lub zadania; + + tool + + +
+ +
+ naród + ˈnarut +
+ + n + + + grupa ludzi, których łączy wspólna kultura, język, religia, historia lub pochodzenie etniczne; + + nation + people + + +
+ +
+ nasada + naˈsada +
+ + n + + + część nasadzona na coś + + cover + epiphysis + + + + część, na której coś jest osadzone czy umocowane, stanowiąca podstawę + + base + root + + +
+ +
+ nasienie + naˈɕɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (dawniej, dawny) ród, potomstwo, dziecko + + offspring + + + + (fizjologia, fizjologiczny) płyn zawierający plemniki, wytwarzany przez narządy rozrodcze mężczyzn i samców zwierząt; + + semen + sperm + + +
+ +
+ nasienny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący nasienia męskiego + + spermatic + seminal + spermic + + + + (botanika, botaniczny) związany z nasionami + + seed + seeded + seedling + + +
+ +
+ nasiono + naˈɕɔ̃nɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) zarodek powstały z zapłodnionego zalążka roślin nasiennych + + seed + + +
+ +
+ naskórek + naˈskurɛk +
+ + n + + + najbardziej zewnętrzna warstwa skóry; + + epidermis + + +
+ +
+ nastawa ołtarzowa +
+ + n + + + (sztuka) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tylna dekoracja ołtarza kościelnego ustawiana na mensie; + + altarpiece + + +
+ +
+ nastawić + naˈstavʲiʨ̑ +
+ + v + + + odpowiednio umiejscowić zwichniętą kość, złożyć złamaną kość + + put on + + + + położyć na palniku na kuchence celem zagotowania + + adjust + + + + przygotować psychicznie kogoś na coś + + set + + + + skierować coś w daną stronę + + set + + +
+ +
+ nastawnia + naˈstavʲɲa +
+ + n + + + (kolejnictwo) budynek z urządzeniami sterowania ruchem kolejowym; + + signal box + + +
+ +
+ nastawnik +
+ + n + + + (elektryczność) (technologia, technika, techniczny) przyrząd sterowniczy, używany w tramwajach, lokomotywach, dźwigach elektrycznych itp., służący do przełączania w określonej kolejności obrotów zasilania maszyn i urządzeń elektrycznych przy sterowaniu ich pracą + + adjuster + controller + + +
+ +
+ nastawny +
+ + adj + + + możliwy do nastawienia + + adjustable + + +
+ +
+ nastolatek + ˌnastɔˈlatɛk +
+ + n + + + chłopiec w wieku od jedenastu do dziewiętnastu lat + + teenager + + +
+ +
+ nastrajać + naˈstrajäʨ̑ +
+ + v + + + nadawać właściwy ton instrumentowi muzycznemu + + dispose + tune + + +
+ +
+ nastrojowy +
+ + adj + + + dający miły, intymny nastrój + + romantic + atmospheric + mood + moody + + +
+ +
+ nastrój + ˈnastruj +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) utrzymujący się jakiś czas stan psychiczny; + + humour + mood + humor + cheer + + + + wrażenia emocjonalne charakterystyczne dla danego utworu, filmu czy miejsca + + atmosphere + ambience + spirit + + +
+ +
+ następca + naˈstɛ̃mpʦ̑a +
+ + n + + + ktoś obejmujący, dziedziczący po kimś jakąś funkcję, posadę, urząd itp. + + successor + heir + + +
+ +
+ następnie + naˈstɛ̃mpʲɲɛ +
+ + adv + + + później, w chwili następnej + + then + afterwards + after + + +
+ +
+ następny + naˈstɛ̃mpnɨ +
+ + adj + + + mający nastąpić, kolejny + + next + following + + +
+ +
+ następować + ˌnastɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + idąc wchodzić, trafiać na coś + + step on + + + + występować po sobie kolejno + + follow + follow up + + + + zdarzać się, stać się, odbywać się, dochodzić do skutku + + occur + ensue + + +
+ +
+ następstwo + naˈstɛ̃mpstfɔ +
+ + n + + + następowanie po sobie + + succession + + + + skutek, rezultat czegoś; zdarzenie następujące w konsekwencji innego zdarzenia/działania + + after-effect + aftermath + consequence + + +
+ +
+ następujący +
+ + adj + + + taki, który następuje, który będzie zaraz wymieniony + + following + + +
+ +
+ nasycać + naˈsɨʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + o wilgoci, zapachu itp.: przepajać, przenikać, napełniać + + saturate + + +
+ +
+ nasycony +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) mający między atomami węgla oraz między nimi a innymi atomami jedynie wiązania pojedyncze + + saturated + + + + (chemia, chemiczny) zawierający największą ilość czystej substancji + + saturated + + + + pełen czego; będący w stanie sytości + + replete + sated + satiated + + +
+ +
+ nasycony kwas tłuszczowy +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj tłuszczu, w który bogate są zazwyczaj produkty pochodzenia zwierzęcego + + saturated fat + saturated fatty acid + + +
+ +
+ nasyp + ˈnasɨp +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wał usypany w celu podniesienia terenu w danym miejscu; + + embankment + + +
+ +
+ nasz + naʃ +
+ + pronoun + + + 1 osoba lm: należący do nas lub mający związek z nami + + our + ours + + +
+ +
+ naszyjnik + naˈʃɨjɲik +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) (jubilerstwo, jubilerski) element biżuterii w postaci ozdoby na szyję; + + necklace + + +
+ +
+ naszywka + naˈʃɨfka +
+ + n + + + niewielki emblemat do naszywania na ubranie, w szczególności na mundur + + patch + + +
+ +
+ natarczywy +
+ + adj + + + żądający coś w sposób natrętny + + importunate + insistent + pushy + strident + + +
+ +
+ natchnienie +
+ + n + + + coś, co powoduje twórcze działanie + + inspiration + + + + stan umysłowy twórczego ożywienia + + afflatus + brainwave + + +
+ +
+ natchniony + naˈtçɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + tworzący pod wpływem natchnienia + + inspirational + inspired + + + + wywołany lub wyrażony natchnieniem + + inspirational + inspired + + +
+ +
+ native speaker +
+ + n + + + osoba posługująca się danym językiem jako językiem ojczystym + + native speaker + + +
+ +
+ natomiast + naˈtɔ̃mʲjast +
+ + conjunction + + + w kontraście do tego, co powiedziano wcześniej + + however + on the other hand + while + whereas + + +
+ +
+ natron + ˈnatrɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) bezbarwny minerał, uwodniony węglan sodu + + natron + + +
+ +
+ natrzeć uszu + ˈnaṭʃɛʨ̑ ˈuʃu +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) skarcić kogoś, udzielić komuś reprymendy + + give an earful + + +
+ +
+ natręt + ˈnatrɛ̃nt +
+ + n + + + człowiek natrętny, nahalny, narzucający się, niemile widziany + + barnacle + + +
+ +
+ natrętny + naˈtrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + taki, który się komuś naprzykrza, taki, który nie daje spokoju, powraca lub powtarza się + + nettlesome + + +
+ +
+ natura + naˈtura +
+ + n + + + przyroda i wszystko, co w niej zachodzi z wyłączeniem produktów działalności człowieka; + + nature + + +
+ +
+ naturalista +
+ + n + + + (literacko) pisarz, który tworzy w nurcie naturalizmu literackiego + + naturalist + + +
+ +
+ naturalistyczny +
+ + adj + + + właściwy naturalizmowi, charakteryzujący się naturalizmem + + naturalistic + + +
+ +
+ naturalizacja + ˌnaturalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) nadanie cudzoziemcowi obywatelstwa państwa, na terytorium którego się osiedlił; + + naturalization + + +
+ +
+ naturalizm + ˌnatuˈralʲism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) kierunek usiłujący tłumaczyć wszystkie zjawiska działaniem praw natury; + + naturalism + + + + (książkowy) uwypuklenie czegoś brutalnego + + naturalism + + + + (literacko) (sztuka) kierunek powstały we Francji w XIX w., zakładający jak najwierniejsze ukazywanie życia, podkreślający czynniki biologiczne towarzyszące człowiekowi; ; + + naturalism + + + + (pedagogika, pedagogiczny) kierunek oparty na założeniu, że pracę wychowawczą należy przystosować do psychologicznej natury dziecka; + + naturalism + + + + (socjologia, socjologiczny) kierunek zakładający, że społeczeństwo jest integralną częścią przyrody, a jej prawa rządzą procesami społecznymi; + + naturalism + + +
+ +
+ naturalnie + ˌnatuˈralʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób naturalny, zgodnie z naturą + + naturally + + +
+ +
+ naturalność + ˌnatuˈralnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co naturalne + + naturalness + + +
+ +
+ naturalny + ˌnatuˈralnɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla natury + + natural + + + + najbardziej powszechny, zwykły + + natural + + + + wykonany z surowców występujących w naturze + + natural + + +
+ +
+ naturalny satelita + ˌnatuˈralnɨ ˌsatɛˈlʲita +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (zobacz) księżyc; + + natural satellite + + +
+ +
+ natychmiast + naˈtɨxmʲjast +
+ + adv + + + w tej chwili; od razu; momentalnie + + immediately + promptly + right now + + +
+ +
+ natychmiastowy +
+ + adj + + + dziejący się natychmiast, bardzo szybko po jakimś wydarzeniu + + immediate + instant + instantaneous + + +
+ +
+ natykać +
+ + v + + + spotykać niespodziewanie + + come across + + +
+ +
+ natężenie + ˌnatɛ̃w̃ˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + ilość wrażeń w jednostce czasu + + intensity + + +
+ +
+ nauczanie + ˌna<sup>w</sup>uˈʧ̑ãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nauczać + + teach + training + tuition + + +
+ +
+ nauczka +
+ + n + + + przestroga na przyszłość powstała w wyniku przykrego doświadczenia + + lesson + + +
+ +
+ nauczyciel + ˌna<sup>w</sup>uˈʧ̑ɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba zajmująca się nauczaniem; + + teacher + + +
+ +
+ nauka + naˈ<sup>w</sup>uka +
+ + n + + + proces uczenia (siebie lub kogoś) + + study + learn + teach + + + + usystematyzowana, wielokrotnie rzeczowo weryfikowana i rzetelna wiedza; + + science + + +
+ +
+ nauki polityczne + naˈ<sup>w</sup>uci ˌpɔlʲiˈtɨʧ̑nɛ +
+ + n + + + nauki zajmujące się problemami dotyczącymi polityki oraz zdobywaniem i sprawowaniem władzy w państwie; + + political science + + +
+ +
+ naukowiec + ˌna<sup>w</sup>uˈkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + człowiek zajmujący się nauką; + + scientist + + +
+ +
+ naukowy + ˌna<sup>w</sup>uˈkɔvɨ +
+ + adj + + + związany z nauką + + scientific + + +
+ +
+ naurański + ˌna<sup>w</sup>uˈrãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Nauru, wywodzący się z Nauru + + Nauruan + + +
+ +
+ nawa + ˈnava +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) główna, wydzielona dla wiernych część kościoła pomiędzy kruchtą, przy wejściu, a prezbiterium; + + nave + aisle + + +
+ +
+ nawadniać +
+ + v + + + doprowadzać wodę + + moisten + + +
+ +
+ nawalić +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zawieść w czymś, nie zdołać zrobić czegoś z własnej winy + + fail + + + + (potocznie, potoczny) zepsuć się + + fail + + +
+ +
+ nawarski +
+ + adj + + + związany z Nawarrą, dotyczący Nawarry, pochodzący z Nawarry + + Navarrese + Navarran + + +
+ +
+ nawarzyć piwa + naˈvaʒɨʨ̑ ˈpʲiva +
+ + v + + + wpędzić siebie lub kogoś innego w kłopoty + + mess things up + + +
+ +
+ nawałnica + ˌnavawʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (książkowy) bardzo obfity gwałtowny deszcz, śnieg, wiatr itp. + + blizzard + storm + + + + (książkowy) gwałtowna burza połączona z silnym wiatrem + + storm + squall + tempest + + + + (książkowy) o atakującym wojsku; także o napierającym tłumie ludzi + + onrush + onset + onslaught + + +
+ +
+ nawet + ˈnavɛt +
+ + particle + + + …wyrażająca zdziwienie mówiącego wywołane jakąś nietypową lub nieoczekiwaną sytuacją + + even + + + + …wyrażająca obojętność mówiącego wobec czyjegoś wyboru + + even + + +
+ +
+ nawias + ˈnavʲjas +
+ + n + + + (termin typograficzny) (matematyka, matematyczny) parzysty znak graficzny w postaci łuków lub klamer zwróconych w przeciwne strony, który grupuje lub wyodrębnia tekst lub symbole i pełni pewną umowną rolę – piśmienniczą, matematyczną, programistyczną, w zapisie chemicznym itp.; + + bracket + parenthesis + + + + (termin typograficzny) każdy z dwóch łuków będących elementem nawiasu (1.1) + + bracket + parenthesis + + +
+ +
+ nawiasem mówiąc + naˈvʲjasɛ̃m ˈːuvʲjɔ̃nʦ̑ +
+ + adv + + + nadmieniając, dodając mimochodem, przy okazji, od niechcenia + + by the way + + +
+ +
+ nawierzchnia + naˈvʲjɛʃçɲa +
+ + n + + + górna część drogi, placu, chodnika; + + pavement + + +
+ +
+ nawietrzna + naˈvʲjɛṭʃna +
+ + n + + + (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) burta od strony wiatru + + windward + + +
+ +
+ nawietrzny + naˈvʲjɛṭʃnɨ +
+ + adj + + + (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) mający tendencję do samoistnego obracania dzioba w stronę wiatru + + windward + + + + (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) znajdujący się po przeciwnej stronie niż ta, na którą wieje wiatr + + windward + + +
+ +
+ nawigacja +
+ + n + + + (astronautyka, astronautyczny) (lotnictwo, lotniczy) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) prowadzenie statku, samolotu lub pojazdu kosmicznego + + navigation + + + + (astronomia, astronomiczny) (lotnictwo, lotniczy) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) nauka o prowadzeniu statków wodnych lub powietrznych + + navigation + + +
+ +
+ nawijać +
+ + v + + + zwijać coś na coś + + reel + spool + wind + + + + (potocznie, potoczny) mówić dużo i nieprzerwanie + + carry on + rap + schmoose schmooze + shmooze + + + + (potocznie, potoczny) starać się komuś zaimponować + + converstate + + +
+ +
+ nawilżać + naˈvʲilʒaʨ̑ +
+ + v + + + nasycać coś wilgocią; sprawiać, że powierzchnia czegoś staje się lekko wilgotna + + moisturize + dampen + moisten + + +
+ +
+ nawiązywać +
+ + v + + + przyczepiać wiązaniem coś do czegoś + + attach + + + + zaczynać lub wznawiać kontakt, stosunki + + enter into + establish + + + + przywoływać jako wzór + + refer + + + + o relacjach wytwarzać obustronnie pozytywne więzi + + be established + be formed + start + + +
+ +
+ nawozić +
+ + v + + + (rolnictwo, rolniczy) wzbogacać glebę nawozem + + fertilize + + + + wożąc, zbierać co w jakimś miejscu + + bring + + +
+ +
+ nawyk + ˈnavɨk +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) nabyta skłonność do mechanicznego wykonywania jakiejś czynności, wynikająca z częstego jej wykonywania, także: sama ta czynność; + + habit + custom + trick + + +
+ +
+ nawzajem + naˈvzajɛ̃m +
+ + adv + + + o wykonywaniu czynności przez podmiot zbiorowy każdy tak samo dla innego + + each other + one another + + + + przy podziękowaniu za życzenia używany do życzenia tego samego życzącemu + + likewise + same to you + + +
+ +
+ nawóz + ˈnavus +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (rolnictwo, rolniczy) środek pochodzenia nieorganicznego służący do polepszania jakości gleby + + fertilizer + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (rolnictwo, rolniczy) środek pochodzenia organicznego służący do polepszania jakości gleby; + + fertilizer + manure + + +
+ +
+ nazajutrz + naˈzajuṭʃ +
+ + adv + + + (książkowy) na drugi dzień, kolejnego dnia + + day after + following day + next day + + +
+ +
+ nazarejczyk +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (dawniej, dawny) Jezus Chrystus + + Nazarene + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek sekty judeochrześcijańskiej; + + Nazarene + + +
+ +
+ nazaretańczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Nazaretu + + Nazarene + + +
+ +
+ nazaretański +
+ + adj + + + odnoszący się do Nazaretu, związany z Nazaretem + + Nazarene + + +
+ +
+ naziemny +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) rosnący nad powierzchnią ziemi + + overground + + + + (zoologia, zoologiczny) prowadzący tryb życia na powierzchni ziemi a nie na drzewach czy innych poziomach + + terrestrial + + + + o umiejscowieniu na powierzchni ziemi + + ground + + +
+ +
+ nazista + naˈʑista +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik nazizmu + + Nazi + nazi + + +
+ +
+ nazistowski +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z nazizmem lub nazistami, dotyczący nazizmu lub nazistów + + Nazi + + +
+ +
+ nazizm + ˈnaʑism̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) doktryna polityczna i ideologia państwowa III Rzeszy niemieckiej, charakteryzująca się m.in. nacjonalizmem, rasizmem, antykomunizmem, antyparlamentaryzmem, korporacjonizmem i kultem wodza; + + Nazism + Naziism + + +
+ +
+ nazwa + ˈnazva +
+ + n + + + wyraz lub termin określający coś + + name + + +
+ +
+ nazwa własna + ˈnazva ˈvwasna +
+ + n + + + (zobacz) rzeczownik własny + + proper noun + + +
+ +
+ nazwisko + naˈzvʲiskɔ +
+ + n + + + nazwa rodziny, do której dana osoba należy; + + surname + last name + family name + + +
+ +
+ nazwisko panieńskie +
+ + n + + + nazwisko kobiety przed wyjściem za mąż + + maiden name + + +
+ +
+ nazywać + naˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + określać nazwą, mianem + + name + call + dub + + +
+ +
+ nazywać rzeczy po imieniu + naˈzɨvaʥ̑ ˈʒɛʧ̑ɨ ˌpɔ‿ĩˈmʲjɛ̇̃ɲu +
+ + v + + + mówić szczerze, bez ogródek + + call a spade a spade + + +
+ +
+ naćpany +
+ + adj + + + (pospolicie) odurzony narkotykami + + stoned + + +
+ +
+ nałogowy +
+ + adj + + + dotyczący nałogu, z nałogiem + + chronic + compulsive + habitual + inveterate + + + + powodujący nałóg + + habit-forming + + +
+ +
+ nałożnica +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kobieta żyjąca bez ślubu mężczyzną, który stoi wyżej w hierarchii społecznej + + concubine + mistress + + +
+ +
+ nałóg + ˈnawuk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chroniczna potrzeba dostarczania szkodliwych bodźców do organizmu człowieka, zwykle sprzeczna z jego wolą i intelektem; + + addiction + + +
+ +
+ naśladować + ˌnaɕlaˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + powtarzać po kimś jakąś czynność + + copy + imitate + emulate + follow + + +
+ +
+ naśladowca +
+ + n + + + osoba, która kogoś naśladuje, wzoruje się na kimś + + imitator + mimic + + +
+ +
+ naśladowczo +
+ + adv + + + w sposób naśladowczy + + imitatively + mimetically + + +
+ +
+ naśladownictwo +
+ + n + + + naśladowanie kogoś, wzorowanie się na kimś + + imitation + emulation + + +
+ +
+ naśmiewać się + naˈɕmʲjɛvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + śmiejąc się drwić z kogoś lub czegoś + + scoff + + +
+ +
+ naświetle +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) okienko przy obrysie budynku wpuszczające światło do piwnic + + cellar window + + + + (architektura, architektoniczny) wąskie okienko ponad framugą drzwi albo okna + + transom + + +
+ +
+ neandertalczyk + ˌnɛãndɛrˈtalʧ̑ɨk +
+ + n + + + (paleoantropologia, paleoantropologiczny) Homo neanderthalensis, wymarły gatunek z rodzaju człowiek (Homo) lub podgatunek człowieka rozumnego; + + Neanderthal man + neanderthal + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) osoba nieokrzesana + + Neanderthal + + +
+ +
+ neandertalski + ˌnɛãndɛrˈtalsʲci +
+ + adj + + + od Neandertal, Neanderthal + + Neanderthal + + +
+ +
+ neapolitańczyk + ˌnɛapɔlʲiˈtãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Neapolu + + Neapolitan + + +
+ +
+ neapolitański + ˌnɛapɔlʲiˈtãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Neapolem lub neapolitańczykami + + Neapolitan + + +
+ +
+ nefrolog + nɛfˈrɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób nerek + + nephrologist + + +
+ +
+ nefryt + ˈnɛfrɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + nephrite + + +
+ +
+ negacja + nɛˈɡaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zaprzeczenie, przeciwieństwo + + negation + + +
+ +
+ negatyw + nɛˈɡatɨf +
+ + n + + + (fotografia) obraz na kliszy fotograficznej lub taśmie filmowej; + + negative + + +
+ +
+ negatywnie +
+ + adv + + + w sposób negatywny, ujemnie + + negatively + + +
+ +
+ negatywność + ˌnɛɡaˈtɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co negatywne, pesymistyczne, ponure, mające zły wpływ + + negativity + + +
+ +
+ negatywny + ˌnɛɡaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + niekorzystny dla kogoś, zły, niewłaściwy + + negative + + + + wyrażający krytykę, dezaprobatę lub sprzeciw; przeczący + + negative + + + + stwierdzający nieistnienie lub brak czegoś (w badaniu, eksperymencie, doświadczeniu) + + negative + + +
+ +
+ negować + nɛˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zaprzeczać + + deny + + + + odrzucać, podważać słuszność czegoś + + deny + + +
+ +
+ nekrologowy + ˌnɛkrɔlɔˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + związany z nekrologiem, dotyczący nekrologu + + necrologic + necrological + + +
+ +
+ nekromancja +
+ + n + + + (ezoteryka) wróżenie polegające na wywoływaniu duchów zmarłych w celu uzyskania od nich wiedzy o przyszłości; + + necromancy + + +
+ +
+ nekromantka +
+ + n + + + (fantasy) osoba płci żeńskiej posiadająca moc animacji, ożywiania trupów + + necromancer + + +
+ +
+ nektarnik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Nectariniidae; + + sunbird + + +
+ +
+ nektarynka + ˌnɛktaˈrɨ̃nka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc nektarynki (1.1) + + nectarine + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (botanika, botaniczny) Prunus persica var. nucipersica, Prunus persica var. nectarina odmiana brzoskwini zwyczajnej o owocach z gładką skórką; + + nectarine + + +
+ +
+ neo- + ˈnɛɔ +
+ + prefix + + + nowy, niedawny + + neo- + + +
+ +
+ neodarwinistyczny +
+ + adj + + + związany z neodarwinizmem + + neo-Darwinian + + +
+ +
+ neodym + nɛˈɔdɨ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Nd i liczbie atomowej 60; + + neodymium + + +
+ +
+ neofaszysta + ˌnɛɔfaˈʃɨsta +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik neofaszyzmu + + neofascist + + +
+ +
+ neofaszystowski + ˌnɛɔfaʃɨˈstɔfsʲci +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z neofaszyzmem, właściwy neofaszyzmowi lub neofaszystom + + neo-fascist + neofascist + + +
+ +
+ neofaszyzm + ˌnɛɔˈfaʃɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) współczesna doktryna polityczna lub ideologia, nawiązująca do faszyzmu; + + neo-fascism + neofascism + + +
+ +
+ neofita +
+ + n + + + człowiek, który zmienił wyznanie na inne + + neophyte + + +
+ +
+ neogen + nɛˈɔɡɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi okres ery kenozoicznej + + Neogene + + +
+ +
+ neogotycki +
+ + adj + + + wykorzystujący elementy charakterystyczne dla gotyku + + neogothic + + +
+ +
+ neokantowski +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) dotyczący neokantyzmu + + neo-Kantian + + +
+ +
+ neoliberalizm +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) nurt we współczesnej myśli ekonomicznej głoszący zasady liberalizmu gospodarczego i wolnego rynku przy ograniczonej do minimum ingerencji państwa w gospodarkę; + + neoliberalism + + +
+ +
+ neolit + nɛˈɔlʲit +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) końcowy okres epoki kamienia + + Neolithic Age + + +
+ +
+ neolityczny + ˌnɛɔlʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + żyjący/mający miejsce w neolicie lub pochodzący/wywodzący się z niego + + neolithic Neolithic + + +
+ +
+ neologizm + ˌnɛɔˈlɔɟism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz lub wyrażenie, które niedawno pojawiło się w danym języku; + + neologism + + +
+ +
+ neon + ˈnɛɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ne i liczbie atomowej 10; + + neon + + + + szyld, reklama zbudowana z przezroczystych rurek wypełnionych neonem (1.1), który pod wpływem prądu elektrycznego świeci; + + neon light + neon sign + + +
+ +
+ neonatolog + ˌnɛɔ̃naˈtɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz, specjalista neonatologii + + neonatologist + + +
+ +
+ neonatologia + ˌnɛɔ̃natɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) specjalizacja medyczna zajmująca się noworodkami, ich rozwojem, schorzeniami i wadami rozwojowymi; + + neonatology + + +
+ +
+ neonazista + ˌnɛɔ̃naˈʑista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik neonazizmu + + neo-nazi + + +
+ +
+ neonazistowski +
+ + adj + + + związany z neonazizmem, dotyczący neonazizmu + + neo-Nazi + + +
+ +
+ neoplatoński + ˌnɛɔplaˈtɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z neoplatonizmen lub neoplatonikami, dotyczący neoplatonizmu lub neoplatoników + + Neo-Platonic + Neoplatonic + Neoplatonist + + +
+ +
+ neopogański + ˌnɛɔpɔˈɡãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z neopoganizmem, dotyczący neopoganizmu + + neopagan + + +
+ +
+ neopren + nɛˈɔprɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) kauczuk syntetyczny chloroprenowy + + neoprene + + +
+ +
+ neoprezbiter +
+ + n + + + (kościelny) prezbiter w pierwszym roku po przyjęciu święceń + + newly ordained + + +
+ +
+ nepalski + nɛˈpalsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Nepal + + Nepalese + Nepali + + +
+ +
+ nepotyzm + nɛˈpɔtɨsm̥ +
+ + n + + + obsadzanie podległych sobie stanowisk krewnymi i znajomymi + + nepotism + + +
+ +
+ neptek +
+ + n + + + (lekceważąco, lekceważący) osoba niezaradna lub niezdarna + + inept + + +
+ +
+ neptun + ˈnɛptũn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Np i liczbie atomowej 93; + + neptunium + + +
+ +
+ nerd + nɛrt +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) osoba pasjonująca się naukami ścisłymi, informatyką, grami komputerowymi itp. kosztem nieprzystosowania do życia społecznego, niezdolności utrzymywania stosunków towarzyskich lub niedbałości o formę fizyczną; + + nerd + + +
+ +
+ nerka + ˈnɛrka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd w układzie wydalniczym zwierząt; + + kidney + + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Oncorhynchus nerka, gatunek łososia; + + blueback salmon + red salmon + sockeye salmon + + + + (środowiskowy) naczynie w kształcie nerki (1.1) używane w szpitalu + + kidney dish + + +
+ +
+ nerkowy + nɛrˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący nerek + + renal + nephric + nephritic + + +
+ +
+ nerpa + ˈnɛrpa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Pusa hispida, mała foka o ciemnym futrze z jasnymi kolistymi plamami, żyje w głównie morzach arktycznych; + + ringed seal + + +
+ +
+ nerw + nɛrf +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) splot włókien okrytych wspólną otoczką, którego zadaniem jest przewodzenie bodźców czuciowych i ruchowych; + + nerve + + + + (botanika, botaniczny) włókno w roślinach, głównie liściach, służące przewodzeniu i wzmacnianiu; + + nerve + + +
+ +
+ nerwiakowłókniak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) guzek lub guz o charakterze nowotworu łagodnego; + + neurofibroma + schwannoma + + +
+ +
+ nerwica +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) zaburzenie czynności ośrodkowego układu nerwowego charakteryzujące się nadmierną jego pobudliwością i wzmożonymi reakcjami na negatywne bodźce zewnętrzne; + + neurosis + + +
+ +
+ nerwowo + nɛrˈvɔvɔ +
+ + adv + + + w sposób nerwowy, zdradzający zdenerwowanie/poddenerwowanie/niepokój + + nervously + + +
+ +
+ nerwowy + nɛrˈvɔvɨ +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z nerwami, dotyczący nerwów + + nervous + + + + o człowieku: taki, który szybko się denerwuje, ma słabe nerwy + + irritable + + +
+ +
+ nestor + ˈnɛstɔr +
+ + n + + + (książkowy) lub (podniośle) najstarszy członek zrzeszenia, najbardziej doświadczony, najpoważniejszy przedstawiciel jakiejś zbiorowości; ktoś darzony powszechnym szacunkiem + + doyen + + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak drapieżny o barwnym upierzeniu i metalicznym połysku; + + nestor + + +
+ +
+ nestorianin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca, zwolennik doktryny nestorianizmu + + Nestorian + + +
+ +
+ nestorianizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijańska doktryna chrystologiczna, która uznaje w Chrystusie dwie osoby, boską i ludzką, oraz neguje kult Marii jako Matki Boskiej; + + Nestorianism + + +
+ +
+ nestoriański +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący nestorianizmu + + Nestorian + + +
+ +
+ netbook +
+ + n + + + mały, komputer przenośny mniejszy od notebooka, przeznaczony głównie do przeglądania Internetu, korzystania z aplikacji online oraz programów biurowych; + + netbook + + +
+ +
+ netto + ˈnɛtːɔ +
+ + adv + + + o cenie, pensji itp.: po odliczeniu wszelkich dodatkowych kosztów + + clear + take-home + + +
+ +
+ nettop + ˈnɛtːɔp +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) komputer typu mini desktop przeznaczony do wykonywania podstawowych zadań (głównie związanych z Internetem), zużywający mniej energii od tradycyjnego komputera osobistego; + + nettop + + +
+ +
+ netykieta + ˌnɛtɨˈcɛta +
+ + n + + + zbiór zasad obowiązujących w Internecie, np. w społecznościach internetowych, na forach, IRC-u, czacie itp.; + + netiquette + + +
+ +
+ neurastenia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) nerwica polegająca na pobudliwości, drażliwości i szybkim wyczerpywaniem się układu nerwowego; + + neurasthenia + + +
+ +
+ neurasteniczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) właściwy neurastenii + + neurasthenic + + +
+ +
+ neurastenik +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) mężczyzna cierpiący na neurastenię + + neurasthenic + + +
+ +
+ neurobiologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) termin na określenie różnych dziedzin nauki, których przedmiotem badań jest układ nerwowy; + + neurobiology + neuroscience + + +
+ +
+ neurochirurg + ˌnɛwrɔˈçirurk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami układu nerwowego + + neurosurgeon + + +
+ +
+ neurochirurgia + ˌnɛwrɔçiˈrurʲɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nauka zajmująca się leczeniem operacyjnym i diagnostyką części chorób układu nerwowego; + + neurosurgery + + +
+ +
+ neurochirurgiczny +
+ + adj + + + związany z neurochirurgią + + neurosurgical + + +
+ +
+ neurocybernetyczny +
+ + adj + + + odnoszący się do neurocybernetyki, związany z neurocybernetyką + + neurocybernetic + + +
+ +
+ neurocybernetyka +
+ + n + + + (cybernetyka, cybernetyczny) dział biocybernetyki, cybernetyka modeli neurologicznych; + + neurocybernetics + + +
+ +
+ neurofizjologia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) fizjologia układu nerwowego + + neurophysiology + + +
+ +
+ neurohormon +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) hormon wytwarzany przez tkankę nerwową; + + neurohormone + + +
+ +
+ neurohormonalny +
+ + adj + + + (biochemia, biochemiczny) dotyczący neurohormonów + + neurohormonal + + +
+ +
+ neuroleptyk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek psychotropowy, który stosuje się w leczeniu psychoz i nerwic + + neuroleptic + + +
+ +
+ neurolog + nɛwˈrɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu nerwowego + + neurologist + + +
+ +
+ neurologia + ˌnɛwrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się schorzeniami układu nerwowego + + neurology + + +
+ +
+ neurologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący neurologii + + neurological + + +
+ +
+ neuron +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) rodzaj elektrycznie pobudliwej komórki zdolnej do przetwarzania i przewodzenia informacji; + + neuron + + +
+ +
+ neuropsychiatra +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie neuropsychiatrii + + neuropsychiatrist + + +
+ +
+ neurotoksyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) substancja działająca destrukcyjnie na układ nerwowy; + + neurotoxin + + +
+ +
+ neurotroficzny czynnik pochodzenia mózgowego +
+ + n + + + białko wydzielane przez neurony, będące jednym z czynników wzrostu nerwów; + + BDNF + brain-derived neurotrophic factor + + +
+ +
+ neurotyczny + ˌnɛwrɔˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + mający skłonność do nerwicowych reakcji lub cierpiący na nerwicę + + neurotic + + +
+ +
+ neutralność +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) sytuacja państwa, które nie bierze udziału w wojnie toczącej się między innymi państwami + + neutrality + + +
+ +
+ neutralny + nɛwˈtralnɨ + ˌnɛ<sup>w</sup>uˈtralnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie opowiada się za żadną ze stron w sporze, bezstronny + + neutral + + +
+ +
+ neutrino + nɛwˈtrʲĩnɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) trwała cząstka elementarna, należąca do leptonów, mająca zerowy ładunek elektryczny i masę bliską zeru; + + neutrino + + +
+ +
+ neutron + nɛˈ<sup>w</sup>utrɔ̃n + ˈnɛwtrɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka złożona z dwóch kwarków dolnych i jednego górnego; + + neutron + + +
+ +
+ newsroom +
+ + n + + + pomieszczenie telewizyjnej redakcji programów informacyjnych; + + newsroom + + +
+ +
+ nganasański +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język nganasański; + + Nganasan + + +
+ +
+ ni + ɲi +
+ + n + + + nazwa trzynastej litery alfabetu greckiego, „ν”; + + nu + + +
+ +
+ ni chuja + ˈɲi ˈxuja +
+ + adv + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zupełnie nic, ani trochę, w żadnym stopniu + + no fucking way fuck all + + +
+ +
+ ni pies, ni wydra + ˈɲi ˈpʲjɛsʲ ˈɲi ˈvɨdra +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) coś o czym trudno powiedzieć coś konkretnego, czego nie można określić znanymi pojęciami + + neither fish, nor fowl + + +
+ +
+ niacyna + ɲaˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (zobacz) witamina PP + + niacin + + +
+ +
+ niby + ˈɲibɨ +
+ + conjunction + + + spójnik wyrażający relację podobieństwa + + as if + + +
+ +
+ niby + ˈɲibɨ +
+ + particle + + + partykuła wyrażająca dystans mówcy wobec przytaczanego sądu + + seemingly + supposedly + + +
+ +
+ niby + ˈɲibɨ +
+ + preposition + + + przyimek wyrażający relację podobieństwa + + as if + + +
+ +
+ nibynóżka + ˌɲibɨ̃ˈnuʃka +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) specjalna wypustka plazmatyczna o zmiennym kształcie, występująca u niektórych pierwotniaków; + + pseudopod + pseudopodium + + +
+ +
+ nic + ɲiʦ̑ +
+ + indefinitePronoun + + + …sygnalizujący – zazwyczaj w połączeniu z przeczeniem – nieistnienie obiektu lub zdarzenia o właściwościach określonych w danym zdaniu + + nothing + + +
+ +
+ nic a nic +
+ + adv + + + w ogóle, wcale, ani trochę + + at all + + +
+ +
+ nicejczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Nicei + + Nicaean + Nicene + + +
+ +
+ nicergolina + ˌɲiʦ̑ɛrɡɔˈlʲĩna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek rozszerzający naczynia, półsyntetyczna pochodna alkaloidów sporyszu + + nicergoline + + +
+ +
+ nicielnica + ˌɲiʨ̑ɛlʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + część krosna tkackiego, rodzaj ramy ze strunami, przez które przewleka się nitki osnowy; + + heddle + + +
+ +
+ nick + nʲik +
+ + n + + + pseudonim używany w Internecie (na forach, czatach, portalach społecznościowych itp.); + + username + + +
+ +
+ nicość +
+ + n + + + pustka, brak, nieistnienie czegoś + + nothingness + + +
+ +
+ nicpoń + ˈɲiʦ̑pɔ̃ɲ +
+ + n + + + człowiek bezwartościowy, lekkomyślny + + ne'er-do-well + wastrel + + +
+ +
+ nie + ɲɛ +
+ + particle + + + zaprzeczenie orzeczenia, także innych wyrazów + + not + + + + zaprzeczenie w odpowiedzi na pytanie o prawdziwość czegoś + + no + nope + + +
+ +
+ nie (być) + ˈɲɛ‿bɨʨ̑ +
+ + v + + + forma pomocnicza, wyrażenie nie ma w czasie przyszłym, przeszłym i trybie przypuszczającym + + there be no not + + +
+ +
+ nie bardzo + ɲɛ‿ˈbarʣ̑ɔ +
+ + adv + + + mało, co najwyżej częściowo, tylko trochę + + none too + not quite + not very + + +
+ +
+ nie chwal dnia przed zachodem słońca + ɲɛ‿ˈxfal ˈdʲɲa ˌpʃɛd‿zaˈxɔdɛ̃m ˈswɔ̃j̃nʦ̑a +
+ + proverb + + + nie ciesz się z pozytywnych efektów zbyt wcześnie, bo możesz zapeszyć + + don't count your chickens before they're hatched + never praise a ford till you get over + one is only as good as one's last shift + + +
+ +
+ nie czuć nóg + ˈɲɛ‿ʧ̑uʨ̑ ˈnuk +
+ + v + + + być bardzo zmęczonym po długim chodzeniu, bieganiu + + be dead on one’s feet + + +
+ +
+ nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe + ˈɲɛ‿ʧ̑ɨ̃ɲ druˈɟɛ̃mu ˈʦ̑ɔ ˈtɔbʲjɛ ɲɛ̃ˈmʲiwɛ +
+ + proverb + + + nie należy robić komuś rzeczy, które nie są miłe dla nas. + + what goes around comes around + + +
+ +
+ nie kiwnąć palcem w bucie + ɲɛ‿ˈcivnɔ̃ɲʨ̑ ˈpalʦ̑ɛ̃m ˈv‿buʨ̑ɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) nie zdobyć się nawet na minimalny wysiłek + + not to lift a finger + + +
+ +
+ nie ma + ˈɲɛ‿ma +
+ + v + + + forma pomocnicza używana w czasie teraźniejszym do wyrażenia, że ktoś lub coś nie istnieje + + there be no not + + + + forma pomocnicza używana w czasie teraźniejszym do wyrażenia, że ktoś lub coś nie znajduje się w danym miejscu + + there be no not + + +
+ +
+ nie ma dymu bez ognia + ˈɲɛ‿ma ˈdɨ̃mu bɛz‿ˈɔɟɲa +
+ + proverb + + + nie ma skutku bez przyczyny + + no smoke without fire + + +
+ +
+ nie ma mowy + ˈɲɛ‿ma ˈmɔvɨ +
+ + idiom + + + o czymś zupełnie niemożliwym do zrealizowania; stanowcza odmowa + + no way + + +
+ +
+ nie ma róży bez kolców + ˈɲɛ‿ma ˈruʒɨ bɛs‿ˈkɔlʦ̑uf +
+ + proverb + + + nie ma radości bez smutku; wszystko ma zalety i wady + + every rose has its thorns + + +
+ +
+ nie ma za co +
+ + odpowiedź na „dziękuję” + + you're welcome + + +
+ +
+ nie mieć zielonego pojęcia + ˈɲɛ‿mʲjɛ̇ʥ̑ ˌʑɛlɔ̃ˈnɛɡɔ pɔˈjɛ̇̃ɲʨ̑a +
+ + v + + + nic nie wiedzieć o czymś, zupełnie sobie czegoś nie wyobrażać + + not have the foggiest idea + + +
+ +
+ nie mieć życia +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) nie mieć czasu na odpoczynek + + to be a total wrack + + +
+ +
+ nie od razu Kraków zbudowano + ˌɲɛ‿ɔd‿ˈrazu ˈkrakuv ˌzbudɔˈvãnɔ +
+ + proverb + + + nie osiąga się natychmiast imponujących wyników + + Rome wasn't built in a day + + +
+ +
+ nie puszczać pary z ust + ɲɛ‿ˈpuʃʧ̑aʨ̑ ˈparɨ ˈz‿ust +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zachowywać coś w tajemnicy, nic nie mówić, nie wygadywać się + + keep mum + + +
+ +
+ nie rób drugiemu, co tobie niemiłe + ˈɲɛ‿rub druˈɟɛ̃mu ˈʦ̑ɔ ˈtɔbʲjɛ ɲɛ̃ˈmʲiwɛ +
+ + proverb + + + nie należy robić rzeczy, których sami nie chcielibyśmy doświadczyć od innych + + do as you would be done by + + +
+ +
+ nie szata zdobi człowieka + ɲɛ‿ˈʃata ˈzdɔbʲi ʧ̑wɔˈvʲjɛka +
+ + proverb + + + nie należy oceniać ludzi po stroju czy wyglądzie, a po charakterze + + clothes do not make the man + + +
+ +
+ nie ucz ojca dzieci robić +
+ + nie pouczaj kogoś, kto jest w jakiejś dziedzinie specjalistą + + don’t teach your grandmother how to suck eggs + + +
+ +
+ nie widzieć dalej niż czubek własnego nosa + ɲɛ‿ˈvʲiʥ̑ɛ̇ʥ̑ ˈdalɛj ˈɲiʃ ˈʧ̑ubɛɡ vwasˈnɛɡɔ ˈnɔsa +
+ + v + + + mieć ograniczone horyzonty, zainteresowania + + can’t see further than the end of one’s nose + not to see an inch beyond one’s nose + + +
+ +
+ nie wszystko złoto, co się świeci + ɲɛ‿ˈfʃɨstkɔ ˈzwɔtɔ ˈʦ̑ɔ‿ɕɛ ˈɕfʲjɛ̇ʨ̑i +
+ + proverb + + + nie wszystko, co na pozór wydaje się idealne, jest takie w rzeczywistości + + all that glitters is not gold + + +
+ +
+ nie wywołuj wilka z lasu + ˌɲɛ‿vɨˈvɔwuj ˈvʲilka ˈz‿lasu +
+ + proverb + + + nie przewiduj pesymistycznie, bo się sprawdzi + + let sleeping dogs lie + talk of the devil – and the devil appears + + +
+ +
+ nie- + ɲɛ +
+ + prefix + + + (językoznawstwo, językoznawczy) pierwszy człon przymiotników złożonych oznaczający… + + un- + a- + im- + in- + -less + non- + + +
+ +
+ nieadekwatny +
+ + adj + + + (książkowy) niezgodny z czymś, niedokładnie czemuś odpowiadający + + inadequate + + +
+ +
+ nieagresja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) niewystępowanie zbrojne jednego państwa przeciwko innemu + + non-aggression + nonaggression + + +
+ +
+ nieakceptowalny +
+ + adj + + + taki, który jest niemożliwy do zaakceptowania + + unacceptable + + +
+ +
+ nieaktualny +
+ + adj + + + taki, który nie jest aktualny; przestarzały, stary + + out of date + out-of-date + outdated + + +
+ +
+ nieaktywność +
+ + n + + + brak aktywności, bezczynność + + inactivity + + +
+ +
+ nieaktywny + ˌɲɛakˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie działa, nie jest aktywny/włączony do działania + + inactive + + +
+ +
+ nieatrakcyjność + ˌɲɛatrakˈʦ̑ɨjnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest nieatrakcyjny, bycie nieatrakcyjnym + + unattractiveness + + +
+ +
+ niebakteryjny +
+ + adj + + + niemający związku z bakteriami; nie powodowany przez bakterie + + abacterial + + +
+ +
+ niebezpieczeństwo + ˌɲɛbɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + sytuacja zagrażająca czemuś lub komuś, mogąca wywołać szkody + + danger + hazard + peril + endangerment + + +
+ +
+ niebezpiecznie + ˌɲɛbɛsˈpʲjɛʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + tak, iż jest to groźnym, ryzykownym + + dangerously + precariously + unsafely + + +
+ +
+ niebezpieczny + ˌɲɛbɛsˈpʲjɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który stanowi niebezpieczeństwo: jest groźny, szkodliwy lub taki, który może spowodować wypadek lub coś złego + + dangerous + unsafe + + +
+ +
+ niebiańskie pnie + ɲɛˈbʲjä̃j̃sʲcɛ ˈpʲɲɛ +
+ + n + + + dziesięciostopniowy system cykliczny używany w chińskiej filozofii, alchemii i astrologii; + + Celestial Stems + Heavenly Stems + + +
+ +
+ niebieskawy + ˌɲɛbʲjɛˈskavɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym do niebieskiego + + bluish + bluey + + +
+ +
+ niebieski + ɲɛˈbʲjɛsʲci +
+ + adj + + + mający kolor piątego pasma tęczy, taki jak kolor pogodnego, bezchmurnego nieba, kwiatu lnu itp.; mający kolor podstawowy; + + blue + + + + (astronomia, astronomiczny) dotyczący nieba jako pozornego sklepienia Ziemi + + celestial + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący nieba jako wyobrażanego miejsca pobytu Boga, bogów, aniołów, świętych itp. + + celestial + heavenly + + +
+ +
+ niebiesko +
+ + adv + + + z użyciem niebieskiej barwy, z obecnością niebieskości + + bluely + + +
+ +
+ niebiesko-zielony + ˌɲɛbʲjɛskɔ‿ʑɛˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + niebieski i zielony + + blue-green + + +
+ +
+ niebieskogłowy + ˌɲɛbʲjɛskɔɡˈwɔvɨ +
+ + adj + + + taki, którego głowa częściowo lub całkowicie jest koloru niebieskiego + + blue-headed + + +
+ +
+ niebieskonogi +
+ + adj + + + taki, który ma niebieskie nogi + + blue-footed + + +
+ +
+ niebieskooki + ˌɲɛbʲjɛskɔˈːci +
+ + adj + + + taki, który ma niebieskie oczy + + blue-eyed + + +
+ +
+ niebieskoszyi +
+ + adj + + + taki, który ma niebieską szyję + + blue-necked + + +
+ +
+ niebieskozielony + ˌɲɛbʲjɛskɔʑɛˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + zielony o odcieniu niebieskim + + cyan + + +
+ +
+ niebo + ˈɲɛbɔ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (meteorologia, meteorologiczny) część atmosfery lub kosmosu widziana z Ziemi jako otaczająca ją sfera; + + sky + heaven + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) mityczne miejsce, gdzie przebywa Bóg, bogowie + + heaven + sky + + +
+ +
+ nieboszczka +
+ + n + + + kobieta, która umarła + + deceased + + +
+ +
+ niebożę +
+ + n + + + ze współczuciem o człowieku lub zwierzęciu cierpiącym lub poszkodowanym + + poor fellow + + +
+ +
+ niebywale +
+ + adv + + + w sposób niebywały, nietypowo, niezwykle + + uncommonly + + +
+ +
+ niebywały +
+ + adj + + + taki, który prawie się nie zdarza + + exceptional + most unusual + + +
+ +
+ niech + ɲɛx +
+ + particle + + + …używana do tworzenia trybu rozkazującego dla 3 (osoba) lp oraz 3 (osoba) lm + + let + + +
+ +
+ niech cię głowa o to nie boli +
+ + idiom + + + nie przejmuj się tym, nie troszcz się o to, to nie twój problem, kłopot + + don't worry about it + that's not your problem + + +
+ +
+ niech żyje + ˈɲɛγ ˈʒɨjɛ +
+ + interjection + + + wiwat na cześć kogoś lub czegoś + + long live + + +
+ +
+ niechcący + ɲɛˈxʦ̑ɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adv + + + nieumyślnie, niezamierzenie, przypadkowo, nieświadomie + + involuntarily + unintentionally + + +
+ +
+ niechlujny + ɲɛˈxlujnɨ +
+ + adj + + + niestaranny, niedbały, byle jaki + + messy + scruffy + sloppy + slovenly + + +
+ +
+ niechrześcijański +
+ + adj + + + taki, który nie wyznaje chrześcijańskiej religii + + unchristian + + +
+ +
+ niechrześcijańsko +
+ + adv + + + w sposób niechrześcijański + + unchristianly + + +
+ +
+ niechybnie +
+ + adv + + + nie do uniknięcia, na pewno, koniecznie + + assuredly + unavoidably + + +
+ +
+ niechętnie + ɲɛˈxɛ̃ntʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób niechętny, pełen niechęci + + lothly + reluctantly + unwillingly + + +
+ +
+ niechętny + ɲɛˈxɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + nieprzychylnie nastawiony do kogoś + + averse + + + + nieskory, taki, który nie chcący czegoś zrobić; (także, też) wyrażający niechęć, brak entuzjazmu + + grudging + indisposed + loath + reluctant + unwilling + + +
+ +
+ niechęć + ˈɲɛxɛ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + brak chęci, pragnienia czegoś + + dislike + + + + uprzedzenie, brak pozytywnych uczuć wobec jakiejś osoby lub rzeczy + + aversion + + +
+ +
+ niecierpliwie + ˌɲɛ̇ʨ̑ɛrˈplʲivʲjɛ +
+ + adv + + + okazując brak cierpliwości, z niecierpliwością + + eagerly + impatiently + + +
+ +
+ niecierpliwość + ˌɲɛ̇ʨ̑ɛrˈplʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak cierpliwości, brak umiejętności czekania na coś + + impatience + restlessness + + +
+ +
+ niecierpliwy + ˌɲɛ̇ʨ̑ɛrˈplʲivɨ +
+ + adj + + + taki, który nie umie długo czekać lub znosić czegoś; taki, który nie ma cierpliwości + + impatient + + +
+ +
+ niecny +
+ + adj + + + (książkowy) haniebny, niegodziwy, nikczemny + + ignoble + + +
+ +
+ nieco + ˈɲɛʦ̑ɔ +
+ + adv + + + przysłówek informujący o niewielkim nasileniu bądź zakresie zjawiska lub cechy + + a bit + a little bit + a notch + a trifle + faintly + mildly + + +
+ +
+ nieco + ˈɲɛʦ̑ɔ +
+ + indefinitePronoun + + + zaimek informujący o niewielkiej liczbie (ilości) + + a little + some + + + + zaimek informujący o niewielkim nasileniu bądź zakresie zjawiska lub cechy + + a little + some + + +
+ +
+ nieczułość +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: nieczuły + + insensitivity + + + + odporność na coś, nieodczuwanie czegoś ((na przykład) bólu) + + insensitivity + + +
+ +
+ nieczuły +
+ + adj + + + odporny na szkodliwe wpływy + + insusceptible + + + + pozbawiony wrażliwości, współczucia, okazywania reakcji emocjonalnych + + heartless + impassible + insensitive + unfeeling + callous + dead + + +
+ +
+ nieczystości +
+ + n + + + brudy, śmieci, odchody + + litter + refuse + + +
+ +
+ nieczystość + ɲɛˈʧ̑ɨstɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) niezachowywanie zaleceń lub przykazań swojej religii odnośnie życia seksualnego + + impurity + + +
+ +
+ nieczysty +
+ + adj + + + niezgodny z nakazami obowiązującej w danym środowisku etyki + + impure + + +
+ +
+ nieczytelny +
+ + adj + + + niemożliwy do odczytania, nie dający się przeczytać + + unreadable + + +
+ +
+ niedaleki +
+ + adj + + + niezbyt oddalony w czasie + + upcoming + + + + położony w niedużej odległości + + nearby + + +
+ +
+ niedaleko + ˌɲɛdaˈlɛkɔ +
+ + adv + + + dość blisko, niezbyt daleko + + near + + +
+ +
+ niedaleko pada jabłko od jabłoni + ˌɲɛdaˈlɛkɔ ˈpada ˈjapw̥kɔ ˌːdʲ‿jabˈwɔ̃ɲi +
+ + proverb + + + dzieci zwykle dziedziczą skłonności i cechy charakteru po rodzicach + + like father, like son + the apple doesn't fall far from the tree + + +
+ +
+ niedawno + ɲɛˈdavnɔ +
+ + adv + + + w niedalekiej przeszłości + + recently + not long ago + + +
+ +
+ niedawny +
+ + adj + + + taki, który pochodzi z nieodległej przeszłości + + recent + fresh + + +
+ +
+ niedbały +
+ + adj + + + wykonujący coś niedokładnie + + negligent + sloppy + heedless + inadvertent + inattentive + slovenly + + + + wyrażający lekceważenie + + casual + + + + świadczący o braku staranności + + careless + sloppy + lax + loose + slovenly + + +
+ +
+ niedobiałczenie + ˌɲɛdɔbʲjawˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) niski poziom białka we krwi i w organizmie + + hypoproteinemia + + +
+ +
+ niedobry +
+ + adj + + + (o potrawie) bez smaku lub o niewłaściwym smaku + + unsavoury unsavory + + + + bez optymizmu + + bad + pessimistic + + + + bez staranności + + bad + poor + shoddy + + + + pozbawiony dobroci + + bad + unkind + + + + przynoszący szkodę + + ill + malicious + + + + taki, który nie jest odpowiedni, nie pasuje + + ill-fitting + substandard + + +
+ +
+ niedobór + ɲɛˈdɔbur +
+ + n + + + zbyt mała ilość czegoś + + shortage + deficiency + + +
+ +
+ niedochodowy +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) z zasady nastawiony nie na osiąganie zysków, ale na realizację celów np. charytatywnych, oświatowych + + non-profit + nonprofit + + +
+ +
+ niedojrzały + ˌɲɛdɔjˈʒawɨ +
+ + adj + + + o człowieku: niedorosły; taki, który nie osiągnął dojrzałości, nie jest w pełni ukształtowany psychicznie lub fizycznie + + immature + callow + + +
+ +
+ niedokonany + ˌɲɛdɔkɔ̃ˈnãnɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) opisujący czynność trwającą lub powtarzającą się + + imperfect + imperfective + + +
+ +
+ niedokończony +
+ + adj + + + nie doprowadzony do końca, nie mający zakończenia + + unfinished + + +
+ +
+ niedokrwienie + ˌɲɛdɔˈkr̥fʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lokalne zaburzenie ukrwienia będące skutkiem ograniczenia lub całkowitego zatrzymania dopływu krwi do tkanki lub narządu + + ischemia + + +
+ +
+ niedokrwistość + ˌɲɛdɔˈkr̥fʲistɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba polegająca na niższym poziomie niektórych składników krwi; + + anemia + anaemia + + +
+ +
+ niedokrwistość Addisona-Biermera +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (zobacz) niedokrwistość złośliwa + + Addison's anemia + Addison–Biermer anemia + Biermer's anemia + + +
+ +
+ niedokrwistość złośliwa + ˌɲɛdɔˈkr̥fʲistɔʑʥ̑ zwɔɕˈlʲiva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba autoimmunologiczna, niedokrwistość niedoborowa wywołana zaburzeniem wchłaniania witaminy B12 + + pernicious anemia + + +
+ +
+ niedomagać + ˌɲɛdɔ̃ˈmaɡaʨ̑ +
+ + v + + + chorować + + ail + + + + źle funkcjonować + + be sick fail + + +
+ +
+ niedomykalność zastawki mitralnej +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wada serca zastawkowa, w której, z powodu niecałkowitego zamknięcia płatków zastawki mitralnej, dochodzi do wstecznego przepływu krwi z lewej komory do lewego przedsionka; + + mitral insufficiency + mitral regurgitation + + +
+ +
+ niedopałek + ˌɲɛdɔˈpawɛk +
+ + n + + + niedopalona pozostałość papierosa lub innego przedmiotu + + butt + stub + + +
+ +
+ niedorzeczność +
+ + n + + + coś bez sensu, nie mające uzasadnienia + + absurdity + inanity + paranoea + paranoia + + +
+ +
+ niedorzeczny + ˌɲɛdɔˈʒɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + nie do rzeczy, niemający sensu + + ludicrous + preposterous + ridiculous + + +
+ +
+ niedoskonałość + ˌɲɛdɔskɔ̃ˈnawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak doskonałości + + imperfection + + +
+ +
+ niedostatek + ˌɲɛdɔˈstatɛk +
+ + n + + + brak środków do życia + + poverty + paucity + + + + zbyt mała ilość + + shortage + dearth + insufficiency + lack + scarcity + shortfall + + +
+ +
+ niedostrzegalny +
+ + adj + + + niemożliwy do dostrzeżenia, zobaczenia + + imperceptible + inappreciable + + +
+ +
+ niedostępny + ˌɲɛdɔˈstɛ̃mpnɨ +
+ + adj + + + taki, do którego nie ma dostępu, do którego nie każdy może dotrzeć + + inaccessible + unavailable + + +
+ +
+ niedosyt +
+ + n + + + uczucie nienasycenia + + insufficiency + + +
+ +
+ niedoszły +
+ + adj + + + o człowieku: taki, który nie osiągnął zamierzonego celu + + wannabe + + +
+ +
+ niedotlenienie +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) stan wynikły z niedostarczenia organizmowi dostatecznej ilości tlenu + + hypoxia + hypoxiation + + +
+ +
+ niedouczony + ˌɲɛdɔ<sup>w</sup>uˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + mający gruntowne braki w wiedzy na jakiś temat + + ignorant + illiterate + + +
+ +
+ niedowierzanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nie dowierzać + + incredulity + disbelief + + +
+ +
+ niedołęga +
+ + n + + + (pogardliwie) człowiek niezaradny życiowo + + bungler + duffer + lubber + piker + slouch + wimp + + +
+ +
+ niedościgły +
+ + adj + + + taki, któremu nie da się dorównać + + inimitable + unattainable + unequalled + unexcelled + + +
+ +
+ niedoświadczony +
+ + adj + + + nie mający doświadczenia w określonej dziedzinie + + inexperienced + + +
+ +
+ niedożywienie + ˌɲɛdɔʒɨˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + nieprawidłowy stan organizmu będący skutkiem trwającego przez dłuższy czas niedoboru składników pokarmowych, wynikający z niedoboru określonych składników odżywczych w pokarmach lub z niewielkiej ilości spożywanych pokarmów + + malnutrition + undernutrition + + +
+ +
+ niedrożność +
+ + n + + + zator, brak drożności – swobodnego przepływu w przewodzie, rurze itd. + + blockage + obstruction + occlusion + + +
+ +
+ niedużo + ɲɛˈduʒɔ +
+ + adv + + + niewiele, mało + + not much + + +
+ +
+ niedziela + ɲɛ̇ˈʥ̑ɛla +
+ + n + + + siódmy i ostatni dzień tygodnia; + + Sunday + + +
+ +
+ niedzielny + ɲɛ̇ˈʥ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + odbywający się w niedzielę (niedziele), nawiązujący do niedzieli, odświętny + + Sunday + + +
+ +
+ niedzielny kierowca + ɲɛ̇ˈʥ̑ɛlnɨ cɛˈrɔfʦ̑a +
+ + idiom + + + (żartobliwie) słaby kierowca, który rzadko jeździ samochodem (zwykle w dni świąteczne) + + Sunday driver + + +
+ +
+ niedługo + ɲɛˈdwuɡɔ +
+ + adv + + + krótko + + not long + shortly + + + + niebawem; o czymś, co ma się zdarzyć w niedalekiej przyszłości + + before long + soon + + +
+ +
+ niedźwiednik +
+ + n + + + treser, pogromca niedźwiedzi + + bear tamer + + +
+ +
+ niedźwiedzi + ɲɛ̇ˈʥ̑vʲjɛ̇ʥ̑i +
+ + adj + + + związany z niedźwiedziem, dotyczący niedźwiedzia + + bearish + ursine + + +
+ +
+ niedźwiedzica + ˌɲɛ̇ʥ̑vʲjɛ̇ˈʥ̑iʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica niedźwiedzia + + she bear + + +
+ +
+ niedźwiedź + ˈɲɛ̇ʥ̑vʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) duży, drapieżny ssak pokryty futrem z rodziny niedźwiedziowatych (Ursidae); + + bear + + +
+ +
+ niedźwiedź biały + ˈɲɛ̇ʥ̑vʲjɛ̇ʥ̑ ˈbʲjawɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (zobacz) niedźwiedź polarny + + White Bear + + +
+ +
+ niedźwiedź polarny + ˈɲɛ̇ʥ̑vʲjɛ̇ʨ̑ pɔˈlarnɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Ursus maritimus, gatunek zwierzęcia z rodzaju Ursus, o białym futrze, zamieszkujący Arktykę; + + polar bear + + +
+ +
+ nieelastyczny +
+ + adj + + + pozbawiony elastyczności + + inelastic + + +
+ +
+ nieestetyczny + ˌɲɛːstɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niezgodny z wymaganiami estetyki + + unaesthetic + + +
+ +
+ nieetycznie +
+ + adv + + + w sposób nieetyczny + + unethically + + +
+ +
+ nieetyczny + ˌɲɛːˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niezgodny z etyką + + unethical + + +
+ +
+ nieformalny + ˌɲɛfɔrˈmalnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma charakteru oficjalnego, nie opiera się na obowiązujących przepisach + + informal + + +
+ +
+ niefortunny + ˌɲɛfɔrˈtũnːɨ +
+ + adj + + + nieszczęśliwy, który nie ma szczęścia + + unfortunate + infelicitous + luckless + unlucky + untoward + + +
+ +
+ niegodny +
+ + adj + + + bez honoru, godności + + discreditable + shameful + undignified + vile + + + + nie zasługujący na co lub na kogo + + unworthy + + +
+ +
+ niegodziwie +
+ + adv + + + w sposób niegodziwy + + basely + dishonorably + dishonourably + ignominiously + knavishly + meanly + + +
+ +
+ niegodziwiec + ˌɲɛɡɔˈʥ̑ivʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (książkowy) ktoś niegodziwy, zły, nieuczciwy, nikczemny + + knave + rascal + scoundrel + villain + + +
+ +
+ niegodziwość + ˌɲɛɡɔˈʥ̑ivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) haniebne, niegodziwe postępowanie; występek zasługujący na potępienie + + knavery + villainy + wickedness + + +
+ +
+ niegodziwy +
+ + adj + + + taki, który postępuje nieszlachetnie, nieuczciwie; (także, też) świadczący o niegodziwości + + vile + wicked + dishonorable + ignoble + iniquitous + knavish + + +
+ +
+ niegościnny +
+ + adj + + + taki, który nie jest gościnny + + inhospitable + + +
+ +
+ niegroźny +
+ + adj + + + nieszkodliwy, który nie stanowi zagrożenia dla nikogo ani niczego + + harmless + + +
+ +
+ niegrzeczny + ɲɛˈɡʒɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zachowujący się niewłaściwie, nieuprzejmy + + impolite + rude + incivil + naughty + + +
+ +
+ niegustowny +
+ + adj + + + w złym guście, bez smaku + + tasteless + + +
+ +
+ niehigienicznie +
+ + adv + + + w sposób niehigieniczny + + insanitarily + + +
+ +
+ niehigieniczny + ˌɲɛçiɟɛ̇̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niezgodny z podstawowymi zasadami higieny + + unhygienic + + +
+ +
+ niehonorowy +
+ + adj + + + niezgodny z poczuciem honoru + + ignominious + + +
+ +
+ nieinteligentnie +
+ + adv + + + w sposób nieinteligentny + + unintelligently + + +
+ +
+ nieistnienie + ˌɲɛ<sup>j</sup>iˈstʲɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + fakt, że coś nie istnieje + + nonexistence + non-existence + + +
+ +
+ nieistotny + ˌɲɛ<sup>j</sup>iˈstɔtnɨ +
+ + adj + + + bez znaczenia, pozbawiony treści; nieważny, błahy + + negligible + extraneous + insignificant + nonsignificant + unimportant + + +
+ +
+ niejadalny + ˌɲɛ̇jaˈdalnɨ +
+ + adj + + + nienadający się do jedzenia + + inedible + + +
+ +
+ niejaki + ɲɛ̇ˈjäci +
+ + pronoun + + + jakiś, pewien, coś nieokreślonego lub ktoś nieokreślony + + certain + some + + +
+ +
+ niejasność +
+ + n + + + brak jasności, dookreślenia, precyzji; dwuznaczność, niejednoznaczność, niezrozumiałość + + haziness + obscurity + + +
+ +
+ niejasny + ɲɛ̇ˈjasnɨ +
+ + adj + + + ciemny, słabo oświetlony + + dim + + + + trudny do zrozumienia, mętny, zawiły, budzący wątpliwości + + unclear + vague + + +
+ +
+ niekiedy + ɲɛ̇ˈcɛdɨ +
+ + adv + + + (książkowy) niezbyt często, w nieregularnych odstępach czasu + + sometimes + + +
+ +
+ niekoherentny + ˌɲɛkɔxɛˈrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + niespójny, wewnętrznie sprzeczny lub odmienny; nielogiczny + + incoherent + + +
+ +
+ niekompetentny + ˌɲɛkɔ̃mpɛˈtɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + nieposiadający pełnych kompetencji lub profesjonalizmu + + incompetent + + +
+ +
+ niekompletny +
+ + adj + + + nietworzący kompletu, nietworzący całości, niepełny + + incomplete + + +
+ +
+ niekonsekwentny + ˌɲɛkɔ̃w̃sɛˈkfɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + pozbawiony konsekwencji (np. w działaniu, planach); sprzeczny, nielogiczny + + inconsequent + inconsequential + inconsistent + + +
+ +
+ niekonstytucyjnie +
+ + adv + + + w sposób niekonstytucyjny + + anticonstitutionally + + +
+ +
+ niekonstytucyjność + ˌɲɛkɔ̃w̃stɨtuˈʦ̑ɨjnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) niezgodność z konstytucją + + unconstitutionality + + +
+ +
+ niekonstytucyjny + ˌɲɛkɔ̃w̃stɨtuˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) niezgodny z konstytucją + + unconstitutional + + +
+ +
+ niekonwencjonalność + ˌɲɛkɔ̃nvɛ̃nʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co niekonwencjonalne + + unconventionality + + +
+ +
+ niekonwencjonalny + ˌɲɛkɔ̃nvɛ̃nʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + taki, który wykracza poza ustalone schematy + + unconventional + unorthodox + + +
+ +
+ niekorzystnie +
+ + adv + + + w sposób niekorzystny + + unfavorably + unfavourably + adversely + disadvantageously + + +
+ +
+ niektóry + ɲɛˈkturɨ +
+ + indefinitePronoun + + + niektórzy, niektóre w użyciu rzeczownikowym pewne osoby + + some people + somebody + someone + + + + pewien należący do jakiegoś zbioru, ale nie każdy + + some + + +
+ +
+ niekulturalny +
+ + adj + + + cechujący się brakiem kultury + + uncultured + + +
+ +
+ nielegalnie + ˌɲɛlɛˈɡalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nielegalny; niezgodnie z prawem + + illegally + + +
+ +
+ nielegalność + ˌɲɛlɛˈɡalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co nielegalne; sprzeczność z prawem + + illegality + + +
+ +
+ nielegalny + ˌɲɛlɛˈɡalnɨ +
+ + adj + + + niezgodny z prawem + + illegal + + +
+ +
+ nielegał +
+ + n + + + (z rosyjskiej terminologii wywiadowczej) agent albo kadrowy pracownik wywiadu („nielegalnego”), który operuje na terytorium obcego państwa pod przykryciem, bez statusu dyplomatycznego + + illegal + + +
+ +
+ nieletni +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) który nie osiągnął pełnoletniości + + juvenile + underage + + +
+ +
+ nieletni +
+ + n + + + w prawie karnym: osoba, która w momencie popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 17. roku życia + + minor + + +
+ +
+ nieliczny + ɲɛˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + który nie jest liczny, którego nie jest dużo + + few + not numerous + small + + +
+ +
+ nielogiczny +
+ + adj + + + sprzeczny z prawidłami logiki + + illogical + + +
+ +
+ nielojalnie + ˌɲɛlɔˈjalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nielojalny + + disloyally + + +
+ +
+ nielojalność + ˌɲɛlɔˈjalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest nielojalne; cecha tych, którzy są nielojalni + + disloyalty + + +
+ +
+ nielotność + ɲɛˈlɔtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zatracenie zdolności lotu, związane z całkowitym przystosowaniem się ptaków do życia na lądzie lub wodzie + + flightlessness + + +
+ +
+ nielubiany + ˌɲɛluˈbʲjãnɨ +
+ + adj + + + taki, którego się nie lubi, nie wzbudzający sympatii + + dislike + + +
+ +
+ nieludzki + ɲɛˈluʦ̑ʲci +
+ + adj + + + nie taki, jaki powinien cechować człowieka i stosunki między ludźmi + + inhuman + + +
+ +
+ niemal + ˈɲɛ̃mal +
+ + particle + + + partykuła oznaczająca, że wyrażenie, którego dotyczy nie jest zgodne z prawdą, jednak niewiele brakuje, aby było. + + almost + nearly + practically + + +
+ +
+ niematerialny +
+ + adj + + + nie będący materią + + immaterial + incorporeal + insubstantial + nonmaterial + nonphysical + substanceless + + + + nie dotyczący spraw finansowych + + intangible + + +
+ +
+ niemetal + ɲɛ̃ˈmɛtal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny, który nie wykazuje żadnych właściwości metalicznych, np. nie przewodzi prądu elektrycznego; + + nonmetal + + +
+ +
+ niemiecki + ɲɛ̃ˈmʲjɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Niemcami, dotyczący Niemców lub Niemiec + + German + German language + + +
+ +
+ niemiecki + ɲɛ̃ˈmʲjɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + język używany w Niemczech, Austrii i części Szwajcarii (język niemiecki); + + German + + +
+ +
+ niemierzalny +
+ + adj + + + taki, który nie daje się zmierzyć, obliczyć + + incommensurable + + +
+ +
+ niemieć + ˈɲɛ̃mʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + tracić mowę, umiejętność wysłowienia się + + become speechless + + +
+ +
+ niemiły + ɲɛ̃ˈmʲiwɨ +
+ + adj + + + niesympatyczny, wredny, zachowujący się wobec innych w odpychający sposób + + ungracious + unkind + + + + wywołujący nieprzyjemne uczucie + + unpleasant + disagreeable + + +
+ +
+ niemniej jednak +
+ + …przyłączająca zdanie lub wyrażenie, którego treść nie jest zgodna z tym, co można by wywnioskować z wcześniejszego kontekstu + + nonetheless + however + nevertheless + notwithstanding + + +
+ +
+ niemobilność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co niemobilne; trudność wprowadzenia w ruch; brak zdolności do przemieszczania, akomodacji do nowych warunków + + immobility + + +
+ +
+ niemoc + ˈɲɛ̃mɔʦ̑ +
+ + n + + + bezsilność + + powerlessness + + + + słabość + + weakness + + +
+ +
+ niemoralnie +
+ + adv + + + w sposób niemoralny, źle + + immorally + + +
+ +
+ niemoralność +
+ + n + + + cecha tego, co jest niemoralne; cecha tego, kto jest niemoralny + + immorality + + +
+ +
+ niemoralny + ˌɲɛ̃mɔˈralnɨ +
+ + adj + + + niezgodny z zasadami postrzeganymi w danej społeczności za dobre i słuszne + + immoral + + +
+ +
+ niemowlak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) małe dziecko nieumiejące jeszcze mówić + + baby + + +
+ +
+ niemowlę + ɲɛ̃ˈmɔvlɛ +
+ + n + + + małe dziecko nie umiejące jeszcze mówić; + + baby + + +
+ +
+ niemożliwość +
+ + n + + + cecha tego, co niemożliwe + + impossibility + + +
+ +
+ niemożliwy + ˌɲɛ̃mɔʒˈlʲivɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się urzeczywistnić + + impossible + + +
+ +
+ niemożność +
+ + n + + + brak sposobności zrealizowania czegoś, brak możliwości + + impossibility + + + + brak zdolności do czynu, brak możności + + inability + + +
+ +
+ niemy + ˈɲɛ̃mɨ +
+ + adj + + + taki, który nie może mówić + + mute + dumb + + +
+ +
+ niemądry + ɲɛ̃ˈmɔ̃ndrɨ +
+ + adj + + + mający małą wiedzę, niezbyt mądry + + unwise + + +
+ +
+ niemęski +
+ + adj + + + tchórzliwy, o słabym charakterze + + unmanly + + +
+ +
+ nienaganny +
+ + adj + + + (książkowy) niedający powodu do jakichkolwiek zarzutów + + impeccable + + +
+ +
+ nienaprawialny +
+ + adj + + + taki, którego nie można naprawić + + irreclaimable + + +
+ +
+ nienarodzony + ˌɲɛ̃narɔˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który się (jeszcze) nie narodził/urodził + + unborn + + +
+ +
+ nienaturalny + ˌɲɛ̃natuˈralnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie wynika z praw natury + + unnatural + + +
+ +
+ nienawidzić + ˌɲɛ̃naˈvʲiʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + czuć nienawiść do jakiegoś obiektu (osoby czy przedmiotu) lub pojęcia; być do czegoś lub kogoś bardzo negatywnie nastawionym; mieć silną awersję, niechęć wobec czegoś lub kogoś + + hate + detest + + +
+ +
+ nienawistnie + ˌɲɛ̃naˈvʲistʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nienawistny, pełen nienawiści + + hatefully + + +
+ +
+ nienawistnik +
+ + n + + + ktoś, kto nienawidzi + + hater + + +
+ +
+ nienawiść + ɲɛ̃ˈnavʲiɕʨ̑ +
+ + n + + + silna niechęć, awersja, wrogość + + hate + hatred + + +
+ +
+ nienormalnie + ˌɲɛ̃nɔrˈmalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nienormalny + + abnormally + + +
+ +
+ nienormalność +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (psychologia, psychologiczny) przejawianie cech typowych dla zaburzeń psychicznych + + craziness + + + + odchylenie od normy + + abnormality + strangeness + + +
+ +
+ nienormalny + ɲɛnɔrˈmalnɨ +
+ + adj + + + taki, który odbiega od pewnej normy + + abnormal + + +
+ +
+ nieobecny + ˌɲɛɔˈbɛʦ̑nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) zamyślony, nieuważny + + absent + absent-minded + + + + taki, którego nie ma tam, gdzie się go spodziewa + + absent + + +
+ +
+ nieobliczalny +
+ + adj + + + niedający się przewidzieć lub wytłumaczyć + + incalculable + erratic + + + + reagujący w sposób nieoczekiwany + + incalculable + + + + taki, którego nie można obliczyć + + incalculable + + +
+ +
+ nieobserwowalny +
+ + adj + + + niemożliwy do zaobserwowania w jakikolwiek sposób + + unobservable + + +
+ +
+ nieoczekiwanie + ˌɲɛɔʧ̑ɛciˈvãɲɛ +
+ + adv + + + nagle, niespodziewanie + + unexpectedly + + +
+ +
+ nieoczekiwany + ˌɲɛɔʧ̑ɛciˈvãnɨ +
+ + taki, którego nikt nie oczekiwał, nie spodziewał się + + unexpected + + +
+ +
+ nieodmienny + ˌɲɛɔdˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) o wyrazie: taki, który nie odmienia się, który ma wszystkie formy gramatyczne takie same + + uninflected + + +
+ +
+ nieodpowiedni + ˌɲɛɔtpɔˈvʲjɛdʲɲi +
+ + adj + + + niewłaściwy, niespełniający warunków + + inappropriate + improper + unsuitable + inadequate + undesirable + + +
+ +
+ nieodpowiednio + ˌɲɛɔtpɔˈvʲjɛdʲɲɔ +
+ + adv + + + w sposób nieodpowiedni + + inappropriately + + +
+ +
+ nieodpowiedzialny + ˌɲɛɔtpɔvʲjɛ̇ˈʥ̑alnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie poczuwa się do odpowiedzialności za swoje czyny, nie przewiduje konsekwencji, na którym nie można polegać + + irresponsible + + +
+ +
+ nieodwołalnie +
+ + adv + + + bez odwołania, bezpowrotnie + + irrevocably + + +
+ +
+ nieodwracalność +
+ + n + + + cecha tego, co nieodwracalne + + irreversibility + + +
+ +
+ nieodwracalny +
+ + adj + + + taki, którego nie można usunąć, cofnąć; uniemożliwiający przywrócenie do poprzedniego stanu + + irreversible + irredeemable + irreparable + + +
+ +
+ nieodzowny + ˌɲɛɔdˈzɔvnɨ +
+ + adj + + + taki, bez którego nie można przetrwać, normalnie funkcjonować; konieczny, niezastąpiony + + indispensable + necessary + required + + +
+ +
+ nieoficjalnie + ˌɲɛɔfʲiˈʦ̑ʲjalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nieoficjalny + + unofficially + + +
+ +
+ nieoficjalny +
+ + adj + + + taki, który nie został podany oficjalnie do wiadomości + + unofficial + + +
+ +
+ nieograniczony + ˌɲɛɔɡrãɲiˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nie mający żadnych ograniczeń, niczym nie skrępowany + + unlimited + boundless + + +
+ +
+ nieokreślony + ˌɲɛɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + niejasny, nieprecyzyjny, niezupełnie zdefiniowany, niezupełnie określony + + indefinite + undetermined + vague + unnamed + unspecified + + +
+ +
+ nieomylnie + ˌɲɛɔ̃ˈmɨlʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nieomylny + + unerringly + + +
+ +
+ nieomylny + ˌɲɛɔ̃ˈmɨlnɨ +
+ + adj + + + taki, który się nie myli + + infallible + + +
+ +
+ nieopisywalny + ˌɲɛɔpʲisɨˈvalnɨ +
+ + adj + + + niemożliwy do opisania + + incommunicable + + +
+ +
+ nieopodal + ˌɲɛɔˈpɔdal +
+ + preposition + + + w sąsiedztwie, otoczeniu + + close + + +
+ +
+ nieopłacalny +
+ + adj + + + taki, który nie pokrywa poniesionych kosztów i przynosi straty + + uneconomic + + +
+ +
+ nieorganiczny +
+ + adj + + + powstający bez konieczności udziału organizmów żywych + + inorganic + anorganic + + +
+ +
+ nieoryginalny +
+ + adj + + + pozbawiony oryginalności + + unoriginal + + +
+ +
+ nieosiągalny + ˌɲɛɔɕɔ̃ŋˈɡalnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się osiągnąć + + inaccessible + unattainable + unachievable + unavailable + unobtainable + + +
+ +
+ nieostrożnie +
+ + adv + + + w sposób nieostrożny + + incautiously + unwarily + + +
+ +
+ nieostrożny + ˌɲɛɔˈstrɔʒnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest ostrożny, który nie uważa + + careless + heedless + unwary + + +
+ +
+ nieowłosiony + ˌɲɛɔvwɔˈɕɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nie mający włosów, nieporośnięty włosami + + hairless + + +
+ +
+ nieożywiony + ˌɲɛɔʒɨˈvʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest żywym organizmem + + inanimate + lifeless + + +
+ +
+ niepalność + ɲɛˈpalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + niezdolność do palenia się + + incombustibility + + +
+ +
+ niepamięć + ɲɛˈpãmʲjɛ̇̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + brak pamięci o czymś lub kimś, zapomnienie + + oblivion + + +
+ +
+ nieparzysty + ˌɲɛpaˈʒɨstɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) niedzielący się przez dwa + + odd + uneven + + +
+ +
+ niepewnie + ɲɛˈpɛvʲɲɛ +
+ + adv + + + od: niepewny + + uncertainly + + +
+ +
+ niepewność + ɲɛˈpɛvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak pewności + + uncertainty + insecurity + + +
+ +
+ niepewny + ɲɛˈpɛvnɨ +
+ + adj + + + chwiejny, mający wątpliwości lub wzbudzający wątpliwości + + faltering + + + + ciężki do przewidzenia, niebezpieczny, ryzykowny; taki, który nie jest pewny, oczywisty, jasny + + uncertain + + + + taki, na którym nie można polegać, nie zaufany + + unreliable + + +
+ +
+ niepełnoletni + ˌɲɛpɛwnɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + niebędący dojrzałym + + minor + underage + + +
+ +
+ niepełnoletni + ˌɲɛpɛwnɔˈlɛtʲɲi +
+ + n + + + osoba przed wkroczeniem w wiek dojrzały + + non-adult + + +
+ +
+ niepełnosprawność + ˌɲɛpɛwnɔˈspravnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie niepełnosprawnym, cecha osoby niepełnosprawnej + + disability + + +
+ +
+ niepełnosprawny + ˌɲɛpɛwnɔˈspravnɨ +
+ + adj + + + nieosiągający wystarczających władz fizycznych lub umysłowych wskutek ułomności swego ciała + + disabled + handicapped + HC + crippled + + +
+ +
+ niepełnosprawny + ˌɲɛpɛwnɔˈspravnɨ +
+ + n + + + osoba niepełnosprawna (1.1) + + HC + crippled + disabled + disabled person + handicapped + + +
+ +
+ niepełny +
+ + adj + + + nieobejmujący całości + + incomplete + + + + niewypełniony po brzegi + + less than full + + +
+ +
+ niepiśmienny +
+ + adj + + + taki, który nie umie pisać + + unlettered + + +
+ +
+ niepoczytalność +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) brak możliwości rozpoznania znaczenia swego czynu lub pokierowania swoim postępowaniem z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych + + insanity + + +
+ +
+ niepodległość + ˌɲɛpɔdˈlɛɡwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + niezależność państwa od innych państw pod względem stosunków zewnętrznych i spraw wewnętrznych; + + independence + + +
+ +
+ niepodległy + ˌɲɛpɔdˈlɛɡwɨ +
+ + adj + + + mający niepodległość; niezależny + + independent + + +
+ +
+ niepodobny +
+ + adj + + + niewykazujący podobieństwa + + dissimilar + unlike + + +
+ +
+ niepodważalny +
+ + adj + + + taki, którego nie da się podważyć + + irrefutable + airtight + unassailable + unimpeachable + + +
+ +
+ niepodzielny + ˌɲɛpɔˈʥ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + nie dający się podzielić, nie do podziału + + indivisible + + +
+ +
+ niepokalane poczęcie +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) poczęcie osoby ludzkiej bez przekazania jej grzechu pierworodnego + + immaculate conception + + +
+ +
+ niepokalaność +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) stan bycia niepokalanym + + immaculateness + + +
+ +
+ niepokalany +
+ + adj + + + w sensie duchowym: nieobarczony winą czy zmazą + + immaculate + + +
+ +
+ niepokoić + ˌɲɛpɔˈkɔ<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzać niepokój, martwić + + disturb + disquiet + + +
+ +
+ niepokój + ɲɛˈpɔkuj +
+ + n + + + stan emocjonalny, który charakteryzuje się napięciem, pobudzeniem psychicznym, brakiem równowagi + + anxiety + agitation + concern + unease + uneasiness + + +
+ +
+ niepomyślny + ˌɲɛpɔ̃ˈmɨɕl̥nɨ +
+ + adj + + + który nie jest po czyjejś myśli, który komuś nie sprzyja + + adverse + unfavourable + unlucky + unsuccessful + + +
+ +
+ niepoprawny +
+ + adj + + + niezgodny częściowo lub zupełnie z ustalonymi regułami + + evil + inaccurate + incorrect + invalid + + + + taki, który nie zamierza lub nie daje się poprawić + + incorrigible + incurable + unreformed + unregenerate + + +
+ +
+ nieporozumienie + ˌɲɛpɔrɔzũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + pomyłka wynikła z niewłaściwego zrozumienia słów, sytuacji + + misunderstanding + + +
+ +
+ nieporządek +
+ + n + + + brak porządku + + disorder + + +
+ +
+ nieporządnie +
+ + adv + + + w sposób pozbawiony porządku + + untidily + + +
+ +
+ nieposłuszeństwo + ˌɲɛpɔswuˈʃɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + cecha kogoś, kto jest nieposłuszny; brak posłuszeństwa + + disobedience + defiance + + +
+ +
+ nieposłusznie +
+ + adv + + + w sposób nieposłuszny + + contumaciously + defiantly + disobediently + insubordinately + restively + waywardly + + +
+ +
+ nieposłuszny +
+ + adj + + + odznaczający się nieposłuszeństwem + + disobedient + insubordinate + contrary + contumacious + defiant + restive + + +
+ +
+ niepotrzebny + ˌɲɛpɔˈṭʃɛbnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest potrzebny + + unnecessary + useless + dispensable + needless + redundant + spare + + +
+ +
+ niepoważny +
+ + adj + + + niedający się traktować poważnie + + charquid + flippant + frivolous + jiveass + nonserious + ridiculous + + + + niezachowujący powagi i odpowiedzialności + + irresponsible + nonserious + + +
+ +
+ niepowodzenie + ˌɲɛpɔvɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + przeciwieństwo powodzenia, sukcesu; przegrana, porażka + + failure + misadventure + misfortune + + +
+ +
+ niepowstrzymany +
+ + adj + + + niedający się powstrzymać, powściągnąć + + inexorable + irrepressible + unstoppable + + +
+ +
+ niepowtarzalność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest niepowtarzalne; cecha tych, którzy są niepowtarzalni + + uniqueness + + +
+ +
+ niepowtarzalny +
+ + adj + + + wyjątkowy, nadzwyczajny, jedyny w swoim rodzaju + + inimitable + unique + + +
+ +
+ niepozorny + ˌɲɛpɔˈzɔrnɨ +
+ + adj + + + niewielki, nie rzucający się w oczy, nie zwracający na siebie uwagi + + inconspicuous + + +
+ +
+ niepożądany +
+ + adj + + + taki, jakiego się unika; odwrotny do zamierzonego + + adverse + de trop + inadvisable + inexpedient + intrusive + undesirable + + +
+ +
+ nieprawda + ɲɛˈpravda +
+ + n + + + coś co jest niezgodne z prawdą + + untruth + + +
+ +
+ nieprawdziwie + ˌɲɛpravʲˈʥ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób nieprawdziwy + + untruly + + +
+ +
+ nieprawdziwy + ˌɲɛpravʲˈʥ̑ivɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest prawdziwy + + untrue + + +
+ +
+ nieprawidłowo + ˌɲɛpravʲidˈwɔvɔ +
+ + adv + + + w sposób nieprawidłowy + + incorrectly + + +
+ +
+ nieprawidłowość +
+ + n + + + brak prawidłowości + + anomaly + + + + odstępstwo od norm + + incorrectness + + +
+ +
+ nieprawidłowy + ˌɲɛpravʲidˈwɔvɨ +
+ + adj + + + niezgodny z normą; niezgodny z tym, co prawidłowe + + incorrect + irregular + abnormal + + +
+ +
+ nieprecyzyjny + ˌɲɛprɛʦ̑ɨˈzɨjnɨ +
+ + adj + + + pozbawiony precyzji, niedokładny, nieścisły + + imprecise + inaccurate + + +
+ +
+ nieprofesjonalnie +
+ + adv + + + w sposób pozbawiony profesjonalizmu + + amateurishly + unprofessionally + + +
+ +
+ nieproszony +
+ + adj + + + taki, którego się nie oczekuje + + unasked + unbidden + unsolicited + + +
+ +
+ nieprzechodni + ˌɲɛpʃɛˈxɔdʲɲi +
+ + adj + + + (gramatyka) o czasowniku: niemający formy strony biernej + + intransitive + + +
+ +
+ nieprzekonywalny +
+ + adj + + + niedający się przekonać + + inconvincible + + +
+ +
+ nieprzekupność +
+ + n + + + (książkowy) cecha tego, co jest nieprzekupne; cecha tych, którzy są nieprzekupni + + incorruptibility + + +
+ +
+ nieprzekupny +
+ + adj + + + niedający się przekupić + + incorruptible + uncorruptable + + +
+ +
+ nieprzemakalny + ˌɲɛpʃɛ̃maˈkalnɨ +
+ + adj + + + nieprzepuszczający wody ani wilgoci + + watertight + + +
+ +
+ nieprzetłumaczalny + ˌɲɛpʃɛtwũmaˈʧ̑alnɨ +
+ + adj + + + niemożliwy do przetłumaczenia, nie dający się przetłumaczyć na inny język + + untranslatable + + +
+ +
+ nieprzewidywalny + ˌɲɛpʃɛvʲidɨˈvalnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się przewidzieć + + unpredictable + unforeseeable + + +
+ +
+ nieprzygotowany + ˌɲɛpʃɨɡɔtɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + taki, który zaniedbał przygotowań + + unprepared + + +
+ +
+ nieprzyjaciel + ˌɲɛpʃɨˈjäʨ̑ɛl +
+ + n + + + ktoś wrogo nastawiony wobec kogoś lub czegoś + + enemy + foe + + + + (wojskowość, wojskowy) wroga armia, ogół wrogich wojsk + + enemy + foe + + +
+ +
+ nieprzyjacielski +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) dotyczący zachowań lub emocji pochodzących od osoby wrogo nastawionej + + hostile + inimical + + + + związany z nieprzyjacielem militarnym + + enemy + + +
+ +
+ nieprzyjazny + ˌɲɛpʃɨˈjaznɨ +
+ + adj + + + który nie sprzyja, nastawiony niechętnie, wrogo + + unfriendly + inimical + dour + + +
+ +
+ nieprzyjemnie + ˌɲɛpʃɨˈjɛ̃mʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nieprzyjemny, niemiło + + unpleasantly + + +
+ +
+ nieprzyjemność +
+ + n + + + nieprzyjemna sytuacja albo rzecz + + trouble + unpleasantness + + +
+ +
+ nieprzyjemny + ˌɲɛpʃɨˈjɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + sprawiający przykrość, wywołujący niemiłe odczucia + + unpleasant + abrasive + distressful + distressing + icky + nasty + + +
+ +
+ nieprzytomny + ˌɲɛpʃɨˈtɔ̃mnɨ +
+ + adj + + + taki, który stracił przytomność, świadomość + + unconscious + senseless + + +
+ +
+ nierafinowany +
+ + adj + + + taki, który nie został poddany procesowi rafinacji (oczyszczania) + + unrefined + + +
+ +
+ nieraz + ˈɲɛras +
+ + adv + + + czasami, niekiedy + + sometimes + + + + wiele razy, często + + many a time + many time + + +
+ +
+ nierdzewny +
+ + adj + + + nieulegający rdzewieniu, odporny na rdzewienie + + stainless + + +
+ +
+ nierealnie +
+ + adv + + + w sposób nierealny + + unreally + + +
+ +
+ nierealny + ˌɲɛrɛˈalnɨ +
+ + adj + + + pozbawiony zdrowego rozsądku, nie mający realnych podstaw + + airy-fairy + + + + taki, którego nie da się urzeczywistnić + + impracticable + + + + taki, który nie istnieje w rzeczywistości + + unreal + + +
+ +
+ nieregularny +
+ + adj + + + pojawiający się, działający, występujący, w nierównych odstępach czasu + + irregular + + +
+ +
+ niereligijność +
+ + n + + + brak religijności, bycie niereligijnym, niewiara + + irreligion + + +
+ +
+ niereligijny + ˌɲɛrɛlʲiˈɟijnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się brakiem religijności + + irreligious + + +
+ +
+ nierozdzielny +
+ + adj + + + nie dający się rozdzielić, nie do podziału + + inseparable + indissoluble + + +
+ +
+ nierozerwalnie +
+ + adv + + + w sposób trwały + + indissolubly + inextricably + inseparably + + +
+ +
+ nierozerwalny +
+ + adj + + + taki, który nie daje się rozerwać; trwale wiążący + + indissoluble + inseparable + inextricable + + +
+ +
+ nierozpoznawalny + ˌɲɛrɔspɔznaˈvalnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie daje się rozpoznać + + unrecognisable + unrecognizable + + +
+ +
+ nierozsądnie + ˌɲɛrɔsˈːɔ̃ndʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nierozsądny + + unwisely + nonsensically + unreasonably + + +
+ +
+ nierozsądny +
+ + adj + + + bez rozsądku + + unreasonable + imprudent + doted + folious + fon + foolish + + +
+ +
+ nierozważnie + ˌɲɛrɔzˈvaʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nierozważny, bezmyślnie, nierozsądnie, lekkomyślnie + + carelessly + inconsiderately + + +
+ +
+ nierozłączka + ˌɲɛrɔzˈwɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) mała papuga żyjąca w Afryce, zawsze w parze z inną; + + lovebird + + +
+ +
+ nieruchomo + ˌɲɛruˈxɔ̃mɔ +
+ + adv + + + bez ruchu, nie poruszając się, nie wykonując żadnych ruchów + + motionlessly + without motion + + +
+ +
+ nieruchomość + ˌɲɛruˈxɔ̃mɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) grunt, budynek trwale związany z gruntem lub część budynku, które stanowią odrębny przedmiot własności; + + estate + + +
+ +
+ nieruchomy + ˌɲɛruˈxɔ̃mɨ +
+ + adj + + + bez ruchu, nie zmieniający pozycji, położenia + + immobile + immovable + + +
+ +
+ nierytmiczny +
+ + adj + + + nie mający rytmu, nieregularny + + arythmic + rhythmless + + +
+ +
+ nierzeczywisty +
+ + adj + + + taki, który nie istnieje w rzeczywistości + + unreal + irreal + + +
+ +
+ nierządnica + ˌɲɛʒɔ̃ndʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (przestarzałe, przestarzały) kobieta uprawiająca nierząd + + harlot + + +
+ +
+ nierób +
+ + n + + + (pogardliwie) człowiek stroniący od pracy + + loafer + + +
+ +
+ nieróbstwo +
+ + n + + + (pogardliwie) uchylanie się od pracy, obowiązków + + idleness + + +
+ +
+ nierówność + ɲɛˈruvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak równości, nierównowaga lub brak sprawiedliwości + + disparity + inequity + nonequality + + +
+ +
+ nierówny + ɲɛˈruvnɨ +
+ + adj + + + mający nieregularny kształt + + irregular + + +
+ +
+ niesamodzielny +
+ + adj + + + taki, który nie jest samodzielny, który często korzysta z cudzej pomocy + + not self-reliant + + +
+ +
+ niesamowity + ˌɲɛsãmɔˈvʲitɨ +
+ + adj + + + bardzo intensywny, wyróżniający się nasileniem + + extraordinary + great + + +
+ +
+ niesforny +
+ + adj + + + nieposłuszny, niegrzeczny, niezdyscyplinowany + + unruly + riotous + + +
+ +
+ nieskazitelnie + ˌɲɛskaʑiˈtɛlʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nieskazitelny + + impeccably + + +
+ +
+ nieskazitelny +
+ + adj + + + bez skazy, bez zanieczyszczeń + + flawless + impeccable + pristine + unblemished + unspotted + unsullied + + + + niemający żadnej skazy moralnej + + immaculate + irreproachable + squeaky clean + stainless + unblemished + unspotted + + +
+ +
+ nieskomplikowany + ˌɲɛskɔ̃mplʲikɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + prosty, łatwy, niezłożony + + uncomplicated + + +
+ +
+ nieskończoność +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dowolna liczba kardynalna większa od każdej liczby naturalnej + + infinity + + + + (matematyka, matematyczny) punkt leżący "na horyzoncie" do którego może dążyć funkcja lub ciąg + + infinity + + + + (matematyka, matematyczny) właściwość zbioru liczniejszego od każdego zbioru n-elementowego, gdzie n jest liczbą naturalną + + infinity + + + + (potocznie, potoczny) lemniskata, symbol nieskończoności (1.5), ∞ + + infinity symbol + lemniscate + + + + brak końca i granic w czasie + + endlessness + infinity + + + + brak końca i granic w przestrzeni + + endlessness + infinity + + +
+ +
+ nieskończony + ˌɲɛskɔ̃j̃n͇ˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) trwający niezwykle długo, nieustający + + never-ending + unending + + + + niemający końca, niekończący się + + endless + interminable + + +
+ +
+ nieskromnie +
+ + adv + + + w sposób nieskromny + + immodestly + + +
+ +
+ nieskromność +
+ + n + + + cecha tego, kto jest nieskromny + + immodesty + + +
+ +
+ nieskromny + ɲɛˈskrɔ̃mnɨ +
+ + adj + + + bez oznak zawstydzenia + + immodest + + +
+ +
+ nieskuteczny +
+ + adj + + + pozbawiący skuteczności, niedziałający + + ineffective + ineffectual + inefficacious + inefficient + + +
+ +
+ nieskładny +
+ + adj + + + niezręcznie sformułowany + + incoherent + + +
+ +
+ niesmaczny + ɲɛˈsmaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) niegrzeczny, ordynarny, wzbudzający niesmak, w złym smaku + + tasteless + unsavoury + + + + nie mający dobrego smaku + + tasteless + unpalatable + unsavory + + +
+ +
+ niesmak + ˈɲɛsmak +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) przykre wrażenie + + disgust + + +
+ +
+ niespodzianka + ˌɲɛspɔˈʥ̑ãŋka +
+ + n + + + coś, czego się ktoś nie spodziewa + + surprise + + +
+ +
+ niespodziewanie + ˌɲɛspɔʥ̑ɛˈvãɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nieoczekiwany, niespodziewany, powodujący zaskoczenie + + out of the blue + unexpectedly + + +
+ +
+ niespodziewany + ˌɲɛspɔʥ̑ɛˈvãnɨ +
+ + adj + + + zdarzenie, którego się nie spodziewano; rzecz zaskakująca, nieoczekiwana, nagła + + unexpected + + +
+ +
+ niespokojny + ˌɲɛspɔˈkɔjnɨ +
+ + adj + + + nerwowy + + nervous + restless + + + + o czasach, okolicznościach: trudny, zmienny + + turbulent + + + + pełen niepokoju, lęku, zaniepokojony + + anxious + uneasy + + +
+ +
+ niesprawiedliwość + ˌɲɛspravʲjɛˈdlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak sprawiedliwości + + injustice + + + + niesprawiedliwy czyn; przykre, niesprawiedliwe zdarzenie + + injustice + + +
+ +
+ niesprawiedliwy + ˌɲɛspravʲjɛˈdlʲivɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest sprawiedliwy; postępujący wbrew zasadom sprawiedliwości + + unfair + unjust + inequitable + + +
+ +
+ niespójny +
+ + adj + + + niebędący zwartą całością + + loose + + + + nieukładający się w logiczną całość + + incoherent + + +
+ +
+ niestabilny + ˌɲɛstaˈbʲilnɨ +
+ + adj + + + chwiejny, który nie ma stabilizacji, który się łatwo zmienia + + unstable + + +
+ +
+ niestałość + ɲɛˈstawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zmienność, brak stałości, trwałości (np. w przekonaniach) + + inconstancy + instability + + +
+ +
+ niestały +
+ + adj + + + taki, który często zmienia upodobania, poglądy, świadczący o braku stałości + + unsteady + changeable + versatile + + +
+ +
+ niestety + ɲɛˈstɛtɨ +
+ + particle + + + …służąca do wyrażania żalu, że dana sytuacja ma miejsce + + unfortunately + sadly + + +
+ +
+ niestosowność + ˌɲɛstɔˈsɔvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak stosowności; cecha tego, co jest niestosowne + + inappropriacy + inappropriateness + ineptitude + + +
+ +
+ niestrawiony + ˌɲɛstraˈvʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nie uległy trawieniu + + undigested + + +
+ +
+ niestrawność +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostre zaburzenie w trawieniu, dyspepsja + + indigestion + dyspepsia + + +
+ +
+ niestrawny +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) trudny do zrozumienia lub do zaakceptowania + + unpalatable + + + + taki, który nie daje się trawić lub jest trudny do strawienia + + indigestible + + +
+ +
+ niestrudzenie + ˌɲɛstruˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + adv + + + w sposób niestrudzony + + indefatigably + inexhaustibly + tirelessly + + +
+ +
+ niestrudzony + ˌɲɛstruˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nieustający mimo wysiłku, odporny na trud, przeciwności + + tireless + + +
+ +
+ niesystematycznie +
+ + adv + + + w sposób niesystematyczny, nieregularnie + + unsystematically + + +
+ +
+ nieszczelny +
+ + adj + + + mający szczeliny, przepuszczający coś + + leaky + porous + + +
+ +
+ nieszczery +
+ + adj + + + pozbawiony szczerości, fałszywy + + insincere + + +
+ +
+ nieszczerze + ɲɛˈʃʧ̑ɛʒɛ +
+ + adv + + + w sposób nieszczery, nieuczciwy, fałszywy + + dishonestly + + +
+ +
+ nieszczęsny +
+ + adj + + + przynoszący same straty albo przykrości + + fateful + ill-fated + luckless + + + + taki, którego napotkało nieszczęście, pokrzywdzony przez los + + unblessed + unblest + wretched + + + + wzbudzający i współczucie, i lekceważenie jednocześnie + + abject + miserable + + +
+ +
+ nieszczęścia chodzą parami + ɲɛˈʃʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑a ˈxɔʣ̑ɔ̃w̃ paˈrãmʲi +
+ + proverb + + + jedno niepowodzenie pociąga za sobą następne + + it never rains but it pours + when it rains, it pours + + +
+ +
+ nieszczęście + ɲɛˈʃʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + pechowy, niepomyślny dla kogoś zbieg zdarzeń + + misfortune + affliction + + + + przykre, nieszczęśliwe, pechowe zdarzenie + + calamity + + +
+ +
+ nieszczęśliwy + ˌɲɛʃʧ̑ɛ̃w̃ɕˈlʲivɨ +
+ + adj + + + nieodczuwający szczęścia, przygnębiony + + unhappy + + +
+ +
+ nieszczęśnik +
+ + n + + + osoba nieszczęśliwa, wzbudzająca litość i współczucie + + wretch + + +
+ +
+ nieszkodliwość + ˌɲɛʃkɔˈdlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest nieszkodliwe; co nikomu lub niczemu nie szkodzi + + harmlessness + + +
+ +
+ nieszkodliwy +
+ + adj + + + niestanowiący zagrożenia + + harmless + innocuous + inoffensive + innocent + innoxious + unoffending + + +
+ +
+ nieszpułka + ɲɛˈʃpuwka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Mespilus, krzew lub niewielkie drzewko o białych kwiatach i pomarańczowych owocach; w Polsce roślina o charakterze ozdobnym, w cieplejszym klimacie owocodajna + + medlar + + +
+ +
+ niesłodzony +
+ + adj + + + (kulinaria) bez dodatku cukru + + unsweetened + + +
+ +
+ niesłuszny +
+ + adj + + + niemający uzasadnienia + + unfair + + +
+ +
+ niesłychanie + ˌɲɛswɨˈxãɲɛ +
+ + adv + + + w sposób niesłychany, bardzo, niesamowicie + + unheard of + + +
+ +
+ niesłychany + ˌɲɛswɨˈxãnɨ +
+ + adj + + + taki, o którym nie słyszano, nadzwyczajny + + unheard of + + +
+ +
+ niesłyszalny + ˌɲɛswɨˈʃalnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się usłyszeć + + inaudible + + +
+ +
+ nietaktowny + ˌɲɛtakˈtɔvnɨ +
+ + adj + + + pozbawiony taktu, nieuprzejmy, niekulturalny, niezręczny + + clumsy + + +
+ +
+ nietolerancja + ˌɲɛtɔlɛˈrãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + brak tolerancji, nieakceptowanie/nietolerowanie czegoś lub kogoś + + intolerance + + + + negatywne reagowanie organizmu na pokarm, szczepionkę itd. + + intolerance + + +
+ +
+ nietolerancyjny +
+ + adj + + + wykazujący się brakiem tolerancji + + intolerant + + +
+ +
+ nietoperz + ɲɛˈtɔpɛʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) niewielki, latający ssak, kierujący się echolokacją; + + bat + + +
+ +
+ nietowarzyski +
+ + adj + + + niechętnie przebywający w towarzystwie, wśród ludzi + + unsociable + insociable + + +
+ +
+ nietrwały +
+ + adj + + + krótko nadający się do użytku + + perishable + precarious + + + + nie trwający długo + + fickle + fleeting + fugacious + fading + + +
+ +
+ nietrzeźwy + ɲɛˈṭʃɛʑvɨ +
+ + adj + + + pijany, będący w stanie upojenia alkoholowego + + drunk + + +
+ +
+ nietuzinkowy +
+ + adj + + + wyróżniający się z ogółu, rzadki, osobliwy + + extraordinary + uncommon + + +
+ +
+ nieuchronny + ˌɲɛ<sup>w</sup>uxˈrɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + taki, przed którym nie da się uciec, uchronić; któremu nie da się zapobiec, powstrzymać + + unavoidable + + +
+ +
+ nieuczciwie + ˌɲɛ<sup>w</sup>uʧ̑ʲˈʨ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób nieuczciwy, nieszczery + + dishonestly + unfairly + + +
+ +
+ nieuczciwość +
+ + n + + + cecha tego, kto jest nieuczciwy + + dishonesty + unfairness + + +
+ +
+ nieuczciwy + ˌɲɛ<sup>w</sup>uʧ̑ʲˈʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest uczciwy; postępujący niewłaściwie lub świadczący o niewłaściwym zachowaniu + + dishonest + corrupt + unfair + + +
+ +
+ nieudolny +
+ + adj + + + nie potrafiący dobrze czegoś zrobić + + blundering + crude + feckless + impotent + incapable + ineffectual + + + + świadczący o braku radzenia sobie + + cumbersome + decrepit + feckless + illiterate + ineffective + inefficient + + +
+ +
+ nieufnie +
+ + adv + + + w sposób nieufny, bez zaufania + + distrustfully + mistrustfully + + +
+ +
+ nieufność +
+ + n + + + brak zaufania + + distrust + disbelief + + +
+ +
+ nieugięty +
+ + adj + + + o osobie niedający się przekonać, pokonać lub zmienić + + implacable + unbending + + + + o rzeczy, sytuacji… niedający się zmienić czy podważyć + + unshakable + unshakeable + + +
+ +
+ nieuk + ˈɲɛ<sup>w</sup>uk +
+ + n + + + ktoś, kto nie ma zamiłowania do nauki, także niedouczony + + ignoramus + + +
+ +
+ nieumyślny +
+ + adj + + + wyrządzony bez uprzedniego zamysłu + + accidental + inadvertent + unmeant + + +
+ +
+ nieunikniony + ˌɲɛ<sup>w</sup>ũɲiˈcɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który musi się stać + + inevitable + unavoidable + + +
+ +
+ nieupoważniony + ˌɲɛ<sup>w</sup>upɔvaʒʲˈɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który nie posiada oficjalnego pozwolenia na zrobienie czegoś + + unauthorized + + +
+ +
+ nieuprawny + ˌɲɛ<sup>w</sup>uˈpravnɨ +
+ + adj + + + o terenie, ziemi, polu: nie nadający się do uprawy lub nie objęty uprawą; taki, który leży odłogiem + + uncultivated + + +
+ +
+ nieuprzejmy +
+ + adj + + + niemiły, nieżyczliwy, zachowujący się wobec innych w sposób pozbawiony uprzejmości + + impolite + discourteous + incivil + inconsiderate + mean + ungracious + + +
+ +
+ nieurodzaj + ˌɲɛ<sup>w</sup>uˈrɔʣ̑aj +
+ + n + + + zmniejszenie się zbiorów w rolnictwie w stosunku do innych lat + + crop failure + + +
+ +
+ nieurodzajność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest nieurodzajne + + barrenness + + +
+ +
+ nieustannie + ˌɲɛ<sup>w</sup>uˈstãɲːɛ +
+ + adv + + + bez przerwy, non-stop, bez ustanku + + continuously + continually + incessantly + non-stop + unceasingly + + +
+ +
+ nieustanny +
+ + adj + + + taki, który nie ustaje, trwający ciągle + + incessant + unceasing + ceaseless + persistent + unremitting + + +
+ +
+ nieustraszony + ˌɲɛ<sup>w</sup>ustraˈʃɔ̃nɨ +
+ + adj + + + dzielny, nie ulegający strachowi + + fearless + + +
+ +
+ nieustępliwość + ˌɲɛ<sup>w</sup>ustɛ̃mˈplʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha kogoś lub czegoś nieustępującego, opornego, upartego, bezkompromisowego + + tenacity + + +
+ +
+ nieustępliwy +
+ + adj + + + taki, który łatwo lub wcale nie ustępuje + + bolshie bolshy + headstrong + implacable + inexorable + inflexible + intractable + + + + świadczący o tym, że ktoś łatwo albo w niczym nie ustępuje + + adamantine + inflexible + tough + unyielding + + +
+ +
+ nieuwaga + ˌɲɛ<sup>w</sup>uˈvaɡa +
+ + n + + + brak uwagi, koncentracji + + inattention + + +
+ +
+ nieuzasadniony + ˌɲɛ<sup>w</sup>uzasadʲˈɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nie mający uzasadnienia, nie mający usprawiedliwienia + + gratuitous + unfounded + unjustified + unjustifiable + unprovoked + + +
+ +
+ nieuzbrojony +
+ + adj + + + niewyposażony w broń lub uzbrojenie + + armless + unarmed + + +
+ +
+ niewart złamanego grosza + ˈɲɛvard ˌzwãmãˈnɛɡɔ ˈɡrɔʃa +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) oceniany negatywnie, niezasługujący na zaufanie, bezwartościowy, lichy, nienadający się do niczego + + not worth a red cent + + +
+ +
+ niewart złamanego szeląga + ˈɲɛvard ˌzwãmãˈnɛɡɔ ʃɛˈlɔ̃ŋɡa +
+ + adj + + + (książkowy) oceniany jako bezwartościowy, lichy, nienadający się do niczego + + not worth a red cent + + +
+ +
+ nieważkość +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) stan braku lub znikomości siły ciążenia + + weightlessness + + +
+ +
+ nieważny + ɲɛˈvaʒnɨ +
+ + adj + + + (administracja) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) po upływie terminu obowiązywania + + expire + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) bez mocy prawnej + + null and void + + + + bez istotnego elementu i z tego powodu bez znaczenia + + invalid + + + + niemający znaczenia; bez znaczenia; bez wpływu na cokolwiek + + unimportant + insignificant + + + + o człowieku: mający małe możliwości, niewiele znaczący + + insignificant + unimportant + + +
+ +
+ niewdzięcznie + ɲɛˈvʲʥ̑ɛ̃n͇ʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób niewdzięczny, bez wdzięczności + + ungratefully + + +
+ +
+ niewdzięcznik + ɲɛˈvʲʥ̑ɛ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + osoba niewdzięczna, niepoczuwająca się do wdzięczności + + ingrate + + +
+ +
+ niewdzięczność + ɲɛˈvʲʥ̑ɛ̃n͇ʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak wdzięczności; cecha tego, co jest niewdzięczne; cecha tego, kto jest niewdzięczny + + ingratitude + ungratefulness + + +
+ +
+ niewdzięczny + ɲɛˈvʲʥ̑ɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niedający wyników proporcjonalnych do włożonego wysiłku + + invidious + + + + pozbawiony wdzięczności, nieokazujący wdzięczności; (także, też) świadczący o wdzięczności + + ungrateful + thankless + unthankful + + +
+ +
+ niewerbalny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) wyrażony innymi środkami niż słowa + + nonverbal + + +
+ +
+ nieweryfikowalny +
+ + adj + + + taki, którego nie da się zweryfikować, niemożliwy do sprawdzenia + + untestable + + +
+ +
+ niewesoło + ˌɲɛvɛˈsɔwɔ +
+ + adv + + + w sposób niewesoły + + uncheerfully + + +
+ +
+ niewiara + ɲɛˈvʲjara +
+ + n + + + brak wiary w boga, odrzucanie dogmatów religijnych, niewierzenie + + disbelief + incredulity + infidelity + + + + brak wiary w coś, niepewność co do czegoś + + disbelief + incredulity + + +
+ +
+ niewiarygodny + ˌɲɛvʲjarɨˈɡɔdnɨ +
+ + adj + + + któremu trudno uwierzyć, niegodny zaufania + + undependable + unreliable + untrustworthy + + + + w który trudno uwierzyć, graniczący z nieprawdopodobieństwem + + incredible + unbelievable + implausible + + +
+ +
+ niewidomy + ˌɲɛvʲiˈdɔ̃mɨ +
+ + adj + + + taki, który trwale nie widzi + + blind + + +
+ +
+ niewidzialny + ˌɲɛvʲiˈʥ̑alnɨ +
+ + adj + + + niemożliwy do zaobserwowania wzrokiem lub, ogólniej, instrumentami pomiarowymi + + invisible + unseen + + +
+ +
+ niewiedza + ɲɛˈvʲjɛʣ̑a +
+ + n + + + brak dostatecznej wiedzy, niedouczenie + + ignorance + + + + niedoinformowanie, nieznajomość, nieświadomość czegoś + + unawareness + + +
+ +
+ niewiele + ɲɛˈvʲjɛlɛ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + nieduża ilość kogoś lub czegoś + + a few + not many few + not much little + + +
+ +
+ niewielki + ɲɛˈvʲjɛlʲci +
+ + adj + + + taki, który jest mały w rozmiarze, objętości lub fizycznym nasileniu + + little + not big + not large + short + small + + + + taki, który ma małe znaczenie lub wartość + + inconsiderable + insignificant + marginal + slight + unimportant + + +
+ +
+ niewierność + ɲɛˈvʲjɛrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest niewierne, tego kto jest niewierny; sprzeniewierzenie się czemuś + + unfaithfulness + + + + zdrada, bycie niewiernym + + infidelity + unfaithfulness + + +
+ +
+ niewierny Tomasz + ɲɛˈvʲjɛrnɨ ˈtɔ̃maʃ +
+ + n + + + o człowieku, który nie uwierzy w coś, póki tego nie zobaczy, nie dotknie + + doubting Thomas + + +
+ +
+ niewierzący + ˌɲɛvʲjɛˈʒɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + osoba bezwyznaniowa; ktoś, kto nie jest wyznawcą żadnej religii + + disbeliever + non-believer + unbeliever + + +
+ +
+ niewierzący + ˌɲɛvʲjɛˈʒɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + participleAdjective + + + (teologia, teologiczny) w kontekście wiary, wyznania: który nie wyznaje żadnej religii, niereligijny + + irreligious + + +
+ +
+ niewinność + ɲɛˈvʲĩnːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co niewinne, nie ma w sobie winy; brak popełnienia przestępstwa, grzechu, określonego błędu + + innocence + + +
+ +
+ niewinny + ɲɛˈvʲĩnːɨ +
+ + adj + + + taki, który nie ma poważnych konsekwencji + + innocent + + + + taki, który nie zna zła, postępuje czysto, jest nieskalany + + innocent + + + + taki, który nie popełnił czegoś złego; taki, który nie ma winy + + innocent + not guilty + + +
+ +
+ niewola + ɲɛˈvɔla +
+ + n + + + areszt dla żołnierzy drugiej strony podczas wojny + + captivity + + + + brak wolności, suwerenności; zamknięcie + + slavery + bondage + captivity + servitude + + +
+ +
+ niewola babilońska +
+ + n + + + (starożytność) zwyczajowe określenie wygnania Żydów z Judy; + + Babylonian captivity + Babylonian exile + + +
+ +
+ niewolnica +
+ + n + + + kobieta będąca własnością innej osoby + + bondswoman + bondwoman + neif + slave + + +
+ +
+ niewolnictwo + ˌɲɛvɔlʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) system społeczny oparty na pozbawieniu pewnej grupy ludzi wolności i uczynieniu ich czyjąś własnością, zwykle w celu wykorzystywania do przymusowej pracy bez wynagrodzenia; + + slavery + + +
+ +
+ niewolniczy + ˌɲɛvɔlʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + dotyczący niewolnika lub niewolnictwa + + slavish + + +
+ +
+ niewolnik + ɲɛˈvɔlʲɲik +
+ + n + + + osoba będąca w niewoli + + slave + + +
+ +
+ niewybaczalny + ˌɲɛvɨbaˈʧ̑alnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie można wybaczyć + + unforgivable + inexcusable + unpardonable + + +
+ +
+ niewydolność + ˌɲɛvɨˈdɔlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) niezdolność do skutecznego działania + + insufficiency + + + + nieudolność, brak kompetencji + + failure inefficiency + + +
+ +
+ niewygodnie + ˌɲɛvɨˈɡɔdʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób niewygodny + + uncomfortably + + +
+ +
+ niewykonalność +
+ + n + + + cecha tego, co jest niewykonalne + + infeasibility + unfeasibility + impracticability + + +
+ +
+ niewykonalny + ˌɲɛvɨkɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się wykonać, zrobić + + impossible + impracticable + unworkable + + +
+ +
+ niewyobrażalnie +
+ + adv + + + (książkowy) w sposób trudny lub niemożliwy do wyobrażenia + + unfathomably + + +
+ +
+ niewyobrażalny + ˌɲɛvɨɔbraˈʒalnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) niedający się wyobrazić + + unimaginable + inconceivable + + +
+ +
+ niewypowiedziany + ˌɲɛvɨpɔvʲjɛ̇ˈʥ̑ãnɨ +
+ + adj + + + niemożliwy do wyrażenia za pomocą słów + + unspeakable + unutterable + unsaid + unspoken + untold + + +
+ +
+ niewypłacalność +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) sytuacja, kiedy dłużnik nie ma możliwości spłaty swoich zobowiązań z posiadanego majątku; + + insolvency + + +
+ +
+ niewypłacalny +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) taki, który nie ma możliwości spłaty swoich długów z posiadanego majątku + + insolvent + + +
+ +
+ niewyraźnie +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) ukazując własny stan jako niezbyt właściwy, co budzi zaniepokojenie + + off colour + slightly unwell + + + + w sposób niewyraźny, niezbyt oczywisty + + vaguely + illegibly + indistinctly + + +
+ +
+ niewyraźny + ˌɲɛvɨˈraʑnɨ +
+ + adj + + + taki, któremu brakuje wyrazistości, niezbyt dobrze widzialny, słyszalny lub odczuwalny + + blurry + indistinct + + +
+ +
+ niewystarczający +
+ + adj + + + niedostateczny, nieodpowiadający określonym wymaganiom + + insufficient + deficient + inadequate + nonsufficient + + +
+ +
+ niewytłumaczalny +
+ + adj + + + nie dający się wytłumaczyć lub wyjaśnić, niemożliwy do wytłumaczenia + + inexplainable + inexplicable + unaccountable + unexplainable + + +
+ +
+ niewzruszony +
+ + adj + + + odporny na wpływy, ataki + + adamant + inflexible + rigid + uninfringeable + unshakable + unshakeable + + +
+ +
+ niewód + ˈɲɛvut +
+ + n + + + (rybołówstwo, rybacki) rodzaj sieci rybackiej; + + seine + + +
+ +
+ niewątpliwie + ˌɲɛvɔ̃ntˈplʲivʲjɛ +
+ + adv + + + od: niewątpliwy; z pewnością, bez wątpienia + + no doubt + undoubtedly + undeniably + arguably + + +
+ +
+ niewątpliwy +
+ + adj + + + taki, który nie wzbudza żadnych wątpliwości + + indubitable + undoubted + + +
+ +
+ niewłaściwie + ˌɲɛvwaɕˈʨ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób niewłaściwy, nieprawidłowy + + badly + improperly + incorrectly + unproperly + wrongly + + +
+ +
+ niewłaściwy + ˌɲɛvwaɕˈʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + inny, niż oczekiwano; inny niż powinien być + + wrong + + +
+ +
+ niezadowolenie + ˌɲɛzadɔvɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + brak zadowolenia; negatywne uczucie będące rezultatem tego, że coś dzieje się niezgodnie z czyimś życzeniem, planem, zamiarem + + dissatisfaction + + +
+ +
+ niezadowolony + ˌɲɛzadɔvɔˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + odczuwający niezadowolenie + + discontent + dissatisfied + unpleased + + +
+ +
+ niezainteresowanie + ˌɲɛza<sup>j</sup>ĩntɛrɛsɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nie zainteresować + + disinterest + + +
+ +
+ niezależnie +
+ + adv + + + bez względu na coś (sugeruje, że jakiś argument nie jest wystarczająco ważny) + + regardless of + irrespectively + + + + bez związku z czymś (sugeruje brak koordynacji i zależności) + + independently + + +
+ +
+ niezależność + ˌɲɛzaˈlɛʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie niezależnym od kogoś + + independence + + +
+ +
+ niezależny + ˌɲɛzaˈlɛʒnɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nienależący do żadnej z rywalizujących partii + + independent + unrelated + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) o państwach: niebędący pod niczyim zwierzchnictwem, decydujący sam o sobie + + independent + autonomous + self-governing + self-supporting + sovereign + + + + bezstronny, niezwiązany z żadną z grupą społeczną, niekierujący się jej interesem + + freelance + + + + niepowiązany, niemający ze sobą związku + + independent + + + + samodzielny, niepodporządkowany, niebędący w zależności od nikogo ani niczego + + independent + + +
+ +
+ niezamężny + ˌɲɛzãˈmɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + adj + + + zwykle o kobiecie: nie mająca męża, będąca panną; nie będąca żoną, małżonką + + unmarried + + +
+ +
+ niezapominajka + ˌɲɛzapɔ̃mʲĩˈnajka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Myosotis L., rodzaj roślin z rodziny ogórecznikowatych; + + forget-me-not + + +
+ +
+ niezapomniany +
+ + adj + + + taki, którego nie można zapomnieć + + unforgettable + memorable + unforgotten + + +
+ +
+ niezaprzeczalnie + ˌɲɛzapʃɛˈʧ̑alʲɲɛ +
+ + adv + + + z pewnością, w sposób nie podlegający dyskusji + + undeniably + + +
+ +
+ niezaprzeczalny +
+ + adj + + + taki, któremu nie można zaprzeczyć, nie budzący wątpliwości + + incontestable + incontrovertible + indisputable + indubitable + irrefragable + undeniable + + +
+ +
+ niezaradny +
+ + adj + + + nie potrafiący radzić sobie z czymś + + feckless + inept + shiftless + unhandy + + +
+ +
+ niezatapialny +
+ + adj + + + taki, którego nie da się zatopić + + unsinkable + + +
+ +
+ niezawisły +
+ + adj + + + niepodlegający komuś lub czemuś + + independent + + +
+ +
+ niezawodny +
+ + adj + + + prawidłowo i bezawaryjnie funkcjonujący + + reliable + sterling + + + + taki, który nie zawodzi + + dependable + reliable + sure + surefire + trusted + + +
+ +
+ niezbicie +
+ + adv + + + w sposób niemożliwy do zbicia, podważenia + + irrefutably + + +
+ +
+ niezbity +
+ + adj + + + niemożliwy do zbicia, obalenia, podważenia + + cast-iron + incontrovertible + ironclad + irrefragable + irrefutable + unanswerable + + +
+ +
+ niezborny + ɲɛˈzbɔrnɨ +
+ + adj + + + nie łączący się w harmonijną całość + + awkward + clumsy + + + + związany z astygmatyzmem + + astigmatic + + +
+ +
+ niezbyt + ˈɲɛzbɨt +
+ + adv + + + w małym stopniu, tylko trochę, nie bardzo, mało, nieznacznie + + not all too + not too + not very + + +
+ +
+ niezbywalny + ˌɲɛzbɨˈvalnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie można odebrać, zabrać, zrzec lub pozbyć się + + unalienable + unassignable + + +
+ +
+ niezbędny + ɲɛˈzbɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + taki, bez którego nie można przetrwać, normalnie funkcjonować; taki, który jest bardzo potrzebny + + indispensable + necessary + required + + +
+ +
+ niezdara +
+ + n + + + (lekceważąco, lekceważący) osoba niezręczna albo niezaradna + + lubber + blockhead + blunderer + butterfingers + clodhopper + duffer + + +
+ +
+ niezdarność +
+ + n + + + bycie niezdarnym + + awkwardness + clumsiness + oafishness + + +
+ +
+ niezdatny +
+ + adj + + + taki, który nie nadaje się do czegoś + + unfit + + +
+ +
+ niezdecydowanie + ˌɲɛzdɛʦ̑ɨdɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + nieumiejętność podjęcia decyzji + + indecision + indecisiveness + + +
+ +
+ niezdolność + ɲɛˈzdɔlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak zdolności do zrobienia czegoś, brak umiejętności + + inability + + +
+ +
+ niezdolny +
+ + adj + + + niebędący w stanie; taki, który nie nadaje się; bez predyspozycji + + incapable + unable + unfit + + +
+ +
+ niezgoda + ɲɛˈzɡɔda +
+ + n + + + brak zgody, harmonii; istnienie konfliktowych sytuacji; waśnie między kimś + + disagreement + + +
+ +
+ niezgodny + ɲɛˈzɡɔdnɨ +
+ + adj + + + kłótliwy, nieustępliwy, żyjący w niezgodzie + + quarrelsome + + + + taki, który jest w sprzeczności z czymś + + discordant + incompatible + not compliant + + + + źle dobrany, niepasujący do czegoś + + incompatible + inconsistent + + +
+ +
+ niezgrabny +
+ + adj + + + niezręczny, charakteryzujący się brakiem zręczności; niezdarny, niewprawny + + clumsy + clunky + + + + świadczący o braku zręczności + + awkward + + +
+ +
+ niezidentyfikowany obiekt latający +
+ + n + + + obserwowany statek powietrzny o nieustalonym pochodzeniu, domniemany obiekt pozaziemski; + + unidentified flying object + + +
+ +
+ nieziszczalny +
+ + adj + + + taki, który nie może się ziścić + + unrealizable + + +
+ +
+ niezliczony +
+ + adj + + + niedający się zliczyć, bardzo liczny + + countless + innumerable + + +
+ +
+ niezmiennie + ɲɛˈzmʲjɛ̇̃ɲːɛ +
+ + adv + + + w sposób niezmienny + + immutably + invariably + fixedly + unalterably + unchangeably + + +
+ +
+ niezmienny + ɲɛˈzmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + taki, który się prędko nie zmienia; w którym nie zachodzą zmiany + + unalterable + changeless + unchangeable + unvarying + + +
+ +
+ niezmiernie +
+ + adv + + + w sposób niezmierny; bardzo, wielce, intensywnie + + exceedingly + extremely + immensely + inordinately + vastly + + +
+ +
+ nieznaczny +
+ + adj + + + nie posiadający większego znaczenia + + insignificant + + + + prawie niewidoczny + + slight + + +
+ +
+ nieznajomy + ˌɲɛznaˈjɔ̃mɨ +
+ + n + + + osoba nieznana, obca + + stranger + + +
+ +
+ nieznany + ɲɛˈznãnɨ +
+ + adj + + + ten, którego się nie zna; niezidentyfikowany + + unknown + anonymous + + +
+ +
+ niezniszczalny + ˌɲɛzʲɲiʃˈʧ̑alnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się zniszczyć + + indestructible + imperishable + + +
+ +
+ nieznośny + ɲɛˈznɔɕnɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się znieść; bardzo męczący + + unbearable + insufferable + intolerable + + +
+ +
+ niezrozumiały + ˌɲɛzrɔzũˈmʲjawɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) niedający się zinterpretować, niejasny + + obscure + unclear + + + + niedający się zrozumieć + + incomprehensible + unintelligible + + +
+ +
+ niezupełnie +
+ + adv + + + nie w pełni, nie do końca + + incompletely + not entirely + not quite + + +
+ +
+ niezwyciężony + ˌɲɛzvɨʨ̑ɛ̃w̃ˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, którego nie da się zwyciężyć + + invincible + unconquerable + + +
+ +
+ niezwykle + ɲɛˈzvɨklɛ +
+ + adv + + + bardzo, silnie, mocno, intensywnie + + extremely + severely + severly + significantly + + + + w sposób niezwykły, nietypowy + + extraordinarily + unusually + wonderfully + + +
+ +
+ niezwykły + ɲɛˈzvɨkwɨ +
+ + adj + + + baśniowy, czarodziejski + + fabulous + fantastic + magic + + + + dziwny + + far-out + freakish + peculiar + + + + rewelacyjny + + rare + special + wondrous + + + + rzadko spotykany, nietypowy + + unusual + anomalous + outrageous + uncommon + + + + wyróżniający się, wybitny + + extraordinary + + +
+ +
+ niezwłocznie + ɲɛˈzvwɔʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + bez zwłoki, natychmiast + + forthwith + right away + + +
+ +
+ niezły + ˈɲɛzwɨ +
+ + adj + + + mający dość dobry charakter + + nice + not bad + pretty good + quite good + + +
+ +
+ niełupka + ɲɛˈwupka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) suchy, niepękający, jednonasienny owoc, posiadający skórzastą lub zdrewniałą owocnię otaczającą luźno nasienie; + + achene + achenium + achenocarp + akene + + +
+ +
+ nieśmiało + ɲɛ̇ˈɕmʲjawɔ +
+ + adv + + + z wahaniem, bez śmiałości czy pewności siebie + + bashfully + faintly + fearfully + shyly + timidly + + +
+ +
+ nieśmiałość + ɲɛ̇ˈɕmʲjawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest nieśmiały, wstydliwy, nie ma pewności siebie + + shyness + + +
+ +
+ nieśmiały + ɲɛ̇ˈɕmʲjawɨ +
+ + adj + + + niemający pewności siebie, wstydliwy + + shy + diffident + + +
+ +
+ nieśmiertelność + ˌɲɛ̇ɕmʲjɛrˈtɛlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + koncepcja życia przez potencjalnie nieskończenie długi czas; + + immortality + + +
+ +
+ nieśmiertelny + ˌɲɛ̇ɕmʲjɛrˈtɛlnɨ +
+ + adj + + + wiecznie żywy, żyjący, nieumierający + + immortal + deathless + + +
+ +
+ nieświadomie + ˌɲɛ̇ɕfʲjaˈdɔ̃mʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób nieświadomy + + unconsciously + + +
+ +
+ nieświadomość +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) stan braku świadomości czy przytomności + + unconsciousness + + + + brak uświadamiania sobie lub wiedzy o czym + + ignorance + + +
+ +
+ nieświadomy +
+ + adj + + + nie uświadamiający sobie czegoś, nie wiedzący o czym + + unaware + + + + powstający lub istniejący bez czyjejś świadomości + + unconscious + + +
+ +
+ nieświeży +
+ + adj + + + (kulinaria) taki, który utracił świeżość + + stale + rancid + bad + + + + o zauważalnych cechach zbyt długiego używania + + dirty + + + + źle wyglądający + + not fresh + + +
+ +
+ nieść + ɲɛ̇ɕʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać położenie jakiegoś przedmiotu, idąc i będąc nim obciążonym + + carry + + +
+ +
+ nieźle + ˈɲɛ̇ʑlɛ +
+ + adv + + + w miarę dobrze, całkiem dobrze + + not bad + + +
+ +
+ nieżonaty + ˌɲɛʒɔ̃ˈnatɨ +
+ + adj + + + zwykle o mężczyźnie: niemający żony + + unmarried + + +
+ +
+ nieżyczliwy +
+ + adj + + + usposobiony nieprzyjaźnie, nieuprzejmy + + unfriendly + malevolent + uncharitable + + +
+ +
+ nieżyt + ˈɲɛʒɨt +
+ + n + + + pospolite zapalenie błony śluzowej + + catarrh + + +
+ +
+ nigdy + ˈɲiɡdɨ +
+ + pronoun + + + w żadnym czasie, momencie, sytuacji + + never + + +
+ +
+ nigdy indziej + ˈɲiɡdɨ ˈĩɲʥ̑ɛ̇j +
+ + adv + + + w żadnym innym czasie + + never before + + +
+ +
+ nigdzie + ˈɲiɟʥ̑ɛ +
+ + adv + + + w żadnym miejscu + + nowhere + anywhere + + +
+ +
+ nigeryjski + ˌɲiɡɛˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Nigeria + + Nigerian + + +
+ +
+ nihil obstat +
+ + n + + + (kościelny) oficjalne potwierdzenie, że dana publikacja nie jest sprzeczna z doktryną Kościoła katolickiego w kwestiach wiary i moralności, co pozwala na uzyskanie dla niej imprimatur + + nihil obstat + + + + (przenośnie, przenośnia) (ironicznie) oficjalna zgoda + + nihil obstat + + +
+ +
+ nihilista + ˌɲiçiˈlʲista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik nihilizmu + + nihilist + + +
+ +
+ nihilistycznie +
+ + adv + + + w sposób nihilistyczny + + nihilistically + + +
+ +
+ nihilistyczny +
+ + adj + + + właściwy nihiliście lub nihilizmowi + + nihilistic + + +
+ +
+ nihilizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) postawa polegająca na całkowitej relatywizacji ogólnie przyjętych norm i wartości; + + nihilism + + +
+ +
+ nijaki + ɲiˈjäci +
+ + adj + + + niczym niewyróżniający się, niemający żadnych charakterystycznych cech + + bland + unremarkable + + +
+ +
+ nikab + ˈɲikap +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) element stroju noszonego przez muzułmanki jako zasłona na twarz (często chusta), lecz nie wymagany przez islam; + + niqab + + +
+ +
+ nikaraguański + ˌɲikaraɡuˈ<sup>w</sup>ãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Nikaragua + + Nicaraguan + + +
+ +
+ nikczemnik +
+ + n + + + ktoś postępujący niegodziwie + + rogue + scoundrel + swine + + +
+ +
+ nikczemność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest nikczemne; cecha tych, którzy są nikczemni + + meanness + villainy + blackness + dastardliness + despicableness + nefariousness + + + + nikczemny postępek + + despicable act + + +
+ +
+ nikczemny + ɲikˈʧ̑ɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + podły, niegodziwy, zły; postępujący źle lub świadczący o złym, niegodziwym postępowaniu + + vile + wicked + + +
+ +
+ nikiel + ˈɲicɛl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ni i liczbie atomowej 28; + + nickel + + +
+ +
+ nikielin +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady arsenków o metalicznym połysku i miedzianoczerwonym kolorze; + + nickeline + niccolite + + +
+ +
+ nikotyna + ˌɲikɔˈtɨ̃na +
+ + n + + + bezbarwny, płynny alkaloid spotykany przede wszystkim w liściach tytoniu; + + nicotine + + +
+ +
+ nikotynizm +
+ + n + + + nałóg palenia lub, rzadziej, żucia tytoniu + + nicotinism + + +
+ +
+ nikotynowy + ˌɲikɔtɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący nikotyny, związany z nikotyną + + nicotinic + + + + spowodowany przez nikotynę, związany z konsumpcją nikotyny + + nicotinic + + +
+ +
+ nikozyjczyk + ˌɲikɔˈzɨjʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Nikozji + + Nicosian + + +
+ +
+ nikt + ɲikt +
+ + pronoun + + + żadna osoba + + nobody + no one + + +
+ +
+ nikt nie może dwom panom służyć +
+ + proverb + + + nie sposób opowiadać się za dwoma przeciwnymi wartościami w sensie moralnym + + no man can serve two masters + no servant can be the slave of two masters + + +
+ +
+ nilometr +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (architektura, architektoniczny) specjalny szyb połączony z wodami gruntowymi, budowany w starożytnym Egipcie do pomiaru stanu Nilu + + nilometer + + +
+ +
+ nim + ɲĩm +
+ + n + + + chińska gra dla dwóch osób; + + nim + + +
+ +
+ nimbus + ˈɲĩmbus +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) chmura deszczowa; + + nimbus + nimbus cloud + + +
+ +
+ nimfa + ˈɲĩw̃fa +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) w mitologii greckiej i rzymskiej boginka mająca postać pięknej, młodej dziewczyny, będąca uosobieniem sił przyrody + + nymph + + + + (zoologia, zoologiczny) ostatnie stadium larwalne niektórych pajęczaków i owadów + + nymph + + +
+ +
+ nimfomania + ˌɲĩw̃fɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chorobliwie wzmożony popęd płciowy u kobiet; + + nymphomania + + +
+ +
+ niniejszy + ɲĩˈɲɛ̇jʃɨ +
+ + pronoun + + + (książkowy) ten oto właśnie + + this + + +
+ +
+ niniejszym + ɲĩˈɲɛ̇jʃɨ̃m +
+ + adv + + + (urzędowy) tak więc, tym oto aktem, pismem, wystąpieniem + + hereby + + +
+ +
+ ninja + ˈɲĩn͇ʤ̑a +
+ + n + + + japoński wojownik, specjalizujący się w zamachach i szpiegostwie; + + ninja + + +
+ +
+ niob + ɲɔp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Nb i liczbie atomowej 41; + + niobium + + +
+ +
+ nippoński +
+ + adj + + + odnoszący się do Nipponu, związany z Nipponem + + Nipponic + + +
+ +
+ nirwana + ɲirˈvãna +
+ + n + + + w buddyzmie: oświecenie, wyzwolenie, cel praktyki buddyjskiej; + + nirvana + + +
+ +
+ niski + ˈɲisʲci +
+ + adj + + + mający mały wymiar w pionie + + low + + + + mały w porównaniu z innymi na skali jakiejś wartości + + low + + +
+ +
+ nisko + ˈɲiskɔ +
+ + adv + + + na niedużej wysokości + + low + + +
+ +
+ niskoczęstotliwościowy + ˌɲiskɔʧ̑ɛ̃w̃stɔtlʲivɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) dotyczący niskich częstotliwości + + low-frequency + + +
+ +
+ niskotłuszczowy + ˌɲiskɔtwuʃˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) o niskiej zawartości tłuszczu + + low-fat + + +
+ +
+ nisza +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) odrębna część większego pomieszczenia, powstała poprzez załamanie i cofnięcie ściany + + alcove + nook + recess + + + + (architektura, architektoniczny) wnęka w ścianie budynku, zwykle będąca ramą architektoniczną dla rzeźby + + niche + + + + coś względnie małego, co jest nieco niżej położone w obrębie większej powierzchni + + niche + + + + niezajęta i mniejsza część jakiejś dziedziny, postaci przejawu życia + + niche + + + + (geologia, geologiczny) zagłębienie w skale + + niche + recess + + +
+ +
+ niszczarka +
+ + n + + + urządzenie służące do niszczenia dokumentów + + shredder + + +
+ +
+ niszczyciel + ɲiʃˈʧ̑ɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + ten, kto niszczy + + destroyer + devastator + + + + (wojskowość, wojskowy) szybki okręt przystosowany do zwalczania małych jednostek pływających; + + destroyer + + +
+ +
+ niszczyć + ˈɲiʃʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + pozbawiać rzecz jej kształtu bądź funkcji + + destroy + demolish + + +
+ +
+ nit + ɲit +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) metalowy element łączący w połączeniu nitowanym; + + rivet + + +
+ +
+ nitkowanie + ˌɲitkɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (rzeczownik odczasownikowy) od: nitkować (depilować) + + threading + + +
+ +
+ nitkowaty + ˌɲitkɔˈvatɨ +
+ + adj + + + taki, który kształtem przypomina nitkę + + filiform + + +
+ +
+ nitowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nitować + + riveting + + +
+ +
+ nitownica +
+ + n + + + maszyna do nitowania + + riveter + + +
+ +
+ nitpiker + ɲitˈpʲikɛr +
+ + n + + + (slangowo) osoba czepiająca się nieistotnych szczegółów + + nitpicker + + +
+ +
+ nitromannit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny, wybuchowy składnik spłonek detonujących stosowany również w lecznictwie; + + mannitol hexanitrate + nitromannite + + +
+ +
+ niuans + ˈɲu<sup>w</sup>ãw̃s +
+ + n + + + drobna, subtelna różnica, ledwo dostrzegalna zmiana; odcień + + nuance + + +
+ +
+ nius + ɲus +
+ + n + + + świeża wiadomość + + news + + +
+ +
+ niuton + ˈɲutɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka siły w układzie SI; + + newton + + +
+ +
+ nivôse +
+ + n + + + nazwa czwartego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Nivôse + + +
+ +
+ niwchijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język niwchijski; + + Nivkh + + +
+ +
+ niweczyć +
+ + v + + + pozbawiać wartości, obracać wniwecz + + blight + dash + decondition + scupper + scuttle + shatter + + +
+ +
+ nizina + ɲiˈʑĩna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) obszar leżący na wysokości od 0 do 200 m n.p.m. + + lowland + + +
+ +
+ niziołek + ɲiˈʑɔwɛk +
+ + n + + + (fantasy) (literacko) istota niskiego wzrostu charakteryzująca się krępą budową ciała i dużymi stopami + + halfling + hobbit + + +
+ +
+ nić + ɲiʨ̑ +
+ + n + + + cienkie włókno używane np. do szycia + + thread + + +
+ +
+ niż + ɲiʃ +
+ + conjunction + + + …używany przy porównaniach, służący do wyrażenia, że dana cecha opisująca wyrażenia przed i za spójnikiem silniej występuje w zwrocie przed spójnikiem; służący do podkreślania różnic między takimi wyrażeniami + + than + + +
+ +
+ niż + ɲiʃ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) nizina obejmująca rozległe obszary; + + lowland + + + + (meteorologia, meteorologiczny) ośrodek niskiego ciśnienia atmosferycznego; + + depression + low + + +
+ +
+ no + +
+ + particle + + + (potocznie, potoczny) …oznaczająca przytaknięcie + + yeah + yep + yup + + +
+ +
+ no to co + ˈnɔ ˈtɔ ˈʦ̑ɔ +
+ + (potocznie, potoczny) sygnalizuje, że mówca uważa dane zdarzenie lub argument za nieistotne, lub ma do niego lekceważący stosunek + + so what + + + + (potocznie, potoczny) wprowadza propozycję + + how about + what about + + +
+ +
+ nobel + ˈnɔbɛl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu No i liczbie atomowej 102; + + nobelium + + + + (jednostka monetarna) dawna moneta angielska; + + noble + + +
+ +
+ noblista + nɔˈblʲista +
+ + n + + + osoba, która otrzymała Nagrodę Nobla + + Nobel prize winner + + +
+ +
+ noc + nɔʦ̑ +
+ + n + + + okres od zmierzchu do świtu; + + night + + +
+ +
+ nocebo + nɔˈʦ̑ɛbɔ +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) negatywne, niepożądane objawy zjawiska zwanego placebo, objawy uboczne; + + nocebo + + +
+ +
+ nocleg +
+ + n + + + spanie nocą poza miejscem zamieszkania + + accommodation + + +
+ +
+ nocna zmiana + ˈnɔʦ̑na ˈzmʲjãna +
+ + n + + + okres czasu pracy przebiegający w nocy + + night shift + nightshift + + + + grupa pracowników wykonująca swoje obowiązki nocą + + night shift + nightshift + + +
+ +
+ nocnik + ˈnɔʦ̑ʲɲik +
+ + n + + + naczynie do oddawania moczu i kału, używane zwłaszcza przez małe dzieci; + + potty + chamber pot + chamber + jerry + pot + urinal + + +
+ +
+ nocny + ˈnɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z nocą – mający miejsce w nocy, żyjący w nocy, pracujący w nocy, przeznaczony do użycia w nocy + + nocturnal + nightly + + +
+ +
+ nocny marek + ˈnɔʦ̑nɨ ˈmarɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś, kto pracuje w nocy; w nocy wykonuje czynności, które zazwyczaj wykonuje się w dzień + + night owl + + +
+ +
+ nocą + ˈnɔʦ̑ɔ̃w̃ +
+ + adv + + + wtedy, gdy trwa noc + + at night + + +
+ +
+ noga + ˈnɔɡa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kończyna dolna człowieka lub jedna z kończyn czworonoga; + + leg + + + + element budowy mebla + + leg + + + + (potocznie, potoczny) piłka nożna + + football + + +
+ +
+ nogawka + nɔˈɡafka +
+ + n + + + (krawiectwo) część spodni okrywająca nogę + + leg + + +
+ +
+ noktowizor + ˌnɔktɔˈvʲizɔr +
+ + n + + + urządzenie umożliwiające widzenie w ciemności; + + night-vision device + + +
+ +
+ nokturn +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrumentalna forma muzyczna inspirowana nastrojem nocy; + + nocturne + + +
+ +
+ nomada + nɔ̃ˈmada +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek grupy ludzi nieposiadającej stałego miejsca zamieszkania, przemieszczającej się z miejsca na miejsce; + + nomad + + +
+ +
+ nomadyzm +
+ + n + + + (zobacz) koczownictwo + + nomadism + + +
+ +
+ nominacja +
+ + n + + + oficjalne powołanie na stanowisko, szczególnie na wysoki urząd państwowy; (także, też) dokument stwierdzający powołanie + + nomination + + + + zgłoszenie kandydatury do nagrody lub stanowiska + + nomination + + +
+ +
+ nominał + nɔ̃ˈmʲĩnaw +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wartość wyszczególniona na danym papierze wartościowym, monecie, znaczku pocztowym itp. + + face value + + +
+ +
+ nominować + ˌnɔ̃mʲĩˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + oficjalnie powołać kogoś na stanowisko + + nominate + + +
+ +
+ nomofobia + ˌnɔ̃mɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (neologizm) strach przed sytuacją niemożliwości korzystania z telefonu komórkowego + + nomophobia + + +
+ +
+ nomokracja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój polityczny opierający się na respektowaniu prawa + + nomocracy + + +
+ +
+ non-profit + nɔ̃n‿ˈprɔfʲit +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) działający nie dla zysku; + + non-profit + + +
+ +
+ nonkonformista + ˌnɔ̃ŋkɔ̃nfɔrˈmʲista +
+ + n + + + ten, kto nie zgadza się z powszechnie panującymi opiniami i wyraża jawnie swój sprzeciw wobec nich + + nonconformist + + +
+ +
+ nonkonformistyczny +
+ + adj + + + taki, który sprzeciwia się normom, wartościom i poglądom uznanym za obowiązujące w danej grupie + + nonconformist + + +
+ +
+ nonkonformizm +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (psychologia, psychologiczny) postawa sprzeciwu wobec zasad, norm i opinii obowiązujących w danym środowisku; + + nonconformism + + +
+ +
+ nonsens + ˈnɔ̃w̃sɛ̃w̃s +
+ + n + + + zupełny brak sensu, niedorzeczność; + + nonsense + + +
+ +
+ nonszalancja +
+ + n + + + bezceremonialne, niedbałe zachowywanie się połączone z lekceważącym stosunkiem do ludzi i przyjętych norm + + nonchalance + airiness + flippancy + + +
+ +
+ nonszalancki +
+ + adj + + + świadczący o czyjejś nonszalancji, traktujący innych lekceważąco + + nonchalant + + +
+ +
+ nonteistyczny + ˌnɔ̃ntɛ<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + nie afirmujący ani też nie negujący istnienia Boga + + nontheistic + + +
+ +
+ nonteizm + nɔ̃nˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + doktryna religijna, która ani nie uznaje, ani też nie zaprzecza istnieniu Boga; + + nontheism + + +
+ +
+ noobie +
+ + n + + + (slangowo) nowicjusz w grze internetowej lub awatar nowicjusza + + noobie + + +
+ +
+ nora + ˈnɔra +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) podziemne schronienie zwierząt + + burrow + + +
+ +
+ norbertański +
+ + adj + + + związany z norbertanami lub norbertankami, dotyczący norbertanów lub norbertanek + + Norbertine + + +
+ +
+ nordycki + nɔrˈdɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (książkowy) północnoeuropejski; + + Nordic + + +
+ +
+ norma + ˈnɔrma +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) dokument standaryzujący działalność badawczą, technologiczną, produkcyjną, usługową; + + code + standard + + + + ogólnie przyjęta zasada; + + norm + + + + (matematyka, matematyczny) odwzorowanie określane w pierścieniach Euklidesa; + + norm + + + + (matematyka, matematyczny) podgrupa rozważana w teorii grup; + + norm + + + + (matematyka, matematyczny) przekształcenie rozważane w tzw. przestrzeniach unormowanych; + + norm + + + + typowe zachowanie + + norm + + + + wyznaczona granica pewnej wielkości, której nie powinno się przekraczać + + norm + + +
+ +
+ normalizacja +
+ + n + + + doprowadzenie czegoś do normalnego stanu + + normalization + normalisation + + + + opracowanie i wprowadzenie norm w zakresie danych czynności + + normalization + ajustement + normalisation + + +
+ +
+ normalnie +
+ + adv + + + w sposób normalny, standardowo + + normally + + +
+ +
+ normalność +
+ + n + + + cecha tego, co normalne, brak dziwactw + + normality + normalcy + + +
+ +
+ normalny + nɔrˈmalnɨ +
+ + adj + + + zgodny z normą, uchodzący za taki, jaki powinien być + + normal + + + + (chemia, chemiczny) odnoszący się do stężenia normalnego, określający stężenie normalne + + normal + + +
+ +
+ normandzki +
+ + adj + + + związany z Normandią, dotyczący Normandii, pochodzący z Normandii + + Norman + + +
+ +
+ normatywizm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dążność do formułowania norm i prawideł danego języka z zamiarem wpłynięcia na jego użytkowników, aby stosowali proponowane środki językowe; często połączona z tendencją do określania nieaprobowanych form jako z gruntu „gorszych” lub „niepoprawnych”; + + prescriptivism + + +
+ +
+ normański +
+ + adj + + + związany z Normanami, dotyczący Normanów + + Norman + + +
+ +
+ normcore +
+ + n + + + trend w modzie polegający na ubieraniu się w sposób zwyczajny/normalny i bezpretensjonalny, określany często jako trend na bycie poza trendem + + normcore + + +
+ +
+ normować +
+ + v + + + ustalać normy + + regulate + + +
+ +
+ nornica + nɔrʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) drobny, pospolity gryzoń półkuli północnej, prowadzący głównie nocny tryb życia + + vole + + +
+ +
+ norweski + nɔrˈvɛsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Norwegia lub Norwegów + + Norwegian + + +
+ +
+ norweski + nɔrˈvɛsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Norwegii; + + Norwegian + + +
+ +
+ noryk + ˈnɔrɨk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi wiek późnego triasu, trwający 216,5 – 203,6 milionów lat temu; + + Norian + + +
+ +
+ nos + nɔs +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część twarzy powyżej ust, między oczami, narząd zmysłu węchu, część układu oddechowego, również u zwierząt; + + nose + + + + dziób samolotu + + nose + + +
+ +
+ nosacizna +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) przewlekła, zakaźna i zaraźliwa choroba zwierząt nieparzystokopytnych; + + glanders + + +
+ +
+ nosiciel + nɔˈɕiʨ̑ɛl +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) organizm zawierający bakterie, wirusy lub w inny sposób dotknięty chorobą, sam nie cierpiący z powodu jej objawów, lecz mogący nią zarażać; + + carrier + + +
+ +
+ nosiwoda + ˌnɔɕiˈvɔda +
+ + n + + + ten, kto nosi wodę w wiadrach + + water carrier + + +
+ +
+ nosić + ˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + fizycznie trzymając zmieniać położenie zewnętrznego obiektu + + carry + + + + o ubraniu, okularach, znakach, itd mieć na sobie + + wear + + +
+ +
+ nosić imię + ˈnɔɕiʨ̑ ˈĩmʲjɛ +
+ + v + + + (książkowy) mieć nazwę + + bear the name of + + + + (książkowy) mieć nazwę/imię po kimś + + bear the name of + name after + + +
+ +
+ nosorożec + ˌnɔsɔˈrɔʒɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Rhinoceros, duży ssak z rzędu nieparzystokopytnych; + + rhinoceros + rhino + + +
+ +
+ nosowy + nɔˈsɔvɨ +
+ + adj + + + (fonetyka, fonetyczny) o głosce, przy wymawianiu której część lub całość wydychanego powietrza przechodzi przez jamę nosową + + nasal + + + + (przymiotnik) od nos + + nasal + + +
+ +
+ nostalgia + nɔˈstalʲɟja +
+ + n + + + tęsknota, zwłaszcza za krajem + + nostalgia + + +
+ +
+ nostrzyk żółty +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Melilotus officinalis L., gatunek rośliny z rodziny bobowatych, pospolity na obszarze całego kraju; + + common melilot + + +
+ +
+ nosze +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) sprzęt do ręcznego przenoszenia chorych lub rannych; + + stretcher + + +
+ +
+ noszowy +
+ + n + + + sanitariusz, ratownik wyznaczony do noszy + + stretcher-bearer + + +
+ +
+ nosówka + nɔˈsufka +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) groźna choroba zakaźna psów; + + canine distemper + + +
+ +
+ notariusz +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) urzędnik sporządzający akty prawne na żądanie stron + + notary + N.P. + NP + n.p. + notary public + scrivener + + +
+ +
+ notatka + nɔˈtatka +
+ + n + + + krótki tekst, mający na celu przypomnienie jakiejś informacji + + memo + + + + robocze, odręczne zapiski, np. z wykładów, z pracy koncepcyjnej + + note + notice + + +
+ +
+ notatnik + nɔˈtatʲɲik +
+ + n + + + zeszyt do zapisków + + notebook + + +
+ +
+ notebook + ˈnɔdbuk + ˈnɔwdbuk +
+ + n + + + niewielki komputer przenośny, składany jak książka + + notebook + + +
+ +
+ notes + ˈnɔtɛs +
+ + n + + + plik zszytych kartek papieru, zwykle w sztywnej oprawie, który służy do zapisywania osobistych notatek; + + notebook + + +
+ +
+ notka + ˈnɔtka +
+ + n + + + krótki tekst z uwagami lub dodatkowymi informacjami + + note + + +
+ +
+ notoryczny + ˌnɔtɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) powszechnie znany + + famous + + + + nieustanny + + chronic + compulsive + regular + + +
+ +
+ notować + nɔˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zapisywać wykład, czyjąś wypowiedź + + note + + +
+ +
+ nowator + nɔˈvatɔr +
+ + n + + + wprowadzający jakąś nowość, coś nowego w określonej dziedzinie + + innovator + + +
+ +
+ nowatorski +
+ + adj + + + wprowadzający coś nowego w jakiejś dziedzinie, odkrywczy, nietradycyjny, świeży, oryginalny + + innovative + + +
+ +
+ nowenna +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w katolicyzmie praktyka dewocyjna polegająca na powtarzaniu dziewięciokrotnie, w tych samych odstępach czasu, zwykle przed większymi uroczystościami kościelnymi, specjalnej modlitwy lub modlitw; + + novena + + +
+ +
+ nowicjacki +
+ + adj + + + związany z nowicjatem + + novitiate + + +
+ +
+ nowicjat + nɔˈvʲiʦ̑ʲjat +
+ + n + + + część klasztoru przeznaczona dla odbywających nowicjat (1.1) + + novitiate + + + + okres próbny kandydata do zakonu; + + novitiate + + +
+ +
+ nowicjusz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kandydat do zakonu, odbywający w nim nowicjat + + novice + + +
+ +
+ nowicjuszka +
+ + n + + + (książkowy) kobieta nie posiadająca doświadczenia + + novice + + +
+ +
+ nowiutki + nɔˈvʲjutʲci +
+ + adj + + + nowy, świeżo kupiony lub zrobiony, nie używany + + brand new + fresh + new + + +
+ +
+ nowo + ˈnɔvɔ +
+ + adv + + + niedawno, tyle co + + afresh + newly + + +
+ +
+ nowoczesny + ˌnɔvɔˈʧ̑ɛsnɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla nowych czasów, współczesny + + modern + + +
+ +
+ nowokaledoński +
+ + adj + + + związany z Nową Kaledonią, dotyczący Nowej Kaledonii + + New Caledonian + + +
+ +
+ nowomowa +
+ + n + + + język władzy i kontrolowanych przez nią środków przekazu w państwach totalitarnych; + + newspeak + Newspeak + + +
+ +
+ nowoorleański +
+ + adj + + + związany z Nowym Orleanem, dotyczący Nowego Orleanu + + New Orleanian + + +
+ +
+ noworodek + ˌnɔvɔˈrɔdɛk +
+ + n + + + człowiek lub zwierzę tuż po przyjściu na świat; + + neonate + newborn + + +
+ +
+ nowotworowy + ˌnɔvɔtfɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + związany z nowotworem + + neoplasmatic + + +
+ +
+ nowotwór + nɔˈvɔtfur +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba rozrostowa ludzi, zwierząt i roślin polegająca na niekontrolowanej proliferacji komórek wywodzących się z danej tkanki; + + neoplasm + + +
+ +
+ nowość + ˈnɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha czegoś nowego + + newness + novelty + + + + coś nowego + + novelty + + +
+ +
+ nowożeniec + ˌnɔvɔˈʒɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + mężczyzna świeżo po ślubie + + newlywed + + +
+ +
+ nowożytny + ˌnɔvɔˈʒɨtnɨ +
+ + adj + + + od nowożytność: należący do nowożytności, określający nowożytność, używany w związku z nowożytnością + + modern + + +
+ +
+ nowy + ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + istniejący od niedawna + + new + novel + + +
+ +
+ nozdrze + ˈnɔzḍʒɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) jeden z dwóch otworów nosa + + nostril + + +
+ +
+ nozologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (medycyna, medyczny) nauka zajmująca się klasyfikowaniem i opisem chorób; + + nosology + + +
+ +
+ nośnik danych +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) przedmiot fizyczny, na którym możliwe jest zapisanie informacji i ich odczytywanie; + + data medium + data storage device + data carrier + + +
+ +
+ nożownik +
+ + n + + + rzemieślnik produkujący noże + + knifemaker + + + + złoczyńca, morderca posługujący się nożem + + cutthroat + + +
+ +
+ nożyczki + nɔˈʒɨʧ̑ʲci +
+ + n + + + małe nożyce; + + scissors + pair of scissors + + +
+ +
+ nożyczki do paznokci +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) narzędzie służące do obcinania paznokci u rąk i u stóp + + nail scissors + + +
+ +
+ nubijski +
+ + adj + + + związany z Nubią, dotyczący Nubii, pochodzący z Nubii + + Nubian + + +
+ +
+ nuda + ˈnuda +
+ + n + + + stan, gdy jest nudno, gdy nie dzieje się nic ciekawego; + + boredom + + +
+ +
+ nudno +
+ + adv + + + w sposób nudny, nieciekawie + + tediously + + +
+ +
+ nudności +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) mdłości, stan poprzedzający wymioty + + nausea + heave + queasiness + + +
+ +
+ nudny + ˈnudnɨ +
+ + adj + + + wywołujący nudę, niebudzący zainteresowania, powodujący apatię i zmęczenie + + boring + dreary + + +
+ +
+ nudysta + nuˈdɨsta +
+ + n + + + osoba przebywająca towarzysko na zewnątrz nago dla kontaktu z naturą + + nudist + + +
+ +
+ nudziarz +
+ + n + + + człowiek zanudzający innych + + bore + dullard + dweeb + fuddy-duddy + shmoe + + +
+ +
+ nudzić + ˈnuʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + powodować nudę + + bore + + +
+ +
+ nuklearny +
+ + adj + + + dotyczący jądra atomu + + nuclear + + +
+ +
+ nukleoid +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) gęsty obszar DNA w komórce prokariotycznej, który nie jest oddzielony od cytoplazmy + + nucleoid + + +
+ +
+ nukleotyd + ˌnuklɛˈɔtɨt +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, podstawowy składnik strukturalny kwasu nukleinowego + + nucleotide + + +
+ +
+ numer + ˈnũmɛr +
+ + n + + + liczba naturalna, która identyfikuje jakiś element ze zbioru + + number + + +
+ +
+ numer identyfikacji podatkowej + ˈnũmɛr ˌidɛ̃ntɨfʲiˈkaʦ̑ʲji ˌpɔdatˈkɔvɛj +
+ + n + + + (administracja) kod, służący do identyfikacji podatników + + tax identification number + + +
+ +
+ numeracja + ˌnũmɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + system oznaczania czegoś numerem + + numeration + + +
+ +
+ numerariusz + ˌnũmɛˈrarʲjuʃ +
+ + n + + + członek Opus Dei, który żyje w celibacie; + + numerary + + +
+ +
+ numerowanie + ˌnũmɛrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: numerować + + numeration + + +
+ +
+ numerować + ˌnũmɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadawać czemuś kolejne numery, oznaczać coś numerami + + number + + +
+ +
+ numeryczny + ˌnũmɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + składający się z liczb lub cyfr + + numeric + numerical + + +
+ +
+ numizmatyk +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie numizmatyki + + numismatist + numismatologist + + +
+ +
+ nunatak + nũˈnatak +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) wzniesienie wystające nad powierzchnię lodowca lub lądolodu i zewsząd otoczone przez pokrywę lodową; + + nunatak + + +
+ +
+ nunchaku + nũn͇ˈʧ̑aku +
+ + n + + + rodzaj broni przypominającej cep; + + nunchaku + + +
+ +
+ nuncjusz + ˈnũnʦ̑ʲjuʃ +
+ + n + + + dyplomatyczny przedstawiciel Watykanu + + nuncio + + +
+ +
+ nur + nur +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak wodny zamieszkujący Amerykę Północną i północną część Europy; + + loon + + + + skok do wody + + plunge + + +
+ +
+ nur białodzioby + ˈnur ˌbʲjawɔˈʥ̑ɔbɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Gavia adamsii, gatunek ptaka z rodziny nurów; + + Yellow-billed Loon + + +
+ +
+ nur czarnoszyi + ˈnur ˌʧ̑arnɔˈʃɨji +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Gavia arctica, duży ptak wodny z rodziny nurów, zamieszkuje północną Eurazję; + + black-throated loon + + +
+ +
+ nur rdzawoszyi + ˈnur ˌːʣ̑avɔˈʃɨji +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Gavia stellata, duży ptak wodny, jeden z pięću gatunków nurów; + + red-throated loon + + +
+ +
+ nurek + ˈnurɛk +
+ + n + + + człowiek uprawiający nurkowanie zawodowo lub w celach sportowych + + diver + + + + skok w wodę + + dive + + +
+ +
+ nurkowanie + ˌnurkɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) szybkie chowanie się w czymś + + diving + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: nurkować + + diving + + + + o samolotach, ptakach szybki lot w dół + + diving + + + + skakanie do wody + + diving + + + + pływanie pod wodą; + + diving + scuba diving + + +
+ +
+ nurkować + nurˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pływać pod powierzchnią wody + + dive + + +
+ +
+ nurniczek + nurʲˈɲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) mały ptak morski z rodziny alk, z rodzajów Aethia i Ptychoramphus + + auklet + + +
+ +
+ nurniczek ciemny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ptychoramphus aleuticus, mały ptak morski z rodziny alk + + Cassin's auklet + + +
+ +
+ nurniczek czubaty + nurʲˈɲiʧ̑ɛk ʧ̑uˈbatɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aethia cristatella, gatunek ptaka z rodziny alk występujący na północy Oceanu Spokojnego + + crested auklet + + +
+ +
+ nurniczek krasnodzioby + nurʲˈɲiʧ̑ɛk ˌːrasnɔˈʥ̑ɔbɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aethia psittacula, gatunek ptaka z rodziny alk występujący na północy Pacyfiku + + Parakeet Auklet + + +
+ +
+ nurniczek malutki +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aethia pusilla, mały ptak morski z rodziny alk, rodzaju nurniczków; + + Least auklet + + +
+ +
+ nurniczek wąsaty +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aethia pygmaea, mały ptak morski z rodziny alk, rodzaju nurniczków; + + Whiskered auklet + + +
+ +
+ nurnik + ˈnurʲɲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cepphus, morski ptak z rodziny alk; + + guillemot + + +
+ +
+ nurnik aleucki +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cepphus columba, gatunek ptaka z rodziny alk, rodzaju nurników, występujący na północy Oceanu Spokojnego, + + pigeon guillemot + + +
+ +
+ nurnik ochocki +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cepphus carbo, gatunek ptaka z rodziny alk, rodzaju nurników, występujący na północy Oceanu Spokojnego + + spectacled guillemot + + +
+ +
+ nurt + nurt +
+ + n + + + ciąg wydarzeń + + course + + + + strumień wody w rzece na jej środku, który płynie szybciej niż reszta + + current + rapid + + + + tendencje w sztuce, filozofii itp. + + current + trend + + +
+ +
+ nurzec +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Pelecanoididae; + + diving petrel + + +
+ +
+ nurzyk polarny + ˈnuʒɨk pɔˈlarnɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Uria lomvia, gatunek ptaka z rodziny alk gnieżdżący się na arktycznych wybrzeżach; + + thick-billed murre + + +
+ +
+ nuta + ˈnuta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) znak graficzny oznaczający długość trwania dźwięku, a po umieszczeniu na pięciolinii także jego wysokość + + note + + +
+ +
+ nutacja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zjawisko drgania osi obrotu ciała poddanego precesji; + + nutation + + +
+ +
+ nutria + ˈnutrʲja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę futerkowe z gatunku nutria amerykańska (Myocastor coypus), prowadzące ziemno-wodny tryb życia; + + coypu + + +
+ +
+ nuty + ˈnutɨ +
+ + n + + + zapis nutowy melodii + + score + + +
+ +
+ nużyca +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) choroba skóry wywoływana przez nużeńce mogąca dotykać wiele gatunków zwierząt; + + mange + + +
+ +
+ nużyć +
+ + v + + + wywoływać znudzenie lub wyczerpanie swoją jednostajnością + + tire + weary + + + + odczuwać zmęczenie, ulegać stopniowemu wyczerpaniu + + weary + + +
+ +
+ nw +
+ + acronym + + + = (slangowo) nie wiem + + IDK + idk + + +
+ +
+ nyktofobia + ˌnɨktɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy strach przed ciemnością; + + nyctophobia + + +
+ +
+ nylon + ˈnɨlɔ̃n +
+ + n + + + tkanina syntetyczna o dużej wytrzymałości, stosowana głównie do wyrobu spadochronów i pończoch + + nylon + + +
+ +
+ nystatyna + ˌnɨstaˈtɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek o działaniu przeciwgrzybiczym, + + nystatin + + +
+ +
+ nów + nuf +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) faza Księżyca, w której księżyc jest oświetlony przez Słońce w taki sposób, że z Ziemi widać wyłącznie jego zacienioną część; + + new moon + + +
+ +
+ nóż + nuʃ +
+ + n + + + krótkie i ostre narzędzie ręczne do krojenia lub cięcia; + + knife + + +
+ +
+ nóż do masła + ˈnuʒ dɔ‿ˈmaswa +
+ + n + + + nóż służący do smarowania masłem lub innymi smarowidłami + + butter spreader + + +
+ +
+ nęcić + ˈnɛ̃ɲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + działać przyciągająco + + bait + tempt + allure + decoy + entice + lure + + +
+ +
+ nędza + ˈnɛ̃nʣ̑a +
+ + n + + + stan ubóstwa w najwyższym stopniu, brak środków do życia + + destitution + misery + extreme poverty + indigence + + +
+ +
+ nędznie + ˈnɛ̃nʣ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nędzny, ubogi, skromny + + abjectly + ignobly + lousily + meanly + miserably + penuriously + + +
+ +
+ nędznik +
+ + n + + + osoba podła, nikczemna + + despicable + + +
+ +
+ nędzny + ˈnɛ̃nʣ̑nɨ +
+ + adj + + + niewiele wart, będący w złym stanie; ubogi, zapuszczony + + miserable + mean + wretched + + +
+ +
+ nękać + ˈnɛ̃ŋkaʨ̑ +
+ + v + + + dręczyć, trapić + + beset + torment + + +
+ +
+ o + ɔ +
+ + preposition + + + …wskazujący fizyczną przeszkodę w ruchu + + against + + + + …wskazujący treść, zawartość znaczeniową, sens (z niektórymi czasownikami) + + about + at + + +
+ +
+ o chlebie i wodzie +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) o życiu w biedzie w tak ciężkich warunkach, że w minimalnym stopniu zostają zaspokojone jedynie podstawowe potrzeby takie jak jedzenie i picie + + to be on bread and water + + +
+ +
+ o czasie + ɔ‿ˈʧ̑aɕɛ +
+ + adv + + + we właściwym (zaplanowanym) momencie + + on in time + + +
+ +
+ o ile +
+ + łączy zdanie nadrzędne z podrzędnym, które wyraża warunek treści + + provided that + as long as + provided + + +
+ +
+ o mało + ɔ‿ˈmawɔ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) prawie, ledwo + + almost + + +
+ +
+ o wilku mowa + ɔ‿ˈvʲilku ˈmɔva +
+ + idiom + + + wyrażenie używane, gdy osoba, o której mówimy, nagle się pojawia; zobacz też: o wilku mowa w Wikicytatach + + speak of the devil + + +
+ +
+ oaza + ɔˈaza +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) odosobniony teren o bardzo bujnej roślinności wegetującej na obszarze pustyń i półpustyń dzięki lokalnej obecności wody; + + oasis + + +
+ +
+ oba + ˈɔba +
+ + collective + + + dwa konkretne przedmioty lub zwierzęta, określone rzeczownikiem rodzaju męskiego; i jeden i drugi + + both + + +
+ +
+ obaj + ˈɔbaj +
+ + collective + + + dwie konkretne osoby, niezależnie od płci, określone rzeczownikiem rodzaju męskiego; i jeden i drugi + + both + + +
+ +
+ obalać + ɔˈbalaʨ̑ +
+ + v + + + odbierać komuś władzę, moc, wpływ itp. + + overthrow + + +
+ +
+ obarzanek + ˌɔbaˈʒãnɛk +
+ + n + + + (kulinaria) wypiek w kształcie obręczy wykonany z ciasta obgotowanego przed pieczeniem + + bagel + + +
+ +
+ obawa + ɔˈbava +
+ + n + + + niepokój o przyszłość połączony z lękiem; przewidywanie, że coś może się nie powieść + + apprehension + concern + misgiving + + +
+ +
+ obawiać się + ɔˈbavʲjäʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + mieć obawę, bać się czegoś + + fear + + +
+ +
+ obcas + ˈɔpʦ̑as +
+ + n + + + część buta w tylnej jego części, pod piętą, często unoszący ją do góry; + + heel + + +
+ +
+ obcesowo +
+ + adv + + + z natarczywością, zuchwale + + abruptly + brusquely + + +
+ +
+ obchody +
+ + n + + + uroczyste świętowanie czegoś + + celebration + commemoration + + +
+ +
+ obchodzić + ɔpˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + krążyć, chodzić wokół, przechodzić przez jakiś obiekt; przejść jakąś przestrzeń, teren, pomieszczenie + + walk around + + + + obchodzić kogoś: interesować się czymś, chcieć wiedzieć o czymś + + care + + + + świętować, uczcić jakąś rocznicę, radosne wydarzenie, sukces + + celebrate + + +
+ +
+ obchodzić się jak z jajkiem +
+ + v + + + obchodzić się z kimś lub czymś bardzo ostrożnie, ze szczególną delikatnością + + walk on eggshells + + +
+ +
+ obchód +
+ + n + + + kontrolne obejście danego miejsca + + round + + +
+ +
+ obcinacz + ɔpʲˈʨ̑ĩnaʧ̑ +
+ + n + + + narzędzie do obcinania (różnego typu) + + cutter + + +
+ +
+ obcisły + ɔpʲˈʨ̑iswɨ +
+ + adj + + + o ubraniu: ściśle przylegający do ciała, ciasno opinający + + tight + + +
+ +
+ obciąg +
+ + n + + + (grubiański, grubiańsko) fellatio + + blowjob + + +
+ +
+ obciążać + ɔpʲˈʨ̑ɔ̃w̃ʒaʨ̑ +
+ + v + + + zwiększać ciężar + + load + + +
+ +
+ obciążenie + ˌɔpʲʨ̑ɔ̃w̃ˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (elektryczność) całkowita moc elektryczna pobierana ze źródła przez wszystkie odbiorniki + + load + + + + ciężar spoczywający na kimś lub czymś + + burden + load + + +
+ +
+ obco +
+ + adv + + + nieswojo, nieswojsko, cudzo, nie jak u siebie + + strangely + + +
+ +
+ obcojęzyczny + ˌɔpʦ̑ɔjɛ̃w̃ˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do innego języka + + foreign-language + + + + posługujący się językiem obcym + + foreign-language + + +
+ +
+ obcy + ˈɔpʦ̑ɨ +
+ + adj + + + nienależący do jakiegoś kręgu + + foreign + + +
+ +
+ obcy + ˈɔpʦ̑ɨ +
+ + n + + + ktoś nienależący do danej grupy + + alien + + +
+ +
+ obdukcja + ɔbˈdukʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) oględziny zwłok lub osób żywych w celu ustalenia przyczyn śmierci lub rozmiarów doznanych uszkodzeń ciała; + + autopsy + + +
+ +
+ obdżektor + ɔbˈʤ̑ɛktɔr +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (filozofia, filozoficzny) osoba odmawiająca odbycia obowiązkowej służby wojskowej z powodów religijnych, moralnych lub etycznych; + + conscientious objector + + +
+ +
+ obecnie + ɔˈbɛʦ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + teraz, aktualnie, w tym momencie + + nowadays + currently + now + + +
+ +
+ obecność + ɔˈbɛʦ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie, przebywanie gdzieś + + presence + + + + uczestnictwo w wydarzeniu, spotkaniu, stawienie się gdzieś + + attendance + + +
+ +
+ obecny + ɔˈbɛʦ̑nɨ +
+ + adj + + + dzisiejszy, teraźniejszy, współczesny + + present + + + + osobiście przy czymś będący, znajdujący się gdzieś w danej chwili + + present + + +
+ +
+ obejmować + ˌɔbɛjˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mieścić w sobie + + encompass + + + + o emocjach: owładnąć + + grip + seize + + + + o spojrzeniu, wzroku: zobaczyć coś w całości + + survey + take in + + + + otaczać ramionami + + embrace + hug + + + + rozpoczynać sprawowanie funkcji, urzędu, stanowiska itp. + + assume + take + take up + + +
+ +
+ obejrzeć + ɔˈbɛjʒɛʨ̑ +
+ + v + + + patrzeć w ekran przez cały film + + watch + + + + poznać coś patrząc na to + + examine + inspect + + + + zapoznać się z czymś oglądając to + + look + see + + + + zwiedzić + + do sightseeing + + + + obejrzeć się dookoła: rozejrzeć się + + look around + + + + obracając się, zerknąć do tyłu + + look back + + + + przyjrzeć się sobie samemu + + examine oneself + look at oneself + + +
+ +
+ obelga + ɔˈbɛlɡa +
+ + n + + + obraźliwe słowo skierowane do kogoś + + insult + + +
+ +
+ obelisk + ɔˈbɛlʲisk +
+ + n + + + pomnik w formie wysokiego, smukłego słupa, najczęściej o czworobocznej podstawie, wykonanego z jednego bloku skalnego; + + obelisk + + +
+ +
+ oberża +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dom zajezdny przy głównym trakcie, w którym podróżny mógł zatrzymać się na posiłek i nocleg + + auberge + + +
+ +
+ oberżysta +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) mężczyzna prowadzący oberżę + + innkeeper + + +
+ +
+ obezwładnić + ˌɔbɛzvˈwadʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + pozbawić kogoś swobody ruchu + + overpower + + +
+ +
+ obficie + ɔpˈfʲiʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w dużej ilości, w dużej mierze + + profusely + + +
+ +
+ obfitować +
+ + v + + + odznaczać się obfitością, mieć pod dostatkiem czego; zawierać dużą ilość lub liczbę czegoś + + abound + teem + + +
+ +
+ obfitość + ɔpˈfʲitɔɕʨ̑ +
+ + n + + + duża, w zupełności wystarczająca ilość czegoś + + abundance + plenitude + plenty + profusion + + +
+ +
+ obfity + ɔpˈfʲitɨ +
+ + adj + + + występujący w dużej ilości lub w dużym natężeniu, składający się z dużej liczby czegoś + + abundant + + +
+ +
+ obiad + ˈɔbʲjat +
+ + n + + + gorący posiłek spożywany zwykle w środku dnia; + + lunch + dinner + + +
+ +
+ obiadokolacja + ɔbʲˈjadɔkɔˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + posiłek o charakterze obiadu spożywany w porze kolacji + + dinner + + +
+ +
+ obiadowy + ˌɔbʲjaˈdɔvɨ +
+ + adj + + + służący do obiadu, związany z obiadem + + dinner + + +
+ +
+ obiecująco +
+ + adv + + + w sposób obiecujący + + auspiciously + + +
+ +
+ obiecujący + ˌɔbʲjɛʦ̑uˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + dobrze się zapowiadający, dający duże nadzieje, rokujący nadzieje + + promising + + +
+ +
+ obiecywać + ˌɔbʲjɛˈʦ̑ɨvaʨ̑ +
+ + v + + + mówić, że coś się z pewnością zrobi; dawać obietnicę + + promise + + +
+ +
+ obiecywać gruszki na wierzbie + ˌɔbʲjɛˈʦ̑ɨvaʥ̑ ˈɡruʃʲci na‿ˈvʲjɛʒbʲjɛ +
+ + v + + + składać obietnice bez pokrycia + + promise the moon + promise the world + + +
+ +
+ obieg +
+ + n + + + czynność fizycznego okrążania czegoś + + circulation + + + + przepływ cieczy, gazu w danym zamkniętym układzie przewodów i zbiorników + + circulation + + + + krążenie lub rozpowszechnianie się czegoś wśród różnych osób lub w różne miejsca + + workflow + + +
+ +
+ obiekt + ˈɔbʲjɛkt +
+ + n + + + rzecz fizycznie istniejąca + + object + + + + (informatyka, informatyczny) istniejąca w pamięci komputera reprezentacja klasy lub struktury + + object + + + + osoba lub przedmiot będące adresatem lub celem wykonywanej czynności + + object + + + + teren będący wydzieloną, logiczną całością, zwłaszcza miejsce publiczne, budowla + + premises + + +
+ +
+ obiektyw + ɔˈbʲjɛktɨf +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (fotografia) soczewka, układ optyczny lub magnetyczny, przenoszący obraz przedmiotu do dalszej części urządzenia + + objective + lens + + +
+ +
+ obiektyw szerokokątny + ɔˈbʲjɛktɨf ˌʃɛrɔkɔˈkɔ̃ntnɨ +
+ + n + + + (fotografia) obiektyw fotograficzny o krótkiej ogniskowej, obejmujący większe pole widzenia niż obiektyw standardowy, pozwalający na fotografowanie dużych przedmiotów z małych odległości; + + wide-angle lens + + +
+ +
+ obiektywnie +
+ + adv + + + w sposób obiektywny + + objectively + + +
+ +
+ obiektywność +
+ + n + + + cecha tego, co jest obiektywne, bezstronność + + objectivity + impartiality + + +
+ +
+ obiektywny + ˌɔbʲjɛkˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + odznaczający się obiektywizmem, wolny od uprzedzeń + + objective + + + + istniejący niezależnie od poznającego podmiotu + + objective + + +
+ +
+ obieraczka + ˌɔbʲjɛˈraʧ̑ka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przyrząd służący do obierania warzyw ze skóry + + peeler + + +
+ +
+ obierać + ɔˈbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + usuwać wierzchnią, zewnętrzną warstwę: łupinę, łuski, skórę lub skorupę itp. + + peel + pare + hull + skin + + + + wybierać kogoś na stanowisko, funkcję drogą głosowania + + choose + + +
+ +
+ obietnica + ˌɔbʲjɛtʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + wypowiedź zapewniająca kogoś o zrobieniu czegoś w przyszłości + + promise + + +
+ +
+ obić mordę + ˈɔbʲiʨ̑ ˈmɔrdɛ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) pobić kogoś + + mess face up + mess up face + + +
+ +
+ objaw + ˈɔbʲjaf +
+ + n + + + oznaka jakiegoś zjawiska + + symptom + + +
+ +
+ objawowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący objawów chorobowych + + symptomatic + + +
+ +
+ objazd + ˈɔbʲjast +
+ + n + + + (motoryzacja) tymczasowa trasa wyznaczona w celu ominięcia miejsca zablokowanego przez roboty drogowe lub wypadek + + detour + + + + objeżdżanie, odwiedzanie + + tour + + +
+ +
+ objętość + ɔbʲˈjɛ̃ntɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wielkość fizyczna określająca rozmiar zajmowanej przez układ fizyczny przestrzeni (wyrażana w metrach sześciennych, litrach itp.); (potocznie, potoczny) rozmiar zajmowanej przez coś przestrzeni + + volume + capacity + + + + (matematyka, matematyczny) miara przestrzeni + + volume + + + + odmierzona ilość substancji, we względnych jednostkach objętości (1.1) + + part + + + + wielkość książki (wyrażana np. w stronach), tekstu (wyrażana np. w słowach) itp. + + size + + +
+ +
+ oblech +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) mężczyzna obleśny, budzący odrazę + + slimeball + + +
+ +
+ oblegać +
+ + v + + + (wojskowość, wojskowy) otaczać zbrojnie + + beleaguer + besiege + lay siege + + + + otaczać gromadnie + + mob + surround + + +
+ +
+ obleśny + ɔbˈlɛɕnɨ +
+ + adj + + + wywołujący obrzydzenie + + abhorrent + gross + repulsive + + +
+ +
+ obliczanie + ˌɔblʲiˈʧ̑ãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: obliczać + + evaluation + + +
+ +
+ oblicze + ɔbˈlʲiʧ̑ɛ +
+ + n + + + (książkowy) twarz jakiejś osoby i jej wyraz + + countenance + face + + + + (przenośnie, przenośnia) charakter czegoś; zarys, postać czegoś + + face + in the eye of the law + in the face of + + +
+ +
+ obliczeniowy +
+ + adj + + + dotyczący obliczeń + + computable + + +
+ +
+ oblężenie + ˌɔblɛ̃w̃ˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + otoczenie siłami zbrojnymi jakiejś twierdzy lub miasta w celu ich zdobycia + + siege + + +
+ +
+ obnażać +
+ + v + + + czynić nagim, pozbawionym ubioru + + denude + unclothe + + +
+ +
+ obniżać + ɔbʲˈɲiʒaʨ̑ +
+ + v + + + czynić niższym + + decrease + knock down + lour + lower + pull down + reduce + + + + umieszczać na niższym poziomie + + dip + + + + ulegać obniżeniu, opadać poniżej poziomu + + decline + descend + + +
+ +
+ obniżka + ɔbʲˈɲiʃka +
+ + n + + + obniżenie ceny + + discount + + +
+ +
+ obniżyć + ɔbʲˈɲiʒɨʨ̑ +
+ + v + + + uczynić coś niższym + + lower + + +
+ +
+ obojczyk + ɔˈbɔjʧ̑ɨk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kość obręczy barkowej, która łączący mostek z łopatką; + + clavicle + collarbone + + +
+ +
+ obojętnie + ˌɔbɔˈjɛ̃ntʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nie wyrażający zainteresowania, bez przejęcia + + indifferently + + +
+ +
+ obojętność + ˌɔbɔˈjɛ̃ntnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak zainteresowania czymś, brak czułości wobec czegoś, kogoś + + indifference + + +
+ +
+ obojętny + ˌɔbɔˈjɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie wykazuje zainteresowania czymś, nie jest wrażliwy na coś + + indifferent + + +
+ +
+ obok + ˈɔbɔk +
+ + preposition + + + w niedużej odległości + + next to + at + near + + +
+ +
+ obora + ɔˈbɔra +
+ + n + + + budynek gospodarski dla krów, miejsce ich przebywania + + cowshed + + +
+ +
+ obowiązany +
+ + adj + + + mający obowiązek do robienia czegoś + + obliged + + +
+ +
+ obowiązek + ˌɔbɔˈvʲjɔ̃w̃zɛk +
+ + n + + + nakaz, konieczność wykonania czegoś, czasami też pod groźbą kary + + duty + obligation + responsibility + onus + + +
+ +
+ obowiązkowy + ˌɔbɔvʲjɔ̃w̃ˈskɔvɨ +
+ + adj + + + będący czyimś obowiązkiem + + obligatory + dutiful + + +
+ +
+ obowiązywać + ˌɔbɔvʲjɔ̃w̃ˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + być objętym obowiązkiem + + be obligatory + oblige + + + + o przepisie, prawie: być w mocy, być ważnym + + be in force + take effect + + +
+ +
+ obozowisko +
+ + n + + + miejsce rozbijania obozu + + camp + encampment + hutment + laager + leaguer + + +
+ +
+ obrabiarka + ˌɔbraˈbʲjarka +
+ + n + + + maszyna do mechanicznej obróbki przedmiotów; + + machine tool + + +
+ +
+ obrabować + ˌɔbraˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) przemocą odebrać coś komuś; wynieść, ukraść skądś wiele rzeczy lub dużą sumę pieniędzy + + rob + + +
+ +
+ obracać + ɔbˈraʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać w ruch obrotowy, utrzymywać w takim ruchu, powodować obrót + + turn + + +
+ +
+ obraz + ˈɔbras +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) cyfrowy zapis obrazu w znaczeniu (1.1); + + image + + + + (informatyka, informatyczny) dokładna kopia płyty kompaktowej, dysku twardego lub partycji; + + image + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór wartości funkcji dla argumentów z zadanego zbioru; + + image + + + + (sztuka) dzieło plastyczne, wykonane ręcznie dwuwymiarowe odwzorowanie rzeczywistości lub wizji + + picture + painting + + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) odsłona sztuki, baletu lub przedstawienia operowego + + scene + + + + całościowy opis osoby, przedmiotu lub zagadnienia + + image + representation + + + + scena rozgrywająca się w wyobraźni lub pamięci + + image + sight + view + + + + widok na ekranie urządzenia + + picture + image + slide + + +
+ +
+ obraza + ɔbˈraza +
+ + n + + + urażenie czyjejś godności osobistej + + insult + offense + offence + outrage + + +
+ +
+ obrazki alpejskie +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Arum cylindraceum Gasp., gatunek rośliny z rodziny obrazki; + + mountain arum + + +
+ +
+ obrazować +
+ + v + + + być obrazem czego + + depict + epitomise epitomize + + +
+ +
+ obrazowy +
+ + adj + + + oddziałujący na wyobraźnię + + picturesque + vivid + + +
+ +
+ obraźliwie + ˌɔbraʑˈlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób sprawiający przykrość + + insultingly + offensively + + +
+ +
+ obraźliwy + ˌɔbraʑˈlʲivɨ +
+ + adj + + + stanowiący dla kogoś obrazę + + offensive + abusive + + +
+ +
+ obrażać + ɔbˈraʒaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać komuś przykrość + + offend + + +
+ +
+ obrona + ɔbˈrɔ̃na +
+ + n + + + przeciwdziałanie atakowi, chronienie się przed obcą agresją + + defence + + +
+ +
+ obronny + ɔbˈrɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + taki, który stanowi obronę przed atakiem; taki, który służy do obrony + + defensive + fortified + + +
+ +
+ obrotnica + ˌɔbrɔtʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (kolejnictwo) urządzenie służące do zmiany kierunku pojazdu dokonywanej przez obrót platformy, na której pojazd stoi; + + turntable + + +
+ +
+ obrotnik + ɔbˈrɔtʲɲik +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) drugi kręg szyjny; + + axis + + +
+ +
+ obrotowy + ˌɔbrɔˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z ruchem dookoła osi, obracania + + gyratory + revolving + rotary + rotative + rotatory + swivel + + + + (technologia, technika, techniczny) taki, który może się obracać; obracający się + + gyratory + revolving + rotary + rotative + rotatory + swivel + + +
+ +
+ obrońca + ɔbˈrɔ̃j̃nʦ̑a +
+ + n + + + (sport, sportowy) gracz broniący dostępu do bramki swojej drużyny + + back + defender + + + + osoba, która broni, chroni przed czymś, wstawia się za kimś lub zajmuje się obroną czegoś przed zagrożeniem, krzywdą, napaścią itp. + + defender + + +
+ +
+ obroża + ɔbˈrɔʒa +
+ + n + + + taśma albo łańcuszek zapinany na szyi zwierzęcia domowego + + collar + dog collar + + +
+ +
+ obrus + ˈɔbrus +
+ + n + + + wykończony i zazwyczaj zdobiony materiał używany do przykrycia jadalnego stołu; + + tablecloth + + +
+ +
+ obrzezanie + ˌɔbʒɛˈzãɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (medycyna, medyczny) zabieg częściowego usunięcia napletka ze względów rytualnych, religijnych, leczniczych, higienicznych bądź estetycznych; + + circumcision + + +
+ +
+ obrzeże + ɔbˈʒɛʒɛ +
+ + n + + + okolice kończącego się zjawiska czy czynności + + border + edge + fringe + margin + periphery + rim + + + + wąski pas przy linii odgraniczającej dwie przestrzenie + + border + edge + fringe + margin + periphery + rim + + +
+ +
+ obrzucać błotem + ɔbˈʒuʦ̑aʥ̑ ˈbwɔtɛ̃m +
+ + v + + + wypowiadać się o kimś bardzo nieprzychylnie, szkalować, zniesławiać go + + sling mud + + +
+ +
+ obrzydliwie + ˌɔbʒɨˈdlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + (książkowy) w sposób budzący wstręt, niechęć, obrzydzenie + + abominably + detestably + disgustingly + + +
+ +
+ obrzydliwiec + ˌɔbʒɨˈdlʲivʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba mająca w zwyczaju robienie rzeczy obrzydliwych; osoba oceniana negatywnie, wzbudzająca niesmak lub obrazę, obrzydzenie + + crumb + + +
+ +
+ obrzydliwy + ˌɔbʒɨˈdlʲivɨ +
+ + adj + + + (książkowy) budzący odrazę + + disgusting + hideous + + +
+ +
+ obrzydzenie + ˌɔbʒɨˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + bardzo silne uczucie niechęci + + abhorrence + abomination + aversion + disgust + distaste + loathing + + +
+ +
+ obrzyn + ˈɔbʒɨ̃n +
+ + n + + + broń zazwyczaj kłusownicza, karabin z obciętą lufą; + + sawed-off shotgun + sawn-off shotgun + + +
+ +
+ obrzęd + ˈɔbʒɛ̃nt +
+ + n + + + uporządkowany akt o znaczeniu symbolicznym, element uroczystości, wynikający z tradycji + + ritual + ceremony + custom + rite + ceremonial + + +
+ +
+ obrzędowy +
+ + adj + + + mający znaczenie obrzędu, związany z obrzędem, oparty na obrzędach + + ritual + + +
+ +
+ obrzęk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nagromadzenie się płynu w przestrzeni pozakomórkowej, powodujące zauważalne powiększenie narządu lub części ciała + + swelling + dropsy + engorgement + hydropsy + oedema edema + tumefaction + + +
+ +
+ obróbka + ɔbˈrupka +
+ + n + + + proces nadawania obiektowi założonych właściwości; + + processing + treatment + + +
+ +
+ obrót + ˈɔbrut +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (księgowość) sumaryczna wartość obrotu (1.3) + + turnover + + + + (ekonomia, ekonomiczny) transakcje kupna-sprzedaży oraz wymiany towaru; + + traffic + + + + (geometria) odwzorowanie geometryczne, jedna z izometrii, obok przesunięcia i symetrii; + + circumvolution + revolution + rotation + turn + twist + + + + ruch zmieniający kierunek, w jakim zwrócony jest obiekt materialny + + circumvolution + revolution + rotation + turn + twist + + + + (informatyka, informatyczny) działanie, polegające na zmianie pozycji wszystkich bitów w taki sposób, że bit o indeksie i\; po wykonaniu obrotu o n\; miejsc znajduje się na pozycji (i + n)\mod k, gdzie k\; to liczba bitów w danym słowie; + + rotation + + + + (potocznie, potoczny) blp w złożeniu z przymiotnikiem: prędkość pracy silnika lub urządzenia zawierającego silnik, (przenośnie, przenośnia) prędkość pracy człowieka, instytucji + + gear + + +
+ +
+ obrót położniczy + ˈɔbrut ˌpɔwɔʒʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg lekarski mający na celu zmianę nieprawidłowej pozycji płodu w macicy + + version + + +
+ +
+ obrączka + ɔbˈrɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + kółko ze szlachetnego metalu noszone na palcu na znak zawarcia małżeństwa; + + wedding ring + + +
+ +
+ obrączkować +
+ + v + + + (botanika, botaniczny) usuwać pierścień zewnętrznych tkanek z pnia rośliny drzewiastej + + girdle + + + + (zoologia, zoologiczny) zakładać obrączkę, znakując np. ptaki lub nietoperze + + ring + + +
+ +
+ obręb +
+ + n + + + krawiectwo zawinięty brzeg tkaniny, przyszyty w ten sposób, aby nie strzępił się + + hem + whipstitch + + + + wyraźnie odgraniczony obszar wewnętrzny + + area + close + grounds + limits + premises + region + + + + zakres działań, możliwości, obszar wpływów + + range + reach + sphere + + +
+ +
+ obręcz + ˈɔbrɛ̃n͇ʧ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) przyrząd gimnastyczny w kształcie okręgu; + + hoop + + + + sztywny pas z połączonymi końcami, opasujący coś + + hoop + hoop band + rim + + +
+ +
+ obsadzić + ɔpˈsaʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) dać rolę w jakimś przedstawieniu, filmie + + cast + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) posadzić rośliny na jakiejś wyznaczonej powierzchni + + plant + + +
+ +
+ obsceniczność + ˌɔpsʦ̑ɛ̃ˈɲiʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co obsceniczne, bezwstydne, wulgarne + + obscenity + + +
+ +
+ obsceniczny + ˌɔpsʦ̑ɛ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + nieprzyzwoity, nieodpowiedni do pokazywania w miejscach publicznych + + obscene + + +
+ +
+ obserwacja + ˌɔpsɛrˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + dokładne przyglądanie się czemuś lub komuś, celowe zauważanie jego ruchów lub czynów + + observation + + + + wniosek sformułowany w wyniku obserwacji (1.1) + + observation + + +
+ +
+ obserwant +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) członek Zakonu Braci Mniejszych Obserwantów + + observant + + +
+ +
+ obserwator + ˌɔpsɛrˈvatɔr +
+ + n + + + osoba dokładnie przyglądająca się czemuś, wnikliwie obserwująca coś + + observer + beholder + watcher + + +
+ +
+ obserwatorium + ˌɔpsɛrvaˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + miejsce lub budowla do obserwowania czegoś, zwykle placówka naukowa; + + observatory + + +
+ +
+ obserwatorium astronomiczne +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) miejsce lub budowla do obserwacji ciał i zjawisk na nieboskłonie; + + astronomical observatory + + +
+ +
+ obserwowalny +
+ + adj + + + możliwy do zaobserwowania w jakikolwiek sposób + + observable + + +
+ +
+ obserwować + ˌɔpsɛrˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + spostrzegać + + notice + + + + uważnie, przez dłuższy czas przyglądać się czemuś + + observe + watch + + +
+ +
+ obsesja + ɔpˈsɛsʲja +
+ + n + + + (książkowy) myśl, idea, przekonanie itp. uporczywie kogoś prześladujące, niemożność uwolnienia się od takich myśli lub od wykonywania powtarzających się czynności + + obsession + + +
+ +
+ obsesyjnie + ˌɔpsɛˈsɨjɲɛ +
+ + adv + + + w sposób obsesyjny, natarczywie, uparcie + + obsessively + + +
+ +
+ obsesyjny +
+ + adj + + + właściwy obsesji, taki, jak w obsesji + + obsessive + driven + + +
+ +
+ obsmażyć + ɔpˈsmaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) opiec na patelni + + sear + + +
+ +
+ obstawać +
+ + v + + + nie zmieniać własnego zdania + + abide + + +
+ +
+ obstrukcja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) trudność z wydaleniem stolca + + constipation + obstruction + + + + hamowanie sprawnego przebiegu czegoś + + obstruction + stonewalling + + +
+ +
+ obszar + ˈɔpʃar +
+ + n + + + ograniczona część powierzchni + + area + + +
+ +
+ obszar euro + ˈɔpʃar ˈɛwrɔ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) obszar państw, których walutą jest euro + + euro area + + +
+ +
+ obszerny + ɔpˈʃɛrnɨ +
+ + adj + + + dużych rozmiarów + + roomy + spacious + broad + extensive + large + wide + + + + zawierający mnóstwo szczegółów + + comprehensive + ample + + +
+ +
+ obsługa + ɔpˈswuɡa +
+ + n + + + czynność obchodzenia się z czymś lub kimś + + service + + + + zespół osób upoważnionych do zajmowania się czymś + + personnel + staff + + +
+ +
+ obsługiwać + ˌɔpswuˈɟivaʨ̑ +
+ + v + + + sterować pracą jakiegoś urządzenia, wykonywać czynności potrzebne do jego działania + + operate + + + + wykonywać usługi na rzecz kogoś lub na rzecz jakiegoś przedsięwzięcia + + handle + run + + +
+ +
+ obudowa +
+ + n + + + część zewnętrzna urządzenia + + cover + + + + zespół budowli otaczających jakąś przestrzeń albo stojący wzdłuż jakiejś drogi + + housing + + +
+ +
+ obudzić + ɔˈbuʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + przestać spać, zakończyć sen, wyrwać się ze snu + + awake + wake up + + +
+ +
+ obumarły + ˌɔbũˈmarwɨ +
+ + adj + + + który stał się martwy, który przestał spełniać funkcje życiowe + + dead + + +
+ +
+ obunóż + ɔˈbũnuʃ +
+ + adv + + + obiema nogami + + on both foot + + +
+ +
+ oburzać +
+ + v + + + wywoływać oburzenie – wzbudzać sprzeciw połączony z gniewem + + outrage + + + + odczuwać oburzenie + + resent + + +
+ +
+ oburzenie + ˌɔbuˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + silne zdenerwowanie spowodowane czyimś nieodpowiednim / niewłaściwym / niesprawiedliwym zachowaniem + + indignation + + +
+ +
+ oburzony + ˌɔbuˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + odczuwający oburzenie + + indignant + + +
+ +
+ oburącz + ɔˈburɔ̃n͇ʧ̑ +
+ + adv + + + obiema rękami, używając obu rąk + + with in both arm + + +
+ +
+ oburęczność + ˌɔbuˈrɛ̃n͇ʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + umiejętność posługiwania się z równą sprawnością obiema rękami + + ambidexterity + ambidextrousness + + +
+ +
+ oburęczny + ˌɔbuˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + posługujący się z równą sprawnością obiema rękami + + ambidextrous + + +
+ +
+ obuty + ɔˈbutɨ +
+ + adj + + + noszący buty + + shod + wearing + + + + noszący dany rodzaj obuwia + + shod + wearing + + + + wyposażony w buty + + equipped + provided + + +
+ +
+ obuwie + ɔˈbuvʲjɛ +
+ + n + + + wierzchnie okrycie stóp, z podeszwami chroniącymi stopy przed obrażeniami + + footwear + + +
+ +
+ obwarzanek + ˌɔbvaˈʒãnɛk +
+ + n + + + (kulinaria) wyrób piekarniczy w kształcie pierścienia uformowanego z wałka skręconego w spiralę, wykonany z ciasta parzonego (obwarzonego) przed pieczeniem; + + bagel + + +
+ +
+ obwieś +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (pogardliwie) osoba postępująca źle + + scoundrel + miscreant + + +
+ +
+ obwiniać + ɔbˈvʲĩɲäʨ̑ +
+ + v + + + przypisywać, zarzucać komuś winę; oskarżać kogoś o zrobienie czegoś złego + + blame + + +
+ +
+ obwodnica + ˌɔbvɔdʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + droga poprowadzona wokół obszarów miejskich, umożliwiająca ich ominięcie; + + bypass + ring road + + +
+ +
+ obwód + ˈɔbvut +
+ + n + + + (elektryczność) układ, w którym może stale płynąć prąd; + + circuit + + + + (geometria) długość brzegu figury geometrycznej; + + perimeter + circumference + + + + (matematyka, matematyczny) długość najkrótszego cyklu zawartego w grafie; + + girth + + + + brzeg, krawędź, otaczająca coś z każdej strony, obejmująca obiekt zwykle w poziomie + + edge + + +
+ +
+ obwód drukowany +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) płytka z materiału izolacyjnego z naniesionymi na powierzchni ścieżkami przewodzącymi oraz punktami lutowniczymi do montażu elementów elektronicznych; + + PCB + printed circuit board + + +
+ +
+ obwód murmański +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) obwód w północno zachodniej części Federacji Rosyjskiej niemal w całości leżący poza kołem podbiegunowym; + + Murmansk Oblast + + +
+ +
+ oby + ˈɔbɨ +
+ + particle + + + wyrażenie nadziei, że coś się stanie + + may + + +
+ +
+ obyczaj + ɔˈbɨʧ̑aj +
+ + n + + + nawyk, sposób postępowania, zachowania charakterystyczny dla danego człowieka lub zwierzęcia + + habit + + + + powszechnie przyjęty, tradycyjny sposób postępowania w danych okolicznościach + + custom + + + + zazwyczaj w liczbie mnogiej: sposób życia, zasady, którymi ktoś się kieruje + + morals + mores + way of life + + +
+ +
+ obywatel + ˌɔbɨˈvatɛl +
+ + n + + + członek społeczeństwa danego państwa, mający określone uprawnienia i obowiązki zastrzeżone przez prawo i konstytucję; + + citizen + + +
+ +
+ obywatel drugiej kategorii + ˌɔbɨˈvatɛl ˈdruɟɛ̇j ˌkatɛˈɡɔrʲji +
+ + n + + + osoba systematycznie dyskryminowana lub mająca ograniczone prawa mimo posiadania prawnego statusu obywatela + + second-class citizen + + +
+ +
+ obywatelski + ˌɔbɨvaˈtɛlsʲci +
+ + adj + + + związany z obywatelem, właściwy obywatelowi + + civic + + +
+ +
+ obywatelstwo + ˌɔbɨvaˈtɛlstfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (urzędowy) związek prawny osoby fizycznej z jakimś państwem, który daje jej określone prawa i obowiązki; + + citizenship + + +
+ +
+ obój + ˈɔbuj +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj instrumentu dętego drewnianego z grupy aerofonów dwustroikowych; + + oboe + + +
+ +
+ obóz + ˈɔbus +
+ + n + + + wydzielony teren, na którym tymczasowo ustawia się namioty lub inne zwykle prowizoryczne konstrukcje + + camp + + +
+ +
+ obóz dla uchodźców +
+ + n + + + tymczasowa osada dla osób, które opuściły swój dom ze względu na wojnę, prześladowania lub klęskę żywiołową; + + refugee camp + + +
+ +
+ obóz koncentracyjny + ˈɔbus ˌkɔ̃nʦ̑ɛ̃ntraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + n + + + miejsce, w którym są przetrzymywane grupy ludności w celu ich izolacji, wykonywania niewolniczej pracy albo eksterminacji tych grup; + + concentration camp + + +
+ +
+ obłok + ˈɔbwɔk +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) kłęby zawieszonej wysoko nad ziemią skroplonej pary wodnej + + cloud + + + + zagęszczenie czegoś lotnego + + pall + + +
+ +
+ obłuda + ɔbˈwuda +
+ + n + + + ukazywanie fałszywych własnych intencji, myśli, poglądów, uczuć itp. + + double-dealing + + +
+ +
+ obłączek +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) białawy obszar luźnej skóry w kształcie półksiężyca u nasady paznokcia; + + lunula + + +
+ +
+ obłąkanie +
+ + n + + + zaburzenie psychiczne lub choroba psychiczna, obłęd, niepoczytalność + + insanity + lunacy + + +
+ +
+ obłąkany +
+ + adj + + + będący w stanie obłąkania + + insane + crazy + mad + lunatic + brainsick + deranged + + +
+ +
+ obłąkany +
+ + n + + + człowiek psychicznie chory + + cuckoo + madman + + +
+ +
+ obżarstwo + ɔbˈʒarstfɔ +
+ + n + + + nadmierne spożywanie pokarmów + + gluttony + + +
+ +
+ obżartuch +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba, która się obżera + + big eater + glutton + + +
+ +
+ ocean + ɔˈʦ̑ɛãn +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rozległy obszar słonej wody, pokrywający większą część powierzchni Ziemi + + ocean + + +
+ +
+ oceanarium + ˌɔʦ̑ɛãˈnarʲjũm +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) instytucja badająca i prezentująca florę i faunę morską; + + oceanarium + + +
+ +
+ oceaniczny +
+ + adj + + + dotyczący oceanu, związany z oceanem + + oceanic + + +
+ +
+ oceanograf + ˌɔʦ̑ɛãˈnɔɡraf +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie oceanografii (oceanologii) + + oceanographer + + +
+ +
+ oceanografia + ˌɔʦ̑ɛãnɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + nauka o oceanach i morzach; + + oceanography + + +
+ +
+ oceanograficzny +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z oceanografią, dotyczący oceanografii + + oceanographic + + +
+ +
+ oceanologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o oceanach + + oceanology + + +
+ +
+ oceanologiczny +
+ + adj + + + związany z oceanologią, dotyczący oceanologii + + oceanological + oceanologic + + +
+ +
+ ocelot + ɔˈʦ̑ɛlɔt +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus Gray, rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych; + + ocelot + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z rodzaju (1.1) + + ocelot + + +
+ +
+ ocelot andyjski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus jacobitus Cornalia, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej; + + Andean mountain cat + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + Andean mountain cat + + +
+ +
+ ocelot chilijski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus guigna Molina, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej; + + kodkod + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + kodkod + + +
+ +
+ ocelot nadrzewny +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus wiedii Schinz, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej; + + margay + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + margay + + +
+ +
+ ocelot pampasowy +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus colocolo Molina, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej; + + colocolo + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + colocolo + + +
+ +
+ ocelot tygrysi +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus tigrinus Schreber, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej i Ameryce Środkowej; + + oncilla + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + oncilla + + +
+ +
+ ocelot wielki +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leopardus pardalis Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Południowej, Ameryce Środkowej i południu Ameryki Północnej; + + ocelot + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + ocelot + + +
+ +
+ ocena + ɔˈʦ̑ɛ̃na +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) nota dawana uczniowi lub studentowi + + grade + mark + + + + opinia kogoś o czymś lub kimś + + evaluation + + + + oszacowanie wartości czegoś + + estimation + evaluation + + +
+ +
+ oceniać + ɔˈʦ̑ɛ̃ɲäʨ̑ +
+ + v + + + wydawać sąd, opinię + + pass judgment + valuate + + +
+ +
+ ocet + ˈɔʦ̑ɛt +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) spożywczy kwas octowy o stężeniu 5–10%, czasem z domieszkami; + + vinegar + + +
+ +
+ ocet balsamiczny +
+ + n + + + (kulinaria) gęsty ocet o ciemnej barwie powstający z zagęszczonego moszczu winogronowego poddanego długotrwałemu dojrzewaniu w drewnianych beczkach + + balsamic vinegar + + +
+ +
+ ocet winny +
+ + n + + + (spożywczy) produkt spożywczy wytwarzany z wina w procesie fermentacji octowej, w którym stężenie kwasu octowego wynosi zwykle od 6 do 10% + + cider vinegar + wine vinegar + + +
+ +
+ och + ɔx +
+ + interjection + + + …służący wyrażaniu stanów uczuciowych (zachwytu, zaskoczenia, przestrachu) + + oh + ah + + +
+ +
+ ochlapać +
+ + v + + + obrzucić czymś płynnym lub półpłynnym + + spatter + splash + + +
+ +
+ ochlokracja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) rządy motłochu, zwyrodniała forma demokracji, w której władza jest sprawowana bez żadnych struktur i zasad prawnych, bezpośrednio przez niezorganizowany i ulegający emocjom tłum; + + ochlocracy + + +
+ +
+ ochota + ɔˈxɔta +
+ + n + + + pragnienie osiągnięcia, posiadania lub doświadczenia czegoś + + inclination + desire + alacrity + + +
+ +
+ ochotniczy + ˌɔxɔtʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + właściwy ochotnikowi, dotyczący ochotnika, składający się z ochotników + + voluntary + + +
+ +
+ ochotnik +
+ + n + + + ktoś dobrowolnie zgłaszający się do udziału w czymś + + volunteer + enlistee + + +
+ +
+ ochra + ˈɔxra +
+ + n + + + barwa żółtobrunatna + + ochre + + +
+ +
+ ochraniacz +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przedmiot chroniący coś przed uszkodzeniem + + guard + pad + protector + + +
+ +
+ ochrona + ɔxˈrɔ̃na +
+ + n + + + dbanie o to, aby coś się nie zniszczyło; pilnowanie, aby coś nie uległo szkodzie, skrzywdzeniu + + protection + + + + służba odpowiedzialna za bezpieczeństwo + + security + + +
+ +
+ ochrona środowiska +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) ogół działań, których celem jest wykorzystanie zasobów środowiska naturalnego ograniczając jednocześnie negatywne wpływy działalności człowieka; + + environmental protection + + +
+ +
+ ochroniarz + ɔxˈrɔ̃ɲaʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pracownik służb ochrony + + bouncer + guard + + +
+ +
+ ochronny + ɔxˈrɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + stanowiący ochronę przed czymś; chroniący, dający ochronę + + protective + + +
+ +
+ ochrowy +
+ + adj + + + koloru ochry, koloru żółtobrunatnego + + ochreish + ochreous + ochrous + + +
+ +
+ ochładzać + ɔxˈwaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + obniżać temperaturę czegoś + + cool + + +
+ +
+ ochłoda +
+ + n + + + schłodzenie się, orzeźwienie + + cooling + + +
+ +
+ ochłodzenie +
+ + n + + + uczynienie mniej intensywnymi jakiś pozytywnych uczuć lub relacji + + cooling + + +
+ +
+ ociężały +
+ + adj + + + nie mający energii do działania + + inert + languid + logy + lumbering + sluggish + + + + pozbawiony bystrości, polotu + + unresourceful + + + + wykonywany powolnie, bez energii + + ponderous + unwieldy + + +
+ +
+ oclić + ˈɔʦ̑lʲiʨ̑ +
+ + v + + + nałożyć cło lub pobrać cło ze sprzedaży czegoś + + duty + + +
+ +
+ octan + ˈɔktãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) ester albo sól kwasu octowego; + + acetate + + +
+ +
+ octowy + ɔʦ̑ˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od ocet + + acetic + + +
+ +
+ ocynownia + ˌɔʦ̑ɨ̃ˈnɔvʲɲa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zakład lub dział zakładu, który zajmuje się cynowaniem elementów + + tinhouse + tinning plant + + +
+ +
+ oczarowywać +
+ + v + + + wywoływać u kogo uczucie fascynacji, urzeczenia + + beguile + bewitch + enchant + glamour + mesmerize + rapture + + +
+ +
+ oczekiwanie + ˌɔʧ̑ɛciˈvãɲɛ +
+ + n + + + czekanie na kogoś lub na coś z nadzieją lub niecierpliwością + + anticipation + expectation + + + + pragnienie, żądanie + + expectation + hope + + +
+ +
+ oczekiwać + ˌɔʧ̑ɛˈcivaʨ̑ +
+ + v + + + dłużej czekać + + await + + + + spodziewać się czegoś, liczyć na coś, chcieć czegoś + + expect + hope + + +
+ +
+ oczeret +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Schoenoplectus Rchb., rodzaj roślin kłączowych z rodziny ciborowatych; + + bulrush + tule + + +
+ +
+ oczerniać +
+ + v + + + rozgłaszać nieprawdziwe informacje o kimś, mając na celu przedstawienie go w niekorzystnym świetle + + denigrate + vilify + besmirch + + +
+ +
+ oczko + ˈɔʧ̑kɔ +
+ + n + + + dziura w pończosze lub rajstopach + + ladder + + +
+ +
+ oczko w głowie + ˈɔʧ̑kɔ ˈv‿ɡwɔvʲjɛ +
+ + idiom + + + najważniejsza, droga, kochana komuś osoba lub zwierzę + + apple of one's eye + + +
+ +
+ oczny + ˈɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący oka, związany z okiem, oczami + + ophthalmic + ocular + + +
+ +
+ oczodół + ɔˈʧ̑ɔduw +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) jama kostna pomiędzy mózgoczaszką a twarzoczaszką, w której umieszczona jest gałka oczna; + + orbit + + +
+ +
+ oczyszczalnia + ˌɔʧ̑ɨʃˈʧ̑alʲɲa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) oczyszczalnia ścieków + + purification plant + sewage treatment plant + sewage-farm + sludgeworks + wastewater treatment plant + + + + urządzenie lub zakład, które coś oczyszczają + + refinery + + +
+ +
+ oczyszczalnia ścieków + ˌɔʧ̑ɨʃˈʧ̑alʲɲa ˈɕʨ̑ɛkuf +
+ + n + + + zespół urządzeń i obiektów technologicznych służących do usuwania zanieczyszczeń z odpadów płynnych; + + sewage treatment plant + wastewater treatment plant + purification plant + sewage-farm + sludgeworks + + +
+ +
+ oczyszczanie + ˌɔʧ̑ɨʃˈʧ̑ãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: oczyszczać + + purification + + +
+ +
+ oczyszczać + ɔˈʧ̑ɨʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) odrzucać zarzuty względem kogoś; uniewinniać kogoś; uwalniać od podejrzeń, oskarżeń lub winy + + rehabilitate + + + + usuwać nieczystości, brudy; doprowadzać do stanu czystości + + clean + brush down + purge + purify + + +
+ +
+ oczyszczenie + ˌɔʧ̑ɨʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (literacko) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rytualne przywrócenie równowagi lub czystości duchowej + + catharsis + + + + otrzymanie czystej substancji z substratu + + purification + + + + przywrócenie porządku, higieny + + clean + + + + usunięcie rzeczy, osób lub treści nieprzychylnych, niezgodnych z ideologią + + expurgation + + + + usunięcie zanieczyszczeń (skażenia, brudu, drobnoustrojów (i tak dalej)) + + clearance + + +
+ +
+ oczytany +
+ + adj + + + taki, który przeczytał wiele książek + + well-read + + +
+ +
+ oczywisty + ˌɔʧ̑ɨˈvʲistɨ +
+ + adj + + + taki, który jest bezsporny, jasny, pewny, określony; taki, co do którego nie ma wątpliwości, którego nie trzeba objaśniać + + obvious + evident + + +
+ +
+ oczywiście + ˌɔʧ̑ɨˈvʲiɕʨ̑ɛ +
+ + interjection + + + wykrzyknik wyrażający aprobatę, potwierdzenie + + certainly + of course + absolutely + + +
+ +
+ oczywiście + ˌɔʧ̑ɨˈvʲiɕʨ̑ɛ +
+ + particle + + + partykuła wyrażająca brak wątpliwości + + obviously + certainly + evidently + of course + naturally + + +
+ +
+ od + ɔt +
+ + preposition + + + za jeden egzemplarz, sztukę + + every + + + + …tworzący konstrukcje opisujące początek omawianego wydarzenia lub miejsce początku czegoś + + from + for + since + + + + …tworzący konstrukcje opisujące przyczynę omawianego wydarzenia + + because of + + + + …tworzący konstrukcje opisujące ruch przeciwny do czegoś + + for + from + since + + + + …tworzący konstrukcje opisujące źródło, z którego pochodzi podmiot + + from + + + + …tworzący konstrukcje porównawcze dwóch pojęć + + than + + +
+ +
+ od a do zet + ˌɔd‿a‿dɔ‿ˈzɛt +
+ + adv + + + od początku do końca; w pełni, całkowicie + + from A to Z + + +
+ +
+ od czasu do czasu + ɔt‿ˈʧ̑asu dɔ‿ˈʧ̑asu +
+ + adv + + + co jakiś czas, niezbyt regularnie lub niezbyt często + + from time to time + + +
+ +
+ od dawna +
+ + adv + + + od dłuższego czasu + + for a long time + for ages + from way back + in a long time + long since + + +
+ +
+ od niechcenia + ˌɔdʲ‿ɲɛˈxʦ̑ɛ̃ɲa +
+ + idiom + + + niechcący, przypadkiem, niedbale, z łatwością + + casually + negligently + + +
+ +
+ od niedawna +
+ + adv + + + od krótkiego czasu + + only recently + recently + + +
+ +
+ od przybytku głowa nie boli + ˌɔt‿pʃɨˈbɨtku ˈɡwɔva ɲɛ‿ˈbɔlʲi +
+ + proverb + + + nadmiar pieniędzy, dóbr nikomu nie zaszkodzi + + plenty is no plague + store is no sore + + +
+ +
+ od razu + ɔd‿ˈrazu +
+ + adv + + + bez namysłu + + straight away + straight off + straightaway + + +
+ +
+ od ręki + ɔd‿ˈrɛ̃ŋʲci +
+ + adv + + + bez czekania, zaraz, natychmiast + + offhand + on the spot + + +
+ +
+ od stóp do głów + ɔt‿ˈstub dɔ‿ˈɡwuf +
+ + adv + + + całkowicie, zupełnie, cała postać od dołu do góry + + from top to toe + + +
+ +
+ od wielkiego dzwonu + ˌɔd‿vʲjɛlʲˈcɛɡɔ ˈʣ̑vɔ̃nu +
+ + adv + + + rzadko, tylko przy szczególnej okazji, w szczególnych przypadkach + + once in a blue moon + + +
+ +
+ oda + ˈɔda +
+ + n + + + patetyczny utwór liryczny sławiący wybitną osobę, doniosłe wydarzenie lub wzniosłe idee; + + ode + + +
+ +
+ odaliska + ˌɔdaˈlʲiska +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) biała niewolnica lub konkubina w haremie sułtańskim + + odalisque + + +
+ +
+ odbarwiać +
+ + v + + + pozbawiać barwy + + discolor + discolour + + +
+ +
+ odbicie + ɔdˈbʲiʨ̑ɛ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wyraźny wzrost kursów akcji lub innych aktywów, który nastąpił po okresie spadków + + bounce + + + + (fizyka, fizyczny) refleks świetlny; + + reflection + + + + obraz w lustrze lub innej błyszczącej powierzchni + + reflection + + + + odcisk, odbitka czegoś + + imprint + + + + wierna kopia kogoś lub czegoś + + copy + + +
+ +
+ odbiegać +
+ + v + + + biegnąc, oddalać się skądś + + run off + + + + odchodzić od przedmiotu sprawy + + drift away + stray from + + +
+ +
+ odbierać + ɔdˈbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + o telewizorze, radiu: przyjmować fale ze stacji nadawczej + + receive + + + + odczytywać coś (słowa, zachowanie, reakcje) w określony indywidualny sposób + + take + + + + podnosić słuchawkę telefonu i rozpoczynać rozmowę + + answer + + + + zabierać coś od kogoś, co się wcześniej dało/pożyczyło lub co ktoś wziął + + take back + + + + zabierać coś z miejsca, do którego wcześniej się to zanosiło + + take back + + + + zabierać kogoś z jakiegoś miejsca + + collect + pick up + + + + zabierać komuś coś, co miał, posiadał + + deprive + remove by force + + +
+ +
+ odbierać telefon +
+ + v + + + odpowiadać na wezwanie do rozmowy telefonicznej + + answer the phone + + +
+ +
+ odbijacz + ɔdˈbʲijaʧ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) elastyczny przedmiot mocowany na nabrzeżu lub na burcie statku w celu ochrony burty przed uszkodzeniem wskutek tarcia i zgniotu; + + fender + + +
+ +
+ odbijać + ɔdˈbʲijäʨ̑ +
+ + v + + + o powierzchniach mających właściwości zwierciadła: odtwarzać, dawać obraz czegoś + + reflect + broach + + + + odzyskiwać coś w walce lub uwalniać kogoś uwięzionego + + win back + + + + przerywając taniec jakiejś parze, zabierać partnerkę lub partnera do tańca ze sobą + + cut in + + + + uderzeniem nadawać inny kierunek czemuś będącemu w ruchu + + reflect + + + + zostawać odbitym w lustrze, wodzie itp. + + be reflect + + +
+ +
+ odbiorca + ɔdˈbʲjɔrʦ̑a +
+ + n + + + osoba, do której dociera przekaz artystyczny, intelektualny lub informacyjny + + recipient + + +
+ +
+ odbiornik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie elektryczne odbierające fale elektromagnetyczne + + receiver + + +
+ +
+ odbitka +
+ + n + + + zapis graficzny otrzymany określoną metodą techniczną, np. odciskową, drukarską, fotochemiczną + + ectype + print + rubbing + + +
+ +
+ odbiór + ˈɔdbʲjur +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) wychwycenie sygnału radiowego lub telewizyjnego + + reception + + + + (fizjologia, fizjologiczny) odczuwanie sygnałów ze zmysłów + + reception + + + + wzięcie czegoś co jest nasze lub przeznaczone dla nas a przejściowo było w cudzych rękach (np. było pożyczone, albo przesyłane pocztą ze sklepu) + + receipt + + +
+ +
+ odbudowa + ˌɔdbuˈdɔva +
+ + n + + + odnowienie, wzniesienie czegoś, co zostało zniszczone + + reconstruction + restoration + + +
+ +
+ odbyt + ˈɔdbɨt +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) końcowy otwór, ujście układu pokarmowego; + + anus + + +
+ +
+ odbytnica + ˌɔdbɨtʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) końcowy odcinek jelita grubego ssaków; + + rectum + + +
+ +
+ odbywać + ɔdˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + robić coś lub brać udział w wykonywaniu czegoś; uczestniczyć w czymś + + do + have + + + + mieć miejsce, dziać się, dokonywać się + + take place + + +
+ +
+ odcedzić +
+ + v + + + oddzielić od siebie płyn i znajdujące się w nim cząstki stałe + + strain + + +
+ +
+ odchody połogowe +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (fizjologia, fizjologiczny) wydzielina wydzielająca się z pochwy po porodzie + + lochia + + +
+ +
+ odchodzić + ɔtˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (eufemistycznie) umierać + + pass away + + + + oddalać się od jakiegoś miejsca + + depart + leave + walk away + + + + zrywać związek z kimś, opuszczać kogoś + + break off a relationship + break up + + +
+ +
+ odchylenie +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (statystyka, statystyczny) termin statystyczny, określający np. rozmiar błędu; + + deviation + + +
+ +
+ odcień + ˈɔtʲʨ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + odmiana koloru, która różni się od niego intensywnością lub domieszką innego koloru + + hue + shade + + +
+ +
+ odcinek + ɔtʲˈʨ̑ĩnɛk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zbiór wszystkich punktów leżących pomiędzy dwoma punktami krzywej (w domyśle: prostej), włącznie z tymi punktami; + + segment + line segment + + + + fragment większej całości, odcięty od niej + + section + + + + fragment czegoś podłużnego, na podobieństwo odcinka (1.2) + + section + + + + jeden fragment powieści, filmu itp., należący do większej całości, publikowany lub emitowany osobno + + episode + instalment + + +
+ +
+ odcisk + ˈɔtʲʨ̑isk +
+ + n + + + odbicie kształtu jakiegoś obiektu, przedmiotu w innym + + impression + + + + zgrubienie skóry powstałe na skutek ucisku + + corn + + +
+ +
+ odcisk palca + ˈɔtʲʨ̑isk ˈpalʦ̑a +
+ + n + + + wzór linii papilarnych palca odciśnięty na jakiejś powierzchni w celu identyfikacji osoby + + fingerprint + + + + (informatyka, informatyczny) w kryptografii: krótka sekwencja znaków identyfikująca większą ilość danych + + fingerprint + + +
+ +
+ odczasownikowy +
+ + adj + + + (gramatyka) utworzony od czasownika, pochodzący od czasownika + + deverbal + verbal + + +
+ +
+ odczucie + ɔṭˈʧ̑uʨ̑ɛ +
+ + n + + + wrażenie, które się odczuwa + + sensation + feel + impression + sentiment + + +
+ +
+ odczuwalny +
+ + adj + + + dający się odczuć, wyczuwalny + + noticeable + sensible + + +
+ +
+ odczuwać + ɔṭˈʧ̑uvaʨ̑ +
+ + v + + + interpretować coś + + feel + realize + + + + reagować na coś zmysłowo, doświadczać czegoś za pomocą zmysłów + + feel + sense + + +
+ +
+ odczyt +
+ + n + + + sprawdzenie wartości zarejestrowanej na przyrządzie pomiarowym + + reading + + + + wykład publicznie wygłoszony zwykle na temat popularnonaukowy + + lecture + + +
+ +
+ odczytywać + ˌɔṭʧ̑ɨˈtɨvaʨ̑ +
+ + v + + + czytać tekst zapisany nieznanymi znakami lub zapisany niewyraźnie + + decipher + + + + publicznie czytać na głos + + read aloud + + +
+ +
+ oddalać +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) nie uwzględniać czyich pretensji, żądań + + dismiss + + + + zwiększać odległość pomiędzy danymi jednostkami + + move away + + + + zwiększać własną odległość od czego lub kogo + + fly away + fly off + go away + go off + retreat + sail away + + +
+ +
+ oddalony +
+ + adj + + + położony w znacznej odległości przestrzennej albo czasowej od czegoś + + distant + far + faraway + remote + far-off + wide + + +
+ +
+ oddanie + ɔdˈːãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: oddawać + + return + + + + wierność, poświęcenie określonej sprawie, idei lub osobie + + commitment + devotion + + +
+ +
+ oddany +
+ + adj + + + gotów do poświęceń dla kogoś lub czegoś; wierny, lojalny, przywiązany + + devoted + + +
+ +
+ oddawać + ɔdˈːavaʨ̑ +
+ + v + + + dawać coś komuś z powrotem, zwracać właścicielowi + + return + give back + + +
+ +
+ oddech + ˈɔdːɛx +
+ + n + + + pobranie tlenu poprzez wciągnięcie go do płuc + + breath + + +
+ +
+ oddychać + ɔdˈːɨxaʨ̑ +
+ + v + + + (fizjologia, fizjologiczny) (zoologia, zoologiczny) (biologia, biologiczny) pobierać tlen z naturalnego dla danego gatunku środowiska + + breathe + respire + + +
+ +
+ oddział + ˈɔdʲʥ̑aw +
+ + n + + + grupa ludzi jako część pewnej formacji + + squad + + + + odrębna i samodzielnie działająca część jakiejś organizacji lub urzędu + + branch + division + + +
+ +
+ oddziaływać + ˌɔdʲʥ̑aˈwɨvaʨ̑ +
+ + v + + + wpływać, powodować skutek + + influence + interact + + +
+ +
+ oddzielać + ɔdʲˈʥ̑ɛlaʨ̑ +
+ + v + + + separować jedną rzecz od drugiej + + separate + + + + separować kogoś od jakiejś grupy + + separate + + + + odzielać (1.2) siebie od jakiejś grupy + + separate + + + + ulegać odłączaniu od całości + + be separate + + +
+ +
+ oddzielić ziarno od plew + ɔdʲˈʥ̑ɛlʲiʥ̑ ˈʑarnɔ ːt‿ˈplɛf +
+ + v + + + wybrać to, co wartościowe, spośród tego, co niewiele warte lub bezwartościowe + + separate the wheat from the chaff + + +
+ +
+ oddzielić ziarno od plewy + ɔdʲˈʥ̑ɛlʲiʥ̑ ˈʑarnɔ ːt‿ˈplɛvɨ +
+ + idiom + + + (książkowy) oddzielić to, co dobre, od tego, co złe, oddzielić dobrych od złych + + separate the wheat from the chaff + + +
+ +
+ oddzielnie +
+ + adv + + + nie razem, osobno + + apart + separately + separate + severally + + +
+ +
+ oddzielny + ɔdʲˈʥ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + taki, który stanowi samodzielną całość + + separate + + +
+ +
+ odejmowanie + ˌɔdɛjmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) działanie odwrotne do dodawania; + + subtraction + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: odejmować + + subtraction + + +
+ +
+ odejmować + ˌɔdɛjˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (matematyka, matematyczny) wykonywać działanie odejmowania; + + subtract + + +
+ +
+ odejście +
+ + n + + + (rzeczownik) (odczasownikowy) od odejść + + congeeing + departure + divorcing + going + leaving + + +
+ +
+ odgadnąć + ɔdˈɡadnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: odgadywać + + guess + + +
+ +
+ odgłos + ˈɔdɡwɔs +
+ + n + + + dźwięk towarzyszący jakiejś czynności lub wydawany przez coś, brzmienie czegoś + + sound + + +
+ +
+ odium + ˈɔdʲjũm +
+ + n + + + (książkowy) niechęć lub nienawiść do kogoś, kogo obarcza się winą za coś + + odium + + +
+ +
+ odjazd + ˈɔdʲjast +
+ + n + + + ruszenie w drogę, początek podróży jakimś środkiem lokomocji + + departure + + +
+ +
+ odjeżdżać + ɔdʲˈjɛʒʤ̑aʨ̑ +
+ + v + + + jadąc, oddalać się + + depart + leave + go away + + +
+ +
+ odjąć + ˈɔdʲjɔ̇̃ɲʨ̑ +
+ + conjunction + + + (matematyka, matematyczny) minus (spójnik stawiany między odjemną i odjemnikiem) + + minus + + +
+ +
+ odkrycie + ɔtˈkrɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + napotkanie i opisanie prawa lub rzeczy istniejącej w naturze, ale przez nikogo do tej pory nieopisanej + + discovery + invention + + +
+ +
+ odkrywać + ɔtˈkrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + poznawać coś nowego + + discover + + +
+ +
+ odkurzacz + ɔtˈkuʒaʧ̑ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do zbierania kurzu i drobnych śmieci poprzez wsysanie ich do specjalnego zbiornika; + + vacuum cleaner + hoover + vacuum + + +
+ +
+ odkurzanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: odkurzać + + hoovering + vacuuming + + +
+ +
+ odkurzać + ɔtˈkuʒaʨ̑ +
+ + v + + + odkurzaczem usuwać kurz, brud, śmieci itd. + + hoover + vacuum + + + + usuwać kurz + + dust + + +
+ +
+ odkuć +
+ + v + + + odłączyć za pomocą kucia + + remove + + + + wykuć + + forge + + + + (potocznie, potoczny) wziąć odwet, zemścić się + + retaliate + + +
+ +
+ odkąd + ˈɔtkɔ̃nt +
+ + pronoun + + + od kiedy + + since when + + + + od którego miejsca + + where from + + + + od kiedy + + since + + + + od kiedy tylko (emfaza) + + for as long as + + +
+ +
+ odkład +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) celowo wydzielona przez pszczelarza część plastrów z istniejącej rodziny pszczelej np. w celu utworzenia nowej + + nuc + nucleus + + +
+ +
+ odkładać + ɔtˈkwadaʨ̑ +
+ + v + + + (telekomunikacja) odkładać słuchawkę przerywać rozmowę telefoniczną + + hang up + + + + kłaść na bok rzeczy, które trzymało się w ręku + + put back + + + + oszczędzać pieniądze lub inne zasoby na określony cel + + put aside + save + + + + przenosić na późniejszy termin + + postpone + put off + + + + o mule, tłuszczu, osadzie: gromadzić się w coraz większej ilości + + accumulate + + +
+ +
+ odległość + ɔdˈlɛɡwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + długość krzywej (w domyśle: odcinka) pomiędzy dwoma punktami + + distance + + +
+ +
+ odległy + ɔdˈlɛɡwɨ +
+ + adj + + + taki, który wydarzył się dawno temu lub wydarzy się w dalekiej przyszłości + + distant + + + + znajdujący się daleko + + distant + remote + + +
+ +
+ odlew + ˈɔdlɛf +
+ + n + + + przedmiot powstały z wypełnienia formy płynną masą, która po zakrzepnięciu, wyschnięciu lub wypaleniu przyjmuje kształt tej formy + + cast + + +
+ +
+ odlewać +
+ + v + + + oddzielać płyn od cząstek stałych + + drain off + + + + usuwać płyn z naczynia, lejąc go w jakieś miejsce + + drain + + + + wykonywać przedmiot poprzez wlewanie ciekłego surowca do specjalnej formy + + cast + found + mould mold + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) oddawać mocz + + drain the main vein + have a leak + leak + piss + pump ship + splash boots + + +
+ +
+ odlot + ˈɔdlɔt +
+ + n + + + start do podróży powietrznej, oddalenie się drogą powietrzną + + departure + + +
+ +
+ odlotowy + ˌɔdlɔˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (slangowo) wspaniały, rewelacyjny + + cool + + +
+ +
+ odmawiać + ɔdˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wypowiadać słowa modlitwy + + say + + + + nie zgadzać się + + decline + refuse + + +
+ +
+ odmiana + ɔdˈmʲjãna +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zmiana formy wyrazu w zależności od przypadku, osoby itp. + + inflection + + + + rodzaj, gatunek, wariant, klasa + + variety + variation + + +
+ +
+ odmieniec jaskiniowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Proteus anguinus, gatunek płaza ogoniastego zamieszkujący jaskinie na Półwyspie Bałkańskim; + + olm + + +
+ +
+ odmienność +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest odmienne; cecha tych, którzy są odmienni + + dissimilarity + distinctiveness + divergence + + +
+ +
+ odmienny + ɔdˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) podlegający odmianie + + inflected + + + + różny + + different + distinct + + +
+ +
+ odmowa + ɔdˈmɔva +
+ + n + + + niewyrażenie zgody + + refusal + rejection + + +
+ +
+ odniesienie + ˌɔdʲɲɛ̇ˈɕɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (książkowy) nawiązanie do czegoś + + reference + + +
+ +
+ odnieść + ˈɔdʲɲɛ̇ɕʨ̑ +
+ + v + + + przynieść coś z powrotem; dostarczyć coś, aby to oddać + + bring back + carry back + + + + zyskać coś, mieć jakiś wynik + + achieve + bring + + + + potraktować coś lub kogoś w pewien sposób + + treat + + +
+ +
+ odnosić + ɔdˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + dotyczyć czegoś + + concern + + +
+ +
+ odnotować + ˌɔdnɔˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + powiedzieć o czymś przy okazji + + comment on + note + + + + przyjąć do wiadomości + + note + + + + sporządzić notatkę + + make a note + note + note down + set down + write down + + + + zrobić znak przy czymś istotnym celem pamiętania o tym + + mark + note + + + + zwrócić na coś uwagę + + note + record + + +
+ +
+ odnowa + ɔdˈnɔva +
+ + n + + + przywrócenie czemuś świeżego, nowego wyglądu + + renewal + + +
+ +
+ odnośnie do + ɔdˈnɔɕɲɛ ˈdɔ +
+ + (urzędowy) w stosunku do czegoś / kogoś, względem czegoś / kogoś, w porównaniu z czymś, wobec czegoś / kogoś + + concerning + regarding + with regard to + with respect to + + +
+ +
+ odonto- + ɔdˈɔ̃ntɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z zębami lub zębiną + + odonto- + + +
+ +
+ odosobnienie +
+ + n + + + stan odizolowania od innych + + isolation + retirement + seclusion + + +
+ +
+ odosobniony +
+ + adj + + + będący na uboczu, odizolowany od innych + + isolated + outlying + secluded + sequestered + solitary + + + + odróżniający się od innych + + sparse + + +
+ +
+ odpad + ˈɔtpat +
+ + n + + + pozostałość po zużyciu czegoś lub resztka jakiegoś surowca odrzucana przy produkcji (najczęściej w liczbie mnogiej); + + waste + offal + refuse + + +
+ +
+ odpalać + ɔtˈpalaʨ̑ +
+ + v + + + wystrzelać + + fire + + + + zapalać / uruchamiać coś + + start + + +
+ +
+ odpieprzyć + ɔtˈpʲjɛpʃɨʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zostawić kogoś w spokoju, odczepić się od kogoś + + fuck off + + +
+ +
+ odpierać +
+ + v + + + bronić się skutecznie przed zarzutami + + refute + rebut + + + + bronić się w sposób skuteczny przed ciosami, napaścią + + fight back + fight off + repulse + ward off + + + + używać siły do odsunięcia niebezpieczeństwa; zmuszać do odwrotu + + repel + + +
+ +
+ odpierdalać + ˌɔtpʲjɛrˈdalaʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zostawiać w spokoju + + fuck off + + +
+ +
+ odpisać +
+ + v + + + napisać coś w odpowiedzi, udzielić pisemnej odpowiedzi + + write back + + +
+ +
+ odplamiacz + ɔtˈplãmʲjaʧ̑ +
+ + n + + + (handel, handlowy) środek chemiczny służący do wywabiania plam + + stain remover + + +
+ +
+ odpoczynek + ˌɔtpɔˈʧ̑ɨ̃nɛk +
+ + n + + + przerwa podczas jakiegoś wysiłku, mająca na celu ponowne nabranie sił + + rest + repose + + +
+ +
+ odpoczywać + ˌɔtpɔˈʧ̑ɨvaʨ̑ +
+ + v + + + przerwać czynność fizyczną w celu zrelaksowania się i nabrania sił + + rest + relax + + +
+ +
+ odpolitycznienie +
+ + n + + + pozbawienie czegoś politycznego charakteru + + depoliticisation + + +
+ +
+ odporność + ɔtˈpɔrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zdolność do czynnej i biernej obrony organizmu przed patogenami + + immunity + + +
+ +
+ odporny + ɔtˈpɔrnɨ +
+ + adj + + + mający wysoką odporność i wytrzymałość; silny, wytrzymały + + resistant + immune + hardy + refractory + robust + + + + taki, na którego dana rzecz nie ma wpływu; obojętny + + insusceptible + resilient + tolerant + + +
+ +
+ odpowiadać + ˌɔtpɔˈvʲjadaʨ̑ +
+ + v + + + być równoważnym czemuś + + correspond + match + equal + + + + być za coś odpowiedzialnym + + be responsible + + + + być zgodnym z czymś + + accord + correspond + + + + dawać odpowiedź + + answer + reply + + + + odpisywać (np. na list) + + answer + reply + + + + odpowiadać (1.1) na pytania nauczyciela w celu oceny wiedzy + + say one lesson + + + + podobać się + + suit + + + + ponosić za coś konsekwencje + + answer + + + + reagować, odwzajemniać się + + respond + return + + + + spełniać jakieś warunki, oczekiwania + + answer + fulfil + meet + + +
+ +
+ odpowiedni + ˌɔtpɔˈvʲjɛdʲɲi +
+ + adj + + + spełniający wymagane warunki + + suitable + adequate + fitting + proper + relevant + + +
+ +
+ odpowiednik + ˌɔtpɔˈvʲjɛdʲɲik +
+ + n + + + (książkowy) pojęcie, przedmiot lub osoba o podobnych cechach, elementach, mające to samo zastosowanie, mogące pełnić tę samą funkcję + + equivalent + + +
+ +
+ odpowiednio + ˌɔtpɔˈvʲjɛdʲɲɔ +
+ + adv + + + (książkowy) w tej samej kolejności + + accordingly + respectively + + + + w sposób odpowiedni; właściwie, stosownie + + appropriately + accordingly + adequately + + +
+ +
+ odpowiedniość + ˌɔtpɔˈvʲjɛdʲɲɔ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha obiektów odpowiadających sobie, pasujących do siebie + + suitableness + + +
+ +
+ odpowiedzialność + ˌɔtpɔvʲjɛ̇ˈʥ̑alnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + obowiązek odpowiadania za swoje działanie, bycia odpowiedzialnym za coś + + responsibility + liability + charge + responsibleness + + +
+ +
+ odpowiedzialny + ˌɔtpɔvʲjɛ̇ˈʥ̑alnɨ +
+ + adj + + + będący przyczyną + + responsible + + + + mający poczucie winy w przypadku, gdy coś się nie udaje + + responsible + + + + poważnie traktujący swoje obowiązki + + responsible + + + + przeznaczony do pewnej czynności + + responsible + + + + przeznaczony do poniesienia konsekwencji + + responsible + + + + kierujący czymś + + accountable + + +
+ +
+ odpowiedź + ɔtˈpɔvʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + reakcja na pytanie + + answer + reply + + +
+ +
+ odprawa + ɔtˈprava +
+ + n + + + jednorazowe wynagrodzenie udzielane pracownikowi przy opuszczaniu posady + + severence pay + + + + załatwienie formalności związanych z wyjazdem osób, wysłaniem towarów lub odlotem samolotu + + check-in + + + + zebranie, podczas którego zwierzchnik udziela instrukcji podwładnym + + briefing + + +
+ +
+ odprawa celna +
+ + n + + + (handel, handlowy) procedura towarzysząca przechodzeniu przez granicę państwową, której towarzyszą wylegitymowanie pasażerów oraz rewizja bagażu; + + customs + + +
+ +
+ odprowadzać + ˌɔtprɔˈvaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + towarzyszyć komuś idąc z nim do jakiegoś miejsca; zaprowadzić kogoś gdzieś + + accompany + assist + + +
+ +
+ odprężać + ɔtˈprɛ̃w̃ʒaʨ̑ +
+ + v + + + uczynić mniej naprężonym, rozluźnić + + relax + slacken + + +
+ +
+ odpukać w niemalowane drewno + ɔtˈpukaʥ̑ ˌvʲ‿ɲɛ̃malɔˈvãnɛ ˈdrɛvnɔ +
+ + idiom + + + pukać w niemalowane drewno, aby nie zapeszyć, by słowami (przypuszczeniami) nie zniszczyć dobrej passy + + knock on wood + touch wood + + +
+ +
+ odpust +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (kościelny) uroczystość kościelna ku czci patrona danego kościoła połączona z kiermaszem bądź festynem; + + fair + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim: darowanie przez Boga kary doczesnej za grzechy, które zostały odpuszczone co do winy; + + indulgence + + +
+ +
+ odpuścić + ɔtˈpuɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: odpuszczać + + let go + + +
+ +
+ odpychający +
+ + adj + + + taki, który wzbudza niechęć; zrażający do siebie + + forbidding + noisome + + +
+ +
+ odpychać +
+ + v + + + oddalać pchnięciem + + push away + + + + powodować niechęć + + repel + repulse + + + + (fizyka, fizyczny) oddalać się od siebie + + repel each other + + + + oddalać siebie skądś pchnięciem + + push oneself away + + +
+ +
+ odpłacać + ɔtˈpwaʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + oddawać w zamian coś, odwzajemniać się czynem, zachowaniem + + pay back + repay + + +
+ +
+ odpływ + ˈɔtpwɨf +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) niski stan wody w akwenie morskim wynikający ze zjawiska pływów + + low tide + + + + ujście, otwór, przez który odpływa skądś woda + + drain + + +
+ +
+ odra + ˈɔdra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wirusowa choroba zakaźna wieku dziecięcego, której objawami są: wysoka gorączka, stan zapalny górnych dróg oddechowych, plamista wysypka; + + measles + + +
+ +
+ odraczać + ɔdˈraʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) oficjalnie przesuwać jakąś sprawę na późniejszy termin + + postpone + adjourn + defer + prorogue + + +
+ +
+ odraza + ɔdˈraza +
+ + n + + + uczucie wstrętu, obrzydzenia, niechęci do kogoś lub czegoś + + disgust + + +
+ +
+ odrażająco +
+ + adv + + + w sposób odrażający + + abhorrently + abominably + foully + grubbily + loathsomely + repellently + + +
+ +
+ odrażający + ˌɔdraʒaˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + wzbudzający odrazę, obrzydzenie; ohydny, wstrętny + + repugnant + repulsive + abhorrent + abominable + disgusting + horrid + + +
+ +
+ odreagowanie + ˌɔdrɛaɡɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + przeżycie jakiegoś doświadczenia w celu oczyszczenia emocjonalnego, pozbycia się negatywnych emocji wywołanych innym doświadczeniem + + abreaction + + +
+ +
+ odrobina + ˌɔdrɔˈbʲĩna +
+ + n + + + bardzo mała ilość czegoś + + hint + + +
+ +
+ odrobinę +
+ + adv + + + w niewielkiej ilości + + a mite + a trifle + fractionally + + +
+ +
+ odrośl +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) boczny pęd + + offshoot + + + + (przenośnie, przenośnia) jedna z linii potomstwa, konkretny jej przedstawiciel, także w sensie materialnym w odniesieniu do kierunku rozwoju sztuki, przemysłu itp. + + root + + +
+ +
+ odruch +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) reakcja ustroju na bodziec, przebiegająca za pośrednictwem układu nerwowego + + reflex + + +
+ +
+ odruchowo +
+ + adv + + + w sposób odruchowy + + instinctively + + +
+ +
+ odrzucać + ɔḍˈʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) nie przyjmować przeszczepu + + reject + + + + oddalać gwałtownie od siebie + + cast + rebuff + + + + unikać potwierdzenia a nawet zaprzeczać + + deny + negative + + + + wykonywać czynność świadczącą o nieakceptowaniu czegoś + + fob off + overrule + refuse + reject + + + + zmieniać położenie ruchem gwałtownym czy rzutem + + cast + + +
+ +
+ odrzutowiec +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) samolot, który ma silnik odrzutowy – wykorzystujący energię odrzutu gazów spalinowych; + + jet + jet aircraft + + +
+ +
+ odróżnianie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: odróżniać + + differentiation + discrimination + + +
+ +
+ odróżniać + ɔdˈruʒʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + identyfikować odmienne rodzaje czegoś + + distinguish + + +
+ +
+ odrębny + ɔdˈrɛ̃mbnɨ +
+ + adj + + + różniący się od innych + + particular + + + + stanowiący samodzielną całość + + separate + + +
+ +
+ odsetek + ɔtˈsɛtɛk +
+ + n + + + określony procent całości + + proportion + rate + + +
+ +
+ odstęp + ˈɔtstɛ̃mp +
+ + n + + + odległość między dwoma przedmiotami, obiektami lub dwiema osobami + + space + spacing + + + + odległość w czasie między jakimiś wydarzeniami + + interval + + +
+ +
+ odstęp księżycowy + ˈɔtstɛ̃mp ˌcɕɛ̃w̃ʒɨˈʦ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (nawigacja) różnica między momentem kulminacji Księżyca, a momentem wystąpienia wody wielkiej lub wody niskiej + + lunitidal interval + + +
+ +
+ odstępca +
+ + n + + + ktoś, kto odstąpił od dotychczas wyzwanych ideałów + + renegade + + +
+ +
+ odstępować +
+ + v + + + oddawać coś komuś (bez zapłaty) + + give + + + + przekazywać coś, odsprzedając to na dogodnych warunkach + + sell + + + + odchodzić od postanowień + + abandon + back out + depart + + + + zostawiać kogoś samego + + abandon + leave + + +
+ +
+ odstępstwo + ɔtˈstɛ̃mpstfɔ +
+ + n + + + rezygnacja, porzucenie, odstąpienie od jakichś zasad, wartości, przekonań + + dissent + + +
+ +
+ odszczepieniec + ˌɔṭʃʧ̑ɛˈpʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + ktoś, kto zerwał z jakąś tradycją, ideologią itp. + + dissenter + + +
+ +
+ odszkodowanie + ˌɔṭʃkɔdɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rodzaj świadczenia, które wynika z odpowiedzialności za szkodę; + + damages + + +
+ +
+ odszkodowawczy +
+ + adj + + + związany z odszkodowaniem, dotyczący odszkodowania + + compensative + + +
+ +
+ odszumianie + ˌɔṭʃũˈmʲjä̃ɲɛ +
+ + n + + + (fotografia) (technologia, technika, techniczny) (rzeczownik odczasownikowy) od: odszumiać + + noise reduction + + +
+ +
+ odsączać +
+ + v + + + oddzielać ciecz od części stałych przez sączenie + + drain + drain off + + +
+ +
+ odsłaniać +
+ + v + + + powodować, że coś staje się widoczne + + expose + show + unveil + + + + sprawiać, że coś wychodzi na jaw + + reveal + + + + usuwać to, co zasłania + + draw + + + + dawać się poznać + + appear + + + + pozbawiać się zakrycia + + appear + + +
+ +
+ odsłownik +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) rzeczownik, który jest utworzony od czasownika + + gerund + + +
+ +
+ odsłuch + ˈɔtswux +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pojedyncza kolumna lub zestaw takich kolumn umieszczanych nisko na scenie przed wykonawcami w celu podniesienia ich wzajemnej słyszalności + + stage monitor + + +
+ +
+ odtrutka + ɔtˈːrutka +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) środek likwidujący lub zmniejszający działanie trucizny; + + antidote + antipoison + + +
+ +
+ odtwarzacz +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie odtwarzające dźwięk lub obraz i dźwięk + + player + + +
+ +
+ odtwarzać + ɔtˈːfaʒaʨ̑ +
+ + v + + + ponownie tworzyć + + reproduce + reconstruct + regenerate + + + + prezentować nagranie + + play back + replay + + + + tworzyć na podstawie teorii i pamięci + + portray + recreate + + + + wykonywać naśladując + + perform + play + re-enact + + +
+ +
+ odtąd + ˈɔtːɔ̃nt +
+ + pronoun + + + od tego miejsca + + hereafter + + + + od tej chwili, od teraz + + henceforth + since + thereafter + + +
+ +
+ odwach + ˈɔdvax +
+ + n + + + areszt wojskowy + + guardhouse + guardroom + + +
+ +
+ odwaga + ɔdˈvaɡa +
+ + n + + + zdolność zrobienia czegoś, podjęcia ryzyka, mimo silnych obaw lub strachu czy niebezpieczeństwa + + courage + bravery + spunk + + +
+ +
+ odwalić kitę + ɔdˈvalʲiʨ̑ ˈcitɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (rubaszny, rubasznie) umrzeć + + snuff it + + +
+ +
+ odwar +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) wyciąg wodny z kłączy, korzeni, kory lub ziela, wymagających dłuższego gotowania; + + decoction + + +
+ +
+ odważać +
+ + v + + + ważąc coś, odmierzać odpowiednią ilość tego + + weigh out + + + + decydować się na coś niebezpiecznego, niełatwego + + dare + + +
+ +
+ odważnie + ɔdˈvaʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób odważny, z odwagą, śmiałością + + bravely + courageously + + +
+ +
+ odważnik + ɔdˈvaʒʲɲik +
+ + n + + + przedmiot służący do pomiaru masy innych przedmiotów na wadze szalkowej; + + weight + + +
+ +
+ odważny + ɔdˈvaʒnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma odwagę + + brave + courageous + + +
+ +
+ odwet +
+ + n + + + odwzajemnienie za zło + + retaliation + reprisal + + +
+ +
+ odwieczny + ɔdˈvʲjɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + istniejący, trwający od wieków + + age-old + immemorial + long-time + + +
+ +
+ odwiedzać + ɔdˈvʲjɛʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + składać wizytę, pójść na spotkanie z kimś + + visit + + +
+ +
+ odwilż + ˈɔdvʲilʃ +
+ + n + + + ocieplenie w zimie, połączone z topnieniem śniegu + + thaw + + +
+ +
+ odwoływać +
+ + v + + + informować, że coś się nie odbędzie, anulować coś + + cancel + + + + usunąć kogoś z danego stanowiska + + fire + + + + odnosić się do czegoś, nawiązywać do czegoś + + reference + + +
+ +
+ odwracalny +
+ + adj + + + taki, który daje się odwrócić, zdolny do powrotu do stanu pierwotnego + + reversible + + +
+ +
+ odwracać + ɔdˈvraʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + przekręcać, obracać na drugą stronę + + turn + turn around + + +
+ +
+ odwrotnie + ɔdˈvrɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + w inny sposób, inaczej niż należy, na odwrót + + inversely + the other way around + vice versa + + +
+ +
+ odwrotność + ɔdˈvrɔtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba, która pomnożona przez daną niezerową liczbę daje jeden; + + reciprocal + + +
+ +
+ odwrót +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wycofanie się wojska + + retreat + + + + wyjście z trwania w czymś + + back flip + deviation + withdrawal + + +
+ +
+ odwłok + ˈɔdvwɔk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) tylny odcinek ciała stawonogów + + abdomen + + +
+ +
+ odyniec + ɔˈdɨ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) stary samiec samotnie żyjący, najczęściej w odniesieniu do dzika, a rzadziej żubra + + boar + + +
+ +
+ odzież + ˈɔʥ̑ɛʃ +
+ + n + + + ubranie, okrycie, tkanina służąca do ochrony przed zimnem, wilgocią oraz okrywająca intymne miejsca + + clothing + clothes + + +
+ +
+ odznaczać + ɔdˈznaʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + nadawać odznaczenie + + decorate + + + + wyróżniać się czymś + + stand out + + +
+ +
+ odzobaczyć +
+ + v + + + (żartobliwie) przestać widzieć, żałując, że się w ogóle zobaczyło, chcieć to zapomnieć; wyrażone w kategorii życzeniowej, niemożliwej do spełnienia + + unsee + + +
+ +
+ odzwierciedlać +
+ + v + + + dawać zwierciadlany obraz + + reflect + + + + przedstawiać dokładnie + + reflect + mirror + + + + być wyrażanym + + be reflected + + + + ukazywać się jak w zwierciadle + + be reflected + + +
+ +
+ odzyskiwać + ˌɔdzɨˈsʲcivaʨ̑ +
+ + v + + + mieć z powrotem wartość, którą się straciło; wrócić do dawnego stanu + + reclaim + + + + ponownie wchodzić w posiadanie jakiejś rzeczy + + reclaim + + +
+ +
+ odzywać się +
+ + v + + + mówić, zwykle w odpowiedzi do czego + + speak + + + + nawiązywać kontakt, by przekazywać wieści + + call + write + + + + pojawiać się lub występować ponownie + + surface + + + + wydawać dźwięk, być słyszalnym + + ring + be heard + + +
+ +
+ odzywka + ɔdˈzɨfka +
+ + n + + + (termin karciany) odezwanie się w trakcie licytacji informujące o kolorze i planowanej wysokości gry + + bid + + +
+ +
+ odór + ˈɔdur +
+ + n + + + (książkowy) nieprzyjemny zapach + + odor + odour + + +
+ +
+ odłam +
+ + n + + + duża część odłamana od całości + + block + + + + ugrupowanie ludzi powstałe wskutek podziału większej grupy albo wskutek oddzielenia się od większej grupy + + breakaway + faction + + +
+ +
+ odłamek +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) część pocisku oderwana w czasie wybuchu + + shrapnel + + + + mała część odłamana od całości + + splinter + chip + sliver + + +
+ +
+ odłożyć na półkę + ɔdˈwɔʒɨʨ̑ na‿ˈpuwkɛ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) zostawić coś do zrobienia na później, na czas bliżej nieokreślony + + shelve + + +
+ +
+ odłącznik + ɔdˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (elektryczność) łącznik tworzący widoczną przerwę między stykami + + disconnector + + +
+ +
+ odśnieżanie + ˌɔtʲɕɲɛˈʒãɲɛ +
+ + n + + + usuwanie śniegu z jakiejś powierzchni + + clearing of snow + snow removal + + +
+ +
+ odśnieżarka + ˌɔtʲɕɲɛˈʒarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) maszyna służąca do usuwania śniegu z ulic, chodników, podwórek itp. + + snow-blower + snow-plough + + +
+ +
+ odśnieżać + ɔtʲˈɕɲɛʒaʨ̑ +
+ + v + + + usuwać śnieg z ulic, chodników, dachów itp. przy pomocy łopat, mioteł, soli lub pługów + + clear of snow + + +
+ +
+ odśnieżenie + ˌɔtʲɕɲɛˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + usunięcie śniegu z jakiejś powierzchni + + clearing of snow + + +
+ +
+ odżegnać +
+ + v + + + (dawniej, dawny) w wierzeniach ludowych: znakiem krzyża lub jakimś zaklęciem odwrócić działanie złego; oddalić, odegnać diabła, uroki, złe duchy itp. + + deprecate + renounce + + +
+ +
+ odżywka + ɔḍˈʒɨfka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) środek kosmetyczny (krem, maseczka, żel lub pianka) o działaniu regenerującym, wzmacniającym lub pielęgnującym + + conditioner + + + + (spożywczy) produkt zawierający składniki odżywcze w skomasowanej ilości, najczęściej w postaci syropu, pasty, mączki lub granulatu + + nutrient + supplement + + +
+ +
+ odżywka do włosów +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) produkt kosmetyczny nakładany na włosy najczęściej po ich umyciu w celach pielęgnacyjnych + + conditioner + hair conditioner + + +
+ +
+ ofensywa + ˌɔfɛ̃w̃ˈsɨva +
+ + n + + + atak dużych sił wojska na wielkim obszarze lub na całym froncie + + thrust + + + + masowe pojawienie się czegoś + + thrust + + +
+ +
+ oferma +
+ + n + + + osoba niezaradna lub niezdarna + + blunderbuss + cabbage + donkey + dweeb + hacker + hoser + + +
+ +
+ ofermowaty +
+ + adj + + + (pogardliwie) typowy dla ofermy + + milksoppy + + +
+ +
+ oferować + ˌɔfɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + proponować coś, składać ofertę + + offer + + +
+ +
+ oferta + ɔˈfɛrta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) to, co się komuś oferuje + + offer + proposal + + +
+ +
+ off-topic +
+ + adj + + + będący dygresją poza tematem dyskusji; + + off topic + + +
+ +
+ offset + ˈɔfːsɛt +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) technika druku płaskiego; + + offset + + + + (drukarstwo, drukarski) maszyna drukarska pracująca w technice (1.1) + + offset + + +
+ +
+ ofiara + ɔˈfʲjara +
+ + n + + + osoba lub zwierzę, która została napadnięta, zaatakowana przez kogoś + + victim + sacrifice + + + + osoba, która ucierpiała wskutek wypadku + + victim + sacrifice + + +
+ +
+ ofiarny + ɔˈfʲjarnɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany ze składaniem ofiar + + sacrificial + + + + gotowy do poświęceń, oddany + + sacrificial + + +
+ +
+ ofiarować +
+ + v + + + dać bezinteresownie + + bid + dedicate + donate + proffer + subscribe + + + + poświęcić coś lub kogoś ważkiej sprawie + + victimize + + + + złożyć ofiarę + + sacrifice + + +
+ +
+ oficer + ɔˈfʲiʦ̑ɛr +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (administracja) osoba zajmująca odpowiednią pozycję w hierarchii jakiejś służby mundurowej; w Polsce: posiadająca stopień od podporucznika wzwyż; + + officer + + +
+ +
+ oficerski + ˌɔfʲiˈʦ̑ɛrsʲci +
+ + adj + + + dotyczący oficera + + officer + + +
+ +
+ oficjalnie + ˌɔfʲiˈʦ̑ʲjalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób oficjalny + + officially + + +
+ +
+ oficjalny + ˌɔfʲiˈʦ̑ʲjalnɨ +
+ + adj + + + zatwierdzony przez jakiś organ władzy i obowiązujący + + official + + +
+ +
+ ofsajd +
+ + n + + + (sport, sportowy) (zobacz) spalony + + offside + + +
+ +
+ oftalmolog + ˌɔftalˈmɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (zobacz) okulista + + ophthalmologist + + +
+ +
+ ogar + ˈɔɡar +
+ + n + + + gończy pies myśliwski + + bloodhound + hound + + +
+ +
+ ogier + ˈɔɟɛr +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) niekastrowany samiec konia i innych koniowatych; + + stallion + + + + (zootechnika, zootechniczny) niekastrowany samiec wielbłąda + + stallion + + +
+ +
+ ogień + ˈɔɟɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + płomienie i żar powstające podczas procesu gwałtownego utleniania; + + fire + + + + (przenośnie, przenośnia) głębokie zaangażowanie w coś, przeżywanie czegoś + + fire + + + + (wojskowość, wojskowy) strzelanie z broni palnej + + fire + + +
+ +
+ ogląd +
+ + n + + + obejrzenie czego w celu zrozumienia sprawdzanej rzeczy + + vision + + +
+ +
+ oglądanie + ˌɔɡlɔ̃nˈdãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: oglądać + + seeing + viewing + watching + + +
+ +
+ oglądać + ɔɡˈlɔ̃ndaʨ̑ +
+ + v + + + przypatrywać się komuś lub czemuś + + watch + + +
+ +
+ ognie świętego Elma + ˈɔɟɲɛ ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ ˈɛlma +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) zjawisko tworzenia się światła w otoczeniu ostro zakończonych przedmiotów pod wpływem silnego pola elektrycznego; + + Saint Elmo's fire + + +
+ +
+ ognioodporny +
+ + adj + + + niewrażliwy, niepodatny na działanie ognia + + fireproof + unburnable + + +
+ +
+ ognisko + ɔɟˈɲiskɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) punkt na zewnątrz soczewki lub zwierciadła, w którym skupiają się przechodzące przez nią promienie + + focus + + + + ułożony, płonący stos drewna + + bonfire + + +
+ +
+ ogniskowa + ˌɔɟɲiˈskɔva +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (fotografia) odległość ogniska układu optycznego od soczewki lub zwierciadła; + + focal length + + +
+ +
+ ognisty oddech +
+ + n + + + trik cyrkowy i kuglarski polegający na zapaleniu rozpylonej ustami łatwopalnej cieczy; + + fire breathing + + +
+ +
+ ogniwo + ɔɟˈɲivɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) źródło prądu elektrycznego działającego na zasadzie reakcji chemicznej, cieplnej lub promieniowania elektromagnetycznego + + cell + + + + kółko w łańcuchu + + link + + +
+ +
+ ogon + ˈɔɡɔ̃n +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) długa kolejka + + queue + + + + (zoologia, zoologiczny) (anatomia, anatomiczny) część ciała niektórych zwierząt, składająca się z włosów, piór lub kręgów, także futro z tej części ciała; + + tail + + + + końcowa część jakiegoś przedmiotu + + tail + + +
+ +
+ ogonek + ɔˈɡɔ̃nɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak diakrytyczny w postaci ogonka (1.2) umieszczany pod literą + + ogonek + + +
+ +
+ ogr + ɔkr̥ +
+ + n + + + legendarne stworzenie; + + ogre + + +
+ +
+ ograniczać + ˌɔɡrãˈɲiʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + ujmować w pewną limitowaną przestrzeń; wyznaczać obszar czegoś; otaczać czymś, co oddziela od reszty + + mark off + + + + zmniejszać coś, redukować dostępność czegoś, uszczuplać coś + + cut down + downscale + reduce + restrict + + + + poprzestawać na czymś, działać w jakimś zakresie tylko do pewnego stopnia, w limitowanym zakresie + + come down to + + +
+ +
+ ograniczenie + ˌɔɡrãɲiˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + brak szerszych horyzontów myślowych, brak inteligencji + + mental deficiency + obtuseness + + + + norma, przepis, zarządzenie krępujące czyjąś swobodę działania + + limitation + restriction + + +
+ +
+ ograniczony + ˌɔɡrãɲiˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + o człowieku, jego umyśle: taki, który ma wąskie horyzonty myślowe lub jest mało inteligentny, ma ciasny umysł + + dull + unintelligent + + + + taki, który ma jasno określone granice, mieszczący się w określonym zakresie (najczęściej niewielkim) + + limited + restricted + scarce + + +
+ +
+ ogrodnictwo + ˌɔɡrɔdʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) uprawa drzew owocowych, roślin ozdobnych i warzyw + + gardening + + + + dział rolnictwa zajmujący się takimi uprawami + + horticulture + + +
+ +
+ ogrodniczki +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (krawiectwo) rodzaj spodni z charakterystycznym karczkiem z przodu i szalkami; + + dungarees + overalls + + +
+ +
+ ogrodniczy +
+ + adj + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) związany z ogrodnictwem + + garden + + +
+ +
+ ogrodnik + ɔˈɡrɔdʲɲik +
+ + n + + + osoba zajmująca się ogrodem + + gardener + + +
+ +
+ ogrodzenie + ˌɔɡrɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przestrzeń, która została ogrodzona + + enclosure + + + + przeszkoda ogradzająca jakiś teren, np. w postaci płotu, parkanu, muru + + fence + + +
+ +
+ ogromnie + ɔˈɡrɔ̃mʲɲɛ +
+ + adv + + + bardzo, mocno, w wysokim stopniu + + enormously + tremendously + + +
+ +
+ ogromny + ɔˈɡrɔ̃mnɨ +
+ + adj + + + mający bardzo duży rozmiar + + huge + large + + +
+ +
+ ogryzek + ɔˈɡrɨzɛk +
+ + n + + + ogryziony, niedojedzony kawałek czegoś (np. jabłka) + + core + + +
+ +
+ ogrzewanie + ˌɔɡʒɛˈvãɲɛ +
+ + n + + + urządzenie lub instalacja, która zapewnia ciepło + + heating + + + + czynność dostarczania ciepła + + heating + + +
+ +
+ ogrzewać + ɔˈɡʒɛvaʨ̑ +
+ + v + + + zwiększać temperaturę czegoś, dostarczać czemuś ciepła, czynić coś cieplejszym + + heat + warm + + +
+ +
+ ogród + ˈɔɡrut +
+ + n + + + miejsce, gdzie uprawia się rośliny – np. kwiaty, drzewa, krzewy – w celach konsumpcyjnych lub estetycznych; + + garden + + +
+ +
+ ogród botaniczny + ˈɔɡrud ˌbɔtãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) ogród, w którym jest hodowane dla celów naukowych rośliny różnych stref klimatycznych i środowisk, zwykle dostępny dla zwiedzających; + + botanical garden + + +
+ +
+ ogród zimowy +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) wydzielona i mocno przeszklona część budynku wypełniona wieloma wyeksponowanymi całorocznymi roślinami; + + conservatory + winter garden + + +
+ +
+ ogród zoologiczny + ˈɔɡrud ˌzɔːlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + n + + + teren do ekspozycji i hodowli zwierząt z różnych stron świata; + + zoo + zoological garden + + +
+ +
+ ogólnie + ɔˈɡulʲɲɛ +
+ + adv + + + powszechnie, w sposób przyjęty przez ogół określonych ludzi lub grupy + + generally + + + + w sposób pozbawiony wnikania w szczegóły + + generally + broadly + + +
+ +
+ ogólnonarodowy + ˌɔɡulnɔ̃narɔˈdɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący całego narodu + + nationwide + + +
+ +
+ ogólnoświatowy + ˌɔɡulnɔɕfʲjaˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący całego świata + + world-wide + + +
+ +
+ ogólny + ɔˈɡulnɨ +
+ + adj + + + nieuwzględniający szczegółów + + general + overall + + + + zbierający w całość + + general + broad + + +
+ +
+ ogórecznik lekarski + ˌɔɡuˈrɛʧ̑ʲɲik lɛˈkarsʲci +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Borago officinalis, roślina z rodziny ogórecznikowatych pochodząca z krajów śródziemnomorskich, w Polsce uprawiana, czasami występuje w formie zdziczałej; + + borage + + +
+ +
+ ogórek + ɔˈɡurɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) Cucumis L., rodzaj roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych; + + cucumber + + +
+ +
+ ogórkowa + ˌɔɡurˈkɔva +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa z kiszonych ogórków, z ziemniakami, zabielana śmietaną; + + cucumber soup + + +
+ +
+ ogół + ˈɔɡuw +
+ + n + + + pewna całość; zbiór zjawisk, przedmiotów + + entirety + whole + + +
+ +
+ ogłada + ɔɡˈwada +
+ + n + + + zdolność właściwego zachowania się + + polish + refinement + + +
+ +
+ ogłaszać + ɔɡˈwaʃaʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) nadawać komuś godność, tytuł + + proclaim + + + + podawać do wiadomości + + announce + + + + publikować + + publish + issue + + + + podawać do wiadomości informacje o sobie + + advertise + + +
+ +
+ ogłoszenie + ˌɔɡwɔˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: ogłosić + + announcement + ad + advert + + + + pisemny komunikat umieszczony w miejscu publicznym lub wiadomość rozpowszechniona przez środki masowego przekazu + + advertisement + declaration + notice + publication + + +
+ +
+ ogłoszeniodawca +
+ + n + + + podmiot zlecający rozpowszechnianie ogłoszenia + + advertiser advertizer + + +
+ +
+ ohar + ˈɔxar +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tadorna tadorna, wędrowny, eurazjatycki ptak wodny; + + common shelduck + + +
+ +
+ ohel +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) nagrobna kaplica żydowska nad grobem cadyka + + ohel + + +
+ +
+ ohydnie + ɔˈxɨdʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ohydny; wstrętnie + + execrably + + +
+ +
+ ohydny + ɔˈxɨdnɨ +
+ + adj + + + obrzydliwy, budzący wstręt + + disgusting + odious + abominable + ghastly + hideous + execrable + + +
+ +
+ ojciec + ˈɔjʨ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + mężczyzna mający własne dziecko (w stosunku do tego dziecka); + + father + dad + + + + założyciel, pierwszy przedstawiciel; + + father + + + + (biologia, biologiczny) samiec mający potomstwo + + father + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) forma tytularna zakonników, rzadziej księży; + + father + + + + (zobacz) ojce + + father + + + + (zobacz) ojcowie → przodkowie + + father + + +
+ +
+ ojciec Kościoła +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) starożytny pisarz lub teolog chrześcijański; + + Church Father + + +
+ +
+ ojciec chrzestny + ˈɔjʨ̑ɛʦ̑ ˈxʃɛstnɨ +
+ + n + + + (kościelny) mężczyzna przedstawiający do chrztu osobę chrzczoną + + godfather + + +
+ +
+ ojcobójca +
+ + n + + + (książkowy) zabójca własnego ojca + + parricide + patricide + + +
+ +
+ ojcojebca + ˌɔjʦ̑ɔˈjɛpʦ̑a +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) mężczyzna penertujący analnie własnego ojca + + fatherfucker + + +
+ +
+ ojcostwo + ɔjˈʦ̑ɔstfɔ +
+ + n + + + bycie ojcem + + fatherhood + + +
+ +
+ ojczenasz + ɔjˈʧ̑ɛ̃naʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) modlitwa chrześcijan zaczynająca się od słów „Ojcze nasz” + + Lord's Prayer + Our Father + + +
+ +
+ ojczym + ˈɔjʧ̑ɨ̃m +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) mąż matki, który nie jest ojcem biologicznym + + stepfather + + +
+ +
+ ojczyzna + ɔjˈʧ̑ɨzna +
+ + n + + + kraj, w którym ktoś się urodził; + + fatherland + homeland + motherland + + +
+ +
+ ok +
+ + adj + + + (zobacz) OK + + OK + ok + + +
+ +
+ ok +
+ + adv + + + (zobacz) OK + + OK + ok + + +
+ +
+ ok +
+ + interjection + + + (zobacz) OK + + OK + ok + + +
+ +
+ okapi + ɔˈkapʲi +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) brunatny ssak kopytny lasów tropikalnych o pręgowanych nogach; + + okapi + + +
+ +
+ okaryna + ˌɔkaˈrɨ̃na +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj fletu naczyniowego o jajowatym korpusie; + + ocarina + + +
+ +
+ okay +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) w porządku, dobry + + okay + + +
+ +
+ okay +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) w porządku, dobrze + + okay + + +
+ +
+ okay +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) oznaczający zgodę + + okay + + +
+ +
+ okazale +
+ + adv + + + w sposób charakteryzujący się imponującym rozmiarem, zasięgiem lub imponującą wielkością + + grandly + + +
+ +
+ okazały +
+ + adj + + + odznaczający się przepychem + + magnificent + stately + sumptuous + + +
+ +
+ okaziciel + ˌɔkaˈʑiʨ̑ɛl +
+ + n + + + człowiek okazujący, przedstawiający jakiś dokument, dowód + + bearer + + +
+ +
+ okazja + ɔˈkazʲja +
+ + n + + + sytuacja sprzyjająca komuś lub czemuś + + opportunity + + +
+ +
+ okazja czyni złodzieja + ɔˈkazʲja ˈʧ̑ɨ̃ɲi zwɔˈʥ̑ɛ̇ja +
+ + proverb + + + możliwość szybkiego, nieoczekiwanego wzbogacenia się jest pokusą do kradzieży + + opportunity makes the thief + + +
+ +
+ okazywać + ˌɔkaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + dawać się poznać jako ktoś lub coś; odnosić określony rezultat + + appear + turn out + + + + stawać się oczywistym + + appear + turn out + + +
+ +
+ okienko + ɔˈcɛ̃nkɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) okienko okrągłe – struktura anatomiczna w obrębie ucha; + + round window + + + + (anatomia, anatomiczny) okienko owalne – struktura anatomiczna w obrębie ucha; + + oval window + + + + (botanika, botaniczny) otwór na szczycie kanalika w osłonce zalążka; + + micropyle + + + + (medycyna, medyczny) okienko serologiczne – przedział czasu od chwili zakażenia do możliwości wykrycia tego zakażenia przez laboratorium za pomocą oznaczania obecności przeciwciał; + + window period + + +
+ +
+ okiennica + ˌɔcɛ̇̃ɲˈːiʦ̑a +
+ + n + + + rozchylane na boki zamknięcie okna w postaci skrzydła, służące do zabezpieczania lub zacieniania okna od zewnątrz; + + shutter + window shutter + + +
+ +
+ oklepany +
+ + adj + + + za bardzo znany z powodu wielokrotnego powtarzania + + hackneyed + + +
+ +
+ okno + ˈɔkna + ˈɔknɔ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wydzielony obszar na ekranie obsługiwany przez jeden program + + window + + + + (matematyka, matematyczny) czas, w którym pobierane są wartości sygnałów do danego filtra + + window + + + + oszklony otwór w ścianie + + window + casement + + +
+ +
+ oknówka + ɔkˈnufka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Delichon urbica, pospolity w Polsce gatunek jaskółki; + + house martin + + +
+ +
+ oko + ˈɔkɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd wzroku; + + eye + + + + w grze go, niezajęty punkt lub punkty otoczone przez kamienie tego samego koloru; + + eye + + + + (meteorologia, meteorologiczny) centrum cyklonu tropikalnego + + centre of cyclone + storm centre + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) marynarz lub żeglarz pełniący służbę obserwacyjną na oku (1.5) + + seaman sailor on lookout duty + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) otwór w pętli zawiązanej lub zaplecionej na końcu liny np. cumy + + collar in the end of a rope + + +
+ +
+ oko za oko, ząb za ząb + ˈɔkɔ za‿ˈɔkɔ ˈzɔ̃mb za‿ˈzɔ̃mp +
+ + proverb + + + zasada odwetu, odpłacanie złem za zło; + + eye for an eye, a tooth for a tooth + an eye for an eye, a tooth for a tooth + + +
+ +
+ oko złożone +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (anatomia, anatomiczny) rodzaj oka występujący u owadów, wijów i niektórych skorupiaków, składające się z tysięcy drobnych omatidiów; + + compound eye + + +
+ +
+ okolica + ˌɔkɔˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + obszar wokół czegoś + + neighbourhood + neighborhood + + +
+ +
+ okolicznik + ˌɔkɔˈlʲiʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) część zdania określająca czasownik; + + adverbial + + +
+ +
+ okoliczność + ˌɔkɔˈlʲiʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + coś, co towarzyszy czemuś; kontekst sytuacji, zdarzenia + + circumstance + + +
+ +
+ okop + ˈɔkɔp +
+ + n + + + odkryty, ogniowy obiekt fortyfikacyjny, zwykle mający postać wykopu ziemnego; + + trench + + +
+ +
+ okostna + ɔˈkɔstna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błona otaczająca i ochraniająca kości; + + periosteum + + +
+ +
+ okowy + ɔˈkɔvɨ +
+ + n + + + (poetycki, poetycko) łańcuchy, kajdany, pęta + + chain + shackle + + +
+ +
+ około + ɔˈkɔwɔ +
+ + particle + + + … wskazująca przybliżenie liczby, miary, czasu + + approximately + about + around + roughly + circa + loosely + + +
+ +
+ około + ɔˈkɔwɔ +
+ + preposition + + + … wskazujący przybliżenie liczby, miary, czasu + + approximately + about + around + roughly + circa + loosely + + +
+ +
+ około- + ɔˈkɔwɔ +
+ + prefix + + + określa cechę czegoś, co znajduje się lub ma miejsce dookoła przedmiotu określanego przez przymiotnik + + circum- + + +
+ +
+ okołoporodowy + ˌɔkɔwɔpɔrɔˈdɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który ma miejsce w okresie porodu oraz bezpośrednio przed nim lub po nim + + perinatal + + +
+ +
+ okołorostek + ˌɔkɔwɔˈrɔstɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) element słowotwórczy otaczający leksem, np. morfem otaczający rdzeń; + + circumfix + + +
+ +
+ okoń + ˈɔkɔ̃ɲ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Perca fluviatilis, słodkowodna ryba drapieżna; + + perch + + +
+ +
+ okra + ˈɔkra +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Abelmoschus moschatus Medik., roślina jednoroczna o wyprostowanych pędach o wysokości jednego metra i żółtych kwiatach, stosowana jako roślina ozdobna, warzywo i zioło; + + okra + + +
+ +
+ okradanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: okradać + + robbing + stealing + + +
+ +
+ okrakiem + ɔˈkracɛ̃m +
+ + adv + + + obejmując coś rozstawionymi nogami + + astride + + +
+ +
+ okres + ˈɔkrɛs +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) czas, po którym jakieś zjawisko się powtarza; czas trwania jakiegoś zjawiska, po którym się ono powtórzy; + + period + + + + przedział czasu, czas trwania czegoś + + period + + + + (potocznie, potoczny) (fizjologia, fizjologiczny) u kobiety: część cyklu menstruacyjnego, która wiąże się z krwawieniem + + period + + +
+ +
+ okres godowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) okres łączenia się w pary i przystępowania do rozrodu u zwierząt; + + breeding season + mate season + + +
+ +
+ okresowy + ˌɔkrɛˈsɔvɨ +
+ + adj + + + cyklicznie powtarzający się + + periodic + + + + trwający lub mający trwać tylko przez pewien czas, chwilowy + + temporary + + +
+ +
+ określać + ɔˈkrɛɕlaʨ̑ +
+ + v + + + definiować, ustalać cechy czegoś + + define + specify + determine + find + + +
+ +
+ określenie + ˌɔkrɛɕˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wyrażenie charakteryzujące przedmiot bądź osobę + + qualification + + +
+ +
+ określony + ˌɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + zdefiniowany, pewien, sprecyzowany + + definite + specific + given + + +
+ +
+ okropny + ɔˈkrɔpnɨ +
+ + adj + + + wywołujący strach, odrzucający + + terrible + horrible + awful + + +
+ +
+ okrucieństwo + ˌɔkruˈʨ̑ɛ̇̃j̃stfɔ +
+ + n + + + skłonność do zadawania cierpień ludziom i zwierzętom; + + cruelty + atrocity + + +
+ +
+ okrutnie + ɔˈkrutʲɲɛ +
+ + adv + + + (odprzymiotnikowy) okrutny + + cruelly + + +
+ +
+ okrutny + ɔˈkrutnɨ +
+ + adj + + + nie znający litości, nieludzki, charakteryzujący się okrucieństwem + + cruel + + +
+ +
+ okrycie + ɔˈkrɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + przedmiot służący do okrywania + + mantle + + +
+ +
+ okrytonasienne + ɔˈkrɨtɔnaˈɕɛ̃nːɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gromada roślin naczyniowych + + angiosperms + + +
+ +
+ okrywać + ɔˈkrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + kładąc coś na czymś, osłaniać jego powierzchnię + + blanket + cover + cover up + + + + sprawiać, że ktoś staje się przedmiotem określonych postaw + + cloud in + + + + znajdować się na powierzchni czego + + cover + enshroud + envelop + + +
+ +
+ okrzemka + ɔˈkʃɛ̃mka +
+ + n + + + jednokomórkowy glon z typu chryzofitów; + + diatom + + +
+ +
+ okrzyk + ˈɔkʃɨk +
+ + n + + + głośny dźwięk wydany przez człowieka, wyrażający silne emocje lub mające zwrócić uwagę innych + + cry + exclamation + outcry + shout + shriek + + +
+ +
+ okrąg + ˈɔkrɔ̃ŋk +
+ + n + + + (geometria) krzywa na płaszczyźnie wyznaczona przez wszystkie punkty leżące w jednakowej odległości od danego punktu (środka okręgu); + + circle + + +
+ +
+ okrągły + ɔˈkrɔ̃ŋɡwɨ +
+ + adj + + + mający kształt koła, owalu, elipsy, kuli lub zbliżony do nich + + round + + +
+ +
+ okręg + ˈɔkrɛ̃ŋk +
+ + n + + + (administracja) jednostka administracyjna w niektórych krajach, zwykle odpowiadająca polskiemu powiatowi; obszar geograficzny o takiej wielkości + + borough + constituency + district + precinct + ward + + +
+ +
+ okręt + ˈɔkrɛ̃nt +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (wojskowość, wojskowy) jednostka pływająca pod banderą wojenną, należąca do marynarki wojennej państwa; + + vessel + warship + + +
+ +
+ okręt liniowy + ˈɔkrɛ̃nt lʲĩˈɲjɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) okręt wojenny wystarczająco duży, by walczyć w linii bojowej; + + ship of the line + + +
+ +
+ okręt podwodny +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (wojskowość, wojskowy) okręt wojenny, który może pływać i walczyć w zanurzeniu; + + submarine + + +
+ +
+ oksym fosgenu + ˈɔksɨ̃m fɔzˈɡɛ̃nu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (wojskowość, wojskowy) związek organiczny z grupy oksymów, parzący i duszący bojowy środek trujący również o działaniu drażniącym; + + CX + N hydroxylamine + di- chloro- formoxime + phosgene oxime + + +
+ +
+ oksymoron + ˌɔksɨ̃ˈmɔrɔ̃n +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) figura retoryczna polegająca na celowym zestawieniu dwóch pojęć sprzecznych; + + oxymoron + + +
+ +
+ oksytocyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) hormon powodujący skurcze mięśni gładkich, będący fizjologicznym bodźcem do rozpoczęcia porodu; + + oxytocin + + +
+ +
+ oksyton +
+ + n + + + (fonetyka, fonetyczny) akcent na ostatniej sylabie wyrazu; + + oxytone + + +
+ +
+ oktan + ˈɔktãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkanów, jeden ze składników benzyny; + + octane + + +
+ +
+ oktawa + ɔkˈtava +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) interwał między pierwszym a ósmym dźwiękiem w skali diatonicznej + + octave + + + + przedział czasu równy ośmiu dniom + + octave + + + + (literacko) strofa składająca się z ośmiu wierszy + + octave + + +
+ +
+ okular + ɔˈkular +
+ + n + + + (optyka, optyczny) rodzaj soczewki optycznej – w układzie optycznym ta, która znajduje się przy oku patrzącego; + + eyepiece + + +
+ +
+ okularnik + ˌɔkuˈlarʲɲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Naja naja, duży jadowity wąż mający brązowe lub piaskowe ubarwienie i rysunek okularów na kapturze szyjnym; + + spectacled cobra + + +
+ +
+ okulary + ˌɔkuˈlarɨ +
+ + n + + + przedmiot służący do korekty wzroku lub ochrony oczu; + + glasses + spectacles + + +
+ +
+ okulary przeciwsłoneczne + ˌɔkuˈlarɨ ˌpʃɛʨ̑ifswɔ̃ˈnɛʧ̑nɛ +
+ + n + + + (optyka, optyczny) rodzaj okularów z przyciemnianymi szkłami, chroniących przed słońcem; + + sunglasses + shades + + +
+ +
+ okulista + ˌɔkuˈlʲista +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób oczu + + ophthalmologist + optician + + +
+ +
+ okulistyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z okulistyką, dotyczący okulistyki + + ophthalmologic + ophthalmological + + +
+ +
+ okulistyka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się okiem; + + ophthalmology + + +
+ +
+ okultysta +
+ + n + + + zwolennik okultyzmu + + occultist + + +
+ +
+ okultystyczny +
+ + adj + + + dotyczący okultyzmu, właściwy okultyzmowi + + occultist + + +
+ +
+ okultyzm +
+ + n + + + doktryna ezoteryczna zakładająca istnienie w przyrodzie i człowieku sił tajemnych, które można pobudzić poprzez stosowanie odpowiednich praktyk; + + occultism + occult + scientia occulta + + +
+ +
+ okup + ˈɔkup +
+ + n + + + pieniądze dawane porywaczom w zamian za uwolnienie zakładników + + ransom + + +
+ +
+ okupacja + ˌɔkuˈpaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przejęcie władzy nad obcym terytorium + + occupation + occupancy + + +
+ +
+ okupant + ɔˈkupãnt +
+ + n + + + państwo dokonujące okupacji innego państwa + + occupier + + +
+ +
+ okupować + ˌɔkuˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zbrojnie zajmować terytorium innego państwa + + occupy + + +
+ +
+ okwiat + ˈɔkfʲjat +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) część kwiatu złożona z kielicha i korony osłaniająca pręciki i słupek lub słupki; + + perianth + + +
+ +
+ okład +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) opatrunek + + compress + + +
+ +
+ okładka + ɔˈkwatka +
+ + n + + + wierzchnia, trwała część książki lub zeszytu + + cover + + +
+ +
+ olbrzym + ˈɔlbʒɨ̃m +
+ + n + + + człowiek o wyjątkowo dużym wzroście i sile + + giant + + + + rzecz o bardzo dużych rozmiarach + + giant + + +
+ +
+ olcha + ˈɔlxa +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Alnus Mill., rodzaj drzew z rodziny brzozowatych; + + alder + + +
+ +
+ oleander + ˌɔlɛˈãndɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Nerium, krzew lub niskie drzewo o lancetowatych, skórzastych, wiecznie zielonych liściach oraz dużych, białych, różowych lub czerwonych kwiatach zebranych w baldachogrona; + + oleander + + +
+ +
+ olecczanka + ˌɔlɛʦ̑ˈʧ̑ãnka +
+ + n + + + mieszkanka Olecka + + female resident of Olecko + + +
+ +
+ olej + ˈɔlɛj +
+ + n + + + (spożywczy) płynny tłuszcz otrzymywany z nasion lub owoców niektórych roślin lub tkanek zwierząt, używany np. w przemyśle spożywczym i jako paliwo + + oil + + + + (technologia, technika, techniczny) produkt rafinacji ropy naftowej, przerobu smoły węglowej lub węgla kamiennego służący jako paliwo lub smar + + oil + + +
+ +
+ olej palmowy +
+ + n + + + (spożywczy) olej spożywczy i techniczny o czerwonej barwie uzyskiwany z nasion lub miąższu owoców olejowca gwinejskiego; + + palm oil + + +
+ +
+ olej rycynowy +
+ + n + + + olej pozyskiwany z nasion rącznika pospolitego, mający zastosowanie w medycynie i kosmetyce; + + castor oil + + +
+ +
+ olej sezamowy +
+ + n + + + (spożywczy) olej tłoczony z ziaren sezamu; + + sesame oil + + +
+ +
+ olej słonecznikowy + ˈɔlɛj ˌswɔ̃nɛʧ̑ʲɲiˈkɔvɨ +
+ + n + + + olej wytwarzany z nasion słonecznika; + + sunflower oil + + +
+ +
+ olejek + ɔˈlɛjɛk +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) gęsty, tłusty płyn o intensywnym zapachu, będących wyciągem roślinnym i używany w celach kosmetycznych, leczniczych lub w aromaterapii, masażu + + attar + oil + + +
+ +
+ olejek eteryczny + ɔˈlɛjɛk ˌɛtɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + mieszanina bezbarwnych, lotnych związków organicznych o przyjemnym zapachu, występujących naturalnie w roślinach, mająca zastosowanie w przemyśle spożywczym i perfumeryjnym oraz w lecznictwie; + + essential oil + aromatherapy oil + + +
+ +
+ olejny + ɔˈlɛjnɨ +
+ + adj + + + związany z farbami sporządzanymi na olejach + + oily + oil + oil-based + + +
+ +
+ olejowy + ˌɔlɛˈjɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do oleju + + oil + + +
+ +
+ olenek + ɔˈlɛ̃nɛk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi, młodszy wiek wczesnego triasu, trwający 249,7 – 245,9 milionów lat temu; + + Olenekian + + +
+ +
+ olibanum +
+ + n + + + żywica drzew rodzaju kadzidla rosnących na półpustyniach i obrzeżach pustyń północno-wschodniej Afryki oraz na Półwyspie Indyjskim; + + frankincense + olibanum + + +
+ +
+ olifant + ɔˈlʲifãnt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (historia, historyczny, historycznie) dawny instrument muzyczny z grupy aerofonów ustnikowych, średniowieczny róg myśliwski i wojenny, wykonany ze zdobionego ciosu słonia, którego używanie było przywilejem stanu rycerskiego; + + olifant + + +
+ +
+ oligarcha +
+ + n + + + członek oligarchii + + oligarch + + +
+ +
+ oligarchia + ˌɔlʲiˈɡarçja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) system rządów, polegający na sprawowaniu władzy w państwie przez wąską grupę uprzywilejowanych obywateli; + + oligarchy + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) niewielka grupa uprzywilejowanych ludzi sprawująca władzę lub mająca na nią duży wpływ + + oligarchy + + +
+ +
+ oligarchiczny +
+ + adj + + + związany z oligarchią, oligarchami; dotyczący oligarchii, oligarchów; rządzony przez oligarchię, oligarchów + + oligarchic + + +
+ +
+ oligocen + ˌɔlʲiˈɡɔʦ̑ɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najmłodsza epoka paleogenu + + Oligocene + + +
+ +
+ oligofrenopedagogika + ɔˈlʲiɡɔˈfrɛ̃nɔˌpɛdaˈɡɔɟika +
+ + n + + + (pedagogika, pedagogiczny) dział zajmujący się problematyką wychowania i kształcenia dzieci o obniżonym stanie sprawności umysłu; + + oligophrenopedagogy + + +
+ +
+ oligomer + ˌɔlʲiˈɡɔ̃mɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny utworzony z niewielkiej liczby powtarzających się merów; + + oligomer + + +
+ +
+ oligopol + ˌɔlʲiˈɡɔpɔl +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) forma monopolizacji rynku, polegająca na opanowaniu określonej gałęzi gospodarki przez kilka niezależnych od siebie przedsiębiorstw; + + oligopoly + + +
+ +
+ olimpiada + ˌɔlʲĩmˈpʲjada +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnej Grecji: odstęp czasu między dwoma następującymi po sobie igrzyskami, trwający zazwyczaj cztery lata; + + Olympiad + olympiad + + + + (sport, sportowy) igrzyska olimpijskie + + Olympiad + olympiad + + + + zawody, rozgrywki, konkursy o wysokiej randze lub dużym znaczeniu + + Olympiad + olympiad + + +
+ +
+ olimpijski + ˌɔlʲĩmˈpʲijsʲci +
+ + adj + + + taki, który dotyczy Olimpu, geograficznego lub mitycznego + + olimpic + + + + związany z olimpiadą (starożytną lub nowożytną), taki, który dotyczy olimpiady albo taki jak na olimpiadzie + + olimpic + + +
+ +
+ oliwa + ɔˈlʲiva +
+ + n + + + (spożywczy) ciekły tłuszcz wytłaczany z oliwek; + + oil + + +
+ +
+ oliwka + ɔˈlʲifka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Olea, rodzaj drzew z rodziny oliwkowatych, wykorzystywane również jako rośliny uprawne; + + olive tree + olive + + + + owoc oliwki (1.1) + + olive + + +
+ +
+ oliwkowy + ˌɔlʲifˈkɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor dojrzałego owocu zielonej, marynowanej oliwki; + + olive + + +
+ +
+ olszyna + ɔlˈʃɨ̃na +
+ + n + + + las olchowy (olszowy) porastający żyzne, bagienne siedliska, o wysokim poziomie wody stojącej; + + alder + + +
+ +
+ om + ɔ̃m +
+ + interjection + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święta zgłoska, sylaba i podstawowa mantra religii hindu; + + aum + om + + +
+ +
+ om + ɔ̃m +
+ + n + + + (elektryczność) jednostka oporu elektrycznego; + + ohm + + +
+ +
+ om mani padme hum +
+ + buddyjska sześciosylabowa mantra bodhisattwy; + + om mani padme hum + + +
+ +
+ omal + ˈɔ̃mal +
+ + adv + + + wskazanie, iż do jakiegoś wydarzenia było bardzo blisko + + almost + + +
+ +
+ omawiać + ɔ̃ˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + rozpatrywać daną sprawę + + discuss + consult + talk over + + + + wypowiadać się szczegółowo na jakiś temat + + broach + do + review + + +
+ +
+ ombre +
+ + n + + + tonowa koloryzacja włosów polegająca na farbowaniu końcówek włosów na inny odcień + + ombre + + +
+ +
+ ombudsman + ɔ̃mˈbutsmãn +
+ + n + + + rzecznik praw obywatelskich + + ombudsman + + +
+ +
+ omdlenie + ɔ̃ˈmdlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chwilowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem dopływu krwi do mózgu na skutek wyczerpania, wykrwawienia, bólu, niedoboru tlenu itp.; + + syncope + faint + swoon + + + + (pospolicie) chwilowe opadnięcie z sił + + weakness + weariness + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: omdleć + + faint + swoon + + +
+ +
+ omega + ɔ̃ˈmɛɡa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nazwa dwudziestej czwartej litery alfabetu greckiego, ω; + + omega + + +
+ +
+ omen + ˈɔ̃mɛ̃n +
+ + n + + + zdarzenie lub zjawisko interpretowane jako zapowiedź przyszłych zdarzeń, dobrych lub złych; + + omen + + +
+ +
+ omijać + ɔ̃ˈmʲijäʨ̑ +
+ + v + + + okrążyć coś, żeby do tego nie podejść, nie zbliżać się; przejść obok czegoś nie zatrzymując się + + bypass + get around + go round + + +
+ +
+ omijać szerokim łukiem + ɔ̃ˈmʲijäʨ̑ ʃɛˈrɔcĩm ˈwucɛ̃m +
+ + v + + + unikać kontaktu z kimś lub czymś, nie zbliżać się do kogoś / czegoś + + give a wide berth + + +
+ +
+ omikron + ɔ̃ˈmʲikrɔ̃n +
+ + n + + + nazwa piętnastej litery alfabetu greckiego, ο; + + omicron + + +
+ +
+ omlet + ˈɔ̃mlɛt +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) potrawa przyrządzona z ubitych jajek z dodatkiem mleka i mąki, smażona, przypominająca gruby naleśnik; podawana samodzielnie lub z nadzieniem, na słodko lub pikantnie; + + omelette + omelet + + +
+ +
+ omnibus + ɔ̃mʲˈɲibus +
+ + n + + + (motoryzacja) dawny wieloosobowy pojazd; + + omnibus + + +
+ +
+ omnipotencja + ˌɔ̃mʲɲipɔˈtɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + wszechmoc, wszechwładza + + omnipotence + + +
+ +
+ omocznia + ɔ̃ˈmɔʧ̑ʲɲa +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) jedna z błon płodowych; + + allantois + + +
+ +
+ omowy + ɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) spełniający pierwsze prawo Ohma, taki w którym natężenie płynącego prądu jest wprost proporcjonalne do przyłożonego napięcia; + + ohmic + + +
+ +
+ omułek + ɔ̃ˈmuwɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przybrzeżny małż mórz europejskich i Oceanu Atlantyckiego; + + blue mussel + + +
+ +
+ omyłka +
+ + n + + + sprawa niezamierzona a niewłaściwa + + mistake + error + + +
+ +
+ on + ɔ̃n +
+ + personalPronoun + + + trzecia osoba liczby pojedynczej, rodzaj męski + + he + + +
+ +
+ ona + ˈɔ̃na +
+ + personalPronoun + + + trzecia osoba liczby pojedynczej, rodzaj żeński + + she + + +
+ +
+ onager + ɔ̃ˈnaɡɛr +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) rodzaj starożytnej i średniowiecznej katapulty; + + onager + + + + (zoologia, zoologiczny) Equus onager, zagrożony wyginięciem dziki azjatycki ssak kopytny; + + onager + + +
+ +
+ onanistyczny +
+ + adj + + + związany z onanizmem, dotyczący onanizmu + + onanistic + + +
+ +
+ onanizm + ɔ̃ˈnãɲism̥ +
+ + n + + + zachowanie seksualne polegające na erotycznym pobudzaniu własnych organów płciowych; + + onanism + + +
+ +
+ one + ˈɔ̃nɛ +
+ + personalPronoun + + + 3 (osoba) lm rodzaju niemęskoosobowego + + they + + +
+ +
+ oni + ˈɔ̃ɲi +
+ + personalPronoun + + + trzecia osoba liczby mnogiej rodzaju męskoosobowego + + they + + +
+ +
+ onirycznie +
+ + adv + + + (książkowy) w sposób oniryczny, sennie + + oneirically + + +
+ +
+ oniryzm +
+ + n + + + (sztuka) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) przedstawianie rzeczywistości na wzór snu + + onirism + + +
+ +
+ onkolog + ɔ̃ŋˈkɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób nowotworowych + + oncologist + + +
+ +
+ onkologia + ˌɔ̃ŋkɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się nowotworami + + oncology + + +
+ +
+ onkologiczny + ˌɔ̃ŋkɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z onkologią, dotyczący onkologii + + oncologic + oncological + + +
+ +
+ ono + ˈɔ̃nɔ +
+ + personalPronoun + + + trzecia osoba liczby pojedynczej, rodzaj nijaki + + it + + +
+ +
+ onomastyka + ˌɔ̃nɔ̃ˈmastɨka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dział językoznawstwa zajmujący się badaniem nazw własnych (osobowych i geograficznych); + + onomastics + onomatology + + +
+ +
+ onomatopeja + ˌɔ̃nɔ̃matɔˈpɛja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wyraz dźwiękonaśladowczy; + + onomatopoeia + + +
+ +
+ ontologia + ˌɔ̃ntɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) dziedzina wiedzy, która stara się odpowiadać na pytania o strukturę rzeczywistości i problematykę związaną z pojęciem bytu; + + ontology + + + + (informatyka, informatyczny) formalna reprezentacja pewnej dziedziny wiedzy, na którą składa się zapis zbioru konceptów i relacji między nimi; + + ontology + + +
+ +
+ ontologiczny + ˌɔ̃ntɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od ontologia + + ontological + ontologic + + +
+ +
+ onuca + ɔ̃ˈnuʦ̑a +
+ + n + + + pas tkaniny do owijania stopy; + + footwrap + + +
+ +
+ onycholiza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie polegające na odwarstwianiu płytki paznokcia od jego łożyska; + + onycholysis + + +
+ +
+ oogonium + ˌɔːˈɡɔ̃ɲũm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (zoologia, zoologiczny) komórka dzieląca się mitotycznie, aby stworzyć oocyty; niedojrzała, żeńska komórka rozrodcza + + oogonium + + + + (botanika, botaniczny) jednokomórkowe żeńskie gametangium u glonów i grzybów + + oogonium + + +
+ +
+ oologia + ˌɔːˈlɔɟja +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) dział ornitologii zajmujący się jajami, w szczególności ptasimi – ich budową, ubarwieniem, wielkością, kształtem i zmiennością + + oology + oölogy + + +
+ +
+ opacki +
+ + adj + + + związany z opatem lub opactwem + + abbatial + + +
+ +
+ opactwo + ɔˈpaʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) klasztor katolicki pod zarządem opata; + + abbey + + +
+ +
+ opad + ˈɔpat +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (fizjologia, fizjologiczny) oddzielanie się krwinek od osocza we krwi oraz badanie przeprowadzone by zaobserwować to zjawisko + + sedimentation + + + + (meteorologia, meteorologiczny) spadająca na ziemię woda w postaci ciekłej lub stałej; + + precipitation + rainfall + snowfall + + + + coś, co opadło + + fall + fallout + + + + czynność lub zjawisko opadania, opadnięcia czegoś + + fall + + +
+ +
+ opadać + ɔˈpadaʨ̑ +
+ + v + + + o emocjach, burzy: powoli zanikać + + ebb + subside + + + + przekrzywiać się w dół + + droop + + + + tracić wysokość, osuwać się z góry na dół, obniżać się + + drop + fall + sink + + + + usiąść wygodnie + + dip + shelve + slope + + +
+ +
+ opakowanie + ˌɔpakɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: opakować + + packaging + + + + to, co służy do przechowywania + + package + wrap + + +
+ +
+ opal + ˈɔpal +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) mieniący się barwami minerał zaliczany do krzemianów, uwodniony dwutlenek krzemu; + + opal + + +
+ +
+ opalać + ɔˈpalaʨ̑ +
+ + v + + + poddawać siebie działaniu promieni słonecznych, w celu uzyskania ciemnego koloru skóry + + sunbathe + + +
+ +
+ opalenizna + ˌɔpalɛ̃ˈɲizna +
+ + n + + + ciemniejsze zabarwienie skóry uzyskane poprzez działanie promieni słonecznych lub UV; + + tan + + +
+ +
+ opalony +
+ + adj + + + taki, który się opalił + + bronzed + suntanned + tanned tan + tawny + + +
+ +
+ opancerzać +
+ + v + + + wkładać pancerną osłonę + + armour armor + bulletproof + + +
+ +
+ opanowanie + ˌɔpãnɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + spokój, panowanie nad swoimi emocjami + + composure + coolness + equanimity + possession + quietude + restraint + + +
+ +
+ opanowany +
+ + adj + + + będący wyrazem opanowania + + impassive + + + + taki, który panuje nad swoim zachowaniem + + calm + clear-headed + clearheaded + collected + cool-headed + deliberate + + +
+ +
+ opanować + ˌɔpãˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + podporządkować sobie jakiś teren + + to seize + + + + przejąć kontrolę nad czymś + + to get control over + + +
+ +
+ opanowywać +
+ + v + + + nabywać wiedzy lub sprawności w czym + + master + + + + przejmować kontrolę psychiczną + + control + get it together + + + + zdobywać kontrolę nad czymś lub nad kimś + + control + get it together + + + + przejmować władzę nad danym obszarem + + capture + + + + powściągać własne emocje + + control oneself + get a grip on oneself + keep a grip on oneself + + +
+ +
+ oparcie + ɔˈparʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba lub rzecz pomocna w trudnej sytuacji + + support + + + + część mebla służąca do podtrzymywania pleców + + backrest + back + + +
+ +
+ oparzenie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rana od oparzenia (1.2) + + burn + + + + (medycyna, medyczny) uraz spowodowany ciepłem + + burn + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: oparzyć + + burn + + +
+ +
+ opaska +
+ + n + + + wstążka / taśma / bandaż + + band + + +
+ +
+ opat + ˈɔpat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przełożony opactwa + + abbot + + +
+ +
+ opatrunek +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) materiał do zabezpieczania i leczenia uszkodzeń ciała + + dressing + + + + (medycyna, medyczny) zakładanie opatrunku w znaczeniu (1.1) + + band-aids + + +
+ +
+ opatulić + ˌɔpaˈtulʲiʨ̑ +
+ + v + + + okryć starannie przed zimnem + + muffle up + + +
+ +
+ opawski +
+ + adj + + + związany z miastem Opawa, dotyczący miasta Opawa + + Opava + Opavian + + +
+ +
+ opcja + ˈɔpʦ̑ʲja +
+ + n + + + jedna z możliwości do wyboru + + option + + + + (ekonomia, ekonomiczny) instrument pochodny w formie prawa do kupna lub sprzedaży określonej ilości danej waluty w ustalonym czasie i cenie; + + option + + +
+ +
+ open space +
+ + n + + + duża przestrzeń biurowa bez ścianek działowych, przeznaczona do wspólnej pracy dla grupy pracowników + + open space + + +
+ +
+ open toe +
+ + adj + + + o butach: z odsłoniętymi palcami + + open toe + + +
+ +
+ opera + ˈɔpɛra +
+ + n + + + budynek przeznaczony do wystawiania oper (1.1); + + opera + + + + utwór muzyczny, przedstawienie z fabułą, przeznaczone dla orkiestry i śpiewaków, będących jednocześnie aktorami; + + opera + + +
+ +
+ opera mydlana + ˈɔpɛra mɨˈdlãna +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) długi, „tasiemcowy” serial telewizyjny o niewyszukanej fabule, nadawany najczęściej wczesnym popołudniem + + soap opera + + +
+ +
+ operacja + ˌɔpɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg chirurgiczny; + + surgery + + + + działania skierowane na wykonanie określonego zadania + + operation + + +
+ +
+ operacyjny + ˌɔpɛraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (wojskowość, wojskowy) związany z określonymi działaniami wojskowymi + + operational + + + + związany z wykonaniem określonych zadań + + operating + operational + + + + związany z zabiegiem chirurgicznym, używany przy operacjach + + operating + + +
+ +
+ operator + ˌɔpɛˈratɔr +
+ + n + + + człowiek obsługujący maszynę lub urządzenie + + operator + + + + (matematyka, matematyczny) funkcja; najczęściej określenie funkcji przekształcającej funkcję w funkcję + + operator + + +
+ +
+ operowy +
+ + adj + + + związany z operą, dotyczący opery + + operatic + + +
+ +
+ opieka + ɔˈpʲjɛka +
+ + n + + + dbanie o kogoś lub coś; + + care + protection + + +
+ +
+ opieka zdrowotna + ɔˈpʲjɛka zdrɔˈvɔtna +
+ + n + + + ogół środków, których celem ma być zapobieganie chorobom i leczenie ich; + + health care + healthcare + + +
+ +
+ opiekować się + ˌɔpʲjɛˈkɔvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + sprawować opiekę nad kimś lub czymś; chronić coś / kogoś + + care about + look after + take care of + + +
+ +
+ opiekun + ɔˈpʲjɛkũn +
+ + n + + + osoba, która się kimś lub czymś opiekuje + + guardian + carer + + +
+ +
+ opiekun klienta +
+ + n + + + osoba odpowiedzialna za bezpośredni kontakt z klientem – w agencji reklamowej, banku itp.; + + account manager + + +
+ +
+ opiekuńczy +
+ + adj + + + sprawujący opiekę + + protective + caring + custodial + tutelar + tutelary + + +
+ +
+ opierać + ɔˈpʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + brać coś za podstawę, uzasadniać coś czymś + + base + + + + przystawiać coś do czegoś, przysuwać tak, aby dotykało czegoś, np. aby się nie przewróciło, podtrzymywać, wspierać + + lean + rest + + + + mieć podporę, podstawę oparcie w czymś + + lean against + rely on + rest against + + + + przeciwstawiać się, stawiać opór + + resist + + +
+ +
+ opieszałość + ˌɔpʲjɛˈʃawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ociąganie się z wykonaniem pracy, z terminowym wypełnieniem obowiązków + + laziness + indolence + negligence + tardiness + + +
+ +
+ opieszały + ˌɔpʲjɛˈʃawɨ +
+ + adj + + + powolny w wykonywaniu pewnych czynności + + tardy + + +
+ +
+ opinia + ɔˈpʲĩɲja +
+ + n + + + orzeczenie fachowca na jakiś temat + + opinion + + + + sąd, zdanie na jakiś temat + + opinion + view + + + + zdanie innych ludzi na temat danej osoby, renoma, reputacja + + reputation + + +
+ +
+ opinia publiczna + ɔˈpʲĩɲja puˈblʲiʧ̑na +
+ + n + + + reakcja zbiorowości ludzkich na działania polityczne i społeczne; wyrażany publicznie stan świadomości owych zbiorowości; + + public opinion + + +
+ +
+ opis + ˈɔpʲis +
+ + n + + + określenie podstawowych cech czegoś + + description + specification + + + + relacja z jakichś wydarzeń + + account + narration + report + + +
+ +
+ opisanie + ˌɔpʲiˈsãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: opisać + + describing + + +
+ +
+ opisowy +
+ + adj + + + mający charakter opisu + + descriptive + periphrastic + + +
+ +
+ opisywać + ˌɔpʲiˈsɨvaʨ̑ +
+ + v + + + przekazywać informacje w sposób słowny, dawać opis + + describe + + +
+ +
+ opium + ˈɔpʲjũm +
+ + n + + + wysuszony sok mleczny z ponacinanych, niedojrzałych makówek; + + opium + + +
+ +
+ opiumista + ˌɔpʲjũˈmʲista +
+ + n + + + narkoman uzależniony od opium + + opium addict + + +
+ +
+ opiłek + ɔˈpʲiwɛk +
+ + n + + + mały kawałek metalu powstający podczas piłowania za pomocą pilnika lub piły + + filing + + +
+ +
+ opolski + ɔˈpɔlsʲci +
+ + adj + + + od Opole + + Opole + Opolian + + +
+ +
+ opona + ɔˈpɔ̃na +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błona tkanki łącznej, otaczająca mózg i rdzeń kręgowy; (zobacz) [[opony mózgowo-rdzeniowe]] + + meninx + + + + (motoryzacja) zewnętrzna część koła nakładana na felgę lub obręcz; + + tire + tyre + + +
+ +
+ oponent +
+ + n + + + ten, kto się przeciwstawia komuś lub czemuś, ma odmienną opinię + + opponent + + +
+ +
+ oponka + ɔˈpɔ̃nka +
+ + n + + + (kulinaria) okrągłe ciastko o złotawej barwie, z otworem w środku, wykonane z ciasta drożdżowego lub serowego, smażone na głębokim tłuszczu, często posypywane cukrem pudrem + + doughnut + + +
+ +
+ oponować + ˌɔpɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przeciwstawiać się, mieć odmienne zdanie + + oppose + + +
+ +
+ opornik + ɔˈpɔrʲɲik +
+ + n + + + (elektryczność) (elektronika, elektroniczny) element elektroniczny zamieniający energię elektryczną w ciepło; + + resistor + + +
+ +
+ oporny +
+ + adj + + + niepoddający się żadnym wpływom + + stubborn + unruly + reluctant + unmanageable + + + + taki, który stawia opór + + stubborn + troublesome + + +
+ +
+ oportunista + ˌɔpɔrtũˈɲista +
+ + n + + + (książkowy) człowiek niekierujący się żadnymi stałymi zasadami, dostosowujący się do aktualnych okoliczności dla osiągnięcia własnych korzyści + + opportunist + + +
+ +
+ oportunistyczny +
+ + adj + + + związany z oportunizmem, charakteryzujący się oportunizmem + + opportunistic + + + + (medycyna, medyczny) związany z zakażeniem u osobników z obniżoną odpornością + + opportunistic + + +
+ +
+ oportunizm + ˌɔpɔrˈtũɲism̥ +
+ + n + + + postawa moralna człowieka kierującego się w swym postępowaniu nie powszechnie przyjętymi zasadami, lecz tym, co w danej sytuacji jest dla niego korzystne; + + opportunism + + +
+ +
+ opos +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rodzaju (1.1) + + opossum + possum + + +
+ +
+ opowiadanie + ˌɔpɔvʲjaˈdãɲɛ +
+ + n + + + coś, co zostało opowiedziane + + story + + + + krótki utwór epicki + + short story + + +
+ +
+ opowiadać + ˌɔpɔˈvʲjadaʨ̑ +
+ + v + + + mówić o jakiejś historii, przedstawiać słowami jakieś wydarzenie, relacjonować + + tell + narrate + + +
+ +
+ opowieść + ɔˈpɔvʲjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (pejoratywnie, pejoratywny) coś, co zostało powiedziane + + talk + + + + opowiadana historia + + story + tale + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) utwór narracyjny o bogatej fabule i gawędziarskiej narracji, zwykle dłuższy od opowiadania i noweli, krótszy od powieści + + story + tale + + +
+ +
+ opozycja + ˌɔpɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + przeciwstawienie, przeciwdziałanie + + opposition + + +
+ +
+ opozycyjny +
+ + adj + + + sprzeciwiający się, oponujący + + oppositional opposing + + +
+ +
+ opracowywać + ˌɔpraʦ̑ɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + zgłębiać zagadnienie, dokonywać szczegółowej analizy + + develop + work out + + +
+ +
+ oprawca + ɔˈprafʦ̑a +
+ + n + + + osoba torturująca lub mordująca z czyjegoś polecenia + + torturer + + +
+ +
+ opresyjny +
+ + adj + + + związany z opresją, stawiący kogoś w kłopotliwym położeniu, powodujący ucisk, uciemiężenie + + oppressive + + +
+ +
+ oprogramowanie + ˌɔprɔɡrãmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + ogół programów komputerowych + + software + + +
+ +
+ oprogramowanie układowe +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) oprogramowanie zainstalowane na stałe w urządzeniu, zapewniające podstawowe procedury jego obsługi; + + firmware + + +
+ +
+ opryskliwie +
+ + adv + + + nieuprzejmie, szorstko + + harshly + + +
+ +
+ opryskliwość +
+ + n + + + cecha osoby, która prowadzi rozmowy w sposób nieuprzejmy, burkliwy, używając półsłówek + + rudeness + + +
+ +
+ opryskliwy +
+ + adj + + + odpowiadający nieuprzejmie + + rude + abrasive + abrupt + blate + brusk brusque + crabbed + + +
+ +
+ opryszczka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (Herpes simplex) choroba zakaźna wywołana przez wirusy HSV1 i HSV2; + + herpes + cold sore + fever blister + + +
+ +
+ oprzyrządowanie + ˌɔpʃɨʒɔ̃ndɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (maszynoznawstwo) akcesoria i środki techniczne stanowiące uzupełnienie wyposażenia maszyn i urządzeń, umożliwiające wykonanie specjalistycznych zadań i operacji + + instrumentation + + +
+ +
+ oprócz + ˈɔpruʧ̑ +
+ + preposition + + + oznaczający, że coś nie znajduje się w jakimś zbiorze, poza, z wyłączeniem, nie licząc + + except + but + except for + + +
+ +
+ oprócz tego + ˈɔpruʧ̑ ˈtɛɡɔ +
+ + …uzupełniająca jakąś myśl + + furthermore + + +
+ +
+ oprószać +
+ + v + + + posypując, pokrywać cienką warstewką czegoś drobnego + + sprinkle + + +
+ +
+ opróżniać + ɔˈpruʒʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + usuwać zawartość czegoś, czynić coś pustym + + empty + + +
+ +
+ optimum + ɔpˈtʲĩmũm +
+ + n + + + najbardziej sprzyjające warunki, najkorzystniejsze stadium lub faza czegoś + + optimum + + +
+ +
+ optyczny + ɔpˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący optyki, wzroku lub światła + + optical + + +
+ +
+ optyk + ˈɔptɨk +
+ + n + + + rzemieślnik wykonujący soczewki i okulary + + optician + + + + sprzedawca okularów + + optician + + + + naukowiec fizyk, specjalista w dziedzinie optyki + + optician + + +
+ +
+ optyka +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (fizyka, fizyczny) dział fizyki będący nauką o świetle + + optics + + +
+ +
+ optymalny + ˌɔptɨ̃ˈmalnɨ +
+ + adj + + + najlepszy + + best + optimal + + +
+ +
+ optymista + ˌɔptɨ̃ˈmʲista +
+ + n + + + człowiek przeniknięty skłonnością do dostrzegania dobrych stron życia + + optimist + + +
+ +
+ optymistyczny + ˌɔptɨ̃mʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pełen optymizmu, właściwy optymiście; dostrzegający pozytywne strony czegoś, wierzący w powodzenie + + optimistic + + +
+ +
+ optymizm + ɔpˈtɨ̃mʲism̥ +
+ + n + + + wiara w pomyślność, dostrzeganie pozytywów + + optimism + + +
+ +
+ opublikować +
+ + v + + + ogłosić publicznie jakiś tekst + + publish + + + + wydać dzieło drukiem + + publish + + +
+ +
+ opuncja + ɔˈpũnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Opuntia, roślina z rodziny kaktusowatych o okazałych kwiatach i zielonych soczystych pędach i często jadalnych owocach; + + nopal + prickly pear + + +
+ +
+ opuszczać + ɔˈpuʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + pomijać + + omit + skip + + + + zniżać coś, spuścić coś, przesunąć coś w dół + + lower + + + + zostawiać coś, odchodzić od czegoś / kogoś + + leave + forsake + + +
+ +
+ opuszczony +
+ + adj + + + taki, którego opuszczono + + abandoned + left + + + + zniszczony wskutek zaniedbania + + abandoned + deserted + left + + +
+ +
+ opuszczony +
+ + v + + + (imiesłów) od (czasownik) opuszczać (pomijać) + + omitted + + +
+ +
+ opuszka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) końcowa, zaokrąglona część palca + + fingertip + pad + tip + + +
+ +
+ opór + ˈɔpur +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) siła bierna pojawiająca się w trakcie wprawiania ciała w ruch lub spowodowana ruchem tego ciała, skierowana w stronę przeciwną od kierunku ruchu + + resistance + + + + akt przeciwstawiania się cudzej przemocy, woli, rozkazom itp. + + resistance + + + + w lm przeszkody, utrudnienia + + resistance + defiance + recalcitrance + + +
+ +
+ opóźniać +
+ + v + + + powodować zwolnienie tempa robienia lub osiągnięcia czego + + delay + stunt + + + + pojawiać się później, niż należy + + be delayed + + + + wykonywać nie na czas + + be overdue + + +
+ +
+ opóźnienie + ˌɔpuʑˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + odsunięcie zdarzenia w czasie + + delay + + + + różnica w czasie między zależnymi od siebie zdarzeniami + + lag + + + + stan umysłowy będący efektem zbyt wolnego rozwoju + + retardation + + +
+ +
+ opłacalność +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) cecha, tego co przynosi zysk i jest opłacalne + + profitability + + +
+ +
+ opłacalny +
+ + adj + + + taki, który się opłaca i przynosi zysk albo oszczędność + + cost-effective + remunerative + rewarding + worthwhile + + +
+ +
+ opłacać + ɔpˈwaʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + przez pewien czas (lub kilkakrotnie) płacić za coś + + pay + + + + być wartym określonych kosztów + + pay off + + +
+ +
+ opłakiwać + ˌɔpwaˈcivaʨ̑ +
+ + v + + + płakać, doznawać bólu, wyrażać go po utracie kogoś lub czegoś + + mourn + bewail + + +
+ +
+ opłata + ɔˈpwata +
+ + n + + + kwota płacona za usługę, świadczenie + + fee + payment + charge + + +
+ +
+ opłatek + ɔˈpwatɛk +
+ + n + + + rodzaj cienkiego chleba, używanego jako hostia oraz podczas kolacji wigilijnej; + + Christmas wafer + + +
+ +
+ opłotki +
+ + n + + + drewniany płot z chrustu lub żerdzi + + hurdle + + +
+ +
+ opłucna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błona surowicza okrywająca płuca i wyściełająca wnętrze klatki piersiowej; + + pleura + + +
+ +
+ opływ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ruch cieczy względem zanurzonego w niej ciała + + flow around + + +
+ +
+ oracja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) kwieciste przemówienie; + + oration + + + + typ modlitwy wieńczącej część liturgii lub nabożeństwa; + + oration + + +
+ +
+ oralista + ˌɔraˈlʲista +
+ + n + + + (pedagogika, pedagogiczny) zwolennik doktryny oralizmu, zakazującej głuchym używania języka migowego w imię lepszego opanowania przez nich mowy + + oralist + + +
+ +
+ oralizm + ɔˈralʲism̥ +
+ + n + + + (pedagogika, pedagogiczny) doktryna, zgodnie z którą osoba głucha powinna uczyć się mówić, czytać z ust, a posługiwanie się językiem migowym przeszkadza w tym + + oralism + + +
+ +
+ oralny + ɔˈralnɨ +
+ + adj + + + o zachowaniu seksualnym z użyciem języka i ust + + oral + + + + ustny, przekazywany za pomocą mowy + + oral + + +
+ +
+ orangutan + ˌɔrãŋˈɡutãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzaj nadrzewnej małpy człekokształtnej; + + orangutan + + +
+ +
+ oranżada + ˌɔrãn͇ˈʒada +
+ + n + + + napój o smaku pomarańczowym, również jego surogat + + orangeade + + +
+ +
+ oranżeria + ˌɔrãn͇ˈʒɛrʲja +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) szklarnia służąca do hodowli egzotycznych roślin, np. pomarańcz, cytryn, pełniąca rolę wypoczynkową; + + orangery + + +
+ +
+ oratorianin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik ze zgromadzenia założonego przez św. Filipa Nereusza + + Oratorian + + +
+ +
+ oratoriański +
+ + adj + + + związany z oratorianami, dotyczący oratorianów + + Oratorian + + +
+ +
+ oratoriański +
+ + possessiveAdjective + + + należący do oratorianów, będący ich własnością + + Oratorian + + +
+ +
+ oratorium +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) część klasztoru przeznaczona na modlitwę; + + oratory + + + + (pedagogika, pedagogiczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miejsce spotkań wychowawczych z dziećmi i młodzieżą w placówkach salezjańskich; + + oratory + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wielka forma muzyczna wokalno-instrumentalna, pozbawiona akcji scenicznej, o tematyce głównie religijnej; + + oratorio + + +
+ +
+ oratoryjny +
+ + adj + + + związany z oratorium, dotyczący oratorium + + oratorical + + +
+ +
+ orać + ˈɔraʨ̑ +
+ + v + + + (rolnictwo, rolniczy) przygotowywać ziemię pod zasiew poprzez przerzucenie górnej jej warstwy pługiem + + plough + plow + + +
+ +
+ orbita + ɔrˈbʲita +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) tor ciała krążącego lub przelatującego obok innego ciała, zakrzywiony w wyniku ich wzajemnego przyciągania; + + orbit + + +
+ +
+ orbital + ɔrˈbʲital +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) (potocznie, potoczny) obszar pokazujący na najbardziej prawdopodobne położenie elektronu w atomie bądź cząsteczce + + orbital + + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) rozwiązanie równania Schrödingera opisujące zachowanie elektronu w atomie bądź cząsteczce + + orbital + + +
+ +
+ orbitalny +
+ + adj + + + (astronomia, astronomiczny) dotyczący orbity, powiązany z orbitą, znajdujący się na orbicie + + orbital + + +
+ +
+ orbitować + ˌɔrbʲiˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + krążyć po orbicie + + orbit + + +
+ +
+ orchestrion +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj mechanicznej szafy grającej; + + orchestrion + + +
+ +
+ orchidea + ˌɔrçiˈdɛa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) egzotyczny storczyk; + + orchid + orchis + + +
+ +
+ orczyk + ˈɔrʧ̑ɨk +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) drewniany drążek przy maszynie rolniczej albo wozie, przyczepiony do orczycy lub bezpośrednio do wozu, służący do zaczepienia uprzęży (pasów, postronków lub łańcuchów) + + whippletree + + +
+ +
+ ordalia + ɔrˈdalʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) Sąd Boży; + + trial by ordeal + + +
+ +
+ ordowik + ɔrˈdɔvʲik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi okres geologiczny paleozoiku; + + Ordovician + + +
+ +
+ ordynariusz +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) w Kościele katolickim wyższy przełożony mający władzę kościelną nad jakimś obszarem lub grupą wiernych; + + ordinary + + +
+ +
+ ordynarnie +
+ + adv + + + w sposób ordynarny + + churlishly + + +
+ +
+ ordynarność + ˌɔrdɨ̃ˈnarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co ordynarne + + vulgarness + + +
+ +
+ ordynarny + ˌɔrdɨ̃ˈnarnɨ +
+ + adj + + + wulgarny, prostacki, budzący zgorszenie + + vulgar + + +
+ +
+ oregano + ˌɔrɛˈɡãnɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) lebiodka pospolita, gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny jasnotowatych, Origanum vulgare L. + + oregano + + + + (kulinaria) liście lebiodki stosowane jako przyprawa + + oregano + + +
+ +
+ organ + ˈɔrɡãn +
+ + n + + + część organizmu ludzkiego, zwierzęcego lub roślinnego + + organ + + +
+ +
+ organdyna +
+ + n + + + (włókiennictwo) cienka prześwitująca tkanina bawełniana + + organdy + organdie + + +
+ +
+ organella +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) struktura występująca w cytoplazmie komórki, wyspecjalizowana do pełnienia określonej funkcji; + + organelle + organella + + +
+ +
+ organiczny + ˌɔrɡãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) będący częścią świata zwierzęcego lub roślinnego, właściwy organizmom żywym lub z nich pochodzący + + organic + + +
+ +
+ organista + ˌɔrɡãˈɲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk grający na organach; + + organist + + +
+ +
+ organizacja + ˌɔrɡãɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + grupa społeczna funkcjonująca według określonych reguł, współpracująca ze sobą w celu osiągnięcia określonych celów + + organization + organisation + + +
+ +
+ organizacja pozarządowa + ˌɔrɡãɲiˈzaʦ̑ʲja ˌpɔzaʒɔ̃nˈdɔva +
+ + n + + + stowarzyszenie zrzeszające osoby fizyczne lub osoby prawne, które jest niezależne od władz państwowych i nie działa dla zysku; + + NGO + non-governmental organization + + +
+ +
+ organizacyjny +
+ + adj + + + dotyczący organizacji + + organisational + organizational + + +
+ +
+ organizator + ˌɔrɡãɲiˈzatɔr +
+ + n + + + instytucja lub osoba, do której należy zorganizowanie czegoś (np. wydarzenia) + + organizer + organiser + + +
+ +
+ organizm + ɔrˈɡãɲism̥ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) istota żywa charakteryzująca się procesami życiowymi; + + organism + + +
+ +
+ organizować + ˌɔrɡãɲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + porządkować, zbierać, zakładać coś; układać coś w pewną całość podległą określonym normom + + organise + + +
+ +
+ organy +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny stosowany głównie w kościołach, posiadający wiele piszczałek, klawiaturę i pedały; + + organ + + +
+ +
+ organza + ɔrˈɡãw̃za +
+ + n + + + (włókiennictwo) cienka, przezroczysta, lekko sztywna tkanina z nitek jedwabnych lub bawełnianych, używana do produkcji sukni ślubnych i wieczorowych oraz firanek i zasłon; + + organza + + +
+ +
+ orgazm + ˈɔrɡasm̥ +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) szczytowy moment podniecenia w stosunku płciowym, związany z odczuwaniem rozkoszy; + + orgasm + climax + cum + + +
+ +
+ orgia + ˈɔrʲɟja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zabawa niemoralna, nieprzyzwoita, często alkoholowa, hałaśliwa, uciążliwa dla otoczenia + + orgy + + +
+ +
+ orientacja seksualna +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) pociąg erotyczny odczuwany do osób określonej płci + + sexual orientation + + +
+ +
+ orientalistyka + ˌɔrʲjɛ̃ntaˈlʲistɨka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) nauka o kulturach Orientu; + + Oriental studies + + +
+ +
+ orientalny + ˌɔrʲjɛ̃nˈtalnɨ +
+ + adj + + + związany z Orientem, dotyczący Orientu + + orient + + +
+ +
+ orientować +
+ + v + + + nadawać określone położenie, kierunek + + orientate + + + + pomagać w rozeznaniu w czymś + + inform + + + + mieć rozeznanie w czymś + + get to grips with + know about + + + + potrafić określić własne położenie + + get bearings + orientate oneself + + +
+ +
+ origami + ˌɔrʲiˈɡãmʲi +
+ + n + + + (sztuka) technika artystycznego składania papieru, pochodząca z Chin, rozwinięta w Japonii; + + origami + + +
+ +
+ origamista +
+ + n + + + osoba zajmująca się origami + + origamist + + +
+ +
+ orija +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język indoaryjski używany w indyjskim stanie Orisa; + + Oriya + Odia + + +
+ +
+ ork +
+ + n + + + (literacko) (fantasy) rosły człekokształtny potwór z zieloną skórą + + orc + + +
+ +
+ orka + ˈɔrka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Orcinus orca, drapieżny gatunek delfina, ubarwiony w czarno-białe plamy; + + orca + killer whale + + +
+ +
+ orkadzki +
+ + adj + + + związany z Orkadami, dotyczący Orkadów + + Orcadian + + +
+ +
+ orkiestra + ɔrʲˈcɛstra +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wieloosobowy zespół instrumentalny, który pod kierownictwem dyrygenta wykonuje utwory muzyczne + + orchestra + + +
+ +
+ orkiestrowy +
+ + adj + + + związany z orkiestrą, wchodzący w jej skład; przeznaczony na orkiestrę + + orchestral + + +
+ +
+ orlik + ˈɔrlʲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Aquilegia, roślina zielna o dużych, różnobarwnych kwiatach; + + columbine + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ictinaetus malayensis, ptak z rodziny jastrzębiowatych, z rodzaju Ictinaetus; + + Black Eagle + + +
+ +
+ orlik krzykliwy +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aquila pomarina, ptak drapieżny z podrodziny orłów należący do polskiej ornitofauny; + + lesser spotted eagle + + +
+ +
+ ormiański + ɔrˈmʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Ormianami + + Armenian + + +
+ +
+ ornament + ɔrˈnãmɛ̃nt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk lub grupa dźwięków służących do urozmaicenia i ożywienia melodii, + + fioritura + + + + (sztuka) motyw zdobniczy stosowany w architekturze, sztuce, rzemiośle artystycznym, + + ornament + + +
+ +
+ ornat +
+ + n + + + (kościelny) wierzchnia szata liturgiczna prezbiterów; + + chasuble + + +
+ +
+ ornitolog + ˌɔrʲɲiˈtɔlɔk +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) specjalista w zakresie ornitologii + + ornithologist + + + + (biologia, biologiczny) specjalistka w dziedzinie ichtiologii + + ornithologist + + +
+ +
+ ornitologia + ˌɔrʲɲitɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dział zoologii, nauka o ptakach; + + ornithology + + +
+ +
+ ornitologiczny + ˌɔrʲɲitɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z ornitologią, dotyczący ornitologii + + ornithological + + +
+ +
+ ornitoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) odzwierzęca choroba zakaźna wywołana przez bakterie Chlamydia psittaci; + + psittacosis + + +
+ +
+ oro- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z górami + + oro- + + +
+ +
+ orogeneza + ˌɔrɔɡɛ̃ˈnɛza +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) proces powstawanie gór z przyczyn tektonicznych; + + orogeny + + +
+ +
+ orogeniczny +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) dotyczący orogenezy, górotwórczości + + orogenic + + +
+ +
+ orografia +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o górach + + orography + + +
+ +
+ orszak + ˈɔrʃak +
+ + n + + + grupa ludzi uroczyście towarzyszących komuś + + entourage + + +
+ +
+ ortodoksyjny + ˌɔrtɔdɔˈksɨjnɨ +
+ + adj + + + (o doktrynie, ideologii) ściśle wierny zasadom + + orthodox + + + + rygorystycznie przestrzegający zasad jakiejś doktryny + + orthodox + + +
+ +
+ ortodonta +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) stomatolog, specjalista w zakresie ortodoncji (leczenia wad zgryzu) + + orthodontist + + +
+ +
+ ortoepia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka poprawnego mówienia + + orthoepy + + +
+ +
+ ortografia + ˌɔrtɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + zbiór zasad i norm regulujących sposób zapisu słów danego języka za pomocą liter alfabetu i innych symboli; + + orthography + + +
+ +
+ ortopeda + ˌɔrtɔˈpɛda +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista w dziedzinie ortopedii + + orthopedist + orthopaedist + + +
+ +
+ ortopedyczny + ˌɔrtɔpɛˈdɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z ortopedią lub ortopedami + + orthopedic + orthopaedic + + +
+ +
+ ortotropowy + ˌɔrtɔtrɔˈpɔvɨ +
+ + adj + + + taki, którego dłuższa oś jest pionowa + + orthortopic + + +
+ +
+ orurowanie + ˌɔrurɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + jedna z dyscyplin inżynierii chemicznej + + piping + + + + suma wszystkich rur w instalacji (np. chemicznej lub samochodowej) + + piping + + +
+ +
+ orwellowski +
+ + adj + + + dotyczący życia i twórczości George'a Orwella, charakterystyczny, typowy dla Orwella lub jego twórczości, taki jak u Orwella + + Orwellian + + +
+ +
+ oryginalność +
+ + n + + + cecha tego, co jest oryginalne + + originality + + +
+ +
+ oryginalny + ˌɔrɨɟĩˈnalnɨ +
+ + adj + + + niebędący kopią + + original + + + + o człowieku: tworzący we własnym stylu, samodzielnie + + original + + + + taki, który nie jest naśladowaniem lub przeróbką czegoś innego + + original + + + + niezwykły, ekscentryczny + + eccentric + + +
+ +
+ oryginał + ˌɔrɨˈɟĩnaw +
+ + n + + + rzecz powstała jako pierwsza + + original + + + + (potocznie, potoczny) osoba o ekscentrycznym wyglądzie lub zachowaniu + + original + character + curiosity + eccentric + freak + oddball + + +
+ +
+ orzech + ˈɔʒɛx +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) owoc orzecha (1.2) włoskiego; + + walnut + + + + suchy owoc o zdrewniałej łupinie; + + nut + + +
+ +
+ orzech laskowy +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) jadalny owoc leszczyny + + hazelnut + + +
+ +
+ orzech włoski +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Juglans regia L., gatunek drzewa liściastego z rodziny orzechowatych; + + English walnut + Persian walnut + + + + (botanika, botaniczny) drzewo z gatunku (1.1) + + common walnut + walnut tree + + + + (spożywczy) (kulinaria) jadalne nasiono, orzech z drzewa (1.2) + + walnut + + +
+ +
+ orzech ziemny + ˈɔʒɛh ˈʑɛ̃mnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Arachis hypogaea) brazylijska roślina zielna uprawiana w klimacie ciepłym ze względu na jadalne nasiona; + + peanut + + +
+ +
+ orzechowy + ˌɔʒɛˈxɔvɨ +
+ + adj + + + złocistobrązowy, taki jak kolor orzecha + + nut-brown + + +
+ +
+ orzeczenie + ˌɔʒɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) część zdania informująca o czynności lub stanie podmiotu + + predicate + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rozstrzygnięcie danej sprawy przez organ państwa działający w ramach swej kompetencji + + judgement + ruling + + + + jakaś opinia, osąd, ekspertyza + + opinion + statement + + +
+ +
+ orzeszek bukowy + ɔˈʒɛʃɛɡ buˈkɔvɨ +
+ + n + + + owoc buka + + beechmast + + +
+ +
+ orzeszek piniowy +
+ + n + + + (spożywczy) jadalne drobne nasiono niektórych gatunków sosny, w szczególności sosny pinii; + + pine nut + + +
+ +
+ orzesznik jadalny +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) gatunek drzewa z rodziny orzechowatych naturalnie występujący w Ameryce Północnej; + + pecan + + +
+ +
+ orzeł + ˈɔʒɛw +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak drapieżny z podrodziny Aquilinae, o zakrzywionym dziobie, mocnych szponach i szerokich, deskowatych skrzydłach; + + eagle + + +
+ +
+ orzeźwiająco +
+ + adv + + + w sposób orzeźwiający + + bracingly + + +
+ +
+ orędzie +
+ + n + + + uroczyste przemówienie osobistości + + message + + +
+ +
+ osa + ˈɔsa +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Vespula, uskrzydlony owad o żółto-czarnym ubarwieniu, posiadający żądło; + + wasp + + +
+ +
+ osad + ˈɔsat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja nierozpuszczalna, wydzielająca się z roztworu w postaci ciała stałego; + + percipate + residue + sediment + + +
+ +
+ osada + ɔˈsada +
+ + n + + + (sport, sportowy) załoga łodzi sportowej, sanek lub bobsleja + + crew + + + + niewielkie, odosobnione skupisko zabudowań mieszkalnych + + colony + hamlet + settlement + + + + ogół mieszkańców osady (1.1) + + settler + + +
+ +
+ osadnik + ɔˈsadʲɲik +
+ + n + + + osiedlający się na mało zaludnionych terenach; także: taki, którego osiedlono na terenach mało zaludnionych + + settler + + +
+ +
+ oscylacja + ˌɔsʦ̑ɨˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wahanie, drganie, falowanie, kołysanie; ruch wahadłowy + + oscillation + + +
+ +
+ oscyloskop + ˌɔsʦ̑ɨˈlɔskɔp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do obrazowania przebiegu oscylacji; + + oscilloscope + + +
+ +
+ osesek +
+ + n + + + (pieszczotliwie, pieszczotliwy) małe dziecko karmione jeszcze mlekiem matki + + baby + + +
+ +
+ oset + ˈɔsɛt +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Carduus, rodzaj roślin z rodziny astrowatych; + + thistle + + +
+ +
+ osetnik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carduelis citrinella, gatunek ptaka z rodziny łuszczakowatych; + + Alpine citril finch + citril finch + + +
+ +
+ osetyjski + ˌɔsɛˈtɨjsʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Osetia, Osetyjczyk + + Ossetian + + +
+ +
+ osełka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) owalna bryłka masła + + butterball + pan + + + + narzędzie służące do ręcznego ostrzenia narzędzi + + burr + hone + oilstone + whetstone + + +
+ +
+ osiadać +
+ + v + + + obierać sobie miejsce zamieszkania, siedzibę + + settle + + + + zbierać się na czym poprzez opadanie nań + + settle + + + + zatrzymywać się na jakimś miejscu + + ground + sit + + +
+ +
+ osiedle + ɔˈɕɛdlɛ +
+ + n + + + nieduże skupisko budynków miejskich lub wiejskich + + settlement + estate + + +
+ +
+ osiedle mieszkaniowe +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) jednostka urbanistyczna z ujednoliconą zabudową mieszkaniową; + + housing estate + + +
+ +
+ osiedle typu miejskiego +
+ + n + + + (administracja) pośredni między miastem a wsią status jednostki osadniczej, w której ludność w dużej mierze nie zajmuje się działalnością rolniczą, np. osiedla przyfabryczne + + urban-type settlement + + +
+ +
+ osiedlić +
+ + v + + + pozwolić komuś gdzieś zamieszkać + + domicile + domiciliate + settle + + +
+ +
+ osiemnastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o osiemnastu ścianach + + octadecahedron + octakaidecahedron + + +
+ +
+ osierdzie + ɔˈɕɛrʲʥ̑ɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) worek surowiczy ochraniający serce; + + pericardium + + +
+ +
+ osierdziowy + ˌɔɕɛrʲˈʥ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący osierdzia + + paricardial + pericardiac + + +
+ +
+ osierocać +
+ + v + + + umierając, czynić kogoś sierotą + + orphan + + +
+ +
+ osika + ɔˈɕika +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) gatunek drzewa należący do rodziny wierzbowatych; + + aspen + + +
+ +
+ osikowy + ˌɔɕiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + składający się z osiki + + drebulinis + + + + wykonany z drewna lub innej części osiki + + drebulinis + + +
+ +
+ osioł + ˈɔɕɔw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę domowe z rodziny koniowatych; + + donkey + ass + + + + (potocznie, potoczny) głupi człowiek + + donkey + ass + + + + (potocznie, potoczny) uparty człowiek + + donkey + ass + + +
+ +
+ osiągalny + ˌɔɕɔ̃ŋˈɡalnɨ +
+ + adj + + + możliwy do osiągnięcia + + achievable + obtainable + reachable + + +
+ +
+ osiągać + ɔˈɕɔ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + docierać do określonego miejsca + + reach + + + + uzyskiwać pewną minimalną lub maksymalną wartość jakiejś cechy + + reach + + + + docierać lub doprowadzać coś do pewnego punktu + + reach + + + + realizować pewien cel + + reach + acquire + + +
+ +
+ osiągnięcie + ˌɔɕɔ̃ŋʲɟˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: osiągnąć + + achieving + attaining + + + + coś, co zostało osiągnięte + + achievement + attainment + gest + + +
+ +
+ oskarżać + ɔˈskarʒaʨ̑ +
+ + v + + + wydawać oskarżenie, obwiniać kogoś o coś + + accuse + charge + + +
+ +
+ oskarżenie + ˌɔskarˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zarzut dokonania czynu nagannego lub niezgodnego z prawem + + accusation + + +
+ +
+ oskarżony + ˌɔskarˈʒɔ̃nɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba, przeciw której rozpoczęto postępowanie karne + + accused + defendant + indictee + + +
+ +
+ oskarżyciel +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) w procesie karnym osoba wnosząca do sądu akt oskarżenia przeciw komuś + + accuser + prosecutor + the prosecution + + + + człowiek, który oskarża + + accuser + impeacher + + +
+ +
+ oskijski +
+ + adj + + + związany z Oskami, dotyczący Osków + + Oscan + + +
+ +
+ oskijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język oskijski; + + Oscan + + +
+ +
+ oskrzele +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) parzysty narząd rurowaty położony poniżej tchawicy, stanowiący część dolnych dróg oddechowych, rozgałęziający się dychotomicznie + + bronchus + + +
+ +
+ oslowski +
+ + adj + + + związany z Oslo, dotyczący Oslo + + Osloite + + +
+ +
+ osm + ɔsm̥ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Os i liczbie atomowej 76; + + osmium + + +
+ +
+ osnowa + ɔsˈnɔva +
+ + n + + + (włókiennictwo) sposób ułożenia nici w tkaninie, w które wplata się nici wątku; także same nici tworzące ten układ; + + warp + + +
+ +
+ osoba + ɔˈsɔba +
+ + n + + + pojedynczy człowiek, ktoś + + person + + + + (gramatyka) pojęcie używane do określenia formy czasownika, w zależności od wykonawcy czynności + + person + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) podmiot czynności prawnych + + person + + + + bohater dramatu + + person + + +
+ +
+ osoba konsekrowana +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) człowiek wiodący życie konsekrowane + + consecrated person + + +
+ +
+ osoba prawna + ɔˈsɔba ˈpravna +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) jednostka organizacyjna powołana do określonych celów, którą przepis prawny uznaje za samodzielny podmiot prawa cywilnego; + + legal entity + + +
+ +
+ osobisty + ˌɔsɔˈbʲistɨ +
+ + adj + + + dokonany przez daną osobę + + personal + + + + odnoszący się do pojedynczej osoby + + personal + + + + intymny, dostępny tylko dla najbliższych + + personal + private + + + + stanowiący własność danej osoby + + personal + private + + +
+ +
+ osobiście + ˌɔsɔˈbʲiɕʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w odniesieniu do siebie samego / konkretnej osoby + + personally + + + + we własnej osobie, samemu, bez pośrednictwa + + in person + + +
+ +
+ osobliwość +
+ + n + + + immanentny, niezwykły, oryginalny charakter kogoś lub czegoś + + peculiarity + distinctiveness + oddness + strangeness + idiosyncrasy + oddity + + + + osoba lub rzecz niezwykła, oryginalna + + curiosity + rarity + curio + particularity + peculiarity + singularity + + +
+ +
+ osobliwy +
+ + adj + + + nietypowy, oryginalny, dziwaczny, inny niż reszta + + peculiar + quaint + + +
+ +
+ osobnik + ɔˈsɔbʲɲik +
+ + n + + + jednostkowy okaz gatunku; + + individual + + + + osoba, człowiek + + specimen + + +
+ +
+ osobny + ɔˈsɔbnɨ +
+ + adj + + + (dawniej, dawny) szczególny, wyjątkowy, osobliwy + + unique + + + + oddzielony, oddalony od innych, mający specjalne przeznaczenie + + separate + + +
+ +
+ osobowość + ˌɔsɔˈbɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zespół najbardziej trwałych cech psychicznych lub dyspozycji psychicznych człowieka, odróżniających go od innych ludzi; + + personality + + +
+ +
+ osobowy + ˌɔsɔˈbɔvɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) związany z kategorią gramatyczną osoby + + personal + + + + dotyczący osoby + + personal + + + + służący do transportu ludzi + + passenger + + +
+ +
+ osobowy + ˌɔsɔˈbɔvɨ +
+ + n + + + rodzaj pociągu pasażerskiego + + passenger train + slow train + + +
+ +
+ ospały +
+ + adj + + + powolny, pozbawiony energii, ociężały + + lumbering + slothful + sluggish + + + + taki, który ma potrzebę snu + + sleepy + sleepyheaded + + +
+ +
+ ospowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z ospą, dotyczący ospy + + variolar + + +
+ +
+ ossuarium + ˌɔsːuˈ<sup>w</sup>arʲjũm +
+ + n + + + budowla lub pomieszczenie ze szczątkami zmarłych, często w obrębie cmentarza + + ossuary + + +
+ +
+ ostaniec + ɔˈstãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) odosobnione wzniesienie będące pozostałością dawnej powierzchni zniszczonej w wyniku wietrzenia, erozji i denudacji; + + inselberg + monadnock + outlier + + +
+ +
+ ostatecznie + ˌɔstaˈtɛʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + całkowicie, zupełnie, w sposób ostateczny lub do końca + + decisively + + + + wreszcie, w końcu + + eventually + after all + ultimately + + +
+ +
+ ostateczny + ˌɔstaˈtɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) kończący jakiś cykl, ciąg, szereg, serię; ostatni i definitywny + + final + definitive + ultimate + conclusive + eventual + inflexible + + + + (książkowy) o największym natężeniu, w najwyższym stopniu (często w sensie negatywnym); skrajny, krańcowy + + ultimate + utmost + + +
+ +
+ ostatki + ɔˈstatʲci +
+ + n + + + ostatnie dni karnawału + + Shrovetide + Shrove Tuesday + + +
+ +
+ ostatni + ɔˈstatʲɲi +
+ + adj + + + znajdujący się na końcu listy, kolejności + + last + + +
+ +
+ ostatni krzyk mody + ɔˈstatʲɲi ˈkʃɨk ˈmɔdɨ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) coś najbardziej modnego w danym czasie + + all the rage + + +
+ +
+ ostatnia deska ratunku + ɔˈstatʲɲa ˈdɛska raˈtũnku +
+ + n + + + sposób wyjścia z trudnej sytuacji + + last resort + + +
+ +
+ ostatnia wieczerza + ɔˈstatʲɲa vʲjɛˈʧ̑ɛʒa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w tradycji chrześcijańskiej wieczerza paschalna, którą Chrystus spożył ze swymi apostołami w przeddzień ukrzyżowania; + + Last Supper + + +
+ +
+ ostatnie namaszczenie +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (zobacz) namaszczenie chorych; + + extreme unction + + +
+ +
+ ostatnimi czasy +
+ + adv + + + ostatnio, w ostatnich dniach/latach + + recently + + +
+ +
+ ostatnio + ɔˈstatʲɲɔ +
+ + adv + + + ostatnim razem + + last + + + + w niedalekiej przeszłości + + lately + recently + + +
+ +
+ ostensorium +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) naczynie liturgiczne do wystawiania konsekrowanej hostii + + ostensory + + +
+ +
+ ostentacja + ˌɔstɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) demonstracyjny, manifestacyjny sposób zachowania się, mający na celu zwrócenie czyjejś uwagi, na pokaz + + ostentation + ostentatiousness + + +
+ +
+ ostentacyjnie + ˌɔstɛ̃ntaˈʦ̑ɨjɲɛ +
+ + adv + + + (książkowy) (przysłówek) od przymiotnika → ostentacyjny + + ostentatiously + pointedly + + +
+ +
+ ostentacyjny + ˌɔstɛ̃ntaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) robiony na pokaz, w sposób mający zwrócić czyjąś uwagę + + ostentatious + + +
+ +
+ osteo- + ɔˈstɛɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z kością, kośćcem, tkanką kostną + + osteo- + + +
+ +
+ osteomalacja + ˌɔstɛɔ̃maˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zwykle związana z niedoborem witaminy D choroba metaboliczna kości, której istotą jest brak wapnia w kośćcu, co powoduje zmniejszenie właściwości mechanicznych kośćca i odkształcanie kości; + + osteomalacia + + +
+ +
+ osteoporoza + ˌɔstɛɔpɔˈrɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan chorobowy charakteryzujący się postępującym ubytkiem masy kostnej, osłabieniem struktury kości i większą podatnością na ich złamania; + + osteoporosis + + +
+ +
+ ostoja + ɔˈstɔja +
+ + n + + + ten lub to, co nie zawodzi, stanowi podporę, oparcie dla kogoś lub czegoś + + prop + + +
+ +
+ ostracyzm + ɔˈstraʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + bojkot jakiejś osoby wykluczonej ze swojego środowiska zwykle z powodu nieakceptowanego przez resztę społeczności zachowania; okazywanie jej wykluczenia + + ostracism + + +
+ +
+ ostro + ˈɔstrɔ +
+ + adv + + + bez rozmycia, wyraźnie + + acutely + sharply + + + + groźnie, twardo, bezpardonowo, nieprzychylnie + + harshly + savagely + sharply + sternly + + + + w sposób charakterystyczny dla ostrych przedmiotów + + sharply + + +
+ +
+ ostroga +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) ostro zakończony metalowy kabłąk przypinany do butów, wspomagający działanie łydki; + + spur + + +
+ +
+ ostrokrzew + ɔˈstrɔkʃɛf +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Ilex L., rodzaj roślin z rodziny ostrokrzewowatych; krzew lub drzewo zimozielone o pojedynczych, skórzastych, ciemnozielonych, całobrzegich lub kolczasto ząbkowanych liściach i kulistych owocach; + + holly + + +
+ +
+ ostrokrzew kolczasty + ɔˈstrɔkʃɛf kɔlˈʧ̑astɨ +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Ilex aquifolium L., gatunek krzewu zimozielonego z rodziny ostrokrzewowatych; + + holly + + +
+ +
+ ostrosłup + ɔˈstrɔswup +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) bryła o wielokącie w podstawie i trójkątnych ścianach zbiegających się w jednym punkcie; + + pyramid + + +
+ +
+ ostrołuk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) łuk, którego szczyt powstał z przecięcia się dwóch fragmentów okręgu; + + ogive + + +
+ +
+ ostrożnie + ɔˈstrɔʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ostrożny, uważny + + carefully + cautiously + guardedly + + +
+ +
+ ostrożność +
+ + n + + + zdolność do działania z rozwagą + + caution + precaution + circumspection + prudence + wariness + care + + +
+ +
+ ostrożny + ɔˈstrɔʒnɨ +
+ + adj + + + postępujący, zachowujący się i podejmujący decyzje z rozwagą, mający się na baczności + + cautious + careful + wary + + + + zrobiony, powzięty z rozwagą, uważnie, oględnie; będący wyrazem czyjejś rozwagi + + make carefully + make with care + make with caution + + +
+ +
+ ostrożny optymizm + ɔˈstrɔʒnɨ ɔpˈtɨ̃mʲism̥ +
+ + n + + + umiarkowany optymizm, liczący się z możliwością negatywnego rozwiązania sprawy, która początkowo wydaje się być na dobrej drodze + + cautiously optimism + + +
+ +
+ ostrożny pesymizm + ɔˈstrɔʒnɨ pɛˈsɨ̃mʲism̥ +
+ + n + + + umiarkowany pesymizm, liczący się z możliwością pozytywnego rozwiązania sprawy, która początkowo wydaje się najgorszym z możliwych scenariuszy + + cautiously pessimism + + +
+ +
+ ostry + ˈɔstrɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) o potrawie: mający intensywny smak, silnie odczuwany, gryzący, palący + + hot + spicy + + + + o amunicji: stosowany do zabijania + + lethal + + + + o zmysłach: silny, o dużych możliwościach odbioru + + acute + + + + (matematyka, matematyczny) o kącie; o czymś, co ma kształt kąta: mniejszy niż 90° + + acute + + + + surowy, groźny + + acerbic + + + + taki, który ma kłujące lub tnące zakończenie + + sharp + + +
+ +
+ ostryga + ɔˈstrɨɡa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (kulinaria) osiadły małż morski żyjący w ławicach na przybrzeżnych skałach płytkich mórz, o dużym znaczeniu w przemyśle spożywczym; + + oyster + + +
+ +
+ ostrygojad + ˌɔstrɨˈɡɔjat +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) czarno-biały ptak nadmorski o czerwonych nogach i dziobie; + + oystercatcher + + +
+ +
+ ostrzarka + ɔˈsṭʃarka +
+ + n + + + urządzenie mechaniczne służące do ostrzenia części roboczych narzędzi skrawających + + grindstone + + +
+ +
+ ostrzał + ˈɔsṭʃaw +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) strzelanie do kogoś, prowadzenie ognia skierowanego na jakiś cel; ostrzeliwanie + + fire + gunfire + + +
+ +
+ ostrze + ˈɔsṭʃɛ +
+ + n + + + część robocza narzędzia do krajania, ostre zakończenie lub krawędź przedmiotu + + blade + edge + + +
+ +
+ ostrzegać + ɔˈsṭʃɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + informować o potencjalnym niebezpieczeństwie + + warn + caution + + +
+ +
+ ostrzeżenie + ˌɔsṭʃɛˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + akt ostrzegania; przestroga przed czymś + + warning + + +
+ +
+ ostrzyciel + ɔˈsṭʃɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) pracownik planu filmowego odpowiedzialny za ustawianie ostrości obiektywu kamery; + + focus puller + + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) (historia, historyczny, historycznie) rzemieślnik ostrzący noże, nożyczki itp. + + sharpener + grinder + + +
+ +
+ ostrzyć + ˈɔsṭʃɨʨ̑ +
+ + v + + + czynić ostrym (krawędź czegoś) + + sharpen + whet + + +
+ +
+ ostuda + ɔˈstuda +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przebarwienie skóry twarzy (zwykle brązowe), występujące pod wpływem intensywnego opalania, u kobiet w czasie ciąży lub u osób chorych na wątrobę; + + melasma + + +
+ +
+ osuwisko + ˌɔsuˈvʲiskɔ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) forma rzeźby terenu powstała w wyniku przemieszczenia materiału skalnego w dół stoku wzdłuż powierzchni poślizgu, efekt osuwania + + landslide + landslip + + +
+ +
+ oswajanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: oswajać + + taming + + +
+ +
+ oswojony + ˌɔsfɔˈjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + o dzikim zwierzęciu: takie, które straciło dzikość + + tame + + +
+ +
+ oszałamiać +
+ + v + + + wywierać silne wrażenie + + stun + + + + wywoływać stan częściowej utraty przytomności; wprowadzać w stan zamroczenia + + intoxicate + + +
+ +
+ oszczenić się + ɔˈʃʧ̑ɛ̃ɲiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + o samicy z rodziny psów urodzić potomstwo, mieć szczenięta + + pup + whelp + + +
+ +
+ oszczep + ˈɔʃʧ̑ɛp +
+ + n + + + (sport, sportowy) długi, zaostrzony pręt używany w lekkoatletyce do rzucania; + + javelin + + + + (łowiectwo, łowiecki) (wojskowość, wojskowy) (dawniej, dawny) broń wojenna lub myśliwska, o długim drzewcu i twardym, metalowym a wcześniej kamiennym, grocie; + + javelin + spear + + +
+ +
+ oszczepnik + ɔʃˈʧ̑ɛpʲɲik +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec uprawiający rzut oszczepem + + javelin thrower + + +
+ +
+ oszczerstwo + ɔʃˈʧ̑ɛrstfɔ +
+ + n + + + kłamliwa wypowiedź, która ma na celu poniżenie lub ośmieszenie kogoś + + slander + calumny + aspersion + denigration + detraction + slur + + +
+ +
+ oszczędnie + ɔʃˈʧ̑ɛ̃ndʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób oszczędny + + economically + frugally + sparingly + + +
+ +
+ oszczędności + ˌɔʃʧ̑ɛ̃ndˈnɔɕʨ̑i +
+ + n + + + to, co zostało zaoszczędzone, nie zostało zużyte + + saving + + +
+ +
+ oszczędność + ɔʃˈʧ̑ɛ̃ndnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha osoby, która ogranicza swoje wydatki + + frugality + thrift + + +
+ +
+ oszczędny +
+ + adj + + + nietrwoniący pieniędzy, majątku + + frugal + thrifty + + +
+ +
+ oszczędzać + ɔʃˈʧ̑ɛ̃nʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + zachować część czegoś na później + + conserve + + + + zużywać w niewielkiej ilości + + save + save up + + +
+ +
+ oszukańczy + ˌɔʃuˈkãj̃n͇ʧ̑ɨ +
+ + adj + + + opierający się na oszustwie, nieuczciwości + + deceitful + fraudulent + + +
+ +
+ oszukiwać + ˌɔʃuˈcivaʨ̑ +
+ + v + + + doprowadzać kogoś do niekorzystnego rozporządzenia jego mieniem przez podanie nieprawdy lub ukrycie nieznanych mu faktów + + cheat + deceive + swindle + + + + mówić komuś nieprawdę, kłamać + + cheat + deceive + swindle + + + + celowo i potajemnie nie przestrzegać reguł podczas gry celem uzyskania lepszego wyniku; oszukiwać (1.1) partnerów gry + + cheat + deceive + swindle + + +
+ +
+ oszust + ˈɔʃust +
+ + n + + + ten, kto oszukuje + + swindler + fraud + fraudster + cheat + cheater + deceiver + + +
+ +
+ oszustwo + ɔˈʃustfɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) świadome wprowadzenie kogoś w błąd dla własnej korzyści + + con + deception + fraud + swindle + cheating + deceit + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przestępstwo polegające na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem własnym lub cudzym za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania jej błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej; + + fraud + deception + + +
+ +
+ osąd + ˈɔsɔ̃nt +
+ + n + + + wydanie opinii o czymś + + judgement + + +
+ +
+ osłomuł + ɔsˈwɔ̃muw +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) mieszaniec ogiera konia i klaczy osła, bezpłodny; + + hinny + + +
+ +
+ osłona + ɔˈswɔ̃na +
+ + n + + + coś, co osłania daną rzecz w celu chronienia jej + + cover + + +
+ +
+ osłuchać + ɔˈswuxaʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: osłuchiwać + + auscultate + + +
+ +
+ osłupiały +
+ + adj + + + bardzo zaskoczony, zdumiony, zdziwiony + + flabbergasted + + +
+ +
+ ot + ɔt +
+ + particle + + + …podkreślająca lub wskazująca na nieistotność, błahość, zwyczajność następującego po niej składnika zdania + + just + + +
+ +
+ otaczać + ɔˈtaʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + rozciągać się wokół, znajdować się dookoła (statyczny stan) + + surround + + + + zajmować ze wszystkich stron tereny wokół określonego miejsca, okrążać (ruch) + + encircle + surround + + + + (przenośnie, przenośnia) gromadzić wokół siebie pewne przedmioty lub pewnych ludzi + + surround oneself + + +
+ +
+ otchłań + ˈɔtxwãɲ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tymczasowy stan osób, które umarły przed zmartwychwstaniem Jezusa albo też w nowszych czasach, bez chrztu, ale nie popełniły osobistych grzechów; + + Limbo + + + + puste, ogromne, głębokie miejsce + + abyss + + +
+ +
+ otmuchowianin + ˌɔtmuxɔˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Otmuchowa + + resident of Otmuchów + + +
+ +
+ oto + ˈɔtɔ +
+ + particle + + + otwarcie wypowiedzi podsumowującej w zdaniu złożonym + + that's + + + + wzmocnienie zaimka + + very + + +
+ +
+ oto + ˈɔtɔ +
+ + pronoun + + + coś lub ktoś w bezpośrednim otoczeniu w połączeniu z czasownikiem „być” + + here + there + + +
+ +
+ otocjon + ɔˈtɔʦ̑ʲjɔ̃n +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak afrykański przypominający psa i lisa, z charakterystycznymi długimi uszami; + + bat-eared fox + + +
+ +
+ otoczak + ɔˈtɔʧ̑ak +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) kamień wygładzony i zaokrąglony podczas transportu przez wodę; + + pebble + + +
+ +
+ otoczenie + ˌɔtɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dowolny zbiór, który zawiera zbiór otwarty, zawierający dany punkt; + + neighborhood + neighbourhood + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: otoczyć + + surrounding + + + + ludzie, z którymi ma się najczęstsze kontakty, którzy są najbardziej znaczący + + environment + neighborhood + neighbourhood + + + + zbiór elementów, które nie wchodzą w skład danego systemu, organizacji, itp., jednak mają na niego wpływ + + environment + surroundings + + + + łącznie to, co znajduje się blisko ze wszystkich stron + + environment + ambience + surroundings + neighbourhood + neighborhood + + +
+ +
+ otolaryngolog + ˌɔtɔlarɨ̃ŋˈɡɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) specjalista w dziedzinie chorób uszu i krtani + + otolaryngologist + + + + (medycyna, medyczny) specjalistka w dziedzinie chorób uszu i krtani + + otolaryngologist + + +
+ +
+ otrzewna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błona surowicza wyścielająca jamę brzuszną i jamę miednicy; + + peritoneum + + +
+ +
+ otrzymywać + ˌɔṭʃɨ̃ˈmɨvaʨ̑ +
+ + v + + + dostawać, być odbiorcą + + receive + + +
+ +
+ otręby + ɔˈtrɛ̃mbɨ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (spożywczy) łuski nasion i zarodki ziarna pozostałe po jego zmieleniu, używane jako cenna pasza treściwa lub dodawane do potraw; + + bran + + +
+ +
+ otucha + ɔˈtuxa +
+ + n + + + nadzieja wynikająca z przekonania, że będzie lepiej + + comfort + encouragement + uplift + + +
+ +
+ otwarcie + ɔtˈfarʲʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w sposób otwarty, szczery, uczciwy, jawny + + frank + open + + +
+ +
+ otwarcie + ɔtˈfarʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + uroczystość założenia, uruchomienia czegoś + + opening + + + + początkowa faza partii szachów; + + opening + + +
+ +
+ otwartość +
+ + n + + + cecha tego, co jest otwarte, skierowane do wszystkich + + openness + + + + cecha tego, kto jest otwarty: gotowy na przyjęcie nowych idei lub nieskrywający swoich uczuć lub myśli + + openness + + + + szczerość, bezpośredniość + + openness + + +
+ +
+ otwarty + ɔtˈfartɨ +
+ + adj + + + niestawiający przeszkód do wejścia / przejścia, niczym nieokolony + + open + + + + o problemie, kwestii: do tej pory nierozwiązany, wciąż podlegający dyskusji; + + open + + + + o sklepie: czynny, działający + + open + + + + ogólnie dostępny, nieobłożony ograniczeniami + + open + + + + (informatyka, informatyczny) mający dostępny kod źródłowy + + open + + + + o człowieku: nieukrywający swoich intencji, uczuć + + open + + +
+ +
+ otwieracz + ɔtˈfʲjɛraʧ̑ +
+ + n + + + przyrząd służący do otwierania, np. konserw, butelek + + opener + + +
+ +
+ otwierać + ɔtˈfʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + powodować, że coś przestaje być zamknięte + + open + + +
+ +
+ otwór + ˈɔtfur +
+ + n + + + dziura lub wgłębienie + + orifice + hole + port + vent + + + + wylot przewodu + + orifice + + +
+ +
+ otyłość + ɔˈtɨwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) szkodliwy dla zdrowia skutek spożywania zbyt dużych ilości jedzenia przy braku ruchu; poważna nadwaga; + + obesity + adiposity + + +
+ +
+ otyły + ɔˈtɨwɨ +
+ + adj + + + o człowieku lub zwierzęciu: ważący o wiele za dużo; o dużej nadwadze + + abdominous + fat + obese + puffy + rotund + + +
+ +
+ owacja + ɔˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: nagroda dla zwycięskiego wodza, najwyższa forma triumfu; + + ovation + + + + ostentacyjne i publiczne wyrażenie komuś uznania, czci; w szczególności burzą braw + + ovation + + +
+ +
+ owad + ˈɔvat +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) niewielkie zwierzę, zaliczane do stawonogów, posiadające trzy pary odnóży oraz zazwyczaj dwie pary skrzydeł; + + insect + + +
+ +
+ owadożer palmowy +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Polyboroides typus, gatunek ptaka drapieżnego; + + African harrier-hawk + harrier hawk + + +
+ +
+ owadożerny + ˌɔvadɔˈʒɛrnɨ +
+ + adj + + + żywiący się owadami + + insectivore + + +
+ +
+ owadzi + ɔˈvaʥ̑i +
+ + adj + + + charakterystyczny dla owada; dotyczący, odnoszący się do owada + + insect + + +
+ +
+ owal + ˈɔval +
+ + n + + + (geometria) krzywa płaska, zamknięta, kształtem przypominająca elipsę; + + oval + + +
+ +
+ owalen + ɔˈvalɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, policykliczny węglowodór aromatyczny; + + ovalene + + +
+ +
+ owalny + ɔˈvalnɨ +
+ + adj + + + przypominający kształtem owal + + oval + + + + (geometria) mający kształt owalu + + oval + + +
+ +
+ owca + ˈɔfʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Ovis, zwierzę hodowlane o białej wełnie; + + sheep + ewe + + + + (zoologia, zoologiczny) samica owcy (1.1) + + ewe + + +
+ +
+ owczarek + ɔfˈʧ̑arɛk +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) duży, silny pies o różnym przeznaczeniu (pasterski, stróżujący, tropiący itp.), występujący w kilkudziesięciu odmianach + + shepherd + + + + pies pracujący przy wypasie owiec + + shepherd + + +
+ +
+ owczarek niemiecki + ɔfˈʧ̑arɛc ɲɛ̃ˈmʲjɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rasa psa; + + Alsatian + + +
+ +
+ owczy + ˈɔfʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z owcami, pochodzący od owcy + + ovine + sheep + + +
+ +
+ owernijski +
+ + adj + + + związany z Owernią, dotyczący Owernii + + Auvergnese + + +
+ +
+ owies + ˈɔvʲjɛs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Avena L., rodzaj roślin zbożowych należących do rodziny wiechlinowatych, mających kwiatostan w kształcie wiechy; + + oats + oat + + +
+ +
+ owiewka + ɔˈvʲjɛfka +
+ + n + + + aerodynamiczna osłona w konstrukcji pojazdu lub samolotu; + + fairing + + +
+ +
+ owijać +
+ + v + + + otaczać szczelnie, osłaniać dookoła + + wrap + wrap up + bandage + wrap around + wrap round + + + + okręcać czym samego siebie + + wrap up in + + + + otaczać co, wijąc się wokół tego + + entwine + entwine itself round + + +
+ +
+ owijać w bawełnę + ɔˈvʲijäʥ̑ v‿baˈvɛwnɛ +
+ + idiom + + + mówić z użyciem aluzji, unikać bezpośredniego przedstawienia sprawy + + beat around the bush + + +
+ +
+ owoc + ˈɔvɔʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) organ rozrodczy roślin, powstający z zalążni, zawierający nasiona; + + fruit + + + + (przenośnie, przenośnia) skutek pewnych działań + + fruit + + +
+ +
+ owocarka +
+ + n + + + naczynie na owoce, często dekoracyjne + + fruit bowl + fruitbowl + + +
+ +
+ owoce morza + ɔˈvɔʦ̑ɛ ˈmɔʒa +
+ + n + + + (spożywczy) jadalne skorupiaki, mięczaki morskie i małże + + seafood + + +
+ +
+ owocnia + ɔˈvɔʦ̑ʲɲa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) część owocu, powstająca ze ściany zalążni; + + pericarp + core + + +
+ +
+ owocnik + ɔˈvɔʦ̑ʲɲik +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zbita część grzybni, występująca u grzybów wyższych, tworząca zarodniki; + + sporocarp + + +
+ +
+ owocny + ɔˈvɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + dający rezultaty, przynoszący korzyści + + fruitful + + +
+ +
+ owocować + ˌɔvɔˈʦ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rodzić owoce + + fructify + fruit + + +
+ +
+ owocowy + ˌɔvɔˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który jest zrobiony z owoców, smakuje lub pachnie jak owoc + + fruity + + +
+ +
+ owocożerny +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) żywiący się owocami + + frugivorous + + +
+ +
+ owolaktarianin + ˌɔvɔlaktarʲˈjä̃ɲĩn +
+ + n + + + wegetarianin jedzący jajka i przetwory mleczne + + eggitarian + ovo-lacto vegetarian + + +
+ +
+ owolaktarianizm + ˌɔvɔlaktarʲˈjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + odmiana wegetarianizmu przyzwalająca na spożycie jajek i przetworów mlecznych; + + eggitarianism + ovo-lacto vegetarianism + + +
+ +
+ owsianka + ɔfʲˈɕãnka +
+ + n + + + (kulinaria) zupa z płatków owsianych na mleku lub wodzie; + + porridge + + +
+ +
+ owsiany +
+ + adj + + + dotyczący owsa; zrobiony z owsa + + oat + + +
+ +
+ owsik + ˈɔfʲɕik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Enterobius vermicularis, owsik ludzki, nicień pasożytujący w jelicie człowieka; + + pinworm + threadworm + seatworm + + +
+ +
+ owszem + ˈɔfʃɛ̃m +
+ + particle + + + odpowiedź twierdząca, potwierdzająca słowa rozmówcy (także na pytanie z partykułą nie) + + certainly + of course + quite so + yes + + +
+ +
+ owulacja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (fizjologia, fizjologiczny) proces wytwarzania komórek jajowych u ssaków płci żeńskiej; + + ovulation + + +
+ +
+ owulować +
+ + v + + + (biologia, biologiczny) przechodzić owulację + + ovulate + + +
+ +
+ owłosiony + ˌɔvwɔˈɕɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który ma włosy, owłosienie + + hairy + + +
+ +
+ ozalid + ɔˈzalʲit +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) wydruk kontrolny publikacji po wykonaniu impozycji składek; + + blueline + + +
+ +
+ ozdabiać + ɔzˈdabʲjäʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś ładniejszym lub strojniejszym + + decorate + ornament + + +
+ +
+ ozdoba + ɔzˈdɔba +
+ + n + + + coś, co ozdabia; dodatek upiększający coś + + decoration + + +
+ +
+ ozdobny + ɔˈzdɔbnɨ +
+ + adj + + + stanowiący ozdobę; o cechach właściwych ozdobie + + ornamental + decorative + + +
+ +
+ oziębłość + ɔˈʑɛ̃mbwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zobojętnienie, oschłość, brak żywszych uczuć + + coldness + frigidity + + +
+ +
+ oznaczać + ɔzˈnaʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wyrażać określoną treść + + mean + + +
+ +
+ oznajmiać +
+ + v + + + podawać wiadomość w sposób oficjalny, uroczysty lub zdecydowany + + announce + declare + inform + + +
+ +
+ oznaka + ɔzˈnaka +
+ + n + + + objaw świadczący o czymś; dowód, znak czegoś + + hallmark + manifestation + sign + stamp + suggestion + symptom + + +
+ +
+ ozon + ˈɔzɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) alotropowa odmiana tlenu o trzech atomach; + + ozone + + +
+ +
+ ozonoterapia + ɔˈzɔ̃nɔtɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) terapia ozonem + + ozone therapy + + +
+ +
+ ozonować + ˌɔzɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) poddawać coś działaniu ozonu + + ozonize + + +
+ +
+ ołowiany + ˌɔwɔˈvʲjãnɨ +
+ + adj + + + wykonany z ołowiu, związany z ołowiem, dotyczący ołowiu + + saturnino + + +
+ +
+ ołtarz + ˈɔwtaʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) stół lub podwyższenie, na którym składa się ofiarę bogu lub bóstwu; + + altar + + +
+ +
+ ołów + ˈɔwuf +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pb i liczbie atomowej 82; + + lead + + +
+ +
+ ołówek + ɔˈwuvɛk +
+ + n + + + przyrząd służący do pisania, mający rysik z grafitu, można go zmazywać; + + pencil + + +
+ +
+ + ɔɕ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) prosta, na której wyróżniono zwrot i punkt O zwany zerowym oraz ustalono odcinek jednostkowy; + + axis + number line + + + + (technologia, technika, techniczny) element mechanizmu lub maszyny, służący utrzymaniu w określonym położeniu osadzonych na tej osi wirujących elementów; + + axle + + + + centralna linia danego układu + + axis + axle + + +
+ +
+ oś szybka + ˈɔɕ ˈʃɨpka +
+ + n + + + (optyka, optyczny) oś wyznaczająca kierunek w którym prędkość propagacji światła jest największa + + fast axis + + +
+ +
+ oś wolna + ˈɔʑ ˈvɔlna +
+ + n + + + (optyka, optyczny) oś wyznaczająca kierunek w którym prędkość propagacji światła jest najmniejsza + + slow axis + + +
+ +
+ ośla łączka + ˈɔɕla ˈwɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) łagodny stok narciarski przeznaczony dla dzieci i początkujących narciarzy; + + bunny hill + bunny slope + + +
+ +
+ ośle ucho + ˈɔɕlɛ ˈuxɔ +
+ + n + + + zagięty róg książki + + dog-ear + + +
+ +
+ oślepiać +
+ + v + + + poprzez silne świecenie czy blask uniemożliwiać patrzenie + + dazzle + + + + pozbawiać wzroku + + blind + + +
+ +
+ oślizgły +
+ + adj + + + o śliskiej, gładkiej i wilgotnej powierzchni + + slimy + + +
+ +
+ ośmioraki + ˌɔɕmʲjɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący ośmiu typów, rodzajów + + eightfold + of eight way kind type + + +
+ +
+ ośmiorako + ˌɔɕmʲjɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → ośmioraki + + in eight way kind type + + +
+ +
+ ośmiornica + ˌɔɕmʲjɔˈrʲɲiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) drapieżny głowonóg o ośmiu ramionach; + + octopus + squid + + +
+ +
+ ośmiotysięcznik + ˌɔɕmʲjɔtɨˈɕɛ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + góra o wysokości przekraczającej osiem tysięcy metrów n.p.m.; + + eight-thousander + + +
+ +
+ ośmiościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o ośmiu ścianach + + octahedron + + +
+ +
+ ośnik + ˈɔɕɲik +
+ + n + + + ręczne narzędzie do strugania i korowania drewna, + + drawknife + + +
+ +
+ ośrodek + ɔˈɕrɔdɛk +
+ + n + + + instytucja obejmująca zasięgiem działania całokształt spraw związanych z jakąś dziedziną życia na pewnym terenie + + center + centre + + + + środkowy, centralny punkt czegoś + + center + centre + + + + środowisko, okręg, centrum, w którym lub wokół którego coś się skupia + + center + centre + + +
+ +
+ ośrodek kultury +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) instytucja prowadząca działalność społeczno-kulturalną + + cultural center + cultural centre + + +
+ +
+ oświadczać + ɔɕˈfʲjaṭʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + komunikować w podniosły lub formalny sposób + + announce + + +
+ +
+ oświadczenie + ˌɔɕfʲjaṭˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + oficjalna wypowiedź przedstawiająca czyjś punkt widzenia, stan wiedzy o czymś lub wolę oświadczającego + + declaration + + + + pismo zawierające wypowiedź (1.1) + + declaration + + +
+ +
+ oświata + ɔˈɕfʲjata +
+ + n + + + proces kształcenia, upowszechnienia wiedzy i kultury w społeczeństwie + + education + + +
+ +
+ oświetlenie + ˌɔɕfʲjɛˈtlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + system lamp zapewniający światło + + floodlighting + lighting + + +
+ +
+ ość + ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) mała kość u ryb; + + fishbone + bone + + +
+ +
+ ożaglowanie +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) określony zespół żagli na statku żaglowym + + sails + + +
+ +
+ ożenić + ɔˈʒɛ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + zawrzeć związek małżeński z kobietą + + marry + + +
+ +
+ ożywienie +
+ + n + + + podniecenie, poruszenie + + agitation + + +
+ +
+ ożywiony +
+ + adj + + + o dużej intensywności + + intensive + + + + obdarzony życiem + + active + living + restored + + + + odznaczający się gwałtownością + + animated + heated + hot + lively + + + + wprawiony w ruch jakby żywy + + animated + astir + + + + z temperamentem pełnym energii + + active + brisk + buzzing + spirited + + +
+ +
+ pa + pa +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) używane w sytuacjach nieoficjalnych, przy pożegnaniach z rodziną bądź przyjaciółmi + + bye + + +
+ +
+ pacha + ˈpaxa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) wgłębienie pod stawem ramiennym + + armpit + underarm + + +
+ +
+ pachnidło + paçˈɲidwɔ +
+ + n + + + (dawniej, dawny) olejek lub perfumy + + perfume + scent + + +
+ +
+ pachnieć + ˈpaçɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + wydzielać jakiś zapach, zwykle przyjemny + + smell + + +
+ +
+ pachnolit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady halogenków, jednowodny heksafluoroglinian sodowo-wapniowy; + + pachnolite + + +
+ +
+ pachnący + paxˈnɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który wydziela łatwo wyczuwalny zapach, najczęściej przyjemny + + fragrant + redolent + + +
+ +
+ pachołek + paˈxɔwɛk +
+ + n + + + słupek ostrzegawczy stojący przy drodze + + bollard + guide post + road guard + + + + słupek służący do obkładania cum i szpringów + + bitt + bollard + + +
+ +
+ pachwina + paxˈfʲĩna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zagłębienie między dolną (u człowieka) lub tylną (u zwierząt) boczną częścią podbrzusza a wewnętrzną powierzchnią górnej części uda + + groin + + +
+ +
+ pacjent + ˈpaʦ̑ʲjɛ̃nt +
+ + n + + + osoba, która korzysta ze świadczeń opieki zdrowotnej; + + patient + + +
+ +
+ packa + ˈpaʦ̑ka +
+ + n + + + przyrząd do zabijania much + + flapper + fly swatter + fly-flap + whisk + + +
+ +
+ pacyfa + paˈʦ̑ɨfa +
+ + n + + + symbol pacyfizmu i pokoju; + + peace symbol + + +
+ +
+ pacyficzny +
+ + adj + + + zamieszkujący Pacyfik, związany z Pacyfikiem + + Pacific + + +
+ +
+ pacyfikacja + ˌpaʦ̑ɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + tłumienie buntu, powstania, strajku itp., zwykle przy użyciu siły zbrojnej + + pacification + appeasement + policing operation + + +
+ +
+ pacyfista +
+ + n + + + zwolennik pacyfizmu + + pacifist + + +
+ +
+ pacyfistyczny +
+ + adj + + + dotyczący pacyfizmu lub związany z pacyfistami + + pacifistic + + +
+ +
+ pacyfizm +
+ + n + + + pogląd głoszący pokój i konieczność zaprzestania wojen + + pacifism + + +
+ +
+ pacynka + paˈʦ̑ɨ̃nka +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) lalka nakładana na dłoń i poruszana palcami + + hand puppet + + +
+ +
+ paczka + ˈpaʧ̑ka +
+ + n + + + (handel, handlowy) małe opakowanie + + packet + + + + (potocznie, potoczny) grupa przyjaciół + + fellowship + + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) przesyłka pocztowa nie mieszcząca się lub nie nadająca się do wysłania listem; + + package + parcel + + +
+ +
+ paczka papierosów +
+ + n + + + papierowe opakowanie zawierające najczęściej 20 papierosów + + cigarette pack + cigarette packet + + +
+ +
+ paczkować + paʧ̑ˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + umieszczać coś w paczkach lub w pudełkach + + box + + +
+ +
+ padaczka + paˈdaʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba cechująca się napadami padaczkowymi będącymi efektem przejściowych zaburzeń czynności mózgu, polegających na nadmiernych i gwałtownych, samorzutnych wyładowaniach bioelektrycznych w komórkach nerwowych; + + epilepsy + + +
+ +
+ padaczkowy + ˌpadaʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z padaczką (epilepsją) + + epileptic + + +
+ +
+ padanie + paˈdãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: padać + + falling + + +
+ +
+ padać + ˈpadaʨ̑ +
+ + v + + + o deszczu, śniegu, itp.: opadać na powierzchnię (z podmiotem domyślnym w 3 os. lp rodzaju nijakiego) + + rain + + + + w sposób gwałtowny zmieniać pozycję z pionowej na poziomą + + fall + + + + zlatywać, lecieć w dół + + fall + + +
+ +
+ padać jak muchy + ˈpadaʨ̑ ˈjak ˈmuxɨ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) umierać, ginąć masowo + + die like flies + + +
+ +
+ padlina + paˈdlʲĩna +
+ + n + + + zwierzęce zwłoki + + carrion + + +
+ +
+ padlinożerca + ˌpadlʲĩnɔˈʒɛrʦ̑a +
+ + n + + + zwierzę żywiące się padliną + + scavenger + + +
+ +
+ padlinożerny + ˌpadlʲĩnɔˈʒɛrnɨ +
+ + adj + + + żywiący się padliną + + necrophagous + + +
+ +
+ padnij + ˈpadʲɲij +
+ + interjection + + + (wojskowość, wojskowy) komenda wojskowa nakazująca szybkie położenie się na ziemi + + get down + + +
+ +
+ paella +
+ + n + + + (kulinaria) w kuchni hiszpańskiej: potrawa z ryżu z szafranem i z dodatkiem np. mięsa królika, kurczaka, owoców morza, ślimaków, grzybów, fasoli, pomidorów i innych warzyw; + + paella + + +
+ +
+ pafijski + paˈfʲijsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Pafos + + Paphian + + +
+ +
+ pagaj + ˈpaɡaj +
+ + n + + + (środowiskowy) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) krótkie wiosło z jednym piórem, służące do wiosłowania bez użycia dulki, np. w kanadyjce + + paddle + + +
+ +
+ pager + ˈpɛjʤ̑ɛr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) elektroniczne urządzenie używane do komunikowania się poprzez krótkie informacje odczytywane z wyświetlacza; + + pager + + +
+ +
+ paginacja + ˌpaɟĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + numeracja kolejnych stron (czasopisma, książki itp.) + + pagination + + +
+ +
+ paginować + ˌpaɟĩˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (drukarstwo, drukarski) numerować kolejno strony + + paginate + + +
+ +
+ pagoda + paˈɡɔda +
+ + n + + + (budownictwo) azjatycka budowla o wielu kondygnacjach zaznaczonych z zewnątrz wystającymi daszkami + + pagoda + + +
+ +
+ pagórek + paˈɡurɛk +
+ + n + + + niewielkie wzniesienie, zazwyczaj od kilku do kilkudziesięciu metrów + + hill + hump + + +
+ +
+ pagórkowaty + ˌpaɡurkɔˈvatɨ +
+ + adj + + + nierówny; taki, który jest pokryty pagórkami + + hilly + hummocky + + +
+ +
+ paisley +
+ + n + + + delikatny, kwiatowo-geometryczny deseń tkaniny o orientalnej, przypuszczalnie perskiej, proweniencji + + paisley + + +
+ +
+ pajac + ˈpajaʦ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (pogardliwie) ktoś zachowujący się niepoważnie, bez godności + + fool + clown + + + + komiczna postać w dawnej krotochwili + + harlequin + + + + figurka z drewna lub tektury, o komicznym wyglądzie, zwykle z ruchomymi kończynami poruszanymi za pomocą sznurka + + jumping jack + puppet + + +
+ +
+ pajda + ˈpajda +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) duża kromka chleba + + chunk + + +
+ +
+ pająk + ˈpajɔ̃ŋk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) (elektronika, elektroniczny) układ zmontowany bez użycia płytki drukowanej, poprzez zlutowanie ze sobą wyprowadzeń elementów + + point-to-point construction + + + + (zoologia, zoologiczny) ośmionożny pajęczak budujący pajęczyny; + + spider + + +
+ +
+ pajęczyna + ˌpajɛ̃n͇ˈʧ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) rzecz przypominająca pajęczynę (1.1) + + spaghetti + + + + sieć tkana przez pająka + + cobweb + spider's web + spiderweb + + +
+ +
+ paka + ˈpaka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy sepik-rami, z rodziny języków indopacyficznych; + + Paka + + +
+ +
+ pakiet + ˈpacɛt +
+ + n + + + kilka rzeczy spakowanych razem + + packet + + + + (informatyka, informatyczny) jednostka danych przekazywana z komputera źródłowego do docelowego z wykorzystaniem sieci komputerowej, np. internetu; + + packet + + +
+ +
+ pakistański + ˌpaciˈstãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Pakistanem, dotyczący Pakistanu + + Pakistani + + +
+ +
+ pakora +
+ + n + + + (kulinaria) indyjska przekąska z kawałków warzyw zanurzonych w cieście z besanu i smażonych w głębokim oleju; + + pakora + + +
+ +
+ pakować + paˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + umieszczać rzeczy razem w paczce, bagażu, plecaku + + pack + + +
+ +
+ pakt + pakt +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) umowa międzynarodowa o charakterze politycznym lub wojskowym + + pact + + +
+ +
+ palacz + ˈpalaʧ̑ +
+ + n + + + ktoś, kto zawodowo pali w piecu; + + stoker + + + + osoba, która pali tytoń, zwykle nałogowo + + smoker + + +
+ +
+ palajski +
+ + adj + + + (dosłownie) (starożytność) związany z krainą Pala w Anatolii + + Palaic + + +
+ +
+ palajski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język palajski, należący do języków anatolijskich; + + Palaic + + +
+ +
+ palankin +
+ + n + + + ozdobna lektyka z dachem i firankami + + palanquin + + +
+ +
+ palant + ˈpalãnt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) obraźliwy zwrot do mężczyzny, który wzbudza lekceważenie lub pogardę + + jerk + + +
+ +
+ palarka + paˈlarka +
+ + n + + + urządzenie do palenia ziaren kawy + + roaster + + +
+ +
+ palarnia + paˈlarʲɲa +
+ + n + + + wydzielone pomieszczenie przeznaczone do palenia papierosów, tytoniu (obok miejsc, w których nie wolno palić) + + roasting-room + + +
+ +
+ palatyn +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) średniowieczny zarządca dworu królewskiego; + + palatine + palatinus + + +
+ +
+ palcem nie kiwnąć + ˈpalʦ̑ɛ̃mʲ ɲɛ‿ˈcivnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + zupełnie nic nie zrobić, nie zareagować w żaden sposób; być całkowicie biernym + + not lift a finger + + +
+ +
+ palczatka cytrynowa + palˈʧ̑atka ˌʦ̑ɨtrɨ̃ˈnɔva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cymbopogon citratus, gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych o szerokim zastosowaniu; + + lemon grass + oil grass + + +
+ +
+ palec + ˈpalɛʦ̑ +
+ + n + + + u człowieka i zwierzęcia: jedno z pięciu cienkich zakończeń dłoni lub stopy + + finger + toe + + +
+ +
+ palec wskazujący + ˈpalɛʦ̑ ˌfskazuˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) drugi po kciuku palec ręki; + + forefinger + index finger + + +
+ +
+ paleciak +
+ + n + + + ręczny wózek do przewożenia palet wyposażony w podnośnik hydrauliczny + + pallet jack + + +
+ +
+ palenie + paˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + proces spalania, palenia się + + burning + combustion + + + + zwyczaj palenia papierosów, tytoniu + + smoking + + +
+ +
+ paleo- + paˈlɛɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z dawnymi czasami, prehistorią + + paleo- + + +
+ +
+ paleoantropologia + ˌpalɛɔãntrɔpɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o ewolucji człowieka; + + paleoanthropology + + +
+ +
+ paleoantropologiczny +
+ + adj + + + związany z paleoantropologią, dotyczący paleoantropologii + + palaeoanthropological + + +
+ +
+ paleobotaniczny +
+ + adj + + + związany z paleobotaniką, dotyczący paleobotaniki + + paleobotanical + + +
+ +
+ paleobotanika + ˌpalɛɔbɔˈtãɲika +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) nauka o roślinach kopalnych; + + paleobotany + + +
+ +
+ paleocen +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) najstarsza epoka paleogenu + + Paleocene + + +
+ +
+ paleofitologia + ˌpalɛɔfʲitɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (zobacz) paleobotanika + + paleophytology + + +
+ +
+ paleogen + ˌpalɛˈɔɡɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jeden z okresów geologicznych w kenozoiku; + + Paleogene + + +
+ +
+ paleografia + ˌpalɛɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + badanie dziejów pisma i rozwoju narzędzi piśmienniczych; + + paleography + + +
+ +
+ paleolit + ˌpalɛˈɔlʲit +
+ + n + + + (archeologia, archeologiczny) epoka w dziejach ludzkości, trwająca od ok. 5-3 mln r. p.n.e. do ok. 10000 r. p.n.e.; + + Palaeolith + Paleolith + palaeolithic + paleolithic + + +
+ +
+ paleolityczny + ˌpalɛɔlʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + żyjący / mający miejsce w paleolicie lub pochodzący/wywodzący się z niego + + Paleolithic + Palaeolithic + + +
+ +
+ paleontolog + ˌpalɛɔ̃ˈntɔlɔk +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) naukowiec zajmujący się badaniem organizmów kopalnych + + paleontologist + + + + specjalistka z zakresu paleontologii + + paleontologist + + +
+ +
+ paleontologia + ˌpalɛɔ̃ntɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o organizmach kopalnych; + + paleontology + + +
+ +
+ paleontologiczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z paleontologią, dotyczący paleontologii + + paleontological + + +
+ +
+ paleoproterozoik + paˈlɛɔˌprɔtɛrɔˈzɔ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jeden z okresów geologicznych; + + Paleoproterozoic + + +
+ +
+ paleozoik + ˌpalɛɔˈzɔ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) era w dziejach Ziemi; + + Paleozoic + + +
+ +
+ paleozoologia + ˌpalɛɔzɔːˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o zwierzętach kopalnych; + + paleozoology + + +
+ +
+ palestynolog +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) specjalista w dziedzinie palestynologii + + palestinologist + + +
+ +
+ palestynologia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o Palestynie i ludach ją zamieszkujących + + palestinology + + +
+ +
+ palestynologiczny +
+ + adj + + + związany z palestynologią + + palestinological + + +
+ +
+ palestyński + ˌpalɛˈstɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Palestyną, dotyczący Palestyny lub jej mieszkańców + + Palestinian + + +
+ +
+ paleta + paˈlɛta +
+ + n + + + specjalna owalna deseczka służąca artyście-malarzowi do mieszania farb; + + palette + + +
+ +
+ pali + ˈpalʲi +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) martwy język średnioindyjski z grupy indoaryjskiej języków indoeuropejskich, mający duże podobieństwo do języka wedyjskiego i sanskrytu klasycznego, jeden z prakrytów używany w tekstach buddyjskich + + Pali + + +
+ +
+ paliatywny +
+ + adj + + + uśmierzający ból lub łagodzący objawy choroby, lecz nieusuwający jej przyczyn + + palliative + + +
+ +
+ paliczek + paˈlʲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mała kość palców stopy i dłoni; + + phalanx + phalange + + +
+ +
+ palilalia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) objaw chorobowy polegający na mimowolnym powtarzaniu własnych słów, lub sylab; + + palilalia + + +
+ +
+ palimpsest + paˈlʲĩmpsɛst +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rękopis spisany na używanym już wcześniej materiale piśmienniczym, z którego usunięto poprzedni tekst; + + palimpsest + + +
+ +
+ palindrom + paˈlʲĩndrɔ̃m +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz lub zdanie brzmiące tak samo przy czytaniu od lewej strony do prawej, jak i odwrotnie (np. kajak, zaraz); + + palindrome + + +
+ +
+ palinologiczny +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) związany z palinologią, dotyczący palinologii + + palynological + + +
+ +
+ palisada +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) obronne ogrodzenie z pali, często zaostrzonych + + palisade + stockade + + +
+ +
+ paliwo + paˈlʲivɔ +
+ + n + + + substancja palna używana do napędzania silników i maszyn lub do palenia w piecach + + fuel + + +
+ +
+ paliwowy + ˌpalʲiˈvɔvɨ +
+ + adj + + + związany z paliwem + + fuel + + +
+ +
+ palić + ˈpalʲiʨ̑ +
+ + v + + + niszczyć coś za pomocą ognia + + burn + + + + utrzymywać coś świecącym + + light + + + + wdychać dym tytoniowy z papierosa, fajki itp.; czynić to nałogowo + + smoke + + + + (potocznie, potoczny) parzyć, piec (wywoływać ból na ciele) + + burn + scorch + + + + dorzucać drewno, węgiel i inne materiały łatwopalne do ognia, aby podtrzymać płomień + + light + + +
+ +
+ palić jak smok + ˈpalʲiʨ̑ ˈjak ˈsmɔk +
+ + idiom + + + palić dużo, nadmiernie + + smoke like a chimney + + +
+ +
+ palić za sobą mosty + ˈpalʲiʥ̑ za‿ˈsɔbɔ̃w̃ ˈmɔstɨ +
+ + v + + + (książkowy) uniemożliwiać sobie drogę powrotu, wycofanie się z czegoś, zrywać z kimś, z czymś nieodwołalnie + + burn one's boats + burn one's bridges behind one + + +
+ +
+ pallad + ˈpalːat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pd i liczbie atomowej 46; + + palladium + + +
+ +
+ palladianizm + ˌpalːaˈdʲjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + (sztuka) klasycyzujący styl w architekturze zapoczątkowany przez włoskiego artystę Andrea Palladio i oparty na jego koncepcjach; + + Palladian architecture + + +
+ +
+ palma + ˈpalma +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Arecaceae, roślina drzewiasta z rodziny arekowatych z gładkim pniem i charakterystycznym pióropuszem liści na szczycie + + palm + palm tree + + +
+ +
+ palmiarnia + palˈmʲjarʲɲa +
+ + n + + + szklarnia, w której uprawia się tropikalne rośliny osiągające duże rozmiary, przede wszystkim palmy; + + palmhouse + + +
+ +
+ palmtop + ˈpalm̥tɔp +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) komputer kieszonkowy, który mieści się w dłoni; + + palmtop + + +
+ +
+ palny + ˈpalnɨ +
+ + adj + + + przeznaczony do palenia lub spalania + + flammable + + +
+ +
+ palto + ˈpaltɔ +
+ + n + + + ciepłe okrycie wierzchnie do noszenia głównie zimą + + overcoat + topcoat + + +
+ +
+ paluch + ˈpalux +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kciuk u nogi; + + big toe + hallux + + +
+ +
+ paluszek +
+ + n + + + (kulinaria) panierowane rybne filety w małych, podłużnych porcjach; + + fish finger + fish stick + + + + (kulinaria) przekąska z cienkiego wypieku, zwykle z solą; + + pretzel stick + savoury stick + + +
+ +
+ pamflet + ˈpãw̃flɛt +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) satyryczny utwór publicystyczny lub literacki mający na celu zdemaskowanie, ośmieszenie i poniżenie osoby, grupy, środowiska społecznego lub instytucji + + pamphlet + + +
+ +
+ pamiątka + pãˈmʲjɔ̃ntka +
+ + n + + + drobny przedmiot lub znak przypominający jakieś zdarzenie, miejsce albo osobę + + keepsake + memento + souvenir + + +
+ +
+ pamiątkowy + ˌpãmʲjɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który został wykonany, aby upamiętniać coś lub kogoś + + commemorative + memorial + + +
+ +
+ pamiętać + pãˈmʲjɛ̃ntaʨ̑ +
+ + v + + + przechowywać informacje lub przeżycia w pamięci i potrafić je odtwarzać + + remember + + +
+ +
+ pamiętnik +
+ + n + + + wspomnienia spisywane przez kogoś, zwykle na własne potrzeby + + diary + + +
+ +
+ pamięć + ˈpãmʲjɛ̇̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + fakt zachowania informacji, możliwość przypominania sobie – indywidualnie albo w umyśle i kulturze zbiorowości + + recollection + memory + + + + zdolność umysłu do zapamiętywania – przechowywania wspomnień, informacji itp.; + + memory + + + + (informatyka, informatyczny) podzespół lub urządzenie przechowujące dane + + memory + + +
+ +
+ pamięć USB +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niewielkie urządzenie przenośne podłączane do komputera poprzez port USB, zawierające pamięć trwałą; + + USB flash drive + USB key + data stick + flash drive + jump drive + pen drive + + +
+ +
+ pamięć operacyjna + ˈpãmʲjɛ̇̃ɲʨ̑ ˌɔpɛraˈʦ̑ɨjna +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pamięć wykorzystywana przez procesor do przechowywania informacji o procesach i rozkazach; + + internal memory + + +
+ +
+ pamięć złotej rybki +
+ + n + + + (ironicznie) czyjaś skłonność do pamiętania czegoś tylko przez kilka chwil + + goldfish memory + memory of a goldfish + + +
+ +
+ pan + pãn +
+ + n + + + feudał lub właściciel ziemski, również magnat; władca + + gentleman + lord + master + + + + pracodawca dla służby + + master + + + + właściciel niewolników + + master + + + + zwrot grzecznościowy w stosunku do mężczyzny; w zwrotach bezpośrednich zastępuje zaimek ty + + sir + mister + gentleman + + +
+ +
+ pan młody + ˈpãn ˈmwɔdɨ +
+ + n + + + mężczyzna w dniu swojego ślubu + + groom + bridegroom + + +
+ +
+ panaceum + ˌpãnaˈʦ̑ɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + n + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) środek na wszystkie dolegliwości, kłopoty i trudności + + panacea + cure-all + + + + (książkowy) lek (środek) na wszystko; superlekarstwo + + panacea + cure-all + + +
+ +
+ panamski + pãˈnãmsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Panama + + Panamanian + + +
+ +
+ panarabizm + ˌpãnaˈrabʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) doktryna głosząca zjednoczenie wszystkich ludów arabskojęzycznych; + + Pan-Arabism + + +
+ +
+ pancernik + pãnˈʦ̑ɛrʲɲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) niewielki ssak o pancerzu złożonym z ruchomych tarczek; + + armadillo + + + + (marynarka) (wojskowość, wojskowy) silnie opancerzony okręt, wyposażony w działa bardzo dużego kalibru; + + battleship + + +
+ +
+ pancerny +
+ + adj + + + (wojskowość, wojskowy) związany z wojskami pancernymi + + armored + + + + taki, który ma pancerz + + shellproof + + +
+ +
+ pancerz + ˈpãnʦ̑ɛʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) u niektórych zwierząt: fragment twardej skóry lub innej powierzchni chroniący narządy wewnętrzne przed uszkodzeniem mechanicznym; ubranie o takiej cesze; + + armour + armouring + + + + (wojskowość, wojskowy) metalowa powłoka wokół pojazdu, okrętu chroniąca jego załogę przed zagrożeniem; metalowa powłoka chroniąca dowolny przedmiot przed zniszczeniem mechanicznym + + armour + armouring + + +
+ +
+ pancerzownica + ˌpãnʦ̑ɛʒɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) ręczna broń przeciwpancerna + + bazooka + piat + + +
+ +
+ panczena + pãn͇ˈʧ̑ɛ̃na +
+ + n + + + (sport, sportowy) łyżwa o długim, cienkim ostrzu, przeznaczona do jazdy szybkiej na lodzie + + speed skate + + +
+ +
+ panczenista + ˌpãn͇ʧ̑ɛ̃ˈɲista +
+ + n + + + (sport, sportowy) łyżwiarz jeżdżący na panczenach, uprawiający łyżwiarstwo szybkie + + speedskater + + +
+ +
+ panczenlama +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) duchowny tybetański, najwyższy obok dalajlamy; + + Panchen Lama + + +
+ +
+ panda + ˈpãnda +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) panda mała + + panda + + + + (zoologia, zoologiczny) (potocznie, potoczny) panda wielka + + panda + + +
+ +
+ pandeizm + pãnˈdɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) poglądy teologiczne i filozoficzne lub przekonania religijne utożsamiające Boga ze światem; + + pandeism + + +
+ +
+ pandemia + pãnˈdɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) globalna epidemia, obejmująca duże obszary (kraj, kontynent lub cały świat) + + pandemic + + +
+ +
+ pandemiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z pandemią; mający charakter pandemii + + pandemic + + +
+ +
+ pandemonium + ˌpãndɛ̃ˈmɔ̃ɲũm +
+ + n + + + przerażająca sytuacja, wydarzenie, miejsce + + pandemonium + + +
+ +
+ panegiryk + ˌpãnɛˈɟirɨk +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) uroczysty tekst pochwalny, sławiący konkretną osobę, czyn; + + panegyric + + +
+ +
+ panel + ˈpãnɛl +
+ + n + + + (budownictwo) ozdobna płyta z tworzywa lub kompozytu pokrywająca powierzchnię + + panel + + + + (technologia, technika, techniczny) płaski, modułowy element konstrukcyjny + + panel + + + + (technologia, technika, techniczny) tablica z elementami sterowniczymi, gniazdami + + panel + + + + publiczna dyskusja z udziałem wielu dyskutantów, przedstawicieli z różnych środowisk + + panel + + +
+ +
+ pangram + ˈpãŋɡrãm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zdanie, w którym zostały użyte wszystkie litery alfabetu; + + pangram + + +
+ +
+ pani + ˈpãɲi +
+ + n + + + zwrot grzecznościowy w stosunku do kobiety; w zwrotach bezpośrednich zastępuje zaimek ty + + madam + lady + Mrs + + +
+ +
+ panicz + ˈpãɲiʧ̑ +
+ + n + + + (dawniej, dawny) niepełnoletni syn w szlacheckiej, zamożnej rodzinie + + younker + + +
+ +
+ panienka + pãˈɲɛ̃nka +
+ + n + + + (dawniej, dawny) córka chlebodawców + + young lady + + + + (eufemistycznie) o prostytutce + + tart + + + + młoda dziewczyna + + girl + + +
+ +
+ panierowanie + ˌpãɲɛrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (kulinaria) obtaczanie mięsa, ryb, grzybów lub warzyw w panierce; + + breading + + +
+ +
+ panierować +
+ + v + + + (kulinaria) obtaczać mięso, rybę, grzyby lub warzywa w panierce + + bread + + +
+ +
+ panika +
+ + n + + + nagły, nierzadko bezpodstawny strach, przerażenie (często dotyczy grup ludzi, tłumu) + + panic + + +
+ +
+ panikować +
+ + v + + + wpadać w panikę + + panic + + +
+ +
+ pankracjon +
+ + n + + + (sport, sportowy) (historia, historyczny, historycznie) (starożytność) połączenie boksu i zapasów + + pankration + + +
+ +
+ panleukopenia + ˌpãnlɛwkɔˈpɛ̃ɲa +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) wysoce zaraźliwa, wirusowa choroba kotowatych przebiegająca z objawami zapalenia układu pokarmowego i leukopenią; + + feline distemper + panleukopenia + + +
+ +
+ panmiksja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) przypadkowe, krzyżowe i swobodne kojarzenie się osobników jednej populacji + + panmixia + + +
+ +
+ panna + ˈpãnːa +
+ + n + + + dziewczyna, młoda kobieta + + miss + + + + kobieta, która nigdy nie była mężatką, dawniej tytuł grzecznościowy dla takiej kobiety (obecnie: pani) + + miss + Miss + + +
+ +
+ panna młoda + ˈpãnːa ˈmwɔda +
+ + n + + + kobieta w dniu swojego ślubu + + bride + + +
+ +
+ panorama + ˌpãnɔˈrãma +
+ + n + + + rozległy, szeroki widok + + panorama + + +
+ +
+ panoramiczny + ˌpãnɔrãˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który ukazuje panoramę, pełen obraz czegoś + + panoramic + widescreen + + +
+ +
+ panowanie + ˌpãnɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + władza + + dominion + + +
+ +
+ panować + pãˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + być panem, przywódcą czegoś + + reign + control + + + + być panem, władcą kraju, królestwa + + reign + rule + + + + podporządkowywać coś sobie, mieć władzę nad czymś + + command + control + + +
+ +
+ panoński +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Panonią, dotyczący Panonii + + Pannonian + + +
+ +
+ panpsychizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd, który głosi, iż wszystkie obiekty materialne obdarzone są właściwościami psychicznymi + + panpsychism + + +
+ +
+ panslawizm + pãw̃ˈslavʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ruch ideowy dążący do zjednoczenia Słowian bazujący na jedności kulturowo-językowej narodów słowiańskich; + + Pan-Slavism + + +
+ +
+ panteista + ˌpãntɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + osoba wyznająca panteizm + + pantheist + + +
+ +
+ panteizm + pãnˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pogląd, że Bogiem jest wszechświat, ubóstwienie natury; + + pantheism + + +
+ +
+ panteon + pãnˈtɛɔ̃n +
+ + n + + + (starożytność) (architektura, architektoniczny) w starożytnej Grecji i Rzymie świątynia poświęcona wszystkim bogom; + + pantheon + + + + (przenośnie, przenośnia) ogół najwybitniejszych przedstawicieli narodu albo jakiejś dziedziny sztuki + + pantheon + + + + ogół bogów jakiejś religii; + + pantheon + + +
+ +
+ pantera mglista +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Neofelis nebulosa Griffith, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w południowo-wschodniej Azji; + + clouded leopard + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + clouded leopard + + +
+ +
+ pantera sundajska +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Neofelis diardi G. Cuvier, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący na Sumatrze i Borneo; + + Sunda clouded leopard + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + Sunda clouded leopard + + +
+ +
+ pantera śnieżna + pãnˈtɛra ˈɕɲɛʒna +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych, występujący na terenach Azji Środkowej; + + snow leopard + + +
+ +
+ panterołak + ˌpãntɛˈrɔwak +
+ + n + + + (fantasy) człowiek, którego jedną z form jest pantera + + werepanther + + +
+ +
+ pantofel + pãnˈtɔfɛl +
+ + n + + + (regionalizm, regionalny) rodzaj obuwia noszonego w domu + + slipper + + + + rodzaj lekkiego, płytkiego, wsuwanego buta + + evening slipper + + +
+ +
+ pantoflarz + pãnˈtɔflaʃ +
+ + n + + + mężczyzna potulny, ulegający kobiecie + + henpecked husband + + +
+ +
+ pantograf + pãnˈtɔɡraf +
+ + n + + + przyrząd kreślarski do wykonywania powiększeń lub pomniejszeń; + + pantograph + + + + przyrząd służący do pobierania prądu z napowietrznej sieci trakcyjnej przez pojazdy szynowe; + + pantograph + + +
+ +
+ pantokrator + ˌpãntɔˈkratɔr +
+ + n + + + (ikonografia, ikonograficzny) malarski sposób przedstawienia Chrystusa jako wszechwładcy i sędziego wszechrzeczy – z Biblią i gestem błogosławieństwa; + + pantocrator + + +
+ +
+ pantomima + ˌpãntɔ̃ˈmʲĩma +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) widowisko sceniczne, w którym treść przekazywana jest tylko za pomocą ruchu; + + mime + + +
+ +
+ pantoprazol +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) organiczny związek chemiczny, lek gastryczny z grupy inhibitorów pompy protonowej; + + pantoprazole + + +
+ +
+ papa + ˈpapa +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) tata + + daddy + papa + + + + (potocznie, potoczny) często (obraźliwie) usta + + mug + trap + + + + materiał budowlany stosowany do wykonywania izolacji fundamentów, posadzek, ścian piwnic i pokryć dachowych; + + tar paper + + +
+ +
+ papamobile + ˌpapãmɔˈbʲilɛ +
+ + n + + + samochód z platformą, przeszkloną lub odkrytą, służący do wożenia papieża podczas oficjalnych wizyt państwowych; + + popemobile + + +
+ +
+ paparazzi +
+ + n + + + (publikatory) (pejoratywnie, pejoratywny) fotoreporter szukający skandalicznych, sensacyjnych tematów, próbujący zrobić kompromitujące zdjęcia + + paparazzi + + +
+ +
+ papier + ˈpapʲjɛr +
+ + n + + + wyrób z celulozy w postaci arkusza, zwykle przeznaczony do zapisywania informacji; + + paper + + + + (potocznie, potoczny) (biurowość, biurowy) (księgowość) (urzędowy) dokument + + paper + + +
+ +
+ papier milimetrowy +
+ + n + + + arkusz papieru kreślarskiego z naniesioną siatką milimetrową + + plotting paper + + +
+ +
+ papier toaletowy + ˈpapʲjɛr ˌtɔalɛˈtɔvɨ +
+ + n + + + chłonny papier przeznaczony do utrzymywania higieny po wypróżnieniu + + toilet paper + + +
+ +
+ papier wartościowy + ˈpapʲjɛr ˌvartɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) dokument lub zapis w systemie informatycznym, który poświadcza prawo posiadacza do własności lub innych praw majątkowych; + + security + security paper + + +
+ +
+ papier ścierny + ˈpapʲjɛrʲ ˈɕʨ̑ɛrnɨ +
+ + n + + + jeden z rodzajów wyrobów ściernych przeznaczonych do obróbki ściernej powierzchni przedmiotów wykonanych z takich materiałów jak drewno, metal, tworzywa sztuczne; + + glasspaper + sandpaper + + +
+ +
+ papier śniadaniowy +
+ + n + + + specjalny papier do zawijania kanapek + + greaseproof wrapper for sandwiches + sandwich paper + wax paper + waxed paper + + +
+ +
+ papiernia +
+ + n + + + zakład wytwarzający papier + + paper mill + paperworks + + +
+ +
+ papieros + paˈpʲjɛrɔs +
+ + n + + + wyrób tytoniowy w postaci cienkiej papierowej rurki długości kilku centymetrów wypełnionej zmielonym tytoniem; + + cigarette + fag + + +
+ +
+ papierowy + ˌpapʲjɛˈrɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z papieru + + papier- + + +
+ +
+ papierośnica + ˌpapʲjɛrɔɕˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + mały, elegancki pojemnik do trzymania papierosów. + + cigarette case + + +
+ +
+ papieski + paˈpʲjɛsʲci +
+ + adj + + + związany z papieżem lub papiestwem, dotyczący papieża lub papiestwa + + papal + + +
+ +
+ papież + ˈpapʲjɛʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) biskup i patriarcha Rzymu, głowa Kościoła katolickiego oraz państwa Watykan; + + pope + + +
+ +
+ papilot + paˈpʲilɔt +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) podłużny wałek, najczęściej wykonany z papieru, na którego środkową część zakręca się kosmyk włosów, a następnie zawiązuje wokół + + curl-paper + + +
+ +
+ papirologia +
+ + n + + + nauka, która zajmuje się badaniem i odczytywaniem rękopisów; + + papyrology + + +
+ +
+ papirus + paˈpʲirus +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cyperus papyrus L., cibora papirusowa, gatunek roślin należący do rodziny ciborowatych, pochodzący z Afryki, głównie z Egiptu; + + papyrus + + + + materiał pisarski, wyrabiany z włókien (1.1); + + papyrus + + + + zwój lub dokument spisany na (1.2) + + papyrus + + +
+ +
+ papista +
+ + n + + + (pogardliwie) katolik + + papist + + +
+ +
+ paplać + ˈpaplaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) mówić dużo i bez sensu lub o mało istotnych sprawach + + chatter + babble + blab + jabber + + +
+ +
+ paproch +
+ + n + + + (wędkarstwo) sztuczna przynęta wędkarska, gumowy wabik + + soft plastic bait + + +
+ +
+ paproć + ˈpaprɔʨ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Polypodiopsida, klasa roślin z gromady paprotników; + + fern + + +
+ +
+ papryka + ˈpaprɨka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) gatunek rośliny uprawnej o owocach spożywane jako warzywo lub przyprawa; + + pepper + + +
+ +
+ papuga + paˈpuɡa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Psittaciformes, rząd ptaków tropikalnych; + + parrot + popinjay + + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z podrodziny (1.1) + + parrot + + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś, kto powtarza czyjeś słowa lub gesty + + parrot + + +
+ +
+ papuzi + paˈpuʑi +
+ + adj + + + charakterystyczny dla papugi; dotyczący, odnoszący się do papugi + + psittacine + + +
+ +
+ papużka długoogonowa + paˈpuʃka ˌdwuɡɔːɡɔ̃ˈnɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (potocznie, potoczny) papużka o długim ogonie + + parakeet + + +
+ +
+ papużka falista + paˈpuʃka faˈlʲista +
+ + n + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Melopsittacus undulatus Shaw, gatunek ptaka z rodziny papug wschodnich, występujacy w Australii, ceniony przez hodowców ze względu na różnorodne barwy upierzenia; + + budgerigar + budgie + + +
+ +
+ para + ˈpara +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) woda w stanie gazowym; + + steam + vapour + water vapor + water vapour + + + + dwa przedmioty stanowiące komplet + + pair of + + + + dwie osoby występujące wspólnie, np. w grze, w tańcu + + pair of + + + + określenie niektórych przedmiotów, składających się z dwóch takich samych części + + pair of + + + + dwie osoby, darzące się uczuciem + + couple + pair + + +
+ +
+ parabaza + ˌparaˈbaza +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) część utworu literackiego, zwykle sztuki, w której autor zwraca się do odbiorców z dygresją o treści niezwiązanej z akcją utworu, wykorzystując didaskalia bądź którąś z postaci scenicznych + + parabasis + + +
+ +
+ paraben +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy estrów stosowany jako konserwant w kosmetykach; + + paraben + + +
+ +
+ parabioza +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zespolenie układów krążenia dwóch zwierząt; + + parabiosis + + +
+ +
+ parabola + ˌparaˈbɔla +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) przypowieść, alegoria; + + parabola parable + + +
+ +
+ paraboliczny + ˌparabɔˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z parabolą, dotyczący paraboli + + parabolic + + +
+ +
+ paracetamol + ˌparaʦ̑ɛˈtãmɔl +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek o działaniu przeciwbólowym i przeciwgorączkowym; + + paracetamol + + +
+ +
+ paradoks + paˈradɔks +
+ + n + + + rozumowanie logiczne, pozornie oczywiste, prowadzące z powodu pewnych nieścisłości logicznych do wyniku sprzecznego z założeniem lub udowadniające jednocześnie dwie sprzeczne tezy + + paradox + + + + zaskakujące twierdzenie sprzeczne z przyjętą powszechnie opinią + + paradox + + +
+ +
+ paradoksalny + ˌparadɔˈksalnɨ +
+ + adj + + + sprzeczny z tym, co jest lub wydaje się oczywiste, będący paradoksem lub mający cechy paradoksu, osobliwy, absurdalny + + paradoxical + + +
+ +
+ paradygmat + ˌparaˈdɨɡmat +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zbiór pojęć i teorii tworzących podstawy danej nauki; + + paradigm + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) system form odmieniającego się wyrazu; + + paradigm + + +
+ +
+ paradygmatyczny + ˌparadɨɡmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący paradygmatu, właściwy paradygmatowi + + paradigmatic + + +
+ +
+ paradyz +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) najwyższy balkon w teatrze; + + paradise + + +
+ +
+ paradyż +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) najwyższy balkon w teatrze; + + paradise + + +
+ +
+ parafia + paˈrafʲja +
+ + n + + + (kościelny) najmniejsza jednostka podziału administracyjnego w niektórych wspólnotach chrześcijańskich, wspólnota eucharystyczna kierowana przez proboszcza; + + parish + + +
+ +
+ parafialny +
+ + adj + + + (kościelny) związany z parafią, należący do parafii + + parochial + + +
+ +
+ parafianin + ˌparaˈfʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + (kościelny) członek wspólnoty parafialnej + + parishioner + + +
+ +
+ parafilia +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) (medycyna, medyczny) zboczenie lub zaburzenie seksualne + + paraphilia + + +
+ +
+ paragon + paˈraɡɔ̃n +
+ + n + + + (księgowość) dokument, najczęściej kwit z bloczka kasowego, świadczący o zapłacie za zakupiony towar + + bill of sale + receipt + + +
+ +
+ paragwajski + ˌparaˈɡvajsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Paragwaj + + Paraguayan + + +
+ +
+ parakeratoza + ˌparakɛraˈtɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologiczne rogowacenie polegające na obecności jąder komórkowych w keratynocytach warstwy rogowej naskórka, gdzie fizjologicznie komórki są pozbawione jąder komórkowych; + + parakeratosis + + +
+ +
+ paralela +
+ + n + + + cechy podobne, analogiczne + + parallel + + +
+ +
+ paralelny + ˌparaˈlɛlnɨ +
+ + adj + + + trwający, zachodzący jednocześnie z czymś innym + + parallel + + +
+ +
+ paralityk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ktoś sparaliżowany + + paralytic + + +
+ +
+ paralizator +
+ + n + + + (elektryczność) niewielkie urządzenie wytwarzające prąd elektryczny, służące do paraliżowania i obezwładniania przeciwnika + + stun gun + taser + + +
+ +
+ paraliż + paˈralʲiʃ +
+ + n + + + utrata możliwości ruchu spowodowana uszkodzeniem układu nerwowego + + paralysis + + +
+ +
+ paralotniarstwo + ˌparalɔtʲˈɲarstfɔ +
+ + n + + + sport i forma rekreacji polegająca na lataniu przy użyciu paralotni: + + paragliding + + +
+ +
+ parametr + paˈrãmɛtr̥ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wartość lub zmienna przekazywana do podprogramu podczas jego wywoływania, pozwalająca na sterowanie jego zachowaniem lub uzyskanie jego wyników; + + parameter + + + + (technologia, technika, techniczny) (matematyka, matematyczny) (fizyka, fizyczny) wielkość charakteryzująca właściwości czegoś (np. równania, rozkładu, urządzenia, procesu technologicznego, materiału, itp.) + + parameter + + +
+ +
+ paramilitarny +
+ + adj + + + zorganizowany na wzór wojskowy + + paramilitary + + +
+ +
+ paranoiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) związany z paranoją, charakterystyczny dla paranoi + + paranoic + + +
+ +
+ paranoidalny + ˌparãnɔ<sup>j</sup>iˈdalnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) mający pewne cechy paranoi, podobny do paranoi + + paranoid + + +
+ +
+ paranoik +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chory cierpiący na paranoję + + paranoic + paranoid + + +
+ +
+ paranoja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) choroba psychiczna charakteryzująca się występowaniem urojeń o różnym podłożu; + + paranoia + + +
+ +
+ paraolimpijski + ˌparaɔlʲĩmˈpʲijsʲci +
+ + adj + + + związany z paraolimpiadą, dotyczący paraolimpiady + + para-Olympic + + +
+ +
+ parapet + paˈrapɛt +
+ + n + + + fragment deski lub innego tworzywa umieszczony poziomo tuż pod oknem na zewnątrz lub wewnątrz pomieszczenia + + sill + windowsill + + +
+ +
+ parapetówka + ˌparapɛˈtufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) impreza z okazji wprowadzenia się do nowego domu/mieszkania + + house warming + housewarming + housewarming party + + +
+ +
+ paraplegia + ˌparaˈplɛɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) porażenie dwóch kończyn spowodowane urazem rdzenia kręgowego na różnych poziomach lub mózgu; + + paraplegia + paraplegy + + +
+ +
+ paraplegik +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) człowiek cierpiący na paraplegię + + paraplegic + + +
+ +
+ parapsychologia +
+ + n + + + dziedzina badań zajmująca się zjawiskami psychicznymi, których charakter nie został jeszcze w pełni wyjaśniony przez naukę + + parapsychology + + +
+ +
+ parapsychologiczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) związany z parapsychologią, dotyczący parapsychologii + + parapsychological + + +
+ +
+ parasol + paˈrasɔl +
+ + n + + + przyrząd jak parasol (1.1) do ochrony przed słońcem + + parasol + sunshade + + + + przyrząd składający się z laski i czaszy, używany do ochrony przed deszczem + + umbrella + + +
+ +
+ parawan +
+ + n + + + rozstawialna segmentowa ścianka wydzielająca część pomieszczenia; + + screen + + +
+ +
+ parazytolog +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie parazytologii + + parasitologist + + +
+ +
+ parazytologia + ˌparazɨtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dział biologii zajmujący się pasożytami; + + parasitology + + +
+ +
+ parazytologiczny +
+ + adj + + + dotyczący parazytologii + + parasitological + + +
+ +
+ parcela +
+ + n + + + działka gruntu utworzona poprzez wydzielenie jej z większego obszaru + + lot + parcel + plot + + +
+ +
+ parch jabłoni +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) choroba grzybiczna jabłoni; + + apple scab + + +
+ +
+ parcie + ˈparʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przeć + + pressure + + +
+ +
+ parczelina trójlistkowa + ˌparʧ̑ɛˈlʲĩna ˌtrujlʲiˈstkɔva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ptelea trifoliata, gatunek krzewu lub małego drzewa ozdobnego z rodziny rutowatych; + + hoptree + + +
+ +
+ pardwa + ˈpardva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z jednego z gatunków rodzaju Lagopus; + + ptarmigan + white grouse + + +
+ +
+ pardwa białosterna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lagopus leucura, gatunek ptaka z rodziny kurowatych, występujący w Ameryce Północnej; + + snow quail + white-tailed ptarmigan + + +
+ +
+ pardwa górska + ˈpardva ˈɡurska +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lagopus muta, gatunek ptaka z rodziny kurowatych; + + rock ptarmigan + + +
+ +
+ pardwa mszarna + ˈpardva ˈm̥ʃarna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lagopus lagopus, gatunek ptaka z rodziny kurowatych; + + willow ptarmigan + + +
+ +
+ pardwa szkocka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Lagopus lagopus scotica, podgatunek pardwy mszarnej, występujący na Wyspach Brytyjskich + + moorbird + moorcock + moorfowl + red grouse + + +
+ +
+ paremiologia + ˌparɛ̃mʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o przysłowiach zajmująca się ich pochodzeniem, znaczeniem oraz porównywaniem ich wersji w różnych językach; + + paremiology + + +
+ +
+ park + park +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) duży miejski, rekreacyjny zadrzewiony teren zielony z wytyczonymi alejkami; + + park + + +
+ +
+ park narodowy + ˈpark ˌnarɔˈdɔvɨ +
+ + n + + + obszar wydzielony przez władze państwowe w celu ochrony przyrody; + + national park + + +
+ +
+ park rozrywki +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) teren z atrakcjami i punktami gastronomicznymi + + amusement park + fun park + holiday park + theme park + + +
+ +
+ parking + ˈparʲcĩŋk +
+ + n + + + plac lub budynek przeznaczony do odstawiania (parkowania) pojazdów mechanicznych; + + car park + parking lot + + +
+ +
+ parkować + parˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zostawiać samochód na parkingu, miejscu przeznaczonym do zatrzymania samochodu lub innym wolnym miejscu + + park + + +
+ +
+ parlament + parˈlãmɛ̃nt +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) w systemach demokratycznych najwyższy organ ustawodawczy; + + parliament + + +
+ +
+ parlamentarny + ˌparlãmɛ̃nˈtarnɨ +
+ + adj + + + dotyczący parlamentu, związany z parlamentem + + parliamentary + + +
+ +
+ parma + ˈparma +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) niewielka tarcza rzymskiego piechura lub kawalerzysty + + parma + + +
+ +
+ parmezan + parˈmɛzãn +
+ + n + + + (kulinaria) włoski twardy ser podpuszczkowy, dojrzewający kilka lat, utarty dodawany do potraw jako przyprawa; + + parmesan + + +
+ +
+ parmeński +
+ + adj + + + związany z Parmą, dotyczący Parmy + + Parmesan + + +
+ +
+ parnaski +
+ + adj + + + związany z Parnasem, dotyczący Parnasu + + Parnassian + + +
+ +
+ parobek +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) najemny pracownik rolny; + + farmhand + farmworker + + +
+ +
+ parodia + paˈrɔdʲja +
+ + n + + + celowa przeróbka czyjegoś utworu (książki, filmu, muzyki itp., także stylu) lub zachowania, gestów, służąca ośmieszeniu oryginału lub będąca żartem z niego; + + parody + + +
+ +
+ parodiować +
+ + v + + + dokonywać parodii czegoś + + parody + mimic + travesty + + +
+ +
+ paroksyton +
+ + n + + + (fonetyka, fonetyczny) akcent na przedostatniej sylabie wyrazu; + + paroxytone + + +
+ +
+ paroksyzm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nasilenie się choroby + + paroxysm + + + + (przenośnie, przenośnia) napad żalu, gniewu lub śmiechu + + paroxysm + + +
+ +
+ paronim + paˈrɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) słowo bardzo podobne do innego brzmieniem, ale mające zupełnie inne znaczenie i często mylone; + + paronym + + +
+ +
+ parostatek + ˌparɔˈstatɛk +
+ + n + + + dawny, niewielki statek z silnikiem parowym, zwykle przeznaczony do żeglugi śródlądowej lub przybrzeżnej, z podsiębiernymi kołami napędowymi + + steamship + steamboat + + +
+ +
+ parowar + paˈrɔvar +
+ + n + + + (kulinaria) przyrząd służący do gotowania na parze + + food steamer + steam cooker + + +
+ +
+ parowozownia +
+ + n + + + (kolejnictwo) zespół pomieszczeń, warsztatów oraz torów przystosowanych do obsługi technicznej i napraw parowozów; + + engine shed + + +
+ +
+ parowy + paˈrɔvɨ +
+ + adj + + + zasilany parą, wykorzystujący parę do działania + + steam + + +
+ +
+ parowóz + paˈrɔvus +
+ + n + + + (kolejnictwo) lokomotywa, której napęd stanowi silnik parowy + + steam engine + steam locomotive + + +
+ +
+ parsek +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) jednostka długości w astronomii, odległość, przy której paralaksa roczna jest równa 1 sekundzie łuku + + parsec + + +
+ +
+ parser + ˈparsɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program komputerowy wykonujący analizę składniową; + + parser + + +
+ +
+ parsować +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) dokonywać analizy składniowej ciągu znaków w celu ustalenia jej struktury + + parse + + +
+ +
+ parszywiec + parˈʃɨvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (obraźliwie) człowiek podły + + stinkard + stinker + + +
+ +
+ parszywy + parˈʃɨvɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) podły, zły, nędzny + + mangy + + +
+ +
+ partacz + ˈpartaʧ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zły pracownik lub rzemieślnik; osoba źle (niedbale, niechlujnie) wykonująca pracę + + botcher + bungler + cobbler + scamper + tinker + + +
+ +
+ partenogeneza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) rozmnażanie z niezapłodnionej komórki jajowej; + + parthenogenesis + + +
+ +
+ parter + ˈpartɛr +
+ + n + + + kondygnacja budynku położona tuż nad ziemią + + ground floor + first floor + ground level + + +
+ +
+ partia + ˈpartʲja +
+ + n + + + (zobacz) partia polityczna + + party + + +
+ +
+ partia polityczna + ˈpartʲja ˌpɔlʲiˈtɨʧ̑na +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) grupa ludzi, zwykle zarejestrowana w odpowiedni sposób w administracji państwowej, których celem jest przejęcie władzy i rządzenie państwem; + + political party + + +
+ +
+ partner + ˈpartnɛr +
+ + n + + + współuczestnik w grze, rozmowie, zabawie lub przedsięwzięciu + + partner + + +
+ +
+ partnerstwo +
+ + n + + + równe traktowanie siebie nawzajem, bycie partnerami + + partnership + + +
+ +
+ party + ˈpartɨ +
+ + n + + + (książkowy) przyjęcie towarzyskie + + party + + +
+ +
+ partycja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wydzielona część dysku fizycznego umożliwiająca utworzenie dysku logicznego; + + partition + + +
+ +
+ partyjska strzała +
+ + idiom + + + cięte i trafne słowa wypowiedziane na odchodnem, na pożegnanie + + Parthian arrow + + +
+ +
+ partykuła + ˌpartɨˈkuwa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nieodmienna i niesamodzielna część mowy wyrażająca, uwydatniająca pytanie, rozkaz, zaprzeczenie, życzenie, np. bym, byście, -li, -ż, -że, nie, czy, niech; + + particle + + +
+ +
+ partytura + ˌpartɨˈtura +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) egzemplarz sztuki teatralnej, opatrzony komentarzami reżysera lub inscenizatora odnośnie wystawienia dzieła + + script + + +
+ +
+ partyzana + ˌpartɨˈzãna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) broń drzewcowa o długim, obosiecznym grocie, używana w zachodniej Europie od XV w.; + + partisan + partizan + + +
+ +
+ partyzant + parˈtɨzãnt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) uczestnik konspiracyjnej walki zbrojnej na tyłach nieprzyjaciela; żołnierz oddziału partyzanckiego + + partisan + + +
+ +
+ paruzja + paˈruzʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: ponowne przyjście Chrystusa na świat, + + parousia + + +
+ +
+ parweniusz + parˈvɛ̃ɲuʃ +
+ + n + + + osoba, która dostała się do wyższych sfer, dorobkiewicz, nowobogacki + + parvenu + + +
+ +
+ paryski + paˈrɨsʲci +
+ + adj + + + związany z Paryżem, dotyczący Paryża + + Parisian + + +
+ +
+ parytet + paˈrɨtɛt +
+ + n + + + zasada równości proporcji dwóch lub więcej wielkości, określana prawnie a priori; + + parity + + +
+ +
+ paryżanin + ˌparɨˈʒãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Paryża + + Parisian + + +
+ +
+ parzystokopytny + paˈʒɨstɔkɔˈpɨtnɨ +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) zwykle lm parzystokopytne ssaki, które mają parzystą liczbę palców zwieńczonych kopytami; + + artiodactyl + + +
+ +
+ parzystość + paˈʒɨstɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) własność zmiany znaku funkcji falowej lub pola kwantoweego przy zmianie znaku jednego z jej argumentów; + + parity + + +
+ +
+ parzysty + paˈʒɨstɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) podzielny przez dwa; + + even + + + + taki, który występuje w parze + + binate + + +
+ +
+ parzyć + ˈpaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) otrzymywać napar po zalaniu wrzątkiem, zalewać coś wrzątkiem + + brew + infuse + + + + (kulinaria) poddawać coś działaniu wrzątku lub gorącej wody + + blanch + + + + być odczuwanym jako gorące + + scorch + burn + scald + + + + podrażniać skórę podobnie jak coś gorącego + + burn + + +
+ +
+ parę + ˈparɛ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + kilka; niewielka liczba czegoś + + a couple of + + +
+ +
+ pas + pas +
+ + n + + + (motoryzacja) wydzielona część jezdni, przeznaczona do jazdy pojazdów w jednym kierunku i ze zbliżoną prędkością; długa droga; + + lane + + + + część ubioru służąca do trzymania spodni, koszuli itp. blisko ciała, zwykle uniemożliwiając im zsunięcie się; + + belt + + + + (technologia, technika, techniczny) część maszyny, zbliżona wyglądem do pasa (1.1), służąca do przenoszenia ruchu obrotowego na duże odległości + + belt + + + + długi rząd czegoś + + belt + + + + miejsce wokół ciała wzdłuż bioder, gdzie nosi się pas (1.1) + + waist + + + + szeroka linia na deseniu + + stripe + + +
+ +
+ pas cnoty + ˈpas ˈʦ̑nɔtɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) specjalny metalowy lub skórzany pas, który mąż mocował wokół bioder i pachwin żony, aby uniemożliwić jej stosunek seksualny z drugim mężczyzną podczas swojej nieobecności; + + chastity belt + + +
+ +
+ pas planetoid +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) w Układzie Słonecznym obszar między orbitami Marsa i Jowisza, w którym porusza się większość planetoid; + + asteroid belt + + +
+ +
+ pas startowy + ˈpas ːtarˈtɔvɨ +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) wydzielona i specjalnie oznaczona część lotniska przeznaczona do startów i lądowań samolotów + + runway + airstrip + + +
+ +
+ pasat + ˈpasat +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (geografia, geograficzny) stały, ciepły wiatr wiejący w strefie międzyzwrotnikowej w kierunku równika; + + trade wind + + +
+ +
+ pasażer + paˈsaʒɛr +
+ + n + + + osoba podróżująca, ale nie kierująca pojazdem + + passenger + + +
+ +
+ paschalny + pasˈxalnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Pascha + + Paschal + paschal + + +
+ +
+ paschał + ˈpasxaw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) świeca poświęcona w Wigilię Paschalną z charakterystycznymi greckimi literami Α i Ω (alfa i omega); + + easter candle + paschal candle + + +
+ +
+ pasek narzędzi + ˈpasɛk naˈʒɛ̃ɲʥ̑i +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pasek interfejsu graficznego programu, na którym znajdują się ikony narzędzi programu + + toolbar + + +
+ +
+ paser + ˈpasɛr +
+ + n + + + osoba handlująca kradzionymi rzeczami + + receiver + + +
+ +
+ pasieka + paˈɕɛka +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) teren z ustawionymi ulami; + + apiary + bee yard + + +
+ +
+ pasierb + ˈpaɕɛrp +
+ + n + + + syn małżonka z innego małżeństwa + + stepson + + +
+ +
+ pasierbica + ˌpaɕɛrˈbʲiʦ̑a +
+ + n + + + córka małżonka z innego małżeństwa + + stepdaughter + + +
+ +
+ pasikonik + ˌpaɕiˈkɔ̃ɲik +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) zwykle zielony, skoczny owad; + + bush-cricket + + +
+ +
+ pasja + ˈpasʲja +
+ + n + + + gniew + + fury + + + + silne zainteresowania, zamiłowanie + + passion + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) utwór artystyczny lub przedstawienie religijne opisujący mękę Jezusa Chrystusa + + passion + + +
+ +
+ pasjans + ˈpasʲjãw̃s +
+ + n + + + (termin karciany) rodzaj jednoosobowej gry karcianej polegająca na układaniu w odpowiedni sposób talii kart na stole; + + patience + solitaire + + +
+ +
+ pasjonujący + ˌpasʲjɔ̃nuˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + szczególnie ciekawy, wyjątkowo interesujący + + exciting + thrilling + + +
+ +
+ paskal + ˈpaskal +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka ciśnienia w układzie SI; + + pascal + + +
+ +
+ pasmajtki + pasˈmajtʲci +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) majtki z pasem do pończoch + + pantie girdle + + +
+ +
+ pasmanteria + ˌpasmãnˈtɛrʲja +
+ + n + + + sklep z odzieżowymi elementami wykończeniowymi + + haberdasher + haberdashery + + + + wyroby włókiennicze służące do obszywania i wykańczania odzieży (frędzle, wstążki, lamówki, tasiemki) + + dry goods + haberdashery + small-wares + + +
+ +
+ pasmo + ˈpasmɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przedział (częstotliwości, energii, czasu) + + band + + + + (geografia, geograficzny) grupa gór, wzniesień o wydłużonym kształcie; + + range + + + + (przenośnie, przenośnia) wiele następujących po sobie zdarzeń + + series + + + + fragment powierzchni w postaci długiego pasa + + strip + + + + szereg nici, włosów itp. tworzących jakąś całość + + strand + streak + thread + + +
+ +
+ pasować + paˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (termin karciany) wycofywać się z dalszej licytacji przez powiedzenie słowa „pas” + + pass + + + + być w sam raz wobec czegoś, zgadzać się z czymś pod określonymi względami; nie być ani za dużym, ani za małym, przylegać, mieścić się + + fit + + +
+ +
+ pasożyt + paˈsɔʒɨt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm czerpiący korzyści ze współżycia z innym organizmem, zazwyczaj ze szkodą dla swego gospodarza; + + parasite + + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) człowiek wykorzystujący innych dla osiągnięcia własnych korzyści + + sponger + parasite + + +
+ +
+ pasożytniczy +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) dotyczący pasożytów + + parasitic + parasitical + + +
+ +
+ passé +
+ + adj + + + przebrzmiały, już niemodny + + old-fashioned + + +
+ +
+ pasta + ˈpasta +
+ + n + + + substancja o stałej, ale kleistej konsystencji; coś, czym można smarować + + paste + shoe polish + toothpaste + + +
+ +
+ pasta do butów +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) półpłynna substancja służąca do nabłyszczania, impregnacji i poprawiania wyglądu obuwia; + + boot polish + shoe polish + + +
+ +
+ pasta do zębów + ˈpasta dɔ‿ˈzɛ̃mbuf +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) półpłynna substancja przechowywana w tubce służąca do utrzymywania czystości zębów i jamy ustnej; + + toothpaste + + +
+ +
+ pastafarianin + ˌpastafarʲˈjä̃ɲĩn +
+ + n + + + zwolennik pastafarianizmu, „wyznawca” pastafarianizmu + + Pastafarian + + +
+ +
+ pastafariański +
+ + adj + + + związany z pastafarianizmem, zgodny z pastafarianizmem + + Pastafarian + + +
+ +
+ pastel + ˈpastɛl +
+ + n + + + (sztuka) obraz namalowany pastelami (1.1) + + pastel + + + + środek rysunkowy i malarski w postaci miękkiego sztyftu, kredki lub ołówka; + + pastel + + +
+ +
+ pastelista +
+ + n + + + (sztuka) artysta malarz wykonujący obrazy w technice pastelu + + pastellist + + +
+ +
+ pasterka + paˈstɛrka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) msza odprawiana w noc Bożego Narodzenia + + midnight Mass + + + + dziewczyna pasąca bydło, gęsi, itp. + + shepherdess + + +
+ +
+ pasternak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Pastinaca, roślina warzywna i pastewna o jadalnym korzeniu; + + parsnip + + +
+ +
+ pasterski +
+ + adj + + + (kościelny) (przenośnie, przenośnia) leżący w gestii biskupa lub episkopatu, odnoszący się do ich posługi + + pastoral + + + + dotyczący pasterstwa, związany z pasterstwem + + pastoral + + +
+ +
+ pasterstwo +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) rodzaj hodowli zwierząt połączony z ich wypasem; + + herding + + +
+ +
+ pasteryzacja + ˌpastɛrɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (spożywczy) metoda konserwacji żywności przez jej podgrzewanie; + + pasteurisation + + +
+ +
+ pasterz + ˈpastɛʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (przenośnie, przenośnia) duchowy lub religijny opiekun + + shepherd + + + + osoba, opiekująca się zwierzętami podczas wypasu + + shepherd + + +
+ +
+ pasticjo + paˈstʲiʦ̑ʲjɔ +
+ + n + + + (kulinaria) włoska potrawa z długich makaronowych rurek układany warstwowo z podsmażony mięsem mielonym i zapiekanych w beszamelu + + pastitsio + + +
+ +
+ pastor + ˈpastɔr +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) duchowny protestancki; + + pastor + + +
+ +
+ pastoralny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z działalnością duszpasterską, dotyczący duszpasterstwa + + pastoral + + +
+ +
+ pastorał +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ozdobna zakrzywiona laska noszona podczas liturgii przez biskupów, opatów i infułatów uprzywilejowanych jako atrybut ich urzędu; + + crosier + crozier + + +
+ +
+ pastuch +
+ + n + + + człowiek wypasający hodowlane zwierzęta domowe + + cattleman + cowherd + goatherd + herdsman + + +
+ +
+ pasturma + paˈsturma +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj wędliny z suszonej wołowiny o wyrazistym smaku i aromacie; specjalność kuchni tureckiej; + + pastirma + + +
+ +
+ pastuszka + paˈstuʃka +
+ + n + + + dziewczyna pasąca bydło, gęsi, itp. + + shepherdess + + +
+ +
+ pastwisko + paˈstfʲiskɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) teren porośnięty trawą, przeznaczony do wypasania zwierząt + + pasture + + +
+ +
+ pastwić się +
+ + v + + + znęcać się, postępować okrutnie z kimś lub z czymś + + abuse + torment + victimize + + +
+ +
+ pasy + ˈpasɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przejście dla pieszych o wyglądzie białych pasów na jezdni + + zebra crossing + + + + deseń z grubych linii o zmieniających się kolorach + + stripe + + +
+ +
+ pasywność + paˈsɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) bierna postawa, brak aktywności + + passivity + + +
+ +
+ pasywny +
+ + adj + + + który nie wykazuje chęci działania + + passive + + +
+ +
+ pasza + ˈpaʃa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) wysoki urzędnik wojskowy lub cywilny w Imperium Osmańskim; także tytuł tego dostojnika; + + pasha + + + + (zootechnika, zootechniczny) pożywienie przeznaczone dla zwierząt gospodarskich; karma; + + fodder + feed + forage + pasture + + +
+ +
+ paszkot + ˈpaʃkɔt +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Turdus viscivorus, średniej wielkości ptak z rodziny drozdowatych; + + mistle thrush + + +
+ +
+ paszkwil + ˈpaʃkfʲil +
+ + n + + + publikacja brukająca czyjąś reputację; + + lampoon + + +
+ +
+ paszport + ˈpaʃpɔrt +
+ + n + + + dokument tożsamości uprawniający do przekraczania granic państwowych; + + passport + + +
+ +
+ paszportówka +
+ + n + + + niewielka, płaska torebka do zawieszenia na szyi, rodzaj portfela + + security pouch + + +
+ +
+ pasztecik + paˈʃtɛʨ̑ik +
+ + n + + + (kulinaria) pieczony pierożek z ciasta francuskiego, drożdżowego lub kruchego, napełniony farszem + + pasty + + +
+ +
+ pasztet + ˈpaʃtɛt +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z kilku gatunków duszonego lub gotowanego mięsa i podrobów, które się miele i zwykle zapieka + + pie + pâté + + +
+ +
+ pasztet strasburski + ˈpaʃtɛt strazˈbursʲci +
+ + n + + + (kulinaria) pasztet z otłuszczonych wątróbek gęsich lub kaczych, specjalność kuchni francuskiej; + + foie gras + + +
+ +
+ paszto + ˈpaʃtɔ +
+ + n + + + język Pasztunów; + + Pashto + + +
+ +
+ pasztuński + paˈʃtũj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z Pasztunami + + Pashtun + + +
+ +
+ pat + pat +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) sytuacja remisowa, w której gracz, na którego przypada posunięcie, nie może wykonać ruchu, a jego król nie jest szachowany; + + stalemate + + +
+ +
+ patafian +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) głupek, oferma + + fool + gowk + wimp + + +
+ +
+ patat +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) Ipomoea batatas, bylina z rodziny powojowatych o jadalnych bulwach, rosnąca w rejonie międzyzwrotnikowym + + sweet potato + + +
+ +
+ patchcord +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) krótki kabel łącznikowy, zwykle do LAN; + + patchcord + + +
+ +
+ patchwork +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) technika zszywania kawałków różnych tkanin, dzianiny, skóry itp. tak, aby powstał z nich wzór; także: wyrób wykonany tą techniką; + + patchwork + + +
+ +
+ patefon + paˈtɛfɔ̃n +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wczesny typ gramofonu o napędzie mechanicznym; + + pathephone + + +
+ +
+ patelnia + paˈtɛlʲɲa +
+ + n + + + naczynie kuchenne służące do smażenia potraw; + + frying pan + skillet + + +
+ +
+ patent + ˈpatɛ̃nt +
+ + n + + + dokument uznający czyjeś wyłączne prawa do wynalazku; + + patent + + +
+ +
+ patera +
+ + n + + + naczynie stołowe służące do podawania ciast i tortów bądź owoców; + + cake stand + pedestal plate + + +
+ +
+ patetyczny + ˌpatɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + poważny, doniosły, uroczysty + + pompous + + +
+ +
+ patio + ˈpatʲjɔ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) niewielki dziedziniec wewnątrz domu, z wejściami do pomieszczeń, często z krużgankami, zwykle w architekturze hiszpańskiej i portugalskiej; + + patio + + +
+ +
+ patka + ˈpatka +
+ + n + + + pasek materiału przyszyty lub przypięty do ubrania, służący do ściągnięcia luźnej jego części lub stanowiący ozdobę + + flap + + +
+ +
+ patogeneza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nauka, która bada powstawanie i rozprzestrzenianie się chorób + + pathogenesis + + +
+ +
+ patologia + ˌpatɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) nauka badająca przyczyny, mechanizmy i skutki chorób + + pathology + + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu + + pathology + + + + (socjologia, socjologiczny) nieprawidłowe zjawiska społeczne, prowadzące do złego funkcjonowania społeczeństwa + + pathology + + +
+ +
+ patologiczny + ˌpatɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) odbiegający od stanu fizjologicznego lub zmieniony pod wpływem choroby + + pathological + + + + (przenośnie, przenośnia) o uczuciach i reakcjach: cechujący się przesadą, skrajnością + + pathological + + +
+ +
+ patriarcha + paˈtrʲjarxa +
+ + n + + + (biblijny) tytuł legendarnych praojców ludzkości i Izraela – Abrahama, Izaaka, Jakuba i jego 12 synów + + patriarch + + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) mężczyzna stojący na czele rodu w społecznościach rodowych + + patriarch + + + + (przenośnie, przenośnia) sędziwy, czcigodny starzec + + patriarch + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) godność najwyższego duchownego dostojnika w Kościołach wschodnich + + patriarch + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) godność tytularna niektórych biskupów w Kościele katolickim + + patriarch + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tytuł biskupów najważniejszych miast we wczesnym chrześcijaństwie + + patriarch + + +
+ +
+ patriarchalny + ˌpatrʲjarˈxalnɨ +
+ + adj + + + związany z patriarchatem, dotyczący patriarchatu + + patriarchal + + + + związany z patriarchą, dotyczący patriarchy + + patriarchal + + +
+ +
+ patriarchat +
+ + n + + + dominująca rola mężczyzny, zwłaszcza ojca, w rodzinie + + patriarchy + + + + godność i władza patriarchy + + patriarchate + + +
+ +
+ patriota + paˈtrʲjɔta +
+ + n + + + człowiek kochający swoją ojczyznę, gotów do poświęceń dla niej + + patriot + + +
+ +
+ patriotyzm + paˈtrʲjɔtɨsm̥ +
+ + n + + + miłość ojczyzny i własnego narodu, połączona z gorliwością ofiar dla nich; + + patriotism + + +
+ +
+ patrolować +
+ + v + + + wykonywać obchód kontrolowanego terenu + + patrol + prowl + + +
+ +
+ patron +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święty opiekun kraju, miasta, profesji, osób; + + patron + + +
+ +
+ patronimiczny + ˌpatrɔ̃ɲĩˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) utworzony od imienia ojca + + patronymic + + +
+ +
+ patroszyć +
+ + v + + + usuwać trzewia z martwego zwierzęcia + + gut + disembowel + embowel + eviscerate + + +
+ +
+ patrzenie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: patrzeć + + looking + + +
+ +
+ patrzeć + ˈpaṭʃɛʨ̑ +
+ + v + + + kierować wzrok na coś lub na kogoś + + look + + +
+ +
+ patrzeć wilkiem + ˈpaṭʃɛʥ̑ ˈvʲilʲcɛ̃m +
+ + v + + + patrzeć wrogo, z niechęcią, nieżyczliwie + + scowl + + +
+ +
+ patyczek do szaszłyków + paˈtɨʧ̑ɛɡ ˌdɔ‿ʃaʃˈwɨkuf +
+ + n + + + (kulinaria) zaostrzony, drewniany patyk używany do nabijania mięsa i innych składników szaszłyka + + skewer + + +
+ +
+ patyczek do uszu +
+ + n + + + plastikowy patyczek zakończony watą przeznaczony do higieny uszu + + cotton swab + cotton bud + Q-tip + + +
+ +
+ patyk + ˈpatɨk +
+ + n + + + cienkie drewienko + + stick + + +
+ +
+ patyna + paˈtɨ̃na +
+ + n + + + rdza na miedzi i jej stopach (brąz, mosiądz) w postaci zielonego nalotu + + patina + + +
+ +
+ pauza + ˈpawza +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przerwa między dźwiękami; + + rest + + + + (termin typograficzny) znak interpunkcyjny; pozioma kreska długości jednego firetu; + + em dash + + + + przerwa w jakiejś czynności + + pause + break + + +
+ +
+ paw + paf +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju (1.1) + + peacock + peafowl + + +
+ +
+ pawian + ˈpavʲjãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) małpa z charakterystycznie odsłoniętymi pośladkami i o wydłużonym pysku; + + baboon + + +
+ +
+ pawica +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) samica pawia + + peahen + + +
+ +
+ pazerność + paˈzɛrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) chciwość, zachłanność + + rapacity + + +
+ +
+ paznokieć + pazˈnɔcɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) płaska rogowa osłona ostatniego członu palca małp i człowieka; + + nail + fingernail + + + + (botanika, botaniczny) dolna, zwężona część płatka korony kwiatu + + claw + + +
+ +
+ pazucha + paˈzuxa +
+ + n + + + (dawniej, dawny) miejsce na piersi, schowek znajdujący się pod ubraniem + + bosom + + +
+ +
+ pazur + ˈpazur +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) długi paznokieć + + nail + + + + (zoologia, zoologiczny) ostro zakończony, rogowy twór naskórka na końcach palców niektórych zwierząt, zwłaszcza drapieżnych; + + claw + talon + + +
+ +
+ pałac + ˈpawaʦ̑ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) okazały, pozbawiony cech obronnych budynek mieszkalny należący do władcy lub bogatego człowieka + + palace + + +
+ +
+ pałacowy +
+ + adj + + + związany z pałacem, dotyczący pałacu + + palatial + + +
+ +
+ pałasz +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) odmiana broni białej o prostej głowni; + + backsword + broadsword + + +
+ +
+ pałeczka + paˈwɛʧ̑ka +
+ + n + + + (kulinaria) (zobacz) pałeczki + + chopstick + + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) morfologiczna forma bakterii o wydłużonym kształcie; + + bacillus + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) drewniany pręt do gry na instrumentach perkusyjnych + + drum stick + + + + (sport, sportowy) cylindryczny przedmiot przekazywany przez zawodników podczas sztafety lekkoatletycznej + + baton + + + + (zdrobniale) od: pałka + + stick + + +
+ +
+ pałeczki + paˈwɛʧ̑ʲci +
+ + n + + + (kulinaria) azjatycki przyrząd do nabierania jedzenia; + + chopsticks + + +
+ +
+ pałka + ˈpawka +
+ + n + + + kij służący do uderzania, najczęściej drewniany lub gumowy, tępo zakończony + + club + + +
+ +
+ pałąkowaty + ˌpawɔ̃ŋkɔˈvatɨ +
+ + adj + + + wygięty łukowato jak pałąk + + bandy + + +
+ +
+ państwo + ˈpãj̃stfɔ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) struktura polityczna obejmująca określony obszar i grupę ludzi go zamieszkującą, rządzona przez osoby reprezentujące tę grupę; ustrój takiej struktury; + + state + country + + + + pan i pani wobec służby + + master + + + + tytuł grzecznościowy wobec małżeństwa + + Mrs. and Mr. + + + + zwrot grzecznościowy względem grupy, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni + + lady and gentleman + + +
+ +
+ państwowość + pãj̃ˈstfɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zespół właściwości cechujących państwo; (także, też) odrębność, niezależność państwowa + + statehood + + +
+ +
+ państwowy + pãj̃ˈstfɔvɨ +
+ + adj + + + będący w posiadaniu lub pod kontrolą państwa, ustanowiony lub sprawowany przez państwo; odnoszący się do państwa, związany z państwem + + state + + +
+ +
+ pańszczyzna + pãj̃ˈʃʧ̑ɨzna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) bezpłatna i przymusowa praca chłopów na rzecz właściciela ziemskiego w zamian za nadział gruntu; + + serfdom + + +
+ +
+ paść + paɕʨ̑ +
+ + v + + + doglądać zwierząt pożywiających się na łące + + graze + pasture + + +
+ +
+ paść ofiarą + ˈpaɕʨ̑ ɔˈfʲjarɔ̃w̃ +
+ + v + + + zostać zaatakowanym, stać się ofiarą czegoś lub kogoś + + fall prey to + fall victim to + + +
+ +
+ paź + paɕ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) chłopiec ze szlacheckiej rodziny, który stanowi czyjąś osobistą służbę na dworze magnackim lub królewskim; + + page + page boy + + +
+ +
+ październik + paʑˈʥ̑ɛrʲɲik +
+ + n + + + dziesiąty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego); + + October + + +
+ +
+ październikowy + ˌpaʑʥ̑ɛrʲɲiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący października, dziejący się w październiku + + October + + +
+ +
+ pc +
+ + symbol + + + = (astronomia, astronomiczny) parsek + + pc + + +
+ +
+ pchać + pxaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) namawiać do czegoś + + push + + + + przesuwać coś przed sobą napierając z tyłu + + push + + +
+ +
+ pchli targ + ˈpxlʲi ˈtark +
+ + n + + + (handel, handlowy) bazar z rzeczami używanymi, artykułami dla kolekcjonerów + + flea market + + +
+ +
+ pchnięcie kulą + ˈpçɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ ˈkulɔ̃w̃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja lekkoatletyczna, polegająca na wypchnięciu kuli jednorącz z koła o średnicy 2,135 m; + + shot put + + +
+ +
+ pchła + pxwa +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) mały, bezskrzydły, skaczący owad żywiący się krwią; + + flea + + +
+ +
+ pe + +
+ + n + + + nazwa litery p / P + + pee + + +
+ +
+ pech + pɛx +
+ + n + + + niepomyślny zbieg okoliczności + + bad luck + misfortune + jinx + + +
+ +
+ pechowiec +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś, kto ma pecha + + jinx + + +
+ +
+ pechowy + pɛˈxɔvɨ +
+ + adj + + + świadczący o pechu + + unfortunate + tough + unlucky + + +
+ +
+ pedagogiczny +
+ + adj + + + związany z pedagogiką, wychowawczy + + pedagogical + pedagogic + + +
+ +
+ pedagogika + ˌpɛdaˈɡɔɟika +
+ + n + + + nauka o celach, metodach i środkach nauczania i wychowania; + + pedagogy + + +
+ +
+ pedant + ˈpɛdãnt +
+ + n + + + człowiek bardzo dokładny, przywiązujący dużą wagę do porządku + + pedant + + +
+ +
+ pedantyczny + ˌpɛdãnˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + skrajnie, nadmiernie dokładny + + pedantic + anal + prim + punctilious + + +
+ +
+ pedał + ˈpɛdaw +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) dźwignia przeznaczona do obsługi stopą w samochodzie, samolocie, rowerze itp., także w niektórych instrumentach muzycznych; + + pedal + + + + (slangowo) (obraźliwie) określenie mężczyzny homoseksualnego (niekiedy rozszerzane na osoby, które nie są gejami, ale są stereotypowo postrzegane jak homoseksualiści) + + faggot + + +
+ +
+ pederasta + ˌpɛdɛˈrasta +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) homoseksualista + + paederast + + +
+ +
+ pederastia + ˌpɛdɛˈrastʲja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) kontakty erotyczne dojrzałych mężczyzn z dojrzewającymi chłopcami; + + pederasty + + +
+ +
+ pediatra + pɛˈdʲjatra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz dziecięcy + + pediatrician + paediatrician + + +
+ +
+ pediatria +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się dziećmi, ich rozwojem, opieką nad nimi oraz chorobami dziecięcymi; + + pediatrics + + +
+ +
+ pediatryczny +
+ + adj + + + związany z pediatrią + + pediatric + paediatric + + +
+ +
+ pedicure +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) zabieg pielęgnacji stóp + + pedicure + + +
+ +
+ pedikiurzystka + ˌpɛdʲicuˈʒɨstka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kobieta wykonująca pedikiur zawodowo + + pedicurist + + +
+ +
+ pedofil + pɛˈdɔfʲil +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) dorosły odczuwający popęd płciowy do dzieci + + pedophile + paedophile + + +
+ +
+ pedofilia + ˌpɛdɔˈfʲilʲja +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) (psychologia, psychologiczny) popęd seksualny do dzieci; + + pedophilia + paedophilia + + +
+ +
+ pedofobia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chorobliwy lęk przed dziećmi, niechęć wobec dzieci + + paedophobia + pediaphobia + pedophobia + + +
+ +
+ peeling +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) technika kosmetyczka polegająca na złuszczaniu lub ścieraniu martwego naskórka + + exfoliation + + +
+ +
+ peep toe +
+ + adj + + + o butach: z odsłoniętym palcem, z wycięciem na palec + + peep toe + + +
+ +
+ pefloksacyna + ˌpɛflɔksaˈʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) chemioterapeutyk z grupy fluorochinolonów, o szerokim zakresie działania; + + pefloxacin + + +
+ +
+ pejoratywny + ˌpɛjɔraˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + mający negatywny, ujemny (obraźliwy, zniechęcający) wydźwięk + + pejorative + + +
+ +
+ pejs +
+ + n + + + długie pasmo włosów wyrastających ze skroni, noszone przez wyznawców tradycyjnego judaizmu, zwłaszcza przez chasydów; + + payot + sidelock + + +
+ +
+ pejzaż + ˈpɛjzaʃ +
+ + n + + + (sztuka) obraz, którego tematem jest krajobraz + + landscape + + +
+ +
+ pekińczyk + pɛˈcĩj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa małych psów o długiej sierści i krótkim pysku; + + Pekinese + Pekingese + Peke + + +
+ +
+ pelargonia + ˌpɛlarˈɡɔ̃ɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Pelargonium, popularna roślina doniczkowa + + geranium + pelargonium + + +
+ +
+ pelikan + pɛˈlʲikãn +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rzędu pełnopłetwych; + + pelican + + +
+ +
+ peloid + pɛˈlɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + naturalny twór geologiczny stosowany jako tworzywo lecznicze; powstaje przy udziale wody i mikroorganizmów + + peloid + + +
+ +
+ pelota + pɛˈlɔta +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj tenisa popularnego wśród Basków, rozgrywanego na boisku ze ścianą, o którą odbijana jest piłka; + + Basque pelota + + +
+ +
+ pelta +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (starożytność) drewniana, obciągnięta skórą tarcza o nerkowatym kształcie, używana zwłaszcza przez lekkozbrojnych żołnierzy greckich i macedońskich; + + pelta + + +
+ +
+ peltasta +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (starożytność) lekkozbrojny żołnierz armii greckich i hellenistycznych wyposażony w tarczę - peltę oraz oszczepy; + + peltast + + +
+ +
+ pendrajw +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niewielkie urządzenie przenośne podłączane do komputera poprzez port USB, zawierające pamięć trwałą; + + USB flash drive + USB key + data stick + flash drive + jump drive + pen drive + + +
+ +
+ pendrive +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niewielkie urządzenie przenośne podłączane do komputera poprzez port USB, zawierające pamięć trwałą; + + USB flash drive + USB key + data stick + flash drive + jump drive + pen drive + + +
+ +
+ pendżabski + pɛ̃n͇ˈʤ̑apsʲci +
+ + adj + + + związany z Pendżabem, wywodzący się z Pendżabu + + Punjabi + + +
+ +
+ pendżabski + pɛ̃n͇ˈʤ̑apsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) indoaryjski język używany przez 28 milionów osób zamieszkujących historyczną krainę Pendżab na pograniczu indyjsko-pakistańskim + + Punjabi + + +
+ +
+ penis + ˈpɛ̃ɲis +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd kopulacyjny samców, zarówno u ludzi, jak i u niektórych zwierząt; + + penis + dick + cock + John Thomas + shaft + member + + +
+ +
+ penitencjarny + ˌpɛ̃ɲitɛ̃nˈʦ̑ʲjarnɨ +
+ + adj + + + dotyczący kar, więźniów, więziennictwa + + penitentiary + + +
+ +
+ peniuar + pɛ̃ˈɲu<sup>w</sup>ar +
+ + n + + + (książkowy) delikatny, zwiewny kobiecy strój domowy nakładany rano lub wieczorem, zwykle na nocną bieliznę; + + negligee + peignoir + + +
+ +
+ penologia +
+ + n + + + nauka zajmująca się ogólnymi zaganieniami dotyczącymi kary + + penology + + +
+ +
+ pens + pɛ̃w̃s +
+ + n + + + drobna moneta używana w Wielkiej Brytanii; + + penny + + +
+ +
+ pensja + ˈpɛ̃w̃sʲja +
+ + n + + + płaca za wykonaną pracę wypłacana w równych odstępach czasu, dotycząca jakiegoś okresu + + salary + + +
+ +
+ pensjonat + pɛ̃w̃ˈsʲjɔ̃nat +
+ + n + + + (książkowy) dom mieszkalny, najczęściej w miejscowościach wypoczynkowych, z pokojami do czasowego wynajęcia, często zapewniający całodzienne wyżywienie; + + pension + + +
+ +
+ pentagram +
+ + n + + + (geometria) pięciokąt gwiaździsty; + + pentagram + + +
+ +
+ pentan + ˈpɛ̃ntãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkanów, bezbarwna, palna ciecz, stosowany jako składnik mieszanin rozpuszczalnikowych oraz w termometrach do mierzenia niskich temperatur; + + pentane + + +
+ +
+ pentatonika +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) każda skala zawierająca pięć dźwięków w oktawie; + + pentatonic scale + + +
+ +
+ pepsi + ˈpɛpsʲi +
+ + n + + + rodzaj ciemnego, gazowanego napoju chłodzącego produkowanego przez koncern PepsiCo; + + Pepsi + + +
+ +
+ peptyd + ˈpɛptɨt +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) produkt rozkładu peptonów + + peptide + + +
+ +
+ per capita + ˈpɛr ˈkapʲita +
+ + (ekonomia, ekonomiczny) na głowę (przy przeliczaniu czegoś na osoby) + + per capita + + +
+ +
+ per se + ˈpɛr ˈse +
+ + sam z siebie, sam przez się + + per se + + +
+ +
+ per- + pɛr +
+ + prefix + + + (chemia, chemiczny) przedrostek wskazujący na podstawienie wszystkich atomów wodoru w cząsteczce węglowodoru przez atomy halogenu + + per- + + +
+ +
+ percepcja +
+ + n + + + odbiór i postrzeganie zjawisk za pomocą zmysłów + + perception + + +
+ +
+ peregrynacja + ˌpɛrɛɡrɨ̃ˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) (przestarzałe, przestarzały) długa podróż + + peregrination + + +
+ +
+ perfekcja + pɛrˈfɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + doskonałość, cecha tego, co jest perfekcyjne + + perfection + + +
+ +
+ perfekcjonista + ˌpɛrfɛkʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + człowiek dążący do doskonałości + + perfectionist + + +
+ +
+ perfekcjonizm + ˌpɛrfɛkˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + dążenie do doskonałości + + perfectionism + + +
+ +
+ perfekcyjnie + ˌpɛrfɛkˈʦ̑ɨjɲɛ +
+ + adv + + + w sposób perfekcyjny + + perfectly + + +
+ +
+ perfekcyjny +
+ + adj + + + odznaczający się perfekcją, dopracowany w każdym detalu + + perfect + + +
+ +
+ perfidnie +
+ + adv + + + w sposób perfidny + + perfidiously + evilly + + +
+ +
+ perfumeria + ˌpɛrfũˈmɛrʲja +
+ + n + + + sklep sprzedający perfumy i często również inne kosmetyki + + perfumery + + +
+ +
+ perfumować +
+ + v + + + skrapiać perfumami, aplikować perfumy + + perfume + + +
+ +
+ perfumy + pɛrˈfũmɨ +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) roztwór alkoholowy odpowiednio dobranych substancji zapachowych, stosowany jako kosmetyk + + perfume + scent + + +
+ +
+ pergamin +
+ + n + + + niegarbowana, cienka, odpowiednio przygotowana skóra owcza, cielęca lub ośla, przeznaczona do pisania lub malowania + + parchment + + + + dokument zapisany na skórze (1.2) + + parchment + + + + papier nieprzepuszczający wilgoci ani tłuszczu + + baking paper + greaseproof paper + + +
+ +
+ pergola + pɛrˈɡɔla +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) budowla ogrodowa w postaci dwóch rzędów podpór i umieszczonej na nich poziomej ażurowej konstrukcji, po której pną się rośliny; + + pergola + + +
+ +
+ perhydrol + pɛrˈxɨdrɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) silnie utleniający, 30-procentowy roztwór wodny nadtlenku wodoru + + perhydrol + + +
+ +
+ period +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) (fizjologia, fizjologiczny) okresowe fizjologiczne krwawienie z macicy, zazwyczaj co cztery tygodnie + + period + + +
+ +
+ periodyk + pɛrʲˈjɔdɨk +
+ + n + + + czasopismo o regularnej częstotliwości ukazywania się; + + magazine + periodical + + +
+ +
+ perkoz + ˈpɛrkɔs +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak śródlądowy zmieniający upierzenie stosownie do pory roku; + + grebe + + +
+ +
+ perkoz dwuczuby + ˈpɛrkɔz dvuˈʧ̑ubɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Podiceps cristatus, gatunek ptaka z rodziny perkozów; + + great crested grebe + + +
+ +
+ perkozek + pɛrˈkɔzɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tachybaptus ruficollis, najmniejszy gatunek perkoza występujący w Polsce; + + little grebe + + +
+ +
+ perkusista + ˌpɛrkuˈɕista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk grający na perkusji + + drummer + + +
+ +
+ perliczka + pɛrˈlʲiʧ̑ka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Numida meleagris, udomowiony naziemny ptak grzebiący z rodziny perlic; + + guinea fowl + + +
+ +
+ perm + pɛrm +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) szósty i ostatni okres ery paleozoicznej; + + Permian + + +
+ +
+ permanencja +
+ + n + + + cecha osób, rzeczy i zjawisk niezmiennych w czasie + + permanence + + +
+ +
+ permanentnie +
+ + adv + + + bez przerwy, wciąż + + permanently + + +
+ +
+ permanentność +
+ + n + + + cecha osób, rzeczy i zjawisk niezmiennych w czasie + + permanence + + +
+ +
+ permanentny + ˌpɛrmãˈnɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + taki, który trwa nieprzerwanie, bez przerwy + + permanent + + +
+ +
+ peron + ˈpɛrɔ̃n +
+ + n + + + (kolejnictwo) wydzielona część stacji kolejowej, przeznaczona dla pasażerów, umożliwiająca im wsiadanie do pociągu i wysiadanie z niego + + platform + + +
+ +
+ peronista + ˌpɛrɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + zwolennik peronizmu + + Peronist + + +
+ +
+ peronizm + pɛˈrɔ̃ɲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) system polityczny zbudowany przez Juana Peróna w Argentynie, w połowie XX wieku, dążący do zbudowania ustroju pośredniego między amerykańskim kapitalizmem a radzieckim komunizmem; + + Peronism + + +
+ +
+ perora +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (dawniej, dawny) uroczyste przemówienie + + peroration + + +
+ +
+ perseweratywność + ˌpɛrsɛvɛraˈtɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) tendencja do trwania i powtarzania danego zachowania przez jednostkę, po zaprzestaniu działania bodźca wywołującego to zachowanie; + + perseveration + + +
+ +
+ perski + ˈpɛrsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Persji, pochodzący z Persji + + Persian + + +
+ +
+ personalizacja + ˌpɛrsɔ̃nalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + dostosowywanie przedmiotu do czyichś upodobań + + personalization + + +
+ +
+ personalny +
+ + adj + + + osobisty, własny + + personal + + +
+ +
+ personel + pɛrˈsɔ̃nɛl +
+ + n + + + zespół pracowników jakiejś instytucji, najczęściej publicznej, których celem jest wykonywanie ściśle określonych zadań nienależących do kierownika tej instytucji + + personnel + + +
+ +
+ personifikacja + ˌpɛrsɔ̃ɲifʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (językoznawstwo, językoznawczy) rodzaj metafory; przedstawianie rzeczy, zwierząt, zjawisk lub pojęć abstrakcyjnych jako postaci ludzkich; + + personification + + +
+ +
+ perspektywa + ˌpɛrspɛkˈtɨva +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) widok bazodanowy + + view + + + + (przenośnie, przenośnia) sposób interpretacji czegoś, punkt widzenia + + view + + + + (przenośnie, przenośnia) odległość w czasie potrzebna do właściwego ocenienia jakichś zjawisk + + perspective + + + + (sztuka) metoda odwzorcowania figury geometrycznej na płaszczyźnie za pomocą prostych rzutujących o wspólnym wierzchołku + + perspective + + + + daleki widok + + view + vista + + + + perspektywy widoki na przyszłość, wizje świetlanej przyszłości + + outlook + prospect + + +
+ +
+ perspektywicznie + ˌpɛrspɛktɨˈvʲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób perspektywiczny + + perspectively + + +
+ +
+ persymona + ˌpɛrsɨ̃ˈmɔ̃na +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Diospyros L., rodzaj tropikalnych roślin drzewiastych z rodziny hebankowatych; + + persimmon + + + + (spożywczy) czerwonopomarańczowy, jadalny owoc rośliny z rodzaju (1.1) + + persimmon + + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) roślina z rodzaju (1.1) + + persimmon + + +
+ +
+ peruka + pɛˈruka +
+ + n + + + cudze lub sztuczne włosy przystosowane do zakładania na głowę; + + wig + + +
+ +
+ peruwiański + ˌpɛruˈvʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Peru + + Peruvian + + +
+ +
+ perwersyjny +
+ + adj + + + właściwy perwersji, charakteryzujący się odchyleniem reakcji psychicznych w sferze seksualnej + + perverse + kinky + + +
+ +
+ perydot + pɛˈrɨdɔt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, krzemian magnezu i żelaza; + + peridot + + +
+ +
+ peryfrastyczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) określający coś za pomocą peryfrazy + + periphrastic + circumlocutory + + +
+ +
+ peryhelium + ˌpɛrɨˈxɛlʲjũm +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) punkt orbity okołosłonecznej planety, planety karłowatej, planetoidy lub komety położony najbliżej Słońca; + + perihelion + + +
+ +
+ perykopa +
+ + n + + + (biblijny) określony fragment tekstu biblijnego odczytywanego podczas liturgii lub badanego przez biblistę; + + pericope + + +
+ +
+ peryskop + pɛˈrɨskɔp +
+ + n + + + urządzenie zbudowane z co najmniej dwóch luster, umożliwiające obserwowanie otoczenia zza zasłony; + + periscope + + +
+ +
+ perz + pɛʃ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + quitch + + +
+ +
+ perła + ˈpɛrwa +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wytwór płaszcza niektórych mięczaków, szczególnie perłopławów; + + pearl + + + + (jubilerstwo, jubilerski) kamień szlachetny pochodzenia organicznego z pereł (1.1) + + pearl + + +
+ +
+ perły + ˈpɛrwɨ +
+ + n + + + naszyjnik z pereł + + pearl necklace + + +
+ +
+ pescowegetarianizm +
+ + n + + + dieta polegająca na niejedzeniu mięsa czerwonego i drobiu, a akceptowaniu ryb i owoców morza, będąca odmianą semiwegetarianizmu + + pescetarianism + + +
+ +
+ peso + ˈpɛsɔ +
+ + n + + + waluta niektórych krajów, głównie południowoamerykańskich; + + peso + + +
+ +
+ pestka + ˈpɛstka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wewnętrzna część owocu typu pestkowca, zbudowana z twardego endokarpu obrastającego prawdziwe nasiono + + drupe + stone + + + + (przenośnie, przenośnia) coś błahego lub łatwego do wykonania + + breeze + piece of cake + + + + (spożywczy) każde nasiono, zwykle niejadalne, w owocu przeznaczonym do konsumpcji + + pip + seed + stone + + +
+ +
+ pestycyd + pɛˈstɨʦ̑ɨt +
+ + n + + + częściej w lm: (chemia, chemiczny) substancja syntetyczna lub naturalna stosowana do zwalczania organizmów szkodliwych lub niepożądanych, używana głównie do ochrony roślin uprawnych, lasów, zbiorników wodnych; + + pesticide + + +
+ +
+ pesymista + ˌpɛsɨ̃ˈmʲista +
+ + n + + + człowiek dostrzegający tylko ujemne strony życia, negatywnie oceniający rzeczywistość i przewidujący same najgorsze rzeczy + + pessimist + + +
+ +
+ pesymistycznie + ˌpɛsɨ̃mʲiˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób pesymistyczny + + pessimistically + + +
+ +
+ pesymistyczny + ˌpɛsɨ̃mʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pełen pesymizmu, właściwy pesymiście; dostrzegający tylko negatywne strony czegoś, przewidujący jedynie niepowodzenia i nieszczęścia + + pessimistic + + +
+ +
+ pesymizm + pɛˈsɨ̃mʲism̥ +
+ + n + + + tendencja do zakładania, że wydarzenia potoczą się najgorszym z możliwych scenariuszy; + + pessimism + + +
+ +
+ peszmerg +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kurdyjski bojownik walczący w partyzantce i powstaniach o niepodległość Kurdystanu; + + Peshmerga + + +
+ +
+ peszyć +
+ + v + + + wprawiać w zakłopotanie + + disconcert + + + + wpadać w zakłopotanie; czuć się niepewnie + + be disconcerted + + +
+ +
+ petent + ˈpɛtɛ̃nt +
+ + n + + + człowiek ubiegający się o coś, składający swoją prośbę, podanie w urzędzie, sądzie itp. + + applicant + petitioner + + +
+ +
+ petrochemiczny + ˌpɛtrɔxɛ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) (chemia, chemiczny) dotyczący produkcji i przerobu surowców otrzymywanych z ropy naftowej lub gazu ziemnego + + petrochemical + + +
+ +
+ petrografia + ˌpɛtrɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) nauka o składzie i właściwościach skał; + + petrography + + +
+ +
+ petrograficzny +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z petrografią, dotyczący petrografii + + petrographic + + +
+ +
+ petrologia + ˌpɛtrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) nauka o składzie, powstawaniu i rozmieszczeniu skał w skorupie ziemskiej + + petrology + + +
+ +
+ petrykora +
+ + n + + + zapach ziemi po deszczu[potrzebne źródło] + + petrichor + + +
+ +
+ petting +
+ + n + + + (książkowy) (seksuologia, seksuologiczny) technika seksualna polegająca na wzajemnych pieszczotach okolic narządów płciowych bez stosunku płciowego + + petting + + +
+ +
+ petycja + pɛˈtɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (administracja) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pismo zawierające zbiorową prośbę, kierowane najczęściej do organów władzy; + + petition + + +
+ +
+ pewien + ˈpɛvʲjɛ̃n +
+ + adj + + + całkowicie przekonany o słuszności + + certain + sure + + + + określający rzecz znaną mówiącemu, lecz nieujawnianą czy nieokreślaną dokładnie w danej wypowiedzi; niejaki, jakiś + + one + a + a certain + an + + +
+ +
+ pewnie + ˈpɛvʲɲɛ +
+ + adv + + + zdecydowanie, bez wahania, z pewnością siebie + + adamantly + firmly + reliably + soundly + + +
+ +
+ pewnie + ˈpɛvʲɲɛ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) potwierdzenie + + absolutely + sure + you betcha + + +
+ +
+ pewnie + ˈpɛvʲɲɛ +
+ + particle + + + (potocznie, potoczny) komunikuje duże prawdopodobieństwo + + surely + you can bet your bottom dollar + + +
+ +
+ pewnik + ˈpɛvʲɲik +
+ + n + + + coś co jest całkowicie udowodnione + + certainty + + +
+ +
+ pewno +
+ + adv + + + pewnie, prawdopodobnie + + probably + surely + + +
+ +
+ pewność + ˈpɛvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + całkowite przekonanie o czymś + + certainty + + + + prawdziwość + + veracity + verity + + +
+ +
+ pewność siebie +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) wiara w swoją wartość, we własne możliwości + + self-assurance + self-confidence + confidence + self-assuredness + + +
+ +
+ pewny siebie +
+ + adj + + + przekonany o swoich możliwościach + + self-assured + self-confident + + +
+ +
+ pełen + ˈpɛwɛ̃n +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) obfitujący w coś, posiadający tego dużą liczbę + + fill + full + + + + cały, napełniony do końca + + fill + full + + + + zaokrąglony + + full + + +
+ +
+ pełnia + ˈpɛwʲɲa +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) faza księżyca, w której księżyc jest oświetlony przez słońce w taki sposób, że z ziemi widać wyłącznie jego jasną część + + full moon + + + + punkt kulminacyjny, szczyt czegoś, najwyższy stan + + height + + +
+ +
+ pełnić + ˈpɛwʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) sprawować jakąś funkcję, wypełniać jakieś obowiązki + + act + do + fulfil + perform + + +
+ +
+ pełno +
+ + adv + + + tak, że nic się więcej nie zmieści + + full + + +
+ +
+ pełnoletni +
+ + adj + + + mający wiek, w którym według prawa nabywa się pełnię praw obywatelskich oraz ponosi odpowiedzialność za swoje czyny + + of age + + +
+ +
+ pełnomocnictwo + ˌpɛwnɔ̃mɔʦ̑ʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) dokument potwierdzający czyjeś prawo do działania w imieniu kogoś innego + + letter of attorney + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) prawo do działania w czyimś imieniu, wydane przez tę osobę + + autorisation to act + power of attorney + + +
+ +
+ pełnomocnik +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba mająca pełnomocnictwo do wykonywania czynności prawnych w czyimś imieniu + + commissioner + plenipotentiary + proxy + + +
+ +
+ pełnorejowiec + ˌpɛwnɔrɛˈjɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + żaglowiec mający co najmniej trzy maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie rejowe + + full rigged ship + fully rigged ship + + +
+ +
+ pełnoziarnisty + ˌpɛwnɔʑarʲˈɲistɨ +
+ + adj + + + (spożywczy) zawierający niełuskane ziarna zbóż + + wholegrain + + +
+ +
+ pełny + ˈpɛwnɨ +
+ + adj + + + wypełniony w największym możliwym stopniu + + full + + +
+ +
+ pełzać +
+ + v + + + (pejoratywnie, pejoratywny) zachowywać się w sposób szczególnie uległy + + grovel before + + + + o ludziach poruszać się wolno, dotykając nieomal brzuchem podłoża lub na czworaka + + crawl + grovel + + + + o roślinach rozrastać się po podłożu + + creep + + + + o zwierzętach posuwać się powoli, przylegając spodem do podłoża + + crawl + creep + slither + sinuate + + + + o żywiołach przesuwać się wolno, unosząc się nisko + + drift + + +
+ +
+ phablet +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) (informatyka, informatyczny) urządzenie mobilne pośrednie między telefonem i tabletem, mające cechy obydwu tych rozwiązań + + phablet + + +
+ +
+ pi + pʲi +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) stała matematyczna, równa stosunkowi długości okręgu do jego średnicy; + + pi + + +
+ +
+ pi razy oko + ˈpʲi ˈrazɨ ˈɔkɔ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) w przybliżeniu, około + + more or less + + +
+ +
+ piaff +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) rodzaj chodu, w którym koń kłusuje w miejscu, w dużym zebraniu, wysoko unosząc przednie kończyny; + + piaffe + + +
+ +
+ piana + ˈpʲjãna +
+ + n + + + masa drobnych pęcherzyków powietrza na powierzchni płynu + + foam + froth + lather + + +
+ +
+ piana z białek +
+ + n + + + (kulinaria) półprodukt kulinarny z roztrzepanych białek jaj + + beaten egg white + egg white foam + + +
+ +
+ pianie + ˈpʲjä̃ɲɛ +
+ + n + + + głos wydawany przez koguta + + crow + + +
+ +
+ pianino + pʲjä̃ˈɲĩnɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) klawiszowy instrument muzyczny ze strunami w środku ustawionymi pionowo; + + piano + + +
+ +
+ pianista + pʲjä̃ˈɲista +
+ + n + + + osoba, która gra na pianinie lub fortepianie + + pianist + + +
+ +
+ pianistka + pʲjä̃ˈɲistka +
+ + n + + + kobieta, która gra na pianinie, fortepianie + + pianist + + +
+ +
+ pianka + ˈpʲjãnka +
+ + n + + + (kulinaria) słodki, spieniony deser, np. z produktów mlecznych i jajek + + marshmallow + + +
+ +
+ piano + ˈpʲjãnɔ +
+ + adv + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) określenie wykonawcze: cicho, delikatnie + + piano + + +
+ +
+ piano nobile +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) kondygnacja z reprezentacyjnymi pomieszczeniami, zwykle na pierwszym piętrze okazałego budynku (pałac, willa); + + piano nobile + + +
+ +
+ pianola + pʲjãˈnɔla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pianino z wbudowanym mechanizmem sterującym wydawaniem dźwieków na podstawie zakodowanego zapisu; + + pianola + player piano + + +
+ +
+ piarg +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) osypisko skalne + + scree + + +
+ +
+ piasek + ˈpʲjasɛk +
+ + n + + + luźna skała osadowa złożona z ziaren i okruchów skalnych o rozmiarze od 0,0625 do 2 mm, głównie kwarcu; + + sand + + +
+ +
+ piaskowiec + pʲjaˈskɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) zwięzła skała osadowa powstała przez scementowanie ziaren piasku spoiwem; + + sandstone + + +
+ +
+ piaskownica + ˌpʲjaskɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) środowisko testowe w programowaniu komputerowym; + + sandbox + + + + wydzielone miejsce pokryte lub wypełnione piaskiem, przeznaczone do zabaw dla dzieci; + + sandbox + sandpit + + +
+ +
+ piaskowy + pʲjaˈskɔvɨ +
+ + adj + + + zbudowany, stworzony z piasku + + sandy + + +
+ +
+ piasta + ˈpʲjasta +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) część koła, w którą mocuje się oś; + + hub + nave + + +
+ +
+ piaszczysty + pʲjaʃˈʧ̑ɨstɨ +
+ + adj + + + usypany z piasku, pełen piasku + + sandy + + +
+ +
+ piać + pʲjäʨ̑ +
+ + v + + + o kogucie: wydawać charakterystyczny głos + + crow + + +
+ +
+ pichcić + ˈpʲiçʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) przygotowywać potrawy + + concoct + + +
+ +
+ picie + ˈpʲiʨ̑ɛ +
+ + n + + + spożywanie płynów + + drinking + + +
+ +
+ piebaldyzm + pʲjɛˈbaldɨsm̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie rozwojowe związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem melanocytów; + + piebaldism + + +
+ +
+ piec + pʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + budowla lub konstrukcja przeznaczona do spalania + + oven + furnace + + +
+ +
+ piec + pʲjɛʦ̑ +
+ + v + + + poddawać coś (zwykle żywność) działaniu wysokiej temperatury powyżej 100°C bez udziału wody + + bake + + +
+ +
+ piechota + pʲjɛˈxɔta +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) rodzaj wojsk walczących pieszo i w bliskim kontakcie z nieprzyjacielem; + + infantry + + +
+ +
+ pieczarka + pʲjɛˈʧ̑arka +
+ + n + + + (kulinaria) jadalny owocnik pieczarki (1.1), surowiec kulinarny + + champignon + mushroom + + +
+ +
+ pieczeń + ˈpʲjɛʧ̑ɛ̃ɲ +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z upieczonego mięsa (z wyjątkiem ryb) + + roast + + +
+ +
+ pieczony +
+ + adj + + + (kulinaria) przyrządzony / przyrządzany w procesie pieczenia + + roast + + +
+ +
+ pieczołowicie +
+ + adv + + + z pieczołowitością; z troską + + solicitously + + +
+ +
+ pieczywo + pʲjɛˈʧ̑ɨvɔ +
+ + n + + + (spożywczy) ogólnie o produktach spożywczych wypiekanych na bazie mąki + + baker's goods + + +
+ +
+ pieczęć + ˈpʲjɛʧ̑ɛ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + znak rozpoznawczy osoby prawnej lub fizycznej, wyciskany za pomocą stempla (tłoka); nadaje moc prawną pismu lub dokumentowi, stanowi świadectwo wiarygodności + + stamp + + + + środek zabezpieczający nienaruszalność zamkniętego pisma lub przedmiotu + + seal + + +
+ +
+ piedestał + pʲjɛˈdɛstaw +
+ + n + + + podstawa, na której umieszczono pomnik, posąg, popiersie, kolumnę + + pedestal + + +
+ +
+ pieg + pʲjɛk +
+ + n + + + mała plamka na skórze człowieka występująca najczęściej u osób o jasnej karnacji (blondynów i rudych); + + freckle + + +
+ +
+ piegowaty + ˌpʲjɛɡɔˈvatɨ +
+ + adj + + + pokryty piegami + + freckled + + +
+ +
+ piegża + ˈpʲjɛɡʒa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sylvia curruca, niewielki ptak eurazjatycki wijący gniazda wewnątrz ciernistych krzewów lub żywopłotów; + + lesser whitethroat + + +
+ +
+ piekarnia + pʲjɛˈkarʲɲa +
+ + n + + + sklep, w którym sprzedaje się wyroby piekarnicze + + bakery baker's + bakery + + +
+ +
+ piekarnik + pʲjɛˈkarʲɲik +
+ + n + + + wbudowane w trzon kuchenny lub wolno stojące domowe urządzenie do pieczenia, głównie ciast i potraw mięsnych; + + oven + + +
+ +
+ piekarz + ˈpʲjɛkaʃ +
+ + n + + + człowiek, który pracuje w piekarni i wypieka chleb, bułki itp. + + baker + + +
+ +
+ piekielny + pʲjɛ̇ˈcɛlnɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) o dużej intensywności, cholerny + + infernal + hellish + + + + dotyczący piekła, związany z piekłem, taki, jak w piekle + + infernal + + +
+ +
+ piekło + ˈpʲjɛkwɔ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (teologia, teologiczny) (filozofia, filozoficzny) miejsce przebywania dusz zmarłych potępionych za grzechy lub winy wobec bogów popełnione na ziemi; + + hell + + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce, w którym trudno wytrzymać (z powodu ciężkich warunków), bardzo nieprzyjemna sytuacja, wydarzenie przysparzające wielu cierpień + + hell + + +
+ +
+ pielgrzym +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) osoba, która odbywa wędrówkę do miejsca kultu + + pilgrim + + +
+ +
+ pielgrzymka + pʲjɛlˈɡʒɨ̃mka +
+ + n + + + wędrówka do świętego miejsca + + pilgrimage + + +
+ +
+ pielgrzymować +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wędrować do miejsca kultu lub kogoś, komu się chce oddać cześć + + pilgrimage + + +
+ +
+ pielucha + pʲjɛˈluxa +
+ + n + + + niegdyś niewielki kawałek płótna lub podobnego materiału, dziś specjalny rodzaj jednorazowej bielizny służącej do przewijania, najczęściej niemowląt + + diaper + nappy + + +
+ +
+ pieluszka + pʲjɛˈluʃka +
+ + n + + + kawałek płótna do przewijania niemowląt + + diaper + napkin + nappy + + +
+ +
+ pieluszkowy + ˌpʲjɛluˈʃkɔvɨ +
+ + adj + + + (rzadki, rzadko używany) związany z pieluszką + + napkin + + +
+ +
+ pielęgniarka + ˌpʲjɛlɛ̃ŋʲɟˈɲarka +
+ + n + + + kobieta sprawująca podstawową opiekę medyczną nad pacjentami; + + nurse + + +
+ +
+ pielęgniarski +
+ + adj + + + związany z pielęgniarstwem, pielęgniarzem lub pielęgniarką, dotyczący pielęgniarstwa + + nursing + + +
+ +
+ pielęgniarstwo +
+ + n + + + profesja polegająca na opiekowaniu się chorymi + + nursing + + +
+ +
+ pielęgnować + ˌpʲjɛlɛ̃ŋɡˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dbać o chorych, pomagać w leczeniu chorych + + nurse + + +
+ +
+ piemontyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów o czerwonej lub brunatnej barwie; + + piemontite + + +
+ +
+ pieniądz + pʲɛ̇ˈɲɔnʣɛ + ˈpʲjɛ̇̃ɲɔ̃nʦ̑ +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) umowny środek płatniczy, obecnie w postaci monet i banknotów; + + money + + +
+ +
+ pieniądze + pʲjɛ̇̃ˈɲɔ̃nʣ̑ɛ +
+ + n + + + lm od: pieniądz + + money + + +
+ +
+ pieniężny + pʲjɛ̇̃ˈɲɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + adj + + + w jakiś inny sposób związany z pieniędzmi + + financial + money + + + + wypłacany lub płacony w pieniądzach + + financial + money + + + + wyrażony w pieniądzach + + financial + money + + +
+ +
+ pieprz + pʲjɛpʃ +
+ + n + + + (kulinaria) przyprawa otrzymywana z tej rośliny + + pepper + + + + (botanika, botaniczny) roślina zielna lub krzew; + + pepper + + +
+ +
+ pieprz czarny +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Piper nigrum) gatunek rośliny z rodziny pieprzowatych; + + black pepper + + +
+ +
+ pieprz kajeński + ˈpʲjɛpʃ kaˈjɛ̇̃j̃sʲci +
+ + n + + + (kulinaria) bardzo ostra przyprawa otrzymywana z owoców papryki odmiany Cayenne; + + cayenne + cayenne pepper + + +
+ +
+ pieprzniczka + pʲjɛˈpʃʲɲiʧ̑ka +
+ + n + + + (kulinaria) małe naczynie stołowe lub pojemnik do przechowywania pieprzu + + pepper pot + pepperbox + pepper shaker + pepper box + + + + (wojskowość, wojskowy) (zobacz) rewolwer wiązkowy + + pepper-box + + +
+ +
+ pieprzony + pʲjɛˈpʃɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) wzbudzający gniew, niechęć, pogardę + + fucking + + +
+ +
+ pieprzyca siewna + pʲjɛˈpʃɨʦ̑a ˈɕɛvna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina zielna z rodziny kapustowatych, stosowana w kuchni; + + garden cress + + +
+ +
+ pieprzyć + ˈpʲjɛpʃɨʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) mówić bzdury, kłamać + + talk bullshit bollocks crap + + + + (potocznie, potoczny) pogardzać kimś lub czymś, lekceważyć kogoś + + fuck + screw + sod + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (potocznie, potoczny) uprawiać seks + + fuck + screw + shag + + + + dodawać pieprzu do jedzenia + + pepper + + +
+ +
+ piercing +
+ + n + + + ozdabianie ciała kolczykami; + + piercing + + +
+ +
+ pierd +
+ + n + + + śmierdzący, gazowy efekt przemiany materii + + fart + + +
+ +
+ pierdolenie + ˌpʲjɛrdɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) bzdury + + bullshit + fuckery + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) uprawianie seksu + + fucking + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zmyślanie, mówienie bzdur + + bullshitting + + +
+ +
+ pierdolić + pʲjɛr.ˈdɔ.lʲiʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) lekceważyć + + fuck + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zmyślać, mówić coś głupiego + + babel + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) mylić + + fuck up + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zmyślać, mówić coś głupiego + + babel + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) mylić się + + fuck up + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) mylić się (w zn. być mylonym) + + fuck up + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) uprawiać seks ze sobą nawzajem + + fuck + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) psuć się + + fuck + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zajmować się mozolnie, robić coś powoli + + fuck with + + +
+ +
+ pierdolnąć + pʲjɛrˈdɔlnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) uderzyć + + smash + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) pomylić się + + fuck up + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) uderzyć się + + smash + + +
+ +
+ pierdu-pierdu + ˌpʲjɛrdu‿ˈpʲjɛrdu +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) wykrzyknienie, które może wyrażać lekceważenie dla czyjejś wypowiedzi, niedowierzanie, irytację + + bullshit + + +
+ +
+ pierdyliard +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) bardzo dużo + + shitload + + +
+ +
+ pierdzieć + ˈpʲjɛrʲʥ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wypuszczać gazy trawienne + + fart + + +
+ +
+ pieriestrojka + ˌpʲjɛrʲjɛˈstrɔjka +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (publikatory) (historia, historyczny, historycznie) nieoficjalna nazwa reform w ZSRR w II połowie lat 1980; + + perestroika + + +
+ +
+ piernik + ˈpʲjɛrʲɲik +
+ + n + + + (kulinaria) twarde ciemnobrązowe ciasto robione z mieszaniny mąki pszennej i żytniej, mleka, jajek, skarmelizowanego cukru, miodu, silnie przyprawione cynamonem, imbirem; + + gingerbread + ginger bread + ginger cake + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (pogardliwie) o starym mężczyźnie + + fogey + fogy + + +
+ +
+ pierogownica + ˌpʲjɛrɔɡɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + narzędzie ręczne lub urządzenie do robienia pierogów + + ravioli maker + + +
+ +
+ piersiówka + pʲjɛrʲˈɕufka +
+ + n + + + niewielki, płaski, najczęściej metalowy pojemnik na alkohol, noszony w wewnętrznej kieszeni + + hip flask + + +
+ +
+ pierwiastek + pʲjɛrˈvʲjastɛk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja składająca się z atomów o tej samej liczbie protonów w jądrze (liczbie atomowej); pierwiastek chemiczny; + + element + + + + (matematyka, matematyczny) liczba, która po podniesieniu do danej potęgi, jest równa liczbie pierwiastkowanej; + + root + + + + (matematyka, matematyczny) miejsce zerowe funkcji; + + root + zero + + +
+ +
+ pierwiastek chemiczny + pʲjɛrˈvʲjastɛk xɛ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + zbiór wszystkich atomów posiadających jednakową liczbę protonów w jądrze; + + chemical element + + + + taka substancja chemiczna, która składa się wyłącznie z atomów posiadających jednakową liczbę protonów w jądrze; + + chemical element + + +
+ +
+ pierwiosnek + pʲjɛrˈvʲjɔsnɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Primula L., rodzaj roślin z rodziny pierwiosnkowatych; + + primrose + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + primrose + + + + (potocznie, potoczny) kwiat rośliny z rodzaju (1.1) + + primrose + + + + (ornitologia, ornitologiczny) (zobacz) pierwiosnek zwyczajny + + chiffchaff + + +
+ +
+ pierwokup +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przysługujące komuś prawo pierwszeństwa kupna + + pre-emption + preemption + + +
+ +
+ pierworodny + ˌpʲjɛrvɔˈrɔdnɨ +
+ + adj + + + urodzony jako pierwszy z potomstwa + + firstborn + first + first-born + + +
+ +
+ pierworództwo +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zespół praw i przywilejów pierworodnego potomka męskiego + + primogeniture + birthright + + + + bycie pierworodnym synem + + primogeniture + + +
+ +
+ pierwotniak + pʲjɛrˈvɔtʲɲak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mikroskopijnej wielkości zwierzę jednokomórkowe + + protozoan + protozoon + + +
+ +
+ pierwotnie + pʲjɛrˈvɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + zgodnie z początkiem, odwołując się do najwcześniejszych chwil od powstania + + initially + + +
+ +
+ pierwotny + pʲjɛrˈvɔtnɨ +
+ + adj + + + prehistoryczny, taki, który istniał bardzo dawno temu + + primitive + + + + taki, który pozostał w niezmienionej postaci + + primeval + + + + ten, który funkcjonuje jako pierwszy + + original + + +
+ +
+ pierwowzór + pʲjɛrˈvɔvzur +
+ + n + + + początkowy stan czegoś + + prototype + + +
+ +
+ pierwsza dama + ˈpʲjɛrfʃa ˈdãma +
+ + n + + + nieformalny, honorowy tytuł, przysługujący małżonce głowy (przywódcy) państwa, zwykle żonie prezydenta; + + First Lady + + +
+ +
+ pierwsza komunia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przyjęcie pierwszy raz sakramentu eucharystii w katolicyzmie + + first Holy Communion + + +
+ +
+ pierwsza pomoc + ˈpʲjɛrfʃa ˈpɔ̃mɔʦ̑ +
+ + n + + + pomoc przedmedyczna i medyczna udzielana ofiarom wypadków, rannym na miejscu zdarzenia; + + first aid + + +
+ +
+ pierwsza wojna światowa + ˈpʲjɛrfʃa ˈvɔjna ɕfʲjaˈtɔva +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) konflikt zbrojny w latach 1914-1918; + + First World War + + +
+ +
+ pierwsze koty za płoty + ˈpʲjɛrfʃɛ ˈkɔtɨ za‿ˈpwɔtɨ +
+ + proverb + + + pierwsze poczynione próby nie muszą być udane + + the first pancake is always spoiled + + +
+ +
+ pierwsze wrażenie +
+ + n + + + opinia wyrobiona przy poznaniu kogoś lub czegoś, stanowiąca punkt odniesienia + + first impression + + +
+ +
+ pierwszoklasista + ˌpʲjɛrfʃɔklaˈɕista +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) uczeń klasy pierwszej + + first former + first grader + + +
+ +
+ pierwszorzędny + ˌpʲjɛrfʃɔˈʒɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + najlepszej jakości + + first-rate + tiptop + + +
+ +
+ pierwszy + ˈpʲjɛrfʃɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) niemający nietrywialnych dzielników + + prime + + + + najważniejszy + + chief + first + + +
+ +
+ pierwszy + ˈpʲjɛrfʃɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) pierwszy oficer + + chief mate + chief officer + first mate + + +
+ +
+ pierzga +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) sfermentowany i zakonserwowany w komórkach plastra pyłek; + + bee bread + + +
+ +
+ pieróg + ˈpʲjɛruk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) duży kapelusz w kształcie pieroga (1.1), noszony przez żołnierzy napoleońskich + + bicorne hat + + + + (kulinaria) kawałek rozwałkowanego cienko ciasta nadzianego farszem mięsnym, serowym, warzywnym lub owocowym; gotowany, czasem też smażony na głębokim tłuszczu lub opiekany po ugotowaniu; + + dumpling + + +
+ +
+ pierś + pʲjɛrʲɕ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) parzysty gruczoł mlekowy człowieka; + + breast + + + + (kulinaria) (spożywczy) mięso z przedniej części tułowia drobiu + + breast + + + + (anatomia, anatomiczny) przednia, górna część tułowia u człowieka lub innego zwierzęcia + + chest + breast + + +
+ +
+ pierścień + ˈpʲjɛrʲɕʨ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) słój w przekroju pnia drzewa świadczący o przyroście rocznym + + growth ring + + + + ozdoba nakładana na palec, masywna obrączka zazwyczaj z oczkiem; + + ring + + + + krąg naokoło czegoś + + ring + + + + (matematyka, matematyczny) rodzaj struktury algebraicznej; + + ring + + +
+ +
+ pierścień pośredni + ˈpʲjɛrʲɕʨ̑ɛ̇̃ɲ pɔˈɕrɛdʲɲi +
+ + n + + + (fotografia) element montowany pomiędzy korpusem aparatu a obiektywem zwiększający odległość obiektywu od materiału światłoczułego, dzięki czemu zmniejsza się minimalna odległość fotografowania, a zwiększa się skala odwzorowania; + + extension tube + + +
+ +
+ pierścionek + pʲjɛrʲɕˈʨ̑ɔ̃nɛk +
+ + n + + + rodzaj ozdoby na palec, wykonanej zazwyczaj z metalu szlachetnego z oczkiem + + ring + + +
+ +
+ pies + pʲjɛs +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Canis familiaris, zwierzę domowe; + + dog + hound + + +
+ +
+ pies do towarzystwa + ˈpʲjɛz ˌdɔ‿tɔvaˈʒɨstfa +
+ + n + + + najczęściej mały pies o łagodnym charakterze trzymany jako pupil, towarzysz człowieka + + companion dog + + +
+ +
+ pies domowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Canis familiaris Linnaeus, gatunek ssaka drapieżnego z rodziny psowatych, udomowiona forma wilka szarego; + + domestic dog + dog + + + + (zoologia, zoologiczny) osobnik drapieżnika z gatunku (1.1) + + dog + domestic dog + + +
+ +
+ pies gończy + ˈpʲjɛz ˈɡɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨ +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies wykorzystywany głównie do tropienia i pogoni za zwierzyną, posługujący się przede wszystkim węchem + + scent hound + + +
+ +
+ pies obronny + ˈpʲjɛs ɔbˈrɔ̃nːɨ +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies wyszkolony w celu obrony przed intruzami + + guard dog + + +
+ +
+ pies ogrodnika + ˈpʲjɛs ˌɔɡrɔdʲˈɲika +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) o kimś, kto nie pozwala innym z czegoś korzystać, mimo że sam tego nie używa; + + dog in the manger + + +
+ +
+ pies ozdobny + ˈpʲjɛs ɔˈzdɔbnɨ +
+ + n + + + mały pies o gładkiej, często dłuższej sierści (lub włosie) trzymany jako zwierzę domowe, pupil + + toy dog + + +
+ +
+ pies pasterski + ˈpʲjɛs paˈstɛrsʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies pilnujący stada zwierząt i chroniący je przed drapieżnikami; + + herding dog + stock dog + + +
+ +
+ pies policyjny + ˈpʲjɛs ˌpɔlʲiˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + n + + + pies wyszkolony do pracy z policją, m.in. wykrywający narkotyki, broń, materiały wybuchowe lub zaginione osoby + + police dog + + +
+ +
+ pies pracujący + ˈpʲjɛs ˌpraʦ̑uˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies wyszkolony do wypełniania określonych zadań polegających na współpracy z człowiekiem + + working dog + + +
+ +
+ pies przewodnik + ˈpʲjɛs pʃɛˈvɔdʲɲik +
+ + n + + + pies szkolony w celu pomocy osobom niewidomym + + guide dog + seeing eye dog + + +
+ +
+ pies stróżujący + ˈpʲjɛs ˌːtruʒuˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies pilnujący bezpieczeństwa posesji przed intruzami + + watch dog + watchdog + + +
+ +
+ pies towarzyszący + ˈpʲjɛs ˌtɔvaʒɨˈʃɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + pies specjalnie przeszkolony do pomocy niepełnosprawnym; + + assistance dog + service dog + + +
+ +
+ piesek + ˈpʲjɛsɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: pies + + doggy + + + + mały pies + + small dog + + +
+ +
+ piesek preriowy + ˈpʲjɛsɛk prɛˈrʲjɔvɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cynomys, niewielki, północnoamerykański ssak z rodziny wiewiórkowatych; + + prairie dog + + +
+ +
+ piesek salonowy + ˈpʲjɛsɛk ˌsalɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + mały pies, który swobodnie może siedzieć na kolanach właściciela lub być noszonym na jego rękach + + lapdog + + +
+ +
+ pieskie życie + ˈpʲjɛsʲcɛ ˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + idiom + + + życie nędzne, pełne wyrzeczeń i trudności + + dog's life + + +
+ +
+ pieszczota + pʲjɛʃˈʧ̑ɔta +
+ + n + + + czułe dotykanie, głaskanie, całowanie kogoś + + caress + + +
+ +
+ pieszo + ˈpʲjɛʃɔ +
+ + adv + + + idąc, biegnąc, nie zaś pojazdem + + on foot + + +
+ +
+ pieszy + ˈpʲjɛʃɨ +
+ + adj + + + poruszający się jedynie na własnych nogach + + walking + walk + + +
+ +
+ pieszy + ˈpʲjɛʃɨ +
+ + n + + + osoba, która porusza się na własnych nogach + + pedestrian + + +
+ +
+ pieta + ˈpʲjɛta +
+ + n + + + (ikonografia, ikonograficzny) (sztuka) forma przedstawienia rzeźbiarskiego lub malarskiego sceny pasyjnej z martwym Chrystusem na kolanach opłakującej go matki; + + pieta + + +
+ +
+ pietruszka + pʲjɛˈtruʃka +
+ + n + + + jadalne warzywo o białym korzeniu i zielonej naci; + + parsley + + +
+ +
+ pień + pʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + zdrewniała łodyga drzewa, nadziemna część drzewa bez gałęzi + + trunk + bole + + +
+ +
+ pieścić +
+ + v + + + tulić, głaskać okazując czułość + + cuddle + caress + pet + snog + + +
+ +
+ pieśń + pʲjɛ̇ɕɲ̊ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) forma muzyczna utworu wokalnego, instrumentalnego lub wokalno-instrumentalnego; + + song + + +
+ +
+ pigment + ˈpʲiɡmɛ̃nt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) substancja barwiąca wytwarzana przez komórki i tkanki organizmów żywych, która nadaje im kolor + + pigment + + + + (technologia, technika, techniczny) sproszkowana, kryjąca substancja barwiąca, nierozpuszczalna w wodzie i olejach, używana do sporządzania farb + + pigment + + +
+ +
+ pigmentacja + ˌpʲiɡmɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) ubarwienie roślin, człowieka i zwierząt uwarunkowane pigmentami w ich komórkach + + pigmentation + + +
+ +
+ pigułka + pʲiˈɡuwka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) tabletka antykoncepcyjna, doustny środek antykoncepcyjny + + contraceptive pill + + + + mała porcja lekarstwa w zwartej postaci i zwykle o obłym kształcie + + pill + tablet + + +
+ +
+ pigułka gwałtu +
+ + n + + + substancja psychoaktywna wywołująca senność oraz kilkugodzinną amnezję, wykorzystywana do wymuszonego stosunku seksualnego; + + date rape drug + predator drug + + +
+ +
+ pigwa + ˈpʲiɡva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cydonia, krzew lub drzewko o dużych, białych lub różowych kwiatach i aromatycznych owocach; + + quince tree + quince + + + + (kulinaria) owoc pigwy (1.1) używany na przetwory + + quince + + +
+ +
+ pijak + ˈpʲijak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba będąca pod wpływem alkoholu + + drunk + dip + + + + osoba nadużywająca alkoholu + + drunkard + drunk + dip + sot + + +
+ +
+ pijany + pʲiˈjãnɨ +
+ + adj + + + pod wpływem alkoholu + + drunk + intoxicated + + +
+ +
+ pijany + pʲiˈjãnɨ +
+ + n + + + osoba nietrzeźwa + + drunk + + +
+ +
+ pijar +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu pijarskiego; + + Piarist + + +
+ +
+ pijarski +
+ + adj + + + dotyczący zakonu pijarów albo członka tego zakonu + + piarist + + +
+ +
+ pijawka + pʲiˈjafka +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś, kto czerpie korzyści z innych + + leech + bloodsucker + + + + (zoologia, zoologiczny) drobne zwierzę wodne z typu pierścienic; + + leech + + +
+ +
+ pik + pʲik +
+ + n + + + (termin karciany) kolor w kartach oznaczony czarną pojedynczym listkiem; karta tego koloru + + spades + + + + gwałtowny i krótkotrwały wzrost wartości sygnału + + peak + + + + szczyt (w odniesieniu do niektórych gór rosyjskich) + + peak + + +
+ +
+ pikador + pʲiˈkadɔr +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) konny uczestnik korridy, który kłuje byka piką osłabiając w ten sposób mięśnie jego karku, czym powoduje obniżenie pozycji rogów do poziomu mulety + + picador + + +
+ +
+ pikantny + pʲiˈkãntnɨ +
+ + adj + + + ostry w smaku, mający dużo drażniących język przypraw + + piquant + spicy + + +
+ +
+ pikap + pʲi'kap +
+ + n + + + (motoryzacja) mały samochód dostawczy, wersja samochodu osobowego z platformą bagażową zamiast tylnych siedzeń + + pickup + + +
+ +
+ pikieta + pʲiˈcɛta +
+ + n + + + jedna ze starych gier karcianych dla dwóch osób, pochodząca z Francji; + + piquet + + +
+ +
+ pikinier +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) żołnierz walczący przy użyciu piki (czasem kosy); + + pikeman + + +
+ +
+ piknik + ˈpʲicɲik +
+ + n + + + wycieczka na łono natury z zabawą i jedzeniem zabranej ze sobą żywności; + + picnic + + +
+ +
+ piksel + ˈpʲiksɛl +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) najmniejszy jednolity element obrazu wyświetlanego na ekranie, drukowanego lub uzyskiwanego za pomocą urządzeń przetwarzania obrazu (aparat cyfrowy, skaner); + + pixel + + +
+ +
+ piktogram + pʲikˈtɔɡrãm +
+ + n + + + pojęcie przedstawione obrazem; + + pictogram + + +
+ +
+ piktyjski +
+ + adj + + + związany z Piktami, dotyczący Piktów + + Pictish + + +
+ +
+ piktyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język piktyjski; + + Pictish + + +
+ +
+ pilaster + pʲiˈlastɛr +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) filar ustawiony przy ścianie lub częściowo w nią wtopiony, nieznacznie występujący przed lico ściany; + + pilaster + + +
+ +
+ pilates +
+ + n + + + (sport, sportowy) system ćwiczeń mający na celu rozciągnięcie i uelastycznienie wszystkich mięśni ciała; + + pilates + + +
+ +
+ pilaw + ˈpʲilaf +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z ryżu, ostrych przypraw i mięsa, najczęściej baraniego, pochodząca z Bliskiego Wschodu; + + pilaf + + +
+ +
+ pilnie +
+ + adv + + + będąc przymuszony upływającym terminem + + urgently + + + + z wielką uwagą + + carefully + + + + ze starannością, z gorliwością + + diligently + + +
+ +
+ pilnik + ˈpʲilʲɲik +
+ + n + + + rodzaj narzędzia z hartowanej stali w kształcie płaskiej sztabki o chropowatej powierzchni, używany do ścierania, gładzenia lub obrabiana, najczęściej kawałków drewna; + + file + + +
+ +
+ pilnować + pʲilˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + postępować, trzymając się określonych reguł + + tend + + + + sprawować nadzór; strzec czegoś lub kogoś + + guard + watch + supervise + look after + mind + + +
+ +
+ pilny + ˈpʲilnɨ +
+ + adj + + + gorliwie i rzetelnie coś wykonujący + + assiduous + diligent + + + + wymagający pośpiechu, szybkiego działania + + urgent + press + + +
+ +
+ pilot + ˈpʲilɔt +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) osoba kierująca pojazdem latającym – statkiem kosmicznym, śmigłowcem lub samolotem + + pilot + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do sterowania na odległość sprzętem elektronicznym lub maszyną; + + remote control + + +
+ +
+ pinakiel + pʲĩˈnacɛl +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) mała wieżyczka umieszczona na filarze przypory, często dekorowana elementami roślinnymi (np. w zwieńczeniu – kwiatonem), figurami i innymi ozdobnikami; + + pinnacle + + +
+ +
+ pinczer +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) przedstawiciel grupy ras europejskich psów kontynentalnych o proporcjonalnej, kwadratowej sylwetce, małych wymaganiach, obdarzonych inteligencją, czujnością oraz odpornością na choroby; + + pinscher + + +
+ +
+ pinczer średni + ˈpʲĩn͇ʧ̑ɛrʲ ˈɕrɛdʲɲi +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy pinczerów pochodząca z Niemiec; + + German pinscher + + +
+ +
+ pinda + ˈpʲĩnda +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (pogardliwie) kobieta, zwłaszcza źle prowadząca się + + bitch + broad + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zewnętrzne narządy płciowe kobiety + + beaver + + +
+ +
+ pinezka + pʲĩˈnɛska +
+ + n + + + krótka szpilka z płaską lub kulistą główką; + + drawing pin + thumbtack + + +
+ +
+ pingwin + ˈpʲĩŋɡvʲĩn +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) nielotny, czarno-biały ptak zamieszkujący zimne morza półkuli południowej; + + penguin + + +
+ +
+ pingwin przylądkowy +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Spheniscus demersus, gatunek ptaka z rodziny pingwinów; + + African penguin + black-footed penguin + jackass penguin + + +
+ +
+ pingwin toniec +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Spheniscus demersus, gatunek ptaka z rodziny pingwinów; + + African penguin + black-footed penguin + jackass penguin + + +
+ +
+ pinyin +
+ + n + + + system latynizacji języka chińskiego + + pinyin + + +
+ +
+ pion + pʲjɔ̃n +
+ + n + + + jedna z bierek w szachach, warcabach i innych grach + + pawn + + +
+ +
+ piona + pʲjɔ̃na +
+ + n + + + (uczniowskie) (potocznie, potoczny) ocena bardzo dobra + + A + + +
+ +
+ pionek + ˈpʲjɔ̃nɛk +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) najsłabsza bierka; + + pawn + + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś nieważny, wykorzystywany przez innego człowieka i nieświadomie wypełniający jego wolę + + minnow + + +
+ +
+ pionier + ˈpʲjɔ̇̃ɲɛr +
+ + n + + + ktoś, kto pierwszy coś odkrywa, poznaje + + pioneer + + +
+ +
+ pionowo + pʲjɔ̃ˈnɔvɔ +
+ + adv + + + w grach planszowych: związany z pionem (bierką) + + down + + + + w kierunku pionowym; poruszając się w górę lub dół, prostopadle do podstawy + + vertically + + +
+ +
+ pionowy + pʲjɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + prostopadły do podstawy usytuowanej poziomo + + vertical + + +
+ +
+ piorun + ˈpʲjɔrũn +
+ + n + + + wyładowanie elektryczne między dwiema chmurami lub między chmurą a ziemią; + + lightning + thunderbolt + + +
+ +
+ piorunochron + ˌpʲjɔrũˈnɔxrɔ̃n +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie instalowane na budynkach lub obok nich, aby chronić je przed bezpośrednim uderzeniem pioruna ; + + lightning rod + lightning conductor + + +
+ +
+ piosenka + pʲjɔˈsɛ̃nka +
+ + n + + + wokalny utwór muzyczny, zwykle o rozrywkowym charakterze; + + song + + +
+ +
+ piosenkarz + pʲjɔˈsɛ̃ŋkaʃ +
+ + n + + + osoba zajmująca się zawodowo śpiewaniem; + + singer + + +
+ +
+ piołun + ˈpʲjɔwũn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) bylica piołun + + wormwood + + +
+ +
+ pipeta +
+ + n + + + (laboratoryjny, związany z laboratorium) (chemia, chemiczny) wąsko zakończona rurka, zwykle szklana, służąca do przenoszenia lub odmierzania niewielkiej ilości cieczy; + + pipette + pipet + + +
+ +
+ pipidówka + ˌpʲipʲiˈdufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (ironicznie) lub (pogardliwie) mała, prowincjonalna miejscowość + + podunk + + +
+ +
+ piracki + pʲiˈraʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący piractwa lub piratów + + piratic + piratical + + +
+ +
+ piractwo + pʲiˈraʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wszelki akt dobrowolnego udziału w korzystaniu ze statku morskiego lub powietrznego, jeżeli jego sprawca wiedział o okolicznościach nadających takiemu statkowi charakter pirackiego statku morskiego lub powietrznego + + piracy + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wszelki akt podżegania do popełnienia czynów określonych w definicjach (1.1) i (1.2) lub wszelki akt celowego ułatwiania popełnienia takich czynów + + piracy + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wszelki bezprawny akt gwałtu, zatrzymania lub grabieży popełniony dla celów osobistych przez załogę lub pasażerów prywatnego statku lub samolotu na pełnym morzu lub w miejscu niepodlegającym jurysdykcji żadnego państwa wymierzony przeciwko innemu statkowi morskiemu lub powietrznemu albo przeciwko osobom lub mieniu na pokładzie takiego statku + + piracy + + +
+ +
+ piramida + ˌpʲirãˈmʲida +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) budowla w kształcie ostrosłupa, grobowiec faraona; + + pyramid + + + + (architektura, architektoniczny) podbudowa świątyni w prekolumbijskiej architekturze południowoamerykańskiej + + pyramid + + + + (geometria) ostrosłup o podstawie kwadratu i trójkątach równoramiennych tworzących jego boki; + + pyramid + + +
+ +
+ piramidalny + ˌpʲirãmʲiˈdalnɨ +
+ + adj + + + podobny do piramidy, mający kształt ostrosłupa + + pyramidal + + +
+ +
+ pirania + pʲiˈrãɲja +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba drapieżna występująca głównie w dorzeczu Amazonki; + + piranha + + +
+ +
+ pirargyryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady siarkosoli, antymonowa siarkosól srebra; + + pyrargyrite + + +
+ +
+ pirat + ˈpʲirat +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rozbójnik napadający na statki morskie lub powietrzne; + + pirate + + +
+ +
+ pirat drogowy + ˈpʲirad ːrɔˈɡɔvɨ +
+ + n + + + osoba, która podczas jazdy samochodem w znaczący sposób ignoruje i przekracza przepisy kodeksu drogowego, stwarzając zagrożenie dla innych użytkowników drogi + + road hog + + +
+ +
+ pirenejski + ˌpʲirɛ̃ˈnɛjsʲci +
+ + adj + + + związany z Pirenejami, dotyczący Pirenejów + + Pyrenean + + +
+ +
+ piro- + ˈpʲirɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z ogniem lub wysoką temperaturą + + pyr- + pyro- + + +
+ +
+ piroga + pʲiˈrɔɡa +
+ + n + + + niewielka, płaskodenna łódź, wydrążona z pnia, poruszana zwykle jednym wiosłem – pagajem; + + pirogue + + +
+ +
+ pirol + ˈpʲirɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny o wzorze C4H5N; + + pyrrole + + +
+ +
+ pirolityczny + ˌpʲirɔlʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od piroliza + + pyrolytic + + +
+ +
+ piroliza + ˌpʲirɔˈlʲiza +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) proces rozkładu termicznego substancji prowadzony poprzez poddawanie ich działaniu wysokiej temperatury, ale bez kontaktu z tlenem i innymi czynnikami utleniającymi; + + pyrolysis + + +
+ +
+ piroman + pʲiˈrɔ̃mãn +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) ktoś dotknięty piromanią + + pyromaniac + + +
+ +
+ piromania + ˌpʲirɔ̃ˈmãɲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chorobliwa żądza podpalania lub bawienia się ogniem; + + pyromania + + +
+ +
+ pirometr + pʲiˈrɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przyrząd do bezdotykowego pomiaru temperatury; + + pyrometer + + +
+ +
+ pirotechniczny +
+ + adj + + + związany z pirotechniką, dotyczący pirotechniki + + pyrotechnic + + +
+ +
+ pirotechnika +
+ + n + + + dział chemii i techniki zajmujący się sporządzaniem wyrobów służących do wywoływania efektów świetlnych i akustycznych; + + pyrotechnics + pyrotechny + + +
+ +
+ pirotyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rodzaj minerału; + + pyrrhotite + + +
+ +
+ piruet +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) (sport, sportowy) szybki obrót + + pirouette + + +
+ +
+ pirydoksyna + ˌpʲirɨdɔˈksɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) jedna z form witaminy B6; + + pyridoxine + + +
+ +
+ piryt + ˈpʲirɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał, polimorficzna odmiana siarczku żelaza; + + pyrite + + +
+ +
+ pirytowy +
+ + adj + + + związany z pirytem, zawierający piryt, wykonany z pirytu + + pyritic + pyritous + + +
+ +
+ pisak + ˈpʲisak +
+ + n + + + narzędzie do pisania, którym pisze się, używając wymiennych wkładów z atramentem lub żelem + + marker + Texta + + +
+ +
+ pisanie + pʲiˈsãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pisać + + writing + + +
+ +
+ pisanka + pʲiˈsãnka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (folklor) tradycyjnie pomalowane jajko w okresie świąt Wielkiejnocy; + + Easter egg + + + + (termin typograficzny) łaciński krój wzorowany na kaligraficznym piśmie odręcznym, przeważnie pochylony w prawo + + script + + +
+ +
+ pisarz + ˈpʲisaʃ +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) osoba, która tworzy utwory literackie, zwłaszcza prozą; + + writer + author + + +
+ +
+ pisać + ˈpʲisaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć utwór literacki; przekazywać jakieś informacje za pomocą pisma + + write + + + + tworzyć, określać regułę pisowni; stosować taką regułę + + spell + + + + umieszczać tekst na jakimś materiale lub medium + + write + type + + +
+ +
+ pisco +
+ + n + + + rodzaj alkoholu z Ameryki Południowej, brandy ze sfermentowanych i destylowanych winogron; + + pisco + + +
+ +
+ pisemnie + pʲiˈsɛ̃mʲɲɛ +
+ + adv + + + na piśmie, za pomocą pisma + + in writing + + +
+ +
+ pisemny + pʲiˈsɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + odbywający się na piśmie, wyrażony na piśmie + + written + + +
+ +
+ pisk + pʲisk +
+ + n + + + cienki, przenikliwy dźwięk + + squeal + + +
+ +
+ piskliwy + pʲisˈklʲivɨ +
+ + adj + + + o głosie, dźwięku itp.: wysoki, cienki, przenikliwy + + squeaky + + +
+ +
+ pisklę + ˈpʲisklɛ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niedawno wyklute młode ptaka; + + nestling + + + + (przenośnie, przenośnia) pieszczotliwie o dziecku + + chick + + +
+ +
+ pismo + ˈpʲismɔ +
+ + n + + + czasopismo, gazeta, zwykle o lekkiej treści + + magazine + + + + zbiór liter i innych znaków graficznych umożliwiający wyrażanie i przechowywanie myśli za pomocą tekstu; + + writing + + +
+ +
+ pismo kufickie +
+ + n + + + odmiana pisma arabskiego o zgeometryzowanych kształtach; + + kufic + + +
+ +
+ pisownia + pʲiˈsɔvʲɲa +
+ + n + + + zasady dotyczące poprawnego pisania wyrazów + + spelling + + +
+ +
+ pistacja + pʲiˈstaʦ̑ʲja +
+ + n + + + owoc drzewa pistacjowego + + pistachio + + +
+ +
+ pistolet + pʲiˈstɔlɛt +
+ + n + + + ręczna, krótka broń palna, zasilana z magazynka lub jednostrzałowa; + + pistol + gun + + +
+ +
+ pistolet kapiszonowy + pʲiˈstɔlɛt ˌkapʲiʃɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + krótka broń palna wyposażona w zamek kapiszonowy + + percussion pistol + + +
+ +
+ pistolet kołowy + pʲiˈstɔlɛt kɔˈwɔvɨ +
+ + n + + + krótka broń palna wyposażona w zamek kołowy + + wheellock pistol + + +
+ +
+ pistolet maszynowy + pʲiˈstɔlɛt ˌmaʃɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + indywidualna broń długa zasilana amunicją pistoletową, z mechanizmem spustowym umożliwiającym strzelanie seriami, + + submachine gun + + +
+ +
+ pistolet samopowtarzalny + pʲiˈstɔlɛt ˌsãmɔpɔftaˈʒalnɨ +
+ + n + + + krótka, samopowtarzalna broń palna zasilana z magazynka innego niż rewolwerowy + + semi-automatic pistol + + +
+ +
+ pistolet skałkowy + pʲiˈstɔlɛt skawˈkɔvɨ +
+ + n + + + krótka broń palna wyposażona w zamek skałkowy + + flintlock pistol + + +
+ +
+ pistolet wiązkowy + pʲiˈstɔlɛd vʲjɔ̃w̃sˈkɔvɨ +
+ + n + + + krótka, powtarzalna broń palna wyposażona w wiązkę kilku luf obracających się podczas strzelania + + pepper-box + pepper-pot + pepperbox + + +
+ +
+ pisuar + pʲiˈsu<sup>w</sup>ar +
+ + n + + + muszla w ubikacji męskiej do oddawania moczu na stojąco + + urinal + + + + męska ubikacja publiczna wyposażona w pisuary (1.1) + + pissoir + + +
+ +
+ piszczałkowy +
+ + adj + + + składający się z piszczałek, oparty na zasadzie działania piszczałek lub w jakiś inny sposób związany z piszczałkami + + pipe + + +
+ +
+ piszczel +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) podstawowa kość goleni; + + shinbone + + +
+ +
+ piszczeć + ˈpʲiʃʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + powodować przenikliwy dźwięk, odgłos + + skirl + squeal + + +
+ +
+ pita + ˈpʲita +
+ + n + + + (kulinaria) okrągły placek chlebowy z mąki pszennej lub jęczmiennej powszechny na Bliskim Wschodzie; + + pita + pita bread + pitta + pitta bread + + +
+ +
+ pitaja +
+ + n + + + (spożywczy) jadalny owoc kaktusów z rodzajów Hylocereus i Stenocereus, o różowej, czerwonej lub żółtej skórce; + + dragon fruit + pitaya + + +
+ +
+ pitbulterier +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów powstała ze skrzyżowania buldoga i kilku ras terierów + + pit bull terrier + + +
+ +
+ pitny + ˈpʲitnɨ +
+ + adj + + + nieszkodliwy i zdatny do picia + + drinkable + potable + + +
+ +
+ pitrasić + pʲiˈtraɕiʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) przygotowywać potrawy + + fix + fix up + + +
+ +
+ pituicyt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka glejowa tylnego płata przysadki + + pituicyte + + +
+ +
+ piuska + ˈpʲjuska +
+ + n + + + płaska, okrągła czapka, wykonana z tkaniny; pierwotnie służyła do przykrycia tonsury; + + pileolus + zucchetto + + +
+ +
+ piwiarnia + pʲiˈvʲjarʲɲa +
+ + n + + + lokal, w którym sprzedaje się piwo + + pub + beerhouse + + +
+ +
+ piwnica + pʲivʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + podziemne piętro budynku + + cellar + basement + + +
+ +
+ piwnooki + ˌpʲivnɔˈːci +
+ + adj + + + (książkowy) mający piwne oczy + + hazel-eyed + + +
+ +
+ piwo + ˈpʲivɔ +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) niskoalkoholowy napój orzeźwiający; + + beer + ale + + +
+ +
+ piwonia + pʲiˈvɔ̃ɲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) roślina z rodzaju (1.1) + + peony + paeony + + + + (botanika, botaniczny) Paeonia L., rodzaj roślin z rodziny piwoniowatych; + + peony + paeony + + + + (potocznie, potoczny) kwiat rośliny z rodzaju (1.1) + + peony + paeony + + +
+ +
+ piwotalny +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (pejoratywnie, pejoratywny) nie mający samodzielnej władzy, ale za to wchodzący w koalicje z prawie każdą opcją polityczną; + + pivotal + + + + (rzadki, rzadko używany) obrotowy, osiowy + + pivotal + + +
+ +
+ piwowarstwo + ˌpʲivɔˈvarstfɔ +
+ + n + + + sztuka warzenia piwa; + + brewing + + +
+ +
+ pizański +
+ + adj + + + związany z Pizą, dotyczący Pizy, pochodzący z Pizy + + Pisan + + +
+ +
+ pizydyjski +
+ + adj + + + związany z Pizydią, dotyczący Pizydii + + Pisidian + + +
+ +
+ pizydyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język pizydyjski; + + Pisidian + + +
+ +
+ pizza + ˈpʲiʦ̑ːa +
+ + n + + + (kulinaria) płaski placek z ciasta drożdżowego z dodatkami, danie o włoskim rodowodzie; + + pizza + + +
+ +
+ pizzeria + pʲiʦ̑ˈːɛrʲja +
+ + n + + + restauracja, w której pizza jest głównym daniem; + + pizzeria + + +
+ +
+ piórnik + ˈpʲjurʲɲik +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) zwykle podłużne etui z przyborami szkolnymi; + + pencil case + pencil box + + +
+ +
+ pióro + ˈpʲjurɔ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) wytwór naskórka ptaków, pokrywający ich ciało, składający się z elastycznej osi i dwu chorągiewek; + + feather + + + + przyrząd do pisania + + pen + feather + + + + spłaszczony, rozszerzony koniec wiosła + + blade + + +
+ +
+ piórolotek pięciopiór +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) motyl z gatunku (1.1) + + white plume moth + + +
+ +
+ pióropusz +
+ + n + + + nakrycie głowy z piór noszone przez indiańskiego wojownika + + plume + + +
+ +
+ piąta kolumna + ˈpʲjɔ̃nta kɔˈlũmna +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dywersanci, sabotażyści, prowokatorzy, szpiedzy, wrogowie wewnętrzni; + + fifth column + + +
+ +
+ piąte koło u wozu + ˈpʲjɔ̃ntɛ ˈkɔwɔ u‿ˈvɔzu +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba lub rzecz zbędna, niepotrzebna, zawadzająca lub niepożądana + + fifth wheel + + +
+ +
+ piątek + ˈpʲjɔ̃ntɛk +
+ + n + + + piąty dzień tygodnia + + Friday + + +
+ +
+ piątka + ˈpʲjɔ̃ntka +
+ + n + + + ocena w polskich szkołach, niegdyś najwyższa, obecnie druga po najwyższej + + A + + +
+ +
+ pić + pʲiʨ̑ +
+ + v + + + spożywać płyny + + drink + + + + pić (1.1) alkohol, również nałogowo + + drink + + +
+ +
+ pić jak szewc + ˈpʲiʨ̑ ˈjak ˈʃɛfʦ̑ +
+ + idiom + + + pić dużo alkoholu, pić nałogowo, być pijakiem + + drink like a fish + + +
+ +
+ pięciobój + pʲjɛ̇̃ɲˈʨ̑ɔbuj +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa, która składa się z pięciu części; + + pentathlon + + +
+ +
+ pięciodrzwiowy + ˌpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈḍʒvʲjɔvɨ +
+ + adj + + + mający pięcioro drzwi + + five-door + + +
+ +
+ pięciokąt + pʲjɛ̇̃ɲˈʨ̑ɔkɔ̃nt +
+ + n + + + (geometria) wielokąt o pięciu bokach (kątach); + + pentagon + + +
+ +
+ pięciolecie + ˌpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈlɛʨ̑ɛ +
+ + n + + + okres pięciu lat + + five year + + + + piąta rocznica czegoś + + fifth anniversary + + +
+ +
+ pięciolinia +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) element graficzny składający się z pięciu równoległych lini, który służy do zapisu muzyki; + + staff + + +
+ +
+ pięciomasztowiec + ˌpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔ̃maˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek mający pięć masztów + + five-masted ship + + +
+ +
+ pięciomasztowy + ˌpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔ̃maˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + o żaglowcu: mający pięć masztów + + five-masted + + +
+ +
+ pięciopak +
+ + n + + + (handel, handlowy) zestaw złożony z pięciu elementów + + quintuplicate + + +
+ +
+ pięcioraczki +
+ + n + + + pięcioro dzieci urodzonych podczas tego samego porodu + + quintuplets + + +
+ +
+ pięcioraki + ˌpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący pięciu typów, rodzajów + + fivefold + of five way kind type + + +
+ +
+ pięciorako + ˌpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → pięcioraki + + in five way kind type + + +
+ +
+ pięciornik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + barren strawberries + cinquefoil + tormentils + + +
+ +
+ piędź + pʲjɛ̇̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (metrologia, metrologiczny) dawna miara długości równa odległości od końca kciuka do końca palca środkowego lub małego rozpostartej dłoni dorosłego mężczyzny (ok. 8 cali); + + span + + +
+ +
+ pięknie + ˈpʲjɛ̃ŋʲcɲɛ +
+ + adv + + + w piękny sposób, posiadając dużo piękna + + beautifully + + +
+ +
+ piękno + ˈpʲjɛ̃ŋknɔ +
+ + n + + + zbiór pozytywnych cech (harmonia, proporcja) należących do obiektu, pojęcia; coś, co podoba się, wzbudza zachwyt; + + beauty + + +
+ +
+ piękność + ˈpʲjɛ̃ŋknɔɕʨ̑ +
+ + n + + + piękna kobieta + + beauty + + +
+ +
+ piękny + ˈpʲjɛ̃ŋknɨ +
+ + adj + + + taki, którego cechuje piękno: bardzo ładny, wzbudzający zachwyt + + beautiful + + +
+ +
+ pięta + ˈpʲjɛ̃nta +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tylna część stopy + + heel + + +
+ +
+ pięta Achillesa + ˈpʲjɛ̃nta ˌːçilˈːɛsa +
+ + n + + + (mitologia grecka) (mitologia rzymska) czuły punkt, miejsce słabości; + + Achilles' heel + + + + (przenośnie, przenośnia) czuły, słaby, wrażliwy, podatny na zranienie punkt / miejsce + + Achilles' heel + + +
+ +
+ piętnastoletni + ˌpʲjɛtnastɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + mający piętnaście lat + + fifteen-year-old + of fifteen + + + + trwający piętnaście lat + + fifteen-year + of fifteen year + + +
+ +
+ piętnastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o piętnastu ścianach + + pentadecahedron + pentakaidecahedron + + +
+ +
+ piętno +
+ + n + + + cecha charakterystyczna, trwały ślad po czymś, znak rozpoznawczy + + brand + mark + imprint + scar + stamp + stigma + + +
+ +
+ piętro + ˈpʲjɛ̃ntrɔ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jednostka chronostratygraficzna dziejów Ziemi, część oddziału; + + stage + + + + nadziemna kondygnacja budynku bezpośrednio nad parterem albo jeszcze wyżej + + floor + storey + story + level + + +
+ +
+ pięściarski +
+ + adj + + + (sport, sportowy) związany z pięściarstwem lub pięściarzami, dotyczący pięściarstwa + + pugilistic + + +
+ +
+ pięść + pʲjɛ̃w̃ɕʨ̑ +
+ + n + + + zaciśnięta dłoń + + fist + + +
+ +
+ piła + ˈpʲiwa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) (potocznie, potoczny) ryba Pristis pristis z rodziny piłowatych, wyglądem przypominająca rekina; + + sawfish + + + + narzędzie tnące z zębatym ostrzem; + + saw + + +
+ +
+ piłka + ˈpʲiwka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zabawa lub gra sportowa z użyciem piłki (1.1) + + football + handball + medicine ball + + + + (technologia, technika, techniczny) piła ręczna o małych rozmiarach + + saw + + + + gumowy lub wykonany z innych materiałów przedmiot o kształcie kulistym lub zbliżonym do kuli o różnym rozmiarze i sprężystości, zazwyczaj pusty w środku lub wypełniony powietrzem, służący do zabaw bądź gier sportowych + + ball + + +
+ +
+ piłka nożna + ˈpʲiwka ˈnɔʒna +
+ + n + + + (sport, sportowy) piłka używana do gry w piłkę nożną (1.1) + + football + soccer ball + + + + (sport, sportowy) sport zespołowy rozgrywany na trawiastym boisku przez dwie jedenastoosobowe drużyny, które starają się wbić piłkę do bramki przeciwnika; + + soccer + football + association football + + +
+ +
+ piłka ręczna + ˈpʲiwka ˈrɛ̃n͇ʧ̑na +
+ + n + + + (sport, sportowy) sport zespołowy, w którym dwie siedmioosobowe drużyny starają się wrzucić za pomocą rąk piłkę do bramki przeciwnika; + + handball + + +
+ +
+ piłka siatkowa +
+ + n + + + (sport, sportowy) piłka używana do gry w siatkówkę (1.1) + + volley-ball + volleyball + + +
+ +
+ piłka wodna +
+ + n + + + (sport, sportowy) gra zespołowa rozgrywana piłką w basenie; + + water polo + + +
+ +
+ piłkarski + pʲiwˈkarsʲci +
+ + adj + + + dotyczący piłki nożnej (piłkarzy i piłkarstwa) + + football + + +
+ +
+ piłkarz + ˈpʲiwkaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec grający w piłkę nożną + + footballer + soccer player + football player + + +
+ +
+ piłkarz ręczny +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik uprawiający piłkę ręczną + + handballer + handball player + + +
+ +
+ piłkarzyki + ˌpʲiwkaˈʒɨci +
+ + n + + + gra zręcznościowa przypominająca futbol, rozgrywana w specjalnej skrzynce z figurkami piłkarzy na ruchomych prętach; + + table football + foosball + + +
+ +
+ piłkowany + ˌpʲiwkɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) posiadający krawędź z ostro zakończonymi, pochylonymi, drobnymi wcięciami i klapkami + + serrate + + +
+ +
+ piłokształtny + ˌpʲiwɔˈkʃtawtnɨ +
+ + adj + + + taki, który kształtem przypomina zęby piły + + sawtooth + + +
+ +
+ piłować +
+ + v + + + rżnąć, przecinać coś piłą lub piłką + + saw + + +
+ +
+ piłozębny + ˌpʲiwɔˈzɛ̃mbnɨ +
+ + adj + + + (elektryczność) o przebiegu: piłokształtny + + sawtooth + + +
+ +
+ piżama + pʲiˈʒãma +
+ + n + + + strój, który zakłada się, idąc spać; + + pajamas + pyjamas + + +
+ +
+ piżmak + ˈpʲiʒmak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gryzoń półkuli północnej wytwarzający piżmo; + + muskrat + + +
+ +
+ piżmo +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) wydzielina z gruczołów okołoodbytniczych piżmowca syberyjskiego; + + musk + + +
+ +
+ piżmowół +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Ovibos moschatus, gatunek ssaka kopytnego występujący na dalekiej północy, w tundrach Ameryki Północnej i Azji; + + muskox + + +
+ +
+ plac + plaʦ̑ +
+ + n + + + wydzielona część miasta, otoczona ulicami i budynkami, zwykle wyłączona z ruchu pojazdów; + + square + + +
+ +
+ plac budowy +
+ + n + + + miejsce, w którym prowadzone są prace budowlane: konstrukcyjne lub rozbiórkowe; + + construction site + + +
+ +
+ plac zabaw + ˈplaʣ̑ ˈzabaf +
+ + n + + + niewielki teren, często ogrodzony, specjalnie urządzony dla dzieci do zabawy; + + playground + play-ground + sandlot + + +
+ +
+ placebo + plaˈʦ̑ɛbɔ +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) substancja lub działanie (np. zabieg chirurgiczny) obojętne, które nie mają wpływu na stan zdrowia pacjenta, podawane choremu jako terapia; + + placebo + + +
+ +
+ placek + ˈplaʦ̑ɛk +
+ + n + + + (kulinaria) płaski, zwykle okrągły wypiek, często słodki, z dodatkami + + cake + + +
+ +
+ placek ziemniaczany +
+ + n + + + (kulinaria) prosta potrawa przygotowywana ze startych ziemniaków smażonych na tłuszczu; + + potato pancake + + +
+ +
+ placówka + plaˈʦ̑ufka +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) część wojsk przeznaczona do ubezpieczenia innych oddziałów na postoju + + outpost + picket + + + + zakład, instytucja pełniąca rolę przedstawicielstwa handlowego, dyplomatycznego lub innego ośrodka publicznego + + agency + post + + +
+ +
+ plagiat + ˈplaɟjat +
+ + n + + + skopiowanie cudzego utworu lub jego fragmentu i przypisanie sobie autorstwa; + + plagiarism + + + + utwór, praca naukowa będąca efektem plagiatu (1.1) + + plagiarism + + +
+ +
+ plagiator + plaˈɟatɔr +
+ + n + + + osoba, która popełniła plagiat + + plagiarist + + +
+ +
+ plagionit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady siarczków; + + plagionite + + +
+ +
+ plakat + ˈplakat +
+ + n + + + wyrób poligraficzny zazwyczaj pokaźnych rozmiarów reklamujący coś + + poster + + +
+ +
+ plakatowy + ˌplakaˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący plakatu, wykorzystywany do produkcji plakatu + + poster + + +
+ +
+ plakatówka +
+ + n + + + (sztuka) półpłynna, kryjąca farba wodna do nietrwałych zastosowań plastycznych; + + poster paint + + +
+ +
+ plama + ˈplãma +
+ + n + + + brudny lub oszpecający ślad pozostawiony na powierzchni czegoś + + stain + spot + + +
+ +
+ plama słoneczna + ˈplãma swɔ̃ˈnɛʧ̑na +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ciemniejszy obszar obserwowany na powierzchni Słońca; + + sunspot + + +
+ +
+ plamisty +
+ + adj + + + mający plamy, charakteryzujący się plamistością + + blotchy + spotty + + +
+ +
+ plamić +
+ + v + + + robić plamy + + soil + stain + + + + okrywać hańbą + + besmirch + + +
+ +
+ plan + plãn +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) miejsce realizacji filmu + + set + + + + odwzorowanie terenu w postaci mapy, makiety + + map + + + + tabelka z układem czynności w czasie, np. zajęć lekcyjnych + + schedule + + + + to, co chcemy zrobić + + plan + + + + układ czegoś, szkic + + plan + + +
+ +
+ plan miasta + ˈplãn ˈmʲjasta +
+ + n + + + mapa miasta zawierająca nazwy ulic i rozmieszczenie obiektów; + + city map + + +
+ +
+ plandeka +
+ + n + + + nieprzemakalna płachta do nakrywania czegoś + + tarpaulin + + +
+ +
+ planeta + plãˈnɛta +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie o znacznej masie nie emitujące światła i zazwyczaj okrążające macierzystą gwiazdę; + + planet + + +
+ +
+ planeta karłowata + plãˈnɛta ˌkarwɔˈvata +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie o rozmiarze pośrednim między planetą a planetoidą; + + dwarf planet + + +
+ +
+ planetarium + ˌplãnɛˈtarʲjũm +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (edukacja, edukacyjny) odpowiednio wyposażony obiekt przeznaczony do popularyzacji astronomii poprzez odtwarzanie na sferycznym ekranie wyglądu nieba i ruchów ciał niebieskich; + + planetarium + + +
+ +
+ planetka +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) ciało niebieskie obiegające Słońce, mniejsze od planety + + asteroid + minor planet + planetoid + + +
+ +
+ planisfera + ˌplãɲiˈsfɛra +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) mapa przedstawiająca Ziemię w rzucie płaskim bez podziału na półkule + + planisphere + + +
+ +
+ planktologia + ˌplãŋktɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o planktonie; + + planktology + + +
+ +
+ plankton + ˈplãŋktɔ̃n +
+ + n + + + zespół organizmów żywych unoszących się w wodzie; + + plankton + + +
+ +
+ planktonowy + ˌplãŋktɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący planktonu + + planktonic + + +
+ +
+ planowanie + ˌplãnɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: planować + + planning + + +
+ +
+ planować + plãˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zamierzać + + plan + + +
+ +
+ plansza + ˈplãw̃ʃa +
+ + n + + + (książkowy) karton, deska itp. z zaznaczonymi polami, po których przesuwa się pionki w niektórych grach + + board + + + + (książkowy) tablica, arkusz sztywnego papieru z tekstem, rysunkiem, wykresem itp., służące do zobrazowania jakiegoś tematu + + chart + + +
+ +
+ plantacja + plãnˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + gospodarstwo rolne specjalizujące się w uprawie rośliny na skalę przemysłową + + plantation + + +
+ +
+ plask + plask +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dźwięk plaskania, który powstaje podczas uderzenia o coś płaskiego lub miękkiego + + clap + slap + smack + + +
+ +
+ plastelina + ˌplastɛˈlʲĩna +
+ + n + + + zwykle barwiona, odporna na wysychanie masa plastyczna, do zabawy dla dzieci; + + plasticine + + +
+ +
+ plaster + ˈplastɛr +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) kawałek materiału pokryty substancją samoprzylepną, stosowany na rany + + plaster + sticking plaster + adhesive bandage + + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) uformowany przez pszczoły zlepek sześciokątnych komórek woskowych + + brood comb + comb + honeycomb + + + + płaski, szeroki płat, często odkrojony od pewnej całości + + slice + + +
+ +
+ plasterek + plaˈstɛrɛk +
+ + n + + + (kulinaria) mały plaster (porcja czegoś) + + rasher + slice + + +
+ +
+ plastik + ˈplastʲik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) tworzywo sztuczne + + plastic + + + + rodzaj materiału wybuchowego; + + plastic + + +
+ +
+ plastikowy + ˌplastʲiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z dowolnego rodzaju plastiku + + plastic + + +
+ +
+ plastyczny + plaˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + mający wyraźnie zarysowane kontury i kształty, sprawiający wrażenie trójwymiarowości + + plastic + + + + mający związek z twórczością malarza, rzeźbiarza, grafika itp. + + plastic + + + + określenie ciała stałego, oznaczające łatwość zmiany jego kształtu + + plastic + + +
+ +
+ plastyka +
+ + n + + + uwypuklenie formy, wyrazistość kształtu + + plasticity + + +
+ +
+ platan + ˈplatãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj drzew z rodziny platanowatych; + + plane + plane tree + + +
+ +
+ plateau + plaˈtɔ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) płaski obszar przebiegu funkcji + + plateau + + +
+ +
+ platyna + plaˈtɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pt i liczbie atomowej 78; + + platinum + + +
+ +
+ playboy +
+ + n + + + hedonista prowadzący łatwe życie, także oddający się uciechom seksualnym + + playboy + + +
+ +
+ plazma + ˈplazma +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) materia powstała w bardzo wysokiej temperaturze z silnie zjonizowanego gazu, składająca się z naładowanych i obojętnych elektrycznie cząstek; + + plasma + + +
+ +
+ plaża + ˈplaʒa +
+ + n + + + brzeg akwenu, pokryty piaskiem lub żwirem, nadający się do opalania i rekreacji; + + beach + shore + + +
+ +
+ plażowicz + plaˈʒɔvʲiʧ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba opalająca się na plaży + + sunbather + + +
+ +
+ plażowy + plaˈʒɔvɨ +
+ + adj + + + przeznaczony do noszenia, używania na plaży + + beach + + +
+ +
+ plebania + plɛˈbãɲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przykościelny budynek przeznaczony na mieszkanie dla proboszcza, często mieszczący również urząd parafialny + + rectory + + +
+ +
+ plebiscyt + plɛˈbʲisʦ̑ɨt +
+ + n + + + (publikatory) powszechne głosowanie określonej publiczności w celu wybrania najlepszej ich zdaniem osoby lub rzeczy + + plebiscite + + +
+ +
+ plecak + ˈplɛʦ̑ak +
+ + n + + + rodzaj worka lub torby przystosowanej za pomocą dwóch pasków do noszenia na plecach + + backpack + rucksack + + +
+ +
+ plecy + ˈplɛʦ̑ɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tylna część tułowia, od barków do pasa; + + back + + +
+ +
+ plejstocen + plɛjˈstɔʦ̑ɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) starsza epoka czwartorzędu + + Pleistocene + + +
+ +
+ plemienny + plɛ̃ˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + dotyczący plemienia, właściwy plemieniu i jego regułom + + tribal + + +
+ +
+ plemię + ˈplɛ̃mʲjɔna + ˈplɛ̃mʲjɛ +
+ + n + + + forma przedpaństwowej organizacji społeczeństw, grupa spokrewnionych rodów zamieszkujących jeden obszar; + + tribe + + + + (biologia, biologiczny) kategoria systematyki roślin i zwierząt; + + tribe + + +
+ +
+ plemnik + ˈplɛ̃mʲɲik +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) męska komórka rozrodcza – u ludzi, zwierząt i niektórych roślin; + + spermatozoon + sperm cell + + +
+ +
+ pleochroizm +
+ + n + + + zjawisko zmiany barwy w zależności od polaryzacji światła przechodzącego przez ciało; + + pleochroism + + +
+ +
+ pleonastyczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z pleonazmem, dotyczący pleonazmu + + pleonastic + pleonastical + + +
+ +
+ pleonazm + plɛˈɔ̃nasm̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyrażenie składające się z wyrazów to samo lub prawie to samo znaczących; + + pleonasm + + +
+ +
+ plewa +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) łuska ziarna zboża, odpad pozostały po przewianiu + + chaff + + +
+ +
+ pleć +
+ + v + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) wyrywać chwasty spośród roślin uprawnych + + weed + + +
+ +
+ pleśniowy + plɛɕˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + związany z pleśnią, dotyczący pleśni + + mildew + + +
+ +
+ pleść + plɛɕʨ̑ +
+ + v + + + łączyć wzdłuż podłużne materiały (wiklinę, sznurki), przeplatając je ze sobą + + plait + + +
+ +
+ pleśń +
+ + n + + + gęsty nalot utworzony przez niektóre grzyby na produktach spożywczych i innych substancjach organicznych + + mould + mold + mildew + + +
+ +
+ plik + plʲik +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) zbiór danych stanowiących jedną całość; + + file + + + + pęk papierów (dokumentów, banknotów) + + packet + wad + + +
+ +
+ plinta + ˈplʲĩnta +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) mała, kwadratowa lub prostokątna płytka umieszczona pod bazą kolumny oraz na abakusie głowicy kolumny doryckiej + + plinth + + +
+ +
+ pliocen + ˈplʲjɔʦ̑ɛ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) młodsza epoka neogenu + + Pliocene + + +
+ +
+ pliszka + ˈplʲiʃka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) drobny ptak z długim ogonem należacy do jednego z dwóch rodzajów rodziny pliszkowatych, Motacillidae; + + wagtail + + +
+ +
+ pliszka górska +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Motacilla cinerea, gatunek drobnego ptaka z rzędu wróblowatych; + + grey wagtail + + +
+ +
+ pliszka siwa + ˈplʲiʃka ˈɕiva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Motacilla alba, najczęśceisj spotykany w Polsce gatunek pliszki; + + white wagtail + + +
+ +
+ plon + plɔ̃n +
+ + n + + + zysk z roślin uprawnych: ziaren, warzyw, owoców + + harvest + yield + + +
+ +
+ plotka + ˈplɔtka +
+ + n + + + pogłoska, często nieprawdziwa i szkodliwa dla czyjejś reputacji; wiadomość powtarzana z ust do ust, która traci swoje pierwsze, prawdziwe znaczenie + + rumour + gossip + scuttlebutt + + +
+ +
+ plotkarz + ˈplɔtkaʃ +
+ + n + + + osoba zajmująca się plotkami + + flibbertigibbet + gossiper + gossipmonger + + +
+ +
+ plotkować + plɔtˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + opowiadać, roznosić plotki + + gossip + + +
+ +
+ plucha + ˈpluxa +
+ + n + + + pogoda dżdżysta, deszczowa, nieprzyjemna od wilgoci + + blustery weather + + +
+ +
+ plucie + ˈpluʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pluć + + spit + + +
+ +
+ plugawy +
+ + adj + + + budzący głęboki wstręt + + filthy + foul + + +
+ +
+ plurale tantum +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (gramatyka) rzeczownik występujący w danym znaczeniu wyłącznie w liczbie mnogiej; + + plurale tantum + + +
+ +
+ plus + plus +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) znak w postaci krzyżyka oznaczający dodawanie lub wartość powyżej zera + + plus + + +
+ +
+ plusk + plusk +
+ + interjection + + + wykrzyknik naśladujący odgłos (1.1) + + splash + splish + splosh + + +
+ +
+ plusk + plusk +
+ + n + + + odgłos wydawany przy zderzeniu wody lub innej płynnej substancji (np. błota) i twardego przedmiotu + + splash + splish + splosh + + +
+ +
+ pluskać + ˈpluskaʨ̑ +
+ + v + + + o cieczy: chlapać, wydając odgłos + + plash + splash + + + + kąpać się w płytkiej wodzie, rozchlapując ją + + dabble + lap + + +
+ +
+ pluskolec + pluˈskɔlɛʦ̑ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) pluskwiak wodny pływający na grzbiecie; + + backswimmer + + +
+ +
+ pluskwa + ˈpluskfa +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) mały, żywiący się krwią, żyjący w pomieszczeniach owad z gatunku pluskwa domowa, Cimex lectularius; + + bedbug + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) małe urządzenie służące do podsłuchu; + + bug + + + + (środowiskowy) (przenośnie, przenośnia) (informatyka, informatyczny) błąd uniemożliwiający poprawne działanie programu + + bug + + +
+ +
+ pluskwiak + ˈpluskfʲjak +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) uskrzydlony owad będący pasożytem roślin i zwierząt, występujący na całym świecie w wielu, zróżnicowanych morfologicznie gatunkach; + + bug + true bug + + +
+ +
+ pluszowy miś + pluˈʃɔvɨ ˈmʲiɕ +
+ + n + + + zabawka w kształcie misia wykonana z pluszu + + teddy bear + + +
+ +
+ plutokracja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) forma rządów, w której władzę sprawują najbogatsi + + plutocracy + + +
+ +
+ plutokratyczny +
+ + adj + + + dotyczący plutokracji + + plutocratic + plutocratical + + +
+ +
+ pluton + ˈplutɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pu i liczbie atomowej 94; + + plutonium + + + + (wojskowość, wojskowy) pododdział złożony z kilkunastu żołnierzy (kilka drużyn lub pojazdów) + + platoon + + +
+ +
+ plutonowy + ˌplutɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) stopień podoficerski między starszym kapralem a sierżantem; + + Master Corporal + + +
+ +
+ pluviôse +
+ + n + + + nazwa piątego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Pluviôse + + +
+ +
+ pluwiometr +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (metrologia, metrologiczny) aparat do pomiaru opadów deszczowych + + pluviometer + pluviameter + + +
+ +
+ pluć + pluʨ̑ +
+ + v + + + wyrzucać, wydalać coś z ust, najczęściej ślinę + + spit + + +
+ +
+ plądrowanie + ˌplɔ̃ndrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: plądrować + + plunder + plundering + + +
+ +
+ plądrować + plɔ̃nˈdrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przeczesywać jakiś obszar w poszukiwaniu łupów, dokonywać aktów grabieży na jakimś terenie + + plunder + + +
+ +
+ pląsawica + ˌplɔ̃w̃saˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) mimowolne, nieprawidłowe ruchy obwodowych części ciała; + + chorea + choreia + + +
+ +
+ plątanina + ˌplɔ̃ntãˈɲĩna +
+ + n + + + jeden lub wiele podłużnych elementów bezładnie skierowanych tak, że na pierwszy rzut oka trudno określić ich początek, koniec lub przebieg + + tangle + + +
+ +
+ pneumatologia +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) dział teologii zajmujący się osobą Ducha Świętego; + + pneumatology + + +
+ +
+ pneumatologiczny +
+ + adj + + + związany z pneumatologią + + pneumatological + + +
+ +
+ pneumatyczny + ˌpnɛwmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + zawierający sprężone powietrze lub poruszany za jego pomocą + + pneumatic + + +
+ +
+ pneumatyka + pnɛwˈmatɨka +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) nauka, dział inżynierii mechanicznej; + + pneumatics + + +
+ +
+ pniarek obrzeżony +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Fomitopsis pinicola, gatunek grzyba z rodziny pniarkowatych; + + Red-Belt Conk + + +
+ +
+ po + +
+ + preposition + + + każdy dokładnie (tyle samo) + + each + every + + + + niewiele ponad + + to + + + + w danym języku + + speak + write in + + + + w wielu miejscach, w wielu przedmiotach tego samego typu + + about + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których część przed przyimkiem ma miejsce ze strony określonej przez część za przyimkiem + + on + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których część za przyimkiem jest materią, wzdłuż której odbył się ruch + + on + over + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których część za przyimkiem odbyła się wcześniej, niż część przed przyimkiem, lub znajduje się dalej w kolejności + + after + past + + +
+ +
+ po czym + pɔ‿ˈʧ̑ɨ̃m +
+ + następnie, w konsekwencji + + whereupon + + +
+ +
+ po drodze +
+ + adv + + + o sytuacji tak, że bezproblemowe jest wykonanie czegoś, przy okazji innych czynności + + by the way + during + + +
+ +
+ po kądzieli + ˌpɔ‿kɔ̃ɲˈʥ̑ɛlʲi +
+ + idiom + + + (w odniesieniu do krewnych) ze strony matki + + on the distaff side + + +
+ +
+ po mieczu + pɔ‿ˈmʲjɛʧ̑u +
+ + idiom + + + o pokrewieństwie w linii męskiej, ze strony ojca + + agnatic + sword side + + +
+ +
+ po moim trupie + pɔ‿ˈmɔ<sup>j</sup>ĩm ˈtrupʲjɛ +
+ + interjection + + + nigdy na to nie pozwolę, nigdy na to się nie zgodzę, sprzeciwiam się absolutnie + + over my dead body + + +
+ +
+ po pierwsze + pɔ‿ˈpʲjɛrfʃɛ +
+ + idiom + + + przy wyliczaniu jako początek, jako pierwszy element listy przedmiotów, zagadnień, zjawisk itp. + + for a start + for one + for one thing + + +
+ +
+ po polskiemu + ˌpɔ‿pɔlˈsʲcɛ̃mu +
+ + adv + + + (żartobliwie) (pejoratywnie, pejoratywny) (potocznie, potoczny) używając języka polskiego z rażącymi błędami + + in bad Polish + + +
+ +
+ po polsku + pɔ‿ˈpɔlsku +
+ + adv + + + w języku polskim + + in Polish + + +
+ +
+ po pracy nie wadzi się ucieszyć + pɔ‿ˈpraʦ̑ɨ ɲɛ‿ˈvaʥ̑i‿ɕɛ uˈʨ̑ɛʃɨʨ̑ +
+ + proverb + + + odpoczynek jest równie ważny jak praca + + all work and no play makes Jack a dull boy + + +
+ +
+ po prostu + pɔ‿ˈprɔstu +
+ + adv + + + bezpośrednio, otwarcie, w sposób prosty, nie komplikując niepotrzebnie + + simply + just + + +
+ +
+ po wieki wieków +
+ + adv + + + (przestarzałe, przestarzały) na zawsze, na wieki, na wieki wieków + + for ever and ever + + +
+ +
+ po wtóre +
+ + idiom + + + (książkowy) przy wyliczaniu jako drugi element listy przedmiotów, zagadnień, zjawisk itp. + + second + + +
+ +
+ po- +
+ + preposition + + + pierwszy człon wyrazów złożonych określający późniejsze zaistnienie od tego, co jest nazywane drugim członem + + post- + + +
+ +
+ pobiec + ˈpɔbʲjɛʦ̑ +
+ + v + + + (książkowy) (o spojrzeniu, myślach itp.) zwrócić się ku czemuś lub komuś + + turn + + + + przemieścić się do przodu, biegnąc + + run + + +
+ +
+ pobieżny +
+ + adj + + + wykonany na szybko, bez wnikania w szczegóły, bez zgłębiania treści + + cursory + perfunctory + + +
+ +
+ pobijak + pɔˈbʲijak +
+ + n + + + młotek z dużym drewnianym obuchem w kształcie prostopadłościanu; + + mallet + + +
+ +
+ pobić + ˈpɔbʲiʨ̑ +
+ + v + + + zadać wiele ciosów, uderzyć kogoś lub coś wiele razy + + beat up + + + + zwyciężyć kogoś + + beat + + +
+ +
+ pobocze + pɔˈbɔʧ̑ɛ +
+ + n + + + skraj drogi; jej część przeznaczona do ruchu pieszych, niektórych pojazdów oraz do postojów + + roadside + + +
+ +
+ pobojowisko + ˌpɔbɔjɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) miejsce, na którym stoczono bitwę + + battlefield + + +
+ +
+ poborowy +
+ + n + + + (administracja) (wojskowość, wojskowy) mężczyzna przeznaczony do poboru, powołany do pełnienia służby wojskowej + + conscript + recruit + + +
+ +
+ pobożne życzenie + pɔˈbɔʒnɛ ʒɨˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + idiom + + + marzenie, pragnienie, życzenie, którego nie da się zrealizować, urzeczywistnić + + castle in the air + wishful thinking + + +
+ +
+ pobożnie + pɔˈbɔʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób pobożny + + piously + + +
+ +
+ pobożność + pɔˈbɔʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co pobożne lub tego, kto pobożny; religijność, oddanie wierze religijnej + + piety + + +
+ +
+ pobożny + pɔˈbɔʒnɨ +
+ + adj + + + taki, który żyje zgodnie z zasadami religii + + pious + + +
+ +
+ pobrać + ˈpɔbraʨ̑ +
+ + v + + + uzyskać posiadanie czegoś + + take + + + + wziąć ślub + + marry + + +
+ +
+ pobudzać + pɔˈbuʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać kogoś w podniecenie seksualne + + arouse + + + + zachęcać do czegoś + + stimulate + prompt + + + + podniecać się seksualnie + + become arouse + + +
+ +
+ pobyt + ˈpɔbɨt +
+ + n + + + przebywanie w jakimś miejscu, pozostawanie gdzieś + + sojourn + stay + + +
+ +
+ pobór +
+ + n + + + (administracja) (wojskowość, wojskowy) powołanie grupy mężczyzn do służby wojskowej; + + conscription + drafting + + +
+ +
+ pobłażliwie +
+ + adv + + + w sposób pobłażliwy + + leniently + + +
+ +
+ pocałować w dupę + ˌpɔʦ̑aˈwɔvaʥ̑ ˈv‿dupɛ +
+ + v + + + w trybie rozkazującym, (wulgarnie, wulgaryzm) (zobacz) pocałować w nos + + kiss my ass + + +
+ +
+ pocałunek + ˌpɔʦ̑aˈwũnɛk +
+ + n + + + serdeczne dotknięcie ustami innej osoby + + kiss + + +
+ +
+ pocałunek Judasza +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) pozornie przyjazny gest, który przypieczętowuje zdradę; + + kiss of death + + +
+ +
+ pocenie + pɔˈʦ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pocić się + + perspiration + sweating + + +
+ +
+ pochlebca +
+ + n + + + człowiek pochlebiający komu + + flatterer + sycophant + + +
+ +
+ pochlebiać +
+ + v + + + chwalić przesadnie + + adulate + + +
+ +
+ pochlebstwo +
+ + n + + + nadmierna lub nieszczera pochwała z celem przypodobania się + + flattery + adulation + blandishment + blarney + butter + cajolery + + +
+ +
+ pochmurny + pɔˈxmurnɨ +
+ + adj + + + pokryty chmurami, mroczny wskutek pokrycia chmurami + + cloudy + + +
+ +
+ pochodna + pɔˈxɔdna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) granica ilorazu różnicowego; + + derivative + + +
+ +
+ pochodnia + pɔˈxɔdʲɲa +
+ + n + + + smolne łuczywo lub skręcone pakuły, szmaty nasycone smołą osadzone na kawałku drewna, używane dawniej do oświetlania, obecnie raczej dla efektów świetlnych; + + torch + + +
+ +
+ pochodny +
+ + adj + + + taki, który pochodzi od czego + + derivative + secondary + + +
+ +
+ pochodzenie + ˌpɔxɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wywodzenie się z czegoś + + origin + provenance + + +
+ +
+ pochodzić + pɔˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + mieć coś za miejsce swojego pochodzenia, za źródło, przyczynę, wywodzić się skądś + + accrue + + +
+ +
+ pochopnie +
+ + adv + + + w sposób nieprzemyślany, zbyt szybko + + hastily + + +
+ +
+ pochopny +
+ + adj + + + zbyt szybki, nieprzemyślany + + hasty + + +
+ +
+ pochwa + ˈpɔxfa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) żeński narząd rozrodczy ssaków; + + vagina + + + + futerał na broń białą; + + sheath + scabbard + + +
+ +
+ pochwalny +
+ + adj + + + związany z chwaleniem lub uwielbieniem, dotyczący chwalenia lub uwielbienia + + commendatory + laudatory + praisefull + praising + + +
+ +
+ pochwała + pɔxˈfawa +
+ + n + + + pochwalenie kogoś lub czegoś + + praise + commendation + + +
+ +
+ pochwiak jedwabnikowy +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) Volvariella bombycina (Schaeff.) Singer, rzadki, jadalny gatunek grzyba z rodziny łuskowcowatych + + silky rosegill + silky sheath + silver-silk straw mushroom + tree mushroom + + +
+ +
+ pochwodziób +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju Chionis; + + sheathbill + + +
+ +
+ pochwowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący pochwy + + vaginal + + +
+ +
+ pochyłość + pɔˈxɨwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + powierzchnia ukośna względem poziomu + + slope + declivity + grade + inclination + + +
+ +
+ pochyły + pɔˈxɨwɨ +
+ + adj + + + nachylony pod jakimś kątem względem poziomu + + slanting + + +
+ +
+ pochówek +
+ + n + + + pogrzebanie zmarłego + + burial + + +
+ +
+ pochłaniać + pɔˈxwãɲäʨ̑ +
+ + v + + + wchłaniać, wciągać, zasysać + + absorb + + + + zaabsorbować czyjąś uwagę + + absorb + engrosses + + + + łapczywie zjeść lub wypić + + devour + gobble + gobble up + wolf + wolf down + + +
+ +
+ pociecha + pɔˈʨ̑ɛxa +
+ + n + + + to, co pociesza; pokrzepiające słowa, wsparcie + + comfort + consolation + solace + + +
+ +
+ pocieszenie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pocieszyć + + consolation + + +
+ +
+ pocieszyciel +
+ + n + + + ten, który daje pocieszenie + + comforter + consoler + + +
+ +
+ pocisk + ˈpɔʨ̑isk +
+ + n + + + przedmiot miotany z broni miotającej lub wyrzutni mający razić cel lub wykonać inne zadanie, np. zadymić, oświetlić pole walki; + + missile + + +
+ +
+ pocisk manewrujący + ˈpɔʨ̑isk ˌmãnɛvruˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) bezpilotowa, sterowalna lub programowalna maszyna przemieszczająca się drogą powietrzną, a przeznaczona do przenoszenia ładunku wybuchowego; + + cruise missile + + +
+ +
+ pociąg + ˈpɔʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) lokomotywa z wagonami; + + train + + +
+ +
+ pociąg pocztowy + ˈpɔʨ̑ɔ̃ŋk pɔʧ̑ˈtɔvɨ +
+ + n + + + pociąg używany do przewozu przesyłek pocztowych, a w niektórych przypadkach do sortowania poczty + + mail train + + +
+ +
+ pociągający +
+ + adj + + + wzbudzający zainteresowanie + + attractive + appealing + + +
+ +
+ pociągać +
+ + v + + + być dla kogoś interesującym, intrygującym, również seksualnie atrakcyjnym + + attract + + +
+ +
+ pocić się + ˈpɔʨ̑iʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + wydzielać pot wskutek działania temperatury, choroby, wysiłku + + sweat + perspire + + +
+ +
+ poczekalnia + ˌpɔʧ̑ɛˈkalʲɲa +
+ + n + + + miejsce dla osób, które czekają + + waiting room + + +
+ +
+ poczta + ˈpɔʧ̑ta +
+ + n + + + budynek lub pomieszczenie, w którym znajduje się siedziba poczty (1.1) + + post office + mail + + + + instytucja zajmująca się przekazywaniem listów, paczek, towarów, pieniędzy itp. + + mail + post + + + + korespondencja, listy + + post + mail + + +
+ +
+ poczta elektroniczna +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) przesyłanie wiadomości drogą internetu + + e-mail + electronic mail + + +
+ +
+ poczta pantoflowa + ˈpɔʧ̑ta ˌpãntɔˈflɔva +
+ + n + + + idiom nieformalny kanał przekazywania informacji; plotki + + grapevine + + +
+ +
+ pocztowy + pɔʧ̑ˈtɔvɨ +
+ + adj + + + związany z pocztą, dotyczący poczty + + postal + + +
+ +
+ pocztówka + pɔʧ̑ˈtufka +
+ + n + + + karta służąca do korespondencji, zwykle z fotografią lub obrazkiem po jednej stronie, wysyłana pocztą, bez koperty; + + postcard + + +
+ +
+ poczucie + pɔˈʧ̑uʨ̑ɛ +
+ + n + + + świadomość czegoś, zdawanie sobie sprawy z czegoś; zdolność odbierania, odczuwania, rozumienia czegoś + + feeling + sense + + +
+ +
+ poczucie humoru + pɔˈʧ̑uʨ̑ɛ xũˈmɔru +
+ + n + + + umiejętność dostrzegania rzeczy śmiesznych, zabawnych, wrażliwość na komizm czegoś + + sense of humour + + +
+ +
+ poczwarka + pɔʧ̑ˈfarka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) przejściowa forma owadów w rozwoju larwalnym; + + pupa + chrysalis + + +
+ +
+ poczynić +
+ + v + + + dokonać wielu czynności, aby osiągnąć dany cel + + make + take + + +
+ +
+ poczytalność +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) możliwość rozpoznania znaczenia swego czynu lub pokierowania swoim postępowaniem + + sanity + + +
+ +
+ początek + pɔˈʧ̑ɔ̃ntɛk +
+ + n + + + to, od czego się coś zaczyna + + beginning + commencement + onset + + +
+ +
+ początkowo + ˌpɔʧ̑ɔ̃ntˈkɔvɔ +
+ + adv + + + na początku, wstępnie + + initially + at first + in the beginning + + +
+ +
+ początkowy + ˌpɔʧ̑ɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + adj + + + stanowiący początek czegoś, występujący lub odbywający się na początku czegoś + + initial + early + + +
+ +
+ początkujący +
+ + adj + + + nieposiadający dużego doświadczenia; taki, który zaczyna zdobywać doświadczenie lub wiedzę w jakiejś dziedzinie + + begin + + +
+ +
+ początkujący +
+ + n + + + osoba początkująca (1.1) + + beginner + freshman + + +
+ +
+ począć + ˈpɔʧ̑ɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + spowodować zajście w ciążę + + conceive + + +
+ +
+ poczęcie + pɔˈʧ̑ɛ̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (fizjologia, fizjologiczny) zajście kobiety w ciążę + + conception + + +
+ +
+ poczęstunek + ˌpɔʧ̑ɛ̃w̃ˈstũnɛk +
+ + n + + + małe, skromne przyjęcie + + food and drink + repast + treat + + + + rzeczy, którymi częstuje się gości + + food and drink + repast + treat + + +
+ +
+ pod + pɔt +
+ + preposition + + + …wskazujący położenie kogoś lub czegoś poniżej omawianego wyrażenia + + under + below + beneath + + + + …wskazujący położenie kogoś lub czegoś przed lub w okolicy omawianego wyrażenia + + before + + + + …wskazujący ruch kogoś lub czegoś w kierunku do lub w jego okolicę omawianego wyrażenia + + before + + + + …wskazujący ruch kogoś lub czegoś w kierunku dołu omawianego wyrażenia + + below + beneath + under + + + + …wskazujący ruch lub położenie kogoś lub czegoś w kierunku przeciwnym do omawianego wyrażenia + + against + + +
+ +
+ pod gołym niebem + pɔd‿ˈɡɔwɨ̃mʲ ˈɲɛbɛ̃m +
+ + adv + + + na świeżym powietrzu, na zewnątrz budynku, bez zadaszenia + + in the open + under the open sky + + +
+ +
+ pod wieczór +
+ + adv + + + w czasie bezpośrednio poprzedzającym wieczór, późnym popołudniem + + towards the evening + + +
+ +
+ pod wpływem + pɔt‿ˈfpwɨvɛ̃m +
+ + po spożyciu alkoholu + + under the influence of alcohol + + + + pod władzą, działaniem czegoś + + under the influence + + +
+ +
+ pod względem +
+ + …wskazuje na sens, kryterium + + in terms of + + +
+ +
+ podanie + pɔˈdãɲɛ +
+ + n + + + (literacko) opowieść o przeszłości przekazywana w ustnej formie z pokolenia na pokolenie; + + tale + + + + (sport, sportowy) przekazanie piłki w grach zespołowych + + pass + + + + pismo z prośbą skierowane do władz; + + application + + +
+ +
+ podarunek +
+ + n + + + dar, prezent, to, co się komuś darowuje + + gift + + +
+ +
+ podatek + pɔˈdatɛk +
+ + n + + + powszechna obowiązkowa danina uiszczana zwykle na rzecz państwa, ale również na rzecz Kościoła, władcy + + tax + + +
+ +
+ podatek kościelny + pɔˈdatɛk ːɔɕˈʨ̑ɛlnɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) podatek pobierany na rzecz kościoła, np. w formie odpisu; + + church tax + + +
+ +
+ podatek od czynności cywilnoprawnych + pɔˈdatɛk ˌɔt‿ʧ̑ɨ̃nˈːɔɕʨ̑i ˌʦ̑ɨvʲilnɔˈpravnɨx +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rodzaj podatku pobieranego od niektórych umów; + + stamp duty + + +
+ +
+ podatek od wartości dodanej + pɔˈdatɛk ˌɔd‿varˈtɔɕʨ̑i dɔˈdãnɛj +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) podatek od towarów i usług doliczany do ich ceny na kolejnych etapach ich tworzenia w zależności od kwoty, o jaką kolejne podmioty biorące udział w procesie tworzenia zwiększą ich wartość + + value added tax + + +
+ +
+ podatek od zysków kapitałowych + pɔˈdatɛk ɔd‿ˈzɨskuf ˌkapʲitaˈwɔvɨx +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) podatek od odsetek z lokat, pożyczek, dywidend itp.; + + capital gains tax + + +
+ +
+ podatkowy + ˌpɔdatˈkɔvɨ +
+ + adj + + + związany z podatkami lub systemem poboru podatków + + tax + + +
+ +
+ podatnik + pɔˈdatʲɲik +
+ + n + + + osoba zobowiązana do płacenia podatków, osoba płacąca podatki + + tax payer + + +
+ +
+ podatny +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) łatwo podlegający obróbce, wpływowi fizycznemu + + malleable + tractable + + + + ulegający z łatwością czemuś + + prone + subject + succeptible + susceptible + vulnerable + + +
+ +
+ podać + ˈpɔdaʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) postawić jedzenie na stole + + dish out + serve + + + + (sport, sportowy) przekazać piłkę innemu graczowi + + pass + + + + przekazać coś komuś do rąk + + give + pass + + + + przekazać informację + + announce + make known + + +
+ +
+ podaż +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) dostępność, oferta towarów na sprzedaż; (także, też) ilość danego towaru znajdująca się na rynku + + supply + + +
+ +
+ podbrzusze + pɔdˈbʒuʃɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) u człowieka: część ciała poniżej brzucha + + abdomen + + + + (anatomia, anatomiczny) u zwierząt: spodnia część tułowia + + underbelly + + +
+ +
+ podbródek + pɔdˈbrudɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) dolna część twarzy poniżej warg + + chin + + + + (anatomia, anatomiczny) miękka część twarzy pod dolną szczęką + + chin + + +
+ +
+ podburzać + pɔdˈbuʒaʨ̑ +
+ + v + + + namawiać do buntu przeciw komuś + + incite + stir up + + +
+ +
+ podbój + ˈpɔdbuj +
+ + n + + + wkroczenie i opanowanie terenów zajmowanych przez kogoś innego + + conquest + subjugation + + +
+ +
+ podchmielony +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) lekko pijany + + beery + screwy + squiffy + + +
+ +
+ podchodzić + pɔtˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + rozpoczynać coś, próbować + + try + + + + zbliżać się do czegoś, zmniejszać dystans pomiędzy sobą a jakimś obiektem + + approach + come up + + +
+ +
+ podciąg + ˈpɔtʲʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) ciąg utworzony z wybranych wyrazów danego ciągu bez zmiany ich kolejności + + subsequence + + +
+ +
+ podczas + ˈpɔṭʧ̑as +
+ + preposition + + + …służący do wyrażenia zdarzenia, równolegle z którym dzieje się (lub odbyła się) czynność, a które trwało przez cały czas wykonywania czynności + + during + while + + +
+ +
+ podczas gdy + ˈpɔṭʧ̑az ˈɡdɨ +
+ + natomiast, kiedy, za to + + whereas + while + + +
+ +
+ podczerwień + pɔṭˈʧ̑ɛrvʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (optyka, optyczny) zakres promieniowania elektromagnetycznego o długości fali zawierającej się pomiędzy światłem widzialnym a falami radiowymi; + + IR + infrared + + +
+ +
+ podczerwony + ˌpɔṭʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (optyka, optyczny) o promieniowaniu elektromagnetycznym: mający długość fali z zakresu pomiędzy światłem widzialnym a falami radiowymi + + infrared + + +
+ +
+ poddany +
+ + n + + + osoba urodzona lub osiadła na terenie należącym do władcy + + subject + + +
+ +
+ poddasze + pɔdˈːaʃɛ +
+ + n + + + (budownictwo) przestrzeń znajdująca się bezpośrednio pod stromym dachem, wykorzystywana jako strych lub do celów mieszkalnych + + attic + loft + garret + + +
+ +
+ poddać + ˈpɔdːaʨ̑ +
+ + v + + + uznać kogoś lub coś za pokonanego + + capitulate + give in + give up + resign + surrender + + + + uznać swoją porażkę wobec drugiej strony + + capitulate + give in + give up + resign + surrender + throw in the towel + + +
+ +
+ poddenerwowanie + ˌpɔdːɛ̃nɛrvɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + nieznaczne odczucie napięcia, stresu, niepokoju + + jumpiness + + +
+ +
+ poddźwiękowy + ˌpɔdʲʥ̑vʲjɛ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + mający prędkość mniejszą od prędkości dźwięku w powietrzu + + subsonic + + +
+ +
+ podejmować + ˌpɔdɛjˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + gościć + + host + treat + + + + wprowadzać coś w życie + + undertake + assume + make up + pass + + + + wziąć coś własnego (lub jego część), co znajduje się u kogoś + + withdraw + collect + draw + + + + zgadzać się na zrobienie czegoś + + assume + make up + pass + undertake + + +
+ +
+ podejrzanie + ˌpɔdɛjˈʒãɲɛ +
+ + adv + + + w sposób podejrzany + + suspiciously + + +
+ +
+ podejrzany + ˌpɔdɛjˈʒãnɨ +
+ + adj + + + taki, którego się o coś podejrzewa, posądzony o coś + + suspect + + +
+ +
+ podejrzany + ˌpɔdɛjˈʒãnɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ktoś, kto jest posądzony o popełnienie przestępstwa, komu w wyniku śledztwa przedstawiono zarzuty + + suspect + + +
+ +
+ podejrzenie + ˌpɔdɛjˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + posądzenie kogoś o coś, domniemanie czyjejś winy + + suspicion + + +
+ +
+ podejrzewać + ˌpɔdɛjˈʒɛvaʨ̑ +
+ + v + + + przypuszczać + + suspect + + +
+ +
+ podejrzliwość +
+ + n + + + cecha tego, kto jest podejrzliwy; nieufność, niedowierzanie + + suspiciousness + distrustfulness + + +
+ +
+ podejrzliwy +
+ + adj + + + skłonny do podejrzeń lub zdradzający takie nastawienie + + suspicious + + +
+ +
+ podejście + pɔˈdɛjɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + sposób traktowania kogoś lub czegoś, stosunek do kogoś lub czegoś + + approach + + +
+ +
+ podeszwa + pɔˈdɛʃfa +
+ + n + + + dolna część buta chroniąca stopę przed różnymi urazami + + sole + + +
+ +
+ podeszły +
+ + adj + + + daleko posunięty w czasie + + advanced + + +
+ +
+ podfolder + pɔdˈvɔldɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) folder znajdujący się w innym folderze, położony niżej w strukturze katalogów + + subfolder + + +
+ +
+ podgatunek +
+ + n + + + (systematyka) (biologia, biologiczny) (subspecies), jednostka taksonomiczna; + + subspecies + + +
+ +
+ podgorzałka + ˌpɔdɡɔˈʒawka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aythya nyroca, brązowy ptak wodny zamieszkujący wyspowo Eurazję; + + ferruginous duck + fudge duck + + +
+ +
+ podgrzewacz +
+ + n + + + urządzenie do podgrzewania + + heater + + +
+ +
+ podgrzewać + pɔdˈɡʒɛvaʨ̑ +
+ + v + + + dostarczać czemuś ciepła, czynić coś cieplejszym + + warm up + + +
+ +
+ podgrzybek +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) (kulinaria) grzyb z rodziny borowikowatych z dawnego rodzaju Xerocomus; + + bay bolete + + +
+ +
+ podium + ˈpɔdʲjũm +
+ + n + + + podwyższenie w sali albo na świeżym powietrzu przeznaczone dla mówców, na występy artystyczne; + + podium + + +
+ +
+ podjazd + ˈpɔdʲjast +
+ + n + + + (rzadki, rzadko używany) przejazd krótkiego dystansu – podjechanie + + hop + + + + droga doprowadzająca bezpośrednio do budynku lub grupy zabudowań (zwykle o charakterze mieszkalnym) + + driveway + + + + element konstrukcyjny lub architektoniczny umożliwiający wtaczanie na wyższy poziom wszelkiego rodzaju wózków i platform na kołach, w szczególności wózków inwalidzkich + + ramp + + + + jazda pod wzniesienie + + ascent + climb + + + + odcinek drogi wiodący pod wzniesienie + + ascent + uphill + + +
+ +
+ podjęcie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: podjąć + + instigating + taking + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: podjąć się + + undertaking + venturing + + +
+ +
+ podkarpacki + ˌpɔtkarˈpaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Podkarpaciem, dotyczący Podkarpacia + + Subcarpathian + + +
+ +
+ podkast +
+ + n + + + audycja w formie radiowej umieszczona w internecie z kanałem RSS umożliwiającym subskrybowanie przez słuchaczy + + podcast + + +
+ +
+ podkolanówka + ˌpɔtkɔlãˈnufka +
+ + n + + + długa skarpetka sięgająca do kolana + + knee high + knee sock + + +
+ +
+ podkoszulek + ˌpɔtkɔˈʃulɛk +
+ + n + + + krótka trykotowa lub bawełniana koszulka, noszona bezpośrednio na ciele; + + undershirt + vest + singlet + + +
+ +
+ podkowa + pɔtˈkɔva +
+ + n + + + metalowe wzmocnienie kopyt końskich; + + horseshoe + + +
+ +
+ podkradać + pɔtˈkradaʨ̑ +
+ + v + + + kraść komuś część czegoś, kraść coś stale w niewielkich ilościach, po trochu + + snitch + filch + pilfer + pinch + swipe + + +
+ +
+ podkreślać + pɔtˈkrɛɕlaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) kłaść w wypowiedzi nacisk na pewien fakt + + emphasize + + + + zaznaczać tekst, rysując pod nim kreskę + + underline + + +
+ +
+ podkurzacz +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) przyrząd do odymiania pszczół w celu ich uspokojenia; + + bee smoker + + +
+ +
+ podkuty + pɔtˈkutɨ +
+ + adj + + + o bucie: z podeszwą wzmocnioną metalem, szczególnie przy obuwiu zimowym + + reinforced + + + + o koniu: mający podkowy przybite do kopyt + + shod + + +
+ +
+ podkład + ˈpɔtkwat +
+ + n + + + (kolejnictwo) element toru szynowego w postaci belki drewnianej, stalowej lub żelbetowej, ułożonej poprzecznie pod szynami + + tie + + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) puder w kremie, nakładany na twarz przed zrobieniem makijażu + + foundation + + +
+ +
+ podkładka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element pomocniczy, płytka pomiędzy oddzielnymi materiałami, wprowadzona celem wzmocnienia, zabezpieczenia lub wyrównania konstrukcji + + pad + plate + washer + + + + rzecz podłożona pod coś + + backing + drip mat + mat + pad + shim + table mat + + +
+ +
+ podkładka pod mysz +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) mały materiałowy lub plastikowy dywanik używany pod myszkę komputerową + + mouse pad + mousepad + mouse mat + + +
+ +
+ podle + ˈpɔdlɛ +
+ + adv + + + (książkowy) w sposób zasługujący na potępienie + + basely + + + + (potocznie, potoczny) nieodpowiednio, niedobrze, nie tak, jak powinno + + rotten + + +
+ +
+ podlegać + pɔdˈlɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + być w zakresie oddziaływania czegoś, być zależnym od czegoś + + be liable to + be subject to + + + + znajdować się w zakresie czyjejś władzy, być zależnym od kogoś + + be subordinate to + + +
+ +
+ podlewać + pɔdˈlɛvaʨ̑ +
+ + v + + + zasilać roślinę w wodę + + water + + +
+ +
+ podmenu +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) menu podrzędne w stosunku do innego + + submenu + + +
+ +
+ podmiejski + pɔdˈmʲjɛ̇jsʲci +
+ + adj + + + znajdujący się na przedmieściu + + suburban + + +
+ +
+ podmiot + ˈpɔdmʲjɔt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (gramatyka) część zdania, wyraz lub grupa wyrazów określająca wykonawcę czynności; + + subject + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba lub instytucja, która wykonuje jakąś czynność prawną, mająca prawa wobec czegoś + + subject + + +
+ +
+ podmorski +
+ + adj + + + leżący pod powierzchnią morza; przeznaczony do działania pod powierzchnią morza; dziejący się pod powierzchnią morza + + undersea + + +
+ +
+ podmuch + ˈpɔdmux +
+ + n + + + strumień powietrza + + blast + gust + whiff + + +
+ +
+ podmurówka + ˌpɔdmuˈrufka +
+ + n + + + płytki kamienny, ceglany lub betonowy fundament, na którym opiera się konstrukcja budynku + + foundation + + +
+ +
+ podniebienie + ˌpɔdʲɲɛˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) górna część jamy gębowej kręgowców; + + palate + + + + (przenośnie, przenośnia) smak, gust + + palate + + +
+ +
+ podniecać + pɔdʲˈɲɛʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wywoływać czymś stan silnego pobudzenia seksualnego + + stimulate + + + + wywoływać stan silnego radosnego pobudzenia nerwowego i uczuciowego + + excite + + + + wzmagać intensywność czegoś + + lift + + + + podniecać (1.3) wzajemnie jeden drugiego + + get excite + + + + wpadać w stan silnego ożywienia + + get excite + + + + wywoływać u siebie stan silnego radosnego pobudzenia nerwowego i uczuciowego + + get excite + + + + zostawać pobudzonym seksualnie lub zmysłowo + + get excite + + +
+ +
+ podniecony +
+ + adj + + + (książkowy) będący w stanie pobudzenia emocjonalnego + + excited + agitated + + + + (seksuologia, seksuologiczny) taki, który jest w stanie podniecenia zmysłowego; gotowy do reakcji seksualnej + + aroused + turned on + + +
+ +
+ podnieta + pɔdʲˈɲɛta +
+ + n + + + wyrażenie lub działanie zachęcające do wykonania określonego czynu + + incentive + stimulus + + +
+ +
+ podniosły + pɔdʲˈɲɔswɨ +
+ + adj + + + uroczysty, wzniosły, pełen dostojeństwa + + solemn + + +
+ +
+ podnosić + pɔdˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + unieść, wziąć coś do góry + + lift + + +
+ +
+ podnosić na duchu + pɔdˈnɔɕiʨ̑ na‿ˈduxu +
+ + v + + + pocieszać kogoś, dodawać komuś otuchy + + cheer up + + +
+ +
+ podnóżek +
+ + n + + + mebel lub element jakiegoś układu na którym można wygodnie oprzeć nogi, zmniejszając ich obciążenie + + footrest + + +
+ +
+ podobać się + pɔˈdɔbaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + odpowiadać czyjemuś gustowi, wyczuciu estetycznemu, robić na kimś dobre wrażenie; wydawać się komuś sympatycznym + + like + please + + +
+ +
+ podobieństwo + ˌpɔdɔˈbʲjɛ̇̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) przekształcenie geometryczne, w którym zachowany jest stosunek odległości punktów; + + similarity + + + + zgodność pewnych cech, właściwości pomiędzy osobami lub rzeczami + + resemblance + similarity + + +
+ +
+ podobnie + pɔˈdɔbʲɲɛ +
+ + adv + + + porównywalnie, w podobnym stopniu + + equally + similarly + + + + w podobny sposób + + likewise + similarly + + +
+ +
+ podobno + pɔˈdɔbnɔ +
+ + wyraz komunikujący, że mówiący dystansuje się od wyrażanego sądu, nie jest pewien co do jego prawdziwości; jak mówią, jak się zdaje + + allegedly + reportedly + supposedly + + +
+ +
+ podobny + pɔˈdɔbnɨ +
+ + adj + + + (geometria) mający swoje części w proporcji do części innej figury; + + similar + + + + wyglądający prawie tak samo, mający zbliżony wygląd + + similar + alike + + +
+ +
+ podolog +
+ + n + + + specjalista od chorób stóp i paznokci + + podiatrist + + +
+ +
+ podologia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny, który zajmuje się diagnozą i leczeniem chorób stóp oraz stawu skokowo-goleniowego; + + podiatry + + +
+ +
+ podpalenie + ˌpɔtpaˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + umyślne podłożenie ognia mające na celu wywołanie pożaru; + + arson + + +
+ +
+ podpieracz ścian +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (rzadki, rzadko używany) (pejoratywnie, pejoratywny) osoba nie tańcząca na imprezach, nie mająca ochoty na włączanie się do działań grupy + + wallflower + + +
+ +
+ podpierdalać + ˌpɔtpʲjɛrˈdalaʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) złośliwie donosić, skarżyć + + rat on + + +
+ +
+ podpis + ˈpɔtpʲis +
+ + n + + + wyjaśniający tekst umieszczony pod zdjęciem, wykresem + + caption + + + + własnoręcznie napisane imię i nazwisko (lub symbol) + + signature + + +
+ +
+ podpisywać + ˌpɔtpʲiˈsɨvaʨ̑ +
+ + v + + + składać swój podpis na dokumencie – np. jako akceptację, uwiarygodnienie, poświadczenie + + sign + + + + pisać swoje imię i nazwisko + + sign + + +
+ +
+ podpora + pɔtˈpɔra +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wąski, wysoki element konstrukcyjny podtrzymujący np. sufit; + + prop + abutment + + +
+ +
+ podpowiadać + ˌpɔtpɔˈvʲjadaʨ̑ +
+ + v + + + dyskretnie udzielać komuś potrzebnej informacji, której ta osoba nie pamięta lub nie wie + + prompt + + +
+ +
+ podpuszczka + pɔtˈpuʃʧ̑ka +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (fizjologia, fizjologiczny) (spożywczy) enzym trawienny wchodzący w skład soku żołądkowego, powodujący ścinanie się białka mleka, używany w mleczarstwie do produkcji serów; + + rennet + + +
+ +
+ podpułkownik + ˌpɔtpuwˈkɔvʲɲik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) stopień oficerski, w Wojsku Polskim bezpośrednio poprzedzający pułkownika, a powyżej stopnia majora; + + lieutenant colonel + + +
+ +
+ podrabiać +
+ + v + + + wykonywać kopię czegoś mającą uchodzić za oryginał + + forge + make a duplicate + + +
+ +
+ podrodzina +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) subfamilia, takson (grupa taksonomiczna) pośredni pomiędzy rodziną a rodzajem; + + subfamily + + +
+ +
+ podrywać + pɔdˈrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zagadywać osobę przeciwnej płci i starać się zainteresować ją sobą; uwodzić + + pick up + + +
+ +
+ podrzucać + pɔḍˈʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + rzucać coś w górę na niezbyt dużą wysokość + + throw + toss + + + + zostawiać coś komuś ukradkiem + + plant + + +
+ +
+ podrzutek + pɔḍˈʒutɛk +
+ + n + + + dziecko opuszczone przez rodziców i podrzucone obcym ludziom + + changeling + waif + + +
+ +
+ podrzynać +
+ + v + + + ciąć, rżnąc od spodu + + slit + + +
+ +
+ podrząd +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (systematyka) kategoria systematyczna niższa od rzędu + + suborder + + +
+ +
+ podrzędny + pɔḍˈʒɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) występujący w związku zależności jako element podporządkowany elementowi nadrzędnemu + + subordinate + + + + zajmujący w stosunku do innych niższą pozycję + + mediocre + second-rate + + +
+ +
+ podróż + ˈpɔdruʃ +
+ + n + + + długotrwałe przemieszczanie się z jednego miejsca do drugiego + + journey + trip + travel + + +
+ +
+ podróż poślubna +
+ + n + + + podróż odbywana przez parę nowożeńców + + honeymoon + + +
+ +
+ podróżniczek + ˌpɔdruʒʲˈɲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Luscinia svecica, mały, eurazjatycki ptak występujący na terenach wilgotnych; + + bluethroat + + +
+ +
+ podróżnik + pɔdˈruʒʲɲik +
+ + n + + + ktoś, kto podróżuje, jest w podróży (szczególnie często) + + traveller + voyager + traveler + journeyer + + +
+ +
+ podróżny + pɔdˈruʒnɨ +
+ + adj + + + związany z podróżą, dotyczący podróży + + travel + traveler 's + traveller 's + + +
+ +
+ podróżny + pɔdˈruʒnɨ +
+ + n + + + osoba, która podróżuje lub udaje się w podróż + + traveler + traveller + + +
+ +
+ podróżować + ˌpɔdruˈʒɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przebywać drogę w celu odwiedzenia odległego miejsca + + travel + + +
+ +
+ podręcznik + pɔdˈrɛ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + książka służąca do nauki, podająca wiedzę z jakiejś dziedziny; + + textbook + manual + + +
+ +
+ podsiębierny + ˌpɔtʲɕɛ̃mˈbʲjɛrnɨ +
+ + adj + + + taki, który pracując bierze, nabiera coś pod siebie + + undershot + + +
+ +
+ podskakiwać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) występować gwałtownie przeciw czemu lub komu + + fuck with + + + + dokonywać ruchy w górę, wyraźnie odbijając się od podłoża + + bump + bobble + bop + bump along + joggle + jounce + + + + powiększać się szybko i znacznie + + shoot up + skyrocket + soar + + + + szybko podnosić się, wykonywać drgania + + start + + + + wykonywać skok niezbyt wysoko + + hop + skip + bounce + caper + capriole + jump + + +
+ +
+ podstawa + pɔtˈstava +
+ + n + + + to, na czym coś stoi + + base + + + + pewna zasada, baza teoretyczna + + base + + +
+ +
+ podstawa prawna + pɔtˈstava ˈpravna +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) akt prawny, który narzuca, umożliwia lub wyjaśnia konkretne zachowanie w danej sytuacji + + legal base + + +
+ +
+ podstawowy + ˌpɔtstaˈvɔvɨ +
+ + adj + + + główny, elementarny + + basic + + +
+ +
+ podstęp + ˈpɔtstɛ̃mp +
+ + n + + + przemyślane działanie mające na celu oszukanie kogoś + + ruse + trick + + +
+ +
+ podstępnie + pɔtˈstɛ̃mpʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób podstępny + + insidiously + + +
+ +
+ podstępny + pɔtˈstɛ̃mpnɨ +
+ + adj + + + będący fortelem, przebiegłym działaniem + + crafty + designing + sneaky + wily + + + + działający przebiegle, skrycie, z chytrymi intencjami + + deceitful + insidious + malicious + + +
+ +
+ podsumowanie +
+ + n + + + krótkie, ogólne przedstawienie jakiejś sprawy + + aperçu + precis + recap + résumé + summation + + +
+ +
+ podszewka + pɔṭˈʃɛfka +
+ + n + + + cienka tkanina wszyta po wewnętrznej stronie ubrania + + lining + + +
+ +
+ podsłuch + ˈpɔtswux +
+ + n + + + przechwytywanie i monitorowanie komunikacji elektronicznej, radiowej lub telefonicznej + + bugging + wiretapping + + + + urządzenie, którym wykonywany jest podsłuch (1.1) lub (1.2); + + bug + wire + wiretap + + +
+ +
+ podtlenek + pɔtˈːlɛ̃nɛk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek różnych pierwiastków z tlenem + + suboxide + + +
+ +
+ podtrzymywać + ˌpɔtṭʃɨ̃ˈmɨvaʨ̑ +
+ + v + + + trzymać kogoś lub coś, nie dać komuś, czemuś upaść, być podporą czegoś + + underpin + + +
+ +
+ podtyp +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (systematyka) w systematyce takson niższy od typu + + subphylum + + +
+ +
+ poduszeczka + ˌpɔduˈʃɛʧ̑ka +
+ + n + + + miniaturowa poduszka do wbijania igieł lub szpilek + + pincushion + + + + miękka podkładka z tuszem do nasączania stempli + + pillow + + +
+ +
+ poduszka + pɔˈduʃka +
+ + n + + + spodnia, miękka część końców palców ludzi i zwierząt + + pillow + + + + umieszczony w pudełeczku kawałek materiału nasycony tuszem lub wodą, przeznaczony do zwilżania przykładanych do niego pieczątek lub palca + + pillow + + + + worek wypełniony miękkim materiałem używany jako część pościeli lub w celach dekoracyjnych; + + pillow + cushion + + +
+ +
+ poduszka powietrzna + pɔˈduʃka pɔˈvʲjɛṭʃna +
+ + n + + + (motoryzacja) rodzaj poduszki zabezpieczającej kierowcę lub pasażera przed skutkami wypadku drogowego, w momencie zderzenia wypełniającej się błyskawicznie gazem; element pasywnego systemu bezpieczeństwa w samochodzie; + + airbag + + +
+ +
+ poduszkowiec + ˌpɔduˈʃkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + pojazd wodno-lądowy unoszący się nad podłożem na poduszce powietrznej; + + hovercraft + ACV + air-cushion vehicle + + +
+ +
+ podwijać + pɔdˈvʲijäʨ̑ +
+ + v + + + zginać coś - zawijać część materiału / rzeczy do / za krawędź + + roll up + + +
+ +
+ podwiązka + pɔdˈvʲjɔ̃w̃ska +
+ + n + + + opaska lub taśma elastyczna podtrzymująca pończochę, skarpetkę; + + garter + + +
+ +
+ podwodny + pɔdˈvɔdnɨ +
+ + adj + + + będący pod powierzchnią wody; odbywający się pod wodą, w całkowitym zanurzeniu + + subaqueous + underwater + + +
+ +
+ podwozie + pɔdˈvɔʑɛ +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) dolna część samolotu umożliwiająca jego postój oraz toczenie się po ziemi; + + landing gear + undercarriage + + + + (motoryzacja) dolna część pojazdu z układem jezdnym i kierowniczym; + + chassis + + +
+ +
+ podwyżka + pɔdˈvɨʃka +
+ + n + + + cena, o którą zostało podwyższone uposażenie + + increase + + + + podniesienie się ceny, kosztu + + increase + + + + podniesienie wysokości uposażenia + + increase + + +
+ +
+ podwyższać + pɔdˈvɨʃːaʨ̑ +
+ + v + + + osiągać powiększenie w liczbie, osiągać większe nasilenie + + raise + + + + zwiększyć intensywność czegoś + + raise + + + + sprawiać, że coś jest wyższe, zwiększać wysokość + + elevate + + +
+ +
+ podwyższenie +
+ + n + + + miejsce podwyższone + + dais + platform + + + + uczynienie wyższym, większym, obfitszym, intensywniejszym + + bulge + conversion + + +
+ +
+ podwójnie +
+ + adv + + + w dwójnasób, dwa razy tyle + + doubly + double + + +
+ +
+ podwójny + pɔˈdvujnɨ +
+ + adj + + + składający się z dwóch jednakowych lub podobnych części + + double + + +
+ +
+ podwójny podbródek +
+ + n + + + warstwy tłuszczu zbierające się na szyi, poniżej właściwego podbródka człowieka, które formując się tworzą wypukłość przypominajacą podbródek + + double chin + + +
+ +
+ podwójny standard + pɔˈdvujnɨ ˈstãndart +
+ + n + + + niesprawiedliwe stosowanie odmiennych zasad w podobnych do siebie sytuacjach + + double standard + + +
+ +
+ podwórko + pɔdˈvurkɔ +
+ + n + + + przestrzeń przydomowa ogrodzona lub otoczona zabudowaniami + + yard + backyard + schoolyard + + +
+ +
+ podwładny + pɔdˈvwadnɨ +
+ + adj + + + podlegający komuś, pozostający pod czyjąś władzą + + subordinate + + +
+ +
+ podwładny + pɔdˈvwadnɨ +
+ + n + + + osoba podległa komuś, czyjś pracownik + + subordinate + underling + inferior + + +
+ +
+ podyplomowy + ˌpɔdɨplɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + odbywający się po uzyskaniu dyplomu + + postgraduate + + +
+ +
+ podzespół +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) części zmontowane ze sobą + + component + componentry + gang + hardware + sub-assembly subassembly + subset + + + + podgrupa + + subgroup + team + unit + + +
+ +
+ podział + ˈpɔʥ̑aw +
+ + n + + + podzielenie czegoś na dwie lub więcej części + + division + + +
+ +
+ podzielnica +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (maszynoznawstwo) przyrząd umożliwiający podział kąta pełnego lub okręgu koła na dowolną liczbę części równych części i obrót przedmiotu o pewien określony kąt; stosowany przy skrawaniu metali; + + indexing head + + +
+ +
+ podzielny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) taki, który daje się podzielić bez reszty przez konkretną liczbę + + divisible + + + + dający się podzielić + + distributable + dividable + partible + + +
+ +
+ podzielony + ˌpɔʥ̑ɛˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, na którym dokonano podziału, rozbito na kilka części + + divided + + +
+ +
+ podziemny + pɔdʲˈʑɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + znajdujący się pod powierzchnią ziemi + + underground + subterranean + + +
+ +
+ podziw + ˈpɔʥ̑if +
+ + n + + + zdumienie połączone z uznaniem, zachwytem + + admiration + + +
+ +
+ podziwiać + pɔˈʥ̑ivʲjäʨ̑ +
+ + v + + + darzyć podziwem + + admire + marvel + look up + miracle + wonder + + +
+ +
+ podzwrotnikowy +
+ + adj + + + leżący w pobliżu zwrotnika, właściwy dla strefy zwrotnika + + subtropical + + +
+ +
+ podążać + pɔˈdɔ̃w̃ʒaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) iść, jechać, pośpieszać w danym kierunku + + follow + go + + +
+ +
+ podłoga + pɔdˈwɔɡa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (budownictwo) pozioma powierzchnia w budynku, po której chodzą ludzie, wykonana z drewna, kamienia itp.; podłoże + + floor + + +
+ +
+ podłość + ˈpɔdwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co podłe; cecha tych, którzy są podli + + wickedness + + +
+ +
+ podłoże + pɔdˈwɔʒɛ +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) pożywka dla bakterii; + + medium + + + + (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) wierzchnia warstwa ziemi pod uprawę + + soil + + + + przyczyna + + grounds + + + + spodnia warstwa + + base + bedrock + + +
+ +
+ podłużny + pɔdˈwuʒnɨ +
+ + adj + + + wąski, o wydłużonym kształcie + + elongated + + +
+ +
+ podły + ˈpɔdwɨ +
+ + adj + + + pozbawiony skrupułów, postępujący nieuczciwie w sposób świadomy, celowy, popełniający czyny haniebne, zasługujący na potępienie i pogardę + + despicable + mean + + + + wynikający z czyjejś niegodziwości + + mean + + +
+ +
+ podświadomie + ˌpɔtʲɕfʲjaˈdɔ̃mʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób podświadomy + + subconsciously + + +
+ +
+ podświadomość +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) element życia psychicznego, który nie jest poddawany kontroli świadomości; + + subconsciousness + subconscious + + +
+ +
+ podżebrze +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część jamy brzusznej pod żebrami + + hypochondrium + + +
+ +
+ podżegać +
+ + v + + + wzniecać negatywne uczucie lub czyny wobec kogo lub czego + + incite + instigate + + +
+ +
+ poemat +
+ + n + + + (literacko) dłuższy utwór pisany wierszem opisujący ciąg wątków lub refleksji + + poem + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny oparty na motywie literackim, przeznaczony na orkiestrę symfoniczną + + tonepoem + + +
+ +
+ poeta + pɔˈɛta +
+ + n + + + literat piszący wiersze, tworzący poezję + + poet + + +
+ +
+ poetycki + ˌpɔɛˈtɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z poezją + + poetic + poetical + + +
+ +
+ poezja + pɔˈɛzʲja +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) działalność literacka obejmująca wiersze, twórczość poetycką + + poetry + + +
+ +
+ poezja konkretna + pɔˈɛzʲja kɔ̃ŋˈkrɛtna +
+ + n + + + kierunek artystyczny łączący elementy poezji i sztuk wizualnych; + + concrete poetry + pattern poetry shape poetry + + +
+ +
+ pofatygować + ˌpɔfatɨˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zadać sobie trud dotarcia gdzieś lub zrobienia czegoś + + take the trouble to go + + +
+ +
+ poganin + pɔˈɡãɲĩn +
+ + n + + + osoba wyznająca religię inną niż jedna z monoteistycznych, abrahamowych (jak chrześcijaństwo, islam, judaizm) + + heathen + pagan + + +
+ +
+ pogarda + pɔˈɡarda +
+ + n + + + uczucie niechęci, poczucie wyższości wobec kogoś lub czegoś + + contempt + disdain + scorn + + +
+ +
+ pogardliwie + ˌpɔɡarˈdlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób pogardliwy; z pogardą, bez szacunku + + contemptuously + scornfully + + +
+ +
+ pogardliwy + ˌpɔɡarˈdlʲivɨ +
+ + adj + + + wyrażający pogardę + + contemptuous + disdainful + scornful + + +
+ +
+ pogardzać +
+ + v + + + traktować kogoś lub coś z pogardą + + contemn + despise + + +
+ +
+ pogawędka + ˌpɔɡaˈvɛ̃ntka +
+ + n + + + krótka, lekka rozmowa + + chat + chitchat + + +
+ +
+ pogański + pɔˈɡãj̃sʲci +
+ + adj + + + związany z pogaństwem + + pagan + + +
+ +
+ pogaństwo + pɔˈɡãj̃stfɔ +
+ + n + + + często (pejoratywnie, pejoratywny) określenie zazwyczaj używane przez wyznawców religii monoteistycznych (judaizmu, chrześcijaństwa i islamu) na określenie wyznawania religii niechrześcijańskich, głównie politeistycznych lub animalistycznych + + paganism + heathenism + + +
+ +
+ pogląd + ˈpɔɡlɔ̃nt +
+ + n + + + sąd, opinia na określony temat; + + view + + +
+ +
+ pogoda + pɔˈɡɔda +
+ + n + + + chwilowy stan atmosfery + + weather + + +
+ +
+ pogoda pod psem + pɔˈɡɔda pɔt‿ˈpsɛ̃m +
+ + n + + + zła, brzydka pogoda + + lovely weather for ducks + + +
+ +
+ pogodny + pɔˈɡɔdnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) pełen spokoju, wesoły, odznaczający się pogodą ducha + + serene + buoyant + cheerful + jocund + jovial + pleasant + + + + odznaczający się ładną pogodą, brakiem opadów + + sunny + + +
+ +
+ pogonić kota + pɔˈɡɔ̃ɲiʨ̑ ˈkɔta +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zmusić kogoś do wysiłku, do zrobienia czegoś + + knock some heads together + + +
+ +
+ pogranicze + ˌpɔɡrãˈɲiʧ̑ɛ +
+ + n + + + obszar przy granicy dzielącej przestrzenie + + borderland + frontier + marches + + +
+ +
+ pogrom + ˈpɔɡrɔ̃m +
+ + n + + + masowe zabójstwo ludności należącej do tej samej grupy np. narodowościowej, etnicznej, religijnej + + pogrom + + +
+ +
+ pogromca +
+ + n + + + ten, kto kogoś lub coś zwyciężył, pokonał + + suppressor + vanquisher + + + + treser dzikich zwierząt + + tamer + + +
+ +
+ pogrzeb + ˈpɔɡʒɛp +
+ + n + + + uroczyste pogrzebanie zmarłego w ziemi + + funeral + burial + + +
+ +
+ pogrzebacz +
+ + n + + + narzędzie w kształcie pręta zakończonego hakiem, służące do podnoszenia fajerek w piecu i przekładania węgli w jego palenisku; + + poker + fire iron + + +
+ +
+ pogrzebowy + ˌpɔɡʒɛˈbɔvɨ +
+ + adj + + + związany z pogrzebem, pochówkiem + + funeral + + +
+ +
+ pogróżka + pɔˈɡruʃka +
+ + n + + + groźba, zapowiedź zrobienia komuś czegoś złego, postraszenie kogoś karą, wyrządzeniem krzywdy, zemstą itp. + + threat + + +
+ +
+ pogórze + pɔˈɡuʒɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) pagórkowaty obszar u podnóża pasma górskiego; + + foothill + piedmont + + +
+ +
+ pogłos +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wywołane działaniem fal odbitych w pomieszczeniu zamkniętym, przedłużenie czasu trwania danego dźwięku + + aftersound + + +
+ +
+ pogłoska + pɔˈɡwɔska +
+ + n + + + rozpowszechniana wiadomość, której autentyczność jest niepewna, niesprawdzona + + rumour + hearsay + rumor + + +
+ +
+ pogłębiarka +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) jednostka pływająca przeznaczona do pogłębiania akwenów morskich lub śródlądowych; + + dredger + dredging + + +
+ +
+ poinformować +
+ + v + + + udzielić informacji, powiadomić o czymś + + inform + + +
+ +
+ pointer + ˈpɔjntɛr +
+ + n + + + rasa psów myśliwskich; pies należący do tej rasy; + + pointer + + +
+ +
+ pointylizm +
+ + n + + + (sztuka) technika malarska polegająca na równomiernym pokrywaniu powierzchni obrazu drobnymi punktami czystych kolorów; + + pointillism + + +
+ +
+ poić + ˈpɔ<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + podawać napój + + water + give a drink + poić ktoś wino to ply somebody with wine + + +
+ +
+ pojawiać się + pɔˈjavʲjäʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + stawać się widocznym, jawnym + + appear + emerge + turn up + come up + occur + + +
+ +
+ pojazd + ˈpɔjast +
+ + n + + + maszyna mogąca przemieszczać się sama lub z pomocą zwierząt pociągowych; + + vehicle + + + + (potocznie, potoczny) samochód + + vehicle + + +
+ +
+ pojałtański +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z ustaleniami konferencji jałtańskiej, będący jej następstwem + + post-Yalta + + +
+ +
+ pojeb + ˈpɔjɛp +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (wulgarnie, wulgaryzm) (pogardliwie) człowiek działający irracjonalnie, idiotycznie; ktoś „pojebany” lub kogo „pojebało” + + dickwad + fucker + fuckwad + + +
+ +
+ pojechać + pɔˈjɛxaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o środkach lokomocji, transportu: wyruszyć w drogę w jakimś kierunku; odjechać z miejsca, gdzie się zatrzymał + + go + + + + udać się dokądś jakimś pojazdem, lub na zwierzęciu + + go + + +
+ +
+ pojednanie +
+ + n + + + akt zgody dokonany, by zażegnać trwający konflikt + + concilation + conciliation + eirenicon irenicon + rapprochement + reconcilement + reconciliation + + +
+ +
+ pojedynczo + ˌpɔjɛˈdɨ̃n͇ʧ̑ɔ +
+ + adv + + + samemu, w pojedynkę, oddzielnie + + individually + + +
+ +
+ pojedynczy + ˌpɔjɛˈdɨ̃n͇ʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który jest tylko jeden; osobny + + individual + single + isolated + + +
+ +
+ pojedynek +
+ + n + + + dawna metoda rozwiązywania zatargów honorowych polegająca na walce dwóch przeciwników używających broni siecznej lub palnej w obecności sekundantów + + duel + + + + walka, spór między dwiema stronami + + bout + + +
+ +
+ pojemnik + pɔˈjɛ̃mʲɲik +
+ + n + + + zbiornik (naczynie, skrzynia, kosz itp.), w którym przechowywane są materiały, towary, przedmioty, substancje + + container + + +
+ +
+ pojemność + pɔˈjɛ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + parametr zbiornika lub naczynia określający, ile cieczy, gazu lub materiałów sypkich może się w nim zmieścić + + capacity + + +
+ +
+ pojemność życiowa + pɔˈjɛ̃mnɔʑʥ̑ ʒɨˈʨ̑ɔva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) największa objętość powietrza, jaką człowiek może wydmuchać z płuc po maksymalnym wdechu; + + vital capacity + + +
+ +
+ pojmować + pɔjˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozumieć + + apprehend + comprehend + grasp + + +
+ +
+ pojutrze + pɔˈjuṭʃɛ +
+ + adv + + + za dwa dni, dwa dni po dniu dzisiejszym + + the day after tomorrow + day after tomorrow + + +
+ +
+ pojęcie + pɔˈjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + termin, określenie, hasło, nazwa czegoś istniejącego tylko w myśli + + term + + +
+ +
+ pojęcie pierwotne +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) fundamentalne pojęcie matematyczne, traktowane jako niedefiniowalne językiem teorii; + + primitive notion + + +
+ +
+ pokarm + ˈpɔkarm +
+ + n + + + pożywienie organizmów żywych danego gatunku (w szczególności człowieka); + + aliment + food + + +
+ +
+ pokaz + ˈpɔkas +
+ + n + + + prezentacja jakichś umiejętności, przedmiotów itp. + + exhibition + display + show + + +
+ +
+ pokazywać + ˌpɔkaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) o przyrządach pomiarowych: wskazywać wartość wielkości mierzonej + + display + indicate + + + + dawać możliwość zobaczenia czegoś + + show + demonstrate + display + + + + demonstrować, dawać komuś możliwość nauczenia się poprzez wykonywanie danej czynności + + demonstrate + + + + wskazywać w jakimś kierunku + + point + + + + wykonywać ruchy informujące kogoś o czymś + + demonstrate + show + + +
+ +
+ poker + ˈpɔkɛr +
+ + n + + + (termin karciany) gra hazardowa, w różnych odmianach, polegająca na uzyskaniu najlepszej kombinacji kart w ręku w stosunku do przeciwników; + + poker + + +
+ +
+ pokojowiec +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) służący dworski + + servant + valet + + +
+ +
+ pokojowy + ˌpɔkɔˈjɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący porozumienia lub zgody + + amicable + peaceful + pacific + peacable + + + + o spokojnym usposobieniu + + amicable + pacific + peacable + peaceful + + + + w okresie pokoju + + non-violent + peacetime + + + + związany z pomieszczeniem + + indoor + of room + + +
+ +
+ pokojowy + ˌpɔkɔˈjɔvɨ +
+ + n + + + osoba odpowiedzialna za utrzymanie porządku w pokoju + + valet + + +
+ +
+ pokolenie + ˌpɔkɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + grupa ludzi lub zwierząt będących mniej więcej w tym samym wieku + + generation + + + + członkowie rodziny, będący mniej więcej w tym samym wieku i pełniący te same funkcje (dziadkowie, rodzice, dzieci) + + generation + + + + grupa ludzi żyjących w tych samych czasach, będących świadkami podobnych wydarzeń + + generation + + +
+ +
+ pokonywać + ˌpɔkɔ̃ˈnɨvaʨ̑ +
+ + v + + + odnosić zwycięstwo nad kimś + + beat + defeat + + + + radzić sobie z jakimiś przeszkodami, dalekim dystansem + + overcome + + +
+ +
+ pokora + pɔˈkɔra +
+ + n + + + cecha tego, kto się nie pyszni, jest skromny + + humility + + +
+ +
+ pokorny +
+ + adj + + + nie wywyższający się, skromny + + humble + + +
+ +
+ pokrewieństwo + ˌpɔkrɛˈvʲjɛ̇̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) (biologia, biologiczny) podobieństwo właściwości + + affinity + + + + (przenośnie, przenośnia) odczuwane podobieństwo poglądów i charakteru do kogoś + + rapport + similarity + + + + relacja łącząca osoby posiadające wspólnego przodka + + kinship + + +
+ +
+ pokrewny + pɔˈkrɛvnɨ +
+ + adj + + + mający wspólne pochodzenie + + kindred + + + + wykazujący podobieństwo do kogoś lub czegoś pod jakimś względem + + related + akin + cognate + congenial + + +
+ +
+ pokroić +
+ + v + + + podzielić coś poprzez krojenie + + slice up + + +
+ +
+ pokrywa + pɔˈkrɨva +
+ + n + + + przedmiot służący do nakrywania, przykrywania czegoś + + cover + + +
+ +
+ pokrywać + pɔˈkrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (handel, handlowy) płacić, zapewniać całkowite finansowanie danej części + + cover + cap + defray + + + + (zootechnika, zootechniczny) zapładniać + + cap + cover + impregnate + + + + nanosić coś na coś + + cover + cap + + +
+ +
+ pokrzywa + pɔˈkʃɨva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) jednoroczna roślina zielna lub bylina z rodzaju (1.1), o ząbkowatych liściach pokrytych parzącymi włoskami + + nettle + + +
+ +
+ pokrzywka + pɔˈkʃɨfka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zmiany na skórze w postaci swędzących bąbli, będące objawem uczulenia; + + nettle-rash + + + + (potocznie, potoczny) zabawa dziecięca polegająca na mocnym uchwycie oburącz czyjejś ręki i przekręceniu zaciśniętych dłoni w przeciwnych kierunkach, wywołując uczucie pieczenia + + chinese burn + + +
+ +
+ pokrótce + pɔˈkrutʦ̑ɛ +
+ + adv + + + mówiąc w skrócie + + briefly + + +
+ +
+ pokrętność +
+ + n + + + cecha czegoś, co jest pokrętne, trudne do zrozumienia i zawiłe + + evasiveness + + +
+ +
+ pokusa + pɔˈkusa +
+ + n + + + trudne do opanowania pragnienie + + temptation + seduction + allurement + bait + enticement + inducement + + +
+ +
+ pokuta + pɔˈkuta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przyjęta dobrowolnie lub narzucona kara za grzechy; + + expiation + + +
+ +
+ pokutny + pɔˈkutnɨ +
+ + adj + + + związany z pokutą, dotyczący pokuty + + penitential + + +
+ +
+ pokutować + ˌpɔkuˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + odprawiać pokutę + + atone + + +
+ +
+ pokwitowanie + ˌpɔkfʲitɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + potwierdzenie odbioru czegoś + + receipt + + +
+ +
+ pokój + ˈpɔkuj +
+ + n + + + (budownictwo) część mieszkania, izba + + room + chamber + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (wojskowość, wojskowy) stan panujący między dwoma narodami, bez działań wojennych, bez wypowiedzenia wojny + + peace + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pakt kończący wojnę + + peace + + + + (przestarzałe, przestarzały) spokój + + peace + + + + (turystyka, turystyczny) pomieszczenie wynajęte w hotelu + + room + + +
+ +
+ pokój dwuosobowy +
+ + n + + + pokój przeznaczony dla dwóch osób, najczęściej z jednym łóżkiem + + double room + + +
+ +
+ pokój gościnny + ˈpɔkuj ɡɔɕˈʨ̑ĩnːɨ +
+ + n + + + w mieszkaniu: duży pokój, salon + + living room + + +
+ +
+ pokój jednoosobowy + ˈpɔkuj ˌːɛdnɔːsɔˈbɔvɨ +
+ + n + + + pokój przeznaczony dla jednej osoby, z jednym łóżkiem + + single room + + +
+ +
+ pokój nauczycielski +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) pomieszczenie na terenie szkoły zarezerwowane dla nauczycieli + + staffroom + + +
+ +
+ pokład + ˈpɔkwat +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) każde poziome pokrycie kadłuba statku; + + deck + + + + warstwa określonej kopaliny zalegająca pomiędzy warstwami innych kopalin + + layer + + + + wnętrze samolotu lub statku kosmicznego + + board + + +
+ +
+ pokładełko +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) narząd w postaci cienkiej wydłużonej rureczki, służący do składania jaj, występujący u samic wielu gatunków owadów, a także u samic drugich przedstawicieli fauny; + + ovipositor + + +
+ +
+ pokłon + ˈpɔkwɔ̃n +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pochylenie obrazu w procesji katolickiej na Kaszubach; + + bow + + + + niskie pochylenie głowy lub całego tułowia na znak oddania czci + + bow + greeting + + +
+ +
+ pokłosie + pɔˈkwɔɕɛ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (książkowy) skutek czyjegoś działania + + aftermath + outcome + result + + + + kłosy zboża, które pozostały po żniwach na ściernisku + + gleanings + + +
+ +
+ polacca +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (marynarka) śródziemnomorski dwumasztowiec lub trójmasztowiec z ożaglowaniem typu łacińskiego lub skośnego; + + polacre + polacca + + +
+ +
+ polana + pɔˈlãna +
+ + n + + + pozbawione drzew miejsce w lesie; + + clearing + glade + + +
+ +
+ polano + pɔˈlãnɔ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) kawał drewna przeznaczony na opał + + log + + +
+ +
+ polar + ˈpɔlar +
+ + n + + + (włókiennictwo) lekka i bardzo ciepła dzianina używana do szycia ubrań, szczególnie sportowych i turystycznych; + + polar fleece + + +
+ +
+ polarny + pɔˈlarnɨ +
+ + adj + + + właściwy terenom podbiegunowym lub znajdujący się na tych terenach + + polar + + +
+ +
+ polatucha + ˌpɔlaˈtuxa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Pteromys volans, gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych, występuje w tajdze od Finlandii po Sachalin i Kamczatkę; + + flying squirrel + + +
+ +
+ polder + ˈpɔldɛr +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) depresyjny teren nadmorski stale osuszany i otoczony wydmami lub groblami w celu zabezpieczenia przed zalaniem, występujący głównie w Holandii i w Niemczech + + polder + + + + (geografia, geograficzny) obszar nadrzeczny będący naturalnym terenem zalewowym + + polder + + +
+ +
+ pole + ˈpɔlɛ +
+ + n + + + (geometria) miara płaskiej powierzchni ograniczonej; + + area + field + + + + część ziemi przeznaczona pod uprawę; + + field + + + + (fizyka, fizyczny) obszar działania sił; + + field + + + + miejsce do wypełnienia w formularzu, krzyżówce, na planszy, w formularzu elektronicznym + + field + + + + (matematyka, matematyczny) funkcja przyporządkowująca każdemu punktowi przestrzeni skalar, wektor, bądź tensor + + field + + +
+ +
+ pole bitwy + ˈpɔlɛ ˈbʲitfɨ +
+ + n + + + miejsce, w którym odbyła/odbywa się bitwa, walka lub starcie + + battlefield + battleground + + +
+ +
+ pole elektryczne + ˈpɔlɛ ˌːlɛkˈtrɨʧ̑nɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) pole fizyczne, stan przestrzeni, w której na ładunek elektryczny działa siła; + + electric field + + +
+ +
+ pole minowe +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) obszar pokryty minami; + + minefield + mine field + + +
+ +
+ pole namiotowe + ˈpɔlɛ ˌnãmʲjɔˈtɔvɛ +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) teren specjalnie przystosowany do biwakowania pod namiotami, dostępny dla turystów; + + camp site + camp-site + campsite + + +
+ +
+ pole ryżowe +
+ + n + + + podtopiony obszar, na którym uprawia się ryż + + paddy field + rice paddy + + +
+ +
+ polecać + pɔˈlɛʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + dawać kogoś lub coś pod czyjąś opiekę + + commend + entrust + + + + mówić komuś, co ma zrobić, wydawać komuś polecenie + + order + tell + + + + przedstawiać kogoś lub coś w korzystnym świetle + + recommend + + +
+ +
+ polecenie + ˌpɔlɛˈʦ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zaprotegowanie kogoś + + recommendation + + +
+ +
+ polecony + ˌpɔlɛˈʦ̑ɔ̃nɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przesyłka rejestrowana, przyjęta za potwierdzeniem nadania i doręczana adresatowi za pokwitowaniem odbioru + + recorded delivery + + +
+ +
+ polegać + pɔˈlɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + na czymś działać według jakiejś reguły, zasady + + consist + + + + na czymś opierać się na czymś, ufać czemuś + + trust + + + + na kimś ufać komuś, być pewnym jego zachowania + + depend + + +
+ +
+ polepszać + pɔˈlɛpʃaʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać coś na lepsze + + improve + + + + zmieniać się na lepsze, stawać się lepszym, poprawiać się + + improve + + +
+ +
+ polerować + ˌpɔlɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) nanosić poprawki w celu ulepszenia czegoś + + refine + + + + czyścić, nadawać czemuś połysk przez pocieranie + + polish + burnish + + +
+ +
+ polewa + pɔˈlɛva +
+ + n + + + (kulinaria) zastygła, słodka masa na pieczywie + + glaze + icing + + + + (technologia, technika, techniczny) barwna powłoka dekorująca ceramikę kolorem i połyskiem + + graze + + +
+ +
+ polewaczka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pojazd techniczny, który spłukuje wodą ulice + + street sprinkler + + +
+ +
+ poli- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na wielość, mnogość czegoś + + multi- + poly- + + +
+ +
+ poliamoria + ˌpɔlʲi<sup>j</sup>ãˈmɔrʲja +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) zaangażowanie w związek miłosny z więcej niż jedną osobą jednocześnie za zgodą i wiedzą wszystkich osób tworzących dany związek; + + polyamory + + +
+ +
+ poliamoryczny +
+ + adj + + + (socjologia, socjologiczny) dotyczący poliamorii + + polyamorous + + +
+ +
+ poliandria + ˌpɔlʲiˈ<sup>j</sup>ãndrʲja +
+ + n + + + forma poligamii, w której kobieta jest zamężna jednocześnie z dwoma lub więcej mężczyznami; + + polyandry + + +
+ +
+ poliandryczny +
+ + adj + + + dotyczący poliandrii + + polyandrous + + +
+ +
+ polibazyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady siarkosoli; + + polybasite + + +
+ +
+ polichromia +
+ + n + + + (sztuka) rodzaj barwnego malowidła naściennego + + polychrome + + + + (sztuka) rodzaj malarskiego zdobnictwa rzeźb i rzemiosła + + polychrome + + + + (sztuka) zdobienie ścian i przedmiotów techniką polichromiczną + + polychromy + + +
+ +
+ policja + pɔˈlʲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + instytucja państwowa mająca za zadanie ochronę obywateli przed przestępcami, wykrywanie przestępstw itp.; + + police + + +
+ +
+ policja drogowa +
+ + n + + + (administracja) formacja policyjna zajmująca się nadzorem nad ruchem na drogach publicznych + + traffic police + + +
+ +
+ policjant + pɔˈlʲiʦ̑ʲjãnt +
+ + n + + + funkcjonariusz policji + + policeman + police officer + + +
+ +
+ policjantka + ˌpɔlʲiˈʦ̑ʲjãntka +
+ + n + + + kobieta, która pracuje w policji + + policewoman + + +
+ +
+ policyjny + ˌpɔlʲiˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z policją + + curfew + police + + +
+ +
+ policzalny +
+ + adj + + + taki, który daje się policzyć + + countable + + +
+ +
+ policzek + pɔˈlʲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) każde z dwóch miejsc na twarzy pod okiem, obok nosa + + cheek + + + + (przenośnie, przenośnia) obraza + + slap in the face + + + + uderzenie otwartą dłonią w policzek (1.1) + + bitch slap + slap in the face + + +
+ +
+ polifagia +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nadmierne zwiększenie łaknienia, wzmożony apetyt + + polyphagia + + +
+ +
+ polifenol +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) występujący w roślinach organiczny związek chemiczny wykazujący działanie przeciwutleniające i zmniejszające ryzyko wystąpienia chorób układu krwionośnego i raka; + + polyphenol + + +
+ +
+ poligamia + ˌpɔlʲiˈɡãmʲja +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) związek małżeński z wieloma osobami + + polygamy + + +
+ +
+ poligamiczny +
+ + adj + + + (socjologia, socjologiczny) (zoologia, zoologiczny) dotyczący poligamii + + polygamous + + +
+ +
+ poligamista +
+ + n + + + mężczyzna praktykujący poligamię + + polygamist + + +
+ +
+ poliglota + ˌpɔlʲiˈɡlɔta +
+ + n + + + osoba znająca i biegle się posługująca wieloma językami + + polyglot + + +
+ +
+ poligon + pɔˈlʲiɡɔ̃n +
+ + n + + + (geodezja, geodezyjny) obszar ograniczony liniami prostymi + + traverse + + + + (przestarzałe, przestarzały) (matematyka, matematyczny) wielobok + + polygon + + + + wydzielony obszar służący do ćwiczeń wojskowych + + fire ground + range + + +
+ +
+ poligraficzny +
+ + adj + + + (drukarstwo, drukarski) (poligrafia) związany z poligrafią, dotyczący poligrafii + + polygraphic + + +
+ +
+ poligynia + ˌpɔlʲiˈɡɨ̃ɲja +
+ + n + + + forma poligamii, w której mężczyzna jest żonaty jednocześnie z dwiema lub więcej kobietami; + + polygyny + + +
+ +
+ polimat +
+ + n + + + uczony o wszechstronnej, encyklopedycznej wiedzy + + polymath + + +
+ +
+ polimer +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja chemiczna o bardzo dużej masie cząsteczkowej, składająca się z merów; + + polymer + + +
+ +
+ polimeryzacja + ˌpɔlʲĩmɛrɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) proces chemiczny, w wyniku którego ze związków o małej masie cząsteczkowej (monomerów) powstają związki o dużej masie cząsteczkowej (polimery); + + polymerization + + +
+ +
+ polinezyjski +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) dotyczący Polinezji + + Polynesian + + +
+ +
+ polip + ˈpɔlʲip +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologiczny, łagodny rozrost błony śluzowej, np. esicy, nosa lub macicy; + + polyp + + + + (zoologia, zoologiczny) osiadła forma morfologiczna parzydełkowców; + + polyp + + +
+ +
+ polipektomia + ˌpɔlʲipɛkˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg usunięcia polipa; + + polypectomy + + +
+ +
+ polipropylen +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) termoplastyczny polimer syntetyczny; + + polypropylene + + +
+ +
+ poliptyk +
+ + n + + + (sztuka) praca artystyczna składająca się z wielu części tworzących jedno dzieło, w szczególności typ wieloczęściowej nastawy ołtarzowej charakterystyczny dla późnego gotyku; + + polyptych + + +
+ +
+ polis + ˈpɔlʲis +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) typ organizacji państwa w starożytnej Grecji, który obejmował ośrodek miejski wraz z przyległymi obszarami; + + polis + + +
+ +
+ polistyren + ˌpɔlʲiˈstɨrɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) polimer z grupy poliolefin otrzymywany w procesie polimeryzacji styrenu; + + polystyrene + + +
+ +
+ poliszynel + ˌpɔlʲiˈʃɨ̃nɛl +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) typ komicznej postaci z francuskiego commedia dell'arte – z garbem, w charakterystycznej czarnej masce z haczykowatym nosem; + + Punch + Punchinello + + +
+ +
+ politechniczny +
+ + adj + + + dotyczący politechniki, związany z politechniką + + polytechnic + + +
+ +
+ politechnika + ˌpɔlʲiˈtɛçɲika +
+ + n + + + uczelnia wyższa o statusie uniwersyteckim i profilu technicznym; + + Technical University + University of Technology + + +
+ +
+ politeistyczny + ˌpɔlʲitɛ<sup>j</sup>iˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z politeizmem, właściwy politeizmowi i/lub politeistom + + polytheistic + + +
+ +
+ politeizm + ˌpɔlʲiˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wielobóstwo, kult wielu bogów; + + polytheism + + +
+ +
+ politolog +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie politologii + + political scientist + + +
+ +
+ politologia + ˌpɔlʲitɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się ogólnie pojętą polityką; + + political science + + +
+ +
+ politowanie +
+ + n + + + (książkowy) współczucie, litość, często połączone z lekceważeniem lub pobłażliwością + + sympathy + + +
+ +
+ politycznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący polityki + + politically + + +
+ +
+ polityczny + ˌpɔlʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący polityki, związany z polityką, nastawiony na osiągnięcie korzyści w polityce + + political + + +
+ +
+ polityk + pɔˈlʲitɨk +
+ + n + + + osoba zajmująca się polityką + + politician + + +
+ +
+ polityka + pɔˈlʲitɨka +
+ + n + + + całokształt działań jakiejś grupy, partii politycznej lub organizacji związanych z dążeniem do zdobycia i utrzymania władzy; + + politics + + + + system odgórnie wprowadzonych zasad + + policy + + +
+ +
+ polka + ˈpɔlka +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) czeski taniec ludowy; + + polka + + +
+ +
+ polo + ˈpɔlɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) gra drużynowa rozgrywana konno, w której za pomocą długich kijów dąży się do umieszczenia drewnianej kuli w bramce przeciwnej drużyny; + + polo + + +
+ +
+ polon + ˈpɔlɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny promieniotwórczy o symbolu Po i liczbie atomowej 84; + + polonium + + +
+ +
+ polonez + pɔˈlɔ̃nɛs +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) tradycyjny, ludowy taniec polski w metrum 3/4; + + polonaise + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyczna forma oparta o polonez (1.1); + + polonaise + + +
+ +
+ polonista + ˌpɔlɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + nauczyciel języka polskiego + + Polish teacher + + +
+ +
+ polonizacja +
+ + n + + + nadawanie czemuś polskiego charakteru lub właściwości + + Polonisation + Polonization + + + + narzucanie lub przyswajanie kultury polskiej i języka polskiego; + + Polonisation + Polonization + + +
+ +
+ polowanie + ˌpɔlɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + zespół czynności podejmowanych celem wytropienia i zabicia dzikiej zwierzyny + + hunting + + +
+ +
+ polować + pɔˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + brać udział w polowaniu, tropić aby zabić + + hunt + + +
+ +
+ polski + ˈpɔlsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Polski lub Polaków + + Polish + + +
+ +
+ polski + ˈpɔlsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zachodniosłowiański język używany przez Polaków; + + Polish + + +
+ +
+ polskość + ˈpɔlskɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co polskie; polski charakter czegoś + + Polishness + + +
+ +
+ polszczyzna + pɔlˈʃʧ̑ɨzna +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język polski + + Polish + + +
+ +
+ poltergeist +
+ + n + + + niewidzialny duch, hałasujący w nawiedzanym domu + + poltergeist + + +
+ +
+ polucja + pɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) mimowolny wytrysk nasienia u mężczyzn podczas snu + + pollution + nocturnal emission + + +
+ +
+ polędwica + ˌpɔlɛ̃ndˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (kulinaria) mięso z grzbietu zwierzęcia + + loin + + + + (spożywczy) (kulinaria) pieczeń lub wędlina z tego mięsa + + sirloin + + +
+ +
+ pomadka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyk do malowania ust + + lipstick + + +
+ +
+ pomagać + pɔ̃ˈmaɡaʨ̑ +
+ + v + + + ułatwiać komuś jakąś czynność, poprzez branie udziału w niej + + help + assist + + +
+ +
+ pomarańcz + pɔ̃ˈmarãj̃n͇ʧ̑ +
+ + n + + + kolor pomarańczowy + + orange + + +
+ +
+ pomarańcza + ˌpɔ̃maˈrãj̃n͇ʧ̑a +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) owoc cytrusowy o pomarańczowej skórce; + + orange + + +
+ +
+ pomarańcza bergamota + ˌpɔ̃maˈrãj̃n͇ʧ̑a ˌbɛrɡãˈmɔta +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Citrus bergamia, gatunek rośliny z rodziny rutowatych, uprawianej głównie we Włoszech; + + bergamot + bergamot orange + + +
+ +
+ pomarańcza kwaśna + ˌpɔ̃maˈrãj̃n͇ʧ̑a ˈkfaɕna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (zobacz) pomarańcza gorzka + + sour orange + + +
+ +
+ pomarańcza słodka + ˌpɔ̃maˈrãj̃n͇ʧ̑a ˈswɔtka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (zobacz) pomarańcza chińska + + sweet orange + + +
+ +
+ pomarańczowawy + ˌpɔ̃marãj̃n͇ʧ̑ɔˈvavɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym, zbliżonym do pomarańczowego; przypominający kolor pomarańczowy + + orangish + + +
+ +
+ pomarańczowoskrzydły + ˌpɔ̃marãj̃n͇ʧ̑ɔvɔˈskʃɨdwɨ +
+ + adj + + + taki, który ma pomarańczowe skrzydła + + orange-winged + + +
+ +
+ pomarańczowy + ˌpɔ̃marãj̃n͇ˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (spożywczy) dotyczący owoców pomarańczy, zawierający owoce pomarańczy, zrobiony z owoców pomarańczy; (także, też) przypominający je w smaku, zapachu lub wyglądzie + + orange + + + + mający kolor drugiego pasma tęczy, taki jak kolor owocu pomarańczy itp.; żółty z czerwonym zabarwieniem; + + orange + + +
+ +
+ pomazaniec +
+ + n + + + (książkowy) ktoś wybrany na króla, namaszczony na urząd + + anointed + + +
+ +
+ pomelo + pɔ̃ˈmɛlɔ +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) owoc pomarańczy olbrzymiej + + pomelo + shaddock + + +
+ +
+ pomenopauzalny + ˌpɔ̃mɛ̃nɔpawˈzalnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (fizjologia, fizjologiczny) następujący po menopauzie + + postmenopausal + + +
+ +
+ pomiar + ˈpɔ̃mʲjar +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) ustalenie wartości pewnej wielkości fizycznej; + + measurement + + +
+ +
+ pomidor + pɔ̃ˈmʲidɔr +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) owoc pomidora (1.2) + + tomato + + + + (botanika, botaniczny) Lycopersicon, rodzaj roślin z rodziny psiankowatych; + + tomato + + +
+ +
+ pomidorowa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa, której głównym składnikiem są pomidory; często podawana z makaronem, ryżem, kluskami lub w postaci kremu; + + tomato soup + + +
+ +
+ pomidorowy + ˌpɔ̃mʲidɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) zrobiony z owoców pomidora, składający się w większej części z pomidorów + + tomato + + +
+ +
+ pomidorówka + ˌpɔ̃mʲidɔˈrufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa pomidorowa; + + tomato soup + + +
+ +
+ pomierzyć +
+ + v + + + włożyć na siebie lub na kogoś wiele czegoś, jedno po drugim, sprawdzając, czy ma odpowiedni rozmiar + + try on + + + + zmierzyć kolejno wiele rzeczy + + measure + measure out + measure up + + +
+ +
+ pomiesiączkowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) następujący po miesiączce + + postmenstrual + + +
+ +
+ pomieszczenie + ˌpɔ̃mʲjɛʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (budownictwo) część budynku o określonym przeznaczeniu + + room + accommodation + lodging + place + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pomieścić + + accommodating + lodging + placing + putting + + +
+ +
+ pomijać + pɔ̃ˈmʲijäʨ̑ +
+ + v + + + nie mówić czegoś, opuścić temat, który chciało lub miało się poruszyć + + avoid + cut out + evade + leave out + omit + skip + + + + nie uwzględniać czegoś + + exclude + not take account of + omit + overlook + + +
+ +
+ pomiędzy + pɔ̃ˈmʲjɛ̃nʣ̑ɨ +
+ + preposition + + + (zobacz) między + + in between + + +
+ +
+ pomnik + ˈpɔ̃mʲɲik +
+ + n + + + rzeźba, posąg utworzony w celu upamiętnienia jakiegoś wydarzenia lub osoby; + + monument + memorial + + +
+ +
+ pomnik przyrody + ˈpɔ̃mʲɲik pʃɨˈrɔdɨ +
+ + n + + + okaz przyrody (drzewo, skała itp.) prawnie chroniony ze względu na jego walory przyrodnicze, estetyczne lub historyczne; + + natural monument + veteran tree + + +
+ +
+ pomoc + ˈpɔ̃mɔʦ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) w piłce nożnej zawodnicy grający między napastnikami a obrońcami + + midfield + + + + ułatwienie komuś życia lub wykonania określonej czynności + + help + assistance + aid + + +
+ +
+ pomocnictwo +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) umyślne przestępstwo lub wykroczenie polegające na ułatwieniu innej osobie popełnienia czynu zabronionego; + + accessory + + +
+ +
+ pomocniczy + ˌpɔ̃mɔʦ̑ʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + stanowiący pomoc dla kogoś lub czegoś + + adjective + auxiliary + menial + supplementary + + +
+ +
+ pomocnik + pɔ̃ˈmɔʦ̑ʲɲik +
+ + n + + + osoba do pomocy przy jakiejś pracy + + helper + + + + pracownik pracujący pod czyimś kierunkiem + + assistant + + +
+ +
+ pomocny + pɔ̃ˈmɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + (o osobach) taki, który pomaga w czymś + + helpful + + +
+ +
+ pomocy + pɔ̃ˈmɔʦ̑ɨ +
+ + interjection + + + wołanie o pomoc w sytuacji zagrożenia + + help + + +
+ +
+ pomologiczny +
+ + adj + + + (agrotechnika, agrotechniczny) związany z pomologią, dotyczący pomologii + + pomological + + +
+ +
+ pompa + ˈpɔ̃mpa +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) silny, ulewny deszcz + + pomp + + + + maszyna do wymuszania przepływu cieczy lub gazu; + + pump + + +
+ +
+ pompa ciepła + ˈpɔ̃mpa ˈʨ̑ɛpwa +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) teoretyczna maszyna cieplna, która wymusza przepływ ciepła z obszaru o niższej temperaturze do obszaru o temperaturze wyższej; + + heat pump + + +
+ +
+ pompejańczyk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) mieszkaniec Pompejów; osoba z tego miasta + + Pompeian + + + + (historia, historyczny, historycznie) stronnik Gnejusza Pompejusza w toczących się w I w. p.n.e. wojnach domowych + + Pompeian + + +
+ +
+ pompejański +
+ + adj + + + związany z Pompejami, dotyczący Pompejów, pochodzący z Pompejów + + Pompeian + Pompeiian + + + + związany z postacią rzymskiego wodza Gnejusza Pompejusza + + Pompeian + + +
+ +
+ pompka + ˈpɔ̃mpka +
+ + n + + + (sport, sportowy) ćwiczenie gimnastyczne polegające na uginaniu i prostowaniu ramion, wykonywane z dłońmi i palcami stóp opartymi o podłogę; + + press-up + push up + + +
+ +
+ pompon + ˈpɔ̃mpɔ̃n +
+ + n + + + duża puszysta ozdoba do machania dla czirliderki + + pom-pom + pompom + pompon + + + + przyszywana ozdoba z włóczki w formie puszystej kulki; + + bobble + pompon + pom-pom + toori + + +
+ +
+ pomponik +
+ + n + + + (zdrobniale) mały pompon + + bobble + + +
+ +
+ pompować +
+ + v + + + wtłaczać dokądś + + pump + pump up + + + + wydobywać skądś + + pump + + +
+ +
+ pomrów błękitny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Bielzia coerulans, ślimak z rodziny pomrowiowatych, osiągający długość 100–140 mm; + + Carpathian blue slug + blue slug + + +
+ +
+ pomurnik + pɔ̃ˈmurʲɲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Tichodroma muraria, niewielki ptak z rodziny kowalikowatych; + + wallcreeper + + +
+ +
+ pomysł + ˈpɔ̃mɨsw̥ +
+ + n + + + myśl zawierająca plan działania lub rozwiązanie jakiegoś problemu + + idea + + +
+ +
+ pomysłowo + ˌpɔ̃mɨˈswɔvɔ +
+ + adv + + + w sposób pomysłowy + + creatively + inventively + resourcefully + + +
+ +
+ pomysłowość + ˌpɔ̃mɨˈswɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + dodatnia cecha intelektu charakteryzująca się zdolnością do tworzenia nowych pomysłów, projektów i koncepcji, byciu pomysłowym i pełnym inwencji twórczej + + inventiveness + + +
+ +
+ pomysłowy + ˌpɔ̃mɨˈswɔvɨ +
+ + adj + + + mający wiele pomysłów + + ingenious + inventive + imaginative + + +
+ +
+ pomywacz +
+ + n + + + pracownik zajmujący się zmywaniem naczyń + + dishwasher + + +
+ +
+ pomyłka + pɔ̃ˈmɨwka +
+ + n + + + błąd w rozumowaniu lub w postępowaniu + + mistake + error + + + + połączenie telefoniczne nawiązane z niewłaściwym abonentem + + wrong number + + +
+ +
+ pomyśleć + pɔ̃ˈmɨɕlɛʨ̑ +
+ + v + + + myśleć przez jakiś czas, zastanawiając się nad czymś + + think + + + + wziąć coś pod uwagę, zadbać o coś, zająć się czymś + + think + + + + zdać sobie sprawę z czegoś, uświadomić sobie coś + + think + + +
+ +
+ pomyślnie + pɔ̃ˈmɨɕl̥ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób sprzyjający, zgodny z czyimiś pragnieniami, oczekiwaniami + + advantageously + at a good price + favourably + + +
+ +
+ pomyślność + pɔ̃ˈmɨɕl̥nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + sprzyjający los, korzystny bieg wydarzeń + + prosperity + success + wellbeing + hapiness + well-being + + +
+ +
+ pomścić +
+ + v + + + odpłacić komuś złem za zło, którego się dopuścił + + avenge + + +
+ +
+ ponad + ˈpɔ̃nat +
+ + preposition + + + …tworzący konstrukcję opisującą położenie kogoś lub czegoś powyżej omawianego wyrażenia + + above + over + + + + …tworzący konstrukcję opisującą relację większości w stosunku do jakiejś wielkości + + beyond + above + over + + +
+ +
+ ponadprzeciętny +
+ + adj + + + większy lub lepszy od przeciętnego + + above average + + +
+ +
+ ponadto + pɔ̃ˈnatːɔ +
+ + particle + + + nawiązuje do poprzedniego kontekstu wypowiedzi i wprowadza nową informację na omawiany już temat + + besides + furthermore + moreover + + +
+ +
+ poncz +
+ + n + + + (kulinaria) napój z wymieszanych różnych rodzajów alkoholi, soków owocowych i innych składników; + + punch + + +
+ +
+ ponczo + ˈpɔ̃n͇ʧ̑ɔ +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) wierzchnie okrycie z czworobocznego kawałka tkaniny z wyciętym pośrodku otworem na głowę, pierwotnie noszone przez Indian w Ameryce Łacińskiej; + + poncho + + +
+ +
+ poniedziałek + ˌpɔ̃ɲɛ̇ˈʥ̑awɛk +
+ + n + + + pierwszy dzień tygodnia; + + Monday + + +
+ +
+ ponieważ + pɔ̃ˈɲɛvaʃ +
+ + conjunction + + + …wyrażający przyczynę czegoś z takiego powodu, że… + + because + since + for + 'cause + + +
+ +
+ ponieść +
+ + v + + + niosąc coś lub kogoś udać się gdzieś + + carry + + + + zostać obarczonym + + bear + suffer + sustain + + +
+ +
+ poniżać +
+ + v + + + uwłaczać czyjejś godności + + humiliate + + + + upokarzać samego siebie + + degrade oneself + stoop + + +
+ +
+ poniżej + pɔ̃ˈɲiʒɛj +
+ + preposition + + + niżej w stosunku do jakiegoś punktu odniesienia + + below + + +
+ +
+ ponosić +
+ + v + + + zostawać obciążonym czymś + + bear + incur + suffer + sustain + + +
+ +
+ ponowny + pɔ̃ˈnɔvnɨ +
+ + adj + + + występujący po raz kolejny + + fresh + new + renew + repeat + second + + +
+ +
+ ponton + ˈpɔ̃ntɔ̃n +
+ + n + + + nadmuchiwana łódź o płaskim dnie; + + pontoon + + +
+ +
+ pontyfik +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) papież lub inny wyższy duchowny + + pontiff + + + + (starożytność) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kapłan w starożytnym Rzymie, który należał do kolegium czuwającego nad formalną stroną kultu religijnego; + + pontiff + + +
+ +
+ pontyfikalnie +
+ + adv + + + w sposób zgodny z pontyfikałem + + pontifically + + +
+ +
+ pontyfikalny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany ze sprawowanymi przez papieża lub biskupa obrzędami, liturgią + + pontifical + + +
+ +
+ pontyfikat + ˌpɔ̃ntɨˈfʲikat +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) urząd sprawowany przez pontyfika w starożytnym Rzymie + + pontificate + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) okres sprawowania władzy przez papieża lub biskupa; + + pontificate + + +
+ +
+ pontyfikał + ˌpɔ̃ntɨˈfʲikaw +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) księga liturgiczna używana przez katolickich biskupów; + + pontifical + + +
+ +
+ ponuro + pɔ̃ˈnurɔ +
+ + adv + + + …od przym. → ponury + + gloomily + + +
+ +
+ ponury + pɔ̃ˈnurɨ +
+ + adj + + + pełen smutku, przygnębienia + + gloomy + mournful + + +
+ +
+ ponętny +
+ + adj + + + wzbudzający pożądanie, bardzo atrakcyjny + + attractive + enticing + fetching + + +
+ +
+ pooperacyjny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) następujący po operacji + + postoperative + + +
+ +
+ pop + pɔp +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kapłan Cerkwi prawosławnej lub greckokatolickiej + + orthodox priest + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) odmiana muzyki rozrywkowej, rytmiczna i melodyjna, wykorzystująca zwykle instrumenty elektroniczne + + pop + + +
+ +
+ pop-art +
+ + n + + + kierunek w sztuce współczesnej nawiązujący do kultury masowej drugiej połowy XX wieku, oddający obraz cywilizacji wielkomiejskiej, tworzący m.in. kompozycje z przedmiotów codziennego użytku; + + pop-art + + +
+ +
+ poparcie + pɔˈparʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + pomoc, akceptacja, wsparcie otrzymywane od kogoś + + support + + +
+ +
+ popcorn +
+ + n + + + prażona kukurydza + + popcorn + + +
+ +
+ popelina + ˌpɔpɛˈlʲĩna +
+ + n + + + (włókiennictwo) rodzaj tkaniny o splocie płóciennym; + + poplin + + +
+ +
+ popełnić + pɔˈpɛwʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + (żartobliwie) stworzyć marny utwór (np. literacki) + + perpetrate + + + + zrobić coś złego + + commit + perpetrate + make a mistake + + +
+ +
+ popielniczka + ˌpɔpʲjɛlʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + otwarty pojemnik służący do strząsania do niego popiołu z papierosa; + + ash-tray + ashtray + + +
+ +
+ popielnik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) cyneraria + + cineraria + common ragwort + + + + (technologia, technika, techniczny) zbiornik pod komorą paleniskową pieca lub kotła; + + ash pan + ash pit + ashpan + ashpit + + +
+ +
+ popierać + pɔˈpʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + udzielić komuś swojego poparcia, pomagać komuś w działaniu, osiąganiu czegoś + + endorse + + +
+ +
+ popiersie + pɔˈpʲjɛrʲɕɛ +
+ + n + + + (sztuka) rzeźbiarskie lub malarskie przedstawienie postaci od tułowia w górę; + + bust + + +
+ +
+ popijać +
+ + v + + + pić małymi łykami, wolno + + sip + + + + pić po przełknięciu czegoś + + wash down + + + + (potocznie, potoczny) pić nierzadko alkohol + + tipple + + +
+ +
+ popiół + ˈpɔpʲjuw +
+ + n + + + szary proch pozostający po spaleniu czegoś + + ash + ashes + + +
+ +
+ poporodowy +
+ + adj + + + (fizjologia, fizjologiczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) następujący po porodzie, związany z okresem po porodzie + + postnatal + postpartum + + +
+ +
+ popołudnie + ˌpɔpɔˈwudʲɲɛ +
+ + n + + + okres pomiędzy południem a wieczorem + + afternoon + + +
+ +
+ poprawa + pɔˈprava +
+ + n + + + zmiana stanu czegoś na lepszy; ulepszenie, poprawienie + + correction + improvement + + +
+ +
+ poprawiać + pɔˈpravʲjäʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś lepszym, doskonalszym + + amend + + + + regulować lub ustawiać coś + + adjust + + + + usuwać błędy, np. z tekstu + + correct + + +
+ +
+ poprawka +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) formalna propozycja zmiany procedowanego w parlamencie aktu prawnego + + amendment + + + + skorygowanie czegoś + + alteration + correction + modification + adjustment + patch + + + + wersja tekstu + + revision + + +
+ +
+ poprawnie + pɔˈpravʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób poprawny, zgodny z poprawnością lub określoną zasadą/przepisem + + correctly + + +
+ +
+ poprawność +
+ + n + + + zgodność z normami + + correctness + + +
+ +
+ poprawność polityczna + pɔˈpravnɔɕʨ̑ ˌpɔlʲiˈtɨʧ̑na +
+ + n + + + norma językowa zalecająca w tzw. dyskursie publicznym unikanie określeń i zwrotów, które mogą urazić, obrazić, naruszyć godność osób, o których się wypowiadamy czy z którymi polemizujemy; + + political correctness + + +
+ +
+ poprawny + pɔˈpravnɨ +
+ + adj + + + zgodny z poprawnością, z normą lub zasadami, nie mający błędów, nie wykraczający poza określoną normę + + correct + right + + +
+ +
+ poprzeczka + pɔˈpʃɛʧ̑ka +
+ + n + + + (sport, sportowy) belka układana na stojakach do skoków wzwyż i skoków o tyczce + + crossbar + + + + (sport, sportowy) poprzeczna belka łącząca górne końce pionowych słupków bramki + + crossbar + + + + belka albo listwa umocowana w poprzek czegoś + + crossbeam + + +
+ +
+ poprzedni + pɔˈpʃɛdʲɲi +
+ + adj + + + taki, który był uprzednio (w czasie) + + last + + + + taki, który poprzedza (w kolejności) + + previous + former + preceding + + +
+ +
+ poprzednik +
+ + n + + + ten, który zajmował się daną sprawą lub był w określonym miejscu poprzednio + + precursor + predecessor + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) pierwsza, podrzędna część okresu warunkowego + + protasis + + + + coś poprzedzającego inną rzecz + + antecedent + + +
+ +
+ poprzedzać + pɔˈpʃɛʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + być, poruszać się przed kimś, czymś + + antecede + come before + go before + precede + + +
+ +
+ poprzesuwać +
+ + v + + + przesunąć większą liczbę czegoś + + move around + + +
+ +
+ poprzez + ˈpɔpʃɛs +
+ + preposition + + + …dołączający obszar, przez który z trudem ktoś/coś przemieszcza się + + across + through + throughout + thru + + + + …dołączający osobę, instytucję lub rzecz, z której ktoś/coś korzysta; której ktoś używa; za pomocą czegoś, za pośrednictwem czegoś + + by + through + + +
+ +
+ popręg + ˈpɔprɛ̃ŋk +
+ + n + + + zakładany pod brzuchem konia pas przytrzymujący siodło; + + girth + + +
+ +
+ populacja + ˌpɔpuˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) podstawowa jednostka ekologiczna oznaczająca wszystkie osobniki danego gatunku żyjące na danym terenie w tym samym czasie + + population + + + + (socjologia, socjologiczny) ogół ludzi żyjących w tym samym czasie na danym terenie + + population + + + + (statystyka, statystyczny) zbiór jednostek na temat których wyciągane są wnioski poprzez analizę próby statystycznej + + population + + +
+ +
+ popularność + ˌpɔpuˈlarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie powszechnie znanym i lubianym, ogólne uznanie i rozgłos + + popularity + + +
+ +
+ popularny + ˌpɔpuˈlarnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest stworzony, przedstawiony w sposób przystępny i zrozumiały dla ogółu + + popular + common + well-known + widespread + + + + taki, który jest używany powszechnie, znany ogółowi społeczeństwa + + popular + widespread + common + well-known + + +
+ +
+ popularyzacja + ˌpɔpularɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + upowszechnianie nauki, sztuki, wiedzy o czymś + + popularization + + +
+ +
+ popularyzator + ˌpɔpularɨˈzatɔr +
+ + n + + + osoba zajmująca się popularyzowaniem, upowszechnianiem, czynieniem czegoś znanym, popularnym + + popularizer + + +
+ +
+ popularyzatorstwo + ˌpɔpularɨzaˈtɔrstfɔ +
+ + n + + + (książkowy) działalność popularyzatorska, czynienie czegoś powszechnie znanym i uznawanym + + popularizing + + +
+ +
+ popularyzowanie + ˌpɔpularɨzɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: popularyzować + + popularizing + + +
+ +
+ popularyzować + ˌpɔpularɨˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś powszechnie znanym, rozpowszechniać coś, propagować + + popularize + + +
+ +
+ populistyczny + ˌpɔpulʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) związany ze spełnianiem oczekiwań większości społeczeństwa w celu uzyskania jego poparcia, zdobycia lub utrzymania władzy, bez względu na koszty i realność składanych obietnic + + populist + + +
+ +
+ populizm + pɔˈpulʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) popieranie idei politycznych i ekonomicznych, które są w danym momencie najbardziej popularne w celu łatwego zdobycia poparcia bez zwracania uwagi na rzeczywistą możliwość zrealizowania obietnic, zwłaszcza pod kątem finansowym; + + populism + + +
+ +
+ popychadło +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) osoba wykorzystywana w społeczności lub miejscu pracy + + drudge + stooge + + +
+ +
+ popychać +
+ + v + + + przemieszczać coś, pchając to + + hustle + push + shove + + +
+ +
+ popyt + ˈpɔpɨt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) ilość dóbr i usług, którą konsumenci są w stanie nabyć po określonej cenie i w określonym czasie + + demand + + +
+ +
+ popęd +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wektorowa wielkość fizyczna określająca działanie siły w danym przedziale czasu + + Imp + J + impulse + + + + (psychologia, psychologiczny) wewnętrzny mechanizm motywacyjny, uwarunkowany biologicznie, służący zaspokajaniu podstawowych potrzeb i przetrwaniu organizmu + + drive + instinct + + + + nieopanowana potrzeba czegoś, nagła chęć + + impulse + urge + + +
+ +
+ popędliwy +
+ + adj + + + charakteryzujący się popędliwością, porywczością, impulsywnością + + fiery + hasty + hotheaded + impetuous + impulsive + irascible + + +
+ +
+ por + pɔr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Allium porrum L., dwuletnia roślina uprawna z rodziny czosnkowatych; + + leek + + + + bardzo mały otwór + + pore + + +
+ +
+ pora + ˈpɔra +
+ + n + + + pewien okres, czas trwania czegoś + + time + + + + stosowny moment, właściwa chwila na jakąś czynność + + moment + time + + +
+ +
+ pora dnia +
+ + n + + + określona część doby + + time of day + + +
+ +
+ pora roku + ˈpɔra ˈrɔku +
+ + n + + + okres, w którym na skutek ruchu Ziemi i zmian jej oświetlenia występują zbliżone warunki klimatyczne, wpływające na wegetację roślin i zwierząt; + + season + + +
+ +
+ pora sucha + ˈpɔra ˈsuxa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) jedna z dwóch pór roku w klimacie podzwrotnikowym charakteryzująca się bardzo niskimi opadami atmosferycznymi; + + dry season + + +
+ +
+ porada + pɔˈrada +
+ + n + + + konsultacja u specjalisty (np. lekarza, prawnika) + + advice + consultation + counsel + + + + wskazówka, zalecenie komuś czegoś + + advice + + +
+ +
+ poradzić + pɔˈraʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + udzielić komuś rady, wskazówki + + advise + + + + pokonać trudności, rozwiązać problemy + + deal + handle + + + + zasięgnąć czyjejś rady + + consult + + +
+ +
+ poranek + pɔˈrãnɛk +
+ + n + + + pora dnia następująca po nocy + + morning + + +
+ +
+ poranny + pɔˈrãnːɨ +
+ + adj + + + taki, który ma miejsce o poranku + + morning + + +
+ +
+ porażenie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) całkowita utrata funkcji ruchowej + + paralysis + + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie pracy układu nerwowego dające liczne objawy ubytkowe + + palsy + shock + stroke + + +
+ +
+ porażka + pɔˈraʃka +
+ + n + + + poważne niepowodzenie + + failure + + + + przegrana bitwa + + defeat + + +
+ +
+ porcelana + ˌpɔrʦ̑ɛˈlãna +
+ + n + + + masa ceramiczna służąca do wyrobu delikatnych naczyń stołowych lub ozdób; + + porcelain + china + + + + wyroby z porcelany (1.1) + + crockery + + +
+ +
+ porcja + ˈpɔrʦ̑ʲja +
+ + n + + + określona ilość (płynu, pokarmu, leku) przeznaczona np. do spożycia, użycia + + part + + +
+ +
+ porfir + ˈpɔrfʲir +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) wulkaniczna lub żyłowa skała magmowa zawierająca prakryształy; + + porphyry + + +
+ +
+ pornografia + ˌpɔrnɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + wizerunek osób lub przedmiotów, wywołujący podniecenie seksualne; + + pornography + porn + porno + + +
+ +
+ pornograficzny + ˌpɔrnɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z pornografią, dotyczący pornografii + + pornographic + + +
+ +
+ pornos + ˈpɔrnɔs +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) film pornograficzny + + porn + + +
+ +
+ pornozemsta +
+ + n + + + rozpowszechniane intymnych zdjęć lub filmów bez zgody osoby, którą przedstawiają, zwykle, aby ukarać ją za nieudany związek + + revenge porn + + +
+ +
+ poronienie + ˌpɔrɔ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przedwczesne zakończenie ciąży wskutek wydalenia obumarłego zarodka lub płodu; + + miscarriage + spontaneous abortion + + +
+ +
+ porowatość +
+ + n + + + cecha tego, co jest porowate, co ma pory + + porosity + + +
+ +
+ porozmawiać + ˌpɔrɔzˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + przeprowadzić rozmowę + + have a chat + talk + + +
+ +
+ porozumienie + ˌpɔrɔzũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + dokument potwierdzający uzgodnione warunki + + agreement + covenant + entente + settlement + + + + uzgodnienie, zgoda + + agreement + deal + + + + wzajemne zrozumienie + + understanding + + +
+ +
+ port + pɔrt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) miejsce w urządzeniu do podłączenia innych urządzeń; + + port + + + + (potocznie, potoczny) miasto z portem (1.1) + + harbour + port + + + + port lotniczy: port (1.1) przeznaczony dla samolotów, helikopterów i innych statków powietrznych + + airport + + + + wyznaczone miejsce, wyposażone w odpowiednią infrastrukturę, umożliwiające załadunek i wyładunek statków wodnych; + + port + harbour + + +
+ +
+ port de bras +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) odpowiednie ułożenie i ruch rąk w tańcu, balecie + + port de bras + + +
+ +
+ portable +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) o programie: przeznaczony dla przenośnych pamięci masowych, nie wymagający instalowania + + portable + + +
+ +
+ portal + ˈpɔrtal +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) ozdobne obramowanie otworu drzwiowego; + + portal + + + + (informatyka, informatyczny) rozbudowany internetowy serwis informacyjny – ogólny lub poświęcony wąskiej tematyce; + + portal + web portal + + +
+ +
+ porter + ˈpɔrtɛr +
+ + n + + + (kulinaria) styl piwa charakteryzujący się ciemną barwą i wysoką zawartością ekstraktu oraz alkoholu; + + porter + + +
+ +
+ portfel + ˈpɔrtfɛl +
+ + n + + + najczęściej skórzany przedmiot o spłaszczonym kształcie służący do przechowywania pieniędzy, kart płatniczych, biletów i innych dokumentów (jak np. dowód osobisty, legitymacja) + + wallet + billfold + + +
+ +
+ portfolio +
+ + n + + + (sztuka) teczka z dokumentacją działalności artystycznej + + portfolio + + +
+ +
+ portier + ˈpɔrtʲjɛr +
+ + n + + + (urzędowy) osoba pełniąca służbę przy wejściu do budynku (instytucji, hotelu, itp.) + + janitor + doorkeeper + + +
+ +
+ portobello +
+ + n + + + (kulinaria) określenie dużej pieczarki dwuzarodnikowej + + portobello mushroom + + +
+ +
+ portorykański +
+ + adj + + + związany z Portorykiem (państwem lub wyspą) albo Portorykańczykami + + Puerto Rican + + +
+ +
+ portrecista + ˌpɔrtrɛˈʨ̑ista +
+ + n + + + artysta (malarz, rysownik, fotografik) wykonujący portrety + + portraitist + + +
+ +
+ portret + ˈpɔrtrɛt +
+ + n + + + dzieło plastyczne przedstawiające konkretną osobę lub grupę osób + + portrait + + + + (przenośnie, przenośnia) charakterystyka postaci (zwłaszcza literackiej) + + portrait + + +
+ +
+ portret pamięciowy + ˈpɔrtrɛt ˌpãmʲjɛ̇̃ɲˈʨ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) portret osoby wykonany według wskazówek świadka, który tę osobę widział; używany zwłaszcza do odtwarzania wyglądu nieznanych sprawców przestępstw; + + facial composite + identikit + + +
+ +
+ portugalski + ˌpɔrtuˈɡalsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Portugalia, wywodzący się z Portugalii, związany z Portugalią + + Portuguese + + +
+ +
+ portyk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) przednia część budowli przed wejściem głównym, z rzędem kolumn; + + portico + + +
+ +
+ porucznik + pɔˈruʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) jeden z oficerskich stopni wojskowych; + + First Lieutenant + + +
+ +
+ poruczyć + pɔˈruʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + powierzyć, polecić, oddać z zaufaniem komuś swoje sprawy lub cenną rzecz + + commit + + +
+ +
+ poruszać + pɔˈruʃaʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać coś w ruch + + move + + +
+ +
+ poruszać się jak słoń w składzie porcelany + pɔˈruʃaʨ̑‿ɕɛ ˈjak ˈswɔ̃ɲ ˈf‿skwaʥ̑ɛ ˌpɔrʦ̑ɛˈlãnɨ +
+ + v + + + zachowywać się w sposób niedelikatny, poruszać się niezgrabnie, niezręcznie, niszcząc delikatne rzeczy + + be like a bull in a china shop + + +
+ +
+ porwanie + pɔˈrvãɲɛ +
+ + n + + + działanie podjęte w celu uprowadzenia kogoś lub czegoś; wywiezienie kogoś lub czegoś, a następnie przetrzymywanie (często w ukryciu) + + kidnapping + abduction + hijacking + grab + + +
+ +
+ poryw +
+ + n + + + gwałtowne uczucie lub zapał + + flush + outburst + + + + nagły, mocny ruch czy uderzenie siły natury + + gust + + +
+ +
+ porywacz + pɔˈrɨvaʧ̑ +
+ + n + + + człowiek, który dokonał porwania, uprowadził (porwał) kogoś + + kidnapper + + + + człowiek, który uprowadził środek transportu z pasażerami + + hijacker + + +
+ +
+ porywać + pɔˈrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + uprowadzać kogoś lub coś wbrew czyjejś woli + + kidnap + hijack + + +
+ +
+ porywać się z motyką na słońce +
+ + v + + + zabierać się za coś, czego nie jest się w stanie zrobić + + bite off more than one can chew + + +
+ +
+ porywczy + pɔˈrɨfʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, którego reakcje lub zachowanie jest gwałtowne + + impulsive + impetuous + + +
+ +
+ porzeczka + pɔˈʒɛʧ̑ka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ribes, rodzaj roślin z rodziny agrestowatych; + + currant + + +
+ +
+ porzeczka krwista + pɔˈʒɛʧ̑ka ˈkr̥fʲista +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ribes sanguineum, gatunek krzewu ozdobnego należący do rodziny agrestowatych; + + flowering currant + red-flowering currant + + +
+ +
+ porzucać + pɔˈʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + opuszczać kogoś lub coś; zostawiać, odchodzić od kogoś lub czegoś + + abandon + desert + forsake + leave + + +
+ +
+ porządek + pɔˈʒɔ̃ndɛk +
+ + n + + + kolejność czegoś + + order + + + + stan, w którym jest czysto, coś jest ułożone według jakiegoś planu + + order + + + + (matematyka, matematyczny) uogólnienie pojęć "mniejszy-większy" na zbiory niekoniecznie złożone z liczb + + order + + + + porządki czynność sprzątania, porządkowania + + cleanup + + +
+ +
+ porządkowy + ˌpɔʒɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + adj + + + znajdujący się w jakimś porządku, kolejności + + ordinal + + +
+ +
+ porządnie + pɔˈʒɔ̃ndʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób porządny, przyzwoity + + decently + respectably + + +
+ +
+ porządny + pɔˈʒɔ̃ndnɨ +
+ + adj + + + dobrze urządzony, wykonany; solidny + + solid + + + + lubiący porządek + + tidy + + + + mocny, duży, intensywny + + heavy + severe + + + + uczciwy, dobry, szlachetny, prawy, czysty + + decent + + +
+ +
+ poród + ˈpɔrut +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) zakończenie ciąży, wydanie dojrzałego płodu z organizmu matki; + + childbirth + + +
+ +
+ porównanie + ˌpɔruvˈnãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: porównać + + comparison + + + + konstrukcja semantyczna i figura retoryczna, w której cechy jednego przedmiotu zestawione są z cechami innego; + + comparison + + +
+ +
+ porównawczy +
+ + adj + + + opierający się na porównaniu + + comparative + + +
+ +
+ porównywalny +
+ + adj + + + na tyle podobny do czegoś, że można go z tym porównać, zestawić + + comparable + + +
+ +
+ porównywać + ˌpɔruvˈnɨvaʨ̑ +
+ + v + + + zestawiać ze sobą rzeczy lub osoby w celu znalezienia ich cech wspólnych lub różnic + + compare + + +
+ +
+ poręczny + pɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dostosowany do kształtu ręki i wygodny w użyciu + + handy + + +
+ +
+ poręczyciel +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ktoś, kto poręcza czyjeś wierzytelności + + guarantor + bondsman + + +
+ +
+ posada + pɔˈsada +
+ + n + + + miejsce pracy dające stały dochód + + post + + +
+ +
+ posadzić + pɔˈsaʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + umiejscowić na czymś + + place + position + put + seat + set + sit + + + + umieścić sadzonki w ziemi + + plant + pot + + +
+ +
+ posadzka + pɔˈsaʦ̑ka +
+ + n + + + wierzchnia warstwa podłogi; + + flooring + + +
+ +
+ posag + ˈpɔsak +
+ + n + + + rzeczy, które panna dostawała dawniej od rodziców, kiedy wychodziła za mąż + + dowry + + +
+ +
+ posca +
+ + n + + + (kulinaria) (historia, historyczny, historycznie) rodzaj lemoniady z octu winnego, wody i miodu przyprawionego kolendrą; pospolity, codzienny napój w starożytnym Rzymie + + posca + + +
+ +
+ poseł + ˈpɔsɛw +
+ + n + + + członek Sejmu lub innego parlamentu; + + Congressman + M.P. + member of parliament + + + + dyplomata wysłany do innego państwa z oficjalną misją + + envoy + + +
+ +
+ posiadacz + pɔˈɕadaʧ̑ +
+ + n + + + ktoś, kto coś ma, posiada + + owner + proprietor + holder + possessor + bearer + occupant + + +
+ +
+ posiadanie + ˌpɔɕaˈdãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: posiadać + + possession + ownership + + +
+ +
+ posiadać + pɔˈɕadaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) o człowieku: być właścicielem czegoś o dużej wartości + + possess + own + have + + +
+ +
+ posiadłość + pɔˈɕadwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + teren i zabudowania należące do kogoś + + estate + property + casa + possession + + +
+ +
+ posiniaczony +
+ + adj + + + pokryty siniakami (zwykle po upadku albo pobiciu) + + black and blue + bruised + + +
+ +
+ posiłek + pɔˈɕiwɛk +
+ + n + + + (kulinaria) coś do zjedzenia, pożywienia się + + meal + repast + + +
+ +
+ posoczniczy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z posocznicą, dotyczący posocznicy + + septic + + +
+ +
+ pospieszny +
+ + adj + + + będący lub czyniony w pośpiechu, tj. szybko + + expeditious + hasty + hurried + + + + działający lub przemieszczający się szybciej od innych + + fast + + + + odbywający się lub dokonywany zbyt prędko, przedwcześnie + + overhasty + precipitant + precipitate + precipitative + precipitous + previous + + +
+ +
+ pospieszny +
+ + n + + + autobus lub pociąg pospieszny + + fast train + + +
+ +
+ pospolicie +
+ + adv + + + powszechnie, ogólnie + + generally + + +
+ +
+ pospolity + ˌpɔspɔˈlʲitɨ +
+ + adj + + + jeden z wielu, zwyczajny + + vulgar + common + commonplace + trivial + + + + wszędzie lub powszechnie spotykany, często się zdarzający, powszechnie znany + + vulgar + common + commonplace + + +
+ +
+ posrebrzać + pɔˈsrɛbʒaʨ̑ +
+ + v + + + pokrywać coś warstwą srebra + + silver + coat with silver + silver-plate + + +
+ +
+ post + pɔst +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dobrowolna rezygnacja ze spożywania niektórych lub wszystkich pokarmów i z rozrywek; + + fast + + + + czas obowiązywania postu (1.1) + + fast + + + + (informatyka, informatyczny) (slangowo) wiadomość na grupie dyskusyjnej lub forum + + post + + +
+ +
+ post scriptum + ˈpɔst ˈskrʲiptũm +
+ + n + + + zakończenie listu z uwagami na inny temat lub luźno związanymi z samą treścią listu, oddzielone wyraźnie od głównej części; + + postscript + + +
+ +
+ post- + pɔst +
+ + prefix + + + pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający występowanie po czymś lub bycie późniejszą formą czegoś + + post- + + +
+ +
+ postanowienie + ˌpɔstãnɔˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + coś, co zostało postanowione; decyzja, konkretny zamiar + + decision + + +
+ +
+ postapokaliptyczny +
+ + adj + + + taki, który nastąpił po apokalipsie, wydarzeniu katastroficznym + + post-apocalyptic + postapocalyptic + + +
+ +
+ postawa + pɔˈstava +
+ + n + + + czyjaś budowa ciała + + posture + + + + odruchowo przyjmowana pozycja stojąca; + + posture + + + + każda pozycja ciała + + pose + position + posture + + + + sposób zachowania + + attitude + manner + + + + typowy dla danego człowieka stosunek do czegoś; + + attitude + manner + + +
+ +
+ postawić + pɔˈstavʲiʨ̑ +
+ + v + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) o żaglach: sprawić aby zaczęły pracować + + hoist + + + + o stopniach szkolnych: dopisać nowy stopień do ocen danego ucznia + + give + + + + podnieść do góry, przywrócić lub nadać komuś lub czemuś postawę stojącą + + erect + raise + + + + sformułować coś, wystąpić z czymś + + lay down + make + pose + raise + + + + stawiając, umieścić coś lub kogoś na czymś + + put + + + + wybudować, wznieść jakąś budowlę, konstrukcję + + build + erect + put up + + + + wyłożyć pieniądze jako stawkę w grze, loterii, zakładach itp. + + bet on + + + + zapłacić za kogoś, zwłaszcza w kawiarni, restauracji itp. + + pay for + + + + zbudować coś na czyjąś cześć + + erect + + + + przeciwstawić się komuś, okazać upór, nieprzejednaną postawę + + oppose + stand up to + + +
+ +
+ postać + ˈpɔstaʨ̑ +
+ + n + + + bohater utworu literackiego, filmu + + character + + + + określenie istoty, wyglądu, sylwetki + + figure + being + + + + zewnętrzna forma, kształt czegoś + + form + + +
+ +
+ posterunek + ˌpɔstɛˈrũnɛk +
+ + n + + + miejsce pełnienia straży lub służby + + post + + +
+ +
+ postimpresjonista +
+ + n + + + (sztuka) artysta czerpiący z dokonań impresjonizmu, który jednak wypracował indywidualne style w malarstwie końca XIX wieku + + postimpresionist + + +
+ +
+ postindustrialny + ˌpɔstʲĩnduˈstrʲjalnɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do epoki/czasów/społeczeństwa następującego po epoce przemysłowej + + post-industrial + + +
+ +
+ postkolonialny +
+ + adj + + + związany z postkolonializmem, dotyczący postkolonializmu + + post-colonial + postcolonial + + +
+ +
+ postkomunistyczny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dotyczący postkomunizmu, okresu po upadku komunizmu w danym państwie + + post-communist + + +
+ +
+ postkomunizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) okres po upadku komunizmu w państwach bloku komunistycznego; + + post-communism + postcommunism + + +
+ +
+ postmodernista + ˌpɔstmɔdɛrʲˈɲista +
+ + n + + + osoba związana z postmodernizmem, działająca w nurcie postmodernizmu; współtwórca postmodernizmu + + postmodernist + + +
+ +
+ postny +
+ + adj + + + związany z postem + + lenten + + +
+ +
+ postować +
+ + v + + + (neologizm) zamieszczać post w Internecie + + post + + +
+ +
+ postprodukcja +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) etap produkcji filmu między filmowaniem, a premierą, w którym przetwarza się surowy materiał filmowy dodając efekty komputerowe, ścieżkę dźwiękową, napisy itp. + + post-production + postproduction + + +
+ +
+ postrzegać + pɔˈsṭʃɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + widzieć coś w dany sposób, mieć na jakiś temat określone zdanie + + perceive + + +
+ +
+ postrzygacz +
+ + n + + + robotnik strzygący owce + + shearer + + +
+ +
+ postsekularyzm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) dziedzina filozofii, która zajmuje się badaniem relacji między religią a nowoczesną filozofią, kulturą i społeczeństwem; + + postsecularism + + +
+ +
+ poststalinowski + ˌpɔststalʲĩˈnɔfsʲci +
+ + adj + + + dotyczący okresu po upadku stalinizmu + + post-Stalinist + + +
+ +
+ postulant + pɔˈstulãnt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kandydat do zakonu, odbywający w nim okres próbny + + postulant + + +
+ +
+ postulat + pɔˈstulat +
+ + n + + + (logika, logiczny) (matematyka, matematyczny) teza, która nie wymaga udowodnienia i stanowi podstawę w dalszym wnioskowaniu; + + postulate + + + + (oficjalnie) żądanie, wniosek, propozycja, życzenie + + demand + postulate + requirement + + +
+ +
+ postulować + ˌpɔstuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + proponować lub domagać się czegoś + + postulate + + +
+ +
+ postój + ˈpɔstuj +
+ + n + + + przerwa podczas jazdy, podróży + + stopover + + +
+ +
+ postęp + ˈpɔstɛ̃mp +
+ + n + + + rozwój, osiągnięcie kolejnego etapu + + progress + advance + advancement + + +
+ +
+ postępowanie + ˌpɔstɛ̃mpɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + określony prawem uporządkowany ciąg czynności urzędowych organu wykonującego zadania publiczne (sądu, administracji, prawodawcy) + + conduct + + +
+ +
+ postępować + ˌpɔstɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać postępu + + advance + + + + działać, czynić coś; wykonywać postępowanie + + proceed + act + + +
+ +
+ postępowość +
+ + n + + + cecha tego, co postępowe; cecha tych, którzy są postępowi + + progressiveness + + +
+ +
+ postępowy + ˌpɔstɛ̃mˈpɔvɨ +
+ + adj + + + wyrażający postęp; też: będący zwolennikiem postępu + + progressive + + +
+ +
+ posunięcie + ˌpɔsũˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) ruch bierką, pionem, figurą w szachach, warcabach i innych grach planszowych + + move + + +
+ +
+ posuwać +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) odbywać stosunek seksualny jako osobnik aktywny + + fuck + tonk + wax + + + + przemieszczać co do przodu, sunąc to + + move + move forward + shove + shuffle + + + + znacznie zwiększać nasilenie jakiegoś stanu lub czynu + + advance + get on + overstep + progress + + + + odsuwać się, aby zrobić miejsce komu + + move over + + + + osiągać wyższy poziom + + progress + + + + stawać się śmiałym, by coś zrobić + + not stop short at + + + + zmieniać wolno swoje położenie + + inch + move along + + +
+ +
+ posyłać +
+ + v + + + polecać komuś udanie się gdzieś dla załatwienia czegoś + + send + + + + kierować coś dokądś szybkim ruchem + + send + + + + przekazywać za pośrednictwem + + send + mail + + +
+ +
+ poszczególny +
+ + adj + + + postrzegany indywidualnie (a nie jako członek swojej grupy) + + individual + particular + + +
+ +
+ poszerzać + pɔˈʃɛʒaʨ̑ +
+ + v + + + robić coś szerszym, obszerniejszym + + widen + broaden + + +
+ +
+ poszkodowany + ˌpɔʃkɔdɔˈvãnɨ +
+ + n + + + osoba, która ucierpiała w wyniku wypadku lub innego nieszczęśliwego zdarzenia + + aggrieved + sufferer + victim + + +
+ +
+ poszlaka + pɔˈʃlaka +
+ + n + + + fakt nieudowodniony, który jednak przemawia za określoną interpretacją czegoś + + trace + indication + circumstantial evidence + indirect evidence + presumptive evidence + + +
+ +
+ poszukiwacz + ˌpɔʃuˈcivaʧ̑ +
+ + n + + + osoba, która czegoś poszukuje + + searcher + prospector + seeker + + +
+ +
+ poszukiwanie + ˌpɔʃuciˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: poszukiwać + + search + hunt + quest + + +
+ +
+ poszukiwać + ˌpɔʃuˈcivaʨ̑ +
+ + v + + + starać się coś osiągnąć, zdobyć + + seek + + + + starać się znaleźć coś ukrytego lub zgubionego + + look for + search + seek + + +
+ +
+ poszum +
+ + n + + + (książkowy) stały, cichy szum + + rustle + sough + + +
+ +
+ posąg + ˈpɔsɔ̃ŋk +
+ + n + + + (sztuka) rzeźba przedstawiająca człowieka lub zwierzę + + statue + + +
+ +
+ posępnie +
+ + adv + + + smutno, przygnębiająco + + dismally + bleakly + cheerlessly + dourly + drearily + saturninely + + +
+ +
+ posępność +
+ + n + + + cecha tego, kto posępny; cecha tego, co posępne + + bleakness + cheerlessness + + +
+ +
+ posępny +
+ + adj + + + okazujący smutek lub przygnębienie + + dismal + dreary + gloomy + grave + saturnine + + + + wywołujący przykre uczucia: smutek, przybicie, itp. + + dour + forbidding + gloomy + + +
+ +
+ posłaniec + pɔˈswãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (książkowy) albo (podniośle) osoba posłana przez kogoś w celu przekazania wiadomości albo wykonania jakiejś misji + + messenger + + +
+ +
+ posłuch +
+ + n + + + poddawanie się czyimś wymaganiom + + obedience + + + + uznawanie czyjego autorytetu + + authority + + +
+ +
+ posłuchanie +
+ + n + + + przyjęcie kogoś (zwykle niższego stopniem) w celu wysłuchania jego próśb, życzeń itp. + + audience + + +
+ +
+ posługa +
+ + n + + + (kościelny) w Kościele urząd powierzany wiernemu świeckiemu dla wypełnienia określonych zadań, przede wszystkim podczas liturgii lub w związku z nią; + + ministry + + +
+ +
+ posługiwać + ˌpɔswuˈɟivaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) używać czegoś przy wykonywaniu jakiejś czynności lub do osiągania jakiegoś celu + + use + + +
+ +
+ posłuszeństwo +
+ + n + + + postawa zgody na wykonywanie cudzych poleceń, rozkazów + + obedience + + +
+ +
+ posłusznie +
+ + adv + + + w sposób posłuszny + + docilely + obediently + submissively + + +
+ +
+ posłuszny + pɔˈswuʃnɨ +
+ + adj + + + spełniający bez protestu polecenia + + obedient + obey + + +
+ +
+ pot + pɔt +
+ + n + + + wydzielina gruczołów potowych; + + sweat + + +
+ +
+ potajemny + ˌpɔtaˈjɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + trzymany bądź wykonywany w tajemnicy + + furtive + hugger-mugger + + +
+ +
+ potakiwacz + ˌpɔtaˈcivaʧ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) o kimś, kto nie wychyla się z własnym zdaniem i wszystkim potakuje + + yes-man + yesman + + +
+ +
+ potas + ˈpɔtas +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu K i liczbie atomowej 19; + + potassium + + +
+ +
+ potaż + ˈpɔtaʃ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) węglan potasu, (K2CO3); + + potash + + +
+ +
+ potem + ˈpɔtɛ̃m +
+ + adv + + + później, w chwili następnej + + then + after + afterwards + + +
+ +
+ potencjalnie +
+ + adv + + + w sposób potencjalny, mogąc wystąpić lub pojawić się w określonych warunkach + + potentially + virtually + + +
+ +
+ potencjalny + ˌpɔtɛ̃nˈʦ̑ʲjalnɨ +
+ + adj + + + możliwy do zrealizowania, osiągnięcia + + potential + + +
+ +
+ potencjometr + ˌpɔtɛ̃nˈʦ̑ʲjɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + opornik z możliwością zmiany (poprzez zmianę położenia styku na ścieżce oporowej) rezystancji przez użytkownika; + + potentiometer + + +
+ +
+ poterna +
+ + n + + + (dawniej, dawny) podziemny chodnik komunikacyjny w twierdzy + + postern + + +
+ +
+ potocznie + pɔˈtɔʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + o formie wypowiedzi w sposób codzienny, powszechny, nieformalny, swobodny + + colloquially + + +
+ +
+ potoczny + pɔˈtɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) taki, którego używa się na co dzień, w zwykłej rozmowie + + colloquial + quotidian + + +
+ +
+ potok + ˈpɔtɔk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) ciek wodny o wartkim nurcie, płynący skalnym lub kamienistym korytem o dużym spadku; + + stream + + + + (informatyka, informatyczny) sposób połączenia procesów, tak że wyjście jednego jest wejściem drugiego; ; + + stream + + +
+ +
+ potomek + pɔˈtɔ̃mɛk +
+ + n + + + (książkowy) dziecko (w stosunku do rodziców), także dalszy następca (wnuk, prawnuk) + + descendant + offspring + scion + + +
+ +
+ potomstwo + pɔˈtɔ̃mstfɔ +
+ + n + + + (książkowy) dzieci w stosunku do rodziców + + offspring + progeny + + +
+ +
+ potop + ˈpɔtɔp +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) duże ilości czegoś + + flood + + + + powódź powstała na rozległych terenach + + flood + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wielka powódź opisana w Starym Testamencie (Rdz 6-8), jako kara zesłana przez Boga + + Flood + + +
+ +
+ potrafić + pɔˈtrafʲiʨ̑ +
+ + v + + + umieć coś zrobić, wiedzieć, jak coś zrobić + + be able + can + + +
+ +
+ potrawa + pɔˈtrava +
+ + n + + + posiłek stworzony z jadalnych składników + + dish + + +
+ +
+ potrawka +
+ + n + + + (zdrobniale) od: potrawa + + fricassee + fricassée + + +
+ +
+ potrzask + ˈpɔṭʃask +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) rodzaj pułapki kłusowniczej na zwierzęta w formie ostrych i silnych szczęk zatrzaskujących się po nadepnięciu; + + foothold trap + + +
+ +
+ potrzeba + pɔˈṭʃɛba +
+ + n + + + uczucie konieczności wykonania lub zrobienia czegoś + + need + necessity + + + + cel jakiegoś działania + + need + necessity + + +
+ +
+ potrzeba + pɔˈṭʃɛba +
+ + v + + + tylko jako orzecznik wymagać czegoś, potrzebować czegoś + + necessity + need + + +
+ +
+ potrzeba jest matką wynalazków + pɔˈṭʃɛba ˈjɛst ˈmatkɔ̃w̃ ˌvɨ̃naˈlaskuf +
+ + proverb + + + to sytuacja skłania do wprowadzania innowacji i ułatwiania sobie życia + + necessity is the mother of invention + + +
+ +
+ potrzebny + pɔˈṭʃɛbnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest niezbędny w czymś + + necessary + + +
+ +
+ potrzebny jak wrzód na dupie + pɔˈṭʃɛbnɨ ˈjaɡ ˈvʒut na‿ˈdupʲjɛ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) całkowicie zbędny, zupełnie niepotrzebny + + need something like asshole on elbow + + +
+ +
+ potrzebować + ˌpɔṭʃɛˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć potrzebę/pragnienie posiadania/zrobienia czegoś; pragnąć kogoś w jakimś celu + + need + + +
+ +
+ potrzeby własne + pɔˈṭʃɛbɨ ˈvwasnɛ +
+ + n + + + (elektryczność) układ urządzeń w elektrowni lub innym zakładzie wytwórczym lub rozdzielczym zapewniający dostarczenie energii niezbędnej do głównego procesu wytwarzania energii + + house load + internal load + + + + wielkość mocy zużywanej przez potrzeby własne (1.1) + + house load + internal load + + +
+ +
+ potrząsać +
+ + v + + + wstrząsać czymś wiele razy, poruszać gwałtownie + + shake + + +
+ +
+ potrójny + pɔˈtrujnɨ +
+ + adj + + + składający się z trzech jednakowych lub podobnych części + + triple + + +
+ +
+ potulny +
+ + adj + + + łagodny, ustępliwy + + docile + meek + + +
+ +
+ potwierdzenie + ˌpɔtfʲjɛrˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + pismo, wypowiedź lub podpis, które coś potwierdzają + + confirmation + affirmation + acknowledgement + corroboration + + +
+ +
+ potwierdzić + pɔˈtfʲjɛrʲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + stwierdzić prawdziwość (autentyczność, istnienie) czegoś, dać potwierdzenie + + confirm + affirm + assure + support + + +
+ +
+ potwornie +
+ + adv + + + niezwykle intensywnie + + excruciatingly + horrendously + screamingly + + + + w sposób budzący przerażenie + + atrociously + diabolically + direly + frighteningly + monstrously + terribly + + + + w sposób wywołujący odrazę + + appallingly + awful + heinously + terribly + wicked + + +
+ +
+ potworny +
+ + adj + + + bardzo brzydki + + ugly + + + + o negatywnym zjawisku: występujący w dużym nasileniu + + horrendous + + + + taki, który budzi przerażenie, strach + + dire + horrible + + +
+ +
+ potwór + ˈpɔtfur +
+ + n + + + straszny stwór + + monster + + +
+ +
+ potwór z Loch Ness + ˈpɔtfur ˈz‿lɔx ˈnɛs +
+ + n + + + domniemane, legendarne zwierzę ze szkockiego jeziora; + + Loch Ness Monster + Nessie + + +
+ +
+ potyczka + pɔˈtɨʧ̑ka +
+ + n + + + niewielkie starcie, walka drobnych oddziałów zbrojnych + + clash + joust + skirmish + + +
+ +
+ potykać + pɔˈtɨkaʨ̑ +
+ + v + + + (dawniej, dawny) walczyć, pojedynkować się + + joust + + + + (przenośnie, przenośnia) popełniać błąd, postępować niesłusznie + + stumble + + + + zaczepiać o coś nogą i tracić równowagę lub przewracać się + + stumble + trip + + +
+ +
+ potylica + ˌpɔtɨˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kość potyliczna, kość czaszki, w której znajduje się otwór łączący jamę mózgoczaszki z kanałem kręgowym kręgosłupa; + + occiput + + +
+ +
+ potyliczny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący potylicy + + occipital + + +
+ +
+ potęga + pɔˈtɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik potęgowania; + + power + + + + coś potężnego + + power + + + + przeważająca siła i skuteczność + + power + + +
+ +
+ potęgowanie + ˌpɔtɛ̃ŋɡɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) działanie dwuargumentowe x^y\;, które dla y\; będącego liczbą naturalną, jest równoważne pomnożeniu y\; liczb (elementów) x\; przez siebie; + + exponentation + + +
+ +
+ potępiać + pɔˈtɛ̃mpʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) skazywać na potępienie, skazywać na piekło + + damn + + + + nie pochwalać, ganić kogoś, uznawać kogoś winnym + + condemn + + +
+ +
+ potępienie +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie: utrata zbawienia + + damnation + perdition + + + + wyrok potępiający, wyrażenie silnej dezaprobaty, ostra krytyka + + condemnation + animadversion + censure + reprehension + reprobation + + +
+ +
+ potężny + pɔˈtɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + adj + + + o wielkiej mocy + + mighty + powerful + + + + znacznych rozmiarów + + big + ponderous + + +
+ +
+ pouczać + pɔˈ<sup>w</sup>uʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś pouczenie, informować kogoś jak należy się zachowywać (jak postępować) + + admonish + sermon + + +
+ +
+ poufały +
+ + adj + + + taki, który jest wyrazem zażyłości, bliskich stosunków + + familiar + intimate + + +
+ +
+ poufny + pɔˈ<sup>w</sup>ufnɨ +
+ + adj + + + tajny, powierzony w sekrecie + + confidential + secret + + +
+ +
+ powab + ˈpɔvap +
+ + n + + + ogół cech wywołujący miłe wrażenie + + attraction + charm + + +
+ +
+ powaga + pɔˈvaɡa +
+ + n + + + znaczenie, ważność jakichś spraw lub wydarzeń + + authority + prestige + + + + zrównoważony, opanowany sposób bycia, nieuleganie emocjom + + gravity + seriousness + + +
+ +
+ poważanie + ˌpɔvaˈʒãɲɛ +
+ + n + + + poszanowanie, szacunek, uznanie, którym darzy się kogoś lub coś + + deference + esteem + respect + + +
+ +
+ poważać + pɔˈvaʒaʨ̑ +
+ + v + + + darzyć szacunkiem, uznaniem + + respect + esteem + + +
+ +
+ poważnie + pɔˈvaʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób poważny + + seriously + + +
+ +
+ poważny + pɔˈvaʒnɨ +
+ + adj + + + budzący obawy, groźny dla życia; (także, też) skomplikowany, obarczony dużym ryzykiem + + serious + + + + o człowieku, sytuacji, opinii itp.: charakteryzujący się powagą + + serious + + + + mający uznanie u innych osób + + serious + + + + odpowiedzialny, godny zaufania + + serious + + +
+ +
+ powiadamiać +
+ + v + + + dawać komuś o czymś znać, przekazywać wiadomości + + notify + + +
+ +
+ powiat + ˈpɔvʲjat +
+ + n + + + jednostka podziału administracyjnego w Polsce, wchodząca w skład województwa; + + district + + +
+ +
+ powidła + pɔˈvʲidwa +
+ + n + + + przetwór robiony głównie ze smażonych śliwek z dodatkiem cukru; + + plum jam + + +
+ +
+ powiedzenie + ˌpɔvʲjɛˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + przysłowie, maksyma, popularne zdanie + + saying + + +
+ +
+ powiedziałeś A, powiedz B + ˌpɔvʲjɛ̇ˈʥ̑awɛɕ ˈa ˈpɔvʲjɛʣ̑ ˈbɛ +
+ + proverb + + + jeśli się coś zaczęło robić, należy rzecz dokończyć + + you cannot say A without saying B + + +
+ +
+ powiedzieć + pɔˈvʲjɛ̇ʥ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + wyrazić coś słowami, oznajmić + + say + tell + + +
+ +
+ powiedzieć swoje + pɔˈvʲjɛ̇ʥ̑ɛ̇ʨ̑ ˈsfɔjɛ +
+ + idiom + + + powiedzieć to, co ma się do powiedzenia; wyrazić dobitnie swoje zdanie, kwestię + + run one's rhymes + + +
+ +
+ powieka + pɔˈvʲjɛka +
+ + n + + + kawałek skóry zakrywający oko; + + eyelid + + +
+ +
+ powielacz + pɔˈvʲjɛlaʧ̑ +
+ + n + + + (poligrafia) dawne proste urządzenie drukarskie do wykonywania wielokrotnych kopii; + + duplicating machine + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie które zwielokrotnia coś + + multiplier + + +
+ +
+ powiernik + pɔˈvʲjɛrʲɲik +
+ + n + + + człowiek zaufany, któremu ktoś się zwierza ze swoich spraw osobistych czy tajemnic + + confidant + confident + fiduciary + repository + trustee + + +
+ +
+ powierzać +
+ + v + + + wyznawać komuś coś w zaufaniu + + share + + + + zlecać komu sprawowanie określonej funkcji lub zrobienie czegoś + + entrust + + + + (podniośle) poddawać się komuś lub czemuś z ufnością + + submit + + +
+ +
+ powierzchnia + pɔˈvʲjɛʃçɲa + pɔˈvʲjɛʃçɲɛ +
+ + n + + + (geometria) dwuwymiarowy odpowiednik krzywej + + surface area + + + + (potocznie, potoczny) miara wielkości zbioru na płaszczyźnie, pole powierzchni + + area + + + + zewnętrzna strona + + surface + + + + określony obszar, o ograniczonych rozmiarach + + surface + + + + wierzchnia warstwa masy jakiejkolwiek substancji, cieczy + + surface + + +
+ +
+ powierzchniowy +
+ + adj + + + pojawiający się/występujący na powierzchni + + superficial + surface + + +
+ +
+ powierzchownie + ˌpɔvʲjɛʃˈxɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób powierzchowny + + superficially + + +
+ +
+ powierzchowność +
+ + n + + + cecha tego, co powierzchowne; cecha tych, którzy są powierzchowni + + superficiality + + + + wygląd zewnętrzny człowieka + + appearance + + +
+ +
+ powierzchowny +
+ + adj + + + taki, który opiera się na płytkiej, pobieżnej obserwacji, który nie wnika w istotę rzeczy + + superficial + cursory + perfunctory + slack + + +
+ +
+ powieszenie + ˌpɔvʲjɛˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + jeden ze sposobów wykonywania kary śmierci; + + hanging + + +
+ +
+ powietrze + pɔˈvʲjɛṭʃɛ +
+ + n + + + mieszanina gazów, z której składa się atmosfera Ziemi; + + air + + + + w związkach z przyimkami miejsce ponad ziemią + + air + + +
+ +
+ powietrzny + pɔˈvʲjɛṭʃnɨ +
+ + adj + + + związany z powietrzem, dotyczący powietrza + + aerial + airy + + +
+ +
+ powiewać + pɔˈvʲjɛvaʨ̑ +
+ + v + + + poruszać się na wietrze, falować + + wave + + +
+ +
+ powieścidło +
+ + n + + + (zgrubienie) (pogardliwie) płytka powieść, bez wartości artystycznej + + novelette + + +
+ +
+ powieściopisarz + ˌpɔvʲjɛ̇ɕʨ̑ɔˈpʲisaʃ +
+ + n + + + autor powieści + + novelist + + +
+ +
+ powieść + ˈpɔvʲjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + (literacko) długi utwór narracyjny opisujący rozbudowany ciąg zdarzeń; zwykle udostępniany w formie książki; + + novel + + +
+ +
+ powikłanie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie stanowiące następstwo jakiejś innej choroby, operacji lub sytuacji wymagającej interwencji medycznej + + complication + + +
+ +
+ powinien + pɔˈvʲĩɲɛ̃n +
+ + modal + + + musieć + + should + ought + + + + wyrażający coś, co warto, żeby podmiot zrobił + + should + ought + + + + wyrażający coś, czego mówiący spodziewa się po podmiocie + + should + ought + + +
+ +
+ powinność + pɔˈvʲĩnːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + obowiązek wynikający z pełnionej funkcji lub z nakazu moralnego + + duty + obligation + + +
+ +
+ powitanie + ˌpɔvʲiˈtãɲɛ +
+ + n + + + forma zwrotu grzecznościowego lub gest wykonywany podczas witania się z inną osobą; + + accost + + +
+ +
+ powiązać +
+ + v + + + połączyć jedno z drugim za pomocą węzła + + join + link + strap + tether + + + + połączyć wiele elementów, faktów w całość + + associate + connect + relate + + + + związać pętami poszczególne jednostki + + bind + cojoin + concatenate + conjoin + interlock + pinion + + +
+ +
+ powiększać + pɔˈvʲjɛ̃ŋkʃaʨ̑ +
+ + v + + + powodować, że coś staje się większe pod względem rozmiarów, ilości + + enlarge + + + + powodować, że obraz czegoś staje się większy pod względem rozmiarów + + enlarge + magnify + + +
+ +
+ powlekać +
+ + v + + + nakładać poszwy, poszewki na pościel + + change + + + + nakładać powłokę + + coat + + +
+ +
+ powodować + ˌpɔvɔˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + być powodem czegoś, przyczyną + + cause + + +
+ +
+ powodzenia + ˌpɔvɔˈʣ̑ɛ̃ɲa +
+ + interjection + + + wyraża życzenie udanej pracy, szczęścia + + good luck + + +
+ +
+ powodzenie + ˌpɔvɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + sukces + + success + + +
+ +
+ powodzianin +
+ + n + + + ktoś, kto został poszkodowany podczas powodzi + + flood victim + + +
+ +
+ powodzić + pɔˈvɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + w formie bezosobowej: być w dobrej sytuacji materialnej, finansowej; być zamożnym, cieszyć się pomyślnością + + prosper + + +
+ +
+ powojenny +
+ + adj + + + taki, który dzieje się po wojnie + + post-war + postwar + + +
+ +
+ powoli + pɔˈvɔlʲi +
+ + adv + + + wolno, z małą prędkością + + slowly + + +
+ +
+ powolnie +
+ + adv + + + w sposób powolny, wolno + + languidly + ponderously + + +
+ +
+ powolność +
+ + n + + + cecha bycia powolnym; właściwość rozwijania się nieśpiesznie + + slowness + + +
+ +
+ powolny + pɔˈvɔlnɨ +
+ + adj + + + ociężały w ruchach, mało ruchliwy, denerwująco wolny + + poky + + + + odbywający się, wykonywany lub przebiegający powoli + + slow + + +
+ +
+ powozownia +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) budynek przeznaczony do przechowywania pojazdów zaprzęgowych; + + carriage house + cart shed + remise + + +
+ +
+ powołaniowy +
+ + adj + + + odnoszący się do powołania, związany z powołaniem + + vocational + + +
+ +
+ powrót + ˈpɔvrut +
+ + n + + + ponowne osiągnięcie tego samego stanu, sytuacji + + return + + + + wznowienie wykonywania czegoś po przerwie + + return + + + + ponowne przybycie do tego samego miejsca + + return + comeback + homecoming + + +
+ +
+ powróz +
+ + n + + + gruby, mocny sznur z plecionego włókna + + cord + halter + rope + + +
+ +
+ powrózek +
+ + n + + + cienki powróz + + cord + string + + +
+ +
+ powstanie + pɔˈfstãɲɛ +
+ + n + + + zbrojne wystąpienie ludności państwa, miasta lub pewnego obszaru, skierowane przeciw dotychczasowej władzy, najczęściej okupacyjnej; + + insurrection + uprising + + +
+ +
+ powstanie warszawskie + pɔˈfstãɲɛ varˈʃafsʲcɛ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) działania zbrojne podjęte przez żołnierzy Armii Krajowej na terenie Warszawy i w jej okolicach 1 sierpnia 1944 roku; + + Warsaw Uprising + + +
+ +
+ powstanie wielkopolskie + pɔˈfstãɲɛ ˌvʲjɛlkɔˈpɔlsʲcɛ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zbrojne wystąpienie polskich mieszkańców Wielkopolski przeciwko państwu niemieckiemu, które wybuchło 27 grudnia 1918 roku; + + Greater Poland Uprising + + +
+ +
+ powstaniec + pɔˈfstãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + uczestnik powstania zbrojnego, insurekcji + + insurgent + + +
+ +
+ powstawać + pɔˈfstavaʨ̑ +
+ + v + + + wzniecać powstanie, rozpoczynać walkę zbrojną + + uprise + + + + zaczynać istnieć, być utworzonym, rozpoczętym + + arise + develop + stand + + +
+ +
+ powstańczy +
+ + adj + + + związany z powstaniem, dotyczący powstania + + insurgent + + +
+ +
+ powstrzymywać + ˌpɔfsṭʃɨ̃ˈmɨvaʨ̑ +
+ + v + + + pohamowywać kogoś lub coś zapobiegając czemuś + + hold back + constrain + curb + deter + force back + hold off + + + + zatrzymywać coś lub kogoś w miejscu + + stop + check + hold up + + + + rezygnować ze zrobienia czegoś, nie pozwalać sobie na coś + + avoid + eschew + forbear + keep + refrain + + +
+ +
+ powszechnie + pɔˈfʃɛçɲɛ +
+ + adv + + + w sposób powszechny + + commonly + generally + popularly + widely + + +
+ +
+ powszechny + pɔˈfʃɛxnɨ +
+ + adj + + + dotyczący większości osób, spraw; publiczny, ogólny + + common + widespread + + + + ogólnie stosowany, często używany; codzienny + + usual + + +
+ +
+ powszedni + pɔˈfʃɛdʲɲi +
+ + adj + + + codzienny, pospolity, zwykły + + daily + everyday + ordinary + + +
+ +
+ powtarzanie jest matką wiedzy + ˌpɔftaˈʒãɲɛ ˈjɛst ˈmatkɔ̃w̃ ˈvʲjɛʣ̑ɨ +
+ + proverb + + + dzięki powtarzaniu utrwala się wiedzę + + practice makes perfect + + +
+ +
+ powtarzać + pɔˈftaʒaʨ̑ +
+ + v + + + mówić lub robić coś kolejny raz; wykonywać czynność, którą już ktoś zrobił + + repeat + reiterate + + +
+ +
+ powtarzać klasę + pɔˈftaʒaʨ̑ ˈklasɛ +
+ + v + + + po raz kolejny chodzić do tej samej klasy, nie zdając do kolejnej + + flunk a class + + +
+ +
+ powtórka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (szkolnictwo, szkolny) przypomnienie sobie materiału edukacyjnego już przerobionego + + review + revision + + + + ponowne wykonanie lub wydarzenie się czegoś + + repeat + replay + + +
+ +
+ powyżej + pɔˈvɨʒɛj +
+ + preposition + + + więcej niż określona wartość liczbowa + + over + + + + znajdujący się wyżej czegoś, umieszczony nad czymś + + above + + +
+ +
+ powód + ˈpɔvut +
+ + n + + + coś, co uzasadnia podjęcie jakiegoś działania lub zmianę stanu emocjonalnego + + reason + cause + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ten, kto wnosi sprawę cywilną, kto oczekuje skutków prawnych; + + plaintiff + + +
+ +
+ powódź + ˈpɔvuʨ̑ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) zalanie wodą pewnego obszaru; + + flood + + + + (przenośnie, przenośnia) potok (np. słów), mnogość + + flood + + +
+ +
+ powój + ˈpɔvuj +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Convolvulus, liczący około 250 gatunków rodzaj roślin z rodziny powojowatych; + + bindweed + + +
+ +
+ powóz + ˈpɔvus +
+ + n + + + czterokołowy pojazd ciągnięty przez konie + + carriage + + +
+ +
+ powłoka + pɔˈvwɔka +
+ + n + + + to, co okrywa, powleka jakiś przedmiot + + coat + cover + crust + + +
+ +
+ powściągliwość + ˌpɔfʲɕʨ̑ɔ̃ŋɡˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + umiejętność panowania nad sobą + + reserve + aloofness + restraint + + +
+ +
+ powściągliwy +
+ + adj + + + potrafiący zachować opanowanie, mający umiar + + reserved + aloof + circumspect + demure + guarded + restrained + + + + świadczący o powściągliwości, dokonany z rozwagą + + muted + + +
+ +
+ poza + ˈpɔza +
+ + n + + + postawa, stan ciała w danej chwili + + pose + + +
+ +
+ poza + ˈpɔza +
+ + preposition + + + oznaczający, że coś nie znajduje się w jakimś pomieszczeniu, na zewnątrz + + outside + + +
+ +
+ pozajelitowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) taki, który pomija jelita, zachodzi poza nimi + + parenteral + + +
+ +
+ pozajęzykowy + ˌpɔzajɛ̃w̃zɨˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) taki, który nie dotyczy języka, istnieje poza nim + + paralinguistic + + +
+ +
+ pozamałżeński + ˌpɔzãmawˈʒɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odbywający się poza związkiem małżeńskim danej osoby, (także, też) będący rezultatem takiego działania + + extramarital + adulterine + extracurricular + + +
+ +
+ pozaparlamentarny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dziejący się, działający poza parlamentem + + extraparliamentary + + +
+ +
+ pozarządowy + ˌpɔzaʒɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + działający poza rządem + + non-governmental + + +
+ +
+ pozaziemski +
+ + adj + + + pochodzący spoza Ziemi + + extraterrestrial + + +
+ +
+ pozbawiać + pɔˈzbavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + zabrać, odbierać coś + + deprive + + +
+ +
+ pozbywać +
+ + v + + + odsuwać od siebie + + free oneself + get rid + overcome + + +
+ +
+ pozdrawiać + pɔˈzdravʲjäʨ̑ +
+ + v + + + witać + + greet + + +
+ +
+ pozdrowienie + ˌpɔzdrɔˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + słowa, gesty wymawiane na powitanie lub pożegnanie + + greeting + + +
+ +
+ pozer + ˈpɔzɛr +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) ktoś nieudolnie charakteryzujący się na coś lub kogoś; imitator wzbudzający zażenowanie + + poseur + + +
+ +
+ pozew + ˈpɔzɛf +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) pismo procesowe wszczynające proces cywilny, zawierające żądanie oraz uzasadnienie przytaczające okoliczności faktyczne na poparcie powództwa; + + claim + suit + + +
+ +
+ pozielenieć +
+ + v + + + nabrać zielonej barwy + + turn green + + +
+ +
+ pozimnowojenny +
+ + adj + + + taki, który dzieje się po zimnej wojnie + + post-Cold War + + +
+ +
+ poziom + ˈpɔʑɔ̃m +
+ + n + + + położenie, układ czegoś względem jakiejś płaszczyzny + + level + + + + wartość jakiejś mierzalnej wielkości + + level + + + + stan zaawansowania czegoś, faza rozwoju + + level + phase + standard + + + + stopień wykształcenia osoby, stan czyjejś kultury, wiedzy + + level + grade + + +
+ +
+ poziom morza + ˈpɔʑɔ̃m ˈːɔʒa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) umowny punkt wyjścia do pomiarów wysokości lub głębokości; + + sea level + + +
+ +
+ poziomica + ˌpɔʑɔ̃ˈmʲiʦ̑a +
+ + n + + + (kartografia, kartograficzny) linia na mapie łącząca punkty znajdujące się na tym samym poziomie; + + contour line + + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd do wyznaczania poziomu lub pionu; + + spirit level + + +
+ +
+ poziomka + pɔˈʑɔ̃mka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fragaria, roślina o jadalnych, czerwonych owocach podobnych do truskawek, tylko mniejszych, rosnąca dziko, przeważnie w lasach, także uprawiana w ogrodach; + + wild strawberry + + +
+ +
+ poziomka pospolita +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fragaria vesca L., gatunek rośliny z rodziny różowatych, uprawiana w wielu krajach świata, również w Polsce; + + Alpine strawberry + European strawberry + fraise des bois + wild strawberry + woodland strawberry + + +
+ +
+ poziomo +
+ + adv + + + równolegle do podłoża + + horizontally + across + + +
+ +
+ poziomy + pɔˈʑɔ̃mɨ +
+ + adj + + + prostopadły do kierunku siły grawitacji + + horizontal + + +
+ +
+ poznawać +
+ + v + + + dowiadywać się w wyniku doświadczenia lub obserwacji + + learn + + +
+ +
+ poznać + ˈpɔznaʨ̑ +
+ + v + + + nawiązać znajomość z kimś + + become acquaint + meet + + + + rozpoznać kogoś lub coś + + recognise + recognize + + + + zdobyć wiedzę o czymś zwłaszcza poprzez bezpośrednie doświadczenie + + get to know + + + + rozpoznać się wzajemnie + + recognize one another recognise one another + + + + właściwie kogoś lub coś ocenić + + see the value of + see through + + + + zawrzeć znajomość + + meet + + +
+ +
+ pozornie +
+ + adv + + + sprawiając wrażenie prawdziwego + + apparently + seemingly + colourably colorably + ostensibly + outwardly + prima facie + + +
+ +
+ pozorny + pɔˈzɔrnɨ +
+ + adj + + + nieprawdziwy, ale sprawiający wrażenie prawdziwego + + apparent + ostensible + factitious + + +
+ +
+ pozostawać + ˌpɔzɔˈstavaʨ̑ +
+ + v + + + być dalej takim samym, bez zmian; nie zmieniać się + + remain + stay + + + + zostać w jakimś miejscu, nie ruszać się skądś + + remain + stay + + + + być częścią czegoś; pozostałością, resztą po czymś lub kimś + + remain + stay + + +
+ +
+ pozostawiać wiele do życzenia + ˌpɔzɔˈstavʲjäʥ̑ ˈvʲjɛlɛ ˌdɔ‿ʒɨˈʧ̑ɛ̃ɲa +
+ + v + + + nie spełniać oczekiwań + + leave something to be desired + to leave a lot to be desired + + +
+ +
+ pozostałość + ˌpɔzɔˈstawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + coś, co zostało w danym miejscu po czymś + + remains + + +
+ +
+ pozostały + ˌpɔzɔˈstawɨ +
+ + adj + + + taki, który nie należy do grupy; stanowiący resztę + + other + + +
+ +
+ pozować + pɔˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przyjmować nieruchomą pozycję do zdjęcia lub obrazu + + pose + + +
+ +
+ pozwalać + pɔˈzvalaʨ̑ +
+ + v + + + umożliwiać, sprawiać, że coś staje się możliwe, wykonalne + + allow + + + + zgadzać się, aby ktoś mógł coś zrobić + + allow + permit + let + + +
+ +
+ pozwany + pɔˈzvãnɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba, przeciw której wniesiono pozew lub wytoczono powództwo + + defence + defendant + defense + + +
+ +
+ pozwolenie + ˌpɔzvɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zgoda na coś lub uprawnienie dotyczące jakiejś czynności lub rzeczy + + permission + + +
+ +
+ pozycja + pɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + konkretne ułożenie ludzkiego ciała + + position + + + + położenie kogoś lub czegoś w przestrzeni określane za pomocą współrzędnych lub odległości od innych obiektów + + position + + + + (ekonomia, ekonomiczny) stanowisko kupującego/sprzedającego wobec przewidywanego przez niego przyszłego kursu instrumentu pochodnego wyrażone przez kupno bądź sprzedaż nieposiadanych kontraktów terminowych + + position + + +
+ +
+ pozycja misjonarska +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) klasyczna pozycja seksualna, w której mężczyzna jest na górze, a kobieta pod nim; + + missionary position + missionary + missionary sex position + + +
+ +
+ pozyskiwać +
+ + v + + + przekonywać do siebie + + win + + + + stawać się posiadaczem czego + + win + + +
+ +
+ pozytywnie +
+ + adv + + + w sposób pozytywny + + positively + + +
+ +
+ pozytywny + ˌpɔzɨˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + kierujący się wartościami budzącymi szacunek; o wysokich walorach + + positive + + + + przychylnie nastawiony + + positive + + + + przynoszący korzyści + + positive + + + + z potwierdzoną obecnością w badaniu + + positive + + +
+ +
+ pozywać +
+ + v + + + wnosić przeciwko komuś skargę do sądu + + sue + + + + wzywać kogoś do stawienia się na procesie jako oskarżony lub świadek + + sue + + +
+ +
+ pozór + ˈpɔzur +
+ + n + + + to, co jest widoczne na zewnątrz, nierzadko udane + + appearance + + +
+ +
+ pozłacać +
+ + v + + + pokrywać warstwą złota lub malować na złoty kolor + + gild + + +
+ +
+ połabski +
+ + n + + + język połabski; + + Polabian + + +
+ +
+ połamania nóg +
+ + interjection + + + życzenie powodzenia wyrażone à rebours, mające zaklinać rzeczywistość; zwykle komuś, kto wychodzi na scenę + + break a leg + + +
+ +
+ połać + ˈpɔwaʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) duża część jakiegoś obszaru lub jakiejś przestrzeni + + field + stretch + sweep + + +
+ +
+ połowa + pɔˈwɔva +
+ + n + + + jedna z dwóch równych części całości + + half + + +
+ +
+ połoz + ˈpɔwɔs +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gad z największej rodziny węży; + + colubrid + + +
+ +
+ położenie + ˌpɔwɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + miejsce znajdowania się czegoś + + position + location + site + + + + warunki, w jakich znajduje się dana osoba lub obiekt + + situation + + +
+ +
+ położna + pɔˈwɔʒna +
+ + n + + + pielęgniarka wyszkolona w położnictwie, pomagająca przy odbieraniu porodów + + midwife + + +
+ +
+ położnica +
+ + n + + + kobieta w okresie połogu + + lying-in woman + + +
+ +
+ położnictwo +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) gałąź medycyny zajmująca się przebiegiem ciąży, porodu i połogu + + midwifery + obstetrics obstet. + tocology tokology + + + + (medycyna, medyczny) oddział szpitalny przeznaczony dla położnic + + maternity ward + obstetrical ward + obstetrics + + +
+ +
+ położnik + pɔˈwɔʒʲɲik +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się zdrowiem kobiety w okresie ciąży, porodu i połogu + + accoucheur + + +
+ +
+ położony + ˌpɔwɔˈʒɔ̃nɨ +
+ + participleAdjective + + + znajdujący się, usytuowany w danym miejscu + + situated + locate + + +
+ +
+ południca +
+ + n + + + (mitologia słowiańska) złośliwy i morderczy demon w postaci kobiecej polujący latem na tych, którzy w samo południe przebywali w polu + + Lady Midday + + +
+ +
+ południe + pɔˈwudʲɲɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kierunek wskazywany przez lewą rękę przy patrzeniu na zachód; + + South + south + + + + chwila, kiedy Słońce jest najwyżej nad horyzontem w ciągu dnia; godzina dwunasta; + + noon + midday + + +
+ +
+ południk + pɔˈwudʲɲik +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) umowna linia na powierzchni Ziemi łącząca bieguny; + + meridian + + +
+ +
+ południk zerowy + pɔˈwudʲɲiɡ zɛˈrɔvɨ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) umowny, początkowy południk od którego liczy się długość geograficzną; + + prime meridian + + +
+ +
+ południowiec +
+ + n + + + osoba z południa, z krajów na południu + + southerner + southron + + +
+ +
+ południowo-wschodni + ˌpɔwudʲɲɔvɔ‿ˈfsxɔdʲɲi +
+ + adj + + + będący na południowym wschodzie + + southeastern + southeast + + +
+ +
+ południowo-zachodni + ˌpɔwudʲˈɲɔvɔ zaˈxɔdʲɲi +
+ + adj + + + będący na południowym zachodzie + + southwestern + southwest + + +
+ +
+ południowoafrykański + ˌpɔwudʲˈɲɔvɔˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Republiki Południowej Afryki + + South African + + +
+ +
+ południowoamerykański + ˌpɔwudʲˈɲɔvɔˌãmɛrɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Ameryki Południowej + + South American + + +
+ +
+ południowoeuropejski +
+ + adj + + + odnoszący się do Europy Południowej, związany z Europą Południową + + South European + Southern European + + +
+ +
+ południowoindyjski +
+ + adj + + + dotyczący południowych Indii + + South Indian + + +
+ +
+ południowokoreański + ˌpɔwudʲˈɲɔvɔˌkɔrɛˈãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Korei Południowej, państwa na Półwyspie Koreańskim + + South Korean + + +
+ +
+ południowowietnamski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Wietnamem Południowym, dotyczący Wietnamu Południowego ((oficjalnie) Republika Wietnamu) + + South Vietnamese + + +
+ +
+ południowy + ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) mający miejsce na południu, dotyczący południa (kierunek) + + southern + + + + odbywający się w południe, dotyczący południa (czas) + + midday + noon + + +
+ +
+ południowy wschód + ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ ˈfsxut +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kierunek świata pośredni między południowym a wschodnim + + southeast + south-east + + +
+ +
+ południowy zachód + ˌpɔwudʲˈɲɔvɨ ˈzaxut +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kierunek świata pośredni między południowym a zachodnim + + southwest + + +
+ +
+ połykać +
+ + v + + + przesuwać pokarm do żołądka w sposób fizjologiczny + + swallow + gulp + ingest + + +
+ +
+ połysk + ˈpɔwɨsk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) błyszczenie się czegoś + + gloss + lustre + shine + + +
+ +
+ połyskiwać +
+ + v + + + wyróżniać się połyskiem z otoczenia + + glitter + shimmer + + +
+ +
+ połóg + ˈpɔwuk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) okres po porodzie; + + childbirth + postnatal + puerperium + + +
+ +
+ połączenie + ˌpɔwɔ̃n͇ˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: połączyć + + connection + + + + (technologia, technika, techniczny) fragment konstrukcji, w którym poszczególne części zespolone są ze sobą mechanicznie + + abutment + + +
+ +
+ połączony +
+ + adj + + + będący na łączach + + on-line + + +
+ +
+ połączony +
+ + v + + + (imiesłów) (przymiotnik) bierny od połączyć + + connected + consolidated + coupled + joint + + +
+ +
+ pończocha + pɔ̃j̃n͇ˈʧ̑ɔxa +
+ + n + + + obcisła, elastyczna część garderoby, okrywająca nogę; + + stocking + + +
+ +
+ pościel + ˈpɔɕʨ̑ɛl +
+ + n + + + wyposażenie łóżka rozkładane do spania – poduszki, prześcieradło, przykrycie + + bedclothes + bedding + linen + + +
+ +
+ pościg +
+ + n + + + grupa osób biorąca udział w gonitwie + + pursuers + + + + ściganie kogo lub czego + + pursuit + + + + (przenośnie, przenośnia) przesadne staranie się, by coś zdobyć + + pursuit + + +
+ +
+ pościć + ˈpɔɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + przestrzegać postu nakazanego przez religię + + fast + + +
+ +
+ pośladek + pɔˈɕladɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) jeden z dwóch umięśnionych obszarów z tyłu ciała między kręgosłupem a udami; + + buttock + bun + cheek + + +
+ +
+ pośladkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący pośladków + + natal + + +
+ +
+ poślubić + pɔˈɕlubʲiʨ̑ +
+ + v + + + wziąć z kimś ślub, ożenić się lub wyjść za mąż + + marry + + +
+ +
+ pośmiertnie +
+ + adv + + + po śmierci + + posthumously + + +
+ +
+ pośmiertny +
+ + adj + + + zrobiony po czyjejś śmierci; zachodzący po śmierci + + posthumous + + +
+ +
+ pośmiewisko +
+ + n + + + drwiny i szyderstwa z kogoś + + ridicule + scoff + + + + obiekt kpin i szyderstw + + laughing stock + + +
+ +
+ pośpiech + ˈpɔɕpʲjɛx +
+ + n + + + spieszenie się, robienie czegoś szybko + + hurry + haste + rush + dash + expedition + + +
+ +
+ pośredni + pɔˈɕrɛdʲɲi +
+ + adj + + + nie odnoszący się do czegoś wprost; nie dotyczący czegoś bezpośrednio + + indirect + + +
+ +
+ pośrednictwo +
+ + n + + + działalność strony trzeciej, która ma na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakiejś sprawy dotyczącej obu stron + + intermediation + + +
+ +
+ pośredniczyć +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) załatwiać transakcje handlowe + + broker + + + + dążyć do porozumienia stron, działać jako rozjemca + + mediate + intercede + + +
+ +
+ pośrednik +
+ + n + + + osoba pośrednicząca, załatwiająca sprawy między jakimiś osobami + + mediator + go-between + middleman + + +
+ +
+ pośrednio +
+ + adv + + + w sposób pośredni + + indirectly + intermediately + obliquely + + +
+ +
+ pośrodku + pɔˈɕrɔtku +
+ + adv + + + na środku, w środkowym punkcie + + in the middle + + +
+ +
+ poświęcać + pɔˈɕfʲjɛ̃nʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) oddawać coś w ofierze; wyrzekać się czegoś dla czyjegoś dobra + + sacrifice + + + + zajmować się czymś, zwłaszcza zawodowo, oddawać swój czas jakiemuś celowi + + devote + + +
+ +
+ pożar + ˈpɔʒar +
+ + n + + + niekontrolowane rozprzestrzenianie się ognia; + + fire + blaze + + +
+ +
+ pożarny +
+ + adj + + + (dawniej, dawny) związany z pożarem lub pożarnictwem + + fire + + +
+ +
+ pożerać + pɔˈʒɛraʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o ludziach: jeść łapczywie + + gobble + + + + (potocznie, potoczny) o zwierzętach drapieżnych: zjadać coś + + devour + gobble + + +
+ +
+ pożoga +
+ + n + + + (książkowy) wielki ogień szerzący się na znacznej przestrzeni, wielki pożar + + conflagration + + +
+ +
+ pożycie + pɔˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) rodzaj, tryb życia + + lifestyle + + + + obcowanie cielesne dwojga ludzi + + carnal intercourse + + + + wspólne życie z kimś + + cohabitation + + +
+ +
+ pożyczać + pɔˈʒɨʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + brać coś od kogoś na pewien czas za jego zgodą + + borrow + + + + dawać coś komuś na pewien czas + + lend + + +
+ +
+ pożyczka + pɔˈʒɨʧ̑ka +
+ + n + + + danie komuś albo wzięcie od kogoś na pewien czas pieniędzy lub innych dóbr pod warunkiem ich zwrotu w określonym terminie; (także, też) to, co zostało pożyczone; + + loan + + +
+ +
+ pożyteczny + ˌpɔʒɨˈtɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + przynoszący pożytek lub przydatny do czegoś + + useful + + +
+ +
+ pożyteczny idiota + ˌpɔʒɨˈtɛʧ̑nɨ iˈdʲjɔta +
+ + n + + + ktoś nieświadomie manipulowany, przyczyniający się do sprawy; + + useful idiot + + +
+ +
+ pożytek + pɔˈʒɨtɛk +
+ + n + + + korzyść + + usefulness + + +
+ +
+ pożywienie + ˌpɔʒɨˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + jedzenie, pokarm, strawa + + food + nourishment + + +
+ +
+ pożywny + pɔˈʒɨvnɨ +
+ + adj + + + posilny, wzmacniający, sycący + + nutritious + nourishing + nutritive + nutrient + nutrimental + + +
+ +
+ pożądanie + ˌpɔʒɔ̃nˈdãɲɛ +
+ + n + + + pociąg fizyczny; pragnienie obcowania seksualnego z kimś + + desire + craving + lust + thirst + + +
+ +
+ pożądać + pɔˈʒɔ̃ndaʨ̑ +
+ + v + + + bardzo silnie czegoś pragnąć, chcieć + + desire + crave + + + + czuć silny pociąg fizyczny do kogoś; czuć pożądanie + + desire + crave + + +
+ +
+ pożądliwość +
+ + n + + + cecha tego, co pożądliwe; cecha tych, którzy są pożądliwi + + lust + lustfulness + + +
+ +
+ pożądliwy +
+ + adj + + + będący wyrazem pożądania + + lustful + + +
+ +
+ prababcia + praˈbapʲʨ̑a +
+ + n + + + matka dziadka lub babci + + great-grandmother + + +
+ +
+ prababka + praˈbapka +
+ + n + + + matka dziadka lub babki + + great-grandmother + + +
+ +
+ praca + ˈpraʦ̑a +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) energia potrzebna do przesunięcia ciała o danych parametrach z jednego punktu pola do drugiego; + + work + job + + + + artykuł, tekst lub dzieło plastyczne + + work + + + + funkcjonowanie czegoś + + operation + run + + + + miejsce pracy (1.1); funkcja pełniona w takim miejscu + + job + occupation + + + + wykonywanie jakiejś czynności, służącej uzyskaniu dóbr; + + work + labour + + +
+ +
+ praca domowa + ˈpraʦ̑a dɔ̃ˈmɔva +
+ + n + + + praca zadana uczniom w szkole do zrobienia w domu + + homework + + +
+ +
+ pracochłonny + ˌpraʦ̑ɔˈxwɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + wymagający relatywnie dużego nakładu pracy w stosunku do efektu + + laborious + labour-consuming + labour-intensive + + +
+ +
+ pracodawca + ˌpraʦ̑ɔˈdafʦ̑a +
+ + n + + + osoba lub przedsiębiorstwo zatrudniające pracowników; + + employer + + +
+ +
+ pracoholik + ˌpraʦ̑ɔˈxɔlʲik +
+ + n + + + osoba cierpiąca na pracoholizm, uzależniona od wykonywanej pracy + + workaholic + + +
+ +
+ pracoholizm + ˌpraʦ̑ɔˈxɔlʲism̥ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (socjologia, socjologiczny) uzależnienie od wykonywania pracy; + + workaholism + + +
+ +
+ pracować + praˈʦ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wykonywać jakąś pracę; być zatrudnionym + + work + + +
+ +
+ pracowicie + ˌpraʦ̑ɔˈvʲiʨ̑ɛ +
+ + adv + + + zająć się czymś, przykładając się do tego + + assiduously + + +
+ +
+ pracowitość + ˌpraʦ̑ɔˈvʲitɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest pracowity + + diligence + industriousness + + +
+ +
+ pracowity + ˌpraʦ̑ɔˈvʲitɨ +
+ + adj + + + taki, który jest skłonny do długiej pracy; taki, który umie/lubi dużo pracować; charakteryzujący się pracowitością + + diligent + laborious + + +
+ +
+ pracownia + praˈʦ̑ɔvʲɲa +
+ + n + + + (sztuka) pomieszczenie, w którym pracuje artysta: malarz, rzeźbiarz, pisarz itp. + + studio + workroom + + +
+ +
+ pracownik + praˈʦ̑ɔvʲɲik +
+ + n + + + osoba, która została zatrudniona za wynagrodzenie – przez instytucję, firmę lub inną osobę; + + worker + employee + + +
+ +
+ praczka + ˈpraʧ̑ka +
+ + n + + + kobieta zawodowo piorąca + + washerwoman + + +
+ +
+ pradziadek + praˈʥ̑adɛk +
+ + n + + + ojciec dziadka lub babci + + great-grandfather + + +
+ +
+ pradziadkowie + ˌpraʥ̑atˈkɔvʲjɛ +
+ + n + + + prababcia i pradziadek + + great grantparents + + +
+ +
+ pragmatycznie + ˌpraɡmaˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób pragmatyczny + + pragmatically + + +
+ +
+ pragmatyczny +
+ + adj + + + oparty na przyczynowych związkach wydarzeń + + pragmatic + + + + wynikający z pragmatyzmu, oparty na przekonaniu, że podejmowane czynności powinny być praktyczne, dawać korzyść + + hard-nosed + practical + pragmatic + + +
+ +
+ pragmatyk + praɡˈmatɨk +
+ + n + + + człowiek odznaczający się praktycznym sposobem myślenia i działania + + pragmatist + + +
+ +
+ pragnienie + praˈɟɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) jedna z najbardziej podstawowych potrzeb biologicznych człowieka i zwierząt przejawiająca się w popędzie ku pobraniu odpowiedniej ilości wody do organizmu; + + thirst + + + + chęć realizacji, zrobienia czegoś; dążenie do czegoś; życzenie, ambicja + + ambition + + +
+ +
+ pragnąć + ˈpraɡnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (oficjalnie) chcieć czegoś, mieć pragnienie, życzyć sobie + + desire + + +
+ +
+ praindoeuropejski + ˌpra<sup>j</sup>ĩndɔɛwrɔˈpɛjsʲci +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) indoeuropejski pierwotny, odnoszący się do pierwotnego okresu wspólnoty indoeuropejskiej + + Proto-Indo-European + + +
+ +
+ prairial +
+ + n + + + nazwa dziewiątego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Prairial + + +
+ +
+ prajęzyk +
+ + n + + + język, z którego wywodzą się inne języki; + + proto-language + + +
+ +
+ prakseologia + ˌpraksɛɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka dotycząca norm i reguł sprawnego i efektywnego działania; + + praxeology + + +
+ +
+ praktycznie +
+ + adv + + + blisko stanu rzeczywistego + + almost + practically + virtually + + + + mając na względzie praktykę + + pragmatically + sensibly + + + + w praktyce + + in practice + + +
+ +
+ praktyczny + prakˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z praktyką, przeznaczony do zastosowania w praktyce + + practical + + +
+ +
+ praktyka + ˈpraktɨka +
+ + n + + + okres szkolenia lub nabywania wprawy w jakimś zawodzie + + apprenticeship + practice + + + + świadoma i celowa działalność ludzka + + practice + + + + doświadczenie zdobyte dzięki działalności ludzkiej + + practice + + + + wykonywanie zawodu + + practice + + +
+ +
+ praktykant +
+ + n + + + ktoś, kto odbywa praktykę zawodową + + trainee + apprentice + student teacher + houseman intern + + +
+ +
+ praktykować +
+ + v + + + stosować coś w praktyce + + practice + + + + zazwyczaj o lekarzu, adwokacie: wykonywać swój zawód + + practice + + +
+ +
+ pralka + ˈpralka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) mechaniczne urządzenie piorące tkaniny; + + washing machine + + +
+ +
+ pralnia + ˈpralʲɲa +
+ + n + + + miejsce, w którym pierze się odzież + + laundry + + +
+ +
+ prana +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) w hinduizmie energia organizmu, której obecność oznacza jego życie; + + prana + + +
+ +
+ pranie + ˈprãɲɛ +
+ + n + + + porcja ubrań przygotowanych do prania (1.1) lub już wypranych + + laundry + + + + czyszczenie odzieży na mokro; cały proces czynności z tym związanych – wkładanie do pralki, dodawanie detergentów, programowanie, wieszanie itp.; + + laundry + + +
+ +
+ praojciec + praˈɔjʨ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + pierwszy mężczyzna, który zapoczątkował ludzkość, dany naród lub ród; mężczyzna, którego są one potomstwem + + forefather + + +
+ +
+ prapradziad + praˈpraʥ̑at +
+ + n + + + ojciec pradziada + + great-great-grandfather + + +
+ +
+ prasa + ˈprasa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie wywierające nacisk np. do spłaszczenia substancji; + + press + + +
+ +
+ praska + ˈpraska +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) niewielka prasa, przyrząd służący do gniecenia, wyciskania, tłoczenia + + ricer + + +
+ +
+ praska do ziemniaków + ˈpraska ˌdɔ‿ʑɛ̃mʲˈɲakuf +
+ + n + + + (zobacz) [[praska do, ziemniak]] + + potato ricer + + +
+ +
+ prasowanie + ˌprasɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + wygładzanie ubrania za pomocą żelazka + + ironing + + + + ściskanie za pomocą prasy + + pressing + + +
+ +
+ prasować + praˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wygładzać ubranie za pomocą żelazka + + iron + + + + ściskać za pomocą prasy + + compress + press + + +
+ +
+ prasłowiański +
+ + n + + + martwy język, od którego wywodzą się wszystkie obecne języki słowiańskie; + + Proto-Slavic + + +
+ +
+ prawa człowieka + ˈprava ʧ̑wɔˈvʲjɛka +
+ + n + + + niezbywalne, nienaruszalne, naturalne i niepodzielne prawa przysługujące każdemu człowiekowi wynikające z jego godności; + + human rights + + +
+ +
+ prawa kobiet +
+ + n + + + uprawnienia i wolności należące do kobiet i dziewcząt w danych społeczeństwach; + + women's rights + + +
+ +
+ prawa zwierząt + ˈprava ˈzvʲjɛʒɔ̃nt +
+ + n + + + idea, zgodnie z którą zwierzęta mają fundamentalne interesy, które powinny być uszanowane tak samo, jak w przypadku podstawowych, analogicznych interesów ludzi; + + animal liberation + animal rights + + +
+ +
+ prawda + ˈpravda +
+ + n + + + treść zgodna z rzeczywistością; + + truth + + + + (matematyka, matematyczny) (logika, logiczny) jedna z dwóch wartości logicznych, obok fałszu; + + truth + + +
+ +
+ prawda w oczy kole + ˈpravda ˈv‿ɔʧ̑ɨ ˈkɔlɛ +
+ + proverb + + + inni mają rację, a my nie potrafimy się z tym pogodzić + + the truth hurts + + +
+ +
+ prawdomówny + ˌpravdɔ̃ˈmuvnɨ +
+ + adj + + + taki, który mówi prawdę + + truthful + + +
+ +
+ prawdopodobieństwo + ˌpravdɔpɔdɔˈbʲjɛ̇̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) ogólne określenie pojęć matematycznych, służących do określenia takiej szansy (1.1); + + probability + + + + szansa, że coś się wydarzy + + probability + + +
+ +
+ prawdopodobnie + ˌpravdɔpɔˈdɔbʲɲɛ +
+ + adv + + + przypuszczalnie, być może + + probably + likely + presumably + + +
+ +
+ prawdopodobny + ˌpravdɔpɔˈdɔbnɨ +
+ + adj + + + przypuszczalnie prawdziwy; taki, o którym można sądzić, że jest prawdziwy + + likely + probable + possible + + +
+ +
+ prawdziwie + pravʲˈʥ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób prawdziwy + + truly + + +
+ +
+ prawdziwy + pravʲˈʥ̑ivɨ +
+ + adj + + + naturalny + + natural + real + + + + rzeczywisty + + true + real + authentic + + + + typowy dla naszych wyobrażeń + + real + true + + + + zgodny z prawdą + + truthful + veracious + + +
+ +
+ prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie + pravʲˈʥ̑ivɨx pʃɨˈjäʨ̑uw pɔˈznajɛ‿ɕɛ ˈv‿bʲjɛ̇ʥ̑ɛ +
+ + proverb + + + szczery przyjaciel nie opuszcza kogoś, gdy ten ma kłopoty; w nieszczęściu, niepowodzeniu okazuje się, kto jest prawdziwym przyjacielem + + a friend in need is a friend indeed + + +
+ +
+ prawdę mówiąc +
+ + (potocznie, potoczny) deklaruje szczerość wypowiedzi (głównie wypowiedzi kontrowersyjnych i wypowiedzi mogących urazić odbiorcę) + + to be honest + + +
+ +
+ prawica + praˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (książkowy) prawa dłoń, prawa ręka + + right hand + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) siła polityczna o programie, odwołującym się do tradycji, autorytetów, religii i istniejącej hierarchii społecznej + + right + right-wing + + +
+ +
+ prawicowiec +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik prawicy, człowiek o poglądach prawicowych/konserwatywnych + + rightist + + +
+ +
+ prawidło + praˈvʲidwɔ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) przepis, norma zapewniająca prawidłowość czegoś + + precept + + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) przyrząd służący do utrzymywania pierwotnego kształtu przedmiotów, np. butów, kapeluszy itp. + + shoetree shoe tree + + +
+ +
+ prawidłowo + ˌpravʲidˈwɔvɔ +
+ + adv + + + w sposób prawidłowy + + accurately + justifiably + + +
+ +
+ prawidłowy + ˌpravʲidˈwɔvɨ +
+ + adj + + + bezbłędny, poprawny (zgodny z prawdą) + + correct + right + accurate + + + + dobrze uformowany, foremny + + regular + + + + słuszny, odpowiedni, właściwy (pasujący do danej sytuacji) + + appropriate + proper + + + + zgodny z przyjętymi prawidłami lub założeniami + + correct + + +
+ +
+ prawie + ˈpravʲjɛ +
+ + particle + + + …informująca o niecałkowitym osiągnięciu danego stanu + + almost + nearly + + +
+ +
+ prawić + ˈpravʲiʨ̑ +
+ + v + + + mówić o czymś nauczając + + lecture + sermonize + + +
+ +
+ prawniczy +
+ + adj + + + dotyczący prawa lub prawników + + juridical + + +
+ +
+ prawnie + ˈpravʲɲɛ +
+ + adv + + + sądownie, przed sądem, wobec prawa + + judicial + + + + w myśl przepisów prawa, zgodnie z prawem + + legally + lawfully + + +
+ +
+ prawnik + ˈpravʲɲik +
+ + n + + + osoba posiadająca wykształcenie prawnicze + + jurist + lawyer + + +
+ +
+ prawnuczka + praˈvnuʧ̑ka +
+ + n + + + córka wnuka lub wnuczki + + great-granddaughter + + +
+ +
+ prawnuk + ˈpravnuk +
+ + n + + + syn wnuczki lub wnuka + + great-grandson + + +
+ +
+ prawny + ˈpravnɨ +
+ + adj + + + taki, który dotyczy prawa, wywodzi się z prawa, jest z nim zgodny + + legal + + +
+ +
+ prawo + ˈpravɔ +
+ + adv + + + prawa strona + + right + + +
+ +
+ prawo + ˈpravɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przywilej, zezwolenie na coś; + + right + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zbiór przepisów, zezwoleń, obowiązków, przywilejów oraz kar związanych z ich nieprzestrzeganiem; + + law + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) dobrze opisana i udowodniona teoria opisująca jakieś podstawowe zjawisko; + + law + + +
+ +
+ prawo dżungli + ˈpravɔ ˈʤ̑ũŋɡlʲi +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) prawo pięści, władza silniejszego + + law of the jungle + + +
+ +
+ prawo jazdy + ˈpravɔ ˈjazdɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) dokument potwierdzający umiejętności jego posiadacza do prowadzenia pojazdów mechanicznych, wydawany przez odpowiednie organy państwowe; + + driver's license + driving licence + + +
+ +
+ prawo jest po to, aby je omijać +
+ + proverb + + + przysłowie wyrażające pogląd, że czasami można nie przestrzegać przepisów prawa + + every law has a loophole + + +
+ +
+ prawo międzynarodowe + ˈpravɔ ˌmʲjɛ̃nʣ̑ɨ̃narɔˈdɔvɛ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zbiór norm regulujących stosunki pomiędzy państwami, a także z innymi uczestnikami stosunków międzynarodowych; + + international law + + +
+ +
+ prawo niepisane + ˈpravɔ ˌɲɛpʲiˈsãnɛ +
+ + idiom + + + prawo zwyczajowe + + unwritten law + + +
+ +
+ prawo pierwszej nocy + ˈpravɔ ˈpʲjɛrfʃɛj ˈnɔʦ̑ɨ +
+ + n + + + w feudalnej Europie i u niektórych ludów pierwotnych: prawo spędzenia z żoną wasala lub poddanego jej nocy poślubnej + + droit de seigneur + + +
+ +
+ prawo ziemi + ˈpravɔ ˈʑɛ̃mʲi +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) prawo mówiące o nabywaniu obywatelstwa (lub innych praw) przez osobę, która urodziła się na danym terenie (na terenie obowiązywania prawa) + + birthright citizenship + + +
+ +
+ prawo zwyczajowe + ˈpravɔ ˌzvɨʧ̑aˈjɔvɛ +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) zbiór stosowanych norm prawnych ukształtowanych w toku historii i uważanych przez jakąś społeczność lub grupę za obowiązujące; + + common law + + +
+ +
+ prawodawca +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) lub (historia, historyczny, historycznie) osoba lub instytucja, która ustanawia prawa albo doprowadziła do ich spisania i kodyfikacji + + lawgiver + + +
+ +
+ prawomocny +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) posiadający moc prawną + + legally binding + + +
+ +
+ praworządność +
+ + n + + + cecha tego, co praworządne; cecha tych, którzy są praworządni; + + law and order + + +
+ +
+ praworęcznie +
+ + adv + + + z wykorzystaniem prawej ręki + + right-handedly + + +
+ +
+ praworęczność + ˌpravɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + posługiwanie się głównie prawą ręką, jej większa sprawność; + + right-handedness + + +
+ +
+ praworęczny + ˌpravɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + posługujący się głównie prawą ręką + + right-handed + + +
+ +
+ praworęczny + ˌpravɔˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + n + + + osoba praworęczna (1.1) + + right-hander + + +
+ +
+ prawoskrętny + ˌpravɔˈskrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + obrócony / obracający się w prawą stronę + + dextrorotatory + + +
+ +
+ prawosławny + ˌpravɔˈswavnɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odnoszący się do prawosławia, należący do prawosławia + + Eastern Orthodox + + +
+ +
+ prawowicie + ˌpravɔˈvʲiʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w sposób prawowity + + rightfully + + +
+ +
+ prawowity + ˌpravɔˈvʲitɨ +
+ + adj + + + legalny, uzasadniony prawnie, zgodny z prawem, właściwy + + legal + lawful + legitimate + rightful + + +
+ +
+ prawoznawczy + ˌpravɔˈznafʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z prawoznawstwem lub prawoznawcą + + jurisprudential + + +
+ +
+ prawość + ˈpravɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest prawy + + probity + rectitude + integrity + rightness + uprightness + + +
+ +
+ prawy + ˈpravɨ +
+ + adj + + + o człowieku: uczciwy, szlachetny + + righteous + + + + znajdujący się po przeciwnej stronie ciała człowieka w stosunku do tej, gdzie jest serce + + right + + +
+ +
+ prawybory +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wstępne wybory, które odbywają się na niewielkim obszarze kraju i są organizowane w ramach kampanii wyborczej jako rodzaj sondażu + + primary election + + +
+ +
+ praxis + ˈpraksʲis +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) rzeczywiste działanie i faktyczny stan rzeczy w opozycji do postulatów i teorii + + praxis + + +
+ +
+ prazeodym + ˌprazɛˈɔdɨ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pr i liczbie atomowej 59; + + praseodymium + + +
+ +
+ prać + praʨ̑ +
+ + v + + + usuwać brud + + wash + + +
+ +
+ prałat + ˈprawat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyższy dostojnik w Kościele katolickim; + + prelate + + +
+ +
+ prażanin + praˈʒãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Pragi + + Praguian + + +
+ +
+ prażyć + ˈpraʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) poddawać żywność działaniu wysokiej temperatury bez użycia tłuszczu + + roast + + +
+ +
+ prebenda + prɛˈbɛ̃nda +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (kościelny) część dochodów, które duchowni otrzymują jako wynagrodzenie za pełnione obowiązki; + + prebend + + +
+ +
+ precel +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj obwarzanka o charakterystycznym kształcie zbliżonym do ósemki; + + pretzel + + +
+ +
+ precesja + prɛˈʦ̑ɛsʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zjawisko jednostajnej zmiany kierunku osi obrotu wirującego ciała; + + precession + + +
+ +
+ precyzja + prɛˈʦ̑ɨzʲja +
+ + n + + + dokładność, staranność + + precision + accuracy + + +
+ +
+ precyzować +
+ + v + + + określać dokładnie, z precyzją + + specify + elaborate on + pinpoint + state precisely + + + + stawać się dokładnie określonym + + take a definite shape + + +
+ +
+ precyzyjnie + ˌprɛʦ̑ɨˈzɨjɲɛ +
+ + adv + + + w sposób precyzyjny, dokładny + + precisely + + +
+ +
+ precz + prɛʧ̑ +
+ + adv + + + w połączeniu z czasownikiem nakazuje lub opisuje oddalenie się, wyrzucenie czegoś lub kogoś + + away + + +
+ +
+ precz + prɛʧ̑ +
+ + interjection + + + gwałtowne wyrażenie niechęci, sprzeciwu, tego że ma się czegoś dość + + out + + +
+ +
+ predylekcja + ˌprɛdɨˈlɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) skłonność do kogoś lub czegoś + + predilection + + +
+ +
+ preferować + ˌprɛfɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś/czemuś pierwszeństwo, preferencje + + prefer + favor + + +
+ +
+ prefiks + ˈprɛfʲiks +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) afiks występujący przed rdzeniem, przedrostek; + + prefix + + +
+ +
+ prehistoria + ˌprɛçiˈstɔrʲja +
+ + n + + + okres dziejów od pojawienia się człowieka do powstania pisma; + + prehistory + + +
+ +
+ prehistoryczny +
+ + adj + + + związany z prehistorią + + prehistoric + + +
+ +
+ prekariat + prɛˈkarʲjat +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (socjologia, socjologiczny) określenie tzw. nowej klasy społecznej, powstałej w wyniku kryzysu ekonomicznego – ludzie bez perspektyw życiowych: seryjni stażyści, pracownicy tymczasowi, młodzi bezrobotni lub pracujący poniżej swojego wykształcenia; + + precariat + + +
+ +
+ prekmurski +
+ + n + + + dialekt prekmurski języka słoweńskiego; + + Prekmurian + + +
+ +
+ prekognicja + ˌprɛkɔɟˈɲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + zjawisko paranormalne mające polegać na umiejętności przewidywania zdarzeń, które dopiero będą miały miejsce w przyszłości; + + precognition + + +
+ +
+ prekolumbijski + ˌprɛkɔlũmˈbʲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do czasów przed odkryciem Ameryki przez Krzysztofa Kolumba + + pre-Columbian + + +
+ +
+ prekursor + prɛˈkursɔr +
+ + n + + + osoba, która w danej dziedzinie wyprzedza innych, zwiastuje jakiś nowy kierunek, okres itp.; + + precursor + + +
+ +
+ prelegent + prɛˈlɛɡɛ̃nt +
+ + n + + + osoba wygłaszająca wykład lub omawiająca prezentację + + prelector + + +
+ +
+ preliminarz + ˌprɛlʲĩˈmʲĩnaʃ +
+ + n + + + (zarządzanie) (księgowość) zestawienie planowanych dochodów i wydatków + + preliminary estimate + + +
+ +
+ preludium + prɛˈludʲjũm +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) samodzielny, krótki utwór instrumentalny + + prelude + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wstęp instrumentalny do jakiegoś większego utworu + + prelude + + + + wprowadzenie, wstęp, początek, zapowiedź czegoś + + prelude + + +
+ +
+ premedytacja + ˌprɛ̃mɛdɨˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + dokładne obmyślenie planu przestępstwa + + premeditation + + + + obmyślenie planu działania + + premeditation + + +
+ +
+ premier + ˈprɛ̃mʲjɛr +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) szef, kierownik rządu; + + Prime Minister + + +
+ +
+ premiera + prɛ̃ˈmʲjɛra +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) pierwsze publiczne przedstawienie utworu, zwłaszcza scenicznego lub filmu; uroczystość związana z tym przedstawieniem + + premiere + + +
+ +
+ prenatalny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z życiem płodowym, dotyczący życia płodowego + + prenatal + + +
+ +
+ prenumerata + ˌprɛ̃nũmɛˈrata +
+ + n + + + przedpłata za czasopismo na określony czas, gwarantująca, że dana osoba będzie otrzymywać przez ten czas określoną liczbę numerów tego czasopisma; ten czas + + subscription + + +
+ +
+ prenumerator + ˌprɛ̃nũmɛˈratɔr +
+ + n + + + osoba, która wykupiła prenumeratę + + subscriber + + +
+ +
+ prenumerować +
+ + v + + + otrzymywać jakąś publikację regularnie przez określony czas + + subscribe + + +
+ +
+ preparat + prɛˈparat +
+ + n + + + substancja lub mieszanina związków przygotowana do konkretnego zastosowania + + preparation + + +
+ +
+ preria +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) równinne stepy w centralnej części Ameryki Północnej; + + prairie + + +
+ +
+ preskryptywizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd głoszący, że funkcją sądów powinnościowych jest funkcja preskryptywna, nakazująca określone postępowanie + + prescriptivism + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dążność do formułowania norm i prawideł danego języka z zamiarem wpłynięcia na jego użytkowników, aby stosowali proponowane środki językowe; często połączona z tendencją do określania nieaprobowanych form jako z gruntu „gorszych” lub „niepoprawnych”; + + prescriptivism + + +
+ +
+ prestidigitator +
+ + n + + + człowiek pokazujący sztuczki oparte głównie na zręczności i robiące wrażenie magicznych + + prestidigitator + + +
+ +
+ presupozycja + ˌprɛsupɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) ukryte wstępne założenie, wymagane żeby dane zdanie miało w danym kontekście logiczny sens; + + presupposition + + + + (psychologia, psychologiczny) metoda sugerowania ukrytych treści za pomocą takich zdań + + presupposition + + +
+ +
+ pretekst + ˈprɛtɛkst +
+ + n + + + powód, który ukrywa rzeczywistą przyczynę + + excuse + pretext + + +
+ +
+ pretensja +
+ + n + + + prawo, które sobie ktoś rości do czegoś; wymaganie, żądanie + + grievance + + + + żal, uraza lub ansa do kogoś z jakiegoś powodu; (także, też) słowa wyrażające to uczucie + + grudge + + +
+ +
+ pretensjonalność + ˌprɛtɛ̃w̃sʲjɔ̃ˈnalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak naturalności, sztuczność; krygowanie się, mizdrzenie się + + affectation + pretentiousness + + +
+ +
+ pretor + ˈprɛtɔr +
+ + n + + + (starożytność) jeden z ważniejszych urzędników w starożytnym Rzymie; + + praetor + + +
+ +
+ prewencja + prɛˈvɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + zapobieganie czynom i zjawiskom uważanym za niepożądane + + prevention + + +
+ +
+ prewencyjny + ˌprɛvɛ̃nˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + służący zapobieganiu, prewencji + + preventive + + +
+ +
+ prezbiter +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) duchowny drugiego stopnia święceń w chrześcijaństwie; + + presbyter + + +
+ +
+ prezbiterat +
+ + n + + + (kościelny) sakrament święceń w chrześcijaństwie; + + presbyterate + + + + (kościelny) wykonywanie urzędu kapłańskiego wynikającego z (1.1) + + presbyterate + + +
+ +
+ prezbiterium + ˌprɛzbʲiˈtɛrʲjũm +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przestrzeń kościoła przeznaczona dla duchowieństwa i służby liturgicznej; + + presbytery + chancel + + + + (historia, historyczny, historycznie) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kolegialny organ zarządzający chrześcijańskim kościołem partykularnym; + + presbyterium + + +
+ +
+ prezencja +
+ + n + + + wygląd i sposób zachowania się jakiejś osoby, zazwyczaj atrakcyjny + + presence + + +
+ +
+ prezent + ˈprɛzɛ̃nt +
+ + n + + + rzecz wręczona komuś z jakiejś okazji lub bez okazji, jako wyraz sympatii + + gift + present + + +
+ +
+ prezentacja + ˌprɛzɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wystawienie czegoś na pewnym forum + + presentation + + + + zestaw slajdów + + presentation + + +
+ +
+ prezentować + ˌprɛzɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pokazywać coś + + present + + +
+ +
+ prezerwatywa + ˌprɛzɛrvaˈtɨva +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) mechaniczny środek antykoncepcyjny stosowany głównie przez mężczyzn, wykonany z lateksu; + + condom + rubber + + +
+ +
+ prezes + ˈprɛzɛs +
+ + n + + + osoba przewodząca jakiejś instytucji, organizacji lub jakiemuś stowarzyszeniu + + chairman + president + + +
+ +
+ prezydencja +
+ + n + + + prezydentura + + presidency + + + + przewodniczenie + + presidency + + +
+ +
+ prezydencki +
+ + adj + + + dotyczący prezydenta lub prezydentury + + presidential + + +
+ +
+ prezydent + ˈprɛzɨdɛ̃nt +
+ + n + + + (administracja) w Polsce najwyższy przedstawiciel samorządu w miastach liczących ponad 100 tysięcy mieszkańców; + + mayor + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) głowa państwa, najważniejsza osoba w kraju w niektórych ustrojach; + + president + + +
+ +
+ prezydentura + ˌprɛzɨdɛ̃nˈtura +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) bycie prezydentem + + presidency + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) okres, gdy ktoś jest prezydentem + + presidency + + +
+ +
+ prima aprilis + ˈprʲĩma ːˈprʲilʲis +
+ + n + + + dzień żartów obchodzony pierwszego kwietnia w wielu krajach, w tym w Polsce; + + April Fools' Day + + +
+ +
+ primadonna +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pierwsza, najlepsza śpiewaczka operowa + + prima donna + + +
+ +
+ primogenitura + ˌprʲĩmɔɡɛ̃ɲiˈtura +
+ + n + + + dziedziczenie przez najstarszego w rodzie + + primogeniture + + +
+ +
+ priorytet + prʲjɔˈrɨtɛt +
+ + n + + + pierwszeństwo przysługujące czemuś + + priority + + +
+ +
+ pro-choice +
+ + n + + + ogół ruchów społecznych i organizacji, które opowiadają się za legalizacją aborcji; + + pro-choice + + +
+ +
+ pro-life +
+ + adj + + + opowiadający się za zakazem aborcji + + pro-life + + +
+ +
+ probabilistyczny + ˌprɔbabʲilʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) związany z probabilistyką + + probabilistic + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) związany z probabilizmem + + probabilistic + + +
+ +
+ probierstwo + prɔˈbʲjɛrstfɔ +
+ + n + + + sztuka mająca na celu dochodzenie wartości rud, metalów i innych produktów hutniczych + + assay + + +
+ +
+ probiotyk + prɔˈbʲjɔtɨk +
+ + n + + + podawane doustnie wyselekcjonowane kultury bakteryjne lub drożdży, najczęściej pałeczki kwasu mlekowego, których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym, poprzez immunomodulację oraz zachowywanie prawidłowej flory fizjologicznej + + probiotic + + +
+ +
+ problem + ˈprɔblɛ̃m +
+ + n + + + interesujące zagadnienie + + problem + + + + kłopotliwa sytuacja + + problem + trouble + + +
+ +
+ problematyczny + ˌprɔblɛ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + budzący zastrzeżenia lub niepewny + + problematic + problematical + + +
+ +
+ proboszcz + ˈprɔbɔʃʧ̑ +
+ + n + + + (kościelny) ksiądz zarządzający parafią; + + pastor + parish priest + + +
+ +
+ probówka +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) naczynie laboratoryjne, zwykle szklane, o wąskim, cylindrycznym kształcie, służące do przeprowadzania badań i eksperymentów; + + test tube + + +
+ +
+ proca + ˈprɔʦ̑a +
+ + n + + + broń, z której po zamachnięciu się można wystrzeliwać kamienie lub inne pociski; + + sling + + +
+ +
+ procedować +
+ + v + + + zajmować się czymś i działać przy tym zgodnie z procedurą + + proceed + + +
+ +
+ procedura + ˌprɔʦ̑ɛˈdura +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wydzielona część programu; + + procedure + + + + określone reguły postępowania w jakiejś sprawie + + procedure + + +
+ +
+ procent + ˈprɔʦ̑ɛ̃nt +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) symbol procenta (1.1) + + per cent + percent + + + + (ekonomia, ekonomiczny) oprocentowanie, odsetki, dochód od kapitału + + interest + + + + bliżej nieokreślony ułamek, część + + percentage + + +
+ +
+ procent + ˈprɔʦ̑ɛ̃nt +
+ + numeralFraction + + + (matematyka, matematyczny) setna część całości; + + percent + per cent + + +
+ +
+ proces + ˈprɔʦ̑ɛs +
+ + n + + + uporządkowany ciąg zdarzeń zachodzących po sobie + + process + act + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) postępowanie w sądzie + + process + act + + + + (informatyka, informatyczny) każdy egzemplarz wykonywanego programu + + process + act + + +
+ +
+ procesja + prɔˈʦ̑ɛsʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) grupa wiernych w pochodzie, często ze śpiewem eksponująca przedmioty kultu; + + procession + + +
+ +
+ procesor + prɔˈʦ̑ɛsɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie cyfrowe potrafiące pobierać, interpretować i wykonywać ciąg rozkazów; + + processor + + +
+ +
+ procesować + ˌprɔʦ̑ɛˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) przetwarzać się + + process + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) prowadzić proces sądowy, dochodzić roszczeń w sądzie + + litigate + + +
+ +
+ proch + prɔx +
+ + n + + + rozdrobniona, sypka substancja + + ash + dust + + +
+ +
+ proch strzelniczy + ˈprɔx sṭʃɛlʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + n + + + materiał wybuchowy, służący głównie jako ładunek miotający w broni palnej; + + gunpowder + + +
+ +
+ prodemokratyczny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) sprzyjający demokracji, popierający demokrację + + pro-democracy + prodemocracy + + +
+ +
+ prodiż + ˈprɔdʲiʃ +
+ + n + + + elektryczne urządzenie do pieczenia w postaci metalowego naczynia z pokrywą z przezroczystym otworem; + + electric baking pan + + +
+ +
+ producent + prɔˈduʦ̑ɛ̃nt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm wytwarzający związki pokarmowe z prostych substancji nieorganicznych + + producer + + + + osoba lub firma zajmująca się produkcją, wytwarzaniem, wyrobem towarów skierowanych do sprzedaży + + producer + + + + osoba odpowiedzialna za całokształt nagrania muzycznego bądź spektaklu + + producer + + + + przedsiębiorca filmowy będący głównym inwestorem produkcji filmowej + + producer + + +
+ +
+ produkcja + prɔˈdukʦ̑ʲja +
+ + n + + + uporządkowana działalność prowadząca do wytwarzania określonych rzeczy, produktów + + production + + +
+ +
+ produkcyjny +
+ + adj + + + związany z produkcją, dotyczący produkcji + + productive + generative + output + production + + +
+ +
+ produkować + ˌprɔduˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć, wytwarzać coś + + produce + + +
+ +
+ produkt + ˈprɔdukt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja powstała w wyniku reakcji chemicznej; + + product + + + + (matematyka, matematyczny) uogólnienie iloczynu kartezjańskiego; + + product + + + + rezultat pracy twórczej + + product + + + + rezultat procesu produkcji lub ogólniej działalności przedsiębiorstwa + + product + + + + w marketingu: wszystko, co można zaoferować na rynku; + + product + + +
+ +
+ produkt krajowy brutto + ˈprɔdukt kraˈjɔvɨ ˈbrutːɔ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) suma wartości dóbr i usług finalnych wytworzonych na terytorium danego kraju w danym okresie, najczęściej rocznym; + + gross domestic product + + +
+ +
+ produktywność +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wielkość efektu produkcyjnego uzyskanego z danych nakładów, wyrażona za pomocą wartości ułamka, w którym licznik zawiera wielkość produkcji, a mianownik – wielkość poniesionych na nią nakładów; + + productivity + + +
+ +
+ profanacja + ˌprɔfãˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + znieważenie rzeczy lub miejsca otaczanych powszechnym szacunkiem; zbezczeszczenie czegoś + + desecration + profanation + + +
+ +
+ profesja + prɔˈfɛsʲja +
+ + n + + + zawód; + + profession + + +
+ +
+ profesjonalista +
+ + n + + + osoba mająca bardzo duże umiejętności w danej dziedzinie + + professional + + +
+ +
+ profesjonalizacja + ˌprɔfɛsʲjɔ̃nalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + tworzenie się nowych zawodów, profesji w ramach danej dziedziny + + professionalization + + +
+ +
+ profesjonalny +
+ + adj + + + uprawiający swój zawód jak należy + + expert + pro + professional + + + + uprawiany dobrze jako zawód, wykonywany znakomicie, na wysokim poziomie + + pro + professional + + +
+ +
+ profesor + prɔˈfɛsɔr +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) tytuł naukowy nadawany samodzielnym pracownikom naukowym; + + professor + + + + (edukacja, edukacyjny) nazwa stanowiska pracy na uczelniach wyższych i w instytucjach naukowych; + + professor + + +
+ +
+ profesorski +
+ + adj + + + związany z osobą lub tytułem profesora, dotyczący profesora + + professorial + + +
+ +
+ profilaktyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący profilaktyki i zapobiegania chorobom + + prophylactic + preventive + preventative + + +
+ +
+ profilaktyka + ˌprɔfʲiˈlaktɨka +
+ + n + + + środki i działania w celu zapobiegania niepożądanym zdarzeniom, szkodom; likwidacja przyczyn złych zjawisk + + prophylaxis + prevention + + +
+ +
+ profilaktyka przedekspozycyjna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lek, kuracja stosowana profilaktycznie przed ekspozycją, narażeniem na czynnik chorobotwórczy wywołujący AIDS + + pre-exposure prophylaxis + + +
+ +
+ profit + ˈprɔfʲit +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zysk + + profit + earnings + gain + + +
+ +
+ prognatyczny + ˌprɔɡnaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (antropologia, antropologiczny) (medycyna, medyczny) (anatomia, anatomiczny) o nadmiernie wysuniętej do przodu szczęce (lub szczękach) + + prognathic + prognathous + + +
+ +
+ prognatyzm + prɔˈɡnatɨsm̥ +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) (medycyna, medyczny) (anatomia, anatomiczny) silne wysunięcie do przodu szczęki (lub szczęk), cecha gatunkowa lub nieprawidłowość anatomiczna + + prognathism + + +
+ +
+ prognoza + prɔˈɡnɔza +
+ + n + + + przewidywanie czegoś oparte na określonych danych lub obliczeniach + + forecast + prediction + prognosis + + +
+ +
+ prognoza pogody +
+ + n + + + przewidywanie zjawisk meteorologicznych na określonym obszarze w określonym czasie + + weather forecast + + +
+ +
+ program + ˈprɔɡrãm +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) zestaw komend zrozumiałych dla komputera służących wykonywaniu jakichś zadań + + program + + + + plan działań + + program + + + + (potocznie, potoczny) stacja telewizyjna + + channel + + +
+ +
+ programista + ˌprɔɡrãˈmʲista +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) osoba, zajmująca się pisaniem programów komputerowych; + + programmer + + +
+ +
+ programowalny +
+ + adj + + + taki, który można zaprogramować + + programmable + + +
+ +
+ programowanie + ˌprɔɡrãmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) tworzenie programów komputerowych; + + programming + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: programować + + programming + + +
+ +
+ programować + ˌprɔɡrãˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) tworzyć programy komputerowe + + program + + +
+ +
+ progresja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wzrastanie jakiegoś współczynnika + + progression + + + + osiągnięcie następnego stadium rozwoju + + progression + + +
+ +
+ prohibicja +
+ + n + + + (urzędowy) zakaz prowadzenia działalności społecznie niepożądanej lub szkodliwej, szczególnie zakaz sprzedaży (a także produkcji) alkoholu w danym kraju lub na danym terytorium; + + prohibition + + +
+ +
+ projekcja + prɔˈjɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) narcystyczny mechanizm obronny polegający na przypisywaniu innym własnych poglądów, zachowań lub cech, najczęściej negatywnych; rzutowanie własnych cech i przypisywanie swoich motywacji drugiej osobie; + + projection + + +
+ +
+ projekt + ˈprɔjɛkt +
+ + n + + + (zarządzanie) zorganizowany ciąg działań, ograniczony w czasie, zmierzający do osiągnięcia założonego celu + + project + + + + plan działania lub postępowania + + plan + + + + szkic, makieta, dokumentacja przedstawiający pomysł na wykonanie czegoś + + design + + +
+ +
+ projektor +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) aparat do rzutowania obrazów na ekran; + + projector + + + + (astronomia, astronomiczny) aparat wyświetlający mapę nieba na sklepieniu planetarium; + + projector + + +
+ +
+ projektowanie + ˌprɔjɛktɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: projektować + + designing + + +
+ +
+ projektować +
+ + v + + + opracowywać projekt + + project + + +
+ +
+ prokariont +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (systematyka) organizm należący do królestwa prokariontów + + prokaryote + + + + (biologia, biologiczny) mikroorganizm, najczęściej jednokomórkowy, którego komórka nie zawiera jądra komórkowego oraz organelli komórkowych + + prokaryote + + +
+ +
+ prokariotyczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) nie posiadający w komórce wyodrębnionego jądra + + prokaryotic + + +
+ +
+ prokrastynacja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chorobliwa tendencja do nieustannego odkładania pewnych czynności na później; + + procrastination + + +
+ +
+ prokreacja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) płodzenie i rodzenie potomstwa + + procreation + + +
+ +
+ proktolog + prɔˈktɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób jelita grubego i odbytnicy + + proctologist + + +
+ +
+ proktologia + ˌprɔktɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się chorobami odbytu i odbytnicy; + + proctology + + +
+ +
+ prokurator + ˌprɔkuˈratɔr +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) funkcjonariusz czuwający nad ściganiem przestępstw i oskarżający przed sądem; + + prosecutor + + +
+ +
+ prokuratura +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) organ ścigający przestępstwa i stojący na straży praworządności; + + public prosector's office + + +
+ +
+ prol + prɔl +
+ + n + + + osoba niewykształcona, proletariusz, robotnik fizyczny + + prole + + +
+ +
+ proletariat + ˌprɔlɛˈtarʲjat +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie warstwa najuboższych, niemających ziemi obywateli, wolna w zasadzie od podatków i służby wojskowej, u schyłku republiki w znacznym stopniu utrzymywana przez państwo; + + proletariat + + + + (socjologia, socjologiczny) w marksizmie klasa społeczna pozbawiona środków produkcji, złożona z robotników najemnych, posiadająca świadomość klasową, tocząca walkę z burżuazją + + proletariat + + + + (socjologia, socjologiczny) najuboższa warstwa społeczna + + proletariat + + +
+ +
+ proletariusz + ˌprɔ.lɛ.ˈtar.ʲjuʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) pierwotnie członek grupy społecznej w Republice Rzymskiej, utożsamiany z ostatnią na zgromadzeniu ludowym, najbiedniejszą klasą majątkową obywateli; + + proletarian + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) członek proletariatu, klasy społecznej składającej się z robotników najemnych, zwłaszcza tych zatrudnionych w przemyśle; najuboższej warstwy społeczeństwa; + + proletarian + + +
+ +
+ prolifer +
+ + n + + + zwolennik zakazu aborcji + + pro-lifer + + +
+ +
+ proliferacja + ˌprɔlʲifɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + rozrost, szerzenie się + + proliferation + + +
+ +
+ prolog + ˈprɔlɔk +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) początkowy człon utworu wprowadzający informacje o okolicznościach poprzedzających właściwą akcję; + + prologue + prolog + + +
+ +
+ prom + prɔ̃m +
+ + n + + + statek przewożący pasażerów, samochody i towary i kursujący wahadłowo; + + ferry + ferry-boat + + +
+ +
+ promet + ˈprɔ̃mɛt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pm i liczbie atomowej 61; + + promethium + + +
+ +
+ promienica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekła choroba zakaźna ludzi i zwierząt; + + actinomycosis + + +
+ +
+ promienie katodowe +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) strumień elektronów biegnący od katody do anody w rurze do wyładowań elektrycznych wypełnionej rozrzedzonym gazem + + cathode ray + e-beam + electron beam + + +
+ +
+ promienieć + prɔ̃ˈmʲjɛ̇̃ɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + wyrażać jakiś pozytywny stan swoim wyglądem, postawą + + beam + + + + świecić się, błyszczeć, odbijać światło + + beam + gleam + + +
+ +
+ promieniotwórczy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) związany z promieniotwórczością, mający cechy promieniotwórczości + + radioactive + + +
+ +
+ promieniowanie + ˌprɔ̃mʲjɛ̇̃ɲɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) strumień cząstek lub fal wysyłanych przez ciało; + + radiation + + +
+ +
+ promieniowanie jonizujące + ˌprɔ̃mʲjɛ̇̃ɲɔˈvãɲɛ ˌjɔ̇̃ɲizuˈjɔ̃nʦ̑ɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (medycyna, medyczny) promieniowanie, którego źródłem są substancje mające zdolność wytwarzania jonów w czasie przenikania przez materię; + + ionizing radiation + + +
+ +
+ promieniować +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) wytwarzać i wysyłać strumień cząstek lub fal; emitować energię + + radiate + + + + (medycyna, medyczny) rozchodzić się z chorego miejsca do przyległej okolicy + + spread + + + + okazywać w sposób wyraźnie zauważalny dobre emocje + + radiate + + + + wywierać wpływ na środowisko + + work + + +
+ +
+ promienny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) dotyczący emisji energii + + radiant + + +
+ +
+ promień + ˈprɔ̃mʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) odcinek łączący środek koła, okręgu, sfery lub kuli z dowolnym punktem położonym na jej brzegu, długość tego odcinka; + + radius + + + + wiązka światła wychodząca ze źródła światła; + + ray + beam + + + + (fizyka, fizyczny) strumień cząstek emitowanych przez ciała + + ray + beam + + +
+ +
+ prominent + prɔ̃ˈmʲĩnɛ̃nt +
+ + n + + + ktoś bardzo ważny, najczęściej ze świata polityki lub showbiznesu + + V.I.P. + VIP + + +
+ +
+ promocja + prɔ̃ˈmɔʦ̑ʲja +
+ + n + + + ocena kwalifikująca ucznia do przejścia do następnej klasy + + promotion + + +
+ +
+ promować + prɔ̃ˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + działać w celu podniesienia popularności czegoś + + promote + + +
+ +
+ promowy + prɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + n + + + osoba obsługująca prom + + ferryman + + +
+ +
+ prompter + ˈprɔ̃mptɛr +
+ + n + + + urządzenie służące do wyświetlania tekstu czytanego przez prezentera telewizyjnego czy inną osobę przemawiającą publicznie lub stojącą przed kamerą; + + teleprompter + + +
+ +
+ propaganda + ˌprɔpaˈɡãnda +
+ + n + + + działanie mające na celu szerzenie, wyjaśnianie i rozpowszechnianie pewnych poglądów, idei, haseł w celu pozyskania zwolenników; + + propaganda + + +
+ +
+ propagandysta +
+ + n + + + osoba zajmująca się szerzeniem propagandy + + propagandist + + +
+ +
+ propagandystka +
+ + n + + + kobieta zajmująca się szerzeniem propagandy + + propagandist + + +
+ +
+ propagandzista +
+ + n + + + osoba zajmująca się szerzeniem propagandy + + propagandist + + +
+ +
+ propagandzistka +
+ + n + + + kobieta zajmująca się szerzeniem propagandy + + propagandist + + +
+ +
+ propagować +
+ + v + + + czynić powszechnym + + preach + promote + propagate + + + + prowadzić propagandę + + peddle + preach + propagate + spread + + +
+ +
+ propan + ˈprɔpãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkanów, bezwonny i bezbarwny gaz, jego mieszanina z butanem znana jest jako LPG; + + propane + + +
+ +
+ propedeutyka + ˌprɔpɛˈdɛwtɨka +
+ + n + + + wstęp do czegoś, wprowadzenie, przygotowanie + + propaedeutics + propedeutics + + +
+ +
+ propen + ˈprɔpɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny z szeregu homologicznego alkenów, bezbarwny gaz; + + propene + + +
+ +
+ proponować + ˌprɔpɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zgłaszać, wysuwać, zachwalać propozycję (ofertę, pomysł, projekt) + + propose + suggest + offer + come up + propound + + +
+ +
+ proporcja + prɔˈpɔrʦ̑ʲja +
+ + n + + + wzajemny stosunek danych wielkości; stosunek części danej całości wobec siebie nawzajem + + proportion + + +
+ +
+ proporcjonalnie +
+ + adv + + + w sposób proporcjonalny + + proportionally + proportionately + + +
+ +
+ proporcjonalny +
+ + adj + + + mający lub wyrażający określony stosunek do jakiejś wielkości + + proportional + + +
+ +
+ propozycja + ˌprɔpɔˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + coś, co się komuś proponuje + + proposition + offer + + +
+ +
+ propriocepcja + ˌprɔprʲjɔˈʦ̑ɛpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) zmysł orientacji ułożenia części własnego ciała + + proprioception + + +
+ +
+ propsy +
+ + interjection + + + (slangowo) gratulacje, szacunek + + props + + +
+ +
+ propylen + prɔˈpɨlɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (zobacz) propen + + propylene + + +
+ +
+ propyn + ˈprɔpɨ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy alkinów, składnik gazu MAPP używanego w spawalnictwie; + + methylacetylene + propyne + + +
+ +
+ proroctwo + prɔˈrɔʦ̑tfɔ +
+ + n + + + przepowiednia przyszłości, najczęściej wygłaszana przez proroka + + prophecy + + +
+ +
+ proroczo +
+ + adv + + + w sposób proroczy + + oracularly + prophetically + + +
+ +
+ prorodzinny +
+ + adj + + + taki, który sprzyja interesom rodziny + + family-oriented + + +
+ +
+ prorok + ˈprɔrɔk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) charyzmatyczny przywódca lub reformator religijny, któremu przypisuje się szczególne posłannictwo boże i zdolności wizjonerskie; + + prophet + Prophet + haruspex + + +
+ +
+ prorokini + ˌprɔrɔˈcĩɲi +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) charyzmatyczna przywódczyni religijna, której przypisuje się szczególne posłannictwo boże i zdolność przepowiadania przyszłości + + prophetess + + +
+ +
+ prorokować + ˌprɔrɔˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) przewidywać przyszłe wydarzenia + + foretell + predict + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) mówić proroctwa + + prophesy + make prophecy + + +
+ +
+ prorządowy + ˌprɔʒɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + popierający politykę rządu + + pro-government + progovernment + + +
+ +
+ prosektorium +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) miejsce, w którym przeprowadza się sekcje zwłok; + + dissection room + + +
+ +
+ prosfora +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) chleb używany w Kościele wschodnim do konsekracji i komunii + + prosfora + + +
+ +
+ prosić + ˈprɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + zwracać się uprzejmie do kogoś w celu uzyskania czegoś + + ask + request + + +
+ +
+ prosię + ˈprɔɕɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) młoda świnia + + piglet + + +
+ +
+ proso + ˈprɔsɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Panicum miliaceum, roślina zbożowa; + + millet + + +
+ +
+ prosta + ˈprɔsta +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) nieposiadająca końców krzywa, która dla każdych dwóch swoich punktów zawiera w całości najkrótszą drogę pomiędzy nimi; + + line + straight line + + +
+ +
+ prostacki + prɔˈstaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + właściwy prostakowi + + boorish + coarse + common + crass + rough + rude + + +
+ +
+ prostacko +
+ + adv + + + niekulturalnie, bez ogłady + + crudely + + +
+ +
+ prostactwo +
+ + n + + + zespół cech właściwych prostakowi lub prostackiem zachowaniu + + vulgarity + boorishness + rudeness + rusticity + + +
+ +
+ prostaczek +
+ + n + + + (literacko) ktoś niewykształcony, ubogi + + simple + + +
+ +
+ prostak + ˈprɔstak +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) osoba płci męskiej zachowująca się w sposób prymitywny, niekulturalny bądź chamski + + boor + bumpkin + churl + flat + muggins + peasant + + +
+ +
+ prostata +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł płciowy męski położony w miednicy mniejszej, wydzielający składniki nasienia + + prostate + prostate gland + + +
+ +
+ prostatektomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wycięcie gruczołu krokowego + + prostatectomy + + +
+ +
+ prosto + ˈprɔstɔ +
+ + adv + + + w prostej linii + + straight + + + + łatwo, bez problemów + + simply + + +
+ +
+ prosto w nos +
+ + adv + + + wprost, dosłownie, bezpośrednio + + bluntly + straight + + +
+ +
+ prosto w oczy +
+ + adv + + + wprost, dosłownie, bezpośrednio + + bluntly + straight + + +
+ +
+ prosto z mostu + ˈprɔstɔ ˈz‿mɔstu +
+ + adv + + + wprost, dosłownie, bezpośrednio + + bluntly + straight + + +
+ +
+ prostoduszność +
+ + n + + + cecha kogoś, kto odznacza się prostotą, szczerością i łatwowiernością + + naivety + + +
+ +
+ prostoduszny +
+ + adj + + + odznaczający się prostotą, szczerością i łatwowiernością; (także, też): świadczący o takich cechach + + ingenuous + artless + + +
+ +
+ prostokąt + prɔˈstɔkɔ̃nt +
+ + n + + + (geometria) czworokąt, który ma wszystkie wewnętrzne kąty proste; + + rectangle + + +
+ +
+ prostokątny + ˌprɔstɔˈkɔ̃ntnɨ +
+ + adj + + + mający kształt prostokąta + + rectangular + + +
+ +
+ prostolinijność +
+ + n + + + cecha kogoś, kto postępuje w sposób uczciwy, szczery i otwarty + + rectitude + straightforwardness + straightness + + +
+ +
+ prostolinijny +
+ + adj + + + postępujący w sposób uczciwy, szczery i otwarty; (także, też): świadczący o takich cechach + + forthright + guileless + ingenuous + straightforward + unsophisticated + + +
+ +
+ prostoliniowość +
+ + n + + + (geometria) (fizyka, fizyczny) cecha czegoś, co przebiega po linii prostej + + rectilinearity + + +
+ +
+ prostopadle +
+ + adv + + + tworząc z daną prostą lub płaszczyzną kąt prosty + + perpendicularly + + +
+ +
+ prostopadłościan + ˌprɔstɔpadˈwɔɕʨ̑ãn +
+ + n + + + (geometria) wielościan wypukły, którego wszystkie ściany są prostokątami; + + cuboid + + +
+ +
+ prostopadłość +
+ + n + + + cecha tego, co prostopadłe + + perpendicularity + + +
+ +
+ prostopadły + ˌprɔstɔˈpadwɨ +
+ + adj + + + tworzący z daną prostą albo płaszczyzną kąt prosty + + perpendicular + + +
+ +
+ prostota + prɔˈstɔta +
+ + n + + + (dawniej, dawny) brak ogłady i wykształcenia, nieokrzesanie + + lack of manners + uncouth + + + + (dawniej, dawny) prosty lud, gmin, pospólstwo + + common people + + + + (przestarzałe, przestarzały) naturalność, bezpośredniość, skromność w obyciu + + directness + naturalness + + + + ogół cech charakterystycznych dla czegoś nieskomplikowanego, niezawiłego + + simplicity + + +
+ +
+ prostować +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) przekształcać ze zjawiska zmieniającego się w czasie w stałe + + rectify + + + + nadawać czemuś nierównemu kształt prosty + + straighten + straighten out + + + + dokonywać korekty; usuwać pomyłki, wady + + correct + rectify + + + + stawać się prostym + + straighten up + + +
+ +
+ prostracja + prɔˈstraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) stan skrajnego wyczerpania psychicznego + + prostration + + +
+ +
+ prosty + ˈprɔstɨ +
+ + adj + + + niemający zakrzywień, prowadzący w jednym kierunku + + straight + plain + plane + + + + nieskomplikowany, o niewielkiej złożoności + + simple + + + + niewykształcony; zwykły + + simple + plain + + + + równy + + plain + plane + + + + łatwy, o niewielkiej trudności + + simple + easy + plain + + +
+ +
+ prostytucja + ˌprɔstɨˈtuʦ̑ʲja +
+ + n + + + proceder sprzedaży usług seksualnych; + + prostitution + + +
+ +
+ prostytutka + ˌprɔstɨˈtutka +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) kobieta sprzedająca własne usługi seksualne + + prostitute + sex worker + working girl + + +
+ +
+ prosumpcja + prɔˈsũmpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) (ekonomia, ekonomiczny) idea oraz praktyka połączenia produkcji oraz konsumpcji, zaangażowania konsumentów w produkcję potrzebnych im dóbr, np. żywności + + prosumption + + +
+ +
+ proszek + ˈprɔʃɛk +
+ + n + + + substancja roztarta, rozkruszona, zmielona lub w inny sposób podzielona na wiele bardzo drobnych cząsteczek + + powder + + +
+ +
+ proszek do pieczenia +
+ + n + + + (kulinaria) substancja spulchniająca do wypieków, której podstawowym składnikiem jest soda oczyszczona czyli wodorowęglan sodu; + + baking powder + + +
+ +
+ proszę + ˈprɔʃɛ +
+ + potwierdzenie wykonania prośby + + here you are + + + + zwrot używany zamiast trybu rozkazującego + + please + + + + zwrot używany zamiast wołacza, wraz z rzeczownikiem w dopełniaczu przy skierowaniu wypowiedzi do kogoś + + excuse me + + +
+ +
+ protagonista + ˌprɔtaɡɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) w starożytnej Grecji: pierwszy aktor, prowadzący dialog z chórem, a w późniejszym okresie także z innymi aktorami + + protagonist + + + + bojownik, przywódca, prowodyr w walce o jakąś sprawę + + protagonist + + + + najwybitniejszy aktor w zespole + + protagonist + + + + odtwórca głównej roli + + protagonist + + +
+ +
+ protaktyn + prɔˈtaktɨ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Pa i liczbie atomowej 91; + + protactinium + + +
+ +
+ protekcjonalność +
+ + n + + + cecha tego, co protekcjonalne; cecha tych, którzy są protekcjonalni + + condescension + + +
+ +
+ protekcjonistyczny +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) związany z protekcjonizmem; realizujący politykę protekcjonizmu + + protectionist + + +
+ +
+ protekcjonizm + ˌprɔtɛkˈʦ̑ʲjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) polityka ochrony przemysłu i handlu krajowego przed konkurencją zagraniczną, głównie za pomocą ceł nakładanych na przywożone towary; + + protectionism + + +
+ +
+ protektorat +
+ + n + + + forma zależności politycznej, w której państwo posiadające własny ustrój uzależnione jest w swej polityce od państwa silniejszego (protektora); + + protectorate + + +
+ +
+ protel +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Proteles cristata, drapieżnik lądowy; + + aardwolf + + +
+ +
+ protest + ˈprɔtɛst +
+ + n + + + demonstracyjny sprzeciw wobec czegoś + + protest + + +
+ +
+ protestant + prɔˈtɛstãnt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) człowiek wyznający protestantyzm, członek któregoś z kościołów protestanckich + + Protestant + + +
+ +
+ protestantyzm + ˌprɔtɛˈstãntɨsm̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden z głównych kierunków chrześcijaństwa, składający się z wierzeń powstałych głównie na skutek ruchów reformacyjnych wewnątrz Kościoła rzymskokatolickiego rozpoczętych w XVI wieku; + + Protestantism + + +
+ +
+ protestować + ˌprɔtɛˈstɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wyrażać sprzeciw, pokazywać, że się z czymś nie zgadza + + protest + + +
+ +
+ protetyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z protetyką lub robieniem protez + + prosthetic + + +
+ +
+ proto- + ˈprɔtɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający pierwszeństwo w czasie, kolejności, stanowisku itp. tego, o czym mówi drugi człon wyrazu + + proto- + + +
+ +
+ protokolant + ˌprɔtɔˈkɔlãnt +
+ + n + + + osoba, która sporządza protokół ze spotkania, rozprawy itp. + + recorder + + +
+ +
+ protokół + prɔˈtɔkuw +
+ + n + + + sprawozdanie na piśmie z posiedzenia, konferencji, sesji, rozprawy sądowej itp. zawierające streszczenie przebiegu, zapis wniosków i uchwał; + + protocol + minutes + record + report + + +
+ +
+ proton + ˈprɔtɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cząstka złożona z dwóch kwarków górnych i jednego dolnego; + + proton + + +
+ +
+ protonaród +
+ + n + + + grupa etniczna, która dąży do uzyskania własnej suwerenności politycznej w postaci własnego państwa; naród bez państwa; + + stateless nation + + +
+ +
+ prototyp + prɔˈtɔtɨp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) pierwszy działający egzemplarz maszyny lub urządzenia, wykonany według dokumentacji i stanowiący podstawę do dalszej produkcji; + + prototype + + +
+ +
+ protozoologia + ˌprɔtɔzɔːˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dział zoologii zajmujący się pierwotniakami; + + protozoology + + +
+ +
+ proustyt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) bardzo rzadki minerał z gromady siarkosoli, arsenowa sól srebra; + + arsenical red silver + proustite + sanguinite + + +
+ +
+ prowadzenie + ˌprɔvaˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: prowadzić + + conduct + lead + + +
+ +
+ prowadzić + prɔˈvaʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (sport, sportowy) także (przenośnie, przenośnia) być pierwszym w trakcie wyścigu + + lead + + + + tworzyć skutek czegoś + + lead + + + + być czyimś przewodnikiem, kierować kogoś do jakiegoś miejsca + + lead + guide + + + + kierować czymś, być inicjatorem, organizatorem czegoś; wykonywać coś + + conduct + + + + kierować jakimś pojazdem (w domyśle: samochodem) + + drive + + +
+ +
+ prowansalski + ˌprɔvãw̃ˈsalsʲci +
+ + n + + + jeden z dialektów języka oksytańskiego używany w południowo-wschodniej Francji; + + Occitan + + +
+ +
+ proweniencja + ˌprɔvɛ̃ˈɲɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) pochodzenie kogoś lub czegoś + + provenance + provenience + + +
+ +
+ prowiant + ˈprɔvʲjãnt +
+ + n + + + żywność, zapasy żywności + + provisions + victual + + +
+ +
+ prowincja + prɔˈvʲĩnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (administracja) jednostka administracyjna w niektórych krajach + + province + + + + (kościelny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) kościelna jednostka administracyjna pod zarządem metropolity lub arcybiskupa; + + province + + + + (kościelny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zakonna jednostka administracyjna pod jurysdykcją przełożonego prowincjalengo; + + province + + + + (biologia, biologiczny) obszar posiadający charakterystyczną florę i faunę + + province + + +
+ +
+ prowincjonalny +
+ + adj + + + związany z prowincją, dotyczący prowincji + + provincial + + +
+ +
+ prowincjusz + prɔˈvʲĩnʦ̑ʲjuʃ +
+ + n + + + (lekceważąco, lekceważący) człowiek mieszkający na prowincji, niemający wielkomiejskiej ogłady i obycia towarzyskiego + + provincial + + +
+ +
+ prowitamina + ˌprɔvʲitãˈmʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek chemiczny, który przekształca się w organizmie w witaminę w wyniku reakcji chemicznych; + + vitamer + + +
+ +
+ prowizja + prɔˈvʲizʲja +
+ + n + + + zapłata, jaką otrzymuje się za pośredniczenie w transakcji handlowej + + percentage + + +
+ +
+ prowizoryczny + ˌprɔvʲizɔˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) niemający stałego charakteru; mający trwać tylko pewien czas + + provisional + temporary + + +
+ +
+ prowodyr + prɔˈvɔdɨr +
+ + n + + + (pogardliwie) osoba wzniecająca zamieszki, bunty czy rozruchy, a następnie przewodząca im + + ringleader + + +
+ +
+ prowokacja + ˌprɔvɔˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + podstępne czyny, których celem jest nakłonienie kogoś do określonego działania + + provocation + + + + podstępny czyn tajnych agentów, podszywających się pod członków jakiejś organizacji w celu wyrządzenia jej szkody + + provocation + + +
+ +
+ prowokacyjnie +
+ + adv + + + w sposób prowokacyjny + + provocatively + + +
+ +
+ prowokacyjny + ˌprɔvɔkaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + zaczepny, mający charakter prowokacji + + provocative + + +
+ +
+ prowokator + ˌprɔvɔˈkatɔr +
+ + n + + + tajny agent działający w jakiejś organizacji, który jej szkodzi + + agent provocateour + + +
+ +
+ prowokować + ˌprɔvɔˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wywoływać + + provoke + + + + podburzać do czegoś + + provoke + + +
+ +
+ proxy + ˈprɔksɨ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) komponent lub urządzenie pośredniczące w dostępie do innego obiektu; + + proxy + + +
+ +
+ prozaiczność +
+ + n + + + cecha tego, co prozaiczne, przyziemne, powszednie + + prosaicness + + +
+ +
+ prozaiczny +
+ + adj + + + (literacko) napisany prozą + + prosy + + + + zwyczajny, niewyszukany, mało interesujący + + prosaic + prosy + + +
+ +
+ prozaik +
+ + n + + + (literacko) pisarz tworzący utwory prozą, najczęściej powieści i nowele + + prosaist + + +
+ +
+ prozelita +
+ + n + + + neofita, nawrócony + + proselyte + + +
+ +
+ prozodia + prɔˈzɔdʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) brzmieniowe właściwości mowy nakładające się na głoskowy, sylabiczny i wyrazowy ciąg wypowiedzi + + prosody + + +
+ +
+ prozopagnozja + ˌprɔzɔpaɡˈnɔzʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) niezdolność do rozpoznawania twarzy; + + prosopagnosia + face blindness + + +
+ +
+ prośba + ˈprɔʑba +
+ + n + + + uprzejme zwrócenie się do kogoś w celu uzyskania czegoś; skierowanie do kogoś jakiegoś życzenia + + request + + +
+ +
+ pruderyjnie +
+ + adv + + + w sposób pruderyjny + + prudishly + + +
+ +
+ pruć + pruʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) jechać, płynąć czymś z dużą szybkością + + belt + + + + usuwać szwy; rozdzielać dwa materiały (tkaniny) + + undo + unpick + unravel + + +
+ +
+ prycza + ˈprɨʧ̑a +
+ + n + + + prymitywne drewniane lub metalowe łóżko, czasem piętrowe + + plank bed + bunk + pallet + + +
+ +
+ pryk + prɨk +
+ + n + + + (pogardliwie) lub (żartobliwie) (potocznie, potoczny) człowiek stary, zniedołężniały + + geezer + + +
+ +
+ prymas + ˈprɨ̃mas +
+ + n + + + (kościelny) tytuł honorowy niektórych arcybiskupów katolickich oraz anglikańskich; + + primate + + +
+ +
+ prymat + ˈprɨ̃mat +
+ + n + + + pierwszeństwo, zwierzchność lub przewodzenie w czymś, posiadanie dominującej roli + + pre-eminence + primacy + + +
+ +
+ prymatolog + ˌprɨ̃maˈtɔlɔk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zoolog - specjalista w dziedzinie prymatologii + + primatologist + + + + (zoologia, zoologiczny) specjalistka w dziedzinie prymatologii + + primatologist + + +
+ +
+ prymatologia + ˌprɨ̃matɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) (zoologia, zoologiczny) dział zoologii zajmujący się badaniem zarówno współczesnych, jak też wymarłych ssaków naczelnych, oprócz człowieka; + + primatology + + +
+ +
+ prymatologiczny + ˌprɨ̃matɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) związany z prymatologią, dotyczący prymatologii + + primatological + + +
+ +
+ prymityw + prɨ̃ˈmʲitɨf +
+ + n + + + (pogardliwie) człowiek niekulturalny, ograniczony intelektualnie + + ape + barbarian + + + + autor dzieł (2.1) + + primitive + + + + (informatyka, informatyczny) rodzaj figur geometrycznych, z których buduje się inne, bardziej skomplikowane; + + primitive + + +
+ +
+ prymitywny + ˌprɨ̃mʲiˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) odznaczającym się niskim poziomem kultury + + crude + primitive + + + + mający prostą, nieskomplikowaną formę lub budowę + + primitive + + +
+ +
+ prymus +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) najlepszy uczeń + + top of the class + top student + + +
+ +
+ pryncypał + prɨ̃nˈʦ̑ɨpaw +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przełożony + + principal + + +
+ +
+ pryskać + ˈprɨskaʨ̑ +
+ + v + + + wywoływać w powietrzu ruch kropel lub drobnych cząstek czegoś + + splash + splatter + spray + sprinkle + + + + (potocznie, potoczny) zraszać rośliny środkami chemicznymi + + spray + + + + (potocznie, potoczny) szybko uciekać + + clear out + do a bunk + do a runner + run for it + + + + (przenośnie, przenośnia) o uczuciach, nastrojach: rozwiewać się, znikać, nagle przemijać + + evaporate + go up in smoke + vanish + + + + poruszać się w powietrzu w formie kropel lub drobnych cząstek + + splatter + + + + pękać, rozpadać się na kawałki, niszczeć + + burst + shatter + splinter + + + + pryskać (1.1) czymś na samego siebie + + spray sprinkle splash splatter oneself + + + + pryskać (1.1) czymś na siebie nawzajem + + spray sprinkle splash splatter each other + + +
+ +
+ pryszcz + prɨʃʧ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) coś bardzo łatwego lub niezbyt ważnego + + piece of cake + cinch + + + + krosta + + pimple + zit + spot + carbuncle + pustule + + +
+ +
+ pryszczaty +
+ + adj + + + mający pryszcze + + pimply + spotty + + +
+ +
+ prysznic + ˈprɨʃʲɲiʦ̑ +
+ + n + + + aparat do kąpieli natryskowej, w którym woda przechodząca przez rury spada gęstym deszczem kropli; + + shower + + +
+ +
+ prywatnie + prɨˈvatʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób prywatny + + privately + + +
+ +
+ prywatność +
+ + n + + + życie, sprawy prywatne, osobiste, prawo do życia intymnego, chronionego przed ingerencją obcych; + + privacy + + +
+ +
+ prywatny + prɨˈvatnɨ +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) o dostępie ograniczonym do metod z tej samej klasy + + private + + + + nie dla każdego dostępny + + private + + + + niebędący własnością skarbu państwa ani państwowej instytucji (lub przynajmniej państwo nie ma większości w akcjonariacie) + + private + + + + niereprezentujący żadnej instytucji + + private + + + + będący czyjąś osobistą własnością + + private + + + + dotyczący czyichś osobistych spraw + + private + + + + wynajęty do osobistego użytku + + private + + +
+ +
+ prywatywny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) posiadający zdolność pozbawiania, powodowania braku + + privative + + +
+ +
+ prywatyzacja + ˌprɨvatɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) przekazanie prywatnym właścicielom mienia państwowego lub komunalnego; + + privatization + privatisation + + +
+ +
+ pryzmatoid +
+ + n + + + (geometria) wielościanu, którego wszystkie wierzchołki leżą na dwóch równoległych płaszczyznach; + + prismatoid + + +
+ +
+ przaśny + ˈpʃaɕnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie uległ fermentacji, niekwaśny + + azymous + + + + prosty, surowy, naturalny + + homespun + + +
+ +
+ przebaczenie + ˌpʃɛbaˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + odpuszczenie czyichś win + + forgiveness + + +
+ +
+ przebieg + ˈpʃɛbʲjɛk +
+ + n + + + odbywanie się czegoś, rozwijanie się w czasie + + process + + + + przebywanie pewnej trasy przez pojazd mechaniczny; przebyta trasa + + milage + + + + trasa, kierunek biegu czegoś, linia, wzdłuż której jest coś położone, przeprowadzone + + route + + +
+ +
+ przebiegać + pʃɛˈbʲjɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + będąc w ruchu, biegiem przemieścić się z jednego punktu na drugi + + run + + + + przebywać daną drogę biegiem + + run + + + + o linii, trasie: prowadzić przez coś, być wytyczonym gdzieś, ciągnąć się dokądś + + go on + + + + postępować, rozwijać się w czasie, odbywać się + + proceed + progress + + +
+ +
+ przebiegle +
+ + adv + + + w sposób przebiegły, podstępnie + + astutely + artfully + craftily + cunningly + deviously + slily + + +
+ +
+ przebiegłość + pʃɛˈbʲjɛɡwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest przebiegły + + astuteness + + +
+ +
+ przebiegły + pʃɛˈbʲjɛɡwɨ +
+ + adj + + + postępujący chytrze, przemyślnie + + cunning + crafty + shrewd + + +
+ +
+ przebijać +
+ + v + + + (termin karciany) bić kartę starszą od niej + + trump + + + + przedostawać się przez grubą warstwę + + get through + + + + robić otwór czymś ostrym; przeszywać na wylot + + pierce + puncture + + + + robić przejście w jakiejś przeszkodzie + + bore + dig + dig up + drill + + + + być widocznym przez jakąś przesłonę + + show through + + + + dawać się odczuć (jako emocja) + + come through + + + + przedostawać się, pokonując przeszkody + + break through + get through + + +
+ +
+ przebić + ˈpʃɛbʲiʨ̑ +
+ + v + + + podczas licytacji lub gry: zaoferować więcej + + trump + + + + podczas negocjacji: przedstawić lepszą ofertę + + trump + + +
+ +
+ przebiśnieg + pʃɛˈbʲiɕɲɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) roślina z gatunku śnieżyczka przebiśnieg, Galanthus nivalis L. + + snowdrop + + +
+ +
+ przebywać + pʃɛˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + być gdzieś przez pewien czas; pozostawać gdzieś dłużej; spędzać gdzieś czas + + abide + reside + + +
+ +
+ przebój +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (telewizja, telewizyjny) coś bardzo popularnego, szczególnie w odniesieniu do utworów muzycznych + + hit + blockbuster + rave + smash + smash hit + + +
+ +
+ przeceniać + pʃɛˈʦ̑ɛ̃ɲäʨ̑ +
+ + v + + + zbyt wysoko oceniać, cenić sobie coś lub kogoś + + overestimate + + +
+ +
+ przechadzać się +
+ + v + + + odbywać przechadzkę + + stroll + promenade + ramble + bummel + dacker daiker + saunter + + +
+ +
+ przechadzka +
+ + n + + + chodzenie dla relaksu, wypoczynku + + airing + bummel + lounge + mosey + outing + perambulation + + +
+ +
+ przechodni + pʃɛˈxɔdʲɲi +
+ + adj + + + (gramatyka) o czasowniku: posiadający formy strony biernej + + transitive + + +
+ +
+ przechodzić + pʃɛˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + być przekazywanym, krążyć między obiektami lub osobami + + experience + go through + + + + mijać określone obiekty + + pass by + + + + minąć w czasie, stawać się przeszłością + + pass + + + + o propozycji: zostać zatwierdzoną + + go through + pass + + + + przebywać jakąś drogę + + cover + + + + przedostawać się, przenikać przez coś + + pass through + + + + przekraczać coś w poprzek + + cross + + + + zmieniać stan + + change over + switch + + +
+ +
+ przechowalnia bagażu + ˌpʃɛxɔˈvalʲɲa baˈɡaʒu +
+ + n + + + miejsce, w którym podróżujący może czasowo zostawić swój bagaż + + baggage check service + checkroom + left luggage office + + +
+ +
+ przechowywanie + ˌpʃɛxɔvɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przechowywać + + preservation + safekeeping + storage + + +
+ +
+ przechowywać + ˌpʃɛxɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + chować coś przed zniknięciem, zginięciem lub zepsuciem w jakimś miejscu + + store + keep + + +
+ +
+ przechrzta +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) ktoś, kto zmienił wyznanie, ((zwłaszcza) na katolicyzm) + + convert + + +
+ +
+ przeciek + ˈpʃɛʨ̑ɛk +
+ + n + + + wypływ cieczy lub uchodzenie gazu z miejsca, w którym powstała nieszczelność + + leak + + + + (przenośnie, przenośnia) niekontrolowane, nielegalne przedostanie się poufnych informacji do mediów lub opinii publicznej + + leak + + +
+ +
+ przecież + ˈpʃɛʨ̑ɛʃ +
+ + particle + + + …mająca nawiązywać do danej sytuacji, wypowiedzi i podważyć jej prawdziwość, słuszność + + yet + but + after all + + +
+ +
+ przecinek + pʃɛˈʨ̑ĩnɛk +
+ + n + + + w niektórych krajach: znak separatora dziesiętnego + + dot + point + + + + znak interpunkcyjny służący do oddzielania pojęć przy ich wymienianiu lub do oddzielania zdań w zdaniu złożonym; + + comma + + +
+ +
+ przeciskać + pʃɛˈʨ̑iskaʨ̑ +
+ + v + + + przesuwać, przekładać coś poprzez coś innego (najczęściej ciasnego, zwartego) + + elbow + press + push + + +
+ +
+ przeciw + ˈpʃɛʨ̑if +
+ + preposition + + + … używany do określenia celu czynności lub stanów związanych z walką lub grą z wyrażeniem stojącym za przyimkiem + + against + versus + + + + … używany do określenia celu działania czegoś + + against + versus + + + + … używany do wyrażenia poglądów lub stanowisk odmiennych wobec wyrażenia za przyimkiem + + against + versus + + +
+ +
+ przeciw- + ˈpʃɛʨ̑if + ˈpʃɛʨ̑iv +
+ + prefix + + + …łączący się zwykle z rzeczownikami, przymiotnikami lub imiesłowami, tworzący wyrazy związane z walką z czymś lub cel działania, także wyrazy o cechach przeciwnych do wyrazu źródłowego + + counter- + + +
+ +
+ przeciwbólowy + ˌpʃɛʨ̑ivbuˈlɔvɨ +
+ + adj + + + zwalczający ból + + analgetic + antinociceptive + painkilling + + +
+ +
+ przeciwciało + ˌpʃɛʨ̑ifʲˈʨ̑awɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) substancja znajdująca się w organizmach kręgowców lub wytwarzana w odpowiedzi na wprowadzenie antygenów, przed którymi broni organizm; + + antibody + + +
+ +
+ przeciwczołgowy + ˌpʃɛʨ̑ifʧ̑ɔwˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + mający na celu zniszczenie lub unieszkodliwienie czołgu + + anti-tank + + +
+ +
+ przeciwdepresyjny + ˌpʃɛʨ̑ivdɛprɛˈsɨjnɨ +
+ + adj + + + działający przeciw depresji, używany przy leczeniu depresji, zapobiegający depresji + + antidepressive + + +
+ +
+ przeciwdziałać +
+ + v + + + przeciwstawiać jakieś działanie innemu działaniu + + counteract + countermine + + +
+ +
+ przeciwgorączkowy + ˌpʃɛʨ̑ivɡɔrɔ̃n͇ʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) działający przeciw gorączce, używany przy leczeniu gorączki, zapobiegający gorączce + + antipyretic + + +
+ +
+ przeciwgrypowy + ˌpʃɛʨ̑ivɡrɨˈpɔvɨ +
+ + adj + + + działający przeciw grypie, używany przy leczeniu grypy, zapobiegający grypie + + anti-influenza + antiflu + + +
+ +
+ przeciwgrzybiczy + ˌpʃɛʨ̑ivɡʒɨˈbʲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) zapobiegający grzybicy, przeciwdziałający objawom grzybicy, leczący grzybicę + + antifungal + + +
+ +
+ przeciwhistaminowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) hamujący przedostawanie się histaminy z krwi do tkanek + + antihistaminic + + +
+ +
+ przeciwieństwo + ˌpʃɛʨ̑iˈvʲjɛ̇̃j̃stfɔ +
+ + n + + + odwrotność (czegoś), odmienność w porównaniu z czymś innym + + opposite + contrary + obverse + reverse + + +
+ +
+ przeciwkradzieżowy +
+ + adj + + + utrudniający lub uniemożliwiający kradzież przedmiotu + + anti-theft + + +
+ +
+ przeciwlotniczy + ˌpʃɛʨ̑ivlɔtʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + służący do zwalczania statków powietrznych, mający za zadanie niszczenie statków powietrznych lub obronę przed nimi + + anti-aircraft + antiaircraft + + +
+ +
+ przeciwnie + pʃɛˈʨ̑ivʲɲɛ +
+ + adv + + + w drugą stronę + + in opposite direction + + + + w sposób przeciwny, odwrotny + + just the opposite + on the contrary + quite the contrary + + +
+ +
+ przeciwnik + pʃɛˈʨ̑ivʲɲik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (sport, sportowy) także przenośnie ten, przeciwko któremu się walczy lub rozgrywa grę + + opponent + adversary + enemy + partner + + +
+ +
+ przeciwny + pʃɛˈʨ̑ivnɨ +
+ + adj + + + (logika, logiczny) stwierdzający, że zaprzeczenie założenia danego twierdzenia pociąga za sobą zaprzeczenie jego tezy; + + contrary + + + + (matematyka, matematyczny) o znaku zmienionym z plus na minus lub odwrotnie; + + additive inverse + opposite + + + + znajdujący się naprzeciw czegoś + + opposite + + +
+ +
+ przeciwpancerny + ˌpʃɛʨ̑ifpãnˈʦ̑ɛrnɨ +
+ + adj + + + mający na celu zniszczenie lub unieszkodliwienie celu osłoniętego pancerzem + + armor-piercing + armour-piercing + + + + mający na celu zniszczenie lub unieszkodliwienie wszelkiego typu broni pancernej + + anti-tank + + +
+ +
+ przeciwpasożytniczy + ˌpʃɛʨ̑ifpasɔʒɨtʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + o działaniu skierowanym przeciwko powstawaniu i rozwojowi pasożytów + + antiparasitic + + +
+ +
+ przeciwprostokątna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) najdłuższy bok w trójkącie prostokątnym, leżący naprzeciw kąta prostego + + hypotenuse + + +
+ +
+ przeciwpróchniczy + ˌpʃɛʨ̑ifpruçˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + działający przeciw próchnicy zębów, zapobiegający próchnicy zębów + + anticariogenic + + +
+ +
+ przeciwprądowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) dotyczący rodzaju układu przepływu płynów w urządzeniach przepływowych, m.in. wymiennikach ciepła, w którym płyny poruszają się równolegle do siebie w przeciwnym kierunku + + counter-flow + counterflow + + +
+ +
+ przeciwpsychotycznie +
+ + adv + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) w sposób charakteryzujący się działaniem przeciwpsychotycznym, w sposób leczący zaburzenia psychiczne, psychozy + + antipsychotically + + +
+ +
+ przeciwpsychotyczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) w leczeniu zaburzeń psychicznych, psychoz: mający działanie silnie uspokajające poprzez hamowanie aktywności komórek nerwowych gdy w przebiegu choroby występują urojenia, omamy, zaburzenia aktywności / uczuciowości / świadomości + + antipsychotic + + +
+ +
+ przeciwskuteczny +
+ + adj + + + wywołujący skutki przeciwne do zamierzonych + + counterproductive + + +
+ +
+ przeciwstawny +
+ + adj + + + przeciwstawiający się czemuś lub komuś + + opposing + + + + stanowiący kontrast + + antithetic + antithetical + contrary + opposable + opposite + other + + +
+ +
+ przeciwutleniacz + ˌpʃɛʨ̑ivuˈtlɛ̃ɲaʧ̑ +
+ + n + + + związek chemiczny chroniący przed utlenianiem inne związki albo pierwiastki + + antioxidant + + +
+ +
+ przeciwwaga +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) ciężar zastosowany dla zrównoważenia innego; + + counterweight + counterbalance + counterpoise + equipoise + + +
+ +
+ przeciwwirusowy + ˌpʃɛʨ̑ivvʲiruˈsɔvɨ +
+ + adj + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) działający przeciw wirusom, używany przy leczeniu chorób wywoływanych przez wirusy, zapobiegający rozwojowi wirusów + + antivirus + + +
+ +
+ przeciwzapalny + ˌpʃɛʨ̑ivzaˈpalnɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) działający przeciw zapaleniom, używany przy leczeniu zapaleń, zapobiegający zapaleniom + + anti-inflammatory + + +
+ +
+ przeciwzmarszczkowy + ˌpʃɛʨ̑ivzmarʃʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + adj + + + działający przeciwko powstawaniu zmarszczek, wpływający na zmniejszenie lub likwidację już istniejących + + anti-wrinkle + + +
+ +
+ przeciwśrodek +
+ + n + + + środek zaradczy + + countermeasure + + +
+ +
+ przeciąg + ˈpʃɛʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + strumień chłodnego powietrza powstały w pomieszczeniu z otwartymi lub nieszczelnymi drzwiami lub oknami + + draught + breeze + + +
+ +
+ przeciętna + pʃɛˈʨ̑ɛ̃ntna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) średnia arytmetyczna lub wartość oczekiwana; + + average + mean + + +
+ +
+ przeciętnie +
+ + adv + + + tak jak zwykle, bez zaangażowania + + averagely + + +
+ +
+ przeciętny + pʃɛˈʨ̑ɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) będący wynikiem średniej arytmetycznej, czyli podzielenia sumy wartości przez ich liczbę; + + average + mean + + + + niczym się nie wyróżniający, zwykły, nie wykraczający poza przeciętną + + average + + + + (statystyka, statystyczny) reprezentatywny, typowy + + average + + + + (potocznie, potoczny) banalny, nieskomplikowany, prosty + + average + + +
+ +
+ przeczos + ˈpʃɛʧ̑ɔs +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) powierzchniowy, linijny ubytek w skórze uprzednio niezmienionej powstały np. wskutek drapania; + + excoriation + + +
+ +
+ przeczulenie + ˌpʃɛʧ̑uˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + nadmierna wrażliwość na coś + + oversensitiveness + + +
+ +
+ przeczulony + ˌpʃɛʧ̑uˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nadmiernie wrażliwy; przewrażliwiony + + oversensitive + + +
+ +
+ przed + pʃɛt +
+ + preposition + + + …określający, że coś znajduje się bliżej punktu patrzenia niż wyrażenie za przyimkiem; znajduje się bliżej w kolejności + + before + in front of + + + + …służący do opisania ruchu w kierunku miejsca określonego w (1.1) + + before + in front of + + + + …służący do wyrażenia, że wydarzenie miało, ma lub będzie miało miejsce wcześniej niż wydarzenie opisane za przyimkiem + + before + in front of + + +
+ +
+ przed laty +
+ + adv + + + wiele lat temu + + year ago + + +
+ +
+ przed- +
+ + preposition + + + pierwszy człon wyrazów złożonych określający wcześniejsze zaistnienie od tego, co jest nazywane drugim członem + + pre- + + +
+ +
+ przedakcesyjny + ˌpʃɛdakʦ̑ɛˈsɨjnɨ +
+ + adj + + + (urzędowy) mający miejsce / odbywający się / obowiązujący przed akcesją + + pre-accession + + +
+ +
+ przedawkowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przedawkować + + overdose + + +
+ +
+ przedchrześcijański + ˌpʃɛtxʃɛɕʨ̑iˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + poprzedzający chrześcijaństwo, następujący przed pojawieniem się chrześcijaństwa + + pre-Christian + + +
+ +
+ przeddrednot + pʃɛdˈːrɛdnɔt +
+ + n + + + umowne określenie generacji okrętów liniowych (pancerników) budowanych na przełomie XIX i XX wieku; + + pre-dreadnought battleship + + +
+ +
+ przede wszystkim + ˌpʃɛdɛ‿ˈfʃɨstʲcĩm +
+ + adv + + + o czym mówiący chce przekazać w pierwszej kolejności, co jest dla niego najistotniejsze + + particularly + mostly + above all + chiefly + first of all + firstly + + +
+ +
+ przedefiniować + ˌpʃɛdɛfʲĩˈɲɔvaʨ̑ +
+ + v + + + określić, zdefiniować coś na nowo, przekształcić definicję czegoś + + redefine + + +
+ +
+ przedimek nieokreślony + pʃɛdʲˈĩmɛc ˌɲɛɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (gramatyka) przedimek, który stoi przed rzeczownikiem nieznanym z kontekstu + + indefinite article + + +
+ +
+ przedimek określony + pʃɛdʲˈĩmɛk ˌɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (gramatyka) przedimek, który stoi przed rzeczownikiem znanym z kontekstu + + definite article + + +
+ +
+ przedkarpacki +
+ + adj + + + związany z Przedkarpaciem, dotyczący Przedkarpacia + + Ciscarpathian + + +
+ +
+ przedmaratoński + ˌpʃɛdmaraˈtɔ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + następujący przed maratonem + + pre- marathon + + +
+ +
+ przedmałżeński + ˌpʃɛdmawˈʒɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + następujący (zawierany, odbywany, wykonywany) przed zawarciem małżeństwa + + premarital + + +
+ +
+ przedmiejski +
+ + adj + + + związany z czasami sprzed powstania miasta, zmiany charakteru osiedla na miejskie + + preurban + + +
+ +
+ przedmiesiączkowy + ˌpʃɛdmʲjɛ̇ɕɔ̃n͇ʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + adj + + + występujący przed miesiączką, menstruacją + + premenstrual + + +
+ +
+ przedmieście + pʃɛdˈmʲjɛ̇ɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) jednostka osadnicza tuż poza miastem; + + suburb + outskirts + + +
+ +
+ przedmiot + ˈpʃɛdmʲjɔt +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) zajęcia edukacyjne w szkole, posiadające własną nazwę i opracowany program nauczania + + subject + + + + cel czynności, obiekt (rzadziej człowiek lub istota żywa), na którym jest wykonywana czynność; (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rzecz, wobec której działania opisuje dane prawo + + object + subject + + + + rzecz, obiekt nieożywiony + + object + thing + + +
+ +
+ przedmiot codziennego użytku +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) materialny lub niematerialny element wykorzystywany regularnie w danej dziedzinie życia codziennego + + daily-use object + + +
+ +
+ przedmioty gotowe +
+ + n + + + (sztuka) technika plastyczna występująca w sztuce współczesnej, polegająca na wykorzystywaniu jako tworzywa gotowych wyrobów produkcji masowej; + + ready mades + + +
+ +
+ przedmowa +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wypowiedź zamieszczona przed głównym tekstem, stanowiąca autorską bądź redakcyjną dyskusję dotyczącą utworu + + preface + foreword + prolegomenon + prologue prolog + + +
+ +
+ przedmuzułmański + ˌpʃɛdmuzuwˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + następujący przed przyjęciem islamu, dotyczący epoki przed przyjęciem islamu + + pre-Islamic + + +
+ +
+ przedni + ˈpʃɛdʲɲi +
+ + adj + + + znajdujący się na przodzie + + frontal + + +
+ +
+ przedoperacyjny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) poprzedzający operację + + preoperative + + +
+ +
+ przedostatni + ˌpʃɛdɔˈstatʲɲi +
+ + adj + + + będący przed ostatnim elementem, drugi od końca + + penultimate + last but one + next to last + + +
+ +
+ przedpiekle +
+ + n + + + wydarzenie albo miejsce przysparzające cierpienia, będące zapowiedzią, wstępem do czegoś znacznie bardziej nieprzyjemnego + + Hell’s Kitchen + + +
+ +
+ przedpogrzebowy + ˌpʃɛtpɔɡʒɛˈbɔvɨ +
+ + adj + + + odbywający się/dziejący się przed pogrzebem, związany z okresem przed pogrzebem + + mortuary + + +
+ +
+ przedpokój + pʃɛtˈpɔkuj +
+ + n + + + pomieszczenie w mieszkaniu, z którego można dostać się do pozostałych pomieszczeń + + corridor + antechamber + anteroom + ante-room + + +
+ +
+ przedporodowy +
+ + adj + + + (fizjologia, fizjologiczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) następujący przed porodem, poprzedzający poród + + antenatal + antepartum + + +
+ +
+ przedpotopowy + ˌpʃɛtpɔtɔˈpɔvɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) pochodzący z bardzo odległej epoki + + antediluvian + + +
+ +
+ przedpołudnie + ˌpʃɛtpɔˈwudʲɲɛ +
+ + n + + + okres pomiędzy rankiem a południem + + morning + + +
+ +
+ przedpołudniowy +
+ + adj + + + taki, który następuje przed południem + + antemeridian + forenoon + + +
+ +
+ przedramię + pʃɛdˈrãmʲjɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) odcinek kończyny piersiowej (przedniej, górnej) od stawu łokciowego do nadgarstka + + forearm + + +
+ +
+ przedrewolucyjny +
+ + adj + + + poprzedzający rewolucję, następujący przed rewolucją + + prerevolutionary + + +
+ +
+ przedsionek +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zoologia, zoologiczny) u kręgowców część serca oddzielona zastawką od komory + + atrium + auricle + + + + (anatomia, anatomiczny) część ucha wewnętrznego, w obrębie błędnika + + vestibule + + + + (architektura, architektoniczny) niewielkie pomieszczenie oddzielające wejście od wnętrza budynku + + vestibule + antechamber + + + + wstęp do czegoś, wczesne doświadczenie + + foretaste + + +
+ +
+ przedsiębiorca + ˌpʃɛtʲɕɛ̃mˈbʲjɔrʦ̑a +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba prowadząca własną działalność gospodarczą, posiadająca własne przedsiębiorstwo; + + entrepreneur + + +
+ +
+ przedsiębiorczość + ˌpʃɛtʲɕɛ̃mˈbʲjɔrʧ̑ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + nauka lub sztuka podejmowania ryzyka i innowacyjności w budowaniu biznesu + + entrepreneurship + + + + ogół przedsiębiorców i przedsiębiorstw + + enterprise + + + + zespół cech człowieka stanowiących o chęci i powodzeniu w załatwianiu różnych spraw (bycie przedsiębiorczym) + + adventurousness + entrepreneurship + + +
+ +
+ przedsiębiorczy +
+ + adj + + + zdolny do podejmowania kolejnych działań w sposób pomyślny + + enterprising + entrepreneurial + go-ahead + venturesome + + +
+ +
+ przedsiębiorstwo + ˌpʃɛtʲɕɛ̃mˈbʲjɔrstfɔ +
+ + n + + + samodzielna jednostka prowadząca działalność gospodarczą, najczęściej w celu osiągnięcia zysku; + + enterprise + company + firm + + +
+ +
+ przedsięwzięcie + ˌpʃɛtʲɕɛ̃w̃vʲˈʑɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + zaplanowane działanie wykonane w jakimś celu, rzecz zamierzona i realizowana + + enterprise + venture + endeavour + undertaking + prise + + +
+ +
+ przedstawiać + pʃɛtˈstavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + podać co do wiadomości, dać do obejrzenia, do wglądu + + present + show + establish + + + + zapoznać kogoś z kimś, zaprezentować komuś kogoś + + introduce + condescend + do + + +
+ +
+ przedstawiciel + ˌpʃɛtstaˈvʲiʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba działająca w imieniu kogoś lub czegoś + + representative + + + + typowy członek danej grupy, typowy okaz danej kategorii + + specimen + + +
+ +
+ przedstawienie + ˌpʃɛtstaˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + prezentacja czegoś + + presentation + + + + występ wykonywany na scenie przed publicznością, widowisko + + performance + show + + +
+ +
+ przedszkolak + pʃɛṭˈʃkɔlak +
+ + n + + + dziecko chodzące do przedszkola, będące w wieku przedszkolnym + + kindergartner + kindergartener + + +
+ +
+ przedszkolanka + ˌpʃɛṭʃkɔˈlãnka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nauczycielka przedszkola, wychowawczyni przedszkolna, wychowawczyni w przedszkolu + + kindergartener + kindergartner + pre-school teacher + + +
+ +
+ przedszkole + pʃɛṭˈʃkɔlɛ +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) dzienna placówka o charakterze opiekuńczo-wychowawczym, do której uczęszczają dzieci w wieku od trzech lat do chwili rozpoczęcia obowiązku szkolnego; + + kindergarten + nursery school + preschool + + +
+ +
+ przedszkolny + pʃɛṭˈʃkɔlnɨ +
+ + adj + + + dotyczący przedszkola, właściwy przedszkolu, należący do przedszkola + + pre-school + preschool + + +
+ +
+ przedtem + ˈpʃɛtːɛ̃m +
+ + pronoun + + + w czasie poprzedzającym jakieś wydarzenie; przed nastąpieniem czegoś + + before + + +
+ +
+ przedwczesność +
+ + n + + + cecha tego, co przedwczesne + + prematurity + earliness + forwardness + prematureness + untimeliness + + +
+ +
+ przedwczesny + pʃɛtˈfʧ̑ɛsnɨ +
+ + adj + + + pojawiający się wcześniej niż powinien; będący za wcześnie + + premature + precocious + untimely + praecox + precox + previous + + +
+ +
+ przedwcześnie + pʃɛtˈfʧ̑ɛɕɲɛ +
+ + adv + + + zbyt wcześnie, za wcześnie, przed właściwym czasem, przed określonym terminem + + prematurely + all too soon + + +
+ +
+ przedwczoraj + pʃɛtˈfʧ̑ɔraj +
+ + adv + + + dwa dni przed dniem dzisiejszym; dzień przed wczoraj + + the day before yesterday + day before yesterday + + +
+ +
+ przedwieczny +
+ + adj + + + bardzo stary; taki, który istniał już przed wiekami + + primeval + everlasting + primaeval + + +
+ +
+ przedwiośnie + pʃɛdˈvʲjɔ̇ɕɲɛ +
+ + n + + + okres przejściowy między zimą a wiosną, zwiastujący nadejście wiosny + + early spring + + +
+ +
+ przedwojenny + ˌpʃɛdvɔˈjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + pochodzący sprzed wojny; istniejący, mający miejsce przed wojną; poprzedzający wojnę; zazwyczaj w odniesieniu do II wojny światowej + + pre-war + + +
+ +
+ przedyskutowanie +
+ + n + + + przeprowadzenie gruntownej dyskusji + + overtalking + + +
+ +
+ przedział + ˈpʃɛʥ̑aw +
+ + n + + + (kolejnictwo) jedno z pomieszczeń dla pasażerów, na które podzielony jest wagon; + + compartment + + + + (matematyka, matematyczny) podzbiór zbioru liczb rzeczywistych, ograniczony z jednej lub z dwóch stron; + + range + + +
+ +
+ przedświąteczny + ˌpʃɛtʲɕfʲjɔ̃nˈtɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + przypadający na okres tuż przed świętem, poprzedzający święto + + pre-holiday + + +
+ +
+ przegląd + ˈpʃɛɡlɔ̃nt +
+ + n + + + czynność przeglądania czegoś w celu dokonania oceny, kontroli itp. + + inspection + survey + + +
+ +
+ przeglądanie + ˌpʃɛɡlɔ̃nˈdãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przeglądać + + browsing + scanning + surveying + + +
+ +
+ przeglądarka + ˌpʃɛɡlɔ̃nˈdarka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program do wyświetlania stron internetowych; + + browser + web browser + + +
+ +
+ przegradzać + pʃɛˈɡraʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + stawiać przegrodę między danymi obiektami; dzielić jakąś przestrzeń + + curtain + divide + partition + separate + + +
+ +
+ przegrana + pʃɛˈɡrãna +
+ + n + + + poniesiona porażka w grze, rywalizacji lub rozgrywce + + defeat + + + + przegrane środki pieniężne lub przedmiot + + loss + + +
+ +
+ przegrany +
+ + adj + + + doznający niepowodzenia + + lost + + + + stanowiący porażkę + + lost + + + + ulegający przeciwnikowi, doznający przegranej + + defeated + + +
+ +
+ przegroda +
+ + n + + + coś co dzieli lub oodziela + + bulkhead + divider + septation + septum + + + + odgrodzone, wydzielone miejsce + + compartment + + +
+ +
+ przegroda nosowa + pʃɛˈɡrɔda nɔˈsɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przegroda dzieląca jamę nosową na dwie części; + + nasal septum + + +
+ +
+ przegrywać + pʃɛˈɡrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + nagrywać coś na nowy nośnik z nośnika z zarejestrowanym wcześniej materiałem + + copy + + + + okazywać się słabszym, odnosić porażkę, doznawać niepowodzenia, zostawać pokonanym w jakiejś rywalizacji + + lose + + +
+ +
+ przegłos + ˈpʃɛɡwɔs +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zmiana barwy samogłoski pod wpływem otoczenia fonetycznego zachodząca w językach indoeuropejskich; + + apophony + umlaut + + +
+ +
+ przejaw + ˈpʃɛjaf +
+ + n + + + oznaka czegoś, zewnętrzny znak + + manifestation + indicator + + +
+ +
+ przejawić +
+ + v + + + okazać na zewnątrz + + display + manifest + show + + + + wyjść na jaw + + manifest + show + + +
+ +
+ przejazd + ˈpʃɛjast +
+ + n + + + miejsce, gdzie można przejechać w poprzek jakąś trasę, drogę, zwłaszcza tor kolejowy + + grade crossing + railway crossing level crossing + + + + przebywanie jakiejś drogi pojazdem lub konno + + drive + ride + transit + + +
+ +
+ przejechać + pʃɛˈjɛxaʨ̑ +
+ + v + + + potrącić kogoś, jadąc pojazdem + + run down + + +
+ +
+ przejeżdżać + pʃɛˈjɛʒʤ̑aʨ̑ +
+ + v + + + dostawać się na drugą stronę czegoś jadąc, przekraczać coś w czasie jazdy + + cross + + + + jadąc, mijać określone miejsce + + pass + + + + przesunąć coś po czymś innym + + run over + + +
+ +
+ przejmować +
+ + v + + + brać coś po innym właścicielu czy zwierzchniku + + assume + take over + + + + brać czyjeś zachowania jako własne + + adopt + + + + stawać się panującym stanem fizycznym lub psychicznym + + to be overcome with + + + + zatrzymywać kogoś lub coś w drodze + + intercept + seize + + + + odczuwać strach o co lub wzruszenie + + be worried + worry + + + + traktować coś bardzo poważnie + + take to heart + + +
+ +
+ przejrzały +
+ + adj + + + o roślinach i ich owocach: zbyt dojrzały, nadpsuty + + overripe + + +
+ +
+ przejrzysty + pʃɛjˈʒɨstɨ +
+ + adj + + + taki, który przepuszcza promienie słoneczne + + transparent + + + + łatwy do zrozumienia, o prostej i logicznej konstrukcji + + clear + lucid + perspicuous + + +
+ +
+ przejęzyczenie + ˌpʃɛjɛ̃w̃zɨˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + rodzaj błędu popełnionego w wypowiedzi przez człowieka (a nie przez maszynę) w wyniku roztargnienia, przez nieuwagę; + + slip of the tongue + + +
+ +
+ przejście + ˈpʃɛjɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przejść + + transition + + + + miejsce, przez które można przejść + + passage + + +
+ +
+ przejście podziemne +
+ + n + + + budowla zapewniająca możliwość przejścia pod szlakiem komunikacyjnym; + + subway + underpass + + +
+ +
+ przejściówka + pʃɛjɕˈʨ̑ufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) element umożliwiający podłączenie urządzenia do innego gniazda niż przeznaczenie wtyczki + + adapter + + +
+ +
+ przejść do porządku dziennego +
+ + idiom + + + pominąć, zignorować coś, nie zajmować się czymś, nie przywiązywać wagi do czegoś + + gloss over + + +
+ +
+ przekaz + ˈpʃɛkas +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przesył, przekazanie czegoś + + transfer + + + + formularz wypełniany przy zlecaniu przesłania pieniędzy poprzez pocztę lub bank + + form + + + + pieniądze wysłane poprzez pocztę lub bank + + remittance + money order + + + + tekst, nagranie, film bądź w inny sposób zapisane informacje historyczne będące źródłem wiedzy o przeszłości; także przedmiot + + source + + + + wysłanie pieniędzy poprzez pocztę lub bank + + remittance + + +
+ +
+ przekazywać + ˌpʃɛkaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (o emocjach) wzbudzać w odbiorcy + + give + + + + (telekomunikacja) (informatyka, informatyczny) przesyłać sygnał, informację + + transmit + + + + powtarzać / przesyłać informację + + transmit + + + + dawać komuś coś (jakiś przedmiot) + + give + pass on + + + + dawać komuś uprawnienia do czegoś + + leave + + +
+ +
+ przekaźnik + pʃɛˈkaʑɲik +
+ + n + + + (elektryczność) urządzenie do zamiany sygnału o pewnych parametrach lub do pomiaru jego niektórych cech na sygnał o innych parametrach do celów automatyki, pomiarów itp.; + + relay + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do zamiany sygnału o małej mocy na taki sam sygnał o większej mocy celem przesłania go dalej + + transmitter + + +
+ +
+ przekleństwo + pʃɛˈklɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + klątwa, życzenie komuś źle + + curse + + + + wulgaryzm lub obelga używana w celu wyrażenia gniewu lub obrażenia kogoś + + curse + cuss + profanity + swear word + + +
+ +
+ przeklęty +
+ + adj + + + tak trudny do zniesienia, że powodujący chęć przeklinania + + bleeping + bloody + damn + goddam + goddamn + goddamned + + +
+ +
+ przeklęty +
+ + v + + + imiesłów przymiotnikowy bierny od przekląć + + cursed + + +
+ +
+ przekomarzać się + ˌpʃɛkɔ̃ˈmaʒaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + żartując, spierać się z kimś + + banter + chaff + + +
+ +
+ przekonanie + ˌpʃɛkɔ̃ˈnãɲɛ +
+ + n + + + czyjeś przeświadczenie o prawdziwości jakiejś opinii + + conviction + opinion + belief + + +
+ +
+ przekonać się na własnej skórze + pʃɛˈkɔ̃naʨ̑‿ɕɛ na‿ˈvwasnɛj ˈskuʒɛ +
+ + v + + + poznać coś, doświadczyć czegoś osobiście, bezpośrednio + + learn the hard way + + +
+ +
+ przekonywać + ˌpʃɛkɔ̃ˈnɨvaʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać czyjś stosunek do czegoś przez wykazywanie pewnych racji, dowodzenie słuszności + + convince + + +
+ +
+ przekop +
+ + n + + + rów w ziemi wykopany celem połączenia jedno miejsce z innym + + dike + dyke + + +
+ +
+ przekoziołkować +
+ + v + + + kilkakrotnie zrobić koziołki + + forward roll + somersault + summersault + + + + przewrócić do góry dnem + + flip over + + +
+ +
+ przekraczać + pʃɛˈkraʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + przechodzić, przedostawać się przez coś + + overstep + + + + przewyższać + + outstrip + + +
+ +
+ przekroczenie + ˌpʃɛkrɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + złamanie obowiązującego przepisu, naruszenie norm + + transgression + + +
+ +
+ przekroczenie prędkości +
+ + n + + + (motoryzacja) poruszanie się pojazdem z prędkością wyższą niż dozwolona + + speeding + + +
+ +
+ przekroczyć Rubikon + pʃɛˈkrɔʧ̑ɨʨ̑ ruˈbʲikɔ̃n +
+ + v + + + zdecydować się zrobić decydujący krok; przekroczyć granicę, za którą decyzja jest nieodwołalna + + cross the Rubicon + + +
+ +
+ przekształcać + pʃɛˈkʃtawʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać coś w coś innego, nadawać czemuś inną formę + + transform + rearrange + recast + remodel + + +
+ +
+ przekupny + pʃɛˈkupnɨ +
+ + adj + + + dający się przekupić + + venal + corruptible + + +
+ +
+ przekupstwo +
+ + n + + + uzyskiwanie korzyści poprzez przekazywanie komuś innej korzyści + + bribery + + +
+ +
+ przekupywać +
+ + v + + + zjednywać sobie kogo, dając mu coś wartościowego + + bribe + + +
+ +
+ przekąska + pʃɛˈkɔ̃w̃ska +
+ + n + + + niewielka porcja jedzenia, spożywana między regularnymi posiłkami dla zaspokojenia głodu lub ze względów smakowych; + + snack + nosh + + + + wędliny, marynaty, sery itp. podawane przed głównym daniem lub do wódki + + appetizer + starter + + +
+ +
+ przekątna + pʃɛˈkɔ̃ntna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) odcinek łączący dwa wierzchołki wielokąta lub wielościanu, nieleżące na jego jednym boku (przekątna wielokąta) lub ścianie (przekątna wielościanu) i znajdujące się całkowicie wewnątrz tego wielokąta lub wielościanu + + diagonal + + +
+ +
+ przekładać + pʃɛˈkwadaʨ̑ +
+ + v + + + (termin karciany) przesuwać potasowane karty w talii przed rozpoczęciem gry + + cut + + + + kłaść w inne miejsce, przemieszczać coś z jednego miejsca na drugie + + move + shift + shuffle + + + + tłumaczyć na inny język + + interpret + translate + + + + wkładać coś pomiędzy warstwy czegoś innego + + interleave + + + + zmieniać termin na późniejszy + + postpone + adjourn + delay + put off + + +
+ +
+ przekładnik + pʃɛˈkwadʲɲik +
+ + n + + + (elektryczność) transformator służący do zamiany poziomu napięcia (przekładnik napięciowy) lub prądu (przekładnik prądowy) elektrycznego do mniejszego poziomu, używany do celów automatyki, pomiarów, rozliczeń itp. + + transformer + + +
+ +
+ przekłuwacz + pʃɛˈkwuvaʧ̑ +
+ + n + + + (archeologia, archeologiczny) paleolityczne narzędzie posiadające wyodrębniony wąski, lecz zaokrąglony wierzchołek powstały na skutek retuszu (obróbki) zwykle dwóch krawędzi bocznych, służący do przekłuwania; + + perforator + + +
+ +
+ przelew + ˈpʃɛlɛf +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przeniesienie wierzytelności z majątku pierwotnego wierzyciela (zbywcy, cedenta) do majątku osoby trzeciej (nabywcy, cesjonariusza) na podstawie umowy zawartej między tymi osobami; + + transfer + + + + wystąpienie z brzegów, przelanie + + overflow + + +
+ +
+ przelewać + pʃɛˈlɛvaʨ̑ +
+ + v + + + (bankowość, bankowy) dokonywać przelewu, umieszczać pieniądze na koncie + + remit + transfer + + + + umieszczać płyn w innym naczyniu + + overfill + + +
+ +
+ przelewać krew + pʃɛˈlɛvaʨ̑ ˈkrɛf +
+ + idiom + + + narażać swoje życie, poświęcać swoje życie lub zdrowie, brać udział w walce zbrojnej + + shed blood + + +
+ +
+ przelot pospolity + ˈpʃɛlɔt ˌpɔspɔˈlʲitɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Anthyllis vulneraria L., gatunek rośliny z rodziny bobowatych występujący w Europie, Azji Mniejszej i Afryce Północnej; + + common kidneyvetch + kidney vetch + woundwort + + +
+ +
+ przelotny +
+ + adj + + + szybko przemijający, nietrwały + + fleeting + flying + visitant + volatile + + +
+ +
+ przeludnienie + ˌpʃɛludʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + sytuacja, w której liczba ludności przekracza znacząco pojemność środowiska + + overpopulation + + +
+ +
+ przemawiać + pʃɛ̃ˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + wygłaszać mowę do grupy ludzi + + speak + + +
+ +
+ przemiana + pʃɛ̃ˈmʲjãna +
+ + n + + + przejście w stan inny niż poprzedni + + change + alteration + changeover + conversion + metabolism + metamorphosis + + +
+ +
+ przemieniać +
+ + v + + + zmieniać w co innego + + transform + change into + morph + transmogrify + + + + zmieniać się w co innego + + change into + metamorphose + + +
+ +
+ przemienny +
+ + adj + + + pojawiający się na przemian; systematycznie zmieniający się + + alternate + alternating + convertible + + +
+ +
+ przemierzać + pʃɛ̃ˈmʲjɛʒaʨ̑ +
+ + v + + + pokonywać znaczną przestrzeń + + compass + + + + przechodzić tam i z powrotem przez jakiś obszar lub przestrzeń + + wander + + +
+ +
+ przemieszczać + pʃɛ̃ˈmʲjɛʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać położenie jakiegoś przedmiotu + + move + + +
+ +
+ przemijać +
+ + v + + + kończyć się bezpowrotnie + + pass + go by + fade + pass by + wither + + +
+ +
+ przemilczeć + pʃɛ̃ˈmʲilʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: przemilczać + + conceal + hush up + withhold + + +
+ +
+ przemoc + ˈpʃɛ̃mɔʦ̑ +
+ + n + + + zastosowanie przewagi siły wobec kogoś, aby zmusić go do posłuszeństwa + + violence + + +
+ +
+ przemoc domowa +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) zjawisko społeczne zachodzące, gdy członek rodziny (mąż, żona (i tym podobne, i temu podobne)) próbuje zdominować fizycznie lub psychicznie drugiego członka rodziny; + + domestic violence + + +
+ +
+ przemowa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zbyt długa wypowiedź + + rigamarole + rigmarole + + + + okolicznościowa, uroczysta wypowiedź przed zgromadzeniem + + discourse + harangue + speech + + +
+ +
+ przemożny +
+ + adj + + + (książkowy) bardzo intensywny + + overpowering + + +
+ +
+ przemysł + ˈpʃɛ̃mɨsw̥ +
+ + n + + + dział gospodarki, obejmujący produkcję dóbr na dużą skalę; + + industry + + +
+ +
+ przemysł zbrojeniowy + ˈpʃɛ̃mɨzw ˌzbrɔjɛ̇̃ˈɲɔvɨ +
+ + n + + + dział gospodarki związany z produkcją wyposażenia dla wojska, broni, amunicji itp.; + + arms industry + + +
+ +
+ przemysłowiec +
+ + n + + + właściciel zakładu przemysłowego + + industrialist + + +
+ +
+ przemysłowo +
+ + adv + + + w sposób przemysłowy + + industrially + + +
+ +
+ przemysłowy + ˌpʃɛ̃mɨˈswɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący przemysłu, będący efektem przemysłu, stosowany w przemyśle + + industrial + + +
+ +
+ przemyt +
+ + n + + + nielegalny przewóz przez granicę państwa towarów, dewiz bez poddania ich kontroli i ocleniu lub przewóz przez granicę przedmiotów zakazanych + + smuggling + contraband + + +
+ +
+ przemytnik + pʃɛ̃ˈmɨtʲɲik +
+ + n + + + osoba dokonująca przemytu, przemycająca coś + + smuggler + + +
+ +
+ przemywać + pʃɛ̃ˈmɨvaʨ̑ +
+ + v + + + zwilżać, oczyszczać coś za pomocą płynu (np. środka dezynfekującego, wody); myć z wierzchu + + bathe + cleanse + rinse + wash + + +
+ +
+ przemyśliwać +
+ + v + + + myśleć długo nad czym + + ponder + + + + myśleć intensywnie przez dość długi czas + + turn over in one mind + + +
+ +
+ przemówienie + ˌpʃɛ̃muˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + oficjalna wypowiedź skierowana do jakiegoś gremium + + speech + + +
+ +
+ przemądrzały + ˌpʃɛ̃mɔ̃nˈḍʒawɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) taki, który ma przesadnie wysokie mniemanie o posiadanej przez siebie wiedzy + + big-headed + snooty + + +
+ +
+ przenajświętszy +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) najbardziej święty + + sacrosanct + + +
+ +
+ przenigdy +
+ + pronoun + + + absolutnie nigdy, zupełnie nigdy, wcale + + far be it from us + + +
+ +
+ przenikać +
+ + v + + + przechodzić przez pewną barierę lub rozprzestrzeniać się w czym + + interfuse + interpenetrate + penetrate + percolate + permeate + pervade + + +
+ +
+ przenikliwy + ˌpʃɛ̃ɲikˈlʲivɨ +
+ + adj + + + intensywnie odczuwany, uderzający swoją mocą, intensywnością + + acute + keen + penetrating + sharp + + + + o człowieku: taki, który potrafi trafnie ujmować zjawiska, mający dobry zmysł obserwacji, wnikliwość + + penetrating + shrewd + + +
+ +
+ przenosić + pʃɛ̃ˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + (biologia, biologiczny) rozszerzać obszar występowania danego gatunku, przemieszczając jego osobniki + + introduce + + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) (elektronika, elektroniczny) transportować przy udziale pewnego nośnika (substancji, fali nośnej, itp.). + + transport + + + + (dawniej, dawny) preferować + + prefer + + + + (dawniej, dawny) przekraczać (nadal jest używany w języku prawniczym) + + exceed + surpass + + + + (ekonomia, ekonomiczny) lokować środki w innym miejscu + + transfer + + + + (psychologia, psychologiczny) rzutować nieuświadomione myśli, uczucia i wzorce zachowania na psychoterapeutę; + + transfer + + + + (ekonomia, ekonomiczny) przemieszczać zapis księgowy do innej kolumny, strony, konta, lub księgi + + carry forward + + + + (elektronika, elektroniczny) przetwarzać, wzmacniać, lub odtwarzać dane pasmo częstotliwości + + transmit + + + + (fizyka, fizyczny) posiadać określoną właściwość, podlegającą prawom zachowania + + carry + + + + (fizyka, fizyczny) w odniesieniu do oddziaływania: być kwantem jego pola + + carry + + + + (matematyka, matematyczny) stosować przy obliczaniu kolejnej cyfry wartość zapamiętaną przy obliczaniu cyfry poprzedniej (np. podczas dodawania lub odejmowania) + + carry + + + + (informatyka, informatyczny) kopiować, następnie usuwając z poprzedniej lokalizacji + + move + + + + o wzroku, spojrzeniu: zmieniać obiekt, na który się patrzy + + move + + + + umieszczać coś lub kogoś w innym miejscu lub warunkach + + move + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) umieszczać część wyrazu w kolejnej linijce + + divide a word + + + + (matematyka, matematyczny) przekształcać równanie lub nierówność tak, aby określone wyrażenie znalazło się po drugiej stronie + + transpose + + + + (medycyna, medyczny) o chorobie: rozprzestrzeniać + + communicate + + + + (medycyna, medyczny) w odniesieniu do ciąży: być w niej dłużej niż wynikałoby z daty poczęcia + + be postterm be post-term + + + + (medycyna, medyczny) w odniesieniu do dziecka: urodzić je później, niż wynikałoby z daty poczęcia + + be postterm be post-term + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) udzielać komuś swoich praw, jednocześnie samemu je tracąc + + convey + + + + kopiować z jednego egzemplarza, lub nośnika na inny + + copy + transfer + + + + przemieszczać coś niosąc + + carry + carry over + manhandle + + + + w odniesieniu do rozumowania, schematu zachowania: stosować w nowym kontekście + + adapt + + + + w odniesieniu do uczuć: zmieniać obiekt uczucia + + change + + + + zmieniać wyznaczoną datę + + postpone + + + + (wojskowość, wojskowy) (łowiectwo, łowiecki) o pocisku: przelatywać dalej niż wyznaczony cel + + overshoot + + + + (biologia, biologiczny) o gatunku: zmieniać obszar występowania + + spread + + + + (elektronika, elektroniczny) o sygnale lub paśmie: być przetwarzanym, wzmacnianym lub odtwarzanym + + transmit + + + + o uczuciach: zmieniać obiekt + + change + + + + o wzroku, spojrzeniu: zmieniać obiekt, na który jest skierowane + + move + + + + zmieniać miejsce pobytu + + move + + + + zmieniać szkołę, pracę, lub inne miejsce, do którego regularnie się uczęszcza + + move + + + + zostać umieszczonym w innym miejscu lub warunkach + + move + + + + rozprzestrzeniać się + + propagate + spread + + + + w odniesieniu do rozumowania, schematu zachowania: dawać się zastosować w innym kontekście + + adapt + + +
+ +
+ przenośnie + pʃɛ̃ˈnɔɕɲɛ +
+ + adv + + + niedosłownie, obrazowo + + figuratively + + +
+ +
+ przenośny + pʃɛ̃ˈnɔɕnɨ +
+ + adj + + + (literacko) (językoznawstwo, językoznawczy) wyrażony za pomocą metafory, będący przenośnią; niedosłowny + + figurative + metaphorical + + + + pozwalający się przenosić z miejsca na miejsce; ruchomy + + mobile + portable + + +
+ +
+ przeobrażenie + ˌpʃɛɔbraˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + przekształcenie formy, kształtu, postaci, charakteru czegoś w inny; całościowa zmiana + + metamorphosis + + +
+ +
+ przeor +
+ + n + + + (kościelny) zastępca opata + + prior + + +
+ +
+ przeorysza + ˌpʃɛɔˈrɨʃa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przełożona klasztoru + + abbess + prioress + + +
+ +
+ przepadać +
+ + v + + + nie dochodzić do skutku + + be gone + be lost + + + + nie osiągać celu + + be lost + fail + + + + stawać się niełatwym do odnalezienia, niewidocznym + + disappear + vanish + + + + ulegać marnowaniu + + be forfeited + + + + bardzo lubić + + be very fond + + +
+ +
+ przepaska + pʃɛˈpaska +
+ + n + + + (zobacz) przepaska biodrowa + + loincloth + + +
+ +
+ przepaska biodrowa + pʃɛˈpaska bʲjɔˈdrɔva +
+ + n + + + skąpe odzienie zakładane w pasie, w formie paska z tkaniny, chusty lub sznurka + + loincloth + + +
+ +
+ przepastny +
+ + adj + + + pojemny, obszerny + + capacious + cavernous + + +
+ +
+ przepaść + ˈpʃɛpaɕʨ̑ +
+ + n + + + obszar obok stromej ściany góry + + abyss + chasm + + +
+ +
+ przepis + ˈpʃɛpʲis +
+ + n + + + (kulinaria) sposób przygotowania potrawy + + recipe + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zasada prawna + + rule + regulation + + +
+ +
+ przepisywać +
+ + v + + + o lekarzu zalecać do stosowania + + prescribe + + + + pisać to samo powtórnie; sporządzać odpis + + rewrite + type out + + + + przekazywać na własność + + convey + + +
+ +
+ przepiórka + pʃɛˈpʲjurka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Coturnix coturnix, średni ptak ze smugami na upierzeniu grzbietowej stronie ciała; + + quail + + +
+ +
+ przepiórnik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Turnicidae; + + buttonquail + + +
+ +
+ przepona + pʃɛˈpɔ̃na +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) duży mięsień w kształcie kopuły, oddzielający klatkę od niżej położonych narządów + + diaphragm + + +
+ +
+ przepowiednia + ˌpʃɛpɔˈvʲjɛdʲɲa +
+ + n + + + wypowiedź o wydarzeniach, które mają nastąpić, określająca ich szczegóły + + prophecy + prediction + augury + presage + vaticination + + +
+ +
+ przepraszająco + ˌpʃɛpraʃaˈjɔ̃nʦ̑ɔ +
+ + adv + + + prosząc o przebaczenie + + apologetically + + +
+ +
+ przepraszam + pʃɛˈpraʃãm +
+ + interjection + + + uprzejme zwrócenie na siebie uwagi + + excuse I + + + + wyrażenie żalu, przeprosin za wyrządzoną przez siebie krzywdę, niezręczność + + I'm sorry + + +
+ +
+ przepraszać + pʃɛˈpraʃaʨ̑ +
+ + v + + + wyrażać żal za wyrządzoną przez siebie krzywdę + + apologize + + +
+ +
+ przeprosiny +
+ + n + + + akt przeproszenia kogoś + + apologies + + +
+ +
+ przeprowadzać + ˌpʃɛprɔˈvaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + kierować czymś, wykonywać coś + + conduct + + + + kierować kimś, wskazując mu drogę + + guide + + + + pomagać w przeniesieniu się do nowej siedziby + + move + + +
+ +
+ przeprowadzka + ˌpʃɛprɔˈvaʦ̑ka +
+ + n + + + zmiana miejsca zamieszkania lub siedziby + + move + + +
+ +
+ przepuklina +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologiczne przemieszczenie się tkanki, części narządu poza naturalne umiejscowienie, wpuklając się w sąsiednią okolicę anatomiczną + + hernia + + +
+ +
+ przepust + ˈpʃɛpust +
+ + n + + + rura przepuszczająca strumień lub wodę deszczową pod drogą, nasypem; + + culvert + + +
+ +
+ przepustka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) łatwa droga do zdobycia czegoś + + open sesame + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (administracja) dokument zezwalający na wejście i przebywanie gdzieś lub wwiezienie czegoś; + + entry + pass + permit + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (administracja) dokument zezwalający na wyjście skądś lub wywiezienie czegoś + + furlough + leave + + +
+ +
+ przepustnica +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (motoryzacja) w silniku tłokowym: urządzenie regulujące dopływ powietrza, mieszanki paliwowej, pary wodnej do cylindrów + + throttle + + +
+ +
+ przepych +
+ + n + + + ostentacyjne, widoczne bogactwo + + sumptuousness + lustre + + + + wielka ilość, różnorodność czegoś + + bigness + grandeur + + +
+ +
+ przepyszny +
+ + adj + + + bardzo dobry, doskonały, świetnej jakości + + priceless + splendid + + + + doskonały w smaku, wyjątkowo smaczny + + yummy + + + + okazały, dekoracyjny, wyszukany + + lavish + splendid + sumptuous + + +
+ +
+ przepływ + ˈpʃɛpwɨf +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) przemieszczanie się kogoś lub czegoś z jednego miejsca do drugiego + + flow + + + + przemieszczanie się cieczy lub gazu z jednego miejsca do drugiego; + + flow + + +
+ +
+ przepływ burzliwy + ˈpʃɛpwɨv buʒˈlʲivɨ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przepływ płynu charakteryzujacy się występowaniem wirów + + turbulent flow + + +
+ +
+ przepływać + pʃɛˈpwɨvaʨ̑ +
+ + v + + + pokonywać, przez długość lub szerokość, ciek albo zbiornik wodny + + cross + drift + flow + sail + swim across + + +
+ +
+ przepływomierz + ˌpʃɛpwɨˈvɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie do pomiaru przepływu, + + flow meter + + +
+ +
+ przerabiać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zapoznawać się z pewną wiedzą zgodnie z wyznaczonym planem + + do + + + + (technologia, technika, techniczny) zdobić tkaninę poprzez przeplatanie jej czymś + + do + + + + dokonywać pewnych zmian w gotowym przedmiocie celem przystosowania go do określonej funkcji + + alter + rewrite + + + + stosować surowiec do otrzymania produktu lub półproduktu + + convert + + +
+ +
+ przeraźliwy +
+ + adj + + + o znacznej i niepokojącej intensywności + + brutal + extreme + piercing + sharp + + + + wzbudzający przerażenie + + appalling + terrible + brutal + + +
+ +
+ przerażająco +
+ + adv + + + w sposób przerażający + + frightfully + + +
+ +
+ przerażający +
+ + adj + + + taki, który budzi grozę, strach + + frightening + appalling + fearsome + gruesome + + +
+ +
+ przerażenie + ˌpʃɛraˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + nagły i silny strach + + dread + fright + horror + terror + + +
+ +
+ przerażony + ˌpʃɛraˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + bardzo przestraszony + + scared + + +
+ +
+ przereklamowany +
+ + adj + + + przeceniany, cieszący się opinią czegoś lub kogoś lepszego niż w rzeczywistości + + overrated + + +
+ +
+ przerwa + ˈpʃɛrva +
+ + n + + + czas wolny między godzinami pracy, nauki w szkole + + break + + + + czas, w którym wykonywanie jakiejś czynności zostaje zaprzestane na pewien okres; zatrzymanie działania czegoś + + interruption + pause + + + + wolna przestrzeń otoczona czymś + + gap + + +
+ +
+ przerwanie ciąży +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) usunięcie płodu lub zarodka + + pregnancy termination + + +
+ +
+ przerywać + pʃɛˈrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + przeszkadzać w jakiejś czynności + + disturb + interrupt + + + + rwąc, dzielić coś + + cleave + tear + + + + wstrzymywać działanie, proces na pewien czas + + abort + cease + terminate + + +
+ +
+ przerzutka +
+ + n + + + mechanizm rowerowy umożliwiający zmianę biegu + + derailleur + gear + + +
+ +
+ przerębel +
+ + n + + + otwór zrobiony w lodzie na jeziorze lub rzece + + ice hole + + +
+ +
+ przesada + pʃɛˈsada +
+ + n + + + wyolbrzymione przedstawianie czegoś, pojmowanie czegoś z nadmierną afektacją, nienaturalność + + exaggeration + overstatement + + +
+ +
+ przesadnie + pʃɛˈsadʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób przesadny; nadmiernie, zbytnio + + unduly + + +
+ +
+ przesadny + pʃɛˈsadnɨ +
+ + adj + + + taki, który przesadza, charakteryzuje się przesadą + + immoderate + + +
+ +
+ przesadzać + pʃɛˈsaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + przedstawiać coś poważniejszym, większym, niż jest w rzeczywistości + + exaggerate + overstate + blow sth out of proportion + pile it on + + +
+ +
+ przesiadać się + pʃɛˈɕadaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + siadać na inne miejsce + + change + + + + zmieniać pojazd, środek lokomocji + + change + + +
+ +
+ przesiedleniec +
+ + n + + + osoba, którą przesiedlono lub sama to uczyniła + + displaced person + resettler + + +
+ +
+ przesilenie +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) skrajny punkt odchylenia Słońca od równika; + + solstice + + +
+ +
+ przesilenie zimowe +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) moment górowania Słońca w zenicie w możliwie najdalej na południe wysuniętej szerokości geograficznej półkuli północnej; + + winter solstice + + +
+ +
+ przeskakiwać + ˌpʃɛskaˈcivaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) co chwila zmieniać coś, np. temat rozmowy, kanały telewizyjne itp. + + zap + + + + pokonywać skokiem jakąś przeszkodę + + hop + jump + vault + + +
+ +
+ przesmyk + ˈpʃɛsmɨk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wąski pas lądu łączący dwa większe obszary lądowe; + + isthmus + + + + (technologia, technika, techniczny) przestrzeń między nitkami osnowy, przez którą przechodzi czółenko + + shed + + +
+ +
+ przestarzały + ˌpʃɛstaˈʒawɨ +
+ + adj + + + taki, który wyszedł z użycia, ze zwyczaju + + obsolete + + +
+ +
+ przestawać + pʃɛˈstavaʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) obcować z kimś + + associate with + mix with + + + + przerywać jakąś czynność, nie robić czegoś dłużej + + stop + + +
+ +
+ przestawka + pʃɛˈstafka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) przestawienie głosek lub sylab w wyrazie; + + metathesis + + +
+ +
+ przestraszyć + pʃɛˈstraʃɨʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzić w kimś strach, wywołać w kimś przerażenie, obawę + + frighten + scare + startle + terrify + + +
+ +
+ przestronny + pʃɛˈstrɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + taki, który ma dużo wolnego miejsca, wolnej przestrzeni + + vast + roomy + spacious + + +
+ +
+ przestrzegać + pʃɛˈsṭʃɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + ostrzegać kogoś przed czymś + + warn + + + + stosować się do czegoś, być w zgodzie z jakimś przepisem + + follow + obey + keep + + +
+ +
+ przestrzenny +
+ + adj + + + dotyczący przestrzeni + + spatial + spacial + + +
+ +
+ przestrzeń + ˈpʃɛsṭʃɛ̃ɲ +
+ + n + + + określony obszar + + space + + + + (fizyka, fizyczny) miejsce w którym odbywają się zjawiska fizyczne; + + space + + + + (geometria) nieograniczona co najmniej trójwymiarowa rozciągłość, jedno z podstawowych pojęć geometrii; + + space + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór, na którym określono dodatkową strukturę; + + space + + +
+ +
+ przestrzeń kosmiczna + ˈpʃɛsṭʃɛ̃ɲ kɔsˈmʲiʧ̑na +
+ + n + + + przestrzeń poza obszarem ziemskiej atmosfery + + outer space + + +
+ +
+ przestworze + pʃɛˈstfɔʒɛ +
+ + n + + + (książkowy) rozległa, nieograniczona przestrzeń (zwykle w liczbie mnogiej) + + infinity + space + + +
+ +
+ przestępca + pʃɛˈstɛ̃mpʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która dopuściła się przestępstwa + + criminal + + +
+ +
+ przestępczość + pʃɛˈstɛ̃mpʧ̑ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ogół popełnionych przestępstw + + crime + criminality + delinquency + + + + popełnianie przestępstw + + crime + criminality + delinquency + + +
+ +
+ przestępczy + pʃɛˈstɛ̃mpʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z przestępczością i przestępcami; właściwy przestępcom + + criminal + delinquent + crime-ridden + felonious + + +
+ +
+ przestępstwo + pʃɛˈstɛ̃mpstfɔ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) czyn zabroniony pod groźbą kary jako zbrodnia lub występek, przez ustawę karną obowiązującą w czasie jego popełnienia, bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy; + + crime + offence + + +
+ +
+ przesuwać + pʃɛˈsuvaʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać położenie + + move + shift + shove + + + + zmieniać termin + + defer + postpone + reschedule + + +
+ +
+ przesyłka + pʃɛˈsɨwka +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) zapakowana rzecz przeznaczona do wysyłki i dostarczenia odbiorcy + + parcel + + +
+ +
+ przeszczep + ˈpʃɛʃʧ̑ɛp +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (przenośnie, przenośnia) przeszczepiana część ciała + + graft + transplant + + + + (medycyna, medyczny) przeniesienie narządu w całości lub w części z jednego ciała do innego + + transplant + transplantation + + +
+ +
+ przeszkadzać + pʃɛˈʃkaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że ktoś nie może wykonywać poprawnie jakiejś czynności lub coś nie działa prawidłowo + + disturb + hamper + + +
+ +
+ przeszkoda + pʃɛˈʃkɔda +
+ + n + + + (sport, sportowy) płot, rów lub inne utrudnienie na trasie biegu + + hurdle + + + + coś, co przeszkadza, utrudnia + + obstacle + barrier + hindrance + + +
+ +
+ przeszkodzenie + ˌpʃɛʃkɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przeszkodzić + + interruption + prevention + + +
+ +
+ przeszukiwanie + ˌpʃɛʃuciˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przeszukiwać + + search + + +
+ +
+ przeszukiwać +
+ + v + + + szukając, przeglądać dokładnie, zaglądać w wiele miejsc + + search + + +
+ +
+ przeszłość + ˈpʃɛʃwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wszystko to, co już się wydarzyło; + + past + + +
+ +
+ przeszły + ˈpʃɛʃwɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) odnoszący się do czasu przeszłego + + past + + + + (przestarzałe, przestarzały) poprzedni, ubiegły + + last + + + + taki, który już minął + + former + past + + +
+ +
+ przesąd + ˈpʃɛsɔ̃nt +
+ + n + + + wiara w tajemnicze, nadprzyrodzone związki między zjawiskami, w fatalną moc słów, rzeczy i znaków; + + superstition + prejudice + + +
+ +
+ przesądny + pʃɛˈsɔ̃ndnɨ +
+ + adj + + + wierzący w przesądy; też: będący objawem przesądów + + superstitious + + +
+ +
+ przesądzać +
+ + v + + + (dawniej, dawny) wydawać ostateczny wyrok + + doom + + + + osądzać z góry + + prejudge + decide + fore- + forejudge + preordain + settle + + +
+ +
+ przesłanie + pʃɛˈswãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przesłać + + sending + + + + główna myśl zawarta w dziele literackim, dowolnym dziele artystycznym, albo w czyjejś wypowiedzi; przedmiot zamierzonej przez autora konstatacji lub refleksji u odbiorcy; sens wypowiedzi + + meaning + message + sense + significance + + +
+ +
+ przesłanka + pʃɛˈswãnka +
+ + n + + + okoliczność sprzyjająca realizacji, urzeczywistnienia czegoś + + premise + prerequisite + datum + + +
+ +
+ przesłać + ˈpʃɛswaʨ̑ +
+ + v + + + posłać, wysłać coś dokądś + + send + + +
+ +
+ przesłuchiwać +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) sprawdzać czyjeś wiadomości z danego zakresu + + debrief + + + + słuchając, sprawdzać co lub kogo + + audition + listen to + + + + wypytywać kogo w czasie śledztwa + + interrogate + question + examine + + +
+ +
+ przetacznik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + speedwell + + +
+ +
+ przetapiać +
+ + v + + + przerabiać coś poprzez stopienie + + melt down + + +
+ +
+ przetarg + ˈpʃɛtark +
+ + n + + + sposób wyboru wykonawcy usługi lub produktu, polegający na wyborze najkorzystniejszej dla zamawiającego oferty; + + tender + auction + + +
+ +
+ przeto + ˈpʃɛtɔ +
+ + conjunction + + + (książkowy) przyłącza wniosek z twierdzenia podanego w zdaniu przed nim + + thus + hence + therefore + + +
+ +
+ przetrwać +
+ + v + + + przetrzymać trudny okres, utrzymać się przy życiu + + endure + outlast + prevail + survive + + + + trwając, pozostać na dłużej niż coś lub ktoś + + live on + outlive + stand + + +
+ +
+ przetwarzanie z parą wodną + ˌpʃɛtfaˈʒãɲɛ ˈs‿parɔ̃w̃ ˈvɔdnɔ̃w̃ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) proces stosowany w produkcji wodoru, + + steam reforming + + +
+ +
+ przetwarzać +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) komputerowo opracowywać zebrane dane + + process + + + + zmieniać, nadając inne właściwości + + transform + convert + process + + +
+ +
+ przetwór + ˈpʃɛtfur +
+ + n + + + zwykle lm (kulinaria) (technologia, technika, techniczny) produkt uzyskany z surowca, najczęściej spożywczego, przez przeróbkę lub dodatkową obróbkę w procesie technologicznym + + preserves + + +
+ +
+ przetwórstwo +
+ + n + + + przerabianie na dużą skalę surowców, zwłaszcza płodów rolnych, na gotowe produkty + + processing + + +
+ +
+ przetłumaczalność +
+ + n + + + cecha tego, co przetłumaczalne + + translatability + + +
+ +
+ przetłumaczalny + ˌpʃɛtwũmaˈʧ̑alnɨ +
+ + adj + + + możliwy do przetłumaczenia, dający się przetłumaczyć na inny język + + translatable + + +
+ +
+ przetłuszczony +
+ + adj + + + mający na sobie nadmiar tłuszczu + + greasy + + +
+ +
+ przeuroczy +
+ + adj + + + niezwykle uroczy + + lovely + most charming + ravishing + + +
+ +
+ przewaga + pʃɛˈvaɡa +
+ + n + + + górowanie pod jakimś względem nad czymś lub nad kimś + + advantage + vantage + + +
+ +
+ przeważać + pʃɛˈvaʒaʨ̑ +
+ + v + + + mieć przewagę, być w przewadze, być w większości + + dominate + + + + ważyć więcej od czegoś + + outweigh + + +
+ +
+ przeważnie + pʃɛˈvaʒʲɲɛ +
+ + adv + + + w przeważającej części + + mostly + usually + + +
+ +
+ przewidywalny +
+ + adj + + + taki, który daje się przewidzieć + + foreseeable + expected + forecastable + predictable + + +
+ +
+ przewidywanie + ˌpʃɛvʲidɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + domyślanie się, jaki jest najbardziej prawdopodobny tok zdarzeń w przyszłości + + prescience + + + + to, co jest spodziewane, przewidywane jako najbardziej prawdopodobne + + prediction + + +
+ +
+ przewidywać + ˌpʃɛvʲiˈdɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) określać z góry konsekwencje, rodzaj postępowania + + provide + + + + prognozować przyszłe zdarzenia + + anticipate + forecast + foresee + predict + + +
+ +
+ przewijać + pʃɛˈvʲijäʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) o stronie internetowej lub dokumencie: przesuwać tak, by wyświetlany był inny fragment + + scroll + + +
+ +
+ przewina +
+ + n + + + (książkowy) niecny uczynek + + sinning + + +
+ +
+ przewinienie + ˌpʃɛvʲĩˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + błąd, występek; złe, niewłaściwe zachowanie; złamanie obowiązujących zasad + + delinquency + demerit + misconduct + offence + + +
+ +
+ przewlekły + pʃɛˈvlɛkwɨ +
+ + adj + + + trwający długo lub stale + + chronic + inveterate + protracted + drawn-out + extended + lasting + + +
+ +
+ przewodni +
+ + adj + + + przewodzący komu + + leading + + + + stanowiący podstawę działania; wytyczający kierunek postępowania + + key + + +
+ +
+ przewodnictwo +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) przekazywanie sygnału wywołanego w organizmie przez określony bodziec + + conduction + + + + (fizyka, fizyczny) zjawisko przewodzenia ciepła, dźwięku lub prądu elektrycznego + + conduction + + + + rola przewodniczenia, kierowania czymś + + presidency + chairmanship + leadership + + +
+ +
+ przewodnictwo powierzchniowe + ˌpʃɛvɔdʲˈɲiʦ̑tfɔ ˌpɔvʲjɛʃçˈɲɔvɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dodatkowe przewodnictwo elektryczne cieczy zachodzące w sąsiedztwie naładowanej powierzchni; + + surface conductivity + + +
+ +
+ przewodniczyć + ˌpʃɛvɔdʲˈɲiʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + kierować przebiegiem spotkania, zebrania, obrad + + chair + preside + + +
+ +
+ przewodnicząca +
+ + n + + + kobieta przewodnicząca jakiejś instytucji, organizacji + + chairwoman + + +
+ +
+ przewodniczący + ˌpʃɛvɔdʲɲiˈʧ̑ɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + osoba przewodnicząca jakiejś instytucji, organizacji + + chairman + captain + chairperson + + +
+ +
+ przewodnik + pʃɛˈvɔdʲɲik +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) osoba zajmująca się oprowadzaniem wycieczek turystycznych, pokazująca turystom miejsca warte zobaczenia, eksponaty itp. + + guide + + + + osoba, która czemuś przewodzi, pokazuje drogę + + guide + + + + (fizyka, fizyczny) substancja, która przewodzi prąd elektryczny; + + conductor + + + + (turystyka, turystyczny) książka, ulotka, także nagranie audiowizualne, przeznaczone dla turystów, zawierające opis okolicy, ciekawe zabytki, mapy itp.; + + guide + guide book + + +
+ +
+ przewodzić + pʃɛˈvɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) być przewodnikiem prądu, ciepła, drgań akustycznych + + conduct + + + + kierować kimś lub jakąś działalnością; dowodzić, stać na przywództwie + + lead + + +
+ +
+ przewoźnik + pʃɛˈvɔʑɲik +
+ + n + + + człowiek trudniący się przewozem + + ferryman + boatman + carrier + haulier + waterman + + +
+ +
+ przewracać + pʃɛˈvraʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + powodować upadek czegoś + + knock down + overturn + + +
+ +
+ przewrażliwienie + ˌpʃɛvraʒlʲiˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + zbyt duża wrażliwość; przeczulenie na punkcie czegoś + + oversensitiveness + oversensitivity + + +
+ +
+ przewrażliwiony + ˌpʃɛvraʒlʲiˈvʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) nadmiernie wrażliwy, łatwo ulegający emocjom, przeczulony + + oversensitive + touchy + + +
+ +
+ przewrotka + pʃɛˈvrɔtka +
+ + n + + + (sport, sportowy) kopnięcie piłki z jednoczesnym wykonaniem przewrotu całym ciałem; + + bicycle kick + scissor kick + + +
+ +
+ przewrotność +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bycie przewrotnym, zaskakującym, zwodniczym + + contrariness + + +
+ +
+ przewrotny +
+ + adj + + + (dawniej, dawny) taki, którego celem jest przewrót + + subversive + + + + działający lub zrobiony na opak + + perverse + puckish + wrong-headed + wrongheaded + + + + odznaczający się fałszem, obłudą + + deceitful + scheming + + + + skrywający prawdziwe cechy + + secretive + + +
+ +
+ przewód + ˈpʃɛvut +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) narząd transportujący substancje wewnątrz organizmów + + passage + + + + (elektryczność) element obwodu służący do prowadzenia prądu; + + cable + + +
+ +
+ przewód opadowy + ˈpʃɛvut ˌɔpaˈdɔvɨ +
+ + n + + + przewód kierujący przepływ płynów w dół + + downcomer + + +
+ +
+ przewód wznośny + ˈpʃɛvud ˈvznɔɕnɨ +
+ + n + + + przewód kierujący przepływ płynów do góry + + riser + + +
+ +
+ przewóz + ˈpʃɛvus +
+ + n + + + transport, przewiezienie + + transport + transportation + + +
+ +
+ przez + pʃɛs +
+ + preposition + + + …czasu trwania czynności + + for + over + + + + …drogi lub przeszkody, jaką się przebywa podczas wykonywania danej czynności + + through + across + thru + + + + …narzędzia użytego do wykonania czynności + + by + with + + + + …operacji dzielenia (w matematyce) + + by + + + + …wykonawcy czynności w formach strony biernej + + by + + + + …przyczyny wykonania czynności + + because of + through + + +
+ +
+ przeziębienie + ˌpʃɛʑɛ̃mˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba będąca następstwem obniżenia odporności ustroju po zziębnięciu + + cold + common cold + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przeziębić + + chill + + +
+ +
+ przeznaczać + pʃɛˈznaʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + określać cel + + dedicate + allocate + + +
+ +
+ przeznaczenie + ˌpʃɛznaˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + cel, dla którego służy dana rzecz + + destination + + + + nieunikniona przyszłość; coś, co musi się stać + + destiny + fate + + +
+ +
+ przeznaczony + ˌpʃɛznaˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który musi się stać + + certain + destine + + +
+ +
+ przezorność +
+ + n + + + bycie przezornym + + foresight + + +
+ +
+ przezroczysty + ˌpʃɛzrɔˈʧ̑ɨstɨ +
+ + adj + + + taki, który przepuszcza światło + + transparent + + +
+ +
+ przezwyciężać +
+ + v + + + pokonywać coś z wysiłkiem + + overcome + swallow + trump + + +
+ +
+ przezwątrobowy gradient ciśnienia żylnego + ˌpʃɛzvɔ̃ntrɔˈbɔvɨ ˈɡradʲjɛ̃ntʲ ʨ̑iɕˈɲɛ̇̃ɲa ʒɨlˈnɛɡɔ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) różnica ciśnień pomiędzy żyłą wrotną a żyłami wątrobowymi + + hepatic venous pressure gradient + + +
+ +
+ przezywać +
+ + v + + + zwracać się do kogoś obelżywie + + call names + + +
+ +
+ przełom + ˈpʃɛwɔ̃m +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) odcinek wąskiej doliny o stromych zboczach, w którym rzeka przedziera się między górami; + + gorge + + + + (książkowy) nagła, zasadnicza zmiana, zwrotny moment w czymś + + breakthrough + turning point + + +
+ +
+ przełomowy +
+ + adj + + + dotyczący przełomu, wprowadzający nagłą, zasadniczą zmianę + + game-changing + + +
+ +
+ przełożony + ˌpʃɛwɔˈʒɔ̃nɨ +
+ + n + + + osoba wyższa rangą, mająca władzę nad kimś lub czymś + + boss + chief + master + principal + + +
+ +
+ przełyk + ˈpʃɛwɨk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) odcinek przewodu pokarmowego łączący gardło z żołądkiem, + + oesophagus + + +
+ +
+ przełącznik + pʃɛˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie łączące komputery oraz inny sprzęt w sieć komputerową + + switch + + +
+ +
+ przełęcz + ˈpʃɛwɛ̃n͇ʧ̑ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) obniżenie grzbietu górskiego, wyraźnie oddzielające dwa sąsiednie szczyty + + mountain pass + pass + + +
+ +
+ prześcieradło + ˌpʃɛɕʨ̑ɛˈradwɔ +
+ + n + + + prostokątny płat materiału należący do bielizny pościelowej i służący do ścielenia łóżka jako pościel pod spód; + + sheet + + +
+ +
+ prześladowanie + ˌpʃɛɕladɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + powtarzające się przykrości, szykany przeciwko osobom o innych poglądach, wierze itp. + + persecution + + +
+ +
+ prześladować +
+ + v + + + nie pozwalać o sobie zapomnieć, być niemal stale obecnym + + obsess + + + + nieustannie niepokoić + + persecute + pursue + + + + wyrządzać krzywdy, stale czynić przeszkody czy szykany + + hound + persecute + pursue + repress + victimize + + +
+ +
+ prześladowca + ˌpʃɛɕlaˈdɔfʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która nieustannie sprawia komuś przykrość, robi krzywdę, nęka drugą osobę + + pursuer + stalker + + +
+ +
+ prześladowczy +
+ + adj + + + związany z prześladowaniem — stałym wyrządzaniem krzywd, szykanowaniem lub nieustannym nagabywaniem + + persecutory + + +
+ +
+ prześmiewczo +
+ + adv + + + w sposób prześmiewczy + + banteringly + irreverently + + +
+ +
+ przeświecać + pʃɛˈɕfʲjɛʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + o świetle przenikać przez jakąś przeszkodę, przejrzysty przedmiot + + shine through + + +
+ +
+ prześwitywać + ˌpʃɛɕfʲiˈtɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (o cienkim materiale) przepuszczać częściowo światło + + shine through + + +
+ +
+ przeżuwacz + pʃɛˈʒuvaʧ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z uzębieniem i żołądkiem przystosowanym do przeżuwania roślin; + + ruminant + + +
+ +
+ przeżytek +
+ + n + + + rzecz przestarzała, niemodna, zjawisko będące pozostałością z przeszłości + + bygone + relic + + +
+ +
+ przeżyć + ˈpʃɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + doświadczyć czegoś + + experience + + + + pozostać przy życiu + + survive + + +
+ +
+ przodek + ˈpʃɔdɛk +
+ + n + + + ktoś, od kogo ktoś pochodzi + + ancestor + + +
+ +
+ prztyczek + ˈpʃtɨʧ̑ɛk +
+ + n + + + lekkie uderzenie końcem palca wskazującego, opartego wcześniej o kciuk + + fillip + flick + + +
+ +
+ przy + pʃɨ +
+ + preposition + + + …opisujący miejsce, niedaleko którego odbywa się czynność + + at + + + + …przyłączający nazwę obiektu, z którym wiążą się charakteryzowane w zdaniu czynności + + at + + + + …opisujący okoliczność + + against + at + + + + …opisujący orientacyjny czas, okazję + + about + at + + +
+ +
+ przy nadziei +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) (eufemistycznie) (podniośle) w ciąży + + in a family way + + +
+ +
+ przy okazji +
+ + adv + + + o czynności jednocześnie podczas wykonywania innej czynności (jako dodatek do czynności przewodniej) + + during + while + + + + o zdarzeniu podczas innego zdarzenia + + during + while + + +
+ +
+ przybierać +
+ + v + + + nabierać cech + + assume + put on + take on + + + + ozdabiać czymś + + decorate + garnish + + + + przyjmować imię, nazwisko lub pseudonim + + assume + + + + o rzece lub wodzie: podnosić swój poziom, wzbierać + + rise + + + + (przestarzałe, przestarzały) (poetycki, poetycko) ozdabiać się czymś, stroić się w coś + + dress oneself + + +
+ +
+ przybijać gwóźdź + pʃɨˈbʲijäʥ̑ ˈɡvuɕʨ̑ +
+ + v + + + mocować gwóźdź silnymi uderzeniami młotka + + nail + + +
+ +
+ przybity + pʃɨˈbʲitɨ +
+ + adj + + + załamany, smutny, zmartwiony + + dejected + depressed + downcast + + +
+ +
+ przybliżać +
+ + v + + + (optyka, optyczny) pokazywać w powiększeniu + + magnify + + + + czynić uczuciowo bliższym + + bring together + + + + opisywać, podawać w przybliżeniu + + tell a few words + + + + przesuwać coś bliżej + + bring closer + + + + skracać termin + + bring nearer + + + + skracać dystans między czymś, kimś a sobą + + come closer + + + + stawać się mniej odległym w czasie + + draw nearer + + +
+ +
+ przybliżenie + ˌpʃɨblʲiˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wielkość niezupełnie dokładna + + approximation + + +
+ +
+ przybliżony +
+ + adj + + + bliski rzeczywistemu, ale podany z pewną niedokładnością + + approximate + approximative + approximal + estimated + rough + back-of-the-envelope + + +
+ +
+ przyboczny + pʃɨˈbɔʧ̑nɨ +
+ + n + + + (harcerski) zastępca drużynowego; + + adjutant + + +
+ +
+ przybrany +
+ + adj + + + przyjęty jako własny choć nieprawdziwy + + assumed + + + + traktowany jako własny pomimo innego pochodzenia + + adoptive + foster + + +
+ +
+ przybrzeżny + pʃɨˈbʒɛʒnɨ +
+ + adj + + + położony, znajdujący się w pobliżu brzegu morza, jeziora lub rzeki + + coastal + + +
+ +
+ przybycie + pʃɨˈbɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przybyć + + arrival + + +
+ +
+ przybytek +
+ + n + + + miejsce, w którym uprawia się jakąś dziedzinę sztuki lub nauki + + nest + + + + przyrost czegoś + + gain + + +
+ +
+ przybywać + pʃɨˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + docierać do pewnego miejsca + + arrive + come + + +
+ +
+ przybyć + ˈpʃɨbɨʨ̑ +
+ + v + + + dotrzeć do jakiegoś miejsca + + arrive + come + + +
+ +
+ przychodzić + pʃɨˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + przybywać dokądś + + come + + +
+ +
+ przychylnie + pʃɨˈxɨlʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób przychylny + + favorably + favourably + + +
+ +
+ przychylny + pʃɨˈxɨlnɨ +
+ + adj + + + podchodzący z sympatią; dający, zapewniający dobre, korzystne warunki do czegoś; korzystny + + favourable + friendly + + +
+ +
+ przychód +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wpływy pieniężne osiągane w danym okresie + + income + revenue + + +
+ +
+ przycinać + pʃɨˈʨ̑ĩnaʨ̑ +
+ + v + + + ucinać część czegoś, aby to skrócić, uformować lub dopasować do czegoś + + clip + trim + + +
+ +
+ przycisk + ˈpʃɨʨ̑isk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pole na ekranie, które reaguje na wskazanie, kliknięcie, wybór itp. + + button + + + + część urządzenia elektrycznego, która przyciśnięta, steruje obwodem + + button + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (zobacz) akcent dynamiczny + + stress + + + + podkreślenie wypowiedzi intonacją głosu lub gestem + + stress + + + + ciężarek do przyciskania czegoś, np. papieru + + paperweight + weight + + +
+ +
+ przycisnąć + pʃɨˈʨ̑isnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + wywrzeć fizyczny nacisk na coś, nadusić, przydusić + + press + + +
+ +
+ przyczepa +
+ + n + + + (motoryzacja) platforma na kołach przystosowana do ciągnięcia jej przez inny pojazd + + trailer + + +
+ +
+ przyczepa campingowa +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd drogowy, bez własnego silnika, z przeznaczeniem do mieszkania; + + caravan + trailer + + +
+ +
+ przyczepiać +
+ + v + + + umocowywać coś na czym lub do czego jakąś techniką + + attach + + + + (potocznie, potoczny) mieć do kogo nieuzasadnione zarzuty czy żale + + pick on + + + + (potocznie, potoczny) narzucać swoje towarzystwo + + follow about + follow around + + + + czepiając się czego lub kogo, zatrzymywać się na tym + + stick + + +
+ +
+ przyczyna + pʃɨˈʧ̑ɨ̃na +
+ + n + + + powód, dla którego coś się stało; czynnik, który wywołał jakieś zjawisko + + reason + cause + + +
+ +
+ przyczyniać się + pʃɨˈʧ̑ɨ̃ɲäʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + być częściowo przyczyną czegoś, wpływać na powstawanie czegoś + + contribute + + +
+ +
+ przyczynowy +
+ + adj + + + dotyczący przyczyny + + causal + + +
+ +
+ przydatność + pʃɨˈdatnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + posiadanie zastosowania; cecha czegoś, co jest przydatne + + usefulness + aptitude + helpfulness + + +
+ +
+ przydatny + pʃɨˈdatnɨ +
+ + adj + + + mający zastosowanie + + useful + + + + pomocny + + helpful + + +
+ +
+ przydawka + pʃɨˈdafka +
+ + n + + + (gramatyka) część zdania, będąca określeniem rzeczownika; + + attribute + modifier + + +
+ +
+ przydać się + ˈpʃɨdaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + okazać się przydatnym, użytecznym + + be of use + + +
+ +
+ przydomek +
+ + n + + + dodatkowa nazwa nadana komuś, bazująca na cesze charakterystycznej tej osoby + + nickname + moniker + agnomen + + +
+ +
+ przydrożny + pʃɨˈdrɔʒnɨ +
+ + adj + + + znajdujący się przy drodze, w pobliżu drogi + + roadside + + +
+ +
+ przydział + ˈpʃɨʥ̑aw +
+ + n + + + przydzielenie czegoś + + allocation + apportionment + + + + to, co przydzielono + + quota + ration + + +
+ +
+ przydzielać +
+ + v + + + kierować kogoś gdzieś do pracy na dane stanowisko + + assign + + + + oddawać w posiadanie albo użytkowanie + + allocate + + +
+ +
+ przyglądać się + pʃɨɡˈlɔ̃ndaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + patrzeć uważnie, obserwować coś / kogoś + + watch + + +
+ +
+ przygniatający +
+ + adj + + + znaczny, zdecydowanie przewyższający ((na przykład) liczebnie) + + overwhelming + + +
+ +
+ przygnębiająco +
+ + adv + + + wywołując przygnębienie + + afflictingly + despondingly + dismally + harrowingly + woefully + wofully + + +
+ +
+ przygnębiać + pʃɨɡˈnɛ̃mbʲjäʨ̑ +
+ + v + + + dawać przygnębienie, wprowadzać kogoś w zły stan psychiczny; powodować złe samopoczucie u kogoś + + dispirit + + +
+ +
+ przygnębiony + ˌpʃɨɡnɛ̃mˈbʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + będący w obniżonym nastroju, z poczuciem kłopotów + + dejected + depressed + downcast + chapfallen + chopfallen + crestfallen + + +
+ +
+ przygoda + pʃɨˈɡɔda +
+ + n + + + niecodzienne, niezwykłe zdarzenie + + adventure + + +
+ +
+ przygodny +
+ + adj + + + będący wynikiem przypadku lub taki, który zdarza się przypadkiem + + adventitious + casual + incidental + + +
+ +
+ przygotowanie + ˌpʃɨɡɔtɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (także w lm) ogół czynności wykonanych z myślą o czymś, co ma nastąpić + + preparation + + +
+ +
+ przygotowany +
+ + adj + + + będący gotów do czegoś + + prepared + ready + + +
+ +
+ przygotowywać + ˌpʃɨɡɔtɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + przyrządzać, organizować coś w określonym celu, tak, aby było gotowe na czas, aby się nadawało do czegoś + + prepare + + +
+ +
+ przygrywka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny stanowiący wstęp instrumentalny do jakiegoś większego utworu + + prelude + + +
+ +
+ przygłup +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (deprecjatywny) ktoś głupkowaty + + retard + + +
+ +
+ przyimek + pʃɨˈ<sup>j</sup>ĩmɛk +
+ + n + + + (gramatyka) wyraz nieodmienny i niesamodzielny poprzedzający zawsze wyrazy odmieniające się przez przypadki (= imiona) i sygnalizujący związki składniowe między wyrazem poprzedzającym a następującym; + + preposition + + +
+ +
+ przyjaciel + pʃɨˈjäʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba obdarzana zaufaniem, żyjąca z kimś w serdecznych stosunkach + + friend + + + + osoba okazująca komuś lub czemuś swoją sympatię, zainteresowanie, będąca zwolennikiem + + friend + + +
+ +
+ przyjacielski + ˌpʃɨjäˈʨ̑ɛlsʲci +
+ + adj + + + serdeczny, życzliwy, przyjazny + + amicable + + +
+ +
+ przyjacielskość + ˌpʃɨjäˈʨ̑ɛlskɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest przyjacielskie + + amiability + + +
+ +
+ przyjaciółka + ˌpʃɨjäˈʨ̑uwka +
+ + n + + + kobieta zaprzyjaźniona z kimś + + girlfriend + + +
+ +
+ przyjazd +
+ + n + + + przybycie pojazdu + + arrival + + + + dotarcie do jakiegoś miejsca + + arrival + + +
+ +
+ przyjazny + pʃɨˈjaznɨ +
+ + adj + + + taki, który żywi dla kogoś / czegoś uczucie przyjaźni lub jest wyrazem takiego uczucia + + friendly + + +
+ +
+ przyjaźń + ˈpʃɨjäɕɲ̊ +
+ + n + + + dobra, serdeczna relacja pomiędzy osobami opierająca się na wzajemnym zaufaniu, pomocy, życzliwości; + + friendship + + +
+ +
+ przyjechać + pʃɨˈjɛxaʨ̑ +
+ + v + + + o człowieku: przybyć za pomocą pojazdu na kołach + + arrive + come + + + + o pojeździe na kołach: przybyć + + arrive + come + + +
+ +
+ przyjemność + pʃɨˈjɛ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co przyjemne; dające zadowolenie, satysfakcjonujące + + pleasure + enjoyment + + +
+ +
+ przyjemny + pʃɨˈjɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + sprawiający przyjemność, dodatnie wrażenie + + pleasant + + +
+ +
+ przyjmować + pʃɨjˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + akceptować wizytę/rozmowę; udzielać audiencji + + receive + + + + odbierać coś (rzecz, informację) + + receive + + + + o lekach: zażywać + + take + + + + z góry coś zakładać + + assume + + +
+ +
+ przyjąć na klatę +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) znieść po męsku obrazę lub przeciwność losu, odważnie stawić czoła wyzwaniu + + take it on the chin + + +
+ +
+ przyjęcie + pʃɨˈjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przyjąć + + acceptance + + + + uroczysty posiłek dla gości, zorganizowany na ogół z jakiejś okazji + + party + reception + + +
+ +
+ przykarpacki +
+ + adj + + + związany z Przykarpaciem, dotyczący Przykarpacia + + Circumcarpathian + + +
+ +
+ przykazanie + ˌpʃɨkaˈzãɲɛ +
+ + n + + + kategoryczne polecenie, nakaz + + commandment + + +
+ +
+ przykro + ˈpʃɨkrɔ +
+ + adv + + + w sposób przykry + + I am grieve + I'm sorry + miserably + nastily + unpleasantly + + +
+ +
+ przykrość + ˈpʃɨkrɔɕʨ̑ +
+ + n + + + niemiłe, nieprzyjemne uczucie, zdarzenie, wrażenie lub odczucie spowodowane negatywnymi bodźcami + + nuisance + unpleasantness + + +
+ +
+ przykry + ˈpʃɨkrɨ +
+ + adj + + + o człowieku: posiadający sposób bycia, który wywołuje u innych nieprzyjemne uczucia + + unpleasant + nasty + + + + wywołujący nieprzyjemne doznania zmysłowe + + disgusting + bad + nasty + unpleasant + + + + wywołujący nieprzyjemne uczucia + + distressing + unpleasant + upsetting + + +
+ +
+ przykrywać +
+ + v + + + kłaść coś osłaniającego na coś lub na kogoś + + encase + incase + overlie + + + + tworzyć górną część, okrycie czegoś + + cap + + +
+ +
+ przykład + ˈpʃɨkwat +
+ + n + + + fakt, obrazujący lub zgodny z twierdzeniem + + example + instance + + + + osoba (postępowanie) godne naśladowania + + paragon + + +
+ +
+ przykładać +
+ + v + + + zbliżać obiekty do siebie aż do ich zetknięcia + + put against + + + + poświęcać sporo zapału czemu + + apply oneself + + +
+ +
+ przykładnie +
+ + adv + + + w sposób przykładny + + blamelessly + + +
+ +
+ przykładowy +
+ + adj + + + taki, który jest pokazywany jako przykład + + exemplary + + +
+ +
+ przylegać +
+ + v + + + mieć bliski lub bezpośredni kontakt w położeniu + + abut + adhere + adjoin + border on + cling + come into contact with + + +
+ +
+ przyległy +
+ + adj + + + graniczący z czymś, stykający się z czym + + adjacent + adjoining + conterminous + contiguous + + +
+ +
+ przylistek +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wyrostek u nasady liści + + stipule + + +
+ +
+ przylot + ˈpʃɨlɔt +
+ + n + + + przybycie lecąc, przybycie drogą powietrzną + + arrival + + +
+ +
+ przylądek + pʃɨˈlɔ̃ndɛk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) fragment lądu wysunięty w kierunku dużego zbiornika wodnego; + + cape + + +
+ +
+ przymiarka + pʃɨ̃ˈmʲjarka +
+ + n + + + przymierzanie ubrania u krawca, w celu dopasowania i dokonania poprawek + + fitting + + +
+ +
+ przymierze +
+ + n + + + porozumienie pomiędzy stronami + + alliance + covenant + coalition + alignment + alinement + entente + + +
+ +
+ przymiotnik + pʃɨ̃ˈmʲjɔtʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) wyraz określający cechę rzeczownika np. „biały”, „niski”, „ładny”; + + adjective + + +
+ +
+ przymiotnikowy + ˌpʃɨ̃mʲjɔtʲɲiˈkɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do przymiotnika, mający charakter przymiotnika, utworzony od przymiotnika, będący przymiotnikiem + + adjectival + + +
+ +
+ przymrozek + pʃɨ̃ˈmrɔzɛk +
+ + n + + + spadek temperatury powietrza poniżej 0°C, podczas gdy średnia dobowa temperatura powietrza jest dodatnia + + frost + ground frost + + +
+ +
+ przymus + ˈpʃɨ̃mus +
+ + n + + + presja wywierana na kogoś w celu zmuszenia do czegoś + + constraint + coercion + enforcement + + + + wewnętrzna potrzeba zrobienia czegoś + + compulsion + + + + środki prawne zmuszające do podporządkowania się przepisom lub wyrokowi; + + duress + + +
+ +
+ przymusowy +
+ + adj + + + narzucony przez okoliczności + + coercive + enforced + forced + forcible + + + + wynikający z konieczności albo obowiązku + + compulsory + obligatory + + +
+ +
+ przymuszać +
+ + v + + + wywierać nacisk na kogoś, by zrobił co wbrew woli + + force + + + + robić co wbrew własnej woli + + force oneself + + +
+ +
+ przymykać + pʃɨ̃ˈmɨkaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) osadzić kogoś w więzieniu lub areszcie + + imprison + lock up + + + + zamykać coś niecałkowicie, zostawiając szczelinę + + close + + +
+ +
+ przymykać oko + pʃɨ̃ˈmɨkaʨ̑ ˈɔkɔ +
+ + v + + + nie reagować na czyjeś złe działanie; udawać, że się nie widzi; zezwalać komuś na robienie czegoś złego poprzez niekaranie go + + turn a blind eye + + +
+ +
+ przynajmniej + pʃɨ̃ˈnajmʲɲɛ̇j +
+ + particle + + + najmniejszy akceptowalny zakres + + at least + + + + nie mniej niż + + at least + + +
+ +
+ przynosić + pʃɨ̃ˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + trzymając coś w rękach dostarczać w określone miejsce + + bring + bring round + + +
+ +
+ przypadek + pʃɨˈpadɛk +
+ + n + + + (gramatyka) forma wyrazu w deklinacji; + + case + + + + losowe, nieplanowane wydarzenie + + accident + chance + + + + przebieg jakiegoś wydarzenia (zwykle choroby) + + case + event + + +
+ +
+ przypadkowo + ˌpʃɨpatˈkɔvɔ +
+ + adv + + + wskutek przypadku lub zbiegu okoliczności + + accidentally + by accident + by chance + casually + randomly + + +
+ +
+ przypadkowy + ˌpʃɨpatˈkɔvɨ +
+ + adj + + + będący wynikiem przypadku + + accidental + casual + adventicie + aleatoric + haphazard + + +
+ +
+ przypaść + ˈpʃɨpaɕʨ̑ +
+ + v + + + być czyimś udziałem, wypada na kogoś + + fall to + + + + przywrzeć do czegoś (powierzchni, osoby, rzeczy) + + fall on + fall to + + + + zdarzyć się, wypaść w danym momencie lub okresie + + fall + + +
+ +
+ przypierdalać +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) uderzać mocno kogoś lub w coś + + kick the shit out of + + +
+ +
+ przypisać + pʃɨˈpʲisaʨ̑ +
+ + v + + + ustanowić związek czegoś z kimś lub z czymś + + ascribe + + +
+ +
+ przypisywać + ˌpʃɨpʲiˈsɨvaʨ̑ +
+ + v + + + uznawać coś za przyczynę czegoś + + allege + + + + wskazywać na związek między jakimiś pojęciami, osobami + + attribute + + +
+ +
+ przypominać + ˌpʃɨpɔ̃ˈmʲĩnaʨ̑ +
+ + v + + + być podobnym do czegoś, budzić skojarzenia z czymś + + resemble + + + + przywodzić na myśl, przywoływać wspomnienie o czymś + + remind + recall + recollect + + +
+ +
+ przypora + pʃɨˈpɔra +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) mur odchodzący prostopadle na zewnątrz od ściany wysokiego budynku pełniący funkcję konstrukcyjną; + + abutment + + +
+ +
+ przypowieść +
+ + n + + + (literacko) krótkie alegoryczne opowiadanie o treści moralnej i dydaktycznej lub religijnej + + parable + + +
+ +
+ przyprawa + pʃɨˈprava +
+ + n + + + (kulinaria) składnik dodawany do potrawy w celu poprawienia jej smaku lub zapachu; + + spice + condiment + + +
+ +
+ przyprawiać + pʃɨ.ˈpra.vʲjäʨ̑ +
+ + v + + + dodawać przyprawę do potrawy lub napoju + + season + + +
+ +
+ przyprawiać rogi + pʃɨˈpravʲjäʨ̑ ˈrɔɟi +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o żonie: zdradzać męża; o mężu: zdradzać żonę + + cuckold + + +
+ +
+ przypuszczalnie +
+ + adv + + + prawdopodobnie, być może + + presumably + + +
+ +
+ przypuszczalny +
+ + adj + + + oparty na przypuszczeniu + + alleged + hypothetical + presumptive + probable + putative + supposed + + +
+ +
+ przypuszczać + pʃɨˈpuʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + uważać coś, domyślać się czegoś bez dostatecznych podstaw, bez pewności + + suppose + + +
+ +
+ przypływ +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) podniesienie się poziomu wód morskich związane z wpływem grawitacji Księżyca i Słońca + + high tide + + +
+ +
+ przyroda + pʃɨˈrɔda +
+ + n + + + świat fizyczny, ożywiony i nieożywiony, otaczający człowieka, bez wytworów jego działalności; + + nature + + +
+ +
+ przyrodniczy +
+ + adj + + + związany z przyrodą, dotyczący przyrody + + natural + + +
+ +
+ przyrost +
+ + n + + + wzrost ilości czegoś + + growth + increase + increment + + +
+ +
+ przyrost naturalny +
+ + n + + + (demografia, demograficzny) różnica pomiędzy liczbą urodzeń żywych a liczbą zgonów; + + rate of natural increase + + +
+ +
+ przyrostek + pʃɨˈrɔstɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) element słowotwórczy umieszczany po leksemie; + + suffix + + +
+ +
+ przyrzeczenie + ˌpʃɨʒɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: przyrzec + + promise + + + + uroczysta obietnica + + pledge + promise + vow + + +
+ +
+ przyrzekać +
+ + v + + + zapewniać słownie kogoś o zrobieniu czegoś + + promise + + +
+ +
+ przyrznia +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przyrząd ułatwiający ręczne przycinanie desek, listew pod odpowiednim kątem + + mitre box + + +
+ +
+ przyrząd + ˈpʃɨʒɔ̃nt +
+ + n + + + narzędzie, urządzenie + + tool + + +
+ +
+ przysadka mózgowa + pʃɨˈsatka muzˈɡɔva +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł dokrewny, którego funkcją jest wytwarzanie i wydzielanie hormonów; + + hypophysis + pituitary gland + + +
+ +
+ przysięga + pʃɨˈɕɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + uroczyste przyrzeczenie, wypowiadane najczęściej w słowach ustalonych zwyczajowo lub prawnie; bezwzględne zapewnienie wykonania czegoś, stwierdzenie, potwierdzenie prawdziwości tego + + oath + + +
+ +
+ przysięgać + pʃɨˈɕɛ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + silnie deklarować, mocno obiecywać + + swear + + +
+ +
+ przysmak +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) rzecz, którą ktoś bardzo lubi spożywać, która mu bardzo smakuje + + sweetmeat + + +
+ +
+ przyspieszeniomierz +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (technologia, technika, techniczny) przyrząd do pomiaru przyspieszeń liniowych lub kątowych; + + accelerometer + + +
+ +
+ przysposobić +
+ + v + + + (dawniej, dawny) przygotować coś do użytku + + adopt + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przyjąć do rodziny cudze dziecko, uznając je za swoje + + adopt + + + + wyszkolić kogoś w czymś lub uczynić kogoś zdatnym do czegoś + + adopt + + +
+ +
+ przyssawka + pʃɨˈsːafka +
+ + n + + + miękka miseczka przysysająca się do podłoża po naciśnięciu + + suction cup + + + + narząd, który służy niektórym zwierzętom do przyczepiania się do podłoża + + sucker + + +
+ +
+ przystanek + pʃɨˈstãnɛk +
+ + n + + + miejsce, gdzie pasażerowie drogowego transportu publicznego mogą wsiąść lub wysiąść + + stop + + +
+ +
+ przystanek autobusowy + pʃɨˈstãnɛk ˌawtɔbuˈsɔvɨ +
+ + n + + + przystanek, na którym zatrzymują się autobusy + + bus stop + + +
+ +
+ przystawka + pʃɨˈstafka +
+ + n + + + potrawa serwowana zazwyczaj przed głównym daniem w formie przekąski; + + appetizer + + +
+ +
+ przystań + ˈpʃɨstãɲ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce, w którym można znaleźć bezpieczeństwo i spokój + + haven + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) miejsce cumowania niewielkich jednostek pływających: łodzi, jachtów, kutrów; + + haven + + +
+ +
+ przystojniak + pʃɨˈstɔjɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przystojny mężczyzna lub chłopiec + + hunk + looker + + +
+ +
+ przystojny + pʃɨˈstɔjnɨ +
+ + adj + + + taki, który cechuje się przyjemną powierzchownością i dobrą postawą, wywołuje przyjemne odczucia estetyczne + + handsome + + +
+ +
+ przystosować + ˌpʃɨstɔˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + uczynić coś odpowiednim dla określonych zadań lub potrzeb + + accommodate + adapt + adjust + + +
+ +
+ przystosowywać +
+ + v + + + zmieniać coś odpowiednio do określonych wymagań + + adapt + + + + zmieniać się do nowych okoliczności + + adapt + + +
+ +
+ przystępny +
+ + adj + + + łatwy do dotarcia lub osiągnięcia + + accessible + affordable + popular + + + + łatwy do zrozumienia + + plain + straightforward + + + + łatwy w obcowaniu, w nawiązywaniu kontaktu + + approachable + + +
+ +
+ przystępować + ˌpʃɨstɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dołączać do grupy lub organizacji + + join + + + + podchodzić, zbliżać się + + approach + + + + rozpoczynać + + proceed + set about + + +
+ +
+ przyswajać + pʃɨsˈfajäʨ̑ +
+ + v + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) uczyć się czegoś + + internalize + + + + (psychologia, psychologiczny) (socjologia, socjologiczny) przejmować i czynić własnym zachowania, normy społeczne, poglądy itp. + + internalize + + +
+ +
+ przysyłać + pʃɨˈsɨwaʨ̑ +
+ + v + + + dostarczać coś nieosobiście, pocztą lub przez posłańca + + send + + +
+ +
+ przyszłość + ˈpʃɨʃwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + czas, który dopiero nadejdzie, nastąpi; + + future + after-time + + +
+ +
+ przyszły + ˈpʃɨʃwɨ +
+ + adj + + + następny, bliski w czasie + + next + + + + ten, który wydarzy się w przyszłości; taki, który należy do przyszłości + + future + + +
+ +
+ przysłaniać + pʃɨˈswãɲäʨ̑ +
+ + v + + + częściowo zakrywać + + cover + veil + eclipse + obscure + screen + shade + + +
+ +
+ przysłona + pʃɨˈswɔ̃na +
+ + n + + + (optyka, optyczny) (fotografia) układ regulujący wielkość otworu, przez który światło wpada do aparatu fotograficznego, kamery lub przyrządu optycznego + + aperture + diaphragm + + + + coś, co czyni częściowo niewidocznym, zakrytym + + cover + + +
+ +
+ przysłowie + pʃɨˈswɔvʲjɛ +
+ + n + + + zdanie utrwalone w tradycji ustnej, czasem w formie wierszowanej, wyrażające jakąś myśl ogólną: regułę życiową, wskazówkę, przestrogę; + + proverb + adage + saying + + +
+ +
+ przysłowiowy + ˌpʃɨswɔˈvʲjɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący przysłowia, popularnego frazeologizmu, wskazuje że treść należy rozumieć przenośnie a nie dosłownie + + proverbial + + +
+ +
+ przysługa + pʃɨˈswuɡa +
+ + n + + + grzeczność wyświadczona komuś + + favour + + +
+ +
+ przysłówek + pʃɨˈswuvɛk +
+ + n + + + (gramatyka) część mowy określająca sposób, czas lub miejsce wykonywania czynności albo stopień nasycenia cechy wyrażonej przymiotnikiem; + + adverb + + +
+ +
+ przysłówkowy +
+ + adj + + + (gramatyka) o funkcji przysłówka + + adverbial + + +
+ +
+ przytomność + pʃɨˈtɔ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + stan pełnej świadomości + + consciousness + + +
+ +
+ przytomny + pʃɨˈtɔ̃mnɨ +
+ + adj + + + świadomy tego, co się z nim dzieje; taki, który nie stracił przytomności lub ją odzyskał + + conscious + + +
+ +
+ przytulanka +
+ + n + + + pluszak lub inna miękka zabawka do przytulania + + lovey + + +
+ +
+ przytulia +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) pnąca lub płożąca się roślina rosnąca w zbożu; + + cleaver + + +
+ +
+ przytulić + pʃɨˈtulʲiʨ̑ +
+ + v + + + dać schronienie + + embosom + take in + + + + okazać czułość poprzez przybliżenie do siebie i objęcie się + + hug + clasp + cuddle + nestle + snuggle + + +
+ +
+ przytulny +
+ + adj + + + dający poczucie przyjemności i bezpieczeństwa + + cosy + cosey cozy + cozey + cozie + + +
+ +
+ przytułek +
+ + n + + + miejsce schronienia + + refuge + shelter + asylum + + + + placówka schronienia i opieki dla bezdomnych, pokrzywdzonych lub ubogich + + almshouse + foundling hospital + homeless shelter + nursing home + poorhouse + rest home + + +
+ +
+ przywieszka +
+ + n + + + arkusik przylegający do znaczka pocztowego bez wydrukowanego waloru pieniężnego; + + label + + +
+ +
+ przywieźć +
+ + v + + + przy pomocy pojazdu lub narzędzia na kołach (ewentualnie kółkach) dostarczyć coś lub umożliwić komuś przybycie w dane miejsce + + bring + + +
+ +
+ przywilej + pʃɨˈvʲilɛj +
+ + n + + + (książkowy) szczególne uprawnienie, prawo korzystania ze szczególnych względów w jakimś zakresie; + + privilege + charter + + +
+ +
+ przywilej korzyści +
+ + n + + + (sport, sportowy) zasada w piłce nożnej nakazująca sędziemu nieprzerywanie gry po faulu, gdy drużyna faulowana utrzymuje się przy piłce lub jest w korzystniejszej sytuacji niż przeciwnik + + advantage rule + + +
+ +
+ przywiązanie + ˌpʃɨvʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ +
+ + n + + + oddanie, uczucie, sentyment, skłonność, więź + + affection + attachment + + +
+ +
+ przywiązywać wagę +
+ + v + + + uważać coś za ważne, istotne, znaczące; nadawać czemuś duże znaczenie + + attach importance + cherish + + +
+ +
+ przywracać +
+ + v + + + doprowadzać do pierwotnego czy poprzedniego stanu lub wprowadzać na nowo + + bring back + give back + re-establish + reclaim + recreate + redo + + +
+ +
+ przywódca + pʃɨˈvutʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która przewodzi innym dzięki swojemu autorytetowi lub posiadanej władzy + + leader + + +
+ +
+ przywództwo +
+ + n + + + przewodzenie kimś lub czymś + + leadership + + +
+ +
+ przywłaszczać +
+ + v + + + zabierać bezprawnie cudzą własność lub przyznawać sobie prawo do czegoś + + appropriate + convert + usurp + + +
+ +
+ przywłaszczyć + pʃɨvˈwaʃʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + włączyć cudzą własność do swojego majątku. + + appropriate + + +
+ +
+ przyznawać + pʃɨzˈnavaʨ̑ +
+ + v + + + przydzielać coś komuś, dawać + + grant + + + + zgadzać się z kimś w sprawie czegoś, uznawać coś za słuszne + + admit + + + + potwierdzać jakiś fakt odnośnie siebie samego + + confess + + +
+ +
+ przyzwoitka + ˌpʃɨzvɔˈ<sup>j</sup>itka +
+ + n + + + (dawniej, dawny) starsza osoba towarzysząca młodej kobiecie dla przyzwoitości, pilnująca przestrzegania norm moralnych + + chaperon + + +
+ +
+ przyzwoitość +
+ + n + + + przestrzeganie dobrych obyczajów i norm etycznych + + decency + + +
+ +
+ przyzwoity + ˌpʃɨzvɔˈ<sup>j</sup>itɨ +
+ + adj + + + porządny, dobrze się prowadzący, zachowujący się dobrze, porządnie, właściwie + + decent + + + + dość dobry, wystarczająco dobry, spełniający oczekiwania + + decent + + + + właściwy, stosowny + + decent + + +
+ +
+ przyzwolenie + ˌpʃɨzvɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + pozwolenie, zgoda na coś + + accord + acquiescence + concession + + +
+ +
+ przyzębie + pʃɨˈzɛ̃mbʲjɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zespół tkanek otaczających i unieruchamiających ząb oraz mających za zadanie jego ochronę przed wnikaniem zakażenia z zainfekowanego kanału korzeniowego lub kieszonki dziąsłowej; + + periodontium + + +
+ +
+ przyłoić +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) uderzyć mocno + + bash + clunk + dong + dot + plank + slog + + +
+ +
+ przyłączać +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) wiązać ze sobą inny element i przez to nabierać nowych cech chemicznych + + add + + + + dodawać nową jednostkę do czegoś większego + + attach + connect + wire + wire up + + + + (chemia, chemiczny) łączyć się ze sobą, zmieniając się pod względem chemicznym + + be added + + + + stawać się częścią danej grupy + + join + + +
+ +
+ przyłączyć +
+ + v + + + wejść w skład jakiejś grupy, stając się jej częścią + + join + + +
+ +
+ przyśpieszać + pʃɨɕˈpʲjɛʃaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś dzieje się szybciej + + accelerate + advance + + + + zwiększać prędkość + + accelerate + advance + speed up + + +
+ +
+ przyśpieszenie + ˌpʃɨɕpʲjɛˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zmiana prędkości w jednostce czasu; + + acceleration + + +
+ +
+ przód + pʃut +
+ + n + + + część frontowa + + front + face + fore + head + + +
+ +
+ przędza + ˈpʃɛ̃nʣ̑a +
+ + n + + + (włókiennictwo) wyrób włókienniczy skręcony z wełny, bawełny lub innego włókna wykonany w procesie przędzenia; + + yarn + + +
+ +
+ przędzalnia + pʃɛ̃nˈʣ̑alʲɲa +
+ + n + + + zakład lub dział fabryki, w którym przędza jest przerabiana na nici + + spinning mill + + +
+ +
+ przęsło + ˈpʃɛ̃w̃swɔ +
+ + n + + + (budownictwo) fragment konstrukcji zawierający się między dwoma sąsiednimi podporami; + + span + + +
+ +
+ prêt-à-porter + pʀɛtapɔʀˈte +
+ + n + + + ubrania dostępne w sklepach, pochodzące z produkcji seryjnej, a nie szyte na zamówienie; + + ready-to-wear + off the rack + off-the-peg + readymade + + +
+ +
+ próba + ˈpruba +
+ + n + + + statystyka: pewna ilość (ludzi lub przedmiotów) pobierana w celu zbadania określonych cech + + sample + + + + test, sprawdzenie poprawności działania czegoś lub kogoś + + test + trial + attempt + effort + try + + + + ćwiczenie czegoś, co będzie przedstawione przed publicznością, np. koncertu, spektaklu + + rehearsal + + +
+ +
+ próbować + pruˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sprawdzać smak potrawy lub napoju + + taste + + + + starać się coś zrobić + + try + attempt + + +
+ +
+ próchnica +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) choroba bakteryjna twardych tkanek zębów, powodująca powstawanie ubytków; + + caries + + +
+ +
+ próg + pruk +
+ + n + + + (motoryzacja) poprzeczne wybrzuszenie na drodze skłaniające kierowcę do ograniczenia prędkości + + speed bump + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) element na gryfie niektórych instrumentów, do którego dociska się struny + + fret + + + + listwa w podłodze na styku dwóch pomieszczeń, dolna część futryny + + doorstep + bar + doorsill + + +
+ +
+ próżnia + ˈpruʒʲɲa +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przestrzeń, w której nie ma cząsteczek obdarzonych masą (pomijając cząstki wirtualne); + + vacuum + + +
+ +
+ próżnować + pruʒˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) nic nie robić, nie zajmować się żadną pracą, marnować czas + + loaf + + +
+ +
+ próżność + ˈpruʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha osoby, która jest próżna; charakteryzuje ją chęć imponowania innym lub małostkowe ambicje + + vanity + + +
+ +
+ próżny + ˈpruʒnɨ +
+ + adj + + + mający o sobie przesadnie dobre zdanie, lubiący żeby go podziwiać i schlebiać mu + + vain + + + + niczym niewypełniony + + empty + void + + + + o wysiłku, staraniach: nie mający szans powodzenia, daremny + + futile + + +
+ +
+ prąd + prɔ̃nt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ruch ładunków elektrycznych; + + current + + + + (potocznie, potoczny) energia elektryczna + + current + + + + strumień wody + + stream + + + + tendencja, kierunek + + trend + + +
+ +
+ prąd progowy +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) najniższa wartość prądu zasilania, dla której następuje akcja laserowa w laserze półprzewodnikowym + + threshold current + + +
+ +
+ prądnica + prɔ̃ndʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) urządzenie do zamiany energii mechanicznej na elektryczną; + + generator + + +
+ +
+ prątek +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) bakteria o pałeczkowatym kształcie, najczęściej typu chorobotwórczego; + + bacillus + + +
+ +
+ pręcik + ˈprɛ̃ɲʨ̑ik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) męski organ płciowy roślin znajdujący się w kwiatach; + + stamen + + +
+ +
+ prędki + ˈprɛ̃ntʲci +
+ + adj + + + szybki, odznaczający się dużą szybkością + + quick + rapid + + +
+ +
+ prędkościomierz + ˌprɛ̃ntkɔɕˈʨ̑ɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) urządzenie służące do pomiaru prędkości + + speedometer + + +
+ +
+ prędkość + ˈprɛ̃ntkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wielkość skalarna wyrażająca przebytą drogę w jednostce czasu + + speed + + + + (fizyka, fizyczny) wielkość wektorowa wyrażająca zmianę wektora położenia w jednostce czasu; + + velocity + + + + tempo zachodzenia jakiegoś zjawiska, w tym również szybkość poruszania, przemieszczania się jakiegoś obiektu + + speed + quickness + + +
+ +
+ prędzej czy później + ˈprɛ̃nʣ̑ɛj ˈʧ̑ɨ ˈpuʑɲɛ̇j +
+ + adv + + + w bliskiej lub dalekiej przyszłości (o czymś co na pewno się wydarzy, ale nie wiadomo kiedy) + + sooner or later + + +
+ +
+ pręga +
+ + n + + + długi i wąski ślad na czymś + + streak + weal + welt + + +
+ +
+ pręt + prɛ̃nt +
+ + n + + + (dawniej, dawny) miara długości i powierzchni + + perch + + + + drążek, tyczka, witka + + rod + stick + + + + wyrób hutniczy znacznie bardziej dłuższy niż gruby i szeroki + + bar + rod + + +
+ +
+ prężnie +
+ + adv + + + z wielką żywotnością, z szybkim wzrostem + + supplely + + +
+ +
+ psalm + psalm +
+ + n + + + (literacko) liryczny utwór modlitewny wzorowany na poezji starotestamentalnej + + psalm + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) biblijny utwór modlitewno-hymniczny; + + psalm + + +
+ +
+ psalmista +
+ + n + + + (biblijny) autor psalmów biblijnych + + psalmist + + +
+ +
+ psalmodia +
+ + n + + + śpiewanie psalmów + + psalmody + + +
+ +
+ psalmodyczny +
+ + adj + + + związany z psalmodią, dotyczący psalmodii + + psalmodic + + +
+ +
+ psalmowy +
+ + adj + + + związany z psalmem, dotyczący psalmu + + psalmic + + +
+ +
+ psałterz +
+ + n + + + zbiór psalmów + + psalter + + +
+ +
+ pseudo- +
+ + …pierwszy człon wyrazów złożonych będących nazwami i określeniami osób, rzeczy lub zjawisk, które nie są tym, co udają lub naśladują + + pseudo- + + +
+ +
+ pseudoefedryna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) syntetyczny analog efedryny, substancja stosowana w zapaleniach górnych dróg oddechowych; + + pseudoephedrine + + +
+ +
+ pseudofilozoficzny +
+ + adj + + + (pogardliwie) pretendujący do miana teorii filozoficznej, ale na to niezasługujący + + pseudophilosophical + + +
+ +
+ pseudohodowla + ˌpsɛwdɔxɔˈdɔvla +
+ + n + + + niewłaściwa hodowla (nierasowych, nierodowodowych psów, rzadziej kotów, nieposiadających uprawnień hodowlanych) prowadzona, najczęściej w celach zarobkowych, przez niekompetentną, nieuprawnioną do tego osobę; + + backyard breeding + puppy farm + puppy mill + + +
+ +
+ pseudonauka + ˌpsɛwdɔ̃naˈ<sup>w</sup>uka +
+ + n + + + zbiór twierdzeń nieakceptowanych powszechnie przez środowisko naukowe, które aspirują do miana nauki; + + pseudoscience + + +
+ +
+ pseudonim + psɛwˈdɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (książkowy) przybrane imię, nazwisko lub inna nazwa, używane najczęściej przez artystów lub konspiratorów zamiast lub oprócz prawdziwych; + + pseudonym + alias + nickname + + +
+ +
+ pseudowyraz +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) twór językowy pozbawiony treści, choć często poprawnie zbudowany, zgodnie z regułami danego języka + + nonsense word + + +
+ +
+ psi + psʲi + pʲɕi +
+ + adj + + + dotyczący psa, określający psa, używany przy psie + + canine + + + + charakterystyczny dla psa, mający cechy psa + + canine + + +
+ +
+ psi + psʲi + pʲɕi +
+ + n + + + nazwa dwudziestej trzeciej litery alfabetu greckiego, ψ; + + psi + + +
+ +
+ psiakrew +
+ + interjection + + + …powtarzany jako przekleństwo, wyraz raczej bez wulgarnego, czy grubiańskiego wydźwięku, w mowie potocznej często jako przerywnik w zdaniu lub partykuła emfatyczna (bezpośrednio po wyrazie, który mówca chce podkreślić) + + damn + darn + + +
+ +
+ psianka + ˈpʲɕãnka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Solanum, roślina zielna lub krzew z rodziny psiankowatych mający kwiaty białe, żółte, fioletowe lub niebieskie i zawierający solaninę; + + nightshade + + +
+ +
+ psie głosy nie idą w niebiosy + ˈpʲɕɛ ˈɡwɔsɨ ɲɛ‿ˈidɔ̃w̃ vʲ‿ɲɛˈbʲjɔsɨ +
+ + proverb + + + ktoś mówi o czymś i nie zostaje wysłuchany/zauważony + + the braying of an ass does not reach heaven + + +
+ +
+ psikus + ˈpʲɕikus +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) coś zrobione dla żartu + + prank + trick + + +
+ +
+ psina + ˈpʲɕĩna +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (rzadki, rzadko używany) (spożywczy) mięso z psa + + dog meat + + +
+ +
+ psinka + ˈpʲɕĩnka +
+ + n + + + (zdrobniale) od: psina + + pup + + +
+ +
+ psota +
+ + n + + + coś dla jednej strony potencjalnie dowcipnego, a dla drugiej przykre, uciążliwe + + prank + trick + + +
+ +
+ psotnik + ˈpsɔtʲɲik +
+ + n + + + ten kto psoci, lubi psocić, skłonny jest do psot + + prankster + + +
+ +
+ psotny +
+ + adj + + + taki, który psoci + + mischievous + + +
+ +
+ psowate + psɔˈvatɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzina lądowych ssaków drapieżnych obejmująca ponad 30 współcześnie żyjących gatunków, m.in.: psy, wilki, lisy, fenki, kojoty i szakale; + + Canids + + +
+ +
+ pstry + pstrɨ +
+ + adj + + + o rozmaitych barwach, wielokolorowy + + gaudy + motley + variegated + + +
+ +
+ pstrąg + pstrɔ̃ŋk +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) drapieżna ryba słodkowodna z charakterystycznymi plamkami na bokach; + + trout + + + + (kulinaria) (spożywczy) mięso lub potrawa z pstrąga (1.1) + + trout + + +
+ +
+ psuć + psuʨ̑ +
+ + v + + + pogarszać + + spoil + vitate + weaken + + + + sprawiać, że coś przestaje spełniać swoją funkcję + + destroy + mangle + + + + sprawiać, że przestaje być właściwe + + mess up + upset + + +
+ +
+ psy szczekają, karawana idzie dalej + ˈpsɨ ʃʧ̑ɛˈkajɔ̃w̃ ˌkaraˈvãna ˈiʥ̑ɛ ˈdalɛj +
+ + proverb + + + można krytykować pewne rzeczy, ale i tak nie ma się na nie wpływu + + the dogs bark, but the caravan goes on + + +
+ +
+ psy wojny +
+ + n + + + (literacko) (przenośnie, przenośnia) wojenne siły najemnicze + + dogs of war + + +
+ +
+ psychastenia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie psychiczne objawiające się m.in. lękami, natręctami i niepokojem + + psychasthenia + + +
+ +
+ psychasteniczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) właściwy psychastenii i psychastenikom + + psychasthenic + + +
+ +
+ psychastenik +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) mężczyzna cierpiący na psychastenię + + psychasthenic + + +
+ +
+ psychiatra + psɨˈçjatra +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób psychicznych + + psychiatrist + alienist + + +
+ +
+ psychiatria + psɨˈçjatrʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się pochodzeniem, rozpoznawaniem i leczeniem chorób psychicznych; + + psychiatry + + +
+ +
+ psychiatryczny +
+ + adj + + + związany z psychiatrią, dotyczący psychiatrii + + psychiatric + + +
+ +
+ psychicznie +
+ + adv + + + odnosząc się do spraw psychiki + + mentally + psychically + psychologically + + +
+ +
+ psychiczny + psɨˈçiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z psychiką i procesami w niej zachodzącymi + + mental + psychic + psychical + + +
+ +
+ psycho- + ˈpsɨxɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek z psychiką + + psycho- + + +
+ +
+ psychoaktywny +
+ + adj + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (biochemia, biochemiczny) działający pobudzająco na psychikę i stany emocjonalne + + psychoactive + + +
+ +
+ psychoanalityczny +
+ + adj + + + dotyczący psychoanalizy + + psychoanalytic + + +
+ +
+ psychoanalityk +
+ + n + + + psycholog, który stosuje psychoanalizę w leczeniu swoich pacjentów + + psychoanalyst + + +
+ +
+ psychoanaliza +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) kierunek w psychologii XX w. stworzony przez Zygmunta Freuda, tłumaczący strukturę, działanie i rozwój osobowości, a także zjawiska społeczno-historyczne oddziaływaniem nieświadomych mechanizmów motywacyjnych pozostających we wzajemnych konfliktach + + psychoanalysis + + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) metoda leczenia zaburzeń psychicznych oparta na założeniach teorii (1.1) + + psychoanalysis + + +
+ +
+ psychofizjologiczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) związany z psychofizjologią, dotyczący psychofizjologii + + psychophysiological + + +
+ +
+ psychogenetycznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący psychogenezy + + psychogenetically + + +
+ +
+ psycholingwistyka + ˌpsɨxɔlʲĩŋɡˈvʲistɨka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (psychologia, psychologiczny) dziedzina nauki na pograniczu psychologii i językoznawstwa zajmująca się psychologicznymi podstawami funkcjonowania języka; + + psycholinguistics + + +
+ +
+ psycholog + psɨˈxɔlɔk +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) specjalista w dziedzinie psychologii + + psychologist + + +
+ +
+ psychologia + ˌpsɨxɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka badająca psychikę oraz zachowanie człowieka; + + psychology + + +
+ +
+ psychologiczny + ˌpsɨxɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący psychologii + + psychological + + +
+ +
+ psychopata + ˌpsɨxɔˈpata +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) człowiek cierpiący na psychopatię + + psychopath + psycho + + +
+ +
+ psychopatyczny + ˌpsɨxɔpaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący psychopatę, o cechach psychopaty; świadczący o psychopatii + + psychopathic + + +
+ +
+ psychopomp + psɨˈxɔpɔ̃mp +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) istota (anioł, bóstwo, duch, zwierzę) odprowadzająca lub przenosząca dusze zmarłych do świata pozagrobowego; + + psychopomp + + +
+ +
+ psychoterapeuta +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie psychoterapii + + psychotherapist + + +
+ +
+ psychoterapeutyczny +
+ + adj + + + dotyczący psychoterapii + + psychotherapeutic + + +
+ +
+ psychoterapia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) leczenie metodą bez użycia leków przy zastosowaniu np. perswazji czy sugestii; + + psychotherapy + + +
+ +
+ psychoza + psɨˈxɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) choroba psychiczna objawiająca się halucynacjami, urojeniami, niezdolnością do współżycia społecznego; + + psychosis + + +
+ +
+ psychoza poporodowa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) epizody psychozy, występujące nie później niż w 8. tygodniu po porodzie; + + postpartum psychosis + + +
+ +
+ pszczelarstwo + pʃʧ̑ɛˈlarstfɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) hodowla pszczół; + + apiculture + beekeeping + + +
+ +
+ pszczelarz + ˈpʃʧ̑ɛlaʃ +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) osoba hodująca pszczoły w celu uzyskania produktów pszczelich, takich jak miód, wosk, pyłek, pierzga, propolis lub zapewnienia dostatecznej ilości pszczół do zapylania użytków rolnych + + apiarist + beekeeper + + +
+ +
+ pszczoła + ˈpʃʧ̑ɔwa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) latający owad wytwarzający miód, żyjący w zorganizowanych społecznościach + + bee + honey bee + + +
+ +
+ pszczoła kraińska + ˈpʃʧ̑ɔwa kraˈ<sup>j</sup>ĩj̃ska +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Apis mellifera carnica, podgatunek pszczół miodnych; + + carniolan honey bee + + +
+ +
+ pszenica + pʃɛ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + roślina zbożowa z rodzaju (1.1) + + wheat + + +
+ +
+ pszeniczny +
+ + adj + + + o kolorze przypominającym dojrzałe kłosy pszenicy + + wheat + wheaten + + + + wykonany z pszenicy, zawierający pszenicę + + wheaten + + + + związany z pszenicą, dotyczący pszenicy + + wheaten + + +
+ +
+ pszenny + ˈpʃɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do pszenicy; pszeniczny + + wheat + + + + zrobiony z ziarn pszenicy + + wheat + + +
+ +
+ pszenżyto + pʃɛ̃n͇ˈʒɨtɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) sztuczna hybryda żyta i pszenicy; + + triticale + + +
+ +
+ ptak + ptak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę opierzone posiadające skrzydła i dziób; + + bird + fowl + + +
+ +
+ ptasi móżdżek + ˈptaɕi ˈmuʒʤ̑ɛk +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) (ironicznie) o tępym, ograniczonym umyśle, także: określenie osoby, którą uważa się za głupią + + birdbrain + + +
+ +
+ ptasia grypa + ˈptaɕa ˈɡrɨpa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (medycyna, medyczny) rodzaj grypy przenoszony przez ptaki; + + avian influenza + bird flu + avian flu + Influensavirus A + + +
+ +
+ ptasie mleczko + ˈptaɕɛ ˈmlɛʧ̑kɔ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) płynna wydzielina początkowych odcinków przewodu pokarmowego ptaków służąca do karmienia piskląt; + + crop milk + + +
+ +
+ ptaszek + ˈptaʃɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) drobny oszust, przestępca + + rogue + + + + mały ptak + + birdie + little bird + + + + (potocznie, potoczny) (infantylnie) penis + + birdie + little bird + + + + nazwa znaku ✓, służącego do zaznaczania wyboru + + check + tick + + +
+ +
+ ptasznik +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (łowiectwo, łowiecki) hodowca lub sprzedawca ptaków + + bird-fancier + fowler + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) pająk z rodziny ptasznikowatych, Theraphosidae + + tarantula + + +
+ +
+ ptasznik wielobarwny +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Avicularia versicolor, gatunek pająka z rodziny ptasznikowatych; + + Antilles pinktoe tarantula + Martinique pinktoe + Martinique red tree spider + + +
+ +
+ ptaszyna +
+ + n + + + mały ptak + + birdie + little bird + + +
+ +
+ ptialina + ptʲjaˈlʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) enzym obecny w ślinie i rozkładający skrobię; + + ptyalin + + +
+ +
+ pub +
+ + n + + + typ baru z zakąskami i alkoholami + + pub + + +
+ +
+ publicity +
+ + n + + + popularność, rozgłos wokół kogoś lub czegoś, głównie w środkach masowego przekazu + + publicity + + +
+ +
+ publicysta +
+ + n + + + autor artykułów, felietonów i reportaży ogłaszanych w prasie + + publicist + + +
+ +
+ publicystyczny + ˌpublʲiʦ̑ɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do publicystyki, mający charakter publicystyki, dotyczący dziennikarstwa + + journalistic + + +
+ +
+ publicznie +
+ + adv + + + w sposób jawny, otwarty, publiczny, przy udziale osób trzecich + + publicly + in public + publically + + +
+ +
+ publiczność + puˈblʲiʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + grupa osób, która oglądają jakieś przedstawienie, pokaz, zawody + + audience + + +
+ +
+ publiczny + puˈblʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który dotyczy ogółu ludzi, społeczności; służy ludziom, jest stworzony dla ludzi + + public + + +
+ +
+ publikacja + ˌpublʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + praca, artykuł, utwór wydane drukiem + + publication + + +
+ +
+ publikować + ˌpublʲiˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + ogłaszać coś poprzez teksty wydane drukiem, podawać jakąś informację do ogólnej wiadomości, obwieszczać + + publish + + + + zajmować się wydawaniem gazety lub czasopisma + + publish + + +
+ +
+ puch +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) rodzaj delikatnego pierza + + down + + +
+ +
+ puchacz + ˈpuxaʧ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) największa występująca w Polsce sowa; + + eagle owl + + +
+ +
+ puchacz zwyczajny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Bubo bubo, gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych występujący m.in. w Polsce; + + Eurasian eagle-owl + European eagle-owl + eagle-owl + + +
+ +
+ puchacz śnieżny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Bubo scandiacus, gatunek ptaka z rodziny puszczykowatych; + + snowy owl + + +
+ +
+ puchar + ˈpuxar +
+ + n + + + (sport, sportowy) trofeum przyznawane jako nagroda; + + cup + + + + naczynie, rodzaj czary z nóżką, w postaci dużego kielicha, niekiedy z grubego szkła; + + cup + beaker + goblet + jorum + + +
+ +
+ pucować + puˈʦ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + starannie czyścić gładką powierznię, taką którą da się doprowadzić do połysku + + polish + scrub + shine + + +
+ +
+ pucybut + puˈʦ̑ɨbut +
+ + n + + + ktoś, kto odpłatnie zajmuje się czyszczeniem butów; + + bootblack + + +
+ +
+ pudel + ˈpudɛl +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa hodowanych w kilku odmianach psów do towarzystwa; pies należący do tej rasy; + + poodle + + +
+ +
+ puder + ˈpudɛr +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyk o charakterystycznej kruchej i sypkiej konsystencji, służący do pielęgnacji i upiększania skóry, najczęściej twarzy; + + powder + face powder + + +
+ +
+ pudełko + puˈdɛwkɔ +
+ + n + + + mały pojemnik, najczęściej wykonany z tektury + + box + pack + packet + + +
+ +
+ pudełkowaty +
+ + adj + + + podobny do pudełka, kształtem przypominający pudełko + + boxy + + +
+ +
+ pudło + ˈpudwɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) więzienie + + clink + pen + + + + chybiony strzał + + miss + + + + duże pudełko + + box + + +
+ +
+ puenta +
+ + n + + + (literacko) myśl kończąca czyjąś wypowiedź lub utwór literacki; + + punchline + + +
+ +
+ puf + puf +
+ + n + + + niski, miękki mebel służący do siedzenia lub za podnóżek + + hassock + pouf + + +
+ +
+ puginał + puˈɟĩnaw +
+ + n + + + sztylet; + + dagger + + +
+ +
+ puk-puk +
+ + interjection + + + onomatopeja naśladująca odgłos pukania, zwykle do drzwi + + knock-knock + + +
+ +
+ pukać + ˈpukaʨ̑ +
+ + v + + + uderzać czymś lekko w coś, powodując powstanie odgłosu + + knock + + +
+ +
+ pula + ˈpula +
+ + n + + + suma przedmiotów lub pieniędzy do rozdysponowania + + pool + + + + w grach losowych: suma środków do wygrania + + pool + + +
+ +
+ pulchny +
+ + adj + + + mający wydatne kształty i miękki z powodu dużej zawartości tkanki tłuszczowej + + plump + + + + miękki jak gąbka, łatwo uginający się pod naciskiem + + spongy + + +
+ +
+ pulmonolog + ˌpulmɔ̃ˈnɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób układu oddechowego + + pulmonologist + + + + (medycyna, medyczny) lekarka specjalistka pulmonologii + + pulmonologist + + +
+ +
+ pulmonologia + ˌpulmɔ̃nɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób płuc; + + pulmonology + + +
+ +
+ pulpit + ˈpulpʲit +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) podstawowy obszar roboczy w systemach operacyjnych, których powłoka graficzna oparta jest o tzw. okna; + + desktop + + + + stolik do pisania z pochyłym blatem + + desktop + + +
+ +
+ puls + puls +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (medycyna, medyczny) miejsce na ciele, w którym wyczucie tętna jest łatwiejsze + + pulse + + + + (fizjologia, fizjologiczny) (medycyna, medyczny) rozciąganie ściany tętnic spowodowane zmianami ciśnienia krwi, które są wynikiem skurczów i rozkurczów komór serca + + pulse + + +
+ +
+ pulsar + ˈpulsar +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazda neutronowa, wysyłająca regularne impulsy elektromagnetyczne; + + pulsar + + +
+ +
+ puma + ˈpũma +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Puma, rodzaj ssaków drapieżnych z rodziny kotowatych; + + puma + cougar + + +
+ +
+ puma płowa +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Puma concolor Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, zamieszkujący Amerykę od Kanady po Patagonię; + + cougar + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + cougar + + +
+ +
+ pumeks + ˈpũmɛks +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) wulkaniczna skała magmowa zbudowana z porowatego szkliwa wulkanicznego powstałego z silnie gazującej lawy; + + pumice + + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) przedmiot z pumeksu (1.1) lub uzyskiwany syntetycznie, stosowany do usuwania zrogowaciałego naskórka i odcisków + + pumice stone + + +
+ +
+ pumpernikiel + ˌpũmpɛrʲˈɲicɛl +
+ + n + + + rodzaj ciemnego chleba wypiekanego z mąki żytniej, z dodatkiem miodu lub melasy; + + pumpernickel + + +
+ +
+ punicki + pũˈɲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący Kartaginy + + Punic + + +
+ +
+ punk rock + ˈpãŋk ˈrɔk +
+ + n + + + gatunek rocka charakteryzujący się prostą muzyką i buntowniczymi tekstami; + + punk rock + + +
+ +
+ punkt + pũŋkt +
+ + n + + + (geometria) najmniejszy, bezwymiarowy obiekt geometryczny; + + point + + + + (potocznie, potoczny) o kropce + + dot + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) jednostka redakcyjna tekstu prawnego; + + dot + + +
+ +
+ punkt HS +
+ + n + + + (sport, sportowy) punkt wyznaczający granicę bezpieczeństwa skoków na skoczni narciarskiej, rozmiar skoczni; + + hill size + hill size point + + +
+ +
+ punkt J +
+ + n + + + (sport, sportowy) punkt wyznaczający granicę bezpieczeństwa skoków na skoczni narciarskiej, rozmiar skoczni; + + hill size + hill size point + + +
+ +
+ punkt K +
+ + n + + + (sport, sportowy) punkt na profilu skoczni narciarskiej; + + K-point + construction point + + +
+ +
+ punkt widokowy +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) wzniesione miejsce w terenie, z którego roztacza się atrakcyjny, szeroki widok na okolicę; + + overlook + scenic overlook + + +
+ +
+ punkt widzenia + ˈpũŋɡd vʲiˈʣ̑ɛ̃ɲa +
+ + n + + + stanowisko, z którego rozpatruje się jakąś sprawę, sposób, w jaki ujmuje się jakieś zagadnienie + + point of view + standpoint + viewpoint + POV + vantage point + + +
+ +
+ punkt wyjścia + ˈpũŋɡd ˈvɨjɕʨ̑a +
+ + n + + + początkowe położenie, stan inicjujący jakiś proces, podłoże zmiany, źródło wydarzeń + + starting point + + +
+ +
+ punktualnie + ˌpũŋktuˈ<sup>w</sup>alʲɲɛ +
+ + adv + + + dokładnie o wyznaczonej porze, nie spóźniając się + + punctually + + +
+ +
+ punktualność + ˌpũŋktuˈ<sup>w</sup>alnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wykonywanie czegoś w ściśle określonym czasie; umiejętność nie spóźniania się + + punctuality + + +
+ +
+ pupa + ˈpupa +
+ + n + + + dziecięce pośladki, (potocznie, potoczny) (eufemistycznie) każde inne + + behind + buttocks + fanny + + +
+ +
+ pupil + ˈpupʲil +
+ + n + + + osoba, którą ktoś lubi bardziej od innych, wyróżnia ją + + favourite + pet + + +
+ +
+ purpura + purˈpura +
+ + n + + + ciepły odcień fioletu + + purpure + + +
+ +
+ purpurowy + ˌpurpuˈrɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor ciemnoczerwony z odcieniem fioletowym, taki jak kolor purpury + + purple + + +
+ +
+ purpuryna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny barwnik stosowany do otrzymywania zaprawowych barwników kwasowych, farb imitujących złoto i w chemii analitycznej + + purpurin + + +
+ +
+ puryfikaterz + ˌpurɨfʲiˈkatɛʃ +
+ + n + + + (kościelny) płócienna ściereczka używana w liturgii katolickiej do rytualnego oczyszczania (puryfikacji) naczyń mszalnych; + + purificator + + +
+ +
+ puryna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) aromatyczny, organiczny związek chemiczny; + + purin + + +
+ +
+ purysta + puˈrɨsta +
+ + n + + + osoba pedantycznie dbająca o czystość języka + + purist + + +
+ +
+ purytański +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) surowy pod względem obyczajowym i moralnym + + puritan + puritanical + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący purytanizmu albo purytanów + + puritan + puritanical + + +
+ +
+ purée +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z ziemniaków, innych warzyw lub owoców – ugotowanych, przetartych lub zgniecionych na papkę; + + puree + mash + + +
+ +
+ pustakowy +
+ + adj + + + (budownictwo) wykonany z pustaków + + breeze-block + cinder block + + +
+ +
+ pustelnia +
+ + n + + + siedziba pustelnika; + + hermitage + + +
+ +
+ pustelnik + puˈstɛlʲɲik +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba stroniąca od innych ludzi + + loner + + + + człowiek mieszkający w odosobnieniu i oddający się modlitwie + + hermit + + +
+ +
+ pustka +
+ + n + + + pusta, niewypełniona przestrzeń + + vacuity + desolation + emptiness + inanition + + + + stan emocjonalny spowodowany utratą kogoś bliskiego + + desolation + + + + teren niezaludniony lub opuszczony, obszar niezagospodarowany + + desolation + + +
+ +
+ pustkowie + puˈstkɔvʲjɛ +
+ + n + + + (książkowy) miejsce lub obszar niezamieszkany przez ludzi, puste + + wilderness + + +
+ +
+ pustość +
+ + n + + + cecha tego, co jest puste, przeciwieństwo pełności + + emptiness + + +
+ +
+ pustułka + puˈstuwka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Falco tinnunculus, barwny, drapieżny ptak eurazjatycki; + + kestrel + kes + + +
+ +
+ pusty + ˈpustɨ +
+ + adj + + + niezawierający niczego + + empty + blank + + +
+ +
+ pustynia + puˈstɨ̃ɲa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) teren niemal całkowicie pozbawiony roślinności na skutek małej ilości opadów; + + desert + + +
+ +
+ pustynny + puˈstɨ̃nːɨ +
+ + adj + + + związany z pustynią, pochodzący z terenów pustyni + + desert + + +
+ +
+ puszczanie krwi +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg, dawniej będący podstawą medycyny a dziś już niestosowany, polegający na otwarciu żył pacjenta i wycofaniu z nich znacznej ilości krwi; + + phlebotomy + + +
+ +
+ puszczać + ˈpuʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + przestawać trzymać coś + + let go + release + + + + (obraźliwie) o kobiecie: zmieniać często partnerów + + be promiscuous + + +
+ +
+ puszczać kaczki + ˈpuʃʧ̑aʨ̑ ˈkaʧ̑ʲci +
+ + v + + + rzucać płaskie kamyki lub muszelki na taflę wody tak, aby odbijały się od niej kilkakrotnie; + + skim stones + skip stones + to play ducks and drakes + + +
+ +
+ puszczyk + ˈpuʃʧ̑ɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Strix aluco, najczęściej spotykana europejska sowa o donośnym hukaniu; + + tawny owl + + +
+ +
+ puszczyk uralski + ˈpuʃʧ̑ɨk uˈralsʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Strix uralensis) duży ptak drapieżny z rodziny puszczykowatych; + + ural owl + + +
+ +
+ puszka + ˈpuʃka +
+ + n + + + metalowy, zamykany pojemnik – na żywność, napoje, farby itp.; + + can + + +
+ +
+ puszka Pandory + ˈpuʃka pãnˈdɔrɨ +
+ + idiom + + + źródło wielkich nieszczęść, kłopotów + + Pandora's box + + +
+ +
+ puszysty +
+ + adj + + + (eufemistycznie) z otyłością + + puffy + + + + miękki, lekki, delikatny + + fleecy + lush + + + + o miękkim i gęstym owłosieniu, futrze lub sierści + + fluffy + + +
+ +
+ putinizacja +
+ + n + + + (publikatory) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zmiany polityczne przynoszące autorytarną władzę i ograniczenia swobód obywatelskich w państwach demokratycznych + + Putinisation + + +
+ +
+ putrescyna + ˌputrɛˈsʦ̑ɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny należący do grupy amin biogennych, odpowiada za odrażający zapach rozkładającej się materii organicznej i nieświeży oddech, wchodzi w skład spermy; + + putrescin + putrescine + + +
+ +
+ puzon +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument dęty blaszany, w którym wysokość dźwięku reguluje się teleskopowym suwakiem; + + trombone + + +
+ +
+ puzzle + ˈpuzlɛ +
+ + n + + + układanka składająca się z elementów o charakterystycznym kształcie, które należy dopasować, aby powstał obrazek; + + jigsaw puzzle + + +
+ +
+ pułapka + puˈwapka +
+ + n + + + kłopotliwa sytuacja, z której trudno wybrnąć + + trap + pitfall + snare + + + + urządzenie do chwytania myszy, ptaków, innych zwierząt + + trap + pitfall + snare + + + + zasadzka, podstęp + + trap + pitfall + catch + ruse + + +
+ +
+ pułapka na myszy + puˈwapka na‿ˈmɨʃɨ +
+ + n + + + proste mechaniczne urządzenie służące do łapania myszy na przynętę + + mousetrap + + +
+ +
+ pułk +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) duża jednostka wojskowa większa od batalionu i mniejsza od brygady lub dywizji; + + regiment + + +
+ +
+ pułkownik + puwˈkɔvʲɲik +
+ + n + + + wyższy stopień oficerski niższy od generała; + + colonel + group captain + + +
+ +
+ puścić pawia + ˈpuɕʨ̑iʨ̑ ˈpavʲja +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) zwymiotować + + barf + puke + + +
+ +
+ puścić w niepamięć + ˈpuɕʨ̑iʥ̑ vʲ‿ɲɛˈpãmʲjɛ̇̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + zapomnieć, uznać coś za niebyłe + + forgive and forget + + +
+ +
+ pych + pɨx +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wiosło pychowe + + quant + + +
+ +
+ pycha + ˈpɨxa +
+ + n + + + nadmierne przekonanie o własnej doskonałości + + pride + + +
+ +
+ pykać +
+ + v + + + wydawać za pomocą warg charakterystyczne dźwięki podczas palenia fajki, cygara + + puff + + +
+ +
+ pylenie metali + pɨˈlɛ̃ɲɛ mɛˈtalʲi +
+ + n + + + rodzaj korozji wysokotemperaturowej, której skutkiem jest metaliczny pył + + metal dusting + + +
+ +
+ pylnik + ˈpɨlʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) część pręcika kwiatowego zawierająca pyłek; + + theca + + +
+ +
+ pylon + ˈpɨlɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) wieża bramna na planie prostokąta i zwężająca się ku górze; wznoszona parami w starożytnym Egipcie; + + pylon + + +
+ +
+ pyrrusowe zwycięstwo + ˌpɨrːuˈsɔvɛ zvɨˈʨ̑ɛ̃w̃stfɔ +
+ + idiom + + + zwycięstwo osiągnięte zbyt wysokim kosztem; + + Pyrrhic victory + + +
+ +
+ pysk + pɨsk +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) (grubiański, grubiańsko) o twarzy człowieka (policzkach, wargach itp.) + + mug + + +
+ +
+ pyszny + ˈpɨʃnɨ +
+ + adj + + + bardzo smaczny + + delicious + + +
+ +
+ pytający + pɨ.taˈjɔn.t͡sɨ +
+ + adj + + + wyrażający ciekawość, chęć uzyskania informacji + + questioning + + +
+ +
+ pytanie + pɨˈtãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pytać + + questioning + + + + wypowiedź, której celem jest uzyskanie informacji + + question + + + + zagadnienie, problem + + question + + +
+ +
+ pytanie retoryczne + pɨˈtãɲɛ ˌrɛtɔˈrɨʧ̑nɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) pytanie, na które nie oczekuje się lub nie udziela się odpowiedzi, stosowane jako figura retoryczna lub wyraz powątpiewania; + + rhetorical question + + +
+ +
+ pytać + ˈpɨtaʨ̑ +
+ + v + + + wypowiadać się w formie wymagającej odpowiedzi + + ask + + +
+ +
+ pyton +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) wąż z rodziny pytonów + + python + + +
+ +
+ pyton tygrysi +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) wąż z gatunku (1.1) + + Indian python + black-tailed python + + + + (systematyka) (herpetologia, herpetologiczny) Python molurus Linnaeus, gatunek węża z rodziny pytonów; + + Indian python + black-tailed python + + +
+ +
+ pytyjski + pɨˈtɨjsʲci +
+ + adj + + + (książkowy) niejasny, niezrozumiały, dwuznaczny + + pythian + + +
+ +
+ pył + pɨw +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) teoretyczna, wyidealizowana forma materii, której równanie stanu odpowiada płynowi o skończonej gęstości ale zerowym ciśnieniu; + + dust + + + + (technologia, technika, techniczny) substancja mineralna pozostała po procesie spalania albo ścierania, kruszenia substancji stałych; + + dust + + + + bardzo drobny proszek mogący unosić się w powietrzu + + dust + powder + + +
+ +
+ pyłówka +
+ + n + + + lawina pyłowa + + spindrift avalanche + + +
+ +
+ pójść + pujɕʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) o maszynach, urządzeniach i instalacjach lub ich częściach: zepsuć się + + break down + + + + (potocznie, potoczny) potoczyć się, mieć określony przebieg + + go + + + + pieszo udać się w jakąś stronę + + go + + + + poruszając się pieszo opuścić jakieś miejsce + + go + + + + udać się w jakimś kierunku lub celem wykonania jakiejś czynności + + go + + + + rozpocząć jakąś długotrwałą czynność, wstąpić do jakiejś instytucji, organizacji + + go + join the army + + +
+ +
+ pójść do łóżka + ˈpujʑʥ̑ dɔ‿ˈwuʃka +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (eufemistycznie) odbyć (z kimś) stosunek płciowy + + go to bed + + +
+ +
+ pójść w odstawkę + ˈpujʑʥ̑ v‿ɔtˈstafkɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zostać odrzuconym, pominiętym lub odsuniętym od jakiejś działalności (funkcji), tracąc swoją dotychczasową pozycję lub znaczenie + + put out to pasture + + +
+ +
+ pół + puw +
+ + numeralFraction + + + jedna z dwóch równych części całości + + half + + +
+ +
+ półbrogsy +
+ + n + + + buty z charakterystycznymi ażurowymi perforacjami i rozetowym zdobieniem na nosku + + half-brogues + semi-brogues + + +
+ +
+ półbut + ˈpuwbut +
+ + n + + + pełny but z cholewką tylko do kostki; + + blucher oxford + brogue + casual shoe + lace-up + oxford shoe + saddle shoe + + +
+ +
+ półbóg + ˈpuwbuk +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) syn boga i śmiertelniczki lub bogini i śmiertelnika + + demigod + + +
+ +
+ półfinałowy +
+ + adj + + + związany z półfinałem; odbywający się wramach półfinału + + semifinal + + +
+ +
+ półka + ˈpuwka +
+ + n + + + osobny mebel lub część szafy, kredensu, regału itp., w kształcie poziomej deski, służący do trzymania na nim przedmiotów + + shelf + + +
+ +
+ półkoks + ˈpuwkɔks +
+ + n + + + bezdymne paliwo powstałe w procesie wytlewania węgli lub torfów w temperaturze 450-600°C + + semicoke + + +
+ +
+ półksiężyc + puwʲˈcɕɛ̃w̃ʒɨʦ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) symbol w kształcie półksiężyca (1.1); + + crescent + lunule + + + + Księżyc widziany tylko w części nie większej niż połowa tarczy + + half-moon + + +
+ +
+ półkula + puwˈkula +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) półkula (1.1) Ziemi; + + hemisphere + + + + (geometria) połowa kuli; + + hemisphere + + + + (anatomia, anatomiczny) jedna z dwóch części mózgu; + + hemisphere + + +
+ +
+ półkulisty +
+ + adj + + + o kształcie zbliżonym do półkuli + + hemispheric + hemispherical + + +
+ +
+ półmaraton + ˌpuwmaˈratɔ̃n +
+ + n + + + (sport, sportowy) bieg na dystansie 21 km i 97,5 metra; + + half marathon + + +
+ +
+ półmetal + puwˈmɛtal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek posiadający cechy zarówno metali jak i niemetali; + + metalloid + + +
+ +
+ półmisek +
+ + n + + + rodzaj płaskiego dużego naczynia, służącego do podawania potraw, przystawek lub przekąsek na stół + + dish + + + + zawartość (1.1) + + dish + + +
+ +
+ północ + ˈpuwnɔʦ̑ +
+ + n + + + godzina 24:00 + + midnight + + + + kierunek wskazywany przez prawą rękę przy patrzeniu na zachód, przeciwny do południa; + + North + north + + +
+ +
+ północno-wschodni + ˌpuwnɔʦ̑nɔ‿ˈfsxɔdʲɲi +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) (administracja) położony, znajdujący się na północnym wschodzie + + northeastern + + + + (meteorologia, meteorologiczny) (geografia, geograficzny) nadchodzący z północnego wschodu + + northeastern + + +
+ +
+ północno-zachodni + ˌpuwnɔʦ̑nɔ‿zaˈxɔdʲɲi +
+ + adj + + + będący na północnym zachodzie + + northwestern + + +
+ +
+ północnoafrykański + ˌpuwnɔʦ̑nɔafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Afryki Północnej, dziejący się w Afryce Północnej + + North African + + +
+ +
+ północnoamerykański +
+ + adj + + + związany z Ameryką Północną, dotyczący Ameryki Północnej + + North American + + +
+ +
+ północnoeuropejski +
+ + adj + + + odnoszący się do Europy Północnej, związany z Europą Północną + + Northern European + + +
+ +
+ północnoirlandzki +
+ + adj + + + związany z Irlandią Północną, dotyczący Irlandii Północnej + + Northern Irish + + +
+ +
+ północnokoreański + puwˈnɔʦ̑nɔˌkɔrɛˈãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Korei Północnej + + North Korean + + +
+ +
+ północnowietnamski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Wietnamem Północnym ((oficjalnie) Demokratyczna Republika Wietnamu) + + North Vietnamese + + +
+ +
+ północny + puwˈnɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) dotyczący północy, jako strony świata, kierunku + + northern + north + + +
+ +
+ północny wschód + puwˈnɔʦ̑nɨ ˈfsxut +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kierunek świata pośredni między północnym a wschodnim + + northeast + north-east + + +
+ +
+ północny zachód + puwˈnɔʦ̑nɨ ˈzaxut +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kierunek świata pośredni między północnym a zachodnim + + northwest + + +
+ +
+ półnuta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) nuta trwająca połowę całej nuty; + + half note + minim + + +
+ +
+ półotwarty + ˌpuwɔtˈfartɨ +
+ + adj + + + taki, który jest otwarty częściowo, trochę + + ajar + half-open + + +
+ +
+ półpauza +
+ + n + + + (termin typograficzny) znak interpunkcyjny; pozioma kreska długości połowy firetu; + + en dash + + +
+ +
+ półpensówka + ˌpuwpɛ̃w̃ˈsufka +
+ + n + + + (numizmatyka, numizmatyczny) moneta o nominale pół pensa + + halfpenny + + +
+ +
+ półprzewodnik + ˌpuwpʃɛˈvɔdʲɲik +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ciało stałe będące przewodnikiem, o oporze większym niż w metalach, a mniejszym niż w dielektrykach; + + semiconductor + + +
+ +
+ półprzezroczysty +
+ + adj + + + niezupełnie przezroczysty, częściowo przezroczysty + + translucent + diaphanous + semitransparent + + +
+ +
+ półpłynny +
+ + adj + + + mający konsystencję gęstego płynu + + semi-fluid + + +
+ +
+ półroczny +
+ + adj + + + trwający pół roku, mający pół roku + + semestral + semiannual + + +
+ +
+ półsamogłoska + ˌpuwsãmɔɡˈwɔska +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) głoska mająca cechy samogłoski, lecz nie mająca zdolności sylabotwórczej + + semivowel + glide + + +
+ +
+ półsenność +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) przewlekły stan zmęczenia, spowodowany zbyt krótkim lub przerywanym snem + + semisomnia + + +
+ +
+ półsiostra + puwʲˈɕɔstra +
+ + n + + + (staropolski) córka jednego z rodziców z innego związku + + half sister + + +
+ +
+ półsłodki + puwˈswɔtʲci +
+ + adj + + + (kulinaria) o napojach alkoholowych: mający smak pośredni między słodkim a półwytrawnym, niezbyt słodki + + semi-sweet + + +
+ +
+ półton + ˈpuwtɔ̃n +
+ + n + + + (książkowy) jeden z kolorów pośrednich między dwiema barwami podstawowymi + + halftone + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) najmniejsza odległość między dwoma dźwiękami we współczesnym zachodnim systemie tonalnym; + + semitone + half step + half-tone + halftone + + +
+ +
+ półtora + puwˈtɔra +
+ + numeralFraction + + + jeden/jedno i pół + + one and a half + + +
+ +
+ półwysep + puwˈvɨsɛp +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wysunięta część lądu otoczona z trzech stron wodami morza, jeziora lub rzeki; + + peninsula + + +
+ +
+ półwytrawny + ˌpuwvɨˈtravnɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) o napojach alkoholowych: mający smak pośredni między wytrawnym a półsłodkim + + semi-dry + + +
+ +
+ półświatek +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) ludzie z marginesu społecznego + + underworld + + +
+ +
+ później + ˈpuʑɲɛ̇j +
+ + adv + + + stopień wyższy od późno + + later + + +
+ +
+ późno + ˈpuʑnɔ +
+ + adv + + + pod koniec jakiegoś czasu lub okresu + + late + + +
+ +
+ późny + ˈpuʑnɨ +
+ + adj + + + będący w końcowej fazie, w jednym z ostatnich stadiów + + late + belated + + + + następujący po relatywnie dłuższym czasie niż to zwykle bywa + + late + belated + + +
+ +
+ pąk + pɔ̃ŋk +
+ + n + + + zawiązek liścia, pędu lub kwiatu na roślinie; + + bud + + +
+ +
+ pćma + pʲʨ̑ma +
+ + n + + + (książkowy) pewien bliżej nieokreślony twór, rzekomo przypominający nieco „murkwię” i „sepulkę” – występujący w twórczości Stanisława Lema; + + zit + + +
+ +
+ pęcherz +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zbiornik moczu u kręgowców + + bladder + + + + (dawniej, dawny) dętka piłki nadmuchiwana powietrzem + + bladder + + + + wypełniony płynem (ropą) podskórny bąbel, który powstał na skutek oparzenia lub otarcia + + blister + + +
+ +
+ pęcherz moczowy +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd wewnętrzny stanowiący zbiornik moczu + + urinary bladder + bladder + + +
+ +
+ pęcherzyk jajnikowy + pɛ̃w̃ˈxɛʒɨc ˌjäjɲiˈkɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zobacz) pęcherzyk Graafa + + ovarian follicle + + +
+ +
+ pęcherzyk żółciowy +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd wewnętrzny służący do gromadzenia i zagęszczania żółci + + gall bladder + gallbladder + + +
+ +
+ pęd + pɛ̃nt +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) nadziemna część rośliny składająca się z łodygi, liści, pączków, kwiatów i owoców; + + sprout + + + + (fizyka, fizyczny) prędkość pomnożona przez masę; + + momentum + + + + szybkie posuwanie się naprzód, szybki ruch, szybki bieg + + speed + rush + + + + wewnętrzna potrzeba, zamiłowanie do czegoś, wzmożona chęć dążenia do czegoś + + drive + + +
+ +
+ pędzel + ˈpɛ̃nʣ̑ɛl +
+ + n + + + narzędzie składające się z pęczka włosia osadzonego na trzonku, służące m.in. do malowania; + + paintbrush + brush + + +
+ +
+ pędzelek + pɛ̃nˈʣ̑ɛlɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zakończenie uszu niektórych zwierząt w formie kępki włosów + + tuft of hair + + +
+ +
+ pędzić + ˈpɛ̃ɲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + poruszać się bardzo szybko w pewnym kierunku + + dash off + rush + + + + poganiać stado zwierząt + + drive + + + + wytwarzać bimber + + bootleg + + +
+ +
+ pępek + ˈpɛ̃mpɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) blizna w środkowej części brzucha, która stanowi pozostałość po odpadniętej lub usuniętej pępowinie; + + navel + belly button + umbilicus + tummy button + + +
+ +
+ pęseta +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) rodzaj szczypczyków o sprężystych ramionach służących do chwytania lub usuwania czegoś + + tweezers + + +
+ +
+ pętak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) o dziecku, zwłaszcza o dorastającym chłopcu + + squirt + + +
+ +
+ pętla + ˈpɛ̃ntla +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) blok kodu wykonywany wielokrotnie + + loop + + + + końcowa stacja komunikacji autobusowej lub tramwajowej, na której pojazd zawraca + + tram bus trolleybus terminus + + + + związany na powrót sznur lub drut + + loop + noose + + +
+ +
+ płaca + ˈpwaʦ̑a +
+ + n + + + zarobek, wynagrodzenie za pracę + + salary + wage + earnings + + +
+ +
+ płacić + ˈpwaʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + dawać (przekazywać) pieniądze za coś + + pay + + + + (potocznie, potoczny) ponosić konsekwencje + + pay + + +
+ +
+ płacz + pwaʧ̑ +
+ + n + + + wylewanie łez; + + crying + + +
+ +
+ płaczka + ˈpwaʧ̑ka +
+ + n + + + kobieta zajmująca się płakaniem na uroczystościach + + weeper + + +
+ +
+ płaczliwy +
+ + adj + + + pobudzający do płaczu + + lachrymose + plaintive + tearful + weepy + whimpering + + +
+ +
+ płakanie + pwaˈkãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: płakać + + crying + + +
+ +
+ płakać + ˈpwakaʨ̑ +
+ + v + + + wylewać łzy, ronić łzy + + cry + weep + greet + + +
+ +
+ płakać nad rozlanym mlekiem + ˈpwakaʨ̑ ˌnad‿rɔzˈlãnɨ̃m ˈːlɛcɛ̃m +
+ + v + + + użalać się nad czymś co już się zdarzyło i nie może wrócić do poprzedniego stanu; rozpaczać po fakcie + + cry over spilt milk + + +
+ +
+ płaski + ˈpwasʲci +
+ + adj + + + nieposiadający wybrzuszeń, wgłębień + + flat + + +
+ +
+ płaskorzeźba + ˌpwaskɔˈʒɛʑba +
+ + n + + + (sztuka) kompozycja rzeźbiarska na płaskim materiale, wykonana z pozostawieniem na niej tła + + bas relief + bas-relief + + +
+ +
+ płaskostopie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zniekształcenie stopy polegające na spłaszczeniu przez obniżenie się jej fizjologicznych sklepień; + + fallen arches + flat feet + flatfoot + + +
+ +
+ płaskowyż + pwaˈskɔvɨʃ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) obszar wysoko położony o płaskiej lub lekko falistej powierzchni i o stromych stokach; + + plateau + + +
+ +
+ płaszcz + pwaʃʧ̑ +
+ + n + + + (krawiectwo) wierzchnie okrycie sięgające do kolan lub dłuższe, chroniące przed zimnem lub deszczem; + + coat + overcoat + + +
+ +
+ płaszcz ziemski + ˈpwaʒʤ̑ʲ ˈʑɛ̃msʲci +
+ + n + + + warstwa Ziemi o grubości ok. 2900 km, leżąca pomiędzy skorupą a jądrem; + + mantle + + +
+ +
+ płaszczka + ˈpwaʃʧ̑ka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) silnie spłaszczona ryba żyjąca przy dnie morskim; + + ray + + +
+ +
+ płaszczyzna + pwaˈʃʧ̑ɨzna +
+ + n + + + (geometria) dwuwymiarowa przestrzeń euklidesowa; + + plane + + + + płaska powierzchnia + + plain + + +
+ +
+ płatek + ˈpwatɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) dolna część małżowiny usznej; + + earlobe + + + + (botanika, botaniczny) część korony u kwiatów: + + petal + + + + (spożywczy) zwykle lm płatki: zbożowy produkt spożywany z mlekiem + + cereal + flake + + + + kryształ śniegu + + snowflake + + + + niewielki, płaski kawałek czegoś + + flake + + +
+ +
+ płatek śniegu + ˈpwatɛc ˈɕɲɛɡu +
+ + n + + + struktura kryształów śniegu + + snowflake + + +
+ +
+ płatnerz + ˈpwatnɛʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (rzemiosło, rzemieślniczy) wytwórca zbroi, tarcz i hełmów; + + armorer + armourer + + +
+ +
+ płatność + ˈpwatnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + efekt, akt płacenia dokonywany w wyznaczonym terminie + + payment + + +
+ +
+ płatny + ˈpwatnɨ +
+ + adj + + + taki, któremu się płaci + + paid + + + + taki, za który dostaje się wynagrodzenie + + paid + + + + taki, za który należy zapłacić + + paid + payable + + +
+ +
+ płatowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) podzielony na płaty; dotyczący płatów + + lobar + + +
+ +
+ płaz + pwas +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę z gromady kręgowców ziemnowodnych Amphibia; + + amphibian + + +
+ +
+ płazi +
+ + possessiveAdjective + + + taki, który należy do płaza + + amphibian + + +
+ +
+ płciowy + ˈpw̥ʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + zdeterminowany przez płeć, dotyczący płci + + sexual + + +
+ +
+ płetwa + ˈpwɛtfa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) narząd służący do utrzymywania pożądanej pozycji ciała oraz do poruszania się, występujący u ryb oraz u ssaków wodnych; + + fin + + + + płaski element nakładany na stopę i ułatwiający poruszanie się człowieka w wodzie; + + fin + + +
+ +
+ płetwal błękitny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Balaenoptera musculus, gatunek wieloryba z rodzaju płetwal; + + blue whale + + +
+ +
+ płetwonurek + ˌpwɛtfɔ̃ˈnurɛk +
+ + n + + + nurek z lekkim osprzętem i płetwami, które umożliwiają swobodne poruszanie się pod wodą + + frogman + scuba diver + + +
+ +
+ płeć + pwɛʨ̑ +
+ + n + + + cecha organizmów żywych w obrębie jednego gatunku charakteryzująca je pod względem ich zdolności rozrodczych; + + sex + gender + + +
+ +
+ płeć brzydka + ˈpwɛʥ̑ ˈbʒɨtka +
+ + n + + + (żartobliwie) mężczyźni + + sterner sex + + +
+ +
+ płeć piękna + ˈpwɛʨ̑ ˈpʲjɛ̃ŋkna +
+ + idiom + + + (literacko) kobiety + + fair sex + gentle sex + + +
+ +
+ płodność + ˈpwɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) naturalna zdolność do posiadania potomstwa, zdolność do zajścia w ciążę + + fertility + fecundity + + +
+ +
+ płodowy +
+ + adj + + + dotyczący płodu + + foetal + fetal + + +
+ +
+ płodozmian + pwɔˈdɔzmʲjãn +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) system gospodarki rolnej ustalający z góry na wiele lat stałą rotację upraw; + + crop rotation + + +
+ +
+ płodzić +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) być twórcą czegoś + + produce + + + + powodować powstanie istoty żywej poprzez akt zapłodnienia + + beget + conceive + + +
+ +
+ płomień + ˈpwɔ̃mʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + język ognia unoszący się nad płonącym przedmiotem; + + flame + + +
+ +
+ płonąć + ˈpwɔ̃nɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + być trawionym przez ogień + + burn + be in flame + be on fire + blaze + + + + silnie świecić, błyszczeć, jaśnieć + + be consume with + blaze with + burn + + +
+ +
+ płot + pwɔt +
+ + n + + + ogrodzenie domu lub gospodarstwa; + + fence + + +
+ +
+ płotek + ˈpwɔtɛk +
+ + n + + + (sport, sportowy) sprzęt lekkoatletyczny używany w biegach płotkarskich + + hurdle + + +
+ +
+ płowy + ˈpwɔvɨ +
+ + adj + + + żółty z odcieniem szarego + + stramineous + + +
+ +
+ płoć + pwɔʨ̑ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Rutilus rutilus, niewielka srebrzysta ryba eurazjatycka; + + roach + + +
+ +
+ płucka +
+ + n + + + (spożywczy) płuca zwierzęce + + lights + + +
+ +
+ płucnica islandzka + pwuʦ̑ʲˈɲiʦ̑a isˈlãnʦ̑ka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cetraria islandica, krzaczkowaty porost o widlasto rozgałęzionej, wznoszącej się plesze; + + Iceland moss + + +
+ +
+ płucny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący płuca, związany z płucami, znajdujący się w płucach, będący częścią płuc + + pulmonary + + +
+ +
+ płuco + ˈpwuʦ̑ɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) pojedynczy lub parzysty narząd oddechowy właściwy dla kręgowców oddychających powietrzem; + + lung + + +
+ +
+ pług + pwuk +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) narzędzie rolnicze, uprawowe, służące do przeprowadzania orki; + + plough + plow + + + + pojazd służący do odśnieżania drogi lub torów; + + snowplow + + +
+ +
+ płyn + pwɨ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ciecz lub gaz; + + fluid + + + + (potocznie, potoczny) ciecz + + liquid + + +
+ +
+ płyn Lugola +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) wodny roztwór czystego jodu w jodku potasu, do zastosowań leczniczych lub laboratoryjnych; + + Lugol's iodine + + +
+ +
+ płynnie +
+ + adv + + + w sposób płynny, sprawnie + + fluently + + +
+ +
+ płynny + ˈpwɨ̃nːɨ +
+ + adj + + + będący płynem, ciekły + + liquid + + + + odznaczający się harmonijnym rytmem, swobodny, bez błędów, zahamowań + + fluent + graceful + smooth + + + + taki, którego poszczególne fazy przechodzą łagodnie jedna w drugą + + graceful + smooth + + + + zmienny, niestały, taki, którego nie można dokładnie określić + + fluid + changeable + + +
+ +
+ płynąć + ˈpwɨ̃nɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + o cieczy: poruszać się w jakimś kierunku + + flow + + + + o czasie: upływać, mijać + + pass + + + + poruszać się w wodzie lub na jej powierzchni, także za pomocą łodzi + + swim + + +
+ +
+ płyta + ˈpwɨta +
+ + n + + + element konstrukcyjny, którego grubość jest mała w porównaniu do długości i szerokości, obciążony równolegle do mniejszego wymiaru + + plate + slab + + + + krążek służący do przechowywania muzyki lub danych + + disc + + + + płaski, stosunkowo sztywny przedmiot o grubości małej w porównaniu do długości i szerokości + + plate + board + + +
+ +
+ płyta długogrająca +
+ + n + + + analogowa płyta gramofonowa grająca około 25 minut po obu stronach; + + LP + LP record + + +
+ +
+ płyta główna + ˈpwɨta ˈɡwuvna +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) najważniejsza część urządzenia (w szczególności komputera) pozwalająca na komunikację wszystkich urządzeń do niej podłączonych; + + motherboard + mainboard + + +
+ +
+ płyta kompaktowa + ˈpwɨta ˌkɔ̃mpakˈtɔva +
+ + n + + + poliwęglanowa płyta z zakodowaną cyfrowo informacją do odczytu światłem lasera optycznego + + compact disc + + +
+ +
+ płytkarz + ˈpwɨtkaʃ +
+ + n + + + (budownictwo) specjalista zajmujący się kafelkowaniem ścian lub podłóg + + tiler + + +
+ +
+ płytki + ˈpwɨtʲci +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) pozbawiony głębszych wartości; banalny + + superficial + + + + taki, który nie ma dużej głębokości; charakteryzujący się płytkością; niegłęboki + + shallow + + +
+ +
+ pływactwo +
+ + n + + + (sport, sportowy) sport pływacki, zawody pływackie + + swimming + + +
+ +
+ pływak + ˈpwɨvak +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element techniczny mający za zadanie unosić się na wodzie lub innej cieczy + + float + + + + (sport, sportowy) człowiek (zwłaszcza sportowiec) zajmujący się pływaniem + + swimmer + crawler + fanny-dipper + + +
+ +
+ pływalnia + pwɨˈvalʲɲa +
+ + n + + + (sport, sportowy) obiekt sportowy przeznaczony do treningu pływania + + swimming pool + + +
+ +
+ pływanie + pwɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: pływać + + swimming + + +
+ +
+ pływanie synchroniczne +
+ + n + + + (sport, sportowy) drużynowa dyscyplina sportowa będąca połączeniem pływania, gimnastyki oraz tańca; + + synchronized swimming + + +
+ +
+ pływać + ˈpwɨvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć cechy, które uniemożliwiają zatonięcie w wodzie + + float + + + + poruszać się w wodzie, po wodzie lub innym płynie + + swim + + +
+ +
+ płód + pwut +
+ + n + + + zarodek ssaków w późniejszym stadium rozwoju + + fetus + + +
+ +
+ płótno + ˈpwutnɔ +
+ + n + + + tkanina o najprosztszym splocie (płóciennym), najczęściej z surowej lub bielonej przędzy; + + canvas + + +
+ +
+ quad + kwɔt +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd terenowy podobny do motocykla na czterech kołach; + + all-terrain vehicle + quad + + +
+ +
+ quasi- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych tworzący nazwy i określenia osób, rzeczy lub zjawisk, które są czymś tylko pozornie lub nie są tym w ogóle + + quasi- + + +
+ +
+ queer +
+ + n + + + androgyniczna osoba nie identyfikująca się z żadną płcią + + queer + + +
+ +
+ quenya + ˈkwɛnja +
+ + n + + + język Vanyarów i Ñoldorów, opracowany przez J.R.R. Tolkiena + + quenya + + +
+ +
+ quiz +
+ + n + + + rozrywka intelektualna lub rodzaj zadania w postaci zestawu pytań; + + quiz + + +
+ +
+ raban +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) awantura pełna wrzasku + + commotion + row + ruckus + + +
+ +
+ rabant +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (zobacz) refbant + + reef-band + + +
+ +
+ rabarbar + raˈbarbar +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) Rheum L., roślina warzywna z rodziny rdestowatych; + + rhubarb + + +
+ +
+ rabarbarowiec + ˌrabarbaˈrɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto z rabarbarem + + rhubarb pie + + +
+ +
+ rabat + ˈrabat +
+ + n + + + obniżka ceny + + discount + rebate + + +
+ +
+ rabata + raˈbata +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) wąska grządka kwiatowa obramowująca trawnik + + flowerbed + + +
+ +
+ rabdomioliza + ˌrabdɔ̃mʲjɔˈlʲiza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów chorobowych spowodowany rozpadem mięśni; + + rhabdomyolysis + + +
+ +
+ rabin + ˈrabʲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przełożony gminy żydowskiej, uczony w prawie żydowskim; + + rabbi + + +
+ +
+ rabinacki +
+ + adj + + + związany z rabinem, dotyczący rabina lub rabinatu + + rabbinical + rabbinic + + +
+ +
+ rabować + raˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + bezprawnie zabierać coś przy użyciu przemocy + + rob + + +
+ +
+ rabunek +
+ + n + + + zabranie siłą czyjejś własności + + robbery + + +
+ +
+ rabuś + ˈrabuɕ +
+ + n + + + ten, który rabuje, kradnie + + robber + + +
+ +
+ rachatłukum + ˌraxatˈwukũm +
+ + n + + + (kulinaria) (cukiernictwo) słodki przysmak z Bliskiego Wschodu, wyrób cukierniczy o konsystencji galaretki, zawierający dodatki, np. migdały, orzechy lub kawałki owoców, serwowany w formie kostek oprószonych cukrem pudrem; + + Turkish delight + Cyprus delight + Turkish paste + + +
+ +
+ rachityczny + ˌraçiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) (książkowy) wątły, chorowity + + rickety + + + + (dawniej, dawny) mający objawy krzywicy + + rickety + + +
+ +
+ rachunek + raˈxũnɛk +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) konto w banku, przez które przeprowadza się operacje finansowe + + account + + + + obliczenie matematyczne + + calculation + + + + spis należności za towar lub usługę, jako forma rozliczenia sprzedawcy, zawierający sumę końcową + + bill + check + + +
+ +
+ rachunek całkowy +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dział analizy matematycznej poświęcony własnościom, technice obliczania i zastosowaniom całek; + + integral calculus + + +
+ +
+ racja + ˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + najczęściej w liczbie mnogiej argument, stanowisko + + point + + + + określona ilość substancji + + ration + + +
+ +
+ racjonalista + ˌraʦ̑ʲjɔ̃naˈlʲista +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik racjonalizmu w filozofii + + rationalist + + + + człowiek, który w swoim postępowaniu kieruje się rozumem, nie emocjami + + rationalist + + +
+ +
+ racjonalistyczny + ˌraʦ̑ʲjɔ̃nalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z racjonalizmem + + rationalistic + + +
+ +
+ racjonalizacja + ˌraʦ̑ʲjɔ̃nalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) mechanizm obronny polegający na szukaniu racjonalnych argumentów mających motywować własne czyny i postawy mające źródło w uczuciach i motywach, do których dana osoba nie chce się przed sobą przyznać + + rationalization + + +
+ +
+ racjonalizm + ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd uznający za możliwe poznanie prawdy z użyciem samego rozumu; + + rationalism + + + + postawa odrzucająca tezy nie mające uzasadnienia rozumowego, np. wynikające wyłącznie z wiary, tradycji, autorytetu, itp.; + + rationalism + + + + preferowanie w decyzjach argumentów rozumowych (zwłaszcza nad emocjonalnymi) + + rationalism + + +
+ +
+ racjonalnie + ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób racjonalny + + rationally + + +
+ +
+ racjonalność + ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co racjonalne + + rationality + + +
+ +
+ racjonalny + ˌraʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + opierający się na logicznym rozumowaniu + + rational + + +
+ +
+ racuch + ˈraʦ̑ux +
+ + n + + + (kulinaria) niewielki, pulchny placek z ciasta drożdżowego na zsiadłym mleku, smażony na tłuszczu, jadany na słodko; + + crumpet + + +
+ +
+ raczej + ˈraʧ̑ɛj +
+ + adv + + + … wskazujący na to, że autor zdania nie jest pewny co do jakiejś decyzji, ale uznaje za bardziej prawdopodobne, że podejmie tę decyzję + + perhaps + probably + + + + … wskazujący na to, że autor zdania nie jest pewny co do jakiejś opinii, ale bardziej przychyla się do jej potwierdzenia + + perhaps + + + + … wskazujący na to, że autor zdania nie jest pewny co do jego prawdziwości, ale uznaje za bardziej prawdopodobne, że jest prawdziwe + + more + perhaps + probably + + +
+ +
+ raczyć + ˈraʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + łaskawie zechcieć coś zrobić, być łaskawym coś zrobić (często (ironicznie)) + + deign + condescend + do + + + + delektować się czymś, częstować się czymś + + treat + + +
+ +
+ rad + rat +
+ + abbreviation + + + symbol jednostki radian + + rad + + +
+ +
+ rad + rat +
+ + adj + + + zadowolony, radosny + + happy + + +
+ +
+ rad + rat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) promieniotwórczy pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 88, srebrzystobiały metal; + + radium + + + + (fizyka, fizyczny) jednostka dawki pochłoniętej; + + rad + + +
+ +
+ rada + ˈrada +
+ + n + + + grupa osób, najczęściej wydzielona formalnie w ramach jakiejś organizacji lub społeczności, której celem jest znalezienie poprzez dyskusję lub z racji posiadanego doświadczenia, rozwiązania określonego problemu + + council + + + + zebranie, na którym dyskutowany jest jakiś problem + + council + + + + wypowiedź skierowana do kogoś, zawierająca zalecenie, jak się należy zachować w określonej sytuacji + + advice + council + + +
+ +
+ radar + ˈradar +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie emitujące fale elektromagnetyczne określonej długości i odbierające te fale odbite od obiektów i na tej podstawie określające położenie tych obiektów; + + radar + + +
+ +
+ radca prawny +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) prawnik zatrudniony w jakiejś instytucji, który udziela porad i opinii prawnych oraz występuje w imieniu instytucji przed sądami i organami arbitrażowymi + + legal adviser + + +
+ +
+ radian +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (jednostka miary) jednostka miary łukowej kąta płaskiego, określona w taki sposób, że jeden radian to taki kąt środkowy, którego ramiona wycinają na okręgu łuk o długości równej promieniowi tego okręgu; + + radian + + +
+ +
+ radiator + raˈdʲjatɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element lub zespół elementów wypromieniowujących ciepło do otoczenia; + + radiator + + +
+ +
+ radio + ˈradʲjɔ +
+ + n + + + instytucja nadająca audycje za pomocą fal elektromagnetycznych + + radio + + + + urządzenie do odbioru takich audycji; + + radio + + +
+ +
+ radio- + ˈradʲjɔ +
+ + prefix + + + …stosowany w złożeniach podkreślających, że coś wykorzystuje fale radiowe lub ma wbudowane radio (urządzenie), radiowy; względnie wykorzystuje zjawiska związane z promieniowaniem + + radio- + + +
+ +
+ radioaktywność +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zdolność jąder atomowych do samorzutnej emisji promieniowania korpuskularnego alfa lub beta albo promieniowania elektromagnetycznego gamma + + radioactivity + + +
+ +
+ radioliza + ˌradʲjɔˈlʲiza +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) proces chemiczny zachodzący pod wpływem promieniowania jonizującego; + + radiolysis + + +
+ +
+ radiologiczny +
+ + adj + + + dotyczący radiologii + + radiologic + radiological + + +
+ +
+ radiometr +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przyrząd do wykrywania promieniowania elektromagnetycznego i określania jego intensywności; + + radiometer + + +
+ +
+ radiometria +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział nauki zajmujący się ilościowymi pomiarami energii promieniowania i wielkości fizycznych z nią związanych; + + radiometry + + +
+ +
+ radioodbiornik + ˌradʲjɔːdˈbʲjɔrʲɲik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do odbioru sygnału radiowego; + + radio receiver + + +
+ +
+ radiooperator +
+ + n + + + osoba obsługująca urządzenia radiowo-nadawcze i nadawczo-odbiorcze + + radio operator + + +
+ +
+ radiotelegrafista + ˌradʲjɔtɛlɛɡraˈfʲista +
+ + n + + + pracownik, który obsługuje radiotelegraf, przekazuje i odbiera radiotelegramy + + radiotelegraph operator + + +
+ +
+ radioteleskop +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) teleskop, który wykorzystuje fale radiowe do obserwacji odległych obiektów astronomicznych; + + radio telescope + + +
+ +
+ radioterapeuta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista w dziedzinie radioterapii + + radiotherapist + + +
+ +
+ radioterapia + ˌradʲjɔtɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) leczenie za pomocą promieniowania jonizującego; + + radiotherapy + actinotherapy + + +
+ +
+ radiowy + raˈdʲjɔvɨ +
+ + adj + + + związany z radiem, charakterystyczny dla radia, przekazywany przez radio + + radio + + +
+ +
+ radiowóz + raˈdʲjɔvus +
+ + n + + + samochód policyjny; + + police car + + +
+ +
+ radler +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) napój stanowiący mieszankę jasnego piwa i innego napoju bezalkoholowego; + + shandy + + +
+ +
+ radon + ˈradɔ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Rn i liczbie atomowej 86, promieniotwórczy gaz szlachetny, bezbarwny i bezwonny; + + radon + + +
+ +
+ radosny + raˈdɔsnɨ +
+ + adj + + + taki, który charakteryzuje się radością, ma dobry humor; nie jest smutny + + happy + merry + delighted + + +
+ +
+ radować +
+ + v + + + (książkowy) sprawiać radość + + gladden + + + + (książkowy) czuć radość; okazywać wielkie zadowolenie + + be joyful + gladden + + +
+ +
+ radować się + raˈdɔvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + cieszyć się, być radosnym + + rejoice + + +
+ +
+ radość + ˈradɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uczucie zadowolenia i satysfakcji, przejawiające się śmiechem, optymistycznym spojrzeniem na rzeczywistość czy poczuciem beztroski + + joy + happiness + + +
+ +
+ radykalność + ˌradɨˈkalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest radykalne + + radicalness + + +
+ +
+ radykalny + ˌradɨˈkalnɨ +
+ + adj + + + który jest skutkiem zdecydowanych, bezkompromisowych działań + + radical + + +
+ +
+ radykał +
+ + n + + + ekstremista, zwolennik radykalizmu, osoba o poglądach skrajnych + + radical + + +
+ +
+ radziecki + raˈʥ̑ɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) odnoszący się do radnego, rajcy, rady, zwłaszcza rady miasta + + Council + + + + odnoszący się do Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (ZSRR) + + Soviet + + +
+ +
+ radzić + ˈraʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + udzielać komuś rady + + advise + + + + zwracać się do kogoś o poradę, zasięgać czyjejś rady, opinii + + consult + seek advice + + + + na bieżąco pokonywać trudności + + cope with + get by + + +
+ +
+ radźput +
+ + n + + + członek indyjskiego rodu rycerskiego należący do warny lub kszatrijów, zamieszkującego dawną Radźputanę (Radżastan); + + Rajput + + +
+ +
+ rafa + ˈrafa +
+ + n + + + zwykle podwodna przeszkoda wapienna powstała ze szkieletów organizmów morskich; + + reef + + +
+ +
+ rafa koralowa + ˈrafa ˌkɔraˈlɔva +
+ + n + + + rafa powstała z nagromadzenia pozostałości organizmów morskich, głównie szkieletów korali + + coral reef + + +
+ +
+ rafinacja + ˌrafʲĩˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + oczyszczanie substancji w celu nadania im odpowiednich właściwości; + + refining + + +
+ +
+ rafineria + ˌrafʲĩˈnɛrʲja +
+ + n + + + zakład przemysłowy przeprowadzający oczyszczanie jakiegoś surowca + + refinery + + +
+ +
+ rafinować + ˌrafʲĩˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + poddawać procesowi rafinacji + + refine + rarefy + + +
+ +
+ ragoût +
+ + n + + + (kulinaria) typ gęstej potrawy przygotowywanej z kawałków mięsa duszonych w sosie z warzywami i różnymi dodatkami; + + ragout + + +
+ +
+ raj + raj +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miejsce wiecznej szczęśliwości, które istniało na początku ludzkości, które czeka również po śmierci; + + paradise + eden + + +
+ +
+ raj podatkowy + ˈraj ˌpɔdatˈkɔvɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kraj o łagodnych przepisach podatkowych dla obcokrajowców; + + tax haven + + +
+ +
+ raj utracony + ˈraj ˌutraˈʦ̑ɔ̃nɨ +
+ + idiom + + + (książkowy) beztroskie, szczęśliwe życie, do którego nie da się już wrócić + + paradise lost + + +
+ +
+ rajd + rajt +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) kilkuetapowa, zbiorowa wyprawa turystyczna + + excursion + rally expedition + + +
+ +
+ rajski +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który zachwyca; stanowiący lub przedstawiający sobą coś niezwykłego + + blissful + + + + odnoszący się do raju + + heavenly + + +
+ +
+ rajstopy + rajˈstɔpɨ +
+ + n + + + rodzaj damskiej garderoby noszonej na nogach i dolnej części tułowia; + + pantyhose + tights + + +
+ +
+ rak + rak +
+ + n + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) o negatywnym zjawisku lub procesie, czymś niszczącym + + canker + + + + (medycyna, medyczny) nowotwór złośliwy pochodzenia nabłonkowego; + + cancer + + + + (sport, sportowy) każdy z pary kolców alpinistycznych zakładanych na buty; + + crampon + + + + (zoologia, zoologiczny) jadalny skorupiak z podtypu stawonogów; + + crayfish + crawfish + + +
+ +
+ rak jelita grubego +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nowotwór złośliwy jelita grubego wywodzący się z nabłonka błony śluzowej jelita grubego, do którego zaliczany jest rak okrężnicy, rak zgięcia esiczo-odbytniczego i rak odbytnicy; + + colorectal cancer + + +
+ +
+ rak krtani + ˈrak ˈːr̥tãɲi +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nowotwór złośliwy krtani pochodzenia nabłonkowego + + laryngeal cancer + + +
+ +
+ rakieta + raˈcɛta +
+ + n + + + (sport, sportowy) narzędzie służące do gry, odbijania piłki tenisowej + + racket + + + + pojazd latający lub pocisk napędzany silnikiem rakietowym; + + rocket + + + + (wojskowość, wojskowy) pocisk zbudowany z głowicy bojowej i urządzenia napędowego z silnikiem rakietowym + + rocket + + +
+ +
+ rakieta śnieżna +
+ + n + + + nakładka na but pozwalająca chodzić po śniegu bez zapadania się; + + snowshoe + + +
+ +
+ rakotwórczo +
+ + adv + + + w sposób rakotwórczy + + carcinogenically + + +
+ +
+ rakotwórczość +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przyczynianie się do zachorowania na raka + + carcinogenicity + + +
+ +
+ rakotwórczy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) przyczyniający się do powstawania raka + + carcinogenic + cancerigenic + + +
+ +
+ rakowy +
+ + adj + + + związany z rakiem (chorobą nowotworową) + + cancerous + + +
+ +
+ rakszasa + raˈkʃasa +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) złośliwy, zły demon w kulturze hinduskiej; + + rakshasa + + +
+ +
+ rama + ˈrãma +
+ + n + + + oprawa obrazu, lustra lub szyby + + frame + + +
+ +
+ ramadan + rãˈmadãn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w islamie: ścisły post obowiązujący muzułmanów od świtu do nocy w miesiącu ramadan (1.1) + + Ramadan + + + + dziewiąty miesiąc kalendarza muzułmańskiego + + Ramadan + + +
+ +
+ rambutan + rãmˈbutãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Nephelium lappaceum, drzewo owocowe o owłosionych owocach; + + rambutan + + + + owoc rambutanu (1.1) + + rambutan + + +
+ +
+ ramen +
+ + n + + + (kulinaria) japoński bulion z makaronem i dodatkami przyrządzany na wiele sposobów; + + ramen + + +
+ +
+ ramiączko + rãˈmʲjɔ̃n͇ʧ̑kɔ +
+ + n + + + pasek tkaniny podtrzymujący na ramionach część garderoby, np. bluzkę, stanik; + + bra strap + strap + + +
+ +
+ ramię + ˈrãmʲjɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała od szyi do stawu barkowego + + shoulder + + + + (anatomia, anatomiczny) część kończyny górnej pomiędzy stawami: barkowym a łokciowym + + upper arm + + + + (potocznie, potoczny) cała kończyna górna + + arm + + + + w przyrodzie, technice – wszystko o kształcie przypominającym wyciągniętą rękę + + arm + + +
+ +
+ ramię w ramię + ˈrãmʲjɛ ˈv‿rãmʲjɛ +
+ + adv + + + równo, bez różnicy w odległości + + shoulder to shoulder + + +
+ +
+ ramka + ˈrãmka +
+ + n + + + (telekomunikacja) jednostka informacji transmitowanej przez sieć telekomunikacyjną; + + datagram + packet + + + + mała rama, obramowanie np. z listewek + + frame + + + + obramowanie w tekście + + border + + +
+ +
+ rana + ˈrãna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) uszkodzenie ciągłości skóry, a często również głębszych tkanek lub narządów na skutek urazu, oparzenia itp.; + + wound + + +
+ +
+ ranczo + ˈrãn͇ʧ̑ɔ +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) w Ameryce Łacińskiej: gospodarstwo wiejskie specjalizujące się w hodowli bydła lub owiec + + rancho + + +
+ +
+ randka + ˈrãntka +
+ + n + + + umówione, najczęściej romantyczne spotkanie dwóch zainteresowanych sobą osób, w celu bliższego poznania się lub spędzenia razem czasu + + date + appointment + + +
+ +
+ randkowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: randkować; chodzenie na randki + + dating + + +
+ +
+ randomowy + ˌrãndɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + (slangowo) (neologizm) losowy + + random + + +
+ +
+ ranga + ˈrãŋɡa +
+ + n + + + stopień wojskowy, dawniej także urzędniczy lub dworski + + military rank + + +
+ +
+ raniuszek + rãˈɲuʃɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) raniuszek zwyczajny Aegithalos caudatus, mały ptak o puszystej sylwetce z czarnym wierzchem i białoróżowawym spodzie oraz długim schodkowatym ogonem; + + long-tailed tit + + +
+ +
+ ranić + ˈrãɲiʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) sprawiać komuś przykrość; urażać czyjeś uczucia + + hurt + + + + powodować kaleczenie + + cut + gash + injure + lacerate + wound + + + + zadać ranę + + cut + gash + injure + lacerate + wound + + + + (przenośnie, przenośnia) sprawiać przykrość sobie wzajemnie + + hurt each other + + + + zadać ranę samemu sobie + + injure oneself + wound oneself + + +
+ +
+ rannik + ˈrãɲːik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Eranthis, rodzaj bylin z rodziny jaskrowatych; + + eranthis + winter aconite + + +
+ +
+ ranny + ˈrãnːɨ +
+ + adj + + + mający miejsce o poranku; taki, który występuje na początku dnia + + morning + + + + taki, który ma ranę + + injured + wounded + + +
+ +
+ ranny ptaszek + ˈrãnːɨ ˈptaʃɛk +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) osoba, która wstaje bardzo wcześnie rano + + early bird + early riser + + +
+ +
+ rano + ˈrãnɔ +
+ + adv + + + wcześnie w ciągu dnia + + in the morning + + +
+ +
+ rano + ˈrãnɔ +
+ + n + + + wczesna pora dnia + + morning + + +
+ +
+ ransomware +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) rodzaj szkodliwego oprogramowania, które blokuje system komputerowy lub szyfruje zapisane w nim dane, a następnie żąda od ofiary okupu za przywrócenie dostępu; + + ransomware + + +
+ +
+ rany boskie +
+ + interjection + + + (przenośnie, przenośnia) wykrzyknienie, które może wyrażać zaskoczenie, irytację, zdziwienie, gniew + + for Christ's sake + for God's sake + for Pete's sake + for goodness' sake + + +
+ +
+ rap + rap +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) styl w muzyce; + + rap + + +
+ +
+ raper + ˈrapɛr +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wykonawca muzyki rap + + rapper + + +
+ +
+ rapier + ˈrapʲjɛr +
+ + n + + + długa, prosta i obosieczna broń biała z koszem osłaniającym dłoń; + + rapier + + +
+ +
+ raport + ˈrapɔrt +
+ + n + + + szczegółowe sprawozdanie + + report + account + dispatch + return + + +
+ +
+ rapsod +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) podniosły, żałobny poemat; + + rhapsody + + + + (dawniej, dawny) (historia, historyczny, historycznie) wędrowny śpiewak recytujący poematy epickie + + rhapsode + + +
+ +
+ raptem + ˈraptɛ̃m +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) nagle, znienacka + + all of a sudden + suddenly + + + + (potocznie, potoczny) nie więcej niż + + mere + merely + only + + +
+ +
+ rarytas + raˈrɨtas +
+ + n + + + rzecz rzadko spotykana, osobliwa + + rarity + + +
+ +
+ raróg + ˈraruk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z gatunku raróg zwyczajny, Falco cherrug + + saker + + +
+ +
+ raróg górski + ˈraruk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Falco biarmicus, gatunek ptaka z rodziny sokołowatych; + + lanner falcon + + +
+ +
+ raróg zwyczajny + ˈraruk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Falco cherrug, gatunek eurazjatyckiego ptaka drapieżnego z rodziny sokołowatych; + + saker falcon + + +
+ +
+ rasa + ˈrasa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dawna kategoria systematyczna zwierząt zajmująca niższy poziom niż gatunek; + + race + + +
+ +
+ rasam +
+ + n + + + (kulinaria) zupa południowoindyjska o kwaskowatym smaku, na bazie soku z owoców tamaryndowca; + + rasam + + +
+ +
+ rasistowski + ˌraɕiˈstɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z rasistą lub rasizmem; mający treść nawiązującą do rasizmu + + racist + + +
+ +
+ rasizm + ˈraɕism̥ +
+ + n + + + ideologia oraz wypływające z niej zachowania przyjmujące założenie wyższości niektórych ras ludzi nad innymi; + + racism + racialism + + +
+ +
+ rasowiec + raˈsɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) pies rasowy + + purebred + purebreed + + +
+ +
+ rasowy + raˈsɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący ras, rasy + + racial + + + + o zwierzęciu należący do danej rasy + + purebred + thoroughbred + + +
+ +
+ raster +
+ + n + + + stosowane głównie w grafice użytkowej rozbicie zróżnicowanego tonalnie obrazu na zagęszczone kropki, linie itp.; + + raster + + +
+ +
+ raszpla + ˈraʃpla +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Squatina squatina, gatunek ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny raszplowatych; rekin o spłaszczonym ciele i dużych parzystych płetwach; + + angelshark + angel ray + + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) stalowy pilnik o grubych nacięciach + + rasp + + +
+ +
+ rata + ˈrata +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) część długu, którą trzeba zapłacić w określonym terminie + + installment + + +
+ +
+ ratel +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Mellivora Storr, rodzaj drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych + + ratel + + +
+ +
+ ratować + raˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wyciągać kogoś z kłopotów, tarapatów + + rescue + salvage + save + + +
+ +
+ ratownik + raˈtɔvʲɲik +
+ + n + + + osoba pilnująca bezpieczeństwa na kąpielisku + + lifeguard + + +
+ +
+ ratunek + raˈtũnɛk +
+ + n + + + pomoc w niebezpieczeństwie + + rescue + help + + + + uniknięcie niebezpieczeństwa + + rescue + + +
+ +
+ ratunkowy +
+ + adj + + + związany z ratunkiem + + lifesaving + + +
+ +
+ ratunku + raˈtũnku +
+ + interjection + + + wołanie o pomoc w sytuacji zagrożenia + + help + + +
+ +
+ ratusz + ˈratuʃ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) budynek, w którym swoją siedzibę mają władze miasta; + + town hall + city hall + + +
+ +
+ raweński +
+ + adj + + + odnoszący się do Rawenny, związany z Rawenną + + Ravennan + Ravennate + Ravennese + + +
+ +
+ raz + 'razɨ + ras +
+ + n + + + okoliczność, ewentualność + + case + + + + pojedyncza realizacja czynności + + time + once + twice + + + + jednostka jakiejś wielkości + + time + once + twice + + + + uderzenie wymierzone za pomocą przeznaczonego do tego celu narzędzia + + blow + + +
+ +
+ raz na ruski rok + ˈras na‿ˈrusʲci ˈrɔk +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) bardzo rzadko + + once in a blue moon + + +
+ +
+ razem + ˈrazɛ̃m +
+ + adv + + + (o wielu elementach, osobach itp.) łącznie, równocześnie, wszyscy / wszystkie + + together + + +
+ +
+ razić + ˈraʑiʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) rzucać się w oczy, być przesadnie wyraźnym (np. o kolorach) + + clash + + +
+ +
+ rdest ptasi + ˈrdɛst ˈptaɕi +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Polygonum aviculare L., gatunek rośliny z rodziny rdestowatych o właściwościach lecznicznych; + + common knotgrass + + +
+ +
+ rdza + rʣ̑a +
+ + n + + + warstwa na powierzchni metalu lub stopu (zwykle żelaza i stali) złożona z tlenku tego metalu; + + rust + + +
+ +
+ rdzawoczerwony + ˌrʣ̑avɔʧ̑ɛrˈvɔ̃nɨ +
+ + adj + + + mający kolor czerwony o odcieniu rdzawym + + maroon + + +
+ +
+ rdzawy + ˈrʣ̑avɨ +
+ + adj + + + brunatnoceglasty, rudawy, mający kolor rdzy + + russet + + +
+ +
+ rdzenny +
+ + adj + + + dotyczący rdzenia + + radical + + + + nieobjęty zewnętrznym wpływem + + aboriginal + autochthonic + autochthonous + ethnic + indigenous + + +
+ +
+ rdzewieć + ˈrʣ̑ɛvʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + o metalu: niszczeć poprzez utlenianie się + + rust + + +
+ +
+ rdzeń + rʣ̑ɛ̃ɲ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) główny morfem wyrazu, który pozostaje po oddzieleniu od niego wszystkich afiksów; + + root + stem + + + + istota czegoś + + core + heart + + +
+ +
+ re- + +
+ + prefix + + + znowu, ponownie + + re- + + +
+ +
+ ready mades +
+ + n + + + (sztuka) kompozycje surrealistów i dadaistów zrobione z przedmiotów codziennego użytku + + ready mades + + +
+ +
+ ready-to-wear +
+ + n + + + ubrania dostępne w sklepach, pochodzące z produkcji seryjnej, a nie szyte na zamówienie + + off the rack + off-the-peg + ready-to-wear + + +
+ +
+ reaganomika + ˌrɛɡãnɔ̃ˈmʲika +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) polityka gospodarcza prowadzona w USA za prezydentury Ronalda Reagana, cechująca się obniżaniem podatków, zmniejszaniem wydatków budżetowych, ograniczaniem ingerencji państwa w gospodarkę i ograniczaniem inflacji przez kontrolę ilości pieniędzy w obiegu; + + Reaganomics + + +
+ +
+ reagent + rɛˈaɡɛ̃nt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) każda substancja biorąca udział w reakcji chemicznej; + + reactant + + + + (chemia, chemiczny) odczynnik + + reagent + + +
+ +
+ reagować + ˌrɛaˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + odpowiadać jakimś zachowaniem na daną sytuację + + react + respond + + +
+ +
+ reakcja + rɛˈakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) proces polegający na przejściu jednych substancji w inne; + + reaction + + + + (fizyka, fizyczny) jedna z sił wywieranych przez ciała zgodnie z trzecią zasadą dynamiki + + reaction + + + + (fizyka, fizyczny) proces, przemiana + + reaction + + + + odpowiedź na coś w formie działania lub postawy + + reaction + + + + zachowanie organizmów żywych w odpowiedzi na bodźce + + reaction + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (ekonomia, ekonomiczny) opór wobec zmian + + reaction + + +
+ +
+ reakcja katalityczna + rɛˈakʦ̑ʲja ˌkatalʲiˈtɨʧ̑na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna odbywająca się z udziałem katalizatora + + catalytic reaction + + +
+ +
+ reaktancja + ˌrɛakˈtãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wkład do oporności układu elektrycznego pojawiający się przy przepływie prądów zmiennych, związany z obecnością w tym układzie indukcyjności i pojemności; część urojona impedancji; + + reactance + + +
+ +
+ reaktor + rɛˈaktɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zbiornik, w którym zachodzi reakcja chemiczna; + + reactor + + + + (fizyka, fizyczny) urządzenie do wyzwalania energii jądrowej; + + reactor + + +
+ +
+ reaktor katalityczny + rɛˈaktɔr ˌkatalʲiˈtɨʧ̑nɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) część układu wydechowego wszystkich współczesnych samochodów osobowych spełniająca funkcję pozasilnikowego systemu zmniejszania emisji szkodliwych składników spalin; + + catalytic converter + + +
+ +
+ reaktywacja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) ponowienie działania jakiegoś procesu, mechanizmu, organizmu + + reactivation + + + + (potocznie, potoczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) powrót artysty na scenę po długim okresie nieobecności w branży + + reactivation + + +
+ +
+ reaktywować +
+ + v + + + sprawiać, że ktoś lub coś staje się ponownie aktywne + + reactivate + + +
+ +
+ real + ˈrɛal +
+ + n + + + (jednostka monetarna) brazylijska waluta; + + real + + +
+ +
+ realgar +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy siarczków, zbudowany z czterosiarczku czteroarsenu; + + realgar + + +
+ +
+ realistycznie + ˌrɛalʲiˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób realistyczny + + realistically + + +
+ +
+ realistyczny +
+ + adj + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) odnoszący się do realizmu + + realist + + + + oparty na trzeźwym patrzeniu na świat + + realistic + hard-headed + true-to-life + + +
+ +
+ realizacja + ˌrɛalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + doprowadzenie, do wykonania czegoś + + realization + realisation + accomplishment + execution + implementation + + + + spełnienie planów lub nadziei + + fruition + fulfilment + realisation + realization + + + + wykonany utwór, film lub przedstawienie + + production + + +
+ +
+ realizm +
+ + n + + + postawa opierająca się na trzeźwej ocenie rzeczywistości + + realism + + + + (sztuka) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wierne odtwarzanie rzeczywistości w utworze literackim lub dziele sztuki; (także, też) kierunek literacki i artystyczny wiernie odtwarzający rzeczywistość oraz cechujący się tym kierunek rozwinięty w XIX wieku; + + realism + + +
+ +
+ realizować + ˌrɛalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wcielać w życie, urzeczywistniać coś + + realize + + +
+ +
+ realny + rɛˈalnɨ +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) odniesiony do wzrostu cen + + real + + +
+ +
+ reanimacja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przywrócenie do życia kogoś znajdującego się w stanie śmierci klinicznej poprzez zastosowanie zabiegów pobudzających czynność serca, układu krążenia i oddychania + + resuscitation + + +
+ +
+ reb +
+ + tytuł grzecznościowy używany przez Żydów w stosunku do mężczyzny, odpowiednik polskiej formy pan; + + Reb + + +
+ +
+ rebelia + rɛˈbɛlʲja +
+ + n + + + zbrojny bunt przeciwko istniejącej władzy + + rebellion + + +
+ +
+ rebeliancki + ˌrɛbɛˈlʲjãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący rebelii lub rebeliantów + + rebellious + + +
+ +
+ rebeliant + rɛˈbɛlʲjãnt +
+ + n + + + uzbrojony bojownik buntujący się przeciwko istniejącej władzy; + + rebel + + +
+ +
+ recenzja + rɛˈʦ̑ɛ̃w̃zʲja +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) ocena wraz z krótkim omówieniem publikacji książkowej, filmu, albumu muzycznego, koncertu, imprezy artystycznej w prasie lub w innych środkach przekazu + + review + + +
+ +
+ recepcja + rɛˈʦ̑ɛpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (hotelarstwo) biuro przy wejściu, które obsługuje osoby wchodzące + + reception + + + + (książkowy) (sztuka) (literacko) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) odbiór, przyjęcie dzieła, utworu, kierunku w sztuce + + reception + + +
+ +
+ recepcjonista +
+ + n + + + osoba pracująca w recepcji, np. hotelu + + receptionist + + +
+ +
+ receptor + rɛˈʦ̑ɛptɔr +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) wyspecjalizowana komórka lub narząd zmysłowy odbierający informacje z otoczenia; + + sensory receptor + + +
+ +
+ receptura + ˌrɛʦ̑ɛpˈtura +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (technologia, technika, techniczny) wykaz składników, wzór, formuła lub przepis, normujący zestaw składników określonego produktu; + + formula + formulation + + +
+ +
+ recesja + rɛˈʦ̑ɛsʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) okres zahamowania i spadku rozwoju gospodarczego + + recession + + +
+ +
+ recesyjny + ˌrɛʦ̑ɛˈsɨjnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od recesja (gospodarcza) + + recessive + + +
+ +
+ recital +
+ + n + + + występ artysty muzycznego stanowiący cały program koncertu; + + recital + + +
+ +
+ recykling +
+ + n + + + wykorzystanie odpadów technologicznych i surowców wtórnych w przemyśle; + + recycling + + +
+ +
+ recytacja +
+ + n + + + wydeklamowanie utworu literackiego + + recitation + + +
+ +
+ recytator +
+ + n + + + osoba deklamująca utwór literacki + + reciter + + +
+ +
+ recytatyw + ˌrɛʦ̑ɨˈtatɨf +
+ + n + + + deklamacyjna część opery, oratorium, itp., przypominająca mowę + + recitative + + +
+ +
+ recytować +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) mówić coś płynnie, jakby jednym tchem + + spout + + + + wygłaszać z pamięci utwór literacki + + recite + declaim + + +
+ +
+ redagować +
+ + v + + + kierować redakcją czasopisma, dzieła zbiorowego, decydując ostatecznie o jego treści i formie + + edit + + + + opracowywać dany tekst pod względem treści i stylu, na ogół w celu zamieszczenia w druku + + edit + draw up + + +
+ +
+ redakcja +
+ + n + + + czynność poprawiania, korygowania tekstu pod względem merytorycznym i stylistycznym + + redaction + + + + wersja tekstu po redakcji (1.1) + + redaction + + + + zmiana w tekście po redakcji (1.1) + + redaction + + +
+ +
+ redaktor + rɛˈdaktɔr +
+ + n + + + pracownik redakcji, który zajmuje się redagowaniem tekstów, opracowywaniem audycji radiowych lub programów telewizyjnych + + editor + + +
+ +
+ redefinicja + ˌrɛdɛfʲĩˈɲiʦ̑ʲja +
+ + n + + + określenie, zdefiniowanie czegoś na nowo, nadanie nowego znaczenia + + redefinition + + +
+ +
+ redukcja + rɛˈdukʦ̑ʲja +
+ + n + + + sprowadzenie czegoś do mniejszych rozmiarów + + reduction + + +
+ +
+ redukowalny +
+ + adj + + + możliwy do zredukowania, dający się zredukować + + reducible + + +
+ +
+ redukować +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) wprowadzać pierwiastek do mniejszej wartościowości wskutek przyłączania elektronów, poprzez odbieranie tlenu lub wprowadzanie wodoru + + reduce + + + + likwidować etaty pracownicze + + cut back + fire + axe + lay off + make redundant + + + + powodować zmniejszenie czego + + reduce + cut back + lower + cut down + deplete + lour + + + + stawać się mniejszym lub mniej licznym + + cancel out + + +
+ +
+ reelekcja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ponowny wybór kogoś na stanowisko wybieralne + + re-election + reelection + + +
+ +
+ refektarz + rɛˈfɛktaʃ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pomieszczenie klasztorne przeznaczone do spożywania posiłków; + + refectory + + +
+ +
+ referencja + ˌrɛfɛˈrɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wartość, zawierająca informację o położeniu innej wartości w pamięci lub nośniku danych; + + reference + + +
+ +
+ referendum + ˌrɛfɛˈrɛ̃ndũm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) głosowanie, którego celem jest rozstrzygnięcie jakiejś kwestii przez ogół obywateli kraju, regionu lub gminy; + + referendum + plebiscite + + +
+ +
+ referować + ˌrɛfɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zdawać raport, relację z czegoś; przedstawiać coś w formie referatu, sprawozdania + + report + + +
+ +
+ refleksja +
+ + n + + + głębsze zastanowienie się + + reflection + + +
+ +
+ refleksoterapia +
+ + n + + + alternatywna metoda terapii, mająca pobudzać organizm do samoleczenia poprzez uciskaniu określonych punktów na ciele + + reflexotherapy + + +
+ +
+ reforma + rɛˈfɔrma +
+ + n + + + zmiana lub szereg zmian mająca na celu ulepszenie dziedziny, której dotyczy + + reform + + +
+ +
+ reformacja + ˌrɛfɔrˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) ruch religijno-polityczno-społeczny w XVI wieku zapoczątkowany w Niemczech przez Marcina Lutra, dążący do wprowadzenia reform w Kościele katolickim; + + Reformation + + +
+ +
+ refować + rɛˈfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) zmniejszać powierzchnię ożaglowania bez użycia dodatkowych żagli przez częściowe zwijanie lub składanie dolnej części żagla i umocowanie jej za pomocą linek + + reef + + +
+ +
+ refrakcja + rɛfˈrakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) okresowa niewrażliwość na bodźce komórek pobudliwych (a także błon komórkowych wypustek tych komórek) po przejściu potencjału czynnościowego; + + refractory period + + + + (fizyka, fizyczny) odchylenie kierunku rozchodzenia się fali związana ze zmianą jej prędkości przy przejściu do innego ośrodka; + + refraction + + +
+ +
+ refren + ˈrɛfrɛ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) w utworze śpiewanym jest to powtarzająca się melodia i tekst + + refrain + chorus + burden + tag + + +
+ +
+ regał + ˈrɛɡaw +
+ + n + + + mebel z półkami + + shelf + + +
+ +
+ regencja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) władza sprawowana przez regenta, regentkę + + regency + + +
+ +
+ regeneracja +
+ + n + + + odzyskiwanie zdrowia, sprawności, równowagi psychicznej itp. + + regeneration + + +
+ +
+ regeneracyjny + ˌrɛɡɛ̃nɛraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + uruchamiający lub wspomagający proces regeneracji + + regenerative + + +
+ +
+ regenerować się + ˌrɛɡɛ̃nɛˈrɔvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + o częściach organizmów żywych: odnawiać się + + regenerate + + + + wracać do pełnego zdrowia i sprawności fizycznej + + regenerate + revive + + +
+ +
+ regent + ˈrɛɡɛ̃nt +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ktoś, kto sprawuje władzę za nieobecnego lub młodocianego monarchę; + + regent + + +
+ +
+ reggae + ˈrɛɡɛ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj muzyki; + + reggae + + +
+ +
+ regiel +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (ekologia, ekologiczny) zalesione partie Tatr na wysokości 1000–1500 m + + montane + montane zone + + +
+ +
+ regiment + rɛˈɟĩmɛ̃nt +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (dawniej, dawny) pułk cudzoziemskiego zaciągu w wojsku polskim + + regiment + + + + (wojskowość, wojskowy) odpowiednik polskiego pułku w strukturze sił zbrojnych niektórych krajów + + regiment + + +
+ +
+ region + ˈrɛɟɔ̃n +
+ + n + + + (książkowy) wydzielony, stosunkowo jednorodny obszar odróżniający się od terenów przyległych określonymi cechami naturalnymi lub nabytymi + + region + area + + + + (urzędowy) jednostka podziału administracyjnego najwyższego stopnia, mająca zazwyczaj dużą samodzielność zbliżoną do autonomii + + district + region + + +
+ +
+ regionalizm + ˌrɛɟɔ̃ˈnalʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) tendencja rozwoju politycznego współczesnego państwa, która polega na dekoncentracji i decentralizacji władzy państwowej na niższe poziomy systemu politycznego; + + regionalism + + +
+ +
+ regionalny + ˌrɛɟɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od region + + regional + local + + +
+ +
+ regresywny + ˌrɛɡrɛˈsɨvnɨ +
+ + adj + + + mający tendencję do cofania się, wsteczny, niepostępowy + + regressive + + +
+ +
+ regulacja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) obejmowanie czego przepisami prawa, normami + + regulation + + + + podejmowanie działań w celu poprawy funkcjonowania lub przywrócenia czego + + adjustment + readjustment + settlement + + + + sterowanie zmianą danej wielkości + + control + + +
+ +
+ regulaminowy +
+ + adj + + + dotyczący regulaminu + + prescribed + statutory + + +
+ +
+ regularnie + ˌrɛɡuˈlarʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób regularny + + regularly + + +
+ +
+ regularny + ˌrɛɡuˈlarnɨ +
+ + adj + + + (gramatyka) posiadający typową odmianę + + regular + + + + powtarzający się w stałych odstępach czasu lub przestrzeni + + regular + + +
+ +
+ regulować + ˌrɛɡuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dozować ilość, moc czegoś + + adjust + + + + nastawiać przyrząd, mechanizm, urządzenie tak, aby działały w pożądany sposób + + adjust + customize + + + + ustalać reguły, zasady + + regulate + control + + +
+ +
+ reguła + rɛˈɡuwa +
+ + n + + + zasada, według której należy postępować + + rule + + +
+ +
+ rehabilitacja + ˌrɛxabʲilʲiˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przywrócenie choremu sprawności fizycznej i psychicznej oraz przystosowanie go do zmienionych warunków życia; + + rehabilitation + + + + (książkowy) przywrócenie dobrej opinii, oczyszczenie z zarzutów + + rehabilitation + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) unieważnienie wyroku i przywrócenie osobie skazanej niesłusznie utraconych przez nią praw; + + rehabilitation + + +
+ +
+ reinkarnacja + ˌrɛ<sup>j</sup>ĩŋkarˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pogląd, według którego dusza po śmierci wciela się w nowy byt fizyczny; + + reincarnation + + +
+ +
+ reintegracja +
+ + n + + + ponowna integracja + + reintegration + + +
+ +
+ reintrodukcja +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) ponowne wprowadzenie gatunku do ekosystemu + + reintroduction + + +
+ +
+ rejestr + ˈrɛjɛstr̥ +
+ + n + + + spis danych, wykaz, lista + + register + + +
+ +
+ rejestrowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: rejestrować + + registering + + +
+ +
+ rejestrować +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) utrwalać w pamięci urządzenia + + enregister + record + + + + wprowadzać do rejestru, wpisywać na listę + + register + + + + zapisywać pomiary + + log + register + + +
+ +
+ rejon + ˈrɛjɔ̃n +
+ + n + + + (administracja) jednostka podziału administracyjnego w ZSRR, a po jego rozpadzie w byłych republikach Rosji, Ukrainie, Białorusi, Azerbejdżanie, Gruzji, Łotwie, Litwie i Mołdawii; + + raion + + + + obszar, strefa, określona część + + area + + +
+ +
+ rejonowy +
+ + adj + + + związany z rejonem, obowiązujący w pewnym rejonie + + regional + + +
+ +
+ rejs +
+ + n + + + (morski) podróż statku na danej trasie, od portu początkowego do końcowego + + cruise + voyage + flight + passage + + +
+ +
+ rekin + ˈrɛcĩn +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) drapieżna ryba chrzęstnoszkieletowa żyjąca w ciepłych morzach i oceanach; + + shark + + +
+ +
+ reklama + rɛkˈlãma +
+ + n + + + informacja połączona z komunikatem perswazyjnym, mająca zachęcić do kupienia produktu lub skorzystania z usługi; + + commercial + advertisement + + +
+ +
+ reklamacja + ˌrɛklãˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zgłoszenie się ze skargą do producenta, wykonawcy usługi; zwrócenie się w celu przedstawienia wad towaru, usługi + + complaint + reclamation + + +
+ +
+ reklamodawca +
+ + n + + + zlecający opublikowanie lub wyemitowanie reklamy + + advertiser + advertizer + + +
+ +
+ reklamować + ˌrɛklãˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + informować o towarach lub usługach, zachwalać je i sugerować ich kupno + + advertise advertize + + + + żądać naprawy, wymiany lub refundacji wadliwego towaru lub źle wykonanej usługi, często w ramach gwarancji lub rękojmi + + complain + file a complaint + + +
+ +
+ reklamowy + ˌrɛklãˈmɔvɨ +
+ + adj + + + związany z reklamą, dotyczący reklamy; będący reklamą; służący reklamie + + advertising + promotional + publicity + + +
+ +
+ rekolekcje +
+ + n + + + w katolicyzmie nauki połączone z eucharystią, mające na celu umocnienie wiary i odnowę moralną; + + retreat + + +
+ +
+ rekolekcjonista +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w katolicyzmie: głoszący rekolekcje + + preacher + retreat giver + retreat-giver + + +
+ +
+ rekomendacja + ˌrɛkɔ̃mɛ̃nˈdaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) opinia o kimś (zazwyczaj pozytywna) + + recommendation + + +
+ +
+ rekomendować + ˌrɛkɔ̃mɛ̃nˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dawać pozytywne świadectwo, ocenę; polecać coś komuś + + recommend + + +
+ +
+ rekompensata +
+ + n + + + wyrównanie poniesionych strat czy szkód + + compensation + reparation + + +
+ +
+ rekonstrukcja +
+ + n + + + odtworzenie czegoś opierając się o zachowane fragmenty, informacje, szczątki, przekazy itd.; (także, też) rzecz, która została odtworzona/zrekonstruowana + + reconstruction + + +
+ +
+ rekonstrukcyjny +
+ + adj + + + dotyczący rekonstrukcji + + reconstructive + + +
+ +
+ rekonwalescencja +
+ + n + + + powrót do zdrowia po przebytej chorobie + + convalescence + + +
+ +
+ rekonwalescent + ˌrɛkɔ̃nvaˈlɛsʦ̑ɛ̃nt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) pacjent powracający do zdrowia po przebytej chorobie + + convalescent + + +
+ +
+ rekreacja + ˌrɛkrɛˈaʦ̑ʲja +
+ + n + + + odnawianie sił poprzez aktywny wypoczynek lub za pomocą różnych form aktywności fizycznej lub psychicznej + + recreation + + +
+ +
+ rekrut + ˈrɛkrut +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) nowy żołnierz, świeżo powołany do wojska; + + recruit + conscript + draftee rookie + + +
+ +
+ rekrutacja + ˌrɛkruˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) nabór żołnierzy do służby wojskowej + + recruitment + enrollment + enrolment + + + + przyjmowanie pracowników do zakładów pracy, kandydatów na wyższe uczelnie, kandydatów do szkół itp.; + + recruitment + acquisition + enrollment + enrolment + + +
+ +
+ rektascensja + ˌrɛktaˈsʦ̑ɛ̃w̃sʲja +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) jedna ze współrzędnych w układzie współrzędnych równikowych równonocnych; + + right ascension + + +
+ +
+ rekuperator + ˌrɛkupɛˈratɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj wymiennika ciepła, w którym jest wykorzystywane ciepło odprowadzanych gazów + + recuperator + + +
+ +
+ rekwizyt + rɛˈkfʲizɨt +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) przedmiot sceniczny używany podczas przedstawienia teatralnego lub filmu, którym aktor manipuluje w czasie gry; + + prop + property + + +
+ +
+ rekwizytor + ˌrɛkfʲiˈzɨtɔr +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) osoba odpowiedzialna za rekwizyty, opiekująca się, dysponująca nimi; + + property man + + +
+ +
+ relacja + rɛˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + nazwa lub rodzaj pokrewieństwa, powinowactwa + + kinship + relation + + + + opis zdarzenia, wydarzenia, sytuacji + + story + + + + zależność między dwoma bądź większą liczbą elementów + + relation + + +
+ +
+ relaks + ˈrɛlaks +
+ + n + + + wypoczynek, oderwanie się od codziennych obowiązków + + recreation + relaxation + + +
+ +
+ relatywistyczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) oparty na relatywizmie + + relativistic + + + + (fizyka, fizyczny) związany z teorią względności + + relativistic + + +
+ +
+ relatywnie + ˌrɛlaˈtɨvʲɲɛ +
+ + adv + + + względnie + + relatively + comparatively + + +
+ +
+ relewantny + ˌrɛlɛˈvãntnɨ +
+ + adj + + + ważny z czyjegoś punktu widzenia lub istotny w jakiejś sprawie + + relevant + + +
+ +
+ relief + ˈrɛlʲjɛf +
+ + n + + + płaskorzeźba; + + relief + + +
+ +
+ religia + rɛˈlʲiɟja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) system wierzeń i praktyk, określający relację jednostki do różnie pojmowanej sfery sacrum, czyli świętości i sfery boskiej; + + religion + + +
+ +
+ religijność + ˌrɛlʲiˈɟijnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest religijny; cecha tego, co jest religijne + + religiosity + religiousness + + +
+ +
+ religijny + ˌrɛlʲiˈɟijnɨ +
+ + adj + + + postępujący zgodnie z zasadami religii + + religious + + + + dotyczący religii, opisujący religię + + religious + + +
+ +
+ relikt +
+ + n + + + pozostałość, szczątek z minionych epok + + relict + holdover + throwback + + +
+ +
+ relikwia +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) kawałki ciała lub płyny ustrojowe osoby uznawanej za świętą, rzadziej fragmenty rzeczy związane z tą osobą, którym jakaś religia przypisuje nadprzyrodzoną moc; + + relic + + +
+ +
+ relokacja +
+ + n + + + (książkowy) przemieszczenie, przeniesienie, zmiana miejsca, (na przykład) przebywania, pobytu + + relocation + + +
+ +
+ rem + rɛ̃m +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka pochłoniętej przez organizm dawki promieniowania jonizującego; + + rem + + +
+ +
+ remake +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) nowa wersja filmu nakręconego przed laty; + + remake + + +
+ +
+ remis + ˈrɛ̃mʲis +
+ + n + + + wynik jakiejś rywalizacji (np. gry, rozgrywki sportowej), w której żadna ze stron nie została pokonana; także gra nierozstrzygnięta + + draw + tie + sport tie + + +
+ +
+ remisja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ustąpienie lub zahamowanie objawów choroby, niekiedy czasowe; + + remission + + +
+ +
+ remiz + ˈrɛ̃mʲis +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) mały ptak budujący zwisające gniazda; + + penduline tit + + +
+ +
+ remiza + rɛ̃ˈmʲiza +
+ + n + + + budynek straży pożarnej, magazyn sprzętu przeciwpożarowego; + + fire station + fire department + + +
+ +
+ remont + ˈrɛ̃mɔ̃nt +
+ + n + + + doprowadzenie do stanu użyteczności + + overhaul + refit + renovation + + +
+ +
+ ren + rɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Re i liczbie atomowej 75; + + rhenium + + +
+ +
+ renesans +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (sztuka) (architektura, architektoniczny) główny kierunek w kulturze środkowo- i zachodnioeuropejskiej, który datuje się na przełom wieku XV i XVI; + + Renaissance + + +
+ +
+ renifer + rɛ̃ˈɲifɛr +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Rangifer tarandus, ssak z rodziny jeleniowatych, zamieszkujący arktyczną tundrę i lasotundrę; + + reindeer + + +
+ +
+ renoma + rɛ̃ˈnɔ̃ma +
+ + n + + + sława, dobra opinia o kimś lub o czymś + + renown + + +
+ +
+ renowacja + ˌrɛ̃nɔˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + odnowienie, odświeżenie, restauracja + + renovation + + +
+ +
+ rentgen + ˈrɛ̃ndɡɛ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka dawki promieniowania jonizującego; + + roentgen + + + + (medycyna, medyczny) (potocznie, potoczny) badanie rentgenowskie + + X-ray + + + + (medycyna, medyczny) (potocznie, potoczny) zdjęcie rentgenowskie + + X-ray + + +
+ +
+ rentowny + rɛ̃nˈtɔvnɨ +
+ + adj + + + przynoszący zysk + + profitable + + +
+ +
+ reorientacja + ˌrɛɔrʲjɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zmiana orientacji, kierunku dążeń + + reorientation + + +
+ +
+ reparacje + ˌrɛpaˈraʦ̑ʲjɛ +
+ + n + + + odszkodowanie wojenne płacone zwycięzcy przez państwo zwyciężone; + + reparation + + +
+ +
+ repatriacja + ˌrɛpaˈtrʲjaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) powrót do ojczystego kraju; + + repatriation + + +
+ +
+ repertuar + ˌrɛpɛrˈtu<sup>w</sup>ar +
+ + n + + + zestaw utworów granych w danej instytucji (teatrze, filharmonii itp.) w określonym czasie + + repertoire + + +
+ +
+ repertuarowy + ˌrɛpɛrtu<sup>w</sup>aˈrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący repertuaru + + of repertoire + + +
+ +
+ replika + ˈrɛplʲika +
+ + n + + + powtórne wykonanie dzieła sztuki, pojazdu, samolotu itp. z możliwie wiernym odtworzeniem oryginału; + + replica + + +
+ +
+ reportaż +
+ + n + + + (literacko) (publikatory) gatunek prozy publicystycznej będący opisem zdarzeń znanych autorowi z własnej obserwacji; + + reportage + exclusive + reporting + + +
+ +
+ reporter + rɛˈpɔrtɛr +
+ + n + + + dziennikarz przygotowujący materiały prasowe i sprawozdania z bieżących wydarzeń + + reporter + + +
+ +
+ repozytorium + ˌrɛpɔzɨˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) miejsce, z którego wielu użytkownikom udostępniane są pliki lub aplikacje + + repository + + +
+ +
+ represja + rɛˈprɛsʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) forma odwetu lub nacisku + + repression + + +
+ +
+ reprezentacja + ˌrɛprɛzɛ̃nˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + grupa osób, które występują w czyimś imieniu + + representation + + +
+ +
+ reprezentacyjny + ˌrɛprɛzɛ̃ntaˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + okazały + + presentable + + + + służący reprezentacji, związany z reprezentowaniem + + representative + + +
+ +
+ reprezentant + ˌrɛprɛˈzɛ̃ntãnt +
+ + n + + + osoba działająca w imieniu jakiejś grupy, reprezentująca kogoś lub coś + + representative + + + + (książkowy) osoba mająca cechy typowe, reprezentatywne dla jakiejś grupy + + representative + + +
+ +
+ reprezentatywny + ˌrɛprɛzɛ̃ntaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + oddający charakterystyczne właściwości populacji, z której pochodzi + + representative + + +
+ +
+ reprezentować + ˌrɛprɛzɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + występować w czyimś imieniu, być czyimś przedstawicielem + + represent + + +
+ +
+ reprymenda + ˌrɛprɨ̃ˈmɛ̃nda +
+ + n + + + nagana, upomnienie, admonicja + + reprimand + + +
+ +
+ reprywatyzacja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) zwrot mienia przejętego wcześniej przez państwo na rzecz byłych właścicieli lub ich spadkobierców; (także, też) zrekompensowanie tego mienia w formie pieniężnej albo w naturze; + + reprivatization + + +
+ +
+ reptiliologia + ˌrɛptʲilʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o gadach; + + reptiliology + + +
+ +
+ republika + rɛˈpublʲika +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój polityczny, w którym władza jest sprawowana przez organ wyłoniony w wyniku wyborów na określony czas; + + republic + + +
+ +
+ republika bananowa + rɛˈpublʲika ˌbãnãˈnɔva +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (pejoratywnie, pejoratywny) małe, niestabilne politycznie państwo, gospodarczo zależne od eksportu jednego surowca, rządzone przez dyktatora lub reżim wojskowy; + + banana republic + + +
+ +
+ republikanin +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik republiki lub republikanizmu, ktoś popierający republikańską formę rządu + + republican + + +
+ +
+ republikanizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) pogląd, który uznaje republikę za najlepszą formę rządu + + Republicanism + + +
+ +
+ repulsja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) niechęć do czegoś + + repulsion + + +
+ +
+ repulsywny +
+ + adj + + + wzbudzający niechęć, wstręt + + repulsive + + +
+ +
+ reputacja + ˌrɛpuˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + opinia o kimś, dobre imię + + reputation + + +
+ +
+ resentyment + ˌrɛsɛ̃nˈtɨ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + skrywany żal lub uraza + + resentment + + +
+ +
+ resetować + ˌrɛsɛˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) podawać sygnał zerowania na wejścia rejestrów i sumatora procesora urządzenia komputerowego, tym samym wznawiać jego pracę od początku + + reset + + +
+ +
+ resorak + rɛˈsɔrak +
+ + n + + + mały samochodzik-zabawka, wykonany z metalu, charakteryzujący się ruchomymi osiami kół na podobieństwo resorów w prawdziwych samochodach + + Matchbox + + +
+ +
+ resorpcja +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) wchłanianie przez komórki substancji z otoczenia + + resorption + + +
+ +
+ respekt + ˈrɛspɛkt +
+ + n + + + szacunek, poważanie + + respect + + +
+ +
+ responsorialny +
+ + adj + + + wykonywany na przemian przez kantora i lud + + responsorial + + +
+ +
+ responsorium +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) liturgiczna krótka formuła modlitewna, w której wykonuje się naprzemienny śpiew lub recytację wersetów; + + responsory + + +
+ +
+ responsywny + ˌrɛspɔ̃w̃ˈsɨvnɨ +
+ + adj + + + reaktywny, odpowiadający na działanie + + responsive + + +
+ +
+ restart + ˈrɛstart +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) ponowne uruchomienie + + restart + + +
+ +
+ restauracja + ˌrɛstawˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (budownictwo) odnowienie, odbudowanie + + restoration + + + + (gastronomia) lokal gastronomiczny o stosunkowo wysokim standardzie; + + restaurant + + +
+ +
+ restauracyjny +
+ + adj + + + dotyczący restauracji, związany z restauracją + + restaurant + + +
+ +
+ restrukturyzacja + ˌrɛstrukturɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zmiana struktury czegoś; wprowadzanie zmian w rozmieszczeniu majątku i organizacji zarządzania nim, zwykle w odniesieniu do gospodarki kraju lub przedsiębiorstwa; + + restructuring + + +
+ +
+ reszka + ˈrɛʃka +
+ + n + + + strona monety ukazująca często oblicze jakiejś osoby, znak okolicznościowy lub sam nominał monety + + tails + + +
+ +
+ reszta + ˈrɛʃta +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) przy dzieleniu liczb całkowitych: liczba, która dodana do zaokrąglonego w dół wyniku dzielenia, pomnożonego przez dzielnik daje dzielną; + + remainder + + + + (informatyka, informatyczny) przy dzieleniu liczb: liczba, która dodana do zaokrąglonego w stronę zera wyniku dzielenia, pomnożonego przez dzielnik daje dzielną; + + remainder + + + + elementy, które zostały + + remainder + rest + + + + przy płaceniu: kwota, którą kupujący nadpłacił i którą sprzedawca powinien mu oddać + + change + + +
+ +
+ resztka + ˈrɛʃtka +
+ + n + + + (zdrobniale) od reszta + + remnant + reminder + + +
+ +
+ retarder +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (motoryzacja) (maszynoznawstwo) (zobacz) zwalniacz + + retarder + + +
+ +
+ retikulum endoplazmatyczne +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) wewnątrzkomórkowy i międzykomórkowy system kanałów odizolowanych od cytoplazmy podstawowej błonami biologicznymi; + + ER + endoplasmic reticulum + + +
+ +
+ retinoid +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) pochodna kwasowa witaminy A, lek zewnętrzny regulujący rozwój naskórka i stan gruczołów łojowych + + retinoid + + +
+ +
+ retoryczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dotyczący retoryki, związany z retoryką + + rhetorical + + +
+ +
+ retoryka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) mowa lub przesadny styl, mające przekonać słuchających + + rhetoric + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) sztuka posługiwania się językiem, zwłaszcza w wystąpieniach publicznych, mających na celu przekonywanie słuchaczy; + + rhetoric + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) średniowieczny przedmiot wykładany na uniwersytetach jako (1.1) + + rhetoric + + +
+ +
+ retro + ˈrɛtrɔ +
+ + adj + + + o stylu staromodny, odnoszący się do przeszłości + + retro + + +
+ +
+ retsina +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj greckiego żywicznego wina produkowanego na terenie Attyki; + + retsina + + +
+ +
+ retusz +
+ + n + + + (fotografia) mechaniczna lub chemiczna korekta negatywu lub pozytywu fotograficznego + + retouch + + +
+ +
+ retyk + ˈrɛtɨk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) trzeci, najmłodszy wiek późnego triasu, trwający 203,6 – 199,6 milionów lat temu; + + Rhaetian + + +
+ +
+ reumatolog + ˌrɛwmaˈtɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem, profilaktyką i leczeniem chorób reumatycznych + + rheumatologist + + +
+ +
+ reumatologia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny, który zajmuje się schorzeniami reumatycznymi kości i stawów; + + rheumatology + + +
+ +
+ reumatyczny + ˌrɛwmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z reumatyzmem, właściwy reumatyzmowi + + rheumatic + rheumatoid + + +
+ +
+ reumatyzm + rɛwˈmatɨsm̥ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie narządów ruchu charakteryzujące się bólami i zmianami zwyrodnieniowymi w stawach; + + rheumatism + + +
+ +
+ rewaluacja + ˌrɛvaluˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) urzędowy wzrost kursu danej waluty; + + revaluation + + +
+ +
+ rewaluować + ˌrɛvaluˈ<sup>w</sup>ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) urzędowo podwyższać kurs danej waluty + + revaluate + revalue + + +
+ +
+ rewers + ˈrɛvɛrs +
+ + n + + + (książkowy) druga strona monety lub medalu, przeciwieństwo głównej strony; + + reverse + + +
+ +
+ rewidować + ˌrɛvʲiˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przeszukiwać w poszukiwaniu czegoś nielegalnego + + frisk + + +
+ +
+ rewiowy +
+ + adj + + + związany z rewią, dotyczący rewii + + revue + + +
+ +
+ rewizjonistyczny +
+ + adj + + + dotyczący rewizjonizmu + + revisionist + + +
+ +
+ rewolta + rɛˈvɔlta +
+ + n + + + zbrojny spisek, bunt + + revolt + + +
+ +
+ rewolucja + ˌrɛvɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + gwałtowne przemiany w społeczeństwie, związane np. z przewrotem; + + revolution + + + + (przenośnie, przenośnia) duże i nagłe zmiany + + revolution + + +
+ +
+ rewolucja francuska + ˌrɛvɔˈluʦ̑ʲja frãnˈʦ̑uska +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rewolucyjny okres we Francji w latach 1789-1799, w którym doszło do głębokich zmian polityczno-społecznych; + + French Revolution + + +
+ +
+ rewolucja kulturalna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) ruch społeczno-polityczny w Chinach; + + Cultural Revolution + + +
+ +
+ rewolucja październikowa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zbrojny przewrót dokonany w Rosji w 1917 roku, w którego wyniku władzę w tym kraju przejęli bolszewicy; + + October Revolution + + +
+ +
+ rewolucjonista + ˌrɛvɔluʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + uczestnik lub zwolennik rewolucji + + revolutionary + + +
+ +
+ rewolucyjnie +
+ + adv + + + w sposób rewolucyjny + + revolutionarily + + +
+ +
+ rewolucyjność + ˌrɛvɔluˈʦ̑ɨjnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest rewolucyjne + + revolutionariness + + +
+ +
+ rewolucyjny + ˌrɛvɔluˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + dotyczący rewolucji i rewolucjonistów, związany z rewolucją i rewolucjonistami + + revolutionary + + +
+ +
+ rewolwer + rɛˈvɔlvɛr +
+ + n + + + ręczna, krótka broń palna, w której magazynek stanowi kilkukomorowy obrotowy bęben; + + revolver + gun + + +
+ +
+ rewolwer samopowtarzalny + rɛˈvɔlvɛr ˌsãmɔpɔftaˈʒalnɨ +
+ + n + + + rewolwer wyposażony w automatykę samoczynnie obracającą bęben nabojowy po strzale + + automatic revolver + + +
+ +
+ rewolwer wiązkowy + rɛˈvɔlvɛr vʲjɔ̃w̃sˈkɔvɨ +
+ + n + + + krótka, powtarzalna broń palna wyposażona w wiązkę kilku luf obracających się podczas strzelania; + + pepper-box + pepper-pot + pepperbox + + +
+ +
+ rewolwer wytłumiony + rɛˈvɔlvɛr ˌvɨtwũˈmʲjɔ̃nɨ +
+ + n + + + rewolwer wyposażony w tłumik dźwięku + + silenced revolver + + +
+ +
+ rezerwa +
+ + n + + + zapas czegoś + + reserve + + + + powściągliwość, brak serdeczności, chłód w sposobie bycia + + reserve + + +
+ +
+ rezerwacja + ˌrɛzɛrˈvaʦ̑ʲja +
+ + n + + + czynność rezerwowania czegoś + + booking + reservation + + + + dowód zarezerwowania czegoś + + booking + reservation + + +
+ +
+ rezerwat + rɛˈzɛrvat +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (geografia, geograficzny) objęty ochroną ścisłą teren o szczególnych walorach przyrodniczych lub krajoznawczych + + preserve + + + + wydzielony obszar przymusowego osiedlenia ludności rdzennej + + reservation + + +
+ +
+ rezerwat przyrody +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) obszarowa forma ochrony przyrody w Polsce; + + nature reserve + reserve + + +
+ +
+ rezerwować + ˌrɛzɛrˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zapewnić z wyprzedzeniem określone miejsce w określonym czasie + + reserve + book + + +
+ +
+ rezerwuar + ˌrɛzɛrˈvu<sup>w</sup>ar +
+ + n + + + (książkowy) zbiornik do przechowywania cieczy lub gazów; + + reservoir + + +
+ +
+ rezjański +
+ + adj + + + związany z Rezją, dotyczący Rezji ((oficjalnie) Resia, gmina we Włoszech) + + Resian + + +
+ +
+ rezjański +
+ + n + + + dialekt rezjański języka słoweńskiego + + Resian + + +
+ +
+ rezolucja + ˌrɛzɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zbiorowa uchwała podjęta w wyniku obrad + + resolution + + +
+ +
+ rezultat + rɛˈzultat +
+ + n + + + wynik, skutek, efekt jakiegoś działania lub braku działania + + result + effect + + +
+ +
+ rezus +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Macaca mulatta gatunek małpy zamieszkującej obszar od Afganistanu po Chiny; + + rhesus monkey + rhesus + rhesus macaque + + +
+ +
+ rezydencja + ˌrɛzɨˈdɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + wielki budynek mieszkalny o charakterze reprezentacyjnym + + residence + + +
+ +
+ rezydent +
+ + n + + + osoba mieszkająca w jakimś kraju, nie mając jego obywatelstwa + + resident + + +
+ +
+ rezydentny +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) taki, który jest stale obecny w pamięci operacyjnej, załadowany na stałe podczas pracy komputera + + resident + + +
+ +
+ rezygnować + ˌrɛzɨɡˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + odstępować od czegoś, zrzec się czegoś z własnej woli + + forswear + + +
+ +
+ rezyliencja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) indywidualna zdolność do znoszenia przeciwności losu; + + resilience + + +
+ +
+ reżim +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (pejoratywnie, pejoratywny) sposób sprawowania władzy przy pomocy ucisku i przemocy + + regime + the system + + + + ścisły tryb postępowania w określonym przypadku + + regimen + regimentation + + +
+ +
+ reżyser + rɛˈʒɨsɛr +
+ + n + + + realizator koncepcji filmu, programu telewizyjnego, sztuki teatralnej; + + director + + +
+ +
+ rial + rʲjal +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta niektórych krajów arabskich; + + riyal + + +
+ +
+ ridda + ˈrʲidːa +
+ + n + + + termin funkcjonujący w świecie arabsko-muzułmańskim i określający apostazję, odstępstwo, odejście od wiary + + riddah + + +
+ +
+ riff +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) krótka, rytmiczna, powtarzalna fraza melodyczna; + + riff + + +
+ +
+ riksza + ˈrʲikʃa +
+ + n + + + dwukołowy pojazd ciągnięty przez człowieka + + jinriksha + rickshaw + jinricksha + jinrikisha + ricksha + + +
+ +
+ ring + rʲĩŋk +
+ + n + + + (sport, sportowy) kwadratowa konstrukcja, otoczona linami, służąca jako miejsce rozgrywania pojedynków niektórych dyscyplin walki wręcz, np. bokserskich; + + ring + + +
+ +
+ rinzai +
+ + n + + + jedna z dwóch głównych szkół japońskiego buddyzmu zen; + + rinzai + + +
+ +
+ ro + +
+ + n + + + nazwa siedemnastej litery alfabetu greckiego, ρ; + + rho + + +
+ +
+ road +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, najstarszy wiek gwadalupu (środkowego permu), trwający 270,6 – 268 milionów lat temu; + + Roadian + + +
+ +
+ roast +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) forma rozrywki scenicznej, polegająca na komediowym szkalowaniu zaproszonego celebryty, pełna wulgaryzmów i głodnych kawałków; + + roast + + +
+ +
+ robaczywy +
+ + adj + + + pełen robaków lub nadjedzony przez robaki + + worm-eaten + vermicular + verminous + wormy + + +
+ +
+ robak + ˈrɔbak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) owad bądź bezkręgowiec, zwłaszcza o obłym kształcie i miękkim ciele + + bug + + + + (zoologia, zoologiczny) (przestarzałe, przestarzały) typ bezkręgowca o nitkowatym kształcie; + + worm + + + + (informatyka, informatyczny) powielający się samoistnie program komputerowy, który wykonuje niepożądane działania; + + worm + + +
+ +
+ rober + ˈrɔbɛr +
+ + n + + + (termin karciany) część gry w brydża lub wista zakończona podliczeniem punktów + + rubber + + +
+ +
+ robienie + rɔˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + zajmowanie się czymś, wykonywanie jakiejś czynności; wywoływanie jakiegoś stanu + + doing + making + + +
+ +
+ robić + ˈrɔbʲiʨ̑ +
+ + v + + + wykonywać coś, tworzyć, produkować, przyrządzać, przygotowywać + + make + do + create + + + + zajmować się czymś, wykonywać jakąś czynność; wywoływać jakiś stan + + do + + +
+ +
+ robić dobrą minę do złej gry + ˈrɔbʲiʥ̑ ˈdɔbrɔ̃w̃ ˈmʲĩnɛ dɔ‿ˈzwɛj ˈɡrɨ +
+ + v + + + udawać, że wszystko jest w porządku, mimo że sytuacja przedstawia się źle + + grin and bear it + make the best of a bad job + + +
+ +
+ robić loda + ˈrɔbʲiʨ̑ ˈlɔda +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wykonywać fellatio, dokonywać oralnej stymulacji penisa + + give somebody a blowjob + + +
+ +
+ robić na drutach + ˈrɔbʲiʨ̑ na‿ˈdrutax +
+ + v + + + wykonywać robotę dzianą na drutach; dziać + + knit + + +
+ +
+ robić różnicę + ˈrɔbʲiʨ̑ ruʒʲˈɲiʦ̑ɛ +
+ + idiom + + + powodować, że coś nie jest komuś obojętne + + make a difference + + +
+ +
+ robić z igły widły + ˈrɔbʲiʥ̑ ˈz‿iɡwɨ ˈvʲidwɨ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) wyolbrzymiać coś, przesadzać + + make a mountain out of a molehill + change a fly into an elephant + + +
+ +
+ roboczy + rɔˈbɔʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który jest wstępną wersją, do dalszej obróbki + + working + + + + wykorzystywany do pracy + + working + + + + związany z robotą, właściwy robocie + + labor force + work + workday + workforce + + +
+ +
+ robot + ˈrɔbɔt +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) maszyna, urządzenie zbudowane do wykonywania pewnych czynności według nakazanego programu; + + robot + + + + (przenośnie, przenośnia) o człowieku: bezduszny, niewrażliwy, wykonujący swoją pracę automatycznie + + robot + + +
+ +
+ robota + rɔˈbɔta +
+ + n + + + czynności składające się na działanie, produkcję, pracowanie + + job + work + + +
+ +
+ robota głupiego + rɔˈbɔta ɡwuˈpʲjɛɡɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) praca bezsensowna, czasochłonna, ciężka lub nużąca i niedająca satysfakcji + + donkey work + + +
+ +
+ robotnik + rɔˈbɔtʲɲik +
+ + n + + + pracownik wykonujący pracę fizyczną + + worker + workman + + +
+ +
+ robotyczny +
+ + adj + + + związany z robotyką i robotami + + robotic + + +
+ +
+ robotyka + rɔˈbɔtɨka +
+ + n + + + nauka zajmująca się projektowaniem i zastosowaniem robotów, ich mechaniką i sterowaniem; + + robotics + + +
+ +
+ robotyzacja + ˌrɔbɔtɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces zastępowania pracy ludzkiej pracą robotów lub maszyn na przykład w produkcji przemysłowej + + robotization + + +
+ +
+ robron +
+ + n + + + suknia dworska, balowa, o konstrukcji kloszowej + + round gown + + +
+ +
+ rocha + ˈrɔxa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Rhinobatos rhinobatos, rodzaj ryby; + + common guitarfish + + +
+ +
+ rock + rɔk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek silnie rytmicznej muzyki rozrywkowej granej głównie z użyciem instrumentów nagłośnionych elektrycznie; + + rock + + +
+ +
+ rock and roll + rɔk‿ɛ̃nt‿ˈrɔl +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) taniec towarzyski charakteryzujący się szybkim tempem; + + rock 'n' roll + rock and roll + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) styl muzyczny; podstawowa forma leżąca u fundamentów wszystkich stylów rockowych; + + rock 'n' roll + rock and roll + + +
+ +
+ rocznica + rɔʧ̑ʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + dzień przypadający dokładnie w rok, dwa, trzy itd. lata po jakimś fakcie, zdarzeniu; + + anniversary + + +
+ +
+ rocznie + ˈrɔʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w ciągu roku; dotyczy ilości czegoś + + per annum + yearly + + +
+ +
+ rocznik +
+ + n + + + czasopismo ukazujące się raz na rok + + yearbook + year-book + + +
+ +
+ roczny + ˈrɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + trwający przez rok + + annual + yearly + + + + obejmujący czas roku + + annual + yearly + + +
+ +
+ rod + rɔt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Rh i liczbie atomowej 45; + + rhodium + + +
+ +
+ rodaczka +
+ + n + + + kobieta należąca do tej samej narodowości, pochodząca z tego samego obszaru + + countrywoman + fellow countrywoman + + +
+ +
+ rodak +
+ + n + + + człowiek pochodzący z tego samego narodu + + compatriot + countryman + fellow countryman + + + + człowiek pochodzący z tej samej okolicy, regionu + + countryman + fellow countryman + + +
+ +
+ rodentycyd + ˌrɔdɛ̃nˈtɨʦ̑ɨt +
+ + n + + + środek gryzoniobójczy + + rodenticide + + +
+ +
+ rodeo +
+ + n + + + (sport, sportowy) widowisko, które polega na popisach w poskramianiu zwierząt gospodarskich: nieujeżdżonych koni, cieląt, byków + + rodeo + + +
+ +
+ rodezyjski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Rodezją, dotyczący Rodezji + + Rhodesian + + +
+ +
+ rodnia + ˈrɔdʲɲa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wielokomórkowe gametangium żeńskie mszaków, paprotników, nasiennych; + + archegonium + + +
+ +
+ rodonit + rɔˈdɔ̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał o różowej barwie, używany jako materiał okładzinowy lub w jubilerstwie; + + rhodonite + + +
+ +
+ rodowód +
+ + n + + + dokument potwierdzający przynależność zwierzęcia i jego przodków do określonej rasy + + pedigree + + + + dzieje rodu, wewnętrzne powiązania i graficzne przedstawienie go + + lineage + + + + początek, z którego coś lub ktoś się wywodzi + + origin + genesis + + +
+ +
+ rodzaj + ˈrɔʣ̑aj +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) grupa obejmująca gatunki blisko spokrewnione, podrzędna względem rodziny; + + genus + + + + (gramatyka) cecha rzeczownika wpływająca na jego końcówkę podczas deklinacji oraz na końcówki i formy innych części mowy, występujących obok danego rzeczownika np. w zdaniu; + + gender + + + + typ, odmiana, gatunek + + kind + + +
+ +
+ rodzaj męski + ˈrɔʣ̑aj ˈmɛ̃w̃sʲci +
+ + n + + + (gramatyka) cecha rzeczowników liczby pojedynczej nazywających istoty płci męskiej lub innych, zaliczanych do tej samej grupy w danym języku + + masculine + + +
+ +
+ rodzaj męskoosobowy + ˈrɔʣ̑aj ˌmɛ̃w̃skɔːsɔˈbɔvɨ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) kategoria morfologiczna rzeczowników (w niektórych językach), odnoszących się do osób płci męskiej lub w liczbie mnogiej do osób płci męskiej i żeńskiej, decydująca o ich odmianie oraz o formie części mowy wchodzących z nimi w związki zgody i o formach łączących się z nimi czasowników + + masculine personal + + +
+ +
+ rodzaj nijaki + ˈrɔʣ̑aj ɲiˈjäci +
+ + n + + + (gramatyka) cecha rzeczowników liczby pojedynczej nazywających istoty niedojrzałe lub innych, zaliczanych do tej samej grupy w danym języku + + neuter + + +
+ +
+ rodzaj żeński + ˈrɔʣ̑aj ˈʒɛ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (gramatyka) cecha rzeczowników liczby pojedynczej nazywających istoty płci żeńskiej lub innych, zaliczanych do tej samej grupy w danym języku + + feminine + + +
+ +
+ rodzajnik + rɔˈʣ̑ajɲik +
+ + n + + + (gramatyka) wyraz precyzujący znaczenie rzeczownika lub wyrażenia występującego w roli rzeczownika; + + article + + +
+ +
+ rodzajnik nieokreślony + rɔˈʣ̑ajɲic ˌɲɛɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (gramatyka) rodzajnik występujący w wyrażeniach wieloznacznych (np. nie odnoszących się do konkretnego przedmiotu lub osoby) + + indefinite article + + +
+ +
+ rodzajnik określony + rɔˈʣ̑ajɲik ˌɔkrɛɕˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (gramatyka) rodzajnik występujący w wyrażeniach odnoszących się do konkretnych przedmiotów lub osób (np. znanych z kontekstu) oraz pojęć ogólnych + + definite article + + +
+ +
+ rodzeństwo + rɔˈʣ̑ɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + brat (bracia), siostra (siostry); + + sibling + + +
+ +
+ rodzic + ˈrɔʥ̑iʦ̑ +
+ + n + + + pierwszy biologiczny przodek danej osoby, ojciec lub matka + + parent + + +
+ +
+ rodzice + rɔˈʥ̑iʦ̑ɛ +
+ + n + + + ojciec i matka + + parents + + +
+ +
+ rodzicielski +
+ + adj + + + związany z rodzicielstwem + + parental + + +
+ +
+ rodzicielstwo + ˌrɔʥ̑iˈʨ̑ɛlstfɔ +
+ + n + + + bycie rodzicem + + parenting + + +
+ +
+ rodzimek +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) bryłka czystego metalu znaleziona w skale czy glebie + + nugget + + +
+ +
+ rodzimy + rɔˈʥ̑ĩmɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) występujący samodzielnie w naturze + + native + + + + o określonym pochodzeniu, wywodzący się z danego ludu, domu, kraju + + native + vernacular + + +
+ +
+ rodzina + rɔˈʥ̑ĩna +
+ + n + + + rodzice wraz z ich dziećmi + + family + + + + (biologia, biologiczny) w systematyce: jednostka wyższa od rodzaju; + + family + + + + grupa osób, które łączy pokrewieństwo, małżeństwo, powinowactwo lub inne prawo; + + family + + +
+ +
+ rodzina językowa + rɔˈʥ̑ĩna ˌjɛ̃w̃zɨˈkɔva +
+ + n + + + grupa języków, co do których zakłada się lub istnieją bezpośrednie dowody, że wywodzą się one od wspólnego prajęzyka; + + language family + + +
+ +
+ rodzina patchworkowa + rɔˈʥ̑ĩna ˌpaʧ̑wɔrˈkɔva +
+ + idiom + + + rodzina, w której zgodnie żyją byli małżonkowie, ich obecni partnerzy oraz dzieci z tych związków + + patchwork family + + +
+ +
+ rodzina wyrazów + rɔˈʥ̑ĩna vɨˈrazuf +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) grupa wyrazów zawierających ten sam rdzeń; + + word family + + +
+ +
+ rodzinny + rɔˈʥ̑ĩnːɨ +
+ + adj + + + związany z rodziną, dotyczący rodziny + + familiar + + +
+ +
+ rodzić + ˈrɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (botanika, botaniczny) o roślinach, ziemi: wydawać plon + + bear + yield + + + + (fizjologia, fizjologiczny) u ssaków: wydawać potomstwo na świat + + give birth + bear + deliver + breed + + + + (potocznie, potoczny) dawać owoce, efekty, skutek + + produce + breed + generate + + + + przychodzić na świat + + get born + + +
+ +
+ rodzynek + rɔˈʣ̑ɨ̃nɛk +
+ + n + + + suszone winogrono + + raisin + + +
+ +
+ roentgen + ˈrɛ̃ndɡɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Rg i liczbie atomowej 111; + + roentgenium + + +
+ +
+ rogacz + ˈrɔɡaʧ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (pogardliwie) zdradzany mąż + + cuckold + + +
+ +
+ rogal + ˈrɔɡal +
+ + n + + + (kulinaria) pieczywo w kształcie półksiężyca; + + croissant + + +
+ +
+ rogatnica + ˌrɔɡatʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) popularna ryba akwariowa; + + triggerfish + + +
+ +
+ rogoża +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) pałka szerokolistna + + bulrush + + +
+ +
+ rogówka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) wypukła zewnętrzna warstwa gałki ocznej; + + cornea + + + + (dawniej, dawny) stelaż zwiększający szerokość sukni; + + pannier + + +
+ +
+ roić +
+ + v + + + rozmyślać, marzyć o czymś nierealnym + + dream + + + + przychodzić do głowy + + dream + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) wylatywać gromadnie, aby założyć nowe gniazdo + + swarm + + + + być pełnym + + be full + + + + występować licznie + + swarm + + +
+ +
+ rok + rɔk +
+ + n + + + czas, jaki w przybliżeniu zajmuje Ziemi obiegnięcie Słońca, równy 365 lub 366 dni; + + year + + +
+ +
+ rok przestępny + ˈrɔk pʃɛˈstɛ̃mpnɨ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) rok kalendarzowy liczący 366 dni; + + leap year + + +
+ +
+ rok szkolny + ˈrɔk ˈʃkɔlnɨ +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) okres nauki w szkole podstawowej, średniej, zawodowej oraz w technikum i gimnazjum, zaczynający się w Polsce we wrześniu, a kończący się 31 sierpnia; + + school year + + +
+ +
+ rok świetlny + ˈrɔc ˈɕfʲjɛtl̥nɨ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) jednostka długości równa odległości, jaką przebywa w próżni światło w czasie jednego roku; + + light year + + +
+ +
+ rokitnik + rɔˈcitʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Hippophaë rhamnoides, gatunek krzewu posiadającego podłużne, srebrzyste liście i niewielkie, pomarańczowe owoce bogate w witaminę C; + + sea buckthorn + sea-buckthorn + + +
+ +
+ rokoko +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (sztuka) nurt stylistyczny w sztuce i literaturze europejskiej XVIII wieku, odznaczający się asymetrią oraz motywami egzotycznymi, lekkością i dekoracyjnością form; + + roccoco + rococo + + +
+ +
+ rokokowy +
+ + adj + + + (sztuka) związany z rokoko, dotyczący rokoko + + rococo + + +
+ +
+ rokosz + ˈrɔkɔʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) zbrojne wystąpienie szlachty w dawnej Polsce przeciw królowi pod hasłem obrony zagrożonych swobód; + + sedition + + +
+ +
+ rola + ˈrɔla +
+ + n + + + funkcja, odpowiedzialność + + role + + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) wcielenie się w postać przez aktora + + role + + +
+ +
+ rolada + rɔˈlada +
+ + n + + + (kulinaria) (cukiernictwo) ciasto biszkoptowe uformowane w rulon, nadziane jakąś masą + + Swiss roll + + + + (kulinaria) kawałek zwiniętego w rulon mięsa z nadzieniem + + roulade + + +
+ +
+ roleta + rɔˈlɛta +
+ + n + + + zasłona w oknie podnoszona lub opuszczana poprzez zwijanie; + + roller blind + shade + + +
+ +
+ roller + ˈrɔlːɛr +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (zobacz) łyżworolka + + roller + + +
+ +
+ rolmops + ˈrɔlmɔps +
+ + n + + + (kulinaria) zawijany, marynowany płat śledziowy; + + rollmops + + +
+ +
+ rolnictwo + rɔlʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) dział gospodarki i zajęcie, które polega na wytwarzaniu żywności i surowców przemysłowych poprzez uprawę roślin i hodowlę zwierząt; + + agriculture + farming + + +
+ +
+ rolniczoprzemysłowy +
+ + adj + + + związany z przemysłem rolniczym + + agro-industrial + + +
+ +
+ rolniczy + rɔlʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + dotyczący rolnictwa lub rolnika, zajmujący się rolnictwem, stosowany w nim + + agricultural + farm + + +
+ +
+ rolnik + ˈrɔlʲɲik +
+ + n + + + osoba zajmująca się rolnictwem i gospodarstwem rolnym + + farmer + agriculturist + + +
+ +
+ rolny + ˈrɔlnɨ +
+ + adj + + + związany z uprawą roli, pola + + agricultural + agrarian + + +
+ +
+ rolować + rɔˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) oszukiwać, zwodzić + + cheat + + + + zwijać w rulon + + roll up + + +
+ +
+ romaji +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zapis języka japońskiego pismem łacińskim, transkrypcja na alfabet łaciński; + + romaji + + +
+ +
+ romans + ˈrɔ̃mãw̃s +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) gatunek literacki + + love story + romance + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) miłosna pieśń liryczna + + romance + + + + (potocznie, potoczny) interes, sprawa + + business + + + + związek miłosny osób niebędących parą małżeńską + + affair + liaison + love affair + + +
+ +
+ romansz + ˈrɔ̃mãw̃ʃ +
+ + n + + + język obejmujący pięć grup dialektów retoromańskich używanych w szwajcarskim kantonie Gryzonia; + + Romansh + + +
+ +
+ romantyczny + ˌrɔ̃mãnˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) taki, który jest tajemniczy, wrażliwy, uczuciowy, poetyczny, marzycielski + + romantic + + + + związany z romantyzmem jako epoką literacką (i kierunkiem w sztuce), charakteryzujący romantyzm + + romantic + + +
+ +
+ romantyzm + rɔ̃ˈmãntɨsm̥ +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) epoka w historii sztuki i literatury, trwająca od lat 90. XVIII wieku do lat 40. XIX wieku, charakteryzująca się zainteresowaniem sferą indywidualnych uczuć, kulturą ludową i historią, zaprzeczająca racjonalizmowi, głosząca swobodę twórczą i odrzucająca sztywne kanony klasycyzmu; + + Romanticism + romanticism + + +
+ +
+ romański +
+ + adj + + + (sztuka) związany z europejskim stylem architektonicznym z X-XIII wieku + + Romanesque + + + + wywodzący się ze starożytnej kultury rzymskiej lub z nią związany + + Romance + + +
+ +
+ romb + rɔ̃mp +
+ + n + + + (geometria) czworokąt o wszystkich bokach równych; + + rhombus + + +
+ +
+ rombościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan, którego każda ze ścian jest rombem; + + rhombohedron + + +
+ +
+ romeo +
+ + n + + + zalotnik + + Romeo + + +
+ +
+ romski + ˈrɔ̃msʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Romów + + Rom + Roma + Romani + + +
+ +
+ rondel + ˈrɔ̃ndɛl +
+ + n + + + (kulinaria) względnie płytki garnek z rączką lub uchami; + + pan + + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) rodzaj utworu wywodzący się z poezji starofrancuskiej; + + rondel + + +
+ +
+ rondo + ˈrɔ̃ndɔ +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) układ stroficzny, posiadający od 8 do 15 wersów, dwa rymy i refren, powtarzający pierwsze słowa utworu dwu- lub trzykrotnie na końcu każdej zwrotki, lecz nierymujący się z resztą wersów; + + rondeau + + + + (motoryzacja) skrzyżowanie z wyspą środkową i jednokierunkową jezdnią wokół wyspy; + + roundabout + traffic circle + rotary + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) forma muzyczna z powracającym refrenem i kupletami; + + rondo + + + + brzeg kapelusza otaczający jego główkę + + brim + + +
+ +
+ ropa + ˈrɔpa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wydzielina wydobywająca się z zainfekowanej rany o żółtawym zabarwieniu + + pus + + + + (potocznie, potoczny) rodzaj paliwa do silnika diesla + + diesel + + + + (potocznie, potoczny) ropa naftowa + + oil + + +
+ +
+ ropa naftowa + ˈrɔpa naˈftɔva +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (chemia, chemiczny) ciekła kopalina, mieszanina naturalnych węglowodorów gazowych, ciekłych i stałych, stanowi ważny surowiec energetyczny oraz dla przemysłu chemicznego; + + petroleum + crude oil + + +
+ +
+ ropieć +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) wydzielać ropę + + fester + rankle + weep + + +
+ +
+ ropień + ˈrɔpʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + zbiorowisko ropy w tkance, zwykle bardzo bolesne + + abscess + fester + + +
+ +
+ ropniak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologiczne nagromadzenie ropy w jamie ciała; + + empyema + + +
+ +
+ ropny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z wytwarzaniem ropy + + purulent + + +
+ +
+ ropowica + ˌrɔpɔˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zapalenie ropne w obrębie luźnej tkanki łącznej jakiejś okolicy ciała + + phlegmon + + +
+ +
+ ropuch +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) samiec ropuchy + + froggy + toad + + +
+ +
+ ropucha + rɔˈpuxa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) płaz lądowy z gruczołami jadowymi; + + toad + + +
+ +
+ ropuszy +
+ + adj + + + dotyczący ropucha lub ropuchy, należący do ropucha lub ropuchy + + batrachian + + +
+ +
+ roraty + rɔˈratɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w Kościele katolickim wczesna msza poranna ku czci Najświętszej Maryi Panny odprawiana w adwencie; ; (zobacz) też roraty w Encyklopedii staropolskiej + + advent dawn mass + + +
+ +
+ rosa + ˈrɔsa +
+ + n + + + krople wody osadzające się na ziemi i roślinach + + dew + + +
+ +
+ rosiczka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Drosera L., rodzaj roślin owadożernych z rodziny rosiczkowatych; + + Drosera + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + sundew + + +
+ +
+ rosnąć + ˈrɔsnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + o cieście podnosić się + + rise + + + + o organizmach dążyć do osiągnięcia dojrzałości + + grow + + + + powiększać swoje rozmiary, skalę + + grow + + + + o roślinach występować + + grow + + +
+ +
+ rosomak + rɔˈsɔ̃mak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Gulo gulo, duży, zagrożony wyginięciem drapieżnik lądowy; + + wolverine + + +
+ +
+ rostbef + ˈrɔzdbɛf +
+ + n + + + (kulinaria) pieczeń z rostbefu (1.1), zazwyczaj nie do końca przepieczona + + roast beef + + + + mięso z lędźwiowej części wołu + + short loin + + +
+ +
+ rosyjski + rɔˈsɨjsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Rosji lub Rosjan, charakterystyczny dla Rosji lub Rosjan + + Russian + + +
+ +
+ rosyjski + rɔˈsɨjsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Rosji; + + Russian + + + + lekcja języka rosyjskiego (2.1) + + Russian + + +
+ +
+ roszponka + rɔʃˈpɔ̃nka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina o wysokiej łodydze, niebieskich kwiatach i liściach o łopatkowym kształcie tworzących rozetę; wykorzystywana jako warzywo; + + rapunzel + + +
+ +
+ rosół + ˈrɔsuw +
+ + n + + + (kulinaria) klarowna zupa na wywarze z kości i mięsa zazwyczaj z dodatkiem warzyw; + + broth + + +
+ +
+ rotawirus +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wirus z rodziny reowirusów, będący najczęstszą przyczyną biegunki wśród niemowląt i dzieci; + + rotavirus + + +
+ +
+ rotor + ˈrɔtɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) ruchoma część maszyny lub urządzenia wykonująca ruch obrotowy, wirnik + + rotor + + +
+ +
+ rottweiler +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa gładkowłosych psów o silnym ciele wywodząca się z Germanii; + + Rottweiler + + +
+ +
+ rotunda + rɔˈtũnda +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) budowla wzniesiona na planie koła; + + rotunda + + +
+ +
+ router +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie sieciowe łączące ze sobą użytkowników różnych sieci, pełniące rolę węzła komunikacyjnego; + + router + + +
+ +
+ routing + ˈrutʲĩŋk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wyznaczanie trasy dla pakietu danych w sieci komputerowej, a następnie wysłanie go tą trasą; + + routing + + +
+ +
+ rower + ˈrɔvɛr +
+ + n + + + jednośladowy pojazd napędzany siłą ludzkich mięśni; + + bicycle + bike + + +
+ +
+ rower górski + ˈrɔvɛr ˈɡursʲci +
+ + n + + + (sport, sportowy) rower o szerokich oponach, wyposażony w amortyzację, przeznaczony do jazdy w trudnym, pagórkowatym terenie; + + mountain bike + + +
+ +
+ rowerzysta + ˌrɔvɛˈʒɨsta +
+ + n + + + osoba poruszająca się za pomocą roweru + + cyclist + biker + bicyclist + + +
+ +
+ rowkarka + rɔfˈkarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj walcarki do prac blacharsko-dekarskich; + + groover + + +
+ +
+ rozarium +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) ogród lub jego część przeznaczona do hodowli róż; + + rose garden + + +
+ +
+ rozbieżność + rɔzˈbʲjɛʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + różnica, nieścisłość, brak spójności/zgodności + + discrepancy + contrariety + disparity + + +
+ +
+ rozbieżny +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) o świetle cechujące się ujemną zbieżnością; o soczewce powodujący rozbieżność światła + + divergent + + + + (matematyka, matematyczny) o szeregach, funkcjach nie będący zbieżny, nie mający skończonej granicy + + divergent + + + + (rzadki, rzadko używany) oddzielny, rozproszony + + divergent + + + + rozchodzący się z jednego punktu w różne strony; o narastających różnicach + + divergent + + + + krańcowo różny; przeciwstawny + + dissentient + + +
+ +
+ rozbita rodzina +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) rodzina posiadająca dziecko/dzieci, w której doszło do rozwodu + + broken family + + +
+ +
+ rozbitek + rɔzˈbʲitɛk +
+ + n + + + osoba ocalała z katastrofy statku; + + castaway + + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś, kogo spotkała katastrofa życiowa + + castaway + + +
+ +
+ rozbić + ˈrɔzbʲiʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) pokonać nieprzyjaciela w walce, rozproszyć siły nieprzyjaciela + + beat + + + + uderzeniem, uderzeniami rozłupać coś na części, na kawałki + + break + + + + uszkodzić część ciała przez uderzenie lub upadek + + hurt + + + + rozpaść się na kawałki + + break + break apart + + + + ulec wypadkowi + + crash + + +
+ +
+ rozbudowa +
+ + n + + + powiększenie budowli + + expansion + redevelopment + + +
+ +
+ rozbój + ˈrɔzbuj +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) napad bandycki w celu ograbienia; + + depredation + + +
+ +
+ rozbój na prostej drodze + ˈrɔzbuj na‿ˈprɔstɛj ˈdrɔʣ̑ɛ +
+ + n + + + bezprawie, rabunek + + daylight robbery + + + + o jawnym, oczywistym wyzysku + + daylight robbery + + +
+ +
+ rozbój na równej drodze + ˈrɔzbuj na‿ˈruvnɛj ˈdrɔʣ̑ɛ +
+ + n + + + bezprawie, rabunek + + daylight robbery + + + + o jawnym, oczywistym wyzysku + + daylight robbery + + +
+ +
+ rozbój w biały dzień + ˈrɔzbuj ˈv‿bʲjawɨ ˈʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + bezprawie, rabunek + + highway robbery + + + + o jawnym, oczywistym wyzysku + + daylight robbery + + +
+ +
+ rozbójnik +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) osoba parająca się rozbojem + + brigand + highwayman + bush ranger + footpad + knight of the road + reaver + + +
+ +
+ rozchlapywać + ˌrɔsxlaˈpɨvaʨ̑ +
+ + v + + + chlapiąc, rozrzucać coś na zewnątrz czegoś + + slosh + + +
+ +
+ rozchodzić +
+ + v + + + rozluźnić buty przez chodzenie w nich + + break in + + + + być przekazywanym + + spread + + + + iść od siebie w różnych kierunkach + + disperse + scatter + + + + prowadzić z jednego miejsca w różne strony + + diverge + + + + starać się o rozwód + + break up + + + + wydobywać się z jakiegoś źródło w wielu kierunkach + + spread + travel + + +
+ +
+ rozciągać +
+ + v + + + ciągnąc, powodować zwiększanie wymiarów czego + + distend + elongate + outstretch + rax + streek + + + + (sport, sportowy) zwiększać giętkość mięśni i ciała + + rax + stretch + + + + powiększać się wskutek naciągania + + tail back + + + + rozpościerać się między punktami, brzegami + + range + roll + span + sprawl + + + + rozpościerać się, zajmując większy obszar + + extend + + +
+ +
+ rozczarowanie + ˌrɔʃʧ̑arɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + niespełnienie oczekiwań + + disappointment + + +
+ +
+ rozczarować + ˌrɔʃʧ̑aˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zawieść kogoś, nie spełnić czyichś oczekiwań; sprawić, że ktoś jest zawiedzony, rozczarowany + + disappoint + disenchant + let down + + +
+ +
+ rozdarcie + rɔzˈdarʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + miejsce, w którym coś rozdarło się + + rip + + +
+ +
+ rozdawać + rɔzˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + dawać coś wielu osobom + + dish out + give out + hand out + + +
+ +
+ rozdrabniać +
+ + v + + + dzielić na drobne części + + crumble + + + + dzielić na poszczególne części + + break up + + + + dzielić się samoistnie na małe części + + crumble + + + + dzielić swój wysiłek, czas, energię na wiele spraw, nie skupiając się na jednej konkretnej + + get bogged down + get sidetracked + + +
+ +
+ rozdrażnienie + ˌrɔzdraʒʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + nieprzyjemne uczucie, wynikłe z przemęczenia lub przykrej sytuacji + + exasperation + irritation + + +
+ +
+ rozdział + ˈrɔʑʥ̑aw +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) każda z części, na które podzielona jest książka lub rękopis + + chapter + + + + etap w rozwoju, kamień milowy + + chapter + + + + efekt rozdzielenia czegoś + + distribution + + + + rozdzielanie, obdzielanie, przydzielanie, dokonywanie podziału między ludzi + + distribution + + + + oddzielenie, separacja, rozgraniczenie + + segregation + separation + + +
+ +
+ rozdzielać + rɔʑˈʥ̑ɛlaʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać podziału na części + + divide + separate + part + + + + rozdawać, dystrybuować coś między grupę ludzi lub zwierząt + + distribute + divide + pass out + + +
+ +
+ rozebrać + rɔˈzɛbraʨ̑ +
+ + v + + + rozłożyć na części, rozmontować + + disassemble + + + + zdjąć ubranie z kogoś lub czegoś + + undress + disrobe + divest + strip + + + + zdjąć z siebie ubranie + + strip + undress + + +
+ +
+ rozejm +
+ + n + + + czasowe lub bezterminowe wstrzymanie działań wojennych na podstawie umowy między walczącymi stronami + + armistice + truce + + +
+ +
+ rozeta + rɔˈzɛta +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) okrągłe okno w szczytach budowli lub nad portalami, charakterystyczne dla architektury gotyckiej; + + rose window + + + + (architektura, architektoniczny) ornament o układzie koncentrycznym, w kształcie stylizowanego rozwiniętego kwiatu, także centralna kompozycja ozdabiająca plafon lub sufit + + rosette + + + + (botanika, botaniczny) zespół liści pędu ułożonych na jednym poziomie u części roślin o krótkiej łodydze, tuż nad powierzchnią ziemi; + + rosette + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) intarsja wokół otworu rezonansowego w instrumentach szarpanych + + rosette + + + + (dawniej, dawny) (hutnictwo, hutniczy) zbierana z wierzchu rudy skorupka miedziana, wyprażona i wytopiona z odtleniaczem kwarcowym, stopiona powtórnie z węglem + + rose + rosette + + +
+ +
+ rozeznanie +
+ + n + + + orientacja w jakiejś sprawie, dziedzinie + + insight + knowledge + understanding + + +
+ +
+ rozgałęzienie + ˌrɔzɡawɛ̃w̃ˈʑɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) miejsce na drzewie, w którym rozwidlają się konary + + ramification + + +
+ +
+ rozglądać się + rɔzˈɡlɔ̃ndaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + patrzeć uważnie dookoła + + look around + + +
+ +
+ rozgniewany +
+ + adj + + + taki, który wyraża wzbierający gniew + + angry + + +
+ +
+ rozgniewać +
+ + v + + + wywołać gniew u kogo + + make angry + angry + + + + zacząć odczuwać narastający gniew + + get angry + + +
+ +
+ rozgoryczać +
+ + v + + + wywoływać uczucie rozczarowania, rozgoryczenia + + acerbate + + +
+ +
+ rozgrywać +
+ + v + + + prowadzić grę z założeniem uzyskania rozstrzygnięcia + + quarterback + + +
+ +
+ rozgrywka + rɔzˈɡrɨfka +
+ + n + + + (sport, sportowy) mecz + + contest + game + match + + + + zmaganie, spór, rywalizacja przeciwstawnych sił + + contest + fight + + +
+ +
+ rozgrzeszenie + ˌrɔzɡʒɛˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) oczyszczenie z grzechów, odpuszczenie grzechów; + + absolution + + +
+ +
+ rozgrzewka + rɔzˈɡʒɛfka +
+ + n + + + (sport, sportowy) zestaw ćwiczeń przed treningiem służąca przygotowaniu organizmu do wysiłku; + + warming up + warm-up + + +
+ +
+ rozgwar +
+ + n + + + (książkowy) hałas spowodowany głośnymi rozmowami + + hubbub + uproar + + +
+ +
+ rozgwiazda + rɔzˈɡvʲjazda +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Asteroidea, drapieżne zwierzę morskie z typu szkarłupni, kształtem przypominający gwiazdę; + + starfish + sea star + + +
+ +
+ rozgwieżdżony + ˌrɔzɡvʲjɛʒˈʤ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + pokryty, usiany gwiazdami + + starlit + starry + + +
+ +
+ rozgłos +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) głoszenie wokół czegoś + + promulgation + + + + powszechne uznanie + + big time + publicity + renown + + +
+ +
+ rozjazd + ˈrɔzʲjast +
+ + n + + + miejsce, w którym rozchodzą się tory wraz z jego oprzyrządowaniem; + + junction + + +
+ +
+ rozjemca + rɔzʲˈjɛ̃mʦ̑a +
+ + n + + + sędzia, którego zadaniem jest rozstrzygnięcie sporu, pogodzenie wrogich sobie stron + + arbitrator + umpire + mediator + peacemaker + + +
+ +
+ rozkaz + ˈrɔskas +
+ + n + + + polecenie wykonania czegoś wydane przez osobę uprawnioną do tego lub mającą nad kimś jakąś przewagę + + order + command + behest + instruction + + +
+ +
+ rozkazywać +
+ + v + + + wydawać kategoryczne polecenia + + command + + +
+ +
+ rozkosz +
+ + n + + + najwyższy stopień uczucia przyjemności, upojenia, radości + + bliss + delight + felicity + + +
+ +
+ rozkoszować się + ˌrɔskɔˈʃɔvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + odczuwać dużą przyjemność, doznawać rozkoszy z jakiego powodu + + luxuriate + relish + + +
+ +
+ rozkurczowy + ˌrɔskurˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) powodujący rozkurcz, zwykle mięśni + + diastolic + + +
+ +
+ rozkład + ˈrɔskwat +
+ + n + + + proces lub wynik gnicia + + decay + decomposition + + + + tablica zawierająca informacje o rozkładzie (1.1) + + schedule + timetable + + +
+ +
+ rozkład Bernoulliego +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) rozkład dwumianowy + + binomial distribution + + + + (statystyka, statystyczny) rozkład zero-jedynkowy + + Bernoulli distribution + + +
+ +
+ rozkład jazdy + ˈrɔskwatʲ ˈjazdɨ +
+ + n + + + lista z godzinami odjazdów i przyjazdów jakichś środków transportu w danym miejscu; + + schedule + timetable + + +
+ +
+ rozkładać + rɔsˈkwadaʨ̑ +
+ + v + + + (biologia, biologiczny) powodować rozkład biologiczny + + decompose + + + + (chemia, chemiczny) powodować rozpad chemiczny + + decompose + + + + demontować urządzenie na szereg podzespołów i części + + disassemble + + + + kłaść zbiór jakichś rzeczy na większej przestrzeni + + spread + + + + unosić kończyny na szerokość + + extend + spread + + +
+ +
+ rozległy + rɔzˈlɛɡwɨ +
+ + adj + + + obejmujący duży obszar + + broad + wide + + + + posiadający znaczny zakres, zasięg + + extensive + + +
+ +
+ rozlewisko + ˌrɔzlɛˈvʲiskɔ +
+ + n + + + (książkowy) miejsce zalane wodą; także: naturalny zbiornik wody pozostały po powodzi; + + backwater + + +
+ +
+ rozliczny + rɔzˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) liczny, który występuje w dużej liczbie i w wielu formach + + multiple + + +
+ +
+ rozlutownica + ˌrɔzlutɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie służące do rozłączania elementów lutowanych, czyli rozlutowywania; + + desoldering gun + + +
+ +
+ rozmach + ˈrɔzmax +
+ + n + + + dynamika w działaniu, polot w dziełach + + breadth + impetus panache + + +
+ +
+ rozmaity + ˌrɔzmaˈ<sup>j</sup>itɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się różnorodnością swoich cech, np. kształtów, kolorów, typów + + diverse + various + + +
+ +
+ rozmaryn + rɔzˈmarɨ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rosmarinus L., rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych; + + rosmarinus + + + + (botanika, botaniczny) roślina z jednego z gatunków rodzaju rozmaryn (1.1) + + rosemary + + + + (kulinaria) przyprawa uzyskana ze świeżych lub wysuszonych liści rozmarynu (1.2) + + rosemary + + +
+ +
+ rozmawiać + rɔzˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + wymieniać wzajemnie myśli i poglądy za pomocą wypowiadanych słów + + talk + speak + + +
+ +
+ rozmiar + ˈrɔzmʲjar +
+ + n + + + wielkość czegoś (pod względem długości, szerokości, objętości lub wysokości) + + size + + +
+ +
+ rozmienić +
+ + v + + + wymienić pieniądze na banknoty lub monety na takie o mniejszych nominałach + + break + change + + +
+ +
+ rozmnażanie + ˌrɔzmnaˈʒãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: rozmnażać + + reproduction + + +
+ +
+ rozmnażać +
+ + v + + + powiększać liczbę osobników swojego gatunku, mieć potomstwo na świat + + breed + procreate + + +
+ +
+ rozmowa + rɔzˈmɔva +
+ + n + + + ustna wymiana zdań + + conversation + + +
+ +
+ rozmowność +
+ + n + + + cecha bycia rozmownym, chętnym do rozmowy + + garrulousness + talkativeness + + +
+ +
+ rozmowny + rɔzˈmɔvnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) taki, który lubi rozmawiać, jest chętny do rozmowy + + communicative + loquacious + talkative + + +
+ +
+ rozmyślać + rɔzˈmɨɕlaʨ̑ +
+ + v + + + zastanawiać się nad czymś; długo o czymś myśleć, rozważać coś + + consider + + +
+ +
+ rozmówki + rɔzˈmufʲci +
+ + n + + + niewielka książeczka zawierająca podstawowe zwroty używane w typowych sytuacjach, pomocna w nauce języka obcego lub w porozumiewaniu się za granicą; także: dialogi zawarte w takiej książeczce + + phrase book + + +
+ +
+ roznamiętniać + ˌrɔznãˈmʲjɛ̃ntʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzać w kimś namiętność + + impassion + excite + inflame + stir + + +
+ +
+ roznegliżowany + ˌrɔznɛɡlʲiʒɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + rozebrany do bielizny, także nagi + + nude + + +
+ +
+ rozpacz + ˈrɔspaʧ̑ +
+ + n + + + silne uczucie wyrażające bezsilność i zwątpienie + + despair + + +
+ +
+ rozpaczać +
+ + v + + + pogrążać się w rozpaczy, bardzo nad czymś ubolewać, cierpieć + + despair + + +
+ +
+ rozpaczliwie +
+ + adv + + + w sposób rozpaczliwy + + despairingly + + +
+ +
+ rozpaczliwy +
+ + adj + + + pełen rozpaczy, wyrażający czyjąś rozpacz + + desperate + distressful + last-gasp last gasp + + + + skrajnie niekorzystny, beznadziejny + + abysmal + + +
+ +
+ rozpad + ˈrɔspat +
+ + n + + + podzielenie na części + + decay + + +
+ +
+ rozpadać +
+ + v + + + ulegać rozpadowi + + fall apart + + + + (meteorologia, meteorologiczny) dojść stopniowo do intensywnego padania + + set in + + +
+ +
+ rozpatrywać + ˌrɔspaˈtrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (dawniej, dawny) oglądać coś szczegółowo, przypatrywać się uważnie + + watch in detail + + + + (książkowy) brać pod rozwagę, rozważać coś wnikliwie, zaznajamiać się z czymś, analizować + + consider + examine + + + + rozglądać się dla zorientowania się + + look round + + +
+ +
+ rozpiętość + rɔsˈpʲjɛ̃ntɔɕʨ̑ +
+ + n + + + odległość między skrajnymi wartościami + + range + scope + + + + odległość pomiędzy najdalszymi krańcami + + span + spread + + +
+ +
+ rozpoczynać + ˌrɔspɔˈʧ̑ɨ̃naʨ̑ +
+ + v + + + inicjować coś, dawać początek + + begin + start + + + + znaleźć się na początku + + begin + start + + +
+ +
+ rozpoczęcie + ˌrɔspɔˈʧ̑ɛ̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + moment w którym coś się rozpoczyna + + beginning + start + commencement + initialization + + +
+ +
+ rozporek + rɔsˈpɔrɛk +
+ + n + + + (krawiectwo) zapinane rozcięcie w spodniach lub spódnicy + + fly + + +
+ +
+ rozpowiadać +
+ + v + + + dzielić się wiadomościami z wszystkimi + + put about + + +
+ +
+ rozpowszechniony +
+ + adj + + + występujący powszechnie, często, na dużą skalę + + prevalent + rife + widespread + + +
+ +
+ rozpowszechnić +
+ + v + + + uczynić coś powszechnie znanym + + spread + + +
+ +
+ rozpoznawczy +
+ + adj + + + dający sposobność rozpoznania + + identification + + + + mający za cel rozpoznanie + + spotter + + +
+ +
+ rozpraszać +
+ + v + + + przyczyniać się do ustąpienia niewłaściwych stanów psychicznych + + dispel + + + + rozpędzać na wszystkie strony + + disperse + + + + powodować rozsypkę, rozejście się, rozrzut na wszystkie strony + + disperse + + + + uniemożliwiać skupienie się nad czym + + distract + + + + (chemia, chemiczny) rozchodzić się w danym ośrodku + + dissipate + + + + (meteorologia, meteorologiczny) ulegać ustąpieniu + + clear + + + + tracić uwagę + + be distracted + + + + ulegać rozproszeniu: rozdrobnieniu, rozrzutowi, rozsypce, zanikowi + + disperse + + +
+ +
+ rozprawa + rɔsˈprava +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) proces sądowy + + trial + + +
+ +
+ rozpusta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) używanie czegoś z przesadą, brak umiarkowania + + crapulence + licence license + meretriciousness + + + + brak moralności w sferze seksualnej + + debauchery + debauch + dissipatedness + dissoluteness + lickerishness + + +
+ +
+ rozpustnie +
+ + adv + + + w sposób rozpustny, lubieżnie, rozwiąźle + + dissolutely + lecherously + licentiously + + +
+ +
+ rozpustnik + rɔsˈpustʲɲik +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) mężczyzna oddający się rozpuście + + debauchee + profligate + voluptuary + + +
+ +
+ rozpuszczalnik + rɔs.puʂˈt͡ʂal.ɲik +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (technologia, technika, techniczny) ciecz powodująca rozpuszczanie innych ciał + + solvent + + +
+ +
+ rozpuszczalny +
+ + adj + + + taki, który można rozpuścić + + soluble + solvable + + +
+ +
+ rozpuszczony + ˌrɔspuʃˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (fryzyjski) luzem, niezwiązany + + loose + + + + o dziecku: rozpieszczony, dostający od rodziców wszystko, co chce lub dopuszczający się nieposłuszeństwa + + spoiled + + +
+ +
+ rozpuścić + rɔsˈpuɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + sporządzić roztwór dwóch lub więcej substancji, zwykle o różnym stanie skupienia + + dissolve + + + + wywołać zmianę stanu skupienia, topnienie czegoś + + dissolve + + +
+ +
+ rozpychać się łokciami +
+ + v + + + dążyć do osiągnięcia celu w sposób bezwzględny, nie licząc się z innymi ludźmi + + hunch + + +
+ +
+ rozrywka + rɔzˈrɨfka +
+ + n + + + działanie, które służy zabawie, przyjemności, wypoczynkowi + + entertainment + amusement + + +
+ +
+ rozrzucać + rɔzˈʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + rzucać niedbale lub chaotycznie rzeczami + + scatter + + +
+ +
+ rozrzutny +
+ + adj + + + wydający pieniądze lub zużywający jakieś dobra ponad miarę i bez potrzeby; (także, też) będący objawem czyjegoś marnotrawstwa + + profligate + wasteful + extravagant + lavish + + +
+ +
+ rozróba + rɔzˈruba +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) awantura, bijatyka, skandal + + aggro + + +
+ +
+ rozsadzić + rɔsˈːaʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + popikować młode rośliny wyhodowane z nasion rosnące zbytgęsto + + plant out + + +
+ +
+ rozsiewać +
+ + v + + + być źródłem czego + + spread + give off + + + + czynić bardziej znanym + + spread + + + + siejąc, rozmieszczać na znacznej przestrzeni + + sow + + +
+ +
+ rozstrojony +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) o instrumencie: ze źle wyregulowanymi strunami, wydający dźwięki o niewłaściwej wysokości + + out of tune + + +
+ +
+ rozstrzelić + rɔsˈːṭʃɛlʲiʨ̑ +
+ + v + + + rozdzielić coś, zwiększyć odstępy między elementami czegoś + + space out + + +
+ +
+ rozstrzygać +
+ + v + + + podejmować ostateczną decyzję po etapie rozważań + + adjudicate + arbitrate + clinch + decide + hash out + judge + + +
+ +
+ rozstrzygnięcie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: rozstrzygnąć + + settlement + + +
+ +
+ rozstęp +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) powstałe w wyniku nadmiernego rozciągania się skóry i zerwania sieci włókien kolagenowych wrzecionowate pasmo występujące najczęściej na skórze ud, brzucha, pośladków i piersi/klatki piersiowej lub ramion; + + stretch mark + stretchmark + stria + + +
+ +
+ rozszczep +
+ + n + + + miejsce rozszczepione, rozszczepienie + + cleft + + +
+ +
+ rozszerzanie + ˌrɔsʃɛˈʒãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: rozszerzać + + expansion + + +
+ +
+ rozsądek + rɔsˈːɔ̃ndɛk +
+ + n + + + intelektualna cecha człowieka oznaczająca umiejętność działania i podejmowania decyzji; + + sense + + +
+ +
+ rozsądnie + rɔsˈːɔ̃ndʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób rozsądny + + advisedly + wisely + + +
+ +
+ rozsądny + rɔsˈːɔ̃ndnɨ +
+ + adj + + + taki, który charakteryzuje się rozsądkiem; postępuje lub myśli rozsądnie; jest rozważny + + judicious + reasonable + sensible + rational + + +
+ +
+ roztargnienie +
+ + n + + + nieumiejętność skupienia uwagi na tym, co istotne + + absent-mindedness + distractedness + distractibility + + +
+ +
+ roztargniony + ˌrɔstarʲɟˈɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + nieuważny, charakteryzujący się nieuwagą, roztargnieniem; taki, który nie może skoncentrować się + + absent-minded + distracted + scatterbrained + + +
+ +
+ roztopić + rosˈtɔpʲiʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: roztapiać (albo topić) + + melt out + + +
+ +
+ roztropność +
+ + n + + + działanie z namysłem + + prudence + + +
+ +
+ roztropny +
+ + adj + + + kierujący się rozsądkiem, a nie postępujący pochopnie + + prudent + wise + provident + prudential + sagacious + sage + + + + świadczący o roztropności + + advised + judgmatic + judgmatical + judicious + politic + senseful + + +
+ +
+ roztrzepany +
+ + adj + + + skłonny do nieuwagi i chaotyczności + + scatterbrained + + +
+ +
+ roztwór + ˈrɔstfur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) jednorodna mieszanina dwóch lub więcej substancji tworząca jedną fazę, występującą w różnych stanach skupienia; + + solution + dilution + + +
+ +
+ rozum + ˈrɔzũm +
+ + n + + + zdolność ludzkiego umysłu do operowania pojęciami abstrakcyjnymi lub zdolność analitycznego myślenia; + + reason + + +
+ +
+ rozumieć + rɔˈzũmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + pojmować coś, interpretować coś, mieć świadomość mechanizmów zdarzeń + + understand + comprehend + see + apprehend + get + + +
+ +
+ rozumny + rɔˈzũmnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma wiedzę i rozsądek; (także, też) świadczący o posiadaniu wiedzy, rozsądku i zdolności racjonalnego myślenia + + judicious + sagacious + sapient + + +
+ +
+ rozwaga + rɔzˈvaɡa +
+ + n + + + namysł, refleksja, umiejętność rozsądnego przemyślenia czegoś przed działaniem + + consideration + reflection + + +
+ +
+ rozważać + rɔzˈvaʒaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) zastanawiać się, rozpatrywać jakąś kwestię, wnikliwie analizując + + ponder + consider + + +
+ +
+ rozważnie +
+ + adv + + + w sposób rozważny + + sagaciously + + +
+ +
+ rozweselić + ˌrɔzvɛˈsɛlʲiʨ̑ +
+ + v + + + sprawić, że ktoś jest wesoły + + amuse + cheer + jolly up + + +
+ +
+ rozwidlenie + ˌrɔzvʲiˈdlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + miejsce, w którym coś się rozdziela na odnogi + + fork + bifurcation + + +
+ +
+ rozwielitka + ˌrɔzvʲjɛˈlʲitka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) organizm planktonowy z rzędu wioślarek (Cladocera), podgromady liścionogów (Phyllopoda) + + water flea + daphnia + + +
+ +
+ rozwijać + rɔzˈvʲijäʨ̑ +
+ + v + + + mówić więcej na jakiś temat + + elaborate + + + + rozbudowywać + + build up + develop + flesh out + + + + rozpakowywać, odwijając opakowanie + + unwrap + + + + rozprostowywać coś zwiniętego + + unroll + + + + zwiększać zasób istniejącej wiedzy + + develop + extend + + +
+ +
+ rozwiązanie + ˌrɔzvʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik + + solution + + + + załatwienie czegoś, poradzenie sobie z czymś; wynik, rezultat jakiegoś działania + + solution + + +
+ +
+ rozwiązywać + ˌrɔzvʲjɔ̃w̃ˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zakończyć umowę + + cancel + dissolve + + + + zakończyć małżeństwo + + cancel + dissolve + + + + dochodzić do wyniku zadania, testu + + solve + + + + szukać odpowiedzi na zagadkę + + solve + + + + szukać sposobu usunięcia problemu + + solve + + + + likwidować instytucję lub organizację + + dissolve + + + + likwidować pęta wiążące kogoś + + untie + + + + likwidować węzeł lub splątanie + + undo + unknot + untie + + + + likwidować zgromadzenie + + dismiss + dissolve + + + + o instytucji, organizacji: ulegać samolikwidacji + + wind up + + +
+ +
+ rozwlekle +
+ + adv + + + w sposób rozwlekły + + wordily + + +
+ +
+ rozwlekły + rɔzˈvlɛkwɨ +
+ + adj + + + zawierający nadmiar treści, często niespójnej + + redundant + discursive + prolix + verbose + diffuse + lengthy + + +
+ +
+ rozwodnik +
+ + n + + + mężczyzna, który się rozwiódł + + divorcee + + +
+ +
+ rozwodzić +
+ + v + + + udzielać komuś rozwodu + + divorce + + + + dokonywać rozwodu, uzyskiwać rozwód + + divorce + + +
+ +
+ rozwojowy + ˌrɔzvɔˈjɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący rozwoju + + developmental + + +
+ +
+ rozwolnienie +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) wydalanie luźnego lub wodnistego stolca + + Basra belly + Hong Kong dog + loose stools + looseness of the bowels + runs + skitters + + +
+ +
+ rozwydrzenie + ˌrɔzvɨˈḍʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wyjątkowo swobodne zachowanie świadczące o braku hamulców, rozpasanie + + rambunctiousness + + +
+ +
+ rozwód + ˈrɔzvut +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rozwiązanie małżeństwa w formie określonej prawem; + + divorce + + +
+ +
+ rozwój + ˈrɔzvuj +
+ + n + + + następstwo zdarzeń, dzianie się kolejnych rzeczy + + development + + + + proces przemian prowadzący do osiągnięcia lepszego, bardziej zaawansowanego stanu + + development + + + + proces zmian w organizmie lub jego części następujący z czasem życia bądź z kolejnymi pokoleniami + + development + + +
+ +
+ rozładować + ˌrɔzwaˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) pozbawić akumulator, kondensator itp. ładunku elektrycznego; także o całym urządzeniu z akumulatorem + + discharge + run down + + + + (przenośnie, przenośnia) zlikwidować gęstą atmosferę, usunąć napięcie, złagodzić konflikt lub trudną sytuację + + ease tension + relieve + + + + rozpakować coś, opróżnić z ładunku + + unload + + +
+ +
+ rozłożyć +
+ + v + + + postawić coś złożonego w swej okazałości + + extend + open + open out + spread + spread out + + + + położyć jeden obok drugiego + + dispose + + + + wydobyć elementy składowe z określonej całości + + biodegrade + + + + ulec podziałowi na mniejsze składowe + + break down + decompose + + + + ulec zgniciu + + decompose + + +
+ +
+ rozłączać +
+ + v + + + powodować oddzielanie się uprzednio połączonych jednostek + + break + disconnect + separate + + + + tracić łączność + + disconnect + + +
+ +
+ rozśmieszać + rɔɕˈːmʲjɛʃaʨ̑ +
+ + v + + + powodować, że ktoś się śmieje + + make laugh + + +
+ +
+ rozświetlać + rɔɕˈːfʲjɛtlaʨ̑ +
+ + v + + + czynić jaśniejszym + + lighten + + +
+ +
+ rościć +
+ + v + + + zgłaszać prawa, pretensje do czegoś + + arrogate + claim + + +
+ +
+ roślina + rɔɕˈlʲĩna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) wykształcony żywy organizm, który posiada zdolność wytwarzania substancji odżywczych dzięki pochłanianiu światła; + + plant + + +
+ +
+ roślinność + rɔɕˈlʲĩnːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wszystkie rośliny danego terenu + + vegetation + + +
+ +
+ roślinny + rɔɕˈlʲĩnːɨ +
+ + adj + + + taki, który jest rośliną lub jej częścią, składa się z roślin; jest charakterystyczny dla rośliny + + vegetable + + +
+ +
+ roślinożerca + ˌrɔɕlʲĩnɔˈʒɛrʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę żywiące się roślinami + + herbivore + + + + (żartobliwie) wegetarianin, weganin + + herbivore + + +
+ +
+ roślinożerny + ˌrɔɕlʲĩnɔˈʒɛrnɨ +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) taki, który odżywia się roślinami; którego głównym pożywieniem są rośliny + + herbivorous + phytophagous + + +
+ +
+ rożen + ˈrɔʒɛ̃n +
+ + n + + + (kulinaria) pręt z metalu do opiekania mięsa nad ogniem + + skewer + spit + + +
+ +
+ rożeniec + rɔˈʒɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas acuta, duży ptak wodny gniazdujący na lądzie; + + Northern Pintail + northern pintail + + +
+ +
+ rtęć + r̥tɛ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Hg i liczbie atomowej 80; + + mercury + quicksilver + + +
+ +
+ rubaszny + ruˈbaʃnɨ +
+ + adj + + + prosty, dosadny, bezceremonialny, swobodny w sposobie zachowania, poufale żartobliwy, frywolny + + robust + bawdy + coarse + earthy + + +
+ +
+ rubiadyna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny występujący naturalnie w roślinach z rodziny marzanowatych; + + rubiadin + + +
+ +
+ rubid + ˈrubʲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Rb i liczbie atomowej 37; + + rubidium + + +
+ +
+ rubież + ˈrubʲjɛʃ +
+ + n + + + (podniośle) strefa pograniczna, obszar przygraniczny + + borderline + + + + (wojskowość, wojskowy) pas terenu, na którym odbywają się operacje wojenne + + line + + +
+ +
+ rubin + ˈrubʲĩn +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) tlenek glinu, czerwona odmiana korundu; + + ruby + + +
+ +
+ rubinowy +
+ + adj + + + mający kolor rubinu + + ruby + + +
+ +
+ ruch + rux +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zmiana położenia w czasie; + + movement + + + + grupa ludzi dążących do jakiegoś celu politycznego lub społecznego + + movement + + + + gest, ruszenie częścią ciała + + movement + + + + sposób poruszania się na drodze + + traffic + + + + w grach: ruszenie bierki, figury, zagranie kartą itp., kolejka + + move + + +
+ +
+ ruch oporu + ˈrux ɔˈpɔru +
+ + n + + + formacja oddziałów utworzonych do walki przeciwko okupantowi lub rządowi kraju nie posiadającemu wystarczającej legitymacji do sprawowania władzy; + + resistance movement + + +
+ +
+ ruch posuwisto-zwrotny + ˈrux ˌpɔsuvʲistɔ‿ˈzvrɔtnɨ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) ruch prostoliniowy o niezmiennym kierunku i cyklicznie zmiennym zwrocie; + + reciprocating motion + reciprocating movement + to-and-fro motion + + +
+ +
+ ruch uliczny + ˈrux uˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + ogół pojazdów i pieszych poruszających się drogami publicznymi, szczególnie w kontekście jego uciążliwości i negatywnych następstw + + traffic + + +
+ +
+ ruchliwy +
+ + adj + + + będący w nieustannym ruchu + + active + + + + charakteryzujący się wzmożonym ruchem + + busy + + +
+ +
+ ruchomość + ruˈxɔ̃mɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) rzecz stanowiąca czyjąś własność, dająca się przenosić; + + chattel + + +
+ +
+ ruchomy + ruˈxɔ̃mɨ +
+ + adj + + + dający się przenosić + + mobile + + + + poruszający się + + moving + locomotive + + +
+ +
+ ruchomy chodnik + ruˈxɔ̃mɨ ˈxɔdʲɲik +
+ + n + + + urządzenie do poziomego transportu ludzi; + + moving sidewalk + travelator + + +
+ +
+ ruda + ˈruda +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) kopalina wydobywana jako źródło uzyskiwania metali + + ore + + +
+ +
+ ruda darniowa +
+ + n + + + skała osadowa o niewielkiej zawartości żelaza, powstająca na torfowiskach i innych podmokłych terenach; + + bog iron + + +
+ +
+ rudawiec + ruˈdavʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) twarda, rdzawa i żelazista warstwa gleby, utrudniająca przesiąkanie wody i hamująca rozwój korzeni; + + hardpan + + +
+ +
+ rudowłosy + ˌrudɔvˈwɔsɨ +
+ + adj + + + mający rude włosy + + redheaded + redhead + + +
+ +
+ rudy + ˈrudɨ +
+ + adj + + + o człowieku lub zwierzęciu: mający rude (1.1) włosy (sierść) + + ginger + red-head + redhead + rufous + + + + w kolorze rdzy + + ginger + red-head + redhead + rufous + + +
+ +
+ rudzik + ˈruʥ̑ik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Erithacus rubecula, występujący licznie w Polsce niewielki ptak z rdzawym podgardlem; + + robin + + +
+ +
+ rufa + ˈrufa +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) tylna część kadłuba statku; + + stern + aft + + +
+ +
+ rugby + `rʌgbɪ + ˈruɡbɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) sport drużynowy z użyciem owalnej piłki; + + rugby + + +
+ +
+ ruina + ruˈ<sup>j</sup>ĩna +
+ + n + + + mocno zniszczona, opuszczona konstrukcja, zwykle budowla + + ruin + + +
+ +
+ rukola + ruˈkɔla +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (botanika, botaniczny) rokietta siewna, roślina warzywna i przyprawowa + + arugola + arugula + rocket + rucola + + +
+ +
+ rum + rũm +
+ + n + + + (spożywczy) napój alkoholowy o wysokiej zawartości alkoholu, wytwarzany z trzciny cukrowej; + + rum + + +
+ +
+ rumak + ˈrũmak +
+ + n + + + rasowy koń + + courser + steed + + +
+ +
+ rumianek + rũˈmʲjãnɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Matricaria, roślina z rodziny astrowatych, o białych kwiatach z żółtymi główkami, używana w medycynie naturalnej i kosmetyce; + + camomile + chamomile + chamomilla + + +
+ +
+ rumiany + rũˈmʲjãnɨ +
+ + adj + + + mający czerwony lub różowy kolor + + ruddy + + +
+ +
+ rumieniec +
+ + n + + + czasowe różowe zabarwienie policzków + + blush + flush + blushing + + +
+ +
+ rumpologia +
+ + n + + + (ezoteryka) pseudonaukowa metoda wróżenia z pośladków + + rumpology + + +
+ +
+ rumuński + rũˈmũj̃sʲci +
+ + adj + + + pochodzący z Rumunii, dotyczący Rumunii lub Rumunów + + Romanian + + +
+ +
+ rumuński + rũˈmũj̃sʲci +
+ + n + + + urzędowy język Rumunii; + + Romanian + + +
+ +
+ rundi +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z rodziny bantu, używany w Rwandzie, Burundi, Tanzanii i Ugandzie; + + Kirundi + Rundi + + +
+ +
+ runiczny +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dotyczący run, związany z runami + + runic + + +
+ +
+ runo leśne + ˈrũnɔ ˈlɛɕnɛ +
+ + n + + + (leśnictwo) najniższe, przyziemne piętro roślin i grzybów w lesie; splątana warstwa roślin i korzeni, która pokrywa dno lasu; + + groundcover + + +
+ +
+ rupia + ˈrupʲja +
+ + n + + + (jednostka monetarna) nazwa waluty kilku krajów azjatyckich: Indii, Indonezji, Nepalu i Pakistanu, posiadającej różną wartość w tych krajach; + + rupee + + +
+ +
+ rupiecie + ruˈpʲjɛ̇ʨ̑ɛ +
+ + n + + + zbiór starych, zniszczonych i nieprzydatnych rzeczy + + junk + + +
+ +
+ rupieć + ˈrupʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + stary, zepsuty przedmiot + + junker + + +
+ +
+ rura + ˈrura +
+ + n + + + przewód do transportu płynów; + + tube + pipe + + + + słupek do tańca go-go lub akrobacji sportowych + + pole + stripperpole + + +
+ +
+ rurarz + ˈruraʃ +
+ + n + + + osoba produkująca rury + + pipelayer + + + + osoba układająca rury + + pipelayer + + +
+ +
+ ruraż + ˈruraʃ +
+ + n + + + czynność układania rur + + pipelaying + + + + efekt układania rur + + pipelaying + + +
+ +
+ rurociąg + ruˈrɔʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) system połączonych rur wraz z niezbędnym osprzętem wykorzystywany do transportu substancji na duże odległości; + + pipeline + + +
+ +
+ rurownia +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wydział produkcyjny zakładu, gdzie wytwarza się rury + + pipe shop + tube works + + +
+ +
+ rusiński +
+ + adj + + + związany z Rusinami + + Rusyn + Ruthenian + + +
+ +
+ rusofobia + ˌrusɔˈfɔbʲja +
+ + n + + + niechęć do Rosji, Rosjan i tego, co rosyjskie + + Russophobia + + +
+ +
+ rustyka +
+ + n + + + dekoracyjne wykończenie ściany okładziną z chropowato ociosanego kamienia na wzór naturalnego łomu kamiennego; + + rustication + + +
+ +
+ rustykalność +
+ + n + + + (książkowy) cecha tego, co rustykalne + + rusticity + + +
+ +
+ rusycyzm + ruˈsɨʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z języka rosyjskiego; + + russianism + + +
+ +
+ rusyfikacja + ˌrusɨfʲiˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) narzucanie lub proces przyjmowania języka i kultury rosyjskiej; + + russification + + +
+ +
+ ruszać + ˈruʃaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) dotykać + + start + + + + (potocznie, potoczny) uszczuplać zasoby + + touch + + + + rozpoczynać działanie + + move on + start + + + + wprawiać w ruch lub utrzymywać w ruchu, powodować wykonanie ruchu + + move + + + + (potocznie, potoczny) powodować silne emocje + + move + + +
+ +
+ ruszt + ruʃt +
+ + n + + + (budownictwo) płaski układ konstrukcyjny, złożony z krzyżujących się belek + + beam grid + + + + część urządzenia do spalania (pieca lub kotła), a także grilla, pod którą umieszcza się paliwo + + grate + + +
+ +
+ rusztowanie + ˌruʃtɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) prowizoryczna konstrukcja szkieletowa ułatwiająca prace na wysokości przy wznoszeniu i remontowaniu budowli; + + scaffold + + +
+ +
+ ruszyć z kopyta + ˈruʃɨʨ̑ s‿kɔˈpɨta +
+ + v + + + przystąpić do czegoś od razu, coś zaczęło się natychmiast + + hit the ground running + + +
+ +
+ ruta + ˈruta +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ruta, rodzaj roślin o żółtych kwiatach i charakterystycznych liściach, znalazła zastosowanie w medycynie, uprawiana także jako roślina ozdobna + + rue + + +
+ +
+ ruten + ˈrutɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ru i liczbie atomowej 44; + + ruthenium + + +
+ +
+ rutherford + ruˈtɛrfɔrt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Rt i liczbie atomowej 104; + + rutherfordium + + +
+ +
+ rutyna + ruˈtɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) flawonoid pochodzenia roślinnego; + + rutin + rutoside + sophorin + + +
+ +
+ rwa kulszowa + ˈrva kulˈʃɔva +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów związanych z uciskiem na nerwy rdzeniowe tworzące nerw kulszowy; + + sciatica + + +
+ +
+ rwać + rvaʨ̑ +
+ + v + + + szarpiąc dzielić coś na części + + tear + + + + wydobywać, wyrywać + + tear + + +
+ +
+ ryba + ˈrɨba +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę z gromady kręgowców, żyjące w wodzie; + + fish + + +
+ +
+ ryba świętego Piotra + ˈrɨba ɕfʲjɛ̃nˈtɛɡɔ ˈpʲjɔtra +
+ + n + + + (kulinaria) tilapia nilowa przyrządzana w okolicach Jeziora Galilejskiego i serwowana jako regionalna atrakcja turystyczna + + st. Peter's fish + + +
+ +
+ rybak + ˈrɨbak +
+ + n + + + człowiek trudniący się zawodowo łowieniem ryb; + + fisherman + + +
+ +
+ rybie oko + ˈrɨbʲjɛ ˈɔkɔ +
+ + n + + + (dosłownie) oko należące do ryby + + fish eye + + + + (fotografia) (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) obiektyw fotograficzny o krótkiej ogniskowej i szerokim polu widzenia, 180-220°; + + fisheye + + +
+ +
+ rybitwa + rɨˈbʲitfa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) przypominający mewę ptak zamieszkujący brzegi zbiorników wodnych; + + tern + + +
+ +
+ ryboflawina + ˌrɨbɔflaˈvʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) witamina z grupy B; + + riboflavin + + +
+ +
+ rybołów + rɨˈbɔwuf +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pandion haliaetus, ptak drapieżny rybożerny średniego rozmiaru; + + osprey + + +
+ +
+ rybołów zwyczajny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pandion haliaetus, gatunek ptaka z rodziny rybołowów występujący również w Polsce; + + fish eagle + fish hawk + osprey + river hawk + sea hawk + + +
+ +
+ rybołówstwo +
+ + n + + + gałąź gospodarki obejmująca łowienie i hodowlę ryb; + + fishing + fishery + + +
+ +
+ rycerski + rɨˈʦ̑ɛrsʲci +
+ + adj + + + związany z rycerzem i rycerstwem + + chivalrous + + +
+ +
+ rycerskość + rɨˈʦ̑ɛrskɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co/kto rycerskie/rycerski + + gallantry + + +
+ +
+ rycerstwo +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w średniowieczu: warstwa społeczna, która stanowiłą elitę społeczeństwa feudalnego i jego siłę zbrojną; + + chivalry + knighthood + + +
+ +
+ rycerz + ˈrɨʦ̑ɛʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek uprzywilejowanego stanu żołnierskiego; zwykle stawał do walki jako jeździec; + + knight + cavalier + ritter + + +
+ +
+ ryczeć + ˈrɨʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + o niektórych zwierzętach: wydawać przeciągły i donośny odgłos + + roar + + +
+ +
+ rycząca czterdziestka + rɨˈʧ̑ɔ̃nʦ̑a ʧ̑tɛrʲˈʥ̑ɛstka +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) dojrzała, kobieta ubierająca i zachowująca się jak nastolatka, próbująca ukryć upływ czasu + + Mrs. Robinson + tigercow + + + + w lm (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) pas wód oceanicznych na półkuli południowej między 40°–50°, wzdłuż którego wieją stałe, silne wiatry i panuje sztormowa pogoda; + + Roaring Forties + + +
+ +
+ ryfampicyna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) półsyntetyczny antybiotyk stosowany w leczeniu zakażeń m.in. prątkiem gruźlicy i prątkiem trądu; + + rifampicin + rifampin + + +
+ +
+ ryft +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) rów tektoniczny o znacznej długości i głębokości; + + rift + + +
+ +
+ rygor + ˈrɨɡɔr +
+ + n + + + ustalony porządek zmuszający do zachowania ściśle określonych przepisów + + rigor + rigour + + +
+ +
+ rygorystyczny +
+ + adj + + + przestrzegający przepisów w sposób bezwzględny + + rigorous + + +
+ +
+ ryj + rɨj +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wydłużona szczęka u zwierząt + + snout + + +
+ +
+ rykoszet + rɨˈkɔʃɛt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) odbicie się lecącego przedmiotu od jakiejś przeszkody, powodujące gwałtowną zmianę trajektorii lotu, lub ten odbijający się przedmiot; + + ricochet + + +
+ +
+ rym + rɨ̃m +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) para dwóch słów na końcu wersu utworu pisanego wierszem o identycznych lub podobnie brzmiących końcówkach + + rhyme + + +
+ +
+ rymarz + ˈrɨ̃maʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik zajmujący się wyrabianiem przedmiotów ze skóry + + saddler + + +
+ +
+ rymować + rɨ̃ˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć rymy + + rhyme + + +
+ +
+ rynek + ˈrɨ̃nɛk +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) pojęcie obejmujące cały handel jakimiś surowcami lub produktami na jakimś obszarze; + + market + + + + centralne miejsce w mieście, gdzie dawniej był rynek (1.1) + + market + marketplace + + + + wydzielona część miasta, plac, gdzie kupcy sprzedają swoje towary ze straganów; + + market + marketplace + + +
+ +
+ rynek pieniężny + ˈrɨ̃nɛk pʲjɛ̇̃ˈɲɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) rynek transakcji krótkoterminowych o terminie realizacji nie dłuższym niż rok; + + money market + + +
+ +
+ rynna + ˈrɨ̃nːa +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) długie i wąskie wgłębienie powstające na skutek ruchu lodowca, lądolodu bądź spływającej wody + + gully + + + + rura, do której spływają wody zgromadzone na dachu podczas deszczu + + gutter + + +
+ +
+ rysik +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) narzędzie kształtem zwykle przypominające długopis, służące do obsługiwania urządzeń wyposażonych w ekran dotykowy; + + stylus + + + + pręcik stanowiący wkład do ołówka lub kredki + + lead refill + + +
+ +
+ rysować + rɨˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć rysunek, szkic za pomocą ołówka, kredki, węgla, kredy lub innego twardego narzędzia + + draw + pencil + + + + robić rysy na jakiejś twardej powierzchni + + scratch + + +
+ +
+ rysownik + rɨˈsɔvʲɲik +
+ + n + + + ktoś, kto wykonuje zawodowo rysunki – np. artystyczne, do komiksów lub filmów animowanych + + drawer + + +
+ +
+ rysunek + rɨˈsũnɛk +
+ + n + + + to, co zostało narysowane; + + drawing + cartoon + + +
+ +
+ ryt +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (antropologia, antropologiczny) ustalony obrządek + + rite + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden z obrządków w rodzinie liturgicznej; + + rite + + + + (historia, historyczny, historycznie) rodzaj system wtajemniczeń w wolnomularstwie + + rite + + + + (sztuka) rycina + + engraving + + + + (sztuka) rysunek wyryty w twardym materiale + + engraving + + +
+ +
+ rytm + rɨtm̥ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) jeden z elementów dzieła muzycznego, odpowiedzialny za organizację czasową utworu; + + rhythm + + + + określony porządek powtarzający się okresowo + + rhythm + + +
+ +
+ rytmicznie +
+ + adv + + + w sposób rytmiczny, zgodnie z rytmem + + rhythmically + + +
+ +
+ rytmiczny +
+ + adj + + + powtarzający się jednostajnie, przebiegający równo, miarowo + + rhythmic + rhythmical + + + + utrzymany w rytmie + + rhythmic + rhythmical + + +
+ +
+ rytualny + ˌrɨtuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + związany z rytuałem + + ritual + + +
+ +
+ rytuał + rɨˈtu<sup>w</sup>aw +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) zespół specyficznych sekwencji sformalizowanych, symbolicznych czynów i wypowiedzi, charakterystyczny dla danej kultury; + + ritual + + +
+ +
+ rywal +
+ + n + + + osoba, która konkuruje w czymś + + rival + competitor + challenger + contestant + contester + corrival + + +
+ +
+ rywalizacja + ˌrɨvalʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawody, zmagania sportowe, rozgrywka + + competition + contest + rivalry + + + + ubieganie się o pierwszeństwo, o zdobycie czegoś; konkurowanie + + rivalry + + +
+ +
+ rywalizować +
+ + v + + + ubiegać się o pierwszeństwo lub o zdobycie czegoś + + compete + + +
+ +
+ ryza + ˈrɨza +
+ + n + + + (poligrafia) jednostka miary ilości papieru równa zwykle 500 arkuszom; + + ream + + +
+ +
+ ryzalit +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) fragment budynku wysunięty z lica elewacji na całej jego wysokości, od fundamentu po dach + + avant-corps + + +
+ +
+ ryzyko + ˈrɨzɨkɔ +
+ + n + + + możliwość, prawdopodobieństwo, że coś się nie uda + + risk + + +
+ +
+ ryzykować + ˌrɨzɨˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + narażać coś cennego na utratę + + risk + + +
+ +
+ ryzykowny + ˌrɨzɨˈkɔvnɨ +
+ + adj + + + wiążący się z ryzykiem, grożący niebezpieczeństwem lub popełnieniem błędu + + chancy + risky + + +
+ +
+ ryć + rɨʨ̑ +
+ + v + + + (środowiskowy) uczyć się + + grind away + + + + kopać, robić doły w ziemi + + burrow + churn + dig + + + + wyrzynać coś w płycie, kamieniu, drewnie, metalu + + engrave + incise + + + + (środowiskowy) uczyć się + + grind away + + +
+ +
+ ryś + rɨɕ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) drapieżny, cętkowany kot z pędzelkami na końcach uszu; + + lynx + + +
+ +
+ ryś euroazjatycki +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Lynx lynx Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Europie i Azji; + + Eurasian lynx + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + Eurasian lynx + + +
+ +
+ ryś iberyjski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Lynx pardinus Temminck, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w enklawach na Półwyspie Iberyjskim; + + Iberian lynx + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + Iberian lynx + + +
+ +
+ ryś kanadyjski +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Lynx canadensis Kerr, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, zamieszkującego Alaskę, Góry Skaliste i Krainę Wielkich Jezior; + + Canada lynx + Canadian lynx + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + Canada lynx + Canadian lynx + + +
+ +
+ ryś rudy +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Lynx rufus Schreber, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Ameryce Północnej; + + bobcat + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + bobcat + red lynx + + +
+ +
+ ryż + rɨʃ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina zbożowa Oryza L., z rodziny traw występująca w klimacie wilgotnym; + + rice + + + + (spożywczy) nasiona ryżu (1.1) + + rice + + +
+ +
+ ryż jaśminowy +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj białego ryżu pochodzącego z Tajlandii + + jasmine rice + + +
+ +
+ ryżanin + rɨˈʒãɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Rygi + + Rigan + + +
+ +
+ rzadki + ˈʒatʲci +
+ + adj + + + półpłynny, mający półpłynną konsystencję + + thin + semi-fluid + watery + + + + zachodzący rzadko + + rare + unique + + +
+ +
+ rzadko + ˈʒatkɔ +
+ + adv + + + o elementach w zbiorze: daleko od siebie + + sparsely + + + + prawie nigdy, z dużymi odstępami czasowymi między kolejnymi wydarzeniami + + seldom + rarely + + +
+ +
+ rzadkość + ˈʒatkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + coś, co jest rzadkie, nietypowe, zdarza się/występuje rzadko + + rarity + + +
+ +
+ rzecz + ʒɛʧ̑ +
+ + n + + + sprawa, problem, zagadnienie + + problem + + + + temat, treść, wątek + + subject + + + + wytwór materialny, przedmiot + + thing + + +
+ +
+ rzecznik prasowy + ˈʒɛʧ̑ʲɲik praˈsɔvɨ +
+ + n + + + osoba odpowiedzialna w firmie, urzędzie lub instytucji za kontakty z prasą + + spokesman + + +
+ +
+ rzeczny + ˈʒɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do rzeki, związany z rzeką + + fluvial + + +
+ +
+ rzeczownik + ʒɛˈʧ̑ɔvʲɲik +
+ + n + + + (gramatyka) część mowy umożliwiająca rozróżnianie przedmiotów, osób, zwierząt, pojęć itp. poprzez nadanie im nazw lub imion; + + noun + substantive + noun substantive + + +
+ +
+ rzeczownik odczasownikowy + ʒɛˈʧ̑ɔvʲɲik ˌɔṭʧ̑asɔvʲɲiˈkɔvɨ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) rzeczownik utworzony od czasownika, zwykle będący nazwą czynności lub stanu; w niektórych językach może występować również w funkcji imiesłowu przysłówkowego współczesnego lub imiesłowu przymiotnikowego czynnego + + gerund + + +
+ +
+ rzeczownik własny + ʒɛˈʧ̑ɔvʲɲiɡ ˈvwasnɨ +
+ + n + + + (gramatyka) rzeczownik będący nazwą konkretnej osoby lub innej istoty żywej, przedmiotu, miejsca lub obiektu geograficznego + + proper noun + + +
+ +
+ rzeczowy +
+ + adj + + + dotyczący treści (a nie strony formalnej) + + pertinent + relevant + + + + odnoszący się do rzeczy (a nie osób) + + material + + +
+ +
+ rzeczywistość + ˌʒɛʧ̑ɨˈvʲistɔɕʨ̑ +
+ + n + + + prawda, prawdziwość; coś, co wydarzyło się (istnieje) naprawdę; obiektywnie + + reality + + + + realistyczność, świat realny + + reality + + +
+ +
+ rzeczywisty + ˌʒɛʧ̑ɨˈvʲistɨ +
+ + adj + + + mający miejsce naprawdę + + real + + +
+ +
+ rzeczywiście + ˌʒɛʧ̑ɨˈvʲiɕʨ̑ɛ +
+ + adv + + + zgodnie z rzeczywistością, naprawdę, faktycznie + + actually + really + certainly + genuinely + in fact + indeed + + +
+ +
+ rzeczywiście + ˌʒɛʧ̑ɨˈvʲiɕʨ̑ɛ +
+ + particle + + + w formie pytania: wyraża wątpliwość + + is that so + + +
+ +
+ rzeka + ˈʒɛka +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) ciek na powierzchni ziemi; + + river + + +
+ +
+ rzekomo +
+ + tak, że coś przypomina, ale jest niewiarygodne lub nieprawdziwe + + allegedly + ostensibly + professedly + purportedly + reportedly + reputedly + + +
+ +
+ rzekomy +
+ + adj + + + niebędący takim, za jakiego się go uważa + + alleged + ostensible + professed + pseudo + purported + reputed + + +
+ +
+ rzemienica + ˌʒɛ̃mʲjɛ̇̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Eucryphia lucida, rodzaj krzewów lub drzew z rodziny radziliszkowatych rosnących na Tasmanii + + leatherwood + + +
+ +
+ rzemieślnik + ʒɛ̃ˈmʲjɛ̇ɕl̥ʲɲik +
+ + n + + + osoba uprawiająca rzemiosło (zajmująca się drobną wytwórczością lub naprawą, posiadająca warsztat rzemieślniczy) + + artisan + craftsman + + +
+ +
+ rzemiosło + ʒɛ̃ˈmʲjɔswɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zawód, profesja, zajęcie + + trade + + + + drobna wytwórczość przemysłowa, polegająca na wytwarzaniu i naprawie przedmiotów codziennego użytku przy pomocy ręcznych narzędzi i prostych maszyn; także: umiejętność prowadzenia takiej działalności + + craft + + + + umiejętności warsztatowe artysty, obejmujące technikę tworzenia i znajomość formy dzieła + + technique + + +
+ +
+ rzep + ʒɛp +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zapięcie z tkaniny velcro + + velcro + + + + owoc łopianu, pokryty małymi haczykami, łatwo czepiający się ubrań i futer + + bur + burr + + +
+ +
+ rzepa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Brassica rapa subsp. rapa L., jeden z podgatunków kapusty właściwej o zgrubiałym korzeniu spichrzowym; + + turnip + + +
+ +
+ rzepak + ˈʒɛpak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina oleista o jasnożółtych kwiatach, uprawiana także na paszę zieloną; + + colza + rape + + +
+ +
+ rzesza + ˈʒɛʃa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) określenie państwa niemieckiego w różnych okresach jego historii; + + reich + + + + mnóstwo, duża liczba ludzi + + crowd + multitude + throng + + +
+ +
+ rzeszoto + ʒɛˈʃɔtɔ +
+ + n + + + sito z dużymi otworami + + riddle + + +
+ +
+ rzetelny + ʒɛˈtɛlnɨ +
+ + adj + + + należycie wykonujący swoje obowiązki + + fair + honest + reliable + + +
+ +
+ rzezimieszek + ˌʒɛʑĩˈmʲjɛʃɛk +
+ + n + + + (książkowy) złodziej, rabuś, bandzior + + mugger + robber + thief + + +
+ +
+ rześki +
+ + adj + + + pełen chęci do działania + + refreshed + + + + pełen orzeźwienia, świeżości + + fresh + + + + świadczący o wigorze, gotowości do działania + + brisk + + +
+ +
+ rzeź + ʒɛɕ +
+ + n + + + brutalne morderstwo (najczęściej dokonywane na dużej ilości istnień) + + bloodbath + carnage + massacre + slaughter + shambles + + +
+ +
+ rzeź niewiniątek + ˈʒɛɕ ˌɲɛvʲĩˈɲɔ̃ntɛk +
+ + idiom + + + (żartobliwie) sprawdzian, egzamin, którego większość uczestników nie zdaje + + slaughter of innocents + + +
+ +
+ rzeź niewiniątek + ˈʒɛɕ ˌɲɛvʲĩˈɲɔ̃ntɛk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zbiorowy mord dokonany na niemowlętach w Betlejem i okolicy na rozkaz Heroda, w celu pozbycia się narodzonego Zbawiciela; + + slaughter of innocents + + +
+ +
+ rzeźba + ˈʒɛʑba +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (geologia, geologiczny) ukształtowanie terenu; + + lie + + + + (sztuka) dziedzina sztuk plastycznych związana z tworzeniem trójwymiarowych form z różnych materiałów; + + sculpture + carving + + + + (sztuka) trójwymiarowy obiekt będący formą artystyczną + + sculpture + + + + ukształtowanie budynku + + architecture + + +
+ +
+ rzeźbiarski +
+ + adj + + + (sztuka) związany z rzeźbiarzem, rzeźbiarstwem + + sculptor's + + +
+ +
+ rzeźbiarz + ˈʒɛʑbʲjaʃ +
+ + n + + + (sztuka) artysta tworzący przestrzenne dzieła sztuki + + sculptor + + +
+ +
+ rzeźbienie + ʒɛʑˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: rzeźbić + + sculpturing + + +
+ +
+ rzeźnia + ˈʒɛʑɲa +
+ + n + + + (dawniej, dawny) jatki, w których sprzedaje się mięso + + butcher's shop + + + + miejsce, gdzie zabija się zwierzęta dla celów spożywczych, sprawia tusze i dzieli mięso; + + abattoir + slaughterhouse + + +
+ +
+ rzeźnik + ˈʒɛʑɲik +
+ + n + + + człowiek zajmujący się ubojem zwierząt i porcjowaniem mięsa + + butcher + + + + (potocznie, potoczny) sprzedawca w sklepie mięsnym + + butcher + + +
+ +
+ rzeżucha + ʒɛˈʒuxa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) niejadalna roślina zielna z rodziny kapustowatych (Cardamine L.); + + cardamine + cuckooflower + lady's smock + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (kulinaria) (spożywczy) nazwa pieprzycy siewnej (Lepidium sativum L.), rośliny zielnej z rodziny kapustowatych, stosowanej w kuchni; + + cress + garden pepper cress + pepper grass + pepperwort + poor man's pepper + + +
+ +
+ rzeżucha wodna + ʒɛˈʒuxa ˈvɔdna +
+ + n + + + (kulinaria) potoczna nazwa rukwi wodnej + + watercress + + +
+ +
+ rzeżączka + ʒɛˈʒɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zakaźna choroba weneryczna; + + gonorrhea + gonorrhoea + + +
+ +
+ rzeżączkowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z rzeżączką, dotyczący rzeżączki + + gonorrheal + + +
+ +
+ rzodkiew +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) jarzyna z korzeni spichrzowych uprawnych gatunków rośliny (1.2) + + radish + + +
+ +
+ rzodkiewka + ʒɔtʲˈcɛfka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) roślina o jadalnych, cenionych smakowo bulwach; + + radish + + +
+ +
+ rzucać + ˈʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zrezygnować ze związku z kimś + + break up + + + + wywoływać chwilowy lot przedmiotu + + cast + throw + fling + + +
+ +
+ rzucać mięsem + ˈʒuʦ̑aʨ̑ ˈmʲjɛ̃w̃sɛ̃m +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) przeklinać, używać wulgaryzmów, zwłaszcza dosadnych + + to drop the F-bomb + + +
+ +
+ rzucać perły przed wieprze + ˈʒuʦ̑aʨ̑ ˈpɛrwɨ pʃɛd‿ˈvʲjɛpʃɛ +
+ + v + + + ofiarowywać, dawać komuś coś dobrego, szlachetnego, podczas gdy odbiorca nie docenia tego daru lub nie jest jego godzien + + cast pearls before swine + + +
+ +
+ rzucać się w oczy + ˈʒuʦ̑aʨ̑‿ɕɛ ˈv‿ɔʧ̑ɨ +
+ + idiom + + + być bardzo widocznym, razić, zwracać na siebie uwagę + + stand out + be conspicuous + stick out + + +
+ +
+ rzut + ʒut +
+ + n + + + wprawienie w ruch i spowodowanie chwilowego lotu jakiegoś przedmiotu przez wyrzucenie go z pewną siłą + + throw + + +
+ +
+ rzut dyskiem + ˈʒud ˈːɨsʲcɛ̃m +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja lekkoatletyczna polegająca na wyrzuceniu jedną ręką dysku na jak największą odległość; + + discus throw + + +
+ +
+ rzut karny + ˈʒut ˈkarnɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) w niektórych grach: specyficzne ukaranie strony, która popełniła przewinienie, przez znaczne ułatwienie stronie poszkodowanej zdobycia bramki, punktu (i tym podobne, i temu podobne); + + penalty kick + + +
+ +
+ rzut młotem + ˈʒut ˈmwɔtɛ̃m +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja lekkoatletyczna polegająca na rzucaniu kulą przymocowaną do stalowej linki zakończonej uchwytem; + + hammer throw + + +
+ +
+ rzut oszczepem + ˈʒut ɔˈʃʧ̑ɛpɛ̃m +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja polegająca na rzucaniu oszczepem możliwie najdalej bez wykroczenia poza obszar rozbiegu; + + javelin throw + + +
+ +
+ rzut rożny + ˈʒut ˈrɔʒnɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) rzut, wyrzut, wykopnięcie z rogu boiska; + + corner kick + corner + + +
+ +
+ rzutka + ˈʒutka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) strzałka, lotka + + dart + + +
+ +
+ rzutki + ˈʒutʲci +
+ + adj + + + energiczny, pomysłowy, przedsiębiorczy + + energetic + go-ahead + + +
+ +
+ rzutnik + ˈʒutʲɲik +
+ + n + + + urządzenie służące do wyświetlania slajdów, np. filmów lub prezentacji + + projector + + +
+ +
+ rzygacz + ˈʒɨɡaʧ̑ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) dekoracyjne zakończenie rynny lub odprowadzenia wody z dachu w postaci figurki lub głowy zwierzęcia, człowieka, potwora itp.; + + gargoyle + + +
+ +
+ rzygać + ˈʒɨɡaʨ̑ +
+ + v + + + (pospolicie) wymiotować + + puke + + +
+ +
+ rzymianin + ʒɨ̃ˈmʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Rzymu + + Roman + + +
+ +
+ rzymianka + ʒɨ̃ˈmʲjãnka +
+ + n + + + mieszkanka Rzymu (miasta) + + Roman + + +
+ +
+ rzymski + ˈʒɨ̃msʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Rzym, wywodzący się z Rzymu, charakterystyczny dla Rzymu + + Roman + + + + odnoszący się do państwa Rzym, wywodzący się z Rzymu, charakterystyczny dla Rzymu + + Roman + + +
+ +
+ rzymskokatolicki +
+ + adj + + + dotyczący Kościoła łacińskiego, związany z Kościołem obrządku łacińskiego + + Roman Catholic + + +
+ +
+ rząd + ʒɔ̃nt +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) w systematyce: jednostka obejmująca rodziny; + + order + + + + (matematyka, matematyczny) (fizyka, fizyczny) pozycja względem przecinka dziesiętnego najstarszej cyfry w zapisie danej liczby + + order + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wykonawczy organ państwa zajmujący się jego finansami oraz prowadzący jego politykę wewnętrzną i zagraniczną; + + government + administration + + + + grupa ludzi lub elementów umieszczona obok siebie jeden za drugim + + row + line + + +
+ +
+ rząd marionetkowy + ˈʒɔ̃nt ˌmarʲjɔ̃nɛtˈkɔvɨ +
+ + n + + + (publikatory) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) rząd sterowany przez inną grupę ludzi niż tych, którzy oficjalnie znajdują się u steru władzy; + + puppet state + + +
+ +
+ rządowy + ʒɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + związany z rządem, wywodzący się z rządu + + governmental + government + + +
+ +
+ rządzić + ˈʒɔ̃ɲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + sprawować władzę, panować + + rule + + +
+ +
+ rzęsa + ˈʒɛ̃w̃sa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) jeden z włosów rosnący na brzegu powieki; + + eyelash + + + + (botanika, botaniczny) Lemna L., rodzaj roślin unoszący się na powierzchni wody; + + duckweed + + +
+ +
+ résumé +
+ + n + + + podsumowanie, streszczenie + + résumé + + +
+ +
+ ród + rut +
+ + n + + + duża, wielopokoleniowa rodzina + + family + house + + +
+ +
+ róg + ruk +
+ + n + + + (dawniej, dawny) pojemnik z rogu (1.7), np. na tytoń, sól, proch strzelniczy + + powder horn + + + + (zoologia, zoologiczny) (anatomia, anatomiczny) twardy wyrostek występujący na głowie niektórych ssaków, zwykle parzyście; + + horn + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj instrumentu dętego blaszanego; + + horn + + + + (anatomia, anatomiczny) część kości gnykowej; część rdzenia kręgowego + + horn + + + + materiał pozyskiwany z rogów (1.1) i kopyt niektórych zwierząt + + horn + + + + miejsce styku dwóch ulic + + corner + + + + (sport, sportowy) miejsce i sposób wykonywania zagrania zwanego rzutem rożnym + + corner + + + + miejsce styku krawędzi jakiegoś przedmiotu + + angle + + +
+ +
+ róg alpejski + ˈruk alˈpɛjsʲci +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ludowy instrument dęty przypominający trombitę; + + alphorn + + +
+ +
+ róg mgłowy + ˈruk ˈmɡwɔvɨ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) urządzenie emitujące silne sygnały dźwiękowe podczas mgły dla ułatwienia nawigacji + + foghorn + + +
+ +
+ róg obfitości + ˈruk ˌɔpfʲiˈtɔɕʨ̑i +
+ + idiom + + + (książkowy) źródło niekończących się dóbr; bogactwo, obfitość + + cornucopia + + +
+ +
+ rój + ruj +
+ + n + + + duża grupa latających owadów lub (rzadziej) małych ptaków + + swarm + + +
+ +
+ rów + ruf +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wgłębienie między pośladkami + + butt crack + + + + podłużny dół wykopany w ziemi + + ditch + + +
+ +
+ równanie + ruvˈnãɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wyrażenie złożone z dwóch lub więcej części połączonych znakiem równości + + equation + + +
+ +
+ równanie stanu + ruvˈnãɲɛ ˈstãnu +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (fizyka, fizyczny) (fizyka, fizyczny) równanie termodynamiczne opisujące stan substancji; + + equation of state + + +
+ +
+ równać + ˈruvnaʨ̑ +
+ + v + + + być takim samym co do wartości, liczby, ilości itp. + + flatten equal + + +
+ +
+ równie + ˈruvʲɲɛ +
+ + adv + + + w taki sam sposób + + equally + + +
+ +
+ również + ˈruvʲɲɛʃ +
+ + particle + + + …używana do wyrażenia, że orzeczenie nie dotyczy tylko jednego elementu, ale i innych też, także + + also + too + as well + either + neither + nor + + +
+ +
+ równik + ˈruvʲɲik +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (geografia, geograficzny) część wspólna powierzchni ciała niebieskiego oraz płaszczyzny prostopadłej do osi obrotu i przechodzącej przez środek masy ciała; + + equator + + +
+ +
+ równina + ruvʲˈɲĩna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) płaski lub prawie całkowicie poziomy teren; + + plain + + +
+ +
+ równina aluwialna + ruvʲˈɲĩna ˌːluˈvʲjalna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) równina ukształtowana w wyniku działalności rzecznej i zbudowana z osadów rzecznych; + + alluvial plain + + +
+ +
+ równo + ˈruvnɔ +
+ + adv + + + dokładnie + + exactly + precisely + sharp + + + + gładko + + evenly + + + + jednakowo, równomiernie + + equally + + + + prosto + + straight + + + + regularnie + + regularly + steadily + + +
+ +
+ równoboczny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) mający wszystkie boki równe + + equilateral + + +
+ +
+ równoczesny +
+ + adj + + + odbywający się w tym samym czasie + + simultaneous + + +
+ +
+ równocześnie + ˌruvnɔˈʧ̑ɛɕɲɛ +
+ + adv + + + w tym samym czasie; jednocześnie + + at the same time + concurrently + simultaneously + + +
+ +
+ równolegle + ˌruvnɔˈlɛɡlɛ +
+ + adv + + + o położeniu w przestrzeni: w sposób równo odległy na całej swojej długości + + parallel + + +
+ +
+ równoległobok + ˌruvnɔlɛɡˈwɔbɔk +
+ + n + + + (geometria) płaska, zamknięta figura geometryczna o dwóch parach równoległych boków; + + parallelogram + + +
+ +
+ równoległościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o trzech parach równoległych przeciwległych ścian (zbudowany z sześciu równoległoboków); + + parallelepiped + + +
+ +
+ równoległy + ˌruvnɔˈlɛɡwɨ +
+ + adj + + + jednakowo odległy od czegoś na całej swej długości + + parallel + + +
+ +
+ równoleżnik +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) umowny okrąg powstały wskutek przecięcia powierzchni kuli ziemskiej płaszczyzną prostopadłą do jej osi; + + parallel + + +
+ +
+ równomiernie +
+ + adv + + + w sposób równomierny, równo + + levelly + + +
+ +
+ równonoc + ruvˈnɔ̃nɔʦ̑ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) moment przejścia Słońca przez punkt, w którym ekliptyka przecina równik niebieski; długość dnia i nocy jest wówczas jednakowa; + + equinox + + +
+ +
+ równonoc jesienna + ruvˈnɔ̃nɔʦ̑ʲ jɛ̇ˈɕɛ̃nːa +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) moment, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i od którego biegun południowy będzie bliżej Słońca niż biegun północny; + + autumnal equinox + + +
+ +
+ równonoc wiosenna + ruvˈnɔ̃nɔʣ̑ vʲjɔˈsɛ̃nːa +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) moment, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i od którego biegun północny będzie bliżej Słońca niż biegun południowy; + + vernal equinox + + +
+ +
+ równorzędny +
+ + adj + + + o takiej samej wartości pod jakimś względem + + coordinate + equivalent + well-matched + + +
+ +
+ równouprawnienie +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (socjologia, socjologiczny) równość wobec prawa, możliwość korzystania z jednakowych praw + + equality + equal rights + + +
+ +
+ równowaga + ˌruvnɔˈvaɡa +
+ + n + + + stabilny stan jakiegoś układu + + equilibrium + + +
+ +
+ równoważny +
+ + adj + + + mający równe znaczenie, równą wartość + + equivalent + tantamount + + +
+ +
+ równość + ˈruvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak dyskryminacji i podziałów (tworzonych ze względu na rasę, pochodzenie, płeć) + + equality + + + + (matematyka, matematyczny) relacja między dwiema wartościami wyrażona znakiem równania (=) + + equality + + +
+ +
+ równy + ˈruvnɨ +
+ + adj + + + posiadający gładką powierzchnię + + even + + + + posiadający identyczną wartość + + equal + + +
+ +
+ rózga + ˈruzɡa +
+ + n + + + cienka, elastyczna, bezlistna gałązka + + rod + birch + stick + switch + twig + + +
+ +
+ róż + ruʃ +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyk do malowania rumieńców w celu ożywienia kolorytu cery; + + rouge + blusher + + + + kolor różowy + + pink + + +
+ +
+ róża + ˈruʒa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj krzewów z rodziny różowatych; + + rose + + +
+ +
+ róża dzika + ˈruʒa ˈʥ̑ika +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rosa canina L., gatunek rośliny z rodziny różowatych; krzew dziko rosnący o złożonych, ostro ząbkowanych, zielonych liściach, kolczastych łodygach i pięciopłatkowych, różowych lub białawych kwiatach oraz wydłużonych, czerwonych owocach; jedna z roślin leczniczych; w Polsce roślina pospolita; + + dog rose + + +
+ +
+ róża francuska + ˈruʒa frãnˈʦ̑uska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Rosa gallica, gatunek krzewu z rodziny różowatych występujący w południowej, wschodniej i centralnej Europie oraz w Turcji i na Kaukazie; + + French Rose + Gallic Rose + Rose of Provins + + +
+ +
+ róża wiatrów + ˈruʒa ˈvʲjatruf +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) diagram obrazujący statystyki kierunków i prędkości wiatrów w danym punkcie + + wind rose plot + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) graficzne przedstawienie kierunków świata na mapach (głównie morskich) + + compass rose + wind rose + + +
+ +
+ różaniec + ruˈʒãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) sznur z paciorkami, służący do liczenia odmawianych modlitw + + rosary + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) cykl modlitw odmawianych w określonej kolejności + + rosary + + +
+ +
+ różany + ruˈʒãnɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do róż, wykonany z róż + + rose + rosy + + +
+ +
+ różdżka + ˈruʃʧ̑ka +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) podłużny, drewniany przedmiot służący w baśniach i legendach do „rzucania czarów”; również rekwizyt iluzjonisty + + wand + + + + przedmiot wskazujący radiestecie ukryte źródło wody lub pokłady minerałów + + divining fork + divining rod + dowsing fork + dowsing rod + fork + + +
+ +
+ różnica + ruʒʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik odejmowania + + difference + + + + to, czym się coś od czegoś różni + + difference + + +
+ +
+ różniczka +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) przyrost zmiennej, względem której wyznacza się pochodną; + + differential + + +
+ +
+ różniczkowalny + ˌruʒʲɲiʧ̑kɔˈvalnɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) o funkcji: mający pochodną w danym punkcie + + differentiable + + +
+ +
+ różnić + ˈruʒʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + być różnym, innym od czegoś pod jakimiś względami + + differ + + +
+ +
+ różnorako +
+ + adv + + + w sposób składający się z elementów różnego gatunku, różnorodnie, różnie, rozmaicie + + multifariously + sundrily + + +
+ +
+ różnorodność + ˌruʒnɔˈrɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest różnorodne + + diversity + variety + multiplicity + diversification + plurality + + +
+ +
+ różnorodny + ˌruʒnɔˈrɔdnɨ +
+ + adj + + + składający się z wielu różnych, czasem przeciwstawnych elementów + + diverse + + +
+ +
+ różny + ˈruʒnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się odmiennością pewnych cech + + different + + +
+ +
+ różowawy + ˌruʒɔˈvavɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym do różowego + + pinkish + + +
+ +
+ różowo +
+ + adv + + + z użyciem różowej barwy, z obecnością różu + + pinkly + rosily + + +
+ +
+ różowoskrzydły + ˌruʒɔvɔˈskʃɨdwɨ +
+ + adj + + + taki, który ma różowe skrzydła + + pink-winged + + +
+ +
+ różowy + ruˈʒɔvɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) zgodny z planami, zamierzeniami + + rose + + + + mający kolor pośredni między białym a czerwonym; + + pink + rosy + + + + taki, który się zarumienił + + rosy + + +
+ +
+ różyczka + ruˈʒɨʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) głównie dziecięca choroba wirusowa; + + rubella + German measles + rubeola + + +
+ +
+ rączka + ˈrɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + uchwyt, rękojeść + + handle + grip + handgrip + + +
+ +
+ rącznik pospolity + ˈrɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik ˌpɔspɔˈlʲitɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny wilczomleczowatych pochodząca z Afryki; + + castor oil plant + + +
+ +
+ ręce do góry + ˈrɛ̃nʦ̑ɛ dɔ‿ˈɡurɨ +
+ + interjection + + + kategoryczny zwrot wzywający do podniesienia rąk w geście poddania + + hands up + + +
+ +
+ ręce opadają +
+ + to przygnębiające + + words fail me + + +
+ +
+ ręcznie + ˈrɛ̃n͇ʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + o wykonywaniu jakiejś pracy, czynności przez człowieka: bez użycia maszyn, automatów; czasem bez użycia narzędzi; za pomocą własnych sił + + manually + + +
+ +
+ ręcznik + ˈrɛ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + gruby kawałek tkaniny przeznaczony do wycierania ciała + + towel + + +
+ +
+ ręczny + ˈrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + o narzędziach, przyrządach: uruchamiany za pomocą rąk, nieautomatyczny + + manual + + + + wykonany ręką, rękami; powstały z pracy rąk (bez użycia maszyn) + + handmade + + +
+ +
+ ręczyć + ˈrɛ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + odpowiadać za coś lub za kogoś + + avouch + vouch + + +
+ +
+ rędzina +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) płytka gleba powstająca na skałach wapiennych; + + rendzina + + +
+ +
+ ręka + rɔŋk + ˈrɛ̃ŋka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część kończyny górnej człowieka lub małpy człekokształtnej od nadgarstka do końca palców; + + hand + + + + (potocznie, potoczny) cała kończyna górna człowieka lub małpy człekokształtnej od barku po palce + + arm + + +
+ +
+ ręka Fatimy + ˈrɛ̃ŋka faˈtʲĩmɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) symbol używany w krajach arabskich; + + hamsa + hand of Fatima + + +
+ +
+ ręka rękę myje +
+ + sytuacja, w której osoby z jednego środowiska wzajemnie chronią swoje interesy, niekoniecznie w sposób uczciwy + + one hand washes the other + + +
+ +
+ rękaw + ˈrɛ̃ŋkaf +
+ + n + + + (gastronomia) rura z cienkiej folii służąca do pieczenia potraw w piekarniku bez utraty wilgoci; piekarnik foliowy + + oven bag + roasting bag + + + + (krawiectwo) element odzieży przykrywający ręce + + sleeve + + +
+ +
+ rękawica + ˌrɛ̃ŋkaˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + odzież wykonana z materiału lub gumy, nakładana na dłoń, żeby ją chronić od zimna, skaleczeń itp. + + glove + + +
+ +
+ rękojeść + rɛ̃ŋˈkɔjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + część jakiegoś narzędzia, przyrządu lub broni służąca do trzymania; + + handle + + +
+ +
+ rękopis + rɛ̃ŋˈkɔpʲis +
+ + n + + + (książkowy) tekst utworu (lub inny tekst) pisany ręcznie; + + autograph + longhand + manuscript + script + + +
+ +
+ sabat +
+ + n + + + (ludowy) tajemny zlot czarownic + + Sabbat + Sabbath + + +
+ +
+ sabatarianizm + ˌsabatarʲˈjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + przekonanie, że dniem świętowanym ku czci Boga powinna być sobota + + sabbatarianism + + +
+ +
+ sabaudzki +
+ + adj + + + związany z Sabaudią lub Sabaudczykami, dotyczący Sabaudii + + Savoyard + + +
+ +
+ sabot + ˈsabɔt +
+ + n + + + drewniane chodaki, tradycyjnie wykonywane w Holandii + + sabot + + +
+ +
+ sabotaż + saˈbɔtaʃ +
+ + n + + + umyślne niewypełnienie albo wypełnianie wadliwie swoich obowiązków w zamiarze wywołania dezorganizacji, strat i szkód; niewypełnienie danego zadania; + + sabotage + + +
+ +
+ sabotować + ˌsabɔˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + stosować sabotaż + + sabotage + + +
+ +
+ sacharyd +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (zobacz) węglowodan + + saccharide + + +
+ +
+ sad + sat +
+ + n + + + ogród, w którym rosną drzewa i krzewy owocowe; + + orchard + + +
+ +
+ sad jabłoniowy +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) sad, w którym rosną jabłonie + + apple orchard + + +
+ +
+ sadhu +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) hinduski wędrowny asceta; + + sadhu + + +
+ +
+ sadomasochistyczny +
+ + adj + + + związany z sadomasochizmem i sadomasochistami + + sadomasochistic + + +
+ +
+ sadysta +
+ + n + + + człowiek lubujący się w zadawaniu innym cierpień lub oglądaniu czyjegoś cierpienia + + sadist + + +
+ +
+ sadystycznie + ˌsadɨˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób sadystyczny + + sadistically + + +
+ +
+ sadystyczny +
+ + adj + + + (seksuologia, seksuologiczny) przejawiający skłonność do sadyzmu w sferze erotyki + + sadistic + + + + cechujący się sadyzmem, okrucieństwem + + sadistic + + +
+ +
+ sadyzm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie seksualne polegające na doznawaniu podniecenia i zadowolenia seksualnego poprzez zadawanie bólu i upokorzenie partnera + + sadism + + +
+ +
+ sadza + ˈsaʣ̑a +
+ + n + + + stały, pylisty produkt niepełnego spalania zawierający głównie bezpostaciowy węgiel; + + soot + + +
+ +
+ sadzawka +
+ + n + + + nieduży, otwarty i płytki zbiornik wodny wykopany w ziemi; + + pool + + +
+ +
+ sadzenie + saˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: sadzić + + planting + + +
+ +
+ sadzić + ˈsaʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + umieszczać w ziemi bulwę lub sadzonkę tak, żeby przyjęła się i rosła + + plant + + +
+ +
+ sadzonka + saˈʣ̑ɔ̃nka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) fragment rośliny, z którego może wyrosnąć cała roślina + + seedling + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) wyhodowana w szklarni lub inspekcie młoda roślina przeznaczona do wysadzenia do gruntu + + set + + +
+ +
+ safari + saˈfarʲi +
+ + n + + + afrykańska wyprawa, której celem jest polowanie na zwierzęta; + + safari + + +
+ +
+ saffloryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z gromady arsenków, arsenek kobaltu; + + safflorite + + +
+ +
+ safian + ˈsafʲjãn +
+ + n + + + cienka, wyprawiona, kolorowo barwiona skóra kozia; + + Morocco leather + morocco + saffian + + +
+ +
+ saga + ˈsaɡa +
+ + n + + + tradycyjna opowieść islandzka, skandynawska + + saga + + +
+ +
+ saganaki + ˌsaɡãˈnaci +
+ + n + + + (kulinaria) mała patelnia z dwoma uszkami używana w kuchni greckiej + + saganaki + + +
+ +
+ sagging +
+ + n + + + moda na noszenie nisko opuszczonych spodni + + sagging + + +
+ +
+ saharyjski + ˌsaxaˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + związany z Saharą + + Saharan + + +
+ +
+ sahib +
+ + n + + + tytuł grzecznościowy w Indiach, odpowiednik polskiego „pan”, dawniej również tytuł grzecznościowy wobec Europejczyka w czasach kolonialnych; + + sahib + + +
+ +
+ sajgonka + sajˈɡɔ̃nka +
+ + n + + + (kulinaria) ryżowy naleśnik nadziewany warzywami i innymi składnikami + + pancake roll + spring roll + + +
+ +
+ sake + ˈsakɛ +
+ + n + + + (spożywczy) japoński ryżowy napój alkoholowy, podawany tradycyjnie na gorąco; + + sake + saké + + +
+ +
+ sakmar + ˈsakmar +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi wiek cisuralu (wczesnego permu), trwający 294,6 – 284,4 milionów lat temu; + + Sakmarian + + +
+ +
+ sakrament + saˈkrãmɛ̃nt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w chrześcijaństwie obrzęd religijny uważany za znak lub sposób przekazania łaski Bożej; + + sacrament + + +
+ +
+ sakramentalia +
+ + n + + + (kościelny) przedmioty lub czynności ofiarowywające wiernym skutki duchowe i cielesne na wzór sakramentów; + + sacramental + + +
+ +
+ sakramentalnie + saˈkrãmɛ̃ntalʲɲɛ +
+ + adv + + + na mocy sakramentu + + sacramentally + + +
+ +
+ sakramentalny + saˈkrãmɛ̃ntalnɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z sakramentem, dotyczący sakramentu + + sacramental + + +
+ +
+ saksofon + saˈksɔfɔ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dęty instrument drewniany, wykonany z metalu; + + saxophone + + +
+ +
+ saksofonista + ˌsaksɔfɔ̃ˈɲista +
+ + n + + + muzyk, który gra na saksofonie + + saxophonist + + +
+ +
+ sala + ˈsala +
+ + n + + + przestronne pomieszczenie pełniące pewną określoną funkcję użytkową; + + hall + room + chamber + concourse + + +
+ +
+ sala chorych + ˈsala ˈxɔrɨx +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) szpitalne pomieszczenie przeznaczone dla chorych + + sickroom + + +
+ +
+ sala królestwa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) budynek lub pomieszczenie, miejsce zebrań i lokalny ośrodek życia religijnego świadków Jehowy; + + Kingdom Hall + + +
+ +
+ salabhasana +
+ + n + + + jedna z asan, pozycja w której ciężar ciała opiera się na brzuchu, miednica leży na podłożu, a ręce, głowa, klatka piersiowa oraz wyprostowane nogi są uniesione do góry + + salabhasana + + +
+ +
+ salada + saˈlada +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rodzaj okrągłego średniowiecznego hełmu; + + sallet + + +
+ +
+ salam + ˈsalãm +
+ + interjection + + + pokój! (pozdrowienie u muzułmanów) + + salaam + salam + + +
+ +
+ salamancki +
+ + adj + + + związany z Salamanką, dotyczący Salamanki, pochodzący z Salamanki + + Salamancan + + +
+ +
+ salamandra + ˌsalãˈmãndra +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzaj płazów ogoniastych; + + salamander + + +
+ +
+ salami + saˈlãmʲi +
+ + n + + + (kulinaria) oryginalnie włoska, sucha, wędzona kiełbasa, początkowo wytwarzana z mięsa oślego, później także wieprzowego i wołowego; + + salami + + +
+ +
+ salceson + salˈʦ̑ɛsɔ̃n +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj auszpiku lub gotowanej wędliny produkowanej z głowizny, podrobów i nóżek zawiniętych w żołądek lub pęcherz; + + brawn + + +
+ +
+ saldo + ˈsaldɔ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) w księgowości: suma wszystkich przychodów (strona "Ma") pomniejszona o sumę wszystkich wydatków i strat (strona "Winien") w danym okresie; + + balance + + +
+ +
+ salezjanin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik ze zgromadzenia założonego przez św. Jana Bosko; + + Salesian + + +
+ +
+ salicyl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) grupa funkcyjna lub rodnik 2-hydroksybenzylowy pochodzący od kwasu salicylowego + + salicyl + + +
+ +
+ salicylan +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól lub ester kwasu salicylowego; + + salicylate + + +
+ +
+ salicylowy +
+ + adj + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) związany z kwasem salicylowym; zawierający ten kwas + + salicylic + + +
+ +
+ salicyna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny występujący w korze wierzby, mający właściwości przeciwzapalne i przeciwgorączkowe; + + salicin + + +
+ +
+ salina + saˈlʲĩna +
+ + n + + + zakład przemysłowy produkujący sól poprzez odparowanie wody z solanki pochodzącej z mórz lub słonych jezior ewentualnie podziemnych złóż lub źródeł mineralnych; + + salt pan + saltern + + +
+ +
+ salmonella + ˌsalmɔ̃ˈnɛlːa +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) bakteria wywołująca choroby układu pokarmowego; + + salmonella + + +
+ +
+ salmonelloza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostre zatrucie pokarmowe wywołane przez salmonellę + + salmonellosis + + +
+ +
+ salomonowy wyrok + ˌsalɔ̃mɔ̃ˈnɔvɨ ˈvɨrɔk +
+ + idiom + + + decyzja mądra, sprawiedliwa, często zaskakująca rozwiązaniem, kończąca spór w sposób uwzględniający interesy wszystkich stron + + Judgment of Solomon + + +
+ +
+ salon + ˈsalɔ̃n +
+ + n + + + główny, dzienny pokój w mieszkaniu + + living room + salon + + +
+ +
+ salonka + saˈlɔ̃nka +
+ + n + + + (kolejnictwo) ekskluzywny wagon kolejowy z salonem; + + saloon coach + + +
+ +
+ salonowiec + ˌsalɔ̃ˈnɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (książkowy) bywalec salonów, człowiek wyrobiony towarzysko + + salonard + + +
+ +
+ salowa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) kobieta zatrudniona przez szpital w celu utrzymywania pomieszczeń w czystości + + hospital ward + + +
+ +
+ salpingektomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu jednego lub dwóch jajowodów + + salpingectomy + + +
+ +
+ salsa + ˈsalsa +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) latynoamerykański taniec towarzyski o pochodzeniu karaibskim, tańczony do melodii salsy (1.2); + + salsa + + +
+ +
+ salsefia + salˈsɛfʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (kulinaria) Tragopogon porrifolius, jednoroczna lub dwuletnia roślina warzywna z rodziny astrowatych, o żółtawobiałych korzeniach, uprawiana w całej Europie; + + salsafy + salsify + vegetable oyster + + + + jadalny korzeń salsefii (1.1) + + salsafy + salsify + vegetable oyster + + +
+ +
+ salto + ˈsaltɔ +
+ + n + + + skok polegający na obrócenie się do przodu lub do tyłu w powietrzu; + + somersault + + +
+ +
+ salwa + ˈsalva +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wystrzelenie na komendę z wielu karabinów, armat lub dział + + salvo + + +
+ +
+ salwadorski + ˌsalvaˈdɔrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Salwador + + Salvadoran + + +
+ +
+ salwatorianin +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek katolickiego męskiego zgromadzenia zakonnego, założonego przez Jana Chrzciciela Jordana; + + Salvatorian + + +
+ +
+ salzburski +
+ + adj + + + związany z Salzburgiem, dotyczący Salzburga + + Salzburgian + + +
+ +
+ sam + sãm +
+ + pronoun + + + bez nikogo / niczego innego, będący jedyny + + alone + + + + podkreślenie: właśnie ten, a nie inny + + oneself + + + + właśnie taki (a nie inny) + + just + very + + +
+ +
+ sam tego chciałeś, Grzegorzu Dyndało + ˈsãm ˈtɛɡɔ ˈçʨ̑awɛʑ ɡʒɛˈɡɔʒu dɨ̃nˈdawɔ +
+ + idiom + + + zwrot przytaczany, gdy poszkodowany sam jest przyczyną własnych kłopotów + + `tis your own fault, George Dandin + + +
+ +
+ sam w sobie +
+ + adj + + + oceniany niezależnie od okoliczności, bez porównania z czymś innym + + in and of itself + in and of oneself + + +
+ +
+ samar + ˈsãmar +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Sm i liczbie atomowej 62; + + samarium + + +
+ +
+ samarytanin +
+ + n + + + (książkowy) człowiek pełen miłosierdzia, śpieszący z pomocą chorym i potrzebującym + + Samaritan + + +
+ +
+ samarytański +
+ + adj + + + związany z Samarytanami albo Samarią + + Samaritan + + +
+ +
+ sambar +
+ + n + + + (kulinaria) danie kuchni południowoindyjskiej, bezmięsna zupa na bazie soczewicy i miąższu z owoców tamaryndowca z dodatkiem kompozycji przypraw; + + sambar + + +
+ +
+ samica + sãˈmʲiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę płci żeńskiej + + female + + +
+ +
+ samiec + ˈsãmʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + zwierzę płci męskiej + + male + + +
+ +
+ samoański + ˌsãmɔˈãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Samoa + + Samoan + + +
+ +
+ samobieżny +
+ + adj + + + taki, który porusza się samodzielnie + + automotive + + +
+ +
+ samobójca + ˌsãmɔˈbujʦ̑a +
+ + n + + + osoba próbująca zabić samą siebie + + suicide + + +
+ +
+ samobójczy + ˌsãmɔˈbujʧ̑ɨ +
+ + adj + + + dotyczący samobójstwa lub samobójcy, mający na celu samobójstwo + + suicidal + + +
+ +
+ samobójstwo + ˌsãmɔˈbujstfɔ +
+ + n + + + zabicie samego siebie; + + suicide + + +
+ +
+ samochodowy + ˌsãmɔxɔˈdɔvɨ +
+ + adj + + + związany z samochodem, dotyczący samochodu + + automotive + car + motor + + +
+ +
+ samochodzik + ˌsãmɔˈxɔʥ̑ik +
+ + n + + + samochód-zabawka + + toy car + + +
+ +
+ samochwalstwo +
+ + n + + + (książkowy) zachwalanie siebie + + boast + + +
+ +
+ samochód + sãˈmɔxut +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd mechaniczny, wyposażony w koła, mogący poruszać się dzięki wbudowanemu silnikowi, służący do przewozu ludzi lub towarów; + + car + automobile + + +
+ +
+ samochód dostawczy + sãˈmɔxud ːɔˈstafʧ̑ɨ +
+ + n + + + odmiana samochodu osobowego lub lekkiego ciężarowego przeznaczona do przewozu niezbyt dużych ładunków + + light commercial vehicle + pickup + + +
+ +
+ samodzielnie + ˌsãmɔˈʥ̑ɛlʲɲɛ +
+ + adv + + + bez cudzej pomocy, o własnych siłach + + by oneself + on one's own + + + + samotnie, bez innych + + alone + + +
+ +
+ samodzielność +
+ + n + + + niezależność, uniezależnienie + + independence + self-reliance + + +
+ +
+ samodzielny + ˌsãmɔˈʥ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + radzący sobie bez cudzej pomocy + + independent + + + + oddzielny, wyłączony z reszty + + independent + + +
+ +
+ samogwałt +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (pejoratywnie, pejoratywny) (fizjologia, fizjologiczny) zaspokajanie popędu płciowego poprzez stymulację własnych narządów płciowych + + self-abuse + + +
+ +
+ samogłoska + ˌsãmɔˈɡwɔska +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) głoska otwarta, której obecność konieczna jest do utworzenia sylaby; + + vowel + + +
+ +
+ samogłów +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Mola mola, gatunek morskiej ryby rozdymkokształtnej z rodziny samogłowowatych; + + ocean sunfish + + +
+ +
+ samokrytycyzm + ˌsãmɔkrɨˈtɨʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (książkowy) umiejętność krytycznego i obiektywnego oceniania siebie + + self-criticism + + +
+ +
+ samokrytyczny +
+ + adj + + + zdolny do krytycznej oceny samego siebie + + self-critical + + +
+ +
+ samolot + sãˈmɔlɔt +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) statek powietrzny wyposażony we własny napęd, mający skrzydła, które tworzą siłę nośną; + + aeroplane + airplane + plane + aircraft + + +
+ +
+ samolub +
+ + n + + + egoista myślący tylko o sobie + + egoist + swellhead + + +
+ +
+ samolubnie +
+ + adv + + + w sposób samolubny, egoistycznie + + selfishly + + +
+ +
+ samolubny +
+ + adj + + + charakterystyczny dla samoluba + + egoistic + + +
+ +
+ samoniszczący +
+ + adj + + + potrafiący dokonać zaplanowanego samozniszczenia + + autodestructive + self-destroying + + +
+ +
+ samoobrona +
+ + n + + + obrona samego siebie + + self-defense + self-defence + + +
+ +
+ samoobsługa +
+ + n + + + w sklepach, barach itp.: obsługiwanie samego siebie + + self-service + + +
+ +
+ samoobsługowy + ˌsãmɔːpswuˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + o sklepie, usługach itp.: taki, który nie wymaga personelu obsługującego + + self-service + + +
+ +
+ samookaleczenie + ˌsãmɔːkalɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + celowe okaleczenie samego / samej siebie; + + self-harm + self-mutilation + + +
+ +
+ samopoczucie + ˌsãmɔpɔˈʧ̑uʨ̑ɛ +
+ + n + + + nastrój, humor + + mood + state of being + + +
+ +
+ samorodny +
+ + adj + + + nie posiadający wykształcenia w danej dziedzinie, choć w niej działający + + born + spontaneous + + + + taki, który nikogo nie naśladuje + + original + self-generated + + + + wynikający z natury + + autogenous + natural + + +
+ +
+ samorząd +
+ + n + + + (administracja) samodzielne i niezależne wykonywanie pewnych funkcji o charakterze administracyjnym przez określony organizm społeczny + + council + organization + self-government + union + + +
+ +
+ samorządowy +
+ + adj + + + (administracja) związany z samorządem + + council + + +
+ +
+ samosa +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa kuchni indyjskiej, trójkątny pierożek smażony na głębokim oleju + + samosa + + +
+ +
+ samospalenie + ˌsãmɔspaˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + samobójstwo przez spalenie się żywcem, najczęściej popełniane demonstracyjnie na znak protestu; + + self-immolation + + +
+ +
+ samotnie + sãˈmɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + w odosobnieniu, w samotności, bez towarzystwa + + alone + lonesomely + + +
+ +
+ samotność + sãˈmɔtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uczucie braku bliskich osób + + solitude + loneliness + + + + życie w odosobnieniu, z dala od innych ludzi + + retirement + + +
+ +
+ samotny + sãˈmɔtnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest sam, żyje samotnie + + lonesome + + +
+ +
+ samotrzeci + ˌsãmɔˈṭʃɛʨ̑i +
+ + adj + + + (staropolski) będący w towarzystwie dwóch osób, jeden z trzech + + threesome + + +
+ +
+ samouczek + ˌsãmɔˈ<sup>w</sup>uʧ̑ɛk +
+ + n + + + podręcznik przystosowany do samodzielnego uczenia się + + tutorial + + +
+ +
+ samouk + sãˈmɔ<sup>w</sup>uk +
+ + n + + + ktoś, kto uczy się samodzielnie, bez pomocy nauczyciela + + autodidact + self-taught + + +
+ +
+ samowar + sãˈmɔvar +
+ + n + + + (kulinaria) urządzenie do przygotowywania herbaty – ze zbiornikiem do gotowania wody, kranikiem i miejscem do podgrzewania czajniczka; + + samovar + + +
+ +
+ samowystarczalny +
+ + adj + + + mogący sam zaspokoić wszystkie swe potrzeby + + self-contained + self-sufficient + + +
+ +
+ samoświadomość + ˌsãmɔɕfʲjaˈdɔ̃mɔɕʨ̑ +
+ + n + + + świadomość siebie, własnych doznań, emocji, potrzeb, myśli, swoich możliwości; + + self-awareness + self-consciousness + + +
+ +
+ samożywność +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) odżywianie się organizmów prostymi związkami mineralnymi, tj. dwutlenkiem węgla i wodą, przy wykorzystaniu energii pobieranej ze środowiska + + autotrophism + autotrophy + + +
+ +
+ samożywny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) odżywiający się prostymi związkami mineralnymi, tj. dwutlenkiem węgla i wodą, przy wykorzystaniu energii pobieranej ze środowiska; + + autotrophic + + +
+ +
+ sampler + ˈsãmplɛr +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) elektroniczny instrument muzyczny, rejestrujący i odtwarzający cyfrowe próbki (sample) różnych dźwięków; + + sampler + + +
+ +
+ samplować + sãmˈplɔvaʨ̑ +
+ + v + + + umieszczać pocięte fragmenty utworów muzycznych zapisane w postaci cyfrowej w jednym utworze + + sample + + +
+ +
+ samsara + sãmˈsara +
+ + n + + + (w hinduizmie, buddyzmie i dżinizmie) kołowrót narodzin i śmierci (reinkarnacji); + + samsara + + +
+ +
+ samum + ˈsãmũm +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) gwałtowny, suchy i gorący południowy wiatr wiejący na pustyniach Afryki Północnej i Półwyspu Arabskiego oraz w ich sąsiedztwie; + + simoom + + +
+ +
+ samuraj +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rycerz japoński, członek niższej szlachty japońskiej; + + samurai + + +
+ +
+ san +
+ + n + + + obecnie nieużywana litera alfabetu greckiego; + + san + + +
+ +
+ sanacja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (polski) obóz zwolenników Józefa Piłsudskiego, którzy poparli dokonany przez niego przewrót majowy w 1926 r.; + + sanation + + +
+ +
+ sandacz + ˈsãndaʧ̑ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Sander lucioperca, duża, hodowlana ryba drapieżna zamieszkująca zlewiska mórz europejskich; + + zander + pike perch + + +
+ +
+ sandał + ˈsãndaw +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (zobacz) sandałowiec + + sandalwood + + + + rodzaj otwartego obuwia składającego się z podeszwy i rzemieni, które utrzymują go na stopie; + + sandal + Jesus sandal + Jesus shoe + ankle-strap + evening sandal + toe-strap + + +
+ +
+ sandałowiec + ˌsãndaˈwɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Santalum wiecznie zielone drzewo z rodziny sandałowcowatych, występujące od Malezji po Australię i Hawaje + + sandalwood + + +
+ +
+ sandboarding +
+ + n + + + rozrywka polegająca na zjeżdżaniu deską po piaszczystej powierzani, np. wydmy; + + sandboarding + + +
+ +
+ saneczkarstwo + ˌsãnɛʧ̑ˈkarstfɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina zaliczana do sportów zimowych, polegająca na zjeżdżaniu sankami z toru sztucznego lub naturalnego; + + luge + sledging + tobogganing + + +
+ +
+ saneczkarz + sãˈnɛʧ̑kaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik uprawiający saneczkarstwo + + luger + + +
+ +
+ sangha +
+ + n + + + wspólnota mnichów buddyjskich lub świeckich wyznawców buddyzmu; + + sangha + + +
+ +
+ sango +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jeden z języków urzędowych w Republice Środkowoafrykańskiej; + + Sango + Sangho + + +
+ +
+ sangria + ˈsãŋɡrʲja +
+ + n + + + tradycyjny hiszpański napój alkoholowy; + + sangria + + +
+ +
+ sangwina + sãŋɡˈvʲĩna +
+ + n + + + miękka, czerwono-brązowa kredka używana do szkicowania lub rysowania; + + sanguine + red chalk + + +
+ +
+ sanidyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) rzadki minerał z grupy krzemianów, KAlSi3O8; + + sanidine + + +
+ +
+ sanie + ˈsãɲɛ +
+ + n + + + pojazd na płozach służący do jazdy po śniegu, zaprzęgnięty w konie (także psy lub renifery); + + sleigh + sledge + + +
+ +
+ sanitariusz + ˌsãɲiˈtarʲjuʃ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) pracownik medyczny sprawujący czynności pomocnicze podczas opieki nad chorymi; + + ambulanceman + paramedic + + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz, którego zadaniem jest udzielanie pierwszej pomocy rannym żołnierzom podczas działań wojennych + + paramedic + + +
+ +
+ sanitarny +
+ + adj + + + związany z utrzymaniem higieny i zdrowia + + sanitary + + +
+ +
+ sankcja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) określona normą prawną konsekwencja naruszenia prawa + + sanction + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) nadanie mocy prawnej danemu aktowi przez wyższą instancję + + assent + + +
+ +
+ sankcjonować + ˌsãŋkʦ̑ʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + aprobować, przyzwalać na coś, uznawać za dopuszczalne + + accept + allow + + + + autorytatywnie zatwierdzać, nadawać moc prawną lub urzędową + + approve authoritatively + + +
+ +
+ sanki + ˈsãnʲci +
+ + n + + + małe sanie do zaprzęgu + + sled + sledge + toboggan + + +
+ +
+ sanktuarium + ˌsãŋktuˈ<sup>w</sup>arʲjũm +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce szczególnie ważne, bogate w pewien walor + + holy of holies + sanctuary + + + + otoczony czcią obiekt religijny będący miejscem przechowywania świętych przedmiotów lub relikwii oraz sprawowania kultu; + + shrine + sanctum + + +
+ +
+ sanskrycki + sãw̃sˈkrɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z sanskrytem, dotyczący sanskrytu + + Sanscrit + Sanskrit + + +
+ +
+ sanskryt + ˈsãw̃skrɨt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język literacki starożytnych, średniowiecznych i wczesnonowożytnych Indii; + + Sanskrit + + +
+ +
+ santon + ˈsãntɔ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) czwarty wiek późnej okresu geologicznego kredy; + + Santonian + + + + w południowej Francji: mała, gliniana figurka zwykle przedstawiająca świętego do szopki lub ludowe postacie + + santon + + +
+ +
+ sapać +
+ + v + + + o lokomotywie parowej: wydawać charakterystyczny odgłos przy wypuszczaniu pary + + chug + + + + oddychać ciężko, wydając charakterystyczne odgłosy + + pant + gasp + snuffle + + +
+ +
+ saper + ˈsapɛr +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz lub funkcjonariusz zajmujący się materiałami wybuchowymi i ich rozbrajaniem, a także robotami inżynieryjnymi; + + sapper + + +
+ +
+ saponina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) związek chemiczny należący do glikozydów; + + saponin + + +
+ +
+ sarabanda +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) żywy taniec hiszpański; + + saraband + sarabande + + +
+ +
+ saragoski +
+ + adj + + + związany z Saragossą, dotyczący Saragossy + + Saragossan + Zaragozan + + +
+ +
+ sarajewianin + ˌsarajɛˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Sarajewa + + Sarajevan + + +
+ +
+ sarajewski + ˌsaraˈjɛfsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Sarajewo + + Sarajevan + + +
+ +
+ sardela + sarˈdɛla +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Engraulis, mała ryba morska żyjąca w ławicach poławiana w celach spożywczych; + + anchovy + + +
+ +
+ sardynka + sarˈdɨ̃nka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) wspólna nazwa dla małych ryb morskich poławianych w celach spożywczych; + + sardine + + +
+ +
+ sardyński + sarˈdɨ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + charakterystyczny dla Sardynii, związany z Sardynią, wywodzący się z Sardynii + + Sardinian + + +
+ +
+ sari + ˈsarʲi +
+ + n + + + tradycyjny indyjski strój kobiecy; + + saree + sari + + +
+ +
+ sarisa +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) włócznia starożytnej piechoty macedońskiej, długa na 4-6 m, składana na połowy łączone metalową tuleją; + + sarissa + + +
+ +
+ sarkastyczny + ˌsarkaˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + złośliwy, docinkowy, szczery do bólu, pełen sarkazmu + + sarcastic + + +
+ +
+ sarkazm + ˈsarkasm̥ +
+ + n + + + złośliwy, pesymistyczny sposób wyrażania się o rzeczywistości, spotęgowana ironia + + sarcasm + + +
+ +
+ sarknąć + ˈsarknɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + narzekać, wyrażać niezadowolenie, utyskiwać + + grumble + + +
+ +
+ sarkofag + sarˈkɔfak +
+ + n + + + zdobiona trumna w kształcie skrzyni, najczęściej wykonana z kamienia; + + sarcophagus + + +
+ +
+ sarkoidoza + ˌsarkɔ<sup>j</sup>iˈdɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) uogólniona choroba ziarniniakowa, najczęściej zajmująca węzły chłonne wnękowe i płuca + + sarcoidosis + + +
+ +
+ sarkopenia + ˌsarkɔˈpɛ̃ɲa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zanik masy mięśniowej wraz ze spadkiem siły mięśni + + sarcopenia + + +
+ +
+ sarna + ˈsarna +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek ssaka parzystokopytnego; + + roe deer + deer + + +
+ +
+ sarnina + sarʲˈɲĩna +
+ + n + + + mięso sarny + + venison + + +
+ +
+ saski + ˈsasʲci +
+ + adj + + + związany z Sasami (dynastią Sasów), dotyczący Sasów + + Saxon + + +
+ +
+ satanistyczny +
+ + adj + + + związany z satanizmem, dotyczący satanizmu + + satanic + + +
+ +
+ satelita + ˌsatɛˈlʲita +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) inaczej: księżyc, naturalny satelita; ciało niebieskie krążące wokół planety, planety karłowatej, planetoidy itp.; + + satellite + + + + (astronomia, astronomiczny) inaczej: sztuczny satelita; sztuczny obiekt umieszczony na orbicie ciała niebieskiego; + + satellite + + + + (fizyka, fizyczny) każde ciało o względnie małej masie, krążące wokół innego, większego; + + satellite + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo, organizacja lub inna jednostka niedziałające samodzielnie, będące w sferze wpływów silniejszej jednostki + + satellite + + + + (potocznie, potoczny) telewizja satelitarna; + + satellite + + +
+ +
+ sati +
+ + n + + + dawna hinduska praktyka pogrzebowa, polegająca na samospaleniu wdowy na stosie ciałopalnym męża; + + sati + + +
+ +
+ satrapa +
+ + n + + + (starożytność) w Persji: zarządca prowincji; + + satrap + + +
+ +
+ satyna + saˈtɨ̃na +
+ + n + + + (włókiennictwo) bawełniana lub jedwabna tkanina, zwykle błyszcząca z jednej strony; rodzaj atłasu; + + sateen + satin + + +
+ +
+ satyra + saˈtɨra +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) gatunek literacki, tekst publicystyczny albo inna wypowiedź artystyczna, która ośmiesza i piętnuje przedstawione w utworze zjawiska, obyczaje, politykę, osoby, stosunki społeczne itp.; + + satire + pasquinade + + +
+ +
+ satyrycznie +
+ + adv + + + w sposób satyryczny + + satirically + + +
+ +
+ satyryczny + ˌsatɨˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z satyrą, dotyczący satyry + + satiric + + +
+ +
+ satysfakcja + ˌsatɨˈsfakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (książkowy) uczucie zadowolenia ze spełnienia pewnych oczekiwań + + satisfaction + + +
+ +
+ satysfakcjonować + ˌsatɨsfakʦ̑ʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dawać satysfakcję; sprawiać komuś przyjemność + + satisfy + + +
+ +
+ saudyjskoarabski +
+ + adj + + + dotyczący Arabów saudyjskich i Arabii Saudyjskiej + + Saudi Arabian + + +
+ +
+ sauna + ˈsawna +
+ + n + + + rodzaj łaźni, w której panuje wysoka temperatura oraz, w zależności od rodzaju sauny, wysoka lub niska wilgotność; + + sauna + + +
+ +
+ savasana +
+ + n + + + jedna z asan; podstawowa pozycja leżąca + + shavasana + + +
+ +
+ sawanna +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (botanika, botaniczny) forma zbiorowiska roślinności trawiastej z z rzadka rosnącymi drzewami i krzewami; + + savanna + savannah + + +
+ +
+ sałata + saˈwata +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin z rodziny astrowatych (Lactuca), wiele gatunków jadalnych; + + lettuce + + + + warzywo liściaste, spożywane zwykle na surowo + + lettuce + + +
+ +
+ sałatka + saˈwatka +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa podawana na zimno, z zazwyczaj drobno pokrojonych składników, głównie warzyw (ugotowanych lub surowych), owoców, jaj, ryb itp.; + + salad + + +
+ +
+ sałatka Caprese +
+ + n + + + (kulinaria) sałatka pochodząca z południowych Włoch, w skład której wchodzą pokrojone w plastry pomidory oraz mozzarella, polane sosem z oliwy lub kremem balsamicznym, udekorowane liśćmi bazylii; + + Caprese salad + + +
+ +
+ sałatka Cezar +
+ + n + + + (kulinaria) sałatka, której głównymi składnikami są sałata rzymska, grzanki i parmezan, a często także grillowany kurczak; + + Caesar salad + + +
+ +
+ sałatka grecka +
+ + n + + + (kulinaria) tradycyjna sałatka kuchni greckiej, w skład której zwykle wchodzą: grubo pokrojone pomidory i świeże ogórki, czerwona cebula w plastrach, zielona, słodka papryka, oliwa, plaster sera feta i brązowe oliwki; + + greek salad + + +
+ +
+ sałatka szopska +
+ + n + + + (kulinaria) tradycyjna sałatka kuchni bułgarskiej, w skład której wchodzą pokrojone w niewielkie kawałki pomidory i świeże ogórki, cebula, papryka, olej roślinny lub oliwa oraz zwykle tarty słony ser szopski; + + shopska salad + + +
+ +
+ sałatka ziemniaczana +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) sałatka przyrządzana w wielu wariantach, której głównym składnikiem są ugotowane, pokrojone ziemniaki; + + potato salad + + +
+ +
+ scareware +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) fałszywe oprogramowanie udające antywirus, które bazując na strachu, wyłudza pieniądze fałszywymi informacjami o wirusach komputerowych + + scareware + + +
+ +
+ scena + ˈsʦ̑ɛ̃na +
+ + n + + + krótki fragment sztuki teatralnej lub filmu, dotyczący określonej sytuacji; + + scene + + + + (przenośnie, przenośnia) awantura, kłótnia + + scene + + + + przestrzeń w sali teatralnej przeznaczona do wystawiania utworów; + + stage + + +
+ +
+ scenariusz + sʦ̑ɛ̃ˈnarʲjuʃ +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) (telewizja, telewizyjny) materiał literacki będący podstawą fabuły filmu, przedstawienia teatralnego, programu telewizyjnego itp.; + + screenplay + + +
+ +
+ scenarzysta + ˌsʦ̑ɛ̃naˈʒɨsta +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) osoba pisząca scenariusze filmowe, telewizyjne lub radiowe; + + scenarist + screenwriter + + +
+ +
+ sceniczny +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) dotyczący sceny lub teatru + + acting + scenic + scenical + stage + stagy + theatrical + + +
+ +
+ scenopis + sʦ̑ɛ̃ˈnɔpʲis +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) lista ujęć filmowych rozpisana na podstawie scenariusza; + + screen play + + +
+ +
+ sceptycyzm + sʦ̑ɛpˈtɨʦ̑ɨsm̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd filozoficzny odrzucający możliwość uzyskania wiarygodnej i ostatecznie uzasadnionej wiedzy; + + skepticism + scepticism + + +
+ +
+ sceptyczny +
+ + adj + + + wyrażający sceptycyzm, ustosunkowujący się krytycznie do czegoś + + incredulous + sceptical sceptic + skeptical skeptic + + +
+ +
+ sceptyk + ˈsʦ̑ɛptɨk +
+ + n + + + człowiek sceptyczny, wątpiący, niedowierzający + + sceptic + skeptic + + +
+ +
+ schab + sxap +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj mięsa wieprzowego wycinany z okolic kręgosłupa na odcinku piersiowo-lędźwiowym tuszy; + + pork loin + + +
+ +
+ schabowy + sxaˈbɔvɨ +
+ + n + + + (kulinaria) (potocznie, potoczny) kotlet schabowy (1.1); czasem też o filecie z kurczaka przyrządzanym w podobny sposób; + + pork chop + + +
+ +
+ schadzka + ˈsxaʦ̑ka +
+ + n + + + potajemne spotkanie, najczęściej randka pary kochanków + + clandestine meeting + tryst + + +
+ +
+ schemat + ˈsxɛ̃mat +
+ + n + + + ogólny plan albo szkic + + plan + scheme + + +
+ +
+ schematyczny +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) mało pomysłowy; zgodny z utartym myśleniem + + conventional + + + + przedstawiający coś w sposób uproszczony + + schematic + + +
+ +
+ schematyzm +
+ + n + + + postępowanie lub myślenie schematyczne + + schematism + + +
+ +
+ scherzo +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek muzyczny; + + scherzo + + +
+ +
+ schistosomatoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba pasożytnicza występująca w Afryce, obok malarii najpoważniejszy w skali światowej parazytologiczny problem zdrowotny; + + schistosomiasis + + +
+ +
+ schizma +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) formalny rozdział między wyznawcami jednej religii; + + schism + + +
+ +
+ schizofreniczny + ˌsçizɔfrɛ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany ze schizofrenią, właściwy schizofrenii lub schizofrenikom + + schizophrenic + + +
+ +
+ schlebiać +
+ + v + + + chwalić nad wyraz celem przypodobania się komuś + + flatter + + +
+ +
+ schodkowy + sxɔtˈkɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który ma kształt schodków + + step + + + + związany ze schodkiem, dotyczący schodka + + step + + +
+ +
+ schody + ˈsxɔdɨ +
+ + n + + + konstrukcja ze stopni, z których każdy następny jest umieszczony nieco wyżej od poprzedniego, służąca do przemieszczania się pomiędzy różnymi poziomami; + + stairs + staircase + + +
+ +
+ schody ruchome + ˈsxɔdɨ ruˈxɔ̃mɛ +
+ + n + + + urządzenie do ukośnego transportu ludzi między piętrami; + + escalator + + +
+ +
+ schodzić na psy + ˈsxɔʥ̑iʨ̑ na‿ˈpsɨ +
+ + idiom + + + psuć się, zmieniać się na gorsze + + go to the dogs + + +
+ +
+ scholastyk +
+ + n + + + zwolennik lub przedstawiciel filozofii scholastycznej + + scholastic + + +
+ +
+ schowek + ˈsxɔvɛk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pamięć zarządzana przez system operacyjny, która umożliwia kopiowanie i wklejanie danych w programie albo między programami + + clipboard + + + + miejsce, gdzie coś można schować + + stash + + +
+ +
+ schron + sxrɔ̃n +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) rodzaj betonowej budowli obronnej lub ochronnej o przeznaczeniu militarnym; + + bunker + + +
+ +
+ schronienie + sxrɔ̃ˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + bezpieczne miejsce, w którym można się ukryć, schować + + refuge + shelter + asylum + retreat + hide-away + + +
+ +
+ schronisko + sxrɔ̃ˈɲiskɔ +
+ + n + + + budynek zapewniający miejsce odpoczynku, schronienia, bazę noclegową i gastronomiczną; + + shelter + + + + miejsce, w którym można się schronić + + home + + +
+ +
+ schrystianizować +
+ + v + + + (historia, historyczny, historycznie) (teologia, teologiczny) zaprowadzić chrześcijaństwo + + Christianise + Christianize + + +
+ +
+ schwytać + ˈsxfɨtaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) złapać + + capture + catch + + +
+ +
+ schylać + ˈsxɨlaʨ̑ +
+ + v + + + zginać w pasie ku ziemi samego siebie + + bend over + + +
+ +
+ schyłek + ˈsxɨwɛk +
+ + n + + + okres bliski zakończeniu, stadium końcowe + + end + decadence + decadency + end-stage + to-fall + twilight + + + + tendencja zniżkowa + + downturn + regress + + +
+ +
+ scjentologiczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z scjentologią, dotyczący scjentologii + + Scientological + + +
+ +
+ scrapbooking +
+ + n + + + metoda zdobienia stron albumów fotograficznych, rzadziej także kartek okolicznościowych, zaproszeń itp.; wykonywanie kolaży ze zdjęć i elementów ozdobnych; + + scrapbooking + + +
+ +
+ scrollować +
+ + v + + + (neologizm) przewijać zawartość ekranu na urządzeniu elektronicznym + + scroll + + +
+ +
+ scyzoryk + sʦ̑ɨˈzɔrɨk +
+ + n + + + składany, krótki nóż, z jednym lub kilkoma ostrzami; + + penknife + pocketknife + clasp-knife + + +
+ +
+ sczesać +
+ + v + + + czesząc, usunąć + + brush off + brush-off + + +
+ +
+ sczesywać +
+ + v + + + usuwać coś za pomocą szczotki lub grzebienia + + brush off + brush-off + + +
+ +
+ seaborg + ˈsʲibɔrk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Sg i liczbie atomowej 106; + + seaborgium + + +
+ +
+ sec + ˈsɛkãw̃s +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) secans + + sec + + +
+ +
+ secesja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) oddzielenie się, wyodrębnienie się nowej frakcji politycznej, nowego bytu państwowego; + + secession + + + + (sztuka) (historia, historyczny, historycznie) jeden ze stylów w sztuce i kulturze przełomu XIX i XX wieku, przybierający wiele form, a będący wyrazem odejścia od tradycyjnych i akademickich kanonów artystycznych, charakteryzujący się zamiłowaniem do stylizacji, swobodnej kompozycji, giętkich i płynnych linii i asymetrii; + + art nouveau + + +
+ +
+ secesjonizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) postawa polegająca na dążeniu do oddzielenia się danego regionu od reszty kraju w celu utworzenia samodzielnego państwa + + secessionism + + +
+ +
+ sedan +
+ + n + + + (motoryzacja) rodzaj trójbryłowego, zamkniętego nadwozia samochodu osobowego, z wyraźnie oddzielonym przedziałem silnikowym i bagażowym; + + sedan + + +
+ +
+ sedes + ˈsɛdɛs +
+ + n + + + muszla klozetowa razem z pokrywą + + toilet seat + + +
+ +
+ segowijski +
+ + adj + + + związany z Segowią (Segovią) (miastem w Hiszpanii) + + Segovian + + +
+ +
+ segregacja rasowa + ˌsɛɡrɛˈɡaʦ̑ʲja raˈsɔva +
+ + n + + + sformalizowana, zinstytucjonalizowana forma dyskryminacji oparta na kryterium rasy, polegająca na oddzieleniu jednej rasy od drugiej + + racial segregation + + +
+ +
+ segregator + ˌsɛɡrɛˈɡatɔr +
+ + n + + + (biurowość, biurowy) pojemnik lub mebel z wieloma szufladkami lub przegródkami ułatwiający przechowywanie i przeszukiwanie dokumentów bądź innych przedmiotów; + + file cabinet + filing cabinet + + + + (biurowość, biurowy) teka służąca do archiwizowania i porządkowania pism urzędowych; + + binder + + +
+ +
+ segregować + ˌsɛɡrɛˈɡɔvaʨ̑ +
+ + v + + + układać według określonego porządku + + segregate + sort + + +
+ +
+ seitan +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) wywodzący się z Azji wysokobiałkowy zamiennik mięsa przygotowany z mąki pszennej, nazywany „pszennym mięsem” + + gluten meat + seitan + wheat meat + + +
+ +
+ sejf + sɛjf +
+ + n + + + zamykana, metalowa szafa, skrzynia lub pomieszczenie służące do przechowywania cennych rzeczy + + safe + + +
+ +
+ sejsmiczny + sɛjsˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący drgań i ruchów tektonicznych skorupy ziemskiej, rozchodzący się we wnętrzu Ziemi + + seismic + + +
+ +
+ sejsmochronograf +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (technologia, technika, techniczny) chronograf mający za zadanie wyznaczenie dokładnego czasu wystąpienia wstrząsów + + seismochronograph + + +
+ +
+ sejsmogeneza +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) proces, który wywołuje trzęsienia ziemi ; + + seismogenesis + + +
+ +
+ sejsmograf +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (geologia, geologiczny) urządzenie zapisujące parametry drgań skorupy ziemskiej; + + seismograph + seismometer + + +
+ +
+ sejsmografia +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) zbieranie danych, odczytów urządzeń (sejsmogramy) i opisów drgań skorupy ziemskiej, a zwłaszcza trzęsień ziemi + + seismography + + + + (geologia, geologiczny) sejsmologia + + seismography + + +
+ +
+ sejsmograficzny +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z sejsmografią, dotyczący sejsmografii lub sejsmografu + + seismographic + + +
+ +
+ sejsmogram +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) zapis pomiarów wykonanych sejsmografem (sejsmometrem); + + seismogram + + +
+ +
+ sejsmokardiografia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nieinwazyjne zbieranie z klatki piersiowej odczytów drgań powodowanych przez skurcze serca + + seismocardiography + + +
+ +
+ sejsmokardiograficzny +
+ + adj + + + związany z sejsmokardiografią, wykorzystujący sejsmokardiografię + + seismocardiographic + + +
+ +
+ sejsmolog +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) naukowiec zajmujący się sejsmologią + + seismologist + + +
+ +
+ sejsmologia + ˌsɛjsmɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o trzęsieniach ziemi; + + seismology + + +
+ +
+ sejsmometryczny +
+ + adj + + + związany z sejsmometrią, dotyczący sejsmometrii + + seismometric + + +
+ +
+ sejsmonastia +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) reakcja rośliny lub grzyba na bodziec mechaniczny (dotyk, wstrząs) wywołana zmianą turgoru + + seismonasty + thigmonasty + + +
+ +
+ sejsmonastyczny +
+ + adj + + + związany z sejsmonastią + + seismonastic + + +
+ +
+ sejsmostetoskop +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) przyrząd w formie słuchawek stosowany do podsłuchiwania i lokalizowania podziemnych prac minerskich prowadzonych przez nieprzyjaciela + + seismostethoscope + + +
+ +
+ sejsmoterapia +
+ + n + + + zabieg fizykoterapeutyczny w którym ciało lub tylko jego część poddaje się działaniu równomiernych, szybkich, ale niezbyt silnych drgań, wywoływanych ręcznie lub z pomocą odpowiednich urządzeń + + seismotherapy + + +
+ +
+ sekator + sɛˈkatɔr +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) nożyce o wygiętych ostrzach używane w ogrodzie; + + loppers + shears + + +
+ +
+ sekciarski + sɛcˈʨ̑arsʲci +
+ + adj + + + dotyczący sekt religijnych + + sectarian + + + + zasklepiający się w obrębie wąskiej grupy, najczęściej politycznej lub ideologicznej + + sectarian + + +
+ +
+ sekcja + ˈsɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) operacyjne badanie zwłok w celu ustalenia przyczyny zgonu lub w celach naukowo-badawczych + + autopsy + + + + dział urzędu, organizacji, towarzystwa, związku itp. + + section + + + + (technologia, technika, techniczny) element składowy, część urządzenia mająca określony zakres działania + + section + + + + (wojskowość, wojskowy) część plutonu + + section + + +
+ +
+ sekcja zwłok + ˈsɛkʦ̑ʲja ˈzvwɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) badanie pośmiertne osoby zmarłej; + + autopsy + necropsy + + +
+ +
+ sekretarka + ˌsɛkrɛˈtarka +
+ + n + + + kobieta zajmująca się pomocą organizacyjną w pracy kierownika, dyrektora, prowadzeniem korespondencji, przyjmowaniem interesantów + + secretary + + +
+ +
+ sekretarz + sɛˈkrɛtaʃ +
+ + n + + + pracownik, który załatwia sprawy związane z działalnością firmy, instytucji lub osoby + + secretary + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sagittarius serpentarius, gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny sekretarzy; + + Secretary Bird + Secretarybird + + +
+ +
+ sekretny + sɛˈkrɛtnɨ +
+ + adj + + + trzymany w sekrecie + + confidential + secret + + +
+ +
+ seks + sɛks +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) stosunek płciowy, zazwyczaj między dwiema osobami + + sex + + +
+ +
+ seks bez zabezpieczenia +
+ + n + + + (seksuologia, seksuologiczny) współżycie płciowe bez użycia jakiejkolwiek formy antykoncepcji (zazwyczaj prezerwatywy); seks bez podjęcia środków minimalizujących ryzyko przeniesienia chorób wenerycznych i/lub nieplanowanej ciąży + + unprotected sex + + +
+ +
+ seks oralny + ˈsɛks ɔˈralnɨ +
+ + n + + + zbliżenie seksualne opierające się na pieszczeniu narządów płciowych i innych stref erogennych partnerki lub partnera językiem i ustami + + oral sex + + +
+ +
+ seksafera + ˌsɛksaˈfɛra +
+ + n + + + (publikatory) (potocznie, potoczny) określenie wydarzeń związanych z zarzutami molestowania seksualnego przez osoby publiczne i z dochodzeniem w tej sprawie + + sex scandal + + +
+ +
+ seksapil + sɛksaˈpʲil +
+ + n + + + atrakcyjność seksualna + + sex appeal + + +
+ +
+ seksbomba + sɛɡzˈbɔ̃mba +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) bardzo atrakcyjna fizycznie kobieta, o silnie działającej na zmysły, prowokującej urodzie; + + sex bomb + + +
+ +
+ seksistowski + ˌsɛcɕiˈstɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z seksizmem, dotyczący seksizmu; dyskryminujący osoby płci przeciwnej + + sexist + + +
+ +
+ seksizm + ˈsɛcɕism̥ +
+ + n + + + dyskryminacja ze względu na płeć; + + sexism + sex discrimination + + +
+ +
+ seksoholik +
+ + n + + + mężczyzna uzależniony od uprawiania seksu; mężczyzna, dla którego seks stał się rodzajem chorobliwego nałogu + + sexaholic + + +
+ +
+ seksować + sɛˈksɔvaʨ̑ +
+ + v + + + określać płeć zwierząt, głównie piskląt hodowlanych + + sex + + +
+ +
+ seksowny + sɛˈksɔvnɨ +
+ + adj + + + atrakcyjny seksualnie, ponętny + + sexy + + +
+ +
+ sekstant + ˈsɛkstãnt +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) optyczny przyrząd nawigacyjny stosowany niegdyś w żegludze; + + sextant + + +
+ +
+ seksturystyka + ˌsɛkstuˈrɨstɨka +
+ + n + + + turystyka, której celem jest wchodzenie w niezobowiązujące relacje seksualne z przedstawicielami danej społeczności lokalnej + + sex tourism + + +
+ +
+ seksualizacja + ˌsɛksu<sup>w</sup>alʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) proces, w wyniku którego wartościowanie kogoś jest dokonywane z punktu widzenia atrakcyjności seksualnej + + sexualization + sexualisation + + +
+ +
+ seksualnie + ˌsɛksuˈ<sup>w</sup>alʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób dotyczący seksu, seksualności + + sexually + + +
+ +
+ seksualność +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (psychologia, psychologiczny) (socjologia, socjologiczny) wrodzona, naturalna funkcja organizmu, zawierająca w sobie seks, orientację seksualną, identyfikację płciową i jej rolę, reprodukcję, pożądanie, erotyzm oraz intymność; + + sexuality + + +
+ +
+ seksualny + ˌsɛksuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + dotyczący seksu i popędu płciowego + + sexual + + +
+ +
+ seksuolog + ˌsɛksuˈ<sup>w</sup>ɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem zaburzeń seksualnych + + sexologist + + +
+ +
+ seksuologia + ˌsɛksu<sup>w</sup>ɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się seksualnością, życiem seksualnym człowieka; + + sexology + + +
+ +
+ sekta + ˈsɛkta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odłam wyznaniowy religii + + sect + + +
+ +
+ sektor + ˈsɛktɔr +
+ + n + + + wydzielona część jakiejś przestrzeni + + sector + + +
+ +
+ sekularyzacja + ˌsɛkularɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przejście osoby duchownej do stanu świeckiego + + secularization + + + + przejęcie majątków spod władzy kościelnej pod władzę świecką + + secularization + + +
+ +
+ sekunda + sɛˈkũnda +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka czasu równa 1/60 minuty + + second + + + + (potocznie, potoczny) krótka chwila + + second + + + + (matematyka, matematyczny) jednostka kąta płaskiego równa 1/3600 stopnia + + second + + + + interwał między dwoma kolejnymi dźwiękami skali; + + second + + +
+ +
+ sekundant +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) pośrednik i świadek jednego z pojedynkujących się, negocjator warunków pojedynku, pilnujący by starcie odbywało się zgodnie z zasadami honorowymi + + second + + +
+ +
+ sekwencja +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) jednostka kompozycyjna filmu lub przedstawienia, stanowiąca zamknięty fragment akcji + + sequence + + + + (książkowy) występowanie czegoś jedno po drugim + + sequence + succession + + +
+ +
+ sekwoja + sɛˈkfɔja +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Sequoia, monotypowy rodzaj drzew z rodziny cyprysowatych; + + sequoia + + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) olbrzymie i długowieczne drzewo z rodzaju (1.1) występujące w górach Ameryki Północnej + + redwood + sequoia + + +
+ +
+ seledyn +
+ + n + + + blada, delikatna zieleń + + celadon + + +
+ +
+ seledynowy + ˌsɛlɛdɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + mający jasnozielony kolor; + + celadon + pale green + + +
+ +
+ selekcja + sɛˈlɛkʦ̑ʲja +
+ + n + + + dobór dokonywany poprzez eliminację + + selection + + +
+ +
+ selen + ˈsɛlɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Se i liczbie atomowej 34; + + selenium + + +
+ +
+ seleno- + sɛˈlɛ̃nɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z Księżycem + + seleno- + + +
+ +
+ selenografia + ˌsɛlɛ̃nɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) dział astronomii, nauka zajmująca się opisem powierzchni Księżyca; + + selenography + + +
+ +
+ seler + ˈsɛlɛr +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Apium graveolens, roślina warzywna; + + celery + celeriac + + +
+ +
+ self made man +
+ + n + + + ktoś, kto samodzielnie, tylko dzięki sobie zyskał popularność lub odniósł sukces + + self made man + + +
+ +
+ selfie +
+ + n + + + (slangowo) fotografia zrobiona samemu sobie z ręki; + + selfie + + +
+ +
+ seligmannit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady siarczków; + + seligmannite + + +
+ +
+ semafor +
+ + n + + + (kolejnictwo) urządzenie sygnalizacyjne przy torze kolejowym w postaci słupa z poprzecznym ramieniem i światłami; + + semaphore + + +
+ +
+ semantyczny + ˌsɛ̃mãnˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) związany ze znaczeniem instrukcji, wyrażeń języka programowania + + semantic + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany ze znaczeniem wyrażeń językowych + + semantic + + +
+ +
+ semantyka + sɛ̃ˈmãntɨka +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (logika, logiczny) dział semiotyki zajmujący się badaniem związków między wyrażeniami językowymi a rzeczywistością + + semantics + + + + (informatyka, informatyczny) związki między instrukcjami, wyrażeniami itp. języka programowania a znaczeniem programu rozumianym jako zachowanie się komputera, systemu itp. + + semantics + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dział językoznawstwa zajmujący się znaczeniem wyrażeń językowych + + semantics + + +
+ +
+ semestr + ˈsɛ̃mɛstr̥ +
+ + n + + + połowa roku akademickiego lub szkolnego; + + semester + term + + +
+ +
+ semicki + sɛ̃ˈmʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Semitów, związany z Semitami, dotyczący Semitów + + Semitic + + +
+ +
+ seminarium + ˌsɛ̃mʲĩˈnarʲjũm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (studencki) dom formacyjny w którym przygotowują się kandydaci na duchownych + + seminary + + + + (studencki) (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) zajęcia dydaktyczne dla studentów uczelni niepolitechnicznych + + seminar + + + + publiczna konferencja z udziałem przedstawicieli różnych środowisk i dziedzin + + seminar + + +
+ +
+ seminarzysta +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (studencki) student seminarium duchownego + + seminarian + seminarist + + +
+ +
+ semiotyka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dział językoznawstwa badający systemy znakowe; + + semiotics + + +
+ +
+ sen + sɛ̃n +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) stan odpoczynku, na ogół nocnego, w którym spowolnione są funkcje organizmu i obniżony poziom świadomości + + sleep + dream + + + + (jednostka monetarna) 1/100 jena, najdrobniejsza jednostka monetarna Japonii, obecnie nieużywana + + sen + + + + doświadczenie przeżywane w trakcie snu (1.1) + + dream + + + + (przenośnie, przenośnia) fantazja, marzenie, wizja, coś, co wydaje się nierzeczywiste + + dream + + +
+ +
+ sen zimowy + ˈsɛ̃nʲ ʑĩˈmɔvɨ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (zoologia, zoologiczny) u zwierząt spowolnienie procesów życiowych w okresie zimy; + + hibernation + + +
+ +
+ senat + ˈsɛ̃nat +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) izba wyższa dwuizbowego parlamentu; + + senate + + + + (szkolnictwo, szkolny) kolegialny organ uczelni; + + college senate + university college + + +
+ +
+ senator + sɛ̃ˈnatɔr +
+ + n + + + członek izby wyższej parlamentu (senatu) + + senator + + +
+ +
+ senatorski +
+ + adj + + + związany z senatorem lub senatorami, odnoszący się do senatora lub senatorów + + senatorial + + +
+ +
+ sencha +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj japońskiej zielonej herbaty przygotowywanej bez mielenia liści; + + sencha + + +
+ +
+ senegalka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z gatunku afrykanka ognistobrzucha; + + Senegal parrot + + +
+ +
+ senegalski + ˌsɛ̃nɛˈɡalsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Senegal + + Senegalese + + +
+ +
+ senior + ˈsɛ̃ɲɔr +
+ + n + + + starsza osoba (wiekiem lub rangą) + + senior + + +
+ +
+ senioraż + sɛ̃ˈɲɔraʃ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zysk z emisji pieniądza i wpuszczania go do obrotu (np. wynikający z wyższej ceny sprzedaży monet kolekcjonerskich przez bank centralny od ich nominałów) + + seigniorage + + +
+ +
+ senność + ˈsɛ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + potrzeba snu, pragnienie zaśnięcia + + drowsiness + sleepiness + somnolence + + +
+ +
+ senny + ˈsɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + dotyczący snu, związany ze snem; trwający lub przeżywany podczas snu + + drowsy + sleepy + + +
+ +
+ sens + sɛ̃w̃s +
+ + n + + + sposób rozumienia czegoś + + sense + + + + wymowa, istota, znaczenie jakiegoś przekazu + + meaning + purport + + + + właściwość jakiejś idei, czynności, przedmiotu, sprawiająca, że jest użyteczny, wartościowy, uzasadniony + + point + + +
+ +
+ sensacja +
+ + n + + + wydarzenie, wiadomość wywołujące żywe, powszechne zainteresowanie + + bombshell + ripsnorter + sensation + sockdolager + socksologer + spanker + + +
+ +
+ sensacyjny +
+ + adj + + + (sztuka) pełen napięcia emocjonalnego ze względu na wartką akcję i tematykę + + detective + + + + wywołujący sensację + + sensational + + +
+ +
+ sensownie + sɛ̃w̃ˈsɔvʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób sensowny + + sensibly + + +
+ +
+ sentencja + sɛ̃nˈtɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + zwięzłe sformułowanie pewnej ogólnej myśli, np. filozoficznej; + + sententia + + +
+ +
+ sentyment + sɛ̃nˈtɨ̃mɛ̃nt +
+ + n + + + poczucie przywiązania i sympatii + + affection + sentiment + + +
+ +
+ sentymentalnie + ˌsɛ̃ntɨ̃mɛ̃nˈtalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób sentymentalny + + sentimentally + + +
+ +
+ sentymentalny + ˌsɛ̃ntɨ̃mɛ̃nˈtalnɨ +
+ + adj + + + przesadnie uczuciowy; (także, też) świadczący o przesadnej uczuciowości + + sentimental + corny + gooey + maudlin + mawkish + + +
+ +
+ separacja +
+ + n + + + (książkowy) oddzielenie od czegoś + + separation + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rozłączenie małżonków bez ich prawa wstępowania w nowy związek małżeński + + separation + estrangement + repudiation + splitsville + + +
+ +
+ separatysta + ˌsɛparaˈtɨsta +
+ + n + + + zwolennik separatyzmu + + separatist + + +
+ +
+ separatystyczny + ˌsɛparatɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z separatyzmem lub/i separatystami; właściwy separatyzmowi + + separatist + + +
+ +
+ separatyzm + ˌsɛpaˈratɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dążenie do oddzielenia się, wyodrębnienia się jakiejś grupy z całości; + + separatism + + +
+ +
+ separować +
+ + v + + + oddzielać od czego lub kogo + + isolate + separate + + + + odsuwać siebie od innych + + remain detached + stay aloof + + +
+ +
+ seplenić + sɛˈplɛ̃ɲiʨ̑ +
+ + v + + + błędnie wymawiać spółgłoski dziąsłowe i szczelinowe + + lisp + + +
+ +
+ sepsa + ˈsɛpsa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół ogólnoustrojowej reakcji zapalnej; + + sepsis + + + + (slangowo) ubikacja + + toilet + + +
+ +
+ sepulka + sɛˈpulka +
+ + n + + + (książkowy) w twórczości Stanisława Lema: tajemniczy twór o nieznanym przeznaczeniu odgrywający ważną rolę w fikcyjnej cywilizacji Ardrytów; + + scrupt + + +
+ +
+ sequel +
+ + n + + + dalszy ciąg jakiegoś dzieła, najczęściej filmu lub książki; + + sequel + + +
+ +
+ ser + sɛr +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) produkt spożywczy w postaci gęstej masy, otrzymywany z mleka krowiego, koziego, bądź owczego; + + cheese + + +
+ +
+ seraficzny + ˌsɛraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (poetycki, poetycko) anielski, piękny, wzniosły + + seraphic + + +
+ +
+ serafin +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) (biblijny) anioł należący do najwyższego chóru w hierarchii anielskiej; + + seraph + + +
+ +
+ seraj +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) orientalny pałac, rezydencja władcy, zwłaszcza sułtana + + seraglio + serail + + + + kobieca część tradycyjnego domu muzułmańskiego + + seraglio + serail + + +
+ +
+ serbski + ˈsɛrpsʲci +
+ + adj + + + związany z Serbią lub Serbami, dotyczący Serbii lub Serbów + + Serbian + + +
+ +
+ serbski + ˈsɛrpsʲci +
+ + n + + + jedna z czterech uregulowanych odmian języka serbsko-chorwackiego, ze statusem języka urzędowego w Serbii i BiH; + + Serbian + + +
+ +
+ serce + ˈsɛrʦ̑ɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) u ludzi i wielu zwierząt: organ (mięsień), którego praca powoduje przepływ krwi w organizmie; + + heart + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) miejsce, gdzie są czyjeś uczucia, często miłości + + heart + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) współczucie, pozytywne cechy wobec innych, ludzi i zwierząt + + heart + + + + (przenośnie, przenośnia) centrum, najważniejsza część czegoś + + heart + + + + (przenośnie, przenośnia) zapał, chęć robienia czegoś jak najlepiej + + heart + + + + przedmiot przypominający serce (1.1) będący symbolem miłości + + heart + + + + część dzwonu, która uderza w jego ściany i powoduje dźwięk + + clapper + + +
+ +
+ serce z kamienia + ˈsɛrʦ̑ɛ s‿kãˈmʲjɛ̇̃ɲa +
+ + n + + + o osobie zimnej, złej, nieczułej, niewzruszonej + + heart of stone + + +
+ +
+ sercowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący serca jako narządu + + cardiac + + + + dotyczący uczuć zakochania i miłości + + love + + +
+ +
+ serdecznie + sɛrˈdɛʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób serdeczny, z uprzejmością, życzliwością; otwarcie + + cordially + heartily + warmly + + +
+ +
+ serdeczność + sɛrˈdɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + czułość + + cordiality + dearness + heartiness + hospitality + nearness + warmth + + + + życzliwość, serdeczny stosunek + + cordiality + dearness + heartiness + hospitality + nearness + warmth + + +
+ +
+ serdeczny + sɛrˈdɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który wobec ludzi kieruje się przyjaznymi uczuciami; taki, który jest objawem dobrych, ciepłych i szczerych uczuć + + cordial + hearty + warm + bosom + + +
+ +
+ serdeczny palec + sɛrˈdɛʧ̑nɨ ˈpalɛʦ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) czwarty palec u ręki + + ring finger + + +
+ +
+ serenada +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pieśń śpiewana pod oknem ukochanej + + serenade + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór muzyczny o charakterze lirycznym; + + serenade + + +
+ +
+ seria + ˈsɛrʲja +
+ + n + + + elementy lub wydarzenia następujące po sobie + + series + + +
+ +
+ serial + ˈsɛrʲjal +
+ + n + + + film telewizyjny składający się z przynajmniej kilku odcinków + + serial + + +
+ +
+ serio + ˈsɛrʲjɔ +
+ + adv + + + poważnie, bez żartów, prawdziwie, szczerze + + seriously + really + + +
+ +
+ sernik + ˈsɛrʲɲik +
+ + n + + + (kulinaria) słodkie ciasto, w którym jednym ze składników jest biały ser; + + cheesecake + + +
+ +
+ serologia + ˌsɛrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dziedzina nauk medycznych, część immunologii, zajmująca się interakcją pomiędzy antygenami i przeciwciałami; + + serology + + +
+ +
+ serowar + sɛˈrɔvar +
+ + n + + + rzemieślnik wyrabiający sery + + cheese maker + + +
+ +
+ serpentologia + ˌsɛrpɛ̃ntɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nauka o wężach + + serpentology + + +
+ +
+ serpentyn + sɛrˈpɛ̃ntɨ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) minerał, uwodniony krzemian magnezu; + + serpentine + + +
+ +
+ serpentyna + ˌsɛrpɛ̃nˈtɨ̃na +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) kręta droga, ścieżka; + + switchback + + + + rzucana i rozwijana na imprezach, spiralnie nawinięta wąska taśma papierowa + + streamer + + +
+ +
+ serwal sawannowy +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Leptailurus serval Schreber, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Afryce, na południe od Sahary; + + serval + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + serval + + +
+ +
+ serwatka +
+ + n + + + (spożywczy) przejrzysty płyn pozostały po ścięciu mleka i oddzieleniu sera; + + whey + + +
+ +
+ serwer + ˈsɛrvɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) komputer umożliwiający działanie sieci komputerowej; + + server + + +
+ +
+ serwerownia +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) specjalne, wydzielone pomieszczenie, w którym znajdują się serwery; + + server room + + +
+ +
+ serweta + sɛrˈvɛta +
+ + n + + + ozdobny obrus do nakrywania stołu + + tablecloth + + +
+ +
+ serwetka +
+ + n + + + kwadratowy kawałek tkaniny lub bibułki do wycierania ust lub do ochrony ubrania podczas jedzenia + + napkin + serviette + + +
+ +
+ serwis + ˈsɛrvʲis +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) moduł oprogramowania świadczący usługi dla innych modułów + + service + + + + obsługa w zakresie napraw i konserwacji czegoś + + service + + + + warsztat i zespół osób wykonujący takie usługi + + service + + + + (sport, sportowy) odbicie piłki na pole przeciwnika w momencie rozpoczęcia lub wznowienia gry (w siatkówce, tenisie, badmintonie, ping-pongu itp.) + + serve + + + + komplet naczyń stołowych + + crockery set + + + + zestaw materiałów informacyjnych zebranych w określonym celu lub regularnie dostarczanych + + information service + news bulletin + + +
+ +
+ serwować + sɛrˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + podawać coś (zwykle o jedzeniu) + + serve + + + + wybijać zza linii boiska lotkę lub piłkę na pole przeciwnika + + serve + + +
+ +
+ seryjny + sɛˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + następujący w serii, jeden po drugim + + serial + + + + produkowany masowo, zazwyczaj wg tego samego wzoru + + serial + + +
+ +
+ sesja + ˈsɛsʲja +
+ + n + + + (fotografia) spotkanie przeznaczone na robienie serii zdjęć + + session + + + + posiedzenie poświęcone określonej sprawie + + session + + + + powtarzający się cyklicznie okres, w którym odbywają się posiedzenia, obrady, egzaminy itp. + + session + + +
+ +
+ sesja zdjęciowa +
+ + n + + + (fotografia) spotkanie zorganizowane w celu zrobienia serii zdjęć + + photo session + photo shoot + + +
+ +
+ seszelski + sɛˈʃɛlsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Seszeli (państwa lub wysp) + + Seychellois + + +
+ +
+ set + sɛt +
+ + n + + + gra karciana polegająca na znajdywaniu trójek kart + + set + + + + partia gry w siatkówkę, siatkówkę plażową, tenisa + + set + + +
+ +
+ seter szkocki + ˈsɛtɛr ˈʃkɔʦ̑ʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy wyżłów w typie seterów; + + Gordon setter + + +
+ +
+ sex shop +
+ + n + + + sklep z artykułami erotycznymi; + + sex shop + + +
+ +
+ sexy +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (zobacz) seksowny + + sexy + + +
+ +
+ sezam + ˈsɛzãm +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + sesame + + +
+ +
+ sezamina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) lignan, organiczny związek chemiczny występujący w ziarnach sezamu i w oleju sezamowym + + sesamin + + +
+ +
+ sezon + ˈsɛzɔ̃n +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) zbiór odcinków serialu telewizyjnego zazwyczaj emitowanych w ciągu jednego roku lub półrocza + + season + + + + (książkowy) pora roku + + season + + +
+ +
+ sezon ogórkowy +
+ + n + + + (publikatory) okres w porze letniej, gdy w mediach dominują błahe tematy i zmyślone newsy; + + gooseberry season + silly season + dog days of summer + slow news season + + +
+ +
+ sezonowość +
+ + n + + + (książkowy) cecha bycia sezonowym; występowanie w określonej porze + + seasonality + + +
+ +
+ sezonowy + ˌsɛzɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + występujący w określonym sezonie, czasowy, okresowy + + seasonal + + +
+ +
+ sfaleryt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z gromady siarczków, siarczek cynku; + + sphalerite + + +
+ +
+ sfatygowany + ˌsfatɨɡɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + zniszczony przez długie używanie + + raddled + worn out + + +
+ +
+ sfera + ˈsfɛra +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) powierzchnia kuli; + + sphere + + +
+ +
+ sferyczny + sfɛˈrɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący sfery + + spherical + + + + mający kształt odcinka sfery + + spherical + globular + orbicular + + +
+ +
+ sfigmomanometr +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) aparat do mierzenia ciśnienia tętniczego; + + sphygmomanometer + + +
+ +
+ sfinks + sfʲĩŋks +
+ + n + + + (sztuka) (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Egipcie: przedstawienie lwa z ludzką głową lub głową innego zwierzęcia; + + sphinx + + + + (zoologia, zoologiczny) bezwłosa rasa kota; + + Sphynx + + +
+ +
+ sfora + ˈsfɔra +
+ + n + + + duże stado psowatych (psów, wilków) + + pack + kennel + + +
+ +
+ sfrustrowany + ˌsfrustrɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + taki, który przeżywa frustrację + + frustrate + + +
+ +
+ shader +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) w grafice komputerowej: program komputerowy, zawierający zbiór instrukcji dla karty graficznej renderujący grafikę, + + shader + + +
+ +
+ shantung + ˈʃãntũŋk +
+ + n + + + rodzaj ciężkiej tkaniny zawierającej surowy jedwab + + shantung + + +
+ +
+ shinto +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tradycyjna religia Japonii; + + Shintoism + Shinto + + +
+ +
+ shōnen +
+ + n + + + (środowiskowy) typ mangi lub anime przeznaczonych dla chłopców + + shōnen + + +
+ +
+ siadać + ˈɕadaʨ̑ +
+ + v + + + zajmować miejsce do siedzenia, przechodzić do siedzenia + + sit + sit down + + +
+ +
+ siano + ˈɕãnɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) sucha trawa i inne rośliny skoszone z łąki na paszę; + + hay + + +
+ +
+ sianokosy + ˌɕãnɔˈkɔsɨ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) koszenie łąki i suszenie traw w celu uzyskania siana; + + haymaking + + +
+ +
+ siara + ˈɕara +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (zootechnika, zootechniczny) wydzielina gruczołów mlekowych ssaków; + + colostrum + + +
+ +
+ siarczan + ˈɕarʧ̑ãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester kwasu siarkowego; + + sulfate + sulphate + + +
+ +
+ siarczek srebra +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nieorganiczny związek chemiczny, sól kwasu siarkowodorowego i srebra; + + silver sulfide + + +
+ +
+ siarczyn + ˈɕarʧ̑ɨ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester kwasu siarkawego; + + sulfite + sulphite + + +
+ +
+ siarka + ˈɕarka +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu S i liczbie atomowej 16; + + sulphur + sulfur + + +
+ +
+ siarkowodór + ˌɕarkɔˈvɔdur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nieorganiczny związek chemiczny siarki i wodoru + + hydrogen sulfide + + +
+ +
+ siarkowy +
+ + adj + + + zrobiony z siarki + + sulfuric + sulphuric + + +
+ +
+ siatka + ˈɕatka +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) figura powstała z rozłożenia ścian bryły na płaszczyźnie + + net + + + + (sport, sportowy) w piłce nożnej, ręcznej, wodnej i w hokeju: osłona boków i tyłu bramki + + net + + + + (sport, sportowy) w siatkówce, tenisie, badmintonie: naciągnięta plecionka sznurowa, rozdzielająca boisko na dwie części + + net + + + + rodzaj ażurowej plecionki ze sznurka, drutu, nici + + mesh net + + + + układ krzyżujących się ze sobą linii, np. ulic lub przewodów + + network + + +
+ +
+ siatkarz + ˈɕatkaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec grający w siatkówkę + + volleyballer + + +
+ +
+ siatkówka + ɕatˈkufka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część oka odpowiadająca za przetwarzanie obrazu na impulsy nerwowe; + + retina + + + + (sport, sportowy) piłka siatkowa, gra sportowa dla dwóch drużyn polegająca na odbijaniu piłki nad specjalną siatką; + + volleyball + + +
+ +
+ siatkówka plażowa + ɕatˈkufka plaˈʒɔva +
+ + n + + + (sport, sportowy) odmiana siatkówki rozgrywana w zespołach dwuosobowych na piaszczystym boisku; + + beach volleyball + + +
+ +
+ siatkówkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z siatkówką, dotyczący siatkówki + + retinal + + +
+ +
+ siać + ɕäʨ̑ +
+ + v + + + rzucać nasiona w glebę + + sow + + +
+ +
+ sic +
+ + interjection + + + tak, zgodnie z oryginałem + + sic + + +
+ +
+ sideromancja +
+ + n + + + (ezoteryka) wróżenie z opiłków żelaza + + sideromancy + + +
+ +
+ sidło +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) wnyk z drutu lub sznura używany do łapania zwierzyny + + snare + + +
+ +
+ siebie + ˈɕɛbʲjɛ +
+ + pronoun + + + …wskazujący na podmiot jako jednocześnie wykonawcę i odbiorcę czynności, używany z czasownikami rządzącymi biernikiem i dopełniaczem + + himself + myself + oneself + yourself + + +
+ +
+ sieczka +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) pocięta drobno słoma na paszę; + + chaff + + +
+ +
+ siedem grzechów głównych +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) lista ciężkich grzechów Kościoła katolickiego; + + seven deadly sins + + +
+ +
+ siedemnastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o siedemnastu ścianach + + heptadecahedron + heptakaidecahedron + + +
+ +
+ siedlisko +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) całokształt warunków przyrodniczych stanowiących miejsce życia określonych organizmów + + habitat + + + + miejsce bytowania, zamieszkania + + settlement + + + + miejsce pochodzenia i wylęgania zarazków + + hotbed + + +
+ +
+ siedmiobój + ɕɛdˈmʲjɔbuj +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina lekkoatletyczna, składająca się z siedmiu konkurencji + + heptathlon + + +
+ +
+ siedmiogrodzki +
+ + adj + + + związany z Siedmiogrodu, dotyczący Siedmiogrodu + + Transylvanian + + +
+ +
+ siedmiokrotnie + ˌɕɛdmʲjɔˈkrɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + siedem razy + + sevenfold + + +
+ +
+ siedmiokąt + ɕɛdˈmʲjɔkɔ̃nt +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wielokąt o siedmiu bokach; + + heptagon + + +
+ +
+ siedmiomasztowiec + ˌɕɛdmʲjɔ̃maˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek mający siedem masztów + + seven-masted ship + + +
+ +
+ siedmiomasztowy + ˌɕɛdmʲjɔ̃maˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + o żaglowcu: mający siedem masztów + + seven-masted + + +
+ +
+ siedmioraki + ˌɕɛdmʲjɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący siedmiu typów, rodzajów + + of seven way kind type + sevenfold + + +
+ +
+ siedmiorako + ˌɕɛdmʲjɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → siedmioraki + + in seven way kind type + + +
+ +
+ siedmiościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o siedmiu ścianach + + heptahedron + + +
+ +
+ siedzenie + ɕɛˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (eufemistycznie) część ciała poniżej pleców + + seat + + + + miejsce przeznaczone do siedzenia (1.1) + + seat + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: siedzieć + + sitting + + +
+ +
+ siedziba + ɕɛ̇ˈʥ̑iba +
+ + n + + + budynek, w którym znajduje się jakaś instytucja, firma, organizacja + + headquarters + seat + + +
+ +
+ siedzieć + ˈɕɛ̇ʥ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + spoczywać na krześle, kanapie, ławie itp. tak, by ciężar ciała spoczywał na pośladkach + + sit + + + + (potocznie, potoczny) być aresztowanym, pozbawionym wolności + + sit + + +
+ +
+ siedzieć po turecku + ˈɕɛ̇ʥ̑ɛ̇ʨ̑ ˌpɔ‿tuˈrɛʦ̑ku +
+ + v + + + siedzieć ze skrzyżowanymi nogami, zazwyczaj na podłodze + + sit cross-legged + + +
+ +
+ siedzący +
+ + adj + + + służący do siedzenia + + seat + + + + taki, który wymaga siedzenia + + sedentary + + +
+ +
+ sieja + ˈɕɛ̇ja +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Coregonus, srebrzysta, przybrzeżna ryba bałtycka żyjąca również w niektórych jeziorach; + + whitefish + gwyniad + lavaret + powan + schelly + + +
+ +
+ siekać + ˈɕɛkaʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) drobno kroić + + chop + chop up + + +
+ +
+ siekiera + ɕɛ̇ˈcɛra +
+ + n + + + ręczne narzędzie do obróbki drewna, składające się ze stalowego obucha w kształcie klina oraz osadzonego w nim drewnianego styliska + + axe + + +
+ +
+ sielankowy +
+ + adj + + + pełen spokoju, pogody, beztroski + + idyllic + pastoral + + +
+ +
+ siema + ˈɕɛ̃ma +
+ + interjection + + + (slangowo) forma powitania + + hi + + +
+ +
+ siemię lniane + ˈɕɛ̃mʲjɛ ˈlʲɲãnɛ +
+ + n + + + (spożywczy) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) nasiona lnu zwyczajnego + + flax seed + + +
+ +
+ siemka + ˈɕɛ̃mka +
+ + interjection + + + (slangowo) powitanie + + hiya + + +
+ +
+ siena + ˈsʲjɛ̃na +
+ + n + + + (motoryzacja) samochód marki Fiat; + + Siena + + +
+ +
+ siennik + ˈɕɛ̇̃ɲːik +
+ + n + + + płócienny materac wypchany słomą lub sianem; + + strawbed + + +
+ +
+ sieroctwo +
+ + n + + + bycie sierotą + + orphanhood + + +
+ +
+ sierota + ɕɛˈrɔta +
+ + n + + + dziecko, któremu umarło przynajmniej jedno z rodziców + + orphan + + + + (termin typograficzny) błąd polegający na pozostawieniu pojedynczego wiersza na dole kolumny składanego tekstu + + orphan + + +
+ +
+ sierp + ɕɛrp +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) ręczne narzędzie rolnicze składające się z krótkiego półkoliście zakrzywionego ostrza osadzonego w drewnianym stylisku, służące do żęcia zbóż, traw itp.; + + sickle + reaping hook + + + + (sport, sportowy) w boksie: uderzenie zadane półkolistym ruchem ręki + + hook + + +
+ +
+ sierpiec + ˈɕɛrpʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny kaczkowatych; + + Barrow's Goldeneye + Barrow's goldeneye + + +
+ +
+ sierpień + ˈɕɛrpʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + ósmy miesiąc w roku według kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego; + + August + + +
+ +
+ sierpodudek +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Phoeniculidae; + + wood hoopoe + + +
+ +
+ sierpówka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Streptopelia decaocto, gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych; + + Eurasian collared dove + Eurasian collared-dove + collared dove + + +
+ +
+ sierść + ɕɛrʲɕʨ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) owłosienie ssaków; + + fur + + +
+ +
+ sierżant + ˈɕɛrʒãnt +
+ + n + + + stopień wojskowy stosowany także w niektórych innych formacjach zmilitaryzowanych, np. w policji; w polskim wojsku zaliczany do wyższych stopni podoficerskich, następujący bezpośrednio po plutonowym; następny, wyższy stopień to starszy sierżant; + + Sergeant + sergeant + + +
+ +
+ siew +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) umieszczanie nasion w przygotowanej ziemi i przykrywanie ich warstwą gleby + + sowing + + +
+ +
+ siewnik + ˈɕɛvʲɲik +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) maszyna rolnicza służąca do wysiewu ziarna; + + seed drill + seeder + + +
+ +
+ sieć + ɕɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) sieć (1.3) elektroenergetyczna + + supply + + + + (potocznie, potoczny) sieć (1.3) komputerowa, Internet + + Web + network + + + + (przenośnie, przenośnia) pułapka + + trap + + + + grupa instytucji, przedsiębiorstw, sklepów itp. pełniących tę samą funkcję + + net + chain + + + + pajęczyna + + cobweb + spider's web + spiderweb + web + + + + połączone ze sobą urządzenia, współpracujące ze sobą; grupa osób współpracujących przy czymś + + network + system + + + + siatka z linek, służąca do połowu ryb lub małych zwierząt; ; + + net + fishnet + + + + w go: sposób łapania kamieni polegający na odcięciu im jednym ruchem wszystkich dróg ucieczki; + + net + + +
+ +
+ sigma + ˈsʲiɡma +
+ + n + + + nazwa osiemnastej litery alfabetu greckiego, σ; + + sigma + + +
+ +
+ sika +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cervus nippon, gatunek zwierzęcia kopytnego z rodzaju Cervus + + sika deer + spotted deer + + +
+ +
+ sikać + ˈɕikaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) oddawać mocz + + pee + urinate + piss + + +
+ +
+ sikh + sʲikx +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca sikhizmu + + Sikh + + +
+ +
+ sikhizm + ˈsʲikçism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religia powstała w XV wieku w Indiach; + + Sikhism + + +
+ +
+ sikora + ɕiˈkɔra +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki ptak z rodziny sikorowatych; + + tit + + +
+ +
+ sikora bogatka + ɕiˈkɔra bɔˈɡatka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Parus major, niewielki ptak z rodziny sikorowatych o barwnym upierzeniu; + + great tit + + +
+ +
+ sikora modra + ɕiˈkɔra ˈmɔdra +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Cyanistes caeruleu, Parus caeruleus) niewielki ptak z rodziny sikor, zamieszkujący część Europy, Azję Mniejszą, Iran i północną Afrykę; w Polsce pod ścisłą ochroną gatunkową; + + Blue Tit + + +
+ +
+ sikora północna + ɕiˈkɔra puwˈnɔʦ̑na +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Parus cinctus, mała sikora, występująca na północy Skandynawii, w Laponii i Syberii; + + siberian tit + + +
+ +
+ sikora sosnówka + ɕiˈkɔra sɔsˈnufka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Parus ater) ptak z rodziny sikor; + + coal tit + + +
+ +
+ sikorka + ɕiˈkɔrka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (zobacz) sikora + + tit + + +
+ +
+ siku + ˈɕiku +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) czynność sikania, oddawania moczu + + pee + + +
+ +
+ sildenafil + ˌɕildɛ̃ˈnafʲil +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek z grupy selektywnych inhibitorów fosfodiesterazy typu 5, stosowany w leczeniu zaburzeń erekcji oraz w pierwotnym nadciśnieniu płucnym; + + sildenafil + + +
+ +
+ silikonowy + ˌɕilʲikɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z silikonu + + silicone + + +
+ +
+ silnia + ˈɕilʲɲa +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) iloczyn wszystkich dodatnich liczb naturalnych nie większych niż n oraz 1 dla liczby zero; + + factorial + + +
+ +
+ silnie + ˈɕilʲɲɛ +
+ + adv + + + z dużą siłą, mocno + + strongly + + +
+ +
+ silnik + ˈɕilʲɲik +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) urządzenie do zamiany w energię mechaniczną innego rodzaju energii; + + engine + motor + + +
+ +
+ silnik turbośmigłowy + ˈɕilʲɲik ˌturbɔɕmʲiɡˈwɔvɨ +
+ + n + + + (mechanika) (lotnictwo, lotniczy) rodzaj napędu statku powietrznego (samolotu, śmigłowca), wykorzystujący turbinę gazową do poruszania zewnętrznego śmigła napędowego + + turboprop + + +
+ +
+ silny + ˈɕilnɨ +
+ + adj + + + odznaczający się siłą (w odniesieniu do istoty) + + strong + + + + odznaczający się siłą (w odniesieniu do rzeczy) + + strong + + +
+ +
+ simens +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) jednostka przewodności elektrycznej w układzie SI, odwrotność oma; + + siemens + + +
+ +
+ sin + ˈsʲĩnus +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) sinus + + sin + + +
+ +
+ singiel +
+ + n + + + człowiek stanu wolnego, niebędący w związku + + bachelor + single + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (zobacz) singel + + single + + +
+ +
+ singielstwo +
+ + n + + + (neologizm) bycie singlem lub singielką; stan singla + + singledom + singlehood + + +
+ +
+ singleton + sʲĩŋɡˈlɛtɔ̃n +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) klasa posiadająca tylko jeden egzemplarz obiektu + + singleton + + + + (termin karciany) pojedyncza karta w kolorze, singel + + singleton + + +
+ +
+ singulare tantum +
+ + n + + + (gramatyka) rzeczownik występujący jedynie w liczbie pojedynczej; + + singulare tantum + + +
+ +
+ siniak + ˈɕĩɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) miejscowy wylew krwi do skóry powstały wskutek urazu + + bruise + ecchomosis + + + + (potocznie, potoczny) (mikologia, mikologiczny) piaskowiec modrzak, Boletus cyanescens (Bull.) Quél, żółtawoszary, mięsisty grzyb jadalny siniejący po uszkodzeniu + + bluing bolete + cornflower bolete + + +
+ +
+ sinobrody + ˌɕĩnɔˈbrɔdɨ +
+ + adj + + + taki, który ma siny zarost na brodzie + + bluebeard + + +
+ +
+ sinologia + ˌsʲĩnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) nauka o Chinach; + + sinology + + +
+ +
+ sinus + ˈsʲĩnus +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja wyrażająca stosunek długości przyprostokątnej leżącej naprzeciw danego kąta do długości przeciwprostokątnej; + + sine + + +
+ +
+ sinusoida + ˌsʲĩnuˈsɔjda +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wykres funkcji sinus + + sinusoid + + +
+ +
+ sinusoidalny +
+ + adj + + + mający kształt sinusoidy (kosinusoidy) + + sinusoidal + + +
+ +
+ sio + ɕɔ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) wykrzyknik o znaczeniu „oddalcie się!”, używany zwłaszcza wobec ptaków, także innych zwierząt, czasem wobec dzieci + + shoo + + +
+ +
+ siodło + ˈɕɔdwɔ +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) część rzędu końskiego będąca siedzeniem przeznaczonym dla jeźdźca; + + saddle + + +
+ +
+ siorbać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) pijąc coś lub jedząc półpłynną potrawę, wydawać odgłos podobny do mlaśnięcia + + slurp + + +
+ +
+ siostra + ˈɕɔstra +
+ + n + + + potomek płci żeńskiej (w stosunku do rodzeństwa); córka tych samych rodziców; córka tego samego ojca; córka tej samej matki + + sister + + + + zakonnica + + sister + + + + pielęgniarka + + sister + + +
+ +
+ siostrzenica + ˌɕɔsṭʃɛ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + córka siostry + + niece + + +
+ +
+ siostrzeniec + ɕɔˈsṭʃɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + syn siostry + + nephew + + +
+ +
+ sipaj +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) żołnierz indyjski w armii brytyjskiej w Indiach; + + Sepoy + + +
+ +
+ sirocco + sʲiˈrɔkɔ +
+ + n + + + suchy i gorący wiatr wiejący w basenie Morza Śródziemnego; + + sirocco + + +
+ +
+ sitatunga +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tragelaphus spekii, gatunek średniej wielkości antylopy; + + marshbuck + sitatunga + + +
+ +
+ sitcom +
+ + n + + + serial komediowy, w którym dominuje tzw. humor sytuacyjny, z podkładanym śmiechem niewidocznej publiczności; + + sitcom + + +
+ +
+ sitko + ˈɕitkɔ +
+ + n + + + małe sito, używane w kuchni + + dredger + rose + strainer + + +
+ +
+ sito + ˈɕitɔ +
+ + n + + + narzędzie do przesiewania, zwłaszcza gdy duże lub w ogólnym znaczeniu; + + sieve + + +
+ +
+ siusiak + ˈɕüɕak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) (infantylnie) członek męski + + willy + + +
+ +
+ siusiu + ˈɕüɕu +
+ + n + + + (infantylnie) sikanie + + sissy + + +
+ +
+ siwy + ˈɕivɨ +
+ + adj + + + o włosach: mający naturalny białoszary kolor, najczęściej ze starości + + grey + + +
+ +
+ się + ɕɛ +
+ + pronoun + + + …używany dla oznaczenia zbiorowości wykonującej czynność + + one + you + they + + + + …używany jako forma bezosobowa + + it + + + + …używany w stronie zwrotnej – konstrukcji, w której wykonawca lub wykonawcy czynności jednocześnie doznają jej skutków + + -self + herself + + +
+ +
+ sięgać + ˈɕɛ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + mieć określony zasięg + + reach + + + + starać się uzyskać coś, osiągnąć coś + + reach + + + + o twórcy, pisarzu: zapożyczać + + refer + + + + próbować dostać się do czegoś, wyciągać rękę, żeby dotknąć czegoś + + strive + + +
+ +
+ siła + ˈɕiwa +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wektorowa miara odziaływań fizycznych między ciałami; + + force + + + + energia, zdolność do wysiłku + + power + strength + + + + zdolność oddziaływania, wywierania wpływu + + strength + force + + +
+ +
+ siła robocza +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) ogół pracowników, robotników, którzy są lub mogą zostać zatrudnieni + + manpower + workforce + labor force + labour force + + +
+ +
+ siła wyższa + ˈɕiwa ˈvɨʃːa +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zdarzenie, którego nie można przewidzieć lub w żaden sposób mu zapobiec. + + force majeure + act of God + + +
+ +
+ siłownia + ɕiˈwɔvʲɲa +
+ + n + + + (sport, sportowy) sala gimnastyczna z przyrządami do ćwiczenia mięśni + + gym + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) pomieszczenie na statku, w którym znajdują się maszyny wytwarzające energię mechaniczną + + engine room + + +
+ +
+ siły +
+ + n + + + zorganizowana grupa ludzi walczących przeciwko czemuś + + forces + + +
+ +
+ sjena + ˈsʲjɛ̃na +
+ + n + + + (sztuka) rodzaj farby malarskiej, umbra w żółtym odcieniu + + sienna + + +
+ +
+ skakanka + skaˈkãnka +
+ + n + + + rodzaj zabawki dziecięcej w postaci linki z rączkami, przez którą dzieci przeskakują dla zabawy; + + jump rope + + +
+ +
+ skakać + ˈskakaʨ̑ +
+ + v + + + przemieszczać się za pomocą odbić od podłoża, przy czym po odbiciu nogi nie mają kontaktu z podłożem (w przeciwieństwie do chodzenia, gdzie zawsze np. u ludzi jedna, a u konia dwie nogi spoczywają np. na ziemi) + + jump + + + + zmieniać się w sposób nieciągły + + jump + + +
+ +
+ skala + ˈskala +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) metoda przekształcenia liczby na współrzędną wykresu + + scale + + + + (metrologia, metrologiczny) (statystyka, statystyczny) system symboli (zwykle liczb) kodujących wyniki pomiaru; + + scale + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) szereg dźwięków ułożonych według pewnego schematu interwałowego w porządku wznoszącym lub opadającym; + + scale + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zakres dźwięków obejmowanych przez instrument muzyczny lub głos; + + scale + + + + (technologia, technika, techniczny) ułamek określający stosunek odległości na mapie lub długości na projekcie, rysunku, modelu w stosunku do odległości rzeczywistych; + + scale + + + + zbiór możliwych ocen w szkole lub w określonym teście (np. psychologicznym lub medycznym) + + scale + + +
+ +
+ skalar + ˈskalar +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) słodkowodna ryba południowoamerykańska z rodzaju Pterophyllum, z rodziny pielęgnicowatych, hodowana również w akwariach; + + angelfish + + + + (fizyka, fizyczny) każda wielkość fizyczna wyrażona przez pojedynczą liczbę i mająca wymiar fizyczny; + + scalar + + + + (matematyka, matematyczny) w algebrze liniowej to element ustalonego ciała, nad którym zbudowany jest dowolny moduł; + + scalar + + +
+ +
+ skaleń + ˈskalɛ̃ɲ +
+ + n + + + minerał skałotwórczy, glinokrzemian potasu, sodu albo wapnia; + + feldspar + + +
+ +
+ skaling + ˈskalʲĩŋk +
+ + n + + + zabieg usunięcia kamienia nazębnego; + + scaling + + +
+ +
+ skalniak +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) torbacz z rodziny kangurowatych; + + rock-wallaby + + +
+ +
+ skalny + ˈskalnɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) żyjący wśród skał + + rock dove + saxicoline + + + + właściwy terenom pokrytym skałami + + rocky + + + + zrobiony ze skały + + made of rock + rupestrian + + +
+ +
+ skalp + skalp +
+ + n + + + skrawek skóry głowy z włosami zdjęty z głowy pokonanego wroga; + + scalp + + +
+ +
+ skalpel + ˈskalpɛl +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) mały, bardzo ostry nóż używany w chirurgii; + + scalpel + + +
+ +
+ skamieniałość + ˌskãmʲjɛ̇̃ˈɲawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) zachowane w skale szczątki organizmu zwierzęcego lub roślinnego albo też utrwalony w skale ślad jego działalności życiowej; + + fossil + + +
+ +
+ skamienieć + skãˈmʲjɛ̇̃ɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + znieruchomieć + + freeze + + +
+ +
+ skand + skãnt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Sc i liczbie atomowej 21; + + scandium + + +
+ +
+ skandal + ˈskãndal +
+ + n + + + zdarzenie budzące oburzenie i kontrowersje + + scandal + + + + oburzenie i zgorszenie wywołane skandalem (1.1) + + scandal + + +
+ +
+ skandalicznie +
+ + adv + + + w sposób skandaliczny + + outrageously + scandalously + shockingly + + +
+ +
+ skandaliczny + ˌskãndaˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + stanowiący skandal, mający cechy skandalu + + scandalous + + +
+ +
+ skandynawski + ˌskãndɨ̃ˈnafsʲci +
+ + adj + + + związany ze Skandynawią, dotyczący Skandynawii + + Scandinavian + + +
+ +
+ skaner + ˈskãnɛr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie pozwalające na zmianę do postaci cyfrowej zdjęć, tekstów, obrazów i innych grafik przedstawionych na papierze; + + scanner + + +
+ +
+ skaningowy + ˌskãɲĩŋˈɡɔvɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) taki, którego zasada działania polega na przemiataniu przestrzeni i czytaniu wartości punkt po punkcie + + scanning + + +
+ +
+ skaningowy mikroskop tunelowy + ˌskãɲĩŋˈɡɔvɨ mʲiˈkrɔskɔp ˌtũnɛˈlɔvɨ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) rodzaj mikroskopu ze skanującą sondą; + + scanning tunneling microscope + + +
+ +
+ skanować + skãˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (technologia, technika, techniczny) czytać wartości punkt po punkcie + + scan + + + + wprowadzać do komputera dane za pomocą skanera + + scan + + +
+ +
+ skapolit + skaˈpɔlʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + scapolite + + +
+ +
+ skarb + skarp +
+ + n + + + zbiór bardzo wartościowych rzeczy + + treasure + + + + coś niezwykle wartościowego, drogocennego + + treasure + + +
+ +
+ skarbiec + ˈskarbʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + odpowiednio zabezpieczony magazyn na drogocenne rzeczy; + + treasury + + +
+ +
+ skarbonka +
+ + n + + + skrzynka na datki, np. kościelne + + offertory box + + + + specjalny pojemnik z wąskim otworem, przeznaczony do zbierania drobnych pieniędzy, zwłaszcza przez dzieci; + + money box + piggy bank + penny bank + + +
+ +
+ skarbowy + skarˈbɔvɨ +
+ + adj + + + związany ze Skarbem Państwa, zwłaszcza podatkami + + fiscal + + +
+ +
+ skarga + ˈskarɡa +
+ + n + + + wypowiedź, w której ktoś uskarża się na coś + + complaint + + +
+ +
+ skarpa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) murowana stroma podpora na zewnątrz budowli, wysoka przypora; + + buttress + + + + (wojskowość, wojskowy) usypana wysoka zapora przeciwczołgowa; + + scarp + + + + spadzisty stok, stroma ściana wału lub nasypu; + + scarp + + +
+ +
+ skarpeta + skarˈpɛta +
+ + n + + + okrycie (ubiór) stopy + + sock + + +
+ +
+ skaryfikacja +
+ + n + + + (antropologia, antropologiczny) (etnografia, etnograficzny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) sztuka zdobienia ciała polegająca na nacinaniu, zadrapywaniu lub wypalaniu skóry tak, by w danym miejscu utworzyła się tkanka bliznowata; + + scarification + + +
+ +
+ skarżypyta + ˌskarʒɨˈpɨta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś (zwykle dziecko), kto skarży na kogoś + + sneak + + +
+ +
+ skarżyć +
+ + v + + + występować ze skargą + + sue + + + + powiadamiać kogo o czyimś niewłaściwym postępowaniu + + tell on + + + + wyrażać słownie swoje skargi + + complain + grumble + + +
+ +
+ skatol + ˈskatɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, metylowa pochodna indolu; + + skatole + + +
+ +
+ skaut + skawt +
+ + n + + + członek młodzieżowej organizacji skautowej lub harcerskiej + + scout + + +
+ +
+ skauting +
+ + n + + + (książkowy) system wychowania młodzieży oraz ruch młodzieżowy, zapoczątkowany w latach 1907–1908 przez Roberta Baden-Powella w Wielkiej Brytanii, ujęty w formę organizacji i rozpowszechniony w wielu krajach + + scouting + + +
+ +
+ skazaniec +
+ + n + + + człowiek skazany na śmierć czy inną ciężką karę + + convict + + +
+ +
+ skazywać + skaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że kogoś doświadczy zły los + + condemn + + + + wydawać wyrok skazujący + + sentence + + +
+ +
+ skała + ˈskawa +
+ + n + + + zbudowana (w widoczny sposób) z litej skały (1.1) forma krajobrazu, zwłaszcza góra, urwisko, znacznej wielkości kamień lub blok + + rock + + + + zespół minerałów lub wiele ziaren tego samego minerału; + + rock + + +
+ +
+ skałka + ˈskawka +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) krzemień w dawnej broni palnej używany do krzesania ognia + + flint + flintrock + + + + (zdrobniale) skała + + rock + + +
+ +
+ skałoczep + skaˈwɔʧ̑ɛp +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mięczak żyjący na skałach + + limpet + + +
+ +
+ skecz +
+ + n + + + krótka, zabawna scenka stanowiąca zamkniętą całość + + sketch + + +
+ +
+ skejt + skɛjt +
+ + n + + + (slangowo) osoba uprawiająca sporty ekstremalne, zwykle członek subkultury osób jeżdżących na deskorolkach, rolkach, hulajnogach lub rowerach BMX, w zimie na snowboardzie, rzadziej B-boy tańczący breakdance + + roller skate + skateboarder + + +
+ +
+ skeleton + skɛˈlɛtɔ̃n +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportu + + skeleton + + + + (sport, sportowy) jednoosobowe sanki sportowe, na których zawodnik leży na brzuchu; + + skeleton + + +
+ +
+ skiba + ˈsʲciba +
+ + n + + + grubo ukrojona kromka chleba + + slice + + + + wąski pas gleby podcięty przez pług, odwrócony i odłożony na bok w czasie orki + + ridge + + +
+ +
+ skierowanie + ˌsʲcɛrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + rodzaj pisemnego polecenia przyjęcia kogoś przez określoną placówkę + + committal + referral + + +
+ +
+ skierować + sʲcɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadać czemuś określony kierunek; wysłać coś w jakimś kierunku, w określoną stronę + + direct + draw + send + + + + udać się dokądś + + make one's way + + +
+ +
+ skimmer +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie dokonujące nielegalnego skopiowania paska magnetycznego karty płatniczej + + skimmer + + + + osoba dokonująca nielegalnego skopiowania paska magnetycznego karty płatniczej + + skimmer + + +
+ +
+ skinhead +
+ + n + + + kontrkultura młodzieżowa powstała pod koniec lat 60., charakteryzująca się wygolonymi lub krótko ostrzyżonymi fryzurami jej członków; + + skinhead + + + + męski członek kontrkultury skinhead (1.1) + + skinhead + skin + + +
+ +
+ skipass +
+ + n + + + (sport, sportowy) (turystyka, turystyczny) karnet narciarski umożliwiający korzystanie z kilku wyciągów w obrębie kompleksu narciarskiego, czasem także z dodatkowych usług + + lift pass + lift ticket + + +
+ +
+ sklep + sklɛp +
+ + n + + + pomieszczenie z wejściem od ulicy, gdzie sprzedaje się towary + + shop + store + + +
+ +
+ sklep monopolowy + ˈsklɛp ˌmɔ̃nɔpɔˈlɔvɨ +
+ + n + + + sklep, w którym głównie sprzedawany jest głównie alkohol + + bottle shop + liquor store + off-licence + package store + + +
+ +
+ sklep rybny + ˈsklɛp ˈrɨbnɨ +
+ + n + + + sklep, w którym sprzedaje się ryby i owoce morza + + fishmonger's + + +
+ +
+ sklepienie + sklɛˈpʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (budownictwo) łukowata konstrukcja architektoniczna, zamykająca od góry wewnętrzną przestrzeń budowli; + + vault + arch + + +
+ +
+ sklero- + ˈsklɛrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczający twardość lub suchość dotyczącą tego, o czym mówi drugi człon wyrazu + + sclero- + + +
+ +
+ sknera +
+ + n + + + ktoś skąpy, chciwiec + + miser + niggard + piker + skinflint + + +
+ +
+ sknerowaty +
+ + adj + + + skłonny do sknerstwa + + stingy + illiberal + tight-fisted + + +
+ +
+ sknerstwo +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) niechęć do rozstawania się z pieniędzmi, nadmierna oszczędność + + cheeseparing + stinginess + + +
+ +
+ skobel + ˈskɔbɛl +
+ + n + + + zgięty pręt tworzący uszko, wbijany w drzwi, wieko skrzyni, w futrynę, w celu zawieszenia kłódki + + hasp + + +
+ +
+ skoczek + ˈskɔʧ̑ɛk +
+ + n + + + (sport, sportowy) ktoś specjalizujący się w wykonywaniu skoków + + jumper + + + + (szachy, pojęcie szachowe) figura, zwykle w kształcie konia, poruszająca się o 2 pola w linii prostej i 1 pole w bok w jednym ruchu; + + knight + + +
+ +
+ skocznia +
+ + n + + + (sport, sportowy) w narciarstwie obiekt do oddawania skoków; + + ski jump + + +
+ +
+ skocznia narciarska +
+ + n + + + (sport, sportowy) w narciarstwie obiekt do oddawania skoków; + + ski jumping hill + + +
+ +
+ skojarzenie + ˌskɔjaˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + połączenie ze sobą wrażeń, wyobrażeń i innych zjawisk psychicznych w taki sposób, że pojawienie się w świadomości jednych z nich powoduje uświadomienie sobie innych + + association + connotation + + +
+ +
+ skok + skɔk +
+ + n + + + chwilowe oderwanie się od ziemi poprzez podskoczenie do góry + + jump + skip + + + + czynność skakania, wyskakiwania, wskakiwania itp. + + jump + skip + + +
+ +
+ skok o tyczce + ˈskɔk ɔ‿ˈtɨʧ̑ʦ̑ɛ +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja lekkoatletyczna, w której zawodnik oddaje skok nad poprzeczką przy pomocy tyczki; + + pole vault + + +
+ +
+ skok wzwyż + ˈskɔɡ ˈvzvɨʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja lekkoatletyczna, w której zawodnik musi pokonać ustawioną na pewnej wysokości poprzeczkę; + + high jump + + +
+ +
+ skolioza + skɔˈlʲjɔza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) widoczne wygięcie kręgosłupa w lewo lub prawo od linii środkowej ciała; + + scoliosis + + +
+ +
+ skomplikowany + ˌskɔ̃mplʲikɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + składający się z wielu elementów + + complicated + + +
+ +
+ skonanie +
+ + n + + + zakończenie życia przez człowieka + + decease + + +
+ +
+ skop + skɔp +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) wykastrowany baran + + wether + + +
+ +
+ skopek +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) wytrzebione jagnię + + wether + + +
+ +
+ skopijczyk + skɔˈpʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Skopja + + Skopjan + + +
+ +
+ skopijski + skɔˈpʲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Skopje + + Skopjan + + +
+ +
+ skoro + ˈskɔrɔ +
+ + conjunction + + + (przestarzałe, przestarzały) spójnik służący do rozpoczęcia zdania podrzędnego oznaczającego przyczynę, warunek czegoś + + when + + + + spójnik wprowadzający zdanie podrzędne, komunikujący, iż treść zdania podrzędnego stanowi przesłankę dla zdania nadrzędnego + + if + since + + +
+ +
+ skorpion + ˈskɔrpʲjɔ̃n +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) pokryty pancerzem pajęczak z kolcem jadowym na ostatnim segmencie odwłoku; + + scorpion + + +
+ +
+ skorupa + skɔˈrupa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) twarda osłona pokrywająca ciało niektórych zwierząt, zbudowana z chityny, rogu, kości itp. + + carapace + shell + hull + + + + kawałek rozbitego naczynia ceramicznego + + break glass + + + + twarda powłoka, pokrywająca coś z wierzchu + + shell + crust + + +
+ +
+ skorupa ziemska + skɔˈrupa ˈʑɛ̃mska +
+ + n + + + zewnętrzna powłoka kuli ziemskiej, część litosfery; + + Earth's crust + + +
+ +
+ skorupiak + skɔˈrupʲjak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przedstawiciel podtypu stawonogów, prowadzących w większości wodny tryb życia, posiadających dwugałęziste odnóża (z wyjątkiem pierwszej pary czułków), charakterystyczną budowę stadiów larwalnych i genotyp + + crustacean + + +
+ +
+ skory + ˈskɔrɨ +
+ + adj + + + (książkowy) chętny + + apt + prone + quick to + + + + (książkowy) skłaniający się (ku czemuś), skłonny (do czegoś) + + apt + prone + quick to + + +
+ +
+ skotnik +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (rolnictwo, rolniczy) wypasacz bydła + + cowboy + + +
+ +
+ skotopaska +
+ + n + + + (dawniej, dawny) pasterka + + shepherdess + + + + (przestarzałe, przestarzały) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) staropolska nazwa sielanki + + idyll + bucolic + eclogue + + +
+ +
+ skowronek + skɔvˈrɔ̃nɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Alaudidae, rodzina małych ptaków o perlistym, wysokim śpiewie; + + skylark + lark + + +
+ +
+ skowyczeć +
+ + v + + + o ludziach: jęczeć, skarżyć się żałośnie + + whine + + + + o psie lub innym ssaku psowatym: wydawać urywane, żałosne dźwięki + + whine + + +
+ +
+ skołowany + ˌskɔwɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) odczuwający zamęt, pozbawiony właściwego rozeznania w danej sytuacji; zdezorientowany + + dizzy + + +
+ +
+ skończony + skɔ̃j̃n͇ˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) nieosiągający plus/minus nieskończoności + + finite + + + + (matematyka, matematyczny) o liczbie elementów wyrażonej liczbą naturalną; + + finite + + + + całkowity, pełny, kompletny + + absolute + downright + + + + niespodziewający się niczego dobrego, niemogący liczyć na sukces; przegrany + + finished + + +
+ +
+ skośnooki + ˌskɔɕnɔˈːci +
+ + adj + + + mający skośne oczy, niekoniecznie w typie azjatyckim + + slanty-eyed + + +
+ +
+ skraj + skraj +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) granica + + verge + brink + + + + brzeg jakiejś płaszczyzny, jakiegoś obszaru + + edge + + +
+ +
+ skrajna prawica + ˈskrajna praˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) termin określający osoby, ugrupowania głoszące idee prawicowe charakteryzujące się skrajnym programem lub radykalnymi metodami działania; + + extreme right + far-right + + +
+ +
+ skrajnie +
+ + adv + + + w sposób skrajny, wielce, bardzo + + extremely + + +
+ +
+ skrajny + ˈskrajnɨ +
+ + adj + + + będący radykalnym, występującym w ostrej, ostatecznej postaci + + extreme + + +
+ +
+ skraplanie + skraˈplãɲɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) zmiana stanu skupienia z gazowego na ciekły + + condensation + + +
+ +
+ skreczować + skrɛˈʧ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) obracać płytą winylową w celu uzyskania efektów dźwiękowych + + scratch + + + + (sport, sportowy) w tenisie ziemnym: poddać mecz bez walki + + retire + + +
+ +
+ skrobia +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (spożywczy) główny węglowodan w diecie człowieka, polisacharyd roślinny pełniący w roślinach rolę magazynu energii; + + starch + amylum + + +
+ +
+ skrobiowy +
+ + adj + + + związany z skrobią, dotyczący skrobii; zawierający skrobię + + farinaceous + starchy + + +
+ +
+ skrolować +
+ + v + + + (neologizm) przewijać zawartość ekranu na urządzeniu elektronicznym + + scroll + + +
+ +
+ skromnie + ˈskrɔ̃mʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób skromny + + modestly + + +
+ +
+ skromność + ˈskrɔ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha kogoś, kto nie wywyższa się i nie dba o rozgłos i uznanie innych + + modesty + coyness + + +
+ +
+ skromny + ˈskrɔ̃mnɨ +
+ + adj + + + niemający potrzeby wyróżniania się + + modest + decent + + + + niewielki + + modest + slender + + + + w prostym stylu, pozbawionym ozdób + + chaste + demure + + +
+ +
+ skroń + skrɔ̃ɲ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) boczna część głowy za oczami; + + temple + + +
+ +
+ skrucha + ˈskruxa +
+ + n + + + żal za popełnione błędy, krzywdy + + repentance + penitence + + +
+ +
+ skrupulatnie +
+ + adv + + + w sposób bardzo dokładny i staranny + + conscientiously + fastidiously + meticulously + painstakingly + punctiliously + scrupulously + + +
+ +
+ skrupulatny +
+ + adj + + + drobiazgowo, pedantycznie dokładny + + meticulous + + + + wykonywany z drobiazgową, pedantyczną dokładnością, wyjątkowo dokładnie + + meticulous + + +
+ +
+ skrupuł +
+ + n + + + wątpliwość natury moralnej dotycząca własnego postępowania, wstrzymująca od popełnienia czynu nieetycznego + + qualm + + +
+ +
+ skrwawić + ˈskr̥favʲiʨ̑ +
+ + v + + + zbroczyć, splamić krwią + + bloodstain + + +
+ +
+ skryba + ˈskrɨba +
+ + n + + + (dawniej, dawny) ten, który przepisywał księgi lub dokumenty + + scribe + + +
+ +
+ skrycie + ˈskrɨʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w tajemnicy przed kimś, ukradkiem + + confidentially + covertly + secretly + + +
+ +
+ skrytka pocztowa + ˈskrɨtka pɔʧ̑ˈtɔva +
+ + n + + + skrzynka na listy zainstalowana na poczcie; + + P.O. Box + PO Box + PO box + post-office box + postal box + + +
+ +
+ skryty +
+ + adj + + + niechętnie ujawniający własne przeżycia + + secretive + + + + utrzymywany w tajemnicy + + secret + + +
+ +
+ skrywać +
+ + v + + + czynić niewidocznym + + conceal + + + + trzymać w niewidocznym miejscu + + hide + + + + utrzymywać w tajemnicy + + keep secret + + + + znajdować bezpieczne miejsce + + hide oneself + + +
+ +
+ skrzat +
+ + n + + + (folklor) (literacko) bajkowy ludek + + gnome + imp + + +
+ +
+ skrzek +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) skupisko płazich jaj; + + spawn + + +
+ +
+ skrzele + ˈskʃɛlɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (ichtiologia, ichtiologiczny) narząd wymiany gazowej występujący u wielu zwierząt wodnych, umożliwiający pobieranie do organizmu tlenu rozpuszczonego w wodzie; + + gill + + +
+ +
+ skrzydełko +
+ + n + + + (spożywczy) skrzydło drobiowe jako produkt spożywczy + + wing + + + + (zdrobniale) od: skrzydło + + winglet + + + + małe skrzydło + + winglet + + +
+ +
+ skrzydlaty + skʃɨˈdlatɨ +
+ + adj + + + mający skrzydła + + winged + wingy + + +
+ +
+ skrzydło + ˈskʃɨdwɔ +
+ + n + + + górna kończyna lub specjalny narząd u zwierząt, który umożliwia im latanie; + + wing + + + + część samolotu tworząca siłę nośną; + + wing + + + + (wojskowość, wojskowy) boczna część jednostki wojskowej znajdującej się w szyku; + + wing + + + + część stronnictwa politycznego lub partii o nieco innych poglądach + + wing + + + + (wojskowość, wojskowy) lotnicza jednostka wojskowa złożona z kilku dywizjonów; + + wing + + + + boczna część budynku, wydzielona z głównej części; + + wing + + +
+ +
+ skrzydłoszpon +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Anhimidae; + + screamer + + +
+ +
+ skrzydłówka + skʃɨdˈwufka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) rodzaj instrumentu dętego; + + flugelhorn + + +
+ +
+ skrzynia + ˈskʃɨ̃ɲa +
+ + n + + + drewniany lub metalowy pojemnik o kształcie prostopadłościanu z płaskim bądź wypukłym wiekiem; + + box + chest + + +
+ +
+ skrzynia biegów + ˈskʃɨ̃ɲa ˈbʲjɛɡuf +
+ + n + + + (motoryzacja) (mechanika) mechanizm służący do przekazywania mocy wytwarzanej przez silnik i dającej napęd maszynie roboczej lub pojazdowi; + + gearbox + + +
+ +
+ skrzynka + ˈskʃɨ̃nka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wirtualne konto na korespondencję elektroniczną; + + mailbox + + + + mała skrzynia + + box + + + + metalowy, pocztowy pojemnik na korespondencję + + mailbox + post box + + +
+ +
+ skrzynka pocztowa +
+ + n + + + pocztowy pojemnik w publicznym miejscu, przeznaczony do wrzucania korespondencji do wysłania; + + mailbox + collection box + drop box + post box + + +
+ +
+ skrzyp + skʃɨp +
+ + n + + + Equisetum L., roślina z monotypowej rodziny skrzypowatych; + + horsetail + + +
+ +
+ skrzyp polny + ˈskʃɨp ˈːɔlnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Equisetum arvense, roślina wieloletnia należąca do rodziny skrzypowatych występująca głównie w Europie i mająca zastosowanie lecznicze; + + common horsetail + field horsetail + + +
+ +
+ skrzypaczka + skʃɨˈpaʧ̑ka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) kobieta, która gra na skrzypcach + + violinist + + +
+ +
+ skrzypce + ˈskʃɨpʦ̑ɛ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) czterostrunowy instrument muzyczny z grupy smyczkowych; + + violin + fiddle + + +
+ +
+ skrzypek + ˈskʃɨpɛk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) osoba grająca na skrzypcach + + violinist + fiddler + + +
+ +
+ skrzypieć +
+ + v + + + wydawać swoisty dźwięk, jaki powstaje przy tarciu niegładkich i suchych powierzchni + + squeak + creak + crunch + + +
+ +
+ skrzyżowanie + ˌskʃɨʒɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: skrzyżować + + crossing + + + + miejsce połączenia dwóch dróg; + + intersection + crossroads + junction + crossing + + + + produkt skrzyżowania (1.1) dwóch rzeczy + + mixture + + +
+ +
+ skrzętność +
+ + n + + + cecha osoby, która dokładnie wypełnia swoje obowiązki + + assiduity + thrift + + +
+ +
+ skrócić +
+ + v + + + (matematyka, matematyczny) podzielić wartość licznika i mianownika o tę samą liczbę całkowitą, upraszczając ułamek + + reduce + + + + ograniczyć czas trwania + + compress + condense + + + + uczynić krótkim, zwięzłym + + abbreviate + abridge + compress + condense + edit + + + + zmniejszyć długość + + turn up + + +
+ +
+ skrót + skrut +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) plik z ikoną, będący odnośnikiem do innego pliku; + + shortcut + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) w piśmie oznacza skrócony zapis nazwy jednowyrazowej lub wielowyrazowej, zbudowany z jednej lub kilku liter; + + abbreviation + + +
+ +
+ skrót myślowy + ˈskrut mɨɕˈlɔvɨ +
+ + idiom + + + (książkowy) uproszczenie wypowiedzi poprzez przedstawienie jej w postaci niekompletnej lub zastąpienie jej innym, krótszym określeniem, czasem prowadzące do nieporozumień + + mental leap + + +
+ +
+ skrótowiec + skruˈtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) słowo utworzone przez skrócenie wyrażenia składającego się z dwóch lub więcej słów; + + acronym + abbreviation + initialism + + +
+ +
+ skręcać + ˈskrɛ̃nʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać kierunek poruszania się + + turn + + +
+ +
+ skręt + skrɛ̃nt +
+ + n + + + (slangowo) skręt (1.1) zawierający marihuanę + + roach + + +
+ +
+ skunks + skũŋks +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) pręgowany, czarno-biały ssak drapieżny, który w przypadku zagrożenia tryska cuchnącą cieczą; + + skunk + + +
+ +
+ skupiony + skuˈpʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + pełen skupienia, wewnętrznej zadumy + + rapt + + + + ścieśniony, zwarty + + condensed + + +
+ +
+ skupić +
+ + v + + + skoncentrować coś + + concentrate + + + + zebrać coś w jednym miejscu, blisko siebie + + agglomerate + gather + + + + skoncentrować się, myśleć intensywnie + + focus + + + + zebrać się, znaleźć się w jednym miejscu + + assemble + cluster + cluster together + converge + gather + + +
+ +
+ skurczybyk + skurˈʧ̑ɨbɨk +
+ + n + + + gałgan, łotr, nicpoń + + scamp + + +
+ +
+ skurwiel + ˈskurvʲjɛl +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (pogardliwie) (obraźliwie) o mężczyźnie + + son of a bitch + creep + fuckhead + + +
+ +
+ skurwysyn + skurˈvɨsɨ̃n +
+ + n + + + (wulgarnie, wulgaryzm) obraźliwie do mężczyzny lub o mężczyźnie + + son of a bitch + S.O.B. + sonofabitch + + +
+ +
+ skutecznie + skuˈtɛʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób skuteczny, dający pożądany efekt + + efficiently + + +
+ +
+ skuteczność + skuˈtɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest skuteczne; cecha tych, którzy są skuteczni + + efficiency + efficacy + effectivity + + +
+ +
+ skuteczny + skuˈtɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który charakteryzuje się skutecznością, daje pożądane rezultaty, wyniki; taki, który wywołuje pożądany efekt + + effective + efficacious + effectual + efficient + resultful + + +
+ +
+ skutek + ˈskutɛk +
+ + n + + + wynik jakiegoś działania, efekt; rezultat, konsekwencja + + effect + result + + +
+ +
+ skuter + ˈskutɛr +
+ + n + + + jednoślad o małych kołach, nisko zawieszonym silniku (najczęściej pod siedzeniem) i obudowanym podwoziu; + + scooter + + +
+ +
+ skutkiem + ˈskutʲcɛ̃m +
+ + preposition + + + w wyniku, konsekwencji czegoś, z jakiegoś powodu + + as a consequence of + as a result of + on account of + owing to + + +
+ +
+ skuwka + ˈskufka +
+ + n + + + blaszka zawinięta w tuleję, która coś wzmacnia, łączy jakieś części lub zabezpiecza + + ferrule + + +
+ +
+ skyr +
+ + n + + + (spożywczy) islandzki, tradycyjny produkt mleczny, rodzaj kwaszonego mleka; + + skyr + + +
+ +
+ skóra + ˈskura +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zewnętrzna powłoka ciała kręgowców; + + skin + + + + surowiec otrzymywany z wyprawionej skóry (1.1) niektórych zwierząt; + + leather + hide + + + + zewnętrzna powłoka owocu, chleba itp. + + crust + rind + + +
+ +
+ skórny + ˈskurnɨ +
+ + adj + + + dotyczący skóry + + cutaneous + dermal + + +
+ +
+ skórowaczka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (spożywczy) maszyna do zdejmowania skór zwierzęcych + + skinning machine + + +
+ +
+ skórowarka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do usuwania izolacji z kabli + + skinning machine + + +
+ +
+ skórzany + skuˈʒãnɨ +
+ + adj + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wykonany ze skóry, obity skórą + + leather + + +
+ +
+ skąd + skɔ̃nt +
+ + pronoun + + + …służący do rozpoczynania zdań podrzędnych określających kierunek lub miejsce, w którym zaczął się ruch + + from where + + + + …służący do zadawania pytań o kierunek lub miejsce, w którym zaczął się ruch + + where from + + +
+ +
+ skądinąd +
+ + particle + + + …używana w wyrażeniu wtrąconym, nawiązującym do wcześniejszej wypowiedzi i uzupełniającym je nową, zwykle mniej istotną informacją + + besides + by the way + + +
+ +
+ skądinąd +
+ + pronoun + + + z innego miejsca lub źródła niż to, o którym była mowa, i to, które mówiący lub słuchacz miał na myśli + + from somewhere else + + +
+ +
+ skądś +
+ + pronoun + + + z jakiegoś (nieokreślonego lub nieznanego) miejsca + + from somewhere + + +
+ +
+ skąpiec + ˈskɔ̃mpʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + osoba niechętnie wydająca swoje pieniądze + + scrooge + + +
+ +
+ skąpy + ˈskɔ̃mpɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) niechętnie oddający swoje dobra, pieniądze + + miserly + mean + parsimonious + + + + (potocznie, potoczny) bardzo mały, o małej objętości + + scanty + + +
+ +
+ skład + skwat +
+ + n + + + (sport, sportowy) zbiór wszystkich zawodników jednej drużyny podczas meczu + + line-up + + +
+ +
+ składany +
+ + adj + + + dający się składać + + collapsible + foldable + foldaway + folding + telescopic + + + + złożony w fałdy + + folded + + + + złożony z części + + fold-up + foldup + + +
+ +
+ składać + ˈskwadaʨ̑ +
+ + v + + + budować coś z elementów, łączyć w jedną całość dwie lub więcej części + + assemble + + + + gromadzić coś, zbierać + + collect + + + + zginać, załamywać coś, robiąc to mniejszym + + fold + + + + mieć coś za swoje części + + consist + + +
+ +
+ składnia + ˈskwadʲɲa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) funkcja wyrazu w zdaniu + + syntax + + +
+ +
+ składnica harcerska + skwadʲˈɲiʦ̑a xarˈʦ̑ɛrska +
+ + n + + + (harcerski) sklep z umundurowaniem i akcesoriami harcerskimi + + scout shop + + +
+ +
+ składnik + ˈskwadʲɲik +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) jeden z obiektów dodawanych dający sumę + + addend + + + + część składowa czegoś + + ingredient + + +
+ +
+ skłaniać +
+ + v + + + wpływać na czyjąś decyzję + + cause + dispose + get + impel + induce + make + + + + przybierać ukierunkowanie, tendencję, nabierać przekonania + + incline + + +
+ +
+ skłonność + ˈskwɔ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + potencjalna, niekiedy ujawniająca się cecha + + disposition + inclination + + + + upodobanie do czegoś + + bias + leaning + penchant + + +
+ +
+ skłonny + ˈskwɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + taki, który ma uległość wobec czegoś lub jest podatny na coś, ma predyspozycję do czegoś + + prone + susceptible + + + + taki, który zgadza się z czymś, ma chęć na coś + + disposed + inclined + willing + + +
+ +
+ slajd + slajt +
+ + n + + + (fotografia) diapozytyw, małoobrazkowe przezrocze oprawione w tekturową lub plastikową ramkę, służące do rzutowania obrazu na ekran za pomocą rzutnika; + + slide + + +
+ +
+ slalom + ˈslalɔ̃m +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja sportowa polegająca na pokonywaniu (najczęściej na nartach) krętej trasy wyznaczonej bramkami + + slalom + + +
+ +
+ slalomista + ˌslalɔ̃ˈmʲista +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik startujący w slalomie + + slalom racer + + +
+ +
+ slam + slãm +
+ + n + + + występ artystyczny będący połączeniem poezji i performance'u i wykluczający użycie jakichkolwiek instrumentów + + poetry slam + + +
+ +
+ slang + slãŋk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) gwara miejska, język jakiejś konkretnej grupy społecznej, np. slang podwórkowy + + slang + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język konkretnej grupy środowiskowej, np. slang naukowy, techniczny + + slang + + +
+ +
+ slawistyka + slaˈvʲistɨka +
+ + n + + + dziedzina nauki badająca i opisująca narody słowiańskie, ich kulturę, języki i historię + + Slavic studies + slavistics + + +
+ +
+ slawizacja + ˌslavʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + poddawanie czegoś wpływom słowiańskim, proces przyswajania lub narzucania kultury słowiańskiej + + Slavization + + +
+ +
+ slawizm + ˈslavʲism̥ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona do jakiegoś języka z któregoś języka słowiańskiego; + + Slavism + + +
+ +
+ slip + slʲip +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) pochylnia na nabrzeżu do wyciągania lub wodowania mniejszych jednostek pływających; + + slipway + + +
+ +
+ slipy + ˈslʲipɨ +
+ + n + + + męskie, obcisłe majtki; + + briefs + + +
+ +
+ slogan + ˈslɔɡãn +
+ + n + + + oklepany zwrot + + slogan + + +
+ +
+ slums +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) dzielnica nędzy w wielkim mieście; + + shantytown + slum + shanty town + + +
+ +
+ slup + slup +
+ + n + + + żaglowiec mający jeden maszt, oraz dwa żagle - grot i fok; + + sloop + + +
+ +
+ smacznego + smaʧ̑ˈnɛɡɔ +
+ + zwyczajowe życzenie przyjemności z posilania się + + enjoy your meal + + +
+ +
+ smaczny + ˈsmaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + mający dobry smak; dobrze smakujący + + tasty + + +
+ +
+ smagły + ˈsmaɡwɨ +
+ + adj + + + o oliwkowej cerze, ciemnej karnacji + + swarthy + + +
+ +
+ smak + smak +
+ + n + + + zmysł, którego narządy znajdują się w jamie ustnej, odpowiedzialny za sposób reagowania na przyjmowany pokarm; + + taste + flavour + + + + właściwość pokarmu rozpoznawana przez smak (1.1) + + taste + flavour + + + + (przenośnie, przenośnia) gust, poczucie estetyki, piękna; + + taste + flavour + + +
+ +
+ smakosz +
+ + n + + + ktoś lubiący wykwintne dania + + gourmet + + +
+ +
+ smakować + smaˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + próbować czegoś w celu określenia smaku + + taste + + +
+ +
+ smakołyk +
+ + n + + + coś smacznego + + titbit + tidbit + + +
+ +
+ smalec + ˈsmalɛʦ̑ +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) białawy tłuszcz zwierzęcy o półstałej konsystencji, uzyskiwany z sadła lub słoniny, używany do smażenia lub jako dodatek do pieczywa; + + lard + + +
+ +
+ small business +
+ + n + + + niewielka działalność gospodarcza + + small business + + +
+ +
+ smar + smar +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) substancja zmniejszająca tarcie między powierzchniami przedmiotów + + grease + lubricant + + +
+ +
+ smarkacz + ˈsmarkaʧ̑ +
+ + n + + + (obraźliwie) osoba, która zachowuje się niedojrzale, dziecinnie + + stripling + + +
+ +
+ smarowanie + ˌsmarɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: smarować + + lubrication + + +
+ +
+ smarować + smaˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) (cukiernictwo) pokrywać coś substancją płynną lub półpłynną + + apply + butter + spread + paste + + + + (mechanika) dostarczać do ruchomych części smar + + grease + lubricate + oil + + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny)dawać łapówkę + + oil grease palm + + + + (potocznie, potoczny) (szkolnictwo, szkolny) gryzmolić, pisać + + scribble + + +
+ +
+ smarowidło + ˌsmarɔˈvʲidwɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) substancja do smarowania lub wcierania + + lubricant + spread + + +
+ +
+ smartfon + ˈsmartfɔ̃n +
+ + n + + + (telekomunikacja) (informatyka, informatyczny) urządzenie integrujące w sobie funkcje telefonu komórkowego i palmtopu; + + smartphone + + +
+ +
+ smartwatch +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) urządzenie łączące funkcje zegarka elektronicznego i niektóre funkcje smartfonu; + + smartwatch + + +
+ +
+ smażony +
+ + adj + + + (kulinaria) przygotowany do spożycia na gorącym tłuszczu + + fried + + +
+ +
+ smażyć + ˈsmaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) poddawać produkt żywnościowy działaniu wysokiej temperatury przez utrzymywanie go w roztopionym tłuszczu lub syropie w celu uczynienia go nadającym się do spożycia + + fry + + + + być poddawanym działaniu wysokiej temperatury + + fry + + +
+ +
+ smerf + smɛrf +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) fikcyjne małe, niebieskie stworzenie; + + smurf + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (żartobliwie) policjant + + smurf + + +
+ +
+ smoczek + ˈsmɔʧ̑ɛk +
+ + n + + + miękka zabawka dla małych dzieci przeznaczona do ssania; + + pacifier + binky + dummy + soother + + + + nasadka na butelkę, dzięki której małe dzieci mogą z niej ssać; + + nipple + teat + + +
+ +
+ smog +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) zanieczyszczenie powietrza zalegające nad terenami miejskimi; + + smog + + +
+ +
+ smok + smɔk +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) baśniowe groźne zwierzę, rodzaj olbrzymiego, latającego gada; + + dragon + + +
+ +
+ smoking +
+ + n + + + męski strój wieczorowy bardziej elegancki od garnituru, mniej oficjalny niż frak; + + dinner jacket + dinner suit + tuxedo + + +
+ +
+ smolny + ˈsmɔlnɨ +
+ + adj + + + nasiąknięty smołą, zawierający smołę + + tarry + + +
+ +
+ smolt +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) młody łosoś albo młoda troć w okresie od rozpoczęcia wędrówki ku morzu do pierwszych dni pobytu w przybrzeżnych wodach morskich + + grilse + smolt + + +
+ +
+ smoothie +
+ + n + + + (kulinaria) zmiksowany, zimny napój na bazie świeżych lub mrożonych owoców (rzadziej warzyw) z dodatkiem kostek lodu o gęstej, gładkiej konsystencji + + smoothie + + +
+ +
+ smoła + ˈsmɔwa +
+ + n + + + mazista, zwykle czarna ciecz, produkt odgazowania węgla, łupków bitumicznych, drewna itp.; + + tar + + +
+ +
+ smrodliwy + sm̥rɔˈdlʲivɨ +
+ + adj + + + o przykrym zapachu, woni + + fetid + foul + + +
+ +
+ smrodzić + ˈsm̥rɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) wydalać przez odbyt cuchnące gazy + + fart + + + + wypełniać atmosferę smrodem + + stink + + +
+ +
+ smród + sm̥rut +
+ + n + + + przykry zapach + + stench + foulness + pong + reek + stink + + +
+ +
+ smucić +
+ + v + + + być powodem czyjegoś smutku + + sadden + + +
+ +
+ smukłość +
+ + n + + + cecha tego, co smukłe + + flexibility + slenderness + + +
+ +
+ smukły + ˈsmukwɨ +
+ + adj + + + taki, którego budowa lub sylwetka charakteryzuje się smukłością + + slender + svelte + + +
+ +
+ smutek + ˈsmutɛk +
+ + n + + + stan uczuć, gdy ktoś jest smutny + + sadness + sorrow + + +
+ +
+ smutno +
+ + adv + + + ze smutkiem; nie powodując radości, ale przygnębienie, zadumę, żal + + dully + piteously + ruefully + sadly + wistfully + + +
+ +
+ smutny + ˈsmutnɨ +
+ + adj + + + odczuwający smutek, pogrążony w smutku + + sad + brokenhearted + rueful + + +
+ +
+ smycz + smɨʧ̑ +
+ + n + + + mały pasek zakończony karabińczykiem, uchwytem lub klipsem, używany do trzymania kluczy bądź telefonu + + lanyard + + + + taśmowy, materiałowy lub skórzany pasek zakończony z jednej strony uchwytem (rączką), a z drugiej karabińczykiem podczepianym do obroży lub szelek zwierzęcia domowego (najczęściej psa) podczas wyprowadzania na spacer; + + leash + lead + + +
+ +
+ smyczek + ˈsmɨʧ̑ɛk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) element instrumentu smyczkowego w kształcie różdżki lub łuku, który służy do ręcznego wzbudzania wibracji strun; + + bow + + +
+ +
+ smółka + ˈsmuwka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) pierwsze stolce w życiu noworodka; + + meconium + + +
+ +
+ smętny + ˈsmɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + wzbudzający smutek, świadczący o smutku, melancholii + + doleful + + +
+ +
+ snack bar +
+ + n + + + (gastronomia) rodzaj bufetu z gorącymi daniami i przekąskami + + snack bar + + +
+ +
+ snack-bar +
+ + n + + + (gastronomia) rodzaj bufetu z gorącymi daniami i przekąskami + + snack-bar + + +
+ +
+ snajper + ˈsnajpɛr +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) strzelec wyborowy, żołnierz przeszkolony do zwalczania celów odległych i trudno dostępnych za pomocą pojedynczych strzałów ze specjalnego karabinu; + + sniper + + +
+ +
+ snapować +
+ + v + + + (neologizm) (potocznie, potoczny) wysyłać zdjęcia, filmy i wiadomości, z użyciem aplikacji Snapchat + + snap + + +
+ +
+ snappassa +
+ + n + + + (neologizm) funkcja w aplikacji Snapchat wskazująca liczbę dni, przez jaką dwaj użytkownicy nieprzerwanie wymieniają ze sobą snapy + + snapstreak + + +
+ +
+ snob + snɔp +
+ + n + + + osoba, która próbuje zachowywać się tak, jak ktoś z wyższej klasy + + snob + + +
+ +
+ snobizm + ˈsnɔbʲism̥ +
+ + n + + + naśladownictwo jakichś wzorców, na ogół bezkrytyczne + + snobism + + +
+ +
+ snop + snɔp +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) wiązka ułożonych równolegle i związanych źdźbeł zbóż, traw; + + bunch + + +
+ +
+ snorkeling +
+ + n + + + (sport, sportowy) forma obserwacji życia podwodnego, w której nurek unosi się na powierzchni wody z zanurzoną twarzą i wyposażony jest w maskę, fajkę umożliwiającą oddychanie oraz płetwy; + + snorkeling + + +
+ +
+ snowarka + snɔˈvarka +
+ + n + + + maszyna włókiennicza do nawijania osnowy tkackiej + + warping machine + + +
+ +
+ snowboard +
+ + n + + + (sport, sportowy) szeroka deska mocowana do butów specjalnymi wiązaniami i służąca do zjeżdżania po śniegu; + + snowboard + + +
+ +
+ snowboarding +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportu zimowego, polegający na jeździe lub wykonywaniu ewolucji na specjalnej desce; + + snowboarding + + +
+ +
+ snowboardzista + ˌsnɔwbɔrʲˈʥ̑ista +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba jeżdżąca na snowboardzie + + snowboarder + + +
+ +
+ snurek + ˈsnurɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba uprawiająca snorkeling + + snorkeller + + +
+ +
+ snycerski + snɨˈʦ̑ɛrsʲci +
+ + adj + + + (książkowy) dotyczący snycerstwa lub snycerza + + woodcarving + + +
+ +
+ snycerstwo + snɨˈʦ̑ɛrstfɔ +
+ + n + + + (książkowy) sztuka, artystyczne rzemiosło rzeźbienia w drewnie + + woodcarving + + +
+ +
+ snycerz + ˈsnɨʦ̑ɛʃ +
+ + n + + + (książkowy) rzemieślnik lub artysta zajmujący się rzeźbieniem w drewnie, snycerstwie + + woodcarver + + +
+ +
+ soap opera +
+ + n + + + (książkowy) (lekceważąco, lekceważący) (zobacz) telenowela + + soap opera + + +
+ +
+ soba +
+ + n + + + (spożywczy) japoński cienki makaron z mąki gryczanej; + + soba + + +
+ +
+ sobie + ˈsɔbʲjɛ +
+ + pronoun + + + … wskazujący na podmiot jako jednocześnie wykonawcę i odbiorcę czynności, używany z czasownikami rządzącymi celownikiem i miejscownikiem + + himself + myself + yourself + + +
+ +
+ soboli +
+ + adj + + + związany z sobolem, dotyczący sobola + + sable + + +
+ +
+ sobota + sɔˈbɔta +
+ + n + + + szósty dzień tygodnia; + + Saturday + + +
+ +
+ sobowtór + sɔˈbɔftur +
+ + n + + + osoba wyglądająca bardzo podobnie do innej; + + doppelganger + double + lookalike + + +
+ +
+ soból + ˈsɔbul +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Martes zibellina, azjatyckie zwierzę futerkowe, ssak drapieżny o gęstym, jedwabistym, brązowym lub czarnym futrze; + + sable + + +
+ +
+ sobą + ˈsɔbɔ̃w̃ +
+ + pronoun + + + …wskazujący na podmiot jako jednocześnie wykonawcę i odbiorcę czynności, używany z czasownikami rządzącymi narzędnikiem + + himself + myself + yourself + + +
+ +
+ socjal +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pomoc socjalna + + welfare + + +
+ +
+ socjaldemokracja + ˌsɔʦ̑ʲjaldɛ̃mɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ruch społeczny, mający na celu budowę społeczeństwa i ustroju socjalistycznego poprzez demokratyczne reformy; + + social democracy + + +
+ +
+ socjalista + ˌsɔʦ̑ʲjaˈlʲista +
+ + n + + + zwolennik socjalizmu + + socialist + + +
+ +
+ socjalistyczny + ˌsɔʦ̑ʲjalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z socjalizmem, charakterystyczny dla socjalizmu + + socialist + + +
+ +
+ socjalizm + sɔˈʦ̑ʲjalʲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wieloznaczne pojęcie, odnoszące się do prób zmniejszenia nierówności społecznych i upowszechnienia świadczeń socjalnych, lub poddania gospodarki kontroli społecznej (poprzez instytucje państwowe, samorządowe, korporacyjne lub spółdzielcze); + + socialism + + +
+ +
+ socjalizować +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) zmieniać własność środków produkcji z prywatnej na społeczną + + socialise socialize + + + + poddawać procesowi socjalizacji + + socialise socialize + + + + być entuzjastą socjalizmu + + favour favor socialism + + + + podlegać procesowi socjalizacji + + mingle + socialise socialize + + +
+ +
+ socjalny +
+ + adj + + + związany z zaspokojeniem potrzeb bytowych członków społeczeństwa + + social + + +
+ +
+ socjolingwistyka + ˌsɔʦ̑ʲjɔlʲĩŋɡˈvʲistɨka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka zajmująca się funkcjonowaniem języka w społeczeństwie; + + sociolinguistics + + +
+ +
+ socjolog + sɔˈʦ̑ʲjɔlɔk +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) specjalista w dziedzinie socjologii + + sociologist + + +
+ +
+ socjologia + ˌsɔʦ̑ʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o społeczeństwie, zajmująca się badaniem struktury społeczeństwa, następujących w nim zmian, praw kierujących rozwojem społeczeństwa i różnego rodzaju zjawisk w nim występujących; + + sociology + + +
+ +
+ socjologiczny + ˌsɔʦ̑ʲjɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z socjologią lub socjologami; właściwy socjologii + + sociological + + +
+ +
+ socjopatia + ˌsɔʦ̑ʲjɔˈpatʲja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie osobowości podobne do psychopatii, przejawiające się nierespektowaniem podstawowych norm moralnych oraz wzorców zachowań w społeczeństwie; + + sociopathy + + +
+ +
+ socrealizm +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) kierunek w sztuce zapoczątkowany w ZSRR w 1934 r., głoszący zaangażowanie polityczne i ideowe, nawiązujący do filozofii marksistowskiej; + + socialist realism + + +
+ +
+ socynianin + ˌsɔʦ̑ɨ̃ˈɲä̃ɲĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca socynianizmu + + Socinian + + +
+ +
+ socyniański + ˌsɔʦ̑ɨ̃ˈɲä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) (książkowy) dotyczący doktryn Fausta Socyna + + Socinian + + +
+ +
+ soczewica + ˌsɔʧ̑ɛˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + lentil + + +
+ +
+ soczewka + sɔˈʧ̑ɛfka +
+ + n + + + (optyka, optyczny) przezroczysty przyrząd optyczny załamujący promienie świetlne; + + lens + + + + (anatomia, anatomiczny) część oka załamująca promienie świetlne; + + lens + + +
+ +
+ soczewka kontaktowa + sɔˈʧ̑ɛfka ˌkɔ̃ntakˈtɔva +
+ + n + + + soczewka umieszczana bezpośrednio na rogówce oka, służąca najczęściej do korygowania wad wzroku, rzadziej w celach opatrunkowych lub kosmetycznych; + + contact lens + + +
+ +
+ soczysty + sɔˈʧ̑ɨstɨ +
+ + adj + + + zawierający dużo soku, pełen soku + + juicy + succulent + fruity + + +
+ +
+ soda + ˈsɔda +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nazwa zwyczajowa węglanu sodu + + soda + + +
+ +
+ sodalicja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) bractwo religijne, pobożne stowarzyszenie + + sodality + + +
+ +
+ sodalicja mariańska +
+ + n + + + (kościelny) (dawniej, dawny) katolickie stowarzyszenie, które propaguje kult Matki Boskiej; + + sodality of Our Lady + + +
+ +
+ sodomita +
+ + n + + + człowiek oddający się sodomii + + sodomite + + +
+ +
+ sofa + ˈsɔfa +
+ + n + + + rodzaj niskiej kanapy + + sofa + + +
+ +
+ sofijczyk + sɔˈfʲijʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Sofii + + Sofian + + +
+ +
+ sofistykowany + ˌsɔfʲistɨkɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + wyrafinowany, zaawansowany + + sophisticated + + +
+ +
+ sogdyjski +
+ + adj + + + związany z Sogdianą, dotyczący Sogdiany + + Sogdian + + +
+ +
+ soja + ˈsɔja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Glycine max, roślina uprawna z rodziny bobowatych posiadająca nasiona bogate w białko i tłuszcz + + soya + soy + soybean + soya bean + + +
+ +
+ sojowy + sɔˈjɔvɨ +
+ + adj + + + zrobiony z soi + + soy + + +
+ +
+ sojusz +
+ + n + + + porozumienie o wzajemnym wsparciu w sytuacji konfliktu (zwłaszcza zbrojnego); + + alliance + + +
+ +
+ sojusznik + sɔˈjuʃʲɲik +
+ + n + + + państwo lub osoba, która zobowiązuje się do współpracy i udzielania pomocy + + ally + + +
+ +
+ sok + sɔk +
+ + n + + + napój robiony z owoców, czasem również z warzyw; + + juice + cordial + + +
+ +
+ sok żołądkowy + ˈsɔɡ ˌʒɔwɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) jeden z soków trawiennych; + + gastric acid + gastric juice + + +
+ +
+ sokolnictwo +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) sztuka układania (tresury) ptaków drapieżnych oraz łowy odbywane przy ich pomocy + + falconry + + +
+ +
+ sokolnik + sɔˈkɔlʲɲik +
+ + n + + + osoba zajmująca się hodowlą i układaniem ptaków drapieżnych do polowania oraz polowaniem z nimi + + falconer + + +
+ +
+ sokowirówka + ˌsɔkɔvʲiˈrufka +
+ + n + + + urządzenie służące do mechanicznego uzyskiwania soku z owoców lub warzyw; + + juicer + + +
+ +
+ sokownik +
+ + n + + + urządzenie do domowego uzyskiwania soku z owoców lub warzyw pod wpływem działania pary wodnej; + + steam juice extractor + steam juicer + + +
+ +
+ sokół + ˈsɔkuw +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak drapieżny o silnej budowie ciała, wąskich i krótkich skrzydłach, mocnym hakowatym dziobie oraz ostrych szponach; + + falcon + + +
+ +
+ sola + ˈsɔla +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) płaska ryba z oczami po prawej stronie; + + sole + + +
+ +
+ solarium + sɔˈlarʲjũm +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) stanowisko, kabina do opalania się światłem innym niż słoneczne + + solarium + + +
+ +
+ solenoid + ˌsɔlɛ̃ˈnɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) każda cewka indukcyjna bez rdzenia; + + solenoid + + +
+ +
+ solidarnie +
+ + adv + + + w sposób solidarny, bratersko + + jointly + + +
+ +
+ solidarność + ˌsɔlʲiˈdarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + poczucie wspólnoty i gotowość niesienia innym pomocy wynikające ze zgodności poglądów i dążeń + + solidarity + + +
+ +
+ solidny + sɔˈlʲidnɨ +
+ + adj + + + o silnej budowie, strukturze + + decent + stout + + +
+ +
+ solilokwium + ˌsɔlʲiˈlɔkfʲjũm +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) monolog sceniczny, stosowany w dramacie; zob. też solilokwium w Wikipedii + + soliloquy + + +
+ +
+ solipsystyczny +
+ + adj + + + związany z solipsyzmem + + solipsistic + + +
+ +
+ solipsyzm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) pogląd filozoficzny, według którego istnieje tylko osoba przyznająca się do niego, zaś cała rzeczywistość jest wyłącznie częścią jej umysłu; + + solipsism + + +
+ +
+ solista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk wykonujący utwór muzyczny lub śpiewający pojedynczo + + soloist + + +
+ +
+ soliter +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (zoologia, zoologiczny) tasiemiec, pasożyt w przewodzie pokarmowym człowieka i zwierząt; + + tapeworm + + + + samotnik, jednoosobowa gra logiczna, rodzaj łamigłówki + + solitaire + + + + (dawniej, dawny) odludek + + solitaire + + + + (jubilerstwo, jubilerski) duży kamień szlachetny (najczęściej brylant, diament) w oprawie, niekiedy otoczony drobnymi tego samego rodzaju + + solitaire + + + + (przestarzałe, przestarzały) (termin karciany) pasjans + + solitaire + + +
+ +
+ soliton + sɔˈlʲitɔ̃n +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) samopodtrzymująca się fala, zachowująca kształt i poruszająca się ze stałą prędkością + + soliton + + +
+ +
+ solić + ˈsɔlʲiʨ̑ +
+ + v + + + przyprawiać potrawy solą + + salt + + +
+ +
+ solniczka + sɔlʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + niewielki pojemnik w formie miseczki lub pudełka, przeznaczony specjalnie do przechowywania soli + + salt cellar + standing salt + + + + niewielki zamknięty pojemnik do przechowywania soli, z otworkami, przez które posypuje się solą potrawy; + + salt shaker + salt cellar + + +
+ +
+ somalijski + ˌsɔ̃maˈlʲijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Somalia + + Somali + + +
+ +
+ sombrero + sɔ̃mˈbrɛrɔ +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) miękki kapelusz z szerokim rondem pochodzenia hiszpańskiego, noszony w krajach Ameryki Łacińskiej i Hiszpanii + + sombrero + + +
+ +
+ sommelier + sɔ̃ˈmɛlʲjɛr +
+ + n + + + doradca w zakresie win + + sommelier + + + + specjalista w dziedzinie enologii i degustacji wina + + sommelier + + + + wykwalifikowany kelner, który specjalizuje się w podawaniu wina + + sommelier + + +
+ +
+ somnambulik + ˌsɔ̃mnãmˈbulʲik +
+ + n + + + osoba wykonująca czynności (np. chodzenie, mówienie) nieświadomie podczas snu; lunatyk + + sleepwalker + + +
+ +
+ somnolencja + ˌsɔ̃mnɔˈlɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) senność będąca pierwszym stadium zaburzeń świadomości m.in. w zatruciach oraz urazach mózgu; + + drowsiness + somnolence + + +
+ +
+ sonata + sɔ̃ˈnata +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór instrumentalny składający się z trzech lub czterech kontrastujących części; + + sonata + + +
+ +
+ sonatina + ˌsɔ̃naˈtʲĩna +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) krótka, prosta sonata; + + sonatina + + +
+ +
+ sondaż +
+ + n + + + badanie i pomiar wykonywane za pomocą sondy + + sondage + + + + badanie opinii publicznej + + poll + survey + inquiry + + +
+ +
+ sondowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: sondować + + sondage + + +
+ +
+ sonet + ˈsɔ̃nɛt +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) wiersz o pewnej charakterystycznej, kanonicznej budowie – ścisłej liczbie wersów, określonym układzie rymów i strof; + + sonnet + + +
+ +
+ sonoforeza +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) masaż ultradźwiękowy + + sonophoresis + + +
+ +
+ sopel + ˈsɔpɛl +
+ + n + + + podłużny kawałek lodu zwisający z brzegu dachu, z gałęzi itp.; + + icicle + + +
+ +
+ sopran + ˈsɔprãn +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) najwyższy głos żeński lub chłopięcy; + + soprano + + + + (potocznie, potoczny) osoba z takim głosem + + soprano + + +
+ +
+ sopranik +
+ + n + + + (zdrobniale) cichy i delikatny sopran + + soprano + treble + + +
+ +
+ sopranista + ˌsɔprãˈɲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) chłopiec lub kastrat, który śpiewa sopranem + + sopranist + + +
+ +
+ sopranistka + ˌsɔprãˈɲistka +
+ + n + + + kobieta, która śpiewa sopranem + + soprano + + +
+ +
+ sorani +
+ + pn + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy irańskiej, tworzący wraz z kurmandżi oraz kilkoma innymi pokrewnymi językami i dialektami tzw. makrojęzyk kurdyjski; + + Sorani + + +
+ +
+ sorbent +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) substancja pochłaniająca w procesie sorpcji + + sorbent + + +
+ +
+ sorpcja + ˈsɔrpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) ogólne pojęcie obejmujące procesy: adsorpcji i absorpcji + + sorption + + +
+ +
+ sos + sɔs +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) gęsty, zawiesisty płyn o różnych smakach, przyrządzany jako dodatek do potraw; + + sauce + + +
+ +
+ sos sojowy + ˈsɔs ːɔˈjɔvɨ +
+ + n + + + (kulinaria) sos fermentowany, wytwarzany z ziaren soi, prażonego ziarna ryżu lub pszenicy, wody i soli, stanowiący jedną z najważniejszych przypraw kuchni azjatyckiej + + soy sauce + + +
+ +
+ sos tatarski + ˈsɔs taˈtarsʲci +
+ + n + + + (kulinaria) ostry sos przyrządzany z żółtek jaj, octu, oliwy, musztardy i drobno pokrojonych ogórków konserwowych lub kiszonych; + + tartar sauce + tartare sauce + + +
+ +
+ sos teriyaki + ˈsɔs tɛrʲjˈːäci +
+ + n + + + (kulinaria) sos o słodkawo-winnym smaku stosowany głównie w kuchni japońskiej, np. jako marynata do mięs lub ryb, produkowany z sosu sojowego, cukru, wina ryżowego i przypraw (m.in. imbiru) + + teriyaki sauce + + +
+ +
+ sosjerka + sɔˈsʲjɛrka +
+ + n + + + metalowe lub porcelanowe naczynie, zazwyczaj z dzióbkiem lub dwoma, przeznaczone do podawania sosu; + + sauce-boat + gravy-boat + + +
+ +
+ sosna + ˈsɔsna +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo lub krzew z rodzaju (1.1) + + pine + + +
+ +
+ soteriologia + ˌsɔtɛrʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) nauka o zbawieniu; + + soteriology + + +
+ +
+ soteriologiczny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) związany z soteriologią, dotyczący soteriologii + + soteriological + + +
+ +
+ soto + ˈsɔtɔ +
+ + n + + + jedna z dwóch głównych szkół japońskiego buddyzmu zen; + + soto + sōtō + + +
+ +
+ soul +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) jeden z gatunków muzycznych; + + soul + + +
+ +
+ sowa + ˈsɔva +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) drapieżny ptak z rzędu Strigiformes, o dużej głowie i oczach umieszczonych z przodu, polujący nocą; + + owl + + +
+ +
+ sowa śnieżna + ˈsɔva ˈɕɲɛʒna +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Bubo scandiacus, gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny puszczykowatych zamieszkujący tundrę Eurazji i Ameryki Północnej; + + Arctic Owl + Great White Owl + Snowy Owl + + +
+ +
+ sowiecki + sɔˈvʲjɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + radziecki, dotyczący Związku Sowieckiego (Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich) + + Soviet + soviet + + +
+ +
+ sowietolog +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) specjalista w dziedzinie sowietologii + + Sovietologist + + +
+ +
+ sowietologia +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) wiedza o ZSRR; + + Sovietology + + +
+ +
+ sowietyzacja + ˌsɔvʲjɛtɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) narzucanie radzieckiego systemu politycznego przez Związek Radziecki krajom od niego zależnym + + Sovietization + + +
+ +
+ sozologia + ˌsɔzɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka o ochronie środowiska; + + environmental science + + +
+ +
+ sołtys +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) przedstawiciel feudała stojący na czele wsi lokowanej na prawie niemieckim + + headman + + +
+ +
+ spacer + ˈspaʦ̑ɛr +
+ + n + + + niespieszne chodzenie bez konkretnego celu, dla przyjemności + + walk + + +
+ +
+ spacerować + ˌspaʦ̑ɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + chodzić w celu rekreacji, niekoniecznie zmierzając do określonego miejsca + + walk + stroll + + +
+ +
+ spacja + ˈspaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) klawisz służący do wstawiania spacji (1.1) + + space bar + + + + (poligrafia) odstęp między wydrukowanymi lub wyświetlonymi wyrazami + + blank + space + + +
+ +
+ spad + spat +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) (poligrafia) obszar druku, który wychodzi poza krawędź ostatecznej publikacji; + + bleed + + +
+ +
+ spadać + ˈspadaʨ̑ +
+ + v + + + lecieć bezwładnie w dół + + fall + + +
+ +
+ spadać na drzewo +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) iść precz, zostawiać kogoś w spokoju, odczepiać się + + go fly a kite + + +
+ +
+ spadek + ˈspadɛk +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) własność zostawiana przez kogoś po śmierci dla jakiejś osoby; + + inheritance + + + + obniżenie poziomu ziemi (gruntu, drogi itp.) + + dip + + +
+ +
+ spadkobierca + ˌspatkɔˈbʲjɛrʦ̑a +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba fizyczna lub prawna, na którą przechodzi spadek po kimś + + heir + inheritor + successor + + +
+ +
+ spadochron + spaˈdɔxrɔ̃n +
+ + n + + + urządzenie z mocnego materiału, które pod wpływem ciągu powietrza otwiera się w formie parasola i służy do hamowania prędkości opadania lub przemieszczania się ciał + + parachute + + +
+ +
+ spadochroniarz + ˌspadɔxˈrɔ̃ɲaʃ +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) skoczek spadochronowy, żołnierz lub sportowiec uprawiający skoki ze spadochronem + + parachutist + paratrooper + sky-diver + + +
+ +
+ spadź + spaʨ̑ +
+ + n + + + gęsta, słodka ciecz składająca się z wydzieliny mszyc i czerwców oraz soków roślinnych, występująca na liściach i gałązkach niektórych drzew + + honeydew + + +
+ +
+ spaghetti + spaˈɡɛttʲi +
+ + n + + + (spożywczy) włoski, długi, cienki makaron; + + spaghetti + + +
+ +
+ spajać +
+ + v + + + jednoczyć kogoś + + bond + + + + trwale łączyć ze sobą różne elementy + + bond + join + + +
+ +
+ spalanie + spaˈlãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: spalać + + burning + + +
+ +
+ spalinowóz + ˌspalʲĩˈnɔvus +
+ + n + + + lokomotywa z napędem spalinowym; + + diesel locomotive + + +
+ +
+ spaliny + spaˈlʲĩnɨ +
+ + n + + + mieszanina gazów powstała w efekcie spalania paliwa; + + fumes + + +
+ +
+ spalić + ˈspalʲiʨ̑ +
+ + v + + + poddać coś działaniu ognia, zniszczyć ogniem + + burn + + +
+ +
+ spalony +
+ + n + + + (sport, sportowy) sytuacja, podczas której zawodnik drużyny atakującej w momencie podania znajduje się bliżej bramki niż wszyscy zawodnicy drużyny przeciwnej + + offside + + +
+ +
+ spam + spãm +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne; + + spam + + +
+ +
+ spanakopita + ˌspãnakɔˈpʲita +
+ + n + + + (kulinaria) placek szpinakowy – tradycyjny grecki, z ciasta filo, przekładany szpinakiem, czasem również serem feta + + spanakopita + + +
+ +
+ spanie + ˈspãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: spać + + sleep + sleeping + + + + posłanie; miejsce, w którym można spać + + bed + kip + + +
+ +
+ spaniel +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów myśliwskich lub pokojowych o falistej sierści i długich wiszących uszach + + spaniel + + +
+ +
+ spartanin +
+ + n + + + mieszkaniec Sparty; osoba z tego miasta + + Spartan + + +
+ +
+ spartański + sparˈtãj̃sʲci +
+ + adj + + + charakteryzujący się surowością, wielką prostotą, skromnością + + spartan + + + + dotyczący Sparty, związany ze Spartą + + Spartan + + +
+ +
+ spastyka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) utrzymujący się stan zwiększonego napięcia mięśni + + spasticity + + +
+ +
+ spawacz + ˈspavaʧ̑ +
+ + n + + + robotnik zajmujący się spawaniem + + welder + + +
+ +
+ spawać + ˈspavaʨ̑ +
+ + v + + + łączyć coś techniką spawania + + weld + + +
+ +
+ spazm +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nagłe, bezwiedne, bolesne, znaczne napięcie mięśnia lub grupy mięśni + + spasm + + +
+ +
+ spazmatycznie +
+ + adv + + + gwałtownie, w połączeniu z łkaniem + + spasmodically + + +
+ +
+ spać + spaʨ̑ +
+ + v + + + (eufemistycznie) mieć stosunek seksualny + + sleep + + + + być pogrążonym we śnie + + sleep + be asleep + + +
+ +
+ spać jak kamień + ˈspaʨ̑ ˈjak ˈːãmʲjɛ̇̃ɲ +
+ + v + + + spać bardzo głęboko + + sleep like a log + + +
+ +
+ spać jak suseł + ˈspaʨ̑ ˈjak ˈsusɛw +
+ + v + + + spać mocnym, głębokim snem, z którego trudno wybudzić + + sleep like a log + + +
+ +
+ specjalista + ˌspɛʦ̑ʲjaˈlʲista +
+ + n + + + człowiek, który się w czymś specjalizuje, ma gruntowną, dużą wiedzę w jakiejś dziedzinie + + pundit + + +
+ +
+ specjalistyczny +
+ + adj + + + dotyczący specjalisty, fachowy + + specialist + + +
+ +
+ specjalizacja +
+ + n + + + proces wyodrębniania się funkcji, kompetencji, zadań + + specialisation + specialization + specialism + + +
+ +
+ specjalnie + spɛˈʦ̑ʲjalʲɲɛ +
+ + adv + + + umyślnie, z określony zamiarem, celowo, trafnie + + appositely + + + + w sposób wyjątkowy, specjalny, nieprzeciętny + + especially + + +
+ +
+ specjalność + spɛˈʦ̑ʲjalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + czynność lub wyrób wykonywane z wyjątkową biegłością + + specialty + speciality + + + + dziedzina, która jest przedmiotem czyjejś pracy zawodowej + + specialty + + +
+ +
+ specjalny + spɛˈʦ̑ʲjalnɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do wybranego przedmiotu, zagadnienia lub osoby + + special + + + + mający szczególne, wyjątkowe właściwości + + special + + +
+ +
+ specjał + ˈspɛʦ̑ʲjaw +
+ + n + + + bardzo smaczna lub wyszukana potrawa + + specialty + + +
+ +
+ specyficzny + ˌspɛʦ̑ɨˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + typowy jedynie dla jakiejś osoby, rzeczy, okresowi czasu albo miejscu (lub ich grupie) + + specific + characteristic + peculiar + + + + wyróżniający się na tle innych + + distinctive + peculiar + strange + unique + unusual + weird + + +
+ +
+ spektakl + ˈspɛktakl̥ +
+ + n + + + popis, efektowne przedstawienie + + show + + + + przedstawienie teatralne, baletowe, operowe itp. + + spectacle + + +
+ +
+ spektakularny + ˌspɛktakuˈlarnɨ +
+ + adj + + + sprawiający duże wrażenie lub zwracający na siebie uwagę + + spectacular + + +
+ +
+ spektrometria + ˌspɛktrɔ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział spektroskopii zajmujący się pomiarami długości fali promieniowania elektromagnetycznego w widmach optycznych oraz natężenia promieniowania o różnych długościach fali; + + spectrometry + + +
+ +
+ spekulacja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) nieuczciwe przedsięwzięcie, wykupywanie i odsprzedaż z dużym zyskiem towarów, na które popyt przewyższa podaż + + gambling + profiteering + speculation + venture + + + + myślenie oderwane od rzeczywistości, niedające się sprawdzić + + speculation + + +
+ +
+ spekulacyjny +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) związany z spekulacją, dotyczący spekulacji + + speculative + + +
+ +
+ speleologia + ˌspɛlɛɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) nauka o jaskiniach; + + speleology + + +
+ +
+ spelunka +
+ + n + + + licha knajpa + + dive + + +
+ +
+ sperma + ˈspɛrma +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) płyn, w którym plemniki wydostają się z ciała samca; + + sperm + semen + spunk + + +
+ +
+ spermatozoid + ˌspɛrmatɔˈzɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) plemnik, męska komórka rozrodcza – u ludzi, zwierząt i niektórych roślin + + spermatozoon + + +
+ +
+ spermidyna + ˌspɛrmʲiˈdɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy poliamin, ochrania DNA plemników przed kwasowym środowiskiem pochwy, reguluje laktację ssaków; + + spermidine + + +
+ +
+ spermina + spɛrˈmʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny z grupy poliamin, bierze udział w metabolizmie wszystkich komórek organizmów eukariotycznych, wchodzi w skład spermy; + + gerontine + musculamine + neuridine + spermine + + +
+ +
+ spessartyn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów, zaliczany do grupy granatów; + + spessartine + + +
+ +
+ spełniać + ˈspɛwʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + robić to, czego wymagają obowiązki, obietnice, czyjeś polecenia + + carry out + fulfill + + +
+ +
+ spichlerz + ˈspʲixlɛʃ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) budynek służący za magazyn zbóż + + granary + + +
+ +
+ spichrz + spʲixʃ +
+ + n + + + budynek, w którym przechowuje się ziarna zbóż; + + granary + + +
+ +
+ spieniacz + ˈspʲjɛ̇̃ɲaʧ̑ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (kulinaria) urządzenie służące do robienia piany, np. z mleka lub kawy + + frother + + +
+ +
+ spieprzać + ˈspʲjɛpʃaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) uciekać + + fuck off + piss off + + +
+ +
+ spierać +
+ + v + + + bić dotkliwie + + clobber + donder + knock about + swinge + whale into + + + + usuwać nieczystości, farbę, kolor z tkaniny poprzez pranie + + wash off + wash out + + + + poddawać się usuwaniu brudu, plam, farby, koloru + + come off + wash off + wash out + + + + prowadzić spór + + argue + dispute + dissert + feud feod + haggle higgle + stickle + + +
+ +
+ spierdolić + spʲjɛrˈdɔlʲiʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zepsuć + + fuck up + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zrobić źle + + fuck up + + +
+ +
+ spijać śmietankę + ˈspʲijäʨ̑ ɕmʲjɛˈtãnkɛ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) czerpać korzyści wynikające z działania, które zostało już wykonane + + take the credit + + +
+ +
+ spin + spʲĩn +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) własny moment pędu cząstki; + + spin + + +
+ +
+ spinacz + ˈspʲĩnaʧ̑ +
+ + n + + + wygięty kawałek drutu służący do złączania kartek papieru; + + paper clip + paperclip + clip + + +
+ +
+ spinać +
+ + v + + + łączyć za pomocą spinacza, klamerki + + clip + + +
+ +
+ spinel + ˈspʲĩnɛl +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał zawierający tlenki metali, występujący w wielu barwnych odmianach; + + spinel + + + + (jubilerstwo, jubilerski) kamień szlachetny z oszlifowanego spinelu (1.1) + + spinel + + +
+ +
+ spinka + ˈspʲĩnka +
+ + n + + + często zdobiony przedmiot do spinania czegoś, np. włosów, krawata, kołnierzyka lub mankietu + + stud + + +
+ +
+ spinka do włosów + ˈspʲĩnka dɔ‿ˈvwɔsuf +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) zdobiony przedmiot do spinania włosów, najczęściej dla kobiet + + barrette + bobby pin + hairpin + + +
+ +
+ spiralny + spʲiˈralnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma kształt spirali + + spiral + + +
+ +
+ spironolakton + ˌspʲirɔ̃nɔˈlaktɔ̃n +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek odwadniający, oszczędzający potas, z grupy antagonistów aldosteronu; + + spironolactone + + +
+ +
+ spirulina + ˌspʲiruˈlʲĩna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (spożywczy) preparat z sinic z rodzaju Arthrospira w formie proszku lub tabletek stosowany jako suplement diety; + + spirulina + + +
+ +
+ spirytualistyczny + ˌspʲirɨtu<sup>w</sup>alʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany ze spirytualizmem, dotyczący spirytualizmu + + spiritualist + + +
+ +
+ spis + spʲis +
+ + n + + + lista, zawierająca wyliczenie czegoś, zbiór czegoś + + list + + +
+ +
+ spis treści + ˈspʲis ˈtrɛɕʨ̑i +
+ + n + + + lista rozdziałów z podanymi numerami ich stron, umieszczany na początku lub końcu danej publikacji; + + table of contents + + +
+ +
+ spisek + ˈspʲisɛk +
+ + n + + + tajne porozumienie pomiędzy grupą osób (spiskowców), mających wspólny cel + + conspiracy + plot + + +
+ +
+ spiskować +
+ + v + + + knuć, planować spisek + + conspire + machinate + plot + + +
+ +
+ spiskowiec +
+ + n + + + uczestnik spisku + + conspirator + plotter + + +
+ +
+ spiskowy +
+ + adj + + + właściwy spiskowi + + conspiratorial + + +
+ +
+ spisywać + spʲiˈsɨvaʨ̑ +
+ + v + + + odtwarzać w formie pisanej jakąś historię ze wspomnień i źródeł materialnych + + write up + + + + sporządzać zapiski lub listę + + list + transcribe + + +
+ +
+ spiłować + spʲiˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przytępić ostre krawędzie za pomocą pilnika + + file + + +
+ +
+ spiżarnia + spʲiˈʒarʲɲa +
+ + n + + + pomieszczenie domowe na produkty żywnościowe + + pantry + buttery + storeroom + + +
+ +
+ splot + splɔt +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) połączenie nerwów + + plexus + + + + (matematyka, matematyczny) rodzaj działania określonego dla dwóch funkcji, konwolucja; + + convolution + + +
+ +
+ spluwaczka +
+ + n + + + naczynie przeznaczone do spluwania do niego; + + spittoon + + +
+ +
+ spocznij +
+ + interjection + + + (wojskowość, wojskowy) komenda zwalniająca ze stania na baczność + + at ease + + +
+ +
+ spoczynek +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) stan, w którym ciało nie zmienia położenia + + rest + + + + okres emerytury + + retirement + + + + stan bezczynności celem nabrania sił po pracy + + repose + rest + + + + stan snu, którego celem jest regeneracja + + sleep + + +
+ +
+ spod + spɔt +
+ + preposition + + + z miejsca poniżej czegoś + + from under + + +
+ +
+ spodek + ˈspɔdɛk +
+ + n + + + mały talerzyk używany jako podstawka pod filiżankę lub szklankę + + saucer + + +
+ +
+ spodnie + ˈspɔdʲɲɛ +
+ + n + + + (krawiectwo) dolna część odzieży wierzchniej okrywająca nogi; + + trousers + pants + + +
+ +
+ spodumen + spɔˈdũmɛ̃n +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + spodumene + + +
+ +
+ spodziewać się + spɔˈʥ̑ɛvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + przewidywać jakieś zjawisko lub zachowanie + + expect + + +
+ +
+ spoistość +
+ + n + + + cecha tego, co spoiste; cecha harmonijnej całości + + cohesiveness + compactness + + +
+ +
+ spojrzenie + spɔjˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + skierowanie oczu na coś, chwila patrzenia w jakimś kierunku, na coś lub kogoś + + look + gaze + glance + + +
+ +
+ spojrzeć + ˈspɔjʒɛʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) zwrócić wzrok na coś lub na kogoś, zerknąć, rzucić okiem + + look + glance + have a glance + lay eyes + + +
+ +
+ spojówka + spɔˈjufka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przednia część gałki ocznej; błona śluzowa pokrywająca wewnętrzną część powiek; + + conjunctiva + + +
+ +
+ spoko + ˈspɔkɔ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) dobrze, w porządku + + OK + cool + no problem + rad + + + + (potocznie, potoczny) spokojnie, zachowaj spokój, nie denerwuj się + + safe + + +
+ +
+ spokojnie + spɔˈkɔjɲɛ +
+ + adv + + + bez problemu, z łatwością, na pewno + + easily + + + + bez wydarzeń, które mogłyby zakłócić spokój + + leisurely + + + + monotonnie, jednostajnie + + leisurely + + + + ze spokojem, w opanowany sposób, bez nadmiernych emocji + + calmly + quietly + coolly + gently + mildly + unhurriedly + + +
+ +
+ spokojnie + spɔˈkɔjɲɛ +
+ + interjection + + + nawoływanie do spokoju + + take it easy + + +
+ +
+ spokojny + spɔˈkɔjnɨ +
+ + adj + + + o człowieku: opanowany, zrównoważony + + calm + placid + peaceful + at ease + + + + o morzu: niezmącony + + calm + peaceful + placid + + +
+ +
+ spokrewniony +
+ + adj + + + mający wspólne pochodzenie + + cognate + related + + +
+ +
+ spokój + ˈspɔkuj +
+ + n + + + stan pozbawiony kłótni, zatargów, konfliktów, sprzeczek + + peace + + + + cisza, brak hałasu, rumorów + + peace + + + + równowaga psychiczna; brak gniewu, zdenerwowania + + peace + + +
+ +
+ spolegliwy + ˌspɔlɛɡˈlʲivɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) skłonny do kompromisu, uległy + + acquiescent + + + + godny zaufania; taki, na którym można polegać + + reliable + + +
+ +
+ sponsorować + ˌspɔ̃w̃sɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) finansować jakieś przedsięwzięcie + + sponsor + + +
+ +
+ spontanicznie + ˌspɔ̃ntãˈɲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób spontaniczny, bez głębszego przemyślenia, odruchowo, emocjonalnie + + spontaneously + + +
+ +
+ spontaniczny +
+ + adj + + + działający odruchowo, bez innych wpływów + + spontaneous + + +
+ +
+ sporadycznie + ˌspɔraˈdɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + (odprzymiotnikowy) → sporadyczny + + hardly ever + sporadically + + +
+ +
+ sporadyczny + ˌspɔraˈdɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pojawiający się lub występujący rzadko, od czasu do czasu + + intermittent + occasional + sporadic + + +
+ +
+ sporny + ˈspɔrnɨ +
+ + adj + + + będący przedmiotem sporu + + contentious + + +
+ +
+ sporo + ˈspɔrɔ +
+ + indefinitePronoun + + + jako określenie czasownika: dość dużo, niemało + + a good deal + + + + jako określenie rzeczownika: dość dużo, niemało + + pretty much many + quite a bit + quite a lot + + +
+ +
+ sport + spɔrt +
+ + n + + + forma aktywności fizycznej i umysłowej, podejmowanej dla przyjemności lub współzawodnictwa; + + sport + + +
+ +
+ sport narodowy + ˈspɔrt ˌnarɔˈdɔvɨ +
+ + n + + + (publikatory) dyscyplina sportu szczególnie popularna w danym kraju + + national sport + + +
+ +
+ sportowiec + spɔrˈtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba (kobieta lub mężczyzna), która zawodowo lub amatorsko uprawia jakiś sport + + athlete + + +
+ +
+ sportowy + spɔrˈtɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący sportu, związany ze sportem + + sports + + + + przestrzegający fair play + + sporing + sportsmanlike + + +
+ +
+ spory + ˈspɔrɨ +
+ + adj + + + całkiem duży, pokaźny; dość istotny + + considerable + respectable + + +
+ +
+ sporządzić + spɔˈʒɔ̃ɲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) wykonać, przygotować coś + + draw up + make + + +
+ +
+ sposobić + spɔˈsɔbʲiʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) uczyć, kształcić kogoś do czegoś + + educate + teach + + + + (przestarzałe, przestarzały) urządzać, przygotowywać coś + + arrange + prepare + + + + (przestarzałe, przestarzały) czynić samego siebie czymś lub jakimś + + educate yourself + teach + + +
+ +
+ sposobność +
+ + n + + + sprzyjające warunki ku czemuś + + occasion + opportunity + opening + room + + +
+ +
+ spostrzegawczy + ˌspɔsṭʃɛˈɡafʧ̑ɨ +
+ + adj + + + szybko i łatwo zauważający szczegóły + + observant + perceptive + + +
+ +
+ spostrzegać +
+ + v + + + patrząc, zwracać uwagę na coś lub kogoś + + notice + + + + zdawać sobie sprawę + + become aware + realize + + + + zdawać sobie sprawę + + become aware + realize + + +
+ +
+ spostrzeżenie + ˌspɔsṭʃɛˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + obserwacja, uwaga na dany temat + + observation + remark + + +
+ +
+ sposób + ˈspɔsup +
+ + n + + + styl, rodzaj zachowania, wyglądu itp. + + way + method + + + + metoda, algorytm zrobienia czegoś, rozwiązania jakiegoś problemu + + way + method + + +
+ +
+ spot + spɔt +
+ + n + + + krótki film reklamowy lub reklama w radiu + + spot + + +
+ +
+ spotkanie + spɔtˈkãɲɛ +
+ + n + + + rozgrywka sportowa + + match + + + + umówione lub przypadkowe zobaczenie kogoś, zetknięcie się z kimś (z czymś) + + meeting + + +
+ +
+ spotykać + spɔˈtɨkaʨ̑ +
+ + v + + + napotykać kogoś, widywać + + meet + + +
+ +
+ spowiednik + spɔˈvʲjɛdʲɲik +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) duchowny wysłuchujący spowiedzi; + + confessor + + +
+ +
+ spowiedź + ˈspɔvʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznanie grzechów przed kapłanem w celu otrzymania ich odpuszczenia + + confession + + +
+ +
+ społeczeństwo + ˌspɔwɛˈʧ̑ɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + zorganizowana grupa ludzi zamieszkująca jakieś terytorium powiązanych ze sobą kulturowo, historycznie, religijnie, zawodowo itp.; + + society + + +
+ +
+ społeczna odpowiedzialność biznesu + spɔˈwɛʧ̑na ˌɔtpɔvʲjɛ̇ˈʥ̑alnɔʑʥ̑ bʲizˈnɛsu +
+ + n + + + koncepcja, według której przedsiębiorstwa na etapie budowania strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne, ochronę środowiska i relacje z różnymi grupami interesariuszy + + corporate citizenship + corporate responsibility + corporate social performance + corporate social responsibility + responsible business + sustainable responsible business + + +
+ +
+ społeczność + spɔˈwɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ludzie skupieni w środowisku zawodowym lub społecznym; + + community + + +
+ +
+ społeczny + spɔˈwɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący społeczeństwa, realizowany przez społeczeństwo, związany ze społeczeństwem + + social + + +
+ +
+ spośród + ˈspɔɕrut +
+ + preposition + + + przyimek informujący o ruchu z miejsca pomiędzy jakimiś obiektami + + from + from between + + + + przyimek komunikujący, że to, o czym mowa w zdaniu, dotyczy wyróżnionej części jakiegoś zbioru + + from among + from amongst + + +
+ +
+ spożycie + spɔˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: spożyć; zużycie czegoś, konsumpcja + + consumption + + +
+ +
+ spożywanie + ˌspɔʒɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + jedzenie albo picie czegoś + + consumption + intake + + +
+ +
+ spożywać + spɔˈʒɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) jeść albo pić coś + + consume + take + + +
+ +
+ spożywczy + spɔˈʒɨfʧ̑ɨ +
+ + adj + + + przydatny do spożywania, jedzenia, konsumpcji w płynie, lub jako pokarm stały + + comestible + edible + groceries + + + + związany z żywnością lub spożyciem + + food + + +
+ +
+ spożywczy + spɔˈʒɨfʧ̑ɨ +
+ + n + + + sklep z artykułami spożywczymi (1.1) + + grocer's + grocer's shop + grocery + + +
+ +
+ spragniony + spraɟˈɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (fizjologia, fizjologiczny) potrzebujący wody + + thirsty + + + + chcący czegoś + + eager + + +
+ +
+ sprawa + ˈsprava +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) postępowanie prokuratorskie, sądowe lub administracyjne + + case + + + + to, co jest dla kogoś ważne + + affair + business + issue + + +
+ +
+ sprawca + ˈsprafʦ̑a +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) podmiot powodujący niepożądane zdarzenia + + culprit + delinquent + injurer + instigator + malfeasant + offender + + + + ten, który dokonuje czego + + actor + agent + artificer + creator + doer + generator + + +
+ +
+ sprawdzalny +
+ + adj + + + taki, który da się sprawdzić, możliwy do weryfikacji + + verifiable + + +
+ +
+ sprawdzać + ˈspravʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + kontrolować, weryfikować; upewniać się, że coś jest prawidłowe + + check + examine + verify + inspect + control + revise + + +
+ +
+ sprawdzian + ˈspravʲʥ̑ãn +
+ + n + + + kryterium, sposób sprawdzenia czegoś, test + + criterion + test + + + + pisemne sprawdzenie wiadomości w szkole, klasówka + + class test + school-test + test + + +
+ +
+ sprawiać + ˈspravʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) kupować + + buy + purchase + + + + powodować, by coś się stało + + cause + + +
+ +
+ sprawiedliwie + ˌspravʲjɛˈdlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób sprawiedliwy + + fairly + justly + + +
+ +
+ sprawiedliwość + ˌspravʲjɛˈdlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + trwała i niewymuszona wola oddawania każdemu tego, co mu się należy; + + justice + + + + (potocznie, potoczny) władza sądownicza + + justice + + +
+ +
+ sprawiedliwy + ˌspravʲjɛˈdlʲivɨ +
+ + adj + + + (o wyroku, prawie itp.) zgodny ze sprawiedliwością + + fair + + + + (o człowieku) kierujący się zasadami sprawiedliwości + + fair + + +
+ +
+ sprawność + ˈspravnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + szybka i solidne wykonywanie jakichś czynności, zręczne działanie + + effectiveness + efficiency + + +
+ +
+ sprawowanie + ˌspravɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: sprawować + + behaviour + conduct + + +
+ +
+ sprawować + spraˈvɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wypełniać obowiązki, pełnić funkcję + + exercise + fill + hold + perform + wield + + + + zachowywać się w określony sposób + + behave + + +
+ +
+ sprawozdanie + ˌspravɔˈzdãɲɛ +
+ + n + + + ustny bądź pisemny raport z jakiegoś wydarzenia lub działalności + + account + report + + +
+ +
+ sprawozdawczy + ˌspravɔˈzdafʧ̑ɨ +
+ + adj + + + dotyczący sprawozdania lub sprawozdawcy, związany ze sporządzaniem lub składaniem sprawozdania, stanowiący sprawozdanie + + accounting + reporting + + +
+ +
+ sprawunek +
+ + n + + + zakup + + shopping + + +
+ +
+ spray +
+ + n + + + płyn rozpylany strumieniem drobnych kropli, przechowywany w pojemniku pod ciśnieniem; + + spray + + +
+ +
+ spread +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) różnica między oferowanym przez instytucję finansową (np. bank) kursem sprzedaży a kursem kupna; + + spread + + +
+ +
+ sprint + sprɨ̃nt + sprʲĩnt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) szybki bieg + + sprint + + + + (sport, sportowy) bieg na krótkich dystansach (grupa dyscyplin sportowych); + + sprint + + +
+ +
+ sprowadzać +
+ + v + + + pomagać zejść z góry na dół + + take down + + + + powodować ograniczenie wypowiedzi + + reduce + + + + powodować zmianę położenia + + switch + + + + przyczyniać się do przybycia kogo lub czego + + import + bring + fetch + + + + wywoływać określone następstwa + + bring + + + + przestawać różnić się od czegoś, ograniczać się do czego + + amount + boil down + + + + przybywać gdzieś z zamiarem osiedlenia się + + move + + +
+ +
+ spryt +
+ + n + + + umiejętność radzenia sobie w różnych sytuacjach + + cleverness + ingeniousness + shrewdness + + + + zdolność wychodzenia z korzyścią z każdej sytuacji zwykle w sposób nieuczciwy + + cunning + shrewdness + + +
+ +
+ sprytny + ˈsprɨtnɨ +
+ + adj + + + pomysłowy, wykazujący praktyczną inteligencję, umiejący sobie radzić + + clever + smart + + +
+ +
+ sprzeciw + ˈspʃɛʨ̑if +
+ + n + + + aktywne wyrażenie braku zgody na coś + + objection + + +
+ +
+ sprzeciwiać się + spʃɛˈʨ̑ivʲjäʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + być przeciwnym czemuś, być przeciwko czemuś lub komuś; nie zgadzać się z na coś (z czymś) + + oppose + + +
+ +
+ sprzeczka +
+ + n + + + ostra, energiczna wymiana zdań między osobami niezgadzającymi się ze sobą + + quarrel + + +
+ +
+ sprzeczność +
+ + n + + + stosunek zachodzący między zjawiskami, poglądami, interesami niezgodnymi ze sobą + + contradiction + incompatibility + clash + conflict + contrariety + inconsistency + + +
+ +
+ sprzeczny + ˈspʃɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niezgodny z czymś, przeciwstawny czemuś, różny, odmienny + + conflict + inconsistent + + +
+ +
+ sprzed + spʃɛt +
+ + preposition + + + służy do usytuowania w czasie pochodzenia czegoś starszego niż określony czas lub momentu zajścia zdarzenia wcześniej niż określony czas temu + + from before + + + + służy do usytuowania w czasie pochodzenia czegoś wcześniejszego niż określone zdarzenie lub momentu zajścia zdarzenia wcześniejszego niż określone zdarzenie + + from before + + + + służy do wyrażania, że dana osoba lub obiekt przestał być przed danym miejscem + + from before + + +
+ +
+ sprzedawać + spʃɛˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + dawać coś (materialnego lub nie) i w zamian dostawać pieniądze + + sell + + +
+ +
+ sprzedawca + spʃɛˈdafʦ̑a +
+ + n + + + (handel, handlowy) człowiek sprzedający towary (w sklepie, na targowisku) + + salesman + salesclerk + sales assistant + shop assistant + + +
+ +
+ sprzedaż + ˈspʃɛdaʃ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zbycie towaru lub usługi w zamian za pieniądze lub inny towar + + sale + + +
+ +
+ sprzej +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) sprzęt + + gear + + +
+ +
+ sprzeniewierzyć + ˌspʃɛ̃ɲɛˈvʲjɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + przywłaszczyć powierzone sobie cudze mienie + + embezzle + misappropriate + + +
+ +
+ sprzyjający +
+ + adj + + + tworzący odpowiednie warunki + + advantageous + favourable + + +
+ +
+ sprzyjać + ˈspʃɨjäʨ̑ +
+ + v + + + być nastawionym serdecznie, przychylnie, życzliwie, przyjaźnie wobec kogoś lub czegoś + + favor + favour + foster + + +
+ +
+ sprzątaczka + spʃɔ̃nˈtaʧ̑ka +
+ + n + + + kobieta zawodowo zajmująca się sprzątaniem, zwłaszcza pomieszczeń + + cleaning lady + + +
+ +
+ sprzątać + ˈspʃɔ̃ntaʨ̑ +
+ + v + + + doprowadzać coś do porządku, usuwać bałagan + + clean + tidy up + + +
+ +
+ sprzęg + spʃɛ̃ŋk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie złączające pojazdy szynowe; + + coupling + + +
+ +
+ sprzęgać + ˈspʃɛ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + łączyć coś z czymś, stykać coś z czymś; zespalać + + connect + couple + + +
+ +
+ sprzęgło + ˈspʃɛ̃ŋɡwɔ +
+ + n + + + (mechanika) mechanizm pozwalający na przenoszenie ruchu z jednej osi na drugą; + + clutch + + +
+ +
+ sprzęt + spʃɛ̃nt +
+ + n + + + przedmiot, zazwyczaj urządzenie, używany w określonym celu + + apparatus + implement + + + + zestaw przedmiotów używanych do wykonywania jakiejś czynności + + equipment + gear + + +
+ +
+ sprężać + ˈsprɛ̃w̃ʒaʨ̑ +
+ + v + + + robić coś szybciej + + hasten + hurry + + + + kompresować, zmniejszać objętość (o gazie), ściskać, zgniatać (przedmiot) + + compress + + +
+ +
+ sprężyna + sprɛ̃w̃ˈʒɨ̃na +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zwinięty w spiralę, zwykle metalowy przedmiot, który może ulegać rozprężaniu; + + spring + + +
+ +
+ sprężystość + sprɛ̃w̃ˈʒɨstɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co sprężyste + + springiness + + +
+ +
+ sprężysty +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) zdolny do powrotu do wyjściowego kształtu po ustaniu działania siły odkształcającej + + elastic + resilient + springy + + + + charakteryzujący się lekkością w ruchu + + nimble + springy + + + + taki, który działa sprawnie i szybko + + efficient + dynamic + + +
+ +
+ spust + spust +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (wojskowość, wojskowy) (łowiectwo, łowiecki) metalowa dźwignia uruchamiająca wystrzał z broni palnej; + + trigger + + +
+ +
+ spychologia +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zwalanie pracy na innych + + let George do it attitude + + +
+ +
+ spód + sput +
+ + n + + + dolna część czegoś, stanowiąca zwykle dno lub podstawę + + bottom + + + + dolna lub odwrotna strona czegoś + + underside + undersurface + + +
+ +
+ spódnica + spudʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + rodzaj ubrania osłaniającego biodra i nogi; + + skirt + + +
+ +
+ spójnik + ˈspujɲik +
+ + n + + + (gramatyka) wyraz służący do łączenia wyrażeń wewnątrz zdania pojedynczego (np. w wyliczeniach) oraz zdań składowych w zdaniach złożonych; + + conjunction + + +
+ +
+ spójność +
+ + n + + + ścisłe przystawanie do siebie elementów czego + + coherence + coherency + cohesion + + +
+ +
+ spór + spur +
+ + n + + + różnica zdań, stanowisk, interesów + + controversy + argument + conflict + + +
+ +
+ spółdzielczy +
+ + adj + + + odnoszący się do spółdzielczości, związany ze spółdzielczością + + co-operative + cooperative + + +
+ +
+ spółdzielnia + spuwʲˈʥ̑ɛlʲɲa +
+ + n + + + (zarządzanie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) podmiot prowadzący działalność gospodarczą w interesie swoich członków; + + cooperative + + +
+ +
+ spółgłoska + spuwˈɡwɔska +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) głoska powstająca w wyniku całkowitego lub częściowego zablokowania przepływu powietrza przez aparat mowy; + + consonant + + +
+ +
+ spółka + ˈspuwka +
+ + n + + + (zarządzanie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rodzaj podmiotu prawnego z reguły powstały na mocy umowy wspólników; + + company + + +
+ +
+ spółka akcyjna + ˈspuwka ːkˈʦ̑ɨjna +
+ + n + + + (zarządzanie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rodzaj spółki kapitałowej; + + joint stock company + + +
+ +
+ spółka zależna + ˈspuwka zaˈlɛʒna +
+ + n + + + (zarządzanie) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) spółka, której minimum 50 procent akcji lub udziałów jest własnością innej spółki lub innego podmiotu + + subsidiary + + +
+ +
+ spółkować + spuwˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć stosunek płciowy + + mate + + +
+ +
+ spóźniać się + ˈspuʑɲäʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + być za późno, nie przychodzić na czas + + be late + + + + o zegarze wskazywać czas opóźniony w stosunku do rzeczywistego + + lose + + +
+ +
+ spóźnienie +
+ + n + + + brak wykonania czegoś w porę + + delay + arrearage + tardiness + + + + przybycie po ustalonym czasie + + delay + lag + late arrival + lateness + + +
+ +
+ spędzać + ˈspɛ̃nʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + być w towarzystwie kogoś + + spend + + + + przebywać w jakimś miejscu dłuższy czas + + spend + + + + wykonywać jakąś czynność, poświęcać się czemuś + + spend + + + + zaganiać/zbierać ludzi lub zwierzęta w jedno miejsce + + round up + + +
+ +
+ spłacać +
+ + v + + + płacić stopniowo komu, wywiązując się w ten sposób z jakiegoś zobowiązania + + discharge + liquidate + pay off + repay + + +
+ +
+ spłaszczyć +
+ + v + + + odnieść się do czegoś (zagadnienia, sprawy) w sposób zbytnio uproszczony + + oversimplify + + + + uczynić coś płaskim + + flatten + + +
+ +
+ spłonka +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (technologia, technika, techniczny) mały ładunek wybuchowy inicjujący wybuch właściwego materiału wybuchowego; + + primer + priming element + + +
+ +
+ spłuczka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rezerwuar z wodą do spłukiwania muszli klozetowej wraz z syfonem + + flush + water closet + + +
+ +
+ spłukany +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) bez pieniędzy, w stanie bankructwa + + broke + skint + + +
+ +
+ spływ + spwɨf +
+ + n + + + ujście rzeki do innej rzeki + + confluence + + +
+ +
+ spływać +
+ + v + + + płynąć w dół (o cieczy) + + drain + flow + + + + płynąć z prądem, w dół rzeki, potoku + + drift + float + + +
+ +
+ squash +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj gry polegającej na odbijaniu piłki o ścianę tak, by utrudnić ponowne odbicie piłki przez przeciwnika; + + squash + + +
+ +
+ squat +
+ + n + + + opuszczony budynek lub pomieszczenie, zamieszkane przez dzikich lokatorów; + + squat + + +
+ +
+ squatter +
+ + n + + + osoba mieszkająca na squacie + + squatter + + +
+ +
+ sraczka + ˈsraʧ̑ka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (wulgarnie, wulgaryzm) biegunka, rozwolnienie + + shit + + +
+ +
+ sranie w banię + ˈsrãɲɛ ˈv‿bãɲɛ +
+ + interjection + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wykrzyknienie, które może wyrażać lekceważenie dla czyjejś wypowiedzi, niedowierzanie, irytację + + bullshit + + +
+ +
+ srać + sraʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (potocznie, potoczny) oddawać stolec + + shit + crap + + +
+ +
+ srać w gacie + ˈsraʥ̑ ˈv‿ɡaʨ̑ɛ +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) (wulgarnie, wulgaryzm) być bardzo zdenerwowanym, bać się, odczuwać silny strach + + shit a brick + shit bricks + + +
+ +
+ srebrnik +
+ + n + + + (starożytność) (numizmatyka, numizmatyczny) moneta żydowska; + + shekel + sheqel + + +
+ +
+ srebrny + ˈsrɛbrnɨ +
+ + adj + + + (jubilerstwo, jubilerski) wykonany ze srebra + + silver + silvern + + + + przypominający kolor srebra + + silvery + + +
+ +
+ srebro + ˈsrɛbrɔ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ag i liczbie atomowej 47; + + silver + + +
+ +
+ srogość + ˈsrɔɡɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest srogi + + sternness + + +
+ +
+ sroka + ˈsrɔka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pica pica, czarno-biały ptak z długim ogonem; + + magpie + + +
+ +
+ srokaty + srɔˈkatɨ +
+ + adj + + + w czarno-białe łaty, cętki (głównie o maści konia) + + piebald + + +
+ +
+ srom + srɔ̃m +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (seksuologia, seksuologiczny) zewnętrzne żeńskie narządy płciowe; + + vulva + fanny + + + + (staropolski) wstyd, zniewaga + + shame + + +
+ +
+ sromotny + srɔ̃ˈmɔtnɨ +
+ + adj + + + okrywający wstydem lub hańbą, przynoszący hańbę albo wstyd + + shameful + + +
+ +
+ ssak + sːak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Mammalia, zwierzę z podtypu kręgowców żyworodnych, które po urodzeniu żywi się mlekiem matki; + + mammal + + +
+ +
+ ssanie + ˈsːãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: ssać + + sucking + suction + + +
+ +
+ ssać + sːaʨ̑ +
+ + v + + + pić wyciągając z czegoś płyn ustami + + suck + + +
+ +
+ stabilizacja +
+ + n + + + stan trwałości i równowagi w przebiegu określonych procesów, w określonej dziedzinie życia + + stabilization + + + + przywrócenie równowagi w gospodarce + + stabilization + + +
+ +
+ stabilność + staˈbʲilnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co stabilne + + stability + constancy + + +
+ +
+ stabilny + staˈbʲilnɨ +
+ + adj + + + (o konstrukcjach lub przedmiotach) utrzymujący stałą pozycję + + stable + + + + łatwo powracający do równowagi po wcześniejszym jej zakłóceniu + + stable + + + + niezmieniający się przez dłuższy czas + + stable + permanent + + +
+ +
+ staccato +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) technika śpiewu lub gry na instrumentach muzycznych polegająca na ostrym oddzielaniu od siebie kolejnych dźwięków przez skracanie czasu ich trwania; + + staccato + + +
+ +
+ stacja + ˈstaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (kolejnictwo) zespół budynków i infrastruktury umożliwiający obsługę pasażerów lub towarów przewożonych koleją + + station + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) każdy z czternastu tradycyjnych wizerunków drogi krzyżowej Chrystusa umieszczanych w miejscu kultu + + station + + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) wyspecjalizowany ośrodek badawczy i naukowy + + station + + + + (motoryzacja) punkt sprzedaży paliwa samochodom + + petrol station + + +
+ +
+ stacja benzynowa + ˈstaʦ̑ʲja ˌbɛ̃w̃zɨ̃ˈnɔva +
+ + n + + + zakład sprzedający benzynę i inne paliwa dla samochodów; + + gas station + petrol station + filling station + fueling station + + +
+ +
+ stacja kolejowa +
+ + n + + + (kolejnictwo) posterunek ruchu następczy zapowiadawczy; + + railroad station + railway station + train station + + +
+ +
+ stacja kosmiczna + ˈstaʦ̑ʲja kɔsˈmʲiʧ̑na +
+ + n + + + sztuczny satelita, na którego pokładzie możliwy jest długi pobyt astronautów; + + space station + + +
+ +
+ stacyjka +
+ + n + + + (motoryzacja) przełącznik z zamkiem do uruchamiania silnika pojazdu przy pomocy klucza + + ignition lock + ignition switch + starter lock + ignition + + +
+ +
+ stacyjny +
+ + adj + + + odbywający się stacjami + + stational + + + + stanowiący stację + + stational + + +
+ +
+ stadion + ˈstadʲjɔ̃n +
+ + n + + + (sport, sportowy) duża budowla z miejscami dla widzów, miejsce rozgrywania zawodów sportowych; + + stadium + + + + (historia, historyczny, historycznie) miara długości używana w starożytnych krajach o różnych długościach (zazwyczaj 185 m); + + stadium + + +
+ +
+ stadium + ˈstadʲjũm +
+ + n + + + część procesu, część czasu rozwoju + + stage + phase + leg + + +
+ +
+ stado + ˈstadɔ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (pejoratywnie, pejoratywny) duża liczba ludzi (nawet nietworzących grupy) + + crowd + herd + multitude + swarm + throng + + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) gromada podobnych do siebie obiektów + + flock + shoal + group + + + + (zoologia, zoologiczny) grupa osobników tego samego, rzadziej różnych gatunków zwierząt, żyjąca na określonym terytorium, związana mniej lub bardziej zaawansowaną formą organizacji społecznej; + + flock + herd + pack + school + shoal + swarm + + +
+ +
+ stagflacja + staɡvˈlaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) występowanie wysokiej inflacji w warunkach stagnacji gospodarczej; + + stagflation + + +
+ +
+ stagnacja + staɡˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wyhamowanie lub całkowite zatrzymanie postępu w jakiejś dziedzinie + + stagnation + + +
+ +
+ stajenka + staˈjɛ̃nka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) model żłóbka betlejemskiego, zwykle z figurkami + + crib + + +
+ +
+ stajnia + ˈstajɲa +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) budynek, pomieszczenie dla koni; + + stable + + +
+ +
+ stajnia Augiasza + ˈstajɲa ːwʲˈɟaʃa +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) coś zaniedbanego, bałagan który wymaga ogromnej pracy + + Augean stables + + +
+ +
+ stal + stal +
+ + n + + + (metaloznawstwo, metalurgia) stop żelaza z węglem; + + steel + + +
+ +
+ stalagmit + staˈlaɡmʲit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) naciek jaskiniowy narastający od dna jaskini ku górze; + + stalagmite + + +
+ +
+ stalaktyt + staˈlaktɨt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) naciek jaskiniowy w kształcie sopla, zwisający ze stropu jaskini; + + stalactite + + +
+ +
+ stale + ˈstalɛ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) bez przerwy, cały czas + + constantly + continually + permanently + + +
+ +
+ stalinista + ˌstalʲĩˈɲista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik Józefa Stalina, stalinizmu lub członek stalinowskiego aparatu władzy + + Stalinist + + +
+ +
+ stalinizm + staˈlʲĩɲism̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój, praktyka rządzenia panująca w ZSRR za czasów Józefa Stalina; + + Stalinism + + +
+ +
+ stalinizować +
+ + v + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) wprowadzać lub upowszechniać stalinizm + + Stalinize + + +
+ +
+ stalinowski +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) związany ze stalinizme albo z postacią radzieckiego przywódcy Józefa Stalina + + Stalinist + + +
+ +
+ stalking + ˈstacĩŋk + ˈstɔcĩŋk +
+ + n + + + złośliwe i powtarzające się nagabywanie, naprzykrzanie się czy prześladowanie, zagrażające czyjemuś bezpieczeństwu; + + stalking + + +
+ +
+ stalowy + staˈlɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany ze stali + + steel + + +
+ +
+ stamtąd + ˈstãmtɔ̃nt +
+ + pronoun + + + z tamtego miejsca, z tamtej lokalizacji, z miejsca oddalonego od nas + + from there + thence + + +
+ +
+ stan + stãn +
+ + n + + + (administracja) odrębna jednostka administracyjna niektórych państw federacyjnych; + + state + + + + (dawniej, dawny) państwo + + state + + + + ilość, wielkość czegoś + + state + + + + sytuacja, stopień czegoś, poziom sprawności w danej chwili; nastrój + + condition + state + + +
+ +
+ stan cywilny + ˈstãn ʦ̑ɨˈvʲilnɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zespół cech określających osobę fizyczną w świetle obowiązujących norm prawa cywilnego; + + marital status + + +
+ +
+ stan podgorączkowy + ˈstãn ˌpɔdɡɔrɔ̃n͇ʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan, w którym temperatura ciała człowieka wynosi od 37,1 do 38 stopni; + + subfebrile + + +
+ +
+ stan wojenny + ˈstãn vɔˈjɛ̃nːɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ograniczenie swobód i praw obywateli na skutek zewnętrznych zagrożeń państwa; + + martial law + state of emergency + state of siege + + +
+ +
+ stan wyjątkowy + ˈstãn ˌvɨjɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ograniczenie swobód i praw obywateli na skutek wewnętrznych zagrożeń państwa; + + state of emergency + + +
+ +
+ standard + ˈstãndart +
+ + n + + + powszechne kryterium określające poziom usług lub towarów spełniających podstawowe wymagania; + + standard + + +
+ +
+ standardowy + ˌstãndarˈdɔvɨ +
+ + adj + + + typowy + + conventional + typical + + + + zgodny z normą + + standard + + +
+ +
+ stangret +
+ + n + + + prywatny woźnica powożący końmi + + coachman + driver + + +
+ +
+ stanowczy + stãˈnɔfʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który potrafi podjąć kategoryczną decyzję, pozbawiony wahań i wątpliwości + + determined + firm + definite + outright + unyielding + + +
+ +
+ stanowisko + ˌstãnɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + miejsce wykonywania czynności, miejsce postoju, pobytu + + workplace + + + + pozycja w hierarchii zawodowej + + position + + + + punkt widzenia, sposób rozumienia czegoś + + position + + +
+ +
+ stanowić + stãˈnɔvʲiʨ̑ +
+ + v + + + składać się na coś, tworzyć coś + + constitute + make + + +
+ +
+ stanowy +
+ + adj + + + (administracja) związany ze stanem + + state + + +
+ +
+ stanąć + ˈstãnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + o budowlach: zostać zbudowanym gdzieś + + build + erect + + + + o człowieku, zwierzętach: powstać, dźwignąć się na nogi + + get up + stand up + + + + trafić na wyzwanie + + confront + + + + zatrzymać się, przestać się poruszać, przestać działać + + stop + + +
+ +
+ stara miłość nie rdzewieje + ˈstara ˈmʲiwɔɕʨ̑ ˌɲɛ‿rʣ̑ɛˈvʲjɛ̇jɛ +
+ + proverb + + + miłość, zwłaszcza przeżyta w młodości, nie przemija z upływem czasu + + old love dies hard + + +
+ +
+ stara panna +
+ + n + + + (pogardliwie) niemłoda kobieta, która nie wyszła za mąż + + old maid + spinster + + +
+ +
+ stara śpiewka +
+ + idiom + + + (ironicznie) stary, oklepany frazes + + same old story + + +
+ +
+ staranie + staˈrãɲɛ +
+ + n + + + działanie w kierunku realizacji pewnego zamiaru, pragnienia + + effort + endeavour + + +
+ +
+ starannie + staˈrãɲːɛ +
+ + adv + + + w sposób staranny, dokładny, schludny; z dbałością o szczegóły + + carefully + neatly + + +
+ +
+ staranność +
+ + n + + + cecha bycia starannym + + care + + +
+ +
+ staranny + staˈrãnːɨ +
+ + adj + + + taki, który wykonano ze starannością, pietyzmem, dokładnie + + conscientious + + +
+ +
+ starać się + ˈstaraʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + przykładać się do czegoś, być gorliwym + + struggle to + + + + zabiegać o coś, dążyć do otrzymania czegoś + + apply for + attempt + seek to + strive for + take step to + try to + + +
+ +
+ staroczesny +
+ + adj + + + (przestarzałe, przestarzały) charakterystyczny dla dawnych czasów + + vintage + + +
+ +
+ starodrzew +
+ + n + + + (leśnictwo) drzewostan o końcowej żywotności + + ancient forest + old-growth forest + + +
+ +
+ starofrancuski + ˌstarɔfrãnˈʦ̑usʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy romańskiej używany w średniowieczu w północnej części dzisiejszej Francji, a także części Szwajcarii i Belgii; + + Old French + + +
+ +
+ staromiejski +
+ + adj + + + dotyczący najstarszej części miasta, dzielnicy + + old-town + + +
+ +
+ staromodnie +
+ + adv + + + w sposób staromodny, według dawnej mody, niemodnie + + dowdily + old-fashionedly + + +
+ +
+ staromodny +
+ + adj + + + odpowiadający dawnej modzie, obecnie niemodny + + old-fashioned + oldfangled + outdated + + +
+ +
+ staronordyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język staronordyjski; + + Old Norse + + +
+ +
+ starorzecze + ˌstarɔˈʒɛʧ̑ɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jezioro w dolinie rzecznej, stanowiące fragment jej dawnego koryta; + + oxbow lake + + +
+ +
+ staroturecki + ˌstarɔtuˈrɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do ludów turkijskich zamieszkujących w okresie mniej więcej od VI do XII wieku tereny przede wszystkim współczesnej Mongolii, południowej Syberii i Azji Środkowej; dotyczący ich kultury, dziejów, języka itp.; + + Old Turkic + + +
+ +
+ staroturecki + ˌstarɔtuˈrɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + język staroturecki (1.2), najstarszy zaświadczony w piśmie język turkijski; + + Old Turkic + the Old Turkic language + + +
+ +
+ staroturkijski +
+ + adj + + + odnoszący się do ludów turkijskich zamieszkujących w okresie mniej więcej od VI do XII wieku tereny przede wszystkim współczesnej Mongolii, południowej Syberii i Azji Środkowej; dotyczący ich kultury, dziejów, języka itp.; + + Old Turkic + + +
+ +
+ staroturkijski +
+ + n + + + język staroturkijski (1.1), najstarszy zaświadczony w piśmie język turkijski; + + Old Turkic + the Old Turkic language + + +
+ +
+ staroświecki +
+ + adj + + + wywodzący się ze starych czasów, obecnie niemodny, niepopularny + + antiquated + fusty + groovy + old-world + stuffy + + +
+ +
+ starość + ˈstarɔɕʨ̑ +
+ + n + + + stan będący efektem starzenia się, trzeci i ostatni okres życia istot żywych; + + age + + +
+ +
+ starożytność + ˌstarɔˈʒɨtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) okres w dziejach ludzkości, który trwał od wynalezienia pisma do upadku imperium zachodniorzymskiego w 476 roku + + antiquity + + + + dawne, zamierzchłe czasy + + eld + + +
+ +
+ starożytny + ˌstarɔˈʒɨtnɨ +
+ + adj + + + związany ze starożytnością, dotyczący starożytności + + ancient + + +
+ +
+ starszy kapral + ˈstarʃɨ ˈkapral +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) podoficerski stopień wojskowy, w hierarchii pomiędzy kapralem a plutonowym ; + + Chief Corporal + + +
+ +
+ starszy szeregowy + ˈstarʃɨ ˌʃɛrɛˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) stopień wojskowy, wyższy od szeregowego, niższy od kaprala; + + Lance Corporal + + +
+ +
+ start + start +
+ + n + + + chwila, w której coś zaczyna się + + beginning + start + + + + komenda wydawana do rozpoczęcia czegoś + + go + + + + miejsce, w którym coś zaczyna się + + start + + +
+ +
+ startować + starˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + o statku latającym lub pilocie: rozpoczynać lot + + take off + + + + rozpoczynać bieg, wyścig lub inną konkurencję sportową + + start + + + + rozpoczynać jakąś działalność + + begin + hold + run + start + + + + stawać do zawodów + + compete + + +
+ +
+ staruszka + staˈruʃka +
+ + n + + + starsza kobieta + + old lady + old woman + + +
+ +
+ stary + ˈstarɨ +
+ + adj + + + mający wiele lat, niemłody + + old + + + + nieaktualny, nieważny + + expire + old + + + + o żywności, pokarmie: nieświeży, nienadający się do spożycia + + expire + old + stale + + +
+ +
+ stary + ˈstarɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) tylko w wołaczu, poufale: sposób zwracania się do dobrego znajomego + + bro + buddy + mate + + +
+ +
+ starzec + ˈstaʒɛʦ̑ +
+ + n + + + stary mężczyzna + + old man + + +
+ +
+ starzenie + staˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny), (technologia, technika, techniczny) zmiana właściwości materiału z upływem czasu; + + ageing + aging + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: starzeć + + age + get old + + +
+ +
+ starzyzna +
+ + n + + + ogół starych, używanych przedmiotów, ubrań przeznaczonych zwykle do handlu + + old stuff + + +
+ +
+ starówka + staˈrufka +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) zwykle najstarsza, zabytkowa część miasta; + + old town + + +
+ +
+ stateczny +
+ + adj + + + zrównoważony, poważny i odpowiedzialny; (także, też) świadczący o takich cechach + + matronly + staid + + +
+ +
+ statek + ˈstatɛk +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) duży obiekt do przewozu towarów lub ludzi drogą wodną + + ship + vessel + boat + craft + + + + każde urządzenie do takiego przewozu dowolną drogą inną niż ląd; + + ship + craft + + +
+ +
+ statek pożarniczy +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) specjalna ratownicza jednostka pływająca przeznaczona do gaszenia pożarów na statkach oraz na obszarze portu lub stoczni; + + fireboat + + +
+ +
+ statki +
+ + n + + + popularna gra logiczna dla dwóch osób; + + battleship + + +
+ +
+ statua + staˈtu<sup>w</sup>a +
+ + n + + + okazała rzeźba postaci ludzkiej + + statue + + +
+ +
+ status + ˈstatus +
+ + n + + + położenie, pozycja (np. społeczna) + + status + + +
+ +
+ statut +
+ + n + + + (administracja) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) akt prawny stanowiący zbiór przepisów dotyczących podmiotu prawa publicznego lub prywatnego; + + by-law + + +
+ +
+ statyczny + staˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) dotyczący statyki + + statical + + + + będący w bezruchu + + static + stable + + + + niepodatny na zmiany + + static + stable + + + + w stanie równowagi + + static + stable + + +
+ +
+ statyna +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) inhibitory reduktazy HMG-CoA, lek obniżający poziomy lipidów i poprawiający stan układu krążenia + + statin + + + + (fizjologia, fizjologiczny) neurohormon podwzgórza hamujący uwalnianie hormonów przysadki + + hypothalamic inhibiting hormone + + +
+ +
+ statystycznie + ˌstatɨˈstɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób związany ze statystyką + + statistically + + +
+ +
+ statystyczny + ˌstatɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do statystyki (nauki) + + statistical + + +
+ +
+ statystyka + staˈtɨstɨka +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja, która danemu rozkładowi z próby przypisuje liczbę rzeczywistą; + + statistic + + + + nauka zajmująca się zbieraniem i analizą danych dotyczących zjawisk masowych; + + statistics + + + + wynik procesu zbierania i analizy danych dotyczących jakiegoś zjawiska masowego, prezentowany najczęściej w postaci tabel lub wykresów + + statistics + + + + (fizyka, fizyczny) (potocznie, potoczny) rozkład prawdopodobieństwa będący podstawą statystyki (1.4) + + statistics + + + + (fizyka, fizyczny) model opisujący zbiorowe zachowanie obiektów fizycznych, np. cząstek + + statistics + + +
+ +
+ statyw + ˈstatɨf +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) podstawa, najczęściej w postaci trójnogu ze składanymi nogami, wykonana z metalu lub drewna, służąca do stabilizowania mocowanych na niej przyrządów, np. aparatu fotograficznego, kamery, urządzeń geodezyjnych + + tripod + + +
+ +
+ staw + staf +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) ruchome połączenie kości; + + joint + + + + (geografia, geograficzny) niewielki zbiornik wody stojącej sztucznego lub naturalnego pochodzenia; + + pond + + +
+ +
+ staw kowadełkowo-młoteczkowy + ˈstaf ˌkɔvadɛwkɔvɔ‿mwɔtɛʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) staw łączący kosteczki słuchowe ucha środkowego; + + incudomalleolar articulation + + +
+ +
+ staw krzyżowo-biodrowy + ˈstaf ˌkʃɨʒɔvɔ‿bʲjɔˈdrɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) staw o niewielkiej ruchomości utworzony przez kość krzyżową i kość biodrową + + sacroiliac joint + + +
+ +
+ staw skroniowo-żuchwowy + ˈstaf ˌskrɔ̃ɲɔvɔ‿ʒuxˈfɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) dwujamowy, kulisty, sprzężony i symetryczny staw twarzoczaszki; + + temporomandibular joint + + +
+ +
+ staw łokciowy + ˈstaf wɔcˈʨ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) staw łączący ramię z przedramieniem; + + elbow + + +
+ +
+ stawać + ˈstavaʨ̑ +
+ + v + + + przechodzić w inny stan, zmieniać się; zostawać kimś, czymś + + become + + + + tylko w (aspekt dokonany): wydarzyć się, mieć miejsce, nastąpić + + happen + + +
+ +
+ stawiać + ˈstavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + budować + + build + erect + + + + kupić coś komuś, dawać za darmo – najczęściej alkohol + + buy + + + + określać przedmiot swojego zakładu + + bet + + + + określać sumę pieniędzy, którą wnosi się do zakładu + + stake + + + + tak przemieszczać przedmiot, by stał + + stand + + + + umieszczać coś gdzieś + + place + put + + + + przybywać na żądanie + + oppose appear + + +
+ +
+ stawiać sprawę na ostrzu noża + ˈstavʲjäʨ̑ ˈspravɛ na‿ˈɔsṭʃu ˈnɔʒa +
+ + v + + + żądać kategorycznie + + bring matters to a head + + +
+ +
+ stawka + ˈstafka +
+ + n + + + kwota zakładu, którą można zyskać lub stracić w grze hazardowej + + stake + + + + ustalona jednostka, według której liczy się wysokość zarobków, opłat, świadczeń itp. + + rate + + +
+ +
+ stawonóg + staˈvɔ̃nuk +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) bezkręgowe zwierzę mające ciało zbudowane z segmentów oraz odnóża z połączonych stawami członów; + + arthropod + + +
+ +
+ staza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (biologia, biologiczny) zastój płynu ustrojowego w organizmie (w naczyniach) lub podłączonym urządzeniu (w przewodach) + + stasis + + + + (środowiskowy) (medycyna, medyczny) opaska uciskowa (np. gumowa rurka, pasek), wykorzystywana do zatrzymania przepływu krwi w kończynie + + tourniquet + + +
+ +
+ stać + staʨ̑ +
+ + v + + + o człowieku, zwierzęciu: być w pozycji wyprostowanej, podpartym tylko na nogach + + stand + + + + o przedmiocie: być ustawionym w taki sposób, że pionowy wymiar jest większy od poziomych + + stand + + +
+ +
+ stać nad grobem + ˈstaʨ̑ nad‿ˈɡrɔbɛ̃m +
+ + v + + + być bardzo starym, chorym, bliskim śmierci + + have one foot in the grave + + +
+ +
+ stała + ˈstawa +
+ + n + + + symbol, któremu przyporządkowana jest pewna zdefiniowana wartość; + + constant + + +
+ +
+ stałoogniskowy +
+ + adj + + + (fotografia) o obiektywie: posiadający stałą, niezmienną ogniskową; pozbawiony zoomu + + prime + + +
+ +
+ stały związek +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) trwała relacja dwóch partnerów zakładająca wierność + + long-term relationship + + +
+ +
+ staż +
+ + n + + + (urzędowy) próbny okres pracy przed objęciem samodzielnego stanowiska, praktyka + + practice + + +
+ +
+ stearynowy +
+ + adj + + + (biochemia, biochemiczny) związany z stearyną, dotyczący stearyny; zawierający stearynę + + stearic + + +
+ +
+ stek + stɛk +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa z kawałka mięsa krojonego w poprzek włókien mięśniowych lub ryby krojonej w poprzek kręgosłupa, zazwyczaj grillowany lub smażony w głębokim oleju; + + steak + + +
+ +
+ stemplować + stɛ̃mˈplɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przystawiać stempel (pieczątkę) do dokumentu, listu + + stamp + + + + wstawiać stempel (podporę) pod strop + + shore + + +
+ +
+ steniczny +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) silny, mocny, aktywny + + sthenic + + +
+ +
+ stenografia +
+ + n + + + sposób pisania za pomocą umownych symboli, konwencji i skrótów, pozwalający notować w tempie ludzkiej mowy; + + shorthand + stenography + + +
+ +
+ stenograficzny +
+ + adj + + + związany z stenografią; wykonany metodą stenografii + + stenographic + + +
+ +
+ stenoza +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zwężenie + + stenosis + stricture + + +
+ +
+ step + stɛp +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) rodzaj tańca; + + tap dance + + + + trawiasta równina pozbawiona drzew, rzek i jezior; + + steppe + + +
+ +
+ stepowy +
+ + adj + + + związany ze stepem, dotyczący stepu + + of steppe + + +
+ +
+ ster + stɛr +
+ + n + + + urządzenie służące do nadania i utrzymania kierunku ruchu statku wodnego lub powietrznego; + + rudder + helm + + +
+ +
+ sterczeć + ˈstɛrʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + wystawać poza jakąś powierzchnię, stać na sztorc + + stick out + + +
+ +
+ stereometryczny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) związany z stereometrią, dotyczący stereometrii + + stereometric + + +
+ +
+ stereotyp + ˌstɛrɛˈɔtɨp +
+ + n + + + uproszczona konstrukcja myślowa zawierająca irracjonalne bądź fałszywe przeświadczenie dotyczące różnych zjawisk, instytucji, osób, a najczęściej innych grup społecznych; + + stereotype + + +
+ +
+ stereotypizacja + ˌstɛrɛɔtɨpʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + sprowadzanie czegoś do stereotypu, tworzenie stereotypu + + stereotypization + + +
+ +
+ sternik +
+ + n + + + (sport, sportowy) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) żeglarz kierujący danym obiektem pływającym + + coxswain + cox + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) stopień żeglarski niższy od stopnia kapitana i żeglarz posiadająca ów stopień + + helmsman + + +
+ +
+ sternit + ˈstɛrʲɲit +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny z podgrupy drażniących bojowych środków trujących, nazywanej sternitami, działający drażniąco na drogi oddechowe, błony śluzowe, oczy i skórę powodując kichanie, kaszel, podrażnienia oczu i górnych dróg oddechowych; + + sternutator + sternutatory agent + + +
+ +
+ sterowanie + ˌstɛrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: sterować + + steering + + +
+ +
+ sterowanie numeryczne +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) sterowanie programowe umożliwiające bezpośrednie wyzyskanie przez układ sterujący informacji liczbowych zakodowanych na taśmach magnetycznych, kartach dziurkowanych itp. + + numerical control + + +
+ +
+ sterować + stɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) wyznaczać kierunek za pomocą steru + + cox + steer + + + + kierować jakimiś działaniami, wpływać na coś, rządzić czymś + + administer + control + direct + manage + + + + kontrolować pracę urządzenia + + control + + +
+ +
+ sterowiec + stɛˈrɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) sterowalny, podłużny balon napełniony gazem lżejszym od powietrza, posiadający własny napęd; + + zeppelin + airship + + +
+ +
+ sterownik + stɛˈrɔvʲɲik +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program obsługujący urządzenia podłączone do komputera + + driver + + + + (technologia, technika, techniczny) program lub urządzenie go wykonujące służące do sterowania układem + + controller + + +
+ +
+ sterta + ˈstɛrta +
+ + n + + + zbiór leżących na sobie przedmiotów + + heap + pile + stack + + +
+ +
+ sterylizacja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) pozbawianie płodności (zwykle podczas zabiegu chirurgicznego) przy jednoczesnym zachowaniu czynności hormonalnej gruczołów płciowych + + sterilisation + + +
+ +
+ steward + ˈstɛvart +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) (morski) członek załogi statku lub samolotu obsługujący pasażerów; + + steward + + +
+ +
+ stewardesa + ˌstɛvarˈdɛsa +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) członkini załogi samolotu obsługująca pasażerów; + + flight attendant + stewardess + + +
+ +
+ stewia + ˈstɛvʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Stevia Cavanilles, jeden z rodzajów roślin z rodziny astrowatych; + + stevia + + + + (spożywczy) naturalna substancja słodząca w postaci sproszkowanych liści i pąków albo skrystalizowanego ekstraktu ze Stevia rebaudiana, uprawnego gatunku stewii (1.1) + + stevia + + +
+ +
+ stilbit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) pospolity minerał z gromady krzemianów, kruchy, uwodniony glinokrzemian wapnia; + + stilbite + + +
+ +
+ stoa + ˈstɔa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) w architekturze greckiej: wydłużona hala kolumnowa, którą zamykała z tyłu ściana, często zdobiona malowidłami + + stoa + + +
+ +
+ stochastyczny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) (statystyka, statystyczny) nie wykazujący żadnej określonej tendencji, nie zmierzający do określonego celu, taki, którym rządzi przypadek + + stochastic + + +
+ +
+ stocznia + ˈstɔʧ̑ʲɲa +
+ + n + + + zakład przemysłowy zajmujący się budową, remontowaniem, przebudowywaniem lub likwidacją statków wodnych; + + dockyard + shipyard + + +
+ +
+ stoczniowiec +
+ + n + + + pracownik stoczni + + shipworker + shipyard worker + + +
+ +
+ stodoła + stɔˈdɔwa +
+ + n + + + budynek, w którym przechowuje się zboże, siano itp. + + barn + + +
+ +
+ stoik +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) zwolennik stoicyzmu + + Stoic + + +
+ +
+ stojak + ˈstɔjak +
+ + n + + + urządzenie utrzymujące coś w pozycji pionowej, czasem też utrzymujące w pionie dzieci niepotrafiące jeszcze samodzielnie stać + + stand + + +
+ +
+ stojan + ˈstɔjãn +
+ + n + + + (mechanika) nieruchoma część silnika elektrycznego lub prądnicy, wewnątrz której obraca się wirnik + + stator + + +
+ +
+ stok + stɔk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (sport, sportowy) każda nachylona powierzchnia rozpościerająca się między kulminacją wzniesienia a jego podnóżem + + slope + + +
+ +
+ stokrotka + stɔˈkrɔtka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + daisy + + +
+ +
+ stolarstwo + stɔˈlarstfɔ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) profesja i rzemiosło zajmujące się obróbką drewna do celów użytkowych + + carpentry + + +
+ +
+ stolarz + ˈstɔlaʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rzemieślnik wykonujący przedmioty z drewna: meble, elementy budowlane itp., osoba zajmująca się stolarstwem; + + carpenter + joiner + + +
+ +
+ stolica + stɔˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + (administracja) (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) główne miasto jakiegoś państwa; + + capital + capital city + + +
+ +
+ stolik + ˈstɔlʲik +
+ + n + + + stół z siedzeniami przygotowany dla klientów w restauracji, barze + + table + + +
+ +
+ stomatologia + ˌstɔ̃matɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny, dziedzina zajmująca się funkcjonowaniem, patologiami i leczeniem zębów, przyzębia, błony śluzowej jamy ustnej, stawu skroniowo-żuchwowego człowieka; + + stomatology + + +
+ +
+ stomatologiczny + ˌstɔ̃matɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany ze stomatologią, dotyczący stomatologii + + stomatological + + +
+ +
+ stomia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chirurgiczne połączenie między przewodem pokarmowym (jelitem cienkim lub grubym) albo rzadziej układem moczowym ze skórą na brzuchu, wytworzone gdy wydalanie kału lub moczu drogą naturalną stało się u pacjenta niemożliwe lub znacznie utrudnione; + + stoma + + +
+ +
+ stonka + ˈstɔ̃nka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) chrząszcz z rodziny stonkowatych, zwłaszcza stonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata) + + Colorado-beetle + + +
+ +
+ stonka ziemniaczana + ˈstɔ̃nka ˌʑɛ̃mʲɲaˈʧ̑ãna +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) jeden z chrząszczy, szkodnik upraw ziemniaków; + + potato beetle + + +
+ +
+ stonoga + stɔ̃ˈnɔɡa +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Oniscus, skorupiak żyjący w szczelinach, piwnicach; + + centipede + + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) wij lub prosionek ze względu na liczbę odnóży + + millipede + + +
+ +
+ stop + stɔp +
+ + interjection + + + = stój(cie), zatrzymaj(cie) się + + stop + + +
+ +
+ stop + stɔp +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) substancja złożona z metalu i innych metali lub niemetali; + + alloy + + +
+ +
+ stopa + ˈstɔpa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała tworząca dolny koniec nogi, ograniczona piętą i kostką; + + foot + + + + jednostka długości, używana w niektórych krajach; + + foot + + + + podstawa czegoś (np. ozdobnej nogi stołu) + + foot + + +
+ +
+ stoper + ˈstɔpɛr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (sport, sportowy) urządzenie do mierzenia odstępu czasu z dokładnością do ułamków sekundy + + stopwatch + timer + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) węzeł na linie lub urządzenie służące do zatrzymywania liny lub łańcucha + + stopper + + + + zatyczka do ucha chroniąca przed hałasem + + ear plug + earplug + + +
+ +
+ stopień + ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (meteorologia, meteorologiczny) jednostka miary temperatury + + degree + + + + (matematyka, matematyczny) jednostka kąta płaskiego stanowiąca 1/360 (jedną trzysta sześćdziesiątą) kąta pełnego, stosowana też w geografii do wyrażania współrzędnych geograficznych; + + degree + + + + czyjeś miejsce w pewnej hierarchii zawodowej lub organizacyjnej, zwykle w służbach mundurowych + + rank + + + + każda z części schodów uniesiona do góry + + step + + +
+ +
+ stopień najwyższy + ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ najˈvɨʃːɨ +
+ + n + + + (gramatyka) forma przymiotnika lub przysłówka, oznaczająca największe nasilenie opisywanej przez niego cechy + + superlative + + +
+ +
+ stopień wojskowy + ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ vɔjˈskɔvɨ +
+ + n + + + tytuł żołnierza oznaczający jego miejsce w hierarchii wojskowej; + + military rank + + +
+ +
+ stopień wyższy + ˈstɔpʲjɛ̇̃ɲ ˈvɨʃːɨ +
+ + n + + + (gramatyka) forma przymiotnika lub przysłówka, określająca natężenie opisywanej przez niego cechy w porównaniu do czegoś + + comparative + + +
+ +
+ stopniowo + stɔpʲˈɲɔvɔ +
+ + adv + + + nie nagle, ale po trochu, powoli + + gradually + step by step + little by little + bit by bit + by degrees + + +
+ +
+ stopniowy + stɔpʲˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający powolny przebieg, zachodzący etapami + + gradual + + +
+ +
+ stos + stɔs +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) jedna ze struktur danych, w której analogicznie do stosu (1.1) kartek, dostęp jest możliwy tylko przez dokładanie lub pobieranie z wierzchu; + + stack + + + + drewno ułożone do spalenia czegoś lub kogoś; miejsce, na którym dokonuje się ceremonii kremacji ciała zmarłego + + pyre + + + + większa ilość przedmiotów ułożonych jeden na drugim + + stack + pile + + +
+ +
+ stosowny + stɔˈsɔvnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) najlepszy w danej sytuacji, pasujący, nadający się, odpowiadający niej + + suitable + appropriate + adequate + apt + beseeming + congenial + + +
+ +
+ stosunek + stɔˈsũnɛk +
+ + n + + + zależność między różnymi elementami + + relation + + +
+ +
+ stosunek płciowy + stɔˈsũnɛk ˈpw̥ʨ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) czynności i zachowania seksualne, w trakcie których dochodzi do fizycznego zbliżenia z użyciem narządów płciowych; + + sexual intercourse + + +
+ +
+ stosunkowo +
+ + adv + + + w stosunku do czego lub kogo + + relatively + comparatively + + +
+ +
+ stout +
+ + n + + + (spożywczy) mocne, ciemne piwo górnej fermentacji, rodzaj ale; + + stout + + +
+ +
+ stowarzyszenie + ˌstɔvaʒɨˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + organizacja społeczna (zrzeszenie) powoływana przez grupę osób o wspólnych celach lub zainteresowaniach; + + association + affiliation + + +
+ +
+ stołowy + stɔˈwɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący stołu, związany ze stołem + + table + + +
+ +
+ stożek + ˈstɔʒɛk +
+ + n + + + (geometria) rodzaj bryły powstałej przez obrót trójkąta prostokątnego wokół jednej z przyprostokątnych; + + cone + + +
+ +
+ stracenie + straˈʦ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: stracić + + loss + + + + egzekucja, wykonanie kary śmierci; (także, też) kara śmierci + + capital punishment + execution + + +
+ +
+ strach + strax +
+ + n + + + uczucie niepokoju, lęku przed czymś, co może być groźne + + fear + awe + + + + kukła uformowana ze starych ubrań, służąca do odstraszania ptaków na polach + + scarecrow + + +
+ +
+ strachliwy + straxˈlʲivɨ +
+ + adj + + + o osobie, która często i łatwo ulega strachowi + + cowardly + skittish + + +
+ +
+ stracić rozum + ˈstraʨ̑iʨ̑ ˈrɔzũm +
+ + v + + + zachowywać się nierozsądnie, irracjonalnie + + go insane + lose one's mind + + +
+ +
+ stracić twarz + ˈstraʨ̑iʨ̑ ˈtfaʃ +
+ + v + + + stracić honor, mieć powody do wstydu + + lose face + + +
+ +
+ stracony + straˈʦ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, którego stracono, zgubiono; który nie wróci + + lost + + +
+ +
+ strajk + strajk +
+ + n + + + dobrowolny i zbiorowy protest pracowników, który polega najczęściej na przerwaniu pracy, podjęty w celu spełnienia przez pracodawcę lub władzę ich postulatów; + + strike + + +
+ +
+ strajk włoski + ˈstrajɡ ˈvwɔsʲci +
+ + n + + + strajk polegający na skrajnie skrupulatnym wykonywaniu obowiązków służbowych przez pracowników + + work-to-rule + + +
+ +
+ strajkować + strajˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + uczestniczyć w strajku + + strike + + +
+ +
+ straponten +
+ + n + + + (książkowy) składane, odchylane siedzenie, przymocowane do ściany albo do stałego fotela, montowane w teatrach, środkach transportu itp., dawniej także np. w powozach + + folding seat + tip-up seat + + +
+ +
+ straszliwy + straʃˈlʲivɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) bardzo zły, kiepski + + horrible + + + + (potocznie, potoczny) ogromny + + horrendous + + + + coś bardzo strasznego, przerażającego + + horrendous + horryfying + + +
+ +
+ strasznie + ˈstraʃʲɲɛ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) bardzo, niezmiernie, nadzwyczaj + + desperately + terribly + + + + bardzo źle, okropnie + + dreadfully + terribly + + +
+ +
+ straszny + ˈstraʃnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) taki, który jest bardzo intensywny, duży + + terrible + horrible + + + + okropny, nieprzyjemny + + terrible + horrible + awful + + + + taki, który wzbudza strach, grozę; jest przerażający, niebezpieczny, okrutny + + terrible + horrible + frightful + horrific + + +
+ +
+ straszyć +
+ + v + + + wzbudzać strach, lęk w kimś + + frighten + scare + + +
+ +
+ strata + ˈstrata +
+ + n + + + ubytek, utracenie czegoś; coś wartościowego, co się straciło, czego już się nie ma + + loss + + +
+ +
+ strateg + ˈstratɛk +
+ + n + + + znawca strategii, osoba tworząca plany wojenne i kierująca operacjami wojskowymi + + strategist + + +
+ +
+ strategia + straˈtɛɟja +
+ + n + + + ogólny plan działań, szerszy od taktyki + + strategy + + + + (informatyka, informatyczny) wzorzec projektowy definiujący rodzinę wymiennych algorytmów + + strategy + + +
+ +
+ strategicznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący strategii; pod względem strategii + + strategically + + +
+ +
+ strategiczny +
+ + adj + + + zgodny z określoną strategią + + strategic + + +
+ +
+ stratny +
+ + adj + + + (dawniej, dawny) przynoszący stratę + + dissipative + + +
+ +
+ stratosferyczny +
+ + adj + + + (geofizyka) związany z stratosferą, dotyczący stratosfery; znajdujący się w stratosferze + + stratospheric + + +
+ +
+ stratyfikacja +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) układanie się skał osadowych warstwami + + stratification + + + + (meteorologia, meteorologiczny) układ warstwowy mas powietrza + + stratification + + + + (rolnictwo, rolniczy) proces przysposabiania nasion do kiełkowania poprzez przekładanie nasion przed wysiewem warstwami wilgotnego piasku lub ziemi inspektowej, także umieszczenie nasion w wilgotnym podłożu o niskiej temperaturze + + stratification + + + + (socjologia, socjologiczny) wyróżnianie warstw w społeczeństwie według różnych kryteriów, np. sytuacji ekonomicznej, funkcji społecznych, wspólnoty obyczajów, stylu życia itp. + + stratification + + +
+ +
+ straż + straʃ +
+ + n + + + osoba albo grupa osób strzegąca lub pilnująca kogoś, czegoś + + sentry + + + + pilnowanie, strzeżenie kogoś lub czegoś przed niebezpieczeństwem + + guard + watch + + +
+ +
+ straż pożarna + ˈstraʃ pɔˈʒarna +
+ + n + + + wyspecjalizowana formacja, zawodowa lub ochotnicza, zajmująca się zwalczaniem pożarów, klęsk żywiołowych oraz innych zagrożeń dla zdrowia ludzkiego, mienia lub środowiska; + + fire brigade + fire department + fire station + + +
+ +
+ straż przednia +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) część wojska od przodu ubezpieczająca główne siły + + vanguard + + +
+ +
+ straż przybrzeżna +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) morska formacja policyjna lub wojskowa odpowiadająca za nadzorowanie granic + + coast guard + coastguard + + +
+ +
+ straż tylna +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) oddział zabezpieczający tyły przemieszczającego się wojska + + rearguard + + +
+ +
+ strażak + ˈstraʒak +
+ + n + + + osoba szkolona do walki z ogniem; + + fireman + firefighter + + +
+ +
+ strażnica +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) (architektura, architektoniczny) budynek, niekiedy wysoki, w którym pełni się straż + + watchtower + + +
+ +
+ strażnik + ˈstraʒʲɲik +
+ + n + + + osoba odpowiedzialna za pilnowanie mienia lub osób + + guard + + +
+ +
+ strefa + ˈstrɛfa +
+ + n + + + przestrzeń wydzielona ze względu na pewne cechy odróżniające ją od otoczenia + + zone + area + belt + region + + +
+ +
+ strefa Złotowłosej +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) strefa warunków kosmicznych, które sprzyjają powstaniu życia + + Goldilocks zone + habitable zone + + +
+ +
+ strefa erogenna + ˈstrɛfa ˌɛrɔˈɡɛ̃nːa +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) (seksuologia, seksuologiczny) fragment ciała, który reaguje na dotyk podnieceniem seksualnym; + + erogenous zone + + +
+ +
+ stres + strɛs +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) mobilizacja organizmu jako reakcja na negatywne bodźce; + + stress + + +
+ +
+ streszczać + ˈstrɛʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + skracać jakąś wypowiedź lub tekst, zachowując najważniejsze jej elementy, przedstawiać w skondensowanej formie + + summarise + + +
+ +
+ streszczenie + strɛʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wyciąg, skrót + + summary + abstract + + +
+ +
+ stretching +
+ + n + + + (sport, sportowy) zestaw ćwiczeń fizycznych polegający na rozciąganiu mięśni celem ich uelastycznienia + + stretching + + +
+ +
+ stringi + ˈstrʲĩŋʲɟi +
+ + n + + + (krawiectwo) rodzaj majtek, których tylną część stanowi bardzo wąski pasek materiału; + + thong + G-string + + +
+ +
+ strit + strʲit +
+ + n + + + (termin karciany) układ pięciu kolejnych kart różnego koloru w grze w pokera + + straight + + +
+ +
+ stroboskop +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) lampa emitująca krótkie błyski światła o dużym natężeniu + + strobe + stroboscope + + +
+ +
+ strofa + ˈstrɔfa +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) część utworu lirycznego złożona z wersów + + stanza + strophe + verse + + +
+ +
+ stroficzny + strɔˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + podzielony na strofy + + strophic + + +
+ +
+ strofować + strɔˈfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś wyraźnie do zrozumienia, że jest się niezadowolonym z jego zachowania + + chide + + +
+ +
+ stroik + ˈstrɔ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) cienka listwa z trzciny lub metalowa blaszka służąca do wprowadzania w drganie słupa powietrza w środku rezonatora lub piszczałki w niektórych instrumentach + + reed + + +
+ +
+ stroić + ˈstrɔ<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + (pogardliwie) przesadnie ubierać + + deck out + overdress + + + + doprowadzać do stanu gotowości czy najlepszego porządku + + trim + tune + + + + ubierać ozdobnie, odświętnie + + adorn + deck + decorate + embellish + + +
+ +
+ strojnica włoska +
+ + n + + + (systematyka) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Graphosoma lineatum Linnaeus, gatunek owada z rzędu pluskwiaków; + + minstrel bug + striped bug + + +
+ +
+ strojnoczub amazoński + strɔjˈnɔʧ̑up ˌãmaˈzɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) gatunek ptaka z rodziny bławatników; + + Amazonian umbrellabird + + +
+ +
+ stromy + ˈstrɔ̃mɨ +
+ + adj + + + nachylony pod dużym kątem w stosunku do poziomu, podłoża + + steep + + +
+ +
+ strona + ˈstrɔ̃na +
+ + n + + + (gramatyka) forma zdania zależna od wzajemnego stosunku podmiotu i orzeczenia; + + voice + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) jedna z osób będąca sygnatariuszem umowy lub występująca jako podmiot w procesie; + + party + + + + uczestnik wojny, także sporu, kłótni, negocjacji, rozmów, umowy, małżeństwa, itp. + + party + + + + jedna z powierzchni kartki lub innych płaskich przedmiotów, zwykle w książce, gazecie, albumie itp. + + page + + + + umowna część czegoś, znajdująca się przy brzegu, krawędzi tego czegoś + + side + + +
+ +
+ strona bierna + ˈstrɔ̃na ˈbʲjɛrna +
+ + n + + + (gramatyka) forma zdania, w której podmiot jest obiektem czynności, określonej przez orzeczenie; + + passive voice + + +
+ +
+ strona czynna + ˈstrɔ̃na ˈʧ̑ɨ̃nːa +
+ + n + + + (gramatyka) forma zdania, w której podmiot jest wykonawcą czynności; + + active voice + + +
+ +
+ strona internetowa + ˈstrɔ̃na ˌĩntɛrnɛˈtɔva +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pojedynczy dokument lub prezentacja opublikowana w Internecie przez WWW; + + web page + website + + +
+ +
+ stronić +
+ + v + + + trzymać się z dala + + shun + + +
+ +
+ stronnictwo +
+ + n + + + zorganizowane ugrupowanie o wspólnych poglądach, działające wspólnie dla osiągnięcia określonych celów + + club + party + + +
+ +
+ stronniczy +
+ + adj + + + kierujący się tylko określonym interesem; pozbawiony obiektywizmu + + partial + + +
+ +
+ stront + strɔ̃nt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Sr i liczbie atomowej 38; + + strontium + + +
+ +
+ strop + strɔp +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) górna powierzchnia ograniczająca warstwę skalną + + ceiling roof + + +
+ +
+ strucla z makiem +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto zawijane z masą ze zmielonego maku przyprawionego cukrem i bakaliami; + + poppy seed roll + + +
+ +
+ strudel + ˈstrudɛl +
+ + n + + + (kulinaria) ciasto francuskie zawijane z jabłkami lub nadzieniem z sera bądź maku, pieczone w rondlu z dużą ilością masła; + + strudel + + +
+ +
+ strug + struk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie stolarskie z wysuwanym ostrzem, używane do wyrównywania, wygładzania powierzchni drewna + + plane + + +
+ +
+ struga + ˈstruɡa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) mała rzeczka + + stream + + + + ciecz płynąca wąskim pasmem; płynąca, lejąca się woda, ciecz + + spurt + stream + + +
+ +
+ strugarka + struˈɡarka +
+ + n + + + (maszynoznawstwo) obrabiarka do obróbki skrawaniem płaszczyzn, + + planer + planing machine + + +
+ +
+ strugać + ˈstruɡaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) udawać kogoś + + play + + + + obrabiać drewno poprzez ścinanie podłużnych wiór + + plane + sharpen + + +
+ +
+ struktura + strukˈtura +
+ + n + + + stały układ i wzajemne relacje elementów stanowiących całość + + structure + + +
+ +
+ strukturalny +
+ + adj + + + dotyczący struktury + + structural + + +
+ +
+ strumień + ˈstrũmʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) mały naturalny ciek wodny; + + brook + stream + brooklet + + +
+ +
+ strumyk + ˈstrũmɨk +
+ + n + + + mały strumień + + creek + + +
+ +
+ struna + ˈstrũna +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) naciągnięta sprężysta nić, będąca źródłem dźwięku w instrumentach strunowych; + + string + + +
+ +
+ struna głosowa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) drgający element krtani, parzysty organ który wytwarza dźwięki + + vocal cord + vocal fold + voice reed + + +
+ +
+ strup + strup +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) sucha pokrywa na ranach i uszkodzeniach ciała, powstająca ze skrzepłej wydzieliny; + + scab + crust + + +
+ +
+ struś + struɕ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) duży ptak nielotny z rodziny strusiowatych; + + ostrich + + +
+ +
+ strych + strɨx +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pomieszczenie w niektórych budynkach, znajdujące się pod samym dachem; + + attic + loft + + +
+ +
+ strychnina + strɨçˈɲĩna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) silnie toksyczny alkaloid występujący w nasionach kulczyby; + + strychnine + + +
+ +
+ strychulec + strɨˈxulɛʦ̑ +
+ + n + + + deseczka do usuwania nadmiaru towarów sypkich, np. zboża, poprzez przesuwanie jej po krawędzi naczynia - miary + + strickle + + + + ochraniacz zakładany na pęciny zwierzętom pociągowym i wierzchowym dla zapobieżenia kaleczeniu („strychowaniu”) + + strickle + + +
+ +
+ stryczek + ˈstrɨʧ̑ɛk +
+ + n + + + (książkowy) sznur zakończony pętlą zakładaną na szyję skazanym na śmierć przez powieszenie + + noose + + +
+ +
+ stryj + strɨj +
+ + n + + + brat ojca; + + uncle + + +
+ +
+ strzał + sṭʃaw +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wystrzelenie strzały lub pocisku z broni + + shot + + +
+ +
+ strzała + ˈsṭʃawa +
+ + n + + + pocisk przeznaczony do łuku; + + arrow + + +
+ +
+ strzałka + ˈsṭʃawka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pojedynczy sygnał telefoniczny służący jako umowny znak + + dart + + + + linia z grotem, symbol wskazujący kierunek + + arrow + + +
+ +
+ strzałkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) biegnący od przodu ku tyłowi + + sagittal + + + + związany ze strzałką, mający postać strzałki + + sagittal + + +
+ +
+ strzec + sṭʃɛʦ̑ +
+ + v + + + mieć pod opieką, pilnować, dozorować, opiekować się kimś lub czymś + + guard + watch over + + +
+ +
+ strzecha + ˈsṭʃɛxa +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bujne, zmierzwione włosy + + thatch + + + + pokrycie dachu wykonane ze słomy lub trzciny; + + thatch + + +
+ +
+ strzelanina +
+ + n + + + strzały z broni palnej padające jeden za drugim + + shooting + shootout + gunfight + firefight + + +
+ +
+ strzelać + ˈsṭʃɛlaʨ̑ +
+ + v + + + oddawać strzał z broni + + shoot + + +
+ +
+ strzelba + ˈsṭʃɛlba +
+ + n + + + długa, palna broń myśliwska; + + shotgun + + +
+ +
+ strzelec + ˈsṭʃɛlɛʦ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik specjalizujący się w strzelaniu z ręcznej broni palnej + + shooter + + + + (sport, sportowy) zawodnik, który strzelił bramkę + + scorer + kick + + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz wyspecjalizowany w strzelaniu + + fusilier + gunner + rifleman + + + + osoba umiejąca się posługiwać bronią palną, łukiem lub inną bronią miotającą + + shooter + shot + + +
+ +
+ strzelecki +
+ + adj + + + odnoszący się do strzelectwa, związany ze strzelectwem + + rifle + shooting + small-arms + + +
+ +
+ strzelnica + sṭʃɛlʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) miejsce ćwiczeń w strzelaniu do celu + + shooting range + + + + jarmarczne miejsce rozrywki, w którym wygrywa się nagrody w zamian za trafne strzały z wiatrówki + + shooting-gallery + + +
+ +
+ strzemię + ˈsṭʃɛ̃mʲjɛ +
+ + n + + + parzysta część rzędu końskiego w formie stalowego kabłąka i poprzeczki, służąca do dosiadania wierzchowca i ułatwiająca utrzymanie się w siodle; + + stirrup + + +
+ +
+ strzeżonego Pan Bóg strzeże +
+ + proverb + + + lepiej jest zapobiegać, niż później bać się o to, jak sprawy się potoczą + + better safe than sorry + + +
+ +
+ strzyc +
+ + v + + + obcinać futro zwierząt na wełnę + + fleece + shear + + + + przycinać rośliny, np. trawę, gałęzie + + mow + trim + + + + skracać włosy, brodę lub sierść + + cut + barber + crop + trim + + + + poddawać się strzyżeniu + + have a haircut + + +
+ +
+ strzykawka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) narzędzie medyczne do wprowadzania płynnych leków pod skórę lub do mięśnia albo do pobierania płynów ustrojowych; + + syringe + hypodermic + + +
+ +
+ strzykwa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę morskie z gromady zaliczanej do szkarłupni; + + sea cucumber + + +
+ +
+ strzyżarka +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) maszyna do strzyżenia wełny, futer + + trimmer + + +
+ +
+ strzęp + sṭʃɛ̃mp +
+ + n + + + paproch + + snippet + + + + poszarpana resztka czegoś + + scrap + shred + snatch + tatter + + +
+ +
+ strój + struj +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) odpowiednie ustawienie gitary lub innego instrumentu muzycznego + + tune + + + + określony rodzaj ubioru + + attire + + +
+ +
+ strój kąpielowy +
+ + n + + + skąpe odzienie do publicznego zażywania kąpieli wodnych i słonecznych; + + swimsuit + + +
+ +
+ strój równomiernie temperowany +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (rzadki, rzadko używany) każdy strój oparty o równy podział oktawy na dowolną liczbę części + + equal temperament + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) strój skali dzielący oktawę na 12 równych półtonów; + + equal temperament + + +
+ +
+ stróż + struʃ +
+ + n + + + osoba pilnująca np. budynku + + watchman + + +
+ +
+ strąk + strɔ̃ŋk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) suchy, pękający owoc charakterystyczny dla roślin z rodziny motylkowych; + + pod + husk + hull + legume + + +
+ +
+ stręczycielstwo +
+ + n + + + przestępstwo polegające na nakłanianiu kogoś do nierządu; + + pimping + proxenetism + + +
+ +
+ studencki + stuˈdɛ̃nʦ̑ʲci +
+ + adj + + + przeznaczony dla studentów + + student + + + + typowy dla studentów + + student + + +
+ +
+ student + ˈstudɛ̃nt +
+ + n + + + osoba, która studiuje na wyższej uczelni; + + student + + +
+ +
+ studia + ˈstudʲja +
+ + n + + + kształcenie się na uczelni wyższej, zakończone dyplomem + + studies + + +
+ +
+ studio + ˈstudʲjɔ +
+ + n + + + pomieszczenie przeznaczone do nagrań dźwiękowych, audycji radiowych, telewizyjnych lub filmowych itp. + + studio + + +
+ +
+ studiować + stuˈdʲjɔvaʨ̑ +
+ + v + + + uczyć się na uczelni wyższej; być na studiach + + study + + +
+ +
+ studnia + ˈstudʲɲa +
+ + n + + + głęboki otwór w ziemi wraz z urządzeniem do pobierania wody; + + well + + +
+ +
+ studnia kwantowa + ˈstudʲɲa kfãnˈtɔva +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) studnia potencjału, ograniczająca cząstki w pewnym obszarze przestrzeni; + + quantum well + + +
+ +
+ studniówka + stuˈdʲɲufka +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) bal, zabawa odbywająca się na ok. 100 dni przed egzaminem maturalnym + + prom + + +
+ +
+ stuk + stuk +
+ + interjection + + + (onomatopeja) wyraz naśladujący odgłos stukania + + knock + + +
+ +
+ stulecie + stuˈlɛʨ̑ɛ +
+ + n + + + setna rocznica + + a hundredth anniversary + centenary + + +
+ +
+ stulejka + stuˈlɛjka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wrodzone zwężenie napletka uniemożliwiające jego ściągnięcie poza żołądź prącia; + + phimosis + + +
+ +
+ stuptut +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ochraniacz na nogę mający kształt rurki, wykonany z wodoodpornego i odpornego na zabrudzenia materiału; + + gaiter + + +
+ +
+ stuła +
+ + n + + + (kościelny) szata liturgiczna prezbiterów w formie wstęgi sukna; + + stole + + +
+ +
+ stwardnienie rozsiane + stfardʲˈɲɛ̇̃ɲɛ rɔɕˈːãnɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekła choroba centralnego układu nerwowego; + + MS + multiple sclerosis + + +
+ +
+ stwarzać +
+ + v + + + powoływać do istnienia + + create + + + + stawać się przyczyną czegoś + + create + make + + +
+ +
+ stwierdzać +
+ + v + + + dochodzić do wniosku + + ascertain + find + verify + write + + + + mówić z przekonaniem + + affirm + attest + certify + + +
+ +
+ stwierdzenie + stfʲjɛrˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wypowiedź stwierdzająca coś, wypowiedź wyrażająca przekonanie o czymś + + affirmation + statement + + +
+ +
+ stworzenie + stfɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: stworzyć + + creation + + + + zwierzę lub człowiek + + creature + being + + +
+ +
+ stwór + stfur +
+ + n + + + dziwna, często odrażająca istota + + creature + + +
+ +
+ stwórca +
+ + n + + + ktoś, kto coś stworzył (zwykle coś z niczego) + + creator + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) przydomek boga, któremu przypisuje się stworzenie wszechświata lub ludzi; + + creator + + +
+ +
+ styczeń + ˈstɨʧ̑ɛ̃ɲ +
+ + n + + + pierwszy miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); + + January + + +
+ +
+ stycznik +
+ + n + + + (elektryczność) urządzenie elektromechaniczne do zamykania i przerywania obwodów elektrycznych średniej mocy; + + contactor + + +
+ +
+ stygijski + stɨˈɟijsʲci +
+ + adj + + + (poetycki, poetycko) związany ze Styksem, dotyczący Styksu + + stygian + + +
+ +
+ stygmat + ˈstɨɡmat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rany na ciele Chrystusa, które mają również pojawiać się u osób rozpamiętujących jego mękę; + + stigma + + +
+ +
+ stygmatyzacja + ˌstɨɡmatɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces nadawania określeń osobom, grupom lub kategoriom społecznym w wyniku czego przyjmują one nadane im cechy i zaczynają działać zgodnie z przypisanymi im etykietami; + + social stigma + + +
+ +
+ stykówka + stɨˈkufka +
+ + n + + + (fotografia) odbitka fotograficzna służąca do uzyskania wglądówek, wykonana przez naświetlenie papieru światłoczułego przez negatywy położone bezpośrednio na tym papierze + + contact sheet + + +
+ +
+ styl + stɨl +
+ + n + + + rodzaj starożytnego przyrządu do pisania, rylec + + style + stylus + + + + sposób czyjegoś postępowania, zachowania + + style + + + + sposób wyrażania się; sposób mówienia, pisania + + style + + + + zespół cech charakterystycznych dla danego regionu, epoki itp. + + style + + + + (sport, sportowy) ruchy właściwe danej dyscyplinie sportowej + + style + + + + (informatyka, informatyczny) wygląd elementu strony HTML, nadawany za pomocą CSS + + style + + +
+ +
+ styl życia +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) codzienne zachowania jednostek lub grup manifestujące ich położenie społeczne i preferencje; + + lifestyle + + +
+ +
+ stylizowany + ˌstɨlʲizɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + posiadający cechy pewnego stylu, przedstawiony lub sformułowany na wzór określonego stylu + + stylized + + +
+ +
+ stymulacja +
+ + n + + + pobudzanie do aktywności, rozwoju + + stimulation + + + + (biologia, biologiczny) wywoływanie stanu pobudzenia w organizmie przez bodziec zewnętrzny + + stimulation + + +
+ +
+ stymulator +
+ + n + + + czynnik pobudzający działanie, bodziec, stymulant + + stimulator + + +
+ +
+ stynka + ˈstɨ̃nka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Osmerus eperlanus, mała ryba o dużych łuskach; + + smelt + + +
+ +
+ stypa +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (gastronomia) poczęstunek organizowany po pogrzebie; + + wake + + +
+ +
+ stypendium + stɨˈpɛ̃ndʲjũm +
+ + n + + + pomoc finansowa udzielana osobom kształcącym się lub prowadzącym badania naukowe + + scholarship + bursary + burse + fellowship + grant + stipend + + +
+ +
+ stypulacja +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) umowa, ugoda lub inne zobowiązanie + + stipulation + + +
+ +
+ stypulować + ˌstɨpuˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (rzadki, rzadko używany) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) wymagać, określać, przewidywać, zastrzegać, postulować, nakazywać + + stipulate + + +
+ +
+ styropian +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) polistyren o mikroporowatej strukturze, najczęściej w formie kształtek, bloków lub płyt, wykorzystywany jako materiał do izolacji cieplnej, dźwiękowej i elektrycznej; + + styrofoam + + +
+ +
+ stóg + stuk +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) duży stos siana, rzadziej słomy lub zboża, układany zazwyczaj wokół ustawionego pionowo drąga w kształt stożka lub kopuły + + heap + pile + rick + stack + + +
+ +
+ stół + stuw +
+ + n + + + mebel w postaci poziomej płaszczyzny (blatu) podpartej na nogach, służący zwykle do ułatwienia spożywania posiłków lub pracy; + + table + + +
+ +
+ stąd + stɔ̃nt +
+ + pronoun + + + wyznaczenie miejsca, w którym znajduje się osoba mówiąca, z orientacją na zewnątrz + + away + from here + hence + + + + z tego powodu + + therefore + hence + hereof + that's why + thence + + +
+ +
+ stąpać + ˈstɔ̃mpaʨ̑ +
+ + v + + + stawiać kroki + + step + stride + tread + + +
+ +
+ stęchlizna + stɛ̃w̃xˈlʲizna +
+ + n + + + zapach odczuwany w wilgotnych, niewietrzonych lub zagrzybionych pomieszczeniach + + mustiness + + +
+ +
+ stęchły +
+ + adj + + + o zapachu pleśni, długo niewietrzonych pomieszczeń + + stale + + +
+ +
+ stękać +
+ + v + + + wydawać ciężkie westchnienia + + moan + + +
+ +
+ stęp +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała łącząca stopę z golenią; + + tarsus + + +
+ +
+ stępka + ˈstɛ̃mpka +
+ + n + + + (marynarka) główna, podłużna belka umieszczona środkowo na dnie kadłuba statku wodnego; + + keel + + +
+ +
+ stężenie +
+ + n + + + (budownictwo) element konstrukcyjny zapewniający usztywnienie konstrukcji budowlanej; + + bracing + + + + (chemia, chemiczny) zawartość substancji w mieszaninie odniesiona do jednostki objętości lub masy; + + concentration + + +
+ +
+ stężenie liczbowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) liczba cząstek (np. atomów, jonów, cząsteczek) zawartych w jednostce objętości + + number cocentration + + +
+ +
+ stężenie masowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek masy substancji do objętości mieszaniny; + + mass concentration + + +
+ +
+ stężenie molalne +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zawartość substancji w roztworze odniesiona do masy rozpuszczalnika; + + molality + molal concentration + + +
+ +
+ stężenie molowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek liczby moli substancji do objętości mieszaniny; + + molarity + amount concentration + amount-of-substance concentration + molar concentration + substance concentration + + +
+ +
+ stężenie normalne +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) liczba gramorównoważników substancji w roztworze odniesiona do jednostki objętości; + + equivalent concentration + normal concentration + normality + + +
+ +
+ stężenie powierzchniowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) ilość substancji zaadsorbowana na danej powierzchni; + + surface concentration + + + + (chemia, chemiczny) ilość substancji, wyrażona w postaci stężenia molowego, ułamka masowego bądź innej wielkości, odnosząca się do określonej powierzchni + + surface concentration + + +
+ +
+ stężenie procentowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zawartość substancji w mieszaninie (stężenie) wyrażona w procentach; + + percent concentration + + +
+ +
+ stężenie procentowe masowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek masy składnika do masy mieszaniny (ułamek masowy) wyrażony w procentach; + + mass percent + mass percentage + percentage by mass + weight percent + weight percentage + + +
+ +
+ stężenie procentowe molowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek liczby moli składnika do sumy liczby moli wszystkich składników mieszaniny (ułamek molowy) wyrażony w procentach; + + mole percent + mole percentage + percentage by mole + + +
+ +
+ stężenie procentowe objętościowe +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek objętości składnika do sumy objętości wszystkich składników mieszaniny przed ich zmieszaniem (ułamek objętościowy) wyrażony w procentach; + + percentage by volume + volume percent + volume percentage + + +
+ +
+ stężenie śmiertelne +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zawartość substancji we wdychanym powietrzu powodująca śmierć określonego procentu badanej populacji danego gatunku; + + LC + LCt + lethal concentration + + +
+ +
+ suahili + ˌsu<sup>w</sup>aˈçilʲi +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język używany we wschodniej części Afryki; + + Swahili + + +
+ +
+ subalpejski + ˌsubalˈpɛjsʲci +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) taki, który znajduje się w wysokim piętrze gór lub dla niego charakterystyczny + + subalpine + + +
+ +
+ subha +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) muzułmański sznur modlitewny, rodzaj różańca + + subha + + +
+ +
+ subiekt + ˈsubʲjɛkt +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) sprzedawca w sklepie + + subject + + +
+ +
+ subiektywnie +
+ + adv + + + w sposób subiektywny, nieobiektywnie + + subjectively + + +
+ +
+ subiektywny + ˌsubʲjɛkˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) (filozofia, filozoficzny) zależny od podmiotu poznającego + + subjective + + + + stronniczy, odznaczający się subiektywizmem + + subjective + + +
+ +
+ subkarabinek + ˌsupkaraˈbʲĩnɛk +
+ + n + + + długa broń palna wyposażona w krótką, krótszą niż karabinek lufę + + subcarbine + + +
+ +
+ subkontynent + ˌsupkɔ̃nˈtɨ̃nɛ̃nt +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) ląd wielkich rozmiarów, lecz mniejszy niż kontynent lub stanowiący jego wydzieloną, szczególną część; + + subcontinent + + +
+ +
+ subkultura +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) zespół zjawisk kulturowych, częściowo autonomiczny wobec kultury dominującej tworzone przez jakąś grupę osób; + + subculture + + +
+ +
+ subletalny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) osłabiający znacznie żywotność organizmu, ale nie powodujący natychmiastowej śmierci + + sublethal + + +
+ +
+ sublimat + subˈlʲĩmat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zwyczajowa nazwa chlorku rtęci(II); + + corrosive sublimate + + +
+ +
+ subordynacja +
+ + n + + + podporządkowanie się dyscyplinie, zdyscyplinowanie + + subordination + + +
+ +
+ subordynacjonizm +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) (historia, historyczny, historycznie) pogląd teologiczny, według którego Syn Boży i Duch Święty są podporządkowani Bogu Ojcu; + + subordinationism + + +
+ +
+ substancja + supˈstãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) klasa przedmiotów materialnych, mających w danych warunkach jednakowe właściwości fizyczne i chemiczne, mikroskopowo zaś - identyczną budowę molekularną (cząsteczkową) + + substance + + +
+ +
+ substancja czynna + supˈstãnʦ̑ʲja ˈʧ̑ɨ̃nːa +
+ + n + + + substancja jakiegokolwiek pochodzenia, która może spowodować zmiany w procesach fizjologicznych lub biochemicznych organizmów żywych, stanowiąca podstawę leku; + + active ingredient + + +
+ +
+ substytucja + ˌsupstɨˈtuʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) reakcja chemiczna polegająca na wymianie jednego lub kilku atomów w cząsteczce związku chemicznego; + + substitution + + + + (psychologia, psychologiczny) jeden z mechanizmów obronnych, polegający na zastępowaniu nieosiągalnych celów celami łatwiejszymi; + + substitution + + + + przeniesienie pełnomocnictwa na inną osobę + + substitution + + + + wzajemna zastępowalność dóbr o podobnych właściwościach + + substitution + + + + zastąpienie jednych rzeczy, pojęć, usług itp. innymi + + substitution + + +
+ +
+ subsydiarność + ˌsupsɨˈdʲjarnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zasada, według której decyzje powinny być podejmowane na najniższym możliwym szczeblu, a na wyższym tylko wtedy, gdy takie ich podjęcie da o wiele lepsze rezultaty; + + subsidiarity + + +
+ +
+ subsydium + supˈsɨdʲjũm +
+ + n + + + (urzędowy) pomoc finansowa udzielona osobie prawnej, jednostce organizacyjnej lub osobie fizycznej przeznaczona na konkretny rodzaj działalności + + subsidy + + +
+ +
+ subtelność + supˈtɛlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co subtelne + + delicacy + subtlety + subtleness + + + + niewielka, drobna różnica + + nuance + subtlety + + +
+ +
+ subwencja + subˈvɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + pomoc finansowa, dotacja, stypendium + + subvention + + +
+ +
+ suchar + ˈsuxar +
+ + n + + + (spożywczy) specjalnie wysuszony kawałek pieczywa, przygotowany do dłuższego przechowywania + + rusk + rusk bread + twice-baked bread + zwieback + + +
+ +
+ suchodrzew Purpusa + suˈxɔḍʒɛf purˈpusa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Lonicera × purpusii, mieszaniec dwóch chińskich gatunków wiciokrzewu + + shrubby honeysuckle + winter honeysuckle + + +
+ +
+ suchość +
+ + n + + + cecha tego, co suche + + dryness + + +
+ +
+ suchy + ˈsuxɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) szczupły + + skinny + + + + pozbawiony wilgoci + + dry + + +
+ +
+ suchy zębodół + ˈsuxɨ zɛ̃mˈbɔduw +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) powikłanie po ekstrakcji zęba związane z zapaleniem zakończeń nerwowych znajdujących się w zębodole; + + dry socket + + +
+ +
+ sudecki + suˈdɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Sudetami, dotyczący Sudetów + + Sudeten + Sudetan + Sudetian + Sudetic + Sudetish + + +
+ +
+ sudeckoniemiecki +
+ + adj + + + związany z Niemcami sudeckimi lub z Krajem Sudetów, dotyczący Niemców sudeckich lub Kraju Sudetów + + Sudeten German + + +
+ +
+ sudoku +
+ + n + + + japońska łamigłówka, w której zadaniem jest uzupełnienie diagramu tak, aby w każdej kolumnie, każdym wierszu oraz każdym mniejszym kwadracie znalazło się po jednej cyfrze od 1 do 9; + + sudoku + + +
+ +
+ sufi + ˈsufʲi +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca sufizmu, mistyk muzułmański + + Sufi + + +
+ +
+ suficki + suˈfʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z sufizmem + + Sufi + + +
+ +
+ sufiks + ˈsufʲiks +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (gramatyka) afiks występujący za rdzeniem; przyrostek; + + suffix + + +
+ +
+ sufit + ˈsufʲit +
+ + n + + + (budownictwo) górna ściana pomieszczenia + + ceiling + + +
+ +
+ sufizm + ˈsufʲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) muzułmański mistycyzm; + + Sufism + + +
+ +
+ sufler + ˈsuflɛr +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) osoba podpowiadająca aktorom tekst roli na próbach i podczas przedstawień w sposób niewidoczny dla widza; + + prompter + + +
+ +
+ sufragan +
+ + n + + + (kościelny) biskup diecezji sufragalnej; + + suffragan + + +
+ +
+ sugerować + ˌsuɡɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + czynić aluzję + + allude + hint + suggest + + + + podsuwać komuś nie wprost jakieś rozwiązanie + + suggest + hint + + + + stanowić poszlakę dla jakiegoś wniosku + + suggest + + +
+ +
+ sugestia + suˈɡɛstʲja +
+ + n + + + przekonywanie kogoś; + + suggestion + + +
+ +
+ sugestywny +
+ + adj + + + wywierający silny wpływ na czyjeś myśli i wyobraźnię, narzucający komuś sposób myślenia; bardzo przekonujący + + suggestive + + +
+ +
+ sugilit + suˈɟilʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) (jubilerstwo, jubilerski) rzadki minerał z gromady krzemianów, przyjmujący barwy w odcieniach różu i fioletu, wykorzystywany w jubilerstwie; + + luvulite + sugilite + + +
+ +
+ suicydologia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) nauka zajmująca się problematyką samobójstw; + + suicidology + + +
+ +
+ suita +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) wieloczłonowy utwór złożony z kontrastujących ze sobą elementów; + + suite + + +
+ +
+ suk + suk +
+ + n + + + bazar lub handlowa dzielnica muzułmańska; + + souk + + +
+ +
+ suka + ˈsuka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica psa domowego lub innego zwierzęcia psowatego + + bitch + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (pejoratywnie, pejoratywny) kobieta, zwłaszcza źle prowadząca się + + bitch + + +
+ +
+ sukces + ˈsukʦ̑ɛs +
+ + n + + + korzystny wynik + + success + + + + osiągnięcie bogactwa, sławy; zrobienie kariery + + success + + +
+ +
+ sukienka + suˈcɛ̃nka +
+ + n + + + (krawiectwo) krótka suknia, okrywająca tułów, częściowo lub całkowicie nogi, czasem też ręce, zazwyczaj z lekkiego materiału; + + dress + frock + + +
+ +
+ sukiennice +
+ + n + + + dawny miejski budynek handlowy + + cloth hall + + +
+ +
+ sukmana + sukˈmãna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) długie męskie okrycie wierzchnie z sukna lub wełny, dołem rozszerzane, dawniej powszechnie noszone przez chłopów; + + sukmana + + +
+ +
+ suknia + ˈsucɲa +
+ + n + + + (krawiectwo) część kobiecej garderoby okrywająca tułów, częściowo lub całkowicie nogi, czasem też ręce, wkładana zazwyczaj na uroczyste okazje; + + dress + gown + + +
+ +
+ sukno + ˈsuknɔ +
+ + n + + + gęsta, zgrzebna tkanina wełniana; + + cloth + + +
+ +
+ sukralfat + suˈkralfat +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) lek o działaniu ochronnym na śluzówkę żołądka i jelit, jak również przeciwdziałający hiperfosfatemii w mocznicy + + sucralfate + + +
+ +
+ sukulent + suˈkulɛ̃nt +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina przystosowana do życia na gorących półpustyniach, posiadająca grube mięsiste pędy bądź liście, służące do gromadzenia wody; + + succulent + + +
+ +
+ sukurs + ˈsukurs +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) odsiecz, pomoc, posiłki, wsparcie + + succor + succour + + +
+ +
+ suletyjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dialekt języka baskijskiego używany w Soule + + Souletin + Zuberoan + + +
+ +
+ sulfadiazyna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny stosowany przy leczeniu zapalenia płuc i czerwonki + + sulfadiazine + + +
+ +
+ sum + sũm +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) duża ryba drapieżna z charakterystycznymi wąsami; + + catfish + + +
+ +
+ suma + ˈsũma +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik dodawania + + sum + + +
+ +
+ sumak + ˈsũmak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Rhus) rodzaj roślin należący do rodziny nanerczowatych i obejmujący ok. 250 gatunków; + + sumac + sumach + + + + (kulinaria) przyprawa z sumaka (1.1) o kwaśnym smaku + + sumac + sumach + + +
+ +
+ sumatrzański + ˌsũmaˈṭʃãj̃sʲci +
+ + adj + + + od Sumatra + + Sumatran + + +
+ +
+ sumeryjski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język sumeryjski; + + Sumerian + + +
+ +
+ sumienie + sũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + wewnętrzne odczucie pozwalające rozróżniać dobro i zło + + conscience + + +
+ +
+ sumiennie +
+ + adv + + + z wielką starannością w działaniu + + faithfully + + +
+ +
+ sumienność +
+ + n + + + cecha osoby, która rzetelnie wypełnia swoje obowiązki + + conscientiousness + + +
+ +
+ sumienny +
+ + adj + + + skrupulatnie wywiązujący się z podjętych obowiązków + + conscientious + scrupulous + dutiful + faithful + + + + wykonywany dokładnie, rzetelnie + + conscientious + scrupulous + + +
+ +
+ sumo + ˈsũmɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj zapasów, japoński sport narodowy; + + sumo + + +
+ +
+ sundajski +
+ + adj + + + związany z Sundajczykami, dotyczący Sundajczyków + + Sundanese + + +
+ +
+ sundajski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język sundajski; + + Sundanese + + +
+ +
+ sunnicki + sũɲˈːiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z sunnitami lub sunnizmem + + Sunni + + +
+ +
+ sunnita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca sunnickiego odłamu islamu - sunnizmu + + Sunni + Sunnite + + +
+ +
+ super + ˈsupɛr +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) wspaniały, świetny, doskonały + + excellent + + +
+ +
+ superbohater + ˌsupɛrbɔˈxatɛr +
+ + n + + + fikcyjny bohater filmów, książek lub komiksów posiadający nadprzyrodzone zdolności i walczący o uratowanie ludzkości przed złoczyńcami; + + superhero + + +
+ +
+ superkontynent + ˌsupɛrkɔ̃nˈtɨ̃nɛ̃nt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) masa lądu składająca się z więcej niż jednego współczesnego kontynentu; + + supercontinent + + +
+ +
+ superksiężyc +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (astronomia, astronomiczny) księżyc w pełni, obserwowany w syzygijnym perygeum; + + super moon + supermoon + + +
+ +
+ supermarket + ˌsupɛrˈmarkɛt +
+ + n + + + (handel, handlowy) ogromny, samoobsługowy sklep wielobranżowy; + + supermarket + + +
+ +
+ supermodelka +
+ + n + + + bardzo znana modelka + + supermodel + + +
+ +
+ supernatant + ˌsupɛrˈnatãnt +
+ + n + + + górna, płynna warstwa znad osadu; roztwór znad osadu + + supernatant + + +
+ +
+ supernowa + ˌsupɛrˈnɔva +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazda, której jasność gwałtowanie wzrosła na skutek wybuchowego odrzucenia przez nią swoich zewnętrznych warstw; + + supernova + + +
+ +
+ supersieć + suˈpɛrʲɕɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) periodyczna struktura krystaliczna, najczęściej składająca się z następujących po sobie studni kwantowych + + superlattice + + +
+ +
+ superwtorek +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) w USA: dzień (wtorek) na początku lutego lub marca w roku wyborów prezydenckich, kiedy w największej liczbie stanów odbywają się prawybory; + + Super Tuesday + + +
+ +
+ superżywność +
+ + n + + + (neologizm) żywność pochodzenia roślinnego o wysokiej wartości odżywczej ((na przykład) wysokiej zawartości polifenoli lub antyoksydantów) mająca korzystne działanie na zdrowie + + superfood + + +
+ +
+ supeł +
+ + n + + + splot, który powstał w miejscu związania splątania sznurka, nici, łańcuszka itd. + + knot + + +
+ +
+ suport + ˈsapɔrt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) solista lub zespół muzyczny rozgrzewający publiczność, którego występ poprzedza wyjście na scenę gwiazdy koncertu; + + opening act + supporting act + warm-up act + + + + (technologia, technika, techniczny) pedał rowerowy wraz z osią; + + bottom bracket + + +
+ +
+ supremacja + ˌsuprɛ̃ˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + zwierzchnictwo, przewaga nad kimś lub czymś + + supremacy + + +
+ +
+ sura + ˈsura +
+ + n + + + w islamie: rozdział Koranu; + + sura + + +
+ +
+ surdut + ˈsurdut +
+ + n + + + (krawiectwo) wizytowy ubiór męski z ciemnego materiału; długa, dwurzędowa marynarka + + frock coat + + +
+ +
+ surfer +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba uprawiająca surfing + + surfer + + +
+ +
+ surfing +
+ + n + + + (sport, sportowy) ślizganie się na specjalnie przystosowanej do tego desce unoszącej się na fali morskiej + + surfing + + +
+ +
+ surojadek +
+ + n + + + mężczyzna odżwiający się pokarmem nie poddanym obróbce termicznej w wysokiej temperaturze + + raw foodist + + +
+ +
+ surowica +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) przesącz osocza krwi + + serum + + +
+ +
+ surowiec + suˈrɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + substancja występująca w przyrodzie, która jest przetwarzana i wykorzystywana w przemyśle + + raw material + + +
+ +
+ surowo +
+ + adv + + + bezwzględnie wymagająco + + inclemently + strictly + stringently + + + + nie uznając żadnych wytłumaczeń i okoliczności łagodzących + + harshly + rigidly + sternly + + + + w sposób nieprzetworzony, prosto z natury + + raw + + + + w sposób pozbawiony ozdób lub wygód + + ruggedly + + +
+ +
+ surowość + suˈrɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest surowe + + austerity + inclemency + severity + + + + cecha tego, kto jest surowy + + rigidity + rigour + + +
+ +
+ surowy + suˈrɔvɨ +
+ + adj + + + (kulinaria) taki, który nie jest ugotowany, usmażony lub upieczony + + raw + uncooked + + + + o klimacie: zimny, ostry, o niskiej temperaturze + + harsh + severe + + + + o surowcach: niepoddany obróbce + + coarse + crude + raw + rough + + + + taki, który bezwzględnie wymaga wykonania jakiejś czynności, przestrzegania jakichś zasad, nieuznający sprzeciwu, wymagający, bezwzględny, niewyrozumiały; także będący wyrazem tej cechy + + severe + strict + harsh + stern + + + + taki, który jest pozbawiony wszelkich wygód + + austere + severe + + +
+ +
+ surrealista + ˌsurːɛaˈlʲista +
+ + n + + + artysta tworzący zgodnie z zasadami surrealizmu, członek grupy surrealistycznej + + surrealist + + +
+ +
+ surrealistyczny + ˌsurːɛalʲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) związany z surrealizmem, wywodzący się z surrealizmu + + surreal + + +
+ +
+ surrealizm + ˌsurːɛˈalʲism̥ +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (sztuka) kierunek artystyczny w literaturze i sztuce, ukształtowany w latach dwudziestych XX w., w założeniu którego wyrażano swoje wnętrze, podświadomość, wizje, sny, halucynacje itp. w oderwaniu od rzeczywistości; + + surrealism + + +
+ +
+ surykatka + ˌsurɨˈkatka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) mały i smukły ssak drapieżny występujący w Afryce; + + meerkat + suricate + + +
+ +
+ surówka + suˈrufka +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa przyrządzana z surowych warzyw lub owoców; + + salad + + +
+ +
+ suseł + ˈsusɛw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Spermophilus niewielki gryzoń półkuli północnej, zapadający w sen zimowy; + + gopher + + +
+ +
+ sushi + ˈsuʃʲi +
+ + n + + + (kulinaria) japońska potrawa z ryżu zaprawionego octem ryżowym z różnymi dodatkami w postaci owoców morza, ryb, warzyw, grzybów oraz jajek; + + sushi + + +
+ +
+ suspens + ˈsuspɛ̃w̃s +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) wstrzymanie biegu akcji lub jej niespodziewany zwrot + + suspense + + +
+ +
+ susz konferencyjny + ˈsuʃ ˌkɔ̃nfɛrɛ̃nˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + n + + + (środowiskowy) ciastka, paluszki itp. podawane podczas przerw kawowych w trakcie konferencji, szkoleń itp. + + conference snack + + +
+ +
+ susza + ˈsuʃa +
+ + n + + + długotrwały okres bez opadów atmosferycznych; + + drought + + +
+ +
+ suszarka + suˈʃarka +
+ + n + + + (żartobliwie) ręczny radar policyjny do pomiaru prędkości pojazdów + + radar gun + + + + konstrukcja, na której coś zawiesza się lub kładzie, by obeschło + + drainer + rack + + + + urządzenie elektryczne do suszenia strumieniem powietrza + + dryer + drier + + +
+ +
+ suszarka do włosów + suˈʃarka dɔ‿ˈvwɔsuf +
+ + n + + + urządzenie elektryczne służące do suszenia włosów + + hairdryer + blowdryer + + +
+ +
+ suszony +
+ + adj + + + taki, który przeszedł proces suszenia + + dried + + +
+ +
+ suszoodporny +
+ + adj + + + (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) odporny na suszę + + drought-resistant + drought-tolerant + + +
+ +
+ suszyć + ˈsuʃɨʨ̑ +
+ + v + + + powodować, że coś staje się suchsze przez odparowanie wody + + dry + + + + stawać się suchym + + dry + + +
+ +
+ sutanna + suˈtãnːa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) długa szata noszona przez duchownych wyznań chrześcijańskich; + + cassock + soutane + + +
+ +
+ sutasz +
+ + n + + + rękodzielnicza technika wykonywania ozdób i biżuterii z zaplatanych, kolorowych sznurków, koralików i kamieni ozdobnych + + soutache + + +
+ +
+ sutek + ˈsutɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł mlekowy ssaków, + + nipple + + +
+ +
+ sutener + suˈtɛ̃nɛr +
+ + n + + + człowiek czerpiący zysk z nierządu innych osób + + pimp + + +
+ +
+ suterena + ˌsutɛˈrɛ̃na +
+ + n + + + część budynku znajdująca się pod parterem, często poniżej poziomu terenu, przystosowana do celów mieszkalnych + + basement + basement apartment + + +
+ +
+ sutra + ˈsutra +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w buddyzmie: pismo kanoniczne, z naukami Buddy lub późniejszymi komentarzami; + + sutra + sūtra + + +
+ +
+ suw +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) w silnikach, maszynach, urządzeniach mechanicznych: ruch jednego elementu względem drugiego na pewnej długości, np. ruch tłoka w cylindrze w silniku spalinowym + + stroke + + +
+ +
+ suwak +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) pasek przesuwania + + scrollbar + slider + + +
+ +
+ suwak logarytmiczny +
+ + n + + + przyrząd do mnemotechnicznego obliczania wartości logarytmów i szybkiego otrzymywania przybliżonych wyników różnych działań arytmetycznych; + + slide rule + + +
+ +
+ suwenir + suˈvɛ̃ɲir +
+ + n + + + drobny pamiątkowy upominek + + souvenir + + +
+ +
+ suwerenność + ˌsuvɛˈrɛ̃nːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) niezależność od innych państw, ich władz lub instytucji + + sovereignty + + +
+ +
+ suwerenny +
+ + adj + + + niezależny od innego państwa lub władzy + + independent + + +
+ +
+ suwmiarka + suvˈmʲjarka +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) przyrząd do pomiaru drobnych długości; + + caliper + + +
+ +
+ suzeren + suˈzɛrɛ̃n +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w feudalizmie: najwyższy senior niebędący niczyim wasalem + + suzerain + + +
+ +
+ sułtan +
+ + n + + + tytuł monarchy w krajach muzułmańskich; + + sultan + + +
+ +
+ sułtanat + suwˈtãnat +
+ + n + + + państwo rządzone przez sułtana; + + sultanate + + +
+ +
+ sułtański +
+ + adj + + + związany z sułtanem, dotyczący sułtana + + sultanic + + +
+ +
+ swami +
+ + n + + + w hinduizmie: honorowy tytuł duchownych obojga płci + + swami + + +
+ +
+ swapcja +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) opcja na wejście w swap; + + swaption + + +
+ +
+ swastyka + ˈsfastɨka +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) multikulturowy symbol szczęścia zwykle w kształcie równoramiennego krzyża o zagiętych ramionach; + + swastika + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (pejoratywnie, pejoratywny) niemiecki emblemat narodowosocjalistyczny i neonazistowski w kształcie równoramiennego krzyża o zagiętych ramionach + + swastika + + +
+ +
+ swat + sfat +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) osoba, która swata dwie osoby, pośredniczy w zawieraniu związku małżeńskiego + + matchmaker + + +
+ +
+ sweter + ˈsfɛtɛr +
+ + n + + + grube okrycie wierzchnie z dzianiny okrywające tułów i ręce + + sweater + jumper + + +
+ +
+ switch +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie łączące komputery oraz inny sprzęt w sieć komputerową; + + switch + + +
+ +
+ swoboda + sfɔˈbɔda +
+ + n + + + naturalna łatwość zachowywania się lub robienia czegoś + + ease + + + + poczucie braku skrępowania, postępowanie bez przymusu, zgodnie z własną wolą + + freedom + + +
+ +
+ swobodnie + sfɔˈbɔdʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób nieograniczony, nieskrępowany + + at ease + + +
+ +
+ swobodny + sfɔˈbɔdnɨ +
+ + adj + + + mający niezajęty czas w danej chwili + + free + unconstrained + + + + niepodlegający przymusowi ani ograniczeniom + + free + + + + zachowujący się w sposób naturalny; (także, też) cechujący zachowanie takiej osoby + + casual + informal + uninhibited + + +
+ +
+ swoisty + sfɔˈ<sup>j</sup>istɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny, specyficzny, nietypowy, właściwy dla siebie samego + + peculiar + + +
+ +
+ swój + sfuj +
+ + pronoun + + + należący do wykonawcy czynności + + her + their + his + its + + +
+ +
+ swąd +
+ + n + + + niemiła woń + + stench + stink + + +
+ +
+ swędzić + ˈsfɛ̃ɲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + dawać odczucie nieprzyjemnego podrażnienia, wywołującego chęć drapania + + itch + + +
+ +
+ sybaryta + ˌsɨbaˈrɨta +
+ + n + + + człowiek, który spędza czas na przyjemnościach i uwielbia zbytek + + Sybarite + + +
+ +
+ syberyjski + ˌsɨbɛˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Syberia + + Siberian + + +
+ +
+ sycylijski + ˌsɨʦ̑ɨˈlʲijsʲci +
+ + adj + + + od Sycylia + + Sicilian + + +
+ +
+ syczeć + ˈsɨʧ̑ɛʨ̑ +
+ + v + + + emitować dźwięk przypominający głoskę s + + hiss + + + + mówić ze złością, z pasją + + hiss + + +
+ +
+ syf + sɨf +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) brak ładu i porządku + + jumble + tumble + + +
+ +
+ syfilis + sɨˈfʲilʲis +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) kiła + + syphilis + + +
+ +
+ syfilityk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) chory na syfilis + + syphilitic + + +
+ +
+ sygnalizacyjny +
+ + adj + + + dotyczący sygnału, używany jako sygnał + + signal + signalling + + +
+ +
+ sygnalizator + ˌsɨɡnalʲiˈzatɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do wyraźnego informowania o sytuacji wymagającej uwagi + + invigilator + signal + signalling device + signalling equipment + + + + osoba dająca sygnał + + flagman + signaller + signalman + + +
+ +
+ sygnalizować +
+ + v + + + przekazywać informacje poprzez wydawane sygnały + + signal + + +
+ +
+ sygnatariusz + ˌsɨɡnaˈtarʲjuʃ +
+ + n + + + strona podpisująca daną umowę, oświadczenie lub memoriał + + signer + + +
+ +
+ sygnał + ˈsɨɡnaw +
+ + n + + + znak informacyjny lub ostrzegawczy + + signal + beacon + + +
+ +
+ sygnować + sɨɡˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + podpisywać lub oznaczać coś odpowiednim znakiem + + sign + + +
+ +
+ syjamski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Syjamem, dotyczący Syjamu + + Siamese + + +
+ +
+ syjamski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język syjamski; + + Siamese + + +
+ +
+ syjonistyczny + ˌsɨjɔ̇̃ɲiˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) właściwy syjonizmowi, dotyczący syjonizmu lub syjonistów + + Zionistic + Zionist + + +
+ +
+ syjonizm + sɨˈjɔ̇̃ɲism̥ +
+ + n + + + zapoczątkowany w końcu XIX wieku ruch narodowy i towarzysząca mu ideologia stworzenia niezależnego państwa żydowskiego na terenie Palestyny oraz zahamowania procesów asymilacyjnych mniejszości żydowskiej w poszczególnych krajach; + + Zionism + + +
+ +
+ syk + sɨk +
+ + n + + + odgłos wydawany przez węża albo szybko uchodzące powietrze, podobny do długiego wymawiania litery „s” + + hiss + + +
+ +
+ sykatywa + ˌsɨkaˈtɨva +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) środek przyspieszający schnięcie farb olejnych i olejów; + + dryer + siccative + + +
+ +
+ sykl +
+ + n + + + (starożytność) (metrologia, metrologiczny) bliskowschodnia jednostka wagi; + + shekel + + + + (starożytność) (numizmatyka, numizmatyczny) bliskowschodnia złota lub srebrna moneta + + shekel + + +
+ +
+ sykstyński +
+ + adj + + + związany z papieżem Sykstusem IV + + Sistine + + +
+ +
+ sylaba + sɨˈlaba +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jednostka mowy, zwykle dłuższa niż jedna głoska i krótsza niż wyraz; + + syllable + + +
+ +
+ sylf + sɨlf +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) duch powietrza ze średniowiecznych wierzeń ludowych, z którym mógł się przyjaźnić człowiek, który zachował czystość duszy; + + sylph + + +
+ +
+ sylur + ˈsɨlur +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) trzeci okres ery paleozoicznej; + + Silurian + + +
+ +
+ sylwanit + sɨlˈvãɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) stalowoszary, cynowobiały lub brązowożółty minerał o dużej łupliwości + + sylvanite + + +
+ +
+ sylwester + sɨlˈvɛstɛr +
+ + n + + + dzień 31 grudnia, zwłaszcza wieczór, i noc z 31 grudnia na 1 stycznia; wigilia Nowego Roku + + New Year's Eve + + + + zabawa lub bal urządzane tej nocy (1.1) na przywitanie Nowego Roku; + + New Year's Eve party + + +
+ +
+ sylwetka + sɨlˈvɛtka +
+ + n + + + kształt, zarys postaci lub rzeczy + + figure + profile + silhouette + + +
+ +
+ sylwin +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady halogenków; + + sylvite + + +
+ +
+ symbioza +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) współżycie dwóch różnych gatunków przynoszące im korzyści + + symbiosis + + +
+ +
+ symbol + ˈsɨ̃mbɔl +
+ + n + + + znak graficzny odpowiadający jakiemuś pojęciu + + symbol + + + + (sztuka) użycie jakiegoś motywu (opisu, obrazu) do przedstawienia zjawiska, o którym nie chce się powiedzieć wprost; + + symbol + + +
+ +
+ symbolicznie +
+ + adv + + + w sposób symboliczny + + symbolically + + +
+ +
+ symboliczny + ˌsɨ̃mbɔˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + o niewielkiej wartości materialnej, niewielkim znaczeniu + + nominal + symbolic + token + + + + taki, w którym występują symbole + + symbolic + + + + związany z symbolem, będący symbolem – znakiem umownym pełniącym inne, zastępcze funkcje + + emblematic + symbolic + + +
+ +
+ symbolika +
+ + n + + + ogół symboli używanych w dana dziedzinie + + symbolism + imagery + + +
+ +
+ symbolizacja +
+ + n + + + nadawanie czemuś charakteru symbolu + + symbolisation + symbolization + + +
+ +
+ symbolizować + ˌsɨ̃mbɔlʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + stanowić symbol czegoś, reprezentować coś za pomocą symbolu + + symbolize + + +
+ +
+ symetria + sɨ̃ˈmɛtrʲja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) określenie endomorfizmu przestrzeni euklidesowych; + + symmetry + + +
+ +
+ symfonia + sɨ̃w̃ˈfɔ̃ɲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dużych rozmiarów utwór na orkiestrę; w klasycznym kształcie zazwyczaj trzy- lub czteroczęściowy; + + symphony + + +
+ +
+ symfoniczny +
+ + adj + + + związany z symfonią, dotyczący symfonii + + symphonic + + +
+ +
+ sympatia + sɨ̃mˈpatʲja +
+ + n + + + osoba, którą się lubi lub kocha + + boyfriend + girlfriend + + + + życzliwy lub przyjazny stosunek do kogoś + + liking + + +
+ +
+ sympatyczny + ˌsɨ̃mpaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wzbudzający sympatię; miły, życzliwy + + nice + friendly + kind + likeable + + +
+ +
+ sympatyk + sɨ̃mˈpatɨk +
+ + n + + + osoba, która z czymś lub z kimś sympatyzuje + + sympathizer + + +
+ +
+ sympatyzować + ˌsɨ̃mpatɨˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + darzyć sympatią coś lub kogoś + + sympathise + sympathize + + +
+ +
+ sympozjum + sɨ̃mˈpɔzʲjũm +
+ + n + + + spotkanie grupy naukowców, praktyków i osób zainteresowanych pewnym działem nauki + + symposium + + +
+ +
+ symptom + ˈsɨ̃mptɔ̃m +
+ + n + + + oznaka jakiegoś zjawiska, zwykle ujemnego; + + symptom + + +
+ +
+ symulacja +
+ + n + + + odtworzenie w sposób sztuczny określonego obiektu lub zjawiska + + simulation + + + + udawanie (zazwyczaj objawów choroby) celem wprowadzenia w błąd i oszukania otoczenia + + simulation + + +
+ +
+ symulakr + sɨ̃ˈmulakr̥ +
+ + n + + + byt, rzecz lub pojęcie udawane, nieprawdziwe, wykreowane przez symulowanie; takie, które nie ma odzwierciedlenia w rzeczywistości; + + simulacrum + + +
+ +
+ symulakrum + ˌsɨ̃muˈlakrũm +
+ + n + + + obraz (najczęściej stworzony przez kino lub telewizję) będący czystą symulacją, tworzącą własną rzeczywistość lub pozorującą istniejącą + + simulacrum + simulacre + + +
+ +
+ symulant + sɨ̃ˈmulãnt +
+ + n + + + osoba, która coś udaje, symuluje, zwłaszcza chorobę + + malingerer + + +
+ +
+ symulować + ˌsɨ̃muˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + świadomie wprowadzać w błąd poprzez udawanie + + feign + + +
+ +
+ syn + sɨ̃n +
+ + n + + + dziecko płci męskiej (w stosunku do rodziców); + + son + + +
+ +
+ syn marnotrawny + ˈsɨ̃n ˌmarnɔˈtravnɨ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) ktoś, kto zawinił lub zbłądził, ale w końcu się opamiętał; + + prodigal son + + +
+ +
+ synagoga + ˌsɨ̃naˈɡɔɡa +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowski dom modlitw; + + synagogue + shul + + +
+ +
+ synagogalny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z synagogą + + synagogal + + +
+ +
+ synantropizacja + ˌsɨ̃nãntrɔpʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) proces przekształcania się fauny i flory na skutek działalności człowieka + + synanthropisation + synanthropization + + +
+ +
+ synapsa + sɨ̃ˈnapsa +
+ + n + + + połączenie między aksonem komórki nerwowej a inną komórką, gdzie następuje przekazanie pobudzenia z jednej komórki do drugiej + + synapse + + +
+ +
+ synchroniczność + ˌsɨ̃nxrɔ̃ˈɲiʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zgranie w czasie, następowanie procesów w tym samym czasie + + synchrony + + +
+ +
+ synchroniczny +
+ + adj + + + (książkowy) odbywający się w tym samym czasie + + synchronic + synchronous + + +
+ +
+ syndrom Stendhala +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie somatoformiczne przejawiajace się przyśpieszonym biciem serca, zawrotami głowy, dezorientacją, nawet halucynacjami powstającymi u niektórych osób na widok dzieł sztuki i zabytków zgromadzonych na małej przestrzeni; + + Stendhal syndrome + + +
+ +
+ syndrom chorego budynku + ˈsɨ̃ndrɔ̃m xɔˈrɛɡɔ buˈdɨ̃nku +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) dolegliwości występujące w określonym miejscu (np. w budynku, w którym się pracuje); + + sick building syndrome + + +
+ +
+ syndrom grupowego myślenia + ˈsɨ̃ndrɔ̃m ˌɡrupɔˈvɛɡɔ mɨɕˈlɛ̃ɲa +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) uleganie ograniczającej sugestii i naciskowi grupy, której jest się członkiem + + groupthink + + +
+ +
+ syndrom jerozolimski + ˈsɨ̃ndrɔ̃mʲ ˌjɛrɔzɔˈlʲĩmsʲci +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie urojeniowe występujące wśród pielgrzymów i turystów odwiedzających Palestynę i Jerozolimę, polegające na tym, że osoby pod wpływem obecności w miejscach związanych z historią biblijną doznają psychicznego szoku, utożsamiają się z postaciami biblijnymi + + Jerusalem syndrome + + +
+ +
+ syndrom miodowego miesiąca + ˈsɨ̃ndrɔ̃m ˌmʲjɔdɔˈvɛɡɔ mʲjɛ̇ˈɕɔ̃nʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zapalenie pęcherza moczowego u kobiety spowodowane częstszym współżyciem płciowym, dotykające głównie młode kobiety dopiero rozpoczynające życie seksualne + + honeymoon syndrome + + +
+ +
+ syndrom paryski + ˈsɨ̃ndrɔ̃m paˈrɨsʲci +
+ + n + + + dolegliwość turystów, (najczęściej japońskich) odwiedzających Paryż i odkrywających, że ich wymarzony czy znany z mediów obraz miasta różni się w znaczący sposób od rzeczywistości; + + Paris syndrome + + +
+ +
+ syndrom sztokholmski + ˈsɨ̃ndrɔ̃m ʃtɔkˈxɔlm̥sʲci +
+ + n + + + stan psychiczny, który pojawia się u ofiar porwania lub u zakładników, przejawiający się odczuwaniem sympatii i solidarności z osobami je przetrzymującymi; + + Stockholm syndrome + + +
+ +
+ syndykacja + ˌsɨ̃ndɨˈkaʦ̑ʲja +
+ + n + + + konsolidacja + + syndication + + +
+ +
+ syndykalizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) kierunek w ruchu robotniczym, zakładający prymat celów ekonomicznych nad politycznymi w walce o prawa proletariatu; + + syndicalism + + +
+ +
+ syndykat +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) związek kilku przedsiębiorstw powołany dla wspólnego przedsięwzięcia + + syndicate + + +
+ +
+ syneczek +
+ + n + + + (zdrobniale) od: syn + + sonny + + +
+ +
+ synek + ˈsɨ̃nɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: syn + + sonny + + +
+ +
+ synekura + ˌsɨ̃nɛˈkura +
+ + n + + + dobrze płatna posada, która nie wymaga od zatrudnionego większego wysiłku + + sinecure + + +
+ +
+ synergia + sɨ̃ˈnɛrʲɟja +
+ + n + + + (książkowy) współdziałanie różnych czynników w celu osiągnięcia większego efektu niż suma efektów spowodowanych przez każde z tych czynników działających osobno; także zestawienie tych czynników + + synergy + + +
+ +
+ synestezja +
+ + n + + + stan, w którym wrażenia zmysłowe odbierane przez jeden zmysł towarzyszą również doznaniom charakterystyczne dla innych zmysłów; + + synesthesia + synaesthesia + + +
+ +
+ syngaleski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język syngaleski; + + Sinhalese + + +
+ +
+ synkretyczny +
+ + adj + + + taki, który łączy w jedną całość różne, czasami przeczące sobie, elementy + + syncretic + + +
+ +
+ synkretyzm +
+ + n + + + łączenie w jedną całość różnych elementów + + syncretism + + +
+ +
+ synod + ˈsɨ̃nɔt +
+ + n + + + (administracja) (kościelny) w prawosławiu: stała rada biskupów + + synod + + + + (administracja) (kościelny) zebranie przedstawicieli duchowieństwa i świeckich w kościołach chrześcijańskich + + synod + + +
+ +
+ synogarlica +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Streptopelia risoria, gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych + + Barbary dove + ring dove + ringed turtle dove + + +
+ +
+ synogarlica senegalska + ˌsɨ̃nɔɡarˈlʲiʦ̑a ˌsɛ̃nɛˈɡalska +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Streptopelia senegalensis, gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych + + laughing dove + + +
+ +
+ synonim + sɨ̃ˈnɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + wyraz lub dłuższe określenie równoważne znaczeniowo innemu lub o podobnym znaczeniu; bliskoznacznik + + synonym + + +
+ +
+ synonimiczny + ˌsɨ̃nɔ̃ɲĩˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) od: synonim; bliskoznaczny + + synonymous + + +
+ +
+ synowa + sɨ̃ˈnɔva +
+ + n + + + żona syna + + daughter-in-law + + +
+ +
+ synowektomia + ˌsɨ̃nɔvɛkˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wycięcie błony maziowej; + + synovectomy + + +
+ +
+ syntagma + sɨ̃nˈtaɡma +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) grupa powiązanych gramatycznie i syntaktycznie słów, które mogą stanowić część zdania, np. podmiot, przydawkę, orzeczenie albo samodzielnie tworzą zdania bądź równoważniki zdań; + + syntagma + + +
+ +
+ syntetyczny + ˌsɨ̃ntɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który jest sztucznie osiągany poprzez syntezę + + synthetic + + +
+ +
+ synteza +
+ + n + + + połączenie wielu różnych elementów w całość, całościowe ujęcie zagadnienia + + synthesis + + +
+ +
+ syntezator +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (elektryczność) urządzenie elektroniczne wytwarzające i przekształcające dźwięki, wykorzystywane jako instrument muzyczny; + + synthesizer + + +
+ +
+ syntonizacja + ˌsɨ̃ntɔ̃ɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + proces dostrajania częstotliwości jednego urządzenia (zazwyczaj oscylatora) do częstotliwości drugiego + + syntonization + + +
+ +
+ synuś +
+ + n + + + (zdrobniale) od: syn + + sonny + + +
+ +
+ sypialnia + sɨˈpʲjalʲɲa +
+ + n + + + pokój służący do spania + + bedroom + + +
+ +
+ syrakuzanin +
+ + n + + + mieszkaniec Syrakuz; osoba z tego miasta + + Syracusan + + +
+ +
+ syrakuzański +
+ + adj + + + związany z Syrakuzami, dotyczący Syrakuz, pochodzący z Syrakuz + + Syracusan + + +
+ +
+ syrena + sɨˈrɛ̃na +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) stworzenie mityczne, początkowo półkobieta, półptak, później półkobieta, półryba; także bohaterka baśni i legend; + + siren + mermaid + + + + urządzenie alarmowe wytwarzające sygnał dźwiękowy; + + siren + + + + (zoologia, zoologiczny) roślinożerny ssak morski; syreny tworzą rząd; + + siren + + + + kobieta uwodząca, kusicielka + + siren + + +
+ +
+ syreni +
+ + possessiveAdjective + + + charakterystyczny dla syreny, dotyczący syreny, odnoszący się do syreny + + siren + sirenic + + +
+ +
+ syrop + ˈsɨrɔp +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) roztwór leku w wodzie gęstością i smakiem przypominający syrop (1.1) + + syrup + + + + (kulinaria) gęsty, bardzo słodki i lepki roztwór cukru, zagęszczony sok + + syrup + + +
+ +
+ syrop klonowy + ˈsɨrɔp klɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + n + + + (kulinaria) produkt spożywczy, wytwarzany z soku klonowego; + + maple syrup + + +
+ +
+ syryjski + sɨˈrɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Syria + + Syrian + + +
+ +
+ system + ˈsɨstɛ̃m +
+ + n + + + układ urządzeń współpracujących ze sobą; + + system + + + + sposób rozwiązywania, obsługi czegoś + + system + + + + ustrój, sposób organizacji życia + + system + + +
+ +
+ system operacyjny + ˈsɨstɛ̃m ˌɔpɛraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) najbardziej podstawowe oprogramowanie komputera umożliwiające zarządzanie zasobami, sprzętem oraz komunikację z użytkownikiem; + + operating system + + +
+ +
+ system plików + ˈsɨstɛ̃m ˈplʲikuf +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) sposób zapisu plików i katalogów, umożliwiający późniejsze ich odczytanie; + + filesystem + + +
+ +
+ systematycznie + ˌsɨstɛ̃maˈtɨʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + regularnie, powtarzalnie + + systematically + + + + (biologia, biologiczny) pod względem systematyki + + systematically + + + + stale przez dłuższy czas + + systematically + + +
+ +
+ systematyka + ˌsɨstɛ̃ˈmatɨka +
+ + n + + + dziedzina/poddziedzina jakiejś nauki zajmująca się klasyfikowaniem jej przedmiotów i pojęć + + systematics + + + + układ (system) przedmiotów lub pojęć danej nauki + + systematics + + +
+ +
+ systematyzacja + ˌsɨstɛ̃matɨˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + ujęcie czegoś w system, porządkowanie + + systematization + systematisation + + +
+ +
+ sytość + ˈsɨtɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie całkowicie najedzonym, brak głodu + + satiety + + +
+ +
+ sytuacja + ˌsɨtuˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja +
+ + n + + + zespół okoliczności, stan, w którym ktoś lub coś się znajduje lub coś się dzieje + + situation + + +
+ +
+ sytuacja patowa + ˌsɨtuˈ<sup>w</sup>aʦ̑ʲja paˈtɔva +
+ + idiom + + + sytuacja bez wyjścia, bez możliwości opanowania, rozwiązania + + stalemate + + +
+ +
+ sytuacjonista + ˌsɨtu<sup>w</sup>aʦ̑ʲjɔ̇̃ˈɲista +
+ + n + + + zwolennik sytuacjonizmu + + situationist + + +
+ +
+ syty +
+ + adj + + + taki, który zaspokoił głód, najadł się + + full + satiated + + +
+ +
+ syzyfowa praca + ˌsɨzɨˈfɔva ˈpraʦ̑a +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) praca bez końca, ciężka, bezskuteczna, bezcelowa, żmudna, niedająca żadnych efektów + + Sisyphean labours + + +
+ +
+ szabat + ˈʃabat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w judaizmie: ostatni (siódmy) dzień każdego tygodnia, obchodzony jako dzień święty; + + Sabbath + + +
+ +
+ szaber + ˈʃabɛr +
+ + n + + + grabież mienia porzuconego w wyniku wojny, katastrofy itp. + + looting + + +
+ +
+ szabla + ˈʃabla +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) broń sieczna z wygiętą klingą; + + sabre + saber + + +
+ +
+ szablodziób + ʃaˈblɔʥ̑up +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Recurvirostra avosetta, ptak przybrzeżny o charakterystycznym czarnym i cienkim dziobie zagiętym w górę; + + avocet + + +
+ +
+ szablon + ˈʃablɔ̃n +
+ + n + + + (sztuka) technika street artu wykorzystująca do malowania wycięte matryce; + + stencil graffiti + + + + forma, wzór, według których wyrabia się seryjnie przedmioty + + template + + + + przyrząd służący do mechanicznego odtwarzania liter, kształtów lub całych rysunków + + stencil + + +
+ +
+ szabrownictwo +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) grabież dobytku pozostawionego bez opieki przez właścicieli najczęściej w czasie wojny lub klęski żywiołowej + + looting + + +
+ +
+ szabrownik + ʃaˈbrɔvʲɲik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba zajmująca się szabrem + + looter + plunderer + + +
+ +
+ szach + ʃax +
+ + interjection + + + (szachy, pojęcie szachowe) słowo wypowiadane przez gracza, gdy dał on szacha (1.1) przeciwnikowi + + check + + +
+ +
+ szach + ʃax +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) zagrożenie króla biciem; + + check + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) tytuł monarchy w Persji a następnie w Iranie; + + shah + + +
+ +
+ szachista + ʃaˈçista +
+ + n + + + osoba grająca w szachy + + chess player + + +
+ +
+ szachownica + ˌʃaxɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) plansza do gry w szachy, składająca się z kwadratowych, dwukolorowych pól umieszczonych w taki sposób, że każdy kwadrat styka się całym bokiem z kwadratem o innym kolorze; + + chessboard + + +
+ +
+ szachy + ˈʃaxɨ +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) gra dwuosobowa, w której gracze wykonują na przemian ruchy bierkami na czarno-białej planszy; + + chess + + +
+ +
+ szacowanie + ˌʃaʦ̑ɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: szacować + + estimation + evaluation + + +
+ +
+ szacunek + ʃaˈʦ̑ũnɛk +
+ + n + + + cześć, poważanie dla kogoś lub czegoś + + respect + awe + reverence + + + + przybliżona wartość, liczebność, wielkość lub ilość czegoś + + estimate + estimation + + +
+ +
+ szafa + ˈʃafa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) duża obudowa jakiegoś urządzenia technicznego, często umożliwiająca wymianę modułów wewnętrznych + + rack + + + + mebel używany do przechowywania różnych przedmiotów; + + closet + wardrobe + cupboard + + +
+ +
+ szafa grająca +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) knajpiany automat do odtwarzania płyt winylowych za pieniądze + + jukebox + + +
+ +
+ szafarz +
+ + n + + + (teologia, teologiczny) osoba uprawniona do udzielania sakramentu; + + minister + + +
+ +
+ szafir + ˈʃafʲir +
+ + n + + + (jubilerstwo, jubilerski) kamień szlachetny oszlifowany z szafiru (1.1) mineralnego + + sapphire + + + + (mineralogia, mineralogiczny) niebieska odmiana korundu; + + sapphire + + +
+ +
+ szafirek + ʃaˈfʲirɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) Muscari botryoides (L.) Mill., szafirek drobnokwiatowy; ozdobna roślina cebulowa kwitnąca w warunkach naturalnych wczesną wiosną + + grape hyacinth + + +
+ +
+ szafirowy +
+ + adj + + + zrobiony z szafiru, dotyczący szafiru + + sapphire + + +
+ +
+ szafka + ˈʃafka +
+ + n + + + mała szafa + + locker + + +
+ +
+ szafot + ˈʃafɔt +
+ + n + + + rodzaj podwyższenia, na którym wykonywano publiczne egzekucje; + + scaffold + + +
+ +
+ szafować + ʃaˈfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + używać czegoś nieoszczędnie; trwonić coś + + squander + + +
+ +
+ szafran + ˈʃafrãn +
+ + n + + + (kulinaria) przyprawa otrzymywana z wysuszonych pręcików lub słupków krokusów + + saffron + + +
+ +
+ szafranowy + ˌʃafrãˈnɔvɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający kolor intensywnie żółty, taki jak kolor sproszkowanego słupka kwiatu szafranu uprawnego + + saffron + + +
+ +
+ szagryn + ˈʃaɡrɨ̃n +
+ + n + + + skóra cielęca, kozia lub owcza z licem groszkowanym, używana do wyrobu galanterii kaletniczej; + + shagreen + + +
+ +
+ szagrynowy + ˌʃaɡrɨ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + zrobiony z szagrynu + + shagreen + + +
+ +
+ szahada + ʃaˈxada +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) muzułmańskie wyznanie wiary, jeden z pięciu filarów większości odłamów islamu + + shahada + + +
+ +
+ szajbus +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) zwariowany mężczyzna + + crank + wacko + + +
+ +
+ szakal + ˈʃakal +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) kilka gatunków z rodzaju Canis, drapieżnik podobny, lecz mniejszy od wilka; + + jackal + + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek pasożytujący na nieszczęściu innych + + bloodsucker + + +
+ +
+ szakal złocisty +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Canis aureus, gatunek ssaka z rodziny psowatych; + + golden jackal + + +
+ +
+ szakłak + ˈʃakwak +
+ + n + + + drzewo lub krzew z rodzaju (1.1) + + buckthorn + + +
+ +
+ szal + ʃal +
+ + n + + + prostokątny wyrób włókienniczy owijany wokół szyi i ramion + + shawl + scarf + wrap + + +
+ +
+ szalanda +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) duża barka do transportu urobku pogłębiarki + + dump barge + + +
+ +
+ szalbierstwo +
+ + n + + + (książkowy) wykorzystanie czyjejś niewiedzy dla uzyskania korzyści + + sleight of hand + + +
+ +
+ szalej + ˈʃalɛj +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cicuta, roślina o pierzastych liściach, drobnych, białych kwiatach zebranych w baldachy, zawierająca silnie trujące alkaloidy; + + hemlock + + +
+ +
+ szaleniec + ʃaˈlɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba, która nie panuje nad swoimi namiętnościami, nie zwraca uwagi na niebezpieczeństwo + + daredevil + + + + osoba obłąkana, chora umysłowo + + lunatic + madman + loony + + +
+ +
+ szalet +
+ + n + + + budynek mieszczący publiczną ubikację + + public lavatory + + + + domek górski, domek alpejski + + chalet + + +
+ +
+ szaleć + ˈʃalɛʨ̑ +
+ + v + + + tracić panowanie nad sobą + + rage + + +
+ +
+ szaleńczo + ʃaˈlɛ̃j̃n͇ʧ̑ɔ +
+ + adv + + + w sposób szalony + + madly + + +
+ +
+ szaleństwo + ʃaˈlɛ̃j̃stfɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) choroba psychiczna + + insanity + folly + + + + stan umysłu człowieka, który nad sobą nie panuje + + insanity + folly + + + + głupota, wariactwo, nieodpowiedzialne/irracjonalne zachowanie + + craziness + + + + postępowanie, zachowanie kategorycznie wykraczające poza przyjęte, przeciętne normy + + insanity + madness + craziness + + +
+ +
+ szalik + ˈʃalʲik +
+ + n + + + pas materiału służący do owijania szyi + + scarf + neckerchief + + +
+ +
+ szalka + ˈʃalka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (zdrobniale) mała szala + + bowl + scale + pan + + +
+ +
+ szalom +
+ + interjection + + + pozdrowienie żydowskie + + shalom + + +
+ +
+ szalony + ʃaˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla osób szalonych w sensie (1.1) lub (1.2) + + crazy + dotty + wild + + + + chory umysłowo + + as mad as a March hare + as mad as a hatter hare + barking + barking mad + crazy as a loon + ga-ga + + + + niekontrolowany, intensywny, gwałtowny, niepohamowany + + crazy + frantic + wild + + + + szybki (np. pościg, ruch) + + crazy + frantic + wild + + + + nieszablonowy, dziwny + + crazy + mad + + + + niezrównoważony, impulsywny, nieobliczalny + + crazy + mad + wild + crazy like a fox + delirious + excited + + +
+ +
+ szalotka + ʃaˈlɔtka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Allium ascalonicum L., gatunek byliny z rodziny czosnkowatych; + + shallot + + + + (kulinaria) jarzyna z cebulek tej rośliny + + shallot + + +
+ +
+ szalupa + ʃaˈlupa +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) łódź wożona na statku do celów ratunkowych, szkoleniowych i do komunikacji z lądem; + + lifeboat + + +
+ +
+ szaman + ˈʃãmãn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wśród niektórych ludów azjatyckich, np. u Eskimosów i Indian, człowiek uważany za pośrednika między duchami, bóstwami, demonami a ludźmi, osoba o nadprzyrodzonej mocy, czarodziej i znachor pierwotnej religii szamanizmu; + + shaman + + +
+ +
+ szamanizm + ʃãˈmãɲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wierzenia i praktyki religijne bazujące na animizmie i instytucji szamanów; + + shamanism + + +
+ +
+ szamański + ʃãˈmãj̃sʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący szamana, związany z szamanem i jego działaniami + + shamanic + + +
+ +
+ szambo + ˈʃãmbɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zbiornik, do którego trafiają fekalia + + septic tank + cesspit + + +
+ +
+ szamerować + ˌʃãmɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obszywać coś galonem, sznurem itp. w celach dekoracyjnych + + braid + + +
+ +
+ szampan + ˈʃãmpãn +
+ + n + + + białe wino musujące, oryginalnie produkowane w Szampanii; + + champagne + + + + butelka, kieliszek szampana (1.1) + + champagne + + +
+ +
+ szampon + ˈʃãmpɔ̃n +
+ + n + + + płynny środek do mycia włosów lub sierści; + + shampoo + + +
+ +
+ szanować + ʃãˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + chronić coś przed zniszczeniem, dbać o coś + + take care + look after + + + + mieć szacunek do kogoś lub czegoś, darzyć kogoś lub coś szacunkiem; odnosić się, zwracać się do kogoś z szacunkiem + + respect + esteem + + + + darzyć kogoś wzajemnym szacunkiem + + respect each other + + + + żyć w zgodzie z własnym sumieniem, mieć poczucie własnej godności + + have self-respect + + +
+ +
+ szansa + ˈʃãw̃sa +
+ + n + + + prawdopodobieństwo, możliwość powodzenia w jakiejś sprawie, osiągnięcia sukcesu lub zaistnienia jakichś pożądanych okoliczności + + chance + + +
+ +
+ szanta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) rytmiczna pieśń pracujących żeglarzy + + chantey + chanty + shanty + + +
+ +
+ szantaż + ˈʃãntaʃ +
+ + n + + + wymuszanie czegoś na kimś pod groźbą ujawnienia jakichś kompromitujących lub wstydliwych informacji o tym kimś; także pod groźbą wykonania czynu innego typu (np. przemocy wobec bliskich) + + blackmail + + +
+ +
+ szantażować + ˌʃãntaˈʒɔvaʨ̑ +
+ + v + + + stosować szantaż wobec kogoś + + blackmail + + +
+ +
+ szantażysta + ˌʃãntaˈʒɨsta +
+ + n + + + ten, kto stosuje szantaż, kto szantażuje kogoś + + blackmailer + + +
+ +
+ szara eminencja + ˈʃara ˌɛ̃mʲĩˈnɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + idiom + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) osoba z ukrycia sprawująca władzę lub wpływająca na podejmowanie decyzji, nie pełniąca jednocześnie funkcji adekwatnych do tych czynności + + eminence grise + gray eminence + grey eminence + éminence grise + + +
+ +
+ szara strefa + ˈʃara ˈstrɛfa +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) niezakazana przez prawo działalność gospodarcza odbywająca się z pominięciem prawa (przez m.in. niepłacenie podatków).; + + grey market + + +
+ +
+ szarawy + ʃaˈravɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym do szarego + + grayish + + +
+ +
+ szarańcza + ʃaˈrãj̃n͇ʧ̑a +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (rolnictwo, rolniczy) owad przypominający pasikonika, szkodnik upraw; + + locust + + +
+ +
+ szariat + ˈʃarʲjat +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) prawo muzułmańskie; + + sharia + + +
+ +
+ szarlatan +
+ + n + + + oszust wykorzystujący łatwowierność ludzi, który zwodzi ich swoimi rzekomymi umiejętnościami i kwalifikacjami oraz ciągnie z tego zyski + + charlatan + mountebank + + +
+ +
+ szarlotka + ʃarˈlɔtka +
+ + n + + + (kulinaria) kruche ciasto z jabłkami; + + charlotte + apple-pie + + +
+ +
+ szaroniebieski +
+ + adj + + + koloru szarego o odcieniu niebieskim + + battleship grey + saxe-blue + + +
+ +
+ szaroskrzydły + ˌʃarɔˈskʃɨdwɨ +
+ + adj + + + taki, który ma szare skrzydła + + gray-winged + grey-winged + + +
+ +
+ szarozielony +
+ + adj + + + zielony o szarym odcieniu + + mignonette + + +
+ +
+ szarość + ˈʃarɔɕʨ̑ +
+ + n + + + szary kolor + + grey + + +
+ +
+ szary + ˈʃarɨ +
+ + adj + + + bez światła słonecznego, niepogodny, zamglony, przygnębiający + + drab + grey + + + + w kolorze pośrednim między czarnym a białym + + grey + drab + + + + niezmienny, nieurozmaicony, bez wyrazu + + grey + drab + + +
+ +
+ szarytka + ʃaˈrɨtka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (potocznie, potoczny) mały ptak z gatunku sikora uboga; + + Marsh Tit + marsh tit + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członkini zakonu Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo; + + Daughter of Charity + + +
+ +
+ szarża + ˈʃarʒa +
+ + n + + + gwałtowne natarcie kawalerii + + charge + + + + stopień, ranga w hierarchii wojskowej + + rank + + +
+ +
+ szaszłyk + ˈʃaʃwɨk +
+ + n + + + (kulinaria) potrawa składająca się z kawałków mięsa, zwykle baraniny, przekładanych plasterkami warzyw (np. cebula, papryka), boczku, słoniny itp., nadzianych na szpikulec, pieczona na rożnie lub grillowana; + + shashlik + + +
+ +
+ szata + ˈʃata +
+ + n + + + (książkowy) podniośle o ubraniu + + dress + robe + vestment + apparel + garment + vesture + + + + odświętny ubiór + + dress + robe + vestment + apparel + garment + vesture + + + + rzeczy tworzące powłokę lub zewnętrzny wygląd + + livery + + +
+ +
+ szatan + ˈʃatãn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) każdy z upadłych aniołów, przeciwnych Bogu, kuszących człowieka do grzechu + + Satan + + +
+ +
+ szatański +
+ + adj + + + związany z szatanem, dotyczący szatana, przejawiający przypisywane mu cechy + + satanic + + +
+ +
+ szatkownica + ˌʃatkɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + przyrząd do szatkowania jarzyn + + shredder + + +
+ +
+ szatnia + ˈʃatʲɲa +
+ + n + + + pomieszczenie w teatrze, szkole, lokalu gastronomicznym itp., gdzie pozostawia się wierzchnie okrycia + + cloakroom + + +
+ +
+ szatniarz + ˈʃatʲɲaʃ +
+ + n + + + osoba pracująca w szatni instytucji o otwartym lub półotwartym dostępie (teatry, szkoły), przyjmująca i wydająca odzież wierzchnią w czasie pobytu klientów w tych instytucjach; + + cloakroom attendant + + +
+ +
+ szatobriand +
+ + n + + + (kulinaria) francuska pieczeń wołowa + + chateaubriand + + +
+ +
+ szatyn + ˈʃatɨ̃n +
+ + n + + + mężczyzna o ciemnych, brązowych, kasztanowatych włosach + + brown-haired + + +
+ +
+ szatynka + ʃaˈtɨ̃nka +
+ + n + + + kobieta o brązowych włosach + + brown-haired + + +
+ +
+ szał + ʃaw +
+ + n + + + utrata kontroli nad swym zachowaniem, wściekłość + + fury + insanity + + +
+ +
+ szałamaja + ˌʃawãˈmaja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dawny instrument muzyczny wydający przenikliwe dźwięki, rodzaj piszczałki z bocznymi otworami; pochodzący z Azji; + + shawm + + +
+ +
+ szałas + ˈʃawas +
+ + n + + + tymczasowe, prymitywne schronienie zbudowane z lokalnie dostępnego materiału, np. z liści i gałęzi; + + hovel + shack + shed + shelter + + +
+ +
+ szałwia + ˈʃawvʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Salvia, rodzaj roślin zielnych, półkrzewów i krzewów z rodziny jasnowatych; + + sage + salvia + + +
+ +
+ szczaw + ʃʧ̑af +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) roślina z rodzaju Rumex L.; + + sorrel + dock + + +
+ +
+ szczawik + ˈʃʧ̑avʲik +
+ + n + + + roślina dwuliścienna z rodzaju Oxalis L.; + + wood sorrel + wood-sorrel + woodsorrel + + +
+ +
+ szczawik zajęczy +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Oxalis acetosella L., gatunek roślin z rodziny szczawikowatych; + + wood sorrel + common wood sorrel + + +
+ +
+ szczawiówka + ʃʧ̑aˈvʲjufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) (spożywczy) zupa szczawiowa; + + sorrel soup + + +
+ +
+ szczać + ʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) oddawać mocz + + piss + leak + + +
+ +
+ szczebel + ˈʃʧ̑ɛbɛl +
+ + n + + + poprzeczny drążek lub pręt w drabinie + + rung + + +
+ +
+ szczecina +
+ + n + + + (żartobliwie) sztywne i gęste owłosienie u ludzi, zwłaszcza zarost + + bristles + + + + sztywne włosy na ciele świniowatych + + bristle + + +
+ +
+ szczególnie + ʃʧ̑ɛˈɡulʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób szczególny, wyjątkowy, specjalny, osobliwy, inny niż przeciętny + + particularly + singularly + specifically + + + + zwłaszcza + + especially + particularly + specially + + +
+ +
+ szczególny + ʃʧ̑ɛˈɡulnɨ +
+ + adj + + + taki, który charakteryzuje się czymś wyróżniającym, jest wyjątkowy ze względu na jakąś cechę + + special + exceptional + + + + taki, który ma dla kogoś wyjątkowe znaczenie + + exceptional + special + + +
+ +
+ szczegół + ˈʃʧ̑ɛɡuw +
+ + n + + + drobny składnik, element jakiejś całości (obiektu, sytuacji) + + detail + + +
+ +
+ szczegółowy + ˌʃʧ̑ɛɡuˈwɔvɨ +
+ + adj + + + mający cechy szczegółu; dokładny + + particular + detailed + + +
+ +
+ szczekać + ˈʃʧ̑ɛkaʨ̑ +
+ + v + + + o psie, lisie, szakalu: wydawać krótki, urywany głos + + bark + + +
+ +
+ szczekuszka + ʃʧ̑ɛˈkuʃka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Ochotona, niewielki, skoczny ssak; + + pika + + +
+ +
+ szczelina + ʃʧ̑ɛˈlʲĩna +
+ + n + + + wąski, podłużny otwór + + crack + slit + slot + + +
+ +
+ szczelinomierz + ˌʃʧ̑ɛlʲĩˈnɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) przyrząd do pomiaru szerokości szczelin; + + feeler gauge + + +
+ +
+ szczelny +
+ + adj + + + taki, który nie przepuszcza czego lub kogo; doskonale dopasowany + + hermetic + airtight + + +
+ +
+ szczenić się +
+ + v + + + (zoologia, zoologiczny) (kynologia, kynologiczny) o samicach, zwykle psowatych wydawać potomstwo + + whelp + + +
+ +
+ szczenię + ˈʃʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) młode psa lub innych zwierząt z rodziny psowatych + + puppy + whelp + pup + + +
+ +
+ szczep + ʃʧ̑ɛp +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina powstała w wyniku szczepienia; + + scion + + +
+ +
+ szczepienie + ʃʧ̑ɛˈpʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) podanie szczepionki w formie zastrzyku + + vaccination + + +
+ +
+ szczepienny +
+ + adj + + + związany z szczepieniem, dotyczący szczepienia + + vaccinal + + +
+ +
+ szczepionka + ʃʧ̑ɛˈpʲjɔ̃nka +
+ + n + + + preparat pochodzenia biologicznego, zawierający osłabione żywe lub zabite drobnoustroje chorobotwórcze lub fragmenty ich struktury stosowany w celu wywołania odpowiedzi immunologicznej i odporności; + + vaccine + + +
+ +
+ szczepić + ˈʃʧ̑ɛpʲiʨ̑ +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) podawać szczepionkę + + vaccinate + + +
+ +
+ szczerba + ˈʃʧ̑ɛrba +
+ + n + + + ubytek powstały w wyniku odpadnięcia, wyłamania fragmentu czegoś; miejsce wyszczerbione + + chip + gap + jag + notch + + +
+ +
+ szczerbaty + ʃʧ̑ɛrˈbatɨ +
+ + adj + + + posiadający szczerbę + + jagged + + + + pozbawiony jednego lub kilku zębów przednich + + gap-toothed + + +
+ +
+ szczerość + ˈʃʧ̑ɛrɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest szczery + + sincerity + sincereness + frankness + + +
+ +
+ szczery + ˈʃʧ̑ɛrɨ +
+ + adj + + + dotyczący szczerości; taki, który mówi prawdę; wyraża się szczerze, nie ukrywa tego, co myśli i czuje + + sincere + frank + + +
+ +
+ szczerze + ˈʃʧ̑ɛʒɛ +
+ + adv + + + od: szczery + + frankly + sincerely + + +
+ +
+ szczerze mówiąc +
+ + (potocznie, potoczny) deklaruje szczerość wypowiedzi (głównie wypowiedzi kontrowersyjnych i wypowiedzi mogących urazić odbiorcę) + + to be honest + + +
+ +
+ szczodry + ˈʃʧ̑ɔdrɨ +
+ + adj + + + hojny, dający coś obficie + + generous + bounteous + munificent + open-handed + prodigal + + +
+ +
+ szczodrze +
+ + adv + + + w sposób szczodry + + bounteously + + +
+ +
+ szczoteczka do zębów + ʃʧ̑ɔˈtɛʧ̑ka dɔ‿ˈzɛ̃mbuf +
+ + n + + + mała szczoteczka umieszczona na długiej rączce przeznaczona do mycia zębów; + + toothbrush + + +
+ +
+ szczotka + ˈʃʧ̑ɔtka +
+ + n + + + narzędzie do czyszczenia składające się z oprawki i przymocowanego do niej miękkiego włosia + + brush + + + + (technologia, technika, techniczny) specjalny rodzaj kontaktu elektrycznego pomiędzy ruchomymi częściami; + + brush + + +
+ +
+ szczotka do włosów + ˈʃʧ̑ɔtka dɔ‿ˈvwɔsuf +
+ + n + + + przedmiot służący do czesania, modelowania włosów + + hairbrush + + +
+ +
+ szczupak + ˈʃʧ̑upak +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) długa ryba drapieżna; + + pike + + +
+ +
+ szczupły + ˈʃʧ̑upwɨ +
+ + adj + + + mający smukły kształt, mało tłuszczu + + slim + + +
+ +
+ szczur + ʃʧ̑ur +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gryzoń z rodziny myszowatych; + + rat + + +
+ +
+ szczurołap + ʃʧ̑uˈrɔwap +
+ + n + + + człowiek zajmujący się łapaniem szczurów; + + rat-catcher + + +
+ +
+ szczurzy + ˈʃʧ̑uʒɨ +
+ + adj + + + taki, który należy do szczura + + rat-like + + +
+ +
+ szczuć + ʃʧ̑uʨ̑ +
+ + v + + + judzić do ataku + + sic + + +
+ +
+ szczygieł + ˈʃʧ̑ɨɟɛw +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) mały i barwny ptak eurazjatycki; + + goldfinch + + +
+ +
+ szczyny + ˈʃʧ̑ɨ̃nɨ +
+ + n + + + (slangowo) (wulgarnie, wulgaryzm) mocz + + piss + + +
+ +
+ szczypawka + ʃʧ̑ɨˈpafka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) skorek (owad) + + earwig + + +
+ +
+ szczypać +
+ + v + + + ściskać krótko i boleśnie czyjąś skórę + + pinch + + + + powodować odczucie szczypania + + smart + + +
+ +
+ szczypior + ˈʃʧ̑ɨpʲjɔr +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) źdźbła cebuli używane jako dodatek do potraw + + chives + + +
+ +
+ szczyt + ʃʧ̑ɨt +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) godziny największego nasilenia ruchu lub poboru energii + + peak + maximum + + + + (przenośnie, przenośnia) obrady ważnych osób + + summit + + + + (przenośnie, przenośnia) górna granica czegoś (zwykle niematerialnego) + + summit + + + + najwyższy punkt góry + + summit + peak + top + apex + + +
+ +
+ szczytowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: szczytować + + climaxing + + + + (seksuologia, seksuologiczny) przeżywanie orgazmu + + climax + climaxing + + +
+ +
+ szczątki + ˈʃʧ̑ɔ̃ntʲci +
+ + n + + + pozostałości ciała człowieka lub zwierzęcia + + remains + + +
+ +
+ szczątkowy +
+ + adj + + + pozostały jako szczątek czegoś + + vestigial + residual + + +
+ +
+ szczęk + ʃʧ̑ɛ̃ŋk +
+ + n + + + odgłos powstający przy uderzeniu o siebie metalowych lub szklanych przedmiotów + + clang + clank + + +
+ +
+ szczęka + ˈʃʧ̑ɛ̃ŋka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (antropologia, antropologiczny) (medycyna, medyczny) (stomatologia, stomatologiczny) jedna z dwóch kości czaszki (prawa i lewa), w której osadzone są górne zęby; + + maxilla + + + + kość czaszki (górna nieruchoma i dolna ruchoma), w której osadzone są zęby + + jaw + + +
+ +
+ szczęściarz + ˈʃʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑aʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba, której sprzyja szczęście w życiu + + lucky guy + lucky man + + +
+ +
+ szczęście + ˈʃʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + powodzenie w jakichś działaniach, pomyślny zbieg okoliczności + + luck + fortune + + + + uczucie radości i zadowolenia + + happiness + fortune + + +
+ +
+ szczęście w nieszczęściu +
+ + idiom + + + szczęśliwy przypadek, który sprawił, że nieszczęście nie było tak groźne jak się wydawało + + a blessing in disguise + + +
+ +
+ szczęścić +
+ + v + + + o Bogu, losie (i tym podobne, i temu podobne): darzyć kogoś szczęściem, pomyślnością + + favor + favour + + + + powodzić się + + prosper + + +
+ +
+ szczęśliwego Nowego Roku + ˌʃʧ̑ɛ̃w̃ɕlʲiˈvɛɡɔ nɔˈvɛɡɔ ˈrɔku +
+ + interjection + + + …używana do życzenia komuś pomyślnego rozpoczynającego się roku + + Happy New Year + + +
+ +
+ szczęśliwie +
+ + adv + + + na szczęście + + fortunately + luckily + mercifully + thankfully + + + + w szczęściu i radości + + joyfully + + + + ze szczęściem, zaznając szczęścia, z powodzeniem + + fortunately + aptly + felicitously + happily + successfully + + +
+ +
+ szczęśliwość + ʃʧ̑ɛ̃w̃ɕˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uczucie silnego zadowolenia + + happiness + + +
+ +
+ szczęśliwy + ʃʧ̑ɛ̃w̃ɕˈlʲivɨ +
+ + adj + + + korzystny + + fortunate + lucky + + + + odczuwający szczęście + + happy + + + + przynoszący szczęście + + lucky + fortunate + + +
+ +
+ szef + ʃɛf +
+ + n + + + osoba kierująca grupą ludzi, zespołem + + chief + + +
+ +
+ szejk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) tytuł przywódcy gminy muzułmańskiej + + sheik + sheikh + + + + (kulinaria) napój mleczny z różnymi dodatkami smakowymi (owocami, czekoladą) + + shake + + +
+ +
+ szekel + ˈʃɛkɛl +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Izraela; + + shekel + sheqel + + + + (starożytność) (metrologia, metrologiczny) bliskowschodnia jednostka wagi; + + shekel + sheqel + + +
+ +
+ szekspirolog +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) badacz zajmujący się twórczością i życiem Szekspira + + Shakespearean + + +
+ +
+ szekspirowski +
+ + adj + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) dotyczący życia i twórczości Williama Szekspira, charakterystyczny, typowy dla Szekspira lub jego twórczości, taki jak u Szekspira + + Shakespearean + Shakespearian + + +
+ +
+ szelak +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) naturalna żywica pozyskiwana w Indiach i Tajlandii z wydzieliny owadów z gatunku Lac laccifer; + + shellac + + +
+ +
+ szelest + ˈʃɛlɛst +
+ + n + + + onomatopeja, cichy dźwięk towarzyszący poruszaniu się liści, kartek papieru, sztywnych tkanin itp. + + rustle + + +
+ +
+ szelf + ʃɛlf +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (geografia, geograficzny) przybrzeżna strefa dna morskiego będąca częścią kontynentu zalanego wodami płytkiego morza; + + shelf + + +
+ +
+ szelka + ˈʃɛlka +
+ + n + + + pasek z elastycznej tkaniny, zakładany na ramiona w celu podtrzymywania spodni; + + braces + suspenders + + +
+ +
+ szelmowski +
+ + adj + + + świadczący o skłonności do figli, żartów + + skittish + + +
+ +
+ szeląg +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) drobna moneta miedziana; + + farthing + penny + shilling + + +
+ +
+ szemranie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: szemrać + + murmuring + + +
+ +
+ szemrany + ʃɛ̃mˈrãnɨ +
+ + adj + + + podejrzany, nieuczciwy, nieczysty + + suspicious + + +
+ +
+ szenti +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rodzaj staroegipskiej przepaski biodrowej lub spódniczki + + schenti + + +
+ +
+ szept +
+ + n + + + bezdźwięczny, cichy głos, słyszany tylko z bliska + + whisper + + + + niegłośny dźwięk czegoś znajdującego się w stałym, jednostajnym ruchu + + susurration + susurrus + + +
+ +
+ szept sceniczny +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) ostentacyjny, dobrze słyszalny szept + + stage whisper + stage-whisper + + +
+ +
+ szeptanka +
+ + n + + + mówienie, rozmawianie szeptem + + voice-over + + +
+ +
+ szeptać + ˈʃɛptaʨ̑ +
+ + v + + + mówić szeptem (cicho, nie powodując drgań wiązadeł głosowych) + + whisper + + +
+ +
+ szereg + ˈʃɛrɛk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wyrażenie będące sumą skończonej lub nieskończonej liczby składników + + series + + + + ciąg osób lub przedmiotów ustawionych obok siebie w linii prostej + + row + line + + +
+ +
+ szereg homologiczny + ˈʃɛrɛk ˌxɔ̃mɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zbiór organicznych związków chemicznych o zbliżonej strukturze, które różnią się między sobą tylko liczbą grup metylenowych w ich łańcuchach węglowodorowych; + + homologous series + + +
+ +
+ szeregowy + ˌʃɛrɛˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) najniższy stopień wojskowy; + + private + + +
+ +
+ szermierczy + ʃɛrˈmʲjɛrʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (sport, sportowy) odnoszący się do szermierki lub szermierza + + fencing + + +
+ +
+ szermierka + ʃɛrˈmʲjɛrka +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa, stanowiąca walkę bronią białą, jak szpada, floret i szabla + + fencing + swordplay + fence + swordsmanship + + + + sztuka władania białą bronią + + fencing + swordplay + fence + swordsmanship + + +
+ +
+ szermierz + ˈʃɛrmʲjɛʃ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bojownik za jakąś sprawę czy ideę + + advocate + + + + (sport, sportowy) sportowiec uprawiający szermierkę + + fencer + swordsman + + + + człowiek władający lekką białą bronią + + fencer + swordsman + + +
+ +
+ szeroki + ʃɛˈrɔci +
+ + adj + + + mający określony wymiar poprzeczny + + wide + broad + + +
+ +
+ szerokiej drogi +
+ + interjection + + + (motoryzacja) (pospolicie) pozdrowienie kierowców + + bon voyage + farewell + + +
+ +
+ szeroko + ʃɛˈrɔkɔ +
+ + adv + + + na określony wymiar w poprzek + + wide + + + + rozlegle wszerz, na dużą odległość w poprzek + + wide + + +
+ +
+ szerokotorowy +
+ + adj + + + (kolejnictwo) dostosowany do szerokiego toru + + broad gauge + + + + (kolejnictwo) mający szerzej niż normalnie rozstawione szyny kolejowe + + broad gauge + + +
+ +
+ szerokość + ʃɛˈrɔkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + poprzeczny wymiar obiektu + + width + + +
+ +
+ szerokość geograficzna + ʃɛˈrɔkɔʑʥ̑ ˌɡɛɔɡraˈfʲiʧ̑na +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jedna ze współrzędnych geograficznych - kąt pomiędzy lokalną osią pionu a płaszczyzną równika; + + latitude + + +
+ +
+ szerokość połówkowa + ʃɛˈrɔkɔɕʨ̑ ˌpɔwufˈkɔva +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) odległość między dwoma punktami krzywej, w których funkcja opisująca tą krzywą przyjmuje wartość równą połowie wartości maksymalnej; + + FWHM + full width at half maximum + + +
+ +
+ szerpa +
+ + n + + + tragarz i przewodnik wysokogórski + + sherpa + + +
+ +
+ szerszeń + ˈʃɛrʃɛ̃ɲ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) większy od osy owad drapieżny; + + hornet + + +
+ +
+ szeryf + ˈʃɛrɨf +
+ + n + + + w Anglii: urzędnik w hrabstwie należącym do króla, pełniący funkcję administratora; + + sheriff + + + + w USA: policjant lub urzędnik nadzorujący aparat policyjny na terenie hrabstwa; + + sheriff + + + + (drukarstwo, drukarski) w niektórych krojach pisma: zakończenie linii znaku, przeznaczone głównie do dekoracji; + + serif + + +
+ +
+ szerzyć + ˈʃɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + popularyzować coś sprawiać, że coś staje się coraz bardziej znane, powszechne + + spread + + +
+ +
+ szesnastka + ʃɛsˈnastka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk o czasie trwania równym 1/16 całej nuty; + + semiquaver + sixteenth note + demiquaver + + +
+ +
+ szesnastkowy +
+ + adj + + + związany z liczbą szesnaście, dotyczący liczby szesnaście + + hexadecimal + + +
+ +
+ szesnastoletni + ˌʃɛsnastɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + mający szesnaście lat + + of sixteen + sixteen-year-old + + + + trwający szesnaście lat + + of sixteen year + + +
+ +
+ szesnastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o szesnastu ścianach + + hexadecahedron + hexakaidecahedron + + +
+ +
+ szew + ʃɛf +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) nieruchome połączenie kości przy pomocy bardzo krótkich włókien łącznotkankowych; + + suture + + + + (medycyna, medyczny) operacyjne zszycie tkanek miękkich; + + surgical suture + suture + + + + miejsce zszycia dwóch fragmentów tkaniny + + seam + + +
+ +
+ szewc + ʃɛfʦ̑ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) człowiek, który ręcznie robi i naprawia buty; + + shoemaker + + + + (środowiskowy) (drukarstwo, drukarski) błąd łamania tekstu, polegający na pozostawieniu na końcu łamu samotnego pierwszego wiersza akapitu; + + orphan + + +
+ +
+ szewnica +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) motyl z gatunku szewnica miętówka + + ermine + + +
+ +
+ szewnica miętówka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) motyl z gatunku (1.1) + + white ermine + + + + (systematyka) (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Spilosoma lubricipeda Linnaeus, gatunek motyla z rodziny mrocznicowatych; + + white ermine + + +
+ +
+ szezlong + ˈʃɛzlɔ̃ŋk +
+ + n + + + kanapa o długim wąskim siedzeniu z jednym lub dwoma oparciami, na której można odpoczywać w pozycji półleżącej; + + chaise longue + + +
+ +
+ sześcian + ˈʃɛɕʨ̑ãn +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (geometria) prostopadłościan, którego każda ze ścian jest kwadratem; + + cube + + + + (matematyka, matematyczny) liczba, która jest trzecią potęgą danej liczby; + + cube + + +
+ +
+ sześcienny +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) odpowiadający sześcianowi + + cubic + cube + + +
+ +
+ sześciesięciościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o sześćdziesięciu ścianach + + hexacontahedron + hexecontahedron + + +
+ +
+ sześciokrotnie + ˌʃɛɕʨ̑ɔˈkrɔtʲɲɛ +
+ + adv + + + sześć razy + + sixfold + + +
+ +
+ sześciokąt + ʃɛɕˈʨ̑ɔkɔ̃nt +
+ + n + + + (geometria) wielokąt o sześciu bokach; + + hexagon + + +
+ +
+ sześciokątny + ˌʃɛɕʨ̑ɔˈkɔ̃ntnɨ +
+ + adj + + + mający sześć kątów + + hexagonal + + +
+ +
+ sześciomasztowiec + ˌʃɛɕʨ̑ɔ̃maˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek mający sześć masztów + + six-masted ship + + +
+ +
+ sześciomasztowy + ˌʃɛɕʨ̑ɔ̃maˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + o żaglowcu: mający sześć masztów + + six-masted + + +
+ +
+ sześciopak + ʃɛɕˈʨ̑ɔpak +
+ + n + + + (handel, handlowy) paczka zbiorcza po sześć sztuk towaru + + six pack + six-pack + sixpack + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) wyraziste mięśnie brzucha + + six pack + six-pack + sixpack + + +
+ +
+ sześcioraki + ˌʃɛɕʨ̑ɔˈraci +
+ + numeral + + + dotyczący sześciu typów, rodzajów + + of six way kind type + sixfold + + +
+ +
+ sześciorako + ˌʃɛɕʨ̑ɔˈrakɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od przymiotnika → sześcioraki + + in six way kind type + + +
+ +
+ sześciościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o sześciu ścianach (pojęcie ogólniejsze niż sześcian) + + hexahedron + + +
+ +
+ sześćdziesięcioczwórka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) nuta trwająca jedną sześćdziesięcioczwartą całej nuty; + + hemidemisemiquaver + + +
+ +
+ sześćdziesięciolatek + ˌʃɛʑʥ̑ɛ̇ɕɛ̇̃ɲʨ̑ɔˈlatɛk +
+ + n + + + osoba w wieku 60-69 lat + + sexagenarian + + +
+ +
+ szintoista +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca shinto/szintoizmu + + Shintoist + + +
+ +
+ szisza + ˈʃʲiʃa +
+ + n + + + rodzaj fajki wodnej popularnej w krajach arabskich; + + hookah + shisha + + +
+ +
+ szkaplerz + ˈʃkaplɛʃ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) część stroju zakonnego, prostokątny płat sukna z otworem, nakładany przez głowę na habit + + scapular + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dwa małe kawałki sukna z wyszytym imieniem Matki Boskiej lub Chrystusa, połączone tasiemkami, noszone na piersiach, pod ubraniem, przez członków bractw religijnych lub osoby świeckie + + scapular + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) medalik z wizerunkiem Matki Boskiej + + scapular + + +
+ +
+ szkaradny + ʃkaˈradnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) wyjątkowo zły; budzący odrazę pod względem moralnym + + hideous + + +
+ +
+ szkarłatny + ʃkarˈwatnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający kolor ciemnoczerwony, taki jak kolor szkarłatu, podobny do koloru krwi + + scarlet + + +
+ +
+ szkic + ʃʲciʦ̑ +
+ + n + + + wykonany ołówkiem delikatny zaczątek obrazu, planu architektonicznego budynku + + sketch + draft + + +
+ +
+ szkicować +
+ + v + + + (sztuka) wykonywać szkic jako zarysy rysunku + + sketch + draw + scribble + + + + przedstawiać szkic jako wstępny projekt, ogólny plan, zarys czego + + sketch + outline + adumbrate + sketch out + rough out + + +
+ +
+ szkielet + ˈʃʲcɛlɛt +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) ogół kości w danym organizmie; + + skeleton + + +
+ +
+ szkier + ʃʲcɛr +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) skalista wysepka o powierzchni wygładzonej przez lodowiec; + + skerry + + +
+ +
+ szklanka + ˈʃklãnka +
+ + n + + + szklane naczynie, z którego się pije; + + glass + + +
+ +
+ szklany + ˈʃklãnɨ +
+ + adj + + + zrobiony ze szkła + + glass + + +
+ +
+ szklarnia + ˈʃklarʲɲa +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (ogrodnictwo, ogrodniczy) przeszklona budowla, w której utrzymuje się w sztuczny sposób optymalne warunki do rozwoju roślin; + + greenhouse + + +
+ +
+ szkliwo + ˈʃklʲivɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) twarda tkanka łączna pokrywająca koronę zęba; + + enamel + + +
+ +
+ szkocki + ˈʃkɔʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Szkocji; związany ze Szkocją, ze Szkotami + + Scottish + Scotch + + +
+ +
+ szkoda + ˈʃkɔda +
+ + interjection + + + wykrzyknik wyrażający poczucie straty + + pity + what a pity + + +
+ +
+ szkoda + ˈʃkɔda +
+ + n + + + krzywda, strata + + damage + harm + loss + + +
+ +
+ szkoda całkowita +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) (motoryzacja) całkowite uszkodzenie pojazdu lub samolotu kwalifikujące go do kasacji + + total loss + + +
+ +
+ szkoda wielkiej pracy, kędy mała zmoże + ˈʃkɔda ˈvʲjɛlʲcɛ̇j ˈpraʦ̑ɨ ˈkɛ̃ndɨ ˈmawa ˈzmɔʒɛ +
+ + proverb + + + należy planować zadania, aby oszczędzać siły i nie pracować nadaremnie + + a stitch in time saves nine + + +
+ +
+ szkodliwie +
+ + adv + + + w sposób szkodliwy + + harmfully + + +
+ +
+ szkodliwy + ʃkɔˈdlʲivɨ +
+ + adj + + + przynoszący szkodę + + harmful + damaging + injurious + noxious + deleterious + harming + + +
+ +
+ szkodnik + ˈʃkɔdʲɲik +
+ + n + + + zwierzę wyrządzające szkody gospodarcze; + + pest + vermin + + + + osoba wyrządzająca szkody + + wrecker + + +
+ +
+ szkodzić + ˈʃkɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + działać na czyjąś niekorzyść + + be detrimental + + + + źle wpływać na kogoś lub coś + + be bad + + +
+ +
+ szkolenie + ʃkɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) jeden lub wiele (cykl) wykładów lub zajęć praktycznych służących do uzupełnienia wiedzy, wykształcenia, umiejętności + + training + coaching + + +
+ +
+ szkoleniowy +
+ + adj + + + związany ze szkoleniem, dotyczący szkolenia + + instructional + + +
+ +
+ szkolić + ˈʃkɔlʲiʨ̑ +
+ + v + + + dokształcać w określonej dziedzinie + + train + + +
+ +
+ szkolnictwo +
+ + n + + + ogół zagadnień związanych ze szkołami i nauczaniem + + education + + +
+ +
+ szkolny + ˈʃkɔlnɨ +
+ + adj + + + związany ze szkołą, odnoszący się do szkoły + + school + + +
+ +
+ szkop + ʃkɔp +
+ + n + + + (pogardliwie) Niemiec; + + Kraut + + +
+ +
+ szkorbut +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostra postać awitaminozy wywołanej brakiem witaminy C; + + scurvy + + +
+ +
+ szkoła + ˈʃkɔwa +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) instytucja edukacyjna; + + school + + +
+ +
+ szkoła podstawowa + ˈʃkɔwa ˌpɔtstaˈvɔva +
+ + n + + + szkoła, w której dzieci zaczynają obowiązkową naukę; + + elementary school + primary school + + +
+ +
+ szkoła wyższa +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) szkoła kształcąca najwyżej kwalifikowanych pracowników w zakresie ustalonych dziedzin + + college + + +
+ +
+ szkuner + ˈʃkũnɛr +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) żaglowiec mający co najmniej dwa maszty; wszystkie maszty niosą ożaglowanie skośne; + + schooner + + +
+ +
+ szkutnik + ˈʃkutʲɲik +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) rzemieślnik budujący i naprawiający łodzie + + shipwright + + +
+ +
+ szkółka + ˈʃkuwka +
+ + n + + + (zdrobniale) od szkoła + + nursery + + +
+ +
+ szkło + ʃkwɔ +
+ + n + + + twardy, kruchy i przezroczysty materiał produkowany głównie z krzemionki; + + glass + + +
+ +
+ szkło powiększające +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) prosty przyrząd optyczny do powiększania obrazu + + magnifying glass + + +
+ +
+ szlaban + ˈʃlabãn +
+ + n + + + (motoryzacja) ruchoma zapora blokująca ruch samochodów + + barrier + boom gate + + +
+ +
+ szlachar + ˈʃlaxar +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Mergus serrator, wędrowny ptak wodny półkuli północnej z charakterystycznym czubem na głowie; + + red-breasted merganser + Red-breasted Merganser + + +
+ +
+ szlachcic + ˈʃlaçʨ̑iʦ̑ +
+ + n + + + członek szlachty + + nobleman + + +
+ +
+ szlachecki + ʃlaˈxɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany ze szlachtą, dotyczący szlachty + + noble + + +
+ +
+ szlachetny + ʃlaˈxɛtnɨ +
+ + adj + + + taki, który postępuje dobrze, uczciwie, w sposób wspaniałomyślny, prawy, sprawiedliwy, bezinteresowny + + noble + + +
+ +
+ szlachta + ˈʃlaxta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) ludzie należący do tego stanu + + nobility + + + + (historia, historyczny, historycznie) warstwa społeczna wywodząca się z rycerstwa; + + nobility + + +
+ +
+ szlachtować + ʃlaxˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) zarzynać bydło + + slaughter + + + + (potocznie, potoczny) mordować ludzi + + slaughter + + +
+ +
+ szlafmyca +
+ + n + + + dawne czapka noszona do snu + + nightcap + + +
+ +
+ szlafrok + ˈʃlafrɔk +
+ + n + + + domowy ubiór przypominający lekki płaszcz bez zapięć + + dressing gown + bathrobe + negligee + + +
+ +
+ szlak + ʃlak +
+ + n + + + (turystyka, turystyczny) znakowana ścieżka do uprawiania turystyki pieszej, rowerowej, narciarskiej itp.; + + trail + + + + określona droga podróży lądem, morzem lub w inny sposób + + way + route + trail + + +
+ +
+ szlam +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) warstwa miękkich zanieczyszczeń, które pokrywają powierzchnię metali użytkowanych + + sludge + + + + osad tworzący się na dnie i nieraz brzegach zbiorników wodnych + + brown nose + ooze + silt + slime + slurry + + +
+ +
+ szlama + ˈʃlãma +
+ + n + + + (literacko) (obraźliwie) w świecie Harry’ego Pottera — czarodziej lub czarownica, którego rodzice są mugolami; + + mudblood + + +
+ +
+ szlauch + ʃlawx +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) bardzo długa rura gumowa + + hose + + +
+ +
+ szlaufwaga + ʂlauf'vaga +
+ + n + + + (regionalizm, regionalny), (potocznie, potoczny) poziomica wężowa + + water level + + +
+ +
+ szlifierka + ʃlʲiˈfʲjɛrka +
+ + n + + + obrabiarka przeznaczona do obróbki wykańczającej utwardzonych powierzchni przedmiotów + + grinder + grinding machine + + +
+ +
+ szlifierka kątowa + ʃlʲiˈfʲjɛrka kɔ̃nˈtɔva +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj ręcznej szlifierki o momencie obrotowym przekazywanym poprzez przekładnię pod kątem prostym, przeznaczona do szlifowania i przecinania; + + angle grinder + + +
+ +
+ szlifowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: szlifować + + sanding + + +
+ +
+ szlifować + ʃlʲiˈfɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadawać gładkość, dokładne wymiary oraz połysk obrabianym przedmiotom z metalu, szkła, drewna przy pomocy narzędzi ściernych, ścierać, wygładzać, polerować + + polish + + +
+ +
+ szlug + ʃluk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) papieros + + fag + + +
+ +
+ szmaragd + ˈʃmarakt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) przezroczysta odmiana berylu barwy zielonej; + + emerald + + +
+ +
+ szmata + ˈʃmata +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (pogardliwie) (wulgarnie, wulgaryzm) człowiek bezwartościowy + + scumbag + + + + (przenośnie, przenośnia) (wulgarnie, wulgaryzm) kobieta rozwiązła seksualnie + + slut + + + + kawałek tkaniny, zwykle brudnej + + rag + + +
+ +
+ szmatogłowy +
+ + n + + + (obraźliwie) (potocznie, potoczny) muzułmanin z Bliskiego Wschodu lub Afryki Północnej + + raghead + towelhead + + +
+ +
+ szmer + ʃmɛr +
+ + n + + + cichy, głuchy dźwięk przypominający szeleszczenie + + murmur + purl + whisper + + +
+ +
+ szmer sercowy + ˈʃmɛr sɛrˈʦ̑ɔvɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zjawisko akustyczne spowodowane przejściem przepływu strumienia krwi z warstwowego w turbulentny + + cardiac murmur + heart murmur + murmur + + +
+ +
+ szmergiel +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) twarda skała stosowana jako materiał ścierny; + + emery + + +
+ +
+ szminka + ˈʃmʲĩnka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyk używany do barwienia ust + + lipstick + + +
+ +
+ szmira + ˈʃmʲira +
+ + n + + + coś o niskiej lub żadnej wartości artystycznej, np.: utwór literacki, przedstawienie teatralne, obraz + + trash + + +
+ +
+ szmonces +
+ + n + + + dowcip lub skecz kabaretowy oparty na humorze żydowskim; + + Jewish joke + + +
+ +
+ szmugiel + ˈʃmuɟɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nielegalne przewożenie towarów przez granicę + + smuggling + + +
+ +
+ sznaucer + ˈʃnawʦ̑ɛr +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) typ psa pochodzący z Niemiec + + schnauzer + + +
+ +
+ sznur + ʃnur +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) izolowany przewód zasilający urządzenie elektryczne + + cord + + + + grupa ludzi, zwierząt lub przedmiotów ustawionych jeden za drugim + + string + + + + noszona na ramieniu pleciona ozdoba będąca częścią munduru galowego + + aiguillette + + + + splot wielu włókien w jedno grubsze cięgno; + + cord + string + rope + + +
+ +
+ sznurek + ˈʃnurɛk +
+ + n + + + cienka linka zbudowana z włókien; węższy sznur + + twine + cord + string + tape + + +
+ +
+ sznurowadło + ˌʃnurɔˈvadwɔ +
+ + n + + + taśma używana do wiązania (sznurowania) butów; + + shoelace + shoestring + + +
+ +
+ sznycel + ˈʃnɨʦ̑ɛl +
+ + n + + + (kulinaria) kotlet z bitych i panierowanych plastrów mięsa, najczęściej z cielęciny + + schnitzel + veal cutlet + + +
+ +
+ szo +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) baktryjska litera dodana do alfabetu greckiego służąca do zapisu głoski /ʃ/, czytanej jak polskie "sz"; + + sho + + +
+ +
+ szodon +
+ + n + + + (kulinaria) gorący sos do deserów składający się z ubitych żółtek, cukru i białego wina + + chaudeau + + +
+ +
+ szofar + ˈʃɔfar +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny wykonany z rogu zwierzęcia koszernego, najczęściej baraniego, używany podczas niektórych świąt żydowskich; + + shofar + + +
+ +
+ szofer +
+ + n + + + zawodowy kierowca + + chauffeur + + +
+ +
+ szogun +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) japoński wódz naczelny, generał, zwierzchnik sił zbrojnych; + + shogun + + +
+ +
+ szok +
+ + n + + + intensywna reakcja psychiczna, która jest wywołana gwałtownym, zazwyczaj negatywnym przeżyciem lub wydarzeniem + + shock + + +
+ +
+ szokować +
+ + v + + + wzbudzać szok, skrajne zadziwiać lub bulwersować, dziwić, wstrząsać + + shock + + +
+ +
+ szop + ʃɔp +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nadrzewny amerykański ssak o gęstym futrze; + + raccoon + + +
+ +
+ szop pracz + ˈʃɔp ˈːraʧ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) szop z gatunku, u którego obserwowano płukanie pokarmu przed spożyciem; + + raccoon + + +
+ +
+ szopka + ˈʃɔpka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) model stajenki betlejemskiej, zwykle ze żłobkiem i figurkami + + crib + + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) widowisko teatralne związane z Bożym Narodzeniem + + nativity play + + + + (zdrobniale) od: szopa + + small shed + + +
+ +
+ szorski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język szorski; + + Shor + + +
+ +
+ szorstki + ˈʃɔrstʲci +
+ + adj + + + mający niegładką, chropawą powierzchnię + + coarse + rough + + + + o człowieku: przykry, nieprzyjemny w obejściu + + abrupt + coarse + + + + o dźwiękach, odgłosach: nieczysty, brzmiący przenikliwie + + hoarse + + +
+ +
+ szowinista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik szowinizmu + + chauvinist + jingo + jingoist + + +
+ +
+ szowinizm + ʃɔˈvʲĩɲism̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) skrajna postać nacjonalizmu, w której bezkrytyczne uwielbienie do własnego narodu jest połączone z pogardą i wrogością wobec mniejszości narodowych i innych narodów; + + chauvinism + + + + (socjologia, socjologiczny) postawa charakteryzująca się brakiem tolerancji i przyznawaniem uprzywilejowanej pozycji własnej płci, rasie czy grupie społecznej + + chauvinism + + +
+ +
+ szowinizm gatunkowy + ʃɔˈvʲĩɲizm ˌɡatũŋˈkɔvɨ +
+ + n + + + (neologizm) postawa stawiająca interesy własnego gatunku ponad interesami innych gatunków; + + speciesism + + +
+ +
+ szpada +
+ + n + + + (dawniej, dawny) broń boczna kłująca + + épée + + +
+ +
+ szpadel + ˈʃpadɛl +
+ + n + + + narzędzie obsługiwane dwoma rękami, służące do kopania, z metalową częścią roboczą + + spade + + +
+ +
+ szpak + ʃpak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki i ciemny, prawie czarny ptak; + + starling + common starling + + +
+ +
+ szpakowate + ˌʃpakɔˈvatɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzina ptaków z rzędu wróblowych; + + starling + + +
+ +
+ szpara +
+ + n + + + wąska, długa przerwa między elementami położonymi obok siebie + + gap + + +
+ +
+ szparag + ˈʃparak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Asparagus L., rodzaj roślin o długich pędach i łuskowatych listkach; + + asparagus + + + + (kulinaria) jadalny pęd szparaga lekarskiego + + asparagus + + +
+ +
+ szparagowa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa ze szparagów, zwykle w postaci kremu + + asparagus soup + + +
+ +
+ szpic fiński + ˈʃpʲiʦ̑ ˈfʲĩj̃sʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa niedużych energicznych psów o intensywnie rudym umaszczeniu z grupy szpiców myśliwskich pochodzących z Finlandii; + + Finnish spitz + + +
+ +
+ szpic japoński + ˈʃpʲiʦ̑ʲ jaˈpɔ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa małych psów do towarzystwa z Japonii; + + Japanese spitz + + +
+ +
+ szpicel +
+ + n + + + (pogardliwie) tajny agent, szpieg + + informant + mole + nark + sleuth + snoop + + +
+ +
+ szpiczasty + ʃpʲiˈʧ̑astɨ +
+ + adj + + + mający ostre, wąskie zakończenie + + pointed + + +
+ +
+ szpieg + ʃpʲjɛk +
+ + n + + + osoba zajmująca się szpiegostwem + + spy + + +
+ +
+ szpiegostwo +
+ + n + + + praca szpiega, ogół działań mających na celu zdobycie i przekazanie władzom obcego państwa tajemnice państwowe lub wojskowe + + espionage + spying + + +
+ +
+ szpiegować +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) działać jak szpieg; śledzić kogoś i donosić na niego + + sleuth + sleuthhound + spy on + + + + działać jako szpieg; przekazywać innym podmiotom tajemnice państwowe lub wojskowe + + sleuth + sleuthhound + spy + + +
+ +
+ szpik + ʃpʲik +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz kości; + + marrow + bone marrow + + +
+ +
+ szpilka + ˈʃpʲilka +
+ + n + + + cienki i wysoki obcas w bucie + + stiletto heel + + + + kobiecy but ze szpilką (1.2) + + stiletto + + + + mały, wąski, zaostrzony kawałek metalu służący do mocowania np. tkaniny + + pin + + +
+ +
+ szpinak + ˈʃpʲĩnak +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (rolnictwo, rolniczy) Spinacia oleracea, szpinak warzywny, roślina warzywna o podłużnych, szpiczastych liściach + + spinach + + +
+ +
+ szpital + ˈʃpʲital +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zakład lecznictwa zamkniętego służący badaniu i leczeniu pacjentów wymagających hospitalizacji; + + hospital + + +
+ +
+ szpital psychiatryczny +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) kliniczna instytucja medyczna, która zajmuje się leczeniem chorób psychicznych + + mental hospital + + +
+ +
+ szpon + ʃpɔ̃n +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ostry, zakrzywiony pazur ptaków drapieżnych; + + talon + + +
+ +
+ szprotka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Sprattus sprattus, mała ryba morska, podobna do śledzia, żyjąca w europejskich morzach + + brisling + sprat + + +
+ +
+ szprycer + ˈʃprɨʦ̑ɛr +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wino z wodą sodową + + fizz + + +
+ +
+ szprycha + ˈʃprɨxa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) pręt łączący piastę koła z jego obręczą + + spoke + + +
+ +
+ szpulka + ˈʃpulka +
+ + n + + + walec, na który nawija się np. nić + + spool + + +
+ +
+ szrapnel + ˈʃrapnɛl +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) pocisk artyleryjski zawierający metalowe odłamki, które rozpryskują się podczas wybuchu zapalnika czasowego; + + shrapnel + shrapnel shell + + +
+ +
+ szron + ʃrɔ̃n +
+ + n + + + warstwa kryształków lodu powstałych z zamarzającej pary wodnej osadzająca się na przedmiotach; + + frost + + +
+ +
+ sztab + ʃtap +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) organ dowodzący jednostką wojskową na różnych szczeblach; + + staff + + +
+ +
+ sztabka + ˈʃtapka +
+ + n + + + uformowana bryłka cennego metalu o określonej wadze i próbie + + bar + + +
+ +
+ sztacheta +
+ + n + + + wąska deska będąca częścią pionowego obicia płotu + + pale + + +
+ +
+ sztafaż + ˈʃtafaʃ +
+ + n + + + (książkowy) elementy i środki zastosowane np. w dziele literackim, teatralnym czy w sytuacji życiowej, nie najistotniejsze dla idei dzieła lub w danej sytuacji, a jedynie uzupełniające lub ozdabiające coś + + staffage + + +
+ +
+ sztafeta +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) seria jednakowych czynności wykonywanych przez kolejne osoby lub zespoły + + relay + + + + (sport, sportowy) bieg ze zmiennikami + + relay race + + +
+ +
+ sztaluga +
+ + n + + + (sztuka) stojak, zwykle trójnogi, służący do pokazywania obrazów, a podczas powstawania obrazu do utrzymywania go w dogodnej dla malarza pozycji; + + easel + + +
+ +
+ sztandar + ˈʃtãndar +
+ + n + + + chorągiew, która jest symbolem organizacji, związku lub narodu + + banner + + +
+ +
+ sztanga + ˈʃtãŋɡa +
+ + n + + + (sport, sportowy) ciężar podnoszony w zawodach ciężarowców; + + barbell + + +
+ +
+ sztangista + ʃtãŋʲˈɟista +
+ + n + + + (sport, sportowy) sportowiec trenujący podnoszenie ciężarów + + weightlifter + + +
+ +
+ sztetl +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) małe skupisko miejskie zachowujące tradycyjną obyczajowość żydowską, przed II wojną światową główny ośrodek demograficzny Żydów aszkenazyjskich w Europie Wschodniej; + + shtetl + + +
+ +
+ sztorm + ʃtɔrm +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (meteorologia, meteorologiczny) burza morska, podczas której wieje bardzo silny i porywisty wiatr, powodujący powstawanie wysokich fal + + storm + + +
+ +
+ sztormowy +
+ + adj + + + związany z sztormem, dotyczący sztormu + + squally + + +
+ +
+ sztos +
+ + n + + + (sport, sportowy) uderzenie kijem kuli bilardowej + + stroke + + +
+ +
+ sztruks +
+ + n + + + (włókiennictwo) prążkowana tkanina bawełniana, rzadziej wełniana; + + corduroy + + +
+ +
+ sztruksy +
+ + n + + + spodnie uszyte ze sztruksu + + corduroys + + +
+ +
+ sztuciec + ˈʃtuʨ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + przedmiot służący do jedzenia: nóż, widelec lub łyżka; + + a piece of cutlery + + +
+ +
+ sztuczka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) zachowanie, posunięcie, przez które chcemy coś osiągnąć, korzystając z cudzej naiwności, niewiedzy itp. + + trick + + + + popis zręczności sprawnie wykonywanych + + trick + + +
+ +
+ sztuczna szczęka + ˈʃtuʧ̑na ˈʃʧ̑ɛ̃ŋka +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) proteza naturalnego uzębienia + + dentures + dental plate + denture + false teeth + + +
+ +
+ sztuczne ognie + ˈʃtuʧ̑nɛ ˈɔɟɲɛ +
+ + n + + + wyroby pirotechniczne wykorzystywane w celach widowiskowych, dające po zapaleniu efekty świetlne i akustyczne; + + fireworks + + +
+ +
+ sztuczny + ˈʃtuʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wytworzony syntetycznie przez człowieka + + artificial + + +
+ +
+ sztuka + ˈʃtuka +
+ + n + + + pojedynczy przedmiot, egzemplarz, element + + piece + item + + + + twórczość artystyczna + + art + + + + umiejętność wymagająca szczególnych zdolności + + art + ability + + + + utwór sceniczny, przedstawienie + + play + + +
+ +
+ sztuki piękne + ˈʃtuci ˈpʲjɛ̃ŋknɛ +
+ + n + + + termin obejmujący dziedziny twórczości artystycznej: sztuki plastyczne, literaturę i muzykę + + fine arts + + +
+ +
+ szturmowiec +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) żołnierz sił imperium w uniwersum „Gwiezdnych wojen” + + stormtrooper + + +
+ +
+ sztućce + ˈʃtuʨ̑ʦ̑ɛ +
+ + n + + + komplet sztućców + + cutlery + + +
+ +
+ sztylet + ˈʃtɨlɛt +
+ + n + + + krótka broń biała o cienkim ostrzu; + + dagger + poniard + + +
+ +
+ sztywny + ˈʃtɨvnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) nieżywy + + stiff + + + + (przenośnie, przenośnia) nieumiejący się bawić lub wyluzować + + rigid + + + + niepoddający się wyginaniu, odporny na zginanie, zmiany + + rigid + stiff + + +
+ +
+ szubienica + ˌʃubʲjɛ̇̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + konstrukcja służąca do wykonywania kary śmierci przez powieszenie; + + gallows + gibbet + + +
+ +
+ szuflada + ʃufˈlada +
+ + n + + + wysuwana, otwarta od góry skrzynka, stanowiąca część mebla i służąca do przechowywania różnych przedmiotów; + + drawer + + +
+ +
+ szukajcie, a znajdziecie + ʃuˈkajʨ̑ɛ ˌa‿znajˈʥ̑ɛ̇ʨ̑ɛ +
+ + proverb + + + tylko aktywni osiągną cel; bierność nie przyniesie oczekiwanego efektu + + seek, and ye shall find + + +
+ +
+ szukać + ˈʃukaʨ̑ +
+ + v + + + podejmować działanie w celu odnalezienia kogoś / czegoś + + search + seek + look for + + +
+ +
+ szukać dziury w całym + ˈʃukaʥ̑ ˈːurɨ ˈf‿ʦ̑awɨ̃m +
+ + v + + + doszukiwać się błędów, niedociągnięć, problemów tam, gdzie ich nie ma + + be nit-picky + + +
+ +
+ szukać igły w stogu siana + ˈʃukaʨ̑ ˈiɡwɨ ˈf‿stɔɡu ˈɕãna +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) szukać czegoś pośród ogromnej ilości innych rzeczy + + needle in a haystack + + +
+ +
+ szukać zwady +
+ + v + + + (książkowy) szukać pretekstu by rozpocząć bójkę, bijatykę, kłótnię + + be spoilling for a fight + + +
+ +
+ szuler + ˈʃulɛr +
+ + n + + + (termin karciany) osoba oszukująca podczas gry w karty + + cardsharp + + +
+ +
+ szum + ʃũm +
+ + n + + + (fotografia) plamki, kreski na zdjęciu pojawiające się na obszarach jednolitego koloru; + + image noise + + + + przeciągły, jednostajny szmer; hałas, zakłócający odbiór; + + noise + + +
+ +
+ szumieć + ˈʃũmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + powodować szum + + hum + sough + swoosh + + +
+ +
+ szumowina + ˌʃũmɔˈvʲĩna +
+ + n + + + (kulinaria) piana zbierająca się na powierzchni gotowanych płynów + + scum + + + + (potocznie, potoczny) osoba o podłym charakterze + + scum + + +
+ +
+ szumówka +
+ + n + + + rodzaj łyżki cedzakowej do zbierania szumowin + + skimmer + + +
+ +
+ szwabski + ˈʃfapsʲci +
+ + adj + + + (przymiotnik) od Szwabia + + Swabian + + +
+ +
+ szwaczka + ˈʃfaʧ̑ka +
+ + n + + + kobieta zawodowo szyjąca w szwalni + + seamstress + + +
+ +
+ szwadron +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (jeździectwo, jeździecki) pododdział kawalerii konnej będący odpowiednikiem kompanii lub batalionu w piechocie; + + squadron + + +
+ +
+ szwagier + ˈʃfaɟɛr +
+ + n + + + brat żony + + brother-in-law + + + + mąż siostry + + brother-in-law + + +
+ +
+ szwagierka + ʃfaˈɟɛrka +
+ + n + + + siostra żony lub męża + + sister-in-law + + + + żona szwagra + + sister-in-law + + +
+ +
+ szwajcarski + ʃfajˈʦ̑arsʲci +
+ + adj + + + związany ze Szwajcarią, dotyczący Szwajcarii + + Swiss + + +
+ +
+ szwankować +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) źle funkcjonować + + act up + + +
+ +
+ szwarc, mydło i powidło +
+ + n + + + o wielu, bardzo różnych rzeczach w jednym miejscu, zwłaszcza o towarach w sklepie, w którym jest po trochu wszystkiego + + everything from soup to nuts + + +
+ +
+ szwargot +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) niezrozumiała, nieprzyjemnie brzmiąca mowa, zwłaszcza w języku niemieckim + + gibberish + + +
+ +
+ szwedzki + ˈʃfɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Szwecji lub Szwedów + + Swedish + + +
+ +
+ szwedzki + ˈʃfɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + język urzędowy Szwecji; + + Swedish + + +
+ +
+ szwindel + ˈʃfʲĩndɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nieuczciwy interes + + swindle + + +
+ +
+ szyb + ʃɨp +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) szyb (1.1) wraz z instalacją naziemną, niezbędną do prowadzenia wydobycia lub innych podziemnych prac + + oil rig + pithead + shaft + + + + pionowa komora grzejna pieca + + furnace shaft + + + + pionowy sztuczny kanał w ziemi, budynku, itp. + + shaft + well + + +
+ +
+ szyba + ˈʃɨba +
+ + n + + + płyta ze szkła; + + pane + glass + windowpane + + +
+ +
+ szyber + ˈʃɨbɛr +
+ + n + + + zasuwa w kominie regulująca przepływ powietrza + + baffle + damper + + +
+ +
+ szyberdach + ʃɨˈbɛrdax +
+ + n + + + (motoryzacja) rodzaj okna zainstalowanego w dachu samochodu; + + sunroof + + +
+ +
+ szybki + ˈʃɨpʲci +
+ + adj + + + poruszający, odbywający się z dużą prędkością + + fast + quick + + +
+ +
+ szybko + ˈʃɨpkɔ +
+ + adv + + + z dużą prędkością + + quickly + fast + + +
+ +
+ szybkość + ˈʃɨpkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha charakteryzująca obiekty poruszające się szybko lub dziejące się szybko + + speed + + +
+ +
+ szybowiec + ʃɨˈbɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) samolot bez własnego napędu, utrzymujący się dzięki wstępującym prądom powietrza oddziaływującym na skrzydła; + + glider + sailplane + + +
+ +
+ szyderczo +
+ + adv + + + w sposób szyderczy, ironicznie + + mockingly + + +
+ +
+ szyderczy +
+ + adj + + + wyrażający kpinę, szyderstwo + + sardonic + derisive + mocking + snide + barbed + derisory + + +
+ +
+ szyderstwo + ʃɨˈdɛrstfɔ +
+ + n + + + złośliwy, dotkliwy żart, drwina, kpina, urąganie + + mockery + derision + sneer + + +
+ +
+ szydełko + ʃɨˈdɛwkɔ +
+ + n + + + (rękodzieło, rękodzielniczy) cienki pręcik wykonany z metalu, kości, drewna lub plastiku, z haczykowatym zakończeniem, służący do wytwarzania wyrobów tekstylnych + + crochet-hook + crochet-needle + + +
+ +
+ szydełkować + ˌʃɨdɛwˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (rękodzieło, rękodzielniczy) wytwarzać wyroby tekstylne używając szydełka, robić na szydełku + + crochet + + +
+ +
+ szydełkowy + ˌʃɨdɛwˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wykonany szydełkiem, związany z robótkami wykonywanymi szydełkiem + + crochet + + +
+ +
+ szydło + ˈʃɨdwɔ +
+ + n + + + ostry kolec na trzonku; + + awl + + +
+ +
+ szyfon + ˈʃɨfɔ̃n +
+ + n + + + (włókiennictwo) cienka, przewiewna i półprzezroczysta tkanina o splocie płóciennym z mocno skręconych nitek jedwabnych lub bawełnianych, używana do produkcji bielizny, sukni, szali itp. + + chiffon + + +
+ +
+ szyfr + ʃɨfr̥ +
+ + n + + + kod znaków, znany tylko niektórym osobom, umożliwiający im komunikację i zabezpieczający przekazywane informacje przed poznaniem przez inne osoby; + + cipher + code + + +
+ +
+ szyfrant + ˈʃɨfrãnt +
+ + n + + + (urzędowy) (wojskowość, wojskowy) osoba, która zajmuje się nadawaniem, odbieraniem i odczytywaniem tajnej korespondencji podanej szyfrem + + coder + + +
+ +
+ szyfrowanie + ˌʃɨfrɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: szyfrować + + encryption + scrambling + + +
+ +
+ szyicki + ʃɨˈ<sup>j</sup>iʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z szyitami lub szyizmem + + Shiite + Shia + Shiah + Shiitic + + +
+ +
+ szyita + ʃɨˈ<sup>j</sup>ita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca szyizmu, szyickiego nurtu w islamie + + Shi'ite + Shiite + Shia + Shiah + + +
+ +
+ szyizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) doktryna religijna szyitów, jeden z trzech głównych nurtów współczesnego islamu; + + Shia + Shia islam + + +
+ +
+ szyja + ˈʃɨja +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała łącząca głowę z korpusem + + neck + + + + (przestarzałe, przestarzały) węższa część butelki (zwykle (zdrobniale) szyjka) + + neck + + +
+ +
+ szyjka macicy + ˈʃɨjka maˈʨ̑iʦ̑ɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) dolna część mięśniówki macicy łącząca pochwę z jamą macicy; + + cervix + neck of the uterus + + +
+ +
+ szyjny +
+ + adj + + + związany z szyją, dotyczący szyi + + jugular + + +
+ +
+ szyk + ʃɨk +
+ + n + + + elegancja w stroju i zachowaniu + + chic + + + + określony porządek – rzeczy, osób lub pojęć + + array + + +
+ +
+ szympans + ˈʃɨ̃mpãw̃s +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Pan, człekokształtna, bezogonowa małpa afrykańska; + + chimpanzee + chimp + + +
+ +
+ szyna + ˈʃɨ̃na +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wewnętrzne połączenie elektroniczne, po którym transmitowane są dane + + bus + + + + (medycyna, medyczny) urządzenie do wsparcia lub usztywnienia kończyny albo kręgosłupa + + splint + + + + (technologia, technika, techniczny) specjalnie wyprofilowana sztaba przeznaczona do poruszania się po niej pojazdów na kołach; + + rail + + +
+ +
+ szynka + ˈʃɨ̃nka +
+ + n + + + (spożywczy) tylna część półtuszy wieprzowej będąca surowcem do produkcji wędlin; + + ham + + +
+ +
+ szynobus + ʃɨ̃ˈnɔbus +
+ + n + + + (kolejnictwo) (potocznie, potoczny) lekki pociąg o napędzie spalinowym obsługujący trasy, gdzie liczba podróżnych jest niewielka; + + railcar + diesel multiple unit + railbus + + +
+ +
+ szynszyla + ʃɨ̃w̃ˈʃɨla +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gryzoń pochodzący z Ameryki Południowej, o bardzo gęstym futrze; w domyśle: szynszyla mała; + + chinchilla + + +
+ +
+ szynszyla mała + ʃɨ̃w̃ˈʃɨla ˈmawa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Chinchilla lanigera, zwierzę z rodziny szynszylowatych; + + chinchilla + + +
+ +
+ szypułka + ʃɨˈpuwka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) łodyżka, na której osadzony jest owoc lub kwiat; + + pedicel + pedicle + + +
+ +
+ szyszka + ˈʃɨʃka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) zdrewniały owoc większości roślin iglastych; + + cone + + +
+ +
+ szyszynka + ʃɨˈʃɨ̃nka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł dokrewny położony w mózgu; + + pineal gland + + +
+ +
+ szyć + ʃɨʨ̑ +
+ + v + + + robić ubrania + + sew + + + + łączyć dwa materiały za pomocą igły i nici + + stitch + sew + + +
+ +
+ szósty zmysł + ˈʃustɨ ˈzmɨsw̥ +
+ + idiom + + + wyjątkowa intuicja, przeczucie, wrażliwość i umiejętność przewidywania sytuacji + + sixth sense + + +
+ +
+ sód + sut +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Na i liczbie atomowej 11; + + sodium + natrium + + +
+ +
+ sójka + ˈsujka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) średni ptak leśny; + + jay + Eurasian jay + + +
+ +
+ sójka złowroga + ˈsujka zwɔvˈrɔɡa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Perisoreus infaustus, sójka syberyjska, gatunek ptaka z rodziny krukowatych występujący w tajdze Eurazjii; + + Siberian jay + + +
+ +
+ sól + sul +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) chlorek sodu + + salt + + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, pochodny kwasowi, zawierający co najmniej jeden atom metalu w cząsteczce; + + salt + + +
+ +
+ sól fizjologiczna + ˈsul ˌfʲizʲjɔlɔˈɟiʧ̑na +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) roztwór chlorku sodowego o stężeniu 0,9 % albo 0,6 %; + + physiological solution + saline + saline solution + + +
+ +
+ sól ziemi + ˈsulʲ ˈʑɛ̃mʲi +
+ + n + + + najbardziej wartościowi ludzie + + salt of the earth + + +
+ +
+ sówka + ˈsufka +
+ + n + + + mała lub młoda sowa + + owlet + + +
+ +
+ sąd + sɔ̃nt +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) instytucja, która zajmuje się rozstrzyganiem sporów albo orzekaniem o winie lub niewinności zgodnie z obowiązującym prawem + + court + + +
+ +
+ sądowy + sɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + związany z sądem (instytucją) + + judicial + + +
+ +
+ sądzić + ˈsɔ̃ɲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + oceniać, jak należy zakwalifikować określony stan rzeczy z punktu widzenia prawa + + judge + + + + mieć o czymś jakieś zdanie + + think + consider + deem + + +
+ +
+ sąg + sɔ̃ŋk +
+ + n + + + stos drewna o objętości 4 m³; + + chord + woodpile + + +
+ +
+ sąsiad + ˈsɔ̃w̃ɕat +
+ + n + + + osoba, której dom / mieszkanie jest blisko czyjegoś domu / mieszkania + + neighbour + neighbor + + +
+ +
+ sąsiadować + ˌsɔ̃w̃ɕaˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + być położonym obok czegoś + + neighbour + + +
+ +
+ sąsiedni + sɔ̃w̃ˈɕɛdʲɲi +
+ + adj + + + leżący najbliżej + + next + + + + o terenie, państwie: bezpośrednio graniczący + + adjacent + adjoin + + + + położony niedaleko + + neighbour + next + + +
+ +
+ sąsiedztwo + sɔ̃w̃ˈɕɛʦ̑tfɔ +
+ + n + + + osoby mieszkające nieopodal + + neighbourhood + + + + to, co znajduje się w pobliżu + + vicinity + nearness + proximity + + +
+ +
+ sąsiek + ˈsɔ̃w̃ɕɛk +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) wydzielona część stodoły, w której magazynuje się siano, zboże lub słomę + + huche + + +
+ +
+ sążeń + ˈsɔ̃w̃ʒɛ̃ɲ +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (metrologia, metrologiczny) jednostka długości, używana do pocz. XX w., równa odległości między dłońmi rozpostartych ramiom mężczyzny, czyli około 1,7 m + + fathom + + +
+ +
+ sędzia + ˈsɛ̃ɲʥ̑a +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba, która wydaje wyroki w sądzie; + + judge + + + + (sport, sportowy) osoba, która pilnuje przestrzegania przepisów w zawodach sportowych + + referee + + +
+ +
+ sędziwy + sɛ̃ɲˈʥ̑ivɨ +
+ + adj + + + bardzo stary + + elderly + grey-headed + venerable + + +
+ +
+ sęk + sɛ̃ŋk +
+ + n + + + wrośnięta w pień drzewa część konaru, która po ścięciu stanowi wadę drewna; + + knot + + +
+ +
+ sękaty + sɛ̃ŋˈkatɨ +
+ + adj + + + pokryty sękami + + gnarled + knotty + + +
+ +
+ sęp + sɛ̃mp +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) padlinożerny ptak o szerokich skrzydłach i niemal nagiej głowie i szyi; + + vulture + + +
+ +
+ słaba płeć + ˈswaba ˈpwɛʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) kobiety + + weaker sex + + +
+ +
+ słabnąć +
+ + v + + + tracić intensywność + + die down + diminish + ease off + + + + tracić siły, stawać się słabszym + + weaken + + +
+ +
+ słabo + ˈswabɔ +
+ + adv + + + (matematyka, matematyczny) w sensie słabej topologii + + weakly + + + + z niewielką siłą + + weakly + + + + kiepsko + + poorly + + + + niewyraźnie, mało intensywnie, nieznacznie + + faintly + feebly + + +
+ +
+ słabość + ˈswabɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak odporności na zniszczenie + + vulnerability + + + + odczucie osłabienia, braku sił fizycznych lub psychicznych + + weakness + frailty + + + + skłonność ku czemuś + + weakness + soft spot + + + + wybijająca się niedoskonałość, słaba strona + + weakness + flakiness + + +
+ +
+ słaby + ˈswabɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) w sensie słabej topologii, czyli dla ustalonego zbioru najmniejszej w sensie inkluzji topologii, względem której każdy element ustalonej rodziny odwzorowań tego zbioru jest ciągły; + + weak + + + + mający niewielką wartość, nie najlepszej jakości + + mediocre + feeble + poor + + + + niewyraźny, mało intensywny, nieznaczny + + weak + faint + frail + + + + posiadający niewielką siłę fizyczną + + weak unsound + weak + + + + uległy, nie posiadający silnej woli, psychiki + + submissive + + +
+ +
+ sława + ˈswava +
+ + n + + + wielki rozgłos + + fame + + +
+ +
+ sławny + ˈswavnɨ +
+ + adj + + + taki, który ma sławę, rozgłos; jest znany wielu osobom + + famous + + +
+ +
+ słać + swaʨ̑ +
+ + v + + + rozkładać pościel, przygotowywać miejsce do spania, także: składać pościel po spaniu + + make the bed + + + + wyprawiać, kierować kogoś dokądś, przekazywać coś komuś + + send + + +
+ +
+ słodkawy +
+ + adj + + + całkiem słodki, trochę słodki + + sweetish + + +
+ +
+ słodki + ˈswɔtʲci +
+ + adj + + + mający smak cukru + + sweet + + + + wywołujący miłe uczucie + + sweet + + +
+ +
+ słodko + ˈswɔtkɔ +
+ + adv + + + od: słodki + + sweetly + + +
+ +
+ słodkowodny + ˌswɔtkɔˈvɔdnɨ +
+ + adj + + + typowy dla wód słodkich, żyjący w wodach słodkich + + freshwater + + + + zawierający wody słodkie + + freshwater + + +
+ +
+ słodkość + ˈswɔtkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co słodkie + + sweetness + + +
+ +
+ słodownia +
+ + n + + + wydział produkcyjny w browarze lub gorzelni + + malt house + maltery + malthouse + + + + zakład lub pomieszczenie, w którym wytwarza się słód + + malthouse + + +
+ +
+ słodycz + ˈswɔdɨʧ̑ +
+ + n + + + słodki smak + + sweetness + + +
+ +
+ słodycze + swɔˈdɨʧ̑ɛ +
+ + n + + + coś słodkiego + + candy + sweet + + +
+ +
+ słodzik + ˈswɔʥ̑ik +
+ + n + + + (spożywczy) słodka substancja używana do słodzenia żywności zamiast cukru + + sweetener + + +
+ +
+ słoik + ˈswɔ<sup>j</sup>ik +
+ + n + + + szklany, najczęściej walcowaty pojemnik z zakrętką lub nakrywką służący do przechowywania substancji płynnych lub półpłynnych + + jar + + +
+ +
+ słoma + ˈswɔ̃ma +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) łodygi i liście dojrzałych zbóż po wymłóceniu ziarna; + + straw + + +
+ +
+ słomiana wdowa + swɔ̃ˈmʲjãna ˈvdɔva +
+ + n + + + żona, której małżonek wyjechał dokądś na pewien czas + + grass widow + + +
+ +
+ słomiany wdowiec + swɔ̃ˈmʲjãnɨ ˈvdɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + mąż, którego małżonka wyjechała dokądś na pewien czas + + grass widower + + +
+ +
+ słomka + ˈswɔ̃mka +
+ + n + + + kawałek słomy lub plastikowa rurka o tym samym kształcie, służące do picia napojów + + straw + + + + źdźbło słomy + + straw + + +
+ +
+ słomkowy + swɔ̃mˈkɔvɨ +
+ + adj + + + żółty o odcieniu słomy; jasnożółty + + straw + + +
+ +
+ słonecznica +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Eurypyga helias, gatunek ptaka z rzędu żurawiowych; + + sunbittern + + +
+ +
+ słonecznik + swɔ̃ˈnɛʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Helianthus, rodzaj roślin; + + sunflower + + + + (potocznie, potoczny) słonecznik zwyczajny ((łacina) Helianthus annuus) – wysoka roślina jednoroczna o bardzo dużych (zwykle żółtych) kwiatach, uprawiana dla oleistych nasion lub jako roślina ozdobna; + + sunflower + + +
+ +
+ słonecznik zwyczajny +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Helianthus annuus L., gatunek rośliny z rodziny astrowatych, uprawiany w wielu rejonach świata; + + common sunflower + + +
+ +
+ słoneczność +
+ + n + + + wielka jasność pochodząca ze Słońca + + sunshine + + +
+ +
+ słoneczny + swɔ̃ˈnɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pełen słońca + + sunny + + + + związany ze słońcem + + sunny + + +
+ +
+ słonica + swɔ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica słonia + + elephant + + +
+ +
+ słoniątko + swɔ̃ˈɲɔ̃ntkɔ +
+ + n + + + młode słonia + + baby elephant + + +
+ +
+ słonka + ˈswɔ̃nka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Scolopax rusticola, eurazjatycki ptak wędrowny; + + woodcock + + +
+ +
+ słony + ˈswɔ̃nɨ +
+ + adj + + + mający smak soli + + salty + + +
+ +
+ słowa + ˈswɔva +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) tekst utworu + + lyrics + + +
+ +
+ słowacki + swɔˈvaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany ze Słowacją lub Słowakami, dotyczący Słowacji lub Słowaków + + slovak + Slovak + + +
+ +
+ słowacki + swɔˈvaʦ̑ʲci +
+ + n + + + język słowacki; + + Slovak + + +
+ +
+ słoweński + swɔˈvɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Słowenii lub Słoweńców + + Slovenian + Slovene + + +
+ +
+ słoweński + swɔˈvɛ̃j̃sʲci +
+ + n + + + język urzędowy Słowenii; + + Slovene + + +
+ +
+ słowiański + swɔˈvʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z językami Słowian + + Slavic + Slavonic + + + + związany ze Słowianami, słowiańszczyzną + + Slavic + Slavonic + + +
+ +
+ słowik + ˈswɔvʲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Luscinia, rodzaj małych ptaków śpiewającego z rodziny muchołówek + + nightingale + + +
+ +
+ słowik rdzawy + ˈswɔvʲik ˈrʣ̑avɨ +
+ + n + + + gatunek małego ptaka śpiewającego z rodziny muchołówek występującego w południowo-zachodniej Polsce; + + nightingale + common nightingale + rufous + + +
+ +
+ słowik syberyjski + ˈswɔvʲik ˌsɨbɛˈrɨjsʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Luscinia sibilans) gatunek małego ptaka śpiewającego z rodziny muchołówek, występujący od północno-wschodniej Azji po Mongolię, zimujący w południowo-wschodniej Azji i południowych Chinach; + + Rufous-tailed Robin + Swinhoe's Robin + Whistling Nightingale + + +
+ +
+ słowik szary + ˈswɔvʲik ˈʃarɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Luscinia luscinia) gatunek małego ptaka śpiewającego z rodziny muchołówek, mieszkającego na Półwyspie Skandynawskim, Europie wschodniej i zachodniej Syberii; + + Thrush Nightingale + + +
+ +
+ słowiński + swɔˈvʲĩj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Słowińców, pochodzący od Słowińców + + Slovincian + + +
+ +
+ słownictwo + swɔvʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zasób słów składających się na jakiś język (lub dialekt, gwarę); ogół wyrazów + + vocabulary + lexis + + +
+ +
+ słownie +
+ + adv + + + poprzez wypowiedź + + say + + + + zapisując za pomocą słów + + in words + + +
+ +
+ słownik + ˈswɔvʲɲik +
+ + n + + + zasób słownictwa: indywidualny jakiejś osoby lub pewnej zbiorowości + + vocabulary + + + + zbiór słów, pojęć z pewnej dziedziny, wszystkich lub dobranych wg jakiejś metody, wraz z ich skrótowymi opisami; + + dictionary + + +
+ +
+ słownik wyrazów obcych +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zbiór słów jakiegoś języka pochodzących z innych języków + + dictionary of foreign words + foreign language dictionary + + +
+ +
+ słownikarz +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) językoznawca układający słowniki + + lexicographer + + +
+ +
+ słowność +
+ + n + + + cecha tych, którzy są słowni, dotrzymujący danego słowa, złożonej obietnicy + + dependability + reliability + + +
+ +
+ słowny + ˈswɔvnɨ +
+ + adj + + + wyrażony za pomocą słów + + verbal + + +
+ +
+ słowo + ˈswɔvɔ +
+ + n + + + wyróżniona fonetycznie lub graficznie część wypowiedzi składająca się z jednego lub więcej morfemów, wyrażająca pewną niezmienną treść w danym języku; + + word + + + + obietnica, przyrzeczenie + + word + + +
+ +
+ słoń + swɔ̃ɲ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) duży, roślinożerny ssak lądowy z chwytną trąbą + + elephant + + +
+ +
+ słoń nadepnął na ucho + ˈswɔ̃ɲ naˈdɛpnɔw na‿ˈuxɔ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) o kimś niemuzykalnym, nie mającym słuchu + + have tin ear + + +
+ +
+ słońce + ˈswɔ̃j̃nʦ̑ɛ +
+ + n + + + Słońce widziane jako tarcza na niebie + + sun + + + + (astronomia, astronomiczny) główna gwiazda w układzie planetarnym, źródło światła i ciepła pojawiające się na niebie + + sun + + + + (przenośnie, przenośnia) światło wysyłane przez słońce (1.1); blask słoneczny + + sun + + +
+ +
+ słuch + swux +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) umiejętność rozróżniania wysokości dźwięków + + ear + + + + jeden ze zmysłów, który odbiera dźwięki; + + hearing + audition + + +
+ +
+ słuch absolutny + ˈswux ˌapsɔˈlutnɨ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) zdolność rozróżniania bezwzględnej wysokości dźwięku; + + absolute pitch + perfect pitch + + +
+ +
+ słuchacz +
+ + n + + + osoba, która słucha kogoś lub czegoś + + listener + + +
+ +
+ słuchawka + swuˈxafka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przyrząd diagnostyczny służący do osłuchiwania chorego; + + stethoscope + + + + element lub całość urządzeń emitujących dźwięki, np. aparatu telefonicznego, radia, umożliwiająca słuchanie; + + handset + receiver + + +
+ +
+ słuchawki + swuˈxafʲci +
+ + n + + + zestaw głośników służący do indywidualnego odbioru dźwięku, najczęściej umieszczany w bezpośredniej bliskości ucha, a nawet wewnątrz ucha + + earphones + headphones + + +
+ +
+ słuchać + ˈswuxaʨ̑ +
+ + v + + + być posłusznym + + obey + + + + odbierać dźwięk za pośrednictwem narządu słuchu + + listen + + + + świadomie odbierać czyjąś mowę + + listen + + +
+ +
+ słuchowisko + ˌswuxɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + dramat radiowy, forma operująca specyficznie radiowymi środkami wyrazu: dialogiem, efektami akustycznymi, muzyką itp.; także: audycja radiowa, w czasie której nadawany jest utwór dramatyczny; + + radio play + + +
+ +
+ słuchowy + swuˈxɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący narządu słuchu, będący jego elementem + + auditory + aural + auricular + otic + + + + dotyczący słyszenia, funkcji narządu słuchu, odbierany za pomocą słuchu + + aural + auricular + + +
+ +
+ sługa + ˈswuɡa +
+ + n + + + (dawniej, dawny) osoba która usługuje + + servant + minion + + + + (seksuologia, seksuologiczny) osoba podległa w układzie sadomasochistycznym + + servant + slave + + +
+ +
+ słup + swup +
+ + n + + + wysoki, pionowy element konstrukcyjny; + + pillar + pole + post + pylon + column + neck + + +
+ +
+ słup ogłoszeniowy +
+ + n + + + budowla w kształcie szerokiej, krótkiej kolumny służąca do prezentowania ogłoszeń, afiszy lub reklam w publicznych miejscach; + + Morris column + advertising column + + +
+ +
+ słup słoneczny +
+ + n + + + zjawisko optyczne w atmosferze polegające na ukazaniu się kolumny świetlnej; + + light pillar + sun pillar + + +
+ +
+ słupek + ˈswupɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) żeński organ płciowy u roślin okrytonasiennych; + + pistil + + + + (fizyka, fizyczny) ciecz w pionowej rurce, np. termometru + + column + + + + (matematyka, matematyczny) pionowy rząd liczb, zwłaszcza do zsumowania + + column + + + + (sport, sportowy) boczny element bramki + + goalpost + + + + (zdrobniale) od: słup + + bollard + post + rail + stake + + + + prostokątny element wykresu + + bar + column + + +
+ +
+ słusznie + ˈswuʃʲɲɛ +
+ + adv + + + w uzasadniony sposób, sprawiedliwie, mając podstawę do czegoś, mając prawo do czegoś + + equitably + justly + with reason + + + + właściwie, zgodnie ze stanem faktycznym, trafnie + + right + rightly + + +
+ +
+ słusznie + ˈswuʃʲɲɛ +
+ + interjection + + + oznaczający zgodę + + that's right + + +
+ +
+ słuszność +
+ + n + + + trafny, właściwy pogląd czy sprawa + + advisability + correctness + + + + uzasadniona opinia + + validity + + + + zgodność z prawdą + + equitability + equity + justness + righteousness + + +
+ +
+ słuszny + ˈswuʃnɨ +
+ + adj + + + godziwy, duży, uczciwy + + fair + + + + sensowny, trafny + + correct + + + + taki, który jest odpowiedni, spełnia określone warunki + + correct + proper + right + + + + zgodny z prawem, uzasadniony + + legitimate + justified + + +
+ +
+ służalczy +
+ + adj + + + poddający się bezkrytycznie czyimś poleceniom lub świadczący o tym + + servile + obsequious + subservient + + +
+ +
+ służba + ˈswuʒba +
+ + n + + + działanie dla jakiejś idei + + duty + + + + służenie komuś + + service + + +
+ +
+ służba bezpieczeństwa + ˈswuʒba ˌbɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃j̃stfa +
+ + n + + + (administracja) określenie służb państwowych odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne kraju + + security service + + +
+ +
+ służba wojskowa +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) wykonywanie działań, obowiązków wojskowych + + military service + + +
+ +
+ służbówka + swuʒˈbufka +
+ + n + + + skromne pomieszczenie mieszkalne dla służby, służących + + servant's room + + +
+ +
+ służebność +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomości; + + servitude + + +
+ +
+ służyć + ˈswuʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) dobrze wpływać na kogoś lub na coś + + agree + + + + być czyimś sługą + + serve + + + + o przedmiotach: być przydatnym; dobrze działać + + serve + + + + pracować w wojsku + + serve + + + + dawać, ofiarować coś + + offer + provide + + +
+ +
+ służąca + swuˈʒɔ̃nʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która komuś służy, zajmuje się czyimś domem za wynagrodzenie; + + maid + servant + + +
+ +
+ służący + swuˈʒɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + osoba, która komuś służy, zajmuje się czyimś domem za wynagrodzeniem + + servant + + +
+ +
+ słychać + ˈswɨxaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) wiadomo z plotek, ze słyszenia + + people say + there be news + there is talk + + + + daje się usłyszeć + + be audible + be heard + + +
+ +
+ słyszalny +
+ + adj + + + możliwy do usłyszenia, dający się usłyszeć + + audible + hearable + + +
+ +
+ słyszeć + ˈswɨʃɛʨ̑ +
+ + v + + + odbierać dźwięk za pomocą zmysłu słuchu + + hear + + +
+ +
+ słód +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (spożywczy) kiełkujące i wysuszone ziarna zbóż, zazwyczaj jęczmienia, podstawowy surowiec w piwowarstwie; + + malt + + +
+ +
+ ta + ta +
+ + pronoun + + + zaimek wskazujący, rodzaj żeński + + this + + +
+ +
+ tabaka + taˈbaka +
+ + n + + + sproszkowany tytoń zażywany przez nos; + + snuff + + +
+ +
+ tabakowy +
+ + adj + + + związany z tabaką, dotyczący tabaki + + tobacco + + +
+ +
+ tabela + taˈbɛla +
+ + n + + + uporządkowany wykaz większej liczby danych, odpowiednio posegregowanych i umieszczonych w rubrykach + + table + + +
+ +
+ tabernakulum + ˌtabɛrnaˈkulũm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) szafka umieszczona na ołtarzu w kościele katolickim, przeznaczona do przechowywania hostii + + tabernacle + + +
+ +
+ tabi +
+ + n + + + tradycyjne japońskie skarpety z osobnym palcem; + + tabi + + +
+ +
+ tabin +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (włókiennictwo) gatunek tkaniny jedwabnej, złocista mora + + tabbinet + tabinet + + +
+ +
+ tabla + ˈtabla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) indyjski instrument perkusyjny złożony z pary drewnianych, glinianych lub miedzianych bębenków z membraną naciągniętą rzemieniami; + + tabla + + +
+ +
+ tablet + ˈtablɛt +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) urządzenie wskazujące służące przede wszystkim do rysowania elementów graficznych na komputerze, używane zamiast myszki komputerowej; + + digitizer + graphics tablet + + +
+ +
+ tabletka + taˈblɛtka +
+ + n + + + mała porcja lekarstwa w zwartej postaci i zwykle o obłym kształcie + + tablet + pill + + +
+ +
+ tablica + taˈblʲiʦ̑a +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) (matematyka, matematyczny) (chemia, chemiczny) zestawienie danych, wzorów + + table + + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) miejsce do pisania za pomocą kredy (czarna lub zielona deska) + + blackboard + chalkboard + + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) miejsce do pisania za pomocą specjalnego pisaka (wykonana z białego plastiku) + + whiteboard + + + + (informatyka, informatyczny) kontener danych, do których dostęp uzyskiwany jest przy pomocy, na ogół liczbowego, klucza; + + array + + + + miejsce do umieszczania ogłoszeń, informacji + + board + notice board + noticeboard + pin board + pinboard + + +
+ +
+ tablica interaktywna + taˈblʲiʦ̑a ˌĩntɛrakˈtɨvna +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (edukacja, edukacyjny) urządzenie w postaci białej tablicy połączonej z komputerem i wyświetlające (dzięki rzutnikowi) ten sam obraz co monitor, na której można poprzez dotyk wykonywać te same czynności co na komputerze + + interactive whiteboard + + +
+ +
+ tablica rejestracyjna + taˈblʲiʦ̑a ˌrɛjɛstraˈʦ̑ɨjna +
+ + n + + + tablica zawierająca unikalny numer umożliwiający identyfikację pojazdu; + + license plate + registration plate + vehicle registration plate + + +
+ +
+ tablice logarytmiczne + taˈblʲiʦ̑ɛ ˌlɔɡarɨtˈmʲiʧ̑nɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (technologia, technika, techniczny) zbiór przybliżonych mantys lub pełnych wartości logarytmów o określonej podstawie, wydany w formie książkowej + + logarithmic tables + + +
+ +
+ tabliczka + taˈblʲiʧ̑ka +
+ + n + + + mała tablica, płyta z określonym napisem + + table + + +
+ +
+ tabliczka czekolady + taˈblʲiʧ̑ka ˌʧ̑ɛkɔˈladɨ +
+ + n + + + prostokątny kawałek czekolady, najczęściej w oddzielnym opakowaniu + + chocolate bar + bar of chocolate + + +
+ +
+ tabliczka mnożenia + taˈblʲiʧ̑ka mnɔˈʒɛ̃ɲa +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (matematyka, matematyczny) zestawienie iloczynów liczb od 1 do 10; + + multiplication table + + +
+ +
+ tabliczka znamionowa + taˈblʲiʧ̑ka ˌznãmʲjɔ̃ˈnɔva +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) tabliczka na obudowie urządzenia, podająca podstawowe parametry eksploatacji; + + nameplate + + +
+ +
+ tabloid + taˈblɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + gazeta zawierająca dużo kolorowych ilustracji i niewielką ilość treści o sensacyjnym charakterze + + tabloid + + +
+ +
+ taboret + taˈbɔrɛt +
+ + n + + + rodzaj krzesła bez oparcia + + stool + taboret + tabouret + + +
+ +
+ taboryta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek najradykalniejszej z grup husyckich, dążącej do gruntownej przebudowy stosunków społecznych i reformy kościoła a przewodzonej przez Jana Žižke i Prokopa Wielkiego; + + Taborite + + +
+ +
+ tabu + ˈtabu +
+ + n + + + głęboki i fundamentalny zakaz kulturowy; + + taboo + + +
+ +
+ tabule +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) libańska sałatka, której głównymi składnikami są: bulgur (lub kuskus), pomidory, ogórek, cebula, natka pietruszki, mięta i sok z cytryny; + + tabbouleh + + +
+ +
+ taca + ˈtaʦ̑a +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pojemnik, często koszyczek, służący do zbierania pieniędzy od wiernych w czasie mszy świętej + + collection + + + + duży, płaski przedmiot służący do noszenia na nim naczyń, potraw itp.; + + tray + + + + (technologia, technika, techniczny) wysuwany element odtwarzacza CD i DVD + + tray + + +
+ +
+ tachi +
+ + n + + + rodzaj długiego miecza japońskiego; + + tachi + + +
+ +
+ tachykardia + ˌtaxɨˈkardʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) szybka czynność rytmu serca + + tachycardia + + +
+ +
+ tacker +
+ + n + + + (środowiskowy) (technologia, technika, techniczny) urządzenie do wbijania spinek, zszywek w twarde podłoże + + staple gun + + +
+ +
+ tacos +
+ + n + + + (kulinaria) meksykańska przekąska z kukurydzianej tortilli z farszem, głównie z wołowiny, fasoli i pomidorów; + + taco + + +
+ +
+ taczka + ˈtaʧ̑ka +
+ + n + + + mały wózek z jednym lub dwoma kółkami używany do transportu przedmiotów lub materiałów sypkich na niewielkich odległościach; + + wheelbarrow + + +
+ +
+ tadelakt +
+ + n + + + (budownictwo) ozdobny stiuk pochodzący z okolic Marrakeszu w Maroku + + tadelakt + + +
+ +
+ tadżycki + taˈʤ̑ɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Tadżykistan lub Tadżyków, związany z Tadżykistanem lub Tadżykami + + Tajik + + +
+ +
+ tadżycki + taˈʤ̑ɨʦ̑ʲci +
+ + n + + + język urzędowy Tadżykistanu; + + Tajik + + +
+ +
+ tafta + ˈtafta +
+ + n + + + gęsta, nieco sztywna, szeleszcząca tkanina jedwabna + + taffeta + + +
+ +
+ tag + tak +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) znacznik rozpoczynający i kończący tekst i zaznaczający jego odmienną funkcję lub cechy; + + tag + + +
+ +
+ tagalski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język tagalski; + + Tagalog + + +
+ +
+ tahina +
+ + n + + + (kulinaria) pasta z sezamu; to samo co: (zobacz) tahini + + tahina + + +
+ +
+ tahini + taˈçĩɲi +
+ + n + + + (kulinaria) pasta z nasion sezamu używana do przygotowywania wielu potraw; + + tahini + + +
+ +
+ tahitański +
+ + adj + + + związany z Tahiti lub Tahitańczykami, dotyczący Tahiti (wyspy na Oceanie Spokojnym) + + Tahitian + + +
+ +
+ tailgate +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dotyczący stosowania glissand w grze na puzonie + + tailgate + + +
+ +
+ tajać +
+ + v + + + topnieć, roztapiać się + + thaw + + +
+ +
+ tajemnica + ˌtajɛ̃mʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + rzecz tajemna, niewytłumaczalna + + mystery + + + + wiadomość poufna, przeznaczona dla niektórych osób lub całkowicie skryta + + secret + + +
+ +
+ tajemnica poliszynela + ˌtajɛ̃mʲˈɲiʦ̑a ˌpɔlʲiʃɨ̃ˈnɛla +
+ + n + + + rzekoma tajemnica, wiadomość o której wszyscy od dawna wiedzą; + + open secret + secret of Polichinelle + + +
+ +
+ tajemniczo + ˌtajɛ̃mʲˈɲiʧ̑ɔ +
+ + adv + + + w sposób tajemniczy + + mysteriously + secretively + + +
+ +
+ tajemniczość + ˌtajɛ̃mʲˈɲiʧ̑ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest tajemnicze, zagadkowe, niejasne + + mystery + + +
+ +
+ tajemniczy + ˌtajɛ̃mʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + zagadkowy i trudny do zrozumienia + + mysterious + + +
+ +
+ tajemny +
+ + adj + + + skryty, owiany tajemnicą + + mysterious + secret + + +
+ +
+ tajfun + ˈtajfũn +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) cyklon tropikalny, nazwa używana na określenie cyklonów w Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej; + + typhoon + + +
+ +
+ tajga + ˈtajɡa +
+ + n + + + borealne lasy szpilkowe występujące w północnej części Ameryki Północnej, Europy oraz Azji; + + taiga + + +
+ +
+ tajlandzki + tajˈlãnʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Tajlandii + + Thai + Tai + + +
+ +
+ tajniak + ˈtajɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) tajny funkcjonariusz służb mundurowych, kontroli lub wywiadu + + plain-clothes man + + +
+ +
+ tajny + ˈtajnɨ +
+ + adj + + + ukryty i nieprzeznaczony dla wszystkich + + secret + + +
+ +
+ tajski + ˈtajsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Tajlandii; + + Thai + + +
+ +
+ tajwański + tajˈvãj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Tajwanu, pochodzący z Tajwanu, odnoszący się do Tajwanu + + Taiwanese + + +
+ +
+ tak + tak +
+ + adv + + + = w ten sposób + + as + this way + + + + używany do podkreślania cechy przymiotnika + + so + that + this + + + + używany do podkreślania cechy przysłówka + + so + that + this + + +
+ +
+ tak + tak +
+ + particle + + + wyraz służący do udzielania odpowiedzi twierdzącej na pytanie zaczęte od słowa czy; potwierdzenie czegoś + + yes + yep + ay + right + + +
+ +
+ tak jest +
+ + interjection + + + (wojskowość, wojskowy) (harcerski) deklaracja podwładnego względem przełożonego wyrażająca posłuszeństwo, pełne zrozumienie treści polecenia i bezwarunkową obietnicę jego wykonania + + yes sir + + +
+ +
+ tak sobie + ˈtak ˈsɔbʲjɛ +
+ + adv + + + bez powodu, przyczyny + + for no reason + + + + przeciętnie, zwyczajnie; ani dobrze, ani źle + + so-so + + +
+ +
+ tak zwany + ˈtaɡ ˈzvãnɨ +
+ + adj + + + …używana przy wprowadzaniu nowego terminu lub gdy jest on nie do końca znany + + so-called + + +
+ +
+ taki + ˈtaci +
+ + pronoun + + + …do podkreślenia zwrotu, który będzie omówiony w zdaniu podrzędnym + + such + so + + + + …do wzmocnienia przymiotnika + + so + + + + …podczas porównywania rzeczowników, do wyrażenia ich identyczności + + such + + + + …do zastąpienia przymiotnika znanego z kontekstu + + such + + +
+ +
+ taki sam + ˈtaci ˈsãm +
+ + adj + + + identyczny, o tych samych właściwościach, choć niekoniecznie ten sam + + identical + + +
+ +
+ taki sobie + ˈtaci ˈsɔbʲjɛ +
+ + adj + + + średni, przeciętny; ani dobry, ani zły + + middling + so-so + + +
+ +
+ takin + ˈtacĩn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Budorcas taxicolor, himalajski ssak z rodziny krętorogich; + + takin + + +
+ +
+ takson + ˈtaksɔ̃n +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) jednostka w systematyce biologicznej grupująca organizmy o określonym zestawie cech np.: pies domowy, róża, głowonogi + + taxon + + +
+ +
+ taksonomia +
+ + n + + + (naukoznawstwo, nauka, naukoznawczy, naukowy) poddyscyplina systematyki organizmów, nauka o zasadach klasyfikowania przy opisie gatunków; + + taxonomy + + +
+ +
+ taksydermia +
+ + n + + + rzemiosło, umiejętność preparowania i wypychania zwłok zwierzęcych; + + taxidermy + + +
+ +
+ taksówka + taˈksufka +
+ + n + + + samochód, którym za pieniądze ktoś wozi innych ludzi tam, gdzie chcą + + taxi + taxicab + + +
+ +
+ taksówkarz + taˈksufkaʃ +
+ + n + + + kierowca taksówki + + cabbie + taxi driver + + +
+ +
+ takt + takt +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) najmniejszy odcinek tekstu muzycznego zawartego między dwiema kreskami, zwanymi kreskami taktowymi; + + bar + + +
+ +
+ taktyczny + takˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (wojskowość, wojskowy) (sport, sportowy) związany z taktyką + + tactical + + +
+ +
+ taktyka + ˈtaktɨka +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) teoria i praktyka posługiwania się jednostkami wojskowymi dla osiągnięcia zamierzonego celu; + + tactics + + +
+ +
+ tal + tal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Tl i liczbie atomowej 81; lekki, srebrzysty metal o dużej reaktywności i właściwościach toksycznych; + + thallium + + +
+ +
+ talar + ˈtalar +
+ + n + + + (jednostka monetarna) duża moneta srebrna, początkowo stanowiąca równowartość złotego dukata; + + thaler + taler + + +
+ +
+ talasemia + ˌtalaˈsɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba krwi polegająca na zaburzeniach syntezy hemoglobiny; + + thalassemia + Mediterranean anemia + + +
+ +
+ talent + ˈtalɛ̃nt +
+ + n + + + starożytna jednostka masy; także jednostka monetarna; + + talent + + + + ponadprzeciętne uzdolnienie w jakimś kierunku + + talent + + + + osoba obdarzona nadzwyczajnymi uzdolnieniami w jakiejś dziedzinie + + talent + + +
+ +
+ talerz + ˈtalɛʃ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przypominający talerz (1.1), zrobiony z metalu element perkusji; + + cymbal + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przypominający talerz (1.1), zrobiony z metalu samodzielny instrument; + + cymbal + + + + płaskie, okrągłe naczynie, z którego je się posiłki; + + plate + + +
+ +
+ talia + ˈtalʲja +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przewężenie ciała powyżej bioder + + waist + + + + (termin karciany) komplet kart do gry + + pack of card + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) wielokrążek; + + tackle + + +
+ +
+ talib + ˈtalʲip +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek fundamentalistycznego ugrupowania islamskiego, które powstało w 1994 w Afganistanie; + + Taliban + Talib + + +
+ +
+ talibski +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z talibami, dotyczący talibów + + Taliban + + +
+ +
+ talizman + taˈlʲizmãn +
+ + n + + + przedmiot, któremu przypisuje się magiczną moc przynoszenia szczęścia jego posiadaczowi; + + talisman + + +
+ +
+ talk + talk +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (medycyna, medyczny) biały puder mineralny używany jako kosmetyk do pielęgnacji skóry + + talc + talcum powder + + + + (mineralogia, mineralogiczny) miękki minerał z gromady krzemianów; + + talc + + +
+ +
+ talliński + talˈlʲĩj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Tallinn + + Tallinner + + +
+ +
+ talmudyczny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z Talmudem, zawarty w Talmudzie + + Talmudic + + +
+ +
+ tam + tãm +
+ + pronoun + + + …wskazujący miejsce inne od miejsca, w którym znajduje się mówiący + + there + + +
+ +
+ tam i nazad + ˈtãm i‿ˈnazat +
+ + idiom + + + tam i z powrotem + + back and forth + + +
+ +
+ tam i z powrotem +
+ + idiom + + + o chodzeniu: w kółko, bezsensownie + + back and forth + + +
+ +
+ tamada +
+ + n + + + mistrz ceremonii podczas supry (uczty) na Kaukazie, w szczególności w Gruzji; zwykle dojrzały mężczyzna, który cieszy się szacunkiem i potrafi wygłaszać oratorskie toasty + + tamada + + +
+ +
+ tamanu +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) olej pozyskiwany poprzez wytłoczenie na zimno pestek owoców drzewa tamanu (1.1) + + tamanu oil + + +
+ +
+ tamaryndowiec indyjski +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Tamarindus indica, drzewo tropikalne pochodzące ze wschodniej Afryki; + + tamarind + + +
+ +
+ tamaryszka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Acrocephalus melanopogon, ptak z rodziny trzciniaków; + + moustached warbler + + +
+ +
+ tamaszek + tãˈmaʃɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język berberyjski, używany w Afryce (na rozległych obszarach Mali, Nigru, Algierii, Libii i Burkina Faso), rozdzielający się na cztery dialekty; + + Tamasheq + Tuareg language + + +
+ +
+ tamburyn + tãmˈburɨ̃n +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument perkusyjny w formie obręczy z naciągniętą membraną i blaszkami lub dzwoneczkami naokoło; + + tambourine + marine + + +
+ +
+ tamburynista + ˌtãmburɨ̃ˈɲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na tamburynie + + tambourine man + tambourinist + + +
+ +
+ tamilski +
+ + adj + + + dotyczący Tamilów + + Tamil + + +
+ +
+ tamilski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z rodziny drawidyjskiej, którym posługują się Tamilowie zamieszkujący południowoindyjski stan Tamilnadu (60 mln) oraz wyspę Cejlon (4 mln); + + Tamil + + +
+ +
+ tampon + ˈtãmpɔ̃n +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (medycyna, medyczny) rodzaj opatrunku będący zwitkiem gazy, waty itp. używany do wprowadzania leków do jam ciała lub ran oraz jako materiał opatrunkowy; + + tampon + + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) (medycyna, medyczny) specjalnie ukształtowany opatrunek ze sznurkiem stosowany wewnętrznie podczas menstruacji; + + tampon + + +
+ +
+ tamten + ˈtãmtɛ̃n +
+ + pronoun + + + obiekt bardziej odległy w przestrzeni lub czasie niż ten, który jest bliżej (tu) + + that + + +
+ +
+ tamto +
+ + pronoun + + + odnosi się do obiektów lub okoliczności postrzeganych jako dalsze w sensie umiejscowienia lub wystąpienia w czasie; (rodzaj nijaki) lp od tamten + + that + + +
+ +
+ tancerz + ˈtãnʦ̑ɛʃ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) osoba, której zawód polega na tańczeniu + + dancer + + +
+ +
+ tandem +
+ + n + + + (sport, sportowy) rower dla dwóch osób + + tandem + + +
+ +
+ tandeta + tãnˈdɛta +
+ + n + + + rzecz źle wykonana, słabej jakości + + rubbish + trash + + +
+ +
+ tandetnie +
+ + adv + + + w sposób tandetny + + cheesily + shoddily + + +
+ +
+ tandetny + tãnˈdɛtnɨ +
+ + adj + + + o przedmiocie: kiepski, o niskiej wartości, wykonany z materiałów o niskiej jakości + + chaffy + cheesy + tacky + tawdry + trashy + trumpery + + +
+ +
+ tangens + ˈtãŋɡɛ̃w̃s +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) funkcja wyrażająca dla argumentów α z przedziału 0 ≤ α < π/2 stosunek długości przyprostokątnej naprzeciw danego kąta do długości przyprostokątnej przyległej do kąta; + + tangent + + +
+ +
+ tango + ˈtãŋɡɔ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) taniec towarzyski pochodzący z Buenos Aires; + + tango + + +
+ +
+ tani + ˈtãɲi +
+ + adj + + + mający niską cenę, niewymagający dużych nakładów finansowych + + cheap + inexpensive + + +
+ +
+ taniec + ˈtãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) zespół ruchów wykonywany zwykle w rytm muzyki, zazwyczaj w parze z inną osobą, ale także indywidualnie lub w większej grupie osób; + + dance + + +
+ +
+ taniec brzucha + ˈtãɲɛʣ̑ ˈbʒuxa +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (choreografia, choreograficzny) taniec solowy polegający na poruszaniu biodrami i mięśniami brzucha w rytm muzyki, popularny szczególnie w krajach arabskich; + + belly dance + + +
+ +
+ taniec godowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) zespół typowych zachowań zwierząt w okresie rozrodczym, który ma na celu zdobycie partnerki lub partnera: prezentację własnych walorów i zniechęcenie konkurentów albo stymulację seksualną + + mating dance + + +
+ +
+ taniec na rurze + ˈtãɲɛʦ̑ na‿ˈruʒɛ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) rodzaj tańca erotycznego wykonywany na pionowo zamocowanej rurze; + + pole dance + + +
+ +
+ taniec słońca +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (etnografia, etnograficzny) zespół ceremonii religijnych u Indian północnoamerykańskich związany z przesileniem letnim; + + sun dance + sundance + + +
+ +
+ taniec śmierci + ˈtãɲɛʦ̑ʲ ˈɕmʲjɛrʲʨ̑i +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (sztuka) alegoryczny, średniowieczny korowód związany głównie z uroczystościami pogrzebowymi; + + dance macabre + + +
+ +
+ tanina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) naturalny garbnik polifenolowy pochodzenia roślinnego; + + tannin + + +
+ +
+ tanio + ˈtãɲɔ +
+ + adv + + + w sposób tani; niedrogo, po okazjonalnej/niskiej cenie + + cheaply + + +
+ +
+ tankini + tãŋʲˈcĩɲi +
+ + n + + + damski strój plażowy, składający się z fig i topu + + tankini + + +
+ +
+ tankować + tãŋˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (motoryzacja) (lotnictwo, lotniczy) napełniać bak paliwem + + fill up with petrol + refuel + + +
+ +
+ tanoreksja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) nałóg opalania się, często powiązany z uzależnieniem od solarium; + + tanorexia + + +
+ +
+ tanorektyczny +
+ + adj + + + (rzadki, rzadko używany) związany z tanoreksją + + tanorexic + + +
+ +
+ tanorektyk +
+ + n + + + mężczyzna cierpiący na tanoreksję + + tanorexic + + +
+ +
+ tantal + ˈtãntal +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ta i liczbie atomowej 73; + + tantalum + tantalium + + +
+ +
+ tanzanit + tãw̃ˈzãɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) odmiana zoisytu + + tanzanite + + +
+ +
+ taoista + ˌtaɔˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca taoizmu + + Taoist + + +
+ +
+ taoizm + taˈɔ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) tradycyjny chiński system filozoficzny i religijny, podkreślający równowagę, prostotę i życie w harmonii z wszechświatem; + + Taoism + Daoism + daoism + taoism + + +
+ +
+ tapczan + ˈtapʧ̑ãn +
+ + n + + + rodzaj łóżka w formie skrzyni, w którym część, na której się śpi (materac), stanowi jednocześnie wieko pojemnika na pościel; + + couch + + +
+ +
+ tapenada + ˌtapɛ̃ˈnada +
+ + n + + + (kulinaria) prowansalska pasta, której głównymi składnikami są oliwki, kapary i oliwa; + + tapenade + + +
+ +
+ tapeta + taˈpɛta +
+ + n + + + kolorowy lub wzorzysty papier, którym dekoruje się wewnętrzne ściany pomieszczeń; + + wallpaper + + + + grafika umieszczona jako tło roboczego obszaru pulpitu komputera; + + wallpaper + + +
+ +
+ tapir + ˈtapʲir +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tapirus, ssak lasów tropikalnych, o niewielkiej trąbie wykształconej z nosa i wargi; + + tapir + bouffant + + +
+ +
+ tapir anta +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tapirus terrestris, ssak z rodziny tapirowatych występujący w Ameryce Południowej; + + South American tapir + anta + + +
+ +
+ tapir czaprakowy +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tapirus indicus, ssak z rodziny tapirowatych występujący w Azji Południowo-Wschodniej; + + Malayan tapir + + +
+ +
+ tapir malajski +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tapirus indicus, ssak z rodziny tapirowatych występujący w Azji Południowo-Wschodniej; + + Malayan tapir + + +
+ +
+ tapiseria +
+ + n + + + (sztuka) jednostronna tkanina o różnorodnej dekoracji, służącą do dekoracji ścian; + + tapestry + + +
+ +
+ tapnięcie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: tapnąć + + tapping + + +
+ +
+ tapnąć +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) dotknąć palcem (w odniesieniu do urządzeń dotykowych) + + tap + + +
+ +
+ taramosalata + ˌtarãmɔsaˈlata +
+ + n + + + (kulinaria) pasta z ikry, tradycyjna grecka potrawa wielkopostna; + + taramosalata + + +
+ +
+ tarantula + ˌtarãnˈtula +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lycosa tarantula, drapieżny gatunek pająka; + + tarantula + + +
+ +
+ taras + ˈtaras +
+ + n + + + (budownictwo) otwarta przestrzeń użytkowa budynku; + + deck + terrace + + +
+ +
+ tarcza + ˈtarʧ̑a +
+ + n + + + (heraldyka, heraldyczny) element herbu w kształcie tarczy (1.1) + + shield + escutcheon + + + + element konstrukcyjny, którego grubość jest mała w porównaniu do długości i szerokości, obciążony prostopadle do mniejszego wymiaru + + plate + + + + obronna część uzbrojenia wytwarzana z drewna, kory, wikliny, skóry, metalu lub tworzyw sztucznych + + shield + + + + (geologia, geologiczny) rozległy, zazwyczaj lekko wypukły i mający tendencje do podnoszenia się, obszar skał krystalicznych + + shield + + + + tektura lub tablica z narysowanymi koncentrycznymi okręgami przeznaczona do zawieszenia na strzelnicy (sportowej/wojskowej / policyjnej) jako cel do ostrzelania + + target + shooting target + + +
+ +
+ tarcza antyrakietowa + ˈtarʧ̑a ˌãntɨracɛˈtɔva +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) amerykański wielonarodowy i wielowarstwowy system obrony antybalistycznej; + + ballistic missile defense + + +
+ +
+ tarcza ostrzegawcza + ˈtarʧ̑a ˌɔsṭʃɛˈɡafʧ̑a +
+ + n + + + (kolejnictwo) urządzenie sygnalizacyjne przeznaczone do informowania maszynisty o sygnale wyświetlanym na zbliżającym się semaforze, aby w razie konieczności mógł zmienić prędkość; + + semaphore signal + + +
+ +
+ tarcza sterująca + ˈtarʧ̑a ˌstɛruˈjɔ̃nʦ̑a +
+ + n + + + (mechanika) (lotnictwo, lotniczy) element sterujący, odpowiedzialny za zmianę kąta natarcia łopat wirnika w śmigłowcach; + + swashplate + + +
+ +
+ tarcznik niszczyciel + ˈtarʧ̑ʲɲic ɲiʃˈʧ̑ɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Quadraspidiotus perniciosus, gatunek owada z rodziny tarcznikowatych + + San José scale + + +
+ +
+ tarczownik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) piechur osłaniający swą tarczą innych żołnierzy + + esquire + shield bearer + + +
+ +
+ tarczyca +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł kręgowców, wydzielający hormony mające ważną rolę w regulowaniu przemiany materii; + + thyroid gland + thyroid + + +
+ +
+ tarczycowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący tarczycy + + thyroid + + +
+ +
+ targ + tark +
+ + n + + + miejsce, gdzie dokonuje się transakcji kupna i sprzedaży + + market + + + + kupno i sprzedaż towarów mająca miejsce w wydzielonym miejscu w określone dni tygodnia + + market + + +
+ +
+ target + ˈtarɡɛt +
+ + n + + + (środowiskowy) (ekonomia, ekonomiczny) grupa docelowa, np. klientów, odbiorców + + target group + + +
+ +
+ targi + ˈtarʲɟi +
+ + n + + + (handel, handlowy) rodzaj ekspozycji towarów na arenie krajowej lub międzynarodowej, na której wystawiane są wytwory różnych dziedzin przemysłu, której celem jest zawieranie transakcji handlowych + + exhibition + + +
+ +
+ targowisko +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) (handel, handlowy) stałe miejsce targowe + + market + + +
+ +
+ tarka + ˈtarka +
+ + n + + + (kulinaria) przyrząd kuchenny do ręcznego rozdrabniania surowców przez pocieranie + + grater + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument perkusyjny zbudowany na wzór tarki (1.1) + + washboard + + + + dawny przyrząd służący do prania ręcznego w formie pofałdowanej płyty + + washboard + + + + (zoologia, zoologiczny) chitynowy fałd na dnie gardzieli mięczaków pokryty rzędami ząbków służący do ścierania pokarmu; + + radula + + +
+ +
+ tarnina + tarʲˈɲĩna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Prunus spinosa L., ciernisty krzew, dziki gatunek śliwy o drobnych, białych kwiatach i granatowych owocach; + + blackthorn + sloe + + + + (kulinaria) owoc tarniny (1.1) o cierpkim smaku stosowany w ziołolecznictwie i używany na przetwory + + blackthorn + sloe + + +
+ +
+ tarpan + ˈtarpãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Equus ferus ferus, wymarły gatunek dzikiego konia o szarym ubarwieniu z ciemną pręgą na grzbiecie oraz czarną, stojącą grzywą i czarnym ogonem, wytępiony w XIX wieku; + + tarpan + + +
+ +
+ tarragoński +
+ + adj + + + związany z Tarragoną, dotyczący Tarragony, pochodzący z Tarragony (miasta w Hiszpanii) + + Tarragonan + + +
+ +
+ tarta + ˈtarta +
+ + n + + + (kulinaria) niewysokie ciasto na kruchym spodzie, na którym kładzie się nadzienie słodkie (owoce lub konfitury) lub słone (rybę, warzywa, wędlinę itp.); + + tart + + +
+ +
+ tartak + ˈtartak +
+ + n + + + zakład przerabiający drewno okrągłe na tarcicę. + + sawmill + + +
+ +
+ tartan + ˈtartãn +
+ + n + + + tradycyjny szkocki deseń w kratę; + + tartan + + +
+ +
+ tartrazyna + ˌtartraˈzɨ̃na +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (spożywczy) cytrynowożółty barwnik azowy używany głównie do celów spożywczych; + + tartrazine + + +
+ +
+ taryfa +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) oficjalny wykaz zawierający stawki różnego typu opłat, podatków lub cen produktów + + tariff + + + + (potocznie, potoczny) taksówka + + hack + + +
+ +
+ tarło + ˈtarwɔ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) okres godowy u ryb; + + spawning + + +
+ +
+ taser +
+ + interjection + + + …ostrzegający napastnika o możliwości użycia tasera (1.1) w przypadku niedostosowania się do poleceń służb porządkowych + + taser + + +
+ +
+ taser +
+ + n + + + rodzaj paralizatora o dużym zasięgu rażenia, wystrzeliwującego elektrody na odległość + + taser + + +
+ +
+ tasiemiec + taˈɕɛ̃mʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (medycyna, medyczny) płaziniec o ciele pozbawionym przewodu pokarmowego oraz narządów zmysłów, pasożytujący w ciele kręgowców; + + tapeworm + + +
+ +
+ tasza + ˈtaʃa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba morska poławiana w celach spożywczych; + + lumpsucker + lumpfish + + +
+ +
+ taszczyć + ˈtaʃʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) nieść, ciągnąć z trudem coś (rzadziej kogoś), ciężkiego lub niewygodnego + + cart + lug + tote + + +
+ +
+ taszlich +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowski obrzęd symbolicznego oczyszczenia z grzechów polegający na wyrzuceniu w nurt drobin wytrząśniętych z kieszeni i modlitwie; + + tashlikh + + +
+ +
+ tata + ˈtata +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ojciec lub teść + + dad + + +
+ +
+ tatersal +
+ + n + + + (dawniej, dawny) targowisko koni w miejscu zamkniętym (budynku); wydzielone publiczne miejsce handlu końmi, także powozami; + + Tattersalls + + +
+ +
+ tatuaż + taˈtu<sup>w</sup>aʃ +
+ + n + + + trwały napis, wzór lub rysunek wykonany na ciele; + + tattoo + + +
+ +
+ tatuażysta + ˌtatu<sup>w</sup>aˈʒɨsta +
+ + n + + + człowiek, który wykonuje tatuaże + + tattooist + tattoo artist + + +
+ +
+ tatuować + ˌtatuˈ<sup>w</sup>ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wykonywać tatuaż + + tattoo + + +
+ +
+ tatuś + ˈtatuɕ +
+ + n + + + (zdrobniale) tata + + dad + daddy + + +
+ +
+ tau + taw +
+ + n + + + starogrecka nazwa dziewiętnastej litery alfabetu greckiego, τ; + + tau + + +
+ +
+ tautologia + ˌtawtɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) konstrukcja wyrazowa, w której jeden lub kilka wyrazów pokrywają się znaczeniowo, przez co część wyrazów jest zbędna; + + tautology + + + + (logika, logiczny) zdanie, które jest zawsze prawdziwe; + + tautology + + +
+ +
+ taxi + ˈtaksʲi +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) taksówka + + taxi + + +
+ +
+ tałes +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) żydowska chusta modlitewna z frędzlami; + + tallit + + +
+ +
+ tańczyć + ˈtãj̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (choreografia, choreograficzny) poruszać się rytmicznie w takt muzyki, wykonywać taniec + + dance + + +
+ +
+ taśma + ˈtaɕma +
+ + n + + + długi pas z jakiegoś materiału, np. gumy, plastiku itp. + + tape + + +
+ +
+ taśma filmowa + ˈtaɕma fʲilˈmɔva +
+ + n + + + celuloidowy, perforowany, światłoczuły nośnik filmu, negatyw lub kopia pokazowa pozytywowa; + + film stock + + +
+ +
+ taśma perforowana + ˈtaɕma ˌpɛrfɔrɔˈvãna +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (historia, historyczny, historycznie) nośnik danych na taśmie, na której informacje kodowano odpowiednim układem otworów; + + punched tape + + +
+ +
+ tażin +
+ + n + + + (kulinaria) tradycyjna marokańska potrawa przygotowana w takim naczyniu, zwykle składająca się z mięsa i warzyw, czasem samych warzyw + + tajine + + + + arabskie naczynie z gliny posiadające wysoką, stożkowatą pokrywę, służące do duszenia mięs nad rozżarzonym węglem lub drewnem, rozpowszechnione w kuchniach Maghrebu, zwłaszcza w Maroku; + + tajine + + +
+ +
+ tchawica + txaˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd układu oddechowego, sprężysta cewa stanowiąca przedłużenie krtani i zapewniająca dopływ powietrza do płuc; + + trachea + windpipe + + +
+ +
+ tchórz + txuʃ +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) (przenośnie, przenośnia) człowiek bojaźliwy, strachliwy + + coward + chicken + + + + (zoologia, zoologiczny) niewielki europejski ssak drapieżny; + + polecat + fitch + + +
+ +
+ tchórz zwyczajny +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Mustela putorius, gatunek ssaka z rodziny łasicowatych; + + black polecat + european polecat + forest polecat + + +
+ +
+ tchórzliwy + txuʒˈlʲivɨ +
+ + adj + + + taki jak u tchórza; lękliwy, bojący się coś zrobić + + cowardly + gutless + craven + + +
+ +
+ tchórzostwo + txuˈʒɔstfɔ +
+ + n + + + cecha właściwa tchórzowi; lękliwość, brak odwagi + + cowardice + recreancy + + +
+ +
+ te + +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w taoizmie: wewnętrzna natura przedmiotu, istota tej rzeczy, jej przeznaczenie, zdatność; + + de + te + + +
+ +
+ team +
+ + n + + + (sport, sportowy) zwykle drużyna sportowa, niekiedy inny zespół + + team + + +
+ +
+ teaser +
+ + n + + + reklama mająca na celu jedynie wzbudzenie zainteresowania; + + teaser + + +
+ +
+ teatr + ˈtɛatr̥ +
+ + n + + + budynek teatru (1.2); + + theatre + theater + + + + dziedzina sztuki, w której utwory są przedstawiane publiczności przez aktorów odgrywających role według scenariusza (dramatu); + + theatre + theater + + + + instytucja, która odgrywa (wystawia) takie przedstawienia; ogół osób (zwykle: aktorów) zatrudnionych w tej instytucji + + theatre + theater + + +
+ +
+ teatralny + ˌtɛaˈtralnɨ +
+ + adj + + + związany z teatrem, odnoszący się do teatru + + theatrical + + + + obliczony na wywołanie efektu u obserwatora + + theatrical + + +
+ +
+ tebanka +
+ + n + + + mieszkanka Teb + + Theban + + +
+ +
+ tebańczyk +
+ + n + + + mieszkaniec Teb + + Theban + + +
+ +
+ tebański +
+ + adj + + + odnoszący się do Teb, związany z Tebami + + Theban + Thebæan + + +
+ +
+ technet + ˈtɛxnɛt +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Tc i liczbie atomowej 43; + + technetium + + +
+ +
+ techniczne uzbrojenie pracy + tɛçˈɲiʧ̑nɛ ˌuzbrɔˈjɛ̇̃ɲɛ ˈpraʦ̑ɨ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) liczba jednostek kapitału przypadających na jednostkę pracy + + technical devices + + +
+ +
+ techniczny + tɛçˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do techniki, związany z techniką + + technical + + +
+ +
+ technik + ˈtɛçɲik +
+ + n + + + pracownik średniego szczebla z wykształceniem technicznym + + technician + + +
+ +
+ technika + ˈtɛçɲika +
+ + n + + + dziedzina działalności, obejmująca wytwarzanie zjawisk i przedmiotów nie występujących naturalnie w przyrodzie; + + technology + + + + sposób wytwarzania, produkcji + + technique + + +
+ +
+ technika analogowa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zespół metod i środków służących do wytwarzania i przesyłania sygnałów analogowych, czyli takich, które mają postać wielkości fizycznej zmieniającej się w sposób ciągły + + analogue electronics + + +
+ +
+ techno + ˈtɛxnɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) gatunek tanecznej muzyki elektronicznej; + + techno + + +
+ +
+ technoglobalizm + ˌtɛxnɔɡlɔˈbalʲism̥ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) proces globalizacji technologii + + technoglobalism + + +
+ +
+ technokracja + ˌtɛxnɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój, w którym władzę pełnią specjaliści, technicy i organizatorzy + + technocracy + + +
+ +
+ technokrata + ˌtɛxnɔˈkrata +
+ + n + + + zwolennik technokracji + + technocrat + + +
+ +
+ technokratyczny + ˌtɛxnɔkraˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z technokracją lub technokratą + + technocratic + + +
+ +
+ technolog + tɛxˈnɔlɔk +
+ + n + + + specjalista w zakresie technologii – procesu wytwarzania, obróbki, uprawy lub hodowli czegoś + + technologist + + + + specjalistka w zakresie technologii – procesu wytwarzania, obróbki, uprawy lub hodowli czegoś + + technologist + + +
+ +
+ technologia + ˌtɛxnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + dziedzina wiedzy zajmująca się procesami produkcji lub przetwarzania + + technology + engineering + + + + proces wytwarzania lub przetwarzania czegoś + + technology + + +
+ +
+ technologiczny + ˌtɛxnɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z technologią, dotyczący technologii + + technological + + +
+ +
+ technopolis + ˌtɛxnɔˈpɔlʲis +
+ + n + + + okręg, skupiający ośrodki działające w zakresie rozwoju najnowszej techniki, m.in. parki technologiczne i parki naukowe; + + technopolis + + +
+ +
+ teczka + ˈtɛʧ̑ka +
+ + n + + + okładka z papieru, tektury lub tworzywa sztucznego służąca do przetrzymywania akt, dokumentów, nut, rysunków itp. + + folder + + + + prostokątna torba z uchwytem + + briefcase + portfolio + + +
+ +
+ tego kwiatu jest pół światu + ˈtɛɡɔ ˈkfʲjatu ˈjɛst ˈpuwʲ ˈɕfʲjatu +
+ + proverb + + + jest wielu ludzi dookoła, znajdziesz jeszcze kogoś dla siebie (mówione zwykle na pocieszenie komuś, kto dostał kosza) + + there are plenty more fish in the sea + there are plenty of fish in the sea + + +
+ +
+ teista + tɛˈ<sup>j</sup>ista +
+ + n + + + osoba wyznająca teizm + + theist + + +
+ +
+ teizm + ˈtɛ<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + wiara w jednego Boga transcendentnego, osobowego stwórcę świata, stale wpływającego na jego losy; + + theism + + +
+ +
+ tek + tɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) tropikalne drzewo; + + teak + + +
+ +
+ teksański +
+ + adj + + + odnoszący się do Teksasu, związany z Teksasem + + Texan + + +
+ +
+ tekst + tɛkst +
+ + n + + + ciąg słów i zdań wyrażający określoną treść + + text + + +
+ +
+ tekstylny + tɛkˈstɨlnɨ +
+ + adj + + + związany z tekstyliami, dotyczący tekstyliów + + textile + linen + + +
+ +
+ tektoniczny + ˌtɛktɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (geologia, geologiczny) związany z tektoniką, odnoszący się do tektoniki + + tectonic + + +
+ +
+ tektura +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) gruby materiał papierniczy uzyskany głównie z materiałów odpadkowych, przeznaczony do innych celów niż pisanie + + cardboard + paperboard + + +
+ +
+ teleewangelista +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) człowiek głoszący i komentujący ewangelię poprzez telewizję + + televangelist + + +
+ +
+ telefaks +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) faks + + fax + + +
+ +
+ telefax +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) faks + + fax + + +
+ +
+ telefon + tɛˈlɛfɔ̃n +
+ + n + + + aparat umożliwiający prowadzenie rozmów; + + telephone + phone + + +
+ +
+ telefon komórkowy + tɛˈlɛfɔ̃ŋ ˌkɔ̃murˈkɔvɨ +
+ + n + + + (telekomunikacja) przenośny telefon komunikujący się z siecią przy użyciu fal radiowych; + + mobile phone + cell phone + + +
+ +
+ telefonia +
+ + n + + + (telekomunikacja) system odbioru i przesyłania na odległość dźwięków mowy za pomocą telefonów + + telephony + + +
+ +
+ telefoniczny + ˌtɛlɛfɔ̃ˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + wykonany za pomocą lub pośrednictwem telefonu + + telephonic + + +
+ +
+ telefonować + ˌtɛlɛfɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + rozmawiać z kimś przez telefon + + telephone + ring + call + + +
+ +
+ telegrafista + ˌtɛlɛɡraˈfʲista +
+ + n + + + (urzędowy) osoba obsługująca aparat telegraficzny, wysyłający depesze + + telegrapher + telegraphist + + +
+ +
+ telegram + tɛˈlɛɡrãm +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) wiadomość przykazywana telegraficznie + + telegram + + +
+ +
+ telemetryczny +
+ + adj + + + związany z telemetrią, dotyczący telemetrii, pomiarów dokonywanych zdalnie + + telemetric + + +
+ +
+ telenowela + ˌtɛlɛ̃nɔˈvɛla +
+ + n + + + wieloodcinkowy serial, którego akcja dzieje się wewnątrz jakiegoś środowiska; + + soap opera + + +
+ +
+ teleobiektyw + ˌtɛlɛɔˈbʲjɛktɨf +
+ + n + + + (fotografia) (technologia, technika, techniczny) wąskokątny obiektyw fotograficzny o długiej ogniskowej przeznaczony do robienia zdjęć ze znacznej odległości lub z bliska, ale w dużym powiększeniu; + + telephoto lens + + +
+ +
+ teleologiczny +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z teleologią + + teleological + + +
+ +
+ telepatycznie +
+ + adv + + + w sposób telepatyczny, za pomocą telepatii + + telepathically + + +
+ +
+ telepatyczny +
+ + adj + + + związany z telepatią, dotyczący telepatii + + telepathic + + +
+ +
+ telepraca +
+ + n + + + (neologizm) forma organizacji pracy polegająca na świadczeniu pracy poza jednostką organizacyjną pracodawcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej; + + telecommuting + telework + + +
+ +
+ teleprompter +
+ + n + + + (telewizja, telewizyjny) urządzenie do pokazywania lektorowi w studio tekstu do czytania; + + teleprompter + + +
+ +
+ telerecording +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) dawna metoda zapisu obrazu telewizyjnego na taśmie filmowej, wykorzystywana przed wynalezieniem magnetowidu; + + kinescoping + telerecording + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do telerecordingu (1.1) + + telerecorder + + +
+ +
+ teleskop + tɛˈlɛskɔp +
+ + n + + + (optyka, optyczny) (astronomia, astronomiczny) przyrząd astronomiczny używany do obserwacji nieba; + + telescope + + +
+ +
+ teleturniej + ˌtɛlɛˈturʲɲɛ̇j +
+ + n + + + konkurs odbywający się w studio telewizyjnym + + game show + + +
+ +
+ telewidz +
+ + n + + + widz programu telewizyjnego; oglądający telewizję + + viewer + + +
+ +
+ telewizja + ˌtɛlɛˈvʲizʲja +
+ + n + + + metoda przekazywania ruchomego obrazu oraz dźwięku na odległość; + + television + TV + + +
+ +
+ telewizor + ˌtɛlɛˈvʲizɔr +
+ + n + + + urządzenie wyposażone w ekran umożliwiające odbiór i oglądanie sygnału telewizyjnego; + + TV + TV set + + +
+ +
+ telewizyjny + ˌtɛlɛvʲiˈzɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z telewizją + + television + + +
+ +
+ tellur + ˈtɛlːur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Te i liczbie atomowej 52; + + tellurium + + +
+ +
+ telluryczny +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) związany z tellurem + + telluric + + + + (książkowy) związany z Ziemią + + telluric + + +
+ +
+ telomer +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) element strukturalny chromosomu; + + telomere + + + + (chemia, chemiczny) polimer zdolny do dalszej polimeryzacji; + + telomer + + +
+ +
+ temat + ˈtɛ̃mat +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) część wyrazu pozostająca po odrzuceniu końcówki + + root + + + + główna myśl lub przedmiot rozmowy, pracy lub dzieła + + subject + topic + theme + matter + + +
+ +
+ tematycznie +
+ + adv + + + zgodnie z tematem + + thematically + + +
+ +
+ tematyczny + ˌtɛ̃maˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z tematem, tematyką, opierający się na temacie + + thematic + topical + + +
+ +
+ tematyka +
+ + n + + + ogół zagadnień + + issue + matter + subject + subject area + subject matter + thematics + + +
+ +
+ temblak + ˈtɛ̃mblak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) opaska unieruchamiająca chorą rękę + + sling + + +
+ +
+ temperatura + ˌtɛ̃mpɛraˈtura +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) miara nagrzania ciał; + + temperature + + + + wartość temperatury (1.1) w przyjętej skali + + temperature + + +
+ +
+ temperatura bezwzględna + ˌtɛ̃mpɛraˈtura bɛzˈvzɡlɛ̃ndna +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (fizyka, fizyczny) temperatura w skali Kelvina + + absolute temperature + + +
+ +
+ temperatura pokojowa + ˌtɛ̃mpɛraˈtura ˌpɔkɔˈjɔva +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) temperatura około dwudziestu pięciu stopni Celsjusza; + + room temperature + ambient temperature + + +
+ +
+ temperatura wrzenia + ˌtɛ̃mpɛraˈtura ˈvʒɛ̃ɲa +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) temperatura, w której prężność pary cieczy równa się ciśnieniu zewnętrznemu i w której ciecz wrze; + + boiling point + + +
+ +
+ temperówka + ˌtɛ̃mpɛˈrufka +
+ + n + + + oprawione ostrze, służące do temperowania ołówków; + + pencil sharpener + sharpener + + +
+ +
+ templariusz + tɛ̃mˈplarʲjuʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (kościelny) członek średniowiecznego rycerskiego Zakonu Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona; + + Templar + + +
+ +
+ tempo + ˈtɛ̃mpɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) szybkość utworu muzycznego + + tempo + + + + prędkość wykonywania jakiejś czynności, zwykle powtarzanej + + tempo + speed + rate + + +
+ +
+ temporalizacja +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) odniesienie aktualnego przeżycia do dawniejszego + + temporalization + + +
+ +
+ tempura + tɛ̃mˈpura +
+ + n + + + (kulinaria) japońska potrawa z jarzyn, grzybów i owoców morza smażonych w cieście naleśnikowym, podawanych ze specjalnym sosem; + + tempura + + +
+ +
+ temu + ˈtɛ̃mu +
+ + particle + + + …używana po określeniu czasu, oznaczająca, że jakieś wydarzenie odbyło się przed tym odstępem czasu + + ago + + +
+ +
+ ten + tɛ̃n +
+ + pronoun + + + …na przedmiot, zwierzę, osobę lub pojęcie znajdujące się blisko mówiącego + + this + + +
+ +
+ ten jedyny +
+ + n + + + wybranek serca, partner życiowy + + the one + + +
+ +
+ ten sam + ˈtɛ̃n ˈsãm +
+ + adj + + + taki, który jest identyczny z obiektem, o którym mowa lub dokładnie ten obiekt + + the same + + +
+ +
+ ten się śmieje, kto się śmieje ostatni + ˈtɛ̃nʲ‿ɕɛ ˈɕmʲjɛ̇jɛ ˈktɔ‿ɕɛ ˈɕmʲjɛ̇jɛ ɔˈstatʲɲi +
+ + proverb + + + nie należy przedwcześnie cieszyć się z własnego sukcesu lub z porażki innych, gdyż sukces może się okazać nietrwały + + he who laughs last, laughs best + + +
+ +
+ tendencja + tɛ̃nˈdɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) trend, jednostajność wzrostu lub spadku + + trend + + + + skłonność do czegoś + + proclivity + propensity + + + + trend, moda + + tendency + trend + + +
+ +
+ tendencyjny + ˌtɛ̃ndɛ̃nˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + stronniczy + + tendentious + + +
+ +
+ tender + ˈtɛ̃ndɛr +
+ + n + + + (kolejnictwo) wagon specjalnej konstrukcji połączony z parowozem do przewozu węgla; + + coal-car + tender + + +
+ +
+ tenis + ˈtɛ̃ɲis +
+ + n + + + (sport, sportowy) gra rozgrywana na korcie, polegająca na odbijaniu rakietą piłki na pole przeciwnika; + + tennis + + +
+ +
+ tenis stołowy + ˈtɛ̃ɲis ːtɔˈwɔvɨ +
+ + n + + + (sport, sportowy) gra polegająca na odbijaniu paletkami plastikowej piłeczki na stole przedzielonym rozpiętą na nim siatką; + + table tennis + + +
+ +
+ tenisista + ˌtɛ̃ɲiˈɕista +
+ + n + + + (sport, sportowy) ktoś, kto gra w tenisa ziemnego, sportowo lub rekreacyjnie + + tennis player + + +
+ +
+ tenrek + ˈtɛ̃nrɛk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) madagaskarski ssak przypominający jeża; + + tenrec + + +
+ +
+ teocentryczny +
+ + adj + + + związany z teocentryzmem, dotyczący teocentryzmu + + theocentric + + + + charakterystyczny dla teocentryzmu + + theocentric + + +
+ +
+ teodolit + ˌtɛɔˈdɔlʲit +
+ + n + + + (geodezja, geodezyjny) instrument geodezyjny do pomiaru kątów; + + theodolite + + +
+ +
+ teodramatyczny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) dotyczący teodramatu + + theodramatic + + +
+ +
+ teodycea +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (teologia, teologiczny) koncepcja dążąca do uzgodnienia sprzeczności pomiędzy wiarą w dobro i wszechmoc bożą a istnieniem zła i nieszczęść na świecie; + + theodicy + + +
+ +
+ teofania + ˌtɛɔˈfãɲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) pojedynczy akt objawienia się Boga w świecie; ukazanie się Boga w nadzwyczajnym znaku; + + theophany + + +
+ +
+ teokracja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) ustrój państwowy w którym najwyższa władza należy do samego boga, a dalej do jego przedstawicieli (duchowieństwa), którzy wchodzą w skład rządu albo podporządkowują go sobie + + theocracy + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) państwo o ustroju (1.1) + + theocracy + + +
+ +
+ teolog +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) specjalista w dziedzinie teologii + + theologian + + +
+ +
+ teologia + ˌtɛɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wydział lub kierunek na uczelni obejmujący studia w dziedzinie (1.1) + + theology + + + + (teologia, teologiczny) teoretyczna podbudowa jakiejś religii, zwłaszcza w odniesieniu do religii uznających istnienie Boga (bogów); + + theology + + +
+ +
+ teologiczny + ˌtɛɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) związany z teologią + + theological + + +
+ +
+ teoremat +
+ + n + + + (logika, logiczny) twierdzenie pochodne, który występuje w obrębie systemu dedukcyjnego i jest wyprowadzone za pomocą wnioskowania dedukcyjnego z aksjomatów tego systemu + + theorem + + +
+ +
+ teoretycznie +
+ + adv + + + w sposób teoretyczny + + theoretically + + +
+ +
+ teoretyczny + ˌtɛɔrɛˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + niesprawdzony w praktyce, oparty tylko na teorii + + theoretical + + + + mało prawdopodobny + + theoretical + + +
+ +
+ teoretyk +
+ + n + + + naukowiec zajmujący się nauką teoretyczną + + theoretician + theorist + + +
+ +
+ teoria + tɛˈɔrʲja +
+ + n + + + system pojęć, definicji, aksjomatów, i twierdzeń, opisujący wybrany fragment świata fizycznego, świata kultury, bądź abstrakcyjnego obiektu; + + theory + + + + (potocznie, potoczny) teza tłumacząca coś, ale nie udowodniona (w nauce takie użycie uważane jest za błąd, patrz uwagi) + + theory + + +
+ +
+ teoria względności +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) dział fizyki współczesnej zajmujący się podstawowymi właściwościami przebiegu procesów w czasie i przestrzeni; + + theory of relativity + + +
+ +
+ teozoficzny + ˌtɛɔzɔˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z teozofią + + theosophic + + +
+ +
+ teraherc +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka częstotliwości równa bilionowi herców + + terahertz + + +
+ +
+ terapeuta + ˌtɛraˈpɛwta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) specjalista od prowadzenia jakiejś terapii; + + therapist + + +
+ +
+ terapeutycznie +
+ + adv + + + za pomocą terapii + + therapeutically + + +
+ +
+ terapia + tɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przywracanie zdrowia, leczenie + + therapy + treatment + + +
+ +
+ teratogenność +
+ + n + + + cecha tego, co jest teratogenne, co powoduje powstawanie wad rozwojowych płodu + + teratogenesis + teratogenicity + + +
+ +
+ teratogenny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) powodujący powstawanie wad rozwojowych płodu + + teratogenic + + +
+ +
+ teratologia + ˌtɛratɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) nauka o wadach rozwojowych i potwornościach u organizmów żywych; + + teratology + + +
+ +
+ teraz + ˈtɛras +
+ + adv + + + w tej chwili, obecnie + + now + + +
+ +
+ teraźniejszość +
+ + n + + + czas obecny; to, co dzieje się teraz + + present + here and now + + +
+ +
+ teraźniejszy + ˌtɛraˈʑɲɛ̇jʃɨ +
+ + adj + + + odbywający się teraz + + present + + + + (gramatyka) dotyczący czasu teraźniejszego + + present + + +
+ +
+ terb + tɛrp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Tb i liczbie atomowej 65; + + terbium + + +
+ +
+ tercjarski +
+ + adj + + + dotyczący tercjarstwa, właściwy tercjarstwu, związany z tercjarstwem, należący do tercjarstwa + + tertiary + + +
+ +
+ tercjarz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek jednego z katolickich stowarzyszeń świeckich, tzw. „zakonów tercjarskich” (zakonów trzecich); + + tertiary + + +
+ +
+ tere-fere kuku, strzela baba z łuku +
+ + interjection + + + fragment kilku wyliczanek lub rymowanek dziecięcych; (zobacz) też rymowanki dziecięce w Wikicytatach + + tere fere bow wow gramma shoots from a bow + + +
+ +
+ terekia + tɛˈrɛca +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Xenus cinereus, gatunek ptaka z rodziny bekasowatych; + + Terek sandpiper + + +
+ +
+ teren + ˈtɛrɛ̃n +
+ + n + + + pewien określony obszar ziemi + + area + + +
+ +
+ terenówka + ˌtɛrɛ̃ˈnufka +
+ + n + + + (motoryzacja) (potocznie, potoczny) samochód przystosowany do jazdy w utrudnionych warunkach terenowych + + jeep + + +
+ +
+ terier + ˈtɛrʲjɛr +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) typ psa należącego pierwotnie do grona psów myśliwskich – norowców; + + terrier + + +
+ +
+ terier brazylijski + ˈtɛrʲjɛr ˌbrazɨˈlʲijsʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy średnich terierów; + + Brazilian terrier + + +
+ +
+ terier szkocki + ˈtɛrʲjɛr ˈʃkɔʦ̑ʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy małych (krótkonożnych) terierów; + + Aberdeen terrier + Scottish terrier + + +
+ +
+ teriologia + ˌtɛrʲjɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dział zoologii zajmujący się ssakami; + + theriology + therology + + +
+ +
+ teriologiczny + ˌtɛrʲjɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) związany z teriologią, dotyczący teriologii + + theriological + therological + + +
+ +
+ termiczny +
+ + adj + + + mający związek z ciepłem + + thermal + heat + + +
+ +
+ termin + ˈtɛrmʲĩn +
+ + n + + + wyrażenie lub wyraz o specyficznym znaczeniu + + term + + + + czas przeznaczony na wykonanie czegoś + + term + + +
+ +
+ terminator + ˌtɛrmʲĩˈnatɔr +
+ + n + + + uczeń pobierający nauki rzemiosła pod okiem mistrza + + apprentice + + + + (astronomia, astronomiczny) linia pomiędzy oświetloną (dzienną) a nieoświetloną (nocną) stroną ciała niebieskiego (zwykle planety lub księżyca); + + terminator + + + + (biologia, biologiczny) odcinek genu, na którym kończy się proces transkrypcji + + terminator + + + + (elektronika, elektroniczny) (informatyka, informatyczny) element w sieciach komputerowych opartych na kablu koncentrycznym służący do zakończenia linii; + + terminator + + +
+ +
+ terminologia + ˌtɛrmʲĩnɔˈlɔɟja +
+ + n + + + zbiór słów z danej dziedziny, np. nauki, sztuki, wojskowości + + terminology + + +
+ +
+ terminologiczny +
+ + adj + + + dotyczący terminologii + + terminological + + +
+ +
+ termistor +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) typ opornika, w którym opór zmienia się w znaczący sposób wraz ze zmianą temperatury, a znajomość tej zależności pozwala na użycie go jako czujnika temperatury; + + thermistor + + +
+ +
+ termit + ˈtɛrmʲit +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) owad społeczny krajów tropikalnych; + + termite + + + + (technologia, technika, techniczny) mieszanina glinu z tlenkami metali stosowana w pirotechnice i spawalnictwie; + + thermite + + +
+ +
+ termitiera +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) gniazdo termitów mające kształt wysokiej kolumny, gniazda na drzewie lub w formie kanałów w drzewie i ziemi + + termite mound + + +
+ +
+ termobaryczny +
+ + adj + + + (wojskowość, wojskowy) działający poprzez wysoką temperaturę oraz ekstremalnie wysokie, a następnie niskie ciśnienie + + thermobaric + + +
+ +
+ termodynamiczny + ˌtɛrmɔdɨ̃nãˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z termodynamiką + + thermodynamic + + +
+ +
+ termodynamika + ˌtɛrmɔdɨ̃ˈnãmʲika +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) nauka zajmująca się badaniem efektów energetycznych przemian fizycznych i chemicznych; + + thermodynamics + + +
+ +
+ termometr + tɛrˈmɔ̃mɛtr̥ +
+ + n + + + przyrząd do pomiaru temperatury; + + thermometer + + +
+ +
+ termopauza + ˌtɛrmɔˈpawza +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) warstwa atmosfery Ziemi oddzielająca termosferę od egzosfery; + + thermopause + + +
+ +
+ termopunktura +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) sposób leczenia, wywodzący się z medycyny chińskiej, polegający na drażnieniu wybranych punktów ciała wysoką temperaturą za pomocą żarzących się suszonych ziół; + + moxibustion + + +
+ +
+ terrarium + tɛrˈːarʲjũm +
+ + n + + + zbiornik lub pomieszczenie przeznaczone do hodowli płazów, gadów lub pajęczaków + + terrarium + + +
+ +
+ terror + ˈtɛrːɔr +
+ + n + + + działanie z zastosowaniem przemocy mające na celu zastraszenie drugiego człowieka + + terror + + +
+ +
+ terrorysta + ˌtɛrːɔˈrɨsta +
+ + n + + + człowiek dokonujący aktu terrorystycznego, siejący terror, terroryzujący + + terrorist + + +
+ +
+ terrorystyczny + ˌtɛrːɔrɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla terrorystów i terroryzmu + + terrorist + + +
+ +
+ terroryzm + tɛrˈːɔrɨsm̥ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) użycie przemocy przez osobę lub grupę z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie i wymuszenie ustępstw; + + terrorism + + +
+ +
+ terroryzować +
+ + v + + + przymuszać do czegoś używając terroru + + terrorise + terrorize + + +
+ +
+ terytorialny + ˌtɛrɨtɔrʲˈjalnɨ +
+ + adj + + + dotyczący danego terytorium + + territorial + + +
+ +
+ terytorium + ˌtɛrɨˈtɔrʲjũm +
+ + n + + + określenie dotyczące danego obszaru ziemskiego; + + territory + + +
+ +
+ terytorium autonomiczne + ˌtɛrɨˈtɔrʲjũm ˌawtɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɛ +
+ + n + + + fragment obszaru państwa, cieszący się pewną niezależnością od władzy centralnej + + autonomous area + + +
+ +
+ test + tɛst +
+ + n + + + próba podejmowana, aby uzyskać odpowiedź na postawione pytania + + test + + + + (szkolnictwo, szkolny) (edukacja, edukacyjny) egzamin, sprawdzian + + test + + +
+ +
+ test ciążowy + ˈtɛstʲ ʨ̑ɔ̃w̃ˈʒɔvɨ +
+ + n + + + test wykrywający gonadotropinę kosmówkową, której pojawienie się świadczy o zagnieżdżeniu się jaja płodowego w błonie śluzowej macicy; + + pregnancy test + + + + przedmiot służący do wykonania (1.1) + + pregnancy test + + +
+ +
+ testament + tɛˈstãmɛ̃nt +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) dokument, w którym człowiek określa, co po jego śmierci należy zrobić z jego majątkiem; + + testament + last will + + +
+ +
+ tester +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie, przyrząd do testowania + + tester + + + + (informatyka, informatyczny) osoba weryfikująca działanie oprogramowania + + tester + + + + (medycyna, medyczny) człowiek zajmujący się sprawdzaniem działania leku, który jest dopiero w fazie testów + + tester + + +
+ +
+ testosteron +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) męski hormon płciowy, wytwarzany przez jądra, otrzymywany także syntetycznie, stosowany domięśniowo jako lek przy schorzeniach na tle niedomogi płciowej u mężczyzn, jak również przy niektórych chorobach kobiecych oraz nowotworowych; + + testosterone + + +
+ +
+ testować + tɛˈstɔvaʨ̑ +
+ + v + + + badać z wykorzystaniem testu + + test + + + + sprawdzać + + test + + +
+ +
+ tetra- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych mający znaczenie: czterokrotny, poczwórny + + quadri- + tetr- + tetra- + + +
+ +
+ tetrachlorometan + ˌtɛtraxlɔrɔ̃ˈmɛtãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny, bezbarwna, trująca ciecz, mająca słodkawy zapach, stosowana jako rozpuszczalnik oraz w gaśnicach; + + carbon tetrachloride + tetrachloromethane + + +
+ +
+ tetrakozaktyd + ˌtɛtrakɔˈzaktɨt +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) syntetyczny hormon, analog ludzkiej kortykotropiny + + tetracosactide + + +
+ +
+ tetraplegia + ˌtɛtraˈplɛɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) paraliż czterokończynowy; + + tetraplegia + quadriplegia + + +
+ +
+ tetraplegik + ˌtɛtraˈplɛɟik +
+ + n + + + osoba z tetraplegią – paraliżem czterokończynowym + + tetraplegic + + +
+ +
+ tetrapylon + ˌtɛtraˈpɨlɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (historia, historyczny, historycznie) monumentalna brama o czterech wejściach, stawiana w starożytności na skrzyżowaniach dróg lub na forach + + tetrapylon + + +
+ +
+ tetum + ˈtɛtũm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) jeden z języków urzędowych w Timorze Wschodnim, obok portugalskiego; + + Tetum + + +
+ +
+ teutoburski +
+ + adj + + + związany z Teutbergiem (Teutburgiem); dotyczący Teutbergu (Teutburga) + + Teutoburg + + +
+ +
+ teutoński +
+ + adj + + + (książkowy) związany z Krzyżakami + + Teutonic + Teutonick + + +
+ +
+ teza +
+ + n + + + twierdzenie dla którego przedstawia się uzasadnienie + + thesis + + +
+ +
+ tezaurus + tɛˈzawrus +
+ + n + + + (literacko) dzieło, które obejmuje całość określonej wiedzy, dorobku intelektualnego + + thesaurus + + +
+ +
+ teściowa + tɛɕˈʨ̑ɔva +
+ + n + + + matka żony lub męża + + mother-in-law + + +
+ +
+ teść + tɛɕʨ̑ +
+ + n + + + ojciec żony lub męża + + father-in-law + + +
+ +
+ tg + ˈtãŋɡɛ̃w̃s +
+ + symbol + + + = (matematyka, matematyczny) tangens + + tan + tg + + +
+ +
+ thali +
+ + n + + + (kulinaria) północnoindyjskie danie, podawane na dużym metalowym talerzu, składające się z ryżu, placków ciapati, otoczonego małymi miseczkami zawierającymi dodatki: dal, sosy, jarzyny, jogurt, papad, czatnej, aćar itd.; + + thali + + +
+ +
+ thatcheryzm + taˈʧ̑ɛrɨsm̥ +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) liberalna polityka gospodarcza prowadzona przez Margaret Thatcher, premiera Wielkiej Brytanii w latach 1979-1990, cechująca się m.in. ograniczaniem roli państwa i związków zawodowych w gospodarce; + + Thatcherism + + +
+ +
+ theravada +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (filozofia, filozoficzny) jedna ze szkół buddyjskich, tzw. wczesnych, uważana za najstarszą spośród istniejących do dziś; + + Theravada + + +
+ +
+ theremin +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument elektroniczny, wytwarzający dźwięk o różnej wysokości i sile w zależności od odległości dłoni muzyka od dwóch umieszczonych na tym instrumencie anten; + + theremin + + +
+ +
+ thermidor +
+ + n + + + nazwa jedenastego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Thermidor + + +
+ +
+ thulit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) różowa lub różowoczerwona odmiana zoisytu lub klinozoisytu; + + rosaline + thulite + + +
+ +
+ tiamina + tʲjãˈmʲĩna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) witamina z grupy B; + + thiamin + thiamine + + +
+ +
+ tiara + ˈtʲjara +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (historia, historyczny, historycznie) pontyfikalna korona papieska; + + tiara + + +
+ +
+ tilapia +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba słodkowodna o pierwotnym zasięgu występowania obejmującym Afrykę i Lewant; + + tilapia + + +
+ +
+ tilapia nilowa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Oreochromis niloticus, gatunek ryby słodkowodnej hodowanej m.in. w Izraelu; + + Nile tilapia + + +
+ +
+ timokracja + ˌtʲĩmɔˈkraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) forma rządów, w której władzę sprawuje grupa najbogatszych ludzi; + + timocracy + + +
+ +
+ tioarsenian + ˌtʲjɔarˈsɛ̃ɲãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester nieznanego w stanie wolnym kwasu tioarsenowego; + + thioarsenate + + +
+ +
+ tioeter + tʲjɔˈɛtɛr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek siarkoorganiczny, siarkowy analog eteru, posiadający atom siarki połączony z dwoma atomami węgla; + + thioether + sulfide + + +
+ +
+ tipi + ˈtʲipʲi +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) stożkowaty namiot złożony z żerdzi pokrytej skórami zwierząt, budowany kiedyś przez Indian Ameryki Północnej; + + tipi + + +
+ +
+ tips + tʲips +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) sztuczny paznokieć, płytka przyklejona do prawdziwego paznokcia; + + artificial nails + + +
+ +
+ tirańczyk + tʲiˈrãj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Tirany + + Tiranan + + +
+ +
+ tiul +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkana z trzech nitek, bardzo lekka, przejrzysta tkanina – bawełniana, jedwabna lub nylonowa; + + tulle + + +
+ +
+ tkactwo +
+ + n + + + dział przemysłu włókienniczego i rzemiosła zajmujący się wytwarzaniem tkanin oraz ich wykończeniem; + + weaving + + +
+ +
+ tkacz + tkaʧ̑ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) człowiek zajmujący się wyrobem tkanin + + weaver + + +
+ +
+ tkanina + tkãˈɲĩna +
+ + n + + + (włókiennictwo) płaski wyrób włókienniczy ze splecionych nitek; + + fabric + cloth + + +
+ +
+ tkanka + ˈtkãnka +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zespół komórek o podobnych cechach i funkcjach; + + tissue + + +
+ +
+ tkanka tłuszczowa + ˈtkãnka twuʃˈʧ̑ɔva +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) tkanka łączna zlokalizowana głównie w warstwie podskórnej, zbudowana w większości z komórek tłuszczowych (adipocytów) o wnętrzu wypełnionym kroplą tłuszczu; + + adipose tissue + + +
+ +
+ tkać + tkaʨ̑ +
+ + v + + + sporządzać tkaninę + + weave + + +
+ +
+ tkwić +
+ + v + + + zostawać nadal w tym samym miejscu, przedtem tam wpadłszy, przybywszy czy będąc wetkniętym + + be sitting + be sticking + be stranded + be stuck + reside + rivet + + + + mieć początek w czymś, być istotą czego + + inhere in + lie + reside in + + +
+ +
+ tlen + tlɛ̃n +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu O i liczbie atomowej 8; + + oxygen + + +
+ +
+ tlenek + ˈtlɛ̃nɛk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) nieorganiczny związek chemiczny zbudowany z tlenu i innego pierwiastka chemicznego; + + oxide + + +
+ +
+ tlenek etylenu + ˈtlɛ̃nɛk ˌɛtɨˈlɛ̃nu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek organiczny z grupy cyklicznych eterów, stosowany do gazowej sterylizacji sprzętu medycznego, przypraw spożywczych, środków farmaceutycznych oraz jako środek bakteriobójczy i grzybobójczy; + + dimethylene oxide + epoxyethane + ethylene oxide + oxacyclopropane + oxirane + + +
+ +
+ tlenek potasu + ˈtlɛ̃nɛk pɔˈtasu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, bladożółty, higroskopijny, krystaliczny związek potasu i tlenu o właściwościach zasadowych; + + potassium monoxide + potassium oxide + + +
+ +
+ tlenek węgla + ˈtlɛ̃nɛɡ ˈvɛ̃ŋɡla +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, bezbarwny i bezwonny gaz o silnych właściwościach toksycznych; + + carbon monoxide + + +
+ +
+ tlenowy + tlɛ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + związany z tlenem, dotyczący tlenu + + oxygenic + + +
+ +
+ tlić się + ˈtlʲiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + lekko się palić bez płomienia + + glow + smolder + smoulder + + +
+ +
+ to + +
+ + pronoun + + + …wskazujący, rodzaj nijaki + + this + + + + …występujący w funkcji podmiotu + + it + + +
+ +
+ toaleta + ˌtɔaˈlɛta +
+ + n + + + ubikacja w miejscu publicznym + + lavatory + toilet + rest room + + +
+ +
+ toaletka + ˌtɔaˈlɛtka +
+ + n + + + (książkowy) mebel z lustrem i miejscem na przybory do makijażu, robienia fryzury itp. + + dresser + dressing table + + +
+ +
+ toast + ˈtɔast +
+ + n + + + (książkowy) krótka przemowa podczas przyjęcia wygłaszana w celu złożenia życzeń pomyślności, gratulacji itp., podczas której zazwyczaj następuje wzniesienie kieliszka alkoholu + + toast + + +
+ +
+ tocharski +
+ + adj + + + związany z Tocharami, dotyczący Tocharów + + Tocharian + + +
+ +
+ tocharski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język tocharski; + + Tocharian + + +
+ +
+ toczyć + ˈtɔʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś, prowadzić + + battle + be at war + campaign + carry on + conduct + feud + + + + formować jakąś masę w kulkę + + roll + + + + przesuwać obracając po ziemi + + roll + + + + nadawać czemuś kształt, obrabiając to na tokarce + + turn + + + + nadawać kształt wyrobom ceramicznym na kole garncarskim + + turn + + + + niszczyć coś, zwłaszcza drewno, poprzez drążenie w nim otworów + + eat through + + + + o chorobach: wyniszczać organizm + + wrack + + + + o negatywnych uczuciach: dawać się we znaki, trawić, powodować negatywny stan + + eat up + + + + pobierać płyn i wypuszczać go + + draw + tap + + + + (potocznie, potoczny) powoli, ociężale iść + + waddle + + + + dziać się + + be under way + go on + run + + + + o cieczy: płynąć, zwykle w dużych ilościach + + flow + + + + o pojeździe kołowym: powoli się poruszać (celowo) + + coast + freewheel + tootle + trundle + + + + przesuwać się, obracając się po ziemi (bezwładnie) + + roll + bowl + rumble + + +
+ +
+ toffi + ˈtɔffʲi +
+ + n + + + (kulinaria) ciągnący się cukierek mleczny + + butterscotch + + +
+ +
+ tofu + ˈtɔfu +
+ + n + + + (spożywczy) twarożek z mleka sojowego, składnik wielu potraw orientalnych i wegetariańskich; + + tofu + bean curd + + +
+ +
+ tofucznica +
+ + n + + + (kulinaria) danie przypominające jajecznicę, lecz bazujące na pokruszonym tofu zamiast jajek + + scramble tofu + tofu scramble + + +
+ +
+ togijski + tɔˈɟijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Togo + + Togolese + + +
+ +
+ toi toi + ˈtɔj ˈtɔj +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wolno stojąca przenośna ubikacja + + portable toilet + + +
+ +
+ tojad + ˈtɔjat +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin wieloletnich z rodziny jaskrowatych; + + aconite + wolfsbane + + +
+ +
+ tojadowy + ˌtɔjaˈdɔvɨ +
+ + adj + + + otrzymany z tojadu + + wolfsbane + + +
+ +
+ tok pisin + tɒk pɪzɪn + tɔk pɪzɪn +
+ + n + + + język kreolski używany w Papui-Nowej Gwinei; + + Melanesian Pidgin English + Neo-Melanesian + New Guinea Pidgin + Tok Pisin + + +
+ +
+ tokamak + tɔˈkãmak +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do przeprowadzania kontrolowanych reakcji termojądrowych przez podgrzanie plazmy deuterowo-trytowej do temperatury kilkudziesięciu milionów stopni Kelwina; + + tokamak + + +
+ +
+ tokarka + tɔˈkarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) obrabiarka skrawająca, służąca do toczenia wałków, tulei, pierścieni; + + lathe + + +
+ +
+ token + ˈtɔkɛ̃n +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) elektroniczny generator kodów jednorazowych do uwierzytelniania transakcji internetowych; + + token + + +
+ +
+ tokijczyk + tɔˈcijʧ̑ɨk +
+ + n + + + mieszkaniec Tokio + + Tokyoite + + +
+ +
+ tokijski + tɔˈcijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do miasta Tokio + + Tokyoite + + +
+ +
+ toko +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak posiadający duży dziób z rodziny dzioborożców; + + hornbill + + +
+ +
+ tokoferol + ˌtɔkɔˈfɛrɔl +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) witamina E + + tocopherol + + +
+ +
+ tokofobia +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) lęk przed ciążą i/lub porodem + + tocophobia + tokophobia + + +
+ +
+ tokowisko +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) (ornitologia, ornitologiczny) miejsce zbiorowych toków ptasich + + lek + tooting-ground + + +
+ +
+ toksyczność + tɔˈksɨʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) cecha związków chemicznych polegająca na powodowaniu zaburzeń funkcji lub śmierci komórek, organów lub organizmów po dostaniu się w ich pobliże; + + toxicity + + + + cecha tego, co jest toksyczne ((dosłownie) i (przenośnie, przenośnia)) + + toxicity + + +
+ +
+ toksyczny + tɔˈksɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający właściwości trujące + + toxic + + +
+ +
+ toksykologia + ˌtɔksɨkɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (medycyna, medyczny) nauka o cechach substancji toksycznych, ich działaniu na żywe organizmy i o metodach ich wykrywania oraz zapobiegania zatruciom nimi; + + toxicology + + +
+ +
+ toksykologiczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z toksykologią, dotyczący toksykologii + + toxicological + + +
+ +
+ toksyna + tɔˈksɨ̃na +
+ + n + + + substancja chemiczna o właściwościach trujących + + toxin + + +
+ +
+ tolerancja + ˌtɔlɛˈrãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + czyjaś zgoda na istnienie poglądów, zachowań, rzeczy itd., które są dla tego kogoś niemiłe lub nieprzyjemne; + + tolerance + + +
+ +
+ tolerancyjnie +
+ + adv + + + w sposób tolerancyjny, pełen tolerancji + + tolerantly + + +
+ +
+ tolerancyjny + ˌtɔlɛrãnˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + szanujący czyjeś poglądy, wierzenia, upodobania, czyjeś postępowanie, różniące się od własnych + + tolerant + + +
+ +
+ tolerować + ˌtɔlɛˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + odnosić się z pobłażaniem do nagannych zachowań lub zjawisk + + tolerate + + +
+ +
+ tom + tɔ̃m +
+ + n + + + oddzielna książka stanowiąca część jakiegoś zbioru (np. wydania, encyklopedii, kolekcji itp.) + + volume + tome + + +
+ +
+ tombak + ˈtɔ̃mbak +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) kielichowaty bęben, perska odmiana darbuki + + tonbak + + + + (technologia, technika, techniczny) (chemia, chemiczny) stop miedzi z cynkiem przypominający złoto; + + pinchbeck + tombac + + +
+ +
+ tombola +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) zabawa polegająca na loterii liczbowej, gdzie nagrodami są głównie przedmioty, a nie pieniądze + + raffle + tombola + + +
+ +
+ tombolo +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wąski pas lądowy łączący wyspę z lądem albo wyspy ze sobą; + + tombolo + + +
+ +
+ ton + tɔ̃n +
+ + n + + + charakter brzmienia dźwięku + + tone + + + + dźwięk odpowiadający określonej częstotliwości drgań akustycznych; + + pitch + + + + jednostka odległości na skali dźwieku + + pitch + + + + intonacja + + intonation + + +
+ +
+ tona + ˈtɔ̃na +
+ + n + + + jednostka masy równa 1000 kilogramów + + tonne + + +
+ +
+ tonacja + tɔ̃ˈnaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) konkretna gama durowa lub molowa, na której materiale dźwiękowym oparty jest utwór muzyczny + + key + + +
+ +
+ tonalit +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) kwaśna skała magmowa; + + tonalite + + +
+ +
+ tondo +
+ + n + + + (sztuka) obraz lub płaskorzeźba w kształcie koła; + + tondo + + +
+ +
+ toner + ˈtɔ̃nɛr +
+ + n + + + (poligrafia) czarny lub barwny proszek tworzący obraz w technice druku laserowego; + + toner + + +
+ +
+ tonfa + ˈtɔ̃nfa +
+ + n + + + sztywna pałka z poprzeczną rękojeścią używana w policji i walce wręcz; + + tonfa + + +
+ +
+ tongijski + tɔ̃ŋʲˈɟijsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Tonga + + Tongan + + +
+ +
+ tonik + ˈtɔ̃ɲik +
+ + n + + + (kulinaria) (spożywczy) bezbarwny napój gazowany z dodatkiem chininy, o gorzkawym smaku + + tonic water + quinine water + tonic + + +
+ +
+ tonika +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) funkcja harmoniczna rozładowująca napięcie tonalne + + tonic + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) pierwszy stopień skali w systemie dur-moll + + tonic chord + + +
+ +
+ tonsura + tɔ̃w̃ˈsura +
+ + n + + + krąg skóry wygolony na ciemieniu, czasami tak duży że pozostaje jedynie wąskie pasmo włosów wokół głowy; + + tonsure + + +
+ +
+ tonący brzytwy się chwyta + tɔ̃ˈnɔ̃nʦ̑ɨ ˈbʒɨtfɨ‿ɕɛ ˈxfɨta +
+ + proverb + + + człowiek w kłopotach próbuje wszelkich rozwiązań + + a drowning man clutches at straws + + +
+ +
+ tonąć + ˈtɔ̃nɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + o ludziach: zapadać się pod wodę, nie umiejąc pływać + + sink + + + + zanurzać się pod wodę, znikając w niej + + sink + + + + tracić życie w wodzie, topić się + + drown + + +
+ +
+ top + tɔp +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) krótka damska bluzka, nierozpinana, zwykle dopasowana, bez rękawów lub z krótkimi rękawkami i bez kołnierzyka + + top + + +
+ +
+ topaz + ˈtɔpas +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów; + + topaz + + + + (jubilerstwo, jubilerski) kamień szlachetny z oszlifowanego topazu (1.1) + + topaz + + +
+ +
+ topi +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Damaliscus lunatus, gatunek antylopy z rodziny krętorogich; + + topi + + + + tradycyjne, męskie nakrycia głowy w Indiach, Pakistanie, Bangladeszu i Afganistanie, występujące w różnych odmianach + + topi + + +
+ +
+ topielec + tɔˈpʲjɛlɛʦ̑ +
+ + n + + + zwłoki osoby, która utopiła się + + drowned man + + + + (etnografia, etnograficzny) (mitologia, mitologiczny) w podaniach ludowych: pokutujący duch utopionego człowieka, który wciąga ludzi w głębiny wód + + kelpie + + +
+ +
+ topinambur + ˌtɔpʲĩˈnãmbur +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) słonecznik bulwiasty, Helianthus tuberosus L., gatunek rośliny z rodziny astrowatych; + + girasol + girasole + + +
+ +
+ topić +
+ + v + + + przemieniać ciało stałe w ciecz poprzez podgrzewanie + + melt + liquefy liquify + + + + próbować pozbawić życia poprzez zanurzanie w czymś płynnym + + drown + + + + sprawiać, że coś przemieszcza się pod powierzchnię cieczy albo w głąb ciała + + throw + + + + przybierać postać płynną + + melt + + + + tracić życie w płynie lub czymś grząskim + + drown + + +
+ +
+ topless + ˈtɔplɛs +
+ + n + + + rodzaj ubrania, najczęściej damski kostium plażowy lub kąpielowy bez górnej części zasłaniającej piersi + + topless + + +
+ +
+ topnienie + tɔpʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + proces przechodzenia ciała ze stanu stałego w stan ciekły pod wpływem działania podwyższonej temperatury + + fusion + + +
+ +
+ topnieć + ˈtɔpʲɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + przechodzić ze stanu stałego w stan ciekły pod wpływem działania podwyższonej temperatury + + melt + + +
+ +
+ topograf + tɔˈpɔɡraf +
+ + n + + + osoba zawodowo zajmująca się topografią, sporządzająca zdjęcia terenu + + topographer + + +
+ +
+ topografia + ˌtɔpɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + dział geodezji zajmujący się pomiarami szczegółów sytuacyjnych i rzeźby terenu w celu sporządzenia map; + + topography + + +
+ +
+ topograficzny + ˌtɔpɔɡraˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z topografią, dotyczący topografii + + topographic + topographical + + +
+ +
+ topola + tɔˈpɔla +
+ + n + + + rodzaj drzewa należący do rodziny wierzbowatych; + + poplar + + +
+ +
+ topologia + ˌtɔpɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dział geometrii badający właściwości geometryczne, które nie zmieniają się przy przekształceniach takich jak rozciąganie, skręcanie albo obroty; + + topology + + +
+ +
+ toponim + tɔˈpɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (językoznawstwo, językoznawczy) nazwa własna jakiegoś punktu lub obszaru geograficznego (miasta, państwa, rzeki itd.); + + toponym + + +
+ +
+ toponimia + ˌtɔpɔ̃ˈɲĩmʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka zajmująca się badaniem znaczenia i pochodzenia nazw geograficznych, dział onomastyki; + + toponymy + + +
+ +
+ toponomastyka + ˌtɔpɔ̃nɔ̃ˈmastɨka +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nauka o nazwach miejscowych, zamieszkałych i niezamieszkałych + + toponymy + + +
+ +
+ topos +
+ + n + + + (literacko) powtarzający się motyw literacki + + topos + + +
+ +
+ topór + ˈtɔpur +
+ + n + + + narzędzie składające się z drewnianego trzonka i metalowego ostrza, służące np. do rąbania drewna lub mięsa, a dawniej także jako broń; + + axe + + +
+ +
+ tor + tɔr +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Th i liczbie atomowej 90; + + thorium + + + + (geologia, geologiczny) samotna skała, skalica; + + residual rock + tor + + + + (sport, sportowy) konstrukcja, budowla przeznaczona do rozgrywania określonych zawodów; wydzielona część terenu używana do zawodów + + racetrack + + + + (sport, sportowy) wydzielona część bieżni, basenu itp. przeznaczona dla jednego zawodnika + + lane + + + + konstrukcja naziemna na stacji kolejowej, zbudowana z szyn, podkładów itp., umieszczona przy peronie, przeznaczona do ruchu pociągów oraz ich zatrzymywania się; + + track + + + + trasa ruchu; + + track + path + course + trajectory + + +
+ +
+ torako- + tɔˈrakɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z klatką piersiową + + thoraco- + + +
+ +
+ torakochirurg + ˌtɔrakɔˈçirurk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się operacjami klatki piersiowej; + + thoracic surgeon + + +
+ +
+ torba + ˈtɔrba +
+ + n + + + worek wykonany z wytrzymałego materiału przeznaczony do noszenia rzeczy osobistych + + bag + + + + worek, opakowanie do przechowywania rzeczy + + bag + + +
+ +
+ torbiel +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) patologiczna jama w narządzie wewnętrznym organizmu, złożona z jednej lub większej liczby komór wypełnionych płynem lub galaretowatą treścią; + + cyst + + +
+ +
+ toreador + ˌtɔrɛˈadɔr +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) każdy uczestnik korridy (pikador, matador, banderillero lub kapeador); + + toreador + torero + + +
+ +
+ torebka + tɔˈrɛpka +
+ + n + + + mała torba + + bag + sachet + + + + mniejsza torba do przechowywania osobistych drobiazgów wykonana z wytrzymałych materiałów noszona najczęściej przez kobiety na ramieniu lub w dłoni + + purse + bag + boll + capsule + follicle + hangbag + + + + zawartość torebki (1.2) + + bagful + + +
+ +
+ torf + tɔrf +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała osadowa występująca w postaci brunatnej lub czarnej masy, wykorzystywana jako składnik nawozów oraz jako paliwo stałe; + + peat + + +
+ +
+ torfowisko + ˌtɔrfɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + teren podmokły, porośnięty roślinami, które stopniowo przekształcają się w torf; + + peatland + + +
+ +
+ torfowisko niskie + ˌtɔrfɔˈvʲiskɔ ˈɲisʲcɛ +
+ + n + + + zagłębienie terenu, porośnięte przez roślinność bagienną lub szuwarową, zasilane głównie przez wody powierzchniowe, eutroficzne; + + fen + + +
+ +
+ torfowisko przejściowe + ˌtɔrfɔˈvʲiskɔ pʃɛjɕˈʨ̑ɔvɛ +
+ + n + + + teren podmokły, o cechach pośrednich między torfowiskiem wysokim a niskim; + + intermediate mire + poor fen + + +
+ +
+ torfowisko wysokie + ˌtɔrfɔˈvʲiskɔ vɨˈsɔcɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) teren podmokły porośnięty mchami, torfowcami itp., zasilany głównie przez opady, o odczynie kwaśnym; + + raised bog + + +
+ +
+ tornado + tɔrˈnadɔ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) trąba powietrzna; + + tornado + + +
+ +
+ tornister + tɔrʲˈɲistɛr +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) rodzaj usztywnianego plecaka noszonego przez uczniów klas młodszych + + satchel + schoolbag + + + + (wojskowość, wojskowy) czworokątna sztywna torba noszona na plecach; + + knapsack + + +
+ +
+ toroid +
+ + n + + + (geometria) bryła w kształcie pierścienia, powstała poprzez obrót dowolnej figury wokół osi leżącej poza tą figurą; + + toroid + + +
+ +
+ toroidalny +
+ + adj + + + (geometria) mający kształt toroidu + + toroidal + + +
+ +
+ torpeda + tɔrˈpɛda +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (marynarka) podwodny pocisk z autonomicznym napędem stosowany zazwyczaj do rażenia podwodnej części kadłuba okrętu; + + torpedo + + +
+ +
+ torpedować +
+ + v + + + niszczyć, zatapiać okręt torpedą + + torpedo + + +
+ +
+ tort + tɔrt +
+ + n + + + (kulinaria) wykwintne ciasto na specjalne okazje, zazwyczaj okrągłe, przekładane masą, ozdobione z wierzchu owocami, lukrem, masą, galaretką lub kremem; + + cake + torte + + +
+ +
+ tortellini +
+ + n + + + (kulinaria) małe pierożki nadziewane różnorodnym farszem (przeważnie mięsnym), zlepione rogami + + tortellini + + +
+ +
+ tortura + tɔrˈtura +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) cierpienie, męczarnia, udręka, męka, duży dyskomfort + + torment + torture + + + + świadome zadawanie komuś (więźniowi, jeńcowi) ogromnego bólu fizycznego za pomocą określonych metod i narzędzi, najczęściej po to, aby wymusić na nim zeznania bądź aby wydobyć z niego informacje; + + torture + + +
+ +
+ torturować + ˌtɔrtuˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zadawać komuś tortury, świadomie zadawać komuś ogromny ból fizyczny za pomocą okrutnych metod, najczęściej w celu wymuszenia zeznań, informacji + + torture + + +
+ +
+ tory + ˈtɔrɨ +
+ + n + + + tor kolejowy poza stacją; konstrukcja zbudowana z szyn, podkładów itd. dla ruchu pojazdów szynowych + + track + + +
+ +
+ toskański + tɔˈskãj̃sʲci +
+ + adj + + + charakterystyczny dla Toskanii, związany z Toskanią, wywodzący się z Toskanii + + Tuscan + + +
+ +
+ toskijski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dialekt toskijski języka albańskiego + + Tosk + + +
+ +
+ tost + tɔst +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) rodzaj opiekanego pieczywa; + + toast + + +
+ +
+ toster + ˈtɔstɛr +
+ + n + + + urządzenie do pieczenia tostów + + toaster + + +
+ +
+ totalitarny + ˌtɔtalʲiˈtarnɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do totalitaryzmu, związany z totalitaryzmem; taki, w którym panuje totalitaryzm + + totalitarian + + +
+ +
+ totalitarystyczny + ˌtɔtalʲitarɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany, zgodny z totalitaryzmem, właściwy totalitaryzmowi + + totalitarian + + +
+ +
+ totalitaryzm + ˌtɔtalʲiˈtarɨsm̥ +
+ + n + + + system sprawowania władzy państwowej, polegający na dążeniu do pełnej kontroli wszelkich stosunków społecznych i całkowitego podporządkowania jednostki ludzkiej państwu; + + totalitarianism + + +
+ +
+ totalny +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) dotyczący totalizmu + + total + totalitarian + + + + obejmujący wszystko + + total + complete + all-out + complete and utter + full-out + + +
+ +
+ totem + ˈtɔtɛ̃m +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zwierzę, roślina lub przedmiot, który w kulturach pierwotnych służy za godło rodziny czy klanu, uważany często za przodka lub opiekuna i otaczany czcią; + + totem + + +
+ +
+ totemizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (etnografia, etnograficzny) zespół wierzeń religijnych u ludów pierwotnych opierający się na kulcie totemu + + totemism + + +
+ +
+ toteż + ˈtɔtɛʃ +
+ + conjunction + + + (książkowy) …przyłączający wniosek z twierdzenia podanego w zdaniu przed nim + + so + thus + + +
+ +
+ touchpad +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) panel dotykowy, urządzenie wskazujące często spotykane w laptopach, zastępujące mysz; + + touchpad + + +
+ +
+ towar + ˈtɔvar +
+ + n + + + coś, co może stanowić przedmiot transakcji handlowej; + + commodity + merchandise + + +
+ +
+ towarzyski + ˌtɔvaˈʒɨsʲci +
+ + adj + + + dobrze czujący się w obecności innych osób + + matey + sociable + social + + +
+ +
+ towarzystwo + ˌtɔvaˈʒɨstfɔ +
+ + n + + + obecność przy kimś + + company + + + + organizacja, grupa osób o wspólnych celach lub zainteresowaniach + + society + + +
+ +
+ towarzystwo wzajemnej adoracji + ˌtɔvaˈʒɨstfɔ vzaˈjɛ̃mnɛj ˌadɔˈraʦ̑ʲji +
+ + idiom + + + (ironicznie) grupa osób popierających się nawzajem, prawiących sobie wzajemnie komplementy + + mutual admiration society + + +
+ +
+ towarzysz + tɔˈvaʒɨʃ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) członek partii, organizacji robotniczej + + comrade + + + + ten, kto komuś towarzyszy, jest z kimś obecny, przebywa z kimś, spędza z kimś czas + + partner + + +
+ +
+ towarzysz broni +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) osoba wspólnie z kimś walcząca, biorąca udział w tej samej wojnie + + battle buddy + brother-in-arms + comrade in arms + + +
+ +
+ towarzyszyć + ˌtɔvaˈʒɨʃɨʨ̑ +
+ + v + + + być, pozostawać przy kimś, asystować komuś + + accompany + + +
+ +
+ tołstojowski +
+ + adj + + + dotyczący twórczości Tołstoja, charakterystyczny dla Tołstoja, mający cechy utworów Tołstoja + + Tolstoyan + + +
+ +
+ toń + tɔ̃ɲ +
+ + n + + + względnie głęboka część jeziora, rzeki, morza + + depths + + +
+ +
+ tożsamość + tɔʃˈsãmɔɕʨ̑ +
+ + n + + + identyczność, brak różnic + + identity + + +
+ +
+ tracheo- + traˈxɛɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z tchawicą + + tracheo- + + +
+ +
+ tracheostomia + ˌtraxɛɔˈstɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg chirurgiczny polegający na połączeniu tchawicy ze światłem zewnętrznym; + + tracheostomy + + +
+ +
+ tracić + ˈtraʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + przestawać posiadać jakąś rzecz + + lose + + + + wymierzać komuś karę śmierci + + execute + + +
+ +
+ tracić panowanie nad sobą + ˈtraʨ̑iʨ̑ ˌpãnɔˈvãɲɛ nat‿ˈsɔbɔ̃w̃ +
+ + idiom + + + ulegać emocjom, bardzo się denerwować + + lose one's temper + + +
+ +
+ tracki +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Trakami, dotyczący Traków + + Thracian + + + + związany z Tracją, dotyczący Tracji + + Thracian + + +
+ +
+ trackpoint +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) mały dżojstik umieszczony w środkowej części klawiatury, zastępujący touchpad; + + trackpoint + + +
+ +
+ traczyk + ˈtraʧ̑ɨk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Alle alle, mały morski ptak z rodziny alk + + dovekie + + +
+ +
+ tradycja + traˈdɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + przekazywanie z pokolenia na pokolenie zasad, obyczajów, poglądów; + + tradition + + +
+ +
+ tradycjonalista +
+ + n + + + zwolennik tradycjonalizmu, człowiek przywiązany do tradycji + + traditionalist + + +
+ +
+ tradycjonalizm +
+ + n + + + przywiązanie do tradycji + + traditionalism + + +
+ +
+ tradycyjnie + ˌtradɨˈʦ̑ɨjɲɛ +
+ + adv + + + zgodnie z tradycją + + traditionally + + +
+ +
+ tradycyjny + ˌtradɨˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + adj + + + wywodzący się z tradycji; stanowiący element tradycji, zwyczaju; wykonany w sposób nakazany tradycją + + traditional + + +
+ +
+ trafika + ˈtrafʲika +
+ + n + + + sklep z wyrobami tytoniowymi + + tobacconist + + +
+ +
+ trafić + ˈtrafʲiʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) przypadkiem spotkać kogoś lub coś + + come across + run into + + + + (potocznie, potoczny) przypadkiem zjawić się w jakimś szczególnym momencie + + come + + + + o człowieku: uderzyć czymś w jakiś cel + + hit + miss + + + + o pocisku, nożu, ręce, piłce, itp.: uderzyć w cel + + hit + miss + + + + znaleźć drogę i dotrzeć gdzieś + + find one's way + get + + + + znaleźć się gdzieś (raczej niecałkowicie to kontrolując) + + find oneself + + + + (potocznie, potoczny) zdarzyć się niespodziewanie + + happen + + +
+ +
+ trafiła kosa na kamień + traˈfʲiwa ˈkɔsa na‿ˈkãmʲjɛ̇̃ɲ +
+ + proverb + + + osoba preferująca ostre metody działania trafiła w końcu na kogoś, kto potraktował ją identycznie lub jeszcze gorzej; ktoś trafił na osobę (np. przeciwnika) godną/równą sobie + + diamond cut diamond + it takes one to know one + + +
+ +
+ trafnie + ˈtrafʲɲɛ +
+ + adv + + + od: trafny + + accurately + relevantly + rightly + + +
+ +
+ trafny +
+ + adj + + + docierający do celu + + spot-on + + + + o najlepszym efekcie lub dopasowaniu, najbardziej oddający rzeczywistość + + apt + apposite + felicitous + fit + fitting + incisive + + +
+ +
+ tragakanta +
+ + n + + + żywica traganka gumodajnego; + + tragacanth + + +
+ +
+ tragarz +
+ + n + + + osoba, której profesją jest noszenie lub ręczne przewożenie, np. towarów, ciężkiego ekwipunku, lektyki + + porter + + +
+ +
+ tragedia + traˈɡɛdʲja +
+ + n + + + ogromne nieszczęście + + tragedy + + + + dramatyczny utwór literacki przedstawiający konflikt między dążeniami bohatera a siłami wyższymi; klęska bohatera jest zawsze nieuchronna; + + tragedy + + +
+ +
+ tragicznie +
+ + adv + + + w sposób tragiczny + + tragically + + +
+ +
+ tragiczny + traˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pełny smutku, nieszczęścia lub rozpaczy + + tragic + calamitous + + + + właściwy tragedii (jako utworowi) + + tragic + + +
+ +
+ tragikomedia + ˌtraɟikɔ̃ˈmɛdʲja +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) utwór teatralny lub filmowy mający cechy tragedii i komedii; + + tragicomedy + + +
+ +
+ trakt + trakt +
+ + n + + + (książkowy) droga, szlak + + road + + +
+ +
+ traktat + ˈtraktat +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) ważna umowa międzynarodowa uroczyście zawierana na piśmie między państwami i regulująca najistotniejsze kwestie polityczne, wojskowe, handlowe itp. + + treaty + + + + tekst naukowy w formie rozbudowanej rozprawy, zazwyczaj bardzo obszernej; + + treatise + + +
+ +
+ traktor + ˈtraktɔr +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) pojazd przeznaczony do przemieszczania pojazdów, maszyn i urządzeń pozbawionych własnego silnika, do napędzania takich maszyn i urządzeń; + + tractor + agrimotor + + +
+ +
+ traktorzysta + ˌtraktɔˈʒɨsta +
+ + n + + + kierowca traktora, ciągnika rolniczego + + tractor driver + + +
+ +
+ traktować + trakˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + odnosić się do kogoś lub czegoś w określony sposób + + treat + + + + działać czymś na kogoś lub coś + + treat + + + + omawiać coś + + cover + + +
+ +
+ tralka + ˈtralka +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) pionowy element balustrady, który podtrzymuje poręcz, w formie profilowanego słupka z kamienia lub drewna + + baluster + + +
+ +
+ tramadol + trãˈmadɔl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wielofunkcyjny organiczny związek chemiczny stosowany jako przeciwbólowy syntetyczny lek opioidowy; + + tramadol + + +
+ +
+ tramp +
+ + n + + + wędrowiec, włóczykij, obieżyświat + + tramp + + +
+ +
+ trampolina +
+ + n + + + (sport, sportowy) sprężysta deska umożliwiająca wysokie wybicie się w górę przy skokach do wody + + springboard + + +
+ +
+ tramwaj + ˈtrãw̃vaj +
+ + n + + + pojazd szynowy dostosowany do ruchu drogowego, przeznaczony do przewozu pasażerów; + + streetcar + tram + + +
+ +
+ tramwajowy + ˌtrãw̃vaˈjɔvɨ +
+ + adj + + + związany z tramwajami + + tram + + +
+ +
+ transakcentacja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) sztuczne przeniesienie akcentu w wyrazie, np. w celu uzyskania rytmu piosenki lub wiersza; + + displaced accent + + +
+ +
+ transakcja + trãw̃ˈsakʦ̑ʲja +
+ + n + + + (handel, handlowy) operacja handlowa związana z kupnem lub sprzedażą towarów bądź usług + + transaction + + + + (informatyka, informatyczny) grupa operacji, które razem wszystkie są wycofywane, np. jeśli choć jedna z nich zakończy się błędem + + transaction + + +
+ +
+ transakcyjny +
+ + adj + + + związany z transakcją, dotyczący transakcji + + transactional + + +
+ +
+ transatlantycki +
+ + adj + + + odbywający kursy przez Atlantyk, przechodzący przez Atlantyk + + transatlantic + + +
+ +
+ transatlantyk +
+ + n + + + (marynarka) duży transatlantycki statek pasażerski; + + ocean liner + + +
+ +
+ transcendencja + ˌtrãw̃sʦ̑ɛ̃nˈdɛ̃nʦ̑ʲja +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) istnienie poza czymś, w szczególności istnienie przedmiotu poznania poza umysłem poznającym + + transcendence + + + + (teologia, teologiczny) istnienie Boga i świata duchowego poza światem uznanym za stworzony; + + transcendence + + +
+ +
+ transcendentalizm +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) nurt filozofii amerykańskiej głoszący ideę równości, niezależności oraz samodzielności i podkreślający autonomiczność każdego człowieka w dochodzeniu do prawd moralnych, duchowych oraz społecznych; + + transcendentalism + + +
+ +
+ transept + ˈtrãw̃sɛpt +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) nawa poprzeczna w kościele, oddzielająca prezbiterium od reszty budynku; + + transept + + +
+ +
+ transformacja + ˌtrãw̃sfɔrˈmaʦ̑ʲja +
+ + n + + + przemiana, przekształcanie czegoś + + transformation + transition + + +
+ +
+ transformata +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wynik transformacji, wynik przekształcenia operandu pod wpływem działania operatora; + + transform + + +
+ +
+ transformator + ˌtrãw̃sfɔrˈmatɔr +
+ + n + + + (elektryczność) urządzenie do zmiany poziomu napięcia elektrycznego; + + transformer + + +
+ +
+ transgenderowy +
+ + adj + + + związany z transgenderyzmem, wykazujący tendencje do odbiegania od tradycyjnej roli płciowej + + transgender + + +
+ +
+ transgenderyzm +
+ + n + + + forma tożsamości płciowej polegająca na psychicznej identyfikacji osoby z płcią biologicznie odmienną, połączona z dążeniem do zmiany płci zgodnie z tym poczuciem + + transgender + transgenderism + + +
+ +
+ transgeniczny +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) określający organizm, którego genom zawiera gen wprowadzony od innego organizmu tego samego lub innego gatunku + + transgenic + + +
+ +
+ transgresja + trãw̃zˈɡrɛsʲja +
+ + n + + + przekroczenie granic, norm + + transgression + + +
+ +
+ transkontynentalny +
+ + adj + + + przemierzający, przebiegający przez cały kontynent albo kursujący między kontynentami + + transcontinental + + +
+ +
+ transkrypcja + trãw̃sˈkrɨpʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) pierwszy etap procesu syntezy protein; + + transcription + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zapisywanie mowy za pomocą znaków graficznych + + transcription + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) przekształcenie partytury napisanej dla pewnego instrumentu muzycznego lub głosu na inny instrument lub głos + + transcription + + + + zapisywanie tekstu w innym systemie pisma + + transcription + + +
+ +
+ translator + trãw̃sˈlatɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program wykonujący tłumaczenie (translację) kodu źródłowego na kod wynikowy + + translator + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie dokonujące tłumaczeń w sposób automatyczny + + translator + + +
+ +
+ transliteracja + ˌtrãw̃slʲitɛˈraʦ̑ʲja +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zapis tekstu z użyciem liter innego alfabetu niż alfabet właściwy dla danego języka; + + transliteration + + +
+ +
+ transmigracja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) reinkarnacja, metempsychoza + + transmigration + + +
+ +
+ transmisja + trãw̃sˈmʲisʲja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) przesyłanie sygnałów (obrazów, dźwięków) za pomocą fal elektromagnetycznych + + transmission + telecast + + +
+ +
+ transmitować +
+ + v + + + dokonywać transmisji, nadawać obrazy i dźwięki za pośrednictwem fal elektromagnetycznych + + transmit + + +
+ +
+ transmutacja + ˌtrãw̃smuˈtaʦ̑ʲja +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) przekształcenie jednego pierwiastka chemicznego w inny + + transmutation + + + + (historia, historyczny, historycznie) w alchemii: przemiana metalu nieszlachetnego w złoto lub w srebro, następująca pod wpływem kamienia filozoficznego + + transmutation + + + + (książkowy) przemiana, przekształcenie, przeobrażenie, transformacja + + transmutation + + +
+ +
+ transplantacja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przeszczepianie tkanki, organu lub części komórki + + transplantation + + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) szczepienie nowych odmian na starych drzewach + + grafting + + +
+ +
+ transport + ˈtrãw̃spɔrt +
+ + n + + + ogół działań związanych z przemieszczaniem towarów i/lub ludzi za pomocą środków lokomocji; + + transport + + +
+ +
+ transporter opancerzony + trãw̃sˈpɔrtɛr ˌɔpãnʦ̑ɛˈʒɔ̃nɨ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) opancerzony pojazd służący do transportu piechoty i sprzętu na polu walki; + + armoured personnel carrier + + +
+ +
+ transportowy +
+ + adj + + + dotyczący transportu + + transport + transportation + + +
+ +
+ transseksualista + ˌtrãw̃sːɛksu<sup>w</sup>aˈlʲista +
+ + n + + + ktoś żyjący lub pragnący żyć, jako osoba płci przeciwnej + + transsexual + + +
+ +
+ transseksualny +
+ + adj + + + związany z transseksualizmem, dotyczący transseksualizmu + + transsexual + + +
+ +
+ transsubstancjacja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w teologii katolickiej to przemiana substancji: chleba i wina w ciało i krew Chrystusa podczas eucharystii; + + transubstantiation + + +
+ +
+ transwestytyzm +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) upodobnianie się do osoby płci przeciwnej poprzez ubiór i zachowanie; + + transvestism + transvestitism + + +
+ +
+ transzeja +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) odkryty, wąski rów wykopany wzdłuż linii frontu, łączący w jednolity system inne elementy fortyfikacji (okopy, schrony itp.), ułatwiający skryte manewry wzdłuż frontu; + + trench + + +
+ +
+ tranzycja + trãw̃ˈzɨʦ̑ʲja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) zmiana prawidłowych nukleotydów w DNA na inne w ramach jednej grupy zasad azotowych + + transition + + + + (medycyna, medyczny) proces korekty płci obejmujący zmianę roli społecznej i wizerunku, medyczną diagnostykę, terapię hormonalną zabiegi chirurgiczne oraz zmianę oznaczenia płci prawnej + + transition + + +
+ +
+ tranzystor + trãw̃ˈzɨstɔr +
+ + n + + + (elektryczność) przyrząd półprzewodnikowy służący do wzmacniania sygnałów elektrycznych; + + transistor + + +
+ +
+ tranzystor polowy + trãw̃ˈzɨstɔr pɔˈlɔvɨ +
+ + n + + + tranzystor, w którym za pomocą pola elektrycznego steruje się przewodnością kanału, wytworzonego z półprzewodnika o jednym typie przewodnictwa; + + field-effect transistor + + +
+ +
+ traper +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) północnoamerykański myśliwy stosujący pułapki na zwierzęta futerkowe; + + trapper + + + + rodzaj zamkniętego skórzanego wiązanego buta turystycznego lub zimowego + + hike shoe + + +
+ +
+ trapez + ˈtrapɛs +
+ + n + + + (geometria) czworokąt, który posiada dwa równoległe boki; + + trapezoid + trapezium + + + + (sport, sportowy) przyrząd gimnastyczny w postaci drążka zawieszonego poziomo na linach; + + trapeze + + +
+ +
+ trasa + ˈtrasa +
+ + n + + + szlak, droga, arteria + + route + + + + określona droga wyznaczona do przejechania + + route + + +
+ +
+ trasować + traˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) stanowić połączenie różnych sieci komputerowych i wyznaczać trasę przepływu pakietów w nich + + route + + +
+ +
+ traszka + ˈtraʃka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wodnolądowy, oliwkowobrunatny, podłużny płaz; + + newt + triton + + +
+ +
+ traszka górska + ˈtraʃka ˈɡurska +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek płaza z rodziny salamandrowatych; + + Alpine newt + + +
+ +
+ tratować + traˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + niszczyć lub uszkadzać coś przez przebiegnięcie po czymś + + override + trample + + +
+ +
+ tratwa + ˈtratfa +
+ + n + + + rodzaj płaskiej, często prowizorycznej, konstrukcji służącej do transportu po wodzie; + + raft + + +
+ +
+ trauma + ˈtrawma +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) uraz psychiczny, trwała zmiana w psychice wynikła z gwałtownego, ciężkiego przeżycia, szoku + + trauma + + + + uszkodzenie organizmu będące rezultatem obrażenia ciała + + trauma + + +
+ +
+ traumatologia + ˌtrawmatɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny zajmujący się operacyjnym leczeniem obrażeń ciała spowodowanych urazami; + + traumatology + + +
+ +
+ traumatyczny + ˌtrawmaˈtɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z traumą – uszkodzeniem organizmu + + traumatic + + + + (psychologia, psychologiczny) związany z traumą, ciężkim przeżyciem + + traumatic + + +
+ +
+ trawa + ˈtrava +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny wiechlinowatych, zwykle w kolorze zielonym, rozłogowa lub kępiasta, o długich, wąskich liściach; + + grass + + + + (potocznie, potoczny) marihuana + + weed + + +
+ +
+ trawers + ˈtravɛrs +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) pokonywanie zbocza góry w poprzek lub w skos + + traverse + + + + (lotnictwo, lotniczy) (marynarka) poruszanie się statku lub samolotu w tym kierunku + + traverse + + +
+ +
+ trawestować + ˌtravɛˈstɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (literacko) przerabiać poważny utwór literacki na komiczny, satyryczny; przerabiać czyjąś wypowiedź na żartobliwą, dopasowując ją do innej, zabawnej sytuacji + + travesty + + +
+ +
+ trawienie + traˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) rozkładanie spożytego pokarmu na prostsze części, które mogą być łatwo pobrane przez układ pokarmowy; + + digestion + + +
+ +
+ trawieniec + traˈvʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (anatomia, anatomiczny) gruczołowa część żołądka przeżuwaczy, o gruszkowatym kształcie, tworząca czwarty przedział; + + abomasum + maw + + +
+ +
+ trawić + ˈtravʲiʨ̑ +
+ + v + + + rozkładać spożyty pokarm na prostsze części + + digest + + +
+ +
+ trawnik + ˈtravʲɲik +
+ + n + + + poletko trawy o charakterze ozdobnym; + + lawn + yard + + +
+ +
+ trawożerny +
+ + adj + + + (zoologia, zoologiczny) żywiący się trawą + + graminivorous + + +
+ +
+ trebusz + ˈtrɛbuʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) barobalistyczna machina miotająca, wyrzucająca pociski stromotorowo; + + trebuchet + + +
+ +
+ trefl + trɛfl̥ +
+ + n + + + (termin karciany) kolor w kartach oznaczony czarną koniczynką; karta tego koloru + + club + + +
+ +
+ trekking + ˈtrɛcĩŋk +
+ + n + + + forma turystyki (pieszej lub rowerowej) uprawiana w trudnych warunkach; + + trek + trekking + + +
+ +
+ tremolit + trɛ̃ˈmɔlʲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów, z grupy amfiboli; + + tremolite + + +
+ +
+ tren + trɛ̃n +
+ + n + + + (książkowy) ogon, wydłużona część sukni lub płaszcza ciągnąca się z tyłu po ziemi; element ubioru uroczystego, ceremonialnego; + + trail + train + + + + (literacko) gatunek liryczny o charakterze elegijnym, poświęcony zmarłej osobie, wychwalający jej zalety i zasługi oraz opłakujący jej śmierć; + + threnody + + +
+ +
+ trend + trɛ̃nt +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) monotoniczny składnik w modelu zależności badanej cechy statystycznej od czasu; + + trend + + + + istniejący w danym momencie kierunek rozwoju w jakiejś dziedzinie; + + trend + + +
+ +
+ trendy + ˈtrɛ̃ndʲi +
+ + adj + + + modny, na czasie + + trendy + + +
+ +
+ trener + ˈtrɛ̃nɛr +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba zajmująca się przygotowaniami zawodnika lub drużyny do zawodów; rzadziej także osoba przekazująca podopiecznym umiejętności z innych dziedzin; + + coach + trainer + + +
+ +
+ trenerski +
+ + adj + + + związany z trenerem, dotyczący trenera + + trenerski + + +
+ +
+ trening + ˈtrɛ̃ɲĩŋk +
+ + n + + + (sport, sportowy) proces poddawania organizmu rosnącym obciążeniom fizycznym w celu poprawienia cech motorycznych sportowca; + + training + + +
+ +
+ trenować +
+ + v + + + (sport, sportowy) kierować rozwojem sprawności fizycznej sportowca + + train + + + + (sport, sportowy) ćwiczyć celem poprawienia swojej sprawności w danej dyscyplinie + + train + work out + + + + podnosić czyjeś umiejętności + + coach + teach + train + + +
+ +
+ trepan + ˈtrɛpãn +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) narzędzie chirurgiczne kształtu cylindrycznego, którego koniec ma kształt okrężnej piły, służące do wywiercania okrągłego otworu w kości lub w innej tkance przez ucisk z jednoczesnym obracaniem; + + trephine + + +
+ +
+ treser + ˈtrɛsɛr +
+ + n + + + (książkowy) człowiek tresujący zwierzęta + + handler + + +
+ +
+ treść + trɛɕʨ̑ +
+ + n + + + istota, sens zawartości książki; tematy zawarte w książce lub jakimś dokumencie + + contents + matter + + + + to, co jest zawarte (wyrażane) przez jakiś środek przekazu – mowę, pismo lub jakąkolwiek inną formę sztuki + + essence + substance + + +
+ +
+ tri + trʲi +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) handlowa nazwa trichloroetenu + + trichloroethylene + TCE + Tricky + Trike + tri + trichlor + + +
+ +
+ triadyczny +
+ + adj + + + dotyczący triady + + triadic + + +
+ +
+ triak +
+ + n + + + (elektryczność) element elektroniczny trójwyprowadzeniowy (dwie anody i bramka), przewodzący lub zatrzymujący prąd elektryczny w obu kierunkach, zależnie od napięcia na bramce; + + triac + TRIAC + + +
+ +
+ trial +
+ + n + + + (sport, sportowy) (motoryzacja) obserwowany rajd terenowy, np. rowerowy, motocyklowy, samochodowy + + observed trial + tral + + +
+ +
+ trias + trʲjas +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) jeden z okresów geologicznych; + + Triassic + + +
+ +
+ tribal + ˈtrʲibal +
+ + n + + + abstrakcyjny lub symboliczny wzór tatuażu stylizowany na etniczny + + tribal + + +
+ +
+ trichotillomania +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie polegające na niemożności powstrzymania się od wyrywania włosów; + + trichotillomania + hair pulling disorder + trichotillosis + + +
+ +
+ tricykl + ˈtrʲiʦ̑ɨkl̥ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rower z trzema kołami wynaleziony w 2. połowie XIX w.; + + tricycle + + +
+ +
+ triduum +
+ + n + + + trzy dni + + triduum + + +
+ +
+ triera +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (starożytność) grecka galera o trzech rzędach wioseł, później wzbogacona o żagiel; + + trireme + + +
+ +
+ trijodotyronina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, jeden z hormonów tarczycy; + + triiodothyronine + + +
+ +
+ trik + trʲik +
+ + n + + + sztuczka zastosowana w celu osiągnięcia jakiegoś szczególnego efektu + + ploy + trick + + +
+ +
+ trimaran + trʲĩˈmarãn +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (marynarka) łódź żaglowa lub statek o trzech równoległych, połączonych ze sobą kadłubach; + + trimaran + + +
+ +
+ trimer +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) oligomer zbudowany z trzech merów; + + trimer + + +
+ +
+ trio + ˈtrʲi<sup>j</sup>ɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trzyosobowy zespół muzyczny: wokalny lub instrumentalny + + trio + + +
+ +
+ triolet +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) forma stroficzna wiersza, składająca się z ośmiu wersów i dwóch rymów; + + triolet + + +
+ +
+ triumf + trʲjũw̃f +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnym Rzymie: uroczysty wjazd zwycięskiego wodza do Rzymu; + + triumph + + + + (przestarzałe, przestarzały) (termin karciany) atut + + triumph + + + + radość ze zwycięstwa, sukcesu + + triumph + + + + wspaniałe zwycięstwo, sukces + + triumph + + + + zwycięstwo jednej idei nad drugą + + triumph + + +
+ +
+ triumfalny +
+ + adj + + + związany z triumfem, dotyczący triumfu, wyrażający triumf + + triumphal + + +
+ +
+ triumwirat + trʲjũw̃ˈvʲirat +
+ + n + + + trójka osób, które rządzą razem; + + triumvirate + + +
+ +
+ trochę + ˈtrɔxɛ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + w niewielkim stopniu, niewiele + + few + a bit + a little + some + + +
+ +
+ trociny + trɔˈʨ̑ĩnɨ +
+ + n + + + drobne odpady po obróbce drewna; + + sawdust + + +
+ +
+ trockista + trɔʦ̑ʲˈcista +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) zwolennik trockizmu + + Trotskyite + trot + + +
+ +
+ trockistowski +
+ + adj + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) związany z trockizmem, dotyczący trockizmu lub trockistów + + Trotskyite + + +
+ +
+ trockizm +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) lewicowy ruch polityczny bazujący na ideach Lwa Trockiego, wiążą się z nim hasła takie jak: permanentna rewolucja, niemożliwość zbudowania socjalizmu tylko w jednym kraju oraz antystalinizm; + + Trotskyism + trotskyism + + +
+ +
+ trojaki + trɔˈjäci +
+ + numeral + + + dotyczący trzech typów, rodzajów + + of three way kind type + threefold + + +
+ +
+ trojako + trɔˈjakɔ +
+ + adv + + + (odprzymiotnikowy) → trojaki + + in three way kind type + + +
+ +
+ trojański +
+ + adj + + + związany z Troją, dotyczący Troi + + Trojan + + +
+ +
+ trojka + ˈtrɔjka +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (ekonomia, ekonomiczny) zespół złożony z Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Centralnego i Międzynarodowego Funduszu Walutowego, który odpowiadał za ustalenie warunków udzielenia pomocy finansowej Grecji, Irlandii, Portugalii i Cyprowi + + troika + + + + (historia, historyczny, historycznie) rodzaj trójkonnego rosyjskiego zaprzęgu; + + troika + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) komitet złożony z trzech osób, zwłaszcza z poprzedniego przewodniczącego, obecnego i przyszłego + + troika + + +
+ +
+ trolejbus + trɔˈlɛjbus +
+ + n + + + drogowy pojazd komunikacji miejskiej napędzany energią elektryczną pobieraną z sieci trakcyjnej; + + trolleybus + trackless trolley + + +
+ +
+ troll + trɔl +
+ + n + + + (mitologia germańska) skand. istota mająca postać olbrzyma lub karła, zamieszkująca zwykle górskie pieczary, zazwyczaj nieprzyjazna wobec ludzi + + troll + + +
+ +
+ troll patentowy + ˈtrɔl ˌpatɛ̃nˈtɔvɨ +
+ + idiom + + + (pejoratywnie, pejoratywny) podmiot, zwykle firma, która nabywa patent dotyczący jakiegoś rozwiązania, ale nie zamierza stosować go w praktyce, czekając aż ktoś inny to zrobi, by go pozwać za rzekome utracone korzyści i zyskać na odszkodowaniu + + patent troll + + +
+ +
+ trolling + ˈtrɔlʲĩŋk +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) wysyłanie wrogich, obraźliwych lub kontrowersyjnych wiadomości na jedno z publicznych miejsc w Internecie w celu wzniecenia kłótni; + + trolling + + +
+ +
+ trombita + trɔ̃mˈbʲita +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (etnografia, etnograficzny) dęty instrument muzyczny w postaci bardzo długiej, prostej, drewnianej rury, używany przez Hucułów, także w Rumunii, na Węgrzech i Podhalu; podobny do ligawki i bazuny; + + trembita + + +
+ +
+ tron + trɔ̃n +
+ + n + + + fotel lub podobny mebel przeznaczony dla monarchów lub hierarchów kościelnych; + + throne + + + + (przenośnie, przenośnia) stanowisko monarchy w danym kraju + + throne + + +
+ +
+ trop + trɔp +
+ + n + + + (literacko) zwrot o znaczeniu przenośnym; + + trope + + + + ślad odciśniętych stóp + + track + trail + + +
+ +
+ tropiciel +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) szpicel + + stalker + + + + (łowiectwo, łowiecki) osoba tropiąca zwierzynę + + pathfinder + tracker + + + + (kynologia, kynologiczny) (łowiectwo, łowiecki) pies tropiący zwierzynę; + + tracker + + +
+ +
+ tropikalny + ˌtrɔpʲiˈkalnɨ +
+ + adj + + + typowy dla strefy międzyzwrotnikowej, o klimacie gorącym i wilgotnym + + tropical + equatorial + tropic + + +
+ +
+ tropowiec +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) (łowiectwo, łowiecki) pies tropiący zwierzynę; + + scent hound + scenthound + + +
+ +
+ troska + ˈtrɔska +
+ + n + + + chęć pomocy komuś; dbałość o czyjeś dobro + + care + + +
+ +
+ troskliwy + trɔsˈklʲivɨ +
+ + adj + + + wyrażający troskę, zmartwienie, niepokój + + attentive + solicitous + thoughtful + caring + + +
+ +
+ troszczyć się + ˈtrɔʃʧ̑ɨʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + wykazywać troskę o kogoś lub coś + + care for + look after + + +
+ +
+ trubadur +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (literacko) poeta dworski tworzący w XI–XIII wieku w południowej Francji, wędrowny poeta i śpiewak; + + troubadour + + +
+ +
+ trucht +
+ + n + + + wolny, nieśpieszny bieg małymi krokami o prędkości między 5 a 10 km/h + + jogging + + +
+ +
+ trucizna + truˈʨ̑izna +
+ + n + + + substancja mogąca zakłócić funkcjonowanie organizmu lub spowodować śmierć; + + poison + toxin + + +
+ +
+ trud + trut +
+ + n + + + ciężka praca, duży wysiłek + + toil + + +
+ +
+ trudno + ˈtrudnɔ +
+ + adv + + + z koniecznością włożenia dużego wysiłku, uciążliwie, opornie + + hard + + +
+ +
+ trudność + ˈtrudnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + coś, co jest trudne + + difficulty + hassle + snag + trouble + + + + przeszkoda, coś, co utrudnia osiągnięcie celu + + difficulty + hassle + snag + trouble + + + + właściwość rzeczy trudnych + + difficulty + hassle + snag + trouble + + +
+ +
+ trudny + ˈtrudnɨ +
+ + adj + + + taki, którego wykonanie wymaga wysiłku + + difficult + hard + + + + niełatwy do zrozumienia + + difficult + hard + + +
+ +
+ trufla + ˈtrufla +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) grzyb jadalny wytwarzający podziemne owocniki + + truffle + + +
+ +
+ truflowy + trufˈlɔvɨ +
+ + adj + + + związany z truflą + + truffle + + +
+ +
+ truizm + ˈtru<sup>j</sup>ism̥ +
+ + n + + + wypowiedź prawdziwa, ale taka, że jej treść jest wszystkim znana; banał, coś oczywistego + + truism + + +
+ +
+ trujący + truˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który truje, szkodzi zdrowiu, powodujący zatrucie lub śmierć + + poisonous + toxic + + +
+ +
+ trumna + ˈtrũmna +
+ + n + + + zazwyczaj drewniany pojemnik, do którego kładzie się ciało zmarłej osoby, + + coffin + pall + + +
+ +
+ trunek + ˈtrũnɛk +
+ + n + + + (książkowy) napój alkoholowy + + intoxicant + liquor + + +
+ +
+ trup + trup +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) wyeksploatowany, zniszczony przedmiot, urządzenie, najczęściej samochód + + clunker + + + + ciało zmarłego człowieka; (rzadki, rzadko używany) zwierzęcia + + corpse + + +
+ +
+ trupa + ˈtrupa +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) grupa artystów teatralnych lub cyrkowych + + troupe + + +
+ +
+ trupi + ˈtrupʲi +
+ + adj + + + odnoszący się do trupa, związany z trupem + + cadaverous + + +
+ +
+ trupia czaszka + ˈtrupʲja ˈʧ̑aʃka +
+ + n + + + schematyczny rysunek ludzkiej czaszki, często nad skrzyżowanymi piszczelami będący symbolem śmierci + + skull and crossbones + + +
+ +
+ truskawka + truˈskafka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Fragaria grandiflora, Fragaria ananassa, roślina uprawna o czerwonych, soczystych owocach, powstała ze skrzyżowania poziomki wirginijskiej i poziomki chilijskiej; + + strawberry + + + + (kulinaria) owoc truskawki (1.1) + + strawberry + + +
+ +
+ truskawkowy + ˌtruskafˈkɔvɨ +
+ + adj + + + przyrządzony z truskawek, z dodatkiem truskawek + + strawberry + + +
+ +
+ truteń + ˈtrutɛ̃ɲ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) (pszczelarstwo, pszczelarski) samiec pszczoły miodnej; + + drone + + +
+ +
+ trutka + ˈtrutka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pokarm zawierający substancję trującą, wykładany w celu pozbycia się szkodników + + poison + + +
+ +
+ truć +
+ + v + + + powodować objawy choroby lub śmierć poprzez działanie trucizny + + poison + + + + (potocznie, potoczny) powodować niepokój, przygnębienie + + poison + + + + (pogardliwie) mówić rozwlekle, natrętnie prosić + + prattle + + + + zażywać truciznę + + poison oneself + take poison + + + + (potocznie, potoczny) ulegać złym przemyśleniom + + worry + + +
+ +
+ trwale +
+ + adv + + + niezmiennie, permanentnie + + permanently + constantly + + +
+ +
+ trwanie + ˈtr̥fãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: trwać + + duration + + +
+ +
+ trwać + tr̥faʨ̑ +
+ + v + + + istnieć lub odbywać się przez jakiś czas + + last + + + + pozostawać w niezmienionej sytuacji albo pozycji + + last + + +
+ +
+ trwała + ˈtr̥fawa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (fryzjerstwo, fryzjerski) trwała ondulacja + + perm + + +
+ +
+ trwałość + ˈtr̥fawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: trwały + + constancy + durability + endurance + longevity + permanence + persistence + + +
+ +
+ trwały + ˈtr̥fawɨ +
+ + adj + + + taki, który nadaje się do użytku przez długi czas ze względu na swoją trwałość, wytrzymałość, odporność + + fixed + + + + taki, który nie ulega większym zmianom + + durable + lasting + permanent + + +
+ +
+ trwoga + ˈtr̥fɔɡa +
+ + n + + + intensywny strach, przerażenie + + fright + fear + + + + lęk, obawa przed czymś, co ma się wydarzyć + + anxiety + + +
+ +
+ tryb + trɨp +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) kategoria gramatyczna wyrażająca stosunek mówiącego do treści wypowiedzenia; + + grammatical mood + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) molowa lub durowa wersja akordu, tonacji, lub gamy + + mode + + + + koło zębate, szczególnie duże; + + gear + + + + procedura lub ustalony wariant jej wykonania + + mechanism + mode + procedure + + +
+ +
+ tryb orzekający + ˈtrɨp ˌɔʒɛkaˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (gramatyka) jeden z trybów czasownika wyrażający neutralny lub obiektywny stosunek mówiącego do podawanych faktów; + + indicative mood + + +
+ +
+ tryb przypuszczający + ˈtrɨp ˌːʃɨpuʃʧ̑aˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (gramatyka) jeden z trybów czasownika wyrażający przypuszczenie, wątpliwość, niezdecydowanie; + + conditional + + +
+ +
+ tryb rozkazujący + ˈtrɨp ˌrɔskazuˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (gramatyka) jeden z trybów czasownika wyrażający rozkaz, życzenie, prośbę lub przyzwolenie; + + imperative + + +
+ +
+ tryb łączący + ˈtrɨp wɔ̃n͇ˈʧ̑ɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (gramatyka) jeden z trybów czasownika, wyrażający m.in. życzenie, polecenie, możliwość, potrzebę lub wątpliwość; + + conjunctive subjunctive mood + + +
+ +
+ trybalizm + trɨˈbalʲism̥ +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) utrzymywanie się w społeczeństwach narodowych dawnych podziałów i odrębności klanowych, plemiennych + + tribalism + + +
+ +
+ trybularz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) rodzaj utensyliów liturgicznych, służący do okadzania podczas uroczystości i nabożeństw religijnych; + + thurible + + +
+ +
+ trybuna + trɨˈbũna +
+ + n + + + specjalne podwyższenie z pulpitem przeznaczone dla mówcy + + tribune + + +
+ +
+ trybunał +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) instancja orzekająca, kolegium sądowe; + + tribunal + + +
+ +
+ trychologia + ˌtrɨxɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) dziedzina nauki zajmująca się łysieniem, schorzeniami oraz pielęgnacją włosów i skóry głowy + + trichology + + +
+ +
+ tryftong + ˈtrɨftɔ̃ŋk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dźwięk samogłoskowy o zmiennym przebiegu artykulacji, będący złożeniem samogłoski i dwóch półsamogłosek; przez użytkowników języka postrzegany jako złożenie trzech samogłosek + + triphthong + + +
+ +
+ trygonometria +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dział matematyki obejmujący badanie związków między bokami i kątami trójkątów za pomocą funkcji zwanych trygonometrycznymi; + + trigonometry + + +
+ +
+ trygonometryczny +
+ + adj + + + związany z trygonometrią, dotyczący trygonometrii + + trigonometric + + +
+ +
+ tryk + trɨk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samiec owcy gotowy do rozpłodu + + ram + tup + + +
+ +
+ tryktrak + ˈtrɨktrak +
+ + n + + + rodzaj gry planszowej dla dwóch graczy; + + backgammon + + +
+ +
+ tryliard + ˈtrɨlʲjart +
+ + n + + + liczba o wartości 1 000 000 000 000 000 000 000 = 1021; + + sextillion + + +
+ +
+ trylogia +
+ + n + + + cykl składający się z trzech utworów literackich, muzycznych lub filmowych, z których każdy stanowi odrębną całość, lecz połączonych np. wspólną tematyką, grupą bohaterów + + trilogy + + +
+ +
+ trymestr + ˈtrɨ̃mɛstr̥ +
+ + n + + + (urzędowy) trzymiesięczny okres stanowiący jedną trzecią roku akademickiego na niektórych uczelniach + + trimester + + +
+ +
+ trymować + trɨ̃ˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (kynologia, kynologiczny) usuwać martwą sierść psa w celach estetycznych i pielęgnacyjnych + + trim + + +
+ +
+ trynitarz +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu założonego przez św. Jana z Matty; + + Trinitarian + + +
+ +
+ tryskać + ˈtrɨskaʨ̑ +
+ + v + + + wydobywać się nagle, wyrzucać gwałtownie + + come out + erupt + exude + gush + play + spout + + +
+ +
+ trytytka +
+ + n + + + (środowiskowy) elastyczna obejma z tworzywa sztucznego z mechanizmem zębatkowo-zapadkowym stosowana np. do spinania wiązek kabli elektrycznych lub mocowania kołpaków; + + cable tie + + +
+ +
+ tryumfalny +
+ + adj + + + związany z tryumfem, dotyczący tryumfu, wyrażający tryumf + + triumphal + + +
+ +
+ trywializować + ˌtrɨvʲjalʲiˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sprowadzać coś do rzeczy trywialnej, banalnej + + trivialise + trivialize + + +
+ +
+ trywialnie + trɨˈvʲjalʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób trywialny, niewybredny, ordynarny + + trivially + + +
+ +
+ trywialny + trɨˈvʲjalnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) niewyszukany, pospolity + + trivial + + +
+ +
+ trzask +
+ + n + + + suchy, gwałtowny, urwany odgłos + + clack + crackle + + +
+ +
+ trzaskać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) robić coś w szybkim tempie i w dużej liczbie + + snap + + + + uderzać mocno, wywołując trzask + + bang + click + hit + slam + smack + + + + wydawać charakterystyczny krótki odgłos podczas rozpadania, pękania + + crackle + + +
+ +
+ trzcina + ˈṭʃʲʨ̑ĩna +
+ + n + + + materiał otrzymywany z trzciny (1.1) + + cane + + + + roślina o wysokiej łodydze, z kwiatami w postaci wiech, rosnąca przy brzegach zbiorników wodnych i na mokradłach; + + reed + + +
+ +
+ trzcina cukrowa +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) (botanika, botaniczny) roślina uprawna z gatunku Saccharum officinarum, (zobacz) cukrowiec lekarski; + + sugarcane + sugar cane + + +
+ +
+ trzeba + ˈṭʃɛba +
+ + v + + + …tworzący wyrażenia, w których wykonanie czynności jest konieczne lub niezbędne; musieć w formie bezosobowej + + it be necessary to + one ought to + one should + + +
+ +
+ trzecia wojna światowa + ˈṭʃɛʨ̑a ˈvɔjna ɕfʲjaˈtɔva +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) hipotetyczny ogólnoświatowy konflikt zbrojny; + + World War III + + +
+ +
+ trzeciej możliwości nie ma +
+ + wyrażenie charakteryzujące sytuację, w której są tylko dwie możliwości + + no third possibility is given + + +
+ +
+ trzeciorzęd + ṭʃɛˈʨ̑ɔʒɛ̃nt +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) starszy okres (system) kenozoiku, dzielący się na paleogen i neogen; + + Tertiary + + +
+ +
+ trzepaczka + ṭʃɛˈpaʧ̑ka +
+ + n + + + narzędzie do ubijania piany z białek jaj lub śmietany; + + whisk + + + + przyrząd do trzepania dywanów z kurzu; + + carpet beater + + +
+ +
+ trzepak + ˈṭʃɛpak +
+ + n + + + konstrukcja składająca się z dwóch słupków z poprzeczką, służąca do przewieszania dywanów i innych rzeczy trzepanych z kurzu; + + carpet beating rack + carpet beating stand + carpet hanger + + +
+ +
+ trzepot +
+ + n + + + szybki ruch skrzydeł ptaków z towarzyszącym mu szumem lub furkotem + + flutter + + +
+ +
+ trzepotanie przedsionków +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rodzaj zaburzenia – arytmii, polegający na szybkim i uporządkowanym rytmie przedsionkowym serca o częstotliwości zwykle w granicach 250-350 na minutę + + atrial flutter + + +
+ +
+ trzewikodziób + ˌṭʃɛvʲiˈkɔʥ̑up +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Balaeniceps rex, duży afrykański ptak o krótkim, silnym i masywnym dziobie, żywiący się wyłącznie rybami dwudysznymi; + + shoebill + + +
+ +
+ trzeć + ṭʃɛʨ̑ +
+ + v + + + (kulinaria) rozdrabniać na cząstki lub rozgniatać na jednolitą masę + + grate + + + + naciskając, pocierać + + rub + chafe + + + + pocierać sobą o coś + + rub + + +
+ +
+ trzeźwo +
+ + adv + + + nie będąc pod wpływem alkoholu + + soberly + + +
+ +
+ trzeźwy + ˈṭʃɛʑvɨ +
+ + adj + + + niepijany + + sober + + +
+ +
+ trzmiel + ṭʃmʲjɛl +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Bombus, owłosiony owad żyjący w koloniach mieszkający w gniazdach zakładanych w ziemi; + + bumblebee + humble-bee + + +
+ +
+ trzmielojad + ṭʃmʲjɛˈlɔjat +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Pernis apivorus, drapieżny ptak żywiący się żądłówkami; + + honey buzzard + + +
+ +
+ trznadel zwyczajny + ˈṭʃnadɛl zvɨˈʧ̑ajnɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Emberiza citrinella, mały ptak częściowo wędrowny z rodziny trznadlowatych; + + yellowhammer + + +
+ +
+ trzoda + ˈṭʃɔda +
+ + n + + + gromada zwierząt hodowlanych + + flock + + +
+ +
+ trzon + ṭʃɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) układ ścian w budynku zapewniający jego stateczność ogólną + + core + + + + najważniejszy, główny element jakiegoś przedmiotu + + core + + +
+ +
+ trzonek + ˈṭʃɔ̃nɛk +
+ + n + + + uchwyt, rękojeść jakiegoś narzędzia + + handle + + +
+ +
+ trzos + ṭʃɔs +
+ + n + + + (dawniej, dawny) pas z kieszeniami na pieniądze + + purse + + +
+ +
+ trzustka + ˈṭʃustka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) gruczoł jamy brzusznej składający się z części hormonalnej i trawiennej; + + pancreas + + +
+ +
+ trzustkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z trzustką + + pancreatic + + +
+ +
+ trzyczęściowy +
+ + adj + + + składający się z trzech części, podzielony na trzy części + + tripartite + + +
+ +
+ trzydniowy + ṭʃɨdʲˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + trwający trzy dni + + three-day + + +
+ +
+ trzydziestodwójka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) nuta trwająca jedną trzydziestodrugą całej nuty; + + demisemiquaver + + +
+ +
+ trzydziestościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o trzydziestu ścianach + + triacontahedron + + +
+ +
+ trzyjęzyczny + ˌṭʃɨjɛ̃w̃ˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + napisany w trzech językach + + trilingual + + + + posługujący się trzema językami + + trilingual + + +
+ +
+ trzykrotka + ṭʃɨˈkrɔtka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + spiderwort + + +
+ +
+ trzymać + ˈṭʃɨ̃maʨ̑ +
+ + v + + + chwycić coś / kogoś (np. rękami, nogami, zębami) i nie wypuszczać + + hold + keep + + + + zatrudniać + + keep + + +
+ +
+ trzymać język za zębami + ˈṭʃɨ̃maʨ̑ ˈjɛ̃w̃zɨɡ ˌza‿zɛ̃mˈbãmʲi +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) dochowywać tajemnicy, być ostrożnym w wypowiedziach + + hold one's tongue + + +
+ +
+ trzymać rękę na pulsie + ˈṭʃɨ̃maʨ̑ ˈrɛ̃ŋkɛ na‿ˈpulʲɕɛ +
+ + idiom + + + śledzić wypadki, rozwój czegoś, być dobrze zorientowanym, uważnym; być na bieżąco + + be in the swim in + have one's finger on the pulse of + + +
+ +
+ trzynastoletni + ˌṭʃɨ̃nastɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + mający trzynaście lat + + of thirteen + thirteen-year-old + + + + trwający trzynaście lat + + of thirteen year + thirteen-year + + +
+ +
+ trzynastościan +
+ + n + + + (geometria) wielościan o trzynastu ścianach + + tridecahedron + + +
+ +
+ trząść +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) podporządkowywać sobie wszystko + + keep a firm grip on + + + + (potocznie, potoczny) wywoływać silne emocje + + shake + + + + wykonywać ruchy drgania, szarpania + + shake + + + + powodować podrzucanie zawartości podczas jazdy + + judder + + + + poddawać się drganiom + + shiver + + +
+ +
+ trzęsawisko +
+ + n + + + podmokły i grząski teren, zwykle porośnięty szuwarami + + swamp + + +
+ +
+ trzęsienie ziemi + ṭʃɛ̃w̃ˈɕɛ̇̃ɲɛ ˈʑɛ̃mʲi +
+ + n + + + (geofizyka) wstrząsy ziemi, najczęściej pochodzenia tektonicznego; + + earthquake + quake + + +
+ +
+ trój- + truj +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających trzykrotne wystąpienie czegoś lub całość składającą się z trzech części + + three- + tri- + + +
+ +
+ trójatomowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) złożony z trzech atomów + + triatomic + + +
+ +
+ trójca + ˈtrujʦ̑a +
+ + n + + + rzecz, byt o troistej naturze + + trinity + + + + trzy osoby + + trinity + + +
+ +
+ trójdźwięk +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) akord złożony z trzech dźwięków, które mogą zostać uporządkowane w układ dwóch nałożonych tercji; + + triad + + +
+ +
+ trójdźwięk durowy +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trójdźwięk składający się od podstawy (od dołu) z tercji wielkiej i tercji małej + + major triad + + +
+ +
+ trójdźwięk molowy +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trójdźwięk składający się od podstawy (od dołu) z tercji małej i tercji wielkiej + + minor triad + + +
+ +
+ trójdźwięk zmniejszony +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trójdźwięk składający się z dwóch tercji małych + + diminished triad + + +
+ +
+ trójdźwięk zwiększony +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) trójdźwięk składający się z dwóch tercji wielkich + + augmented triad + + +
+ +
+ trójgliceryd +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny należący do lipidów; + + triglyceride + + +
+ +
+ trójjedyny + ˌtrujːɛˈdɨ̃nɨ +
+ + adj + + + (środowiskowy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden w trzech osobach + + triune + + +
+ +
+ trójka + ˈtrujka +
+ + n + + + ocena dostateczna w szkole + + C + + + + trzy osoby, troje zwierząt, lub, rzadziej, trzy przedmioty + + trinity + + +
+ +
+ trójkąt + ˈtrujkɔ̃nt +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wielokąt posiadający trzy boki + + triangle + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument perkusyjny uderzany pałeczką + + triangle + + +
+ +
+ trójmasztowiec + ˌtrujmaˈʃtɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) statek posiadający trzy maszty + + three-masted ship + + +
+ +
+ trójmasztowy + ˌtrujmaˈʃtɔvɨ +
+ + adj + + + o żaglowcu: mający trzy maszty + + three-masted + + +
+ +
+ trójnóg + ˈtrujnuk +
+ + n + + + przedmiot, sprzęt o trzech nogach + + tripod + trivet + + +
+ +
+ trójpłat + ˈtrujpwat +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) samolot o trzech płatach nośnych; + + triplane + + +
+ +
+ trójskok + ˈtrujskɔk +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja lekkoatletyczna, w której zawodnik musi wykonać trzy następujące po sobie skoki i wylądować na piaszczystej skoczni obunóż; + + triple jump + + +
+ +
+ trójstyk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zetknięcie granic trzech państw + + tripoint + + +
+ +
+ trójwartościowy +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) wykorzystujący trzy elektrony do utworzenia wiązania chemicznego + + trivalent + + +
+ +
+ trójwzgórze +
+ + n + + + (heraldyka, heraldyczny) element w heraldyce, występujący na herbach i godłach, potrójne wzgórze; + + trimount + + +
+ +
+ trójząb + ˈtrujzɔ̃mp +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) ręczna broń drzewcowa zakończona potrójnym ostrzem; + + trident + + +
+ +
+ trójścian + ˈtrujɕʨ̑ãn +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) bryła ograniczona przez trzy nierównoległe płaszczyzny + + trihedron + + +
+ +
+ trąba + ˈtrɔ̃mba +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (potocznie, potoczny) każdy duży dęty, blaszany instrument muzyczny, np. tuba lub waltornia + + tuba + + + + (zoologia, zoologiczny) wydłużony i umięśniony narząd chwytny u niektórych zwierząt (np. słonia); + + trunk + + + + gwałtowny wir powietrza; + + vortex + whirlwind + + +
+ +
+ trąba powietrzna +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) przesuwający się wir powietrza w kształcie leja o duża sile niszczącej; + + whirlwind + + +
+ +
+ trąbka + ˈtrɔ̃mpka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) bezstroikowy, dęty, blaszany instrument muzyczny lub sygnalizacyjny z ustnikiem; + + trumpet + + +
+ +
+ trąbka słuchowa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kanał, który łączy jamę bębenkową ucha środkowego z górną częścią gardła; + + Eustachian tube + auditory tube + pharyngotympanic tube + + + + (technologia, technika, techniczny) dawny aparat słuchowy w kształcie rożka, trąbki + + ear trumpet + hearing trumpet + + +
+ +
+ trącać + ˈtrɔ̃nʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + szturchać, lekko uderzać + + to jostle + + +
+ +
+ trącić + ˈtrɔ̃ɲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + wydzielać lekki zapach, raczej nieprzyjemny + + to smell + + +
+ +
+ trąd + trɔ̃nt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba zakaźna skóry i układu nerwowego; + + leprosy + + +
+ +
+ trądzik + ˈtrɔ̃ɲʥ̑ik +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie skóry wywołane przez łojotok + + acne + + +
+ +
+ trądzik różowaty +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekła i zapalna dermatoza polegająca na występowaniu wykwitów rumieniowych, grudkowych i krostkowych; + + rosacea + + +
+ +
+ trędowaty + ˌtrɛ̃ndɔˈvatɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) osoba chora na trąd + + leper + + +
+ +
+ tu + tu +
+ + pronoun + + + …miejsce, w którym znajduje się mówiący + + here + + +
+ +
+ tu i ówdzie + ˈtu i‿ˈuvʲʥ̑ɛ +
+ + adv + + + tu i tam + + here and there + + +
+ +
+ tu leży pies pogrzebany + ˈtu ˈlɛʒɨ ˈpʲjɛs ˌpɔɡʒɛˈbãnɨ +
+ + proverb + + + wyrażenie używane, gdy ktoś znajduje sedno sprawy, przyczynę problemu + + that's the snag + that's where the shoe pinches + + +
+ +
+ tuareski + ˌtu<sup>w</sup>aˈrɛsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Tuaregów, związany z Tuaregami + + Tuareg + + +
+ +
+ tubylczy +
+ + adj + + + dotyczący tubylców + + autochthonic + indigenous + native + native-born + + +
+ +
+ tucznik +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) zwierzę, zwykle świnia, obficie karmione i przeznaczone na ubój; + + porker + + +
+ +
+ tuf + tuf +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) rodzaj skały osadowej, składającej się z materiału piroklastycznego; + + tuff + + +
+ +
+ tugrik + ˈtuɡrʲik +
+ + n + + + (jednostka monetarna) waluta Mongolii; + + tögrög + + +
+ +
+ tukan + ˈtukãn +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) barwny ptak południowoamerykański o dużym dziobie, z rodzaju Ramphastos, w podrodzinie tukanów; + + toucan + + +
+ +
+ tukan tęczodzioby + ˈtukãn ˌtɛ̃n͇ʧ̑ɔˈʥ̑ɔbɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ramphastos sulfuratus, kilkudziesięciocentymetrowy ptak z wielkim wielokolorowym dziobem, zamieszkujący Amerykę Południową i Amerykę Środkową; + + keel-billed toucan + + +
+ +
+ tukan wielki +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z gatunku (1.1) + + common toucan + giant toucan + toco toucan + + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) Ramphastos toco Statius Müller, gatunek dużego ptaka z rodziny tukanowatych, występujący w Ameryce Południowej; + + common toucan + giant toucan + toco toucan + + +
+ +
+ tul + tul +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Tm i liczbie atomowej 69; + + thulium + + +
+ +
+ tuleja + tuˈlɛja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element mechanizmów i maszyn w kształcie wydłużonego pierścienia lub wydrążonego walca + + bushing + + +
+ +
+ tulipan + tuˈlʲipãn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Tulipa L., posiadająca wiele odmian roślina cebulowa z rodziny liliowatych, z pojedynczymi dużymi kwiatami; + + tulip + + +
+ +
+ tum + tũm +
+ + n + + + (kościelny) kościół katedralny + + cathedral + + +
+ +
+ tuman + ˈtũmãn +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek niezbyt rozgarnięty, wolno myślący + + dumbbell + + +
+ +
+ tumult + ˈtũmult +
+ + n + + + sytuacja zamętu + + tumult + + +
+ +
+ tundra + ˈtũndra +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) bezleśne zbiorowisko roślinności w zimnym klimacie strefy arktycznej i subarktycznej; + + tundra + + +
+ +
+ tunel + ˈtũnɛl +
+ + n + + + budowla ziemna umożliwiająca poprowadzenie drogi lub torów kolejowych pod ziemią, górą, wodą itp.; + + tunnel + + + + (informatyka, informatyczny) połączenie się ze zdalnym komputerem przez połączenie się z pośrednim komputerem, z którego dopiero następuje docelowe połączenie; + + tunnel + + +
+ +
+ tunezyjski + ˌtũnɛˈzɨjsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Tunezja + + Tunisian + + +
+ +
+ tunguski +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z językami tunguskimi + + Tungusic + + + + związany z Tunguzami, dotyczący Tunguzów + + Tungusic + + +
+ +
+ tunika + tũˈɲika +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (starożytność) spodnia, lekka szata wełniana, zwykle z krótkim rękawem lub bez, noszona przez mężczyzn i kobiety w starożytnym Rzymie; + + tunic + + +
+ +
+ tupaja +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Tupaia, rodzaj ssaka z rodziny tupajowatych; + + treeshrew + + +
+ +
+ tupet + ˈtupɛt +
+ + n + + + zbytnia pewność siebie, granicząca z bezczelnością, zuchwałość + + cheek + + +
+ +
+ tupolew +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) samolot marki Tupolew + + tupolev + + +
+ +
+ tur + tur +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Bos primigenius, wymarły gatunek ssaka z rodziny wołowatych; + + aurochs + + +
+ +
+ turban + ˈturbãn +
+ + n + + + męskie nakrycie głowy w postaci zwoju noszone w krajach orientalnych; + + turban + + +
+ +
+ turbina + turˈbʲĩna +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) silnik zmieniający energię kinetyczną cieczy lub gazu na ruch obrotowy; + + turbine + + +
+ +
+ turbulencja +
+ + n + + + chaotycznie poruszające się wiry i strumienie powietrza w atmosferze ziemskiej + + turbulence + + + + ruch cieczy lub gazu, w którym tory poszczególnych elementów cieczy lub gazu przecinają się ze sobą w chaotyczny sposób + + turbulence + + +
+ +
+ turecki + tuˈrɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Turcji, do zamieszkujących ją Turków, do ich kultury, dziejów, języka itp. + + Turkish + + + + odnoszący się do grupy ludów zamieszkujących tereny od Syberii po Europę Wschodnią (m.in. Rosję, Kazachstan, Uzbekistan, Kirgizję, Turkmenię, Azerbejdżan, Turcję), dotyczący ich kultur, dziejów, języków itp.; + + Turkic + + +
+ +
+ turecki + tuˈrɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + język urzędowy Turcji; + + Turkish + the Turkish language + + +
+ +
+ turkawka + turˈkafka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Streptopelia turtur) średniej wielkości ptak leśny podobny do gołębia; + + turtledove + turtle + + +
+ +
+ turkijski +
+ + adj + + + odnoszący się do grupy ludów zamieszkujących tereny od Syberii po Europę Wschodnią (m.in. Rosję, Kazachstan, Uzbekistan, Kirgizję, Turkmenię, Azerbejdżan, Turcję), dotyczący ich kultur, dziejów, języków itp.; + + Turkic + + +
+ +
+ turkizacja +
+ + n + + + narzucanie danemu ludowi lub przyswajanie przez dany lud tureckiej kultury, obyczajów i języka + + Turkization + + +
+ +
+ turkmeński + turkˈmɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Turkmenów lub do Turkmenistanu + + Turkmen + + +
+ +
+ turkmeński + turkˈmɛ̃j̃sʲci +
+ + n + + + język urzędowy Turkmenistanu; + + Turkmen + + +
+ +
+ turkus + ˈturkus +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał o barwie niebieskawej lub niebieskozielonej; + + turquoise + + + + barwa, zielony odcień cyjanu; + + turquoise + + +
+ +
+ turkusowy + ˌturkuˈsɔvɨ +
+ + adj + + + (jubilerstwo, jubilerski) (mineralogia, mineralogiczny) dotyczący turkusu, wykonany z turkusu, związany z turkusem, ozdobiony turkusem + + turquoise + + + + (książkowy) mający kolor niebieskawy lub niebieskawozielony, taki jak kolor turkusu + + turquoise + + +
+ +
+ turmalin + turˈmalʲĩn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów; + + tourmaline + + +
+ +
+ turniej +
+ + n + + + (sport, sportowy) rozgrywki lub zawody sportowe; + + tournament + + + + (historia, historyczny, historycznie) średniowieczne zawody rycerskie; + + tournament + + +
+ +
+ turon + ˈturɔ̃n +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi wiek późnej kredy, trwający 93,5 – 89,3 milionów lat temu; + + Turonian + + +
+ +
+ turysta + tuˈrɨsta +
+ + n + + + osoba uprawiająca turystykę + + tourist + + +
+ +
+ turystyczny + ˌturɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z turystyką lub turystami + + touristic + + +
+ +
+ turystyka + tuˈrɨstɨka +
+ + n + + + wyjazdy poza miejsce zamieszkania w celach krajoznawczych lub wypoczynkowych; + + tourism + touring + + +
+ +
+ turystyka aborcyjna +
+ + n + + + podróżowanie z kraju o restrykcyjnych przepisach aborcyjnych do tego, w którym są one łagodniejsze w celu wykonania aborcji; + + abortion tourism + + +
+ +
+ tusz + tuʃ +
+ + n + + + farba wodna używana zwykle do napełniania wkładów w długopisach + + ink + + +
+ +
+ tusz do rzęs + ˈtuʒ dɔ‿ˈʒɛ̃w̃s +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyk służący do podkreślenia rzęs, dopełniający makijaż oka + + mascara + + +
+ +
+ tutek +
+ + n + + + (środowiskowy) tutorial + + tut + tutorial + + +
+ +
+ tutor + ˈtutɔr +
+ + n + + + opiekun studentów na wyższych uczelniach, adiunkt kierujący indywidualnie ich pracą + + tutor + + +
+ +
+ tutorial + tuˈtɔrʲjal +
+ + n + + + samouczek; + + tutorial + + +
+ +
+ tuwalski + tuˈvalsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do państwa Tuvalu + + Tuvaluan + + +
+ +
+ tuwiński +
+ + adj + + + odnoszący się do Tuwy lub Tuwińców + + Tuvan + + +
+ +
+ tuwiński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język turkijski, którym posługują się Tuwińcy + + Tuvan + Tuvinian + + +
+ +
+ tuzin + ˈtuʑĩn +
+ + n + + + 12 sztuk + + dozen + + +
+ +
+ tułów + ˈtuwuf +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) ciało ssaka oprócz głowy i kończyn; + + torso + trunk + + + + (zoologia, zoologiczny) odcinek ciała u owadów i skorupiaków (zwykle pomiędzy głową a odwłokiem) + + barrel + + +
+ +
+ tuńczyk + ˈtũj̃n͇ʧ̑ɨk +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) duża, żyjąca w ławicach, ryba drapieżna, ważna w rybołówstwie; + + tuna + tunny + tunnyfish + + +
+ +
+ tuż + tuʃ +
+ + adv + + + prawie, blisko + + almost + + +
+ +
+ twardość +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: twardy + + hardness + + +
+ +
+ twardy + ˈtfardɨ +
+ + adj + + + ciężki, trudny + + adamant + hard + + + + nie miękki, nieuginający się pod naciskiem + + hard + adamant + + +
+ +
+ twardy orzech do zgryzienia + ˈtfardɨ ˈɔʒɛγ ˌdɔ‿zɡrɨˈʑɛ̇̃ɲa +
+ + idiom + + + trudna sprawa + + a hard nut to crack + + +
+ +
+ twardziel + ˈtfarʲʥ̑ɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) ktoś niezłomny, odporny na trudy + + tough-guy + + + + (geologia, geologiczny) odosobnione wzgórze, zbudowane ze skał odporniejszych na wietrzenie, niż skały go otaczające + + monadnok + + + + (leśnictwo) wewnętrzna, fizjologicznie nieczynna strefa w pniu drzewa + + heartwood + duramen + + + + (medycyna, medyczny) rodzaj przewlekłego, swoistego zapalenia górnych dróg oddechowych wytwarzającego twarde jak chrząstka nacieki; + + rhinoscleroma + scleroma + + +
+ +
+ twardówka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) biała błona pokrywająca wewnętrzną powierzchnię oka; + + sclera + + +
+ +
+ twarz + tfaʃ +
+ + n + + + przednia część głowy człowieka, zawierająca usta, nos, oczy + + face + + +
+ +
+ twarzoczaszka + ˌtfaʒɔˈʧ̑aʃka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część czaszki człowieka i naczelnych; + + facial skeleton + splanchnocranium + viscerocranium + + +
+ +
+ twarzą w twarz + ˈtfaʒɔ̃w̃ ˈf‿tfaʃ +
+ + adv + + + bezpośrednio + + face to face + + +
+ +
+ twaróg + ˈtfaruk +
+ + n + + + (spożywczy) produkt wytwarzany z mleka po oddzieleniu serwatki; rodzaj sera, świeżego, niedojrzewającego + + cottage cheese + quark + + +
+ +
+ twierdza + ˈtfʲjɛrʣ̑a +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (wojskowość, wojskowy) rodzaj stałej fortyfikacji obronnej, złożonej z fortów i umocnień połączonych w całość; + + fortress + stronghold + + +
+ +
+ twierdzenie + tfʲjɛrˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zdanie oznajmujące określające czyjeś przeświadczenie o czymś + + proposition + assertion + claim + theorem + + +
+ +
+ twierdzić + ˈtfʲjɛrʲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + zapewniać o czymś ((zobacz) twierdzenie) + + assert + claim + allege + contend + maintain + make an allegation + + +
+ +
+ tworzenie + tfɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: tworzyć + + creation + formation + + +
+ +
+ tworzywo sztuczne +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (chemia, chemiczny) materiał łatwy w przetwórstwie, zbudowany z polimerów nie występujących w naturze, a wytworzonych przez człowieka + + plastic + + +
+ +
+ tworzyć + ˈtfɔʒɨʨ̑ +
+ + v + + + budować, konstruować coś nowego (również z niczego); przyczyniać się do powstania czegoś (także pojęć niematerialnych) + + create + + + + być składnikiem czegoś; mieć jakiś kształt + + form + constitute + + +
+ +
+ twój + tfuj +
+ + pronoun + + + 2 os. lp + + your + yours + + +
+ +
+ twórca + ˈtfurʦ̑a +
+ + n + + + (książkowy) osoba, która coś stworzyła, najczęściej dzieło sztuki + + creator + architect + + +
+ +
+ twórczość + ˈtfurʧ̑ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + aktywność opierająca się na tworzeniu, byciu kreatywnym + + creativeness + creativity + + +
+ +
+ twórczy + ˈtfurʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który ma zdolność tworzenia, tworzy lub prowadzi do tworzenia + + creative + formative + originative + + +
+ +
+ ty + +
+ + personalPronoun + + + (gramatyka) druga osoba liczby pojedynczej + + you + thou + + +
+ +
+ tyberiadzki +
+ + adj + + + odnoszący się do Tyberiady, związany z Tyberiadą + + Tiberian + + +
+ +
+ tybetański + ˌtɨbɛˈtãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Tybetu; związany lub wywodzący się z Tybetu + + Tibetan + + +
+ +
+ tybetański + ˌtɨbɛˈtãj̃sʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język Tybetańczyków; + + Tibetan + + +
+ +
+ tyczkarz + ˈtɨʧ̑kaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik skoków o tyczce + + pole-vaulter + + +
+ +
+ tydzień + ˈtɨʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + okres siedmiu kolejnych dni, zwykle od poniedziałku do niedzieli, będący częścią miesiąca, związany prawdopodobnie ze zmianami Księżyca, powtarzający się cyklicznie; + + week + + + + każdy okres siedmiu dni + + week + + +
+ +
+ tygiel + ˈtɨɟɛl +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce, w którym zachodzi wiele zmian społecznych, w którym mieszają się narodowości, wyznania itd. + + melting pot + + + + element wyposażenia laboratoryjnego, naczynie o kształcie podobnym do kubka, służące do wykonywania operacji na substancjach stałych wymagających wysokiej temperatury, np. suchej destylacji, stapiania metali itd. + + crucible + + +
+ +
+ tygodniowo + ˌtɨɡɔdʲˈɲɔvɔ +
+ + adv + + + w ciągu tygodnia; dotyczy ilości czegoś + + weekly + + +
+ +
+ tygodniowy +
+ + adj + + + zdarzający się, ukazujący się co tydzień; przypadający raz na tydzień + + weekly + + +
+ +
+ tygrys + ˈtɨɡrɨs +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Panthera tigris, duży drapieżnik z rodziny kotowatych z wyrazistymi pręgami na sierści; + + tiger + + +
+ +
+ tygrys azjatycki +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Panthera tigris Linnaeus, gatunek ssaka z rodziny kotowatych, występujący w Azji; + + tiger + + + + (zoologia, zoologiczny) kot z gatunku (1.1) + + tiger + + +
+ +
+ tygrysica + ˌtɨɡrɨˈɕiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica tygrysa + + tigress + + +
+ +
+ tykać + ˈtɨkaʨ̑ +
+ + v + + + o zegarze: wydawać krótki odgłos przy przesunięciu wskazówki + + tick + + +
+ +
+ tylda +
+ + n + + + (termin typograficzny) znak diakrytyczny w postaci poziomego wężyka stawianego nad literą + + tilde + + + + (termin typograficzny) znak w tekście w postaci poziomego wężyka (˜), którym zastępuje się opuszczony dla oszczędności miejsca wyraz lub jego część + + tilde + + +
+ +
+ tyle + ˈtɨlɛ +
+ + pronoun + + + określenie odnoszące się do liczebników głównych lub zastępujące je + + so many + so much + + +
+ +
+ tylko + ˈtɨlkɔ +
+ + particle + + + oznacza ograniczenie, wyróżnienie, wyodrębnienie + + only + just + + +
+ +
+ tylne światło +
+ + n + + + lampa sygnalizacyjna umieszczona z tyłu pojazdu + + taillight + + +
+ +
+ tylny + ˈtɨlnɨ +
+ + adj + + + znajdujący się z tyłu czegoś + + back + + +
+ +
+ tym razem + ˈtɨ̃m ˈrazɛ̃m +
+ + adv + + + w tym wypadku, obecnie, teraz + + this time + + +
+ +
+ tymczasem + tɨ̃mˈʧ̑asɛ̃m +
+ + adv + + + w tym samym czasie, o którym była mowa + + in the mean time + in the meantime + meanwhile + + +
+ +
+ tymczasem + tɨ̃mˈʧ̑asɛ̃m +
+ + interjection + + + forma pożegnania na krótki okres + + so long + + +
+ +
+ tymczasem + tɨ̃mˈʧ̑asɛ̃m +
+ + particle + + + sygnalizuje treść przeciwstawną do tego, co było powiedziane przed chwilą + + in contrast + + +
+ +
+ tymczasowo +
+ + adv + + + nie na stałe; do czasu spodziewanej zmiany + + temporarily + provisionally + + +
+ +
+ tymczasowy + ˌtɨ̃mʧ̑aˈsɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który trwa tylko, jakiś czas + + temporary + provisional + interim + + +
+ +
+ tymianek + tɨ̃ˈmʲjãnɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Thymus vulgaris, gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych pochodzącej z rejonów Morza Śródziemnego i stosowanej jako przyprawa; + + thyme + + +
+ +
+ tympanon + tɨ̃mˈpãnɔ̃n +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) gładkie lub wypełnione płaskorzeźbą pole wewnątrz frontonu; + + tympanum + + + + (architektura, architektoniczny) półkoliste lub ostrołukowe pole między nadprożem a łukiem portalu + + tympanum + + +
+ +
+ tynk +
+ + n + + + (budownictwo) powłoka odpowiednio przygotowanej zaprawy budowlanej nałożonej na surową powierzchnię ściany, filaru, sufitu, itp. + + plaster + + +
+ +
+ tynkarz + ˈtɨ̃ŋkaʃ +
+ + n + + + (zawodowy) (budownictwo) murarz będący specjalistą w zakresie tynkowania + + plasterer + + +
+ +
+ tynkować + tɨ̃ŋˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nakładać tynk na wewnętrzną lub zewnętrzną ścianę budynku + + plaster + + +
+ +
+ typ + tɨp +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) podejrzany mężczyzna + + character + fellow + guy + + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) kategoria w systematyce zwierząt; + + phylum + + + + rodzaj, wzorzec + + type + model + + +
+ +
+ typografia + ˌtɨpɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + technika druku wypukłego, drukarstwo; + + typography + + +
+ +
+ typograficzny +
+ + adj + + + związany z typografią, zgodny z zasadami typografii + + typographic + + +
+ +
+ typologia +
+ + n + + + nauka o typach, porównująca typy w zakresie różnych dziedzin + + typology + + +
+ +
+ typologiczny +
+ + adj + + + związany z typologią + + typological + + +
+ +
+ typowo +
+ + adv + + + od: typowy + + typically + + +
+ +
+ typowy + tɨˈpɔvɨ +
+ + adj + + + często spotykany + + typical + + + + będący charakterystyczną cechą określonego typu + + typical + + + + będący reprezentantem jakiegoś typu, najlepiej oddającym jego specyfikę + + typical + + +
+ +
+ tyran +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (starożytność) udzielny władca miasta albo państwa greckiego, dochodzący do władzy zazwyczaj na drodze przewrotu albo otrzymując swoje władztwo z zewnątrz, z rzadka przez dziedziczenie; + + tryrant + + + + człowiek okrutny, nieliczący się ze zdaniem innych, narzucający swą wolę + + tryrant + + +
+ +
+ tyrania +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) rządy jednostki opierające się na przemocy i terrorze + + tyranny + + +
+ +
+ tyranozaur + ˌtɨrãˈnɔzawr +
+ + n + + + (paleontologia, paleontologiczny) jeden z gatunków dinozaurów mięsożernych; + + tyrannosaurus + + +
+ +
+ tyrański +
+ + adj + + + właściwy tyranowi, bezwzględny, związany z narzucanie, swojej woli innym + + tyrannical + tyrannic + tyrannous + + +
+ +
+ tyroksyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, jeden z hormonów tarczycy; + + thyroxine + + +
+ +
+ tyrolski + tɨˈrɔlsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Tyrolu, związany z Tyrolem, pochodzący z Tyrolu + + Tyrolean + Tyrolese + + +
+ +
+ tyrozyna +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny, aminokwas wchodzący w skład wielu białek, przekształcany m.in. w hormony - tyroksynę i adrenalinę; + + tyrosine + + +
+ +
+ tyrs + tɨrs +
+ + n + + + (mitologia grecka) (mitologia rzymska) laska opleciona winoroślą i bluszczem oraz zakończona szyszką sosny pinii; atrybut Dionizosa (Bachusa), menad (bachantek) i satyrów; symbol płodności; + + thyrsus + + +
+ +
+ tyrystor +
+ + n + + + przyrząd półprzewodnikowy stosowany w układach prostowniczych, przekaźnikowych i przełączających; + + thyristor + + +
+ +
+ tysiąc + ˈtɨɕɔ̃nʦ̑ +
+ + n + + + lm tysiące: (potocznie, potoczny) bardzo dużo + + thousand + + +
+ +
+ tysiąclecie + ˌtɨɕɔ̃nʦ̑ˈlɛʨ̑ɛ +
+ + n + + + rocznica założenia lub wydarzenia, od którego minęło tysiąc lat + + thousandth anniversary + + + + tysiąc lat + + millennium + + +
+ +
+ tytan + ˈtɨtãn +
+ + n + + + (mitologia grecka) każdy z olbrzymów, synów Uranosa i Gai, braci tytanid; (także, też) ich potomkowie; + + titan + + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ti i liczbie atomowej 22; + + titanium + Titan + + +
+ +
+ tytanit + tɨˈtãɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów; + + sphene + titanite + + +
+ +
+ tytanomachia + ˌtɨtãnɔ̃ˈmaçja +
+ + n + + + (mitologia grecka) walka tytanów z bogami olimpijskimi; + + Titanomachy + + +
+ +
+ tytoniowy + ˌtɨtɔ̃ˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący tytoniu (rośliny) + + tobacco + + + + dotyczący tytoniu (używki) + + tobacco + + +
+ +
+ tytoń + ˈtɨtɔ̃ɲ +
+ + n + + + suszone liście tej rośliny (1.1); + + tobacco + + + + (botanika, botaniczny) Nicotiana, roślina zawierająca nikotynę; + + tobacco + + +
+ +
+ tytuł + ˈtɨtuw +
+ + n + + + napis, nagłówek, nazwa dzieła (filmu, sztuki teatralnej, utworu muzycznego, literackiego) lub jego rozdziałów; + + title + + + + zdobyta godność, stopień naukowy, służbowy, także zajmowane stanowisko, pełniona funkcja + + title + + +
+ +
+ tytułować + ˌtɨtuˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadawać czemuś tytuł, nazwę + + entitle + + +
+ +
+ tyć + tɨʨ̑ +
+ + v + + + zwiększać swoją masę za sprawą przyrostu tkanki tłuszczowej + + gain weight + + +
+ +
+ tył + tɨw +
+ + n + + + część czegoś najdalej od przodu + + back + + +
+ +
+ tyłek + ˈtɨwɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pośladki + + bottom + backside + bum + + +
+ +
+ tąpnięcie +
+ + n + + + (górnictwo, górniczy) oberwanie się skał w kopalni, połączone z silnym wstrząsem; + + bump + rock burst + + +
+ +
+ tęcza + ˈtɛ̃n͇ʧ̑a +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) zjawisko optyczne pod postacią kolorowego łuku z rozszczepionego światła; + + rainbow + + +
+ +
+ tęczówka + tɛ̃n͇ˈʧ̑ufka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) element budowy oka, nieprzezroczysta tarczka stanowiąca przednią część błony naczyniówkowej, w centrum zawierająca źrenicę; + + iris + + +
+ +
+ tędy + ˈtɛ̃ndɨ +
+ + pronoun + + + tą drogą (bliską od osoby wskazującej) + + this way + + +
+ +
+ tęgi + ˈtɛ̃ŋʲɟi +
+ + adj + + + dobrze zbudowany, postawny, otyły + + stout + + +
+ +
+ tępak + ˈtɛ̃mpak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (obraźliwie) osoba tępa, głupia, mało inteligentna, bezmyślna + + blockhead + dimwit + dunderhead + + +
+ +
+ tępić + ˈtɛ̃mpʲiʨ̑ +
+ + v + + + czynić tępym + + dull + + + + masowo zabijać (stworzenia żywe); zgładzać, wytrzebiać + + exterminate + + +
+ +
+ tępy + ˈtɛ̃mpɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) (obraźliwie) głupi, mało inteligentny + + blunt + dull + dense + foolish + stupid + + + + nieostry, mający nieostrą krawędź bądź końcówkę + + blunt + dull + + +
+ +
+ tęsknić + ˈtɛ̃w̃sʲkɲiʨ̑ +
+ + v + + + odczuwać tęsknotę; odczuwać brak czegoś dobrego, co wcześniej się miało; czuć nostalgię + + miss + yearn + + +
+ +
+ tęsknota + tɛ̃w̃sˈknɔta +
+ + n + + + chęć osiągnięcia, pozyskania czegoś + + longing + yearning + + + + uczucie żalu, smutku wywołane rozłąką z kimś, brakiem lub utratą kogoś albo czegoś + + yearning + nostalgia + homesickness + + +
+ +
+ tęskny + ˈtɛ̃w̃sknɨ +
+ + adj + + + pełen tęsknoty, nostalgii + + wistful + + +
+ +
+ tętent + ˈtɛ̃ntɛ̃nt +
+ + n + + + odgłos uderzających o ziemię kopyt biegnącego zwierzęcia + + clop + + +
+ +
+ tętniak + ˈtɛ̃ntʲɲak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ograniczone poszerzenia światła tętnicy; + + aneurysm + + +
+ +
+ tętniczy + tɛ̃ntʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący tętnicy (tętnic) + + arterial + + +
+ +
+ tętno +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (biologia, biologiczny) falisty, powtarzający się ruch naczyń krwionośnych wywoływany akcją serca; + + pulse + + +
+ +
+ tężcowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z tężcem, dotyczący tężca + + tetanic + + +
+ +
+ tężeć + ˈtɛ̃w̃ʒɛʨ̑ +
+ + v + + + zmieniać stan skupienia z ciekłego na stały + + coagulate + solidify + + +
+ +
+ tężnia +
+ + n + + + budowla z drewna i gałęzi tarniny służąca do zwiększania stężenia soli w solance; + + graduation tower + + +
+ +
+ tło + twɔ +
+ + n + + + dalszy widok np. obrazu, dalszy plan + + background + + +
+ +
+ tłok + twɔk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element maszyny, który przyjmuje nacisk lub wywiera go na gaz, ciecz lub inną substancję, przekazując do niej lub odbierając od niej energię; + + piston + + + + duża masa ludzi + + throng + + +
+ +
+ tłokowy +
+ + adj + + + od: tłok (tylko w znaczeniu: „element maszyny, który przyjmuje nacisk lub wywiera go na gaz, ciecz lub inną substancję, przekazując do niej lub odbierając od niej energię”) + + piston + + +
+ +
+ tłuc +
+ + v + + + powodować uderzeniami powstawanie kawałków czegoś + + break + smash + + + + zmieniać uderzeniami formę lub konsystencję czego + + smash + + +
+ +
+ tłuczek + ˈtwuʧ̑ɛk +
+ + n + + + narzędzie służące do rozgniatania, rozbijania czegoś, w celu uzyskania cieńszej warstwy, drobniejszych kawałków lub jednolitej masy + + pestle + pounder + tenderizer + + +
+ +
+ tłuczek do mięsa + ˈtwuʧ̑ɛɡ dɔ‿ˈmʲjɛ̃w̃sa +
+ + n + + + (zobacz) [[tłuczek, do, mięso]] + + meat hammer + meat mallet + meat pounder + meat tenderizer + + +
+ +
+ tłuczek do ziemniaków + ˈtwuʧ̑ɛɡ ˌdɔ‿ʑɛ̃mʲˈɲakuf +
+ + n + + + (kulinaria) narzędzie do ręcznego rozgniatania ziemniaków po ugotowaniu + + potato masher + + +
+ +
+ tłum + twũm +
+ + n + + + duża grupa ludzi zebrana w jednym miejscu + + crowd + + +
+ +
+ tłumacz + ˈtwũmaʧ̑ +
+ + n + + + osoba dokonująca tłumaczenia wypowiedzi ustnej + + interpreter + + + + osoba przekładająca tekst pisany z jednego języka na inny; + + translator + + +
+ +
+ tłumaczenie + ˌtwũmaˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + jakieś słowo, wyrażenie lub tekst wyrażony w innym języku + + translation + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: tłumaczyć – przekładanie na inny język + + translation + + +
+ +
+ tłumaczyć + twũˈmaʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + wyjaśniać, objaśniać coś, przekazywać zasadę działania czegoś + + explain + + + + wyrażać tę samą informację za pomocą innego języka niż wyjściowy + + translate + interpret + + +
+ +
+ tłumik +
+ + n + + + (motoryzacja) podzespół motoryzacyjny służące do tłumienia hałasu wydobywania się spalin z rury wydechowej + + muffler + + + + (technologia, technika, techniczny) (wojskowość, wojskowy) urządzenie zakładane na lufę broni palnej tłumiące odgłos wystrzału; + + silencer + + +
+ +
+ tłumić + ˈtwũmʲiʨ̑ +
+ + v + + + (o buncie, powstaniu, rebelii) zwalczać, usiłować doprowadzić do poddania się (kapitulacji) powstańców / rebeliantów + + quash + quell + + + + (o emocjach, uczuciach, odczuciach) powstrzymywać, hamować, nie dawać upustu; starać się nie okazywać uczuć + + suppress + + + + ograniczać, zmniejszać nasilenie czegoś + + smother + + +
+ +
+ tłumnie +
+ + adv + + + w dużej grupie osób + + en masse + multitudinously + + +
+ +
+ tłusty + ˈtwustɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) o człowieku: gruby + + fat + + + + pokryty tłuszczem albo będący w dotyku jak tłuszcz + + fat + + + + zawierający dużo tłuszczu + + fat + + +
+ +
+ tłusty czwartek + ˈtwustɨ ˈʧ̑fartɛk +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) ostatni czwartek karnawału, w którym zwyczajowo urządza się zabawy, przyjęcia i częstuje pączkami; + + Fat Tuesday + Shrove Tuesday + + +
+ +
+ tłuszczak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) łagodny nowotwór składający się z tkanki tłuszczowej; + + lipoma + + + + (ornitologia, ornitologiczny) Steatornis caripensis, monotypowy gatunek ptaków południowoamerykańskich, jedyny przedstawiciel rodziny tłuszczaków; + + oilbird + + +
+ +
+ tłuszczowy + twuʃˈʧ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od tłuszcz + + adipic + adipose + fat + fatty + greasy + lipid + + +
+ +
+ u + u +
+ + preposition + + + …bycie częścią całości + + of + + + + …przynależność + + of + + + + …osobę związaną ze sprawą + + at + + + + …umiejscowienie w bliskości + + at + by + + +
+ +
+ ubezpieczać +
+ + v + + + zawierać umowę o odszkodowanie w losowym przypadku + + insure + + +
+ +
+ ubezpieczenie + ˌubɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zapewnienie o odszkodowaniu za poniesioną stratę; działania prowadzące do zaspokojenia potrzeb finansowych osoby, która poniosła straty materialne + + insurance + assecuration + + +
+ +
+ ubezpieczenie na życie + ˌubɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ na‿ˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + (urzędowy) zapewnienie wypłaty odpowiedniej sumy osobie wskazanej, w razie śmierci osoby objętej tym ubezpieczeniem; + + life insurance + + +
+ +
+ ubezwłasnowolnienie + ˌubɛzvwasnɔvɔlʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) pozbawienie zdolności do czynności prawnych; + + incapacitation + + +
+ +
+ ubiegły + uˈbʲjɛɡwɨ +
+ + adj + + + zeszły, miniony, poprzedni, ostatni + + last + + +
+ +
+ ubierać + uˈbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + zakładać, wkładać ubranie lub obuwie + + dress + clothe + wear + + +
+ +
+ ubijać +
+ + v + + + (kulinaria) zmieniać produkty płynne na gęstą masę poprzez energiczne mieszanie + + whip + beat + churn + + + + (potocznie, potoczny) powodować czyjąś śmierć + + slay + + + + bijąc w coś, powodować mocniejsze powiązanie cząstek tego, zwiększać gładkość i twardość czego + + level + + +
+ +
+ ubikacja kucana + ˌubʲiˈkaʦ̑ʲja kuˈʦ̑ãna +
+ + n + + + rodzaj ubikacji, w której brak muszli i wymagającej korzystania w pozycji kucznej; + + squat + squat toilet + + +
+ +
+ ubiór + ˈubʲjur +
+ + n + + + elementy nakładane na ciało; to, co ma się na sobie + + clothes + attire + outfit + raiment + garb + get-up + + +
+ +
+ uboczny +
+ + adj + + + mający drugorzędne znaczenie + + extrinsic + fringe + incidental + peripheral + + + + powstający przy okazji jakiegoś działania + + by- + side + + +
+ +
+ ubogi + uˈbɔɟi +
+ + adj + + + posiadający mało dóbr materialnych + + poor + + +
+ +
+ ubranie + uˈbrãɲɛ +
+ + n + + + wszystko, co służy do okrycia ludzkiego ciała + + clothes + attire + + +
+ +
+ ubrany +
+ + adj + + + noszący odzież + + dressed + + +
+ +
+ ubuntu +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) subsaharyjska ideologia i system etyczny skupiający się na relacjach międzyludzkich i pomocy bliźniemu; + + ubuntu + + +
+ +
+ ubój +
+ + n + + + zabijanie zdrowych zwierząt hodowlanych dla mięsa + + slaughter + + +
+ +
+ ubój rytualny + ˈubuj ˌrɨtuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + n + + + w judaizmie i islamie metoda zabicia zwierzęcia gospodarskiego poprzez przecięcie przełyku i arterii jednym cięciem noża bez uprzedniego ogłuszenia, prowadząca do śmierci przez wykrwawienie + + ritual slaughter + + +
+ +
+ ubóstwiać + uˈbustfʲjäʨ̑ +
+ + v + + + czcić, wielbić, uwielbiać, otaczać kogoś (lub coś) zachwytem + + adore + + + + nadawać obiektom lub zjawiskom cechy boskie + + deify + + +
+ +
+ ubóstwo + uˈbustfɔ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) brak różnorodności + + paucity + poorness + + + + brak środków materialnych + + poverty + penury + + +
+ +
+ ucha + ˈuxa +
+ + n + + + (kulinaria) typowa dla kuchni rosyjskiej zupa rybna przyrządzana z kilku gatunków ryb słodkowodnych + + ukha + + +
+ +
+ ucho + ˈuxɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd słuchu; + + ear + + + + małżowina uszna + + ear + + + + klapki na czapce opuszczane dla zasłonięcia uszu (1.1) + + eye + + + + uchwyt kosza, garnka, filiżanki lub siatki + + handle + + +
+ +
+ ucho wewnętrzne + ˈuxɔ vɛvˈnɛ̃nṭʃnɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ucha mieszcząca receptory zmysłu słuchu i równowagi; + + inner ear + + +
+ +
+ uchodzić + uˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (geografia, geograficzny) o cieku wodnym: mieć ujście, wpadać gdzieś + + debouch + disembogue + + + + (przestarzałe, przestarzały) uciekać + + escape + get away + run away + + + + być uznawanym / uważanym za kogoś lub za coś + + pass for + + +
+ +
+ uchodźca + uˈxɔʨ̑ʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która musiała opuścić swój kraj ze względu na wojnę, prześladowania lub klęski żywiołowe; + + refugee + + +
+ +
+ uchwała + uˈxfawa +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) akt woli kolegialnego organu państwowego, samorządu lub organizacji, podejmowany z reguły na posiedzeniu tego gremium, po przeprowadzeniu głosowania; + + resolution + + +
+ +
+ uchwyt + ˈuxfɨt +
+ + n + + + część przedmiotu służąca do chwytania go ręką + + handle + + + + uchwycenie + + grasp + grip + + +
+ +
+ uciec grabarzowi spod łopaty + ˈuʨ̑ɛʣ̑ ˌɡrabaˈʒɔvʲi ˌspɔd‿wɔˈpatɨ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) wyzdrowieć po ciężkiej, poważnej chorobie + + to escape a close call + + +
+ +
+ ucieczka + uˈʨ̑ɛʧ̑ka +
+ + n + + + szybkie uciekanie skądś lub przed czymś + + flight + escape + defection + elopement + getaway + + +
+ +
+ uciekać + uˈʨ̑ɛkaʨ̑ +
+ + v + + + pośpiesznie opuszczać jakieś miejsce (najczęściej ze względu na niebezpieczeństwo, zagrożenie) + + escape + run away + flee + skedaddle + + +
+ +
+ ucinać +
+ + v + + + oddzielać coś od całości, tnąc to + + chop + chop off + cut + cut off + sever + truncate + + + + przerywać nagle wypowiedź + + cut short + + + + przerywać raptownie coś nieprzychylnego + + scotch + + +
+ +
+ ucisk +
+ + n + + + oddziaływanie pewną siłą na coś + + pressure + + + + ograniczanie czyjejś wolności + + oppression + + +
+ +
+ uciskać + uˈʨ̑iskaʨ̑ +
+ + v + + + prześladować, ograniczać czyjąś wolność + + oppress + + + + wywierać ucisk na coś + + constrict + + +
+ +
+ uciążliwy + ˌuʨ̑ɔ̃w̃ʒˈlʲivɨ +
+ + adj + + + męczący, dokuczliwy + + inconvenient + oppressive + severe + tedious + + + + taki, którego wykonanie sprawia kłopot, trudności, wymaga dużego wysiłku + + onerous + troublesome + burdensome + bothersome + toilsome + uphill + + +
+ +
+ uczciwie + uʧ̑ʲˈʨ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób uczciwy, dobry, czysty + + honestly + + +
+ +
+ uczciwość + uʧ̑ʲˈʨ̑ivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest uczciwy; cecha tego, co jest uczciwe + + honesty + probity + integrity + rectitude + + + + uczciwe zachowanie + + honesty + + +
+ +
+ uczciwy + uʧ̑ʲˈʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + (o człowieku) szanujący własność innych ludzi, nie oszukujący (również w użyciu rzeczownikowym) + + honest + + + + zgodny z przyjętymi zasadami + + aboveboard + honest + + +
+ +
+ uczcić +
+ + v + + + (książkowy) oddać komuś cześć, hołd, okazać uznanie, szacunek + + venerate + + +
+ +
+ uczelnia + uˈʧ̑ɛlʲɲa +
+ + n + + + szkoła wyższa + + academy + college + university + + +
+ +
+ uczelniany +
+ + adj + + + związany z uczelnią, odnoszący się do uczelni + + academic + + +
+ +
+ uczestnictwo + ˌuʧ̑ɛˈstʲɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + fakt uczestniczenia w czymś; branie / wzięcie udziału w czymś + + participation + + +
+ +
+ uczestniczyć + ˌuʧ̑ɛˈstʲɲiʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + brać udział + + participate + take part + + +
+ +
+ uczestnik + uˈʧ̑ɛstʲɲik +
+ + n + + + osoba biorąca w czymś udział + + participant + + +
+ +
+ uczeń + ˈuʧ̑ɛ̃ɲ +
+ + n + + + kontynuator czyjejś teorii, nauki lub twórczości + + acolyte + disciple + + + + ten, kto się uczy, pobiera naukę + + pupil + student + schoolboy + apprentice + + +
+ +
+ uczony + uˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + gruntownie wykształcony w swojej dziedzinie + + educated + + + + poparty lub nacechowany wiedzą + + learned + scholarly + + +
+ +
+ uczony + uˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + n + + + osoba zajmująca się naukowo jakąś dziedziną wiedzy i będąca w niej autorytetem + + scholar + + +
+ +
+ uczta + ˈuʧ̑ta +
+ + n + + + duże, wystawne przyjęcie + + feast + + +
+ +
+ uczucie + uˈʧ̑uʨ̑ɛ +
+ + n + + + miłość, przyjaźń + + affection + + + + stan psychiczny odzwierciedlający stosunek emocjonalny podmiotu do osób, rzeczy, zdarzeń zewnętrznych lub do samego podmiotu + + feeling + + +
+ +
+ uczuciowo +
+ + adv + + + w sposób dotyczący uczuć + + emotionally + + +
+ +
+ uczuciowy + ˌuʧ̑uˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który łatwo ulega uczuciom; jest czuły, wrażliwy + + affectionate + affective + sentimental + + +
+ +
+ uczulenie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierna wrażliwość organizmu na pewne czynniki, polegająca na nieprawidłowej reakcji immunologicznej po zetknięciu się z alergenem + + allergy + + +
+ +
+ uczynek + uˈʧ̑ɨ̃nɛk +
+ + n + + + zachowanie się, postąpienie w jakiś sposób + + deed + + +
+ +
+ uczyć + ˈuʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + przekazywać komuś wiedzę + + teach + + + + zdobywać pewną wiedzę lub umiejętności + + learn + + +
+ +
+ uczęszczać + uˈʧ̑ɛ̃w̃ʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + bywać gdzieś często (lub regularnie); brać udział w czymś + + attend + + +
+ +
+ udar + ˈudar +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) porażenie + + stroke + + +
+ +
+ udar mózgu + ˈudar muzɡu +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów związanych z zaburzeniem krążenia krwi w mózgu; + + stroke + + +
+ +
+ udawać + uˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + postępować nieszczerze, podawać się za kogoś innego + + pretend + feign + pose + + + + odnosić dobry, właściwy, pomyślny, pozytywny skutek + + be a success + + +
+ +
+ udawać Greka + uˈdavaʥ̑ ˈɡrɛka +
+ + v + + + udawać, że nie ma się pojęcia, wiedzy na jakiś temat; zachowywać się jak ktoś niezorientowany, nierozumiejący określonej kwestii, mimo że w rzeczywistości jest inaczej + + play dumb + + +
+ +
+ uderzenie + ˌudɛˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: uderzyć + + blow + stroke + hit + + +
+ +
+ uderzyć + uˈdɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + zadać komuś cios + + beat + hit + strike + + +
+ +
+ udmurcki +
+ + adj + + + odnoszący się do Udmurcji lub Udmurców + + Udmurt + + +
+ +
+ udmurcki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język udmurcki + + Udmurt + + +
+ +
+ udo + ˈudɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część nogi pomiędzy kolanem a biodrem; + + thigh + + +
+ +
+ udon +
+ + n + + + (spożywczy) gruby japoński makaron z mąki pszennej; + + udon + + +
+ +
+ udoskonalenie + ˌudɔskɔ̃naˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: udoskonalić + + improvement + + +
+ +
+ udowadniać +
+ + v + + + wykazywać prawdziwość czegoś lub jej brak, przedstawiając dowody + + prove + show + kithe + kythe + make out a case + + +
+ +
+ udręka +
+ + n + + + to, co kogoś dręczy i powoduje cierpienie + + agony + torment + + +
+ +
+ udział + ˈuʥ̑aw +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) wkład kapitału do przedsięwzięcia finansowego, dokonany przez jego uczestnika + + holding + share + stock + + + + dokument potwierdzający udział (1.2) + + holding + share + stock + + + + przypadająca część własności po podziale + + part + share + + + + uczestnictwo w jakimś wydarzeniu + + participation + contribution + take part + + + + zysk z tytułu udziału (1.2) + + dividend + + +
+ +
+ udziałowiec +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (ekonomia, ekonomiczny) osoba z udziałem w przedsięwzięciu finansowym + + shareholder + stakeholder + + +
+ +
+ udziec + ˈuʥ̑ɛʦ̑ +
+ + n + + + (kulinaria) udo dużego zwierzęcia przeznaczone do spożycia + + haunch + + +
+ +
+ udzielać + uˈʥ̑ɛlaʨ̑ +
+ + v + + + pożyczać, dostarczać, użyczać czegoś + + give + + + + o nastroju, idei: roznosić się z osoby na osobę + + be infectous + infect + + +
+ +
+ ufać + ˈufaʨ̑ +
+ + v + + + mieć przekonanie, że ktoś nie oszuka i nie zrobi niczego złego + + trust + + +
+ +
+ ufny + ˈufnɨ +
+ + adj + + + mający lub wyrażający zaufanie + + confident + trustful + trusting + credent + hopeful + reliant + + +
+ +
+ uformować + ˌufɔrˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadać formę + + form + mould mold + + + + powołać do istnienia + + create + form + + + + ustawić grupę w danym porządku + + form + + + + wyrobić w kimś lub czymś określone przymioty lub postawy + + form + + +
+ +
+ ufortyfikowany + ˌufɔrtɨfʲikɔˈvãnɨ +
+ + participleAdjective + + + przystosowany do zadań obronnych + + fortified + + +
+ +
+ ugali +
+ + n + + + (kulinaria) gęsta papka z mąki kukurydzianej na wodzie lub uformowane z niej kluski; specjalność kuchni afrykańskiej + + ugali + + +
+ +
+ ugarycki +
+ + adj + + + związany z Ugaritem, dotyczący Ugaritu + + Ugaritic + + +
+ +
+ ugarycki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język ugarycki; + + Ugaritic + + +
+ +
+ ugoda + uˈɡɔda +
+ + n + + + porozumienie, które kończy spór + + settlement + agreement + compromise + conciliation + covenant + + +
+ +
+ ugrofiński + ˌuɡrɔˈfʲĩj̃sʲci +
+ + adj + + + dotyczący Ugrofinów + + Finno-Ugric + + +
+ +
+ ugrupowanie + ˌuɡrupɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + grupa ludzi o podobnych przekonaniach i/lub ze wspólnym celem + + camp + formation + group + grouping + + +
+ +
+ ugryjski +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związany z językami ugryjskimi: chantyjskim, wogulskim i węgierskim + + Ugric + + +
+ +
+ ugryźć + ˈuɡrɨɕʨ̑ +
+ + v + + + użądlić + + bite + sting + + + + zacisnąć na czymś zęby, wbić je w coś zaciskając + + bite + + +
+ +
+ ugryźć się w język + ˈuɡrɨɕʨ̑‿ɕɛ ˈvʲ‿jɛ̃w̃zɨk +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) powstrzymać się w ostatniej chwili od powiedzenia czegoś + + bite one's tongue + + +
+ +
+ ujawniać +
+ + v + + + podawać do wiadomości + + give + + +
+ +
+ ujednolicenie +
+ + n + + + nadanie jednolitej formy + + unification + uniformity + uniformization + + +
+ +
+ ujednoznacznienie + ˌujɛdnɔznaʧ̑ʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) uściślenie znaczenia słowa + + disambiguation + + +
+ +
+ ujemny + uˈjɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) (ekonomia, ekonomiczny) mniejszy od zera + + negative + + +
+ +
+ ujgurski + ujˈɡursʲci +
+ + adj + + + dotyczący Ujgurów albo Ujgurii + + Uyghur + + +
+ +
+ ujgurski + ujˈɡursʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język turkijski używany przez około 10 milionów Ujgurów, głównie w Regionie Autonomicznym Sinciang w zachodnich Chinach + + Uyghur + + +
+ +
+ ujmować +
+ + v + + + chwytać ręką lub narzędziem + + grasp + + + + pozyskiwać czyjąś przychylność + + endear + + + + chwytać siebie nawzajem + + clasp + + +
+ +
+ ujmujący +
+ + adj + + + budzący sympatię + + charming + winsome + + +
+ +
+ ujęcie + uˈjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + fragment filmu nakręcony bez wyłączania kamery + + shot + + + + miejsce pobierania wody spod ziemi, gazu składowiskowego, ropy itp. + + intake + + + + złapanie, zatrzymanie, schwytanie + + capture + + +
+ +
+ ujście + ˈujɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) miejsce, w którym ciek wodny wpada do większego cieku lub akwenu + + mouth + + +
+ +
+ ukamienowanie + ˌukãmʲjɛ̃nɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + forma kary śmierci polegająca na obrzucaniu skazanego kamieniami do momentu zabicia; + + lapidation + stoning + + +
+ +
+ ukamienować + ˌukãmʲjɛ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zabić kogoś poprzez ukamienowanie – obrzucając go kamieniami + + stone + lapidate + + +
+ +
+ ukaz + ˈukas +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) w dawnej i obecnej Rosji dekret, edykt lub akt prawny wyższego rzędu wydawany przez cara lub prezydenta, a w czasach istnienia ZSRR przez najwyższe organy państwowe + + ukase + + +
+ +
+ ukazywać + ˌukaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) pokazywać, sprawiać, że coś jest widoczne + + appear + + +
+ +
+ ukierunkowywać + ˌucɛrũŋkɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + nadawać kierunek czemuś, precyzować, określać zakres + + direct + steer + + +
+ +
+ ukleja + ukˈlɛja +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) niewielka ryba z rodziny karpiowatych; + + ablet + bleak + + +
+ +
+ ukochana +
+ + n + + + dziewczyna lub kobieta, którą łączy z kimś silna więź uczuciowa, miłość, przywiązanie + + beloved + sweetheart + + +
+ +
+ ukochany + ˌukɔˈxãnɨ +
+ + adj + + + będący obiektem czyjejś miłości + + beloved + + +
+ +
+ ukochany + ˌukɔˈxãnɨ +
+ + n + + + osoba, którą ktoś kocha + + darling + sweetheart + + +
+ +
+ ukojenie + ˌukɔˈjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: ukoić + + alleviation + consolation + relief + solace + + +
+ +
+ ukończyć + uˈkɔ̃j̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + przerobić w całości materiał/program kursu/szkoły i zdać wymagane egzaminy + + graduate + + + + sprawić, że coś zostaje zrobione w całości + + complete + end + finish + + +
+ +
+ ukośny + uˈkɔɕnɨ +
+ + adj + + + nachylony w stosunku do czegoś pod kątem ostrym + + diagonal + + +
+ +
+ ukradkiem + uˈkratʲcɛ̃m +
+ + adv + + + tak, żeby nie zwrócić niczyjej uwagi + + furtively + stealthily + + +
+ +
+ ukraiński + ˌukraˈ<sup>j</sup>ĩj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Ukrainy lub Ukraińców, charakterystyczny dla Ukrainy lub Ukraińców + + Ukrainian + + +
+ +
+ ukraiński + ˌukraˈ<sup>j</sup>ĩj̃sʲci +
+ + n + + + wschodniosłowiański język używany na Ukrainie; + + Ukrainian + + +
+ +
+ ukryty + uˈkrɨtɨ +
+ + adj + + + taki, o którym nikt nie wie, którego ktoś nie chce ujawnić + + hidden + + +
+ +
+ ukrywać + uˈkrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + nie podawać wszystkich informacji, przemilczać coś o ważnego + + conceal + + + + schować, umieścić w zasłoniętym, niewidocznym miejscu, umieścić w zamknięciu; skrywać przed wzrokiem ludzkim + + hide + + +
+ +
+ ukrzyżowanie + ˌukʃɨʒɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + zadanie śmierci poprzez przybicie do krzyża + + crucifixion + + +
+ +
+ ukształtować + ˌukʃtawˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadać kształt + + form + mould mold + + +
+ +
+ ukształtowywanie + ˌukʃtawtɔvɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: ukształtowywać + + shaping + + +
+ +
+ ukwiał +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Actiniaria, bezszkieletowe zwierzę z rzędu ukwiałów, prowadzące osiadłych lub półosiadłych tryb życia; + + sea anemone + + +
+ +
+ układ + ˈukwat +
+ + n + + + porozumienie + + agreement + treaty + + + + zbiór elementów powiązanych ze sobą w jakiś sposób; + + system + configuration + set + + +
+ +
+ układ krążenia +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (medycyna, medyczny) układ organizmu, złożony z dwóch układów: krwionośnego i chłonnego; + + circulatory system + + +
+ +
+ układ nerwowy +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zbiór wyspecjalizowanych komórek, pozostających ze sobą w złożonych relacjach funkcjonalnych i strukturalnych, odpowiadający za sterowanie aktywnością organizmu; + + nervous system + + +
+ +
+ układ okresowy + ˈukwat ˌɔkrɛˈsɔvɨ +
+ + n + + + zestawienie wszystkich pierwiastków chemicznych w postaci rozbudowanej tabeli, uporządkowane według ich rosnącej liczby atomowej, grupujące pierwiastki według ich cyklicznie powtarzających się podobieństw właściwości; + + periodic table + + +
+ +
+ układ okresowy pierwiastków + ˈukwat ˌɔkrɛˈsɔvɨ pʲjɛrˈvʲjastkuf +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) tabelaryczny układ pierwiastków chemicznych uporządkowany według rosnącej liczby atomowej; + + periodic table + periodic table of the chemical elements + + +
+ +
+ układ planetarny + ˈukwat ˌplãnɛˈtarnɨ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) zbiór planet i innych ciał niebieskich krążących wokół wspólnego centrum masy; + + planetary system + + +
+ +
+ układ przeciwpoślizgowy + ˈukwat ˌpʃɛʨ̑ifpɔɕlʲizˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) układ stosowany w pojazdach mechanicznych w celu uniknięcia blokowania kół w trakcie hamowania; + + ABS + anti-lock braking system + + +
+ +
+ układ przywspółczulny +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) podukład autonomicznego układu nerwowego; + + parasympathetic nervous system + + +
+ +
+ układ scalony + ˈukwat sʦ̑aˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) zamknięty w obudowie układ elektroniczny, gotowy do umieszczenia w innym układzie; + + integrated circuit + + +
+ +
+ układ zbiorowy + ˈukwad zbʲjɔˈrɔvɨ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) układ określający warunki pracy, zawierany między związkami zawodowymi i pracodawcami + + collective agreement + + +
+ +
+ układanka + ˌukwaˈdãnka +
+ + n + + + zabawka z wielu fragmentów, z których składany jest obrazek + + jigsaw puzzle + + +
+ +
+ układać + ukˈwadaʨ̑ +
+ + v + + + komponować, tworzyć utwór + + compose + + + + tworzyć całość z określonych elementów + + arrange + compose + lay + + + + negocjować + + negotiate + + + + o ubraniu: przybierać na kimś określony kształt + + look on + + + + o wydarzeniach, sytuacji: rozwijać się + + turn out + + +
+ +
+ ukłuć +
+ + v + + + zranić za pomocą spiczastego przedmiotu + + prick + + +
+ +
+ ul + ul +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) pomieszczenie przystosowane do trzymania w nim pszczół dla hodowli; + + beehive + hive + + +
+ +
+ ulegać + uˈlɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + być poddawanym procesom + + undergo + + + + nie być w stanie czemuś się oprzeć + + give in + yield + + +
+ +
+ ulegle +
+ + adv + + + w sposób uległy + + acquiescently + compliantly + docilely + submissively + + +
+ +
+ uległość +
+ + n + + + cecha tego, co uległe; cecha tych, którzy są ulegli + + compliance + submission + + +
+ +
+ uległy +
+ + adj + + + będący wyrazem uległości + + compliant + conformable + + + + poddający się czyjejś woli, pozwalający sobą kierować + + acquiescent + amenable + conformable + docile + ductile + duteous + + +
+ +
+ ulepszać + uˈlɛpʃaʨ̑ +
+ + v + + + udoskonalać coś, poprawiać, czynić lepszym + + improve + + +
+ +
+ ulepszenie + ˌulɛˈpʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: ulepszyć + + improve + + +
+ +
+ ulewa + uˈlɛva +
+ + n + + + deszcz dający w stosunkowo krótkim czasie duże ilości wody + + downpour + + +
+ +
+ ulga + ˈulɡa +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) zmniejszenie podatków, opłat + + allowance + reduction + + + + poczucie odprężenia po minięciu lub zmniejszeniu się bólu, napięcia, strachu + + relief + solace + + +
+ +
+ ulica + uˈlʲiʦ̑a +
+ + n + + + droga wytyczona i zbudowana na terenie zurbanizowanym, głównie w mieście; + + street + + +
+ +
+ uliczka + uˈlʲiʧ̑ka +
+ + n + + + krótka lub wąska ulica + + alley + lane + + +
+ +
+ ulicznica + ˌulʲiʧ̑ʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) prostytutka + + streetwalker + whore + + +
+ +
+ uliczny + uˈlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dotyczący ulicy, związany z ulicą + + street + + + + odbywający się na ulicy + + street + + +
+ +
+ ulizać + uˈlʲizaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) gładko uczesać + + lick + sleek + + +
+ +
+ ulotka + uˈlɔtka +
+ + n + + + niewielka publikacja zawierająca przekaz reklamowy, społeczny lub polityczny + + flyer + leaflet + handbill + + +
+ +
+ ulotny + uˈlɔtnɨ +
+ + adj + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) szybko się kończący, przemijający, niemożliwy do zachowania, krótkotrwały + + fugitive + passing + transitory + + +
+ +
+ ultimatum + ˌultʲĩˈmatũm +
+ + n + + + oświadczenie zawierające żądanie określonego zachowania, poparte groźbą zastosowania środków przymusu w razie niespełnienia żądań przed ściśle określonym terminem; + + ultimatum + + +
+ +
+ ultimogenitura + ulˈtʲĩmɔˌɡɛ̃ɲiˈtura +
+ + n + + + dziedziczenie przez najmłodszego w rodzie + + ultimogeniture + + +
+ +
+ ultrabook +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) lekki, smukły komputer przenośny, rodzaj laptopa o małej wadze, ale wysokiej wydajności; + + ultrabook + + +
+ +
+ ultradźwięk +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) fala dźwiękowa o częstotliwości zbyt wysokiej by być słyszalna dla człowieka (umownie 20 kHz - 1 GHz) ; + + ultrasound + + +
+ +
+ ultradźwiękowy + ˌultraʥ̑vʲjɛ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny, odnoszący się do lub związany z ultradźwiękami + + ultrasonic + + +
+ +
+ ultrafioletowy + ˌultrafʲjɔlɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) dotyczący ultrafioletu, świecący ultrafioletem + + ultraviolet + + +
+ +
+ ultrasonografia +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) metoda obrazowania organów wewnętrznych przy pomocy ultradźwięków; + + diagnostic sonography + medical ultrasound + ultrasonography + + +
+ +
+ ulubieniec +
+ + n + + + ktoś, kto jest bardzo lubiany i wyróżniany przez kogoś + + favorite + favourite + blue-eyed boy + + + + o zwierzęciu domowym + + pet + + +
+ +
+ ulubiony + ˌuluˈbʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + najbardziej lubiany + + favourite + + +
+ +
+ ululany +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) zupełnie pijany + + blind drunk + crocked + dead drunk + fuddled + paid + plotzed + + +
+ +
+ ulung + ˈulũŋk +
+ + n + + + półfermentowana herbata z Chin oraz północnej i północno-wschodniej części Tajwanu; + + oolong + + +
+ +
+ ulęgałka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) dzika grusza o małych, zielonych owocach nadających się do jedzenia dopiero po uleżeniu się + + snow pear + + + + owoc ulęgałki (1.1) + + snow pear + + +
+ +
+ umacniać +
+ + v + + + (wojskowość, wojskowy) budować obiekty fortyfikacyjne pod działania bojowe + + fortify + + + + czynić coś bardziej wytrzymałym na zniszczenie + + strengthen + + + + czynić coś trwalszym + + strengthen + consolidate + + + + (wojskowość, wojskowy) wzmacniać siłę obronną poprzez budowę obiektów fortyfikacyjnych oraz przygotowując się do działań bojowych + + fortify oneself + + + + stawać się odporniejszym na zniszczenie + + be strengthened + strengthen + + +
+ +
+ umami + ũˈmãmʲi +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) jeden z pięciu podstawowych smaków, smak kwasu glutaminowego występującego w białku; + + umami + + +
+ +
+ umarł król, niech żyje król + ˈũmarw̥ ˈkrulʲ ˈɲɛγ ˈʒɨjɛ ˈkrul +
+ + proverb + + + pierwotnie w średniowieczu słowa marszałka dworu francuskiego, wygłaszane po śmierci króla Francji i od razu ogłaszające nowego monarchę, zapewniające brak kłótni i walk o sukcesję + + the King is dead, long live the King + + +
+ +
+ umarła +
+ + n + + + kobieta, która nie żyje, nieboszczka + + deceased + + +
+ +
+ umaszczenie + ˌũmaʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + kolor sierści zwierzęcia; + + animal coloration + + +
+ +
+ umbra + ˈũmbra +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) wewnętrzny cień Ziemi obserwowany na powierzchni Księżyca; + + umbra + + + + (geologia, geologiczny) ilasta skała koloru czerwono-brązowego + + umber + + + + (sztuka) brązowawy pigment używany w malarstwie, glinka farbiarska; + + umber + + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Umbra krameri, gatunek szczupakokształtnej ryby z rodziny muławkowatych; + + European mudminnow + + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) osobnik z gatunku (1.3) + + European mudminnow + + +
+ +
+ umbryjski +
+ + adj + + + charakterystyczny dla Umbrii, odnoszący się do Umbrii, związany z Umbrią + + Umbrian + + +
+ +
+ umbryjski +
+ + n + + + nazwa języka; + + Umbrian + + +
+ +
+ umbundu +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z rodziny bantu, używany w Angoli; + + Mbundu + Umbundu + + +
+ +
+ umiak + ˈũmʲjak +
+ + n + + + duża eskimoska łódź wiosłowo-żaglowa + + oomiac + oomiak + umiac + umiak + umialak + umiaq + + +
+ +
+ umiarkowanie + ˌũmʲjarkɔˈvãɲɛ +
+ + adv + + + w sposób umiarkowany + + mildly + moderately + + +
+ +
+ umiarkowany + ˌũmʲjarkɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + taki, który nie jest ani zbyt duży, ani zbyt mały + + moderate + + +
+ +
+ umiejętnie +
+ + adv + + + w sposób umiejętny + + capably + competently + handily + skillfully + + +
+ +
+ umiejętność + ˌũmʲjɛ̇ˈjɛ̃ntnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + biegłość w danym temacie, praktyczna zdolność do robienia czegoś + + ability + + +
+ +
+ umieranie + ˌũmʲjɛˈrãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: umierać + + dying + + +
+ +
+ umierać + ũˈmʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + kończyć swoje życie, przestawać żyć + + die + + +
+ +
+ umieszczać + ũˈmʲjɛʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + stawiać, kłaść kogoś lub coś w określonym miejscu; umiejscawiać + + place + + +
+ +
+ umieć + ˈũmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + modal + + + potrafić coś zrobić; wiedzieć, jak coś zrobić + + can + be able + + +
+ +
+ umilać +
+ + v + + + powodować, że coś staje się miłe + + amuse + beguile + brighten + + +
+ +
+ umięśniony +
+ + adj + + + mający silnie rozwinięte mięśnie + + muscular + + +
+ +
+ umlaut + ˈũmlawt +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) przegłos + + umlaut + + + + znak przegłosu – dwie kropki nad literą + + umlaut + + +
+ +
+ umniejszać +
+ + v + + + czynić coś mniej ważnym; obniżać wartość, wielkość, znaczenie + + diminish + abate + detract + lessen + belittle + deflate + + +
+ +
+ umowa + ũˈmɔva +
+ + n + + + wzajemne zobowiązanie dwóch lub więcej osób do zrobienia czegoś lub zachowywania się w określony sposób; arkusz lub inny zapis takiego zobowiązania; + + deal + + +
+ +
+ umowa o pracę + ũˈmɔva ɔ‿ˈpraʦ̑ɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) umowa zawarta między pracodawcą a pracownikiem, w której pracownik zobowiązuje się do wykonywania dla pracodawcy określonej pracy za określonym wynagrodzeniem; + + work contract + + +
+ +
+ umowny + ũˈmɔvnɨ +
+ + adj + + + dotyczący umowy + + contractual + of contract + + + + wymyślony, nierzeczywisty + + conventional + + +
+ +
+ umożliwiać + ˌũmɔʒˈlʲivʲjäʨ̑ +
+ + v + + + dawać, tworzyć jakąś możliwość zrobienia czegoś + + make possible + allow + + +
+ +
+ umrzeć + ˈũmʒɛʨ̑ +
+ + v + + + skończyć życie + + pass away + + +
+ +
+ umundurowanie + ˌũmũndurɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + mundury noszone przez członków danej organizacji + + uniform + + + + prawnie wyznaczony strój członków danej organizacji; + + uniform + + +
+ +
+ umysł + ˈũmɨsw̥ +
+ + n + + + siedlisko poznawczej i myślowej aktywności człowieka; + + mind + + +
+ +
+ umysłowość +
+ + n + + + stan możliwości umysłowych + + mentality + + +
+ +
+ umysłowy + ˌũmɨˈswɔvɨ +
+ + adj + + + charakterystyczny dla umysłu, związany z umysłem i jego pracą + + mental + + +
+ +
+ umywalka + ˌũmɨˈvalka +
+ + n + + + urządzenie sanitarne z bieżącą wodą i naczyniem, przeznaczone do higieny osobistej; + + washbasin + + +
+ +
+ umywalnia + ˌũmɨˈvalʲɲa +
+ + n + + + miejsce, w którym można umyć się + + washroom + + +
+ +
+ umywać ręce + ũˈmɨvaʨ̑ ˈrɛ̃nʦ̑ɛ +
+ + v + + + nie brać odpowiedzialności za coś + + wash one's hands of something + + +
+ +
+ umyślnie + ũˈmɨɕl̥ʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób umyślny; specjalnie, zgodnie z zamiarem + + deliberately + on purpose + intentionally + advisedly + knowingly + purposely + + +
+ +
+ umyślny +
+ + adj + + + będący przejawem czyjegoś zamierzenia + + deliberate + intentional + studious + + +
+ +
+ umówić + ũˈmuvʲiʨ̑ +
+ + v + + + ustalić, uzgodnić, postanowić, określić wraz z kimś + + agree + + + + uzgodnić, zaplanować spotkanie z kimś + + make an appointment + + +
+ +
+ uncja +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (fizyka, fizyczny) jednostka masy pochodzenia rzymskiego równa około 27 gramom; + + ounce + oz + + +
+ +
+ unia + ˈũɲja +
+ + n + + + dobrowolny związek dwóch lub więcej państw (także: osób, partii, stowarzyszeń itp.) przynoszący im korzyści; + + union + + +
+ +
+ uniemożliwiać + ˌũɲɛ̃mɔʒˈlʲivʲjäʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś jest niemożliwe lub bardzo trudne do zrobienia; znacznie coś utrudniać + + make impossible + preclude + prevent + + +
+ +
+ uniesienie +
+ + n + + + stan wzmożonej aktywności emocjonalnej lub uczuciowej + + elation + passion + + +
+ +
+ unieważnienie + ˌũɲɛvaʒʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + zniesienie ważności czegoś; uznanie, że coś jest nieważne, niebyłe + + annulment + cancellation + abolition + abrogation + + +
+ +
+ uniewinniać + ˌũɲɛˈvʲĩɲːäʨ̑ +
+ + v + + + oczyszczać z zarzutów + + acquit + + +
+ +
+ uniform + ũˈɲifɔrm +
+ + n + + + ujednolicony ubiór wyróżniający członków jakiejś organizacji lub grupy zawodowej; + + uniform + + +
+ +
+ unikalny +
+ + adj + + + unikatowy, wyjątkowy, rzadko spotykany + + unique + + +
+ +
+ unikanie + ˌũɲiˈkãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: unikać + + avoidance + + +
+ +
+ unikanie podatków + ˌũɲiˈkãɲɛ pɔˈdatkuf +
+ + n + + + podejmowanie działań zgodnych z prawem w celu zmniejszenia zobowiązania podatkowego + + tax avoidance + + +
+ +
+ unikat + ũˈɲikat +
+ + n + + + rzecz szczególna, niepowtarzalna, jedyna w swoim rodzaju + + unique + + +
+ +
+ unikatowy + ˌũɲikaˈtɔvɨ +
+ + adj + + + niepowtarzalny, wyjątkowy, szczególny + + unique + + +
+ +
+ unikać + ũˈɲikaʨ̑ +
+ + v + + + starać się nie mieć kontaktu z kimś lub czymś + + avoid + + +
+ +
+ uniwersalny + ˌũɲivɛrˈsalnɨ +
+ + adj + + + obejmujący całość + + universal + + +
+ +
+ uniwersytecki + ˌũɲivɛrsɨˈtɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + dotyczący uniwersytetu, związany z uniwersytetem + + academic + collegiate + university + + +
+ +
+ uniwersytet + ˌũɲiˈvɛrsɨtɛt +
+ + n + + + wyższa uczelnia obejmująca zwykle kilka wydziałów nauk, mająca prawo nadawania stopni naukowych + + university + college + + +
+ +
+ unosić + ũˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + (dawniej, dawny) o uczuciach, doznaniach: kogoś owładnąć, ugłaskać, udobruchać, ułaskawić, ukrócić, ułagodzić, okiełznać, uśmierzyć, powściągnąć , zmiękczyć + + inspire + move + seize + + + + dźwigać kogoś lub coś w górę, podnosić, wznosić, dźwigać, podciągać + + elevate + lift + raise + + + + utrzymywać na sobie, przenosić pewien ciężar, wytrzymywać jego nacisk + + carry + + + + zabierać kogoś, coś ze sobą; uchodzić z kimś, z czymś; zagarniać coś z sobą, porywać, ponieść, przenosić, zanosić na inne miejsce + + kidnap + + + + być owładniętym przez uczucie, wzburzyć się + + get angry + take offence + + + + dawać się przenosić, utrzymywać się na lub nad czymś + + float + float over + + + + wzlatywać w powietrze + + rise + + +
+ +
+ ununbium + ũˈnũnbʲjũm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (zobacz) kopernik + + ununbium + + +
+ +
+ ununhexium + ˌũnũnˈxɛksʲjũm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (zobacz) liwermor + + ununhexium + + +
+ +
+ ununoctium + ˌũnũnˈɔktʲjũm +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (chemia, chemiczny) wstępna nazwa pierwiastka chemicznego o liczbie atomowej 118 (symbol Uuo), nazwanego ostatecznie oganesson (symbol Og); + + ununoctium + + +
+ +
+ ununpentium + ˌũnũnˈpɛ̃ntʲjũm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wstępna nazwa pierwiastka chemicznego o liczbie atomowej 115 (symbol Uup), nazwanego ostatecznie moscovium (symbol Mc); + + ununpentium + + +
+ +
+ ununquadium + ˌũnũŋˈkwadʲjũm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (zobacz) flerow + + ununquadium + + +
+ +
+ ununseptium + ˌũnũnˈsɛptʲjũm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wstępna nazwa pierwiastka chemicznego o liczbie atomowej 117 (symbol Uus), nazwanego ostatecznie tennessine (symbol Ts); + + ununseptium + + +
+ +
+ ununtrium + ũˈnũntrʲjũm +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) (chemia, chemiczny) wstępna nazwa radioaktywnego pierwiastka chemicznego o liczbie atomowej 113, oznaczanego obecnie Nh; + + ununtrium + + +
+ +
+ unununium + ˌũnũnˈũɲũm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Uuu i liczbie atomowej 111; + + unununium + + +
+ +
+ uosobienie + ˌu<sup>w</sup>ɔsɔˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + personifikacja, przypisanie cech ludzkich przedmiotowi, zwierzęciu itp. + + personification + + +
+ +
+ upadać + uˈpadaʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) przestać postępować według zasad moralnych; być niemoralnym, postąpić w taki sposób + + decline + + + + momentalnie, mimowolnie zmieniać pozycję ze stojącej na leżącą + + fall + fall down + + + + opaść, zlecieć; szybko przemieścić się w locie z góry na dół + + fall + fall down + + + + tracić na znaczeniu, kończyć się niepowodzeniem + + collapse + + +
+ +
+ upadek + uˈpadɛk +
+ + n + + + pogorszenie się stanu, pozycji, znaczenia + + decay + + + + przewrócenie się + + misstep + trip + + + + spadnięcie + + fall + falling + + +
+ +
+ upalnie +
+ + adv + + + bardzo gorąco + + hot + scorchingly + sweltering + + +
+ +
+ upalny + uˈpalnɨ +
+ + adj + + + o porach dnia, roku itp.: odznaczający się wysoką temperatura powietrza + + scorching + + +
+ +
+ upamiętniać +
+ + v + + + zachowywać dla pamięci + + commemorate + mark + memorialise memorialize + + +
+ +
+ upamiętnić +
+ + v + + + uczynić pamiętanym + + commemorate + memorialize + + +
+ +
+ uparcie + uˈparʲʨ̑ɛ +
+ + adv + + + w sposób uparty + + obstinately + stubbornly + + +
+ +
+ uparty + uˈpartɨ +
+ + adj + + + (o osobach) charakteryzujący się uporem; upierający się przy czymś + + stubborn + obstinate + + +
+ +
+ upał + ˈupaw +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) okres wysokich temperatur; + + heat + + +
+ +
+ upiec dwie pieczenie na jednym ogniu +
+ + v + + + załatwić dwie sprawy jednocześnie + + kill two birds with one stone + + +
+ +
+ upiec dwie pieczenie przy jednym ogniu +
+ + idiom + + + załatwić dwie sprawy przy jednej okazji, odnieść podwójną korzyść + + kill two birds with one stone + + +
+ +
+ upierać się +
+ + v + + + nie dawać przekonać się do zmiany decyzji lub zdania + + insist + + +
+ +
+ upijać + uˈpʲijäʨ̑ +
+ + v + + + brać łyka z wierzchu + + drink + + + + doprowadzać kogoś do stanu upojenia alkoholowego + + inebriate + intoxicate + + + + pić alkohol, wchodzić w stan upojenia alkoholowego, stawać się pijanym + + get canned + tipple + to get drunk + tope + + +
+ +
+ upiór + ˈupʲjur +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) (fantasy) wampir, zmarły atakujący w nocy żywych + + phantom + spectre + spook + vampire + + +
+ +
+ upiększać + uˈpʲjɛ̃ŋkʃaʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś piękniejszym, dodawać ozdobniki, dekoracje + + embellish + beautify + + +
+ +
+ upodobnienie + ˌupɔdɔbʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dostosowanie brzmienia głoski do brzmienia głosek ją otaczających; + + assimilation + + +
+ +
+ upojny +
+ + adj + + + (książkowy) taki, który wywołuje upojenie + + intoxicating + stunning + + +
+ +
+ upokarzać + ˌupɔˈkaʒaʨ̑ +
+ + v + + + poniżać kogoś, obrażać czyjąś godność + + humiliate + mortify + + +
+ +
+ upokorzenie +
+ + n + + + wywołane przez kogoś odczucie urażonej ambicji, poniżenia oraz wstydu + + humiliation + abasement + indignity + debasement + + +
+ +
+ upolitycznienie +
+ + n + + + uczynienie czegoś politycznym, nadanie czemuś politycznego charakteru + + politicisation + politicization + + +
+ +
+ upominać +
+ + v + + + skłaniać kogoś do właściwego zachowywania się + + admonish + rebuke + + + + (potocznie, potoczny) brać kogoś w obronę czy wstawiennictwo + + speak up + + + + zwracać się do kogoś o coś, przypominając; ponownie prosić lub zarządać + + claim + want + + +
+ +
+ upominek +
+ + n + + + zwykle nieduża rzecz ofiarowana komuś + + souvenir + gift + lagniappe lagnappe + present + + +
+ +
+ uporczywie + ˌupɔrˈʧ̑ɨvʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób uporczywy; uparcie, zawzięcie + + stubbornly + + +
+ +
+ uporczywość + ˌupɔrˈʧ̑ɨvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest długotrwałe, powtarzalne i trudne do przezwyciężenia + + insistence + persistence + pertinacity + + +
+ +
+ uporządkowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: uporządkować + + alignment + systematisation + systematization + + +
+ +
+ upoważniać +
+ + v + + + dawać komuś pełnomocnictwo do przeprowadzania czynności formalnych + + authorise authorize + + +
+ +
+ upośledzać +
+ + v + + + doprowadzać do upośledzenia, naruszać sprawność funkcjonowania czegoś + + handicap + + + + stawiać w gorszej sytuacji, utrudniać lub uniemożliwiać działanie czegoś + + handicap + + +
+ +
+ upośledzenie + ˌupɔɕlɛˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + stan ograniczenia w funkcjonowaniu jakiegoś narządu, organu ciała lub jego czynności + + handicap + + +
+ +
+ upośledzony +
+ + adj + + + wykazujący niedorozwój umysłowy jakiegoś stopnia + + disabled + handicapped + impaired + + +
+ +
+ upraszczać +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się prostsze, tłumaczyć coś prosto, w przystępny sposób + + simplify + + +
+ +
+ uprawa + uˈprava +
+ + n + + + zespół zabiegów potrzebnych do zasiewu lub sadzenia + + cropping + cultivation + tillage + + +
+ +
+ uprawiać + uˈpravʲjäʨ̑ +
+ + v + + + zajmować się regularnie jakąś czynnością + + practise + + + + zajmować się uprawą rośliny lub ziemi + + cultivate + + +
+ +
+ uprawnienie + ˌupravʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + prawo do wykonywania czegoś przez daną osobę + + authorization + entitlement + + +
+ +
+ uprawniony +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) mający podstawy prawne + + justified + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) mający prawo do czegoś + + entitled + + +
+ +
+ uproszczenie + ˌuprɔʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: uprościć + + simplification + + +
+ +
+ uprowadzić +
+ + v + + + zmusić kogoś do pójścia ze sobą lub porwać środek lokomocji + + abduct + hijack + kidnap + ravish + + +
+ +
+ uprościć + uˈprɔɕʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + uczynić coś prostszym, mniej skomplikowanym + + simplify + + +
+ +
+ uprzedmiotawiać + ˌupʃɛdmʲjɔˈtavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + sprowadzać człowieka lub zwierzę do roli przedmiotu, traktować jak przedmiot + + objectify + + +
+ +
+ uprzedmiotowienie + ˌupʃɛdmʲjɔtɔˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: uprzedmiotowić + + objectification + + +
+ +
+ uprzednio +
+ + adv + + + przed danym momentem, wydarzeniem; wcześniej + + ahead of time + anteriorly + beforehand + in advance + theretofore + + +
+ +
+ uprzedzać +
+ + v + + + powiadamiać o niebezpieczeństwie + + warn + + + + robić wcześniej + + anticipate + + + + zawiadamiać zawczasu + + inform + + + + stawać się niechętnym, źle nastawionym + + become prejudiced + + +
+ +
+ uprzedzenie + ˌupʃɛˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + nieuzasadniona niechęć do kogoś lub czegoś, negatywne odczucia w stosunku do kogoś, czegoś + + prejudice + + +
+ +
+ uprzejmie + uˈpʃɛjmʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób uprzejmy + + affably + kindly + + +
+ +
+ uprzejmość + uˈpʃɛjmɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uprzejmy zwrot grzecznościowy, uprzejmy uczynek, gest, przysługa + + pleasantry + + + + uprzejmy, grzeczny i życzliwy stosunek do ludzi + + amenity + amiability + amiableness + civility + courtesy + gentility + + +
+ +
+ uprzejmy + uˈpʃɛjmɨ +
+ + adj + + + zachowujący się zgodnie z zasadami dobrego wychowania + + amiable + courteous + polite + suave + + +
+ +
+ uprzywilejowany +
+ + adj + + + mający szczególne przywileje, uprawnienia + + privileged + + +
+ +
+ uprzywilejować +
+ + v + + + obdarzyć przywilejami, nadać szczególne uprawnienia + + privilege + + +
+ +
+ uprzątać + uˈpʃɔ̃ntaʨ̑ +
+ + v + + + doprowadzać coś do porządku oczyszczając z czegoś + + clear away + + +
+ +
+ uprząż +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zespół lin, pasów, itp., umożliwiający sprężyste połączenie kogoś, czegoś + + harness + sling + + + + (zootechnika, zootechniczny) pasy zakładane na konia, dzięki którym możliwe jest użycie zwierzęcia do pracy w zaprzęgu + + harness + tackling + trappings + + +
+ +
+ ups +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) wyrażający zakłopotanie + + oups + + +
+ +
+ upór +
+ + n + + + niezmienne zachowanie, ciągłe trwanie przy tych samych zasadach czy poglądach + + stubbornness + obstinacy + obduracy + pertinacity + + +
+ +
+ upływać +
+ + v + + + trwając, zmierzać do swojego końca + + expire + go by + + +
+ +
+ uran + ˈurãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu U i liczbie atomowej 92; + + uranium + + +
+ +
+ uran zubożony +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) uran, składający się głównie z izotopu uranu o liczbie masowej 238 i zawierający małomniej izotopu U-235 niż w naturalnym uranie; + + depleted uranium + + +
+ +
+ urartyjski +
+ + adj + + + związany z Urartu, dotyczący Urartu + + Urartian + + +
+ +
+ uraz + ˈuras +
+ + n + + + uszkodzenie ciała + + injury + trauma + + +
+ +
+ uraza +
+ + n + + + niechęć, żal do kogoś + + injury + + +
+ +
+ urbanista + ˌurbãˈɲista +
+ + n + + + projektant przestrzeni miejskiej i rozplanowania zabudowy + + urban planner + + +
+ +
+ urbanistyczny +
+ + adj + + + dotyczący urbanistyki + + urban + urbanistic + + +
+ +
+ urbanizacja + ˌurbãɲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wzrost liczby ośrodków miejskich na jakimś obszarze, ich powiększenie i rozwój wiążący się z koncentracją, napływem ludności, wzrostem ich roli i znaczenia dla danego regionu; + + urbanisation + + +
+ +
+ urdu + ˈurdu +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język indoeuropejski używany przez ponad 50 milionów ludzi na subkontynencie indyjskim, język urzędowy w Pakistanie; + + Urdu + + +
+ +
+ ureusz + uˈrɛ<sup>w</sup>uʃ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w starożytnych królestwach, głównie Egipcie, symbol władzy boskiej i królewskiej w postaci świętego węża – stylizowanej kobry w pozycji ataku; + + uraeus + + +
+ +
+ urlop + ˈurlɔp +
+ + n + + + dni wolne od pracy przysługujące pracownikowi; + + leave + vacation + leave of absence + + +
+ +
+ urlopowicz + ˌurlɔˈpɔvʲiʧ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba spędzająca urlop + + holiday-maker + holidayer + holidaymaker + vacationer + vacationist + holiday maker + + +
+ +
+ urna + ˈurna +
+ + n + + + pojemnik (zazwyczaj w kształcie wazy) do przechowywania prochów zmarłych po ich kremacji; + + urn + funeral urn + funerary urn + + + + pojemnik, do którego wyborcy wrzucają swoje głosy + + ballot box + + +
+ +
+ uroczy + uˈrɔʧ̑ɨ +
+ + adj + + + pełen uroku, atrakcyjny, pociągający, czarujący + + charming + + +
+ +
+ uroczystość + ˌurɔˈʧ̑ɨstɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uroczyste obchodzenie jakiegoś święta, wydarzenia itp. + + ceremony + festivity + celebration + feast + + +
+ +
+ uroczysty + ˌurɔˈʧ̑ɨstɨ +
+ + adj + + + obchodzony w sposób podniosły, odznaczający się okazałością + + ceremonial + festive + gala + + +
+ +
+ uroczyście +
+ + adv + + + w sposób odbiegający od zwyczajności czy codzienności + + solemnly + ceremonially + ceremoniously + festively + grandly + portentously + + +
+ +
+ uroda + uˈrɔda +
+ + n + + + wygląd człowieka + + appearance + + + + zespół cech wyglądu człowieka, które pociągają, budzą zachwyt + + beauty + + +
+ +
+ urodlin + uˈrɔdlʲĩn +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Asimina, rodzaj małych drzew lub krzewów z rodziny flaszowcowatych, asymina; + + pawpaw + + +
+ +
+ urodzaj +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) obfitość, duża ilość czegoś + + abundance + + +
+ +
+ urodzajność +
+ + n + + + (rzeczownik odprzymiotnikowy) od: urodzajny + + fruitfulness + + +
+ +
+ urodzajny +
+ + adj + + + (rolnictwo, rolniczy) dający obfity plon + + fertile + fecund + productive + + + + taki, w którym zebrano wysokie plony + + good + productive + + +
+ +
+ urodzenie + ˌurɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: urodzić + + birth + + +
+ +
+ urodziny + ˌurɔˈʥ̑ĩnɨ +
+ + n + + + fakt narodzenia się + + birth + + + + rocznica dnia narodzin + + birthday + anniversary + + +
+ +
+ urodzony + ˌurɔˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) taki, który posiada skłonności i zamiłowanie do czegoś + + natural born + + +
+ +
+ urojenie +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (medycyna, medyczny) objaw wytwórczy psychozy, zaburzenie treści myślenia polegające na nierzeczywistym osądzie, błędnym przekonaniu, niepodlegającym logicznej argumentacji + + delusion + + + + myśl lub pomysł nie do zrealizowania + + figment + figment of the imagination + + +
+ +
+ urojony +
+ + adj + + + będący wytworem wyobraźni a nie rzeczywistości + + imaginary + + +
+ +
+ urok + ˈurɔk +
+ + n + + + (dawniej, dawny) według wierzeń ludowych: negatywna siła magiczna mogąca komuś lub czemuś szkodzić + + hex + spell + + + + (książkowy) to, co wywiera przyjemne wrażenie + + attraction + charm + + +
+ +
+ urolog + uˈrɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się rozpoznawaniem i leczeniem chorób układu moczowo-płciowego + + urologist + + +
+ +
+ urologia + ˌurɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dział medycyny, który zajmuje się fizjologią i schorzeniami układu moczowo-płciowego; + + urology + + +
+ +
+ urologiczny + ˌurɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z urologią + + urological + urologic + + +
+ +
+ urszulanka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnica z jednego z trzech katolickich zgromadzeń urszulańskich; + + Ursuline + + +
+ +
+ uruchamiać + ˌuruˈxãmʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (bankowość, bankowy) zaczynać wykorzystywać jakieś środki finansowe + + use + + + + włączać jakąś maszynę + + start + turn on + + +
+ +
+ urwis +
+ + n + + + chłopiec lubiący płatać figle + + rascal + gamin + imp + jackanapes + larrikin + little devil + + +
+ +
+ urwisko + urˈvʲiskɔ +
+ + n + + + stroma ściana skalna + + scarp + bluff + cliff + crag + precipice + steep + + +
+ +
+ urynoterapia + ˌurɨ̃nɔtɛˈrapʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) terapia moczem; + + urinotherapy + + +
+ +
+ urzeczywistniać + ˌuʒɛʧ̑ɨˈvʲistʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + realizować coś + + realize + + +
+ +
+ urzekać + uˈʒɛkaʨ̑ +
+ + v + + + wzbudzać podziw + + enchant + + +
+ +
+ urząd + ˈuʒɔ̃nt +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przedmiot sprawowania władzy publicznej, stanowisko w instytucji publicznej + + office + department + + +
+ +
+ urządzenie + ˌuʒɔ̃nˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + mechanizm służący do wykonywania określonych zadań / czynności + + device + + +
+ +
+ urządzenie peryferyjne +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) każde niesamodzielne urządzenie komputerowe sterowane przez jednostkę centralną i realizujące jakieś specjalne zadanie np. drukowanie, wyświetlanie obrazu, wprowadzanie danych, zapis informacji na nośnikach; + + peripheral + + +
+ +
+ urzędas + uˈʒɛ̃ndas +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) urzędnik + + desk jocker + desk jockey + paper pusher + pencil-neck + + +
+ +
+ urzędnik + uˈʒɛ̃ndʲɲik +
+ + n + + + osoba pracujący w urzędzie + + civil servant + clerk + office worker + officer + official + registrar + + +
+ +
+ urzędnik stanu cywilnego +
+ + n + + + (administracja) urzędnik, który prowadzi rejestr o stanie cywilnym, narodzinach, małżeństwie i śmierci obywateli + + registrar + + +
+ +
+ urzędowy + ˌuʒɛ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + oficjalnie przyjęty + + official + + +
+ +
+ usankcjonować + ˌusãŋkʦ̑ʲjɔ̃ˈnɔvaʨ̑ +
+ + v + + + autorytatywnie zatwierdzić, nadać moc prawną lub urzędową + + sanction + + +
+ +
+ usilny +
+ + adj + + + taki, w który ktoś wkłada wiele wysiłku + + hard + insistent + + +
+ +
+ usiłowanie + ˌuɕiwɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: usiłować + + attempt + effort + + +
+ +
+ usiłować + ˌuɕiˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + bardzo usilnie starać się; działać w celu osiągnięcia czegoś + + attempt + endeavor + endeavour + struggle + + +
+ +
+ uskok + ˈuskɔk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pęknięcie mas skalnych, wzdłuż którego nastąpiło ich przesunięcie względem siebie; + + fault + + + + skok do tyłu lub w bok wykonany w celu uniknięcia jakiegoś niebezpieczeństwa + + dodge + + +
+ +
+ uspokajać + ˌuspɔˈkajäʨ̑ +
+ + v + + + dawać uspokojenie + + calm down + + + + odzyskiwać spokój, stawać się spokojnym + + calm down + settle + + +
+ +
+ usposobienie +
+ + n + + + nastrój, chwilowy stan psychiczny + + mood + + + + temperament, zespół stałych skłonności i cech psychicznych + + temperament + disposition + + +
+ +
+ usprawiedliwiać + ˌuspravʲjɛˈdlʲivʲjäʨ̑ +
+ + v + + + oczyszczać z zarzutów, podawać usprawiedliwienie + + exculpate + + + + wyjaśniać motywy działania + + justify + + +
+ +
+ usta + ˈusta +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część ciała służąca głównie do spożywania pokarmów oraz artykulacji głosek; + + mouth + + +
+ +
+ ustalać + uˈstalaʨ̑ +
+ + v + + + czynić niezmiennym + + establish + + + + pozbawiać chwiejności, usztywniać + + set + + + + stwierdzać coś po zbadaniu + + determine + establish + + + + wybierać, wyznaczać, uzgadniać coś, jakąś wartość dla czegoś + + fix + decide + establish + set + settle + + +
+ +
+ ustawa + uˈstava +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) akt normatywny o charakterze powszechnie obowiązującym, najczęściej obecnie uchwalany przez parlament (w niektórych państwach zatwierdzany później przez organ władzy wykonawczej); + + act + bill + constitution + enactment + legislation + statute + + +
+ +
+ ustawiać + uˈstavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) kierować czyimś postępowaniem + + order about + + + + o namiocie: rozbić + + pitch + + + + powodować określone działanie mechanizmu, urządzenia + + adjust + set + set up + + + + stawiać w jakimś porządku + + align + arrange + + + + umieszczać kogoś, coś w określonej pozycji + + place + put + + +
+ +
+ ustawicznie + ˌustaˈvʲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + ciągle, nieprzerwanie, uporczywie + + persistently + + +
+ +
+ ustawodawca +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) organ, który stanowi ustawy + + lawmaker + + +
+ +
+ ustawodawczy +
+ + adj + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) opracowujący i wydający ustawy; związany z wydawaniem ustaw + + legislative + + +
+ +
+ ustawodawstwo +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) całokształt ustaw, przepisów oraz uregulowań prawnych dotyczących danej dziedziny życia, w określonym państwie + + lawmaking + legislation + + +
+ +
+ ustawowy + ˌustaˈvɔvɨ +
+ + adj + + + uregulowany ustawą + + legal + + +
+ +
+ usterka +
+ + n + + + nieduża wada w urządzeniu + + fault + + + + niewielki błąd w tekście + + error + mistake + + +
+ +
+ ustniczek francuzik + uˈstʲɲiʧ̑ɛk frãnˈʦ̑uʑik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Pomacanthus arcuatus, gatunek morskiej ryby okoniokształtnej z rodziny pomakantowatych; + + gray angelfish + + +
+ +
+ ustnie +
+ + adv + + + komunikując się słowami wymawianymi + + orally + verbally + + +
+ +
+ ustnik + ˈustʲɲik +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) część instrumentu dętego w postaci rurki trzymanej w ustach lub przykładanej do nich w celu wdmuchania powietrza; + + mouthpiece + + + + część aparatu służącego nurkowi do oddychania + + mouthpiece + + + + część papierosa lub fajki trzymana w ustach podczas palenia + + mouthpiece + + +
+ +
+ ustny + ˈustnɨ +
+ + adj + + + dotyczący ust, związany z ustami + + oral + + + + wyrażony, przekazany za pomocą ust + + oral + verbal + + +
+ +
+ ustrojstwo + uˈstrɔjstfɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) o nieznanym, bliżej nieokreślonym mechanizmie, urządzeniu + + contraption + gizmo + + +
+ +
+ ustrój + ˈustruj +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) forma sprawowanej władzy publicznej w państwie, zbiór zasad określających funkcjonowanie państwa i społeczeństwa + + regime + system + + + + ogół norm prawnych regulujących procesy gospodarcze w państwie + + system + + + + żywy organizm + + organism + + +
+ +
+ ustępliwy + ˌustɛ̃mˈplʲivɨ +
+ + adj + + + o człowieku, instytucji itp.: taki, który jest skłonny do ustępstw + + pliable + + +
+ +
+ ustępować +
+ + v + + + dawać wolne miejsce lub drogę + + concede + give + give place + give way + + + + pod naciskiem zmieniać postępowanie lub stanowisko + + acquiesce + budge + cave in + defer + relent + retreat + + + + przestawać (lub coraz mniej) się objawiać lub występować + + abate + ebb + recede + retreat + subside + + +
+ +
+ ustępstwo + uˈstɛ̃mpstfɔ +
+ + n + + + rezygnacja z własnych żądań na rzecz drugiej strony + + concession + climb-down + + +
+ +
+ usunięcie + ˌusũˈɲɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: usunąć + + removal + + +
+ +
+ usuwać + uˈsuvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) kasować dane z dysku itp. + + delete + + +
+ +
+ uszkodzenie + ˌuʃkɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) naruszenie tkanki organizmu lub jej nieprawidłowa zmiana pod wpływem choroby bądź czynników zewnętrznych np. promieniowania + + injury + + + + (technologia, technika, techniczny) awaria, usterka + + damage + + +
+ +
+ uszkodzony +
+ + adj + + + taki, który uległ uszkodzeniu + + damaged + + +
+ +
+ uszny + ˈuʃnɨ +
+ + adj + + + związany z uchem + + otic + + +
+ +
+ usługa + uˈswuɡa +
+ + n + + + okazana pomoc + + service + + +
+ +
+ usługowy +
+ + adj + + + przeznaczony do zaspokajania ludzkich potrzeb + + service + servicing + tertiary + + +
+ +
+ ut + ut +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk „do” (C) + + ut + + +
+ +
+ utalentowany +
+ + adj + + + (książkowy) obdarzony talentem + + talented + gifted + + +
+ +
+ utopia + uˈtɔpʲja +
+ + n + + + nie biorący pod uwagę możliwości realizacji ideał szczęśliwego społeczeństwa, ideał doskonałego ustroju politycznego + + utopia + + +
+ +
+ utopijny +
+ + adj + + + właściwy utopii, niemożliwy do urzeczywistnienia + + utopian + utopic + + +
+ +
+ utopista + ˌutɔˈpʲista +
+ + n + + + człowiek mający nierealne pomysły; marzyciel, fantasta + + utopian + + +
+ +
+ utrakwista +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w katolicyzmie: zwolennik utrakwizmu, czyli komunii pod dwiema postaciami + + utraquist + + +
+ +
+ utrata + uˈtrata +
+ + n + + + (książkowy) fakt, że ktoś został pozbawiony kogoś lub czegoś + + loss + + +
+ +
+ utrudniać + uˈtrudʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać trudność, czynić coś trudniejszym + + impede + + +
+ +
+ utrudnienie + ˌutrudʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + to, co utrudnia wykonanie czegoś + + hindrance + impediment + stymie + + +
+ +
+ utrwalać +
+ + v + + + (fotografia) nadawać trwałość zdjęciom poprzez zastosowanie właściwych odczynników + + fix + + + + (technologia, technika, techniczny) zapisywać na nośniku celem późniejszego odczytania lub odtworzenia + + record + + + + czynić trwalszym + + strengthen + consolidate + set + + + + przedstawiać w formach literatury lub sztuki wycinek rzeczywistości + + preserve + + + + starać się dobrze zachować w pamięci, ucząc się, powtarzając materiał + + revise review + + + + stawać się trwalszym + + be commemorated + + +
+ +
+ utrzymanie + ˌuṭʃɨ̃ˈmãɲɛ +
+ + n + + + wyżywienie; czasem także: możliwość pobytu, noclegu + + board + + + + środki, pieniądze niezbędne do życia + + keep + livelihood + upkeep + + +
+ +
+ utrzymanka + ˌuṭʃɨ̃ˈmãnka +
+ + n + + + (lekceważąco, lekceważący) (pejoratywnie, pejoratywny) kobieta utrzymywana przez kochanka + + bimbo + kept woman + + + + (środowiskowy) (regionalizm, regionalny) (żartobliwie) uchwyt umożliwiający trzymanie naczynia wypełnionego gorącym płynem + + glass cup holder + hand-held tea glass holder + tea cup holder + + +
+ +
+ utrzymywać + ˌuṭʃɨ̃ˈmɨvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć kogoś lub coś na utrzymaniu + + maintain + + + + popierać pogląd, powtarzać jakąś opinię + + maintain + + +
+ +
+ utworzenie + ˌutfɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zorganizowanie czegoś (stowarzyszenia, instytucji (et cetera)) + + creation + foundation + + +
+ +
+ utwór + ˈutfur +
+ + n + + + (geologia, geologiczny), zwykle w lm, jakiekolwiek stałe tworzywo skorupy ziemskiej, będące produktem procesów geologicznych, posiadające tę samą budowę wewnętrzną lub inną wspólną cechę + + deposit + + + + dzieło literackie lub muzyczne + + work + piece + + +
+ +
+ utykać +
+ + v + + + stawać, nie mogąc poruszać się dalej + + get stuck + run aground + + + + chodzić niepłynnie z przyczyn chorobowych + + limp + + +
+ +
+ utylitarny + ˌutɨlʲiˈtarnɨ +
+ + adj + + + taki, który dąży do niesienia praktycznej korzyści, pożytku; jest użyteczny + + utilitarian + + +
+ +
+ utylitarystyczny + ˌutɨlʲitarɨˈstɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) związany z utylitaryzmem, dotyczący utylitaryzmu, właściwy utylitaryzmowi + + utilitarianist + + +
+ +
+ utylizacja + ˌutɨlʲiˈzaʦ̑ʲja +
+ + n + + + wykorzystywanie odpadów lub niepotrzebnych materiałów do dalszej produkcji, jako surowce wtórne; + + utilisation + + +
+ +
+ uwaga + uˈvaɡa +
+ + interjection + + + uwaga! → okrzyk, mający na celu ostrzec przed niebezpieczeństwem + + caution + look out + + + + uwaga! → okrzyk, mający na celu zwrócić czyjąś uwagę (1.1) + + attention + + +
+ +
+ uwaga + uˈvaɡa +
+ + n + + + pouczenie, upomnienie; krytyka czyjegoś zachowania + + rebuke + reproof + + + + skupienie nad przedmiotem, zjawiskiem lub myślą + + attention + notice + + + + spostrzeżenie, komentarz lub wypowiedź dotycząca czegoś + + observation + remark + comment + + +
+ +
+ uważać + uˈvaʒaʨ̑ +
+ + v + + + skupiać się + + concentrate + + + + sądzić coś o kimś lub czymś + + consider + deem + find + + + + uznawać; poczytywać + + consider + deem + find + + + + zwracać szczególną uwagę na coś; być ostrożnym + + take care + + +
+ +
+ uważnie + uˈvaʒʲɲɛ +
+ + adv + + + z uwagą, bacznie, ostrożnie + + attentively + carefully + heedfully + intently + mindfully + + +
+ +
+ uważny + uˈvaʒnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się uwagą, rozwagą, ostrożnością; taki, który czuwa, uważa + + attentive + observant + careful + heedful + watchful + + +
+ +
+ uwertura + ˌuvɛrˈtura +
+ + n + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) utwór orkiestrowy poprzedzający rozpoczęcie opery, oratorium lub baletu + + overture + + +
+ +
+ uwielbiać + uˈvʲjɛlbʲjäʨ̑ +
+ + v + + + bardzo coś/kogoś lubić + + like very much + + + + otaczać kogoś miłością + + adore + love + + +
+ +
+ uwierać +
+ + v + + + gnieść, uciskać + + pinch + + +
+ +
+ uwiąz +
+ + n + + + linka lub łańcuch, którym przywiązane jest zwierzę + + tether + + +
+ +
+ uwięzić +
+ + v + + + pozbawić wolności, zamknąć w więzieniu + + jail + trap + + +
+ +
+ uwodziciel + ˌuvɔˈʥ̑iʨ̑ɛl +
+ + n + + + mężczyzna uwodzący kogoś + + seducer + + +
+ +
+ uwodzić + uˈvɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + porywać, ujmować kogoś czymś; czarować, oczarować kogoś; (potocznie, potoczny) podrywać kogoś + + seduce + + +
+ +
+ uwolnienie + ˌuvɔlʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + wypuszczenie na wolność; wyzwolenie + + liberation + + +
+ +
+ uwolnić + uˈvɔlʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + oswobodzić kogoś z jakichś ograniczeń lub od czegoś nieprzyjemnego + + exempt + + + + usunąć więzy ograniczające ruchy + + unbind + unchain + + + + wypuścić na wolność, oswobodzić + + free + liberate + set free + + + + z zarzutów: oczyścić + + exonerate + + + + wyrwać się z zamknięcia + + free oneself + + + + wyzwolić się z jakichś ograniczeń lub od czegoś nieprzyjemnego + + get rid + + +
+ +
+ uwspólnotowić + ˌufspulnɔˈtɔvʲiʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przenieść w wyłączne kompetencje Unii Europejskiej (o sferach zarządzania państwowego) + + communitise + + +
+ +
+ uzależnienie + ˌuzalɛʒʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) chroniczna potrzeba dostarczania określonych, na ogół szkodliwych bodźców do organizmu człowieka, zwykle sprzeczna z jego wolą i intelektem + + addiction + + +
+ +
+ uzależnienie seksualne +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) uzależnienie od seksu; + + sex addiction + sexual addiction + + +
+ +
+ uzależniony +
+ + n + + + osoba, która popadła w nałóg + + addict + + +
+ +
+ uzasadniać + ˌuzaˈsadʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + podawać dowody na prawdziwość czegoś + + justify + excuse + found + motivate + validate + account for + + +
+ +
+ uzasadnienie + ˌuzasadʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + zbiór argumentów, powodów, motywów i dowodów wyjaśniających jakieś działanie + + explanation + justification + rationale + + +
+ +
+ uzasadniony +
+ + adj + + + oparty na słusznych podstawach + + justified + well-founded + founded + informed + principled + reasoned + + +
+ +
+ uzbrojenie + ˌuzbrɔˈjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) wyposażenie statku żaglowego, składające się z omasztowania, ożaglowania i olinowania + + rigging + + + + osprzęt, armatura + + fittings + + + + sprzęt bojowy, w który wyposażone jest wojsko + + armament + arms + weaponry + + +
+ +
+ uzbrojony +
+ + adj + + + mający wyposażenie służące bytowaniu, przetrwaniu lub rozwojowi + + developed + + + + posiadający broń przy sobie + + armed + gun-toting + militarized + strapped + tooled up + + +
+ +
+ uzdolniony +
+ + adj + + + obdarzony ponadprzeciętnymi umiejętnościami + + gifted + talented + + +
+ +
+ uzdrawianie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: uzdrawiać + + healing + + +
+ +
+ uzdrowiciel +
+ + n + + + osoba, która posiada moc uzdrawiania i stosuje w tym celu metody niepraktykowane przez medycynę oficjalną; (także, też) ten, kto kogoś uzdrowił + + healer + + +
+ +
+ uzdrowisko +
+ + n + + + miejscowość mająca naturalne właściwości lecznicze + + spa town + + +
+ +
+ uzgadniać + uzˈɡadʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + doprowadzać do zgodności + + adjust + coordinate + + + + doprowadzać do zgody + + agree + agree on + negotiate + + +
+ +
+ uznanie + uˈznãɲɛ +
+ + n + + + ocena, wyczucie + + discretion + + + + przyjęcie za prawdę + + recognition + + + + szacunek, poważanie, podziw + + acknowledgement + recognition + + +
+ +
+ uznawać + uzˈnavaʨ̑ +
+ + v + + + potwierdzać czyjeś prawa, pozycję, suwerenność + + accredit + honor + honour + + + + stwierdzać, że ktoś lub coś jest kimś lub czymś innym + + consider + + + + stwierdzać, że ktoś lub coś ma określone cechy + + consider + + + + zgadzać się z czymś + + avow + recognise + recognize + sanction + + +
+ +
+ uzupełniać + ˌuzuˈpɛwʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś kompletnym, dodawać czego brakuje + + complement + + +
+ +
+ uzupełnienie + ˌuzupɛwʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + to, co jest dopełnieniem, rozwinięciem, dodatkiem do czegoś + + addition + supplement + + +
+ +
+ uzurpator +
+ + n + + + człowiek, który bezprawnie przywłaszcza sobie tytuł, władzę albo cudze prawa do czegoś + + usurper + + +
+ +
+ uzurpować + ˌuzurˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + bezprawnie, samowolnie zagarniać, przywłaszczać + + usurp + + +
+ +
+ uzwojenie +
+ + n + + + (elektryczność) część obwodu magnetycznego odpowiedzialna za wytwarzanie strumienia magnetycznego + + electromagnetic coil + winding + wire coil + + +
+ +
+ uzyskanie + ˌuzɨˈskãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: uzyskać + + achieve + acquire + acquisition + gain + obtain + obtainment + + +
+ +
+ uzyskiwać + ˌuzɨˈsʲcivaʨ̑ +
+ + v + + + otrzymywać coś o co się zabiegało, starało się otrzymać + + obtain + + +
+ +
+ uzębienie +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (stomatologia, stomatologiczny) zestaw wszystkich zębów u danego osobnika + + dentition + set of teeth + + +
+ +
+ ułamek + uˈwãmɛk +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) zapis dzielenia za pomocą poziomej kreski rozdzielającej dzielną od dzielnika (zwanych w tej sytuacji licznikiem i mianownikiem) + + fraction + + + + fragment całości + + fraction + part + + +
+ +
+ ułamek masowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek masy składnika do masy mieszaniny; + + mass fraction + + +
+ +
+ ułamek molowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek liczby moli składnika do sumy liczby moli wszystkich składników mieszaniny; + + mole fraction + + +
+ +
+ ułamek niewłaściwy +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) ułamek, w którym licznik jest większy lub równy mianownikowi + + top-heavy fraction + + +
+ +
+ ułamek objętościowy +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stosunek objętości składnika do sumy objętości wszystkich składników mieszaniny przed ich zmieszaniem; + + volume fraction + + +
+ +
+ ułan + ˈuwãn +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) żołnierz lekkiej kawalerii utworzonej w Polsce w XVIII w.; ; (zobacz) też ułan w Encyklopedii staropolskiej + + uhlan + lancer + + +
+ +
+ ułaskawienie + ˌuwaskaˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) dokument, którego podpisanie skutkuje ułaskawieniem (1.1) + + pardon + reprieve + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) całkowite lub częściowe darowanie skazanemu kary orzeczonej prawomocnie przez sąd lub zamiana takiej kary na łagodniejszą; + + pardon + reprieve + + +
+ +
+ ułatwiać + uˈwatfʲjäʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się dla kogoś łatwiejsze + + facilitate + ease + simplify + further + + +
+ +
+ ułomność + uˈwɔ̃mnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + kalectwo + + handicap + lameness + + +
+ +
+ uśmiech + ˈuɕmʲjɛx +
+ + n + + + zmiana wyrazu twarzy, która jest przejawem odczuwania radości, zadowolenia, rozbawienia, serdeczności lub ironii; + + smile + + +
+ +
+ uśmiechać się + uɕˈmʲjɛxaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + wyrażać pozytywne emocje za pomocą grymasów twarzy + + smile + + +
+ +
+ uśmiechnięty + ˌuɕmʲjɛçˈɲɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + taki, który się uśmiecha + + smiling + + +
+ +
+ uśmieszek + uˈɕmʲjɛʃɛk +
+ + n + + + niewyraźny uśmiech wyrażający często drwinę, ironię albo pogardę + + smirk + + +
+ +
+ uświęcać +
+ + v + + + sprawiać, by ktoś lub coś stawało się święte + + sanctify + + +
+ +
+ użański +
+ + adj + + + związany z Użem (rzeką na Ukrainie i Słowacji) + + Uzhanian + + +
+ +
+ użycie + uˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + skorzystanie z czegoś, zastosowanie, posłużenie się czymś + + use + usage + + +
+ +
+ użyszkodnik + ˌuʒɨˈʃkɔdʲɲik +
+ + n + + + (slangowo) (informatyka, informatyczny) (żartobliwie) (czasem (pejoratywnie, pejoratywny)) użytkownik + + luser + + +
+ +
+ użytek + uˈʒɨtɛk +
+ + n + + + obszar ziemi będący w uprawie lub nadający się do uprawy + + farmland + + + + użycie, używanie, użytkowanie + + use + + +
+ +
+ użytkownik + ˌuʒɨtˈkɔvʲɲik +
+ + n + + + osoba, która używa czegoś, użytkuje coś + + user + + +
+ +
+ używalność +
+ + n + + + przydatność do używania + + usability + usableness + useableness + + +
+ +
+ używanie + ˌuʒɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: używać + + use + + +
+ +
+ używany + ˌuʒɨˈvãnɨ +
+ + adj + + + mający wcześniej innego właściciela, noszący ślady użytkowania + + used + secondhand + + +
+ +
+ używać + uˈʒɨvaʨ̑ +
+ + v + + + korzystać z czegoś do zrobienia czegoś + + use + + +
+ +
+ używka + uˈʒɨfka +
+ + n + + + produkt spożywczy, zwykle nie mający wartości odżywczej, działający pobudzająco na organizm ludzki + + drug + stimulant + + +
+ +
+ użyźniać + uˈʒɨʑɲäʨ̑ +
+ + v + + + czynić glebę bardziej urodzajną, zwiększać jej żyzność + + fertilise + fertilize + + +
+ +
+ użyźnić +
+ + v + + + zwiększyć urodzajność ziemi + + enrich + + +
+ +
+ van + vãn +
+ + n + + + typ nadwozia samochodu osobowego do przewozu większej ilości osób; + + van + + +
+ +
+ vel + vɛl +
+ + conjunction + + + (książkowy) albo, czyli, albo też (używane tylko dla połączenia określeń synonimicznych, szczególnie nazwisk, pseudonimów tej samej osoby) + + AKA + alias + + +
+ +
+ vendémiaire +
+ + n + + + nazwa pierwszego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Vendémiaire + + +
+ +
+ ventôse +
+ + n + + + nazwa szóstego miesiąca we francuskim kalendarzu rewolucyjnym; + + Ventôse + + +
+ +
+ verbum deponens +
+ + n + + + (gramatyka) czasownik, który przyjmuje formę strony biernej, ale ma znaczenie czynne lub zwrotne; + + deponent verb + + +
+ +
+ via + ˈvʲi<sup>j</sup>a +
+ + preposition + + + …służący do określenia miejscowości, przez którą przebiega trasa podróży lub transportu + + via + + +
+ +
+ vibrato + vʲiˈbratɔ +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) określenie wykonawcze wibracji dźwięku lub głosu; + + vibrato + + +
+ +
+ vice versa + ˈvʲiʦ̑ɛ ˈvɛrsa +
+ + adv + + + (żartobliwie) wzajemnie + + vice versa + + + + na odwrót, odwrotnie + + vice versa + + +
+ +
+ village development committee +
+ + n + + + najniższa jednostka administracyjna dla obszarów wiejskich w Nepalu; + + village development committee + + +
+ +
+ vipassana +
+ + n + + + technika medytacyjna w buddyzmie therawada; + + vipassana + + +
+ +
+ vloger + ˈvlɔɡɛr +
+ + n + + + autor vloga + + vlogger + + +
+ +
+ vogueing +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) housowy taniec imitujący zachowanie modelek na pokazie mody + + vogueing + + +
+ +
+ w + f + v + vu +
+ + n + + + dwudziesta ósma litera polskiego alfabetu + + w + + +
+ +
+ w + f + v + vu +
+ + preposition + + + …czas zaistnienia czynności; czas trwania czynności + + at + + + + …kierunek czynności + + into + + + + …wnętrze miejsca wykonywania czynności (również przenośne: umysł, mózg, serce itp.) + + in + at + + +
+ +
+ w biały dzień + ˈv‿bʲjawɨ ˈʥ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + adv + + + nie kryjąc się z niczym, jawnie, otwarcie + + in broad daylight + + +
+ +
+ w celu + ˈf‿ʦ̑ɛlu +
+ + przyłącza określenie celu, w jakim ktoś działa; aby, by + + in order to + + +
+ +
+ w chuj + f‿xuj +
+ + (wulgarnie, wulgaryzm) bardzo dużo, całe mnóstwo + + shitload + + +
+ +
+ w ciągu + ˈfʲ‿ʨ̑ɔ̃ŋɡu +
+ + wskazuje odcinek czasu stanowiący ramy czasowe dla opisywanych zdarzeń + + within + for + over + + +
+ +
+ w ciąży +
+ + adj + + + (fizjologia, fizjologiczny) taka, która została ciężarną + + pregnant + + +
+ +
+ w ciąży +
+ + adv + + + (fizjologia, fizjologiczny) gdy trwa okres ciąży, typowo dla ciąży + + pregnantly + + +
+ +
+ w czepku urodzony + ˈf‿ʧ̑ɛpku ˌːrɔˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) o kimś, kto ma dużo szczęścia + + born with a silver spoon in one's mouth + + +
+ +
+ w cztery oczy + ˈf‿ʧ̑tɛrɨ ˈɔʧ̑ɨ +
+ + adv + + + na osobności, bez udziału osób trzecich + + face to face + + +
+ +
+ w dodatku +
+ + adv + + + ponadto, dodatkowo, poza tym, prócz tego + + on top of that + to boot + additionally + also + in addition + moreover + + +
+ +
+ w dół +
+ + …informujący o miejscu, przebiegu czegoś lub o odbywaniu się jakiejś czynności w kierunku niżej od omawianej pozycji + + down + + +
+ +
+ w dół +
+ + adv + + + w kierunku tego, co znajduje się niżej; coraz niżej + + adown + down + downhill + downslope + downwardly + downwards + + +
+ +
+ w formie + ˈf‿ːɔrmʲjɛ +
+ + w postaci czegoś + + in the form + + +
+ +
+ w formie + ˈf‿ːɔrmʲjɛ +
+ + adj + + + w dobrej kondycji + + fit + in fine fettle + in good shape + in good trim + + +
+ +
+ w grudniu po południu + ˈv‿ɡrudʲɲu ˌpɔ‿pɔˈwudʲɲu +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) w nieokreślonej, niepewnej przyszłości; nie wiadomo kiedy + + when hell freezes over + + +
+ +
+ w górę + ˈv‿ɡurɛ +
+ + adv + + + (hydrologia, hydrologiczny) w kierunku źródła + + upstream + + + + określenie kierunku powyżej czegoś + + above + up + uphill + upwards + + +
+ +
+ w imię + ˈv‿ĩmʲjɛ +
+ + ze względu na jakąś wartość + + in the name of + + +
+ +
+ w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego +
+ + interjection + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) chrześcijańskie wezwanie rozpoczynające modlitwę + + In the name of the Father, the Son, and the Holy Spirit + + +
+ +
+ w kształcie +
+ + nadając lub przybierając kształt czegoś + + in the shape of + + +
+ +
+ w kwiecie wieku + ˈf‿kfʲjɛ̇ʨ̑ɛ ˈvʲjɛku +
+ + idiom + + + w pełni sił/życia, w najlepszym okresie życia, w rozkwicie + + in one's prime + + +
+ +
+ w mgnieniu oka + ˈv‿mʲɟɲɛ̇̃ɲu ˈɔka +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) bardzo szybko + + in a split second + in a twinkling + in the twinkling of an eye + + +
+ +
+ w międzyczasie + ˌv‿mʲjɛ̃nʣ̑ɨˈʧ̑aɕɛ +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) między jednym wydarzeniem a drugim + + in the meantime + meantime + meanwhile + + +
+ +
+ w moich oczach + ˈv‿mɔ<sup>j</sup>ix ˈɔʧ̑ax +
+ + idiom + + + moim zdaniem, według mojej opinii + + in my eyes + + +
+ +
+ w ogóle + v‿ɔˈɡulɛ + ˈv‿ɔɡulɛ +
+ + adv + + + ogólnie, w sumie, podsumowując + + generally + in general + + + + zupełnie (nie), nic a nic + + at all + + +
+ +
+ w pizdu + f‿pʲizˈdu +
+ + (wulgarnie, wulgaryzm) dużo + + shitload + + +
+ +
+ w pocie czoła + ˈf‿pɔʨ̑ɛ ˈʧ̑ɔwa +
+ + adv + + + z wielkim wysiłkiem + + in the sweat of one's brow + + +
+ +
+ w poprzek +
+ + przyimek wskazujący, że coś znajduje się lub porusza prostopadle do długości danego obiektu + + across + over + + +
+ +
+ w porządku +
+ + w określonej kolejności + + in order + + +
+ +
+ w porządku +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) zwrot wyrażający zgodę na coś + + OK + all right + + + + (potocznie, potoczny) zwrot wyrażający zrozumienie, uznanie czegoś (lub kogoś) za dobre, do przyjęcia, możliwe, prawidłowe + + OK + all right + okay + + +
+ +
+ w przybliżeniu +
+ + blisko, ale niedokładnie tak + + approximately + about + or so + approx + approx. + approximatively + + +
+ +
+ w przód +
+ + adv + + + w kierunku przed obserwatorem + + onward + + +
+ +
+ w sposób +
+ + adv + + + w jakimś stylu + + in a way + + +
+ +
+ w stosunku do + f‿stɔˈsũnku ˈdɔ +
+ + w porównaniu z + + in comparison with + + + + wobec, do, względem + + against + to + toward + towards + + +
+ +
+ w tym + f‿tɨ̃m +
+ + adv + + + połączenie w + to + + therein + + + + włącznie z + + including + + +
+ +
+ w ukryciu +
+ + adv + + + tak, by inni nie wiedzieli + + doggo + in secret + ulteriorly + + +
+ +
+ w wyniku +
+ + …tworząca konstrukcje opisujące przyczynę omawianego zjawiska czy wydarzenia + + accordingly + as a result of + + +
+ +
+ w zamian +
+ + adv + + + dając albo otrzymując coś za coś + + in exchange + in return + + +
+ +
+ w zasięgu ręki +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) coś jest łatwo dostępne, łatwo osiągalne + + within arm's reach + within reach + + + + coś jest w pobliżu, niedaleko, na wyciągnięcie ramienia + + within arm's reach + within reach + + +
+ +
+ w ślad za + ˈfʲ‿ɕlad ˈza +
+ + (idąc, podążając) za kimś + + following + + +
+ +
+ w żywe oczy +
+ + idiom + + + bezpośrednio, wprost + + bald-faced + unblushingly + + +
+ +
+ wacha + ˈva.xa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) gatunek ryby morskiej, Acanthocybium solandri, zaliczanej do rodziny makrelowatych + + wahoo + + +
+ +
+ wachlarz + ˈvaxlaʃ +
+ + n + + + ręczny przyrząd do ochładzania za pomocą ruchów powietrza, rozkładany kolisto + + fan + + +
+ +
+ wacik + ˈvaʨ̑ik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) kulisty bądź spłaszczony kawałek waty służący m.in. do dezynfekcji lub demakijażu + + cotton ball + swab + + +
+ +
+ wada + ˈvada +
+ + n + + + ujemna cecha charakteru + + fault + flaw + + +
+ +
+ wadery + vaˈdɛrɨ +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) (rybołówstwo, rybacki) rodzaj ochronnego ubrania z nieprzemakalnego materiału mającego formę butów połączonych ze spodniami sięgającymi pod pachy i używanego przez myśliwych i rybaków + + waders + + +
+ +
+ wadliwie + vaˈdlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób wadliwy, nieprawidłowy + + faultily + + +
+ +
+ wafel +
+ + n + + + (kulinaria) kruche ciastko złożone z kilku warstw (1.1), przełożonych określonym nadzieniem + + wafer + + + + (spożywczy) rodzaj ciasta cienko sprasowanego, łamliwego, służącego do przekładania nadzieniem lub jako foremka na lody czy inną masę + + wafer + + +
+ +
+ waga + ˈvaɡa +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) znaczenie, wartość + + weight + importance + + + + ciężar czegoś lub kogoś + + weight + + + + (sport, sportowy) w boksie: kategoria zawodników o zbliżonej wadze (1.2) + + weight + + + + urządzenie do pomiaru masy; + + scales + balance + + +
+ +
+ wagarowicz +
+ + n + + + uczeń chodzący na wagary, opuszczający lekcje + + truant + + +
+ +
+ wagary + vaˈɡarɨ +
+ + n + + + nieuzasadniona jedno- lub wielokrotna celowa nieobecność ucznia na obowiązkowych zajęciach w szkole; + + jigging + truancy + wagging + + +
+ +
+ wagon + ˈvaɡɔ̃n +
+ + n + + + (kolejnictwo) pojazd szynowy, zazwyczaj bez własnego napędu, przeznaczony do przewozu pasażerów lub towarów; + + wagon + car + carriage + + +
+ +
+ wagon restauracyjny +
+ + n + + + (kolejnictwo) wagon pociągu dalekobieżnego o wyposażeniu właściwym dla restauracji + + buffet car + + +
+ +
+ wagon sypialny +
+ + n + + + (kolejnictwo) wagon pociągu dalekobieżnego o wyposażeniu właściwym dla sypialni + + sleeping car + + +
+ +
+ wagonownia +
+ + n + + + (kolejnictwo) pomieszczenie do postoju, remontów i konserwacji wagonów; + + car barn + depot + + +
+ +
+ wagowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) związany z wagą, dotyczący wagi + + ponderal + + +
+ +
+ wahabicki + ˌwaxaˈbʲiʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z wahhabizmem + + Wahhabi + Wahabi + + +
+ +
+ wahabita + ˌwaxaˈbʲita +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zwolennik wahhabizmu + + Wahabi + + +
+ +
+ wahadło +
+ + n + + + ciało poruszające się wokół nieruchomego punktu lub poziomej osi nie przechodzącej przez środek ciężkości tego ciała + + pendulum + + +
+ +
+ wahanie + vaˈxãɲɛ +
+ + n + + + brak zdecydowania + + hesitation + + + + ruch okresowy zbliżony do ruchu wahadła + + swing + + + + zmienność określonej wielkości (cen, temperatur) w określonych granicach + + fluctuation + + +
+ +
+ wahać + ˈvaxaʨ̑ +
+ + v + + + nie móc podjąć jednoznacznej decyzji, zastanawiać się nad nią + + hesitate + + +
+ +
+ wakacje + vaˈkaʦ̑ʲjɛ +
+ + n + + + okres wolny od zajęć szkolnych / pracy / obowiązków; + + vacation + holiday + + +
+ +
+ wakame +
+ + n + + + (spożywczy) rodzaj jadalnych glonów morskich z gatunku undaria pierzastodzielna, składnik kuchni dalekowschodnich + + wakame + + +
+ +
+ wakat + ˈvakat +
+ + n + + + wolna posada, nieobsadzone stanowisko + + vacancy + + +
+ +
+ wakeboard +
+ + n + + + (sport, sportowy) szeroka deska używana do płynięcia po wodzie w wakeboardingu + + wakeboard + + +
+ +
+ wakeboarding +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportu wodnego, polegający na jeździe lub wykonywaniu ewolucji na specjalnej desce; + + wakeboarding + + +
+ +
+ wakuola +
+ + n + + + (mikrobiologia, mikrobiologiczny) owalna organella w strukturze komórki wypełniona sokiem komórkowym; + + vacuole + + +
+ +
+ walatka +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) wielkanocny zwyczaj stukania się jajkami; + + egg fight + egg tapping + + +
+ +
+ walc + valʦ̑ +
+ + n + + + (choreografia, choreograficzny) taniec wirowy wykonywany w parach do melodii w metrum 3/4; + + waltz + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) taneczny utwór muzyczny oparty o walc (1.1); + + waltz + + +
+ +
+ walcowaty +
+ + adj + + + taki, który przypomina kształtem walec + + cylindrical + + +
+ +
+ walczyć + ˈvalʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + toczyć walkę, uczestniczyć w walce + + fight + struggle + + +
+ +
+ walczyć z wiatrakami + ˈvalʧ̑ɨʥ̑ ˌz‿vʲjatraˈkãmʲi +
+ + v + + + walczyć z wytworami własnej wyobraźni + + tilting at windmills + + +
+ +
+ walec + ˈvalɛʦ̑ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) bryła o przekroju pionowym prostokąta i o podstawie będącej kołem; + + cylinder + + + + przedmiot o kształcie walca (1.2) + + cylinder + + + + pojazd budowlany, z szerokim kołem na przedniej osi, służący do wyrównywania nawierzchni; + + roller + + +
+ +
+ waleczność + vaˈlɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + wyjątkowe poświęcenie walce, odwaga; cecha tego, kto jest waleczny + + bravery + prowess + + +
+ +
+ waleczny + vaˈlɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + ktoś, kto odznacza się męstwem, odwagą w walce + + brave + + +
+ +
+ walenie + vaˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: walić + + pounding + + +
+ +
+ walentynka + ˌvalɛ̃nˈtɨ̃nka +
+ + n + + + anonimowy drobny upominek lub kartka z życzeniami na walentynki, zwykle ozdobiona sercem, będąca wyrazem adoracji + + valentine + + + + osoba obdarowana z okazji walentynek + + valentine + + +
+ +
+ walet + ˈvalɛt +
+ + n + + + (termin karciany) najsłabsza figura w kartach, starsza od blotek, oznaczona literą W (J, V lub B w innych językach); + + jack + knave + + +
+ +
+ waleń + ˈvalɛ̃ɲ +
+ + n + + + zwierzę należące do rzędu waleni + + whale + + +
+ +
+ walidator + ˌvalʲiˈdatɔr +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) program sprawdzający poprawność dokumentu o określonej składni; + + validator + + +
+ +
+ walizka + vaˈlʲiska +
+ + n + + + rodzaj torby podróżnej w formie sztywnego prostopadłościanu z uchwytem; + + suitcase + + +
+ +
+ walić + ˈvalʲiʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) strzelać z broni + + fire + shoot + + + + (potocznie, potoczny) mocno coś lub kogoś uderzać + + punch + + +
+ +
+ walić konia + ˈvalʲiʨ̑ ˈkɔ̃ɲa +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) (eufemistycznie) pobudzać męskiego członka + + jerk off + beat the cock + beat the meat + choke the chicken + whack off + + +
+ +
+ walka + ˈvalka +
+ + n + + + (sport, sportowy) mecz bokserski lub mecz innego sportu kontaktowego + + fight + + + + siłowe lub zbrojne rozstrzygnięcie konfliktu + + fight + battle + + + + zmaganie z czymś, zwalczanie czegoś + + struggle + + +
+ +
+ walka z wiatrakami + ˈvalka ˌz‿vʲjatraˈkãmʲi +
+ + idiom + + + walka z czymś nierealnym, urojonym + + tilting at windmills + + +
+ +
+ walkman + ˈwɔkmɛ̃n +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) mały, przenośny magnetofon kasetowy lub radiomagnetofon wyposażony w słuchawki; + + walkman + + +
+ +
+ walkower + valˈkɔvɛr +
+ + n + + + (sport, sportowy) przyznanie zwycięstwa z powodu nieobecności przeciwnika, jego wycofania się lub dyskwalifikacji; + + W.O. + walkover + + +
+ +
+ walny + ˈvalnɨ +
+ + adj + + + mający decydujące znaczenie + + decisive + + +
+ +
+ walor + ˈvalɔr +
+ + n + + + cecha wyróżniająca, szczególnie pozytywna + + value + quality + virtue + advantage + + +
+ +
+ waloński +
+ + adj + + + związany z Walonią lub Walonami, dotyczący Walonii lub Walonów + + Walloon + + +
+ +
+ waloński +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język waloński; + + Walloon + + +
+ +
+ waltornia + valˈtɔrʲɲa +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument muzyczny dęty blaszany; + + French horn + + +
+ +
+ waluta + vaˈluta +
+ + n + + + (bankowość, bankowy) oficjalna jednostka monetarna danego państwa; + + currency + + +
+ +
+ wamp + vãmp +
+ + n + + + demoniczna, uwodzicielska kobieta + + vamp + + +
+ +
+ wampir + ˈvãmpʲir +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) (fantasy) upiór wysysający krew z żyjących; + + vampire + + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek nietoperza żywiącego się krwią ssaków; + + vampire bat + + +
+ +
+ wampirzyca +
+ + n + + + kobieta-wampir + + vampiress + + +
+ +
+ wanad + ˈvãnat +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu V i liczbie atomowej 23; + + vanadium + + +
+ +
+ wandal + ˈvãndal +
+ + n + + + osoba bezsensownie i bezmyślnie niszcząca rzeczy, wartości kulturalne, dzieła sztuki + + vandal + + +
+ +
+ wandelia + vãnˈdɛlʲja +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Vandellia cirrhosa, pasożytnicza ryba z dorzecza Amazonki i Orinoko + + candiru + + +
+ +
+ wanilia + vãˈɲilʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych; + + vanilla + + +
+ +
+ wanilina +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (spożywczy) aromatyczna substancja występująca w owocach wanilii, otrzymywana również syntetycznie + + vanillin + + +
+ +
+ wanna + ˈvãnːa +
+ + n + + + duże naczynie do kąpieli + + bathtub + bath + + +
+ +
+ wanta + ˈvãnta +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) lina podtrzymująca i usztywniająca maszt w płaszczyźnie prostopadłej do płaszczyzny symetrii kadłuba jachtu; + + shroud + + +
+ +
+ wapienny +
+ + adj + + + dotyczący wapienia, wykonany z wapienia + + limestone + + +
+ +
+ wapień + ˈvapʲjɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała osadowa pochodzenia organicznego lub chemicznego zbudowana z węglanu wapnia; + + limestone + + +
+ +
+ wapiti +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cervus canadensis, duży, północnoamerykański jeleń; + + elk + red deer + + +
+ +
+ wapń + vapʲɲ̊ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Ca i liczbie atomowej 20; + + calcium + + +
+ +
+ waran + ˈvarãn +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzaj dużej jaszczurki + + monitor lizard + biawak + goanna + + +
+ +
+ warcab +
+ + n + + + pionek w grze w warcaby + + piece + + +
+ +
+ warcaba +
+ + n + + + pionek warcabowy + + piece + + +
+ +
+ warcabiarz +
+ + n + + + osoba grająca w warcaby + + checkers player + draughts player + + +
+ +
+ warcabista +
+ + n + + + osoba grająca w warcaby + + checkers player + draughts player + + +
+ +
+ warcabnica + ˌvarʦ̑abʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + plansza do warcabów + + chessboard + + +
+ +
+ warcaby +
+ + n + + + gra dwuosobowa, w której gracze wykonują na przemian ruchy bierkami na czarno-białej planszy; + + checkers + draughts + + +
+ +
+ warczeć +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) mówić opryskliwie + + snap + + + + o stworzeniach wydawać gardłowe, niskie dźwięki ostrzegawcze jako forma gniewu, chęci ataku + + growl + snarl + gnar + gnarr + + + + o urządzeniach wydawać niskie dźwięki przy pracy + + throb + whirr whir + + +
+ +
+ wareski +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) związany z Waregami, dotyczący Waregów + + Varangian + + +
+ +
+ warga + ˈvarɡa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) fałd skórny ograniczający usta; + + lip + + +
+ +
+ wargowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący warg, ust + + labial + + + + (fonetyka, fonetyczny) związany z artykulacją ustami + + labial + + +
+ +
+ wariacko + varʲˈjaʦ̑kɔ +
+ + adv + + + w sposób wariacki, szalony + + madly + + +
+ +
+ wariancja + varʲˈjãnʦ̑ʲja +
+ + n + + + (statystyka, statystyczny) miara zmienności, odzwierciedlająca zróżnicowanie zbiorowości; jest kwadratem odchylenia standardowego; + + variance + + +
+ +
+ wariant + ˈvarʲjãnt +
+ + n + + + inne rozwiązanie, opracowanie, inna wersja + + variant + + +
+ +
+ wariat + ˈvarʲjat +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek chory psychicznie + + fool + lunatic + madman + loony + + +
+ +
+ wariograf +
+ + n + + + urządzenie służące do rejestrowania nieświadomych reakcji przesłuchiwanego na zadawane pytania, pomagające wnioskować o jego prawdomówności; + + polygraph + + +
+ +
+ warkocz + ˈvarkɔʧ̑ +
+ + n + + + (fryzjerstwo, fryzjerski) splot zazwyczaj z trzech pasm włosów + + plait + braid + plat + + + + coś zaplecionego tak jak warkocz (1.1) + + braid + + +
+ +
+ warkoczyk + varˈkɔʧ̑ɨk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: warkocz + + pigtail + + +
+ +
+ warna + ˈvarna +
+ + n + + + klasa społeczna w tradycyjnym indyjskim podziale społecznym, dzieląca się dalej na kasty; + + varna + + +
+ +
+ warownia +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (wojskowość, wojskowy) obwarowany gród, twierdza otoczona obwarowaniem + + fortress + + +
+ +
+ warowny + vaˈrɔvnɨ +
+ + adj + + + umocniony w celu przetrwania oblężenia + + fortified + + +
+ +
+ warstwa + ˈvarstfa +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) forma występowania skał osadowych; + + stratum + + + + każda z części materii wyraźnie wyodrębniających się w postaci równoległych płaszczyzn + + layer + + +
+ +
+ warstwownica + ˌvarstfɔvʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) element kotła rusztowego regulujący wysokość warstwy dostarczanego do kotła paliwa + + coal gate + + +
+ +
+ warstwowo +
+ + adv + + + warstwami, jedna na drugiej + + in layers + + +
+ +
+ warstwowy + varˈstfɔvɨ +
+ + adj + + + złożony z warstw + + stratified + lamellar + laminal + laminar + layered + stratal + + +
+ +
+ warszawianin + ˌvarʃaˈvʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Warszawy + + Varsovian + man of Warsaw + + +
+ +
+ warszawski + varˈʃafsʲci +
+ + adj + + + związany z Warszawą, pochodzący z Warszawy + + Varsovian + Warsaw + + +
+ +
+ warsztat + ˈvarʃtat +
+ + n + + + (motoryzacja) (rzemiosło, rzemieślniczy) firma zajmująca się usługami mechanicznymi, rzemieślniczymi, naprawczymi + + workshop + + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) pomieszczenie z kompletem narzędzi do wykonanie określonej pracy, zwłaszcza rzemieślniczej, mechanicznej + + workshop + + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) stół z kompletem narzędzi do wykonania określonej pracy, zwłaszcza rzemieślniczej, mechanicznej + + bench + + +
+ +
+ wart + vart +
+ + adj + + + posiadający pewną wartość + + worth + + +
+ +
+ warta + ˈvarta +
+ + n + + + straż pełniona przez jedną lub kilka osób; + + sentry + + +
+ +
+ wartki + ˈvartʲci +
+ + adj + + + szybko płynący + + lively + rapid + swift + + +
+ +
+ warto + ˈvartɔ +
+ + particle + + + dobrze byłoby, gdyby coś się stało; trzeba (słowo mniej naciskające) + + it is worth + + +
+ +
+ wartownia + varˈtɔvʲɲa +
+ + n + + + pomieszczenie dla wartowników + + guardroom + + +
+ +
+ wartościowy + ˌvartɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + o wysokiej wartości materialnej + + valuable + precious + worthful + + +
+ +
+ wartość + ˈvartɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (matematyka, matematyczny) liczba wyrażająca daną wielkość fizyczną lub będąca wynikiem wyrażenia matematycznego + + value + + + + kwota pieniędzy, jaką wart jest jakiś przedmiot lub usługa + + value + worth + + + + określony stan danej cechy, wymiar cechy; znaczenie; to, ile coś jest warte z jakiejś przyczyny + + value + worth + merit + + + + zwykle lm zasada moralna, przekonanie + + value + principle + + +
+ +
+ waruj + ˈvaruj +
+ + interjection + + + komenda dla psa, aby ten przywarł do ziemi w pozycji oczekującej + + down + + +
+ +
+ warunek + vaˈrũnɛk +
+ + n + + + ograniczenie, bez którego coś nie jest możliwe + + condition + + +
+ +
+ warunki +
+ + n + + + stan rzeczy + + conditions + terms + + +
+ +
+ warunkowo +
+ + adv + + + w zależności od warunków + + conditionally + + +
+ +
+ warunkowy + ˌvarũŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od warunek + + conditional + + +
+ +
+ waryscyt + vaˈrɨsʦ̑ɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady fosforanów; + + variscite + + +
+ +
+ warzucha tatrzańska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cochlearia tatrae Borbás, gatunek rośliny z rodziny kapustowatych, endemit tatrzański; + + Tatra scurvy-grass + + +
+ +
+ warzywnia warzywna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Euterpe oleracea Mart., gatunek rośliny z rodziny arekowatych; + + açaí palm + + +
+ +
+ warzywo + vaˈʒɨvɔ +
+ + n + + + roślina, której owoce, korzenie, liście lub kwiatostany służą człowiekowi za pokarm + + vegetable + + +
+ +
+ warzyć + ˈvaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + przygotowywać piwo + + brew + + +
+ +
+ warząchew + vaˈʒɔ̃w̃xɛf +
+ + n + + + (gastronomia) (przestarzałe, przestarzały) duża łyżka kuchenna, zwykle drewniana + + ladle + + +
+ +
+ wasabi +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) chrzan japoński, Eutrema japonica (Miq.) Koidz., roślina z rodziny kapustowatych; + + wasabi + + +
+ +
+ wasal + ˈvasal +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) w feudalizmie: szlachcic, który złożył przysięgę innemu szlachcicowi (seniorowi), zobowiązując się do wierności, pomocy różnego rodzaju, a w zamian korzystając z jego ochrony; + + vassal + + +
+ +
+ wasz + vaʃ +
+ + pronoun + + + 2. osoba lm + + your + yours + + +
+ +
+ wat + vat +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka mocy w układzie SI odpowiadająca pracy 1 dżula wykonywanej w czasie 1 sekundy; + + watt + + +
+ +
+ wata cukrowa + ˈvata ʦ̑uˈkrɔva +
+ + n + + + (kulinaria) jadalny wyrób z cukru przypominający watę; + + candy floss + cotton candy + fairy floss + + +
+ +
+ wataha + vaˈtaxa +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) stado wilków lub dzików; + + pack + + +
+ +
+ wawrzyn + ˈvavʒɨ̃n +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo lub krzew, Laurus L., z rodziny wawrzynowatych; + + laurel + laurus + + + + (historia, historyczny, historycznie) wieniec z liści wawrzynu (1.1) będący symbolem zwycięstwa i chwały w starożytnej Grecji i Rzymie + + laurel + + + + (przenośnie, przenośnia) nagroda, którą przyznaje się za wybitne osiągnięcia w pewnej dziedzinie + + laurel + + +
+ +
+ waza + ˈvaza +
+ + n + + + duże, szerokie i głębokie naczynie, zwykle z dwoma uchwytami i przykrywką, służące do podawania na stół zup lub ponczu; + + soup tureen + + + + duże, wysmukłe i ozdobne naczynie z ceramiki, kamienia albo metalu + + vase + + +
+ +
+ wazektomia + ˌvazɛkˈtɔ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg urologiczny przeprowadzany u mężczyzn w celu trwałego pozbawienia ich płodności, polegający na przecięciu nasieniowodu (nasieniowodów); + + vasectomy + + +
+ +
+ wazelina +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) mazista, biaława substancja będąca mieszaniną węglowodorów parafinowych, głównie dokozanu i trikozanu, wykorzystywana w kosmetyce i technice; + + vaseline + petrolatum + petroleum jelly + white petrolatum + + +
+ +
+ wazon + ˈvazɔ̃n +
+ + n + + + ozdobne naczynie przeznaczone do przechowywania ciętych kwiatów + + vase + + +
+ +
+ wał + vaw +
+ + n + + + narzędzie do ugniatania ziemi + + roller + + + + rodzaj nasypu, usypisko z ziemi, naturalne lub sztuczne + + rampart + + +
+ +
+ wałach + ˈvawax +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) (zootechnika, zootechniczny) wykastrowany samiec konia o wyciszonym temperamencie; + + gelding + + +
+ +
+ wałaski +
+ + adj + + + odnoszący się do Wałachów, związany z Wałachami + + Vlach + + +
+ +
+ wałek + ˈvawɛk +
+ + n + + + przedmiot przypominający cylinder + + roller + + +
+ +
+ wałek do ciasta + ˈvawɛɡ dɔ‿ˈʨ̑asta +
+ + n + + + (kulinaria) drewniany przedmiot w kształcie walca służący do rozpłaszczania ciasta, w celu uzyskania cienkiej warstwy; + + rolling pin + + +
+ +
+ wałkoń +
+ + n + + + osoba, której nie chce się pracować + + idler + lazybones + sluggard + dawdler + loafer + dead-beat + + +
+ +
+ wałęsać się +
+ + v + + + chodzić bez celu + + knock about + knock around + + +
+ +
+ ważka + ˈvaʃka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) żyjący w okolicach zbiorników wodnych podłużny owad o dwóch parach skrzydeł i dużych oczach; + + dragonfly + + +
+ +
+ ważność + ˈvaʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co ważne, mające duże znaczenie + + importance + + + + cecha tego, co ważne, mające moc prawną + + validity + + +
+ +
+ ważny + ˈvaʒnɨ +
+ + adj + + + mający duże znaczenie + + important + + + + mający moc prawną, obowiązujący + + valid + + +
+ +
+ ważyć + ˈvaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + mieć jakiś ciężar, masę + + weigh + + +
+ +
+ wbrew + vbrɛf +
+ + preposition + + + sprzecznie z czymś, na przekór komuś lub czemuś + + against + contrary to + + +
+ +
+ wcale + ˈfʦ̑alɛ +
+ + adv + + + …(potocznie, potoczny) komunikujący, że jakiś stan dotyczy wspomnianego obiektu w stopniu wystarczającym, wbrew oczekiwaniom + + fairly + quite + + + + …używany z przeczeniem „nie”, komunikujący, że jakiś stan nie dotyczy wspomnianego obiektu + + not at all + + +
+ +
+ wcale + ˈfʦ̑alɛ +
+ + particle + + + …(potocznie, potoczny) zaprzeczająca sądowi wyrażonemu przez rozmówcę + + not at all + + + + …używana z przeczeniem „nie”, podkreślająca, że mówiący jest przekonany o wyrażanym sądzie, wbrew przypuszczeniom rozmówcy, że jest inaczej + + but + + +
+ +
+ wchodzić + ˈfxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + wstępować w obręb jakiegoś pomieszczenia, budynku, obszaru, strefy itp. + + enter + go into + + +
+ +
+ wcisnąć gaz do dechy + ˈfʲʨ̑isnɔ̃ɲʥ̑ ˈɡaz dɔ‿ˈdɛxɨ +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) nacisnąć pedał gazu do oporu, maksymalnie zwiększając szybkość + + put the pedal to the metal + + +
+ +
+ wciąż + fʲʨ̑ɔ̃w̃ʃ +
+ + adv + + + powtarzając jakąś czynność wiele razy + + continuously + keep do + + + + wykonując jakąś czynność cały czas, bez przerwy + + still + + +
+ +
+ wczasy + ˈfʧ̑asɨ +
+ + n + + + zorganizowany wielodniowy wypoczynek poza miejscem zamieszkania + + holiday + vacation + + +
+ +
+ wczesny + ˈfʧ̑ɛsnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest u swojego początku + + early + + + + występujący w początkowej fazie; odbywający się na początku właściwej sobie pory + + early + + +
+ +
+ wcześniactwo + fʧ̑ɛɕˈɲaʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) urodzenie dziecka między 22. a 37. tygodniem ciąży + + premature birth + preterm birth + + +
+ +
+ wcześniak + ˈfʧ̑ɛɕɲak +
+ + n + + + dziecko urodzone w wyniku przedwczesnego porodu + + preemie + preterm baby + preterm infant + + +
+ +
+ wcześnie + ˈfʧ̑ɛɕɲɛ +
+ + adv + + + podczas początkowego etapu trwania czegoś + + early + + + + rano, w pierwszych godzinach po świcie + + early + + +
+ +
+ wcześniej + ˈfʧ̑ɛɕɲɛ̇j +
+ + adv + + + przed upływem pewnego określonego czasu; przed jakimś wydarzeniem + + ago + + +
+ +
+ wczoraj + ˈfʧ̑ɔraj +
+ + adv + + + w dniu poprzedzającym dzisiejszy + + yesterday + + +
+ +
+ wczoraj + ˈfʧ̑ɔraj +
+ + n + + + dzień poprzedni w stosunku do dzisiejszego + + yesterday + + +
+ +
+ wczorajszy + fʧ̑ɔˈrajʃɨ +
+ + adj + + + taki, który był wczoraj, dotyczy poprzedniego dnia; z dnia poprzedniego + + yesterday's + + +
+ +
+ wdech +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) akt wprowadzania powietrza do układu oddechowego + + inhalation + breath + indrawn breath + inspiration + + +
+ +
+ wdowa + ˈvdɔva +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Latrodectus, rodzaj pająków z rodziny omatnikowatych; + + black widow + black widow spider + widow spider + + + + kobieta, której ostatni mąż nie żyje; + + widow + + +
+ +
+ wdowi grosz + ˈvdɔvʲi ˈɡrɔʃ +
+ + n + + + (książkowy) niewielka kwota przekazana kosztem wyrzeczeń przez osobę niezmożoną + + widow's mite + + +
+ +
+ wdowiec + ˈvdɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + mężczyzna, którego ostatnia żona nie żyje + + widower + + +
+ +
+ wdychać + ˈvdɨxaʨ̑ +
+ + v + + + wciągać powietrze/wyziewy nosem lub ustami do płuc + + inhale + breathe + + +
+ +
+ wdzięczność + ˈvʲʥ̑ɛ̃n͇ʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uczucie serdeczności w stosunku do swojego darczyńcy, dobroczyńcy, chęć odwzajemnienia się mu za dobrodziejstwa + + gratitude + thankfulness + gratefulness + + +
+ +
+ wdzięczny + ˈvʲʥ̑ɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pełen wdzięczności + + grateful + thankful + + + + pełen wdzięku, gracji + + graceful + + +
+ +
+ wdzięk + vʲʥ̑ɛ̃ŋk +
+ + n + + + sprawianie miłego wrażenia swoim wyglądem i / lub zachowaniem + + charm + cuteness + grace + gracefulness + + +
+ +
+ weber +
+ + n + + + (jednostka miary) (fizyka, fizyczny) jednostka pochodna układu SI, w której podawany jest strumień indukcji magnetycznej; + + weber + + +
+ +
+ webinar +
+ + n + + + konferencja, prezentacja lub szkolenie dla grupy osób przeprowadzone przez Internet; + + webinar + Webinar + + +
+ +
+ weduta + vɛˈduta +
+ + n + + + (sztuka) dzieło (rysunek, sztych, obraz) przedstawiające panoramę miasta; + + veduta + + +
+ +
+ wedyjski + vɛˈdɨjsʲci +
+ + adj + + + dotyczący wedyzmu + + Vedic + + +
+ +
+ według + ˈvɛdwuk +
+ + preposition + + + …oznaczający, że coś odbywa się zgodnie z jakąś instrukcją, planem, poleceniem + + according to + accordingly + + + + …wyrażający autora czegoś + + according to + accordingly + + +
+ +
+ weekend +
+ + n + + + sobota i niedziela, także piątek wieczorem, (dosłownie) koniec tygodnia + + weekend + + +
+ +
+ weganin + vɛˈɡãɲĩn +
+ + n + + + człowiek przestrzegający zasad weganizmu, niejedzący żadnych pokarmów pochodzenia zwierzęcego + + vegan + veganist + + +
+ +
+ weganizm + vɛˈɡãɲism̥ +
+ + n + + + styl życia dążący do minimalizacji wykorzystywania zwierząt w celach konsumpcyjnych, tj. wykluczający jedzenie mięsa i pokarmów zawierających składniki pochodzenia zwierzęcego (nabiał, jajka, żelatynę) i odrzucający produkty wytworzone z użyciem zwierząt ((na przykład) futro, skórzana odzież, kosmetyki testowane na zwierzętach); + + veganism + + +
+ +
+ wegański + vɛˈɡãj̃sʲci +
+ + adj + + + (kulinaria) bez mięsa, ryb i innych produktów pochodzenia zwierzęcego (tj. nabiału, tłuszczów zwierzęcych, jajek, owoców morza, miodu) + + vegan + plant-based + + + + (rzadki, rzadko używany) stworzony bez użycia produktów pochodzenia zwierzęcego, (także, też) nietestowany na zwierzętach + + cruelty-free + + + + związany z weganizmem, dotyczący weganizmu + + vegan + + +
+ +
+ wege + ˈvɛɡɛ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) wegetariański, (także, też) wegański + + veg + + +
+ +
+ wegeburger +
+ + n + + + (kulinaria) wegański lub wegetariański kotlet przygotowany (na przykład) z ciecierzycy, kaszy jaglanej, fasoli, soczewicy itd. + + veggie burger + + +
+ +
+ wegetarianin + ˌvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲĩn +
+ + n + + + człowiek, który nie je mięsa + + vegetarian + + +
+ +
+ wegetarianizm + ˌvɛɡɛtarʲˈjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + sposób odżywiania się charakteryzująca się wyłączeniem z posiłków produktów mięsnych; + + vegetarianism + + +
+ +
+ wegetariański + ˌvɛɡɛtarʲˈjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + (kulinaria) o jedzeniu: pozbawiony mięsa + + vegetarian + + + + (kulinaria) o jedzeniu: pozbawiony mięsa i niektórych albo wszystkich produktów pochodzenia zwierzęcego + + vegetarian + + + + związany z wegetarianizmem, dotyczący wegetarianizmu + + vegetarian + + +
+ +
+ wegetariańsko +
+ + adv + + + w sposób wegetariański + + in a vegetarian manner + + +
+ +
+ wegetatywny + ˌvɛɡɛtaˈtɨvnɨ +
+ + adj + + + związany z bezpłciowym rozmnażaniem się organizmów żywych + + vegetative + + + + związany z podstawowymi procesami fizjologicznymi organizmu + + vegetative + + +
+ +
+ wehikuł + vɛˈçikuw +
+ + n + + + (żartobliwie) środek transportu + + conveyance + vehicle + + +
+ +
+ wehikuł czasu + vɛˈçikuw ˈʧ̑asu +
+ + n + + + fikcyjna maszyna umożliwiająca podróże w czasie; + + time machine + + +
+ +
+ wejście + ˈvɛjɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + miejsce, przez które można gdzieś wejść, wkroczyć + + entrance + + +
+ +
+ weksylolog +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie weksylologii + + vexillologist + + +
+ +
+ weksylologia + ˌvɛksɨlɔˈlɔɟja +
+ + n + + + nauka zajmująca się badaniem flag, sztandarów i chorągwi; + + vexillology + + +
+ +
+ weksylologiczny +
+ + adj + + + dotyczący weksylologii + + vexillologic + + +
+ +
+ wektor + ˈvɛktɔr +
+ + n + + + (geometria) (fizyka, fizyczny) obiekt będący wielkością określoną przez wartość liczbową (moduł), zwrot i kierunek, ale bez punktu zaczepienia; + + vector + + + + (biologia, biologiczny) organizm lub cząsteczka zdolna do przeniesienia fragmentu DNA do komórki biorcy; + + vector + + + + (geometria) (fizyka, fizyczny) para punktów, przedstawiana geometrycznie w postaci odcinka ze strzałką; + + vector + + + + (informatyka, informatyczny) (cybernetyka, cybernetyczny) sposób, w jaki można zainfekować urządzenie + + vector + + + + (informatyka, informatyczny) tablica jednowymiarowa; + + vector + + + + (matematyka, matematyczny) w szerszym znaczeniu: element przestrzeni liniowej, czyli obiekt, który może być skalowany i dodawany; + + vector + + + + (medycyna, medyczny) organizm przenoszący pasożyta lub drobnoustrój zakaźny; + + vector + + +
+ +
+ welin + ˈvɛlʲĩn +
+ + n + + + dobrej jakości cienki pergamin z cielęcej skóry; + + vellum + + +
+ +
+ welocyped + ˌvɛlɔˈʦ̑ɨpɛt +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) pierwotny rower, który nie posiada łańcucha ani hamulców; + + velocipede + + +
+ +
+ welur + ˈvɛlur +
+ + n + + + (włókiennictwo) tkanina osnowowa z krótkim włosem tworzącym okrywę runową, rodzaj pluszu + + velour + + +
+ +
+ welurowy +
+ + adj + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) (włókiennictwo) wykonany z weluru + + velour + velours + + +
+ +
+ wena + ˈvɛ̃na +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (anatomia, anatomiczny) żyła + + vein + + + + (książkowy) zapał twórczy, natchnienie, zdolność, łatwość tworzenia + + afflatus + + +
+ +
+ wenecjanin + ˌvɛ̃nɛˈʦ̑ʲjä̃ɲĩn +
+ + n + + + mieszkaniec Wenecji + + Venetian + + +
+ +
+ wenecki + vɛ̃ˈnɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Wenecji, związany z Wenecją, wywodzący się z Wenecji + + Venetian + + +
+ +
+ wenecki + vɛ̃ˈnɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zespół dialektów używanych w północno-wschodnich Włoszech; + + Venetan + Venetian + + +
+ +
+ wenerolog + ˌvɛ̃nɛˈrɔlɔk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) lekarz specjalista zajmujący się profilaktyką, rozpoznawaniem i leczeniem chorób wenerycznych + + venereologist + + +
+ +
+ wenerologia + ˌvɛ̃nɛrɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dziedzina medycyny zajmująca się rozpoznawaniem i leczeniem chorób przenoszonych drogą płciową; + + venereology + + +
+ +
+ weneryczny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) przenoszony drogą płciową + + venereal + + +
+ +
+ wenezuelski + ˌvɛ̃nɛzuˈ<sup>w</sup>ɛlsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Wenezueli lub Wenezuelczyków + + Venezuelan + + +
+ +
+ wentyl +
+ + n + + + zawór doprowadzający i odprowadzający powietrze (np. w piłce lub w kole) + + valve + + +
+ +
+ wentylacja +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) wymiana powietrza w pomieszczeniach lub maszynach + + ventilation + + +
+ +
+ wentylacyjny +
+ + adj + + + związany z wentylacją + + ventilation + ventilatory + + +
+ +
+ wentylator + ˌvɛ̃ntɨˈlatɔr +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (elektryczność) urządzenie w formie śmigła napędzanego silnikiem, wywołującego wiatr, stosowane do schładzania pomieszczeń, urządzeń elektrycznych lub w celu stworzenia sztucznego ciągu w kanałach wentylacyjnych, w piecach hutniczych itp.; + + fan + ventilator + exhauster + + +
+ +
+ wenusjański +
+ + adj + + + związany z planetą Wenus + + Venusian + + +
+ +
+ weranda + vɛˈrãnda +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) drewniana lub murowana dobudówka o funkcji rekreacyjnej, zazwyczaj dostawiona do budynku mieszkalnego, otwarta lub oszklona, z dachem na słupach. + + verandah + + +
+ +
+ werbel + ˈvɛrbɛl +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) bęben posiadający struny pod spodnią membraną dla uzyskania charakterystycznego dźwięku; + + snare drum + + +
+ +
+ werbena +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + verbena + vervain + + +
+ +
+ werbista +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakonnik z zakonu założonego przez św. Arnolda Janssena; + + Verbite + + +
+ +
+ werbować +
+ + v + + + namawiać kogo do udziału w czym + + recruit + enlist + + + + (wojskowość, wojskowy) zaciągać do wojska + + recruit + enlist + + + + pozyskiwać zwolenników + + enlist + recruit + + +
+ +
+ werdykt + ˈvɛrdɨkt +
+ + n + + + decyzja podjęta przez sędziów, jurorów, ławę przysięgłych, komisję itp. + + verdict + + +
+ +
+ wermut +
+ + n + + + (kulinaria) wino korzenno-ziołowe; + + vermouth + + +
+ +
+ wernakularny + ˌvɛrnakuˈlarnɨ +
+ + adj + + + rodzimy, etniczny, natywny, miejscowy, potoczny, w języku narodowym – w odniesieniu do literatury, kultury słowa + + vernacular + + + + rodzimy, nieprofesjonalny, tworzony przez anonimowych twórców – w odniesieniu do kultury materialnej (sztuki, architektury) + + vernacular + + +
+ +
+ weroński +
+ + adj + + + związany z Weroną, dotyczący Werony, pochodzący z Werony + + Veronese + + +
+ +
+ wers + vɛrs +
+ + n + + + podstawowa jednostka wersyfikacyjna, najczęściej złożona z jednej linijki tekstu + + line + + +
+ +
+ wersalka + vɛrˈsalka +
+ + n + + + rozkładane łóżko, które po złożeniu tworzy kanapę + + sofa bed + + +
+ +
+ wersja + ˈvɛrsʲja +
+ + n + + + jeden ze sposobów przedstawienia, wykonania, powiedzenia czegoś + + version + + +
+ +
+ wersor + ˈvɛrsɔr +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wektor o długości równej 1, zwykle stanowiący bazę przestrzeni (określający układ współrzędnych); + + versor + + +
+ +
+ weryfikacja +
+ + n + + + sprawdzenie kwalifikacji czy przydatności + + screening + vetting + + + + sprawdzenie zgodności z prawdą + + verification + + +
+ +
+ weryfikowalny +
+ + adj + + + taki, który da się zweryfikować, możliwy do sprawdzenia + + verifiable + + +
+ +
+ weryfikować + ˌvɛrɨfʲiˈkɔvaʨ̑ +
+ + v + + + sprawdzać, potwierdzać lub wypróbowywać prawdziwość, prawidłowość, słuszność lub autentyczność czegoś + + verify + check + + +
+ +
+ wesele + vɛˈsɛlɛ +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (gastronomia) przyjęcie i zabawa urządzane po ślubie + + wedding reception + + +
+ +
+ wesołe miasteczko + vɛˈsɔwɛ mʲjaˈstɛʧ̑kɔ +
+ + n + + + karuzele, strzelnice i inne podobne atrakcje zebrane w jednym miejscu; + + amusement park + funfair + + +
+ +
+ wesoło + vɛˈsɔwɔ +
+ + adv + + + w pogodnym nastroju + + merrily + amusingly + gaily + jauntily + + +
+ +
+ wesoły + vɛˈsɔwɨ +
+ + adj + + + taki, który odczuwa rozbawienie, ma dobry humor, nastrój; nie jest smutny + + cheerful + + + + taki, który wprawia w dobry humor + + lively + + +
+ +
+ westchnienie +
+ + n + + + głębokie odetchnięcie jako wyraz znaczącego przeżycia, emocji + + sigh + gasp + + +
+ +
+ western + ˈwɛstɛrn +
+ + n + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) gatunek filmowy obejmujący filmy, których akcja toczy się na Dzikim Zachodzie; + + western + + +
+ +
+ westfalski +
+ + adj + + + związany z Westfalią lub Westfalczykami, dotyczący Westfalii + + Westphalian + + + + (historia, historyczny, historycznie) związany układem politycznym jaki nastał po pokoju westfalskim z 1648 roku + + Westphalian + + +
+ +
+ wesz + vɛʃ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) bezskrzydły owad pasożytujący na ssakach i sporadycznie na rybach; + + louse + sucking louse + + +
+ +
+ wet za wet + ˈvɛd za‿ˈvɛt +
+ + idiom + + + (książkowy) wzajemnie, w ten sam sposób (zwykle złem za zło) + + tit for tat + + +
+ +
+ weteran + vɛˈtɛrãn +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) stary, zasłużony w boju żołnierz + + veteran + + +
+ +
+ weterynaryjny + ˌvɛtɛrɨ̃naˈrɨjnɨ +
+ + adj + + + związany z weterynarią + + veterinary + + +
+ +
+ weterynarz + ˌvɛtɛˈrɨ̃naʃ +
+ + n + + + lekarz leczący zwierzęta; + + veterinarian + vet + + +
+ +
+ weto + ˈvɛtɔ +
+ + n + + + protest lub sprzeciw wobec czegoś; + + veto + + +
+ +
+ wewnątrz + ˈvɛvnɔ̃nṭʃ +
+ + preposition + + + w środku jakiegoś wnętrza, w jakimś pomieszczeniu + + inside + + +
+ +
+ wewnątrzmaciczny + ˌvɛvnɔ̃nṭʃmaˈʨ̑iʧ̑nɨ +
+ + adj + + + dziejący się wewnątrz macicy, dotyczący wnętrza macicy, obowiązujący wewnątrz macicy + + intrauterine + + +
+ +
+ wewnątrznerkowy + ˌvɛvnɔ̃nṭʃnɛrˈkɔvɨ +
+ + adj + + + dziejący się wewnątrz nerki, dotyczący wnętrza nerki, obowiązujący wewnątrz nerki + + intrarenal + + +
+ +
+ wewnątrzstanowy + ˌvɛvnɔ̃nṭʃstãˈnɔvɨ +
+ + adj + + + dziejący się wewnątrz stanu, dotyczący wnętrza stanu, obowiązujący wewnątrz stanu + + intrastate + + +
+ +
+ wewnątrztrynitarny +
+ + adj + + + (teologia, teologiczny) dziejący się wewnątrz Trójcy Świętej, obowiązujący wewnątrz Trójcy Świętej + + intertrinitary + + +
+ +
+ wewnętrznie +
+ + adv + + + w sposób dotyczący wnętrza, środka; w środku, do środka + + internally + + +
+ +
+ wewnętrzny + vɛvˈnɛ̃nṭʃnɨ +
+ + adj + + + taki, który znajduje się wewnątrz czegoś, w środku + + interior + + +
+ +
+ wezuwian + vɛˈzuvʲjãn +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady krzemianów; + + vesuvianite + idocrase + + +
+ +
+ wezwanie + vɛzˈvãɲɛ +
+ + n + + + apel, odezwa + + call + appeal + calling + exhortation + + + + pisemny, urzędowy nakaz, pismo wzywające do stawienia się lub dopełnienia formalności itp. + + subpoena + summons + citation + + +
+ +
+ wezwać na dywanik + ˈvɛzvaʨ̑ ˌna‿dɨˈvãɲik +
+ + v + + + wezwać podwładnego na rozmowę, zwykle przykrą + + call on to the carpet + + +
+ +
+ wezyr + ˈvɛzɨr +
+ + n + + + najważniejszy urzędnik na dworze kalifów + + vizier + + +
+ +
+ wełna + ˈvɛwna +
+ + n + + + sierść niektórych zwierząt parzystokopytnych, głównie owiec i wielbłądów + + wool + + + + tkanina, wyrób z wełny (1.1) + + wool + + +
+ +
+ wełna mineralna + ˈvɛwna ˌmʲĩnɛˈralna +
+ + n + + + (budownictwo) materiał izolacyjny wytwarzany z surowców mineralnych; + + mineral wool + rock wool + stone wool + + +
+ +
+ wełniany + vɛwʲˈɲãnɨ +
+ + adj + + + wykonany z wełny + + woolen + + +
+ +
+ wełnisty +
+ + adj + + + porosły wełną + + wooly + + +
+ +
+ wgłębienie + vɡwɛ̃mˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + wklęsłość, dołek + + hollow + pit + + + + wnęka, nisza + + recess + + +
+ +
+ whisky +
+ + n + + + mocna, wytrawna wódka produkowana głównie ze słodu jęczmiennego i żyta, leżakująca w dębowych beczkach, kojarzona głównie ze Szkocją i Irlandią; + + whisky + whiskey + + +
+ +
+ whistleblower +
+ + n + + + informator, który zdradza informacje o wewnętrznych nadużyciach w jakiejś grupie i przełamuje zmowę milczenia + + whistleblower + + +
+ +
+ wiadomo + vʲjaˈdɔ̃mɔ +
+ + modal + + + w wypowiedziach twierdzących, przeczących i pytających: znane są szczegóły, jest rzeczą znaną + + nobody knows + there is no knowing + there is no saying + there is no telling + + + + w wypowiedziach twierdzących: jest pewne, oczywiste, jasne + + it goes without saying + it is a well-known fact it is a common knowledge + needless to say + + +
+ +
+ wiadomości + ˌvʲjadɔ̃ˈmɔɕʨ̑i +
+ + n + + + jakiś obszar wiedzy + + knowledge + + + + telewizyjny lub radiowy, zwykle cykliczny, program informacyjny + + news + + +
+ +
+ wiadomość + vʲjaˈdɔ̃mɔɕʨ̑ +
+ + n + + + nowina, informacja + + message + advice + information + + +
+ +
+ wiadro + ˈvʲjadrɔ +
+ + n + + + walcowaty pojemnik, zwykle nieco szerszy u góry, z pałąkowatym uchwytem, służący do przechowywania i ręcznego przenoszenia cieczy lub materiałów sypkich; + + bucket + pail + + +
+ +
+ wiadukt + ˈvʲjadukt +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) most przeprowadzający drogę komunikacyjną nad przeszkodą terenową inną niż woda (np. inna droga lub wąwóz); + + viaduct + overpass + + +
+ +
+ wiara + ˈvʲjara +
+ + n + + + (książkowy) przekonanie o słuszności twierdzeń dogmatycznych opierające się na uznaniu ich za objawione przez Boga; religia, wyznanie + + faith + + + + przekonanie, że coś jest prawdą; ufność, zaufanie wobec rzeczy niepewnych, nie do końca znanych + + faith + belief + confidence + trust + + +
+ +
+ wiarygodność + ˌvʲjarɨˈɡɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co wiarygodne, rzetelne, prawdziwe + + credibility + reliability + + +
+ +
+ wiarygodny + ˌvʲjarɨˈɡɔdnɨ +
+ + adj + + + godny wiary, zasługujący na wiarę i zaufanie, pewny + + reliable + credible + + +
+ +
+ wiata + ˈvʲjata +
+ + n + + + budowla zwykle w ogóle bez ścian, z zadaszeniem opartym na słupach, często prowizoryczna; + + canopy + + +
+ +
+ wiatr + vʲjatr̥ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) ruszające się masy powietrza; + + wind + + +
+ +
+ wiatraczek + vʲjaˈtraʧ̑ɛk +
+ + n + + + zabawka przypominająca kształtem skrzydła wiatraka lub poruszająca się tak jak one; + + pinwheel + windmill + + +
+ +
+ wiatrak + ˈvʲjatrak +
+ + n + + + (budownictwo) budowla ze skrzydłami obracanymi przez wiatr; + + windmill + + + + (potocznie, potoczny) wentylator ze śmigłem + + fan + + +
+ +
+ wiatrochron +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) szpaler drzew, żywopłot lub ogrodzenie chroniące uprawy przed wiatrem + + windbreak + + + + tkanina na palikach chroniąca ludzi od wiatru na plaży + + windbreak + + +
+ +
+ wiatrowy +
+ + adj + + + związany z wiatrem + + wind + + +
+ +
+ wiatrołom +
+ + n + + + drzewa powalone wiatrem; + + windfall + + +
+ +
+ wiatrówka + vʲjaˈtrufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) ospa wietrzna + + windpocken + + + + (potocznie, potoczny) karabin lub pistolet pneumatyczny; + + air-gun + + + + lekka kurtka chroniąca przed wiatrem + + windbreaker + windcheater + + +
+ +
+ wiatyk +
+ + n + + + (kościelny) komunia dawana wiernemu w niebezpieczeństwie śmierci; + + viaticum + + +
+ +
+ wiać + vʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (meteorologia, meteorologiczny) przesuwać się (o wietrze, o masach powietrza) + + blow + + +
+ +
+ wibracja +
+ + n + + + drganie o dużej częstotliwości + + vibration + + + + pobudzenie odczuwane i wzmacniane poprzez kontakt z czymś lub kimś + + vibe + + +
+ +
+ wibro- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z drganiem, wstrząsem lub falowaniem + + vibro- + + +
+ +
+ wibrys + ˈvʲi.brɨs +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) (anatomia, anatomiczny) prosty, sztywny i gruby włos pełniący rolę narządu dotyku; + + whisker + vibrissa + + +
+ +
+ wice- +
+ + …tworzący określenia osób będących czyimś zastępcą + + vice- + + +
+ +
+ wicher +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) silny, porywisty wiatr o prędkości 60-75 km/h i o sile 8 stopni w skali Beauforta + + gale + + +
+ +
+ wichura + vʲiˈxura +
+ + n + + + silny, porywisty wiatr + + gale + + +
+ +
+ wiciokrzew + vʲiˈʨ̑ɔkʃɛf +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju Lonicera L.; + + honeysuckle + + +
+ +
+ wiciokrzew przewiercień + vʲiˈʨ̑ɔkʃɛf pʃɛˈvʲjɛrʲʨ̑ɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Lonicera caprifolium, roślina pnąca z rodzaju wiciokrzewów; + + honeysuckle + italian honeysuckle + italian woodbine + perfoliate honeysuckle + + +
+ +
+ wiciokrzew siny + vʲiˈʨ̑ɔkʃɛfʲ ˈɕĩnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Lonicera caerulea, gatunek krzewu należący do rodziny przewiertniowatych; + + blue-berried honeysuckle + sweetberry honeysuckle + + +
+ +
+ widać + ˈvʲidaʨ̑ +
+ + v + + + widocznie, zapewne, pewnie + + apparently + + +
+ +
+ widelec + vʲiˈdɛlɛʦ̑ +
+ + n + + + ostro zakończony przedmiot używany do nabierania jedzenia; + + fork + + +
+ +
+ widelec do porcjowania + vʲiˈdɛlɛʣ̑ ˌdɔ‿pɔrʦ̑ʲjɔˈvãɲa +
+ + n + + + widelec do przytrzymywania najczęściej mięsa podczas dzielenia na mniejsze kawałki, do przewracania podczas obróbki termicznej + + carving fork + + +
+ +
+ wideo +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) technika elektroniczna bazująca na sekwencji nieruchomych obrazów, które mogą być nagrywane, przetwarzane, transmitowane, a następnie odtwarzane, dając złudzenie ruchu; + + video + + +
+ +
+ wideoklip + ˌvʲidɛˈɔklʲip +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (telewizja, telewizyjny) krótki film towarzyszący utworowi muzycznemu + + music video + + +
+ +
+ widmo + ˈvʲidmɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) rozkład wielkości fizycznej w funkcji energii lub częstotliwości, długości fali, itp.; ; ; + + spectrum + + + + (matematyka, matematyczny) zbiór wartości własnych macierzy kwadratowej lub operatora liniowego; ; + + spectrum + + + + niematerialna postać lub złudzenie takiej postaci; + + phantom + + + + perspektywa czegoś złego mogącego nastąpić w przyszłości + + spectre + + +
+ +
+ widocznie + vʲiˈdɔʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + dostrzegalnie, istotnie, wyraźnie + + clearly + markedly + notably + visibly + + +
+ +
+ widocznie + vʲiˈdɔʧ̑ʲɲɛ +
+ + particle + + + … wprowadzająca wniosek, który mówca uważa za prawdopodobne wyjaśnienie + + apparently + evidently + + +
+ +
+ widoczny + vʲiˈdɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, którego widać + + visible + + +
+ +
+ widok + ˈvʲidɔk +
+ + n + + + widziana przestrzeń, krajobraz + + view + + +
+ +
+ widokówka + ˌvʲidɔˈkufka +
+ + n + + + karta pocztowa z widokiem krajobrazu, miasta lub zabytku; + + picture postcard + picture post-card + + +
+ +
+ widownia + vʲiˈdɔvʲɲa +
+ + n + + + miejsce w teatrze, kinie, stadionie itp. przeznaczone dla widzów + + auditorium + + + + wszyscy widzowie jakiegoś przedstawienia + + audience + + +
+ +
+ widz + vʲiʦ̑ +
+ + n + + + osoba oglądająca film, przedstawienie, pokaz, koncert lub inne widowisko + + spectator + onlooker + + +
+ +
+ widzenie + vʲiˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + odwiedziny więźnia w więzieniu + + visit + + +
+ +
+ widzialny + vʲiˈʥ̑alnɨ +
+ + adj + + + taki, który widać, który jest dostrzegalny + + visible + + +
+ +
+ widzieć + ˈvʲiʥ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + odbierać bodźce wzrokowe + + see + + + + spotykać się + + see + + + + mieć dany pogląd na coś/kogoś + + see + + +
+ +
+ widzimisię +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) czyjś pogląd nieliczący się z niczym + + caprice + whim + + +
+ +
+ widłonóg + vʲidˈwɔ̃nuk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) skorupiak morski lub słodkowodny wolno pływający lub pasożytniczy; + + copepod + + +
+ +
+ widły + ˈvʲidwɨ +
+ + n + + + narzędzie składające się z trzech lub czterech długich zębów osadzonych na drzewcu; + + pitchfork + + +
+ +
+ wiec +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) ogólne zebranie członków plemienia, mieszkańców grodu lub osady + + veche + + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) publiczne zgromadzenie polityczne; + + rally + + +
+ +
+ wiecha +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) typ kwiatostanu, w którym na osi pędu wykształcają się odgałęzienia drugiego i trzeciego rzędu, a na nich kwiaty; + + panicle + + +
+ +
+ wieczerza Pańska +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w tradycji chrześcijańskiej wieczerza paschalna, którą Chrystus spożył ze swymi apostołami w przeddzień ukrzyżowania; + + Lord's Supper + + +
+ +
+ wieczna lampka + ˈvʲjɛʧ̑na ˈlãmpka +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) czerwone światełko w kościele wskazujące miejsce przechowywania Najświętszego Sakramentu + + sanctuary lamp + + +
+ +
+ wieczne pióro +
+ + n + + + przyrząd do pisania ze zbiorniczkiem na atrament wewnątrz obsadki; + + fountain pen + + +
+ +
+ wiecznozielony +
+ + adj + + + (botanika, botaniczny) zawsze zielony, nigdy nie tracący liści + + evergreen + sempervirent + + +
+ +
+ wieczność + ˈvʲjɛʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + nieskończoność; trwanie poza czasem, poza początkiem i końcem; + + eternity + perpetuity + + +
+ +
+ wieczny + ˈvʲjɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + trwający wieczność; dotyczący wieczności + + eternal + + +
+ +
+ wieczny szach + ˈvʲjɛʧ̑nɨ ˈʃax +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) sytuacja remisowa, w której jeden z graczy nie jest w stanie obronić się przed ciągłym szachowaniem jego króla przez bierki przeciwnika; + + perpetual check + + +
+ +
+ wieczorem + vʲjɛˈʧ̑ɔrɛ̃m +
+ + adv + + + gdy zapada zmierzch + + in the evening + + +
+ +
+ wieczorny + vʲjɛˈʧ̑ɔrnɨ +
+ + adj + + + odbywający się wieczorem, związany z końcem dnia + + evening + tonight + + +
+ +
+ wieczorynka + ˌvʲjɛʧ̑ɔˈrɨ̃nka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) program telewizyjny dla dzieci emitowany wieczorem; + + bed-time cartoon + + +
+ +
+ wieczysty +
+ + adj + + + (poetycki, poetycko) podniośle: który trwa wiecznie, który nie przemija + + imperishable + + +
+ +
+ wieczór + ˈvʲjɛʧ̑ur +
+ + n + + + część doby między zachodem słońca a nocą + + evening + eve + + +
+ +
+ wieczór kawalerski + ˈvʲjɛʧ̑ur ˌkavaˈlɛrsʲci +
+ + n + + + zwyczajowa zabawa urządzana w przeddzień ślubu przez pana młodego, dla męskiego grona przyjaciół; + + bachelor party + stag party + pre-marriage party + + +
+ +
+ wiedza + ˈvʲjɛʣ̑a +
+ + n + + + ogół posiadanych wiadomości + + knowledge + + +
+ +
+ wiedzieć + ˈvʲjɛ̇ʥ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + mieć wiedzę na jakiś temat, mieć świadomość prawdziwości czegoś + + know + + +
+ +
+ wiedźma + ˈvʲjɛ̇ʥ̑ma +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) od średniowiecza: kobieta mająca związek ze złymi mocami + + witch + + + + (etnografia, etnograficzny) w dawnych wierzeniach: kobieta, która ma wiedzę (głównie o leczeniu ludzi, przyrodzie i magii), określenie pozytywne, nobilitujące; + + witch + + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) kobieta stara, brzydka, kłótliwa + + witch + + +
+ +
+ wiedźmin + ˈvʲjɛ̇ʥ̑mʲĩn +
+ + n + + + (fantasy) człowiek poddany kontrolowanej mutacji, by potem zabijał potwory w charakterze najemnika + + witcher + + +
+ +
+ wiejski + ˈvʲjɛ̇jsʲci +
+ + adj + + + związany z wsią, dotyczący wsi, pochodzący ze wsi + + rural + rustic + + +
+ +
+ wiek + vʲjɛk +
+ + n + + + czas, jaki ktoś już przeżył, jaki coś przeżyło + + age + + + + pewna charakterystyczna epoka + + age + + + + sto lat; + + century + + +
+ +
+ wiek emerytalny + ˈvʲjɛk ˌɛ̃mɛrɨˈtalnɨ +
+ + n + + + rok życia, od którego osoba ubezpieczona na życie nabywa prawo do świadczenia z tytułu dożycia tego wieku; wiek, od którego pracownik może odejść na emeryturę; + + retirement age + pensionable age + retiring age + + +
+ +
+ wiek poborowy +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) (administracja) wiek mężczyzny, w którym może zostać powołany do służby wojskowej + + military age + + +
+ +
+ wielbiciel + vʲjɛlˈbʲiʨ̑ɛl +
+ + n + + + (książkowy) osoba, która wielbi kogoś lub coś + + admirer + fan + + +
+ +
+ wielbłąd + ˈvʲjɛlbwɔ̃nt +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Camelus, duży afrykański i azjatycki ssak kopytny z rodziny wielbłądowatych, z charakterystycznym jednym lub dwoma garbami; + + camel + + +
+ +
+ wielce +
+ + adv + + + w sposób znaczny + + greatly + much + very + amain + big time + extremely + + +
+ +
+ wiele + ˈvʲjɛlɛ +
+ + dużo, w dużym stopniu, zakresie + + a lot of + much + lots of + + +
+ +
+ wiele + ˈvʲjɛlɛ +
+ + indefiniteCardinalNumeral + + + duża ilość, duża liczba czegoś lub kogoś + + many + much + a lot of + lots of + + +
+ +
+ wielka koalicja +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) koalicja rządowa największych partii politycznych o przeciwnych poglądach w przypadku, kiedy niemożliwe jest uzyskanie większości w parlamencie, partii wygranej z jedną z mniejszych partii; + + grand coalition + + +
+ +
+ wielka płyta +
+ + n + + + (budownictwo) technologia wznoszenia budynków z żelbetonowych, prefabrykowanych elementów konstrukcyjnych – gotowych ścian, stropów, biegów schodów itp.; + + plattenbau + + +
+ +
+ wielki + ˈvʲjɛlʲci +
+ + adj + + + bardzo ważny, znaczący + + great + + + + o człowieku: mocno wyróżniający się zdolnościami lub innymi cechami + + great + + + + o nadzwyczaj dużej skali lub natężeniu + + great + + + + o nadzwyczaj dużych rozmiarach + + great + + +
+ +
+ wielkoduszny + ˌvʲjɛlkɔˈduʃnɨ +
+ + adj + + + taki, który charakteryzuje się wielkimi zaletami ducha, zwłaszcza szlachetnością i wyrozumiałością + + magnanimous + + +
+ +
+ wielkomiejski +
+ + adj + + + taki, który jest charakterystyczny dla wielkiego miasta + + metropolitan + + +
+ +
+ wielkopostny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z Wielkim Postem, dotyczący Wielkiego Postu, odprawiany w Wielkim Poście + + Lenten + of Lent + + +
+ +
+ wielkorówninny +
+ + adj + + + związany z północnoamerykańskimi Wielkimi Równinami, dotyczący Wielkich Równin + + Great Plains + + +
+ +
+ wielkość + ˈvʲjɛlkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + rozmiary czegoś + + size + + +
+ +
+ wielo- + ˈvʲjɛlɔ +
+ + adv + + + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na dużą liczbę tego, co jest nazywane drugim członem + + multi- + poly- + + +
+ +
+ wielobarwny +
+ + adj + + + mający wiele barw, złożony z elementów różnego koloru + + multicoloured + + +
+ +
+ wielodotykowy + ˌvʲjɛlɔdɔtɨˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) o urządzeniach wskazujących: taki, który reaguje na wiele jednoczesnych dotknięć + + multi-touch + + +
+ +
+ wielogryfowy +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) posiadający wiele gryfów + + multi-neck + + +
+ +
+ wielojęzyczność +
+ + n + + + cecha tego, co wielojęzyczne + + multilingualism + + +
+ +
+ wielojęzyczny + ˌvʲjɛlɔjɛ̃w̃ˈzɨʧ̑nɨ +
+ + adj + + + posługujący się wieloma językami + + multilingual + polyglot + + + + napisany w wielu językach + + multilingual + polyglot + + +
+ +
+ wielokomórkowy + ˌvʲjɛlɔkɔ̃murˈkɔvɨ +
+ + adj + + + składający się z wielu komórek + + multicellular + + +
+ +
+ wielokrotnie + ˌvʲjɛlɔˈkrɔtʲɲɛ +
+ + numeral + + + wiele razy + + repeatedly + time and again + + +
+ +
+ wielokrotność + ˌvʲjɛlɔˈkrɔtnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) iloczyn danej liczby i dowolnej dodatniej liczby naturalnej; + + multiple + + +
+ +
+ wielokrotny + ˌvʲjɛlɔˈkrɔtnɨ +
+ + adj + + + występujący więcej niż raz, powtarzający się + + multiple + + +
+ +
+ wielokrążek + ˌvʲjɛlɔˈkrɔ̃w̃ʒɛk +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) układ cięgien i krążków umożliwiający przełożenie siły, dzięki któremu można np. podnieść duży ciężar, działając mniejszą siłą; + + tackle + + +
+ +
+ wielokulturowość + ˌvʲjɛlɔkultuˈrɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (socjologia, socjologiczny) idea i model społeczny, według którego społeczeństwo powinno cechować się występowaniem grup o różnym pochodzeniu i wyznających odmienne systemy + + multiculturalism + + +
+ +
+ wielokulturowy + ˌvʲjɛlɔkultuˈrɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący wielokulturowości, cechujący się występowaniem grup społecznych o różnym pochodzeniu, z różnych kultur + + multicultural + + +
+ +
+ wielokąt + vʲjɛˈlɔkɔ̃nt +
+ + n + + + (geometria) spójny obszar ograniczony przez łamaną zamkniętą; + + polygon + + +
+ +
+ wielokątny +
+ + adj + + + (geometria) mający wiele kątów + + multangular + polygonal + + +
+ +
+ wieloletni + ˌvʲjɛlɔˈlɛtʲɲi +
+ + adj + + + trwający lub mający wiele lat + + long standing + long-term + perennial + + +
+ +
+ wielomian + vʲjɛˈlɔ̃mʲjãn +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wyrażenie algebraiczne złożone ze zmiennych i stałych połączonych działaniami dodawania, odejmowania, mnożenia i podnoszenia do potęgi o stałym wykładniku naturalnym; + + polynomial + + +
+ +
+ wielonarodowy +
+ + adj + + + złożony z przedstawicieli wielu narodów, narodowości + + multinational + multiethnic + + +
+ +
+ wielooczny +
+ + adj + + + taki, który ma wiele oczu + + many-eyed + + +
+ +
+ wieloowocowy + ˌvʲjɛlɔːvɔˈʦ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + złożony z wielu owoców lub ich produktów + + made with various fruit + multi-fruit + + +
+ +
+ wielopokoleniowy + ˌvʲjɛlɔpɔkɔlɛ̃ˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + składający się z wielu pokoleń + + multigenerational + + +
+ +
+ wielopoziomowy + ˌvʲjɛlɔpɔʑɔ̃ˈmɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który ma wiele poziomów + + multi-level + multilevel + + +
+ +
+ wieloprocesorowy +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) mający wiele procesorów + + multiprocessor + + +
+ +
+ wielorodzinny +
+ + adj + + + przeznaczony do użytku dla wielu rodzin + + multi-family + + +
+ +
+ wieloryb + vʲjɛˈlɔrɨp +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) potoczna nazwa każdego większego walenia; + + whale + + +
+ +
+ wielorybiątko +
+ + n + + + (zdrobniale) od: wielorybię (młode wieloryba) + + calf + cub + + +
+ +
+ wielorybnictwo + ˌvʲjɛlɔrɨbʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + polowanie na walenie w celu pozyskania olbrotu, fiszbinu czy ambry; + + whaling + + +
+ +
+ wieloródka + ˌvʲjɛlɔˈrutka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) w ginekologii: kobieta, która rodziła więcej niż jeden raz lub kobieta w ciąży, która rodziła już co najmniej jeden raz + + multigravida + + +
+ +
+ wielostopniowy +
+ + adj + + + mający wiele stopni, zachodzący etapami + + multistage + multistaged + + +
+ +
+ wielotorbielowaty + ˌvʲjɛlɔtɔrbʲjɛlɔˈvatɨ +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) mający wiele torbieli + + multicystic + polycystic + + +
+ +
+ wieloużytkownikowy +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) (telekomunikacja) mogący obsługiwać wielu użytkowników na raz + + multi-user + multiuser + + +
+ +
+ wielowiekowy + ˌvʲjɛlɔvʲjɛˈkɔvɨ +
+ + adj + + + trwający wiele wieków, istniejący wiele wieków + + centuries-old + + +
+ +
+ wielowodzie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) występująca w czasie ciąży anomalia, w której ilość płynów zawartych w błonach płodowych jest nadmierna; + + polyhydramnios + + +
+ +
+ wieloznacznie +
+ + adv + + + w sposób wieloznaczny + + ambiguously + polysemously + + +
+ +
+ wieloznaczność + ˌvʲjɛlɔˈznaʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co ma wiele znaczeń + + polysemy + + +
+ +
+ wieloznaczny +
+ + adj + + + mający liczne znaczenia + + ambiguous + + +
+ +
+ wielościan + vʲjɛˈlɔɕʨ̑ãn +
+ + n + + + (geometria) ograniczona bryła geometryczna, której powierzchnia jest złożona wyłącznie z wielokątów; + + polyhedron + + +
+ +
+ wielościenny +
+ + adj + + + taki, który ma wiele ścian + + polyhedral + polyhedric + polyedric + + +
+ +
+ wieniec + ˈvʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + wiązanka w kształcie kręgu upleciona z kwiatów, liści, gałązek lub kłosów + + wreath + + +
+ +
+ wieniec adwentowy + ˈvʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑ ˌadvɛ̃nˈtɔvɨ +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wywodzący się z tradycji niemieckiej wieniec z cetyny (zwłaszcza z jedliny, świerczyny), z czterema świecami, które zapala się kolejno w każdą niedzielę adwentu, ozdobiony wstążkami, symbolizujący przygotowanie i nadzieję; + + advent wreath + + +
+ +
+ wieniec laurowy + ˈvʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑ lawˈrɔvɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) wieniec z liści wawrzynu będący nagrodą za zwycięstwo w równej walce; + + laurel wreath + + + + symbol zwycięstwa lub wybitnych osiągnięć mający kształt wieńca laurowego (1.1); + + laurel wreath + + +
+ +
+ wieprz + vʲjɛpʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (obraźliwie) tęgi mężczyzna + + swine + + + + wykastrowany samiec świni + + hog + + +
+ +
+ wieprzowina + ˌvʲjɛpʃɔˈvʲĩna +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) mięso ze świni; + + pork + + +
+ +
+ wiercenie + vʲjɛrˈʦ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wiercić; + + drilling + + +
+ +
+ wierchuszka + vʲjɛrˈxuʃka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) grupa ludzi sprawujących władzę w państwie, jakiejś organizacji, instytucji + + top brass + + +
+ +
+ wiercić + ˈvʲjɛrʲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + wykonywać otwór przy użyciu wiertarki + + drill + + + + (potocznie, potoczny) nie móc usiedzieć lub leżeć w jednej pozycji, poruszać się niespokojnie + + fidget + wriggle + + +
+ +
+ wiercić dziurę w brzuchu +
+ + v + + + ciągle molestować kogoś o coś + + keep on at + nag + + +
+ +
+ wiernie + ˈvʲjɛrʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób wierny, dokładny + + accurately + + + + w sposób wierny, oddany, lojalny + + faithfully + + +
+ +
+ wierność + ˈvʲjɛrnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bycie wiernym, stałym, oddanym komuś lub czemuś + + fidelity + faithfulness + + +
+ +
+ wierny + ˈvʲjɛrnɨ +
+ + adj + + + o kopii, tłumaczeniu itp.: dokładny, ścisły + + faithful + true + + + + wykazujący się wiernością, lojalnością + + faithful + + +
+ +
+ wiersz + vʲjɛrʃ +
+ + n + + + charakterystyczny układ graficzny tekstów (1.1) + + verse + + + + każda z części rubryk tabeli + + row + + + + linia tekstu + + line + + + + utwór poetycki, często rymowany + + poem + verse + + +
+ +
+ wiersz częstochowski + ˈvʲjɛrʃ ˌʧ̑ɛ̃w̃stɔˈxɔfsʲci +
+ + idiom + + + nieudolny, banalny wiersz + + doggerel + + +
+ +
+ wiertarka + vʲjɛrˈtarka +
+ + n + + + przyrząd dentystyczny o napędzie elektrycznym służący do oczyszczania zębów z próchnicy + + dentist's drill + + + + urządzenie służące do wiercenia lub pogłębiania otworów; + + drill + + +
+ +
+ wiertło + ˈvʲjɛrtwɔ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie do wykonywania otworów; + + drill bit + + +
+ +
+ wierzba + ˈvʲjɛʒba +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Salix, rodzaj drzewa, krzewu lub krzewinki z rodziny wierzbowatych; + + willow + + +
+ +
+ wierzba płacząca + ˈvʲjɛʒba pwaˈʧ̑ɔ̃nʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (Salix alba L. Tristis) odmiana wierzby białej o zwisających gałęziach; + + weeping willow + + +
+ +
+ wierzba wawrzynkowa + ˈvʲjɛʒba ˌvavʒɨ̃ŋˈkɔva +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Salix daphnoides, gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny wierzbowatych; + + daphne willow + violet willow + + +
+ +
+ wierzch + vʲjɛʃx +
+ + n + + + górna lub zewnętrzna powierzchnia czegoś + + back + surface + top + upper + + +
+ +
+ wierzchołek + vʲjɛʃˈxɔwɛk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) szczyt góry + + apex + + + + (matematyka, matematyczny) punkt łączący sąsiednie boki wielokąta lub co najmniej trzy ściany wielościanu; + + apex + + +
+ +
+ wierzyciel + vʲjɛˈʒɨʨ̑ɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba lub instytucja, od której pożyczone zostały pieniądze + + creditor + + +
+ +
+ wierzyć + ˈvʲjɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + ufać komuś, uważać, że ktoś ma rację + + believe + trust + + + + uważać coś za prawdziwe mimo braku dowodów na prawdziwość tego + + believe + + + + wyznawać religię + + believe + + +
+ +
+ wierzący +
+ + n + + + osoba wyznająca jakąś religię + + believer + + +
+ +
+ wiesiołek + vʲjɛ̇ˈɕɔwɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Oenothera, roślina o żółtych kwiatach i lancetowatych liściach; + + evening primrose + + +
+ +
+ wieszak + ˈvʲjɛʃak +
+ + n + + + mebel zaopatrzony w kilka wieszaków (1.1) + + hallstand + rack + + + + przedmiot o łukowatym lub trójkątnym kształcie, z hakiem pośrodku, służący do wieszania ubrań na drążku; + + cloth hanger + coat hanger + + +
+ +
+ wieszać +
+ + v + + + umieszczać coś w taki sposób, że punkt zaczepienia znajduje się ponad jego środkiem ciężkości + + hang + + + + zabijać kogoś poprzez zawiązanie na jego szyi pętli zaciskającej się pod jego ciężarem + + hang + + +
+ +
+ wieszcz + vʲjɛʃʧ̑ +
+ + n + + + natchniony, wybitny poeta + + prophet + seer + + +
+ +
+ wieszczek +
+ + n + + + (dawniej, dawny) człowiek przepowiadający przyszłość + + soothsayer + + + + (systematyka) (ornitologia, ornitologiczny) (ornitologia, ornitologiczny) Pyrrhocorax graculus, gatunek średniego ptaka osiadłego z rodziny krukowatych; + + Alpine chough + + +
+ +
+ wietnamski + vʲjɛtˈnãmsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Wietnamu lub Wietnamczyków + + Vietnamese + + +
+ +
+ wietrzny + ˈvʲjɛṭʃnɨ +
+ + adj + + + odznaczający się silnymi podmuchami wiatru + + windy + breezy + + +
+ +
+ wietrzyk + ˈvʲjɛṭʃɨk +
+ + n + + + lekki wiatr + + breeze + + +
+ +
+ wiewiórka + vʲjɛˈvʲjurka +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) nadrzewny gryzoń o puszystym i najczęściej rudym futrze oraz długiej kicie; + + squirrel + + +
+ +
+ wieńcowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) odnoszący się do naczyń odżywiających serce + + coronary + + +
+ +
+ wieś + vʲjɛ̇ɕ +
+ + n + + + jednostka osadnicza nieposiadająca praw miejskich lub statusu miasta; + + village + country + + + + tereny pozamiejskie + + countryside + + +
+ +
+ wieśniak + ˈvʲjɛ̇ɕɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pogardliwie) prostak, człowiek prymitywny + + redneck + + + + człowiek mieszkający na wsi + + peasant + + +
+ +
+ wieść + vʲjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + n + + + (książkowy) nowina, wiadomość + + news + tiding + + +
+ +
+ wieść + vʲjɛ̇ɕʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) prowadzić + + lead + + +
+ +
+ wieża + ˈvʲjɛʒa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) wysoka budowla o małej płaszczyźnie podstawy w stosunku do wysokości; + + tower + rook + + + + (szachy, pojęcie szachowe) figura mogąca poruszać się tylko w rzędach i kolumnach; + + rook + castle + + + + (technologia, technika, techniczny) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) element elektronicznego sprzętu odtwarzającego muzykę + + stereo + + + + (wojskowość, wojskowy) wystający ponad korpus element wojskowych pojazdów, okrętów, umocnień z zamontowanym działem + + turret + + +
+ +
+ wieża Babel + ˈvʲjɛʒa ˈbabɛl +
+ + n + + + określenie grupy ludzi mówiącej różnymi językami, niepotrafiącej się porozumieć; + + Tower of Babel + + +
+ +
+ wieża Eiffla + ˈvʲjɛʒa ˈajfla +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (turystyka, turystyczny) ogromna, stalowa wieża na Polu Marsowym w Paryżu; + + Eiffel Tower + + +
+ +
+ wieża ciśnień + ˈvʲjɛʒa ˈʨ̑iɕɲɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) budynek w formie wieży, ze zbiornikiem wody na szczycie, który służy do stabilizowania ciśnienia wody w sieci wodociągowej; + + water tower + + +
+ +
+ wieża spadochronowa +
+ + n + + + stalowa konstrukcja z wysięgnikiem służąca do treningu skakania ze spadochronem; + + parachute jump tower + + +
+ +
+ wieżowiec + vʲjɛˈʒɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + wolnostojący wielokondygnacyjny budynek o niewielkiej w stosunku do wysokości powierzchni podstawy + + skyscraper + tower block + + +
+ +
+ wigilia + vʲiˈɟilʲja +
+ + n + + + (książkowy) dzień poprzedzający inny dzień, zwykle jakieś święto lub ważne wydarzenie + + eve + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w kalendarzu chrześcijańskim dzień poprzedzający ważniejsze święto, zwłaszcza Boże Narodzenie, często połączony z postem i uroczystym oczekiwaniem + + eve + + + + tradycyjna, uroczysta wieczerza w wigilię (1.1) Bożego Narodzenia + + christmas eve + + +
+ +
+ wigor + ˈvʲiɡɔr +
+ + n + + + energia objawiająca się w chęci do pracy i zabawy oraz w szybkości i sprawności w działaniu + + vigour + brio + verve + + +
+ +
+ wigwam + ˈvʲiɡvãm +
+ + n + + + rodzaj nieprzenośnej chaty Indian Ameryki Północnej; + + wigwam + + +
+ +
+ wihajster + vʲiˈxajstɛr +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przedmiot, czasem fragment innego przedmiotu, o nieznanej lub nieistotnej w chwili wypowiedzi nazwie + + thingamajig + thingy + whachamacallit + + +
+ +
+ wihara + vʲiˈxara +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) klasztor buddyjski i dźinijski + + vihara + + +
+ +
+ wikariusz +
+ + n + + + (kościelny) prezbiter na stałe pomagający proboszczowi w pracy duszpasterskiej; + + vicar + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (administracja) w administracji kościelnej duchowny będący zastępcą lub namiestnikiem; + + vicar + + +
+ +
+ wikary +
+ + n + + + (kościelny) prezbiter na stałe pomagający proboszczowi w pracy duszpasterskiej; + + vicar + + +
+ +
+ wiki- + ˈvʲici +
+ + prefix + + + …pierwszy człon rzeczowników złożonych oznaczający związek z programami i projektami opartymi na mechanizmie wiki + + wiki- + + +
+ +
+ wikiholik + ˌvʲiciˈxɔlʲik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba uzależniona od Wikipedii, Wikisłownika, itp., poświęcająca im dużo czasu + + wikiholic + + +
+ +
+ wiking + ˈvʲicĩŋk +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) skandynawski wojownik biorący udział w wyprawach o charakterze handlowym, rabunkowym lub osadniczym w VIII-XI w.; + + Viking + + +
+ +
+ wikipedysta + ˌvʲicipɛˈdɨsta +
+ + n + + + internauta tworzący i edytujący Wikipedię, (także, też), Wikibooks lub Wikicytaty + + Wikipedian + + +
+ +
+ wikiprojekt +
+ + n + + + (neologizm) projekt realizowany przez społeczność wikipedystów + + wikiproject + + +
+ +
+ wikitekst + vʲiciˈtɛkst +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) tekst napisany w języku programowania Wikitext Markup Language; + + wiki markup + wikitext + + +
+ +
+ wiklina + vʲikˈlʲĩna +
+ + n + + + młode pędy kilku gatunków wierzb, które po obróbce wykorzystywane są w wikliniarstwie; + + wicker + + + + przedmioty z wikliny (1.2) + + wickerwork + + +
+ +
+ wikt i opierunek + ˈvʲikt ˌi‿ɔpʲjɛˈrũnɛk +
+ + n + + + posiłki i zakwaterowanie + + board and lodging + room and board + + +
+ +
+ wiktoria + vʲikˈtɔrʲja +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Victoria Lindl., rodzaj roślin wodnych z rodziny grzybieniowatych, o charakterystycznych pływających liściach; + + victoria + + +
+ +
+ wiktuały +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) dziś (książkowy) żywność, prowiant + + victual + + +
+ +
+ wiktymologia + ˌvʲiktɨ̃mɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) nauka zajmująca się ofiarami przestępstw i badaniem roli ofiary w genezie przestępstwa; dziedzina kryminalistyki i kryminologii; + + victimology + + +
+ +
+ wilamowski + ˌvʲilãˈmɔfsʲci +
+ + adj + + + dotyczący Wilamowic koło Bielska-Białej + + Vilamovian + Wilamowicean + Wymysorys + + +
+ +
+ wilczy + ˈvʲilʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z wilkiem, dotyczący wilka + + wolf- + + + + charakterystyczny dla wilka, posiadający cechy przypisywane wilkowi + + wolf -like + + +
+ +
+ wilczy apetyt + ˈvʲilʧ̑ɨ aˈpɛtɨt +
+ + n + + + bardzo duży apetyt + + ravenous appetite + wolfish appetite + + +
+ +
+ wilczy bilet + ˈvʲilʧ̑ɨ ˈbʲilɛt +
+ + n + + + dokument zabraniający osobie wydalonej z jakiejś uczelni lub zakładu pracy wstępu na inną uczelnię lub podjęcia pracy gdzie indziej; + + blacklist + + +
+ +
+ wilczyca + vʲilˈʧ̑ɨʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica wilka + + she-wolf + + +
+ +
+ wilec ziemniaczany +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) Ipomoea batatas; pochodzący z Ameryki gatunek rośliny uprawnej z rodziny powojowatych + + sweet potato + camote + + +
+ +
+ wilga + ˈvʲilɡa +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) średniej wielkości, żółtoczarny ptak z rodziny wilg (Oriolidae); + + golden oriole + + +
+ +
+ wilgotność +
+ + n + + + stan wyższego nasycenia czegoś wodą + + humidity + wetness + dampness + + +
+ +
+ wilgotny + vʲilˈɡɔtnɨ +
+ + adj + + + trochę mokry + + humid + + +
+ +
+ wilgoć + ˈvʲilɡɔʨ̑ +
+ + n + + + woda zawarta w czymś, zwykle w powietrzu; + + humidity + moisture + + +
+ +
+ wilk + vʲilk +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przypominające psa zwierzę drapieżne, dziko żyjące; + + wolf + + + + (kulinaria) duża maszyna do rozdrabniania mięsa; + + meat grinder + + +
+ +
+ wilk morski + ˈvʲilk ˈmɔrsʲci +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bardzo doświadczony marynarz + + seadog + + +
+ +
+ wilk szary +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Canis lupus Linnaeus, gatunek drapieżnego ssaka z rodziny psowatych; + + gray wolf + timber wolf + + + + (zoologia, zoologiczny) jaszczurka z gatunku (1.1) + + gray wolf + timber wolf + + +
+ +
+ wilk w owczej skórze + ˈvʲilɡ ˈv‿ɔfʧ̑ɛj ˈskuʒɛ +
+ + n + + + (związek frazeologiczny) ktoś zły, niebezpieczny udający kogoś łagodnego i pokornego + + wolf in sheep's clothing + + +
+ +
+ wilkołak + vʲilˈkɔwak +
+ + n + + + (folklor) człowiek, który może zmienić się w wilka podczas pełni + + werewolf + + +
+ +
+ willa + ˈvʲilːa +
+ + n + + + podmiejska lub wiejska rezydencja bogatego człowieka; + + villa + + +
+ +
+ wimperga + vʲĩmˈpɛrɡa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) dekoracyjne, ażurowe wykończenie w kształcie trójkąta, wieńczące szczyt portalu albo okna, charakterystyczne dla architektury gotyckiej + + wimperg + + +
+ +
+ wina + ˈvʲĩna +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument szarpany z rodziny lutni pochodzący z południowych Indii + + veena + + + + czyn niezgodny z normami postępowania + + guilt + fault + + +
+ +
+ winda + ˈvʲĩnda + ˈvʲĩndɨ +
+ + n + + + poruszająca się w pionie klatka służąca do transportu osób lub towarów; + + lift + elevator + + +
+ +
+ windsurfer +
+ + n + + + osoba uprawiająca windsurfing + + windsurfer + + +
+ +
+ windsurfing +
+ + n + + + (sport, sportowy) sport wodny, odmiana żeglarstwa uprawiana przy użyciu deski z niewielkim żaglem; + + windsurfing + + +
+ +
+ windykacja +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) przejmowanie majątku na drodze prawnej + + debt collection + + +
+ +
+ windziarz + ˈvʲĩɲʥ̑aʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) mężczyzna obsługujący windę + + liftman + + +
+ +
+ winglet +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) krótkie skrzydełko na końcu skrzydła nośnego, ustawione pod pewnym kątem, poprawiające parametry aerodynamiczne samolotu; + + winglet + + +
+ +
+ wingsuit +
+ + n + + + (sport, sportowy) kombinezon do (1.1) + + wingsuit + + + + (sport, sportowy) rodzaj sportu ekstremalnego, w którym sportowcy skaczą w specjalnych kombinezonach z dużych wysokości, a następnie szybują, ślizgając się w powietrzu; + + wingsuit + + +
+ +
+ winiarnia +
+ + n + + + (handel, handlowy) lokal, gdzie serwuje i sprzedaje się wino + + wine bar + + + + wytwórnia wina + + winery + + +
+ +
+ winnica + vʲĩɲˈːiʦ̑a +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) miejsce uprawy winorośli; + + vineyard + + +
+ +
+ winny + ˈvʲĩnːɨ +
+ + adj + + + taki, który jest obarczony winą, będący sprawcą czegoś złego + + guilty + + +
+ +
+ wino + ˈvʲĩnɔ +
+ + n + + + (kulinaria) napój alkoholowy powstający dzięki fermentacji owoców; + + wine + + +
+ +
+ winobranie + ˌvʲĩnɔˈbrãɲɛ +
+ + n + + + okres zbierania winogron + + grape harvest + vine harvest + vintage + + + + zbiór owoców winorośli + + vintage + grape harvest + grape picking + + +
+ +
+ winogrodnictwo + ˌvʲĩnɔɡrɔdʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) uprawa i hodowla winorośli; + + viticulture + + +
+ +
+ winogrono + ˌvʲĩnɔˈɡrɔ̃nɔ +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) (cukiernictwo) owoc winorośli + + grape + + +
+ +
+ winorośl + vʲĩˈnɔrɔɕl̥ +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) (botanika, botaniczny) krzew o długich pędach i owocach zebranych w kiści. + + grapevine + + +
+ +
+ winowajca + ˌvʲĩnɔˈvajʦ̑a +
+ + n + + + ten, kto zawinił, kto popełnił występek, kto zrobił coś złego + + culprit + wrongdoer + + +
+ +
+ winszować + vʲĩw̃ˈʃɔvaʨ̑ +
+ + v + + + składać gratulacje + + congratulate + gratulate + + + + składać życzenia + + felicitate + give one’s best wishes + wish + wish the best + + +
+ +
+ wiolonczela + ˌvʲjɔlɔ̃n͇ˈʧ̑ɛla +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) instrument smyczkowy, większy od altówki i mniejszy od kontrabasu; + + cello + violoncello + + +
+ +
+ wiolonczelista + ˌvʲjɔlɔ̃n͇ʧ̑ɛˈlʲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) muzyk, który gra na wiolonczeli + + cellist + violoncellist + + +
+ +
+ wiorsta +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) dawna rosyjska jednostka długości, równa około 1067 metrów + + verst + + +
+ +
+ wiosennie +
+ + adv + + + typowo dla wiosny + + vernally + + +
+ +
+ wiosenny + vʲjɔˈsɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + mający związek z wiosną, dotyczący wiosny, mający miejsce wiosną + + spring + + +
+ +
+ wioska olimpijska +
+ + n + + + (sport, sportowy) obszar, na którym mieszkają uczestnicy igrzysk olimpijskich + + Olympic Village + + +
+ +
+ wiosna + ˈvʲjɔsna +
+ + n + + + pora roku, która następuje po zimie i poprzedza lato; + + spring + springtime + springtide + + +
+ +
+ wiosną + ˈvʲjɔsnɔ̃w̃ +
+ + adv + + + w czasie trwania wiosny + + in spring + + +
+ +
+ wiosło + ˈvʲjɔswɔ +
+ + n + + + spłaszczony i rozszerzony u końca (lub obu końców) kij służący do nadawania biegu łodzi oraz kierowania nią; + + oar + paddle + + +
+ +
+ wiosłować +
+ + v + + + (sport, sportowy) wykonywać wiosłami ruchy łodzi lub kajaka w celu nadania im biegu i kierunku + + row + paddle + oar + scull + + +
+ +
+ wiosłowy +
+ + adj + + + poruszany wiosłami + + rowing + + +
+ +
+ wioślarka + vʲjɔ̇ɕˈlarka +
+ + n + + + (sport, sportowy) kobieta uprawiająca wioślarstwo; taka, która wiosłuje + + rower + oarswoman + + + + (zoologia, zoologiczny) drobny skorupiak słodkowodny mający dwuczęściową skorupkę i rozwiniętą drugą parą czułków służących do pływania; + + water flea + + +
+ +
+ wioślarstwo + vʲjɔ̇ɕˈlarstfɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa obejmująca wyścigi sportowych łodzi wiosłowych; + + rowing + + +
+ +
+ wioślarz + ˈvʲjɔ̇ɕlaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) ktoś uprawiający wioślarstwo + + oarsman + oar + rower + + + + ktoś, kto wiosłuje + + rower + + + + (sport, sportowy) (środowiskowy) przyrząd treningowy, na którym ćwiczy się w sposób przypominający wiosłowanie + + indoor rower + rowing machine + + +
+ +
+ wir + vʲir +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) natłok wydarzeń, różnych spraw wymagających intensywnego, szybkiego działania + + whirl + + + + poruszanie się po drodze kolistej lub obracanie się wokół własnej osi + + whirl + + + + szybki ruch obrotowy wody lub powietrza wokół osi + + eddy + whirlpool + + +
+ +
+ wiremia + vʲiˈrɛ̃mʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) obecność wirusów we krwi; + + viremia + + +
+ +
+ wirginał +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dawny instrument muzyczny, mała odmiana klawesynu popularna w XVI i XVII wieku; + + virginal + virginals + + +
+ +
+ wirnik + ˈvʲirʲɲik +
+ + n + + + (mechanika) obracająca się część maszyny wirującej; + + rotor + + +
+ +
+ wiropłat + vʲiˈrɔpwat +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) maszyna cięższa od powietrza, zdolna do lotu dzięki powstawaniu siły nośnej na wirujących powierzchniach; + + rotorcraft + + +
+ +
+ wirtualny + ˌvʲirtuˈ<sup>w</sup>alnɨ +
+ + adj + + + (informatyka, informatyczny) wykreowany przez komputer, odbywający się na ekranie komputera, telewizora + + virtual + + + + możliwy do zaistnienia w rzeczywistości, ale pozorny + + virtual + + +
+ +
+ wirtuoz + vʲirˈtu<sup>w</sup>ɔs +
+ + n + + + artysta, który doskonale włada swoją sztuką (najczęściej o muzykach) + + virtuoso + + +
+ +
+ wirus + ˈvʲirus +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) cząsteczka organiczna nieposiadająca struktury komórkowej; + + virus + + + + (informatyka, informatyczny) samopowielający się program komputerowy, który przy pomocy nosiciela (np. poczty elektronicznej) wdziera się do komputera w celu zakłócania jego pracy lub niszczenia danych; + + virus + + +
+ +
+ wirusologia + ˌvʲirusɔˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nauka o wirusach oraz o wywoływanych przez nie chorobach; + + virology + + +
+ +
+ wirusowe zakażenie przewodu pokarmowego + ˌvʲiruˈsɔvɛ ˌzakaˈʒɛ̃ɲɛ pʃɛˈvɔdu ˌpɔkarmɔˈvɛɡɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba układu pokarmowego; + + gastric flu + gastro + gastroenteritis + infectious diarrhea + stomach bug + stomach flu + + +
+ +
+ wirusowy +
+ + adj + + + związany z wirusami, dotyczący wirusów + + viral + + +
+ +
+ wirówka + vʲiˈrufka +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) (astronomia, astronomiczny) urządzenie służące do wytwarzania przeciążeń, składające się z długiego ramienia, na końcu którego znajduje się kabina; + + human centrifuge + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie laboratoryjne lub przemysłowe do separacji mieszanin metodą wirową; + + laboratory centrifuge + + + + domowe urządzenie do suszenia prania w szybkoobrotowym bębnie + + spin dryer + + +
+ +
+ wisielczy humor +
+ + idiom + + + humor bardzo zły, objawiający się niewybrednymi, często fatalistycznymi lub makabrycznymi żartami + + gallows humor + + +
+ +
+ wisieć + ˈvʲiɕɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) być winnym (pieniądze itp.) + + owe + + + + (potocznie, potoczny) być zbyt luźnym (o odzieży) + + hang loosely + + + + być przymocowanym do czegoś od góry + + hang + + + + umierać na szubienicy + + hang + + + + znajdować się w powietrzu, tkwić nieruchomo nad ziemią + + hang + + + + dawać się odczuć, być odczuwalnym (o nastroju itp.); zagrażać + + hang + be feel + + +
+ +
+ wisior + ˈvʲiɕɔr +
+ + n + + + (książkowy) spory, okazały wisiorek + + pendant + + +
+ +
+ wiskacza + vʲiˈskaʧ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lagostomus maximus, południowoamerykański gryzoń spokrewniony z szynszylą, szkodnik pastwisk; + + viscacha + + +
+ +
+ wist + vʲist +
+ + n + + + (termin karciany) rodzaj gry w karty; + + whist + + +
+ +
+ witaj w klubie + ˈvʲitaj ˈf‿klubʲjɛ +
+ + idiom + + + zwrot używany w stosunku do kogoś, kto ma podobne doświadczenia + + join the club + + +
+ +
+ witalista +
+ + n + + + zwolennik witalizmu + + vitalist + + +
+ +
+ witalność + vʲiˈtalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest witalne, pełne energii życiowej + + vitality + viability + + +
+ +
+ witamina + ˌvʲitãˈmʲĩna +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (chemia, chemiczny) związek organiczny niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu żywego; + + vitamin + + +
+ +
+ witaminowy + ˌvʲitãmʲĩˈnɔvɨ +
+ + adj + + + związany z witaminami, zawierający witaminy + + vitaminic + + +
+ +
+ witarianin +
+ + n + + + osoba praktykująca witarianizm + + raw foodist + + +
+ +
+ witarianizm +
+ + n + + + sposób odżywiania się polegający na spożywaniu wyłącznie surowych pokarmów (dopuszczalne jest podgrzewanie jedzenia do 40 °C) i wykluczeniu wysoko przetworzonej żywności + + rawism + + +
+ +
+ witać + ˈvʲitaʨ̑ +
+ + v + + + pozdrowić kogoś na początku spotkania; okazać swoje uczucia w związku z czyimś przybyciem, odwiedzinami, spotkaniem kogoś + + greet + welcome + + +
+ +
+ witlinek + vʲiˈtlʲĩnɛk +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Merlangius merlangus, ryba atlatycka; + + whiting + + +
+ +
+ witraż + ˈvʲitraʃ +
+ + n + + + (sztuka) ozdobna kompozycja wykonana z kawałków barwnego szkła wprawionego w okno zamiast szyb; + + stained glass + + +
+ +
+ wiwarium +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) pomieszczenie do przetrzymywania drobnych zwierząt lub roślin w warunkach maksymalnie zbliżonych do naturalnych; + + vivarium + + +
+ +
+ wiwianit + vʲiˈvʲjä̃ɲit +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z gromady fosforanów; + + vivianite + + +
+ +
+ wiza + ˈvʲiza +
+ + n + + + (urzędowy) (turystyka, turystyczny) pisemne pozwolenie na przekroczenie granicy państwowej wydawane przez organy odwiedzanego kraju + + visa + + +
+ +
+ wizerunek + ˌvʲizɛˈrũnɛk +
+ + n + + + pierwowzór, odbicie, obraz + + image + picture + + +
+ +
+ wizja +
+ + n + + + obraz, plan czegoś stworzony w czyjejś wyobraźni + + vision + + + + widzenie, przywidzenie + + vision + + +
+ +
+ wizjer + ˈvʲizʲjɛr +
+ + n + + + (budownictwo) otwór w drzwiach (czasem w ścianie) umożliwiający obserwowanie tego, co dzieje się po drugiej stronie + + peephole + + +
+ +
+ wizjonerstwo + ˌvʲizʲjɔ̃ˈnɛrstfɔ +
+ + n + + + widzenie, przeżywanie wizji + + visionary + + +
+ +
+ wizualny +
+ + adj + + + dostrzegalny wzrokiem + + video + visual + + +
+ +
+ wizygocki +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) związany z Wizygotami, dotyczący Wizygotów + + Visigothic + + +
+ +
+ wizyta + vʲiˈzɨta +
+ + n + + + pobyt u kogoś jako gość w celach towarzyskich lub oficjalnych + + visit + call + + +
+ +
+ wizytówka + ˌvʲizɨˈtufka +
+ + n + + + dołączana do wiadomości e-mail informacja o danych osobowych lub firmowych nadawcy + + v-card + + + + mały kartonik z zapisanymi na nim danymi osobowymi lub firmowymi + + business card + + +
+ +
+ wiórek + ˈvʲjurɛk +
+ + n + + + mały, podłużny kawałek czegoś, zazwyczaj starty lub zestrugany + + shred + + +
+ +
+ wiąz + vʲjɔ̃w̃s +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Ulmus L., rodzaj drzew i krzewów rosnących w strefie umiarkowanej, należących do rodziny wiązowatych; + + elm + + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) drzewo z rodzaju (1.1) + + elm + + +
+ +
+ wiązadło + vʲjɔ̃w̃ˈzadwɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błona lub pasmo wytrzymałej tkanki łącznej łączące kości między sobą lub wzmacniające ruchome połączenia między kośćmi (stawy) + + ligament + + + + (pospolicie) coś, co służy do wiązania + + cord + + +
+ +
+ wiązanie + vʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ +
+ + n + + + splatanie czegoś poprzez tworzenie węzłów + + binding + + +
+ +
+ wiązanie chemiczne + vʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ xɛ̃ˈmʲiʧ̑nɛ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) każde trwałe połączenie dwóch atomów; + + chemical bond + + +
+ +
+ wiązanka + vʲjɔ̃w̃ˈzãnka +
+ + n + + + pęk związanych razem kwiatów + + bouquet + + +
+ +
+ wiązać + ˈvʲjɔ̃w̃zaʨ̑ +
+ + v + + + splatać, tworząc węzeł + + bind + tie + bundle + + + + tworzyć ciąg logiczny prowadzący od czegoś do czegoś, kojarzyć + + link + relate + + +
+ +
+ wiązać koniec z końcem + ˈvʲjɔ̃w̃zaʨ̑ ˈkɔ̃ɲɛʦ̑ ˈs‿kɔ̃j̃nʦ̑ɛ̃m +
+ + v + + + dawać radę finansowo + + make ends meet + + +
+ +
+ wiązka + ˈvʲjɔ̃w̃ska +
+ + n + + + pewna liczba jednakowych, zwykle podłużnych przedmiotów, ułożonych razem i związanych; + + bundle + + + + światło lub cząstki biegnące w jednym kierunku + + beam + + +
+ +
+ więc + vʲjɛ̃nʦ̑ +
+ + conjunction + + + …służący do tworzenia konstrukcji, w których zdanie za spójnikiem opisuje czynność, która nastąpiła, ponieważ odbyła się czynność opisana w zdaniu przed spójnikiem + + therefore + so + + +
+ +
+ więc + vʲjɛ̃nʦ̑ +
+ + particle + + + …używana do rozpoczęcia wypowiedzi + + well + + +
+ +
+ więdnąć + ˈvʲjɛ̃ndnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + o roślinach: tracić wodę w komórkach, wiotczeć, usychać + + fade + wither + + +
+ +
+ większość + ˈvʲjɛ̃ŋkʃɔɕʨ̑ +
+ + n + + + większa część jakichś rzeczy lub jakiejś grupy osób; więcej niż połowa + + majority + most + + +
+ +
+ większy + ˈvʲjɛ̃ŋkʃɨ +
+ + przewyższający coś rozmiarami, wielkością + + big + large + + + + przewyższający coś siłą, natężeniem + + great + + +
+ +
+ więzadło +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (zoologia, zoologiczny) tkanka łączna włóknista łącząca ze sobą kości w stawach lub inne ruchomo połączone narządy + + ligament + + +
+ +
+ więzadło głosowe +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) każdy z dwu drgających fałdów znajdujących się w krtani, dzięki którym człowiek może mówić; + + vocal cord + vocal fold + voice reed + + +
+ +
+ więzadło krzyżowe przednie +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) wewnątrzstawowe więzadło stawu kolanowego o budowie dwupęczkowej; jego uszkodzenie jest jedną z najczęstszych kontuzji u sportowców; + + ACL + anterior cruciate ligament + + +
+ +
+ więzienie + vʲjɛ̃w̃ˈʑɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + miejsce, w którym odbywa się karę pozbawienia wolności + + prison + jail + + +
+ +
+ więziennictwo + ˌvʲjɛ̃w̃ʑɛ̇̃ɲˈːiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (urzędowy) system odbywania kary pozbawienia wolności, także ogół zakładów karnych; + + penology + + +
+ +
+ więzień + ˈvʲjɛ̃w̃ʑɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + człowiek pozbawiony wolności, np. odbywający karę w więzieniu, zamknięty w areszcie, obozie lub innym miejscu odosobnienia + + prisoner + + +
+ +
+ więzić +
+ + v + + + trzymać kogoś w więzieniu (także przenośnie) + + confine + detain + imprison + jail + + +
+ +
+ więzy +
+ + n + + + rzeczy, którymi się krępuje co lub kogo + + fetters + + + + to, co komu przeszkadza + + fetters + + + + to, co wiąże; relacja zażyłości + + bonds + ties + + +
+ +
+ więzy krwi + ˈvʲjɛ̃w̃zɨ ˈkr̥fʲi +
+ + idiom + + + stosunek pokrewieństwa między osobami + + blood relation + consanguinity + + +
+ +
+ więź +
+ + n + + + stan posiadania czegoś wspólnego + + bond + togetherness + + + + to, co łączy jednostki ze sobą + + attachment + connection + connexion + kinship + link + tie + + +
+ +
+ wiśnia + ˈvʲiɕɲa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Cerasus Miller, rodzaj roślin należący do rodziny różowatych; + + cherry + cherry-tree + sour cherry + + + + owoce wiśni (1.1) + + cherry + + +
+ +
+ wiśniowy + vʲiɕˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor dojrzałych owoców wiśni + + cerise + cherry + + +
+ +
+ wjeżdżać +
+ + v + + + jadąc, dostawać się dokądś + + drive into + go into + ride into + + + + jadąc, wpadać na jakiś obiekt + + hit + run into + + +
+ +
+ wklęsły +
+ + adj + + + taki, który ma zagłębienie lub odcinkowe obniżenie + + concave + dished + intaglio + re-entrant + sunken + + +
+ +
+ wkrótce + ˈfkrutʦ̑ɛ +
+ + adv + + + w niedługim czasie, w najbliższym czasie + + soon + + +
+ +
+ wkręt + fkrɛ̃nt +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) śruba z nacięciem we łbie, umożliwiającym jej wkręcanie przy pomocy śrubokręta w miękki materiał bez konieczności wiercenia; + + screw + + +
+ +
+ wkurwiać + ˈfkurvʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wyjątkowo kogoś denerwować, drażnić + + piss off + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) denerwować się, odczuwać gniew + + get pissed off + + +
+ +
+ wkurwiony + fkurˈvʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) odczuwający gniew, duże zdenerwowanie + + pissed + pissed off + + +
+ +
+ wkład + fkwat +
+ + n + + + to, co się wkłada w jakąś działalność (np. pieniądze) + + contribution + + +
+ +
+ wkładać + ˈfkwadaʨ̑ +
+ + v + + + o pieniądzach: inwestować + + invest + contribute + + + + ubierać się w coś + + put on + + + + umieszczać w środku czegoś + + put + insert + place + + +
+ +
+ wkładka + ˈfkwatka +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) (poligrafia) dodatek do książki lub czasopisma w postaci kolorowego prospektu, plakatu, tabeli itp., włożony luźno w środek + + insert + inset + pull-out + + + + (drukarstwo, drukarski) (poligrafia) niezadrukowany kawałek papieru, znajdujący się między kartkami książki, mający chronić ilustracje w niej zawarte przed uszkodzeniem + + interleaf + + + + (technologia, technika, techniczny) część urządzenia wkładana między inne części w celu uszczelnienia, zabezpieczenia ich przed tarciem itp. + + filler + + + + to, co wkłada się między jakieś powierzchnie, zwykle w celu wypełnienia, izolacji lub jako uzupełnienie czegoś + + insert + insertion + + +
+ +
+ wkładka do butów + ˈfkwatka dɔ‿ˈbutuf +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) wkładka przykrywająca część buta przylegającą do spodu stopy, poprawiająca komfort chodzenia, często o właściwościach przeciwpotnych, antypoślizgowych itp. + + insole + + +
+ +
+ wlec + vlɛʦ̑ +
+ + v + + + ciągnąć po ziemi + + drag + + +
+ +
+ wnet +
+ + adv + + + (książkowy) w niedługim czasie od wskazanego momentu + + shortly + + +
+ +
+ wnikliwość + vʲɲikˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto wnikliwy, dociekliwy, uważny + + discernment + + +
+ +
+ wniosek + ˈvʲɲɔsɛk +
+ + n + + + pomysł, propozycja, projekt złożony do dyskusji i podjęcia decyzji o jego przyjęciu lub odrzuceniu + + proposal + suggestion + request + + + + wynik, rezultat przemyślenia czegoś; twierdzenie, przekonanie będące wynikiem rozumowania, rozmyślania + + conclusion + + +
+ +
+ wnioskodawca + ˌvʲɲɔskɔˈdafʦ̑a +
+ + n + + + ten, kto wnioskuje, składa wniosek + + applier + proposer + + +
+ +
+ wnioskować +
+ + v + + + wywodzić wniosek + + conclude + deduce + gather + infer + presume + + + + starać się oficjalnie o coś + + put forward a motion + + +
+ +
+ wnosić + ˈvnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + mieć swój wkład w czymś; dodawać (treści), uzupełniać + + bring + + + + przemieszczać coś w górę lub w pewne miejsce + + bring + + + + wyciągać wnioski + + infer + + +
+ +
+ wnuczka + ˈvnuʧ̑ka +
+ + n + + + córka syna lub córki + + granddaughter + + +
+ +
+ wnuk + vnuk +
+ + n + + + syn córki lub syna + + grandson + + +
+ +
+ wnętrze + ˈvnɛ̃nṭʃɛ +
+ + n + + + przestrzeń, znajdująca się w środku czegoś + + interior + inside + + +
+ +
+ wnętrzności + vnɛ̃nˈṭʃnɔɕʨ̑i +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narządy wewnętrzne jamy brzusznej, klatki piersiowej oraz miednicy człowieka lub zwierzęcia + + intestines + + +
+ +
+ wobec + ˈvɔbɛʦ̑ +
+ + preposition + + + (w odniesieniu) do; biorąc pod uwagę; uwzględniając, razem, wspólnie + + in front of + in that case + in the face of + in the presence of + + + + przed, w obliczu, naprzeciw + + in front of + in that case + in the face of + in the presence of + + +
+ +
+ woda + ˈvɔda +
+ + n + + + bezbarwna i bezzapachowa ciecz, tlenek wodoru, H2O; + + water + + +
+ +
+ woda kolońska + ˈvɔda kɔˈlɔ̃j̃ska +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) rodzaj wody toaletowej, kilkuprocentowy alkoholowy roztwór olejków eterycznych w alkoholu; + + eau de Cologne + + +
+ +
+ woda królewska + ˈvɔda kruˈlɛfska +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) mieszanina stężonego kwasu solnego i kwasu azotowego rozpuszczająca metale szlachetne; + + aqua regia + + +
+ +
+ woda kwiatowa + ˈvɔda kfʲjaˈtɔva +
+ + idiom + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) perfumy o lekkim zapachu kwiatów + + floral + flower-scented water + + +
+ +
+ woda mineralna + ˈvɔda ˌmʲĩnɛˈralna +
+ + n + + + naturalna woda lecznicza; + + mineral water + + +
+ +
+ woda słodka +
+ + n + + + woda pozbawiona lub zawierająca stosunkowo niewielkie ilości soli + + fresh water + + +
+ +
+ woder + ˈvɔdɛr +
+ + n + + + długi, wodoszczelny but gumowy, sięgający po pachwinę; + + wader + + +
+ +
+ wodewil + vɔˈdɛvʲil +
+ + n + + + (sztuka) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) widowisko komediowe lub farsowe z muzyką, piosenkami, pantomimą i baletem, z przewagą tekstu mówionego nad śpiewanym; + + vaudeville + + +
+ +
+ wodniczka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Acrocephalus paludicola, zagrożony wyginięciem niewielki ptak wędrowny, zamieszkujący wschodnią Europę i zachodnią Azję po Ural, w pasie klimatu umiarkowanego; + + aquatic warbler + + +
+ +
+ wodnik + ˈvɔdʲɲik +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Rallus aquaticus, żyjący na mokradłach ptak o upierzeniu oliwkowobrązowym z plamami; + + water rail + + +
+ +
+ wodnisty +
+ + adj + + + zawierający zbyt dużo wody + + watery + + +
+ +
+ wodny + ˈvɔdnɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) o roztworze: rozcieńczany wodą + + aqueous + + + + (sport, sportowy) odbywający się w wodzie + + aquatic + water + + + + żyjący w wodzie lub na wodzie + + aquatic + water + + + + nawiązujący do wody lub innych cieczy + + water + + + + poruszający się po wodzie + + water + + + + poruszany wodą lub inną cieczą + + water + + +
+ +
+ wodogłowie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierne nagromadzenie płynów w układzie komorowym mózgu; + + hydrocephalus + + +
+ +
+ wodolot + vɔˈdɔlɔt +
+ + n + + + jednostka pływająca charakteryzująca się zainstalowanymi pod kadłubem płatami nośnymi, które powodują wynurzanie się kadłuba z wody wraz ze wzrostem prędkości jednostki; + + hydrofoil + + +
+ +
+ wodopój + vɔˈdɔpuj +
+ + n + + + miejsce, w którym zwierzęta zwykle piją wodę + + waterhole + + +
+ +
+ wodorost + vɔˈdɔrɔst +
+ + n + + + miękka roślina rosnąca w wodzie + + seaweed + + + + wielokomórkowa roślina zbudowana z plechy + + alga + + +
+ +
+ wodorotlenek berylu + ˌvɔdɔrɔˈtlɛ̃nɛɡ bɛˈrɨlu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, toksyczny wodorotlenek amfoteryczny; + + beryllium hydroxide + hydrated beryllia + + +
+ +
+ wodorowęglan +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) sól kwasu węglowego, w której tylko jeden atom wodoru uległ podstawieniu przez atom metalu; + + bicarbonate + + +
+ +
+ wodospad + vɔˈdɔspat +
+ + n + + + swobodny, pionowy spadek wody rzecznej, spowodowany różnicą poziomów dna koryta rzeki + + waterfall + + +
+ +
+ wodoszczelny + ˌvɔdɔˈʃʧ̑ɛlnɨ +
+ + adj + + + nie przepuszczający wody + + watertight + + +
+ +
+ wodowstręt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) jeden z poważnych objawów wścieklizny objawiający się bolesnymi skurczami krtani podczas picia wody, a nawet na jej widok + + hydrophobia + + +
+ +
+ wody terytorialne + ˈvɔdɨ ˌtɛrɨtɔrʲˈjalnɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) pas morza określonej szerokości, na którym obowiązuje prawodawstwo i władza państwa, do którego należy dany odcinek wybrzeża; + + territorial waters + + +
+ +
+ wodzirej + vɔˈʥ̑irɛj +
+ + n + + + człowiek, który prowadzi tańce na weselach i balach + + bellwether + ringleader + + +
+ +
+ wodzić za nos + ˈvɔʥ̑iʥ̑ za‿ˈnɔs +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) oszukiwać, manipulować kimś, zwodzić kogoś, mamić kogoś, aby podporządkować go swej woli; wykorzystywać przewagę + + lead by the nose + + +
+ +
+ wodór + ˈvɔdur +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu H i liczbie atomowej 1; + + hydrogen + + +
+ +
+ wojak + ˈvɔjak +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Sturnella ptak z rodziny kacykowatych; + + meadowlark + + +
+ +
+ wojażer +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) podróżnik + + voyager + + +
+ +
+ wojenny + vɔˈjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + związany z wojną, odnoszący się do wojny + + war + + +
+ +
+ wojewoda + ˌvɔjɛˈvɔda +
+ + n + + + (administracja) zwierzchnik administracji na terenie województwa + + province governor + voivode + + +
+ +
+ województwo + ˌvɔjɛˈvuʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (administracja) jednostka podziału administracyjnego wyższego stopnia w Polsce; + + province + voivodship + + +
+ +
+ wojna + ˈvɔjna +
+ + n + + + zorganizowany konflikt zbrojny o dużej skali; + + war + + +
+ +
+ wojna domowa + ˈvɔjna dɔ̃ˈmɔva +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (wojskowość, wojskowy) konflikt zbrojny, którego strony należą do tego samego państwa, plemienia lub grupy etnicznej; + + civil war + + +
+ +
+ wojna religijna + ˈvɔjna ˌrɛlʲiˈɟijna +
+ + n + + + konflikt, wojna motywowana przyczynami religijnymi; + + religious war + + +
+ +
+ wojna trojańska + ˈvɔjna trɔˈjä̃j̃ska +
+ + n + + + (mitologia grecka) wojna Achajów z Trojanami; + + Trojan War + + +
+ +
+ wojowniczy +
+ + adj + + + skłonny do walki + + bellicose + + +
+ +
+ wojownik + vɔˈjɔvʲɲik +
+ + n + + + ten, który walczy + + warrior + + +
+ +
+ wojsko + ˈvɔjskɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) grupa żołnierzy + + troop + + + + (potocznie, potoczny) obowiązkowa służba militarna obywateli, przeszkolenie bojowe + + military service + + + + zorganizowana grupa uzbrojonych ludzi przygotowanych do obrony kraju i walki na wojnie + + army + + +
+ +
+ wojskowy + vɔjˈskɔvɨ +
+ + adj + + + związany z wojskiem, dotyczący wojska + + military + militar + + +
+ +
+ wojskowy + vɔjˈskɔvɨ +
+ + n + + + żołnierz + + militar + + +
+ +
+ wojujący + ˌvɔjüˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + zaciekle walczący o swoje ideały + + warring + + +
+ +
+ wok + vɔk + wɔk +
+ + n + + + (kulinaria) głęboka patelnia w kształcie misy używana w kuchniach azjatyckich; + + wok + + +
+ +
+ wokalista + ˌvɔkaˈlʲista +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) śpiewak, nauczyciel śpiewu + + vocalist + + +
+ +
+ wokalny +
+ + adj + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) związany ze śpiewaniem + + vocal + + +
+ +
+ wokanda + vɔˈkãnda +
+ + n + + + spis spraw sądowych, ułożony według kolejności ich rozpatrywania w danym dniu + + cause-list + + +
+ +
+ wokół + ˈvɔkuw +
+ + preposition + + + ze wszystkich stron + + around + among + + +
+ +
+ wola + ˈvɔla +
+ + n + + + zdolność człowieka do świadomego kontrolowania, kierowania swoim postępowaniem + + will + + +
+ +
+ wolant + ˈvɔlãnt +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) urządzenie sterujące lotkami i sterem wysokości; + + yoke + + +
+ +
+ wolej + ˈvɔlɛj +
+ + n + + + (sport, sportowy) odbicie lub uderzenie piłki w locie przed dotknięciem przez nią podłoża (w tenisie lub piłce nożnej) + + volley + + +
+ +
+ woleć + ˈvɔlɛʨ̑ +
+ + modal + + + bardziej lubić lub chcieć coś od czegoś innego + + prefer + + + + zwykle w trybie przypuszczającym chcieć + + would like + + +
+ +
+ wolfram + ˈvɔlfrãm +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu W i liczbie atomowej 74; + + tungsten + wolfram + + +
+ +
+ wolicjonalny + ˌvɔlʲiʦ̑ʲjɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + (psychologia, psychologiczny) dotyczący woli, zależny od niej + + volitional + volitive + + +
+ +
+ wolna miłość +
+ + n + + + postawa hołdująca nieskrępowanemu życiu seksualnemu bez zobowiązań, w opozycji do tradycyjnego małżeństwa i monogamii, kojarzona z ruchem hipisowskim; + + free love + + +
+ +
+ wolne oprogramowanie + ˈvɔlnɛ ˌɔprɔɡrãmɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + oprogramowanie, które może być uruchamiane, kopiowane, rozpowszechniane, analizowane oraz zmieniane i poprawiane przez użytkowników; + + free software + + +
+ +
+ wolno + ˈvɔlnɔ +
+ + adv + + + swobodnie, w sposób luźny + + free + + + + w sposób wolny, powoli, bez pośpiechu + + slow + + +
+ +
+ wolno + ˈvɔlnɔ +
+ + v + + + jest dozwolone, można, nie jest zabronione, mieć pozwolenie + + be allow + + +
+ +
+ wolnomularski +
+ + adj + + + związany z wolnomularstwem, dotyczący wolnomularstwa + + freemasonic + + +
+ +
+ wolnomularz + ˌvɔlnɔ̃ˈmulaʃ +
+ + n + + + członek stowarzyszenia wolnomularskiego + + mason + + +
+ +
+ wolnomyślicielstwo + ˌvɔlnɔ̃mɨɕlʲiˈʨ̑ɛlstfɔ +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) światopogląd rozpowszechniony na przełomie XIX i XX wieku, opierający się na racjonalizmie, agnostycyzmie i laicyzacji życia publicznego; + + freethought + + +
+ +
+ wolnorynkowy + ˌvɔlnɔrɨ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (ekonomia, ekonomiczny) związany z wolnym rynkiem + + free-market + + +
+ +
+ wolność + ˈvɔlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + niezależność państwowa + + freedom + liberty + independence + + + + prawo obywatelskie + + liberty + freedom + + + + wolna wola, możliwość samodzielnego podejmowania decyzji, brak przymusu + + freedom + liberty + + + + pozostawanie poza więzieniem + + freedom + liberty + + +
+ +
+ wolność słowa + ˈvɔlnɔɕʨ̑ ˈswɔva +
+ + n + + + (filozofia, filozoficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) prawo do publicznego wyrażania swoich poglądów z jednoczesnym poszanowaniem go przez innych; + + freedom of speech + + +
+ +
+ wolny + ˈvɔlnɨ +
+ + adj + + + mogący postępować zgodnie z własną wolą + + free + + + + (informatyka, informatyczny) będący wolnym oprogramowaniem + + free + + + + nieobciążony czymś niekorzystnym + + free + + + + niezajęty przez coś + + free + + + + niebędący w związku, nieposiadający partnera / partnerki + + single + free + + + + odbywający się bez pośpiechu + + slow + + +
+ +
+ wolny rynek + ˈvɔlnɨ ˈrɨ̃nɛk +
+ + n + + + handel, w którym ceny ustalane są między kupującymi a sprzedającymi, gdzie nie podlegają one żadnym ograniczeniom ze strony podmiotów zewnętrznych (np. państwa); + + free market + free-market + + +
+ +
+ wolontariusz + ˌvɔlɔ̃nˈtarʲjuʃ +
+ + n + + + osoba, która bez wynagrodzenia i dobrowolnie poświęca czas dla innych + + volunteer + + +
+ +
+ wolt + vɔlt +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jednostka potencjału elektrycznego, napięcia elektrycznego i siły elektromotorycznej; + + volt + + +
+ +
+ wolta + ˈvɔlta +
+ + n + + + (jeździectwo, jeździecki) figura jeździecka; wykonanie konno pełnego, szerokiego koła; + + volte + + +
+ +
+ woltomierz + vɔlˈtɔ̃mʲjɛʃ +
+ + n + + + (metrologia, metrologiczny) (elektryczność) przyrząd do pomiaru napięcia elektrycznego; + + voltmeter + + +
+ +
+ woluta + vɔˈluta +
+ + n + + + ozdobny ornament lub detal architektoniczny, czy rzeźbiarski w kształcie spirali albo zwoju; + + volute + + +
+ +
+ wombat + ˈvɔ̃mbat +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) australijski torbacz o brunatnoszarej sierści; + + wombat + + +
+ +
+ won + vɔ̃n +
+ + interjection + + + nieuprzejme wezwanie do oddalenia się + + beat it + + +
+ +
+ woonerf +
+ + n + + + (urbanistyka, urbanistyczny) rodzaj ulicy w mieście zaprojektowanej w celu zwiększenia bezpieczeństwa przede wszystkim pieszych i rowerzystów, którzy mają priorytet przed samochodami; + + woonerf + + +
+ +
+ word +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) drugi wiek gwadalupu (środkowego permu), trwający 268 – 265,8 milionów lat temu; + + Wordian + + +
+ +
+ worek + ˈvɔrɛk +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wybiegnięcia terytorium państwa w głąb innych państw sąsiednich + + panhandle + + + + miękki, elastyczny pojemnik wykonany z kawałków materiału, folii lub papieru; + + sack + bag + + +
+ +
+ worek stomijny +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) woreczek umieszczany wokół wyłonionej stomii w celu kontroli wypróżnień lub oddawania moczu + + stoma bag + + +
+ +
+ worek treningowy +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba regularnie dręczona fizycznie, na której ktoś się wyżywa + + punchbag + punching bag + + + + (sport, sportowy) wiszący lub rzadziej wolnostojący worek służący do treningu bokserskiego + + boxing bag + punchbag + punching bag + + +
+ +
+ wosk + vɔsk +
+ + n + + + plastyczna substancja o żółtawym kolorze, łatwo topliwa, nierozpuszczalna w wodzie, używana do produkcji świec, past do obuwia itp., stosowana w przemyśle farmaceutycznym i spożywczym; + + wax + + +
+ +
+ woskowina + ˌvɔskɔˈvʲĩna +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) żółtawa, woskowata substancja wydzielana w przewodzie słuchowym zewnętrznym człowieka i wielu innych ssaków; + + earwax + cerumen + + +
+ +
+ woskowy +
+ + adj + + + odnoszący się do wosku, zrobiony z wosku + + waxen + + +
+ +
+ woskówka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) (ornitologia, ornitologiczny) miękka skóra pokrywająca nasadę dzioba (występuje u ptaków drapieżnych, sów, gołębi, a także u innych grup ptaków); + + beak + + +
+ +
+ wotować +
+ + v + + + (dawniej, dawny) głosować + + vote + + +
+ +
+ wotum +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) przedmiot ofiarowany Bogu w jakiejś intencji, umieszczony w świątyni; + + ex-voto + votive + + +
+ +
+ wotum nieufności + ˈvɔtũmʲ ˌɲɛ<sup>w</sup>ufˈnɔɕʨ̑i +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (administracja) uchwała wyrażająca niezadowolenie z działań ministra, rządu, zarządu spółki etc.; + + motion of no confidence + + +
+ +
+ wotywny +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ofiarowywany jako wotum + + votive + + +
+ +
+ wow +
+ + interjection + + + …(potocznie, potoczny) wyrażający zachwyt, uznanie itp. + + wow + + +
+ +
+ wozić żyto na Zawiśle + ˈvɔʑiʥ̑ ˈʒɨtɔ ˌna‿zaˈvʲiɕlɛ +
+ + v + + + wykonywać niepotrzebną pracę + + carry coals to Newcastle + + +
+ +
+ wołacz + ˈvɔwaʧ̑ +
+ + n + + + (gramatyka) siódmy przypadek deklinacji polskiej, tworzy formę zwrotu do omawianego przedmiotu lub osoby, wykrzyknięcia do niego lub zwrócenia jego uwagi; + + vocative + + +
+ +
+ wołać + ˈvɔwaʨ̑ +
+ + v + + + przekazywać coś krzykiem + + shout + + + + wzywać kogoś, kierować do kogoś głośne wołanie + + call + + + + nazywać kogoś + + call + + +
+ +
+ wołchw +
+ + n + + + szaman, kapłan w religii słowiańskiej; + + volkhv + + +
+ +
+ wołowina + ˌvɔwɔˈvʲĩna +
+ + n + + + (spożywczy) mięso z wołu lub krowy; + + beef + + +
+ +
+ woń + vɔ̃ɲ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) bodziec działający na zmysł powonienia + + fragrance + + +
+ +
+ woźnica + vɔʑˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + osoba kierująca wozem konnym lub saniami zaprzęgniętymi w konie; + + coachman + carter + charioteer + wagoner + + +
+ +
+ wpadać + ˈfpadaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) zakochiwać się + + fall in love + + + + domyślać się, sprawnie rozumować + + contrive + + + + popadać w kłopotliwy stan + + run into + + + + zderzać się z kimś lub czymś + + run into + + + + przemieszczać się do wnętrza czegoś + + fall + fall down + rush into + + + + przychodzić z nieformalną wizytą + + drop in + + + + spotykać się niespodziewanie + + run across + + + + ulegać działaniu silnych emocji + + fly into + + +
+ +
+ wpadka + ˈfpatka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pomyłka, błąd, gafa, faux pas + + gaffe + screw-up + screwup + + +
+ +
+ wpatrywać się + fpaˈtrɨvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + uważnie i długo patrzeć + + gaze + + +
+ +
+ wpaść z deszczu pod rynnę + ˈfpaʑʥ̑ ˈz‿dɛʃʧ̑u pɔd‿ˈrɨ̃nːɛ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) znaleźć się w sytuacji jeszcze gorszej niż poprzednia + + jump out of the frying pan and into the fire + + +
+ +
+ wpis +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) rejestracja w księdze urzędowej + + entry + + + + (szkolnictwo, szkolny) umieszczenie w dokumencie podpisu poświadczającego zaliczenie nauczanego przedmiotu + + teacher's signature + + + + opłata ponoszona przy przystępowanie do jakiejś grupy + + fee + registration fee + + + + umieszczenie zapisu w jakimś tekście + + registration + + +
+ +
+ wpisać + ˈfpʲisaʨ̑ +
+ + v + + + (geometria) umieścić bryłę w wielościanie tak, aby dotykała jego wszystkich ścian + + inscribe + + + + (geometria) umieścić figurę w wielokącie tak, aby dotykała jego wszystkich boków + + inscribe + + + + dopisać w zeszycie, księdze + + inscribe + write in + + + + dopisać swoje nazwisko na listę + + enter one's name + register + + + + umieścić osobiste pozdrowienia w pamiętniku, księdze pamiątkowej + + register + write down + + +
+ +
+ wprawa + ˈfprava +
+ + n + + + biegłość w wykonywaniu czegoś, nabyta w wyniku ćwiczeń, powtarzania jakiejś czynności + + skill + + +
+ +
+ wprawdzie + ˈfpravʲʥ̑ɛ +
+ + składnik spójnika złożonego łączącego zdania lub wyrażenia, oznaczającego, że treść jednego z nich jest zastrzeżeniem w stosunku do tego, co wynika z treści drugiego zdania + + admittedly + while it is true that + + +
+ +
+ wprawiać +
+ + v + + + umocowywać coś w czymś + + fix + set + + + + ćwiczeniami wdrażać kogoś, coś do czegoś + + accustom + teach + train + + + + ćwiczyć, aby nabyć wprawy + + improve one skill + practice + + +
+ +
+ wprost + fprɔst +
+ + adv + + + bezpośrednio + + directly + straight + + + + szczerze, otwarcie, bez ogródek + + frankly + openly + outright + + + + wręcz + + simply + + +
+ +
+ wprowadzać + fprɔˈvaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wtajemniczać kogoś w coś + + initiate + introduce + + +
+ +
+ wprowadzenie + ˌfprɔvaˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wstęp, prolog ((na przykład) w utworze literackim) + + introduction + + +
+ +
+ wpół + fpuw +
+ + adv + + + przy podawaniu czasu: pół godziny przed pełną godziną + + half + + +
+ +
+ wpół- + fpuw +
+ + prefix + + + w połowie + + half- + + +
+ +
+ wpływ + fpwɨf +
+ + n + + + presja, oddziaływanie na coś lub kogoś + + influence + + +
+ +
+ wpływać + ˈfpwɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (urzędowy) o poczcie, pieniądzach, wnioskach itp.: zostawać dostarczonym + + arrive + come in + + + + płynąc dostawać się na teren jakiegoś obszaru + + sail into + swim into + + + + sprawiać, że ktoś lub coś zachowuje się w określony sposób: (także, też) pociągać za sobą zachodzenie pewnych zjawisk; wywierać wpływ + + influence + affect + bias + + + + o ciekach wodnych: mieć ujście + + flow into + + +
+ +
+ wpływowy + fpwɨˈvɔvɨ +
+ + adj + + + mający duży wpływ, autorytet + + influential + + +
+ +
+ wracać + ˈvraʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + przybywać do miejsca, z którego się wyszło lub było poprzednio + + return + come back + + +
+ +
+ wrak + vrak +
+ + n + + + resztki uszkodzonego statku lub samolotu; + + wreck + shipwreck + + +
+ +
+ wrap +
+ + n + + + (kulinaria) rodzaj kanapki wykonanej z okrągłego placka (np. tortilli czy pity) z zawiniętym w środku nadzieniem; + + wrap + + +
+ +
+ wraz + vras +
+ + preposition + + + (książkowy) razem, wspólnie (z kimś) + + in conjunction with + together with + + +
+ +
+ wraz z +
+ + wspólnie z (dodaje człon do podmiotu) + + along with + alongside + together with + + +
+ +
+ wrażenie + vraˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + reakcja na bodziec zewnętrzny lub wewnętrzny; + + impression + sensation + + +
+ +
+ wrażliwość + vraʒˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) zdolność odbierania bodźców poprzez zmysły + + sensitivity + + +
+ +
+ wrażliwy + vraʒˈlʲivɨ +
+ + adj + + + taki, który ma słabą odporność + + delicate + fragile + + + + taki, który ma wrażliwość, łatwo reaguje na bodźce zmysłowe + + sensitive + + + + taki, który ma dużą zdolność do odczuwania i przeżywania emocji + + sensitive + + +
+ +
+ wrednie +
+ + adv + + + w sposób wredny, perfidnie + + evilly + + +
+ +
+ wredny + ˈvrɛdnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) pełny podłości, fałszu + + mean + spiteful + + +
+ +
+ wrestling + ˈrɛstlʲĩŋk +
+ + n + + + (sport, sportowy) amerykańska odmiana zapasów z elementami popisów; + + pro wrestling + professional wrestling + + +
+ +
+ wreszcie + ˈvrɛʃʲʨ̑ɛ +
+ + adv + + + nareszcie, w końcu + + finally + eventually + after all + ultimately + + +
+ +
+ wrodzony + vrɔˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + właściwy istocie żywej od urodzenia + + innate + inborn + native + natural + + +
+ +
+ wrogi + ˈvrɔɟi +
+ + adj + + + właściwy wrogowi/nieprzyjacielowi, wrogo nastawiony; nieprzyjazny, nieżyczliwy + + hostile + adverse + antagonistic + inimical + malevolent + negative + + +
+ +
+ wrogo + ˈvrɔɡɔ +
+ + adv + + + w sposób wrogi + + hostilely + inimically + + +
+ +
+ wrogość + ˈvrɔɡɔɕʨ̑ +
+ + n + + + nieprzyjazny stosunek do kogoś lub czegoś + + hostility + + +
+ +
+ wrona + ˈvrɔ̃na +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny krukowatych; + + crow + + +
+ +
+ wrostek + ˈvrɔstɛk +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) element słowotwórczy umieszczany wewnątrz leksemu, np. morfem wewnątrz rdzenia wyrazu; + + infix + + +
+ +
+ wrota + ˈvrɔta +
+ + n + + + wielkie drzwi frontowe + + gate + + +
+ +
+ wrotka + ˈvrɔtka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) (slangowo) informacja w treści listu elektronicznego o autorze cytowanego fragmentu; + + attribution line + + + + (sport, sportowy) podeszwa przyczepiana do buta, wyposażona w kółka, umożliwiająca jazdę; + + roller + + +
+ +
+ wrotkarz + ˈvrɔtkaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) ktoś, kto jeździ na wrotkach, uprawia wrotkarstwo + + skater + + +
+ +
+ wrotycz + ˈvrɔtɨʧ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Tanacetum, rodzaj roślin należących do rodziny astrowatych; + + tansy + + +
+ +
+ wrrr + vrːː +
+ + interjection + + + onomatopeja naśladująca warczenie zwierzęcia, np. psa + + grrr + + +
+ +
+ wrzask +
+ + n + + + bardzo głośny krzyk + + shout + + +
+ +
+ wrzawa + ˈvʒava +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) wzburzenie, zamieszanie + + agitation + excitement + + + + hałas, gwar różnych zmieszanych głosów lub dźwięków + + hubbub + rumpus + turmoil + + +
+ +
+ wrzeciono + vʒɛˈʨ̑ɔ̃nɔ +
+ + n + + + (włókiennictwo) obrotowe narzędzie ręczne lub część kołowrotka do nawijania przędzy; + + spindle + + +
+ +
+ wrzenie +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) przechodzenie ze stanu ciekłego w gazowy + + boiling + vaporization + + + + oznaki niezadowolenia lub buntu + + buzz + ferment + + +
+ +
+ wrzesień + ˈvʒɛɕɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + dziewiąty miesiąc w roku (wg kalendarza gregoriańskiego i juliańskiego); + + September + + +
+ +
+ wrzeć + vʒɛʨ̑ +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) gotować się, bulgotać od gorąca + + boil + + +
+ +
+ wrzodowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z wrzodami, dotyczący wrzodów + + ulcerous + + +
+ +
+ wrzos + vʒɔs +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Calluna vulgaris, krzewinka o drobnych, różowofioletowych kwiatach rosnąca w dużych skupieniach, kwitnąca jesienią; + + heather + ling + + +
+ +
+ wrzosowisko + ˌvʒɔsɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + bezleśna formacja zimozielonych krzewinek, w której dominują wrzosy; + + heath + moor + heathland + moorland + + +
+ +
+ wrzucać + ˈvʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + rzucając, umieszczać coś w czymś + + throw + throw in + + +
+ +
+ wrzutka + ˈvʒutka +
+ + n + + + w go sposób zabicia grupy kamieni poprzez postawienie ich w atari kamieniem, który sam jest w atari + + snapback + + +
+ +
+ wrzutnia + ˈvʒutʲɲa +
+ + n + + + udostępniany przez instytucję publiczną zasobnik umożliwiający ludności zdawanie określonych obiektów, bez możliwości ich samodzielnego wyjęcia + + drop box + + +
+ +
+ wrzód + vʒut +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) głęboki ubytek skóry lub śluzówki, tzn. poniżej błony podstawnej naskórka / nabłonka; + + ulcer + + + + (potocznie, potoczny) czyrak + + boil + + + + (potocznie, potoczny) ropień + + abscess + + +
+ +
+ wrzątek + ˈvʒɔ̃ntɛk +
+ + n + + + ciecz (najczęściej woda) w stanie wrzenia (zamieniania się w parę) + + boil water + + +
+ +
+ wróbel + ˈvrubɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (ornitologia, ornitologiczny) Passer domesticus, mały, pospolity ptak występujący w pobliżu osiedli ludzkich; + + sparrow + + +
+ +
+ wróbel krótkopalcowy +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Carpospiza brachydactyla, gatunek niewielkiego ptaka z rodziny wróblowatych; + + pale rock sparrow + pale rockfinch + + +
+ +
+ wróbelek + vruˈbɛlɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) wróbel + + little sparrow + + +
+ +
+ wróg + vruk +
+ + n + + + nieprzyjaciel, osoba lub obiekt darzony negatywnymi uczuciami + + enemy + foe + + + + państwo, które jest w stanie wojny z innym państwem, oraz jego wojska + + enemy + foe + + +
+ +
+ wróżba +
+ + n + + + przepowiadanie przyszłości wraz z obrzędami towarzyszącymi temu + + divination + fortune-telling + prediction + prognostication + prophecy + vaticination + + + + zjawisko uznawane za zapowiedź czegoś + + augury + omen + + +
+ +
+ wróżbiarz + ˈvruʒbʲjaʃ +
+ + n + + + człowiek przepowiadający przyszłość + + fortuneteller + + +
+ +
+ wróżbita +
+ + n + + + (ezoteryka) osoba zajmująca się wróżeniem + + diviner + fortune teller fortuneteller fortune-teller + psychic + soothsayer + + +
+ +
+ wróżka + ˈvruʃka +
+ + n + + + (ezoteryka) kobieta przepowiadająca przyszłość + + fortuneteller + + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) baśniowa postać czyniąca czary; + + fairy + fay + + +
+ +
+ wróżyć + ˈvruʒɨʨ̑ +
+ + v + + + (ezoteryka) przepowiadać przyszłość, dawać wróżbę + + foretell + bode + augur + portend + + +
+ +
+ wręcz + vrɛ̃n͇ʧ̑ +
+ + adv + + + bezpośrednio + + openly + straight + + +
+ +
+ wręcz + vrɛ̃n͇ʧ̑ +
+ + particle + + + …podkreślająca znaczenie + + even + + +
+ +
+ wręczać + ˈvrɛ̃n͇ʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + dawać coś komuś, najczęściej do rąk własnych, zwykle w sposób uroczysty lub oficjalny + + give + hand in + present + + +
+ +
+ wschodni + ˈfsxɔdʲɲi +
+ + adj + + + dotyczący Europy Wschodniej, także Azji, zwykle w odniesieniu kulturowym lub ekonomicznym + + east + eastern + + + + mający miejsce na wschodzie, dotyczący wschodu, skierowany na wschód + + eastern + east + + +
+ +
+ wschodnioafrykański +
+ + adj + + + odnoszący się do Afryki Wschodniej, związany z Afryką Wschodnią + + East African + + +
+ +
+ wschodnioazjatycki +
+ + adj + + + zamieszkujący, występujący w Azji wschodniej + + East Asian + + + + związany z Azją wschodnią + + East Asian + + +
+ +
+ wschodnioeuropejski +
+ + adj + + + dotyczący Europy Wschodniej, wywodzący się z Europy Wschodniej + + Eastern European + East European + + +
+ +
+ wschodnioniemiecki +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) dotyczący wschodnich Niemiec; taki jak we wschodnich Niemczech + + East German + + + + dotyczący Niemieckiej Republiki Demokratycznej (NRD) + + East German + + +
+ +
+ wschodniosłowiański + ˌfsxɔdʲɲɔswɔˈvʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Słowian wschodnich (Rosjan, Białorusinów, Ukraińców, Rusinów), związany ze Słowianami wschodnimi, dotyczący wschodniej Słowiańszczyzny + + East Slavic + + +
+ +
+ wschodniotimorski + ˌfsxɔdʲɲɔtʲĩˈmɔrsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Timoru Wschodniego + + East Timorese + + +
+ +
+ wschodzić + ˈfsxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + o roślinach: kiełkować, wychodzić z ziemi + + come forth + + + + wychodzić zza horyzontu, zjawiać się na niebie (głównie o ciałach niebieskich) + + rise + come forth + + +
+ +
+ wschód + fsxut +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) chwila pojawienia się ciała niebieskiego (w domyśle: Słońca) nad horyzontem + + rise + + + + (geografia, geograficzny) kierunek wskazywany przez Słońce podczas jego wschodu (1.1) w dniu równonocy; + + East + east + + + + (rolnictwo, rolniczy) (leśnictwo) proces kiełkowania nasion w glebie + + germination + rise + + +
+ +
+ wsiadać + ˈfʲɕadaʨ̑ +
+ + v + + + wchodzić do środka lokomocji + + board + get in + get on + + +
+ +
+ wsierdzie + ˈfʲɕɛrʲʥ̑ɛ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) wewnętrzna warstwa ściany serca; + + endocardium + + +
+ +
+ wskazać +
+ + v + + + zwrócić czyjąś uwagę na coś + + indicate + intimate + mark + point + show + + +
+ +
+ wskazywać + fskaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + o przyrządach pokazywać wartość wielkości mierzonej + + record + stand + + + + pokazywać gdzie się ktoś lub coś znajduje + + indicate + point + show + + +
+ +
+ wskazówka + fskaˈzufka +
+ + n + + + element ruchomy przyrządu pomiarowego, którego położenie określa na podziałce określoną wartość mierzonej wielkości; + + needle + hand + indicator + pointer + + + + oznaka czegoś + + clue + + + + skierowana do kogoś porada, pouczenie dotyczące postępowania, podpowiedź, punkt wytyczny, informacja o czymś + + instruction + + +
+ +
+ wskaźnik + ˈfskaʑɲik +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) adres w pamięci + + pointer + + + + długi i cienki przedmiot do wskazywania + + pointer + + + + (statystyka, statystyczny) liczbowe przedstawienie pewnej wielkości + + indicator + + +
+ +
+ wskoczyć + ˈfskɔʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + skacząc, dostać się na wierzch lub do środka czegoś + + jump in + jump on + + +
+ +
+ wskutek + ˈfskutɛk +
+ + preposition + + + (książkowy) (zobacz) na skutek + + as a result of + in consequence of + on account of + owing to + + +
+ +
+ wspakultura +
+ + n + + + (neologizm) przeciwieństwo kultury w filozofii Jana Stachniuka; + + back-culture + + +
+ +
+ wspaniale + fspãˈɲalɛ +
+ + adv + + + w sposób wspaniały + + magnificently + marvellously + wonderfully + splendidly + + +
+ +
+ wspaniałomyślność + ˌfspãɲawɔ̃ˈmɨɕl̥nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha, tego kto jest wspaniałomyślny; cecha tego, co jest wspaniałomyślne + + generosity + + +
+ +
+ wspaniałomyślny + ˌfspãɲawɔ̃ˈmɨɕl̥nɨ +
+ + adj + + + szlachetny, potrafiący wybaczać; serdeczny, wyrozumiały + + magnanimous + + +
+ +
+ wspaniałość + fspãˈɲawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co wspaniałe + + magnificence + grandiosity + greatness + + +
+ +
+ wspaniały + fspãˈɲawɨ +
+ + adj + + + cudowny, idealny, doskonały + + wonderful + + +
+ +
+ wsparcie + ˈfsparʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + udzielenie pomocy + + help + support + + +
+ +
+ wspierać + ˈfspʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś wsparcie, pomoc, opiekę + + support + + +
+ +
+ wspinaczka + fspʲĩˈnaʧ̑ka +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa polegająca na pokonywaniu stromych ścian + + climbing + + + + wyprawa w strome, wysokie góry + + mountaineering + + +
+ +
+ wspinać + ˈfspʲĩnaʨ̑ +
+ + v + + + wznosić siebie samego na coś wysokiego + + climb + + +
+ +
+ wspomagać + fspɔ̃ˈmaɡaʨ̑ +
+ + v + + + pomagać, wspierać materialnie; udzielać pomocy materialnej osobie, instytucji + + support + assist + help + + + + wspierać urządzenie + + support + + +
+ +
+ wspominać + fspɔ̃ˈmʲĩnaʨ̑ +
+ + v + + + mówić mimochodem, wzmiankować + + mention + refer + + + + sięgać pamięcią do wydarzenia lub osoby z przeszłości + + remember + recall + + +
+ +
+ wspomnienie + fspɔ̃mʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + powrót myślami do przeszłości + + memory + recollection + remembrance + souvenir + reference + reminiscence + + +
+ +
+ wspólnik +
+ + n + + + osoba mająca wspólny udział w czymś + + associate + partner + + + + osoba wspólnie uczestnicząca w występku czy przestępstwie + + accomplice + + +
+ +
+ wspólnota + fspulˈnɔta +
+ + n + + + grupa ludzi / państw związanych podobnymi poglądami / dążeniami + + commonwealth + communion + community + fellowship + union + + +
+ +
+ wspólny + ˈfspulnɨ +
+ + adj + + + należący lub używany przez kilka osób + + common + + + + charakterystyczny w równym stopniu dla grupy osób lub rzeczy + + common + + +
+ +
+ współ- +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych, wskazujący na wspólną z kimś cechę, na wspólne działanie itp. + + co- + + +
+ +
+ współautor + fspuwˈawtɔr +
+ + n + + + jeden z dwóch lub więcej autorów tego samego dzieła + + co-author + + +
+ +
+ współautorka + ˌfspuwawˈtɔrka +
+ + n + + + kobieta będąca jednym z dwóch lub więcej autorów tego samego dzieła + + co-author + + +
+ +
+ współbiesiadnik +
+ + n + + + współuczestnik biesiady + + commensal + + +
+ +
+ współbrzmienie +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) jednoczesne brzmienie dźwięków + + concord + consonance + + +
+ +
+ współbrzmieć +
+ + v + + + (książkowy) zwykle o instrumentach muzycznych: wydawać harmonijny dźwięk + + harmonize + + +
+ +
+ współczesny + fspuwˈʧ̑ɛsnɨ +
+ + adj + + + istniejący obecnie, teraz, aktualnie, teraźniejszy + + contemporary + present + + +
+ +
+ współcześnie + fspuwˈʧ̑ɛɕɲɛ +
+ + adv + + + w obecnej epoce + + contemporarily + modernly + recently + today + + + + w sposób typowy dla dzisiejszej epoki + + contemporarily + + + + w tej samej epoce z kimś lub czymś + + contemporarily + + +
+ +
+ współczucie + fspuwˈʧ̑uʨ̑ɛ +
+ + n + + + zdolność emocjonalnej solidarności z cierpiącym, poszkodowanym + + compassion + sympathy + empathy + + +
+ +
+ współczuć + ˈfspuwʧ̑uʨ̑ +
+ + v + + + czuć emocjonalną bliskość z osobą cierpiącą + + empathise + sympathise + feel sorry + + +
+ +
+ współczynnik +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) wielkość liczbowa określająca pewne właściwości ciał + + modulus + + + + (matematyka, matematyczny) wartość stanowiąca mnożnik jakiejś wielkości lub wyrażenia matematycznego + + coefficient + quotient + + + + jeden z czynników oddziałujących + + coefficient + factor + rate + + +
+ +
+ współczynnik załamania + fspuwˈʧ̑ɨ̃ɲːiɡ ˌzawãˈmãɲa +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) stosunek prędkości fazowej w ośrodku odniesienia do prędkości fazowej w opisywanym ośrodku; + + refractive index + + +
+ +
+ współdziałać +
+ + v + + + działać razem, współpracować + + cooperate + + +
+ +
+ współgrać + ˈfspuwɡraʨ̑ +
+ + v + + + wzajemnie się dopełniać, działać wspólnie + + harmonise + + +
+ +
+ współistnienie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: współistnieć + + coexistence + + +
+ +
+ współliniowy +
+ + adj + + + leżący na jednej linii + + collinear + + + + (matematyka, matematyczny) o wektorach leżący na prostej równoległej (w szczególnym przypadku tej samej) + + collinear + + +
+ +
+ współlokator + ˌfspuwlɔˈkatɔr +
+ + n + + + ktoś, z kim się wspólnie mieszka + + flatmate + roommate + roomie + housemate + + +
+ +
+ współogniskowy + ˌfspuwɔɟɲiˈskɔvɨ +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) (optyka, optyczny) mający wspólne ognisko + + confocal + + +
+ +
+ współpraca + fspuwˈpraʦ̑a +
+ + n + + + wspólne działanie kilku podmiotów + + cooperation + co-operation + + +
+ +
+ współpracować + ˌfspuwpraˈʦ̑ɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pracować wspólnie z kimś w celu osiągnięcia określonego rezultatu + + cooperate + + +
+ +
+ współpracownik + ˌfspuwpraˈʦ̑ɔvʲɲik +
+ + n + + + osoba lub inny podmiot pracujący wspólnie z inną osobą lub podmiotem + + collaborator + + +
+ +
+ współprądowy +
+ + adj + + + (fizyka, fizyczny) dotyczący rodzaju układu przepływu płynów w urządzeniach przepływowych, m.in. wymiennikach ciepła, w którym płyny poruszają się równolegle do siebie w tym samym kierunku + + parallel-flow + parallelflow + + +
+ +
+ współrzędna +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) liczba lub układ liczb określające położenie punktu na linii, na płaszczyźnie, na powierzchni, w przestrzeni + + coordinate + + +
+ +
+ współwyznawca + ˌfspuwvɨˈznafʦ̑a +
+ + n + + + wyznawca tej samej religii + + coreligionist + + +
+ +
+ współzawodnictwo + ˌfspuwzavɔdʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + rywalizacja grupy osób o pierwszeństwo w jakiejś dyscyplinie + + competition + + +
+ +
+ wstawać + ˈfstavaʨ̑ +
+ + v + + + stać się zdolnym po chorobie do opuszczania łóżka + + recover + + + + wychodzić z posłania po śnie lub odpoczynku + + get up + rise + + + + zmieniać pozycję ciała z leżącej lub siedzącej do stojącej + + get up + rise + stand up + + +
+ +
+ wstawiać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zaczynać gotowanie + + put on + + + + dopisywać do tekstu + + insert + + + + osadzać w czymś brakujące lub dodatkowe części + + put in + replace + + + + umieszczać coś w czym, na ogół w pozycji pionowej + + put + + + + (potocznie, potoczny) ulegać upojeniu alkoholowemu + + get tipsy + + + + brać w obronę + + put in a good word for + put in a word for + + +
+ +
+ wstawiennictwo +
+ + n + + + bronienie kogoś, ujmowanie się za kimś + + intercession + + +
+ +
+ wstać lewą nogą + ˈfstaʨ̑ ˈlɛvɔ̃w̃ ˈnɔɡɔ̃w̃ +
+ + v + + + być bez powodu w złym humorze, mieć zły nastrój od samego rana + + wake up on the wrong side of bed + + +
+ +
+ wstecz + fstɛʧ̑ +
+ + adv + + + do tyłu (w czasie lub przestrzeni) + + back + backwards + + +
+ +
+ wstrzemięźliwie +
+ + adv + + + z umiarem + + abstemiously + temperately + + +
+ +
+ wstrzemięźliwość +
+ + n + + + powstrzymywanie się od czego + + abstemiousness + + +
+ +
+ wstrzemięźliwy +
+ + adj + + + zachowujący umiar, potrafiący powstrzymać się od czego + + reserved + + + + świadczący o zachowywaniu umiaru + + abstemious + + +
+ +
+ wstrzymać się od głosu + ˈfsṭʃɨ̃maʨ̑‿ɕɛ ɔd‿ˈɡwɔsu +
+ + idiom + + + nie głosować ani za, ani przeciw + + to abstain from voting + + +
+ +
+ wstrzymywać +
+ + v + + + odkładać na później + + defer + put off + withhold + + + + powodować zatrzymanie czegoś, co ma się poruszać + + ban + belay + bring to a halt + snarl + stop + + + + nie pozwalać sobie na co + + abstain + + + + nie wykonywać czegoś przez pewien czas + + abstain + + +
+ +
+ wstrząs + fsṭʃɔ̃w̃s +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenia czynności organizmu występujące jako reakcja na ciężkie urazy, następstwo operacji itp.; + + shock + + + + silne, gwałtowne drgnięcie + + shock + + +
+ +
+ wstrząsająco +
+ + adv + + + prowokując mocne wrażenie, powodując wstrząs + + harrowingly + shockingly + + +
+ +
+ wstręt + fstrɛ̃nt +
+ + n + + + intensywne uczucie niechęci, odraza; + + disgust + + +
+ +
+ wstrętny + ˈfstrɛ̃ntnɨ +
+ + adj + + + wywołujący obrzydzenie + + awful + nasty + repugnant + abominable + detestable + disgusting + + +
+ +
+ wstyd + fstɨt +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) niemiłe uczucie spowodowane świadomością zrobienia czegoś nieodpowiedniego, złego; + + disgrace + shame + + + + uczucie onieśmielenia, zażenowania + + shame + embarassment + + +
+ +
+ wstydliwy +
+ + adj + + + powodujący odczucie wstydu + + derpy + embarrassing + shaming + toe-curling + + + + łatwo odczuwający wstyd + + bashful + coy + pudibund + retiring + shy + + + + świadczący o wstydliwości + + pudibund + shy + + +
+ +
+ wstydzić się + ˈfstɨʥ̑iʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + odczuwać zawstydzenie, być onieśmielonym, speszonym w danej sytuacji + + abash + be shy + + +
+ +
+ wstąpić + ˈfstɔ̃mpʲiʨ̑ +
+ + v + + + przyjść z krótką wizytą w pewnym celu + + enter + come in + drop into + go in + stop by + + + + wejść w szeregi jakiejś organizacji lub grupy + + join + accede + affiliate + ascend + associate + connect + + + + zrobić krok na miejsce wyżej położone + + go up + mount + + +
+ +
+ wstążka + ˈfstɔ̃w̃ʃka +
+ + n + + + (sport, sportowy) przyrząd używany w gimnastyce artystycznej; + + ribbon + + + + (informatyka, informatyczny) element interfejsu użytkownika, zastępujący tradycyjne menu i paski narzędzi; + + ribbon + + + + ozdobny, wąski pasek tkaniny + + ribbon + + +
+ +
+ wstęga + ˈfstɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + duża (w szczególności szeroka) wstążka + + band + + +
+ +
+ wstęp + fstɛ̃mp +
+ + n + + + początek jakiejś czynności + + prelude + + + + początkowa część utworu literackiego lub muzycznego + + prelude + prologue + + + + początkowy, wydzielony fragment książki, opisujący cel, historię jej powstania i wprowadzający w treść + + preface + + + + prawo wejścia dokądś + + admittance + + + + wejście dokądś + + admittance + + + + w tytułach książek i nazwach wykładów: podstawowe zagadnienia + + introduction + + +
+ +
+ wstępniak +
+ + n + + + artykuł wstępny + + editorial + + +
+ +
+ wstępny + ˈfstɛ̃mpnɨ +
+ + adj + + + robiony na początku (wstępie) + + initial + preliminary + + +
+ +
+ wsuwać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) jeść dużo i szybko + + scoff + tuck in + + + + sunąć czymś, umieszczać to gdzieś + + slip + + + + sunąc się, dostawać się gdzieś + + slip + + +
+ +
+ wszak + fʃak +
+ + particle + + + …mająca nawiązywać do danej sytuacji, wypowiedzi i podkreślać jej prawdziwość, słuszność + + question tag + + +
+ +
+ wszakże + ˈfʃaɡʒɛ +
+ + particle + + + … podkreślająca prawdziwość i oczywistość wypowiedzi + + however + nevertheless + yet + + +
+ +
+ wszawica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba powodowana bytowanie wszy na ciele ludzkim albo zwierzęcym, objawiająca się zmianami zapalnymi skóry; + + pediculosis + + +
+ +
+ wszczepić +
+ + v + + + (botanika, botaniczny) (ogrodnictwo, ogrodniczy) umieścić w tkance rośliny szczepkę rośliny szlachetnej + + implant + + + + (medycyna, medyczny) wprowadzić z zewnątrz do organizmu tkankę lub protezę, zastępując nią usuniętą część + + implant + + + + nauczyć czegoś kogoś + + inculcate + implant + + +
+ +
+ wszechmocny + fʃɛxˈmɔʦ̑nɨ +
+ + adj + + + mający nieograniczoną moc, mogący wszystko + + omnipotent + + +
+ +
+ wszechmogący +
+ + adj + + + (książkowy) mający nieograniczoną moc, mogący wszystko + + all-powerful + almighty + + +
+ +
+ wszechobecny +
+ + adj + + + obecny wszędzie, występujący wszędzie + + omnipresent + ubiquitous + + +
+ +
+ wszechocean +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) kompleks wszystkich oceanów ziemskiego globu; + + Global Ocean + World Ocean + + +
+ +
+ wszechstronnie +
+ + adv + + + od: wszechstronny + + comprehensively + + +
+ +
+ wszechstronny +
+ + adj + + + mający rozległy zakres zainteresowań, rozwijający działalność w wielu dziedzinach, w równym stopniu dotyczący wszystkich dziedzin, aspektów czegoś + + versatile + + + + obejmujący możliwie jak najwięcej aspektów czegoś + + comprehensive + + +
+ +
+ wszechświat + ˈfʃɛçɕfʲjat +
+ + n + + + cała przestrzeń, czas, materia i energia; kosmos; + + universe + + +
+ +
+ wszelki + ˈfʃɛlʲci +
+ + pronoun + + + dotyczący wszystkich aspektów; każdy; wszystek + + all + any + every + + +
+ +
+ wszerz +
+ + adv + + + zgodnie z kierunkiem szerokości czegoś + + across + + +
+ +
+ wszoł + fʃɔw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Mallophaga, owad pasożytniczy żyjący na skórze zwierząt; wesz zwierzęca; + + chewing louse + + +
+ +
+ wszyscy + ˈfʃɨsʦ̑ɨ +
+ + indefinitePronoun + + + ogół ludzi z danego zbioru + + all + + +
+ +
+ wszystek + ˈfʃɨstɛk +
+ + pronoun + + + taki, który wyczerpuje cały zbiór nie pozostawiając nic + + all + + +
+ +
+ wszystkie drogi prowadzą do Rzymu + ˈfʃɨstʲcɛ ˈdrɔɟi prɔˈvaʣ̑ɔ̃w̃ dɔ‿ˈʒɨ̃mu +
+ + proverb + + + do jednego miejsca, celu można dojść na różne sposoby + + all roads lead to Rome + + +
+ +
+ wszystko + ˈfʃɨstkɔ +
+ + indefinitePronoun + + + ogół rzeczy i spraw + + everything + all + + +
+ +
+ wszystko jedno + ˈfʃɨstkɔ ˈjɛdnɔ +
+ + adv + + + (związek frazeologiczny) nieistotne, bez znaczenia (ile, jak, gdzie, dokąd itp.) + + all the same + + +
+ +
+ wszędzie + ˈfʃɛ̃ɲʥ̑ɛ +
+ + adv + + + w każdym miejscu + + everywhere + + + + do każdego miejsca + + everywhere + + +
+ +
+ wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej + ˈfʃɛ̃ɲʥ̑ɛ ˈdɔbʒɛ ˈalɛ ˈv‿dɔ̃mu najˈlɛpʲjɛ̇j +
+ + proverb + + + najwygodniej każdy czuje się we własnym domu + + East or West home is best + + +
+ +
+ wtajemniczać + ˌftajɛ̃mʲˈɲiʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że ktoś się o czymś dowiaduje + + initiate + + +
+ +
+ wtajemniczenie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wtajemniczyć + + initiation + + +
+ +
+ wtedy + ˈftɛdɨ +
+ + pronoun + + + w tym (określonym wcześniej w zdaniu) czasie + + then + + +
+ +
+ wtem + ftɛ̃m +
+ + adv + + + w sposób nieoczekiwany + + suddenly + all of a sudden + + +
+ +
+ wtorek + ˈftɔrɛk +
+ + n + + + drugi dzień tygodnia + + Tuesday + + +
+ +
+ wtrącać + ˈftrɔ̃nʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + nadmiernie ingerować w cudze sprawy; zajmować się czymś, nie będąc o to proszonym + + cut in + + +
+ +
+ wtrącać swoje trzy grosze + ˈftrɔ̃nʦ̑aʨ̑ ˈsfɔjɛ ˈṭʃɨ ˈɡrɔʃɛ +
+ + idiom + + + wtrącać się do nie swojej sprawy + + add one's twopenn'orth + + +
+ +
+ wtyczka + ˈftɨʧ̑ka +
+ + n + + + (elektryczność) element umożliwiający podłączenie urządzeń elektrycznych, zasilanych z sieci elektrycznej do gniazda elektrycznego; + + plug + + + + (informatyka, informatyczny) dodatek do programu komputerowego zwiększający jego funkcjonalność + + plug-in + + +
+ +
+ wtykać + ˈftɨkaʨ̑ +
+ + v + + + wkładać, wstawiać, wciskać coś między inne rzeczy + + stick + + +
+ +
+ wtórny +
+ + adj + + + mniej ważny od czegoś + + secondary + + +
+ +
+ wu +
+ + n + + + nazwa litery w / W + + double U + + +
+ +
+ wucziaping +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) pierwszy, starszy wiek lopingu (późnego permu), trwający 260,4 – 253,8 milionów lat temu; + + Wuchiapingian + + +
+ +
+ wujek + ˈvujɛk +
+ + n + + + brat matki + + uncle + + +
+ +
+ wulgarnie + vulˈɡarʲɲɛ +
+ + adv + + + w wulgarny sposób + + vulgarly + + +
+ +
+ wulgarny + vulˈɡarnɨ +
+ + adj + + + zachowujący się w sposób ordynarny, nieprzyzwoity, grubiański + + vulgar + + +
+ +
+ wulgaryzm + vulˈɡarɨsm̥ +
+ + n + + + słowo albo wyrażenie wulgarne, obelżywe, ordynarne i łamiące normy społeczne; + + vulgarism + + +
+ +
+ wulkan + ˈvulkãn +
+ + n + + + miejsce na powierzchni Ziemi, z którego wydobywa się lawa, gazy i popioły; + + volcano + + + + forma terenu powstała wskutek aktywności wulkanu (1.1) + + volcano + + +
+ +
+ wulkaniczny + ˌvulkãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z wulkanami i ich aktywnością + + volcanic + + +
+ +
+ wulwodynia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie w genitaliach żeńskich polegające na chronicznym bólu lub dyskomforcie; + + vulvodynia + + +
+ +
+ wuwuzela +
+ + n + + + (sport, sportowy) afrykański aerofon ustnikowy używany przez kibiców piłki nożnej + + vuvuzela + + +
+ +
+ www +
+ + acronym + + + (zobacz) hasło WWW + + www + + +
+ +
+ wy + +
+ + personalPronoun + + + druga osoba liczby mnogiej, rodzaj męskoosobowy i niemęskoosobowy + + you + + +
+ +
+ wybaczać + vɨˈbaʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + dawać przebaczenie, odpuszczać winę + + forgive + + +
+ +
+ wybieg + ˈvɨbʲjɛk +
+ + n + + + miejsce, po którym poruszają się modelki podczas pokazu mody + + catwalk + + +
+ +
+ wybielacz + vɨˈbʲjɛlaʧ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) środek chemiczny służący do wybielania m.in. tkanin, urządzeń sanitarnych lub zębów; + + bleach + + +
+ +
+ wybierać + vɨˈbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać wyboru + + choose + + + + powoływać kogoś na jakieś stanowisko poprzez głosowanie + + elect + + +
+ +
+ wybijać +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) powodować przemieszczenie narządu lub części ciała poza fizjologiczne miejsce + + dislocate + knock out + + + + (metaloznawstwo, metalurgia) produkować monety, odznaki lub biżuterię przy pomocy uderzeń właściwym przedmiotem, modelując metal i / lub ozdabiając czym + + emboss + + + + (technologia, technika, techniczny) o przyrządach wskazywać czas, rytm, takt, tempo lub liczbę czego + + beat + strike + + + + uderzając w coś, powodować wypadnięcie tego, co znajduje się w środku + + break + + + + (sport, sportowy) skacząc, odrywać się od podłoża + + take off + + + + osiągać lepszą, bardziej prestiżową pozycję + + stand out + + +
+ +
+ wybitnie + vɨˈbʲitʲɲɛ +
+ + adv + + + bardzo, szczególnie, niezwykle + + extremely + notably + significantly + + + + w sposób wybitny, wyborny, pierwszorzędny + + eminently + notably + + +
+ +
+ wybitność + vɨˈbʲitnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co wybitne + + distinction + eminence + + +
+ +
+ wybitny + vɨˈbʲitnɨ +
+ + adj + + + bardzo uzdolniony + + eminent + prominent + remarkable + + +
+ +
+ wyboczenie + ˌvɨbɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) zjawisko polegające na niekontrolowanym zginaniu ściskanego elementu, + + buckling + + +
+ +
+ wyborca + vɨˈbɔrʦ̑a +
+ + n + + + osoba uprawniona do uczestnictwa w głosowaniu/wyborach + + voter + elector + constituent + + +
+ +
+ wyborczy + vɨˈbɔrʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który dotyczy wyborów i wyborców; związany z wyborami i wyborcami + + electoral + elective + + +
+ +
+ wybornie +
+ + adv + + + od: wyborny + + exquisitely + perfectly + + +
+ +
+ wybory + vɨˈbɔrɨ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (administracja) proces, w którym obywatele wybierają spośród zgłoszonych kandydatów swoich przedstawicieli do organów władzy; + + election + + +
+ +
+ wybredny + vɨˈbrɛdnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest kapryśny, trudny do zaspokojenia, zadowolenia; taki, któremu trudno zaspokoić, dogodzić + + choosy + fastidious + finicky + squeamish + + +
+ +
+ wybryk +
+ + n + + + zaskakujący postępek, odbiegający od przyjętych norm postępowania + + antic + + +
+ +
+ wybrzeże + vɨˈbʒɛʒɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) wąski obszar znajdujący się po obu stronach linii brzegowej; + + coast + shore + seaside + + +
+ +
+ wybuch + ˈvɨbux +
+ + n + + + rozerwanie się czegoś pod wpływem gwałtownej reakcji chemicznej lub jądrowej + + explosion + detonation + outburst + + +
+ +
+ wybuchowy + ˌvɨbuˈxɔvɨ +
+ + adj + + + o człowieku, charakterze: taki, którego zachowanie/reakcje są gwałtowne, impulsywne, żywiołowe, szybkie + + impulsive + + + + taki, który może wybuchnąć wskutek określonej reakcji chemicznej + + explosive + + +
+ +
+ wybór + ˈvɨbur +
+ + n + + + wybranie jednej z wielu możliwości + + choice + selection + pick + + +
+ +
+ wychodek +
+ + n + + + ubikacja na wsi na zewnątrz domu + + outhouse + + +
+ +
+ wychodzić za mąż + vɨˈxɔʥ̑iʥ̑ ˈza‿mɔ̃w̃ʃ +
+ + v + + + wstępować w związek małżeński z mężczyzną + + get married + + +
+ +
+ wychowanie + ˌvɨxɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + całokształt działań służących ukształtowaniu człowieka pod względem moralnym, umysłowym i fizycznym; przygotowywanie kogoś do życia w społeczeństwie + + upbringing + parenting + + + + kultura, ogłada, zdolność do właściwego zachowania + + manners + + +
+ +
+ wychowanie fizyczne + ˌvɨxɔˈvãɲɛ fʲiˈzɨʧ̑nɛ +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (sport, sportowy) dział pedagogiki zajmujący się badaniem, analizą i konstruowaniem programu wychowania i rozwoju fizycznego człowieka; + + physical education + education physic + + +
+ +
+ wychowawczy +
+ + adj + + + dotyczący wychowania i nauczania + + educative + + +
+ +
+ wychowywać + ˌvɨxɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + kształtować czyjś charakter i zachowanie, zapewniać komuś opiekę do momentu osiągnięcia przez niego samodzielności + + raise + bring up + + + + nauczać kogoś pewnej czynności lub zawodu + + educate + + + + być wychowywanym (1) + + be raise + + +
+ +
+ wychudzony + ˌvɨxuˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + bardzo chudy, wątły, mizerny + + emaciated + + +
+ +
+ wychwalać + vɨˈxfalaʨ̑ +
+ + v + + + bardzo chwalić, nie szczędzić pochwał + + laud + praise + exalt + extol + belaud + eulogise + + +
+ +
+ wychwytywać + ˌvɨxfɨˈtɨvaʨ̑ +
+ + v + + + łapać, chwytać, wyłapywać + + catch + + +
+ +
+ wycie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyć + + howl + howling + + +
+ +
+ wycieczka + vɨˈʨ̑ɛʧ̑ka +
+ + n + + + wędrówka w celach rekreacyjnych lub turystycznych + + trip + excursion + + +
+ +
+ wyciek pamięci + ˈvɨʨ̑ɛk pãˈmʲjɛ̇̃ɲʨ̑i +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) alokacja pamięci przez program bez zapewnienia możliwości wykonania jej zwolnienia po przeprowadzeniu na niej wszystkich operacji; + + memory leak + + +
+ +
+ wyciekać + vɨˈʨ̑ɛkaʨ̑ +
+ + v + + + o cieczy, płynie: sącząc się, wylewać się z jakiegoś zbiornika + + leak out + ooze + + + + o poufnych danych: wychodzić na jaw, docierać do niepowołanych osób + + leak out + + +
+ +
+ wycieraczka + ˌvɨʨ̑ɛˈraʧ̑ka +
+ + n + + + (motoryzacja) (lotnictwo, lotniczy) ruchomy element wyposażenia pojazdów, oczyszczający szybę z nieczystości ograniczających widoczność; + + wiper + + + + mata leżąca przed wejściem do budynku lub na granicy pomieszczeń służąca do czyszczenia butów; + + doormat + + +
+ +
+ wycieńczyć + vɨˈʨ̑ɛ̇̃j̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: wycieńczać + + enfeeble + + +
+ +
+ wycinać +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) pobierać fragment pliku, by wstawiać go w inne miejsce + + cut + + + + oddzielać od całości, usuwając cięciem + + cut + excise + exscind + exsect + + + + wydobywać cięciem kształt z czegoś + + clip + crop out + cut + cut out + + + + żłobić w czymś znaki + + indent + + +
+ +
+ wyciskacz +
+ + n + + + (kulinaria) przyrząd do wyciskania soku z owoców lub warzyw + + squeezer + + +
+ +
+ wyciskacz łez +
+ + n + + + naładowana emocjonalnie, rzewna i wzruszająca książka lub film (najczęściej melodramat, dramat, film romantyczny lub katastroficzny), pod wpływem których czytelnik lub widz płacze + + cryfest + hearts and flowers + tear-jerker + tearjerker + weepie + + +
+ +
+ wyciskać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) wymuszać maksymalną sprawność + + squeeze + wring + + + + oddzielać od czego płynną zawartość poprzez ściskanie + + squeeze + wring + + + + odbijać ślad, wklęsły wzór + + impress + + +
+ +
+ wyciąg + ˈvɨʨ̑ɔ̃ŋk +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) roztwór otrzymywany z substancji roślinnej lub organu zwierzęcego poprzez ich gotowanie, zalewanie wrzątkiem lub alkoholem; + + extract + abstract + + + + (medycyna, medyczny) (technologia, technika, techniczny) urządzenie mechaniczne stosowane w ortopedii do nastawiania złamań i zwichnięć, korygowania zniekształceń i wad postawy (np. skrzywienia kręgosłupa); + + traction + + + + (potocznie, potoczny) streszczenie, krótka notatka przedstawiająca dany tekst + + abstract + + + + urządzenie lub układ urządzeń do wyciągania czegoś lub kogoś na jakąś wysokość + + lift + + +
+ +
+ wyciąg krzesełkowy + ˈvɨʨ̑ɔ̃ŋk ˌːʃɛsɛwˈkɔvɨ +
+ + n + + + rodzaj wyciągu linowego popularny w górach, przewożący pasażerów na otwartych siedziskach; + + chairlift + elevate passenger ropeway + + +
+ +
+ wyciąg narciarski + ˈvɨʨ̑ɔ̃ŋk narʲˈʨ̑arsʲci +
+ + n + + + kolej linowa instalowana na stokach, służąca do transportu narciarzy, snowboardzistów lub turystów + + ski lift + + +
+ +
+ wyciąg orczykowy + ˈvɨʨ̑ɔ̃ŋk ˌɔrʧ̑ɨˈkɔvɨ +
+ + n + + + wyciąg narciarski w postaci drążka w kształcie odwróconej litery T przyczepiony do poruszającej się stalowej liny, podtrzymujący narciarza; + + T-bar + T-bar lift + + +
+ +
+ wyciąg talerzykowy + ˈvɨʨ̑ɔ̃ŋk ˌtalɛʒɨˈkɔvɨ +
+ + n + + + wyciąg narciarski służący do wciągania narciarzy lub snowboardzistów do góry wzdłuż stoku; + + button lift + j-bar + platter lift + platter pull + + +
+ +
+ wyciągać + vɨˈʨ̑ɔ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + osiągać, uzyskiwać + + do + reach + + + + pytać, uzyskiwać informację + + find out + + + + wydobywać, wyjmować coś z czegoś + + pull out + take out + + + + przeciągnąć się, rozprostowywać kości + + stretch out + + +
+ +
+ wycięcie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) usunięcie tkanek lub narządu cięciem chirurgicznym + + ectomy + excision + resection + + + + czynność mająca za cel usunięcie cięciem jakiejś części z całości + + clearing + cutting + excising + excision + + + + miejsce wycięte w czym + + opening + + + + wycięta część z ubioru + + neck-line + + +
+ +
+ wycofywać +
+ + v + + + zabierać coś, co było uprzednio dane + + withdraw + + + + opuszczać jakieś miejsce, cofając się + + move back + retreat + + + + rezygnować z czego + + retire + retreat + withdraw + + +
+ +
+ wyczerpanie + ˌvɨʧ̑ɛrˈpãɲɛ +
+ + n + + + duże zmęczenie, wycieńczenie + + exhaustion + + +
+ +
+ wyczucie +
+ + n + + + umiejętność intuicyjnego odbierania czegoś + + sense + feel + intuiting + sensing + + + + umiejętność stosownego zachowania się w zależności od okoliczności + + tact + + +
+ +
+ wyczuwalny +
+ + adj + + + dający się wyczuć, możliwy do zarejestrowania zmysłami, zwłaszcza dotykiem, węchem lub smakiem + + noticeable + + +
+ +
+ wyczyn + ˈvɨʧ̑ɨ̃n +
+ + n + + + dokonanie czegoś niezwykłego, brawurowego + + deed + achievement + doing + effort + exploit + feat + + +
+ +
+ wydajność +
+ + n + + + cecha tego, co wydajne + + efficiency + + +
+ +
+ wydajny +
+ + adj + + + opłacalny, przynoszący zyski lub mniejsze straty albo zużycie, np. prądu elektrycznego + + efficient + + +
+ +
+ wydalać +
+ + v + + + (biologia, biologiczny) usuwać szkodliwe lub zbędne produkty przemiany materii + + eliminate + excrete + egest + + + + usuwać kogoś niepożądanego + + expel + banish + expulse + + +
+ +
+ wydalina +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) materia wydalana przez organizm jako zbędny produkt metabolizmu + + waste product + + +
+ +
+ wydanie + vɨˈdãɲɛ +
+ + n + + + (drukarstwo, drukarski) wszystkie egzemplarze danego dzieła wydrukowane z tego samego składu drukarskiego + + edition + issue + publication + + +
+ +
+ wydarzać się +
+ + v + + + stawać się faktem + + happen + + +
+ +
+ wydarzenie + ˌvɨdaˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + to, co się stało + + event + + + + ważne dokonanie związane z jakąś dziedziną + + event + + +
+ +
+ wydarzyć się + vɨˈdaʒɨʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + wystąpić jako rzeczywiste zjawisko + + occur + come about + come up + take place + + +
+ +
+ wydatek + vɨˈdatɛk +
+ + n + + + kwota, która została wydana lub ma być wydana na coś + + expenditure + expense + + +
+ +
+ wydawać + vɨˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + publikować coś + + publish + + + + wydatkować pieniądze w celu zakupu czegoś + + spend + + + + mieć wrażenie autentyczności zdarzenia (faktu) nierzeczywistego; przedstawiać się w innym świetle + + seem + appear + + +
+ +
+ wydawca +
+ + n + + + instytucja zajmująca się wydawaniem produktów medialnych + + publisher + publishing company + publishing house + + + + osoba zajmująca się wydawaniem środków masowego przekazu + + publisher + publ. + + +
+ +
+ wydawnictwo + ˌvɨdavʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + firma, która wydaje (drukuje i sprzedaje księgarniom) książki + + publisher + + +
+ +
+ wydać na świat + ˈvɨdaʨ̑ na‿ˈɕfʲjat +
+ + idiom + + + urodzić dziecko + + to give birth to + + +
+ +
+ wydech +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) akt wydalenia powietrza z układu oddechowego na zewnątrz ustroju + + expiration + exhalation + expulsion of breath + + + + (technologia, technika, techniczny) wydmuchnięcie poza cylinder mieszaniny gazów, pyłów i spalin + + exhaust + exhaustion + + +
+ +
+ wydma + ˈvɨdma +
+ + n + + + piaszczyste wzniesienie usypane przez wiatr; + + dune + + +
+ +
+ wydmuszka + vɨˈdmuʃka +
+ + n + + + skorupka jajka, którego zawartość została wydmuchana przez małą dziurkę + + eggshell + empty egg + + +
+ +
+ wydobywać + ˌvɨdɔˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (górnictwo, górniczy) wydostawać surowce naturalne spod ziemi na powierzchnię + + extract + quarry + recover + unearth + + + + z trudem uzyskiwać od kogoś jakąś informację + + extract + + + + uwalniać się od problemów, znaleźć się w lepszej sytuacji + + extricate + + +
+ +
+ wydra + ˈvɨdra +
+ + n + + + (obraźliwie) wredna, przebiegła kobieta + + vixen + + + + (zoologia, zoologiczny) (Lutrinae), ssak wód przybrzeżnych o wydłużonym ciele i brązowej sierści; + + otter + + +
+ +
+ wydruk + ˈvɨdruk +
+ + n + + + efekt pracy drukarki, telefaksu lub innego urządzenia drukującego + + printout + + +
+ +
+ wydrzyk ostrosterny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Stercorarius parasiticus, gatunek ptaka z rodzaju wydrzyków; + + parasitic jaeger + + +
+ +
+ wydział + ˈvɨʥ̑aw +
+ + n + + + dział urzędu obejmujący określony zakres spraw + + department + + + + dział wyższej uczelni obejmujący określoną dziedzinę + + faculty + + +
+ +
+ wydziedziczyć + ˌvɨʥ̑ɛ̇ˈʥ̑iʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) pozbawić praw do dziedziczenia, do przysługującego spadku + + disinherit + + +
+ +
+ wydzielać + vɨˈʥ̑ɛlaʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś pewną część czegoś + + ration + + + + być czegoś źródłem (zapachu, substancji) + + emit + + +
+ +
+ wydzielina +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) substancja fizjologiczna produkowana przez komórki gruczołowe + + secretion + + + + (medycyna, medyczny) wyciek substancji powstających w stanie chorobowym + + discharge + exudation + rheum + + +
+ +
+ wydłubywać +
+ + v + + + dłubiąc, wydobywać coś z czegoś + + gouge out + + +
+ +
+ wydłużony +
+ + adj + + + przeciągający się w czasie + + overlong + prolonged + protracted + + + + wyraźnie długi + + elongated + lengthened + prolate + + +
+ +
+ wydłużyć + vɨˈdwuʒɨʨ̑ +
+ + v + + + uczynić dłuższym w czasie, przedłużyć + + prolong + + + + uczynić dłuższym w przestrzeni, wyciągnąć, rozciągnąć wzdłuż + + prolong + + +
+ +
+ wygibas + vɨˈɟibas +
+ + n + + + dziwaczny ruch + + contortion + hop + + + + nienaturalny sposób pisania + + curlicue + curlycue + squiggle + + +
+ +
+ wyginać +
+ + v + + + nadawać kształt przez gięcie + + bend + + +
+ +
+ wyginięcie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyginąć + + extinction + + +
+ +
+ wygląd + ˈvɨɡlɔ̃nt +
+ + n + + + grupa cech tworzących obraz zewnętrzny człowieka, zwierzęcia lub przedmiotu + + appearance + look + + +
+ +
+ wyglądać + vɨˈɡlɔ̃ndaʨ̑ +
+ + v + + + mieć dany wygląd + + look + + + + wychylać się spoza przeszkody lub z okna + + look out + + +
+ +
+ wygnaniec +
+ + n + + + ktoś skazany na wygnanie, wypędzony + + exile + expatriate + + +
+ +
+ wygodnie + vɨˈɡɔdʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób wygodny + + comfortably + conveniently + comfortingly + + +
+ +
+ wygodny + vɨˈɡɔdnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się wygodą, dający wygodę + + comfortable + + +
+ +
+ wygrana + vɨˈɡrãna +
+ + n + + + nagroda w jakimś konkursie, zysk w hazardzie + + prize + + + + zwycięstwo + + victory + triumph + + +
+ +
+ wygrywać + vɨˈɡrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + zdobyć pierwsze miejsce w jakiejś rywalizacji, pokonać przeciwników, odnieść zwycięstwo + + win + + + + grając w coś, zdobyć wygraną + + win + + + + o losach loteryjnych: gwarantować wygraną + + win + + +
+ +
+ wyguglać + vɨˈɡuɡlaʨ̑ +
+ + v + + + wyszukać za pomocą wyszukiwarki Google + + google + + +
+ +
+ wygwizdywać + ˌvɨɡvʲizˈdɨvaʨ̑ +
+ + v + + + odtworzyć jakąś melodię za pomocą gwizdania + + whistle + + + + wyśmiać, wyszydzić kogoś; wyrazić niezadowolenie, dezaprobatę za pomocą gwizdania (częściej w (aspekt dokonany)) + + boo + catcall + + +
+ +
+ wygórowany +
+ + adj + + + zbyt duży, nadmierny + + exorbitant + + +
+ +
+ wygładzanie + ˌvɨɡwaˈʣ̑ãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wygładzać + + smoothing + + +
+ +
+ wygłaszać + vɨˈɡwaʃaʨ̑ +
+ + v + + + wypowiadać jakiś tekst głośno + + declaim + give an opinion + make a speech + make a statement + + +
+ +
+ wyjawiać + vɨˈjavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się wiadome; dawać informację o czymś, co dotychczas było trzymane w tajemnicy + + reveal + unveil + + +
+ +
+ wyjazd + ˈvɨjast +
+ + n + + + fakt wyjechania skądś, opuszczenia jakiegoś miejsca + + departure + + +
+ +
+ wyjaśniać + vɨˈjäɕɲäʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś zrozumiałym + + explain + get straight + + + + (matematyka, matematyczny) o zmiennej losowej: mieć określony udział w obserwowanym efekcie. + + explain + get straight + + + + uzasadniać, usprawiedliwiać, podawać szczegóły + + justify + spell out + + +
+ +
+ wyjaśnienie + ˌvɨjäɕˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + przedstawienie, omówienie istoty problemu bądź zagadnienia; wytłumaczenie, uczynienie zrozumiałym + + explanation + clarification + + +
+ +
+ wyjebany + ˌvɨjɛˈbãnɨ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) super, świetny + + fucking awesome + + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zmęczony + + fucking exhausted + + +
+ +
+ wyjec + ˈvɨjɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Alouatta, południowoamerykańska małpa o donośnym głosie; + + howler monkey + + +
+ +
+ wyjeżdżać + vɨˈjɛʒʤ̑aʨ̑ +
+ + v + + + opuszczać jakieś miejsce, przemieszczać się, udać się w inne miejsce + + leave + + +
+ +
+ wyjmować +
+ + v + + + wydostawać z wnętrza + + collect + get out + take out + unplug + + +
+ +
+ wyjątek + vɨˈjɔ̃ntɛk +
+ + n + + + coś, do czego nie stosuje się powszechna reguła + + exception + excerpt + + + + (informatyka, informatyczny) w programowaniu: obiekt używany do przerwania normalnego działania programu i przeniesienia informacji o błędzie do innego miejsca programu + + exception + excerpt + + +
+ +
+ wyjątek potwierdza regułę + vɨˈjɔ̃ntɛk pɔˈtfʲjɛrʣ̑a rɛˈɡuwɛ +
+ + proverb + + + istnienie normy dowiedzione jest przez odstępstwa od niej + + the exception confirms the rule + the exception proves the rule + + +
+ +
+ wyjątkowo + ˌvɨjɔ̃ntˈkɔvɔ +
+ + adv + + + niekiedy, nieczęsto, bardzo rzadko + + unusually + + + + w sposób szczególny, nadzwyczajny + + exceptionally + unusually + + +
+ +
+ wyjątkowość +
+ + n + + + cecha tego, co jest wyjątkowe + + uniqueness + + +
+ +
+ wyjątkowy + ˌvɨjɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + adj + + + wyróżniający się czymś nieprzeciętnym; taki, który jest wyjątkiem + + exceptional + special + unique + + +
+ +
+ wyjście + ˈvɨjɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyjść + + exiting + + + + droga lub otwór, którym się wychodzi + + exit + gate + + +
+ +
+ wyjście pożarowe + ˈvɨjɕʨ̑ɛ ˌpɔʒaˈrɔvɛ +
+ + n + + + dodatkowe wyjście z budynku, które umożliwia ewakuację w przypadku pożaru + + fire escape + + +
+ +
+ wyjściowy +
+ + adj + + + dotyczący miejsca, z którego się wychodzi + + exit + + + + związany z początkiem + + output + starting + + +
+ +
+ wyjść + vɨjɕʨ̑ +
+ + v + + + opuścić jakieś miejsce + + go out + exit + leave + + +
+ +
+ wyjść po angielsku + ˈvɨjɕʨ̑ ˌpɔ‿ãŋʲˈɟɛlsku +
+ + v + + + wymknąć się ukradkiem, nie żegnając się z nikim; wyjść tak, by nikt tego nie zauważył + + take French leave + take a French leave + + +
+ +
+ wyjść z siebie + ˈvɨjɕʨ̑ ˈsʲ‿ɕɛbʲjɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) bardzo się starać, robić wszystko co możliwe + + to bend over backwards + + +
+ +
+ wyka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) rodzaj roślin zielnych należący do rodziny bobowatych; + + vetch + + +
+ +
+ wykaszać +
+ + v + + + usuwać całkowicie przez koszenie + + mow down + + +
+ +
+ wykazać + vɨˈkazaʨ̑ +
+ + v + + + dowieść, stwierdzić, wykryć + + prove + reveal + + + + przejawić, ukazać, dać czemuś wyraz + + show + + +
+ +
+ wykałaczka + ˌvɨkaˈwaʧ̑ka +
+ + n + + + cienki, zaostrzony patyczek ((dawniej, dawny) także piórko) służący do usuwania spomiędzy zębów resztek jedzenia; + + toothpick + pick + + +
+ +
+ wykańczać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) powodować znaczny uszczerbek, zniszczenie lub śmierć + + do in + + + + (potocznie, potoczny) wywoływać osłabienie lub zmęczenie u kogo + + bring to the end of one's tether + finish off + + + + doprowadzać do końca wykonanie czego + + put the finishing touches + + + + zużywać do końca + + polish off + + + + być zużywanym + + run out + + + + niszczyć samego siebie + + have a nervous breakdown + + +
+ +
+ wykluczać +
+ + v + + + wyłączać coś z czegoś, pomijać coś + + exclude + preclude + + +
+ +
+ wykluwać się + vɨˈkluvaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) rodzić się, formować się, powstawać + + be born + + + + (zoologia, zoologiczny) (zootechnika, zootechniczny) wydostawać się z jaja + + hatch + hatch out + + +
+ +
+ wykoleić + ˌvɨkɔˈlɛ<sup>j</sup>iʨ̑ +
+ + v + + + spowodować wypadnięcie pojazdu z szyn + + derail + + +
+ +
+ wykolejenie +
+ + n + + + (kolejnictwo) wypadnięcie pojazdu z szyn + + derailment + + +
+ +
+ wykonalność + ˌvɨkɔ̃ˈnalnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest wykonalne, co da się wykonać + + practicability + feasibility + + +
+ +
+ wykonalny + ˌvɨkɔ̃ˈnalnɨ +
+ + adj + + + możliwy do wykonania, realizacji, wprowadzenia w życie + + doable + feasible + viable + + +
+ +
+ wykonanie + ˌvɨkɔ̃ˈnãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wykonać + + performance + + +
+ +
+ wykonawca + ˌvɨkɔ̃ˈnafʦ̑a +
+ + n + + + grający rolę teatralną (lub inną) lub wykonujący utwór muzyczny + + performer + + + + ten, który wykonuje, urzeczywistnia, wprowadza w czyn + + contractor + executor + + +
+ +
+ wykonawczy + ˌvɨkɔ̃ˈnafʧ̑ɨ +
+ + adj + + + związany z wykonywaniem, dotyczący wykonywania czegoś + + executive + + +
+ +
+ wykonawczyni + ˌvɨkɔ̃nafˈʧ̑ɨ̃ɲi +
+ + n + + + kobieta wykonawca, realizująca, wcielająca w życie + + executrix + + + + wykonująca rolę teatralną lub utwór muzyczny + + performer + + +
+ +
+ wykonywanie + ˌvɨkɔ̃nɨˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wykonywać + + execution + performing + production + + +
+ +
+ wykonywać + ˌvɨkɔ̃ˈnɨvaʨ̑ +
+ + v + + + formalnie: spełniać pewne obowiązki + + practise + + + + odtwarzać, grać (role teatralne lub filmowe, utwory muzyczne) + + perform + + + + urzeczywistniać, zrealizować, uczyniać, spełniać coś, wprowadzać coś w czyn, doprowadzać coś do skutku + + execute + perform + make + + + + wytwarzać lub produkować coś + + produce + + +
+ +
+ wykopaliska + ˌvɨkɔpaˈlʲiska +
+ + n + + + prace archelogiczne mające prowadzić do wydobycia spod ziemi produktów ludzkiej działalności będących pozostałościami z dawnych wieków + + excavation + + +
+ +
+ wykopki +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) zbiór roślin okopowych, zwłaszcza wykopywanie ziemniaków; + + potaoes digging + potato harvest + + +
+ +
+ wykorzystanie + ˌvɨkɔʒɨˈstãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wykorzystać + + exploitation + usage + use + utilisation + utilization + + +
+ +
+ wykorzystywać + ˌvɨkɔʒɨˈstɨvaʨ̑ +
+ + v + + + mieć korzyść z czegoś lub kogoś, zrobić użytek z czegoś + + use + + + + mieć zysk z cudzego wysiłku, pracy, a także cech danej osoby + + exploit + + +
+ +
+ wykończony +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) mocno zmęczony + + beat + dead beat + dog-tired + + +
+ +
+ wykończony +
+ + v + + + imiesłów przymiotnikowy od wykończyć + + finished + + +
+ +
+ wykres + ˈvɨkrɛs +
+ + n + + + graficzne przedstawienie danych, zjawisk, zależności; + + chart + diagram + + +
+ +
+ wykroczenie + ˌvɨkrɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) czyn społecznie szkodliwy, zabroniony przez ustawę i zagrożony karą aresztu, ograniczenia wolności, grzywny lub nagany; + + misdemeanour + + +
+ +
+ wykrywacz + vɨˈkrɨvaʧ̑ +
+ + n + + + urządzenie, które coś wykrywa + + detector + + +
+ +
+ wykrywacz kłamstw + vɨˈkrɨvaʧ̑ ˈkwãmstf +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wariograf, poligraf + + lie detector + + +
+ +
+ wykrywać +
+ + v + + + stwierdzać obecność czego w czymś poprzez badanie + + discover + detect + find + + + + ujawniać coś nieznanego lub ukrytego + + uncover + reveal + detect + find + + +
+ +
+ wykrzaczyć + vɨˈkʃaʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (środowiskowy) (potocznie, potoczny) (informatyka, informatyczny) spowodować krytyczny błąd w programie + + crash + + + + (środowiskowy) (potocznie, potoczny) (informatyka, informatyczny) o programie: przestać działać z powodu błędu krytycznego + + crash + + +
+ +
+ wykrzyknik + vɨˈkʃɨcɲik +
+ + n + + + (gramatyka) nieodmienne słowo lub wyrażenie służące do wyrażenia stanu emocjonalnego, nakazu lub do imitacji odgłosu z otaczającego świata; + + interjection + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak interpunkcyjny służący do wzmacniania ekspresji wypowiedzi, zapisywany za pomocą kropki i umieszczonej nad nią pionowej kreski: !; + + exclamation mark + exclamation point + + +
+ +
+ wykształcenie + ˌvɨkʃtawˈʦ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + poziom wiedzy nabytej na drodze nauki + + education + + +
+ +
+ wykształcenie wyższe +
+ + n + + + zasób wiedzy zdobytej w wyższej uczelni + + higher education + + +
+ +
+ wykształciuch + vɨˈkʃtawʲʨ̑ux +
+ + n + + + (publikatory) (pejoratywnie, pejoratywny) człowiek wykształcony; + + clever clogs + + +
+ +
+ wykształcić + vɨˈkʃtawʲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + nadać czemuś jakiś kształt, uformować coś + + form + + + + sprawić, że ktoś nauczy się czegoś, posiądzie wiedzę, ukończy szkołę itp. + + educate + + +
+ +
+ wykształcony + ˌvɨkʃtawˈʦ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który posiadł szeroką wiedzę, ukończył jakąś szkołę, zwłaszcza wyższą uczelnię + + educated + erudite + + +
+ +
+ wykusz + ˈvɨkuʃ +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) forma architektoniczna stanowiąca element wystający z lica elewacji; + + bay window + + +
+ +
+ wykwalifikowany +
+ + adj + + + posiadający odpowiednie kwalifikacje + + skilled + qualified + + +
+ +
+ wykwintnie +
+ + adv + + + w sposób wykwintny + + elegantly + exquisitely + opulently + poshly + + +
+ +
+ wykwintny +
+ + adj + + + będący w dobrym guście, wytworny, wyszukanie elegancki + + elegant + refined + + +
+ +
+ wykwit +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zmiana chorobowa na skórze lub śluzówce + + efflorescence + + + + (mineralogia, mineralogiczny) skupienie kryształów mineralnych na danej powierzchni + + efflorescence + + +
+ +
+ wykład + ˈvɨkwat +
+ + n + + + dłuższa, zaplanowana wypowiedź ustna służąca przekazaniu słuchaczom wiedzy na jakiś temat + + lecture + + +
+ +
+ wykładać + vɨˈkwadaʨ̑ +
+ + v + + + uczyć czegoś, prowadzić wykłady + + lecture + + + + wyściełać powierzchnię czegoś + + cover + + +
+ +
+ wykładnik +
+ + n + + + to, co określa, wskazuje, wyraża coś + + indicator + + +
+ +
+ wykładowca + ˌvɨkwaˈdɔfʦ̑a +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) osoba prowadząca wykłady na wyższej uczelni + + lecturer + reader + + +
+ +
+ wylać dziecko z kąpielą + ˈvɨlaʥ̑ ˈːɛʦ̑kɔ s‿kɔ̃mˈpʲjɛlɔ̃w̃ +
+ + v + + + chcąc przeciwdziałać złu, niechcący zatracić także pozytywny aspekt jakiejś sprawy + + throw the baby out with the bathwater + + +
+ +
+ wylew +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) udar mózgu + + cerebral haemorrhage + + +
+ +
+ wylogowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wylogować + + logout + + +
+ +
+ wylogowywać + ˌvɨlɔɡɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) zakończyć sesję pracy z systemem informatycznym + + log out + log off + + +
+ +
+ wylot + ˈvɨlɔt +
+ + n + + + dziura przez którą coś wylatuje + + exhaust + outlet + vent + + + + odlot, wylecenie, wylatywanie + + departure + takeoff + + + + zakończenie drogi, tunelu, doliny, itp. + + mouth + + +
+ +
+ wylotek + vɨˈlɔtɛk +
+ + n + + + (pszczelarstwo, pszczelarski) otwór w ulu umożliwiający pszczołom opuszczanie ula i powracanie do niego + + beehive entrance + + +
+ +
+ wymaganie + ˌvɨ̃maˈɡãɲɛ +
+ + n + + + wymóg, żądanie, stanowcza potrzeba + + requirement + demand + + +
+ +
+ wymagać + vɨ̃ˈmaɡaʨ̑ +
+ + v + + + potrzebować czegoś, uznawać coś za niezbędne + + require + + + + żądać, chcieć coś od kogoś; domagać się + + require + + +
+ +
+ wymawiać + vɨ̃ˈmavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + niestosownie zwracać uwagę, czynić wymówki odwołując się do wdzięczności + + expostulate + + + + wyrażać coś dźwiękowo, słownie + + pronounce + spell + + +
+ +
+ wymiana + vɨ̃ˈmʲjãna +
+ + n + + + otrzymanie czegoś od kogoś w zamian za coś innego + + exchange + + +
+ +
+ wymiar + ˈvɨ̃mʲjar +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) minimalna liczba współrzędnych, którymi da się opisać położenie punktu w przestrzeni; + + dimension + + + + wielkość, rozmiar, ilość + + size + + +
+ +
+ wymienialny + ˌvɨ̃mʲjɛ̇̃ˈɲalnɨ +
+ + adj + + + dający się wymienić, mogący być zastąpionym + + exchangeable + + +
+ +
+ wymieniać + vɨ̃ˈmʲjɛ̇̃ɲäʨ̑ +
+ + v + + + dokonywać wymiany, zmiany - dawać coś za coś innego + + exchange + change + + + + podawać coś z nazwy, wyliczać + + name + + +
+ +
+ wymiennik + vɨ̃ˈmʲjɛ̇̃ɲːik +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do wymiany ciepła między dwoma ośrodkami, wymiennik ciepła; + + heat exchanger + + + + to, co podlega lub służy wymianie + + exchanger + + +
+ +
+ wymiennik ciepła + vɨ̃ˈmʲjɛ̇̃ɲːic ˈʨ̑ɛpwa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do wymiany ciepła; + + heat exchanger + + +
+ +
+ wymienny + vɨ̃ˈmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + polegający na wymianie + + exchange + + + + taki, który można wymienić + + exchangeable + replaceable + + +
+ +
+ wymiociny + ˌvɨ̃mʲjɔ̇ˈʨ̑ĩnɨ +
+ + n + + + to, czym się wymiotuje + + vomit + + +
+ +
+ wymiotny + vɨ̃ˈmʲjɔtnɨ +
+ + adj + + + występujący przy wymiotach + + emetic + + + + wywołujący wymioty + + vomitory + + +
+ +
+ wymiotowanie + ˌvɨ̃mʲjɔtɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wymiotować + + vomiting + + +
+ +
+ wymiotować + ˌvɨ̃mʲjɔˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (fizjologia, fizjologiczny) zwracać przez usta zawartość żołądka + + vomit + throw up + + +
+ +
+ wymioty + vɨ̃ˈmʲjɔtɨ +
+ + n + + + gwałtowny wyrzut treści pokarmowej na zewnątrz z żołądka poprzez przełyk i jamę ustną; + + vomiting + + +
+ +
+ wymię + ˈvɨ̃mʲjɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gruczoł mlekowy niektórych ssaków, zwłaszcza hodowlanych; + + udder + + +
+ +
+ wymoczek + vɨ̃ˈmɔʧ̑ɛk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) mężczyzna blady, słaby, niemęski i wątły, najczęściej młody + + weakling + + +
+ +
+ wymowa + vɨ̃ˈmɔva +
+ + n + + + sposób artykulacji dźwięków mowy + + pronunciation + + +
+ +
+ wymowny +
+ + adj + + + taki, który coś sugeruje; dający do myślenia + + meaningful + telling + + +
+ +
+ wymuszać + vɨ̃ˈmuʃaʨ̑ +
+ + v + + + usiłować uzyskać coś wywierając na kogoś nacisk + + extort + + +
+ +
+ wymyślić + vɨ̃ˈmɨɕlʲiʨ̑ +
+ + v + + + wpaść na jakiś pomysł + + think out + + +
+ +
+ wymóg +
+ + n + + + warunki, jakim coś lub ktoś musi sprostać + + requirement + prerequisite + + +
+ +
+ wymówka +
+ + n + + + pretensja wyrażana słownie + + reproach + reproof + + + + wykrętne usprawiedliwienie + + excuse + pretext + + +
+ +
+ wynagradzać +
+ + v + + + ofiarowywać nagrodę, dawać zapłatę + + give a gratuity + gratify + reward + + + + okazywać wdzięczność + + make up + requite + + + + wyrównywać stratę, przekazywać odszkodowanie za poniesione krzywdy + + compensate + guerdon + make amends + recompense + recoup + remunerate + + +
+ +
+ wynagrodzenie + ˌvɨ̃naɡrɔˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + pensja, wypłata + + payment + + + + rekompensata + + remuneration + reward + + +
+ +
+ wynajem + vɨ̃ˈnajɛ̃m +
+ + n + + + oddanie komuś lub wzięcie od kogoś do czasowego użytkowania pewnej własności za zapłatą + + lease + rent + + +
+ +
+ wynajmować + ˌvɨ̃najˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + korzystać z czyjejś własności w zamian za opłatę + + rent + + + + przyjąć kogoś do krótkoterminowej pracy + + hire + + + + zezwalać komuś na korzystanie ze swojej własności w zamian za opłatę + + rent + let + + +
+ +
+ wynalazca + ˌvɨ̃naˈlasʦ̑a +
+ + n + + + autor wynalazku, ten, który coś wynalazł + + inventor + + +
+ +
+ wynalazek + ˌvɨ̃naˈlazɛk +
+ + n + + + coś, co wynaleziono; + + invention + + +
+ +
+ wynaleźć +
+ + v + + + odkryć lub opracować coś, co wcześniej było nieznane + + invent + + +
+ +
+ wynik + ˈvɨ̃ɲik +
+ + n + + + rezultat, skutek + + result + effect + + +
+ +
+ wynikać + vɨ̃ˈɲikaʨ̑ +
+ + v + + + być wynikiem, konsekwencją, skutkiem, rezultatem czegoś; stawać się następstwem; mieć w czymś początek + + result + + +
+ +
+ wyniosłość +
+ + n + + + cecha bycia wyniosłym + + aloofness + haughtiness + + + + miejsce górujące nad otoczeniem + + elevation + rise + + +
+ +
+ wyniosły + vɨ̃ˈɲɔswɨ +
+ + adj + + + dumny, zarozumiały i wywyższający się nad innych + + lordly + + +
+ +
+ wynocha + vɨ̃ˈnɔxa +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) (grubiański, grubiańsko) gwałtowne wyrażenie nakazu oddalenia się lub zabrania jakiejś rzeczy; także wyrażenie niechęci lub sprzeciwu; bywa używane żartobliwie + + clear off + clear out + get off + get out + + +
+ +
+ wynosić + vɨ̃ˈnɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + osiągać jakąś wartość liczbową + + amount + + + + podnosić coś i umieszczać poza jakimś obszarem + + carry away + carry out + take away + take out + + + + zabierać ponad Ziemię + + carry up + lift + + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) wychodzić (skądś), odchodzić (skądś) + + get out + + +
+ +
+ wynosić śmieci + vɨ̃ˈnɔɕiʨ̑ ˈɕmʲjɛ̇ʨ̑i +
+ + v + + + pozbywać się zebranych w domu odpadów poprzez wyniesienie ich do śmietnika na zewnątrz budynku lub do zsypu + + take out the trash + + +
+ +
+ wyobcowany + ˌvɨɔpʦ̑ɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + wyalienowany, zdystansowany w stosunku do innych ludzi + + alienated + + +
+ +
+ wyobraźnia + ˌvɨɔˈbraʑɲa +
+ + n + + + zdolność przywoływania i tworzenia w myślach wyobrażeń; + + imagination + + +
+ +
+ wyobrażalny + ˌvɨɔbraˈʒalnɨ +
+ + adj + + + możliwy do wyobrażenia sobie; dający się zrozumieć, pojąć + + imaginable + + +
+ +
+ wyobrażać + ˌvɨɔˈbraʒaʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć sobą jakiś obraz, symbol + + represent + + + + tworzyć obraz czegoś nieznanego w swojej wyobraźni, umyśle (zwykle przez porównanie z czymś znanym) + + envisage + imagine + + +
+ +
+ wyobrażenie + ˌvɨɔbraˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + obraz, podobizna, wizualne przedstawienie czegoś + + representation + + + + stworzony w świadomości obraz czegoś (przedmiotu, osoby, przebieg sytuacji) + + fancy + idea + notion + + +
+ +
+ wyodrębniać + ˌvɨɔˈdrɛ̃mbʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + czynić odrębnym lub wyrazistym + + distinguish + isolate + separate + + +
+ +
+ wyolbrzymiać +
+ + v + + + powiększać się znacznie + + exaggerate + overstate + + +
+ +
+ wypad +
+ + n + + + (sport, sportowy) szermierka atak w formie wyprostowania uzbrojonego ramienia z jednoczesnym gwałtownym ruchem do przodu + + lunge + + + + (wojskowość, wojskowy) krótkotrwały atak zbrojny znienacka + + foray + sortie + sally + + + + krótkotrwały wyjazd lub wyjście + + excursion + jaunting + outing + sally + + +
+ +
+ wypadać + vɨˈpadaʨ̑ +
+ + v + + + poruszać się pod wpływem grawitacji na zewnątrz czegoś + + fall out + + +
+ +
+ wypadek + vɨˈpadɛk +
+ + n + + + nieszczęśliwe zdarzenie, w którym ktoś ucierpiał + + accident + + + + to, co wydarzyło się lub wydarzy w przyszłości, zdarzenie + + incident + + +
+ +
+ wypadek losowy +
+ + n + + + nieszczęście, któremu nie można było zapobiec + + contingence + contingency + fortuitous event + + +
+ +
+ wyparcie + vɨˈparʲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) mechanizm obronny, który polega na usuwaniu ze świadomości myśli lub uczuć wywołujących lęk lub poczucie winy + + repression + + +
+ +
+ wypasacz +
+ + n + + + (pogardliwie) mężczyzna, który celowo doprowadza partnerkę do stanu chorobliwej otyłości, w którym jej życie i funkcjonowanie jest w pełni od niego zależne + + feeder + + +
+ +
+ wypchany + vɨˈpxãnɨ +
+ + adj + + + poddany preparacji przez usunięcie tkanek i wypełnieniu skóry wypełniaczem + + taxidermied + + +
+ +
+ wypełniać + vɨˈpɛwʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + wpisywać dane w pola formularza + + fill in + + +
+ +
+ wypełnienie + ˌvɨpɛwʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) (zobacz) plomba + + filling + + +
+ +
+ wypierdalać + ˌvɨpʲjɛrˈdalaʨ̑ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wynosić się, opuszczać jakieś miejsce + + fuck off + + +
+ +
+ wypijać +
+ + v + + + pijąc, opróżniać coś z cieczy + + consume + drink + drink up + + +
+ +
+ wypisywać + ˌvɨpʲiˈsɨvaʨ̑ +
+ + v + + + usuwać z listy/rejestru + + unsubscribe + + +
+ +
+ wypiętrzenie +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) efekt wypiętrzania + + uplift + + +
+ +
+ wypoczynkowy + ˌvɨpɔʧ̑ɨ̃ŋˈkɔvɨ +
+ + adj + + + służący do wypoczynku + + rest + + +
+ +
+ wypoczywać +
+ + v + + + przywracać dobre samopoczucie, siły życiowe, odstępując od codziennych czynności, od pracy + + rest + + +
+ +
+ wyposażać +
+ + v + + + dostarczać coś potrzebnego do funkcjonowania + + outfit + accoutre + equip + fit out + accouter + accessorise + + +
+ +
+ wyposażenie + ˌvɨpɔsaˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + narzędzia, urządzenia i inne przedmioty potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś + + equipment + + +
+ +
+ wyposażyć + ˌvɨpɔˈsaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + dać posag córce wychodzącej za mąż + + endow + + + + zaopatrzyć w przedmioty potrzebne do prawidłowego funkcjonowania czegoś lub do wykonywania czegoś + + equip + + +
+ +
+ wypowiedzenie + ˌvɨpɔvʲjɛˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zawiadomienie o rozwiązaniu umowy, np. o pracę + + denunciation + dismissal + repudiation + sack + + +
+ +
+ wypowiedź + vɨpɔˈvʲɛʥi + vɨˈpɔvʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + coś, co zostało powiedziane, wypowiedziane lub napisane + + statement + pronouncement + opinion + saying + view + voice + + +
+ +
+ wypożyczalnia +
+ + n + + + miejsce wypożyczania książek + + circulation desk + + + + miejsce, z którego można wypożyczyć co + + hire company + hire firm + rental company + renting company + + +
+ +
+ wypożyczać +
+ + v + + + brać do tymczasowego użytkowania + + borrow + + + + udostępniać na jakiś czas + + lend + + +
+ +
+ wypracowanie +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wypracować + + essay + + +
+ +
+ wyprawa + vɨˈprava +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) wycieczka + + party + + + + grupa osób wyposażona w odpowiedni ekwipunek udająca się w podróż + + expedition + party + + + + podróż w celach naukowych, wojennych lub turystycznych + + expedition + + + + rzeczy, które dostaje od rodziców kobieta wychodząca za mąż + + trousseau + + +
+ +
+ wyprawiać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) robić coś niestosownego + + do + + + + (technologia, technika, techniczny) poddawać obróbce surową skórę na surowiec galanteryjny + + tan + + + + urządzać uroczyste spotkanie własnym kosztem + + celebrate + + + + wysyłać kogoś dokądś w określonym celu + + send + + +
+ +
+ wyprowadzać +
+ + v + + + dochodzić do czegoś przez rozumowanie + + derive + + + + pomagać przezwyciężyć trudną sytuację + + help out + lead out + + + + prowadząc kogoś lub coś, opuszczać razem określone miejsce + + lead out + take out + + + + opuszczać miejsce zamieszkania + + move + move out + + +
+ +
+ wyprzedaż + vɨˈpʃɛdaʃ +
+ + n + + + (handel, handlowy) sprzedaż towaru, zazwyczaj po obniżonych cenach, w celu pozbycia się go, najczęściej pod koniec sezonu lub w ramach likwidacji sklepu + + sale + + +
+ +
+ wyprzedzanie + ˌvɨpʃɛˈʣ̑ãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyprzedzać + + overtaking + + +
+ +
+ wyprzedzać + vɨˈpʃɛʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + prześcigać kogoś; przyśpieszając znaleźć się przed kimś (jadąc lub idąc) + + overtake + + +
+ +
+ wypukłość +
+ + n + + + wypukły fragment powierzchni + + swelling + + +
+ +
+ wypukły + vɨˈpukwɨ +
+ + adj + + + łukowato wygięty i wystający ponad powierzchnię czegoś + + convex + + +
+ +
+ wypuszczać + vɨˈpuʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wyswobadzać coś lub kogoś, z uwięzienia, zamknięcia, przymocowania + + release + + +
+ +
+ wypytywać +
+ + v + + + pytając, zbierać informacje od kogo + + question + + +
+ +
+ wypłata + vɨˈpwata +
+ + n + + + wynagrodzenie za wykonaną pracę + + payment + + +
+ +
+ wypływać +
+ + v + + + być skutkiem czegoś + + come + ensue + flow + follow + result + spring + + + + pojawiać się + + originate + + + + pojawiać się w postaci kropel lub strużki cieczy + + drain + flow out + pour + + + + płynąc, opuszczać dane miejsce + + put to sea + set off + set sail + + + + wydostawać się na powierzchnię (np. wody) + + effuse + emerge + flow out + surface + + + + zaczynać swój bieg, mieć źródło gdzieś + + flow + + +
+ +
+ wyrabiać + vɨˈrabʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) uzyskiwać dokument + + apply for + have issue + + + + nadawać ciastu odpowiednią konsystencję + + knead + + + + udoskonalać coś + + develop + + + + tworzyć coś + + make + manufacture + produce + + + + nabierać w czymś sprawności + + develop + + + + niszczyć się wskutek częstego korzystania + + wear out + + + + dziać się + + what's go on + what's up + + +
+ +
+ wyrafinowany + ˌvɨrafʲĩnɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + mający wyszukane maniery, kulturę, zachowanie + + sophisticated + + +
+ +
+ wyrak + ˈvɨrak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wyłącznie drapieżny ssak naczelny; + + tarsier + + +
+ +
+ wyrastać +
+ + v + + + (o cieście) zwiększać swoją objętość wskutek fermentacji + + rise + + + + być budowanym, zakładanym + + stand up + + + + pojawiać się niespodzianie + + appear + spring up + + + + rosnąc, utracić pewne cechy, upodobania + + grow out + outgrow + + + + rozwijając się, pojawić się lub kształtować się na czymś + + grow + sprout + + + + stawać się większym lub dojrzalszym + + develop + grow + + + + ukazywać się wyraźnie nad powierzchnią + + rise + rise above + stem + tower over + + +
+ +
+ wyraz + ˈvɨras +
+ + n + + + przejaw stanu emocjonalnego człowieka, mający odzwierciedlenie w mimice lub rysach twarzy + + expression + + + + wymowa / odbicie / uzewnętrznienie czegoś + + expression + + +
+ +
+ wyraz twarzy +
+ + n + + + emocje ukazujące się na czyjeś twarzy nadające jej dany wygląd + + facial expression + countenance + face + facial gesture + look + + +
+ +
+ wyrazistość + ˌvɨraˈʑistɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co wyraziste, wyraźne + + lucidity + distinctness + + +
+ +
+ wyrazisty + ˌvɨraˈʑistɨ +
+ + adj + + + przykuwający uwagę, pełen wyrazu, sugestywnie przedstawiający coś + + aquiline + expressive + incisive + + +
+ +
+ wyraźnie + vɨˈraʑɲɛ +
+ + adv + + + w sposób niepozostawiający wątpliwości + + unmistakeably + + + + w sposób łatwy do zaobserwowania lub usłyszenia + + clearly + plainly + + +
+ +
+ wyraźny + vɨˈraʑnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest przejrzysty, zrozumiały, jasny, wyrazisty + + clear + distinct + clear-cut + conspicuous + plain + sharp + + +
+ +
+ wyrażanie + ˌvɨraˈʒãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyrażać + + expressing + + +
+ +
+ wyrażać + vɨˈraʒaʨ̑ +
+ + v + + + opisywać ustnie lub pisemnie, dawać informację o czymś lub kimś; być wyrazem czegoś + + express + + +
+ +
+ wyrażenie + ˌvɨraˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zespół wyrazów mających ze sobą związek składniowy + + expression + + + + (informatyka, informatyczny) fragment kodu programu dający w wyniku wartość + + expression + + + + (logika, logiczny) (matematyka, matematyczny) ciąg symboli matematycznych zgodny z regułami notacji matematycznej + + expression + + +
+ +
+ wyrażenie przyimkowe + ˌvɨraˈʒɛ̃ɲɛ ˌpʃɨ<sup>j</sup>ĩmˈkɔvɛ +
+ + n + + + (gramatyka) połączenie przyimka z rzeczownikiem, przysłówkiem, liczebnikiem lub zaimkiem; + + adpositional phrase + + +
+ +
+ wyrażenie ułamkowe + ˌvɨraˈʒɛ̃ɲɛ ˌuwãmˈkɔvɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wyrażenie algebraiczne reprezentujące dzielenie za pomocą ułamka + + fractional expression + + +
+ +
+ wyrok + ˈvɨrɔk +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) orzeczenie sądu dotyczące kwestii będącej przedmiotem postępowania sądowego; + + judgement + sentence + + +
+ +
+ wyrosnąć +
+ + v + + + rozwinąć się, pokazując się w swojej okazałości + + grow up + + + + stracić pewne cechy ((na przykład) wyglądu czy usposobienia) + + grow out of + outgrow + + +
+ +
+ wyrostek +
+ + n + + + kilkunastoletni chłopak + + hobbledehoy + juvenile + stripling + young shaver + + + + (anatomia, anatomiczny) (biologia, biologiczny) odstający twór na skórze, kości lub narządach organizmów + + appendix + outgrowth + + + + (potocznie, potoczny) wyrostek robaczkowy + + appendix + + +
+ +
+ wyrostek robaczkowy + vɨˈrɔstɛk ˌrɔbaʧ̑ˈkɔvɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) cienkie uwypuklenie jelita ślepego u niektórych ssaków, m.in. u człowieka; + + appendix + vermiform appendix + + +
+ +
+ wyrostek soczewkowaty kowadełka + vɨˈrɔstɛk ˌsɔʧ̑ɛfkɔˈvatɨ ˌkɔvaˈdɛwka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) zakończenie odnogi długiej kowadełka, poprzez które kowadełko łączy się ze strzemiączkiem + + lenticular process + + +
+ +
+ wyrostkowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (anatomia, anatomiczny) związany z wyrostkiem robaczkowym + + appendicular + + +
+ +
+ wyrozumiałość +
+ + n + + + cecha tego, kto jest wyrozumiały, cecha tego, co jest wyrozumiałe + + leniency + charity + clemency + forbearance + longanimity + + +
+ +
+ wyrozumiały +
+ + adj + + + podchodzący ze zrozumieniem do czyjegoś niewłaściwego postępowania i skłonny wybaczać + + understanding + lenient + forbearing + + +
+ +
+ wyruszać + vɨˈruʃaʨ̑ +
+ + v + + + ruszać w drogę + + set off + + +
+ +
+ wyrzeczenie +
+ + n + + + rezygnacja z wygód lub przyzwyczajeń + + abnegation + + +
+ +
+ wyrzucać pieniądze przez okno + vɨˈʒuʦ̑aʨ̑ pʲjɛ̇̃ˈɲɔ̃nʣ̑ɛ pʃɛz‿ˈɔknɔ +
+ + v + + + marnować pieniądze + + throw money out of the window + + +
+ +
+ wyrzucić + vɨˈʒuʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + pozbyć się czegoś + + chuck + dump + eject + + +
+ +
+ wyrzut +
+ + n + + + gwałtowne rzucenie lub wyciągnięcie + + throw + fling + + + + pretensja lub żal wyraźnie pokazywane + + reproach + reproof + + + + zewnętrzny sposób wyrażania (1.2) + + twinge + + +
+ +
+ wyrzutnia +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) zanik samogłoski wygłosowej lub końcowej zgłoski wyrazu przed samogłoską nagłosową kolejnego wyrazu + + elision + + + + (literacko) pominięcie w wyrażeniu wyrazu albo wyrazów domyślnych w szerszym kontekście + + ellipsis + + + + (technologia, technika, techniczny) (wojskowość, wojskowy) urządzenie do wyrzucania, wystrzeliwania czego + + launcher + + +
+ +
+ wyrzynarka + ˌvɨʒɨ̃ˈnarka +
+ + n + + + elektronarzędzie służące do cięcia drewna, metali i tworzyw sztucznych; + + jigsaw + + +
+ +
+ wyrób + ˈvɨrup +
+ + n + + + przedmiot będący końcowym efektem procesu produkcji + + product + + + + wyrabianie + + production + + +
+ +
+ wyróżniać + vɨˈruʒʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + zwracać na kogoś lub coś specjalną uwagę, wybierać spośród innych; dawać komuś, czemuś pierwszeństwo + + distinguish + + +
+ +
+ wyróżnienie +
+ + n + + + uhonorowanie za szczególne osiągnięcie + + distinction + honor + honour + + +
+ +
+ wysforować +
+ + v + + + wyjść, lub wyjechać naprzód, zostawiając innych w tyle + + take the lead + + +
+ +
+ wysiadać + vɨˈɕadaʨ̑ +
+ + v + + + opuszczać pojazd, łódź lub samolot + + alight + get off + get out + dismount + leave + + +
+ +
+ wysiadywać + ˌvɨɕaˈdɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (zoologia, zoologiczny) ogrzewać jaja przed wylęgiem + + brood + + +
+ +
+ wysiłek + vɨˈɕiwɛk +
+ + n + + + wytężenie sił lub dołożenie starań w celu zdobycia, osiągnięcia czegoś + + effort + + +
+ +
+ wysoki + vɨˈsɔci +
+ + adj + + + mający duże znaczenie, cieszący się szacunkiem; używane również jako tytuł honorowy + + high + + + + mający dużą zawartość czegoś (zwykle domyślnej cechy) + + high + + + + mający duży wymiar pionowy + + tall + high + + +
+ +
+ wysokie napięcie + vɨˈsɔcɛ naˈpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (technologia, technika, techniczny) napięcie elektryczne powyżej 1000 V (= tysiąca woltów); w elektroenergetyce: od 110 kV (= stu dziesięciu kilowoltów) + + high voltage + + +
+ +
+ wysoko + vɨˈsɔkɔ +
+ + adv + + + (odprzymiotnikowy) → wysoki + + high + highly + + +
+ +
+ wysokociśnieniowy + ˌvɨsɔkɔʨ̑iɕɲɛ̇̃ˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) działający w wyniku wysokiego ciśnienia + + high-pressure + + + + (technologia, technika, techniczny) przeznaczony, przystosowany do wysokiego ciśnienia + + high-pressure + + + + (technologia, technika, techniczny) wytwarzający wysokie ciśnienie + + high-pressure + + +
+ +
+ wysokoczęstotliwościowy + ˌvɨsɔkɔʧ̑ɛ̃w̃stɔtlʲivɔɕˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) dotyczący wysokich częstotliwości + + high-frequency + + +
+ +
+ wysokogórski + ˌvɨsɔkɔˈɡursʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do wysokich gór, charakterystyczny dla wysokich gór + + alpestrine + + +
+ +
+ wysokonapięciowy +
+ + adj + + + (elektryczność) odnoszący się do wysokiego napięcia; wytwarzający lub przewodzący wysokie napięcie, wytrzymujący wysokie napięcie + + high voltage + + +
+ +
+ wysokowęglowodanowy +
+ + adj + + + o wysokiej zawartości węglowodanów + + high carb + high-carb + + +
+ +
+ wysokość + vɨˈsɔkɔɕʨ̑ +
+ + n + + + odległość od ziemi + + altitude + + + + wymiar pionowy czegoś + + height + + +
+ +
+ wyspa + ˈvɨspa +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) ląd otoczony ze wszystkich stron wodami morza, jeziora lub rzeki; + + island + isle + + +
+ +
+ wyspiarz + ˈvɨspʲjaʃ +
+ + n + + + mieszkaniec wyspy + + islander + + +
+ +
+ wyssać + ˈvɨsːaʨ̑ +
+ + v + + + wydobyć lub opróżnić poprzez ssanie + + suck out + suck up + + +
+ +
+ wystarczająco + ˌvɨstarʧ̑aˈjɔ̃nʦ̑ɔ +
+ + adv + + + w sposób wystarczający; dostatecznie, odpowiednio + + sufficiently + + +
+ +
+ wystarczający +
+ + adj + + + dostateczny, odpowiadający określonym wymaganiom + + sufficient + + +
+ +
+ wystarczyć + vɨˈstarʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + być w odpowiedniej ilości lub liczbie do wykonania jakiejś czynności, nie zabraknąć + + suffice + + +
+ +
+ wystawa + vɨˈstava +
+ + n + + + miejsce prezentowania towarów w sklepie + + shop window + + + + zbiór eksponatów, przedmioty ustawione na pokaz + + exhibition + exposure + + +
+ +
+ wystawać + vɨˈstavaʨ̑ +
+ + v + + + być częściowo widocznym spoza lub z wnętrza czegoś + + jut + jut out + poke out + project + protrude + + + + stać w jakimś miejscu zbyt długo lub zbyt często + + stick around + + +
+ +
+ wystawiać + vɨˈstavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + (teatrologia, teatr, teatrologiczny, teatralny) o sztuce: grać przed publicznością + + stage + + + + kłaść coś na widoku, pokazywać + + exhibit + + + + oceniać + + give + + + + umieszczać na zewnątrz + + put out + + +
+ +
+ wystawienie + ˌvɨstaˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + położenie lub skierowanie na zewnątrz, poddając jakiemuś oddziaływaniu + + exposure + + +
+ +
+ wystawić do wiatru +
+ + v + + + (pospolicie) oszukać kogoś + + leave somebody stranded + + +
+ +
+ wystrzał +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) niemal poziomy maszt wystający na rufie żaglowca; + + boomkin + + +
+ +
+ wystąpienie + ˌvɨstɔ̃mˈpʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + pojawienie się jakiegoś zjawiska + + appearance + occurence + + + + wygłoszenie przemówienia przed jakimś audytorium + + performance + speech + + +
+ +
+ występ + ˈvɨstɛ̃mp +
+ + n + + + publiczne odgrywanie roli przez aktora, muzyka lub innego artystę; udział w przedstawieniu, koncercie + + performance + show + + + + to, co wystaje, sterczy poza obręb czegoś + + projection + ledge + + +
+ +
+ występek + vɨˈstɛ̃mpɛk +
+ + n + + + (książkowy) czyn niewłaściwy moralnie, niezgodny z normami społecznymi + + misdemeanor + + +
+ +
+ występować + ˌvɨstɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + o gatunkach: zamieszkiwać dany obszar + + be + be found + + + + odgrywać rolę (w teatrze, filmie) + + perform + + + + opuszczać jakąś organizację, partię + + leave + resign + + +
+ +
+ wysublimować + ˌvɨsublʲĩˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + nadać czemuś głębszy charakter, wyższą wartość + + sublimate + sublime + + +
+ +
+ wysuwać +
+ + v + + + przedstawiać innym pewne myśli, poglądy + + propound + + + + umieszczać coś lub tego część na zewnątrz, poza jakąś granicę + + exsert + outthrust + + + + przemieszczać się na zewnątrz, poza obręb + + slide + + +
+ +
+ wysypka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wykwity skórne lub na błonach śluzowych będące objawem jakiejś choroby + + eruption + exanthem + exanthema + rash + tetter + + +
+ +
+ wysypkowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z wysypką, objawiający się wysypką + + exanthematous + + +
+ +
+ wysyłać + vɨˈsɨwaʨ̑ +
+ + v + + + przekazywać komuś coś za pośrednictwem innych osób lub urządzeń technicznych + + send + + + + polecać komuś udanie się dokądś w jakimś celu + + send + + + + nadawać, wydawać z siebie; emitować + + send + + +
+ +
+ wysyłkowy + ˌvɨsɨwˈkɔvɨ +
+ + adj + + + związany z wysyłką, zajmujący się wysyłką + + shipping + + +
+ +
+ wyszczególnić + ˌvɨʃʧ̑ɛˈɡulʲɲiʨ̑ +
+ + v + + + wykazać szczegółowo + + detail + itemise + itemize + particularize + + +
+ +
+ wyszukany +
+ + adj + + + mający szczególne cechy, rzadko spotykany + + sophisticated + refined + elaborate + fancy + recherche + + +
+ +
+ wyszukiwanie + ˌvɨʃuciˈvãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyszukiwać + + lookup + + +
+ +
+ wyszukiwarka + ˌvɨʃuciˈvarka +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) narzędzie służące do wyszukiwania informacji w sieci www; + + search engine + + +
+ +
+ wysłannik + vɨˈswãɲːik +
+ + n + + + osoba wysłana dokądś w określonym celu + + envoy + + +
+ +
+ wytaczak + vɨˈtaʧ̑ak +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) typ noża tokarskiego do wykonywania otworów i rowków; + + boring cutter + + +
+ +
+ wytchnienie +
+ + n + + + krótka przerwa w codziennych obowiązkach celem nabrania sił + + respite + + +
+ +
+ wytrawny +
+ + adj + + + (kulinaria) o napojach alkoholowych, rzadziej o potrawach: niesłodki + + dry + + + + szczególnie doświadczony, biegły w czymś + + expert + sophisticated + + +
+ +
+ wytrwać +
+ + v + + + dotrwać do końca, do określonego czasu w danych warunkach + + persevere + bear with + + +
+ +
+ wytrwałość + vɨˈtr̥fawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + konsekwencja, upór, zdecydowanie w działaniu lub dążeniu do czegoś + + assiduity + diligence + industriousness + obstinacy + perseverance + persistence + + +
+ +
+ wytrwały +
+ + adj + + + cierpliwie bądź uparcie dążący do celu + + persistent + tenacious + dogged + dour + patient + pertinacious + + +
+ +
+ wytrysk + ˈvɨtrɨsk +
+ + n + + + strumień, nagłe tryśnięcie, wytryśnięcie jakiegoś płynu na zewnątrz + + blow-out + blowout + jet + + +
+ +
+ wytrzymałość + ˌvɨṭʃɨ̃ˈmawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + umiejętność zniesienia wielu problemów + + endurance + toughness + hardiness + + +
+ +
+ wytrzymały + ˌvɨṭʃɨ̃ˈmawɨ +
+ + adj + + + taki, który jest w stanie dużo wytrzymać; wytrwały + + hardy + resistant + solid + sturdy + + +
+ +
+ wytrzymywać +
+ + v + + + nie poddawać się działaniu pewnych sił + + abide + endure + put up with + stand up + sustain + withstand + + +
+ +
+ wytwarzanie + ˌvɨtfaˈʒãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wytwarzać + + manufacture + production + + +
+ +
+ wytwarzać + vɨˈtfaʒaʨ̑ +
+ + v + + + produkować na większą skalę, wydawać + + manufacture + + +
+ +
+ wytworny +
+ + adj + + + pełen elegancji + + uptown + + +
+ +
+ wytwór + ˈvɨtfur +
+ + n + + + efekt aktywności człowieka lub natury + + product + + +
+ +
+ wytwórca + vɨˈtfurʦ̑a +
+ + n + + + ten, kto coś wytwarza, produkuje + + producer + generator + maker + manufacturer + + +
+ +
+ wytwórnia + vɨˈtfurʲɲa +
+ + n + + + przedsiębiorstwo lub zakład zajmujące się wytwarzaniem pewnych produktów + + record label + + +
+ +
+ wytłoki + vɨˈtwɔci +
+ + n + + + pozostałość nasion, owoców, warzyw po wyciśnięciu soku, oleju, oliwy itd. + + pomace + + +
+ +
+ wytłumaczalny +
+ + adj + + + dający się wytłumaczyć + + interpretable + + +
+ +
+ wytłumaczyć + ˌvɨtwũˈmaʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + usprawiedliwić czyjeś postępowanie + + excuse + + + + wyjaśnić jakieś zagadnienie + + explain + + +
+ +
+ wyuzdanie + ˌvɨ<sup>w</sup>uzˈdãɲɛ +
+ + n + + + nadużywanie swobody seksualnej + + licentiousness + + +
+ +
+ wywiad + ˈvɨvʲjat +
+ + n + + + instytucja państwowa mająca na celu zbieranie tajnych informacji na temat innych państw; + + intelligence + + + + rozmowa prowadzona przez dziennikarza z osobą lub grupą osób, mająca na celu przybliżenie poglądów lub działań tych osób odbiorcom + + interview + + +
+ +
+ wywiadówka + ˌvɨvʲjaˈdufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (szkolnictwo, szkolny) zebranie rodziców organizowane przez szkołę w celu poinformowania ich o wynikach w nauce i zachowaniu się ich dzieci + + parent-teacher conference + parent-teacher interview + parents' evening parent-teacher conference + parents' night + + +
+ +
+ wywierać + vɨˈvʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + działać na coś z pewną siłą + + exert + + + + oddziaływać na kogoś lub na coś w jakiś sposób albo z określonym skutkiem + + impose + + + + wywoływać określone myśli i odczucia + + affect + impress + + +
+ +
+ wywiercić + vɨˈvʲjɛrʲʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + wykonać otwór przy użyciu wiertła lub innego obracającego się narzędzia + + drill out + + +
+ +
+ wywietrznik + vɨˈvʲjɛṭʃʲɲik +
+ + n + + + otwór, który służy do wietrzenia + + ventilator + + +
+ +
+ wywodzić + vɨˈvɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + dochodzić do czegoś przez rozumowanie, wysnuwać wnioski + + argue + lead out + + + + mieć początek w czymś, w jakimś miejscu + + derive + originate + + + + pochodzić z jakiegoś miejsca + + come from + derive + + +
+ +
+ wywoływać + ˌvɨvɔˈwɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (fotografia) oddziaływać w sposób chemiczny na materiał światłoczuły w celu uwidocznienia obrazu + + develop + + + + powodować + + arouse + cause + start + trigger + + + + skłaniać do wyjścia poprzez wołanie + + call (out) + invoke + + + + wracać do pamięcią, przypominać sobie + + evoke + + +
+ +
+ wywóz + ˈvɨvus +
+ + n + + + wywożenie lub wywiezienie czegoś lub kogoś skądś + + export + + +
+ +
+ wyznaczać + vɨˈznaʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + określać granicę, trasę lub zasięg czegoś przy pomocy znaków lub linii + + delimit + mark out + trace + + + + określać wartość czegoś poprzez pomiar lub obliczenia + + determine + + + + ustalać warunki, takie, jak termin, miejsce lub cenę + + assign + determine + fix + set + + + + wskazywać osobę do określonego zadania + + appoint + assign + nominate + + +
+ +
+ wyznacznik + vɨˈznaʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) jedna z funkcji w algebrze; wyróżnik, za pomocą którego prosto i krótko formułuje się reguły dotyczące istnienia i liczby rozwiązań układu algebraicznych równań liniowych; + + determinant + + + + to, co wyznacza coś lub wskazuje na coś + + determinant + + +
+ +
+ wyznanie + vɨˈznãɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) grupa religijna wewnątrz większego prądu religijnego; + + denomination + + + + przyznanie się do czegoś + + confession + declaration + + +
+ +
+ wyznanie wiary +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) krótki i zwięzły kanoniczny zbiór podstawowych dogmatów, wierzeń określonej religii + + statement of faith + confession of faith + + +
+ +
+ wyznaniowy +
+ + adj + + + dotyczący wyznania jako deklaracji + + denotative + + + + odnoszący się do wyznania jako wiary + + religious + + +
+ +
+ wyznawać + vɨˈznavaʨ̑ +
+ + v + + + wierzyć w coś; czcić coś; także: być wyznawcą danej religii + + believe + rely + trust + + + + wyjawiać, ujawniać coś; zwłaszcza coś, co dotychczas się ukrywało + + confess + admit + declare + own + profess + + +
+ +
+ wyznawca + vɨˈznafʦ̑a +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) entuzjasta czyichś poglądów + + adherent + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) ktoś, kto kultywuje jakąś religię, wyznaje ją; + + believer + confessor + + +
+ +
+ wyzwanie + vɨˈzvãɲɛ +
+ + n + + + trudne zadanie, nowa sytuacja wymagająca zmierzenia się z nią + + challenge + + +
+ +
+ wyzwisko +
+ + n + + + słowo obraźliwe dla kogoś + + epithet + + +
+ +
+ wyzwolenie + ˌvɨzvɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wyzwolić + + liberation + deliverance + + +
+ +
+ wyzwoleniec +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) były niewolnik, oficjalnie obdarowany wolnością przez swojego właściciela + + freedman + + +
+ +
+ wyzwoliciel +
+ + n + + + ten, kto wyzwolił (kogoś lub coś) + + liberator + + +
+ +
+ wyzwolić +
+ + v + + + (książkowy) uwolnić z pęt, ze skrępowania, umożliwiając swobodę ruchów + + free + + + + spowodować pojawienie się czegoś + + release + trigger + + + + uczynić wolnym, przywrócić wolność + + free + liberate + + + + wytrącić z jakiegoś związku, substancji + + liberate + release + + + + (przenośnie, przenośnia) pozbyć się, uciec od niechcianych uczuć, cech + + free oneself + + + + uwolnić się z tego, co powstrzymuje ruchy ciała + + free oneself + + + + odzyskać wolność + + break free + free oneself + + + + wystąpić, ujawnić się nagle, niespodzianie + + emerge + + + + wytrącić się z jakiegoś związku, substancji + + be release + liberate + + +
+ +
+ wyzysk +
+ + n + + + akcja wyzyskiwania kogoś lub czegoś, eksploatacja, wykorzystywanie + + exploitation + + +
+ +
+ wyzywać +
+ + v + + + proponować walkę + + challenge + challenge to a duel + take on + + + + wzywać siebie nawzajem na pojedynek + + fling an insult at + + +
+ +
+ wyć + vɨʨ̑ +
+ + v + + + o zwierzętach (zazw. wilkach, psach, hienach) wydawać długi zawodzący głos, przeciągle skowyczeć + + howl + + + + o ludziach przeciągle krzyczeć z bólu lub żałości + + howl + + +
+ +
+ wyć do księżyca +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) na próżno protestować, krzyczeć itp. + + bay at the moon + + +
+ +
+ wyłazić ze skóry + vɨˈwaʑiʥ̑ zɛ‿ˈskurɨ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) usilnie się o coś starać, robić wszystko co możliwe, by coś osiągnąć, czegoś dopiąć + + bend over backwards + + +
+ +
+ wyłudzenie podatku + ˌvɨwuˈʣ̑ɛ̃ɲɛ pɔˈdatku +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) działanie w celu otrzymania nienależnego zwrotu podatku + + tax fraud + + +
+ +
+ wyłudzić + vɨˈwuʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + podstępnie, chytrze uzyskać coś od kogoś + + cadge + + +
+ +
+ wyłączać + vɨˈwɔ̃n͇ʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + oddzielać (np. sprawę do osobnego rozpatrzenia) + + separate + + + + wstrzymywać pracę jakiegoś urządzenia + + shut down + disable + turn off + + +
+ +
+ wyłącznie + vɨˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + od: wyłączny; wyłączając wszystko inne, wszystkich innych + + exclusively + only + + + + w całości, bez wyjątku + + exclusively + only + + +
+ +
+ wyłącznik + vɨˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (elektryczność) (potocznie, potoczny) przycisk z łącznikiem umożliwiający przerwanie obwodu zawierającego jakieś urządzenie + + switch + + + + (elektryczność) łącznik umożliwiający przerwanie obwodu elektrycznego przy prądzie zwarcia + + switchgear + + +
+ +
+ wyłączny +
+ + adj + + + należący do kogoś jednego lub przysługujący tylko jednej osobie + + exclusive + sole + + +
+ +
+ wyścig + ˈvɨɕʨ̑ik +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawody, w których usiłuje się wyprzedzić pozostałych zawodników, stara się być szybszym od nich; + + race + + +
+ +
+ wyścig w workach + ˈvɨɕʨ̑iɡ ˈv‿ːɔrkax +
+ + n + + + (sport, sportowy) rodzaj zabawy ruchowej polegającej na ściganiu się na krótkim dystansie skacząc z nogami w dużym worku + + sack race + + +
+ +
+ wyścigi + vɨˈɕʨ̑iɟi +
+ + n + + + współzawodnictwo polegające na przebyciu określonego toru w jak najkrótszym czasie + + race + + +
+ +
+ wyściółczak + vɨˈɕʨ̑uwʧ̑ak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nowotwór ośrodkowego układu nerwowego wywodzący się z komórek wyściółki + + ependymoma + + +
+ +
+ wyśmienity +
+ + adj + + + (książkowy) wyjątkowo dobry, doskonały, znakomity + + excellent + exquisite + + +
+ +
+ wyśmiewać +
+ + v + + + ośmieszać, wytykając braki, słabości, wady + + deride + jeer + ridicule + scout + taunt + twit + + + + wystawiać na pośmiewisko + + make fun + + +
+ +
+ wyświetlacz + vɨˈɕfʲjɛtlaʧ̑ +
+ + n + + + tablica informacyjna lub moduł urządzenia elektronicznego, który świecąc podaje informacje + + display + + +
+ +
+ wyż +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) obszar podwyższonego ciśnienia atmosfery; + + anticyclone + high + high-pressure area + + +
+ +
+ wyżeł + ˈvɨʒɛw +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) pies myśliwski z charakterystyczną stójką; + + pointer + + +
+ +
+ wyżeł pirenejski + ˈvɨʒɛw ˌpʲirɛ̃ˈnɛjsʲci +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów z grupy wyżłów w typie psów gończych wywodzących się z Francji; + + French pointer + + +
+ +
+ wyższość + ˈvɨʃːɔɕʨ̑ +
+ + n + + + przewaga, dominowanie nad kimś lub nad czymś + + superiority + + +
+ +
+ wyżymaczka + ˌvɨʒɨ̃ˈmaʧ̑ka +
+ + n + + + urządzenie do wyciskania nadmiaru wody ze świeżo wypranych odzieży lub bielizny, składające się z przylegających do siebie dwóch wałków napędzanych korbką; + + mangle + wringer + + +
+ +
+ wyżyna + vɨˈʒɨ̃na +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) obszar, którego wysokości bezwzględne przekraczają 300 metrów n.p.m., a wysokości względne są na ogół mniejsze niż 300 metrów; + + highland + + +
+ +
+ wyżąć +
+ + v + + + wycisnąć ciecz (z tkaniny) + + wring + + +
+ +
+ wyżłobienie +
+ + n + + + rowek, żłobek, wgłębienie w jakiejś powierzchni + + groove + furrow + + +
+ +
+ wz- + vz +
+ + prefix + + + w połączeniu z czasownikiem uwydatnia wykonanie lub intensywność tego, co oznacza czasownik + + up + + +
+ +
+ wzajemnie + vzaˈjɛ̃mʲɲɛ +
+ + adv + + + jeden drugiego, jeden drugiemu + + mutually + + + + również, tak samo – w odpowiedzi na czyjeś życzenia + + and the same to you with brass knobs on + and the same to you with knobs on + + +
+ +
+ wzajemny + vzaˈjɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + dokonywany przez obie strony, osoby wobec siebie nawzajem; taki, który jest odwzajemniony + + mutual + + +
+ +
+ wzbudnica +
+ + n + + + (elektryczność) pomocnicza prądnica prądu stałego wytwarzająca napięcie do zasilania uzwojenia wzbudzającego prądnicy głównej prądu stałego; + + exciter + + +
+ +
+ wzbudzać + ˈvzbuʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wywoływać, powodować + + evoke + + +
+ +
+ wzburzony +
+ + adj + + + (meteorologia, meteorologiczny) przedstawiający sobą gwałtowne zmiany pogodowe + + boisterous + raging + rough + storm-tossed + stormy + tempestuous + + + + odczuwający lub prezentujący gniew + + agitated + disturbed + flappable + furibund + irate + outraged + + +
+ +
+ wzdręga + ˈvzdrɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Scardinius erythrophthalmus, ryba z rodziny karpiowatych; + + rudd + + +
+ +
+ wzdręga grecka + ˈvzdrɛ̃ŋɡa ˈɡrɛʦ̑ka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Scardinius graecus, endemiczny gatunek ryby z rodziny karpiowatych z jeziora Iliki w centralnej Grecji; + + Greek rudd + Yliki rudd + + +
+ +
+ wzdychanie + vzdɨˈxãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: wzdychać + + sighing + + +
+ +
+ wzdychać + ˈvzdɨxaʨ̑ +
+ + v + + + głęboko i głośno oddychać, zazwyczaj w celu wyrażenia smutku lub ulgi + + sigh + + +
+ +
+ wzdęcie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) powiększenie brzucha wskutek nagromadzenia zbytniej ilości gazów w jelitach + + bloating + + +
+ +
+ wzdłuż + vzdwuʃ +
+ + adv + + + równolegle do dłuższego boku, na całej długości, przez całą długość + + in length + + +
+ +
+ wzdłuż + vzdwuʃ +
+ + preposition + + + …informujący o położeniu czegoś lub o odbywaniu się jakiejś czynności równolegle do długości danego obiektu + + along + alongside + + +
+ +
+ wzgląd + vzɡlɔ̃nt +
+ + n + + + (najczęściej w liczbie mnogiej) przyczyny, określone aspekty + + reason + + + + branie pod uwagę, liczenie się + + consideration + regard + respect + + +
+ +
+ względem + ˈvzɡlɛ̃ndɛ̃m +
+ + preposition + + + w stosunku, w relacji do czegoś lub kogoś + + in regard to + in relation to + regarding + relative to + + + + wobec czegoś lub kogoś + + against + to + toward + + +
+ +
+ względnie +
+ + adv + + + do jakiegoś stopnia + + comparatively + rel. + relatively + + +
+ +
+ względność + ˈvzɡlɛ̃ndnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zależność czegoś od różnych czynników + + relativity + + +
+ +
+ względny + ˈvzɡlɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + możliwy do zaakceptowania + + comparative + relative + + + + nie odnoszący się do wszystkiego lub wszystkich, np. ludzi, sytuacji, itp. + + relative + + + + odniesiony do jakiegoś innego stanu, cechy, wielkości lub ogólnie: rzeczy + + relative + + +
+ +
+ wzgórze + ˈvzɡuʒɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) niewielkie wzniesienie (do stu metrów) o zaokrąglonym szczycie; + + hill + + + + (medycyna, medyczny) część międzymózgowia znajdująca się pod spoidłem wielkim; + + thalamus + + +
+ +
+ wziąć byka za rogi +
+ + v + + + podjąć się czegoś ważnego bez wahania się, bez zastanowienia + + grab the bull by the horns + take the bull by the horns + + +
+ +
+ wziąć ślub +
+ + v + + + zawrzeć związek małżeński + + get married + + +
+ +
+ wzloty i upadki + ˈvzlɔtɨ ˌi‿uˈpatʲci +
+ + idiom + + + okresy powodzenia, szczęścia i jego braku + + ups and downs + + +
+ +
+ wzmacniacz +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (elektronika, elektroniczny) przyrząd do zwiększania natężenia lub amplitudy drgań elektrycznych zbudowany z wykorzystaniem tranzystorów lub lamp elektronowych + + amplifier + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) część składowa wielu instrumentów muzycznych + + resonator + + +
+ +
+ wzmacniać + ˈvzmaʦ̑ʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się mocniejsze, silniejsze, trwalsze, liczniejsze + + reinforce + strengthen + intensify + amplify + magnify + + +
+ +
+ wzmagać +
+ + v + + + czynić mocniejszym, większym + + increase + intensify + + + + przybierać na sile + + escalate + grow stronger + intensify + + +
+ +
+ wzmianka + ˈvzmʲjãnka +
+ + n + + + krótka informacja o czymś, napomknięcie + + mention + + +
+ +
+ wzmiankować +
+ + v + + + mówić o czym mimochodem + + mention + allude + bring up + intimate + remark + + +
+ +
+ wzniecać +
+ + v + + + powodować powstanie ognia lub światła + + kindle + + + + rozbudzać zachowania, emocje + + stir up + + + + sprawiać, że coś wznosi się w powietrze + + raise + + +
+ +
+ wzniesienie + vzʲɲɛ̇ˈɕɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + miejsce wyższe od innych w okolicy; + + elevation + survey + uprising + + +
+ +
+ wzniosłość +
+ + n + + + (książkowy) cecha bycia wzniosłym; wielkość moralna + + elevation + high-mindedness + highness + loftiness + sublime + sublimity + + +
+ +
+ wzniosły +
+ + adj + + + odznaczający się szlachetnością dążeń + + elevated + lofty + magnific + magnifical + sublime + winged + + +
+ +
+ wznosić + ˈvznɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + budować coś ku górze, coraz wyżej + + build + erect + raise + + + + unosić coś do góry + + raise + lift + + + + o budynku, górze, maszcie: górować nad okolicą + + tower + + + + o drodze: prowadzić pod górę + + slope up + + + + unosić do góry samego siebie + + soar + + +
+ +
+ wzorcownia +
+ + n + + + miejsce opracowywania prototypów + + showroom studio + + + + wydział fabryki, w którym sprawdza się produkowane narzędzia + + prototyping department + + +
+ +
+ wzrastać + ˈvzrastaʨ̑ +
+ + v + + + powiększać się, rosnąć w górę + + increase + + + + wychowywać się + + grow up + + +
+ +
+ wzrok + vzrɔk +
+ + n + + + zmysł umożliwiający patrzenie, widzenie; zdolność do postrzegania rzeczywistości za pomocą oczu; + + vision + eyesight + + +
+ +
+ wzrost + vzrɔst +
+ + n + + + wysokość człowieka, rzadziej zwierzęcia + + height + + + + zwiększanie się jakiejś wartości + + increase + grow + + +
+ +
+ wzruszać +
+ + v + + + pobudzać czyjąś wrażliwość + + move + touch + + + + poruszając czymś, zmieniać położenie składników tego + + loosen + + +
+ +
+ wzruszyć ramionami + ˈvzruʃɨʨ̑ ˌrãmʲjɔ̃ˈnãmʲi +
+ + idiom + + + unieść ramiona na znak obojętności, niewiedzy lub pogardy + + to shrug one's shoulders + + +
+ +
+ wzywać + ˈvzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + przywoływać do siebie + + call in + page + + + + zwracać się z apelem do kogoś + + bid + exhort + + +
+ +
+ wzór + vzur +
+ + n + + + kolorystyczny motyw (najczęściej z powtarzających się elementów) nadrukowany, namalowany lub wyhaftowany na jakiejś powierzchni lub materiale (ubraniu, kartce) + + pattern + design + model + + + + sekwencja symboli (liter, cyfr, znaków) dotyczący prawa matematycznego, fizycznego lub chemicznego + + formula + + +
+ +
+ wzór strukturalny +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) wzór, który odzwierciedla strukturę cząsteczki + + structural formula + + +
+ +
+ wódka + ˈvutka +
+ + n + + + (spożywczy) wysokoprocentowy napój alkoholowy składający się z destylatu alkoholowego i wody, czasem z dodatkiem innych składników; + + vodka + + +
+ +
+ wódz + vuʦ̑ +
+ + n + + + osoba dowodząca dowolną grupą + + commander + leader + + +
+ +
+ wójt + vujt +
+ + n + + + (administracja) urzędnik samorządowy stojący na czele gminy wiejskiej; + + vogt + + +
+ +
+ wówczas + ˈvufʧ̑as +
+ + pronoun + + + odsyła do okresu czasu, o którym mowa w danej wypowiedzi + + then + + + + odsyła do sytuacji po spełnieniu określonego warunku + + then + + +
+ +
+ wóz + vus +
+ + n + + + ciągnięty przez konie lub inne zwierzęta pociągowe pojazd używany do podróżowania lub transportu, rzadko też jako mieszkanie + + cart + caravan + wagon waggon + + +
+ +
+ wóz Tespisa +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (literacko) teatr objazdowy lub tournée aktorskie + + wagon of Thespis + + +
+ +
+ wóz albo przewóz +
+ + idiom + + + wyrażenie używane w trudnej sytuacji, gdy mając do wyboru dwie możliwości trzeba podjąć ostateczną decyzję + + sink or swim + + +
+ +
+ wózek + ˈvuzɛk +
+ + n + + + mały pojazd kołowy; + + cart + trolley + + +
+ +
+ wózek dziecięcy +
+ + n + + + ręcznie pchany pojazd do przewożenia małego dziecka; + + pram + stroller + baby carriage + perambulator + + +
+ +
+ wózek inwalidzki + ˈvuzɛk ˌĩnvaˈlʲiʦ̑ʲci +
+ + n + + + wózek poruszany siłą rąk lub prowadzony przez opiekuna, na którym siedzi osoba niemogąca się poruszać na nogach ze względu na niepełnosprawność, chorobę, uraz itd. + + wheelchair + + +
+ +
+ wózek sklepowy + ˈvuzɛk sklɛˈpɔvɨ +
+ + n + + + (handel, handlowy) specjalny wózek na duże zakupy w supermarkecie; + + shopping cart + shopping trolley + carriage + trolley + caddie + + +
+ +
+ wózek widłowy + ˈvuzɛɡ vʲidˈwɔvɨ +
+ + n + + + niewielki pojazd do przeładunku towarów, wyposażony w podnośnik widłowy; + + forklift truck + fork truck + forklift + lift truck + + +
+ +
+ wół + vuw +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) wykastrowany samiec bydła domowego; + + ox + + +
+ +
+ wąchać + ˈvɔ̃w̃xaʨ̑ +
+ + v + + + badać zapach nozdrzami + + smell + sniff + + +
+ +
+ wąkrota zwyczajna + vɔ̃ŋˈkrɔta zvɨˈʧ̑ajna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Hydrocotyle vulgaris, gatunek rośliny wieloletniej z rodziny araliowatych występująca w prawie całej Europie; + + Marsh pennywort + + +
+ +
+ wąs + vɔ̃w̃s +
+ + n + + + u ludzi: zarost nad górną wargą; + + moustache + + +
+ +
+ wąsatka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) (Panurus biarmicus) niewielki ptak przypominający sikorę; + + bearded tit + + +
+ +
+ wąsaty + vɔ̃w̃ˈsatɨ +
+ + adj + + + (o człowieku) mający wąsy (zwykle pokaźne) + + moustachioed + mustachioed + whiskered + whiskery + + + + (zoologia, zoologiczny) z widocznymi włosami czuciowymi + + awned + whiskered + whiskery + + +
+ +
+ wąski + ˈvɔ̃w̃sʲci +
+ + adj + + + mający niewielką szerokość + + narrow + + +
+ +
+ wąsko + ˈvɔ̃w̃skɔ +
+ + adv + + + (przysłówek) od: wąski + + narrowly + tightly + + +
+ +
+ wąskopyski +
+ + adj + + + taki, który ma wąski pysk, mordę, otwór gębowy, twarz + + narrow-mouthed + + +
+ +
+ wąskotorówka +
+ + n + + + (kolejnictwo) (potocznie, potoczny) kolejka wąskotorowa; + + narrow-gauge track + + +
+ +
+ wątek + ˈvɔ̃ntɛk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) sposób ułożenia cegieł lub kamieni w murze; + + opus + + + + (informatyka, informatyczny) jednostka wykonawcza w obrębie jednego procesu, będąca kolejnym ciągiem instrukcji wykonywanym w obrębie tych samych danych (w tej samej przestrzeni adresowej); + + thread + + + + sposób ułożenia nici w tkaninie, w które wplata się nici osnowy; także same nici tworzące ten układ + + weft + woof + + + + w powieści, filmie lub innym utworze fabularnym - wydarzenia dotyczące jednej postaci, składające się na akcję; + + plot + thread + + +
+ +
+ wątpić + ˈvɔ̃ntpʲiʨ̑ +
+ + v + + + nie wierzyć, nie dowierzać; nie mieć pewności; podawać w wątpliwość, podać w wątpliwość + + doubt + + +
+ +
+ wątpliwość + vɔ̃ntˈplʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak pewności co do prawdziwości, słuszności czegoś + + doubt + + +
+ +
+ wątpliwy + vɔ̃ntˈplʲivɨ +
+ + adj + + + taki, który wzbudza wątpliwość, nie daje pewności + + doubtful + uncertain + dubious + questionable + equivocal + + +
+ +
+ wątroba + vɔ̃nˈtrɔba +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) duży, wielofunkcyjny gruczoł występujący u wszystkich kręgowców, a także u niektórych innych zwierząt; + + liver + + +
+ +
+ wątrobianka + ˌvɔ̃ntrɔˈbʲjãnka +
+ + n + + + (kulinaria) (potocznie, potoczny) kiszka wątrobiana + + liverwurst + liver sausage + + +
+ +
+ wątrobowy + ˌvɔ̃ntrɔˈbɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od wątroba + + hepatic + + +
+ +
+ wątły +
+ + adj + + + niezbyt silny, słabo powiązany + + tenuous + + + + słabego zdrowia + + asthenic + delicate + frail + + + + słabej budowy + + asthenic + puny + wispy + + + + zagrożony zniszczeniem + + fragile + + +
+ +
+ wąwóz + ˈvɔ̃w̃vus +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) głęboka, sucha dolina o wąskim dnie i stromych zboczach; + + ravine + gorge + gully + + +
+ +
+ wąż + vɔ̃w̃ʃ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) przedstawiciel podrzędu beznogich gadów o podłużnym ciele; + + snake + serpent + + + + (przenośnie, przenośnia) coś lub ślad po czymś przypominający węża (1.1) + + snake + zigzag + + + + (przenośnie, przenośnia) długa i wąska kolumna osób, pojazdów + + snaking line + snaking queue + + + + giętka rura do transportu wody + + hose + hosepipe + + +
+ +
+ węch + vɛ̃w̃x +
+ + n + + + zmysł pozwalający czuć zapachy i substancje lotne; zmysł powonienia; + + olfaction + sense of smell + + +
+ +
+ węchowy +
+ + adj + + + związany ze zmysłem węchu, odczuwalny węchem + + olfactory olfactive + + +
+ +
+ wędka + ˈvɛ̃ntka +
+ + n + + + sprzęt służący do amatorskiego połowu ryb, składający się najczęściej z wędziska, żyłki, spławika i haczyka; + + fishing rod + + +
+ +
+ wędkarstwo + vɛ̃ntˈkarstfɔ +
+ + n + + + rodzaj hobby i sportu, polegający na łowieniu ryb na wędkę; + + angling + + +
+ +
+ wędkarz + ˈvɛ̃ntkaʃ +
+ + n + + + osoba łowiąca ryby na wędkę + + angler + fisher + fisherman + + +
+ +
+ wędlina + vɛ̃nˈdlʲĩna +
+ + n + + + (kulinaria) wyrób spożywczy z jednego kawałka mięsa (szynka, polędwica, baleron) lub z mięsa rozdrobnionego (kiełbasa, salceson), odpowiednio przyprawiony, zwykle wędzony, peklowany, rzadziej gotowany; + + cold meat + cold meats + cured meat + cured meats + + +
+ +
+ wędrować + vɛ̃nˈdrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przebywać długą drogę skądś dokądś + + wander + + +
+ +
+ wędrowiec +
+ + n + + + ktoś, kto wędruje, porusza się pieszo + + hiker + + +
+ +
+ wędrowny + vɛ̃nˈdrɔvnɨ +
+ + adj + + + odbywający wędrówkę; zmieniający miejsce pobytu; przenoszący się z miejsca na miejsce + + itinerant + migratory + nomadic + peripatetic + travel + + +
+ +
+ wędzić +
+ + v + + + (kulinaria) konserwować żywność przy użyciu odpowiedniego dymu + + smoke + + + + (kulinaria) być wędzonym (1.1) + + become smoked + + +
+ +
+ wędzony +
+ + adj + + + (kulinaria) przyrządzony / przyrządzany w procesie wędzenia + + smoked + + +
+ +
+ węgar + ˈvɛ̃ŋɡar +
+ + n + + + belka, która ogranicza z boku otwór drzwiowy lub okienny wspierający łuk lub nadproże; + + jamb + door jamb + doorjamb + doorpost + + +
+ +
+ węgiel + ˈvɛ̃ŋʲɟɛl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu C i liczbie atomowej 6; + + carbon + + + + (geologia, geologiczny) bryłka rudy z dużą zawartością węgla (1.1), materiał opałowy; + + coal + + + + (sztuka) materiał rysunkowy w formie patyczków miękkiego węgla drzewnego + + charcoal + + +
+ +
+ węgiel drzewny +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) produkt spalania drewna przy ograniczonym dostępie tlenu, lekki i czarny, złożony z węgla pierwiastkowego zanieczyszczonego popiołem i związkami organicznymi + + charcoal + + +
+ +
+ węgierski + vɛ̃ŋʲˈɟɛrsʲci +
+ + adj + + + związany z Węgrami, dotyczący Węgier lub Węgrów + + Hungarian + + +
+ +
+ węgieł + ˈvɛ̃ŋʲɟɛw +
+ + n + + + (budownictwo) zewnętrzny róg budynku + + quoin + + +
+ +
+ węglan + ˈvɛ̃ŋɡlãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny, sól lub ester kwasu węglowego; + + carbonate + + +
+ +
+ węglan litu + ˈvɛ̃ŋɡlãn ˈlʲitu +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek nieorganiczny, sól litowa kwasu węglowego, bezwonny, krystaliczny, biały proszek, stosowany w produkcji gotowych zapraw budowlanych i jako lek przeciwdepresyjny; + + lithium carbonate + + +
+ +
+ węglarka + vɛ̃ŋɡˈlarka +
+ + n + + + (kolejnictwo) (potocznie, potoczny) tender, wagon do przewożenia węgla używanego jako paliwo lokomotywy parowej + + tender + + + + metalowy pojemnik z uchwytem, służący do noszenia węgla do pieca + + coal scuttle + + +
+ +
+ węglarz + ˈvɛ̃ŋɡlaʃ +
+ + n + + + ktoś, kto zajmuje się handlem węglem lub jego dowozem + + coalman + + +
+ +
+ węgle +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) węglowodany + + carb + + +
+ +
+ węglowiec + vɛ̃ŋɡˈlɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) masowiec do transportu węgla; + + collier + + +
+ +
+ węglowodan + ˌvɛ̃ŋɡlɔˈvɔdãn +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) organiczny związek chemiczny składający się z atomów węgla, wodoru i tlenu; + + carbohydrate + carb + carbo + + +
+ +
+ węglowodorowy + ˌvɛ̃ŋɡlɔvɔdɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) zbudowany głównie z atomów węgla i wodoru + + hydrocarbonic + + +
+ +
+ węglowodór +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny organiczny złożony wyłącznie z atomów węgla i wodoru; + + hydrocarbon + + +
+ +
+ węglowy + vɛ̃ŋɡˈlɔvɨ +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) dotyczący węgla jako pierwiastka chemicznego; składający się z węgla + + carbon + carbonic + + + + dotyczący węgla; przewożący węgiel; poruszający się na węgiel + + coal + + +
+ +
+ węgorz + ˈvɛ̃ŋɡɔʃ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba z rodziny węgorzowatych; + + eel + + +
+ +
+ węszyć +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) usiłować dowiedzieć się czegoś o kimś lub o czymś + + pry + snoop + + + + szukać czegoś po zapachu, wyczuwając to węchem + + snuff + + +
+ +
+ węzeł + ˈvɛ̃w̃zɛw +
+ + n + + + (marynarka) (meteorologia, meteorologiczny) jednostka służąca do określania prędkości, równa jednej mili morskiej na godzinę; w meteorologii używana do określania prędkości wiatrów; + + knot + + + + (matematyka, matematyczny) dowolna krzywa zwykła zamknięta zanurzona w przestrzeni trójwymiarowej; + + knot + + + + połączenie, umocowanie lub skrócenie lin lub podobnych materiałów poprzez związanie lub przeplecenie; + + knot + tie + + +
+ +
+ węzeł chłonny + ˈvɛ̃w̃zɛw ˈxwɔ̃nːɨ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) występująca licznie struktura leżące na przebiegu naczyń limfatycznych, filtrująca limfę oraz wytwarzająca przeciwciała; + + lymph node + + +
+ +
+ węzeł gordyjski + ˈvɛ̃w̃zɛw ɡɔrˈdɨjsʲci +
+ + n + + + zagadka (problem) trudna do rozwiązania; skomplikowany problem + + Gordian knot + + +
+ +
+ wężówka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Anhingidae; + + darter + + +
+ +
+ władać + ˈvwadaʨ̑ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) (żartobliwie) szefować, kierować + + manage + + + + o królu, księciu: sprawować nad czymś władzę + + govern + reign + rule + + + + umieć posługiwać się czymś + + be master of + have good command of + + +
+ +
+ władca + ˈvwatʦ̑a +
+ + n + + + osoba, która włada (rządzi) w kraju o ustroju innym niż republika + + ruler + + +
+ +
+ władczo +
+ + adv + + + w sposób władczy, dominująco + + commandingly + domineeringly + imperiously + masterfully + + +
+ +
+ władczy +
+ + adj + + + (książkowy) wymagający posłuchu + + domineering + overbearing + + +
+ +
+ władza + ˈvwaʣ̑a +
+ + n + + + (zobacz) władze + + government + + + + ludzie, którzy rządzą + + government + + + + relacja, w której jedna strona – rządząca – ma możliwość oddziaływania na drugą + + power + + +
+ +
+ władza państwowa +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (administracja) władza funkcjonująca na danym terytorium państwowym + + state power + + +
+ +
+ władze + ˈvwaʣ̑ɛ +
+ + n + + + ludzie, którzy rządzą + + authorities + + +
+ +
+ włamanie + vwãˈmãɲɛ +
+ + n + + + napad rabunkowy połączony z wyłamaniem urządzeń zamykających + + burglary + + +
+ +
+ włamać +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) bezprawnie odczytać lub zapisać dane w komputerze lub w sieci komputerowej po złamaniu zabezpieczeń + + hack into + + + + dostać się siłą do zamkniętego budynku (pomieszczenia, skrytki, kasy itp.), niszcząc urządzenia zamykające + + break in + + +
+ +
+ włamywacz + vwãˈmɨvaʧ̑ +
+ + n + + + złodziej dokonujący kradzieży z włamaniem + + burglar + + +
+ +
+ własnoręcznie +
+ + adv + + + własną ręką, własnymi rękami + + with your own fair hands + + +
+ +
+ własnoręczny +
+ + adj + + + napisany lub zrobiony własną ręką + + autographic + oleographic + + +
+ +
+ własność + ˈvwasnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + prawo do rozporządzania daną rzeczą i korzystania z niej + + property + + + + rzecz posiadana przez kogoś + + property + + + + właściwość, cecha + + property + + +
+ +
+ własny + ˈvwasnɨ +
+ + adj + + + będący w czyimś wyłącznym posiadaniu + + own + + + + właściwy temu, o kim lub o czym jest mowa + + own + + +
+ +
+ właz + vwas +
+ + n + + + otwór do wchodzenia, szczególnie na statkach + + hatch + scuttle + manhole + + +
+ +
+ włazić w dupę + ˈvwaʑiʥ̑ ˈv‿dupɛ +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) (grubiański, grubiańsko) bezceremonialnie podlizywać się, starać się przypodobać + + to kiss ass + + +
+ +
+ właściciel + vwaɕˈʨ̑iʨ̑ɛl +
+ + n + + + osoba, do której coś należy, która jest w posiadaniu danej rzeczy; ten, kto ma coś na własność + + owner + + +
+ +
+ właściwie + vwaɕˈʨ̑ivʲjɛ +
+ + adv + + + należycie, adekwatnie, tak jak się powinno, poprawnie + + adequately + accurately + appropriately + correctly + duly + properly + + +
+ +
+ właściwie + vwaɕˈʨ̑ivʲjɛ +
+ + particle + + + partykuła, komunikująca zmianę treści w stosunku do wcześniejszych wypowiedzi + + in fact + in point of fact + intrinsically + + +
+ +
+ właściwość + vwaɕˈʨ̑ivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha, zwykle jakiejś substancji + + property + + +
+ +
+ właściwy + vwaɕˈʨ̑ivɨ +
+ + adj + + + specyficzny, charakterystyczny dla kogoś lub czegoś + + specific + typical + + + + taki, którego cechy są zgodne z określonym gatunkiem, grupą + + suitable + + + + taki, który jest odpowiedni, spełnia określone warunki + + appropriate + proper + suitable + + +
+ +
+ właśnie + ˈvwaɕɲɛ +
+ + adv + + + …komunikujący, że dane zdarzenie odbywa się w chwili mówienia, odbywało się bezpośrednio przed nią lub w czasie innego zdarzenia + + just + right now + + +
+ +
+ właśnie + ˈvwaɕɲɛ +
+ + particle + + + …potwierdzająca słuszność przypuszczenia zawartego w pytaniu rozmówcy + + exactly + + +
+ +
+ włochatka + vwɔˈxatka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Aegolius funereus, gatunek średniej wielkości sowy, zamieszkujący północne lasy typu tajgi; + + boreal owl + + +
+ +
+ włochaty +
+ + adj + + + pokryty sierścią, włosami, włoskami lub kudłami + + comose + crinite + hairy + hirsute + + +
+ +
+ włos + vwɔs +
+ + n + + + nitkowaty twór, pochodzenia naskórkowego, występujący na powierzchni skóry ssaków; + + hair + + +
+ +
+ włoski + ˈvwɔsʲci +
+ + adj + + + związany z Włochami, dotyczący Włoch lub Włochów, wywodzący się z Włoch + + Italian + + + + charakterystyczny dla Włoch i Włochów, mający cechy lub właściwości przypisywane Włochom lub Italii + + Italian + + +
+ +
+ włoski + ˈvwɔsʲci +
+ + n + + + język z grupy romańskich, używany między innymi we Włoszech; + + Italian + + +
+ +
+ włosy + ˈvwɔsɨ +
+ + n + + + owłosienie głowy ludzkiej + + hair + + +
+ +
+ włoszczyzna +
+ + n + + + (kulinaria) warzywa używane do przygotowania zupy lub wywaru z warzyw + + mirepoix + + +
+ +
+ włócznia + ˈvwuʧ̑ʲɲa +
+ + n + + + ogólna nazwa długiej prostej broni drzewcowej; ; (zobacz) też włócznia w Encyklopedii staropolskiej + + spear + lance + + +
+ +
+ włócznik +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (wojskowość, wojskowy) żołnierz uzbrojony we włócznię, walczący włócznią + + spearman + + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Xiphias gladius, duża ryba drapieżna z górną szczęką przekształconą w długi szpikulec + + xiphias + + +
+ +
+ włóczęga + vwuˈʧ̑ɛ̃ŋɡa +
+ + n + + + osoba podróżująca po świecie, szukająca schronienia u innych + + vagabond + wanderer + + +
+ +
+ włókiennictwo + ˌvwucɛ̇̃ɲˈːiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + gałąź przemysłu zajmująca się produkcją tkanin, nici, dzianin, itp. + + textile industry + + +
+ +
+ włókniak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nowotwór łagodny + + fibroma + fibroid + + +
+ +
+ włóknina + vwucˈɲĩna +
+ + n + + + materiał wytwarzany z włókien poprzez ich klejenie i prasowanie bez tkania + + nonwoven fabric + + +
+ +
+ włóknisty +
+ + adj + + + składający się, zbudowany z włókien + + fibrous + stringy + fibroid + + +
+ +
+ włókno + ˈvwuknɔ +
+ + n + + + jednostka strukturalna materiału o długości znacznie większej niż przekrój; + + fiber + fibre + + +
+ +
+ włączać + ˈvwɔ̃n͇ʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + uruchamiać jakieś urządzenie; przyłączać urządzenie do sieci elektrycznej + + turn on + enable + + + + wcielać kogoś lub coś do jakiegoś zbioru + + include + + +
+ +
+ włącznie +
+ + particle + + + …oznaczająca, że wyrażony na końcu zdania element również należy do przedstawianej całości + + inclusive + + +
+ +
+ wścieklizna + fʲɕʨ̑ɛkˈlʲizna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) wirusowa, zawsze śmiertelna choroba zakaźna niektórych zwierząt, mogąca przenieść się na człowieka; + + rabies + + +
+ +
+ wściekłość + ˈfʲɕʨ̑ɛkwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + bardzo silna negatywna emocja, intensywna złość + + fury + + +
+ +
+ wściekły + ˈfʲɕʨ̑ɛkwɨ +
+ + adj + + + o zwierzęciu: chory na wściekliznę + + rabid + + + + taki, który jest bardzo zdenerwowany, rozgniewany, wzburzony + + furious + + +
+ +
+ wślizg + fʲɕlʲisk +
+ + n + + + (sport, sportowy) w piłce nożnej manewr mający na celu odebranie piłki przeciwnikowi, polegający na wykonaniu po murawie ruchu ślizgowego nogami w kierunku piłki + + sliding tackle + slide tackle + + +
+ +
+ wśród + fʲɕrut +
+ + preposition + + + w danym otoczeniu, między określonymi elementami (w czasie lub przestrzeni) + + among + amid + amidst + amongst + + +
+ +
+ y + ˈiɡrɛk +
+ + n + + + dwudziesta dziewiąta litera polskiego alfabetu + + y + + +
+ +
+ yacht club +
+ + n + + + klub żeglarski + + yacht club + + +
+ +
+ yacht-club +
+ + n + + + klub żeglarski + + yacht club + + +
+ +
+ yachting +
+ + n + + + żeglarstwo, jachting + + yachting + + +
+ +
+ yale +
+ + n + + + typ automatycznego zamka do otwierania drzwi płaskim kluczem + + Yale lock + + +
+ +
+ yaoi +
+ + n + + + (sztuka) podgatunek hentai pokazujący miłość między mężczyznami + + yaoi + + +
+ +
+ yard +
+ + n + + + brytyjska i amerykańska miara długości, równa trzem stopom lub 36 calom, albo 0,9144 metra + + yard + + +
+ +
+ yari +
+ + n + + + japońska włócznia; + + yari + + +
+ +
+ yerba mate + ˈjɛrba ˈmatɛ +
+ + n + + + (kulinaria) napar z ostrokrzewu paragwajskiego, popularnej głównie w krajach Ameryki Południowej (Argentynie, Paragwaju, Urugwaju, Brazylii) i w niektórych krajach Bliskiego Wschodu, głównie Syrii i Libanie; + + maté + yerba mate + yerba maté + + +
+ +
+ yeti + ˈjɛtʲi +
+ + n + + + (mitologia, mitologiczny) (fantasy) duża, dwunożna istota, podobna do człowieka, o gęstym futrze, żyjąca rzekomo w Himalajach; + + yeti + + +
+ +
+ youtuber +
+ + n + + + osoba nagrywająca filmiki wideo i umieszczająca je na serwisie internetowym YouTube + + YouTuber + + +
+ +
+ yuppie +
+ + n + + + (publikatory) świetnie zarabiający młody człowiek demonstrujący swój wystawny tryb życia + + yuppie + + +
+ +
+ yuri +
+ + n + + + (sztuka) podgatunek hentai pokazujący miłość między kobietami + + yuri + + +
+ +
+ z + s + z + zet +
+ + particle + + + (potocznie, potoczny) …poprzedzająca liczbę lub określenie czasu, oznaczająca ich przybliżenie + + about + + +
+ +
+ z + s + z + zet +
+ + preposition + + + …opisujący związek + + with + + + + …wskazujący zawartość + + with + + + + …wskazujący towarzystwo + + with + + + + …wskazujący przyczynę + + from + of + + + + …wskazujący punkt początku ruchu + + from + + + + …wskazujący źródło + + from + + + + …wskazujący okres + + from + + +
+ +
+ z Bogiem + ˈz‿bɔɟɛ̃m +
+ + interjection + + + rodzaj pożegnania + + Godspeed + + +
+ +
+ z całego serca + s‿ʦ̑aˈwɛɡɔ ˈsɛrʦ̑a +
+ + adv + + + całym sobą, całkowicie, angażując wszystkie swoje uczucia + + wholeheartedly + wholehearted + + +
+ +
+ z grubsza + ˈz‿ɡrupʃa +
+ + adv + + + niedokładnie, nieprecyzyjnie, nieściśle + + roughly + + +
+ +
+ z góry + ˈz‿ɡurɨ +
+ + idiom + + + z jakiejś wysokości + + downhill + + + + zawczasu, od razu, zanim coś się zdarzy, z wyprzedzeniem + + in advance + ahead of time + + +
+ +
+ z hakiem +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) nieco ponad podaną wartość + + -odd + + +
+ +
+ z lotu ptaka + ˈz‿lɔtu ˈptaka +
+ + adv + + + z góry, zazwyczaj z dużej wysokości + + bird's eye view + + +
+ +
+ z osobna + z‿ɔˈsɔbna +
+ + adv + + + odzielnie, osobno + + individually + + +
+ +
+ z pewnością +
+ + adv + + + (książkowy) na pewno, bez wątpienia, niewątpliwie, niechybnie + + certainly + assuredly + certes + + +
+ +
+ z poważaniem + ˌs‿pɔvaˈʒãɲɛ̃m +
+ + idiom + + + formuła grzecznościowa zamieszczana na końcu listu skierowanego do urzędu lub mniej znanej nadawcy osobie + + yours faithfully + yours sincerely + + +
+ +
+ z powodu + s‿pɔˈvɔdu +
+ + wprowadza przyczynę wystąpienia jakiejś sytuacji lub wykonania jakiejś czynności + + due to + because of + for + on account of + owing to + through + + +
+ +
+ z powrotem + s‿pɔˈvrɔtɛ̃m +
+ + adv + + + ponownie, lecz w przeciwnym kierunku niż za pierwszym razem + + back + to and fro + + + + znowu przywracając pierwotny stan + + again + + +
+ +
+ z przodu +
+ + adv + + + będąc przed czymś lub kimś + + ahead + before + in front + + + + stanowiąc przedni element czegoś lub kogoś + + at the front + in the front + on the front + + +
+ +
+ z reguły + z‿rɛˈɡuwɨ +
+ + adv + + + zazwyczaj, zwykle + + as a rule + + +
+ +
+ z ręką na sercu + ˈz‿rɛ̃ŋkɔ̃w̃ na‿ˈsɛrʦ̑u +
+ + adv + + + otwarcie, szczerze, bez kręcenia + + cross my heart + cross my heart and hope to die + + +
+ +
+ z tyłu +
+ + adv + + + od przeciwnej strony niż przód + + behind + + +
+ +
+ z tyłu liceum, z przodu muzeum + ˈs‿tɨwu lʲiˈʦ̑ɛ<sup>w</sup>ũm ˈs‿pʃɔdu muˈzɛ<sup>w</sup>ũm +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) (ironicznie) osoba wyraźnie niemłoda starająca się odmłodzić swój wygląd + + mutton dressed as lamb + + +
+ +
+ z wiatrem + ˈz‿vʲjatrɛ̃m +
+ + adv + + + w kierunku, w którym wieje wiatr + + downwind + + +
+ +
+ za + za +
+ + preposition + + + podczas + + at + for + + + + zamiast + + at + in + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których czynność odbywa się w kierunku określonym przez wyrażenie za przyimkiem + + for + at + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których dana czynność będzie wykonana po jakimś czasie + + in + at + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których omawiana czynność, odnosząca się do całego elementu, została wykonana przez wykorzystanie jego części + + at + + + + o czasie: po + + at + + + + w głosowaniu: zgodnie z pytaniem; popierając kogoś + + at + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których omawiany element znajduje się dalej w stosunku do wyrażenia za przyimkiem + + behind + after + at + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których czynność odbywa się w kierunku dalszym w stosunku do wyrażenia za przyimkiem + + behind + after + at + + + + …służący do tworzenia wyrażeń, w których wyrażenie za przyimkiem określa przyczynę wykonywania czynności + + at + because of + + +
+ +
+ za darmo +
+ + adv + + + bezpłatnie, gratis + + free + gratis + for free + free of charge + complimentarily + + +
+ +
+ za friko + za‿ˈfrʲikɔ +
+ + adv + + + (potocznie, potoczny) za darmo + + freebie + + +
+ +
+ za granicą + ˌza‿ɡrãˈɲiʦ̑ɔ̃w̃ +
+ + adv + + + poza granicami kraju + + abroad + + +
+ +
+ za każdym razem +
+ + adv + + + w sposób ustawiczny, powtarzający się przy każdym podejściu + + every time + everytime + + +
+ +
+ za kratkami + ˌza‿kratˈkãmʲi +
+ + idiom + + + (potocznie, potoczny) w więzieniu, w areszcie + + behind bars + + +
+ +
+ za nic na świecie + za‿ˈɲiʦ̑ na‿ˈɕfʲjɛ̇ʨ̑ɛ +
+ + adv + + + absolutnie nie; nigdy; za żadną cenę + + not for the world + + +
+ +
+ za pobraniem + ˌza‿pɔˈbrãɲɛ̃m +
+ + adv + + + o płatności za paczkę, przesyłkę: forma opłacenia zamówionych towarów dopiero przy ich odbiorze + + cash on delivery + + +
+ +
+ za żadne skarby świata + za‿ˈʒadnɛ ˈskarbɨ ˈɕfʲjata +
+ + adv + + + kategoryczna odmowa na czyjąś propozycję + + not for all the tea in China + not for love or money + not for world + + +
+ +
+ zaaprobować + ˌzaːprɔˈbɔvaʨ̑ +
+ + v + + + wyrazić aprobatę, uznać coś za słuszne, godne poparcia + + approve + + +
+ +
+ zaawansowany +
+ + adj + + + będący w dalszej fazie rozwoju + + advanced + sophisticated + + +
+ +
+ zaawansowany +
+ + n + + + człowiek mający pewną wiedzę i doświadczenie w danej dziedzinie + + advanced learner + + +
+ +
+ zabarwić + zaˈbarvʲiʨ̑ +
+ + v + + + nadać czemuś barwę + + tint + + +
+ +
+ zabawa + zaˈbava +
+ + n + + + ogół czynności, które wykonuje się dla przyjemności i wywołania zadowolenia + + game + play + fun + + +
+ +
+ zabawiać +
+ + v + + + spędzać czas + + dwell + stay + + + + uprzyjemniać czas, dostarczając rozrywki + + entertain + + +
+ +
+ zabawka + zaˈbafka +
+ + n + + + rzecz służąca do zabawy; + + toy + plaything + + +
+ +
+ zabawnie +
+ + adv + + + w sposób zabawny + + wittily + + +
+ +
+ zabawny + zaˈbavnɨ +
+ + adj + + + o wesołym usposobieniu + + amusing + entertaining + funny + + + + wywołujący rozbawienie, śmiech + + funny + amusing + entertaining + + +
+ +
+ zabezpieczać + ˌzabɛˈspʲjɛʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + czynić bezpiecznym + + safeguard + secure + + + + zapewniać ochronę przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym + + guard + insure + protect + + + + zapewniać utrzymanie się czegoś w dotychczasowym stanie + + provide + + + + zapewniać sobie ochronę przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym + + protect oneself + + +
+ +
+ zabezpieczenie + ˌzabɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + coś, co chroni przed czymś + + precaution + protection + + +
+ +
+ zabieg + ˈzabʲjɛk +
+ + n + + + czynność wykonywana przez lekarza lub pielęgniarkę służąca pomocy pacjentowi, + + procedure + + +
+ +
+ zabiegać +
+ + v + + + czynić starania + + court + solicit + strive + + +
+ +
+ zabierać + zaˈbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + brać coś od kogoś, pozbawiać kogoś czegoś + + take + + + + idąc lub jadąc dokądś, brać coś lub kogoś ze sobą + + take + + + + prowadzić kogoś gdzieś bez jego woli + + take + + + + przenosić coś w inne miejsce, usuwać coś z jakiegoś miejsca + + take + + + + zaczynać coś robić, przygotowywać się do robienia czegoś + + be about to do + + +
+ +
+ zabijać + zaˈbʲijäʨ̑ +
+ + v + + + na stałe zamknąć za pomocą młotka i gwoździ + + nail up + + + + pozbawiać życia + + kill + + + + (środowiskowy) (informatyka, informatyczny) zakończyć działanie programu w sposób wymuszony + + kill + + + + odebrać sobie życie, popełnić samobójstwo + + commit a suicide + + +
+ +
+ zabijać czas + zaˈbʲijäʨ̑ ˈʧ̑as +
+ + v + + + (przenośnie, przenośnia) wykonywać czynności mające na celu subiektywne przyspieszenie upływu czasu; człowiek sądzi, że czas płynie szybciej i dzięki temu znudzenie nie jest tak przykre + + kill the time + + +
+ +
+ zabity + zaˈbʲitɨ +
+ + participleAdjective + + + miejsce z utrudnioną możliwością dojścia / dojechania + + jammed + + + + pozbawiony życia przez kogoś lub coś + + killed + + +
+ +
+ zabić kurę znoszącą złote jajka +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) sprzeniewierzyć intratny interes; zmarnować głupio coś, co mogło przynosić krocie + + kill the goose that lays the golden eggs + + +
+ +
+ zabobon +
+ + n + + + przypisywanie mocy nadprzyrodzonej czemu lub komu + + superstition + + +
+ +
+ zabraniać + zaˈbrãɲäʨ̑ +
+ + v + + + nie pozwalać, odbierać prawo lub nie przyznawać prawa do robienia czegoś + + ban + forbid + prohibit + disallow + + +
+ +
+ zabroniony +
+ + adj + + + taki, który jest objęty zakazem + + forbidden + prohibited + disallowed + illicit + interdicted + off-limits + + +
+ +
+ zabudowa + ˌzabuˈdɔva +
+ + n + + + ogół budynków znajdujących się na określonym obszarze + + development + housing + + + + szafy, półki, szafki montowane w pomieszczeniu na stałe + + closet + + +
+ +
+ zaburzenie + ˌzabuˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + nieprawidłowość w działaniu czegoś powodująca odchylenie od określonej normy + + disorder + disturbance + + +
+ +
+ zabytek + zaˈbɨtɛk +
+ + n + + + budynek lub rzecz, wykonana na tyle dawno, że ma już wartość historyczną; + + ancient monument + historic building + monument + + +
+ +
+ zabytkowy + ˌzabɨtˈkɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od zabytek + + antique + + +
+ +
+ zabójca + zaˈbujʦ̑a +
+ + n + + + ktoś, kto zabił lub zabija + + killer + assassin + assassinator + + +
+ +
+ zabójczo + zaˈbujʧ̑ɔ +
+ + adv + + + w sposób zabójczy, pozbawiający życia + + lethally + + +
+ +
+ zabójczy + zaˈbujʧ̑ɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) świetny, wystrzałowy + + brill + brilliant + cool + + + + powodujący śmierć + + deadly + lethal + fatal + + +
+ +
+ zabójczyni + ˌzabujˈʧ̑ɨ̃ɲi +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (książkowy) (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) kobieta, która kogoś zabiła + + murderess + + +
+ +
+ zabójstwo honorowe +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) zabójstwo popełniane przez bliską osobę z rodziny ofiary motywowane chęcią „zmycia hańby”, spowodowanej uznawanym za rzekomo niewłaściwe zachowanie członka tejże rodziny; + + honor killing + honour killing + + +
+ +
+ zabłądzić + zaˈbwɔ̃ɲʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + stracić orientację w terenie i nie móc znaleźć dalszej drogi + + get lost + + +
+ +
+ zachcianka +
+ + n + + + nagła silna chęć na coś + + caprice + whim + fantasy + + +
+ +
+ zachmurzenie + ˌzaxmuˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) stopień pokrycia nieba przez chmury; + + cloudiness + + +
+ +
+ zachmurzony +
+ + adj + + + (meteorologia, meteorologiczny) pokryty chmurami + + cloudy + overcast + + + + (przenośnie, przenośnia) o niewesołym obliczu + + frowning + + +
+ +
+ zachodni + zaˈxɔdʲɲi +
+ + adj + + + mający miejsce na zachodzie, dotyczący zachodu, skierowany na zachód + + Western + + + + dotyczący Europy Zachodniej i Ameryki Północnej, zwykle w odniesieniu kulturowym lub ekonomicznym + + Western + + +
+ +
+ zachodnioafrykański +
+ + adj + + + związany z Afryką Zachodnią; tam położony + + West Africa + + +
+ +
+ zachodnioantarktyczny +
+ + adj + + + odnoszący się do Antarktyki Zachodniej, związany z Antarktyką Zachodnią + + West Antarctic + + +
+ +
+ zachodnioeuropejski +
+ + adj + + + odnoszący się do Europy Zachodniej, związany z Europą Zachodnią + + Western European + West European + + +
+ +
+ zachodnioflamandzki +
+ + adj + + + związany z Flandrią Zachodnią, dotyczący Flandrii Zachodniej + + West Flemish + + + + związany z dialektami Flandrii Zachodniej + + West Flemish + + +
+ +
+ zachodnioflamandzki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dialekt (język) zachodnioflamandzki; + + West Flemish + + +
+ +
+ zachodnioniemiecki +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany z zachodnią częścią Niemiec, tam położony + + West German + + +
+ +
+ zachodniosłowiański + ˌzaxɔdʲɲɔswɔˈvʲjä̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Słowian zachodnich (Polaków, Czechów, Słowaków, Łużyczan i Kaszubów), związany ze Słowianami zachodnimi, dotyczący zachodniej Słowiańszczyzny + + West Slavic + Western Slavic + + +
+ +
+ zachodzić + zaˈxɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + częściowo przykrywać lub pokrywać się + + overlap + + + + o ciałach niebieskich: znikać za horyzontem, za chmurą + + set + + + + odwiedzać kogoś przy okazji + + drop in + + + + zdarzać się, odbywać się, mieć miejsce + + occur + + +
+ +
+ zachodzić w głowę + zaˈxɔʥ̑iʥ̑ ˈv‿ɡwɔvɛ +
+ + v + + + zastanawiać się nad czymś intensywnie + + cudgel one's brain + rack one's brain + + +
+ +
+ zachorowalność +
+ + n + + + liczba zachorowań na daną chorobę, częstotliwość zachorowań + + morbidity + morbidity rate + + +
+ +
+ zachorować + ˌzaxɔˈrɔvaʨ̑ +
+ + v + + + stać się chorym, popaść w chorobę + + fall ill + + +
+ +
+ zachowanie + ˌzaxɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + sposób bycia, postępowania, działania; reakcja na bodźce, sytuacje; + + behavior + behaviour + + +
+ +
+ zachowawczy + ˌzaxɔˈvafʧ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, który ma na celu zachowanie dotychczasowego stanu czegoś + + conservative + + +
+ +
+ zachować zimną krew + zaˈxɔvaʥ̑ ˈʑĩmnɔ̃w̃ ˈkrɛf +
+ + v + + + mieć spokojny umysł, być opanowanym, nie denerwować się mimo niebezpieczeństwa lub ciężkiej, trudnej sytuacji + + keep calm + keep one's cool + + +
+ +
+ zachowek +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) gwarantowana część spadku, która przysługuje osobom najbliższym spadkodawcy, niezależnie od jego woli; + + legitime + + +
+ +
+ zachowywać + ˌzaxɔˈvɨvaʨ̑ +
+ + v + + + ochraniać coś przed czymś lub przed kimś + + preserve + + + + postępować w jakiś sposób + + behave + + +
+ +
+ zachwycający +
+ + adj + + + wywołujący zachwyt + + admirable + marvellous + + +
+ +
+ zachwycać + zaˈxfɨʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + wprawiać kogoś w stan zachwytu; być powodem/obiektem czyjegoś zachwytu + + delight + enthral + + +
+ +
+ zachwycony + ˌzaxfɨˈʦ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + odczuwający zachwyt, pełen zachwytu + + delight + rapt + thrilled + + +
+ +
+ zachwyt + ˈzaxfɨt +
+ + n + + + podziw często wyrażony miną, gestem, słowem + + admiration + awe + rapture + + +
+ +
+ zachód + ˈzaxut +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) kierunek wskazywany przez Słońce podczas jego zachodu (1.1) w dniu równonocy; + + West + west + + + + chwila zniknięcia słońca, księżyca lub innego ciała niebieskiego za horyzontem + + set + + +
+ +
+ zachód księżyca +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) zjawisko chowania się księżyca za horyzont + + moonset + + +
+ +
+ zachód słońca + ˈzaxut ˈswɔ̃j̃nʦ̑a +
+ + n + + + zjawisko chowania się słońca za horyzont + + sunset + sundown + + +
+ +
+ zachęcać + zaˈxɛ̃nʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + próbować wzbudzić w kimś chęć do czegoś + + encourage + + +
+ +
+ zachłannie +
+ + adv + + + w sposób zachłanny + + greedily + + +
+ +
+ zachłanny + zaˈxwãnːɨ +
+ + adj + + + pragnący więcej niż potrzebuje + + avid + greedy + voracious + acquisitive + grasping + ravenous + + +
+ +
+ zaciek + ˈzaʨ̑ɛk +
+ + n + + + odbarwienie powstałe po wyschnięciu cieczy + + waterstain + + +
+ +
+ zaciekły +
+ + adj + + + dążący do czegoś za wszelką cenę + + unrelenting + + + + toczony z zawziętością + + ferocious + fierce + + + + wyrażający postawę bezwzględnego dążenia do czego, determinację + + fierce + + +
+ +
+ zacieniać + zaˈʨ̑ɛ̇̃ɲäʨ̑ +
+ + v + + + tworzyć nad czymś cień + + shadow + + +
+ +
+ zacier +
+ + n + + + (spożywczy) fermentująca mieszanina na wódkę + + mash + + +
+ +
+ zaciskać +
+ + v + + + czynić ciaśniejszym, ściśle przylegającym + + tighten + + + + ściśle przywierać + + tighten up + + +
+ +
+ zaciąg +
+ + n + + + werbowanie osób chętnych do wojska lub pracy + + conscription + enlistment + recruitment + the draft + + +
+ +
+ zaciągać + zaˈʨ̑ɔ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + paląc tytoń, wciągać dym do płuc + + inhale + + + + wstępować jako ochotnik do jakiejś służby, zwłaszcza do wojska + + enlist + + +
+ +
+ zacny + ˈzaʦ̑nɨ +
+ + adj + + + (dawniej, dawny) o osobie: pełen cnót, pełen zalet; godny szacunku + + virtuous + worthy + + + + (dawniej, dawny) o rzeczy: wyborny; dobrej jakości, w najlepszym gatunku + + worthy + + +
+ +
+ zacofanie + ˌzaʦ̑ɔˈfãɲɛ +
+ + n + + + opóźnienie w rozwoju pod względem technologicznym, społecznym itd. + + backwardness + retardation + underdevelopment + + +
+ +
+ zacofany +
+ + adj + + + nieufny lub przeciwny postępowi + + diehard + + + + opóźniony w rozwoju + + backward + behind the times + hidebound + + +
+ +
+ zaczepiać +
+ + v + + + mocować coś na czymś wystającym + + hitch + hook + + + + rozpoczynać agresywną prowokację czy bójkę + + attack + + + + zatrzymywać kogoś, podejmując relację + + accost + + + + zawadzać o coś podczas ruchu + + grapple + + + + (potocznie, potoczny) znajdować tymczasowe mieszkanie lub pracę + + gain a foothold + + + + chwytać za coś, przytrzymywać się czego + + catch hold + + + + zatrzymywać się lub zawisać, zahaczywszy o coś + + catch + catch on + + +
+ +
+ zaczepny +
+ + adj + + + zdolny prowokować i wszczynać kłótnię + + pugnacious + truculent + + +
+ +
+ zaczerpywać +
+ + v + + + brać skądś, aby wykorzystać do jakiegoś celu + + take + + + + nabierać coś płynnego lub sypkiego + + lade + ladle + scoop up + + + + nabierać powietrza, by poczuć się dobrze + + have + + + + uzyskiwać wiadomości + + draw + + +
+ +
+ zaczynać + zaˈʧ̑ɨ̃naʨ̑ +
+ + v + + + przystępować do wykonywania jakiejś czynności + + start + begin + + +
+ +
+ zadanie + zaˈdãɲɛ +
+ + n + + + coś, co należy wykonać + + task + job + chores + errand + + +
+ +
+ zadarty +
+ + adj + + + skierowany na końcu ku górze + + snub + + +
+ +
+ zadawać + zaˈdavaʨ̑ +
+ + v + + + nakazywać komuś coś robić + + give + set + + + + o pytaniach: wypowiadać w celu uzyskania odpowiedzi + + ask a question + + + + sprawiać komuś coś złego + + deal + deliver + inflict + + +
+ +
+ zadowalający +
+ + adj + + + wystarczająco dobry + + satisfactory + + +
+ +
+ zadowalać + ˌzadɔˈvalaʨ̑ +
+ + v + + + zaspokajać potrzeby, odpowiadać czyimś upodobaniom + + satisfy + + +
+ +
+ zadowolenie + ˌzadɔvɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + uczucie przyjemności wywołane spełnieniem się pragnień lub pomyślnym obrotem sprawy + + satisfaction + contentment + complacence + gladness + + +
+ +
+ zadowolony + ˌzadɔvɔˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + taki, który cieszy się, czerpie zadowolenie, satysfakcję z czegoś; radosny + + content + pleased + glad + + +
+ +
+ zadość + ˈzadɔɕʨ̑ +
+ + adv + + + (książkowy) wystarczająca ilość czegoś, zaspokajająca pewną potrzebę + + enough + + +
+ +
+ zaduch +
+ + n + + + nieświeże powietrze, nie do oddychania + + frowst + stuffiness + + +
+ +
+ zaduma + zaˈdũma +
+ + n + + + głębokie zamyślenie + + muse + + +
+ +
+ zadupie + zaˈdupʲjɛ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (grubiański, grubiańsko) miasteczko ze słabo rozwiniętą komunikacją, handlem itp. + + middle of nowhere + + +
+ +
+ zadyma +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) publiczna burda z udziałem wielu osób, często brutalna + + brawl + riot + + +
+ +
+ zadzierać + zaˈʥ̑ɛraʨ̑ +
+ + v + + + nadrywać coś, zaczepiwszy tym czymś o coś innego + + get torn + + + + unosić coś ku górze + + perk + pull up + + + + (przenośnie, przenośnia) narażać się komuś + + fall foul + + +
+ +
+ zadziwiający +
+ + adj + + + wywołujący podziw, zdumienie + + surprising + + +
+ +
+ zadziwiać +
+ + v + + + powodować podziw lub zdumienie + + astound + strike with wonder + + + + okazywać podziw albo zdumienie + + be surprised + be taken with surprise + + +
+ +
+ zagadka + zaˈɡatka +
+ + n + + + gatunek literatury ludowej; element fabuły baśni; + + riddle + puzzle + + + + intrygująca tajemnica, trudna do wyjaśnienia + + enigma + + +
+ +
+ zagadnienie + ˌzaɡadʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + omawiany temat, wątek, problem, kwestia + + issue + problem + + +
+ +
+ zaginiony + ˌzaɟĩˈɲɔ̃nɨ +
+ + adj + + + utracony, zagubiony w czasie lub przestrzeni + + missing + disappeared + lost + + +
+ +
+ zaglądać do butelki + zaˈɡlɔ̃ndaʥ̑ ˌdɔ‿buˈtɛlʲci +
+ + v + + + pić alkohol, popijać + + hit the bottle + + +
+ +
+ zaglądać do kieliszka + zaˈɡlɔ̃ndaʥ̑ ˌdɔ‿cɛˈlʲiʃka +
+ + v + + + popijać, pić często alkohol + + hit the bottle + + +
+ +
+ zagranica + ˌzaɡrãˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + terytorium położone poza terytorium państwa, o którym mowa + + abroad + overseas + foreign land + + +
+ +
+ zagraniczny + ˌzaɡrãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odbywający się za granicą, mający związek z zagranicą, pochodzący z zagranicy + + foreign + alien + overseas + + +
+ +
+ zagrać + ˈzaɡraʨ̑ +
+ + v + + + udać coś lub kogoś + + play + + + + wykonać czynność związaną z grą (np. uderzyć piłkę, położyć kartę, wykonać ruch) + + play + + + + wykonać utwór na instrumencie muzycznym + + play + + + + wziąć udział w grze + + play + + +
+ +
+ zagroda + zaˈɡrɔda +
+ + n + + + wydzielony ogrodzeniem teren dla zwierząt + + corral + pen + + +
+ +
+ zagrozić +
+ + v + + + zacząć stanowić zagrożenie + + endanger + + + + zasugerować groźne skutki + + threaten + + +
+ +
+ zagrożenie + ˌzaɡrɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + coś, co jest niebezpieczne + + threat + menace + + +
+ +
+ zagrożony +
+ + adj + + + taki, któremu coś grozi + + endangered + + +
+ +
+ zaimek + zaˈ<sup>j</sup>ĩmɛk +
+ + n + + + (gramatyka) część mowy, która zastępuje rzeczownik, przymiotnik, liczebnik lub przysłówek i pełni ich funkcje w zdaniu; + + pronoun + + +
+ +
+ zaimek dzierżawczy + zaˈ<sup>j</sup>ĩmɛɟ ʥ̑ɛrˈʒafʧ̑ɨ +
+ + n + + + (gramatyka) zaimek, który wskazuje na przynależność czegoś bądź kogoś do danej osoby lub rzeczy + + possessive pronoun + + +
+ +
+ zainteresowanie + ˌza<sup>j</sup>ĩntɛrɛsɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + zaciekawienie jakąś rzeczą, obiektem lub osobą + + interest + + +
+ +
+ zainteresowany + ˌza<sup>j</sup>ĩntɛrɛsɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + taki, którego dotyczy lub obchodzi poruszana sprawa + + interested + + +
+ +
+ zainteresowany + ˌza<sup>j</sup>ĩntɛrɛsɔˈvãnɨ +
+ + n + + + osoba, której dotyczy lub którą obchodzi poruszana sprawa + + interested + + +
+ +
+ zainteresować +
+ + v + + + wzbudzić w kimś zainteresowanie + + interest + + + + wzbudzić w sobie zainteresowanie + + become interest in + + +
+ +
+ zajadle + zaˈjadlɛ +
+ + adv + + + w sposób zajadły + + vehemently + + +
+ +
+ zajadły + zaˈjadwɨ +
+ + adj + + + uparcie, zawzięcie walczący przeciwko komuś, czemuś; nieustępliwy + + bitter + + +
+ +
+ zajazd + ˈzajast +
+ + n + + + (kolejnictwo) ślepe odgałęzienie toru kolejowego zakończone odbojnicą + + domestic fight blind railway track + + + + (przestarzałe, przestarzały) droga, którą podjeżdża się pod dom + + inn + road house + + + + (przestarzałe, przestarzały) karczma ze stajnią i wozownią dla koni i powozów + + inn + road house + + + + (przestarzałe, przestarzały) plac, na którym zatrzymują się podjeżdżające pod dom pojazdy + + inn + road house + + + + (przestarzałe, przestarzały) przybycie pojazdem lub konno + + arrive by vehicle or on horseback + + +
+ +
+ zajebisty + ˌzajɛˈbʲistɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) (wulgarnie, wulgaryzm) fajny, wspaniały + + badass + fanfuckingtastic + fucking awesome + kick-ass + shit-hot + + +
+ +
+ zajmować + zajˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przejmować mienie w celu wyegzekwowania należności + + distrain + + + + rezerwować miejsce + + reserve + book + keep + + + + użytkować pomieszczenie + + occupy + take up + + + + zainteresować czymś + + engage + interest + occupy + + + + zapełniać sobą przestrzeń lub powierzchnię + + fill + take + + + + opiekować się kimś + + take care + + + + pracować nad czymś + + be engage + be occupy + work + + +
+ +
+ zajrzeć + ˈzajʒɛʨ̑ +
+ + v + + + popatrzeć do środka czegoś + + look peek + + +
+ +
+ zając + ˈzajɔ̃nʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) dziki, roślinożerny gryzoń polny z długimi uszami; + + hare + + +
+ +
+ zając bielak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Lepus timidus, gatunek ssaka z rodziny zającowatych; + + alpine hare + mountain hare + snow hare + white hare + Irish hare + blue hare + + +
+ +
+ zajączek + zaˈjɔ̃n͇ʧ̑ɛk +
+ + n + + + (zdrobniale) od: zając + + leveret + + + + mały lub młody zając + + leveret + + +
+ +
+ zajęcie + zaˈjɛ̇̃ɲʨ̑ɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) areszt nałożony na czyjąś własność + + distraint + + + + praca, robota, czynność, zajmowanie się czymś + + job + resource + + +
+ +
+ zajęty + zaˈjɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + taki, który wykonuje pilnie jakieś zajęcie, czynność + + busy + + +
+ +
+ zajść + zajɕʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zajść w ciążę + + set + + + + wstąpić gdzieś + + pop in + + + + wydarzyć się + + happen + + +
+ +
+ zakalec + zaˈkalɛʦ̑ +
+ + n + + + nieudana, niewypieczona część ciasta lub całe niedopieczone ciasto; + + sad cake + + +
+ +
+ zakarpacki + zaˈkarˈpaʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Zakarpaciem, dotyczący Zakarpacia + + Transcarpathian + + +
+ +
+ zakaz + ˈzakas +
+ + n + + + zabronienie czegoś komuś + + prohibition + ban + interdiction + + +
+ +
+ zakazany owoc + ˌzakaˈzãnɨ ˈɔvɔʦ̑ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) coś zakazanego, zabronionego; kontakt z tym jest miły, lecz grozi poważnymi konsekwencjami + + forbidden fruit + + +
+ +
+ zakazywać + ˌzakaˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + zabraniać, ustanawiać regułę niewykonywania określonych czynności + + prohibit + suppress + + +
+ +
+ zakaźny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) wywołujący zakażenie + + infectious + contagious + septic + zymotic + + + + odnoszący się do zakażeń + + infectious + isolation + + +
+ +
+ zakażać + zaˈkaʒaʨ̑ +
+ + v + + + powodować dostawanie się drobnoustrojów chorobotwórczych do organizmu + + infect + + +
+ +
+ zakażenie + ˌzakaˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wniknięcie chorobotwórczego drobnoustroju do organizmu + + infection + + +
+ +
+ zaklinać + zaˈklʲĩnaʨ̑ +
+ + v + + + rzucać czar na kogoś + + cast a spell + jinx + + + + prosić o przebaczenie, pomoc + + plead + + +
+ +
+ zakluczyć +
+ + v + + + (dawniej, dawny) obecnie (regionalizm poznański) zamknąć na klucz + + lock + + +
+ +
+ zaklęcie +
+ + n + + + (książkowy) żarliwa prośba + + entreaty + + + + magiczna formułka mająca nadprzyrodzoną moc + + incantation + spell + charm + magic spell + magical spell + + +
+ +
+ zakochany + ˌzakɔˈxãnɨ +
+ + adj + + + taki, który zakochał się w kimś; odczuwający zakochanie + + in love + infatuated + + +
+ +
+ zakochiwać się +
+ + v + + + zaczynać odczuwać do kogoś miłość + + fall for + fall in love + + +
+ +
+ zakon + ˈzakɔ̃n +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zgromadzenie religijne lub świeckie związane ślubami, żyjące według ściśle określonych reguł; + + order + + +
+ +
+ zakon żebraczy + ˈzakɔ̃n ʒɛˈbraʧ̑ɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zakon o surowej regule zabraniającej posiadania majątku, utrzymujący się z pracy i z dobrowolnych datków zbieranych głównie podczas kwest; + + mendicant order + + +
+ +
+ zakonnica + ˌzakɔ̃ɲˈːiʦ̑a +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członkini zakonu żeńskiego + + nun + religious + + +
+ +
+ zakonnik + zaˈkɔ̃ɲːik +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek męskiego zgromadzenia zakonnego; + + monk + friar + religious + + +
+ +
+ zakonny + zaˈkɔ̃nːɨ +
+ + adj + + + dotyczący zakonu, właściwy zakonowi, związany z zakonem, należący do zakonu + + monastic + religious + + +
+ +
+ zakonodawca +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) prawodawca + + lawgiver + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) założyciel wspólnoty zakonnej + + founder + + +
+ +
+ zakończenie + ˌzakɔ̃j̃n͇ˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (telekomunikacja) fizyczny punkt, w którym abonent otrzymuje dostęp do publicznej sieci telekomunikacyjnej; + + NT + network termination + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zakończyć + + completion + end + surcease + + + + ostatnia część jakiejś czynności, działań, opowieści, utworu literackiego, muzycznego, filmu + + end + ending + epilogue + finale + + + + wystający fragment jakiegoś przedmiotu + + ending + + +
+ +
+ zakrawać + zaˈkravaʨ̑ +
+ + v + + + być do czegoś podobnym, przypominać coś + + sound like + verge + + +
+ +
+ zakres + ˈzakrɛs +
+ + n + + + granice zasięgu jakiegoś zjawiska + + area + range + scope + + +
+ +
+ zakreślacz + zaˈkrɛɕlaʧ̑ +
+ + n + + + gruby pisak o jaskrawym, prześwitującym kolorze służący do zaznaczania tekstu + + highlighter + + +
+ +
+ zakrystia + zaˈkrɨstʲja +
+ + n + + + boczne pomieszczenie w świątyniach chrześcijańskich sąsiadujące z prezbiterium, służące kapłanom do przygotowywania się do liturgii oraz do przechowywania szat i naczyń liturgicznych; + + sacristy + vestry + + +
+ +
+ zakrystian +
+ + n + + + ten, kto ma nadzór nad zakrystią, kościelny; + + sacristan + + +
+ +
+ zakręt + ˈzakrɛ̃nt +
+ + n + + + odcinek drogi, na którym zmienia ona kierunek, bieg + + bend + turn + + + + zmiany kierunku ruchu + + turn + + +
+ +
+ zakup + ˈzakup +
+ + n + + + czynność kupowania czegoś w sklepie lub w Internecie + + purchase + shopping + + +
+ +
+ zakupoholik +
+ + n + + + osoba uzależniona od robienia zakupów + + shopaholic + + +
+ +
+ zakupoholizm +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nałogowe robienie zakupów, kompulsywne kupowanie + + shopaholism + + +
+ +
+ zakupy + zaˈkupɨ +
+ + n + + + czynność kupowania + + shopping + + +
+ +
+ zakurzony +
+ + adj + + + pokryty kurzem; z widoczną warstwą, warstewką kurzu + + dusty + + +
+ +
+ zakuwać + zaˈkuvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) bardzo intensywnie się uczyć + + hit the books + + +
+ +
+ zakwas +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) rozmnożona kultura bakterii stosowana do zakwaszania, np. przy produkcji przetworów mlecznych, pieczywa; + + sourdough + + +
+ +
+ zakwaszać +
+ + v + + + (chemia, chemiczny) (rolnictwo, rolniczy) nasycać kwaśnymi związkami chemicznymi + + acidify + + + + (kulinaria) poddawać ciasto zwykle krótkotrwałej fermentacji + + leaven + + + + (kulinaria) poddawać dłuższej fermentacji + + pickle + + + + (chemia, chemiczny) (rolnictwo, rolniczy) ulegać zakwaszeniu + + acidify + + + + (kulinaria) ulegać fermentacji + + become pickled + ferment + + +
+ +
+ zakąska + zaˈkɔ̃w̃ska +
+ + n + + + potrawa, niewielkie danie podawane przed głównym posiłkiem lub do wódki + + appetizer + snack + + +
+ +
+ zakątek + zaˈkɔ̃ntɛk +
+ + n + + + miejsce położone na uboczu + + corner + nook + + +
+ +
+ zakład + ˈzakwat +
+ + n + + + przedsiębiorstwo produkujące coś lub świadczące usługi + + plant + + + + umowa między osobami będącymi odmiennego zdania, która polega na tym, że osoba, której zdanie okaże się mylne, płaci ustaloną kwotę, przekazuje rzecz materialną lub wartość niematerialną osobie, która ma rację bądź wykonuje jakąś czynność + + bet + wager + + +
+ +
+ zakład pogrzebowy +
+ + n + + + instytucja zajmująca się organizowaniem pogrzebów + + undertaker + + +
+ +
+ zakładać + zaˈkwadaʨ̑ +
+ + v + + + organizować i rozpoczynać działalność firmy, instytucji, organizacji itp. + + set up + establish + found + + + + przypuszczać + + assume + suppose + presume + + + + ubierać się w coś, ozdabiać się czymś + + put on + + + + robić z kimś zakład, umawiać się o nagrodę lub karę za konsekwencje pewnego zdarzenia + + bet + + +
+ +
+ zakładka + zaˈkwatka +
+ + n + + + kawałek papieru, wstążki wkładany między kartki książki, gdy ktoś chce zaznaczyć miejsce, w którym przerwał czytanie + + bookmark + + + + (informatyka, informatyczny) pamiętany w przeglądarce internetowej skrót do strony internetowej + + bookmark + + +
+ +
+ zakładnik + zaˈkwadʲɲik +
+ + n + + + osoba przetrzymywana w celu wymuszenia jakiś korzyści; + + hostage + + +
+ +
+ zakłamany + ˌzakwãˈmãnɨ +
+ + adj + + + (o człowieku) nieszczery, fałszywy, obłudny + + mendacious + disingenuous + + +
+ +
+ zakłopotany +
+ + adj + + + taki, który wyraża zakłopotanie + + embarrassed + at fault + disconcerted + self-conscious + + +
+ +
+ zakłócenie + ˌzakwuˈʦ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + niepożądany sygnał zaburzający pracę czegoś + + disruption + disturbance + interference + + +
+ +
+ zalać +
+ + v + + + lejąc, przykryć coś płynem + + inundate + + +
+ +
+ zaledwie + zaˈlɛdvʲjɛ +
+ + conjunction + + + spójnik komunikujący, iż zdarzenie opisane w zdaniu podrzędnym wystąpiło bardzo krótko po zdarzeniu opisanym w zdaniu nadrzędnym + + no sooner + + +
+ +
+ zaledwie + zaˈlɛdvʲjɛ +
+ + particle + + + partykuła podkreślająca, że czegoś jest mniej niż można by oczekiwać lub niż być powinno + + barely + hardly + just + merely + only + scarcely + + + + partykuła podkreślająca, że pewien odcinek czasu jest krótki + + just + only just + + +
+ +
+ zaległość + zaˈlɛɡwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + należne komuś pieniądze + + arrear + + + + praca, która nie została wykonana w wyznaczonym czasie, a która musi zostać wykonana + + backlog + + +
+ +
+ zaległość podatkowa + zaˈlɛɡwɔɕʨ̑ ˌpɔdatˈkɔva +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) kwota podatku nie zapłacona w terminie + + tax arrears + + +
+ +
+ zalesianie + ˌzalɛˈɕä̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zalesiać + + forestation + + +
+ +
+ zalesiać + zaˈlɛɕäʨ̑ +
+ + v + + + o jakimś obszarze: sadzić na nim las + + forest + + +
+ +
+ zaleta + zaˈlɛta +
+ + n + + + cecha podwyższająca wartość przedmiotu + + asset + + + + dodatnia cecha charakteru + + virtue + + +
+ +
+ zalew +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) zatoka o wąskim wylocie, oddzielona od morza mierzeją + + bay + + + + niekontrolowany, bardzo duży napływ czego + + flood + + + + sztuczny akwen + + reservoir + + +
+ +
+ zalewajka +
+ + n + + + (kulinaria) zupa kartoflana zalewana żurem oraz śmietaną lub mlekiem + + cream and garlic + potato soup with rye flour + + +
+ +
+ zależeć + zaˈlɛʒɛʨ̑ +
+ + v + + + być uwarunkowanym + + be up to + depend on + + + + potrzebować, pragnąć + + care about + + +
+ +
+ zależność + zaˈlɛʒnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + uzależnienie, bycie zależnym, niesamodzielnym + + dependence + dependency + + + + zjawisko polegające na tym, że jedna rzecz warunkuje, decyduje o innej + + relation + + +
+ +
+ zależny + zaˈlɛʒnɨ +
+ + adj + + + o znaczeniu, wartości, intensywność, parametrach, lub przebiegu zmieniających się wraz ze zmianą innego czynnika + + dependent + + + + pod czyjąś władzą lub dużym wpływem + + dependent + + + + występujący pod pewnymi warunkami + + subject + + +
+ +
+ zaliczać + zaˈlʲiʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) odbywać przelotny stosunek seksualny + + get any + get some + + + + (potocznie, potoczny) zdawać egzamin, sprawdzian lub test + + take + + + + ujmować do pewnego zbioru, zbiorowości + + class + classify + + +
+ +
+ zaliczenie + ˌzalʲiˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + wpis w indeksie potwierdzający że student opanował materiał zajęć + + credit + + +
+ +
+ zaliczka + zaˈlʲiʧ̑ka +
+ + n + + + część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności + + advance + + +
+ +
+ zalotka + zaˈlɔtka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) przyrząd kosmetyczny służący do podkręcania rzęs, kształtem podobny do małych nożyczek, które zamiast ostrz mają zaciskaną na rzęsach końcówkę; + + eyelash curler + + +
+ +
+ zamach + ˈzãmax +
+ + n + + + targnięcie się na czyjąś własność lub czyjeś życie + + assassination + attempt + swing + + +
+ +
+ zamach stanu + ˈzãmax ˈstãnu +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) nagłe przejęcie władzy w państwie przez jednostkę lub grupę osób wbrew obowiązującemu prawu, często z użyciem siły; + + coup + coup d'état + putsch + overthrow + + +
+ +
+ zamachowiec + ˌzãmaˈxɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) osoba dokonująca zamachu + + assassin + assassinator + attacker + iceman + + +
+ +
+ zamartwica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan znacznego niedotlenienia organizmu prowadzący do utraty świadomości lub śmierci; + + asphyxia + + +
+ +
+ zamarzać + zãˈmarzaʨ̑ + zãˈmaʒaʨ̑ +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) przechodzić ze stanu ciekłego w stan stały + + freeze + freeze over + + +
+ +
+ zamarznąć +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) przejść ze stanu ciekłego w stan stały + + freeze + + +
+ +
+ zamek + ˈzãmɛk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (budownictwo) budynek warowny; + + castle + palace + + + + (krawiectwo) zapięcie garderoby, (zobacz) zamek błyskawiczny. + + fastener + zip + zipper + + + + (technologia, technika, techniczny) mechanizm zamykający drzwi, szuflady; + + lock + + +
+ +
+ zamek błyskawiczny + ˈzãmɛɡ ˌbwɨskaˈvʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (krawiectwo) zapięcie służące do czasowego łączenia dwóch kawałków tkaniny; + + zip fastener slide fastener + zip zipper + + +
+ +
+ zamglenie + zãˈmɡlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) obniżona widoczność atmosferyczna w zakresie od 1 do 9 km; + + mist + + +
+ +
+ zamiana +
+ + n + + + przejście z jednej postaci w drugą + + conversion + + + + zastąpienie jednej rzeczy lub osoby inną + + exchange + + +
+ +
+ zamiar + ˈzãmʲjar +
+ + n + + + chęć zrobienia czegoś; coś, co się zamierza, planuje + + intention + + +
+ +
+ zamiast + ˈzãmʲjast +
+ + conjunction + + + słowo wprowadzające zamiennik do słowa lub stanu wspomnianego uprzednio + + instead + + +
+ +
+ zamiast + ˈzãmʲjast +
+ + preposition + + + słowo wprowadzające zamiennik do słowa lub stanu wspomnianego uprzednio + + instead + + +
+ +
+ zamiatać + zãˈmʲjataʨ̑ +
+ + v + + + oczyszczać jakąś powierzchnię za pomocą miotły, szczotki lub innego podobnego narzędzia + + sweep + + +
+ +
+ zamieniać się w słuch + zãˈmʲjɛ̇̃ɲäʨ̑‿ɕɛ ˈf‿swux +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) uważnie słuchać + + be all ears + + +
+ +
+ zamierzać + zãˈmʲjɛʒaʨ̑ +
+ + v + + + planować coś, mieć intencję coś zrobić + + intend + plan + to be go to + + +
+ +
+ zamierzony +
+ + adj + + + taki, który jest zgodny z zamiarem + + intentional + deliberate + intended + studious + + +
+ +
+ zamieszanie + ˌzãmʲjɛˈʃãɲɛ +
+ + n + + + zamęt, rozgardiasz; sytuacja, w której panuje chaos + + confusion + + +
+ +
+ zamieszkanie + ˌzãmʲjɛˈʃkãɲɛ +
+ + n + + + miejsce, gdzie się mieszka + + accommodation + domicile + home + lodging + residence + + + + wprowadzenie się gdzieś + + dwelling + habitation + + +
+ +
+ zamieszkać + zãˈmʲjɛʃkaʨ̑ +
+ + v + + + o uczuciach, zjawiskach itp.: ukazać się, pojawić się + + descend + prevail + + + + wprowadzić się gdzieś, zacząć gdzieś mieszkać + + settle + + +
+ +
+ zamieszki + zãˈmʲjɛʃʲci +
+ + n + + + demonstracje, uliczne manifestacje i starcia wyrażające bunt przeciwko władzy; + + riot + + +
+ +
+ zamieć + ˈzãmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) śnieg podniesiony z powierzchni ziemi i niesiony przez wiatr; + + blizzard + + +
+ +
+ zamknij się + ˈzãmʲcɲij‿ɕɛ +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) milcz! + + shut up + + +
+ +
+ zamknięty + zãˈmʲcɲɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + bez dostępu, odizolowany + + closed + + +
+ +
+ zamknąć + ˈzãmknɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) zakończyć działanie (programu, komputera…) + + shut down + + + + sprawić, że coś przestaje być otwarte, np. okno + + close + + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) przestać mówić, być cicho, uciszyć się + + shut up + + +
+ +
+ zamorski + zãˈmɔrsʲci +
+ + adj + + + taki, który znajduje się lub pochodzi z terenów leżących za morzem + + overseas + + +
+ +
+ zamożny + zãˈmɔʒnɨ +
+ + adj + + + dysponujący dużym majątkiem + + affluent + opulent + rich + uptown + wealthy + well-off + + +
+ +
+ zamrażarka + ˌzãmraˈʒarka +
+ + n + + + urządzenie do zamrażania produktów spożywczych + + freezer + + +
+ +
+ zamrażać +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) wstrzymywać realizację, użytkowanie, sprzedaż czegoś + + freeze + + + + znacznie schładzać coś, doprowadzając do stopniowego zamarznięcia + + freeze + ice + + +
+ +
+ zamsz + zãmʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) rodzaj miękkiej w dotyku, nasiąkliwej skóry z delikatnym meszkiem (często owczej lub jeleniej); + + suede + + +
+ +
+ zamyślony +
+ + adj + + + pogrążony w myślach + + pensive + thoughtful + meditative + + +
+ +
+ zamówienie + ˌzãmuˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + ustne lub pisemne polecenie dostarczenia lub wykonania czegoś + + order + commission + + +
+ +
+ zamówić + zãˈmuvʲiʨ̑ +
+ + v + + + zlecić sprowadzenie przedmiotu, wykonanie usługi, rezerwację miejsca itp. + + order + + +
+ +
+ zamęt + ˈzãmɛ̃nt +
+ + n + + + sytuacja zakłócenia porządku + + aggro + muddle + unrest + whirl + + +
+ +
+ zamężna + zãˈmɛ̃w̃ʒna +
+ + adj + + + (o kobiecie) taka, która ma męża + + married + + +
+ +
+ zamężny + zãˈmɛ̃w̃ʒnɨ +
+ + adj + + + mający / mająca męża + + married + + +
+ +
+ zaniechać +
+ + v + + + nie podjąć działania lub ulec rezygnacji + + desist + + +
+ +
+ zanieczyszczać +
+ + v + + + czynić nieczystym + + pollute + contaminate + + +
+ +
+ zanieczyszczenie + ˌzãɲɛʧ̑ɨʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + stan bycia zanieczyszczonym + + pollution + contamination + + + + substancja lub przedmiot, który zanieczyszcza + + contaminant + impurity + + +
+ +
+ zaniedbanie + ˌzãɲɛdˈbãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zaniedbać + + negligence + + +
+ +
+ zaniedbany +
+ + adj + + + będący w stanie zaniedbania + + disheveled + dishevelled + dowdy + dowdyish + down-at-the-heel + neglected + + +
+ +
+ zaniedbywać + ˌzãɲɛdˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + nie troszczyć się o coś + + neglect + + +
+ +
+ zaniepokojony +
+ + adj + + + ktoś, kto odczuwa niepokój lub niepewność, także je wyrażający + + worried + afraid + inquiet + + +
+ +
+ zanik + ˈzãɲik +
+ + n + + + zanikanie, zamieranie czegoś + + disappearance + decline + + +
+ +
+ zanikać +
+ + v + + + przestawać istnieć + + die + die out + disappear + dwine + lapse + vanish + + + + stawać się niepostrzegalnym + + dwindle + wane + decline + die away + disappear + evanesce + + +
+ +
+ zanim + ˈzãɲĩm +
+ + conjunction + + + przed jakimś wydarzeniem + + before + prior to + by the time + + +
+ +
+ zanokcica +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) rodzaj ropowicy, zapalenie ropne związane z zakażeniem wałów paznokciowych, wokół paznokci palców dłoni lub stóp; + + paronychia + + +
+ +
+ zaokrąglać +
+ + v + + + (matematyka, matematyczny) zmniejszyć liczbę miejsc dziesiętnych + + round + round off + + +
+ +
+ zaokrąglony +
+ + adj + + + o kształcie okrągłym lub zbliżonym do niego + + full + plump + round + + +
+ +
+ zaopatrywać + ˌzaɔpaˈtrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + stale dostarczać komuś potrzebnych mu rzeczy + + furnish + cater + + + + wyposażać w coś + + equip + + +
+ +
+ zaopatrzenie + ˌzaɔpaˈṭʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + dostarczenie komuś potrzebnych mu rzeczy + + procurement + supply + + +
+ +
+ zaopatrzony + ˌzaɔpaˈṭʃɔ̃nɨ +
+ + taki, który otrzymał zaopatrzenie, wyposażenie; dostał potrzebne środki + + equipped + + +
+ +
+ zaoszczędzać +
+ + v + + + (ekonomia, ekonomiczny) odkładać jakąś ilość czegoś, gospodarując w sposób rozsądny + + economise economize + save + + + + nie narażać kogoś na coś przykrego + + spare + + +
+ +
+ zapach + ˈzapax +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) jedna z liczb kwantowych przypisywanych kwarkom i leptonom; + + flavour + + + + węchowe wrażenie zmysłowe; + + odour + smell + fragrance + scent + + +
+ +
+ zapadać + zaˈpadaʨ̑ +
+ + v + + + osuwać się w głąb, spadać, opuszczać się w dół; stawać się wklęsłym, wklęsnąć; zagłębiać się, pogrążać się w czymś. + + collapse + + +
+ +
+ zapalenie + ˌzapaˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) reakcja tkanki organicznej na infekcję, podrażnienie; + + inflammation + + +
+ +
+ zapalenie mięśnia sercowego + ˌzapaˈlɛ̃ɲɛ ˈmʲjɛ̃w̃ɕɲa ˌsɛrʦ̑ɔˈvɛɡɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba zapalna dotycząca komórek mięśnia sercowego, tkanki śródmiąższowej i naczyń serca, + + myocarditis + + +
+ +
+ zapalenie okrężnicy +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan zapalny występujący w błonie śluzowej okrężnicy + + colitis + + +
+ +
+ zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba obejmująca opony mózgowo-rdzeniowe najczęściej wywołana przez wirusy lub bakterie; + + meningitis + + +
+ +
+ zapalenie osierdzia +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan zapalny blaszek osierdzia; + + pericarditis + + +
+ +
+ zapalenie oskrzeli + ˌzapaˈlɛ̃ɲɛ ɔˈskʃɛlʲi +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan zapalny błony śluzowej oskrzeli; + + bronchitis + + +
+ +
+ zapalenie płuc + ˌzapaˈlɛ̃ɲɛ ˈpwuʦ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) stan zapalny miąższu płucnego występujący u ludzi i zwierząt; + + pneumonia + + +
+ +
+ zapalenie skóry + ˌzapaˈlɛ̃ɲɛ ˈskurɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) proces zapalny w obrębie skóry o różnym podłożu + + dermatitis + + +
+ +
+ zapalenie spojówek +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba oczu; + + conjunctivitis + + +
+ +
+ zapalenie wyrostka robaczkowego +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostre lub rzadko przewlekłe schorzenie spowodowane zapaleniem wywołanym najczęściej zatrzymaniem treści pokarmowej w wyrostku; + + appendicitis + + +
+ +
+ zapaleniec + ˌzapaˈlɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (książkowy) ktoś, kto z zapałem oddaje się jakiemuś hobby, zajęciu czy działalności + + enthusiast + fan + hot head + + +
+ +
+ zapalić + zaˈpalʲiʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) uruchomić, np. silnik samochodu, radio, telewizor + + put on + start + switch on + + + + sprawić, że coś zaczyna się świecić, zaczyna dawać światło + + turn on + switch on + + + + wzniecić ogień + + light + ignite + kindle + strike + + + + (potocznie, potoczny) o silniku zacząć pracować + + start + + + + (książkowy) nabrać chęci, zapału do jakiegoś przedsięwzięcia + + become enthusiastic + + + + (książkowy) o uczuciu opanować kogoś + + boil + grow get heated + + + + zacząć się palić, zająć się płomieniem + + catch fire + ignite + light + + + + zacząć się świecić + + go on + light up + + +
+ +
+ zapalniczka + ˌzapalʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + mały pojemniczek z gazem (lub z benzyną) służący do zapalania, niecenia ognia; + + lighter + + +
+ +
+ zapalny +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) dotyczący zapalenia + + inflammatory + + + + o właściwościach zapalających + + flammable + inflammable + + + + skłonny do nieobliczalnych zachowań + + inflammable + + + + stanowiący zarzewie konfliktu lub mogący nim się stać + + inflammable + + +
+ +
+ zapalony +
+ + adj + + + wykonujący coś z zapałem + + keen + fervent + + +
+ +
+ zapalony +
+ + v + + + (imiesłów) przymiotnikowy bierny od (czasownik) zapalić (wzniecić płomień) + + burning + + + + (imiesłów) przymiotnikowy bierny od (czasownik) zapalić (włączyć światło) + + alight + on + + +
+ +
+ zaparcie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) utrudniona lub nieczęsta defekacja; + + constipation + + +
+ +
+ zapas + ˈzapas +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (motoryzacja) koło zapasowe + + spare tyre + spare wheel + + + + lm zapasy (sport, sportowy) walka wręcz przez stosowanie chwytów + + wrestling + + + + naddatek ponad niezbędną ilość + + reserve + stock + + +
+ +
+ zapasowy +
+ + adj + + + stanowiący zapas (na wszelki wypadek) + + spare + + +
+ +
+ zapał + ˈzapaw +
+ + n + + + (książkowy) stan ogromnego podniecenia, gotowość do działania + + ardor + ardour + zeal + eagerness + + +
+ +
+ zapałka + zaˈpawka +
+ + n + + + cienki, krótki patyczek zakończony łebkiem z masy zapalającej się przy potarciu o draskę; + + match + + +
+ +
+ zapaśnik + zaˈpaɕɲik +
+ + n + + + sportowiec uprawiający zapasy (bez względu na styl) + + wrestler + + +
+ +
+ zapaść + ˈzapaɕʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan ostrej niewydolności krążenia połączony z nagłym spadkiem ciśnienia krwi + + collapse + + +
+ +
+ zapewne + zaˈpɛvnɛ +
+ + particle + + + (książkowy) partykuła sygnalizująca, że stwierdzenie jest domysłem mówiącego + + assuredly + doubtless + undoubtedly + + +
+ +
+ zapewniać + zaˈpɛvʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + oświadczać komuś, że coś jest lub będzie na pewno + + assure + + + + powodować, że coś będzie się stawać lub sprawiać, że ktoś będzie coś uzyskiwał + + ensure + provide + + +
+ +
+ zapiekanka + ˌzapʲjɛˈkãnka +
+ + n + + + (kulinaria) danie zapiekane w piekarniku, składającego się z różnych składników; + + casserole + + +
+ +
+ zapinać + zaˈpʲĩnaʨ̑ +
+ + v + + + łączyć dwa brzegi tkaniny przy pomocy guzików, haftek, zatrzasków, zamka błyskawicznego itp. + + button + + +
+ +
+ zapis + ˈzapʲis +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) punkt umowy, ustawy, rozporządzenia + + entry + + + + blp zapisy – okres czasu, kiedy można zapisać się na pewną listę + + registration + + + + sposób zapisywania + + notation + + + + trwały ślad powstały na skutek rejestracji lub zapisania + + record + + + + zapisanie, rejestracja czegoś + + recording + + +
+ +
+ zapis nutowy +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) umowny układ znaków graficznych służący do utrwalania utworów muzycznych i przekazywania ich innym + + staff + music notation + musical notation + stave + + +
+ +
+ zapisywać + ˌzapʲiˈsɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (informatyka, informatyczny) zachowywać dane w pamięci + + save + + + + o lekarzu: wskazywać komuś leki tworząc receptę + + prescribe + + + + oddawać coś komuś w spadku tworząc testament + + bequeath + + + + trwale coś pisać, notować, zwykle krótką informację + + note + + + + wypełniać coś pismem, literami + + write down + + + + włączać kogoś na listę uczestników + + register + sign up + + +
+ +
+ zaplanować +
+ + v + + + poczynić plan, postanowić w jakich warunkach coś wykonać + + program + programme + schedule + + +
+ +
+ zaplecze +
+ + n + + + pomieszczenie pomocnicze + + backstage + backroom + + + + pomocniczy zespół osób lub środków + + base + + +
+ +
+ zapobiegać + ˌzapɔˈbʲjɛɡaʨ̑ +
+ + v + + + nie dopuścić (do czegoś), nie pozwolić (na coś), zabezpieczyć się (przed czymś) + + prevent + avert + stave off + + +
+ +
+ zapobiegliwość +
+ + n + + + cecha tego, kto jest zapobiegliwy + + providence + forethought + + +
+ +
+ zapominalski +
+ + adj + + + taki, który ma skłonność do łatwego/szybkiego zapominania czegoś przez roztargnienie + + forgetful + + +
+ +
+ zapominać + ˌzapɔ̃ˈmʲĩnaʨ̑ +
+ + v + + + tracić coś z pamięci, przestawać pamiętać o czymś + + forget + + + + gubić coś, zostawiać coś gdzieś (= zapominać (1.1) zabrać coś ze sobą) + + forget + + +
+ +
+ zapomoga + ˌzapɔ̃ˈmɔɡa +
+ + n + + + pomoc finansowa udzielana bezzwrotnie osobom znajdującym się w trudnej sytuacji materialnej, losowej + + benefit + + +
+ +
+ zapora + zaˈpɔra +
+ + n + + + przeszkoda fizycznie uniemożliwiająca przejście, przedostanie się, lub zmianę położenia czegoś w przestrzeni + + barrier + + + + stała budowla hydrotechniczna umożliwiająca piętrzenie wody; + + dam + + +
+ +
+ zapowiadać + ˌzapɔˈvʲjadaʨ̑ +
+ + v + + + dawać zapowiedź – zwiastować, przewidywać coś co nastąpi w przyszłości, dawać znaki charakteryzujące zdarzenie, które ma nastąpić + + announce + + +
+ +
+ zapowiedź + zaˈpɔvʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + krótki, wstępny utwór + + adumbration + intro + prelude + + + + ogłaszanie tego, co ma stać się lub nadejść + + announcement + declaration + denouncement + denunciation + forecast + prediction + + + + oznaka czegoś zbliżającego się + + augury + forerunner + harbinger + omen + portent + predictor + + +
+ +
+ zapożyczenie + ˌzapɔʒɨˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, zwrot, forma gramatyczna zapożyczona z języka obcego; + + loanword + + +
+ +
+ zapraszać + zaˈpraʃaʨ̑ +
+ + v + + + proponować komuś, aby przyszedł w odwiedziny + + invite + + +
+ +
+ zaproszenie + ˌzaprɔˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + informacja o byciu mile widzianym w roli uczestnika określonego zdarzenia + + invitation + + + + kartka papieru wyrażająca taką informację + + invitation + + +
+ +
+ zaprzeczać + zaˈpʃɛʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + kwestionować prawdziwość + + deny + negate + traverse + + +
+ +
+ zaprzeczenie +
+ + n + + + wypowiedź zaprzeczająca czemuś, przeczenie, negacja + + negation + denial + disclaimer + negative + + +
+ +
+ zaprzyjaźnić się +
+ + v + + + nawiązać z kimś bliskie, serdeczne stosunki + + become friends + befriend + make friends + + +
+ +
+ zaprzysiężenie + ˌzapʃɨɕɛ̃w̃ˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + ceremonia składania przysięgi + + adjuration + + +
+ +
+ zaprząc + ˈzapʃɔ̃nʦ̑ +
+ + v + + + przywiązać zwierzę pociągowe do pojazdu za pomocą uprzęży + + gear + harness + hitch up + yoke + + +
+ +
+ zapuszczać + zaˈpuʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + nie obcinać, nie strzyc owłosienia + + grow + + +
+ +
+ zapuścić korzenie + zaˈpuɕʨ̑iʨ̑ kɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + idiom + + + zżyć się z środowiskiem; przyzwyczaić się do jakiegoś miejsca + + put down roots + + +
+ +
+ zapytanie + ˌzapɨˈtãɲɛ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) fraza powodująca wygenerowanie raportu z bazy danych + + query + + +
+ +
+ zapytać + zaˈpɨtaʨ̑ +
+ + v + + + zadać pytanie + + ask + + +
+ +
+ zapładniać + zaˈpwadʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + powodować wniknięcie plemnika do komórki jajowej i utworzenie zarodka + + fertilise + fertilize + impregnate + fecundate + inseminate + + +
+ +
+ zapłakany + ˌzapwaˈkãnɨ +
+ + adj + + + o człowieku: ze śladami płaczu na twarzy + + tearful + + +
+ +
+ zapłata + zaˈpwata +
+ + n + + + należność za coś + + remuneration + fee + payment + wage + wages + + + + odpłacenie się + + reward + + + + zapłacenie należnych pieniędzy + + payment + + +
+ +
+ zapłon +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (motoryzacja) układ umożliwiający (1.1) + + ignition + + +
+ +
+ zarabiać + zaˈrabʲjäʨ̑ +
+ + v + + + dostawać regularnie pieniądze za wykonywaną pracę + + earn + + +
+ +
+ zaradny +
+ + adj + + + umiejący radzić sobie + + autonomous + resourceful + self-directed + self-reliant + + +
+ +
+ zarastać + zaˈrastaʨ̑ +
+ + v + + + (o roślinności) pokrywać coś rozrastając się + + overgrow + + +
+ +
+ zaratusztrianizm + ˌzaratuʃtrʲˈjä̃ɲism̥ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jedna z religii monoteistycznych; + + Zoroastrianism + + +
+ +
+ zaratusztriański +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z zaratusztrianizmem + + Zoroastrian + + +
+ +
+ zaraz + ˈzaras +
+ + particle + + + w krótkim czasie + + soon + + +
+ +
+ zarazek +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) (medycyna, medyczny) mikroorganizm powodujący zakażenie + + contagium + germ + germen + + +
+ +
+ zarazem + zaˈrazɛ̃m +
+ + particle + + + partykuła informująca o współwystępowaniu dwóch cech dotyczących tej samej rzeczy lub osoby + + also + at the same time + + +
+ +
+ zaraźliwy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) (weterynaria, weterynaryjny) łatwo szerzący się między organizmami + + contagious + communicable + + +
+ +
+ zardzewiały +
+ + adj + + + zniszczony przez rdzę + + rusty + + +
+ +
+ zarobek + zaˈrɔbɛk +
+ + n + + + wynagrodzenie za wykonaną pracę + + earnings + wages + gain + gainings + + +
+ +
+ zarodek + zaˈrɔdɛk +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm powstały z podziałów zygoty + + embryo + bud + germ + + +
+ +
+ zarost + ˈzarɔst +
+ + n + + + owłosienie w dolnej części twarzy + + facial hair + + +
+ +
+ zarozumialec +
+ + n + + + (książkowy) (obraźliwie) człowiek zachowujący się w sposób zarozumiały + + bighead + cockscomb + prig + swank + whippersnapper + + +
+ +
+ zarozumiały + ˌzarɔzũˈmʲjawɨ +
+ + adj + + + mający wysokie mniemanie o sobie, nadmiernie wychwalający swoją osobę + + arrogant + bumptious + cocksure + conceited + presumptuous + + +
+ +
+ zarośla + zaˈrɔɕla +
+ + n + + + gęste skupisko krzewów + + thicket + + +
+ +
+ zarośnięcie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wrodzone lub wtórne patologiczne zamknięcie (zmniejszenie światła) przewodu ciała (np. jelita, pochwy, odbytu) + + atresia + + +
+ +
+ zarwać nockę + ˈzarvaʨ̑ ˈnɔʦ̑kɛ +
+ + idiom + + + (slangowo) nie spać w nocy, pracując lub ucząc się + + pull an all-nighter + + +
+ +
+ zarys + ˈzarɨs +
+ + n + + + ogólny kształt jakiegoś obiektu + + contour + outline + + + + projekt, podstawy jakiegoś pomysłu + + outline + draft + sketch + + +
+ +
+ zarysować + ˌzarɨˈsɔvaʨ̑ +
+ + v + + + uszkodzić robiąc rysy na powierzchni czegoś + + key + + +
+ +
+ zarzut + ˈzaʒut +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) część aktu oskarżenia opisująca charakter popełnionego wykroczenia lub przestępstwa + + accusation + + + + słownie sformułowane zastrzeżenie wobec kogoś lub czyjegoś zachowania + + objection + reproach + reproof + + +
+ +
+ zarzutka +
+ + n + + + (slangowo) prowokacyjny wpis na forum publicznym + + bait + + +
+ +
+ zarząd + ˈzaʒɔ̃nt +
+ + n + + + zespół ludzi uprawnionych do kierowania działalnością instytucji + + management + + +
+ +
+ zarządzanie +
+ + n + + + sprawowanie nad czymś zarządu + + management + + +
+ +
+ zarządzać + zaˈʒɔ̃nʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + kierować czymś (instytucją, zasobami), decydować o losie czegoś + + direct + manage + run + + +
+ +
+ zarządzenie + ˌzaʒɔ̃nˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + polecenie wydane przez zwierzchnika lub instytucję nadrzędną + + decree + order + + +
+ +
+ zarówno + zaˈruvnɔ +
+ + …oznajmiającego, że wspomniane cechy lub stany rzeczy charakteryzowane przez dwa zdania lub składniki zdań odnoszą się do tego samego desygnatu + + as well as + both and + + +
+ +
+ zaręczyny +
+ + n + + + (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) obrzęd wyrażenia woli bycia razem w małżeństwie; + + engagement + espousal + betrothal + affiance + + +
+ +
+ zasada + zaˈsada +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) związek chemiczny cząsteczek składających się z atomu pierwiastka metalicznego i grupy wodorotlenowej; + + base + alkali + + + + reguła rządząca czymś + + principle + tenet + rule + + +
+ +
+ zasadniczo +
+ + adv + + + całkiem, zupełnie, zgoła + + fundamentally + substantially + + + + właściwie, na ogół + + basically + in principle + + +
+ +
+ zasadniczy + ˌzasadʲˈɲiʧ̑ɨ +
+ + adj + + + podstawowy, najważniejszy + + elementary + fundamental + + + + taki, który kieruje się zasadami + + principled + + +
+ +
+ zasadzka + zaˈsaʦ̑ka +
+ + n + + + pułapka przygotowana w celu schwytania lub wyrządzenia komuś zła, krzywdy + + ambush + + +
+ +
+ zasiać ziarno + ˈzaɕäʥ̑ ˈʑarnɔ +
+ + v + + + zapoczątkować czymś drobnym jakąś sytuację brzemienną w skutkach w późniejszym czasie + + sow the seeds + + +
+ +
+ zasiedlać +
+ + v + + + zajmować dany obszar, określone siedlisko + + settle + + + + zajmować miejsce mieszkalne + + move into + + +
+ +
+ zasiek + ˈzaɕɛk +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) zapora lub ogrodzenie z drutu kolczastego, zwykle prowizoryczne + + abatis + abattis + + +
+ +
+ zasilacz + zaˈɕilaʧ̑ +
+ + n + + + urządzenie, które dostarcza energię elektryczną o określonych parametrach do innego urządzenia + + power supply + + +
+ +
+ zasięg + ˈzaɕɛ̃ŋk +
+ + n + + + obszar występowania lub działania jakiegoś zjawiska albo czyjegoś wpływu + + range + reach + + +
+ +
+ zasięgnąć języka + zaˈɕɛ̃ŋɡnɔ̃ɲʨ̑ jɛ̃w̃ˈzɨka +
+ + v + + + wypytać się ludzi o daną rzecz/temat, dowiedzieć się o czymś + + ask around + + +
+ +
+ zasiłek +
+ + n + + + świadczenie pieniężne przyznawane osobom w trudnej lub szczególnej sytuacji materialnej + + allowance + benefit + welfare + + +
+ +
+ zaskakiwać +
+ + v + + + atakować znienacka + + baffle + boggle + catch unawares + take by surprise + + + + sprawiać niespodziankę + + surprise + + + + występować nieoczekiwanie + + stun + take aback + + + + (potocznie, potoczny) zaczynać rozumieć + + get + get the message + + + + (technologia, technika, techniczny) zaczynać prawidłowo działać + + click into position + engage + start + + +
+ +
+ zaskakujący +
+ + adj + + + wywołujący zaskoczenie + + surprising + astonishing + + +
+ +
+ zaskoczenie + ˌzaskɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zdziwienie wywołane przez coś czego się nie spodziewamy, czego nie oczekujemy, z czym się nie liczymy + + surprise + astonishment + + +
+ +
+ zaskoczony +
+ + adj + + + taki, który nie spodziewał się + + surprised + + +
+ +
+ zaskroniec + zaˈskrɔ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) niejadowity wąż występujący na terenach podmokłych Europy, Azji i Afryki; + + grass snake + + +
+ +
+ zaskórniak + zaˈskurʲɲak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pewna kwota pieniędzy schowana na specjalne wydatki, na czarną godzinę lub ukryta przed innymi członkami rodziny + + nest-egg + + +
+ +
+ zaskórnik + zaˈskurʲɲik +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) utworzona z łoju i obumarłych komórek naskórka ciemna grudka zatykająca por w skórze + + blackhead + comedo + whitehead + + +
+ +
+ zasmażka + zaˈsmaʃka +
+ + n + + + (kulinaria) zagęszczacz do zup, sosów otrzymywany przez zasmażenie mąki z tłuszczem; + + roux + + +
+ +
+ zasmucać + zaˈsmuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że ktoś staje się smutny, niepocieszony, zmartwiony + + sadden + + +
+ +
+ zasnąć + ˈzasnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + przejść w stan snu, spania; zacząć spać + + fall asleep + drop off + + +
+ +
+ zasobnie +
+ + adv + + + w sposób zasobny + + affluently + + +
+ +
+ zasobny +
+ + adj + + + mający dużo czegoś, bogaty w zasoby, dostatni + + affluent + opulent + plenteous + + +
+ +
+ zaspa + ˈzaspa +
+ + n + + + kopiec śniegu utworzony w wyniku zawiei śnieżnej + + snowdrift + + +
+ +
+ zaspać + ˈzaspaʨ̑ +
+ + v + + + obudzić się później niż się zamierzało, nie obudzić się na czas + + oversleep + + +
+ +
+ zaspokajać + ˌzaspɔˈkajäʨ̑ +
+ + v + + + zadowalać kogoś, dając mu to, czego potrzebuje lub pragnie + + satisfy + appease + assuage + attain + cater + gratify + + +
+ +
+ zaspokojenie + ˌzaspɔkɔˈjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zaspokoić + + appeasement + fulfilment + + +
+ +
+ zastanawiać + ˌzastãˈnavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + skłaniać do refleksji + + puzzle + + + + myśleć, rozważać coś w myślach + + think + + +
+ +
+ zastaw +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) czasowe posiadanie przedmiotu stanowiącego zabezpieczenie spłaty długu; także: oddanie czegoś jako zabezpieczenie długu + + pledge + + + + (ekonomia, ekonomiczny) rzecz, pieniądz stanowiąca zabezpieczenie spłaty długu + + pledge + + +
+ +
+ zastawa + zaˈstava +
+ + n + + + (książkowy) komplet naczyń stołowych i sztućców + + coffee set + gold plate + silverware + tableware + + +
+ +
+ zastawiać +
+ + v + + + pokrywać jakieś miejsce, stawiając tam dużo rzeczy + + cram + + + + przekazywać w zastaw + + hock + hypothecate + impawn + impledge + pawn + pledge + + + + uniemożliwiać dostęp do czegoś poprzez stawianie siebie lub czegoś + + block + obstruct + box in + encumber incumber + + + + urządzać zasadzkę, umieszczać pułapkę, sieci, itp. + + lay + set + + +
+ +
+ zastawka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) błoniasty fałd zapobiegający cofaniu się płynu + + valve + + +
+ +
+ zastosowanie + ˌzastɔsɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + użycie czegoś w jakimś celu, w jakiś sposób + + application + + +
+ +
+ zastraszać +
+ + v + + + próbować działaniami wzbudzić strach + + intimidate + terrorize + + +
+ +
+ zastrzyk + ˈzasṭʃɨk +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zabieg bezpośredniego wprowadzenie do organizmu leku za pomocą igły + + injection + + +
+ +
+ zastępca + zaˈstɛ̃mpʦ̑a +
+ + n + + + ktoś, kto zastępuje jakąś osobę w obowiązkach + + replacement + substitute + + +
+ +
+ zastępować + ˌzastɛ̃mˈpɔvaʨ̑ +
+ + v + + + pełnić cudzą rolę zamiast tej osoby lub rzeczy + + substitute + + + + zamieniać coś na coś + + replace + + +
+ +
+ zastępstwo +
+ + n + + + wypełnianie obowiązków za kogoś, w czyimś imieniu + + replacement + + +
+ +
+ zasuwa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie służące do regulacji przepływu cieczy i gazów + + gate valve + valve + + + + (technologia, technika, techniczny) zamek złożony z ruchomej sztabki wsuwanej do odpowiedniego otworu + + bar + bolt + latch + + +
+ +
+ zaszczyt + ˈzaʃʧ̑ɨt +
+ + n + + + coś, co jest powodem do dumy; wyróżnienie, docenienie + + honor + credit + glory + + + + w lm zaszczyty: wysokie stanowiska zawodowe, odznaczenia, honory wraz ze związanymi z nimi przywilejami + + privilege + + +
+ +
+ zaszczytny + zaˈʃʧ̑ɨtnɨ +
+ + adj + + + taki, który daje zaszczyt, stanowi wyróżnienie + + honorable + honourable + + +
+ +
+ zasób + ˈzasup +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) obiekt lub inne dobro do którego proces może mieć przez pewien czas wyłączny dostęp + + resource + + + + pewien zbiór rzeczy nagromadzonych w celu wykorzystania w przyszłości + + reserve + resource + + +
+ +
+ zasób naturalny +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) twór organiczny ((na przykład) ekosystem) i nieorganiczny ((na przykład) woda, minerał), który jest wykorzystywany przez człowieka w celach produkcyjnych i konsumpcyjnych; + + natural resource + + +
+ +
+ zasłona + zaˈswɔ̃na +
+ + n + + + (sport, sportowy) ustawienie się zawodnika drużyny atakującej w celu odgrodzenia drogi obrońcy do zawodnika z piłką; + + guard + + + + tkanina ograniczająca ilość światła wpadającego do pomieszczenia; + + curtain + + +
+ +
+ zasłona dymna +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) chmura dymu służąca do ukrycia własnych działań i dezorientacji przeciwnika; + + smoke screen + + +
+ +
+ zasłonak + zaˈswɔ̃nak +
+ + n + + + (mikologia, mikologiczny) (Cortinarius) najliczniejszy w gatunki rodzaj grzybów kapeluszowych z rodziny zasłonakowatych + + cortinar + + +
+ +
+ zasługa + zaˈswuɡa +
+ + n + + + godny docenienia, wartościowy rezultat czyjegoś działania + + merit + contribution + + +
+ +
+ zasługiwać + ˌzaswuˈɟivaʨ̑ +
+ + v + + + być godnym czegoś, mieć prawo do jakiejś wartości; zdobywać sobie prawo do czegoś zgodnie z tym, co się zrobiło + + deserve + + +
+ +
+ zasłużenie +
+ + adv + + + zgodnie z czyimiś zasługami, słusznie, tak, jak się komuś należy + + deservedly + justly + + +
+ +
+ zasłużony + ˌzaswuˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) taki, na który ktoś zasłużył, zapracował sobie; należący się komuś lub czemuś + + deserve + + +
+ +
+ zatem + ˈzatɛ̃m +
+ + conjunction + + + (książkowy) spójnik przyłączający wniosek z twierdzenia podanego w zdaniu przed nim. Czasami w połączeniu z a: a zatem. + + so + then + thus + + + + (książkowy) w połączeniu ze słowem a (a zatem): spójnik przyłączający wyrażenie podające w odmienny sposób informację zawartą w zdaniu przed nim + + so + then + thus + + +
+ +
+ zatem + ˈzatɛ̃m +
+ + particle + + + (książkowy) w połączeniu ze słowem a (a zatem): partykuła wprowadzająca nawiązanie do bieżącej sytuacji lub kontekstu rozmowy + + then + + +
+ +
+ zatoczka +
+ + n + + + mała zatoka + + cove + + +
+ +
+ zatoka + zaˈtɔka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przestrzeń pneumatyczna w kościach twarzoczaszki; + + sinus + + + + (geografia, geograficzny) część zbiornika wodnego (oceanu, morza, jeziora) wcinająca się w ląd; + + bay + bight + gulf + cove + inlet + sound + + + + rozszerzenie na pewnym odcinku drogi, służące jako przystanek autobusu lub miejsce do parkowania + + lay-by + waiting bay + + +
+ +
+ zator +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaczopowanie naczynia krwionośnego przez wędrujące ciało obce, np. zakrzep + + embolism + + + + powstanie przeszkody w jakimś ruchu, zablokowanie przepływu + + congestion + backup + block + blockage + bottleneck + hold-up + + +
+ +
+ zatroskany +
+ + adj + + + przejęty troską o kogoś lub coś + + worried + anxious + preoccupied + careworn + ruthful + solicitous + + +
+ +
+ zatrucie +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan chorobowy spowodowany dostaniem się substancji trującej do organizmu + + poisoning + intoxication + + +
+ +
+ zatrucie pokarmowe +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dolegliwość występująca po zjedzeniu pokarmu zarażonego wirusami lub bakteriami ((na przykład) salmonellą, gronkowcem); + + food poisoning + + +
+ +
+ zatrudniać + zaˈtrudʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + dawać komuś pracę + + employ + + +
+ +
+ zatrudnienie + ˌzatrudʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zatrudnić + + employment + + +
+ +
+ zatrudniony +
+ + adj + + + mający zatrudnienie + + employed + in employment + + +
+ +
+ zatrudniony +
+ + n + + + człowiek posiadający zatrudnienie + + employee + + +
+ +
+ zatruwać +
+ + v + + + dodawać substancje toksyczną + + poison + + +
+ +
+ zatruć +
+ + v + + + dodać substancje toksyczną + + poison + + +
+ +
+ zatrzaśnik + zaˈṭʃaɕɲik +
+ + n + + + (zobacz) karabińczyk + + snap hook + spring hook + + +
+ +
+ zatrzymanie + ˌzaṭʃɨ̃ˈmãɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zatrzymać + + stop + + + + pozbawienie kogoś wolności + + arrest + detention + + +
+ +
+ zatrzymywać + ˌzaṭʃɨ̃ˈmɨvaʨ̑ +
+ + v + + + aresztować + + arrest + + + + unieruchamiać coś + + stop + halt + + + + zachować coś dla siebie + + keep + + +
+ +
+ zatrzęsienie + ˌzaṭʃɛ̃w̃ˈɕɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (potocznie, potoczny) nadmiar, ogromna ilość czegoś, mnóstwo + + plenitude + redundance + + +
+ +
+ zatwardzenie +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) utrudnione oddawanie stolca + + constipation + obstipation + obstruction + + +
+ +
+ zatwierdzać +
+ + v + + + uznawać za obowiązujące + + confirm + + +
+ +
+ zaufanie + ˌza<sup>w</sup>uˈfãɲɛ +
+ + n + + + przeświadczenie, że można komuś ufać + + confidence + trust + + +
+ +
+ zauważyć + ˌza<sup>w</sup>uˈvaʒɨʨ̑ +
+ + v + + + dostrzec coś, patrząc w jakimś kierunku + + notice + + + + zrobić uwagę, uświadomić kogoś o czymś + + remark + notice + + +
+ +
+ zaułek + zaˈ<sup>w</sup>uwɛk +
+ + n + + + niedługa, wąska uliczka, znajdująca się zwykle między budynkami, niemająca wylotu + + alleyway + + +
+ +
+ zawadiaka + ˌzavaˈdʲjaka +
+ + n + + + osoba skłonna do awantur, potyczek + + heckler + swashbuckler + troublemaker + + +
+ +
+ zawartość + zaˈvartɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ilość jakiegoś składnika w czymś + + content + + + + to, co się w czymś znajduje + + contents + + + + treść książki, artykułu itp. + + subject + + +
+ +
+ zawarty +
+ + adj + + + znajdujący się w czym + + contained + embraced + + +
+ +
+ zawał serca + ˈzavaw ˈsɛrʦ̑a +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (medycyna, medyczny) (zobacz) zawał mięśnia sercowego; + + heart attack + + +
+ +
+ zawczasu +
+ + adv + + + z wyprzedzeniem, tak, aby zdążyć + + beforehand + + +
+ +
+ zawetować +
+ + v + + + zgłosić weto, formalny sprzeciw zawieszający lub uniemożliwiający wejście w życie aktu prawnego + + veto + + +
+ +
+ zawezwać +
+ + v + + + służbowo wezwać kogoś gdzieś + + summon + + +
+ +
+ zawiadomienie + ˌzavʲjadɔ̃ˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + wypowiedź pisemna (pismo, list) zawiadamiająca o czymś; + + notification + + +
+ +
+ zawias +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) połączenie ruchome złożone z dwóch części złączonych przegubowo, do mocowania wiek, włazów, skrzydeł drzwi i okien + + hinge + wicket + + +
+ +
+ zawierać + zaˈvʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + mieć coś wewnątrz siebie; mieć coś za składnik siebie, składać się + + contain + include + + + + utworzyć, zawiązać jakieś porozumienie + + conclude + ratify + close + enter into + make + + +
+ +
+ zawiesina +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) (chemia, chemiczny) gazowy lub ciekły układ niejednorodny substancji, zwykle dwóch, w postaci cząstek jednej rozproszonych w drugiej; + + suspension + + +
+ +
+ zawiesić +
+ + v + + + powiesić coś wysoko + + hang + + +
+ +
+ zawieszać + zaˈvʲjɛʃaʨ̑ +
+ + v + + + powiesić coś na czymś; umiejscowić coś wyżej + + hang + append + suspend + + + + wstrzymać, zatrzymać jakieś działanie, by później do niego wrócić + + suspend + + +
+ +
+ zawieszenie broni + ˌzavʲjɛˈʃɛ̃ɲɛ ˈbrɔ̃ɲi +
+ + n + + + umówione zaprzestanie walk przez wszystkie strony na wszystkich frontach; + + armistice + ceasefire + + +
+ +
+ zawietrzna + zaˈvʲjɛṭʃna +
+ + n + + + (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) burta przeciwna do tej, na którą wieje wiatr + + lee + + +
+ +
+ zawietrzny + zaˈvʲjɛṭʃnɨ +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) / (morski) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) znajdujący się po przeciwnej stronie niż ta, na którą wieje wiatr + + lee + leeward + + +
+ +
+ zawijać +
+ + v + + + otaczać ze wszystkich stron + + cocoon + enwrap + inwrap + pack + wrap + wrap up + + + + zaginać brzegi lub koniec czegoś + + roll up + + + + wpływać do portu + + call a harbour + call at + harbour + + + + okrywać siebie ze wszystkich stron + + sinuate + + +
+ +
+ zawilec + zaˈvʲilɛʦ̑ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Anemone L., rodzaj roślin z rodziny jaskrowatych; + + anemone + + +
+ +
+ zawistnie + zaˈvʲistʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób zawistny + + enviously + + +
+ +
+ zawistny + zaˈvʲistnɨ +
+ + adj + + + pełen zawiści, odczuwający zawiść; (także, też) świadczący o zawiści + + envious + + +
+ +
+ zawiły + zaˈvʲiwɨ +
+ + adj + + + kręty + + sinuous + winding + + + + trudny do zrozumienia + + abstruse + + +
+ +
+ zawiść + ˈzavʲiɕʨ̑ +
+ + n + + + uczucie silnej niechęci do osoby, której się czegoś zazdrości + + envy + + +
+ +
+ zawodnik + zaˈvɔdʲɲik +
+ + n + + + (sport, sportowy) uczestnik zawodów + + player + participant + + +
+ +
+ zawodowo +
+ + adv + + + uprawiając lub wykonując coś jako zawód, zajmując się czymś z zawodu + + professionally + + +
+ +
+ zawodowy + ˌzavɔˈdɔvɨ +
+ + adj + + + taki, który wykonuje określone zajęcie, traktując jako swój zawód + + professional + + +
+ +
+ zawody + zaˈvɔdɨ +
+ + n + + + impreza sportowa, podczas której zawodnicy rywalizują ze sobą + + competition + + +
+ +
+ zawodzić + zaˈvɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + robić rzeczy, które nie są oczekiwane, nie działać sprawnie, nie spełniać się + + disappoint + + +
+ +
+ zawracać +
+ + v + + + podążać w przeciwnym kierunku + + turn back + + +
+ +
+ zawracać głowę + zaˈvraʦ̑aʥ̑ ˈɡwɔvɛ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) niepotrzebnie zajmować kogoś swoimi sprawami lub problemami, przeszkadzać, być natrętnym lub nie dawać spokoju + + bother + bug + pester + + +
+ +
+ zawrotny + zaˈvrɔtnɨ +
+ + adj + + + oszałamiający, godny podziwu lub niezwykły, nieprzeciętny + + giddy + vertiginous + + +
+ +
+ zawroty głowy + zaˈvrɔtɨ ˈɡwɔvɨ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nieprzyjemne, subiektywne odczucie wirowania lub braku równowagi; + + dizziness + vertigo + giddiness + head rush + + +
+ +
+ zawstydzać + zaˈfstɨʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że ktoś czuje zawstydzenie, wstyd, zakłopotanie + + make shy + shy + + +
+ +
+ zawstydzenie +
+ + n + + + uczucie wstydu + + embarrassment + + +
+ +
+ zawstydzony + ˌzafstɨˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + odczuwający zawstydzenie, wstyd + + ashamed + + +
+ +
+ zawsze + ˈzafʃɛ +
+ + particle + + + mimo wszystko, jednak, tak czy owak + + anyway + still + + +
+ +
+ zawsze + ˈzafʃɛ +
+ + pronoun + + + w każdym momencie i sytuacji, bez przerwy + + always + ever + constantly + + +
+ +
+ zawziętość + zaˈvʲʑɛ̃ntɔɕʨ̑ +
+ + n + + + skłonność do oddawania się jakimś zajęciom z wielkim zapałem + + obstinacy + + + + skłonność do upierania się przy swoich racjach, uczuciach, forsowanie za wszelką cenę swoich decyzji nawet wbrew rozsądkowi + + doggedness + + +
+ +
+ zawzięty + zaˈvʲʑɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + skłonny do oddawania się jakimś zajęciom całym sobą + + determined + obstinate + + + + skłonny do upierania się przy swoich racjach, uczuciach; forsujący własne decyzje, często nawet wbrew rozsądkowi + + dogged + + +
+ +
+ zawód + ˈzavut +
+ + n + + + czynność, którą ktoś wykonuje, by zdobyć pieniądze + + profession + occupation + job + career + + + + niemiłe uczucie, gdy ktoś / coś nie spełniło naszych oczekiwań + + disappointment + + +
+ +
+ zawór + ˈzavur +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie do zamykania otworów; + + valve + + +
+ +
+ zawór bezpieczeństwa + ˈzavur ˌbɛspʲjɛˈʧ̑ɛ̃j̃stfa +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj zaworu stosowany w celach ochronnych, + + safety valve + pressure safety valve + + +
+ +
+ zawór motylkowy + ˈzavur ˌmɔtɨlˈkɔvɨ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj zaworu + + butterfly valve + + +
+ +
+ zawór sterujący + ˈzavur ˌstɛruˈjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj zaworu z możliwością regulacji przepływu; + + control valve + + +
+ +
+ zazdrosny + zazˈdrɔsnɨ +
+ + adj + + + odczuwający zazdrość o coś; taki, który chce mieć coś całkowicie na własność + + envious + + + + taki, który boi się o coś własnego; podejrzliwy wobec wierności osoby, z którą jest w związku + + jealous + + +
+ +
+ zazdrościć +
+ + v + + + odczuwać zazdrość z braku czegoś, chcieć mieć coś, co ma ktoś inny + + envy + begrudge + + +
+ +
+ zazdrość + ˈzazdrɔɕʨ̑ +
+ + n + + + podejrzenie, że ukochana osoba mogłaby nie być wierna + + jealousy + + + + uczucie chęci posiadania czegoś należącego do innej osoby, robienia tego, co ona + + envy + + +
+ +
+ zazdrość o członek +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) termin psychoanalityczny będący żeńskim odpowiednikiem kompleksu kastracyjnego; + + penis envy + + +
+ +
+ zazen + ˈzazɛ̃n +
+ + n + + + podstawowa forma medytacji w buddyzmie zen; + + zazen + + +
+ +
+ zaznaczać +
+ + v + + + czynić wyraźniejszym + + point out + stress + + + + wskazywać co poprzez wykonanie znaku + + mark + + + + stawać się wyraźnym + + stand out + + +
+ +
+ zazwyczaj + zaˈzvɨʧ̑aj +
+ + adv + + + w większości przypadków + + usually + + +
+ +
+ zaćma + ˈzaʨ̑ma +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) defekt soczewki powodujący pełną lub częściową utratę wzroku; + + cataract + + +
+ +
+ zaćmienie + zaˈʨ̑mʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) zjawisko pozornego znikania ciała niebieskiego wywołane przez jego przesłanianie lub wejście w cień; + + eclipse + + +
+ +
+ załatać +
+ + v + + + aspekt dokonany od: łatać + + patch + + +
+ +
+ załatwiać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) pozbawiać możliwości działania lub unicestwiać; wyrządzać komuś krzywdę + + clobber + do in + hit + own + whomp + + + + obsługiwać kogoś + + attend + serve + + + + podejmować różne działania w celu uzyskania czegoś + + arrange + despatch + dispatch + do + fix + get done + + +
+ +
+ załoga + zaˈwɔɡa +
+ + n + + + grupa ludzi obsługująca jakiś pojazd + + crew + team + + + + ogół pracowników zakładu, instytucji itp. + + personnel + staff + + +
+ +
+ załom +
+ + n + + + linia, wzdłuż której następuje wyraźna zmiana + + bend + curve + + + + miejsce załamania lub zagięcia czegoś + + offset + set-back + setoff + + +
+ +
+ założenie + ˌzawɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: założyć + + assuming + + + + teza stanowiąca punkt wyjścia do dalszych rozważań i dalszego toku rozumowania + + assumption + + +
+ +
+ założyciel +
+ + n + + + ktoś, kto coś założył lub dał czemuś początek + + founder + + +
+ +
+ założycielka +
+ + n + + + kobieta, która coś założyła lub dała czemuś początek + + foundress + + +
+ +
+ założyć + zaˈwɔʒɨʨ̑ +
+ + v + + + uznawać, że coś jest czymś innym; przyjmować coś za coś + + assume + + + + włożyć ubranie/okulary + + put on + + +
+ +
+ załączać +
+ + v + + + dodawać załącznik, dodatkowy dokument, fizycznie lub elektronicznie, dodawać plik do maila + + attach + + +
+ +
+ załącznik + zaˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + dokument uzupełniający treść innego dokumentu lub dzieła książkowego, część addendum + + addendum + + + + plik dołączony do wiadomości e-mail + + attachment + + +
+ +
+ zaściankowość +
+ + n + + + cecha tego, kto jest zaściankowy; cecha tego, co jest zaściankowe, zacofane + + insularism + insularity + localism + parochialism + + +
+ +
+ zaślepiony + ˌzaɕlɛˈpʲjɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) bezkrytyczny wobec czyichś wad, niedostrzegający ewidentnych faktów + + besotted + blinded + infatuated + + +
+ +
+ zaświadczać +
+ + v + + + dawać dowód czegoś; być dowodem czegoś, stawać się świadectwem czegoś + + prove + + + + potwierdzać coś oficjalnie + + attest + testify + + +
+ +
+ zaświadczenie + ˌzaɕfʲjaṭˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + dokument potwierdzający coś + + certificate + + +
+ +
+ zaświaty + zaˈɕfʲjatɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miejsce poza światem realnym, gdzie przebywają zmarli + + underworld + + +
+ +
+ zażenowanie +
+ + n + + + poczucie zakłopotania i wstydu + + embarrassment + + +
+ +
+ zażywać +
+ + v + + + korzystać z czegoś przyjemnego + + have + take + + + + przyjmować jakąś substancję + + take + + +
+ +
+ zażyłość +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) bardzo bliski stosunek z jakąś rzeczą czy dobrem + + attachment + closeness + familiarity + + + + bardzo bliskie relacje międzyludzkie + + intimacy + + +
+ +
+ zażyły +
+ + adj + + + nacechowany bliskością + + intimate + + +
+ +
+ zbawczy +
+ + adj + + + (książkowy) dający zbawienie + + saving + + +
+ +
+ zbawiać +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) odżegnać niebezpieczeństwo potępienia wiecznego + + save + + + + wyciągać kogoś z opresji, uratować + + salvage + save + salve + + +
+ +
+ zbawienie + zbaˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) boski akt wybawienia ludzi od wiecznego potępienia; + + salvation + + + + uratowanie w trudnej sytuacji + + salvation + + +
+ +
+ zbawiennie +
+ + adv + + + w sposób zbawienny; przynosząc zbawienie, wybawienie + + beneficially + salutarily + + +
+ +
+ zbawienny +
+ + adj + + + niosący zbawienie, ratujący przed czymś + + salutary + beneficial + + +
+ +
+ zbawić +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) uchronić przed potępieniem wiecznym + + deliver + redeem + + + + wyciągnąć kogoś z opresji, uratować + + salvage + save + salve + + +
+ +
+ zbałamucić + ˌzbawãˈmuʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) pozyskać czyjeś względy w wyniku bałamucenia, skutecznie zawrócić komuś w głowie + + seduce + + + + spowodować zamieszanie, wprowadzić w błąd + + mislead + + +
+ +
+ zbezcześcić +
+ + v + + + potraktować coś bez odpowiedniego szacunku + + defile + + +
+ +
+ zbieg + zbʲjɛk +
+ + n + + + ktoś, kto uciekł, zbiegł skądś + + escaped prisoner + escapee + fugitive + run-away + + + + miejsce styku, zbliżenia się (np. żył wodnych, żył kruszcowych w skale, tras kolejowych, drogowych) + + confluence + + +
+ +
+ zbieg okoliczności + ˈzbʲjɛk ˌɔkɔlʲiʧ̑ˈnɔɕʨ̑i +
+ + n + + + przypadkowe, równoczesne nastąpienie dwóch lub więcej wydarzeń pozostających w pewnej relacji do siebie + + coincidence + concurrence + + +
+ +
+ zbierać + ˈzbʲjɛraʨ̑ +
+ + v + + + gromadzić + + gather + + + + kolekcjonować, tworzyć zbiór czegoś + + collect + + + + podnosić coś, co jest w wielu częściach; podnosić wiele jednakowych lub podobnych rzeczy + + pick + pick up + + + + powodować, że grupa osób znajdzie się w jakimś miejscu + + call + rally + summon + + + + gromadzić się + + gather + + +
+ +
+ zbierać śmietankę + ˈzbʲjɛraʨ̑ ɕmʲjɛˈtãnkɛ +
+ + v + + + zbierać śmietankę z powierzchni mleka + + cream + skim + + +
+ +
+ zbieżność +
+ + n + + + posiadanie czegoś wspólnego + + concurrence + + + + schodzenie się w jednym punkcie + + convergence + convergency + + +
+ +
+ zbieżny +
+ + adj + + + mający coś wspólnego + + concurrent + + + + zbiegający się w jednym punkcie + + convergent + + +
+ +
+ zbijać + ˈzbʲijäʨ̑ +
+ + v + + + obalać argument, teorię, pogląd + + refute + + + + tłuc coś zrobione z kruchej, twardej substancji + + smash + + +
+ +
+ zbiornik + ˈzbʲjɔrʲɲik +
+ + n + + + przedmiot przeznaczony do zbierania, przechowywania lub transportu materiałów, zwłaszcza cieczy i gazów + + cistern + container + tank + vessel + + +
+ +
+ zbiorowość + zbʲjɔˈrɔvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + grupa wyodrębniona ze względu na wspólną cechę; + + community + collectivity + + +
+ +
+ zbiorowy + zbʲjɔˈrɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do pewnej grupy ludzi lub rzeczy, złożony z wielu jednostek + + group + + +
+ +
+ zbir + zbʲir +
+ + n + + + bandyta, zbój, przestępca + + thug + + +
+ +
+ zbiór + zbʲjur +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) kolekcja niepowtarzających się elementów; + + set + family + + + + (rolnictwo, rolniczy) czynność zbierania plonów + + harvest + crop + + + + (rolnictwo, rolniczy) zwykle w lm plon + + harvest + crop + + + + grupa, pewna liczba czegoś traktowana jako jedna całość + + set + + + + zbiór (1.1) wszystkich przedmiotów o jakiejś cesze należących do kogoś + + collection + + +
+ +
+ zbiórka + ˈzbʲjurka +
+ + n + + + zbieranie, gromadzenie rzeczy lub pieniędzy w określonym celu + + gathering + + +
+ +
+ zbić majątek + ˈzbʲiʨ̑ maˈjɔ̃ntɛk +
+ + v + + + dorobić się dużych pieniędzy + + make a fortune + + +
+ +
+ zbliżać + ˈzblʲiʒaʨ̑ +
+ + v + + + podchodzić, przysuwać się do czegoś + + approach + + +
+ +
+ zbliżenie + zblʲiˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + ujęcie filmowe lub fotograficzne z bliskiej odległości + + zoom + + +
+ +
+ zbliżony +
+ + adj + + + o podobnych cechach, niewiele różniący się + + akin + approximate + close + near + similar + + +
+ +
+ zbocze + ˈzbɔʧ̑ɛ +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) pochyły teren stanowiący część góry, wzgórza, doliny czy wąwozu + + dip + slope + + +
+ +
+ zboczenie +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) (seksuologia, seksuologiczny) zaspokajanie popędu płciowego w sposób odbiegający od normy + + deviance + deviancy + deviation + perversion + + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zboczyć + + deviation + + +
+ +
+ zboczeniec + zbɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) człowiek o nienormalnych zachowaniach, zwłaszcza seksualnych + + pervert + deviant + + +
+ +
+ zboczony + zbɔˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) o człowieku lub jego myślach, zachowaniach seksualnych: nienormalny, nieprawidłowy + + perverted + + +
+ +
+ zborsuczyć się + zbɔrˈsuʧ̑ɨʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + neologizm (książkowy) nic nie znaczące, absurdalne słowo, wprowadzające do akcji dramatu element groteski + + mongrelize + + +
+ +
+ zboże + ˈzbɔʒɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina z rodziny traw, uprawiana dla jadalnego ziarna + + cereal + + +
+ +
+ zbroczony krwią + zbrɔˈʧ̑ɔ̃nɨ ˈkr̥fʲjɔ̃w̃ +
+ + adj + + + ociekający krwią, poplamiony krwią + + soak in blood + + +
+ +
+ zbrodnia + ˈzbrɔdʲɲa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) czyn moralnie naganny, który spotyka się ze szczególnym potępieniem społecznym + + crime + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) bardzo ciężkie przestępstwo; + + felony + + +
+ +
+ zbrodnia katyńska + ˈzbrɔdʲɲa kaˈtɨ̃j̃ska +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) rozstrzelanie ponad dwudziestu tysięcy polskich oficerów (jeńców wojennych) dokonane przez NKWD w 1940 roku w Katyniu i innych miejscach w ZSRR; + + Katyn massacre + + +
+ +
+ zbrodnia wojenna + ˈzbrɔdʲɲa vɔˈjɛ̃nːa +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) działanie poważnie naruszające prawa i zwyczaje wojenne, a także bulwersujące międzynarodową moralność i powagę traktatów; + + war crime + + +
+ +
+ zbrodniarz +
+ + n + + + człowiek popełniający zbrodnię + + criminal + felon + malefactor + + +
+ +
+ zbroja + ˈzbrɔja +
+ + n + + + okrycie ochronne wojownika, zabezpieczające przed ciosami + + armour + armor + + +
+ +
+ zbrojny + ˈzbrɔjnɨ +
+ + adj + + + wyposażony w broń + + armed + + + + związany z użyciem broni, walką lub wojną + + armed + + +
+ +
+ zbrojny + ˈzbrɔjnɨ +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) uzbrojony rycerz + + man-at-arms + + +
+ +
+ zbuk + zbuk +
+ + n + + + zepsute, cuchnące jajko + + defected egg + + +
+ +
+ zbyt + zbɨt +
+ + adv + + + nadmiernie, w nadmiarze, za bardzo, przesadnie + + too + + +
+ +
+ zbyt + zbɨt +
+ + n + + + odpłatne rozprowadzanie czegoś + + sale + market + + +
+ +
+ zbyteczny + zbɨˈtɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, którego się nie potrzebuje + + superfluous + + +
+ +
+ zbędny + ˈzbɛ̃ndnɨ +
+ + adj + + + taki, bez którego można się obyć + + dispensable + redundant + superfluous + useless + + +
+ +
+ zbłaźnić się + ˈzbwaʑɲiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + o człowieku ośmieszyć się, zaszkodzić swojej reputacji, narazić się na śmieszność lub wstyd + + compromise + discredit + + +
+ +
+ zdalnie + ˈzdalʲɲɛ +
+ + adv + + + (technologia, technika, techniczny) na odległość, nie bezpośrednio + + distantly + remotely + + +
+ +
+ zdalny + ˈzdalnɨ +
+ + adj + + + (technologia, technika, techniczny) taki, który może być przeprowadzany na odległość + + remote + + +
+ +
+ zdanie + ˈzdãɲɛ +
+ + n + + + (gramatyka) wypowiedzenie posiadające orzeczenie (osobową formę czasownika) + + sentence + + + + opinia + + opinion + + +
+ +
+ zdanie nadrzędne + ˈzdãɲɛ naḍˈʒɛ̃ndnɛ +
+ + n + + + (gramatyka) w zdaniu złożonym: zdanie samodzielne znaczeniowo, określane przez zdanie podrzędne + + independent clause + main clause + + +
+ +
+ zdanie podrzędne + ˈzdãɲɛ pɔḍˈʒɛ̃ndnɛ +
+ + n + + + (gramatyka) w zdaniu złożonym: zdanie określające zdanie nadrzędne + + clause + dependent clause + subordinate clause + + +
+ +
+ zdanie złożone + ˈzdãɲɛ zwɔˈʒɔ̃nɛ +
+ + n + + + (gramatyka) zdanie dające się podzielić na co najmniej dwa wypowiedzenia (zdania pojedyncze lub równoważniki zdania) + + complex sentence + compound sentence + + +
+ +
+ zdarzać + ˈzdaʒaʨ̑ +
+ + v + + + wydarzać się, trafiać się + + happen + + +
+ +
+ zdarzenie + zdaˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) podzbiór przestrzeni probabilistycznej, symbolizujący pewien zestaw wyników eksperymentu; + + event + + + + (informatyka, informatyczny) zapis zajścia w systemie komputerowym określonej sytuacji; + + event + + + + coś, co miało miejsce; co zdarzyło się + + event + happening + + +
+ +
+ zdawać + ˈzdavaʨ̑ +
+ + v + + + przedstawiać sprawę + + give an account + report + + + + przekazywać stanowisko, funkcję lub odpowiedzialność za coś + + return + turn over + + + + przystępować do egzaminu lub sprawdzianu + + take an exam + + + + odnosić wrażenie, nie będąc jednak pewnym + + appear + seem + + + + pokładać w kimś zaufanie + + rely + trust + + +
+ +
+ zdawać sobie sprawę + ˈzdavaʨ̑ ˈsɔbʲjɛ ˈspravɛ +
+ + idiom + + + mieć pełną świadomość czegoś; rozumieć, wiedzieć coś, uświadamiać sobie coś + + realize + awake + + +
+ +
+ zdać + zdaʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: zdawać + + pass + + +
+ +
+ zdechnąć + ˈzdɛxnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (pogardliwie) umrzeć + + die + + + + (potocznie, potoczny) o zwierzęciu: skończyć życie + + die + + +
+ +
+ zdechł pies + ˈzdɛxw̥ ˈpʲjɛs +
+ + idiom + + + komenda skierowana do psa polegająca na celowym przewróceniu się zwierzęcia na grzbiet lub na bok (tak, jakby było postrzelone) i pozostaniu nieruchomo w tej pozycji do wyznaczonego przez opiekuna momentu + + play dead + + +
+ +
+ zdecydowanie + ˌzdɛʦ̑ɨdɔˈvãɲɛ +
+ + adv + + + w sposób pewny, zdecydowany; bez wątpliwości + + decidedly + + +
+ +
+ zdecydowany + ˌzdɛʦ̑ɨdɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + niebudzący wątpliwości, niewątpliwy + + definite + + + + umiejący szybko się zdecydować, podjąć decyzję + + determined + firm + + +
+ +
+ zdecydować + ˌzdɛʦ̑ɨˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + podjąć decyzję + + decide + + +
+ +
+ zdejmować + zdɛjˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + zabierać coś z jakiegoś miejsca wysoko lub z wieszaka + + take down + + + + ściągać ubranie, buty + + take off + + + + ściągać nakrycie głowy, okulary + + take off + + +
+ +
+ zdenerwowanie + ˌzdɛ̃nɛrvɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + rozdrażnienie nerwowe + + jitters + + +
+ +
+ zdenerwowany + ˌzdɛ̃nɛrvɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + odczuwający niepokój, niepewność + + nervous + + + + odczuwający rozdrażnienie, złość + + irritated + + +
+ +
+ zderzacz +
+ + n + + + urządzenie, które ma za zadanie coś zderzać + + collider + + +
+ +
+ zderzak + ˈzdɛʒak +
+ + n + + + (kolejnictwo) urządzenie przeznaczone do łagodzenia siły nacisku i uderzeń oraz utrzymywania wagonów w odpowiedniej odległości; + + buffer + + + + (motoryzacja) element pojazdu służący do złagodzenia zderzenia pojazdu z drugim pojazdem lub przeszkodą; + + bumper + fender + + +
+ +
+ zderzenie + zdɛˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + gwałtowne uderzenie się poruszających się obiektów + + crash + + +
+ +
+ zdesperowany + ˌzdɛspɛrɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + taki, który stracił nadzieję na coś, jest ogarnięty desperacją + + desperate + + +
+ +
+ zdeterminowany +
+ + adj + + + zdecydowany, dążący do osiągnięcia swoich planów + + determinate + + +
+ +
+ zdjąć + zdʲjɔ̇̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + biorąc, usunąć skąd + + remove + take off + + +
+ +
+ zdobić + ˈzdɔbʲiʨ̑ +
+ + v + + + służyć jako ozdoba + + grace + + + + upiększać coś, dodawać elementy dekoracyjne + + adorn + decorate + + +
+ +
+ zdobycie + zdɔˈbɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zdobyć + + achievement + acquirement + acquisition + attainment + capture + conquest + + +
+ +
+ zdobycz + ˈzdɔbɨʧ̑ +
+ + n + + + ofiara upolowana przez drapieżnika, myśliwego lub wędkarza + + prey + + + + osiągnięcia w jakiejś dziedzinie + + achievement + + + + rzecz, która została zdobyta + + booty + spoils + trophy + + +
+ +
+ zdobywać + zdɔˈbɨvaʨ̑ +
+ + v + + + odbierać przemocą + + conquer + get + obtain + procure + win + + +
+ +
+ zdolność + ˈzdɔlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + naturalna sprawność i możliwość robienia czegoś + + capacity + facility + + + + umiejętność zrobienia czegoś, predyspozycja do szybkiego opanowywania umiejętności + + ability + capacity + aptitude + gift + talent + + +
+ +
+ zdolny + ˈzdɔlnɨ +
+ + adj + + + będący w stanie wykonać określoną czynność + + able + capable + + + + taki, który ma talent, zdolności; jest uzdolniony + + talented + clever + + +
+ +
+ zdołowany + ˌzdɔwɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) przygnębiony + + depressed + feeling down + + +
+ +
+ zdrada + ˈzdrada +
+ + n + + + działanie na szkodę narodu lub kraju + + betrayal + treason + + + + niedochowanie wierności (zazwyczaj seksualnej) małżeńskiej lub partnerskiej + + infidelity + marital infidelity + + + + odstąpienie od zasad lub wartości + + betrayal + + +
+ +
+ zdrada stanu + ˈzdrada ˈstãnu +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) przestępstwo wymierzone przeciw najistotniejszym interesom państwa, jego bezpieczeństwu lub ustrojowi; + + high treason + + +
+ +
+ zdradzać + ˈzdraʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + o sekrecie, tajemnicy: wyjawiać, mówić komuś, często niepowołanemu + + reveal + + + + złamać przysięgę wierności w związku, zwykle przez odbycie stosunku seksualnego z inną osobą niż osoba, z którą jest się w związku + + cheat + + + + łamać dane komuś słowo, obietnicę; wykonywać coś, co może być traktowane jako złamanie takiej obietnicy; także porzucać swoje ideały + + betray + + +
+ +
+ zdradziecki +
+ + adj + + + taki, który ma na celu zdradę; który zdradził lub zdradza + + insidious + traitorous + treasonable + + +
+ +
+ zdradziecko + zdraˈʥ̑ɛʦ̑kɔ +
+ + adv + + + w sposób zdradziecki, zdradliwy, podstępny + + treacherously + traitorously + + +
+ +
+ zdrajca + ˈzdrajʦ̑a +
+ + n + + + ktoś, kto zdradza swój naród, kraj, plemię, społeczność, itp. + + traitor + betrayer + + +
+ +
+ zdrajczyni + zdrajˈʧ̑ɨ̃ɲi +
+ + n + + + forma żeńska od zdrajca + + traitress + + +
+ +
+ zdrapka + ˈzdrapka +
+ + n + + + kupon lub karta z polem zdrapki (1.1) + + scratchcard + + + + loteria w formie kuponu ze zdrapką (1.2) + + scratch game + + +
+ +
+ zdrobnienie + zdrɔbʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (gramatyka) oznaczenie przedmiotu mniejszego w stosunku do poprzedniego, oznaczać może pieszczotliwy lub pogardliwy stosunek mówiącego do obiektu; + + diminutive + + +
+ +
+ zdrowaśka + zdrɔˈvaɕka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) modlitwa chrześcijańska zaczynająca się od słów „Zdrowaś Maryjo”; + + Hail Mary + + +
+ +
+ zdrowie + ˈzdrɔvʲjɛ +
+ + n + + + stan organizmu, który funkcjonuje prawidłowo (przeciwieństwo choroby) + + health + + +
+ +
+ zdrowieć + ˈzdrɔvʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + wracać do zdrowia, odzyskiwać siły + + recover + get better + get well + recuperate + + +
+ +
+ zdrowo +
+ + adv + + + w sposób świadczący o zdrowiu + + healthily + + +
+ +
+ zdroworozsądkowy + ˌzdrɔvɔrɔsːɔ̃ntˈkɔvɨ +
+ + adj + + + zgodny ze zdrowym rozsądkiem + + commonsense + + +
+ +
+ zdrowy + ˈzdrɔvɨ +
+ + adj + + + dobry dla zdrowia + + healthy + wholesome + + + + taki, który nie cierpi na żadną chorobę, ma się dobrze + + healthy + sound + able + + +
+ +
+ zdrów jak ryba +
+ + adj + + + całkiem zdrowy + + as fit as a fiddle + + +
+ +
+ zdumienie + zdũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zdumieć, stan zaskoczenia + + amazement + + +
+ +
+ zdumiewać +
+ + v + + + wywoływać zdumienie + + amaze + astound + + + + przyjmować ze zdumieniem + + be amazed + be astounded + + +
+ +
+ zdumieć + ˈzdũmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + wywołać u kogoś zakłopotanie + + astound + + +
+ +
+ zdumiony +
+ + adj + + + znacznie zdziwiony; wyrażający zdumienie + + amazed + astounded + + +
+ +
+ zdun + zdũn +
+ + n + + + osoba, która buduje i konserwuje piece + + tile-stove setter + + +
+ +
+ zdzierać + ˈʑʥ̑ɛraʨ̑ +
+ + v + + + szarpiąc, zdejmować warstwę czegoś + + tear off + + +
+ +
+ zdziwienie + ʑʥ̑iˈvʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zdziwić + + astonishment + + +
+ +
+ zdążyć + ˈzdɔ̃w̃ʒɨʨ̑ +
+ + v + + + dotrzymać komuś kroku + + keep pace + + + + przybyć na umówioną godzinę + + be in time + come in time + come too late + miss + + +
+ +
+ ze + +
+ + particle + + + (potocznie, potoczny) partykuła poprzedzająca liczbę oznaczająca jej przybliżenie + + about + + +
+ +
+ ze względu na + zɛ‿ˈvzɡlɛ̃ndu ˈna +
+ + z uwagi na, biorąc pod uwagę + + on account of + + +
+ +
+ zebra + ˈzɛbra +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) przejście dla pieszych + + zebra crossing + + + + (zoologia, zoologiczny) afrykański ssak z rodziny koniowatych z charakterystycznymi pasami na sierści; + + zebra + + +
+ +
+ zebranie + zɛˈbrãɲɛ +
+ + n + + + zgromadzenie grupy ludzi w celu omówienia jakiejś kwestii, poruszenia tematu + + meeting + + +
+ +
+ zebroid + zɛˈbrɔ<sup>j</sup>it +
+ + n + + + (zootechnika, zootechniczny) krzyżówka zebry z innym koniowatym; + + zebroid + + +
+ +
+ zebu + ˈzɛbu +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gatunek bydła; + + zebu + + +
+ +
+ zebździć się +
+ + v + + + (eufemistycznie) wypróżnić się z kału + + shit + + +
+ +
+ zechcieć +
+ + v + + + forma uprzejmego polecenia lub prośby + + will have + + + + nabrać ochoty coś zrobić + + desire + want + + + + zdecydować się na coś + + deign + + +
+ +
+ zefir + ˈzɛfʲir +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (poetycki, poetycko) łagodny i ciepły wiatr + + zephyr + + +
+ +
+ zegar + ˈzɛɡar +
+ + n + + + przyrząd przeznaczony do mierzenia i wskazywania właściwego czasu; + + clock + watch + + +
+ +
+ zegar biologiczny + ˈzɛɡar ˌbʲjɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) ogół procesów przystosowujących organizm do cyklicznych zmian wewnętrznych i zewnętrznych; + + body clock + + +
+ +
+ zegar słoneczny + ˈzɛɡar swɔ̃ˈnɛʧ̑nɨ +
+ + n + + + zegar określający czas na podstawie pozycji słońca + + sundial + + +
+ +
+ zegarek + zɛˈɡarɛk +
+ + n + + + niewielkich rozmiarów zegar + + watch + + +
+ +
+ zegarmistrz + zɛˈɡarmʲisṭʃ +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) osoba zajmująca się naprawą zegarów, zegarków; + + watchmaker + + +
+ +
+ zegarynka + ˌzɛɡaˈrɨ̃nka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) automat telefonicznie podający czas + + speaking clock + + +
+ +
+ zelandzki +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) grupa gwar języka niderlandzkiego, używana głównie w holenderskich prowincjach Zelandii i Holandii Południowej; + + Zeelandic + + +
+ +
+ zelota + zɛˈlɔta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek antyarystokratycznego ugrupowania politycznego działającego w Salonikach w latach 1342-1350 + + Zealot + + + + (historia, historyczny, historycznie) członek żydowskiego ugrupowania religijno-politycznego z I w. n.e., którego celem była czynna walka z okupacją rzymską w Palestynie; + + Zealot + + + + (książkowy) gorliwy, fanatyczny entuzjasta, wyznawca jakiejś idei lub religii + + zealot + + +
+ +
+ zelotyzm + zɛˈlɔtɨsm̥ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) żarliwość, gorliwość, fanatyzm + + zealotry + + +
+ +
+ zelżywość + zɛˈlʒɨvɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (staropolski) hańba, dyshonor + + opprobrium + + +
+ +
+ zemsta + ˈzɛ̃msta +
+ + n + + + odwet za krzywdy + + revenge + vengeance + retribution + + +
+ +
+ zen + zɛ̃n +
+ + n + + + szkoła buddyzmu mahajany rodem z Japonii; + + zen + + +
+ +
+ zenana + zɛ̃ˈnãna +
+ + n + + + kobieca część domu u muzułmanów + + zenana + + +
+ +
+ zenit + ˈzɛ̃ɲit +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) najwyżej położony punkt na niebie; + + zenith + + +
+ +
+ zepsucie +
+ + n + + + rozkład moralności + + depravity + + +
+ +
+ zepsuć + ˈzɛpsuʨ̑ +
+ + v + + + zniszczyć, uszkodzić w sposób uniemożliwiający działanie + + mutilate + spoil + + + + o sprzęcie: przestać działać + + break down + + +
+ +
+ zeriba + zɛˈrʲiba +
+ + n + + + ogrodzenie wykonane z kolczastych krzewów, chroniące przed afrykańskimi drapieżnikami + + zareba + + +
+ +
+ zero + ˈzɛrɔ +
+ + n + + + liczba 0; + + zero + + +
+ +
+ zerowy + zɛˈrɔvɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) pusty, nie mający treści + + null + + + + początkowy, wyjściowy + + null + + + + taki, którego wartość wynosi zero + + null + + + + identyfikowany przez zero; taki, który w określonym porządku liczenia poprzedza pierwszy + + zeroth + 0th + noughth + + +
+ +
+ zerwać + ˈzɛrvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) skończyć związek z kimś + + break up + split up + + + + oddzielić coś od czegoś, ciągnąć + + tear + tear off + + + + przerwać coś + + break + break off + + +
+ +
+ zerówka + zɛˈrufka +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) najwyższy oddział przedszkola lub funkcjonujący samodzielnie, poprzedzający pójście do szkoły; klasa zero + + reception class + + +
+ +
+ zespolić + zɛˈspɔlʲiʨ̑ +
+ + v + + + połączyć trwale kilka części w jedną + + bring together + integrate + unite + + +
+ +
+ zespół + ˈzɛspuw +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) występowanie wad wrodzonych, urazów lub objawów chorobowych w charakterystycznym zestawieniu; + + syndrome + complex + + + + całość grupy teatralnej w danym teatrze + + company + ensemble + troupe + + + + grupa muzyków występująca razem na scenie + + band + group + + + + grupa osób realizująca wspólny cel; + + team + group + body + + + + zbiór jednostek, obiektów stanowiący całość + + complex + set + unit + + +
+ +
+ zespół Downa +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół wad wrodzonych spowodowany obecnością dodatkowego chromosomu 21; + + Down syndrome + Down's syndrome + + +
+ +
+ zespół Guillaina-Barrégo +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ostry, zapalny stan chorobowy dotyczący nerwów o nieznanej etiologii; + + Guillain-Barré syndrome + + +
+ +
+ zespół Hioba +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) jedna z rzadkich chorób genetycznych; + + Job's syndrome + + +
+ +
+ zespół Sjögrena +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) choroba autoimmunizacyjna z powstawaniem nacieków limfocytarnych w obrębie gruczołów wydzielania zewnętrznego, charakteryzująca się suchością śluzówek, zwłaszcza jamy ustnej i spojówek; + + Sjögren’s syndrome + + +
+ +
+ zespół hipoplazji lewego serca + ˈzɛspuw ˌçipɔˈplazʲji lɛˈvɛɡɔ ˈsɛrʦ̑a +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wrodzona wada serca polegająca na niewykształceniu prawidłowej lewej komory serca; + + hypoplastic left heart syndrome + + +
+ +
+ zespół kanału nadgarstka + ˈzɛspuw kãˈnawu nadˈɡarstka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie będące neuropatią uciskową nerwu pośrodkowego na poziomie kanału nadgarstka + + carpal tunnel syndrome + + +
+ +
+ zespół lęku uogólnionego +
+ + n + + + (psychologia, psychologiczny) zaburzenie, któremu towazyszy obecność uporczywego lęku nie wiążącego się z żadnym określonym czynnikiem; + + generalized anxiety disorder + + +
+ +
+ zespół napięcia przedmiesiączkowego + ˈzɛspuw naˈpʲjɛ̇̃ɲʨ̑a ˌpʃɛdmʲjɛ̇ɕɔ̃n͇ʧ̑kɔˈvɛɡɔ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zespół objawów psychicznych, fizycznych i emocjonalnych występujący od kilku do kilkunastu dni przed menstruacją, ustępujący z chwilą jej rozpoczęcia; + + premenstrual syndrome + premenstrual tension + + +
+ +
+ zespół opóźnionej fazy snu +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie snu polegające na zbyt późnym zasypianiu i budzeniu się; + + delayed sleep phase disorder + delayed sleep phase syndrome + + +
+ +
+ zespół policystycznych jajników +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie endokrynne dotykające kobiety w wieku reprodukcyjnym; + + polycystic ovary syndrome + + +
+ +
+ zespół przyspieszonej fazy snu +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) zaburzenie snu polegający na zbyt wczesnym kładzeniu się spać (między 18 a 21:00) i wczesnym budzeniu się, o ok. 3:00–4:00 w nocy + + advanced sleep phase disorder + advanced sleep phase syndrome + + +
+ +
+ zespół złego wchłaniania +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) stan wynikły z nieprawidłowości w trawieniu i wchłanianiu składników odżywczych z przewodu pokarmowego; + + malabsorption + + +
+ +
+ zesrać się + ˈzɛsraʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (wulgarnie, wulgaryzm) wypróżnić się z kału + + take a shit + + +
+ +
+ zestaw + ˈzɛstaf +
+ + n + + + całość, zbiór składający się z różnych elementów, przedmiotów + + kit + set + suite + + +
+ +
+ zestawiać +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) złączać końce złamanej kości + + set + + + + przedstawiać dane w formie wykazu + + compile + + + + ustalać podobieństwa i różnice + + juxtapose + + + + zdejmując coś, kłaść to niżej + + take down + + +
+ +
+ zeszyt + ˈzɛʃɨt +
+ + n + + + (szkolnictwo, szkolny) kartki papieru złożone w całość służące do zapisywania; + + notebook + + +
+ +
+ zeszły + ˈzɛʃwɨ +
+ + adj + + + taki, który minął, odbył się już i należy do przeszłości; poprzedni, przed tym, który jest teraz (najczęściej w odniesieniu do czasu) + + last + yester- + + +
+ +
+ zet + zɛt +
+ + n + + + nazwa litery z, trzydziestej litery polskiego alfabetu + + zed + zee + + +
+ +
+ zetta- + ˈzɛtːa +
+ + (fizyka, fizyczny) pierwszy człon wyrazów złożonych oznaczających jednostki miary 1021 razy większe od podstawowych; + + zetta- + + +
+ +
+ zewangelizowanie +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dokonanie ewangelizacji + + evangelization + + +
+ +
+ zewangelizować +
+ + v + + + zaprowadzić chrześcijaństwo + + evangelize + + +
+ +
+ zewnątrz + ˈzɛvnɔ̃nṭʃ +
+ + preposition + + + (przestarzałe, przestarzały) poza obrębem, obszarem jakiejś powierzchni terenu, obiektu, środowiska + + outside + + +
+ +
+ zewnętrzny + zɛˈvnɛ̃nṭʃnɨ +
+ + adj + + + taki, który znajduje się poza czymś (poza obrębem); taki, który widać na zewnątrz + + external + exterior + extern + extraneous + outdoor + superficial + + +
+ +
+ zewsząd + ˈzɛfʃɔ̃nt +
+ + indefinitePronoun + + + (książkowy) ze wszystkich stron + + from all side + from every direction + + +
+ +
+ zez + zɛs +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nierównoległe ustawienie gałek ocznych względem siebie, powodujące nieprawidłowe widzenie; + + squint + strabismus + + +
+ +
+ zeznanie + zɛˈznãɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (administracja) oficjalne wyjaśnienia złożone w sądzie lub przed innymi władzami + + testimony + + +
+ +
+ zezowaty +
+ + adj + + + taki, który ma zeza + + cross-eyed + squint + + +
+ +
+ zezować + zɛˈzɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zaglądać ukradkiem + + peek + peep + + +
+ +
+ zezwalać + zɛˈzvalaʨ̑ +
+ + v + + + (oficjalnie) wydawać komuś zezwolenie na coś; pozwalać, nie zabraniać + + condone + + +
+ +
+ zezwolenie + ˌzɛzvɔˈlɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) dokument poświadczający oficjalną zgodę + + permission + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) oficjalna zgoda + + permission + + +
+ +
+ zgadnąć + ˈzɡadnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + aspekt dokonany od: zgadywać + + guess + + +
+ +
+ zgadywać +
+ + v + + + przewidywać co na podstawie przesłanek niedających pewności + + guess + + +
+ +
+ zgadzać + ˈzɡaʣ̑aʨ̑ +
+ + v + + + być zgodnym z czymś, mieć podobną opinię + + agree + concur + + + + wyrażać zgodę, dawać zgodę na coś + + agree + allow + consent + + +
+ +
+ zgaga + ˈzɡaɡa +
+ + n + + + uczucie pieczenia w przełyku + + heartburn + + +
+ +
+ zgar + zɡar +
+ + n + + + (metaloznawstwo, metalurgia) strata metalu w czasie procesów metalurgicznych, głównie wytapiania + + dross + + +
+ +
+ zginąć + ˈzʲɟĩnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + być zagubionym, w trudnej sytuacji + + get lost + + + + nagle, tragicznie stracić życie (w odniesieniu do ludzi) + + die + + + + oddalić się poza zasięg słuchu, wzroku, stracić coś z oczu + + be lost + + + + przestać istnieć, stracić ważność (o cechach, zjawiskach, wartościach) + + die + disappear + + + + zgubić się, nie znać dalszej drogi + + lose one's way + + +
+ +
+ zgnilec amerykański + ˈzʲɟɲilɛʦ̑ ˌãmɛrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) (pszczelarstwo, pszczelarski) choroba bakteryjna czerwiu pszczelego; + + American foulbrood + + +
+ +
+ zgnilec europejski + ˈzʲɟɲilɛʦ̑ ˌɛwrɔˈpɛjsʲci +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) (pszczelarstwo, pszczelarski) choroba bakteryjna czerwi pszczelich; + + European foulbrood + + +
+ +
+ zgniły + ˈzʲɟɲiwɨ +
+ + adj + + + taki, który zgnił; także: charakterystyczny dla czegoś, co gnije lub zgniło + + rotten + + + + zdemoralizowany, zepsuty, parszywy + + rotten + + +
+ +
+ zgoda + ˈzɡɔda +
+ + n + + + pozwolenie, aprobata, zgodzenie się + + consent + + + + stan pozbawiony konfliktów czy kłótni, pojednanie + + concord + reconciliation + + +
+ +
+ zgodnie + ˈzɡɔdʲɲɛ +
+ + adv + + + jednogłośnie, jednomyślnie + + unanimously + + + + w sposób zgodny, harmonijny, bez konfliktu lub sprzeczności + + agreeably + facilely + + + + według czegoś, odpowiednio do czegoś + + accordingly + + +
+ +
+ zgodność + ˈzɡɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + brak konfliktów + + harmony + + + + cecha tego, co jest z czymś zgodne, nie jest sprzeczne + + compatibility + compliance + conformity + + + + jednomyślność + + unanimity + + +
+ +
+ zgodny + ˈzɡɔdnɨ +
+ + adj + + + taki, który odpowiada czemuś, który do czegoś pasuje + + compatible + congruent + legal + + + + taki, który tworzy harmonię, jest jednogłośny, jednakowy, jednolity z czymś + + harmonious + + + + taki, który zgadza się na coś, godzi się z czymś, dąży do zgody + + peaceable + + +
+ +
+ zgrabny + ˈzɡrabnɨ +
+ + adj + + + odznaczający się finezją, elegancją; pełen gracji + + graceful + + + + proporcjonalnie zbudowany + + shapely + svelte + + +
+ +
+ zgraja + ˈzɡraja +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) liczna grupa ludzi, która jest uciążliwa, agresywna lub nieprzyjaźnie nastawiona + + gang + band + bunch + crew + flock + mob + + +
+ +
+ zgromadzenie + ˌzɡrɔ̃maˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zespół ludzi reprezentujących daną społeczność i stanowiących jakąś władzę, przedstawicielstwo + + assembly + + +
+ +
+ zgrubienie + zɡruˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (gramatyka) wyraz utworzony za pomocą odpowiedniego formantu oznaczającego rzecz albo osobę większą od nazywanej wyrazem podstawowym; + + augmentative + + + + nienaturalne powiększenie się czegoś, rozrost + + aneurysm + + +
+ +
+ zgryz + zɡrɨs +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) ustawienie zębów względem siebie + + occlusion + + +
+ +
+ zgryzota + zɡrɨˈzɔta +
+ + n + + + wielkie zmartwienie + + worry + + +
+ +
+ zgrzytać zębami + ˈzɡʒɨtaʥ̑ zɛ̃mˈbãmʲi +
+ + idiom + + + denerwować się, złościć się; odczuwać irytację, gniew + + gnash one's teeth + + +
+ +
+ zguba + ˈzɡuba +
+ + n + + + klęska, nieszczęście + + ruin + + + + rzecz lub osoba zgubiona, której chwilowo nie można znaleźć + + loss + + +
+ +
+ zgubiony +
+ + adj + + + który poniósł klęskę, który jest bliski zguby + + lost + + + + zaginiony; taki, którego ktoś zgubił + + lost + + +
+ +
+ zgubić + ˈzɡubʲiʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) doprowadzić do zguby + + bring to ruin + ruin + + + + przez nieuwagę zostawić coś w nieznanym sobie miejscu + + lose + mislay + + + + o przedmiocie: zostać przez kogoś zgubionym + + go astray + + + + zabłądzić + + get lost + lose oneself + lose the way + + +
+ +
+ zgubny + ˈzɡubnɨ +
+ + adj + + + prowadzący do zguby + + pernicious + deleterious + baleful + baneful + malefic + malign + + + + przynoszący zniszczenie + + fatal + calamitous + destructive + disastrous + pestilent + ruinous + + +
+ +
+ zgłaszać + ˈzɡwaʃaʨ̑ +
+ + v + + + występować z czymś publicznie, wnosić o coś, postulować, przedstawiać + + lodge + tender + + + + zadeklarować w deklaracji celnej lub podatkowej + + declare + + + + zawiadomić o czymś + + report + + + + ochotniczo wyrażać chęć udziału w czymś + + apply + volunteer + + + + odzywać się w słuchawce telefonu + + answer + respond + + + + przybyć w określone miejsce lub do określonej osoby w określonym celu, stawiać się + + appear + come + show up + + +
+ +
+ zgłoszenie +
+ + n + + + formalne powiadomienie o czymś + + application + delating + + + + oficjalna deklaracja o gotowości wzięcia udziału w czymś + + enrolment + entry + registration + + +
+ +
+ ziarnko do ziarnka, a zbierze się miarka + ˈʑarn̥kɔ dɔ‿ˈʑarn̥ka ː‿ˈzbʲjɛʒɛ‿ɕɛ ˈmʲjarka +
+ + proverb + + + oszczędzając cierpliwie nawet małe ilości można dużo uzbierać + + little strokes fell great oaks + + +
+ +
+ ziarno + ˈʑarnɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) nasiono zbóż, trawy, itp.; również porcja tych nasion; + + grain + seed + + + + (fotografia) niepożądane drobne punkty obrazu na fotografii; + + grain + film grain + + + + cząstka czegoś + + grain + + + + krystalit; + + crystallite + + +
+ +
+ ziarnopłon wiosenny +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Ficaria verna Huds., gatunek kwitnącej żółto byliny o właściwościach leczniczych; + + lesser celandine + + +
+ +
+ zielarstwo + ʑɛˈlarstfɔ +
+ + n + + + dział wiedzy zajmujący się zagadnieniami hodowli, uprawy, zbioru, suszenia, pakowania i przechowywania ziół i roślin leczniczych; + + herbalism + + +
+ +
+ zielarz + ˈʑɛlaʃ +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie zielarstwa, leczący za pomocą ziół + + herbalist + herbist + herborist + + +
+ +
+ ziele + ˈʑɛlɛ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina o nietrwałych, nadziemnych pędach + + herb + + +
+ +
+ ziele angielskie +
+ + n + + + (kulinaria) suszone owoce korzennika lekarskiego stosowane jako przyprawa; + + allspice + + +
+ +
+ zieleń + ˈʑɛlɛ̃ɲ +
+ + n + + + kolor zielony + + green + + + + ubranie w kolorze zielonym + + green + + +
+ +
+ zieleń Scheelego +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zielony pigment będący mieszaniną arseninów miedzi; + + Scheele's green + Swedish green + + +
+ +
+ zielnik + ˈʑɛlʲɲik +
+ + n + + + kolekcja zasuszonych dla celów naukowych roślin + + herbarium + + +
+ +
+ zielona herbata + ʑɛˈlɔ̃na xɛrˈbata +
+ + n + + + (kulinaria) napój przyrządzany wyłącznie z liści herbaty chińskiej, które zostały poddane minimalnemu utlenianiu w czasie przetwarzania + + green tea + + +
+ +
+ zielona rewolucja + ʑɛˈlɔ̃na ˌrɛvɔˈluʦ̑ʲja +
+ + n + + + zbiór międzynarodowych programów rozwoju rolnictwa prowadzonych w latach 60. XX w. przez FAO (jedną z organizacji ONZ), mających zlikwidować zjawisko głodu na Ziemi; + + Green Revolution + + +
+ +
+ zielonawy + ˌʑɛlɔ̃ˈnavɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym do zielonego + + greenish + + +
+ +
+ zielono +
+ + adv + + + z użyciem zielonej barwy, z obecnością zieleni + + greenly + verdantly + + +
+ +
+ zielonooki + ˌʑɛlɔ̃nɔˈːci +
+ + adj + + + (książkowy) taki, który ma zielone, zielonkawe oczy + + green-eyed + + +
+ +
+ zielonooki potwór +
+ + n + + + (literacko) (przenośnie, przenośnia) zazdrość + + green-eyed monster + + +
+ +
+ zielonoprzylądkowy +
+ + adj + + + związany z Wyspami Zielonego Przylądka lub Republiką Zielonego Przylądka + + Cape Verdean + + +
+ +
+ zielony + ʑɛˈlɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (lekceważąco, lekceważący) (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) ktoś niedoświadczony, niewyrobiony, niemający rozeznania w jakiejś dziedzinie, zwykle młody + + green + + + + o roślinach, owocach: taki, który nie osiągnął dojrzałości, będący w stadium poprzedzającym dojrzałość; niedojrzały + + green + + + + mający kolor czwartego pasma tęczy, taki jak kolor świeżej trawy, szmaragdu, malachitu itp.; mający kolor pochodny, powstały ze zmieszania kolorów podstawowych: żółtego i niebieskiego; + + green + vert + + +
+ +
+ zielony + ʑɛˈlɔ̃nɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) człowiek związany z ekologią; działacz na rzecz ochrony środowiska naturalnego + + environmentalist + greenie + treehugger + + +
+ +
+ zielony ludzik +
+ + n + + + (żartobliwie) (fantastyka naukowa, ang. „science fiction”) rzekomy przybysz z kosmosu o zielonej skórze + + little green man + alien + green guy + space alien + + +
+ +
+ zielsko +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) roślina dziko rosnąca lub zbiorowisko takich roślin + + weed + + +
+ +
+ ziemia + ˈʑɛ̃mʲja +
+ + n + + + grunt, podłoże (także w budynku) + + ground + soil + + + + kraina geograficzna + + land + + +
+ +
+ ziemia obiecana + ˈʑɛ̃mʲja ˌɔbʲjɛˈʦ̑ãna +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) miejsce najbardziej pożądane, wydające się rajem + + promised land + + +
+ +
+ ziemniaczany + ˌʑɛ̃mʲɲaˈʧ̑ãnɨ +
+ + adj + + + dotyczący ziemniaków (rośliny i bulwy), związany z ziemniakami + + potato + + + + przyrządzony, zrobiony z ziemniaków, z dodatkiem ziemniaków + + potato + + +
+ +
+ ziemniak + ˈʑɛ̃mʲɲak +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Solanum tuberosum L., roślina z gatunku psianka ziemniak, o jadalnych bulwach; + + potato + + + + (spożywczy) warzywo z bulwy ziemniaka (1.1) + + potato + + +
+ +
+ ziemnokraska +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny Brachypteraciidae; + + ground roller + + +
+ +
+ ziemny + ˈʑɛ̃mnɨ +
+ + adj + + + związany z ziemią, glebą + + earth + earthen + ground + + +
+ +
+ ziemski + ˈʑɛ̃msʲci +
+ + adj + + + (książkowy) doczesny (zwłaszcza w opozycji do życia pozagrobowego) + + earthly + sublunary + temporal + worldly + + + + (książkowy) zwykły, codzienny + + earthy + mundane + ordinary + + + + dotyczący planety Ziemi + + terrestial + + + + dotyczący ziemi ornej, majątku ziemskiego + + landed + + +
+ +
+ ziewać + ˈʑɛvaʨ̑ +
+ + v + + + szeroko otwierać usta, wydając charakterystyczny przeciągły odgłos z powodu senności lub znudzenia + + yawn + + +
+ +
+ zika +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wirus przenoszony przez komary, który rozprzestrzenił się w Azji, Ameryce i Europie; + + Zika virus + + +
+ +
+ zima + ˈʑĩ.ma +
+ + n + + + najchłodniejsza z 4 astronomicznych (lub 6 klimatycznych) pór roku; + + winter + + +
+ +
+ zimna wojna + ˈʑĩmna ˈvɔjna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) okres napięcia pomiędzy Związkiem Radzieckim a Stanami Zjednoczonymi istniejący w drugiej połowie dwudziestego wieku; + + Cold War + + +
+ +
+ zimne ognie + ˈʑĩmnɛ ˈɔɟɲɛ +
+ + n + + + niewielkie fajerwerki do użytku domowego w formie pręcika, na którym spala się substancja wytwarzająca snop iskier; + + sparkler + + +
+ +
+ zimno + ˈʑĩmnɔ +
+ + adv + + + (przenośnie, przenośnia) w sposób chłodny, obojętny, niechętny + + cold + coldly + + + + (przysłówek) od: zimny + + coldly + cold + + +
+ +
+ zimno + ˈʑĩmnɔ +
+ + n + + + niska temperatura + + cold + coldness + frigidity + + +
+ +
+ zimnowojenny +
+ + adj + + + taki, który dzieje się podczas zimnej wojny + + Cold War + + +
+ +
+ zimny + ˈʑĩmnɨ +
+ + adj + + + mający (względnie) niską temperaturę, wywołujący uczucie zimna + + cold + + +
+ +
+ zimny palec + ˈʑĩmnɨ ˈpalɛʦ̑ +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) (środowiskowy) końcowa część kriostatu, przewodząca zimno do badanego urządzenia + + cold finger + + +
+ +
+ zimorodek + ˌʑĩmɔˈrɔdɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Alcedo atthis, niewielki, kolorowy ptak żywiący się rybami, które zdobywa nurkując; + + kingfisher + + +
+ +
+ zimowo +
+ + adv + + + typowo dla zimy + + wintrily + + +
+ +
+ zimowy + ʑĩˈmɔvɨ +
+ + adj + + + typowy dla zimy, związany z zimą, odbywający się w zimie + + wintry + winter + + +
+ +
+ zimą + ˈʑĩmɔ̃w̃ +
+ + adv + + + w czasie trwania zimy + + during the winter + in the winter + + +
+ +
+ zinstytucjonalizowany +
+ + adj + + + posiadający cechy, strukturę instytucji + + institutionalised + institutionalized + + +
+ +
+ ziomek + ˈʑɔ̃mɛk +
+ + n + + + (slangowo) znajomy, kolega + + dude + homie + mate + + +
+ +
+ ziomkostwo + ˈʑɔ̃mkɔstfɔ +
+ + n + + + (społeczny) stowarzyszenie osób pochodzących z tego samego regionu kraju oraz ich potomków identyfikujących się z regionem pochodzenia; + + homeland association + + +
+ +
+ zioła prowansalskie +
+ + n + + + (kulinaria) przyprawa, tradycyjna mieszanka ziół pochodząca z Prowansji; + + herbes de Provence + + +
+ +
+ zioło + ˈʑɔwɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) marihuana + + herb + + +
+ +
+ ziołolecznictwo + ˌʑɔwɔlɛʧ̑ʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + dział medycyny i farmakologii zajmujący się wytwarzaniem leków ziołowych oraz ich stosowaniem w profilaktyce i terapii chorób; + + herbalism + phytotherapy + botanical medicine + herbal medicine + herbology + medical herbalism + + +
+ +
+ ziołosiek +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodzaju Phytotoma + + plantcutter + + +
+ +
+ ziołowy + ʑɔˈwɔvɨ +
+ + adj + + + zrobiony z ziół, składający się z ziół + + herbaceous + herbal + + +
+ +
+ ziszczalny +
+ + adj + + + (rzadki, rzadko używany) taki, który da się ziścić + + realizable + + +
+ +
+ ziszczać + ˈzʲiʃʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się rzeczywistością + + to carry out + to put sth across + + +
+ +
+ ziąb + ʑɔ̃mp +
+ + n + + + przenikliwy, dokuczliwy chłód + + chill + cold + + +
+ +
+ zięba + ˈʑɛ̃mba +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) niewielki, melodyjnie śpiewający i barwny ptak z gatunku zięba zwyczajna, Fringilla coelebs; + + chaffinch + + +
+ +
+ zięć + ʑɛ̇̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + mąż córki + + son-in-law + + +
+ +
+ zjadać + ˈzʲjadaʨ̑ +
+ + v + + + połykać jako pokarm + + consume + eat + eat up + + +
+ +
+ zjadliwy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) o dużej zakaźności i niszczycielskim potencjale + + virulent + + + + niezwykle złośliwy + + acrimonious + barbed + biting + caustic + incisive + mordacious + + + + raczej niezbyt smaczny, ale nadający się do jedzenia + + eatable + edible + + +
+ +
+ zjarany + zʲjaˈrãnɨ +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) mocno opalony + + scorched + sun-baked + sun-scorched + + +
+ +
+ zjawa + ˈzʲjava +
+ + n + + + duch osoby zmarłej + + apparition + banshee + spectre + + +
+ +
+ zjawisko + zʲjaˈvʲiskɔ +
+ + n + + + naturalny proces pozostający w zasięgu percepcji człowieka; + + phenomenon + + +
+ +
+ zjazd + zʲjast +
+ + n + + + droga pozwalająca zjechać z głównej trasy + + exit + ramp + + + + spotkanie okolicznościowe, gremialne przybycie w jedno miejsce osób z różnych stron + + reunion + + +
+ +
+ zjebany + zʲjɛˈbãnɨ +
+ + adj + + + (wulgarnie, wulgaryzm) zmęczony, wykończony + + exhausted + + +
+ +
+ zjednoczenie + ˌzʲjɛdnɔˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) (historia, historyczny, historycznie) powstanie jednolitego państwa z dwóch lub więcej dotychczas niepodległych państw; + + unification + + + + organizacja powstała w wyniku połączenia organizacji, instytucji o podobnym profilu i zakresie działalności + + union + + +
+ +
+ zjednoczony +
+ + adj + + + połączony dla wspólnej sprawy + + united + + +
+ +
+ zjeść zęby + ˈzʲjɛ̇ʑʥ̑ ˈzɛ̃mbɨ +
+ + v + + + mieć w czymś duże doświadczenie i bardzo dobrze się na tym znać + + cut teeth on + + +
+ +
+ zjeżdżalnia + zʲjɛʒˈʤ̑alʲɲa +
+ + n + + + urządzenie do zabawy z gładką, pochyłą powierzchnią, po której można zsuwać się na pupie; + + playground slide + + +
+ +
+ zlać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) sprawić komuś lanie + + hit + + +
+ +
+ zlepek +
+ + n + + + całość złożona z różnych, często niepasujących do siebie części + + blend + cluster + meld + + +
+ +
+ zlepieniec + zlɛˈpʲjɛ̇̃ɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) grubookruchowa skała osadowa zbudowana z obtocznych ziaren żwiru spojonych lepiszczem; + + conglomerate + + +
+ +
+ zlew + zlɛf +
+ + n + + + naczynie umiejscowione na ścianie pod kranem, połączone z rurą odpływową + + sink + + +
+ +
+ zmagać się + ˈzmaɡaʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + walczyć (także (przenośnie, przenośnia)) + + struggle + wrestle + + +
+ +
+ zmarszczka + ˈzmarʃʧ̑ka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) podłużne zagłębienie skóry powstające w wyniku starzenia się lub ruchów mimicznych + + wrinkle + + + + załamanie na powierzchni jakiegoś przedmiotu + + crimp + crinkle + pucker + ruck + + +
+ +
+ zmartwienie + zmartˈfʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + coś, co martwi, nurtuje, niepokoi + + worry + chagrin + headache + trouble + unhappiness + + +
+ +
+ zmartwiony +
+ + adj + + + taki, który się czymś martwi + + worried + afraid + distressed + upset + + +
+ +
+ zmartwychwstanie + ˌzmartfɨxˈfstãɲɛ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) powstanie z martwych, ożywienie; + + resurrection + + +
+ +
+ zmarła +
+ + n + + + kobieta, która umarła + + deceased + + +
+ +
+ zmarły + ˈzmarwɨ +
+ + n + + + człowiek, który umarł + + dead + + +
+ +
+ zmaza nocna + ˈzmaza ˈnɔʦ̑na +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) (zobacz) polucja + + nocturnal emission + + +
+ +
+ zmiana + ˈzmʲjãna +
+ + n + + + grupa pracowników pracująca o danej porze + + shift + + + + określony czas doby, kiedy pracuje wyznaczona grupa pracowników + + shift + + + + przejście jakiejś cechy albo rzeczy w inną + + change + + +
+ +
+ zmieniać + ˈzmʲjɛ̇̃ɲäʨ̑ +
+ + v + + + nadawać komuś lub czemuś inne właściwości + + change + + + + zamieniać, zastępować coś czymś innym + + replace + change + swap + + +
+ +
+ zmienna + ˈzmʲjɛ̃nːa +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) wielkość, która może przyjmować różne wartości; + + variable + + +
+ +
+ zmienny + ˈzmʲjɛ̃nːɨ +
+ + adj + + + niestały w poglądach, uczuciach (w odniesieniu do człowieka) + + variable + + + + ulegający zmianom + + variable + alternate + + +
+ +
+ zmierzać + ˈzmʲjɛʒaʨ̑ +
+ + v + + + jechać lub iść w określonym kierunku + + head for + + +
+ +
+ zmierzch + zmʲjɛʃx +
+ + n + + + moment doby przed zapadnięciem nocy; czas ściemniania się; + + twilight + dusk + + +
+ +
+ zmieszany +
+ + adj + + + wprawiony w zakłopotanie + + confused + embarrassed + + +
+ +
+ zmieszany +
+ + v + + + (imiesłów) (przymiotnik) od zmieszać + + mixed + + +
+ +
+ zmieszać z błotem +
+ + v + + + naubliżać komuś, zniesławić, oczernić kogoś + + take apart + + +
+ +
+ zmiękczać + ˈzmʲjɛ̃ŋkʧ̑aʨ̑ +
+ + v + + + czynić coś bardziej miękkim + + soften + + +
+ +
+ zmiłować się +
+ + v + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) darować grzechy + + have mercy + + + + ulitować się, darować + + have mercy + + +
+ +
+ zmniejszać + ˈzmʲɲɛ̇jʃaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś ma mniejsze rozmiary + + reduce + scale down + shrink + + + + sprawiać, że coś staje się mniej intensywne + + decrease + lessen + reduce + + + + sprawiać, że jakaś wielkość ma mniejszą wartość + + reduce + decrease + lessen + + +
+ +
+ zmniejszenie + zmʲɲɛ̇jˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zmniejszyć + + decrease + lessen + reduce + scale down + shrink + + +
+ +
+ zmoknąć do suchej nitki + ˈzmɔknɔ̃ɲʥ̑ dɔ‿ˈsuxɛj ˈɲitʲci +
+ + v + + + zostać bardzo przemoczonym + + to be drenched (to the skin) + + +
+ +
+ zmora +
+ + n + + + dręczący, przykry sen lub budząca lęk, uporczywie powracająca myśl + + incubus + nightmare + + +
+ +
+ zmrok + zmrɔk +
+ + n + + + moment doby przed zapadnięciem nocy; czas ściemniania się + + dusk + + +
+ +
+ zmrużać + ˈzmruʒaʨ̑ +
+ + v + + + przymykać powieki, przysłaniać nimi oczy + + squint + + +
+ +
+ zmuszać + ˈzmuʃaʨ̑ +
+ + v + + + nakłaniać kogoś do zrobienia czegoś; kazać komuś coś zrobić, wywierać nacisk/presję na kogoś + + force + + +
+ +
+ zmysł + zmɨsw̥ +
+ + n + + + zdolność organizmu do odbierania i analizowania wrażeń określonego rodzaju; + + sense + + +
+ +
+ zmysłowość +
+ + n + + + cecha tego, co zmysłowe, erotyczne, ponętne + + sensuality + + +
+ +
+ zmysłowy + zmɨsˈwɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący zmysłów, odbierany za pomocą zmysłów + + sensuous + sensible + sensory + + + + taki, który wzbudza pociąg fizyczny; wiąże się z doznaniami erotycznymi + + voluptuous + lascivious + + +
+ +
+ zmywacz do paznokci + ˈzmɨvaʤ̑ ˌdɔ‿pazˈnɔcʨ̑i +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) substancja służąca do usuwania lakieru do paznokci; + + nail polish remover + + +
+ +
+ zmywarka + zmɨˈvarka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) domowe lub przemysłowe urządzenie do mycia naczyń; + + dishwasher + + +
+ +
+ zmyć głowę + ˈzmɨʥ̑ ˈɡwɔvɛ +
+ + v + + + skarcić kogoś + + call to task + + +
+ +
+ zmyślać +
+ + v + + + mówić nieprawdę, koloryzować + + invent + make up + fabricate + + +
+ +
+ zmęczenie + zmɛ̃n͇ˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + stan mniejszej sprawności, brak energii spowodowany wysiłkiem + + fatigue + tiredness + + +
+ +
+ zmęczony + zmɛ̃n͇ˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + participleAdjective + + + odczuwający zmęczenie, taki, który jest osłabiony fizycznie lub psychicznie ze względu na wysiłek + + tired + weary + + +
+ +
+ znaczek + ˈznaʧ̑ɛk +
+ + n + + + plakietka przypinana na agrafkę lub szpilkę + + pin button + + +
+ +
+ znaczek pocztowy + ˈznaʧ̑ɛk pɔʧ̑ˈtɔvɨ +
+ + n + + + (usługi pocztowe, kurierskie, poczta) mały nalepka przyklejana do koperty (pocztówki, paczki) służący jako środek uiszczenia opłaty za usługi pocztowe (np. usługę przesyłki); + + postage stamp + stamp + + +
+ +
+ znaczenie + znaˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + to, co dany wyraz, znak, gest oznacza lub sygnalizuje + + meaning + sense + + + + wartość, ważność czegoś, waga + + importance + significance + weight + + +
+ +
+ znacznie + ˈznaʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + dużo, w dużym stopniu, bardzo + + considerably + much + notably + significantly + widely + + +
+ +
+ znaczny + ˈznaʧ̑nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) istotny, duży, ważny + + considerable + substantial + + +
+ +
+ znaczyć + ˈznaʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + mieć znaczenie, sens + + mean + + + + odgrywać ważną rolę + + matter + + + + umieszczać znak na czymś + + mark + + +
+ +
+ znaczący + znaˈʧ̑ɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + istotny, ważny, odgrywający dużą rolę + + significant + + +
+ +
+ znad + znat +
+ + preposition + + + z miejsca powyżej czegoś + + from above + + +
+ +
+ znajda +
+ + n + + + dziecko, które zostało znalezione + + foundling + + +
+ +
+ znajdować + znajˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (przestarzałe, przestarzały) oceniać coś; określać swoje uczucia, stosunek do czegoś + + find + to find + + + + odkrywać coś wewnątrz czegoś lub na czymś + + find + discover + get + + + + zdobywać to, czego się szuka + + find + query + + + + być w jakimś miejscu + + be + + +
+ +
+ znajomość + znaˈjɔ̃mɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (edukacja, edukacyjny) (szkolnictwo, szkolny) wiedza na jakiś temat, umiejętność + + knowledge + + +
+ +
+ znajomy + znaˈjɔ̃mɨ +
+ + n + + + taki, którego się zna (osobiście lub z widzenia) + + acquaintance + + +
+ +
+ znak + znak +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) dla liczby rzeczywistej informacja, czy jest ona większa od zera, mniejsza od zera, czy równa zeru; + + sign + + + + dźwięk, spojrzenie, gest itp. służący do przekazania informacji + + sign + + + + kształt, któremu przypisuje się określone znaczenie + + sign + mark + symbol + + +
+ +
+ znak astronomiczny + ˈznak ˌastrɔ̃nɔ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) symbol oznaczający planetę, planetę karłowatą, planetoidę, Księżyc, Słońce, znak zodiaku, gwiazdozbiór zodiakalny, fazę Księżyca itp.; + + astronomical symbol + + +
+ +
+ znak drogowy + ˈznaɡ drɔˈɡɔvɨ +
+ + n + + + (motoryzacja) symbol graficzny, świetlny lub napis zawierający informacje, ostrzeżenia, nakazy i zakazy skierowane do użytkowników dróg; + + road sign + signpost + + +
+ +
+ znak końca dowodu +
+ + n + + + (termin typograficzny) (matematyka, matematyczny) symbol stosowany przez matematyków do oznaczania końca dowodu; + + halmos + tombstone + + +
+ +
+ znak wodny + ˈznaɡ ˈvɔdnɨ +
+ + n + + + obraz na papierze widzialny pod światło, uzyskiwany w trakcie jego produkcji; + + watermark + + +
+ +
+ znak zapytania + ˈznaɡ ˌzapɨˈtãɲa +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak graficzny ? umieszczany na końcu zdania pytającego; + + question mark + + +
+ +
+ znak zodiaku + ˈznaɡ zɔˈdʲjaku +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) każda z dwunastu części zodiaku, nosząca nazwę gwiazdozbioru zodiakalnego, który leżał w jej obrębie ok. 2000 lat temu; + + zodiac sign + + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) symbol oznaczający znak zodiaku (1.1) + + zodiac sign + + +
+ +
+ znakomitość + ˌznakɔ̃ˈmʲitɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co znakomite + + eminence + excellence + prominence + superb quality + + + + osoba ciesząca się uznaniem + + celebrity + + +
+ +
+ znakomity + ˌznakɔ̃ˈmʲitɨ +
+ + adj + + + bardzo dobry, doskonały, świetny + + excellent + superb + splendid + exquisite + fabulous + + +
+ +
+ znalazca +
+ + n + + + ten, który coś znalazł + + finder + + +
+ +
+ znalezisko + ˌznalɛˈʑiskɔ +
+ + n + + + rzecz znaleziona, która budzi szczególne zainteresowanie + + find + + +
+ +
+ znany + ˈznãnɨ +
+ + adj + + + taki, który jest rozpoznawany przez wiele osób + + known + + +
+ +
+ znawca + ˈznafʦ̑a +
+ + n + + + osoba dobrze się na czymś znająca, mająca wiedzę, doświadczenie w odpowiedniej dziedzinie, umiejąca należycie ocenić coś lub kogoś + + expert + authority + + +
+ +
+ znać + znaʨ̑ +
+ + modal + + + mieć informacje na czyjś temat, być komuś w przeszłości przedstawionym + + know + + + + mieć informacje na temat czegoś, mieć z tym do czynienia w przeszłości + + know + can + + +
+ +
+ znać jak swoje dziesięć palców + ˈznaʨ̑ ˈjak ˈsfɔjɛ ˈʥ̑ɛ̇ɕɛ̇̃ɲʨ̑ ˈpalʦ̑uf +
+ + v + + + znać coś bardzo dobrze, bardzo dokładnie + + know like the back of one's hand + + + + znać kogoś bardzo dobrze, bardzo dokładnie + + know intimately + + +
+ +
+ znać jak swoje pięć palców + ˈznaʨ̑ ˈjak ˈsfɔjɛ ˈpʲjɛ̇̃ɲʨ̑ ˈpalʦ̑uf +
+ + v + + + znać coś bardzo dobrze, bardzo dokładnie + + to know something like the palm of the hand + + +
+ +
+ znać jak własną kieszeń + ˈznaʨ̑ ˈjaɡ ˈvwasnɔ̃w̃ ˈcɛʃɛ̃ɲ +
+ + v + + + znać coś bardzo dobrze, bardzo dokładnie + + know something inside out + + +
+ +
+ znicz + zʲɲiʧ̑ +
+ + n + + + szeroka świeca w płytkim zbiorniku palona na grobach, pod pomnikami; + + candle + light + + +
+ +
+ znicz olimpijski + ˈzʲɲiʧ̑ ˌɔlʲĩmˈpʲijsʲci +
+ + n + + + (sport, sportowy) ogień zapalany na czas olimpiady; + + olimpic flame + + +
+ +
+ zniczek + ˈzʲɲiʧ̑ɛk +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Regulus ignicapilla, mały ptak z rodziny mysikrólikowatych; + + firecrest + + +
+ +
+ zniechęcająco +
+ + adv + + + w sposób odbierający chęć do czegoś + + despondingly + + +
+ +
+ zniechęcać + zʲɲɛˈxɛ̃nʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + powodować utratę pozytywnych odczuć wobec czegoś lub kogoś + + daunt + dishearten + disincline + dispirit + + + + wywoływać brak ochoty do czynienia czegoś + + daunt + dishearten + disincline + dispirit + + +
+ +
+ znieczulać +
+ + v + + + (medycyna, medyczny) (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) stosować leki znoszące odbieranie impulsów uszkadzających i odczuwanie bólu + + anesthetize + anaesthetise anaesthetize + + + + czynić nieczułym + + desensitise desensitize + + +
+ +
+ znienacka + zʲɲɛ̃ˈnaʦ̑ka +
+ + adv + + + nagle i niespodziewanie + + out of the blue + + +
+ +
+ zniesławić +
+ + v + + + zepsuć komuś opinię, mówiąc o nim złe lub nieprawdziwe rzeczy + + defame + + +
+ +
+ zniewieściałość + ˌzʲɲɛvʲjɛ̇ɕˈʨ̑awɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (pogardliwie) posiadanie przez mężczyznę cech uznawanych typowo za kobiece, niewieście + + effeminacy + effeminateness + + +
+ +
+ zniewieściały + ˌzʲɲɛvʲjɛ̇ɕˈʨ̑awɨ +
+ + adj + + + o mężczyźnie: taki, który ma kobiece cechy + + effeminate + womanish + epicene + + +
+ +
+ znikać + ˈzʲɲikaʨ̑ +
+ + v + + + przestawać być w jakimś miejscu + + disappear + + + + stawać się niewidocznym + + disappear + dissolve + melt away + vanish + + +
+ +
+ zniknąć jak kamfora +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) zniknąć nagle, bez śladu + + to vanish into thin air + + +
+ +
+ znikomy +
+ + adj + + + niewielki, prawie żaden + + remote + infinitesimal + + +
+ +
+ zniszczalny +
+ + adj + + + dający się zniszczyć + + destructible + + +
+ +
+ zniszczenie + zʲɲiʃˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + to, co zostało zniszczone, zrujnowane, zburzone + + destruction + + +
+ +
+ zniszczony + zʲɲiʃˈʧ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) zmęczony, wycieńczony, o niezdrowym wyglądzie + + exhausted + raddled + run-down + shot + tired + worn out + + + + zużyty, uszkodzony + + destroy + worn out + shot + + +
+ +
+ zniweczyć +
+ + v + + + zniszczyć coś doszczętnie + + scupper + + +
+ +
+ zniżka + ˈzʲɲiʃka +
+ + n + + + obniżenie ceny + + discount + + +
+ +
+ znosić + ˈznɔɕiʨ̑ +
+ + v + + + przemieszczać coś własnymi siłami w dół + + take down + + +
+ +
+ znowu + ˈznɔvu +
+ + adv + + + jeszcze raz, ponownie, na nowo + + again + + +
+ +
+ znudzenie +
+ + n + + + brak zainteresowania + + boredom + + +
+ +
+ znudzony + znuˈʣ̑ɔ̃nɨ +
+ + adj + + + odczuwający nudę; taki, który stracił zainteresowanie czymś + + bored + + +
+ +
+ znużenie + znuˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + zmęczenie czymś, znudzenie, uprzykrzenie się czegoś + + lassitude + tiredness + weariness + + +
+ +
+ znużony + znuˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + zmęczony czymś + + bored + + + + znudzony czymś + + bored + + +
+ +
+ znój +
+ + n + + + ciężka praca, wysiłek + + hardship + strenuousness + + +
+ +
+ znęcać się + ˈznɛ̃nʦ̑aʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + robić krzywdę (najczęściej fizyczną), zadawać ból; męczyć, maltretować + + mistreat + abuse + batter + bully + ill-treat + misuse + + +
+ +
+ zobaczyć + zɔˈbaʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + dostrzec, zauważyć, ujrzeć coś + + see + + + + obejrzeć + + watch + + +
+ +
+ zobowiązanie + ˌzɔbɔvʲjɔ̃w̃ˈzãɲɛ +
+ + n + + + dług + + debt + + +
+ +
+ zodiak + ˈzɔdʲjak +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) (astrologia, astrologiczny) pas firmamentu, ciągnący się wzdłuż ekliptyki, na tle którego przemieszczają się w ciągu roku obserwowane z Ziemi Słońce, Księżyc i planety, podzielony na 12 znaków zodiaku; + + zodiac + + + + (astrologia, astrologiczny) diagram w formie koła używany przez astrologów, w którym każdy ze znaków zodiaku jest oznaczony innym symbolem + + zodiac + + +
+ +
+ zodiakalny + ˌzɔdʲjaˈkalnɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od zodiak + + zodiacal + + +
+ +
+ zoisyt + zɔˈ<sup>j</sup>isɨt +
+ + n + + + (mineralogia, mineralogiczny) minerał z grupy krzemianów grupowych; + + zoisite + saualpite + + +
+ +
+ zombi + ˈzɔ̃mbʲi +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) popkulturowa fikcyjna postać z horrorów – żywy trup, zmarły ożywiony np. dzięki magii; + + zombie + + +
+ +
+ zombie +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) komputer przejęty przez hackera + + zombie + + + + (informatyka, informatyczny) wpis w tablicy procesów opisujący program, którego wykonanie w systemie operacyjnym zostało zakończone; + + zombie + + + + (zobacz) zombi + + zombie + + +
+ +
+ zoo + ˈzɔː +
+ + n + + + ogród zoologiczny + + zoo + + +
+ +
+ zoo- + ˈzɔː +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy ze zwierzętami + + zoo- + + +
+ +
+ zoofilia + ˌzɔːˈfʲilʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) zaspokajanie popędu płciowego ze zwierzętami + + zoophilia + + +
+ +
+ zoofobia + ˌzɔːˈfɔbʲja +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (psychologia, psychologiczny) chorobliwy, nieuzasadniony lęk przed zwierzętami; + + zoophobia + + +
+ +
+ zoogeografia + ˌzɔːɡɛɔˈɡrafʲja +
+ + n + + + nauka o rozmieszczeniu gatunków zwierząt na kuli ziemskiej + + zoogeography + + +
+ +
+ zoolatria + ˌzɔːˈlatrʲja +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) religijny kult zwierząt, animalizm; + + zoolatry + + +
+ +
+ zoolog + zɔˈːlɔk +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) specjalista zajmujący się zoologią + + zoologist + + +
+ +
+ zoologia + ˌzɔːˈlɔɟja +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) dział biologii, nauka o zwierzętach; + + zoology + + +
+ +
+ zoologiczny + ˌzɔːlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + związany z zoologią, dotyczący zoologii + + zoologic + + +
+ +
+ zoom +
+ + n + + + (fotografia) (technologia, technika, techniczny) (potocznie, potoczny) (zobacz) obiektyw zmiennoogniskowy; + + zoom lens + + +
+ +
+ zoomorficzny + ˌzɔɔ̃mɔrˈfʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + z wyglądu przypominający zwierzę + + zoomorphic + + + + związany z zoomorfizmem, dotyczący zoomorfizmu + + zoomorphic + + +
+ +
+ zoonim + zɔˈɔ̃ɲĩm +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) nazwa własna nadawana zwierzętom, najczęściej domowym; + + zoonym + + +
+ +
+ zoonoza + ˌzɔɔ̃ˈnɔza +
+ + n + + + (weterynaria, weterynaryjny) (medycyna, medyczny) choroba zakaźna i pasożytnicza zwierząt, wtórnie mogąca wystąpić u człowieka; + + zoonosis + + +
+ +
+ zooplankton + ˌzɔːˈplãŋktɔ̃n +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ogół organizmów zwierzęcych wchodzących w skład planktonu; + + zooplankton + + +
+ +
+ zoroastrycki + ˌzɔrɔaˈstrɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dotyczący zaratusztrianizmu, związany z zaratusztrianizmem + + Zoroastrian + + +
+ +
+ zorza + ˈzɔʒa +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) barwne zjawisko świetlne na niebie + + aurora + + +
+ +
+ zorza polarna + ˈzɔʒa pɔˈlarna +
+ + n + + + zjawisko świetlne w postaci barwnych pasm obserwowanych na niebie w okolicach podbiegunowych; + + aurora australis + aurora borealis + northern lights + southern lights + + +
+ +
+ zostawać + zɔˈstavaʨ̑ +
+ + v + + + być pozostałością po czymś, czego już nie ma + + remain + be leave + + + + nie odchodzić/odjeżdżać/…, nie ruszać się z miejsca + + stay + + + + stawać się kimś/czymś + + become + + + + tylko aspekt dokonany: używany do tworzenia strony biernej o aspekcie dokonanym + + be + + +
+ +
+ zostawiać + zɔˈstavʲjäʨ̑ +
+ + v + + + kłaść, opuszczać coś w jakimś miejscu i odchodzić, nie biorąc tego ze sobą + + leave + + + + odchodzić od kogoś, porzucać go (najczęściej w aspekcie dokonanym) + + leave + + + + przeznaczać coś dla kogoś po swojej śmierci (najczęściej w aspekcie dokonanym) + + leave + + +
+ +
+ zostawić na lodzie +
+ + v + + + pozostawić kogoś samemu sobie w trudnej sytuacji, przestać się kimś interesować, zajmować + + hang out to dry + + +
+ +
+ zostawić w spokoju + zɔˈstavʲiʨ̑ f‿spɔˈkɔju +
+ + v + + + nie przeszkadzać komuś, nie molestować kogoś + + leave someone in peace + + +
+ +
+ zozulka + zɔˈzulka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) huculski instrument muzyczny, rodzaj okaryny + + okaryna + zozulka + + +
+ +
+ zośka + ˈzɔɕka +
+ + n + + + gra polegająca na podbijaniu zośki (1.1) nogą tak, aby nie upadła lub trafianiu nią do określonego celu + + footbag + + + + mała piłeczka wypełniona piaskiem lub pęczek nici, kawałków włóczki czy szmatek tworzący coś na kształt pomponu i obciążony ołowiem + + footbag + + +
+ +
+ zrażać + ˈzraʒaʨ̑ +
+ + v + + + zniechęcać + + alienate + antagonize + discourage + + +
+ +
+ zresztą + ˈzrɛʃtɔ̃w̃ +
+ + particle + + + partykuła wprowadzająca nową informację, nawiązującą do wcześniejszej i uwydatniająca ją + + anyway + besides + in any case + + +
+ +
+ zrezygnowany + ˌzrɛzɨɡnɔˈvãnɨ +
+ + adj + + + pełen rezygnacji + + resigned + + + + taki, który pogodził się ze złą, niekorzystną, przykrą sprawą, sytuacją + + resigned + + +
+ +
+ zrobienie + zrɔˈbʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zrobić + + create + do + make + + +
+ +
+ zrobić dym +
+ + v + + + (slangowo) (potocznie, potoczny) zrobić awanturę, namieszać, wszcząć kłótnię lub wywołać zamieszanie + + kick up a row + + +
+ +
+ zrost + zrɔst +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz powstały z połączenia kilku wyrazów, zachowujących swój układ składniowy i postać morfologiczną; + + compound word + + +
+ +
+ zrozumiały + ˌzrɔzũˈmʲjawɨ +
+ + adj + + + dający się wytłumaczyć, możliwy do wytłumaczenia + + understandable + + + + dający się zrozumieć, możliwy do zrozumienia + + clear + perspicuous + + +
+ +
+ zrozumiały sam przez się + ˌzrɔzũˈmʲjawɨ ˈsãm ˈpʃɛsʲ‿ɕɛ +
+ + adj + + + niebudzący wątpliwości + + self-evident + + +
+ +
+ zrozumienie + ˌzrɔzũˈmʲjɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + wiedza o czymś, umiejętność pojęcia czegoś, pojętność + + understanding + appreciation + + + + wyrozumiałość, empatia, serdeczny stosunek do kogoś + + understanding + appreciation + + +
+ +
+ zrywać + ˈzrɨvaʨ̑ +
+ + v + + + kończyć związek z kimś + + break up + + + + kończyć, przerywać + + break + + + + o roślinach lub ich owocach zbierać + + pick + + + + odłączać coś silnym szarpnięciem + + tear off + tear away + + +
+ +
+ zrzeszenie + zʒɛˈʃɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + organizacja skupiająca osoby zajmujące się tą samą sprawą + + association + organisation + organization + + +
+ +
+ zrzucać + ˈzʒuʦ̑aʨ̑ +
+ + v + + + spychać coś z jakiejś wysokości; sprawić, że coś spada skądś + + drop + slough + + +
+ +
+ zrzędliwość +
+ + n + + + (odprzymiotnikowy) cecha tego, co jest zrzędliwe; cecha tych, którzy są zrzędliwi + + peevishness + + +
+ +
+ zrób to sam +
+ + zachęta do majsterkowania, samodzielnego wykonania jakiegoś praktycznego przedmiotu + + DIY + do it yourself + + +
+ +
+ zrównoważony + ˌzruvnɔvaˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + świadczący o równowadze, związany z równowagą + + balanced + equable + + +
+ +
+ zróżnicowanie + ˌzruʒʲɲiʦ̑ɔˈvãɲɛ +
+ + n + + + duża różnorodność, wyraźne różnienie się rzeczy od siebie + + differentiation + diversity + + +
+ +
+ zręcznie +
+ + adv + + + w sprawny sposób + + adeptly + adroitly + astutely + cleverly + cunningly + dexterously + + +
+ +
+ zręczność +
+ + n + + + wysoka sprawność fizyczna, zwinność + + dexterity + adroitness + craft + facility + handiness + sleight + + +
+ +
+ zręczny + ˈzrɛ̃n͇ʧ̑nɨ +
+ + adj + + + umiejący dostosować sposób postępowania do okoliczności tak, aby osiągnąć jakieś korzyści + + clever + + + + zwinny + + deft + adroit + dexterous + skilful + skillful + + +
+ +
+ zsiadłe mleko + ˈɕːadwɛ ˈmlɛkɔ +
+ + n + + + mleko poddane procesowi fermentacji, o kwaśnym smaku i gęstej konsystencji; + + curd + curdled milk + sour milk + + +
+ +
+ zsyp + sːɨp +
+ + n + + + wydzielona część wielopiętrowego budynku (bloku mieszkalnego lub biurowca), w której znajduje się przewód zsypowy oraz komory służące do wrzucania śmieci z poszczególnych kondygnacji + + chute + + +
+ +
+ zszywacz + ˈsʃɨvaʧ̑ +
+ + n + + + (biurowość, biurowy) przyrząd służący do łączenia kartek papieru za pomocą metalowych zszywek; + + stapler + + +
+ +
+ zszywka + ˈsʃɨfka +
+ + n + + + (biurowość, biurowy) cienki kawałek metalu, odpowiednio zagięty, służący do łączenia kartek przy użyciu zszywacza + + staple + + +
+ +
+ zuch +
+ + n + + + (harcerski) członek najmłodszej grupy wiekowej harcerstwa; + + cub + cub scout + + +
+ +
+ zuchna +
+ + n + + + (harcerski) dziewczynka zuch + + brownie + + +
+ +
+ zuchwałość + zuxˈfawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zbytnia pewność siebie, zbytnia odwaga + + audacity + + +
+ +
+ zugzwang +
+ + n + + + (szachy, pojęcie szachowe) konieczność wykonania posunięcia w pozycji, w której każdy ruch pogarsza położenie gracza; + + zugzwang + + +
+ +
+ zuluski + zuˈlusʲci +
+ + adj + + + związany z Zulusami, dotyczący Zulusów, ich kultury, sztuki + + Zulu + + +
+ +
+ zupa + ˈzupa +
+ + n + + + (kulinaria) płynna lub półpłynna potrawa, często pierwsze danie obiadu; + + soup + + +
+ +
+ zupa mleczna + ˈzupa ˈmlɛʧ̑na +
+ + n + + + rodzaj zupy na bazie mleka i produktów zbożowych; + + milky soup + + +
+ +
+ zupełność + zuˈpɛwnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co zupełne, całkowicie, kompletne; pełnia + + completeness + + +
+ +
+ zupełny + zuˈpɛwnɨ +
+ + adj + + + obejmujący całość + + complete + + +
+ +
+ zupka chińska + ˈzupka ˈçĩj̃ska +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (kulinaria) zupa błyskawiczna nadająca się do spożycia po zalaniu gorącą wodą, sprzedawana w plastikowym opakowaniu zawierającym makaron, przyprawy oraz olej, aromatem mająca przypominać tradycyjne zupy kuchni chińskiej, ale też (pomimo swojej nazwy) tajskiej, koreańskiej bądź wietnamskiej + + instant noodles + + +
+ +
+ zurwanizm +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) doktryna monistyczna, forma perskiej religii mazdaizmu, opozycyjna wobec zoroastryzmu + + Zurvanism + + +
+ +
+ zużyty +
+ + adj + + + taki, który jest w bardzo złym stanie + + worn + + + + taki, który uległ zużyciu + + used + + +
+ +
+ zużywać + zuˈʒɨvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) wyczerpywać czyjeś siły + + exhaust + tire out + + + + spożytkowywać coś, robić z czegoś jakiś użytek + + use + + + + wyczerpywać zasób czegoś, zmniejszać tego ilość przez używanie + + use up + use + + + + (książkowy) (przenośnie, przenośnia) tracić siły psychiczne lub fizyczne + + weary + + +
+ +
+ zwalniać + ˈzvalʲɲäʨ̑ +
+ + v + + + (o pracodawcy) rozwiązywać z pracownikiem stosunek zatrudnienia; pozbawiać kogoś pracy lub stanowiska + + dismiss + fire + + + + luzować, złagadzać uścisk + + loosen + slacken + + + + wypuszczać kogoś na wolność + + free + release + + + + zmniejszać prędkość + + slow + slow down + + + + zostawiać, opuszczać, przestawać zajmować + + abandon + leave + quit + + +
+ +
+ zwany +
+ + adj + + + mający określoną, powszechnie stosowaną nazwę + + called + hight + named + + +
+ +
+ zwarcie +
+ + n + + + (elektryczność) zetknięcie się przewodów w obwodzie elektrycznym, powodujące nieprawidłowy przepływ silnego prądu i uszkodzenie instalacji + + short circuit + + +
+ +
+ zwariowany +
+ + adj + + + (potocznie, potoczny) szalony, niespełna rozumu, nieokiełznany lub niepohamowany + + barmy + crazy + daft + + +
+ +
+ zwarty + ˈzvartɨ +
+ + adj + + + (językoznawstwo, językoznawczy) o spółgłosce: taka dla której w czasie artykulacji dochodzi do blokady przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową + + occlusive + + + + (matematyka, matematyczny) o przestrzeni topologicznej: o tej własności, że z dowolnego jej pokrycia zbiorami otwartymi można wybrać podpokrycie skończone + + compact + + + + (matematyka, matematyczny) o zbiorze: stanowiący przestrzeń topologiczną zwartą (1.3) + + compact + + + + złożony z osób, przedmiotów lub innych elementów znajdujących się bardzo blisko siebie, bez przerw + + close + coherent + cohesive + compact + dense + taut + + +
+ +
+ zwiadowca +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz, który przeprowadza zwiad, rozpoznanie; + + scout + + +
+ +
+ zwiastować + zvʲjaˈstɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) być zapowiedzią czegoś + + augur harbinger + + + + (przestarzałe, przestarzały) oznajmić, oznajmiać coś uroczyście; obwieścić albo obwieszczać + + herald + + +
+ +
+ zwiastun + ˈzvʲjastũn +
+ + n + + + osoba, która przynosi wieść o czymś, zwiastuje, oznajmia coś + + messenger + + + + (filmologia, filmoznawstwo, filmologiczny, filmoznawczy, filmowy) krótka zapowiedź filmu + + trailer + + +
+ +
+ zwiedzanie + zvʲjɛˈʣ̑ãɲɛ +
+ + n + + + czynność mająca na celu obejrzenie jakiegoś miejsca, zapoznanie się z jego atrakcjami turystycznymi + + sightseeing + + +
+ +
+ zwiedzać +
+ + v + + + przechadzać się i zapoznawać się z jakimś miejscem + + tour + visit + + +
+ +
+ zwieracz + ˈzvʲjɛraʧ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mięsień okrężny tworzący pierścień mięśniowy zamykający naturalne otwory ciała lub ujścia niektórych narządów; + + sphincter + constrictor + + +
+ +
+ zwierciny + zvʲjɛrʲˈʨ̑ĩnɨ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) okruchy i miał skalny powstałe podczas wiercenia + + drill cuttings + + +
+ +
+ zwierzchnik +
+ + n + + + ktoś, kto ma nad kimś/czymś władzę + + superior + + +
+ +
+ zwierzyna + zvʲjɛˈʒɨ̃na +
+ + n + + + (łowiectwo, łowiecki) zwierzęta łowne, będące przedmiotem polowań + + game + + +
+ +
+ zwierzę + ˈzvʲjɛʒɛ + ˈzvʲjɛʒɛnta +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) organizm cudzożywny o komórkach eukariotycznych, bez ściany komórkowej; + + animal + + + + (przenośnie, przenośnia) człowiek nieokrzesany, brutalny + + animal + + + + zwierzę (1.1) niebędące człowiekiem + + animal + + +
+ +
+ zwierzę domowe + ˈzvʲjɛʒɛ dɔ̃ˈmɔvɛ +
+ + n + + + zwierzę udomowione przez człowieka, trzymane w domu dla towarzystwa; + + domestic animal + pet + + +
+ +
+ zwierzęcość + zvʲjɛˈʒɛ̃nʦ̑ɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co zwierzęce; natura zwierzęcia + + animality + + +
+ +
+ zwierzęcy + zvʲjɛˈʒɛ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + związany ze zwierzęciem, pochodzący, otrzymywany ze zwierzęcia + + animal + + +
+ +
+ zwietrzały +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który stracił świeżość, ważność, moc, (i tym podobne, i temu podobne) + + flat + stale + + + + o skałach taki, który skruszał pod wpływem czynników atmosferycznych + + weathered + + +
+ +
+ zwilżać + ˈzvʲilʒaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś staje się wilgotne, mokre + + dampen + moisten + + +
+ +
+ zwinnie +
+ + adv + + + bardzo sprawnie + + agilely + nimbly + + +
+ +
+ zwinność +
+ + n + + + cecha bycia bardzo sprawnym + + nimbleness + + +
+ +
+ zwinny + ˈzvʲĩnːɨ +
+ + adj + + + mający szybkie, zręczne ruchy + + adroit + agile + dexterous + nimble + + +
+ +
+ zwinąć + ˈzvʲĩnɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) ukraść + + nick + pinch + + + + zmniejszyć obszar zajmowany przez coś rozpostartego lub długość czegoś + + coil + roll up + + + + kulić się + + curl up + + +
+ +
+ zwisać +
+ + v + + + opuszczać się wisząc + + beetle + dangle + droop + hang down + overhang + sag + + +
+ +
+ związany + zvʲjɔ̃w̃ˈzãnɨ +
+ + adj + + + dotyczący czegoś, mający związek z czymś lub kimś + + connected + related + + +
+ +
+ związek + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛk +
+ + n + + + powiązanie między osobami, partnerstwo; (także, też) osoby w jakiś sposób powiązane + + relationship + + + + stowarzyszenie, sformalizowane porozumienie ludzi, organizacji, krajów, miast lub regionów; + + association + federation + + + + wzajemne powiązanie, stosunek między rzeczami lub zjawiskami + + connection + relation + affiliation + association + relationship + + +
+ +
+ związek chemiczny + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛk xɛ̃ˈmʲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) zbiór trwale połączonych atomów; + + compound + + +
+ +
+ związek frazeologiczny + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛk ˌfrazɛɔlɔˈɟiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) utrwalone w użyciu połączenie dwóch lub więcej wyrazów mające pewne wspólne ustalone znaczenie; + + idiom + idiomatic phrase + multi-word expression + phraseme + set expression + set phrase + + +
+ +
+ związek małżeński +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) (zobacz) małżeństwo + + matrimony + wedlock + + +
+ +
+ związek nieorganiczny + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛc ˌɲɛɔrɡãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) każdy związek chemiczny niebędący związkiem organicznym, czyli taki, który nie zawiera atomów węgla lub jest tlenkiem węgla, kwasem węglowym, węglanem, wodorowęglanem, węglikiem, cyjanowodorem, cyjankiem, kwasem cyjanowym, kwasem piorunowym i kwasem izocyjanowym wraz z ich solami; + + inorganic compound + + +
+ +
+ związek organiczny + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛk ˌɔrɡãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) każdy związek chemiczny, w skład którego wchodzi węgiel, z wyjątkiem tlenków węgla, kwasu węglowego, węglanów, wodorowęglanów, węglików, cyjanowodoru, cyjanków, kwasu cyjanowego, kwasu piorunowego i kwasu izocyjanowego, a także ich soli; + + organic compound + + +
+ +
+ związek siarkoorganiczny + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛc ˌɕarkɔːrɡãˈɲiʧ̑nɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) każdy związek organiczny posiadający wiązanie węgiel–siarka; + + organosulfur compound + organosulphur compound + + +
+ +
+ związek zgody + ˈzvʲjɔ̃w̃zɛɡ ˈzɡɔdɨ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) związek dwóch wyrazów, w którym oba wyrazy znajdują się zawsze w tym samym rodzaju, przypadku, liczbie i osobie; + + concord + + +
+ +
+ związkowiec + zvʲjɔ̃w̃sˈkɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + członek, działacz związku zawodowego + + Unionist + + +
+ +
+ związywać + zvʲjɔ̃w̃ˈzɨvaʨ̑ +
+ + v + + + trwale łączyć końce sznurka, liny itp. + + tie + bind + + + + unieruchamiać kogoś przez oplątanie mu rąk i nóg np. sznurem + + tie + bind + + + + tworzyć połączenie emocjonalne, ekonomiczne, itd. + + connect + + + + być elementem łączącym + + connect + + +
+ +
+ zwiększać + ˈzvʲjɛ̃ŋkʃaʨ̑ +
+ + v + + + sprawiać, że coś jest większe pod względem liczby, rozmiaru, nasilenia + + increase + + + + stawać się większym + + grow + increase + + +
+ +
+ zwięzłość +
+ + n + + + cecha bycia zwięzłym + + concision + + +
+ +
+ zwięzły + ˈzvʲjɛ̃w̃zwɨ +
+ + adj + + + mający zwartą strukturę + + compact + + + + zawierający dużo treści w niewielkiej liczbie słów + + concise + terse + succinct + + +
+ +
+ zwięźle +
+ + adv + + + ujmując wiele treści w niewielu słowach + + briefly + compactly + concisely + flickeringly + pithily + succinctly + + +
+ +
+ zwlekać + ˈzvlɛkaʨ̑ +
+ + v + + + opóźniać wykonanie jakiejś czynności przez siebie + + delay + linger + + +
+ +
+ zwodniczy +
+ + adj + + + wprowadzający w błąd, niespełniający oczekiwań + + deceptive + fallacious + + +
+ +
+ zwodzić +
+ + v + + + wprowadzać w błąd + + deceive + mislead + delude + beguile + decoy + palter + + +
+ +
+ zwolennik + zvɔˈlɛ̃ɲːik +
+ + n + + + osoba, która popiera coś, darzy coś sympatią, oddaje swoje poparcie komuś lub czemuś + + follower + supporter + adherent + fan + + +
+ +
+ zwolnienie + zvɔlʲˈɲɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (rzeczownik odczasownikowy) od: zwolnić + + acquittal + discharge + disengaging + dismissal + dispensation + excuse + + + + dokument potwierdzający zwolnienie (1.1) od czegoś + + sick leave + + +
+ +
+ zwolnienie lekarskie + zvɔlʲˈɲɛ̇̃ɲɛ lɛˈkarsʲcɛ +
+ + n + + + (urzędowy) (medycyna, medyczny) zaświadczenie wystawiane przez lekarza, usprawiedliwiające nieobecność pracownika w pracy, niezdolnego do pracy z powodu choroby lub konieczności zapewnienia opieki choremu członkowi rodziny; + + sick leave + + +
+ +
+ zworka + ˈzvɔrka +
+ + n + + + (zdrobniale) od: zwora + + jumper + + +
+ +
+ zwracać uwagę +
+ + v + + + mieć baczność na co lub na kogo + + bang the drum + beat the drum + call attention + have regard + look after + pay attention + + + + starać się zainteresować + + arrest attention + catch attention + compel attention + keep mind on + make oneself conspicuous + + + + udzielać reprymendy + + admonish + give a sharp reprimand + tell off + warn + + +
+ +
+ zwrot + zvrɔt +
+ + n + + + oddanie komuś czegoś + + return + + + + spłacenie, pobranie (sumy pieniężnej, kosztów) + + reimbursement + refund + + + + wyrażenie, zdanie, konstrukcja słowna; związek wyrazów + + locution + phrase + expression + + + + zmiana kierunku ruchu, poruszania się, obrót + + turn + + + + zmiana, odmiana, przemiana w jakiejś dziedzinie + + reversal + + +
+ +
+ zwrotnica + zvrɔtʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + urządzenie służące do zmiany toru pojazdów szynowych + + turnout + + +
+ +
+ zwrotnik + ˈzvrɔtʲɲik +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) jedna z dwóch umownych linii na Ziemi, równoleżnik 23°27′ (dwadzieścia trzy stopnie i dwadzieścia siedem minut); + + tropic + + +
+ +
+ zwrotnik Koziorożca +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zwrotnik leżący na półkuli południowej; + + Southern Tropic + Tropic of Capricorn + + +
+ +
+ zwrotnik Raka +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) zwrotnik leżący na półkuli północnej; + + Northern Tropic + Tropic of Cancer + + +
+ +
+ zwrotnikowy +
+ + adj + + + związany ze zwrotnikiem, pochodzący z terenów pod zwrotnikiem + + tropical + + +
+ +
+ zwrotny +
+ + adj + + + (gramatyka) wskazujący, że wykonawca czynności sam jej podlega + + reciprocal + reflexive + + + + dotyczący zmiany kierunku + + reciprocal + + + + zdolny do szybkiej zmiany kierunku + + manoeuvrable maneuverable + + + + związany z oddawaniem, zwracaniem czegoś + + repayable + returnable + + +
+ +
+ zwrócić + ˈzvruʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + oddać komuś jego własność, coś, co zostało od niego pożyczone + + give back + repay + + +
+ +
+ zwycięski +
+ + adj + + + związany ze zwycięstwem, dotyczący zwycięstwa + + victorious + winning + triumphant + + +
+ +
+ zwycięsko + zvɨˈʨ̑ɛ̃w̃skɔ +
+ + adv + + + w sposób zwycięski; triumfalnie + + victoriously + + +
+ +
+ zwycięstwo + zvɨˈʨ̑ɛ̃w̃stfɔ +
+ + n + + + sukces (najczęściej w walce lub sporcie), zwalczenie nieprzyjaciela, pokonanie konkurencji + + victory + win + + +
+ +
+ zwycięzca + zvɨˈʨ̑ɛ̃w̃sʦ̑a +
+ + n + + + ten, który zwyciężył, wygrał + + winner + + +
+ +
+ zwyciężać + zvɨˈʨ̑ɛ̃w̃ʒaʨ̑ +
+ + v + + + odnosić zwycięstwo nad kimś lub czymś + + win + conquer + + + + pokonywać kogoś, wygrywać z kimś + + conquer + overcome + + +
+ +
+ zwyczaj + ˈzvɨʧ̑aj +
+ + n + + + indywidualny sposób zachowywania się lub czynności wykonywane w określonych sytuacjach, charakterystyczne dla danej osoby + + habit + + + + sposób zachowywania się lub czynności wykonywane w określonych sytuacjach według pewnego wzoru określonego przez kulturę + + custom + + +
+ +
+ zwyczajnie + zvɨˈʧ̑ajɲɛ +
+ + adv + + + w sposób zwyczajny, nie wyróżniający się niczym; przeciętnie + + simply + commonly + ordinarily + + +
+ +
+ zwyczajność +
+ + n + + + cecha tego, co jest zwyczajne + + commonness + + +
+ +
+ zwyczajny + zvɨˈʧ̑ajnɨ +
+ + adj + + + taki, który niczym się nie wyróżnia, jest przeciętny, zwykły + + ordinary + common + mere + normal + simple + + +
+ +
+ zwyczajowo +
+ + adv + + + zgodnie z przyjętym zwyczajem + + customarily + + +
+ +
+ zwykle + ˈzvɨklɛ +
+ + adv + + + zazwyczaj, prawie zawsze, bardzo często + + usually + + +
+ +
+ zwyknąć + ˈzvɨknɔ̃ɲʨ̑ +
+ + v + + + mieć w zwyczaju, zazwyczaj coś robić + + used to + + +
+ +
+ zwykły + ˈzvɨkwɨ +
+ + adj + + + niewyróżniający się niczym + + ordinary + casual + common + regular + + +
+ +
+ zwyrodnialec + ˌzvɨrɔdʲˈɲalɛʦ̑ +
+ + n + + + człowiek wynaturzony, wypaczony; degenerat + + degenerate + + +
+ +
+ zwój + zvuj +
+ + n + + + coś zwiniętego w kłębek, rulon + + coil + + + + postać książki w formie wstęgi nawiniętej na dwa drążki, + + scroll + + +
+ +
+ zwątpić + ˈzvɔ̃ntpʲiʨ̑ +
+ + v + + + stracić wiarę w coś, przekonanie o słuszności, prawdziwości czegoś + + despair + + +
+ +
+ zwężać + ˈzvɛ̃w̃ʒaʨ̑ +
+ + v + + + czynić węższym + + narrow + taper + + + + stawać się węższym + + narrow + taper + + +
+ +
+ zwłaszcza + ˈzvwaʃʧ̑a +
+ + adv + + + przede wszystkim, nade wszystko, w szczególności, szczególnie, specjalnie + + especially + + +
+ +
+ zwłoka + ˈzvwɔka +
+ + n + + + zwlekanie z czymś, odkładanie czegoś na później + + delay + + +
+ +
+ zwłoki + ˈzvwɔci +
+ + n + + + ciało martwego człowieka; + + corpse + cadaver + body + + +
+ +
+ zygospora + ˌzɨɡɔˈspɔra +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) wielojądrowa struktura przetrwalnikowa wytwarzana u grzybów podczas gametangiogamii; + + zygospore + + +
+ +
+ zygota +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) komórka powstała wskutek zapłodnienia; + + zygote + + +
+ +
+ zygzak + ˈzɨɡzak +
+ + n + + + ostro załamująca się linia łamana, przypominająca literę „z” + + zigzag + + +
+ +
+ zygzakowaty + ˌzɨɡzakɔˈvatɨ +
+ + adj + + + biegnący zygzakiem, w linii, która co kawałek załamuje się + + zigzag + + +
+ +
+ zyprazydon + ˌzɨpraˈzɨdɔ̃n +
+ + n + + + (farmacja, lekoznawstwo, farmakologia, farmaceutyczny, farmakologiczny) atypowy lek przeciwpsychotyczny będący pochodną piperazyny, stosowany w terapii schizofrenii i choroby afektywnej dwubiegunowej + + ziprasidone + + +
+ +
+ zysk + zɨsk +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) przewyższenie wpływów nad wydatkami, dochód ze sprzedaży + + gain + + + + korzyść z czegoś, uzyskana wartość + + profit + + +
+ +
+ zyskać + ˈzɨskaʨ̑ +
+ + v + + + osiągnąć z czegoś zysk + + gain + + +
+ +
+ zyskowny + zɨˈskɔvnɨ +
+ + adj + + + taki, który przynosi zysk + + profitable + remunerative + + +
+ +
+ ząb + zɔ̃mp +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) twór anatomiczny osadzony w szczęce lub żuchwie, ułatwiający gryzienie pokarmu; + + tooth + + + + (technologia, technika, techniczny) fragment urządzenia, który w połączeniu z innym takim fragmentem powoduje przenoszenie ruchu + + tooth + + +
+ +
+ ząb mleczny +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (stomatologia, stomatologiczny) pierwszy ząb (u człowieka) + + deciduous tooth + milk tooth + milk-tooth + + +
+ +
+ ząbek czosnku + ˈzɔ̃mbɛk ˈʧ̑ɔsn̥ku +
+ + n + + + jedna z cząstek wchodzących w skład główki czosnku + + garlic clove + + +
+ +
+ zębina +
+ + n + + + (stomatologia, stomatologiczny) tkanka leżąca pod szkliwem w obrębie korony zęba i pod cementem w obrębie szyjki i korzenia zęba; + + dentine + dentin + + +
+ +
+ zębodołowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z zębodołami + + alveolar + + +
+ +
+ zębowa wróżka + zɛ̃mˈbɔva ˈvruʃka +
+ + n + + + baśniowa postać w kulturze anglosaskiej obdarowująca dzieci w zamian za pozostawione przez nie mleczne zęby; + + tooth fairy + + +
+ +
+ zęza + ˈzɛ̃w̃za +
+ + n + + + (marynarka) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) najniższa wewnętrzna część kadłuba statku; + + bilge + + +
+ +
+ złamany + zwãˈmãnɨ +
+ + adj + + + uszkodzony na skutek zgięcia + + broken + + +
+ +
+ złamać + ˈzwãmaʨ̑ +
+ + v + + + działaniem fizycznym (wcześniej zginając, naciskając lub uderzając) rozdzielić coś na kilka (zwykle na dwie) części + + break + + +
+ +
+ złe oko +
+ + n + + + (związek frazeologiczny) według wierzeń ludowych złe spojrzenie przynoszące nieszczęście, rzucające urok; + + evil eye + + +
+ +
+ zło + zwɔ +
+ + n + + + coś powszechnie uznane za szkodliwe, negatywne moralnie; + + evil + + +
+ +
+ złocisty +
+ + adj + + + posiadający kolor albo połysk złota + + golden + + +
+ +
+ złocić +
+ + v + + + pokrywać coś warstwą złota lub malować coś na złoty kolor + + gild + + +
+ +
+ złoczyńca +
+ + n + + + ktoś czyniący zło, popełniający przestępstwa, człowiek zbrodniczy + + wrongdoer + malefactor + + +
+ +
+ złodziej + ˈzwɔʥ̑ɛ̇j +
+ + n + + + osoba, która kradnie + + thief + + +
+ +
+ złodziejaszek +
+ + n + + + złodziej dokonujący drobnych kradzieży + + petty thief + + +
+ +
+ złodziejka + zwɔˈʥ̑ɛ̇jka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) rozgałęźnik elektryczny (bez kabla) pozwalający na czerpanie prądu z jednego gniazdka do kilku urządzeń + + power strip + + +
+ +
+ złom + zwɔ̃m +
+ + n + + + zużyte, niepotrzebne przedmioty, elementy lub odpady metalowe, zbierane i wykorzystywane jako surowiec wtórny + + scrap metal + + +
+ +
+ złomować + zwɔ̃ˈmɔvaʨ̑ +
+ + v + + + oddawać na złom (złomowisko), wycofywać z użytkowania + + scrap + + +
+ +
+ złota polska jesień + ˈzwɔta ˈpɔlska ˈjɛ̇ɕɛ̇̃ɲ +
+ + n + + + okres żółknięcia liści drzew we wrześniu lub październiku, połączony z piękną i ciepłą pogodą + + Indian summer + Martinmas summer + St. Martin's summer + + +
+ +
+ złota płyta + ˈzwɔta ˈpwɨta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) symboliczna nagroda za osiągnięcie określonego regulaminem progu sprzedaży wydawnictwa muzycznego; + + gold record + + +
+ +
+ złota rybka +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) odmiana hodowlana jednego z podgatunku karasia chińskiego, Carassius auratus; + + goldfish + + +
+ +
+ złota rózga + ˈzwɔta ˈruzɡa +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (ludowy) (botanika, botaniczny) nawłoć pospolita + + golden rod + + +
+ +
+ złota rączka + ˈzwɔta ˈrɔ̃n͇ʧ̑ka +
+ + n + + + osoba mająca wszechstronne uzdolnienia techniczne, potrafiąca niemal wszystko naprawić + + handyman + + +
+ +
+ złotawy + zwɔˈtavɨ +
+ + adj + + + w kolorze podobnym do złotego + + goldish + + +
+ +
+ złotnik + ˈzwɔtʲɲik +
+ + n + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) osoba zajmująca się złotnictwem; rzemieślnik artystyczny wyrabiający przedmioty z metali szlachetnych (m.in. złota, srebra, platyny, palladu) + + goldsmith + silversmith + + +
+ +
+ złoto + ˈzwɔtɔ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny o symbolu Au i liczbie atomowej 79; + + gold + + + + stop zawierający złoto (1.1), surowiec do wyrobu m.in. biżuterii, monet + + gold + + + + (sport, sportowy) złoty medal + + gold + + +
+ +
+ złotoczelny +
+ + adj + + + taki, który ma złote czoło + + golden-fronted + + +
+ +
+ złotonośny +
+ + adj + + + obfitujący w złoto + + auriferous + + +
+ +
+ złotousty + ˌzwɔtɔˈ<sup>w</sup>ustɨ +
+ + adj + + + (książkowy) posiadający talent oratorski, będący świetnym mówcą + + silver-tongued + + +
+ +
+ złoty + ˈzwɔtɨ +
+ + adj + + + (jubilerstwo, jubilerski) wykonany ze złota + + gold + + + + mający kolor i połysk złota + + golden + + +
+ +
+ złoty + ˈzwɔtɨ +
+ + n + + + (jednostka monetarna) jednostka monetarna Polski równa 100 groszom; + + zloty + + +
+ +
+ złoty cielec + ˈzwɔtɨ ˈʨ̑ɛlɛʦ̑ +
+ + n + + + bogactwo, pieniądze wyniesione do kategorii bóstwa; + + golden calf + + +
+ +
+ złoty medal + ˈzwɔtɨ ˈmɛdal +
+ + n + + + medal przyznawany za pierwsze miejsce w zawodach sportowych, w konkursach, na wystawach itp. + + gold medal + + +
+ +
+ złoty spadochron +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (środowiskowy) umowa zawierana z osobą na wysokim stanowisku, zapewniająca jej bardzo wysoką odprawę na wypadek odwołania z pełnionej funkcji; + + golden parachute + + +
+ +
+ złoty środek + ˈzwɔtɨ ˈɕrɔdɛk +
+ + idiom + + + (przenośnie, przenośnia) kompromisowe rozwiązanie zadowalające skrajne stanowiska + + golden mean + + +
+ +
+ złowrogi + zwɔvˈrɔɟi +
+ + adj + + + będący oznaką czegoś złego + + ominous + ill-omened + sinister + + + + mający wrogie zamiary + + ill-intentioned + malevolent + evil-minded + ill-disposed + malicious + + +
+ +
+ złowrogość +
+ + n + + + nieprzyjazny stosunek do kogoś lub czegoś + + hostility + malevolence + + +
+ +
+ złowróżbny + zwɔvˈruʒbnɨ +
+ + adj + + + zapowiadający, wróżący coś złego + + foreboding + ill-omened + inauspicious + portentous + sinister + + +
+ +
+ złościć +
+ + v + + + doprowadzać do złości + + anger + annoy + + + + wpadać w złość + + be angry + be annoyed + + +
+ +
+ złośliwe oprogramowanie +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) oprogramowanie, którego celem jest wyrządzanie szkód w systemie komputerowym; + + malware + malicious software + + +
+ +
+ złośliwie + zwɔɕˈlʲivʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób złośliwy + + maliciously + malignantly + malignly + meanly + mischievously + nastily + + +
+ +
+ złośliwość + zwɔɕˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest złośliwy + + malice + nastiness + devilry + deviltry + maliciousness + malignancy + + +
+ +
+ złośliwy + zwɔɕˈlʲivɨ +
+ + adj + + + nacechowany wrogością, niechęcią, przejawiający niechęć, wrogość + + malicious + malignant + + + + o chorobie, schorzeniu: mający przebieg groźny dla organizmu, zagrażający życiu + + malicious + malignant + + +
+ +
+ złość + zwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + silne uczucie rozdrażnienia, gniewu, wrogości w stosunku do kogoś; + + anger + + +
+ +
+ złoże + ˈzwɔʒɛ +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) nagromadzenie kopaliny użytecznej w skorupie ziemskiej; + + lode + + +
+ +
+ złożenie + zwɔˈʒɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) wyraz, który powstał poprzez połączenie co najmniej dwóch rdzeni bądź ich derywatów; + + compound + + + + coś powstałe w wyniku składania różnych części + + assemblage + composition + + +
+ +
+ złożoność +
+ + n + + + cecha posiadania wielu elementów, możliwości, aspektów + + complexity + + +
+ +
+ złożony + zwɔˈʒɔ̃nɨ +
+ + adj + + + (książkowy) o skomplikowanej budowie, trudny do zrozumienia + + complex + + +
+ +
+ złudny +
+ + adj + + + pozornie prawdziwy + + illusory + deceptive + delusive + + +
+ +
+ złudzenie + zwuˈʣ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + błędne odczucie, będące skutkiem zniekształcenia wrażeń zmysłowych + + illusion + + +
+ +
+ zły + zwɨ +
+ + adj + + + agresywny, zdenerwowany (w danej chwili) + + angry + mad + + + + niekorzystny + + bad + + + + kiepski, nieznający się + + bad + + + + niewygodny, nieprzyjemny, nieudany + + bad + + + + niemiły, nieprzyjemny (z charakteru) + + bad + evil + + + + niepasujący, nieodpowiedni + + wrong + bad + + + + niesmaczny + + bad + poor + + + + o zdrowiu, zmysłach słaby + + bad + poor + + + + niegrzeczny, nieposłuszny + + bad + poor + + +
+ +
+ złącze + ˈzwɔ̃n͇ʧ̑ɛ +
+ + n + + + (elektronika, elektroniczny) zespół złożony z wtyku i gniazdka; + + connector + + + + element łączący + + connector + + + + miejsce połączenia, złączenia, kontaktu + + joint + + +
+ +
+ złączyć + ˈzwɔ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + połączyć, dokonać połączenia kilku elementów + + connect + + + + stworzyć całość + + conjoin + + +
+ +
+ à propos + a‿prɔˈpɔ +
+ + (książkowy) …wprowadzający temat wypowiedzi + + speaking about + + + + …wprowadzająca nowy temat, który nasunął się mówiącemu pod wpływem wcześniejszej wypowiedzi + + by the way + + +
+ +
+ ósemka + uˈsɛ̃mka +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk o czasie trwania równym 1/8 całej nuty; + + eight note + quaver + + + + wspinaczka, (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) rodzaj węzła; + + figure-eight knot + + +
+ +
+ ósemkowy +
+ + adj + + + związany z liczbą osiem, dotyczący liczby osiem + + octal + + +
+ +
+ ósmy cud świata + ˈusmɨ ˈʦ̑utʲ ˈɕfʲjata +
+ + n + + + coś wyjątkowo zachwycającego + + eighth wonder of the world + + +
+ +
+ ów + uf +
+ + pronoun + + + ten (o którym już była mowa) + + that + + +
+ +
+ ówdzie + ˈuvʲʥ̑ɛ +
+ + pronoun + + + w innym miejscu, nie tutaj + + elsewhere + + +
+ +
+ Ćennaj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w południowych Indiach, stolica stanu Tamilnadu; + + Chennai + + +
+ +
+ ćapati +
+ + n + + + (kulinaria) indyjski pszenny placek, rodzaj chleba + + chapati + + +
+ +
+ ćma + ʨ̑ma +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) motyl nocny; + + moth + + +
+ +
+ ćmić + ʨ̑mʲiʨ̑ +
+ + v + + + powodować lekki ból + + hurt + smart + + + + zmniejszać widoczność, zaciemniać + + darken + + +
+ +
+ ćpun + ʨ̑pũn +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) narkoman + + junkie + + +
+ +
+ ćwiartka +
+ + n + + + jedna z czterech równych części czego + + quarter + + +
+ +
+ ćwiczenie + ʨ̑fʲiˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + czynność powtarzana dla utrwalenia wiedzy lub zdobycia sprawności, nauka + + exercise + instruction + + +
+ +
+ ćwiczenie czyni mistrza + ʨ̑fʲiˈʧ̑ɛ̃ɲɛ ˈʧ̑ɨ̃ɲi ˈmʲisṭʃa +
+ + proverb + + + im bardziej coś ćwiczysz, tym jesteś w tym lepszy + + practice makes perfect + + +
+ +
+ ćwiczyć + ˈʨ̑fʲiʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + (szkolnictwo, szkolny) wykonywać określoną czynność w celu poprawienia danej umiejętności + + exercise + do exercise + rehearse + + +
+ +
+ ćwierć + ʨ̑fʲjɛrʲʨ̑ +
+ + n + + + jedna czwarta, 25% + + quarter + fourth + + +
+ +
+ ćwierćbrogsy +
+ + n + + + buty z charakterystycznymi ażurowymi perforacjami + + quarter-brogues + + +
+ +
+ ćwierćfinał + ʨ̑fʲjɛrʲʨ̑ˈfʲĩnaw +
+ + n + + + (sport, sportowy) część rozgrywek eliminacyjnych ośmiu rywali (lub ośmiu drużyn), z których czterech może awansować do półfinału + + quarter-final + + +
+ +
+ ćwierćnuta + ʨ̑fʲjɛrʲʨ̑ˈnuta +
+ + n + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) dźwięk o czasie trwania równym 1/4 całej nuty; + + crotchet + quarter note + quarternote + + +
+ +
+ ćwikła + ˈʨ̑fʲikwa +
+ + n + + + (kulinaria) gotowane lub kiszone buraki ćwikłowe z dodatkiem tartego chrzanu i octu; + + beet horseradish + + +
+ +
+ ćśśś +
+ + interjection + + + …nakazujący milczenie + + shh + + +
+ +
+ Łaba + ˈwaba +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka przepływająca przez Niemcy i w Czechy; + + Elbe + + +
+ +
+ Łabędź + ˈwabɛ̃ɲʨ̑ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) gwiazdozbiór nieba północnego; zawiera jasną gwiazdę – Deneb; zawiera liczne mgławice; w Polsce widoczny latem i jesienią; góruje o północy w sierpniu; konstelacja, której 5 najjaśniejszych gwiazd tworzy charakterystyczny układ w kształcie krzyża, zwany Krzyżem Północy; + + Cygnus + + +
+ +
+ Ładoga +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) największe jezioro Europy położone w Rosji, na północny wschód od Petersburga; + + Lake Ladoga + + +
+ +
+ Łazarz + ˈwazaʃ +
+ + pn + + + (biblijny) postać biblijna + + Lazarus + + + + imię męskie; + + Lazarus + + +
+ +
+ Łomonosow +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, znajdujące się pod administracyjną jurysdykcją Petersburga, leżące na południowym wybrzeżu Zatoki Fińskiej; + + Lomonosov + + +
+ +
+ Łotwa + ˈwɔtfa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) państwo w Europie; + + Latvia + + +
+ +
+ Łować +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (hydrologia, hydrologiczny) rzeka w obwodzie witebskim Białorusi oraz pskowskim i nowogrodzkim Rosji, uchodząca do jeziora Ilmen; + + Lovat + + +
+ +
+ Łucja + ˈwuʦ̑ʲja +
+ + pn + + + imię żeńskie; + + Lucy + + +
+ +
+ Ługańsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w Ukrainie, administracyjne centrum obwodu ługańskiego; + + Luhansk + + +
+ +
+ Ługańska Republika Ludowa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) samozwańcze państwo działające na terenie obwodu ługańskiego Ukrainy; + + Luhansk People's Republic + + +
+ +
+ Łukasz + ˈwukaʃ +
+ + pn + + + imię męskie; + + Luke + Lukas + + +
+ +
+ Łużyce + wuˈʒɨʦ̑ɛ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) region w Niemczech i częściowo w Polsce, zamieszkany przez Niemców i Słowian; + + Lusatia + + +
+ +
+ Łużyczanin + ˌwuʒɨˈʧ̑ãɲĩn +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) przedstawiciel mniejszości słowiańskiej zamieszkującej Łużyce + + Sorb + + +
+ +
+ Łyśwa +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w Kraju Permskim; + + Lysva + + +
+ +
+ Łódź + wuʨ̑ +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto w centralnej Polsce; + + Lodz + + +
+ +
+ łabędzi śpiew + waˈbɛ̃ɲʥ̑i ˈɕpʲjɛf +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (książkowy) ostatnie dzieło artysty kończące jego karierę, końcowy twór jakiejkolwiek działalności + + swan song + + +
+ +
+ łabędziątko + ˌwabɛ̃ɲˈʥ̑ɔ̃ntkɔ +
+ + n + + + (zdrobniale) (zoologia, zoologiczny) łabędzię + + cygnet + + +
+ +
+ łabędź + ˈwabɛ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cygnus, ptak wodny o białym lub czarnym upierzeniu i długiej smukłej szyi; + + swan + pen + + +
+ +
+ łabędź czarny +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cygnus atratus, gatunek łabędzia o czarnym upierzeniu; + + black swan + + +
+ +
+ łabędź krzykliwy + ˈwabɛ̃ɲʨ̑ kʃɨkˈlʲivɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cygnus cygnus, gatunek łabędzia o białym upierzeniu i żółtym dziobie z czarnym czubkiem; + + whooper swan + + +
+ +
+ łabędź niemy + ˈwabɛ̃ɲʨ̑ ˈɲɛ̃mɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Cygnus olor, gatunek ptaka z rodziny kaczkowatych; + + mute swan + + +
+ +
+ łach + wax +
+ + n + + + zużyta sztuka odzieży + + rag + + +
+ +
+ łachman + ˈwaxmãn +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) stare, zniszczone ubranie + + rag + + +
+ +
+ łacina + waˈʨ̑ĩna +
+ + n + + + język starożytnych Rzymian; + + Latin + + +
+ +
+ łacinnik + waˈʨ̑ĩɲːik +
+ + n + + + człowiek znający łacinę + + Latinist + + +
+ +
+ łaciński + waˈʨ̑ĩj̃sʲci +
+ + adj + + + właściwy starożytnym Rzymianom, wywodzący się z Imperium Rzymskiego + + Latin + + +
+ +
+ ład korporacyjny + ˈwat ˌkɔrpɔraˈʦ̑ɨjnɨ +
+ + n + + + ogół norm, zasad i dobrych praktyk niezbędnych do właściwego zarządzania organizacją; + + corporate governance + + +
+ +
+ ładnie + ˈwadʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób ładny, miły, przyjemny, dobry + + nicely + prettily + + +
+ +
+ ładny + ˈwadnɨ +
+ + adj + + + odznaczający się urodą + + pretty + nice + pleasant + + +
+ +
+ ładowarka + ˌwadɔˈvarka +
+ + n + + + (elektryczność) urządzenie służące do ładowania akumulatorów, także wewnętrznych np. w telefonach komórkowych, laptopach itp.; + + battery charger + + +
+ +
+ ładować + waˈdɔvaʨ̑ +
+ + v + + + (fizyka, fizyczny) (elektryczność) wprowadzać ładunek elektryczny do baterii, akumulatora + + charge + + + + (informatyka, informatyczny) ściągać z serwera stronę internetową + + load + + + + nabijać pistolet / karabin / strzelbę bądź inną broń palną + + load + + + + umieszczać przedmioty w jedno miejsce w celu przetransportowania ich gdzieś indziej + + load + + +
+ +
+ ładunek + waˈdũnɛk +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) liczba określająca skalę oddziaływania; + + charge + + + + towar umieszczony w czymś, zwykle do transportu; + + load + + +
+ +
+ łagodnie + waˈɡɔdʲɲɛ +
+ + adv + + + w sposób łagodny; delikatnie lub nieznacznie + + smoothly + + +
+ +
+ łagodnieć + waˈɡɔdʲɲɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + stawać się łagodnym + + mellow + + +
+ +
+ łagodność + waˈɡɔdnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego co jest łagodne; cecha tego, kto jest łagodny + + mildness + gentleness + + +
+ +
+ łagodny + waˈɡɔdnɨ +
+ + adj + + + charakteryzujący się łagodnością, spokojem, brakiem gniewu lub niepokoju + + mild + placid + + + + o smaku: słaby, taki, który nie jest pikantny; jest delikatny + + mild + + +
+ +
+ łagodzić + waˈɡɔʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + czynić mniej kontrastowym, mniej jaskrawym, mniej intensywnym + + soften + + + + czynić łagodnym, mniej surowym, mniej gwałtownym + + alleviate + mitigate + appease + ease + assuage + attenuate + + +
+ +
+ łajdak + ˈwajdak +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) człowiek postępujący niezgodnie z normami etyki, godny pogardy + + scoundrel + + +
+ +
+ łajka jakucka +
+ + n + + + (kynologia, kynologiczny) rasa psów należąca do szpiców; + + Yakutian Laika + + +
+ +
+ łajno + ˈwajnɔ +
+ + n + + + odchody zwierzęce + + dung + + +
+ +
+ łakocie +
+ + n + + + słodycze, słodkości + + candy + + +
+ +
+ łakomy + waˈkɔ̃mɨ +
+ + adj + + + (przenośnie, przenośnia) chciwy + + avaricious + covetous + greedy + + + + budzący chciwość + + alluring + tempting + + + + chciwy jedzenia + + gluttonous + greedy + + +
+ +
+ łamanie chleba +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) eucharystia pierwszych chrześcijan + + breaking of bread + + +
+ +
+ łamaniec + wãˈmãɲɛʦ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) o czymś trudnym do wymówienia, niezrozumiałym, skomplikowanym + + jawbreaker + + +
+ +
+ łamaniec językowy + wãˈmãɲɛʦ̑ʲ ˌjɛ̃w̃zɨˈkɔvɨ +
+ + idiom + + + trudna do wymówienia fraza; (zobacz) też łamańce językowe w Wikicytatach + + tongue-twister + + +
+ +
+ łamać + ˈwãmaʨ̑ +
+ + v + + + o rzeczach mało elastycznych: rozdzielać coś na kawałki naciskając, zginając + + break + + + + nie stosować się do czegoś + + break + + +
+ +
+ łamać sobie głowę + ˈwãmaʨ̑ ˈsɔbʲjɛ ˈɡwɔvɛ +
+ + v + + + intensywnie zastanawiać się nad czymś; myśleć, rozmyślać, szukać odpowiedzi + + rack one's brain + + +
+ +
+ łamistrajk + wãˈmʲistrajk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba pracująca w czasie strajku + + blackleg + scab + strikebreaker + + +
+ +
+ łamliwy + wãmˈlʲivɨ +
+ + adj + + + łatwo łamiący się + + fragile + brittle + breakable + frail + easily broken + + +
+ +
+ łan + wãn +
+ + n + + + (dawniej, dawny) obszar ziemi dany przez możnowładcę osadnikowi do uprawy, celem pozyskania czynszu i daniny + + feoff + fief + + + + część ziemi pod zasiew + + field + + + + zboże rosnące na zagonie + + cornfield + + +
+ +
+ łania + ˈwãɲa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) samica jelenia lub daniela + + hind + + +
+ +
+ łapa + ˈwapa +
+ + n + + + noga zwierzęcia niemającego kopyt + + paw + + +
+ +
+ łapacz + ˈwapaʧ̑ +
+ + n + + + osoba, która coś lub kogoś łapie + + catcher + + +
+ +
+ łapanka + waˈpãnka +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) akcja zatrzymywania większej liczby przypadkowych osób w czasie drugiej wojny światowej; + + roundup + + +
+ +
+ łapać + ˈwapaʨ̑ +
+ + v + + + chwytać coś, co znajduje się w ruchu, zostało rzucone + + catch + seize + + + + zarażać się, zostawać zarażonym chorobą + + catch + get + + +
+ +
+ łapczywie +
+ + adv + + + w sposób łapczywy + + hungrily + ravenously + + +
+ +
+ łapczywy +
+ + adj + + + bez umiaru + + greedy + + + + cechujący się łakomstwem + + greedy + + + + nacechowany chciwością, pożądliwością + + greedy + + +
+ +
+ łapownik +
+ + n + + + człowiek biorący łapówki + + grafter + + +
+ +
+ łapówka + waˈpufka +
+ + n + + + wartość materialna lub niematerialna udzielona przez jedną osobę na rzecz drugiej osoby, w celu nielegalnego osiągnięcia pewnej korzyści + + bribe + pay-off + + +
+ +
+ łasica + waˈɕiʦ̑a +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) niewielkie drapieżne zwierzę futerkowe; + + weasel + + +
+ +
+ łasić się + ˈwaɕiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + o zwierzętach: ocierać się pieszczotliwie + + fawn + + +
+ +
+ łaska + ˈwaska +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) dar udzielany człowiekowi przez Boga, a którego przyznanie nie jest związane z żadną zasługą + + grace + + + + darowanie lub złagodzenie kary + + mercy + + +
+ +
+ łaskawość + waˈskavɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co łaskawe; cecha tego, kto łaskawy + + clemency + graciousness + + +
+ +
+ łaskawy +
+ + adj + + + dobry, pełen wielkoduszności + + gracious + + + + niedokuczliwy, przychylny + + favorable + favourable + + + + oswojony, bez dzikości + + docile + tame + + + + w zwrotach grzecznościowych: zacny, wielmożny + + kind + + +
+ +
+ łaski bez +
+ + interjection + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) jeśli czegoś nie chcesz, to nie rób, obejdę się bez twojej pomocy + + thanks for nothing + + +
+ +
+ łaskotać +
+ + v + + + lekko podrażniać wrażliwe na dotyk miejsca + + tickle + titillate + + +
+ +
+ łaskotki +
+ + n + + + delikatne pobudzanie do śmiechu poprzez pobudzanie wrażliwych okolic ciała + + tickling + + +
+ +
+ łata + ˈwata +
+ + n + + + fragment materiału przyszyty do tkaniny, aby zasłonić dziurę w tej tkaninie + + patch + + + + (informatyka, informatyczny) plik zawierający poprawki do kodu programu, bazujący na różnicach pomiędzy kodem poprawionym a poprawianym + + patch + + + + jeden z elementów tuszy wołowej + + flank steak + + + + przyrząd z podziałką stosowany w geodezji do niwelacji + + level staff + levelling rod + + +
+ +
+ łatwo + ˈwatfɔ +
+ + adv + + + w sposób łatwy, bez trudności, bez trudu lub wysiłku + + easily + easy + + +
+ +
+ łatwopalność +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) cecha tego, co łatwopalne + + inflammability + + +
+ +
+ łatwopalny + ˌwatfɔˈpalnɨ +
+ + adj + + + wykazujący możliwość łatwego zapalenia się + + flammable + inflammable + + +
+ +
+ łatwowierność +
+ + n + + + cecha kogoś, kto ma skłonność do uznawania za prawdziwe niesprawdzonych informacji + + credulity + gullibility + + +
+ +
+ łatwowierny +
+ + adj + + + taki, który ma skłonność do uznawania za prawdziwe niesprawdzonych informacji + + gullible + credulous + + +
+ +
+ łatwość + ˈwatfɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest łatwe, brak trudności + + easiness + ease + facility + smooth + + +
+ +
+ łatwy + ˈwatfɨ +
+ + adj + + + nie wymagający wysiłku, trudu, nie stawiający przeszkód + + easy + + +
+ +
+ ława + ˈwava +
+ + n + + + niski stolik, zwykle podłużny + + coffee table + + +
+ +
+ ława przysięgłych +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) miejsce na sali sądowej, które zajmują sędziowie przysięgli + + jury box + + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) zespół osób zasiadających w sądzie przysięgłych + + jury + + +
+ +
+ ławka + ˈwafka +
+ + n + + + twardy mebel do siedzenia dla kilku osób; + + bench + + +
+ +
+ ławnik +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba niebędąca sędzią, uczestnicząca w wydawaniu wyroków w niektórych kategoriach spraw sądowych; + + juror + lay judge + + +
+ +
+ łazienka + waˈʑɛ̃nka +
+ + n + + + pomieszczenie do kąpieli z wanną lub prysznicem; + + bathroom + + +
+ +
+ łazik + ˈwaʑik +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) pojazd kosmiczny badający powierzchnię obcej planety; + + rover + + +
+ +
+ łańcuch + ˈwãj̃nʦ̑ux +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) łańcuch górski; + + range + + + + (informatyka, informatyczny) ciąg znaków, dane typu tekstowego; + + string + + + + (przenośnie, przenośnia) ciąg zdarzeń, szereg obiektów + + series + train of events + + + + (technologia, technika, techniczny) element mechaniczny, składający się z identycznych ogniw; + + chain + + + + anglosaska miara długości; + + chain + + +
+ +
+ łańcuch pokarmowy + ˈwãj̃nʦ̑ux ˌpɔkarˈmɔvɨ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zależność pokarmowa wiążąca w danej biocenozie poszczególne gatunki producentów, konsumentów i reducentów, będących kolejnymi ogniwami w układzie, w którym każde ogniwo poprzedzające jest pokarmem dla następnego; + + food chain + + +
+ +
+ łaźnia + ˈwaʑɲa +
+ + n + + + budynek lub pomieszczenie do kąpieli w wodzie, parze albo rozgrzanym powietrzu + + bath + baths + + +
+ +
+ łechtaczka + wɛxˈtaʧ̑ka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) nieparzysty, zewnętrzny narząd płciowy samic ssaków; + + clitoris + + +
+ +
+ łobuz + ˈwɔbus +
+ + n + + + osoba zachowująca się źle + + hoodlum + rascal + rat + roughneck + scallywag + swine + + +
+ +
+ łochynia + wɔˈxɨ̃ɲa +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (potocznie, potoczny) roślina z gatunku borówka bagienna + + bog bilberry + + +
+ +
+ łodyga + wɔˈdɨɡa +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) nadziemna część rośliny naczyniowej; + + stalk + + +
+ +
+ łojotok +
+ + n + + + nadmierne wydzielanie łoju na skórze; + + seborrhagia + + +
+ +
+ łokciowy + wɔcˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący łokcia + + ulnar + + +
+ +
+ łokieć + ˈwɔcɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) staw łączący ramię z przedramieniem + + elbow + + + + (historia, historyczny, historycznie) dawna miara długości (od 0,5 do 0,8 metra) + + ell + + +
+ +
+ łom +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) narzędzie mające postać żelaznego pręta zaostrzonego lub spłaszczonego na końcu, służące do podważania ciężarów, rozbijania, kruszenia itp.; + + crowbar + + +
+ +
+ łono + ˈwɔ̃nɔ +
+ + n + + + wnętrze brzucha kobiety w ciąży + + womb + + +
+ +
+ łono Abrahama +
+ + n + + + (biblijny) (przenośnie, przenośnia) niebo, miejsce szczęścia wiecznego; + + Abraham's bosom + bosom of Abraham + + +
+ +
+ łonowy + wɔ̃ˈnɔvɨ +
+ + adj + + + związany z łonem, dotyczący łona (dolnej części brzucha) + + pubic + + +
+ +
+ łopata + wɔˈpata +
+ + n + + + narzędzie zazwyczaj obsługiwane dwoma rękami, służące do kopania lub nabierania sypkich materiałów; + + shovel + spade + + +
+ +
+ łopatka + wɔˈpatka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kość pasa barkowego połączona z kością ramienną i obojczykiem; + + shoulder blade + + +
+ +
+ łososiowy + ˌwɔsɔˈɕɔvɨ +
+ + adj + + + (książkowy) mający kolor pomarańczoworóżowy, taki jak kolor mięsa łososia + + salmon + + +
+ +
+ łosoś + ˈwɔsɔɕ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) ryba o różowym mięsie żyjąca na północnym Atlantyku; + + salmon + + +
+ +
+ łotewski + wɔˈtɛfsʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Łotwy lub Łotyszów + + Latvian + Lettish + + +
+ +
+ łotewski + wɔˈtɛfsʲci +
+ + n + + + język urzędowy Łotwy; + + Latvian + + +
+ +
+ łotr + wɔtr̥ +
+ + n + + + ktoś popełniający czyny haniebne, niegodziwe + + villain + + +
+ +
+ łowić + ˈwɔvʲiʨ̑ +
+ + v + + + łapać, chwytać w sieć lub na wędkę + + angle + catch + fish + hunt + snare + trap + + +
+ +
+ łowić ryby w mętnej wodzie + ˈwɔvʲiʨ̑ ˈrɨbɨ ˈv‿mɛ̃ntnɛj ˈvɔʥ̑ɛ +
+ + v + + + korzystać z zamieszania lub niejasnej sytuacji, zyskiwać w sposób nieuczciwy + + fish in troubled waters + + +
+ +
+ łozówka + wɔˈzufka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Acrocephalus palustris, mały ptak zamieszkujący gęsto zarośnięte tereny wilgotne, naśladujący odgłosy innych ptaków; + + marsh warbler + + +
+ +
+ łoś + wɔɕ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Alces alces, gatunek największego, roślinożernego ssaka kopytnego z rodziny jeleniowatych, o rozłożystym porożu; + + elk + moose + + +
+ +
+ łoś irlandzki + ˈwɔɕ irˈlãnʦ̑ʲci +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Megaloceros giganteus, gatunek wymarłego ssaka z rodziny jeleniowatych + + Irish elk + + +
+ +
+ łoże + ˈwɔʒɛ +
+ + n + + + podstawa, na której wspiera się ciężka maszyna, np. obrabiarka + + saddle + + +
+ +
+ łoże siewne + ˈwɔʒɛ ˈɕɛvnɛ +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) wierzchnia warstwa gruntu przygotowana do siewu; + + seedbed + + +
+ +
+ łoże śmierci + ˈwɔʒɛ ˈɕmʲjɛrʲʨ̑i +
+ + n + + + łóżko, łoże, w którym leży umierający lub w którym ktoś umarł + + deathbed + + +
+ +
+ łożysko + wɔˈʒɨskɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) przejściowy narząd płodowy występujący u ssaków łożyskowych, który łączy zarodek ze ścianą macicy i umożliwia wymianę między matką a płodem; + + placenta + + + + (technologia, technika, techniczny) część urządzenia technicznego podtrzymująca (łożyskująca) inną jego część (łożyskowaną) w sposób umożliwiający jej względny ruch obrotowy; + + bearing + + +
+ +
+ łożysko przodujące +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) powikłanie ciąży polegające na nieprawidłowo niskim zagnieżdżeniu łożyska w macicy; + + placenta praevia + placenta previa + + +
+ +
+ łubin +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Lupinus L., rodzaj roślin z rodziny bobowatych; + + lupinus + + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodzaju (1.1) + + lupin + lupine + + +
+ +
+ łucznictwo + wuʧ̑ʲˈɲiʦ̑tfɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa, w której strzela się z łuku do tarczy + + archery + toxophily + + +
+ +
+ łuczniczka + wuʧ̑ʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + forma żeńska od: łucznik; kobieta strzelająca z łuku + + archer + + +
+ +
+ łucznik + ˈwuʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) żołnierz, myśliwy posługujący się łukiem; + + archer + bowman + + +
+ +
+ łuczywo + wuˈʧ̑ɨvɔ +
+ + n + + + (przestarzałe, przestarzały) kawałek smolnego drzewa, używanego dawniej do oświetlania; + + torch + + +
+ +
+ łudzić + ˈwuʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) zwodzić kogoś, dając mu fałszywe nadzieje + + deceive + delude + + +
+ +
+ łuk + wuk +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) element budowli w kształcie łuku (1.1); + + arch + arc + + + + (matematyka, matematyczny) różniczkowalny odcinek krzywej; + + arc + bow + + + + (fizyka, fizyczny) widoczny przepływ prądu elektrycznego między dwoma elektrodami; + + arc + bow + + + + (sport, sportowy) wygięta broń miotająca strzały przez napięcie liny łączącej jej oba końce (cięciwy) i nadanie tak strzale energii; + + bow + arc + + + + każdy kształt przypominający łuk (1.1) + + bend + curve + arc + + +
+ +
+ łuna + ˈwũna +
+ + n + + + silne światło odbite + + glow + + +
+ +
+ łupek + ˈwupɛk +
+ + n + + + (geologia, geologiczny) skała osadowa lub metamorficzna wykazująca dobrą łupkowatość; + + slate + + +
+ +
+ łupież + ˈwupʲjɛʃ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) choroba skóry głowy, charakteryzująca się złuszczaniem zrogowaciałej warstwy naskórka; + + dandruff + + +
+ +
+ łuska + ˈwuska +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) okrywa niektórych nasion lub owoców + + hull + husk + + + + (wojskowość, wojskowy) część naboju służąca do umieszczenia w niej ładunku miotającego i spłonki + + case + shell + + + + (zoologia, zoologiczny) płytki pokrywające ciało niektórych zwierząt + + scale + + +
+ +
+ łuskać +
+ + v + + + wydobywać z łuski + + hull + shell + + +
+ +
+ łuskowiec +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptak z rodziny ziarnojadów, Pinicola enucleator, + + Pine Grosbeak + + +
+ +
+ łuszczyca + wuʃˈʧ̑ɨʦ̑a +
+ + n + + + przewlekła, nawracająca choroba skóry, która charakteryzuje się występowaniem na skórze łuszczących się wykwitów; + + psoriasis + + +
+ +
+ łuszczycowe zapalenie stawów +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewlekłe zapalenie stawów u osób z łuszczycą + + psoriatic arthritis + + +
+ +
+ łut + wut +
+ + n + + + dawna jednostka miary masy, równa 1/16 grzywny lub 1/32 funta; + + lot + + +
+ +
+ łużycki + wuˈʒɨʦ̑ʲci +
+ + adj + + + związany z Łużycami lub Łużyczanami + + Lusatian + + +
+ +
+ łużycki + wuˈʒɨʦ̑ʲci +
+ + n + + + język słowiański, którym mówi się na Łużycach; + + Sorbian + + +
+ +
+ łydka + ˈwɨtka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) tylna część nogi człowieka, między kolanem a stopą; + + calf + + +
+ +
+ łydkowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z łydką, dotyczący łydki + + sural + + +
+ +
+ łykać +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) wypijać alkohol + + have a shot + have a slug + + + + przesuwać co do gardła, przełyku, żołądka… + + swallow + + +
+ +
+ łysenkizm +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) radziecki, pseudonaukowy pogląd zaprzeczający istnieniu genów i uznający dziedziczną zmienność środowiskową za główny czynnik przystosowawczy; + + Lysenkoism + + +
+ +
+ łysienie + wɨˈɕɛ̇̃ɲɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) utrata znacznej ilości włosów poprzez ich stopniowe wypadanie + + alopecia + hair loss + baldness + + +
+ +
+ łysienie androgenowe + wɨˈɕɛ̇̃ɲɛ ˌãndrɔɡɛ̃ˈnɔvɛ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) dolegliwość polegająca na nadmiernym wypadaniu włosów dotykająca częściej mężczyzn; + + androgenic alopecia + + +
+ +
+ łysina + wɨˈɕĩna +
+ + n + + + miejsce na głowie pozbawione włosów + + bald patch + spot + + +
+ +
+ łyska + ˈwɨska +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Fulica atra, wędrowny ptak nurkujący o czarnym upierzeniu oraz jasnym dziobie i czole; + + coot + + +
+ +
+ łysy + ˈwɨsɨ +
+ + adj + + + całkowicie lub częściowo pozbawiony włosów na głowie + + bald + + +
+ +
+ łyżeczka + wɨˈʒɛʧ̑ka +
+ + n + + + mała łyżka + + teaspoon + + +
+ +
+ łyżeczka do herbaty +
+ + n + + + mała łyżka, którą używa się do słodzenia i mieszania herbaty oraz innych napojów + + teaspoon + + +
+ +
+ łyżka + ˈwɨʃka +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) część maszyny budowlanej służąca do czerpania i przenoszenia materiałów, przeważnie sypkich + + shovel + + + + sztuciec służący do jedzenia + + spoon + + +
+ +
+ łyżka do butów + ˈwɨʃka dɔ‿ˈbutuf +
+ + n + + + narzędzie ułatwiające zakładanie butów + + shoehorn + + +
+ +
+ łyżka wazowa + ˈwɨʃka vaˈzɔva +
+ + n + + + (gastronomia) duża głęboka łyżka o długim trzonku, służąca do nalewania zupy z wazy + + soup-ladle + + +
+ +
+ łyżkowidelec + ˌwɨʃkɔvʲiˈdɛlɛʦ̑ +
+ + n + + + rodzaj sztućca, połączenie łyżki i widelca; + + spork + + +
+ +
+ łyżnik +
+ + n + + + półeczka z drewna z otworami na sztućce + + spoon-holder + + +
+ +
+ łyżwa + ˈwɨʒva +
+ + n + + + (sport, sportowy) stalowa, wąska płoza przymocowana do wysokiego, sztywnego buta, służąca do jazdy po lodzie; + + ice skate + + +
+ +
+ łyżwiarstwo + wɨʒˈvʲjarstfɔ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zbiór dyscyplin sportowych, w których zawodnik porusza się po lodzie za pomocą łyżew; + + skating + ice-skating + + +
+ +
+ łyżwiarstwo figurowe +
+ + n + + + (sport, sportowy) dyscyplina sportowa polegająca na jeździe na łyżwach oraz wykonywaniu elementów choreograficznych i akrobatycznych, takich jak: skoki, piruety, podnoszenia (w jeździe w parach) itp. + + figure skating + + +
+ +
+ łyżwiarstwo synchroniczne +
+ + n + + + (sport, sportowy) odmiana łyżwiarstwa figurowego polegająca na jeździe na lodzie i wykonywaniu figur przez drużyny (tzw. formacje); + + synchronised skating + synchronized skating + + +
+ +
+ łyżwiarstwo szybkie +
+ + n + + + (sport, sportowy) konkurencja sportowa polegająca na jak najszybszym pokonaniu na łyżwach określonego dystansu; + + speed skating + + +
+ +
+ łyżwiarz + ˈwɨʒvʲjaʃ +
+ + n + + + (sport, sportowy) osoba jeżdżąca na łyżwach, także zawodnik wyczynowo uprawiający łyżwiarstwo; + + skater + + +
+ +
+ łza + wza +
+ + n + + + (fizjologia, fizjologiczny) kropla słonawej wody wydzielonej przez oko; + + tear + + +
+ +
+ łzawić + ˈwzavʲiʨ̑ +
+ + v + + + o oczach: wydzielać nadmiernie łzy + + water + + +
+ +
+ łzawnica +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) starożytne naczynie przeznaczone do symbolicznego przechowywania łez przelanych na czyimś grobie + + lachrymatory + lacrymatory + + +
+ +
+ łzawy +
+ + adj + + + (ironicznie) o czymś co przesadnie działa środkami wywołującymi łzy, wzruszenie, żal, współczucie + + sappy + + +
+ +
+ łódź + wuʨ̑ +
+ + n + + + mała jednostka pływająca poruszająca się po wodach; + + boat + + +
+ +
+ łój +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) tłusta i płynna wydzielina gruczołów łojowych + + sebum + + + + (technologia, technika, techniczny) (spożywczy) tłuszcz zwierzęcy o twardej konsystencji + + tallow + suet + + +
+ +
+ łóżeczko + wuˈʒɛʧ̑kɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (zdrobniale) od: łóżko; małe łóżko + + cot + + +
+ +
+ łóżko + ˈwuʃkɔ +
+ + n + + + mebel przeznaczony do spania; + + bed + + +
+ +
+ łóżko piętrowe +
+ + n + + + rodzaj łóżka z dwoma (lub więcej) poziomami do spania; + + bunk bed + bunk beds + + +
+ +
+ łóżko polowe + ˈwuʃkɔ pɔˈlɔvɛ +
+ + n + + + łóżko składane o lekkiej konstrukcji + + camp bed + + +
+ +
+ łącze stałe + ˈwɔ̃n͇ʧ̑ɛ ˈstawɛ +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) łącze internetowe nieustannie pracujące. + + non-switched line + + +
+ +
+ łączniczka + wɔ̃n͇ʧ̑ʲˈɲiʧ̑ka +
+ + n + + + kobieta w służbie wojskowej, której zadaniem jest utrzymywanie łączności między placówkami wojskowymi, oddziałem a dowódcą, przekazywanie meldunków, rozkazów + + liaison officer + + +
+ +
+ łącznie + ˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + razem, ogółem, po zsumowaniu + + altogether + including + inclusive + jointly + together + + +
+ +
+ łącznik + ˈwɔ̃n͇ʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) czasownik lub morfem łączący podmiot zdania z orzecznikiem; razem z orzecznikiem tworzy orzeczenie złożone (analityczne); spójnik łączący + + copula + + + + (językoznawstwo, językoznawczy) dywiz, najkrótszy znak pisarski stosowany przy dzieleniu lub łączeniu wyrazów + + hyphen + + +
+ +
+ łączność + ˈwɔ̃n͇ʧ̑nɔɕʨ̑ +
+ + n + + + działania składające się na utrzymanie kontaktu + + communication + + +
+ +
+ łączny +
+ + adj + + + taki, który łączy + + conjunctional + joint + + + + wynikły z sumy, połączenia czy uogólnienia + + accumulative + all in all-in + combined + consolidated + cumulative + inclusive + + +
+ +
+ łączyć + ˈwɔ̃n͇ʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + jednoczyć, umożliwiać zespolenie + + join + merge + unite + + + + kojarzyć ze sobą pojęcia lub zjawiska + + connect + associate + join + + + + spajać elementy za pomocą środków technicznych + + connect + combine + join + + +
+ +
+ łąka + ˈwɔ̃ŋka +
+ + n + + + teren gęsto porośnięty trawami; + + meadow + + +
+ +
+ łękotka + wɛ̃ŋˈkɔtka +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) chrząstka wchodząca w skład stawu kolanowego; + + meniscus + + +
+ +
+ ŚDM +
+ + acronym + + + = Światowe Dni Młodzieży; + + WYD + + +
+ +
+ ŚRK + ɛɕ‿ɛr‿ˈka +
+ + acronym + + + = (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) Światowa Rada Kościołów; + + WCC + + +
+ +
+ Śani + ˈɕä̃ɲi +
+ + n + + + (astronomia, astronomiczny) w hinduizmie: nawagraha Saturn, jedna z planet w wedyjskim systemie astrologicznym + + Shani + + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) bóg nawagraha (1.1) zsyłający nieszczęścia i niepowodzenia w razie gdy nie zostaje przebłagany + + Shani + + +
+ +
+ Śiwa + ˈɕiva +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden z trzech najważniejszych bogów hinduizmu + + Shiva + + +
+ +
+ Śląsk + ɕlɔ̃w̃sk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) kraina geograficzna i historyczna na lewym brzegu górnej Odry; + + Silesia + + +
+ +
+ Śląsk Cieszyński + ˈɕlɔ̃w̃sʲc ʨ̑ɛˈʃɨ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna stanowiąca południowo-wschodnią część Śląska, położona wokół miasta Cieszyn i rzeki Olzy, częściowo w Polsce, częściowo w Republice Czeskiej; + + Cieszyn Silesia + Teschen Silesia + Těšín Silesia + + +
+ +
+ Śląsk Opolski +
+ + n + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) kraina historyczna stanowiąca centralną część Śląska, położona wokół miasta Opole, nad środkową i górną Odrą; + + Opole Silesia + Opolian Silesia + + +
+ +
+ Ślązak + ˈɕlɔ̃w̃zak +
+ + n + + + mieszkaniec Śląska; + + Silesian + + +
+ +
+ Śnieżka + ˈɕɲɛʃka +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) imię królewny z baśni braci Grimm; + + Snow White + + +
+ +
+ Średnie Państwo +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) okres w historii starożytnego Egiptu obejmujący lata od ok. 2050 do ok. 1760 p.n.e.; + + Middle Kingdom + + +
+ +
+ Środa Popielcowa + ˈɕrɔda ˌpɔpʲjɛlˈʦ̑ɔva +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w kalendarzu chrześcijańskim pierwszy dzień Wielkiego Postu, w którym głowy wiernych posypuje się popiołem; + + Ash Wednesday + + +
+ +
+ Śródziemie + ɕrudʲˈʑɛ̃mʲjɛ +
+ + pn + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) fikcyjny kontynent w mitologii stworzonej przez J. R. R. Tolkiena; + + Middle-earth + + +
+ +
+ Świetlana +
+ + pn + + + słowiańskie imię żeńskie + + Svetlana + + +
+ +
+ Święta Rodzina +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) w teologii chrześcijańskiej: rodzina złożona z Jezusa Chrystusa i jego rodziców; + + Holy Family + + +
+ +
+ Święto Pracy + ˈɕfʲjɛ̃ntɔ ˈpraʦ̑ɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) święto ruchu robotniczego obchodzone od 1890 roku w pierwszy dzień maja; + + International Workers' Day + Labor Day + May Day + + +
+ +
+ Święto Reformacji + ˈɕfʲjɛ̃ntɔ ˌrɛfɔrˈmaʦ̑ʲji +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) święto obchodzone przez Kościoły protestanckie 31 października na pamiątkę wystąpienia Marcina Lutra w Wittenberdze; + + Reformation Day + + +
+ +
+ Święty Hufiec + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ ˈxufʲjɛʦ̑ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) słynny z waleczności tebański oddział wojowników składający się z homoseksualnych kochanków, sformowany w 378 r. p.n.e.; + + Sacred Band + + +
+ +
+ Święty Mikołaj + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ mʲiˈkɔwaj +
+ + pn + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) jeden z najpopularniejszych chrześcijańskich świętych; biskup Myry w Azji Mniejszej; patron dzieci, kancelistów parafialnych, piekarzy, podróżnych, żeglarzy, uczonych i studentów; w dniu, lub w wigilię, jego święta (6 grudnia) istnieje zwyczaj obdarowywania podarunkami; + + Saint Nicholas + + +
+ +
+ Święty Zastęp + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ ˈzastɛ̃mp +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) słynny z waleczności tebański oddział wojowników składający się z homoseksualnych kochanków, sformowany w 378 r. p.n.e.; + + Sacred Band + + +
+ +
+ ściana + ˈɕʨ̑ãna +
+ + n + + + (budownictwo) pionowy element konstrukcyjny oddzielający dwa pomieszczenia lub miejsca; + + wall + + +
+ +
+ ściany mają uszy + ˈɕʨ̑ãnɨ ˈmajɔ̃w̃ ˈuʃɨ +
+ + proverb + + + mówiąc coś poufnego, należy uważać, aby nie usłyszał lub nie podsłuchał tego ktoś niepożądany + + walls have ears + + +
+ +
+ ścieg + ɕʨ̑ɛk +
+ + n + + + sposób przewlekania nitki przy szyciu lub haftowaniu + + stitch + + +
+ +
+ ściemniacz + ˈɕʨ̑ɛ̃mʲɲaʧ̑ +
+ + n + + + regulator np. światła + + dimmer + + +
+ +
+ ścieralność + ɕʨ̑ɛˈralnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + podatność na ścieranie + + abrasiveness + + +
+ +
+ ścierać + ˈɕʨ̑ɛraʨ̑ +
+ + v + + + oczyszczać powierzchnię poprzez tarcie + + to dust + to rub off + to wipe off + + + + rozdrabniać poprzez tarcie + + grate + + + + usuwać wierzchnią warstwę z czegoś poprzez pocieranie szorstkim przedmiotem + + graze + + +
+ +
+ ściereczka + ɕʨ̑ɛˈrɛʧ̑ka +
+ + n + + + niewielka ścierka + + duster + + +
+ +
+ ścierka + ˈɕʨ̑ɛrka +
+ + n + + + kawałek materiału do wycierania naczyń + + dishcloth + + + + szmata służąca do mycia, ścierania czegoś + + cloth + + +
+ +
+ ściernica + ɕʨ̑ɛrʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + narzędzie ścierne, składające się z ziaren ściernych i nośnika materiału ściernego; + + grinding wheel + + +
+ +
+ ściernisko +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) pole po skoszeniu rosnącego na nim zboża + + stubble + + +
+ +
+ ścierwo + ˈɕʨ̑ɛrvɔ +
+ + n + + + (pogardliwie) człowiek zły, podły + + bastard + + + + (slangowo) amfetamina + + scum + + + + martwe, rozkładające się ciało zwierzęcia + + carcass + + +
+ +
+ ścieśniać + ˈɕʨ̑ɛ̇ɕɲäʨ̑ +
+ + v + + + stłaczać coś, próbując to zmieścić na mniejszej przestrzeni, ściskać + + cramp + tighten + + +
+ +
+ ścieżka + ˈɕʨ̑ɛʃka +
+ + n + + + wąski wydeptany pasek ziemi albo też specjalnie wytyczony i ubity dla pieszych + + path + + + + (informatyka, informatyczny) opis lokalizacji pliku na dysku komputera; + + path + + +
+ +
+ ścieżka dźwiękowa + ˈɕʨ̑ɛʃka ʥ̑vʲjɛ̃ŋˈkɔva +
+ + n + + + oprawa dźwiękowa filmu, spektaklu, audycji zapisana na odpowiednim nośniku; + + soundtrack + + +
+ +
+ ścinka + ˈɕʨ̑ĩnka +
+ + n + + + (leśnictwo) wyrąb drzew + + cuttings + + +
+ +
+ ściskać + ˈɕʨ̑iskaʨ̑ +
+ + v + + + wywierać ucisk, ścisk na jakimś obiekcie z kilku stron + + squeeze + + +
+ +
+ ścisły + ˈɕʨ̑iswɨ +
+ + adj + + + dokładny, precyzyjny + + accurate + exact + pure + + + + złożony z ciasno upakowanych elementów + + dense + strict compact + + +
+ +
+ ściółka + ˈɕʨ̑uwka +
+ + n + + + materiał na posłanie dla zwierząt + + bedding + litter + + + + w lesie: martwe szczątki roślin + + mulch + + +
+ +
+ ściąga + ˈɕʨ̑ɔ̃ŋɡa +
+ + n + + + notatka nielegalnie posiadana na egzaminie, sprawdzianie itp., zawierająca odpowiedź na wymagane pytanie bądź pewien zakres materiału + + crib sheet + + +
+ +
+ ściągawka + ɕʨ̑ɔ̃ŋˈɡafka +
+ + n + + + karteczka z informacjami używana tajnie przez uczniów podczas klasówek, egzaminów itp. + + crib sheet + + +
+ +
+ ściągać + ˈɕʨ̑ɔ̃ŋɡaʨ̑ +
+ + v + + + (potocznie, potoczny) pobierać pliki z internetu + + download + + + + egzekwować podatki lub inne należności + + collect + + + + importować coś zza granicy + + import + + + + odpisywać od kogoś innego podczas testu, sprawdzianu, klasówki itp. + + cheat + + + + zdejmować ubranie lub buty + + undress + + + + schodzić się, przybywać w jedno miejsce + + gather + + +
+ +
+ ścięgno + ˈɕʨ̑ɛ̃ŋɡnɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) włóknista tkanka odpowiedzialna za przeniesienie skurczu mięśni na układ kostny; + + tendon + sinew + + +
+ +
+ ściśle + ˈɕʨ̑iɕlɛ +
+ + adv + + + w sposób ścisły, dokładny, precyzyjny + + precisely + strictly + + +
+ +
+ śirszasana +
+ + n + + + jedna z asan; stanie na głowie; + + shirshasana + + +
+ +
+ ślad + ɕlat +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) suma elementów na głównej przekątnej macierzy kwadratowej; + + trace + + + + (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ścieżka dźwiękowa w urządzeniach i oprogramowaniu służącym do rejestracji dźwięku + + track + + + + niewielka ilość + + vestige + + + + oznaka przejścia, przejechania, przelotu kogoś lub czegoś + + track + footprint + + + + pozostałość po wydarzeniu lub po obecności kogoś lub czegoś + + reminiscence + + +
+ +
+ ślad wodny +
+ + n + + + woda, którą konsument zużywa bezpośrednio i ta, która została wykorzystana do produkcji konsumowanych przez niego dóbr + + water footprint + + +
+ +
+ ślamazara + ˌɕlãmaˈzara +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (lekceważąco, lekceważący) osoba robiąca wszystko powoli, często również nieudolnie + + slowcoach + + +
+ +
+ ślamazarny + ˌɕlãmaˈzarnɨ +
+ + adj + + + powolny, flegmatyczny, mało energiczny + + slowcoach + + +
+ +
+ śledziona + ɕlɛˈʥ̑ɔ̃na +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) narząd limfatyczny magazynujący krew u kręgowców; + + spleen + milt + + +
+ +
+ śledzić + ˈɕlɛʥ̑iʨ̑ +
+ + v + + + obserwować, badać wzrokiem rozwój zdarzeń + + look after + tail + track + + + + szpiegować + + dog + follow + sleuth + spy + stalk + trace + + +
+ +
+ śledztwo +
+ + n + + + badanie przez prokuraturę, policję i uprawnione osoby, czy i w jakich okolicznościach popełnione zostało przestępstwo; + + investigation + + +
+ +
+ śledź + ɕlɛʨ̑ +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) jadalna ryba morska; + + herring + + + + metalowy klin zakończony haczykiem wbijany w ziemię w celu naciągnięcia linek utrzymujących konstrukcję namiotu + + tent peg + + +
+ +
+ ślepa miłość + ˈɕlɛpa ˈmʲiwɔɕʨ̑ +
+ + n + + + miłość, która sprawia, że nie dostrzega się wad ukochanej osoby + + blind love + + +
+ +
+ ślepa uliczka + ˈɕlɛpa uˈlʲiʧ̑ka +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) (książkowy) sytuacja bez wyjścia + + cul-de-sac + impasse + + + + uliczka niemająca wylotu + + cul-de-sac + blind alley + dead end + impasse + + +
+ +
+ ślepota + ɕlɛˈpɔta +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) utrata wzroku, niewidzenie + + blindness + + + + (przenośnie, przenośnia) niedostrzeganie faktów + + blindness + + +
+ +
+ ślepota śnieżna +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) schorzenie, kojarzone głównie z himalaistami, polegające na ostrym zapaleniu spojówek i nabłonka rogówki wywołane ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe; + + snow blindness + photokeratitis + niphablepsia + + +
+ +
+ ślepy + ˈɕlɛpɨ +
+ + adj + + + taki, który nie może widzieć; który stracił wzrok + + blind + + + + (przenośnie, przenośnia) taki, który nie zważa, nie zwraca uwagę na otoczenie albo okoliczności + + blind + + +
+ +
+ ślepy + ˈɕlɛpɨ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba ślepa (1.1) + + blind + + +
+ +
+ ślicznie + ˈɕlʲiʧ̑ʲɲɛ +
+ + adv + + + w śliczny sposób + + beautifully + + +
+ +
+ ślicznotka + ɕlʲiʧ̑ˈnɔtka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pieszczotliwie, pieszczotliwy) bardzo ładna kobieta + + beauty + + +
+ +
+ śliczny + ˈɕlʲiʧ̑nɨ +
+ + adj + + + taki, który jest ładny, miły dla zmysłów; uroczy, wzbudzający pozytywne emocje + + gorgeous + + +
+ +
+ ślimak + ˈɕlʲĩmak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) rodzaj bardzo rozpowszechnionego mięczaka; + + snail + slug + helix + + + + (anatomia, anatomiczny) część ucha wewnętrznego ssaków; + + cochlea + + + + (architektura, architektoniczny) motyw dekoracyjny w kształcie spiralnie skręconej muszli ślimaka (1.1) + + volute + + + + (kulinaria) papatacz; słodki wypiek z ciasta półfrancuskiego, w kształcie okrągłej, spiralnie zwiniętej muszli + + sweet roll + + + + (rzemiosło, rzemieślniczy) (muzykologia, muzyka, muzykologiczny, muzyczny) ozdobne zakończenie szyjki instrumentu smyczkowego + + head + scroll + + + + (technologia, technika, techniczny) element przekładni ślimakowej; + + worm + + + + (urbanistyka, urbanistyczny) trakt komunikacyjny spiralnie pokonujący różnicę wysokości + + spiral ramp + + +
+ +
+ ślina + ˈɕlʲĩna +
+ + n + + + płynna wydzielina wytwarzana w ustach; + + saliva + spit + + +
+ +
+ śliniak +
+ + n + + + osłona z materiału lub plastiku kładziona małym dzieciom pod brodę + + bib + + +
+ +
+ ślinić + ˈɕlʲĩɲiʨ̑ +
+ + v + + + zwilżać śliną + + lick + moisten + water + + +
+ +
+ ślinowy + ɕlʲĩˈnɔvɨ +
+ + adj + + + od: ślina + + salivary + + +
+ +
+ śliwa + ˈɕlʲiva +
+ + n + + + (ogrodnictwo, ogrodniczy) drzewo owocowe; + + plum + prunus + + + + (spożywczy) duży owoc śliwy (1.1) + + plum + + +
+ +
+ śliwka + ˈɕlʲifka +
+ + n + + + (spożywczy) (kulinaria) owoc z dużą pestką rosnący na śliwie; + + plum + prune + + +
+ +
+ śliwkowy + ɕlʲifˈkɔvɨ +
+ + adj + + + przyrządzony ze śliwek, z dodatkiem śliwek + + plum + + +
+ +
+ śliwowica + ˌɕlʲivɔˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (kulinaria) wytrawna wódka na bazie sfermentowanych śliwek; + + plum vodka + slivovitz + + +
+ +
+ ślub + ɕlup +
+ + n + + + akt zawarcia małżeństwa; + + wedding + + + + uroczysta przysięga + + vow + + +
+ +
+ ślubny + ˈɕlubnɨ +
+ + adj + + + dotyczący ślubu + + nuptial + + +
+ +
+ śluby zakonne +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) zobowiązanie członka danej wspólnoty zakonnej do przestrzegania rad ewangelicznych; + + religious vow + + +
+ +
+ ślusarz + ˈɕlusaʃ +
+ + n + + + rzemieślnik wyrabiający lub naprawiający przedmioty metalowe + + locksmith + ironworker + + +
+ +
+ śluza +
+ + n + + + urządzenie, które umożliwia przemieszczanie czegoś między ośrodkami o odmiennych właściwościach, zwykle fizycznych; + + sluice + + +
+ +
+ śląski + ˈɕlɔ̃w̃sʲci +
+ + adj + + + związany ze Śląskiem, dotyczący Śląska, pochodzący ze Śląska + + Silesian + + +
+ +
+ śmiać się + ˈɕmʲjäʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + wydawać z siebie odgłos utożsamiany ze śmiechem + + laugh + + +
+ +
+ śmiało + ˈɕmʲjawɔ +
+ + adv + + + w sposób pewny, bez obawy, bez wątpliwości + + audaciously + boldly + bravely + courageously + daringly + pluckily + + +
+ +
+ śmiałość + ˈɕmʲjawɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha śmiałego czynu + + audacity + resoluteness + + + + odwaga, pewność siebie + + boldness + bravery + courage + + +
+ +
+ śmiały + ˈɕmʲjawɨ +
+ + adj + + + (książkowy) odważny, lubiący podejmować ryzyko + + bold + brave + courageous + daring + + + + (książkowy) pewny siebie, czujący się swobodnie w kontaktach z ludźmi + + audacious + resolute + + +
+ +
+ śmiałym szczęście sprzyja + ˈɕmʲjawɨ̃m ˈʃʧ̑ɛ̃w̃ɕʨ̑ɛ ˈspʃɨja +
+ + proverb + + + zachęta do podjęcia ryzyka + + who dares wins + + +
+ +
+ śmiech + ɕmʲjɛx +
+ + n + + + charakterystyczny dźwięk i grymas twarzy wydawany przez człowieka, gdy jest mu wesoło + + laughter + laugh + + +
+ +
+ śmieciarka + ɕmʲjɛ̇ˈʨ̑arka +
+ + n + + + (motoryzacja) pojazd służący do wywożenia śmieci, odpadów + + garbage truck + + +
+ +
+ śmieciarz + ˈɕmʲjɛ̇ʨ̑aʃ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pracownik zajmujący się bezpośrednio wywozem śmieci + + dustman + + +
+ +
+ śmierdziel + ˈɕmʲjɛrʲʥ̑ɛl +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pospolicie) człowiek, który cuchnie i odrażająco wygląda + + stinker + + +
+ +
+ śmierdzieć + ˈɕmʲjɛrʲʥ̑ɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + o sprawach: wydawać się podejrzanymi + + smell + stink + + + + wydzielać nieprzyjemny zapach + + stink + smell + + +
+ +
+ śmiertelnie +
+ + adv + + + do granic wytrzymałości + + deadly + + + + stanowiąc oznakę śmierci + + deathly + + + + w sposób powodujący śmierć lub prowadzący do niej + + fatally + lethally + mortally + + +
+ +
+ śmiertelnik +
+ + n + + + (książkowy) istota śmiertelna, jaką jest człowiek + + mortal + + +
+ +
+ śmiertelność + ɕmʲjɛrˈtɛlnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + podleganie śmierci; cecha tego, co zawsze kiedyś umiera + + mortality + + + + stosunek liczby zgonów do liczby ludności bądź do liczby zachorowań na daną chorobę + + mortality + + +
+ +
+ śmiertelny + ɕmʲjɛrˈtɛlnɨ +
+ + adj + + + taki, który może umrzeć, który kiedyś umrze + + mortal + + + + taki, który zabija, przynoszący śmierć (realnie lub potencjalnie) + + deadly + lethal + + +
+ +
+ śmierć + ɕmʲjɛrʲʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) (fizjologia, fizjologiczny) trwałe ustanie procesów życiowych lub aktywności; + + death + + + + (mitologia, mitologiczny) (etnografia, etnograficzny) (sztuka) (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) personifikacja śmierci (1.1), często przedstawiana jako szkielet z kosą + + death + + +
+ +
+ śmieszka + ˈɕmʲjɛʃka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Larus ridibundus, pospolity gatunek mewy; + + black-headed gull + + +
+ +
+ śmieszny + ˈɕmʲjɛʃnɨ +
+ + adj + + + (pejoratywnie, pejoratywny) zupełnie rozmijający się z oczekiwaniami + + ridiculous + + + + (pejoratywnie, pejoratywny) nie dający się potraktować poważnie + + ridiculous + + + + (potocznie, potoczny) niewielki, mało znaczący + + krockdown + + + + oryginalny, dziwny + + amusing + fancy + + + + wywołujący śmiech + + entertaining + funny + + +
+ +
+ śmieszny sklep + ˈɕmʲjɛʃnɨ ˈsklɛp +
+ + n + + + sklep, w którym sprzedawane są zabawne rzeczy + + joke shop + + +
+ +
+ śmietana + ɕmʲjɛˈtãna +
+ + n + + + ukwaszony tłuszcz mleczny; gęsty biały płyn otrzymywany z mleka + + cream + + +
+ +
+ śmietanka + ɕmʲjɛˈtãnka +
+ + n + + + (kosmetyka, kosmetyczny, kosmetologia) kosmetyk w formie białej emulsji + + facial lotion + + + + (przenośnie, przenośnia) (zobacz) śmietanka towarzyska + + cream + crème de la crème + jet set + the cream of society + + + + (spożywczy) nieukwaszony tłuszcz mleczny; gęsty biały płyn otrzymywany z mleka + + cream + + +
+ +
+ śmietankowy +
+ + adj + + + przygotowany ze śmietanki + + creamy + + + + w kolorze śmietanki + + creamy + + +
+ +
+ śmietnik + ˈɕmʲjɛtʲɲik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) bałagan, nieporządek + + mess + + + + kontener lub pawilon, w którym stoją kubły na śmieci przygotowane do opróżnienia + + rubbish dump + + + + kubeł, pojemnik na śmieci + + dustbin + rubbish bin + trash can + + +
+ +
+ śmieć + ɕmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) rzecz bezwartościowa + + junk + + + + coś do wyrzucenia, odpadek + + garbage + trash + rubbish + + + + (potocznie, potoczny) człowiek bez zasad, godny pogardy + + bastard + scum + + +
+ +
+ śmieć + ɕmʲjɛ̇ʨ̑ +
+ + v + + + mieć odwagę, śmiałość + + dare + + +
+ +
+ śmigłowcowiec + ˌɕmʲiɡwɔfˈʦ̑ɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (marynarka) (wojskowość, wojskowy) klasa okrętów, których podstawową cechą jest przystosowanie do bazowania na nich śmigłowców; określenie to nie obejmuje okrętów przenoszących 1-2 śmigłowce, jako uzupełnienie innego uzbrojenia; + + helicopter carrier + + +
+ +
+ śmigłowiec +
+ + n + + + (lotnictwo, lotniczy) (technologia, technika, techniczny) statek powietrzny z wirnikiem umieszczonym nad kadłubem, poruszającym się w płaszczyźnie równoległej do ziemi + + helicopter + + +
+ +
+ śniadanie + ɕɲaˈdãɲɛ +
+ + n + + + poranny posiłek; + + breakfast + + +
+ +
+ śniadanie kontynentalne + ɕɲaˈdãɲɛ ˌkɔ̃ntɨ̃nɛ̃nˈtalnɛ +
+ + n + + + podstawowe śniadanie serwowane zwykle w tańszych hotelach lub pensjonatach składające się z pieczywa (często słodkiego) i dodatków do niego (masła, miodu, dżemu) oraz kawy, herbaty lub soku; czasem wzbogacone o wędliny lub ser, jajecznicę, parówki, bekon itp., zazwyczaj podawane do stołu przez obsługę kelnerską, rzadziej w formie bufetu; + + continental breakfast + + +
+ +
+ śniadaniówka +
+ + n + + + pojemnik na kanapki, owoce itp. + + lunchbox + + +
+ +
+ śniady + ˈɕɲadɨ +
+ + adj + + + o człowieku: opalony lub mający ciemniejszą karnację + + swarthy + oliveskinned + + + + o skórze, cerze człowieka: o barwie jasnobrązowej lub oliwkowobrązowej + + dark + swarthy + + +
+ +
+ śnieg + ɕɲɛk +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) opad w postaci kryształków lodu; + + snow + + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) (technologia, technika, techniczny) zły obraz na ekranie telewizora + + snow + + +
+ +
+ śnieć +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) grzyb z rodziny śnieciowatych, powodujący szkody w uprawach pszenicy i cebuli, występujący w około 100 gatunkach + + blight + + +
+ +
+ śnieżka + ˈɕɲɛʃka +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Montifringilla, mały ptak z rodziny wróbli; + + snowfinch + + + + kulka ulepiona ze śniegu, zwykle używana do zabawy, rzucania w kogoś; + + snowball + + +
+ +
+ śnieżki + ˈɕɲɛʃʲci +
+ + n + + + zabawa we wzajemne obrzucanie się śniegiem + + snowball fight + + +
+ +
+ śnieżny + ˈɕɲɛʒnɨ +
+ + adj + + + biały jak śnieg + + as white as snow + snow-white + white as snow + + + + dotyczący śniegu, związany ze śniegiem, obfitujący w śnieg, utworzony ze śniegu + + snow + snowy + + +
+ +
+ śnieżyca + ɕɲɛˈʒɨʦ̑a +
+ + n + + + intensywny i obfity opad śniegu połączony z silnym wiatrem; + + snowstorm + + +
+ +
+ śnieżyć + ˈɕɲɛʒɨʨ̑ +
+ + v + + + padać (o śniegu) + + snow + + +
+ +
+ śnić + ɕɲiʨ̑ +
+ + v + + + widzieć sen podczas spania + + dream + + + + marzyć o czymś; myśleć nielogicznie lub nierozsądnie + + dream + + +
+ +
+ śpiesz się powoli + ˈɕpʲjɛʃʲ‿ɕɛ pɔˈvɔlʲi +
+ + proverb + + + rób coś dokładnie i sprawnie, ale bez nadmiernego pośpiechu, bo inaczej może się nie udać + + haste makes waste + + +
+ +
+ śpieszyć + ˈɕpʲjɛʃɨʨ̑ +
+ + v + + + (książkowy) zdążać dokądś szybko + + hasten + hurry + + + + robić coś szybko, chcieć z czymś zdążyć + + hurry + hurry up + rush + + +
+ +
+ śpiew + ɕpʲjɛf +
+ + n + + + dźwięki zróżnicowane w natężeniu i wysokości, wydawane przez głos ludzki; + + singing + + + + przyjemne dla ucha dźwięki wydawane przez niektóre ptaki + + warble + + +
+ +
+ śpiewak + ˈɕpʲjɛvak +
+ + n + + + mężczyzna lub chłopiec, który śpiewa + + singer + + +
+ +
+ śpiewać + ˈɕpʲjɛvaʨ̑ +
+ + v + + + wykonywać melodię głosem + + sing + + +
+ +
+ śpiewnik + ˈɕpʲjɛvʲɲik +
+ + n + + + książka, książeczka lub zeszyt z tekstami, czasem też nutami, piosenek + + song-book + + +
+ +
+ śpioch + ɕpʲjɔx +
+ + n + + + człowiek lubiący dużo, długo spać + + sleepyhead + lie-abed + + +
+ +
+ śpiwór + ˈɕpʲivur +
+ + n + + + worek do spania + + sleeping bag + + +
+ +
+ śpiący + ˈɕpʲjɔ̃nʦ̑ɨ +
+ + adj + + + taki, któremu chce się spać + + sleepy + drowsy + + +
+ +
+ śpiączka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) głębokie zaburzenia świadomości z brakiem przytomności, niereagowaniem nawet na silne bodźce + + coma + + +
+ +
+ średni + ˈɕrɛdʲɲi +
+ + adj + + + (matematyka, matematyczny) stanowiący wynik dzielenia sumy składników przez ich liczbę lub będący oszacowaniem tej wielkości + + average + + + + będący pośrodku między czymś małym a dużym (np. pod względem masy, siły, natężenia); nie najmniejszy i nie największy + + middle + medium + + + + przeciętny, taki sobie + + mediocre + indifferent + mean + ordinary + + +
+ +
+ średnia +
+ + n + + + (matematyka, matematyczny) (potocznie, potoczny) średnia arytmetyczna, wynik dzielenia sumy danych składników przez ich liczbę; + + average + mean + + + + (matematyka, matematyczny) funkcja wieloargumentowa, niemalejąca ze względu na każdy swój argument, o wartościach niemniejszych od minimum argumentów i niewiększych od maksimum argumentów; + + mean + + +
+ +
+ średnica + ɕrɛdʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (geometria) odcinek prowadzący od jednej do drugiej krawędzi okręgu, koła lub przekroju cylindra i przechodzący przez jego środek; + + diameter + + + + długość średnicy (1.1) + + diameter + + +
+ +
+ średnik + ˈɕrɛdʲɲik +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) znak przestankowy (;) oddzielający dwie wypowiedzi, posiadajcy funkcję pośrednią między kropką a przecinkiem; + + semicolon + + +
+ +
+ średnio + ˈɕrɛdʲɲɔ +
+ + adv + + + przeciętnie, zazwyczaj + + averagely + medially + mezzo + on average + + + + tak sobie; ani dobrze, ani źle + + fair to middling + middling + + +
+ +
+ średnio-wysoko-niemiecki + ˈɕrɛdʲɲɔ vɨˈsɔkɔ ɲɛ̃ˈmʲjɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + historyczna forma języka niemieckiego (język średnio-wysoko-niemiecki); + + Middle High German + + +
+ +
+ średnioangielski +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język średnioangielski; + + Middle English + + +
+ +
+ średniowiecze + ˌɕrɛdʲɲɔˈvʲjɛʧ̑ɛ +
+ + n + + + epoka w historii i kulturze europejskiej, obejmująca okres między starożytnością a czasami nowożytnymi; + + Middle Ages + + +
+ +
+ średniowieczny + ˌɕrɛdʲɲɔˈvʲjɛʧ̑nɨ +
+ + adj + + + pochodzący ze średniowiecza, związany ze średniowieczem, dotyczący średniowiecza + + medieval + + +
+ +
+ średniówka + ɕrɛdʲˈɲufka +
+ + n + + + (literatura, literaturoznawstwo, literaturoznawczy) punkt podziału, przerwa intonacyjna, która dzieli wers na dwa w przybliżeniu równe człony; + + caesura + + +
+ +
+ środa + ˈɕrɔda +
+ + n + + + trzeci dzień tygodnia; + + Wednesday + + +
+ +
+ środek + ˈɕrɔdɛk +
+ + n + + + coś, co ułatwia działanie + + measure + + + + miejsce jednakowo oddalone od krawędzi + + center + centre + + + + wnętrze + + inside + + +
+ +
+ środek przeciwstukowy + ˈɕrɔdɛk ˌpʃɛʨ̑ifstuˈkɔvɨ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) dodatek do paliw stosowanych w silnikach iskrowych; + + antiknock agent + + +
+ +
+ środki masowego przekazu + ˈɕrɔtʲci ˌmasɔˈvɛɡɔ pʃɛˈkazu +
+ + n + + + prasa, radio, telewizja i internet; publikatory + + mass media + + +
+ +
+ środki produkcji + ˈɕrɔtʲci prɔˈdukʦ̑ʲji +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) marksistowska materialne obiekty używane w procesie produkcji; + + means of production + + +
+ +
+ środkowoafrykański + ɕrɔtˈkɔvɔˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do Republiki Środkowoafrykańskiej, państwa w Afryce + + central African + + +
+ +
+ środkowoamerykański +
+ + adj + + + związany z Ameryką Środkową, dotyczący Ameryki Środkowej + + Central American + + +
+ +
+ środkowoeuropejski +
+ + adj + + + odnoszący się do Europy Środkowej, związany z Europą Środkową + + Central European + + +
+ +
+ środkowoschodni +
+ + adj + + + (geografia, geograficzny) związany ze Środkowym Wschodem, leżący na Środkowym Wschodzie + + Middle Eastern + + +
+ +
+ środkowy + ɕrɔtˈkɔvɨ +
+ + adj + + + znajdujący się w środku + + central + + +
+ +
+ środowisko + ˌɕrɔdɔˈvʲiskɔ +
+ + n + + + (ekologia, ekologiczny) ogół elementów nieożywionych i ożywionych, składających się na otoczenie + + environment + + +
+ +
+ środowiskowy + ˌɕrɔdɔvʲiˈskɔvɨ +
+ + adj + + + związany ze środowiskiem + + environmental + + +
+ +
+ śruba + ˈɕruba +
+ + n + + + (sport, sportowy) w skokach do wody: skok z obrotem wzdłuż pionowej osi ciała + + twister + + + + (technologia, technika, techniczny) pręt metalowy, zakończony łbem z jednej strony, a z drugiej gwintem, umożliwiającym zakręcanie lub odkręcanie; + + bolt + screw + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) urządzenie napędowe statku wodnego; + + propeller + + +
+ +
+ śrubokręt + ɕruˈbɔkrɛ̃nt +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) proste narzędzie do wkręcania lub wykręcania śrub i wkrętów + + screwdriver + + +
+ +
+ śrutować +
+ + v + + + (rolnictwo, rolniczy) przygotowywać śrutę + + bruise + kibble + + + + (technologia, technika, techniczny) wygładzać powierzchnię przedmiotu wykonanego z metalu przy pomocy śrutownicy + + kibble + + +
+ +
+ śryż + ɕrɨʃ +
+ + n + + + (meteorologia, meteorologiczny) (oceanografia, oceanograficzny) cząsteczki lodu wymieszane z wodą, tworzące gąbczastą masę, powstające w zbiornikach wodnych po opadnięciu temperatury poniżej 0 °C; + + slush ice + + +
+ +
+ śródlądowy + ˌɕrudlɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + adj + + + znajdujący się w środku lądu + + landlocked + + +
+ +
+ śródmieście + ɕrudˈmʲjɛ̇ɕʨ̑ɛ +
+ + n + + + centrum; główna, centralna część danego miasta + + downtown + city center + inner city + city centre + midtown + urban core + + +
+ +
+ śródokręcie +
+ + n + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) środkowa część statku + + beam + midship + + +
+ +
+ śródręczny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z śródręczem, dotyczący śródręcza + + metacarpal + + +
+ +
+ śródstopie +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) środkowa część stopy, znajdująca się między stępem a palcami + + metatarsus + midfoot + + +
+ +
+ śródstopny +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) związany z śródstopiem, dotyczący śródstopia + + metatarsal + + +
+ +
+ śródziemnomorski + ˌɕrudʲʑɛ̃mnɔ̃ˈmɔrsʲci +
+ + adj + + + związany z Morzem Śródziemnym lub jego basenem + + Mediterranean + + +
+ +
+ świadczyć + ˈɕfʲjaṭʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + być dowodem + + testify + + + + wykonywać dla kogoś pewną czynność + + provide + + +
+ +
+ świadectwo + ɕfʲjaˈdɛʦ̑tfɔ +
+ + n + + + dokument urzędowo poświadczający umiejętności, wiedzę, określone zdarzenie + + birth certificate + certificate + marriage certificate + school report + + + + opowieść świadka określonych wydarzeń + + testimony + + +
+ +
+ świadek + ˈɕfʲjadɛk +
+ + n + + + (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) osoba zeznająca podczas procesu sądowego; + + witness + + + + osoba, która widziała coś na własne oczy + + witness + onlooker + spectator + eyewitness + + +
+ +
+ świadek Jehowy + ˈɕfʲjadɛc jɛˈxɔvɨ +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) członek związku wyznaniowego Chrześcijańskiego Zboru Świadków Jehowy; + + Jehovah's Witness + + +
+ +
+ świadomie + ɕfʲjaˈdɔ̃mʲjɛ +
+ + adv + + + w sposób przemyślany, zaplanowany; celowo + + consciously + + +
+ +
+ świadomość + ɕfʲjaˈdɔ̃mɔɕʨ̑ +
+ + n + + + zdawanie sobie sprawy z czegoś; + + consciousness + apperception + appreciation + realization + + +
+ +
+ świadomy + ɕfʲjaˈdɔ̃mɨ +
+ + adj + + + mający rozbudowaną świadomość; uświadomiony + + conscious + + + + taki, który ma świadomość czegoś, uzmysławia sobie coś, zdaje sobie sprawę z czegoś + + aware + conscious + alert + + +
+ +
+ świat + ɕfʲjat +
+ + n + + + cała Ziemia + + world + + +
+ +
+ świat arabski + ˈɕfʲjat aˈrapsʲci +
+ + n + + + ogólny termin określający obszar ponad dwudziestu krajów Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, zamieszkiwanych w większości przez Arabów lub też ściśle z nimi związany ze względu na kryteria językowe, historyczne, kulturowe i polityczne + + Arab world + + +
+ +
+ światopogląd + ˌɕfʲjatɔˈpɔɡlɔ̃nt +
+ + n + + + zespół poglądów, sądów, przekonań danej osoby na temat otaczającego świata czerpanych z rozmaitych dziedzin kultury, mający wpływ na jego zachowanie; + + outlook + worldview + beliefs + set of beliefs + world view + + +
+ +
+ światowy + ɕfʲjaˈtɔvɨ +
+ + adj + + + odnoszący się do całego świata + + world + + +
+ +
+ światło + ˈɕfʲjatwɔ +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie odbieranym przez oko; + + light + + + + przedmiot będący źródłem światła (1.1) + + light + + + + (potocznie, potoczny) lm sygnalizacja uliczna + + lights + + +
+ +
+ światłoczuły + ˌɕfʲjatwɔˈʧ̑uwɨ +
+ + adj + + + wrażliwy na światło + + photosensitive + light-sensitive + + +
+ +
+ światłowstręt + ɕfʲjatˈwɔfstrɛ̃nt +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) przewrażliwienie oczu na światło spowodowane podrażnieniem lub schorzeniem oczu (spojówek, tęczówek); + + photophobia + + +
+ +
+ światłowód + ɕfʲjatˈwɔvut +
+ + n + + + (technologia, technika, techniczny) włókno, w którym następuje propagacja światła; falowód dla światła; + + optical fiber + optical fibre + + +
+ +
+ światły +
+ + adj + + + wyróżniający się posiadaną wiedzą i doświadczeniem + + bright + enlightened + + +
+ +
+ świder +
+ + n + + + urządzenie do wiercenia otworów; + + auger + bit + drill bit + trepan + + +
+ +
+ świeca + ˈɕfʲjɛʦ̑a +
+ + n + + + (sport, sportowy) ćwiczenie gimnastyczne polegające na uniesieniu w górę nóg z leżenia na plecach + + sarvangasana + shoulder stand + shoulderstand + + + + przedmiot z wosku, parafiny lub stearyny mający knot - chemiczne źródło światła; + + candle + + + + (przestarzałe, przestarzały) dawna jednostka natężenia światła równa 1,02 kandeli; + + candle + + +
+ +
+ świecidełko +
+ + n + + + coś co błyszczy, połyskująca ozdóbka + + bauble + brummagem + gaud + spangle + tinsel + trinket + + +
+ +
+ świecić + ˈɕfʲjɛ̇ʨ̑iʨ̑ +
+ + v + + + emitować, produkować światło + + shine + + +
+ +
+ świecki + ˈɕfʲjɛʦ̑ʲci +
+ + adj + + + niemający związków z religią, niezależny od instytucji kościelnych + + secular + lay + + +
+ +
+ świecki + ˈɕfʲjɛʦ̑ʲci +
+ + n + + + człowiek niebędący osobą duchowną + + layman + + +
+ +
+ świecznik + ˈɕfʲjɛʧ̑ʲɲik +
+ + n + + + przedmiot z uchwytem na świecę lub kilka świec + + candlestick + candelabrum + + +
+ +
+ świergot +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) wysoki i krótki dźwięk śpiewu małego ptaka + + twitter + + +
+ +
+ świergotać + ɕfʲjɛrˈɡɔtaʨ̑ +
+ + v + + + o ptakach: wydawać krótkie, wysokie dźwięki + + twitter + warble + + +
+ +
+ świerk + ɕfʲjɛrk +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) Picea A. Dietr., drzewo iglaste z rodziny sosnowatych; + + spruce + + + + drewno ze świerka (1.1) + + spruce + + +
+ +
+ świerszcz + ɕfʲjɛrʃʧ̑ +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) skaczący owad wydający charakterystyczne dźwięki; + + cricket + + +
+ +
+ świerzb + ɕfʲjɛʃp +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) pasożytnicza choroba skóry powodowana przez roztocza świerzbowce; + + scabies + + +
+ +
+ świetlik + ˈɕfʲjɛtlʲik +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) Lampyridae, świecący owad z rodziny świetlikowatych; + + glow-worm + + + + (architektura, architektoniczny) element dachu budynku, który doświetla pomieszczenie; + + skylight + + + + (botanika, botaniczny) Euphrasia L., roślina z rodziny zarazowatych o białych kwiatach, stosowana w lecznictwie przy chorobach oczu; + + eyebright + + + + (potocznie, potoczny) światełka chemiczne w formie patyczków emitujących światło po przełamaniu + + glowstick + lightstick + snapstick + + +
+ +
+ świetlny + ˈɕfʲjɛtl̥nɨ +
+ + adj + + + wykorzystujący światło, związany ze światłem + + illuminating + light + + +
+ +
+ świetnie + ˈɕfʲjɛtʲɲɛ +
+ + adv + + + bardzo dobrze + + excellently + famously + gloriously + great + splendidly + + +
+ +
+ świetny + ˈɕfʲjɛtnɨ +
+ + adj + + + taki, któremu przypisuje się same pozytywne cechy + + splendid + great + + +
+ +
+ świeżość + ˈɕfʲjɛʒɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, co jest świeże + + freshness + + +
+ +
+ świeży + ˈɕfʲjɛʒɨ +
+ + adj + + + o produktach, potrawach: taki, który nie utracił walorów smakowych, nie uległ zepsuciu + + fresh + + +
+ +
+ świnia + ˈɕfʲĩɲa + ˈɕfʲĩɲɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Sus scrofa subsp. domesticus, zwierzę hodowlane z rodziny parzystokopytnych; + + pig + swine + + +
+ +
+ świnia morska +
+ + n + + + (dawniej, dawny) delfin + + mereswine + + + + (dawniej, dawny) morświn + + mereswine + + +
+ +
+ świniopas + ɕfʲĩˈɲɔpas +
+ + n + + + człowiek, który pasie świnie + + swineherd + + +
+ +
+ świnka + ˈɕfʲĩnka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) jedna z chorób zakaźnych, nagminne zapalenie przyusznic + + mumps + + + + (zdrobniale) od: świnia + + piglet + + +
+ +
+ świnka morska + ˈɕfʲĩnka ˈmɔrska +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Cavia porcellus, gatunek gryzonia hodowanego w domach; + + guinea pig + + + + (zoologia, zoologiczny) gryzoń z gatunku (1.1) + + guinea pig + cavy + + +
+ +
+ świst +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) odgłos o cechach (1.1) wydawany przez niektóre zwierzęta + + whistle + + + + przenikliwy dźwięk podobny do gwizdu, ale mniej dźwięczny + + whistling + crack + whizz whiz + + +
+ +
+ świstak + ˈɕfʲistak +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) gromadny, górski gryzoń z rodziny wiewiórkowatych; + + groundhog + + +
+ +
+ świstun + ˈɕfʲistũn +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Anas penelope, gatunek kaczki, z grupy kaczek właściwych (pływających); + + wigeon + + +
+ +
+ świt + ɕfʲit +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) moment rozpoczęcia czegoś nowego + + dawn + + + + okres między nocą a dniem, gdy słońce wschodzi i niebo rozjaśnia się; + + dawn + sunrise + break of day + daybreak + + + + światło widoczne o świcie (1.1) + + daylight + + +
+ +
+ świta + ˈɕfʲita +
+ + n + + + otoczenie asystujące przywódcy + + entourage + + +
+ +
+ świtać +
+ + v + + + o dniu zaczynać się + + dawn + + + + o myśli pojawiać się + + dawn on + + +
+ +
+ świątecznie +
+ + adv + + + w sposób świąteczny + + festally + + +
+ +
+ świątynia + ɕfʲjɔ̃nˈtɨ̃ɲa +
+ + n + + + (architektura, architektoniczny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) budowla postawiona dla celów religijnych: miejsce kultu, składania ofiar, celebrowania obrzędów; + + temple + shrine + + +
+ +
+ święcenia kapłańskie +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) obrzęd liturgiczny podczas którego biskup udziela kandydatom sakramentu kapłaństwa; + + holy order + + +
+ +
+ święcić +
+ + v + + + czynić świętym, nakładać charakter sakralny + + hallow + + + + traktować jako święto, obchodzić uroczyście + + celebrate + + +
+ +
+ święta + ˈɕfʲjɛ̃nta +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) Boże Narodzenie lub Wielkanoc + + Christmas + Easter + + +
+ +
+ święta krowa + ˈɕfʲjɛ̃nta ˈkrɔva +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) osoba z różnego powodu uprzywilejowana, której się pobłaża i pozwala na zbyt wiele + + sacred cow + + +
+ +
+ święta wojna + ˈɕfʲjɛ̃nta ˈvɔjna +
+ + n + + + wojna prowadzona z przyczyn religijnych + + holy war + + +
+ +
+ święte miasto +
+ + n + + + (peryfrastyczny) miasto o szczególnym statusie dla jakiejś religii + + holy city + + +
+ +
+ świętej pamięci +
+ + adj + + + z szacunkiem w kontekście osoby religijnej zmarły, nieboszczyk + + late + + +
+ +
+ święto + ˈɕfʲjɛ̃ntɔ +
+ + n + + + dzień lub więcej dni wyróżniający się od innych, poświęcony czemuś lub komuś, spędzany w inny, szczególny sposób niż zwykłe dni + + holiday + + +
+ +
+ święto ruchome + ˈɕfʲjɛ̃ntɔ ruˈxɔ̃mɛ +
+ + n + + + święto, które co roku wypada w inny dzień + + moveable feast + + +
+ +
+ świętoruski +
+ + adj + + + (filozofia, filozoficzny) (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) związany z koncepcja Świętej Rusi; + + Holy Russian + + +
+ +
+ świętować + ɕfʲjɛ̃nˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + obchodzić coś uroczyście + + celebrate + + +
+ +
+ świętość + ˈɕfʲjɛ̃ntɔɕʨ̑ +
+ + n + + + coś otaczane szczególnym kultem i czcią + + holiness + + +
+ +
+ święty + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ +
+ + adj + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) o osobie: ktoś uznany przez jakiś Kościół lub społeczność za godnego kultu; + + holy + saint + + +
+ +
+ święty + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ +
+ + n + + + mężczyzna święty w znaczeniu (1.1) + + holy + sacred + + +
+ +
+ święty Marcin + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ ˈmarʲʨ̑ĩn +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) miano kilku świętych o tym imieniu; + + saint Martin + + +
+ +
+ święty mikołaj + ˈɕfʲjɛ̃ntɨ mʲiˈkɔwaj +
+ + n + + + człowiek przebrany za Świętego Mikołaja lub świętego mikołaja (1.2), rozdający prezenty ludziom (głównie dzieciom) 6 grudnia, a w niektórych regionach w Wigilię; + + Santa Claus + Father Christmas + Kriss Kringle + Saint Nicholas + Santa + + +
+ +
+ świństwo + ˈɕfʲĩj̃stfɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) nikczemny, podły czyn służący skrzywdzeniu kogoś + + dirty trick + shabby trick + + +
+ +
+ Źrebię + ˈʑrɛbʲjɛ +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Equuleus + + +
+ +
+ źdźbło + ʑʥ̑bwɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) walcowata łodyga trawy lub zboża; + + culm + blade + + +
+ +
+ źle + ʑlɛ +
+ + adv + + + w niewłaściwy, niedobry sposób, niezgodnie z normami + + wrong + + +
+ +
+ źle się dzieje w państwie duńskim + ˈʑlɛ‿ɕɛ ˈʥ̑ɛ̇jɛ ˈf‿pãj̃stfʲjɛ ˈdũj̃sʲcĩm +
+ + proverb + + + sytuacja ogólna jest niedobra, niepokojąca + + something is rotten in the state of Denmark + + +
+ +
+ źrebić się + ˈʑrɛbʲiʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + (zoologia, zoologiczny) w odniesieniu do klaczy, oślicy lub zebry: rodzić młode + + foal + + +
+ +
+ źrebię + ˈʑrɛbʲjɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) młode koniowatych, np. konia, osła lub zebry – bez względu na płeć; + + foal + colt + + +
+ +
+ źrenica + ʑrɛ̃ˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) czarna, okrągła plamka na tęczówce oka, będąca w rzeczywistości rozszerzającym się i zwężającym otworem regulującym dopływ światła do wnętrza oka; + + pupil + apple of the eye + + + + (optyka, optyczny) obraz otworu przysłony aperturowej + + pupil + + +
+ +
+ źródlany + ʑruˈdlãnɨ +
+ + adj + + + pochodzący ze źródła (wodnego) + + spring + + +
+ +
+ źródło + ˈʑrudwɔ +
+ + n + + + (hydrologia, hydrologiczny) miejsce, z którego woda wypływa na powierzchnię ziemi; + + spring + + + + często w lm przedmiot, dokument, znalezisko, relacja ustna itp. dostarczające informacji o czymś i będące podstawą do dalszych badań + + source + + + + przyczyna uczuć, zachowań, chorób itp. + + source + + + + to, co stanowi początek czegoś + + source + + + + tylko w lm, (informatyka, informatyczny) kod źródłowy + + source + + +
+ +
+ źródłosłów + ʑrudˈwɔswuf +
+ + n + + + podstawa etymologiczna wyrazu + + etymology + + +
+ +
+ źródłowy + ʑrudˈwɔvɨ +
+ + adj + + + (o dokumencie) oryginalny; stanowiący podstawę do dalszych badań + + source + + +
+ +
+ ŻW + ʒɛd‿ˈvu +
+ + acronym + + + = (wojskowość, wojskowy) Żandarmeria Wojskowa; + + MP + + +
+ +
+ Żagiel + ˈʒaɟɛl +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba południowego; + + Vela + + +
+ +
+ Żeleznodorożnyj +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) osiedle typu miejskiego w Rosji, w obwodzie kaliningradzkim, w rejonie prawdińskim; + + Zheleznodorozhny + + +
+ +
+ Żeleznogorsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) miasto zamknięte w azjatyckiej części Rosji, w Kraju Krasnojarskim, założone w celu produkcji plutonu; + + Zheleznogorsk + + +
+ +
+ Żmudź +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) jeden z pięciu regionów etnograficznych współczesnej Litwy ze stolicą w Szawlach, a także historyczna nazwa Dolnej Litwy; + + Samogitia + + +
+ +
+ Żuraw + ˈʒuraf +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba równikowego; + + Grus + + +
+ +
+ Żyd + ʒɨt +
+ + n + + + (etnografia, etnograficzny) członek narodu najliczniej zamieszkującego państwo Izrael; + + Jew + + +
+ +
+ Żydowski Obwód Autonomiczny +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) jednostka administracyjna Federacji Rosyjskiej, część Dalekowschodniego Okręgu Federalnego; + + Jewish Autonomous Oblast + + +
+ +
+ Żygulowsk +
+ + pn + + + (geografia, geograficzny) (administracja) miasto w Rosji, w obwodzie samarskim, położone nad Wołgą; + + Zhigulyovsk + + +
+ +
+ Żyrafa + ʒɨˈrafa +
+ + pn + + + (astronomia, astronomiczny) jeden z gwiazdozbiorów nieba północnego; + + Camelopardalis + + +
+ +
+ Żyzny Półksiężyc + ˈʒɨznɨ puwʲˈcɕɛ̃w̃ʒɨʦ̑ +
+ + pn + + + (historia, historyczny, historycznie) (geografia, geograficzny) określenie pasa żyznych ziem przypominającego kształtem półksiężyc i ciągnącego się od Egiptu poprzez Palestynę, Syrię, po tereny dawnej Mezopotamii; + + Fertile Crescent + + +
+ +
+ żaba + ˈʒaba +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) (potocznie, potoczny) pospolity płaz bezogonowy z wielu różnych rodzin, głównie z żabowatych; + + frog + + +
+ +
+ żaba Darwina +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) Rhinoderma darwinii, bezogonowy płaz zamieszkujący andyjskie potoki; + + Darwin's frog + + +
+ +
+ żaba moczarowa +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) Rana arvalis, gatunek płaza bezogonowego z grupy żab brunatnych; + + moor frog + + +
+ +
+ żabio +
+ + adv + + + na sposób żab, po żabiemu + + froglike + frogly + + +
+ +
+ żabiru afrykański + ʒaˈbʲiru ˌafrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ephippiorhynchus senegalensis, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Saddle-billed Stork + + +
+ +
+ żabiru amerykański + ʒaˈbʲiru ˌãmɛrɨˈkãj̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Jabiru mycteria, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Jabiru + + +
+ +
+ żabiru argentyński + ʒaˈbʲiru ˌarɡɛ̃nˈtɨ̃j̃sʲci +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Jabiru mycteria, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Jabiru + + +
+ +
+ żabiru czerwononogi + ʒaˈbʲiru ˌʧ̑ɛrvɔ̃nɔ̃ˈnɔɟi +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Ephippiorhynchus asiaticus, gatunek ptaka z rodziny bocianowatych; + + Black-necked Stork + + +
+ +
+ żabka + ˈʒapka +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) młoda lub mała żaba + + froggy + + + + (potocznie, potoczny) (sport, sportowy) styl pływacki, polegający na wykonywaniu równoczesnych ruchów ramionami i nogami, w taki sposób, jak czynią to żaby; + + breaststroke + + + + spinka do przypinania prania do sznurka + + clothespin + + +
+ +
+ żabnica + ʒabʲˈɲiʦ̑a +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Lophius piscatorius, płaska, drapieżna ryba atlantycka; + + angler + + +
+ +
+ żabogłów +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Raniceps raninus, gatunek ryby morskiej; + + tadpole fish + + +
+ +
+ żabojad + ʒaˈbɔjat +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (pejoratywnie, pejoratywny) lub (lekceważąco, lekceważący) Francuz + + Froggy + + +
+ +
+ żabot +
+ + n + + + falbana z cienkiego materiału przypinana do ubrania jako ozdobnik + + jabot + ruffle + + +
+ +
+ żachnąć się + ˈʒaxnɔ̃ɲʨ̑‿ɕɛ +
+ + v + + + gwałtownym ruchem wyrazić oburzenie, niezadowolenie, sprzeciw, zniecierpliwienie, itp. + + bridle up + snort + + +
+ +
+ żaden + ˈʒadɛ̃n +
+ + pronoun + + + …informujący o braku kogoś lub czegoś + + no + none + + +
+ +
+ żagiel + ˈʒaɟɛl +
+ + n + + + (marynarka) płat mocnej tkaniny przymocowany do masztu, służy do wykorzystywania energii wiatru jako napędu dla statku + + sail + + +
+ +
+ żagiel łaciński + ˈʒaɟɛl waˈʨ̑ĩj̃sʲci +
+ + n + + + rodzaj trójkątnego żagla opartego na krótkim maszcie, używany głównie na Morzu Śródziemnym; + + lateen + lateen sail + + +
+ +
+ żagiew + ˈʒaɟɛf +
+ + n + + + płonący kawał drewna + + torch + + +
+ +
+ żagiew łuskowata + ˈʒaɟɛf ˌwuskɔˈvata +
+ + n + + + gatunek grzybów należący do rodziny żagwiowatych + + Polyporus squamosus + + +
+ +
+ żaglowiec + ʒaɡˈlɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (marynarka) statek z żaglami, napędzany siłą wiatru; + + sailing ship + tall ship + + +
+ +
+ żaglowiec wysoki +
+ + n + + + (ichtiologia, ichtiologiczny) Pterophyllum altum, gatunek ryby słodkowodnej z rodziny pielęgnicowatych; + + Orinoco angelfish + altum angelfish + deep angelfish + + +
+ +
+ żaglówka + ʒaɡˈlufka +
+ + n + + + (marynarka) niewielka łódź żaglowa; + + sailing boat + sailboat + + +
+ +
+ żak +
+ + n + + + (rybołówstwo, rybacki) sieć rozpięta na obręczach + + fyke net + + +
+ +
+ żako + ˈʒakɔ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) gatunek afrykańskiej papugi o szarym upierzeniu i czerwonym ogonie, zdolnej naśladować ludzki głos; + + African Grey Parrot + African grey parrot + + +
+ +
+ żal + ʒal +
+ + n + + + negatywny stan emocjonalny spowodowany doznaną stratą; + + regret + grief + sorrow + bitterness + compunction + contrition + + +
+ +
+ żaluzja + ʒaˈluzʲja +
+ + n + + + osłona przeciwsłoneczna zasłaniająca okno lub drzwi, składająca się z równoległych poziomych lub pionowych listewek, pasów materiału, tworzywa sztucznego lub blachy, regulowanych tak, aby wpuszczać pożądaną ilość światła; + + Venetian blind + jalousie + louver + shutter + + +
+ +
+ żandarm + ˈʒãndarm +
+ + n + + + funkcjonariusz żandarmerii + + gendarme + + +
+ +
+ żandarmeria + ˌʒãndarˈmɛrʲja +
+ + n + + + policja wojskowa + + military police + MP + + +
+ +
+ żar + ʒar +
+ + n + + + (przenośnie, przenośnia) silne emocje, gwałtowne uczucia + + ardour + fervour + passion + + + + gorące powietrze + + heat + + + + tlące się, rozgrzane do czerwoności węgle lub drwa + + ember + + +
+ +
+ żardiniera +
+ + n + + + rodzaj stolika lub stojąca półka z wgłębieniem na kwiaty doniczkowe + + jardiniere + + +
+ +
+ żargon + ˈʒarɡɔ̃n +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) (kulturoznawstwo, wiedza o kulturze, kulturoznawczy) odmiana języka charakterystyczna dla określonej grupy środowiskowej; + + jargon + + +
+ +
+ żarliwość + ʒarˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha tego, kto jest żarliwy + + fervour + earnestness + + +
+ +
+ żarliwy + ʒarˈlʲivɨ +
+ + adj + + + cechujący się dużym zapałem, oddaniem + + ardent + fervent + passionate + zealous + eager + earnest + + +
+ +
+ żarna + ˈʒarna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (etnografia, etnograficzny) urządzenie do ręcznego mielenia zboża, złożone z dwóch kamieni, jednego nad drugim, z których górny jest ruchomy względem dolnego; ; (zobacz) też żarna w Encyklopedii staropolskiej + + quern + + +
+ +
+ żart + ʒart +
+ + n + + + coś, co zostało powiedziane lub zrobione dla rozrywki, tak, aby kogoś rozśmieszyć + + joke + jest + + +
+ +
+ żartobliwie + ˌʒartɔˈblʲivʲjɛ +
+ + adv + + + humorystycznie, nie na serio, z przymrużeniem oka + + jokingly + playfully + + +
+ +
+ żartobliwy + ˌʒartɔˈblʲivɨ +
+ + adj + + + często żartujący + + jocular + tongue-in-cheek + + +
+ +
+ żartować + ʒarˈtɔvaʨ̑ +
+ + v + + + mówić coś śmiesznego; mówić żart, aby kogoś rozśmieszyć + + joke + jest + kid + + +
+ +
+ żartowniś + ʒarˈtɔvʲɲiɕ +
+ + n + + + (żartobliwie) człowiek stosujący nie do końca udane żarty, nie zawsze tolerowane + + joker + + +
+ +
+ żarówka + ʒaˈrufka +
+ + n + + + (elektryczność) elektryczne źródło światła, w którym elementem świecącym jest rozżarzony przewód; + + bulb + lightbulb + + +
+ +
+ żarłoczność +
+ + n + + + cecha tego, co żarłoczne; cecha tych, którzy są żarłoczni + + voracity + voraciousness + + +
+ +
+ żarłoczny + ʒarˈwɔʧ̑nɨ +
+ + adj + + + odznaczający się ogromnym apetytem + + gluttonous + voracious + + +
+ +
+ żarłok + ˈʒarwɔk +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba, która je dużo i często łapczywie + + glutton + + +
+ +
+ żałoba + ʒaˈwɔba +
+ + n + + + smutek, rozpacz po śmierci bliskiej osoby + + mourning + + +
+ +
+ żałobnik +
+ + n + + + uczestnik pogrzebu + + mourner + + +
+ +
+ żałobny + ʒaˈwɔbnɨ +
+ + adj + + + wyrażający żal po śmierci bliskiej osoby + + funeral + mourning + + +
+ +
+ żałosny + ʒaˈwɔsnɨ +
+ + adj + + + wyrażający żal, smutek + + miserable + + + + wzbudzający politowanie lub pogardę + + pathetic + + +
+ +
+ żałować + ʒaˈwɔvaʨ̑ +
+ + v + + + okazywać komuś współczucie z powodu trudnej sytuacji w jakiej się znalazł + + feel sorry for + repent pity + + + + skąpić, niechętnie wydawać na coś pieniądze; niechętnie dawać coś komuś + + begrudge + + + + ubolewać nad popełnionym występkiem, złamaniem zasad + + regret + + + + odczuwać żal, być smutnym, przygnębionym + + regret + + +
+ +
+ żałośnie + ʒaˈwɔɕɲɛ +
+ + adv + + + w sposób żałosny + + miserably + mournfully + piteously + + +
+ +
+ żbik + ʒbʲik +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) eurazjatyckie zwierzę drapieżne z rodziny kotowatych; + + wildcat + + +
+ +
+ że + ʒɛ +
+ + conjunction + + + …podające skutek opisany w zdaniu nadrzędnym + + so that + + + + …rozwijające opis zawarty w zdaniu nadrzędnym + + that + + +
+ +
+ żebrak + ˈʒɛbrak +
+ + n + + + ten, kto żebrze + + beggar + + +
+ +
+ żebrać + ˈʒɛbraʨ̑ +
+ + v + + + prosić o jałmużnę, prosić o wsparcie + + beg + + +
+ +
+ żebro + ˈʒɛbrɔ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) kość szkieletu kręgowców wygięta w kształcie łuku, chroniąca klatkę piersiową; + + rib + + +
+ +
+ żebrowy +
+ + adj + + + (anatomia, anatomiczny) dotyczący żebra lub żeber + + costal + + +
+ +
+ żeby + ˈʒɛbɨ +
+ + conjunction + + + …łączący zdanie nadrzędne ze zdaniem podrzędnym okolicznikowym celu + + in order to + so that + to + so as + + +
+ +
+ żegadło +
+ + n + + + narzędzie do piętnowania + + branding iron + + +
+ +
+ żeglarstwo +
+ + n + + + (dawniej, dawny) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) odmiana transportu wodnego, która wykorzystuje statki żaglowe; + + sailing + + + + (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) (sport, sportowy) dziedzina turystyki, sportu i rekreacji na statkach żaglowych; + + sailing + + +
+ +
+ żeglarz + ˈʒɛɡlaʃ +
+ + n + + + człowiek trudniący się żeglarstwem, uprawiający żeglarstwo dla celów rekreacyjnych lub sportowych + + sailor + yachtsman + + +
+ +
+ żeglować + ʒɛɡˈlɔvaʨ̑ +
+ + v + + + przemieszczać się po wodzie środkiem transportu posiadającym żagle + + sail + + +
+ +
+ żeglowność + ʒɛɡˈlɔvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + (marynarka) (żeglarstwo, żegluga, żeglarski) przydatność rzeki, jeziora itp. do ruchu statków + + navigability + + +
+ +
+ żegluga +
+ + n + + + (marynarka) transport wodny + + ship transport + + +
+ +
+ żegnać +
+ + v + + + wypowiadać słowa, czynić gesty pożegnania rozstając się z kimś + + bid farewell + say goodbye + + +
+ +
+ żel + ʒɛl +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) galaretowata substancja, koloid mający postać sztywnej sieci, efekt zgęstnienia płynu; + + gel + + +
+ +
+ żel pod prysznic + ˈʒɛl pɔt‿ˈprɨʃʲɲiʦ̑ +
+ + n + + + mydło w płynie przeznaczone do używania podczas kąpieli pod prysznicem + + shower gel + + +
+ +
+ żelatyna + ˌʒɛlaˈtɨ̃na +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) (spożywczy) (kulinaria) bezbarwne ciało stałe, naturalna substancja, będąca mieszaniną białek i peptydów, pozyskiwana w drodze częściowej hydrolizy kolagenu, zawartego w skórze, chrząstkach i kościach zwierzęcych, stosowana m.in. w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym i przy produkcji materiałów fotograficznych; + + gelatin + gelatine + + +
+ +
+ żelazko + ʒɛˈlaskɔ +
+ + n + + + urządzenie służące do ręcznego prasowania; + + iron + clothes iron + + +
+ +
+ żelazna kurtyna +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) (politologia, polityka, politologiczny, polityczny) umowna granica ideologiczno-polityczna, oddzielająca komunistyczne państwa bloku wschodniego od państw zachodu; + + Iron Curtain + + +
+ +
+ żelaznoboki +
+ + adj + + + (historia, historyczny, historycznie) jako przydomek władców → dzielny, odważny + + ironside + + +
+ +
+ żelaznoboki +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) XVII w. członek doborowej jazdy parlamentu uzbrojonej jak arkebuzeria, zorganizowanej przez Crommwella podczas angielskiej wojny domowej pomiędzy stronnikami króla a parlamentem + + ironside + + +
+ +
+ żelazny + ʒɛˈlaznɨ +
+ + adj + + + wykonany z żelaza lub zawierający żelazo + + iron + + +
+ +
+ żelazo + ʒɛˈlazɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) pospolity, srebrzystoszary i twardy metal z wysoką zawartością żelaza (1.2) + + iron + + + + (przenośnie, przenośnia) (przestarzałe, przestarzały) broń biała + + cold steel + + +
+ +
+ żelazochrom + ˌʒɛlaˈzɔxrɔ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) żelazostop z dużą zawartością chromu + + ferrochrome + + +
+ +
+ żelazokrzem + ˌʒɛlaˈzɔkʃɛ̃m +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) żelazostop z dużą zawartością krzemu; + + ferrosilicon + + +
+ +
+ żelazomangan + ˌʒɛlazɔ̃ˈmãŋɡãn +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) żelazostop z dużą zawartością manganu + + ferromanganese + + +
+ +
+ żelazostop + ˌʒɛlaˈzɔstɔp +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) stop żelaza z innymi pierwiastkami chemicznymi; + + ferroalloy + + +
+ +
+ żelazowiec + ˌʒɛlaˈzɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny z grupy 8 układu okresowego; + + group 8 element + + + + (chemia, chemiczny) pierwiastek chemiczny z pierwszej triady VIII grupy pobocznej układu okresowego + + iron group element + + +
+ +
+ żelaźnik + ʒɛˈlaʑɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) drzewo z rodziny sączyńcowatych + + bully tree + + +
+ +
+ żelbet + ˈʒɛlbɛt +
+ + acronym + + + = (budownictwo) żelazobeton; + + reinforced concrete + ferroconcrete + + +
+ +
+ żelbetowy + ˌʒɛlbɛˈtɔvɨ +
+ + adj + + + wykonany z żelbetu + + concrete + + +
+ +
+ żeliwiak + ʒɛˈlʲivʲjak +
+ + n + + + piec hutniczy stosowany do wytopu żeliwa; + + cupola furnace + + +
+ +
+ żeliwo + ʒɛˈlʲivɔ +
+ + n + + + (hutnictwo, hutniczy) (chemia, chemiczny) stop odlewniczy żelaza z węglem i innymi pierwiastkami; + + cast iron + + +
+ +
+ żelka +
+ + n + + + (spożywczy) żelatynowy cukierek; + + gummi candy + + +
+ +
+ żeneta + ʒɛ̃ˈnɛta +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Viverridae, rodzaj ssaka z rodziny wiwerowatych, cętkowany lub pręgowany drapieżnik o długim ogonie; + + genet + + +
+ +
+ żeniszek + ʒɛ̃ˈɲiʃɛk +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) roślina z rodziny astrowatych; + + whiteweed + + +
+ +
+ żerdź + ʒɛrʲʨ̑ +
+ + n + + + długa, prosta gałąź lub cienki pień + + perch + pole + + +
+ +
+ żeremie + ʒɛˈrɛ̃mʲjɛ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) siedlisko bobra; + + beaver lodge + + +
+ +
+ żeton + ˈʒɛtɔ̃n +
+ + n + + + krążek zastępujący pieniądze m.in. w grach hazardowych; + + token + token coin + + +
+ +
+ żeń-szeń + ˈʒɛ̃ɲ‿ʃɛ̃ɲ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) azjatycka bylina zielna uprawiana ze względu na korzenie wykorzystywane w medycynie, kosmetyce oraz jako przyprawa; + + ginseng + + +
+ +
+ żeński + ˈʒɛ̃j̃sʲci +
+ + adj + + + odnoszący się do kobiety, przeznaczony dla kobiety + + feminine + + +
+ +
+ żigolo + ʒʲiɡɔˈlɔ + ˈʒʲiɡɔlɔ +
+ + n + + + (pejoratywnie, pejoratywny) młody mężczyzna zarabiający na stosunkach z dużo od siebie starszymi kobietami + + gigolo + + +
+ +
+ żleb + ʒlɛp +
+ + n + + + wcięcie w górskim stoku ze stromymi ścianami; + + couloir + + +
+ +
+ żmija + ˈʒmʲija +
+ + n + + + (herpetologia, herpetologiczny) gad z z podrodziny węży; + + viper + adder + + +
+ +
+ żmijowiec zwyczajny + ʒmʲiˈjɔvʲjɛʣ̑ zvɨˈʧ̑ajnɨ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Echium vulgare, roślina z rodziny ogórecznikowatych występująca w Europie i Azji; + + blueweed + viper's bugloss + + +
+ +
+ żmijówka + ʒmʲiˈjufka +
+ + n + + + (spożywczy) egzotyczny alkohol z wężem (żmiją) zatopionym w butelce + + snake wine + + +
+ +
+ żmudny + ˈʒmudnɨ +
+ + adj + + + taki, który wymaga dużo czasu, pracy i cierpliwości + + arduous + + +
+ +
+ żniwa + ˈʒʲɲiva +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) koszenie i zbiórka zboża i niektórych innych roślin uprawnych; + + harvest + + +
+ +
+ żniwiarz + ˈʒʲɲivʲjaʃ +
+ + n + + + osoba pracująca przy żniwach + + harvester + reaper + + +
+ +
+ żona + ˈʒɔ̃na +
+ + n + + + kobieta będąca w związku małżeńskim ze swoim mężem + + wife + + +
+ +
+ żonaty + ʒɔ̃ˈnatɨ +
+ + adj + + + zwykle o mężczyźnie: mający żonę + + married + + +
+ +
+ żongler + ˈʒɔ̃ŋɡlɛr +
+ + n + + + artysta cyrkowy żonglujący różnymi przedmiotami; + + juggler + + +
+ +
+ żonglować +
+ + v + + + szybko, na przemian i cyklicznie podrzucać kilka przedmiotów + + juggle + + +
+ +
+ żonkil + ˈʒɔ̃ŋʲcil +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Narcissus jonquilla, gatunek narcyza o charakterystycznych żółtych kwiatach; + + jonquil + daffodil + + +
+ +
+ żonkilowy + ˌʒɔ̃ŋʲciˈlɔvɨ +
+ + adj + + + mający kolor żółty, taki jak kolor kwiatu narcyza żonkila + + jonquil + + +
+ +
+ żonobijka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (żartobliwie) męska koszulka na ramiączkach; bezrękawnik męski + + wifebeater + + +
+ +
+ żonobójca +
+ + n + + + zabójca własnej żony + + uxoricide + + +
+ +
+ żorżeta + ʒɔrˈʒɛta +
+ + n + + + lekka, przejrzysta tkanina nieregularnie marszczona; + + georgette + + +
+ +
+ żołd + ʒɔwt +
+ + n + + + pensja, pieniądze dawane żołnierzowi za jego służbę; + + pay + + +
+ +
+ żołnierz + ˈʒɔwɲɛʒɛ + ˈʒɔwʲɲɛʃ +
+ + n + + + (wojskowość, wojskowy) członek sił zbrojnych państwa; ; (zobacz) też żołnierz w Encyklopedii staropolskiej + + soldier + + +
+ +
+ żołądek + ʒɔˈwɔ̃ndɛk +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) część układu pokarmowego przed jelitami, który trawi białka przy udziale kwasu solnego; + + stomach + + +
+ +
+ żołądkowy +
+ + adj + + + związany z żołądkiem, dotyczący żołądka + + gastric + + +
+ +
+ żołądź + ˈʒɔwɔ̃ɲʨ̑ +
+ + n + + + (dendrologia, drzewoznawstwo, dendrologiczny, drzewoznawczy) owoc dębu; + + acorn + + + + (termin karciany) jeden z kolorów w kartach; + + clubs + + + + (anatomia, anatomiczny) zwieńczenie prącia; + + glans + + +
+ +
+ żołędziowy + ˌʒɔwɛ̃ɲˈʥ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + dotyczący żołędzi, owoców dębu + + acorn + + +
+ +
+ żreć + ʒrɛʨ̑ +
+ + v + + + (pospolicie) (obraźliwie) o człowieku: jeść chciwie, łapczywie lub niechlujnie + + gobble + guzzel + guzzle + + +
+ +
+ żrący +
+ + adj + + + (chemia, chemiczny) taki, który ma właściwość silnego rozpuszczania wielu substancji organicznych lub reagowania z nimi i „przeżerania się” + + caustic + corrosive + + +
+ +
+ żuaw + ˈʒu<sup>w</sup>af +
+ + n + + + lm żuawi → (historia, historyczny, historycznie) nazwa formacji lekkiej piechoty francuskiej, występująca później także w innych rejonach; + + zouave + zouaves + + +
+ +
+ żubr + ʒupr̥ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) masywny ssak z rzędu parzystokopytnych z charakterystycznie uformowaną przez włosy brodą pod pyskiem; + + wisent + European bison + + +
+ +
+ żubrówka +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Hierochloë odorata L., gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych; + + holy grass + sweet grass + + + + (spożywczy) aromatyzowana wódka destylowana na bazie żyta i wywaru z turówki wonnej; + + Bison Grass Vodka + + +
+ +
+ żuchwa + ˈʒuxfa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) ruchoma kość szkieletu czaszki; + + mandible + jawbone + maxilla + + +
+ +
+ żuk + ʒuk +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) chrząszcz z rodziny poświętnikowatych; + + scarab + scarab beetle + + +
+ +
+ żul + ʒul + ˈʒulɛ +
+ + n + + + (pospolicie) (pogardliwie) chuligan lub drobny przestępca + + filcher + hoodlum + petty thief + pilferer + + +
+ +
+ żulia + ˈʒulʲja +
+ + n + + + (pospolicie) środowisko żuli, grupa żulików + + hoodlum + + +
+ +
+ żuraw + ˈʒuraf +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Grus, duży ptak o długiej szyi i nogach z charakterystycznym ogonem w formie pióropusza; + + crane + + + + (technologia, technika, techniczny) rodzaj dźwignicy do wydobywania wody ze studni; + + shadoof + + + + (technologia, technika, techniczny) urządzenie dźwignicowe z kolumną i wysięgnikiem służące do podnoszenia i przenoszenia ciężarów na niewielkie odległości; + + crane + + +
+ +
+ żuraw biały + ˈʒurav ˈbʲjawɨ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) Grus leucogeranus, ptak z rodziny żurawi, jeden z najbardziej zagrożonych wyginięciem gatunków ptaków na świecie, nieliczne gniazdujące osobniki można spotkać w tundrze Jakucji i Jamalsko-Nienieckiego Okręgu Autonomicznego; + + Siberian crane + + +
+ +
+ żurawina + ˌʒuraˈvʲĩna +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Vaccinium sect. Oxycoccus Hill., rodzaj krzewinek z rodziny wrzosowatych posiadająca jadalne jagody; + + cranberry + + + + (kulinaria) owoc żurawiny (1.1) + + cranberry + + +
+ +
+ żurnal + ˈʒurnal +
+ + n + + + czasopismo związane tematycznie z modą + + fashion magazine + + +
+ +
+ żuwaczka + ʒuˈvaʧ̑ka +
+ + n + + + (entomologia, owadoznawstwo, entomologiczny, owadoznawczy) część narządu gębowego niektórych stawonogów; + + insect mandible + + +
+ +
+ żuć + ʒuʨ̑ +
+ + v + + + rozgniatać pokarm zębami; wolno coś gryźć + + chew + masticate + chomp + munch + + +
+ +
+ żużel + ˈʒuʒɛl +
+ + n + + + (hutnictwo, hutniczy) masa powstająca przy wytapianiu metali; + + slag + + + + (sport, sportowy) (potocznie, potoczny) sport żużlowy, zawody motocyklowe; + + motorcycle speedway + speedway + + +
+ +
+ żużlowiec + ʒuʒˈlɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (sport, sportowy) zawodnik uprawiający sport żużlowy + + speedway rider + + +
+ +
+ żwacz + ʒvaʧ̑ +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) mięsień żuchwy; + + masseter + + + + jeden z przedżołądków u przeżuwaczy; + + rumen + + +
+ +
+ żwir + ʒvʲir +
+ + n + + + okruchowa skała osadowa o luźnej postaci; + + gravel + + +
+ +
+ żwirowiec + ʒvʲiˈrɔvʲjɛʦ̑ +
+ + n + + + (ornitologia, ornitologiczny) ptaki z podrodziny żwirowcowatych; + + pratincole + + +
+ +
+ żwirowy + ʒvʲiˈrɔvɨ +
+ + adj + + + (przymiotnik) od żwir + + gravelly + + +
+ +
+ żwirówka + ʒvʲiˈrufka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) droga pokryta warstwą ubitego żwiru + + gravel road + + +
+ +
+ życica + ʒɨˈʨ̑iʦ̑a +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Lolium L., roślina trawiasta z rodziny wiechlinowatych; + + ryegrass + + +
+ +
+ życie + ˈʒɨʨ̑ɛ +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) zespół procesów zachodzących w organizmie żywym lub jego poszczególnych częściach; + + life + + +
+ +
+ życiorys + ʒɨˈʨ̑ɔrɨs +
+ + n + + + opis czyjegoś życia i czyjejś działalności + + memoir + + +
+ +
+ życiowy + ʒɨˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + związany z życiem, dotyczący życia + + vital + living + + +
+ +
+ życzenia + ʒɨˈʧ̑ɛ̃ɲa +
+ + n + + + to, czego życzy się komuś z powodu jakiejś okazji (święta, rocznicy) wyrażone w krótkiej formułce + + greetings + wishes + + +
+ +
+ życzenie + ʒɨˈʧ̑ɛ̃ɲɛ +
+ + n + + + w lm: to, czego życzy się komuś (najczęściej w święto lub z powodu innej ważnej okazji) + + wish + + + + pragnienie; to, czego się chce, co pragnie się zrealizować + + wish + + +
+ +
+ życzliwość + ʒɨʧ̑ˈlʲivɔɕʨ̑ +
+ + n + + + przyjazny stosunek do innych + + kindness + + +
+ +
+ życzliwy + ʒɨʧ̑ˈlʲivɨ +
+ + adj + + + przychylnie nastawiony do innych ludzi + + benevolent + + +
+ +
+ życzyć + ˈʒɨʧ̑ɨʨ̑ +
+ + v + + + składać życzenia + + wish + + +
+ +
+ żyd + ʒɨt +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) wyznawca judaizmu + + Jew + + +
+ +
+ żydowski + ʒɨˈdɔfsʲci +
+ + adj + + + związany z Żydami, ich religią, kulturą + + Jewish + + +
+ +
+ żydowski + ʒɨˈdɔfsʲci +
+ + n + + + (językoznawstwo, językoznawczy) język z grupy języków używanych przez diasporę żydowską; + + Yiddish + + +
+ +
+ żydowskość + ʒɨˈdɔfskɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ogół cech charakterystycznych dla Żydów i kultury żydowskiej + + Jewishness + + +
+ +
+ żylak + ˈʒɨlak +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) nadmierne rozszerzenie żyły; + + varice + + +
+ +
+ żyletka + ʒɨˈlɛtka +
+ + n + + + stalowe dwustronne ostrze, umieszczane w maszynce do golenia; + + razor blade + + +
+ +
+ żyrafa + ʒɨˈrafa +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) ssak z rzędu parzystokopytnych, z charakterystyczną długą szyją; + + giraffe + + +
+ +
+ żyrandol + ʒɨˈrãndɔl +
+ + n + + + ozdobna lampa wisząca pod sufitem + + chandelier + + +
+ +
+ żyrant + ˈʒɨrãnt +
+ + n + + + (ekonomia, ekonomiczny) osoba poręczająca za kogoś spłatę sumy wekslowej; + + endorser + + +
+ +
+ żyro + ˈʒɨrɔ +
+ + n + + + (handel, handlowy) (prawo, prawoznawstwo, prawniczy, prawoznawczy) poręczenie zobowiązania przez żyranta; + + giro + + +
+ +
+ żyro- + ˈʒɨrɔ +
+ + pierwszy człon wyrazów złożonych wskazujący na ich związek znaczeniowy z kołem lub wirowaniem + + gyro- + + +
+ +
+ żyrobus + ʒɨˈrɔbus +
+ + n + + + (motoryzacja) autobus czerpiący energię z koła zamachowego, + + gyrobus + + +
+ +
+ żyrondysta +
+ + n + + + (historia, historyczny, historycznie) członek żyrondy, stronnictwa w czasie rewolucji francuskiej; + + Girondist + + +
+ +
+ żyroskop + ʒɨˈrɔskɔp +
+ + n + + + (fizyka, fizyczny) szybko obracający się sztywny obiekt zachowujący stały kierunek osi obrotu; + + gyroscope + + +
+ +
+ żyrować +
+ + v + + + (handel, handlowy) poręczać spłatę sumy wekslowej za osobę pożyczającą pieniądze + + guarantee + + + + (handel, handlowy) przekazywać weksel innej osobie + + endorse + countersign + indorse + + +
+ +
+ żyto + ˈʒɨtɔ +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) (rolnictwo, rolniczy) roślina zbożowa z rodzaju (1.1) + + rye + + +
+ +
+ żywa pagina + ˈʒɨva paˈɟĩna +
+ + n + + + informacja drukowana u góry strony nad tekstem, najczęściej tytuł dzieła lub rozdziału, w encyklopediach i słownikach pierwsze lub ostatnie słowo na stronie (lub jego pierwsza sylaba); + + catchword + running head + running title + + +
+ +
+ żywe srebro + ˈʒɨvɛ ˈsrɛbrɔ +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) (przenośnie, przenośnia) rtęć + + quicksilver + + +
+ +
+ żywego ducha +
+ + idiom + + + tylko w zaprzeczeniu: (gdzieś nie ma) żadnej osoby[potrzebne źródło], (gdzieś nie ma) nikogo[potrzebne źródło] + + not a living soul + not a soul + + +
+ +
+ żywica + ʒɨˈvʲiʦ̑a +
+ + n + + + (biologia, biologiczny) półprzezroczysta wydzielina komórek roślinnych, zawierająca węglowodany (terpentynę) i olejki eteryczne oraz inne płynne i stałe substancje; + + resin + + +
+ +
+ żywiczny +
+ + adj + + + taki, który zawiera żywicę + + resinous + + +
+ +
+ żywieniowiec +
+ + n + + + specjalista w dziedzinie żywienia + + dietician + dietitian + + +
+ +
+ żywieniowy + ˌʒɨvʲjɛ̇̃ˈɲɔvɨ +
+ + adj + + + związany z żywieniem, dotyczący żywienia + + nutritional + + +
+ +
+ żywiołowo +
+ + adv + + + w sposób żywiołowy + + zestfully + + +
+ +
+ żywność + ˈʒɨvnɔɕʨ̑ +
+ + n + + + ogół produktów spożywczych; + + food + + +
+ +
+ żywo +
+ + adv + + + ukazując jaskrawość, dając blask + + beamishly + brightly + livelily + vividly + + + + w sposób energiczny + + animatedly + briskly + dapperly + peartly + + + + z duży natężeniem + + keenly + strongly + + +
+ +
+ żywokost + ʒɨˈvɔkɔst +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Symphytum L., rodzaj roślin z rodziny ogórecznikowatych, liczący około 35 gatunków; bylina o zwisających kwiatach z promienistą, rurkowato-dzwonkowatą koroną, rosnąca w wilgotnych lasach, łąkach i zaroślach; + + comfrey + + +
+ +
+ żywopłot + ʒɨˈvɔpwɔt +
+ + n + + + płot złożony z przyciętych lub naturalnie rosnących roślin; + + hedge + + +
+ +
+ żywotnik + ʒɨˈvɔtʲɲik +
+ + n + + + (botanika, botaniczny) Thuja L., rodzaj roślin iglastych z rodziny cyprysowatych; ma łuskowate liście; + + Thuja + + +
+ +
+ żywy + ˈʒɨvɨ +
+ + adj + + + będący w użyciu + + living + + + + jasny, jaskrawy, niestonowany + + vivid + + + + przejawiający oznaki życia + + alive + living + + + + żwawy, szybki + + lively + vivacious + + +
+ +
+ żywy inwentarz +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) ogół zwierząt hodowlanych w gospodarstwie + + livestock + + +
+ +
+ żywy obraz +
+ + n + + + ktoś charakteryzujący się wysokim podobieństwem / zgodnością z oryginałem, rzeczywistością lub obiektem porównywanym lub wiernością w przedstawieniu / oddaniu kogoś czegoś + + spitting image + + +
+ +
+ żyzność + ˈʒɨznɔɕʨ̑ +
+ + n + + + cecha gleby umożliwiającej obfity wzrost roślin na niej + + fecundity + fertility + fruitfulness + richness + + +
+ +
+ żyzny + ˈʒɨznɨ +
+ + adj + + + dający wysokie plony + + fertile + fruitful + fecund + opulent + rich + + + + posiadający właściwości umożliwiające wydanie obfitych plonów + + fertile + fecund + rich + opulent + + +
+ +
+ żyć + ʒɨʨ̑ +
+ + v + + + istnieć w sposób właściwy organizmom żywym + + live + alive + + + + bytować w jakichś warunkach + + live + alive + + + + obcować z kimś + + live + alive + + + + trwać + + live + alive + + +
+ +
+ żyć jak pies z kotem + ˈʒɨʨ̑ ˈjak ˈpʲjɛs ˈː‿kɔtɛ̃m +
+ + v + + + żyć w ciągłej niezgodzie, nienawiści, kłótni + + lead a cat-and-dog life + + +
+ +
+ żyć jak pączek w maśle + ˈʒɨʨ̑ ˈjak ˈpɔ̃n͇ʧ̑ɛɡ ˈv‿maɕlɛ +
+ + v + + + żyć w bardzo dobrych warunkach materialnych, będąc zadowolonym i szczęśliwym + + to live in clover + + +
+ +
+ żyć na kartę rowerową + ˈʒɨʨ̑ na‿ˈkartɛ ˌrɔvɛˈrɔvɔ̃w̃ +
+ + v + + + (rzadki, rzadko używany) (żartobliwie) żyć w wolnym związku, bez ślubu + + shack up + + +
+ +
+ żyć na kocią łapę + ˈʒɨʨ̑ na‿ˈkɔʨ̑ɔ̃w̃ ˈwapɛ +
+ + v + + + (żartobliwie) żyć w wolnym związku, bez ślubu + + shack up + + +
+ +
+ żyć na wysokiej stopie + ˈʒɨʨ̑ ˌna‿vɨˈsɔcɛ̇j ˈstɔpʲjɛ +
+ + v + + + żyć luksusowo, wystawnie + + to live like a lord + + +
+ +
+ żyła + ˈʒɨwa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) naczynie krwionośne, w którym krew płynie do serca; + + vein + + + + (geologia, geologiczny) masa skalna lub mineralna wypełniająca szczelinę w skałach; + + vein + + +
+ +
+ żyła udowa +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) pień żylny będący przedłużeniem żyły podkolanowej, a przechodząca w żyłę biodrową zewnętrzną + + femoral vein + + +
+ +
+ żyła wrotna + ˈʒɨwa ˈvrɔtna +
+ + n + + + (anatomia, anatomiczny) żyła doprowadzająca krew do wątroby; + + hepatic portal vein + + +
+ +
+ żyłka +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) predyspozycja lub zamiłowanie do czego + + flair + knack + + +
+ +
+ żyźnie + ˈʒɨʑɲɛ +
+ + adv + + + o glebie: w sposób umożliwiający obfity wzrost roślin na niej + + fecundly + fertilely + richly + + +
+ +
+ żółcień chinolinowa + ˈʒuwʲʨ̑ɛ̇̃ɲ ˌçĩnɔlʲĩˈnɔva +
+ + n + + + (chemia, chemiczny) organiczny związek chemiczny, zielonkawożółty barwnik spożywczy; + + quinoline yellow + + +
+ +
+ żółcień pomarańczowa + ˈʒuwʲʨ̑ɛ̇̃ɲ ˌpɔ̃marãj̃n͇ˈʧ̑ɔva +
+ + n + + + (biochemia, biochemiczny) (spożywczy) żółtopomarańczowy syntetyczny barwnik azowy stosowany do barwienia żywności; + + sunset yellow + + +
+ +
+ żółciowy + ʒuwʲˈʨ̑ɔvɨ +
+ + adj + + + (biologia, biologiczny) dotyczący żółci + + biliary + bilious + choleic + + +
+ +
+ żółta kartka + ˈʒuwta ˈkartka +
+ + n + + + (sport, sportowy) napomnienie zawodnika następujące po jego niesportowym zagraniu (m.in. przerwaniu korzystnej akcji, granie na czas, dyskutowanie z sędzią); + + yellow card + + +
+ +
+ żółtaczka + ʒuwˈtaʧ̑ka +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) ogólnie choroba powodująca zażółcenie skóry, błon śluzowych i białkówki oczu wskutek nagromadzenia się bilirubiny w surowicy krwi i tkankach organizmu; + + jaundice + icterus + + +
+ +
+ żółtaczkowy +
+ + adj + + + (medycyna, medyczny) związany z żółtaczką, dotyczący żółtaczki; typowy dla żółtaczki + + jaundiced + + +
+ +
+ żółtawy + ʒuwˈtavɨ +
+ + adj + + + lekko zabarwiony na żółto, podobny do koloru żółtego; niezupełnie żółty, prawie żółty + + yellowish + + +
+ +
+ żółto +
+ + adv + + + z użyciem żółtej barwy, z obecnością żółci + + yellowly + + +
+ +
+ żółtodziób + ʒuwˈtɔʥ̑up +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) osoba niedoświadczona, laik, amator + + layman + + +
+ +
+ żółtoskrzydły + ˌʒuwtɔˈskʃɨdwɨ +
+ + adj + + + taki, który ma żółte skrzydła; posiadający skrzydła koloru żółtego + + yellow-winged + + +
+ +
+ żółty + ˈʒuwtɨ +
+ + adj + + + mający kolor trzeciego pasma tęczy, taki jak kolor żółtka, kwiatu jaskra, owocu cytryny itp.; mający kolor podstawowy; + + yellow + + +
+ +
+ żółty związek zawodowy +
+ + n + + + fasadowa organizacja pracownicza, która nie dba o interesy pracowników, a w sporach często staje po stronie pracodawcy + + yellow trade union + + +
+ +
+ żółw + ʒuwf +
+ + n + + + (informatyka, informatyczny) kursor graficzny określający współrzędne na ekranie, kierunek oraz rodzaj i kolor pióra, stosowany np. w języku Logo; + + turtle + + + + (wojskowość, wojskowy) (historia, historyczny, historycznie) szyk bojowy legionów rzymskich, polegający na utworzeniu przez legionistów zwartej formacji przypominającej osłoniętego skorupą żółwia (1.1); + + testudo + testudo formation + tortoise formation + + + + (zoologia, zoologiczny) zwierzę z rzędu Testudines, należące do gromady gadów; + + tortoise + turtle + sea turtle + terrapin + + +
+ +
+ żółw lamparci + ˈʒuwf lãmˈparʲʨ̑i +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Psammobates pardalis, gatunek afrykańskiego żółwia lądowego z rodzaju Psammobates + + leopard tortoise + + +
+ +
+ żółw lądowy + ˈʒuwf lɔ̃nˈdɔvɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) żółw, którego środowiskiem naturalnym jest ląd + + tortoise + + +
+ +
+ żółw morski + ˈʒuwf ˈmɔrsʲci +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) żółw, którego środowiskiem naturalnym jest morze + + sea turtle + turtle + + +
+ +
+ żółw skórzasty + ˈʒuwf skuˈʒastɨ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) Dermochelys coriacea, gatunek żółwia z rodzaju Dermochelys; + + leatherback turtle + lute turtle + + +
+ +
+ żółw zielony +
+ + n + + + (systematyka) (zoologia, zoologiczny) Chelonia mydas, gatunek gada z rodziny żółwi morskich; + + green sea turtle + green turtle + + + + (zoologia, zoologiczny) żółw z gatunku (1.1) + + green sea turtle + green turtle + + +
+ +
+ żółwi + ˈʒuwvʲi +
+ + adj + + + związany z żółwiem lub żółwiami + + tortoise + turtle + + +
+ +
+ żółwik + ˈʒuwvʲik +
+ + n + + + (potocznie, potoczny) lekkie uderzenie się pięściami dwojga osób w geście np. powitania + + dap + fist bump + knuckle bump + + +
+ +
+ żółć + ʒuwʲʨ̑ +
+ + n + + + (medycyna, medyczny) wydzielina wątrobowa; + + bile + gall + + +
+ +
+ żądanie + ʒɔ̃nˈdãɲɛ +
+ + n + + + kategorycznie wyrażone życzenie + + request + + +
+ +
+ żądać + ˈʒɔ̃ndaʨ̑ +
+ + v + + + domagać się czegoś kategorycznie + + demand + + +
+ +
+ żądny +
+ + adj + + + pragnący czegoś w sposób niepohamowany + + greedy + thirsty + hungry + + +
+ +
+ żądza + ˈʒɔ̃nʣ̑a +
+ + n + + + fizyczne pożądanie + + desire + lust + + + + silne pragnienie, chęć + + desire + + +
+ +
+ żądło + ˈʒɔ̃ndwɔ +
+ + n + + + (zoologia, zoologiczny) u owadów z grupy żądłówek: narząd w postaci kolca wbijanego w ciało ofiary, często w połączeniu z wstrzyknięciem jadu; + + sting + stinger + + +
+ +
+ żłobek + ˈʒwɔbɛk +
+ + n + + + dzienna placówka opiekuńczo-wychowawcza, dla dzieci do trzeciego roku życia; + + nursery + + +
+ +
+ żłobić + ˈʒwɔbʲiʨ̑ +
+ + v + + + o czasie: powodować powstawanie zmarszczek na twarzy lub zmiany w psychice + + furrow + + + + wycinać rowki, wgłębienia + + furrow + groove + + +
+ +
+ żłób +
+ + n + + + (rolnictwo, rolniczy) skrzynia na paszę dla bydła i koni + + manger + + +
+ +
+ żłóbek + ˈʒwubɛk +
+ + n + + + (religioznawstwo, religia, religioznawczy, religijny) model stajenki betlejemskiej, zwykle z figurkami + + crib + + +
+ +
+ резонный + rʲɪˈzonːɨɪ̯ +
+ + adj + + + rozsądny, racjonalny + + rational + sensible + + +
+ +
+ +
+ + cudzysłów zamykający + + + + +
+ +
+ +
+ + cudzysłów otwierający + + + + +
+ + +
+
diff --git a/data/swe-pol.tei b/data/swe-pol.tei new file mode 100644 index 0000000..61d4ff7 --- /dev/null +++ b/data/swe-pol.tei @@ -0,0 +1,169819 @@ + + + + + + + + + Svenska-język polski FreeDict+WikDict dictionary + + Maintainer + Karl Bartel + + + + 2018.09.13 + + 10799 headwords + + Karl Bartel + +

Licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported license

+
+ 2018-09-13 +
+ + big enough to be useful + + +

Automatic creation of this bilingual dictionary by WikDict.

+

Base data from Wiktionary.org via DBnary.

+
+
+ + +

+ This dictionary comes to you through nice people + making it available for free and for good. It is part of + the FreeDict project, http://www.freedict.org/. This + project aims to make available many translating + dictionaries for free. Your contributions are welcome! +

+
+ + + + + adj + adv + n + pn + v + + + + + fem + masc + neut + + + + +
+ + + Change numbering scheme from YYYY-MM-DD to YYYY.MM.DD + + + Add links to sourceDesc + + + Add changelog + + + Use ref tag to encode license URL + + +
+ + + +
+ Abchazien +
+ + n + + + region + + Abchazja + + +
+ +
+ Abessinien +
+ + n + + + Etiopien + + Abisynia + + +
+ +
+ Adam +
+ + n + + + i den kristna och islamska läran den första människan på jorden, tillsammans med Eva urfader för hela människorasen + + Adam + + +
+ +
+ Adriatiska havet +
+ + n + + + en vik av Medelhavet + + Morze Adriatyckie + + +
+ +
+ Afghanistan +
+ + n + + + stat + + Afganistan + + +
+ +
+ Afrika +
+ + n + + + världsdel + + Afryka + + +
+ +
+ Akterskeppet +
+ + n + + + en stjärnbild + + Rufa + + +
+ +
+ Alabama +
+ + n + + + delstat + + Alabama + + +
+ +
+ Albanien +
+ + n + + + stat + + Albania + + +
+ +
+ Alexander +
+ + n + + + mansnamn + + Aleksander + + +
+ +
+ Alfons +
+ + n + + + ett mansnamn + + Alfons + + +
+ +
+ Algeriet +
+ + n + + + stat + + Algieria + + +
+ +
+ Alla vägar bär till Rom. +
+ + proverb + + + olika vägar kan alla ha samma mål + + Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu. + + +
+ +
+ Allah +
+ + n + + + Gud i islamska sammanhang + + Allah + Allach + + +
+ +
+ Allt är inte guld som glimmar. +
+ + proverb + + + + Nie wszystko złoto, co się świeci. + + +
+ +
+ Alperna +
+ + n + + + bergskedja + + Alpy + + +
+ +
+ Altaret +
+ + n + + + en stjärnbild + + Ołtarz + + +
+ +
+ Amerika +
+ + n + + + världsdel + + Ameryka + + +
+ +
+ Amerikanska Jungfruöarna +
+ + n + + + ögrupp + + Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych + + +
+ +
+ Amerikanska Samoa +
+ + n + + + ögrupp + + Samoa Amerykańskie + + +
+ +
+ Amerikas förenta stater +
+ + n + + + stat i Nordamerika + + Stany Zjednoczone Ameryki + + +
+ +
+ Amsterdam +
+ + n + + + huvudstad + + Amsterdam + + +
+ +
+ Anders +
+ + n + + + ett mansnamn + + Andrzej + + +
+ +
+ Andorra +
+ + n + + + stat i sydvästra Europa + + Andora + + +
+ +
+ Andromeda +
+ + n + + + halv=|en stjärnbild + + Andromeda + + +
+ +
+ Angola +
+ + n + + + stat + + Angola + + +
+ +
+ Anguilla +
+ + n + + + ögrupp + + Anguilla + + +
+ +
+ Ankara +
+ + n + + + huvudstad i Turkiet + + Ankara + + +
+ +
+ Ankeborg +
+ + n + + + fiktiv stad i Kalle Ankas universum + + Kaczogród + + +
+ +
+ Anna +
+ + n + + + ett kvinnonamn + + Anna + + +
+ +
+ Antarktis +
+ + n + + + världsdel + + Antarktyda + + +
+ +
+ Antigua och Barbuda +
+ + n + + + stat + + Antigua i Barbuda + + +
+ +
+ Antikrist +
+ + n + + + motståndare till Kristus + + Antychryst + + +
+ +
+ Antwerpen +
+ + n + + + en hamnstad i norra Belgien + + Antwerpia + + +
+ +
+ Apostlagärningarna +
+ + n + + + bok i Nya Testamentet av Bibeln + + Dzieje Apostolskie + + +
+ +
+ Argentina +
+ + n + + + stat + + Argentyna + + +
+ +
+ Armenien +
+ + n + + + stat + + Armenia + + +
+ +
+ Aruba +
+ + n + + + + Aruba + + +
+ +
+ Asien +
+ + n + + + + Azja + + +
+ +
+ Aten +
+ + n + + + Greklands huvudstad + + Ateny + + +
+ +
+ Atlanten +
+ + n + + + + Ocean Atlantycki + Atlantyk + + +
+ +
+ Australien +
+ + n + + + kontinent + + Australia + + + + stat + + Australia + + +
+ +
+ Azerbajdzjan +
+ + n + + + stat + + Azerbejdżan + + +
+ +
+ Azorerna +
+ + n + + + + Azory + + +
+ +
+ B-vitamin +
+ + n + + + + witamina B + + +
+ +
+ Babylon +
+ + n + + + forntida (gammaltestamentlig) stad, huvudstad i Babylonien, Mesopotamien, tvåflodslandet + + Babilon + + +
+ +
+ Bahamas +
+ + n + + + + Bahamy + + +
+ +
+ Bahrain +
+ + n + + + + Bahrajn + + +
+ +
+ Baku +
+ + n + + + huvudstad + + Baku + + +
+ +
+ Balearerna +
+ + n + + + en ögrupp i västra Medelhavet och region i Spanien + + Baleary + + +
+ +
+ Bangladesh +
+ + n + + + + Bangladesz + + +
+ +
+ Barbados +
+ + n + + + + Barbados + + +
+ +
+ Baskien +
+ + n + + + region + + Kraj Basków + + +
+ +
+ Beirut +
+ + n + + + huvudstad i Libanon + + Bejrut + + +
+ +
+ Belgien +
+ + n + + + stat i Europa + + Belgia + + +
+ +
+ Belgrad +
+ + n + + + huvudstad i Serbien + + Belgrad + + +
+ +
+ Belize +
+ + n + + + + Belize + + +
+ +
+ Benelux +
+ + n + + + + Benelux + + +
+ +
+ Benin +
+ + n + + + stat + + Benin + + +
+ +
+ Berenikes hår +
+ + n + + + en stjärnbild + + Warkocz Bereniki + + +
+ +
+ Berlin +
+ + n + + + huvudstad + + Berlin + + +
+ +
+ Bermuda +
+ + n + + + + Bermudy + + +
+ +
+ Bhutan +
+ + n + + + stat + + Bhutan + + +
+ +
+ Bildhuggaren +
+ + n + + + en stjärnbild + + Rzeźbiarz + + +
+ +
+ Björnvaktaren +
+ + n + + + en stjärnbild + + Wolarz + + +
+ +
+ Bodensjön +
+ + n + + + en insjö vid gränsen mellan Tyskland, Schweiz och Österrike + + Jezioro Bodeńskie + + +
+ +
+ Bolivia +
+ + n + + + + Boliwia + + +
+ +
+ Bombay +
+ + n + + + delstatshuvudstad i Maharashtra, Indien + + Bombaj + + +
+ +
+ Borta bra men hemma bäst. +
+ + proverb + + + + Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. + + +
+ +
+ Bosnien +
+ + n + + + norra regionen i Bosnien och Hercegovina + + Bośnia + + +
+ +
+ Bosnien och Hercegovina +
+ + n + + + land + + Bośnia i Hercegowina + + +
+ +
+ Bosnien-Hercegovina +
+ + n + + + stat i sydöstra Europa + + Bośnia i Hercegowina + + +
+ +
+ Botswana +
+ + n + + + + Botswana + + +
+ +
+ Bottniska viken +
+ + n + + + Östersjöns nordligaste vik som ligger mellan Sverige och Finland + + Zatoka Botnicka + + +
+ +
+ Bouvetön +
+ + n + + + + Wyspa Bouveta + + +
+ +
+ Brasilien +
+ + n + + + + Brazylia + + +
+ +
+ Brittiska Honduras +
+ + n + + + + Honduras Brytyjski + + +
+ +
+ Brittiska Jungfruöarna +
+ + n + + + + Brytyjskie Wyspy Dziewicze + + +
+ +
+ Brittiska territoriet i Indiska oceanen +
+ + n + + + + Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego + + +
+ +
+ Bryssel +
+ + n + + + huvudstad + + Bruksela + + +
+ +
+ Budapest +
+ + n + + + huvudstaden i Ungern + + Budapeszt + + +
+ +
+ Bukarest +
+ + n + + + + Bukareszt + + +
+ +
+ Bulgarien +
+ + n + + + + Bułgaria + + +
+ +
+ Burkina Faso +
+ + n + + + + Burkina Faso + + +
+ +
+ Burma +
+ + n + + + + Birma + Myanmar + + +
+ +
+ Burundi +
+ + n + + + + Burundi + + +
+ +
+ Bägaren +
+ + n + + + en stjärnbild + + Puchar + + +
+ +
+ Bättre sent än aldrig. +
+ + proverb + + + + Lepiej późno niż wcale. + + +
+ +
+ CD +
+ + n + + + + CD + + +
+ +
+ Calcutta +
+ + n + + + delstatshuvudstad i Västbengalen, Indien + + Kalkuta + + +
+ +
+ Cassiopeja +
+ + n + + + en stjärnbild + + Kasjopeja + + +
+ +
+ Caymanöarna +
+ + n + + + + Kajmany + + +
+ +
+ Centralafrikanska republiken +
+ + n + + + + Republika Środkowoafrykańska + + +
+ +
+ Centraleuropa +
+ + n + + + en löst definierad region i mitten av Europa mellan de Nordeuropa, Östeuropa, Västeuropa, Sydeuropa och sydöstra Europa + + Europa Środkowa + + +
+ +
+ Cepheus +
+ + n + + + halv=|en stjärnbild + + Cefeusz + + +
+ +
+ Chile +
+ + n + + + + Chile + + +
+ +
+ Cirkelpassaren +
+ + n + + + en stjärnbild + + Cyrkiel + + +
+ +
+ Colombia +
+ + n + + + + Kolumbia + + +
+ +
+ Colorado +
+ + n + + + + Kolorado + + +
+ +
+ Comorerna +
+ + n + + + stat + + Komory + + +
+ +
+ Cooköarna +
+ + n + + + + Wyspy Cooka + + +
+ +
+ Cornwall +
+ + n + + + + Kornwalia + + +
+ +
+ Costa Rica +
+ + n + + + + Kostaryka + + +
+ +
+ Cypern +
+ + n + + + ö + + Cypr + + +
+ +
+ D-mark +
+ + n + + + + marka niemiecka + + +
+ +
+ DVD-brännare +
+ + n + + + + nagrywarka DVD + + +
+ +
+ DVD-spelare +
+ + n + + + digital enhet + + odtwarzacz DVD + + +
+ +
+ Dahomey +
+ + n + + + + Dahomej + + +
+ +
+ Damaskus +
+ + n + + + huvudstad i Syrien + + Damaszek + + +
+ +
+ Daniel +
+ + n + + + en biblisk person + + Księga Daniela + Daniel + + +
+ +
+ Danmark +
+ + n + + + stat + + Dania + + +
+ +
+ Deimos +
+ + n + + + Mars måne + + Deimos + + +
+ +
+ Delfinen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Delfin + + +
+ +
+ Det man inte har i huvudet får man ha i benen. +
+ + proverb + + + + Kto nie ma w głowie, ten ma w nogach. + + +
+ +
+ Djibouti +
+ + n + + + + Dżibuti + + +
+ +
+ Dominica +
+ + n + + + + Dominika + + +
+ +
+ Dominikanska republiken +
+ + n + + + stat i Västindien + + Dominikana + + +
+ +
+ Donau +
+ + n + + + + Dunaj + + +
+ +
+ Draken +
+ + n + + + en stjärnbild + + Smok + + +
+ +
+ Duvan +
+ + n + + + en stjärnbild + + Gołąb + + +
+ +
+ Döda havet +
+ + n + + + saltsjö vid slutet av Jordanfloden + + Morze Martwe + + +
+ +
+ Ecuador +
+ + n + + + + Ekwador + + +
+ +
+ Edinburgh +
+ + n + + + Skottlands huvudstad + + Edynburg + + +
+ +
+ Edvard +
+ + n + + + ett mansnamn + + Edward + + +
+ +
+ Egypten +
+ + n + + + + Egipt + + +
+ +
+ Ekvatorialguinea +
+ + n + + + afrikansk stat + + Gwinea Równikowa + + +
+ +
+ El Salvador +
+ + n + + + + Salwador + + +
+ +
+ Elfenbenskusten +
+ + n + + + stat + + Wybrzeże Kości Słoniowej + + +
+ +
+ Elisabeth +
+ + n + + + ett kvinnonamn + + Elżbieta + + +
+ +
+ En svala gör ingen sommar. +
+ + proverb + + + Att man inte ska ta ut något i förskott. + + Jedna jaskółka wiosny nie czyni. + + +
+ +
+ England +
+ + n + + + stat + + Anglia + + +
+ +
+ Eratosthenes såll +
+ + n + + + + sito Eratostenesa + + +
+ +
+ Eritrea +
+ + n + + + + Erytrea + + +
+ +
+ Esra +
+ + n + + + en biblisk person + + Księga Ezdrasza + Ezdrasz + + +
+ +
+ Ester +
+ + n + + + en biblisk person + + Estera + Księga Estery + + + + ett kvinnonamn + + Estera + Księga Estery + + +
+ +
+ Estland +
+ + n + + + + Estonia + + +
+ +
+ Etiopien +
+ + n + + + + Etiopia + + +
+ +
+ Europa +
+ + n + + + världsdel + + Europa + + + + gudinna + + Europa + + + + måne + + Europa + + +
+ +
+ Europaparlamentet +
+ + n + + + en lagstiftande kammare i Europeiska unionen + + Parlament Europejski + + +
+ +
+ Europeiska unionen +
+ + n + + + union + + Unia Europejska + + +
+ +
+ Falklandsöarna +
+ + n + + + + Falklandy + Malwiny + + +
+ +
+ Fiji +
+ + n + + + + Fidżi + + +
+ +
+ Filippinerna +
+ + n + + + stat i Asien + + Filipiny + + +
+ +
+ Finland +
+ + n + + + stat i Skandinavien + + Finlandia + + +
+ +
+ Florens +
+ + n + + + en stad i Italien + + Florencja + + +
+ +
+ Frankrike +
+ + n + + + stat + + Francja + + +
+ +
+ Franska Guyana +
+ + n + + + department + + Gujana Francuska + + +
+ +
+ Franska Polynesien +
+ + n + + + + Polinezja Francuska + + +
+ +
+ Färöarna +
+ + n + + + ögrupp i Atlanten + + Wyspy Owcze + + +
+ +
+ Förbundsrepubliken Tyskland +
+ + n + + + + Republika Federalna Niemiec + + +
+ +
+ Förenade Arabemiraten +
+ + n + + + + Zjednoczone Emiraty Arabskie + + +
+ +
+ Förenade kungariket +
+ + n + + + + Wielka Brytania + Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej + + +
+ +
+ Förenade kungariket Storbritannien och Nordirland +
+ + n + + + + Wielka Brytania + Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej + + +
+ +
+ Förenta staterna +
+ + n + + + kortform av Amerikas förenta stater + + Stany Zjednoczone + + +
+ +
+ Gabon +
+ + n + + + + Gabon + + +
+ +
+ Gambia +
+ + n + + + stat + + Gambia + + +
+ +
+ Georgien +
+ + n + + + + Gruzja + + +
+ +
+ Ghana +
+ + n + + + + Ghana + + +
+ +
+ Gibraltar +
+ + n + + + + Gibraltar + + +
+ +
+ Golgata +
+ + n + + + Jesu korsfästelseplats + + Golgota + + +
+ +
+ Grekland +
+ + n + + + + Grecja + + +
+ +
+ Grenada +
+ + n + + + + Grenada + + +
+ +
+ Grönland +
+ + n + + + Land + + Grenlandia + + +
+ +
+ Guam +
+ + n + + + + Guam + + +
+ +
+ Guatemala +
+ + n + + + + Gwatemala + + +
+ +
+ Gud +
+ + n + + + den ende guden + + Bóg + + +
+ +
+ Guinea +
+ + n + + + + Gwinea + + +
+ +
+ Guinea-Bissau +
+ + n + + + afrikansk stat + + Gwinea Bissau + + +
+ +
+ Guyana +
+ + n + + + stat + + Gujana + + +
+ +
+ Göran +
+ + n + + + ett mansnamn + + Jerzy + + +
+ +
+ Haag +
+ + n + + + + Haga + + +
+ +
+ Haiti +
+ + n + + + stat i Västindien + + Haiti + + +
+ +
+ Hamburg +
+ + n + + + hamnstad i Europa vid floden Elbe + + Hamburg + + +
+ +
+ Hawaii +
+ + n + + + delstat + + Hawaje + + +
+ +
+ Heard- och McDonaldsöarna +
+ + n + + + + Heard i wyspy McDonalda + + +
+ +
+ Helsingfors +
+ + n + + + Finlands huvudstad + + Helsinki + + +
+ +
+ Henrik +
+ + n + + + ett mansnamn + + Henryk + + +
+ +
+ Herrens bön +
+ + n + + + + Ojcze nasz + + +
+ +
+ Himalaya +
+ + n + + + bergskedja + + Himalaje + + +
+ +
+ Holland +
+ + n + + + region i Nederländerna + + Holandia + + +
+ +
+ Honduras +
+ + n + + + stat i Centralamerika + + Honduras + + +
+ +
+ Indien +
+ + n + + + + Indie + + +
+ +
+ Indiska oceanen +
+ + n + + + världshav + + Ocean Indyjski + + +
+ +
+ Indonesien +
+ + n + + + + Indonezja + + +
+ +
+ Ingermanland +
+ + n + + + landskap + + Ingria + + +
+ +
+ Io +
+ + n + + + Jupiters måne + + Io + Jowisz I + + +
+ +
+ Irak +
+ + n + + + + Irak + + +
+ +
+ Iran +
+ + n + + + stat + + Iran + + +
+ +
+ Irland +
+ + n + + + ö + + Irlandia + + + + land + + Irlandia + + +
+ +
+ Island +
+ + n + + + land + + Islandia + + +
+ +
+ Isle of Man +
+ + n + + + ö + + Wyspa Man + + +
+ +
+ Israel +
+ + n + + + + Izrael + + +
+ +
+ Italien +
+ + n + + + + Włochy + Italia + + +
+ +
+ Jakob +
+ + n + + + mansnamn + + Jakub + + + + flera personer i Nya Testamentet + + Jakub + + +
+ +
+ Jamaica +
+ + n + + + + Jamajka + + +
+ +
+ Jan Mayen +
+ + n + + + + Jan Mayen + + +
+ +
+ Japan +
+ + n + + + stat + + Japonia + + +
+ +
+ Jaroslavl +
+ + n + + + stad i Ryssland (vid Volga 250 km nordost om Moskva) + + Jarosław + + +
+ +
+ Jemen +
+ + n + + + + Jemen + + +
+ +
+ Jeremia +
+ + n + + + en biblisk person + + Jeremiasz + + +
+ +
+ Jerevan +
+ + n + + + Armeniens huvudstad + + Erywań + + +
+ +
+ Jerusalem +
+ + n + + + Israels huvudstad + + Jerozolima + + +
+ +
+ Jesaja +
+ + n + + + en biblisk person + + Księga Izajasza + Izajasz + + +
+ +
+ Jesus +
+ + n + + + man i Nya Testamentet som grundade kristendomen + + Jezus + + +
+ +
+ Job +
+ + n + + + en biblisk person + + Hiob + Job + + +
+ +
+ Johan +
+ + n + + + ett mansnamn + + Jan + + +
+ +
+ Johanna +
+ + n + + + ett kvinnonamn + + Joanna + Janina + + +
+ +
+ Johannes +
+ + n + + + framstående karaktär i Nya testamentet, möjligen författare till Johannesevangeliet + + Jan + + +
+ +
+ Jordanien +
+ + n + + + + Jordania + + +
+ +
+ Josef +
+ + n + + + ett mansnamn + + Józef + + +
+ +
+ Josua +
+ + n + + + en biblisk person + + Księga Jozuego + Jozue + + +
+ +
+ Jugoslavien +
+ + n + + + + Jugosławia + + +
+ +
+ Julön +
+ + n + + + ö tillhörande Australien + + Wyspa Bożego Narodzenia + + +
+ +
+ Jungfru Maria +
+ + n + + + mor till Jesus + + Bogurodzica + Madonna + Najświętsza Maryja Panna + Matka Boża + Maryja + + +
+ +
+ Jungfrun +
+ + n + + + en stjärnbild + + Panna + + +
+ +
+ Jupiter +
+ + n + + + planeten + + Jowisz + Jupiter + + + + guden + + Jowisz + Jupiter + + +
+ +
+ Jylland +
+ + n + + + + Jutlandia + + +
+ +
+ KGB +
+ + n + + + Sovjetunionens säkerhetstjänst + + KGB + + +
+ +
+ Kairo +
+ + n + + + Egyptens huvudstad + + Kair + + +
+ +
+ Kalifornien +
+ + n + + + + Kalifornia + + +
+ +
+ Kalle Anka +
+ + n + + + + Kaczor Donald + + +
+ +
+ Kambodja +
+ + n + + + stat + + Kambodża + + +
+ +
+ Kamerun +
+ + n + + + stat i Afrika + + Kamerun + + +
+ +
+ Kampuchea +
+ + n + + + + Kampucza + + +
+ +
+ Kanada +
+ + n + + + stat i Nordamerika + + Kanada + + +
+ +
+ Kanarieöarna +
+ + n + + + + Wyspy Kanaryjskie + + +
+ +
+ Kap Verde +
+ + n + + + + Zielony Przylądek + Republika Zielonego Przylądka + + +
+ +
+ Kapstaden +
+ + n + + + Sydafrikas näst största stad + + Kapsztad + + +
+ +
+ Karelen +
+ + n + + + + Karelia + + +
+ +
+ Karibien +
+ + n + + + öarna i Karibiska havet + + Karaiby + + +
+ +
+ Karl +
+ + n + + + ett mansnamn + + Karol + + +
+ +
+ Katarina +
+ + n + + + ett kvinnonamn + + Katarzyna + + +
+ +
+ Kaukasus +
+ + n + + + en bergskedja som sträcker sig mellan Svarta havet i väster och Kaspiska havet i öster, med Europa i norr och Asien i söder + + Kaukaz + + +
+ +
+ Kaunas +
+ + n + + + + Kowno + + +
+ +
+ Kazakstan +
+ + n + + + + Kazachstan + + +
+ +
+ Kenya +
+ + n + + + stat i Afrika + + Kenia + + +
+ +
+ Kiev +
+ + n + + + Ukrainas huvudstad + + Kijów + + +
+ +
+ Kina +
+ + n + + + stat i asien + + Chiny + Chińska Republika Ludowa + + +
+ +
+ Kinshasa +
+ + n + + + huvudstad av Kongo + + Kinszasa + + +
+ +
+ Kirgizistan +
+ + n + + + + Kirgistan + + +
+ +
+ Kiribati +
+ + n + + + stat + + Kiribati + + +
+ +
+ Kokosöarna +
+ + n + + + ögrupp + + Wyspy Kokosowe + + +
+ +
+ Kongo-Brazzaville +
+ + n + + + stat + + Republika Konga + Kongo + + +
+ +
+ Kongo-Kinshasa +
+ + n + + + + Demokratyczna Republika Konga + + +
+ +
+ Konungariket Sverige +
+ + n + + + det officiella namnet för Sverige + + Królestwo Szwecji + + +
+ +
+ Korea +
+ + n + + + + Korea + + +
+ +
+ Kosovo +
+ + n + + + + Kosowo + + +
+ +
+ Kraków +
+ + n + + + stad i Polen + + Kraków + + +
+ +
+ Krim +
+ + n + + + + Krym + + +
+ +
+ Kristus +
+ + n + + + + Chrystus + + +
+ +
+ Kroatien +
+ + n + + + stat i Europa + + Chorwacja + + +
+ +
+ Kräftan +
+ + n + + + en stjärnbild + + Rak + + +
+ +
+ Kuba +
+ + n + + + + Kuba + + +
+ +
+ Kuwait +
+ + n + + + stat i Asien + + Kuwejt + + +
+ +
+ Kölen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Kil + + +
+ +
+ Köln +
+ + n + + + + Kolonia + + +
+ +
+ Köpenhamn +
+ + n + + + Danmarks huvudstad + + Kopenhaga + + +
+ +
+ Laos +
+ + n + + + + Laos + + +
+ +
+ Lars +
+ + n + + + ett mansnamn + + Wawrzyniec + + +
+ +
+ Lejonet +
+ + n + + + en stjärnbild + + Lew + + +
+ +
+ Lesotho +
+ + n + + + + Lesotho + Lesoto + + +
+ +
+ Lettland +
+ + n + + + + Łotwa + + +
+ +
+ Levanten +
+ + n + + + Främre Asien + + Lewant + + +
+ +
+ Libanon +
+ + n + + + stat i Asien + + Liban + + +
+ +
+ Liberia +
+ + n + + + + Liberia + + +
+ +
+ Libyen +
+ + n + + + stat i Afrika + + Libia + + +
+ +
+ Liechtenstein +
+ + n + + + mikrostat + + Liechtenstein + + +
+ +
+ Linköping +
+ + n + + + en stad i Östergötland i Sverige + + Linköping + + +
+ +
+ Lissabon +
+ + n + + + huvudstad + + Lizbona + + +
+ +
+ Litauen +
+ + n + + + + Litwa + + +
+ +
+ Ljubljana +
+ + n + + + Sloveniens huvudstad + + Lublana + + +
+ +
+ London +
+ + n + + + Storbritanniens huvudstad + + Londyn + + +
+ +
+ Lucia +
+ + n + + + ett kvinnonamn + + Łucja + + +
+ +
+ Luxemburg +
+ + n + + + europeisk stat + + Luksemburgia + Luksemburg + + + + provins i Belgien + + Luksemburg + + + + distrikt i Luxemburg + + Luksemburg + + + + huvudstad + + Luksemburg + + +
+ +
+ Madagaskar +
+ + n + + + stat i Afrika + + Madagaskar + + +
+ +
+ Madrid +
+ + n + + + huvudstad + + Madryt + + +
+ +
+ Makedonien +
+ + n + + + stat i Europa + + Macedonia + + + + provins i Grekland + + Macedonia + + +
+ +
+ Malawi +
+ + n + + + + Malawi + + +
+ +
+ Malaysia +
+ + n + + + + Malezja + + +
+ +
+ Maldiverna +
+ + n + + + + Malediwy + + +
+ +
+ Mali +
+ + n + + + + Mali + + +
+ +
+ Mallorca +
+ + n + + + + Majorka + + +
+ +
+ Malta +
+ + n + + + stat på ön Malta + + Malta + + + + ö i Medelhavet + + Malta + + +
+ +
+ Margareta +
+ + n + + + ett kvinnonamn + + Małgorzata + + +
+ +
+ Maria +
+ + n + + + + Maria + + +
+ +
+ Marie bebådelsedag +
+ + n + + + helgdag + + Zwiastowanie Najświętszej Marii Panny + + +
+ +
+ Mariupol +
+ + n + + + stad i Ukraina + + Mariupol + + +
+ +
+ Markus +
+ + n + + + framstående karaktär i Nya testamentet, författare till Markusevangeliet + + Marek + Margusz + + +
+ +
+ Marocko +
+ + n + + + Marocko + + Maroko + + +
+ +
+ Mars +
+ + n + + + krigets gud + + Mars + + + + planet + + Mars + + +
+ +
+ Marseille +
+ + n + + + en stad vid kusten i franska Provence + + Marsylia + + +
+ +
+ Marshallöarna +
+ + n + + + + Wyspy Marshalla + + +
+ +
+ Mauretanien +
+ + n + + + + Mauretania + + +
+ +
+ Mauritius +
+ + n + + + + Mauritius + + +
+ +
+ Medelhavet +
+ + n + + + hav + + Morze Śródziemne + + +
+ +
+ Mellanvästern +
+ + n + + + ett område (12 delstater) i mellersta, nordliga USA + + Środkowy Zachód + + +
+ +
+ Mellanöstern +
+ + n + + + geografiskt område + + Bliski Wschód + Środkowy Wschód + + +
+ +
+ Merkurius +
+ + n + + + planet + + Merkury + + + + romersk gud + + Merkury + + +
+ +
+ Mexico City +
+ + n + + + + Meksyk + + +
+ +
+ Mexiko +
+ + n + + + stat i Nordamerika + + Meksyk + + +
+ +
+ Mikael +
+ + n + + + ett mansnamn + + Michał + + +
+ +
+ Mikronesien +
+ + n + + + etnografisk region i Stilla havet + + Mikronezja + + +
+ +
+ Milano +
+ + n + + + stad + + Mediolan + + +
+ +
+ Moldau +
+ + n + + + en flod i Tjeckien + + Wełtawa + + +
+ +
+ Moldavien +
+ + n + + + stat + + Mołdawia + + +
+ +
+ Monaco +
+ + n + + + + Monako + + +
+ +
+ Mongoliet +
+ + n + + + stat + + Mongolia + + +
+ +
+ Montenegro +
+ + n + + + + Czarnogóra + + +
+ +
+ Montserrat +
+ + n + + + + Montserrat + + +
+ +
+ Moskva +
+ + n + + + Rysslands huvudstad + + Moskwa + + +
+ +
+ Moçambique +
+ + n + + + + Mozambik + + +
+ +
+ Muhammed +
+ + n + + + profeten som grundade islam + + Mahomet + + +
+ +
+ Musse Pigg +
+ + n + + + + Myszka Miki + + +
+ +
+ Myanmar +
+ + n + + + + Birma + Myanmar + + +
+ +
+ Mälaren +
+ + n + + + den tredje största insjön i Sverige + + Melar + + +
+ +
+ München +
+ + n + + + + Monachium + + +
+ +
+ Namibia +
+ + n + + + + Namibia + + +
+ +
+ Nauru +
+ + n + + + stat + + Nauru + + +
+ +
+ Neapel +
+ + n + + + en stad i Italien + + Neapol + + +
+ +
+ Nederländerna +
+ + n + + + stat i västra Europa + + Holandia + Niderlandy + + +
+ +
+ Nederländska Antillerna +
+ + n + + + + Antyle Holenderskie + + +
+ +
+ Nehemja +
+ + n + + + en biblisk person + + Księga Nehemiasza + Nehemiasz + + +
+ +
+ Nepal +
+ + n + + + + Nepal + + +
+ +
+ Neptunus +
+ + n + + + planet + + Neptun + + + + havsgud + + Neptun + + +
+ +
+ Nevada +
+ + n + + + + Nevada + + +
+ +
+ New Delhi +
+ + n + + + Indiens huvudstad + + Nowe Delhi + + +
+ +
+ New York +
+ + n + + + stad + + Nowy York + Nowy Jork + + +
+ +
+ Nicaragua +
+ + n + + + + Nikaragua + + +
+ +
+ Niger +
+ + n + + + stat i Afrika mellan Algeriet, Benin, Burkina Faso, Libyen, Mali, Nigeria och Tchad + + Niger + + +
+ +
+ Nigeria +
+ + n + + + + Nigeria + + +
+ +
+ Nilen +
+ + n + + + + Nil + + +
+ +
+ Nils +
+ + n + + + ett mansnamn + + Mikołaj + + +
+ +
+ Niue +
+ + n + + + + Niue + + +
+ +
+ Nordamerika +
+ + n + + + världsdel + + Ameryka Północna + + +
+ +
+ Nordkorea +
+ + n + + + land + + Korea Północna + + +
+ +
+ Nordmarianerna +
+ + n + + + + Mariany Północne + + +
+ +
+ Nordsjön +
+ + n + + + + Morze Północne + + +
+ +
+ Nordön +
+ + n + + + ö + + Wyspa Północna + + +
+ +
+ Norfolkön +
+ + n + + + en ö + + Norfolk + + +
+ +
+ Norge +
+ + n + + + stat i Skandinavien + + Norwegia + + +
+ +
+ Novosibirsk +
+ + n + + + + Nowosybirsk + + +
+ +
+ Nya Kaledonien +
+ + n + + + + Nowa Kaledonia + + +
+ +
+ Nya Zeeland +
+ + n + + + + Nowa Zelandia + + +
+ +
+ När katten är borta, dansar råttorna på bordet. +
+ + proverb + + + utan övervakning utbryter laglöshet + + Gdy kota nie ma, myszy harcuja. + + +
+ +
+ När man talar om trollen så står de i farstun. +
+ + proverb + + + Om man talar om ett ämne så dyker det upp + + o wilku mowa + o wilku mowa a wilk tuż tuż + + +
+ +
+ Oceanien +
+ + n + + + världsdel + + Oceania + + +
+ +
+ Oidipus +
+ + n + + + man i grekisk mytologi + + Edyp + + +
+ +
+ Oman +
+ + n + + + stat + + Oman + + +
+ +
+ Orkneyöarna +
+ + n + + + ögrupp + + Orkady + + +
+ +
+ Oslo +
+ + n + + + huvudstad av Norge + + Oslo + + +
+ +
+ Ottawa +
+ + n + + + Kanadas huvudstad + + Ottawa + + +
+ +
+ Oxen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Byk + + +
+ +
+ Oświęcim +
+ + n + + + stad + + Oświęcim + + +
+ +
+ Pacifiken +
+ + n + + + världshav + + Ocean Spokojny + Pacyfik + Ocean Wielki + + +
+ +
+ Pakistan +
+ + n + + + stat + + Pakistan + + +
+ +
+ Palau +
+ + n + + + + Palau + Belau + + +
+ +
+ Palestina +
+ + n + + + + Palestyna + + +
+ +
+ Papua Nya Guinea +
+ + n + + + + Papua-Nowa Gwinea + + +
+ +
+ Paraguay +
+ + n + + + + Paragwaj + + +
+ +
+ Paris +
+ + n + + + Frankrikes huvudstad + + Paryż + + +
+ +
+ Pascals triangel +
+ + n + + + + trójkąt Pascala + + +
+ +
+ Patagonien +
+ + n + + + den sydligaste delen av Sydamerika + + Patagonia + + +
+ +
+ Peking +
+ + n + + + Kinas huvudstad + + Pekin + + +
+ +
+ Per +
+ + n + + + ett mansnamn + + Piotr + + +
+ +
+ Peru +
+ + n + + + + Peru + + +
+ +
+ Phobos +
+ + n + + + Mars måne + + Fobos + + +
+ +
+ Polen +
+ + n + + + + Polska + + +
+ +
+ Pommern +
+ + n + + + ett område vid Östersjöns kust + + Pomorze + + +
+ +
+ Portugal +
+ + n + + + stat + + Portugalia + + +
+ +
+ Prag +
+ + n + + + Tjeckiens huvudstad + + Praga + + +
+ +
+ Qatar +
+ + n + + + + Katar + + +
+ +
+ Reykjavik +
+ + n + + + + Rejkiawik + Reykjavík + + +
+ +
+ Rhen +
+ + n + + + flod + + Ren + + +
+ +
+ Rhenlandet +
+ + n + + + område + + Nadrenia + + +
+ +
+ Riga +
+ + n + + + Lettlands huvudstad + + Ryga + + +
+ +
+ Rom +
+ + n + + + Italiens huvudstad + + Rzym + + +
+ +
+ Rom byggdes inte på en dag. +
+ + proverb + + + + Nie od razu Rzym zbudowano. + + +
+ +
+ Rubiks kub +
+ + n + + + ett tredimensionellt mekaniskt pussel + + kostka Rubika + + +
+ +
+ Rumänien +
+ + n + + + + Rumunia + + +
+ +
+ Rut +
+ + n + + + biblisk person + + Księga Rut + + + + förkortning för Rut, skrift i Gamla Testamentet + + Księga Rut + + +
+ +
+ Rwanda +
+ + n + + + stat + + Rwanda + + +
+ +
+ Ryssland +
+ + n + + + stat + + Rosja + + +
+ +
+ Räven +
+ + n + + + en stjärnbild + + Lisek + + +
+ +
+ Rödluvan +
+ + n + + + + Czerwony Kapturek + + +
+ +
+ Saint Lucia +
+ + n + + + + Saint Lucia + + +
+ +
+ Salomonöarna +
+ + n + + + stat + + Wyspy Salomona + + +
+ +
+ Samuel +
+ + n + + + ett mansnamn + + Samuel + Księga Samuela + + +
+ +
+ Saturnus +
+ + n + + + planet + + Saturn + + +
+ +
+ Saudiarabien +
+ + n + + + + Arabia Saudyjska + + +
+ +
+ Schlesien +
+ + n + + + historisk region i Centraleuropa belägen kring floden Oders övre lopp som idag är politiskt delat av Polen, Tjeckien och Tyskland + + Śląsk + + +
+ +
+ Schweiz +
+ + n + + + stat + + Szwajcaria + + +
+ +
+ Senegal +
+ + n + + + västafrikansk stat + + Senegal + + +
+ +
+ Serbien +
+ + n + + + + Serbia + + +
+ +
+ Seychellerna +
+ + n + + + stat + + Seszele + + +
+ +
+ Shetlandsöarna +
+ + n + + + ögrupp + + Szetlandy + + +
+ +
+ Sicilien +
+ + n + + + en ö i Medelhavet som tillhör Italien + + Sycylia + + +
+ +
+ Singapore +
+ + n + + + asiatisk stat + + Singapur + + +
+ +
+ Skandinavien +
+ + n + + + geografiskt område + + Skandynawia + + +
+ +
+ Skandinaviska halvön +
+ + n + + + + Półwysep Skandynawski + + +
+ +
+ Skottland +
+ + n + + + + Szkocja + + +
+ +
+ Skällande hund bits inte. +
+ + proverb + + + den som hotar mycket är ej den farligaste + + Pies, co bardzo szczeka, nie bardzo kąsa. + Szczekający pies nie gryzie. + + +
+ +
+ Slovakien +
+ + n + + + + Słowacja + + +
+ +
+ Slovenien +
+ + n + + + + Słowenia + + +
+ +
+ Slutet gott, allting gott. +
+ + proverb + + + + Wszystko dobre, co się dobrze kończy. + + +
+ +
+ Smärtomannen +
+ + n + + + bildframställning av den lidande Kristus + + Chrystus Boleściwy + + +
+ +
+ Sofia +
+ + n + + + Bulgariens huvudstad + + Sofia + + +
+ +
+ Sovjetunionen +
+ + n + + + union + + Związek Radziecki + + +
+ +
+ Spanien +
+ + n + + + stat + + Hiszpania + + +
+ +
+ Stefan +
+ + n + + + ett mansnamn + + Stefan + Szczepan + + +
+ +
+ Stilla havet +
+ + n + + + världshav + + Ocean Spokojny + Pacyfik + Ocean Wielki + + +
+ +
+ Stilla oceanen +
+ + n + + + världshav + + Ocean Spokojny + Pacyfik + Ocean Wielki + + +
+ +
+ Stockholm +
+ + n + + + huvudstad + + Sztokholm + + +
+ +
+ Storbritannien +
+ + n + + + ö + + Wielka Brytania + + + + stat + + Wielka Brytania + + +
+ +
+ Sudan +
+ + n + + + stat + + Sudan + + +
+ +
+ Surinam +
+ + n + + + + Surinam + + +
+ +
+ Sverige +
+ + n + + + stat i Skandinavien + + Szwecja + + +
+ +
+ Svärdfisken +
+ + n + + + en stjärnbild + + Złota Ryba + + +
+ +
+ Swaziland +
+ + n + + + + Suazi + + +
+ +
+ Sydafrika +
+ + n + + + + Republika Południowej Afryki + Południowa Afryka + + +
+ +
+ Sydamerika +
+ + n + + + + Ameryka Południowa + + +
+ +
+ Sydkorea +
+ + n + + + stat i Östasien + + Korea Południowa + + +
+ +
+ Sydsudan +
+ + n + + + stat + + Sudan Południowy + + +
+ +
+ Syrien +
+ + n + + + stat + + Syria + + +
+ +
+ Szczecin +
+ + n + + + stad i Polen + + Szczecin + + +
+ +
+ São Tomé och Príncipe +
+ + n + + + stat + + Wyspy Świętego Tomasza i Książęca + + +
+ +
+ Söderhavet +
+ + n + + + världshav + + Ocean Spokojny + Pacyfik + Ocean Wielki + + +
+ +
+ Södra fisken +
+ + n + + + en stjärnbild + + Ryba Południowa + + +
+ +
+ Södra korset +
+ + n + + + en stjärnbild + + Krzyż Południa + + +
+ +
+ Södra kronan +
+ + n + + + en stjärnbild + + Korona Południowa + + +
+ +
+ Södra triangeln +
+ + n + + + en stjärnbild + + Trójkąt Południowy + + +
+ +
+ Söul +
+ + n + + + + Seul + + +
+ +
+ T-shirt +
+ + n + + + kortärmad tröja som, när upphållen rätt, formar ett T + + t-shirt + + +
+ +
+ Tadzjikistan +
+ + n + + + + Tadżykistan + + +
+ +
+ Tallinn +
+ + n + + + Estlands huvudstad + + Tallinn + + +
+ +
+ Tanzania +
+ + n + + + stat i östra Afrika + + Tanzania + + +
+ +
+ Tchad +
+ + n + + + + Czad + + +
+ +
+ Teneriffa +
+ + n + + + den största ön i ögruppen Kanarieöarna + + Teneryfa + + +
+ +
+ Texas +
+ + n + + + delstat + + Teksas + + +
+ +
+ Thailand +
+ + n + + + + Tajlandia + + +
+ +
+ Tibet +
+ + n + + + historisk stat + + Tybet + + + + region + + Tybet + + +
+ +
+ Titan +
+ + n + + + måne + + Tytan + + +
+ +
+ Tjeckien +
+ + n + + + + Czechy + + +
+ +
+ Tjernobyl +
+ + n + + + + Czarnobyl + + +
+ +
+ Tjetjenien +
+ + n + + + rysk delrepublik + + Czeczenia + + +
+ +
+ Togo +
+ + n + + + + Togo + + +
+ +
+ Triton +
+ + n + + + Neptunus största måne + + Tryton + + +
+ +
+ Troja +
+ + n + + + en antik stad i dagens Turkiet + + Troja + + +
+ +
+ Tunisien +
+ + n + + + + Tunezja + + +
+ +
+ Turin +
+ + n + + + stad i Italien + + Turyn + + +
+ +
+ Turkiet +
+ + n + + + stat i Asien och Europa + + Turcja + + +
+ +
+ Turkmenistan +
+ + n + + + centralasiatisk stat + + Turkmenistan + + +
+ +
+ Tvillingarna +
+ + n + + + en stjärnbild + + Bliźnięta + + +
+ +
+ Tyskland +
+ + n + + + + Niemcy + + +
+ +
+ USB-minne +
+ + n + + + USB-ansluten enhet för lagring + + pamięć USB + + +
+ +
+ Ukraina +
+ + n + + + + Ukraina + + +
+ +
+ Ungern +
+ + n + + + stat + + Węgry + + +
+ +
+ Uranus +
+ + n + + + Uranus + + Uran + + +
+ +
+ Uzbekistan +
+ + n + + + + Uzbekistan + + +
+ +
+ Vatikanstaten +
+ + n + + + + Watykan + + +
+ +
+ Vattenormen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Hydra + + +
+ +
+ Vattumannen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Wodnik + + +
+ +
+ Venedig +
+ + n + + + stad + + Wenecja + + +
+ +
+ Venus +
+ + n + + + en planet + + Wenus + + + + en gudinna + + Wenus + + +
+ +
+ Vietnam +
+ + n + + + stat i Sydostasien + + Wietnam + + +
+ +
+ Vilhelm +
+ + n + + + ett mansnamn + + Wilhelm + + +
+ +
+ Vilnius +
+ + n + + + Litauens huvudstad + + Wilno + + +
+ +
+ Vinkelhaken +
+ + n + + + en stjärnbild + + Węgielnica + + +
+ +
+ Vintergatan +
+ + n + + + galax + + Droga Mleczna + + +
+ +
+ Vitryssland +
+ + n + + + + Białoruś + + +
+ +
+ Väduren +
+ + n + + + en stjärnbild + + Baran + + +
+ +
+ Vänern +
+ + n + + + sjö i Sverige + + Wener + + +
+ +
+ Västbanken +
+ + n + + + landområde längs västra stranden (banken) av floden Jordan och Döda havet + + Zachodni Brzeg + + +
+ +
+ Västsahara +
+ + n + + + + Sahara Zachodnia + + +
+ +
+ Vättern +
+ + n + + + sjö i Sverige + + Wetter + + +
+ +
+ Vågen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Waga + + +
+ +
+ Wales +
+ + n + + + + Walia + + +
+ +
+ Warszawa +
+ + n + + + + Warszawa + + +
+ +
+ Wien +
+ + n + + + huvudstad i Österrike + + Wiedeń + + +
+ +
+ Wikipedia +
+ + n + + + + Wikipedia + + +
+ +
+ Wikiquote +
+ + n + + + + Wikicytaty + + +
+ +
+ Wikisource +
+ + n + + + + Wikiźródła + + +
+ +
+ Wiktionary +
+ + n + + + + Wikisłownik + + +
+ +
+ Wrocław +
+ + n + + + stad i nuvarande Polen + + Wrocław + + +
+ +
+ Zakopane +
+ + n + + + + Zakopane + + +
+ +
+ Zambia +
+ + n + + + + Zambia + + +
+ +
+ Zimbabwe +
+ + n + + + + Zimbabwe + + +
+ +
+ a och o +
+ + n + + + + alfa i omega + od a do z + + +
+ +
+ abakus +
+ + n + + + + abakus + + +
+ +
+ abazinska +
+ + n + + + språk + + abazyński + + +
+ +
+ abbedissa +
+ + n + + + + przeorysza + + +
+ +
+ abborre +
+ + n + + + fiskart + + okoń + + +
+ +
+ abbot +
+ + n + + + + opat + + +
+ +
+ abc-bok +
+ + n + + + läsebok + + elementarz + + +
+ +
+ abdikation +
+ + n + + + avsägelse av regentskap + + abdykacja + + +
+ +
+ abdikera +
+ + v + + + + abdykować + + +
+ +
+ abduktor +
+ + n + + + muskel som drar en kroppsdel från kroppens sagittalplan + + abduktor + + +
+ +
+ abietinsyra +
+ + n + + + syra som består av kol, väte och syre + + kwas abietynowy + + +
+ +
+ abiogenes +
+ + n + + + process då liv uppstår + + abiogeneza + samorództwo + + +
+ +
+ abiotisk +
+ + adj + + + som inte rör biologiska organismer + + pozbawiony życia + + +
+ +
+ ablativ +
+ + n + + + kasus + + ablatyw + ablatiwus + + +
+ +
+ abolition +
+ + n + + + efterskänkan av straff + + abolicja + akt łaski + amnestia + + +
+ +
+ abolitionism +
+ + n + + + åsikt att slaveri bör motarbetas + + abolicjonizm + + +
+ +
+ abonnera +
+ + v + + + kontinuerligt ha tillgång till tjänst eller vara + + abonować + + +
+ +
+ abort +
+ + n + + + legalt avbrytande av graviditet, fosterfördrivning + + aborcja + przerwanie ciąży + + + + missfall + + poronienie + + +
+ +
+ absid +
+ + n + + + halvrund utbyggnad|halv= + + apsyda + + +
+ +
+ absint +
+ + n + + + + absynt + + +
+ +
+ abskissa +
+ + n + + + första koordinaten i ett kartesiskt koordinatsystem + + odcięta + + +
+ +
+ absolut +
+ + adj + + + fullständig + + absolutny + bezwględny + + +
+ +
+ absolut +
+ + adv + + + + absolutnie + koniecznie + + +
+ +
+ absoluta nollpunkten +
+ + n + + + lägsta möjliga temperaturen + + zero bezwzględne + + +
+ +
+ absolution +
+ + n + + + syndaförlåtelse + + rozgrzeszenie + absolucja + + +
+ +
+ absolvera +
+ + v + + + ge syndernas förlåtelse + + rozgrzeszyć + + +
+ +
+ absorbera +
+ + v + + + suga upp + + absorbować + + +
+ +
+ abstinens +
+ + n + + + avhållsamhet + + abstynencja + wstrzemięźliwość + + +
+ +
+ abstrahera +
+ + v + + + + abstrahować + + +
+ +
+ abstrakt +
+ + adj + + + abstrakt + + abstrakcyjny + + +
+ +
+ abstraktion +
+ + n + + + tankeskapelse + + abstrakcja + + +
+ +
+ abyssal +
+ + adj + + + som har med havsdjupen att göra + + abisalny + głębinowy + + +
+ +
+ acceleration +
+ + n + + + + przyśpieszenie + + + + antropologi + + akceleracja + + +
+ +
+ accent +
+ + n + + + betoning + + akcent + + + + brytning eller dialekt + + akcent + + +
+ +
+ accentuera +
+ + v + + + bildligt betona + + podkreślać + uwypuklać + + + + tala med betoning + + akcentować + + +
+ +
+ acceptans +
+ + n + + + + akceptacja + potwierdzenie + wyrażenie zgody na coś + + +
+ +
+ acceptera +
+ + v + + + gå med på + + akceptować + potwierdzić + wyrazić zgodę + + +
+ +
+ aceton +
+ + n + + + lösningsmedel + + aceton + + +
+ +
+ acklimatisera +
+ + v + + + transitivt + + aklimatyzować + + +
+ +
+ acklimatisering +
+ + n + + + anpassning + + aklimatyzacja + + +
+ +
+ ackord +
+ + n + + + toner som ljuder samtidigt i viss harmoni + + akord + + +
+ +
+ ackordera +
+ + v + + + förhandla för att göra upp om pris och dylikt + + układać się + + + + träffa ekonomisk uppgörelse + + dojść do układu + + +
+ +
+ ackumulation +
+ + n + + + anhopning + + akumulacja + + +
+ +
+ ackumulator +
+ + n + + + anordning för lagring av elektrisk energi + + akumulator + + + + processorregister + + akumulator + + +
+ +
+ ackumulera +
+ + v + + + ackumulera + + akumulować + + +
+ +
+ ackurat +
+ + adj + + + + dokładny + + +
+ +
+ ackurat +
+ + adv + + + + całkowicie + kompletnie + zupełnie + + +
+ +
+ ackusativ +
+ + n + + + kasus + + biernik + + + + ord i kasuset + + biernik + + +
+ +
+ adamsäpple +
+ + n + + + utbuktning på halsen + + jabłko Adama + + +
+ +
+ adapter +
+ + n + + + anpassningsenhet + + adapter + wtyczka + łącznik + + +
+ +
+ addera +
+ + v + + + utföra en addition + + dodawać + + +
+ +
+ addition +
+ + n + + + räkneoperation vars resultat blir en summa + + dodawanie + + +
+ +
+ additionell +
+ + adj + + + + dodatkowy + + +
+ +
+ adekvat +
+ + adj + + + fullt passande + + adekwatny + + +
+ +
+ adel +
+ + n + + + samhällsklass + + szlachta + + +
+ +
+ adelsdam +
+ + n + + + kvinna tillhörande adeln + + szlachcianka + + +
+ +
+ adelskap +
+ + n + + + + szlachectwo + + +
+ +
+ adelsman +
+ + n + + + man tillhörande adeln + + szlachcic + + +
+ +
+ adept +
+ + n + + + lärjunge i hemligt sällskap + + adept + + +
+ +
+ adiabatisk +
+ + adj + + + + adiabatyczny + + +
+ +
+ adiafora +
+ + n + + + moraliskt oväsentlig fråga eller oväsentligt ting + + adiafora + + +
+ +
+ adjektiv +
+ + n + + + ordklass + + przymiotnik + + +
+ +
+ adjektivisk +
+ + adj + + + + przymiotnikowy + + +
+ +
+ adjö +
+ + interjection + + + farväl + + do widzenia + żegnaj + bywaj + + +
+ +
+ adla +
+ + v + + + förläna adelskap + + nobilitować + szlachectwo + + + + ge högre värde + + uszlachetniać + + +
+ +
+ adlig +
+ + adj + + + + szlachetcki + + +
+ +
+ administrativ +
+ + adj + + + som rör administration + + administracyjny + + +
+ +
+ administratör +
+ + n + + + person som handhar, förvaltar + + administrator + zarządca + administratorka + + +
+ +
+ adoption +
+ + n + + + + adopcja + + +
+ +
+ adoptiv +
+ + adj + + + som rör adoption, som blivit till genom adoption + + adopcyjny + + +
+ +
+ adrenalin +
+ + n + + + katekolamin och hormon + + adrenalina + + +
+ +
+ adress +
+ + n + + + anger läge, position + + adres + + +
+ +
+ adressat +
+ + n + + + adressat + + adresat + + +
+ +
+ adressera +
+ + v + + + förse med adress + + adresować + + +
+ +
+ adressrymd +
+ + n + + + mängden av möjliga adresser i en dators minne + + przestrzeń adresowa + + +
+ +
+ advent +
+ + n + + + del av kyrkoåret + + adwent + + +
+ +
+ adventistisk +
+ + adj + + + som rör adventismen och adventisterna + + adwentystyczny + + +
+ +
+ adverb +
+ + n + + + ordklass + + przysłówek + + +
+ +
+ adverbial +
+ + n + + + satsdel som specificerar verbfrasens aktion + + okolicznik + + +
+ +
+ advokat +
+ + n + + + yrke + + adwokat + adwokatka + + +
+ +
+ adygeiska +
+ + n + + + språk + + adygejski + + +
+ +
+ aeromekanik +
+ + n + + + läran om gasformiga kroppars jämvikt och rörelse + + aeromechanika + + +
+ +
+ afasi +
+ + n + + + oförmåga att använda språk + + afazja + + +
+ +
+ affisch +
+ + n + + + reklamanslag + + afisz + plakat + ogłoszenie + + +
+ +
+ affischera +
+ + v + + + sätta upp affischer + + afiszować + ogłaszać + + +
+ +
+ affär +
+ + n + + + 1. handelslokal + + sklep + + +
+ +
+ afghan +
+ + n + + + nationalitet + + Afgańczyk + + +
+ +
+ afghansk +
+ + adj + + + + afgański + + +
+ +
+ afrikaans +
+ + n + + + språk + + afrykanerski + afrikaans + + +
+ +
+ afrikan +
+ + n + + + person från Afrika + + Afrykanin + Afrykanka + + +
+ +
+ afrikansk +
+ + adj + + + som rör Afrika + + afrykański + + +
+ +
+ afrodisiakum +
+ + n + + + + afrodyzjak + + +
+ +
+ afton +
+ + n + + + kväll + + wieczór + + +
+ +
+ aftonfalk +
+ + n + + + + kobczyk + + +
+ +
+ agent +
+ + n + + + säljer varor åt andra företag + + agent + + +
+ +
+ agg +
+ + n + + + stark illvilja + + uraza + + +
+ +
+ aggregat +
+ + n + + + ett tekniskt system + + agregat + + + + anhopning av partiklar + + agregat + + +
+ +
+ agitera +
+ + v + + + + agitować + + +
+ +
+ agnosticism +
+ + n + + + + agnostycyzm + + +
+ +
+ agnostiker +
+ + n + + + + agnostyk + + +
+ +
+ agoni +
+ + n + + + + agonia + + +
+ +
+ agronom +
+ + n + + + person med lantbruksexamen + + agronom + + +
+ +
+ agronomisk +
+ + adj + + + som rör agronomi + + agronomiczny + + +
+ +
+ aikido +
+ + n + + + en japansk kampsport, en gren av budo + + aikido + + +
+ +
+ aj +
+ + interjection + + + utrop vid smärtor + + ała + au + + +
+ +
+ ajournera +
+ + v + + + + odkładać + odraczać + + +
+ +
+ akademi +
+ + n + + + samfund för vetenskap, konst + + akademia + uczelnia + + +
+ +
+ akademiledamot +
+ + n + + + akademiledamot + + akademik + + +
+ +
+ akademisk +
+ + adj + + + teoretisk, typ av stil + + akademicki + + + + tillhör akademi + + akademicki + + +
+ +
+ akilleshäl +
+ + n + + + svaghet eller sårbarhet + + pięta achillesowa + pięta Achillesa + + +
+ +
+ akne +
+ + n + + + hudsjukdom som orsakar finnar + + trądzik + + +
+ +
+ akrobat +
+ + n + + + akrobat + + akrobata + + +
+ +
+ akronym +
+ + n + + + förkortning + + akronim + skrótowiec + + +
+ +
+ akta +
+ + v + + + 3. reflexivt: akta sig + + strzec się + + +
+ +
+ akter +
+ + n + + + bakdel på en båt + + rufa + + +
+ +
+ aktie +
+ + n + + + ägarandel + + akcja + + +
+ +
+ aktinium +
+ + n + + + + aktyn + + +
+ +
+ aktivist +
+ + n + + + aktivist + + aktywista + aktywistka + + +
+ +
+ aktivum +
+ + n + + + verbform + + strona czynna + + +
+ +
+ aktning +
+ + n + + + respekt + + respekt + szacunek + poważanie + + +
+ +
+ aktsam +
+ + adj + + + + ostrożny + + +
+ +
+ aktuell +
+ + adj + + + angelägen + + aktualny + pilny + ważny + + + + gällande, uppdaterad + + aktualny + ważny + + + + ifrågavarande + + aktualny + + + + möjlig + + aktualny + możliwy + + + + som relaterar till nuet + + aktualny + teraźniejszy + bieżący + na czasie + + +
+ +
+ aktör +
+ + n + + + 1. skådespelare + + aktor + + +
+ +
+ akupunktur +
+ + n + + + en kinesisk metod för sjukdomsbehandling (instick av nålar på vissa ställen av kroppen) + + akupunktura + + +
+ +
+ akustik +
+ + n + + + egenskap + + akustyka + + + + läran om ljud + + akustyka + + +
+ +
+ akustisk +
+ + adj + + + avser akustik + + akustyczny + + + + ej elförstärkt + + akustyczny + + +
+ +
+ akvarellmålare +
+ + n + + + konstnär + + akwarelistka + akwarelista + + +
+ +
+ akvarium +
+ + n + + + behållare för fiskar mm + + akwarium + + + + offentlig lokal för akvarier + + akwarium + + +
+ +
+ akvedukt +
+ + n + + + akvedukt + + akwedukt + + +
+ +
+ al +
+ + n + + + träd inom alsläktet (alnus) + + olsza + olcha + + +
+ +
+ alanin +
+ + n + + + en α-aminosyra + + alanina + + +
+ +
+ alba +
+ + n + + + mässkjorta + + alba + + + + trubadursång + + alba + + +
+ +
+ alban +
+ + n + + + man + + Albańczyk + + +
+ +
+ albansk +
+ + adj + + + + albański + + +
+ +
+ albanska +
+ + n + + + kvinna + + Albanka + + + + språk + + albański + + +
+ +
+ albatross +
+ + n + + + fågel + + albatros + + + + golfresultat + + albatros + + +
+ +
+ album +
+ + n + + + bok eller pärm + + album + + + + mapp till förvaring av skivor + + album + + + + samling med musik + + album + + +
+ +
+ aldrig +
+ + adv + + + + nigdy + + +
+ +
+ alemanniska +
+ + n + + + språk + + alemański + + +
+ +
+ alfabet +
+ + n + + + ordnade skrivtecken + + alfabet + abecadło + + +
+ +
+ alfågel +
+ + n + + + + lodówka + + +
+ +
+ alförrädare +
+ + n + + + + birginiak + + +
+ +
+ alg +
+ + n + + + + glon + + +
+ +
+ algebra +
+ + n + + + algebra + + algebra + + +
+ +
+ algebraisk +
+ + adj + + + + algebraiczny + + +
+ +
+ algerier +
+ + n + + + + Algierczyk + + +
+ +
+ algerisk +
+ + adj + + + rörande Algeriet + + algerisk + algierski + + +
+ +
+ algoritm +
+ + n + + + algoritm + + algorytm + + +
+ +
+ alibi +
+ + n + + + bevis/försvar vid brott + + alibi + + +
+ +
+ alkan +
+ + n + + + + alkan + + +
+ +
+ alkekung +
+ + n + + + fågel + + alczyk + + +
+ +
+ alkemi +
+ + n + + + tankesystem och tillämpning + + alchemia + + +
+ +
+ alkemisk +
+ + adj + + + alkemisk + + alchemiczny + + +
+ +
+ alkemist +
+ + n + + + alkemist + + alchemik + + +
+ +
+ alkohol +
+ + n + + + etanol + + alkohol + + + + ämne tillhörande gruppen alkoholer + + alkohol + + +
+ +
+ alkoholfri +
+ + adj + + + som inte innehåller alkohol + + bezalkoholowy + + +
+ +
+ alkoholhaltig +
+ + adj + + + som innehåller alkohol + + alkoholowy + + +
+ +
+ alkoholism +
+ + n + + + + alkoholizm + + +
+ +
+ alkoholist +
+ + n + + + person med alkoholberoende + + alkoholik + alkoholiczka + + +
+ +
+ alkov +
+ + n + + + nisch eller fönsterlöst litet rum + + alkowa + + +
+ +
+ alkyn +
+ + n + + + + alkin + + +
+ +
+ alla helgons dag +
+ + n + + + en kristen högtid som firas till alla helgons ära och allmän minnesdag över de döda + + Wszystkich Świętych + + +
+ +
+ alla hjärtans dag +
+ + n + + + högtidsdag + + walentynki + + +
+ +
+ alldenstund +
+ + conjunction + + + eftersom, emedan, enär + + jako że + zważywszy że + + +
+ +
+ allegori +
+ + n + + + enskild metafor + + alegoria + + + + framställning + + alegoria + + +
+ +
+ allegorisk +
+ + adj + + + framställd som allegori + + alegoryczny + + +
+ +
+ allena +
+ + adj + + + ensam, solo + + sam + samotny + osamotniony + + +
+ +
+ allena +
+ + adv + + + + jedynie + tylko + + +
+ +
+ allergi +
+ + n + + + det att inte tåla ett ämne + + alergia + uczulenie + + +
+ +
+ allergiker +
+ + n + + + person som lider av allergi + + alergik + alergiczka + + +
+ +
+ allergisk +
+ + adj + + + medicin + + alergiczny + + +
+ +
+ allergologi +
+ + n + + + läran om de allergiska sjukdomarna, deras förekomst, orsaker och behandling + + alergologia + + +
+ +
+ allestädes +
+ + adv + + + överallt + + wszędzie + + +
+ +
+ allestädesnärvaro +
+ + n + + + närvaro i alla ting + + wszechobecność + + +
+ +
+ allians +
+ + n + + + förbund, koalition + + alians + przymierze + + +
+ +
+ alligator +
+ + n + + + kräldjur av arterna A. Mississippiensis och A. Sinensis + + aligator + + +
+ +
+ allitteration +
+ + n + + + stavrim + + aliteracja + + +
+ +
+ allmoge +
+ + n + + + bönder och ståndslösa människor + + chłopstwo + lud + + +
+ +
+ allmosa +
+ + n + + + gåva till nödlidande + + jałmużna + datek + + +
+ +
+ allmänt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet allmän + + ogólnie + powszechnie + + +
+ +
+ allra +
+ + adv + + + mest av alla + + wszystko + z + + +
+ +
+ allsmäktig +
+ + adj + + + + wszechmogący + + +
+ +
+ allt +
+ + adv + + + nog, med säkerhet (ofta med en nyans av tvivel, hopp e.d.) + + całkiem + chyba + pewnie + + + + undan för undan i riktning mot en förändrad grad av något + + coraz + + +
+ +
+ allt +
+ + n + + + universum + + wszechświat + + +
+ +
+ allt +
+ + pronoun + + + allting + + wszystko + + +
+ +
+ allt emellanåt +
+ + adv + + + då och då, ibland + + czasami + czasem + niekiedy + + +
+ +
+ allt som oftast +
+ + adv + + + tämligen ofta; mycket ofta + + często + często gęsto + + +
+ +
+ alltför +
+ + adv + + + + za + zbyt + nadto + + +
+ +
+ alltid +
+ + adv + + + vid varje tillfälle + + zawsze + ciągle + + +
+ +
+ allting +
+ + pronoun + + + + wszystko + + +
+ +
+ alltså +
+ + adv + + + som följer av det nyss sagda + + więc + zatem + + +
+ +
+ allunionell +
+ + adj + + + som omfattar hela (Sovjet-) unionen + + wszechzwiązkowy + + +
+ +
+ allusion +
+ + n + + + konstnärligt begrepp + + aluzja + + +
+ +
+ allvar +
+ + n + + + som inte skämtar + + powaga + + +
+ +
+ allätare +
+ + n + + + + wszystkożerny + + +
+ +
+ allé +
+ + n + + + trädkantad väg + + aleja + + +
+ +
+ alm +
+ + n + + + träd + + wiąz + + +
+ +
+ alpacka +
+ + n + + + kameldjur + + alpaka + + +
+ +
+ alpjärnsparv +
+ + n + + + fågel + + płochacz halny + + +
+ +
+ alpseglare +
+ + n + + + + jerzyk alpejski + + +
+ +
+ alster +
+ + n + + + produkt + + wyrób + produkt + + +
+ +
+ alstra +
+ + v + + + skapa, ge upphov till + + produkować + wytwarzać + wyrabiać + + +
+ +
+ altare +
+ + n + + + bord för kulthandlingar + + ołtarz + + +
+ +
+ alter ego +
+ + n + + + + alter ego + drugie ja + + +
+ +
+ alternativ +
+ + adj + + + en annan + + alternatywny + + + + flera valmöjligheter + + alternatywny + + +
+ +
+ alternativ +
+ + n + + + valmöjligheter + + alternatywa + + +
+ +
+ alternativt +
+ + adv + + + eller i annat fall, eller också + + alternatywnie + + +
+ +
+ altruism +
+ + n + + + filosofisk doktrin + + altruizm + + + + osjälviskhet + + altruizm + + +
+ +
+ altruist +
+ + n + + + altruist + + altruista + altruistka + + +
+ +
+ altruistisk +
+ + adj + + + osjälvisk + + altruistyczny + + +
+ +
+ aluminium +
+ + n + + + + glin + aluminium + + +
+ +
+ aluminiumbromid +
+ + n + + + kemisk förening av aluminium och brom + + bromek glinu + + +
+ +
+ aluminiumfosfid +
+ + n + + + kemisk förening av aluminium och fosfor, AlP + + fosforek glinu + + +
+ +
+ alumn +
+ + n + + + en före detta student vid en högskola eller ett universitet + + absolwent + absolwentka + + +
+ +
+ amatör +
+ + n + + + + amator + amatorka + + +
+ +
+ ambassad +
+ + n + + + + ambasada + + +
+ +
+ ambassadör +
+ + n + + + diplomatiskt sändebud + + ambasador + + +
+ +
+ ambivalens +
+ + n + + + känsla + + ambivalencja + ambiwalencja + + +
+ +
+ ambulans +
+ + n + + + + karetka + karetka pogotowia + + +
+ +
+ amen +
+ + interjection + + + ord sagt efter bön + + amen + + +
+ +
+ americium +
+ + n + + + + ameryk + + +
+ +
+ amerikan +
+ + n + + + person + + Amerykanin + + +
+ +
+ amerikanisering +
+ + n + + + det att amerikanisera + + amerykanizacja + + +
+ +
+ amerikansk +
+ + adj + + + som rör den amerikanska kontinenten + + amerykański + + + + som rör USA + + amerykański + + +
+ +
+ amerikansk fotboll +
+ + n + + + en bollsport mellan två lag som utvecklats ur fotboll och rugby + + futbol amerykański + + +
+ +
+ amerikansk kopparand +
+ + n + + + + sterniczka jamajska + + +
+ +
+ amerikansk skogssnäppa +
+ + n + + + + brodziec ciemnorzytny + + +
+ +
+ amerikansk tundrapipare +
+ + n + + + + siewka szara + + +
+ +
+ ametist +
+ + n + + + ädelsten + + ametyst + + +
+ +
+ amfetamin +
+ + n + + + narkotikaklassad drog + + amfetamina + ścierwo + + +
+ +
+ amfibie +
+ + n + + + zoologi + + amfibia + płaz + + +
+ +
+ amfiteater +
+ + n + + + klassisk och modern amfiteater + + amfiteatr + + +
+ +
+ amfolyt +
+ + n + + + amfotär elektrolyt + + amfolit + + +
+ +
+ amfora +
+ + n + + + kärl + + amfora + + +
+ +
+ amfotär +
+ + adj + + + + amfoteryczny + + +
+ +
+ aminosyra +
+ + n + + + ämne som både är en karboxylsyra och en amin + + aminokwas + + +
+ +
+ amiral +
+ + n + + + militär grad + + admirał + + + + fjärilsart + + admirał + + +
+ +
+ amiralitet +
+ + n + + + i vissa länder (ej i Sverige) högsta sjömilitära myndigheten + + admiralicja + + +
+ +
+ ammoniak +
+ + n + + + + amoniak + + +
+ +
+ ammunition +
+ + n + + + + amunicja + nabój + + +
+ +
+ amnesi +
+ + n + + + minnesförlust + + amnezja + + +
+ +
+ amnesti +
+ + n + + + amnesti + + amnestia + + +
+ +
+ amoralisk +
+ + adj + + + amoralisk + + amoralny + + +
+ +
+ amorf +
+ + adj + + + formlös + + amorficzny + + + + fysik, icke-kristallin + + amorficzny + + +
+ +
+ amorin +
+ + n + + + kärleksgud i barngestalt + + amorek + + +
+ +
+ amortera +
+ + v + + + + amortyzować + + +
+ +
+ amper +
+ + adj + + + barsk, om person + + ostry + surowy + + + + kärv, om smak + + cierpki + gorzki + ostry + spiczasty + + +
+ +
+ ampere +
+ + n + + + SI-enheten för elektrisk ström + + amper + + +
+ +
+ amplitud +
+ + n + + + mat., fys. och mätteknik + + amplituda + + +
+ +
+ amputation +
+ + n + + + kirurgiskt avlägsnande av extremitet + + amputacja + + +
+ +
+ amputera +
+ + v + + + kirurgiskt avlägsna extremitet + + amputować + + +
+ +
+ amulett +
+ + n + + + föremål + + amulet + + +
+ +
+ anafor +
+ + n + + + repetition + + anafora + epanafora + + +
+ +
+ anagram +
+ + n + + + + anagram + + +
+ +
+ anakonda +
+ + n + + + släkte i familjen boaormar + + anakonda + + +
+ +
+ anakronistisk +
+ + adj + + + otidsenlig, antikverad, opassande för nutiden + + anachroniczny + + +
+ +
+ analfabet +
+ + n + + + + analfabeta + analfabetka + + +
+ +
+ analsex +
+ + n + + + sexuell aktivitet involverande anus + + seks analny + + +
+ +
+ analys +
+ + n + + + undersökning + + analiza + + + + matematik + + analiza + + +
+ +
+ analysera +
+ + v + + + + analizować + + +
+ +
+ anamma +
+ + v + + + ta till sig och därefter leva efter + + przyjmować + + +
+ +
+ ananas +
+ + n + + + frukt + + ananas + + + + växt + + ananas + + +
+ +
+ anarki +
+ + n + + + + anarchia + + +
+ +
+ anarkism +
+ + n + + + + anarchizm + + +
+ +
+ anarkist +
+ + n + + + + anarchista + anarchistka + + +
+ +
+ anatomisk +
+ + adj + + + som rör eller avser anatomi + + anatomiczny + + +
+ +
+ anbelanga +
+ + v + + + angå, beträffa, vidkomma + + dotyczyć + + +
+ +
+ anblick +
+ + n + + + det att få syn på något; ögonkast + + rzut oka + spojrzenie + wejrzenie + + + + det man får syn på; synintryck + + widok + + +
+ +
+ anbringa +
+ + v + + + placera + + przymocowywać + przytwierdzać + + +
+ +
+ and +
+ + n + + + sjöfågel + + kaczka + + +
+ +
+ anda +
+ + n + + + allmän sinnesstämning + + duch + + + + andedräkt + + dech + oddech + + + + inneboende mening + + duch + wymowa + + +
+ +
+ andande +
+ + n + + + + oddychanie + + +
+ +
+ andas +
+ + v + + + föra luft till och från lungorna + + oddychać + + +
+ +
+ ande +
+ + n + + + immateriell substans motsatt kroppen + + duch + dusza + + + + övernaturligt, okroppsligt, personligt väsen + + duch + zjawa + + +
+ +
+ andetag +
+ + n + + + + oddech + + +
+ +
+ andfådd +
+ + adj + + + som blivit trött och fått en hög andningstakt + + bez tchu + zadyszany + zziajany + + +
+ +
+ andlig +
+ + adj + + + som hör till anden + + duchowy + umysłowy + wewnętrzny + + +
+ +
+ andning +
+ + n + + + + oddychanie + + +
+ +
+ andorran +
+ + n + + + nationalitet + + Andorczyk + + +
+ +
+ andra världskriget +
+ + n + + + + druga wojna światowa + + +
+ +
+ androgyn +
+ + adj + + + som har både manliga och kvinnliga karakteristika + + androgyniczny + + +
+ +
+ anemi +
+ + n + + + tillstånd där blodets förmåga att ta upp och transportera syre är nedsatt + + anemia + + +
+ +
+ anfäkta +
+ + v + + + ansätta, angripa, plåga + + gnębić + napastować + nękać + trapić + + +
+ +
+ anföra +
+ + v + + + leda en ordnad grupp + + dowodzić + kierować + prowadzić + + + + nämna eller prata om i ett tal + + przytaczać + + +
+ +
+ anförare +
+ + n + + + ledare, chef, överhuvud + + wódz + dowódca + przywódca + + +
+ +
+ anförtro +
+ + v + + + i förtroende meddela information som ska hållas hemlig + + wyznawać + zwierzać + + + + med förtroende överlämna någonting till någon + + powierzać + zawierzać + + + + tala öppenhjärtigt med någon + + wynurzać + zwierzać + + +
+ +
+ ange +
+ + v + + + 1. information i allmänhet + + podać + stwierdzić + + + + 2. information till polisen + + wydać + + +
+ +
+ angenäm +
+ + adj + + + + przyjemny + + +
+ +
+ anglicism +
+ + n + + + engelskt uttryck + + anglicyzm + + +
+ +
+ angolansk +
+ + adj + + + halv=| + + angolski + + +
+ +
+ angripa +
+ + v + + + anfalla + + atakować + + + + försöka åtgärda eller lösa ett problem + + zwalczać + + +
+ +
+ angå +
+ + v + + + vara relevant för + + dotyczyć + obchodzić + + +
+ +
+ anhang +
+ + n + + + någons anhängare + + banda + zgraja + + +
+ +
+ anhängare +
+ + n + + + + zwolennik + zwolenniczka + + +
+ +
+ animalisk +
+ + adj + + + + zwierzęcy + + +
+ +
+ animation +
+ + n + + + framställning av tecknad film + + animacja + + +
+ +
+ anjon +
+ + n + + + negativt laddad jon + + anion + + +
+ +
+ anka +
+ + n + + + domesticerad and + + kaczka + kaczka domowa + + +
+ +
+ ankare +
+ + n + + + halv=|1. föremål i båt för fästning i botten + + kotwica + + +
+ +
+ anklaga +
+ + v + + + + oskarżać + + +
+ +
+ ankomma +
+ + v + + + anlända + + przybywać + + + + åligga + + należeć + + +
+ +
+ anledning +
+ + n + + + + powód + przyczyna + + +
+ +
+ anlända +
+ + v + + + nå fram till slutpunkten för en resa + + przybywać + + +
+ +
+ anmäld +
+ + adj + + + perfektparticip av anmäla + + zgłoszony + + +
+ +
+ annektering +
+ + n + + + det att annektera + + aneksja + anektowanie + + +
+ +
+ annihilera +
+ + v + + + tillintetgöra + + anihilować + unicestwiać + + +
+ +
+ annons +
+ + n + + + + ogłoszenie + + +
+ +
+ annorlunda +
+ + adj + + + + inny + inna + inne + + +
+ +
+ annorlunda +
+ + adv + + + + inaczej + + +
+ +
+ annorstädes +
+ + adv + + + på annan plats + + gdzie indziej + + +
+ +
+ anonym +
+ + adj + + + + anonimowy + + +
+ +
+ anonymitet +
+ + n + + + det att vara anonym + + anonimowość + + +
+ +
+ anordning +
+ + n + + + apparat, instrument + + urządzenie + + +
+ +
+ anpassa +
+ + v + + + reflexivt + + dopasować + dostosować + + + + transitivt + + dostosować + dopasować + + +
+ +
+ anrättning +
+ + n + + + + potrawa + + +
+ +
+ ansa +
+ + v + + + vårda, rensa, sköta + + dbać + pielęgnować + + +
+ +
+ ansats +
+ + n + + + förberedelse till hopp + + rozbieg + rozpęd + + + + första antydan eller tecken på något + + oznaka + + + + kraftansträngning, påbörjande, försök + + próba + zaczątek + zalążek + + + + utstickande del på en maskin + + nasadka + + +
+ +
+ anse +
+ + v + + + anse + + sądzić + + +
+ +
+ ansikte +
+ + n + + + framsidan av människans huvud + + twarz + oblicze + + +
+ +
+ ansiktsuttryck +
+ + n + + + sätt som ansiktet är format på + + wyraz twarzy + + +
+ +
+ anskaffa +
+ + v + + + + dostarczyć + sprawić + + +
+ +
+ anspråksfull +
+ + adj + + + + pretensjonalny + + +
+ +
+ anspänd +
+ + adj + + + tillfälligt spänd + + napięty + + +
+ +
+ ansträngning +
+ + n + + + + wysiłek + + +
+ +
+ anställa +
+ + v + + + + zatrudnić + + +
+ +
+ anställd +
+ + n + + + + zatrudniony + + +
+ +
+ anställning +
+ + n + + + + zatrudnienie + + +
+ +
+ anständig +
+ + adj + + + lämplig, passande + + przyzwoity + + +
+ +
+ anstånd +
+ + n + + + uppskov, frist + + odroczenie + zwłoka + + +
+ +
+ ansvar +
+ + n + + + skyldighet att ansvara för något + + odpowiedzialność + + +
+ +
+ ansvara +
+ + v + + + se till att något blir rätt utfört och ta på sig skulden om så inte blir fallet + + odpowiadać + + +
+ +
+ ansvarig +
+ + adj + + + + odpowiedzialny + + +
+ +
+ ansvarsfull +
+ + adj + + + som man kan lita på + + odpowiedzialny + + +
+ +
+ ansvarslös +
+ + adj + + + som inte kan eller vill ta ansvar + + nieodpowiedzialny + + +
+ +
+ ansvarslöshet +
+ + n + + + det att vara ansvarslös + + nieodpowiedzialność + + +
+ +
+ ansökan +
+ + n + + + sökande efter + + wniosek + aplikacja + podanie + prośba + + +
+ +
+ antagligen +
+ + adv + + + + prawdopodobnie + + +
+ +
+ antal +
+ + n + + + + liczba + + +
+ +
+ antarktisk +
+ + adj + + + som rör Antarktis + + antarktyczny + + +
+ +
+ antasta +
+ + v + + + angripa, ge sig på, ofreda + + molestować + niepokoić + zaczepiać + + +
+ +
+ anteckna +
+ + v + + + snabbt skriva ner + + notować + + +
+ +
+ anteckning +
+ + n + + + kortare text + + notatka + + +
+ +
+ anteckningsbok +
+ + n + + + bok för anteckningar + + zeszyt + + +
+ +
+ antedatera +
+ + v + + + + antydatować + + +
+ +
+ antenn +
+ + n + + + anordning för uppfångande eller utsändande av radiovågor + + antena + + +
+ +
+ antibiotikum +
+ + n + + + läkemedel som är verksamt mot bakterier + + Antybiotyk + + +
+ +
+ antiken +
+ + n + + + en tidsepok från cirka år 3000 f.Kr. till cirka år 500 e.Kr. + + starożytność + + +
+ +
+ antilop +
+ + n + + + + antylopa + + +
+ +
+ antimateria +
+ + n + + + materia uppbyggd av antipartiklar + + antymateria + + +
+ +
+ antimon +
+ + n + + + + antymon + + +
+ +
+ antimonoxid +
+ + n + + + kemisk förening av antimon och syre + + tritlenek diantymonu + + +
+ +
+ antingen +
+ + conjunction + + + introducerar det första av två alternativ + + albo + + + + introducerar ett av två alternativ vilka dock är likgiltiga + + czy + + +
+ +
+ antinomi +
+ + n + + + motsatsförhållande, motsägelse + + antynomia + + +
+ +
+ antioxidant +
+ + n + + + + przeciwutleniacz + antyutleniacz + + +
+ +
+ antipartikel +
+ + n + + + partikel med motsatt laddning + + antycząstka + + +
+ +
+ antonym +
+ + n + + + + antonim + + +
+ +
+ antropolog +
+ + n + + + forskare i antropologi + + antropolog + + +
+ +
+ antropologi +
+ + n + + + läran om människan + + antropologia + + +
+ +
+ antropologisk +
+ + adj + + + som rör antropologi + + antropologiczny + + +
+ +
+ antvarda +
+ + v + + + överlämna + + przekazać + + +
+ +
+ antyda +
+ + v + + + indikera + + sugerować + wskazywać + świadczyć + + + + låta förstå + + sugerować + dawać do zrozumienia + napomykać + wzmiankować + + +
+ +
+ antända +
+ + v + + + + podpalać + zapalać + + +
+ +
+ antåga +
+ + v + + + marscherande närma sig visst mål + + zbliżać się + + + + närma sig, nalkas, stunda, förestå, vara (nära) förestående + + nadchodzić + nadciągać + zbliżać się + + +
+ +
+ antågande +
+ + n + + + närmande i tiden eller rummet + + nadciąganie + zbliżanie + + +
+ +
+ anus +
+ + n + + + ändtarmsöppning + + odbyt + + +
+ +
+ använda +
+ + v + + + + używać + stosować + + +
+ +
+ använda silkesvantarna +
+ + v + + + gå varsamt fram + + cackać się + + +
+ +
+ användare +
+ + n + + + person eller föremål som använder något + + użytkownik + użytkowniczka + + +
+ +
+ användbar +
+ + adj + + + + użyteczny + + +
+ +
+ användning +
+ + n + + + + użycie + używanie + + +
+ +
+ aorta +
+ + n + + + + aorta + + +
+ +
+ apa +
+ + n + + + vardaglig beteckning på primat + + małpa + + +
+ +
+ apa +
+ + v + + + bete sig på ett dumt sätt + + błaznować + wygłupiać się + + + + göra likadant som någon annan + + małpować + + +
+ +
+ apart +
+ + adj + + + som skiljer sig från en rådande norm + + odmienny + specjalny + + +
+ +
+ apati +
+ + n + + + sjuklig håglöshet + + apatia + obojętność + + +
+ +
+ apelsin +
+ + n + + + citrusfrukt + + pomarańcza + + +
+ +
+ apokalyps +
+ + n + + + (egentligen avslöjande) uppenbarelse om framtiden + + apokalipsa + + +
+ +
+ apokope +
+ + n + + + bortfall av ljud + + apokopa + + +
+ +
+ apostel +
+ + n + + + + apostoł + + +
+ +
+ apostolisk +
+ + adj + + + som hänför sig till apostlarna eller deras tid + + apostolski + + +
+ +
+ apostrof +
+ + n + + + skrivtecknet + + apostrof + + +
+ +
+ apotek +
+ + n + + + + apteka + + +
+ +
+ apotekare +
+ + n + + + person som jobbar på ett apotek + + aptekarz + aptekarka + + +
+ +
+ apparatur +
+ + n + + + + aparatura + sprzęt + + +
+ +
+ appendix +
+ + n + + + blindtarmens maskformiga bihang + + wyrostek robaczkowy + + + + tillägg + + aneks + + +
+ +
+ applåd +
+ + n + + + handklappning, bifall + + aplauz + + +
+ +
+ applådera +
+ + v + + + + oklaskiwać + + +
+ +
+ apportera +
+ + v + + + + aportować + + +
+ +
+ aprikos +
+ + n + + + frukt + + morela + + + + träd + + morela + + +
+ +
+ april +
+ + n + + + årets fjärde (4.) månad + + kwiecień + + +
+ +
+ apropå +
+ + adv + + + + mimochodem + przy okazji + przy sposobności + + +
+ +
+ aptit +
+ + n + + + matlust + + apetyt + + +
+ +
+ ara +
+ + n + + + + ara + + +
+ +
+ arab +
+ + n + + + häst + + arab + + + + person + + Arab + Arabka + + +
+ +
+ arabisk +
+ + adj + + + som rör det arabiska språket + + arabski + + + + som rör arabvärlden + + arabski + + +
+ +
+ arabiska +
+ + n + + + kvinna + + Arabka + + + + språk + + arabski + arabszczyzna + + +
+ +
+ araknofobi +
+ + n + + + + arachnofobia + + +
+ +
+ arbeta +
+ + v + + + utföra uppgift mot lön + + pracować + + + + utföra en handling genom att använda sina krafter + + pracować + + + + vara anställd + + pracować + + +
+ +
+ arbetare +
+ + n + + + + robotnik + robotnica + pracownik + pracownica + + +
+ +
+ arbetarklass +
+ + n + + + + klasa robotnicza + + +
+ +
+ arbete +
+ + n + + + fysikalisk storhet + + praca + + + + sysselsättning + + praca + robota + + +
+ +
+ arbeterska +
+ + n + + + kvinnlig arbetare + + pracownica + + +
+ +
+ arbetsam +
+ + adj + + + arbetar gärna + + pracowity + + + + arbetskrävande + + pracochłonny + + +
+ +
+ arbetsförmedling +
+ + n + + + + urząd pracy + + +
+ +
+ arbetsgivare +
+ + n + + + + pracodawca + pracodawczyni + + +
+ +
+ arbetskraft +
+ + n + + + arbetsföra personer i en viss befolkning + + siła robocza + + +
+ +
+ arbetslös +
+ + adj + + + som saknar arbete + + bezrobotny + + +
+ +
+ arbetslöshet +
+ + n + + + ? + + bezrobocie + + +
+ +
+ arbetsplats +
+ + n + + + plats där någon arbetar + + miejsce pracy + zakład pracy + + +
+ +
+ arg +
+ + adj + + + + zły + + +
+ +
+ argentinare +
+ + n + + + man från Argentina + + Argentyńczyk + + +
+ +
+ argentinsk +
+ + adj + + + som rör Argentina + + argentyński + + +
+ +
+ argon +
+ + n + + + + argon + + +
+ +
+ argumentera +
+ + v + + + + argumentować + + +
+ +
+ argusögon +
+ + n + + + vaksamma ögon + + argusowe oczy + argusowe oko + + +
+ +
+ aristokrat +
+ + n + + + person som socialt står mycket högt + + arystokrata + arystokratka + + +
+ +
+ aristokrati +
+ + n + + + de högsta i samhället + + arystokracja + + + + statsform där makten innehas av ett fåtal högt uppsatta personer + + arystokracja + + +
+ +
+ aristokratisk +
+ + adj + + + + arystokratyczny + + +
+ +
+ aritmetik +
+ + n + + + + arytmetyka + + +
+ +
+ ark +
+ + n + + + fartyg + + arka + + + + skrin + + arka + + +
+ +
+ arkebusera +
+ + v + + + + rozstrzelać + + +
+ +
+ arkeolog +
+ + n + + + yrke + + archeolog + + +
+ +
+ arkeologi +
+ + n + + + + archeologia + + +
+ +
+ arkeologisk +
+ + adj + + + rörande arkeologi + + archeologiczny + + +
+ +
+ arkitekt +
+ + n + + + + architekt + architektka + + +
+ +
+ arkitektonisk +
+ + adj + + + rörande arkitektur + + architektoniczny + + +
+ +
+ arkitektur +
+ + n + + + konsten och vetenskapen att formge byggnader och rum + + architektura + + + + hur t.ex. ett visst hus är konstruerat + + architektura + + +
+ +
+ arkiv +
+ + n + + + dokumentsamling + + archiwum + + +
+ +
+ arkivarie +
+ + n + + + titel för vissa arkivtjänstemän + + archiwista + archiwistka + + +
+ +
+ arkivera +
+ + v + + + flytta till arkiv + + archiwizować + + +
+ +
+ arkosaurie +
+ + n + + + någon av de arter bland kräldjuren som förs under kladen härskarödlor (Archosauria) + + archozaur + + +
+ +
+ arm +
+ + adj + + + fattig + + biedny + + + + stackars + + biedny + nieszczęsny + + +
+ +
+ arm +
+ + n + + + kroppsdel + + ramię + ręka + + +
+ +
+ armband +
+ + n + + + smycke + + bransoletka + bransoleta + + +
+ +
+ armbandsur +
+ + n + + + + zegarek + + +
+ +
+ armborst +
+ + n + + + kraftig pilbåge med spännanordning + + kusza + + +
+ +
+ armbåga sig fram +
+ + v + + + + przepychać się łokciami + + +
+ +
+ armbåge +
+ + n + + + region i människans kropp som förenar överarmen med underarmen + + łokieć + + +
+ +
+ armenier +
+ + n + + + + Armeńczyk + Armenka + + +
+ +
+ armenisk +
+ + adj + + + + armeński + + +
+ +
+ armeniska +
+ + n + + + kvinna + + Ormianka + + + + språk + + ormiański + + +
+ +
+ armhävning +
+ + n + + + gymnastisk övning för att stärka överkroppens muskelstyrka + + pompka + + +
+ +
+ armhåla +
+ + n + + + utrymme direkt under axelleden + + pacha + + +
+ +
+ armod +
+ + n + + + fattigdom + + bieda + ubóstwo + nędza + + +
+ +
+ armé +
+ + n + + + + armia + wojsko + + +
+ +
+ arrestera +
+ + v + + + + aresztować + + +
+ +
+ arresterad +
+ + adj + + + satt i arrest + + aresztowany + + +
+ +
+ arrondera +
+ + v + + + avrunda + + komasować, łączyć + + +
+ +
+ arsel +
+ + n + + + stjärt, rumpa + + dupa + + +
+ +
+ arsenik +
+ + n + + + + arsen + + +
+ +
+ art +
+ + n + + + beskaffenhet, väsen, natur + + natura + przymiot + właściwość + + + + nivå inom den biologiska taxonomin + + gatunek + + + + slag, sort, typ + + rodzaj + typ + odmiana + + +
+ +
+ artificiell intelligens +
+ + n + + + av datorer uppvisad intelligens + + sztuczna inteligencja + + +
+ +
+ artig +
+ + adj + + + + grzeczny + + +
+ +
+ artighet +
+ + n + + + det att vara artig + + uprzejmość + + +
+ +
+ artikel +
+ + n + + + text i en tidning eller dylikt + + artykuł + rodzajnik + + + + avdelning i en laglig text + + artykuł + rodzajnik + + + + ord eller suffix + + artykuł + rodzajnik + + + + tillhörande visst varuslag + + artykuł + rodzajnik + + +
+ +
+ artilleri +
+ + n + + + tyngre eldvapen + + artyleria + + +
+ +
+ artist +
+ + n + + + person som inför publik framför ett konstnärligt verk + + artystka + artysta + + +
+ +
+ artistisk +
+ + adj + + + + artystyczny + + +
+ +
+ artonårig +
+ + adj + + + arton år gammal + + osiemnastoletni + + +
+ +
+ artonåring +
+ + n + + + + osiemnastolatek + osiemnastolatka + + +
+ +
+ artär +
+ + n + + + blodkärl + + tętnica + arteria + + +
+ +
+ arv +
+ + n + + + + dziedzictwo + + +
+ +
+ arvinge +
+ + n + + + + spadkobierca + + +
+ +
+ arvtagerska +
+ + n + + + kvinnlig arvtagare + + spadkobierczyni + + +
+ +
+ as +
+ + n + + + avlidet djur + + padlina + ścierwo + + + + fornnordisk gud + + Az + + + + oförskämd person + + ścierwo + + +
+ +
+ asexuell +
+ + adj + + + + aseksualny + + +
+ +
+ asfaltera +
+ + n + + + belägga med asfalt + + asfaltować + + +
+ +
+ asiat +
+ + n + + + person från Asien + + Azjata + Azjatka + + +
+ +
+ asiatisk +
+ + adj + + + + azjatycki + + +
+ +
+ asiatiska +
+ + n + + + kvinna från Asien + + Azjatka + + +
+ +
+ ask +
+ + n + + + träd + + jesion + + +
+ +
+ aska +
+ + n + + + + popiół + + +
+ +
+ askfat +
+ + n + + + + popielniczka + + +
+ +
+ askorbinsyra +
+ + n + + + ett vattenlösligt vitamin (vitamin C) som bland annat behövs för människans kollagensyntes + + kwas askorbinowy + + +
+ +
+ asp +
+ + n + + + fisk + + boleń + + +
+ +
+ assistent +
+ + n + + + medhjälpare + + asystent + asystentka + + +
+ +
+ associativ +
+ + adj + + + algebra + + łączny + + +
+ +
+ assyriologisk +
+ + adj + + + rörande assyriologi + + asyriologiczny + + +
+ +
+ astat +
+ + n + + + + astat + + +
+ +
+ astma +
+ + n + + + andnöd, försvårad andning till följd av t ex kramp i luftrören + + astma + + +
+ +
+ astrobiologi +
+ + n + + + vetenskapen om liv i universum + + astrobiologia + + +
+ +
+ astrofysik +
+ + n + + + astronomi med fysikens metoder + + astrofizyka + + +
+ +
+ astrofysiker +
+ + n + + + + astrofizyk + astrofizyczka + + +
+ +
+ astrologi +
+ + n + + + lära om stjärntydning + + astrologia + + +
+ +
+ astrologisk +
+ + adj + + + som har med astrologi att göra + + astrologiczny + + +
+ +
+ astronom +
+ + n + + + expert inom astronomi + + astronom + astronomka + + +
+ +
+ astronomi +
+ + n + + + vetenskapen + + astronomia + + +
+ +
+ astronomisk +
+ + adj + + + + astronomiczny + + +
+ +
+ asymmetri +
+ + n + + + + asymetria + + +
+ +
+ asätare +
+ + n + + + + padlinożerny + padlinożerca + + +
+ +
+ ateism +
+ + n + + + + ateizm + + +
+ +
+ ateist +
+ + n + + + + ateista + ateistka + + +
+ +
+ atletisk +
+ + adj + + + kraftigt byggd, muskulös + + atletyczny + + +
+ +
+ atletiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet atletisk + + atletycznie + + +
+ +
+ atmosfär +
+ + n + + + gasfyllt område runt en himlakropp + + atmosfera + nastrój + + + + föråldrad enhet för tryck + + atmosfera + nastrój + + + + stämning + + atmosfera + nastrój + + +
+ +
+ atmosfärisk +
+ + adj + + + som rör atmosfären + + atmosferyczny + + +
+ +
+ atoll +
+ + n + + + ringformigt korallrev som omger en grund sjö + + atol + + +
+ +
+ atom +
+ + n + + + partikel + + atom + + +
+ +
+ atombomb +
+ + n + + + + bomba atomowa + + +
+ +
+ atomisera +
+ + v + + + göra till atomer + + atomizować + + +
+ +
+ atomnummer +
+ + n + + + + liczba atomowa + + +
+ +
+ atomär +
+ + adj + + + + atomowy + + +
+ +
+ att +
+ + conjunction + + + + że + + +
+ +
+ attackera +
+ + v + + + + atakować + + +
+ +
+ attention +
+ + n + + + + atencja + uwaga + zainteresowanie + + +
+ +
+ attestera +
+ + v + + + + autoryzować + zaświadczać + + +
+ +
+ attityd +
+ + n + + + inställning + + nastawienie + stosunek + postawa + + +
+ +
+ attraktiv +
+ + adj + + + + atrakcyjny + pociągający + + +
+ +
+ aubergine +
+ + n + + + frukt + + bakłażan + oberżyna + + + + växtart + + bakłażan + oberżyna + + +
+ +
+ auditorium +
+ + n + + + stort rum för föreläsningar + + audytorium + + + + publik + + audytorium + + +
+ +
+ augmentativ +
+ + n + + + + zgrubienie + + +
+ +
+ augusti +
+ + n + + + årets åttonde (8.) månad + + sierpień + + +
+ +
+ auktion +
+ + n + + + + aukcja + licytacja + + +
+ +
+ auktoritet +
+ + n + + + + autorytet + + +
+ +
+ austenit +
+ + n + + + + austenit + + +
+ +
+ australier +
+ + n + + + man från Australien + + Australijczyk + + +
+ +
+ australiska +
+ + n + + + kvinna + + Australijka + + +
+ +
+ autograf +
+ + n + + + namnteckning + + autograf + + +
+ +
+ autokrati +
+ + n + + + autokrati + + autokracja + + +
+ +
+ automatisk +
+ + adj + + + som sker eller gör något av sig själv + + automatyczny + samoczynny + + +
+ +
+ autonomi +
+ + n + + + autonomi + + autonomia + + +
+ +
+ autostrada +
+ + n + + + motorväg + + autostrada + + +
+ +
+ autotomi +
+ + n + + + + autotomia + + +
+ +
+ av +
+ + preposition + + + för att ange tillhörighet i en grupp + + z + + + + för att specificera material, beståndsdelar e.d. + + z + + + + för att beteckna utgångspunkt eller orsak + + od + z + + + + för att bilda agenten i en passiv sats + + przez + + + + för att specificera vissa abstrakta egenskaper + + o + + +
+ +
+ av sig +
+ + adv + + + till sin läggning + + z natury + + +
+ +
+ av sig själv +
+ + adv + + + som sker utan uppenbar yttre orsak, utan inverkan av någon utifrån + + sam + sama + z własnej woli + + +
+ +
+ av sig självt +
+ + adv + + + som sker utan uppenbar yttre orsak, utan inverkan av någon utifrån + + automatycznie + samo + spontanicznie + + +
+ +
+ avantgarde +
+ + n + + + pionjär inom konsten + + awangarda + + +
+ +
+ avbräck +
+ + n + + + (ekonomisk) skada eller förlust + + niepowodzenie + strata + szkoda + uszczerbek + + +
+ +
+ avböja +
+ + v + + + tacka nej + + odmówić + + +
+ +
+ avbön +
+ + n + + + offentligt medgivande av fel + + kajanie się + przyznanie się + + +
+ +
+ avdankad +
+ + adj + + + som inte längre är verksam + + wysłużony + + +
+ +
+ avdunsta +
+ + v + + + + odparować + + +
+ +
+ avel +
+ + n + + + uppfödning (och planmässig förädling) av boskap och andra husdjur + + hodowla + + +
+ +
+ aversion +
+ + n + + + motvilja + + awersja + niechęć + wstręt + odraza + + +
+ +
+ avfall +
+ + n + + + sopor + + odpadek + śmieć + resztka + + +
+ +
+ avfärda +
+ + v + + + låta gå + + wysyłać + + +
+ +
+ avföring +
+ + n + + + + kał + + +
+ +
+ avge +
+ + v + + + + emitować + wydawać + wydzielać + + +
+ +
+ avgud +
+ + n + + + (bild av) främmande eller hednisk gud + + bożek + bałwan + + + + överdrivet dyrkad person eller sak + + bożyszcze + + +
+ +
+ avgäld +
+ + n + + + avkastning, ränta + + odsetek + przychód + renta + + + + årlig avgift t ex för tomträtt + + czynsz + dzierżawne + pacht + + +
+ +
+ avgång +
+ + n + + + 1. påbörjan av en resa + + odjazd + + +
+ +
+ avhyvling +
+ + n + + + tillrättavisning + + bura + zbesztanie + + +
+ +
+ avhängig +
+ + adj + + + som helt beror på något + + zależny + + +
+ +
+ avig +
+ + adj + + + bakvänd, från fel eller motsatt håll + + na opak + odwrotny + + +
+ +
+ avkall +
+ + n + + + motvilligt godkännande av försämring + + wyrzeczenie się + zrzeczenie się + + +
+ +
+ avkomma +
+ + n + + + produkt av fortplantning + + potomstwo + + +
+ +
+ avkrok +
+ + n + + + ort (stad, by, trakt) belägen avsides, långt från större orter + + zapadła dziura + + +
+ +
+ avlat +
+ + n + + + efterskänkandet av botgöring för begångna synder + + odpust + + +
+ +
+ avlida +
+ + v + + + + + umrzeć + + +
+ +
+ avliden +
+ + adj + + + perfektparticip av avlida + + zmarły + + +
+ +
+ avljud +
+ + n + + + + przegłos + + +
+ +
+ avlyssning +
+ + n + + + det att avlyssna + + podsłuch + podsłuchiwanie + + +
+ +
+ avlägsen +
+ + adj + + + i rummet + + odległy + daleki + + + + i tiden + + daleki + odległy + + + + abstrakt + + daleki + odległy + + +
+ +
+ avlägsna +
+ + v + + + ta bort något + + oddalać + + +
+ +
+ avog +
+ + adj + + + + nieprzyjazny + wrogi + + +
+ +
+ avokado +
+ + n + + + frukt + + awokado + smaczliwka + + + + träd + + awokado + smaczliwka + + +
+ +
+ avpollettera +
+ + v + + + avskeda + + odesłać + spławić + wylać + zwolnić + + +
+ +
+ avrunda +
+ + v + + + minska antalet värdesiffror + + zaokrąglać + + +
+ +
+ avrundning +
+ + n + + + + zaokrąglenie + + +
+ +
+ avrätta +
+ + v + + + + stracić + + +
+ +
+ avsaknad +
+ + n + + + sorg + + tęsknota + + +
+ +
+ avse +
+ + v + + + ha avseende på + + dotyczyć + odnosić + tyczyć + + + + ha för avsikt + + zamierzać + + +
+ +
+ avseende +
+ + n + + + förhållande + + stosunek + związek + + + + hänsyn + + uwaga + wzgląd + + +
+ +
+ avsevärd +
+ + adj + + + som förtjänar avseende /på grund av sin omfattning/ + + znaczny + niepośledni + pokaźny + + +
+ +
+ avsides +
+ + adv + + + åt sidan + + na boku + na stronie + na uboczu + + +
+ +
+ avsigkommen +
+ + adj + + + + podupadły + + +
+ +
+ avsiktlig +
+ + adj + + + + umyślny + zamierzony + celowy + + +
+ +
+ avskaffa +
+ + v + + + + znosić + + +
+ +
+ avskala +
+ + v + + + avlägsna skal + + obierać + + +
+ +
+ avskalad +
+ + adj + + + alldeles enkel genom att allt onödigt och oväsentligt tagits bort + + prosty + skromny + + +
+ +
+ avsked +
+ + n + + + farväl + + pożegnanie + rozstanie + + + + uppsägning + + zwolnienie + dymisja + + +
+ +
+ avskeda +
+ + v + + + + zwolnić + + +
+ +
+ avskriva +
+ + v + + + avföra ur räkenskaperna + + odpisywać + + + + skriva av + + kopiować + powielać + + +
+ +
+ avsky +
+ + n + + + + obrzydzenie + odraza + wstręt + nienawiść + + +
+ +
+ avsky +
+ + v + + + tycka illa om + + nienawidzić + brzydzić + + +
+ +
+ avskyvärd +
+ + adj + + + + obrzydliwy + wstrętny + ohydny + okropny + + +
+ +
+ avslutning +
+ + n + + + + zakończenie + + +
+ +
+ avslå +
+ + v + + + neka vad som har begärts eller önskats + + odrzucać + odmawiać + + +
+ +
+ avslöja +
+ + v + + + + wyjawić + + +
+ +
+ avstalinisering +
+ + n + + + lättandet av Stalins förtryck och personkult + + destalinizacja + + +
+ +
+ avstå +
+ + v + + + + rezygnować + odstępować + wycofywać + zaniechać + + +
+ +
+ avstånd +
+ + n + + + + odległość + + +
+ +
+ avsändare +
+ + n + + + avsändare + + nadawca + adresant + + +
+ +
+ avsöndra +
+ + v + + + avge ifrån sig + + wydzielać + + + + avskilja något från något annat + + oddzielać + odłączać + + +
+ +
+ avtacka +
+ + v + + + tacka för fullföljt arbete eller uppdrag (ofta kombinerat med någon hedersbetygelse) + + podziękować + + +
+ +
+ avtal +
+ + n + + + + umowa + + +
+ +
+ avundsjuk +
+ + adj + + + som avundas + + zazdrosny + + +
+ +
+ avvisa +
+ + v + + + vägra att acceptera någon + + odrzucać + + + + vägra att acceptera något + + odrzucać + oddalać + odpierać + + + + vägra att ta emot + + oddalać + odprawiać + + +
+ +
+ avyttra +
+ + v + + + göra sig av med + + sprzedawać + zbywać + + +
+ +
+ ax +
+ + n + + + blomsterställning + + kłos + + +
+ +
+ axel +
+ + n + + + Axeln Rom-Berlin-Tokyo + + + + + + drivaxel + + wał + + + + hjulaxel + + + + + + koordinataxel + + + + + + abstrakt linje + + + + + + konståkningshopp + + Axel + + + + kroppsdel + + ramię + bark + obręcz barkowa + + +
+ +
+ axiom +
+ + n + + + matematik + + aksjomat + + +
+ +
+ axiomatisk +
+ + adj + + + som rör eller avser axiom + + aksjomatyczny + + +
+ +
+ axla +
+ + v + + + ta på sig en börda + + brać na barki + + +
+ +
+ azer +
+ + n + + + person från Azerbajdzjan eller av azeriskt ursprung + + Azerbejdżanin + + +
+ +
+ azerbajdzjansk +
+ + adj + + + + azerbejdżański + + +
+ +
+ azerisk +
+ + adj + + + + azerski + + +
+ +
+ azurmes +
+ + n + + + + sikora lazurowa + + +
+ +
+ backa +
+ + v + + + förflytta sig eller ett fordon bakåt + + cofać + + + + ta tillbaka ett påstående + + wycofywać się + + +
+ +
+ backgammon +
+ + n + + + ett brädspel + + tryktrak + + +
+ +
+ backhoppning +
+ + n + + + + skoki narciarskie + + +
+ +
+ backsippa +
+ + n + + + en växtart (Pulsatilla vulgaris) i familjen ranunkelväxter (Ranunculaceae) + + sasanka + + +
+ +
+ backsvala +
+ + n + + + + jaskółka brzegówka + + +
+ +
+ bad +
+ + n + + + + kąpiel + + +
+ +
+ bada +
+ + v + + + befinna sig omgiven av vatten, ofta i rengörings- eller njutningssyfte + + kąpać się + + + + helt vara omgiven av något; äga väldigt mycket av något + + kąpać się + opływać + + +
+ +
+ badbyxor +
+ + n + + + klädesplagg för man som liknar vanliga kalsonger (underbyxor) fast är avsett att användas när personen badar i vatten + + kąpielówki + + +
+ +
+ baddräkt +
+ + n + + + klädesplagg avsett att användas när kvinnor badar + + plavky + strój kąpielowy + + +
+ +
+ badkar +
+ + n + + + + wanna + + +
+ +
+ badkarshandtag +
+ + n + + + handtag på vägg vid badkar + + uchwyt wannowy + + +
+ +
+ badrum +
+ + n + + + + łazienka + + +
+ +
+ bagage +
+ + n + + + en resandes väskor + + bagaż + + +
+ +
+ bagare +
+ + n + + + yrke + + piekarz + + +
+ +
+ bagatell +
+ + n + + + inte särskilt viktig fråga + + bagatela + drobiazg + drobnostka + + +
+ +
+ bageri +
+ + n + + + baklokal + + piekarnia + + +
+ +
+ bagge +
+ + n + + + fårhanne + + baran + + +
+ +
+ baguette +
+ + n + + + bröd + + bagietka + + +
+ +
+ bahamansk +
+ + adj + + + som rör Bahamas + + bahamski + + +
+ +
+ bajonett +
+ + n + + + stickvapen som kan fästas vid en gevärsmynning + + bagnet + + +
+ +
+ bajs +
+ + n + + + avföring + + kupa + + +
+ +
+ bajskorv +
+ + n + + + en bit avföring + + gówno + + +
+ +
+ bak +
+ + adv + + + på eller i bakdelen eller baksidan + + w tyle + z tyłu + + +
+ +
+ bak +
+ + n + + + kroppsdel + + tyłek + zadek + + + + sysselsättning + + wypiek + wypiekanie + + +
+ +
+ baka +
+ + v + + + + piec + wypiekać + + +
+ +
+ bakfot +
+ + n + + + bakre fot hos fyrfota djur + + łapa + + +
+ +
+ bakfull +
+ + adj + + + som är i det tillstånd som följer efter berusning + + na kacu + skacowany + + +
+ +
+ bakfylla +
+ + n + + + + kac + + +
+ +
+ bakgrund +
+ + n + + + något som finns bakom något annat + + tło + + +
+ +
+ bakning +
+ + n + + + det att baka + + pieczenie + + +
+ +
+ bakom +
+ + preposition + + + på motsatt sida gentemot betraktaren + + za + w tyle + + + + på motsatt sida gentemot objektets framsida + + za + w tyle + + +
+ +
+ bakom lyckta dörrar +
+ + adv + + + utan allmän insyn; i hemlighet + + za zamkniętymi drzwiami + przy drzwiach zamkniętych + + +
+ +
+ bakom lås och bom +
+ + adv + + + i fängelse + + za kratkami + + +
+ +
+ bakplåt +
+ + n + + + + blacha do pieczenia + brytfanna + + +
+ +
+ bakpulver +
+ + n + + + + proszek do pieczenia + + +
+ +
+ bakruta +
+ + n + + + fönsterruta i den bakre änden av en bil + + tylna szyba + + +
+ +
+ baksida +
+ + n + + + konsekvens + + odwrotna strona medalu + + + + sida + + odwrotna strona + + +
+ +
+ bakslug +
+ + adj + + + + chytry + + +
+ +
+ baksmälla +
+ + n + + + efter berusning + + kac + mieć kaca + + +
+ +
+ baksäte +
+ + n + + + + tylne siedzenie + + +
+ +
+ baktanke +
+ + n + + + dold avsikt + + ukryty zamysł + + +
+ +
+ baktericid +
+ + adj + + + bakteriedödande + + bakteriobójczy + + +
+ +
+ baktericid +
+ + n + + + bakteriedödande medel + + bakteriocyd + + +
+ +
+ bakterie +
+ + n + + + encellig organism + + bakteria + + +
+ +
+ bakteriefri +
+ + adj + + + + jałowy + odkażony + sterylny + wyjałowiony + + +
+ +
+ baktung +
+ + adj + + + som har övervikt i bakre delen + + przeciążony + + +
+ +
+ bakugn +
+ + n + + + + piekarnik + piec do pieczenia + + +
+ +
+ bakut +
+ + adv + + + i riktning bakåt, baklänges + + do tyłu + z powrotem + + +
+ +
+ bakverk +
+ + n + + + + ciastko + słodkie pieczywo + wyrób cukierniczy + + +
+ +
+ bal +
+ + n + + + fest + + bal + + + + packe + + bela + paka + + +
+ +
+ balalajka +
+ + n + + + musikinstrument + + bałałajka + bałabajka + + +
+ +
+ balans +
+ + n + + + jämvikt + + równowaga + + +
+ +
+ balansera +
+ + v + + + 1 hålla balansen + + balansować + przeciwważyć + równoważyć + zachować równowagę + + +
+ +
+ balanssinne +
+ + n + + + 1 + + zmysł równowagi + + +
+ +
+ baldersbrå +
+ + n + + + + rumianek + + +
+ +
+ balett +
+ + n + + + dansform + + balet + + +
+ +
+ balettsko +
+ + n + + + sko + + baletka + + +
+ +
+ balklänning +
+ + n + + + + suknia balowa + + +
+ +
+ balkong +
+ + n + + + + balkon + + +
+ +
+ ballad +
+ + n + + + + ballada + + +
+ +
+ balneologi +
+ + n + + + läran om bad och deras medicinska användning + + balneologia + + +
+ +
+ balsamera +
+ + v + + + + balsamować + + +
+ +
+ baltisk +
+ + adj + + + + bałtycki + + +
+ +
+ bambu +
+ + n + + + växt + + bambus + + + + virke + + bambus + + +
+ +
+ bamburör +
+ + n + + + + trzcina bambusowa + + +
+ +
+ banal +
+ + adj + + + + banalny + oklepany + płytki + + +
+ +
+ banan +
+ + n + + + frukt + + banan + + +
+ +
+ bananrepublik +
+ + n + + + outvecklat land + + republika bananowa + + +
+ +
+ bananskal +
+ + n + + + + skórka od banana + + +
+ +
+ band +
+ + n + + + 2. bokband + + tom + + +
+ +
+ bandage +
+ + n + + + + bandaż + opatrunek + + +
+ +
+ bandit +
+ + n + + + (egentligen bannlyst) bov, förbrytare + + bandyta + + +
+ +
+ bandspelare +
+ + n + + + apparat för inspelning och återgivning (av ljud, data, video) på magnetband + + magnetofon + + +
+ +
+ bandura +
+ + n + + + stränginstrument + + bandura + + +
+ +
+ banduraspelare +
+ + n + + + musiker som trakterar bandura + + bandurzysta + + +
+ +
+ bangladeshier +
+ + n + + + + Banglijczyk + + +
+ +
+ bangladeshisk +
+ + adj + + + + bangladeski + + +
+ +
+ bank +
+ + n + + + anlagd vall + + nasyp + + + + inrättning som ägnar sig åt att låna in och låna ut pengar + + bank + + + + bankkontor, -byggnad + + bank + + + + lager där något samlas i stor mängd + + bank + + + + den penningsumma som man satsar mot i vissa hasardspel + + bank + + + + sjok av dimma + + bank + + + + undervattensgrund + + ławica + bank + + +
+ +
+ banka +
+ + v + + + slå något så att det åstadkommer ett ljud + + walić + łomotać + + +
+ +
+ bankir +
+ + n + + + + bankier + + +
+ +
+ bankrutt +
+ + adj + + + som har gått i konkurs + + zbankrutowany + + +
+ +
+ bankrutt +
+ + n + + + konkurs, cession + + bankructwo + plajta + krach + + +
+ +
+ bar +
+ + adj + + + blottad, som ej är täckt + + goły + nagi + + +
+ +
+ bar +
+ + n + + + plats för utskänkning av alkoholhaltiga drycker + + bar + + + + enhet för tryck + + bar + + +
+ +
+ bara +
+ + adv + + + endast + + tylko + + +
+ +
+ barberare +
+ + n + + + + fryzjer + cyrulik + + +
+ +
+ barfota +
+ + adj + + + utan något på fötterna + + boso + bosy + + +
+ +
+ barista +
+ + n + + + + barista + baristka + + +
+ +
+ barium +
+ + n + + + + bar + + +
+ +
+ bark +
+ + n + + + växtdel + + kora + + +
+ +
+ barka +
+ + v + + + bearbeta med garvämnen ur bark + + garbować + + + + springa eller rusa i väg + + pognać + popędzić + + + + ta barken av trädstam + + korować + + +
+ +
+ barkborre +
+ + n + + + + kornik + + +
+ +
+ barm +
+ + n + + + bröst; famn + + biust + piersi + łono + + +
+ +
+ barmhärtig +
+ + adj + + + som visar medkänsla och medlidande genom handling + + litościwy + miłosierny + + +
+ +
+ barmhärtighet +
+ + n + + + det att bespara någon lidande eller obehag genom handling + + litość + miłosierdzie + + +
+ +
+ barn +
+ + n + + + fysik: ytmått + + barn + + + + minderårig + + dziecko + + + + avkomling + + dziecko + + +
+ +
+ barnbarn +
+ + n + + + + wnuczka + wnuk + + +
+ +
+ barndom +
+ + n + + + livsskede + + dzieciństwo + + +
+ +
+ barnhem +
+ + n + + + + dom dziecka + + +
+ +
+ barnläkare +
+ + n + + + läkare som specialiserat sig på barn + + pediatra + + +
+ +
+ barnlös +
+ + adj + + + som inte har barn + + bezdzietny + + +
+ +
+ barnlöshet +
+ + n + + + det att vara barnlös + + bezdzietność + + +
+ +
+ barnmorska +
+ + n + + + barnmorska + + akuszerka + położna + + +
+ +
+ barnslig +
+ + adj + + + bete sig som ett barn + + dziecinny + + +
+ +
+ barnvagn +
+ + n + + + vagn för barn + + wózek dziecięcy + wózek dla dziecka + + +
+ +
+ baron +
+ + n + + + adelstitel + + baron + + +
+ +
+ barr +
+ + n + + + gymnastikredskap + + poręcze + + + + växtdel + + igła + szpilka + + +
+ +
+ barrträd +
+ + n + + + + drzewo iglaste + + +
+ +
+ bas +
+ + n + + + 8. kemiskt ämne som upptar vätejoner + + zasada + + +
+ +
+ baseboll +
+ + n + + + + baseball + + +
+ +
+ basera +
+ + v + + + grunda, stödja + + bazować + opierać + + +
+ +
+ basilika +
+ + n + + + kyrka + + bazylika + + + + växt + + bazylia + + +
+ +
+ basjkiriska +
+ + n + + + turkspråk + + baszkirski + + +
+ +
+ basket +
+ + n + + + + koszykówka + + +
+ +
+ baskiska +
+ + n + + + språk + + baskijski + + +
+ +
+ bast +
+ + n + + + fibermaterial + + łyko + + + + år + + rok + + +
+ +
+ bastant +
+ + adj + + + rejäl, kraftig och stadig + + krzepki + masywny + solidny + tęgi + + +
+ +
+ bastu +
+ + n + + + varmt ångbad + + sauna + + +
+ +
+ basunera ut +
+ + v + + + göra allmänt känt, sprida + + rozgłaszać + + +
+ +
+ bataljon +
+ + n + + + militär avdelning + + batalion + + +
+ +
+ batteri +
+ + n + + + elektricitetsanordning + + bateria + akumulator + + + + militärt + + bateria + + +
+ +
+ baxna +
+ + v + + + häpna, bli paff + + wpaść w osłupienie + zbaranieć + zdębieć + + +
+ +
+ bayersk +
+ + adj + + + som rör den tyska delstaten Bayern + + bawarski + + +
+ +
+ be +
+ + v + + + be bön + + modlić się + + + + fråga om + + prosić + + +
+ +
+ beachvolleyboll +
+ + n + + + variant av sporten volleyboll som spelas på sand + + siatkówka plażowa + + +
+ +
+ beakta +
+ + v + + + ta hänsyn, ta med i beräkningen + + uwzględniać + + +
+ +
+ bebåda +
+ + v + + + förkunna + + obwieszczać + ogłaszać + oznajmiać + zapowiadać + + + + förutsäga + + przepowiadać + zapowiadać + zwiastować + + +
+ +
+ bebådare +
+ + n + + + + herold + posłaniec + wysłannik + zwiastun + + +
+ +
+ bebådelse +
+ + n + + + förebud om något + + oznajmienie + zapowiedź + zwiastowanie + + +
+ +
+ bedagad +
+ + adj + + + gammal + + podstarzały + przekwitły + + +
+ +
+ bedarra +
+ + v + + + avta i styrka + + słabnąć + uciszać się + uspokajać się + ustawać + + +
+ +
+ bedja +
+ + v + + + rikta bön + + modlić + + +
+ +
+ bedra +
+ + v + + + lura + + oszukiwać + kantować + nabierać + + +
+ +
+ bedrägeri +
+ + n + + + det att lura någon för egen vinning + + oszustwo + oszukaństwo + szachrajstwo + + +
+ +
+ bedräglig +
+ + adj + + + som ej är vad det förefaller att vara + + zwodniczy + zwodny + złudny + + + + svekfull och lögnaktig i sitt agerande eller till sina verkningar + + fałszywy + oszukańczy + podstępny + zawodny + + +
+ +
+ bedrägligt beteende +
+ + n + + + bedrägeribrott av lindrigare slag + + oszustwo + + +
+ +
+ bedyra +
+ + v + + + försäkra + + zapewniać + zaklinać się + + +
+ +
+ bedöma +
+ + v + + + bedöma + + oceniać + sądzić + + +
+ +
+ bedöva +
+ + v + + + minska känsel + + znieczulać + oszałamiać + zamraczać + + +
+ +
+ bedövad +
+ + adj + + + perfektparticip av bedöva + + znieczulony + + +
+ +
+ befalla +
+ + v + + + ge order om + + rozkazywać + kazać + nakazywać + + +
+ +
+ befallning +
+ + n + + + + nakaz + rozkaz + komenda + polecenie + + +
+ +
+ befara +
+ + v + + + färdas på + + jechać + podróżować + żeglować + + + + vara rädd för + + lękać + + +
+ +
+ befogad +
+ + adj + + + som det finns fog eller skäl för + + słuszny + uzasadniony + zasadny + + + + som har (laglig) rätt eller är behörig att göra något + + upoważniony + uprawniony + + +
+ +
+ befolkning +
+ + n + + + + ludność + + +
+ +
+ befrukta +
+ + v + + + ge möjlighet att utvecklas till ny individ + + zapładniać + zapłodnić + + +
+ +
+ befruktning +
+ + n + + + + zapłodnienie + + +
+ +
+ befängd +
+ + adj + + + orimlig + + absurdalny + bezsensowny + bzdurny + niedorzeczny + + +
+ +
+ begagna +
+ + v + + + använda + + używać + + +
+ +
+ begagnad +
+ + adj + + + använd + + używany + + +
+ +
+ bege +
+ + v + + + färdas, förflytta sig, gå + + pójść + udać się + wybrać się + + + + inträffa + + zdarzyć się + + +
+ +
+ begiven +
+ + adj + + + som känner en lustfylld dragning + + łakomy + łasy + żądny + + +
+ +
+ begivenhet +
+ + n + + + anmärkningsvärd händelse + + wydarzenie + + + + lustfylld dragning + + pociąg + skłonność + + +
+ +
+ begravning +
+ + n + + + ceremoni + + pogrzeb + + + + det att gräva ner av människa eller djur + + pogrzeb + + +
+ +
+ begravningsbyrå +
+ + n + + + företag som erbjuder anhöriga tjänster och rådgivning i praktiska frågor, bland annat beträffande begravningsceremonin, efter en närstående persons bortgång + + zakład pogrzebowy + + +
+ +
+ begravningsentreprenör +
+ + n + + + person som arbetar på en begravningsbyrå + + przedsiębiorca pogrzebowy + + +
+ +
+ begripa +
+ + v + + + förstå + + pojmować + rozumieć + + +
+ +
+ begränsad +
+ + adj + + + + ograniczony + + +
+ +
+ begränsning +
+ + n + + + + ograniczenie + + +
+ +
+ begynna +
+ + v + + + börja + + rozpoczynać + + +
+ +
+ begå +
+ + v + + + fira viss högtid + + obchodzić + świętować + + + + gå till väga, bete sig + + zachowywać się + + + + utföra och därmed göra sig skyldig till viss gärning + + popełniać + dopuszczać się + + +
+ +
+ behaga +
+ + v + + + ge välmående + + podobać się + zadowalać + + + + önska, ha lust att + + podobać się + raczyć sobie + życzyć sobie + + +
+ +
+ behaglig +
+ + adj + + + + przyjemny + miły + pociągający + ponętny + + +
+ +
+ behandling +
+ + n + + + terapi, vård + + leczenie + + +
+ +
+ behavioristisk +
+ + adj + + + + behawiorystyczny + + +
+ +
+ behov +
+ + n + + + det att behöva något + + potrzeba + + +
+ +
+ behå +
+ + n + + + klädesplagg + + biustonosz + stanik + + +
+ +
+ behållare +
+ + n + + + + pojemnik + zbiornik + + +
+ +
+ behållning +
+ + n + + + kvarstående ekonomiskt värde, vinst, avkastning, utdelning + + dochód + zysk + + + + nytta, gagn + + korzyść + pożytek + + + + tillgångar som man har kvar i behåll, återstod, överskott + + nadwyżka + reszta + + +
+ +
+ behöva +
+ + v + + + inte kunna utföra viss aktivitet utan något + + potrzebować + + +
+ +
+ behövande +
+ + adj + + + presensparticip av behöva + + potrzebujący + + +
+ +
+ behövd +
+ + adj + + + + potrzebny + + +
+ +
+ behövlig +
+ + adj + + + som behövs, som fordras + + konieczny + potrzebny + + +
+ +
+ beige +
+ + adj + + + som har en (något obestämd) grågul färg, färgen beige + + beżowy + + +
+ +
+ beivra +
+ + n + + + ingripa emot + + wszczynać + ścigać + + +
+ +
+ bejaka +
+ + v + + + besvara (en fråga) med ja + + potwierdzać + przytakiwać + + + + välkomna, vara positiv till + + afirmować + + +
+ +
+ bekant +
+ + n + + + + znajoma + znajomy + + +
+ +
+ beklämd +
+ + adj + + + i nedslagen sinnesstämning + + przybity + przygnębiony + zmartwiony + + +
+ +
+ beklämmande +
+ + adj + + + inte bra, dåligt, gärna på ett sådant sätt att det kan uppfattas som "pinsamt" + + smutny + żenujący + + +
+ +
+ bekomma +
+ + v + + + göra intryck, beröra, bekymra, påverka + + martwić + poruszać + robić wrażenie + + + + ha (god eller dålig) inverkan + + służyć + wychodzić na dobre + wychodzić na złe + + +
+ +
+ bekräfta +
+ + v + + + + potwierdzić + potwierdzać + + +
+ +
+ bekräftelse +
+ + n + + + + potwierdzenie + + +
+ +
+ bekymmer +
+ + n + + + + zmartwienie + utrapienie + + +
+ +
+ bekänna färg +
+ + v + + + följa färg + + dołożyć + + + + göra sitt ställningstagande allmänt känt + + odkryć karty + + +
+ +
+ belacka +
+ + v + + + tala illa + + obmawiać + oczerniać + szkalować + + +
+ +
+ belackare +
+ + n + + + person som belackar, smädare + + obmówca + oszczerca + potwarca + + +
+ +
+ belamra +
+ + v + + + fylla med något som tar stor plats + + zapychać + zawalać + + +
+ +
+ beledsaga +
+ + v + + + ackompanjera; eskortera + + akompaniować + odprowadzać + towarzyszyć + wtórować + + +
+ +
+ belgier +
+ + n + + + person från Belgien + + belg + + +
+ +
+ belgisk +
+ + adj + + + + belgijski + + +
+ +
+ belgiska +
+ + n + + + kvinna från Belgien + + Belgijka + + +
+ +
+ belysa +
+ + v + + + illustrera + + ilustrować + wyjaśniać + + + + upplysa + + oświetlać + + +
+ +
+ belägen +
+ + adj + + + + położony + usytuowany + + +
+ +
+ belöning +
+ + n + + + gåva vid prestation + + nagroda + + +
+ +
+ bemedlad +
+ + adj + + + som har goda ekonomiska förhållanden + + bogaty + majętny + zamożny + + +
+ +
+ bemärkelse +
+ + n + + + viss utskild betydelse eller innebörd + + sens + znaczenie + + +
+ +
+ bemöta +
+ + v + + + ?? + + odpowiadać + + +
+ +
+ ben +
+ + n + + + kroppsdel att gå eller stå på + + noga + nogawka + + + + skelettdel + + kość + + + + material som bygger upp skelettet + + kość + + +
+ +
+ benhus +
+ + n + + + byggnad (hus) vid kyrkogård där ben förvaras, som råkat grävas upp ur gravar + + ossuarium + + +
+ +
+ bensin +
+ + n + + + slags bränsle + + benzyna + + +
+ +
+ bensinstation +
+ + n + + + anläggning med bensinpump + + stacja benzynowa + stacja paliwowa + benzynówka + + +
+ +
+ benägen +
+ + adj + + + som är frestad eller villig + + skłonny + chętny + nastawiony + + + + välvilligt stämd + + przychylny + łaskawy + + +
+ +
+ benägenhet +
+ + n + + + + skłonność + + +
+ +
+ benämna +
+ + v + + + sätta namn på + + nazywać + + +
+ +
+ beredskap +
+ + n + + + Att vara förberedd /på någon möjlig negativ händelse/ + + gotowość + stan gotowości + + +
+ +
+ berg +
+ + n + + + topografisk formation där markytan skjuter upp högt över den omkringliggande marken + + góra + + +
+ +
+ bergand +
+ + n + + + + ogorzałka + + +
+ +
+ bergart +
+ + n + + + + skała + + +
+ +
+ bergfink +
+ + n + + + + jer + + +
+ +
+ bergig +
+ + adj + + + där det finns många berg + + górzysty + + +
+ +
+ berglärka +
+ + n + + + + górniczek + + +
+ +
+ bergskedja +
+ + n + + + område med sammanhängade bildning av berg + + łańcuch górski + + +
+ +
+ bergsknalle +
+ + n + + + brant men ofta mindre berg, klint, klippa eller kläpp + + skała + skałka + + +
+ +
+ bergspredikan +
+ + n + + + tal som Jesus enligt Matteusevangeliet höll på ett berg i Galileen + + kazanie na górze + + +
+ +
+ bergtunga +
+ + n + + + en fiskart inom ordningen plattfiskar + + złocica + złocica europejska + + +
+ +
+ berguv +
+ + n + + + + puchacz + + +
+ +
+ berika +
+ + v + + + (transitivt) + + wzbogacać + + +
+ +
+ berkelium +
+ + n + + + + berkel + + +
+ +
+ bero +
+ + v + + + vara avhängig av + + zależeć + + +
+ +
+ beroende +
+ + adj + + + som beror på något + + uzależniony + zależny + + +
+ +
+ beroende +
+ + n + + + missbruk + + uzależnienie + + +
+ +
+ beroende på +
+ + preposition + + + till följd av, som resultat av + + w zależności + wskutek + z powodu + + +
+ +
+ berusad +
+ + adj + + + påverkad av t.ex. sprit + + pijany + na gazie + na rauszu + podchmielony + + +
+ +
+ beryllium +
+ + n + + + alkalisk jordartsmetall + + beryl + + +
+ +
+ berätta +
+ + v + + + säga (eller skriva) något till en annan individ + + opowiedzieć + powiedzeć + + +
+ +
+ beröm +
+ + n + + + komplimang, lovord + + pochwała + chwała + poważanie + uznanie + + +
+ +
+ berömd +
+ + adj + + + välkänd + + sławny + znany + + +
+ +
+ besegla +
+ + v + + + befara med segelfartyg + + żeglować + + + + bekräfta; slutgiltigt fastställa; definitivt avgöra + + przypieczętować + + + + förse med sigill + + przypieczętować + + +
+ +
+ beseglad +
+ + adj + + + försedd med sigill + + przypieczętowany + + + + slutgiltigt fastställd; definitivt avgjord + + przypieczętowany + rozstrzygnięty + + +
+ +
+ besegra +
+ + v + + + vinna över + + pokonywać + + +
+ +
+ besitta +
+ + v + + + kunna förfoga över + + posiadać + + +
+ +
+ besjäla +
+ + v + + + ge någonting själ + + natchnąć + uduchowić + + +
+ +
+ besk +
+ + adj + + + smak + + gorzki + + +
+ +
+ beska +
+ + n + + + besk smak + + gorycz + + +
+ +
+ beskaffenhet +
+ + n + + + karaktär + + charakter + istota + natura + + + + kvalitet + + jakość + stan + + +
+ +
+ beskatta +
+ + v + + + belägga med skatt + + opodatkowywać + + +
+ +
+ beskattning +
+ + n + + + uttagande av skatt + + opodatkowanie + + +
+ +
+ besked +
+ + n + + + upplysning + + informacja + wiadomość + + +
+ +
+ beskedlig +
+ + adj + + + alltför foglig eller medgörlig + + dobroduszny + ustępliwy + łagodny + + + + måttfull; föga spännande + + skromny + + +
+ +
+ beskickning +
+ + n + + + suverän stats representation hos en annan suverän stat + + misja dyplomatyczna + placówka dyplomatyczna + przedstawicielstwo dyplomatyczne + + +
+ +
+ beskriva +
+ + v + + + berätta detaljerat + + opisać + opisywać + + +
+ +
+ beskrivning +
+ + n + + + skildring, framställning + + opis + + +
+ +
+ beskydd +
+ + n + + + skydd, hägn + + obrona + ochrona + osłona + + +
+ +
+ beskära +
+ + v + + + klippa bort (oönskade) delar från något + + obcinać + + + + tilldela, förunna + + obdarzać + + +
+ +
+ beskärd +
+ + adj + + + som rätteligen tillkommer någon + + należny + przysługujący + zasłużony + + +
+ +
+ beskärd del +
+ + n + + + andel av något som med rätta tillkommer någon + + dola + porcja + udział + + +
+ +
+ beslut +
+ + n + + + + decyzja + + +
+ +
+ besluta +
+ + v + + + fatta ett beslut + + decydować + + +
+ +
+ beslutsam +
+ + adj + + + som snabbt fattar beslut + + stanowczy + + +
+ +
+ besläktad +
+ + adj + + + + pokrewny + + +
+ +
+ besserwisser +
+ + n + + + bättrevetare + + mądrala + przemądrzalec + besserwisser + + +
+ +
+ best +
+ + n + + + (vilt) argsint djur + + bestia + + + + omänskligt grym människa + + bestia + + +
+ +
+ bestyr +
+ + n + + + arbete, syssla + + zajęcie + + +
+ +
+ beställa +
+ + v + + + + zamawiać + zamówić + + +
+ +
+ beställning +
+ + n + + + + zamówienie + + +
+ +
+ bestämma +
+ + v + + + besluta + + decydować + + + + fastställa + + określać + ustalać + + +
+ +
+ bestå +
+ + v + + + vara oförändrad, stå sig + + trwać + ostać się + utrzymać się + + +
+ +
+ bestå av +
+ + v + + + vara uppbyggd av + + polegać + składać się + + +
+ +
+ beståndsdel +
+ + n + + + + składnik + element + + +
+ +
+ besudla +
+ + v + + + smutsa ner + + skalać + splamić + zbrukać + + +
+ +
+ besutten +
+ + adj + + + som besitter fast egendom eller kapital + + majętny + zamożny + + +
+ +
+ besvansad +
+ + adj + + + som har svans + + ogoniasty + + +
+ +
+ besvikelse +
+ + n + + + uppevelse av att en önskan inte blivit uppfylld + + rozczarowanie + + +
+ +
+ besviken +
+ + adj + + + + rozczarowany + + +
+ +
+ besvär +
+ + n + + + framställan om yrkande hos högre instans gällande ändring av beslut + + odwołanie + zażalenie + + + + något som är svårt, omständligt eller problematiskt + + fatyga + zachód + kłopot + tarapaty + + + + problem i form av skada eller smärta + + bieda + dolegliwość + kłopot + + +
+ +
+ besvära +
+ + v + + + utsätta någon för besvär + + trudzić + + +
+ +
+ besvärja +
+ + v + + + uttala besvärjelse + + zaklinać + + + + vädja + + zaklinać + + +
+ +
+ besvärjelse +
+ + n + + + religiös eller magisk formel vars uttalande anses ha övernaturlig verkan + + zaklęcie + + +
+ +
+ besynnerlig +
+ + adj + + + konstig, märklig + + osobliwy + dziwny + + +
+ +
+ besättning +
+ + n + + + fördelning av roller i teaterpjäs + + obsada + + + + orkesterns eller körens sammansättning + + obsada + + + + uppsättning personer som sköter viss enhet + + załoga + + +
+ +
+ besök +
+ + n + + + + odwiedziny + wizyta + + +
+ +
+ besöka +
+ + v + + + + odwiedzać + + +
+ +
+ besökare +
+ + n + + + + odwiedzający + + +
+ +
+ bet +
+ + n + + + (poker) satsning + + postawienie + + +
+ +
+ beta +
+ + v + + + föra boskap på bete + + paść + + + + förse fälla med bete + + przynęta + + + + satsa i poker + + stawiać + + + + ta ifrån, stjäla bort + + odbierać + odejmować + + + + äta av växtlighet, gå på bete + + paść się + objadać + + +
+ +
+ beta av +
+ + v + + + ta sig igenom, gå igenom + + odrobić + przerobić + zaliczyć + + + + äta upp allt + + objeść + + +
+ +
+ betala +
+ + v + + + ge pengar + + płacić + zapłacić + + +
+ +
+ betalning +
+ + n + + + + zapłata + + +
+ +
+ bete +
+ + n + + + 1. stor hörntand + + cios + + +
+ +
+ beteckna +
+ + v + + + kortfattat beskriva + + charakteryzować + opisać + + + + kunna tydas som något + + oznaczać + znaczyć + + + + utgöra ett tecken + + oznaczać + + +
+ +
+ beteende +
+ + n + + + beteende + + zachowanie + + +
+ +
+ betesmark +
+ + n + + + mark där djur betar + + pastwisko + + +
+ +
+ beting +
+ + n + + + avtal om utförande av visst arbete mot överenskommen ersättning + + akord + + + + avtalad (mer omfattande) arbetsuppgift + + praca + + +
+ +
+ betinga +
+ + v + + + utgöra förutsättningen för, möjliggöra, krävas för + + warunek + warunkować + + +
+ +
+ betjäna +
+ + v + + + + obsługiwać + + +
+ +
+ betong +
+ + n + + + byggnadsmaterial + + beton + + +
+ +
+ betongblandare +
+ + n + + + maskin som används för att blanda cement, grus, sand och vatten till betong + + betoniarka + + +
+ +
+ betrakta +
+ + v + + + anse som + + uważać za + + +
+ +
+ beträffa +
+ + v + + + angå, röra + + dotyczyć + tyczyć się + + +
+ +
+ beträffande +
+ + adj + + + presensparticip av beträffa + + co się tyczy + odnośnie + + +
+ +
+ bett +
+ + n + + + det att bita, något som bitits av + + ugryzienie + + + + uppsättning tänder + + gryz + kęs + + +
+ +
+ betuttad +
+ + adj + + + brydd, bekymrad, rådvill + + zakłopotany + zażenowany + zmieszany + + + + förtjust i, smått förälskad + + zadurzony + + +
+ +
+ betvinga +
+ + v + + + få bukt med, tygla + + przemóc + stłumić + + + + kämpa ned motståndet, besegra + + pokonać + poskromić + ujarzmić + + +
+ +
+ betyda +
+ + v + + + ha som innebörd + + znaczyć + oznaczać + + + + resultera i + + oznaczać + znaczyć + + + + vara viktig + + znaczyć + mieć znaczenie + + +
+ +
+ betydande +
+ + adj + + + viktig + + znaczny + ważny + + +
+ +
+ betyg +
+ + n + + + bedömning av prestation inom skolundervisning + + ocena + stopień + + + + skriftligt uttalande eller omdöme av myndighet + + świadectwo + zaświadczenie + + + + värde som anger hur pass bra något är + + ocena + + +
+ +
+ betygelse +
+ + n + + + tydligt uttryck för viss känsla eller inställning + + dowód + wyraz + świadectwo + + +
+ +
+ betänklig +
+ + adj + + + som hyser farhågor + + niepokojący + poważny + + +
+ +
+ beundra +
+ + v + + + anse att någon/något har goda egenskaper + + podziwiać + + +
+ +
+ beundransvärd +
+ + adj + + + som anses vara värd att beundras + + godny podziwu + + +
+ +
+ bevandrad +
+ + adj + + + som är kunnig och beläst + + biegły + obeznany + oblatany + + +
+ +
+ bevara +
+ + v + + + + zachowywać + + +
+ +
+ bevarad +
+ + adj + + + + zachowany + + +
+ +
+ beveka +
+ + v + + + förmå + + nakłaniać + namawiać + + + + röra + + poruszać + wzruszać + + +
+ +
+ bevekelsegrund +
+ + n + + + underliggande motiv + + motyw + pobudka + powód + + +
+ +
+ bevingad +
+ + adj + + + med vingar + + skrzydlaty + + +
+ +
+ bevingade ord +
+ + n + + + bildligt och metaforiskt uttryck som ofta citeras + + skrzydlate słowa + + +
+ +
+ bevingat ord +
+ + n + + + + sentencja + + +
+ +
+ bevis +
+ + n + + + resonemang eller fakta + + dowód + + + + omisskännligt tecken + + dowód + + + + intyg + + dowód + + +
+ +
+ beväpna +
+ + v + + + + uzbrajać + + +
+ +
+ beväpnad +
+ + adj + + + som beväpnats + + uzbrojony + + +
+ +
+ bi +
+ + n + + + insekt + + pszczoła + + +
+ +
+ bibel +
+ + n + + + helig skrift + + Biblia + + +
+ +
+ bibliotek +
+ + n + + + byggnad + + biblioteka + + + + samling av program + + biblioteka + + + + samling böcker + + biblioteka + + +
+ +
+ bibliotekarie +
+ + n + + + någon som arbetar på ett bibliotek + + bibliotekarz + bibliotekarka + + +
+ +
+ biblisk +
+ + adj + + + + biblijny + + +
+ +
+ bida +
+ + v + + + avvakta, invänta + + odczekać + + +
+ +
+ bida sin tid +
+ + v + + + tåligt avvakta + + czekać na stosowną chwilę + + +
+ +
+ bidrag +
+ + n + + + ekonomiskt stöd + + zasiłek + + + + insats + + wkład + + +
+ +
+ bidragstagare +
+ + n + + + person som erhåller bidrag + + zasiłkobiorca + + +
+ +
+ biff +
+ + n + + + skiva nötkött + + befsztyk + + +
+ +
+ bikini +
+ + n + + + tvådelat klädesplagg för kvinna + + bikini + + +
+ +
+ bikupa +
+ + n + + + behållare för bin + + ul + + +
+ +
+ bil +
+ + n + + + personbil + + samochód + auto + + +
+ +
+ bila +
+ + n + + + yxa med bred, rundad egg + + topór + + +
+ +
+ bild +
+ + n + + + visuell representation + + obraz + + + + föreställning + + obraz + + +
+ +
+ bilda +
+ + v + + + utbilda + + kształcić + + +
+ +
+ bilindustri +
+ + n + + + + przemysł + samochodowy + + +
+ +
+ biljard +
+ + n + + + spel + + bilard + + +
+ +
+ biljett +
+ + n + + + bevis på att man har betalat inträde eller resa + + bilet + + +
+ +
+ biljon +
+ + n + + + talet 1012 + + bilion + + +
+ +
+ biljonär +
+ + n + + + person vars förmögenhet överskrider en biljon i en given valuta + + bilioner + + +
+ +
+ bilkamera +
+ + n + + + kamera i vindrutan som dokumenterar färden + + kamera samochodowa + + +
+ +
+ billig +
+ + adj + + + som inte kostar mycket + + tani + + +
+ +
+ billigt +
+ + adv + + + + tanio + + +
+ +
+ bilmekaniker +
+ + n + + + person som yrkesmässigt reparerar och underhåller bilar + + mechanik samochodowy + + +
+ +
+ bindning +
+ + n + + + dragningskraft + + wiązanie + + + + schacktaktik + + związanie + + +
+ +
+ binomialkoefficient +
+ + n + + + koefficient + + współczynnik dwumienny + + +
+ +
+ biodlare +
+ + n + + + person som håller honungsbin som husdjur för att pollinera växter och för att utvinna honung och vax + + pszczelarz + pszczelarka + + +
+ +
+ biograf +
+ + n + + + lokal avsedd för filmvisning + + kino + + +
+ +
+ biografi +
+ + n + + + berättelse om någons liv + + biografia + + +
+ +
+ biokemi +
+ + n + + + + biochemia + + +
+ +
+ biolog +
+ + n + + + + biolog + + +
+ +
+ biologi +
+ + n + + + vetenskap + + biologia + + +
+ +
+ biologisk +
+ + adj + + + som rör vetenskapen biologi + + biologiczny + + +
+ +
+ bisats +
+ + n + + + + zdanie podrzędne + + +
+ +
+ bisexuell +
+ + adj + + + + biseksualny + + +
+ +
+ bisfenol +
+ + n + + + grupp kemikalier + + bisfenol + + +
+ +
+ bisfenol A +
+ + n + + + bisfenol A + + bisfenol A + + +
+ +
+ biskop +
+ + n + + + föreståndare för ett kyrkligt stift + + biskup + + +
+ +
+ bisonoxe +
+ + n + + + slidhornsdjur + + bizon + + +
+ +
+ bister +
+ + adj + + + dyster + + ponury + + + + kärv + + surowy + + +
+ +
+ bistå +
+ + v + + + + asystować + pomagać + wspierać + + +
+ +
+ bit +
+ + n + + + måttenhet för datamängd + + bit + + + + utrymme + + bit + + + + stycke, del + + kawałek + + +
+ +
+ bita +
+ + v + + + ta tag i något med tänderna + + gryźć + kąsać + + +
+ +
+ bita huvudet av skammen +
+ + v + + + visa sig inte skämmas för att ha gjort något mycket skamligt + + najeść się wstydu + nie mieć wstydu za grosz + + +
+ +
+ bita i det sura äpplet +
+ + v + + + tvingas göra något som man inte vill + + przełknąć gorzką pigulkę + + +
+ +
+ bita i gräset +
+ + v + + + + + gryźć ziemię + polec + zginąć + + +
+ +
+ bita ihop tänderna +
+ + v + + + undertrycka sina känslor, härda ut + + zacisnąć zęby + zagryźć zęby + + +
+ +
+ bita sig i tungan +
+ + v + + + säga något och ångra det i samma ögonblick + + ugryźć się w język + + +
+ +
+ bitas +
+ + v + + + (ha som ovana att) bita + + gryźć + kąsać + + + + bita varandra + + gryźć + kąsać + + +
+ +
+ bitsk +
+ + adj + + + som gärna biter + + wściekły + zły + + + + stridslysten + + agresywny + bojowy + buńczuczny + wojowniczy + zaczepny + + +
+ +
+ bitter +
+ + adj + + + sinnesintryck + + gorzki + + +
+ +
+ bittersöt +
+ + adj + + + både bitter och söt + + gorzko-słodki + + +
+ +
+ biverkning +
+ + n + + + oönskad effekt + + efekt uboczny + + +
+ +
+ bivråk +
+ + n + + + + trzmielojad + + +
+ +
+ biätare +
+ + n + + + familj + + żołny + żołna + + + + fågelart + + żołna + + +
+ +
+ bjucka +
+ + v + + + bjuda + + fundować + oferować + stawiać + + +
+ +
+ bjuda +
+ + v + + + ge + + ofiarować + + +
+ +
+ bjälke +
+ + n + + + balk + + belka + + +
+ +
+ bjärt +
+ + adj + + + lysande och grann + + jaskrawy + + + + skarp och slående + + jaskrawy + rażący + + +
+ +
+ björk +
+ + n + + + lövträd + + brzoza + + +
+ +
+ björkna +
+ + n + + + fiskart + + krąp + + +
+ +
+ björktrast +
+ + n + + + + kwiczoł + + +
+ +
+ björn +
+ + n + + + stort rovdjur med ramar och tjock päls + + niedźwiedź + miś + + +
+ +
+ björnbär +
+ + n + + + + jeżyna + + +
+ +
+ björntjänst +
+ + n + + + + niedźwiedzia przysługa + + +
+ +
+ blad +
+ + n + + + ark i bok + + kartka + arkusz + karta + + + + egg + + ostrze + klinga + + + + spelkort + + karta + + + + tidning + + gazeta + + + + växtdel + + liść + kartka + + +
+ +
+ bladlus +
+ + n + + + insekt(sfamilj) som lever av att suga näring ur växter + + mszyca + + +
+ +
+ blaj +
+ + n + + + något fullständigt oviktigt, irrelevant och fånigt + + brednie + + +
+ +
+ bland annat +
+ + adv + + + till exempel + + między innymi + + +
+ +
+ blanda +
+ + v + + + + mieszać + tasować + + +
+ +
+ blandning +
+ + n + + + något som består av flera olika komponenter eller aspekter sammanfogade + + mieszanka + + +
+ +
+ blank +
+ + adj + + + skinande + + błyszczący + lśniący + + + + tom + + pusty + + +
+ +
+ blankvapen +
+ + n + + + + broń biała + + +
+ +
+ blask +
+ + n + + + dryck av dålig kvalitet + + lura + + +
+ +
+ blast +
+ + n + + + blad och stjälkar + + natka + nać + + +
+ +
+ blek +
+ + adj + + + sakna färg + + blady + + +
+ +
+ blek tornseglare +
+ + n + + + + jerzyk blady + + +
+ +
+ bleka +
+ + n + + + + rdzawiec + + +
+ +
+ bleka +
+ + v + + + + bielić + bieleć + blaknąć + + +
+ +
+ blekna +
+ + v + + + + blednąć + + +
+ +
+ bli +
+ + v + + + (hjälpverb) använt före perfektparticip för att bilda dynamisk passiv + + zostać + być + + + + börja vara, genomgå förändring till nytt varande + + stawać się + robić się + + + + förbli, bevaras i samma tillstånd, bli kvar + + zostać + pozostać + + +
+ +
+ bli annat ljud i skällan +
+ + v + + + börja låta på ett annat sätt + + śpiewać na inną nutę + + +
+ +
+ bli av +
+ + v + + + bli fri från något, bli kvitt + + pozbyć się + + + + framkomma, utvecklas till något + + wyjść + + + + förlora, mista + + stracić + zgubić + + + + komma till stånd, inträffa + + odbyć się + + + + ta vägen + + podziać się + + +
+ +
+ bli till +
+ + v + + + bli gripen av starka känslor + + podniecić się + poruszyć się + wstrząsnąć się + + + + komma till stånd, skapas + + narodzić się + powstać + + +
+ +
+ blick +
+ + n + + + + mrugnięcie + spojrzenie + + +
+ +
+ blickfång +
+ + n + + + fokus av uppmärksamhet + + centrum uwagi + + + + område som överskådas av blicken + + pole widzenia + + +
+ +
+ blid +
+ + adj + + + mild, vänlig + + łagodny + + +
+ +
+ blidka +
+ + v + + + stilla någons vrede och göra mildare + + udobruchać + uspokajać + łagodzić + + +
+ +
+ blind +
+ + adj + + + som inte kan se + + ślepy + niewidomy + ociemniały + + + + som inte tar hänsyn till riktiga omständigheter + + ślepy + + +
+ +
+ blindhet +
+ + n + + + + ślepota + + +
+ +
+ blindskär +
+ + n + + + oväntat hinder + + zasadzka + + + + undervattensskär, osynligt skär + + skała podwodna + + +
+ +
+ blindtarm +
+ + n + + + den första delen (caecum) av tjocktarmen + + jelito ślepe + + +
+ +
+ blinka +
+ + v + + + snabbt sluta och åter öppna ögonen + + mrugać + + +
+ +
+ bliva +
+ + v + + + + zostać + być + + +
+ +
+ blixt +
+ + n + + + atmosfäriskt ljus + + piorun + błyskawica + grom + + + + lampa till kamera + + flesz + lampa błyskowa + + +
+ +
+ blixtra +
+ + v + + + sända ut blixtar + + błyskać się + + + + uppträda som en blixt + + iskrzyć się + + +
+ +
+ block +
+ + n + + + grovkornigaste mineralpartikel i en bergart eller jordart + + szaber + szuter + tłuczeń + + + + häftat bunt papper + + blok + + + + mekanisk anordning + + blok + krążek + + + + större stycke + + blok + bryła + + +
+ +
+ blockflöjt +
+ + n + + + musikinstrument + + flet prosty + + +
+ +
+ blod +
+ + n + + + vätska i djur + + krew + + +
+ +
+ blodgivare +
+ + n + + + person som ger blod + + krwiodawca + krwiodawczyni + + +
+ +
+ blodgrupp +
+ + n + + + + grupa krwi + + +
+ +
+ blodig +
+ + adj + + + + krwawy + + +
+ +
+ blodigel +
+ + n + + + + pijawka + + +
+ +
+ blodpudding +
+ + n + + + pudding gjord på blod + + kaszanka + + +
+ +
+ blodtryck +
+ + n + + + blodets tryck + + ciśnienie krwi + + +
+ +
+ blodtörstig +
+ + adj + + + som tenderar att ta till våld + + krwiożerczy + + +
+ +
+ blodvite +
+ + n + + + blödande sår + + rana + + +
+ +
+ blogg +
+ + n + + + + blog + + +
+ +
+ blogga +
+ + v + + + + blogować + + +
+ +
+ bloggande +
+ + n + + + det att blogga + + blogowanie + + +
+ +
+ bloggare +
+ + n + + + person som skriver en blogg + + bloger + + +
+ +
+ bloggerska +
+ + n + + + kvinnlig bloggare + + blogerka + + +
+ +
+ bloggosfär +
+ + n + + + + blogosfera + + +
+ +
+ blomkruka +
+ + n + + + + doniczka + donica + + +
+ +
+ blomkål +
+ + n + + + grönsak + + kalafior + + +
+ +
+ blomma +
+ + n + + + blomsterväxt + + kwiat + + + + del av fröväxt + + kwiat + + +
+ +
+ blomma +
+ + v + + + utveckla blommor + + kwitnąć + + +
+ +
+ blommera +
+ + v + + + pryda med blommor + + ukwiecać + + + + smycka i vackra ord + + ukwiecać + + +
+ +
+ blomsterhandel +
+ + n + + + butik + + kwiaciarnia + + +
+ +
+ blott +
+ + adj + + + oskyddad, öppen + + nagi + obnażony + + + + som inte inbegriper mer än + + sam + sama + samo + + +
+ +
+ blott +
+ + adv + + + inte mer än + + tylko + jedynie + + +
+ +
+ blott +
+ + conjunction + + + bara + + jeśli tylko + + +
+ +
+ blotta +
+ + v + + + klä av + + obnażać + odkrywać + odsłaniać + + +
+ +
+ bluff +
+ + n + + + lögn och bedrägeri + + blaga + blef + bluff + + +
+ +
+ blunda +
+ + v + + + sluta ögonen + + zamykać oczy + + +
+ +
+ blus +
+ + n + + + + bluzka + bluza + + +
+ +
+ bly +
+ + n + + + + ołów + + +
+ +
+ blyertspenna +
+ + n + + + + ołówek + + +
+ +
+ blyg +
+ + adj + + + socialt försiktig + + nieśmiały + + +
+ +
+ blyghet +
+ + n + + + det att vara blyg + + nieśmiałość + + +
+ +
+ bläck +
+ + n + + + vätska för att skapa text + + atrament + + + + vätska som bläckfiskar sprutar ut + + atrament + + +
+ +
+ bläckfisk +
+ + n + + + + ośmiornica + + +
+ +
+ bläckhorn +
+ + n + + + + kałamarz + + +
+ +
+ bläckpenna +
+ + n + + + + pióro + + +
+ +
+ bläddra +
+ + v + + + vända blad + + kartkować + + +
+ +
+ blända +
+ + v + + + förleda, förtrolla + + olśniewać + + + + göra blind + + oślepiać + + + + tillfälligt göra så att någon inte ser + + oślepiać + + +
+ +
+ blänga +
+ + v + + + snegla skarpt eller stickande + + przeszywać + świdrować + + +
+ +
+ bläsand +
+ + n + + + + świstun + + +
+ +
+ bläsgås +
+ + n + + + + gęś białoczelna + + +
+ +
+ bläster +
+ + n + + + anordning som alstrar en kraftig ström av luft eller gas + + dmuchawa + + +
+ +
+ blå +
+ + adj + + + som har en färg med frekvens 600...690 THz + + niebieski + błękit + + +
+ +
+ blå kärrhök +
+ + n + + + + błotniak zbożowy + + +
+ +
+ blåaktig +
+ + adj + + + + niebieskawy + + +
+ +
+ blåbär +
+ + n + + + arten Vaccinium myrtillus + + borówka czarna + czarna jagoda + + + + frukt från arten Vaccinium myrtillus + + jagoda + borówka + + +
+ +
+ blåfenad tonfisk +
+ + n + + + arten Thunnus thynnus + + tuńczyk błękitnopłetwy + + +
+ +
+ blåhake +
+ + n + + + + podróżniczek + + +
+ +
+ blåklint +
+ + n + + + korgblommig växt med blå blommor + + bławatek + chaber bławatek + + +
+ +
+ blåklocka +
+ + n + + + blomma + + dzwonek + + +
+ +
+ blåkråka +
+ + n + + + + kraska + + +
+ +
+ blåmes +
+ + n + + + fågelart + + sikora modra + modraszka + + +
+ +
+ blåmärke +
+ + n + + + + siniec + + +
+ +
+ blåna +
+ + v + + + övergå i en blåaktig färg + + błękitnieć + + +
+ +
+ blåsa +
+ + n + + + inre bildning + + pęcherz + + + + rundad böld + + pęcherz + bąbel + + +
+ +
+ blåsa +
+ + v + + + (om person, generellt) + + dmuchać + tchnąć + + + + (om vind) + + dąć + wiać + + +
+ +
+ blåst +
+ + adj + + + lurad + + wystawiony do wiatru + + +
+ +
+ blåst +
+ + n + + + ihållande vind + + wiatr + wicher + + +
+ +
+ blåval +
+ + n + + + val + + płetwal błękitny + + +
+ +
+ blåögd +
+ + adj + + + som har blåa ögon + + niebieskooki + błękitnooki + jasnooki + + + + som är naiv + + naiwny + + +
+ +
+ blöda +
+ + v + + + förlora blod + + krwawić + + +
+ +
+ blödig +
+ + adj + + + vek, lättrörd och ömsint, alltför känslosam + + delikatny + miękki + wrażliwy + + +
+ +
+ blöja +
+ + n + + + plagg + + pielucha + pieluszka + + +
+ +
+ blöta +
+ + v + + + göra blöt + + moczyć + zwilżać + + +
+ +
+ blötdjur +
+ + n + + + individ eller art + + mięczak + + + + stam + + mięczaki + + +
+ +
+ bo +
+ + n + + + plats för djur + + gniazdo + + +
+ +
+ bo +
+ + v + + + + mieszkać + + +
+ +
+ bocka +
+ + v + + + buga + + kłaniać się + + + + vika plåt + + giąć + + +
+ +
+ bod +
+ + n + + + mindre affär + + sklepik + + + + mindre ouppvärmd byggnad + + szopa + + +
+ +
+ boende +
+ + adj + + + som bor på en given plats + + zamieszkały + zamieszkała + + +
+ +
+ boende +
+ + n + + + det att bo (någonstans) + + mieszkanie + + + + plats där någon bor + + mieszkanie + + + + person som bor på en given plats + + mieszkaniec + + +
+ +
+ bofink +
+ + n + + + fågelart + + zięba + zięba zwyczajna + + +
+ +
+ bogsera +
+ + v + + + + holować + + +
+ +
+ bohrium +
+ + n + + + + bohr + + +
+ +
+ boj +
+ + n + + + flytande anordning + + boja + pława + + +
+ +
+ boja +
+ + n + + + lås runt handled, fotled eller hals på en människa i fångenskap + + kajdany + + +
+ +
+ bojkotta +
+ + v + + + + bojkotować + + +
+ +
+ bok +
+ + n + + + lövträdet Fagus sylvatica + + buk + + + + större mängd text + + książka + księga + + + + större antal hophäftade pappersark + + książka + księga + + +
+ +
+ boka +
+ + v + + + 1. beställa + + rezerwować + zamawiać + + + + 2. bokföra + + księgować + + +
+ +
+ bokföring +
+ + n + + + anteckningar över affärstransaktioner + + księgowość + + +
+ +
+ bokförlag +
+ + n + + + företag som ger ut böcker + + wydawnictwo + + +
+ +
+ bokhandel +
+ + n + + + affär + + księgarnia + + +
+ +
+ bokhylla +
+ + n + + + + książki + na + półka + + +
+ +
+ bokstav +
+ + n + + + skrivtecken + + litera + + +
+ +
+ bokstavligen +
+ + adv + + + efter ordalydelsen + + dosłownie + + +
+ +
+ bolag +
+ + n + + + företag + + przedsiębiorstwo + + +
+ +
+ boliviansk +
+ + adj + + + som rör Bolivia + + boliwijski + + +
+ +
+ boll +
+ + n + + + huvud + + baśka + makówka + łepetyna + + + + luftfylld + + piłka + + + + matematiskt objekt + + kula + + + + runt föremål + + piłka + piłeczka + + +
+ +
+ bolma +
+ + v + + + ryka, utsända moln, strålar eller virvlar av rök + + dymić + kopcić + + +
+ +
+ bom +
+ + n + + + avstängning + + szlaban + + +
+ +
+ bomb +
+ + n + + + sprängladdning + + bomba + + +
+ +
+ bomma +
+ + v + + + missa, träffa fel + + chybić + spudłować + trafić + + + + noggrant tillsluta + + zamknąć + zaryglować + + + + tigga, låna + + wyłudzić + wyżebrać + + +
+ +
+ bomull +
+ + n + + + växtsläkte + + bawełna + + + + textil + + bawełna + + +
+ +
+ bomullspinne +
+ + n + + + pinne med bomull på ändarna + + wymazówka + + +
+ +
+ bonde +
+ + n + + + lantarbetare + + rolnik + chłop + + + + schackpjäs + + pionek + pion + + +
+ +
+ boning +
+ + n + + + bostad + + mieszkanie + przybytek + + +
+ +
+ bonne +
+ + n + + + bonde + + chłop + + + + person som bor på en plats som är mycket mindre central än den plats man själv bor på + + wsioch + + +
+ +
+ bor +
+ + n + + + + bor + + +
+ +
+ bord +
+ + n + + + möbel + + stół + + +
+ +
+ bordell +
+ + n + + + horhus + + burdel + + +
+ +
+ bordlägga +
+ + v + + + uppskjuta beslut eller behandling av ärende + + odroczyć + odłożyć + + +
+ +
+ bordsduk +
+ + n + + + duk som ligger på bordet + + obrus + + +
+ +
+ bordskick +
+ + n + + + gott sätt att uppföra sig vid matbordet + + zachowanie się przy stole + + +
+ +
+ bordtennis +
+ + n + + + sport + + tenis stołowy + + +
+ +
+ borg +
+ + n + + + medeltida befäst byggnad + + gród + + +
+ +
+ borga +
+ + v + + + + gwarantować + ręczyć + + +
+ +
+ borgensman +
+ + n + + + person som gått i borgen för en gäldenär + + gwarant + poręczyciel + żyrant + + +
+ +
+ borgenär +
+ + n + + + fordringsägare + + wierzyciel + + +
+ +
+ borgmästare +
+ + n + + + + burmistrz + burmistrzyni + + +
+ +
+ bornholmsk +
+ + adj + + + + bornholmski + + +
+ +
+ bornitrid +
+ + n + + + kemisk förening av borium och kväve + + azotek boru + + +
+ +
+ borrmaskin +
+ + n + + + maskin för borrning + + wiertarka + + +
+ +
+ borsjtj +
+ + n + + + soppa + + barszcz + + +
+ +
+ borst +
+ + n + + + styvt hår (som t.ex. hos vildsvin) + + szczecina + + +
+ +
+ borste +
+ + n + + + redskap som oftast används i samband med rengöring eller hårvård + + szczotka + + +
+ +
+ bortglömd +
+ + adj + + + + zapomniany + + +
+ +
+ bortgång +
+ + n + + + + zgon + śmierć + + +
+ +
+ bortom +
+ + adv + + + på andra sidan + + po drugiej stronie + + +
+ +
+ bortom +
+ + preposition + + + på andra sidan av + + poza + + + + utöver + + poza + + +
+ +
+ bortribromid +
+ + n + + + kemisk förening av bor och brom + + tribromek boru + + +
+ +
+ bortse +
+ + v + + + bortse + + zważać + + + + bortse från + + brać pod uwagę + pomijać + + +
+ +
+ borttagning +
+ + n + + + ta bort något + + usunięcie + + +
+ +
+ boskap +
+ + n + + + husdjur, särskilt nötboskap + + bydło + + +
+ +
+ bosnier +
+ + n + + + invånare i Bosnien och Hercegovina + + Bośniak + + +
+ +
+ bosnisk +
+ + adj + + + + bośniacki + + +
+ +
+ bostad +
+ + n + + + hus eller lägenhet som man bor i + + mieszkanie + + +
+ +
+ bosätta +
+ + v + + + börja bo + + osiedlić + osiąść + zamieszkać + + +
+ +
+ bot +
+ + n + + + dataprogram som utför automatiska uppgifter + + bot + + + + handling varigenom man blir fri från skuld + + pokuta + zadośćuczynienie + + + + medel som tar bort sjukdomar eller andra brister + + lekarstwo + + + + påtvingat straff + + grzywna + mandat + + +
+ +
+ bota +
+ + v + + + göra frisk + + leczyć + + +
+ +
+ botanik +
+ + n + + + + botanika + + +
+ +
+ botaniker +
+ + n + + + person som är kunnig inom botaniken + + botanik + + +
+ +
+ botanisk +
+ + adj + + + som har med botanik att göra + + botaniczny + + +
+ +
+ botten +
+ + n + + + nedersta delen + + dno + spód + grunt + + +
+ +
+ bottenkvark +
+ + n + + + sorts kvark + + kwark b + kwark niski + kwark piękny + + +
+ +
+ bottennapp +
+ + n + + + något riktigt uselt eller misslyckat + + fiasko + niepowodzenie + + +
+ +
+ bov +
+ + n + + + + niegodziwiec + łajdak + łotr + + +
+ +
+ boxning +
+ + n + + + sport i vilken två motståndare slår varandra med knytnävarna + + boks + + +
+ +
+ bra +
+ + adj + + + duktig, skicklig + + dobry + + + + som har tillfredsställande egenskaper + + dobry + + + + som har god karaktär, hederlig + + dobry + + + + lämplig, nyttig + + dobry + + + + stor, ansenlig + + dobry + + + + frisk; återställd + + zdrowy + + +
+ +
+ bra +
+ + adv + + + gott + + dobrze + + +
+ +
+ bralla +
+ + n + + + byxa + + gacie + portki + + +
+ +
+ brand +
+ + n + + + utbrott av eld som förhärjar ett område + + pożar + + +
+ +
+ brandbekämpare +
+ + n + + + person som yrkesmässigt arbetar med att förebygga och släcka bränder + + strażak + + +
+ +
+ brandkronad kungsfågel +
+ + n + + + + zniczek + + +
+ +
+ brandman +
+ + n + + + person som yrkesmässigt arbetar med att förebygga och släcka bränder + + strażak + + +
+ +
+ brant +
+ + adj + + + som har stark lutning + + stromy + urwisty + + +
+ +
+ brant +
+ + n + + + starkt lutande backe + + stromizna + urwisko + + +
+ +
+ brasilian +
+ + n + + + brasiliansk person + + Brazylijczyk + + +
+ +
+ brasiliansk +
+ + adj + + + som rör Brasilien + + brazylijski + + +
+ +
+ brasilianska +
+ + n + + + brasiliansk kvinna + + Brazylijka + + +
+ +
+ brasklapp +
+ + n + + + + zastrzeżenie + + +
+ +
+ braxen +
+ + n + + + + leszcz + leszcz aralsko-kaspijski + leszcz poludníowoeuropeiski + + +
+ +
+ breda +
+ + v + + + lägga på och sprida ut + + rozprowadzać + smarować + + + + täcka en (större) yta + + rozpościerać + rozściełać + + +
+ +
+ bredaxlad +
+ + adj + + + som har breda axlar + + barczysty + + +
+ +
+ bredband +
+ + n + + + + szerokopasmowy dostęp do Internetu + + +
+ +
+ bredda +
+ + v + + + göra bredare + + poszerzać + rozszerzać + + +
+ +
+ brednäbbad simsnäppa +
+ + n + + + + płatkonóg płaskodzioby + + +
+ +
+ bredstjärtad labb +
+ + n + + + + wydrzyk tęposterny + + +
+ +
+ bretonsk +
+ + adj + + + + bretoński + + +
+ +
+ brev +
+ + n + + + skrivet meddelande + + list + + +
+ +
+ brevbärare +
+ + n + + + postbud + + listonosz + listonoszka + + +
+ +
+ brevduva +
+ + n + + + + gołąb pocztowy + + +
+ +
+ brevlåda +
+ + n + + + låda för brev + + skrzynka pocztowa + skrzynka na listy + + +
+ +
+ brevporto +
+ + n + + + + opłata pocztowa za listy + + +
+ +
+ bridge +
+ + n + + + + brydż + + +
+ +
+ brigad +
+ + n + + + + brygada + + +
+ +
+ brinna +
+ + v + + + förstöras genom att reagera med syre + + płonąć + palić się + + +
+ +
+ bris +
+ + n + + + svag vind + + bryza + + +
+ +
+ brista +
+ + v + + + gå sönder + + pękać + + +
+ +
+ britt +
+ + n + + + + Brytyjczyk + + +
+ +
+ brittisk +
+ + adj + + + som rör Storbritannien + + brytyjski + + +
+ +
+ bro +
+ + n + + + konstruktion + + most + + +
+ +
+ broccoli +
+ + n + + + grönsak + + brokuł + + +
+ +
+ brodd +
+ + n + + + pigg eller dubb + + kolec + hacel + ocel + + +
+ +
+ broder +
+ + n + + + + brat + + +
+ +
+ brodera +
+ + v + + + + haftować + + +
+ +
+ broderi +
+ + n + + + hantverk som skapas genom att med tråd eller garn sy + + haft + + +
+ +
+ broderlig +
+ + adj + + + som delas ömsesidigt likt bröder emellan + + braterski + bratni + + +
+ +
+ brodermord +
+ + n + + + + bratobójstwo + + +
+ +
+ broderskap +
+ + n + + + borderlig gemenskap + + braterstwo + + +
+ +
+ brodös +
+ + n + + + sömmerska som utför brodyr + + hafciarka + + +
+ +
+ brohuvud +
+ + n + + + stödjepunkt upprättad av en framskjuten styrka på en kust + + przedmoście + przyczółek + + +
+ +
+ brokig +
+ + adj + + + färgrik + + pstry + + + + mångskiftande + + jaskrawy + + +
+ +
+ brom +
+ + n + + + + brom + + +
+ +
+ broms +
+ + n + + + anordning för motverkande av rörelse + + hamulec + + + + insektsfamilj + + bąk + mucha końska + + +
+ +
+ bromsa +
+ + v + + + sänka farten + + hamować + + +
+ +
+ brons +
+ + n + + + legering av främst koppar och tenn + + brąz + spiż + + +
+ +
+ bror +
+ + n + + + syskon + + brat + + +
+ +
+ brorsdotter +
+ + n + + + + bratanica + + +
+ +
+ brorson +
+ + n + + + + bratanek + + +
+ +
+ brosch +
+ + n + + + + broszka + + +
+ +
+ brott +
+ + n + + + olaglig handling + + przestępstwo + + +
+ +
+ brottare +
+ + n + + + den som brottas, utövare av brottning + + zapaśniczka + zapaśnik + + +
+ +
+ brottsling +
+ + n + + + + przestępca + przestępczyni + + +
+ +
+ brud +
+ + n + + + (vardagligt) yngre kvinna + + laska + babka + cizia + kociak + + + + kvinna som gifter sig + + panna młoda + + +
+ +
+ brudgum +
+ + n + + + + pan młody + + +
+ +
+ brudpar +
+ + n + + + brud och brudgum + + państwo młodzi + + +
+ +
+ brugd +
+ + n + + + en stor, planktonätande fisk + + długoszpar + rekin olbrzymi + + +
+ +
+ bruka +
+ + v + + + 1. användning som hjälpverb + + zwyknąć + + +
+ +
+ bruklig +
+ + adj + + + vanligt att använda + + zwyczajowy + zwykły + + +
+ +
+ bruksanvisning +
+ + n + + + + instrukcja obsługi + + +
+ +
+ brun +
+ + adj + + + färg + + brązowy + + +
+ +
+ brun glada +
+ + n + + + + kania czarna + + +
+ +
+ brun kärrhök +
+ + n + + + + błotniak stawowy + + +
+ +
+ brunaktig +
+ + adj + + + brun till viss grad + + brązowawy + + +
+ +
+ brunand +
+ + n + + + + głowienka + + +
+ +
+ brunbjörn +
+ + n + + + Ursos arctos + + niedźwiedź brunatny + + +
+ +
+ brunhårig +
+ + adj + + + som har brunt hår + + brązowowłosy + + +
+ +
+ brunn +
+ + n + + + + studnia + + +
+ +
+ brus +
+ + n + + + teknik + + szum + + + + ljud + + szum + + +
+ +
+ brushane +
+ + n + + + + bojownik batalion + batalion + + +
+ +
+ brutto +
+ + adv + + + + brutto + + +
+ +
+ bry +
+ + n + + + huvudbry, problem, gåta + + kłopot + zakłopotanie + + +
+ +
+ bry +
+ + v + + + bekymra sig, fundera på + + przejmować się + zwracać uwagę + + + + sörja för, visa omsorg + + troszczyć się + + +
+ +
+ brydd +
+ + adj + + + som befinner sig i bryderi + + zakłopotany + zażenowany + zmieszany + + +
+ +
+ bryderi +
+ + n + + + tillståndet att vara förvirrad eller besvärad + + niepewność + rozterka + wątpliwość + zakłopotanie + zażenowanie + + +
+ +
+ brydsam +
+ + adj + + + som vållar besvär eller huvudbry + + delikatny + drażliwy + krępujący + kłopotliwy + żenujący + + +
+ +
+ brygd +
+ + n + + + bryggande + + warzenie + + + + dryck som består av sammankokad blandning av olika ingredienser + + wywar + + +
+ +
+ brygga +
+ + n + + + gångväg ut i vatten + + pomost + + + + styrcentral på fartyg + + mostek + + + + elektrisk sammankoppling + + mostek + + + + kroppsställning + + mostek + + +
+ +
+ brygga +
+ + v + + + framställa vissa drycker + + warzyć + parzyć + + +
+ +
+ bryggeri +
+ + n + + + + browar + + +
+ +
+ brylling +
+ + n + + + person med gemensam förfader + + kuzyn + + +
+ +
+ bryn +
+ + n + + + gränslinje, rand, ytterkant + + brzeg + skraj + + +
+ +
+ bryna +
+ + v + + + brunsteka + + przypiekać + przyrumienić + + + + göra brun + + brunatno + + + + vässa + + ostrzyć + + +
+ +
+ brynsten +
+ + n + + + (särskildt formad) sten (vanligen av något slags lerskiffer) + + osełka + + +
+ +
+ brysk +
+ + adj + + + ovänlig, tvär och hård, vanligtvis sträng + + opryskliwy + szorstki + + +
+ +
+ brysselkål +
+ + n + + + grönsak + + brukselka + + +
+ +
+ bryta +
+ + v + + + avbryta + + przerwać + rozwiązać + zerwać + + + + forcera + + przebić + przedrzeć się + przełamać + sforsować + + + + förstöra + + zniszczyć + złamać + + + + om färg + + złamać + + + + om lag + + łamać + naruszać + przekraczać + wykraczać + + + + om ljus + + załamywać + + + + om löfte + + dotrzymać + złamać + + + + om malm + + wydobywać + + + + om stämning + + przełamać + + + + spricka sönder + + łamać + + + + om accent + + łamać + + +
+ +
+ bryta samman +
+ + v + + + + załamać + + +
+ +
+ brytning +
+ + n + + + 2. spår av annat språk + + akcent + + +
+ +
+ bräcka +
+ + n + + + lodrät yta som utgör gräns i berggrund + + pęknięcie + + +
+ +
+ bräcka +
+ + v + + + bryta + + łamać + + + + gry + + świtać + + + + matlagning + + przysmażać + smażyć + + + + överträffa + + pobić + + +
+ +
+ bräda +
+ + n + + + lång stycke av sågat virke + + deska + + +
+ +
+ bräda +
+ + v + + + utklassa + + bić na głowę + wyeliminować + wykosić + + +
+ +
+ brädda +
+ + v + + + fylla till kanten, ända upp till brädden + + wypełnić + + +
+ +
+ bräde +
+ + n + + + brädspel + + gra + planszowa + + + + skiva + + deska + + + + underlag för vissa typer av spel + + plansza + + +
+ +
+ bräka +
+ + v + + + låta som ett får + + beczeć + + +
+ +
+ bränna alla broar +
+ + v + + + + palić za sobą mosty + + +
+ +
+ bränna sina skepp +
+ + v + + + handla så att man förlorar möjligheterna att återvända + + palić za sobą mosty + + +
+ +
+ bränsle +
+ + n + + + substans som låter frigöra energi + + paliwo + + +
+ +
+ bräsch +
+ + n + + + hål i mur eller fortifikation; öppning + + wyrwa + wyłom + + +
+ +
+ bråck +
+ + n + + + när delar från kroppens inre tränger ut genom defekt i kroppens vävnader + + przepuklina + + +
+ +
+ bråd +
+ + adj + + + brådskande + + gorączkowy + pilny + + + + hastig, plötslig + + nagły + pośpieszny + + +
+ +
+ brådska +
+ + n + + + situation där det råder tidsbrist eller som kräver skyndsamhet + + pośpiech + + +
+ +
+ bråk +
+ + n + + + det att bråka + + kłótnia + + + + matematik + + ułamek + + +
+ +
+ bråka +
+ + v + + + ha olika uppfattning om något, och argumentera med varandra om detta + + kłócić się + + +
+ +
+ bråte +
+ + n + + + hög av timmer + + drewno + stos + + + + skräp + + graty + rupiecie + + +
+ +
+ bröd +
+ + n + + + livsmedel bakat på mjöl + + chleb + pieczywo + + +
+ +
+ brödrost +
+ + n + + + + toster + opiekacz + + +
+ +
+ bröllop +
+ + n + + + ceremoni i samband med en vigsel + + ślub + wesele + + +
+ +
+ bröllopsnatt +
+ + n + + + den första natt efter att ett par gift sig + + noc poślubna + + +
+ +
+ bröllopstårta +
+ + n + + + tårta som serveras vid bröllop + + tort weselny + + +
+ +
+ bröst +
+ + n + + + upphöjningar med mjölkkörtlar + + pierś + biust + + + + övre och främre delen av bålen (könsneutralt) + + pierś + + +
+ +
+ bröstkorg +
+ + n + + + skelett som omger lungorna + + klatka piersiowa + + +
+ +
+ bröstvårta +
+ + n + + + utskjutande del på bröst + + brodawka sutkowa + + +
+ +
+ bud +
+ + n + + + befallning + + przykazanie + nakaz + + + + budskap + + wiadomość + + + + erbjudande + + oferta + + + + sändebud + + kurier + posłaniec + doręczyciel + goniec + + + + åtagande i kortspel + + odzywka + + +
+ +
+ buddhism +
+ + n + + + religion + + buddyzm + + +
+ +
+ buddistisk +
+ + adj + + + som avser buddhism + + buddyjski + + +
+ +
+ budget +
+ + n + + + + budżet + + +
+ +
+ budgetera +
+ + v + + + beräkna, ta med i budgeten + + budżetować + + +
+ +
+ budgetunderskott +
+ + n + + + + deficyt budżetowy + dziura budżetowa + + +
+ +
+ buga +
+ + v + + + böja överkroppen och huvudet framåt i uppskattning, vördnad eller inställsamhet till någon + + kłaniać się + + +
+ +
+ buk +
+ + n + + + kroppsdel + + brzuch + + +
+ +
+ bukkake +
+ + n + + + + bukkake + + +
+ +
+ bukspott +
+ + n + + + vattenlösning som utsöndras från exokrina pankreas + + sok trzustkowy + + +
+ +
+ bukspottkörtel +
+ + n + + + körtelorgan i kroppen + + trzustka + + +
+ +
+ bulgarisk +
+ + adj + + + som rör Bulgarien + + bułgarski + + +
+ +
+ bulgariska +
+ + n + + + kvinna + + Bułgarka + + + + språk + + bułgarski + + +
+ +
+ bulle +
+ + n + + + bakverk + + bułka + bułeczka + + +
+ +
+ buller +
+ + n + + + starkt ljud + + hałas + + +
+ +
+ bullig +
+ + adj + + + bullformad, med runda former + + wybrzuszony + wypukły + + +
+ +
+ bult +
+ + n + + + liten gängad metallstång med huvud + + śruba + + + + liten ogängad metallstång + + sworzeń + + +
+ +
+ bunkra +
+ + v + + + lägga upp ett förråd av något + + gromadzić + + + + ta ombord bränsle till skepp och fartyg + + tankować + + +
+ +
+ bur +
+ + n + + + + klatka + + +
+ +
+ burdus +
+ + adj + + + tanklöst rättfram, rak på sak, ofinkänslig, grov + + niedelikatny + obcesowy + + +
+ +
+ burk +
+ + n + + + behållare + + słoik + puszka + + +
+ +
+ burka +
+ + n + + + muslimskt plagg för kvinnor som täcker hela kroppen + + burka + + +
+ +
+ burmesiska +
+ + n + + + språk + + birmański + + +
+ +
+ burrig +
+ + adj + + + yvig, krusig och något rufsig + + kędzierzawy + + +
+ +
+ buske +
+ + n + + + 1. flerårig växt + + krzak + krzew + + +
+ +
+ buskskvätta +
+ + n + + + + pokląskwa + + +
+ +
+ busksångare +
+ + n + + + + trzciniak zaroślowy + zaroślówka + + +
+ +
+ buss +
+ + n + + + bil med fler än åtta passagerarplatser + + autobus + autokar + + +
+ +
+ busshållplats +
+ + n + + + + przystanek autobusowy + + +
+ +
+ busstation +
+ + n + + + station för bussar i reguljär trafik + + dworzec autobusowy + + +
+ +
+ butik +
+ + n + + + mindre affär + + sklep + skład + + +
+ +
+ butter +
+ + adj + + + trumpen, tvär och ovänlig + + naburmuszony + opryskliwy + + +
+ +
+ by +
+ + n + + + samhälle + + wieś + wioska + + +
+ +
+ bygel +
+ + n + + + böjt stycke metall eller läder som bildar en (halv)ring + + kabłąk + obłąk + pałąk + + +
+ +
+ bygga +
+ + v + + + använda som grund + + opierać się + polegać + zasadzać się + + + + skapa ett föremål, såsom en byggnad, maskin eller en apparat + + budować + stawiać + wznosić + + +
+ +
+ bygga luftslott +
+ + v + + + fantisera, överdriva positiva sidor av något + + budować zamki na lodzie + + +
+ +
+ byggande +
+ + n + + + det att framställa byggnader + + budowa + + +
+ +
+ byggnad +
+ + n + + + + budynek + budowla + + +
+ +
+ byrå +
+ + n + + + förvaringsmöbel + + komoda + + + + ämbetsverk + + biuro + urząd + + +
+ +
+ byrålåda +
+ + n + + + låda i en byrå + + szuflada + + + + abstrakt ställe där man lägger undan och glömmer bort (oftast icke materiella) ting + + szuflada + + +
+ +
+ bysantinsk +
+ + adj + + + som hör ihop med Bysans (det gamla namnet på Istanbul, Konstantinopel) + + bizantyjski + bizantyński + + +
+ +
+ byst +
+ + n + + + skulptur + + popiersie + + + + kvinnobröst + + popiersie + + +
+ +
+ bystan +
+ + n + + + landsbygden, landet + + prowincja + + +
+ +
+ byta +
+ + v + + + 1. ersätta och växla + + zamieniać + wymieniać + + +
+ +
+ byte +
+ + n + + + 2.1. enhet för datamängd + + bajt + + +
+ +
+ byxa +
+ + n + + + klädesplagg för benen + + spodnie + + +
+ +
+ +
+ + interjection + + + lätet från får eller get + + bee + + +
+ +
+ bäck +
+ + n + + + + potok + strumień + + +
+ +
+ bäcken +
+ + n + + + (anatomi) skålformade ben som bär ryggradens rörliga ryggkotor + + miednica + kość miedniczna + + + + av naturen bildad (skålformig) fördjupning + + kotlina + niecka + zagłębie + + + + rund, avlång skål + + czara + + + + slaginstrument av metall som bl.a. ingår i trumset + + blachy + talerze + talerze perkusyjne + + +
+ +
+ bädda +
+ + v + + + + pościelić + + +
+ +
+ bägare +
+ + n + + + vätskebehållare + + kubek + kielich + puchar + + +
+ +
+ bägge +
+ + pronoun + + + + obaj + + +
+ +
+ bälte +
+ + n + + + område + + pas + strefa + + + + rem + + pasek + pas + + + + säkerhetsbälte + + pas + + +
+ +
+ bältros +
+ + n + + + sjukdom + + półpasiec + + +
+ +
+ bändelkorsnäbb +
+ + n + + + + krzyżodziób modrzewiowy + + +
+ +
+ bänk +
+ + n + + + möbel att sitta på + + ławka + + +
+ +
+ bär +
+ + n + + + + jagoda + + +
+ +
+ bära +
+ + v + + + av en slump hända + + składać się + zdarzać się + + + + gå bra ekonomiskt + + dobrze iść + + + + gå med en börda + + nosić + nieść + taszczyć + + + + ha på sig klädesplagg + + nosić + + + + hålla något tungt + + dźwigać + trzymać + + + + hålla uppe eller uppbära + + utrzymywać + + + + leda åt ett visst håll + + iść + nieść + prowadzić + + + + tyngas av något tungt + + dźwigać + + +
+ +
+ bära sig åt +
+ + v + + + uppföra sig, bete sig + + poczynać sobie + zachowywać się + + +
+ +
+ bärbar +
+ + adj + + + + przenośny + + +
+ +
+ bärbar dator +
+ + n + + + + laptop + + +
+ +
+ bäring +
+ + n + + + relevans, betydelse + + adekwatność + sens + znaczenie + + + + vinkeln mellan nord-sydlinjen och syftningslinjen till en viss punkt + + namiar + peleng + + +
+ +
+ bärnsten +
+ + n + + + fossilt harts + + bursztyn + jantar + + +
+ +
+ bärs +
+ + n + + + öl + + piwko + piwo + + +
+ +
+ bärvåg +
+ + n + + + + fala nośna + + +
+ +
+ bäva +
+ + v + + + vara rädd + + drżeć + truchleć + + +
+ +
+ bävan +
+ + n + + + det att bäva + + drżenie + trwoga + + +
+ +
+ bäver +
+ + n + + + brun gnagare som bygger dammar + + bóbr + + +
+ +
+ båda +
+ + pronoun + + + + oba + + +
+ +
+ både +
+ + conjunction + + + såväl den ena som den andra + + zarówno + + +
+ +
+ båge +
+ + n + + + del av cirkel + + łuk + + + + del av kurva + + łuk + + +
+ +
+ bågna +
+ + v + + + böja sig, svikta, ge efter under inflytande av stor tyngd, stort tryck o.d. + + uginać się + ustępować + wyginać się + + +
+ +
+ bål +
+ + n + + + brasa + + ognisko + + + + bålskål + + czara + + + + dryckesblandning + + bola + koktajl + kruszon + + + + hög av ved + + stos + + + + straff + + stos + + + + överkropp + + tułów + + +
+ +
+ bångstyrig +
+ + adj + + + svår att få bukt med + + krnąbrny + narowisty + nieokiełznany + niesforny + + +
+ +
+ bås +
+ + n + + + avbalkning av större rum + + boks + przedział + przegroda + + + + båtsman + + bosman + + +
+ +
+ båt +
+ + n + + + transportmedel + + łódź + łódka + + +
+ +
+ båta +
+ + v + + + gagna, tjäna till + + zdać się + + +
+ +
+ bödel +
+ + n + + + den person som avrättade en dödsdömd, verkställde dödsstraff, dödade någon för statens eller samhällets skull + + kat + + +
+ +
+ bög +
+ + n + + + homosexuell man + + pedał + ciota + + +
+ +
+ böja +
+ + v + + + avvika från rak form i någon riktning + + skręcać + + + + avvika från rak ställning + + nachylać + schylać + + + + ge sig, foga sig, underkasta sig + + poddawać + uginać + + + + göra krokig eller bågformig + + giąć + zginać + + + + ändra grundformen av ett ord + + odmieniać + + +
+ +
+ bökig +
+ + adj + + + som inte är bekväm + + niewygodny + uciążliwy + + + + som saknar ordning eller struktur + + bez składu i ładu + poplątany + zabałaganiony + + +
+ +
+ bölja +
+ + n + + + vågrörelse + + bałwan + fala + + +
+ +
+ bölja +
+ + v + + + gå i vågor, bilda vågor + + falować + kłębić się + + +
+ +
+ bön +
+ + n + + + hänvändelse till Gud + + modlitwa + + +
+ +
+ böna +
+ + n + + + frökapsel + + fasola + + + + ung kvinna + + babka + cizia + kociak + laska + + + + ärtväxt + + fasola + fasola zwyczajna + + +
+ +
+ böra +
+ + v + + + åligga att ta till handling + + powinien + + +
+ +
+ börd +
+ + n + + + härstamning + + pochodzenie + z urodzenia + + +
+ +
+ börda +
+ + n + + + + brzemię + ciężar + + +
+ +
+ börja +
+ + v + + + + zaczynać + rozpoczynać + + +
+ +
+ början +
+ + n + + + + początek + + +
+ +
+ börs +
+ + n + + + behållare för pengar + + portmonetka + + + + marknadsplats + + giełda + + +
+ +
+ bössa +
+ + n + + + gevär + + strzelba + + + + sparbössa + + skarbonka + + +
+ +
+ cabriolet +
+ + n + + + + kabriolet + + +
+ +
+ cache +
+ + n + + + (abstrakt) snabbt minne + + pamięć podręczna + + +
+ +
+ californium +
+ + n + + + + kaliforn + + +
+ +
+ cancerframkallande +
+ + adj + + + som kan framkalla cancer + + rakotwórczy + + +
+ +
+ cannabis +
+ + n + + + drog + + haszysz + marihuana + + + + växt + + konopie + + +
+ +
+ ceder +
+ + n + + + ett barrträd + + cedr + + +
+ +
+ cell +
+ + n + + + biologisk byggsten + + komórka + cela + + + + litet låst rum i exempelvis häkte eller anstalt + + cela + komórka + + +
+ +
+ cellbiologi +
+ + n + + + gren av biologin + + biologia komórki + + +
+ +
+ cellist +
+ + n + + + person som spelar cello + + wiolonczelista + wiolonczelistka + + +
+ +
+ cello +
+ + n + + + musikinstrument + + wiolonczela + + +
+ +
+ cembalo +
+ + n + + + + klawesyn + + +
+ +
+ centimeter +
+ + n + + + + centymetr + + +
+ +
+ central +
+ + adj + + + + centralny + + +
+ +
+ centraleuropeisk +
+ + adj + + + centraleuropeisk + + środkowoeuropejski + + +
+ +
+ centralisering +
+ + n + + + det att centralisera + + centralizacja + + +
+ +
+ centralism +
+ + n + + + strävan efter centralisering + + centralizm + + +
+ +
+ centrera +
+ + v + + + göra så att något hamnar i mitten /av skärmen/ + + centrować + wyśrodkować + + +
+ +
+ centrum +
+ + n + + + + centrum + + +
+ +
+ ceremoni +
+ + n + + + + ceremonia + + +
+ +
+ cerium +
+ + n + + + grundämne + + cer + + +
+ +
+ cesium +
+ + n + + + + cez + + +
+ +
+ cetologi +
+ + n + + + vetenskap + + cetologia + + +
+ +
+ champagne +
+ + n + + + mousserande vin från Champagne + + szampan + + +
+ +
+ champinjon +
+ + n + + + matsvamp + + pieczarka + + +
+ +
+ chans +
+ + n + + + möjlighet + + szansa + + +
+ +
+ charmkvark +
+ + n + + + sorts kvark + + kwark c + kwark powabny + + +
+ +
+ chaufför +
+ + n + + + person som styr ett transportfordon + + szofer + + +
+ +
+ chef +
+ + n + + + person som leder en grupp personer och fattar beslut + + szef + kierownik + dyrektor + + +
+ +
+ chilensk +
+ + adj + + + som rör Chile + + chilijski + + +
+ +
+ chilenska +
+ + n + + + + Chilijka + + +
+ +
+ chock +
+ + n + + + schackvariant + + kloc + + +
+ +
+ choklad +
+ + n + + + konfekt + + czekolada + + + + dryck + + czekolada + + +
+ +
+ chosa +
+ + v + + + ha choser för sig, krumbukta sig, göra sig till + + certować się + krygować się + + +
+ +
+ chosefri +
+ + adj + + + naturlig; inte tillgjord; fri från choser + + naturalny + prosty + + +
+ +
+ choser +
+ + n + + + tillgjort och pretentiös manér eller beteende + + poza + pretensjonalność + sztuczność + + +
+ +
+ chosig +
+ + adj + + + tillgjord, förkonstlad + + pretensjonalny + sztuczny + udawany + zmanierowany + + +
+ +
+ chrusjtjovka +
+ + n + + + massproducerat flerfamiljshus + + chruszczowka + + +
+ +
+ cider +
+ + n + + + dryck + + cydr + jabłecznik + + +
+ +
+ cigarett +
+ + n + + + rökverk + + papieros + + +
+ +
+ cigarr +
+ + n + + + rökverk av fermenterad tobak + + cygaro + + +
+ +
+ cirka +
+ + adv + + + ungefär, omkring + + około + + +
+ +
+ cirkadiansk +
+ + adj + + + cyklisk med en period av ungefär ett dygn + + circadialny + + +
+ +
+ cirkel +
+ + n + + + cirkel + + okrąg + koło + + +
+ +
+ cirkus +
+ + n + + + + cyrk + + +
+ +
+ citat +
+ + n + + + + cytat + + +
+ +
+ citera +
+ + n + + + citera + + cytować + + +
+ +
+ citron +
+ + n + + + frukt + + cytryna + + +
+ +
+ citrongul +
+ + adj + + + + cytrynowożółty + + +
+ +
+ citronärla +
+ + n + + + + pliszka cytrynowa + + +
+ +
+ cittra +
+ + n + + + + cytra + + +
+ +
+ civil +
+ + adj + + + + cywilny + + +
+ +
+ civilkurage +
+ + n + + + mod att stå för sin mening + + odwaga cywilna + + +
+ +
+ civilstånd +
+ + n + + + familjemässig ställning (gift, ogift, änkling, änka, frånskild) + + stan cywilny + + +
+ +
+ cocktail +
+ + n + + + blandad alkoholhaltig dryck + + koktajl + + +
+ +
+ colombian +
+ + n + + + + Kolumbijczyk + + +
+ +
+ colombiansk +
+ + adj + + + som rör Colombia + + kolumbijski + + +
+ +
+ copernicium +
+ + n + + + ett grundämne med atomnummer 112 + + copernicium + + +
+ +
+ cowboy +
+ + n + + + + kowboj + + +
+ +
+ csardas +
+ + n + + + + czardasz + + +
+ +
+ curium +
+ + n + + + + kiur + + +
+ +
+ curla +
+ + v + + + skämma bort sina barn + + rozpieszczać + + +
+ +
+ cyan +
+ + adj + + + färg + + turkusowy + turkusowa + turkusowe + + +
+ +
+ cyan +
+ + n + + + färg + + turkus + + +
+ +
+ cykel +
+ + n + + + fordon + + rower + + + + grupp av händelser + + cykl + + +
+ +
+ cykelboll +
+ + n + + + bollspel med cykel + + piłka rowerowa + + +
+ +
+ cykelställ +
+ + n + + + anordning avsedd att hålla cyklar + + stojak + + +
+ +
+ cyklisk +
+ + adj + + + om grupp + + cykliczny + + + + utgörande en cykel + + cykliczny + + +
+ +
+ cyklisk grupp +
+ + n + + + grupp + + grupa cykliczna + + +
+ +
+ cyklist +
+ + n + + + + rowerzysta + rowerzystka + + +
+ +
+ cyklohexan +
+ + n + + + cykliskt kolväte + + cykloheksan + + +
+ +
+ cylinder +
+ + n + + + tredimensionell kropp + + walec + cylinder + + + + yta i rummet + + walec + cylinder + + +
+ +
+ cyniker +
+ + n + + + person som är cynisk + + cynik + cyniczka + + +
+ +
+ cynisk +
+ + adj + + + cynisk + + cyniczny + + +
+ +
+ cypriot +
+ + n + + + person från Cypern + + Cypryjczyk + + +
+ +
+ cypriotisk +
+ + adj + + + som rör Cypern eller dess invånare, geografiskt, kulturellt eller språkligt + + cypryjski + + +
+ +
+ cypriotiska +
+ + n + + + + Cypryjka + + +
+ +
+ cysta +
+ + n + + + svulst med flytande eller geléartat innehåll + + cysta + torbiel + + +
+ +
+ cytologi +
+ + n + + + vetenskapen om cellerna + + cytologia + + +
+ +
+ cytoplasma +
+ + n + + + området innanför en cells plasmamembran, men utanför (den eventuella) cellkärnan + + cytoplazma + + +
+ +
+ dadel +
+ + n + + + + daktyl + + +
+ +
+ dag +
+ + n + + + + dzień + + +
+ +
+ dagas +
+ + v + + + bli dag + + dnieć + + +
+ +
+ dagbok +
+ + n + + + + pamiętnik + dziennik + + +
+ +
+ dagdrivare +
+ + n + + + person som tillbringar sin tid med att (av eget val) driva omkring utan någon sysselsättning + + bumelant + nierób + próżniak + + +
+ +
+ dager +
+ + n + + + dagsljus + + światło dzienne + + +
+ +
+ dagg +
+ + n + + + vattendroppar som bildas genom kondensering av vattenånga + + rosa + + +
+ +
+ daggmask +
+ + n + + + individ av någon art i familjen daggmaskar (Lumbricidae) inom klassen gördelmaskar (Clitellata) + + dżdżownica + + +
+ +
+ daghem +
+ + n + + + + przedszkole + żłobek + + +
+ +
+ dagligen +
+ + adv + + + + codziennie + dziennie + + +
+ +
+ dagslända +
+ + n + + + individ av insektsordningen dagsländor (Ephemeroptera) + + jętka + + + + något som är kortlivat + + efemeryda + + +
+ +
+ dal +
+ + n + + + + dolina + + +
+ +
+ dalripa +
+ + n + + + + pardwa mszarna + + +
+ +
+ dalta +
+ + v + + + skämma bort + + rozpieszczać + cackać się + + +
+ +
+ dam +
+ + n + + + brädspel + + warcaby + + + + kvinna av stånd + + dama + + + + spelkort + + dama + + + + schackpjäs + + hetman + dama + + + + spelpjäs i dam + + damka + + +
+ +
+ damcykel +
+ + n + + + cykel med specialanpassad ram + + damka + + +
+ +
+ damm +
+ + n + + + anordning anlagd över ett vattendrag för att avspärra och samla vatten + + zapora + grobla + tama + + + + konstgjord vattensamling genom fördämning av vattendrag + + basen + jezioro zaporowe + staw + + + + mindre konstgjord vattensamling + + staw + sadzawka + + + + små torra partiklar + + kurz + pył + + +
+ +
+ damma +
+ + v + + + avge damm + + kurzyć się + + + + torka bort damm + + odkurzać + + +
+ +
+ dammig +
+ + adj + + + täckt av damm + + zakurzony + + +
+ +
+ dammråtta +
+ + n + + + + kot + + +
+ +
+ dammsnäppa +
+ + n + + + + brodziec pławny + + +
+ +
+ dammsugare +
+ + n + + + städapparat + + odkurzacz + + +
+ +
+ dammsugning +
+ + n + + + det att med hjälp av dammsugare borttaga damm och annan smuts från golv och andra föremål + + odkurzanie + + +
+ +
+ dans +
+ + n + + + aktivitet + + taniec + + + + tillfälle + + taniec + + + + typ + + taniec + + +
+ +
+ dansa +
+ + v + + + röra på kroppen + + tańczyć + + +
+ +
+ dansare +
+ + n + + + person som dansar + + tancerz + tancerka + + +
+ +
+ dansk +
+ + adj + + + från Danmark + + duński + + +
+ +
+ dansk +
+ + n + + + + Duńczyk + + +
+ +
+ danska +
+ + n + + + kvinna från Danmark + + Dunka + + + + språk + + duński + + +
+ +
+ danskhet +
+ + n + + + det att vara dansk + + duńskość + + +
+ +
+ darmstadtium +
+ + n + + + + darmsztadt + darmstadt + + +
+ +
+ darra +
+ + v + + + göra små och hastiga svängningsrörelser + + drżeć + drgać + dygotać + trząść się + + +
+ +
+ darwinist +
+ + n + + + + darwinista + + +
+ +
+ daskig +
+ + adj + + + sjaskig, urvattnad, färglös, urblekt + + brudny + sfatygowany + spłowiały + wyblakły + + +
+ +
+ dass +
+ + n + + + (vardagligt) toalett + + kibel + + + + hål för uträttning av naturbehov + + kibel + klozet + sedes + + +
+ +
+ databas +
+ + n + + + samling data + + baza danych + + + + program + + baza danych + + +
+ +
+ datera +
+ + v + + + + datować + + +
+ +
+ dativ +
+ + n + + + kasus för att beskriva indirekt objekt + + celownik + + +
+ +
+ dator +
+ + n + + + elektronisk maskin för att behandla data + + komputer + + +
+ +
+ datum +
+ + n + + + tidsangivelse + + data + + +
+ +
+ de +
+ + pronoun + + + personligt pronomen + + one + oni + + +
+ +
+ debatt +
+ + n + + + + debata + + +
+ +
+ debut +
+ + n + + + + debiut + + +
+ +
+ debutant +
+ + n + + + + debiutant + debiutantka + + +
+ +
+ debutera +
+ + v + + + + debiutować + + +
+ +
+ december +
+ + n + + + årets tolfte (12.) och sista månad + + grudzień + + +
+ +
+ decennium +
+ + n + + + tidsperiod om tio år + + dekada + + +
+ +
+ decentralisering +
+ + n + + + det att decentralisera + + decentralizacja + + +
+ +
+ deckare +
+ + n + + + detektiv + + detektyw + + + + detektivroman + + kryminał + + +
+ +
+ defensiv +
+ + adj + + + försvarande + + defensywny + obronny + + +
+ +
+ defensiv +
+ + n + + + försvar + + defensywa + obrona + + +
+ +
+ definiera +
+ + v + + + bestämma vad som avses + + definiować + zdefiniować + + +
+ +
+ definierbar +
+ + adj + + + som går att definiera + + definiowalny + + +
+ +
+ definition +
+ + n + + + + definicja + + +
+ +
+ definitionsmängd +
+ + n + + + mängd + + dziedzina + + +
+ +
+ deflator +
+ + n + + + prisindex som tar hänsyn till inflation + + deflator + + +
+ +
+ defragmentera +
+ + v + + + minska antalet fragment + + defragmentować + + +
+ +
+ deism +
+ + n + + + + deizm + + +
+ +
+ deist +
+ + n + + + + deista + + +
+ +
+ dejt +
+ + n + + + person som går på dejt + + randkowicz + randkowiczka + + + + träff + + randka + schadzka + + +
+ +
+ dekad +
+ + n + + + tiodagarsvecka under franska revolutionen + + dekada + + + + tiotal + + dekada + + +
+ +
+ deklination +
+ + n + + + grammatik, böjning + + deklinacja + + + + vinkel, nordpolen + + deklinacja magnetyczna + + +
+ +
+ dekokt +
+ + n + + + avkok på växter (förr ofta använt som läkemedel) + + odwar + + +
+ +
+ dekoration +
+ + n + + + extra föremål eller modifikationer + + dekoracja + + +
+ +
+ dekorativ +
+ + adj + + + som avser dekoration + + dekoracyjny + ozdobny + + +
+ +
+ dekorera +
+ + v + + + + dekorować + zdobić + + +
+ +
+ del +
+ + n + + + mindre bit i större helhet + + część + + +
+ +
+ dela +
+ + v + + + gemensamt ha eller åtnjuta något + + podzielać + + + + sära i mindre delar + + dzielić + + + + (matematik) dividera + + dzielić + + + + gemensamt använda något + + dzielić + + +
+ +
+ dela med +
+ + v + + + ge bort + + podzielić się + + +
+ +
+ dela upp +
+ + v + + + dela en större helhet i flera bitar + + dzielić + podzielić + + + + efter vissa kriterier dela i grupper + + dzielić + grupować + podzielić + pogrupować + + +
+ +
+ delegation +
+ + n + + + + delegacja + + +
+ +
+ delegera +
+ + v + + + överlämna befogenhet åt någon annan + + delegować + + +
+ +
+ delegering +
+ + n + + + det att delegera + + delegowanie + + +
+ +
+ delfin +
+ + n + + + däggdjur + + delfin + + +
+ +
+ delta +
+ + v + + + + uczestniczyć + brać udział + + +
+ +
+ deltagande +
+ + n + + + + uczestnictwo + + +
+ +
+ deltagare +
+ + n + + + + uczestnik + uczestniczka + + +
+ +
+ dem +
+ + pronoun + + + ackusativ + + ich + je + + + + dativ + + im + + +
+ +
+ demokrat +
+ + n + + + stödjare av demokratin + + demokrata + demokratka + + +
+ +
+ demokrati +
+ + n + + + folkmakt + + demokracja + + + + stat styrd med folkstyre + + demokracja + + +
+ +
+ demokratisera +
+ + v + + + införa demokrati + + demokratyzować + + +
+ +
+ demokratisering +
+ + n + + + det att demokratisera + + demokratyzacja + + +
+ +
+ demokratisk +
+ + adj + + + + demokratyczny + + +
+ +
+ demokratiskt +
+ + adv + + + på ett demokratiskt sätt + + demokratycznie + + +
+ +
+ demon +
+ + n + + + ond ande, djävul + + demon + + +
+ +
+ demonisera +
+ + v + + + göra till demon, framställa som demonisk + + demonizować + + +
+ +
+ demonisering +
+ + n + + + det att demonisera + + demonizacja + + +
+ +
+ demonisk +
+ + adj + + + djävulsk, ondskefull + + demoniczny + + +
+ +
+ demonstrant +
+ + n + + + person som protesterar offentligt + + demonstrant + demonstrantka + + +
+ +
+ demonstration +
+ + n + + + större sammankomst + + demonstracja + + + + det att någon visar hur något fungerar + + demonstracja + + +
+ +
+ demonstrativt pronomen +
+ + n + + + benämning på ett ord som tillhör demonstrativa pronomen + + zaimek wskazujący + + +
+ +
+ demontera +
+ + v + + + montera ned, ta isär + + demontować + rozmontować + zdemontować + + +
+ +
+ den där +
+ + pronoun + + + + tamten + + +
+ +
+ den här +
+ + pronoun + + + + ten + + +
+ +
+ dendrologi +
+ + n + + + + dendrologia + + +
+ +
+ denim +
+ + n + + + jeanstyg + + dżins + teksas + + +
+ +
+ denna +
+ + pronoun + + + den här + + ta + + +
+ +
+ densamma +
+ + pronoun + + + samma person + + ten sam + ta sama + taka sama + taki sam + + + + samma sak + + takie samo + to samo + + +
+ +
+ densitet +
+ + n + + + massa per volymenhet + + gęstość + + +
+ +
+ deodorant +
+ + n + + + hygienartikel som appliceras i armhålan för att man ska lukta gott + + dezodorant + + +
+ +
+ deponera +
+ + v + + + + deponować + + +
+ +
+ depression +
+ + n + + + 1. & 2. psykiatri, psykologi + + depresja + + + + 4. geologi + + depresja + + +
+ +
+ deprimerad +
+ + adj + + + + przygnębiony + zdeprymowany + + +
+ +
+ dermatologi +
+ + n + + + + dermatologia + + +
+ +
+ desinfektera +
+ + v + + + rengöra från smittämnen + + dezynfekować + odkażać + + +
+ +
+ desinfektion +
+ + n + + + förstöring av smittoämnen eller ohyra genom värme eller kemiska ämnen + + dezynfekcja + + +
+ +
+ desinformation +
+ + n + + + avsiktligt vilseledande information + + dezinformacja + + +
+ +
+ desinformera +
+ + v + + + avsiktligt vilseleda + + dezinformować + + +
+ +
+ deskriptiv +
+ + adj + + + + deskryptywny + + +
+ +
+ desorienterad +
+ + adj + + + förvillad + + zdezorientowany + + +
+ +
+ despot +
+ + n + + + envåldshärskare + + despota + + + + titel + + despota + + +
+ +
+ dessa +
+ + pronoun + + + de här (som bestämning) + + ci + te + + + + några saker eller personer i närheten + + ci + te + + +
+ +
+ dessert +
+ + n + + + + deser + + +
+ +
+ dessutom +
+ + adv + + + förutom detta| + + oprócz tego + poza tym + ponadto + co więcej + + +
+ +
+ destillat +
+ + n + + + + destylat + + +
+ +
+ destillera +
+ + v + + + + destylować + + +
+ +
+ destillerad +
+ + adj + + + + destylowany + + +
+ +
+ desto +
+ + adv + + + + tym + + +
+ +
+ destruktion +
+ + n + + + förstörelse + + destrukcja + zniszczenie + + +
+ +
+ detalj +
+ + n + + + + szczegół + detal + + +
+ +
+ detaljerad +
+ + adj + + + halv=| + + szczegółowy + + +
+ +
+ determinant +
+ + n + + + skalär storhet + + wyznacznik + + +
+ +
+ detsamma +
+ + pronoun + + + + to samo + + +
+ +
+ detta +
+ + pronoun + + + det här + + to + + +
+ +
+ devalvera +
+ + v + + + ge lägre värde + + dewaluować + + +
+ +
+ devalvering +
+ + n + + + det att devalvera + + dewaluacja + + +
+ +
+ dia +
+ + v + + + äta av modersmjölk + + ssać + + +
+ +
+ diabetes +
+ + n + + + sockersjuka + + cukrzyca + + +
+ +
+ diafragma +
+ + n + + + mellangärde + + przepona + + +
+ +
+ diagnos +
+ + n + + + bestämning av en sjukdoms art + + diagnoza + + +
+ +
+ dialekt +
+ + n + + + variant inom språk + + dialekt + narzecze + + +
+ +
+ dialektal +
+ + adj + + + + dialektalny + + +
+ +
+ diamant +
+ + n + + + + diament + + +
+ +
+ diameter +
+ + n + + + + średnica + + +
+ +
+ diarré +
+ + n + + + medicinskt tillstånd med lös avföring + + biegunka + sraczka + + +
+ +
+ didaktik +
+ + n + + + läran om undervisning + + dydaktyka + + +
+ +
+ differens +
+ + n + + + skillnad + + różnica + + +
+ +
+ differentialkalkyl +
+ + n + + + den del av den matematiska analysen som behandlar förändringshastigheter + + rachunek różniczkowy + + +
+ +
+ dig +
+ + pronoun + + + personligt som syftar på den tilltalade (du) i objektsform + + ciebie + cię + tobie + ci + tobą + + +
+ +
+ diger +
+ + adj + + + som har stor storlek + + gruby + opasły + tęgi + + + + som har stort omfång + + obszerny + + +
+ +
+ digerdöd +
+ + n + + + pandemisk sjukdom under medeltiden som i genomsnitt dödade var tredje person + + czarna śmierć + + +
+ +
+ digital +
+ + adj + + + teknik + + cyfrowy + + +
+ +
+ digna +
+ + v + + + sjunka ihop + + osuwać się + padać + + + + svikta under en tyngd + + uginać się + + +
+ +
+ digraf +
+ + n + + + två bokstäver som tillsammans betecknar ett enda ljud (t ex rs i fors) + + dwuznak + + +
+ +
+ dike +
+ + n + + + grävd fåra + + rów + + +
+ +
+ dikt +
+ + n + + + konstnärligt textstycke + + wiersz + + +
+ +
+ diktator +
+ + n + + + nationell ledare + + dyktator + + +
+ +
+ diktatur +
+ + n + + + + dyktatura + + +
+ +
+ dilemma +
+ + n + + + + dylemat + + +
+ +
+ diligens +
+ + n + + + postvagn + + dyliżans + + +
+ +
+ dill +
+ + n + + + flockblommig kryddväxt + + koper + koper ogrodowy + + + + krydda + + koper + koperek + + +
+ +
+ dille +
+ + n + + + delirium + + delirium + + + + uppslukande intresse + + konik + mania + pasja + + +
+ +
+ diminutiv +
+ + n + + + ordbildning för att uttrycka att något är litet + + zdrobnienie + + +
+ +
+ dimma +
+ + n + + + + mgła + + +
+ +
+ dimmig +
+ + adj + + + 1. vattendroppar i luften + + zamglony + + +
+ +
+ din +
+ + pronoun + + + possessivt pronomen + + twój + + +
+ +
+ dingla +
+ + v + + + svänga fram och tillbaka + + dyndać + + +
+ +
+ dinosaurie +
+ + n + + + förhistorisk jätteödla + + dinozaur + + +
+ +
+ diod +
+ + n + + + + dioda + + +
+ +
+ diplomatiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet diplomatisk + + dyplomatycznie + + +
+ +
+ direktör +
+ + n + + + högt uppsatt chef + + dyrektor + + +
+ +
+ dis +
+ + n + + + lätt dimma + + mgiełka + + +
+ +
+ disk +
+ + n + + + 4. försäljningsbord + + lada + kontuar + + +
+ +
+ diskett +
+ + n + + + + dyskietka + + +
+ +
+ diskho +
+ + n + + + balja i en diskbänk + + zlew + zlewozmywak + + +
+ +
+ diskmaskin +
+ + n + + + + zmywarka + + +
+ +
+ diskret +
+ + adj + + + som ej påkallar uppmärksamhet + + dyskretny + + +
+ +
+ diskriminera +
+ + v + + + utsätta för diskriminering + + dyskryminować + + +
+ +
+ diskussion +
+ + n + + + dialog eller monolog med syfte att uppnå kunskap eller konsenssus + + dyskusja + + +
+ +
+ diskussionsforum +
+ + n + + + forum för diskussion + + forum dyskusyjne + + +
+ +
+ diskutera +
+ + v + + + + dyskutować + debatować + + +
+ +
+ dispens +
+ + n + + + + dyspensa + + +
+ +
+ dissa +
+ + v + + + kritisera, fälla nedsättande omdömen + + zjechać + + +
+ +
+ dissonans +
+ + n + + + missljud + + dysonans + + +
+ +
+ distans +
+ + n + + + avstånd + + dystans + odległość + + +
+ +
+ distansera +
+ + v + + + + dystansować + + +
+ +
+ distorsion +
+ + n + + + avbildningsfel hos linser så att raka linjer blir böjda + + dystorsja + + + + förvrängning eller felaktig återgivning av signaler + + dystorsja + zniekształcenie + + +
+ +
+ diverse +
+ + adj + + + allehanda + + rozmaity + różny + + +
+ +
+ dividera +
+ + v + + + (matematik) utföra en division + + dzielić + podzielić + + + + prata hit och dit, diskutera + + roztrząsać + spierać się + + +
+ +
+ djungel +
+ + n + + + tropisk skog + + dżungla + + +
+ +
+ djup +
+ + adj + + + 1. som sträcker sig långt ned + + głęboki + + +
+ +
+ djuploda +
+ + v + + + undersöka större vattendjup med djuplod + + sondować + + +
+ +
+ djuplodande +
+ + adj + + + som går på djupet + + głęboki + wnikliwy + + +
+ +
+ djur +
+ + n + + + + zwierzę + + +
+ +
+ djurisk +
+ + adj + + + + zwierzęcy + + +
+ +
+ djäkne +
+ + n + + + lärjunge i äldre tiders katedral- och andra lärdomsskolans högre klasser + + żak + + +
+ +
+ djävul +
+ + n + + + ond varelse + + diabeł + + +
+ +
+ djävulsk +
+ + adj + + + som relaterar till djävulen + + diabelski + + +
+ +
+ dobbel +
+ + n + + + hasardspel + + gra + + +
+ +
+ dobbla +
+ + v + + + spela med höga insatser + + grać + + +
+ +
+ dock +
+ + conjunction + + + det tidigare nämnda är sant, och det är även det oväntade eller överraskande som följer + + jednak + jednakże + ale + + +
+ +
+ docka +
+ + n + + + 1. leksak + + lalka + + +
+ +
+ dockskåp +
+ + n + + + + domek dla lalek + + +
+ +
+ dofta +
+ + v + + + avge en /angenäm/ doft, lukta /gott/ + + pachnieć + wonieć + + +
+ +
+ dogm +
+ + n + + + + dogmat + + +
+ +
+ dokumentalist +
+ + n + + + person som dokumenterar + + dokumentalista + dokumentalistka + + +
+ +
+ dokumentation +
+ + n + + + samling dokument + + dokumentacja + + +
+ +
+ dokumentera +
+ + v + + + + dokumentować + + +
+ +
+ dolk +
+ + n + + + schacktaktik + + szpila + + + + stickvapen + + sztylet + puginał + + +
+ +
+ dollar +
+ + n + + + valuta + + dolar + + +
+ +
+ dom +
+ + n + + + domstolsbeslut + + wyrok + + + + avgörande + + wyrok + + + + kupolformad överbyggnad + + kopuła + + + + kyrkobyggnad + + katedra + + +
+ +
+ dom +
+ + pronoun + + + nominativ + + one + oni + + + + objektsform + + ich + im + je + + +
+ +
+ domare +
+ + n + + + i domstol + + sędzia + sędzina + + + + i sport + + sędzia + + +
+ +
+ domesticerad +
+ + adj + + + + udomowiony + + +
+ +
+ domherre +
+ + n + + + fågelart inom fågelfamiljen finkar + + gil + + +
+ +
+ dominera +
+ + v + + + behärska + + dominować + + +
+ +
+ domkraft +
+ + n + + + mekanisk anordning för lyft av tunga föremål (t.ex. bilar) + + lewar + podnośnik + + +
+ +
+ domkyrka +
+ + n + + + + katedra + + +
+ +
+ domna +
+ + v + + + bli mindre livlig + + gnuśnieć + oklapnąć + + + + falla i dvala + + półsen + + + + förlora känseln + + cierpnąć + drętwieć + + +
+ +
+ domstol +
+ + n + + + + sąd + + +
+ +
+ domän +
+ + n + + + adress till dator + + domena + + + + högsta nivån för indelning av organismer + + domena + + +
+ +
+ dona +
+ + v + + + fixa, pyssla med hushållssysslor + + dłubać + grzebać + + +
+ +
+ dop +
+ + n + + + + chrzest + chrzciny + + +
+ +
+ dopamin +
+ + n + + + en signalsubstans associerad med motorik, vakenhet och hjärnans belöningssystem + + dopamina + + +
+ +
+ dotter +
+ + n + + + barn av kvinnligt kön + + córka + + +
+ +
+ dov +
+ + adj + + + (om känsla) obestämt obehaglig + + apatyczny + tępy + + + + (om ljud) mörk, klanglös + + głuchy + stępiony + + +
+ +
+ dra +
+ + v + + + förflytta + + ciągnąć + wlec + + +
+ +
+ dra på +
+ + v + + + ta på sig + + naciągnąć + nałożyć + + + + ådra sig, åsamka sig + + nabawić się + + + + öka farten + + dać czadu + dać gazu + + +
+ +
+ dra på munnen +
+ + v + + + (små)le + + uśmiechać się + + +
+ +
+ dra på smilbandet +
+ + v + + + (små)le + + uśmiechać się + + +
+ +
+ dra på trissor +
+ + interjection + + + ett uttryck av djup förvåning och häpenhet + + niech mnie gęś kopnie + + +
+ +
+ dra sig för +
+ + v + + + känna tvivel och farhågor inom sig + + wahać się + wzdrygać się + + +
+ +
+ dra sitt strå till stacken +
+ + v + + + hjälpa till efter bästa förmåga + + dołożyć swoją cegiełkę + wnieść swój wkład + + +
+ +
+ dra åt svångremmen +
+ + v + + + börja leva under knappare förhållanden + + zacisnąć pasa + + +
+ +
+ drabant +
+ + n + + + himlakropp som rör sig runt en planet + + satelita + + + + soldat i livvakt + + trabant + + +
+ +
+ drabba +
+ + v + + + + uderzyć + zaatakować + + +
+ +
+ drag +
+ + n + + + konstant och kännbar rörelse hos luften inomhus + + ciąg + przeciąg + przewiew + + + + schack och andra brädspel + + ruch + + + + säreget utseende eller beteende + + cecha + rys + + +
+ +
+ dragg +
+ + n + + + ankarliknande föremål (med krokar) + + drapacz + kot + kotwica czterołapowa + + +
+ +
+ dragga +
+ + v + + + släpa en dragg efter sjö- eller havsbotten för att finna och dra upp något + + penetrować + przeczesywać + przeszukiwać + + +
+ +
+ dragning +
+ + n + + + av fysiska krafter + + przyciąganie + + + + av psykiska faktorer + + pociąg + skłonność + + + + föredrag + + odczyt + referat + + + + i viss riktning + + skłonność + tendencja + + + + lottning + + ciągnięcie + losowanie + + + + nyans + + niuans + odcień + + +
+ +
+ dragspel +
+ + n + + + bälginstrument som den musicerande bär på magen + + akordeon + + +
+ +
+ drake +
+ + n + + + 1. mytologiskt djur + + smok + + + + 2. ankhane + + kaczor + + + + 4. leksak + + latawiec + + +
+ +
+ dramaten +
+ + n + + + tvåhjulig väska med handtag som används till att frakta varor (t.ex. mat) + + wózek + + +
+ +
+ draperi +
+ + n + + + + draperia + + +
+ +
+ dratta +
+ + v + + + snubbla (omkull), ramla, tappa balansen + + gruchnąć + rymnąć + wykopyrtnąć się + wywalić się + + +
+ +
+ dravel +
+ + n + + + struntprat + + brednie + bzdury + + +
+ +
+ drev +
+ + n + + + jaktmetod + + nagonka + + + + mediedrev + + nagonka + + +
+ +
+ dricka +
+ + n + + + dryck + + napój + + +
+ +
+ dricka +
+ + v + + + förtära vätska + + pić + + + + dricka alkohol + + pić + + +
+ +
+ drickande +
+ + n + + + avledning till verbet dricka + + picie + + +
+ +
+ drickspengar +
+ + n + + + + napiwek + + +
+ +
+ dricksvatten +
+ + n + + + sötvatten avsett att drickas av människor + + woda pitna + + +
+ +
+ driftig +
+ + adj + + + som presterar + + obrotny + przedsiębiorczy + rzutki + + +
+ +
+ drillsnäppa +
+ + n + + + + brodziec piskliwy + + +
+ +
+ drista +
+ + v + + + vara tillräckligt dristig att göra något + + odważać się + ośmielać się + pozwalać sobie + + +
+ +
+ dristig +
+ + adj + + + oförfärad, orädd + + odważny + zuchwały + śmiały + + +
+ +
+ driva +
+ + n + + + större ansamling av något, t.ex. snö + + zaspa + kupa + sterta + stos + + +
+ +
+ driva +
+ + v + + + röra sig långsamt i takt med vatten, vind eller dylikt + + dryfować + + + + röra sig utan mål + + wałęsać się + włóczyć się + + + + skoja, skämta + + nabijać się + natrząsać się + żartować + + + + sköta; ha hand om; leda + + prowadzić + + +
+ +
+ drivrutin +
+ + n + + + + sterownik + + +
+ +
+ dromedar +
+ + n + + + arten Camelus dromedarius + + dromader + + +
+ +
+ droppe +
+ + n + + + + kropla + + +
+ +
+ droppen som fick bägaren att rinna över +
+ + n + + + den sista påfrestningen + + kropla, która przepełnia czarę + + +
+ +
+ drottning +
+ + n + + + kvinnligt statsöverhuvud + + królowa + + + + schackpjäs + + królowa + hetman + dama + + +
+ +
+ drucken +
+ + adj + + + berusad, påverkad av alkohol + + pijany + + +
+ +
+ drummel +
+ + n + + + klumpig, vårdslös, oskicklig person + + bałwan + gamoń + matoł + tuman + + +
+ +
+ druva +
+ + n + + + frukt + + winogrono + + +
+ +
+ dryck +
+ + n + + + flytande föda + + napój + + + + sort eller mängd av flytande föda + + napój + + +
+ +
+ dryg +
+ + adj + + + som ger intryck av att tro att vara bättre och viktigare än andra + + nadęty + napuszony + pyszałkowaty + + + + som räcker länge + + trwały + + + + stor, omfattande + + niemały + pokaźny + spory + znaczny + + + + ungefärlig, men som överskrider måttet något + + dobry + z okładem + + +
+ +
+ dryga ut +
+ + v + + + göra drygare genom att skenbart öka mängden + + dodać + rozcieńczyć + + +
+ +
+ drypa +
+ + v + + + ge ifrån sig droppar + + ociekać + + + + låta rinna i droppar + + wkraplać + + + + rinna i droppar + + ciec + kapać + sączyć się + + +
+ +
+ drägg +
+ + n + + + grums som sjunker till bottnen av en vätska + + osad + + + + motbjudande, odugliga individer + + męty + wyrzutki + + +
+ +
+ dräglig +
+ + adj + + + möjlig att anta + + zadowalający + znośny + + + + möjlig att uthärda; inte alltför svår + + znośny + + + + någorlunda bra, tämligen god + + nienajgorszy + niezły + znośny + + +
+ +
+ drälla +
+ + v + + + driva omkring, planlöst gå hit och dit + + obijać się + zbijać bąki + + + + förekomma i stor och oordnad mängd + + roić się + + + + släppa eller hälla ut (av misstag) + + rozlać + upuścić + + +
+ +
+ drämma +
+ + v + + + slå med styrka + + rąbnąć + walnąć + + +
+ +
+ drämma till +
+ + v + + + slå med stor styrka + + huknąć + przywalić + przyładować + walnąć + + + + vidta en kraftig åtgärd + + uderzyć + + +
+ +
+ dräng +
+ + n + + + 1. jordbruksarbetare + + parobek + + +
+ +
+ dränka +
+ + v + + + döda genom att låta drunkna + + utopić + + + + sänka något helt och hållet under vattenytan + + zalać + zatopić + + +
+ +
+ dräpa +
+ + v + + + begå dråp + + zabijać + uśmiercać + + +
+ +
+ dråp +
+ + n + + + avsiktligt dödande men under omständigheter som gör dödandet mindre allvarligt + + zabójstwo w afekcie + + +
+ +
+ dråpare +
+ + n + + + person som begått dråp på någon + + zabójca + + +
+ +
+ dråplig +
+ + adj + + + rolig eller skrattretande + + przekomiczny + przezabawny + + +
+ +
+ dröja +
+ + v + + + + ociągać + przeciągać + + +
+ +
+ dröjsmål +
+ + n + + + + zwłoka + + +
+ +
+ dröm +
+ + n + + + det att se bilder under sömn + + marzenia senne + sen + + + + önskan som man vill ska gå i uppfyllelse + + marzenie + sen + + +
+ +
+ drömma +
+ + v + + + fantisera + + marzyć + śnić + + + + uppleva händelser under sömn + + śnić + marzyć + + +
+ +
+ drös +
+ + n + + + (ostrukturerad) mängd + + kupa + masa + + +
+ +
+ du +
+ + pronoun + + + personligt pronomen + + ty + + +
+ +
+ dua +
+ + v + + + tilltala någon med du + + tykać + + +
+ +
+ dualis +
+ + n + + + grammatiskt numerus + + liczba podwójna + + +
+ +
+ dualist +
+ + n + + + anhängare av dualism + + dualista + + +
+ +
+ dualistisk +
+ + adj + + + som rör dualism + + dualistyczny + + +
+ +
+ dubbel +
+ + adj + + + + podwójny + + +
+ +
+ dubbeltrast +
+ + n + + + + paszkot + + +
+ +
+ dubbeltydig +
+ + adj + + + som har två olika betydelser + + dwuznaczny + + +
+ +
+ dubbelörn +
+ + n + + + örn med två huvuden, tvehövdad örn + + dwugłowy orzeł + + +
+ +
+ dubnium +
+ + n + + + + dubn + + +
+ +
+ ducka +
+ + v + + + hastigt böja sig ned för att undgå att bli träffad + + robić unik + + + + undvika + + unikać + + +
+ +
+ duell +
+ + n + + + stridsform + + pojedynek + + +
+ +
+ duga +
+ + v + + + vara tillräckligt bra|halv= + + nadawać + + +
+ +
+ dugg +
+ + n + + + duggregn + + mżawka + + + + mycket liten del eller grad av något + + odrobina + + +
+ +
+ dugga +
+ + n + + + mindre tentamensliknande prov på universitets- eller högskolekurs + + kartkówka + sprawdzian + + +
+ +
+ dugga +
+ + v + + + förekomma mycket ofta + + roić się + sypać się + + +
+ +
+ duggregn +
+ + n + + + lätt regn + + mżawka + + +
+ +
+ duggregna +
+ + v + + + falla ner mindre mängder regn + + mżyć + dżdżeć + siąpić + + +
+ +
+ duglig +
+ + adj + + + + zdolny + zdatny + + +
+ +
+ dum +
+ + adj + + + elak + + niegrzeczny + złośliwy + + + + ointelligent + + głupi + + +
+ +
+ dumbom +
+ + n + + + + głupiec + + +
+ +
+ dumdristig +
+ + adj + + + som utan att tänka sig för beter sig djärvt eller våghalsigt + + lekkomyślny + nierozważny + ryzykancki + + +
+ +
+ dumdryg +
+ + adj + + + högfärdig, högdragen, fåfäng + + nadęty + napuszony + zadufany + + +
+ +
+ dunge +
+ + n + + + samling av lövträd som ligger på en öppen mark + + gaj + lasek + zagajnik + + +
+ +
+ dunk +
+ + n + + + behållare + + kanister + bańka + + + + dovt ljud + + bębnienie + stukot + uderzanie + + + + slag som orsakar dovt ljud + + stuknięcie + uderzenie + + +
+ +
+ dunka +
+ + v + + + giva dovt genljud + + bębnić + stukotać + walić + + + + slå hårt så att ett dovt ljud uppstår + + bębnić + walić + + +
+ +
+ dunkel +
+ + adj + + + i svagt ljus + + ciemny + mroczny + + + + otydlig + + niejasny + mglisty + + +
+ +
+ dunkel +
+ + n + + + halvmörker + + ciemność + mrok + + + + oklarhet + + niejasność + + +
+ +
+ dunst +
+ + n + + + avgiven gas eller ångbildning + + opar + para + wyziew + + + + mycket fint hagel + + śrut + + +
+ +
+ dunsta +
+ + v + + + förflyktigas i gasform + + parować + ulatniać się + + + + försvinna + + ulatniać się + + + + ge sig av, avlägsna sig + + ulatniać się + + +
+ +
+ dupera +
+ + v + + + medvetet lura + + wyprowadzać w pole + zwodzić + + +
+ +
+ durkslag +
+ + n + + + köksredskap + + durszlak + + +
+ +
+ dusch +
+ + n + + + 1.-3. + + prysznic + + +
+ +
+ duscha +
+ + v + + + + brać prysznic + + +
+ +
+ dussin +
+ + n + + + samling av precis tolv föremål + + tuzin + + +
+ +
+ dust +
+ + n + + + sammandrabbning, sammanstötning + + potyczka + utarczka + walka + + + + strid mellan två riddare till häst + + turniej + + +
+ +
+ duva +
+ + n + + + duva + + gołąb + gołąbka + gołębica + + +
+ +
+ duvhök +
+ + n + + + + jastrząb gołębiarz + jastrząb + + +
+ +
+ dvala +
+ + n + + + stark hänförelse + + ekstaza + uniesienie + + + + sömnliknande tillstånd + + odrętwienie + półsen + + + + vintersömn, vinterdvala + + sen zimowy + + +
+ +
+ dväljas +
+ + v + + + bo, vistas + + gościć + przebywać + + +
+ +
+ dvärg +
+ + n + + + dvärg + + karzeł + krasnolud + + +
+ +
+ dvärgbeckasin +
+ + n + + + + bekasik + + +
+ +
+ dvärgplanet +
+ + n + + + himlakropp som inte är stor nog för att vara planet + + planeta karłowata + + +
+ +
+ dvärgsparv +
+ + n + + + + trznadelek + + +
+ +
+ dvärguv +
+ + n + + + + syczek zwyczajny + + +
+ +
+ dvärgvårlök +
+ + n + + + växtarten Gagea minima + + złoć mała + + +
+ +
+ dy +
+ + n + + + slam, särskilt bottenslam + + muł + szlam + + +
+ +
+ dygd +
+ + n + + + god egenskap + + cnota + + +
+ +
+ dygdig +
+ + adj + + + moralisk, sedlig, dygdesam + + cnotliwy + + +
+ +
+ dygn +
+ + n + + + 24 timmar + + doba + + +
+ +
+ dyka +
+ + v + + + färdas under vatten + + nurkować + + + + färdas än djupare ned i vatten + + nurkować + + +
+ +
+ dykare +
+ + n + + + + nurek + + +
+ +
+ dymmel +
+ + n + + + träplugg för sammanfogning av timmerstockar + + kołek + + +
+ +
+ dymmelonsdag +
+ + n + + + onsdagen i stilla veckan (före påsk) + + Wielka Środa + + +
+ +
+ dyn +
+ + n + + + sanddyn + + wydma + diuna + + +
+ +
+ dyna +
+ + n + + + ? + + poduszka + + +
+ +
+ dynamisk +
+ + adj + + + som undergår viss förändring, både bokstavligt och bildligt + + dynamiczny + + +
+ +
+ dynasti +
+ + n + + + + dynastia + + +
+ +
+ dynga +
+ + n + + + gödsel, spillning, avföring + + gnój + nawóz + + + + struntprat, smörja + + bzdury + głupoty + + + + värdelös eller motbjudande företeelse + + gówno + + +
+ +
+ dyning +
+ + n + + + kvardröjande effekt + + następstwa + reperkusje + + + + vattenvåg kvardröjande efter storm + + martwa fala + rozkołys + + +
+ +
+ dyr +
+ + adj + + + som kostar mycket pengar + + drogi + kosztowny + + +
+ +
+ dyrgrip +
+ + n + + + särskilt dyrbart föremål + + klejnot + kosztowność + skarb + + +
+ +
+ dyrk +
+ + n + + + verktyg som man öppnar lås med + + wytrych + + +
+ +
+ dyrka +
+ + v + + + avguda + + czcić + adorować + + +
+ +
+ dyrkan +
+ + n + + + det att dyrka + + czczenie + kult + + + + det att vörda + + adoracja + miłość + + +
+ +
+ dyrt +
+ + adv + + + till ett högt pris + + drogo + + +
+ +
+ dysfemism +
+ + n + + + omskrivning som gör ett ord mer vulgärt eller stötande i syfte att provocera + + dysfemizm + + +
+ +
+ dysfori +
+ + n + + + dysterhet, olust, känsla av retlighet + + dysforia + + +
+ +
+ dyslexi +
+ + n + + + + dysleksja + + +
+ +
+ dysprosium +
+ + n + + + + dysproz + + +
+ +
+ dyster +
+ + adj + + + + ponury + posępny + przygnębiony + smutny + + +
+ +
+ dystymi +
+ + n + + + sjukdom + + dystymia + + +
+ +
+ däck +
+ + n + + + fartygsgolv + + pokład + + + + gummi runt hjul + + opona + + +
+ +
+ däcka +
+ + v + + + få någon att känna sig som slagen till marken, golva + + usadzić + uziemić + + + + somna hastigt + + kimnąć + + +
+ +
+ däggdjur +
+ + n + + + individ av Mammalia + + ssak + + +
+ +
+ dämma +
+ + v + + + (med hjälp av en damm) avspärra vattenflöde + + tamować + + + + hindra en utveckling + + hamować + tamować + + +
+ +
+ där +
+ + adv + + + + tam + + +
+ +
+ därefter +
+ + adv + + + + następnie + + +
+ +
+ därför +
+ + adv + + + + dlatego + + +
+ +
+ därför att +
+ + conjunction + + + + bo + gdyż + ponieważ + + +
+ +
+ därhän +
+ + adv + + + dit bort; ända dit + + aż dotąd + dotąd + + + + så långt + + do tego stopnia + + +
+ +
+ däribland +
+ + adv + + + + między innymi + w tym + + +
+ +
+ därstädes +
+ + adv + + + på det stället, på den platsen + + tam + + +
+ +
+ därvid +
+ + adv + + + vid detta + + przy tym + + +
+ +
+ däven +
+ + adj + + + fadd, avslagen + + bez smaku + nijaki + + + + trött, matt + + oklapnięty + + + + unken och fuktig + + wilgotnawy + + +
+ +
+ dåd +
+ + n + + + ovanligt krävande och uppseendeväckande handling + + wyczyn + + + + skadlig eller brottslig handling + + przestępstwo + występek + + +
+ +
+ dålig +
+ + adj + + + inte bra + + zły + niedobry + + +
+ +
+ dåligt +
+ + adv + + + + źle + + +
+ +
+ dån +
+ + n + + + buller, oväsen + + huk + grzmot + + +
+ +
+ dårskap +
+ + n + + + + szaleństwo + + +
+ +
+ dåsa +
+ + v + + + sova lätt + + drzemać + wylegiwać się + + +
+ +
+ dåtid +
+ + n + + + den tid som har förflutit + + przeszłość + + +
+ +
+ +
+ + v + + + (om en maskin) stanna; upphöra att fungera + + zdychać + + + + (om en växt) upphöra att leva, vissna + + usychać + więdnąć + + + + (om människa eller djur) upphöra att leva + + umierać + konać + zdychać + + +
+ +
+ död +
+ + adj + + + som inte lever + + martwy + umarły + + +
+ +
+ död +
+ + n + + + död människa + + zmarły + nieboszczyk + zmarła + + + + upphörande av liv + + śmierć + zgon + + +
+ +
+ dödad +
+ + adj + + + + zabity + + +
+ +
+ dödlig +
+ + adj + + + som orsakar döda + + śmiertelny + + + + som inte kan existera i oändlighet + + śmiertelny + + +
+ +
+ dödshjälp +
+ + n + + + + eutanazja + + +
+ +
+ dödsstraff +
+ + n + + + straff där dömd avrättas + + kara śmierci + + +
+ +
+ dölja +
+ + v + + + + ukrywać + + +
+ +
+ döpa +
+ + v + + + förrätta dop + + chrzcić + + + + ge ett namn + + ochrzcić + + +
+ +
+ dörr +
+ + n + + + öppningsbart hinder genom vilket man kommer in i hus o.l. + + drzwi + + +
+ +
+ dörrmatta +
+ + n + + + + wycieraczka + + +
+ +
+ döv +
+ + adj + + + som saknar förmåga att höra + + głuchy + + +
+ +
+ e-post +
+ + n + + + system för digitala meddelanden + + poczta elektroniczna + e-mail + + +
+ +
+ ebb +
+ + n + + + den lägsta vatten­nivån vid återkommande sänkningar + + odpływ + + + + företeelse då havsvattennivå går från att vara hög till att vara låg + + odpływ + + +
+ +
+ ebba ut +
+ + v + + + långsamt minska i om­fattning eller styrka + + gasnąć + niknąć + słabnąć + + +
+ +
+ ecuadorian +
+ + n + + + + Ekwadorczyk + + +
+ +
+ ecuadoriansk +
+ + adj + + + + ekwadorski + + +
+ +
+ ecuadorianska +
+ + n + + + + Ekwadorka + + +
+ +
+ ed +
+ + n + + + förbannelse + + klątwa + przekleństwo + + + + helig försäkran + + przysięga + + +
+ +
+ effekt +
+ + n + + + 1. verkan + + efekt + skutek + + + + 2. fysik + + moc + efekt + zdolność + + + + 3. upplevelsen + + efekt + wrażenie + + +
+ +
+ efter +
+ + preposition + + + senare, bakom i tidshändeende + + po + + +
+ +
+ efterapa +
+ + v + + + göra efter, göra likadant + + małpować + + +
+ +
+ efterbliven +
+ + adj + + + som inte förstår + + upośledzony + + +
+ +
+ efterfråga +
+ + v + + + uttrycka önskemål om att erhålla eller träffa + + domagać się + dopominać się + poszukiwać + życzyć sobie + + +
+ +
+ efterfrågan +
+ + n + + + det att efterfråga (vara eller tjänst) + + popyt + zapotrzebowanie + + +
+ +
+ efterföljande +
+ + adj + + + som kommer (direkt) efter + + następny + następujący + + +
+ +
+ efterlikna +
+ + v + + + härma, likna i uppträdande + + imitować + naśladować + wzorować się + + +
+ +
+ eftermiddag +
+ + n + + + tidpunkt + + popołudnie + + +
+ +
+ eftermäle +
+ + n + + + sammanfattande omdöme efter döden + + nekrolog + wspomnienie + + +
+ +
+ efternamn +
+ + n + + + namn som en person delar med sina familjemedlemmar + + nazwisko + + +
+ +
+ efterrätt +
+ + n + + + + deser + + +
+ +
+ eftersläpning +
+ + n + + + det att något är senare än det borde vara + + nienadążanie + opóźnienie + + +
+ +
+ eftersom +
+ + conjunction + + + + ponieważ + bo + gdyż + + +
+ +
+ efteråt +
+ + adv + + + + potem + + +
+ +
+ egen +
+ + adj + + + som utmärker sig genom att vara annorlunda + + osobliwy + odrębny + + +
+ +
+ egen +
+ + pronoun + + + som någon själv eller ensam har/rår om/besitter e.d. + + własny + + +
+ +
+ egenart +
+ + n + + + utmärkande beskaffenhet eller karaktär + + odrębność + specyfika + swoistość + + +
+ +
+ egenartad +
+ + adj + + + som har bestämd egenart + + osobliwy + specyficzny + swoisty + + +
+ +
+ egendom +
+ + n + + + ägodel + + własność + + +
+ +
+ egenhet +
+ + n + + + mindre vanlig och oväntad egenskap + + dziwaczność + osobliwość + + +
+ +
+ egenkär +
+ + adj + + + som sätter alltför stort värde på sig själv + + próżny + zadufany + + +
+ +
+ egennamn +
+ + n + + + substantiv som utgör namn + + nazwa własna + + +
+ +
+ egenskap +
+ + n + + + + cecha + właściwość + + +
+ +
+ egg +
+ + n + + + vass kant på ett föremål som används för att skära eller hugga + + ostrze + brzeszczot + klinga + + +
+ +
+ egga +
+ + v + + + driva eller hetsa någon att göra något + + pobudzać + podjudzać + podżegać + zachęcać + + +
+ +
+ eggande +
+ + adj + + + eggande + + pobudzający + podniecający + stymulujący + + +
+ +
+ egid +
+ + n + + + + ochrona + osłona + + +
+ +
+ egoistisk +
+ + adj + + + + egoistyczny + + +
+ +
+ egyptier +
+ + n + + + person från Egypten + + Egipcjanin + + +
+ +
+ egyptisk +
+ + adj + + + rörande Egypten + + egipski + + +
+ +
+ egyptiska +
+ + n + + + egyptisk kvinna + + Egipcjanka + + +
+ +
+ egyptologi +
+ + n + + + läran om Egypten + + egyptologia + + +
+ +
+ ehuru +
+ + conjunction + + + trots att, fastän + + aczkolwiek + chociaż + choć + jakkolwiek + + +
+ +
+ einsteinium +
+ + n + + + + einstein + + +
+ +
+ ej +
+ + adv + + + inte + + nie + + +
+ +
+ ejakulation +
+ + n + + + manlig ejakulation + + ejakulacja + wytrysk + + +
+ +
+ ejder +
+ + n + + + fågelarten ejder + + edredon + + + + fågel inom släktet Somateria + + edredon + + +
+ +
+ ek +
+ + n + + + exemplar av arten Quercus robur + + dąb szypułkowy + + + + exemplar av släktet Quercus + + dąb + + +
+ +
+ eka +
+ + n + + + liten båt + + łódka + + +
+ +
+ eka +
+ + v + + + ge ett eko + + echo + + +
+ +
+ eker +
+ + n + + + trådformad hjuldel som förbinder navet med fälgen + + szprycha + + +
+ +
+ ekfras +
+ + n + + + målande (och detaljerad) beskrivning av något man ser, ofta ett annat konstverk + + ekfraza + + +
+ +
+ eko +
+ + n + + + + echo + + +
+ +
+ ekollon +
+ + n + + + den ovala frukten (nöten) av en ek + + żołądź + + +
+ +
+ ekologi +
+ + n + + + vetenskapen om organismers samspel + + ekologia + + +
+ +
+ ekologisk +
+ + adj + + + som rör ekologi + + ekologiczny + + + + som uppfyller vissa kriterier om miljövänlighet + + naturalny + + +
+ +
+ ekonom +
+ + n + + + + ekonomista + + +
+ +
+ ekonomi +
+ + n + + + vetenskap + + ekonomia + + + + den praktiska användningen + + ekonomia + + +
+ +
+ ekorre +
+ + n + + + + wiewiórka + + +
+ +
+ ekosystem +
+ + n + + + + ekosystem + + +
+ +
+ ekoxe +
+ + n + + + skalbagge av familjen Lucanidae (ekoxbaggar, 930 arter, varav 19 i Europa) och arten Lucanus cervus + + jelonek rogacz + + +
+ +
+ ekumenisk +
+ + adj + + + + ekumeniczny + + +
+ +
+ ekvation +
+ + n + + + formel som anger likhet + + równanie + + +
+ +
+ ekvator +
+ + n + + + + równik + + +
+ +
+ elak +
+ + adj + + + illasinnad + + złośliwy + + +
+ +
+ elakartad +
+ + adj + + + som har förmåga att sprida sig till andra ställen i kroppen + + złośliwy + + +
+ +
+ elasticitet +
+ + n + + + fysik + + elastyczność + + +
+ +
+ elastisk +
+ + adj + + + + elastyczny + + +
+ +
+ eld +
+ + n + + + ett av de fem elementen (kinesisk filosofi) + + ogień + + + + ett av de fyra elementen + + ogień + + + + område där den kemiska reaktionen sker + + ogień + + + + kemisk reaktion + + ogień + + + + avfyrande av skjutvapen + + ogień + + +
+ +
+ eldriven +
+ + adj + + + som drivs av elektrisk energi, d.v.s. av en elektrisk spänningskälla (batteri, eluttag etc.) + + elektryczny + + +
+ +
+ eldstål +
+ + n + + + stålstycke som används för att elda upp + + krzesiwo + + +
+ +
+ eldvapen +
+ + n + + + vapen + + broń palna + + +
+ +
+ elefant +
+ + n + + + djurart + + słoń + słonica + + +
+ +
+ elefantkalv +
+ + n + + + unge av elefant + + słoniątko + + +
+ +
+ elegans +
+ + n + + + det att vara elegant, yttre finhet + + elegancja + + +
+ +
+ elektricitet +
+ + n + + + + elektryczność + + +
+ +
+ elektriker +
+ + n + + + + elektryk + + +
+ +
+ elektrisk +
+ + adj + + + elektricitetsdriven + + elektryczny + + + + fysik: som har att göra med elektricitet + + elektryczny + + +
+ +
+ elektrisk ström +
+ + n + + + + prąd + + +
+ +
+ elektrodynamik +
+ + n + + + + elektrodynamika + + +
+ +
+ elektromagnetisk +
+ + adj + + + + elektromagnetyczny + + +
+ +
+ elektromagnetism +
+ + n + + + grundläggande växelverkan + + elektromagnetyzm + + +
+ +
+ elektron +
+ + n + + + negativt laddad partikel i atomen + + elektron + + +
+ +
+ elektronisk +
+ + adj + + + + elektroniczny + + +
+ +
+ element +
+ + n + + + 1. del av något större + + element + pierwiastek + + +
+ +
+ elementär +
+ + adj + + + + elementarny + + +
+ +
+ elev +
+ + n + + + person som går i skolan + + uczeń + uczennica + + +
+ +
+ elfenben +
+ + n + + + material från elefanters betar + + kość słoniowa + + +
+ +
+ elgitarr +
+ + n + + + elektroniskt förstärkt gitarr + + gitara elektryczna + + +
+ +
+ elit +
+ + n + + + + elita + + +
+ +
+ eljest +
+ + adv + + + annars, i annat fall + + inaczej + poza tym + skądinąd + + +
+ +
+ eller +
+ + conjunction + + + binder ihop delar där någon förväntas gälla + + albo + lub + czy + + +
+ +
+ ellips +
+ + n + + + geometri + + elipsa + + + + lingvistik + + elipsa + + +
+ +
+ elva +
+ + n + + + + jedenastka + + +
+ +
+ elvaårig +
+ + adj + + + elva år gammal + + jedenastoletni + + +
+ +
+ elvaåring +
+ + n + + + + jedenastolatek + jedenastolatka + + +
+ +
+ eländesindex +
+ + n + + + + wskaźnik ubóstwa + + +
+ +
+ embargo +
+ + n + + + + embargo + + +
+ +
+ embryo +
+ + n + + + + embrion + zarodek + + +
+ +
+ embryologi +
+ + n + + + vetenskapen om embryot + + embriologia + + +
+ +
+ emedan +
+ + conjunction + + + + bo + gdyż + ponieważ + + +
+ +
+ emellan +
+ + adv + + + mellan underförstådda objekt + + między tym + pośrodku + w międzyczasie + + +
+ +
+ emellan +
+ + preposition + + + mellan + + między + pomiędzy + + +
+ +
+ emellanåt +
+ + adv + + + ibland + + czasami + niekiedy + + +
+ +
+ emellertid +
+ + adv + + + det tidigare nämnda är sant, och det är även det oväntade eller överraskande som följer + + natomiast + tymczasem + + +
+ +
+ emergens +
+ + n + + + det att stor komplexitet uppstår på makroskopisk nivå, vid samspel mellan ett stort antal enkla processer, strukturer eller beteenden + + emergencja + + +
+ +
+ emigrera +
+ + v + + + + emigrować + + +
+ +
+ eminent +
+ + adj + + + + znakomity + wybitny + + +
+ +
+ emot +
+ + adv + + + nudda vid något + + przeciw + + +
+ +
+ emotion +
+ + n + + + känsla + + emocja + + +
+ +
+ empiri +
+ + n + + + + empiryzm + + +
+ +
+ empirisk +
+ + adj + + + + empiryczny + + +
+ +
+ en +
+ + n + + + vintergrön barrväxt + + jałowiec + + +
+ +
+ en droppe i havet +
+ + n + + + + kropla w morzu + + +
+ +
+ enastående +
+ + adj + + + + wybitny + + +
+ +
+ enbent +
+ + adj + + + som endast har ett ben att stå eller gå på + + jednonogi + + +
+ +
+ encefalopati +
+ + n + + + + encefalopatia + + +
+ +
+ encellig +
+ + adj + + + som består av en cell + + jednokomórkowy + + +
+ +
+ encyklopedi +
+ + n + + + uppslagsverk + + encyklopedia + + +
+ +
+ encyklopedisk +
+ + adj + + + + encyklopedyczny + + +
+ +
+ enda +
+ + adj + + + som är unik + + jedyny + + +
+ +
+ endast +
+ + adv + + + inte mer än m.m. + + tylko + jedynie + wyłącznie + + +
+ +
+ endimensionell +
+ + adj + + + som har längd, men inte bredd, höjd eller djup + + jednowymiarowy + + +
+ +
+ energi +
+ + n + + + + energia + + +
+ +
+ enfald +
+ + n + + + + głupota + + +
+ +
+ enflikig kasuar +
+ + n + + + en fågelart (Casuarius unappendiculatus), den största av arterna i familjen kasuarer (Casuariidae) + + kazuar jednokoralowy + + +
+ +
+ engagera +
+ + v + + + involvera i + + zatrudniać + + + + skapa intresse för + + absorbować + interesować + + +
+ +
+ engelsk +
+ + adj + + + + angielski + + +
+ +
+ engelska +
+ + n + + + kvinna + + Angielka + + + + språk + + język angielski + angielski + + +
+ +
+ engelskspråkig +
+ + adj + + + som är avfattad på eller som talar det engelska språket + + angielskojęzyczny + anglojęzyczny + + +
+ +
+ engelsman +
+ + n + + + nationalitet + + Anglik + + +
+ +
+ enhet +
+ + n + + + (elektronik) apparat + + urządzenie + + + + mått + + jednostka + + + + odelat helt + + jedność + + +
+ +
+ enhetlig +
+ + adj + + + + jednolity + + +
+ +
+ enhörning +
+ + n + + + mytologiskt djur + + jednorożec + + +
+ +
+ enkel +
+ + adj + + + anspråkslös + + skromny + + + + ej dubbel + + pojedynczy + + + + som inte kräver + + prosty + łatwy + + + + vanlig + + prosty + + +
+ +
+ enkelhet +
+ + n + + + + prostota + + +
+ +
+ enkom +
+ + adv + + + uteslutande (för visst ändamål) + + jedynie + tylko + wyłącznie + + +
+ +
+ enkät +
+ + n + + + + ankieta + + +
+ +
+ enligt +
+ + preposition + + + i överensstämmelse med + + według + + +
+ +
+ enmans +
+ + adj + + + som består av, utförs av eller är avsedd för en person + + jednoosobowy + + +
+ +
+ ens +
+ + adv + + + när man förväntar sig något som ej sker + + nawet + + +
+ +
+ ensam +
+ + adj + + + inte tillsammans med andra + + samotny + samotna + samotne + + + + känsla + + osamotniony + osamotniona + osamotnione + + +
+ +
+ ensamhet +
+ + n + + + det att vara ensam + + samotność + + +
+ +
+ ensiffrig +
+ + adj + + + som bara består av en (1) siffra + + jednocyfrowy + + +
+ +
+ enstaka +
+ + adj + + + + pojedynczy + + +
+ +
+ entalpi +
+ + n + + + energiinnehåll + + entalpia + + +
+ +
+ entita +
+ + n + + + + sikora uboga + + +
+ +
+ entlediga +
+ + v + + + avskeda + + zwalniać + + +
+ +
+ entomologi +
+ + n + + + läran om insekter + + entomologia + + +
+ +
+ entomologisk +
+ + adj + + + som avser entomologi + + entomologiczny + + +
+ +
+ entreprenör +
+ + n + + + person, fysisk eller juridisk, som åtar sig entreprenad + + przedsiębiorca + + +
+ +
+ enträgen +
+ + adj + + + som på ett envist sätt försöker få igenom sin vilja + + uporczywy + usilny + wytrwały + + +
+ +
+ entydig +
+ + adj + + + + jednoznaczny + + +
+ +
+ enveten +
+ + adj + + + synnerligen envis + + uparty + + +
+ +
+ envis +
+ + adj + + + + uparty + + +
+ +
+ envishet +
+ + n + + + egenskapen att vara envis + + upór + + +
+ +
+ enzym +
+ + n + + + + enzym + + +
+ +
+ enzymologi +
+ + n + + + läran om enzymer + + enzymologia + + +
+ +
+ enär +
+ + conjunction + + + eftersom, emedan + + albowiem + bowiem + + +
+ +
+ enögd +
+ + adj + + + som har endast ett öga + + jednooki + + +
+ +
+ epentes +
+ + n + + + inskott av språkljud + + epenteza + + +
+ +
+ epicentrum +
+ + n + + + + epicentrum + + +
+ +
+ epidemi +
+ + n + + + farsot, smittosam sjukdom som angriper ett stort antal personer + + epidemia + + +
+ +
+ epidemiologi +
+ + n + + + läran om sjukdomsförlopps demografi + + epidemiologia + + +
+ +
+ epigon +
+ + n + + + efterföljare som utan originalitet går i sin föregångares fotspår + + epigon + + +
+ +
+ epilepsi +
+ + n + + + sjukdom + + epilepsja + padaczka + + +
+ +
+ epileptiker +
+ + n + + + person som lider av epilepsi + + epileptyczka + epileptyk + + +
+ +
+ episkopal +
+ + adj + + + biskoplig + + biskupi + + +
+ +
+ epitafium +
+ + n + + + + epitafium + + +
+ +
+ epok +
+ + n + + + längre tidsperiod + + epoka + + +
+ +
+ er +
+ + pronoun + + + personligt pronomen + + was + wam + wami + + + + possessivt pronomen + + wasz + + +
+ +
+ erbium +
+ + n + + + + erb + + +
+ +
+ erbjuda +
+ + v + + + framföra att man kan ställa up med något + + oferować + zaoferować + + +
+ +
+ erbjudande +
+ + n + + + + oferta + + +
+ +
+ erektion +
+ + n + + + + wzwód + erekcja + + +
+ +
+ eremitskogstrast +
+ + n + + + + drozdek samotny + + +
+ +
+ erfarenhet +
+ + n + + + färdighet + + doświadczenie + + + + upplevelse + + doświadczenie + + +
+ +
+ erfordra +
+ + v + + + kräva + + wymagać + żądać + + +
+ +
+ ergonomisk +
+ + adj + + + som har att göra med ergonomi + + ergonomiczny + + +
+ +
+ erhålla +
+ + v + + + få något + + otrzymywać + + +
+ +
+ erinra +
+ + v + + + (reflexivt) minnas + + przypominać + + + + likna + + przypominać + + + + påminna + + przypominać + + + + invända + + zarzucać + + +
+ +
+ erinran +
+ + n + + + anmärkning av mindre allvarlig karaktär + + obiekcja + upomnienie + zarzut + + + + påminnelse om något man inte uppmärksammat + + przypomnienie + + +
+ +
+ erotisk +
+ + adj + + + kärleks-, sinnlig + + erotyczny + + +
+ +
+ ersätta +
+ + v + + + substituera + + zastępować + zastąpić + + +
+ +
+ ersättare +
+ + n + + + person som tar annans plats eller träder i annans ställe + + zastępca + zastępczyni + + +
+ +
+ ertappa +
+ + v + + + avslöja med + + przychwycić + przydybać + przyłapać + złapać + + +
+ +
+ erövrare +
+ + n + + + person som erövrat något + + zdobywca + + +
+ +
+ erövring +
+ + n + + + det att erövra något + + zdobycie + + +
+ +
+ eskatologi +
+ + n + + + läran om de yttersta tingen + + eschatologia + + +
+ +
+ eskort +
+ + n + + + + eskorta + + +
+ +
+ esoterisk +
+ + adj + + + + ezoteryczny + + +
+ +
+ esperantist +
+ + n + + + + esperantysta + esperantystka + + +
+ +
+ esperanto +
+ + n + + + + esperanto + + +
+ +
+ essens +
+ + n + + + koncentrerad lösning + + esencja + + + + viktigaste delen i något + + esencja + sedno + + +
+ +
+ essäist +
+ + n + + + essäförfattare + + eseista + eseistka + + +
+ +
+ est +
+ + n + + + person, i synnerhet man, från Estland + + Estończyk + + +
+ +
+ estetisk +
+ + adj + + + + estetyczny + + +
+ +
+ estnisk +
+ + adj + + + estnisk + + estoński + + +
+ +
+ estniska +
+ + n + + + kvinna + + Estonka + + + + språk + + estoński + + +
+ +
+ etablera +
+ + v + + + upprätta + + zakładać + + +
+ +
+ etanol +
+ + n + + + sprit + + etanol + + +
+ +
+ etik +
+ + n + + + + etyka + + +
+ +
+ etikett +
+ + n + + + social uppförandekod + + etykieta + + + + varumärkning + + etykietka + naklejka + + +
+ +
+ etiologi +
+ + n + + + + etiologia + + +
+ +
+ etiologisk +
+ + adj + + + som avser etiologi + + etiologiczny + + +
+ +
+ etiopier +
+ + n + + + person från Etiopien + + Etiopczyk + + +
+ +
+ etiopisk +
+ + adj + + + + etiopski + + +
+ +
+ etisk +
+ + adj + + + + etyczny + + +
+ +
+ etnisk +
+ + adj + + + + etniczny + + +
+ +
+ etnologi +
+ + n + + + vetenskap + + etnologia + + +
+ +
+ etologi +
+ + n + + + läran om djurs beteende + + etologia + + +
+ +
+ etsa +
+ + v + + + bita sig, fästa sig + + wbić się + wyryć się + + + + med syror fräta eller bränna fördjupningar i metaller eller glas + + wytrawiać + trawić + + +
+ +
+ etsning +
+ + n + + + grafisk teknik + + akwaforta + kwasoryt + + +
+ +
+ ett +
+ + pronoun + + + det första naturliga talet + + jeden + + +
+ +
+ etta +
+ + n + + + lägenhet + + kawalerka + + + + siffra + + jedynka + + +
+ +
+ etter +
+ + n + + + giftig vätska, i synnerhet gift från orm eller annan reptil + + jad + + +
+ +
+ etter värre +
+ + adv + + + ännu värre, värre och värre + + coraz gorzej + jeszcze gorzej + + +
+ +
+ ettårig +
+ + adj + + + ett år gammal + + jednoletni + jednoroczny + + +
+ +
+ ettåring +
+ + n + + + barn + + jednolatek + jednolatka + + +
+ +
+ etyd +
+ + n + + + + etiuda + + +
+ +
+ etylalkohol +
+ + n + + + sprit + + alkohol etylowy + + +
+ +
+ etymologi +
+ + n + + + läran om ords ursprung + + etymologia + + +
+ +
+ etymologisk +
+ + adj + + + som rör eller avser etymologi + + etymologiczny + + +
+ +
+ etymologiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet etymologisk + + etymologicznie + + +
+ +
+ eufemism +
+ + n + + + förskönande omskrivning + + eufemizm + + +
+ +
+ eufoni +
+ + n + + + välljudande harmoni av olika ljud + + eufonia + + +
+ +
+ eufori +
+ + n + + + + euforia + + +
+ +
+ eugenik +
+ + n + + + läran om att förbättra människans ärftliga egenskaper genom selektiv avel + + eugenika + + +
+ +
+ euro +
+ + n + + + valuta som används av vissa länder inom EU + + euro + + +
+ +
+ euroområdet +
+ + n + + + område med euro som valuta + + strefa euro + + +
+ +
+ europaväg +
+ + n + + + större landsväg genom Europa, numrerad av FN:s ekonomiska kommission för Europa + + trasa europejska + + +
+ +
+ europeisera +
+ + v + + + göra europeisk + + europeizować + + +
+ +
+ europeisering +
+ + n + + + det att europeisera + + europeizacja + + +
+ +
+ europeisk +
+ + adj + + + + europejski + + +
+ +
+ europium +
+ + n + + + + europ + + +
+ +
+ europé +
+ + n + + + man från Europa + + Europejczyk + Europejka + + +
+ +
+ evakuera +
+ + v + + + utrymma + + ewakuować + + +
+ +
+ evakuering +
+ + n + + + det att tömma ett område + + ewakuacja + + +
+ +
+ evenemang +
+ + n + + + + wydarzenie + ewenement + zdarzenie + + +
+ +
+ eventuell +
+ + adj + + + möjlig + + ewentualny + + +
+ +
+ eventuellt +
+ + adv + + + + ewentualnie + + +
+ +
+ evighet +
+ + n + + + oändligt lång tid + + wieczność + + +
+ +
+ evolution +
+ + n + + + process som förändrar organismer + + ewolucja + + + + utveckling + + ewolucja + + +
+ +
+ examinera +
+ + v + + + pröva + + egzaminować + + +
+ +
+ exceptionell +
+ + adj + + + ytterst ovanlig, alldeles speciell + + wyjątkowy + nadzwyczajny + niezwykły + + +
+ +
+ exempel +
+ + n + + + föredöme, mönster + + przykład + wzór + + + + specialfall av ett viktigare och mer allmängiltigt faktum + + przykład + + +
+ +
+ exempelvis +
+ + adv + + + + na przykład + przykładowo + + +
+ +
+ exemplar +
+ + n + + + enskild representation av något + + egzemplarz + + +
+ +
+ exemplifiera +
+ + v + + + + egzemplifikować + + +
+ +
+ exil +
+ + n + + + + wygnanie + + +
+ +
+ existens +
+ + n + + + tillvaro + + egzystencja + istnienie + byt + + +
+ +
+ existera +
+ + v + + + vara till + + istnieć + egzystować + być + + +
+ +
+ exoterisk +
+ + adj + + + avsedd för en bred allmänhet + + egzoteryczny + + +
+ +
+ exotisk +
+ + adj + + + som har att göra med fjärran länder + + egzotyczny + + +
+ +
+ expandera +
+ + v + + + utvidga(s) + + rozrastać + rozwijać + + +
+ +
+ expediera +
+ + v + + + + obsługiwać + załatwiać + + +
+ +
+ expedit +
+ + n + + + butiksbiträde + + sprzedawca + ekspedient + + +
+ +
+ experiment +
+ + n + + + + eksperyment + + +
+ +
+ experimentell +
+ + adj + + + + eksperymentalny + + +
+ +
+ expert +
+ + n + + + sakkunnig person + + ekspert + rzeczoznawca + fachowiec + spec + specjalista + + +
+ +
+ explodera +
+ + v + + + + wybuchać + eksplodować + pękać + + +
+ +
+ explosion +
+ + n + + + + wybuch + eksplozja + + +
+ +
+ exponent +
+ + n + + + matematik + + wykładnik + + +
+ +
+ extas +
+ + n + + + + ekstaza + + +
+ +
+ exterritorialitet +
+ + n + + + + eksterytorialność + + +
+ +
+ extravagans +
+ + n + + + + ekstrawagancja + + +
+ +
+ extrem +
+ + adj + + + ytterlig + + ekstremalny + skrajny + krańcowy + + +
+ +
+ extrempunkt +
+ + n + + + punkt där en funktion antar ett extremvärde + + ekstremum + + +
+ +
+ extremt +
+ + adv + + + + ekstremalnie + + +
+ +
+ fabel +
+ + n + + + berättelse + + bajka + baśń + + + + handling + + fabuła + + +
+ +
+ fabrik +
+ + n + + + + fabryka + zakład + + +
+ +
+ facit +
+ + n + + + lösning på eller resultat av en aritmetisk fråga + + rozwiązanie + wynik + + +
+ +
+ fackförening +
+ + n + + + fackförening + + związek zawodowy + + +
+ +
+ fackman +
+ + n + + + specialist, man av visst fack (avdelning inom mänsklig forskning) + + fachowiec + + +
+ +
+ fadd +
+ + adj + + + som saknar smak + + bez smaku + mdły + nijaki + + +
+ +
+ fader +
+ + n + + + manlig förälder + + ojciec + + +
+ +
+ faderlig +
+ + adj + + + lik en far + + ojcowski + + +
+ +
+ fadäs +
+ + n + + + pinsamt misstag + + gafa + nietakt + niezręczność + + +
+ +
+ fag +
+ + n + + + kortform för bakteriofag + + fag + + +
+ +
+ fager +
+ + adj + + + skön, vacker + + przystojny + uroczy + urodziwy + + +
+ +
+ fagott +
+ + n + + + musikinstrument + + fagot + + +
+ +
+ fajans +
+ + n + + + fajans + + fajans + + +
+ +
+ faktiskt +
+ + adv + + + på riktigt + + rzeczywiście + + +
+ +
+ faktor +
+ + n + + + operand till multiplikation + + czynnik + faktor + + +
+ +
+ faktorisering +
+ + n + + + + faktoryzacja + + +
+ +
+ faktotum +
+ + n + + + hjälpreda, medhjälpare i allt möjligt + + faktotum + + +
+ +
+ faktum +
+ + n + + + obestridlig information + + fakt + + +
+ +
+ faktura +
+ + n + + + + faktura + + +
+ +
+ fakultet +
+ + n + + + matematik + + silnia + + +
+ +
+ falk +
+ + n + + + rovfågel + + sokół + + +
+ +
+ falköga +
+ + n + + + skarp, genomträngande blick + + sokoli wzrok + + +
+ +
+ falla +
+ + v + + + röra sig nedåt + + spadać + upadać + + +
+ +
+ fallenhet +
+ + n + + + begåvning, förmåga + + zdolność + + + + benägenhet, drivkraft i viss riktning + + skłonność + + +
+ +
+ fallfrukt +
+ + n + + + frukt som fallit från träd + + spad + + +
+ +
+ fallissemang +
+ + n + + + bankrutt, konkurs, betalningsinställelse + + bankructwo + krach + plajta + + +
+ +
+ fallos +
+ + n + + + avbildning av eller likhet med en penis + + fallus + + +
+ +
+ fallskärm +
+ + n + + + fartdämpande anordning + + spadochron + + +
+ +
+ fallucka +
+ + n + + + (bildligt) fallgrop, fälla + + pułapka + + + + lucka i golv vilken man kan falla igenom + + klapa + + +
+ +
+ familj +
+ + n + + + enhet av ett (gift) par med barn + + rodzina + + + + nära släktingar + + rodzina + + + + taxon + + rodzina + + +
+ +
+ famla +
+ + v + + + känna sig för, försöka få fatt på + + po omacku + poruszać + szukać + + +
+ +
+ famntag +
+ + n + + + omfamning + + objęcie + uścisk + + +
+ +
+ famös +
+ + adj + + + illa känd, med dåligt rykte + + osławiony + + +
+ +
+ fana +
+ + n + + + + chorągiew + sztandar + + +
+ +
+ fanatiker +
+ + n + + + + fanatyczka + fanatyk + + +
+ +
+ faner +
+ + n + + + tunn dekorativ skiva av fint träslag + + okleina + + +
+ +
+ fantasi +
+ + n + + + + fantazja + wyobraźnia + + +
+ +
+ fantastisk +
+ + adj + + + otrolig + + niesamowity + wyborny + zdumiewający + znakomity + + +
+ +
+ fantisera +
+ + v + + + + fantazjować + + +
+ +
+ far +
+ + n + + + manlig förälder + + ojciec + + +
+ +
+ fara +
+ + n + + + + niebezpieczeństwo + + +
+ +
+ fara +
+ + v + + + + jechać + + +
+ +
+ fara på färde +
+ + n + + + något farligt som håller på att ske + + niebezpieczeństwo + + +
+ +
+ farao +
+ + n + + + titel på kungar av antikens Egypten + + faraon + + +
+ +
+ farbror +
+ + n + + + fars bror + + stryj + wujek + + +
+ +
+ farfar +
+ + n + + + pappas pappa + + dziadek + + +
+ +
+ farförälder +
+ + n + + + en av pappas föräldrar + + dziadkowie + + +
+ +
+ fariseisk +
+ + adj + + + skenhelig + + faryzeuszowski + obłudny + + +
+ +
+ farlig +
+ + adj + + + som lätt leder till fara + + niebezpieczny + + + + som lätt orsakar fara + + niebezpieczny + + +
+ +
+ farmakologi +
+ + n + + + + farmakologia + + +
+ +
+ farmor +
+ + n + + + fars mor + + babcia + + +
+ +
+ farstu +
+ + n + + + förstuga + + sień + przedsionek + przedpokój + + +
+ +
+ fart +
+ + n + + + 1.+2. hastighet + + prędkość + + +
+ +
+ fartyg +
+ + n + + + större båt + + statek + okręt + + +
+ +
+ farväl +
+ + interjection + + + + żegnaj + + +
+ +
+ farväl +
+ + n + + + + pożegnanie + + +
+ +
+ fasa +
+ + n + + + rädsla, fruktan, skräck + + przerażenie + trwoga + zgroza + + +
+ +
+ fasa +
+ + v + + + vara rädd + + drżeć + wzdrygnąć się + + +
+ +
+ fasad +
+ + n + + + yttre sida av byggnad + + fasada + + +
+ +
+ fasan +
+ + n + + + fågelarten fasan + + bażant + + +
+ +
+ fasansfull +
+ + adj + + + + okropny + + +
+ +
+ fascia +
+ + n + + + bindvävshinna som håller muskler på plats + + powięź + + +
+ +
+ fascinera +
+ + v + + + + fascynować + + +
+ +
+ fascism +
+ + n + + + politisk ideologi + + faszyzm + + +
+ +
+ fascistisk +
+ + adj + + + + faszystowski + + +
+ +
+ faslig +
+ + adj + + + (mycket) otäck, förskräcklig + + okropny + straszny + potworny + + + + väldig + + ogromny + okropny + potworny + straszny + + +
+ +
+ fast +
+ + conjunction + + + men + + chociaż + choć + + + + fastän + + chociaż + choć + + +
+ +
+ fasta +
+ + n + + + avhållsamhet från att äta + + post + + +
+ +
+ fasta +
+ + v + + + avstå från mat och dryck + + pościć + + +
+ +
+ faster +
+ + n + + + + stryjenka + + +
+ +
+ fastighet +
+ + n + + + markområde som är fast egendom + + nieruchomość + + +
+ +
+ fastlagen +
+ + n + + + fastan, tidperiod mellan askonsdagen och påsk + + Wielki Post + + +
+ +
+ fastslå +
+ + v + + + + określić + ustalić + + +
+ +
+ fastän +
+ + conjunction + + + trots att + + chociaż + aczkolwiek + choć + jakkolwiek + + +
+ +
+ fat +
+ + n + + + förvaringskärl + + beczka + baryłka + + + + rymdmått för petroleumprodukter + + baryłka + + + + serveringskärl + + półmisek + + + + underlag + + spodek + + +
+ +
+ fattig +
+ + adj + + + som har ont om pengar eller något annat väsentligt + + biedny + ubogi + + +
+ +
+ fattigdom +
+ + n + + + + bieda + ubóstwo + + +
+ +
+ fatwa +
+ + n + + + + fatwa + + +
+ +
+ favorit +
+ + n + + + + faworyt + faworytka + + +
+ +
+ fe +
+ + n + + + kvinnligt naturväsen + + wróżka + czarodziejka + + +
+ +
+ feber +
+ + n + + + temperaturhöjning i kroppen + + gorączka + + +
+ +
+ februari +
+ + n + + + årets andra (2.) månad + + luty + + +
+ +
+ federal +
+ + adj + + + som avser en federation + + federalny + związkowy + + +
+ +
+ federalism +
+ + n + + + + federalizm + + +
+ +
+ federation +
+ + n + + + förbundsstat + + federacja + + +
+ +
+ fegis +
+ + n + + + feg person + + tchórz + + +
+ +
+ fejd +
+ + n + + + bråk som pågår under en längre period + + waśń + niesnaski + utarczka + + +
+ +
+ fel +
+ + n + + + något som är fel + + błąd + + +
+ +
+ felaktig +
+ + adj + + + + błędny + + +
+ +
+ felaktigt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet felaktig + + błędnie + + +
+ +
+ felfri +
+ + adj + + + + bezbłędny + + +
+ +
+ felfritt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet felfri + + bezbłędnie + + +
+ +
+ femhörning +
+ + n + + + + pięciokąt + + +
+ +
+ feminazist +
+ + n + + + radikal, extrem eller militant feminist + + feminazistka + + +
+ +
+ femininum +
+ + n + + + klass + + rodzaj żeński + + +
+ +
+ feminism +
+ + n + + + rörelse + + feminizm + + +
+ +
+ feminist +
+ + n + + + + feminista + feministka + + +
+ +
+ femsiffrig +
+ + adj + + + som skrivs med fem siffror (d.v.s. 10 000–99 999 om inledande nollor inte är tillåtna) + + pięciocyfrowy + + +
+ +
+ femte hjulet under vagnen +
+ + n + + + överflödigt eller hindrande + + piąte koło u wozu + + +
+ +
+ femtonårig +
+ + adj + + + femton år gammal + + piętnastoletni + + +
+ +
+ femtonåring +
+ + n + + + + piętnastolatek + piętnastolatka + + +
+ +
+ femårig +
+ + adj + + + fem år gammal + + pięcioletni + + +
+ +
+ femåring +
+ + n + + + + pięciolatek + pięciolatka + + +
+ +
+ fena +
+ + n + + + biologi + + płetwa + + + + teknik + + statecznik + + +
+ +
+ fenix +
+ + n + + + + feniks + + +
+ +
+ fenomen +
+ + n + + + + zjawisko + fenomen + + +
+ +
+ fermium +
+ + n + + + + ferm + + +
+ +
+ ferrit +
+ + n + + + + ferryt + + +
+ +
+ fest +
+ + n + + + + impreza + przyjęcie + zabawa + + +
+ +
+ festival +
+ + n + + + + festiwal + + +
+ +
+ fetknopp +
+ + n + + + växt av släktet Sedum + + rozchodnik + + +
+ +
+ fetma +
+ + n + + + sjukdom + + otyłość + + +
+ +
+ fett +
+ + n + + + + tłuszcz + + +
+ +
+ fettfri +
+ + adj + + + som saknar fett + + beztłuszczowy + + +
+ +
+ fianchetto +
+ + n + + + det att fianchettera + + fianchetto + + +
+ +
+ fiasko +
+ + n + + + fatalt misslyckande + + fiasko + klęska + + +
+ +
+ fiber +
+ + n + + + tunn tråd + + włókno + + +
+ +
+ ficka +
+ + n + + + avgränsat hålrum, särskilt för förvaring i klädesplagg + + kieszeń + + +
+ +
+ ficklampa +
+ + n + + + + latarka + + +
+ +
+ ficktjuv +
+ + n + + + tjuv som specialiserar sig på att stjäla ur folks fickor eller väskor + + kieszonkowiec + + +
+ +
+ fiende +
+ + n + + + motpart som upplevs illasinnad, beredd att skada eller hysa hat + + wróg + nieprzyjaciel + + +
+ +
+ fientlig +
+ + adj + + + som har negativ inställning + + wrogi + + +
+ +
+ fientlighet +
+ + n + + + det att vara fientlig + + wrogość + + +
+ +
+ fientligt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet fientlig + + wrogo + + +
+ +
+ fiffig +
+ + adj + + + som kräver ovanliga, listiga lösningar| + + cwany + sprytny + zmyślny + + + + som lätt hittar på ovanliga, listiga lösningar| + + cwany + sprytny + zmyślny + + +
+ +
+ fijianska +
+ + n + + + språk + + fidżyjski + + +
+ +
+ fikon +
+ + n + + + frukt + + figa + + +
+ +
+ fila +
+ + v + + + förbättra, bortarbeta fel och ofullkomligheter + + szlifować + wygładzać + wykańczać + + + + gnida, nöta eller skava med upprepande rörelser + + rzępolić + + + + jämna med fil + + szlifować + wygładzać + + +
+ +
+ filippinier +
+ + n + + + person från Filippinerna eller med filippinsk härkomst + + Filipińczyk + + +
+ +
+ filolog +
+ + n + + + + filolog + + +
+ +
+ filologi +
+ + n + + + + filologia + + +
+ +
+ filosof +
+ + n + + + + filozof + + +
+ +
+ filosofi +
+ + n + + + + filozofia + + +
+ +
+ filt +
+ + n + + + täcke + + koc + + +
+ +
+ filter +
+ + n + + + + filtr + + +
+ +
+ filtrera +
+ + v + + + + filtrować + + +
+ +
+ filé +
+ + n + + + benfritt köttstycke + + filet + + +
+ +
+ finansiell +
+ + adj + + + + finansowy + + +
+ +
+ finger +
+ + n + + + extremitet + + palec + + +
+ +
+ fingeravtryck +
+ + n + + + identitesmarkör + + odcisk palca + + +
+ +
+ fingerborg +
+ + n + + + + naparstek + + +
+ +
+ fingerfärdig +
+ + adj + + + som är mycket skicklig att göra något + + zręczny + zwinny + + +
+ +
+ finkamma +
+ + v + + + leta (mycket) noga, söka igenom noggrant + + przeczesać + + +
+ +
+ finländare +
+ + n + + + + Fin + + +
+ +
+ finländsk +
+ + adj + + + + fiński + + +
+ +
+ finländska +
+ + n + + + kvinnlig medborgare i Finland + + Finka + + +
+ +
+ finna +
+ + v + + + hitta + + znaleźć + + + + tycka + + sądzić + uważać + + +
+ +
+ finnas +
+ + v + + + existera + + istnieć + + +
+ +
+ finne +
+ + n + + + person från Finland + + Fin + + + + varfyllt hudutslag + + pryszcz + wągier + + +
+ +
+ finsk +
+ + adj + + + + fiński + + +
+ +
+ finska +
+ + n + + + kvinna + + Finka + + + + språk + + fiński + język fiński + + +
+ +
+ finstilt +
+ + adj + + + skrivet med litet typsnitt + + drobny druczek + maczek + + +
+ +
+ fiol +
+ + n + + + stråkinstrument + + skrzypce + + +
+ +
+ fira +
+ + v + + + anordna festlig tillställning + + świętować + obchodzić + + +
+ +
+ firmware +
+ + n + + + fast programvara, inbyggd programvara + + oprogramowanie układowe + + +
+ +
+ fisa +
+ + v + + + släppa ut gas genom ändtarmen + + prukać + puszczać bąki + + +
+ +
+ fisk +
+ + n + + + vattenlevande djur + + ryba + + +
+ +
+ fiska +
+ + v + + + fånga och ta upp fisk + + łowić + + +
+ +
+ fiska i grumligt vatten +
+ + v + + + skaffa sig fördelar på ett fult eller ohederligt sätt + + w mętnej wodzie ryby łowić + + +
+ +
+ fiskare +
+ + n + + + + rybak + + +
+ +
+ fiskarkatt +
+ + n + + + kattdjur + + taraj + + +
+ +
+ fiskgjuse +
+ + n + + + + rybołów + + +
+ +
+ fisksoppa +
+ + n + + + + zupa rybna + + +
+ +
+ fisktärna +
+ + n + + + + rybitwa rzeczna + + +
+ +
+ fitta +
+ + n + + + kvinnligt könsorgan + + cipa + cipsko + + +
+ +
+ fixpunkt +
+ + n + + + + punkt stały + + +
+ +
+ fjant +
+ + n + + + person som beter sig löjeväckande + + błazen + małpa + pajac + + +
+ +
+ fjantig +
+ + adj + + + som beter sig som en fjant + + błazeński + niepoważny + + +
+ +
+ fjord +
+ + n + + + djup och smal havsvik + + fiord + + +
+ +
+ fjortonårig +
+ + adj + + + fjorton år gammal + + czternastoletni + + +
+ +
+ fjortonåring +
+ + n + + + + czternastolatek + czternastolatka + + +
+ +
+ fjäder +
+ + n + + + (teknik) + + sprężyna + + + + (zoologi) + + pióro + pierze + + +
+ +
+ fjäderboll +
+ + n + + + + lotka + + +
+ +
+ fjäderfä +
+ + n + + + domesticerad fågel + + drób + + +
+ +
+ fjäll +
+ + n + + + berg som når över trädgränsen + + góra + + + + hårda, skyddande plattor som finns på huden hos reptiler och fiskar + + łuska + + +
+ +
+ fjälla +
+ + v + + + tappa yttersta hudlagret efter för stark solbränna + + łuszczyć się + + +
+ +
+ fjällgås +
+ + n + + + fågel + + gęś mała + + +
+ +
+ fjällpipare +
+ + n + + + + mornel + + +
+ +
+ fjälluggla +
+ + n + + + uggleart + + sowa śnieżna + + +
+ +
+ fjäril +
+ + n + + + flygande insekt + + motyl + + +
+ +
+ fjärilsim +
+ + n + + + simsätt + + motylek + + +
+ +
+ fjärran +
+ + adj + + + som är långt borta + + daleki + + +
+ +
+ fjärran +
+ + adv + + + på stort avstånd + + daleko + w dali + + +
+ +
+ fjärran +
+ + n + + + avlägset område + + dal + oddalenie + + +
+ +
+ fjärrkontroll +
+ + n + + + + pilot + + +
+ +
+ fjäska +
+ + v + + + ställa sig in hos någon + + nadskakiwać + pochlebiać + + +
+ +
+ fjätter +
+ + n + + + bojor + + kajdany + pęta + więzy + + + + något som begränsar någons frihet + + pęta + więzy + + +
+ +
+ fjättra +
+ + v + + + binda fast + + pętać + skuć + + +
+ +
+ flabba +
+ + v + + + + rechotać + + +
+ +
+ flack +
+ + adj + + + som inte har något djup + + powierzchowny + płytki + + + + som inte har några märkbara höjdskillnader eller lutning + + płaski + równy + + +
+ +
+ flacka +
+ + v + + + bli flack(are) + + spłaszczać się + wyrównywać się + + + + planlöst fara hit och dit + + wędrować + włóczyć się + + + + snabbt och oroligt röra sig hit och dit + + błądzić + rozbiegać się + + +
+ +
+ fladdermus +
+ + n + + + nattaktivt däggdjur med vingar + + nietoperz + + +
+ +
+ fladdra +
+ + v + + + göra snabba rörelser fram och tillbaka + + fruwać + furczeć + furkotać + powiewać + trzepotać + + +
+ +
+ flaga +
+ + n + + + tunt stycke av (täckande) material som lossnat (t.ex. färg) + + odprysk + płat + łuska + + +
+ +
+ flaga +
+ + v + + + lossna i flagor + + odpadać + odłupywać się + łuszczyć się + + + + riva eller lossa flagor + + odłupywać + łuszczyć + + +
+ +
+ flagga +
+ + n + + + tygstycke + + flaga + bandera + + +
+ +
+ flagrant +
+ + adj + + + påtagligt uppenbar och svår att ifrågasätta + + rażący + jaskrawy + jawny + + +
+ +
+ flagrant +
+ + adv + + + på ett flagrant sätt + + jawnie + rażąco + + +
+ +
+ flak +
+ + n + + + flat yta, stort jämnt stycke + + platforma + płat + płyta + + +
+ +
+ flamingo +
+ + n + + + individ i familjen flamingor + + flaming + czerwonak + + +
+ +
+ flamma +
+ + n + + + en större eldslåga + + płomień + kochanka + + +
+ +
+ flamma +
+ + v + + + brinna + + płonąć + pałać + + +
+ +
+ flanera +
+ + v + + + vandra omkring utan (till synes) syfte eller mål + + przechadzać się + spacerować + wałęsać się + łazikować + + +
+ +
+ flanör +
+ + n + + + person som flanerar + + spacerowicz + łazik + + +
+ +
+ flaska +
+ + n + + + butelj + + butelka + flaszka + + +
+ +
+ flata +
+ + n + + + lesbisk kvinna + + lesbijka + lesba + + +
+ +
+ flatbottnad +
+ + adj + + + som har flat botten + + płaskodenny + + +
+ +
+ flax +
+ + n + + + oväntad tur + + fart + + +
+ +
+ flaxa +
+ + v + + + fladdra, vifta + + machać + + + + slå med armarna eller vingarna + + machać + trzepotać + + +
+ +
+ flercellig +
+ + adj + + + som består av fler än en cell + + wielokomórkowy + + +
+ +
+ flerspråkig +
+ + adj + + + + wielojęzyczny + + +
+ +
+ flicka +
+ + n + + + barn av kvinnligt kön + + dziewczyna + dziewczynka + + +
+ +
+ flicknamn +
+ + n + + + 1. efternamnet en kvinna hade innan hon gifte sig + + nazwisko panieńskie + nazwisko rodowe + + +
+ +
+ flickvän +
+ + n + + + kvinna som ingår i en kärleksrelation + + dziewczyna + + +
+ +
+ flik +
+ + n + + + (nedhängande) hörn eller spets av mjuk material + + rożek + róg + rąbek + + + + interaktiv komponent + + zakładka + + +
+ +
+ flika in +
+ + v + + + (snabbt) yttra ett kort inlägg i ett samtal + + dorzucać + wtrącać + + +
+ +
+ flimmer +
+ + n + + + dallrande ljus + + miganie + migotanie + + +
+ +
+ flink +
+ + adj + + + som arbetar snabbt och exakt + + prędki + żwawy + + +
+ +
+ flintskallig +
+ + adj + + + som saknar hår på huvudet + + łysy + + +
+ +
+ flipperspel +
+ + n + + + + flipper + + +
+ +
+ flit +
+ + n + + + det att ständig vara i verksamhet och arbeta ihärdigt + + pilność + pracowitość + skrzętność + + +
+ +
+ flitig +
+ + adj + + + arbetsam + + pracowity + + +
+ +
+ flock +
+ + n + + + grupp av djur + + stado + + +
+ +
+ flod +
+ + n + + + större vattendrag + + rzeka + + +
+ +
+ flodhäst +
+ + n + + + större däggdjur + + hipopotam + + +
+ +
+ flodsångare +
+ + n + + + fågel + + strumieniówka + + +
+ +
+ floral +
+ + adj + + + + kwiatowy + roślinny + + +
+ +
+ florsocker +
+ + n + + + finkornigt socker + + cukier puder + + +
+ +
+ floskel +
+ + n + + + + frazes + komunał + + +
+ +
+ flott +
+ + adj + + + fin, stilig + + elegancki + szałowy + szykowny + + + + frikostig, generös + + rozrzutny + wystawny + z gestem + + +
+ +
+ flott +
+ + n + + + smält fett från djur + + smalec + tłuszcz + + +
+ +
+ flottig +
+ + adj + + + nedsmord med flott + + tłusty + + +
+ +
+ flottilj +
+ + n + + + mindre flotta + + flotylla + + +
+ +
+ fluffig +
+ + adj + + + som är luftig, lätt och mjuk + + puchaty + puszysty + napuszony + zwiewny + + +
+ +
+ fluga +
+ + n + + + insekt + + mucha + + +
+ +
+ flugsvamp +
+ + n + + + giftig svamp + + muchomor + + +
+ +
+ flundra +
+ + n + + + sorts plattfisk + + flądra + + +
+ +
+ fluor +
+ + n + + + grundämne + + fluor + + +
+ +
+ flyga +
+ + v + + + färdas i vakuum eller gas + + latać + fruwać + + + + färdas med flygplan + + latać + + + + styra ett flygplan + + latać + + +
+ +
+ flygande tefat +
+ + n + + + platt, tefatsformat oidentifierat flygande föremål + + latający spodek + + +
+ +
+ flygel +
+ + n + + + del av byggnad + + skrzydło + oficyna + przybudówka + + + + en sorts piano + + fortepian + + + + gruppering inom politiskt parti + + skrzydło + + + + sidoparti av uppställd styrka + + skrzydło + + + + en sidodel av ett schackbräde| + + skrzydło + + +
+ +
+ flygledare +
+ + n + + + person som styr flygtrafiken inom ett visst område och säkerställer att den sker på ett säkert sätt + + kontroler lotów + + +
+ +
+ flygplan +
+ + n + + + vingförsett flygande transportmedel + + samolot + aeroplan + + +
+ +
+ flygplats +
+ + n + + + start- och landningsplats för flygplan + + lotnisko + port lotniczy + + +
+ +
+ flykthastighet +
+ + n + + + + prędkość ucieczki + + +
+ +
+ flyktig +
+ + adj + + + som snabbt avdunstar till gasform + + lotny + + + + tillfällig och ytlig + + przelotny + pobieżny + powierzchowny + + +
+ +
+ flykting +
+ + n + + + + uchodźca + uchodźczyni + + +
+ +
+ flyktingläger +
+ + n + + + enklare, tillfällig boplats för människor på flykt från sitt hem + + obóz dla uchodźców + + +
+ +
+ flyt +
+ + n + + + det att något flyter, särskilt om jämnt tempo + + pomyślność + pęd + rozmach + rozpęd + tempo + wena + + +
+ +
+ flyta +
+ + v + + + förflytta sig + + płynąć + + + + hålla sig flytande + + pływać + + +
+ +
+ flytande +
+ + adj + + + samma konsistens som vätska + + ciekły + płynny + + + + som pratar ett språk utan problem + + płynny + + +
+ +
+ flytande ämne +
+ + n + + + + ciecz + + +
+ +
+ flytta +
+ + v + + + byta boende + + przeprowadzać się + + + + ändra position + + przesunąć + + + + ändra sökväg + + przenosić + + +
+ +
+ flyttblock +
+ + n + + + erratiskt block, stor sten (block) som flyttats av inlandsisen (glaciär) + + głaz narzutowy + + +
+ +
+ flytväst +
+ + n + + + + kamizelka ratunkowa + + +
+ +
+ fläck +
+ + n + + + + plama + + +
+ +
+ fläder +
+ + n + + + + bez + + +
+ +
+ flädermus +
+ + n + + + fladdermus + + nietoperz + + +
+ +
+ fläkt +
+ + n + + + maskin med propeller + + wentylator + + +
+ +
+ flämta +
+ + v + + + andas snabbt och häftigt + + dyszeć + sapać + + + + kortvarigt tindra eller blinka + + migotać + + +
+ +
+ fläng +
+ + n + + + stor brådska, hast, jäkt + + bieganina + latanina + pośpiech + + +
+ +
+ flänga +
+ + v + + + hastigt fara runt, jäkta omkring från plats till plats (utan vila) + + ganiać + latać + + +
+ +
+ fläsk +
+ + n + + + kött från gris + + wieprzowina + + +
+ +
+ fläta +
+ + n + + + sammanfogning av tre eller fler band + + warkocz + splot + + +
+ +
+ fläta +
+ + v + + + foga samman tre eller flera band + + pleść + splatać + + +
+ +
+ flå +
+ + v + + + dra av hud eller skinn (särskilt från slaktdjur) + + obdzierać + zdzierać + + +
+ +
+ flådd +
+ + adj + + + perfektparticip av flå + + obdarty + + +
+ +
+ flåsa +
+ + v + + + andas snabbt och djupt + + dyszeć + sapać + ziajać + + +
+ +
+ flödesschema +
+ + n + + + diagram som illustrerar en process (såsom en algoritm) + + schemat blokowy + + +
+ +
+ flöjel +
+ + n + + + slags vimpel som anger vindriktning + + wiatrowskaz + anemoskop + + +
+ +
+ flöjt +
+ + n + + + + flet + + +
+ +
+ fnatt +
+ + n + + + lättare galenhet + + bzik + fioł + mania + szaleństwo + + +
+ +
+ fniss +
+ + n + + + skratt + + chichot + + +
+ +
+ fnissa +
+ + v + + + skratta + + chichotać + + +
+ +
+ fnissig +
+ + adj + + + + rozchichotany + + +
+ +
+ fnissning +
+ + n + + + fniss + + chichot + chichotanie + + +
+ +
+ fnurrig +
+ + adj + + + vresig, tvär + + marudny + + +
+ +
+ fnysa +
+ + v + + + häftigt blåsa ut luft genom näsan + + parskać + prychać + sapać + + +
+ +
+ fodral +
+ + n + + + + pokrowiec + + +
+ +
+ fogde +
+ + n + + + kunglig ämbetsman som företräde kronans intressen + + wójt + + +
+ +
+ foglig +
+ + adj + + + lydig, medgörlig, hörsam, anpassningsbar, beskedlig + + potulny + uległy + ustępliwy + + +
+ +
+ folie +
+ + n + + + material som valsats till ett mycket tunt blad + + folia + + +
+ +
+ folk +
+ + n + + + människor i almännhet + + ludzie + + +
+ +
+ folkdans +
+ + n + + + + taniec ludowy + + +
+ +
+ folklig +
+ + adj + + + + ludowy + + +
+ +
+ folklore +
+ + n + + + folkliga sagor, uttryck, traditioner och liknande + + folklor + + +
+ +
+ folkloristisk +
+ + adj + + + + folklorystyka + + +
+ +
+ folkomröstning +
+ + n + + + omröstning i viss fråga där medborgarna har rösträtt + + referendum + + +
+ +
+ folktom +
+ + adj + + + tom på folk, öde, övergiven + + bezludny + + +
+ +
+ fond +
+ + n + + + bakgrund + + głębia + tło + + + + samling av värdepapper + + fundusz + + +
+ +
+ fordom +
+ + adv + + + förr i tiden + + czas + niegdyś + ongiś + + +
+ +
+ fordomdags +
+ + adv + + + i forna dagar, i äldre tider + + czas + niegdyś + ongiś + + +
+ +
+ fordon +
+ + n + + + + pojazd + + +
+ +
+ fordra +
+ + v + + + kräva, begära av + + żądać + wymagać + domagać się + + +
+ +
+ form +
+ + n + + + (om något abstrakt) sätt att komma till uttryck + + forma + postać + + + + (om rumsobjekt) utformning, gestaltning + + forma + kształt + + + + (om uppförande) sätt att uppträda eller gå till väga + + etykieta + forma + formalność + obyczaj + + + + behållare för att skapa en viss form + + forma + + + + den (hos en människa) för tillfället fysiska och psykiska prestationsförmågan + + forma + kondycja + + + + särskild typ + + forma + postać + rodzaj + + +
+ +
+ forma +
+ + v + + + ge form åt + + kształtować + + +
+ +
+ formatera +
+ + v + + + ge filsystem + + formatować + + + + ändra utseende + + formatować + + +
+ +
+ formell +
+ + adj + + + + formalny + + +
+ +
+ formera +
+ + v + + + placera i formation + + formować + porządkować + ustawiać + + + + vässa + + ostrzyć + temperować + + +
+ +
+ formulera +
+ + v + + + uttrycka i ord på visst sätt + + sformułować + + +
+ +
+ formulär +
+ + n + + + + formularz + + +
+ +
+ fornengelska +
+ + n + + + språk + + staroangielski + + +
+ +
+ forngrekisk +
+ + adj + + + som avser forntidens Grekland + + starogrecki + + +
+ +
+ forniriska +
+ + n + + + språk + + staroirlandzki + + +
+ +
+ fornkyrkoslaviska +
+ + n + + + det första slaviska skriftspråket + + staro-cerkiewno-słowiański + + +
+ +
+ fornnordiska +
+ + n + + + språk + + staronordyjski + + +
+ +
+ forntida +
+ + adj + + + + antyczny + dawny + starodawny + starożytny + stary + zabytkowy + + +
+ +
+ fors +
+ + n + + + snabbt strömmande parti av vattendrag + + bystrze + bystrzyna + szypot + bystrzyca + + +
+ +
+ forsa +
+ + v + + + snabbt strömma och skvätta i stora mängder + + kipieć + lać się + lunąć + rwać + + +
+ +
+ forskare +
+ + n + + + person som bedriver forskning + + naukowiec + + +
+ +
+ forsla +
+ + v + + + transportera + + przewozić + transportować + + +
+ +
+ forsythia +
+ + n + + + en buske med gula blommor på bar kvist, släktet Forsythia + + forsycja + + +
+ +
+ forsärla +
+ + n + + + + pliszka górska + + +
+ +
+ fort +
+ + adv + + + + szybko + + +
+ +
+ fortfarande +
+ + adv + + + som gäller än + + nadal + wciąż + + +
+ +
+ fortkörning +
+ + n + + + det att köra för fort + + przekroczenie prędkości + + +
+ +
+ fortsatt +
+ + adj + + + perfektparticip av fortsätta, som går vidare / fortskrider / fortlöper + + ciągły + dalszy + nieprzerwany + + +
+ +
+ fortsatt +
+ + adv + + + fortfarande, i fortsättningen + + ciągle + dalej + nadal + nieprzerwanie + + +
+ +
+ fortskrida +
+ + v + + + gå framåt (utan avbrott) + + postępować + posuwać się + + +
+ +
+ fortsätta +
+ + v + + + + kontynuować + + +
+ +
+ fortsättning +
+ + n + + + + kontynuacja + ciąg dalszy + + +
+ +
+ forum +
+ + n + + + data + + forum + + +
+ +
+ fosfor +
+ + n + + + ett grundämne med atomnummer 15 + + fosfor + + +
+ +
+ foster +
+ + n + + + ofödd unge + + płód + + +
+ +
+ fot +
+ + n + + + kroppsdel + + stopa + + +
+ +
+ fotboll +
+ + n + + + boll + + piłka + piłka nożna + + + + sport + + piłka nożna + futbol + + +
+ +
+ fotbollsklubb +
+ + n + + + idrottsförening som bedriver fotbollsverksamhet + + klub piłkarski + + +
+ +
+ fotbollsspelare +
+ + n + + + person som spelar fotboll + + piłkarz + piłkarka + + +
+ +
+ fotfolk +
+ + n + + + + piechota + + +
+ +
+ fotknöl +
+ + n + + + benutskott på ömse sidor av fotled + + kostka + + +
+ +
+ fotnot +
+ + n + + + notering i text + + przypis + + + + händelse av mindre betydelse + + przypis + + +
+ +
+ fotogenisk +
+ + adj + + + som blir bra på fotografier + + fotogeniczny + + +
+ +
+ fotograf +
+ + n + + + person som fotograferar + + fotograf + + +
+ +
+ fotografera +
+ + v + + + + fotografować + + +
+ +
+ fotografi +
+ + n + + + bild + + fotografia + zdjęcie + + + + vetenskap + + fotografia + + +
+ +
+ fotografisk +
+ + adj + + + rörande eller påminnande om fotografi, fotografier, fotografering, fotografer + + fotograficzny + + +
+ +
+ fotosyntes +
+ + n + + + de gröna växternas förvandling + + fotosynteza + + +
+ +
+ fottvagning +
+ + n + + + en religiös rit som ett tecken på ömsesidigt tjänande + + umywanie nóg + + +
+ +
+ fotvandra +
+ + v + + + vandra till fots + + wędrować + + +
+ +
+ frack +
+ + n + + + högtidsdräkt + + frak + + +
+ +
+ fradga +
+ + n + + + skum, lödder + + piana + + +
+ +
+ fradga +
+ + v + + + bli arg + + pienić się + + + + bli till skum + + pienić się + + +
+ +
+ fraktur +
+ + n + + + benbrott + + złamanie + + +
+ +
+ fralla +
+ + n + + + bulle, småfranska + + bułka + + +
+ +
+ frambesvärja +
+ + v + + + genom besvärjelser frammana + + wywoływać + + +
+ +
+ frambringa +
+ + v + + + + wytwarzać + + +
+ +
+ framfusig +
+ + adj + + + som oblygt tränger sig på + + natarczywy + natrętny + obcesowy + + +
+ +
+ framgent +
+ + adv + + + i fortsättningen, hädanefter + + nadal + w dalszym ciągu + + +
+ +
+ framgång +
+ + n + + + det att lyckats med något + + sukces + + +
+ +
+ framkomlig +
+ + adj + + + som man kan passera, gå igenom, ta sig fram på, färdas på + + przejezdny + żeglowny + + +
+ +
+ frammana +
+ + v + + + väcka till liv + + wywołać + + +
+ +
+ framskrida +
+ + v + + + gå framåt i viss riktning + + posuwać się + rozwijać się + + +
+ +
+ framskriden +
+ + adj + + + (om tid) sen + + podeszły + późny + + + + som hunnit långt fram + + zaawansowany + posunięty + rozwinięty + + +
+ +
+ framstupa +
+ + adv + + + på magen, på alla fyra + + na brzuchu + + +
+ +
+ framställa +
+ + v + + + kemi + + produkować + wytwarzać + + + + resonemang + + opisywać + przedstawiać + + +
+ +
+ framtand +
+ + n + + + tand + + siekacz + + +
+ +
+ framtid +
+ + n + + + tid som inte förflutit + + przyszłość + + +
+ +
+ framtida +
+ + adj + + + kommande + + przyszły + + +
+ +
+ framåt +
+ + adj + + + målinriktad + + dalej + naprzód + + +
+ +
+ francium +
+ + n + + + + frans + + +
+ +
+ frankera +
+ + v + + + + frankować + + +
+ +
+ fransk +
+ + adj + + + + francuski + + +
+ +
+ franska +
+ + n + + + bröd + + bułka + + + + språk + + francuski + + +
+ +
+ fransman +
+ + n + + + man från Frankrike + + Francuz + + +
+ +
+ fransyska +
+ + n + + + kvinna + + Francuzka + + +
+ +
+ frapperande +
+ + adj + + + som lämnar ett starkt intryck + + frapujący + uderzający + + +
+ +
+ fras +
+ + n + + + fixerat språkligt uttryck + + wyrażenie + fraza + zwrot + + + + frasande ljud + + chrzęst + szelest + + + + grammatisk del av en sats + + fraza + + + + kortare stycke musik + + fraza + + +
+ +
+ frasa +
+ + v + + + ge ifrån sig knastrande ljud + + chrupać + chrzęścić + szeleścić + trzaskać + trzeszczeć + + +
+ +
+ fred +
+ + n + + + avsaknad av krig + + pokój + + +
+ +
+ fredag +
+ + n + + + + piątek + + +
+ +
+ fredsduva +
+ + n + + + duva som sinnebild för fred + + gołąbek pokoju + + +
+ +
+ fredsgudinna +
+ + n + + + kvinnlig gud som vakar över freden + + bogini pokoju + + +
+ +
+ fredstid +
+ + n + + + tid (epok, era, period) då fred råder + + okres pokoju + + +
+ +
+ fregatt +
+ + n + + + fulltacklat örlogsfartyg + + fregata + + +
+ +
+ frejdig +
+ + adj + + + käck och orädd + + brawurowy + chwacki + dziarski + + +
+ +
+ frekvens +
+ + n + + + + częstotliwość + + +
+ +
+ fresta +
+ + v + + + sätta på prov + + wystawiać na próbę + + + + utsätta för ansträngning + + nadszarpywać + nadwerężać + + + + utsätta för lockelse + + kusić + nęcić + wabić + + +
+ +
+ fresta på +
+ + v + + + ta någons krafter eller uthållighet starkt i anspråk + + nadszarpywać + nadwerężać + wyczerpywać + + +
+ +
+ frestare +
+ + n + + + + kusiciel + + +
+ +
+ frestelse +
+ + n + + + känslan av att något frestar, begär + + pokusa + pożądanie + + + + något som frestar, som får en person att vilja göra något + + pokusa + + +
+ +
+ fri +
+ + adj + + + fri + + wolny + + + + gratis + + wolny + + +
+ +
+ fria +
+ + v + + + anhålla om någons hand i giftermål + + oświadczać się + prosić o rękę + + + + frikänna + + uniewinnić + + +
+ +
+ fridlysa +
+ + v + + + skydda från att bli utrotad + + chronić + + +
+ +
+ fridlyst +
+ + adj + + + som utlysts beskydd från att bli utrotad + + pod ochroną + + +
+ +
+ frigolit +
+ + n + + + + styropian + + +
+ +
+ frigöra +
+ + v + + + släppa fri + + uwolnić + + +
+ +
+ frihet +
+ + n + + + + wolność + swoboda + + +
+ +
+ friidrott +
+ + n + + + samlingsnamn för enklare mestadels individuella sporter där man springer (snabbt eller långt), hoppar (högt eller långt) eller kastar (spjut eller kula, långt) + + lekkoatletyka + + +
+ +
+ frikostig +
+ + adj + + + generös (med något specifikt), som ger eller erbjuder mycket (av något specifikt) + + hojny + + +
+ +
+ friktion +
+ + n + + + 1+2. fysisk kraft + + tarcie + + +
+ +
+ friktionsfritt +
+ + adv + + + avledning av friktionsfri + + gładko + + +
+ +
+ frikänna +
+ + v + + + + uniewinniać + + +
+ +
+ frilla +
+ + n + + + frisyr + + fryzura + + + + konkubin, bihustru + + nałożnica + + +
+ +
+ friluftsmuseum +
+ + n + + + en typ av museum som visar sina samlingar utomhus + + skansen + + +
+ +
+ frimurare +
+ + n + + + + wolnomurarz + + +
+ +
+ frimärke +
+ + n + + + klisterlapp på brev + + znaczek pocztowy + + +
+ +
+ frisera +
+ + v + + + förleda genom att framställa i ljusare dager + + poprawiać + preparować + + + + ordna hår på prydligt sätt + + fryzować + trefić + + +
+ +
+ frisk +
+ + adj + + + färsk + + świeży + + + + vid god hälsa + + zdrowy + + +
+ +
+ frist +
+ + n + + + fastställd tid att göra något + + termin + + + + förlängning av den tidrymd inom vilken något skall göras + + odroczenie + zwłoka + + +
+ +
+ frisyr +
+ + n + + + + fryzura + + +
+ +
+ frisör +
+ + n + + + + fryzjer + + +
+ +
+ frisörska +
+ + n + + + kvinnlig frisör + + fryzjerka + + +
+ +
+ fritid +
+ + n + + + + czas wolny + + +
+ +
+ fritös +
+ + n + + + köksredskap + + frytkownica + + +
+ +
+ frivillig +
+ + adj + + + inte obligatorisk + + dobrowolny + + +
+ +
+ frivillig +
+ + n + + + volontär + + ochotnik + + +
+ +
+ from +
+ + adj + + + som har vördnad inför en gudom + + pobożny + nabożny + + + + välmenande men utan utsikt att bli uppfylld + + pobożny + + +
+ +
+ fromleri +
+ + n + + + falsk, låtsad eller hycklad fromhet + + bigoteria + dewocja + + +
+ +
+ frondera +
+ + v + + + göra uppror, opponera + + wichrzyć + + +
+ +
+ front +
+ + n + + + område i krig där strid pågår + + front + + +
+ +
+ frossa +
+ + n + + + skakningar förenade med upplevelser som påminner om köld + + dreszcze + + +
+ +
+ frossa +
+ + v + + + med vällust ohämmat hänge sig åt något + + napawać się + pławić się + + + + äta omåttligt + + pożerać + żreć + + +
+ +
+ frosseri +
+ + n + + + omåttligt ätande och drickande + + obżarstwo + + + + överdriven njutning; överflöd + + nieumiarkowanie + rozpusta + + +
+ +
+ frost +
+ + n + + + frusen dagg + + mróz + + +
+ +
+ frottera +
+ + v + + + gnida en kroppsdel + + nacierać + trzeć + + + + hålla sig mycket nära någon + + ocierać się + zadawać się + + +
+ +
+ fru +
+ + n + + + gift kvinna + + żona + + + + tilltal till gift kvinna + + pani + + +
+ +
+ frukost +
+ + n + + + måltid + + śniadanie + + +
+ +
+ frukt +
+ + n + + + del av växt innehållande frön och bildas i fortplantningssyfte + + owoc + + + + söt ätbar del av växt + + owoc + + +
+ +
+ frukta +
+ + v + + + vara rädd för + + bać się + obawiać się + + +
+ +
+ fruktansvärd +
+ + adj + + + + okropny + straszny + + +
+ +
+ fruktsallad +
+ + n + + + + sałatka owocowa + + +
+ +
+ fruktträd +
+ + n + + + + drzewo owocowe + + +
+ +
+ fruktträdgård +
+ + n + + + + sad + + +
+ +
+ fruntimmer +
+ + n + + + kvinna + + baba + kobieta + + +
+ +
+ frustration +
+ + n + + + missräkning + + frustracja + + +
+ +
+ frustrerad +
+ + adj + + + besviken + + sfrustrowany + + +
+ +
+ frustrerande +
+ + adj + + + presensparticip av frustrera + + frustrujący + + +
+ +
+ frysskåp +
+ + n + + + teknisk apparat som används för att djupfrysa livsmedel och andra varor till temperaturer under 0 grader Celsius + + zamrażarka + + +
+ +
+ frysvara +
+ + n + + + matvara som bör förvaras i frys + + mrożonka + + +
+ +
+ fräck +
+ + adj + + + skamlös + + bezczelny + bezwstydny + + +
+ +
+ fräckhet +
+ + n + + + + bezczelność + + +
+ +
+ fräckis +
+ + n + + + fräck historia, skämt med sexuella inslag + + gruby kawał + sprośny kawał + słony kawał + + +
+ +
+ fräkne +
+ + n + + + fläck på huden + + pieg + + +
+ +
+ frälsa +
+ + v + + + + ocalać + ratować + + +
+ +
+ främmande +
+ + adj + + + + obcy + zagraniczny + nieznany + + +
+ +
+ frän +
+ + adj + + + om smak eller lukt + + cierpki + ostry + + + + skarpt kritisk + + cięty + ostry + uszczypliwy + zjadliwy + + +
+ +
+ frände +
+ + n + + + likasinnad + + bratnia dusza + druh + pobratymiec + + + + släkting + + krewna + krewny + + +
+ +
+ fräsa +
+ + v + + + fnysa + + fukać + pienić się + prychać + warknąć + + + + ge ifrån väsande ljud + + syczeć + + + + matlagning + + skwierczeć + podsmażyć + + + + mekanik + + frezować + + + + om djur + + syczeć + fukać + prychać + + + + snyta + + wysmarkać + + +
+ +
+ fräsig +
+ + adj + + + klatschig + + bombowy + wystrzałowy + + +
+ +
+ fräsmaskin +
+ + n + + + maskin för skärande bearbetning + + frezarka + + +
+ +
+ fräsverktyg +
+ + n + + + skärverktyg + + frez + + +
+ +
+ fräta +
+ + v + + + på kemisk väg skada eller förstöra ett material som ämnet kommit i kontakt med + + trawić + wżerać się + + +
+ +
+ frätande +
+ + adj + + + om ämnen + + gryzący + żrący + + +
+ +
+ fråga +
+ + n + + + begäran om information + + pytanie + + + + något som är värt att diskutera + + pytanie + kwestia + problem + zagadnienie + + +
+ +
+ fråga +
+ + v + + + efterfråga ett svar + + pytać + + +
+ +
+ frågetecken +
+ + n + + + skiljetecken + + znak zapytania + pytajnik + + +
+ +
+ från +
+ + preposition + + + + z + od + ode + ze + + +
+ +
+ från hjässan till fotabjället +
+ + adv + + + från huvud till fot + + od stóp do głów + + +
+ +
+ från pärm till pärm +
+ + adv + + + från början till slut + + od deski do deski + + +
+ +
+ frånta +
+ + v + + + ta undan från, undanstoppa, beröva (något från något eller någon) + + pozbawiać + + +
+ +
+ frånvarande +
+ + adj + + + presensparticip av frånvara + + nieobecny + + +
+ +
+ frånvaro +
+ + n + + + det att inte vara på plats + + nieobecność + + +
+ +
+ frö +
+ + n + + + utsäde, grobart korn + + nasienie + + +
+ +
+ fröjd +
+ + n + + + glädje + + radość + uciecha + + +
+ +
+ fröken +
+ + n + + + flicka; yngre kvinna + + panienka + pannica + + + + ogift kvinna + + panna + + +
+ +
+ fuchsia +
+ + n + + + planta + + fuksja + + +
+ +
+ fukt +
+ + n + + + + wilgoć + + +
+ +
+ ful +
+ + adj + + + som har ett utseende som inte är tilltalande + + brzydki + nieładny + + +
+ +
+ full +
+ + adj + + + berusad + + pijany + nawalony + urżnięty + zalany + + + + helt fylld + + pełny + + +
+ +
+ full platta +
+ + n + + + full gas, fullt pådrag + + pełny gaz + + +
+ +
+ fullborda +
+ + v + + + + dokonywać + realizować + spełniać + ukończyć + + +
+ +
+ fullgod +
+ + adj + + + fullt acceptabel, tillfredsställande, tillräckligt bra + + dostateczny + wystarczający + zadowalający + + + + utmärkt, ypperlig, förträfflig + + doskonały + nienaganny + pierwszorzędny + + +
+ +
+ fullmåne +
+ + n + + + + pełnia + + +
+ +
+ fullända +
+ + v + + + föra fram till fulländning + + dokonać + + +
+ +
+ fulsnygg +
+ + adj + + + som ser attraktivt ut fast det egentligen inte är vackert + + uroczy brzydal + + +
+ +
+ fumla +
+ + v + + + bära sig åt på ett tafatt sätt + + niezdarnie + + +
+ +
+ fumlig +
+ + adj + + + klumpig, slarvig, tafatt + + nieporadny + niezdarny + niezręczny + + +
+ +
+ fundamental +
+ + adj + + + + fundamentalny + + +
+ +
+ fundera +
+ + v + + + tänka undrande + + myśleć + + +
+ +
+ fungera +
+ + v + + + bete sig på ett önskvärt sätt eller som förväntat + + działać + funkcjonować + + +
+ +
+ funka +
+ + v + + + + funkcjonować + działać + + +
+ +
+ funktion +
+ + n + + + uppgift + + funkcja + + + + datavetenskap + + funkcja + + + + matematik + + funkcja + + +
+ +
+ fuskare +
+ + n + + + + oszust + szachraj + + +
+ +
+ fusklapp +
+ + n + + + otillåtet hjälpmedel + + ściągawka + ściąga + + +
+ +
+ fylla +
+ + n + + + alkoholberusning + + nietrzeźwość + rausz + + +
+ +
+ fylla +
+ + v + + + ta upp utrymme + + napełniać + zapełniać + wypełniać + + + + uppfylla + + spełniać + + +
+ +
+ fynd +
+ + n + + + något som funnits + + znalezisko + odkrycie + + +
+ +
+ fyr +
+ + n + + + + latarnia morska + + +
+ +
+ fyra +
+ + n + + + symbolen 4 + + czwórka + + +
+ +
+ fyraårig +
+ + adj + + + fyra år gammal + + czteroletni + + +
+ +
+ fyraåring +
+ + n + + + + czterolatek + czterolatka + + +
+ +
+ fyrhörning +
+ + n + + + + czworokąt + tetragon + + +
+ +
+ fyrklöver +
+ + n + + + ovanlig variant av klöver med fyra blad + + czterolistna koniczyna + + +
+ +
+ fyrsiffrig +
+ + adj + + + som skrivs med fyra siffror (d.v.s. 1 000–9 999 om inledande nollor inte är tillåtna) + + czterocyfrowy + + +
+ +
+ fyrtioåring +
+ + n + + + person som är fyrtio år gammal + + czterdziestolatek + czterdziestolatka + + +
+ +
+ fyrverkeri +
+ + n + + + pyroteknik som oftast används vid underhållning på exempelvis nyårsafton + + fajerwerk + + +
+ +
+ fysik +
+ + n + + + vetenskap + + fizyka + + +
+ +
+ fysiker +
+ + n + + + + fizyk + fizyczka + + +
+ +
+ fysiolog +
+ + n + + + person som sysslar med fysiologi + + fizjolog + + +
+ +
+ fysiologi +
+ + n + + + studiet av mekaniska, fysikaliska och biokemiska funktioner i levande organismer + + fizjologia + + +
+ +
+ fäbless +
+ + n + + + förkärlek, böjelse, svaghet + + skłonność + słabość + upodobanie + + +
+ +
+ fädernesland +
+ + n + + + fosterland + + ojczyzna + macierz + + +
+ +
+ fägring +
+ + n + + + skönhet + + uroda + dorodność + krasa + + +
+ +
+ fälla +
+ + n + + + fångsredskap + + pułapka + + +
+ +
+ fälla +
+ + v + + + (tillfälligtvis) yttra, uttala något + + wydać + wyrazić + + + + besegra, kullkasta, avsätta + + obalić + odrzucić + + + + formellt förklara någon skyldig + + skazać + + + + få att falla genom att använda fysisk kraft + + obalić + powalić + + + + låta falla t.ex. genom att avlägsna stödet + + opuszczać + zrzucać + + + + skjuta ett vilt djur + + ustrzelić + + + + slutgiltigt åstadkomma något + + rozstrzygnąć + + +
+ +
+ fält +
+ + n + + + + pole + + +
+ +
+ fängelse +
+ + n + + + byggnad + + więzienie + + + + straff + + więzienie + + +
+ +
+ fängsla +
+ + v + + + beröva frihet + + pozbawiać + więzić + + + + fånga någons uppmärksamhet + + urzekać + zniewalać + + +
+ +
+ fängslande +
+ + adj + + + mycket intressant + + fascynujący + urzekający + zajmujący + + +
+ +
+ fänkål +
+ + n + + + flockblommig kryddväxt + + koper włoski + + +
+ +
+ färd +
+ + n + + + handligen eller aktiviteten att fara, bege sig eller förflytta sig någonstans + + jazda + podróż + + +
+ +
+ färdas +
+ + v + + + förflytta sig + + podróżować + + +
+ +
+ färdig +
+ + adj + + + tillstånd + + gotowy + gotowa + gotowe + gotów + + + + vardagligt mycket trött + + wykończony + wykończona + + +
+ +
+ färdighet +
+ + n + + + + umiejętność + + +
+ +
+ färg +
+ + n + + + färgämne + + barwnik + + + + kortsvit + + kolor + + + + kulör + + kolor + barwa + + + + målarfärg + + farba + kolor + + + + stämning, atmosfär + + nastrój + + + + åsiktsriktning + + zabarwienie + + +
+ +
+ färga +
+ + v + + + ge färg + + barwić + farbować + kolorować + + +
+ +
+ färglära +
+ + n + + + läran om färgers egenskaper, användning och sammansättning + + teoria koloru + + +
+ +
+ färglös +
+ + adj + + + med alltför få eller tråkiga färger + + bezbarwny + + +
+ +
+ färglöshet +
+ + n + + + + bezbarwność + + +
+ +
+ färgpenna +
+ + n + + + penna med ett kulört stift + + kredka + + +
+ +
+ färja +
+ + n + + + fartyg + + prom + + +
+ +
+ färsk +
+ + adj + + + ny + + świeży + + +
+ +
+ färsking +
+ + n + + + nybörjare + + nieopierzona + nieopierzony + zielona + zielony + świeżo upieczona + świeżo upieczony + + +
+ +
+ färöisk +
+ + adj + + + som rör Färöarna + + farerski + + + + som rör det färöiska folket + + farerski + + + + som rör det färöiska språket + + farerski + + +
+ +
+ färöiska +
+ + n + + + språk + + farerski + + +
+ +
+ fäste +
+ + n + + + befästning + + forteca + twierdza + warownia + + + + handtag + + uchwyt + + +
+ +
+ fästing +
+ + n + + + samlingsnamn för en grupp små spindeldjur som är kända för att suga blod från människor + + kleszcz + + +
+ +
+ fästman +
+ + n + + + trolovad man + + narzeczony + + +
+ +
+ fästmö +
+ + n + + + + narzeczona + + +
+ +
+ +
+ + adj + + + bara några + + mało + + +
+ +
+ +
+ + pronoun + + + bara några + + niewiele + niewielu + + +
+ +
+ +
+ + v + + + ha tillåtelse att + + móc + + +
+ +
+ få en syl i vädret +
+ + v + + + lyckas sticka emellan med en replik i ett samtal + + dojść do słowa + + +
+ +
+ få om bakfoten +
+ + v + + + missförstå + + zrozumieć + + +
+ +
+ få tji +
+ + v + + + mista något + + dostać figę + dostać figę z makiem + + +
+ +
+ fåfäng +
+ + adj + + + 1. flärdfull + + próżny + + + + 2. lönlös + + próżny + daremny + płonny + + +
+ +
+ fåfänga +
+ + n + + + högmod + + próżność + pycha + + +
+ +
+ fågel +
+ + n + + + fågel + + ptak + + +
+ +
+ fågelskrämma +
+ + n + + + anordning som skrämmer bort fåglar + + strach na wróble + strach + + +
+ +
+ fågelunge +
+ + n + + + unge till fågel + + pisklę + + +
+ +
+ fåle +
+ + n + + + unghäst + + źrebak + źrebię + + +
+ +
+ fåll +
+ + n + + + inviken (eller dubbelviken) och sedan tillsydd tygkant + + lamówka + + +
+ +
+ fålla +
+ + n + + + mindre inhägnad för kreatur + + koszar + ogrodzenie + + +
+ +
+ fålla +
+ + v + + + sy en fåll på något + + lamować + obszywać + + +
+ +
+ fån +
+ + n + + + idiot, dummer, dumbom + + ciołek + cymbał + głupek + + +
+ +
+ fång +
+ + n + + + full famn + + naręcze + + + + förvärv + + nabycie + + +
+ +
+ fånga +
+ + v + + + + uwiezic + + +
+ +
+ fånge +
+ + n + + + person som berövats friheten + + więzień + + +
+ +
+ fåntratt +
+ + n + + + fånig person + + baran + głupek + osioł + + +
+ +
+ får +
+ + n + + + däggdjur + + owca + + +
+ +
+ fåra +
+ + n + + + fördjupning + + bruzda + wyżłobienie + + + + inriktning + + kierunek + tor + + + + rynka + + bruzda + zmarszczka + fałda + + +
+ +
+ fårkött +
+ + n + + + kött som fås från får + + baranina + + +
+ +
+ fåtalig +
+ + adj + + + som förekommer i (mycket) litet antal + + nieliczny + + + + som innehåller delar av (mycket) litet antal + + nieliczny + + + + som talar lite + + małomówny + + +
+ +
+ fåtölj +
+ + n + + + stol med armstöd + + fotel + + +
+ +
+ fåvitsk +
+ + adj + + + fåkunnig, mindre vetande, svagsint + + niemądry + nierozumny + + +
+ +
+ föda +
+ + n + + + föda + + pokarm + + +
+ +
+ föda +
+ + v + + + genomgå förlossning + + urodzić + + +
+ +
+ född +
+ + adj + + + + urodzony + + +
+ +
+ född i farstun +
+ + adj + + + ointelligent, tafatt eller obegåvad, ofta i negation + + bity w ciemię + + +
+ +
+ födelse +
+ + n + + + det att födas + + narodziny + urodzenie + narodzenie + + +
+ +
+ födelsedag +
+ + n + + + dag eller datum någon är född + + urodziny + + +
+ +
+ födelsedagsbarn +
+ + n + + + person som fyller år /den aktuella dagen/ + + solenizant + solenizantka + + +
+ +
+ födelsedagstårta +
+ + n + + + (den) tårta som serveras under firandet av en persons födelsedag + + tort urodzinowy + + +
+ +
+ födelsemärke +
+ + n + + + märke på huden + + znamię + + +
+ +
+ föga +
+ + adj + + + + nieznaczny + + +
+ +
+ föga +
+ + adv + + + + mało + + +
+ +
+ föl +
+ + n + + + + źrebię + + +
+ +
+ följa efter +
+ + v + + + gå efter någon + + gonić + podążać + ścigać + + + + göra samma sak som någon annan + + iść w ślady + naśladować + + +
+ +
+ följande +
+ + adj + + + + następny + kolejny + + +
+ +
+ följe +
+ + n + + + (nedsättande) skara av personer + + banda + zgraja + + + + grupp som håller sig tillsammans + + towarzystwo + + + + samling personer som omgiver någon + + asysta + orszak + świta + + +
+ +
+ följeslagare +
+ + n + + + person som följeslagar + + towarzysz + + +
+ +
+ följetong +
+ + n + + + + powieść w odcinkach + + +
+ +
+ fönster +
+ + n + + + öppning i vägg + + okno + + + + datafönster + + okno + + + + intervall + + okno + + +
+ +
+ fönsterputsare +
+ + n + + + person som putsar fönster + + czyściciel okien + + +
+ +
+ för +
+ + adv + + + 1. & 2. + + za + zbyt + + +
+ +
+ för +
+ + conjunction + + + eftersom + + bo + gdyż + ponieważ + + +
+ +
+ för +
+ + preposition + + + åt + + dla + + +
+ +
+ för att +
+ + conjunction + + + därför att + + żeby + + +
+ +
+ för mycket +
+ + adv + + + + za dużo + + +
+ +
+ för- +
+ + affix + + + betydelseförändrande affix + + prze- + + +
+ +
+ föra +
+ + v + + + använda ett redskap genom att röra det på visst sätt + + prowadzić + wodzić + + + + driva samtal, diskussion e.d. + + prowadzić + wieść + + + + förflytta från en plats till en annan + + przeprowadzać + zaprowadzać + + + + leda i pardans + + prowadzić + + + + upprätta (ett dokument) genom anteckningar + + prowadzić + + + + bedriva en verksamhet + + prowadzić + + + + leda, påverka och styra rörelse + + prowadzić + kierować + + + + uppträda på visst sätt + + prowadzić się + + +
+ +
+ föra en tynande tillvaro +
+ + v + + + ha innehållslöst liv + + pędzić marny żywot + wegetować + + +
+ +
+ föra på tal +
+ + v + + + nämna, ta upp till diskussion + + poruszyć + + +
+ +
+ förakt +
+ + n + + + brist på aktning + + pogarda + + +
+ +
+ förakta +
+ + v + + + + gardzić + pogardzać + + +
+ +
+ föraning +
+ + n + + + förkänsla + + przeczucie + + +
+ +
+ förare +
+ + n + + + + kierowca + + +
+ +
+ förarglig +
+ + adj + + + som orsakar lättare irritation + + niemiły + nieprzyjemny + przykry + + +
+ +
+ förband +
+ + n + + + omslag för sår + + opatrunek + + + + trupp + + oddział + + +
+ +
+ förbanna +
+ + v + + + svära + + przeklinać + + + + yttra förbannelse + + przeklinać + + +
+ +
+ förbannelse +
+ + n + + + åkallande av övernaturliga krafter i syfte att bringa olycka + + klątwa + + +
+ +
+ förbehåll +
+ + n + + + förutsättning för godkännande + + zastrzeżenie + + +
+ +
+ förbereda +
+ + v + + + bereda i förväg + + przygotowac + przygotowywać + + +
+ +
+ förberedande +
+ + adj + + + presensparticip av förbereda + + przygotowawczy + + +
+ +
+ förberedelse +
+ + n + + + förberedning + + przygotowanie + + +
+ +
+ förbida +
+ + v + + + vänta med tålamod eller med hopp och förtröstan + + oczekiwać + + +
+ +
+ förbinda +
+ + v + + + förena, hålla samman + + łączyć + wiązać + + + + göra det möjligt att förflytta sig mellan olika platser + + łączyć + połączyć + + + + göra sig tvungen att göra något + + zobowiązywać się + + + + omlinda (något med något) + + opatrywać + + +
+ +
+ förbindelse +
+ + n + + + + połączenie + + +
+ +
+ förbjuda +
+ + v + + + + zakazać + zabronić + + +
+ +
+ förbjuden +
+ + adj + + + inte tillåten + + zabroniony + zakazany + + +
+ +
+ förbli +
+ + v + + + fortsätta vara på samma sätt + + pozostać + + +
+ +
+ förblommera +
+ + v + + + framställa i gynnsammare dager + + upiększać + + + + pryda, utsmycka + + upiększać + + + + framställa på ett förtäckt sätt + + kryć + skrywać + ukrywać + + +
+ +
+ förborgad +
+ + adj + + + fördold och okänd + + ukryty + skryty + tajny + + +
+ +
+ förbruka +
+ + v + + + använda något så att mängden minskar + + konsumować + zużywać + + +
+ +
+ förbrukning +
+ + n + + + det att en begränsad eller dyrbar resurs används (i första fallet så att den återstående mängden av resursen minskar), eller ett mått på den takt med vilken resursen används + + zużycie + + +
+ +
+ förbud +
+ + n + + + + zakaz + + +
+ +
+ förbund +
+ + n + + + fackförbund, sammanslutning av fackföreningar inom samma bransch + + związek zawodowy + + + + paraplyorganisation till flera samverkande (redan organiserade) föreningar + + federacja + związek + + + + överenskommelse om samverkan mellan stater + + alians + przymierze + sojusz + + +
+ +
+ förbundskansler +
+ + n + + + + kanclerz federalny + + +
+ +
+ förbättra +
+ + v + + + göra bättre + + polepszyć + polepszać + + +
+ +
+ fördel +
+ + n + + + något positivt + + zaleta + korzyść + + +
+ +
+ fördela +
+ + v + + + dela upp och ge åt + + rozdzielać + + +
+ +
+ fördelaktig +
+ + adj + + + bra + + korzystny + + +
+ +
+ fördrag +
+ + n + + + traktat + + pakt + traktat + układ + + +
+ +
+ fördubbla +
+ + v + + + göra två gånger så stor + + podwajać + + +
+ +
+ fördärva +
+ + v + + + demoralisera + + demoralizować + zepsuć + + + + förstöra + + zepsuć + zniszczyć + + +
+ +
+ före +
+ + preposition + + + både om tid, rum och kvalitativt + + przed + + +
+ +
+ förebild +
+ + n + + + exempel + + wzór + + +
+ +
+ förebrå +
+ + v + + + anklaga någon för att vara skyldig till något + + zarzucać + wyrzucać + + +
+ +
+ förebråelse +
+ + n + + + anklagan, beskyllelse + + wyrzut + zarzut + + +
+ +
+ förebrående +
+ + adj + + + som visar miss­nöje, anklagande + + ganiący + wyrzut + + +
+ +
+ förebud +
+ + n + + + tecken som tyder att något kommer att inträffa + + omen + oznaka + zapowiedź + + +
+ +
+ förebygga +
+ + v + + + förhindra i förväg, minska risken att någonting ska ske + + zapobiegać + przeciwdziałać + + +
+ +
+ förebåda +
+ + v + + + på förhand förkunna + + zapowiadać + zwiastować + + +
+ +
+ föredra +
+ + v + + + 1. välja bäst alternativ + + woleć + + +
+ +
+ föredrag +
+ + n + + + anförande inför grupp åhörare + + mowa + prelekcja + + +
+ +
+ förefalla +
+ + v + + + + wydawać + + +
+ +
+ förege +
+ + v + + + påstå, skylla på, låtsa + + tłumaczyć się + udawać + + +
+ +
+ föregivande +
+ + n + + + det att föregiva något + + podszywanie się + pozorowanie + udawanie + + +
+ +
+ föregiven +
+ + adj + + + som föregivits, som påstås + + domniemany + rzekomy + + +
+ +
+ föregripa +
+ + v + + + gå händelserna i förväg + + uprzedzać + + +
+ +
+ föregående +
+ + adj + + + som kommer (direkt) tidigare + + poprzedni + ubiegły + zeszły + poprzedzający + + +
+ +
+ förekomma +
+ + v + + + existera + + istnieć + występować + + + + inträffa + + zachodzić + zdarzać się + + +
+ +
+ förekomst +
+ + n + + + + występowanie + + +
+ +
+ föreligga +
+ + v + + + finnas att få, finnas tillgänglig, vara till hands + + być + istnieć + + + + finnas, existera, råda, förekomma + + istnieć + występować + zachodzić + + +
+ +
+ föreläsning +
+ + n + + + + wykład + + +
+ +
+ föremål +
+ + n + + + passivt objekt i aktivitet + + przedmiot + + + + sak eller ting + + przedmiot + rzecz + + +
+ +
+ förena +
+ + v + + + föra samman till en + + jednoczyć + + +
+ +
+ förenad +
+ + adj + + + + zjednoczony + + +
+ +
+ förening +
+ + n + + + 1. klubb + + stowarzyszenie + związek + zjednoczenie + + + + 2. kemisk förening + + związek + + + + 3. sammangående + + towarzystwo + związek + + +
+ +
+ förenkla +
+ + v + + + + upraszczać + + +
+ +
+ föresats +
+ + n + + + avsikt, beslut att göra något + + intencja + zamiar + zamysł + + +
+ +
+ föreskriva +
+ + v + + + + nakazywać + + +
+ +
+ föreslå +
+ + v + + + + proponować + zaproponować + + +
+ +
+ förespegla +
+ + v + + + inge falskt intryck + + mamić + zwodzić + łudzić + + +
+ +
+ föreställa +
+ + v + + + ha som mål att likna något + + przedstawiać + + + + tänka på sinnesuttryck + + wyobrażać sobie + + +
+ +
+ föreställning +
+ + n + + + pjäs + + przedstawienie + + +
+ +
+ förestå +
+ + v + + + vara förestående + + blisko + być za pasem + + + + vara föreståndare + + zarządzać + zawiadywać + + +
+ +
+ förestående +
+ + adj + + + förestående + + nadchodzący + zbliżający się + + +
+ +
+ företag +
+ + n + + + ekonomisk organisation + + przedsiębiorstwo + firma + + +
+ +
+ företagare +
+ + n + + + företagsägare + + przedsiębiorca + + +
+ +
+ företagsam +
+ + adj + + + som gärna befatta sig med projekt och sysslor + + przedsiębiorczy + + +
+ +
+ företagsamhet +
+ + n + + + det att vara företagsam + + przedsiębiorczość + + +
+ +
+ förete +
+ + v + + + uppvisa + + okazywać + przejawiać + + +
+ +
+ företeelse +
+ + n + + + + zjawisko + + +
+ +
+ företrädare +
+ + n + + + föregångare + + poprzedniczka + poprzednik + + + + representant + + przedstawiciel + przedstawicielka + reprezentant + reprezentantka + + +
+ +
+ företräde +
+ + n + + + rättigheten att gå före + + pierwszeństwo + + +
+ +
+ förevändning +
+ + n + + + påhittat skäl + + pretekst + wymówka + pozór + + +
+ +
+ förfader +
+ + n + + + person som man stammar från + + przodek + + +
+ +
+ förfalska +
+ + v + + + + fałszować + + +
+ +
+ förfara +
+ + v + + + gå till väga + + działać + postępować + + +
+ +
+ förfasa sig +
+ + v + + + ondgöra sig + + gorszyć się + oburzać się + + +
+ +
+ författa +
+ + v + + + skriva + + pisać + + +
+ +
+ författare +
+ + n + + + upphovsman till skrivet verk + + pisarz + autor + + +
+ +
+ författarinna +
+ + n + + + + autorka + pisarka + + +
+ +
+ förflugen +
+ + adj + + + förhastad + + nieopatrzny + nieostrożny + + +
+ +
+ förfriska +
+ + v + + + hämta friska krafter + + orzeźwiać się + + +
+ +
+ förfäkta +
+ + v + + + ivrigt förespråka, försvara eller kämpa för en viss åsikt + + bronić + orędownik + szermierz + + +
+ +
+ förfära +
+ + v + + + förskräcka, skrämma + + przerażać + przestraszać + + +
+ +
+ förfärad +
+ + adj + + + mycket rädd, som förfärats + + przerażony + przestraszony + + +
+ +
+ förfäran +
+ + n + + + fasa, skräck, förskräckelse + + przerażenie + przestrach + trwoga + + +
+ +
+ förfärlig +
+ + adj + + + som är mycket dålig eller/och även skrämmande + + okropny + straszny + przeraźliwy + straszliwy + + +
+ +
+ förfärligt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet förfärlig + + okropnie + przeraźliwie + straszliwie + strasznie + + +
+ +
+ förföra +
+ + v + + + + uwodzić + + +
+ +
+ förfördela +
+ + v + + + behandla orättvist, förorätta + + krzywdzić + + +
+ +
+ förgiftning +
+ + n + + + + zatrucie + + +
+ +
+ förgripa +
+ + v + + + gripa till våld mot + + targnąć + + +
+ +
+ förgätmigej +
+ + n + + + individ från växtsläktet Myosotis + + niezapominajka + niezabudka + + + + växtart Myosotis scorpioides + + niezapominajka błotna + + +
+ +
+ förgäves +
+ + adj + + + fruktlös, resultatlös + + daremny + + +
+ +
+ förgäves +
+ + adv + + + utan positivt resultat + + na próżno + daremnie + na darmo + na daremnie + na daremno + + +
+ +
+ förhala +
+ + v + + + dra ut på tiden med något + + odwlekać + opóźniać + + + + förflytta ett fartyg kortare sträckor med hjälp av linor + + holować + + +
+ +
+ förhandling +
+ + n + + + + negocjacje + + +
+ +
+ förhindra +
+ + v + + + hindra från att hända + + zapobiegać + + +
+ +
+ förhoppning +
+ + n + + + + nadzieja + + +
+ +
+ förhud +
+ + n + + + hudveck + + napletek + + +
+ +
+ förhärliga +
+ + v + + + framställa som endast positiv + + sławić + wychwalać + + + + upphöja till gudomlighet + + wielbić + + +
+ +
+ förhäva +
+ + v + + + göra sig viktig, skryta + + wynosić się + wywyższać się + + +
+ +
+ förhöra +
+ + v + + + fråga ut i syfte att få fram ej tidigare känd information + + przesłuchiwać + przesłuchać + + + + ställa frågor för att testa kunskap + + przepytywać + + + + ta reda på något + + dowiadywać się + + +
+ +
+ förinta +
+ + v + + + göra slut på + + niszczyć + unicestwić + niweczyć + + +
+ +
+ förirra +
+ + v + + + gå vilse + + zabłądzić + zabłąkać się + zgubić się + + +
+ +
+ förklara +
+ + v + + + berätta hur något fungerar + + wyjaśniać + + + + tillkännage + + ogłaszać + proklamować + + +
+ +
+ förklaring +
+ + n + + + + wyjaśnienie + + +
+ +
+ förklena +
+ + v + + + uttrycka sig förklenande, förringa, nedsätta + + umniejszać + + +
+ +
+ förklenande +
+ + adj + + + nedsättande, nedvärderande + + umniejszający + + +
+ +
+ förkläde +
+ + n + + + klädesplagg + + fartuch + + +
+ +
+ förkorta +
+ + v + + + göra kortare + + skracać + + +
+ +
+ förkortning +
+ + n + + + kort variant av ord eller fras + + skrót + skracanie + + +
+ +
+ förkovra +
+ + v + + + utveckla till eller få det bättre + + doskonalić + rozwijać + + +
+ +
+ förkovran +
+ + n + + + förbättring av kunskaper eller färdigheter + + doskonalenie + + +
+ +
+ förkunna +
+ + v + + + + głosić + propagować + + +
+ +
+ förkyld +
+ + adj + + + som lider av förkylning + + przeziębiony + + +
+ +
+ förkylning +
+ + n + + + + przeziębienie + + +
+ +
+ förkärlek +
+ + n + + + + upodobanie + + +
+ +
+ förlag +
+ + n + + + företag som ger ut böcker + + wydawnictwo + + +
+ +
+ förlaga +
+ + n + + + förebild + + model + wzór + + + + original som används vid kopiering, avskrift eller översättning + + model + oryginał + wzór + + +
+ +
+ förleda +
+ + v + + + med subtila ledningar lura att handla på visst sätt + + zwodzić + + +
+ +
+ förliden +
+ + adj + + + förra, senaste, som nyligen passerat + + miniony + ubiegły + + +
+ +
+ förlika +
+ + v + + + förlika + + pojednywać + + +
+ +
+ förlopp +
+ + n + + + process + + przebieg + tok + + + + utlöpande + + upływ + + +
+ +
+ förlora +
+ + v + + + inte komma först + + przegrywać + + +
+ +
+ förlorare +
+ + n + + + + przegrany + + +
+ +
+ förlossning +
+ + n + + + process varigenom ett eller flera foster kommer ur moderns livmoder + + poród + + +
+ +
+ förlust +
+ + n + + + det att inte längre ha tillgång till något + + strata + utrata + + + + dödsfall + + strata + utrata + + + + ekonomiskt underskott; förlorade pengar + + strata + utrata + + +
+ +
+ förlägen +
+ + adj + + + som känner sig blyg och förvirrad + + onieśmielony + skonsternowany + speszony + zaambarasowany + zakłopotany + zażenowany + + +
+ +
+ förlägenhet +
+ + n + + + besvärlig situation, svårighet + + kłopot + trudność + + + + det att vara förlägen + + konsternacja + zakłopotanie + zażenowanie + + +
+ +
+ förläna +
+ + v + + + ge, skänka, begåva, beskära + + obdarzać + przydawać + + + + tilldela län, förläning, slott e.d. som arvode eller betalning för utförd tjänst + + nadawać + obdarzać + + +
+ +
+ förlänga +
+ + v + + + 1. öka rumslig längd + + przedłużać + wydłużać + + + + 2. dra ut ett linjestycke + + przedłużać + + + + 4. dröja, förhala + + przedłużać + + +
+ +
+ förlåt +
+ + interjection + + + + przepraszam + + +
+ +
+ förlåt +
+ + n + + + gardin, förhänge + + zasłona + + +
+ +
+ förlåta +
+ + v + + + + wybaczać + przebaczać + + +
+ +
+ förlöpa +
+ + v + + + fortgå (enligt planerna) under en tid, ske + + przebiegać + rozwijać się + + +
+ +
+ förmedla +
+ + v + + + agera som mellanhand + + pośredniczyć + + +
+ +
+ förmedlare +
+ + n + + + person som förmedlar + + pośrednik + + +
+ +
+ förmena +
+ + v + + + anse + + mniemać + + + + förvägra + + odmawiać + + +
+ +
+ förment +
+ + adj + + + som påstås vara något + + domniemany + rzekomy + + +
+ +
+ förmer +
+ + adj + + + överlägsen, mer viktig, förnämlig eller värdefull + + lepszy + przewyższający + ważniejszy + + +
+ +
+ förminska +
+ + v + + + + zmniejszać + + +
+ +
+ förmoda +
+ + v + + + + przypuszczać + + +
+ +
+ förmodan +
+ + n + + + + domysł + przypuszczenie + + +
+ +
+ förmodligen +
+ + adv + + + + prawdopodobnie + przypuszczalnie + + +
+ +
+ förmyndare +
+ + n + + + person som företräder en omyndig person i rättsliga sammanhang + + opiekun + + +
+ +
+ förmäten +
+ + adj + + + alltför anspråksfull, överskattande sin egen förmåga + + zarozumiały + czelny + pewny siebie + zuchwały + + +
+ +
+ förmåga +
+ + n + + + (om person) det att kunna göra något + + zdolność + umiejętność + + + + det att ofta, mindre avsiktligt, göra något + + dar + zdolność + + + + person som har en särskild förmåga + + talent + + +
+ +
+ förmån +
+ + n + + + fördel, gagn, nytta + + korzyść + + + + fördelaktig rättighet eller privilegium + + korzyść + przywilej + + + + tur eller lycka att kunna åtnjuta en angenäm upplevelse + + przywilej + + +
+ +
+ förmörka +
+ + v + + + + przyćmiewać + zaćmiewać + + +
+ +
+ förmörkelse +
+ + n + + + det att en himlakropp skymmer en annan + + zaćmienie + + +
+ +
+ förnamn +
+ + n + + + en persons individuella namn + + imię + + +
+ +
+ förneka +
+ + v + + + bestrida + + zaprzeczać + wypierać się + + +
+ +
+ förnimma +
+ + v + + + få höra, få veta + + dowiedzieć się + słyszeć + + + + märka, känna + + zauważyć + odczuć + spostrzec + wyczuć + + + + vagt begripa, förstå + + pojmować + + +
+ +
+ förnimmelse +
+ + n + + + sinnesintryck, känsla + + wrażenie + postrzeżenie + + +
+ +
+ förnuftig +
+ + adj + + + som handlar efter fakta och inte efter känsla + + rozsądny + rozumny + + +
+ +
+ förnumstig +
+ + adj + + + klok i eget tycke + + mędrkowaty + przemądrzały + + +
+ +
+ förnya +
+ + v + + + ersätta med nytt + + odnawiać + + +
+ +
+ förnyad +
+ + adj + + + perfektparticip av förnya + + odnowiony + + +
+ +
+ förnyare +
+ + n + + + någon som förnyar något + + odnowiciel + odnowicielka + + +
+ +
+ förnyelse +
+ + n + + + det att förnya + + odnowa + odnowienie + + +
+ +
+ förnärma +
+ + v + + + såra någons självkänsla, förolämpa, kränka, stöta + + ranić + urażać + uwłaczać + + +
+ +
+ förnärmad +
+ + adj + + + stött, förolämpad, kränkt + + dotknięty + urażony + + +
+ +
+ förolämpa +
+ + v + + + kränka verbalt + + obrażać + + +
+ +
+ förorening +
+ + n + + + oönskade partiklar eller ämnen + + zanieczyszczenie + + +
+ +
+ förorsaka +
+ + v + + + vålla + + powodować + + +
+ +
+ förort +
+ + n + + + ort i utkanten av stad + + przedmieście + + +
+ +
+ förpackning +
+ + n + + + + opakowanie + + +
+ +
+ förpesta +
+ + v + + + förstöra en miljö eller stämning + + zatruwać + + +
+ +
+ förplikta +
+ + v + + + göra till en plikt + + zobowiązać + zobowiązywać + + +
+ +
+ förpliktelse +
+ + n + + + + zobowiązanie + + +
+ +
+ förra +
+ + adj + + + som var i ordningen direkt tidigare än något annat + + poprzedni + ubiegły + były + zeszły + + +
+ +
+ förresten +
+ + adv + + + tillägg + + poza tym + zresztą + ponadto + + + + ämnesbyte + + poza tym + zresztą + nawiasem mówiąc + + +
+ +
+ förringa +
+ + v + + + ge ett intryck av att någonting är av ringa intresse, att det inte är lika värdefullt som andra anser + + pomniejszać + umniejszać + + +
+ +
+ förrädare +
+ + n + + + person som förråder + + zdrajca + + +
+ +
+ försaka +
+ + v + + + vara utan; avsäga sig + + odmawiać sobie + wyrzekać się + + +
+ +
+ försalta +
+ + v + + + salta för mycket + + przesolić + + +
+ +
+ församla +
+ + v + + + mötas, träffas, komma samman + + gromadzić + zbierać + + +
+ +
+ försanthållande +
+ + n + + + det att hålla något för sant (utan prövning) + + przekonanie + + +
+ +
+ förse +
+ + v + + + utrusta + + zaopatrywać + + +
+ +
+ försenad +
+ + adj + + + + opóźniony + spóźniony + + +
+ +
+ försening +
+ + n + + + + opóźnienie + spóźnienie + + +
+ +
+ försiktig +
+ + adj + + + som anstränger sig för att inte förstöra något + + ostrożny + przezorny + + +
+ +
+ försiktighet +
+ + n + + + + ostrożność + + +
+ +
+ försitta +
+ + v + + + försumma, gå miste om + + stracić + zaprzepaścić + + +
+ +
+ förskjuta +
+ + v + + + rubba något ur dess ursprungliga läge + + przesuwać + + + + stöta ifrån sig + + odpychać + wypierać się + wyrzekać się + + +
+ +
+ förskola +
+ + n + + + + przedszkole + + +
+ +
+ förskräckt +
+ + adj + + + som förskräckts + + przestraszony + + +
+ +
+ försköna +
+ + v + + + göra skön + + upiększać + + +
+ +
+ förslag +
+ + n + + + 1. plan + + propozycja + + +
+ +
+ förslappa +
+ + v + + + göra slapp eller svag + + gnuśnieć + oklapnąć + wiotczeć + + +
+ +
+ förslå +
+ + v + + + räcka till + + wystarczać + + +
+ +
+ försmädlig +
+ + adj + + + (om händelse) förarglig, irriterande, förtretlig, pinsam + + irytujący + nieprzyjemny + przykry + + + + (om person, etc.) hånfull, överlägset gäckande, spefull, impertinent + + drwiący + pogardliwy + szyderczy + + +
+ +
+ försmäkta +
+ + v + + + (vara nära att) duka under av hunger och törst + + dogorywać + gnić + marnieć + usychać + + +
+ +
+ försmå +
+ + v + + + anse för ringa, ringakta + + lekceważyć + pogardzać + + + + föraktfullt avvisa + + pogardzać + wzgardzać + + +
+ +
+ försockra +
+ + v + + + sockra för mycket + + przecukrzyć + przesłodzić + + +
+ +
+ försonas +
+ + v + + + sluta bråka (med varandra) och i stället bli sams + + pogodzić się + pojednać się + + +
+ +
+ försoning +
+ + n + + + det att få gemenskap med Gud + + pojednanie + + + + återskapande av vänskapliga förhållanden + + pogodzenie + pojednanie + + +
+ +
+ först +
+ + adv + + + i början av en kedja av händelser + + najpierw + + +
+ +
+ förstatligande +
+ + n + + + det att förstatliga + + nacjonalizacja + + +
+ +
+ förstora +
+ + v + + + + powiększać + + +
+ +
+ förstoring +
+ + n + + + + powiększenie + zwiększenie + + +
+ +
+ förstämning +
+ + n + + + tryckt och dyster stämning + + przygnębienie + smutek + żal + + +
+ +
+ förstärka +
+ + v + + + + wzmocnić + + +
+ +
+ förstå +
+ + v + + + 1. ha kunskap om något + + rozumieć + + +
+ +
+ förståelig +
+ + adj + + + som går att förstå + + zrozumiały + + +
+ +
+ förståeligt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet förståelig + + zrozumiale + + +
+ +
+ förståelse +
+ + n + + + + zrozumienie + + +
+ +
+ förstånd +
+ + n + + + tankeförmåga + + rozum + rozsądek + + +
+ +
+ förståndig +
+ + adj + + + förnuftig + + rozsądny + rozumny + + +
+ +
+ förståsigpåare +
+ + n + + + person som förstår sig väl på något, som är väl insatt i något + + ekspert + koneser + mędrek + znawca + + +
+ +
+ förstöra +
+ + v + + + göra något trasigt + + psuć + zniszczyć + + +
+ +
+ förstörd +
+ + adj + + + perfektparticip av förstöra + + zniszczony + + +
+ +
+ försumbar +
+ + adj + + + + zaniedbywalny + nieistotny + + +
+ +
+ försumma +
+ + v + + + ägna alltför lite uppmärksamhet + + zaniedbywać + + +
+ +
+ försutten +
+ + adj + + + försummad; förlorad på grund av försummelse + + przegapiony + przeoczony + stracony + zaprzepaszczony + + +
+ +
+ försvar +
+ + n + + + + obrona + + +
+ +
+ försvara +
+ + v + + + göra motstånd + + bronić + + +
+ +
+ försvarslös +
+ + adj + + + som saknar möjlighet att försvara sig + + bezbronny + + +
+ +
+ försvenska +
+ + v + + + + zeszwedczać + + +
+ +
+ försvinna +
+ + v + + + upphöra att ha känd position + + zniknąć + znikać + + +
+ +
+ försvunnen +
+ + adj + + + + zaginiony + + +
+ +
+ försvåra +
+ + v + + + + utrudniać + + +
+ +
+ försyn +
+ + n + + + tur, ett lyckligt öde, oförklarligt övervinnande av motgångar + + opatrzność + + +
+ +
+ försynt +
+ + adj + + + som tonar ned den egna personligheten på ett tilltalande sätt + + skromny + delikatny + taktowny + + +
+ +
+ försäga +
+ + v + + + förmedla något hemligt + + wygadać się + + +
+ +
+ försäkra +
+ + v + + + lova + + zapewnić + + + + skaffa försäkring för + + ubezpieczyć się + + + + skaffa sig bekräftelse på + + upewnić się + + +
+ +
+ försäkring +
+ + n + + + + ubezpieczenie + + +
+ +
+ försäljning +
+ + n + + + överlåtelse av en vara + + sprzedaż + + +
+ +
+ försändelse +
+ + n + + + brev, paket eller annat föremål som skickas som post e.dyl. från ett ställe till ett annat + + przesyłka + + +
+ +
+ försänkning +
+ + n + + + fördelaktiga kontakter + + dojścia + koneksje + kontakty + układy + + + + nedsänkning i något + + wgłębienie + załębienie + + +
+ +
+ försåt +
+ + n + + + bakhåll, fälla + + pułapka + sidła + zasadzka + + +
+ +
+ försåtlig +
+ + adj + + + som är farlig fast detta inte är uppenbart + + podchwytliwy + podstępny + zdradziecki + + +
+ +
+ försöka +
+ + v + + + + próbować + + +
+ +
+ förta +
+ + v + + + ta bort + + odbierać + osłabiać + pozbawiać + + + + överanstränga sig + + przemęczać się + przepracowywać się + + +
+ +
+ förtegen +
+ + adj + + + som inte yttrar sig i viss fråga för att hålla den hemlig + + dyskretny + powściągliwy + skryty + + +
+ +
+ förtret +
+ + n + + + känsla av vrede och upprördhet som orsakats av en upplevd oförrätt + + irytacja + oburzenie + rozdrażnienie + złość + + +
+ +
+ förtreta +
+ + v + + + orsaka förtret, förarga, irritera + + irytować + złościć + + +
+ +
+ förtretlig +
+ + adj + + + som väcker förtrytelse eller vållar förtret + + irytujący + przykry + + +
+ +
+ förtroende +
+ + n + + + förtroligt meddelande + + tajemnica + + + + tillit + + zaufanie + zwierzenie + + +
+ +
+ förtrogen +
+ + adj + + + som har någons förtroende + + poufały + zaufany + zażyły + + +
+ +
+ förtrolig +
+ + adj + + + förtrogen + + zaufany + + + + konfidentiell + + poufny + + +
+ +
+ förtryta +
+ + v + + + väcka förtrytelse, vrede eller missnöje + + drażnić + złościć + + +
+ +
+ förtrytelse +
+ + n + + + förargelse, missnöje + + pretensja + uraza + złość + + +
+ +
+ förtrytsam +
+ + adj + + + som visar eller känner förtrytelse + + niezadowolony + poirytowany + rozdrażniony + + +
+ +
+ förträfflig +
+ + adj + + + utmärkt + + wyborny + wyśmienity + znakomity + + +
+ +
+ förtränga +
+ + v + + + glömma + + tłumić + wypierać + zagłuszać + + +
+ +
+ förtröstan +
+ + n + + + det att förtrösta + + ufność + otucha + + +
+ +
+ förtvina +
+ + v + + + vissna bort, skrumpna, bli mager, bli avtärd + + uschnąć + zmarnieć + zwiędnąć + + +
+ +
+ förtvivla +
+ + v + + + + rozpaczać + + +
+ +
+ förtvivlan +
+ + n + + + + rozpacz + + +
+ +
+ förtära +
+ + v + + + + spożywać + + +
+ +
+ förtöja +
+ + v + + + fastgöra eller förankra (fartyg) + + cumować + + +
+ +
+ förunna +
+ + v + + + skänka, tilldela, tillåta + + darować + obdarzyć + + +
+ +
+ förunnad +
+ + adj + + + (av gunst eller nåd) skänkt, tilldelad eller tillåten + + dany + pisany + sądzony + + +
+ +
+ förutse +
+ + v + + + + przewidywać + + +
+ +
+ förutsäga +
+ + v + + + komma fram till vad som kommer att inträffa + + przewidywać + przepowiadać + + +
+ +
+ förutsägelse +
+ + n + + + förutspått framtida händelseförlopp + + prognoza + przepowiednia + przewidywanie + + +
+ +
+ förvandla +
+ + v + + + + przekształcić + zamienić + + +
+ +
+ förvar +
+ + n + + + det att förvaras + + areszt + zatrzymanie + + + + placering på säker plats + + przechowanie + + +
+ +
+ förvara +
+ + v + + + ha något på en särskild plats + + przechowywać + + +
+ +
+ förvarning +
+ + n + + + varsel + + ostrzeżenie + + +
+ +
+ förvecklad +
+ + adj + + + inblandad eller invecklad i en obehaglig situation + + uwikłany + zawikłany + + + + invecklad, krånglig eller förvirrad + + skomplikowany + zawikłany + + +
+ +
+ förveckling +
+ + n + + + det att göra en situation komplicerad + + komplikowanie + wikłanie + + + + svår och invecklad situation + + komplikacja + uwikłanie + zawikłanie + + +
+ +
+ förvilla +
+ + v + + + föra på villovägar + + zmylić + zwodzić + + +
+ +
+ förvirra +
+ + v + + + göra förvirrad + + gmatwać + mieszać + + +
+ +
+ förvirrad +
+ + adj + + + + skonsternowany + zmieszany + + +
+ +
+ förvissa +
+ + v + + + försäkra sig om + + upewniać się + + + + övertyga någon om + + przekonywać + zapewniać + + +
+ +
+ förväntning +
+ + n + + + tro och antagande + + oczekiwanie + + +
+ +
+ förvålla +
+ + v + + + vara orsak till eller åstadkomma något negativt, skadligt eller olyckligt + + powodować + przysporzyć + sprawiać + + +
+ +
+ förvånad +
+ + adj + + + + zaskoczony + + +
+ +
+ förvåning +
+ + n + + + känslan när man inser att något inte står till så som man väntat sig + + zdumienie + zdziwienie + + +
+ +
+ förälder +
+ + n + + + + rodzic + + +
+ +
+ förälskad +
+ + adj + + + + zakochany + + +
+ +
+ förändring +
+ + n + + + resultatet av att förändra + + zmiana + + +
+ +
+ föräta +
+ + v + + + äta för mycket + + przejeść + + +
+ +
+ föråldrad +
+ + adj + + + + przestarzały + + +
+ +
+ fösa +
+ + v + + + få att röra sig i en viss riktning + + gnać + pędzić + + + + skjuta, svepa åt sidan + + pchać + popychać + + +
+ +
+ gabbro +
+ + n + + + bergart + + gabro + + +
+ +
+ gadd +
+ + n + + + stickande spets + + żądło + + +
+ +
+ gadda ihop +
+ + v + + + förena sig mot någon + + wejść w zmowę + zmówić się + + +
+ +
+ gadda sig samman +
+ + v + + + förena sig mot någon + + wejść w zmowę + zmówić się + + +
+ +
+ gadolinium +
+ + n + + + + gadolin + + +
+ +
+ gaffel +
+ + n + + + köksverktyg + + widelec + + + + cykeldel + + widelec + + + + schackställning + + podwójne uderzenie + widełki + + +
+ +
+ gagn +
+ + n + + + + korzyść + pożytek + + +
+ +
+ gala +
+ + n + + + fin och stor föreställning + + gala + + +
+ +
+ gala +
+ + v + + + ropa som en gök + + kukać + + + + ropa som en tupp + + piać + + +
+ +
+ galax +
+ + n + + + större sammanhängande grupp av olika material + + galaktyka + + +
+ +
+ galenskap +
+ + n + + + + obłęd + szaleństwo + + +
+ +
+ galge +
+ + n + + + avrättningsanordning + + szubienica + + +
+ +
+ gallblåsa +
+ + n + + + organ (vesica biliaris) som lagrar och koncentrerar galla från levern (tills gallblåsan kontraherar och pressar ut galla mot duodenum) + + pęcherzyk żółciowy + woreczek żółciowy + + +
+ +
+ galler +
+ + n + + + mellersta elektroden + + siatka + + + + nät av stänger + + krata + + + + person från Gallien + + Gal + + +
+ +
+ galleri +
+ + n + + + lokal där konst visas + + galeria + + +
+ +
+ gallium +
+ + n + + + + gal + + +
+ +
+ galliumnitrid +
+ + n + + + kemisk förening av gallium och kväve + + azotek galu + + +
+ +
+ galning +
+ + n + + + galen person + + szaleniec + wariat + + +
+ +
+ galopp +
+ + n + + + gångart + + galop + + +
+ +
+ galoppera +
+ + v + + + + galopować + + +
+ +
+ gam +
+ + n + + + rovfågel + + sęp + + +
+ +
+ gammal +
+ + adj + + + kvalitetsförsämrad + + stary + nieświeży + + + + som levt länge + + stary + + + + som existerat länge + + stary + + + + som har viss ålder + + stary + + + + som nu är historia + + dawny + + +
+ +
+ gammaldags +
+ + adj + + + som påminner om hur det såg ut förr i tiden + + staroświecki + + +
+ +
+ gammalmodig +
+ + adj + + + + staromodny + + +
+ +
+ gammaltestamentlig +
+ + adj + + + som avser eller hör till Gamla Testamentet i bibeln och tiden före Kristi födelse + + starotestamentowy + + +
+ +
+ gammelfarfar +
+ + n + + + mors eller fars farfar + + pradziad + pradziadek + + +
+ +
+ gammelmorfar +
+ + n + + + mors eller fars morfar + + pradziadek + + +
+ +
+ gammelstad +
+ + n + + + historisk innerstad + + starówka + + +
+ +
+ ganska +
+ + adv + + + till viss del, positiv bemärkelse + + całkiem + + + + till viss del, negativ bemärkelse + + całkiem + + +
+ +
+ gap +
+ + n + + + munhåla + + paszcza + + + + öppning, klyfta + + czeluść + otchłań + przepaść + rozziew + + +
+ +
+ gaphals +
+ + n + + + person som skriker (gapar) mycket + + krzykacz + krzykała + + +
+ +
+ garage +
+ + n + + + + garaż + + +
+ +
+ garderob +
+ + n + + + förvaringsplats för kläder + + szafa + + +
+ +
+ gardin +
+ + n + + + + kurtyna + zasłona + + +
+ +
+ garva +
+ + v + + + behandla läder + + garbować + + + + skratta + + zaśmiewać się + śmiech + + +
+ +
+ garvad +
+ + adj + + + erfaren + + doświadczony + + +
+ +
+ gas +
+ + n + + + aggregationstillstånd + + gaz + + + + gasformigt ämne + + gaz + + +
+ +
+ gaskammare +
+ + n + + + sluten kammare avsedd för avrättning genom giftgas + + komora gazowa + + +
+ +
+ gass +
+ + n + + + stekande hetta + + spiekota + upał + żar + + +
+ +
+ gata +
+ + n + + + väg + + ulica + droga + + +
+ +
+ gatlopp +
+ + n + + + bestraffning där den dömde får springa mellan två rader av män + + praszczęta + ścieżka zdrowia + + +
+ +
+ gavel +
+ + n + + + del av fasad på en byggnad + + szczyt + + +
+ +
+ gavial +
+ + n + + + + gawial + gawial gangesowy + + +
+ +
+ ge +
+ + v + + + dela ut kort + + rozdawać + + + + reflexivt + + poddawać się + poddać się + + + + överföra + + dać + dawać + + +
+ +
+ ge med sig +
+ + v + + + göra medgivanden efter att ha upphört att göra motstånd + + dać za wygraną + ulec + ustąpić + + + + rubbas ur sitt läge och hota att braka samman + + ulec + ustąpić + + +
+ +
+ ge upp +
+ + v + + + avstå från det som varit föremål för en konflikt eller en strävan + + poddawać się + poddać się + + + + sluta försöka uppnå ett mål + + zrezygnować + rezygnować + + +
+ +
+ gebit +
+ + n + + + område, gren, fack + + domena + dziedzina + pole + + +
+ +
+ gedigen +
+ + adj + + + rejäl och för avseendet tilltalande, stabil och pålitlig + + rzetelny + solidny + + + + ren, äkta, utan mindre värdefulla tillsatser + + czysty + + +
+ +
+ gelatin +
+ + n + + + en sorts färglöst lim (använt bl a vid matlagning) + + żelatyna + + +
+ +
+ gem +
+ + n + + + del av ett set i tennis + + gem + + + + redskap för att hålla ihop tunna material med varandra + + spinacz + + +
+ +
+ gemen +
+ + adj + + + elak, småsint + + niegodziwy + nikczemny + podły + + + + vanlig, allmän + + pospolity + przeciętny + + +
+ +
+ gemensam +
+ + adj + + + som används av fler än en + + wspólny + + + + som hör till fler än en + + wspólny + + +
+ +
+ gemenskap +
+ + n + + + grupp + + wspólnota + + +
+ +
+ gemmologi +
+ + n + + + + gemmologia + + +
+ +
+ gemyt +
+ + n + + + gott humör + + dobroduszność + jowialność + pogodność + + +
+ +
+ gemytlig +
+ + adj + + + trivsam + + jowialny + dobroduszny + miły + pogodny + przyjemny + + +
+ +
+ gen +
+ + adj + + + som går rakt till målet + + na przełaj + na skróty + prosty + + +
+ +
+ gen +
+ + n + + + sekvens av nukleotider i DNA + + gen + + +
+ +
+ gena +
+ + v + + + ta en snabbare väg + + na przełaj + na skróty + + +
+ +
+ genant +
+ + adj + + + som generar + + krępujący + żenujący + + +
+ +
+ genast +
+ + adv + + + + natychmiast + + +
+ +
+ general +
+ + n + + + militär titel + + generał + + +
+ +
+ generalisering +
+ + n + + + borttagande av detaljer från en karta när den görs om i mindre skala + + generalizacja + + + + dragande av allmänna slutsatser, det att generalisera + + generalizacja + uogólnienie + + +
+ +
+ generalsekreterare +
+ + n + + + + Sekretarz generalny + sekretarz generalny + + +
+ +
+ generation +
+ + n + + + + pokolenie + generacja + + +
+ +
+ generell +
+ + adj + + + + ogólny + + +
+ +
+ generositet +
+ + n + + + + hojność + szczodrość + + +
+ +
+ generös +
+ + adj + + + som ger bort mycket + + hojny + + +
+ +
+ genetik +
+ + n + + + ärftlighetslära + + genetyka + + +
+ +
+ genetiker +
+ + n + + + ärftlighetsforskare + + genetyk + + +
+ +
+ genetisk +
+ + adj + + + som har med gener att göra + + genetyczny + + +
+ +
+ genitiv +
+ + n + + + kasus + + dopełniacz + + +
+ +
+ genmäla +
+ + v + + + ge svar eller respons på + + odpierać + odpowiadać + + +
+ +
+ genmäle +
+ + n + + + yttrande som följer ett annat yttrande + + odpowiedź + replika + + +
+ +
+ genom +
+ + n + + + DNA-sekvens + + genom + + +
+ +
+ genom +
+ + preposition + + + dividerat med + + przez + + + + från den ena sidan till den andra + + przez + poprzez + + + + med hjälp av + + dzięki + poprzez + + + + till följd av + + na skutek + wskutek + + +
+ +
+ genomföra +
+ + v + + + + doprowadzić do końca + przeprowadzić + + +
+ +
+ genomgå +
+ + v + + + + przechodzić + przeżywać + + +
+ +
+ genomskinlig +
+ + adj + + + lätt att genomskåda + + ewidentny + oczywisty + przejrzysty + widoczny + + + + som släpper igenom ljus + + przejrzysty + przezroczysty + + +
+ +
+ genomskinlighet +
+ + n + + + (mått på) ett materials genomsläpplighet för ljus + + przezroczystość + + +
+ +
+ genomsnittlig +
+ + adj + + + som har ett värde som ligger nära medel-, median-, eller typvärdet + + średni + przeciętny + + + + som är ett typiskt exemplar + + przeciętny + + +
+ +
+ genomsyra +
+ + v + + + vara en del av eller påverka allt inom någon helhet + + przenikać + przesiąkać + + +
+ +
+ genstörtig +
+ + adj + + + mycket motsträvig + + krnąbrny + przekorny + + +
+ +
+ gentjänst +
+ + n + + + återgäldad tjänst + + odwzajemnienie się + rewanż + wzajemna przysługa + + +
+ +
+ gentrifiering +
+ + n + + + höjning av en stadsdels sociala status + + gentryfikacja + + +
+ +
+ genus +
+ + n + + + grammatisk uppdelning av substantiv + + rodzaj + + +
+ +
+ genväg +
+ + n + + + kortare väg + + skrót + + +
+ +
+ geodesi +
+ + n + + + + geodezja + + +
+ +
+ geografi +
+ + n + + + vetenskap + + geografia + + +
+ +
+ geografisk +
+ + adj + + + + geograficzny + + +
+ +
+ geolog +
+ + n + + + expert inom geologi + + geolog + + +
+ +
+ geologi +
+ + n + + + + geologia + + +
+ +
+ geologisk +
+ + adj + + + som har med geologi att göra + + geologiczny + + +
+ +
+ geometri +
+ + n + + + matematik + + geometria + + +
+ +
+ geometrisk +
+ + adj + + + + geometryczny + + +
+ +
+ geometriskt +
+ + adv + + + på ett geometriskt sätt + + geometrycznie + + +
+ +
+ georgier +
+ + n + + + person, i synnerhet en man, från Georgien + + Gruzin + + +
+ +
+ georgisk +
+ + adj + + + Georgien + + gruziński + + +
+ +
+ georgiska +
+ + n + + + kvinna + + Gruzinka + + + + språk + + gruziński + język + + +
+ +
+ gepard +
+ + n + + + kattdjur + + gepard + + +
+ +
+ germanium +
+ + n + + + + german + + +
+ +
+ germansk +
+ + adj + + + + germański + + +
+ +
+ gest +
+ + n + + + kroppsspråkligt uttryck + + gest + + +
+ +
+ gestalta +
+ + v + + + utforma + + formować + kształtować + + +
+ +
+ get +
+ + n + + + + koza + + +
+ +
+ geting +
+ + n + + + insekt + + osa + + +
+ +
+ gevär +
+ + n + + + eldvapen med lång pipa och som hålls med två händer + + karabin + + +
+ +
+ gift +
+ + n + + + skadligt ämne + + trucizna + + +
+ +
+ giftermål +
+ + n + + + + małżeństwo + + +
+ +
+ giftig +
+ + adj + + + toxisk + + trujący + + +
+ +
+ gigantisk +
+ + adj + + + mycket stor + + gigantyczny + kolosalny + nadludzki + olbrzymi + + +
+ +
+ gigolo +
+ + n + + + + żigolo + + +
+ +
+ giljotin +
+ + n + + + avrättningsredskap + + gilotyna + + +
+ +
+ gilla +
+ + v + + + tycka om + + lubić + + +
+ +
+ gillning +
+ + n + + + personlig röst som visar stöd eller samtycke för något som publicerats på internet + + lajk + + +
+ +
+ giltig +
+ + adj + + + som gäller + + ważny + + +
+ +
+ gipsskiva +
+ + n + + + skiva av gips + + płyta gipsowo-kartonowa + + +
+ +
+ giraff +
+ + n + + + arten Giraffa camelopardalis + + żyrafa + + +
+ +
+ girig +
+ + adj + + + som har överdrivet habegär + + chciwy + + +
+ +
+ gissel +
+ + n + + + (biologi) flagell + + wić + + + + piska försedd med spetsiga, vassa taggar + + bicz + + + + plåga, elände, fördärv + + dopust + plaga + + +
+ +
+ gisslan +
+ + n + + + + zakładnik + zakładniczka + + +
+ +
+ gitarr +
+ + n + + + stränginstrument + + gitara + + +
+ +
+ gitarrist +
+ + n + + + person som spelar gitarr + + gitarzysta + gitarzystka + + +
+ +
+ giv +
+ + n + + + runda i kortspel + + rozdanie + + + + satsning + + inicjatywa + innowacja + + +
+ +
+ gjuta +
+ + v + + + framställa föremål + + odlewać + + + + hälla + + lać + + + + inge, skänka + + dodawać + obudzić + + +
+ +
+ gjuta tårar +
+ + v + + + gråta + + ronić łzy + + +
+ +
+ glaciär +
+ + n + + + + lodowiec + + +
+ +
+ glad +
+ + adj + + + vid gott humör + + wesoły + zadowolony + radosny + + +
+ +
+ glad påsk +
+ + interjection + + + + Wesołych Świąt + + +
+ +
+ gladlynt +
+ + adj + + + som ofta är på gott humör + + radosny + wesoły + + +
+ +
+ glas +
+ + n + + + bägare + + szklanka + kieliszek + + + + genomskinligt material + + szkło + kieliszek + + +
+ +
+ glass +
+ + n + + + dessert + + lody + + + + i våffelrån + + lód + + +
+ +
+ glassbar +
+ + n + + + + lodziarnia + + +
+ +
+ glasögon +
+ + n + + + linser + + okulary + + +
+ +
+ glatt +
+ + adj + + + slät, jämn; slipprig, hal + + gładki + równy + śliski + + +
+ +
+ glatt +
+ + adv + + + med glädje + + radośnie + wesoło + + +
+ +
+ glida +
+ + v + + + röra sig med låg friktion + + poślizgnąć się + sunąć + wyślizgnąć się + ślizgać się + + +
+ +
+ glimma +
+ + v + + + svagt (och ostadigt) utstråla ljus + + błyszczeć + lśnić + połyskiwać + świecić + + +
+ +
+ glimra +
+ + v + + + ge ifrån sig ett skiftande ljussken + + błyszczeć + lśnić + połyskiwać + + + + utmärka sig + + błyszczeć + zabłysnąć + + +
+ +
+ glittra +
+ + v + + + lysa med dallrande sken + + błyszczeć + lśnić + połyskiwać + migotać + skrzyć się + + +
+ +
+ global +
+ + adj + + + + globalny + + +
+ +
+ globalisera +
+ + v + + + göra global, sprida eller utöka över hela världen + + globalizować + + +
+ +
+ globalisering +
+ + n + + + + globalizacja + + +
+ +
+ glokalisering +
+ + n + + + samtidiga processer av lokal anpassning (lokalisering) och global standardisering (globalisering) + + glokalizacja + + +
+ +
+ glugg +
+ + n + + + öga + + gały + + + + öppning mellan två tänder + + szczerba + + + + öppning särskilt i vägg, tak + + otwór + + +
+ +
+ glukos +
+ + n + + + + glukoza + + +
+ +
+ glutenfri +
+ + adj + + + som inte innehåller gluten + + bezglutenowy + + +
+ +
+ gluttsnäppa +
+ + n + + + + kwokacz + + +
+ +
+ glädje +
+ + n + + + stark känsla av välmående och vilja att leva + + radość + uciecha + przyjemność + wesele + zadowolenie + + +
+ +
+ glädjehus +
+ + n + + + bordell + + burdel + dom publiczny + + +
+ +
+ glättig +
+ + adj + + + gladlynt, munter, glad + + niefrasobliwy + wesoły + + +
+ +
+ glåmig +
+ + adj + + + sjukligt blek + + anemiczny + blady + + +
+ +
+ glåpord +
+ + n + + + skymford, okvädinsord, skällsord, (spe)glosa + + obelga + wyzwisko + + +
+ +
+ glöda +
+ + v + + + + żarzyć + + +
+ +
+ glödga +
+ + v + + + hetta upp till ett tillstånd då det glöder + + rozpalać + rozżarzać + + +
+ +
+ glödlampa +
+ + n + + + ljuskälla + + żarówka + + +
+ +
+ glögg +
+ + n + + + dryck på vin och kryddor + + glögg + + +
+ +
+ glömma +
+ + v + + + förlora ur minnet + + zapominać + zapomnieć + + +
+ +
+ glömsk +
+ + adj + + + + zapominalski + + +
+ +
+ glömska +
+ + n + + + det att lätt glömma + + pamięć + zapomnienie + + + + det att vara bortglömd + + zapomnienie + niepamięć + + +
+ +
+ gnaga +
+ + v + + + skava eller nöta med tänderna + + gryźć + + + + tära, fräta, plåga, oroa + + gryźć + drążyć + gnębić + + +
+ +
+ gnagande +
+ + adj + + + som gnager, naggar, knaprar + + gryzący + + + + som tär, fräter, plågar, oroar + + dokuczliwy + dręczący + gryzący + + +
+ +
+ gnagare +
+ + n + + + (individ av) ordningen Rodentia + + gryzoń + + +
+ +
+ gnida +
+ + v + + + föra en yta över en annan + + trzeć + pocierać + + +
+ +
+ gnissel +
+ + n + + + ett ljud med hög tonart som uppstår av hög friktion + + skrzyp + zgrzyt + + +
+ +
+ gnissla +
+ + v + + + ge från sig ett skarpt och skärande ljud + + skrzypieć + zgrzytać + + +
+ +
+ gnista +
+ + n + + + liten, kortvarigt lysande eller glödande partikel + + iskra + iskierka + + +
+ +
+ gnola +
+ + v + + + småsjunga för sig själv + + nucić + + +
+ +
+ gnu +
+ + n + + + individ av någon art från släktet Connochaetes + + gnu + + +
+ +
+ gnugga +
+ + v + + + gnida hårt och hastigt + + przecierać + trzeć + zacierać + + +
+ +
+ gnugga händerna +
+ + v + + + vara belåten eller förtjust + + zacierać ręce + + +
+ +
+ gnugga sig i ögonen +
+ + v + + + vara förvånad över något osannolikt eller fantastiskt + + nie wierzyć własnym oczom + przecierać oczy ze zdumienia + + +
+ +
+ gnutta +
+ + n + + + (mycket) liten mängd + + szczypta + kapka + odrobina + + +
+ +
+ gnägga +
+ + v + + + ge ifrån sig gällt läte, som hästar + + rżeć + + + + skratta på ett gällt och oharmoniskt sätt + + rechotać + rżeć + + +
+ +
+ gnälla +
+ + v + + + frambringa utdraget läte + + marudzić + narzekać + + +
+ +
+ gnällspik +
+ + n + + + person som gnäller mycket + + maruda + + +
+ +
+ gnöl +
+ + n + + + gnäll, klagomål, knot, tjat + + biadolenie + utyskiwanie + + +
+ +
+ god +
+ + adj + + + av god kvalitet + + dobry + + + + som gör det rätta + + dobry + prawy + + + + som gör sin sak väl + + dobry + zręczny + + + + som smakar väl + + dobry + smaczny + + +
+ +
+ god dag +
+ + interjection + + + hälsning + + dzień dobry + + +
+ +
+ god jul +
+ + interjection + + + önskar trevlig jul + + Wesołych Świąt + Wesołych Świąt Bożego Narodzenia + + +
+ +
+ god kväll +
+ + interjection + + + hälsningsfras under kvällen + + dobry wieczór + + +
+ +
+ god morgon +
+ + interjection + + + + dzień dobry + + +
+ +
+ god natt +
+ + interjection + + + + dobranoc + + +
+ +
+ godartad +
+ + adj + + + som inte har förmåga att sprida sig till andra ställen i kroppen + + niezłośliwy + + +
+ +
+ godis +
+ + n + + + + słodycze + łakocie + + +
+ +
+ gods +
+ + n + + + egendom + + majątek + posiadłość + + + + varor + + towar + towary + + +
+ +
+ godsägare +
+ + n + + + ägare av stora gods (mycket land), storjordbrukare, lantadel + + ziemianin + + +
+ +
+ golv +
+ + n + + + rums nedre begränsningsyta + + podłoga + + +
+ +
+ gom +
+ + n + + + palatum + + podniebienie + + +
+ +
+ gomspene +
+ + n + + + + języczek + + +
+ +
+ googla +
+ + v + + + söka på internet + + guglać + guglować + + +
+ +
+ gorilla +
+ + n + + + primat + + goryl + + + + livvakt + + goryl + + +
+ +
+ gorma +
+ + v + + + tala starkt och häftigt; skrika; väsnas + + drzeć się + wydzierać się + + + + tala starkt, skrikande och upprört; skälla, gräla + + awanturować się + + +
+ +
+ gosa +
+ + v + + + kela + + pieścić + + + + njuta av en behaglig situation + + miło + przyjemnie + + +
+ +
+ gosedjur +
+ + n + + + mjukt leksaksdjur + + pluszak + maskotka + + +
+ +
+ gott nytt år +
+ + interjection + + + välönskande hälsning vid årsskiftet + + do siego roku + szczęśliwego Nowego Roku + + +
+ +
+ gotta +
+ + v + + + njuta (av något) + + delektować się + upajać się + + +
+ +
+ grabb +
+ + n + + + + chłopak + młodzian + + +
+ +
+ grabba +
+ + v + + + gripa (med hela handen) med kraft + + chwycić + złapać + + +
+ +
+ grad +
+ + n + + + 1. omfattning + + stopień + + + + 5. vinkelmått + + stopień + + + + 6. polynomgrad + + stopień + + + + 9. rang + + stopień + + + + 3. temperaturmått, celcius + + stopień + Celsiusza + + + + 4. temperaturmått, Fahrenheit + + stopień + Fahrenheita + + +
+ +
+ gradient +
+ + n + + + matematik + + gradient + + +
+ +
+ gradvis +
+ + adj + + + successiv, som sker steg för steg + + stopniowy + + +
+ +
+ gradvis +
+ + adv + + + steg för steg + + stopniowo + + +
+ +
+ grafen +
+ + n + + + en allotrop av grundämnet kol + + grafen + + +
+ +
+ grafologi +
+ + n + + + lära om handstilstydning + + grafologia + + +
+ +
+ grafologisk +
+ + adj + + + som avser grafologi + + grafologiczny + + +
+ +
+ gram +
+ + n + + + måttenhet + + gram + + +
+ +
+ grammatik +
+ + n + + + språks uppbyggnad + + gramatyka + + +
+ +
+ grammatisk +
+ + adj + + + + gramatyczny + + +
+ +
+ grammofon +
+ + n + + + + gramofon + + +
+ +
+ gran +
+ + n + + + + świerk + jodła + + +
+ +
+ granat +
+ + n + + + litet exploderande vapen + + granat + + +
+ +
+ granatäpple +
+ + n + + + + granat + + +
+ +
+ granit +
+ + n + + + bergart + + granit + + +
+ +
+ grann +
+ + adj + + + (om föremål) vacker och prydlig med lysande färg och prålighet + + jaskrawy + krzykliwy + olśniewający + + + + (om person) vacker och prydlig på ett iögonfallande sätt + + olśniewający + przystojny + urodziwy + śliczny + + +
+ +
+ granne +
+ + n + + + person som bor nära + + sąsiad + sąsiadka + + +
+ +
+ grannlaga +
+ + adj + + + grannlaga + + delikatny + dyskretny + taktowny + + +
+ +
+ granska +
+ + v + + + noggrant studera något + + badać + sprawdzać + + +
+ +
+ gransångare +
+ + n + + + fågelart + + pierwiosnek + + +
+ +
+ gratis +
+ + adj + + + utan kostnad + + bezpłatny + za darmo + gratisowy + + +
+ +
+ grattis på födelsedagen +
+ + interjection + + + till person som firar sin födelsedag + + wszystkiego najlepszego z okazji urodzin + sto lat + wszystkiego najlepszego + + +
+ +
+ grav +
+ + adj + + + allvarlig, svårartad, djup + + poważny + ciężki + + + + om den ordaccent där röstens tonhöjd sjunker + + grawisowy + + +
+ +
+ grav +
+ + n + + + långsträckt grop + + dół + rów + + + + plats där en död ligger begraven + + grób + mogiła + grobowiec + + +
+ +
+ gravera +
+ + v + + + belasta eller besvära + + obciążać + + + + med spetsigt verktyg rista in figurer eller bokstäver i en yta + + grawerować + ryć + + +
+ +
+ graverande +
+ + adj + + + som förvärrar eller försvårar någons belägenhet + + obciążający + + +
+ +
+ gravid +
+ + adj + + + som bär ofött barn + + w ciąży + + +
+ +
+ graviditet +
+ + n + + + + ciąża + + +
+ +
+ gravitation +
+ + n + + + + grawitacja + ciążenie powszechne + + +
+ +
+ gravitationsvåg +
+ + n + + + vågrörelse i gravitationen + + fale grawitacyjne + + +
+ +
+ gravsten +
+ + n + + + gravvård + + nagrobek + + +
+ +
+ grej +
+ + n + + + ett obestämt föremål + + rzecz + sprawa + + +
+ +
+ grek +
+ + n + + + person från Grekland + + Grek + + +
+ +
+ grekisk +
+ + adj + + + + grecki + + +
+ +
+ grekiska +
+ + n + + + kvinna + + Greczynka + + + + språk + + grecki + greka + + +
+ +
+ grekiskt kors +
+ + n + + + + krzyż grecki + + +
+ +
+ gren +
+ + n + + + del på träd och buskar + + gałąź + konar + + + + del-organisation + + dział + + + + området där benen går ihop med torson + + krocze + + + + viss sorts tävling + + dyscyplina + + +
+ +
+ grep +
+ + n + + + gaffelformigt redskap + + widły + + +
+ +
+ grepp +
+ + n + + + fasthållande med handen + + chwyt + chwycenie + + +
+ +
+ greve +
+ + n + + + + hrabia + + +
+ +
+ grevinna +
+ + n + + + kvinnlig adelstitel + + hrabina + + +
+ +
+ grift +
+ + n + + + grav + + grobowiec + krypta + + +
+ +
+ griftefrid +
+ + n + + + ett lagstadgat krav på respektfull behandling av det objekt som en avlidens kvarlevor utgör + + poszanowanie zwłok + + +
+ +
+ grilla +
+ + v + + + tillaga mat + + grillować + + +
+ +
+ griller +
+ + n + + + underliga idéer eller påhitt + + dziwactwa + fanaberie + wymysły + + +
+ +
+ grimma +
+ + n + + + remtyg som fästs runt ett större tamdjurs huvud + + uzda + + +
+ +
+ grind +
+ + n + + + digital komponent + + bramka + + + + öppningsbar bit av staket + + bramka + brama + furtka + wrota + + +
+ +
+ gris +
+ + n + + + djur + + świnia + + +
+ +
+ gro +
+ + v + + + gro + + kiełkować + + +
+ +
+ groblad +
+ + n + + + Plantago major - ett vanligt ogräs + + babka szerokolistna + babka większa + babka zwyczajna + + +
+ +
+ groda +
+ + n + + + djur + + żaba + + + + felaktigt yttrande på grund av okunnighet eller bristande eftertanke + + gafa + + + + pinsam felsägning på grund av grammatiska fel eller ordval + + gafa + + +
+ +
+ grodd +
+ + n + + + växtanlag i frö + + kiełek + + +
+ +
+ grodyngel +
+ + n + + + + kijanka + + +
+ +
+ grop +
+ + n + + + fördjupning i marken + + dół + jama + + +
+ +
+ grossist +
+ + n + + + person eller firma som sysslar med partihandel + + hurtownik + + +
+ +
+ grotta +
+ + n + + + halv= + + jaskinia + grota + + +
+ +
+ grottmänniska +
+ + n + + + person som bor i grotta + + jaskiniowiec + troglodyta + + +
+ +
+ grubbla +
+ + v + + + tänka djupt under längre tid, ofta på dystert sätt + + rozmyślać + głowić się + medytować + rozstrząsać + + +
+ +
+ grumla +
+ + v + + + förmörka, göra dunkel + + mącić + zaciemniać + + + + göra oklar eller ogenomskinlig + + mącić + zamącać + + +
+ +
+ grumlig +
+ + adj + + + ogenomskinlig eller fördunklad + + mętny + zmącony + + + + oklar, dunkel + + mętny + niewyraźny + + +
+ +
+ grund +
+ + adj + + + som har lågt djup + + płytki + powierzchowny + + +
+ +
+ grund +
+ + n + + + anledning + + powód + przyczyna + + + + botten + + dno + grunt + sedno + + + + grundläggande kunskap som krävs + + fundament + podstawa + grunt + podwalina + + + + plats med lågt vattendjup + + mielizna + płycizna + + + + underliggande konstruktion + + podstawa + fundament + podwalina + + +
+ +
+ grunda +
+ + v + + + gå på grund, stöta emot botten + + osiąść + + + + ha som grund + + bazować + opierać + zasadzać się + + + + lägga grunden + + tworzyć + uruchamiać + zakładać + + + + stryka på grundfärg + + gruntować + + +
+ +
+ grundare +
+ + n + + + + założyciel + założycielka + + +
+ +
+ grundlag +
+ + n + + + + konstytucja + + +
+ +
+ grundlig +
+ + adj + + + som behandlar många delar + + dokładny + gruntowny + + +
+ +
+ grundläggande +
+ + adj + + + + fundamentalny + podstawowy + + +
+ +
+ grundskola +
+ + n + + + obligatorisk utbildning i en stat + + szkoła podstawowa + + +
+ +
+ grundämne +
+ + n + + + + pierwiastek + pierwiastek chemiczny + + +
+ +
+ grunna +
+ + v + + + fundera djupt och noggrant + + dumać + rozmyślać + zastanawiać się + + +
+ +
+ grupp +
+ + n + + + objekt i något förhållande till varandra + + grupa + + + + monoid med invers + + grupa + + + + musiker + + grupa + + + + kolumn i periodiska systemet + + grupa + + +
+ +
+ gruppsex +
+ + n + + + sexuell aktivitet med tre eller flera deltagare + + seks grupowy + + +
+ +
+ grus +
+ + n + + + 1. mängd små stenar + + żwir + + +
+ +
+ gruva +
+ + n + + + + kopalnia + + +
+ +
+ gruvarbetare +
+ + n + + + person som arbetar i en gruva + + górnik + + +
+ +
+ gry +
+ + v + + + bli ljusare när solen stiger upp + + świtać + dnieć + + + + ta sin början + + budzić się + pojawiać się + powstawać + rodzić się + + +
+ +
+ grymta +
+ + v + + + låta som en gris + + chrząkać + pochrząkiwać + + +
+ +
+ grynig +
+ + adj + + + + ziarnisty + + +
+ +
+ gryning +
+ + n + + + början av något + + zaranie + świtanie + + + + tid då solen går upp + + świt + brzask + świtanie + + +
+ +
+ grynna +
+ + n + + + litet undervattensgrund, undervattensklippa + + rafa + skała podwodna + + +
+ +
+ gryta +
+ + n + + + kokkärl + + garnek + + +
+ +
+ grädda +
+ + n + + + eliten + + śmietanka + + +
+ +
+ grädda +
+ + v + + + tillaga deg + + piec + wypiekać + + +
+ +
+ grädde +
+ + n + + + + śmietana + + +
+ +
+ grädde på moset +
+ + n + + + den sista detalj som fulländar något + + wisienka na torcie + + +
+ +
+ gräl +
+ + n + + + + kłótnia + spór + + +
+ +
+ gräla +
+ + v + + + + kłócić + spierać + sprzeczać + + +
+ +
+ gräll +
+ + adj + + + bjärt + + jaskrawy + rażący + + +
+ +
+ gräma +
+ + v + + + vara bitter, känna ånger + + martwić się + gryźć się + trapić się + + + + vålla sorg och irritation + + gryźć + martwić + trapić + + +
+ +
+ grämelse +
+ + n + + + känsla av varaktig sorg, vanligen förbunden med förargelse + + zgryzota + zmartwienie + + +
+ +
+ gränd +
+ + n + + + + zaułek + uliczka + + +
+ +
+ gräns +
+ + n + + + geografisk eller politisk + + granica + + + + lagstiftad eller tänkt linje mellan vad som är tillåtet och vad som inte är det + + granica + + + + matematisk + + granica + + +
+ +
+ gränsland +
+ + n + + + det som är mellan två tillstånd + + pogranicze + + +
+ +
+ gränslös +
+ + adj + + + + bezgraniczny + + +
+ +
+ gränslöst +
+ + adv + + + avledning till adjektivet gränslös + + bezgranicznie + + +
+ +
+ gräs +
+ + n + + + en växtfamilj + + trawa + + +
+ +
+ gräsand +
+ + n + + + + kaczka krzyżówka + + +
+ +
+ gräshoppa +
+ + n + + + insekt + + konik polny + pasikonik + + +
+ +
+ gräshoppsångare +
+ + n + + + + świerszczak + + +
+ +
+ gräslök +
+ + n + + + grönsak + + szczypiorek + szczypior + + +
+ +
+ gräsmatta +
+ + n + + + halv= + + trawnik + + +
+ +
+ gräsänka +
+ + n + + + (skämtsamt) kvinna vars partner är frånvarande, vilket ger nyvunna friheter + + słomiana wdowa + + +
+ +
+ gräsänkling +
+ + n + + + (skämtsamt) man vars partner är frånvarande, vilket ger nyvunna friheter + + słomiany wdowiec + + +
+ +
+ gräva +
+ + v + + + åstadkomma fördjupning + + kopać + wykopywać + + +
+ +
+ grävling +
+ + n + + + arten Meles meles eller individ därav + + borsuk + jaźwiec + + +
+ +
+ grävmaskin +
+ + n + + + + koparka + + +
+ +
+ grå +
+ + adj + + + blandning av svart och vit + + szary + siwy + + +
+ +
+ grå starr +
+ + n + + + grumling av den normalt helt genomskinliga ögonlinsen + + katarakta + zaćma + + +
+ +
+ gråaktig +
+ + adj + + + + szarawy + + +
+ +
+ gråhårig +
+ + adj + + + som har grått hår /på grund av åldern/ + + siwowłosy + + +
+ +
+ grånad +
+ + adj + + + perfektparticip av gråna + + osiwiały + + +
+ +
+ gråsparv +
+ + n + + + fågelart + + wróbel + wróbel domowy + wróbel zwyczajny + + +
+ +
+ gråt +
+ + n + + + + płacz + + +
+ +
+ gråta +
+ + v + + + fälla tårar + + płakać + + +
+ +
+ grön +
+ + adj + + + som har en färg med frekvens 531...577 THz + + zielony + zieleń + + +
+ +
+ grönaktig +
+ + adj + + + grön till viss grad + + zielonawy + + +
+ +
+ grönfink +
+ + n + + + + dzwoniec + + +
+ +
+ grönländsk +
+ + adj + + + som rör Grönland + + grenlandzki + + +
+ +
+ grönländska +
+ + n + + + kvinna + + Grenlandka + + + + språk + + grenlandzki + + +
+ +
+ grönsak +
+ + n + + + ätbar växt + + warzywo + + +
+ +
+ grönska +
+ + n + + + grön färg, särskilt om gröna växter eller växtdelar (såsom blad och gräs) + + zieleń + + +
+ +
+ gröpa +
+ + v + + + gräva ur, urholka, göra fördjupning i + + drążyć + żłobić + + +
+ +
+ gröt +
+ + n + + + maträtt + + kasza + kaszka + papka + + +
+ +
+ grötig +
+ + adj + + + grötaktig, smetig, degig, trögflytande + + kaszkowaty + papkowaty + + + + rörig, oredig; otydlig, oklar + + bezładny + niewyraźny + pogmatwany + pomieszany + poplątany + + +
+ +
+ grötmyndig +
+ + adj + + + som beter sig överlägset och befallande + + arogancki + nadęty + pyszałkowaty + zadufany + zarozumiały + + +
+ +
+ gubbe +
+ + n + + + make + + stary + + + + äldre man + + staruszek + starzec + pryk + ramol + staruch + + +
+ +
+ gubbig +
+ + adj + + + som ser ut som eller beter sig som en gammal man (gubbe) + + zgrzybiały + zramolały + + +
+ +
+ gud +
+ + n + + + + bóg + + +
+ +
+ gudinna +
+ + n + + + + bogini + + +
+ +
+ gudsförgäten +
+ + adj + + + avlägsen, bortglömd (av Gud) + + głuchy + zagubiony + zapadły + + +
+ +
+ gudskelov +
+ + adv + + + som tur är + + dzięki Bogu + chwała Bogu + + +
+ +
+ gudstjänst +
+ + n + + + sammankomst för att tillsammans tillbe och lovsjunga Gud + + nabożeństwo + + +
+ +
+ gul +
+ + adj + + + färg + + żółty + + +
+ +
+ gulaktig +
+ + adj + + + gul till viss grad + + żółtawy + + +
+ +
+ gulasch +
+ + n + + + en starkt kryddad (ungersk) köttsoppa eller köttstuvning + + gulasz + + +
+ +
+ guld +
+ + n + + + metall + + złoto + + +
+ +
+ guldfisk +
+ + n + + + guldfisk + + złota rybka + + +
+ +
+ guldhamster +
+ + n + + + arten Mesocricetus auratus + + chomik syryjski + + +
+ +
+ guldsmed +
+ + n + + + person som smider guld + + złotnik + + +
+ +
+ gullig +
+ + adj + + + 1. + + słodki + słodziutki + + + + 2. snäll + + kochany + słodki + słodziutki + + +
+ +
+ gullregn +
+ + n + + + växt (buske, träd) av släktet Laburnum + + złotokap + + +
+ +
+ gulna +
+ + v + + + + żółknąć + + +
+ +
+ gulnäckros +
+ + n + + + gulnäckros + + grążel + + +
+ +
+ gulsot +
+ + n + + + symtom där huden gulnar + + żółtaczka + + +
+ +
+ gulsporre +
+ + n + + + + lnica posopolita + + +
+ +
+ gumma +
+ + n + + + gammal kvinna + + stara baba + starucha + staruszka + + + + kvinna (vanligen ung) som hålls kär + + kochana + kochanie! + staruszka + + + + kvinna som på något sätt liknar en gammal kvinna + + baba + + + + maka + + stara + + +
+ +
+ gummera +
+ + v + + + förse med gummi + + gumować + + +
+ +
+ gungbräde +
+ + n + + + lång bräda som är fäst på en bock i mitten som kan gungas upp och ned + + huśtawka + + +
+ +
+ gunst +
+ + n + + + favör, ynnestbevis + + względy + + + + ynnest, bevågenhet + + łaska + życzliwość + przychylność + + +
+ +
+ gupp +
+ + n + + + mindre defekt i en väg + + wybój + + +
+ +
+ guppa +
+ + v + + + röra sig upp och ner i små, regelbundna rörelser + + podskakiwać + + +
+ +
+ guppig +
+ + adj + + + full av gupp + + wyboisty + + +
+ +
+ gurka +
+ + n + + + art i familjen gurkväxter samt växtens frukt + + ogórek + + +
+ +
+ gustaviansk +
+ + adj + + + som har avseende på tiden då svenska kungarna Gustav III och Gustav IV levde, tiden under vilken de regerade (1771-1809), och de samhälleliga strömningarna inom konst och litteratur + + gustawiański + + +
+ +
+ gyckel +
+ + n + + + + dowcip + żart + + +
+ +
+ gylf +
+ + n + + + + rozporek + + +
+ +
+ gyllene +
+ + adj + + + av guld + + złoty + + + + guldfärgad + + złoty + + + + som kännetecknas av blomstring + + złoty + + + + som är mycket lämpligt + + złoty + + +
+ +
+ gym +
+ + n + + + + siłownia + + +
+ +
+ gynekolog +
+ + n + + + kvinnoläkare + + ginekolog + + +
+ +
+ gynna +
+ + v + + + ge någon fördelar i förhållande till någon annan + + faworyzować + popierać + sprzyjać + + +
+ +
+ gynnare +
+ + n + + + filur, skojare, rackare + + filut + hultaj + szelma + urwis + + + + person som gynnar någon + + dobroczyńca + mecenas + protektor + + +
+ +
+ gyttja +
+ + n + + + + błoto + + +
+ +
+ gäcka +
+ + v + + + narra, lura + + oszukiwać + zwodzić + + + + svika + + rozczarować + zawodzić + + +
+ +
+ gädda +
+ + n + + + en rovfisk + + szczupak + + +
+ +
+ gäld +
+ + n + + + skuld i pengar + + dług + + +
+ +
+ gäldenär +
+ + n + + + den som är skyldig någon pengar + + dłużniczka + dłużnik + + +
+ +
+ gäll +
+ + adj + + + (om färg) gräll och stickande, bjärt och skrikande + + jaskrawy + krzykliwy + ostry + + + + (om ljud) skarp och genomträngande + + ostry + przenikliwy + + +
+ +
+ gälla +
+ + v + + + angå + + dotyczyć + + + + betyda + + znaczenie + znaczyć + + + + kastrera + + kastrować + + + + vara giltig + + ważność + + +
+ +
+ gällande +
+ + adj + + + + obowiązujący + ważny + + +
+ +
+ gänglig +
+ + adj + + + lång och smal + + chudy + jak tyczka + tyczkowaty + wybujały + wysoki + + +
+ +
+ gängse +
+ + adj + + + allmän, vedertagen; allmänt rådande + + obiegowy + panujący + przyjęty + + +
+ +
+ gärda +
+ + v + + + bygga inhängnad + + grodzić + ogradzać + + +
+ +
+ gärdsgård +
+ + n + + + stängsel gjort av naturmaterial + + płot + ogrodzenie + + +
+ +
+ gärdsmyg +
+ + n + + + fågelart + + strzyżyk + strzyżyk woleoczko + strzyżyk zwyczajny + + +
+ +
+ gärna +
+ + adv + + + med nöje + + chętnie + z przyjemnością + + +
+ +
+ gärning +
+ + n + + + handling + + działanie + uczynek + + +
+ +
+ gärs +
+ + n + + + Gymnocephalus cernuus + + jazgarz + + +
+ +
+ gäspa +
+ + v + + + öppna munnen och andas in + + ziewać + + +
+ +
+ gäst +
+ + n + + + besökare + + gość + + +
+ +
+ gästa +
+ + v + + + vara gäst hos någon eller på något ställe + + gościna + gościć + gość + odwiedzać + + +
+ +
+ gästabud +
+ + n + + + fest med många inbjudna + + biesiada + uczta + + +
+ +
+ +
+ + v + + + befinna sig i visst tillstånd eller viss situation + + chodzić + + + + förflytta sig (framåt eller bort från något) + + iść + odejść + + + + förflytta sig till fots + + chodzić + iść + + + + i sitt handlande följa något eller rätta sig efter något + + iść + zastosować się + + +
+ +
+ gå bet +
+ + v + + + misslyckas + + nie podołać + + +
+ +
+ gå bort +
+ + v + + + (om smuts) lossna eller försvinna, då föremålet rengörs + + zejść + + + + dö, avlida + + umrzeć + zejść z tego świata + + +
+ +
+ gå bärsärkagång +
+ + v + + + med besinningslöshet rasera eller skada allt som kommer i ens väg + + wpaść w dziki szał + + +
+ +
+ gå hem +
+ + v + + + bege sig till hemmet + + pójść + + + + lyckas; uppskattas + + trafić + udać się + + +
+ +
+ gå i baklås +
+ + v + + + inte kunna låsas upp eller öppnas + + zatrzasnąć się + + + + råka i ett dödläge, köra fast + + utknąć w martwym punkcie + + +
+ +
+ gå i bräschen +
+ + v + + + aktivt verka som försvarare eller initiativtagare + + kruszyć kopię + wystąpić + + +
+ +
+ gå i kras +
+ + v + + + bli omöjlig att uppnå + + spełznąć na niczym + + + + gå sönder + + rozlecieć się na kawałki + + +
+ +
+ gå i stöpet +
+ + v + + + misslyckas, gå om intet + + spalić na panewce + spełznąć na niczym + + +
+ +
+ gå lös +
+ + v + + + börja angripa eller slå + + rzucić się + zaatakować + + +
+ +
+ gå som smort +
+ + v + + + slutföras lätt och problemfritt, om något som gick enklare än förväntat + + iść jak po maśle + iść jak z płatka + + +
+ +
+ gå till väga +
+ + v + + + förfara + + działać + postępować + + +
+ +
+ gå upp i rök +
+ + v + + + försvinna + + pójść z dymem + + +
+ +
+ gå ut +
+ + v + + + fullborda sina studier vid en skola + + ukończyć + + + + inte längre vara tillgänglig + + przeterminować się + + +
+ +
+ gång +
+ + n + + + det att gå + + chodzenie + chód + + + + fart, rörelse + + bieg + ruch + + + + förlopp + + przebieg + tok + + + + gångstig + + dróżka + ścieżka + + + + multiplicering + + razy + + + + passage + + przejście + korytarz + + + + sätt att gå + + chód + + + + gångsport + + chód + + + + tillfälle + + raz + + +
+ +
+ gång på gång +
+ + adv + + + mycket ofta, vid upprepade tillfällen + + raz za razem + + +
+ +
+ gången +
+ + adj + + + som har gått, förfluten + + miniony + ubiegły + zeszły + + +
+ +
+ gångjärn +
+ + n + + + beslag som används för att förbinda två objekt där det ena skall kunna rotera i förhållande till det andra + + zawias + + +
+ +
+ gåpåig +
+ + adj + + + + bezczelny + chamski + natarczywy + natrętny + + +
+ +
+ går +
+ + n + + + dagen innan den idag + + wczoraj + + +
+ +
+ gård +
+ + n + + + 1. området runt ett hus + + podwórze + podwórko + dziedziniec + + + + 2. en eller flera bebodda byggnader, vanligtvis på landsbygden + + gospodarstwo + zagroda + + +
+ +
+ gås +
+ + n + + + andfågel + + gęś + + +
+ +
+ gåsgam +
+ + n + + + + sęp płowy + + +
+ +
+ gåshud +
+ + n + + + + gęsia skórka + + +
+ +
+ gåta +
+ + n + + + + zagadka + + +
+ +
+ gåva +
+ + n + + + förmåga + + dar + + + + något som ges + + prezent + podarunek + dar + + +
+ +
+ göda +
+ + v + + + matförsörjning + + nawozić + tuczyć + + +
+ +
+ gödsel +
+ + n + + + + nawóz + + +
+ +
+ gök +
+ + n + + + fågeln Cuculus canorus + + kukułka zwyczajna + kukułka + + + + individ av någon art inom familjen gökar + + kukułka + + +
+ +
+ göka +
+ + v + + + ha samlag, knulla + + pierdolić się + + + + ta sig en gök, dricka brännvin + + golnąć + strzelić kielicha + + +
+ +
+ göktyta +
+ + n + + + + krętogłów + + +
+ +
+ gömma +
+ + n + + + plats där föremål gömts + + kryjówka + schowek + skrytka + + +
+ +
+ gömma +
+ + v + + + göra så att något inte längre syns + + ukrywać + chować + + +
+ +
+ gömställe +
+ + n + + + plats att gömma sig eller föremål på + + kryjówka + + +
+ +
+ göra +
+ + v + + + tillverka + + robić + czynić + + + + utföra aktivitet + + robić + + +
+ +
+ göra en höna av en fjäder +
+ + v + + + beskriva något obetydligt som viktigt + + robić z igły widły + + +
+ +
+ göra narr av +
+ + v + + + förlöjliga + + wystrychnąć kogoś na dudka + zrobić z kogoś durnia + + +
+ +
+ göra ont +
+ + v + + + orsaka smärta + + boleć + + + + vara drabbad av smärta + + boleć + + +
+ +
+ göra sig till åtlöje +
+ + v + + + göra sig löjlig + + wystawić się na pośmiewisko + + +
+ +
+ görbra +
+ + adj + + + mycket bra + + wspaniały + + +
+ +
+ gördel +
+ + n + + + + pasek + + +
+ +
+ gös +
+ + n + + + fisk + + sandacz + + +
+ +
+ göteborgare +
+ + n + + + person från Göteborg + + göteborczyk + göteborka + + +
+ +
+ ha +
+ + v + + + äga + + mieć + + + + hjälpverb + + mieć + + +
+ +
+ ha huvudet på skaft +
+ + v + + + vara smart och intelligent; vara snabb på att förstå + + mieć głowę na karku + + +
+ +
+ ha mage +
+ + v + + + vara fräck nog + + mieć czelność + + +
+ +
+ ha rent mjöl i påsen +
+ + v + + + inte behöva döljas + + mieć czyste sumienie + + +
+ +
+ ha råg i ryggen +
+ + v + + + ha moralisk eller fysisk styrka + + mieć charakter + + +
+ +
+ hack +
+ + n + + + liten fördjupning som efter en hackning + + karb + nacięcie + + +
+ +
+ hack i häl +
+ + adv + + + strax bakom + + po piętach + tuż, tuż + + +
+ +
+ hacka +
+ + n + + + kort av låg valör + + blotka + + + + liten summa pengar + + parę groszy + + + + redskap + + motyka + + +
+ +
+ hacka +
+ + v + + + bearbeta med ett vasst föremål + + okopywać + + + + kritisera, mobba + + czepiać się + dokuczać + + +
+ +
+ hackspett +
+ + n + + + någon av de fågelarter i familjen hackspettar (Picidae) + + dzięcioł + + +
+ +
+ hadron +
+ + n + + + + hadron + + +
+ +
+ hafnium +
+ + n + + + + hafn + + +
+ +
+ hagel +
+ + n + + + gevärshagel + + śrut + + + + nederbörd + + grad + + +
+ +
+ hagelbössa +
+ + n + + + dubbelpipigt hagelgevär + + strzelba + + +
+ +
+ hagla +
+ + v + + + falla hagel + + padać + + + + komma i stor mängd + + sypać się + + +
+ +
+ haj +
+ + n + + + broskfisk + + rekin + + +
+ +
+ haja +
+ + v + + + förstå + + kapować + + +
+ +
+ haja till +
+ + v + + + rycka till på grund av förskräckelse, förvåning, obehag e.d. + + obruszyć się + wstrząsnąć się + wzdrygnąć się + żachnąć się + + +
+ +
+ hak +
+ + n + + + restaurang + + lokal + + + + skåra + + karb + nacięcie + + +
+ +
+ haka +
+ + n + + + del av käken + + broda + podbródek + + +
+ +
+ haka +
+ + v + + + fästa med hjälp av en hake + + zaczepić + zahaczyć + + +
+ +
+ hal +
+ + adj + + + med låg friktion + + śliski + + +
+ +
+ hala +
+ + v + + + dra till sig del efter del av lina + + ciągnąć + + +
+ +
+ halleluja +
+ + interjection + + + glädjeutrop + + alleluja + + +
+ +
+ hallon +
+ + n + + + frukt + + malina + + + + art + + malina + + +
+ +
+ hallucination +
+ + n + + + + halucynacja + + +
+ +
+ halm +
+ + n + + + strå från mogen sädesväxt + + słoma + + +
+ +
+ halmstrå +
+ + n + + + sista utväg + + deska ratunku + ostatni + szansa + + + + strå av halm + + słomka + słoma + źdźbło + + +
+ +
+ hals +
+ + n + + + 1. kroppsdel mellan huvudet och kroppen + + szyja + kark + + + + 3. luftröret + + gardło + + + + 4. övre delen av en flaska + + szyjka + szyja + + +
+ +
+ hals över huvud +
+ + adv + + + hastigt och oplanerat + + na łeb na szyję + + +
+ +
+ halsband +
+ + n + + + + naszyjnik + + +
+ +
+ halsduk +
+ + n + + + + szalik + szal + + +
+ +
+ halskrås +
+ + n + + + halskrage|halv= + + kreza + kryza + + +
+ +
+ halsmandel +
+ + n + + + organ i svalget + + migdałek + + +
+ +
+ halster +
+ + n + + + galler för stekning (över eld eller glöd) + + ruszt + + +
+ +
+ halt +
+ + adj + + + som haltar på grund av skada eller smärta i ena benet + + chromy + kulawy + + +
+ +
+ halt +
+ + interjection + + + stopp!, stanna! + + stać! + stop! + + +
+ +
+ halt +
+ + n + + + andel av ett ämne i en blandning + + zawartość + + + + rast + + postój + + +
+ +
+ halta +
+ + v + + + gå oregelbundet + + utykać + kuleć + kuśtykać + + + + överfört + + kuleć + szwankować + + +
+ +
+ halv +
+ + adj + + + 30 min före + + wpół do + + + + 50% av något + + pół + + +
+ +
+ halva +
+ + n + + + 50 % av något + + połowa + połówka + + +
+ +
+ halvdan +
+ + adj + + + halvfärdig, slarvigt gjord + + kiepski + lichy + mierny + + +
+ +
+ halvera +
+ + v + + + dela i två + + przepoławiać + + +
+ +
+ halvmesyr +
+ + n + + + otillräcklig åtgärd + + półśrodek + + +
+ +
+ halvö +
+ + n + + + landområde som till stor del är omgivet av vatten + + półwysep + + +
+ +
+ hamburgare +
+ + n + + + rätt med två brödskivor med kött emellan + + hamburger + + +
+ +
+ hammare +
+ + n + + + det första av de tre hörselbenen (malleus) + + młoteczek + + + + verktyg som används till att slå med + + młotek + młot + + +
+ +
+ hammaren och skäran +
+ + n + + + + sierp i młot + + +
+ +
+ hamn +
+ + n + + + plats där båtar lägger till + + port + + +
+ +
+ hamna +
+ + v + + + bli placerad + + wylądować + + + + lägga till + + lądować + + +
+ +
+ hamna på överblivna kartan +
+ + v + + + inte bli gift + + zostać na koszu + + +
+ +
+ hamnskiftare +
+ + n + + + + zmiennokształtny + + +
+ +
+ hamra +
+ + v + + + slå med hammare + + bić + kuć + uderzać + walić + + +
+ +
+ hamster +
+ + n + + + mindre gnagare som gräver gångar med bon och förrådskammare + + chomik + + +
+ +
+ hamstra +
+ + v + + + bygga upp ett lager för framtida förbrukning + + chomikować + gromadzić + + +
+ +
+ han +
+ + pronoun + + + personligt pronomen som syftar på person av manligt kön i subjektsform + + on + + +
+ +
+ hand +
+ + n + + + kroppsdel + + ręka + dłoń + + +
+ +
+ handduk +
+ + n + + + för att torka kroppen + + ręcznik + + +
+ +
+ handel +
+ + n + + + försäljningsställe + + sklep + + + + utbyte av varor, tjänster och kapital + + handel + + +
+ +
+ handfast +
+ + adj + + + som är starkt byggd och har stora kroppskrafter; som utstrålar kraft och orubblighet + + krzepki + silny + stanowczy + + +
+ +
+ handfat +
+ + n + + + + umywalka + + +
+ +
+ handflata +
+ + n + + + + dłoń + + +
+ +
+ handfull +
+ + n + + + litet antal, några få, liten mängd + + garstka + + +
+ +
+ handgemäng +
+ + n + + + slagsmål mellan två eller flera personer med nävarna + + bijatyka + bójka + rękoczyny + + +
+ +
+ handha +
+ + v + + + ha hand om + + odpowiadać + sprawować + zajmować się + zarządzać + + +
+ +
+ handla +
+ + v + + + agera + + działać + + + + erhålla varor + + kupować + robić zakupy + + +
+ +
+ handled +
+ + n + + + den led som binder samman armen med handen + + nadgarstek + + +
+ +
+ handling +
+ + n + + + dokument + + akt + + + + gärning + + czynność + działanie + czyn + + + + i berättelse + + akcja + + +
+ +
+ handlöst +
+ + adv + + + huvudstupa, pladask + + na łeb na szyję + + +
+ +
+ handpenning +
+ + n + + + förskott + + zaliczka + + +
+ +
+ handtag +
+ + n + + + 1. ögla på ett föremål + + rączka + uchwyt + ucho + + + + 2. för att öppna eller stänga + + uchwyt + rączka + + + + 3. hjälp med fysisk aktivitet + + pomocna dłoń + + +
+ +
+ handväska +
+ + n + + + mindre väska med handtag eller axelrem som kan bäras i hand eller hängas över axeln och som traditionellt starkt förknippas med kvinnligt bruk + + torebka + + +
+ +
+ hane +
+ + n + + + hankön + + samiec + + + + kontaktdon + + wtyczka + wtyk + + + + tupp + + kur + + + + vapendel + + kurek + + +
+ +
+ hangarfartyg +
+ + n + + + + lotniskowiec + + +
+ +
+ hank +
+ + n + + + ring eller ögla varmed något upphängs eller sammanhålles + + pętelka + + +
+ +
+ hank och stör +
+ + n + + + gränser för ett område + + granice + opłotki + + + + gärdsgård, hägnad omkring någons egendom + + ogrodzenie + opłotki + płot + + +
+ +
+ hanka +
+ + v + + + mödosamt dra sig fram + + dawać sobie radę + jakoś ciągnąć + wiązać koniec z końcem + + +
+ +
+ hankatt +
+ + n + + + + kocur + kot + + +
+ +
+ hans +
+ + pronoun + + + + jego + + +
+ +
+ hanseatisk +
+ + adj + + + som rör Hansan eller dess invånare + + hanzeatycki + + +
+ +
+ hantlangare +
+ + n + + + person i underordnad ställning som hjälper till med enklare eller grövre göromål + + pachołek + pomagier + pomocnik + + +
+ +
+ hantverk +
+ + n + + + + rzemiosło + + +
+ +
+ hantverkare +
+ + n + + + + rzemieślnik + + +
+ +
+ hare +
+ + n + + + individ från djurfamiljen eller släktet harar + + zając + + +
+ +
+ harkrank +
+ + n + + + feg stackare + + strachajło + tchórz + + + + långbent, myggliknande insekt + + komarnica + koziułka + + +
+ +
+ harm +
+ + n + + + 2. grämelse, ilska (över en åsamkad skada) + + gorycz + oburzenie + uraza + złość + + +
+ +
+ harmoni +
+ + n + + + tillstånd som ger välmående + + harmonia + + +
+ +
+ harpa +
+ + n + + + musikinstrument + + harfa + + +
+ +
+ harr +
+ + n + + + Thymallus thymallus + + lipień + + +
+ +
+ harts +
+ + n + + + halvfasta eller hårda organiska ämnen + + żywica + + +
+ +
+ harv +
+ + n + + + jordbruksredskap som används för olika former av markbearbetning på gräsbeväxt mark och på öppen jord + + brona + + +
+ +
+ hasch +
+ + n + + + en typ av narkotikum (av indisk hampa) + + haszysz + + +
+ +
+ hashtag +
+ + n + + + digitalt sökbar etikett + + hasztag + + +
+ +
+ hasselmus +
+ + n + + + arten Muscardinus avellanarius + + orzesznica + + +
+ +
+ hassium +
+ + n + + + + has + + +
+ +
+ hast +
+ + n + + + brådska, skyndsamhet + + pośpiech + + +
+ +
+ hastig +
+ + adj + + + som snabbt förändras + + prędki + szybki + + +
+ +
+ hastighet +
+ + n + + + fart med riktning + + prędkość + szybkość + + +
+ +
+ hastighetsbegränsning +
+ + n + + + + ograniczenie prędkości + + +
+ +
+ hat +
+ + n + + + + nienawiść + + +
+ +
+ hata +
+ + v + + + starkt ogilla + + nienawidzić + + +
+ +
+ hatt +
+ + n + + + huvudbonad + + kapelusz + + + + överdelen av en svamp + + kapelusz + + +
+ +
+ hatta +
+ + v + + + handla obeslutsamt + + wahać się + zdecydować + + +
+ +
+ hausa +
+ + n + + + ett språk som talas huvudsakligen i Niger och Nigeria med 24 miljoner modersmålstalare + + hausa + + +
+ +
+ hav +
+ + n + + + vattenområde + + morze + + +
+ +
+ haverera +
+ + v + + + bryta samman som följd av totalt misslyckande + + krach + splajtować + upaść + + + + gå sönder eller sluta fungera genom olyckshändelse + + katastrofa + rozbić się + + +
+ +
+ havre +
+ + n + + + + owies + + +
+ +
+ havssula +
+ + n + + + + głuptak + + +
+ +
+ havsörn +
+ + n + + + + bielik + + +
+ +
+ hawaiier +
+ + n + + + hawaiiansk invånare + + Hawajczyk + + +
+ +
+ hawaiiska +
+ + n + + + språk + + hawajski + + +
+ +
+ hebreiska +
+ + n + + + + hebrajski + + +
+ +
+ hed +
+ + n + + + öppet, trädlöst landskap + + wrzosowisko + pustać + + +
+ +
+ heden +
+ + adj + + + hednisk + + pogański + + +
+ +
+ hedning +
+ + n + + + icke-kristen person + + poganin + poganka + + +
+ +
+ hedonism +
+ + n + + + filosofi + + hedonizm + + +
+ +
+ hedonist +
+ + n + + + person som har njutning som högsta prioritet i livet + + hedonista + + +
+ +
+ hedonistisk +
+ + adj + + + som associeras med hedonism eller en njutningsfokuserad livsstil + + hedonistyczny + + +
+ +
+ hedra +
+ + v + + + + honorować + + +
+ +
+ hej +
+ + interjection + + + hälsningsfras + + cześć + + +
+ +
+ hej då +
+ + interjection + + + + do widzenia + + +
+ +
+ hejda +
+ + v + + + (hejda sig) behärska sig + + opanowywać się + pohamowywać się + powstrzymywać się + powściągać się + + + + (hejda sig) stanna upp + + zatrzymywać się + + + + förhindra framfart eller utveckling av något + + hamować + powstrzymywać + powściągać + przeszkadzać + zatrzymywać + + +
+ +
+ hektar +
+ + n + + + + hektar + + +
+ +
+ hel +
+ + adj + + + + cały + + + + som inte saknar något önskvärt eller väsentligt, fullständig + + cały + kompletny + pełny + + + + som omfattar alla delar, odelad + + cały + wszystek + + + + som utgör en hel funktion + + całkowity + + + + som är i välbehållen form och därför i fullgott skick, oskadad + + cały + nieuszkodzony + + +
+ +
+ hel funktion +
+ + n + + + funktion som är analytisk i hela det komplexa talplanet + + funkcja całkowita + + +
+ +
+ hela +
+ + v + + + göra någon frisk, ofta med magi eller liknande + + leczyć + uzdrawiać + + +
+ +
+ hela havet stormar +
+ + n + + + sällskapslek där deltagarna byter plats på ett minskande antal stolar + + gorące krzesła + + +
+ +
+ hela konkarongen +
+ + n + + + alltsammans, allesammans + + cały kram + + +
+ +
+ helg +
+ + n + + + dag eller dagar då få arbetar + + weekend + święto + + +
+ +
+ helgon +
+ + n + + + + święty + święta + + +
+ +
+ helig +
+ + adj + + + religiöst betydande + + święty + + +
+ +
+ helikopter +
+ + n + + + luftfarkost som lyfts och drivs av rotorer, propellrar + + śmigłowiec + helikopter + + +
+ +
+ helium +
+ + n + + + + hel + + +
+ +
+ hellenistisk +
+ + adj + + + som har att göra med hellenism + + hellenistyczny + + +
+ +
+ hellensk +
+ + adj + + + som rör hellener eller /det forntida/ Grekland + + helleński + + +
+ +
+ helnot +
+ + n + + + + cała nuta + + +
+ +
+ helt +
+ + adv + + + + całkiem + całkowicie + + +
+ +
+ helt sonika +
+ + adv + + + helt enkelt + + bez ceregieli + po prostu + + +
+ +
+ helvete +
+ + interjection + + + en vanlig svordom + + do diabła + do diaska + + +
+ +
+ helvete +
+ + n + + + biblisk plats + + piekło + + +
+ +
+ hem +
+ + adv + + + i riktning mot hemmet + + do domu + + +
+ +
+ hem +
+ + n + + + familjs bostad + + dom + + + + institution + + dom + + +
+ +
+ hemfalla +
+ + v + + + förfalla till något, sjunka ned i något + + popaść + ulegać + + + + gå tillbaka till den ursprunglige ägaren + + przypaść + + + + utsätta för straff + + podlegać + + +
+ +
+ hemisfär +
+ + n + + + halv sfär + + półkula + + +
+ +
+ hemland +
+ + n + + + land där man är medborgare + + ojczyzna + + + + land där man är uppvuxen eller känner sig hemma + + ojczyzna + + +
+ +
+ hemlig +
+ + adj + + + som är eller hålls gömd + + tajny + sekretny + + +
+ +
+ hemlighet +
+ + n + + + information som inte får spridas + + tajemnica + sekret + + +
+ +
+ hemlighetsfull +
+ + adj + + + benägen att ha hemligheter + + tajemniczy + + +
+ +
+ hemlös +
+ + adj + + + utan bostad + + bezdomny + + +
+ +
+ hemmastadd +
+ + adj + + + som behärskar något eller känner till något + + obeznany + oblatany + + + + som känner sig hemma, som är bekant med en viss trakt + + dom + + +
+ +
+ hemofobi +
+ + n + + + (irrationell) rädsla för blod + + hemofobia + + +
+ +
+ hemsk +
+ + adj + + + + straszny + + +
+ +
+ hemtrevlig +
+ + adj + + + trivsam + + przytulny + miły + przyjemny + + +
+ +
+ hennes +
+ + pronoun + + + possessivt pronomen + + jej + + +
+ +
+ heraldik +
+ + n + + + vetenskapen + + heraldyka + + +
+ +
+ herde +
+ + n + + + (bildligt) person som vakar och ser efter människor + + pasterz + + + + person som vakar och ser efter boskap + + pasterz + + +
+ +
+ hermelin +
+ + n + + + mårddjur + + gronostaj + + +
+ +
+ hermeneutik +
+ + n + + + existensfilosofi där förståelsen är grunden för mänskliga existensen + + hermeneutyka + + + + vetenskapen eller konsten att tolka eller förstå skrift + + hermeneutyka + + +
+ +
+ hermetisk +
+ + adj + + + fullständigt lufttät + + hermetyczny + + +
+ +
+ herpetologi +
+ + n + + + vetenskap + + herpetologia + + +
+ +
+ herpetologisk +
+ + adj + + + som avser herpetologi + + herpetologiczny + + +
+ +
+ herre +
+ + n + + + artigt om man + + pan + + + + härskare + + pan + + + + artigt tilltal till man + + Proszę Pana + pan + + +
+ +
+ herrgård +
+ + n + + + stor lantgård som bebos av ett herrskap + + dwór + + +
+ +
+ herrskap +
+ + n + + + herr och fru + + państwo + + +
+ +
+ hertig +
+ + n + + + adlig titel + + książę + + +
+ +
+ hertiginna +
+ + n + + + adlig titel + + księżna + + +
+ +
+ hertz +
+ + n + + + härledd SI-enhet med beteckningen Hz + + herc + + +
+ +
+ hes +
+ + adj + + + + zachrypnięty + + +
+ +
+ heta +
+ + v + + + ha som namn + + nazywać się + + +
+ +
+ heterosexuell +
+ + adj + + + sexuell attraktion till personer av motsatt kön + + heteroseksualny + + +
+ +
+ heterozygot +
+ + n + + + + heterozygota + + +
+ +
+ hexagon +
+ + n + + + + sześciokąt + + +
+ +
+ hexod +
+ + n + + + elektronrör med sex elektroder + + heksoda + + +
+ +
+ hiatus +
+ + n + + + (lingvistik) vokalmöte + + hiat + hiatus + rozziew + + +
+ +
+ hicka +
+ + n + + + hicka + + czkawka + + +
+ +
+ hicka +
+ + v + + + hicka + + czkać + + +
+ +
+ hierarki +
+ + n + + + + hierarchia + + +
+ +
+ himlakropp +
+ + n + + + + ciało niebieskie + + +
+ +
+ himmel +
+ + n + + + "tak" + + niebo + raj + + + + paradis + + niebo + raj + + +
+ +
+ hindi +
+ + n + + + språk + + hindi + hinduski + + +
+ +
+ hindra +
+ + v + + + stoppa (någon) (från att göra något) + + przeszkadzać + powstrzymywać + + +
+ +
+ hinduism +
+ + n + + + religion + + hinduizm + + +
+ +
+ hingst +
+ + n + + + häst + + ogier + + +
+ +
+ hink +
+ + n + + + + wiadro + kubeł + + +
+ +
+ hinna +
+ + n + + + + błona + membrana + + +
+ +
+ hinna +
+ + v + + + + zdążyć + + +
+ +
+ hippologi +
+ + n + + + läran om hästar + + hipologia + + +
+ +
+ hipster +
+ + n + + + medlem av en nutida subkultur + + hipster + + +
+ +
+ hisklig +
+ + adj + + + hemsk + + horrendalny + niesamowity + straszliwy + + + + väldig + + horrendalny + niesamowity + straszliwy + + +
+ +
+ hiss +
+ + n + + + transportanordning + + winda + + +
+ +
+ histologi +
+ + n + + + läran om biologisk vävnad + + histologia + + +
+ +
+ historia +
+ + n + + + vetenskap + + historia + + + + berättelse + + historia + + + + det som har hänt + + historia + + +
+ +
+ historiker +
+ + n + + + vetenskapsman + + historyk + historyczka + + +
+ +
+ historisk +
+ + adj + + + som hör till historien + + historyczny + + +
+ +
+ historiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet historisk + + historycznie + + +
+ +
+ hit +
+ + adv + + + till den plats där den talande befinner sig + + tutaj + tu + + +
+ +
+ hit +
+ + n + + + + hit + przebój + + +
+ +
+ hitom +
+ + preposition + + + på denna sida om + + po tej stronie + z tej strony + + +
+ +
+ hitta +
+ + v + + + upptäcka + + znaleźć + + +
+ +
+ hitta på +
+ + v + + + i tanken uppfinna + + wymyślić + + +
+ +
+ hittills +
+ + adv + + + fram till nu + + do tej pory + dotychczas + + +
+ +
+ hittillsvarande +
+ + adj + + + som hittills har gällt + + dotychczasowy + + +
+ +
+ hiv +
+ + n + + + virus + + HIV + + +
+ +
+ hiva +
+ + v + + + kasta medelst underarmskast genom att använda båda armarna + + miotać + rzucać + + + + lyfta upp något på en nivå över sig själv + + podnosić + windować + + +
+ +
+ hjort +
+ + n + + + högbent hovdjur med greniga horn + + jeleń + + +
+ +
+ hjortdjur +
+ + n + + + däggdjursfamilj (Cervidae) partåiga hovdjur med greniga horn + + jeleniowate + + +
+ +
+ hjortron +
+ + n + + + + malina moroszka + moroszka + + +
+ +
+ hjul +
+ + n + + + rund skiva + + koło + + +
+ +
+ hjälm +
+ + n + + + hård, skyddande huvudbonad + + hełm + kask + + +
+ +
+ hjälp +
+ + n + + + det att hjälpa + + pomoc + + +
+ +
+ hjälpa +
+ + v + + + utföra hjälpande handling + + pomagać + pomóc + + +
+ +
+ hjälplöshet +
+ + n + + + det att vara hjälplös + + bezradność + + +
+ +
+ hjälpverb +
+ + n + + + + czasownik posiłkowy + + +
+ +
+ hjälte +
+ + n + + + modig person + + bohater + + +
+ +
+ hjältinna +
+ + n + + + + bohaterka + + +
+ +
+ hjärna +
+ + n + + + organ + + mózg + + + + den som tänker och planerar + + mózg + + +
+ +
+ hjärntvätt +
+ + n + + + manipulation för att förändra personlighet och beteende + + pranie mózgu + + +
+ +
+ hjärta +
+ + n + + + organ som pumpar runt blodet i kroppen + + serce + + +
+ +
+ hjärter +
+ + n + + + + kier + czerwień + + +
+ +
+ hjärtinfarkt +
+ + n + + + proppbildning som blockerar blodtillförseln till hjärtat + + atak serca + + +
+ +
+ hjässa +
+ + n + + + toppen på skallen + + ciemię + + +
+ +
+ ho +
+ + n + + + behållare + + koryto + balja + wanienka + + +
+ +
+ hobby +
+ + n + + + verksamhet som man tycker om att regelbundet ägna sig åt på fritiden + + hobby + konik + pasja + + +
+ +
+ hockey +
+ + n + + + hyperonym + + hokej + + + + landhockey + + hokej + + + + ishockey + + hokej na lodzie + + +
+ +
+ hojta +
+ + v + + + ropa, vanligtvis för att påkalla uppmärksamhet + + wołać + wrzeszczeć + wydzierać się + + +
+ +
+ hokuspokus +
+ + n + + + något bluffartat + + hokus-pokus + + +
+ +
+ holme +
+ + n + + + liten ö + + wysepka + + +
+ +
+ holmgång +
+ + n + + + hårdför och brutal kamp (nästan) på liv och död + + potyczka + starcie + walka + + + + skarpa och intensiva förhandlingar, diskussioner e.d. + + batalia + walka + zmaganie + + + + under vikingatiden förekommande duell på liv och död på en ö (holme) + + pojedynek + + +
+ +
+ holmium +
+ + n + + + + holm + + +
+ +
+ holomorf +
+ + adj + + + som utgör en holomorf funktion + + holomorficzny + + +
+ +
+ homogen +
+ + adj + + + + homogeniczny + jednorodny + + +
+ +
+ homosexualitet +
+ + n + + + sexuell läggning + + homoseksualizm + + +
+ +
+ homozygot +
+ + n + + + + homozygota + + +
+ +
+ homunculus +
+ + n + + + liten människa + + człowieczek + homunculus + + +
+ +
+ hon +
+ + pronoun + + + pronomen syftande på omtalad + + ona + + +
+ +
+ hona +
+ + n + + + 1. biologiskt kön + + samica + + +
+ +
+ honung +
+ + n + + + + miód + + +
+ +
+ honungsdagg +
+ + n + + + bladlössbajs + + spadź + + +
+ +
+ hop +
+ + n + + + samling, grupp + + gromada + kupa + + +
+ +
+ hopa +
+ + v + + + ansamlas till ett ställe + + gromadzić się + piętrzyć się + zbierać się + + + + samla i stor mängd + + gromadzić + zbierać + + +
+ +
+ hopp +
+ + n + + + förflyttning + + skok + + + + tro + + nadzieja + + +
+ +
+ hoppa +
+ + v + + + utföra ett hopp + + skakać + skoczyć + + +
+ +
+ hoppa över +
+ + v + + + + pominąć + zignorować + + +
+ +
+ hoppas +
+ + v + + + vilja att något ska ske + + mieć nadzieję + + +
+ +
+ hopprep +
+ + n + + + + skakanka + + +
+ +
+ hor +
+ + n + + + + cudzołóstwo + + +
+ +
+ hora +
+ + n + + + prostituerad + + kurwa + dziwka + + +
+ +
+ horisont +
+ + n + + + gränslinje för var ens kunskaper slutar + + horyzonty + horyzont + + + + linje i blickfältet + + horyzont + widnokrąg + + +
+ +
+ horn +
+ + n + + + utväxt + + róg + + + + bleckblåsinstrument + + róg + + + + material + + róg + + +
+ +
+ hortikultur +
+ + n + + + konsten eller läran om trädgårdsodling + + ogrodnictwo + sadownictwo + + +
+ +
+ hos +
+ + preposition + + + + u + + +
+ +
+ hosianna +
+ + interjection + + + kristet glädje- och hyllningsrop + + hosanna + + +
+ +
+ hosta +
+ + n + + + anfall av hostningar + + kaszel + + +
+ +
+ hosta +
+ + v + + + utlösa hostning + + kaszleć + kasłać + + +
+ +
+ hot +
+ + n + + + + groźba + zagrożenie + + +
+ +
+ hotell +
+ + n + + + + hotel + + +
+ +
+ hov +
+ + n + + + djurfot + + kopyto + + + + furstlig persons uppvaktning och betjäning + + dwór + + +
+ +
+ hovra +
+ + v + + + stå stilla i luften + + unosić się + wisieć + + +
+ +
+ hovsam +
+ + adj + + + måttfull, hänsynsfull + + oględny + taktowny + umiarkowany + + +
+ +
+ hryvnja +
+ + n + + + namn på den nationella valuta som används i Ukraina, med valutakod UAH + + hrywna + + +
+ +
+ hud +
+ + n + + + + skóra + + +
+ +
+ hugad +
+ + adj + + + intresserad av att utnyttja möjlighet + + chętny + reflektujący + zainteresowany + + +
+ +
+ hugg +
+ + n + + + anfall med tänder + + ugryzienie + ukąszenie + + + + hårt slag med vasst verktyg + + cios + cięcie + pchnięcie + raz + + + + plötslig stark smärta + + kłucie + ukłucie + + +
+ +
+ hugget som stucket +
+ + adv + + + när två alternativ är lika bra eller dåliga + + ganc egal + wszystko jedno + jeden czort + + +
+ +
+ huggorm +
+ + n + + + art + + żmija + + +
+ +
+ huggsexa +
+ + n + + + måltid där var och en tar för sig så fort och så mycket som möjligt + + wyżerka + + + + tillställning där man ivrigt och hänsynslöst försöker komma åt så mycket som möjligt + + przepychanka + rozgrywka + + +
+ +
+ huggvapen +
+ + n + + + + broń sieczna + + +
+ +
+ huka +
+ + v + + + hålla sig halvsittandes + + kucać + + + + hålla sig tyst, blyg eller rädd + + siedzieć cicho + + +
+ +
+ hulka +
+ + v + + + snyfta + + szlochać + łkać + + +
+ +
+ hull +
+ + n + + + fyllighet på kroppen (av kött eller fetma) + + ciało + mięso + + +
+ +
+ hulling +
+ + n + + + bakåtvänd spetsig tagg eller krok + + grot + zadzior + + +
+ +
+ hum +
+ + n + + + förståelse, begrepp, insikt + + pojęcie + + +
+ +
+ human +
+ + adj + + + medmänsklig + + humanitarny + ludzki + + +
+ +
+ humaniora +
+ + n + + + + nauki humanistyczne + + +
+ +
+ humla +
+ + n + + + insekt + + trzmiel + + +
+ +
+ humle +
+ + n + + + humulus lupulus + + chmiel + + +
+ +
+ hummer +
+ + n + + + kräftdjur + + homar + + +
+ +
+ humor +
+ + n + + + skämtlynne + + humor + poczucie humoru + + +
+ +
+ humoresk +
+ + n + + + + humoreska + + +
+ +
+ humör +
+ + n + + + sinnesstämning en person befinner sig i + + nastrój + humor + + +
+ +
+ hund +
+ + n + + + underarten (Canis lupus familiaris) till arten varg + + pies + + +
+ +
+ hundkoja +
+ + n + + + litet skjul eller annan enklare, mindre byggnad, avsedd att ge väderskydd åt hund + + buda + psia buda + + +
+ +
+ hundra +
+ + adj + + + 100 + + sto + + +
+ +
+ hundraårig +
+ + adj + + + + stuletni + + +
+ +
+ hundraåring +
+ + n + + + hundra år gammal person + + stulatek + stolatka + + +
+ +
+ hundring +
+ + n + + + + setka + stówa + + +
+ +
+ hundvalp +
+ + n + + + hundavkomma + + szczeniak + szczenię + + +
+ +
+ hundöra +
+ + n + + + vikt hörn + + ośle ucho + + +
+ +
+ hunger +
+ + n + + + + głód + + +
+ +
+ hungerstrejk +
+ + n + + + protest genom att vägra äta + + głodówka + strajk głodowy + + +
+ +
+ hungrig +
+ + adj + + + + głodny + + +
+ +
+ hur +
+ + adv + + + på vilket sätt + + jak + + +
+ +
+ hur som helst +
+ + adv + + + + tak czy owak + + +
+ +
+ hurdan +
+ + pronoun + + + av vilket slag + + jaki + jakiego rodzaju + + +
+ +
+ huru +
+ + adv + + + på vilket sätt + + jak + + +
+ +
+ huruvida +
+ + conjunction + + + + czy + + +
+ +
+ hus +
+ + n + + + byggnad + + dom + + +
+ +
+ husera +
+ + v + + + bo, vistas, hålla till + + mieszkać + przebywać + + + + härja och plundra; uppträda bullersamt + + dokazywać + grasować + nawiedzać + szaleć + + +
+ +
+ hushåll +
+ + n + + + + gospodarstwo domowe + + +
+ +
+ husmus +
+ + n + + + arten Mus musculus + + mysz domowa + mysz + + +
+ +
+ hustru +
+ + n + + + kvinna i ett äktenskap + + żona + + +
+ +
+ huta åt +
+ + v + + + bryskt tillrättavisa + + ofuknąć + skrzyczeć + zbesztać + + +
+ +
+ hutlös +
+ + adj + + + som inte vet hut + + bezczelny + + +
+ +
+ huttra +
+ + v + + + darra av köld; frysa kraftigt + + drżeć + dygotać + trząść się + + +
+ +
+ huvud +
+ + n + + + det viktigaste; främsta representant + + główny + + + + kroppsdel + + głowa + główka + + + + säte för förstånd och tankeverksamhet + + głowa + + + + översta eller yttersta delen; huvudliknande föremål + + główka + + +
+ +
+ huvud- +
+ + affix + + + viktigast eller som betyder mest + + główny + + +
+ +
+ huvudbonad +
+ + n + + + + nakrycie głowy + + +
+ +
+ huvudlös +
+ + adj + + + som inte har något huvud + + bezgłowy + + +
+ +
+ huvudsaklig +
+ + adj + + + som betyder mest eller är mest väsentlig + + główny + najistotniejszy + najważniejszy + + +
+ +
+ huvudsakligen +
+ + adv + + + till största delen + + głównie + przeważnie + + +
+ +
+ huvudstad +
+ + n + + + stad där statens lagstiftande församling finns + + stolica + + +
+ +
+ huvudstupa +
+ + adv + + + helt plötsligt, oförberett + + na łeb na szyję + + + + med huvudet före + + głową naprzód + + +
+ +
+ huvudvärk +
+ + n + + + värk + + ból głowy + + +
+ +
+ hy +
+ + n + + + ansiktshudens naturliga utseende + + cera + + +
+ +
+ hybris +
+ + n + + + överdriven självuppskattning + + duma + pycha + zarozumiałość + + +
+ +
+ hycklare +
+ + n + + + + hipokryta + hipokrytka + + +
+ +
+ hyckleri +
+ + n + + + + hipokryzja + + +
+ +
+ hydda +
+ + n + + + primitiv bostad + + chata + + +
+ +
+ hydraulik +
+ + n + + + vattenledningskonst + + hydraulika + + +
+ +
+ hyena +
+ + n + + + djur + + hiena + + +
+ +
+ hyfs +
+ + n + + + det att bete sig på ett hövligt sätt + + ogłada + + +
+ +
+ hygien +
+ + n + + + läran om renlighet i hälsovården + + higiena + + + + renlighet + + higiena + + +
+ +
+ hylla +
+ + n + + + förvaringsplats + + półka + + +
+ +
+ hylla +
+ + v + + + prisa + + chwalić + hołdować + sławić + + + + uppvakta, gratulera + + gratulować + winszować + + +
+ +
+ hylsa +
+ + n + + + + gilza + zakrętka + łuska + + +
+ +
+ hymla +
+ + v + + + tala oklart och undvikande + + kręcić + wykrętnie + + +
+ +
+ hymn +
+ + n + + + /högstämd/ lovsång, särskilt om kristen sång + + hymn + + +
+ +
+ hyperbolisk +
+ + adj + + + överdriven, överdrivet stor + + przejaskrawiony + przesadny + wyolbrzymiony + + +
+ +
+ hyperonym +
+ + n + + + + hiperonim + + +
+ +
+ hypertoni +
+ + n + + + högt arteriellt blodtryck + + nadciśnienie + + +
+ +
+ hypnotisera +
+ + v + + + + hipnotyzować + + +
+ +
+ hypnotisör +
+ + n + + + den som hypnotiserar en annan + + hipnotyzer + + +
+ +
+ hypokondrisk +
+ + adj + + + + hipochondryczny + + +
+ +
+ hyponym +
+ + n + + + + hiponim + + +
+ +
+ hypotenusa +
+ + n + + + + przeciwprostokątna + + +
+ +
+ hypotes +
+ + n + + + antagen sats + + hipoteza + + +
+ +
+ hypotetisk +
+ + adj + + + på antagen sats vilande + + hipotetyczny + + +
+ +
+ hyra +
+ + n + + + avgift för att få hyra något + + komorne + + +
+ +
+ hyra +
+ + v + + + få utnyttja något mot betalning + + wynajmować + + +
+ +
+ hyra ut +
+ + v + + + + wynajmować + + +
+ +
+ hyrax +
+ + n + + + klippgrävling + + góralek + + +
+ +
+ hyreshus +
+ + n + + + byggnad som består av flera lägenheter som hyrs ut + + kamienica czynszowa + + +
+ +
+ hysa +
+ + v + + + ge boende hos sig + + dać schronienie + + + + ha en bestående känsla + + żywić + + + + ha plats för + + mieścić + + +
+ +
+ hyss +
+ + n + + + bus, rackartyg + + figiel + psikus + + +
+ +
+ hyssja +
+ + v + + + försöka tysta ner någon + + uciszać + + +
+ +
+ hyvel +
+ + n + + + verktyg som används för att jämna till träytor + + hebel + strug + + +
+ +
+ hyvla +
+ + v + + + jämna till med hyvel + + heblować + strugać + + +
+ +
+ häck +
+ + n + + + 1. rad med buskar + + żywopłot + + + + 2. idrottsgren + + płotki + + + + 3. hinder i denna idrottsgren + + płotki + + + + 4. stuss + + pupa + tyłek + + +
+ +
+ häcka +
+ + v + + + (om fåglar) utöva häckning + + wylęgiwać + wysiadywać + + + + (om människor) befinna sig länge på en plats och göra ingenting + + wysiadywać + + +
+ +
+ häckla +
+ + v + + + ansätta med besvärande frågor + + dręczyć + nękać + + + + reta eller förolämpa någon genom att hånfullt kritisera + + docinać + dogryzać + dręczyć + gnębić + + +
+ +
+ häckning +
+ + n + + + fåglarnas reproduktionsprocess + + wylęganie + + +
+ +
+ häcksparv +
+ + n + + + + cierlik + + +
+ +
+ hädanefter +
+ + adv + + + + odtąd + + +
+ +
+ hädangången +
+ + adj + + + avliden, död + + zmarły + + +
+ +
+ häftig +
+ + adj + + + cool + + bombowy + + + + snabb, våldsam + + gwałtowny + silny + + +
+ +
+ häftklammer +
+ + n + + + liten u-formad bit metalltråd vilken kan monteras i häftapparat + + zszywka + + +
+ +
+ häger +
+ + n + + + fågel inom familjen hägrar + + czapla + + + + fågelarten gråhäger + + czapla siwa + + +
+ +
+ hägg +
+ + n + + + trädslag Prunus padus + + czeremcha + czeremcha zwyczajna + + +
+ +
+ hägn +
+ + n + + + beskydd + + ochrona + osłona + + +
+ +
+ hägna +
+ + v + + + sätta upp stängsel + + ogradzać + + +
+ +
+ hägra +
+ + v + + + framstå som en dröm + + marzyć się + roić się + + + + visa sig som en hägring + + majaczeć + + +
+ +
+ hägring +
+ + n + + + lockande syn, synvilla + + fatamorgana + majak + mamidło + miraż + złudzenie + + +
+ +
+ häkta +
+ + v + + + arrestera + + aresztować + + +
+ +
+ häkte +
+ + n + + + lokal där brottsmisstänkt person hålls frihetsberövad medan förundersökning eller dylikt pågår inför eventuellt åtal + + areszt + + +
+ +
+ häl +
+ + n + + + den bakersta delen av foten + + pięta + + +
+ +
+ häleri +
+ + n + + + handel med stöldgods + + paserstwo + + +
+ +
+ hälft +
+ + n + + + + połowa + połówka + + +
+ +
+ häll +
+ + n + + + blottad berggrund + + skała + + + + slät, skivliknande tillhuggen sten + + płyta + + +
+ +
+ hälleberg +
+ + n + + + blottad berggrund + + skała + + + + fast och säker grund att bygga på + + opoka + skała + + + + något fruktlöst, som inte medför något resultat + + opoka + skała + + +
+ +
+ hälsa +
+ + n + + + tillstånd + + zdrowie + + + + tillstånd av god hälsa + + zdrowie + + +
+ +
+ hälsa +
+ + v + + + + pozdrawiać + + +
+ +
+ hälsena +
+ + n + + + sena ovanför hälen + + ścięgno Achillesa + + +
+ +
+ hälsning +
+ + n + + + kort meddelande + + pozdrowienie + + +
+ +
+ hämma +
+ + v + + + hindra, bromsa + + hamować + powstrzymywać + przeszkadzać + tamować + + +
+ +
+ hämnas +
+ + v + + + utföra bestraffande handling + + mścić + + +
+ +
+ hämnd +
+ + n + + + gärning som syftar till att förstöra för någon annan som tidigare förstört för en själv + + zemsta + + +
+ +
+ hämning +
+ + n + + + psykologisk inställning som förhindrar ett visst beteende + + zahamowanie + hamulec + + +
+ +
+ hämsko +
+ + n + + + hindrande omständighet + + przeszkoda + hamulec + zawada + + +
+ +
+ hända +
+ + v + + + inträffa + + dziać się + zdarzać się + przytrafiać się + + +
+ +
+ händelse +
+ + n + + + något som inträffar + + zdarzenie + wydarzenie + + + + tillfällig omständighet + + przypadek + + +
+ +
+ händelsevis +
+ + adv + + + av en tillfällighet + + przez przypadek + przypadkowo + + +
+ +
+ hänföra +
+ + v + + + föra in något i visst sammanhang + + przypisywać + zaliczać + + + + ha samband med något + + dotyczyć + odnosić się + zaliczać się + + + + väcka entusiasm, förtjusning o.d. hos någon + + zachwycać + oczarowywać + porywać + + +
+ +
+ hänga +
+ + v + + + (om apparater) sluta ta emot eller skicka information + + zawiesić się + + + + döda genom att fästa ett rep runt halsen + + powiesić + wisieć + + + + hållas uppe i lodrätt läge utan kontakt med marken + + wisieć + + + + placera i lodrätt läge utan kontakt med marken + + powiesić + zawiesić + + +
+ +
+ hänga läpp +
+ + v + + + vara på dåligt humör + + spuścić nos na kwintę + + +
+ +
+ hängbro +
+ + n + + + bro som består av två par pyloner, ett på var sida om spannet, med två eller fler primära bärkablar spända mellan dem + + most wiszący + + +
+ +
+ hänge +
+ + n + + + hängande, axliknande blomställning + + bazia + kotka + + +
+ +
+ hänge +
+ + v + + + ägna sig åt, överlämna sig åt, gå in för något + + oddawać się + poświęcać się + + +
+ +
+ hänglås +
+ + n + + + låsanordning med rörlig låsbar bygel + + kłódka + + +
+ +
+ hängmatta +
+ + n + + + + hamak + + +
+ +
+ hängsle +
+ + n + + + anordning med band e.d. avsedd att hålla uppe byxor, kjol e.d. + + szelki + + +
+ +
+ hänsyn +
+ + n + + + att ta i beaktande + + uwzględnienie + wgląd + + +
+ +
+ här +
+ + adv + + + om plats + + tu + tutaj + + +
+ +
+ här +
+ + n + + + armé + + armia + wojsko + + +
+ +
+ här ligger en hund begraven +
+ + v + + + + tu leży pies pogrzebany + + +
+ +
+ härad +
+ + n + + + administrativt område + + powiat + + + + omfång + + obszar + zasięg + + +
+ +
+ härbärge +
+ + n + + + kostnadsfri övernattningslokal för bostadslösa + + schronisko + + +
+ +
+ härbärgera +
+ + v + + + ge någon husrum, nattlogi eller kvarter + + przenocować + schronienie + + +
+ +
+ härd +
+ + n + + + bildligt: trygg plats + + gniazdo + + + + centrum, utgångspunkt + + siedlisko + zarzewie + + + + eldstad + + ognisko + + +
+ +
+ härda +
+ + v + + + bli hård(are) + + twardnieć + + + + få att bli hård(are) + + hartować + utwardzać + + + + göra (sig) motståndskraftig + + hartować + uodparniać + + +
+ +
+ härdsmälta +
+ + n + + + smältning av reaktorhärden + + stopienie + + +
+ +
+ härfågel +
+ + n + + + fågelart + + dudek + + +
+ +
+ härförleden +
+ + adv + + + nyligen, för inte länge sedan + + ostatnio + + +
+ +
+ härlig +
+ + adj + + + som ger mycket välmående + + cudowny + wspaniały + + +
+ +
+ härma +
+ + v + + + göra precis likadant (eller liknande) som någon annan + + naśladować + udawać + imitować + małpować + przedrzeźniać + + +
+ +
+ härmed +
+ + adv + + + med detta + + niniejszym + + +
+ +
+ härmsångare +
+ + n + + + + zaganiacz + + +
+ +
+ härska +
+ + v + + + + panować + + +
+ +
+ härskare +
+ + n + + + person som innehaver makt + + władca + pan + + +
+ +
+ härskarinna +
+ + n + + + + władczyni + + +
+ +
+ härsken +
+ + adj + + + på dåligt humör + + nie w sosie + rozeźlony + + + + som har härsknat + + zjełczały + + +
+ +
+ härskna +
+ + v + + + (om ett fett) bli dåligt + + jełczeć + + + + bli arg eller sur på något + + obruszyć się + zaperzyć się + żachnąć się + + +
+ +
+ härstamma +
+ + v + + + + pochodzić + + +
+ +
+ härvidlag +
+ + adv + + + i detta fall eller avseende + + pod tym względem + w tej sprawie + w tym + w tym wypadku + + +
+ +
+ häst +
+ + n + + + hästdjur + + koń + + +
+ +
+ hästhov +
+ + n + + + arten Tussilago farfara + + podbiał + + +
+ +
+ hästkraft +
+ + n + + + + koń mechaniczny + + +
+ +
+ hästkött +
+ + n + + + kött + + konina + + +
+ +
+ hästsko +
+ + n + + + stycke metall som fästs på undersidan av hästars hovar + + podkowa + + +
+ +
+ hästsvans +
+ + n + + + djurdel + + koński ogon + + + + frisyr + + koński ogon + + +
+ +
+ häva +
+ + v + + + få något att upphöra + + odwołać + uchylać + znosić + + + + förflytta i sidled (och eventuellt nedåt), ofta med en hastig och kraftig rörelse + + miotać + rzucać + + + + förflytta uppåt, ofta med en hastig och kraftig rörelse + + podnosić + + +
+ +
+ hävd +
+ + n + + + god vård och underhåll av jord + + uprawa + + + + historisk framställning eller dokument + + dzieje + kronika + + + + långvarig tradition, gammal sedvänja + + tradycja + zwyczaj + + + + äganderätt till fast egendom vilken grundar sig på långvarigt bruk + + zasiedzenie + + +
+ +
+ hävda +
+ + v + + + försvara och upprätthålla, vidmakthålla + + bronić + utrzymywać + + + + försvara sig eller sin ställning + + bronić + poddawać + wytrzymywać + + + + påstå, starkt framhålla + + twierdzić + utrzymywać + + +
+ +
+ hävstång +
+ + n + + + långsmal och vridbar kropp som räknas till en av de sex enkla maskinerna på vilken motsatta krafter verkar + + dźwignia + + +
+ +
+ häxa +
+ + n + + + trolldomskunnig kvinna + + czarownica + wiedźma + + +
+ +
+ häxring +
+ + n + + + + czarcie koło + czarci krąg + + +
+ +
+ håg +
+ + n + + + lust eller fallenhet att ägna sig åt något + + chęć + ochota + skłonność + + + + själslig läggning som styr tankar, föreställningar, minnesbilder o.d. + + duch + temperament + usposobienie + + + + tillfällig sinnesstämning eller tillfälligt tänkande + + humor + nastrój + usposobienie + + +
+ +
+ hågkomst +
+ + n + + + minne, erinring + + reminiscencja + wspomnienie + + +
+ +
+ hål +
+ + n + + + urgöpning + + dziura + + + + öppning som går genom föremål eller material + + dziura + otwór + + +
+ +
+ hålkort +
+ + n + + + kort med stansade hål som möjliggör maskinell bearbetning + + karta dziurkowana + + +
+ +
+ hålla +
+ + v + + + ha ett föremål i handen + + trzymać + + +
+ +
+ hålla kort +
+ + v + + + behandla strängt + + trzymać krótko + + +
+ +
+ hålla med +
+ + v + + + (transitivt) vara av samma uppfattning + + zgadzać się + + +
+ +
+ hålla på +
+ + v + + + heja på + + być za + + + + vara ihärdig + + nie ustawać + obstawać + trwać + + +
+ +
+ hålla på halster +
+ + v + + + hålla i ovisshet eller spänning + + trzymać w napięciu + trzymać w niepewności + + +
+ +
+ hålla sig på mattan +
+ + v + + + uppföra sig städat + + trzymać się w ryzach + umieć się zachować + + +
+ +
+ hålla till +
+ + v + + + ha för vana att befinna sig på viss plats + + przebywać + przesiadywać + + +
+ +
+ hålla tyst +
+ + v + + + + zamykać + + +
+ +
+ hållplats +
+ + n + + + + przystanek + + +
+ +
+ håltimme +
+ + n + + + ledig timme mellan två lektioner (vanligast på gymnasiet) + + okienko + + +
+ +
+ hålväg +
+ + n + + + äldre, enklare väg eller upptrampad stig som ligger lägre än omgivningen + + holweg + + +
+ +
+ håna +
+ + v + + + + szydzić + + +
+ +
+ hånfull +
+ + adj + + + som /ofta/ hånar (någon eller något) + + drwiący + szyderczy + urągliwy + + +
+ +
+ hår +
+ + n + + + oräknebart + + włosy + + + + räknebart + + włos + włosy + + +
+ +
+ hårborste +
+ + n + + + + szczotka do włosów + + +
+ +
+ hård +
+ + adj + + + ovänlig + + nieczuły + + + + stel + + twardy + + + + sträng + + srogi + surowy + + + + svår + + ciężki + + + + tuff + + twardy + zacięty + + +
+ +
+ hårddisk +
+ + n + + + lagringsmedium + + dysk twardy + + +
+ +
+ hårig +
+ + adj + + + + owłosiony + + +
+ +
+ hårlös +
+ + adj + + + som saknar hår + + bezwłosy + + +
+ +
+ hårsmån +
+ + n + + + ytterst obetydligt avstånd; något mycket obetydligt + + włos + + +
+ +
+ hårstrå +
+ + n + + + + włos + + +
+ +
+ hårtork +
+ + n + + + + suszarka do włosów + + +
+ +
+ håv +
+ + n + + + fisknät fäst vid ett skaft + + kaszorek + podrywka + + + + pung fäst vid ett skaft för insamling av kollekt + + taca + + +
+ +
+ håva +
+ + n + + + gåva (ofta abstrakta sådana) + + dar + + +
+ +
+ håva +
+ + v + + + fånga med håv + + chwytać + łapać + łowić + + +
+ +
+ +
+ + n + + + torkat gräs som används som djurfoder + + siano + + +
+ +
+ höft +
+ + n + + + utskjutande kroppsparti runt höftbenet och nedanför midjan + + biodro + + +
+ +
+ höfta +
+ + v + + + + szacować + zaokrąglić + + +
+ +
+ hög +
+ + adj + + + når långt från marknivån + + wysoki + + + + numeriskt stor + + wysoki + + + + på stort avstånd från marken + + wysoki + + +
+ +
+ hög +
+ + n + + + samling av saker + + stos + + +
+ +
+ högaffel +
+ + n + + + + widły + + +
+ +
+ högakta +
+ + v + + + värdera högt, hysa vördnad eller stor aktning för + + cenić + poważać + + +
+ +
+ högdragen +
+ + adj + + + snorkig, uppblåst och nedlåtande + + dumny + wyniosły + + +
+ +
+ höger +
+ + adj + + + politisk inriktning + + prawicowy + + + + riktning + + prawy + + +
+ +
+ högerhänt +
+ + adj + + + som helst utför uppgifter med höger hand + + praworęczny + praworęki + + +
+ +
+ högerhänthet +
+ + n + + + det att vara högerhänt + + praworęczność + + +
+ +
+ högfärdig +
+ + adj + + + fylld av högfärd + + butny + pyszny + wyniosły + zarozumiały + + +
+ +
+ högljudd +
+ + adj + + + + głośny + + +
+ +
+ högljutt +
+ + adv + + + på hög ljudnivå + + głośno + + +
+ +
+ högmod +
+ + n + + + högmod + + pycha + próżność + zarozumiałość + + +
+ +
+ högmodig +
+ + adj + + + fylld av högmod + + pyszny + wyniosły + zarozumiały + + +
+ +
+ högröd +
+ + adj + + + starkt rödfärgad + + pąsowy + + +
+ +
+ högtalare +
+ + n + + + + głośnik + + +
+ +
+ högtravande +
+ + adj + + + tillgjort högtidlig, uppstyltad, pompös, bombastisk + + górnolotny + napuszony + szumny + + +
+ +
+ högtryck +
+ + n + + + område med högt lufttryck + + antycyklon + wyż + + +
+ +
+ högvatten +
+ + n + + + tidvatten när vattenståndet är högt + + przypływ + + +
+ +
+ höjd +
+ + n + + + mått på endimensionell rumslig utbredning i lodrät riktning + + wysokość + + + + plats eller område högt uppe + + wyżyna + wzniesienie + + + + vertikalt avstånd från marken eller havsytan + + wysokość + wysokość bezwzględna + wysokość nad poziomem morza + + + + vinkelavståndet från horisonten till himlakroppen + + elewacja + wysokość astronomiczna + + +
+ +
+ hök +
+ + n + + + rovfågel + + jastrząb + + +
+ +
+ hökuggla +
+ + n + + + + sowa jarzębata + + +
+ +
+ hölje +
+ + n + + + tunt skal runt något + + futerał + okrycie + pokrowiec + powłoka + przykrycie + + +
+ +
+ höna +
+ + n + + + fågelhona + + kurak + + + + tamhöna + + kura + kura domowa + + +
+ +
+ höns +
+ + n + + + (kollektivt) fågel från ordningen hönsfåglar + + drób + + +
+ +
+ höra +
+ + v + + + fråga ut, förhöra + + przesłuchać + + + + ingå i, tillhöra + + należeć + przynależeć + + + + uppfatta ljud + + słyszeć + słuchać + + +
+ +
+ höra av +
+ + v + + + (höra av sig) ge ifrån sig ett livstecken, ta kontakt + + dać znak życia + odezwać się + skontaktować się + + + + få livstecken eller kontakt av någon + + dostać wieści + otrzymać wiadomość + + +
+ +
+ höra sig för +
+ + v + + + fråga för att få information + + dowiadywać się + informować się + + +
+ +
+ hörlur +
+ + n + + + halv=| + + słuchawka + + +
+ +
+ hörlurar +
+ + n + + + + słuchawka + + +
+ +
+ hörn +
+ + n + + + punkt där två kanter eller ytor möts + + róg + + +
+ +
+ hörna +
+ + n + + + sport: läge där det anfallande laget får återuppta spelet vid spelplanens hörn + + rzut rożny + + +
+ +
+ hörsamma +
+ + v + + + efterkomma + + posłuchać + przyjąć + usłuchać + + +
+ +
+ hörsel +
+ + n + + + + słuch + + +
+ +
+ höst +
+ + n + + + årstid mellan sommar och vinter + + jesień + + +
+ +
+ höstack +
+ + n + + + stack av hö + + stóg + + +
+ +
+ höstlig +
+ + adj + + + som hör hösten till + + jesienny + + +
+ +
+ hövlig +
+ + adj + + + + grzeczny + + +
+ +
+ i +
+ + preposition + + + (om plats) läge inuti + + w + + + + (om plats) vid vissa slags platser + + w + + +
+ +
+ i alla händelser +
+ + adv + + + under alla förhållanden + + w każdym razie + + +
+ +
+ i brådrasket +
+ + adv + + + inom den närmaste tiden + + od razu + z miejsca + + +
+ +
+ i dag +
+ + adv + + + innevarande dag + + dzisiaj + dziś + + + + nuförtiden + + w dzisiejszych czasach + + +
+ +
+ i den vevan +
+ + adv + + + samtidigt + + jednocześnie + za jednym zamachem + + +
+ +
+ i efterhand +
+ + adv + + + efteråt, efter att något har hänt + + potem + później + + + + efteråt, när man kan se resultatet + + potem + później + + +
+ +
+ i ett nafs +
+ + adv + + + hastigt och utan svårigheter, på ögonblicket + + migiem + w mgnieniu oka + + +
+ +
+ i ett svep +
+ + adv + + + i ett tag, utan avbrott + + duszkiem + za jednym zamachem + + +
+ +
+ i förrgår +
+ + adv + + + för två dagar sedan + + przedwczoraj + + +
+ +
+ i förstone +
+ + adv + + + till en början + + z początku + pierwotnie + początkowo + + +
+ +
+ i förtid +
+ + adv + + + tidigare än normalt eller beräknat + + przedwcześnie + + +
+ +
+ i går +
+ + adv + + + föregående dag + + wczoraj + + +
+ +
+ i mjugg +
+ + adv + + + i hemlighet + + ukradkiem + + +
+ +
+ i morgon +
+ + adv + + + + jutro + + +
+ +
+ i onödan +
+ + adv + + + utan att det behövs + + niepotrzebnie + + +
+ +
+ i princip +
+ + adv + + + i huvudsak, i grund och botten, i stort sett + + w zasadzie + + +
+ +
+ i ropet +
+ + adj + + + populär, omtyckt + + popularny + w modzie + + +
+ +
+ i sakta mak +
+ + adv + + + långsamt + + bez pośpiechu + powolutku + + +
+ +
+ i samma veva +
+ + adv + + + samtidigt + + jednocześnie + za jednym zamachem + + +
+ +
+ i slutändan +
+ + adv + + + som ett slut efter en serie händelser + + ostatecznie + w końcu + + +
+ +
+ i stort sett +
+ + adv + + + praktiskt taget, mycket nära + + praktycznie + w zasadzie + + +
+ +
+ i stället +
+ + adv + + + anger att något gäller, medan något annat inte gäller + + w miejsce + zamiast + + +
+ +
+ i stöten +
+ + adv + + + åt gången, i taget + + na raz + pod rząd + + +
+ +
+ i svang +
+ + adj + + + i omlopp, ofta förekommande + + krążące + w obiegu + + +
+ +
+ i synnerhet +
+ + adv + + + + zwłaszcza + + +
+ +
+ i övermorgon +
+ + adv + + + dagen efter i morgon + + pojutrze + + +
+ +
+ iaktta +
+ + v + + + lägga märke till + + obserwować + dostrzegać + zauważać + + + + ta hänsyn till + + przestrzegać + + +
+ +
+ ibland +
+ + adv + + + + czasami + czasem + od czasu do czasu + + +
+ +
+ icke desto mindre +
+ + adv + + + dock, ändå, trots det + + niemniej + niemniej jednak + tym niemniej + + +
+ +
+ icke-metall +
+ + n + + + + niemetal + + +
+ +
+ id +
+ + n + + + fiskarten (Leuciscus idus) + + jaź + + +
+ +
+ idas +
+ + v + + + orka + + chcieć się + mieć siłę + + +
+ +
+ ide +
+ + n + + + håla, grop eller liknande där vissa djur sover under vintern + + legowisko + + +
+ +
+ idealistisk +
+ + adj + + + + idealistyczny + + +
+ +
+ ideell +
+ + adj + + + utan vinstinteresse + + idealistyczny + + +
+ +
+ idel +
+ + adv + + + uteslutande + + całkowicie + wyłącznie + + +
+ +
+ idelig +
+ + adj + + + gång på gång upprepad + + ciągły + nieustanny + ustawiczny + + +
+ +
+ ideligen +
+ + adv + + + ständigt, gång på gång + + ciągle + co i rusz + wciąż + + +
+ +
+ identisk +
+ + adj + + + + identyczny + + +
+ +
+ identitet +
+ + n + + + (matematik) egenskapen hos en funktion eller formel att alltid ha samma värde + + tożsamość + + + + ställning som unik person + + tożsamość + + + + (filosofi) självmedvetande om egen essens + + tożsamość + + +
+ +
+ identitetspolitik +
+ + n + + + politisk ställningstagande som grundar sig på individernas egna sociala intressegrupper + + polityka tożsamości + + +
+ +
+ ideologi +
+ + n + + + + ideologia + + +
+ +
+ idiolekt +
+ + n + + + enskild persons unika språkbruk + + idiolekt + + +
+ +
+ idiom +
+ + n + + + fast uttryck + + idiom + idiomat + idiomatyzm + + +
+ +
+ idiomatisk +
+ + adj + + + + idiomatyczny + + +
+ +
+ idiosynkrasi +
+ + n + + + abnorm överkänslighet mot läkemedel, födoämne e.d. + + idiosynkrazja + + + + sätt att vara som är karakteristiskt för den personen + + idiosynkrazja + + +
+ +
+ idiosynkratisk +
+ + adj + + + som har att göra med överkänslighet mot läkemedel, födoämne e.d. + + idiosynkratyczny + + + + starkt personligt präglad + + idiosynkratyczny + + +
+ +
+ idiot +
+ + n + + + mindre begåvad person + + kretyn + idiota + + +
+ +
+ idiotisk +
+ + adj + + + + idiotyczny + + +
+ +
+ idissla +
+ + v + + + tugga om + + przeżuwać + + + + upprepa eller säga om och om igen + + międlić + powtarzać + wałkować + + +
+ +
+ idisslare +
+ + n + + + en underordning till ordningen partåiga hovdjur + + przeżuwacze + + + + individ av denna underordning + + przeżuwacz + + +
+ +
+ idka +
+ + v + + + syssla med, ägna sig åt + + oddawać się + poświęcać się + praktykować + uprawiać + + +
+ +
+ idog +
+ + adj + + + flitig, arbetsam + + pilny + pracowity + skrzętny + wytrwały + + +
+ +
+ idrottslärare +
+ + n + + + lärare som undervisar i idrott + + wuefistka + wuefista + + +
+ +
+ idrottsman +
+ + n + + + manlig idrottare + + sportowiec + + +
+ +
+ idé +
+ + n + + + uppkommande tanke + + pomysł + idea + + +
+ +
+ igelkott +
+ + n + + + + jeż + + +
+ +
+ igen +
+ + adv + + + på nytt + + ponownie + znów + + +
+ +
+ ignorera +
+ + v + + + + ignorować + lekceważyć + + +
+ +
+ ihärdig +
+ + adj + + + + wytrwały + + +
+ +
+ ihålig +
+ + adj + + + långt från att vara övertygande + + pusty + + + + med större hålrum + + pusty + wydrążony + + +
+ +
+ ikon +
+ + n + + + helig avbildning + + ikona + + + + mindre bild + + ikona + + +
+ +
+ ikonostas +
+ + n + + + skiljevägg med ikoner mellan koret och församlingens plats i en grekisk-katolsk eller ortodox kyrka + + ikonostas + + +
+ +
+ iktyologi +
+ + n + + + läran om fiskar + + ichtiologia + + +
+ +
+ iktyologisk +
+ + adj + + + som rör eller avser iktyologi + + ichtiologiczny + + +
+ +
+ ila +
+ + v + + + skynda, jäkta + + gnać + mknąć + pędzić + + + + värka (till), ge plötslig smärtförnimmelse + + rwać + + +
+ +
+ illa +
+ + adj + + + inte bra + + zły + + +
+ +
+ illa +
+ + adv + + + + źle + + +
+ +
+ illa ute +
+ + adj + + + som befinner sig i ett besvärligt läge, som är i knipa + + kłopot + tarapaty + + +
+ +
+ illamående +
+ + adj + + + som mår illa + + mdłości + niedobrze + + +
+ +
+ illamående +
+ + n + + + det att må illa + + mdłości + nudności + + +
+ +
+ iller +
+ + n + + + mårddjur + + tchórz + tchórz zwyczajny + + +
+ +
+ illojal +
+ + adj + + + inte lojal + + nielojalny + + +
+ +
+ illojalt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet illojal + + nielojalnie + + +
+ +
+ illusion +
+ + n + + + något som ser ut som något det inte är + + złudzenie + + +
+ +
+ illustration +
+ + n + + + bild som beskriver den text den illustrerar + + ilustracja + + +
+ +
+ illustratör +
+ + n + + + + ilustrator + ilustratorka + + +
+ +
+ illustrera +
+ + v + + + + ilustrować + + +
+ +
+ ilska +
+ + n + + + + złość + gniew + + +
+ +
+ ilsken +
+ + adj + + + + rozgniewany + + +
+ +
+ imitera +
+ + v + + + härma, apa efter + + imitować + naśladować + + +
+ +
+ imperativ +
+ + n + + + modus som används i uppmaningar + + tryb rozkazujący + + + + moralisk norm + + imperatyw + + +
+ +
+ imperfektiv +
+ + adj + + + som anger en oavslutad handling + + niedokonany + + +
+ +
+ impressionism +
+ + n + + + en kulturell riktning inom modernismen + + impresjonizm + + +
+ +
+ impulsiv +
+ + adj + + + + impulsywny + + +
+ +
+ inackordera +
+ + v + + + erhålla mat (och rum) hos en familj eller på en anstalt + + stołować się + wynajmować + + +
+ +
+ inackordering +
+ + n + + + det att inackordera någon eller vara inackorderad + + pokój + stołowanie + utrzymanie + wynajmowanie + + + + mat (och rum) som en inackorderad erhåller + + pensja + pensjonat + stołówka + + + + person som har mat (och rum) t ex hos en familj eller på en anstalt + + pensjonariusz + stołownik + + +
+ +
+ inavel +
+ + n + + + fortplantning genom närbesläktade individer + + chów wsobny + + +
+ +
+ inbegripa +
+ + v + + + ha som ingående del + + obejmować + zawierać + + + + låta ingå som del i viss helhet + + wliczać + włączać + + +
+ +
+ inberätta +
+ + v + + + lämna redogörelse eller rapport till överordnad person eller myndighet + + sprawozdać + zameldować + + +
+ +
+ inbjudan +
+ + n + + + + zaproszenie + + +
+ +
+ inbördeskrig +
+ + n + + + krig mellan grupper av medborgare i samma land + + wojna domowa + + +
+ +
+ incest +
+ + n + + + sexuellt förhållande mellan nära släktingar + + kazirodztwo + + +
+ +
+ index +
+ + n + + + diskret variabel som skiljer olika element i en vektor eller annat matematiskt objekt + + indeks + + +
+ +
+ indexera +
+ + v + + + förse med index + + indeksować + + +
+ +
+ indicium +
+ + n + + + indikation, tecken + + oznaka + poszlaka + + +
+ +
+ indier +
+ + n + + + + Hindus + Hinduska + + +
+ +
+ indigo +
+ + adj + + + + indygo + + +
+ +
+ indikator +
+ + n + + + + indykator + + +
+ +
+ indikera +
+ + v + + + + wskazywać + + +
+ +
+ indisk +
+ + adj + + + som rör Indien, indiska språk eller det indiska folket + + indyjski + + +
+ +
+ indiskret +
+ + adj + + + ogrannlaga, taktlös + + niedyskretny + + +
+ +
+ indium +
+ + n + + + + ind + + +
+ +
+ individ +
+ + n + + + + osobnik + + +
+ +
+ indoeuropeisk +
+ + adj + + + som rör alla de språk som ursprungligen talades i Europa och Västasien + + indoeuropejski + + +
+ +
+ indonesier +
+ + n + + + person från Indonesien + + Indonezyjczyk + + +
+ +
+ indonesisk +
+ + adj + + + + indonezyjski + + +
+ +
+ industri +
+ + n + + + + przemysł + + +
+ +
+ industrialism +
+ + n + + + (samhällsordning som får sin prägel av) stordrift och maskinell masstillverkning + + industrializm + + +
+ +
+ industriell +
+ + adj + + + + przemysłowy + + +
+ +
+ infall +
+ + n + + + plötslig fientlig inträngande + + inwazja + najazd + + + + plötslig tanke eller idé som infaller någon + + pomysł + myśl + + +
+ +
+ infanteri +
+ + n + + + + piechota + + +
+ +
+ infatta +
+ + v + + + insätta, inmontera något i en infattning, en ram + + oprawiać + + +
+ +
+ infektion +
+ + n + + + smitta + + infekcja + zakażenie + + +
+ +
+ infertil +
+ + adj + + + steril, ofruktsam + + bezpłodny + + +
+ +
+ infinitesimal +
+ + adj + + + oändligt liten + + infinitezymalny + + +
+ +
+ inflammation +
+ + n + + + + zapalenie + + +
+ +
+ inflika +
+ + v + + + sticka emellan med bidrag till samtal + + dorzucać + wtrącać + + +
+ +
+ influensa +
+ + n + + + + grypa + + +
+ +
+ influera +
+ + v + + + + wpływać + oddziaływać + + +
+ +
+ inflytande +
+ + n + + + + wpływ + + +
+ +
+ inflytelserik +
+ + adj + + + med stort inflytande + + wpływowy + + +
+ +
+ infläta +
+ + v + + + genom flätning fästa något i eller mellan något + + wpleść + + + + infoga + + wpleść + + +
+ +
+ infoga +
+ + v + + + inpassa som del + + wstawiać + + +
+ +
+ information +
+ + n + + + upplysning + + informacja + + +
+ +
+ informell +
+ + adj + + + + nieformalny + nieoficjalny + + +
+ +
+ informera +
+ + v + + + + informować + + +
+ +
+ infälld +
+ + adj + + + fysiskt omsluten av något i en fördjupning, så att inget sticker ut + + wmontowany + wpuszczony + + + + placerad fristående från annat bildinnehåll, oftast i mindre storlek + + wmontowany + + +
+ +
+ infödd +
+ + adj + + + född i ett visst område + + rodowity + + +
+ +
+ inför skranket +
+ + adv + + + inför domstol + + sąd + + +
+ +
+ ingalunda +
+ + adv + + + + bynajmniej nie + wcale nie + + +
+ +
+ inge +
+ + v + + + ge känsla av + + napawać + wzbudzać + + +
+ +
+ ingefära +
+ + n + + + ört och rot + + imbir + imbir lekarski + + +
+ +
+ ingen +
+ + pronoun + + + inte någon (sak eller person) + + żaden + + + + inte någon person + + nikt + + +
+ +
+ ingen orsak +
+ + interjection + + + + nie ma za co + + +
+ +
+ ingendera +
+ + pronoun + + + varken den ena eller den andra + + żaden + żadna + żadne + + +
+ +
+ ingenjör +
+ + n + + + + inżynier + + +
+ +
+ ingenstans +
+ + adv + + + inte på någon plats + + nigdzie + + + + inte till någon plats + + nigdzie + + +
+ +
+ ingenting +
+ + pronoun + + + inte en enda sak + + nic + + +
+ +
+ ingivelse +
+ + n + + + plötslig tanke eller idé eller impuls + + impuls + natchnienie + olśnienie + + +
+ +
+ ingrediens +
+ + n + + + livsmedel som används vid matlagning eller bakning + + składnik + + +
+ +
+ ingå +
+ + v + + + 1. vara en del av + + stanowić część składową + wchodzić w skład + + + + 2. inträda + + przybywać + + +
+ +
+ ingång +
+ + n + + + väg in + + wejście + wjazd + + +
+ +
+ inhemsk +
+ + adj + + + som hör till det egna landet + + krajowy + rodzimy + tubylczy + wewnętrzny + + +
+ +
+ inhysa +
+ + v + + + göra rum åt (objektivt), att bereda plats för. + + ulokować + zakwaterować + + +
+ +
+ inhägna +
+ + v + + + omge med stängsel|halv= + + ogradzać + + +
+ +
+ inhägnad +
+ + n + + + avgränsat område + + zagroda + + +
+ +
+ injektion +
+ + n + + + medicin insprutning + + zastrzyk + + +
+ +
+ inkarnation +
+ + n + + + + inkarnacja + + +
+ +
+ inkludera +
+ + v + + + ha som ingående del + + zawierać + obejmować + + + + låta ingå som del i viss helhet + + wliczać + włączać + + +
+ +
+ inkompetent +
+ + adj + + + + niekompetentny + + +
+ +
+ inkorrekt +
+ + adj + + + + niepoprawny + + +
+ +
+ inköp +
+ + n + + + något som har köpts eller köpts in + + zakup + + +
+ +
+ inlemma +
+ + v + + + göra till en lem av ett större helt + + wcielać + włączać + + +
+ +
+ inlärd hjälplöshet +
+ + n + + + ett apatiskt tillstånd orsakat av erfarenheter av okontrollerbara konsekvenser + + wyuczona bezradność + + +
+ +
+ inmundiga +
+ + v + + + inta föda + + posilać się + + +
+ +
+ innan +
+ + adv + + + på insidan, invändigt + + wewnątrz + + + + tidigare, förut + + przedtem + + +
+ +
+ innanmäte +
+ + n + + + inre delar + + trzewia + wnętrzności + miąższ + podroby + + +
+ +
+ innebandy +
+ + n + + + bollspel + + unihokej + + +
+ +
+ inneboende +
+ + adj + + + som skaffat permanent kost och logi hos annan person + + podnajmujący + wynajmujący + + + + som utgör naturlig eller medfödd inre del + + nieodłączny + wrodzony + właściwy + + +
+ +
+ inneboende +
+ + n + + + person som hyr eller på annat sätt får nyttja ett rum i någon annans bostad + + sublokator + sublokatorka + + +
+ +
+ innebära +
+ + v + + + + oznaczać + + +
+ +
+ innebörd +
+ + n + + + + znaczenie + sens + treść + + +
+ +
+ innefatta +
+ + v + + + ha som ingående del + + zawierać + obejmować + + + + låta ingå som del i viss helhet + + wliczać + włączać + + +
+ +
+ inneha +
+ + v + + + + mieć + posiadać + + +
+ +
+ innehåll +
+ + n + + + det som finns i något + + zawartość + treść + + +
+ +
+ innehålla +
+ + v + + + ha som innehåll + + zawierać + mieścić + + +
+ +
+ innehållsförteckning +
+ + n + + + lista över ett dokuments kapitel + + spis treści + + +
+ +
+ innesluta +
+ + v + + + omfatta, omsluta + + obejmować + + +
+ +
+ innovation +
+ + n + + + + innowacja + + +
+ +
+ innovativ +
+ + adj + + + nydanande, förnyande + + innowacyjny + + +
+ +
+ inofficiell +
+ + adj + + + inte officiell + + nieoficjalny + + +
+ +
+ inopportun +
+ + adj + + + + niewczesny + + +
+ +
+ inpå knuten +
+ + adv + + + alldeles intill + + tuż tuż + u wrót + + +
+ +
+ inre +
+ + adj + + + som finns inuti + + wewnętrzny + + +
+ +
+ inrikes +
+ + adj + + + + krajowy + wewnętrzny + + +
+ +
+ insekt +
+ + n + + + + owad + robak + + +
+ +
+ inskränka +
+ + v + + + begränsa + + ograniczać + + +
+ +
+ inskränkning +
+ + n + + + begränsning + + ograniczenie + + +
+ +
+ inskärpa +
+ + v + + + skarpt framhålla, tydligt understryka + + dać odczuć wagę + podkreślać + + +
+ +
+ insläpp +
+ + n + + + det att släppa in (t.ex. publik) + + wpuszczanie + + + + plats där man kan gå in + + wejście + + + + plats där något släpps in + + wejście + + +
+ +
+ inspiration +
+ + n + + + hänförelse, ingivelse + + natchnienie + + +
+ +
+ instabilitet +
+ + n + + + det att vara instabil + + niestabilność + + +
+ +
+ installerad +
+ + adj + + + perfektparticip av installera + + zainstalowany + + +
+ +
+ instans +
+ + n + + + juridik + + instancja + + +
+ +
+ instinkt +
+ + n + + + + instynkt + + +
+ +
+ instruera +
+ + v + + + ge instruktioner + + instruować + + +
+ +
+ instrumentalis +
+ + n + + + + narzędnik + + +
+ +
+ inställa +
+ + v + + + infinna sig + + stawić się + zgłosić się + + + + inte längre ha för avsikt att utföra en sedan tidigare planerad aktivitet + + odwołać + zawiesić + + +
+ +
+ inställd +
+ + adj + + + justerad så att viss funktion erhålls + + nastawiony + + + + som inte blir av + + odwołany + zawieszony + + +
+ +
+ inställning +
+ + n + + + attityd + + nastawienie + stosunek + postawa + + + + del av konfiguration + + nastawienie + nastawa + + +
+ +
+ inställsam +
+ + adj + + + som söker göra sig behaglig, överdrivet artig, fjäskig + + przymilny + schlebiający + + +
+ +
+ instämma +
+ + v + + + ansluta sig till + + przyłączać + + + + hålla med + + aprobować + zgadzać + + +
+ +
+ inta +
+ + v + + + placera sig i visst läge + + przyjmować + zajmować + + + + ta försvarad plats i besittning + + zajmować + zdobywać + + + + äta + + spożywać + + +
+ +
+ inte +
+ + adv + + + för fullständig mening + + nie + + + + för ofullständig mening + + nie + + +
+ +
+ inte en tillstymmelse +
+ + n + + + total avsaknad av något + + ani śladu + brak + + +
+ +
+ inte för allt smör i Småland +
+ + adv + + + inte för hur mycket pengar som helst + + za żadne skarby świata + + +
+ +
+ inte för inte +
+ + adv + + + inte utan skäl + + nie bez powodu + nie na darmo + nie na próżno + + +
+ +
+ inte ha alla hästar hemma +
+ + v + + + vara inte så smart + + brakować piątej klepki w głowie + + +
+ +
+ inte ha mycket till övers för +
+ + v + + + inte sätta stort värde på någon/något + + grosza nie dać + mieć za nic + nie dawać wiele + + +
+ +
+ inte lägga två strån i kors +
+ + v + + + inte bry sig om att göra något som helst + + nie kiwnąć nawet palcem + + +
+ +
+ inte oäven +
+ + adj + + + inte dålig, rätt bra + + niczego sobie + nie najgorszy + niezły + + +
+ +
+ inte se skogen för alla träd +
+ + v + + + vara absorberad i detaljerna + + nie widzieć lasu spoza drzew + + +
+ +
+ inte så oäven +
+ + adj + + + inte så dålig, rätt så bra + + niczego sobie + nie najgorszy + niezły + + +
+ +
+ inte så pjåkig +
+ + adj + + + inte alls dålig, ganska bra + + całkiem całkiem + niczego sobie + wcale wcale + + +
+ +
+ inte tillnärmelsevis +
+ + adv + + + inte ens i närheten av något annat + + w przybliżeniu + w ułamku + + +
+ +
+ integral +
+ + n + + + + całka + + +
+ +
+ integralkalkyl +
+ + n + + + den del av den matematiska analysen som behandlar, och generaliserar, teorin för att beräkna areor och volymer + + rachunek całkowy + + +
+ +
+ integrera +
+ + v + + + få att ingå som del i något + + integrować + + +
+ +
+ intellektuell +
+ + adj + + + + intelektualny + + +
+ +
+ intelligens +
+ + n + + + + inteligencja + + +
+ +
+ intelligenskvot +
+ + n + + + en sorts mått på begåvning som man erhållit genom olika textprov (intelligensåldern delad med levnadsåldern och multiplicerad med 100) + + iloraz inteligencji + + +
+ +
+ intelligent +
+ + adj + + + som snabbt och/eller grundligt kan tänka ut lösningar på problem + + inteligentny + + +
+ +
+ intensivt +
+ + adv + + + + intensywnie + + +
+ +
+ intensivvårdsavdelning +
+ + n + + + avdelning för intensivvård på sjukhus, förkortas IVA, vardagligt: intensiv + + OIT + oddział intensywnej terapii + + +
+ +
+ interferon +
+ + n + + + ett protein producerat av kroppens celler som svar på attacker av virus, maligna celler samt mot intracellulära parasiter + + interferon + + +
+ +
+ interjektion +
+ + n + + + ord tillhörande ordklassen interjektioner + + wykrzyknik + + +
+ +
+ internationalisering +
+ + n + + + + internacjonalizacja + + +
+ +
+ internationell +
+ + adj + + + + międzynarodowy + + +
+ +
+ interpellera +
+ + v + + + begära förklaring + + interpelować + + +
+ +
+ interplanetarisk +
+ + adj + + + + interplanetarny + międzyplanetarny + + +
+ +
+ interrogativ +
+ + adj + + + + pytajny + pytający + + +
+ +
+ intervall +
+ + n + + + mindre tidsrymd, avsnitt eller sträcka + + interwał + przedział + + + + skillnad hos två toner + + interwał + przedział + + +
+ +
+ intervention +
+ + n + + + + interwencja + + +
+ +
+ intervju +
+ + n + + + utfrågning + + wywiad + + +
+ +
+ intetsägande +
+ + adj + + + + nic nie znaczący + + +
+ +
+ intig +
+ + adj + + + tom + + próżny + pusty + + +
+ +
+ intransitivt verb +
+ + n + + + verb som inte kan ha direkt objekt + + czasownik nieprzechodni + + +
+ +
+ intressant +
+ + adj + + + + interesujący + ciekawy + + +
+ +
+ intressant +
+ + adv + + + + ciekawie + interesująco + + +
+ +
+ intresse +
+ + n + + + något tilltalande + + zainteresowanie + + + + något viktigt, behövligt eller fördelaktigt + + interes + + +
+ +
+ intressent +
+ + n + + + + interesant + + +
+ +
+ intressera +
+ + v + + + utgöra ett intresse för + + ciekawić + interesować + frapować + + +
+ +
+ intresserad +
+ + adj + + + + zainteresowany + + +
+ +
+ intrig +
+ + n + + + försåtlig plan + + intryga + + + + handling + + intryga + + +
+ +
+ intrigera +
+ + v + + + + intrygować + + +
+ +
+ introducera +
+ + v + + + + wprowadzać + + +
+ +
+ intryck +
+ + n + + + upplevelse som påverkar ens känsla eller uppfattning om något + + wrażenie + + +
+ +
+ inträffa +
+ + v + + + existera (vid en viss tidpunkt) + + zdarzać się + przydarzać się + przytrafiać się + zachodzić + + +
+ +
+ intuition +
+ + n + + + förmåga att förstå utan resonerande + + intuicja + + +
+ +
+ inuti +
+ + preposition + + + på insidan av + + w środku + wewnątrz + + +
+ +
+ invand +
+ + adj + + + sådan som man sedan länge är van vid + + rutynowy + utarty + zakorzeniony + + +
+ +
+ invandrare +
+ + n + + + person som bosätter sig eller bosatt sig i ett nytt land + + imigrant + imigrantka + + +
+ +
+ invandring +
+ + n + + + + imigracja + + +
+ +
+ invasion +
+ + n + + + + inwazja + najazd + wtargnięcie + + +
+ +
+ inverkan +
+ + n + + + + oddziaływanie + wpływ + + +
+ +
+ investera +
+ + v + + + satsa pengar + + inwestować + + +
+ +
+ investering +
+ + n + + + kapitalinsats + + inwestycja + + +
+ +
+ invid +
+ + adv + + + alldeles i närheten + + blisko + tuż obok + + +
+ +
+ invid +
+ + preposition + + + alldeles i närheten + + obok + przy + + +
+ +
+ involvera +
+ + v + + + innesluta i sig + + obejmować + zawierać + + + + komma att bli inblandad + + wciągnąć + wmieszać + + +
+ +
+ invända +
+ + v + + + + sprzeciwiać + + +
+ +
+ invärtes +
+ + adj + + + som verkar inuti kroppen + + wewnętrzny + + +
+ +
+ invärtes +
+ + adv + + + som verkar inuti kroppen + + wewnętrznie + + +
+ +
+ invånare +
+ + n + + + person som bor i ett visst land, stad, hus + + mieszkaniec + mieszkanka + + +
+ +
+ inälva +
+ + n + + + + wnętrzności + + +
+ +
+ irakisk +
+ + adj + + + + iracki + + +
+ +
+ iranier +
+ + n + + + person från Iran eller med iransk härkomst + + Irańczyk + + +
+ +
+ iransk +
+ + adj + + + + irański + + +
+ +
+ iranska +
+ + n + + + kvinna från Iran eller med iransk härkomst + + Iranka + + +
+ +
+ iridium +
+ + n + + + + iryd + + +
+ +
+ iris +
+ + n + + + regnbågshinna + + tęczówka + irys + + + + växt + + irys + kosaciec + + +
+ +
+ iriska +
+ + n + + + språk + + irlandzki + + +
+ +
+ irländare +
+ + n + + + + Irlandczyk + + +
+ +
+ irländsk +
+ + adj + + + som rör Irland eller irländska folket + + irlandzki + + +
+ +
+ irländska +
+ + n + + + kvinna från Irland + + Irlandka + + +
+ +
+ ironi +
+ + n + + + + ironia + + +
+ +
+ ironisera +
+ + v + + + klandra men låtsas berömma + + ironizować + + +
+ +
+ ironisk +
+ + adj + + + som innehåller ironi + + ironiczny + + +
+ +
+ irra +
+ + v + + + driva omkring + + błądzić + błąkać + krążyć + tułać się + + +
+ +
+ irrationell +
+ + adj + + + (matematik, om tal) inte rationell + + niewymierny + + + + oförnuftig + + irracjonalny + niewymierny + + +
+ +
+ irreversibel +
+ + adj + + + som inte kan vändas om + + nieodwracalny + + +
+ +
+ irrlära +
+ + n + + + vilseledande lära + + doktryna + herezja + + +
+ +
+ is +
+ + n + + + fruset vatten + + lód + + + + isyta + + lód + + +
+ +
+ isberg +
+ + n + + + isberg + + góra lodowa + + +
+ +
+ isbit +
+ + n + + + bit av is + + kostka lodu + + +
+ +
+ isbjörn +
+ + n + + + arten Ursus maritimus + + niedźwiedź polarny + niedźwiedź biały + + +
+ +
+ isbrytare +
+ + n + + + fartyg + + lodołamacz + + +
+ +
+ iskall +
+ + adj + + + + lodowaty + + +
+ +
+ islam +
+ + n + + + religion + + islam + + +
+ +
+ islamisk +
+ + adj + + + som har med religionen islam att göra + + islamski + + +
+ +
+ islamofobi +
+ + n + + + + islamofobia + + +
+ +
+ isländsk +
+ + adj + + + halv= + + islandzki + + +
+ +
+ isländska +
+ + n + + + kvinna + + Islandka + + + + språk + + islandzki + język + + +
+ +
+ islänning +
+ + n + + + + Islandczyk + + +
+ +
+ ismås +
+ + n + + + fågel + + mewa modrodzioba + + +
+ +
+ isobar +
+ + n + + + atomer med konstant masstal + + izobara + + + + linje med konstant lufttryck + + izobara + + +
+ +
+ isoterm +
+ + adj + + + + izotermiczny + + +
+ +
+ isoterm +
+ + n + + + kurva + + izoterma + + +
+ +
+ isotop +
+ + n + + + atom med samma atomnummer men annat masstal + + izotop + + +
+ +
+ israel +
+ + n + + + person från Israel + + Izraelczyk + + +
+ +
+ israelisk +
+ + adj + + + + izraelski + + +
+ +
+ isskåp +
+ + n + + + + lodówka + + +
+ +
+ italienare +
+ + n + + + person från Italien + + Włoch + + +
+ +
+ italiensk +
+ + adj + + + + włoski + + +
+ +
+ italienska +
+ + n + + + kvinna från Italien + + Włoszka + + + + språk + + włoski + + +
+ +
+ iteration +
+ + n + + + + iteracja + + +
+ +
+ ity +
+ + conjunction + + + därför att, eftersom + + albowiem + bo + bowiem + dlatego że + gdyż + ponieważ + + +
+ +
+ ity att +
+ + conjunction + + + därför att + + dlatego że + + +
+ +
+ iver +
+ + n + + + + zapał + + +
+ +
+ ivra +
+ + v + + + vara ivrig, brinna för något; verka med iver + + entuzjazmować się + zapalony + + +
+ +
+ ivrig +
+ + adj + + + + gorliwy + + +
+ +
+ ja +
+ + interjection + + + det stämmer + + tak + no + + +
+ +
+ jack +
+ + n + + + tunn skåra, oftast på huden, efter någonting vasst skurit igenom den + + nacięcie + rowek + szrama + wrąb + zadraśnięcie + żłobek + + + + uttag, t.ex. i vägg (för t.ex. telefon, el, kabeltv) eller från en apparat + + gniazdko + + +
+ +
+ jacka +
+ + n + + + + kurtka + + +
+ +
+ jag +
+ + pronoun + + + tillbakasyftande pronomen + + ja + + +
+ +
+ jaga +
+ + v + + + gå på viltjakt + + polować + + +
+ +
+ jagare +
+ + n + + + snabb och kraftigt beväpnad typ av örlogsfartyg, utvecklad i början av 1900-talet + + niszczyciel + + +
+ +
+ jaguar +
+ + n + + + en art inom däggdjursfamiljen kattdjur (Felidae) + + jaguar + + +
+ +
+ jak +
+ + n + + + ett långhårigt oxdjur i familjen slidhornsdjur + + jak + + +
+ +
+ jakt +
+ + n + + + fartyg + + jacht + + + + förföljelse + + polowanie + myślistwo + + +
+ +
+ jaktfalk +
+ + n + + + + białozór + sokół norweski + + +
+ +
+ jaktflygplan +
+ + n + + + + myśliwiec + + +
+ +
+ jama +
+ + v + + + producera kattens läte + + miauczeć + + +
+ +
+ januari +
+ + n + + + årets första (1.) månad + + styczeń + + +
+ +
+ japan +
+ + n + + + + Japończyk + + +
+ +
+ japansk +
+ + adj + + + + japoński + + +
+ +
+ japanska +
+ + n + + + ett språk som talas i Japan + + japoński + + + + japansk kvinna + + Japonka + + +
+ +
+ jargong +
+ + n + + + språkbruk inom visst fackområde + + żargon + + +
+ +
+ jeans +
+ + n + + + slitstarka byxor av denimtyg med nitar som förstärkning av sömmar utsatta för stor påfrestning + + dżinsy + jeansy + + +
+ +
+ jiddisch +
+ + n + + + språk + + jidysz + + +
+ +
+ jo +
+ + interjection + + + uttrycker, i svar på negativt formulerade påståenden, uttalanden, uppmaningar och så vidare, motsatt uppfattning + + owszem + tak + + +
+ +
+ jod +
+ + n + + + + jod + + +
+ +
+ jolmig +
+ + adj + + + med nästintill avsaknad smak + + mdlący + mdły + + +
+ +
+ jon +
+ + n + + + + jon + + +
+ +
+ jonglör +
+ + n + + + + żongler + + +
+ +
+ jord +
+ + n + + + + Ziemia + + + + landområde + + ziemia + uziemienie + + + + ämne + + gleba + ziemia + + +
+ +
+ jordanier +
+ + n + + + + Jordańczyk + + +
+ +
+ jordansk +
+ + adj + + + som rör Jordanien + + jordański + + +
+ +
+ jordanska +
+ + n + + + + Jordanka + + +
+ +
+ jordbruk +
+ + n + + + + rolnictwo + + +
+ +
+ jordbävning +
+ + n + + + + trzęsienie ziemi + + +
+ +
+ jorden +
+ + n + + + jorden + + Ziemia + + +
+ +
+ jordfräs +
+ + n + + + jordbruksmaskin för odling|halv= + + kultywator + + +
+ +
+ jordglob +
+ + n + + + + globus + + +
+ +
+ jordgubbe +
+ + n + + + bär + + truskawka + + +
+ +
+ jordgubbssylt +
+ + n + + + sylt som smakar /och (delvis) är gjord på/ jordgubbe + + dżem + truskawkowy + + +
+ +
+ jordklot +
+ + n + + + + kula ziemska + + +
+ +
+ jordnötssmör +
+ + n + + + pastej gjord på jordnötter + + masło orzechowe + + +
+ +
+ jordskalv +
+ + n + + + + trzęsienie ziemi + + +
+ +
+ jordsvin +
+ + n + + + en däggdjursart (Orycteropus afer) som utgör den enda arten i ordningen jordsvin (Tubulidentata) + + mrównik + prosię ziemne + + +
+ +
+ jourhavande +
+ + adj + + + tjänstgörande för dagen även utanför vanlig kontorstid + + dyżurny + + +
+ +
+ journalist +
+ + n + + + + dziennikarz + dziennikarka + + +
+ +
+ journalistisk +
+ + adj + + + som avser journalistik + + dziennikarski + + +
+ +
+ ju +
+ + adv + + + betona påståendet + + przecież + + + + ju ... desto + + im + + +
+ +
+ judendom +
+ + n + + + religion + + judaizm + + +
+ +
+ judisk +
+ + adj + + + + żydowski + + +
+ +
+ jugoslavisk +
+ + adj + + + + jugosłowiański + + +
+ +
+ juice +
+ + n + + + dryck pressad ur frukt eller grönsaker + + sok + + +
+ +
+ jul +
+ + n + + + högtid som firas i december + + Boże Narodzenie + + +
+ +
+ julgran +
+ + n + + + halv=|dekorerad gran under jul + + choinka + + +
+ +
+ juli +
+ + n + + + årets sjunde (7.) månad + + lipiec + + +
+ +
+ julotta +
+ + n + + + gudstjänst tidigt på juldagens morgon + + pasterka + + +
+ +
+ jungfru +
+ + n + + + född i stjärntecknet Jungfrun + + Panna + + + + hembiträde + + pomoc domowa + służąca + + + + kvinna som inte haft samlag + + panna + dziewica + + +
+ +
+ jungfruflygning +
+ + n + + + första flygning med en ny flygplansmodell (ny konstruktion) + + dziewiczy lot + + +
+ +
+ jungfruresa +
+ + n + + + skepps första resa + + dziewiczy rejs + pierwszy rejs + + +
+ +
+ juni +
+ + n + + + årets sjätte (6.) månad + + czerwiec + + +
+ +
+ juridik +
+ + n + + + + prawo + + +
+ +
+ just +
+ + adv + + + alldeles nyligen, precis nu, eller om en kort stund + + właśnie + akurat + + +
+ +
+ jägare +
+ + n + + + en person som jagar vilt + + myśliwy + łowca + + +
+ +
+ jäkt +
+ + n + + + högt tempo vid verksamhet på grund av tidspress + + pośpiech + bieganina + + +
+ +
+ jäkta +
+ + v + + + göra saker så snabbt som möjligt + + dwoić się i troić + uganiać się + uwijać się + + +
+ +
+ jäktad +
+ + adj + + + hårt ansträngd + + zabiegany + zalatany + + +
+ +
+ jäktig +
+ + adj + + + brådskande på ett nervöst sätt + + gorączkowy + + +
+ +
+ jämföra +
+ + v + + + + porównywać + + +
+ +
+ jämförelse +
+ + n + + + + porównanie + + +
+ +
+ jämka +
+ + v + + + göra småändringar + + modyfikować + przystosowywać + zmieniać + + + + medla + + pośredniczyć + + +
+ +
+ jämlikhet +
+ + n + + + socialt tillstånd där alla människor betraktas som lika värda och har lika rättigheter + + równość + + +
+ +
+ jämmer +
+ + n + + + judlig klagan, vanligen utdragen + + lament + zawodzenie + + +
+ +
+ jämn +
+ + adj + + + (om ett heltal) delbar med två + + parzysty + + + + om funktion + + parzysty + + + + om betalning + + bez reszty + równy + + + + om en tävlan + + wyrównany + + + + om summor, antal, åsdagar + + równy + + + + som har lika mycket överallt + + równy + jednakowy + + + + utan ojämnheter eller plötsliga förändringar + + równy + gładki + stały + + +
+ +
+ jämra +
+ + v + + + göra kvidande, gnällande ljud + + jęczeć + biadać + biadolić + stękać + + +
+ +
+ jämt och ständigt +
+ + adv + + + oavbrutet, alltid, för jämnan + + ciągle + stale + bez przerwy + + +
+ +
+ jänkare +
+ + n + + + person + + jankes + jankeska + + +
+ +
+ järn +
+ + n + + + metall + + żelazo + + +
+ +
+ järnsparv +
+ + n + + + + pokrzywnica + + +
+ +
+ järnväg +
+ + n + + + bana på vilken tåg framförs + + kolej żelazna + kolej + + +
+ +
+ järpe +
+ + n + + + fågel + + jarząbek + + +
+ +
+ järv +
+ + n + + + arten Gulo gulo + + rosomak + + +
+ +
+ jäst +
+ + n + + + massa som påskyndar jäsning + + drożdże + + +
+ +
+ jätte +
+ + n + + + storvuxen person + + olbrzym + + + + mytologisk varelse + + olbrzym + + +
+ +
+ jävlar anamma +
+ + interjection + + + svordom + + cholera jasna + do diabła + psiakrew + + +
+ +
+ kabaré +
+ + n + + + underhållningsform som vanligen innehåller sketcher, sång, dans och varieténummer + + kabaret + + +
+ +
+ kabyliska +
+ + n + + + ett berberspråk som talas främst av kabyler i norra Algeriet + + kabylski + + +
+ +
+ kackerlacka +
+ + n + + + insekt + + karaluch + + +
+ +
+ kadaver +
+ + n + + + djurlik + + padlina + + +
+ +
+ kadmium +
+ + n + + + + kadm + + +
+ +
+ kaffe +
+ + n + + + dryck + + kawa + + +
+ +
+ kaffeböna +
+ + n + + + + ziarnko kawy + + +
+ +
+ kaffekopp +
+ + n + + + kopp + + filiżanka do kawy + + +
+ +
+ kaffeservis +
+ + n + + + + serwis do kawy + + +
+ +
+ kaffesump +
+ + n + + + + fusy z kawy + + +
+ +
+ kaja +
+ + n + + + fågelart + + kawka + + +
+ +
+ kaka +
+ + n + + + bakverk + + ciasto + wypiek + + + + liten mängd data som lagras på besökarens dator + + ciasteczko + + +
+ +
+ kakadua +
+ + n + + + någon av de arter inom familjen kakaduor inom ordningenpapegojfåglar (Psittaciformes) + + kakadu + + +
+ +
+ kakao +
+ + n + + + + kakao + + +
+ +
+ kakel +
+ + n + + + keramisk platta + + fliza + kafel + kafelek + + +
+ +
+ kaktus +
+ + n + + + växt + + kaktus + + +
+ +
+ kal +
+ + adj + + + naken; utan hår, löv eller träd + + goły + nagi + łysy + ogołocony + + +
+ +
+ kalas +
+ + n + + + + przyjęcie + zabawa + + +
+ +
+ kalcium +
+ + n + + + grundämne + + wapń + + +
+ +
+ kalciumkarbid +
+ + n + + + kemisk förening av kalcium och kol + + acetylenek wapnia + + +
+ +
+ kalhygge +
+ + n + + + större område där skog nyligen har fällts och har avverkats + + wyrąb + zrąb + + +
+ +
+ kaliber +
+ + n + + + + kaliber + + +
+ +
+ kalium +
+ + n + + + grundämne med atomnummer 19 + + potas + + +
+ +
+ kaliumdikromat +
+ + n + + + kemisk förening av krom, kalium och syre + + dichromian potasu + + +
+ +
+ kaliummanganat +
+ + n + + + kemisk förening av kalium, mangan och syre + + manganian potasu + + +
+ +
+ kaliumnitrat +
+ + n + + + kemisk förening av kalium, kväve och syre + + azotan potasu + + +
+ +
+ kaliumsorbat +
+ + n + + + kemisk förening av kalium, kol, väte och syre + + sorbinian potasu + + +
+ +
+ kalkon +
+ + n + + + hönsfågel + + indyk + indyczka + + +
+ +
+ kalksten +
+ + n + + + + wapień + + +
+ +
+ kall +
+ + adj + + + med låg temperatur + + zimny + chłodny + + + + som ej visar känslor + + zimny + chłodny + nieczuły + oziębły + + +
+ +
+ kall +
+ + n + + + livsuppgift + + powołanie + + +
+ +
+ kalla +
+ + v + + + använda ett annat namn + + nazywać + + + + uppmana att komma + + wołać + + +
+ +
+ kalla kriget +
+ + n + + + skarpa motsättningar utan konventionellt krig + + zimna wojna + + +
+ +
+ kallbrand +
+ + n + + + lokal död av ett kroppsparti (särskilt i fötter) + + gangrena + zgorzel + + +
+ +
+ kallelse +
+ + n + + + livsuppgift + + powołanie + wezwanie + + +
+ +
+ kallna +
+ + v + + + bli kallare + + chłodnieć + stygnąć + + +
+ +
+ kallskänk +
+ + n + + + avdelning för beredning av kall mat + + zimny bufet + + +
+ +
+ kalna +
+ + v + + + bli kal(are) + + ogołocić + wyłysieć + + +
+ +
+ kalori +
+ + n + + + + kaloria + + +
+ +
+ kalufs +
+ + n + + + huvudhår som växer ovanför pannan + + czupryna + + +
+ +
+ kalv +
+ + n + + + däggdjur + + cielę + cielak + + +
+ +
+ kam +
+ + n + + + litet redskap + + grzebień + + +
+ +
+ kamel +
+ + n + + + arten Camelus bactrianus + + wielbłąd + + +
+ +
+ kameleont +
+ + n + + + ödla + + kameleon + + +
+ +
+ kamera +
+ + n + + + apparat + + aparat fotograficzny + + +
+ +
+ kamerunare +
+ + n + + + person från Kamerun eller med kamerunsk härkomst + + Kameruńczyk + + +
+ +
+ kamma +
+ + v + + + + czesać + + +
+ +
+ kamp +
+ + n + + + hästkrake + + szkapa + + + + strid + + walka + bitwa + + +
+ +
+ kamrat +
+ + n + + + kommunistiskt tilltalsord + + towarzysz + + + + vän, kompis + + kolega + koleżanka + + +
+ +
+ kamrer +
+ + n + + + kassaförvaltare + + główny księgowy + + +
+ +
+ kana +
+ + n + + + bana utför vilken man kan glida nedför en sluttning + + zjeżdżalnia + + + + lång och smal (sluttande) isbana + + ślizgawka + + +
+ +
+ kana +
+ + v + + + sakta glida nedför en sluttning + + ślizgać się + + +
+ +
+ kanadensisk +
+ + adj + + + som rör Kanada + + kanadyjski + + +
+ +
+ kanal +
+ + n + + + TV eller radio + + kanał + + + + vattenled + + kanał + + +
+ +
+ kandidatur +
+ + n + + + + kandydatura + + +
+ +
+ kanel +
+ + n + + + krydda + + cynamon + cynamonowiec + + +
+ +
+ kanin +
+ + n + + + 1. + 2. däggdjur + + królik + кролик + + +
+ +
+ kanna +
+ + n + + + kärl med handtag och näbb- eller snabelformig pip + + dzban + dzbanek + bańka + + +
+ +
+ kannibalisk +
+ + adj + + + ätande andra av samma art + + kanibalski + + +
+ +
+ kanon +
+ + adj + + + vapen + + armata + działo + + +
+ +
+ kanonisera +
+ + v + + + helgonförklara + + kanonizować + + +
+ +
+ kanonisering +
+ + n + + + det att kanonisera + + kanonizacja + kanonizowanie + + +
+ +
+ kanot +
+ + n + + + vattenfarkost + + kajak + + +
+ +
+ kanske +
+ + adv + + + uttrycker osäkerhet + + może + chyba + + +
+ +
+ kansli +
+ + n + + + avdelning inom statlig och kommunal förvaltning + + kancelaria + + +
+ +
+ kant +
+ + n + + + rand + + krawędź + kant + obrzeże + skraj + + +
+ +
+ kanta +
+ + v + + + förse något med kant + + lamować + obszywać + + + + utgöra kant längs något + + okalać + otaczać + + +
+ +
+ kantarell +
+ + n + + + gul, trattformad svamp + + kurka + pieprznik + lisica + + +
+ +
+ kantig +
+ + adj + + + som har kanter + + kanciasty + + +
+ +
+ kantin +
+ + n + + + matsal + + stołówka + + +
+ +
+ kantra +
+ + v + + + välta över med båt + + wywracać się + + +
+ +
+ kaos +
+ + n + + + tillstånd av total förvirring och oreda + + chaos + + +
+ +
+ kaotisk +
+ + adj + + + + chaotyczny + + +
+ +
+ kap +
+ + n + + + rov, byte, fynd + + zdobycz + łup + + + + udde + + przylądek + + +
+ +
+ kapa +
+ + v + + + erövra ett fartyg eller flygplan + + porywać + uprowadzać + + + + sönderdela, göra kortare + + odciąć + uciąć + + +
+ +
+ kapacitet +
+ + n + + + 1. prestationsförmåga + + moc + możność + zdolność + + + + 2. upptagningsförmåga + + pojemność + ładowność + + +
+ +
+ kapell +
+ + n + + + kyrkobyggnad + + kaplica + + + + orkester + + kapela + orkiestra kameralna + + + + överdrag + + pokrowiec + pokrycie + + +
+ +
+ kapellmästare +
+ + n + + + ledare för en musikensemble + + kapelmistrz + + +
+ +
+ kapital +
+ + adj + + + + kapitalny + + +
+ +
+ kapital +
+ + n + + + + kapitał + + +
+ +
+ kapitalism +
+ + n + + + + kapitalizm + + +
+ +
+ kapitalistisk +
+ + adj + + + som präglas av kapitalism + + kapitalistyczny + + +
+ +
+ kapitalvinstskatt +
+ + n + + + skatt på kapitalvinster + + podatek od zysków kapitałowych + + +
+ +
+ kapitel +
+ + n + + + + rozdział + + +
+ +
+ kapitulation +
+ + n + + + + kapitulacja + + +
+ +
+ kapitäl +
+ + n + + + bokstav + + kapitalik + + + + pelarhuvud + + głowica + kapitel + + +
+ +
+ kaplan +
+ + n + + + präst (av visst slag) + + kapelan + + +
+ +
+ kappa +
+ + n + + + ytterplagg + + płaszcz + + +
+ +
+ kapprustning +
+ + n + + + + wyścig zbrojeń + + +
+ +
+ kapsejsa +
+ + v + + + kantra + + wywracać się + + +
+ +
+ kapten +
+ + n + + + officersgrad + + kapitan + + +
+ +
+ karakteristisk +
+ + adj + + + egenartad + + charakterystyczny + + +
+ +
+ karaktär +
+ + n + + + + charakter + + +
+ +
+ karate +
+ + n + + + kampsport + + karate + + +
+ +
+ karavan +
+ + n + + + + karawana + + +
+ +
+ karbid +
+ + n + + + kemisk förening av kol + + węgliki + + +
+ +
+ karbin +
+ + n + + + kort gevär + + karabinek + + +
+ +
+ kardanaxel +
+ + n + + + drivaxel med kardanknutar + + wał + + +
+ +
+ kardborre +
+ + n + + + en korgblommig växt som har en egenskap att lätt kunna fästa vid saker + + łopian + łopuch + + +
+ +
+ kardemumma +
+ + n + + + + kardamon + + +
+ +
+ kardiolog +
+ + n + + + läkare inom kardiologi + + kardiolog + + +
+ +
+ karg +
+ + adj + + + ofruktbar + + jałowy + + +
+ +
+ karikatyr +
+ + n + + + + karykatura + + +
+ +
+ karisma +
+ + n + + + + charyzma + + +
+ +
+ karismatisk +
+ + adj + + + + charyzmatyczny + + +
+ +
+ karneval +
+ + n + + + skämtsamma upptåg före påsk i katolska länder + + karnawał + + +
+ +
+ karoten +
+ + n + + + + karoten + + +
+ +
+ karp +
+ + n + + + fisk i familjen karpfiskar + + karp + + +
+ +
+ karta +
+ + n + + + pappersblad + + arkusz + + + + visuell representation + + mapa + plan + + +
+ +
+ karusell +
+ + n + + + + karuzela + + +
+ +
+ kasern +
+ + n + + + + koszary + + +
+ +
+ kasjubisk +
+ + adj + + + som har att göra med det kasjubiska språket + + kaszubski + + +
+ +
+ kasjubiska +
+ + n + + + ett språk + + kaszubski + + +
+ +
+ kaskad +
+ + n + + + + kaskada + + +
+ +
+ kaskelot +
+ + n + + + den marina däggdjursarten Physeter macrocephalus + + kaszalot + + +
+ +
+ kass +
+ + adj + + + dålig + + do kitu + do niczego + lichy + marny + niedobry + + +
+ +
+ kassaskåp +
+ + n + + + + sejf + + +
+ +
+ kasta +
+ + v + + + deponera sopor + + wyrzucać + + + + sätta i rörelse + + rzucać + + +
+ +
+ kasta ett getöga +
+ + v + + + titta snabbt + + rzucić okiem + + +
+ +
+ kasta pärlor åt svin +
+ + v + + + ödsla något värdefullt + + rzucać perły przed wieprze + + +
+ +
+ kastanjefärgad +
+ + adj + + + + kasztanowy + + +
+ +
+ kastanjeträd +
+ + n + + + + kasztan + + +
+ +
+ kastparabel +
+ + n + + + parabel som beskriver en projektils (partikels) rörelse /i ett tyngdkraftsfält/ + + krzywa balistyczna + + +
+ +
+ kastrera +
+ + v + + + operera bort könskörtlarna + + kastrować + + +
+ +
+ kastrull +
+ + n + + + kokkärl + + garnek + rondel + + +
+ +
+ kasus +
+ + n + + + böjningskategori + + przypadek + + +
+ +
+ katalansk +
+ + adj + + + + kataloński + + +
+ +
+ katalanska +
+ + n + + + kvinna från Katalonien + + Katalonka + + + + språk + + kataloński + + +
+ +
+ katalysator +
+ + n + + + kemi + + katalizator + + +
+ +
+ katapult +
+ + n + + + + katapulta + + +
+ +
+ katarakt +
+ + n + + + stort vattenfall + + katarakta + + +
+ +
+ katarr +
+ + n + + + inflammation i slemhinna + + katar + nieżyt + + +
+ +
+ katastrof +
+ + n + + + + katastrofa + bieda + + +
+ +
+ katastrofal +
+ + adj + + + mycket dålig + + katastrofalny + + +
+ +
+ kategori +
+ + n + + + grupp + + kategoria + + +
+ +
+ katekes +
+ + n + + + + katechizm + + +
+ +
+ kateketisk +
+ + adj + + + som avser (folkets undervisning i Martin Luthers lilla) katekes + + katechetyczny + + +
+ +
+ katet +
+ + n + + + en av de sidor i en rätvinklig triangel som bildar den räta vinkeln + + przyprostokątna + + +
+ +
+ kateter +
+ + n + + + rörformat medicinskt instrument + + cewnik + kateter + + +
+ +
+ katolicism +
+ + n + + + kristendomsform + + katolicyzm + + +
+ +
+ katolsk +
+ + adj + + + som avser katolicismen + + katolicki + + +
+ +
+ katt +
+ + n + + + smygjagande rovdjur domesticerad av människan + + kot + kotka + + +
+ +
+ kattuggla +
+ + n + + + + puszczyk + + +
+ +
+ kattunge +
+ + n + + + + kocię + kociątko + + +
+ +
+ kavaj +
+ + n + + + jacka för män + + marynarka + + +
+ +
+ kavalleri +
+ + n + + + ett truppslag inom armén som förr var beridet, numera motoriserat + + kawaleria + + +
+ +
+ kavel +
+ + n + + + köksredskap + + wałek do ciasta + + +
+ +
+ kaxig +
+ + adj + + + tuff, mallig + + pewny siebie + zarozumiały + + +
+ +
+ kedja +
+ + n + + + långsmalt föremål + + łańcuch + + + + butikskedja + + łańcuch + + +
+ +
+ kedjebrev +
+ + n + + + + łańcuszek + + +
+ +
+ kefir +
+ + n + + + filmjölk + + kefir + + +
+ +
+ kejsare +
+ + n + + + + cesarz + imperator + + +
+ +
+ kejsarinna +
+ + n + + + + cesarzowa + imperatorowa + + +
+ +
+ kejsarsnitt +
+ + n + + + förlossning genom snitt i bukväggen + + cesarskie cięcie + + +
+ +
+ kejserlig +
+ + adj + + + som hör till en kejsare eller kejsarinna + + cesarski + + +
+ +
+ kela +
+ + v + + + smeka (lekfullt) + + głaskać + pieścić + + +
+ +
+ keltisk +
+ + adj + + + som hör samman med kelterna + + celtycki + + +
+ +
+ kemi +
+ + n + + + vetenskap + + chemia + + + + social egenskap + + chemia + + +
+ +
+ kemisk +
+ + adj + + + som hör till vetenskapen kemi + + chemiczny + + +
+ +
+ kemist +
+ + n + + + + chemik + chemiczka + + +
+ +
+ kenyan +
+ + n + + + Person, speciellt man från Kenya + + Kenijczyk + + +
+ +
+ kenyansk +
+ + adj + + + + kenijski + + +
+ +
+ keramisk +
+ + adj + + + + ceramiczny + + +
+ +
+ ketchup +
+ + n + + + sås + + keczup + + +
+ +
+ keton +
+ + n + + + organisk molekyl + + keton + + +
+ +
+ kex +
+ + n + + + + herbatnik + + +
+ +
+ kidnappare +
+ + n + + + person som begår kidnappning, d.v.s. som kidnappar någon + + porywacz + porywaczka + + +
+ +
+ kidnappning +
+ + n + + + det att en person fångas och förs bort + + porwanie + + +
+ +
+ kikare +
+ + n + + + halv=| + + lornetka + + +
+ +
+ kikhosta +
+ + n + + + sjukdom + + koklusz + + +
+ +
+ kila +
+ + v + + + bege sig, dra, gå härifrån + + lecieć + + + + röra sig snabbt och skyndsamt + + lecieć + pędzić + + + + sätta fast med en kil + + zaklinować + + +
+ +
+ kille +
+ + n + + + pojke, man + + chłopak + + +
+ +
+ killing +
+ + n + + + unge till get + + koźlę + koźlątko + + +
+ +
+ kilogram +
+ + n + + + måttenhet för massa + + kilogram + + +
+ +
+ kilometer +
+ + n + + + längdmått + + kilometr + + +
+ +
+ kilt +
+ + n + + + skotsk (mans)kjol + + kilt + + +
+ +
+ kind +
+ + n + + + + policzek + + +
+ +
+ kinematik +
+ + n + + + + kinematyka + + +
+ +
+ kines +
+ + n + + + + Chińczyk + Chinka + + +
+ +
+ kinesisk +
+ + adj + + + + chiński + + +
+ +
+ kinesiska +
+ + n + + + kvinna + + Chinka + + + + språk + + chiński + + +
+ +
+ kinetik +
+ + n + + + fysik + + kinetyka + + + + kemi + + kinetyka + + +
+ +
+ kinkig +
+ + adj + + + + uciążliwy + wybredny + + +
+ +
+ kiosk +
+ + n + + + + kiosk + + +
+ +
+ kippa +
+ + n + + + huvudbonad som traditionellt bärs av judiska män i synagogan + + jarmułka + kipa + mycka + + +
+ +
+ kippa +
+ + v + + + flämtande dra efter andan + + łapać + + + + glappa, vicka, sitta för löst + + klapać + + +
+ +
+ kirurgisk +
+ + adj + + + + chirurgiczny + + +
+ +
+ kisa +
+ + v + + + titta med halvslutna ögon + + mrugać + mrużyć + patrzyć + + +
+ +
+ kisel +
+ + n + + + + krzem + + +
+ +
+ kiselnitrid +
+ + n + + + kemisk förening av kisel och kväve + + azotek krzemu + + +
+ +
+ kisse +
+ + n + + + + kotek + + +
+ +
+ kista +
+ + n + + + för begravningar + + trumna + + +
+ +
+ kitsch +
+ + n + + + kitsch + + kicz + bezguście + szmira + + +
+ +
+ kittel +
+ + n + + + kärl för uppvärmning av mat + + kociołek + + +
+ +
+ kittla +
+ + v + + + lätt vidröra en kroppsdel + + łaskotać + łechtać + łachotać + + +
+ +
+ kiv +
+ + n + + + gräl som inte är allvarligt, smågräl + + sprzeczka + + +
+ +
+ kivas +
+ + v + + + bråka + + kłócić + sprzeczać + + +
+ +
+ kiwi +
+ + n + + + (Actinidia deliciosa) en växtart och även dess frukt + + kiwi + + +
+ +
+ kjol +
+ + n + + + klädesplagg + + spódnica + + +
+ +
+ klack +
+ + n + + + hejarklack + + klaka + + + + skoklack + + obcas + korek + + +
+ +
+ klagan +
+ + n + + + + narzekanie + skarga + + +
+ +
+ klammer +
+ + n + + + parentestecken av hakar ([, ]) + + nawias kwadratowy + + + + ståltrådsstift till häftapparat + + zszywka + + +
+ +
+ klamra +
+ + v + + + hopklämma eller häfta med klammer + + spinać + zszywać + + + + krampaktigt hålla sig fast (vid något) + + uczepić się + + +
+ +
+ klander +
+ + n + + + + nagana + + +
+ +
+ klang +
+ + n + + + ljud med estetisk eller tilltalande karaktär + + brzmienie + + +
+ +
+ klar +
+ + adj + + + 1. fri från allt som fördunklar + + czysty + klarowny + przejrzysty + + + + 2. tydlig + + jasny + przejrzysty + wyraźny + + + + 3. färdig + + gotowy + + + + 5. redo + + gotowy + + + + 4. avklarad + + gotowy + załatwiony + + +
+ +
+ klarinett +
+ + n + + + musikinstrument + + klarnet + + +
+ +
+ klarinettist +
+ + n + + + + klarnecista + klarnecistka + + +
+ +
+ klase +
+ + n + + + tät samling eller klunga (av likartade växtdelar) + + grono + kiść + + +
+ +
+ klass +
+ + n + + + gruppering + + klasa + + + + standard + + klasa + + +
+ +
+ klassicism +
+ + n + + + litteratur- eller konstriktning + + klasycyzm + + +
+ +
+ klassificera +
+ + v + + + inordna i klass + + klasyfikować + + +
+ +
+ klassisk +
+ + adj + + + som tillhör den grekiska eller romerska antiken + + klasyczny + + +
+ +
+ klassisk grekiska +
+ + n + + + ett språk + + starogrecki + + +
+ +
+ klassrum +
+ + n + + + + klasa + + +
+ +
+ klen +
+ + adj + + + svag, vek och kraftlös + + słaby + wątły + + + + tunn, mager och skör + + marny + mizerny + + + + ynklig och liten + + nikły + + +
+ +
+ klenod +
+ + n + + + dyrbarhet, någonting med högt värde + + klejnot + + +
+ +
+ kleta +
+ + v + + + applicera en tjockflytande substans + + mazać + smarować + + + + fästa genom att vara kletig + + przyklejać się + przylepiać się + + +
+ +
+ klia +
+ + v + + + dra något över en del av kroppen som kliar (1) för att få känslan att upphöra + + drapać się + podrapać się + + + + ge upphov till en speciell fysisk känsla som uppmanar individen till att dra något över den aktuella platsen på kroppen för att få känslan att upphöra + + swędzieć + + + + klia (3) i masserande syfte + + drapać + podrapać + + + + orsaka att något kliar (1) + + swędzieć + gryźć + podrażniać + + +
+ +
+ klibba +
+ + v + + + vara klibbig + + kleić się + lepić się + + +
+ +
+ klicka +
+ + v + + + data + + klikać + + +
+ +
+ klimat +
+ + n + + + + klimat + + +
+ +
+ klimatologi +
+ + n + + + + klimatologia + + +
+ +
+ klimp +
+ + n + + + (mindre) klump av något ämne med mjuk eller fast konsistens + + bryłka + grudka + + + + kroppkaka + + pyza + + + + liten bulle beredd av mjöl m.m. (vanligen serverad till soppa) + + pieróg + + +
+ +
+ klinga +
+ + n + + + + ostrze + + +
+ +
+ klinga +
+ + v + + + + dzwonić + dźwięczeć + + +
+ +
+ klingonska +
+ + n + + + ett konstgjort språk + + klingoński + + +
+ +
+ klinik +
+ + n + + + sjukhus för läkarutbildning, (avdelning på) sjukhus + + klinika + + +
+ +
+ klipp +
+ + n + + + snabb och smart affär + + biznes + interes + + + + snitt med sax + + cięcie + + + + urklippt bild eller text + + wycinek + + +
+ +
+ klippa +
+ + n + + + bit av berg + + skała + + + + klipphäll + + skała + opoka + + +
+ +
+ klippa +
+ + v + + + (klippa sig) klippa håret + + strzyc się + + + + dela med sax + + ciąć + wycinać + + + + klippa bort hår från djur + + strzyc + + + + redigera film eller band + + redagować + + +
+ +
+ klippa till +
+ + v + + + klippa bort delar av något så att detta får önskad form + + wyciąć + + + + slå (någon) + + przyłożyć + rąbnąć + walnąć + + + + slå till; utnyttja en möjlighet + + skorzystać + zdecydować się + + +
+ +
+ klippsparv +
+ + n + + + fågelart + + głuszek + + +
+ +
+ klipsk +
+ + adj + + + som är smart, klok, slug + + sprytny + bystry + cwany + + +
+ +
+ klo +
+ + n + + + griporgan hos kräftdjur + + szczypce + + + + spets på ett redskap + + ząb + + + + spetsig hornbildning på tå eller finger + + pazur + szpony + + +
+ +
+ klocka +
+ + n + + + ljudande klocka + + dzwon + + + + tidmätare + + zegar + zegarek + + +
+ +
+ klockare +
+ + n + + + icke prästerlig tjänsteman i en församling + + kościelny + zakrystian + + +
+ +
+ klockarkärlek +
+ + n + + + särskild förkärlek för något + + słabość + + +
+ +
+ klockstapel +
+ + n + + + konstruktion för upphängning av kyrkklockor + + dzwonnica + + +
+ +
+ klok +
+ + adj + + + + mądry + + +
+ +
+ klokt +
+ + adv + + + + mądrze + + +
+ +
+ klor +
+ + n + + + grundämne + + chlor + + +
+ +
+ klorid +
+ + n + + + 1 + 2 + + chlorek + + +
+ +
+ klorofyll +
+ + n + + + + chlorofil + + +
+ +
+ kloss +
+ + n + + + + kloc + + +
+ +
+ kloster +
+ + n + + + byggnad avsedd för en religiös grupp personer + + klasztor + + +
+ +
+ klot +
+ + n + + + matematisk mängd + + kula + + +
+ +
+ klucka +
+ + v + + + stötvis ge ifrån sig ljud "kluck" + + bulgotać + gulgotać + pluskać + + +
+ +
+ klump +
+ + n + + + oformligt stycke + + bryła + gruda + + +
+ +
+ klumpig +
+ + adj + + + tafatt + + niezdarny + niezgrabny + nieporadny + + +
+ +
+ klunk +
+ + n + + + + haust + łyk + + +
+ +
+ klusil +
+ + n + + + språkljud + + spółgłoska zwarta + + +
+ +
+ klusterbomb +
+ + n + + + + bomba kasetowa + + +
+ +
+ kluven +
+ + adj + + + uppdelad + + rozdwojony + rozszczepiony + + + + vacklande + + ambiwalentny + niezdecydowany + rozdwojony + + +
+ +
+ kluvenhet +
+ + n + + + + niezdecydowanie + rozdwojenie + rozterka + + +
+ +
+ klyfta +
+ + n + + + avgrund mellan två klippor + + czeluść + otchłań + przepaść + + + + del av frukt + + plasterek + + +
+ +
+ klyva +
+ + v + + + dela i två (eller flera) delar + + rozszczepiać + łupać + + +
+ +
+ klä +
+ + v + + + ge form åt något abstrakt + + przyoblec + ubierać + + + + passa någon/något bra + + być do twarzy + pasować + + + + pryda t.ex. en julgran eller majstång + + przystrajać + stroić + ubierać + + + + sätta på överdrag, hölje e.d. + + pokrywać + powlekać + + + + ta på sig kläder + + odziewać + ubierać + + +
+ +
+ klä av +
+ + v + + + ta av kläder eller annat som täcker någon eller något + + rozbierać + + +
+ +
+ klä skott +
+ + v + + + få skulden + + być kozłem ofiarnym + + +
+ +
+ kläder +
+ + n + + + saker människan bär för att skydda eller värma sig och för att pryda kroppen + + odzież + ubranie + + +
+ +
+ klämma +
+ + n + + + anordning för att fästa tvätt på en torklina eller liknande + + klamerka + + +
+ +
+ klämma +
+ + v + + + applicera tryck på något från två eller flera sidor på en gång + + cisnąć + gnieść + uciskać + + + + få en kroppsdel mellan två hårda ytor som trycks mot varandra + + przygnieść się + ścisnąć się + + +
+ +
+ klämta +
+ + v + + + ringa med långa, sjungande slag + + dzwonić + + +
+ +
+ klänning +
+ + n + + + + sukienka + suknia + + +
+ +
+ klärobskyr +
+ + n + + + ljusdunkel + + chiaroscuro + światłocień + + +
+ +
+ klå +
+ + v + + + besegra + + pobić + przewyższyć + zwyciężyć + + + + ge stryk + + bić + tłuc + łoić skórę + + + + lura, beröva (pengar) + + naciągać + oszukiwać + + +
+ +
+ klåfingrig +
+ + adj + + + som inte kan låta bli att pilla på allt + + ciekawski + wścibski + + +
+ +
+ klöv +
+ + n + + + hård vävnad på partåiga hovdjurs (klövdjurs) fötter + + racica + + +
+ +
+ klöver +
+ + n + + + färg i kortspel + + trefl + żołądź + + + + ört + + koniczyna + + +
+ +
+ knack +
+ + n + + + + pukanie + + +
+ +
+ knacka på +
+ + v + + + + zapukać + + +
+ +
+ knagglig +
+ + adj + + + ojämn, med mycket ojämnheter + + nierówny + wyboisty + + + + relativt dålig + + łamany + + +
+ +
+ knall +
+ + n + + + starkt och kortvarigt ljud, som av vapeneld eller blixtnedslag + + huk + grzmot + wystrzał + + +
+ +
+ knalla +
+ + v + + + avge en knall + + huknąć + strzelać + + + + gå långsamt, promenera + + iść + + +
+ +
+ knalle +
+ + n + + + liten höjd, kulle eller backe + + pagórek + górka + + +
+ +
+ knallröd +
+ + adj + + + starkt röd + + czerwony + rażąco + + +
+ +
+ knaper +
+ + adj + + + inte tillräcklig + + niedostateczny + skąpy + + + + knaprig + + chrupiący + kruchy + + +
+ +
+ knapp +
+ + n + + + föremål att trycka på + + guzik + + + + i kläder + + guzik + + +
+ +
+ knapphändig +
+ + adj + + + kortfattad, summarisk + + lakoniczny + lapidarny + skąpy + zwięzły + + +
+ +
+ knapra +
+ + v + + + knastrande äta i småbitar + + chrupać + + +
+ +
+ knaprig +
+ + adj + + + som avger ett knaprande ljud då det tuggas + + chrupiący + + +
+ +
+ knarkare +
+ + n + + + person som är beroende av eller regelbundet berusar sig med knark + + ćpun + ćpacz + + +
+ +
+ knas +
+ + n + + + något eller sådant som inte fungerar + + komplikacja + kłopot + trudność + + + + något eller sådant som är tokigt + + błazeństwo + wariactwo + wygłup + + +
+ +
+ knasboll +
+ + n + + + person som anses gjort eller sagt något knasigt + + baran + cymbał + kiep + wariat + + +
+ +
+ knasig +
+ + adj + + + tokig eller dum + + durny + stuknięty + szurnięty + + +
+ +
+ knaster +
+ + n + + + sprött, torrt ljud + + trzask + + +
+ +
+ knastra +
+ + v + + + ljuda med tätt repeterade korta hårda ljud + + chrzęścić + trzaskać + trzeszczeć + + +
+ +
+ knata +
+ + v + + + (raskt) promenera, gå + + latać + lecieć + + +
+ +
+ knega +
+ + v + + + arbeta med enda syfte att få lön för det + + tyrać + + + + gå mödosamt + + gramolić się + wdrapywać się + + +
+ +
+ knegare +
+ + n + + + arbetare + + robociarz + robotnik + wyrobnik + + +
+ +
+ knekt +
+ + n + + + spelkort + + walet + jopek + jupek + józek + niżnik + + +
+ +
+ knipa +
+ + n + + + besvärlig situation + + opały + tarapaty + + + + fågelart + + gągoł + + +
+ +
+ knipa +
+ + v + + + få tag, lägga beslag + + dostać + zbierać + + + + göra ont + + boleć + dokuczać + dolegać + ściskać + + + + klämma, nypa + + szczypać + ściskać + + + + utgöra ett problem + + kłopot + problem + + +
+ +
+ knippe +
+ + n + + + bunt, samling av strån eller dylikt + + pęczek + pęk + + +
+ +
+ kniv +
+ + n + + + redskap + + nóż + + +
+ +
+ knivig +
+ + adj + + + svår att lösa + + chytry + cwany + drażliwy + kłopotliwy + trudny + + +
+ +
+ knocka +
+ + v + + + slå knockout + + nokautować + + +
+ +
+ knogjärn +
+ + n + + + vapen + + kastet + + +
+ +
+ knop +
+ + n + + + enhet (fartygshastighet) + + węzeł + + + + sammanfogade rep + + węzeł + + +
+ +
+ knopp +
+ + n + + + förstadium till en blomma + + pąk + pączek + + +
+ +
+ knuff +
+ + n + + + det att knuffa någon + + szturchaniec + + +
+ +
+ knut +
+ + n + + + hörnförbindelse i hus + + naroże + narożnik + węgieł + + + + punkt där flera förbindelseleder möts + + węzeł + + + + sammanbundna snören + + węzeł + supeł + + + + trassligt problem + + problem + + +
+ +
+ knuta +
+ + n + + + patologisk svullnad eller förhårdnad i ett organ eller en vävnad + + guzek + + +
+ +
+ knutpunkt +
+ + n + + + mötesplats för transportleder + + punkt węzłowy + + +
+ +
+ knycka +
+ + v + + + göra snabb rörelse + + szarpnąć + + + + stjäla + + buchnąć + gwizdnąć + zwędzić + świsnąć + + +
+ +
+ knytnäve +
+ + n + + + knuten hand + + pięść + + +
+ +
+ knä +
+ + n + + + region på benet + + kolano + + +
+ +
+ knäppa +
+ + v + + + göra något som samtidigt ger ifrån sig ett knäpp + + pstrykać + + + + skjuta ihjäl + + sprzątnąć + ustrzelić + załatwić + + + + stänga eller fästa något med hjälp av knappar + + zapinać + + +
+ +
+ knäskål +
+ + n + + + området framför knät, på andra sidan knävecket + + rzepka + + +
+ +
+ knåda +
+ + v + + + trycka och krama + + gnieść + masować + miesić + ugniatać + + +
+ +
+ knöl +
+ + n + + + cancersvulst + + guz + + + + konvext område + + gruzeł + guz + guzek + + + + ohyfsad eller på annat sätt otrevlig person + + cham + chamuś + + + + uppsvälld jordstam hos vissa växter + + bulwa + + +
+ +
+ knölig +
+ + adj + + + full av knölar + + bulwiasty + guzowaty + sękaty + wyboisty + + + + omständlig + + pokrętny + + +
+ +
+ knölval +
+ + n + + + en art inom däggdjursfamiljen fenvalar (Balaenopteridae) + + długopłetwiec + humbak + + +
+ +
+ ko +
+ + n + + + hona av Bos taurus + + krowa + + + + hona av ett av ett flertal större däggdjur (idisslare) + + krowa + + +
+ +
+ kobolt +
+ + n + + + + kobalt + + +
+ +
+ kock +
+ + n + + + + kucharz + kucharka + + +
+ +
+ kod +
+ + n + + + teckensystem, chiffer + + kod + + +
+ +
+ kodex +
+ + n + + + + kodeks + + +
+ +
+ kofot +
+ + n + + + verktyg + + łom + + +
+ +
+ kogg +
+ + n + + + en sorts (medeltida) brett lastfartyg + + koga + + +
+ +
+ kognition +
+ + n + + + mentala processer som handlar om sinnesuppfattning och tolkning + + procesy poznawcze + + +
+ +
+ kokain +
+ + n + + + drog + + kokaina + + +
+ +
+ kokbok +
+ + n + + + bok med matrecept + + książka kucharska + + +
+ +
+ kokong +
+ + n + + + insektslarvernas skyddshölje före förpuppningen + + kokon + + +
+ +
+ kokpunkt +
+ + n + + + temperatur då något övergår från vätska till gas + + temperatura wrzenia + + +
+ +
+ kol +
+ + n + + + grundämne + + węgiel + + + + fossilt, fast bränsle + + węgiel + + + + stycke av bränslet kol + + węgiel + + + + kolatom + + węgiel + + +
+ +
+ kolchos +
+ + n + + + kollektivjordbruk i Sovjetunionen + + kołchoz + + +
+ +
+ koldioxid +
+ + n + + + kemisk förening + + dwutlenek węgla + + +
+ +
+ kolera +
+ + n + + + sjukdom + + cholera + + +
+ +
+ kolesterol +
+ + n + + + lipid + + cholesterol + + +
+ +
+ kolhydrat +
+ + n + + + + węglowodan + + +
+ +
+ kolibri +
+ + n + + + individ av någon av arterna inom familjen kolibrier + + koliber + + +
+ +
+ kolja +
+ + n + + + en fisk i familjen torskfiskar + + łupacz + + +
+ +
+ koll +
+ + n + + + kontroll + + kontrola + wgląd + + + + kunskap + + orientacja + + +
+ +
+ kolla +
+ + v + + + interjektion för att uppmärksamma någon på något + + patrz + + + + kontrollera, undersöka + + sprawdzać + upewniać się + + + + se, titta på något + + obejrzeć + zobaczyć + + + + skaffa upplysningar om något + + sprawdzać + zobaczyć + + +
+ +
+ kollektiv +
+ + adj + + + som gäller en grupp människor + + zbiorowy + kolektywny + + +
+ +
+ kollektivism +
+ + n + + + uppfattningen att individens intressen måste träda tillbaka för samhällsnyttan + + kolektywizm + + +
+ +
+ kollokation +
+ + n + + + frekvent samförekomst av två eller flera ord + + kolokacja + + +
+ +
+ kolmonoxid +
+ + n + + + gas + + tlenek węgla + + +
+ +
+ kolna +
+ + v + + + förvandlas till kol + + zwęglać się + + +
+ +
+ kolon +
+ + n + + + tecknet ":" + + dwukropek + + +
+ +
+ koloni +
+ + n + + + + kolonia + + +
+ +
+ kolonn +
+ + n + + + vertikal pelare + + kolumna + + +
+ +
+ kolossal +
+ + adj + + + enorm, ofantligt stor + + kolosalny + + +
+ +
+ kolossbläckfisk +
+ + n + + + en bläckfiskart i överordningen tioarmade bläckfiskar (Decapodiformes) + + kałamarnica kolosalna + + +
+ +
+ kolsyra +
+ + n + + + syra + + kwas węglowy + + +
+ +
+ koltrast +
+ + n + + + en art (Turdus merula) inom fågelfamiljen trastfåglar + + kos + kos zwyczajny + + +
+ +
+ koltrioxid +
+ + n + + + + trójtlenek węgla + + +
+ +
+ kolumn +
+ + n + + + lodrätt område i text + + kolumna + szpalta + + + + typ av tidningsartikel, skriven av kolumnist + + felieton + + +
+ +
+ kolväte +
+ + n + + + kemisk förening bestående endast av kol- och väteatomer + + węglowodór + + +
+ +
+ kombinera +
+ + v + + + + kombinować + łączyć + + +
+ +
+ komet +
+ + n + + + + kometa + + +
+ +
+ komisk +
+ + adj + + + humoristisk + + komiczny + + +
+ +
+ komma +
+ + n + + + separator + + przecinek + + + + skiljetecknet + + przecinek + + +
+ +
+ komma +
+ + v + + + få orgasm + + dochodzić + dojść + + + + komma sig - hända + + dziać się + brać się + wynikać + + + + komma sig - tillfriskna + + dojść do siebie + wyzdrowieć + + + + nå fram till en plats + + dojść + dojechać + przybyć + + +
+ +
+ komma till korta +
+ + v + + + misslyckas + + dopiąć swego + niepowodzenie + + +
+ +
+ komma underfund +
+ + v + + + förstå, fatta, få klart för sig + + pojąć + uzmysłowić sobie + zdać sobie sprawę + + +
+ +
+ komma överens +
+ + v + + + sluta avtal + + porozumieć + + +
+ +
+ kommatecken +
+ + n + + + + przecinek + + +
+ +
+ kommentar +
+ + n + + + + komentarz + + +
+ +
+ kommentera +
+ + v + + + + komentować + + +
+ +
+ kommersiell +
+ + adj + + + som omsätter pengar och vars avsikt är att ge intäkter + + komercyjny + + +
+ +
+ kommission +
+ + n + + + nämnd som bildats för ett visst projekt + + komisja + + +
+ +
+ kommitté +
+ + n + + + + komitet + + +
+ +
+ kommun +
+ + n + + + administrativt område + + gmina + + +
+ +
+ kommunal +
+ + adj + + + + gminny + + +
+ +
+ kommunikation +
+ + n + + + utbyte av information + + komunikacja + + +
+ +
+ kommunism +
+ + n + + + politisk ideologi + + komunizm + + +
+ +
+ kommunist +
+ + n + + + + komunista + komunistka + komuch + komuszka + + +
+ +
+ kommunistisk +
+ + adj + + + som har att göra med kommunism + + komunistyczny + + +
+ +
+ kommutativ +
+ + adj + + + + przemienny + + +
+ +
+ komodovaran +
+ + n + + + ödla + + waran z Komodo + + +
+ +
+ kompakt +
+ + adj + + + om mängd + + zwarty + + +
+ +
+ komparation +
+ + n + + + grammatisk jämförelse + + stopniowanie + gradacja + + + + jämförande studium + + komparacja + porównanie + + +
+ +
+ komparativ +
+ + n + + + jämförelsegrad + + stopień wyższy + + +
+ +
+ kompass +
+ + n + + + + kompas + + +
+ +
+ kompendium +
+ + n + + + + kompendium + + +
+ +
+ kompensera +
+ + v + + + + kompensować + wyrównywać + + +
+ +
+ kompetensflykt +
+ + n + + + ström av kompetent folk från ett land (utvandring) eller område + + drenaż mózgów + + +
+ +
+ komplett +
+ + adj + + + + kompletny + całkowity + + +
+ +
+ komplettera +
+ + v + + + göra komplett + + uzupełniać + + +
+ +
+ komplicerad +
+ + adj + + + svår att förstå + + skomplikowany + + +
+ +
+ komplimang +
+ + n + + + artighetsfras + + komplement + + +
+ +
+ komponera +
+ + v + + + författa musik + + tworzyć + + +
+ +
+ kompott +
+ + n + + + + kompot + + +
+ +
+ kompromiss +
+ + n + + + + kompromis + + +
+ +
+ kon +
+ + n + + + geometrisk figur + + stożek + + +
+ +
+ koncession +
+ + n + + + tillstånd av myndighet att bedriva viss verksamhet + + koncesja + + +
+ +
+ koncis +
+ + adj + + + kortfattad men uttömmande + + zwięzły + treściwy + + +
+ +
+ konditor +
+ + n + + + person som yrkesmässigt tillverkar bakverk för försäljning + + cukiernik + + +
+ +
+ konditori +
+ + n + + + tillverkare av bakverk och konfekt som vanligtvis även erbjuder försäljning och servering + + cukiernia + + +
+ +
+ kondom +
+ + n + + + + prezerwatywa + kondom + + +
+ +
+ konferens +
+ + n + + + + konferencja + + +
+ +
+ kongoles +
+ + n + + + invånare i Kongo eller person med kongolesisk härkomst + + Kongijczyk + + +
+ +
+ konisk +
+ + adj + + + + stożkowaty + stożkowy + + +
+ +
+ konjunktion +
+ + n + + + samordnande konjunktion, ord som binder samman två satsdelar + + spójnik + koniunkcja + + +
+ +
+ konjunktiv +
+ + n + + + modus + + tryb łączący + + +
+ +
+ konkretion +
+ + n + + + det att vara konkret + + konkretność + przejrzystość + + + + klumpformig bildning i en bergart eller jordavlagring + + konkrecja + + +
+ +
+ konkurrens +
+ + n + + + tävlan + + konkurencja + współzawodnictwo + + +
+ +
+ konkurrent +
+ + n + + + person eller föremål som konkurrerar + + konkurent + + +
+ +
+ konkurs +
+ + n + + + det att inte kunna betala tillbaka skulderna + + bankructwo + + +
+ +
+ konnässör +
+ + n + + + person med särskilt djupa kunskaper inom ett visst ämne + + znawca + koneser + + +
+ +
+ konsekvent +
+ + adj + + + + konsekwentny + + +
+ +
+ konsensus +
+ + n + + + samstämmighet + + konsensus + + +
+ +
+ konservativ +
+ + adj + + + som motsätter sig förändringar i allmänhet + + konserwatywny + + +
+ +
+ konskription +
+ + n + + + + pobór + + +
+ +
+ konsonant +
+ + n + + + bokstav + + spółgłoska + + + + språkljud + + spółgłoska + + +
+ +
+ konspiration +
+ + n + + + + spisek + + +
+ +
+ konst +
+ + n + + + estetiskt uttryck + + sztuka + + +
+ +
+ konstant +
+ + adj + + + matematiskt begrepp + + stały + + + + oförändrat + + niezmienny + stały + + +
+ +
+ konstatera +
+ + v + + + + konstatować + stwierdzać + + +
+ +
+ konstgjord +
+ + adj + + + gjord med konst + + sztuczny + + +
+ +
+ konstig +
+ + adj + + + onormal + + dziwaczny + dziwny + + +
+ +
+ konstigt +
+ + adv + + + märkligt + + dziwnie + + +
+ +
+ konstitution +
+ + n + + + grundlag + + konstytucja + + +
+ +
+ konstlad +
+ + adj + + + onaturlig, tillgjord + + nienaturalny + sztuczny + + +
+ +
+ konstnär +
+ + n + + + person som utövar konst + + artysta + artystka + + +
+ +
+ konstpsykologi +
+ + n + + + läran om hur konst påverkar en människas beteende, tankar, känslor och samspel med andra människor + + psychologia sztuki + + +
+ +
+ konstruera +
+ + v + + + tillverka, skapa + + konstruować + + +
+ +
+ konstruktion +
+ + n + + + uppbyggnad av något + + konstrukcja + + +
+ +
+ konstruktiv +
+ + adj + + + havande avseende på konstruktionen + + konstrukcyjny + + + + inriktad på att konstruera + + konstruktywny + pomocny + + +
+ +
+ konstverk +
+ + n + + + + dzieło sztuki + + +
+ +
+ konsul +
+ + n + + + + konsul + + +
+ +
+ konsulat +
+ + n + + + + konsulat + + +
+ +
+ konsultera +
+ + v + + + + konsultować + + +
+ +
+ konsumera +
+ + v + + + köpa och använda upp + + konsumować + + +
+ +
+ konsumtion +
+ + n + + + det att konsumera + + konsumpcja + + +
+ +
+ kontant +
+ + adj + + + i fysiska pengar + + gotówka + gotówkowy + + + + i reda pengar + + gotówka + gotówkowy + + + + som har vänskapliga relationer + + zgoda + zgodny + + +
+ +
+ kontanter +
+ + n + + + fysiska pengar såsom mynt och sedlar + + gotówka + + +
+ +
+ kontinent +
+ + n + + + stort sammanhängande landområde omgivet av vatten + + kontynent + + +
+ +
+ kontinental +
+ + adj + + + som har att göra med fastland + + kontynentalny + + +
+ +
+ kontinuerlig +
+ + adj + + + + ciągły + + +
+ +
+ kontinuitet +
+ + n + + + + ciągłość + kontynuacja + + +
+ +
+ kontor +
+ + n + + + + biuro + + +
+ +
+ kontraband +
+ + n + + + vara som är förbjuden att äga, transportera eller överlåta + + kontrabanda + + +
+ +
+ kontrabas +
+ + n + + + + kontrabas + + +
+ +
+ kontrollera +
+ + v + + + ha makt över + + nadzorować + kierować + + + + verifiera + + sprawdzać + sprawdzić + + +
+ +
+ konvention +
+ + n + + + fördrag, traktat + + konwencja + + + + praxis, sedvana + + konwencja + + +
+ +
+ konventionalisera +
+ + v + + + göra konventionell, etablera konventioner + + konwencjonalizować + + +
+ +
+ konventionaliserad +
+ + adj + + + etablerad på visst område; etablerad i språkbruket + + skonwencjonalizowany + + +
+ +
+ konventionalisering +
+ + n + + + det att konventionalisera; etableringsprocess av språkliga former + + konwencjonalizacja + + +
+ +
+ konventionell +
+ + adj + + + som följer konventioner; som grundar sig på överenskommelser + + konwencjonalny + + +
+ +
+ konversation +
+ + n + + + + konwersacja + rozmowa + + +
+ +
+ konvoj +
+ + n + + + + konwój + + +
+ +
+ koordinera +
+ + v + + + + koordynować + + +
+ +
+ kopek +
+ + n + + + en hundradels rubel + + kopiejka + + +
+ +
+ kopia +
+ + n + + + + kopia + odbitka + + +
+ +
+ kopiera +
+ + v + + + skapa en kopia + + kopiować + podwajać + + +
+ +
+ kopp +
+ + n + + + + filiżanka + + +
+ +
+ koppar +
+ + n + + + grundämne + + miedź + + +
+ +
+ koppel +
+ + n + + + (generellt) sammanbindande anordning + + smycz + sprzęg + + + + grupp individer + + sfora + gromada + kupa + + +
+ +
+ koptisk +
+ + adj + + + som rör kopterna + + koptyjski + + +
+ +
+ kopula +
+ + n + + + ord som förbinder subjekt med predikatsfyllnad + + łącznik + kopula + + +
+ +
+ korean +
+ + n + + + + Koreańczyk + + +
+ +
+ koreanska +
+ + n + + + kvinna + + Koreanka + + + + språk + + koreański + + +
+ +
+ koreografi +
+ + n + + + + choreografia + + +
+ +
+ korg +
+ + n + + + mindre behållare + + kosz + koszyk + + +
+ +
+ koriander +
+ + n + + + arten Coriandrum sativum + + kolendra + + +
+ +
+ korkskruv +
+ + n + + + köksredskap + + korkociąg + + +
+ +
+ korn +
+ + n + + + främre riktmärke + + muszka + celownik + + + + frö + + ziarno + + + + liten beståndsdel + + ziarno + + + + sädesslag + + jęczmień + + +
+ +
+ kornknarr +
+ + n + + + + derkacz + + +
+ +
+ kornsparv +
+ + n + + + + potrzeszcz + + +
+ +
+ korp +
+ + n + + + fågel + + kruk + kruk zwyczajny + + +
+ +
+ korpral +
+ + n + + + + kapral + + +
+ +
+ korpulent +
+ + adj + + + tjock, överviktig + + korpulentny + tęgi + + +
+ +
+ korrekt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet korrekt + + poprawnie + + +
+ +
+ korrekturläsare +
+ + n + + + en person som korrekturläser, som kontrollerar (läser) att en text är korrekt återgiven + + korektor + + +
+ +
+ korridor +
+ + n + + + lång gång inomhus + + korytarz + + + + lång, smal remsa av land, sjö eller luft + + korytarz + + +
+ +
+ korrigera +
+ + v + + + rätta till + + poprawiać + korygować + + +
+ +
+ kors +
+ + n + + + geometrisk figur + + krzyż + + + + kristen symbol + + krzyż + + + + tortyrredskap + + krzyż + + + + börda; bestraffning + + krzyż + + + + del av bålen över bäcken + + krzyż + + +
+ +
+ korsfästelse +
+ + n + + + det att korsfästa + + ukrzyżowanie + + +
+ +
+ korsfästning +
+ + n + + + det att korsfästa + + ukrzyżowanie + + +
+ +
+ korsikansk +
+ + adj + + + som rör Korsika eller det korsikanska folket + + korsykański + + +
+ +
+ korsikanska +
+ + n + + + språk + + korsykański + + +
+ +
+ korsning +
+ + n + + + 1. korsning av vägar + + skrzyżowanie + + +
+ +
+ korsord +
+ + n + + + ordpussel + + krzyżówka + + +
+ +
+ korståg +
+ + n + + + + krucjata + wyprawa krzyżowa + + +
+ +
+ kort +
+ + adj + + + 1. av begränsad längd + + krótki + + + + 3. (om tid) som varar endast under en liten tidsperiod + + krótki + + + + 2. (om person) av begränsad höjd + + niski + krótki + + +
+ +
+ kort +
+ + adv + + + på kort tid + + krótko + + +
+ +
+ kort +
+ + n + + + fotografi + + fotografia + zdjęcie + + + + pappersark med information + + karta + + + + spelkort + + karta + + + + pappersark med motiv + + kartka + pocztówka + + +
+ +
+ korthuggen +
+ + adj + + + kortfattad + + fragmentaryczny + urywkowy + + +
+ +
+ korthus +
+ + n + + + + domek z kart + + +
+ +
+ korthårig +
+ + adj + + + som har kort hår + + krótkowłosy + + +
+ +
+ kortläsare +
+ + n + + + apparat + + czytnik kart + + +
+ +
+ kortsiktig +
+ + adj + + + + krótkowzrocznie + + +
+ +
+ kortvarig +
+ + adj + + + kortlivad + + krótkotrwały + + +
+ +
+ kortvåg +
+ + n + + + radiovåg med våglängd 10–100 meter (frekvens 3–30 MHz), förkortas KV + + fale krótkie + krótkie fale + + +
+ +
+ korv +
+ + n + + + Maträtt + + kiełbasa + + +
+ +
+ korvstoppa +
+ + v + + + proppa kunskaper utan att man behöver förstå mycket + + faszerować + szpikować + + +
+ +
+ kosa +
+ + n + + + riktning, kurs + + kierunek + kurs + + +
+ +
+ kosmolog +
+ + n + + + + kosmolog + + +
+ +
+ kosmologi +
+ + n + + + + kosmologia + + +
+ +
+ kosmonaut +
+ + n + + + rymdfarare + + kosmonauta + + +
+ +
+ kosovan +
+ + n + + + kosovarisk invånare + + Kosowianin + + +
+ +
+ kosovansk +
+ + adj + + + som rör staten Kosovo eller dess invånare + + kosowski + + +
+ +
+ kosta +
+ + v + + + ha som pris + + kosztować + + + + medföra, vålla, kräva, fordra + + kosztować + + +
+ +
+ kotte +
+ + n + + + träds reproduktionsorgan + + szyszka + + +
+ +
+ kotteri +
+ + n + + + + klika + + +
+ +
+ krabba +
+ + n + + + + krab + + +
+ +
+ kraftig +
+ + adj + + + som inte lätt går sönder + + mocny + porządny + silny + solidny + + + + som påverkar med stora krafter + + potężny + + + + stor, tydlig + + wydatny + znaczny + + + + tjock, överviktig + + krzepki + tęgi + + +
+ +
+ kraftlös +
+ + adj + + + + bezsilny + + +
+ +
+ kraftverk +
+ + n + + + + elektrownia + + +
+ +
+ krage +
+ + n + + + del av klädesplagg + + kołnierz + + +
+ +
+ krama +
+ + v + + + hålla om någon för att visa ömhet + + obejmować + przytulać + tulić + ściskać + + + + klämma något hårt för att pressa samman + + wyciskać + ściskać + + +
+ +
+ kramp +
+ + n + + + ofrivillig, ofta smärtsam muskelsammandragning + + kurcz + konwulsje + skurcz + + +
+ +
+ kran +
+ + n + + + (slang) näsa + + nos + + + + lyftkran + + dźwig + kran + + + + vattenkran + + kran + kurek + + +
+ +
+ kranium +
+ + n + + + + czaszka + + +
+ +
+ krank +
+ + adj + + + lindrigt sjuk + + niedysponowany + niezdrowy + + +
+ +
+ krans +
+ + n + + + + wianek + wieniec + + +
+ +
+ kras +
+ + n + + + ljud som uppkommer då något krossas + + trzask + + +
+ +
+ krass +
+ + adj + + + grov, som uppfattar förhållanden från ensidigt materiell synpunkt + + cyniczny + grubiański + materialistyczny + ordynarny + podły + prostacki + + +
+ +
+ krater +
+ + n + + + kärl + + krater + + +
+ +
+ kratta +
+ + n + + + (nedsättande) fumlig person + + dupa + niedołęga + + + + trädgårdsredskap + + grabie + + +
+ +
+ kratta +
+ + v + + + använda en kratta + + grabić + + +
+ +
+ krav +
+ + n + + + nödvändighet + + wymóg + + +
+ +
+ kravla +
+ + v + + + långsamt och mödosamt förflytta sig liggande på magen + + pełzać + raczkować + + +
+ +
+ kravla sig upp +
+ + v + + + med möda och besvär komma sig upp ur något eller på något + + wczołgać się + wpełznąć + wyczołgać się + wypełzać + + + + resa sig + + stanąć na nogi + + +
+ +
+ kraxa +
+ + v + + + låta hes, skrovlig + + chrypieć + + + + låta som en kråka + + krakać + + +
+ +
+ kreativitet +
+ + n + + + förmåga eller företeelse att komma med nya idéer + + kreatywność + + +
+ +
+ kreditkort +
+ + n + + + kontokort med vilket man kan låna + + karta kredytowa + + +
+ +
+ kremering +
+ + n + + + begravningsform + + kremacja + + +
+ +
+ kreti och pleti +
+ + n + + + vem som helst, blandat sällskap + + byle kto + hołota + zbieranina + + +
+ +
+ kretin +
+ + n + + + någon med kretinism + + kretyn + + +
+ +
+ kretsa +
+ + v + + + långsamt och i jämn takt röra sig runt något i en cirkelliknande bana + + krążyć + + +
+ +
+ kricka +
+ + n + + + + cyraneczka + + +
+ +
+ krig +
+ + n + + + väpnad konflikt + + wojna + + +
+ +
+ krigare +
+ + n + + + + wojownik + żołnierz + + +
+ +
+ kriminell +
+ + adj + + + + kryminalny + + +
+ +
+ krimsk +
+ + adj + + + som rör Krim eller Krimborna + + krymski + + +
+ +
+ krimskrams +
+ + n + + + (värdelösa) småsaker som ser fint ut + + bibeloty + cacka + + +
+ +
+ kring +
+ + preposition + + + på flera sidor om + + dokoła + dookoła + naokoło + wokół + + +
+ +
+ kringgärda +
+ + v + + + inskränka + + ograniczać + + + + omge med stängsel + + ogradzać + opasywać + + +
+ +
+ kris +
+ + n + + + negativ situation + + kryzys + + +
+ +
+ kristadelfian +
+ + n + + + + chrystadelfianin + + +
+ +
+ kristall +
+ + n + + + 1. fast ämne + + kryształ + + +
+ +
+ kristdemokrat +
+ + n + + + person som är medlem av eller sympatiserar med ett kristdemokratiskt parti, i Sverige främst Kristdemokraterna + + chadek + + +
+ +
+ kristen +
+ + adj + + + som har att göra med kristendomen + + chrześcijański + chrześcijanin + + +
+ +
+ kristen +
+ + n + + + person + + chrześcijanin + chrześcijanka + + +
+ +
+ kristendom +
+ + n + + + abrahamitisk religion + + chrześcijaństwo + + +
+ +
+ kriterium +
+ + n + + + + kryterium + + +
+ +
+ kritiker +
+ + n + + + + krytyk + + +
+ +
+ kritisk +
+ + adj + + + + krytyczny + + +
+ +
+ kritvit +
+ + adj + + + vit som en krita, rent vit + + kredowobiały + + +
+ +
+ kroat +
+ + n + + + + Chorwat + + +
+ +
+ kroatisk +
+ + adj + + + + chorwacki + + +
+ +
+ kroatiska +
+ + n + + + kvinna + + Chorwatka + + + + språk + + chorwacki + + +
+ +
+ krock +
+ + n + + + kraftig sammanstötning + + kolizja + + +
+ +
+ krockkudde +
+ + n + + + + poduszka powietrzna + + +
+ +
+ krog +
+ + n + + + enklare näringsställe + + knajpa + restauracja + gospoda + + +
+ +
+ krok +
+ + n + + + föremål böjt i ena änden + + hak + haczyk + + + + krökning, sväng + + zagięcie + zakrzywienie + + +
+ +
+ kroka +
+ + v + + + fästa på krok eller med krok + + zaczepiać + zahaczać + zawieszać + + + + sätta eller lägga krokben för någon + + podstawiać nogę + + +
+ +
+ kroka arm +
+ + v + + + ta varandra i armkrok + + iść pod rękę + wziąć się pod ręce + + + + verka tillsammans + + iść ręka w rękę + + +
+ +
+ krokna +
+ + v + + + tappa orken + + opaść z sił + + +
+ +
+ krokodil +
+ + n + + + + krokodyl + + +
+ +
+ krokodiltår +
+ + n + + + falsk tår + + krokodyle łzy + + +
+ +
+ krokus +
+ + n + + + individ av växtsläktet Crocus + + krokus + szafran + + +
+ +
+ krom +
+ + n + + + metalliskt grundämne + + chrom + + +
+ +
+ krona +
+ + n + + + huvudprydnad + + korona + + + + myntenhet + + korona + + + + kungen, kungamakten, staten + + korona + + + + övre del av växt + + korona drzewa + + +
+ +
+ kronblad +
+ + n + + + beståndsdel av en blomma + + płatek + + +
+ +
+ kronisk +
+ + adj + + + långvarig, bestående + + chroniczny + przewlekły + + +
+ +
+ kroniskt +
+ + adv + + + på ett kroniskt sätt + + chronicznie + + +
+ +
+ kronologi +
+ + n + + + tideräkning + + chronologia + + +
+ +
+ kronologisk +
+ + adj + + + som följer en tidslinje + + chronologiczny + + +
+ +
+ kronärtskocka +
+ + n + + + grönsak + + karczoch + + +
+ +
+ kropp +
+ + n + + + levande organism + + ciało + + + + ansamling av materia + + ciało + + + + algebraisk struktur + + ciało + + +
+ +
+ kroppkaka +
+ + n + + + boll gjord på en deg av potatis och mjöl fylld med fläskkött som kokats i vatten till ett degknyte + + pyza + + +
+ +
+ krossa +
+ + v + + + förstöra något till smådelar + + rozbijać + roztrzaskiwać + + +
+ +
+ krossa någons hjärta +
+ + v + + + göra någon ledsen + + złamać komuś serce + + +
+ +
+ krucifix +
+ + n + + + + krucyfiks + + +
+ +
+ krumelur +
+ + n + + + linje som påminner om snäckas form + + esy-floresy + zakrętas + + +
+ +
+ krus +
+ + n + + + en behållare, oftast av glas eller keramik, antingen i form av en stor flaska eller en tillbringare med pip + + dzban + dzbanek + + +
+ +
+ krusa +
+ + v + + + göra/bli krusig + + karbować + kręcić + marszczyć + + + + vara överdrivet artig + + certować się + kadzić + nadskakiwać + podlizywać się + + +
+ +
+ krusbär +
+ + n + + + + agrest + + +
+ +
+ krut +
+ + n + + + explosivt ämne + + proch + + + + kraft, energi + + ikra + werwa + + + + ört; krydda; drog + + ziele + + +
+ +
+ krutdurk +
+ + n + + + förvaringsrum för krut + + prochownia + + + + kritisk situation + + beczka prochu + + +
+ +
+ krydda +
+ + n + + + liten ingrediens + + przyprawa + + +
+ +
+ krypa +
+ + v + + + förflytta sig genom att gå på händer och knän + + czołgać się + pełzać + + + + röra sig så långsamt eller smått att det knappt märks + + wlec się + + +
+ +
+ kryphål +
+ + n + + + hål där man kan krypa in och gömma sig + + kryjówka + + + + lucka i lagen + + furtka + luka + + +
+ +
+ kryptisk +
+ + adj + + + + zagadkowy + + +
+ +
+ kryptografi +
+ + n + + + konsten att göra text obegriplig för utomstående och obehöriga + + kryptografia + + +
+ +
+ kryptolog +
+ + n + + + person som sysslar med kryptologi + + kryptolog + + +
+ +
+ kryptologi +
+ + n + + + vetenskap + + kryptologia + + +
+ +
+ kryptologisk +
+ + adj + + + som avser kryptologi + + kryptologiczny + + +
+ +
+ krypton +
+ + n + + + + krypton + + +
+ +
+ kryptovaluta +
+ + n + + + digital valuta som använder kryptografi för att säkra transaktioner + + kryptowaluta + + +
+ +
+ krystad +
+ + adj + + + ansträngt uttryckt + + nienaturalny + wymuszony + + +
+ +
+ kräfta +
+ + n + + + kräftdjur + + rak + + +
+ +
+ kräftgång +
+ + n + + + tillbakagång + + cofanie się + + +
+ +
+ kräk +
+ + n + + + boskap, kreatur - i synnerhet om nötkreatur + + bydlak + bydlę + + + + krypande eller krälande varelse + + robak + + + + svag eller viljelös person + + biedak + niedołęga + oferma + + +
+ +
+ kräkas +
+ + v + + + + wymiotować + + +
+ +
+ kräla +
+ + v + + + myllra, vimla + + mrowić się + roić się + + + + slingra sig som en orm; krypa på marken + + pełzać + + +
+ +
+ kräla i stoftet +
+ + v + + + visa sin underdånighet + + padać plackiem + pełzać + płaszczyć się + + +
+ +
+ kräldjur +
+ + n + + + växelvarmt ryggradsdjur + + gad + + +
+ +
+ kräm +
+ + n + + + tjock fluid + + krem + + +
+ +
+ kränga +
+ + v + + + (om fordon) luta åt sidan + + zarzucać + + +
+ +
+ kränka +
+ + v + + + behandla nedsättande + + hańbić + obrażać + urażać + uwłaczać + znieważać + + + + ej respektera bestämmelse, överträda överenskommelse + + naruszać + pogwałcić + łamać + + +
+ +
+ kräsen +
+ + adj + + + svår att tillfredsställa + + wybredny + grymaśny + kapryśny + + +
+ +
+ kräva +
+ + n + + + hålighet hos fåglar där föda mjukas upp innan den når magen + + podgardle + wole + + +
+ +
+ kräva +
+ + v + + + orsaka, medföra, kosta + + pociągać za sobą + + + + ställa krav, fordra + + wymagać + żądać + domagać się + + + + vara i behov, göra nödvändig + + wymagać + + +
+ +
+ krävande +
+ + adj + + + presensparticip av kräva + + wymagający + + +
+ +
+ kråka +
+ + n + + + en bit torkat snor + + babok + babol + gil + koza + + + + fågel av arten Corvus corone + + wrona + czarnowron + wrona czarna + wrona siwa + + + + mindre markering med penna + + ptaszek + + +
+ +
+ krök +
+ + n + + + kurva, sväng + + zakręt + + +
+ +
+ kröka +
+ + v + + + böja + + skrzywiać + + + + dricka + + upijać + + +
+ +
+ kröna +
+ + v + + + fullända + + wieńczyć + + + + förse med krona + + koronować + + +
+ +
+ krönika +
+ + n + + + kortare text i tidning i fri stil + + felieton + + + + redogörelse i kronologisk ordning + + kronika + + +
+ +
+ krönikör +
+ + n + + + person som skriver krönika + + felietonista + felietonistka + + +
+ +
+ kröning +
+ + n + + + + koronacja + + +
+ +
+ kub +
+ + n + + + geometri + + sześcian + + + + tredje potensen + + sześcian + + +
+ +
+ kuban +
+ + n + + + nationalitet + + Kubańczyk + + +
+ +
+ kubansk +
+ + adj + + + + kubański + + +
+ +
+ kudde +
+ + n + + + tygpåse + + poduszka + + +
+ +
+ kuf +
+ + n + + + underlig person + + dziwak + cudak + oryginał + + +
+ +
+ kugga +
+ + v + + + bli underkänd + + oblać + + + + underkänna + + oblać + + +
+ +
+ kugge +
+ + n + + + en liten osjälvständig del av något större + + pionek + trybik + + + + tand på kugghjul + + ząb + + +
+ +
+ kuk +
+ + n + + + + chuj + fiut + kutas + kutafon + pała + + +
+ +
+ kuksugare +
+ + n + + + + lachociąg + + +
+ +
+ kul +
+ + adj + + + humoristisk + + zabawny + + + + rolig + + fajny + zabawny + + +
+ +
+ kul +
+ + adv + + + roligt + + fajnie + zabawnie + + +
+ +
+ kula +
+ + n + + + hålighet + + dziura + jama + nora + + + + projektil + + kula + pocisk + + + + sfäriskt föremål + + kula + + +
+ +
+ kulak +
+ + n + + + storbonde, självägande bonde + + kułak + + +
+ +
+ kuliss +
+ + n + + + ränna + + prowadnica + + + + teaterdekoration + + kulisa + sceneria + scenografia + + + + utrymmet bakom teaterscenen + + kulisy + + +
+ +
+ kulle +
+ + n + + + bergknalle, backe, höjd + + pagórek + wzgórek + + +
+ +
+ kullerbytta +
+ + n + + + volt med huvudet i marken + + koziołek + przewrót + + +
+ +
+ kullersten +
+ + n + + + sten med rundade kanter som användes för gatubeläggning + + brukowiec + kocie łby + + +
+ +
+ kulmination +
+ + n + + + astronomiskt begrepp + + kulminacja + + +
+ +
+ kulspetspenna +
+ + n + + + + długopis + + +
+ +
+ kult +
+ + n + + + det att dyrka + + kult + + +
+ +
+ kulting +
+ + n + + + + prosiak + + +
+ +
+ kultur +
+ + n + + + ?Vilken översättningar? + + kultura + + +
+ +
+ kulturell +
+ + adj + + + som rör kultur + + kulturalny + kulturowy + + +
+ +
+ kulturellt +
+ + adv + + + på ett kulturellt sätt + + kulturalnie + + +
+ +
+ kulvert +
+ + n + + + tunnel för ledningar eller gångtrafik + + przejście podziemne + przepust podziemny + + +
+ +
+ kund +
+ + n + + + företag eller institution som köper produkt eller tjänst + + klient + + + + person som har ärende hos institution + + klient + interesant + petent + + + + person som köper produkt eller tjänst + + klient + klientka + + +
+ +
+ kung +
+ + n + + + regent + + król + + + + schackpjäs + + król + + + + spelkort + + król + + +
+ +
+ kungarike +
+ + n + + + rike där kung eller drottning är statschef + + królestwo + + +
+ +
+ kunglig +
+ + adj + + + + królewski + + +
+ +
+ kungsfiskare +
+ + n + + + fågelarten Alcedo atthis + + zimorodek + + +
+ +
+ kungsfågel +
+ + n + + + fågelart + + mysikrólik + + +
+ +
+ kungskobra +
+ + n + + + en stor giftorm + + kobra królewska + + +
+ +
+ kunna +
+ + v + + + klara av + + móc + umieć + + +
+ +
+ kunnig +
+ + adj + + + känd, bekant + + znany + + + + som kan, som har kunskap + + biegły + doświadczony + + +
+ +
+ kunskap +
+ + n + + + information i medvetandet hos individ + + wiedza + + + + information i allmänhet + + wiedza + + + + särskild informationsbit + + wiadomości + + +
+ +
+ kupp +
+ + n + + + överrumplande handling + + zamach + + +
+ +
+ kur +
+ + n + + + behandling + + kuracja + + + + skjul + + budka + wiata + + +
+ +
+ kurdiska +
+ + n + + + kurdiska språket + + kurdyjski + + +
+ +
+ kurir +
+ + n + + + person som överför diplomatiska handlingar + + kurir + + +
+ +
+ kurort +
+ + n + + + anläggning (ort) med boende för hälsans stärkande (kur + + uzdrowisko + kurort + + +
+ +
+ kurragömma +
+ + n + + + + zabawa w chowanego + + +
+ +
+ kurs +
+ + n + + + utbildning + + kurs + + +
+ +
+ kurva +
+ + n + + + värdemängd + + krzywa + zakręt + + + + avsnitt av väg + + krzywa + zakręt + + + + form + + krzywa + zakręt + + +
+ +
+ kusin +
+ + n + + + tvåmänning + + kuzyn + kuzynka + + +
+ +
+ kusk +
+ + n + + + person som kör med häst och vagn + + woźnica + + +
+ +
+ kust +
+ + n + + + + wybrzeże + + +
+ +
+ kustpipare +
+ + n + + + + siewnica + + +
+ +
+ kutting +
+ + n + + + mindre träkärl för förvaring av våta varor + + baryłka + ceber + + +
+ +
+ kutym +
+ + n + + + skick och bruk, vana + + zwyczaj + + +
+ +
+ kuva +
+ + v + + + tvinga till underkastelse + + poskramiać + tłumić + ujarzmiać + + +
+ +
+ kvadda +
+ + v + + + förstöra fullständigt + + gnieść + miażdżyć + + +
+ +
+ kvadrat +
+ + n + + + fyrhörning + + kwadrat + + + + tal upphöjt till två + + kwadrat + + +
+ +
+ kval +
+ + n + + + kvalificering + + eliminacje + + + + själsligt lidande + + agonia + męka + udręka + + +
+ +
+ kvalitet +
+ + n + + + storhet som beskriver hur väl en eller flera egenskaper hos en företeelse, vara eller tjänst uppfyller ett behov + + jakość + + +
+ +
+ kvalm +
+ + n + + + kvav luft som ger upphov till illamående och kväljningar + + duchota + + +
+ +
+ kvanne +
+ + n + + + arten Angelica archangelica + + arcydzięgiel + + +
+ +
+ kvantitet +
+ + n + + + + ilość + + +
+ +
+ kvantmekanik +
+ + n + + + övergripande teori inom den moderna fysiken som beskriver materiens och energins beteende i mikrokosmos + + mechanika kwantowa + + +
+ +
+ kvarg +
+ + n + + + färskost av surmjölk + + twaróg + + +
+ +
+ kvark +
+ + n + + + elementarpartikel + + kwark + + +
+ +
+ kvarleva +
+ + n + + + rest från äldre tid + + przeżytek + + + + resterna av en persons döda kropp + + szczątki + + + + återstod av något + + szczątki + + +
+ +
+ kvarlåtenskap +
+ + n + + + efterlämnade ägodelar, som tillhört en framliden person + + mienie + spuścizna + + +
+ +
+ kvart +
+ + n + + + fjärdedel + + kwarta + + +
+ +
+ kvartal +
+ + n + + + ett fjärdedels år + + kwartał + + +
+ +
+ kvartalsvis +
+ + adj + + + som sker en gång i kvartalet + + kwartalny + + +
+ +
+ kvarter +
+ + n + + + område med bebyggda eller obebyggda tomter i ett stadsplanerat område + + kwartał + + +
+ +
+ kvarts +
+ + n + + + mineral + + kwarc + + +
+ +
+ kvartsit +
+ + n + + + en vanligtvis vit eller grå och från sandsten omvandlad bergart som huvudsakligen består av kvarts + + kwarcyt + + +
+ +
+ kvartär +
+ + n + + + + czwartorzęd + + +
+ +
+ kvasar +
+ + n + + + + kwazar + + +
+ +
+ kvass +
+ + n + + + dryck som liknar svagdricka, vanlig i Ryssland och Östeuropa + + kwas chlebowy + + +
+ +
+ kvast +
+ + n + + + redskap för sopning + + miotła + + +
+ +
+ kvav +
+ + adj + + + + duszny + parny + + +
+ +
+ kvavt +
+ + adv + + + med lite syre, svårandat + + duszno + parno + + +
+ +
+ kverulant +
+ + n + + + + narzekacz + + +
+ +
+ kvicksilver +
+ + n + + + ett metalliskt grundämne + + rtęć + + +
+ +
+ kviga +
+ + n + + + ung ko som ännu ej kalvat + + jałówka + + +
+ +
+ kvinna +
+ + n + + + människohona + + kobieta + baba + babsko + białogłowa + dupa + niewiasta + + +
+ +
+ kvinnokön +
+ + n + + + + płeć żeńska + + +
+ +
+ kvintessens +
+ + n + + + (egentligen det femte grundämnet, dvs etern) det finaste eller väsentliga i något + + kwintesencja + + +
+ +
+ kvitt +
+ + adj + + + befriad från någon/något + + wolny + + + + fri från skuld + + kwita + + +
+ +
+ kvitten +
+ + n + + + frukt + + pigwa + + +
+ +
+ kvitto +
+ + n + + + skriftlig bekräftelse för en vara + + kwit + pokwitowanie + + + + skriftlig bekräftelse för viss summa pengar + + paragon + + +
+ +
+ kvotering +
+ + n + + + + akcja afirmatywna + + +
+ +
+ kväda +
+ + v + + + sjunga + + śpiewać + + + + uttrycka något i dikt + + opiewać + + +
+ +
+ kväde +
+ + n + + + poetiskt alster, dikt, poem + + pieśń + rapsod + + +
+ +
+ kvälja +
+ + v + + + obehörigt klandra + + kwestionować + + + + orsaka någon kval + + dręczyć + męczyć + + + + åstadkomma kväljningar hos någon + + brzydzić + mdlić + mierzić + nudzić + + +
+ +
+ kväljande +
+ + adj + + + presensparticip av kvälja + + mdlący + mdły + obmierzły + obrzydliwy + ohydny + + +
+ +
+ kväll +
+ + n + + + då det börjar skymma + + wieczór + + +
+ +
+ kväsa +
+ + v + + + krossa, knäcka, bryta ned, trycka ned + + rozbić + skruszyć + złamać + + + + lära någon uppföra sig ordentligt + + usadzić + utemperować + utrzeć nosa + + +
+ +
+ kväva +
+ + v + + + + dusić + + +
+ +
+ kvävas +
+ + v + + + storkna + + dusić się + + +
+ +
+ kväve +
+ + n + + + grundämne + + azot + + +
+ +
+ kväveoxid +
+ + n + + + (det gasformiga ämne som består av) molekylen NO + + tlenek azotu + + +
+ +
+ kyckling +
+ + n + + + maträtt + + kurczak + + +
+ +
+ kyla +
+ + n + + + + chłód + + +
+ +
+ kyla +
+ + v + + + + chłodzić + + +
+ +
+ kylskåp +
+ + n + + + elektriskt skåp + + lodówka + + +
+ +
+ kymig +
+ + adj + + + dålig, otäck, olustig + + obrzydliwy + ohydny + paskudny + + +
+ +
+ kymriska +
+ + n + + + språk + + walijski + + +
+ +
+ kyndelsmässodagen +
+ + n + + + Jungfru Marias kyrkogångsdag + + Ofiarowanie Pańskie + + +
+ +
+ kynne +
+ + n + + + inneboende natur + + usposobienie + charakter + natura + temperament + + +
+ +
+ kypare +
+ + n + + + kypare + + kelner + + +
+ +
+ kyrilliska alfabetet +
+ + n + + + alfabet + + cyrylica + + +
+ +
+ kyrka +
+ + n + + + byggnad + + kościół + cerkiew + + + + kyrkosamfund + + kościół + + +
+ +
+ kyrklig +
+ + adj + + + som har att göra med en kyrka + + kościelny + + +
+ +
+ kyrkogård +
+ + n + + + område kring en kyrka som används som begravningsplats + + cmentarz + + +
+ +
+ kyrkohistoria +
+ + n + + + kristendomens och den kristna kyrkans historia + + historia kościoła + + +
+ +
+ kyrkråtta +
+ + n + + + om ytterst fattig person + + mysz kościelna + + + + råtta som håller till i kyrka + + mysz + + +
+ +
+ kysk +
+ + adj + + + sexuellt avhållsam + + cnotliwy + czysty + + +
+ +
+ kyskhet +
+ + n + + + + czystość + + +
+ +
+ kyss +
+ + n + + + beröring med läpparna + + pocałunek + całus + buziak + + +
+ +
+ kyssa +
+ + v + + + + całować + + +
+ +
+ käbbel +
+ + n + + + det att käbbla + + kłótnia + zwada + + +
+ +
+ käck +
+ + adj + + + som är livlig och handlar med friskt mod + + chwacki + dziarski + + +
+ +
+ käft +
+ + n + + + mun (särskilt stor) + + morda + paszcza + pysk + + +
+ +
+ kägla +
+ + n + + + kon + + stożek + + + + mål som ska fällas av klotet inom bowling och kägelsport + + kręgiel + + +
+ +
+ käke +
+ + n + + + + szczęka + + +
+ +
+ kälke +
+ + n + + + + sanki + + +
+ +
+ källare +
+ + n + + + + piwnica + + +
+ +
+ kämpa +
+ + v + + + + walczyć + + +
+ +
+ känguru +
+ + n + + + individ av någon av ett flertal arter inom däggdjursfamiljen kängurudjur + + kangur + kangurzyca + + +
+ +
+ känna igen +
+ + v + + + se, känna, höra, lukta eller smaka något eller någon och påminnas om att man sett, känt, hört, luktat eller smakat det eller den personen förut + + poznać + rozpoznać + + +
+ +
+ känna till +
+ + v + + + ha grundläggande kunskap om + + znać + wiedzieć + + +
+ +
+ känsel +
+ + n + + + det att känna form + + czucie + + +
+ +
+ känsla +
+ + n + + + fysisk förnimmelse + + odczucie + wrażenie + + + + instinkt, uppfattning, tro + + czucie + wyczucie + + + + psykologisk förnimmelse + + uczucie + + +
+ +
+ känslig +
+ + adj + + + (mätinstrument) som reagerar redan för små utslag + + czuły + + + + som lätt blir upprörd, uppretad eller förnärmad + + czuły + wrażliwy + + + + som lätt upprör, retar upp, förnärmar eller på annat sätt väcker starka känslor + + delikatny + drażliwy + + + + som är väldigt mottaglig för stimuli; ömtålig + + wrażliwy + delikatny + + +
+ +
+ känslighet +
+ + n + + + + wrażliwość + wyczulenie + + +
+ +
+ käpp +
+ + n + + + grov pinne + + kij + pałka + + +
+ +
+ käpphäst +
+ + n + + + favoritidé + + konik + mania + obsesja + pasja + + +
+ +
+ kär +
+ + adj + + + förälskad + + zakochany + + + + som man tycker om + + kochany + drogi + + +
+ +
+ kära +
+ + v + + + väcka talan inför domstol + + pozwać + + +
+ +
+ kära ner sig +
+ + v + + + bli kär + + zadurzyć się + zakochać się + + +
+ +
+ kärande +
+ + n + + + person som kärar vid domstol + + powód + powódka + + +
+ +
+ kärl +
+ + n + + + 1. behållare + + naczynie + + +
+ +
+ kärlek +
+ + n + + + känsla + + miłość + + + + föremål för känsla + + miłość + + +
+ +
+ kärnenergi +
+ + n + + + energi som frigörs vid kärnreaktioner + + energetyka jądrowa + + +
+ +
+ kärnfamilj +
+ + n + + + + rodzina nuklearna + + +
+ +
+ kärnkraftverk +
+ + n + + + typ av kraftverk + + elektrownia atomowa + + +
+ +
+ kärnvapen +
+ + n + + + stridsmedel som utnyttjar kärnenergi + + broń jądrowa + broń atomowa + + +
+ +
+ kärr +
+ + n + + + våtmark som håller på att växa igen + + bagno + mokradło + błota + bajoro + moczary + + +
+ +
+ kärva +
+ + v + + + om något går trögt, t.ex. en motor + + ciężko chodzić + + +
+ +
+ kärve +
+ + n + + + knippe av spön eller strån av skördad men ännu ej tröskad säd + + snop + + +
+ +
+ kärvänlig +
+ + adj + + + kärleksfull + + czuły + + +
+ +
+ kåda +
+ + n + + + tjockflytande, klibbig vätska som utsöndras av vissa träd + + żywica + + +
+ +
+ kåk +
+ + n + + + fängelse + + pierdel + + + + pokerhand + + ful + + + + trähus + + chałupa + rudera + + +
+ +
+ kål +
+ + n + + + växtarten Brassica oleracea + + kapusta + kapusta warzywna + + +
+ +
+ kålsoppa +
+ + n + + + soppa + + kapuśniak + + +
+ +
+ kånka +
+ + v + + + bära (något tungt) med möda + + wlec + dźwigać + taszczyć + + +
+ +
+ kåpa +
+ + n + + + långt, kappliknande överplagg + + kapa + + + + skyddande hölje + + osłona + pokrowiec + powłoka + + +
+ +
+ kår +
+ + n + + + militär truppstyrka + + korpus + + + + organiserad grupp av personer + + korporacja + korpus + stowarzyszenie + + +
+ +
+ kåre +
+ + n + + + lätt rysning + + ciarki + + + + svag vindfläkt + + bryza + wiaterek + + +
+ +
+ +
+ + n + + + biljardkäpp + + kij bilardowy + + + + led av väntande människor + + kolejka + + + + samling av element som behandlas i den ordning de lagrats + + kolejka + + +
+ +
+ kök +
+ + n + + + rum avsett för matlagning + + kuchnia + + + + kokkonst + + kuchnia + + +
+ +
+ köksa +
+ + n + + + kvinna som (yrkesmässigt) har till uppgift att ombesörja matlagningen i ett hem, restaurangkök o.d. + + kucharka + kuchta + + +
+ +
+ köksbord +
+ + n + + + bord i köket + + kuchenny + stół + + +
+ +
+ köl +
+ + n + + + den understa delen av en båt + + kil + stępka + + +
+ +
+ köld +
+ + n + + + brist på positiva känslor + + chłód + obojętność + oziębłość + + + + låg temperatur + + zimno + chłód + mróz + ziąb + + +
+ +
+ kölvatten +
+ + n + + + spår efter något + + ślad + + + + spår i vattnet efter ett fartygs framfart + + kilwater + ślad torowy + + +
+ +
+ kön +
+ + n + + + typ av organism inom viss art + + płeć + + +
+ +
+ könsorgan +
+ + n + + + kroppsdel avsedd för sexuell reproduktion + + narząd płciowy + + +
+ +
+ köp +
+ + n + + + det att köpa en vara + + kupno + kupowanie + + + + vara som köpts + + zakup + sprawunek + + +
+ +
+ köpa +
+ + v + + + + kupować + nabywać + + + + skaffa sig ägande + + kupować + kupić + + +
+ +
+ köpa grisen i säcken +
+ + v + + + köpa utan att veta mer + + kupować kota w worku + + +
+ +
+ köpcentrum +
+ + n + + + köpcentrum + + centrum handlowe + + +
+ +
+ köpenhamnsk +
+ + adj + + + som rör Köpenhamn + + kopenhaski + + +
+ +
+ köpslå +
+ + v + + + göra affärer + + frymarczyć + kupczyć + targować się + + +
+ +
+ kör +
+ + n + + + grupp av sångare + + chór + + +
+ +
+ köra +
+ + v + + + bearbeta i maskin eller dator + + wykonywać + + + + gå hårt fram med någon + + dyrygować + pomiatać + + + + köra fordon + + prowadzić + + + + misslyckas på en tentamen + + oblewać + + +
+ +
+ köra på +
+ + v + + + fortsätta som tidigare + + ciągnąć dalej + kontynuować + + + + kollidera + + najechać + + +
+ +
+ körd +
+ + adj + + + som är utan chans att lyckas + + przegrany + stracony + załatwiony + + +
+ +
+ körkort +
+ + n + + + licens för att få framföra motorfordon + + prawo jazdy + prawko + + +
+ +
+ körriktningsvisare +
+ + n + + + yttre anordning på fordon för vägtrafik, vilken indikerar för medtrafikanter när fordonet är på väg att svänga och då också förmedlar åt vilket håll, på bil i form av någon av de blinkande orangea lampor som finns i par (en till höger, en till vänster) framtill, på sidan och baktill på bilen + + kierunkowskaz + + +
+ +
+ körsbär +
+ + n + + + frukten från körsbärsträdet + + czereśnia + wiśnia + + +
+ +
+ körtel +
+ + n + + + organ + + gruczoł + + +
+ +
+ kött +
+ + n + + + mat + + mięso + + +
+ +
+ köttfri +
+ + adj + + + som inte innehåller något kött + + bezmięsny + + +
+ +
+ köttätande +
+ + adj + + + + mięsożerny + + +
+ +
+ köttätare +
+ + n + + + karnivor + + mięsożerca + + +
+ +
+ labialisera +
+ + v + + + förändra till läppljud + + labializować + + +
+ +
+ labil +
+ + adj + + + + labilny + chwiejny + niestały + + +
+ +
+ labilitet +
+ + n + + + det att vara labil + + labilność + + +
+ +
+ lack +
+ + adj + + + arg, sur + + wściekły + zły + + +
+ +
+ lack +
+ + n + + + lösning för att behandla ytor + + lakier + + + + material för försegling + + lak + + +
+ +
+ lacka +
+ + v + + + drypa + + lać się + + + + försegla med lack + + lakować + zapieczętować + + + + gå mot + + zbliżać się + + + + påföra lack + + lakierować + + +
+ +
+ ladda +
+ + v + + + data + + ładować + + + + batteri + + ładować + + +
+ +
+ ladda ner +
+ + v + + + kopiera information från en fjärran dator till en lokal dator + + ściągać + + +
+ +
+ laddare +
+ + n + + + + ładowarka + + +
+ +
+ laddning +
+ + n + + + (fysik) storhet hos partiklar + + ładunek + + + + (fysik) överskott av partiklar med laddning + + ładunek + + + + energimängd i ett elektriskt batteri + + ładunek + + + + behöver granskas + + ładowanie + + +
+ +
+ ladugård +
+ + n + + + + obora + stodoła + + +
+ +
+ ladusvala +
+ + n + + + + jaskółka dymówka + + +
+ +
+ lag +
+ + n + + + lösning som används i matlagning + + odwar + roztwór + wywar + + + + rättsregel för beteende + + prawo + kodeks + + + + samarbetande grupp + + drużyna + zespół + brygada + towarzystwo + + + + skikt, lager + + warstwa + + + + vetenskaplig regel + + prawo + reguła + + +
+ +
+ lagerlokal +
+ + n + + + lokal för förvaring + + magazyn + + +
+ +
+ laglig +
+ + adj + + + legal + + legalny + + +
+ +
+ lagom +
+ + adj + + + lämplig, tillräcklig, passande + + odpowiedni + właściwy + + +
+ +
+ lagom +
+ + adv + + + i lämplig tid + + w sam raz + + + + varken för mycket eller för lite + + w miarę + w sam raz + + +
+ +
+ lagstiftande +
+ + adj + + + presensparticip av lagstifta + + ustawodawczy + + +
+ +
+ lakan +
+ + n + + + 1000-lapp + + kafel + kawałek + patol + patyk + + + + sängkläder + + prześcieradło + + +
+ +
+ lake +
+ + n + + + fisk + + miętus + + +
+ +
+ lakrits +
+ + n + + + + lukrecja + + +
+ +
+ laktos +
+ + n + + + disackarid + + laktoza + + +
+ +
+ lam +
+ + adj + + + orörlig, förlamad + + sparaliżowany + + +
+ +
+ lamentera +
+ + v + + + + lamentować + + +
+ +
+ lamm +
+ + n + + + unge till får + + jagnię + baranek + + +
+ +
+ lampa +
+ + n + + + apparat vari ljus alstras + + lampa + + +
+ +
+ lampskärm +
+ + n + + + + abażur + + +
+ +
+ lamé +
+ + n + + + en sorts tyg med invävda metalltrådar (särskilt till aftonklänningar) + + lama + lamê + + +
+ +
+ land +
+ + n + + + stat + + kraj + państwo + + +
+ +
+ landning +
+ + n + + + + lądowanie + + +
+ +
+ landskap +
+ + n + + + utseende av miljön + + krajobraz + + +
+ +
+ landsman +
+ + n + + + + rodak + krajan + ziomek + + +
+ +
+ lantan +
+ + n + + + + lantan + + +
+ +
+ lantmätare +
+ + n + + + specialist inom lantmäteri, utförare av lantmäteriförrättningar + + geodeta + + +
+ +
+ lantmäteri +
+ + n + + + läran om uppmätning av land, utstakning av gränser, framställandet av kartor + + miernictwo + + +
+ +
+ laotisk +
+ + adj + + + som rör Laos + + laotański + + +
+ +
+ lapp +
+ + n + + + liten tygbit + + łata + szmatka + + + + litet papper + + karteluszek + kartka + + + + same + + Lapończyk + Laponka + + +
+ +
+ lappa +
+ + v + + + försöka åtgärda brister (ofta utan att helt lyckas) + + reperować + łatać + + + + laga genom att sätta lapp över hål + + łatać + + + + sätta böteslapp på felparkerad fordon + + mandat + + +
+ +
+ lappa till +
+ + v + + + slå till, ge någon en snyting + + przyłożyć + walnąć + zdzielić + + +
+ +
+ lappkast +
+ + n + + + helomvändning på stället på skidor + + pełny zwrot + + + + plötslig åsiktsförändring; politisk kursändring + + zwrot + + +
+ +
+ lappmes +
+ + n + + + + sikora północna + + +
+ +
+ lapptäcke +
+ + n + + + täcke som tillverkats genom sammanfogning av mindre tygbitar + + patchwork + + +
+ +
+ lari +
+ + n + + + Georgisk valuta + + lari + + +
+ +
+ larv +
+ + n + + + insekt + + larwa + gąsienica + + + + strunt + + brednie + bzdury + głupoty + + +
+ +
+ larva +
+ + v + + + gå vacklande, med små steg + + dreptać + + + + göra sig löjlig + + wygłupiać się + zgrywać się + + +
+ +
+ larvig +
+ + adj + + + barnslig, tramsig, fånig + + durny + dziecinny + głupi + niemądry + + +
+ +
+ larvigt +
+ + adv + + + barnsligt, fånigt, löjligt + + dziecinnie + śmiesznie + + +
+ +
+ laryngit +
+ + n + + + halssjukdom + + ostre zapalenie krtani + + +
+ +
+ lasagne +
+ + n + + + slags italiensk varmrätt + + lasagne + lazania + + +
+ +
+ lass +
+ + n + + + last som forslas på ett fordon + + ładunek + + +
+ +
+ lastbil +
+ + n + + + bil för transport av gods + + ciężarówka + samochód ciężarowy + + +
+ +
+ lat +
+ + adj + + + + leniwy + + +
+ +
+ lata +
+ + v + + + + lenić + + +
+ +
+ lathund +
+ + n + + + allmän hjälpmedel för minnet + + ściąga + + + + färdiga svar på skoluppgift + + ściąga + + + + lättöverskådlig manual + + ściąga + + +
+ +
+ latin +
+ + n + + + språk + + łacina + język łaciński + + +
+ +
+ latinska alfabetet +
+ + n + + + + alfabet łaciński + + +
+ +
+ latitud +
+ + n + + + + szerokość geograficzna + + +
+ +
+ latmask +
+ + n + + + + leniuch + leń + + +
+ +
+ lav +
+ + n + + + organism + + porost + liszaj + + +
+ +
+ lava +
+ + n + + + smält sten som spottas ut ur en vulkan + + lawa + + +
+ +
+ lavemang +
+ + n + + + ett slags ändtarmssköljning + + lewatywa + + +
+ +
+ lavin +
+ + n + + + snöskred + + lawina + + +
+ +
+ lawrencium +
+ + n + + + + lorens + + +
+ +
+ lax +
+ + n + + + fisk + + łosoś + + +
+ +
+ layout +
+ + n + + + grafiskt upplägg + + układ graficzny + + +
+ +
+ le +
+ + v + + + dra mungiporna uppåt som ett tecken på glädje + + uśmiechać się + + +
+ +
+ led +
+ + n + + + 2.1 anatomi + + staw + + +
+ +
+ leda +
+ + n + + + känsla av stark olust, motvilja eller uttråkning för att man har fått för mycket av något + + niechęć + niesmak + odraza + przesyt + wstręt + znudzenie + + +
+ +
+ leda +
+ + v + + + böja en led + + zginać + + + + ge som resultat, föra till + + prowadzić + + + + ligga först + + prowadzić + + + + föra i viss riktning + + prowadzić + + + + hålla i och föra + + prowadzić + + + + styra, ha bestämmande inflytande över + + kierować + przewodniczyć + przewodzić + + + + vägleda + + kierować + + + + överföra + + przewodzić + + +
+ +
+ ledamot +
+ + n + + + + członek + członkini + + +
+ +
+ ledarskap +
+ + n + + + + przewodnictwo + + +
+ +
+ ledband +
+ + n + + + band för fasthållning + + smycz + + +
+ +
+ ledig +
+ + adj + + + 2. ej upptagen + + wolny + niezajęty + + +
+ +
+ ledsaga +
+ + v + + + åtfölja för att visa vägen + + kierować + prowadzić + towarzyszyć + + +
+ +
+ ledsam +
+ + adj + + + som orsakar leda + + nieciekawy + nudny + + +
+ +
+ ledsen +
+ + adj + + + som känner sorg + + smutny + + + + som ursäktar + + być przykro + + +
+ +
+ leende +
+ + n + + + ansiktsuttryck som skapas när man ler + + uśmiech + + +
+ +
+ legalisering +
+ + n + + + + legalizacja + + +
+ +
+ legering +
+ + n + + + blandning av metall och en eller flera tillsatser + + stop + + +
+ +
+ lejon +
+ + n + + + Panthera leo + + lew + + +
+ +
+ lejonhona +
+ + n + + + hona av lejon + + lwica + + +
+ +
+ lek +
+ + n + + + underhållande aktivitet + + zabawa + + +
+ +
+ leka +
+ + v + + + nöjesaktivetet + + bawić się + baraszkować + + + + utöva fortplantning + + ikrzyć się + parzyć się + trzeć się + + +
+ +
+ leka i hågen +
+ + v + + + (enträget) fresta eller sitta i tankarna + + chodzić po głowie + + +
+ +
+ lekamen +
+ + n + + + + ciało + + +
+ +
+ lekman +
+ + n + + + icke-expert + + laik + + +
+ +
+ lekplats +
+ + n + + + område med lekredskap + + plac zabaw + + +
+ +
+ leksak +
+ + n + + + + zabawka + + +
+ +
+ lektyr +
+ + n + + + det som är avsett att läsas + + lektura + + +
+ +
+ lem +
+ + n + + + kroppsdel + + członek + + +
+ +
+ lemlästa +
+ + v + + + svårt skada en kropp, stympa + + okaleczać + + +
+ +
+ leopard +
+ + n + + + kattdjur + + lampart + lampart plamisty + leopard + pantera + + +
+ +
+ leptin +
+ + n + + + ett hormon som produceras av fettväv och som antas (genom påverkan på hypotalamus) inducera mättnadskänsla när fettlagren är välfyllda + + leptyna + + +
+ +
+ lepton +
+ + n + + + + lepton + + +
+ +
+ lera +
+ + n + + + blandning av jord och vatten + + błoto + muł + szlam + + + + finkornig jordart som i vått tillstånd är klibbig och formbar + + glina + + + +
+ +
+ lesbisk +
+ + adj + + + homosexuell (om kvinnor) + + lesbijski + + + + som rör homosexuella kvinnor + + lesbijski + + +
+ +
+ less +
+ + adj + + + uttråkad, trött + + zmęczony + znudzony + + +
+ +
+ leta +
+ + v + + + + szukać + + +
+ +
+ lett +
+ + n + + + person från Lettland + + Łotysz + + +
+ +
+ lettisk +
+ + adj + + + som rör Lettland + + łotewski + + +
+ +
+ leukemi +
+ + n + + + blodcancer + + białaczka + leukemia + + +
+ +
+ leva +
+ + v + + + vara vid liv + + żyć + + +
+ +
+ levande ljus +
+ + n + + + + świeca + + +
+ +
+ levebröd +
+ + n + + + arbete som ger inkomst + + utrzymanie + + +
+ +
+ lever +
+ + n + + + organ hos ryggradsdjur + + wątroba + + +
+ +
+ leverans +
+ + n + + + + dostawa + + +
+ +
+ leverantör +
+ + n + + + aktör som utför + + dostawca + + +
+ +
+ lexikal +
+ + adj + + + + leksykalny + + +
+ +
+ lexikalisera +
+ + v + + + lagra språkligt uttryck i språkbrukarnas inre lexikon + + leksykalizować + + +
+ +
+ lexikaliserad +
+ + adj + + + lagrad i språkbrukarnas inre lexikon + + zleksykalizowany + + +
+ +
+ lexikalisering +
+ + n + + + process att lagra språkliga uttryck i språkbrukarnas inre lexikon + + leksykalizacja + + +
+ +
+ lexikografi +
+ + n + + + läran om ordböcker och lexikon + + leksykografia + + +
+ +
+ lexikon +
+ + n + + + inre ordförråd + + zasób słów + + + + ordbok + + słownik + + + + uppslagsverk + + encyklopedia + leksykon + + +
+ +
+ libanes +
+ + n + + + + Libańczyk + + +
+ +
+ liberal +
+ + n + + + + liberał + + +
+ +
+ liberalism +
+ + n + + + + liberalizm + + +
+ +
+ libysk +
+ + adj + + + som rör Libyen eller det libyska folket + + libijski + + +
+ +
+ licensiera +
+ + v + + + + licencjonować + + +
+ +
+ lichenologi +
+ + n + + + läran om lavar + + lichenologia + + +
+ +
+ lida +
+ + v + + + gå långsamt, framskrida + + nadchodzić + skłaniać się + upływać + + + + må dåligt eller ha ont + + cierpieć + + + + ha något negativt som egenskap, orsak e.d. + + cierpieć + + + + stå ut med någon/något, tåla + + znosić + + + + vara tvungen att bära de negativa konsekvenserna + + cierpieć + ponosić + + + + vara tvungen att uppleva något negativt, svårt e.d. + + cierpieć + doznawać + + +
+ +
+ lidande +
+ + n + + + + cierpienie + + +
+ +
+ lie +
+ + n + + + jordbruksredskap + + kosa + + +
+ +
+ ligament +
+ + n + + + bindväv som binder samman ben till andra ben + + więzadło + ligament + wiązadło + + +
+ +
+ ligga +
+ + v + + + befinna sig + + leżeć + położonym + znajdować się + + + + om placering + + miejsce + pozycja + + + + uppehålla sig + + przebywać + tkwić + + + + vara utsträckt + + leżeć + spoczywać + + +
+ +
+ ligga i fatet +
+ + v + + + vara till nackdel + + być kulą u nogi + być zawadą + stać na przeszkodzie + + +
+ +
+ ligga i träda +
+ + v + + + ligga obrukad, i synnerhet om jord + + leżeć odłogiem + + +
+ +
+ ligga pyrt till +
+ + v + + + ligga illa till, vara i knipa + + być w opałach + być w tarapatach + + +
+ +
+ ligga på lut +
+ + v + + + kunna när som helst komma till uttryck + + zanosić się + zbierać się + + +
+ +
+ lik +
+ + adj + + + som liknar något + + podobny + + +
+ +
+ lik +
+ + n + + + död kropp + + zwłoki + trup + + + + segelkant + + lik + + +
+ +
+ likformig kontinuitet +
+ + n + + + + jednostajna ciągłość + + +
+ +
+ likformigt kontinuerlig +
+ + adj + + + + jednostajnie ciągły + + +
+ +
+ likhet +
+ + n + + + matematik + + równość + + +
+ +
+ likström +
+ + n + + + ström med konstant storlek + + prąd stały + + +
+ +
+ liktydig +
+ + adj + + + med samma betydelse + + równoznaczny + + +
+ +
+ likväl +
+ + adv + + + likväl + + mimo to + ale + jednak + + +
+ +
+ likör +
+ + n + + + + likier + + +
+ +
+ lila +
+ + adj + + + + lila + + +
+ +
+ lilja +
+ + n + + + en växtart i familjen liljeväxter + + lilia + + +
+ +
+ liljekonvalj +
+ + n + + + individ av arten liljekonvalj + + konwalia + + +
+ +
+ lillasyster +
+ + n + + + + młodsza siostra + + +
+ +
+ lillebror +
+ + n + + + yngre manligt syskon + + brat + + +
+ +
+ lillhjärna +
+ + n + + + cerebellum + + móżdżek + + +
+ +
+ lim +
+ + n + + + + klej (płynny) + + +
+ +
+ limbo +
+ + n + + + del av dödsriket mellan himmel och helvete + + otchłań + + +
+ +
+ limpa +
+ + n + + + + bochenek + + +
+ +
+ lin +
+ + n + + + växt + + len + + + + fibrer + + len + + +
+ +
+ lina +
+ + n + + + långt och tunt rep eller vajer + + sznur + lina + + +
+ +
+ lind +
+ + n + + + trädart (någon av arterna inom släktet lindar) + + lipa + + +
+ +
+ linda +
+ + v + + + omvira + + owijać + spowijać + + +
+ +
+ lindra +
+ + v + + + + łagodzić + koić + uśmierzać + + +
+ +
+ lindrig +
+ + adj + + + + łagodny + + +
+ +
+ lindrigt +
+ + adv + + + milt + + łagodnie + + +
+ +
+ lingon +
+ + n + + + + borówka brusznica + + +
+ +
+ lingvist +
+ + n + + + person som forskar i språk + + językoznawca + lingwista + + +
+ +
+ lingvistik +
+ + n + + + läran om språk + + lingwistyka + językoznawstwo + + +
+ +
+ lingvistisk +
+ + adj + + + som avser lingvistik + + lingwistyczny + + +
+ +
+ linjal +
+ + n + + + + linijka + + +
+ +
+ linje +
+ + n + + + 1. streck + + linia + kreska + + +
+ +
+ linjera +
+ + v + + + anpassas till något + + równać się + + + + dra räta linjer (med hjälp av linjal e.d.) + + kreskować + liniować + + + + vara i linje med något + + linia + + +
+ +
+ linjera upp +
+ + v + + + anpassa till något + + równać + + + + antyda i stora drag, dra upp + + nakreślić + + + + placera i linje med något; göra rak + + linia + wyprostować + + + + rita räta linjer + + pokreskować + poliniować + + +
+ +
+ linjär +
+ + adj + + + + liniowy + + +
+ +
+ lins +
+ + n + + + optik + + soczewka + soczewica + + +
+ +
+ linslus +
+ + n + + + person som väldigt gärna vill vara med och spexa på fotografier + + pozer + + +
+ +
+ linuxare +
+ + n + + + + linuksiarz + linuksowiec + + +
+ +
+ lipa +
+ + v + + + gråta och gnälla + + beczeć + płakać + + +
+ +
+ lira +
+ + v + + + spela (t.ex. instrument, fotboll, tevespel) + + grać + + +
+ +
+ lirka +
+ + v + + + för att nå sitt mål (eller en fördel) försiktigt leda eller styra + + manewrować + szachrować + + + + lura till sig något + + naciągać + zaszachrować + + + + långsamt och försiktigt röra något fram och tillbaka eller åt olika håll + + dłubać + majstrować + manipulować + + + + med försiktighet och utan att skynda försöka övertala någon + + manewrować + manipulować + nakłaniać + + +
+ +
+ lisma +
+ + v + + + smickra, försöka ställa sig in + + kadzić + nadskakiwać + podlizywać się + schlebiać + + +
+ +
+ list +
+ + n + + + kant eller ram + + listwa + + + + slughet + + przebiegłość + chytrość + + +
+ +
+ lista +
+ + n + + + uppsättning texter, figurer + + lista + spis + + +
+ +
+ lista +
+ + v + + + skapa en lista + + lista + wylistować + + +
+ +
+ litauer +
+ + n + + + person från Litauen + + Litwin + + +
+ +
+ litauisk +
+ + adj + + + som rör Litauen + + litewski + + +
+ +
+ litauiska +
+ + n + + + kvinna + + Litwinka + + + + språk + + litewski + + +
+ +
+ lite +
+ + adv + + + inte i stor utsträckning + + trochę + mało + niedużo + niewiele + + +
+ +
+ liten +
+ + adj + + + + mały + niewielki + + +
+ +
+ liter +
+ + n + + + + litr + + +
+ +
+ litium +
+ + n + + + grundämne + + lit + + +
+ +
+ litteratur +
+ + n + + + + literatura + piśmiennictwo + + +
+ +
+ litterär +
+ + adj + + + + literacki + + +
+ +
+ liturgisk +
+ + adj + + + + liturgiczny + + +
+ +
+ liturgiskt +
+ + adv + + + + liturgicznie + + +
+ +
+ liv +
+ + n + + + tid något lever + + życie + + + + något som lever + + życie + + +
+ +
+ livboj +
+ + n + + + flytande anordning som används vid livräddning i vatten + + koło ratunkowe + + +
+ +
+ livermorium +
+ + n + + + ett grundämne med atomnummer 116, atommassa 292 och symbolen Lv + + liwermor + + +
+ +
+ liverpoolare +
+ + n + + + person från Liverpool + + liverpoolczyk + liverpoolka + + +
+ +
+ livhank +
+ + n + + + livet + + życie + + +
+ +
+ livmoder +
+ + n + + + organ + + macica + + +
+ +
+ livrem +
+ + n + + + midjebälte + + pas + pasek + + +
+ +
+ livsmedel +
+ + n + + + matvara + + żywność + + +
+ +
+ ljud +
+ + n + + + + dźwięk + + +
+ +
+ ljudpinne +
+ + n + + + pinne mellan lock och botten i en violin + + dusza + + +
+ +
+ ljuga +
+ + v + + + medvetet säga något osant + + kłamać + łgać + + +
+ +
+ ljum +
+ + adj + + + mellan varm och kall + + letni + + +
+ +
+ ljumske +
+ + n + + + veck mellan buk och lår och området där omkring + + pachwina + + +
+ +
+ ljung +
+ + n + + + Calluna vulgaris + + wrzos + wrzos pospolity + wrzos zwyczajny + + +
+ +
+ ljus +
+ + adj + + + som reflekterar mycket ljus + + jasny + + +
+ +
+ ljus +
+ + n + + + 1. (fysik) elektromagnetisk strålning + + światło + + + + 3. stearinljus, levande ljus + + świeca + świeczka + + +
+ +
+ ljusblå +
+ + adj + + + som har en ljus nyans av blå + + jasnoniebieski + błękitny + + +
+ +
+ ljusgul +
+ + adj + + + en ljus nyans av gul + + jasnożółty + + +
+ +
+ ljushårig +
+ + adj + + + som har ljust hår + + jasnowłosy + + +
+ +
+ ljusröd +
+ + adj + + + färg + + jasnoczerwony + + +
+ +
+ ljusstake +
+ + n + + + + świecznik + + +
+ +
+ ljusår +
+ + n + + + en längdenhet + + rok świetlny + + +
+ +
+ ljuv +
+ + adj + + + härlig, skön + + słodki + miły + + +
+ +
+ lobotomera +
+ + v + + + med kirurgi på hjärnan försöka bota psykiska sjukdomar genom att skära av nervbanor från pannloben till djupare liggande regioner i hjärnan som är centrum för känslolivet + + lobotomizować + + +
+ +
+ lock +
+ + n + + + förslutare + + pokrywka + wieko + dekiel + nakrywka + przykrywka + + + + samling hårstrån + + kędzior + lok + pukiel + + +
+ +
+ locka +
+ + v + + + fresta + + korcić + kusić + + + + försöka förmå + + wabić + zachęcać + + +
+ +
+ lockespindel +
+ + n + + + individ av någon art inom ordningen lockespindlar (Opiliones) + + kosarz + + +
+ +
+ lod +
+ + n + + + hängande vikt avsedd att visa lodlinjen eller att mäta vattendjupet + + pion + + + + material för att förbinda metalldelar + + lut + + + + vikt på vissa klockor + + ciężarek + + +
+ +
+ loda +
+ + v + + + undersöka vattendjup medelst lod + + sondować + + +
+ +
+ lodda +
+ + n + + + fiskart + + gromadnik + + +
+ +
+ lodjur +
+ + n + + + individ av någon art från släktet Lynx + + ryś + + +
+ +
+ logaritm +
+ + n + + + det tal man måste upphöja ett givet tal till för att få det ursprungliga talet + + logarytm + + +
+ +
+ logik +
+ + n + + + + logika + + +
+ +
+ logisk +
+ + adj + + + + logiczny + + +
+ +
+ loj +
+ + adj + + + trög och håglös + + apatyczny + gnuśny + ospały + + +
+ +
+ lokal +
+ + adj + + + + lokalny + miejscowy + + +
+ +
+ lokativ +
+ + n + + + kasus + + miejscownik + lokatiwus + + +
+ +
+ lokomotiv +
+ + n + + + dragfordon + + lokomotywa + + +
+ +
+ lokstall +
+ + n + + + + depo + parowozownia + remiza + szopa + + +
+ +
+ lomma +
+ + v + + + lufsa, lunka, småspringa + + poczłapać + powlec się + + +
+ +
+ longitud +
+ + n + + + + długość geograficzna + + +
+ +
+ lopp +
+ + n + + + förlopp + + przebieg + + + + tävling i grenar där man springer + + bieg + wyścig + + +
+ +
+ loppa +
+ + n + + + insekt från ordningen Siphonaptera + + pchła + + +
+ +
+ loppmarknad +
+ + n + + + plats där många begagnade varor säljs + + pchli targ + + +
+ +
+ lort +
+ + n + + + bit av fast avföring + + gówno + + + + smuts + + brud + plugastwo + + + + småbarn som är smutsiga + + gówniarz + + +
+ +
+ lortgris +
+ + n + + + + brudas + brudaska + + +
+ +
+ lott +
+ + n + + + andel + + udział + + + + biljett + + los + + +
+ +
+ lov +
+ + n + + + beröm + + pochwała + + + + ledighet + + ferie + wolne + + + + måste, skyldighet + + konieczność + + + + tillåtelse, tillstånd + + pozwolenie + zezwolenie + + + + vändning + + obrót + zwrot + + +
+ +
+ lova +
+ + v + + + ge löfte om + + przyrzekać + + +
+ +
+ lovlig +
+ + adj + + + tillåten, inte förbjuden + + dopuszczalny + dozwolony + + +
+ +
+ lucka +
+ + n + + + mellanrum + + luka + + + + öppning som skapats för visst ändamål + + okienko + otwór + + + + öppningsbar skiva som tillsluter en mindre öppning + + klapa + drzwiczki + + +
+ +
+ luckra +
+ + v + + + göra jorden lucker + + spulchniać + wzruszać + + +
+ +
+ luckra upp +
+ + v + + + göra svagare + + osłabiać + + +
+ +
+ luddig +
+ + adj + + + fluffig, mjuk + + puszysty + + + + oklar + + mętny + niejasny + + +
+ +
+ luder +
+ + n + + + prostituerad person + + kurwa + + +
+ +
+ luffare +
+ + n + + + kringvandrande tiggare, vagabond + + wagabunda + włóczęga + + +
+ +
+ luft +
+ + n + + + gasblandning + + powietrze + + +
+ +
+ lufta +
+ + v + + + ersätta gammal luft med fräsch + + wietrzyć + + +
+ +
+ luftkonditionering +
+ + n + + + nedkylande system + + klimatyzacja + + +
+ +
+ luftrum +
+ + n + + + + przestrzeń powietrzna + + +
+ +
+ luftslott +
+ + n + + + fantastiska och storslagna drömmar utan grund i verkligheten + + marzenia + zamki na lodzie + + +
+ +
+ luftstrupe +
+ + n + + + organ + + tchawica + + +
+ +
+ lugg +
+ + n + + + hår på pannan + + grzywka + + + + ryck i håret + + pociągnięcie + + + + samling av korta, täta och mjuka hår + + meszek + puszek + + +
+ +
+ lugn +
+ + adj + + + om person + + spokojny + + +
+ +
+ lugn +
+ + n + + + tillstånd hos det som är lugnt + + spokój + cisza + + +
+ +
+ lugna +
+ + v + + + + uspokajać + + +
+ +
+ lukrativ +
+ + adj + + + som ger god avkastning + + lukratywny + intratny + + +
+ +
+ luktfri +
+ + adj + + + som inte luktar något, som inte avger någon lukt + + bezzapachowy + + +
+ +
+ luktsinne +
+ + n + + + + węch + + +
+ +
+ lummig +
+ + adj + + + lätt berusad + + zawiany + + + + lövrik, grönskande; skuggig + + cienisty + ocieniony + ulistniony + + +
+ +
+ lumpen +
+ + adj + + + obetydlig + + lichy + marny + + + + svekfull handling + + niski + podły + + + + svekfull person + + nędzny + podły + + +
+ +
+ lunch +
+ + n + + + måltid mitt på dagen vid lunchtid + + obiad + lunch + + +
+ +
+ lund +
+ + n + + + mindre lövskogsparti + + gaj + lasek + zagajnik + + +
+ +
+ lunga +
+ + n + + + organ + + płuco + płuca + + +
+ +
+ lunginflammation +
+ + n + + + inflammation i lunga + + zapalenie płuc + + +
+ +
+ lunk +
+ + n + + + långsamt och jämnt springande + + trucht + + +
+ +
+ lunka +
+ + v + + + gå i långsam takt + + trucht + truchtać + + +
+ +
+ lunnefågel +
+ + n + + + + maskonur + + +
+ +
+ lunta +
+ + n + + + gammal bok + + księga + tomisko + + + + tändsnodd + + lont + + +
+ +
+ lunta +
+ + v + + + fuska i prov + + zerżnąć + zrzynać + ściągać + + +
+ +
+ lura +
+ + v + + + fundera + + kombinować + + + + få felaktig uppfattning; bli förvillad + + oszukiwać się + + + + försöka få någon att tro på en osanning (för att vinna egen fördel) + + oszukiwać + + + + försöka locka någon att göra något dumt + + nabierać + zwodzić + + + + försöka locka någon att göra något ogynnsamt för vederbörande + + nabierać + oszukiwać + + + + med onda avsikter hålla sig gömd och vänta på någon + + czaić się + czatować + czyhać + dybać + + + + ta en tupplur; sova lätt + + zdrzemnąć się + + +
+ +
+ lurig +
+ + adj + + + som har förmåga att lura + + cwany + filuteryjny + przebiegły + sprytny + szelmowski + zmyślny + + +
+ +
+ lus +
+ + n + + + en insekt + + wesz + + +
+ +
+ lust +
+ + n + + + det att vilja + + ochota + + +
+ +
+ lustig +
+ + adj + + + humoristisk + + zabawny + pocieszny + wesoły + śmieszny + + + + underlig + + dziwny + + +
+ +
+ lut +
+ + n + + + lutning + + nachylenie + pochyłość + + + + stark bas + + ług + + +
+ +
+ luta +
+ + n + + + knäppt stränginstrument med halvpäronformig resonanskropp + + lutnia + + +
+ +
+ luta +
+ + v + + + ha en sned ställning + + pochylać się + + + + ställa något snett + + pochylać + + + + tvätta av färg med lut + + ługować + + +
+ +
+ lutetium +
+ + n + + + + lutet + + +
+ +
+ lutheran +
+ + n + + + + luteranin + + +
+ +
+ luttrad +
+ + adj + + + erfaren + + doświadczony + zahartowany + + +
+ +
+ luv +
+ + n + + + det att dra någon i håret (särskilt som bestraffning eller under slagsmål), hårdragning + + pociągnięcie + + + + håret ovanför pannan eller på övre delen av huvudet + + czupryna + + +
+ +
+ lux +
+ + n + + + enhet för illuminans + + luks + + +
+ +
+ luxemburgare +
+ + n + + + person från Luxemburg + + Luksemburczyk + + +
+ +
+ luxemburgsk +
+ + adj + + + som rör Luxemburg + + luksemburski + + +
+ +
+ lycka +
+ + n + + + 1.2 tur + + szczęście + + + + 1.1 känsla + + szczęście + + +
+ +
+ lyckas +
+ + v + + + + udawać się + + +
+ +
+ lycklig +
+ + adj + + + som mår mycket bra + + szczęśliwy + + +
+ +
+ lyckohjul +
+ + n + + + sinnebild för livets växlande öden + + koło fortuny + + +
+ +
+ lyda +
+ + v + + + göra som man blir tillsagd + + być posłusznym + słuchać + + + + låta, ha viss betydelse + + brzmieć + + +
+ +
+ lydig +
+ + adj + + + + posłuszny + + +
+ +
+ lyfta på förlåten +
+ + v + + + ge inblick + + uchylić rąbka tajemnicy + + +
+ +
+ lyftkran +
+ + n + + + + dźwig + + +
+ +
+ lykta +
+ + n + + + lampa + + latarnia + + +
+ +
+ lymmel +
+ + n + + + föraktlig och ohederlig människa + + łajdak + łobuz + drań + + +
+ +
+ lynne +
+ + n + + + sinnelag, natur, inneboende egenskaper + + nastrój + humor + temperament + usposobienie + + +
+ +
+ lynnig +
+ + adj + + + som hastigt och oberäkneligt skiftar sinnesstämningar + + chimeryczny + fanaberyjny + kapryśny + + +
+ +
+ lyrik +
+ + n + + + + liryka + + +
+ +
+ lyrtorsk +
+ + n + + + Fisk + + rdzawiec + + +
+ +
+ lysa +
+ + v + + + avge ljus + + świecić + + +
+ +
+ lysdiod +
+ + n + + + halvledare som avger ljus + + dioda elektroluminescencyjna + dioda świecąca + + +
+ +
+ lyssna +
+ + v + + + uppmärksamma det man hör + + słuchać + + +
+ +
+ lyssnare +
+ + n + + + person som lyssnar + + słuchacz + + +
+ +
+ lyster +
+ + adj + + + strålande, lysande, glänsande + + błyszczący + połyskujący + + +
+ +
+ lyster +
+ + n + + + glans + + blask + połysk + + +
+ +
+ lystnad +
+ + n + + + stark lust, starkt begär efter något + + żądza + + +
+ +
+ lyte +
+ + n + + + svår kroppsskada, missbildning + + kalectwo + ułomność + + +
+ +
+ lyxig +
+ + adj + + + + luksusowy + + +
+ +
+ läder +
+ + n + + + material av djurskinn + + skóra + + +
+ +
+ läderjacka +
+ + n + + + jacka av läder + + skórzana kurtka + + +
+ +
+ läge +
+ + n + + + plats + + położenie + + + + situation + + sytuacja + + +
+ +
+ lägenhet +
+ + n + + + 1-3 bostad + + mieszkanie + + +
+ +
+ läger +
+ + n + + + personer som har samma uppfattning i en eller några liknande frågor + + obóz + stronnictwo + + + + tillfällig boplats + + obóz + + +
+ +
+ lägga +
+ + v + + + (poker) slänga sina kort och inte längre delta aktivt i handen + + pasować + + + + få att ligga, placera i horisontalt läge + + kłaść + położyć + + + + placera någon i dess säng för att det ska sova + + kłaść + położyć + + + + gå till sängs + + kłaść się + położyć się + + + + placera i en ficka eller väska + + wkładać + włożyć + + + + spela /patiens/ + + układać + + + + spela ut ett kort + + kłaść + położyć + zgrać + + + + vika ihop större tygstycken + + składać + + +
+ +
+ lägga manken till +
+ + v + + + ta i av alla krafter + + przykładać się + zakasać rękawy + + +
+ +
+ lägga sordin +
+ + v + + + dämpa något (exv. stämningen), tillbakahålla + + powściągnąć + stłumić + zmącić + + +
+ +
+ läglig +
+ + adj + + + + dogodny + odpowiedni + + +
+ +
+ läglighet +
+ + n + + + lämpligt tillfälle + + okazja + sposobność + + + + omständighet, förhållande, tillstånd + + okoliczność + + +
+ +
+ lägra +
+ + v + + + lägga sig, utbreda sig + + słać się + zalegać + + + + slå läger; lägga sig ned att vila + + rozłożyć się + stanąć obozem + + +
+ +
+ läkare +
+ + n + + + yrke + + lekarz + lekarka + + +
+ +
+ läkemedel +
+ + n + + + + lek + lekarstwo + + +
+ +
+ lämmel +
+ + n + + + knubbig gnagare med kort svans och lång päls + + leming + + +
+ +
+ lämna +
+ + v + + + + opuścić + zostawić + + + + avgå (från) + + opuścić + opuszczać + + +
+ +
+ lämna bakom +
+ + v + + + sluta tänka på något + + przejść do porządku dziennego + + +
+ +
+ lämna därhän +
+ + v + + + lägga åt sidan, lämna oavslutat + + odłożyć do lamusa + zostawić + + +
+ +
+ lämna i sticket +
+ + v + + + överge i fara eller svårighet + + zostawić na lodzie + zostawić na pastwę losu + + +
+ +
+ lämna in +
+ + v + + + ge till + + oddać + + +
+ +
+ lämpa +
+ + v + + + förflytta tungt föremål, stuva om last + + przemieszczać + przenosić + + + + ställa i lämpligt eller riktigt förhållande, anpassa, rätta + + dopasowywać + przystosowywać + + + + vara lämplig, passa + + nadawać się + pasować + + +
+ +
+ lämplig +
+ + adj + + + + odpowiedni + + +
+ +
+ länd +
+ + n + + + rundade partierna över höftbenen + + lędźwie + + +
+ +
+ ländrygg +
+ + n + + + nedersta delen av människans ryggrad + + kręgosłup + lędźwiowy + + +
+ +
+ länga +
+ + n + + + lång rad av (likartade) föremål (särskilt byggnader) + + rząd + szereg + + +
+ +
+ längd +
+ + n + + + mått på rumslig utsträckning + + długość + + + + utbredning i tid + + długość + + + + om person, utbredning i höjdled + + wzrost + + +
+ +
+ länge +
+ + adv + + + + długo + + +
+ +
+ länge sedan +
+ + adv + + + + dawno + + +
+ +
+ längs +
+ + preposition + + + befinna sig vid sidan av något under en längre sträcka + + wzdłuż + + +
+ +
+ länk +
+ + n + + + del av kedja + + ogniwo + + + + förbindelse + + połączenie + + + + hyperlänk + + link + odsyłacz + + +
+ +
+ läpp +
+ + n + + + ansiktsparti som omger munnen + + warga + + +
+ +
+ läppstift +
+ + n + + + liten hylsa med läppsmink + + szminka + + +
+ +
+ lära +
+ + n + + + ideologi + + doktryna + nauka + + +
+ +
+ lära +
+ + v + + + ta till sig kunskap + + uczyć się + uczyć + + + + undervisa + + uczyć + + +
+ +
+ lära ut +
+ + v + + + + uczyć + + +
+ +
+ lärare +
+ + n + + + + nauczyciel + nauczycielka + + +
+ +
+ lärarinna +
+ + n + + + + nauczycielka + + +
+ +
+ lärjunge +
+ + n + + + efterföljare + + adept + uczeń + wyznawca + + + + elev + + uczeń + + +
+ +
+ lärka +
+ + n + + + individ inom fågelfamiljen lärkor + + skowronek + + +
+ +
+ lärkfalk +
+ + n + + + + kobuz + + +
+ +
+ lärkträd +
+ + n + + + ett barrträd inom familjen tallväxter + + modrzew + modrzew europejski + + +
+ +
+ lärling +
+ + n + + + + uczeń + + +
+ +
+ lärobok +
+ + n + + + en bok som används för att lära sig något + + podręcznik + + +
+ +
+ lärosäte +
+ + n + + + anstalt för högre utbildning + + uczelnia + + +
+ +
+ läsa +
+ + v + + + (data) hämta information från minne + + czytać + + + + erhålla information om någons tankar + + czytać + + + + erhålla information från något skrivet + + czytać + przeczytać + + + + studera + + studiować + + +
+ +
+ läsa lusen av +
+ + v + + + läxa upp + + natrzeć uszu + zmyć glowę + + +
+ +
+ läsare +
+ + n + + + person som läser + + czytelnik + czytelniczka + + +
+ +
+ läsart +
+ + n + + + sätt att tyda eller tolka en (litterär) text + + interpretacja + + +
+ +
+ läsesal +
+ + n + + + rum avsett för (tyst) bokläsning, exempelvis i ett bibliotek + + czytelnia + + +
+ +
+ läsning +
+ + n + + + det att läsa + + czytanie + + +
+ +
+ läst +
+ + n + + + form som används vid tillverkning av skor + + kopyto + prawidło + + +
+ +
+ lästa +
+ + v + + + vidga med läst + + rozszerzać + + +
+ +
+ lätt +
+ + adj + + + lätt att klara av + + prosty + łatwy + + + + låg tyngd + + lekki + + +
+ +
+ lätt +
+ + adv + + + + łatwo + + +
+ +
+ lätta +
+ + v + + + bli bättre, lugnare, klarare + + słabnąć + łagodnieć + + + + göra lätt(are), göra trycket mindre + + odciążać + ulżyć + + + + göra mer gladlynt och mindre spänd + + łagodzić + + + + lifta, öppna genom att lifta något + + uchylić + unieść + + + + lämna marken, stiga från marken + + wznosić się + + + + minska i vikt eller tryck + + słabnąć + zelżeć + + +
+ +
+ lättja +
+ + n + + + + lenistwo + + +
+ +
+ lättnad +
+ + n + + + + ulga + + +
+ +
+ lättvindig +
+ + adj + + + som kan göras utan ansträngning + + prosty + łatwy + + + + utan omsorg eller eftertanke + + beztroski + lekkomyślny + niedbały + nonszalancki + + +
+ +
+ låda +
+ + n + + + fyrkantig behållare + + pudełko + szuflada + skrzynka + + +
+ +
+ låda +
+ + v + + + belasta med något obehagligt eller dåligt + + ciążyć + obciążać + + + + fästa sig eller klibba fast vid något + + przyklejać się + przylepiać się + przywierać + + +
+ +
+ låg +
+ + adj + + + längd + + niski + + +
+ +
+ låga +
+ + n + + + del av eld + + płomień + + +
+ +
+ låga +
+ + v + + + 1. brinna + + płonąć + + +
+ +
+ lågsaxiska +
+ + n + + + tysk dialekt + + dolnosaksoński + + +
+ +
+ lågsinnad +
+ + adj + + + + nikczemny + podły + prostacki + + +
+ +
+ lågtryck +
+ + n + + + område med lågt lufttryck + + niż + + +
+ +
+ lågtyska +
+ + n + + + språk + + dolnoniemiecki + + +
+ +
+ lågvatten +
+ + n + + + ovanligt lågt vattenstånd + + stan wód + + +
+ +
+ lån +
+ + n + + + införlivning av ord, uttryck + + zapożyczenie + + + + överenskommen rätt... + + pożyczka + + +
+ +
+ lång +
+ + adj + + + kroppslängd + + wysoki + + + + utsträckt i dimension + + długi + + + + utsträckt i tid + + długi + + +
+ +
+ långa +
+ + n + + + fisk + + molwa + + +
+ +
+ långdistanslöpare +
+ + n + + + friidrottare som deltar i löpning på långa distanser + + długodystansowiec + + +
+ +
+ långfredag +
+ + n + + + + Wielki Piątek + + +
+ +
+ långhelg +
+ + n + + + helg som är längre än vanligt på grund av högtidsdag, till exempel i samband med kristi himmelfärdsdag, julhelgen eller påskhelgen + + długi weekend + + +
+ +
+ långhårig +
+ + adj + + + som har långt hår + + długowłosy + + +
+ +
+ långivare +
+ + n + + + person eller organisation som lånar ut pengar till en låntagare + + pożyczkodawca + + +
+ +
+ långsam +
+ + adj + + + (om förändring) som tar lång tid + + powolny + wolny + + + + som rör sig med låg hastighet + + powolny + wolny + + +
+ +
+ långsiktig +
+ + adj + + + + długoterminowy + + +
+ +
+ långsint +
+ + adj + + + som inte glömmer att han blivit orättvist behandlad + + pamiętliwy + zacięty + zawzięty + + +
+ +
+ långsynt +
+ + adj + + + som lider av långsynthet och därför utan hjälpmedel ser suddigt på nära håll + + dalekowzroczny + + +
+ +
+ långsökt +
+ + adj + + + + naciągany + szyty grubymi nićmi + + +
+ +
+ långt gången +
+ + adj + + + framskriden, avancerad + + daleko idący + daleko posunięty + zaawansowany + + +
+ +
+ långvarig +
+ + adj + + + som varar länge + + długotrwały + + +
+ +
+ långväga +
+ + adj + + + som kommer från en plats långt borta + + z daleka + + + + som sträcker sig över en lång distans + + daleki + odległy + + +
+ +
+ långväga +
+ + adv + + + från en plats långt borta + + z daleka + + + + över en lång distans + + daleko + + +
+ +
+ lånord +
+ + n + + + ord som lånats från annat språk + + zapożyczenie + + +
+ +
+ lår +
+ + n + + + låda + + paka + pudło + skrzynia + + + + övre del av ben + + udo + udziec + + +
+ +
+ lås +
+ + n + + + konstruktion avsedd att hålla dörrar och liknande stängda + + zamek + + +
+ +
+ låsa +
+ + v + + + + zamykać na klucz + ryglować + + +
+ +
+ låta +
+ + v + + + ge ljud + + brzmieć + + + + tillåta + + pozwolić + + +
+ +
+ låta påskina +
+ + v + + + ge intryck av, låta förstå, antyda + + dać do zrozumienia + sugerować + + +
+ +
+ låtsas +
+ + v + + + + udawać + + +
+ +
+ löda +
+ + v + + + + lutować + + +
+ +
+ löfte +
+ + n + + + + obietnica + + +
+ +
+ lögn +
+ + n + + + + kłamstwo + + +
+ +
+ lögnare +
+ + n + + + person som ljuger + + kłamczuch + kłamczucha + + +
+ +
+ löja +
+ + n + + + en art inom fiskfamiljen karpfiskar (Cyprinidae) + + ukleja + + +
+ +
+ löjlig +
+ + adj + + + + śmieszny + absurdalny + niedorzeczny + zabawny + + +
+ +
+ löjtnant +
+ + n + + + + porucznik + + +
+ +
+ lök +
+ + n + + + 1. underjordisk växtdel + + cebula + cebulka + + + + 2. nyttoväxt + + cebula + + +
+ +
+ löksoppa +
+ + n + + + + zupa cebulowa + + +
+ +
+ löktrav +
+ + n + + + arten Alliaria petiolata + + czosnaczek + + +
+ +
+ lömsk +
+ + adj + + + + podstępny + przebiegły + + +
+ +
+ lömskhet +
+ + n + + + + podstępność + przebiegłość + + +
+ +
+ lön +
+ + n + + + 1.+2. regelbunden betalning + + pensja + płaca + gaża + uposażenie + + + + 3. ersättning + + zapłata + wynagrodzenie + + +
+ +
+ löna +
+ + v + + + ge lön| + + wynagradzać + + + + vara värt att göra| + + opłacać się + + +
+ +
+ lönn +
+ + adj + + + hemlig, fördold + + potajemny + skryty + + +
+ +
+ lönn +
+ + n + + + arten Acer platanoides + + klon norweski + klon pospolity + + + + hemlighet + + potajemność + skrytość + + + + lönnsläktet Acer + + klon + + +
+ +
+ lönsamhet +
+ + n + + + relation mellan insats och vinst + + zyskowność + + +
+ +
+ lönt +
+ + adj + + + perfektparticip av löna : som lönar sig + + warte + + +
+ +
+ löpa +
+ + v + + + fly + + zbiec + + + + pågå utan störningar + + przebiegać + + + + springa + + biec + biegać + + + + sträcka sig + + biec + przebiegać + + + + vara brunstig + + ciekać się + grzać się + gzić się + + +
+ +
+ löpare +
+ + n + + + person som springer + + biegacz + + + + schackpjäs + + goniec + laufer + + +
+ +
+ lördag +
+ + n + + + + sobota + + +
+ +
+ lösa +
+ + v + + + blanda + + rozpuszczać + + +
+ +
+ lösen +
+ + n + + + hemlig sekvens av tecken som används för att autentisera sig i något sammanhang + + hasło + + +
+ +
+ lösenord +
+ + n + + + hemlig sekvens av tecken som används för att autentisera sig i något sammanhang + + hasło + + +
+ +
+ lösesumma +
+ + n + + + penningbelopp som utkrävs eller som under överenskommelse ska betalas mot utgivande eller återlämnande av personer eller egendom + + okup + + +
+ +
+ lösmynt +
+ + adj + + + som inte kan tiga med något, skvallrar + + długi język + plotkarski + + +
+ +
+ lösning +
+ + n + + + kemi + + roztwór + rozwiązanie + + + + matematik + + rozwiązanie + roztwór + + + + svar eller förklaring + + rozwiązanie + + +
+ +
+ lösöre +
+ + n + + + rörligt gods, lös egendom + + mienie ruchome + ruchomości + + +
+ +
+ löv +
+ + n + + + blad på träd och buskar + + liść + + +
+ +
+ madagaskisk +
+ + adj + + + + madagaskarski + + +
+ +
+ madrass +
+ + n + + + dyna att sova på + + materac + + +
+ +
+ maffia +
+ + n + + + + mafia + + +
+ +
+ maffig +
+ + adj + + + storslagen, imponerande + + bombowy + efektowny + kapitalny + super + + +
+ +
+ magasinera +
+ + v + + + lägga i förråd + + magazynować + + +
+ +
+ mage +
+ + n + + + organ i bukhålan + + żołądek + + +
+ +
+ magisk +
+ + adj + + + med övernaturliga egenskaper + + magiczny + + +
+ +
+ magisk kvadrat +
+ + n + + + + kwadrat magiczny + + +
+ +
+ magnat +
+ + n + + + rik och mäktig affärsman eller affärskvinna + + magnat + + +
+ +
+ magnesium +
+ + n + + + halv= + + magnez + + +
+ +
+ magnet +
+ + n + + + kropp som ger upphov till ett magnetfält + + magnes + + +
+ +
+ magnetband +
+ + n + + + inspelningsmedium i form av ett band av plast, belagt med ett tunt skikt av järnoxid som kan magnetiseras + + taśma magnetyczna + + +
+ +
+ magnetisk deklination +
+ + n + + + vinkel som bildas av riktningarna mot geomagnetiska nordpolen och geografiska nordpolen + + deklinacja magnetyczna + + +
+ +
+ magnolia +
+ + n + + + ett prydnadsträd med stora praktfulla blommor + + magnolia + + +
+ +
+ magsäck +
+ + n + + + organ + + żołądek + + +
+ +
+ mahogny +
+ + n + + + + mahoń + + +
+ +
+ maj +
+ + n + + + årets femte (5.) månad + + maj + trawień + + +
+ +
+ majestät +
+ + n + + + + majestat + + +
+ +
+ majestätisk +
+ + adj + + + + majestatyczny + + +
+ +
+ majonnäs +
+ + n + + + + majonez + + +
+ +
+ major +
+ + n + + + + major + + +
+ +
+ majoritet +
+ + n + + + mer än hälften + + większość + + +
+ +
+ majs +
+ + n + + + art + + kukurydza + kukurydza zwyczajna + + +
+ +
+ makaber +
+ + adj + + + makaber + + makabryczny + + +
+ +
+ make +
+ + n + + + äkta man + + mąż + małżonek + + +
+ +
+ makedonier +
+ + n + + + + Macedończyk + + +
+ +
+ makedonsk +
+ + adj + + + + macedoński + + +
+ +
+ maklig +
+ + adj + + + bekväm av sig + + wygodny + + +
+ +
+ makrill +
+ + n + + + en fiskart (Scomber scombrus) i familjen makrillfiskar (Scombridae) + + makrela + + +
+ +
+ mal +
+ + n + + + fisk + + sum + + + + fjäril + + mól + + +
+ +
+ mala +
+ + v + + + oupphörligt prata + + ględzić + międlić + mleć + paplać + truć + + + + pulvrisera + + mleć + + +
+ +
+ malawisk +
+ + adj + + + + malawijski + + +
+ +
+ maldivisk +
+ + adj + + + som rör Maldiverna, det maldiviska språket eller folket + + malediwski + + +
+ +
+ malisk +
+ + adj + + + som har att göra med Mali eller malier + + malijski + + +
+ +
+ mall +
+ + n + + + mönster + + szablon + + +
+ +
+ malla +
+ + v + + + malla sig: göra sig viktig, uppträda skrytsamt + + odstawiać ważniaka + zadzierać nosa + + +
+ +
+ mallig +
+ + adj + + + som (i alltför stor utsträckning) talar om hur bra man själv är + + chełpliwy + zadzierający nosa + + + + som har en stark känsla av eget högt värde på grund av sina förtjänster + + dumny + wyniosły + zarozumiały + + +
+ +
+ malm +
+ + n + + + metallhaltigt mineral + + ruda + + +
+ +
+ maltes +
+ + n + + + + Maltańczyk + + +
+ +
+ maltesisk +
+ + adj + + + + maltański + + +
+ +
+ maltesiska +
+ + n + + + språk + + maltański + + +
+ +
+ maläten +
+ + adj + + + skadad av mal|halv= + + zniszczony + + + + sliten|halv= + + wytarty + wyświechtany + + +
+ +
+ mamma +
+ + n + + + + mama + matka + + +
+ +
+ man +
+ + n + + + djurs nackhår + + grzywa + + + + make + + mąż + małżonek + + + + person av manligt kön + + mężczyzna + mąż + + +
+ +
+ mana +
+ + v + + + uppmana + + zachęcać + ponaglać + skłaniać + wzywać + + +
+ +
+ mandarin +
+ + n + + + frukt + + mandarynka + + + + ämbetsman + + mandaryn + + +
+ +
+ mandel +
+ + n + + + 2. kärna + + migdał + + +
+ +
+ mandolin +
+ + n + + + + mandolina + + +
+ +
+ manege +
+ + n + + + ridbana; ridhus + + arena cyrkowa + maneż + ujeżdżalnia + + +
+ +
+ manet +
+ + n + + + + meduza + + +
+ +
+ mangan +
+ + n + + + + mangan + + +
+ +
+ mango +
+ + n + + + + mango + mangowiec + + +
+ +
+ mangrant +
+ + adv + + + med alla utan undantag + + gremialnie + tłumnie + + +
+ +
+ manipulera +
+ + v + + + + manipulować + + +
+ +
+ manisk +
+ + adj + + + som är oerhört och överdrivet ensidig + + mania + obsesja + opętany + + + + som är sjukligt exalterad, abnormt upprymd + + maniakalny + + +
+ +
+ manke +
+ + n + + + det högsta området på fyrfota djurs rygg + + kłąb + + +
+ +
+ mankön +
+ + n + + + + płeć męska + + +
+ +
+ manlig +
+ + adj + + + som påminner om en man + + męski + + +
+ +
+ mannekäng +
+ + n + + + person vars yrke är att bära upp och visa mode eller annan produkt, t.ex. genom att bli fotograferad, stå eller gå i utvald utstyrsel + + model + modelka + + +
+ +
+ mantel +
+ + n + + + del av en jordlik stenplanets inre + + płaszcz + + + + enkelt, ärmlöst klädesplagg som bärs utanpå andra kläder + + peleryna + + +
+ +
+ manuell +
+ + adj + + + + ręczny + + +
+ +
+ manuellt +
+ + adv + + + + ręcznie + + +
+ +
+ manuskript +
+ + n + + + + rękopis + + +
+ +
+ mapp +
+ + n + + + behållare som grupperar filer och mappar + + katalog + folder + + + + pappersförvaring + + skoroszyt + + +
+ +
+ maraton +
+ + n + + + löptävling + + maraton + + +
+ +
+ mardröm +
+ + n + + + skrämmande dröm + + koszmar + + + + händelse + + koszmar + + +
+ +
+ margarin +
+ + n + + + + margaryna + + +
+ +
+ marig +
+ + adj + + + (om skog) förkrympt + + skarłowaciały + + + + besvärlig, eländig + + ciężki + trudny + + +
+ +
+ marijuana +
+ + n + + + en sorts narkotikum (från indisk hampa) + + marihuana + + +
+ +
+ marinblå +
+ + adj + + + + granatowy + + +
+ +
+ markant +
+ + adj + + + + zauważalny + znaczny + + +
+ +
+ markant +
+ + adv + + + + zauważalnie + znacznie + + +
+ +
+ markis +
+ + n + + + titel + + markiz + + +
+ +
+ marknad +
+ + n + + + 1. återkommande evenemang + + rynek + + + + 2. sambandsförhållandet mellan utbud och efterfrågan + + rynek + + +
+ +
+ marmor +
+ + n + + + + marmur + + +
+ +
+ marockansk +
+ + adj + + + + marokański + + +
+ +
+ marodör +
+ + n + + + rövare, bandit + + maruder + + +
+ +
+ mars +
+ + n + + + årets tredje (3.) månad + + marzec + brzezień + + +
+ +
+ marsch +
+ + n + + + förflyttning till fots + + marsz + + +
+ +
+ marsiansk +
+ + adj + + + som rör marsianer + + marsjański + + + + som rör planeten Mars + + marsjański + + +
+ +
+ marsipan +
+ + n + + + sötad mandelmassa + + marcepan + + +
+ +
+ marsvin +
+ + n + + + + świnka morska + kawia domowa + + +
+ +
+ martall +
+ + n + + + låg och förkrympt tall. + + kosodrzewina + + +
+ +
+ marxism +
+ + n + + + samhällsåskådning som bygger på Karl Marx' teorier, grund på vilken både socialdemokratin och kommunismen vilar + + marksizm + + +
+ +
+ mascarpone +
+ + n + + + slags mjuk, krämig ost från Italien vanligen använd till desserter + + mascarpone + + +
+ +
+ mask +
+ + n + + + föremål som täcker ansiktet + + maska + + + + i kortspel + + impas + + + + lång och smal organism + + robak + czerw + + +
+ +
+ maska +
+ + n + + + en ögla som bildas vid stickning + + oczko + + +
+ +
+ maska +
+ + v + + + smita undan från en uppgift + + udawać + wymigiwać się + + +
+ +
+ maskin +
+ + n + + + mekaniskt och/eller elektriskt föremål + + maszyna + + +
+ +
+ maskulinum +
+ + n + + + klass + + rodzaj męski + + +
+ +
+ masochism +
+ + n + + + njutning av smärta + + masochizm + + +
+ +
+ massaker +
+ + n + + + + masakra + rzeź + + +
+ +
+ massakrera +
+ + v + + + anställa blodbad eller massaker på + + masakrować + wyrzynać + + +
+ +
+ mastig +
+ + adj + + + väl tilltagen, kraftig, bastant, diger + + intensywny + krzepki + silny + solidny + + +
+ +
+ masurka +
+ + n + + + en dans i 3/4 takt (polsk nationaldans) + + mazurek + + +
+ +
+ mat +
+ + n + + + föda + + jedzenie + żywność + + +
+ +
+ mata +
+ + v + + + 1. ge någon föda + + karmić + żywić + + +
+ +
+ match +
+ + n + + + + mecz + + +
+ +
+ matematik +
+ + n + + + vetenskap + + matematyka + + +
+ +
+ matematiker +
+ + n + + + person med expertkunskaper inom matematik + + matematyk + matematyczka + + +
+ +
+ matematisk +
+ + adj + + + som har med matematik att göra + + matematyczny + + +
+ +
+ material +
+ + n + + + utgångsämne + + materiał + + + + ämne + + materiał + + +
+ +
+ materiell +
+ + adj + + + som hör till materien, verklig, fysisk, konkret + + materialny + + +
+ +
+ matig +
+ + adj + + + med mättande innehåll + + odżywczy + treściwy + + +
+ +
+ matriarkalisk +
+ + adj + + + som avser matriarkat + + matriarchalny + + +
+ +
+ matris +
+ + n + + + (matematik) rektangulär uppställning + + macierz + + + + fördjupad form för stöpning, gjutning, pressning + + matryca + + +
+ +
+ matsal +
+ + n + + + + jadalnia + stołówka + + +
+ +
+ matsked +
+ + n + + + + łyżka stołowa + + +
+ +
+ matstrupe +
+ + n + + + + przełyk + + +
+ +
+ matt +
+ + adj + + + som har svag livskraft + + osłabiony + wycieńczony + + + + som reflekterar ljus diffust + + matowy + + +
+ +
+ matt +
+ + n + + + ställning i ett schackparti där en spelares kung hotas att slås + + mat + + +
+ +
+ matta +
+ + n + + + plant textilföremål + + dywan + chodnik + kobierzec + + +
+ +
+ matta +
+ + v + + + göra mattare (mindre blank) + + matowieć + + + + göra svagare + + nadwątlać + osłabiać + słabnąć + + + + ställa motspelaren i schack matt + + dać mata + zamatować + + +
+ +
+ mausoleum +
+ + n + + + + mauzoleum + + +
+ +
+ med +
+ + n + + + skena som släde eller dylikt glider på + + płoza + + +
+ +
+ med +
+ + preposition + + + jämte; tillsammans med + + z + + + + genom att använda + + z + + + + som har + + z + + +
+ +
+ med armarna i kors +
+ + adv + + + utan att göra något, passivt, overksamt + + z założonymi rękami + + +
+ +
+ med besked +
+ + adv + + + med övertygande kraft, kraftigt, rejält, grundligt + + należycie + porządnie + z nawiązką + + +
+ +
+ med en gång +
+ + adv + + + genast + + od razu + + +
+ +
+ med hull och hår +
+ + adv + + + fullständigt (ofta naivt) + + od początku do końca + w całości + + +
+ +
+ med nöd och näppe +
+ + adv + + + knappt + + ledwo ledwo + z biedą + z trudem + + +
+ +
+ med silkesvantar +
+ + adv + + + på ett milt, vänligt eller varsamt sätt + + delikatnie + miękką ręką + + +
+ +
+ medan +
+ + conjunction + + + och, motsättning + + gdy tymczasem + natomiast + tymczasem + zaś + + + + under tiden + + podczas gdy + podczas kiedy + + +
+ +
+ medarbetare +
+ + n + + + + współpracownik + współpracowniczka + + +
+ +
+ medborgare +
+ + n + + + + obywatel + obywatelka + + +
+ +
+ medborgarskap +
+ + n + + + position som medborgare i viss stat + + obywatelstwo + + +
+ +
+ medborgerlig +
+ + adj + + + + obywatelski + + +
+ +
+ meddela +
+ + v + + + + poinformować + zgłosić + + +
+ +
+ meddelande +
+ + n + + + + wiadomość + komunikat + + +
+ +
+ medel +
+ + n + + + pengar, resurs + + środek + + +
+ +
+ medelfriväg +
+ + n + + + genomsnittlig sträcka en partikel färdas mellan kollisioner + + średnia droga swobodna + + +
+ +
+ medelst +
+ + preposition + + + med hjälp av + + przy pomocy + za pośrednictwem + + +
+ +
+ medeltid +
+ + n + + + epok + + średniowiecze + + +
+ +
+ medeltida +
+ + adj + + + + średniowieczny + + +
+ +
+ medfaren +
+ + adj + + + sliten, illa hanterad + + sfatygowany + zniszczony + znoszony + + +
+ +
+ medfödd +
+ + adj + + + + wrodzony + + +
+ +
+ medge +
+ + v + + + acceptera att någon annan har rätt i viss fråga + + przyznawać + + +
+ +
+ medhjälpare +
+ + n + + + + asystent + pomocnik + + +
+ +
+ medhåll +
+ + n + + + det att någon håller med om något + + poparcie + + +
+ +
+ medicin +
+ + n + + + läkemedel + + lek + lekarstwo + + + + vetenskap + + medycyna + + +
+ +
+ medicinsk +
+ + adj + + + som avser läkekonsten + + medyczny + + +
+ +
+ mediterran +
+ + adj + + + medelhavs-, som avser eller sammanhänger med Medelhavet eller medelhavsområdet + + śródziemnomorski + + +
+ +
+ medlem +
+ + n + + + medlem i grupp + + członek + członkini + + +
+ +
+ medlöpare +
+ + n + + + person som passivt och okritiskt följer eller sympatiserar med en rörelse + + stronnik + zwolennik + + +
+ +
+ medvetande +
+ + n + + + egenskap hos högre stående djur som kan uppleva sinnen + + świadomość + przytomność + + +
+ +
+ medvetslös +
+ + adj + + + + nieprzytomny + + +
+ +
+ meitnerium +
+ + n + + + + meitner + + +
+ +
+ meja +
+ + v + + + ta ner, föra undan + + kosić + + +
+ +
+ mejeri +
+ + n + + + lokal för förädling av mjölk + + mleczarnia + + +
+ +
+ mejsel +
+ + n + + + slagverktyg + + dłuto + przecinak + + +
+ +
+ mekanism +
+ + n + + + konstruktion + + mechanizm + + +
+ +
+ melankoli +
+ + n + + + sinnestillstånd + + melancholia + + +
+ +
+ melism +
+ + n + + + följd av toner som sjungs till samma stavelse + + melizmat + + +
+ +
+ melismatisk +
+ + adj + + + som sjungs med melismer + + melizmatyczny + + +
+ +
+ mellan +
+ + preposition + + + + między + pomiędzy + + +
+ +
+ mellanhavande +
+ + n + + + tvist + + nieporozumienie + porachunek + + +
+ +
+ melodi +
+ + n + + + + melodia + + +
+ +
+ melodramatisk +
+ + adj + + + + melodramatyczny + + +
+ +
+ melon +
+ + n + + + + melon + + +
+ +
+ mem +
+ + n + + + minsta självreplikerande kulturenheten (kulturgen) + + mem + + +
+ +
+ men +
+ + conjunction + + + förbinder två satser och betecknar motsättning mellan dessa + + ale + chociaż + lecz + + +
+ +
+ men +
+ + n + + + skada, olägenhet + + szkoda + uszczerbek + + + + substantiverad användning av konjunktionen men + + ale + + +
+ +
+ menad +
+ + n + + + + menada + + +
+ +
+ mendelevium +
+ + n + + + + mendelew + + +
+ +
+ mening +
+ + n + + + (lingvistik) text + + zdanie + + + + syfte, relevans; betydelse + + znaczenie + sens + + + + åsikt + + opinia + zdanie + + +
+ +
+ meningsfull +
+ + adj + + + + sensowny + + +
+ +
+ meningslös +
+ + adj + + + som saknar mening + + bezsensowny + niedorzeczny + + +
+ +
+ menlig +
+ + adj + + + skadlig, fördärvlig + + szkodliwy + + +
+ +
+ menlös +
+ + adj + + + intetsägande, lite småtråkig + + naiwny + + + + ofarlig, utan någon effekt + + nieszkodliwy + niewinny + + +
+ +
+ mentalsjukhus +
+ + n + + + sjukhus + + szpital psychiatryczny + + +
+ +
+ menuett +
+ + n + + + + menuet + + +
+ +
+ mer +
+ + adv + + + i större mängd eller i högre grad + + bardziej + więcej + + + + i ytterligare antal eller mängd + + więcej + + +
+ +
+ mer än lovligt +
+ + adv + + + (mycket) mer än rimligt, överdrivet + + bezdennie + + +
+ +
+ merkantil +
+ + adj + + + som rör handel + + merkantylny + + +
+ +
+ meromorf +
+ + adj + + + som utgör en meromorf funktion + + meromorficzny + + +
+ +
+ meronym +
+ + n + + + + meronim + + +
+ +
+ merpart +
+ + n + + + största delen av något + + część + większość + + +
+ +
+ mes +
+ + n + + + bärställning + + rama + stelaż + + + + fegis + + cykor + strachajło + trusia + + + + fågel + + sikora + + +
+ +
+ mesig +
+ + adj + + + alltför rädd och försiktig + + strachliwy + tchórzliwy + + +
+ +
+ meson +
+ + n + + + + mezon + + +
+ +
+ messa +
+ + v + + + skicka ett textmeddelande + + SMS-ować + esemesować + + +
+ +
+ mest +
+ + adv + + + + najbardziej + + +
+ +
+ mestadels +
+ + adv + + + + przeważnie + głównie + w większości wypadków + + +
+ +
+ metafor +
+ + n + + + + metafora + + +
+ +
+ metall +
+ + n + + + ämne med metalliska egenskaper + + metal + + +
+ +
+ metallurg +
+ + n + + + person som sysslar med metallurgi + + hutnik + metalurg + + +
+ +
+ metallurgi +
+ + n + + + läran om metallers tekniska framställning samt deras kemiska och fysikaliska egenskaper + + metalurgia + + +
+ +
+ metallurgisk +
+ + adj + + + som avser metallurgi + + metalurgiczny + hutniczy + + +
+ +
+ metamorfos +
+ + n + + + förvandling + + metamorfoza + przemiana + + +
+ +
+ metempsykos +
+ + n + + + reinkarnation + + metempsychoza + + +
+ +
+ meteorolog +
+ + n + + + person + + meteorolog + + +
+ +
+ meteorologi +
+ + n + + + + meteorologia + + +
+ +
+ meteorologisk +
+ + adj + + + som har med meteorologi att göra + + meteorologiczny + + +
+ +
+ meter +
+ + n + + + SI-enhet + + metr + + + + sträcka + + metr + + +
+ +
+ metod +
+ + n + + + sätt + + metoda + + +
+ +
+ metodologi +
+ + n + + + metodlära + + metodologia + + +
+ +
+ metropol +
+ + n + + + storstad + + metropolia + + +
+ +
+ metropolit +
+ + n + + + innehavare av ett högt ämbete + + metropolita + + +
+ +
+ metropolitdöme +
+ + n + + + kyrkligt område som leds av en metropolit + + metropolia + + +
+ +
+ mexikansk +
+ + adj + + + som rör Mexiko + + meksykański + + +
+ +
+ mexikanska +
+ + n + + + kvinna från Mexiko + + Meksykanka + + +
+ +
+ middag +
+ + n + + + klockan 12 på dagen + + południe + + +
+ +
+ midja +
+ + n + + + smalaste delen av bålen + + talia + + +
+ +
+ midnatt +
+ + n + + + klockan tolv på natten + + północ + + +
+ +
+ mig +
+ + pronoun + + + + mnie + mi + mię + mną + + +
+ +
+ mikrobiologi +
+ + n + + + vetenskapen om mikroorganismer + + mikrobiologia + + +
+ +
+ mikrofon +
+ + n + + + + mikrofon + + +
+ +
+ mikroorganism +
+ + n + + + organism som inte kan ses med blotta ögat + + mikroorganizm + + +
+ +
+ mikroskop +
+ + n + + + optiskt instrument + + mikroskop + + +
+ +
+ mikroskopi +
+ + n + + + läran om mikroskop + + mikroskopia + + +
+ +
+ mikroskopisk +
+ + adj + + + mycket liten + + mikroskopijny + + + + som avser mikroskop + + mikroskopowy + + +
+ +
+ mikrovågsugn +
+ + n + + + apparat + + kuchenka mikrofalowa + + +
+ +
+ mil +
+ + n + + + längdmått + + mila + + +
+ +
+ mild +
+ + adj + + + hänsynsfull, ej sträng + + łagodny + + + + behaglig, ej stark + + łagodny + + +
+ +
+ mildra +
+ + v + + + + zmniejszać + amortyzować + koić + uśmierzać + łagodzić + + +
+ +
+ milis +
+ + n + + + + milicja + + +
+ +
+ militär +
+ + adj + + + + wojskowy + + +
+ +
+ militärförband +
+ + n + + + + jednostka wojskowa + + +
+ +
+ miljard +
+ + n + + + talet 10⁹ + + miliard + + +
+ +
+ miljardär +
+ + n + + + + miliarder + miliarderka + + +
+ +
+ miljon +
+ + n + + + kollektivt tal + + milion + + +
+ +
+ miljonär +
+ + n + + + + milioner + + +
+ +
+ miljö +
+ + n + + + 1. den omgivande naturen + + środowisko + + + + 2. omgivning + + środowisko + + +
+ +
+ millimeterpapper +
+ + n + + + rutigt papper med delningen en millimeter + + papier milimetrowy + + +
+ +
+ milstolpe +
+ + n + + + uppnått mål + + kamień milowy + + + + vägmärke + + kamień milowy + + +
+ +
+ min +
+ + pronoun + + + + mój + + +
+ +
+ mindervärdeskomplex +
+ + n + + + + kompleks niższości + + +
+ +
+ minderårig +
+ + adj + + + som inte uppnått tillräcklig ålder för ett självständigt (vuxen)liv (ofta med avseende på rättigheter av något slag) + + niepełnoletni + + +
+ +
+ mindre nogräknad +
+ + adj + + + oseriös eller brottslig + + bez skrupułów + nieuczciwy + + +
+ +
+ mindre vetande +
+ + adj + + + som verkar vara dum i huvudet + + matołowaty + upośledzony + + +
+ +
+ minfält +
+ + n + + + minerat område + + pole minowe + + +
+ +
+ minimal +
+ + adj + + + + minimalny + + +
+ +
+ minimalism +
+ + n + + + riktning inom konst och musik som använder enkla uttrycksformer + + minimalizm + + +
+ +
+ minimalist +
+ + n + + + anhängare av minimalism + + minimalista + + +
+ +
+ minimalistisk +
+ + adj + + + som avser minimalism + + minimalistyczny + + +
+ +
+ miniräknare +
+ + n + + + + kalkulator + + +
+ +
+ minister +
+ + n + + + ledamot av en regering + + minister + + +
+ +
+ mink +
+ + n + + + en art inom däggdjursfamiljen mårddjur (Mustelidae) + + norka + + +
+ +
+ minnas +
+ + v + + + återkalla ett minne + + pamiętać + przypominać + + +
+ +
+ minne +
+ + n + + + 1. plats där information sparas + + pamięć + + + + 3. informationssparande enhet + + pamięć + + + + 2. informationsdel + + wspomnienie + pamiątka + + +
+ +
+ minneskort +
+ + n + + + digitalt lagringsmedium + + karta pamięci + + +
+ +
+ minoritet +
+ + n + + + mindre än hälften + + mniejszość + + +
+ +
+ minsann +
+ + adv + + + sannerligen, verkligen + + naprawdę + + +
+ +
+ minska +
+ + v + + + bli mindre + + zmniejszać się + + + + göra mindre + + zmniejszać + + +
+ +
+ minut +
+ + n + + + tidsenhet + + minuta + + + + vinkelenhet + + minuta + + +
+ +
+ mirandesiska +
+ + n + + + språk + + mirandyjski + + +
+ +
+ misandri +
+ + n + + + hat eller förakt mot män och pojkar + + mizandria + mizoandria + + +
+ +
+ miserabel +
+ + adj + + + + nędzny + lichy + marny + + +
+ +
+ misogyni +
+ + n + + + hat eller starka fördomar mot kvinnor + + mizoginia + + +
+ +
+ missbruk +
+ + n + + + skadlig eller olaglig användning + + nadużywanie + nałóg + + +
+ +
+ missförstå +
+ + v + + + + źle rozumieć + + +
+ +
+ missförstånd +
+ + n + + + + nieporozumienie + + +
+ +
+ misshandel +
+ + n + + + + maltretowanie + znęcanie + + +
+ +
+ missionär +
+ + n + + + utsänd predikant + + misjonarka + misjonarz + + +
+ +
+ misskund +
+ + n + + + uppträdande eller handling som präglas av barmhärtighet + + litość + miłosierdzie + + +
+ +
+ misslyckad +
+ + adj + + + perfektparticip av misslyckas + + nieudany + + +
+ +
+ missmodig +
+ + adj + + + nedslagen, modfälld, modstulen, modlös + + przygnębiony + zniechęcony + + +
+ +
+ missne +
+ + n + + + en växtart (Calla palustris) i familjen kallaväxter (Araceae) + + czermień błotna + + +
+ +
+ missnöjd +
+ + adj + + + inte nöjd + + niezadowolony + + +
+ +
+ missnöje +
+ + n + + + + niezadowolenie + + +
+ +
+ misstag +
+ + n + + + + błąd + pomyłka + + +
+ +
+ misstanke +
+ + n + + + + podejrzenie + + +
+ +
+ misstänka +
+ + v + + + tro något, särskilt något negativt + + podejrzewać + + +
+ +
+ misstänksam +
+ + adj + + + + podejrzliwy + + +
+ +
+ misstänksamt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet misstänksam + + podejrzliwie + + +
+ +
+ missunna +
+ + v + + + anse att någon inte är värd något eller att någon inte skall få något + + zazdrościć + żałować + + +
+ +
+ missunnsamhet +
+ + n + + + uppfattningen att andra inte gör sig förtjänta av ett visst privilegium + + zawiść + zazdrość + + +
+ +
+ missvisning +
+ + n + + + vinkel som bildas av riktningarna mot geomagnetiska nordpolen och geografiska nordpolen + + deklinacja magnetyczna + + +
+ +
+ mista +
+ + v + + + + stracić + zgubić + + +
+ +
+ mistel +
+ + n + + + växt + + jemioła + + +
+ +
+ mitigera +
+ + v + + + mitigera + + mitygować + + +
+ +
+ mitokondrie +
+ + n + + + organell + + mitochondrium + + +
+ +
+ mittemot +
+ + preposition + + + + naprzeciwko + + +
+ +
+ mjuk +
+ + adj + + + som lätt kan deformeras + + miękki + + +
+ +
+ mjältbrand +
+ + n + + + sjukdom + + wąglik + + +
+ +
+ mjälte +
+ + n + + + organ + + śledziona + + +
+ +
+ mjöl +
+ + n + + + pulver av säd + + mąka + + +
+ +
+ mjölk +
+ + n + + + + mleko + + +
+ +
+ mjölka +
+ + v + + + hämta mjölk ur ett djur + + doić + + +
+ +
+ mjölkchoklad +
+ + n + + + choklad + + mleczna czekolada + + +
+ +
+ mjölkmaskin +
+ + n + + + maskin + + dojarka + + +
+ +
+ mjölksyra +
+ + n + + + 2-hydroxipropansyra + + kwas mlekowy + + +
+ +
+ mjölktand +
+ + n + + + + ząb mleczny + + +
+ +
+ mjölnare +
+ + n + + + person som (yrkesmässigt) mal mjöl + + młynarz + + +
+ +
+ mo +
+ + n + + + finkornig jordart + + piasek + + + + sandig eller grusig slättmark, bevuxen med tall och ljung + + wrzosowisko + + +
+ +
+ mobiltelefon +
+ + n + + + + telefon komórkowy + + +
+ +
+ mod +
+ + n + + + förmåga att våga trotsa risk eller fara + + odwaga + śmiałość + męstwo + dzielność + + + + själstillstånd, sinnesstämning + + stan + usposobienie + + +
+ +
+ modd +
+ + n + + + smutsig brunaktig halvsmält slirig snö + + chlapa + plucha + + +
+ +
+ mode +
+ + n + + + + moda + + +
+ +
+ modem +
+ + n + + + apparat som ansluter en dator till en ledning + + modem + + +
+ +
+ moder +
+ + n + + + kvinnlig förälder + + matka + mama + + +
+ +
+ moderkort +
+ + n + + + + płyta główna + + +
+ +
+ moderlig +
+ + adj + + + lik en mor + + matczyny + + +
+ +
+ modern +
+ + adj + + + nutidsenlig + + nowoczesny + modny + + +
+ +
+ modernisera +
+ + v + + + göra modern + + modernizować + + +
+ +
+ moderskap +
+ + n + + + + macierzyństwo + + +
+ +
+ modersmål +
+ + n + + + språk man talat under sin uppväxt + + język ojczysty + + +
+ +
+ modest +
+ + adj + + + blygsam + + skromny + + +
+ +
+ modifiera +
+ + v + + + + modyfikować + + +
+ +
+ modig +
+ + adj + + + + odważny + + +
+ +
+ modus +
+ + n + + + + tryb + + +
+ +
+ mogen +
+ + adj + + + + dojrzały + + +
+ +
+ mogenhet +
+ + n + + + + dojrzałość + + +
+ +
+ mognad +
+ + n + + + + dojrzałość + + +
+ +
+ mojna +
+ + v + + + stillna, avta + + uspokajać się + zelżeć + + +
+ +
+ mol +
+ + n + + + enhet för substansmängd + + mol + + +
+ +
+ mola +
+ + v + + + göra ont med en dov och ihållande men inte så stark smärta + + pobolewać + ćmić + + +
+ +
+ moldav +
+ + n + + + Person, speciellt man från Moldavien. + + Mołdawianin + + +
+ +
+ moldavisk +
+ + adj + + + som rör Moldavien + + mołdawski + + +
+ +
+ moldaviska +
+ + n + + + kvinna + + Mołdawianka + + +
+ +
+ molekyl +
+ + n + + + + cząsteczka + molekuła + + +
+ +
+ mollusk +
+ + n + + + blötdjur + + mięczak + + +
+ +
+ moln +
+ + n + + + ansamling kondenserat eller fruset vatten + + chmura + + +
+ +
+ molnfri +
+ + adj + + + fri från moln + + bezchmurny + + +
+ +
+ molnig +
+ + adj + + + full av moln + + pochmurny + zachmurzony + + +
+ +
+ molybden +
+ + n + + + + molibden + + +
+ +
+ moment 22 +
+ + n + + + dödläge genom cirkelberoende t.ex. mellan mål och medel + + paragraf 22 + + +
+ +
+ monark +
+ + n + + + statschef + + monarcha + + +
+ +
+ monarki +
+ + n + + + land med statsskicket monarki + + monarchia + + + + statsskick + + monarchia + + +
+ +
+ monarkist +
+ + n + + + anhängare av monarki + + monarchista + monarchistka + + +
+ +
+ monegaskisk +
+ + adj + + + rörande Monaco + + monakijski + + +
+ +
+ mongolisk +
+ + adj + + + som rör Mongoliet + + mongolski + + +
+ +
+ mongoliska +
+ + n + + + kvinna + + Mongołka + + + + språk + + mongolski + + +
+ +
+ monism +
+ + n + + + enhetslära + + monizm + + +
+ +
+ monokel +
+ + n + + + korrektionsglas för bara ett öga fastklämt i ögonvrån + + monokl + + +
+ +
+ monopolisera +
+ + v + + + omvandla till monopol + + monopolizować + + +
+ +
+ monopolisering +
+ + n + + + det att monopolisera + + monopolizacja + monopolizowanie + + +
+ +
+ monopolism +
+ + n + + + system som strävar efter monopol + + monopolizm + + +
+ +
+ monopolist +
+ + n + + + aktör som innehar monopol + + monopolista + + +
+ +
+ monopolistisk +
+ + adj + + + som präglas av monopolism + + monopolistyczny + + +
+ +
+ monster +
+ + n + + + + potwór + + +
+ +
+ monument +
+ + n + + + minnesmärke från äldre tider, vanligen ett slags byggnad eller konstverk + + pomnik + + +
+ +
+ moral +
+ + n + + + morallära + + moralność + + + + sensmoral + + morał + + +
+ +
+ moralisk +
+ + adj + + + i enlighet med god moral + + moralny + + + + rörande moral + + moralny + + +
+ +
+ moraliskt +
+ + adv + + + + moralnie + + +
+ +
+ mord +
+ + n + + + det att döda + + morderstwo + zabójstwo + mord + + +
+ +
+ mordbrand +
+ + n + + + + podpalenie + + +
+ +
+ mordkommission +
+ + n + + + + komisja śledcza + + +
+ +
+ morfologi +
+ + n + + + + morfologia + + +
+ +
+ morfologisk +
+ + adj + + + som avser morfologi + + morfologiczny + + +
+ +
+ morförälder +
+ + n + + + en av mammas föräldrar + + dziadkowie + + +
+ +
+ morgon +
+ + n + + + + rano + ranek + poranek + + +
+ +
+ morgonbånge +
+ + n + + + det att en man har erektion när man vaknar + + poranny drągal + + +
+ +
+ morgonkvisten +
+ + n + + + tidsperiod tidigt på morgonen + + ranek + + +
+ +
+ morgonrock +
+ + n + + + rock som bärs om morgnarna + + szlafrok + + +
+ +
+ morgonstånd +
+ + n + + + det att en man har erektion + + poranny drągal + + +
+ +
+ morkulla +
+ + n + + + + słonka + + +
+ +
+ mormor +
+ + n + + + mors mor + + babcia + + +
+ +
+ morot +
+ + n + + + växt + + marchewka + marchew + + +
+ +
+ morra +
+ + v + + + + warczeć + + +
+ +
+ morsk +
+ + adj + + + + pewny siebie + + +
+ +
+ morän +
+ + n + + + avlagring av grus och lera m m som inlandsisen skrapat bort och pressat samman + + morena + + +
+ +
+ mos +
+ + n + + + något som tryckts ihop till en mjuk sörja + + breja + mus + papka + purée + + +
+ +
+ mosa +
+ + v + + + göra till mos + + rozgniatać + rozcierać + rozmiażdżać + tłuc + + +
+ +
+ mosaik +
+ + n + + + ytdekoration av små olikfärgade bitar (stenar, glas m m) + + mozaika + + +
+ +
+ moské +
+ + n + + + samlingsbyggnad för muslimer + + meczet + + +
+ +
+ moster +
+ + n + + + mors syster + + ciocia + + +
+ +
+ mot +
+ + preposition + + + antagonistiskt förhållande + + przeciwko + wbrew + + + + riktning + + do + ku + + +
+ +
+ mot bättre vetande +
+ + adv + + + i strid mot det som man vet är rätt eller sant + + w złej wierze + wbrew własnemu przekonaniu + + +
+ +
+ mota +
+ + v + + + hindra att komma vidare + + przeszkadzać + zablokować + zatrzymać + + +
+ +
+ mota Olle i grind +
+ + v + + + hindra i ett tidigt stadium + + stłumić w zarodku + + +
+ +
+ motarbeta +
+ + v + + + + działać przeciwko + przeciwdziałać + sprzeciwiać + + +
+ +
+ motgift +
+ + n + + + + antidotum + odtrutka + + +
+ +
+ motig +
+ + adj + + + hinderlig, ogynnsam + + niepomyślny + przeciwny + + +
+ +
+ motionscykel +
+ + n + + + träningsredskap som liknar en cykel med pedaler och sadel men där avsikten är konditionsträning och inte transport + + ergometr rowerowy + rower stacjonarny + + +
+ +
+ motlut +
+ + n + + + uppförsbacke + + zbocze + + +
+ +
+ motor +
+ + n + + + masking som utvinner rörelseenergi + + silnik + motor + + +
+ +
+ motorcykel +
+ + n + + + fordon + + motocykl + + +
+ +
+ motorväg +
+ + n + + + + autostrada + + +
+ +
+ motsats +
+ + n + + + + przeciwieństwo + + +
+ +
+ motsatt +
+ + adj + + + belägen på andra sidan + + przeciwległy + przeciwny + + + + som utgör motsats + + przeciwny + odwrotny + + +
+ +
+ motstycke +
+ + n + + + motsvarighet + + odpowiednik + + +
+ +
+ motståndare +
+ + n + + + + przeciwnik + przeciwniczka + + +
+ +
+ motsägelse +
+ + n + + + påstående som strider + + sprzeczność + + +
+ +
+ mottagare +
+ + n + + + apparat som tar emot signaler + + odbiornik + + + + person som tar emot något + + odbiorca + + +
+ +
+ motvalls +
+ + adj + + + som alltid säger emot + + przekorny + przewrotny + + +
+ +
+ motvikt +
+ + n + + + motverkande tyngd + + przeciwwaga + + +
+ +
+ mozzarella +
+ + n + + + en sorts italiensk färskost på opastöriserad mjölk + + mozzarella + + +
+ +
+ moçambikier +
+ + n + + + invånare i Moçambique eller som har moçambikiska rötter + + Mozambijczyk + + +
+ +
+ moçambikisk +
+ + adj + + + som rör Moçambique + + mozambicki + + +
+ +
+ moçambikiska +
+ + n + + + kvinna från Moçambique + + Mozambijka + + +
+ +
+ mucka +
+ + v + + + provocera till gräl + + szukać zwady + + +
+ +
+ muffins +
+ + n + + + + muffin + + +
+ +
+ mugg +
+ + n + + + dryckeskärl + + kubek + + +
+ +
+ mujahid +
+ + n + + + person som deltar i jihad, den heliga kampen + + mudżahid + + +
+ +
+ mula +
+ + n + + + + muł + + +
+ +
+ mulen +
+ + adj + + + butter, dyster, trumpen + + pochmurny + ponury + posępny + zachmurzony + + + + täckt med moln + + pochmurny + zachmurzony + + +
+ +
+ mull +
+ + n + + + jordart, jord + + próchnica + czarnoziem + gleba + ziemia + + + + stoft + + proch + + +
+ +
+ mullig +
+ + adj + + + överviktig, ofta något förskönande + + pulchny + okrąglutki + tłuściutki + + +
+ +
+ mullra +
+ + v + + + dundra, bullra + + grzmieć + huczeć + + +
+ +
+ mullvad +
+ + n + + + individ av släktet Talpa + + kret + wtyczka + + + + spion + + kret + wtyczka + + + + arten Talpa europaea + + kret + wtyczka + + +
+ +
+ mulna +
+ + v + + + bli dyster + + chmurzyć się + pochmurnieć + posępnieć + + + + täckas av moln + + chmurzyć się + pochmurnieć + + +
+ +
+ multiplicera +
+ + v + + + + mnożyć + + +
+ +
+ multiplikand +
+ + n + + + (egentligen som bör mångfaldigas) faktor vid multiplikation + + mnożna + + +
+ +
+ multiplikation +
+ + n + + + räkneoperation vars resultat blir en produkt + + mnożenie + + +
+ +
+ multiplikator +
+ + n + + + (egentligen som mångfaldigar) faktor vid multiplikation + + mnożnik + + +
+ +
+ mumie +
+ + n + + + balsamerat lik (från Egypten) + + mumia + + +
+ +
+ mumla +
+ + v + + + + mamrotać + + +
+ +
+ mums +
+ + interjection + + + uttrycker tillfredsställelse med något gott som man äter + + mniam + + +
+ +
+ mun +
+ + n + + + kroppsdel + + usta + gęba + buzia + jama gębowa + jama ustna + morda + + +
+ +
+ mungipa +
+ + n + + + där överläppen och underläppen möts + + kącik ust + + +
+ +
+ munhuggas +
+ + v + + + smågräla + + kłócić się + sprzeczać się + + +
+ +
+ munk +
+ + n + + + ett friterat bakverk + + pączek + + + + man i kloster + + mnich + zakonnik + + +
+ +
+ munkorg +
+ + n + + + anordning för att stoppa ett djur från att bita + + kaganiec + + +
+ +
+ munspel +
+ + n + + + blåsinstrument + + harmonijka ustna + + +
+ +
+ munter +
+ + adj + + + munter + + wesoły + żwawy + żywy + + +
+ +
+ muntlig +
+ + adj + + + + ustny + słowny + + +
+ +
+ muntligen +
+ + adv + + + i ord + + ustnie + + +
+ +
+ mur +
+ + n + + + vägg eller inhägnad av sten e.d. + + mur + + +
+ +
+ murare +
+ + n + + + person som jobbar med mureri + + murarz + + +
+ +
+ mus +
+ + n + + + datormus, pekdon + + myszka + mysz + + + + djur + + mysz + + + + kvinnans könsorgan + + cipka + pipka + + +
+ +
+ musa +
+ + n + + + inspirationskälla + + muza + + +
+ +
+ museal +
+ + adj + + + + muzealny + + +
+ +
+ museum +
+ + n + + + offentligt tillgänglig samling + + muzeum + + +
+ +
+ musik +
+ + n + + + sekvens av ljud + + muzyka + + +
+ +
+ musiker +
+ + n + + + person som skriver, spelar eller dirigerar musik + + muzyk + + +
+ +
+ musikinstrument +
+ + n + + + + instrument muzyczny + + +
+ +
+ musikteori +
+ + n + + + läran om musikens uppbyggnad och form såsom, med delar som akustik, notskrift, harmonilära och gehörslära + + teoria muzyki + + +
+ +
+ muskel +
+ + n + + + + mięsień + muskuł + + +
+ +
+ muskelfiber +
+ + n + + + en enskild muskelcell + + miocyt + + +
+ +
+ muskulös +
+ + adj + + + som har kraftiga muskler + + umięśniony + + +
+ +
+ muslim +
+ + n + + + anhängare till islam + + muzułmanin + muzułmanka + + +
+ +
+ muslimsk +
+ + adj + + + + muzułmański + + +
+ +
+ mussla +
+ + n + + + blötdjur + + małż + + +
+ +
+ mustasch +
+ + n + + + + wąsy + + +
+ +
+ mustig +
+ + adj + + + fyllig i smaken, har en stark koncentration + + soczysty + + +
+ +
+ muta +
+ + n + + + det man mutar med + + łapówka + + +
+ +
+ muta +
+ + v + + + få någon att utföra en handling genom att ge pengar + + przekupywać + + +
+ +
+ mutter +
+ + n + + + metallbit + + nakrętka + + +
+ +
+ muttra +
+ + v + + + + mamrotać + mruczeć + + +
+ +
+ mutualism +
+ + n + + + + mutualizm + + +
+ +
+ mygel +
+ + n + + + det att mygla + + intrygi + machinacje + machlojki + + +
+ +
+ mygga +
+ + n + + + insekt + + komar + + +
+ +
+ mygla +
+ + v + + + gå smygvägar (för att uppnå fördelar) + + intrygować + + +
+ +
+ mylla +
+ + n + + + (mullrik) matjord + + humus + próchnica + + + + nyttiga förutsättningar + + grunt + + +
+ +
+ myller +
+ + n + + + stor, rörlig och oordnad mängd + + mrowie + rojowisko + + +
+ +
+ myllra +
+ + v + + + uppträda i oöverskådlig massa + + roić + + +
+ +
+ myndig +
+ + adj + + + fullvärdig medborgare + + pełnoletni + + + + mäktig och betydande + + kategoryczny + rozkazujący + + +
+ +
+ mynna +
+ + v + + + leda fram till visst resultat + + prowadzić + + + + rinna ut till hav + + wpadać + + +
+ +
+ mynt +
+ + n + + + betalningsmedel i form av metallbit + + moneta + + +
+ +
+ mynta +
+ + n + + + krydda + + mięta + + + + växt + + mięta + + +
+ +
+ mynta +
+ + v + + + prägla mynt + + wybijać monety + + +
+ +
+ myr +
+ + n + + + torvmark + + torfowisko + + +
+ +
+ myra +
+ + n + + + insekt som tillhör ordningen gaddsteklar + + mrówka + + +
+ +
+ myrpiggsvin +
+ + n + + + en taxonomisk familj (Tachyglossidae) inom ordningen kloakdjur (Monotremata) + + kolczatka + + +
+ +
+ myrra +
+ + n + + + + mirra + + +
+ +
+ myrslok +
+ + n + + + djur + + mrówkojad + + +
+ +
+ myrten +
+ + n + + + + mirt + + +
+ +
+ mysa +
+ + v + + + njuta av att ta det lugnt + + mieć miło + + + + småle belåtet + + uśmiechać się + + +
+ +
+ mystik +
+ + n + + + riktning som söker andlig relation till det gudomliga + + mistyka + tajemniczość + + +
+ +
+ myt +
+ + n + + + allmänt spridd folkberättelse om fiktiva gestalter eller händelser + + mit + + + + av en samhällsgrupp spridd, felaktig föreställning + + mit + + +
+ +
+ myteri +
+ + n + + + vägran av en trupp att lyda order + + bunt + rewolta + + +
+ +
+ mytologi +
+ + n + + + läran om myter + + mitologia + + + + samling myter + + mitologia + + +
+ +
+ mytologisk +
+ + adj + + + som avser mytologi + + mitologiczny + + +
+ +
+ mähä +
+ + n + + + beskedlig stackare, viljelös person + + ciamajda + niedołęga + oferma + safanduła + + +
+ +
+ mäkta +
+ + adv + + + synnerligen, i hög grad + + bardzo + nadzwyczaj + niewiarygodnie + niezwykle + + +
+ +
+ mäkta +
+ + v + + + orka, klara av + + być w stanie + móc + + +
+ +
+ mängd +
+ + n + + + antal + + ilość + kwota + + + + oordnad uppsättning + + zbiór + + +
+ +
+ människa +
+ + n + + + som tillhör släktet Homo sapiens + + człowiek + ludzie + + +
+ +
+ mänsklig +
+ + adj + + + som rör människan + + ludzki + + + + som liknar människan + + ludzki + + +
+ +
+ mänsklighet +
+ + n + + + alla människor + + człowieczeństwo + ludzkość + + +
+ +
+ mär +
+ + n + + + invånare i Mähren (Tjeckien), tjeck + + Morawianin + + +
+ +
+ märgel +
+ + n + + + kalkhaltig lera + + margiel + + +
+ +
+ märr +
+ + n + + + hästhona + + klacz + + +
+ +
+ mässing +
+ + n + + + + mosiądz + + +
+ +
+ mässling +
+ + n + + + barnsjukdom + + odra + + +
+ +
+ mästare +
+ + n + + + lärare + + mistrz + + + + någon som behärskar något + + mistrz + + + + person som erövrat en mästerskapstitel + + mistrz + + +
+ +
+ mästarinna +
+ + n + + + kvinnlig mästare + + mistrzyni + + +
+ +
+ mästerlig +
+ + adj + + + som en mästare + + mistrzowski + + +
+ +
+ mästra +
+ + v + + + kritisera på ett överlägset sätt, sätta sig på någon + + mentorować + pouczać + uczyć moresu + + +
+ +
+ mäta +
+ + v + + + bestämma storhets värde + + mierzyć + + + + ha som storlek + + mieć + + + + jämföra sig med + + mierzyć się + równać się + + +
+ +
+ mätare +
+ + n + + + apparat + + licznik + + +
+ +
+ mätta +
+ + v + + + göra mätt + + nasycać + + + + tillföra så mycket som möjligt + + nasycać + + +
+ +
+ +
+ + v + + + känna sig; hälsotillstånd + + czuć + + +
+ +
+ måhända +
+ + adv + + + + może + być może + + +
+ +
+ mål +
+ + n + + + där boll eller puck placeras + + bramka + gol + + + + mållinje + + meta + + + + måltavla + + tarcza + cel + + + + måltid + + posiłek + + + + poäng i vissa bollsporter + + gol + bramka + + + + rättegångsmål + + proces + sprawa sądowa + + + + slutpunkt + + cel + + + + språk + + język + mowa + + +
+ +
+ måla +
+ + v + + + 2. skapa en bild + + malować + + +
+ +
+ måla fan på väggen +
+ + v + + + framställa som värre än det är + + Nie taki diabeł straszny, jak go malują. + + +
+ +
+ målare +
+ + n + + + målare + + malarz + malarka + + +
+ +
+ målarinna +
+ + n + + + + malarka + plastyczka + + +
+ +
+ målerisk +
+ + adj + + + + malowniczy + + +
+ +
+ mållös +
+ + adj + + + som saknar ord + + oniemiały + niemy + + + + som är utan mål + + bezbramkowy + + +
+ +
+ målsnöre +
+ + n + + + (bildligt) mål + + cel + + + + snöre spänt i brösthöjd längs mållinjen på löparbanor + + meta + taśma + + +
+ +
+ målsägare +
+ + n + + + person som väcker åtal vid domstol + + powód + powódka + + +
+ +
+ måltid +
+ + n + + + intag av mat + + posiłek + + +
+ +
+ målvakt +
+ + n + + + spelare som står i mål + + bramkarz + + +
+ +
+ mån +
+ + adj + + + som visar intresse och vilja att uppnå något eller som visar omtanke + + troskliwy + zapobiegliwy + + +
+ +
+ mån +
+ + n + + + utsträckning eller omfattning av något på en kvantitativ skala + + miara + stopień + + +
+ +
+ måna +
+ + v + + + visa intresse och vilja att uppnå något eller visa omtanke + + troszczyć się + + +
+ +
+ månad +
+ + n + + + + miesiąc + miesiące + + +
+ +
+ månadstidning +
+ + n + + + tidskrift som ges ut ungefär en gång i månaden + + miesięcznik + + +
+ +
+ måndag +
+ + n + + + + poniedziałek + + +
+ +
+ måne +
+ + n + + + himlakropp + + księżyc + + +
+ +
+ månen +
+ + n + + + jordens måne + + Księżyc + + +
+ +
+ mångfald +
+ + n + + + biologisk diversitet + + różnorodność + + +
+ +
+ mångfaldig +
+ + adj + + + + wielokrotny + + +
+ +
+ månghövdad +
+ + adj + + + med många huvuden + + wielogłowy + + + + som består av många individer eller enheter + + liczny + niezliczony + + +
+ +
+ mångtalig +
+ + adj + + + som förekommer i (mycket) stort antal + + liczny + + + + som innehåller delar av (mycket) stort antal + + liczny + + + + som talar mycket + + gadatliwy + + +
+ +
+ mångårig +
+ + adj + + + som sträcker sig över många år + + wieloletni + + +
+ +
+ månne +
+ + adv + + + kanske, möjligen + + może + czy naprawdę + czyżby + + +
+ +
+ månsken +
+ + n + + + sken från månen + + światło księżyca + księżyc + + +
+ +
+ mård +
+ + n + + + individ av någon av arterna inom släktet mårdar + + kuna + + + + rovdjur av arten Martes martes + + kuna leśna + + +
+ +
+ mårdhund +
+ + n + + + ett däggdjur (Nyctereutes procyonoides) i familjen hunddjur (Canidae) + + jenot + + +
+ +
+ mås +
+ + n + + + + mewa + + +
+ +
+ måste +
+ + v + + + uttrycker nödvändighet + + musieć + + +
+ +
+ mått +
+ + n + + + föremål som används för att mäta + + miara + miarka + + + + resultat av mätning + + miara + rozmiar + + +
+ +
+ måtta +
+ + n + + + det att inte gå till överdrift + + umiar + umiarkowanie + + +
+ +
+ måttlig +
+ + adj + + + måttlig + + umiarkowany + + +
+ +
+ +
+ + n + + + flicka, ung ogift kvinna + + dziewica + panna + + +
+ +
+ möbel +
+ + n + + + större föremål i rum + + mebel + + +
+ +
+ möblera +
+ + v + + + placera ut möbler + + meblować + + +
+ +
+ möda +
+ + n + + + + wysiłek + + +
+ +
+ möderne +
+ + n + + + släktskap på moderns sida + + po kądzieli + po matce + + +
+ +
+ mögel +
+ + n + + + mängd mikroskopiska svampar + + pleśń + + +
+ +
+ mögla +
+ + v + + + få en påväxt av mögel + + pleśnieć + + +
+ +
+ möglig +
+ + adj + + + som har mögel växande på sig + + spleśniały + zapleśniony + + +
+ +
+ möhippa +
+ + n + + + fest för brud + + wieczór panieński + + +
+ +
+ möjlig +
+ + adj + + + + możliwy + możliwe + + +
+ +
+ möjligen +
+ + adv + + + + może + możliwie + + +
+ +
+ möjliggöra +
+ + v + + + + umożliwiać + + +
+ +
+ möjlighet +
+ + n + + + + możliwość + + +
+ +
+ möka +
+ + v + + + + pierdzieć + + +
+ +
+ mönstra +
+ + v + + + anställa på fartyg + + mustrować + + + + inskrivas som värnpliktig + + mustrować + + + + kritiskt och noggrant granska + + lustrować + + + + omfatta, uppgå till, inräkna + + obejmować + + +
+ +
+ mörda +
+ + v + + + + mordować + zabijać + + +
+ +
+ mördad +
+ + adj + + + perfektparticip av mörda + + zamordowany + + +
+ +
+ mördare +
+ + n + + + person som har mördat + + morderca + zabójca + + +
+ +
+ mörk +
+ + adj + + + som reflekterar lite ljus + + ciemny + mroczny + + +
+ +
+ mörkblå +
+ + adj + + + färg + + ciemnoniebieski + + +
+ +
+ mörker +
+ + n + + + avsaknad av ljus + + ciemność + mrok + + +
+ +
+ mörkgrön +
+ + adj + + + färg + + ciemnozielony + + +
+ +
+ mörkhårig +
+ + adj + + + som har mörkt hår + + ciemnowłosy + + +
+ +
+ mörkrosa +
+ + adj + + + mörk nyans av rosa + + ciemnoróżowy + + +
+ +
+ mörkt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet mörk + + ciemno + + +
+ +
+ mört +
+ + n + + + fiskart inom familjen karpfiskar + + płoć + płotka + + +
+ +
+ mössa +
+ + n + + + mjukt klädesplagg som bärs på huvudet + + czapka + + +
+ +
+ möta +
+ + v + + + komma i närheten av + + spotkać + napotkać + natknąć się + + +
+ +
+ möte +
+ + n + + + tillfälle när människor möts + + spotkanie + + +
+ +
+ mötesfrihet +
+ + n + + + frihet att hålla (politiska) möten, en mänsklig rättighet + + wolność zgromadzeń + + +
+ +
+ nackdel +
+ + n + + + + wada + + +
+ +
+ nacke +
+ + n + + + del av klädesplagg + + karczek + + + + halsens baksida + + kark + + +
+ +
+ nafs +
+ + n + + + lätt och hastigt bett + + capnięcie + ukąszenie + + +
+ +
+ nafsa +
+ + v + + + känna efter med munnen, bita löst i + + capnąć + chwytać + łapać + + +
+ +
+ nagel +
+ + n + + + spik + + nit + paznokieć + + + + yta av horn + + paznokieć + + +
+ +
+ nagel i ögat +
+ + n + + + något som är till förtret eller förargelse + + cierń w oku + sól w oku + + +
+ +
+ nagelfara +
+ + v + + + granska noga + + kontrolować + lustrować + + +
+ +
+ nagga +
+ + v + + + förminska eller försämra + + nadwątlić + podkopywać + + + + göra små hack i en deg + + nakłuwać + + + + ta bort (t.ex. bita eller gnaga) ett litet stycke i kanten av något, tex. tablett, föremål m.m + + obgryzać + wyszczerbić + + +
+ +
+ naken +
+ + adj + + + utan kläder + + nagi + goły + + +
+ +
+ naket +
+ + adv + + + utan kläder + + goło + nago + + +
+ +
+ nalkas +
+ + v + + + närma sig, förestå + + zbliżyć się + + +
+ +
+ nalle +
+ + n + + + leksak + + miś + + +
+ +
+ namn +
+ + n + + + det någon eller något heter + + imię + nazwa + nazwisko + miano + + + + rykte + + nazwisko + opinia + + +
+ +
+ namne +
+ + n + + + person som har samma namn som en annan + + imiennik + imienniczka + + +
+ +
+ namnlös +
+ + adj + + + som saknar namn + + bezimienny + + +
+ +
+ namnsdag +
+ + n + + + den dag av ett år som ett tilltalsnamn blivit tillägnat + + imieniny + + +
+ +
+ namnsdagsbarn +
+ + n + + + person (speciellt barn) som har namnsdag under innevarande dag + + solenizant + solenizantka + + +
+ +
+ napp +
+ + n + + + det att en fisk nappar på kroken + + branie + przynęta + + + + sak av gummi + + smoczek + + +
+ +
+ narciss +
+ + n + + + blomma av släktet Narcissus (inklusive påsklilja) + + narcyz + + +
+ +
+ narkotisk +
+ + adj + + + som rör narkotika + + narkotyczny + + +
+ +
+ narra +
+ + v + + + lura + + oszukiwać + + +
+ +
+ nation +
+ + n + + + människor förenade av gemensamma faktorer + + naród + nacja + + +
+ +
+ nationalekonomi +
+ + n + + + vetenskap + + ekonomia polityczna + gospodarka narodowa + + +
+ +
+ nationalism +
+ + n + + + politisk åskådning + + nacjonalizm + + +
+ +
+ nationalistisk +
+ + adj + + + som avser nationalism + + nacjonalistyczny + + +
+ +
+ nationalitet +
+ + n + + + tillhörighet till nation + + narodowość + + +
+ +
+ nationalsång +
+ + n + + + nations officiella sång + + hymn narodowy + + +
+ +
+ nationell +
+ + adj + + + + narodowy + + +
+ +
+ natrium +
+ + n + + + + sód + + +
+ +
+ natriumadipat +
+ + n + + + kemisk förening av natrium, kol, väte och syre + + adypinian sodu + + +
+ +
+ natriumfluorid +
+ + n + + + jonförening (salt) av natrium och fluor med den empiriska formeln NaF + + fluorek sodu + + +
+ +
+ natriumhydrid +
+ + n + + + kemisk förening av natrium och väte + + wodorek sodu + + +
+ +
+ natriumperoxid +
+ + n + + + kemisk förening av natrium och syre + + nadtlenek sodu + + +
+ +
+ natt +
+ + n + + + dygnets mörka timmar + + noc + + +
+ +
+ nattduksbord +
+ + n + + + bord vid säng + + nocny stolik + + +
+ +
+ nattklubb +
+ + n + + + + klub nocny + dyskoteki + + +
+ +
+ nattlig +
+ + adj + + + som sker på natten + + nocny + + + + som sker varje natt + + conocny + + +
+ +
+ natur +
+ + n + + + den biologiska och geologiska världen + + natura + przyroda + + + + inneboende egenskap + + natura + przyroda + + +
+ +
+ naturreservat +
+ + n + + + område som skyddas för att bevara floran, faunan, eller andra naturliga särdrag + + rezerwat przyrody + + +
+ +
+ naturvetenskap +
+ + n + + + studium + + nauka przyrodnicza + + +
+ +
+ nav +
+ + n + + + centrum på ett hjul + + piasta + + +
+ +
+ navel +
+ + n + + + in- eller utbuktning på magen + + pępek + + +
+ +
+ navelsträng +
+ + n + + + struktur för blod till fostret eller embryot från moderkakan hos däggdjur + + pępowina + + +
+ +
+ neandertalare +
+ + n + + + Homo neanderthalensis + + neandertalczyk + + +
+ +
+ nebulosa +
+ + n + + + + mgławica + + +
+ +
+ nedbrunnen +
+ + adj + + + perfektparticip av brinna ned + + spalony + + +
+ +
+ nederlag +
+ + n + + + förlust + + porażka + przegrana + + +
+ +
+ nederländare +
+ + n + + + person, särskilt man från Nederländerna + + Holender + + +
+ +
+ nederländsk +
+ + adj + + + + holenderski + + +
+ +
+ nedrans +
+ + adv + + + väldigt, mycket + + cholernie + + +
+ +
+ nedrig +
+ + adj + + + elak på ett hänsynslöst sätt + + nikczemny + nędzny + + +
+ +
+ nedrustning +
+ + n + + + + rozbrojenie + + +
+ +
+ nedslagen +
+ + adj + + + nedstämd, sorgsen + + prygnębiony + przybity + zniechęcony + + +
+ +
+ nedslående +
+ + adj + + + som gör någon nedstämd + + przygnębiający + + +
+ +
+ nedstämd +
+ + adj + + + som känner sig tyngd av olyckskänslor + + przygnębiony + + +
+ +
+ nedåt +
+ + adv + + + i riktning mot en lägre position + + w dół + + +
+ +
+ negativ +
+ + n + + + + negatyw + + +
+ +
+ neger +
+ + n + + + person tillhörande en afrikansk så kallad människoras + + Murzyn + Murzynka + + +
+ +
+ negligera +
+ + v + + + försumma, bortse från + + zaniedbywać + lekceważyć + + +
+ +
+ negress +
+ + n + + + mörkhyad kvinna (observera att allla översättningar inte nödväntigtvis är nedsättande) + + murzynka + + +
+ +
+ nej +
+ + interjection + + + uttrycker nekande + + nie + + +
+ +
+ nej +
+ + n + + + + nie + + +
+ +
+ nejd +
+ + n + + + nära omgivning + + okolica + otoczenie + sąsiedztwo + + +
+ +
+ nejlika +
+ + n + + + ört + + goździk + + + + krydda + + goździk + + +
+ +
+ nejonöga +
+ + n + + + djur ur familjen nejonögon + + minóg + + +
+ +
+ neodym +
+ + n + + + + neodym + + +
+ +
+ neon +
+ + n + + + + neon + + +
+ +
+ nepotism +
+ + n + + + gynnande av släktingar eller vänner med oförtjänta förmåner + + nepotyzm + + +
+ +
+ neptunium +
+ + n + + + + neptun + + +
+ +
+ ner +
+ + adv + + + till en lägre position + + w dół + + +
+ +
+ nere +
+ + adj + + + som känner sig nedtryckt + + przybity + zdeprymowany + + +
+ +
+ nere +
+ + adv + + + i en lägre position + + na dole + + +
+ +
+ nerkvark +
+ + n + + + sorts kvark + + kwark d + kwark dolny + + +
+ +
+ nervös +
+ + adj + + + + nerwowy + niespokojny + + +
+ +
+ nesa +
+ + n + + + skam + + hańba + wstyd + sromota + + +
+ +
+ nestor +
+ + n + + + den äldste och mest vördnadsvärde inom en viss krets eller sällskap + + nestor + + +
+ +
+ neurologi +
+ + n + + + gren av medicinen + + neurologia + + +
+ +
+ neuropsykiatri +
+ + n + + + medicinskt forskningsområde som studerar sambandet mellan nervsystemet och psykiska sjukdomar + + neuropsychiatria + + +
+ +
+ neutral +
+ + adj + + + som avser neutrer + + nijaki + neutrala + + +
+ +
+ neutrino +
+ + n + + + + neutrino + + +
+ +
+ neutron +
+ + n + + + + neutron + + +
+ +
+ neutrum +
+ + n + + + klass + + rodzaj nijaki + + +
+ +
+ ni +
+ + pronoun + + + andra person plural nominativ + + wy + + +
+ +
+ nia +
+ + n + + + siffran 9 + + dziewiątka + + + + något som på något sätt motsvarar värdet 9 + + dziewiątka + + + + skolklass i årskurs nio + + dziewiąta klasa + + + + slang: ansikte + + morda + + +
+ +
+ nibble +
+ + n + + + enhet för informationsmängd + + półbajt + + +
+ +
+ nicaraguan +
+ + n + + + + Nikaraguańczyk + + +
+ +
+ nickel +
+ + n + + + grundämne + + nikiel + + +
+ +
+ nidbild +
+ + n + + + hånande karikatyr + + karykatura + + +
+ +
+ niding +
+ + n + + + rå förbrytare + + drań + kanalia + szubrawiec + szuja + zbir + łajdak + + +
+ +
+ nidvisa +
+ + n + + + liten sång med retsam karaktär som går ut på att förlöjliga eller håna + + pamflet + paszkwil + + +
+ +
+ nigerian +
+ + n + + + person från Nigeria eller med nigerianska rötter + + Nigeryjczyk + + +
+ +
+ nigerianska +
+ + n + + + + Nigeryjka + + +
+ +
+ nihilist +
+ + n + + + person som ej tror på moraliska värden eller på att människan har någon mening med livet + + nihilista + nihilistka + + +
+ +
+ nikotin +
+ + n + + + den giftiga vätska som ingår i tobak + + nikotyna + + +
+ +
+ niob +
+ + n + + + + niob + + +
+ +
+ nioårig +
+ + adj + + + nio år gammal + + dziewięcioletni + + +
+ +
+ nioåring +
+ + n + + + + dziewięciolatek + dziewięciolatka + + +
+ +
+ nirvana +
+ + n + + + tillstånd av fullständig frihet + + nirwana + + +
+ +
+ nisse +
+ + n + + + tomte, dvärg + + karzełek + krasnal + + +
+ +
+ nit +
+ + n + + + kort metallbult för att foga ihop föremål + + nit + + + + lottsedel utan vinst + + los + + + + stor ihärdighet och flit, det att vara nitisk + + gorliwość + zagorzałość + żarliwość + + +
+ +
+ nitisk +
+ + adj + + + plikttrogen + + gorliwy + zagorzały + żarliwy + + +
+ +
+ nittonårig +
+ + adj + + + nitton år gammal + + dziewiętnastoletni + + +
+ +
+ nittonåring +
+ + n + + + + dziewiętnastolatek + dziewiętnastolatka + + +
+ +
+ njure +
+ + n + + + organ i människokroppen + + nerka + + + + njure (inom matlagning) + + nerka + + +
+ +
+ nobelium +
+ + n + + + + nobel + + +
+ +
+ nobelpristagare +
+ + n + + + person som tilldelats Nobelpriset + + noblista + noblistka + + +
+ +
+ nog +
+ + adj + + + tillräcklig + + dostateczny + wystarczający + + +
+ +
+ nog +
+ + adv + + + tillräckligt + + dosyć + dość + wystarczająco + dostatecznie + + + + troligen + + prawdopodobnie + bodaj + chyba + + + + visst + + na pewno + pewnie + wprawdzie + z pewnością + + +
+ +
+ noga +
+ + adv + + + + dokładnie + + +
+ +
+ noggrann +
+ + adj + + + grundlig + + dokładny + + +
+ +
+ noggrannhet +
+ + n + + + omsorg + + staranność + + + + precision + + dokładność + + +
+ +
+ nogräknad +
+ + adj + + + som fordrar mycket, svår att tillfredsställa + + wybredny + wymagający + + + + som tar hänsyn till andras rätt, som gör sig samvetsbetänkligheter + + skrupuł + + +
+ +
+ nollpunktsenergi +
+ + n + + + fysik + + energia próżni + energia punktu zerowego + + +
+ +
+ nollskild +
+ + adj + + + inte lika med noll + + niezerowy + + +
+ +
+ nominativ +
+ + n + + + kasus + + mianownik + + +
+ +
+ nonchalera +
+ + v + + + försumma, inte bry sig om + + ignorować + lekceważyć + zaniedbywać + + +
+ +
+ nonsens +
+ + n + + + något vars innehåll är meningslöst eller grovt felaktigt + + nonsens + + +
+ +
+ nord +
+ + adv + + + + północ + + +
+ +
+ nordamerikansk +
+ + adj + + + som rör Nordamerika + + północnoamerykański + + +
+ +
+ nordeuropeisk +
+ + adj + + + + północnoeuropejski + + +
+ +
+ nordirländsk +
+ + adj + + + som rör Nordirland eller dess innevånare + + północnoirlandzki + + +
+ +
+ nordisk +
+ + adj + + + + nordycki + + +
+ +
+ nordisk kombination +
+ + n + + + + kombinacja norweska + + +
+ +
+ nordkoreansk +
+ + adj + + + som rör Nordkorea + + północnokoreański + + +
+ +
+ nordlig +
+ + adj + + + + północny + + +
+ +
+ nordnorsk +
+ + adj + + + som rör Nordnorge + + północnonorweski + + +
+ +
+ nordossetisk +
+ + adj + + + som rör Nordossetien + + północnoosetyjski + + +
+ +
+ nordvästlig +
+ + adj + + + + północno-zachodni + + +
+ +
+ normal +
+ + adj + + + bruklig + + normalny + zwykły + + +
+ +
+ normativ +
+ + adj + + + som beskriver hur något bör vara + + normatywny + + +
+ +
+ norr +
+ + adv + + + + północ + + +
+ +
+ norr +
+ + n + + + + północ + + +
+ +
+ norra +
+ + adj + + + + północny + + +
+ +
+ norrman +
+ + n + + + man från Norge + + Norweg + Norweżka + Norwerczyk + + +
+ +
+ nors +
+ + n + + + fisk + + stynka + + +
+ +
+ norsk +
+ + adj + + + som rör Norge, det norska språket eller folket + + norweski + + +
+ +
+ norska +
+ + n + + + kvinna + + Norweżka + + + + språk + + norweski + + +
+ +
+ nos +
+ + n + + + näsa + + nos + chrapy + ryj + + +
+ +
+ noshörning +
+ + n + + + däggdjur + + nosorożec + + +
+ +
+ nostalgi +
+ + n + + + + nostalgia + + +
+ +
+ not +
+ + n + + + formellt meddelande + + nota + + + + musikaliskt tecken + + nuta + + +
+ +
+ nota +
+ + n + + + räkning (för någon typ av service) + + rachunek + + +
+ +
+ notera +
+ + v + + + bli medveten + + zauważyć + + + + skriva en anteckning + + notować + + +
+ +
+ notis +
+ + n + + + kort nyhetstext eller omnämnande av en händelse i en tidning + + notatka + uwaga + wzmianka + + +
+ +
+ novell +
+ + n + + + skönlitterär text + + opowiadanie + nowela + + +
+ +
+ november +
+ + n + + + årets elfte (11.) månad + + listopad + + +
+ +
+ nu +
+ + adv + + + + teraz + obecnie + + +
+ +
+ nu för tiden +
+ + adv + + + i våra dagar + + obecnie + dzisiaj + w dzisiejszych czasach + + +
+ +
+ nubbe +
+ + n + + + glas brännvin + + kieliszek + + +
+ +
+ nudism +
+ + n + + + + nudyzm + + +
+ +
+ nudist +
+ + n + + + + nudysta + nudystka + + +
+ +
+ nukleinsyra +
+ + n + + + polymer av nukleotider, antingen en DNA-molekyl eller en RNA-molekyl + + kwas nukleinowy + kwasy nukleinowe + + +
+ +
+ nukleon +
+ + n + + + partikel i atomkärna + + nukleon + + +
+ +
+ numera +
+ + adv + + + + obecnie + + +
+ +
+ numerisk +
+ + adj + + + + numeryczny + cyfrowy + + +
+ +
+ numerus +
+ + n + + + antalsform + + liczba + + +
+ +
+ nummer +
+ + n + + + plats i ordningen + + numer + + +
+ +
+ nunna +
+ + n + + + + zakonnica + mniszka + + +
+ +
+ nutid +
+ + n + + + innevarande tidsperiod + + teraźniejszość + + +
+ +
+ nutida +
+ + adj + + + + teraźniejszy + + +
+ +
+ nuvarande +
+ + adj + + + + obecny + teraźniejszy + + +
+ +
+ ny +
+ + adj + + + nyligen skapad + + nowy + + + + oanvänd + + nowy + + +
+ +
+ nybörjare +
+ + n + + + någon som just börjat med något + + nowicjusz + nowicjuszka + początkująca + początkujący + + +
+ +
+ nyck +
+ + n + + + plötsligt påfund som saknar motivering + + kaprys + chimera + wymysł + + +
+ +
+ nyckel +
+ + n + + + redskap för att öppna lås + + klucz + + + + verktyg + + klucz + + +
+ +
+ nyckelben +
+ + n + + + clavicula + + obojczyk + + +
+ +
+ nyckelknippa +
+ + n + + + samling nycklar + + pęk + + +
+ +
+ nyckelpiga +
+ + n + + + skalbagge + + biedronka + boża krówka + + +
+ +
+ nyckfull +
+ + adj + + + full av nycker + + grymaśny + kapryśny + nieobliczalny + + +
+ +
+ nyfikenhet +
+ + n + + + egenskapen att vara nyfiken + + ciekawość + + +
+ +
+ nyhet +
+ + n + + + bit ny information + + wiadomość + nowina + wieść + + +
+ +
+ nykter +
+ + adj + + + ej påverkad av alkohol + + trzeźwy + + +
+ +
+ nylle +
+ + n + + + ansikte + + gęba + japa + + +
+ +
+ nymf +
+ + n + + + (entomologi) mellanstadiet mellan ägg och fullt utvecklad individ + + nimfa + + + + (grekisk mytologi) kvinnligt naturväsen associerat med vatten, skog + + nimfa + + + + ett slags fiskefluga + + nimfa + + +
+ +
+ nymfeum +
+ + n + + + helgedom + + nimfeum + + +
+ +
+ nynazism +
+ + n + + + nazism praktiserad efter andra världskrigets slut + + neonazizm + + +
+ +
+ nyp +
+ + n + + + det att nypa + + uszczypnięcie + + +
+ +
+ nypa +
+ + n + + + kvantitet av något lösmaterial som kan hållas fast med fingrarna + + szczypta + + +
+ +
+ nypa +
+ + v + + + gripa eller fånga; lägga beslag på något; stjäla, knycka, sno + + brać + chwytać + kraść + + + + klämma till med fingrarna + + szczypać + + +
+ +
+ nypon +
+ + n + + + frukt + + głóg + dzika róża + + +
+ +
+ nyrik +
+ + adj + + + som nyligen blivit rik + + nowobogacki + + +
+ +
+ nysa +
+ + v + + + + kichać + + +
+ +
+ nysande +
+ + n + + + det att nysa + + kichanie + + +
+ +
+ nyss +
+ + adv + + + alldeles nyligen, för en mycket kort tid sedan + + dopiero co + + +
+ +
+ nysta +
+ + v + + + linda (garn) till ett nystan + + namotać + nawijać + wić + + + + lösa upp något lindat + + odmotać + odwijać + + + + reda ut en trasslig härva + + odwikłać + rozwikłać + + +
+ +
+ nystan +
+ + n + + + klot av lindat garn + + kłębek + motek + + +
+ +
+ nyzeeländare +
+ + n + + + invånare i Nya Zeeland + + Nowozelandczyk + + +
+ +
+ nyår +
+ + n + + + + Nowy Rok + + +
+ +
+ näbb +
+ + n + + + käkpartiet hos fåglarna + + dziób + + +
+ +
+ näbbdjur +
+ + n + + + ett äggläggande däggdjur (Ornithorhynchus anatinus) i ordningen kloakdjur (Monotremata) + + dziobak + + +
+ +
+ näbbgädda +
+ + n + + + fiskart + + belona + + +
+ +
+ näck +
+ + n + + + vattenväsen + + wodnik + + +
+ +
+ näckros +
+ + n + + + näckros (alla betydelser) + + grzybień + lilia wodna + nenufar + + +
+ +
+ näktergal +
+ + n + + + fågelarten Luscinia luscinia + + słowik szary + + + + individ av flera arter inom släktet Luscinia + + słowik + + +
+ +
+ nämligen +
+ + adv + + + + mianowicie + + +
+ +
+ nämna +
+ + v + + + namnge + + nazywać + + + + omtala + + wspominać + nadmieniać + napomykać + wymieniać + wzmiankować + + +
+ +
+ nämnare +
+ + n + + + + mianownik + + +
+ +
+ näpen +
+ + adj + + + söt och rar, älsklig, barnslig, liten och täck + + milutki + wdzięczny + ładniutki + + +
+ +
+ näppeligen +
+ + adv + + + knappast, sannolikt inte, svårligen + + chyba nie + nie bardzo + raczej nie + + +
+ +
+ näpsa +
+ + v + + + + ukarać + + +
+ +
+ när +
+ + adv + + + frågeord: vid vilken tid; vid vilket tillfälle + + kiedy + + +
+ +
+ när +
+ + conjunction + + + vid viss tid; vid visst tillfälle + + kiedy + gdy + + +
+ +
+ nära +
+ + adj + + + som befinner sig på kort avstånd + + bliski + + +
+ +
+ nära +
+ + adv + + + på kort avstånd + + blisko + niedaleko + + +
+ +
+ nära +
+ + v + + + ge näring + + karmić + żywić + + +
+ +
+ närgången +
+ + adj + + + som kommer alltför nära inpå någon eller något + + natarczywy + natrętny + + +
+ +
+ närhelst +
+ + conjunction + + + vid vilken tidpunkt som helst + + kiedykolwiek + kiedy tylko + + +
+ +
+ närsynt +
+ + adj + + + som lider av närsynthet (myopi), och därför utan hjälpmedel ser suddigt på långt håll + + krótkowzroczny + + +
+ +
+ näs +
+ + n + + + landbrygga + + przesmyk + + +
+ +
+ näsa +
+ + n + + + del av ansikte + + nos + + +
+ +
+ näsapa +
+ + n + + + apa + + nosacz + nosacz sundajski + + +
+ +
+ näsborre +
+ + n + + + en öppning i näsan + + nozdrze + + +
+ +
+ nässla +
+ + n + + + + pokrzywa + + +
+ +
+ näst +
+ + adv + + + den som följer i turordning + + drugi + + +
+ +
+ nästa +
+ + adj + + + följande + + następny + + +
+ +
+ nästa +
+ + n + + + medmänniska + + bliźni + + +
+ +
+ nästan +
+ + adv + + + + prawie + niemal + + +
+ +
+ nästintill +
+ + adv + + + helt nära + + nieopodal + opodal + + + + nästan + + bez mała + niemal + nieomal + + +
+ +
+ nästkommande +
+ + adj + + + + przyszły + + +
+ +
+ näsvis +
+ + adj + + + påflugen, uppnosig, småfräck, uppkäftig, snorkig, trotsig + + bezczelny + natrętny + wścibski + + +
+ +
+ nät +
+ + n + + + ordnade trådar + + siatka + sieć + + +
+ +
+ nätneutralitet +
+ + n + + + en internetleverantörs likabehandling av all data på internet + + neutralność sieci + + +
+ +
+ nätt +
+ + adj + + + av små dimensioner + + drobny + mały + + + + liten och fin + + miły + ładny + śliczny + + + + som är i knappaste laget + + skromny + skąpy + szczupły + + +
+ +
+ nätt +
+ + adv + + + knappt, med mycket liten marginal + + ledwie ledwie + ledwo + ledwo ledwo + zaledwie + + +
+ +
+ nätverk +
+ + n + + + en mängd datorer som är kopplade till varandra + + sieć + siatka + + + + en mängd människor, föremål eller organisationer + + sieć + siatka + + +
+ +
+ näve +
+ + n + + + (knuten) hand + + kułak + pięść + + + + handfull + + garść + + +
+ +
+ +
+ + interjection + + + anger att någon förväntas svara på något + + no + + +
+ +
+ +
+ + v + + + komma fram till något + + osiągać + docierać + dosięgać + + + + vara tillräckligt nära för att kunna vidröra något + + sięgać + dochodzić + + +
+ +
+ nåd +
+ + n + + + givmildhet + + łaska + + +
+ +
+ nåderik +
+ + adj + + + förmögen + + hojny + + +
+ +
+ nådig +
+ + adj + + + full av nåd + + miłościwy + łaskawy + + +
+ +
+ någon +
+ + pronoun + + + + ktoś + jakiś + + +
+ +
+ någonstans +
+ + adv + + + på något ställe + + gdzieś + + + + till något ställe + + dokądś + gdzieś + + +
+ +
+ någorlunda +
+ + adv + + + ganska; till viss del + + jako tako + względnie + + +
+ +
+ något +
+ + pronoun + + + + coś + + +
+ +
+ något så när +
+ + adv + + + någorlunda + + jako tako + nie najgorzej + + +
+ +
+ nål +
+ + n + + + spetsigt, smalt, avlångt föremål + + igła + szpilka + + +
+ +
+ nålsöga +
+ + n + + + hål i nål + + ucho + + + + trång passage + + ucho igielne + + +
+ +
+ nåt +
+ + pronoun + + + + coś + + +
+ +
+ nöd +
+ + n + + + armod eller utblottat tillstånd + + bieda + nędza + + + + nödställd belägenhet, livshotande förhållanden + + tarapaty + opały + + + + trängande behov av något, tvingande anledning till något + + konieczność + potrzeba + + +
+ +
+ nödga +
+ + v + + + förmå genom påtryckningar + + przymuszać + zmuszać + + +
+ +
+ nödig +
+ + adj + + + nödvändig + + niezbędny + potrzebny + + +
+ +
+ nödvändig +
+ + adj + + + + konieczny + potrzebny + + +
+ +
+ nöjd +
+ + adj + + + som anser situationen godtagbar, ofta som känner välmående och glädje + + zadowolony + usatysfakcjonowany + + +
+ +
+ nöje +
+ + n + + + något som är tänkt att eller som ger välmående och gör människor glada + + przyjemność + + +
+ +
+ nöjespark +
+ + n + + + område + + lunapark + wesołe miasteczko + + +
+ +
+ nöta +
+ + v + + + slita på genom ständigt brukande + + zdzierać + zużywać + + +
+ +
+ nöta in +
+ + v + + + inpränta, plugga in genom upprepad inlärning + + wkuwać + + +
+ +
+ nötkött +
+ + n + + + kött + + wołowina + + +
+ +
+ nötskrika +
+ + n + + + + sójka + + +
+ +
+ nött +
+ + adj + + + utsatt för nötning + + zużyty + sfatygowany + zdarty + + +
+ +
+ o- +
+ + affix + + + inte + + nie- + + +
+ +
+ oansvarig +
+ + adj + + + + nieodpowiedzialny + + +
+ +
+ oartig +
+ + adj + + + + niegrzeczny + + +
+ +
+ oas +
+ + n + + + fruktbar plats i öknen + + oaza + + +
+ +
+ oavhängig +
+ + adj + + + + niepodległy + niezależny + niezawisły + + +
+ +
+ oavhängighet +
+ + n + + + + niepodległość + niezależność + niezawisłość + + +
+ +
+ oavsiktligen +
+ + adv + + + + niecelowo + nieumyślnie + + +
+ +
+ oavsiktligt +
+ + adv + + + + niecelowo + nieumyślnie + + +
+ +
+ obalans +
+ + n + + + avsaknad av balans + + nierównowaga + + +
+ +
+ obduktion +
+ + n + + + liköppning, likundersökning + + sekcja zwłok + + +
+ +
+ obebodd +
+ + adj + + + där ingen bor + + niezamieszkały + + +
+ +
+ obefogad +
+ + adj + + + + nieupoważniony + nieuprawniony + + +
+ +
+ obegriplig +
+ + adj + + + + niezrozumiały + niejasny + + +
+ +
+ obehaglig +
+ + adj + + + + nieprzyjemny + + +
+ +
+ oberoende +
+ + adj + + + fristående gentemot något + + niezależny + niezawisły + + +
+ +
+ oberoende +
+ + n + + + det att inte vara beroende av någon eller något + + niezależność + niezawisłość + + +
+ +
+ obeskrivlig +
+ + adj + + + mycket svår eller omöjlig att beskriva + + nie do opisania + nieopisany + niewypowiedziany + + +
+ +
+ obestridlig +
+ + adj + + + som inte kan bestridas, som inte kan hävdas annat + + niezaprzeczalny + + +
+ +
+ obeveklig +
+ + adj + + + som inte låter sig bevekas + + nieubłagany + nieprzebłagany + niewzruszony + + +
+ +
+ objekt +
+ + n + + + fysiskt föremål + + obiekt + + + + programmering + + obiekt + + + + satsdel + + dopełnienie + obiekt + + +
+ +
+ objektiv +
+ + adj + + + + obiektywny + bezstronny + + +
+ +
+ objektiv +
+ + n + + + + obiektyw + + +
+ +
+ obligation +
+ + n + + + skuldförbindelse som kan köpas eller säljas + + obligacja + + +
+ +
+ obligatorisk +
+ + adj + + + inte frivillig + + obowiązkowy + + +
+ +
+ oboe +
+ + n + + + + obój + + +
+ +
+ obol +
+ + n + + + litet forngrekiskt mynt, 1/6 drakma + + obol + + +
+ +
+ obror +
+ + adj + + + taskig, okamratlig, osolidarisk, elak + + paskudny + wredny + + +
+ +
+ obscen +
+ + adj + + + + nieprzyzwoity + obsceniczny + sprośny + + +
+ +
+ observera +
+ + v + + + bli medveten om något viktigt + + zauważyć + + + + noga titta på eller studera något + + obserwować + + +
+ +
+ obsidian +
+ + n + + + en bergart som bildas av lava som stelnat så hastigt att någon kristallin struktur inte hinner bildas, och därför får en amorf struktur, med ett ogenomskinligt, vanligen mörkgrönt, mörkbrunt eller svart glas + + obsydian + + +
+ +
+ obstetrik +
+ + n + + + förlossningskonst + + położnictwo + + +
+ +
+ obstruera +
+ + v + + + + blokować + przeszkadzać + utrudniać + + +
+ +
+ obönhörligen +
+ + adv + + + på ett sätt som inte går att förändra + + nieubłaganie + + +
+ +
+ ocean +
+ + n + + + + ocean + + +
+ +
+ och +
+ + conjunction + + + samordnar språkliga enheter (ord, fraser, satsdelar och satser) + + i + oraz + + +
+ +
+ ocker +
+ + n + + + krav på oskäligt hög ränta + + lichwa + + +
+ +
+ ockra +
+ + n + + + en järnförening som används i färg med gula, röda och bruna nyanser + + ochra + + +
+ +
+ ockrare +
+ + n + + + person som bedriver ocker + + lichwiarz + + +
+ +
+ också +
+ + adv + + + + też + także + + +
+ +
+ ockupation +
+ + n + + + + okupacja + + +
+ +
+ odalbonde +
+ + n + + + självägande bonde + + smard + smerd + wolny chłop + + +
+ +
+ ode +
+ + n + + + + ode + + +
+ +
+ odefinierbar +
+ + adj + + + + niedefiniowalny + + +
+ +
+ odla +
+ + v + + + få att växa + + uprawiać + + +
+ +
+ odling +
+ + n + + + område där man driver upp växter + + plantacja + + + + sätt att föröka mikroorganismer eller celler + + hodowla + + + + uppfödning av fisk eller skaldjur + + hodowla + + + + uppdrivning av växter + + uprawa + + +
+ +
+ odon +
+ + n + + + + borówka bagienna + + +
+ +
+ odontolog +
+ + n + + + person som sysslar med odontologi + + odontolog + + +
+ +
+ odontologi +
+ + n + + + + stomatologia + + +
+ +
+ odräglig +
+ + adj + + + omöjlig att uthärda, svår att stå ut med + + nieznośny + nie do wytrzymania + + +
+ +
+ odödlig +
+ + adj + + + inte dödlig, som aldrig kommer att dö + + nieśmiertelny + + +
+ +
+ oerhört +
+ + adv + + + + niesłychanie + ogromnie + + +
+ +
+ ofantlig +
+ + adj + + + ofattbart stor + + niezmierny + ogromny + + +
+ +
+ ofattbar +
+ + adj + + + mycket svår att förstå + + niepojęty + niezrozumiały + zdumiewający + + +
+ +
+ ofelbar +
+ + adj + + + som aldrig gör misstag eller fel + + nieomylny + + + + som inte sviker + + niezawodny + + + + utan fel + + niezawodny + + +
+ +
+ ofelbarhet +
+ + n + + + egenskapen att vara ofelbar + + nieomylność + + +
+ +
+ offensiv +
+ + adj + + + anfallande + + ofensywny + + +
+ +
+ offensiv +
+ + n + + + anfall + + ofensywa + + +
+ +
+ offentlig +
+ + adj + + + tillgänglig för alla + + publiczny + + +
+ +
+ offentligt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet offentlig + + publicznie + + +
+ +
+ offer +
+ + n + + + någon som offras + + ofiara + + + + någon som råkar ut för något + + ofiara + + +
+ +
+ officer +
+ + n + + + + oficer + + +
+ +
+ officiellt +
+ + adv + + + på ett officiellt sätt, öppet, offentligt + + oficjalnie + + +
+ +
+ offra +
+ + v + + + + poświęcić + + +
+ +
+ ofta +
+ + adv + + + vid många tillfällen + + często + + +
+ +
+ oftast +
+ + adv + + + vanligen, för det mesta + + przeważnie + + +
+ +
+ oförarglig +
+ + adj + + + som inte orsakar någon irritation trots att det kunde förväntas + + nieszkodliwy + niewinny + + +
+ +
+ oförblommerad +
+ + adj + + + utan försköning; utan att dölja + + bez ogródek + bez osłonek + bez upiększeń + nieskrywany + + +
+ +
+ oförglömlig +
+ + adj + + + som är så intressant, ovanlig eller känslomässigt gripande att den sätter sig hårt i minnet + + niezapomniany + + +
+ +
+ oförlåtlig +
+ + adj + + + som är så moraliskt vedervärdig att den inte kan förlåtas + + niewybaczalny + + +
+ +
+ oförmögen +
+ + adj + + + + niezdolny + + +
+ +
+ oförrätt +
+ + n + + + oförrätt + + krzywda + niesprawiedliwość + + +
+ +
+ oförskämt +
+ + adv + + + på ett oförskämt sätt + + bezczelnie + + +
+ +
+ oförstörbarhet +
+ + n + + + det att vara oförstörbar (d.v.s. omöjlig att förstöra) + + niezniszczalność + + +
+ +
+ oförtruten +
+ + adj + + + som inte tröttnar + + niestrudzony + niezmordowany + + +
+ +
+ oföränderlig +
+ + adj + + + som inte förändras med tiden + + niezmienny + + +
+ +
+ oföränderlighet +
+ + n + + + det att vara oföränderlig + + niezmienność + + +
+ +
+ ogilla +
+ + v + + + förklara ogiltig + + unieważniać + + +
+ +
+ ograverad +
+ + adj + + + oförminskad, orörd + + nienaruszony + nietknięty + + + + utan inteckning (fastighet) + + nieobciążony + + +
+ +
+ ogräs +
+ + n + + + växt som växer på ett oönskat ställe + + chwast + + +
+ +
+ ogärna +
+ + adv + + + inte gärna + + niechętnie + + +
+ +
+ ohyra +
+ + n + + + skadedjur + + robactwo + + +
+ +
+ ohägn +
+ + n + + + (lättare) skadegörelse, skada (särskilt vållad av djur) + + szkoda + + +
+ +
+ ohälsosam +
+ + adj + + + som kan skada hälsan + + niezdrowy + + +
+ +
+ oj +
+ + interjection + + + uttryck av förvåning + + oj + + +
+ +
+ oja +
+ + v + + + beklaga sig (som t.ex. genom att ropa "oj, oj") + + biadać + biadolić + jojczyć + użalać się + + +
+ +
+ ojust +
+ + adj + + + oärlig eller orättvis; inkorrekt eller otillåten + + nieczysty + niestosowny + niewłaściwy + + +
+ +
+ ojämn +
+ + adj + + + som inte är jämn + + nierówny + + +
+ +
+ ok +
+ + n + + + bärok + + koromysło + jarzemka + nosidło + + + + börda + + jarzmo + + + + dragok + + jarzmo + + +
+ +
+ oka +
+ + v + + + förbinda eller förena + + sprząc + + + + lägga ok på, spänna i ok + + zaprząc + + +
+ +
+ okarina +
+ + n + + + blåsinstrument oftast gjort av keramik + + okaryna + + +
+ +
+ oklar +
+ + adj + + + obestämd, otydlig, ej klar + + niejasny + + +
+ +
+ okonstlad +
+ + adj + + + icke konstlad, naturlig + + naturalny + nie udawany + prosty + + +
+ +
+ okritisk +
+ + adj + + + + bezkrytyczny + + +
+ +
+ okritiskhet +
+ + n + + + det att vara okritisk + + bezkrytyczność + + +
+ +
+ oktav +
+ + n + + + intervall + + oktawa + + +
+ +
+ oktober +
+ + n + + + årets tionde (10.) månad + + październik + + +
+ +
+ okunnighet +
+ + n + + + brist på kunskap + + niewiedza + + +
+ +
+ okuvlig +
+ + adj + + + som inte kan kuvas + + nieugięty + niezłomny + + +
+ +
+ okväda +
+ + v + + + tala nedsättande till någon, förolämpa + + lżyć + znieważać + złorzeczyć + + +
+ +
+ okvädingsord +
+ + n + + + glåpord, tillmäle + + obelga + + +
+ +
+ okynne +
+ + n + + + det att ställa till besvär i onödan + + dokazywanie + psota + swawola + + +
+ +
+ okänd +
+ + adj + + + ej känd + + nieznany + + +
+ +
+ oligark +
+ + n + + + ledande person i ett fåmannavälde, det vill säga då ett fåtal personer styr genom att ha tillgång till kapital eller ärvd titel + + oligarcha + + +
+ +
+ oligarki +
+ + n + + + fåvälde, regering av få personer + + oligarchia + + +
+ +
+ oligarkisk +
+ + adj + + + som avser oligarki + + oligarchiczny + + +
+ +
+ olik +
+ + adj + + + inte lik; annorlunda + + różny + inny + + +
+ +
+ oliv +
+ + n + + + frukt + + oliwka + + +
+ +
+ olivgrön +
+ + adj + + + + oliwkowy + + +
+ +
+ olivolja +
+ + n + + + + oliwa + + +
+ +
+ olja +
+ + n + + + + olej + olejek + ropa naftowa + + + + petroleum, mineralolja + + olej + + + + matolja, fettolja + + olej + + +
+ +
+ oljefält +
+ + n + + + + pole naftowe + + +
+ +
+ ollon +
+ + n + + + nöt + + żołądź + + + + översta delen på penis + + żołądź + + +
+ +
+ olovlig +
+ + adj + + + olaglig, som utförs utan tillstånd + + bezprawny + niedopuszczalny + niedozwolony + zakazany + + +
+ +
+ olycka +
+ + n + + + negativ händelse + + wypadek + + + + ofärd + + nieszczęście + + + + otur + + pech + + +
+ +
+ olycksalig +
+ + adj + + + i hög grad olycklig + + nieszczęsny + + +
+ +
+ olydig +
+ + adj + + + + nieposłuszny + + +
+ +
+ om +
+ + conjunction + + + markerar villkor + + jeżeli + jeśli + + +
+ +
+ om och endast om +
+ + conjunction + + + omm + + wtedy i tylko wtedy + + +
+ +
+ omak +
+ + n + + + det att ens lugn eller bekvämlighet rubbas eller störs + + bieda + kłopot + + +
+ +
+ omaka +
+ + adj + + + som inte utgör ett enhetligt par + + nie do pary + niedobrany + + +
+ +
+ ombonad +
+ + adj + + + hemtrevlig och mysig + + wygodny + przytulny + ciepły + + +
+ +
+ ombud +
+ + n + + + + reprezentant + reprezentantka + + +
+ +
+ ombytlig +
+ + adj + + + som är olika vid olika tillfällen, varierande, växlande + + niestały + płochy + zmienny + + +
+ +
+ ombytlighet +
+ + n + + + det att vara ombytlig + + niestałość + zmienność + + +
+ +
+ omdöme +
+ + n + + + utlåtande + + opinia + zdanie + + +
+ +
+ omedelbar +
+ + adj + + + som händer genast + + natychmiastowy + + +
+ +
+ omedelbart +
+ + adv + + + + natychmiast + + +
+ +
+ omelett +
+ + n + + + äggrätt + + omlet + + +
+ +
+ omen +
+ + n + + + järtecken + + omen + + +
+ +
+ omfatta +
+ + v + + + innehålla, inkludera + + zawierać + mieścić + obejmować + + +
+ +
+ omfattning +
+ + n + + + militär manöver + + oskrzydlenie + + + + omfång + + zakres + obszar + rozciągłość + rozległość + rozmiar + skala + + +
+ +
+ omgivning +
+ + n + + + det som finns nära + + otoczenie + + +
+ +
+ omhulda +
+ + v + + + kärleksfullt vårda sig om någon + + hołubić + pielęgnować + pieścić + + +
+ +
+ omkomma +
+ + v + + + + + zginąć + ponieść śmierć + stracić życie + + +
+ +
+ omkring +
+ + adv + + + i närheten av tidpunkt + + około + + + + ungefär + + około + + +
+ +
+ omkväde +
+ + n + + + en eller flera versrader som (t ex i en folkvisa) återkommer i varje strof + + przyśpiew + refren + + +
+ +
+ omnejd +
+ + n + + + område, trakt runt omkring + + okolica + + +
+ +
+ omnipotent +
+ + adj + + + + wszechmocny + wszechpotężny + + +
+ +
+ omnämnande +
+ + n + + + det att omnämna + + wzmianka + + +
+ +
+ omringa +
+ + v + + + 1. + + otaczać + otoczyć + + +
+ +
+ område +
+ + n + + + avgränsad plats + + obszar + teren + + + + en sfär av verkligheten + + zakres + + +
+ +
+ omsider +
+ + adv + + + äntligen, till slut + + nareszcie + w końcu + wreszcie + + +
+ +
+ omslag +
+ + n + + + ytterhölje + + okładka + + +
+ +
+ omsorg +
+ + n + + + + opieka + troska + + +
+ +
+ omsorgsfull +
+ + adj + + + som handlar med noggrannhet och eftertänksmahet + + troskliwy + + +
+ +
+ omstridd +
+ + adj + + + kontroversiell + + sporny + + +
+ +
+ omständighet +
+ + n + + + faktiskt tillstånd + + okoliczność + warunek + + +
+ +
+ omständlig +
+ + adj + + + alltför utförlig eller detaljerad + + rozwlekły + szczegółowy + zawiły + + + + som utför något på ett onödigt komplicerat vis + + dokładny + + +
+ +
+ omtyckt +
+ + adj + + + + lubiany + + +
+ +
+ omvälva +
+ + v + + + omstörta, grundligt förändra, revolutionera + + odmieniać + przeobrażać + rewolucjonizować + + +
+ +
+ omvälvning +
+ + n + + + radikal förändring eller omvandling, revolution, omstörtning + + przewrót + rewolucja + wstrząs + + +
+ +
+ omvända +
+ + adj + + + 1. + + nawracać + + +
+ +
+ omätlig +
+ + adj + + + som inte har några gränser + + bezgraniczny + bezkresny + niezmierzony + + +
+ +
+ omåttlig +
+ + adj + + + som överskrider rimliga gränser + + nadmierny + nieumiarkowany + niezmierny + + +
+ +
+ omöjlig +
+ + adj + + + som inte kan inträffa eller existera + + niemożliwy + + +
+ +
+ omöjliggöra +
+ + v + + + + uniemożliwiać + + +
+ +
+ onanera +
+ + v + + + + masturbować się + onanizować się + + +
+ +
+ ondska +
+ + n + + + + zło + + +
+ +
+ onkel +
+ + n + + + + wuj + + +
+ +
+ onkologi +
+ + n + + + + onkologia + + +
+ +
+ onkologisk +
+ + adj + + + som avser onkologi + + onkologiczny + + +
+ +
+ onsdag +
+ + n + + + + środa + + +
+ +
+ ontologi +
+ + n + + + läran om tillvaron, gällande hur världen eller tingen är beskaffade + + ontologia + + +
+ +
+ ontologisk +
+ + adj + + + som rör eller avser ontologi + + ontologiczny + + +
+ +
+ onyx +
+ + n + + + + onyks + + +
+ +
+ onödig +
+ + adj + + + + niepotrzebny + + +
+ +
+ onödigt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet onödig + + niepotrzebnie + + +
+ +
+ oordning +
+ + n + + + brist på ordning + + nieporządek + + +
+ +
+ opak +
+ + adj + + + inte genomskinlig + + nieprzezroczysty + + +
+ +
+ operativsystem +
+ + n + + + datorprogram + + system operacyjny + + +
+ +
+ operativsystemskärna +
+ + n + + + central del av operativsystem + + jądro + + +
+ +
+ operett +
+ + n + + + pjäs med lätt, underhållningsbetonad musik och talad dialog + + operetka + + +
+ +
+ opiat +
+ + n + + + psykoaktiv alkaloid från opiumvallmon + + opiat + + +
+ +
+ opinion +
+ + n + + + + opinia + + +
+ +
+ opportunist +
+ + n + + + person som anpassar sig efter omständigheter och maktförhållanden + + lawirant + oportunista + + +
+ +
+ opportunistisk +
+ + adj + + + som utnyttjar oväntade möjligheter + + oportunistyczny + + +
+ +
+ optimism +
+ + n + + + + optymizm + + +
+ +
+ optimist +
+ + n + + + + optymista + optymistka + + +
+ +
+ optimistisk +
+ + adj + + + + optymistyczny + + +
+ +
+ orakad +
+ + adj + + + inte rakad, d.v.s. med bibehållen behåring på huden (i synnerhet i ansiktet hos man) + + nieogolony + + +
+ +
+ orange +
+ + adj + + + färg + + pomarańczowy + pomarańczowa + pomarańczowe + + +
+ +
+ orange +
+ + n + + + färg + + pomarańcza + + +
+ +
+ ord +
+ + n + + + språklig enhet + + słowo + wyraz + + +
+ +
+ ordagrann +
+ + adj + + + exakt + + dosłowny + literalny + + +
+ +
+ ordagrant +
+ + adv + + + avledning till adjektivet ordagrann + + dosłownie + literalnie + + +
+ +
+ ordbok +
+ + n + + + + słownik + + +
+ +
+ ordentlig +
+ + adj + + + som sköter sig + + należyty + porządny + + +
+ +
+ ordförande +
+ + n + + + + przewodniczący + + +
+ +
+ ordförråd +
+ + n + + + ord som en person kan + + słownik + zasób słów + + +
+ +
+ ordinär +
+ + adj + + + vanlig + + zwykły + pospolity + zwyczajny + + +
+ +
+ ordklass +
+ + n + + + grammatiskt särdragen kategori av ord + + część mowy + + +
+ +
+ ordna +
+ + v + + + se till att något blir gjort + + urządzić + załatwić + + + + ställa i ordning + + porządkować + sortować + układać + + +
+ +
+ ordnad +
+ + adj + + + perfektparticip av ordna + + uporządkowany + + +
+ +
+ ordning +
+ + n + + + bestämd följd + + kolejność + porządek + + + + hierarkisk grupp inom den biologiska systematiken + + rząd + + + + (inplacering i) kategori eller grupp + + rząd + + + + lämpligt skick för användning + + porządek + ład + + + + allmänna förhållanden i enlighet med bestämda regler + + porządek + ład + + + + regelbundet inbördes förhållande mellan olika föremål + + porządek + organizacja + ład + + +
+ +
+ ordspråk +
+ + n + + + + przysłowie + + +
+ +
+ ordstam +
+ + n + + + del av ord + + rdzeń + + +
+ +
+ ordstäv +
+ + n + + + + przysłowie + + +
+ +
+ orealistisk +
+ + adj + + + inte realistisk + + nierealistyczny + + +
+ +
+ oreda +
+ + n + + + + bałagan + nieporządek + + +
+ +
+ oregano +
+ + n + + + krydda + + oregano + + +
+ +
+ oresonlig +
+ + adj + + + omedgörlig + + nieprzejednany + nieustępliwy + uparty + + +
+ +
+ organ +
+ + n + + + institution + + organ + narząd + + + + tidskrift, publikation + + organ + narząd + + + + kroppsdel + + narząd + organ + + +
+ +
+ organisation +
+ + n + + + + organizacja + + +
+ +
+ organisera +
+ + v + + + skapa struktur + + organizować + + +
+ +
+ organisk kemi +
+ + n + + + + chemia organiczna + + +
+ +
+ organism +
+ + n + + + levande varelse + + organizm + + +
+ +
+ organist +
+ + n + + + orgelspelare, kyrkomusiker + + organistka + organista + + +
+ +
+ organologi +
+ + n + + + läran om musikinstrument + + instrumentologia + organolologia + + +
+ +
+ orgasm +
+ + n + + + + orgazm + + +
+ +
+ orgel +
+ + n + + + blåsinstrument med pipor + + organy + + +
+ +
+ orgie +
+ + n + + + (ursprungligen forngrekiskt mysteriefirande) vilt dryckeslag, sexuella utsvävningar + + orgia + + +
+ +
+ original +
+ + n + + + ursprungligt verk + + oryginał + + +
+ +
+ orka +
+ + v + + + kunna förmå sig att göra någonting + + móc + dawać radę + podołać + + +
+ +
+ orkan +
+ + n + + + väder med vindhastighet över 32,7 mps + + huragan + + +
+ +
+ orkester +
+ + n + + + + orkiestra + + +
+ +
+ orm +
+ + n + + + reptil + + wąż + + +
+ +
+ ormbunke +
+ + n + + + växt + + paprotnik + + +
+ +
+ ormslå +
+ + n + + + djurarten Anguis fragilis + + padalec + + +
+ +
+ ormvråk +
+ + n + + + + myszołów + + +
+ +
+ ormörn +
+ + n + + + + gadożer + + +
+ +
+ ornament +
+ + n + + + utsmyckning + + ozdoba + + +
+ +
+ ornitologi +
+ + n + + + läran om fåglar + + ornitologia + + +
+ +
+ oro +
+ + n + + + balansvikt i klockan + + balans + + + + ängslan + + niepokój + lęk + obawa + + +
+ +
+ orolig +
+ + adj + + + som mår dåligt + + zaniepokojony + + + + uppstressad + + niespokojny + + +
+ +
+ orre +
+ + n + + + en fågelart + + cietrzew + + + + örfil + + fanga w ucho + + +
+ +
+ orsaka +
+ + v + + + + powodować + spowodować + + +
+ +
+ ortodox +
+ + adj + + + renlärig + + ortodoksyjny + + +
+ +
+ orubblig +
+ + adj + + + bestämd + + nieugięty + nieustępliwy + niewzruszony + niezachwiany + niezłomny + + + + oflyttbar + + nieustępliwy + niewzruszony + niezachwiany + + +
+ +
+ oräknebar +
+ + adj + + + + niepoliczalny + + +
+ +
+ orättvis +
+ + adj + + + + niesprawiedliwy + + +
+ +
+ oråd +
+ + n + + + något som är ofördelaktigt eller farligt, olycka, motighet + + coś złego + + + + olämpligt eller skadligt beteende, olycklig åtgärd, ond gärning + + fatalny + + +
+ +
+ orörlig +
+ + adj + + + som inte kan röra sig + + nieruchomy + + +
+ +
+ osa +
+ + v + + + ana; misstänka + + poczuć + + + + lukta; avge os + + cuchnąć + kopcić + + +
+ +
+ osjälvisk +
+ + adj + + + inte självisk + + bezinteresowny + + +
+ +
+ oskuld +
+ + n + + + oskyldighet + + niewinność + + +
+ +
+ oskyldig +
+ + adj + + + som är utan skuld + + niewinny + + +
+ +
+ oskyldighet +
+ + n + + + det att vara oskyldig + + niewinność + + +
+ +
+ osmium +
+ + n + + + + osm + + +
+ +
+ osmotisk +
+ + adj + + + som har med osmos att göra + + osmotyczny + + +
+ +
+ osmotiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet osmotisk + + osmotycznie + + +
+ +
+ osmotiskt tryck +
+ + n + + + + ciśnienie osmotyczne + + +
+ +
+ oss +
+ + pronoun + + + + nam + nami + nas + + +
+ +
+ ossetisk +
+ + adj + + + som rör osseterna, ossetiska språket eller Ossetien + + osetyjski + + +
+ +
+ ossetiska +
+ + n + + + indoiranskt språk hos osseterna i Kaukasus, främst i Ossetien + + osetyjski + + +
+ +
+ ossuarium +
+ + n + + + + ossuarium + + +
+ +
+ ost +
+ + n + + + mjölkprodukt + + ser + + +
+ +
+ ostasiatisk +
+ + adj + + + som rör östra Asien + + wschodnioazjatycki + + +
+ +
+ osteologi +
+ + n + + + vetenskapen om benbyggnad + + osteologia + + +
+ +
+ ostracism +
+ + n + + + både i antiken och nutid: uteslutning av oönskade personer + + ostracyzm + + +
+ +
+ osviklig +
+ + adj + + + som aldrig sviker + + niezawodny + + +
+ +
+ osynlig +
+ + adj + + + som inte syns + + niewidzialny + niewidoczny + + +
+ +
+ osynlighet +
+ + n + + + det att vara osynlig + + niewidzialność + + +
+ +
+ osäkerhet +
+ + n + + + + niepewność + niebezpieczeństwo + + +
+ +
+ osötad +
+ + adj + + + utan tillsatt socker + + niesłodzony + + +
+ +
+ otacksam +
+ + adj + + + känner uppskattning + + niewdzięczny + + +
+ +
+ otal +
+ + n + + + mycket stort antal + + bezlik + krocie + mnóstwo + + +
+ +
+ otillräcklig +
+ + adj + + + inte tillräcklig + + niewystarczający + + +
+ +
+ otillåten +
+ + adj + + + inte tillåten, förbjuden + + niedozwolony + + +
+ +
+ otrolig +
+ + adj + + + + niewiarygodny + + +
+ +
+ otroligt +
+ + adv + + + + niewiarygodnie + + +
+ +
+ otta +
+ + n + + + tidig morgonstund + + ranek + świt + + +
+ +
+ otukt +
+ + n + + + ej acceptabelt sexuellt beteende + + nierząd + + +
+ +
+ otäck +
+ + adj + + + + wstrętny + + +
+ +
+ otänkbar +
+ + adj + + + som är svår att tänka sig + + nie do pomyślenia + niepojęty + niewyobrażalny + + +
+ +
+ otålig +
+ + adj + + + + niecierpliwy + + +
+ +
+ oud +
+ + n + + + orientalisk luta + + oud + + +
+ +
+ oupphörlig +
+ + adj + + + som fortgår utan uppehåll eller utan att avstanna + + nieustanny + bezustanny + nieprzerwany + + + + som ständigt inträffar eller återkommer, ständigt och jämt upprepad + + nieustanny + bezustanny + + +
+ +
+ outhärdlig +
+ + adj + + + olidlig + + nieznośny + + +
+ +
+ ovan +
+ + adj + + + inte van + + nie przyzwyczajony + niedoświadczony + + +
+ +
+ ovan +
+ + preposition + + + i ett läge som är högre än en angiven punkt + + nad + powyżej + + +
+ +
+ ovanlig +
+ + adj + + + inte vanlig + + niezwykły + wyjątkowy + + +
+ +
+ ovanpå +
+ + preposition + + + + na + + +
+ +
+ ovant +
+ + adv + + + avledning till adjektivet ovan + + nieswojo + nieswojsko + + +
+ +
+ oväder +
+ + n + + + dåligt väder + + niepogoda + + +
+ +
+ oväld +
+ + n + + + opartiskhet, rättvisa + + bezstronność + sprawiedliwość + + +
+ +
+ ovänlig +
+ + adj + + + + nieprzyjazny + + +
+ +
+ oväntad +
+ + adj + + + som man inte trodde skulle vara fallet eller inträffa + + nieoczekiwany + niespodziewany + + +
+ +
+ oväntat +
+ + adv + + + + nieoczekiwanie + niespodziewanie + + +
+ +
+ oväsen +
+ + n + + + oljud + + hałas + + +
+ +
+ oväsende +
+ + n + + + oljud + + hałas + + +
+ +
+ oxe +
+ + n + + + fullvuxen, kastrerad tjur + + wół + + +
+ +
+ oxel +
+ + n + + + svensk oxel + + jarząb szwedzki + + +
+ +
+ oxymoron +
+ + n + + + självmotsägelse + + oksymoron + antylogia + epitet sprzeczny + + +
+ +
+ ozelot +
+ + n + + + + ocelot + + +
+ +
+ ozonlager +
+ + n + + + + ozonosfera + warstwa ozonowa + + +
+ +
+ ozonmolekyl +
+ + n + + + molekyl + + cząsteczka ozonu + + +
+ +
+ oändlig +
+ + adj + + + utan slut + + nieskończony + + +
+ +
+ oändlighet +
+ + n + + + + nieskończoność + + +
+ +
+ oäven +
+ + adj + + + dålig + + kiepski + marny + zły + + +
+ +
+ oåterkallelig +
+ + adj + + + som ej går att göra ogjord + + nieodwołalny + + +
+ +
+ oåtkomlig +
+ + adj + + + + niedostępny + + +
+ +
+ oönskad +
+ + adj + + + som ingen har velat ha + + niepożądany + + +
+ +
+ oöversättlig +
+ + adj + + + som inte går att översätta + + nieprzetłumaczalny + nieprzekładalny + + +
+ +
+ pacifism +
+ + n + + + fördömande av krig och militärväsende + + pacyfizm + + +
+ +
+ pacifist +
+ + n + + + anhängare av pacifism + + pacyfista + pacyfistka + + +
+ +
+ packa +
+ + v + + + (packa sig) ansamlas, lägga sig tätt intill varandra + + gromadzić się + tłoczyć się + + + + (packa sig) ge sig iväg, försvinna + + spakować manatki + wynosić się + + + + (packa sig) rätta sig efter något, anpassa sig + + dopasować się + dostosować się + + + + lägga in viss mängd varor i behållare + + pakować + + + + trycka ihop + + nabić + ugnieść + upakować + upchać + ścisnąć + + +
+ +
+ padda +
+ + n + + + djur + + ropucha + + +
+ +
+ paddel +
+ + n + + + åra till kajaker, kanadensare, drakbåtar + + wiosło + + +
+ +
+ paket +
+ + n + + + 1. försändelse skickad med post eller liknande + + paczka + + +
+ +
+ pakethållare +
+ + n + + + del av cykel + + bagażnik + + +
+ +
+ pakistanier +
+ + n + + + person från Pakistan eller med pakistanska rötter + + Pakistańczyk + + +
+ +
+ pakistansk +
+ + adj + + + som rör Pakistan + + pakistański + + +
+ +
+ palats +
+ + n + + + + pałac + + +
+ +
+ paleontologisk +
+ + adj + + + som avser paleontologi + + paleontologiczny + + +
+ +
+ palestinsk +
+ + adj + + + + palestyński + + +
+ +
+ palindrom +
+ + n + + + (sekvens) ord vars bokstäver som läses likadant framlänges som baklänges + + palindrom + + +
+ +
+ palissad +
+ + n + + + pålverk som förskansning + + palisada + + +
+ +
+ pall +
+ + n + + + godsställning + + paleta + + + + mängd varor lämplig för en pall (godsställning) + + paleta + + + + sittdon + + stołek + taboret + zydel + + + + upphöjning där vinnarna står + + podium + + +
+ +
+ palla +
+ + v + + + orka, klara av + + dawać radę + mieć siły + móc wytrzymać + podołać + + + + sätta stöd under ett föremål + + podeprzeć + + +
+ +
+ palladium +
+ + n + + + + pallad + + +
+ +
+ palliativ +
+ + adj + + + halv= + + paliatywny + + +
+ +
+ pallra +
+ + v + + + röra sig sakta, mödosamt eller motvilligt + + wlec się + + +
+ +
+ palm +
+ + n + + + träd i familjen palmer + + palma + + +
+ +
+ palsternacka +
+ + n + + + arten Pastinaca sativa + + pasternak + + +
+ +
+ pamflett +
+ + n + + + 1. mindre skrift eller broschyr innehållande skarpa och ofta smädliga angrepp + + pamflet + + +
+ +
+ panamansk +
+ + adj + + + som rör Panama eller dess invånare, geografiskt, kulturellt eller språkligt + + panamski + + +
+ +
+ pandeism +
+ + n + + + + pandeizm + + +
+ +
+ panik +
+ + n + + + en plötslig och intensiv känsla av skräck och besinningslös oro + + panika + + +
+ +
+ panna +
+ + n + + + 1. del av huvudet + + czoło + + +
+ +
+ pannkaka +
+ + n + + + maträtt + + naleśnik + + +
+ +
+ pansar +
+ + n + + + hårt skyddande material + + pancerz + + +
+ +
+ pansexualitet +
+ + n + + + + panseksualizm + + +
+ +
+ pansexuell +
+ + adj + + + sexuellt eller känslomässigt kapabel att bli kär i alla könsidentiteter + + panseksualny + + +
+ +
+ pantbank +
+ + n + + + butik som lånar ut pengar (bank) med föremål (lösöre, antikviteter) som säkerhet (pant) + + lombard + + +
+ +
+ panteism +
+ + n + + + + panteizm + + +
+ +
+ pantomim +
+ + n + + + + pantomima + + +
+ +
+ papegoja +
+ + n + + + fågel + + papuga + + +
+ +
+ pappa +
+ + n + + + manlig förälder + + tata + + +
+ +
+ papper +
+ + n + + + material + + papier + + + + dokument + + papier + + +
+ +
+ paprika +
+ + n + + + krydda + + papryka + + +
+ +
+ par +
+ + n + + + 1. två stycken + + para + + + + 2. två människor i ett förhållande + + para + + +
+ +
+ parad +
+ + n + + + procession + + parada + + +
+ +
+ paradis +
+ + n + + + + raj + + +
+ +
+ paradox +
+ + n + + + + paradoks + + +
+ +
+ paragrafryttare +
+ + n + + + person som omedgörligt förlitar sig på regler + + formalista + pedant + + +
+ +
+ paraguayan +
+ + n + + + + Paragwajczyk + + +
+ +
+ paraguayanska +
+ + n + + + + Paragwajka + + +
+ +
+ paraguaysk +
+ + adj + + + halv=|som rör Paraguay + + paragwajski + + +
+ +
+ parallell +
+ + adj + + + + równoległy + + +
+ +
+ paraply +
+ + n + + + + parasol + parasolka + + +
+ +
+ parasit +
+ + n + + + 1. organism som livnär sig på bekostnad av en annan individ + + pasożyt + + +
+ +
+ parasitisk +
+ + adj + + + som parasiterar + + pasożytniczy + + +
+ +
+ parcer +
+ + n + + + tre ödesgudinnor i romersk mytologi + + Parki + + +
+ +
+ parentes +
+ + n + + + båda parentestecknen + + nawias + + +
+ +
+ parfym +
+ + n + + + vätska framställd för att skänka väldoft eller dölja annan odör + + perfumy + + +
+ +
+ paria +
+ + n + + + utstött person eller varelse + + parias + + +
+ +
+ parisare +
+ + n + + + man från Paris + + paryżanin + + +
+ +
+ parisiska +
+ + n + + + kvinna från Paris + + paryżanka + + +
+ +
+ park +
+ + n + + + anläggning med växtlighet + + park + + +
+ +
+ parkera +
+ + v + + + + parkować + zaparkować + + +
+ +
+ parkeringsautomat +
+ + n + + + digital automat + + parkomat + + +
+ +
+ parlament +
+ + n + + + + parlament + izba + + +
+ +
+ parlamentarisk +
+ + adj + + + som hör samman med parlament eller parlamentarism + + parlamentarny + + +
+ +
+ parlamentsbeslut +
+ + n + + + + uchwała parlamentu + + +
+ +
+ parlamentsledamot +
+ + n + + + + członek parlamentu + deputowany + poseł + + +
+ +
+ parodi +
+ + n + + + + parodia + + +
+ +
+ parodiera +
+ + v + + + + parodiować + + +
+ +
+ paroll +
+ + n + + + (militärt) lösen, fältrop + + hasło + parol + + + + fras som används för att beskriva sina åsikter på ett eggande sätt + + dewiza + hasło + motto + slogan + + +
+ +
+ part +
+ + n + + + (juridik) + + strona + + + + andel + + udział + + +
+ +
+ parti +
+ + n + + + organisation + + partia + + +
+ +
+ particip +
+ + n + + + + imiesłów + + +
+ +
+ partiellt +
+ + adv + + + delvis, till viss del + + częściowo + + +
+ +
+ partiellt ordnad mängd +
+ + n + + + mängd försedd med en partiell ordning + + zbiór częściowo uporządkowany + + +
+ +
+ partikel +
+ + n + + + mindre än atom del av materia + + cząstka + cząsteczka + + + + mycket liten del av något + + cząsteczka + cząstka + drobina + odrobina + + + + småord med en viss grammatisk funktion + + partykuła + + +
+ +
+ partisan +
+ + n + + + + partyzant + + +
+ +
+ partout +
+ + adv + + + nödvändigtvis + + koniecznie + absolutnie + bezwarunkowo + + +
+ +
+ pashto +
+ + n + + + ett iranskt språk som har officiell språkstatus i Afghanistan och Pakistan med cirka 40-60 miljoner talare + + paszto + + +
+ +
+ paskill +
+ + n + + + smädeskrift, nidskrift + + paszkwil + + +
+ +
+ pass +
+ + n + + + dokument + + paszport + + +
+ +
+ passagerare +
+ + n + + + + pasażer + pasażerka + + +
+ +
+ passare +
+ + n + + + verktyg som används för att rita cirklar med olika diameter och radie + + cyrkiel + + +
+ +
+ passionsfrukt +
+ + n + + + frukt + + marakuja + owoc męczennicy + + +
+ +
+ passivum +
+ + n + + + + strona bierna + + +
+ +
+ patentera +
+ + v + + + ta patent + + opatentować + + +
+ +
+ patient +
+ + n + + + + pacjent + pacjentka + + +
+ +
+ patofysiologi +
+ + n + + + + fizjologia patologiczna + patofizjologia + + +
+ +
+ patologi +
+ + n + + + + patologia + + +
+ +
+ patriotism +
+ + n + + + + patriotyzm + + +
+ +
+ patron +
+ + n + + + ammunition + + nabój + ładunek + + + + behållare + + nabój + + + + godsherre + + dziedzic + + +
+ +
+ patrull +
+ + n + + + mindre trupp + + patrol + + +
+ +
+ paus +
+ + n + + + rast + + przerwa + pauza + + +
+ +
+ pausera +
+ + v + + + + pauzować + + +
+ +
+ pedagogik +
+ + n + + + + pedagogika + + +
+ +
+ pedagogisk +
+ + adj + + + som rör pedagogik + + pedagogiczny + + +
+ +
+ pedofili +
+ + n + + + + pedofilia + + +
+ +
+ pejling +
+ + n + + + det att pejla + + lokalizowanie + namierzanie + + +
+ +
+ peka +
+ + v + + + rikta ett finger + + wskazywać + + +
+ +
+ pekskärm +
+ + n + + + tryckkänslig bildskärm + + ekran dotykowy + + +
+ +
+ pellagra +
+ + n + + + bristsjukdom som uppstår vid brist på vitaminen niacin + + pelagra + + +
+ +
+ pendeltåg +
+ + n + + + tåg i pendeltrafik + + pociąg podmiejski + + +
+ +
+ peng +
+ + n + + + betalningsmedel, pengar + + pieniądz + + +
+ +
+ pengar +
+ + n + + + allmänt accepterat betalningsmedel + + pieniądze + pieniądz + + +
+ +
+ penis +
+ + n + + + det manliga könsorganet + + penis + + +
+ +
+ penna +
+ + n + + + verktyg som används för att måla tecken och figurer + + długopis + ołówek + pióro + + +
+ +
+ penningtvätt +
+ + n + + + handling för att överskyla olagligt ursprung av pengar + + pranie pieniędzy + + +
+ +
+ pennkniv +
+ + n + + + kniv för att vässa en penna (ursprungligen fjäderpenna, senare även blyertspenna), oftast i form av en fällkniv (fickkniv) + + scyzoryk + + +
+ +
+ pennskrin +
+ + n + + + fodral + + piórnik + + +
+ +
+ pennvässare +
+ + n + + + + temperówka + + +
+ +
+ pensel +
+ + n + + + målarredskap + + pędzel + + +
+ +
+ pension +
+ + n + + + 1. att vara pensionär + + emerytura + + + + 2. pengar man får som pensionär + + emerytura + + +
+ +
+ pensionär +
+ + n + + + person som har gått i pension + + emeryt + emerytka + + +
+ +
+ peppar +
+ + n + + + + pieprz + + +
+ +
+ pepparkaka +
+ + n + + + utvidgat om bakverk + + piernik + + +
+ +
+ pepparkaksgubbe +
+ + n + + + pepparkaka formad som en gubbe + + piernikowy ludzik + + +
+ +
+ pepparrot +
+ + n + + + art inom växtfamiljen korsblommiga växter + + chrzan + + + + rot från växten pepparrot + + chrzan + + +
+ +
+ peppra +
+ + v + + + krydda med peppar + + pieprzyć + + +
+ +
+ peptid +
+ + n + + + förening av aminosyror + + peptyd + + +
+ +
+ percentil +
+ + n + + + mått + + centyl + + +
+ +
+ perfekt +
+ + adj + + + + perfekcyjny + + +
+ +
+ perfekt tal +
+ + n + + + + liczba doskonała + + +
+ +
+ perfektiv +
+ + adj + + + som anger en avslutad handling + + dokonany + + +
+ +
+ perihelium +
+ + n + + + + peryhelium + + +
+ +
+ periodisk +
+ + adj + + + + okresowy + + +
+ +
+ periodiska systemet +
+ + n + + + tabell över grundämnen + + układ okresowy + układ okresowy pierwiastków + + +
+ +
+ perovskit +
+ + n + + + medelhårt oxidmineral + + perowskit + + +
+ +
+ perrong +
+ + n + + + + peron + + +
+ +
+ persika +
+ + n + + + frukt + + brzoskwinia + + +
+ +
+ persilja +
+ + n + + + arten Petroselinum crispum + + pietruszka + + +
+ +
+ persiska +
+ + n + + + språk + + perski + + +
+ +
+ person +
+ + n + + + grammatisk term + + osoba + człowiek + + + + människa + + osoba + człowiek + + +
+ +
+ personal +
+ + n + + + + personel + + +
+ +
+ personifiera +
+ + v + + + + personifikować + + +
+ +
+ personkult +
+ + n + + + dyrkan (vördnadsfull upphöjelse) av en person, exempelvis en diktator + + kult jednostki + + +
+ +
+ personliga pronomen +
+ + n + + + + zaimki osobowe + + +
+ +
+ peruan +
+ + n + + + + Peruwiańczyk + + +
+ +
+ peruansk +
+ + adj + + + som rör Peru + + peruwiański + + +
+ +
+ peruanska +
+ + n + + + + Peruwianka + + +
+ +
+ peruk +
+ + n + + + en lös frisyr + + peruka + + +
+ +
+ pessimism +
+ + n + + + + pesymizm + + +
+ +
+ pessimist +
+ + n + + + person som har en negativ inställning + + pesymista + pesymistka + + +
+ +
+ pessimistisk +
+ + adj + + + + pesymistyczny + + +
+ +
+ pest +
+ + n + + + samlingsnamn för infektionsjukdomar + + dżuma + + +
+ +
+ peta +
+ + v + + + avsätta + + wygryźć + + + + vidröra med fingrarna + + dłubać + + +
+ +
+ petition +
+ + n + + + + petycja + + +
+ +
+ pianist +
+ + n + + + någon som spelar piano + + pianista + pianistka + + +
+ +
+ piano +
+ + n + + + musikinstrument + + pianino + fortepian + + +
+ +
+ pietet +
+ + n + + + hänsynsfullhet + + pietyzm + szacunek + + +
+ +
+ piffig +
+ + adj + + + angenäm eller trevlig på ett utmanande eller pikant sätt, originell och uppfriskande + + pikantny + szykowny + wykwintny + + +
+ +
+ piga +
+ + n + + + hembiträde, kvinnlig arbetskraft i hushållsnära tjänst + + służąca + + +
+ +
+ pigg +
+ + adj + + + som inte känner ett behov av att vila + + rześki + żywy + + + + sugen på något, intresserad av något + + napalony + ochoczy + + +
+ +
+ pigg +
+ + n + + + tagg + + kolec + + +
+ +
+ pigga +
+ + v + + + framkalla lust till ökad verksamhet + + ożywić + pobudzić + rozruszyć + + +
+ +
+ piggvar +
+ + n + + + fiskart + + turbot + + +
+ +
+ pik +
+ + n + + + elak kommentar + + docinek + przytyk + + + + långt, spjutliknande stångvapen + + pika + + +
+ +
+ pikant +
+ + adj + + + + pikantny + + +
+ +
+ pil +
+ + n + + + individ av vissa arter inom växtsläktet Salix + + wierzba + + + + projektil + + strzała + strzałka + + + + symbol + + strzałka + strzała + + +
+ +
+ pilbåge +
+ + n + + + vapen som består av en böjd elastisk stav och en sträng + + łuk + + +
+ +
+ pilfink +
+ + n + + + + mazurek + + +
+ +
+ pilgrim +
+ + n + + + person som vallfärdar till helig plats + + pielgrzym + + +
+ +
+ pilgrimsfalk +
+ + n + + + + sokół wędrowny + + +
+ +
+ pilgrimsfärd +
+ + n + + + vallfärd till helig plats + + pielgrzymka + + +
+ +
+ pilla +
+ + v + + + lätt vidröra, småpyssla + + dłubać + macać + + +
+ +
+ pilot +
+ + n + + + 1. (luftfart) person som styr ett flygplan + + pilot + + +
+ +
+ pimpa +
+ + n + + + snygga till + + przystroić + wystroić + + +
+ +
+ pina +
+ + n + + + plågsamt lidande + + katusze + mordęga + męczarnia + męka + udręka + + +
+ +
+ pina +
+ + v + + + orsaka lidande + + dręczyć + męczyć + + +
+ +
+ pingvin +
+ + n + + + + pingwin + + +
+ +
+ pinna +
+ + v + + + röra sig snabbt + + lecieć + uwijać się + + + + sätta pinnar i + + kołek + + +
+ +
+ pinne +
+ + n + + + tunn, långsmal träbit + + patyk + kijek + pałeczka + + +
+ +
+ pinnhål +
+ + n + + + steg på en värde- eller rangskala + + stopień + szczebel + + +
+ +
+ pion +
+ + n + + + partikel + + pion + + +
+ +
+ pip +
+ + n + + + gnällande ljud + + pisk + + + + rör på kanna + + dzióbek + + +
+ +
+ pipa +
+ + n + + + anordning för tobaksrökning + + fajka + + + + ihåligt föremål för gas och vätskor + + rura + + + + ihåligt föremål för projektiler + + lufa + + +
+ +
+ pipa +
+ + v + + + tjuta + + piszczeć + gwizdać + kwilić + skomleć + + +
+ +
+ piparsnäppa +
+ + n + + + + preriowiec + + +
+ +
+ pirat +
+ + n + + + sjörövare + + pirat + + +
+ +
+ pirog +
+ + n + + + maträtt + + pierogi + + +
+ +
+ pirra +
+ + n + + + hopfällbar bagagevagn med två hjul + + wózek bagażowy + + +
+ +
+ pirra +
+ + v + + + sticka i kroppen till följd av nervositet e.d. + + ciarki + drażnić + kłuć + świerzbić + + +
+ +
+ pisk +
+ + n + + + kroppslig bestraffning + + baty + cięgi + lanie + + +
+ +
+ piska +
+ + n + + + + bicz + bat + + +
+ +
+ piska +
+ + v + + + snärta till med piska + + biczować + + +
+ +
+ pissa +
+ + v + + + urinera + + szczać + odlać się + + +
+ +
+ pistill +
+ + n + + + kvinnligt könsorgan (honorgan) i en blomma + + słupek + + +
+ +
+ pistmaskin +
+ + n + + + maskin som används för att platta till skidpister + + ratrak + + +
+ +
+ pistol +
+ + n + + + ett slags till storleken mindre skjutvapen + + pistolet + + +
+ +
+ pizza +
+ + n + + + rätt + + pizza + + +
+ +
+ pizzabagare +
+ + n + + + yrke + + pizzer + + +
+ +
+ pizzeria +
+ + n + + + restaurang + + pizzeria + + +
+ +
+ pjäxa +
+ + n + + + ett slags kraftigare skor + + but + + +
+ +
+ placera +
+ + v + + + + umiejscawiać + umieszczać + ustawiać + + +
+ +
+ pladder +
+ + n + + + det att pladdra + + gadanina + paplanina + + +
+ +
+ pladdra +
+ + v + + + prata oavbrutet, men inte säga något särskilt viktigt + + bredzić + paplać + pleść + + +
+ +
+ plafond +
+ + n + + + innertak + + plafon + + +
+ +
+ plan +
+ + n + + + 1. uppsättning planerad kedja + + plan + + + + 2. platt yta + + powierzchnia + płaszczyzna + + + + 3. våning + + piętro + + + + 4. flygplan + + samolot + + +
+ +
+ planet +
+ + n + + + himlakropp + + planeta + + +
+ +
+ planetarisk +
+ + adj + + + med planet sammanhörande + + planetarny + + +
+ +
+ planka +
+ + n + + + träskiva + + belka + + +
+ +
+ planka +
+ + v + + + skriva av + + odpisywać + ściągać + + +
+ +
+ plantage +
+ + n + + + jordbruksenhet för odling av grödor (i större skala) + + plantacja + + +
+ +
+ plast +
+ + n + + + + plastik + + +
+ +
+ platina +
+ + n + + + platina + + platyna + + +
+ +
+ plats +
+ + n + + + område + + miejsce + punkt + + +
+ +
+ platta +
+ + n + + + musikalbum + + płyta + + + + skiva + + płyta + + +
+ +
+ plattan i mattan +
+ + n + + + gasen i botten + + gaz do dechy + + +
+ +
+ platthuvudkatt +
+ + n + + + kattdjur + + kot kusy + + +
+ +
+ platå +
+ + n + + + + płaskowyż + płaskowzgórze + + +
+ +
+ plikt +
+ + n + + + + obowiązek + + +
+ +
+ plikta +
+ + v + + + böta, betala eller sona för något + + okupić + przypłacić + zapłacić + + +
+ +
+ plog +
+ + n + + + fågelformation + + klucz + + + + jordbruksredskap + + pług + + + + snöröjningsredskap + + pług śnieżny + pług + + +
+ +
+ ploj +
+ + n + + + skämtsamt påhitt, upptåg, skoj, skämt, spratt, jippo + + chwyt + dowcip + wymysł + żart + + +
+ +
+ plommon +
+ + n + + + frukt + + śliwka + + +
+ +
+ plommonträd +
+ + n + + + träd + + śliwa + śliwka + + +
+ +
+ plottrig +
+ + adj + + + som har så mycket detaljer att detaljerna ser överflödiga ut + + bezładny + chaotyczny + przeładowany + + +
+ +
+ plundra +
+ + v + + + bortröva någons ägodelar + + plądrować + + +
+ +
+ plural +
+ + n + + + + liczba mnoga + + +
+ +
+ pluralis +
+ + n + + + + liczba mnoga + + +
+ +
+ plurr +
+ + n + + + vatten i sjö, hav e.d + + woda + + +
+ +
+ plurra +
+ + v + + + falla eller kasta sig i vattnet + + wpaść + + +
+ +
+ plutokrati +
+ + n + + + penningvälde + + plutokracja + + +
+ +
+ plutonium +
+ + n + + + + pluton + + +
+ +
+ plutt +
+ + n + + + (ung) liten obetydlig person + + brzdąc + szkrab + + +
+ +
+ plåga +
+ + v + + + starkt bekymra + + dręczyć + gnębić + męczyć + trapić + + + + tillfoga smärta eller lidande + + dręczyć + gnębić + męczyć + nękać + + +
+ +
+ plånbok +
+ + n + + + mindre väska + + portfel + + +
+ +
+ plåster +
+ + n + + + självlimmande skydd + + plaster + + +
+ +
+ plöja +
+ + v + + + bana sig väg + + brnąć + przebrnąć + + + + bearbeta med plog + + orać + + +
+ +
+ plös +
+ + n + + + plös + + język + + +
+ +
+ plötslig +
+ + adj + + + som inträffar snabbt och/eller oväntat + + nagły + niespodziewany + raptowny + + +
+ +
+ plötsligt +
+ + adv + + + + nagle + + +
+ +
+ pneumatik +
+ + n + + + användningen av gaser, vanligtvis luft, för att överföra, lagra och styra energi + + pneumatyka + + +
+ +
+ pneumatisk +
+ + adj + + + + pneumatyczny + + +
+ +
+ pocka +
+ + v + + + envist göra anspråk eller ställa krav + + domagać się + nalegać + + +
+ +
+ pocka till sig +
+ + v + + + skaffa sig något genom mer eller mindre oblyga eller oförskämda krav eller anspråk + + przyciągnąć + przywłaszczyć + + +
+ +
+ pockande +
+ + adj + + + som gör anspråk eller ställer krav + + naglący + natarczywy + natrętny + + +
+ +
+ poesi +
+ + n + + + lyrisk diktning + + poezja + + +
+ +
+ poet +
+ + n + + + poesiskrivare + + poeta + poetka + + +
+ +
+ pogrom +
+ + n + + + massmord, våldsam förföljelse (särsk av judar) + + pogrom + + +
+ +
+ pojke +
+ + n + + + barn av manligt kön + + chłopiec + + +
+ +
+ pojkflicka +
+ + n + + + + chłopczyca + + +
+ +
+ pojkvän +
+ + n + + + man som ingår i en partnerrelation + + chłopak + + +
+ +
+ poker +
+ + n + + + kortspelsfamilj + + poker + + +
+ +
+ pokerspelare +
+ + n + + + deltagare i spelet poker + + pokerzysta + pokerzystka + + +
+ +
+ polack +
+ + n + + + + Polak + + +
+ +
+ polera +
+ + v + + + göra viss yta på föremål glänsande, skinande och slät + + polerować + + +
+ +
+ polis +
+ + n + + + försäkringsbrev + + polisa + + + + person som arbetar i samhällsorganisation + + policjant + policjantka + + + + samhällsorganisation + + policja + + +
+ +
+ polishund +
+ + n + + + specialtränad hund som används av polisen i fältarbete + + pies policyjny + + +
+ +
+ polisiär +
+ + adj + + + + policyjny + + +
+ +
+ polisstation +
+ + n + + + + komisariat + + +
+ +
+ politik +
+ + n + + + den process som bestämmer hur den offentliga makten utövas + + polityka + + + + idéer eller visioner om hur samhället ska styras + + polityka + + +
+ +
+ politiker +
+ + n + + + någon som arbetar med politik + + polityk + + +
+ +
+ politisk +
+ + adj + + + som rör politik + + polityczny + + +
+ +
+ polonium +
+ + n + + + + polon + + +
+ +
+ polsk +
+ + adj + + + rörande Polen + + polski + + + + rörande det polska språket + + polski + + + + rörande polacker + + polski + + +
+ +
+ polska +
+ + n + + + kvinna från Polen + + Polka + + + + språket som talas i Polen + + język polski + polszczyzna + + +
+ +
+ polyamori +
+ + n + + + det att vara polyamorös + + poliamoria + + +
+ +
+ polyamorös +
+ + adj + + + som har flera kärleksförbindelser samtidigt + + poliamoryczny + + +
+ +
+ polyandri +
+ + n + + + form av polygami där en kvinna är gift med flera män + + poliandria + + +
+ +
+ polydaktyli +
+ + n + + + en anatomisk variation som innebär att man föds med övertaliga fingrar och/eller tår + + polidaktylia + + +
+ +
+ polygami +
+ + n + + + partnerskap med flera + + poligamia + + +
+ +
+ polyglott +
+ + adj + + + som talar många språk + + wielojęzyczny + + +
+ +
+ polyglott +
+ + n + + + person som pratar flera språk + + poliglota + + +
+ +
+ polygon +
+ + n + + + + wielokąt + wielobok + + +
+ +
+ polynomiell +
+ + adj + + + som har egenskap, eller begränsas av polynom + + wielomianowy + + +
+ +
+ polypeptid +
+ + n + + + + polipeptyd + + +
+ +
+ polyteism +
+ + n + + + religionsåsikt + + politeizm + wielobóstwo + + +
+ +
+ pommes frites +
+ + n + + + friterade potatisstrimlor + + frytka + frytek + + +
+ +
+ pomologi +
+ + n + + + läran om fruktodling + + pomologia + + +
+ +
+ ponera +
+ + v + + + anta + + przyjmować + zakładać + + +
+ +
+ popularitet +
+ + n + + + + popularność + + +
+ +
+ populär +
+ + adj + + + som många tycker om + + popularny + + +
+ +
+ pornografi +
+ + n + + + avbildandet av sexuella aktiviteter + + pornografia + + +
+ +
+ pornografisk +
+ + adj + + + som rör pornografi + + pornograficzny + + +
+ +
+ porrig +
+ + adj + + + pornografisk, sexuellt upphetsande + + pornograficzny + + + + sexig + + seksowny + + +
+ +
+ porslin +
+ + n + + + keramiskt material + + porcelana + + +
+ +
+ port +
+ + n + + + kortform av portvin + + porto + + + + större öppning i byggnad + + brama + furtka + + +
+ +
+ portalaxel +
+ + n + + + + zwolnica + + +
+ +
+ porträtt +
+ + n + + + avbildning av en människa + + portret + + +
+ +
+ porträttera +
+ + v + + + göra porträtt av + + portretować + + +
+ +
+ porträttmålare +
+ + n + + + målare av porträtt + + malarz + + +
+ +
+ porträttör +
+ + n + + + porträttmålare + + portrecista + + +
+ +
+ portugis +
+ + n + + + person från Portugal + + Portugalczyk + + +
+ +
+ portugisisk +
+ + adj + + + som har med Portugal etc. att göra + + portugalski + + +
+ +
+ portugisiska +
+ + n + + + språk + + portugalski + + +
+ +
+ positron +
+ + n + + + anti-elektron + + pozyton + + +
+ +
+ postal +
+ + adj + + + + pocztowy + + +
+ +
+ postkontor +
+ + n + + + + poczta + + +
+ +
+ postulat +
+ + n + + + antagande + + postulat + + +
+ +
+ postulera +
+ + v + + + + postulować + + +
+ +
+ postum +
+ + adj + + + + pośmiertny + + +
+ +
+ potatis +
+ + n + + + sydamerikansk ört + + ziemniak + + + + ätbara knölar + + ziemniak + kartofel + + +
+ +
+ potatismos +
+ + n + + + mos av potatis + + tłuczone ziemniaki + + +
+ +
+ potatissallad +
+ + n + + + + sałatka ziemniaczana + + +
+ +
+ potatisskal +
+ + n + + + + obierki z ziemniaków + łupina + + +
+ +
+ potatisåker +
+ + n + + + åker där man odlar potatis + + kartoflisko + + +
+ +
+ potensmängd +
+ + n + + + mängden av delmängder + + zbiór potęgowy + + +
+ +
+ pott +
+ + n + + + penningsumma att fördelas + + pula + + + + spelares insatser + + pula + + +
+ +
+ pragmatisk +
+ + adj + + + + pragmatyczny + + +
+ +
+ prakt +
+ + n + + + imponerande skönhet genom dyrbara prydnader + + okazałość + przepych + wystawność + + +
+ +
+ praktejder +
+ + n + + + + turkan + + +
+ +
+ praktikant +
+ + n + + + person som praktikerar + + praktykant + praktykantka + + +
+ +
+ praseodym +
+ + n + + + + prazeodym + + +
+ +
+ prassla +
+ + v + + + avge lätt frasande eller knastrande ljud + + szeleścić + + + + ha en kärleksaffär i hemlighet + + romansować + + +
+ +
+ prata +
+ + v + + + producera ljud av ord + + mówić + + +
+ +
+ pratglad +
+ + adj + + + + gadatliwy + + +
+ +
+ pratkvarn +
+ + n + + + + gaduła + + +
+ +
+ precis +
+ + adj + + + exakt + + dokładny + precyzyjny + + + + punktlig + + punktualny + + +
+ +
+ precis +
+ + adv + + + exakt + + dokładnie + + +
+ +
+ precisera +
+ + v + + + göra precisare + + precyzować + uściślać + + +
+ +
+ predikan +
+ + n + + + + kazanie + + +
+ +
+ predikat +
+ + n + + + satsdel som betecknar handling eller aktion i en sats + + orzeczenie + + +
+ +
+ predikativ +
+ + n + + + primär satsdel som beskriver subjektet eller objektet + + orzecznik + + +
+ +
+ predikstol +
+ + n + + + talarstol i en kyrka + + ambona + kazalnica + + +
+ +
+ prefektur +
+ + n + + + administrativt område i vissa länder + + prefektura + + +
+ +
+ prekariat +
+ + n + + + samhälleligt kollektiv + + prekariat + + +
+ +
+ premiär +
+ + n + + + + premiera + + +
+ +
+ preposition +
+ + n + + + + przyimek + + +
+ +
+ presenning +
+ + n + + + stor, impregnerad duk som används utomhus för att skydda varor + + brezent + plandeka + + +
+ +
+ presens +
+ + n + + + + czas teraźniejszy + + +
+ +
+ president +
+ + n + + + statschef, statsöverhuvud + + prezydent + + +
+ +
+ presidentval +
+ + n + + + val av president + + prezydenckie + wybory + + +
+ +
+ presskonferens +
+ + n + + + möte + + konferencja prasowa + + +
+ +
+ prestation +
+ + n + + + + osiągnięcie + + +
+ +
+ prestera +
+ + v + + + + dokonać + wykonać + + +
+ +
+ presumtiv +
+ + adj + + + förmodad + + domniemany + + +
+ +
+ prevention +
+ + n + + + förebyggande åtgärd + + prewencja + zapobieganie + + +
+ +
+ prick +
+ + adv + + + exakt + + dokładnie + punktualnie + + +
+ +
+ prick +
+ + n + + + anmärkning + + punkt karny + + + + person + + facet + + + + punkt, märke + + kropka + punkt + cel + + + + sjömärke + + boja + pława + + +
+ +
+ primitiv funktion +
+ + n + + + + funkcja pierwotna + + +
+ +
+ primtal +
+ + n + + + + liczba pierwsza + + +
+ +
+ princip +
+ + n + + + grundläggande sats eller regel + + zasada + prawo + + +
+ +
+ prins +
+ + n + + + titel + + książę + + +
+ +
+ prinsessa +
+ + n + + + monarks dotter + + księżniczka + + +
+ +
+ pris +
+ + n + + + belöning för prestation + + nagroda + cena + + + + kostnad + + cena + nagroda + + +
+ +
+ privat +
+ + adj + + + + prywatny + + +
+ +
+ problem +
+ + n + + + tillstånd som bör åtgärdas + + problem + kłopot + + + + övningsuppgift + + problem + + +
+ +
+ problematisk +
+ + adj + + + + problematyczny + + +
+ +
+ problemfritt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet problemfri + + bezproblemowo + + +
+ +
+ procent +
+ + n + + + hundradel + + procent + + +
+ +
+ producera +
+ + v + + + + produkować + + +
+ +
+ produkt +
+ + n + + + multiplikationsresultat + + iloczyn + + + + producerad vara + + produkt + wyrób + + +
+ +
+ produktiv +
+ + adj + + + som producerar mycket, aktiv, idog, verksam, arbetsduglig + + produktywny + wydajny + + +
+ +
+ professionell +
+ + adj + + + som utför något yrkesmässigt + + profesjonalny + + + + som utförs yrkesmässigt + + profesjonalny + + +
+ +
+ professor +
+ + n + + + + profesor + + +
+ +
+ profet +
+ + n + + + person som anses förmedla ett budskap från Gud + + prorok + + +
+ +
+ profetissa +
+ + n + + + + prorokini + + +
+ +
+ programmerare +
+ + n + + + + programista + programistka + + +
+ +
+ programmering +
+ + n + + + det att konstruera ett datorprogram + + programowanie + + +
+ +
+ programmeringsspråk +
+ + n + + + + język programowania + + +
+ +
+ programvara +
+ + n + + + data + + oprogramowanie + + +
+ +
+ projekt +
+ + n + + + + projekt + + +
+ +
+ proletariat +
+ + n + + + + proletariat + + +
+ +
+ promenad +
+ + n + + + + spacer + + +
+ +
+ promenera +
+ + v + + + + spacerować + + +
+ +
+ prometium +
+ + n + + + + promet + + +
+ +
+ promiskuös +
+ + adj + + + sexuellt frisläppt + + rozwiązły + promiskuityczny + + +
+ +
+ pronomen +
+ + n + + + + zaimek + + +
+ +
+ propaganda +
+ + n + + + + propaganda + + +
+ +
+ propagera +
+ + v + + + fortplanta sig + + propagować + + +
+ +
+ propeller +
+ + n + + + + śmigło + śruba okrętowa + + +
+ +
+ prosit +
+ + interjection + + + utrop efter nysning + + na zdrowie + + +
+ +
+ prosodi +
+ + n + + + (läran om) ett språks ljudegenskaper + + prozodia + + +
+ +
+ prostituerad +
+ + n + + + person som utför sexuella tjänster mot betalning + + prostytutka + + +
+ +
+ prostitution +
+ + n + + + verksamhet + + prostytucja + + +
+ +
+ protaktinium +
+ + n + + + + protaktyn + + +
+ +
+ protein +
+ + n + + + stor molekyl + + białko + + +
+ +
+ protest +
+ + n + + + + protest + + +
+ +
+ protestera +
+ + v + + + + protestować + + +
+ +
+ proton +
+ + n + + + + proton + + +
+ +
+ prov +
+ + n + + + examination + + sprawdzian + egzamin + + + + företeelse som visar tecken på förekomst av något + + dowód + + + + undersökning eller test + + analiza + próba + test + + + + utmaning + + próba + + + + ämne, produkt e.d. som utgör del av undersökningsmaterial + + próbka + + +
+ +
+ prova +
+ + v + + + göra på prov, använda på prov + + próbować + testować + poddawać próbie + + + + prova kläder + + przymierzać + + +
+ +
+ provins +
+ + n + + + + prowincja + + +
+ +
+ provinsiell +
+ + adj + + + som utmärker viss landsdel + + prowincjonalny + + +
+ +
+ provocera +
+ + v + + + reta + + prowokować + + +
+ +
+ provrum +
+ + n + + + + przymierzalnia + + +
+ +
+ provrör +
+ + n + + + + probówka + próbówka + + +
+ +
+ pruta +
+ + v + + + förhandla + + targować się + + +
+ +
+ prutgås +
+ + n + + + + bernikla obrożna + + +
+ +
+ pryd +
+ + adj + + + överdrivet sedesam, sipp + + pruderyjny + + +
+ +
+ pryda +
+ + v + + + göra något fint + + dekorować + ozdabiać + upiększać + + +
+ +
+ prydlig +
+ + adj + + + välvårdad + + schludny + staranny + + +
+ +
+ prägla +
+ + v + + + sätta sin prägel + + odbić piętno + odcisnąć piętno + + + + tillverka mynt + + bić + + +
+ +
+ prägling +
+ + n + + + det att prägla + + bicie + wybijanie + + + + en snabb, instinktiv inlärningsprocess + + naznaczenie + wdrukowanie + wpojenie + + + + en tillverkningsmetod + + tłoczenie + + +
+ +
+ pränt +
+ + n + + + textad skrift, skönskrift; tryck + + druk + + +
+ +
+ prärie +
+ + n + + + grässlätt i Amerika + + preria + + +
+ +
+ präst +
+ + n + + + ledare inom religiöst samfund + + ksiądz + kapłan + + +
+ +
+ prästinna +
+ + n + + + kvinnlig präst + + kapłanka + + +
+ +
+ pråm +
+ + n + + + båt med flat botten, ofta utan egen motor + + barka + prom + + +
+ +
+ prång +
+ + n + + + trång gång + + zaułek + + +
+ +
+ pröjsa +
+ + v + + + betala + + bulić + + +
+ +
+ pröva +
+ + v + + + grundligt undersöka genom att utsätta för en granskning e.d. + + badać + sprawdzać + + + + testa, försöka, undersöka möjligheter + + próbować + + +
+ +
+ psalm +
+ + n + + + + psalm + + +
+ +
+ pseudonym +
+ + n + + + antaget författarnamn + + pseudonim + + +
+ +
+ psykfall +
+ + n + + + person som lider av psykiska problem + + psychol + psycholka + + +
+ +
+ psykiatri +
+ + n + + + medicinsk disciplin + + psychiatria + + +
+ +
+ psykisk +
+ + adj + + + + psychiczny + + +
+ +
+ psykiskt +
+ + adv + + + på ett sätt som rör den psykiska hälsan + + psychicznie + + +
+ +
+ psyko- +
+ + affix + + + som rör själen + + psycho- + + +
+ +
+ psykologi +
+ + n + + + + psychologia + + +
+ +
+ psykologisk +
+ + adj + + + som rör psykologi + + psychologiczny + + +
+ +
+ psykoterapeut +
+ + n + + + terapeut som använder psykoterapi + + psychoterapeuta + psychoterapeutka + + +
+ +
+ psykoterapeutisk +
+ + adj + + + som rör psykoterapi + + psychoterapeutyczny + + +
+ +
+ psykoterapi +
+ + n + + + psykoterapi + + psychoterapia + + +
+ +
+ publik +
+ + adj + + + + publiczny + + +
+ +
+ publik +
+ + n + + + människor som upplever ett evenemang + + publika + widownia + publiczność + + +
+ +
+ puck +
+ + n + + + svart rund skiva som man spelar med i ishockey + + krążek + + +
+ +
+ puckel +
+ + n + + + upphöjning, knöl, särskilt om utväxt på djur eller människa + + garb + + +
+ +
+ puertorican +
+ + n + + + + Portorykańczyk + + +
+ +
+ puffa +
+ + v + + + avge ett dovt ljud eller en knall + + strzelać + + + + ge lätta stötar + + popychać + szturchać + + + + göra intensiv (och överdriven) reklam eller propagera + + propagować + reklamować + + + + stöta ut rökpuffar + + puszczać kłęby dymu + + + + utöva påtryckning + + naciskać + napierać + + +
+ +
+ pulver +
+ + n + + + finfördelat ämne + + proszek + + +
+ +
+ puma +
+ + n + + + + puma + + +
+ +
+ pumpa +
+ + n + + + gurkväxt + + dynia + + +
+ +
+ pumpkraftverk +
+ + n + + + vattenkraftverk som också kan pumpa tillbaka vatten för senare användning + + elektrownia szczytowo-pompowa + + +
+ +
+ pund +
+ + n + + + valuta + + funt + + + + viktenhet + + funt + + +
+ +
+ pundare +
+ + n + + + person som nyttjar narkotika + + ćpun + ćpacz + + +
+ +
+ pung +
+ + n + + + hudpåse (under penis) där testiklarna finns + + moszna + + + + liten påse som snöras ihop + + sakiewka + kabza + trzos + + +
+ +
+ pungmes +
+ + n + + + + remiz + + +
+ +
+ pungråtta +
+ + n + + + pungdjur + + opos + + +
+ +
+ pungslå +
+ + v + + + ta oskäligt mycket betalt av någon + + ograbić + złupić + + +
+ +
+ punkt +
+ + n + + + matematik + + punkt + + + + rad i punktlista + + punkt + + + + typografi (tecken) + + kropka + + +
+ +
+ punktering +
+ + n + + + det att läcka gas + + guma + kicha + przebicie + + + + läcka + + przebicie + + +
+ +
+ punktlig +
+ + adj + + + + punktualny + + +
+ +
+ punktlighet +
+ + n + + + + punktualność + + +
+ +
+ pupill +
+ + n + + + den runda öppningen i ögats regnbågshinna + + źrenica + + +
+ +
+ pur +
+ + adj + + + ren, äkta, oblandad, gedigen + + czysty + szczery + + +
+ +
+ purjolök +
+ + n + + + köksväxt + + pór + por + + +
+ +
+ purpur +
+ + adj + + + + purpurowy + + +
+ +
+ pussa +
+ + v + + + + pocałunek + + +
+ +
+ pust +
+ + n + + + jämförelsevis kort och svag stöt av luft + + podmuch + poryw + + +
+ +
+ pusta +
+ + v + + + andas kraftigt efter fysisk ansträngning + + dyszeć + sapać + + + + komma i pustar + + buchać + wionąć + ziać + zionąć + + + + koppla av efter psykisk ansträngning + + odetchnąć + + + + vila efter utmattande aktivitet + + odetchnąć + odsapać + + +
+ +
+ puts +
+ + n + + + förbättrande + + polerowanie + + + + rengöring + + czyszczenie + polerowanie + pucowanie + + + + rengöringsmedel + + środek + + + + ytskikt av bruk på mur, vägg, innertak + + tynk + gładź + + +
+ +
+ puts väck +
+ + adj + + + alldeles (och plötsligt) borta + + przepadnięty + ulotniony + + +
+ +
+ putsa +
+ + v + + + förbättra + + poprawiać + + + + rappa + + tynkować + + + + rengöra, göra blankt + + polerować + myć + pucować + + +
+ +
+ putt +
+ + adj + + + stött, irriterad, surmulen + + naburmuszony + nadąsany + + +
+ +
+ putta +
+ + v + + + trycka, knuffa + + szturchać + popychać + + +
+ +
+ puttra +
+ + v + + + koka ljudligt + + bulgotać + gotować się + perkotać + + +
+ +
+ pyjamas +
+ + n + + + nattdräkt + + piżama + pidżama + + +
+ +
+ pynta +
+ + v + + + göra fin genom att dekorera eller utsmycka (särskilt inför jul) + + ozdabiać + dekorować + przybierać + stroić + + +
+ +
+ pyra +
+ + v + + + brinna utan flammor + + tlić się + żarzyć się + + +
+ +
+ pyramid +
+ + n + + + byggnad + + piramida + + + + geometrisk figur + + ostrosłup + piramida + + +
+ +
+ pysa +
+ + v + + + bege sig iväg från en plats + + spływać + wynosić się + zabierać się + + + + tränga ut genom en smal öppning + + syczeć + + +
+ +
+ päls +
+ + n + + + hårbeklädnad av djur + + futro + sierść + + + + klädesplagg + + futro + + +
+ +
+ pärla +
+ + n + + + kula av pärlemor + + perła + + +
+ +
+ pärlemor +
+ + n + + + det inre glänsande lagret i ett musselskal + + masa perłowa + macica perłowa + + +
+ +
+ pärluggla +
+ + n + + + + włochatka + + +
+ +
+ päron +
+ + n + + + frukt + + gruszka + + + + träd + + grusza + + +
+ +
+ päronträd +
+ + n + + + träd + + grusza + + +
+ +
+ på eget bevåg +
+ + adv + + + på eget initiativ, på eget ansvar, utan uppmaning + + na swoją odpowiedzialność + na własną rękę + z własnej woli + + +
+ +
+ på en gång +
+ + adv + + + genast + + od razu + + + + samtidigt + + jednocześnie + na raz + za jednym zamachem + + +
+ +
+ på en höft +
+ + adv + + + utan noggrannare bedömning eller beräkning + + na chybił trafił + na oko + + +
+ +
+ på fläcken +
+ + adv + + + genast, ögonblickligen + + z miejsca + + +
+ +
+ på färde +
+ + adv + + + i görningen, som försiggår + + dziać się + + +
+ +
+ på grund av +
+ + preposition + + + som ett resultat av + + z powodu + + +
+ +
+ på kuppen +
+ + adv + + + på grund därav + + od tego + + +
+ +
+ på måfå +
+ + adv + + + planlöst, på en slump + + na chybił trafił + na los szczęścia + + +
+ +
+ på nytt +
+ + adv + + + igen + + od nowa + + +
+ +
+ på pickalurven +
+ + adj + + + onykter + + kurzyć się z czupryny + na gazie + pod gazem + + +
+ +
+ på pin kiv +
+ + adv + + + bara för att retas eller trotsa, av ren illvilja + + na złość + z przekory + + +
+ +
+ på rak arm +
+ + adv + + + utan förberedelse + + bez przygotowania + od ręki + + +
+ +
+ på samma gång +
+ + adv + + + samtidigt + + jednocześnie + na raz + za jednym zamachem + + +
+ +
+ på sin höjd +
+ + adv + + + absolut inte mer + + co najwyżej + najwyżej + + +
+ +
+ på sista tampen +
+ + adv + + + på slutet + + na końcu + pod koniec + w ostatniej fazie + + +
+ +
+ på sistone +
+ + adv + + + på sista tiden + + ostatnio + + +
+ +
+ på stående fot +
+ + adv + + + genast + + na jednej nodze + natychmiast + od razu + + +
+ +
+ på stört +
+ + adv + + + genast, ögonblickligen, omedelbart + + z mety + z miejsca + + +
+ +
+ på tu man hand +
+ + adv + + + tillsammans (mellan två personer) + + sam na sam + + +
+ +
+ påfallande +
+ + adj + + + som man tydligt märker + + uderzający + + +
+ +
+ påfallande +
+ + adv + + + på ett påfallande sätt + + uderzająco + + +
+ +
+ påflugen +
+ + adj + + + som på ett framfusigt sätt tränger sig på + + natarczywy + natrętny + + +
+ +
+ påfrestande +
+ + adj + + + som orsakar trötthet eller sliter på nerverna + + denerwujący + dokuczliwy + męczący + wyczerpujący + + +
+ +
+ påfund +
+ + n + + + påhitt + + pomysł + wymysł + + +
+ +
+ påfågel +
+ + n + + + en fågelart (Pavo cristatus) + + paw + + +
+ +
+ påhitt +
+ + n + + + någonting som inte är sant + + zmyślenie + + +
+ +
+ påhugg +
+ + n + + + kortvarigt arbete + + praca dorywcza + + +
+ +
+ påk +
+ + n + + + ben + + gira + kulas + + + + tjock käpp, vanligtvis av trä + + laga + pałka + + +
+ +
+ pålitlig +
+ + adj + + + + godny zaufania + rzetelny + + +
+ +
+ pålägg +
+ + n + + + ekonomi: prispålägg + + dodatek + dopłata + podwyżka + + +
+ +
+ pålägga +
+ + v + + + uppföda till avelsdjur (till slakt) + + tuczyć + + +
+ +
+ påläggskalv +
+ + n + + + framtidsperson som man satsar på + + osoba + + + + kalv avsedd för avel + + cielę + + +
+ +
+ påminna +
+ + v + + + hjälpa någon att minnas + + przypominać + + +
+ +
+ påminnelse +
+ + n + + + det att påminna någon om något + + przypomnienie + + +
+ +
+ pånyttfödelse +
+ + n + + + det att födas på nytt + + odrodzenie + + + + renässans + + odrodzenie + renesans + + +
+ +
+ påpassa +
+ + v + + + med uppmärksamhet följa eller vänta på någon/något + + nadzorować + pilnować + śledzić + + +
+ +
+ påpassad +
+ + adj + + + noggrant övervakad + + nadzorowany + pilnowany + śledzony + + +
+ +
+ påpasslig +
+ + adj + + + som uppmärksamt passar på och är beredd att handla vid rätt tillfälle + + czujny + uważny + + +
+ +
+ påse +
+ + n + + + + torba + torebka + siatka + + +
+ +
+ påsk +
+ + n + + + kristen och judisk högtid som infaller under våren + + Wielkanoc + Pascha + + +
+ +
+ påsklilja +
+ + n + + + lökväxt + + narcyz trąbkowy + + +
+ +
+ påskägg +
+ + n + + + ätbart ägg + + pisanka + + + + behållare formad som ett ägg + + pisanka + + +
+ +
+ påssjuka +
+ + n + + + + świnka + + +
+ +
+ påstridig +
+ + adj + + + oresonligt envis + + uparty + + +
+ +
+ påstå +
+ + v + + + påstå + + twierdzić + + +
+ +
+ påstående +
+ + n + + + + twierdzenie + + +
+ +
+ påta +
+ + v + + + frivilligen ta på sig, belasta sig med + + podjąć się + wziąć na siebie + + + + röra eller gräva (smått) med fingrarna + + grzebać + dłubać + + +
+ +
+ påve +
+ + n + + + + papież + + +
+ +
+ påver +
+ + adj + + + + biedny + kiepski + + +
+ +
+ påverkan +
+ + n + + + + oddziaływanie + + +
+ +
+ påökt +
+ + n + + + löneförhöjning, löneförbättring + + podwyżka + + +
+ +
+ pö om pö +
+ + adv + + + lite i taget + + po trochu + + +
+ +
+ pöbel +
+ + n + + + lägre samhällsskikt eller den obildade allmänheten + + plebs + motłoch + hałastra + hołota + pospólstwo + + +
+ +
+ pöl +
+ + n + + + valsformig kudde + + wałek + + + + vätskeansamling + + kałuża + + +
+ +
+ quinoa +
+ + n + + + sydamerikansk ört (Chenopodium quinoa) vars näringsrika frön används i matlagning + + kwinoa + quinoa + ryż peruwiański + + +
+ +
+ rabarber +
+ + n + + + grönsak + + rabarbar + rzewień + + +
+ +
+ rabatt +
+ + n + + + prissänkning + + rabat + + + + samling prydnadsväxter + + rabata + + +
+ +
+ rabbin +
+ + n + + + religiös förkunnare och lärare inom judendomen + + rabin + + +
+ +
+ rabiat +
+ + adj + + + + rozjuszony + rozwścieczony + + +
+ +
+ rabies +
+ + n + + + + wścieklizna + + +
+ +
+ racka +
+ + n + + + kräk + + kundel + + +
+ +
+ racka ner +
+ + v + + + skarpt och ovänligt kritisera + + czepiać się + wytykać błędy + + +
+ +
+ rackare +
+ + n + + + lymmelaktig person som gör ofog + + gagatek + szelma + ziółko + + +
+ +
+ rackartyg +
+ + n + + + busiga påhitt med småelakt uppsåt + + kawał + psota + zbytki + + +
+ +
+ racket +
+ + n + + + redskap som används i bollspel + + rakieta + rakietka + + +
+ +
+ radda +
+ + n + + + lång rad; stor mängd, massa + + masa + + +
+ +
+ radioaktiv +
+ + adj + + + + radioaktywny + promieniotwórczy + + +
+ +
+ radioaktivitet +
+ + n + + + atomkärnornas spontan omvandling + + radioaktywność + promieniotwórczość + + +
+ +
+ radium +
+ + n + + + + rad + + +
+ +
+ radon +
+ + n + + + + radon + + +
+ +
+ rafflande +
+ + adj + + + spännande i högsta grad + + jeżący włos na głowie + + +
+ +
+ rafsa +
+ + v + + + snabbt och slarvigt riva, krafsa eller rota bland föremål + + bobrować + buszować + grzebać + + +
+ +
+ rak +
+ + adj + + + ej vinklad + + prosty + + +
+ +
+ raka +
+ + v + + + rusa + + gnać + pędzić + + + + skära bort hår + + golić + + +
+ +
+ rakt på sak +
+ + adv + + + direkt inriktad på ämnet eller problemet, utan omsvep + + bez ogródek + prosto z mostu + + +
+ +
+ raljant +
+ + adj + + + skämtande, gycklande + + drwiący + kpiarski + + +
+ +
+ raljera +
+ + v + + + retsamt skämta, vara raljant + + drwić + kpić + + +
+ +
+ ram +
+ + n + + + ram + + łapa + + + + tavelram + + rama + + +
+ +
+ ramma +
+ + v + + + stöta emot + + staranować + uderzyć + zderzyć się + + +
+ +
+ ramsa +
+ + n + + + + rymowanka + wyliczanka + + +
+ +
+ randig +
+ + adj + + + mönstrad med streck + + pasiasty + prążkowany + + +
+ +
+ rang +
+ + n + + + plats eller ställning + + ranga + stopień + + +
+ +
+ rangla +
+ + v + + + röra sig ostadigt eller osäkert + + słaniać się + zataczać się + + +
+ +
+ ranglig +
+ + adj + + + (om föremål) ostadig, svajig + + chwiejny + rozchybotany + + + + (om person) lång och smal + + chuchrowaty + chuderlawy + + +
+ +
+ rank +
+ + adj + + + lång och slank + + wysmukły + + + + ostadig + + chwiejny + wywrotny + + +
+ +
+ rannsakan +
+ + n + + + + dochodzenie + śledztwo + + +
+ +
+ rapa +
+ + v + + + uppstöta gas + + beknąć + odbijać się + + +
+ +
+ rapa upp +
+ + v + + + ljudligt stöta upp luft genom munnen + + odbijać się + + + + mekaniskt återge något utan att förstå eller ta ställning till det + + klepać + + +
+ +
+ rapphöna +
+ + n + + + fågelart + + kuropatwa + + +
+ +
+ rapport +
+ + n + + + redogörelse + + raport + + +
+ +
+ raseri +
+ + n + + + tillståndet att vara rasande + + szał + wściekłość + + +
+ +
+ rasism +
+ + n + + + ideologi + + rasizm + + +
+ +
+ rasist +
+ + n + + + + rasista + rasistka + + +
+ +
+ rasistisk +
+ + adj + + + + rasistowski + + +
+ +
+ rask +
+ + adj + + + som karaktäriseras av kvickhet och energifullhet + + chyży + prędki + żwawy + + +
+ +
+ rask +
+ + n + + + något obetydligt eller värdelöst + + rupieć + śmieć + + +
+ +
+ rassla +
+ + v + + + frambringa ett metalliskt ljud + + chrzęścić + grzechotać + szczękać + + +
+ +
+ rast +
+ + n + + + vila som utgör ett avbrott eller uppehåll + + przerwa + odpoczynek + pauza + + +
+ +
+ rata +
+ + v + + + välja bort + + odrzucać + pogardzać + + +
+ +
+ rationell +
+ + adj + + + förnuftig + + racjonalny + + + + matematik + + racjonalny + + +
+ +
+ ratt +
+ + n + + + 1. styrdon + + kierownica + + +
+ +
+ ravin +
+ + n + + + + wąwóz + + +
+ +
+ rea +
+ + n + + + utförsäljning + + wyprzedaż + + +
+ +
+ rebell +
+ + n + + + + buntownik + + +
+ +
+ recensent +
+ + n + + + + recenzent + recenzentka + + +
+ +
+ recensera +
+ + v + + + + recenzować + + +
+ +
+ recension +
+ + n + + + + recenzja + + +
+ +
+ recept +
+ + n + + + ingrediensförteckning + + przepis + + + + läkarintyg på medicin + + recepta + przepis + + +
+ +
+ recession +
+ + n + + + lågkonjunktur + + recesja + + +
+ +
+ recidiv +
+ + n + + + återfall i sjukdom eller brottslighet + + nawrót + recydywa + + +
+ +
+ redan +
+ + adv + + + + już + + +
+ +
+ redbar +
+ + adj + + + hederlig, rättrådig + + prawy + rzetelny + uczciwy + + +
+ +
+ redigera +
+ + v + + + + edytować + redagować + modyfikować + zmieniać + + +
+ +
+ redo +
+ + adj + + + + gotowy + + +
+ +
+ redovisa +
+ + v + + + noggrant förklara och berätta om något, särskilt i form av en rapport + + przedstawić + zdać sprawę + + +
+ +
+ reducera +
+ + v + + + 1. minska + + zmniejszać + redukować + + +
+ +
+ reducering +
+ + n + + + det att reducera + + redukcja + redukowanie + + +
+ +
+ reform +
+ + n + + + ombildning, förändring av förhållanden + + reforma + + +
+ +
+ refraktion +
+ + n + + + ljusstrålars brytning + + refrakcja + + +
+ +
+ refräng +
+ + n + + + musik + + refren + + +
+ +
+ regel +
+ + n + + + 3. lag + + reguła + zasada + + +
+ +
+ regelbunden +
+ + adj + + + grammatik + + regularny + + + + som följer regel eller mönster + + regularny + + +
+ +
+ regemente +
+ + n + + + militär administrativ enhet + + pułk + + +
+ +
+ regenerera +
+ + v + + + återbilda + + odnawiać + odradzać + regenerować + + +
+ +
+ regent +
+ + n + + + + regent + + +
+ +
+ regera +
+ + v + + + inneha politisk makt + + rządzić + + +
+ +
+ regering +
+ + n + + + styrande grupp i en stat + + rząd + + +
+ +
+ regi +
+ + n + + + + reżyseria + + +
+ +
+ region +
+ + n + + + + region + + +
+ +
+ regional +
+ + adj + + + + regionalny + + +
+ +
+ regissör +
+ + n + + + + reżyser + + +
+ +
+ registreringsskylt +
+ + n + + + nummerplåt på fordon med registreringsnumret + + tablica rejestracyjna + + +
+ +
+ regn +
+ + n + + + + deszcz + + +
+ +
+ regna +
+ + v + + + + padać + + +
+ +
+ regnbåge +
+ + n + + + fiskart + + pstrąg tęczowy + + + + optiskt fenomen + + tęcza + + +
+ +
+ regndroppe +
+ + n + + + + kropla deszczu + + +
+ +
+ regnig +
+ + adj + + + som präglas av regn + + deszczowy + + +
+ +
+ regnvatten +
+ + n + + + + woda deszczowa + + +
+ +
+ rehabilitera +
+ + v + + + återanpassa + + rehabilitować + + +
+ +
+ reinkarnation +
+ + n + + + återfödelse + + reinkarnacja + + +
+ +
+ reklam +
+ + n + + + media som skapas för att marknadsföra en produkt, tjänst eller varumärke + + reklama + + +
+ +
+ reklamera +
+ + v + + + + reklamować + + +
+ +
+ reko +
+ + adj + + + hederlig och pålitlig + + jak trza + klawy + równy + + +
+ +
+ rekommendera +
+ + v + + + förorda något + + rekomendować + + +
+ +
+ rekommenderad +
+ + adj + + + perfektparticip av rekommendera + + zalecany + + +
+ +
+ rekord +
+ + n + + + det extremaste resultat + + rekord + + +
+ +
+ rektangel +
+ + n + + + + prostokąt + + +
+ +
+ rektangulär +
+ + adj + + + + prostokątny + + +
+ +
+ relativt +
+ + adv + + + + relatywnie + względnie + + +
+ +
+ religion +
+ + n + + + + religia + + +
+ +
+ religiös +
+ + adj + + + som rör religion + + religijny + + + + som är starkt troende + + religijny + + +
+ +
+ rem +
+ + n + + + smalt band av läder + + rzemień + pas + pasek + rzemyk + + +
+ +
+ remburs +
+ + n + + + säkraste bankförfarande i internationell handel + + akredytywa + + +
+ +
+ remi +
+ + n + + + + remis + + +
+ +
+ remiss +
+ + n + + + hänvisning av ett ärende till myndighet eller organisation med avsikt att erhålla yttrande i sakfråga + + skierowanie + + +
+ +
+ ren +
+ + adj + + + fri från oönskade ämnen + + czysty + + +
+ +
+ ren +
+ + n + + + en art inom däggdjursfamiljen hjortdjur + + renifer + ren + + +
+ +
+ rengöring +
+ + n + + + + czyszczenie + sprzątanie + + +
+ +
+ renlärig +
+ + adj + + + som håller sig noga till den rätta läran + + ortodoksyjny + prawomyślny + prawowierny + + +
+ +
+ renommé +
+ + n + + + + renoma + + +
+ +
+ renovera +
+ + v + + + förnya, förbättra, snygga upp + + remontować + + +
+ +
+ rentvå +
+ + v + + + tvätta ren från misstanke eller dåligt anseende + + oczyścić się z zarzutów + + +
+ +
+ rep +
+ + n + + + tvinnade fibrer + + lina + + +
+ +
+ reparera +
+ + v + + + + naprawiać + reperować + + +
+ +
+ repatriera +
+ + v + + + + repatriować + + +
+ +
+ repellera +
+ + v + + + stöta ifrån + + odpychać + + +
+ +
+ repetition +
+ + n + + + stilfigur + + powtórzenie + + + + upprepning + + powtórzenie + + + + övning + + próba + + +
+ +
+ representant +
+ + n + + + officiellt representerande person eller publikation + + przedstawiciel + reprezentant + przedstawicielka + reprezentantka + + + + typexempel + + przedstawiciel + reprezentant + egzemplarz + + +
+ +
+ republik +
+ + n + + + statsskick i vilket statschefen väljs + + republika + rzeczpospolita + + +
+ +
+ resa +
+ + n + + + förflyttning + + podróż + + +
+ +
+ resa +
+ + v + + + framföra krav, anspråk e.d. + + stawiać + wysuwać + + + + förflytta sig mellan platser + + podróżować + jeździć + jechać + + + + göra uppror + + buntować się + powstawać + + + + höja upp från ett liggande till upprätt läge + + podnosić się + postawić + stawać + stawiać + wstawać + + + + komma på fötter igen + + podnosić się + + + + lifta eller höja sig till en dominerande ställning + + wznosić się + + + + lägga hinder eller svårigheter i vägen + + stawiać + wyłonić się + + + + uppföra, bygga upp en byggnad + + postawić + rozbijać + stawiać + wznosić + + +
+ +
+ resande +
+ + n + + + 1. person som är på resa + + podróżny + + +
+ +
+ resebyrå +
+ + n + + + företag som säljer resor + + biuro podróży + + +
+ +
+ resning +
+ + n + + + det att göra uppror + + bunt + powstanie + + + + det att resa upp något + + podniesienie + postawienie + wzniesienie + + + + omprövning av domstolsbeslut + + wznowienie + + + + upprätt hållning + + postawa + prawość + ważkość + wyniosłość + + +
+ +
+ respekt +
+ + n + + + + szacunek + + +
+ +
+ respektera +
+ + v + + + anse att någon är (mycket) moraliskt eller intellektuellt begåvad (kanske än mer än sig själv) + + szanować + + +
+ +
+ respit +
+ + n + + + uppskov, anstånd + + prolongata + zwłoka + + +
+ +
+ restaurang +
+ + n + + + inrättning där man köper och äter mat + + restauracja + + +
+ +
+ restriktion +
+ + n + + + inskränkning, förbehåll, hinder + + ograniczenie + restrykcja + + +
+ +
+ resultat +
+ + n + + + det som erhålls efter en aktivitet + + rezultat + wynik + + +
+ +
+ resväska +
+ + n + + + en sorts väska + + walizka + + +
+ +
+ resår +
+ + n + + + del i klädesplagg + + gumka + taśma + + + + spiralfjäder + + resor + sprężyna + + +
+ +
+ reta +
+ + v + + + få någon irriterad + + drażnić + + + + stimulera + + drażnić + + +
+ +
+ retina +
+ + n + + + (exemplar av) den innersta hinnan i ögat vilken innehåller de ljuskänsliga tapparna och stavarna + + siatkówka + + +
+ +
+ retorik +
+ + n + + + + retoryka + + +
+ +
+ retorisk figur +
+ + n + + + stilistisk figur + + figura retoryczna + + +
+ +
+ retroaktiv +
+ + adj + + + + retroaktywny + + +
+ +
+ rev +
+ + n + + + struktur under vatten + + rafa + + +
+ +
+ revansch +
+ + n + + + hämnd, upprättelse + + rewanż + + +
+ +
+ revben +
+ + n + + + + żebro + + +
+ +
+ revolution +
+ + n + + + omvälvning + + rewolucja + przewrót + + + + ändring i statsskick + + rewolucja + przewrót + + +
+ +
+ revolver +
+ + n + + + ett slags pistol + + rewolwer + + +
+ +
+ rhenium +
+ + n + + + + ren + + +
+ +
+ ribba +
+ + n + + + den horisontella delen av målramen + + poprzeczka + + + + den horisontella stolpen man ska ta sig över + + poprzeczka + + +
+ +
+ rida +
+ + v + + + transporteras på häst + + jechać konno + + +
+ +
+ rida ut +
+ + v + + + klara sig oskadd igenom en storm + + przetrwać + przetrzymać + + +
+ +
+ riddare +
+ + n + + + medeltida krigare + + rycerz + + +
+ +
+ ridå +
+ + n + + + förhänge som döljer teaterscen för salongen + + kurtyna + + +
+ +
+ rigga +
+ + v + + + klä sig snyggt + + odstawić się + wystroić się + + + + manipulera i hemlighet + + manipulować + + + + sätta upp + + ustawić + zmontować + + + + utrusta med rigg + + olinować + osprzętować + otaklować + + +
+ +
+ riggad +
+ + adj + + + manipulerad i hemlighet, arrangerad på ett otillbörligt sätt + + manipulowany + + +
+ +
+ rik +
+ + adj + + + förmögen + + bogaty + + + + innehåller mycket + + bogaty + + +
+ +
+ riklig +
+ + adj + + + + obfity + + +
+ +
+ rikoschett +
+ + n + + + gevärskula eller annan projektil som studsar mot något och sedan får ej önskad riktning + + rykoszet + + +
+ +
+ rikta +
+ + v + + + göra rät + + wyprostować + + + + ställa in riktning + + kierować + + +
+ +
+ riktig +
+ + adj + + + 1. korrekt + + poprawny + prawidłowy + + +
+ +
+ riktning +
+ + n + + + rörelse i rummet + + kierunek + + +
+ +
+ rim +
+ + n + + + en vers + + rym + + +
+ +
+ rimlig +
+ + adj + + + 2. befogad + + uzasadniony + sensowny + + +
+ +
+ rimma +
+ + v + + + författa med rim + + rymować + + + + salta in + + peklować + zasalać + + + + stämma överens + + zgadzać się + + + + utgöra ett rim + + rymować się + + +
+ +
+ ring +
+ + n + + + algebraisk struktur + + pierścień + + + + arena + + ring + + + + smycke + + pierścień + pierścionek + + +
+ +
+ ringa +
+ + adj + + + liten, obetydlig + + nieznaczny + znikomy + błahy + niewielki + + +
+ +
+ ringa +
+ + v + + + avge ljud som från en klocka + + dzwonić + + + + slå på en klocka + + dzwonić + + + + telefonera + + dzwonić + + + + avge en ringsignal vid dörren + + dzwonić + + +
+ +
+ ringakta +
+ + v + + + anse något vara av ringa värde + + gardzić + lekceważyć + + +
+ +
+ ringla +
+ + v + + + lägga eller linda i ringar + + kręcić się + + + + röra sig slingrande + + wić się + + +
+ +
+ ringsignal +
+ + n + + + det ljud som vanligtvis ljuder när en telefon ringer + + dzwonek + + +
+ +
+ rinit +
+ + n + + + inflammation i näsan, snuva + + katar + nieżyt nosa + + +
+ +
+ ris +
+ + n + + + avbrutna grenar + + rózga + witka + + + + dvärgbuskar + + chrust + rozłogi + + + + matvara + + ryż + + + + pappersmått + + ryza + + + + växtart + + ryż + ryż siewny + + +
+ +
+ risa +
+ + v + + + aga, slå någon med ris + + chłostać + + + + kritisera + + krytykować + + +
+ +
+ risig +
+ + adj + + + dålig + + kiepski + marny + sfatygowany + wyświechtany + + + + snårig + + porośnięty + zarośnięty + + +
+ +
+ riskabel +
+ + adj + + + som innebär visst risktagande + + ryzykowny + + +
+ +
+ rita +
+ + v + + + skapa bild + + rysować + + +
+ +
+ ritning +
+ + n + + + + rysunek + + +
+ +
+ ritual +
+ + n + + + + rytuał + + +
+ +
+ rivjärn +
+ + n + + + + tarka + + +
+ +
+ ro +
+ + n + + + det att roa sig + + zabawa + + + + lugn, frid + + spokój + cisza + + +
+ +
+ ro +
+ + v + + + framföra roddbåt + + wiosłować + + +
+ +
+ ro hit +
+ + v + + + räck hit (något) + + dawaj + kopsnij + + +
+ +
+ roa +
+ + v + + + + rozbawiać + + +
+ +
+ robot +
+ + n + + + maskin + + robot + + +
+ +
+ rock +
+ + n + + + plagg + + płaszcz + palto + + +
+ +
+ rocka +
+ + n + + + en sorts fisk + + płaszczka + + +
+ +
+ roddbåt +
+ + n + + + + łódź wiosłowa + + +
+ +
+ rodium +
+ + n + + + + rod + + +
+ +
+ rojalist +
+ + n + + + + rojalista + rojalistka + + +
+ +
+ rolig +
+ + adj + + + humoristisk + + śmieszny + + +
+ +
+ rom +
+ + n + + + fiskägg + + ikra + + + + spritdryck + + rum + + +
+ +
+ roman +
+ + n + + + + powieść + + +
+ +
+ romanförfattare +
+ + n + + + författare av romaner + + powieściopisarka + powieściopisarz + + +
+ +
+ romb +
+ + n + + + + romb + ukośnik + + +
+ +
+ rombisk +
+ + adj + + + + rombowy + + +
+ +
+ romersk +
+ + adj + + + + rzymski + + +
+ +
+ rop +
+ + n + + + skrik, maning, kall + + krzyk + wołanie + + +
+ +
+ ropa +
+ + v + + + säga med stark röst + + wołać + krzyczeć + + +
+ +
+ ros +
+ + n + + + växt + + róża + + +
+ +
+ rosa +
+ + adj + + + färg + + różowy + + +
+ +
+ rosa +
+ + n + + + färg, blandning av rött och vitt + + róż + + +
+ +
+ rosa +
+ + v + + + berömma, lovorda + + chwalić + pochwalać + + +
+ +
+ rosenkrans +
+ + n + + + radband + + różaniec + + + + rosenkransbönen + + Różaniec + + +
+ +
+ rosentärna +
+ + n + + + + rybitwa różowa + + +
+ +
+ rosett +
+ + n + + + band som är knutet för att bilda en fjärilsformad ögla + + kokarda + + +
+ +
+ rossla +
+ + v + + + ge ifrån sig harklande ljud + + charczeć + chrypieć + rzęzić + rzężeć + + +
+ +
+ rost +
+ + n + + + järnoxid + + rdza + + +
+ +
+ rostnate +
+ + n + + + Potamogeton alpinus + + rdestnica alpejska + + +
+ +
+ rot +
+ + n + + + invers av potensfunktion + + pierwiastek + korzeń + + + + källa + + istota + podstawa + źródło + + + + lösning till ekvation + + pierwiastek + + + + stam av ord + + rdzeń + + + + tanddel + + korzeń + + + + växtdel + + korzeń + pierwiastek + + +
+ +
+ rov +
+ + n + + + fångst av djur + + żer + łup + + + + föremål som har rövats bort + + zdobycz + łup + + + + röveri + + grabież + + +
+ +
+ rovdjur +
+ + n + + + däggdjur + + drapieżnik + + +
+ +
+ rubb +
+ + n + + + allt, alltihop, alltsammans + + cały kram + wszystko + + +
+ +
+ rubba +
+ + v + + + få att vackla; skaka; störa + + zaburzyć + zachwiać + + + + ändra på någots läge + + przesuwać + ruszać + + +
+ +
+ rubel +
+ + n + + + + rubel + + +
+ +
+ rubidium +
+ + n + + + + rubid + + +
+ +
+ rubidiumfluorid +
+ + n + + + kemisk förening av rubidium och fluor + + fluorek rubidu + + +
+ +
+ rubidiumhydroxid +
+ + n + + + kemisk förening av rubidium, syre och väte + + wodorotlenek rubidu + + +
+ +
+ rubidiumklorid +
+ + n + + + kemisk förening av rubidium och klor, RbCl + + chlorek rubidu + + +
+ +
+ rubin +
+ + n + + + en röd (eller rosa) ädelsten + + rubin + + +
+ +
+ rucka +
+ + v + + + bringa ur normalt tillstånd + + poruszyć + wstrząsnąć + zmienić + + + + flytta något litet från dess ursprungliga plats + + poruszyć + ruszyć + + + + reglera eller inställa för riktig gång + + regulować + + +
+ +
+ ruggig +
+ + adj + + + (allmänt) skrämmande och obehaglig + + koszmarny + okropny + + + + (om hår, fjädrar, växtlighet) hoptovad och tilltrasslad + + kudłaty + skołtuniony + zmierzwiony + + + + (om person) utsliten eller olustig + + niechlujny + oklapnięty + zaniedbany + zmarniały + + + + (om väder) kall och otrivsam + + okropny + paskudny + + +
+ +
+ rullstol +
+ + n + + + + wózek inwalidzki + + +
+ +
+ rulltrappa +
+ + n + + + + ruchome schody + eskalator + + +
+ +
+ rum +
+ + n + + + avskiljning i byggnad + + pokój + izba + + +
+ +
+ rumpa +
+ + n + + + stjärt + + pupa + tyłek + zadek + kuper + + + + svans + + ogon + + +
+ +
+ rumphugga +
+ + v + + + beskära eller inskränka något + + obcinać + okrawać + skracać + + + + hugga av svansen på djur + + obcinać + + +
+ +
+ rumän +
+ + n + + + + Rumun + + +
+ +
+ rumänsk +
+ + adj + + + + rumuński + + +
+ +
+ rumänska +
+ + n + + + kvinna + + Rumunka + + + + språk + + rumuński + + +
+ +
+ runda +
+ + n + + + färd som slutar där den började + + przechadzka + przejażdżka + + + + omgång + + runda + tura + + +
+ +
+ runda +
+ + v + + + göra rund + + zaokrąglać + + + + passera runt + + obchodzić + okrążać + omijać + + +
+ +
+ runga +
+ + v + + + ljuda starkt + + rozbrzmiewać + + +
+ +
+ rungande +
+ + adj + + + kraftig, hård + + siarczysty + stanowczy + + + + ljudlig, dånande + + donośny + gromki + grzmiący + + +
+ +
+ runsten +
+ + n + + + + kamień runiczny + + +
+ +
+ runtikring +
+ + preposition + + + runtomkring, runtom på alla sidor + + dokoła + dookoła + naokoło + + +
+ +
+ rus +
+ + n + + + tillstånd av förvirring, hänförelse eller exaltation + + odurzenie + upojenie + + + + tillstånd av påverkan av drog + + odurzenie + upojenie + + +
+ +
+ rusa +
+ + v + + + skynda + + uganiać się + uwijać się + śpieszyć się + + + + springa snabbt + + gnać + pędzić + + +
+ +
+ rusch +
+ + n + + + liv och rörelse + + gorączka + pęd + + +
+ +
+ rusig +
+ + adj + + + berusad + + odurzony + oszołomiony + pijany + + +
+ +
+ ruska +
+ + n + + + gren med mindre grenar + + gałąź + wiecha + + +
+ +
+ ruska +
+ + v + + + föra hastigt fram och tillbaka + + potrząsać + trząść + wstrząsać + + + + vara otrevligt väder + + być okropną pogodą + być pod psem + + +
+ +
+ ruska liv +
+ + v + + + genom ruskning väcka någon (som sover) + + obudzić + ożywić + rozbudzić + tchnąć życie + + +
+ +
+ ruskig +
+ + adj + + + skrämmande, ryslig, otäck + + okropny + straszny + + +
+ +
+ russin +
+ + n + + + frukt + + rodzynek + + +
+ +
+ rustning +
+ + n + + + kroppstäckande pansar som riddare använde för att inte få svärd, lansar och liknande att tränga igenom huden + + zbroja + + +
+ +
+ rutenium +
+ + n + + + + ruten + + +
+ +
+ ruter +
+ + n + + + färg i kortspel + + karo + dzwonek + + +
+ +
+ rutherfordium +
+ + n + + + + rutherford + + +
+ +
+ rutten +
+ + adj + + + som ruttnat + + zgniły + zepsuty + + +
+ +
+ ruttenhet +
+ + n + + + det att vara rutten + + zgnilizna + + +
+ +
+ ruttna +
+ + v + + + förstöras + + gnić + zgnić + + +
+ +
+ ruva +
+ + v + + + hysa något i tankarna + + dumać + obmyśliwać + rozmyślać + + + + ligga på ägg för att hålla dem varma + + wysiadywać + + + + vaka över något värdefullt + + mieć pieczę + + +
+ +
+ rwandisk +
+ + adj + + + som rör Rwanda eller dess invånare, geografiskt, kulturellt eller språkligt + + rwandyjski + + +
+ +
+ rygg +
+ + n + + + bakre del av kropp + + plecy + grzbiet + + + + bergskam + + grzbiet + + +
+ +
+ ryggrad +
+ + n + + + ryggrad + + kręgosłup + + +
+ +
+ ryggradsdjur +
+ + n + + + + kręgowiec + + +
+ +
+ ryggradslöst djur +
+ + n + + + djur som saknar endoskelett + + bezkręgowiec + + +
+ +
+ ryggsäck +
+ + n + + + + plecak + + +
+ +
+ ryka +
+ + v + + + avge rök + + dymić się + + +
+ +
+ rymd +
+ + n + + + utrymme + + przestrzeń + miejsce + pojemność + + +
+ +
+ rymden +
+ + n + + + universum + + przestrzeń + przestworze + + +
+ +
+ rymdskyttel +
+ + n + + + rymdfärja + + wahadłowiec + + +
+ +
+ rymlig +
+ + adj + + + som rymmer mycket + + przestronny + obszerny + pojemny + + +
+ +
+ rymma +
+ + v + + + göra sig fri; fly + + uciekać + + +
+ +
+ rynka +
+ + n + + + långsmal hopdragning i hud + + fałda + zmarszczka + + +
+ +
+ rynka +
+ + v + + + (om textilier) lägga i rynkor + + marszczyć + pofałdować + + + + göra rynkor i huden + + marszczyć + + +
+ +
+ rynka på näsan +
+ + v + + + göra en ringaktande grimas eller på annat sätt visa sitt ogillande + + kręcić nosem + + +
+ +
+ rysa +
+ + v + + + uppleva köld- eller skräckkänsla över huden + + drżeć + dygotać + trząść się + + +
+ +
+ rysare +
+ + n + + + något väldigt spännande + + thriller + + + + skräckberättelse, skräckfilm + + thriller + + +
+ +
+ rysk +
+ + adj + + + som har att göra med Ryssland, ryssar eller det ryska språket + + rosyjski + ruski + + +
+ +
+ ryska +
+ + n + + + rysk kvinna + + Rosjanka + + + + språk + + rosyjski + + +
+ +
+ ryskhet +
+ + n + + + det att vara rysk + + rosyjskość + + +
+ +
+ ryslig +
+ + adj + + + som framkallar rysningar av skräck eller starkt obehag + + okropny + straszny + ohydny + potworny + szkaradny + + +
+ +
+ ryss +
+ + n + + + person, främst man, med ryskt etnicitet + + Rosjanin + + + + person, främst man, med ryskt medborgarskap + + Rosjanin + + +
+ +
+ ryta +
+ + v + + + skrika upprört och kraftigt + + ryczeć + wrzeszczeć + wydzierać się + + +
+ +
+ rytm +
+ + n + + + + rytm + + +
+ +
+ ryttare +
+ + n + + + person som rider på häst + + jeździec + + +
+ +
+ rytteri +
+ + n + + + + jazda + + +
+ +
+ räck +
+ + n + + + gymnastikredskap: en tvärstång som vilar på två ståndare + + drążek + rek + + +
+ +
+ räcka +
+ + n + + + en rad eller följd + + rząd + szereg + + +
+ +
+ räcka +
+ + v + + + + + sięgać + dostawać + + + + vara nog för + + wystarczać + + + + överlämna + + podać + + +
+ +
+ räcke +
+ + n + + + en ledstång vilande på flera stöd (t.ex. skyddsanordning) + + poręcz + balustrada + bariera + + +
+ +
+ räckhåll +
+ + n + + + räckvidd + + zasięg + + +
+ +
+ rädd +
+ + adj + + + + czujący strach + + +
+ +
+ rädda +
+ + v + + + föra i säkerhet + + ratować + + + + bollsport + + ratować + + +
+ +
+ räddhågad +
+ + adj + + + rädd i sitt sätt, lättskrämd eller feg + + bojaźliwy + lękliwy + + +
+ +
+ rädisa +
+ + n + + + grönsak + + rzodkiewka + + +
+ +
+ rädsla +
+ + n + + + känsla förknippad med fara + + strach + lęk + + +
+ +
+ räka +
+ + n + + + kräftdjur + + krewetka + + +
+ +
+ räkmacka +
+ + n + + + smörgås med pålägg av räkor + + kanapka z krewetkami + + +
+ +
+ räkna +
+ + v + + + dessa översättningar måste kontrolleras + + liczyć + + + + beräkna + + liczyć + + + + bestämma antal (i talföljd) + + liczyć + + +
+ +
+ räknare +
+ + n + + + räknare + + kalkulator + + +
+ +
+ räkneord +
+ + n + + + ordklass för tal + + liczebnik + + +
+ +
+ räkning +
+ + n + + + beräkning + + rachunek + liczenie + obliczenie + rachowanie + + + + nota, faktura + + rachunek + faktura + + +
+ +
+ räls +
+ + n + + + järnskenor + + tor + szyny + + +
+ +
+ rämna +
+ + n + + + spricka, springa + + pęknięcie + rysa + szczelina + + +
+ +
+ rämna +
+ + v + + + spricka dramatiskt + + pękać + rysować się + + +
+ +
+ rännil +
+ + n + + + litet vattendrag + + struga + strumień + + +
+ +
+ rät +
+ + adj + + + om prisma + + prosty + + + + om vinkel + + prosty + + + + rak + + prosty + + +
+ +
+ rätblock +
+ + n + + + + prostopadłościan + + +
+ +
+ rätt +
+ + adj + + + korrekt, riktig + + poprawny + prawidłowy + + + + laglig + + prawowity + + + + lämplig, passande + + odpowiedni + stosowny + właściwy + + + + moraliskt riktig, rättvis + + prawy + słuszny + sprawiedliwy + + + + sann + + prawdziwy + rzeczywisty + + +
+ +
+ rätt +
+ + adv + + + ganska + + całkiem + dość + zupełnie + + + + korrekt, ordentligt, riktigt + + prawidłowo + poprawnie + słusznie + właściwie + + + + rakt + + prosto + + +
+ +
+ rätt +
+ + n + + + domstol + + sąd + trybunał + + + + lag + + prawo + sprawiedliwość + + + + maträtt + + danie + potrawa + + +
+ +
+ rätta +
+ + v + + + göra om något som är fel + + poprawiać + dostosowywać + przystosowywać + + +
+ +
+ rättesnöre +
+ + n + + + levnadsregel, riktlinje + + norma + wskazówka + wytyczna + + +
+ +
+ rättfram +
+ + adj + + + som går öppet tillväga + + szczery + uczciwy + + +
+ +
+ rättfärdig +
+ + adj + + + fläckfri, fri från synd + + sprawiedliwy + słuszny + + +
+ +
+ rättfärdiga +
+ + v + + + försvara handling, rentvå + + usprawiedliwiać + + + + visa att något är berättigat + + usprawiedliwiać + uzasadniać + + +
+ +
+ rättfärdigad +
+ + adj + + + berättigad, riktig, rättvis + + usprawiedliwiony + uzasadniony + + +
+ +
+ rättika +
+ + n + + + grönsak + + rzodkiew + + +
+ +
+ rättmätig +
+ + adj + + + som har rätt till något + + legalny + prawny + prawowity + + + + som uppfyller naturliga krav på rättvisa + + należny + słuszny + uzasadniony + właściwy + zasadny + + +
+ +
+ rättvis +
+ + adj + + + + sprawiedliwy + + +
+ +
+ räv +
+ + n + + + hunddjur + + lis + + +
+ +
+ rävgift +
+ + n + + + föga aptitlig mat eller dryck + + świństwo + + +
+ +
+ +
+ + v + + + förmå, mäkta, kunna + + być w stanie + móc + potrafić + + +
+ +
+ rå på +
+ + v + + + vara överlägsen och kunna besegra någon eller övervinna något + + mieć przewagę + + +
+ +
+ råbarkad +
+ + adj + + + grov, ohyfsad, rå + + gruboskórny + nieokrzesany + ordynarny + + + + okänslig, utan tillgivenhet + + nieczuły + + +
+ +
+ råd +
+ + n + + + instruktion, rekommendation + + rada + porada + + + + samling människor + + rada + + +
+ +
+ råda +
+ + v + + + bestämma + + decydować + panować + władać + + + + föreligga + + dominować + panować + zachodzić + + + + ge råd + + radzić + + +
+ +
+ råda bot +
+ + v + + + åstadkomma ändring till det bättre + + znaleźć lekarstwo + + +
+ +
+ rådgivare +
+ + n + + + person vars uppgift är att ge goda råd + + doradca + doradczyni + + +
+ +
+ rådhus +
+ + n + + + stadshus + + ratusz + + +
+ +
+ rådig +
+ + adj + + + som lätt och snabbt finner utvägar eller lösningar + + rezolutny + zaradny + zdecydowany + + +
+ +
+ rådjur +
+ + n + + + + sarna + + +
+ +
+ rådlig +
+ + adj + + + som kan tillrådas + + stosowny + wskazany + zalecany + + +
+ +
+ rådvill +
+ + adj + + + som har svårt att bestämma sig + + niepewny + niezdecydowany + + +
+ +
+ råg +
+ + n + + + Secale cereale + + żyto + + +
+ +
+ rågbröd +
+ + n + + + bröd gjort på rågmjöl + + chleb żytni + + +
+ +
+ råka +
+ + n + + + + gawron + + +
+ +
+ rån +
+ + n + + + stöld + + rabunek + + +
+ +
+ råolja +
+ + n + + + råolja + + ropa naftowa + + +
+ +
+ råsaftcentrifug +
+ + n + + + halv=|hushållsapparat som används till att utvinna råsaften ur en frukt, ett bär eller liknande + + sokowirówka + + +
+ +
+ råtta +
+ + n + + + gnagare med spetsig, hårig nos och lång svans + + szczur + + +
+ +
+ råvara +
+ + n + + + + surowiec + + +
+ +
+ röd +
+ + adj + + + (om politisk åskådning) vänster + + czerwony + lewicowy + + + + som har en färg med frekvens 405...480 THz + + czerwony + rudy + + +
+ +
+ röd dvärg +
+ + n + + + stjärna + + czerwony karzeł + + +
+ +
+ rödaktig +
+ + adj + + + + czerwonawy + + +
+ +
+ rödbena +
+ + n + + + + krwawodziób + + +
+ +
+ rödbeta +
+ + n + + + Beta vulgaris + + burak + + +
+ +
+ rödfalk +
+ + n + + + + pustułeczka + + +
+ +
+ rödhake +
+ + n + + + fågelart + + rudzik + rudzik zwyczajny + + +
+ +
+ rödhuvad dykand +
+ + n + + + + hełmiatka + + +
+ +
+ rödhårig +
+ + adj + + + som har rött hår + + rudowłosy + + +
+ +
+ rödspov +
+ + n + + + + rycyk + + +
+ +
+ rödspätta +
+ + n + + + en fiskart (Pleuronectes platessa) i ordningen plattfiskar + + gładzica + + +
+ +
+ rödvingad +
+ + adj + + + som har en röd färg på vingarna + + czerwonoskrzydły + + +
+ +
+ rödvingetrast +
+ + n + + + + droździk + + +
+ +
+ röja +
+ + v + + + festa, rumla + + balować + hulać + + + + fälla sly och småträd, skövla + + karczować + + + + göra något känt, avslöja + + odsłaniać + zdradzać + + + + plocka undan, städa upp + + sprzątać + usuwać + + +
+ +
+ röja ur vägen +
+ + v + + + döda, mörda + + sprzątnąć + załatwić + + + + få ur vägen, få bort, avlägsna + + usunąć z drogi + + +
+ +
+ rök +
+ + n + + + + dym + + +
+ +
+ röka +
+ + v + + + 3. inhalera rök + + palić + + +
+ +
+ rökare +
+ + n + + + person som röker + + palacz + palaczka + + +
+ +
+ rökelse +
+ + n + + + + kadzidło + + +
+ +
+ rökfri +
+ + adj + + + som röker inte + + niepalący + + +
+ +
+ rökning +
+ + n + + + inandning av toxiska gaser + + palenie + + +
+ +
+ rökrum +
+ + n + + + rum för rökning + + palarnia + + +
+ +
+ rönn +
+ + n + + + trädslag Sorbus aucuparia + + jarzębina + jarząb pospolity + jarząb zwyczajny + + +
+ +
+ röntgenbild +
+ + n + + + avbildning av kroppens inre genom röntgenstrålning + + rentgenogram + zdjęcie rentgenowskie + + +
+ +
+ röntgenium +
+ + n + + + + roentgen + + +
+ +
+ rör +
+ + n + + + långsmalt föremål med genomgående hålighet + + rura + + +
+ +
+ röra +
+ + n + + + oordning + + bałagan + + +
+ +
+ rörlig +
+ + adj + + + + ruchomy + + +
+ +
+ rörmokare +
+ + n + + + yrke + + hydraulik + + +
+ +
+ röst +
+ + n + + + + głos + + +
+ +
+ rösta +
+ + v + + + säga sin mening eller åsikt i en omröstning + + głosować + + +
+ +
+ röta +
+ + n + + + nedbrytning av organiskt ämne + + gnicie + zgnilizna + + + + tur + + fart + szczęście + + +
+ +
+ röta +
+ + v + + + angripas av röta + + butwieć + gnić + + +
+ +
+ rött kort +
+ + n + + + kort som visas av domaren för att signalera en utvisning/ett matchstraff + + czerwona kartka + + +
+ +
+ rövslickare +
+ + n + + + falskt inställsam person + + dupoliz + + +
+ +
+ sabba +
+ + v + + + sabotera, förstöra + + schrzanić + sknocić + spieprzyć + + +
+ +
+ sabel +
+ + n + + + vapen + + szabla + + +
+ +
+ sabotageprogram +
+ + n + + + samlingsbegrepp för datorprogram som installeras på en dator eller ett datornätverk utan administratörens samtycke + + szkodliwe oprogramowanie + + +
+ +
+ sabotör +
+ + n + + + person som begår sabotage + + sabotażysta + + +
+ +
+ sacka +
+ + v + + + gå för sakta + + późnić się + + + + tappa fart i jämförelse med någon annan + + nadążać + + +
+ +
+ sacka efter +
+ + v + + + komma efter + + pozostawać + + +
+ +
+ sadel +
+ + n + + + + siodło + siodełko + + +
+ +
+ sadism +
+ + n + + + det att njuta genom att åsamka någon smärta + + sadyzm + + +
+ +
+ sadist +
+ + n + + + + sadysta + + +
+ +
+ saffran +
+ + n + + + krydda + + szafran + + +
+ +
+ safir +
+ + n + + + korund + + szafir + + +
+ +
+ safirblå +
+ + adj + + + + szafirowy + + +
+ +
+ saft +
+ + n + + + dryck + + sok + + +
+ +
+ saga +
+ + n + + + fiktiv berättelse + + bajka + baśń + saga + + +
+ +
+ saigones +
+ + n + + + invånare i Saigon (Hô Chi Minh-staden) + + sajgonka + sajgończyk + + +
+ +
+ saigonesisk +
+ + adj + + + rörande Saigon (Hô Chi Minh-staden) + + sajgoński + + +
+ +
+ sajt +
+ + n + + + + strona internetowa + + +
+ +
+ sakristia +
+ + n + + + prästens omklädningsrum + + zakrystia + + +
+ +
+ sakta +
+ + adv + + + med låg fart + + powoli + wolno + + +
+ +
+ saktmod +
+ + n + + + stillsam läggning + + łagodność + + +
+ +
+ salig +
+ + adj + + + död, bortgången + + świętej pamięci + + + + frälst + + błogosławiony + + + + lycklig, upprymd + + błogi + szczęśliwy + + +
+ +
+ saliv +
+ + n + + + + ślina + + +
+ +
+ sallad +
+ + n + + + blandning av vanligen grönsaker + + sałatka + + + + grönsak, sallat + + sałatka + surówka + + +
+ +
+ sallat +
+ + n + + + + sałata + + +
+ +
+ salongsfähig +
+ + adj + + + som gör sig väl i sällskapslivet + + salonowy + wykwintny + wytworny + + +
+ +
+ salskrake +
+ + n + + + + bielaczek + + +
+ +
+ salt +
+ + adj + + + som innehåller eller smakar salt + + slony + słony + + +
+ +
+ salt +
+ + n + + + bordssalt; oftast avses natriumklorid, NaCl. + + sól + + + + kemisk förening av metall och ickemetall + + sól + + +
+ +
+ salta +
+ + adj + + + + słone + + +
+ +
+ salta +
+ + v + + + 1. tillsätta salt till en maträtt för att framhäva smaker + + solić + + +
+ +
+ saltkar +
+ + n + + + behållare för bordssalt + + solniczka + + +
+ +
+ saltlakrits +
+ + n + + + + słona lukrecja + + +
+ +
+ salva +
+ + n + + + läkemedel + + maść + + + + skottsalva + + salwa + + +
+ +
+ samarbeta +
+ + v + + + + współpracować + + +
+ +
+ samarbete +
+ + n + + + det att arbeta tillsammans + + współpraca + współdziałanie + + +
+ +
+ samarium +
+ + n + + + + samar + + +
+ +
+ sambo +
+ + n + + + + konkubent + konkubina + + +
+ +
+ samfälld +
+ + adj + + + som har överensstämmande uppfattning + + jednogłośny + jednomyślny + + + + som utföres/delas/ägs e.d. av flera parter tillsammans + + wspólny + + +
+ +
+ samfällt +
+ + adj + + + enhälligt, samstämmigt + + jednogłośnie + jednomyślnie + + + + gemensamt, tillsammans + + wspólnie + + +
+ +
+ samhälle +
+ + n + + + mänsklig gemenskap + + społeczeństwo + społeczność + + +
+ +
+ samkväm +
+ + n + + + sammankomst, enklare festlig tillställning + + spotkanie + + +
+ +
+ samlare +
+ + n + + + + zbieracz + + +
+ +
+ samma +
+ + pronoun + + + + ci sami + ta sama + te same + ten sam + to samo + + +
+ +
+ sammaledes +
+ + adv + + + på samma sätt + + podobnie + w ten sam sposób + + +
+ +
+ sammalunda +
+ + adv + + + på samma sätt + + podobnie + w ten sam sposób + + +
+ +
+ sammangadda +
+ + v + + + + wejść w zmowę + zmówić się + + +
+ +
+ sammanhang +
+ + n + + + det som något hör ihop med + + kontekst + związek + + +
+ +
+ sammanhängande +
+ + adj + + + + spójny + koherentny + + +
+ +
+ sammanoka +
+ + v + + + förena eller hopkoppla + + sprząc + związać + + + + förena eller hopkoppla med ok + + sprząc + + +
+ +
+ sammanställning +
+ + n + + + + zestawienie + + +
+ +
+ sammansvärjning +
+ + n + + + konspiration, komplott + + spisek + sprzysiężenie + + +
+ +
+ sammansättning +
+ + n + + + + złożenie + + +
+ +
+ sammantaget +
+ + adv + + + allt tillsammans, allt medräknat + + w sumie + + +
+ +
+ sammanträda +
+ + v + + + hålla sammanträde, mötas + + obradować + odbywać zebranie + zbierać się + + +
+ +
+ sammanträde +
+ + n + + + + zebranie + + +
+ +
+ sammetsrevolution +
+ + n + + + kommunismens fall 1989 i Tjeckoslovakien och angränsande länder + + aksamitna rewolucja + + +
+ +
+ samovar +
+ + n + + + (rysk) tekokare, tekök + + samowar + + +
+ +
+ samtal +
+ + n + + + pratstund; meningsutbyte + + rozmowa + + +
+ +
+ samtala +
+ + v + + + + rozmawiać + + +
+ +
+ samtida +
+ + adj + + + + dzisiejszy + współczesny + + +
+ +
+ samtidig +
+ + adj + + + + jednoczesny + równoczesny + + +
+ +
+ samtidigt +
+ + adv + + + på samma gång + + jednocześnie + równocześnie + + +
+ +
+ samuraj +
+ + n + + + + samuraj + + +
+ +
+ samverkan +
+ + n + + + arbete mot ett gemensamt mål + + współpraca + współdziałanie + + +
+ +
+ samvete +
+ + n + + + känsla av rätt och fel + + sumienie + + +
+ +
+ sand +
+ + n + + + små korn sten + + piasek + + +
+ +
+ sandal +
+ + n + + + + sandał + + +
+ +
+ sandlåda +
+ + n + + + låda med sand för lek + + piaskownica + + +
+ +
+ sandpapper +
+ + n + + + papper för slipning + + papier ścierny + + +
+ +
+ sang +
+ + n + + + + bez atu + + +
+ +
+ sank +
+ + adj + + + som innehåller mycket vatten + + podmokły + + +
+ +
+ sank +
+ + n + + + låglänt och sumpig plats + + mokradło + + +
+ +
+ sankt +
+ + adj + + + helig + + święty + + +
+ +
+ sankt +
+ + n + + + helgon + + święty + + +
+ +
+ sann +
+ + adj + + + som stämmer med verkligheten + + prawdziwy + + + + som har alla de karakteristiska egenskaperna + + prawdziwy + + +
+ +
+ sanning +
+ + n + + + något som är sant + + prawda + + +
+ +
+ sanningsenlig +
+ + adj + + + som håller sig till sanningen + + prawda + prawdomówny + rzetelny + + +
+ +
+ sannolik +
+ + adj + + + + możliwe + prawdopodobne + + +
+ +
+ sannolikhet +
+ + n + + + + prawdopodobieństwo + + +
+ +
+ sanskrit +
+ + n + + + indoariskt språk + + sanskryt + + +
+ +
+ sardiska +
+ + n + + + kvinna + + Sardynka + + + + språk + + sardyński + język + + +
+ +
+ sarg +
+ + n + + + förhöjd kant eller ram till något + + obramowanie + obrzeże + rama + + +
+ +
+ sarga +
+ + v + + + såra + + kaleczyć + szarpać + + +
+ +
+ sarkasm +
+ + n + + + typ av humor med hånfull ironi + + sarkazm + + +
+ +
+ sarkastiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet sarkastisk + + sarkastycznie + + +
+ +
+ sarkofag +
+ + n + + + + sarkofag + + +
+ +
+ sarv +
+ + n + + + fisk + + wzdręga + + +
+ +
+ satan +
+ + n + + + namn för djävulen + + bies + czort + szatan + + +
+ +
+ satanisk +
+ + adj + + + + szatański + + +
+ +
+ satir +
+ + n + + + (skrift som innehåller) hån och förlöjligande, kvick och elegant elakhet + + satyra + + +
+ +
+ sats +
+ + n + + + del av ett större musikaliskt verk + + część + + + + enhet i ett programmeringsspråk + + instrukcja + + + + formellt påstående + + twierdzenie + + + + grammatiska enheten + + zdanie + + + + språngmarsch som förbereder ett hopp + + rozbieg + rozpęd + + + + uppsättning likartade sammanhörande föremål + + komplet + zestaw + + +
+ +
+ satunge +
+ + n + + + besvärligt barn + + bachor + gałgan + nicpoń + + +
+ +
+ sav +
+ + n + + + näringsvätska + + sok + + +
+ +
+ savant +
+ + n + + + person som lider av savantsyndromet + + savant + + +
+ +
+ sax +
+ + n + + + verktyg + + nożyczki + + +
+ +
+ saxofon +
+ + n + + + musikinstrument + + saksofon + + +
+ +
+ saxofonist +
+ + n + + + person som spelar saxofon + + saksofonista + saksofonistka + + +
+ +
+ scenario +
+ + n + + + sannolikt händelseförlopp + + scenariusz + + +
+ +
+ schabrak +
+ + n + + + hästtäcke eller sadeltäcke + + czaprak + + +
+ +
+ schack +
+ + n + + + en ställning där en spelares kung hotas att slås + + szach + szachy + + + + en uppsättning pjäser och bräde + + zestaw do gry w szachy + + + + ett slags strategispel + + szachy + + +
+ +
+ schacka +
+ + v + + + + szachować + + +
+ +
+ schackbräde +
+ + n + + + kvadratiskt spelbräde + + szachownica + + +
+ +
+ schacklig +
+ + adj + + + + szachowy + + +
+ +
+ schackpjäs +
+ + n + + + + figura szachowa + + +
+ +
+ schackspelare +
+ + n + + + person som spelar schack + + szachista + szachistka + + +
+ +
+ schakal +
+ + n + + + hunddjur + + szakal + + +
+ +
+ schampo +
+ + n + + + hygienartikel + + szampon + + +
+ +
+ schimpans +
+ + n + + + apa + + szympans + + +
+ +
+ schizofreni +
+ + n + + + sjukdom + + schizofrenia + + +
+ +
+ schweizare +
+ + n + + + person från Schweiz + + Szwajcar + + +
+ +
+ schweizisk +
+ + adj + + + som rör Schweiz + + szwajcarski + + +
+ +
+ schäslong +
+ + n + + + ett slags vilsoffa med karm vid ena änden + + szezlong + + +
+ +
+ science fiction +
+ + n + + + + fantastyka naukowa + + +
+ +
+ se +
+ + v + + + uppfatta med synen + + widzieć + dostrzegać + + +
+ +
+ seaborgium +
+ + n + + + + seaborg + + +
+ +
+ sed +
+ + n + + + vedertaget bruk + + zwyczaj + obyczaj + + +
+ +
+ sedan +
+ + adv + + + efter någonting + + potem + następnie + + +
+ +
+ sedan +
+ + conjunction + + + + odkąd + od czasu jak + + +
+ +
+ sedan +
+ + n + + + fordon + + limuzyna + + +
+ +
+ sedan +
+ + preposition + + + + od tego czau + odtąd + + +
+ +
+ sedel +
+ + n + + + peng + + banknot + + +
+ +
+ sedermera +
+ + adv + + + längre fram i tiden + + następnie + potem + później + + +
+ +
+ sedesam +
+ + adj + + + som följer striktare normer + + przyzwoity + obyczajny + pruderyjny + + +
+ +
+ sedvänja +
+ + n + + + vedertaget bruk + + zwyczaj + obyczaj + + +
+ +
+ seg +
+ + adj + + + långsam, långrandig eller långtråkig + + nużący + rozwlekły + + + + som kan tänjas utan att brista + + ciągliwy + + + + uthållig, ihärdig, envis, trägen + + wytrzymały + uporczywy + wytrwały + + +
+ +
+ segel +
+ + n + + + tygstycke till båt + + żagiel + + +
+ +
+ segelbåt +
+ + n + + + halv=| + + żaglówka + + +
+ +
+ segelfartyg +
+ + n + + + + żaglowiec + + +
+ +
+ segelflygplan +
+ + n + + + flygplan som drivs framåt av tyngdkraft + + szybowiec + + +
+ +
+ seger +
+ + n + + + vinst + + zwycięstwo + wygrana + + +
+ +
+ segla +
+ + v + + + + żeglować + + +
+ +
+ seglats +
+ + n + + + åktur med segelbåt (eller annat fartyg) + + przejażdżka + + +
+ +
+ segling +
+ + n + + + färd i båt under segel + + żeglowanie + + +
+ +
+ segna +
+ + v + + + sjunka ihop och långsamt falla till marken + + osunąć się + + +
+ +
+ segra +
+ + v + + + + wygrywać + zwyciężać + + +
+ +
+ seismologi +
+ + n + + + + sejsmologia + + +
+ +
+ sej +
+ + n + + + + czarniak + + +
+ +
+ sejd +
+ + n + + + trolldom + + seid + + +
+ +
+ sekatör +
+ + n + + + + sekator + + +
+ +
+ sekel +
+ + n + + + + wiek + + +
+ +
+ sekund +
+ + n + + + tidsenhet + + sekunda + + + + vinkelenhet + + sekunda + + + + musikaliskt intervall + + sekunda + + +
+ +
+ sekundär +
+ + adj + + + som utgör fortsättning på primärutbildning + + średni + + +
+ +
+ selen +
+ + n + + + ett grundämne + + selen + + +
+ +
+ semantik +
+ + n + + + betydelselära + + semantyka + + +
+ +
+ semester +
+ + n + + + avtalad ledighet + + urlop + wczasy + + +
+ +
+ semestra +
+ + v + + + + wakacjować + + +
+ +
+ semifinal +
+ + n + + + + półfinał + + +
+ +
+ semikolon +
+ + n + + + skiljetecknet + + średnik + + +
+ +
+ semiologi +
+ + n + + + + semiotyka + + +
+ +
+ semitisk +
+ + adj + + + som rör folkgrupperna ovan + + semicki + + +
+ +
+ semla +
+ + n + + + vetebulle med mandelmassa och vispgrädde + + bułka + + +
+ +
+ sen +
+ + adj + + + efter väntad eller önskad tidpunkt + + późny + spóźniony + + +
+ +
+ sena +
+ + n + + + bindväv som binder samman muskler med ben + + ścięgno + + + + tråd + + struna + + +
+ +
+ senap +
+ + n + + + krydda + + musztarda + gorczyca + + + + växt + + musztarda + gorczyca + + +
+ +
+ senapsgas +
+ + n + + + oljeliknande vätska + + gaz musztardowy + + +
+ +
+ senare +
+ + adv + + + + później + potem + + +
+ +
+ sent omsider +
+ + adv + + + efter långt dröjsmål + + nareszcie + w końcu + wreszcie + + +
+ +
+ sentimental +
+ + adj + + + + ckliwy + rzewny + sentymentalny + uczuciowy + + +
+ +
+ separatism +
+ + n + + + strävan efter att frigöra ett geografiskt område från en stat + + separatyzm + + +
+ +
+ september +
+ + n + + + årets nionde (9.) månad + + wrzesień + + +
+ +
+ serb +
+ + n + + + person från Serbien + + Serb + + +
+ +
+ serbisk +
+ + adj + + + + serbski + + +
+ +
+ serendipitet +
+ + n + + + förmågan att göra lyckliga upptäckter av en slump + + odkrywczość + + +
+ +
+ serie +
+ + n + + + följd av händelser eller ting + + seria + + + + summan av elementen i en oändlig talföljd + + szereg + + +
+ +
+ serva +
+ + v + + + sätta bollen i spel + + serwować + + + + utföra service på + + dokonywać przeglądu + + +
+ +
+ server +
+ + n + + + + serwer + + +
+ +
+ servil +
+ + adj + + + fjäskande, alltför tjänstvillig + + służalczy + + +
+ +
+ servitris +
+ + n + + + kvinna som arbetar med att servera på en restaurang + + kelnerka + + +
+ +
+ servitör +
+ + n + + + + kelner + + +
+ +
+ session +
+ + n + + + + sesja + + +
+ +
+ sevärdhet +
+ + n + + + något värt att se + + osobliwość + zabytek + + +
+ +
+ sex +
+ + n + + + sexuellt umgänge + + seks + + +
+ +
+ sexa +
+ + n + + + siffran sex + + szóstka + + +
+ +
+ sexdåre +
+ + n + + + + maniak seksualny + + +
+ +
+ sexig +
+ + adj + + + + seksowny + + +
+ +
+ sexsiffrig +
+ + adj + + + som skrivs med sex siffror (d.v.s. 100 000–999 999 om inledande nollor inte är tillåtna) + + sześciocyfrowy + + +
+ +
+ sextant +
+ + n + + + navigationsinstrument + + sekstants + + +
+ +
+ sextonårig +
+ + adj + + + sexton år gammal + + szesnastoletni + + +
+ +
+ sextonåring +
+ + n + + + + szesnastolatek + szesnastolatka + + +
+ +
+ sexualitet +
+ + n + + + + seksualność + + +
+ +
+ sexuell +
+ + adj + + + + seksualny + + +
+ +
+ sexårig +
+ + adj + + + sex år gammal + + sześcioletni + + +
+ +
+ sexåring +
+ + n + + + + sześciolatek + sześciolatka + + +
+ +
+ sfär +
+ + n + + + + sfera + + +
+ +
+ sharia +
+ + n + + + + szariat + + +
+ +
+ shoppa +
+ + v + + + handla + + zakup + + +
+ +
+ sibirisk vinterflickslända +
+ + n + + + individ av arten Sympecma paedisca + + straszka północna + straszka syberyjska + + +
+ +
+ sicilianare +
+ + n + + + person, i synnerhet man, från Sicilien + + Sycylijczyk + + +
+ +
+ siciliansk +
+ + adj + + + som rör Sicilien + + sycylijski + + +
+ +
+ sicksack +
+ + adj + + + + zygzakowaty + + +
+ +
+ sicksack +
+ + adv + + + + zygzakiem + + +
+ +
+ sicksack +
+ + n + + + + zygzak + + +
+ +
+ sida +
+ + n + + + (geometri) begränsande linje + + bok + + + + kroppsdel + + bok + + + + (geometri) begränsande yta + + ściana + + + + del + + strona + bok + + + + i bok + + strona + + + + egenskap + + strona + + +
+ +
+ sidensvans +
+ + n + + + + jemiołuszka + + +
+ +
+ siffra +
+ + n + + + tecken + + cyfra + + + + tal + + cyfra + + +
+ +
+ sig +
+ + pronoun + + + + się + + +
+ +
+ sigill +
+ + n + + + märke i lack eller vax + + pieczęć + + +
+ +
+ signal +
+ + n + + + informationsbärare från en sändare till en eller flera mottagare + + sygnał + + +
+ +
+ signatur +
+ + n + + + namnteckning + + podpis + + +
+ +
+ siklöja +
+ + n + + + + sielawa + + +
+ +
+ sikt +
+ + n + + + möjligheten att se + + widoczność + + + + sorteringsredskap + + rzeszoto + sito + przetak + + +
+ +
+ sila +
+ + v + + + med hjälp av sil skilja beståndsdelar efter storlek + + przesiewać + + + + ta bort fasta partiklar ur en vätska + + filtrować + oczyszczać + odcedzać + przecedzać + + +
+ +
+ sileshår +
+ + n + + + insektsätande växter + + rosiczka + + +
+ +
+ silke +
+ + n + + + tråd som silkesfjärilens larv spinner sin kokong av då den förpuppas + + jedwab + + +
+ +
+ sill +
+ + n + + + + śledź + + +
+ +
+ sillkung +
+ + n + + + fiskart + + król śledziowy + wstęgor królewski + + +
+ +
+ silver +
+ + n + + + metalliskt grundämne + + srebro + + +
+ +
+ silverbröllop +
+ + n + + + + srebrne gody + + +
+ +
+ silverjodid +
+ + n + + + kemisk förening av silver och iod + + jodek srebra + + +
+ +
+ silversulfid +
+ + n + + + kemisk förening av silver och svavel + + siarczek srebra + + +
+ +
+ silvertärna +
+ + n + + + en art (Sterna paradisaea) inom fågelfamiljen tärnor + + rybitwa popielata + + +
+ +
+ simhall +
+ + n + + + badhus för simning + + pływalnia + + +
+ +
+ simma +
+ + v + + + röra sig framåt i vatten + + pływać + + + + flyta + + pływać + + +
+ +
+ simmare +
+ + n + + + + pływak + pływaczka + + +
+ +
+ simning +
+ + n + + + teknik + + pływanie + + + + sport + + pływanie + + +
+ +
+ simulera +
+ + v + + + låtsas, förställa sig + + symulować + + +
+ +
+ sin +
+ + pronoun + + + + swój + + +
+ +
+ sinaitisk +
+ + adj + + + från halvön, berget och öknen Sinai + + synajski + + +
+ +
+ singaporian +
+ + n + + + person från Singapore + + Singapurczyk + Singapurka + + +
+ +
+ singaporiansk +
+ + adj + + + som gäller Singapore eller singaporianer, som är från Singapore + + singapurski + + +
+ +
+ singaporianska +
+ + n + + + kvinna från Singapore + + Singapurka + + +
+ +
+ singular +
+ + n + + + singularis + + liczba pojedyncza + + +
+ +
+ singularis +
+ + n + + + ental + + liczba pojedyncza + + +
+ +
+ sinka +
+ + v + + + orsaka att något går långsammare eller någon blir fördröjd + + opóźniać + wstrzymywać + + + + spilla tid + + grzebać się + marnować czas + opóźniać się + + +
+ +
+ sinnad +
+ + adj + + + som har viss själslig eller känslomässig läggning eller inställning + + nastawiony + nastrojony + usposobiony + + +
+ +
+ sinne +
+ + n + + + sensorisk funktion + + zmysł + + + + själslig läggning + + duch + + +
+ +
+ sinnlig +
+ + adj + + + som avser något av sinnena + + zmysłowy + + + + som kan uppfattas medelst sinnena + + zmysłowy + + + + som utgör vällust + + zmysłowy + + +
+ +
+ sinnrik +
+ + adj + + + fyndig och skarpsinnig + + pomysłowy + przemyślny + zmyślny + + +
+ +
+ sinologi +
+ + n + + + läran om Kina + + sinologia + + +
+ +
+ sinsemellan +
+ + adv + + + + między sobą + wzajemnie + + +
+ +
+ sinus +
+ + n + + + + sinus + + +
+ +
+ sippa +
+ + n + + + Individ av växtart tillhörande sippsläktet , blåsippssläktet eller backsippssläktet + + przylaszczka + sasanka + zawilec + + +
+ +
+ sippa +
+ + v + + + dricka försiktigt i små kvantiteter åt gången + + pociągać + popijać + sączyć + + +
+ +
+ sira +
+ + v + + + smycka, pryda, dekorera + + ozdabiać + przystrajać + zdobić + + +
+ +
+ sirap +
+ + n + + + sockerprodukt + + syrop + + +
+ +
+ sist +
+ + adv + + + + na końcu + + +
+ +
+ sitta +
+ + v + + + befinna sig i vilande läge på bakdelen, med överkroppen vertikal + + siedzieć + + + + ha säte (och stämma) i en beslutande församling + + zasiadać + + +
+ +
+ sitta i samma båt +
+ + v + + + + jechać na tym samym wózku + + +
+ +
+ sitta uppe +
+ + v + + + inte vara sängliggande + + siedzieć + + +
+ +
+ situation +
+ + n + + + + sytuacja + + +
+ +
+ sjabbig +
+ + adj + + + ovårdad, sliten + + niechlujny + wytarty + wyświechtany + + +
+ +
+ sjavig +
+ + adj + + + vårdslös, sjaskig, slarvig + + niechlujny + + +
+ +
+ sjok +
+ + n + + + lager + + płat + tafla + + + + stycke + + kawał + + +
+ +
+ sjuda +
+ + v + + + koka lugnt + + gotować się + wrzeć + + + + livligt pågå + + kipieć + wrzeć + + +
+ +
+ sjuk +
+ + adj + + + inte frisk + + chory + + +
+ +
+ sjukdom +
+ + n + + + + choroba + + +
+ +
+ sjukhus +
+ + n + + + institution för vård + + szpital + + +
+ +
+ sjuklig +
+ + adj + + + som ofta drabbas av sjukdom, ofta av allvarligare slag + + chorowity + + +
+ +
+ sjukligt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet sjuklig + + chorobliwie + + +
+ +
+ sjuksköterska +
+ + n + + + + pielęgniarka + + +
+ +
+ sjukvård +
+ + n + + + professionell verksamhet + + opieka zdrowotna + + +
+ +
+ sjunga +
+ + v + + + frambringa melodier med rösten + + śpiewać + + +
+ +
+ sjunka +
+ + v + + + minska + + opadać + + + + röra sig nedåt; inte flyta + + tonąć + + +
+ +
+ sjunkbomb +
+ + n + + + en sprängladdning (bomb) byggd för att detonera när den sjunkit i vatten till ett visst vattentryck (djup), ett vapen mot ubåtar + + bomba głębinowa + + +
+ +
+ sjusiffrig +
+ + adj + + + som skrivs med sju siffror (d.v.s. 1 000 000–9 999 999 om inledande nollor inte är tillåtna) + + siedmiocyfrowy + + +
+ +
+ sjuttiofemårig +
+ + adj + + + + siedemdziesięciopięcioletni + + +
+ +
+ sjuttonårig +
+ + adj + + + sjutton år gammal + + siedemnastoletni + + +
+ +
+ sjuttonåring +
+ + n + + + + siedemnastolatek + siedemnastolatka + + +
+ +
+ sjuårig +
+ + adj + + + sju år gammal + + siedmioletni + + +
+ +
+ sjuåring +
+ + n + + + + siedmiolatek + siedmiolatka + + +
+ +
+ sjuårskriget +
+ + n + + + krig mellan 1756 och 1763 + + wojna siedmioletnia + + +
+ +
+ själ +
+ + n + + + + dusza + + +
+ +
+ själsfrände +
+ + n + + + extra nära vän + + bratnia dusza + + +
+ +
+ själv +
+ + adv + + + ensam + + sam + sama + samo + + +
+ +
+ själv +
+ + pronoun + + + disjunktiv + + sam + sama + samo + + + + reflexiv + + sam się + sama się + samego siebie + samej siebie + samej sobie + samemu sobie + + +
+ +
+ självbiografi +
+ + n + + + redogörelse om en persons liv skapad av personen själv + + autobiografia + + +
+ +
+ självförtroende +
+ + n + + + nöjdhet med och tro på sig själv, sina kunskaper och färdigheter + + pewność siebie + + +
+ +
+ självförvållad +
+ + adj + + + som man själv har vållat + + samozawiniony + z własnej winy + zawiniony + + +
+ +
+ självgod +
+ + adj + + + mycket bra och förträfflig i egna ögon + + samozadowolenie + zadufany + + +
+ +
+ självisk +
+ + adj + + + + samolubny + + +
+ +
+ självklart +
+ + adv + + + + oczywiście + + +
+ +
+ självmant +
+ + adj + + + som utförs utan maning eller fordran + + dobrowolny + samorzutny + spontaniczny + + +
+ +
+ självmant +
+ + adv + + + (endast) av sig själv + + dobrowolnie + samorzutnie + spontanicznie + + +
+ +
+ självmord +
+ + n + + + det att en individ dödar sig själv + + samobójstwo + + +
+ +
+ självmordsbombare +
+ + n + + + + zamachowiec samobójca + + +
+ +
+ självmördare +
+ + n + + + + samobójca + samobójczyni + + +
+ +
+ självporträtt +
+ + n + + + + autoportret + + +
+ +
+ självständig +
+ + adj + + + självstyrande + + niepodległy + + + + som handlar efter eget kynne + + samodzielny + niezależny + + +
+ +
+ självständighet +
+ + n + + + + niepodległość + + +
+ +
+ sjö +
+ + n + + + ansamling av sötvatten + + jezioro + + + + hav + + morze + + +
+ +
+ sjöhäst +
+ + n + + + + konik morski + pławikonik + + +
+ +
+ sjöman +
+ + n + + + person som arbetar på fartyg + + marynarz + + +
+ +
+ sjöstjärna +
+ + n + + + marina djur + + rozgwiazda + + +
+ +
+ skabb +
+ + n + + + sjukdom + + świerzb + + +
+ +
+ skada +
+ + n + + + + szkoda + uszkodzenie + + +
+ +
+ skadlig +
+ + adj + + + förmögen att skada + + szkodliwy + + +
+ +
+ skaka +
+ + v + + + försätta i skakning + + trząść + potrząsać + wstrząsać + + + + vibrera + + drżeć + dygotać + trząść się + + +
+ +
+ skaka galler +
+ + v + + + sitta i fängelse + + siedzieć za kratkami + + +
+ +
+ skakig +
+ + adj + + + som skakar + + drżący + + +
+ +
+ skal +
+ + n + + + yta + + skórka + + + + yttre skelett + + skorupa + + +
+ +
+ skala +
+ + n + + + ordnad följd av toner + + gama + + + + ordnade markeringar på mätinstrument + + podziałka + + + + storleksförhållande mellan en avbildning och det avbildade föremålet + + skala + + +
+ +
+ skala +
+ + v + + + avlägsna skalet + + obierać + łuskać + + + + ta bort något ytligt, onödigt eller oväsentligt + + pozbyć się + usunąć + + +
+ +
+ skalbagge +
+ + n + + + insektstyp + + chrząszcz + żuk + + +
+ +
+ skalbar +
+ + adj + + + vars kapacitet eller storlek lätt kan anpassas efter skiftande behov + + elastyczny + + +
+ +
+ skall +
+ + n + + + det starka ljud en hund eller varg frambringar + + szczekanie + ujadanie + + +
+ +
+ skalla +
+ + v + + + genljuda + + rozbrzmiewać + rozlegać się + + + + stöta till med huvudet + + główkować + + +
+ +
+ skalle +
+ + n + + + huvud + + pała + łeb + + + + huvudets skelett + + czaszka + czerep + + +
+ +
+ skallerorm +
+ + n + + + + grzechotnik + + +
+ +
+ skallra +
+ + n + + + leksak + + grzechotka + + + + musikinstrument + + grzechotka + gruchawka + + +
+ +
+ skallra +
+ + v + + + göra ljud som en skallra + + grzechotać + + +
+ +
+ skalärprodukt +
+ + n + + + matematik + + iloczyn skalarny + + +
+ +
+ skam +
+ + n + + + känsla av blygsel + + wstyd + hańba + + +
+ +
+ skamlös +
+ + n + + + + bezwstydny + + +
+ +
+ skampåle +
+ + n + + + påle vid vilken en förbrytare offentligen vanäras + + pręgierz + + +
+ +
+ skamsen +
+ + adj + + + + zawstydzony + + +
+ +
+ skandinavisk +
+ + adj + + + + skandynawski + + +
+ +
+ skandium +
+ + n + + + + skand + + +
+ +
+ skanner +
+ + n + + + apparat som omvandlar ljusinformation till binärdata + + skaner + + +
+ +
+ skapa +
+ + v + + + + tworzyć + + +
+ +
+ skapande +
+ + n + + + + stworzenie + + +
+ +
+ skapare +
+ + n + + + person som givit upphov till viss företeelse + + twórca + twórczyni + + +
+ +
+ skarn +
+ + n + + + kalciumsilikatmineral + + skarn + + + + prostituerad + + dziwka + ladacznica + nierządnica + zdzira + + +
+ +
+ skarv +
+ + n + + + fågel + + kormoran + + + + sammanfogning + + złącze + spoina + szew + + +
+ +
+ skarvyxa +
+ + n + + + + ciesak + + +
+ +
+ skata +
+ + n + + + fågel + + sroka + + +
+ +
+ skatt +
+ + n + + + avgift + + podatek + + + + dyrbarheter + + skarb + + +
+ +
+ skattebetalare +
+ + n + + + + podatnik + + +
+ +
+ skatteparadis +
+ + n + + + + raj podatkowy + + +
+ +
+ skava +
+ + v + + + gnida emot på ett obehagligt eller irriterande vis + + ocierać + + + + gnida, skrapa + + skrobać + trzeć + + + + inte gå ihop; inte stämma + + zgadzać się + zgrzytać + + +
+ +
+ skavank +
+ + n + + + liten skada eller defekt, mindre fel eller brist + + defekt + usterka + mankament + + +
+ +
+ skavsår +
+ + n + + + skavsår + + otarcie + + +
+ +
+ ske +
+ + v + + + + zdarzać się + odbywać się + stawać się + + +
+ +
+ sked +
+ + n + + + + łyżka + łyżeczka + + +
+ +
+ skela +
+ + v + + + rikta ögonen åt olika håll + + zezować + + +
+ +
+ skelett +
+ + n + + + stomme i djurs kroppar + + szkielet + kościec + + +
+ +
+ skelögd +
+ + adj + + + som har skelögdhet + + zezowaty + + +
+ +
+ sken +
+ + n + + + det att skena i väg + + poniesienie + szpula + + + + falskt intryck + + pozory + pozór + + + + intryck som ger insikt om något + + światło + + + + ljus + + blask + łuna + światło + + +
+ +
+ skena +
+ + n + + + långsmal anordning + + szyna + listwa + + +
+ +
+ skena +
+ + v + + + rusa okontrollerat + + ponieść + + +
+ +
+ skenhelig +
+ + adj + + + + obłudny + + +
+ +
+ skepp +
+ + n + + + arkitektur + + nawa + + + + stor båt + + statek + + +
+ +
+ skev +
+ + adj + + + som böjer av eller viker åt sidan + + skośny + skrzywiony + ukośny + + + + som visar fel eller åt fel håll + + błędny + fałszywy + mylny + opaczny + skrzywiony + + +
+ +
+ skevkropp +
+ + n + + + ring + + pierścień z dzieleniem + + +
+ +
+ skick +
+ + n + + + allmänt bruk + + zwyczaj + obyczaj + + + + personligt uppträdande + + obejście + ogłada + + + + tillstånd + + stan + kondycja + + +
+ +
+ skicka +
+ + v + + + anpassa sig + + dopasować się + + + + bete sig korrekt + + sprawować się + + + + passa sig + + nadawać się + pasować + + + + sända + + wysyłać + posyłać + przesyłać + + +
+ +
+ skickad +
+ + adj + + + lämpad, lämplig + + odpowiedni + stosowny + właściwy + + +
+ +
+ skida +
+ + n + + + idrottsredskap + + narta + + +
+ +
+ skidåkare +
+ + n + + + + narciarz + narciarka + + +
+ +
+ skifta +
+ + v + + + fördela + + dzielić + podzielać + rozdzielać + + + + förändra sig + + zmieniać się + + + + variera + + zmieniać się + + + + ändra + + wymieniać + zamieniać + zmieniać + + +
+ +
+ skiftnyckel +
+ + n + + + verktyg + + klucz francuski + + +
+ +
+ skild +
+ + adj + + + 2. frånskild + + rozwiedziony + + +
+ +
+ skiljetecken +
+ + n + + + tecken utöver bokstäverna som används i skrift + + znak interpunkcyjny + znak przestankowy + + +
+ +
+ skillnad +
+ + n + + + det att två eller flera föremål är eller ter sig olika + + różnica + + +
+ +
+ skilsmässa +
+ + n + + + + rozwód + + +
+ +
+ skimmer +
+ + n + + + det att skimra, glans, sken + + blask + połysk + + +
+ +
+ skimra +
+ + v + + + lysa svagt, särskilt med flämtande ljus + + błyszczeć + połyskiwać + świecić + + +
+ +
+ skina +
+ + v + + + lysa starkt + + świecić + błyszczeć + lśnić + promieniować + + +
+ +
+ skina igenom +
+ + v + + + synas igenom + + przeświecać + prześwitywać + + + + synas tydligt + + ukazywać się + uwidaczniać się + + +
+ +
+ skinka +
+ + n + + + grisens bakdel + + szynka + + +
+ +
+ skipa +
+ + v + + + få till stånd något, fastställa, stadga, förordna + + ustanawiać + zaprowadzić + + +
+ +
+ skiss +
+ + n + + + utkast till ett större arbete (t ex till en målning) + + szkic + + +
+ +
+ skissera +
+ + v + + + + szkicować + + +
+ +
+ skit +
+ + n + + + + gówno + + +
+ +
+ skitbra +
+ + adj + + + mycket bra, jättebra + + zajebisty + + +
+ +
+ skitdålig +
+ + adj + + + mycket dålig, jättedålig + + chujowy + + +
+ +
+ skitig +
+ + adj + + + smutsig + + brudny + + +
+ +
+ skjorta +
+ + n + + + + koszula + + +
+ +
+ skjul +
+ + n + + + mindre byggnad + + szopa + buda + komórka + + +
+ +
+ skjutning +
+ + n + + + det att skjuta + + strzelanie + + +
+ +
+ skjuts +
+ + n + + + det att få (gratis) åktur + + podrzucenie + podwiezienie + + + + impuls eller stimulans som sätter fart på något + + impuls + stymulacja + + + + knuff därigenom något förlorar balansen eller sätts i rörelse + + pchnięcie + popchnięcie + + +
+ +
+ skjutvapen +
+ + n + + + vapen som kan avlossa skott + + broń palna + + +
+ +
+ sko +
+ + n + + + fotbeklädnad + + but + podkowa + trzewik + łapeć + + +
+ +
+ sko +
+ + v + + + fästa hästsko + + podkuwać + kuć + obuwać + + +
+ +
+ skoborste +
+ + n + + + + szczotka do butów + + +
+ +
+ skock +
+ + n + + + obestämt antal människor eller djur i en oordnad grupp + + stado + chmara + gromada + + +
+ +
+ skog +
+ + n + + + område av träd + + las + puszcza + + +
+ +
+ skogbevuxen +
+ + adj + + + med skog växande uppå + + zalesiony + + +
+ +
+ skogssnäppa +
+ + n + + + + samotnik + + +
+ +
+ skogstokig +
+ + adj + + + totalt galen + + szalony + wściekły + + +
+ +
+ skogsvetenskap +
+ + n + + + läran om skogens utnyttjande och skogsråvarans förädling + + leśnictwo + nauki leśne + + +
+ +
+ skogsödla +
+ + n + + + reptilart + + jaszczurka żyworodna + + +
+ +
+ skohorn +
+ + n + + + + łyżka do butów + + +
+ +
+ skoj +
+ + n + + + något skojigt + + radość + ubaw + + +
+ +
+ skoja +
+ + v + + + bedra + + oszukiwać + + + + skämta + + żartować + + +
+ +
+ skola +
+ + n + + + institution + + szkoła + + +
+ +
+ skola +
+ + v + + + utbilda + + szkolić + + +
+ +
+ skolbuss +
+ + n + + + + autobus szkolny + + +
+ +
+ skolk +
+ + n + + + + wagary + + +
+ +
+ skolka +
+ + v + + + + wagarować + + +
+ +
+ skolkare +
+ + n + + + person som (ofta) skolkar + + wagarowicz + wagarowiczka + + +
+ +
+ skolmatsal +
+ + n + + + + stołówka szkolna + + +
+ +
+ skomakare +
+ + n + + + hantverkare som tillverkar skor + + szewc + + +
+ +
+ skopa +
+ + n + + + mindre eller större (halvklotformat) kärl med handtag, avsett att ösa med + + czerpak + + +
+ +
+ skopa +
+ + v + + + ösa med skopa + + polewać + rozlewać + + +
+ +
+ skorpa +
+ + n + + + hårt skikt + + skorupa + + +
+ +
+ skorra +
+ + v + + + avge ett mycket hest ljud + + chrypieć + + +
+ +
+ skorsten +
+ + n + + + konstruktion som leder bort rök + + komin + + +
+ +
+ skosnöre +
+ + n + + + snöre för att fästa skor vid fötter + + sznurowadło + + +
+ +
+ skosula +
+ + n + + + undersida på en sko + + podeszwa + + +
+ +
+ skotsk +
+ + adj + + + som rör Skottland + + szkocki + + +
+ +
+ skott +
+ + n + + + avskjutning av något med hjälp av vapen + + strzał + wystrzał + + + + det att sätta en boll i rörelse mot målet + + strzał + + + + det som avskjuts med hjälp av vapen + + strzał + kula + pocisk + wystrzał + + + + skiljevägg + + gródź + + + + växtdel + + pęd + + +
+ +
+ skotta +
+ + v + + + medelst en skyffel flytta bort snö + + odgarniać + śnieg + + +
+ +
+ skotte +
+ + n + + + person från Skottland + + Szkot + Szkotka + + +
+ +
+ skottkärra +
+ + n + + + vagn med ett hjul + + taczka + taczki + + +
+ +
+ skottår +
+ + n + + + + rok przestępny + + +
+ +
+ skov +
+ + n + + + mellanperiod som skiljer sig från de föregående och efterföljande perioderna + + etap + faza + + + + sjukdomsanfall: övergång av sjukdomstillstånd till ett mer intensivt skede + + atak + nasilenie + + +
+ +
+ skraj +
+ + adj + + + rädd, räddhågsen + + w strachu + wystraszony + + +
+ +
+ skral +
+ + adj + + + krasslig + + słaby + wątły + + + + om vind (sjöterm) + + słaby + + + + underhaltig + + kiepski + lichy + marny + + +
+ +
+ skramla +
+ + v + + + producera ett ljud + + brzękać + pobrzękiwać + + + + samla ihop en mindre mängd pengar + + zbierać + + +
+ +
+ skrank +
+ + n + + + avbalkning, balustrad, räcke + + balustrada + bariera + + +
+ +
+ skratt +
+ + n + + + det att skratta + + śmiech + + +
+ +
+ skratta +
+ + v + + + visa uttryck för något man finner humoristiskt + + śmiać się + + +
+ +
+ skred +
+ + n + + + ras av löst material såsom snö eller jord + + lawina + osunięcie + + +
+ +
+ skrev +
+ + n + + + område på ett par byxor där de delar sig till två byxben + + krocze + krok + + + + området mellan innanlåren (där könsorganen sitter) + + krocze + + +
+ +
+ skrida +
+ + v + + + (om process, arbete) gå, fortskrida + + posuwać się + + + + (om tid) gå, lida, förflyta, ofta långsamt + + upływać + + + + gå långsamt och högtidligt + + kroczyć + + + + övergå till att utföra något + + przystąpić + zabrać się + + +
+ +
+ skrida till verket +
+ + v + + + sätta igång med något + + zabrać się do dzieła + + +
+ +
+ skridsko +
+ + n + + + + łyżwa + + +
+ +
+ skridskoåkare +
+ + n + + + person som åker skridskor + + łyżwiarka + łyżwiarz + + +
+ +
+ skridskoåkning +
+ + n + + + färd på is medelst skridsko + + łyżwiarstwo + + +
+ +
+ skriftlig +
+ + adj + + + + pisemny + + +
+ +
+ skriftligen +
+ + adv + + + i skrift + + pisemnie + + +
+ +
+ skrika +
+ + n + + + kråkfågel av någon av de två arterna lavskrika och nötskrika + + sójka + + +
+ +
+ skrika +
+ + v + + + (om djur) frambringa ett läte som liknar ett skrik + + krzyczeć + + + + (om föremål) frambringa ett ljud som mer eller mindre liknar ett skrik + + skrzypieć + zgrzytać + + + + med hjälp av hög och kraftig röst frambringa starka ljud + + krzyczeć + wołać + wrzeszczeć + + +
+ +
+ skrin +
+ + n + + + ask med lock för förvaring + + szkatułka + pudełko + puzderko + + +
+ +
+ skrinlägga +
+ + v + + + uppskjuta på obestämd tid + + odkładać do szuflady + zawieszać na kołku + + +
+ +
+ skriva +
+ + v + + + skapa en text + + pisać + napisać + + +
+ +
+ skriva ned +
+ + v + + + skriva vad som sägs i ett samtal för att spara innehållet i samtalet eller valda delar därur + + zapisać + zapisywać + + +
+ +
+ skriva ut +
+ + v + + + med elektronisk skrivare + + drukować + wydrukować + + +
+ +
+ skrivare +
+ + n + + + datortillbehör + + drukarka + + +
+ +
+ skrivbord +
+ + n + + + data + + pulpit + + + + möbel + + biurko + + +
+ +
+ skrivmaskin +
+ + n + + + + maszyna do pisania + + +
+ +
+ skrivning +
+ + n + + + det att skriva + + pisanie + + +
+ +
+ skrock +
+ + n + + + vidskepelse + + przesąd + zabobon + + +
+ +
+ skrockfull +
+ + adj + + + som tror på skrock + + przesądny + zabobonny + + +
+ +
+ skrot +
+ + n + + + metallavfall + + złom + + +
+ +
+ skrov +
+ + n + + + djurkropp + + korpus + tułów + + + + fartygskropp + + kadłub + korpus + + +
+ +
+ skrovlig +
+ + adj + + + (om röst) sträv, rostig, hes, rosslig + + chrapliwy + chropawy + ochrypły + + + + (om yta) grov, ojämn, knölig + + chropawy + chropowaty + kostropaty + nierówny + szorstki + + +
+ +
+ skrubba +
+ + v + + + gnida under hårt tryck + + szorować + trzeć + + + + grovhyvla, grovfila, grovsvarva + + strugać + + + + skrapa mot något ojämnt och hårt + + drapać + skrobać + + +
+ +
+ skrubbskädda +
+ + n + + + + stornia + + +
+ +
+ skrud +
+ + n + + + praktfull dräkt + + strój + szata + + +
+ +
+ skrumpen +
+ + adj + + + skrynklig, förtorkad + + pomarszczony + skurczony + zeschnięty + zmięty + + +
+ +
+ skrumpna +
+ + v + + + bli skrumpen, skrympa + + kurczyć się + marszczyć się + usychać + + +
+ +
+ skruv +
+ + n + + + gängad liten metallstav + + śruba + wkręt + + + + sätt för en boll att rotera och vrida sig + + podkręcenie + + +
+ +
+ skruvmejsel +
+ + n + + + handverktyg som används för att skruva fast och loss skruvar + + wkrętak + śrubokręt + + +
+ +
+ skruvstäd +
+ + n + + + ett verktyg, varmed ett arbetsstycke fasthålls under bearbetning + + imadło + + +
+ +
+ skrymma +
+ + v + + + ta upp (mycket) stor plats + + dużo + + +
+ +
+ skrymmande +
+ + adj + + + som ta upp (mycket) stor plats + + dużo + + +
+ +
+ skrymsle +
+ + n + + + litet undanskymt utrymme + + zakamarek + zakątek + + +
+ +
+ skryta +
+ + v + + + tala om hur bra man själv är + + przechwalać się + + +
+ +
+ skrytsam +
+ + adj + + + som skryter mycket + + chełpliwy + przechwalający się + + +
+ +
+ skräckslagen +
+ + adj + + + + przerażony + przestraszony + + +
+ +
+ skräda +
+ + v + + + rensa, avskilja dugligt från odugligt + + czyścić + przebierać + + +
+ +
+ skräda orden +
+ + v + + + säga sin mening rakt på sak + + nazywać rzeczy po imieniu + nie owijać w bawełnę + nie przebierać w słowach + + +
+ +
+ skrädda +
+ + v + + + skära till och sy kläder + + kroić + + +
+ +
+ skräddare +
+ + n + + + insekter + + nartnikowate + + + + yrke + + krawiec + + +
+ +
+ skräddarsydd +
+ + adj + + + speciellt tillverkad eller anpassad + + dopasowany + dostosowany + przystosowany + + +
+ +
+ skräll +
+ + n + + + kraftigt och plötsligt oljud + + huk + trzask + łomot + łoskot + + + + sammanbrott + + krach + + + + sensation, överraskning, oväntat resultat + + niespodzianka + sensacja + + +
+ +
+ skrälla +
+ + v + + + avge ett högt, ekande ljud + + dzwonić + grzmieć + trzaskać + + +
+ +
+ skrälle +
+ + n + + + gammal, skröplig varelse (ofta människa) + + piernik + próchno + + + + nedslitet, gammalt föremål + + grat + gruchot + + +
+ +
+ skrämma +
+ + v + + + göra rädd + + przestraszyć + + +
+ +
+ skrämsel +
+ + n + + + det att bli skrämd eller förskräckt + + przestrach + + +
+ +
+ skrän +
+ + n + + + högljutt skrik + + wrzask + wycie + + +
+ +
+ skräna +
+ + v + + + skrika högljutt + + wrzeszczeć + wyć + + +
+ +
+ skränig +
+ + adj + + + högljudd + + rozwrzeszczany + wrzaskliwy + + +
+ +
+ skränka +
+ + v + + + böja ut + + wyginać + + + + göra sned, snedställa + + odchylać + + +
+ +
+ skräp +
+ + n + + + oanvändbara föremål + + graty + rupiecie + + + + sopor + + śmieci + odpadki + + +
+ +
+ skräpa +
+ + v + + + ligga som skräp + + poniewierać się + walać się + + +
+ +
+ skrål +
+ + n + + + det att skråla + + ryk + wrzask + + +
+ +
+ skråla +
+ + v + + + föra oväsen med högljudd sång + + wrzeszczeć + wydzierać się + + + + tjuta av sorg + + lamentować + zawodzić + + +
+ +
+ skråväsen +
+ + n + + + hantverkstidens organisation av produktionen + + cech + + +
+ +
+ skröna +
+ + n + + + fantasi + + bujda + + +
+ +
+ skröplig +
+ + adj + + + svag, klen, bräcklig + + mizerny + wątły + zniedołężniały + + +
+ +
+ skuffelse +
+ + n + + + + rozczarowanie + + +
+ +
+ skugga +
+ + n + + + mörkare område + + cień + + +
+ +
+ skugga +
+ + v + + + skapa skugga + + zacieniać + + +
+ +
+ skuld +
+ + n + + + penningskuld + + dług + + + + skuldbörda + + wina + + +
+ +
+ skuldra +
+ + n + + + + ramię + + +
+ +
+ skulptur +
+ + n + + + konstverk + + rzeźba + + +
+ +
+ skulptör +
+ + n + + + konstnär + + rzeźbiarz + rzeźbiarka + + +
+ +
+ skum +
+ + n + + + + piana + + +
+ +
+ skumögd +
+ + adj + + + med svag syn + + niedowidzący + ślepawy + + +
+ +
+ skunk +
+ + n + + + individ från däggdjursfamiljen skunkar + + skunks + + +
+ +
+ skur +
+ + n + + + plötsligt, kortvarigt regn + + nawałnica + ulewa + + + + stor mängd, svärm + + grad + + +
+ +
+ skuta +
+ + n + + + skepp, fartyg + + statek + szkuta + + +
+ +
+ skutta +
+ + v + + + hoppa, springa på ett hoppande sätt + + podskakiwać + dawać susa + kicać + + +
+ +
+ skval +
+ + n + + + (ljudet av) rinnande, droppande vatten (under en längre tid) + + siąpienie + + + + intetsägande prat (som pågår i en strid ström) + + paplanie + + + + musik som upplevs som oinspirerad och enformig, som saknar känsla och inlevelse + + muzyka lakka + + +
+ +
+ skvalpa +
+ + v + + + vara i vågrörelse och ge ifrån sig plaskande ljud + + chlupać + chlupotać + pluskać + + +
+ +
+ skvattram +
+ + n + + + arten skvattram + + bagno zwyczajne + + +
+ +
+ sky +
+ + n + + + himmel + + niebo + + + + moln + + chmura + + + + sås + + sos + + +
+ +
+ sky +
+ + v + + + undvika att möta eller komma i närheten av + + unikać + stronić + wystrzegać się + + +
+ +
+ skydd +
+ + n + + + föremål som skyddar + + ochrona + osłona + + + + försvarande + + ochrona + + +
+ +
+ skydda +
+ + v + + + + chronić + + +
+ +
+ skyddsling +
+ + n + + + någon som står under beskydd av någon prominentare person + + podopieczna + podopieczny + pupil + pupilka + + +
+ +
+ skyffel +
+ + n + + + handredskap för att samla och lyfta upp samt flytta material + + sipa + szufla + + +
+ +
+ skygg +
+ + adj + + + blyg och osäker + + nieśmiały + + + + tillbakadragen + + nieśmiały + + + + skrämd + + bojaźliwy + lękliwy + płochliwy + + +
+ +
+ skygglapp +
+ + n + + + lapp på betsel som gör att hästen inte ser åt sidan + + klapka + + + + vägran att se verkligheten på ett objektivt sätt + + klapki na oczach + + +
+ +
+ skyla +
+ + v + + + dölja, hölja + + kryć + ukrywać + zakrywać + + +
+ +
+ skyldig +
+ + adj + + + som begått något + + winny + + +
+ +
+ skymf +
+ + n + + + förolämpning, kränkning, hån + + afront + dyshonor + obelga + potwarz + zniewaga + + +
+ +
+ skymma +
+ + v + + + fördunkla, dölja + + zaciemniać + + + + mörkna + + zmierzchać + ściemniać się + + + + vara i vägen + + zakrywać + zasłaniać + + +
+ +
+ skymning +
+ + n + + + + zmierzch + + +
+ +
+ skynda +
+ + v + + + göra något snabbt + + śpieszyć się + + +
+ +
+ skynke +
+ + n + + + stort, enkelt och tunt tygstycke + + okrycie + pokrowiec + płachta + + +
+ +
+ skyskrapa +
+ + n + + + hög byggnad + + wieżowiec + drapacz chmur + + +
+ +
+ skytt +
+ + n + + + astrologi + + Strzelec + + + + person som skjuter + + strzelec + + +
+ +
+ skägg +
+ + n + + + ansiktsbehåring + + broda + + +
+ +
+ skäggig +
+ + adj + + + som det växer skägg från + + brodaty + + +
+ +
+ skägglös +
+ + adj + + + + bezbrody + + +
+ +
+ skäggmes +
+ + n + + + + wąsatka + + +
+ +
+ skäkta +
+ + n + + + vägglus + + pluskwa + + +
+ +
+ skäl +
+ + n + + + orsak, anledning + + powód + przyczyna + + +
+ +
+ skäll +
+ + n + + + ljud från hund + + szczekanie + ujadanie + + + + tillrättavisning + + bura + reprymenda + + +
+ +
+ skälla +
+ + n + + + liten öppen klocka + + dzwonek + + +
+ +
+ skälla +
+ + v + + + producera det ljud som en hund kan producera + + szczekać + ujadać + + + + säga något förolämpande + + wymyślać + wyzywać + + + + tala eller skrika upprört + + skrzyczeć + złajać + + +
+ +
+ skälla ut +
+ + v + + + + besztać + ochrzaniać + wyzywać + zjebać + łajać + + +
+ +
+ skälva +
+ + n + + + tillståndet att skälva + + dreszcze + + +
+ +
+ skälva +
+ + v + + + skaka häftigt + + drżeć + dygotać + trząść się + + +
+ +
+ skälvande +
+ + adj + + + presensparticip av skälva + + drżący + + +
+ +
+ skämma +
+ + v + + + vanställa, vanpryda, misskläda + + psuć + szpecić + + +
+ +
+ skämmas +
+ + v + + + känna skam + + wstydzić się + płonąć ze wstydu + + +
+ +
+ skämt +
+ + n + + + handling eller yttrande med syfte att vara humoristisk + + dowcip + kawał + żart + + + + något som inte förtjänar att tas på allvar + + żart + + +
+ +
+ skämta +
+ + v + + + + żartować + + +
+ +
+ skända +
+ + v + + + bringa skam eller vanära + + bezcześcić + profanować + hańbić + + +
+ +
+ skänk +
+ + n + + + förvaringsmöbel för porslin + + bufet + kredens + + + + gåva, present + + podarunek + prezent + + +
+ +
+ skär +
+ + adj + + + ren och klar + + czysty + + +
+ +
+ skär +
+ + n + + + klippa eller mindre klippö som höjer sig blott en liten bit över vattnet + + szkier + + +
+ +
+ skära +
+ + n + + + handverktyg + + sierp + + + + lysande del av månen + + półksiężyc + + + + växt av släktet Bidens + + uczep + + +
+ +
+ skära +
+ + v + + + dela något med vasst blad + + ciąć + krajać + rżnąć + + + + få skärsår + + skaleczyć się + + + + koagulera, ysta sig + + zsiadać się + ściąć się + + + + möta och korsa + + przecinać + + +
+ +
+ skära tänder +
+ + v + + + gnissla med tänderna + + zgrzytać zębami + + + + vara ilsken + + zgrzytać zębami + + +
+ +
+ skärgård +
+ + n + + + + archipelag + + +
+ +
+ skärm +
+ + n + + + anordning som placeras mellan något störande och något som skyddas + + ekran + parawan + + + + bildskärm + + ekran + + + + tunt föremål som bilder projiceras på + + ekran + + + + något som skyddar mot något + + ochrona + osłona + piecza + + +
+ +
+ skärmdump +
+ + n + + + + zrzut ekranu + + +
+ +
+ skärmsläckare +
+ + n + + + datorprogram + + wygaszacz ekranu + + +
+ +
+ skärmytsling +
+ + n + + + mindre väpnad konflikt + + potyczka + + +
+ +
+ skärp +
+ + n + + + rem som binds om midjan + + pasek + + +
+ +
+ skärra +
+ + v + + + skrämma upp + + wystraszyć + + +
+ +
+ skärrad +
+ + adj + + + skrämd; nervös; uppjagad + + wystraszony + zaganiany + + +
+ +
+ skärseld +
+ + n + + + andligt reningsbad + + czyściec + + +
+ +
+ skärtorsdag +
+ + n + + + kristen högtidsdag som infaller torsdagen före påsk + + Wielki Czwartek + + +
+ +
+ skärv +
+ + n + + + liten slant + + grosz + + +
+ +
+ skärva +
+ + n + + + (överfört) brottstycke av något + + fragment + okruch + + + + bit av sönderslaget glas eller annat hårt material + + odłamek + okruch + + +
+ +
+ skådespelare +
+ + n + + + person som uppträder på en teater eller i en film + + aktor + aktorka + + +
+ +
+ skådespelerska +
+ + n + + + kvinnlig skådespelare + + aktorka + + +
+ +
+ skål +
+ + interjection + + + utrop före dryck + + na zdrowie + + +
+ +
+ skål +
+ + n + + + behållare + + misa + + +
+ +
+ skåp +
+ + n + + + slutet förvaringsutrymme + + szafa + + +
+ +
+ skåpa ut +
+ + v + + + skoningslöst kritisera + + czepiać się + napadać + naskakiwać + + + + överlägset besegra (motståndare eller medtävlare) + + pobić na głowę + prześcignąć + zdystansować + + +
+ +
+ skåra +
+ + n + + + liten, långsmal inskärning + + karb + nacięcie + + +
+ +
+ sköldkörtel +
+ + n + + + endokrin körtel + + tarczyca + + +
+ +
+ sköldpadda +
+ + n + + + reptil + + żółw + + +
+ +
+ skölja +
+ + v + + + rengöra med vätska|halv= + + płukać + + +
+ +
+ skönhet +
+ + n + + + det att vara vacker + + piękno + piękność + + + + vacker kvinna + + piękność + + +
+ +
+ skönja +
+ + v + + + ana sig se + + dostrzegać + ujrzeć + + +
+ +
+ skönlitteratur +
+ + n + + + litteratur som berättar en historia i syfte att underhålla eller väcka diskussion + + literatura piękna + + +
+ +
+ skönmåla +
+ + v + + + framställa som bättre än i verkligheten + + idealizować + upiększać + + +
+ +
+ skönt +
+ + adv + + + + pięknie + + +
+ +
+ skör +
+ + adj + + + ömtålig + + kruchy + łamliwy + delikatny + wątły + + +
+ +
+ skörbjugg +
+ + n + + + sjukdom + + szkorbut + + +
+ +
+ skördetröska +
+ + n + + + motorredskap för att skörda och tröska spannmål + + kombajn + + +
+ +
+ sköta +
+ + v + + + ta hand om + + zachowywać się + zarządzać + + + + uppföra sig + + zachowywać się + + +
+ +
+ sköte +
+ + n + + + + łono + + +
+ +
+ sladd +
+ + n + + + elkabel + + kabel + sznur + przewód + + + + rörelse hos ett hjulförsett fordon + + poślizg + + +
+ +
+ sladder +
+ + n + + + skvaller, löst prat (om andra personer) + + gadanina + paplanina + plotki + + +
+ +
+ sladdra +
+ + v + + + skvallra + + plotkować + + +
+ +
+ sladdrig +
+ + adj + + + som saknar fasthet, spänst och styrsel + + sflaczały + zwiotczały + + +
+ +
+ slafa +
+ + v + + + sova, ha som sovplats + + kimnąć się + przespać się + + +
+ +
+ slag +
+ + n + + + del av kavaj + + klapa + wyłóg + + + + hård träff + + uderzenie + cios + raz + + + + kort tidsrymd + + chwila + + + + ljud från klocka + + uderzenie + bicie + wybicie + + + + militär konfrontation + + bitwa + walka + + + + plötslig svår motgång + + cios + porażka + + + + variant + + gatunek + rodzaj + typ + + +
+ +
+ slagfält +
+ + n + + + fält (plats) där ett slag äger rum + + pole bitwy + + +
+ +
+ slagsmål +
+ + n + + + + bójka + + +
+ +
+ slaktare +
+ + n + + + Yrke + + rzeźnik + + +
+ +
+ slang +
+ + n + + + böjligt rör + + wąż + + + + uppblåsbar innerring i fordonsdäck + + dętka + + + + vardagligt gruppspråk + + slang + + +
+ +
+ slank +
+ + adj + + + smal och smidig + + szczupły + smukły + wysmukły + + +
+ +
+ slant +
+ + n + + + + grosz + moneta + + +
+ +
+ slanta +
+ + v + + + betala + + zabulić + zapłacić + + +
+ +
+ slapp +
+ + adj + + + avslappnad, inte spänd + + luźny + swobodny + + + + lat, som inte orkar + + bezsilny + ociężały + ospały + + +
+ +
+ slappa +
+ + v + + + vara overksam + + rozluźniać się + rozprężać się + + +
+ +
+ slapstick +
+ + n + + + komik som skildrar fysiska händelseförlopp på ett överdrivet sätt + + slapstick + + +
+ +
+ slav +
+ + n + + + etnisk tillhörighet + + Słowianin + + + + ofri person + + niewolnik + niewolnica + + +
+ +
+ slaveri +
+ + n + + + + niewolnictwo + + +
+ +
+ slavistik +
+ + n + + + läran om de slaviska språken och kulturen + + slawistyka + + +
+ +
+ slem +
+ + adj + + + dålig, usel + + niecny + niegodziwy + + +
+ +
+ slem +
+ + n + + + trögt flytande klibbig vätska (från en levande organism) + + śluz + + + + vätskor som påminner om den ovan beskrivna substansen + + śluz + + +
+ +
+ slemhinna +
+ + n + + + slemtäckt hinna som täcker kroppslig hålighet eller kanal + + błona śluzowa + + +
+ +
+ slev +
+ + n + + + för att ösa upp + + chochla + warząchew + + +
+ +
+ slicka +
+ + v + + + dra tungan längs något + + lizać + + +
+ +
+ slida +
+ + n + + + 1. kvinnligt könsorgan + + pochwa + + +
+ +
+ slidhornsdjur +
+ + n + + + Bovidae, en familj i underordningen idisslare + + krętorogie + + +
+ +
+ slingra +
+ + v + + + försöka undvika att ta ansvar för konsekvenserna av sitt handlande + + wykręcać się + + + + krypa och böja sig i slingor + + wić się + + + + linda (sig) i slingor kring något + + oplatać (się) + owijać (się) + + +
+ +
+ slinka +
+ + v + + + omärkligt förflytta sig + + przekradać + + +
+ +
+ slipa +
+ + v + + + medelst ett redskap göra viss yta slät (genom att nöta bort små partiklar) + + szlifować + wygładzać + + +
+ +
+ slippa +
+ + v + + + (snabbt och obemärkt) förflytta sig med en glidande rörelse + + przemknąć się + prześlizgnąć się + + + + inte behöva göra något + + nie potrzebować + unikać + + +
+ +
+ slips +
+ + n + + + + krawat + + +
+ +
+ slira +
+ + v + + + glida, sladda + + buksować + wpaść w poślizg + zarzucać + ślizgać się + + + + uttrycka sig svävande + + kręcić + lawirować + + +
+ +
+ slita +
+ + v + + + arbeta hårt + + harować + tyrać + + + + nöta genom långvarig användning + + wycierać + zdzierać + + + + rycka och dra hårt + + rwać + szarpać + + + + ta sig loss + + wyrwać się + zrywać się + + +
+ +
+ sliten +
+ + adj + + + (om person) trött; utmattad; utarbetad + + sterany + wyczerpany + + + + som slitits + + zdarty + znoszony + zużyty + + +
+ +
+ sloka +
+ + v + + + slappt eller slakt hänga ned + + oklapnąć + opaść + zwisać + + +
+ +
+ slott +
+ + n + + + påkostad stor och praktfull byggnad + + zamek + + +
+ +
+ slovak +
+ + n + + + + Słowak + + +
+ +
+ slovakisk +
+ + adj + + + + słowacki + + +
+ +
+ slovakiska +
+ + n + + + kvinna + + Słowaczka + + + + språk + + słowacki + + +
+ +
+ sloven +
+ + n + + + + Słoweniec + + +
+ +
+ slovenska +
+ + n + + + språk + + słoweński + + +
+ +
+ sluddra +
+ + v + + + tala mycket otydligt + + bełkotać + mamrotać + + +
+ +
+ slug +
+ + adj + + + intellektuellt begåvad; klok + + sprytny + bystry + z pomyślunkiem + + + + skicklig på att nå sina mål genom att finna okonventionella lösningar; listig + + chytry + sprytny + cwany + przebiegły + + +
+ +
+ sluka +
+ + v + + + svälja något stort + + pożerać + pochłaniać + połykać + + +
+ +
+ slump +
+ + n + + + tillfällighet + + przypadek + + +
+ +
+ slumpmässig +
+ + adj + + + som beror på chans + + przypadkowy + + +
+ +
+ slumra +
+ + v + + + sova lätt och kortvarigt + + drzemać + + +
+ +
+ slumra till +
+ + v + + + somna, falla i slummer + + zdrzemnąć się + + +
+ +
+ slunga +
+ + n + + + kastredskap som är avsett för att skjuta iväg projektiler + + proca + + +
+ +
+ slunga +
+ + v + + + kasta snabbt och våldsamt + + ciskać + miotać + + +
+ +
+ sluss +
+ + n + + + bassäng med variabelt vattenstånd + + śluza + + +
+ +
+ slut +
+ + adj + + + som inte längre finns, som har upphört eller förbrukats + + skończony + wyczerpany + + + + utan förmåga, förbru­kad + + wyczerpany + wykończony + + +
+ +
+ slut +
+ + n + + + där något upphör eller når en gräns + + koniec + zakończenie + kres + schyłek + + +
+ +
+ sluta +
+ + v + + + upphöra + + kończyć + + +
+ +
+ slutföra +
+ + v + + + utföra de sista delarna i en arbetsuppgift, ett projekt eller liknande, så att inget mer återstår att göra med uppgiften (projektet) + + ukończyć + zakończyć + + +
+ +
+ slutlig +
+ + adj + + + + końcowy + ostateczny + + +
+ +
+ slutsats +
+ + n + + + + wniosek + + +
+ +
+ slutta +
+ + v + + + luta nedåt + + opadać + pochylać się + + +
+ +
+ sluttamp +
+ + n + + + avslutande eller (allra) sista skede + + ostatnia faza + + +
+ +
+ sluttning +
+ + n + + + område som sluttar + + stok + zbocze + pochyłość + + +
+ +
+ sly +
+ + n + + + bestånd av unga träd eller buskar + + podszycie + zarośla + + + + enstaka skott av träd eller buskar + + odrośl + pęd + + +
+ +
+ slyngel +
+ + n + + + halvvuxen pojke som är full av upptåg och pojkstreck + + ancymon + ancymonek + urwis + łobuz + łobuziak + + +
+ +
+ slyngelålder +
+ + n + + + tidig ålder i puberteten; de första ungdomsåren + + cielęcy wiek + wiek szczenięcy + + +
+ +
+ släcka +
+ + v + + + 1. göra så att något slutar att brinna + + gasić + zgasić + + + + 2. göra så att en lampa slutar att lysa + + gasić + + + + 3. stilla något + + gasić + + +
+ +
+ släde +
+ + n + + + färdmedel på snö + + sanie + + +
+ +
+ slägga +
+ + n + + + tyngre handverktyg som liknar hammare fast tyngre + + młot kowalski + młot + + +
+ +
+ släkte +
+ + n + + + grupp inom en familj + + rodzaj + + +
+ +
+ släktskap +
+ + n + + + förhållandet att vara släkt, det att vara besläktad + + pokrewieństwo + + +
+ +
+ slända +
+ + n + + + insekt + + ważka + + + + spinnredskap (käpp som snurras) + + wrzeciono + + +
+ +
+ släng +
+ + n + + + hundra kronor + + stówa + + + + häftig sväng eller krängning + + skręt + + + + kortvarig och lindrig period av sjukdom eller åkomma + + atak + + + + slag, rapp, smäll + + raz + uderzenie + + +
+ +
+ slänga +
+ + v + + + dingla + + dyndać + wymachiwać + + + + kasta + + rzucać + ciskać + miotać + + + + kasta bort + + wyrzucać + + +
+ +
+ slänga käft +
+ + v + + + diskutera livligt, ofta hetsigt + + pieniaczyć się + + +
+ +
+ slängd +
+ + adj + + + skicklig, förfaren + + bystry + + +
+ +
+ slängd i käften +
+ + adj + + + bra på att prata och hitta de rätta orden + + wygadany + wyszczekany + + +
+ +
+ slängkyss +
+ + n + + + kyss på avstånd + + całus + + +
+ +
+ slänt +
+ + n + + + mark som lutar nedåt, sluttning + + pochyłość + stok + zbocze + + +
+ +
+ släp +
+ + n + + + släpfordon + + przyczepa + + +
+ +
+ släpa +
+ + v + + + arbeta hårt och mödosamt + + harować + + + + dra med sig + + wlec + ciągnąć + + + + långsamt ta sig fram + + ciągnąć się + wlec się + + +
+ +
+ släpa efter +
+ + v + + + vara försenad, hamna på efterkälken + + zalegać + zostawać w tyle + + +
+ +
+ släpfordon +
+ + n + + + + przyczepa + + +
+ +
+ släppa +
+ + v + + + publicera + + wydawać + wypuszczać + + + + sluta hålla eller lossa + + puszczać + upuszczać + + +
+ +
+ släppa efter +
+ + v + + + göra avkall, avstå från ett krav + + pofolgować + popuścić + rozluźnić + + + + göra lösare, lossa på något + + poluzować + poluźnić + popuścić + + +
+ +
+ släppa in +
+ + v + + + låta komma in + + wpuszczać + + +
+ +
+ slät +
+ + adj + + + (matematik, om funktion) + + gładki + + + + jämn, platt + + gładki + płaski + równy + + + + medelmåttig + + mierny + + + + pank + + goły + + + + ren, utan tillsatser + + czysty + + +
+ +
+ släta +
+ + v + + + göra slät(are) + + wygładzić + wyrównać + + +
+ +
+ släta över +
+ + v + + + mildra den negativa verkan av yttrande eller handling + + zatrzeć + złagodzić + + +
+ +
+ slätstruken +
+ + adj + + + medelmåtta, ointressant, intetsägande + + pospolity + przeciętny + tuzinkowy + + +
+ +
+ slätt +
+ + n + + + platt, öppen mark + + równina + + +
+ +
+ slå dank +
+ + v + + + + lenić + + +
+ +
+ slå två flugor i en smäll +
+ + v + + + + upiec dwie pieczenie na jednym ogniu + + +
+ +
+ slå ur hågen +
+ + v + + + släppa tanken på något + + wybić sobie z głowy + + +
+ +
+ slåss +
+ + v + + + med våld försöka skada motståndare + + walczyć + bić się + + +
+ +
+ slåtter +
+ + n + + + det att meja gräs + + sianokosy + + +
+ +
+ slöja +
+ + n + + + tunt tyg + + welon + + +
+ +
+ slösa +
+ + v + + + + marnować + marnotrawić + + +
+ +
+ smak +
+ + n + + + estetik + + smak + + + + sinnesintrycket + + smak + + +
+ +
+ smaklig måltid +
+ + interjection + + + + smacznego + + +
+ +
+ smaksinne +
+ + n + + + + zmysł smaku + + +
+ +
+ smal +
+ + adj + + + liten; ringa; knapp; klen + + wąski + ciasny + + + + som har liten omkrets, vidd eller litet omfång + + chudy + szczupły + + + + som har liten utsträckning i sidled + + wąski + cienki + + +
+ +
+ smaragd +
+ + n + + + + szmaragd + + +
+ +
+ smaskig +
+ + adj + + + god, som smakar gott + + pyszny + palce lizać + + +
+ +
+ smatter +
+ + n + + + det att smattra + + bębnienie + stukot + + +
+ +
+ smattra +
+ + v + + + producera ett kort ljud som upprepas med hög frekvens + + bębnić + stukać + + +
+ +
+ smed +
+ + n + + + + kowal + + +
+ +
+ smekmånad +
+ + n + + + brudparets första månad som gifta + + miesiąc miodowy + + +
+ +
+ smet +
+ + n + + + flytande blandning av mjöl och vätska + + ciasto + + +
+ +
+ smeta +
+ + v + + + placera flytande ämne på ytan och få det att uppta en allt större del av ytan + + smarować + mazać + + +
+ +
+ smeta in +
+ + v + + + stryka ut något smetigt och därmed täcka en person eller kroppsdel med detta + + nasmarować + natrzeć + + +
+ +
+ smetana +
+ + n + + + mjölkprodukt av tjock syrad grädde som erhålls om opastöriserad mjölk får stå och sedan skummas, en vanligt förekommande ingrediens i traditionell rysk och finsk/karelsk matlagning + + śmietana + + +
+ +
+ smida +
+ + v + + + 1+2 bearbeta metall + + kuć + + +
+ +
+ smida medan järnet är varmt +
+ + v + + + + kuć żelazo, póki gorące + + +
+ +
+ smink +
+ + n + + + + makijaż + + +
+ +
+ smisk +
+ + n + + + slag, ofta med öppen hand, vanligen i uppfostringssyfte + + lanie + klapsy + + +
+ +
+ smitta +
+ + v + + + + zarażać + + +
+ +
+ smittsam +
+ + adj + + + som kan smitta, som kan överföras från en individ till en annan + + zaraźliwy + + +
+ +
+ smocka +
+ + n + + + knytnävsslag, snyting + + policzek + raz + + +
+ +
+ smocka +
+ + v + + + ge någon en smocka + + dać w gębę + + +
+ +
+ smolk +
+ + n + + + smutspartikel eller dammkorn som irriterar eller besvärar + + pyłek + + +
+ +
+ smolk i glädjebägaren +
+ + n + + + detalj som inskränker glädje + + łyżka dziegciu w beczce miodu + + +
+ +
+ smolk i mjölken +
+ + n + + + oenighet eller missförstånd, osämja eller trassel + + kwasy + nieporozumienie + waśń + + +
+ +
+ smultron +
+ + n + + + bär + + poziomka + + + + växtart + + poziomka + + +
+ +
+ smutsgam +
+ + n + + + + ścierwnik + + +
+ +
+ smutsig +
+ + adj + + + + brudny + + +
+ +
+ smutsigt +
+ + adv + + + + brudno + + +
+ +
+ smutt +
+ + n + + + liten klunk + + łyczek + + +
+ +
+ smäcka +
+ + v + + + ljuga, överdriva + + bujać + + +
+ +
+ smäda +
+ + v + + + förnedra något som anses heligt + + bluźnić + + + + förolämpa + + szkalować + ubliżać + urągać + znieważać + + +
+ +
+ smädelse +
+ + n + + + det att smäda någon + + kalumnia + oszczerstwo + potwarz + + +
+ +
+ smäkta +
+ + v + + + vara uppfylld av (plågsam eller otillfredsställd) stark längtan + + usychać z tęsknoty + + +
+ +
+ smälek +
+ + n + + + smädelser, hån eller förakt som resulterar i skam, nesa eller vanära + + kalumnia + potwarz + zniewaga + + +
+ +
+ smärtfri +
+ + adj + + + som inte orsakar smärta + + bezbolesny + + +
+ +
+ smärtsam +
+ + adj + + + som orsakar smärta (kroppslig eller själslig) + + bolesny + + +
+ +
+ småle +
+ + v + + + le lite grand + + uśmiechać się + + +
+ +
+ småpåve +
+ + n + + + person på beslutsfattande nivå (som uppför sig auktoritärt) + + prominent + szycha + ważna figura + + +
+ +
+ småskrake +
+ + n + + + + szlachar + + +
+ +
+ småspigg +
+ + n + + + fisk + + cierniczek + + +
+ +
+ småspov +
+ + n + + + + kulik mniejszy + + +
+ +
+ småstad +
+ + n + + + + miasteczko + + +
+ +
+ småtrapp +
+ + n + + + + strepet + + +
+ +
+ smått +
+ + adj + + + litet + + mały + + +
+ +
+ smått +
+ + adv + + + i viss mån + + odrobinę + po trosze + trochę + + +
+ +
+ smör +
+ + n + + + + masło + + +
+ +
+ smörgås +
+ + n + + + brödskiva med smör + + kanapka + + +
+ +
+ smörgåsbord +
+ + n + + + dukat bord med smårätter + + szwedzki stół + + +
+ +
+ snabb +
+ + adj + + + snabb + + szybki + prędki + + +
+ +
+ snabbhet +
+ + n + + + fart + + szybkość + + +
+ +
+ snabbt +
+ + adv + + + + szybko + prędko + + +
+ +
+ snabel +
+ + n + + + förlängd nos hos däggdjur + + trąba + + + + sugorgan hos t.ex. insekter + + trąbka + + +
+ +
+ snappa +
+ + v + + + få höra, få reda på + + zasłyszeć + + + + rycka till sig + + capnąć + porwać + + +
+ +
+ snara +
+ + n + + + rep med ögla i ena änden + + pętla + + +
+ +
+ snarka +
+ + v + + + andas högljutt under sömn + + chrapać + + +
+ +
+ snart +
+ + adv + + + inom nära framtid + + wkrótce + niedługo + + +
+ +
+ snask +
+ + n + + + godis, sötsaker + + słodycze + łakocie + + +
+ +
+ snatterand +
+ + n + + + + krakwa + + +
+ +
+ snickare +
+ + n + + + person som tillverkar föremål och möbler av trä + + stolarz + + +
+ +
+ sniffa +
+ + v + + + lukta genom att dra in luft genom näsan + + wąchać + + +
+ +
+ snigel +
+ + n + + + blötdjur + + ślimak + + +
+ +
+ snille +
+ + n + + + det att vara begåvad + + talent + uzdolnienie + + + + person med begåvning + + geniusz + talent + + +
+ +
+ snilleblixt +
+ + n + + + suverän idé + + myśl + + +
+ +
+ snitsig +
+ + adj + + + med snits, stilig + + elegancki + stylowy + szykowny + + +
+ +
+ sno +
+ + v + + + skynda sig + + uwijać się + zwijać się + + + + stjäla, knycka, snatta + + buchnąć + ukraść + zwinąć + zwędzić + + + + vira trådar runt varandra + + skręcać + zwijać + + +
+ +
+ snodd +
+ + n + + + hopsnott garn + + sznurek + + +
+ +
+ snok +
+ + n + + + art + + zaskroniec + + +
+ +
+ snopen +
+ + adj + + + förvånad och besviken över ett resultat under förväntan + + skonsternowany + zaskoczony + + + + överraskad över en oväntad händelse + + zaskoczony + zbaraniały + + +
+ +
+ snubbe +
+ + n + + + obestämd person, typ, figur + + facet + + +
+ +
+ snus +
+ + n + + + tobaksvara för oralt bruk + + tabaka + + +
+ +
+ snusförnuftig +
+ + adj + + + småklok, förnumstig + + mędrkowaty + przemądrzały + + +
+ +
+ snusk +
+ + n + + + något som anses vara äckligt och motbjudande + + brud + nieczystości + plugawość + sprośność + świństwo + + +
+ +
+ snuskig +
+ + adj + + + pornografisk + + sprośny + świński + + + + smutsig, ohygienisk + + brudny + niechlujny + plugawy + + +
+ +
+ snut +
+ + n + + + (slang) polis + + glina + gliniarz + + + + (vardagligt) näsa, mun + + gęba + morda + + +
+ +
+ snutt +
+ + n + + + litet stycke, liten bit + + fragment + kawałek + urywek + + +
+ +
+ snuva +
+ + n + + + tillstånd med rinnande näsa + + katar + + +
+ +
+ snuva +
+ + v + + + lura, bedraga + + nabierać + nabijać w butelkę + naciągać + oszukiwać + robić w konia + wystawiać do wiatru + + +
+ +
+ snyfta +
+ + v + + + gråta tyst, ge ifrån sig snyftningar + + szlochać + łkać + + +
+ +
+ snygg +
+ + adj + + + tilltalande utseende + + porządny + schludny + ładny + + +
+ +
+ snylta +
+ + v + + + leva på andra, parasitera, besöka för matens skull + + pasożytować + + +
+ +
+ snyltgäst +
+ + n + + + person som dyker upp oinbjuden endast för att få gratis mat, dryck e.d. + + darmozjad + pasożyt + + +
+ +
+ snyte +
+ + n + + + (vardagligt) mun, trut hos person + + gęba + ryj + + + + snabelliknande nos hos insekter + + ryjek + + +
+ +
+ snyting +
+ + n + + + kraftigt slag mot ansiktet + + cios + policzek + uderzenie + + +
+ +
+ snäcka +
+ + n + + + art av blötdjur i ordningen snäckor (Gastropoda) + + ślimak + + + + snäckskal från individ i ordningen snäckor + + muszla + + +
+ +
+ snäll +
+ + adj + + + vänlig + + miły + + +
+ +
+ snärja +
+ + v + + + fånga (i snara); lägga försåt + + usidłać + + +
+ +
+ snäsa +
+ + v + + + ge irriterat och ovänligt svar + + odburknąć + odwarknąć + ofuknąć + zbyć + + +
+ +
+ snäv +
+ + adj + + + trång + + ciasny + obcisły + + +
+ +
+ snäva +
+ + v + + + bli snäv(are) + + kurczyć się + zwężać się + + + + göra snäv + + ograniczać + zawężać + + + + vara (alltför) snäv + + obciskać + uciskać + + +
+ +
+ snål +
+ + adj + + + som håller hårt i sina pengar + + skąpy + chytry + + +
+ +
+ snålblåst +
+ + n + + + pinande blåst + + wiatr + + +
+ +
+ snåljåp +
+ + n + + + + skąpiec + + +
+ +
+ snår +
+ + n + + + tät och risigt buskage + + zarośla + chaszcze + krzaki + + +
+ +
+ snårig +
+ + adj + + + fylld av snår, risig, ogenomtränglig + + krzak + + + + tilltrasslad, krånglig, komplicerad + + skomplikowany + zawikłany + + +
+ +
+ snö +
+ + n + + + en form av nederbörd + + śnieg + + +
+ +
+ snöboll +
+ + n + + + + kulka śniegowa + kulka śnieźna + + +
+ +
+ snödriva +
+ + n + + + större ansamling snö bildande en hög + + zaspa + + +
+ +
+ snödroppe +
+ + n + + + vårblommande lökväxt med små, gräddvita klockor + + przebiśnieg + śnieżyczka + + +
+ +
+ snögubbe +
+ + n + + + figur + + bałwan + bałwan ze śniegu + + +
+ +
+ snömos +
+ + n + + + mycket våt snö + + chlapa + plucha + + + + struntprat + + drętwa mowa + puste słowa + + +
+ +
+ snöpa +
+ + v + + + kastrera + + kastrować + + + + stympa + + okaleczać + + +
+ +
+ snöplig +
+ + adj + + + som är sämre än förväntat och därmed gör någon snopen + + przykry + smutny + sromotny + + +
+ +
+ snöre +
+ + n + + + tunt tvinnat rep + + sznur + sznurek + + +
+ +
+ snörpa +
+ + v + + + dra ihop, dra samman + + skurczyć + ścisnąć + ściągnąć + + +
+ +
+ snörpa ihop +
+ + v + + + dra ihop, dra samman, knipa + + skurczyć + ścisnąć + ściągnąć + + + + sy ihop slarvigt genom att dra ihop (så att skrynklor bildas) + + zacerować + + +
+ +
+ snörpvad +
+ + n + + + stort fisknät som dras ihop runt fiskstimmet + + włók + + +
+ +
+ snörrät +
+ + adj + + + rät som ett spänt snöre, alldeles rät + + prosty jak drut + + +
+ +
+ snösparv +
+ + n + + + + śnieguła + + +
+ +
+ snöstorm +
+ + n + + + + zamieć + zawieja + + +
+ +
+ snövit +
+ + adj + + + vit som snö + + śnieżnobiały + + +
+ +
+ socialdemokrat +
+ + n + + + + socjaldemokrata + + +
+ +
+ socialdemokrati +
+ + n + + + ideologi + + socjaldemokracja + + +
+ +
+ socialfilosofi +
+ + n + + + filosofiskt studie av socialt beteende, främst hos människor + + filozofia społeczna + + +
+ +
+ socialism +
+ + n + + + + socjalizm + + +
+ +
+ socialist +
+ + n + + + + socjalista + socjalistka + + +
+ +
+ socialistisk +
+ + adj + + + som avser socialismen + + socjalistyczny + + +
+ +
+ socialistiskt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet socialistisk + + socjalistycznie + + +
+ +
+ sociolog +
+ + n + + + person som ägnar sig åt sociologi + + socjolog + + +
+ +
+ sociologi +
+ + n + + + vetenskapen om samhällslivet + + socjologia + + +
+ +
+ socker +
+ + n + + + ämne + + cukier + + +
+ +
+ sockerbeta +
+ + n + + + rotfrukt + + burak cukrowy + + +
+ +
+ sockerfri +
+ + adj + + + vars innehåll inte omfattar socker + + bezcukrowy + + +
+ +
+ sockervadd +
+ + n + + + sötsak + + wata cukrowa + + +
+ +
+ soffliggare +
+ + n + + + lat person + + leń + + +
+ +
+ soffpotatis +
+ + n + + + + leń + wałkoń + + +
+ +
+ sol +
+ + n + + + solsken + + słońce + + + + stjärna + + słońce + Słońce + + +
+ +
+ sold +
+ + n + + + avlöning åt anställd soldat + + żołd + + +
+ +
+ soldat +
+ + n + + + + żołnierz + wojak + + +
+ +
+ solka +
+ + v + + + nedsvärta, vanhedra, smutskasta + + splamić + zbrukać + + + + smutsa ned, göra solkig, fläcka + + poplamić + powalać + ubrudzić + + +
+ +
+ solkig +
+ + adj + + + nedsmutsad och fläckig + + pobrudzony + poplamiony + powalany + + +
+ +
+ solnedgång +
+ + n + + + + zachód słońca + + +
+ +
+ solros +
+ + n + + + blomma + + słonecznik + + +
+ +
+ som +
+ + conjunction + + + konjunktion som uttrycker jämförelse + + jak + jako + + +
+ +
+ som +
+ + preposition + + + preposition i jämförandefras + + jak + + +
+ +
+ som +
+ + pronoun + + + pronomen som syftar tillbaka på ett korrelat + + który + + +
+ +
+ som en blixt från klar himmel +
+ + adv + + + helt oväntat, utan förvarning och mot alla förväntningar + + jak grom z jasnego nieba + + +
+ +
+ somalier +
+ + n + + + person från Somalia eller som har somaliska rötter + + Somalijczyk + + +
+ +
+ somalisk +
+ + adj + + + som rör Somalia eller somalierna, geografiskt, kulturellt eller språkligt + + somalijski + + +
+ +
+ somaliska +
+ + n + + + kvinna från Somalia + + Somalijka + + +
+ +
+ sommar +
+ + n + + + varmaste årstiden + + lato + + +
+ +
+ sommarskrud +
+ + n + + + skrud som naturen bär under sommaren + + szata + + +
+ +
+ somna +
+ + v + + + övergå från vaket tillstånd till sömn + + zasnąć + zasypiać + + +
+ +
+ somnambulism +
+ + n + + + + somnambulizm + + +
+ +
+ somrig +
+ + adj + + + som relaterar till sommaren + + letni + + +
+ +
+ son +
+ + n + + + barn av manligt kön + + syn + + +
+ +
+ sonatin +
+ + n + + + + sonatina + + +
+ +
+ sonett +
+ + n + + + + sonet + + +
+ +
+ sonika +
+ + adv + + + helt enkelt + + po prostu + bez ceregieli + + +
+ +
+ sopbil +
+ + n + + + bil som regelbundet kör runt och samlar in avfall + + śmieciarka + + +
+ +
+ sopor +
+ + n + + + + śmieci + + +
+ +
+ soppa +
+ + n + + + mat + + zupa + + +
+ +
+ soptunna +
+ + n + + + + kosz na śmieci + + +
+ +
+ sorbet +
+ + n + + + fryst puré av frukt och sockerlag + + sorbet + + +
+ +
+ sordin +
+ + n + + + ljuddämpare hos ett musikinstrument + + sordino + tłumik + + +
+ +
+ sork +
+ + n + + + råttlikt djur inom underfamiljen sorkar (Arvicolinae) + + nornik + + +
+ +
+ sorl +
+ + n + + + kontinuerligt ljud av många röster som blandas samman + + gwar + pomruk + szum + + + + oregelbundet, brusande ljud + + szmer + szum + + +
+ +
+ sorla +
+ + v + + + om personer + + gwar + pomruk + szumieć + + + + om vatten + + szemrać + szumieć + + +
+ +
+ sot +
+ + n + + + förbränt kol + + sadza + kopeć + + +
+ +
+ sotare +
+ + n + + + yrke + + kominiarz + + +
+ +
+ sothöna +
+ + n + + + + łyska + + +
+ +
+ sotskåp +
+ + n + + + främsta del av ångpannan + + dymnica + + +
+ +
+ souvenir +
+ + n + + + + pamiątka + + +
+ +
+ sova +
+ + v + + + vila + + spać + + +
+ +
+ sovjetisk +
+ + adj + + + + radziecki + sowiecki + + +
+ +
+ sovra +
+ + v + + + sortera bort mindre viktiga delar + + przebierać + sortować + + +
+ +
+ sovrum +
+ + n + + + rum som används för att sova i + + sypialnia + + +
+ +
+ sovsäck +
+ + n + + + + śpiwór + + +
+ +
+ spad +
+ + n + + + avkok, en vätska som uppstår när man kokar t. ex. kött eller korv i vatten + + wywar + + +
+ +
+ spade +
+ + n + + + redskap för att gräva + + szpadel + łopata + + +
+ +
+ spader +
+ + n + + + + pik + wino + + +
+ +
+ spagat +
+ + n + + + kroppens position där benen är i linje med varandra och sträcker sig i motsatta riktningar + + szpagat + + +
+ +
+ spaghetti +
+ + n + + + pasta + + spaghetti + + +
+ +
+ spanjor +
+ + n + + + person från Spanien + + Hiszpan + + +
+ +
+ spanjorska +
+ + n + + + kvinna från Spanien + + Hiszpanka + + +
+ +
+ spann +
+ + n + + + (matematik) alla möjliga linjärkombinationer av en mängd vektorer + + powłoka liniowa + + + + serie dragdjur som är spända för vagn + + zaprzęg + + + + spännvidd + + rozpiętość + + + + valvformad byggkonstruktion + + przęsło + + + + ålderdomligt längdmått + + piędź + + + + öppet bärbart kärl + + wiadro + ceber + kubeł + + +
+ +
+ spansk +
+ + adj + + + som rör Spanien + + hiszpański + + +
+ +
+ spansk sparv +
+ + n + + + arten Passer hispaniolensis + + wróbel śródziemnomorski + + +
+ +
+ spanska +
+ + n + + + kvinna + + Hiszpanka + + + + språk + + hiszpański + + +
+ +
+ sparbössa +
+ + n + + + behållare för att spara pengar + + skarbonka + + +
+ +
+ sparris +
+ + n + + + grönsak + + szparag + + +
+ +
+ sparsamhet +
+ + n + + + + oszczędność + + +
+ +
+ sparsmakad +
+ + adj + + + nogräknad, granntyckt + + oszczędny + skąpy + + +
+ +
+ sparv +
+ + n + + + småfågel i synnerhet inom familjen sparvfinkar eller familjen fältsparvar + + wróbel + + +
+ +
+ sparvhök +
+ + n + + + + krogulec + + +
+ +
+ spatial +
+ + adj + + + + przestrzenny + + +
+ +
+ spatie +
+ + n + + + mellanrum mellan två tecken + + spacja + + +
+ +
+ spatiös +
+ + adj + + + + przestronny + + +
+ +
+ specialisering +
+ + n + + + inriktning på en specialitet, verksamheten att specialisera (sig) + + specjalizacja + + +
+ +
+ speciell +
+ + adj + + + exceptionell + + wyjątkowy + nadzwyczajny + + + + extra + + specjalny + nadzwyczajny + + + + specifik + + konkretny + specyficzny + szczególny + + + + särskild + + specjalny + szczególny + + +
+ +
+ specificera +
+ + v + + + ange detaljerat + + precyzować + specyfikować + wyszczególniać + + +
+ +
+ specifik +
+ + adj + + + tydligt specificerad + + specyficzny + + + + utmärkande för en bestämd företeelse + + specyficzny + właściwy + swoisty + + +
+ +
+ spegel +
+ + n + + + + lustro + zwierciadło + + +
+ +
+ speglosa +
+ + n + + + glåpord, hånfullt ord, gliring + + docinek + obelga + potwarz + + +
+ +
+ spektrum +
+ + n + + + band av färger + + spektrum + widmo + + +
+ +
+ spekulant +
+ + n + + + person som spekulerar + + spekulant + + +
+ +
+ spekulativ +
+ + adj + + + anlagd för spekulation + + spekulatywny + spekulacyjny + + +
+ +
+ spela +
+ + v + + + traktera instrument + + grać + + + + utöva sporter och leker + + grać + + + + framföra musikstycken under en konsert + + grać + + + + medverka i teaterstycke eller film + + grać + + +
+ +
+ spelare +
+ + n + + + person i lek, idrott eller spel + + gracz + + +
+ +
+ speldosa +
+ + n + + + mekaniskt musikinstrument + + pozytywka + + +
+ +
+ spelkonsol +
+ + n + + + dator + + konsola do gier + konsola + + +
+ +
+ spenat +
+ + n + + + köksväxt + + szpinak + + +
+ +
+ spendera +
+ + v + + + + wydawać + spędzać + + +
+ +
+ sperma +
+ + n + + + sädesvätska + + sperma + nasienie + ejakulat + + +
+ +
+ spermabank +
+ + n + + + plats där sperma från donatorer samlas in för framtida användning vid insemination + + bank spermy + + +
+ +
+ spets +
+ + n + + + hundrastyp + + szpic + + + + punkt + + ostrze + szpic + + + + textilier + + koronka + + +
+ +
+ spetsbåge +
+ + n + + + båge med spetsig topp, gotisk båge + + ostrołuk + + +
+ +
+ spetsig +
+ + adj + + + + spiczasty + + +
+ +
+ spett +
+ + n + + + matlagning + + rożen + + + + redskap + + łom + + +
+ +
+ spetälska +
+ + n + + + sjukdom + + trąd + + +
+ +
+ spik +
+ + n + + + metallstav + + gwóźdź + + +
+ +
+ spika +
+ + v + + + med hammare slå på en spik + + gwóźdź + wbijać + + + + slutgiltigt bestämma + + postanowić + ustalić + zadecydować + zafiksować + + +
+ +
+ spilta +
+ + n + + + bås avsett för häst + + boks + + +
+ +
+ spindel +
+ + n + + + djur + + pająk + + +
+ +
+ spindelnät +
+ + n + + + + nić_pajęcza + + +
+ +
+ spinna +
+ + v + + + avge surrande ljud + + mruczeć + + + + berätta en berättelse + + snuć + + + + framställa garn + + prząść + + + + göra spindeltråd + + prząść + snuć + + + + rotera, snurra runt + + kręcić się + obracać się + + +
+ +
+ spinnsida +
+ + n + + + + po kądzieli + + +
+ +
+ spion +
+ + n + + + + szpieg + + +
+ +
+ spionera +
+ + v + + + + szpiegować + + +
+ +
+ spira +
+ + n + + + spetsigt takkonstruktion på torn + + iglica + + + + stav som ämbetssymbol + + berło + + + + stång på segelfarkost + + reja + żerdź + + +
+ +
+ spira +
+ + v + + + (om växter) knoppas, skjuta skott, grönska + + kiełkować + puszczać pędy + + +
+ +
+ spis +
+ + n + + + värmekälla för att koka + + piec + + +
+ +
+ spjut +
+ + n + + + vapen + + włócznia + oszczep + + +
+ +
+ spjäla +
+ + n + + + långt trästycke + + deszczułka + listewka + listwa + + +
+ +
+ spjälka +
+ + v + + + sönderdela eller klyva i långa och tunna stycken (särskilt om föremål av trä) + + rozszczepiać + + + + sönderdela en kemisk förening i enklare komponenter + + rozkładać + + + + uppdela i mindre enheter + + rozłam + + +
+ +
+ spjäll +
+ + n + + + klaff, lucka + + dławik + szyber + + +
+ +
+ spjälsäng +
+ + n + + + småbarnssäng med höga galler av spjälor runtom + + łóżeczko + + +
+ +
+ spjärn +
+ + n + + + stadigt stöd eller fäste i syfte att motstå viss kraft + + oparcie + podparcie + + +
+ +
+ spjärna +
+ + v + + + (kraftfullt) göra motstånd mot något + + opierać się + przeciwstawiać się + stawiać opór + + + + sätta sin kropp mot något för att motstå viss kraft + + zapierać się + + +
+ +
+ spjärna emot +
+ + v + + + (kraftfullt) göra motstånd mot något + + opierać się + przeciwstawiać się + stawiać opór + + +
+ +
+ spliceosom +
+ + n + + + komplex av RNA (snRNA) och protein som sköter splitsning av pre-mRNA + + spliceosom + + +
+ +
+ spole +
+ + n + + + elektrisk komponent + + cewka + + + + tråd i spiral + + uzwojenie + + +
+ +
+ spontanitet +
+ + n + + + omedelbarhet, impulsivitet + + spontaniczność + + +
+ +
+ spontant +
+ + adv + + + avledning till adjektivet spontan + + spontanicznie + + +
+ +
+ sport +
+ + n + + + + sport + + +
+ +
+ sportig +
+ + adj + + + som utövar olika sporter, motionerar och upprätthåller en aktiv livsstil + + wysportowany + + +
+ +
+ spott +
+ + n + + + klump av saliv + + plwocina + + + + saliv och slem från munhålan + + ślina + + +
+ +
+ spotta +
+ + v + + + stöta ut från munnen + + pluć + + + + uttrycka förakt + + opluwać + + +
+ +
+ spottloska +
+ + n + + + klump av saliv + + plwocina + + +
+ +
+ spottloska +
+ + v + + + spotta en spottloska + + pluć + plwać + + +
+ +
+ spottstyver +
+ + n + + + obetydlig summa pengar + + bezcen + darmocha + psie pieniądze + + +
+ +
+ spraka +
+ + v + + + ge ifrån sig upprepade, smällande ljud + + trzaskać + trzeszczeć + + + + gnistra, blixtra + + iskrzyć się + skrzyć się + + + + lysa (mycket) bjärt, färggrant + + lśnić + + +
+ +
+ sprallig +
+ + adj + + + livlig, uppspelt och uppsluppen + + ożywiony + pełen życia + podniecony + pogodny + + +
+ +
+ spratt +
+ + n + + + skämtsamt upptåg som lurar någon + + figiel + kawał + żart + + +
+ +
+ sprattla +
+ + v + + + göra häftiga kroppsrörelser utan att komma någon vart + + miotać się + rzucać się + trzepotać się + + +
+ +
+ spreta +
+ + v + + + sträcka ut åt olika håll + + rozciągać + rozczapierzać + sterczeć + + +
+ +
+ spricka +
+ + n + + + delning + + pęknięcie + + +
+ +
+ spricka +
+ + v + + + + pękać + rozprysnąć + + +
+ +
+ sprida +
+ + v + + + få att ligga på olika ställen + + rozrzucać + rozsypywać + + + + utbreda + + rozprzestrzeniać + rozpowszechniać + + +
+ +
+ spridd +
+ + adj + + + som finns på många ställen; utbredd + + nagminny + rozpowszechniony + + + + som förekommer här och där; enstaka + + rozproszony + sporadyczny + + +
+ +
+ spridning +
+ + n + + + (generellt) + + ekspansja + rozprzestrzenianie się + + + + (statistik) + + dyspersja + rozproszenie + rozrzut + rozsiew + + +
+ +
+ springa +
+ + n + + + liten, smal öppning + + szczelina + szpara + + +
+ +
+ springa +
+ + v + + + utföra viss typ av snabba benrörelser som vanligtvis innebär förflyttning + + biec + + +
+ +
+ springare +
+ + n + + + schackpjäs + + skoczek + + +
+ +
+ sprit +
+ + n + + + dryck + + spirytus + alkohol wysokoprocentowy + gorzala + + +
+ +
+ spritdryck +
+ + n + + + + trunek + + +
+ +
+ spritta +
+ + v + + + plötsligt rycka till i kroppen, hoppa till + + podrygiwać + podskakiwać + trzepotać się + wzdrygnąć się + + + + uppleva små ryck eller darrningar präglade av livslust och vilja till rörelse + + drżeć + trząść się + + + + vara full av livlighet + + kipieć + ożywiać się + + +
+ +
+ sprittande +
+ + adj + + + som får det att rycka i kroppen, livlig, munter + + dziarski + kipiący + ożywiony + raźny + szampański + + + + som rycker till i kroppen, som hoppar till + + podrygujący + podskakujący + trzepoczący się + + +
+ +
+ spruta +
+ + n + + + 1. medicinskt redskap bestående... + + strzykawka + + +
+ +
+ spräcka +
+ + v + + + orsaka att något spricker + + rozbijać + tłuc + + +
+ +
+ sprätta +
+ + v + + + fara iväg åt olika håll, flyga omkring + + bryzgać + pryskać + + + + krafsa så att små partiklar flyger omkring + + grzebać + + + + skära upp eller loss + + odpruć + rozpruć + + + + sprida omkring, kasta omkring + + rozrzucać + + + + uppträda överdådigt + + puszyć się + + +
+ +
+ språk +
+ + n + + + kommunikationsmedium + + język + mowa + + +
+ +
+ språkfamilj +
+ + n + + + + rodzina językowa + + +
+ +
+ språkförbistring +
+ + n + + + åtskillnad i språk som gör att folk inte förstår varandra + + pomieszanie języków + + +
+ +
+ språklig +
+ + adj + + + + językowy + + +
+ +
+ spröd +
+ + adj + + + som lätt brister; bräcklig, skör, ömtålig; klen; svag + + kruchy + łamliwy + delikatny + wątły + + +
+ +
+ spröjs +
+ + n + + + vertikal list som delar upp ett fönster + + szczeblina + + +
+ +
+ spurt +
+ + n + + + plötslig, kortvarig rusning eller kraftansträngning + + finisz + zryw + + +
+ +
+ spy +
+ + v + + + + rzygać + wymiotować + + +
+ +
+ spya +
+ + n + + + + wymiociny + rzygi + + +
+ +
+ späd +
+ + adj + + + som befinner sig i början av sin utveckling + + mały + młody + wczesny + + + + som ger intryck av att vara svag + + delikatny + słaby + + +
+ +
+ späda +
+ + v + + + blanda ut + + rozcieńczyć + rozrzedzić + rozwodnić + + +
+ +
+ spädbarn +
+ + n + + + + niemowlę + + +
+ +
+ spänn +
+ + n + + + enkrona + + korona + + + + spänt fysiskt tillstånd + + napięcie + naprężenie + + + + spänt psykiskt tillstånd (med spända sinnen) + + napięcie + + +
+ +
+ spänna +
+ + v + + + göra något spänt + + napinać + naciągać + naprężać + + + + vara spänd + + napinać się + prężyć się + wytężać się + + +
+ +
+ spänning +
+ + n + + + det att vara spännande + + emocja + napięcie + podniecenie + + + + ellära + + napięcie + + + + spänt förhållande + + napięcie + + + + hos fast kropp + + naprężenie + + +
+ +
+ spänstig +
+ + adj + + + stark och smidig + + gibki + prężny + sprawny + + +
+ +
+ spärra +
+ + v + + + stoppa framfart eller tillträde med fysiskt hinder + + blokować + zagradzać + zamykać + + + + öppna stort + + otwierać + rozwierać + + +
+ +
+ spärra av +
+ + v + + + markera ett område som förbjudet för obehöriga + + zagrodzić + zamknąć + + +
+ +
+ spån +
+ + n + + + träflisa + + wiór + + +
+ +
+ spåna +
+ + v + + + kasta fram idéer, utveckla en tankegång + + improwizować + rozważać + + +
+ +
+ spår +
+ + n + + + 2. väg som tåg och spårvagnar åker på + + tor + + + + 6. matematik: elementsumma + + ślad + + +
+ +
+ spårvagn +
+ + n + + + spårväg + + tramwaj + + + + fordon + + tramwaj + + +
+ +
+ spårvagnsförare +
+ + n + + + person som kör en spårvagn + + motornicza + motorniczy + + +
+ +
+ spö +
+ + n + + + stryk + + baty + chłosta + cięgi + lanie + + + + tunn käpp, vidja + + rózga + witka + wić + + +
+ +
+ spöa +
+ + v + + + ge stryk + + dać baty + dać cięgi + + + + vinna över + + dać baty + dać cięgi + + +
+ +
+ spöregn +
+ + n + + + mycket kraftigt regn + + ulewa + + +
+ +
+ spörja +
+ + v + + + fråga + + być ciekawym + pytać + + +
+ +
+ spörsmål +
+ + n + + + aktuellt ärende som bör diskuteras + + problem + kwestia + pytanie + zagadnienie + + + + begäran om information + + pytanie + zapytanie + + +
+ +
+ stabil +
+ + adj + + + + stabilny + + +
+ +
+ stabilisera +
+ + v + + + + stabilizować + + +
+ +
+ stack +
+ + n + + + hög av föremål upplagd för förvaring + + kopa + kopiec + sterta + stos + stóg + + + + samling av element som behandlas i motsatt ordning till deras lagring + + stos + + +
+ +
+ stackars +
+ + adj + + + som det är synd om + + biedny + + +
+ +
+ stad +
+ + n + + + större tätort + + miasto + + +
+ +
+ stadd +
+ + adj + + + som befinner sig i viss process + + w trakcie + + +
+ +
+ stadig +
+ + adj + + + som varaktigt uppehåller sig i sitt nuvarande tillstånd + + pewny + solidny + stały + + +
+ +
+ stadion +
+ + n + + + arena framför allt avsedd för idrott + + stadion + + +
+ +
+ stadsdel +
+ + n + + + + dzielnica + + +
+ +
+ stag +
+ + n + + + stöd för mast eller stolpe + + sztag + wanta + + +
+ +
+ stagnera +
+ + v + + + + stagnować + + +
+ +
+ staket +
+ + n + + + + płot + + +
+ +
+ stall +
+ + n + + + 1. byggnad + + stajnia + + +
+ +
+ stam +
+ + n + + + del av ord + + rdzeń + + + + etnisk stam + + plemię + szczep + + + + grupp inom djurriket + + typ + + + + trädstam + + pień + plemię + + +
+ +
+ stamcell +
+ + n + + + cell som kan ge upphov till alla celltyper + + komórka macierzysta + + +
+ +
+ stamma +
+ + v + + + artikulera på ett stötigt sätt + + jąkać się + + + + leda sitt ursprung eller sin härkomst + + pochodzić + wywodzić się + + +
+ +
+ stamp +
+ + n + + + anordning för att kunna åstadkomma ett tryck + + matryca + sztanca + + + + hårt ljudligt trampande + + tupnięcie + + + + pantbanken + + lombard + + +
+ +
+ stampa +
+ + v + + + gunga långskepps + + kołysać się + + + + stöta med foten i marken + + tupać + + +
+ +
+ stank +
+ + n + + + + fetor + smród + + +
+ +
+ stapel +
+ + n + + + klockstapel + + dzwonnica + + + + stav i diagram + + słupek + + + + trave med ovanpå varandra staplade föremål + + stos + + +
+ +
+ stapla +
+ + v + + + placera flera föremål ovanpå varandra + + układać + + +
+ +
+ stappla +
+ + v + + + gå ostadigt, med vacklande eller raglande steg + + kuśtykać + utykać + + + + staka sig, tala stammande eller hackigt + + dukać + zająkiwać się + + +
+ +
+ starbrak +
+ + n + + + solstånd (sommarsolstånd eller vintersolstånd) + + przesilenie + + +
+ +
+ stare +
+ + n + + + fågelart + + szpak + + + + individ inom familjen starar + + szpak + + +
+ +
+ stat +
+ + n + + + land + + państwo + + + + styrande organ + + państwo + + +
+ +
+ statare +
+ + n + + + lantarbetare som delvis fick sin avlöning i naturaprodukter + + robotnik rolny + + +
+ +
+ station +
+ + n + + + av-/påstigningsplats + + dworzec + stacja + + +
+ +
+ statist +
+ + n + + + + statysta + statystka + + +
+ +
+ statistik +
+ + n + + + vetenskap + + statystyka + + + + datamaterial + + statystyka + + +
+ +
+ statistiskt +
+ + adv + + + på ett statistiskt sätt + + statystycznie + + +
+ +
+ statlig +
+ + adj + + + som rör staten + + państwowy + + +
+ +
+ statschef +
+ + n + + + + głowa państwa + + +
+ +
+ statskupp +
+ + n + + + + zamach stanu + + +
+ +
+ statsskick +
+ + n + + + + ustrój + + +
+ +
+ staty +
+ + n + + + skulptur av person i helfigur + + posąg + statua + + +
+ +
+ statyett +
+ + n + + + liten staty + + statuetka + + +
+ +
+ stav +
+ + n + + + avlångt föremål + + kijek + tyczka + + + + typ av synceller + + pręcik + + +
+ +
+ stava +
+ + v + + + ange följd av bokstäver + + literować + przeliterować + + +
+ +
+ stavelse +
+ + n + + + + sylaba + zgłoska + + +
+ +
+ stearin +
+ + n + + + blandning av fettsyror som huvudsakligen används för framställning av levande ljus + + stearyna + + +
+ +
+ steg +
+ + n + + + 1. förlyttning av fot + + krok + + +
+ +
+ steg för steg +
+ + adv + + + + krok po kroku + + +
+ +
+ steganografi +
+ + n + + + vetenskapen om hemliga meddelanden + + steganografia + + +
+ +
+ stege +
+ + n + + + (vanligen flyttbart) hjälpmedel för vertikal förflyttning bestående av korta tvärstag att kliva på placerade med jämna mellanrum mellan två längre stag + + drabina + + +
+ +
+ steglits +
+ + n + + + + szczygieł + + +
+ +
+ stegra +
+ + v + + + ställa sig på bakbenen + + stawać dęba + + + + ställa sig på tvären, motsätta sig + + stawać okoniem + + + + öka, höja + + podnosić + podwyższać + zwiększać + + +
+ +
+ stegring +
+ + n + + + det att öka storleken eller omfattningen + + podwyżka + powiększenie + wzrost + zwyżka + + +
+ +
+ steka +
+ + v + + + tillaga mat i hög värme + + piec + prażyć + + +
+ +
+ stekpanna +
+ + n + + + köksredskap + + patelnia + + +
+ +
+ stel +
+ + adj + + + styv + + sztywny + + +
+ +
+ sten +
+ + n + + + stycke + + kamień + + + + material + + kamień + + + + spelpjäs + + kamień + + + + i smycke + + kamień + + + + stoff av mineralsalter som ansamlats i djur + + kamień + + +
+ +
+ stenbär +
+ + n + + + växtart + + malina kamionka + + +
+ +
+ stenfalk +
+ + n + + + + drzemlik + + +
+ +
+ stenig +
+ + adj + + + som innehåller eller består av sten + + kamienisty + + +
+ +
+ stenknäck +
+ + n + + + + grubodziób + + +
+ +
+ stensopp +
+ + n + + + svampart + + borowik szlachetny + + +
+ +
+ stick +
+ + n + + + gravyr + + rycina + sztych + + + + hemtaget spel i kortspel + + bitka + lewa + + + + införande av något vasst i hud + + pchnięcie + sztych + ukąszenie + ukłucie + + +
+ +
+ stick i stäv +
+ + adv + + + tvärtemot + + wbrew + + +
+ +
+ sticka +
+ + n + + + liten vass träflisa + + drzazga + + + + pinne att sticka med + + drut + + +
+ +
+ sticka +
+ + v + + + dra, smita + + pryskać + spadać + spływać + wiać + zjeżdżać + + + + föra in, stoppa + + wkładać + wsadzać + wtykać + + + + ge en stickande känsla + + kłuć + + + + ge stick + + kąsać + żądlić + kłuć + żgać + + + + tillverka vävnad + + dziać + robić na drutach + + +
+ +
+ stickling +
+ + n + + + avskuren/klippt del av en växt, avsedd att stickas ned i jord + + sadzonka + flanca + odnóżka + + +
+ +
+ stift +
+ + n + + + kyrkostift + + diecezja + + +
+ +
+ stiftelse +
+ + n + + + juridisk person som förvaltar en förmögenhet + + fundacja + + +
+ +
+ stiga +
+ + v + + + flytta sig uppåt + + wzbijać + wznosić + + + + + + kroczyć + iść + stąpać + + + + öka + + iść w górę + rosnąć + wzrastać + + +
+ +
+ stiga på +
+ + v + + + gå in i + + wsiadać + + +
+ +
+ stigbygel +
+ + n + + + hörselben + + strzemiączko + + + + vid sadeln + + strzemię + + +
+ +
+ stigmatisering +
+ + n + + + utmålan eller brännmärkning av något + + stygmatyzacja + + +
+ +
+ stila +
+ + v + + + uppträda på ett stilfullt eller tillbörligt sätt + + szpanować + + +
+ +
+ stilfigur +
+ + n + + + stilistisk figur + + figura stylistyczna + + +
+ +
+ stilla veckan +
+ + n + + + veckan före påskdagen + + Wielki Tydzień + + +
+ +
+ stillahavslyra +
+ + n + + + en art (Theragra chalcogramma) inom fiskfamiljen torskfiskar (Gadidae) + + mintaj + + +
+ +
+ stilleben +
+ + n + + + motiv i konst + + martwa natura + + +
+ +
+ stilmedel +
+ + n + + + stilistisk medel + + środek stylistyczny + + +
+ +
+ stim +
+ + n + + + grupp av fiskar + + ławica + + +
+ +
+ stimma +
+ + v + + + skrika och tjoa + + hałasować + wrzawa + + +
+ +
+ stimulus +
+ + n + + + + bodziec + + +
+ +
+ stinn +
+ + adj + + + (om ögon) uppspärrade och spänt blickande + + napięty + wytrzeszczone + + + + uppsvälld, utspänd + + napęczniały + pękaty + rozdęty + wypchany + + +
+ +
+ stirra +
+ + v + + + titta intensivt + + gapić się + wybałuszać oczy + wytrzeszczać oczy + + +
+ +
+ stjäla +
+ + v + + + + kraść + + +
+ +
+ stjärna +
+ + n + + + himlakropp + + gwiazda + + + + känd person + + gwiazda + + + + form + + gwiazda + + +
+ +
+ stjärnbild +
+ + n + + + mönster av stjärnor + + gwiazdozbiór + konstelacja + + +
+ +
+ stjärnlös +
+ + adj + + + utan (synliga) stjärnor + + bezgwiezdny + + +
+ +
+ stjärt +
+ + n + + + bakdel + + tyłek + pupa + pośladek + rzyć + + + + flygplansdel + + ogon + + + + bakdel på djur + + ogon + + +
+ +
+ stjärtand +
+ + n + + + + rożeniec + + +
+ +
+ stjärtmes +
+ + n + + + + raniuszek + + +
+ +
+ sto +
+ + n + + + + kobyła + klacz + + +
+ +
+ stockholmare +
+ + n + + + person från Stockholm + + sztokholmczyk + sztokholmka + + +
+ +
+ stockholmsk +
+ + adj + + + tillhörande Stockholm + + sztokholmski + + +
+ +
+ stockros +
+ + n + + + blomma av släktet Alcea, i synnerhet arten Alcea rosea ("vanlig stockros") + + malwa + + +
+ +
+ stoj +
+ + n + + + bullersam lek, väsen + + harmider + hałas + rozgardiasz + wrzawa + + +
+ +
+ stol +
+ + n + + + sittmöbel + + krzesło + + +
+ +
+ stollig +
+ + adj + + + + szalony + wariacki + + +
+ +
+ stolpe +
+ + n + + + vertikal stock + + słup + + + + vertikal linje i heraldik + + słup + + +
+ +
+ stolpiller +
+ + n + + + + czopek + + +
+ +
+ stolt +
+ + adj + + + + dumny + + +
+ +
+ stolthet +
+ + n + + + + duma + + +
+ +
+ stomme +
+ + n + + + + kadłub + szkic + szkielet + wiązanie + zarys + zrąb + + +
+ +
+ stoppa +
+ + v + + + fylla med något mjukt + + wypychać + + + + få att sluta + + zatrzymywać + + + + laga hål i textil + + cerować + + + + placera i ett utrymme + + wtykać + wkładać + + + + upphöra att fungera + + stawać + zatrzymywać się + + +
+ +
+ stor +
+ + adj + + + utsträckning över genomsnittet + + wielki + duży + + + + som åstadkommer mycket + + wielki + duży + + +
+ +
+ storasyster +
+ + n + + + + starsza siostra + + +
+ +
+ storebror +
+ + n + + + + starszy brat + + +
+ +
+ storhet +
+ + n + + + fysikalisk storhet + + wielkość + + +
+ +
+ stork +
+ + n + + + fågel + + bocian + + +
+ +
+ storkna +
+ + v + + + tappa andan + + dusić się + dławić się + + +
+ +
+ storkova +
+ + n + + + stor summa pengar + + kupa forsy + kupa szmalu + + +
+ +
+ storlek +
+ + n + + + + rozmiar + wielkość + + +
+ +
+ storligen +
+ + adv + + + i hög grad, mycket + + bardzo + nader + wielce + + +
+ +
+ storm i ett vattenglas +
+ + n + + + stor uppståndelse + + burza w szklance wody + + +
+ +
+ storskrake +
+ + n + + + + nurogęś + + +
+ +
+ storslagen +
+ + adj + + + imponerande, mäktig + + wspaniały + okazały + + +
+ +
+ storslägga +
+ + n + + + stor och kraftig slägga + + młot + + +
+ +
+ stortrapp +
+ + n + + + + drop + + +
+ +
+ straffa +
+ + v + + + halv=| + + karać + + +
+ +
+ strand +
+ + n + + + + plaża + brzeg + + +
+ +
+ strandskata +
+ + n + + + art + + ostrygojad + + +
+ +
+ strategisk +
+ + adj + + + + strategiczny + + +
+ +
+ strax +
+ + adv + + + + zaraz + + +
+ +
+ strejk +
+ + n + + + arbetsnedläggelse + + strajk + + +
+ +
+ strejka +
+ + v + + + utöva strejk + + strajkować + + +
+ +
+ streta +
+ + v + + + arbeta hårt och mödosamt + + harować + tyrać + + + + kämpa emot, göra motstånd + + opierać się + zmagać się + + + + stå ut åt olika håll + + sterczeć + + +
+ +
+ strid +
+ + adj + + + häftigt rinnande, forsande + + rwący + ulewny + wartki + + +
+ +
+ strid +
+ + n + + + sammandrabbning + + walka + bój + + +
+ +
+ stridsvagn +
+ + n + + + militärfordon + + czołg + + +
+ +
+ stridsyxa +
+ + n + + + huggvapen + + topór + + +
+ +
+ strila +
+ + v + + + rinna i fina strålar eller droppar + + ciurkać + lać się ciurkiem + sączyć się + + + + sprida en vätska i fina strålar eller droppar + + podlewać + polewać + spryskiwać + + +
+ +
+ strimma +
+ + n + + + långsmalt band + + pasmo + pręga + smuga + + + + mycket liten kvantitet av något + + cień + promyk + przebłysk + + +
+ +
+ strontium +
+ + n + + + + stront + + +
+ +
+ strontiumsulfat +
+ + n + + + kemisk förening av strontium, svavel och syre + + siarczan strontu + + +
+ +
+ strosa +
+ + v + + + ströva utan bestämt mål + + wałęsać się + włóczyć się + + +
+ +
+ strumpa +
+ + n + + + klädesplagg + + skarpeta + skarpetka + + +
+ +
+ strumpbyxor +
+ + n + + + underplagg + + rajstopy + + +
+ +
+ struntprat +
+ + n + + + + brednie + bzdury + + +
+ +
+ strupe +
+ + n + + + halsens framsida + + gardło + + + + halsens inre + + gardło + przełyk + + +
+ +
+ struphuvud +
+ + n + + + organ i halsen på däggdjur vars funktion är att skydda nedre andningsorganen och frambringa ljud + + krtań + + +
+ +
+ struts +
+ + n + + + fågelart + + struś + + +
+ +
+ stryka +
+ + v + + + breda ut ett lager med något tjockflytande + + malować + powlekać + smarować + + + + dra med handen över en yta + + gładzić + głaskać + + + + dra streck över något skrivet + + przekreślać + skreślać + + + + förflytta sig fram längs något + + ocierać się + przemykać + + + + förflytta sig smygande kring något + + przemykać się + włóczyć się + łazić + + + + hala ned t.ex. segel, flagga + + spuszczać + zwijać + ściągać + + + + plocka bort, utesluta + + skreślać + wykreślać + + + + röra sig nära över en yta + + przemykać + ślizgać się + + + + släta ut tyg + + prasować + + +
+ +
+ stryka på foten +
+ + v + + + ge vika + + ulec + ustąpić + + +
+ +
+ strykjärn +
+ + n + + + apparat för att stryka + + żelazko + + +
+ +
+ sträcka +
+ + n + + + del av en rät linje + + odcinek + + +
+ +
+ sträng +
+ + adj + + + + srogi + + +
+ +
+ sträng +
+ + n + + + spänd tråd + + struna + + +
+ +
+ strå +
+ + n + + + (vid jämförelse) en smula + + źdźbło + + + + stjälk av gräs + + źdźbło + słomka + włos + + +
+ +
+ stråke +
+ + n + + + redskap av tagel som dras över strängarna i ett stråkinstrument för att skapa ljud. + + smyczek + + +
+ +
+ stråle +
+ + n + + + (geometri) del av en rät linje + + promień + + +
+ +
+ strålning +
+ + n + + + + promieniowanie + + +
+ +
+ strö +
+ + v + + + kasta eller sprida så att något fördelar sig jämnt + + posypywać + rozsypywać + sypać + + +
+ +
+ strömand +
+ + n + + + fågel + + kamieniuszka + + +
+ +
+ strössla +
+ + v + + + lägga strössel på något + + posypywać + + + + sprida i stora mängder + + zasypywać + + +
+ +
+ stubbe +
+ + n + + + det som blir över efter avverkning av ett träd + + pieniek + pień + pniak + + +
+ +
+ student +
+ + n + + + universitetsbehörig + + student + studentka + + + + universtitetsstuderande + + student + studentka + + +
+ +
+ studera +
+ + v + + + lära sig + + studiować + + + + lära sig om något specifikt + + studiować + + +
+ +
+ studium +
+ + n + + + + studium + + +
+ +
+ studs +
+ + n + + + hoppning tillbaka efter att ha stött emot något + + odbicie + rykoszet + + +
+ +
+ studsa +
+ + v + + + byta riktning efter att ha stött emot ett fysiskt hinder + + odbijać się + + +
+ +
+ stuga +
+ + n + + + litet hus + + chata + + +
+ +
+ stuka +
+ + n + + + hög av rotfrukter avsedd för vinterförvaring + + kopiec + + +
+ +
+ stuka +
+ + v + + + deformera genom att platta till + + spłaszczyć + + + + förödmjuka eller slå ned någon + + usadzić + utrzeć nosa + + + + skada fot- eller handled genom kraftig vridning + + skręcić + zwichnąć + + +
+ +
+ stulen +
+ + adj + + + + kradziony + + +
+ +
+ stulta +
+ + v + + + gå ostadigt och osäkert + + iść + + +
+ +
+ stum +
+ + adj + + + som saknar talförmåga + + niemy + + +
+ +
+ stump +
+ + n + + + kort bit + + kikut + koniuszek + resztka + + +
+ +
+ stundtals +
+ + adv + + + vid vissa tillfällen + + chwilami + niekiedy + + +
+ +
+ stup +
+ + n + + + brant, avgrund + + stromizna + urwisko + + +
+ +
+ stup i kvarten +
+ + adv + + + ideligen, oavbrutet, utan uppehåll + + bez przerwy + ciągle + + +
+ +
+ stupa +
+ + v + + + dö i krig + + paść + polec + + + + luta tvärbrant + + opadać + + + + misslycckas + + paść + + +
+ +
+ stuprör +
+ + n + + + rör för vatten + + rura spustowa + rynna + + +
+ +
+ stursk +
+ + adj + + + obstinat och uppstudsig + + bezczelny + hardy + pewny siebie + + +
+ +
+ stuteri +
+ + n + + + hästgård + + stadnina + + +
+ +
+ stuva +
+ + v + + + göra stuvning + + dusić + + + + placera så att de upptar liten plats + + rozmieszczać + zapakować + załadować + + +
+ +
+ stygg +
+ + adj + + + elak + + złośliwy + zły + + + + ful + + obrzydliwy + ohydny + wstrętny + + + + olydig + + niegrzeczny + nieposłuszny + + +
+ +
+ styggelse +
+ + n + + + styggelse + + obrzydliwośċ + ohyda + + +
+ +
+ stygging +
+ + n + + + en person eller ett djur behäftigat med en påfallande anskrämlighet + + gagatek + gałgan + hultaj + nicpoń + szubrawiec + + +
+ +
+ stympa +
+ + v + + + vanställa genom avhuggning + + okaleczyć + + +
+ +
+ styra +
+ + v + + + bestämma vad som ska ske + + rządzić + kierować + zarządzać + + + + styra fordon + + kierować + sterować + prowadzić + + +
+ +
+ styrka +
+ + n + + + det att vara stark + + siła + + +
+ +
+ styrman +
+ + n + + + person som styr ett fartyg + + sternik + + +
+ +
+ styv +
+ + adj + + + som är svår att böja + + sztywny + + +
+ +
+ styvmor +
+ + n + + + förälders maka eller kvinnliga partner, som inte är ens moder + + macocha + przybrana matka + + +
+ +
+ styvnackad +
+ + adj + + + trotsig, tjurig, stursk + + nieustępliwy + uparty + zawzięty + + +
+ +
+ städ +
+ + n + + + hörselben + + kowadełko + + + + järnredskap + + kowadło + + + + städarbete + + sprzątanie + + + + städare + + posługacz + sprzątacz + sprzątaczka + + +
+ +
+ städa +
+ + v + + + göra rent + + sprzątać + + +
+ +
+ städerska +
+ + n + + + + sprzątaczka + + +
+ +
+ ställe +
+ + n + + + egendom + + budynek + dom + + + + plats + + miejsce + + + + situation + + miejsce + pozycja + sytuacja + + +
+ +
+ ställning +
+ + n + + + 1. anordning som håller + + stanie + + + + 2 + + postawa + pozycja + + + + 3 + + stanowisko + + + + 4 + + pozycja + + + + 5 + + wynik + + +
+ +
+ ställvis +
+ + adv + + + + gdzieniegdzie + miejscami + + +
+ +
+ stämma +
+ + n + + + röst + + głos + + +
+ +
+ stämma +
+ + v + + + ställa in toner + + stroić + + + + vara korrekt, överensstämma + + uzgadniać + zgadzać się + + +
+ +
+ stämning +
+ + n + + + atmosfär + + nastrój + atmosfera + + + + juridik + + pozew + powództwo + wezwanie + + + + känslotillstånd + + nastrój + + + + musik + + strojenie + + +
+ +
+ ständigt +
+ + adv + + + utan avbrott, hela tiden + + ciągle + stale + wciąż + + +
+ +
+ stänga +
+ + v + + + göra så att något plant täpper till öppning + + zamykać + + + + avsluta verksamhet + + zamykać + + + + sluta presentera/redigera ett dokument + + zamykać + + + + ändra sig från öppet till stängt tillstånd + + zamykać + + + + ändra från öppet till stängt tillstånd + + zamykać + + +
+ +
+ stängd +
+ + adj + + + som inte är öppen + + zamknięty + + +
+ +
+ stängsel +
+ + n + + + + płot + ogrodzenie + parkan + + +
+ +
+ stänka +
+ + v + + + sprida en vätska i droppar på någon/något + + obryzgać + opryskać + pokropić + + + + sprida ut sig i droppar + + bryzgać + kropić + pryskać + + +
+ +
+ stänkskärm +
+ + n + + + + błotnik + + +
+ +
+ stärkelse +
+ + n + + + kolhydrat i föda + + skrobia + + +
+ +
+ stäv +
+ + n + + + främre eller bakre del av en båt + + stewa + + +
+ +
+ stäva +
+ + n + + + liten bytta, hink + + cebrzyk + dojnica + skopek + + +
+ +
+ stäva +
+ + v + + + röra sig framåt + + podążać + płynąć + + +
+ +
+ stävja +
+ + v + + + hejda + + poskramiać + + + + hålla tillbaka + + opanowywać + + +
+ +
+ stå pall +
+ + v + + + stå emot + + wytrzymać + znieść + + +
+ +
+ stå sig slätt +
+ + v + + + klara sig skralt eller dåligt + + stać marnie + + +
+ +
+ stål +
+ + n + + + + stal + + +
+ +
+ stålsätta +
+ + v + + + göra (sig) stark (för att tåla prövningar eller påfrestningar) + + hartować + uodporniać + + +
+ +
+ stånd +
+ + n + + + erektion + + wzwód + erekcja + + + + saluplats på torg, i basar + + kram + stragan + + + + tillräcklig förmåga för att bli verklighet + + stan + + + + samhällsklass + + stan + + + + tillstånd av aktiv motverkan + + opór + + +
+ +
+ ståndaktig +
+ + adj + + + som håller stånd mot yttre påverkan + + niewzruszony + niezachwiany + wytrwały + + +
+ +
+ ståndare +
+ + n + + + manligt könsorgan i en blomma + + pręcik + + +
+ +
+ ståndrätt +
+ + n + + + främst under krig inrättad specialdomstol, som efter en förenklad rättegång utdömer omedelbara straff + + sąd polowy + + +
+ +
+ stånga +
+ + v + + + knuffa till med huvudet + + bóść + + +
+ +
+ stångas +
+ + v + + + hålla på att stånga; stånga varandra + + bóść się + kuksać się + szturchać się + + + + kämpa + + borykać się + walczyć + + +
+ +
+ ståt +
+ + n + + + överdådig, pompös prakt + + pompa + przepych + + +
+ +
+ ståthållare +
+ + n + + + den som företräder kungamakten i en provins + + namiestnik + + +
+ +
+ stöd +
+ + n + + + det att visa medkänsla eller hjälpa andra + + wsparcie + oparcie + + + + ekonomiskt bidrag, till exempel jordbruksstöd + + wsparcie + + + + medhåll, instämmande + + poparcie + + + + något som håller något på plats (så att det inte faller omkull) + + oparcie + podparcie + podpora + + + + område där en funktion är nollskild + + nośnik + + +
+ +
+ stöddig +
+ + adj + + + alltför självsäker + + nadęty + zadufany + zadzierający nosa + + + + stor och kraftig + + krzepki + silny + + +
+ +
+ stödja +
+ + v + + + ge moraliskt, intellektuellt, ekonomiskt stöd + + popierać + wspierać + + + + grunda sig på något + + bazować się + opierać się + + + + hålla något uppe genom att fungera som stöd + + wspierać + podpierać + + + + hålla sig uppe genom att vila mot stöd + + podpierać się + wspierać się + + +
+ +
+ stöld +
+ + n + + + + kradzież + + +
+ +
+ stöpa +
+ + v + + + tillverka genom att hälla smält massa i form och låta den stelna + + lać + odlewać + + + + tillverka ljus av smält stearin + + lać + + +
+ +
+ stöpslev +
+ + n + + + slev avsedd för stöpning + + łyżka odlewnicza + + +
+ +
+ stöpt i samma form +
+ + adj + + + mycket lik någon eller något + + ulepiony z tej samej gliny + + +
+ +
+ stör +
+ + n + + + fiskart Acipenser sturio + + jesiotr + + + + trästång + + drąg + palik + tyczka + żerdź + + +
+ +
+ störa +
+ + v + + + rubba balansen + + przeszkadzać + + +
+ +
+ störning +
+ + n + + + företeelse som avviker från det normala + + zaburzenie + + +
+ +
+ större hackspett +
+ + n + + + + dzięcioł duży + + +
+ +
+ störta +
+ + v + + + få att falla med kraft + + obalać + powalać + rzucać + zrzucać + zwalać + + + + med kraft och okontrollerat falla ned + + runąć + spaść + zwalić się + + + + snabbt och häftigt förflytta sig + + popędzić + rzucać się + + +
+ +
+ stöt +
+ + n + + + då två kroppar kolliderar + + uderzenie + potrącenie + + + + kortvarig utsättning för en elektrisk ström + + porażenie + wstrząs + + + + tävlingsgren i tyngdlyftning + + podrzut + + + + välplanerat inbrott, rån e.d. + + napad + skok + + +
+ +
+ stöta +
+ + v + + + ge en stöt + + pchnąć + potrącać + uderzać + + + + göra närmanden + + dowalać się + + + + väcka anstöt + + gorszyć + odrażać + urażać + + +
+ +
+ stöta och blöta +
+ + v + + + gå igenom flera gånger + + maglować + wałkować + + +
+ +
+ stöta på +
+ + v + + + hitta något + + natrafić + + + + oväntat träffa någon + + nadziać się + natknąć się + + + + påminna om något + + przypomnieć + + + + träffa på något + + nadziać się + natrafić + + +
+ +
+ stöta ut +
+ + v + + + fördriva någon från en ställning, tjänst, ur en förening, gemenskap o.d. + + wydalać + wykluczać + wyrzucać + + + + genom att stöta driva någon/något ut från en plats + + wyganiać + wypychać + + + + häftigt frambringa ett ljud + + wybuchać + wydawać + + +
+ +
+ stötta +
+ + n + + + enkel konstruktion som fungerar som stöd + + podpora + podpórka + + +
+ +
+ stötta +
+ + v + + + hjälpa genom att finnas till hands + + wspierać + wesprzeć + + + + stödja med hjälp av stöd + + wspierać + podpierać + podtrzymywać + + +
+ +
+ subjekt +
+ + n + + + grammatiskt subjekt + + podmiot + + +
+ +
+ subjektivitet +
+ + n + + + 1. och 2. + + subiektywność + + +
+ +
+ substantiv +
+ + n + + + + rzeczownik + + +
+ +
+ subtrahera +
+ + v + + + matematik + + odejmować + + +
+ +
+ subtraktion +
+ + n + + + + odejmowanie + + +
+ +
+ sudanes +
+ + n + + + invånare i Sudan eller som har sudanesisk härkomst + + Sudańczyk + + +
+ +
+ sudanesisk +
+ + adj + + + + sudański + + +
+ +
+ sudd +
+ + n + + + hopskrynklat föremål avsedd för suddande + + gałganek + szmatka + zwitek + + + + slarvig skrift eller teckning + + bazgroły + gryzmoły + + + + suddgummi + + gumka + + +
+ +
+ sudda +
+ + v + + + festa och supa (till sent på natten) + + balować + hulać + + + + radera, stryka ut + + wymazać + zetrzeć + + + + smutsa, kladda eller kleta ned + + brudzić + mazać + paćkać + powalać + + +
+ +
+ sudoku +
+ + n + + + + sudoku + + +
+ +
+ suffix +
+ + n + + + + przyrostek + + +
+ +
+ suga +
+ + v + + + dra in + + ssać + + +
+ +
+ sugga +
+ + n + + + grishona + + maciora + + +
+ +
+ sugmärke +
+ + n + + + märke på kroppen + + malinka + + +
+ +
+ sump +
+ + n + + + sänkbar låda av trä för att hålla och spara fångad fisk levande + + sadz + + + + urkokad rest eller lämning av något + + fusy + osad + + +
+ +
+ sund +
+ + n + + + vattenområde + + cieśnina + + +
+ +
+ sunkig +
+ + adj + + + nedgången, sjaskig + + niechlujny + zniszczony + + +
+ +
+ sunt förnuft +
+ + n + + + + zdrowy rozsądek + + +
+ +
+ supa +
+ + v + + + + chlać + + +
+ +
+ superb +
+ + adj + + + + znakomity + wspaniały + + +
+ +
+ superdator +
+ + n + + + + superkomputer + + +
+ +
+ superlativ +
+ + n + + + den högsta komparationsgraden + + stopień najwyższy + + +
+ +
+ superstjärna +
+ + adj + + + berömd personlighet + + supergwiazda + wielka gwiazda + + +
+ +
+ supervulkan +
+ + n + + + + superwulkan + + +
+ +
+ suput +
+ + n + + + + pijaczka + pijak + + +
+ +
+ sur +
+ + adj + + + med lågt pH-värde + + kwaśny + + + + på dåligt humör + + kwaśny + nadąsany + skrzywiony + + + + som innehåller syra + + kwaśny + cierpki + kiszony + kwaszony + + + + våt + + wilgotny + mokry + + +
+ +
+ surdeg +
+ + n + + + deg gjord på mjöl och vatten + + zaczyn + zakwas + + +
+ +
+ surkål +
+ + n + + + jäst vitkål + + kapusta kiszona + + +
+ +
+ surkörsbär +
+ + n + + + frukt från surkörsbärsträdet (Prunus cerasus) + + wiśnia + + +
+ +
+ surströmming +
+ + n + + + strömming som konserverats genom jäsning + + kiszony śledź + + +
+ +
+ sus +
+ + n + + + svagt, tonlöst, utdraget ljud, exempelvis av svag vind + + szum + świst + + +
+ +
+ susa +
+ + v + + + ge ifrån susande ljud + + gwizdać + świstać + świszczeć + + +
+ +
+ suterränghus +
+ + n + + + + split-levels + + +
+ +
+ suverän +
+ + adj + + + självstyrande + + suwerenny + + +
+ +
+ suveränitet +
+ + n + + + + suwerenność + + +
+ +
+ svada +
+ + n + + + munvighet, flödande talegåva + + swada + werwa + zacięcie + + +
+ +
+ svag +
+ + adj + + + som har låg förmåga till kraft + + słaby + + +
+ +
+ svaghet +
+ + n + + + det att vara svag + + słabość + + + + dålig egenskap + + słabość + + +
+ +
+ sval +
+ + adj + + + av behagligt låg temperatur + + chłodny + + +
+ +
+ svala +
+ + n + + + fågel + + jaskółka + + +
+ +
+ svalg +
+ + n + + + avgrund, klyfta + + czeluść + przepaść + + + + rörformigt organ + + gardło + + +
+ +
+ svall +
+ + n + + + häftig rörelse av en stor vattenmassa + + bałwany + morze + + +
+ +
+ svalla +
+ + v + + + gå i vågor + + falować + kipieć + + +
+ +
+ svallvåg +
+ + n + + + kvardröjande verkan + + następstwa + reperkusje + + + + ytvåg efter kropp i rörelse + + kilwater + ślad torowy + + +
+ +
+ svamp +
+ + n + + + fruktkropp + + grzyb + + + + tvättsvamp + + gąbka + + +
+ +
+ svampplockare +
+ + n + + + person som (för tillfället eller regelbundet) plockar svamp, d.v.s. vistas i naturen i syfte att inhämta vilt växande svamp, vanligen för matlagning + + grzybiarz + + +
+ +
+ svan +
+ + n + + + fågel + + łabędź + + +
+ +
+ svans +
+ + n + + + utväxt + + ogon + + +
+ +
+ svanslös +
+ + adj + + + som inte har någon svans + + bezogonowy + + +
+ +
+ svar +
+ + n + + + yttrande + + odpowiedź + + + + om handlig + + odpowiedź + + +
+ +
+ svara +
+ + v + + + ge information till fråga + + odpowiadać + odpowiedzieć + + + + svara brev + + odpowiadać + + +
+ +
+ svart +
+ + adj + + + som har samma eller liknande färg som kol + + czarny + czarna + + +
+ +
+ svart +
+ + adv + + + olagligt + + na czarno + + +
+ +
+ svart hål +
+ + n + + + + czarna dziura + + +
+ +
+ svart lista +
+ + n + + + + czarna lista + + +
+ +
+ svart stork +
+ + n + + + + bocian czarny + hajstra + + +
+ +
+ svartand +
+ + n + + + + brązówka + + +
+ +
+ svarthårig +
+ + adj + + + som har svart hår + + czarnowłosy + + +
+ +
+ svartjord +
+ + n + + + en svart jordmån rik på humus som förekommer i Ukraina + + czarnoziem + + +
+ +
+ svartmes +
+ + n + + + + sikora sosnówka + + +
+ +
+ svartna +
+ + v + + + + czernieć + + +
+ +
+ svartrot +
+ + n + + + Scorzonera hispanica + + czarne korzonki + skorzonera + wężymord czarny korzeń + + +
+ +
+ svartsjuk +
+ + adj + + + + zazdrosny + + +
+ +
+ svartvingad +
+ + adj + + + som har en svart färg på vingarna + + czarnoskrzydły + + +
+ +
+ svartvit flugsnappare +
+ + n + + + + muchołówka żałobna + + +
+ +
+ svarv +
+ + n + + + + tokarka + + +
+ +
+ svassa +
+ + v + + + röra eller uttrycka sig tillgjort, uppblåst eller stoltserande + + puszyć + pysznić + + +
+ +
+ svassande +
+ + adj + + + prålig och stoltserande + + nadęty + napuszony + + +
+ +
+ svavel +
+ + n + + + kemiskt grundämne med beteckning S + + siarka + + +
+ +
+ sveda +
+ + n + + + svidande smärta + + pieczenie + piekący ból + + +
+ +
+ sveda +
+ + v + + + bränna något på ytan eller runt kanterna + + osmalać + przypalać + + +
+ +
+ svedja +
+ + v + + + bränna något i kanten eller på ytan + + opalać + przypalać + + + + bränna skog för att så i askan + + wypalać + + +
+ +
+ svensexa +
+ + n + + + fest för brudgum + + wieczór kawalerski + + +
+ +
+ svensk +
+ + adj + + + som rör Sverige + + szwedzki + + +
+ +
+ svensk +
+ + n + + + person med svenskt medborgarskap + + Szwed + Szwedka + + +
+ +
+ svenska +
+ + n + + + språk + + szwedzki + + + + svensk kvinna + + Szwedka + + +
+ +
+ svenskhet +
+ + n + + + + szwedzkość + + +
+ +
+ svenskspråkig +
+ + adj + + + något som är på språket svenska + + szwedzkojęzyczny + + +
+ +
+ svep +
+ + n + + + svepande rörelse + + zamach + + +
+ +
+ svepa +
+ + v + + + linda in, omvira + + owijać + spowijać + zawijać + + + + oskadliggöra minor + + trałować + + + + röra sig snabbt med vida rörelser + + gnać + pędzić + + +
+ +
+ svepande +
+ + adj + + + allmänt hållen, vag + + niejasny + ogólnikowy + + + + som rör sig med vida rörelser + + zamaszysty + + +
+ +
+ svepskäl +
+ + n + + + föregivet men uppdiktat skäl + + pretekst + wymówka + + +
+ +
+ svett +
+ + n + + + + pot + + +
+ +
+ svettas +
+ + v + + + + pocić się + + +
+ +
+ svettig +
+ + adj + + + som känner sig täckt av svett + + spocony + + +
+ +
+ svida +
+ + v + + + kännas med denna smärta + + palić + piec + gryźć + szczypać + + + + orsaka brännande och stickande smärta + + palić + piec + gryźć + szczypać + + +
+ +
+ svika +
+ + v + + + inte nå upp till förväntningar, bli en besvikelse + + zawodzić + + + + inte räcka till + + opuszczać + zabraknąć + zawodzić + + + + inte uppfylla sina förpliktelser, göra besviken + + zawodzić + zdradzać + + +
+ +
+ svikt +
+ + n + + + böjlighet med stor förmåga att återgå till utgångsläge + + elastyczność + gibkość + prężność + sprężynowanie + + + + fjädrande planka som används vid simhopp + + trampolina + + + + funktionsnedsättning hos ett organ + + niewydolność + + +
+ +
+ svikta +
+ + v + + + böja sig under inverkan av tryck + + sprężynować + uginać się + ulegać + ustępować + + + + böjas och (nästan) ge vika + + chwiać się + + +
+ +
+ svimma +
+ + v + + + förlora medvetandet + + mdleć + + +
+ +
+ svimning +
+ + n + + + förlust av medvetandet + + omdlenie + + +
+ +
+ svin +
+ + n + + + motbjudande person + + świnia + + +
+ +
+ svindel +
+ + n + + + bedrägeri + + oszustwo + szwindel + + +
+ +
+ svinga +
+ + v + + + (med armarna) föra något i en stor båge + + machać + zataczać + + + + lyckas uppnå något + + wybić się + + +
+ +
+ svinmålla +
+ + n + + + en växtart i familjen amarantväxter + + komosa biała + + +
+ +
+ svinn +
+ + n + + + förlust, spill + + rozkurz + strata + ubytek + ususz + + +
+ +
+ svinna +
+ + v + + + förgå, försvinna + + mijać + przemijać + + +
+ +
+ svirra +
+ + v + + + avge ett vibrerande ljud + + brzęczeć + bzykać + furczeć + + + + dallra, vibrera + + drgać + wibrować + + + + röra sig hastigt i cirklar + + krążyć + wirować + + +
+ +
+ svordom +
+ + n + + + + przekleństwo + + +
+ +
+ svägerska +
+ + n + + + + szwagierka + bratowa + + +
+ +
+ svälja +
+ + v + + + låta förtäring glida ned genom matstrupen + + połykać + + +
+ +
+ sväljande +
+ + n + + + det att svälja + + połykanie + + +
+ +
+ sväng +
+ + n + + + kortare färd eller promenad + + przechadzka + przejażdżka + + + + krökning av väg + + zakręt + + + + svängande rörelse + + skręt + + +
+ +
+ svänga +
+ + v + + + (intransitiv) röra sig fram och tillbaka + + kołysać się + oscylować + wahać się + + + + (transitiv) röra runt eller fram och tillbaka + + machać + wywijać + + + + byta färdriktning + + skręcać + zakręt + + + + byta åsikt; växla, ändra sig + + zmieniać + zwrot + + +
+ +
+ svängning +
+ + n + + + (fysik) periodisk rörelse + + kołysanie + oscylacja + wahanie + wahnięcie + + + + (vardagligt) det att svänga + + zwrot + + +
+ +
+ svära +
+ + v + + + lova + + przysięgać + przeklinać + + +
+ +
+ svärd +
+ + n + + + långt huggvapen + + miecz + + +
+ +
+ svärdotter +
+ + n + + + + synowa + + +
+ +
+ svärdssida +
+ + n + + + + po mieczu + + +
+ +
+ svärfar +
+ + n + + + far till make/maka + + teść + + +
+ +
+ svärm +
+ + n + + + lokaliserad (luftburen) samling av otaliga individer /av insekter/ + + rój + mrowie + chmara + + +
+ +
+ svärmor +
+ + n + + + + teściowa + + +
+ +
+ svärson +
+ + n + + + dotters make + + zięć + + +
+ +
+ svärta +
+ + n + + + tillstånd av svart + + czerń + + +
+ +
+ sväva +
+ + v + + + flyta i luften + + bujać + orbitować + szybować + + +
+ +
+ svävande +
+ + adj + + + flytande, flygande, glidande + + bujający + unoszący się + + + + oklar, vag, otydlig, obestämd + + niejasny + niekonkretny + ogólnikowy + + +
+ +
+ svävande +
+ + adv + + + flytande, flygande, glidande + + bujając + unosząc się + + + + oklart, vagt, otydligt, obestämt + + niejasno + niekonkretnie + ogólnikowo + + +
+ +
+ svävare +
+ + n + + + + poduszkowiec + + +
+ +
+ svåger +
+ + n + + + + szwagier + + +
+ +
+ svångrem +
+ + n + + + livrem, skärp + + pas + pasek + + +
+ +
+ svår +
+ + adj + + + allvarlig + + ciężki + poważny + + + + svår att klara av + + trudny + + +
+ +
+ svårighet +
+ + n + + + + trudność + + +
+ +
+ svårighetsgrad +
+ + n + + + + poziom trudności + + +
+ +
+ svårmod +
+ + n + + + svår och långvarig sorg eller depression + + melancholia + smętek + + +
+ +
+ sy +
+ + v + + + med nål och tråd sätta ihop tygbitar med varandra + + szyć + + +
+ +
+ syd +
+ + adv + + + + południe + + +
+ +
+ sydafrikansk +
+ + adj + + + som rör staten Sydafrika + + południowoafrykański + + +
+ +
+ sydafrikanska +
+ + n + + + kvinna från Sydafrika + + Południowoafrykanka + + +
+ +
+ sydamerikansk +
+ + adj + + + + południowoamerykański + + +
+ +
+ sydeuropeisk +
+ + adj + + + + południowoeuropejski + + +
+ +
+ sydkoreansk +
+ + adj + + + som rör Sydkorea + + południowokoreański + + +
+ +
+ sydsamiska +
+ + n + + + språk + + południowolapoński + + +
+ +
+ sydsudanesisk +
+ + adj + + + som rör Sydsudan eller dess invånare, geografiskt, kulturellt eller språkligt + + południowosudański + + +
+ +
+ syfilis +
+ + n + + + + kiła + + +
+ +
+ syfta +
+ + v + + + anspela på något + + aluzja + napomykać + + + + ha till syfte eller som mål + + dążyć + zmierzać + + +
+ +
+ syfte +
+ + n + + + 1 + + cel + + + + 2 + + przeznaczenie + + +
+ +
+ syl +
+ + n + + + verktyg + + szydło + + +
+ +
+ sylfid +
+ + n + + + kvinnlig sylf, smal och graciös kvinna + + sylfida + + +
+ +
+ syllogism +
+ + n + + + + sylogizm + + +
+ +
+ sylt +
+ + n + + + matvara + + dżem + + +
+ +
+ sylta +
+ + n + + + enklare matställe + + knajpa + + +
+ +
+ sylta +
+ + v + + + konservera genom att koka i socker + + marynować + + +
+ +
+ symaskin +
+ + n + + + maskin som används för att sy ihop tygbitar + + maszyna do szycia + + +
+ +
+ symbolisera +
+ + v + + + + symbolizować + + +
+ +
+ symbolisk +
+ + adj + + + + symboliczny + + +
+ +
+ symmetri +
+ + n + + + + symetria + + +
+ +
+ symmetriaxel +
+ + n + + + + oś symetrii + + +
+ +
+ symposium +
+ + n + + + + sympozjon + + +
+ +
+ symtom +
+ + n + + + tecken av oönskat tillstånd + + objaw + + +
+ +
+ syn +
+ + n + + + det man ser + + widok + + + + synsinne + + wzrok + + + + sätt att verka utåt + + wrażenie + + + + uppfattning + + pogląd + + +
+ +
+ syna +
+ + v + + + (poker) begära att få se motspelares kort + + sprawdzać + + + + noggrant undersöka med hjälp av synen + + badać + kontrolować + lustrować + przeglądać + sprawdzać + + +
+ +
+ synagoga +
+ + n + + + + synagoga + bożnica + + +
+ +
+ synd +
+ + n + + + brott mot Guds vilja + + grzech + + +
+ +
+ synda +
+ + v + + + begå en synd + + grzeszyć + + +
+ +
+ syndabock +
+ + n + + + syndabock + + kozioł ofiarny + + +
+ +
+ syndare +
+ + n + + + person som syndar + + grzesznik + + +
+ +
+ synderska +
+ + n + + + + grzesznica + + +
+ +
+ syndig +
+ + adj + + + + grzeszny + + +
+ +
+ synekdoke +
+ + n + + + retorisk figur + + synekdocha + + +
+ +
+ synlig +
+ + adj + + + som (kan) uppfattas av synorgan + + widoczny + + +
+ +
+ synnerv +
+ + n + + + nervus opticus + + nerw wzrokowy + + +
+ +
+ synod +
+ + n + + + kyrklig sammankomst, kyrkomöte + + synod + + +
+ +
+ synodal +
+ + adj + + + som avser en synod (kyrkomöte, prästmöte) + + synodalny + + +
+ +
+ synonym +
+ + adj + + + med närliggande betydelse + + bliskoznaczny + synonimiczny + + +
+ +
+ synonym +
+ + n + + + ord med samma eller närliggande betydelse + + synonim + + +
+ +
+ synpunkt +
+ + n + + + sätt att bedöma eller uppfatta något som är värt eller intressant att diskutera + + punkt widzenia + stanowisko + + +
+ +
+ syntax +
+ + n + + + läran om satsdelar + + składnia + + +
+ +
+ syntes +
+ + n + + + + synteza + + +
+ +
+ syra +
+ + n + + + kemiskt ämne + + kwas + + + + syrlig smak + + kwas + + +
+ +
+ syra +
+ + v + + + göra något surt eller syrligt + + kisić + kwasić + zakwaszać + + +
+ +
+ syre +
+ + n + + + oxygen + + tlen + + +
+ +
+ syrier +
+ + n + + + invånare i Syrien eller som har syrisk härkomst + + Syryjczyk + + +
+ +
+ syrisk +
+ + adj + + + som rör Syrien, det syriska språket, dess folk, kultur eller geografi + + syryjski + + +
+ +
+ syrsa +
+ + n + + + insekt + + świerszcz + + +
+ +
+ syskon +
+ + n + + + + rodzeństwo + + +
+ +
+ sysslolös +
+ + adj + + + som inte gör någonting + + bezczynny + + +
+ +
+ sysslolöshet +
+ + n + + + + bezczynność + + +
+ +
+ system +
+ + n + + + system + + system + + +
+ +
+ systematisk +
+ + adj + + + + systematyczny + + +
+ +
+ systematiskt +
+ + adv + + + + systematycznie + + +
+ +
+ systemkrav +
+ + n + + + villkor för hårdvara + + wymagania systemowe + + +
+ +
+ syster +
+ + n + + + syskon + + siostra + + +
+ +
+ systerdotter +
+ + n + + + + siostrzenica + + +
+ +
+ systerson +
+ + n + + + + siostrzeniec + + +
+ +
+ säck +
+ + n + + + större påse + + worek + + +
+ +
+ säd +
+ + n + + + spannmål + + zboże + + +
+ +
+ sädesärla +
+ + n + + + fågelart + + pliszka siwa + + +
+ +
+ säga +
+ + v + + + säga + + mówić + powiedzieć + + +
+ +
+ säga emot +
+ + v + + + opponera + + sprzeciwić się + zaoponować + + +
+ +
+ sägen +
+ + n + + + kort berättelse från muntlig tradition + + legenda + podanie + saga + + +
+ +
+ säker +
+ + adj + + + ofarlig + + bezpieczny + + + + som har pålitliga förmågor + + pewny + solidny + + + + stadig + + pewny + solidny + + + + tillförlitlig + + pewny + + + + övertygad om att ha rätt + + pewny + + + + som har hög sannolikhet + + pewny + + + + övertygad om sina förmågor + + pewny + + + + trygg + + bezpieczny + pewny + + +
+ +
+ säkerhetsåtgärd +
+ + n + + + + środki bezpieczeństwa + + +
+ +
+ säkerligen +
+ + adv + + + förvisso, säkert + + z pewnością + bez wątpienia + + +
+ +
+ säkert +
+ + adv + + + avledning till adjektivet säker + + pewnie + + + + sannolikt + + niewątpliwie + z pewnością + + +
+ +
+ säkra +
+ + v + + + garantera + + zabezpieczać + + + + göra säker + + zabezpieczać + + +
+ +
+ säl +
+ + n + + + däggdjur + + foka + + +
+ +
+ sälja +
+ + v + + + utbyta mot betalning + + sprzedawać + sprzedać + + +
+ +
+ säljare +
+ + n + + + + sprzedawca + + +
+ +
+ säll +
+ + adj + + + lycklig, nöjd + + błogi + szczęśliwy + + +
+ +
+ sälla +
+ + v + + + ansluta sig + + przyłączyć się + + +
+ +
+ sällan +
+ + adv + + + vid få tillfällen + + rzadko + + +
+ +
+ sälle +
+ + n + + + karl, man + + chłop + + +
+ +
+ sällhet +
+ + n + + + frid, tillstånd av lycka och förnöjsamhet + + blogość + szczęśliwość + + +
+ +
+ sällsynt +
+ + adj + + + ovanlig + + rzadki + + +
+ +
+ sälta +
+ + n + + + salt smak + + słoność + + +
+ +
+ sända +
+ + v + + + producera radiovågor + + nadawać + + + + skicka + + wysłać, wysyłać + + +
+ +
+ sändare +
+ + n + + + + nadajnik + + +
+ +
+ säng +
+ + n + + + + łóżko + + +
+ +
+ sänke +
+ + n + + + nedsänkning i marken + + obniżenie + + + + redskap gjort för att sjunka i vatten + + ciężarek + + +
+ +
+ särdeles +
+ + adj + + + som har ovanligt utomordentliga egenskaper + + doskonały + nadzwyczajny + szczególny + + +
+ +
+ särdeles +
+ + adv + + + i stor omfattning eller nivå + + nader + niezmiernie + szczególnie + + +
+ +
+ särk +
+ + n + + + ett underplagg i linne, lik en skjorta eller klänning + + koszula + + +
+ +
+ särkvark +
+ + n + + + sorts kvark + + kwark dziwny + kwark s + + +
+ +
+ särskild +
+ + adj + + + ovanlig + + specjalny + nadzwyczajny + + + + skild + + specjalny + oddzielny + szczególny + + + + specifik + + konkretny + specyficzny + szczególny + + +
+ +
+ särskilt +
+ + adv + + + + szczególnie + zwłaszcza + + +
+ +
+ säsong +
+ + n + + + årstid + + sezon + + + + antal avsnitt + + sezon + + + + del av året då något speciellt händer + + sezon + + +
+ +
+ sätt +
+ + n + + + en persons stil att uppföra sig i sociala sammanhang + + maniery + ogłada + zachowanie + + + + mening eller synpunkt att betrakta något utifrån + + sens + + + + metod med vilken något kan utföras + + sposób + + +
+ +
+ sätta +
+ + v + + + 1. inta en sittande ställning + + siadać + + +
+ +
+ sätta näsan i vädret +
+ + v + + + vara alltför stolt + + zadzierać nosa + + +
+ +
+ sätta på +
+ + v + + + starta + + włączać + + +
+ +
+ sätta upp +
+ + v + + + utarbeta + + sporządzić + + +
+ +
+ sävlig +
+ + adj + + + långsam, stilla + + flegmatyczny + nieśpieszny + powolny + ślamazarny + + +
+ +
+ +
+ + v + + + sprida frön + + siać + + +
+ +
+ så det förslår +
+ + adv + + + till fullo + + z nawiązką + + +
+ +
+ så lagom +
+ + adv + + + inte så mycket + + wcale nie + zupełnie nie + średnio + + +
+ +
+ så när +
+ + adv + + + nästan + + prawie + niemal + nieomal + + +
+ +
+ så när som +
+ + adv + + + så gott som + + bez mała + niemal + nieomal + prawie + + +
+ +
+ så när som på +
+ + adv + + + förutom + + poza + z wyjątkiem + + +
+ +
+ sådd +
+ + n + + + handlingen att så + + siew + zasiew + + +
+ +
+ såg +
+ + n + + + tandat verktyg + + piła + piłka + + +
+ +
+ således +
+ + adv + + + av den (tidigare nämnda) orsaken + + więc + zatem + + +
+ +
+ såll +
+ + n + + + sredskap som används för att skilja grövre saker från finare + + sito + + +
+ +
+ sålla +
+ + v + + + plocka ur det viktigaste eller mest relevanta + + przesiewać + + +
+ +
+ sålunda +
+ + adv + + + av angiven anledning på så sätt + + tak więc + tak, że + w ten sposób + + + + exempelvis + + i tak + + + + på följande sätt + + tak + w ten sposób + + +
+ +
+ såmaskin +
+ + n + + + maskin för att så + + siewnik + + +
+ +
+ sång +
+ + n + + + det att sjunga + + śpiew + + + + komposition + + piosenka + pieśń + + +
+ +
+ sångare +
+ + n + + + fågel + + śpiewak + + + + musiker + + piosenkarz + piosenkarka + + +
+ +
+ sångerska +
+ + n + + + + śpiewaczka + + +
+ +
+ sångsvan +
+ + n + + + + łabędź krzykliwy + + +
+ +
+ såpa +
+ + n + + + rengöringsmedel + + szare mydło + + +
+ +
+ såpopera +
+ + n + + + TV-serie + + opera mydlana + + +
+ +
+ sår +
+ + n + + + skada där det har gått hål på huden + + rana + + +
+ +
+ sås +
+ + n + + + redning som används som tillbehör till maträtt + + sos + + +
+ +
+ såväl +
+ + conjunction + + + lika väl (som) + + zarówno + + +
+ +
+ söder +
+ + n + + + + południe + + +
+ +
+ södra +
+ + adj + + + + południowy + + +
+ +
+ söm +
+ + n + + + hästskospik + + hufnal + podkowiak + + + + rad av sydda stygn + + szew + + +
+ +
+ sömn +
+ + n + + + sinnestillstånd då kroppen befinner sig i djup vila + + sen + + +
+ +
+ sömnad +
+ + n + + + det att sy + + szycie + + +
+ +
+ sömngångare +
+ + n + + + person som går i sömnen + + lunatyczka + lunatyk + + +
+ +
+ sömnig +
+ + adj + + + + śpiący + senny + + +
+ +
+ sömnlöshet +
+ + n + + + det att vara sömnlös + + bezsenność + + +
+ +
+ söndag +
+ + n + + + + niedziela + + +
+ +
+ söndagsbilist +
+ + n + + + person som sällan kör bil och därför är dålig på det + + niedzielny kierowca + + +
+ +
+ söndra +
+ + v + + + dela i två eller flera delar + + dzielić + + + + göra oense, skapa söndring + + rozbijać + siać niezgodę + + +
+ +
+ söt +
+ + adj + + + gullig + + słodki + uroczy + kochany + śliczny + + + + med socker + + słodki + + + + om vin: som har en hög grad av sötma + + słodki + + +
+ +
+ söta +
+ + v + + + tillsätta socker eller annat sött ämne till mat + + słodzić + + +
+ +
+ sötebrödsdagar +
+ + n + + + goda dagar, behaglig tillvaro + + dobre czasy + + +
+ +
+ ta +
+ + v + + + begära och få som ersättning + + brać + wziąć + + + + med händerna fatta tag i något + + brać + chwytać + wziąć + łapać + + + + skaffa sig kontroll över något + + brać + wziąć + objąć + zająć + + + + tillskansa sig något, stjäla + + przywłaszczyć + zabrać + zawłaszczyć + + +
+ +
+ ta av daga +
+ + v + + + beröva (någon) livet + + pozbawić + życie + + +
+ +
+ ta för kontant +
+ + v + + + godta såsom riktig + + wziąć za dobrą monetę + + +
+ +
+ ta hand om +
+ + v + + + se till att någon mår bra + + opiekować + zajmować + + +
+ +
+ ta höjd +
+ + v + + + förbereda sig så att man har handlingsutrymme + + nastawić się + przygotować się + zabezpieczyć się + + +
+ +
+ ta något med en klackspark +
+ + v + + + ta lättvindigt på något som kan medföra negativa konsekvenser + + lekko + przejmować + traktować + + +
+ +
+ ta seden dit man kommer +
+ + v + + + göra så som värden har för vana att göra - när man är gäst hos någon + + co kraj, to obyczaj + + +
+ +
+ ta sig före +
+ + v + + + besluta att börja sysselsätta sig med något + + przystąpić + zabrać się + + +
+ +
+ ta sig orådet före +
+ + v + + + göra en sådan dumhet som något + + wpaść na fatalny pomysł + + +
+ +
+ ta skruv +
+ + v + + + ha tydlig verkan + + chwycić + podziałać + poskutkować + + +
+ +
+ ta spjärn +
+ + v + + + (kraftfullt) göra motstånd mot något + + opierać się + przeciwstawiać się + stawiać opór + + + + sätta sin kropp mot något för att motstå viss kraft + + zapierać się + + +
+ +
+ tabell +
+ + n + + + + tabela + + +
+ +
+ tack +
+ + interjection + + + + dziękuję + dzięki + + +
+ +
+ tack vare +
+ + preposition + + + på grund av, när något negativt har inträffat + + dzięki + + +
+ +
+ tacka +
+ + v + + + + dziękować + podziękować + + +
+ +
+ tackla +
+ + v + + + ta itu med (och lösa) ett problem + + wziąć się + zabrać się + + + + trycka sig mot en annan spelare + + zwierać się + + + + utrusta med tackel + + osprzętowywać + takielować + + +
+ +
+ tacksam +
+ + adj + + + känner uppskattning + + wdzięczny + + +
+ +
+ tacksamhet +
+ + n + + + känsla av glädje över sådant som man har (fått) eller som andra gjort för en + + wdzięczność + + +
+ +
+ tadzjikiska +
+ + n + + + språk + + tadżycki + + +
+ +
+ tafatt +
+ + adj + + + oskicklig och klumpig + + nieporadny + niezdarny + niezręczny + + +
+ +
+ tafatt +
+ + adv + + + på ett tafatt sätt + + nieporadnie + niezdarnie + niezręcznie + + +
+ +
+ tafatt +
+ + n + + + springlek där syftet är att springa ifatt andra deltagare + + berek + + +
+ +
+ tafsa +
+ + v + + + fingra på ett obehagligt eller sexuellt sätt + + obmacywać + obłapywać + + +
+ +
+ tag +
+ + n + + + grepp + + chwyt + + + + längre stund; gång + + chwila + raz + + +
+ +
+ tagel +
+ + n + + + hästens långa och styva hår i man och svans + + włosie + + +
+ +
+ tagg +
+ + n + + + botanik + + kolec + + +
+ +
+ taggtråd +
+ + n + + + tråd med taggar + + drut kolczasty + + +
+ +
+ taiga +
+ + n + + + barrskog på norra halvklotet + + tajga + + +
+ +
+ tak +
+ + n + + + övre del av hus + + dach + sklepienie + + + + övre yta i rum + + sufit + + +
+ +
+ taktegel +
+ + n + + + av bränd lera framställt byggmaterial för täckning av tak + + dachówka + + +
+ +
+ taktik +
+ + n + + + + taktyka + + +
+ +
+ taktil +
+ + adj + + + + dotykowy + + +
+ +
+ tal +
+ + n + + + antal + + liczba + ilość + + + + frambringande av språkljud + + mowa + + + + muntlig framställning + + mowa + przemówienie + przemowa + + + + räkneuppgift + + zadanie + + + + storhet som kan beskrivas med siffror + + liczba + + +
+ +
+ tala +
+ + v + + + producera ljud av ord + + mówić + + + + kunna tala ett språk + + mówić + + +
+ +
+ tala om +
+ + v + + + + opowiadać + + +
+ +
+ talan +
+ + n + + + rätt till inflytande + + głos + prawo głosu + + + + yrkande i ett ärende inför en myndighet eller domstol + + powództwo + roszczenie + + +
+ +
+ talangfull +
+ + adj + + + som har talang + + utalentowany + + +
+ +
+ talare +
+ + n + + + person som håller föredrag + + mówca + + +
+ +
+ talgoxe +
+ + n + + + fågelart + + sikora bogatka + bogatka + + +
+ +
+ tall +
+ + n + + + barrträd med långa barr + + sosna zwyczajna + sosna + + +
+ +
+ tallium +
+ + n + + + + tal + + +
+ +
+ tallrik +
+ + n + + + cirkulär platta varpå föda läggs + + talerz + + +
+ +
+ talltita +
+ + n + + + + sikora czarnogłowa + + +
+ +
+ talteori +
+ + n + + + område inom matematiken + + teoria liczb + + +
+ +
+ tam +
+ + adj + + + ej vild + + oswojony + + +
+ +
+ tampas +
+ + v + + + kämpa med någon eller något + + borykać się + walczyć + zmagać się + + + + slåss med varandra + + walczyć + wodzić się za łby + zmagać się + ścierać się + + +
+ +
+ tampong +
+ + n + + + propp + + tampon + + +
+ +
+ tand +
+ + n + + + hårt organ + + ząb + zęby + + +
+ +
+ tandborste +
+ + n + + + borste för tänder + + szczoteczka do zębów + + +
+ +
+ tandemcykel +
+ + n + + + cykel för två eller fler personer + + tandem + + +
+ +
+ tandkräm +
+ + n + + + + pasta do zębów + + +
+ +
+ tandkött +
+ + n + + + vävnad runt tänderna + + dziąsło + + +
+ +
+ tandläkare +
+ + n + + + tandläkare + + dentysta + dentystka + + +
+ +
+ tandlös +
+ + adj + + + utan tänder + + bezzębny + + +
+ +
+ tandpetare +
+ + n + + + + wykałaczka + + +
+ +
+ tandvall +
+ + n + + + området av munhålan där tänderna sitter fast + + wał dziąsłowy + + +
+ +
+ tangens +
+ + n + + + förhållande + + tangens + + +
+ +
+ tangentbord +
+ + n + + + inmatningsenhet + + klawiatura + + +
+ +
+ tanke +
+ + n + + + idé + + idea + myśl + + + + information direkt tillgänglig i ett medvetande + + myśl + + +
+ +
+ tankspridd +
+ + adj + + + som ofta tänker på annat än vad som just händer + + roztargniony + roztrzepany + + +
+ +
+ tantal +
+ + n + + + + tantal + + +
+ +
+ tanzanisk +
+ + adj + + + som rör den Tanzania eller dess invånare tanzanierna + + tanzański + + +
+ +
+ tapet +
+ + n + + + tunt dekorativt ytmaterial på vägg + + tapeta + + +
+ +
+ tapetsera +
+ + v + + + sätta upp tapeter på en vägg + + tapetować + + +
+ +
+ tapetserare +
+ + n + + + person som i yrkessammanhang klär möbler + + tapicer + + +
+ +
+ tapper +
+ + adj + + + modig, speciellt i strid + + odważny + dzielny + mężny + bitny + + +
+ +
+ tarm +
+ + n + + + del av matspjälkningskanalen + + jelito + + +
+ +
+ tarva +
+ + v + + + vara i behov av något + + potrzebować + wymagać + + +
+ +
+ tasmansk val +
+ + n + + + + wal tasmański + + +
+ +
+ tass +
+ + n + + + djurdel + + łapa + + +
+ +
+ tatarfalk +
+ + n + + + en falk + + raróg + + +
+ +
+ tatuera +
+ + v + + + inristat motiv i huden + + robić tatuaż + tatuować + + +
+ +
+ tatuering +
+ + n + + + målad bestående bild på huden + + tatuaż + + +
+ +
+ tauon +
+ + n + + + + taon + + +
+ +
+ tautologi +
+ + n + + + sats som alltid är sann tack vare sin logiska form + + tautologia + + + + sats som genom sin semantik är nödvändigt sann + + tautologia + + + + upprepning av samma sak med andra ord + + tautologia + + +
+ +
+ tavla +
+ + n + + + bild + + obraz + malowidło + + +
+ +
+ tax +
+ + n + + + hundras + + jamnik + + +
+ +
+ taxameter +
+ + n + + + apparat i taxibilar som räknar ut priset för körningen under dess gång + + taksomierz + + +
+ +
+ taxibil +
+ + n + + + taxi, bil i taxitrafik + + taksówka + + +
+ +
+ taxiförare +
+ + n + + + person som yrkesmässigt kör taxi + + taksówkarz + taksówkarka + + +
+ +
+ taxon +
+ + n + + + + takson + + +
+ +
+ taxonomi +
+ + n + + + + taksonomia + + +
+ +
+ te +
+ + n + + + dryck på teblad + + herbata + + +
+ +
+ te +
+ + v + + + ge intryck av + + przedstawiać się + wydawać się + wyglądać + + +
+ +
+ teater +
+ + n + + + plats där skådespel framförs + + teatr + + + + scenkonst + + teatr + + +
+ +
+ teaterpjäs +
+ + n + + + ett litterärt verk + + sztuka + + +
+ +
+ teatral +
+ + adj + + + + teatralny + + +
+ +
+ tecken +
+ + n + + + meningsfull gest + + znak + + + + synbar indikation + + znak + + +
+ +
+ teckenspråk +
+ + n + + + uppsättning gester, rörelser och ansiktsuttryck som används för kommunikation + + język migowy + + +
+ +
+ teckna +
+ + v + + + rita + + rysować + + +
+ +
+ tecknad serie +
+ + n + + + + komiks + + +
+ +
+ tecknare +
+ + n + + + person som tecknar + + rysownik + rysowniczka + + +
+ +
+ teckning +
+ + n + + + enklare bild + + rysunek + + +
+ +
+ tegelsten +
+ + n + + + murtegel + + cegła + + +
+ +
+ teism +
+ + n + + + + teizm + + +
+ +
+ teknik +
+ + n + + + sätt, färdighet + + technika + + +
+ +
+ teknisk +
+ + adj + + + som relaterar till teknik + + techniczny + + +
+ +
+ tekniskt +
+ + adv + + + + technicznie + + +
+ +
+ teknologi +
+ + n + + + läran om teknik + + technologia + + +
+ +
+ teknologisk +
+ + adj + + + som avser teknologi eller teknik + + technologiczny + + +
+ +
+ telefon +
+ + n + + + + telefon + + +
+ +
+ telefonera +
+ + v + + + prata i telefon + + dzwonić + telefonować + + +
+ +
+ telefonkatalog +
+ + n + + + + książka telefoniczna + + +
+ +
+ telefonnummer +
+ + n + + + nummer kopplat till en telefon + + numer telefonu + + +
+ +
+ teleologisk +
+ + adj + + + från ändamålsenlighetens synpunkt + + teleologiczny + + +
+ +
+ telepati +
+ + n + + + tankeöverföring, tankeläsning + + telepatia + + +
+ +
+ teleskop +
+ + n + + + stjärnkikare + + teleskop + + +
+ +
+ television +
+ + n + + + bildmedium + + telewizja + + +
+ +
+ televisionsapparat +
+ + n + + + apparat + + telewizor + + +
+ +
+ tellur +
+ + n + + + + tellur + + +
+ +
+ tema +
+ + n + + + lingvistik + + temat + + + + ämne + + temat + + +
+ +
+ temapark +
+ + n + + + större nöjespark med viss inriktning (tema) + + park tematyczny + + +
+ +
+ tempel +
+ + n + + + byggnad för religiös vördnad + + świątynia + + +
+ +
+ temperatur +
+ + n + + + + temperatura + + +
+ +
+ tempo +
+ + n + + + hastighet + + tempo + + +
+ +
+ temporär +
+ + adj + + + tillfällig + + tymczasowy + + +
+ +
+ tenn +
+ + n + + + + cyna + + +
+ +
+ tentakel +
+ + n + + + + macka + + +
+ +
+ tentamen +
+ + n + + + + egzamin + + +
+ +
+ teocentrism +
+ + n + + + + teocentryzm + + +
+ +
+ teologi +
+ + n + + + läran om Gud + + teologia + + +
+ +
+ teologisk +
+ + adj + + + som rör teologi + + teologiczny + + +
+ +
+ teoretisera +
+ + v + + + + teoretyzować + + +
+ +
+ teoretisk +
+ + adj + + + som hör till teori snarare än praktik + + teoretyczny + + +
+ +
+ teori +
+ + n + + + bra teoretisk modell + + teoria + + +
+ +
+ terbium +
+ + n + + + + terb + + +
+ +
+ termin +
+ + n + + + bestämd tid + + termin + + + + del av läsår + + semestr + + +
+ +
+ terminologi +
+ + n + + + terminologi + + terminologia + + +
+ +
+ termit +
+ + n + + + blandning + + termit + + + + insekt + + termit + + +
+ +
+ termodynamik +
+ + n + + + + termodynamika + + +
+ +
+ termodynamisk +
+ + adj + + + som avser termodynamik + + termodynamiczny + + +
+ +
+ termometer +
+ + n + + + instrument som mäter temperatur + + termometr + + +
+ +
+ territorium +
+ + n + + + + terytorium + + +
+ +
+ terrorism +
+ + n + + + genom skrämsel uppnå politiskt mål + + terroryzm + + +
+ +
+ terrorist +
+ + n + + + + terrorysta + terrorystka + + +
+ +
+ tesaurus +
+ + n + + + ordbok som sorterar ord utifrån betydelse eller ämnesområde + + tezaurus + + +
+ +
+ tesil +
+ + n + + + sil för beredning av te från teblad + + sitko + + +
+ +
+ testikel +
+ + n + + + körtel + + jądro + + +
+ +
+ tex +
+ + n + + + enhet + + teks + + +
+ +
+ text +
+ + n + + + en samling tecken med budskap + + tekst + + +
+ +
+ tibetan +
+ + n + + + + Tybetańczyk + + +
+ +
+ tibetansk +
+ + adj + + + + tybetański + + +
+ +
+ tibetanska +
+ + n + + + halv=|språk + + tybetański + + +
+ +
+ ticka +
+ + v + + + + tykać + + +
+ +
+ tid +
+ + n + + + förlopp + + czas + + + + fysik + + czas + + +
+ +
+ tidig +
+ + adj + + + före de flesta andra + + wczesny + + + + före väntad tidpunkt + + wczesny + + +
+ +
+ tidigare +
+ + adv + + + + wcześniej + przedtem + + +
+ +
+ tidning +
+ + n + + + regelbundet utkommande publikation + + gazeta + + +
+ +
+ tidningsanka +
+ + n + + + oriktig uppgift i en tidning + + kaczka dziennikarska + kaczka + + +
+ +
+ tids nog +
+ + adv + + + förr eller senare, så småningom + + tylko patrzeć + wkrótce + + +
+ +
+ tidsanda +
+ + n + + + typiska stämningar och åsikter under en viss tidsperiod + + duch epoki + zeitgeist + + +
+ +
+ tidsdilatation +
+ + n + + + + dylatacja czasu + + +
+ +
+ tidskrift +
+ + n + + + regelbundet utkommande fackskrift + + czasopismo + magazyn + + +
+ +
+ tidskrävande +
+ + adj + + + som kräver (mycket) tid + + czasochłonny + + +
+ +
+ tidslinje +
+ + n + + + tallinje där varje punkt anger en tidpunkt + + taśma czasu + + +
+ +
+ tidtabell +
+ + n + + + + rozkład jazdy + + +
+ +
+ tiga +
+ + v + + + hålla tyst + + milczeć + + +
+ +
+ tiger +
+ + n + + + + tygrys + + +
+ +
+ tigerunge +
+ + n + + + unge till tiger + + tygrysiątko + + +
+ +
+ tigga +
+ + v + + + be om något + + żebrać + + +
+ +
+ tiggare +
+ + n + + + + żebrak + żebraczka + + +
+ +
+ tigrinna +
+ + n + + + + tygrysica + + +
+ +
+ tik +
+ + n + + + hund av honkön + + suka + + +
+ +
+ till +
+ + preposition + + + indikerar målet för en rörelse + + do + + +
+ +
+ till exempel +
+ + adv + + + + na przykład + + +
+ +
+ till hands +
+ + adv + + + inom räckhåll som kan användas + + pod ręką + + +
+ +
+ till lags +
+ + adv + + + till belåtenhet + + dogadzać + + +
+ +
+ till leda +
+ + adv + + + mer än nog (så att man får avsmak, blir trött eller mätt på något) + + do znudzenia + + +
+ +
+ till låns +
+ + adv + + + som lån + + do pożyczenia + + +
+ +
+ till skänks +
+ + adv + + + som gåva, gratis + + w podarunku + w prezencie + za darmo + + +
+ +
+ till syvende och sist +
+ + adv + + + när allt kommer omkring + + koniec końców + ostatecznie + w końcu + + +
+ +
+ till äventyrs +
+ + adv + + + händelsevis, tvärtemot vad som förväntas + + dziwnym trafem + ni stąd, ni zowąd + przypadkiem + + +
+ +
+ till övers +
+ + adv + + + kvar, över + + na zbyciu + + +
+ +
+ tillbaka +
+ + adv + + + + z powrotem + + +
+ +
+ tillbringa +
+ + v + + + spendera tid + + spędzać + + +
+ +
+ tillbörlig +
+ + adj + + + vederbörlig + + należyty + + +
+ +
+ tillfredsställa +
+ + v + + + + zadowalać + zaspokajać + + +
+ +
+ tillfredsställande +
+ + adj + + + + zadowalający + + +
+ +
+ tillfredsställd +
+ + adj + + + + zadowolony + zaspokojony + + +
+ +
+ tillfredsställelse +
+ + n + + + + zadowolenie + zaspokojenie + + +
+ +
+ tillfälle +
+ + n + + + lägligt tillfälle, möjlighet + + okazja + + +
+ +
+ tillfällig +
+ + adj + + + som bara existerar under en kortare tid + + tymczasowy + + + + som sker eller utvecklar sig på ett oförutsett, oförutsägbart eller oväntat sätt + + przypadkowy + + +
+ +
+ tillfällighet +
+ + n + + + + przypadek + + +
+ +
+ tillförsikt +
+ + n + + + tro på gynnsam utveckling + + ufność + wiara + + +
+ +
+ tillgodose +
+ + v + + + + zadośćuczynić + + +
+ +
+ tillgänglig +
+ + adj + + + som kan nås + + dostępny + przystępny + + +
+ +
+ tillgängliggöra +
+ + v + + + göra tillgänglig + + udostępniać + + +
+ +
+ tillgänglighet +
+ + n + + + det att vara tillgänglig + + dostępność + + +
+ +
+ tillhandahålla +
+ + v + + + hålla till handa, ställa till förfogande + + dostarczać + zaopatrywać + + +
+ +
+ tillhygge +
+ + n + + + tillfälligt anskaffat redskap + + argument + broń + + +
+ +
+ tillhåll +
+ + n + + + ställe där någon ofta eller gärna håller till eller uppehåller sig + + legowisko + melina + schronienie + siedziba + + +
+ +
+ tillhålla +
+ + v + + + bestämt uppmana + + nakazać + polecić + + +
+ +
+ tillhöra +
+ + v + + + vara del av + + należeć + + + + matematik + + należeć + + +
+ +
+ tillhörighet +
+ + n + + + det att tillhöra någon/något + + przynależność + + +
+ +
+ tillika +
+ + adv + + + på samma sätt + + tak samo + + + + utom detta + + nadto + ponadto + poza tym + również + także + + +
+ +
+ tillika +
+ + preposition + + + tillsammans med + + razem + wraz + + +
+ +
+ tillit +
+ + n + + + det att en person litar på en annan + + zaufanie + ufność + + +
+ +
+ tillkortakommande +
+ + n + + + brist, svaghet + + brak + niedostatek + + +
+ +
+ tillmäle +
+ + n + + + förolämpning, nedsättande beteckning + + obelga + wyzwisko + + +
+ +
+ tillnärmelsevis +
+ + adv + + + ungefärligen + + w przybliżeniu + + +
+ +
+ tillrop +
+ + n + + + rop riktat till någon + + nawoływanie + okrzyk + + +
+ +
+ tillräcklig +
+ + adj + + + + wystarczający + + +
+ +
+ tillräckligt +
+ + adv + + + i tillräcklig grad eller mängd + + wystarczająco + + +
+ +
+ tillråda +
+ + v + + + ge som råd + + doradzaċ + radziċ + + +
+ +
+ tillrådlig +
+ + adv + + + som kan rekommenderas + + pożądany + stosowny + wskazany + + +
+ +
+ tills +
+ + conjunction + + + fram till att (något händer) + + + dopóki + póki + + +
+ +
+ tills +
+ + preposition + + + fram till (en viss tidpunkt eller händelse) + + aż do + + +
+ +
+ tillsammans +
+ + adv + + + samma sällskap + + razem + + +
+ +
+ tillskynda +
+ + v + + + aktivt verka för något + + inicjować + inspirować + + + + komma skyndande + + śpieszyć + + +
+ +
+ tillskyndan +
+ + n + + + det att tillskynda + + inicjatywa + inspiracja + + +
+ +
+ tillskyndare +
+ + n + + + person som aktivt verkar för något + + inicjator + inspirator + + +
+ +
+ tillstymmelse +
+ + n + + + första ansats, antydan + + oznaka + + +
+ +
+ tillständig +
+ + adj + + + som sig bör, tillbörlig och passande + + należny + należyty + właściwy + + +
+ +
+ tillstå +
+ + v + + + erkänna eller medgiva något + + przyznawać + + +
+ +
+ tillstånd +
+ + n + + + beskaffenhet, skick, status, läge + + stan + położenie + + + + tillåtelse + + pozwolenie + zezwolenie + zgoda + + +
+ +
+ tillta +
+ + v + + + öka i styrka (ofta om vind eller nederbörd) + + nasilać się + przybierać + przybywać + wzmagać się + wzrastać + + +
+ +
+ tilltag +
+ + n + + + självsvåldigt försök eller företag + + wybryk + wyskok + + +
+ +
+ tilltagen +
+ + adj + + + som fått viss omfattning för att mot­svara något behov + + obliczony + skalkulowany + wybrany + + +
+ +
+ tilltala +
+ + v + + + ge välmående + + podobać się + odpowiadać + pasować + przypadać do gustu + + + + tala till + + zwracać się do kogoś + + +
+ +
+ tilltalande +
+ + adj + + + som någon tycker om + + pociągający + ponętny + + +
+ +
+ tilltro +
+ + n + + + övertygelse om trovärdighet + + ufność + wiara + zaufanie + + +
+ +
+ tillvaro +
+ + n + + + det att vi finns till, vår närvaro i jordelivet + + egzystencja + byt + + +
+ +
+ tillvita +
+ + v + + + ge skulden för något, beskylla någon för något + + obwiniać + + +
+ +
+ tillvänd +
+ + adj + + + öppen; positiv + + otwarty + pozytywny + + +
+ +
+ tillväxt +
+ + n + + + ökning i storlek + + wzrost + przyrost + + +
+ +
+ tillämpad matematik +
+ + n + + + + matematyka stosowana + + +
+ +
+ tillämpning +
+ + n + + + + zastosowanie + + +
+ +
+ tillåta +
+ + v + + + ge tillstånd + + pozwalać + zezwalać + + +
+ +
+ tillåtelse +
+ + n + + + befogenhet att göra någonting + + pozwolenie + + +
+ +
+ tillåten +
+ + adj + + + + dozwolony + + +
+ +
+ timme +
+ + n + + + tidsenhet om 60 minuter + + godzina + + +
+ +
+ timmer +
+ + n + + + trä + + drewno + + +
+ +
+ tindra +
+ + v + + + glittra, glimma + + iskrzyć się + migotać + + +
+ +
+ tinning +
+ + n + + + huvudets sidotrakt mellan den yttre ögonvrån och örats övre del + + skroń + + +
+ +
+ tioårig +
+ + adj + + + tio år gammal + + dziesięcioletni + + +
+ +
+ tioåring +
+ + n + + + + dziesięciolatek + dziesięciolatka + + +
+ +
+ tips +
+ + n + + + gissning + + typ + + + + upplysning + + cynk + informacja + wiadomość + + +
+ +
+ tisdag +
+ + n + + + veckans andra dag + + wtorek + + +
+ +
+ tissla +
+ + v + + + skvallra, sprida rykten + + plotkować + + + + viska, prata med låg röst i en situation där det förväntas vara tyst + + szeptać + + +
+ +
+ tistel +
+ + n + + + taggig växt + + oset + + +
+ +
+ titan +
+ + n + + + ett grundämne + + tytan + + + + gud + + tytan + + +
+ +
+ titel +
+ + n + + + en persons yrke, sociala position eller status + + tytuł + + + + huvudrubrik eller namn på skapat verk + + tytuł + + +
+ +
+ titta +
+ + v + + + placera blicken + + patrzeć + spoglądać + + +
+ +
+ tjat +
+ + n + + + oupphörligt, tröttande och irriterande prat + + gderanie + utyskiwanie + zrzędzenie + + +
+ +
+ tjata +
+ + v + + + oupphörligen (och på ett tröttande sätt) prata om samma sak + + gderać + utyskiwać + zrzędzić + + +
+ +
+ tjatig +
+ + adj + + + långtråkig + + nudny + + + + som tjatar mycket + + gderliwy + namolny + zrzędliwy + + +
+ +
+ tjatter +
+ + n + + + fåglarnas livligt, frenetiskt smattrande, smackande eller drillande läte + + trele + + + + livligt och uppjagat men innehållslöst prat + + paplanina + trajkot + + +
+ +
+ tjattra +
+ + v + + + frambringa livligt smattrande, smackande eller drillande läte + + trele + trelować + wyśpiewywać + + + + prata livligt och uppjagat men innehållslöst + + paplać + trajkotać + + +
+ +
+ tjeckiska +
+ + n + + + språk + + czeski + + +
+ +
+ tjeckoslovakisk +
+ + adj + + + + czechosłowacki + + +
+ +
+ tjock +
+ + adj + + + kraftig, grov + + gruby + + +
+ +
+ tjockfot +
+ + n + + + + kulon + + +
+ +
+ tjockis +
+ + n + + + överviktig person + + grubas + grubaska + tłuścioch + tłuścioszka + + +
+ +
+ tjog +
+ + n + + + samling av precis tjugo föremål + + dwadzieścia + + +
+ +
+ tjugofemårig +
+ + adj + + + + dwudziestopięcioletni + + +
+ +
+ tjugofemåring +
+ + n + + + person som är tjugofem år gammal + + dwudziestopięciolatek + dwudziestopięciolatka + + +
+ +
+ tjugoårig +
+ + adj + + + tjugo år gammal + + dwudziestoletni + + +
+ +
+ tjugoåring +
+ + n + + + + dwudziestolatek + dwudziestolatka + + +
+ +
+ tjur +
+ + n + + + + byk + + +
+ +
+ tjusa +
+ + v + + + väcka känslor av förtjusning + + oczarować + + +
+ +
+ tjusig +
+ + adj + + + moraliskt bra eller beundransvärt (om handling) + + dżentelmeński + szarmancki + + + + som antyder hög status + + dystyngowany + elegancki + reprezentacyjny + + + + visuellt tilltalande (ofta på ett elegant sätt) + + elegancki + gustowny + szykowny + wykwintny + wytworny + + +
+ +
+ tjuta +
+ + v + + + ge ifrån sig starka gälla ljud + + wyć + + + + gråta + + beczeć + ryczeć + + +
+ +
+ tjuv +
+ + n + + + person som begår stöld + + złodziej + złodziejka + + +
+ +
+ tjäder +
+ + n + + + fågelart + + głuszec + + +
+ +
+ tjäle +
+ + n + + + is i marken + + marzłoć + zmarzlina + + +
+ +
+ tjänare +
+ + interjection + + + (vardaglig) hälsning + + serwus + czołem + + +
+ +
+ tjänare +
+ + n + + + betjänt + + służąca + służący + sługa + + +
+ +
+ tjänlig +
+ + adj + + + som lämpar sig väl + + odpowiedni + przydatny + stosowny + użyteczny + + +
+ +
+ tjänsteman +
+ + n + + + + urzędnik + + +
+ +
+ tjänstgöring +
+ + n + + + aktivt innehavande av tjänst med arbetsuppgifter inom en organisation + + służba + + +
+ +
+ toalett +
+ + n + + + WC + + ubikacja + toaleta + + +
+ +
+ toalettpapper +
+ + n + + + + papier toaletowy + + +
+ +
+ toapapper +
+ + n + + + + papier toaletowy + + +
+ +
+ tobak +
+ + n + + + + tytoń + + +
+ +
+ tofs +
+ + n + + + sammanhållet knippe av något som spretar, till exempel garn, hår eller fjädrar + + chwast + kucyk + + +
+ +
+ tofslärka +
+ + n + + + + dzierlatka + + +
+ +
+ tofsmes +
+ + n + + + + sikora czubatka + czubatka + + +
+ +
+ tofsvipa +
+ + n + + + + czajka + + +
+ +
+ tofu +
+ + n + + + proteinrik massa påminnande om färskost som framställs av sojabönor + + tofu + twarożek sojowy + + +
+ +
+ tolerera +
+ + v + + + ha överseende med + + tolerować + + +
+ +
+ tolk +
+ + n + + + + tłumacz + tłumaczka + + +
+ +
+ tolva +
+ + n + + + + dwunastka + + +
+ +
+ tolvårig +
+ + adj + + + tolv år gammal + + dwunastoletni + + +
+ +
+ tolvåring +
+ + n + + + + dwunastolatek + dwunastolatka + + +
+ +
+ tom +
+ + adj + + + innehållslös + + pusty + + +
+ +
+ tomat +
+ + n + + + frukt + + pomidor + + +
+ +
+ tomatsoppa +
+ + n + + + + zupa pomidorowa + + +
+ +
+ tomt +
+ + n + + + obebyggd fastighet + + parcela + plac + + + + vid villa, trädgård + + ogród + + +
+ +
+ ton +
+ + n + + + färgnyans + + ton + odcień + + + + ljud + + ton + + + + sätt att uppträda + + ton + + + + måttenhet + + tona + + + + stämning + + ton + nastrój + + +
+ +
+ tonfisk +
+ + n + + + arten Thunnus thynnus + + tuńczyk + tuńczyk błękitnopłetwy + tuńczyk pospolity + + + + individ av släktet Thunnus + + tuńczyk + + +
+ +
+ tonlös +
+ + adj + + + utan ton, ljudlös + + bezdźwięczny + + +
+ +
+ tonåring +
+ + n + + + person som fyllt 13 men inte 20 år + + nastolatka + nastolatek + + +
+ +
+ topolog +
+ + n + + + + topolog + + +
+ +
+ topologi +
+ + n + + + + topologia + + +
+ +
+ topologisk +
+ + adj + + + som avser topologi + + topologiczny + + +
+ +
+ topologiskt +
+ + adv + + + på ett topologiskt sätt + + topologicznie + + +
+ +
+ topologiskt rum +
+ + n + + + matematik + + przestrzeń topologiczna + + +
+ +
+ toppkvark +
+ + n + + + sorts kvark + + kwark prawdziwy + kwark t + kwark wysoki + + +
+ +
+ tordmule +
+ + n + + + + alka + alka krzywonosa + + +
+ +
+ torftig +
+ + adj + + + som är bristfällig, knapp och skral + + lichy + marny + mizerny + ubogi + + +
+ +
+ torg +
+ + n + + + öppen plats avsedd för marknad eller torghandel + + bazar + plac targowy + targ + + + + öppen plats mellan byggnader i samhälle + + plac + rynek + + +
+ +
+ torgföra +
+ + v + + + framföra eller ge uttryck för något + + przejawiać + uzewnętrzniać + + + + saluföra på torg + + sprzedawać + + +
+ +
+ torium +
+ + n + + + + tor + + +
+ +
+ torka +
+ + n + + + + susza + + +
+ +
+ torka +
+ + v + + + få torr + + suszyć + + +
+ +
+ torkning +
+ + n + + + process där fukt tas bort + + suszenie + + +
+ +
+ torktumlare +
+ + n + + + maskin som torkar kläder + + suszarka bębnowa + + +
+ +
+ torn +
+ + n + + + hårt, spetsigt utskott på växt + + cierń + kolec + + + + hög smal ihålig byggnad + + wieża + baszta + + + + schackpjäs + + wieża + + +
+ +
+ torna +
+ + v + + + forma sig till något tornliknande, en hög e.d. + + piętrzyć się + + + + resa sig, höja sig över något + + górować + wywyższać się + wznosić się + + +
+ +
+ tornfalk +
+ + n + + + + pustułka + + +
+ +
+ tornseglare +
+ + n + + + + jerzyk + + +
+ +
+ torped +
+ + n + + + undervattensvapen + + torpeda + + +
+ +
+ torr +
+ + adj + + + inte blöt + + suchy + + +
+ +
+ torrboll +
+ + n + + + tråkig person + + nudziarz + piła + + +
+ +
+ torsdag +
+ + n + + + veckans fjärde dag (fjärde dagen efter söndag) + + czwartek + + +
+ +
+ torsk +
+ + n + + + fisk + + dorsz + dorsz atlantycki + + +
+ +
+ tortera +
+ + v + + + utsätta för tortyr + + torturować + + +
+ +
+ tortyr +
+ + n + + + handlingen att utsätta någon för extrem fysisk eller psykisk smärta + + tortura + + +
+ +
+ torv +
+ + n + + + + torf + + +
+ +
+ tossig +
+ + adj + + + tokig + + stuknięty + szurnięty + + +
+ +
+ tradera +
+ + v + + + muntligt eller skriftligt förmedla från generation till generation + + przekazywać + + +
+ +
+ tradition +
+ + n + + + kulturell aktivitet + + tradycja + + +
+ +
+ traditionell +
+ + adj + + + + tradycyjny + + +
+ +
+ traditionellt +
+ + adv + + + + tradycyjnie + + +
+ +
+ trafik +
+ + n + + + + ruch uliczny + + +
+ +
+ tragedi +
+ + n + + + sorgspel + + tragedia + + +
+ +
+ traggla +
+ + v + + + läsa med svårighet + + dukać + sylabizować + + + + ta sig igenom en komplicerad process + + brnąć + + + + öva gång på gång + + kuć + wałkować + wkuwać + + +
+ +
+ tragikomedi +
+ + n + + + drama som är både tragedi och komedi + + tragikomedia + + +
+ +
+ trakassera +
+ + v + + + förfölja, plåga, oroa, besvära med krångel + + szykanować + + +
+ +
+ traktat +
+ + n + + + fördrag + + traktat + + + + skrift + + traktat + + +
+ +
+ traktor +
+ + n + + + + traktor + ciągnik + + +
+ +
+ traktorförare +
+ + n + + + person som (yrkesmässigt) kör traktor + + traktorzysta + traktorzystka + + +
+ +
+ tralla +
+ + v + + + (små-) sjunga (glatt för sig själv) (utan riktiga ord) + + nucić + + +
+ +
+ trampa +
+ + v + + + använda pedalerna på en cykel + + pedałować + + + + sätta ned foten + + nadepnąć + + +
+ +
+ trampa i klaveret +
+ + v + + + begå pinsamt misstag + + popełnić gafę + + +
+ +
+ trams +
+ + n + + + något som uppfattas som oviktigt, omoget eller felaktigt + + brednie + bzdury + głupoty + nonsens + + +
+ +
+ tramsig +
+ + adj + + + som uppfattas som oviktig, omogen eller felaktig + + bzdurny + nonsensowny + + +
+ +
+ trana +
+ + n + + + arten Grus grus + + żuraw + + + + individ inom fågelfamiljen tranor (Gruidae) + + żuraw + + +
+ +
+ trans +
+ + n + + + ett dvalliknande tillstånd + + trans + + +
+ +
+ transatlantisk +
+ + adj + + + + transatlantycki + + +
+ +
+ transistor +
+ + n + + + + tranzystor + + +
+ +
+ transitiv +
+ + adj + + + som vanligen får ett objekt som bestämmande utfyllning + + przechodni + + + + om en relation + + przechodni + + +
+ +
+ transitivt verb +
+ + n + + + verb som kan ha direkt objekt + + czasownik przechodni + + +
+ +
+ transmigration +
+ + n + + + reinkarnation + + transmigracja + + +
+ +
+ transportera +
+ + v + + + + transportować + przetransportować + + +
+ +
+ transposition +
+ + n + + + + transpozycja + + +
+ +
+ transsexuell +
+ + adj + + + + transseksualny + + +
+ +
+ trapets +
+ + n + + + geometrisk figur + + trapez + + + + gymnastikredskap + + trapez + + +
+ +
+ trappa +
+ + n + + + anordning bestående av flera steg + + schody + + +
+ +
+ trapphus +
+ + n + + + trappuppgång + + klatka schodowa + + +
+ +
+ trappsteg +
+ + n + + + + stopień + schód + + +
+ +
+ trasa +
+ + n + + + tygstycke, en bit tyg, vanligen sönderrivet + + gałgan + szmata + łachman + ścierka + + +
+ +
+ trasa +
+ + v + + + riva något i trasor + + drzeć + rozdzierać + + +
+ +
+ traska +
+ + v + + + lunka, gå något långsamt, tungt, klumpigt och vårdslöst + + taszczyć się + telepać się + wlec się + + +
+ +
+ trassla +
+ + v + + + bli trasslig + + gmatwać się + plątać się + wikłać się + + + + få något att bli trassligt + + gmatwać + plątać + wikłać + + + + syssla med något trassligt + + brnąć + + + + vara trasslig + + kłopot + nawalać + szwankować + + +
+ +
+ trast +
+ + n + + + fågel av ett flertal släkten inom familjen trastfåglar + + drozd + + +
+ +
+ tratt +
+ + n + + + koniskt redskap, speciellt ett för att hälla vätska + + lejek + + +
+ +
+ trattkantarell +
+ + n + + + + pieprznik trąbkowy + + +
+ +
+ trava +
+ + v + + + gå i trav + + kłusować + + + + lägga i trave, stapla + + układać + + +
+ +
+ trave +
+ + n + + + hög av föremål + + sterta + stos + + +
+ +
+ trea +
+ + n + + + siffran 3 + + trójka + + +
+ +
+ trebarnsfamilj +
+ + n + + + + rodzina z trójką dzieci + + +
+ +
+ tresiffrig +
+ + adj + + + som skrivs med tre siffror (d.v.s. 100–999 om inledande nollor inte är tillåtna) + + trzycyfrowy + + +
+ +
+ trettioårig +
+ + adj + + + + trzydziestoletni + + +
+ +
+ trettioåriga kriget +
+ + n + + + + wojna trzydziestoletnia + + +
+ +
+ trettioåring +
+ + n + + + person som är trettio år gammal + + trzydziestolatek + trzydziestolatka + + +
+ +
+ trettonårig +
+ + adj + + + tretton år gammal + + trzynastoletni + + +
+ +
+ trettonåring +
+ + n + + + + trzynastolatek + trzynastolatka + + +
+ +
+ treudd +
+ + n + + + redskap eller vapen (ljuster + + trójząb + + +
+ +
+ treva +
+ + v + + + känna sig fram bara med hjälp av känseln + + iść + na ślepo + po omacku + posuwać się + + + + treva sig fram + + iść + na ślepo + po omacku + posuwać się + + +
+ +
+ trevande +
+ + adj + + + trevande + + niepewny + nieśmiały + + +
+ +
+ trevare +
+ + n + + + känselspröt, tentakel + + czułek + macka + + + + sondering av motparts inställning + + sondaż + + + + spejare, agent, underhandlare + + agent + kontakt + macki + przedstawiciel + + +
+ +
+ trevlig +
+ + adj + + + snäll + + miły + + + + som ger välmående + + przyjemny + + +
+ +
+ treårig +
+ + adj + + + tre år gammal + + trzyletni + + +
+ +
+ treåring +
+ + n + + + + trzylatek + trzylatka + + +
+ +
+ triangel +
+ + n + + + geometri + + trójkąt + + + + musik + + trójkąt + + +
+ +
+ trigga +
+ + v + + + få att handla, sporra + + pobudzać + + + + sätta igång, utlösa + + wywołać + wyzwolić + + +
+ +
+ trigonometri +
+ + n + + + + trygonometria + + +
+ +
+ trilsk +
+ + adj + + + omedgörlig, trotsigt envis + + krnąbrny + narowisty + przekorny + uparty + + +
+ +
+ trilskas +
+ + v + + + uppträda omedgörligt, sätta sig på tvären + + krnąbrny + uparty + + +
+ +
+ triod +
+ + n + + + elektronrör med tre elektroder + + trioda + + +
+ +
+ trippa +
+ + v + + + gå (på tå) med små, lätta steg + + dreptać + drobić nóżkami + + +
+ +
+ trissa +
+ + n + + + hjul + + kółko + + + + skiva + + krążek + + +
+ +
+ trist +
+ + adj + + + som ger ovälmående + + smutny + + + + som ger tristess + + nudny + nieciekawy + + +
+ +
+ tristess +
+ + n + + + enformighet + + nuda + + + + svårmod + + ponurość + smutek + + +
+ +
+ trivial +
+ + adj + + + trivial + + banalny + pospolity + trywialny + + +
+ +
+ trivialitet +
+ + n + + + + trywialność + + +
+ +
+ trivsam +
+ + adj + + + trevlig + + przyjemny + + +
+ +
+ tro +
+ + n + + + det att hålla något sannolikt + + przekonanie + wiara + + + + religiös övertygelse + + wiara + + +
+ +
+ tro +
+ + v + + + finna något sannolikt men inte veta säkert + + sądzić + mniemać + + + + ha förtroende för någon/något, sätta sin tillit till någon/något + + polegać + ufać + + + + hålla något för sant, vara övertygad om något + + wierzyć + + + + ha en fast religiös övertygelse + + wierzyć + + + + inbilla sig, föreställa sig + + roić sobie + wyobrażać sobie + + +
+ +
+ trolig +
+ + adj + + + + prawdopodobny + + +
+ +
+ trollslända +
+ + n + + + långsträckt och smal insekt med långa vingar + + ważka + + +
+ +
+ tron +
+ + n + + + + tron + + +
+ +
+ trots +
+ + n + + + demonstrativ vägran + + krnąbrność + przekora + upór + + + + motstånd + + opór + + +
+ +
+ trots +
+ + preposition + + + oberoende av + + mimo + pomimo + + +
+ +
+ trotsig +
+ + adj + + + som är benägen att trotsa någon eller något + + hardy + krnąbrny + przekorny + uparty + + +
+ +
+ trottoar +
+ + n + + + trottoar + + chodnik + + +
+ +
+ trottoarkant +
+ + n + + + kanten av en trottoar + + krawężnik + + +
+ +
+ trovärdighet +
+ + n + + + + wiarygodność + + +
+ +
+ trubba +
+ + v + + + göra mindre känslig eller minska uppfattningsförmågan + + otępiać + przytępiać + + + + göra trubbig(are) + + stępiać + tępić + + +
+ +
+ trubbig +
+ + adj + + + (om metod, åtgärd e.d.) grov och verkningslös, utan udd eller poäng + + bezskuteczny + zgrubny + + + + (om sinne, fattningsförmåga e.d.) avtrubbad eller okänslig, utan skärpa + + przytępiony + + + + (om triangel) som har en trubbig vinkel + + rozwartokątny + + + + (om uppförande, beteende e.d.) ovänlig och avvisande, grov och brysk + + naburmuszony + opryskliwy + szorstki + + + + (om vinkel) som är mellan 90 och 180 grader + + rozwarty + + + + som saknar kant, spets eller ände + + tępy + + +
+ +
+ truga +
+ + v + + + försöka övertala någon att ta emot något + + nakłaniać + nalegać + + +
+ +
+ trumf +
+ + n + + + + atut + atu + + +
+ +
+ trumma +
+ + n + + + slaginstrument + + bęben + + + + rör, cylinder + + bęben + + +
+ +
+ trumma +
+ + v + + + spela trummor + + bębnić + + +
+ +
+ trumma ut +
+ + v + + + sprida + + bębnić + rozgłaszać + trąbić + + +
+ +
+ trumpet +
+ + n + + + bleckblåsinstrument + + trąbka + trąba + + +
+ +
+ trumpetare +
+ + n + + + person som spelar trumpet + + trębacz + + +
+ +
+ tryck +
+ + n + + + fysikalisk storhet + + ciśnienie + + + + social påverkan inom en grupp + + nacisk + presja + + + + sätt att applicera ett mönster + + druk + + +
+ +
+ trycka +
+ + v + + + applicera en kraft + + naciskać + + + + framställa skrift, skriva ut + + drukować + + +
+ +
+ tryckeri +
+ + n + + + lokal för tryckning + + drukarnia + + +
+ +
+ trygg +
+ + adj + + + + bezpieczny + + +
+ +
+ trygga +
+ + v + + + göra trygg, säkerställa + + zabezpieczać + zapewniać + + +
+ +
+ tryta +
+ + v + + + (börja) ta slut + + brakować + kończyć się + wyczerpywać się + + +
+ +
+ trä +
+ + n + + + ett stycke eller en bit av trä + + polano + + + + material som fås från träd + + drewno + drzewo + + +
+ +
+ trä +
+ + v + + + föra (eller dra) över / på / genom / in i något + + nanizać + nawlec + nałożyć + przewlec + + +
+ +
+ träblåsinstrument +
+ + n + + + + instrument dęty drewniany + + +
+ +
+ träck +
+ + n + + + avföring från djur eller människa + + kał + łajno + + +
+ +
+ träd +
+ + n + + + hög växt med barkklädd stam + + drzewo + + + + (datavetenskap) vanlig datastruktur + + drzewo + + + + (matematik) enkel sammanhängande graf utan cykler + + drzewo + + +
+ +
+ träda +
+ + n + + + åkermark som låtes vila från grödor + + ugór + odłóg + + +
+ +
+ träda +
+ + v + + + gå steg för steg, stiga + + kroczyć + stąpać + + +
+ +
+ trädgård +
+ + n + + + + ogród + sad + + +
+ +
+ trädgårdsmästare +
+ + n + + + person som sysslar med trädgårdsskötsel + + ogrodnik + + +
+ +
+ trädgårdssångare +
+ + n + + + + gajówka + + +
+ +
+ trädgårdsträdkrypare +
+ + n + + + + pełzacz ogrodowy + + +
+ +
+ trädlärka +
+ + n + + + + lerka + + +
+ +
+ träffande +
+ + adj + + + som uttrycker det avsedda innehållet mycket väl + + trafny + + +
+ +
+ träffas +
+ + v + + + att träffa på varandra + + spotkać się + + +
+ +
+ trägen +
+ + adj + + + oförtröttligt energisk, ihärdig eller arbetsam + + niestrudzony + pilny + wytrwały + + +
+ +
+ träkol +
+ + n + + + + węgiel drzewny + + +
+ +
+ tränare +
+ + n + + + + trener + trenerka + + +
+ +
+ trängta +
+ + v + + + starkt längta + + pragnąć + + +
+ +
+ trängtan +
+ + n + + + stark längtan, önskan eller begär + + pragnienie + + +
+ +
+ träsk +
+ + n + + + sankmarksområde med stillastående vatten + + bagno + + +
+ +
+ träta +
+ + n + + + tvist, gräl, mellanhavande, ordstrid + + kłótnia + sprzeczka + zwada + + +
+ +
+ träta +
+ + v + + + kivas, gräla, munhuggas + + sprzeczać się + wadzić się + + +
+ +
+ trätobroder +
+ + n + + + person som man ofta diskuterar och (på ett vänskapligt sätt) träter med + + adwersarz + antagonista + przeciwnik + + +
+ +
+ trådbuss +
+ + n + + + buss som huvudsakligen drivs av el + + trolejbus + + +
+ +
+ trådlös +
+ + adj + + + + bezprzewodowy + + +
+ +
+ tråka ut +
+ + v + + + göra så att någon känner tristess + + nudzić + + +
+ +
+ tråkig +
+ + adj + + + 1. som ger ovälmående + + nieprzyjemny + + + + 2. som ger tristess + + nudny + + +
+ +
+ tråkmåns +
+ + n + + + tråkig människa, någon som gör en uttråkad + + nudziarz + piła + + +
+ +
+ tråna +
+ + v + + + tvina bort av längtan + + usychać z tęsknoty + + +
+ +
+ tröghet +
+ + n + + + motstånd mot rörelseförändring + + bezwładność + + +
+ +
+ tröja +
+ + n + + + klädesplagg + + sweter + + +
+ +
+ tröska +
+ + v + + + grundligt behandla (särskilt om enformig och tidskrävande bearbetning) + + wałkować + + + + med hjälp av skördetröska skörda spannmål + + młócić + + + + skilja sädeskorn eller andra frön från ax eller halm eller agnar + + młócić + + + + med upprepade slag bearbeta någon/något, bulta eller slå + + młócić + tłuc + + +
+ +
+ tröskel +
+ + n + + + upphöjning från golvet + + próg + przedsionek + + +
+ +
+ tröskverk +
+ + n + + + maskin för att tröska spannmål + + młocarnia + młockarnia + + +
+ +
+ tröst +
+ + n + + + + pocieszenie + pociecha + + +
+ +
+ trösta +
+ + v + + + + pocieszać + + +
+ +
+ trött +
+ + adj + + + utmattad + + zmęczony + + + + utled + + zmęczony + + +
+ +
+ trötthet +
+ + n + + + känsla av energilöshet + + zmęczenie + + +
+ +
+ tsar +
+ + n + + + kejsare + + car + + +
+ +
+ tsunami +
+ + n + + + stor förödande våg + + tsunami + + +
+ +
+ tufsa +
+ + v + + + bringa i oordning + + potargać + zmierzwić + zwichrzyć + + + + gå hårt eller illa åt + + potrząsnąć + poturbować + utrzeć nosa + + +
+ +
+ tugga +
+ + v + + + + żuć + + +
+ +
+ tuggummi +
+ + n + + + godsak som man tuggar länge utan att svälja + + guma do żucia + guma + + +
+ +
+ tuktad +
+ + adj + + + formad, trimmad + + przystrzyżony + + + + uppfostrad i sträng disciplin + + grzeczny + posłuszny + ułożony + + +
+ +
+ tuktad sten +
+ + n + + + kanthuggen sten med jämna ytor + + kostka + + +
+ +
+ tulium +
+ + n + + + + tul + + +
+ +
+ tull +
+ + n + + + avgift + + cło + + + + myndighet + + urząd celny + cło + + + + tullstation + + komora celna + rogatka + + +
+ +
+ tulpan +
+ + n + + + arten Tulipa gesneriana + + tulipan + + +
+ +
+ tum +
+ + n + + + + cal + + +
+ +
+ tumma +
+ + v + + + beröra med fingrarna + + macać + miętosić + + + + ge avkall på något + + odstąpić + popuścić + + + + lova varandra + + umówić się + zgodzić się + + +
+ +
+ tumme +
+ + n + + + finger + + kciuk + + +
+ +
+ tumör +
+ + n + + + + guz + + +
+ +
+ tundra +
+ + n + + + + tundra + + +
+ +
+ tung +
+ + adj + + + med stor betydelse + + ważki + ważny + + + + med stor massa + + ciężki + + + + som kräver stor ansträngning + + ciężki + trudny + + +
+ +
+ tunga +
+ + n + + + kroppsdel + + język + + + + plös + + język + + + + språk + + język + + +
+ +
+ tungomål +
+ + n + + + språk + + język + + +
+ +
+ tunn +
+ + adj + + + (om konsistens eller om smak) vattnig, utspädd + + cienki + słaby + + + + förhållandevis innehållslös + + cienki + mizerny + słaby + + + + med låg densitet + + rzadki + + + + som har ett mycket kort avstånd från ena till andra långsidan + + cienki + + +
+ +
+ tunna +
+ + n + + + behållare + + beczka + + +
+ +
+ tunnel +
+ + n + + + det att bollen drivs eller passas mellan bena på en motståndare + + rybka + siatka + + + + passage under jord eller genom berg + + tunel + + +
+ +
+ tunnelbana +
+ + n + + + system med tåg i tunnlar i stad + + metro + + +
+ +
+ tunnelbanestation +
+ + n + + + station där tunnelbanetåg stannar (i tunnelbanan) för att släppa av och släppa på nya passagerare + + stacja metra + + +
+ +
+ tupp +
+ + n + + + + kogut + + +
+ +
+ tuppa av +
+ + v + + + slumra till + + przysnąć + + +
+ +
+ tuppkam +
+ + n + + + röd utväxt eller tofs på hjässan hos hönsfåglar + + grzebień + + +
+ +
+ tupprall +
+ + n + + + fågelart + + kokosznik + + +
+ +
+ tur +
+ + n + + + (generellt) färd + + podróż + przejażdżka + jazda + + + + bestämd ordningsföljd + + kolej + tura + + + + det att gynnas av slumpen + + szczęście + fart + + + + följd av danssteg + + ewolucja + figura + + + + händelseförlopp med många växlingar + + tury + + +
+ +
+ turban +
+ + n + + + + turban + + +
+ +
+ turbin +
+ + n + + + + turbina + + +
+ +
+ turism +
+ + n + + + det att resa hemifrån + + turystyka + + +
+ +
+ turist +
+ + n + + + + turysta + turystka + + +
+ +
+ turkisk +
+ + adj + + + + turecki + + +
+ +
+ turkiska +
+ + n + + + kvinna + + Turczynka + + + + språk + + turecki + + +
+ +
+ turkos +
+ + adj + + + blågrön färg + + turkusowy + + +
+ +
+ turkos +
+ + n + + + ädelsten + + turkus + + +
+ +
+ tursam +
+ + adj + + + + szczęśliwy + + +
+ +
+ tusentals +
+ + adv + + + flera tusen + + tysiące + + +
+ +
+ tussilago +
+ + n + + + arten Tussilago farfara + + podbiał + + +
+ +
+ tuva +
+ + n + + + stycke av gräs och jord + + kępa + + +
+ +
+ tuvaluan +
+ + n + + + + Tuwalczyk + + +
+ +
+ tv-kanal +
+ + n + + + kanal med tv, d.v.s. en strömmande sändning, ofta nationell eller regional, av video med ljud vilken kan tas emot av tv eller annan mottagare + + kanał telewizyjny + + +
+ +
+ tveeggad +
+ + adj + + + vars båda sidor är vassa + + dwusieczny + obosieczny + + +
+ +
+ tvekan +
+ + n + + + det att tveka + + wahanie + niezdecydowanie + + +
+ +
+ tvetydig +
+ + adj + + + + dwuznaczny + + +
+ +
+ tvetydighet +
+ + n + + + det att vara tvetydig + + dwuznaczność + + +
+ +
+ tvi +
+ + interjection + + + fy, usch, ljudhärmande för när man spottar + + tfu + + +
+ +
+ tvilling +
+ + n + + + person född tillsammans med en annan människa efter samma graviditet + + bliźniak + + +
+ +
+ tvina +
+ + v + + + gradvis tyna bort + + marnieć + usychać + więdnąć + + +
+ +
+ tvinga +
+ + v + + + + zmuszać + + +
+ +
+ tvinna +
+ + v + + + sno ihop trådar + + skręcać + + +
+ +
+ tvivelsutan +
+ + adv + + + utan tvivel + + niewątpliwie + + +
+ +
+ tvivla +
+ + v + + + + wątpić + + +
+ +
+ tvungen +
+ + adj + + + + zmuszony + + +
+ +
+ tvär +
+ + adj + + + (om förändring av tillstånd) häftig + + gwałtowny + + + + (om person) vresig, avog + + obcesowy + opryskliwy + + + + (om växling i tiden) abrupt, plötslig och hastig + + nagły + + + + som går vinkelrätt mot viss riktning + + poprzeczny + + + + som skarpt ändrar riktning + + ostry + + +
+ +
+ tvärs +
+ + adv + + + i riktning rakt över något + + po drugiej stronie + poprzez + przez + w poprzek + + +
+ +
+ tvärspråklig +
+ + adj + + + + międzyjęzyczny + międzyjęzykowy + + +
+ +
+ tvärtom +
+ + adv + + + på motsatt sätt + + wręcz przeciwnie + + +
+ +
+ tvätt +
+ + n + + + + pranie + + +
+ +
+ tvätta +
+ + v + + + + myć + + +
+ +
+ tvättbjörn +
+ + n + + + nordamerikansk tvättbjörn + + szop + + + + individ av släktet tvättbjörnar + + szop + + +
+ +
+ tvättmaskin +
+ + n + + + maskin som rengör tvätt + + pralka + + +
+ +
+ två sina händer +
+ + v + + + + umywać ręce + + +
+ +
+ tvåfärgad +
+ + adj + + + som har (precis) två färger /på sin yta/ + + dwubarwny + + +
+ +
+ tvål +
+ + n + + + rengöringsmedel + + mydło + + +
+ +
+ tvång +
+ + n + + + det att tvinga någon att utföra handlingar den annars inte skulle gjort + + przymus + + +
+ +
+ tvåsiffrig +
+ + adj + + + som skrivs med två siffror + + dwucyfrowy + + +
+ +
+ tvåspråkig +
+ + adj + + + + dwujęzyczny + + +
+ +
+ tvåspråkighet +
+ + n + + + det att tala två språk + + dwujęzyczność + + +
+ +
+ tvåårig +
+ + adj + + + två år gammal + + dwuletni + + +
+ +
+ tvååring +
+ + n + + + + dwulatek + dwulatka + + +
+ +
+ ty +
+ + conjunction + + + på grund av att, eftersom + + dlatego że + bo + gdyż + ponieważ + + +
+ +
+ ty +
+ + v + + + söka sin tillflykt eller sitt stöd hos någon + + garnąć się + lgnąć + szukać + + +
+ +
+ tycka +
+ + v + + + + uważać + sądzić + + +
+ +
+ tycka om +
+ + v + + + tycka att något är trevligt eller bra + + lubić + + +
+ +
+ tyda +
+ + v + + + förklara betydelsen av något + + tłumaczyć + wyjaśniać + + + + visa tecken på något + + wskazywać + + +
+ +
+ tydlig +
+ + adj + + + + wyraźny + + +
+ +
+ tydligen +
+ + adv + + + som konstaterats + + widocznie + najwidoczniej + najwyraźniej + + +
+ +
+ tydligtvis +
+ + adv + + + enligt vad som är uppenbart av sammanhanget + + najwidoczniej + najwyraźniej + widocznie + + +
+ +
+ tyfon +
+ + n + + + tropisk cyklon + + tajfun + + +
+ +
+ tyg +
+ + n + + + material + + materiał + tkanina + + + + stycke av material + + materiał + tkanina + + +
+ +
+ tyna +
+ + v + + + bli svagare + + marnieć + usychać + + +
+ +
+ tyngd +
+ + adj + + + som har belastats + + objuczony + + +
+ +
+ tyngd +
+ + n + + + tyngdkraft på ett föremål + + ciężar + + +
+ +
+ typ +
+ + n + + + urbild, modell, sort + + rodzaj + typ + + +
+ +
+ typisk +
+ + adj + + + + typowy + + +
+ +
+ tyrannosaurus +
+ + n + + + en stor köttätande dinosaurie av släktet Tyrannosaurus, vars fossil hittats i Nordamerika och som levde under kritaperioden + + tyranozaur + + +
+ +
+ tysk +
+ + adj + + + som berör Tyskland + + niemiecki + + + + som berör språket tyska + + niemiecki + + +
+ +
+ tysk +
+ + n + + + + Niemiec + niemiecki + + +
+ +
+ tyska +
+ + n + + + kvinna + + Niemka + + + + språk + + niemiecki + język niemiecki + + +
+ +
+ tyskspråkig +
+ + adj + + + som är avfattad på eller som talar det tyska språket + + niemieckojęzyczny + + +
+ +
+ tyst +
+ + interjection + + + + cicho + + +
+ +
+ tystna +
+ + v + + + + cichnąć + + +
+ +
+ tystnad +
+ + n + + + det att inga ljud hörs + + cisza + + + + det att ingen säger något + + cisza + + +
+ +
+ tyvärr +
+ + adv + + + beklagligtvis + + niestety + + +
+ +
+ täcke +
+ + n + + + sängklädsel + + kołdra + + +
+ +
+ tälja +
+ + v + + + forma trä + + strugać + wycinać + + +
+ +
+ täljare +
+ + n + + + tal som står ovanför bråkstrecket + + licznik + + +
+ +
+ täljsten +
+ + n + + + en metamorf bergart + + steatyt + + +
+ +
+ tält +
+ + n + + + + namiot + + +
+ +
+ tämja +
+ + v + + + göra tam + + oswajać + + +
+ +
+ tända +
+ + v + + + 1. göra så att något börjar brinna + + zapalić + + + + 2. göra så att en lampa börjar lysa + + włączyć + + +
+ +
+ tändsticka +
+ + n + + + + zapałka + + +
+ +
+ tänka +
+ + v + + + anse, mena, tycka + + myśleć + uważać + + + + avse, ha för avsikt att göra något + + zamierzać + + + + föreställa sig + + pomyśleć + pomyśleć sobie + wyobrażać sobie + + + + mentalt bearbeta information + + myśleć + + + + överväga, fundera på något + + rozważać + + +
+ +
+ tänka sig för +
+ + v + + + fundera först; samla sig till eftertanke + + namyślić się + zastanowić się + + +
+ +
+ tänka över +
+ + v + + + noga fundera över något, tänka igenom, grundligt överväga + + przemyśleć + rozważać + zgłębiać + + +
+ +
+ tänkare +
+ + n + + + person som tänker på djupet + + myśliciel + myślicielka + + +
+ +
+ täppa +
+ + n + + + liten, ofta inhägnad åkerlott, trädgårdsland eller jordplätt + + działka + ogród + ogródek + parcela + + + + något som täpper eller tillsluter något + + zatyczka + + +
+ +
+ täppa +
+ + v + + + göra tät + + zatykać + + +
+ +
+ tära +
+ + v + + + slita, förbruka + + trawić + wyżerać + zużywać + + +
+ +
+ tärd +
+ + adj + + + sliten och avmagrad + + wychudzony + wymizerowany + wyniszczony + + +
+ +
+ tärning +
+ + n + + + + kość + kostka + + +
+ +
+ tät +
+ + adj + + + 1. kan innehålla vätska utan att läcka + + szczelny + + + + 2. packad utan hål eller mellanrum + + gęsty + + +
+ +
+ tätna +
+ + v + + + bli tät(are) + + gęstnieć + + +
+ +
+ tätting +
+ + n + + + fågel ur ordningen tättingar + + wróbel + + +
+ +
+ tävling +
+ + n + + + + zawody + konkurs + + +
+ +
+ +
+ + n + + + fotextremitet + + palec + palec u nogi + + +
+ +
+ tåg +
+ + n + + + järnväg + + pociąg + + + + procession + + pochód + + + + rep + + lina + + +
+ +
+ tågbiljett +
+ + n + + + + bilet na pociąg + + +
+ +
+ tågförare +
+ + n + + + person som kör ett tåg + + maszynista + + +
+ +
+ tåla +
+ + v + + + stå ut med, uthärda + + tolerować + znosić + cierpieć + wytrzymywać + + +
+ +
+ tålamod +
+ + n + + + + cierpliwość + + +
+ +
+ tålmodig +
+ + adj + + + + cierpliwy + + +
+ +
+ tålmodigt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet tålmodig + + cierpliwie + + +
+ +
+ tång +
+ + n + + + större vattenlevande flercelliga alger + + wodorost + + + + verktyg som används för att gripa tag i eller klippa av saker med + + szczypce + cęgi + obcęgi + cążki + kombinerki + obcążki + + +
+ +
+ tångsnälla +
+ + n + + + Syngnathus typhle + + iglicznia + + +
+ +
+ tår +
+ + n + + + droppe vätska utsöndrad i ögonen + + łza + + +
+ +
+ tårta +
+ + n + + + bakverk + + tort + + +
+ +
+ +
+ + n + + + vinter- eller vårväder + + odwilż + + +
+ +
+ töras +
+ + v + + + + śmieć + odważać się + + +
+ +
+ törn +
+ + n + + + arbetsskift på fartyg + + wachta + + + + kraftig stöt + + uderzenie + + +
+ +
+ törna +
+ + v + + + stöta på något + + uderzyć + wpaść + + +
+ +
+ törna emot +
+ + v + + + stöta emot, knuffa till, köra på + + uderzyć + wpaść + + +
+ +
+ törna in +
+ + v + + + gå till kojs, lägga sig + + buchnąć się + pójść do wyra + walnąć się + + + + stöta emot, knuffa till, köra på + + uderzyć + wpaść + + +
+ +
+ törne +
+ + n + + + tagg på törnbuske eller annan växt + + cierń + kolec + + + + vildväxande rosenbuske + + dzika róża + + +
+ +
+ törnskata +
+ + n + + + arten Lanius collurio + + dzierzba + + +
+ +
+ törst +
+ + n + + + + pragnienie + + +
+ +
+ törstig +
+ + adj + + + behov av att inta vatten eller annan dryck + + spragniony + + +
+ +
+ udd +
+ + n + + + den vassa spetsen längs ut på en kniv + + czubek + szpic + + +
+ +
+ udde +
+ + n + + + + przylądek + + +
+ +
+ ufologi +
+ + n + + + studiet av ufon (oidentifierade flygande föremål) och andra relaterade fenomen + + ufologia + + +
+ +
+ ugandisk +
+ + adj + + + + ugandyjski + + +
+ +
+ uggla +
+ + n + + + nattaktiv rovfågel + + sowa + + +
+ +
+ ukrainare +
+ + n + + + + Ukrainiec + + +
+ +
+ ukrainsk +
+ + adj + + + + ukraiński + + +
+ +
+ ukrainska +
+ + n + + + kvinna + + Ukrainka + + + + språk + + ukraiński + + +
+ +
+ ull +
+ + n + + + + wełna + + +
+ +
+ ulster +
+ + n + + + typ av kappa + + jesionka + + +
+ +
+ ultimatum +
+ + n + + + slutbud + + ultimatum + + +
+ +
+ ulv i fårakläder +
+ + n + + + + wilk w owczej skórze + + +
+ +
+ umami +
+ + n + + + lite buljongaktig smak av proteiner + + umami + + +
+ +
+ undanbe +
+ + v + + + framföra att någon inte önskas utföra viss handling + + nie życzyć sobie + upraszać + wypraszać sobie + + +
+ +
+ undanröja +
+ + v + + + avlägsna, ta bort ett hinder + + usuwać + + + + upphäva den lagliga kraften hos ett myndighetsbeslut + + anulować + uchylać + unieważniać + + +
+ +
+ undantag +
+ + n + + + avvikelse från det vanliga + + wyjątek + + +
+ +
+ undantagsvis +
+ + adv + + + såsom undantag + + wyjątkowo + + +
+ +
+ under +
+ + n + + + övernaturlig händelse + + cud + + +
+ +
+ under +
+ + preposition + + + i lägre läge + + pod + + + + medan något varar + + podczas + + +
+ +
+ underbar +
+ + adj + + + + wspaniały + cudowny + + +
+ +
+ underbart +
+ + adv + + + avledning till adjektivet underbar + + wspaniale + + +
+ +
+ underbyxa +
+ + n + + + + majtki + + +
+ +
+ underdånig +
+ + adj + + + mycket vördsam eller ödmjuk + + służalczy + uniżony + + +
+ +
+ underfundig +
+ + adj + + + som har en dold mening, mångbottnad, underlig + + filuteryjny + przebiegły + przemyślny + zmyślny + + +
+ +
+ underhållning +
+ + n + + + + rozrywka + + +
+ +
+ underkläder +
+ + n + + + lager av kläder som bärs närmast kroppen + + bielizna + + +
+ +
+ underkuva +
+ + v + + + tvinga till lydnad eller att underordna sig + + okiełznać + poskromić + ujarzmić + + +
+ +
+ underlig +
+ + adj + + + konstig, egendomlig + + dziwaczny + dziwny + osobliwy + + +
+ +
+ underlåta +
+ + v + + + ej göra något man bör göra + + poniechać + zaniechać + zaniedbać + + +
+ +
+ underskrift +
+ + n + + + + podpis + + +
+ +
+ underskön +
+ + adj + + + + przepiękny + + +
+ +
+ understryka +
+ + v + + + dra ett streck under, oftast för att betona att något är viktigt + + podkreślać + + +
+ +
+ understundom +
+ + adv + + + emellanåt + + czasami + niekiedy + + +
+ +
+ understå +
+ + v + + + vara fräck nog + + ośmielać się + pozwalać sobie + ważyć się + + +
+ +
+ undersöka +
+ + v + + + ta reda på information + + badać + + +
+ +
+ undersökning +
+ + n + + + process eller aktivitet som utförs i syfte att erhålla kunskap + + badanie + + +
+ +
+ undgå +
+ + v + + + gå förbi, passera obemärkt, förbises + + ujść + + + + komma undan, bli förskonad från + + ujść + uniknąć + + +
+ +
+ undra +
+ + v + + + vilja veta + + chcieć + ciekawy + wiedzieć + zastanawiać + + +
+ +
+ undslippa +
+ + v + + + (oavsiktligt) sägas av + + wymknąć się + wyrwać się + + + + slippa undan, undkomma + + unikać + wymykać się + + +
+ +
+ undulat +
+ + n + + + 1. + 2. + + papużka falista + + +
+ +
+ undvika +
+ + v + + + inte hamnar + + unikać + + +
+ +
+ ung +
+ + adj + + + ung + + młody + + +
+ +
+ ungefär +
+ + adv + + + + około + + +
+ +
+ ungersk +
+ + adj + + + som rör Ungern + + węgierski + + +
+ +
+ ungerska +
+ + n + + + kvinna + + Węgierka + + + + språk + + węgierski + + +
+ +
+ ungkarl +
+ + n + + + ogift man + + kawaler + + +
+ +
+ ungrare +
+ + n + + + invånare i Ungern + + Węgier + + +
+ +
+ uniform +
+ + n + + + + mundur + uniform + + +
+ +
+ unikum +
+ + n + + + föremål som är det enda i sitt slag + + unikat + + +
+ +
+ union +
+ + n + + + matematik + + związek + sojusz + + +
+ +
+ unitär ring +
+ + n + + + ring med etta + + pierścień z jedynką + + +
+ +
+ universell +
+ + adj + + + + uniwersalny + + +
+ +
+ universitet +
+ + n + + + + uniwersytet + + +
+ +
+ unken +
+ + adj + + + + stęchły + + +
+ +
+ unna +
+ + v + + + låta få + + pozwalać + darować + dać + odmawiać + żałować + + + + unna sig + + pozwalać + folgować + raczyć się + zafundować + + +
+ +
+ uns +
+ + n + + + pytteliten mängd av något + + krzta + + + + äldre svensk viktenhet, motsvarande omkring 30 gram + + uncja + + +
+ +
+ ununoktium +
+ + n + + + grundämne + + ununoctium + + +
+ +
+ uppdaga +
+ + v + + + avslöja + + odkrywać + ujawniać + wyjawiać + + +
+ +
+ uppdelning +
+ + n + + + 1. + + podział + + +
+ +
+ uppdikta +
+ + v + + + hitta på + + fantazjować + wymyślać + zmyślać + + +
+ +
+ uppdrag +
+ + n + + + sak som skall eller borde utföras + + zadanie + + +
+ +
+ uppehålla +
+ + v + + + hindra genom att ta någons tid i anspråk + + wstrzymywać + zajmować + zatrzymywać + + + + hålla kvar i nuvarande tillstånd + + utrzymywać + + + + vistas viss tid, hålla till + + bawić + przebywać + + + + ägna viss tid åt någon verksamhet + + zajmować się + + +
+ +
+ uppenbar +
+ + adj + + + + oczywisty + + +
+ +
+ uppenbara +
+ + v + + + + ujawniać + wyjawiać + + +
+ +
+ uppenbarelse +
+ + n + + + apparition + + istota + zjawa + zjawisko + + + + insikt + + objawienie + rewelacja + + +
+ +
+ uppfatta +
+ + v + + + bli medveten om något, särskilt genom att höra det + + rozumieć + pojmować + usłyszeć + + +
+ +
+ uppfinna +
+ + v + + + + wynaleźć + + +
+ +
+ uppfinnare +
+ + n + + + + wynalazca + wynalazczyni + + +
+ +
+ uppfinning +
+ + n + + + + wynalazek + + +
+ +
+ uppfordra +
+ + v + + + transportera upp + + windować + + + + uppmana + + wzywać + + +
+ +
+ uppfostran +
+ + n + + + handledning under uppväxtåren + + wychowanie + + +
+ +
+ uppfödare +
+ + n + + + + hodowca + + +
+ +
+ uppförande +
+ + n + + + beteende + + zachowanie + + + + byggande + + budowa + + + + framförande + + wykonanie + + +
+ +
+ uppförstora +
+ + v + + + förstora + + powiększać + + + + överdriva + + wyolbrzymiać + + +
+ +
+ uppgift +
+ + n + + + 1. något man bör göra + + zadanie + + + + 2. information, upplysning + + informacja + + +
+ +
+ uppgång +
+ + n + + + något som går upp + + wzrost + schody + wejście + wschód + + +
+ +
+ upphov +
+ + n + + + ursprung, första början av någots tillkomst, framväxt eller utveckling + + początek + przyczyna + źródło + + +
+ +
+ upphäva +
+ + v + + + göra så att något inte längre gäller + + anulować + znieść + + +
+ +
+ upphöjning +
+ + n + + + del av yta som buktar ut eller befinner sig högre upp + + wzniesienie + + +
+ +
+ uppjagad +
+ + adj + + + oroad och upphetsad + + nerwowy + podniecony + + +
+ +
+ uppkvark +
+ + n + + + sorts kvark + + kwark górny + kwark u + + +
+ +
+ upplaga +
+ + n + + + + wydanie + + +
+ +
+ uppleva +
+ + v + + + + doświadczać + przeżywać + + +
+ +
+ upplopp +
+ + n + + + tumultartat bråk + + zamieszki + bunt + + +
+ +
+ uppmuntra +
+ + v + + + 1. sporra + + zachęcać + + +
+ +
+ uppmuntran +
+ + n + + + det att uppmuntra + + zachęta + + +
+ +
+ uppmärksam +
+ + adj + + + + uważny + + +
+ +
+ uppmärksamhet +
+ + n + + + + uwaga + + +
+ +
+ uppmärksamt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet uppmärksam + + uważnie + + +
+ +
+ uppnosig +
+ + adj + + + som uppträder eller yttrar sig utan tillbörlig respekt + + arogancki + impertynencki + wścibski + + +
+ +
+ uppnå +
+ + v + + + + osiągać + dochodzić + docierać + uzyskiwać + + +
+ +
+ upprepa +
+ + v + + + göra någonting två eller flera gånger + + powtarzać + + +
+ +
+ upprinnelse +
+ + n + + + ursprung eller början till en händelse + + geneza + początek + źródło + + +
+ +
+ uppror +
+ + n + + + + powstanie + insurekcja + + +
+ +
+ upprätta +
+ + v + + + rehabilitera + + rehabilitować + + + + sätta upp + + zakładać + + + + utarbeta + + sporządzać + + +
+ +
+ uppskatta +
+ + v + + + approximera + + szacować + + + + tycka om + + doceniać + być wdzięcznym za + + +
+ +
+ uppskov +
+ + n + + + uppskjutande + + odroczenie + zwłoka + + +
+ +
+ uppsluppen +
+ + adj + + + munter, uppspelt, livlig + + rozbawiony + rozweselony + + +
+ +
+ uppspärrad +
+ + adj + + + öppnad så mycket som möjligt + + otwarty + rozwarty + wytrzeszczony + + +
+ +
+ uppstå +
+ + v + + + uppkomma, bli till + + brać + pojawiać + wynikać + + +
+ +
+ uppsyn +
+ + n + + + ansiktsuttryck, min + + mina + wyraz twarzy + + + + uppsikt, övervakning, tillsyn + + dozór + nadzór + + +
+ +
+ uppsägning +
+ + n + + + + wymówienie + wypowiedzenie + + +
+ +
+ upptagen +
+ + adj + + + 1. resurs som används av någon eller något och därmed inte kan nyttjas av ny part för tillfället + + zajęty + + +
+ +
+ upptakt +
+ + n + + + inledning, början + + początek + wstęp + + + + obetonad taktdel som början på en melodi + + przedtakt + + +
+ +
+ uppträda +
+ + v + + + agera inför publik + + występować + + + + bete sig + + zachowywać się + + + + visa sig + + pojawiać się + występować + + +
+ +
+ upptäcka +
+ + v + + + + odkryć + odkrywać + + +
+ +
+ upptäckt +
+ + n + + + + odkrycie + + +
+ +
+ upptåg +
+ + n + + + påhitt, skämt + + kawał + żart + + +
+ +
+ uppvigla +
+ + v + + + egga till olydnad eller motstånd, hetsa till uppror + + podburzać + podżegać + + +
+ +
+ uppviglare +
+ + n + + + person som uppviglar + + podżegacz + warchoł + wichrzyciel + + +
+ +
+ uppvärma +
+ + v + + + göra varm + + rozgrzać + rozgrzewać + + +
+ +
+ uppvärmning +
+ + n + + + det att uppvärma + + rozgrzanie + rozgrzewanie + + + + förberedelse inför fysisk ansträngning + + rozgrzewka + + +
+ +
+ uppåt väggarna +
+ + adv + + + alldeles galet + + na opak + + +
+ +
+ ur +
+ + n + + + mekanisk klocka + + zegar + + +
+ +
+ ur +
+ + preposition + + + + z + ze + + +
+ +
+ uran +
+ + n + + + + uran + + +
+ +
+ urin +
+ + n + + + + mocz + uryna + + +
+ +
+ urinblåsa +
+ + n + + + organ som förvarar färdig urin fram till miktion (blåstömning) + + pęcherz + + +
+ +
+ urinrör +
+ + n + + + uretra + + cewka moczowa + + +
+ +
+ urkund +
+ + n + + + skriftligt dokument + + akt + dokument + + +
+ +
+ urmakare +
+ + n + + + + zegarmistrz + zegarmistrzyni + + +
+ +
+ ursinnig +
+ + adj + + + mycket arg + + wściekły + rozjuszony + rozwścieczony + + +
+ +
+ ursprung +
+ + n + + + + pochodzenie + + +
+ +
+ ursprungligen +
+ + adv + + + från början + + pierwotnie + początkowo + + +
+ +
+ uruguayan +
+ + n + + + invånare + + Urugwajczyk + + +
+ +
+ uruguayansk +
+ + adj + + + som rör Uruguay, dess folk, kultur eller geografi + + urugwajski + + +
+ +
+ usel +
+ + adj + + + mycket dålig + + parszywy + wszawy + + +
+ +
+ usling +
+ + n + + + person med bristfällig moral + + nikczemnik + szuja + łajdak + + +
+ +
+ ut +
+ + adv + + + tills angiven tidsperiod förlupit + + do końca + przez cały + + +
+ +
+ utan +
+ + conjunction + + + + ale + lecz + + +
+ +
+ utan +
+ + preposition + + + + bez + + +
+ +
+ utan motstycke +
+ + adj + + + unik i sitt slag + + bez precedensu + bezprzykładny + + +
+ +
+ utantill +
+ + adv + + + ur minnet + + na pamięć + + +
+ +
+ utbilda +
+ + v + + + 1. ge någon eller några en utbildning + + kształcić + + +
+ +
+ utbildning +
+ + n + + + + edukacja + wykształcenie + + +
+ +
+ utbredd +
+ + adj + + + perfektparticip av utbreda + + powszechny + rozpowszechniony + + +
+ +
+ utdelning +
+ + n + + + 1. utbetalade vinstmedel + + dywidenda + + +
+ +
+ utedass +
+ + n + + + byggnad för uträttning av naturbehov + + sławojka + latryna + wychodek + wygódka + ustęp + wybudka + + +
+ +
+ utelämna +
+ + v + + + lämna ut, inte ta med, hoppa över, bortse + + opuszczać + pomijać + + +
+ +
+ uteslutande +
+ + adv + + + + wyłącznie + + +
+ +
+ utevaro +
+ + n + + + frånvaro (från rättegång) + + absencja + niebecność + + +
+ +
+ utflykt +
+ + n + + + kortare resa + + wycieczka + + +
+ +
+ utfästa +
+ + v + + + (offentligt) utlova + + obiecać + wyznaczyć + zobowiązać się + + +
+ +
+ utfästelse +
+ + n + + + löfte, förbindelse + + zobowiązanie + + +
+ +
+ utföra +
+ + v + + + exportera + + eksportować + + + + göra + + wykonywać + przeprowadzać + + +
+ +
+ utgång +
+ + n + + + väg ut + + wyjście + wyjazd + + +
+ +
+ utgåva +
+ + n + + + + wydanie + + +
+ +
+ utgöra +
+ + v + + + + stanowić + być + + +
+ +
+ uthus +
+ + n + + + mindre, fristående byggnad i anslutning till bostadshus + + buda + komórka + szopa + + +
+ +
+ utkast +
+ + n + + + halvfärdigt dokument, plan eller dylikt + + szkic + zarys + + +
+ +
+ utkik +
+ + n + + + observationsplats + + bocianie gniazdo + punkt obserwacyjny + + + + person som håller utkik + + czatownik + obserwator + + + + spaning + + obserwacja + wypatrywanie + + +
+ +
+ utland +
+ + n + + + alla andra länder utanför hemlandet + + zagranica + obczyzna + + +
+ +
+ utlova +
+ + v + + + ge löfte + + obiecać + + +
+ +
+ utlysa +
+ + v + + + göra allmänt känt något som man erbjuder + + ogłaszać + + +
+ +
+ utländsk +
+ + adj + + + + zagraniczny + cudzoziemski + + +
+ +
+ utländska +
+ + n + + + utländsk kvinna + + cudzoziemka + + +
+ +
+ utlänning +
+ + n + + + + cudzoziemiec + obcokrajowiec + + +
+ +
+ utlåtande +
+ + n + + + utlåtande + + ekspertyza + orzeczenie + werdykt + + +
+ +
+ utmaning +
+ + n + + + behöver kraftig ansträngning + + wyzwanie + + +
+ +
+ utmattad +
+ + adj + + + + wyczerpany + wycieńczony + wykończony + + +
+ +
+ utmärglad +
+ + adj + + + mycket mager + + wychudzony + wynędzniały + zmizerowany + + +
+ +
+ utmönstra +
+ + v + + + gallra ut, kassera, skrota + + eliminować + odrzucać + usuwać + + +
+ +
+ utomeuropeisk +
+ + adj + + + som befinner sig i eller härstammar från utanför Europa + + pozaeuropejski + + +
+ +
+ utopi +
+ + n + + + + utopia + + +
+ +
+ utropstecken +
+ + n + + + + wykrzyknik + + +
+ +
+ utrum +
+ + n + + + + rodzaj wspólny + + +
+ +
+ utrusta +
+ + v + + + + wyposażyć + + +
+ +
+ utrustning +
+ + n + + + utrustning + + sprzęt + wyposażenie + + +
+ +
+ utseende +
+ + n + + + + wygląd + + +
+ +
+ utskrift +
+ + n + + + på papper + + wydruk + + +
+ +
+ utspel +
+ + n + + + kortspel + + wyjście + + +
+ +
+ utspädd +
+ + adj + + + + rozcieńczony + + +
+ +
+ utställare +
+ + n + + + person som ställer ut något, speciellt om trassent + + wystawca + + +
+ +
+ utställning +
+ + n + + + + wystawa + + +
+ +
+ utsvävning +
+ + n + + + avvikelse från ämnet + + dygresja + zboczenie + + + + njutningsfyllt levnadssätt; extravagans + + ekscesy + rozpasanie + rozpusta + rozwiązłość + wybryki + + +
+ +
+ uttal +
+ + n + + + + wymowa + + +
+ +
+ uttala +
+ + v + + + göra ett formellt yttrande + + wypowiadać + + + + producera ljud + + wymawiać + artykułować + + + + uttrycka, särskilt en önskan + + wyrażać + + +
+ +
+ utter +
+ + n + + + mårddjur + + wydra + + +
+ +
+ uttryck +
+ + n + + + en fras, ett idiom, eller ett ordspråk + + wyrażenie + + +
+ +
+ uttråkad +
+ + adj + + + + znudzony + + +
+ +
+ utveckla +
+ + v + + + förändra något + + rozwijać + + +
+ +
+ utveckling +
+ + n + + + förbättrade kunskaper och färdigheter + + rozwój + + + + förbättrad produkt + + rozwój + + +
+ +
+ utvikning +
+ + n + + + avvikelse från temat + + dygresja + zboczenie + + + + det att vika ut från vikt (eller rakt) läge + + odchylenie + odgięcie + rozłożenie + + + + händelse att en person viker ut sig + + obnażenie się + roznegliżowanie się + + +
+ +
+ utvilad +
+ + adj + + + som har vilat så mycket att han eller hon inte har behov av mer vila + + wypoczęty + + +
+ +
+ utvisa +
+ + v + + + 1. inte låta någon vara kvar i ett land + + wydalać + deportować + + + + 2. tvinga lagmedlem att lämna spelplanen under en tävling + + usuwać + + + + 3. bevisa, visa + + okazać + wykazać + + +
+ +
+ utöva +
+ + v + + + + praktykować + uprawiać + + +
+ +
+ vaccin +
+ + n + + + försvagat smittämne som (genom antikroppbildning) ger skydd eller ökad motståndskraft mot ett visst smittämne + + szczepionka + wakcyna + + +
+ +
+ vackla +
+ + v + + + vara osäker eller obestämd + + niepewny + niezdecydowany + wahać się + + + + vara på väg att tappa balansen + + chwiać się + kiwać się + słaniać się + zataczać się + + +
+ +
+ vad +
+ + n + + + baksidan av underbenet + + łydka + + + + fiskeredskap + + niewód + + + + tävlan om utfallet av en ännu ej inträffad händelse + + zakład + + +
+ +
+ vad +
+ + pronoun + + + vilken sak (konkret eller abstrakt), vilken händelse + + co + + +
+ +
+ vadställe +
+ + n + + + + bród + + +
+ +
+ vagga +
+ + n + + + spädbarnssäng + + kołyska + kolebka + + +
+ +
+ vagga +
+ + v + + + + kołysać + + +
+ +
+ vaggvisa +
+ + n + + + + kołysanka + + +
+ +
+ vajer +
+ + n + + + lina av tvinnad metalltråd + + lina + + +
+ +
+ vak +
+ + n + + + hål i is + + przerębel + przerębla + + +
+ +
+ vaka +
+ + n + + + + czuwanie + + +
+ +
+ vaken +
+ + adj + + + ej sovande + + przebudzony + rozbudzony + + +
+ +
+ vaktmästare +
+ + n + + + + dozorca + dozorczyni + + +
+ +
+ vakuum +
+ + n + + + + próżnia + + +
+ +
+ val +
+ + n + + + det att utse någon + + wybory + + + + det att välja + + wybór + + + + individ av någon art inom däggdjursordningen valar + + wieloryb + waleń + + +
+ +
+ valberättigad +
+ + adj + + + + uprawniony do głosowania + + +
+ +
+ valfri +
+ + adj + + + som kan väljas fritt + + dowolny + + + + som man frivilligt kan välja + + do wyboru + dobrowolny + + +
+ +
+ valkrets +
+ + n + + + + okręg wyborczy + + +
+ +
+ vall +
+ + n + + + lång upphöjning på marken + + nasyp + grobla + wał + + + + åker med vallväxter + + pastwisko + + +
+ +
+ vallfart +
+ + n + + + färd till helig ort + + pielgrzymka + + +
+ +
+ vallgrav +
+ + n + + + vattenfylld markfördjupning + + fosa + + +
+ +
+ vallmo +
+ + n + + + släkte av röda blommor + + mak + + +
+ +
+ valp +
+ + n + + + unge till djuret hund + + szczeniak + + +
+ +
+ valross +
+ + n + + + + mors + + +
+ +
+ vals +
+ + n + + + cylinder + + walec + + + + dans + + walc + + + + musikstil + + walc + + + + osanning, lögn + + bujda + + +
+ +
+ valuta +
+ + n + + + pengar i ett land + + waluta + + +
+ +
+ valv +
+ + n + + + + sklepienie + + +
+ +
+ vamp +
+ + n + + + + uwodzicielka + + +
+ +
+ vampyr +
+ + n + + + mytologisk varelse + + wampir + + +
+ +
+ van +
+ + adj + + + som har erfarenhet + + przyzwyczajony + nawykły + + +
+ +
+ vana +
+ + n + + + handling som utförs regelbundet + + przyzwyczajenie + zwyczaj + + +
+ +
+ vanadin +
+ + n + + + + wanad + + +
+ +
+ vandra +
+ + v + + + + + wędrować + + +
+ +
+ vandrarhem +
+ + n + + + + hostel + + +
+ +
+ vanilj +
+ + n + + + smak + + wanilia + + +
+ +
+ vanka +
+ + v + + + gå långsamt + + spacerować + przechadzać się + + +
+ +
+ vankas +
+ + v + + + tillhandahållas + + dostawać + podać + serwować + + +
+ +
+ vankelmod +
+ + n + + + det att ha svårt för att fatta beslut + + niezdecydowanie + chwiejność + + +
+ +
+ vanlig +
+ + adj + + + som ofta förekommer + + częsty + zwyczajny + + +
+ +
+ vanligtvis +
+ + adv + + + i de flesta fall + + zazwyczaj + zwykle + + +
+ +
+ vante +
+ + n + + + klädesplagg för hand + + rękawiczka + + +
+ +
+ vapen +
+ + n + + + 1. skadande eller dödande redskap + + broń + oręż + + + + 3. märke + + herb + + +
+ +
+ var +
+ + adv + + + på vilken plats + + gdzie + + +
+ +
+ var +
+ + n + + + kroppsvätska + + ropa + + +
+ +
+ var +
+ + pronoun + + + varje, varenda + + każdy + + +
+ +
+ vara +
+ + n + + + tillstånd att existera + + byt + + + + ting som köps och säljs + + towar + + +
+ +
+ vara +
+ + v + + + befinna sig + + być + znajdować się + + + + fortsätta verka + + trwać + + + + kopula, som tillskriver subjektet egenskap + + być + + + + existera + + być + + + + hjälpverb för passiv verbform + + być + + + + utsöndra var + + ropieć + + +
+ +
+ vara i stöten +
+ + v + + + vara i fin form, i god kondition + + być w formie + + +
+ +
+ vara lika goda kålsupare +
+ + v + + + vara jämngoda eller likställda med varandra + + jeden nie lepszy od drugiego + wart Pac pałaca, a pałac Paca + + +
+ +
+ varandra +
+ + pronoun + + + var och en av de andra + + nawzajem + + +
+ +
+ varav +
+ + adv + + + av vilket + + z czego + + +
+ +
+ vardaglig +
+ + adj + + + + potoczny + codzienny + powszedni + przeciętny + + +
+ +
+ vardagsrum +
+ + n + + + stort rum + + pokój dzienny + + +
+ +
+ vare sig +
+ + conjunction + + + det spelar ingen roll om något (eller något annat) + + czy + + + + å ena sidan inte något (och inte heller något annat) + + ani + + +
+ +
+ varefter +
+ + pronoun + + + efter vilket + + następnie + po czym + + +
+ +
+ varelse +
+ + n + + + levande ting, ofta mytomspunnet + + istota + stworzenie + + +
+ +
+ vareviga +
+ + pronoun + + + vareviga + + każdy + + +
+ +
+ varfågel +
+ + n + + + + srokosz + + +
+ +
+ varför +
+ + adv + + + + dlaczego + czemu + + +
+ +
+ varg +
+ + n + + + däggdjur + + wilk + wilczyca + + +
+ +
+ variabel +
+ + n + + + Är de här substantiver eller adjektiver? + + niewiadoma + zmienna + + +
+ +
+ variera +
+ + v + + + + różnić + urozmaicać + + +
+ +
+ varifrån +
+ + adv + + + + skąd + + +
+ +
+ varje +
+ + pronoun + + + varenda, var + + każdy + + +
+ +
+ varken +
+ + conjunction + + + å ena sidan inte + + ani + + +
+ +
+ varlig +
+ + adj + + + försiktig, som kännetecknas av aktsamhet + + ostrożny + uważny + + +
+ +
+ varligt +
+ + adv + + + med försiktighet, varsamt + + delikatnie + ostrożnie + uważnie + + +
+ +
+ varm +
+ + adj + + + + ciepły + + +
+ +
+ varmed +
+ + adv + + + med vilken/vilket + + przez co + czym + którym + + +
+ +
+ varnagel +
+ + n + + + varnande exempel, avskräckande exempel + + przestroga + + +
+ +
+ varse +
+ + adj + + + medveten om + + świadomy + + +
+ +
+ varsebli +
+ + v + + + bli medveten om någon/något genom sinnena + + spostrzec + dostrzec + zauważyć + + +
+ +
+ varsågod +
+ + interjection + + + svar på tack + + nie ma za co + proszę + proszę bardzo + + + + uppmaning + + proszę bardzo + + +
+ +
+ vart +
+ + adv + + + mot vilken plats + + dokąd + + +
+ +
+ varuhus +
+ + n + + + försäljningsställe + + dom towarowy + + +
+ +
+ varulv +
+ + n + + + + wilkołak + + +
+ +
+ varv +
+ + n + + + anläggning för produktion och reparation av båtar + + stocznia + + + + cirkelrörelse som leder tillbaka till utgångspunkten + + obrót + okrążenie + + + + sträcka vars slutpunkt är densamma som dess startpunkt + + okrążenie + + +
+ +
+ vask +
+ + n + + + balja i köksdiskbänken som fungerar som ett avlopp + + zlew + + +
+ +
+ vaska +
+ + v + + + tvätta eller diska + + myć + zmywać + + + + utvinna metall genom att sålla vatten (ofta om guld) + + płukać + + +
+ +
+ vass +
+ + adj + + + som har vass spets + + ostry + spiczasty + + + + som kan skära + + ostry + + +
+ +
+ vass +
+ + n + + + område + + sitowie + szuwary + + + + växt + + trzcina + trzcina pospolita + + +
+ +
+ vassla +
+ + n + + + + serwatka + + +
+ +
+ vassångare +
+ + n + + + + brzęczka + + +
+ +
+ vatikansk +
+ + adj + + + som avser Vatikanstaten + + watykański + + +
+ +
+ vatten +
+ + n + + + vätska + + woda + + +
+ +
+ vattendelare +
+ + n + + + gräns mellan två avrinningsområden + + dział wód + + + + skiljelinje som delar opinionen i två läger + + linia podziału + + +
+ +
+ vattendrag +
+ + n + + + rinnande vatten + + ciek + + +
+ +
+ vattenfall +
+ + n + + + plats där vatten forsar ner + + wodospad + + +
+ +
+ vattenkraftverk +
+ + n + + + + elektrownia wodna + + +
+ +
+ vattenmelon +
+ + n + + + + arbuz + kawon + + +
+ +
+ vattenpass +
+ + n + + + instrument som visar när yta är vågrät eller lodrät + + poziomica + + +
+ +
+ vattenpipa +
+ + n + + + ett slags rökdon + + szisza + + +
+ +
+ vattenpiplärka +
+ + n + + + + siwerniak + + +
+ +
+ vattenpistol +
+ + n + + + + na + pistolet + wodę + + +
+ +
+ vattenpolo +
+ + n + + + en sorts bollspel i vatten + + piłka wodna + + +
+ +
+ vattenpöl +
+ + n + + + + kałuża + + +
+ +
+ vattenskalle +
+ + n + + + sjukligt tillstånd där cerebrospinalvätska ansamlas i hjärnventriklarna och trycker hjärnvävnaden mot kraniet + + wodogłowie + + +
+ +
+ vattentät +
+ + adj + + + som inte släpper igenom vatten + + nieprzemakalny + + +
+ +
+ vattkoppor +
+ + n + + + en sjukdom + + ospa wietrzna + + +
+ +
+ vax +
+ + n + + + + wosk + + +
+ +
+ ve +
+ + interjection + + + utrop som anger önskan, känsla eller antydan av något hotande + + biada + + +
+ +
+ ve +
+ + n + + + elände, olycka + + niedola + + +
+ +
+ veck +
+ + n + + + skarp böjningskant uppkommen genom vikning eller veckning + + bruzda + fałda + załamek + zmarszczka + + +
+ +
+ vecka +
+ + n + + + tidsperiod + + tydzień + + +
+ +
+ veckla +
+ + v + + + vika i flera veck eller varv + + owijać + zawijać + + +
+ +
+ veckodag +
+ + n + + + någon av de sju dagarna i veckan + + dzień tygodnia + + +
+ +
+ veckolig +
+ + adj + + + som upprepas varje vecka + + cotygodniowy + + +
+ +
+ veckopeng +
+ + n + + + summa pengar som föräldrar ger till sina barn varje vecka + + tygodniówka + + +
+ +
+ veckoslut +
+ + n + + + de sista dagarna i en vecka + + weekend + + +
+ +
+ vederlag +
+ + n + + + ersättning för en prestation + + odszkodowanie + rekompensata + wynagrodzenie + + +
+ +
+ vederlägga +
+ + v + + + motbevisa, lägga bevis emot + + obalać + odpierać + zbijać + + +
+ +
+ vedermöda +
+ + n + + + svår möda, besvär + + mordęga + mozół + znój + + +
+ +
+ vedersakare +
+ + n + + + motståndare, fiende + + antagonista + antagonistka + przeciwniczka + przeciwnik + + +
+ +
+ vedertagen +
+ + adj + + + i allmänt bruk + + utarty + przyjęty + + +
+ +
+ vegan +
+ + n + + + + weganin + weganka + + +
+ +
+ vegetarian +
+ + n + + + person som inte äter kött + + jarosz + wegetarianin + + +
+ +
+ vegetarisk +
+ + adj + + + + wegetariański + + +
+ +
+ vek +
+ + adj + + + som lätt böjs, mjuk + + giętki + miękki + + + + som lätt påverkas känslomässigt + + delikatny + wrażliwy + + + + svag och kraftlös + + słaby + delikatny + kruchy + wrażliwy + + +
+ +
+ vektor +
+ + n + + + + wektor + + +
+ +
+ vektorgrafik +
+ + n + + + + grafika wektorowa + + +
+ +
+ vektorprodukt +
+ + n + + + + iloczyn wektorowy + + +
+ +
+ vela +
+ + v + + + ha svårt för att bestämma sig + + wahać się + + +
+ +
+ velig +
+ + adj + + + svag och obeslutsam + + chwiejny + niezdecydowany + + +
+ +
+ vem +
+ + pronoun + + + vilken person + + kto + + +
+ +
+ vem som helst +
+ + pronoun + + + + ktokolwiek + + +
+ +
+ vemod +
+ + n + + + stillsam känsla av att något är över + + melancholia + przygnębienie + smutek + żal + + +
+ +
+ vemodig +
+ + adj + + + som rör känslan av vemod + + melancholijny + smutny + smętny + + +
+ +
+ ven +
+ + n + + + blodkärl + + żyła + + +
+ +
+ vendetta +
+ + n + + + blodshämnd + + wendeta + zemsta + + +
+ +
+ venereologi +
+ + n + + + läran om sexuellt överförbara sjukdomar + + wenerologia + + +
+ +
+ venetiansk +
+ + adj + + + som rör Venedig eller dess invånare, geografiskt, kulturellt eller språkligt + + wenecki + + +
+ +
+ ventilera +
+ + v + + + cirkulera luft + + wentylować + + + + ersätta gammal luft med fräsch + + wietrzyć + + +
+ +
+ vepsisk +
+ + adj + + + som rör det vepsiska språket eller folket + + wepski + + +
+ +
+ vepsiska +
+ + n + + + språk + + wepski + + +
+ +
+ verb +
+ + n + + + ordklass för ord som uttrycker något man gör + + czasownik + + +
+ +
+ verbal +
+ + adj + + + som rör språket + + werbalny + + + + som rör verb + + czasownikowy + odczasownikowy + + +
+ +
+ verbalsubstantiv +
+ + n + + + verbalt substantiv + + rzeczownik odczasownikowy + + +
+ +
+ verk +
+ + n + + + konstnärlig skapelse + + utwór + + +
+ +
+ verka +
+ + v + + + göra intryck, förefalla + + wydawać się + + + + ha en verkan + + działać + skutkować + + + + utöva verksamhet + + działać + + +
+ +
+ verkan +
+ + n + + + (fysik) integral av energi + + działanie + + + + (matematik) avbildning från en grupp till permutationer av en mängd + + działanie grupy + + + + resultat av yttre kraft + + skutek + działanie + + +
+ +
+ verklig +
+ + adj + + + ej påhittad + + rzeczywisty + + +
+ +
+ verkligen +
+ + adv + + + + naprawdę + + +
+ +
+ verklighet +
+ + n + + + + rzeczywistość + + +
+ +
+ verksamhet +
+ + n + + + det att vara i funktion eller an­vändning + + działanie + funkcja + + + + det att vara verksam + + aktywność + + + + fabriks- eller affärsrörelse + + przedsiębiorstwo + + + + målinriktat arbete + + działalność + + +
+ +
+ verkstad +
+ + n + + + + warsztat + + +
+ +
+ verktyg +
+ + n + + + + narzędzie + + +
+ +
+ vestibul +
+ + n + + + + korytarz + + +
+ +
+ veta +
+ + v + + + ha kunskap, visshet eller kännedom + + wiedzieć + + + + känna till + + wiedzieć + znać + + +
+ +
+ veta av +
+ + v + + + ha att göra med något + + mieć do czynienia + + + + känna till något + + wiedzieć + znać + + +
+ +
+ vetande +
+ + n + + + det man vet + + wiedza + + +
+ +
+ vete +
+ + n + + + spannmål i vetesläktet + + pszenica + + +
+ +
+ vetemjöl +
+ + n + + + + mąka pszenna + + +
+ +
+ vetenskap +
+ + n + + + + nauka + + +
+ +
+ vetenskaplig +
+ + adj + + + + naukowy + + +
+ +
+ veterinär +
+ + n + + + + weterynarz + + +
+ +
+ vett +
+ + n + + + förstånd, omdöme, förnuft + + rozum + rozsądek + + +
+ +
+ vettvilling +
+ + n + + + vettvillig person, hänsynslös våldsman, dåre, galning, tok + + szaleniec + wariat + + +
+ +
+ vev +
+ + n + + + spak med handtag som används för att vrida runt något + + korba + + +
+ +
+ veva +
+ + v + + + driva något genom att vrida + + kręcić + + +
+ +
+ vi +
+ + pronoun + + + personligt pronomen i första person plural nominativ + + my + + +
+ +
+ vibration +
+ + n + + + + wibracja + + +
+ +
+ vicka +
+ + v + + + balansera + + bujać się + kiwać się + + + + kortform för vikariera + + zastępować + + + + svänga; gunga + + chwiać się + kiwać się + kręcić + + +
+ +
+ vid +
+ + adj + + + bred, med stor utsträckning + + szeroki + rozległy + + +
+ +
+ vid +
+ + preposition + + + nära eller intill viss plats + + przy + koło + + + + nära till viss tidpunkt + + koło + + +
+ +
+ vidd +
+ + n + + + bredd + + szerokość + + + + trädlös mark av stor yta + + przestrzenie + + + + utsträckning i abstrakt bemärkelse + + rozmiar + zasięg + + +
+ +
+ vidgå +
+ + v + + + erkänna, medge + + przyznać + wyznać + + +
+ +
+ vidlyftig +
+ + adj + + + med alltför stort omfång + + drobiazgowy + na wielką skalę + szeroki + szeroko zakrojony + + +
+ +
+ vidlåda +
+ + v + + + vara sammanfogad till, vara behäftad med, tillhöra + + być właściwym + przynależeć + + +
+ +
+ vidräkning +
+ + n + + + häftig uppgörelse med en motståndare + + krytyka + obrachunek + rozrachunek + + +
+ +
+ vidröra +
+ + v + + + beröra + + dotykać + + +
+ +
+ vidskepelse +
+ + n + + + tro på övernaturliga krafter + + przesąd + zabobon + + +
+ +
+ vidta +
+ + v + + + genomföra åtgärdar + + poczynić + przedsięwziąć + + +
+ +
+ vidunder +
+ + n + + + ohygglig uppenbarelse + + monstrum + potwór + + +
+ +
+ vietnames +
+ + n + + + + Wietnamczyk + + +
+ +
+ vietnamesisk +
+ + adj + + + + wietnamski + + +
+ +
+ vietnamesiska +
+ + n + + + kvinna från Vietnam + + Wietnamka + + + + språk + + wietnamski + + +
+ +
+ vifta +
+ + v + + + + machać + + +
+ +
+ vigg +
+ + n + + + andfågeln Aythya fuligula + + czernica + + +
+ +
+ vigsel +
+ + n + + + + ślub + + +
+ +
+ vika +
+ + v + + + lägga dubbelt + + uginać się + + +
+ +
+ vika undan +
+ + v + + + flytta sig åt sidan + + zrobić unik + + +
+ +
+ vikt +
+ + adj + + + som har vikts + + zgięty + złożony + + +
+ +
+ vikt +
+ + n + + + betydelse + + waga + znaczenie + + + + föremål med bestämd massa + + ciężar + ciężarek + + + + massa + + ciężar + masa + waga + + +
+ +
+ viktig +
+ + adj + + + har stor betydelse + + ważny + + +
+ +
+ viktoriansk +
+ + adj + + + (historia) som har avseende på brittiska drottningen Viktoria av Storbritannien + + wiktoriański + + +
+ +
+ vila +
+ + n + + + inaktivitet + + odpoczynek + + + + samma läge + + odpoczynek + + +
+ +
+ vila +
+ + v + + + vara inaktiv + + odpoczywać + wypoczywać + + +
+ +
+ vildsvin +
+ + n + + + svin levande i vilt tillstånd + + dzik + + +
+ +
+ vilja +
+ + v + + + + chcieć + + +
+ +
+ vill +
+ + adj + + + vilsen + + zbłąkany + + +
+ +
+ villa +
+ + n + + + hus + + willa + + + + villfarelse + + złudzenie + + +
+ +
+ villebråd +
+ + n + + + djur som jagas + + zdobycz + łup + + +
+ +
+ villfarelse +
+ + n + + + oriktig uppfattning + + mniemanie + złudzenie + + +
+ +
+ vilsen +
+ + adj + + + som kommit vilse + + zagubiony + + +
+ +
+ vimla +
+ + v + + + förekomma i stor och oordnad mängd + + roić się + + +
+ +
+ vimmel +
+ + n + + + stor, rörlig och oordnad mängd + + mrowie + rojowisko + + +
+ +
+ vin +
+ + n + + + alkoholhaltig dryck på jäst druvjuice + + wino + + +
+ +
+ vina +
+ + v + + + om vind + + wyć + + + + susa + + gwizdać + + +
+ +
+ vind +
+ + adj + + + skev + + spaczony + wypaczony + + +
+ +
+ vind +
+ + n + + + luftström + + wiatr + + + + övre våning + + strych + poddasze + + +
+ +
+ vind för våg +
+ + adv + + + utan tillsyn + + na los szczęścia + na pastwę losu + samopas + + +
+ +
+ vinda +
+ + v + + + samla ihop tråd genom att snurra det runt något + + nawijać + + + + vara vindögd + + zezować + + +
+ +
+ vindbrygga +
+ + n + + + typ av klaffbro som kan hissas upp med vindspel + + most zwodzony + + +
+ +
+ vindfälle +
+ + n + + + kullblåst träd + + wiatrował + wykrot + wywrót + + +
+ +
+ vindil +
+ + n + + + en svag vindpust + + wietrzyk + + +
+ +
+ vindling +
+ + n + + + invecklad kroklinje + + skręt + zwój + + +
+ +
+ vindruva +
+ + n + + + + winogrono + + +
+ +
+ vindskupa +
+ + n + + + utskjutande del (kupa) av taket av ett hus med fönster in mot vinden (takvåningen) + + lukarna + + +
+ +
+ vindstilla +
+ + adj + + + utan vind + + bezwietrzny + + +
+ +
+ vindögd +
+ + adj + + + som har ögon som riktas åt olika håll + + zezowaty + + +
+ +
+ vinflaska +
+ + n + + + flaska med eller för vin + + butelka wina + + +
+ +
+ vinge +
+ + n + + + tunn del som ger lyftkraft + + skrzydło + + +
+ +
+ vingklippa +
+ + v + + + klippa vingpennorna på en fågel så den inte kan flyga + + podciąć skrzydła + + + + ta ifrån någon viss makt eller handlingsförmåga + + podciąć skrzydła + + +
+ +
+ vingla +
+ + v + + + vara ostadig + + chwiać się + kiwać się + kolebać się + słaniać się + zataczać się + + + + vara ostadig i sina beslut eller åsikter + + balansować + wahać się + + +
+ +
+ vinglig +
+ + adj + + + som vinglar + + chwiejny + niepewny + + + + vacklande, osäker, obeslutsam + + chwiejny + niepewny + + +
+ +
+ vinglös +
+ + adj + + + + bezskrzydły + + +
+ +
+ vink +
+ + n + + + antydd önskan + + kiwnięcie + skinienie + + + + diskret anvisning + + napomknienie + napomknięcie + wskazówka + wzmianka + + + + handrörelse + + kiwnięcie + skinienie + skinięcie + + +
+ +
+ vinka +
+ + v + + + röra handen fram och tillbaka, eller uppåt och nedåt + + machać + kiwać + skinąć + + +
+ +
+ vinkel +
+ + n + + + matematik + + kąt + + +
+ +
+ vinkla +
+ + v + + + ge ensidig eller partisk inriktning + + naświetlać + tendencyjnie + + + + ge viss inriktning + + naświetlać + + + + ställa in i viss vinkel + + nachylać + + +
+ +
+ vinkling +
+ + n + + + sär­skild inriktning som lyfter fram bara vissa sidor, ur en sär­skild synvinkel + + naświetlenie + wykładnia + + +
+ +
+ vinna +
+ + v + + + gå segrande ur en tävling + + wygrać + zwyciężyć + + +
+ +
+ vinnare +
+ + n + + + någon som vunnit något värdefullt + + zwycięzca + + +
+ +
+ vinnlägga +
+ + v + + + särskilt anstränga sig för att uppnå något + + starać się + wysilać się + wytężać się + zadawać sobie trud + + +
+ +
+ vinröd +
+ + adj + + + en färg + + bordo + ciemnoczerwony + + +
+ +
+ vinst +
+ + n + + + ekonomisk förtjänst + + zysk + + + + pris + + nagroda + + + + seger + + zwycięstwo + + +
+ +
+ vinter +
+ + n + + + årstid mellan höst och vår + + zima + + +
+ +
+ vintergäck +
+ + n + + + + rannik zimowy + + +
+ +
+ vinterhämpling +
+ + n + + + + rzepołuch + + +
+ +
+ vinterskrud +
+ + n + + + skrud som naturen (park, träd o.d.) bär under vintern + + szata + + +
+ +
+ vintrig +
+ + adj + + + som symboliserar vintern + + zimowy + + +
+ +
+ vinäger +
+ + n + + + + ocet + + +
+ +
+ viola +
+ + n + + + + altówka + + +
+ +
+ violett +
+ + adj + + + som har en färg med frekvens 690...789 THz + + fioletowy + + +
+ +
+ violin +
+ + n + + + + skrzypce + + +
+ +
+ violinist +
+ + n + + + + skrzypaczka + skrzypek + + +
+ +
+ vippa +
+ + n + + + digital komponent + + przerzutnik + + + + typ av blomställning med småax i klase + + wiecha + + +
+ +
+ vippa +
+ + v + + + svänga med + + kołysać + machać + + + + välta omkull + + wywrócić się + + +
+ +
+ vira +
+ + v + + + samla upp genom att snurra runt något + + owijać + + +
+ +
+ virka +
+ + v + + + + szydełkować + + +
+ +
+ virtuos +
+ + adj + + + mästerlig, ytterligt skicklig + + mistrzowski + wirtuozerski + wirtuozowski + + +
+ +
+ virtuos +
+ + n + + + tekniskt mycket skicklig konstnär + + mistrz + mistrzyni + wirtuoz + + +
+ +
+ virus +
+ + n + + + biologisk enhet + + wirus + + + + datorvirus + + wirus + + +
+ +
+ virveltrumma +
+ + n + + + ett slagverksinstrument + + werbel + + +
+ +
+ virvla +
+ + v + + + snurra runt, snabbt rotera + + wirować + + +
+ +
+ vis +
+ + adj + + + som besitter visdom + + mądry + + +
+ +
+ vis +
+ + n + + + sätt + + sposób + + +
+ +
+ visa +
+ + n + + + musikstycke med sångtext + + piosenka + + +
+ +
+ visa +
+ + v + + + bli synlig + + pokazywać się + ukazywać się + + + + följa med någon till något + + odprowadzić + zaprowadzić + + + + ge bevis för något + + demonstrować + okazywać + pokazywać + wykazywać + + + + ge någon upplysning om något + + demonstrować + pokazywać + wskazywać + + + + ge synbara tecken + + okazywać się + + + + göra synligt + + pokazywać + + +
+ +
+ vischa +
+ + n + + + landsbygd + + zapadła dziura + zapadły kąt + + +
+ +
+ visdomstand +
+ + n + + + käkens innersta tand + + ząb mądrości + + +
+ +
+ visent +
+ + n + + + arten Bison bonasus + + żubr + + +
+ +
+ visitkort +
+ + n + + + litet kort med en persons namn och yrkesmässiga information + + wizytówka + + +
+ +
+ viska +
+ + v + + + tala mycket tyst + + szeptać + + +
+ +
+ viskande +
+ + n + + + det att viska + + szeptanie + + +
+ +
+ vismut +
+ + n + + + + bizmut + + +
+ +
+ visp +
+ + n + + + köksredskap + + trzepaczka + ubijaczka + + + + slagverksinstrument + + miotełka + + +
+ +
+ visselpipa +
+ + n + + + + gwizdek + + +
+ +
+ visshet +
+ + n + + + övertygelse som baseras på obestridlig information, säkerhet + + pewność + + +
+ +
+ vissla +
+ + v + + + framkalla pipande ljud + + gwizdać + świstać + + +
+ +
+ vistelse +
+ + n + + + + pobyt + + +
+ +
+ vit +
+ + adj + + + färg + + biały + + +
+ +
+ vit dvärg +
+ + n + + + tät, vit stjärna + + biały karzeł + + +
+ +
+ vit stork +
+ + n + + + + bocian biały + + +
+ +
+ vitamin +
+ + n + + + + witamina + + +
+ +
+ vite +
+ + n + + + bot + + grzywna + + +
+ +
+ vithårig +
+ + adj + + + som har vitt hår + + białowłosy + + +
+ +
+ vitlök +
+ + n + + + en art i löksläktet + + czosnek + + +
+ +
+ vitlökssmör +
+ + n + + + smaksatt smör + + masło czosnkowe + + +
+ +
+ vitna +
+ + v + + + + bieleć + + +
+ +
+ vitpeppar +
+ + n + + + pepparfrukterna + + biały pieprz + + +
+ +
+ vitrysk +
+ + adj + + + som rör Vitryssland + + białoruski + + +
+ +
+ vitryska +
+ + n + + + kvinna + + Białorusinka + + + + språk + + białoruski + + +
+ +
+ vitryss +
+ + n + + + person från Vitryssland + + Białorusin + + +
+ +
+ vits +
+ + n + + + humoristisk kommentar eller berättelse + + dowcip + + +
+ +
+ vitt +
+ + n + + + färg + + biel + + +
+ +
+ vitter +
+ + adj + + + litterär + + literacki + + +
+ +
+ vittne +
+ + n + + + person som sett skeende + + świadek + + + + person kallad till domstol för att berätta om ett skeende + + świadek + + +
+ +
+ vittra +
+ + v + + + känna doft + + zwietrzyć + zwęszyć + + + + smulas sönder + + rozkruszyć się + rozpaść się + zwietrzeć + + +
+ +
+ vittring +
+ + n + + + det att vittra, upplösning, nedbrytning till stoft + + wietrzenie + + + + lukt som avsöndras av ett visst djur eller ett visst ämne och ger luktförnimmelser + + woń + zapach + + +
+ +
+ vitögd dykand +
+ + n + + + + podgorzałka + + +
+ +
+ vodka +
+ + n + + + spritdryck + + wódka + + +
+ +
+ vokal +
+ + n + + + språkljud + + samogłoska + + + + bokstav + + samogłoska + + +
+ +
+ vokativ +
+ + n + + + kasus + + wołacz + + +
+ +
+ volfram +
+ + n + + + grundämne + + wolfram + + +
+ +
+ volleyboll +
+ + n + + + bollsport + + siatkówka + + + + bollen som används inom volleyboll + + siatkówka + + +
+ +
+ volontär +
+ + n + + + person som gör en frivillig tjänst + + wolontariusz + wolontariuszka + + +
+ +
+ volym +
+ + n + + + utbredning i rymd + + objętość + + +
+ +
+ vovve +
+ + n + + + hund, individ av arten Canis lupus familiaris + + piesek + + +
+ +
+ vred +
+ + adj + + + arg, ilsken och sur + + rozgniewany + rozsierdzony + rozzłoszczony + + +
+ +
+ vred +
+ + n + + + ratt eller reglage som kan vridas + + gałka + + +
+ +
+ vresig +
+ + adj + + + butter och ovänlig (på grund av missnöje) + + opryskliwy + szorstki + + +
+ +
+ vricka +
+ + v + + + vrida fram och tillbaka + + skręcić + zwichnąć + + +
+ +
+ vrickad +
+ + adj + + + sjuk, (lätt) galen + + mieć hysia + mieć kręćka + + +
+ +
+ vrida +
+ + v + + + föra runt axel + + kręcić + obracać + + +
+ +
+ vrist +
+ + n + + + led mellan fot och ben + + kostka + + +
+ +
+ vräka +
+ + v + + + falla i mycket stor mängd + + lać + + + + kasta eller knuffa omkull stort objekt + + miotać + rzucać + + + + slänga sig ned t.ex. på en soffa + + rozwalać się + + + + säga upp en hyresgäst + + eksmitować + wykwaterować + wyrzucać + + +
+ +
+ vrå +
+ + n + + + + kąt + + +
+ +
+ vrål +
+ + n + + + väldigt starkt skrik + + ryk + wycie + + +
+ +
+ vråla +
+ + v + + + skrika väldigt starkt + + ryczeć + wyć + + +
+ +
+ vulgarism +
+ + n + + + + wulgaryzm + + +
+ +
+ vulgär +
+ + adj + + + anstötlig + + wulgarny + + +
+ +
+ vulkan +
+ + n + + + + wulkan + + +
+ +
+ vulkanisk +
+ + adj + + + + wulkaniczny + + +
+ +
+ vurm +
+ + n + + + överdriven lust + + mania + pasja + + +
+ +
+ vurma +
+ + v + + + ha en till sjuklighet gränsande lust, intresse, passion för något + + mieć fioła + mieć kręćka + szaleć + + +
+ +
+ vurpa +
+ + n + + + händelsen att (vid åkning eller körning) falla omkull genom en rotationsliknande rörelse + + koziołek + wywrócenie się + + +
+ +
+ vurpa +
+ + v + + + (vid åkning eller körning) falla omkull genom en rotationsliknande rörelse + + koziołek + wywrócić się + + +
+ +
+ vuxen +
+ + adj + + + som nått full mognad + + dorosły + + +
+ +
+ vykort +
+ + n + + + + pocztówka + + +
+ +
+ väck +
+ + adj + + + borta + + przepadnięty + ulotniony + + +
+ +
+ väck +
+ + adv + + + bort + + precz + + +
+ +
+ väcka +
+ + v + + + få någon som sover att vakna + + obudzić + budzić + + +
+ +
+ väckarklocka +
+ + n + + + klocka + + budzik + + +
+ +
+ väder +
+ + n + + + tillståndet utomhus i den jordnära atmosfären + + pogoda + aura + + +
+ +
+ väderbiten +
+ + adj + + + solbränd och fårad på grund av långvarig utomhusvistelse + + ogorzały + + +
+ +
+ väderkorn +
+ + n + + + (fint) luktsinne + + węch + + + + känsla för det som ligger i luften + + nos + + +
+ +
+ väderkvarn +
+ + n + + + + wiatrak + + +
+ +
+ väderstreck +
+ + n + + + riktning längsmed jordytan + + strona świata + + +
+ +
+ vädja +
+ + v + + + be på ett enträget sätt + + apelować + wzywać + + +
+ +
+ vädra +
+ + v + + + ana + + wietrzyć + + + + ersätta gammal luft med fräsch + + wietrzyć + + + + använda sitt väderkorn + + węszyć + zwietrzyć + + + + lägga fram, visa + + okazywać + + +
+ +
+ väg +
+ + n + + + färdväg + + droga + podróż + + + + transportled + + droga + szosa + + +
+ +
+ väga +
+ + v + + + bestämma ett föremåls tyngd + + ważyć + + + + ha en viss tyngd + + ważyć + + +
+ +
+ vägg +
+ + n + + + lodrätt, avgränsande yta i hus + + ściana + + +
+ +
+ väghyvel +
+ + n + + + + równiarka + + +
+ +
+ vägra +
+ + v + + + vägra + + odmawiać + + +
+ +
+ vägren +
+ + n + + + del av väg utanför körfälten + + pas awaryjny + pobocze + + +
+ +
+ vägskäl +
+ + n + + + plats där väg förgrenar sig + + rozdroże + rozstaje + + +
+ +
+ väja +
+ + v + + + styra undan + + omijać + wymijać + + + + undvika + + cofać się + unikać + + +
+ +
+ väjning +
+ + n + + + det att väja, vika undan + + ustąpienie pierszeństwa + + +
+ +
+ väl +
+ + adv + + + bra, ordentligt + + dobrze + + + + fråga om medhåll från åhörare + + chyba + raczej + + +
+ +
+ väldig +
+ + adj + + + + ogromny + + +
+ +
+ välja +
+ + v + + + bestämma sig + + wybierać + + + + rösta fram + + wybierać + + +
+ +
+ väljare +
+ + n + + + person som väljer + + wyborca + + +
+ +
+ välkommen +
+ + adj + + + + mile + widziany + + +
+ +
+ välkommen +
+ + interjection + + + + witać + + +
+ +
+ välkomna +
+ + v + + + + witać + + +
+ +
+ vällukt +
+ + n + + + behaglig doft + + aromat + + +
+ +
+ vällust +
+ + n + + + sinnlig njutning + + przyjemność + rozkosz + + +
+ +
+ välmening +
+ + n + + + + dobre intencje + + +
+ +
+ välmåga +
+ + n + + + god hälsa, välbefinnande + + dobre samopoczucie + zdrowie + + +
+ +
+ välsigna +
+ + v + + + be om guds beskydd + + błogosławić + + +
+ +
+ välsignelse +
+ + n + + + åkallande av övernaturliga krafter i syfte att bringa välgång och lycka + + błogosławieństwo + + +
+ +
+ välsmakande +
+ + adj + + + som smakar bra + + smaczny + + +
+ +
+ välstånd +
+ + n + + + hög ekonomisk levnadsstandard, god ekonomi + + dobrobyt + + +
+ +
+ vält +
+ + n + + + anläggningsmaskin + + walec + + + + jordbruksanordning + + wał + + +
+ +
+ välta +
+ + v + + + (intransitivt) stjälpa, tippa omkull + + przewrócić się + wywrócić się + + + + (transitivt) få att välta + + przewrócić + wywrócić + + +
+ +
+ vältalig +
+ + adj + + + som behärskar konsten att uttrycka sig fint eller bra + + elokwentny + krasomówczy + + +
+ +
+ vältra +
+ + v + + + flytta tungt föremål på underlag + + toczyć + turlać + + + + ha något i överflöd + + tarzać się + + + + vända sig omkring i liggande position + + tarzać się + + +
+ +
+ välva +
+ + v + + + forma något valvformigt eller kupigt + + rozpinać + sklepiać + + + + planera något storslaget + + snuć + układać + + + + röra sig i rund bana + + zataczać + + +
+ +
+ vämjelig +
+ + adj + + + motbjudande, vidrig, som äcklar + + obrzydliwy + obmierzły + paskudny + plugawy + + +
+ +
+ vän +
+ + n + + + + przyjaciel + + +
+ +
+ vända +
+ + n + + + omgång + + runda + tura + + + + sväng + + przechadzka + przejażdżka + + +
+ +
+ vända +
+ + v + + + rotera + + obrócić + + + + ändra position + + obrócić + odwrócić + przewrócić + + + + ändra rörelseriktning + + zawrócić + + + + överfört + + odwrócić + zmienić + + +
+ +
+ vända kappan efter vinden +
+ + v + + + ändra sig efter vad andra tycker + + patrzeć skąd wiatr wieje + + +
+ +
+ vändning +
+ + n + + + det att vända (sig) + + obrót + zwrot + + + + förändring, omkastning + + obrót + zwrot + + + + uttryckssätt, formulering + + zwrot + + +
+ +
+ väninna +
+ + n + + + + przyjaciółka + + +
+ +
+ vänja +
+ + v + + + bli van vid något + + przyzwyczajać + + +
+ +
+ vänlig +
+ + adj + + + tillmötesgående + + przyjazny + + +
+ +
+ vänlighet +
+ + n + + + att vara vänlig + + przyjacielskość + przyjazność + + +
+ +
+ vänskap +
+ + n + + + det att vara vänner + + przyjaźń + + +
+ +
+ vänster +
+ + adj + + + riktning + + lewy + + + + politisk inriktning + + lewy + + +
+ +
+ vänsterhänt +
+ + adj + + + som helst utför uppgifter med vänster hand + + leworęczny + leworęki + + +
+ +
+ vänsterhänthet +
+ + n + + + det att vara vänsterhänt + + leworęczność + mańkuctwo + + +
+ +
+ vänta +
+ + v + + + avstå från att göra något under en viss tid + + czekać + na + + +
+ +
+ väntan +
+ + n + + + tid då någon väntar + + czekanie + oczekiwanie + + +
+ +
+ väntrum +
+ + n + + + rum att vänta i + + poczekalnia + + +
+ +
+ väpna +
+ + v + + + förse med vapen + + uzbrajać + + +
+ +
+ värddator +
+ + n + + + + serwer + + +
+ +
+ värdelös +
+ + adj + + + + bezwartościowy + + +
+ +
+ värdepapper +
+ + n + + + papper som kan användas som betalningsmedel + + papier wartościowy + + +
+ +
+ värdig +
+ + adj + + + som passar någon eller som någon förtjänar + + godny + + +
+ +
+ värja +
+ + n + + + blankvapen med lång och smal klinga + + szpada + + +
+ +
+ värja +
+ + v + + + försvara + + bronić + oprzeć się + + +
+ +
+ värk +
+ + n + + + ihållande smärta + + ból + + +
+ +
+ värka +
+ + v + + + göra ont + + boleć + + +
+ +
+ värld +
+ + n + + + stor plats innehållande allt som finns + + świat + + +
+ +
+ världsdel +
+ + n + + + + kontynent + + +
+ +
+ världskrig +
+ + n + + + + wojna światowa + + +
+ +
+ världsmästerskap +
+ + n + + + mästerskapstävling + + Mistrzostwa Świata + + +
+ +
+ värme +
+ + n + + + + ciepło + + +
+ +
+ värmeväxlare +
+ + n + + + teknisk anordning för att överföra värmeenergi från ett (varmare) medium till ett annat (kallare) + + wymiennik ciepła + + +
+ +
+ värpa +
+ + v + + + lägga ägg + + nieść się + znosić + + +
+ +
+ väsa +
+ + v + + + låta som en orm eller ödla + + syczeć + + +
+ +
+ väsen +
+ + n + + + fiktiv, besjälad varelse i sagor eller mytologi + + istota + stworzenie + + + + grundläggande (andliga) egenskaper hos människor eller abstrakta företeelser + + natura + istota + sedno + + + + starkt och störande ljud + + hałas + + +
+ +
+ väska +
+ + n + + + + torba + + +
+ +
+ väsnas +
+ + v + + + föra oväsen + + hałasować + wrzawa + + +
+ +
+ väst +
+ + adv + + + åt det håll solen går ned + + na zachód + + +
+ +
+ väst +
+ + n + + + klädesplagg + + kamizelka + bezrękawnik + + + + vädersträck + + zachód + + +
+ +
+ västan +
+ + n + + + vind som blåser från väst + + wiatr + + +
+ +
+ västanvind +
+ + n + + + vind som blåser västerifrån + + wiatr + + +
+ +
+ väster +
+ + adv + + + åt det håll solen går ned + + na zachód + + +
+ +
+ väster +
+ + n + + + ett av de fyra huvudväderstrecken + + zachód + + +
+ +
+ västeuropeisk +
+ + adj + + + + zachodnioeuropejski + + +
+ +
+ västra +
+ + adj + + + + zachodni + + +
+ +
+ västsvensk +
+ + adj + + + + zachodnioszwedzki + + +
+ +
+ väta +
+ + n + + + förefintlighet av vatten + + wilgoć + + +
+ +
+ väta +
+ + v + + + göra våt + + moczyć + zwilżać + + +
+ +
+ väte +
+ + n + + + grundämne med symbolen H + + wodór + + +
+ +
+ vätska +
+ + n + + + + ciecz + płyn + + +
+ +
+ vävnad +
+ + n + + + massa av celler och extracellulär matris + + tkanka + + +
+ +
+ vävstol +
+ + n + + + + krosno + + +
+ +
+ växa +
+ + v + + + bli större, öka + + rosnąć + wzrastać + + +
+ +
+ växel +
+ + n + + + (ekonomi) skuldförbindelse + + weksel + + + + småpengar + + drobne + + +
+ +
+ växelström +
+ + n + + + ström med växlande riktning + + prąd przemienny + prąd zmienny + + +
+ +
+ växelvarm +
+ + adj + + + + zmiennocieplny + + +
+ +
+ växla +
+ + v + + + byta mot något annat + + zmieniać + + + + byta sedlar + + wymieniać + + + + förändras + + zmieniać się + + +
+ +
+ växt +
+ + n + + + form genom utveckling + + wzrost + + + + organism + + roślina + + +
+ +
+ växthus +
+ + n + + + hus som används för odling + + szklarnia + cieplarnia + + +
+ +
+ växthuseffekt +
+ + n + + + + efekt cieplarniany + efekt szklarniowy + + +
+ +
+ växtätare +
+ + n + + + + roślinożerca + + +
+ +
+ våda +
+ + n + + + fara, skadlig följd + + niebezpieczeństwo + + + + olyckshändelse, oavsiktlig skada + + wypadek + + +
+ +
+ vådlig +
+ + adj + + + riskabel, farlig + + niebezpieczny + + +
+ +
+ våffeljärn +
+ + n + + + apparat för våffellagning + + gofrownica + + +
+ +
+ våffla +
+ + n + + + bakverk + + gofr + wafel + + +
+ +
+ våg +
+ + n + + + (fysikaliskt fenomen) svängning som utbreder sig + + fala + + + + mätinstrument + + waga + + +
+ +
+ våga +
+ + v + + + + odważyć się + ośmielić się + zdobyć się + + +
+ +
+ våld +
+ + n + + + + przemoc + + +
+ +
+ våldsam +
+ + adj + + + fysiskt våld + + gwałtowny + + + + intensiv + + gwałtowny + + +
+ +
+ våldsamt +
+ + adv + + + på ett våldsamt sätt + + gwałtownie + + +
+ +
+ våldta +
+ + v + + + tvinga annan person till samlag + + gwałcić + + +
+ +
+ våldtäkt +
+ + n + + + det att någon tvingar en annan person till sexuella handlingar + + gwałt + + +
+ +
+ våldtäktsman +
+ + n + + + person som tvingat annan till sex + + gwałciciel + + +
+ +
+ vålla +
+ + v + + + orsaka något negativt + + powodować + przysporzyć + sprawiać + + +
+ +
+ vånda +
+ + n + + + svår plåga + + katusze + męczarnia + męka + + +
+ +
+ våndas +
+ + v + + + känna vånda + + dręczyć się + męczyć się + znosić katusze + + +
+ +
+ våning +
+ + n + + + 1. uppsättning rum i en byggnad + + piętro + + +
+ +
+ våningssäng +
+ + n + + + + łóżko piętrowe + + +
+ +
+ vår +
+ + n + + + årstid mellan vinter och sommar + + wiosna + + +
+ +
+ vår +
+ + pronoun + + + reflexivt possessivt pronomen + + nasz + + + + possessivt pronomen + + nasz + + +
+ +
+ vårdcentral +
+ + n + + + + przychodnia + + +
+ +
+ vårig +
+ + adj + + + som symboliserar våren + + wiosenny + + +
+ +
+ vårigt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet vårig + + wiosennie + + +
+ +
+ vårta +
+ + n + + + hudtumör + + brodawka + kurzajka + + +
+ +
+ vörda +
+ + v + + + visa aktning + + czcić + szanować + + +
+ +
+ walesare +
+ + n + + + man från Wales + + Walijczyk + + +
+ +
+ walesisk +
+ + adj + + + + walijski + + +
+ +
+ walesiska +
+ + n + + + kvinna från Wales + + Walijka + + +
+ +
+ walkover +
+ + n + + + + walkower + + +
+ +
+ webbläsare +
+ + n + + + datorprogram + + przeglądarka WWW + + +
+ +
+ wienare +
+ + n + + + person (man) från Wien + + wiedeńczyk + + +
+ +
+ wiensk +
+ + adj + + + + wiedeński + + +
+ +
+ wienska +
+ + n + + + kvinna från Wien + + wiedenka + + +
+ +
+ wikipedian +
+ + n + + + + wikipedysta + wikipedystka + + +
+ +
+ wilsonsimsnäppa +
+ + n + + + + płatkonóg trójbarwny + + +
+ +
+ xantin +
+ + n + + + + ksantyna + + +
+ +
+ xantofyll +
+ + n + + + + ksantofil + + +
+ +
+ xenon +
+ + n + + + grundämne + + ksenon + + +
+ +
+ xylofon +
+ + n + + + musikinstrument + + ksylofon + + +
+ +
+ xylofonist +
+ + n + + + + ksylofonista + ksylofonistka + + +
+ +
+ ymnig +
+ + adj + + + flödande riklig, som förekommer i stor mängd + + obfity + bogaty + bujny + liczny + + +
+ +
+ ymnigt +
+ + adv + + + avledning till adjektivet ymnig + + obficie + + +
+ +
+ ymnigt tal +
+ + n + + + + liczba bogata + + +
+ +
+ yngel +
+ + n + + + barn + + bachor + + + + unge av fisk eller groddjur + + kijanka + + +
+ +
+ yngla +
+ + v + + + föda yngel + + wylegać + + +
+ +
+ yngla av sig +
+ + v + + + föröka sig rikligt + + rozmnażać się + + +
+ +
+ ynka +
+ + adj + + + enstaka, sorgligt obetydlig, snålt tilltagen + + marny + nędzny + skromny + żałosny + + +
+ +
+ ynka +
+ + v + + + tycka synd om + + litować się + współczuć + żałować + + +
+ +
+ ynklig +
+ + adj + + + jämrande, sorglig + + marny + lichy + nędzny + żałosny + + +
+ +
+ ynnest +
+ + n + + + (tecken eller bevis på) välvilja; favör + + łaska + względy + przychylność + życzliwość + + +
+ +
+ yoghurt +
+ + n + + + trögflytande mejeriprodukt + + jogurt + + +
+ +
+ yppa +
+ + v + + + ge sig till känna + + nadarzać się + ujawniać się + + + + ge till känna något som normalt är fördold + + ujawniać + wyjawiać + zdradzać + + +
+ +
+ yppig +
+ + adj + + + fyllig och vackert svällande + + bujny + pełny + + + + praktfull och överdådig + + okazały + + + + överflödande och livskraftig + + bujny + + +
+ +
+ yr +
+ + adj + + + vimsig, snurrig, ur balans + + mętlik + zawrót + + +
+ +
+ yra +
+ + n + + + förvirrat sinnestillstånd + + majaczenie + zawrót głowy + + + + nederbörd + + zadymka + zamieć + + + + upphetsat sinnestillstånd + + szał + + +
+ +
+ yra +
+ + v + + + ryka, blåsa omkring + + kłębić się + wirować + + + + tala i förvirring + + bredzić + majaczyć + + +
+ +
+ yrke +
+ + n + + + + zawód + + +
+ +
+ yrkesmässigt +
+ + adv + + + på ett yrkesmässigt sätt + + zawodowo + + +
+ +
+ yrkesutbildning +
+ + n + + + + nauka zawodu + + +
+ +
+ yrsel +
+ + n + + + balansrubbning + + zawrót + + +
+ +
+ yrvaken +
+ + adj + + + inte helt vaken, ännu lite förvirrad + + półprzytomny + półsenny + rozespany + + + + plötslig + + nagły + niespodziewany + + +
+ +
+ yster +
+ + adj + + + mycket livlig, munter och ostyrig + + dziki + narowisty + żywiołowy + + +
+ +
+ yta +
+ + n + + + yttersta lagret på ett material + + powierzchnia + + + + tvådimensionellt område + + powierzchnia + + +
+ +
+ ytterbium +
+ + n + + + + iterb + + +
+ +
+ ytterligare +
+ + adj + + + ännu fler, ännu mer + + dalszy + kolejny + + +
+ +
+ ytterlighet +
+ + n + + + något som extremt avviker från det normala, yttersta gräns + + krańcowość + skrajność + + +
+ +
+ ytterst +
+ + adv + + + beläget längst bort + + całkiem + + + + i mycket hög grad + + w najwyższym stopniu + + + + i sista hand + + ostatecznie + + +
+ +
+ yttrande +
+ + n + + + + wypowiedź + + +
+ +
+ yvas +
+ + v + + + vara stolt, vara högfärdig + + chełpić się + pysznić się + + +
+ +
+ yvig +
+ + adj + + + (om beteende) svepande, överdrivet markerad + + napuszony + szeroko zakrojony + + + + (om stil) överlastad eller svällande + + napuszony + pompatyczny + wystawny + + + + (om vegetation och hårväxt) tät och utbredd + + gęsty + puszysty + + +
+ +
+ yxa +
+ + n + + + + siekiera + topór + + +
+ +
+ zambier +
+ + n + + + invånare i Zambia eller som har zambisk härkomst + + Zambijczyk + + +
+ +
+ zambisk +
+ + adj + + + + zambijski + + +
+ +
+ zebra +
+ + n + + + djur + + zebra + + +
+ +
+ zink +
+ + n + + + grundämne + + cynk + + +
+ +
+ zirkonium +
+ + n + + + + cyrkon + + +
+ +
+ zloty +
+ + n + + + myntenhet i Polen + + złoty + + +
+ +
+ zombie +
+ + n + + + död kropp utan själ + + zombi + zombiak + + +
+ +
+ zoo +
+ + n + + + djurpark + + zoo + ogród zoologiczny + + +
+ +
+ zoologi +
+ + n + + + + zoologia + + +
+ +
+ zoologisk +
+ + adj + + + som avser zoologi + + zoologiczny + + +
+ +
+ zucchini +
+ + n + + + grönsak + + cukinia + + +
+ +
+ zygot +
+ + n + + + cell + + zygota + + +
+ +
+ zymologi +
+ + n + + + + zymologia + + +
+ +
+ Äpplet faller inte långt från trädet. +
+ + proverb + + + barn liknar sina föräldrar + + Niedaleko pada jabłko od jabłoni. + + +
+ +
+ Även en blind höna kan finna ett korn. +
+ + proverb + + + Motsvarande ordspråk på andra språk + + Trafiło się ślepej kurze ziarno + + +
+ +
+ Åland +
+ + n + + + + Wyspy Alandzkie + + +
+ +
+ Århus +
+ + n + + + en stad på mellersta Jyllands östkust + + Aarhus + + +
+ +
+ Ödlan +
+ + n + + + en stjärnbild + + Jaszczurka + + +
+ +
+ Öga för öga, tand för tand. +
+ + proverb + + + varje gärning bör bemötas på motsvarande sätt + + oko za oko, ząb za ząb + + +
+ +
+ Örnen +
+ + n + + + en stjärnbild + + Orzeł + + +
+ +
+ Österrike +
+ + n + + + land + + Austria + Rakusy + + +
+ +
+ Österrike-Ungern +
+ + n + + + + Austro-Węgry + + +
+ +
+ Östersjön +
+ + n + + + + Morze Bałtyckie + Bałtyk + + +
+ +
+ Östersund +
+ + n + + + stad i Jämtland + + Östersund + + +
+ +
+ Östtimor +
+ + n + + + + Timor Wschodni + + +
+ +
+ Övning ger färdighet. +
+ + proverb + + + om du övar på någonting tillräckligt länge kommer du slutligen att bemästra det + + Praktyka czyni mistrza. + + +
+ +
+ ädelgran +
+ + n + + + + jodła + + +
+ +
+ äga +
+ + n + + + (odlad) landegendom + + posiadłość + + +
+ +
+ äga +
+ + v + + + + mieć + posiadać + + +
+ +
+ ägare +
+ + n + + + person som äger något + + właściciel + posiadacz + + +
+ +
+ ägg +
+ + n + + + ägg som mat, främst hönsägg + + jajko + jajo + + +
+ +
+ äggröra +
+ + n + + + maträtt bestående av ägg + + jajecznica + + +
+ +
+ äggula +
+ + n + + + + żółtko + + +
+ +
+ äggvita +
+ + n + + + + białko + + +
+ +
+ äktenskap +
+ + n + + + relationen mellan personer som är gifta + + małżeństwo + + +
+ +
+ äldreboende +
+ + n + + + boende för personer som på grund av hög ålder inte klarar av att bo på egen hand + + dom starców + + +
+ +
+ älg +
+ + n + + + arten Alces alces + + łoś + + +
+ +
+ älska +
+ + v + + + idka samlag + + kochać się + + + + känna kärlek till + + kochać + + +
+ +
+ älskad +
+ + adj + + + perfektparticip av älska + + kochany + + +
+ +
+ älta +
+ + v + + + knåda + + wałkować + + + + upprepat tänka igenom + + maglować + międlić + roztrząsać + wałkować + + +
+ +
+ älva +
+ + n + + + + rusałka + topielica + wodnica + + +
+ +
+ ämna +
+ + v + + + + zamierzać + + +
+ +
+ än +
+ + adv + + + fortfarande + + jeszcze + + +
+ +
+ än +
+ + conjunction + + + vid jämförelser + + niż + od + + +
+ +
+ ända +
+ + adv + + + hela vägen till/från viss punkt + + + + +
+ +
+ ända +
+ + n + + + avslutning av förlopp + + koniec + kres + + + + bak, stuss + + tyłek + zadek + + + + den ena av de två yttersta delarna av ett långsträckt föremål + + koniec + + +
+ +
+ ända +
+ + v + + + sätta stopp, göra slut + + kończyć + + + + ta slut, avslutas + + kończyć się + + +
+ +
+ ändalykt +
+ + n + + + bakdel + + zadek + + + + slut + + koniec + + +
+ +
+ ändamål +
+ + n + + + + cel + + +
+ +
+ ände +
+ + n + + + där något tar stopp eller slut + + koniec + + +
+ +
+ ändring +
+ + n + + + det att något blir ändrat + + zmiana + + +
+ +
+ ändtarm +
+ + n + + + sista delen av tarmkanalen + + odbytnica + + +
+ +
+ ändå +
+ + adv + + + + jednak + mimo wszystko + + +
+ +
+ äng +
+ + n + + + fält där vilda örter och gräs växer + + łąka + + +
+ +
+ ängel +
+ + n + + + gudomligt sändebud + + anioł + + +
+ +
+ änglalik +
+ + adj + + + lik en ängel + + anielski + + +
+ +
+ ängslan +
+ + n + + + (lätt) rädsla eller oro + + lęk + niepokój + obawa + strach + + +
+ +
+ ängslig +
+ + adj + + + orolig + + niespokojny + zalękniony + zaniepokojony + zatrwożony + + + + som väcker oro + + niepokojący + + +
+ +
+ änka +
+ + n + + + kvinna vars äktenskapspartner har avlidit + + wdowa + + +
+ +
+ änkling +
+ + n + + + man vars äktenskapspartner har avlidit + + wdowiec + + +
+ +
+ ännu +
+ + adv + + + tills nu + + jeszcze + + + + i större grad + + jeszcze + + + + fortfarande + + jeszcze + + + + hittills + + jeszcze + + +
+ +
+ äppelkaka +
+ + n + + + sockerkaka med skivor av äpple upptill + + jabłecznik + + +
+ +
+ äppelträd +
+ + n + + + träd med äpplen + + jabłoń + + +
+ +
+ äpple +
+ + n + + + frukt + + jabłko + + +
+ +
+ ära +
+ + n + + + heder, berömmelse, stolthet + + sława + + +
+ +
+ ärbar +
+ + adj + + + + cnotliwy + godziwy + porządny + przyzwoity + + +
+ +
+ ärende +
+ + n + + + till behandling + + sprawa + + + + uppgift + + sprawa + zlecenie + + +
+ +
+ ärkebiskop +
+ + n + + + biskop av högre rang + + arcybiskup + + +
+ +
+ ärkehertig +
+ + n + + + prins av det habsburgska kejsardömet i det gamla Österrike + + arcyksiążę + + +
+ +
+ ärkeängel +
+ + n + + + halv=|ängel av högsta rang + + archanioł + + +
+ +
+ ärlig +
+ + adj + + + som håller sig till sanningen + + uczciwy + + +
+ +
+ ärm +
+ + n + + + + rękaw + + +
+ +
+ ärr +
+ + n + + + märke efter sår + + blizna + + +
+ +
+ ärta +
+ + n + + + ärtväxtens frö + + groch + + +
+ +
+ ärtsoppa +
+ + n + + + soppa + + grochówka + + +
+ +
+ ärva +
+ + v + + + överta egendom + + dziedziczyć + odziedziczyć + + +
+ +
+ äta +
+ + v + + + förtära mat + + jeść + zjeść + + +
+ +
+ äta upp +
+ + v + + + äta något helt och hållet, tills inget finns kvar + + zjeść + + +
+ +
+ ätbar +
+ + adj + + + som går att äta + + jadalny + + +
+ +
+ ätt +
+ + n + + + de släktingar som härstammar direkt från en person eller familj + + dynastia + ród + + +
+ +
+ ättiksyra +
+ + n + + + etansyra + + kwas octowy + + +
+ +
+ även +
+ + adv + + + + również + także + + +
+ +
+ äventyr +
+ + n + + + farlig upplevelse + + przygoda + + +
+ +
+ äventyra +
+ + v + + + utsätta för fara + + narażać + + +
+ +
+ å +
+ + n + + + vattendrag + + potok + rzeczka + strumień + + +
+ +
+ å ena sidan … å andra sidan +
+ + adv + + + anger att det finns två olika saker att ta hänsyn till + + z jednej strony … a z drugiej strony + + +
+ +
+ åder +
+ + n + + + passage för någonting att flöda genom + + żyła + + + + längre spår i berggrund av mineral + + żyła + + +
+ +
+ åderlåtning +
+ + n + + + avlägsnande av blod från en patient för att bota eller förebygga sjukdomar + + krwioupust + puszczanie krwi + upust krwi + + + + det att göra sig av med onödiga delar för att sanera helheten + + puszczanie krwi + + + + svår förlust av något värdefullt + + drenaż + wyczerpywanie + + +
+ +
+ ådra +
+ + n + + + inre drivkraft + + żyłka + + +
+ +
+ ådra +
+ + v + + + (råka) låta bli utsatt för (vanligen något negativt) + + nabawić się + narobić sobie + + +
+ +
+ åhörare +
+ + n + + + person som lyssnar, vanligen till ett framträdande eller ett föredrag + + słuchacz + słuchaczka + + +
+ +
+ åka +
+ + v + + + färdas + + jechać + + +
+ +
+ åka på +
+ + v + + + kollidera + + najechać + wpaść + + + + råka ut för något obehagligt + + popaść + wpaść + + +
+ +
+ åka på bakslag +
+ + v + + + drabbas av motgång + + doznać + + +
+ +
+ åka på en snyting +
+ + v + + + råka ut för något obehagligt + + dostać cięgi + doznać porażki + oberwać + + +
+ +
+ åka på pumpen +
+ + v + + + misslyckas + + doznać + + +
+ +
+ åka på smäll +
+ + v + + + råka ut för något obehagligt + + dostać + doznać + oberwać + + +
+ +
+ åka på stryk +
+ + v + + + råka ut för något obehagligt + + dostać cięgi + doznać porażki + oberwać + + +
+ +
+ åker +
+ + n + + + stycke odlad mark + + pole + + +
+ +
+ åklagare +
+ + n + + + + prokurator + + +
+ +
+ ål +
+ + n + + + ormliknande fisk + + węgorz + yılan balığı + + +
+ +
+ åla +
+ + v + + + liggande förflytta (sig) genom att göra slingrande rörelser med kroppen + + pełzać + wić się + + +
+ +
+ ålder +
+ + n + + + livstid + + wiek + + +
+ +
+ ålderdom +
+ + n + + + vara gammal + + starość + + +
+ +
+ ålderdomlig +
+ + adj + + + föråldrad + + przestarzały + + + + gammaldags + + dawny + starodawny + stary + sędziwy + wiekowy + + + + gammalmodig + + staromodny + staroświecki + + +
+ +
+ ålänning +
+ + n + + + person från Åland + + Alandczyk + + +
+ +
+ ånga +
+ + n + + + gasform av ett flytande ämne + + para + + +
+ +
+ ånga +
+ + v + + + avsöndra ånga + + parować + + +
+ +
+ ånger +
+ + n + + + känsla av smärta eller missbelåtenhet med sig själv + + skrucha + żal + + +
+ +
+ ångest +
+ + n + + + stark rädsla, oro eller olust + + lęk + strach + trwoga + niepokój + + +
+ +
+ ångpanna +
+ + n + + + aggregat som producerar vattenånga + + kocioł parowy + + +
+ +
+ ångra +
+ + v + + + känna ånger över + + żałować + + +
+ +
+ ånyo +
+ + adv + + + + znowu + ponownie + na nowo + + +
+ +
+ år +
+ + n + + + tidsenhet + + rok + lata + + +
+ +
+ åra +
+ + n + + + redskap som används för att ro + + wiosło + + +
+ +
+ århundrade +
+ + n + + + period om hundra år + + stulecie + + +
+ +
+ årlig +
+ + adj + + + + roczny + coroczny + doroczny + + +
+ +
+ årligen +
+ + adv + + + varje år + + corocznie + + +
+ +
+ årsdag +
+ + n + + + + rocznica + + +
+ +
+ årstid +
+ + n + + + del av år + + pora roku + + +
+ +
+ årta +
+ + n + + + + cyranka + + +
+ +
+ årtal +
+ + n + + + + data + rok + + +
+ +
+ årtull +
+ + n + + + stöd för åra på en båt + + dulka + + +
+ +
+ årtusende +
+ + n + + + period om tusen år + + tysiąclecie + + +
+ +
+ åsikt +
+ + n + + + + pogląd + zdanie + + +
+ +
+ åska +
+ + n + + + elektriska urladdningar i atmosfären + + burza + piorun + + +
+ +
+ åskådare +
+ + n + + + person som tittar på + + widz + + +
+ +
+ åsna +
+ + n + + + underarten Equus africanus asinus + + osioł + + + + korkad person + + osioł + + +
+ +
+ åstad +
+ + adv + + + iväg, bort från platsen + + w drogę + + + + till stånd + + do skutku + + +
+ +
+ åstadkomma +
+ + v + + + få till stånd + + osiągać + powodować + + +
+ +
+ åsyn +
+ + n + + + + widok + + +
+ +
+ åta +
+ + v + + + acceptera som sin uppgift att utföra något + + brać na siebie + podejmować się + + +
+ +
+ åtbörd +
+ + n + + + gest + + gest + + +
+ +
+ återbud +
+ + n + + + + odwołanie + + +
+ +
+ återfall +
+ + n + + + det att åter hamna i icke önskvärt tillstånd + + nawrót + recydywa + + +
+ +
+ återfå +
+ + v + + + få tillbaka + + odzyskać + odzyskiwać + + +
+ +
+ återkomst +
+ + n + + + det att komma tillbaka + + powrót + + +
+ +
+ återlösning +
+ + n + + + försoning mellan Gud och människor genom Kristi gärning + + odkupienie + zbawienie + + +
+ +
+ återstå +
+ + v + + + finnas kvar + + pozostawać + + +
+ +
+ återvända +
+ + v + + + + powrócić + wracać + + +
+ +
+ åtgärd +
+ + n + + + + środek + rada na coś + zaradczy + + +
+ +
+ åtgärda +
+ + v + + + + naprawić + przywrócić do równowagi + zaradzić + + +
+ +
+ åtgång +
+ + n + + + förbrukning + + zbyt + zużycie + + +
+ +
+ åtgången +
+ + adj + + + illa hanterad + + sfatygowany + zniszczony + + +
+ +
+ åthävor +
+ + n + + + sätt att uppträda vid utförandet av viss handling + + ceregiele + + +
+ +
+ åtkomlig +
+ + adj + + + som kan kommas åt + + dostępny + + +
+ +
+ åtlöje +
+ + n + + + det att bli hånad eller utskrattad på ett nedsättande eller ringaktande sätt + + pośmiewisko + + +
+ +
+ åtrå +
+ + n + + + + pragnienie + żądza + + +
+ +
+ åtrå +
+ + v + + + + pożądać + pragnąć + + +
+ +
+ åtråvärd +
+ + adj + + + + atrakcyjny + pociągający + pożądany + + +
+ +
+ åtskillig +
+ + adj + + + pluralis "åtskilliga" - av olika slag + + różne + + + + pluralis "åtskilliga" - rätt många, flera av samma slag + + wiele + + + + singularis "åtskillig" och "åtskilligt" - rätt mycket + + sporo + + +
+ +
+ åtta +
+ + n + + + symbol som utgörs av siffran åtta + + ósemka + osiem + + +
+ +
+ åttaårig +
+ + adj + + + åtta år gammal + + ośmioletni + + +
+ +
+ åttaåring +
+ + n + + + + ośmiolatek + ośmiolatka + + +
+ +
+ ö +
+ + n + + + landområde omgivet av vatten + + wyspa + + +
+ +
+ öbo +
+ + n + + + person som bor på ö + + wyspiarka + wyspiarz + + +
+ +
+ öde +
+ + n + + + det som är förutbestämt av en högre makt + + przeznaczenie + los + + +
+ +
+ ödla +
+ + n + + + kräldjur + + jaszczurka + + +
+ +
+ ödmjuk +
+ + adj + + + anspråkslös, blygsam + + pokorny + uniżony + + +
+ +
+ ödmjukhet +
+ + n + + + det att vara ödmjuk + + pokora + + +
+ +
+ ödsla +
+ + v + + + slösa + + marnować + trwonić + + +
+ +
+ öga +
+ + n + + + 1. synorgan + + oko + + + + 2. mittpunkt hos diverse föremål och företeelser, såsom orkaner + + oko + + + + 4. en mörk fläck på en potatis + + oko + + + + 3. hål i en synål + + ucho + + + + 5. markering på tärning + + oczko + + +
+ +
+ ögla +
+ + n + + + + pętla + + +
+ +
+ ögna +
+ + v + + + flyktigt titta, kasta en blick på något + + rzucić okiem + + +
+ +
+ ögna igenom +
+ + v + + + läsa en text mycket snabbt + + przejrzeć + + +
+ +
+ ögonblick +
+ + n + + + kort tidsperiod + + moment + mgnienie oka + + +
+ +
+ ögonbryn +
+ + n + + + hår som växer på pannans nedre del, precis ovanför ögonhålan + + brew + + +
+ +
+ ögonfrans +
+ + n + + + hår som sitter på kanten av ögonlocket + + rzęsa + + +
+ +
+ ögonlock +
+ + n + + + hud- och slemhinneveck som kan slutas framför ett öga + + powieka + + +
+ +
+ ögonläkare +
+ + n + + + oftalmolog + + okulista + oftalmolog + + +
+ +
+ öka +
+ + v + + + 1. bli större + + rosnąć + wzrastać + zwiększać się + + +
+ +
+ öken +
+ + n + + + landskapstyp + + pustynia + + +
+ +
+ ökenråtta +
+ + n + + + + myszoskoczek + + +
+ +
+ öknamn +
+ + n + + + nedsättande smeknamn + + przezwisko + przydomek + + +
+ +
+ ökning +
+ + n + + + + wzrost + przyrost + + +
+ +
+ öl +
+ + n + + + dryck (definition 1), ölsort (definition 2) + + piwo + + + + mängd öl + + piwo + + +
+ +
+ ölflaska +
+ + n + + + flaska avsedd för förvaring av öl + + butelka piwa + + +
+ +
+ öm +
+ + adj + + + omtänksam och kärleksfull + + czuły + tkliwy + + + + som gör ont + + czuły + wrażliwy + + +
+ +
+ ömka +
+ + v + + + bry sig om, tycka synd om + + litować się + żałować + + +
+ +
+ ömkan +
+ + n + + + medlidande + + litość + współczucie + + +
+ +
+ ömkansvärd +
+ + adj + + + som förtjänar medlidande + + biedny + godny pożałowania + + +
+ +
+ ömklig +
+ + adj + + + + żałosny + + +
+ +
+ ömma +
+ + v + + + visa omtanke för, visa ömhet mot + + współczuć + + + + värka, göra ont vid beröring + + obolały + pobolewać + + +
+ +
+ ömsa +
+ + v + + + ersätta någots yttre hölje med annat + + zmieniać + + +
+ +
+ ömse +
+ + pronoun + + + båda + + oba + obie + obydwa + obydwie + + +
+ +
+ ömsesidig +
+ + adj + + + + wzajemny + obustronny + + +
+ +
+ önska +
+ + v + + + vilja att något ska ske eller erhålla något + + życzyć + pragnąć + + +
+ +
+ önskan +
+ + n + + + + życzenie + + +
+ +
+ öppen +
+ + adj + + + 1 inte stängd + + otwarty + + + + 3. ej avgjord + + otwarty + + + + 4. uppriktig + + otwarty + + + + 5. mottaglig + + otwarty + + + + 6. oskyddad, ohöljd + + otwarty + + +
+ +
+ öppna +
+ + v + + + ändra någots tillstånd + + otwierać + otworzyć + + +
+ +
+ öppnare +
+ + n + + + + otwieracz + + +
+ +
+ öra +
+ + n + + + hörselorgan + + ucho + + + + handtag + + ucho + + +
+ +
+ örfil +
+ + n + + + slag med öppen hand över kind eller öra + + policzek + + +
+ +
+ örhänge +
+ + n + + + smycke + + kolczyk + + +
+ +
+ öring +
+ + n + + + fisk + + pstrąg + + +
+ +
+ örlogsfartyg +
+ + n + + + sjögående fartyg avsett för militära ändamål + + okręt wojenny + + +
+ +
+ örn +
+ + n + + + rovfågel + + orzeł + + +
+ +
+ örnvråk +
+ + n + + + + kurhannik + + +
+ +
+ öronhund +
+ + n + + + en djurart , ett hunddjur levande på den afrikanska savannen + + otocjon + + +
+ +
+ ört +
+ + n + + + + zioło + + +
+ +
+ ösa +
+ + v + + + falla i stor mängd + + lać + + + + förflytta vätska från ett kärl till ett annat + + rozlewać + + + + hälla vätska eller stor mängd av något över något + + polać + zalać + + +
+ +
+ öst +
+ + n + + + väderstreck + + wschód + + +
+ +
+ östafrikansk +
+ + adj + + + som rör östra Afrika + + wschodnioafrykański + + +
+ +
+ öster +
+ + n + + + + wschód + + +
+ +
+ österrikare +
+ + n + + + + Austriak + Austriaczka + + +
+ +
+ österrikisk +
+ + adj + + + + austriacki + + +
+ +
+ östeuropeisk +
+ + adj + + + + wschodnioeuropejski + + +
+ +
+ östra +
+ + adj + + + + wschodni + + +
+ +
+ östtimoriansk +
+ + adj + + + som rör Östtimor eller dess invånare + + wschodniotimorski + + +
+ +
+ öva +
+ + v + + + träna + + ćwiczyć + + +
+ +
+ över +
+ + preposition + + + i ett läge högre upp, ovanför + + nad + + +
+ +
+ över huvud taget +
+ + adv + + + i stort sett + + w ogóle + + +
+ +
+ över lag +
+ + adv + + + mestadels, vanligen, i de flesta fall + + po większej części + przeważnie + w większości wypadków + zazwyczaj + + +
+ +
+ över min döda kropp +
+ + adv + + + + po moim trupie + + +
+ +
+ överallt +
+ + adv + + + på varje plats + + wszędzie + + + + till varje plats + + wszędzie + + +
+ +
+ överblick +
+ + n + + + + przegląd + + +
+ +
+ överbrygga +
+ + v + + + skapa en länk över ett hinder + + przezwyciężyć + + +
+ +
+ överdriva +
+ + v + + + påstå saker som får något att verka extra betydelsefullt + + przesadzać + wyolbrzymiać + przejaskrawiać + + +
+ +
+ överdåd +
+ + n + + + slösande lyx + + przepych + wystawność + zbytek + + + + slösande riklig före­komst + + nadmiar + obfitość + zbytek + + + + överdriven djärvhet + + szaleństwo + wariactwo + + +
+ +
+ överenskommelse +
+ + n + + + avtal + + porozumienie + + +
+ +
+ överflöd +
+ + n + + + större mängd än behovet + + nadmiar + obfitość + dostatek + bogactwo + urodzaj + zasobność + + +
+ +
+ överge +
+ + v + + + avsluta omhändertagande + + opuszczać + porzucać + + + + lämna + + opuszczać + + +
+ +
+ övergående +
+ + adj + + + + chwilowy + przejściowy + + +
+ +
+ övergångsställe +
+ + n + + + markerat passerställe över väg + + pasy + przejście + + +
+ +
+ överhäng +
+ + n + + + något som skjuter ut och hänger över ett nedanför liggande område + + nawis + występ + + +
+ +
+ överlevnad +
+ + n + + + det att överleva + + przeżycie + + +
+ +
+ överlämna +
+ + v + + + lämna ifrån sig + + wręczać + oddawać + poddawać + przekazywać + wydawać + + +
+ +
+ övermåttan +
+ + adv + + + i högsta grad + + bezmiernie + niepomiernie + niezmiernie + + +
+ +
+ överraska +
+ + v + + + + zaskoczyć + + +
+ +
+ överraskning +
+ + n + + + oväntad nyhet + + niespodzianka + zaskoczenie + + + + någonting glädjeväckande + + niespodzianka + zaskoczenie + + +
+ +
+ översatt +
+ + adj + + + som har sagts på eller omskrivits till ett annat språk än det ursprungliga + + przetłumaczony + + +
+ +
+ översikt +
+ + n + + + översiktlig framställning + + przegląd + + +
+ +
+ översittare +
+ + n + + + person som förtrycker andra personer + + despota + tyran + + +
+ +
+ överskott +
+ + n + + + extra tillgångar som inte används, som blir över + + nadmiar + nadwyżka + + +
+ +
+ överskådlig +
+ + adj + + + lätt att beskåda + + przejrzysty + + +
+ +
+ överslätande +
+ + adj + + + som försöker nedtona, bortförklara, bagatellisera eller urskulda + + pojednawczy + usprawiedliwiający + łagodzący + + +
+ +
+ överste +
+ + n + + + + pułkownik + + +
+ +
+ överstelöjtnant +
+ + n + + + officer + + podpułkownik + + +
+ +
+ överstånden +
+ + adj + + + avklarad + + odwalony + poza sobą + z głowy + załatwiony + + +
+ +
+ översvallande +
+ + adj + + + överväldigande, överflödande + + oszałamiający + wylewny + żywiołowy + + +
+ +
+ översvämning +
+ + n + + + + powódź + + +
+ +
+ översätta +
+ + v + + + + tłumaczyć + przekładać + + +
+ +
+ översättare +
+ + n + + + + tłumacz + tłumaczka + + +
+ +
+ översättbar +
+ + adj + + + som går att översätta + + przekładalny + przetłumaczalny + + +
+ +
+ översättning +
+ + n + + + text som har översatts + + tłumaczenie + przekład + + +
+ +
+ övertid +
+ + n + + + tid som man arbetar utöver sin ordinarie arbetstid + + nadgodzina + + +
+ +
+ övertyga +
+ + v + + + + przekonać + + +
+ +
+ övertygelse +
+ + n + + + + przekonanie + + +
+ +
+ övervaka +
+ + v + + + hålla vakt över + + nadzorować + pilnować + + +
+ +
+ övervikt +
+ + n + + + alltför hög vikt + + nadwaga + + +
+ +
+ överviktig +
+ + adj + + + som väger för mycket + + otyły + + +
+ +
+ övervinna +
+ + v + + + + przezwyciężać + + +
+ +
+ överväga +
+ + v + + + dominera + + przeważać + + + + tänka noggrant på + + rozważać + + +
+ +
+ överösa +
+ + v + + + ge någon (alltför) stora mängder av något + + obrzucić + zasypać + + +
+ +
+ Świnoujście +
+ + n + + + + Świnoujście + + +
+ + +
+
diff --git a/src/lib.rs b/src/lib.rs new file mode 100644 index 0000000..76d5174 --- /dev/null +++ b/src/lib.rs @@ -0,0 +1,143 @@ +use std::fs::File; +use std::io::{BufRead, BufReader}; +use std::path::{Path, PathBuf}; + +use quick_xml::events::Event; +use quick_xml::Reader as XmlReader; + +pub struct Reader { + inner: XmlReader, + base_path: Option, + include_handler: Box) -> Vec>, +} + +impl Reader> { + pub fn from_path

(path: P) -> Reader> + where + P: Into, + { + let path = path.into(); + let inner = XmlReader::from_file(&path).expect("failed to open path"); + + Reader { + inner: inner, + base_path: Some(path), + include_handler: Box::new(|_, _| vec![]), + } + } +} + +impl<'a> Reader<&'a [u8]> { + pub fn from_str(s: &str) -> Reader<&[u8]> { + Reader { + inner: XmlReader::from_str(s), + base_path: None, + include_handler: Box::new(|_, _| vec![]), + } + } +} + +impl Reader { + pub fn parse(&mut self) { + enum State { + None, + Definition(String, Vec), + } + + self.inner.trim_text(true); + + let mut buf = Vec::new(); + + let mut state = State::None; + let mut words = Vec::new(); + + loop { + state = match (state, self.inner.read_event(&mut buf)) { + (State::None, Ok(Event::Start(ref e))) => match e.name() { + b"orth" => { + let word = self.inner.read_text(e.name(), &mut Vec::new()).unwrap(); + + State::Definition(word, Vec::new()) + } + _ => State::None, + }, + (State::Definition(word, mut translations), Ok(Event::Start(e))) => { + match e.name() { + b"orth" => { + words.push((word, translations)); + + let word = self.inner.read_text(e.name(), &mut Vec::new()).unwrap(); + + State::Definition(word, Vec::new()) + } + b"quote" => { + let translation = + self.inner.read_text(e.name(), &mut Vec::new()).unwrap(); + + translations.push(translation); + + State::Definition(word, translations) + } + _ => State::Definition(word, translations), + } + } + (_, Err(e)) => panic!( + "Error at position {}: {:?}", + self.inner.buffer_position(), + e + ), + (_, Ok(Event::Eof)) => break, + (state, _) => state, + }; + + buf.clear(); + } + + println!("{:#?}", words); + } + + pub fn base_path

(&mut self, path: P) + where + P: Into, + { + self.base_path = Some(path.into()); + } + + pub fn include_handler(&mut self, f: F) + where + F: Fn(&Path, Option<&Path>) -> Vec + 'static, + { + self.include_handler = Box::new(f); + } +} + +#[cfg(test)] +mod tests { + use super::*; + + // #[test] + fn it_works() { + let fixture = include_str!("../data/pol-eng.tei"); + + let mut reader = Reader::from_str(&fixture); + + reader.parse(); + + assert!(true == false); + } + + #[test] + fn test_include_handler() { + let mut reader = Reader::from_path("data/pol-eng.tei"); + + reader.include_handler(|path, _| { + println!("path: {:?}", path); + + vec![] + }); + + reader.parse(); + + assert!(true == false); + } +}